1

നല്ല ഹൈ­മ­വ­ത­ഭൂ­വില്‍,—ഏ­റെ­യാ­യ്

കൊ­ല്ലം—അ­ങ്ങൊ­രു വി­ഭാ­ത­വേ­ള­യില്‍,

ഉ­ല്ല­സി­ച്ചു യു­വ­യോ­ഗി­യേ­ക­നുൽ

ഫുല്ല ബാ­ല­ര­വി­പോ­ലെ കാ­ന്തി­മാന്‍.

2

ഓതി, നീണ്ട ജടയും ന­ഖ­ങ്ങ­ളും

ഭൂ­തി­യും ചി­ര­ത­പ­സ്വി­യെ­ന്ന­തും,

ദ്യോ­ത­മാ­ന­മു­ടല്‍ ന­ഗ്ന­മൊ­ട്ടു ശീ-

താ­ത­പാ­ദി­ക­ള­വന്‍ ജ­യി­ച്ച­തും.

3

പാ­രി­ലി­ല്ല ഭയമെന്നുമേറെയു-​

ണ്ടാ­രി­ലും ക­രു­ണ­യെ­ന്നു മേ­തി­നും

പോ­രു­മെ­ന്നു­മ­രു­ളീ പ്ര­സ­ന്ന­മാ­യ്

ധീ­ര­മാ­യ മു­ഖ­കാ­ന്തി­യാ­ല­വൻ

4

ത­ല്പ­ര­ത്വ­മ­വ­നാര്‍ന്നി­രു­ന്നു തെ-

ല്ല­പ്പോ,വെ­ന്ന­രി­യെ­യൂ­ഴി കാ­ക്കു­വാന്‍,

കോ­പ്പി­ടും നൃ­പ­തി­പോ­ലെ­യും കളി-

ക്കോ­പ്പെ­ടു­ത്ത ചെ­റു­പൈ­തൽ പോ­ലെ­യും,

5

ഇത്ര ധന്യത തി­ക­ഞ്ഞു കാണ്മതി-​

ല്ല­ത്ര നൂ­ന­മൊ­രു സാര്‍വ­ഭൗ­മ­നിൽ

ചി­ത്ത­മാം വലിയ വൈരി കീഴമർ-​

ന്ന­ത്തല്‍തീര്‍ന്ന യ­മി­ത­ന്നെ ഭാ­ഗ്യ­വാൻ

6

ധ്യാനശീലനവനങ്ങധിത്യകാ-​

സ്ഥാ­ന­മാര്‍ന്നു തടശോഭ നോ­ക്കി­നാൻ

വാ­നില്‍നി­ന്നു നിജ നീ­ഡ­മാര്‍ന്നെ­ഴും

കാനനം ഖ­ഗ­യു­വാ­വു­പോ­ലെ­വേ.

7

ഭൂരി ജ­ന്തു­ഗ­മ­ന­ങ്ങള്‍, പൂ­ത്തെ­ഴും

ഭൂ­രു­ഹ­ങ്ങള്‍ നി­റ­യു­ന്ന കാ­ടു­കള്‍,

ദൂ­ര­ദര്‍ശ­ന­കൃ­ശ­ങ്ങള്‍, ക­ണ്ടു­തേ

ചാ­രു­ചി­ത്ര­പ­ട­ഭം­ഗി­പോ­ല­വന്‍.

8

പണ്ടു തന്റെ പുരപുഷ്പവാടിയുള്‍-​

ക്കൊ­ണ്ട വാ­പി­ക­ളെ വെന്ന പൊ­യ്ക­യിൽ

ക­ണ്ട­വന്‍ കു­തു­ക­മാര്‍ന്നു തെ­ന്ന­ലിൽ

ത­ണ്ടു­ല­ഞ്ഞു വി­ട­രു­ന്ന താ­രു­കൾ

9

സാ­വ­ധാ­ന മെ­തി­രേ­റ്റു ചെല്ലുവാ-​

നാ വി­ക­സ്വ­ര­സ­ര­സ്സ­യ­ച്ച­പോൽ

പാ­വ­നന്‍ സു­ര­ഭി­വാ­യു വന്നു ക-

ണ്ടാ­വ­ഴി­ക്കു പ­ദ­മൂ­ന്നി­നാ­ന­വന്‍.

10

ആ­ഗ­തര്‍ക്കു വി­ഹ­ഗ­സ്വ­ര­ങ്ങ­ളാൽ

സ്വാ­ഗ­തം പ­റ­യു­മാ സ­രോ­ജി­നി

യോ­ഗി­യേ വ­ശ­ഗ­നാ­ക്കി, രമ്യഭൂ-​

ഭാ­ഗ­ഭം­ഗി­കള്‍ ഹ­രി­ക്കു­മാ­രെ­യും.

11

എ­ന്നു­മ­ല്ല ശുഭരമ്യഭൂവിവര്‍-​

ക്കെ­ന്നു­മു­ള്ളൊ­ര­ന­വ­ദ്യ­ഭോ­ഗ­മാം

വന്യശോഭകളിലത്രയല്ലയീ-​

ധ­ന്യ­നാര്‍ന്നൊ­രു നി­സര്‍ഗ്ഗ­ജം രസം

12

ആ­ക­യാല്‍ സ്വ­യ­മ­കു­ണ്ഠ­മാ­ന­സൻ

പോ­ക­യാ­മ­തു വ­ഴി­ക്കു ത­ന്നി­വന്‍,

ഏ­ക­കാ­ര്യ­മ­ഥ­വാ ബ­ഹൂ­ത്ഥ­മാം

ഏ­ക­ഹേ­തു ബഹു കാ­ര്യ­കാ­രി­യാം.

13

കു­ന്നു­ത­ന്ന­ടി­യി­ലെ­ത്ത­വേ സ്വയം

നി­ന്നു­പോ­യ് ഝടിതി ചി­ന്ത­പൂ­ണ്ട­പോല്‍,

എ­ന്നു­മ­ല്ല ചെറുതാര്‍ത്തിയാര്‍ന്നവാ-​

റൊ­ന്നു­വീര്‍ത്തു നെ­ടു­താ­യു­ടന്‍ യതി.

14

എ­ന്തു­വാന്‍ യ­മി­യി­വ­ണ്ണ­മ­ന്ത­രാ

ചി­ന്ത­യാര്‍ന്ന­ത­ഥ­വാ നി­ന­യ്ക്കു­കില്‍,

ജ­ന്തു­വി­ന്നു തു­ട­രു­ന്നു വാസനാ-​

ബ­ന്ധ­മി­ങ്ങു­ട­ലു വീ­ഴു­വോ­ള­വും.

15

അ­പ്പു­മാ­ന്റെ­യ­ക­മോ­ള­മാര്‍ന്ന വീര്‍-​

പ്പ­പ്പൊ­ഴാ­ഞ്ഞ­ന­തി­ദൂ­ര­ഭൂ­മി­യിൽ

അ­ദ്ഭു­തം ത­രു­വി­ലീ­ന­മേ­നി­യാ­യ്

നി­ല്പൊ­രാള്‍ക്കു തി­ര­ത­ല്ലി ഹൃ­ത്ത­ടം.

16

സ്വ­ന്ത­നി­ഷ്ഠ­യ­തി­നാ­യ് കു­ളി­ച്ചു നീര്‍-​

ചി­ന്തു­മീ­റ­നൊ­ടു പൊ­യ്ക­തന്‍ത­ടേ

ബ­ന്ധു­രാം­ഗ­രു­ചി തൂവി നിന്നുഷ-​

സ്സ­ന്ധ്യ­പോ­ലെ­യൊ­രു പാ­വ­നാം­ഗി­യാള്‍.

17

ക­ണ്ട­തി­ല്ല­വര്‍ പ­ര­സ്പ­രം, മരം-

കൊ­ണ്ടു നേര്‍വ­ഴി മ­റ­ഞ്ഞി­രി­ക്ക­യാല്‍,

രണ്ടുപേരുമകതാരിലാര്‍ന്നിതുല്‍-​

ക്കണ്ഠ-​കാൺക ഹഹ! ബ­ന്ധ­വൈ­ഭ­വം!

18

ആ ത­പോ­മൃ­ദി­ത­യാള്‍ക്കു തല്‍ക്ഷ­ണം

ശീ­ത­ബാ­ധ വി­ര­മി­ച്ചു­വെ­ങ്കി­ലും,

ശ്വേ­ത­മാ­യ് ഝടിതി, കുങ്കുമാഭമാ-​

മാതപം ത­ട­വി­ലും, മു­ഖാം­ബു­ജം.

19

ആ­ശ­പോ­കി­ലു­മ­തി­പ്രി­യ­ത്തി­നാൽ

പേ­ശ­ലാം­ഗി­യ­ഴ­ലേ­കു­മോര്‍മ്മ­യിൽ

ആശു വാ­യു­വില്‍ ജരല്‍പ്രസൂനയാ-​

മാ ശി­രീ­ഷ­ല­ത­പോല്‍ ഞ­ടു­ങ്ങി­നാള്‍.

20

സീ­മ­യ­റ്റ­ഴ­ലി­ലൊ­ട്ടു സൂചിത-​

ക്ഷേ­മ­മൊ­ന്ന­ഥ ച­ലി­ച്ചു, മീ­നി­നാൽ

ഓ­മ­ന­ച്ചെ­റു­മൃ­ണാ­ള­മെ­ന്ന­പോൽ

വാ­മ­നേ­ത്ര­യു­ടെ വാ­മ­മാം കരം.

21

ഹന്ത! കാ­ന­ന­ത­പ­സ്വി­നീ ക്ഷണം

ചിന്ത ബാ­ല­യി­വ­ളാര്‍ന്നു വാ­ടി­നാള്‍,

എ­ന്തി­നോ?—കുലവധൂടികള്‍ക്കെഴു-​

ന്ന­ന്ത­രം­ഗ­ഗ­തി­യാ­ര­റി­ഞ്ഞു­താന്‍!

22

ഒന്നു നിര്‍ണ്ണയമുദീര്‍ണ്ണശോഭയാ-​

ളി­ന്നു താ­പ­സ­കു­മാ­രി­യ­ല്ലി­വള്‍,

കു­ന്ദ­വ­ല്ലി വ­ന­ഭൂ­വില്‍ നില്‍ക്കി­ലും

കു­ന്ദ­മാ­ണ­തി­നു കാ­ന്തി വേ­റെ­യാം.

23

എ­ന്നു­മ­ല്ല സുലഭാംഗഭംഗിയാ-​

ണി­ന്നു­മി­ത്ത­രു­ണി പൗ­രി­മാ­രി­ലും,

മി­ന്നു­കി­ല്ലി ശ­ര­ദ­ഭ്ര­ശാ­ത­യാ­യ്,

ഖി­ന്ന­യാ­കി­ലു­മ­ഹോ ത­ടി­ല്ല­ത?

24

കൃ­ച്ഛ്ര­മാ­യി­വള്‍ വെ­ടി­ഞ്ഞു പോന്നൊരാ-​

സ്വ­ച്ഛ­സൗ­ഹൃ­ദ­രി­വള്‍ക്കു തു­ല്യ­രാം,

അ­ച്ഛ­നും ജനനിതാനുമാര്‍ത്തിയാ-​

ലി­ച്ഛ­യാര്‍ന്നു മൃ­തി­താന്‍ വ­രി­ച്ചു­പോല്‍.

25

ഹാ! ഹ­സി­ക്ക­രു­തു ചെ­യ്തു കേവലം

സാ­ഹ­സി­ക്യ­മി­വ­ളെ­ന്നു—സാ­ധ്വി­യാള്‍.

ഗേ­ഹ­വും സു­ഖ­വു­മൊ­ക്കെ­വി­ട്ടു താന്‍-​

സ്നേ­ഹ­മോ­തി,യ­തു­ചെ­യ്ത­താ­ണി­വള്‍.

26

സ്നി­ഗ്ദ്ധ­മാ­രി­വ­ളെ­യോര്‍ത്തി­രു­ന്നു സ-

ന്ദി­ഗ്ദ്ധ­മ­ശ്രു­നി­ര പെ­യ്തു­താന്‍ ചിരം

മു­ഗ്ദ്ധ­തൻ­മൃ­ദു­ക­രം കൊ­തി­ച്ചു മേ

ദ­ഗ്ദ്ധ­രാ­യ് പല യു­വാ­ക്കള്‍ വാ­ണു­താന്‍.

27

ഈവിധം സകല ലോഭനീയമീ-​

ജീ­വി­തം വ്ര­ത­വി­ശീര്‍ണ്ണ­മാ­ക്കി­നാൾ

ഭാ­വു­കാം­ഗി, അഥവാ മ­നോ­ജ്ഞ­മാം

പൂ­വു­താന്‍ ഭ­ഗ­വ­ദര്‍ച്ച­നാര്‍ഹ­മാം.

28

ജീ­വി­താ­ശ­കള്‍ ന­ശി­ച്ചു, വാടിയുള്‍-​

പ്പൂ­വു, ജീ­വ­ഗ­തി­യോര്‍ത്തു ചെ­യ്ക­യാം

ദേവദേവപദസേവയേവമീ-​

ഭൂ­വി­ലാ­വി­ല­ത പോ­വ­തി­ന്നി­വള്‍.

29

ശാ­ന്ത­യാ­യ് സുചിരയോഗസംയത-​

സ്വാ­ന്ത­യാ­യി­വി­ടെ മേ­വി­യേ­റെ­നാൾ

കാന്ത,യി­ന്ന­ടി­ത­കര്‍ന്ന സേ­തു­പോൽ

ദാ­ന്തി­യ­റ്റു ദ­യ­നീ­യ­യാ­യി­തേ.

30

ഈ മ­ഹാ­വ്ര­ത കൊ­തി­ച്ച സിദ്ധിയെ-​

ങ്ങാ­മ­യം പ­ര­മി­തെ­ങ്ങി­തെ­ന്തു­വാൻ

ഹാ! മ­നു­ഷ്യ­ന­ഥ­വാ ഹി­താര്‍ത്ഥ­മാ­യ്

വാ­മ­ലീ­ല തു­ട­രു­ന്ന­താം വിധി.

31

മാനസം ഭഗവദംഘ്രിപങ്കജ-​

ധ്യാ­ന­ധാ­ര­യി­ലു­റ­ച്ചി­ടാ­യ്ക­യാൽ

ദീ­ന­യാ­യ് ഗ­തി­ത­ട­ഞ്ഞു, വേ­ന­ലിൽ

ശ്യാ­ന­യാം ത­ടി­നി­പോ­ലെ ത­ന്വി­യാള്‍.

32

നൊന്ത ചി­ത്ത­മൊ­ടു നി­ന്നു ക­ണ്ണു­നീർ

ചി­ന്തി ഹൈ­മ­ന­സ­രോ­ജ­മൊ­ത്ത­വൾ

സ­ന്ത­പി­ച്ചു—വധുവിന്നധീരമാ-​

ണ­ന്ത­രം­ഗ­മ­തി­വി­ജ്ഞ­യാ­കി­ലും.

33

ഖി­ന്ന­ഭാ­വ­മി­ത­ക­റ്റി, മാനസം

പി­ന്നെ­യും പ്ര­തി­നി­വൃ­ത്ത­മാ­ക്കു­വാൻ

സ­ന്ന­ഹി­ച്ച­ഥ സ­ര­സ്സില്‍ നോക്കിയാ-​

സ­ന്ന­ധെ­ര്യ തനിയേ പു­ല­മ്പി­നാള്‍.

34

“സ്വാ­മി­യാം രവിയെ നോ­ക്കി­നില്‍ക്കു­മെൻ

താമരേ, ത­ര­ള­വാ­യു­വേ­റ്റു നീ

ആമയം ത­ട­വി­ടാ­യ്ക, തല്‍ക്കര-​

സ്തോ­മ­മു­ണ്ടു തി­രി­യു­ന്ന­ദി­ക്കി­ലും.

35

സ­ന്ത­തം മി­ഹി­ര­നാ­ത്മ­ശോ­ഭ­യും

സ്വ­ന്ത­മാം മധു കൊ­തി­ച്ച വ­ണ്ടി­നും

ച­ന്ത­മാര്‍ന്ന­രു­ളി നി­ല്ക്കു­മോ­മ­ലേ,

ഹന്ത! ധ­ന്യ­മി­ഹ നി­ന്റെ ജീ­വി­തം”

36

കോ­ട്ട­മ­റ്റ­വി­ടെ­യെ­ത്തി,യി­ന്ദ്രി­യം

പാ­ട്ടി­ലാ­ക്കി­യ­പ­ഭീ­തി­യാം യതി,

കാ­ട്ടി­ലി­ങ്ങ­നെ മ­നു­ഷ്യ­ഗേ­യ­മാം

പാ­ട്ടു­കേ­ട്ടു പ­ര­മാര്‍ന്നു കൗ­തു­കം.

37

വാ­ക്കി­ലും പൊ­രു­ളി­ലും ര­സ­സ്ര­വം

വാ­യ്ക്കു­മാ മ­ധു­ര­ശ­ബ്ദ­മെ­ത്തി­ടും

ലാ­ക്കി­ലും ചെ­വി­കൊ­ടു­ത്തു കാ­ട്ടി­ലും

നോ­ക്കി­നി­ന്നു ല­യ­ലീ­ന­നാ­യ­വന്‍.

38

“ഹാ! വി­ശി­ഷ്ട­മൃ­ദു­ഗാ­ന,മി­ന്നി നീ

കൂ­വി­ടാ­യ്ക കു­യി­ലേ­യ­ന­ക്ഷ­രം!”

ഏ­വ­മോ­തി­യ­ല­യും മ­ര­ങ്ങള്‍ തൻ

പൂ­വെ­ഴും തല ത­ളിര്‍ത്ത­ശാ­ഖ­യും

39

കാണി നി­ന്ന­വി­ടെ­യി­ത്ഥ­മാ­സ്ഥ­യാൽ

കാ­ണു­വാ­നു­ഴ­റി, ക­ണ്ഠ­രീ­തി­യാൽ

പ്രാ­ണ­സൗ­ഖ്യ­മ­രു­ളും സ­ജീ­വ­യാം

വീ­ണ­ത­ന്നെ ല­യ­വേ­ദി­യാം യതി.

40

‘വ­ന്യ­ഭൂ­മി­യില്‍ വ­ഹി­ച്ചു പൂമണം

ധ­ന്യ­നാ­യ­ഹ­ഹ! വ­ന്ന­ണ­ഞ്ഞു നീ

തെ­ന്ന­ലേ! ത­ഴു­വു­കി­ന്നു ശങ്കവേ-​

ണ്ടെ­ന്നെ; ഞാന്‍ മ­ലി­ന­മേ­നി­യ­ല്ലെ­ടോ’.

41

ക­ഞ്ജ­ലീ­ന­ഖ­ഗ­രാ­ഗ­മെ­ന്ന­പോൽ

മ­ഞ്ജു­ഗാ­ന­മ­തു വീ­ണ്ടു­മീ­വി­ധം

വ്യ­ഞ്ജി­താ­ശ­യ­മ­ടു­ത്തു­കേ­ട്ട­വൻ

ക­ഞ്ജി­നീ­ത­ട­മ­ണ­ഞ്ഞു നോ­ക്കി­നാന്‍.

42

ചാ­ഞ്ഞ­ല­ഞ്ഞ ചെറുദേവദാരുവി-​

ന്നാ­ഞ്ഞ ശാ­ഖ­ക­ള­ടി­ക്കു, ചി­ന്ത­യാൽ

കാ­ഞ്ഞു, കാ­ണ്മ­തു മ­നോ­ര­ഥ­ങ്ങ­ളാൽ

മാ­ഞ്ഞു തന്‍നി­ല മ­റ­ന്നു നി­ന്ന­വള്‍.

43

‘ഹാ! കൃശാ തരുതലത്തിലിന്ദുവി-​

ന്നേ­ക­ര­ശ്മി­യ­തു­പോ­ലെ­യാ­രി­വള്‍?

മാ­ഴ്കി­ടു­ന്നു, ദ­യ­തോ­ന്നും—’എന്നലി-​

ഞ്ഞേ­ക­യാ­മ­വ­ളെ നോ­ക്കി­നാന്‍ യമി.

44

അ­പ്പൊ­ഴാ­ശു തനിയേ വിടര്‍ന്നവള്‍-​

ക്കു­ല്പ­ല­ങ്ങ­ളൊ­ടി­ട­ഞ്ഞ ക­ണ്ണു­കൾ

ഉള്‍പ്ര­മോ­ദ­മ­ഥ വേലിയേറ്റമാര്‍-​

ന്ന­ദ്ഭു­താം­ഗി­യു­ടെ ച­ന്ദ്ര­നോ യതി!

45

ദൂരെ നിന്ന യ­മി­ത­ന്നെ­യാ­ശു ക-

ണ്ടാ­ര­തെ­ന്നു­മു­ട­നേ­യ­റി­ഞ്ഞ­വൾ

പാ­ര­മി­ഷ്ട­ജ­ന­രൂ­പ­മോ­രു­വാൻ

നാ­രി­മാര്‍ക്കു നയനം സു­സൂ­ക്ഷ്മ­മാം.

46

ഞെ­ട്ടി­യൊ­ന്ന­ഥ കു­ഴ­ങ്ങി­നി­ന്നു പി-

ന്നൊ­ട്ടു സം­ഭ്ര­മ­മി­യ­ന്നു പാ­ഞ്ഞ­വൾ,

തി­ട്ട­മാ­യ് യതിയെ നോ­ക്കി,യാ­ഴി­യേ

മു­ട്ടി­നി­ന്ന­ണ­മു­റി­ഞ്ഞ വാ­രി­പോല്‍.

47

‘അന്‍പി­നി­ന്നു ഭ­ഗ­വന്‍, ഭ­വൽ­പ­ദം

കു­മ്പി­ടു­ന്ന­ഗ­തി­യാ­യ ദാസി ഞാൻ’

വെ­മ്പി­യേ­വ­മ­വ­ളോ­തി, യോഗിതന്‍-​

മുന്‍പില്‍ വീണു മൃ­ദു­ഹേ­മ­യ­ഷ്ടി­പോല്‍.

48

ഒ­റ്റ­യാ­യി­ട­കു­രു­ങ്ങി വാച്ച തൻ

കു­റ്റ­വാര്‍കു­ഴ­ലു ത­ല്പ­ദ­ങ്ങ­ളിൽ

ഉ­റ്റ­രാ­ഗ­മൊ­ട­ടി­ഞ്ഞു കാണ്‍ക­യാൽ

മു­റ്റു­മോര്‍ത്തു കൃ­ത­കൃ­ത്യ­യെ­ന്ന­വള്‍.

49

ഉ­ന്നി­നി­ന്നു ചെ­റു­തുള്‍ക്കു­രു­ന്നി­നാൽ

ധ­ന്യ­യെ­പ്പു­ന­ര­നു­ഗ്ര­ഹി­ച്ചു­ടന്‍,

പി­ന്നി­ലാ­ഞ്ഞ­വ­ളെ ഹസ്തസംജ്ഞയാ-​

ലു­ന്ന­മി­പ്പ­തി­നു­മോ­തി­നാല്‍ യമി.

50

സ്പ­ഷ്ട­മാ­ജ്ഞ­യ­തി­നാ­ലെ പൊ­ങ്ങി­യും

ന­ഷ്ട­ചേ­ഷ്ട­ത ക­ലര്‍ന്നു ത­ങ്ങി­യും

ക­ഷ്ട­മാ­യ­വി­ടെ നി­ന്നെ­ണീ­റ്റു­തേ

ദൃ­ഷ്ട­യ­ത്ന ദ­യ­നീ­യ­യാ­യ­വള്‍.

51

മാ­റില്‍ നി­ന്നു­ട­നി­ഴി­ഞ്ഞ വ­ല്ക്ക­ലം

പേ­റി­യാ­ശു പ­ദ­രേ­ണു തൊ­ട്ട­വൾ

കൂ­റൊ­ടും ത­ല­യില്‍ വെ­ച്ചു, സാദരം

മാ­റി­നി­ന്നു യ­മി­ത­ന്നെ നോ­ക്കി­നാള്‍.

52

‘എ­ന്തു­വാ­ന­ഭി­മ­തന്‍ ക­ഥി­ക്കു­മോ?

എ­ന്തു­വാന്‍ ക­രു­തു­മോ മ­ഹാ­നി­വന്‍?’

ചി­ന്ത­യേ­വ­മ­വ­ളാര്‍ന്നു; തു­ഷ്ടി­യാൽ

ഹന്ത! ചെ­യ്തു യമി മൗ­ന­ഭേ­ദ­നം.

53

‘മംഗലം ഭഗിനി, നി­ന്റെ ഭ­ക്തി­യാൽ

തും­ഗ­മോ­ദ­മി­യ­ലു­ന്നു ഞാന്‍ ശുഭേ

എങ്ങു ചൊ­ല്ലി­വി­ടെ­യാ­രൊ­ടാ­രു നീ-

യെ­ങ്ങു നി­ന്നു മു­നി­പു­ത്ര­ദര്‍ശ­നേ?’

54

എ­ന്നു­ര­ച്ചു പു­ന­രു­ത്ത­രോല്‍ക­നാ­യ്

നി­ന്നു­തേ സ്വ­യ­മ­സം­ഗ­നാ­കി­ലും,

സ്യ­ന്ദ­മാ­ന­വ­ന­ദാ­രു വാ­രി­മേൽ

മ­ന്ദ­മാ­ച്ചു­ഴി­യി­ലാ­ഞ്ഞ­പോ­ല­വന്‍.

55

‘മു­ന്നി­ലെന്‍ നിയതിയാലണഞ്ഞുമി-​

ന്നെ­ന്നെ യെന്‍പ്രി­യ­ന­റി­ഞ്ഞ­തി­ല്ലി­വന്‍!

സ­ന്ന­വാ­സ­ന­ന­ഹോ മ­റ­ന്നു­താൻ

മു­ന്ന­മു­ള്ള­ത­ഖി­ലം മ­ഹാ­ശ­യന്‍.‘

56

ഏ­വ­മോര്‍ത്തു­മ­ഥ വീര്‍ത്തു­മാര്‍ന്നി­ടും

ഭാ­വ­ചാ­പ­ല­മ­ട­ക്കി­യും ജവം

പാ­വ­നാം­ഗി പ­രി­ശ­ങ്ക­മാ­ന­യാ­യ്

സാ­വ­ധാ­ന­മ­വ­നോ­ടു ചൊല്ലിനാള്‍-​

57

“ക­ഷ്ട­കാ­ല­മ­ഖി­ലം ക­ഴി­ഞ്ഞു ഹാ!

ദി­ഷ്ട­മീ വ­ടി­വി­യ­ന്നു വ­ന്ന­പോൽ

ദൃ­ഷ്ട­നാ­യി­ഹ ഭ­വാന്‍; ഭവാനു പ-

ണ്ടി­ഷ്ട­യാം ‘നളിനി’ ഞാന്‍ മ­ഹാ­മ­തേ!

58

പ്രാ­ണ­നോ­ടു­മൊ­രു­നാൾ ഭ­വ­ല്പ­ദം

കാ­ണു­വാന്‍ ചി­ര­മ­ഹോ! കൊ­തി­ച്ചു ഞാൻ

കേ­ണു­വാ­ണി­വി­ടെ,യേ­കു­മർ­ത്ഥി­യാം

പ്രാ­ണി­തന്‍ പ്രി­യ­മൊ­രി­ക്ക­ലീ­ശ്വ­രന്‍.

59

സ­ന്ന്യ­സി­ച്ച­ള­വു­മാ­സ്ഥ­യാല്‍ ഭവാൻ

ത­ന്നെ­യോര്‍ത്തി­ഹ ത­പ­സ്സില്‍ വാണ ഞാൻ

ധ­ന്യ­യാ­യ് സപദി കാണ്‍കമൂലമ-​

ങ്ങെ­ന്നെ യോര്‍ക്കു­കി­ലു മോര്‍ത്തീ­ടാ­യ്കി­ലും.”

60

ഏ­വ­മോ­തി­യി­ട­രാര്‍ന്നു ക­ണ്ണു­നീർ

തൂ­വി­നാള്‍ മൊഴി കു­ഴ­ങ്ങി നി­ന്ന­വള്‍.

ഭാ­വ­ശാ­ലി­കള്‍ പിരിഞ്ഞുകൂടിയാ-​

ലീ­വി­ധം വി­ക­ല­മാം സു­ഖോ­ദ­യം.

61

ധീ­ര­നാ­യ യതി നോ­ക്കി ത­ന്വി­തൻ

ഭൂ­രി­ബാ­ഷ്പ­പ­രി­പാ­ട­ലം മുഖം;

പൂ­രി­താ­ഭ­യൊ­ടു­ഷ­സ്സില്‍ മ­ഞ്ഞു­തൻ

ധാ­ര­യാര്‍ന്ന പ­നി­നീര്‍സു­മോ­പ­മം.

62

ആ­ര­തെ­ന്നു­ട­ന­റി­ഞ്ഞു കൗ­തു­കം

പാ­ര­മാര്‍ന്നു ക­രു­തി­പ്പു­രാ­ഗ­തം,

ചാ­രു­ശൈ­ശ­വ­ക­ഥ­യ്ക്കു­ത­ന്നെ ചേര്‍-​

ന്നോ­രു­വാ­ക്ക­രു­ളി­നാന്‍ ക­നി­ഞ്ഞ­വന്‍.

63

“പാ­ര­വും പ­രി­ച­യം­ക­ലര്‍ന്നെ­ഴും

പേ­രു­മീ മ­ധു­ര­മാ­യ ക­ണ്ഠ­വും

സാ­ര­മാ­യ് സ്മൃ­തി­യില്‍ നീ­യു­മി­പ്പൊള്‍ നിൻ

ദൂ­ര­മാം ഭ­വ­ന­വും വ­രു­ന്ന­യേ!

64

ക­ണ്ടു­ടൻ സ്വയമറിഞ്ഞിടാത്തതോര്‍-​

ത്തി­ണ്ടല്‍വേ­ണ്ട സഖി! കേ­ണി­ടേ­ണ്ട കേള്‍,

പണ്ടു നി­ന്നെ­യൊ­രി­ളം കു­രു­ന്ന­താ­യ്

കണ്ടു ഞാന്‍, സപദി വ­ല്ലി­യാ­യി നീ

65

എ­ന്നില്‍ നി­ന്ന­ണു­വു­മേല്‍ക്കി­ല­പ്രി­യം

നി­ന്നു കേ­ഴു­മ­യി! ക­ണ്ടി­ടു­ന്നു­തേ

നി­ന്നി­ലി പ്ര­ണ­യ­ചാ­പ­ല­ത്തെ ഞാ-

ന­ന്നു­മി­ന്നു­മൊ­രു­പോ­ലെ വ­ത്സ­ലേ.

66

പോ­യ­തൊ­ക്കെ­യ­ഥ­വാ ന­മു­ക്ക­യേ,

പ്രാ­യ­വും സപദി മാറി കാ­ര്യ­വും

ആ­യ­ത­ത്വ­മ­റി­വി­ന്നു­മാര്‍ന്നു,—പോ

ട്ടാ­യ­തെ­ന്തി­വി­ടെ വാ­ണി­ടു­ന്നു നീ:

67

ഓ­തു­കി­ന്ന­ത,ഥവാ വൃഥാ ശുഭേ

ഹേതു കേള്‍ക്കു­വ­തൊ­രര്‍ത്ഥ­മേ­തി­നോ

നീ തു­നി­ഞ്ഞു—നിജകര്‍മ്മനീതരാ-​

യേ­തു­മാര്‍ഗ്ഗ­മി­യ­ലാ ശ­രീ­രി­കള്‍!

68

പിന്നെയൊന്നൊരുപകാരമേതിനോ-​

യെ­ന്നെ­യോര്‍ത്തു സഖി, ഏ­ത­തോ­തു­ക,

അ­ന്യ­ജീ­വ­നു­ത­കി സ്വ­ജീ­വി­തം

ധ­ന്യ­മാ­ക്കു­മ­മ­ലേ വി­വേ­കി­കള്‍.”

69

മാലു ചെറ്റുടനകന്നുമുള്ളിലെ-​

ന്നാ­ലു­മാ­ശ ത­ട­വാ­തെ വാ­ടി­യും,

ആ­ല­പി­ച്ച­യ­തി­ത­ന്നെ നോ­ക്കി­നാൾ

ലോ­ല­ക­ണ്ഠ­മ­തി­ലോ­ല­ലോ­ച­ന.

70

ന­വ്യ­മാം പ­രി­ധി­യാര്‍ന്ന­നു­ക്ഷ­ണം

ദി­വ്യ­ദീ­പ്തി ചി­ത­റീ­ടു­മാ മുഖം,

ഭ­വ്യ­ശീ­ല­യ­വള്‍ കണ്ടു, കുണ്ഠയാ-​

യ­വ്യ­വ­സ്ഥി­ത­ര­സം, കു­ഴ­ങ്ങി­നാള്‍.

71

പാ­ര­മാ­ശു വി­ള­റി­ക്ക­റു­ത്തു­ടൻ

ഭൂ­രി­ചോ­ന്നു­മ­ഥ­മ­ഞ്ഞ­ളി­ച്ചു­മേ,

നാ­രി­തന്‍ ക­വിള്‍ നിറം ക­ലര്‍ന്നു, ഹാ!

സൂ­ര്യ­ര­ശ്മി തടവും പ­ളു­ങ്കു­പോല്‍.

72

തെ­ല്ലു­നി­ന്ന­രു­ണ­കാ­ന്തി­യില്‍ കലര്‍-​

ന്നു­ല്ല­സി­ച്ച ഹി­മ­ശീ­ക­രോ­പ­മം,

മെ­ല്ലെ­യാര്‍ന്നു മൃ­ദു­ഹാ­സ­മ­ശ്രു­വും

ചൊ­ല്ലി­നാള്‍ മൊ­ഴി­കള്‍ ചാ­രു­വ­ണി­യാൾ:

73

“ആര്യ! മുന്‍പ­രി­ച­യ­ങ്ങള്‍ നല്‍കി­ടും

ധൈ­ര്യ­മാര്‍ന്നു പ­റ­യു­ന്നു മ­ദ്ഗ­തം,

കാ­ര്യ­മി­ന്ന­ത­യി! കേള്‍ക്കു­മോ കനി-

ഞ്ഞാ­ര്യ­മാ­കി­ലു­മ­നാ­ര്യ­മാ­കി­ലും?

74

പാ­ര­മു­ള്ളി­ല­ഴ­ലാ­യി, ജീ­വി­തം

ഭാ­ര­മാ­യി, പ­റ­യാ­തൊ­ഴി­ക്കു­കിൽ

തീ­രു­കി­ല്ല, ധ­ര­യില്‍ ഭവാനൊഴി-​

ഞ്ഞാ­രു­മി­ല്ല­തു­മി­വള്‍ക്കു കേള്‍ക്കു­വാന്‍.

75

ആ­ഴു­മാര്‍ത്തി­യ­ഥ­വാ കഥിക്കിലീ-​

യൂ­ഴ­മോര്‍ത്തി­ടു­മ­ത­ന്യ­ഥാ ഭ­വാന്‍,

പാ­ഴി­ലോ­തി­ടു­ക­യോ വി­ധി­ക്കു ഞാൻ

കീ­ഴ­ട­ങ്ങി വി­ര­മി­ക്ക­യോ വരം?

76

ത­ന്ന­തി­ല്ല പ­ര­നു­ള്ളു കാട്ടുവാ-​

നൊ­ന്നു­മേ ന­ര­നു­പാ­യ­മീ­ശ്വ­രൻ

ഇന്നു ഭാ­ഷ­യ­ത­പൂര്‍ണ്ണ­മി­ങ്ങ­ഹോ

വ­ന്നു­പോം പി­ഴ­യു­മര്‍ത്ഥ­ശ­ങ്ക­യാല്‍!

77

മു­റ്റു­മെ­ന്ന­ഴ­ല­റി­ഞ്ഞി­ടാ­യ്കി­ലും,

തെ­റ്റി­യെന്‍ ഹൃ­ദ­യ­മാ­ര്യ­നോ­രു­കിൽ

ചെ­റ്റു­മേ പൊ­റു­തി­യി­ല്ല, പി­ന്നെ ഞാൻ

പ­റ്റു­കി­ല്ല­റി­ക മ­ണ്ണില്‍ വി­ണ്ണി­ലും”

78

ഏ­വ­മോ­തി അ­തി­ദൂ­ന­യാ­യി നി-

ന്നാ വ­രാം­ഗി, യ­തി­തന്‍ മു­ഖാം­ബു­ജം

പാവനം പ­രി­ചില്‍ നോ­ക്കി­നാള്‍, അവൻ

കേവലം ക­രു­ണ­യാര്‍ന്നു ചൊ­ല്ലി­നാൻ:

79

“അ­ന്യ­ഥാ മ­തി­വ­രി­ല്ലെ­നി­ക്കു നിൻ

മ­ന്യു­വി­ങ്കല്‍ നിയതം മ­ഹാ­വ്ര­തേ,

ക­ന്യ­യെ­ന്നു വ­ടു­വെ­ന്നു മേലുകി-​

ല്ല­ന്യ­ഭാ­വ­മ­റി­കാ­ത്മ­വേ­ദി­കള്‍.”

80

ആ­ട­ലൊ­ട്ട­വള്‍ വെ­ടി­ഞ്ഞു സ­ത്വ­രം

തേടി ധൈ­ര്യ­മ­ഥ, പൂ­വ­ന­ത്തി­ലും

കാ­ടു­തന്‍ ന­ടു­വി­ലും സു­മര്‍ത്തു­വിൽ

പാ­ടി­ടും കു­യി­ലു­പോ­ലെ, ചൊ­ല്ലി­നാ:

81

“വന്നു വത്സല, ഭ­വാന്‍ സമക്ഷമാ-​

യി­ന്നു, ഞാന്‍ വ്യഥ മ­റ­ന്ന­തോര്‍ക്ക­യാല്‍,

എ­ന്നു­മ­ല്ല, ക­രു­തു­ന്നു വീ­ട്ടില്‍ നാ-

മന്നു വാണതു തു­ടര്‍ന്നു­പോല്‍ മനം.

82

ലോ­ല­നാ­ര്യ­നു­രു­വി­ട്ടു കേട്ടൊരാ-​

ബാ­ല­പാ­ഠ­മ­ഖി­ലം മ­നോ­ഹ­രം!

കാ­ല­മാ­യ­ധി­ക­മി­ന്നൊ­ര­ക്ഷ­രം

പോ­ലു­മാ­യ­തില്‍ മ­റ­പ്പ­തി­ല്ല ഞാന്‍.

83

ഭൂ­രി­പൂ­ക്കള്‍ വി­ട­രു­ന്ന പൊ­യ്ക­യും

തീ­ര­വും വ­ഴി­ക­ളും ത­രു­ക്ക­ളും

ചാരുപുല്‍ത്തറയുമോര്‍ത്തിടുന്നതിന്‍-​

ചാരെ നാ­മെ­ഴു­മെ­ഴു­ത്തു­പ­ള്ളി­യും.

84

ഓര്‍ത്തിടുന്നുപവനത്തിലെങ്ങുമ-​

ങ്ങാര്‍ത്തു ചി­ത്ര­ശ­ല­ഭം പ­റ­ന്ന­തും

പാര്‍ത്തു­നി­ന്ന­തു മ­ണ­ഞ്ഞു നാം കരം

കോര്‍ത്തു കാ­വി­ന­രി­കേ ന­ട­ന്ന­തും.

85

പാ­ടു­മാണ്‍കു­യി­ലെ വാ­ഴ്ത്തി­യാ രവം

കൂ­ട­വേ­യ­നു­ക­രി­ച്ചു പോ­യ­തും

ചാടുകാരനുടനെന്നൊടാര്യനാ-​

പ്പേ­ട­യെ­പ്പ­രി­ഹ­സി­ച്ചു ചൊ­ന്ന­തും.

86

ഉ­ച്ച­യാ­യ് ത­ണ­ലി­ലാ­ഞ്ഞു പു­സ്ത­കം

വച്ചു മ­ല്ലി­ക­യ­റു­ത്തി­രു­ന്ന­തും

മെ­ച്ച­മാര്‍ന്ന ചെ­റു­മാ­ല­കെ­ട്ടി­യെൻ

കൊ­ച്ചു വാര്‍മു­ടി­യി­ല­ങ്ങ­ണി­ഞ്ഞ­തും.

87

എ­ണ്ണി­ടു­ന്നൊ­ളി­വില്‍ വന്നു പീഡയാം-​

വ­ണ്ണ­മെന്‍ മി­ഴി­കള്‍ പൊ­ത്തി­യെ­ന്ന­തും

തി­ണ്ണ­മ­ങ്ങ­തില്‍ വ­ല­ഞ്ഞു­കേ­ഴു­മെൻ

ക­ണ്ണു­നീ­രു ക­നി­വില്‍ തു­ട­ച്ച­തും.

88

എ­ന്തി­നോ­തു­വ­തി­തോര്‍ക്കി­ലാ രസം

ചി­ന്തു­മെന്‍ സു­ദി­ന­മ­സ്ത­മി­ച്ചി­തേ,

ഗ­ന്തു­കാ­മ­നു­ട­നാ­ര്യന്‍, ഏകിലാ-​

മ­ന്ത­രാ­യ­മെ­തിര്‍വാ­ത്യ­പോ­ലി­വള്‍.

89

പോ­ട്ടെ—എന്‍ സ­ഹ­ച­രന്‍ വി­യു­ക്ത­നാ­യ്

നാ­ട്ടില്‍ നി­ന്ന­ഥ മ­റ­ഞ്ഞ­ത­ഞ്ജ­സാ

കേ­ട്ടു ഞെ­ട്ടി­യ­യി­വീ­ണു ഗര്‍ജ്ജി­തം

കേട്ട പ­ന്ന­ഗ­കു­മാ­രി­പോ­ലെ ഞാന്‍.

90

പി­ന്നെ­യെന്‍ പ്രി­യ­പി­താ­ക്കള്‍ കാത്തുഴ-​

ന്നെ­ന്നെ­യ­ങ്ങ­വ­ര­ഴ­ല്പെ­ടാ­തെ­യും

ഉന്നി വാണൊരിടമാര്യനേലുമീ-​

മ­ന്നി­ലെ­ന്നു­ട­ലു ഞാന്‍ വി­ടാ­തെ­യും.

91

ഹര്‍ഷ­മേ­കു­വ­തി­ന­ച്ഛ­നേ­റെ നി-

ഷ്കര്‍ഷ­മാര്‍ന്ന­ഥ വ­ളര്‍ന്നു ഖി­ന്ന­യാ­യ്,

കര്‍ഷ­കന്‍ കി­ണ­റി­നാല്‍ ന­ന­യ്ക്കി­ലും

വര്‍ഷ­മ­റ്റ വ­രി­നെ­ല്ലു­പോ­ലെ ഞാൻ

92

ഓര്‍ത്തി­ടാ­യ്കി­ലു­മ­ഹോ! യുവത്വമെന്‍-​

മൂര്‍ത്തി­യാര്‍ന്ന­ഥ വ­ല­ഞ്ഞി­തേ­റെ ഞാൻ

പൂ­ത്തി­ടും ത­രു­വി­ലും ത­ട­ത്തി­ലും

കാ­ത്തി­ടാ ല­ത­കള്‍, കാ­ല­മെ­ത്തി­യാൽ

93

ഓ­തു­വാ­ന­രു­തെ­നി­ക്കു പി­ന്നെ,യെന്‍-​

താ­ത­നോര്‍ത്തൊ­രു വി­വാ­ഹ­നി­ശ്ച­യം

കാ­തി­ലെ­ത്തി, വി­ഷ­വേ­ഗ­മേ­റ്റ­പോൽ

കാ­ത­രാ­ശ­യ കു­ഴ­ങ്ങി വീണു ഞാന്‍.

94

ആ­ഴു­മ­മ്പൊ­ട­തി സാ­ന്ത്വ­മോ­തു­മെൻ

തോ­ഴി­മാ­രെ­യു­മൊ­ഴി­ച്ചു ഞാന്‍ പരം

വാ­ഴു­മൗ­ഷ­ധ­മ­ക­റ്റി,യാ ശ്രമം

പാ­ഴി­ലാ­യെ­ഴു­മ­സാ­ദ്ധ്യ­രോ­ഗി­കള്‍.

95

ശാ­ന്ത­മാ­ക ദു­രി­തം! വിനിശ്ചിത-​

സ്വാ­ന്ത­യാ­യ് ക­ദ­ന­ശ­ല്യ­മൂ­രു­വാൻ

ധ്വാ­ന്ത­വും ഭ­യ­വു­മോര്‍ത്തി­ടാ­തു­ടൻ

ഞാന്‍ ത­ടാ­ക­ത­ട­മെ­ത്തി രാ­ത്രി­യില്‍”.

96

വേ­ഗ­മാ­ബ്ഭ­യ­ദ­നി­ശ്ച­യം ശ്രവി-​

ച്ചാ­കു­ലാ­ദ്ഭു­ത ദ­യാ­ര­സോ­ദ­യന്‍,

ഏ­കി­നാന്‍ ചെ­വി­യ­വന്‍, സ­ഗ­ദ്ഗ­ദം

ശോ­ക­മാര്‍ന്നു കഥ പിന്‍തു­ടര്‍ന്ന­വള്‍.

97

“ലോ­ക­മൊ­ക്കെ­യു­മു­റ­ങ്ങി, കൂരിരു-​

ട്ടാ­കെ മൂ­ടി­യ­മ­മൂര്‍ത്തി ഭീകരം

ഏ­ക­യാ­യ­വി­ടെ നി­ന്നു, സൂചിയേ-​

റ്റാ­കി­ലെ­ന്നു­ട­ല­റി­ഞ്ഞി­ടാ­തെ ഞാൻ

98

തി­ണ്ണ­മാ­യി­രു­ളില്‍നി­ന്നു വിശ്വസി-​

ച്ചെ­ണ്ണി­നേന്‍ ഝടിതി ഭൂ­ത­ഭാ­വി­കള്‍,

വി­ണ്ണില്‍ ഞാ­നൊ­ടു­വില്‍ നോ­ക്കി, സ­ത്ര­പം

ക­ണ്ണ­ട­ഞ്ഞു­ഡു­ഗ­ണ­ങ്ങള്‍ കാണ്‍ക­യാല്‍,

99

നി­ത്യ­ഭാ­സു­ര ന­ഭ­ശ്ച­ര­ങ്ങ­ളേ,

ക്ഷി­ത്യ­വ­സ്ഥ ബത! നി­ങ്ങ­ളോര്‍ത്തി­ടാ

അ­ത്യ­നര്‍ത്ഥ­വ­ശ ഞാന്‍ ക്ഷമിപ്പിനി-​

കൃത്യ’മെ­ന്നു­മ­വ­യോ­ടി­ര­ന്നു ഞാന്‍.

100

ഓര്‍ത്തു­പി­ന്നു­ട­ന­ഗാ­ധ­തോ­യ­മാം

തീര്‍ത്ഥ­സീ­മ­യി­ലി­റ­ങ്ങി­യ­ങ്ങു ഞാൻ

ആര്‍ത്തി­യാല്‍ മൊ­ഴി­യി­ലോ മ­ന­സ്സി­ലോ

പ്രാര്‍ത്ഥി­തം ച­ര­മാ­മ­വ­മോ­തി­നാന്‍.

101

ജീ­വി­തേ­ശ­നെ­യ­നു­ഗ്ര­ഹി­ക്ക,വന്‍-

ഭൂ­വി­ലു­ണ്ടു ഗി­രി­ജേ! വ­ല­ഞ്ഞു­ടൻ

ഈവിധം തു­നി­വ­താ­മ­ശ­ക്ത ഞാൻ

ദേവി, നിന്‍പ­ദ­മ­ണ­യ്ക്ക­യം­ബി­കേ!

102

കാ­ണു­കില്‍ പു­ള­ക­മാം കയത്തില-​

ങ്ങാ­ണു­കൊള്‍വ­തി­നു­ടന്‍ കു­തി­ച്ചു ഞാന്‍,

ക്ഷോ­ണി­യില്‍ പ്ര­ണ­യ­പാ­ശ­മ­റ്റെ­ഴും

പ്രാ­ണി­കള്‍ക്കു ഭ­യ­ഹേ­തു­വേ­തു­വാന്‍?

103

ച­ണ്ടി­തന്‍ പടലി നീ­ങ്ങി­യാ­ഴു­മെൻ

ക­ണ്ഠ­മൊ­ട്ടു­പ­രി­ത­ങ്ങി, ആകയാൽ

ഇ­ണ്ട­ലാര്‍ന്നു­ഴ­റി­യോര്‍ത്തു, താമര-

ത്ത­ണ്ടില്‍ വാര്‍മു­ടി കു­രു­ങ്ങി­യെ­ന്നു ഞാന്‍.

104

സ­ത്വ­രം മു­ക­ളിൽ നോ­ക്കി ഞാനിയ-​

ന്ന­ത്തൽ വി­സ്മ­യ­വു­മേ­റെ നാ­ണ­വും,

എ­ത്തി­യെൻ കചഭരം പി­ടി­ച്ചു നി-

ന്ന­ത്ര കാ­ന്തി­മ­തി­യേ­ക യോ­ഗി­നി.

105

അ­മ്പി­യ­ന്നു ഭ­യ­മൊ­ക്കെ നീക്കിയൊ-​

ന്നി­മ്പ­മേ­കി­യ­വള്‍ നോ­ക്കി സ­സ്മി­തം

മുമ്പിലപ്പൊഴുതുദിച്ചുപൊങ്ങിടു-​

ന്ന­മ്പി­ളി­ക്കെ­തി­ര­ഹോ ന­താം­ഗി­യാള്‍!

106

നി­ഷ്ഠ­പൂ­ണ്ട­രി­കില്‍ വാ­ണി­രു­ട്ടി­ലെൻ

ധൃ­ഷ്ട­മാം തൊ­ഴി­ലു ക­ണ്ടു­യോ­ഗി­നി,

ഇ­ഷ്ട­മാ­യ മൃ­തി­യെ­ത്ത­ട­ഞ്ഞു ഹാ!

ദി­ഷ്ട­മെ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രാള്‍ക്ക­തേ വരൂ.

107

കെ­ട്ടി­യാ­ഞ്ഞു ക­ര­യേ­റ്റി­യാ­ശു കൈ-

വി­ട്ടു നി­ന്നു കഥ ചോ­ദി­യാ­ത­വൾ

ഒ­ട്ട­തെന്‍ പ്ര­ല­പ­ന­ത്തില്‍ നിന്നറി-​

ഞ്ഞൊ­ട്ട­റി­ഞ്ഞു നിജ വൈ­ഭ­വ­ങ്ങ­ളാല്‍.

108

ഈ­റ­ന­മ്പൊ­ടു പ­കര്‍ന്നു വല്‍ക്ക­ലം

മാ­റി­യാ മ­ഹ­തി­യെ­ത്തു­ടര്‍ന്നു ഞാൻ

വേ­റു­മെ­യ് നിയതി ന­ല്കി­ടു­ന്ന­തും

പേ­റി­യ­ങ്ങ­നെ പ­രേ­ത­ദേ­ഹി­പോല്‍.

109

അ­ധ്വ­ഖേ­ദ­മ­റി­യാ­ത­വാ­റു ചൊ-

ന്ന­ത്ത­പോ­ധ­ന കനി വാര്‍ത്ത­കൾ

എത്തി ഞ­ങ്ങ­ളൊ­രു കാ­ട്ടി­ലും ദ്രു­തം

ചി­ത്ര­ഭാ­നു­വു­ദ­യാ­ച­ല­ത്തി­ലും.

110

അ­ന്ത­രം­ഗ­ഹി­ത­നാം ഭവാനൊഴി-​

ഞ്ഞ­ന്തി­ക­ത്തില്‍ വനശോഭ കാണവേ

സ­ന്ത­പി­ച്ചി­വള്‍ പരം, രമിക്കയി-​

ല്ലെ­ങ്കി­ലും പ്ര­ണ­യ­ഹീ­ന­മാ­ന­സം

111

കീര്‍ത്ത­നീ­യ­ഗു­ണ,യെ­ന്നെ നിര്‍ഭ­യം

ചേര്‍ത്തു പി­ന്നെ­യ­വ­ളി­ത്ത­പോ­വ­നം,

ആര്‍ത്തി­യെ­ങ്കി­ലു­മ­തീ­വ ധന്യയെ-​

ന്നോര്‍ത്തി­താ­ര്യ­നെ­യ­നു­പ്ര­യാ­ത ഞാൻ

112

ഒത്തു ഞ­ങ്ങ­ളു­ട­ജ­ത്തി­ലൊ­ന്നില്‍ വാ-

ണ­ത്യു­ദാ­ര­മ­ഥ വി­ദ്യ­യും സ്വയം

വി­ത്തി­നാ­യ് മു­കി­ലു വൃഷ്ടിപോലെയാ-​

സി­ദ്ധ­യോ­ഗി­നി­യെ­നി­ക്കു നല്‍കി­നാള്‍.

113

പ­ഞ്ച­വൃ­ത്തി­ക­ള­ട­ക്കി­യ­ന്വ­ഹം

നെ­ഞ്ചു­വ­ച്ചു­രു­ത­പോ­മ­യം ധനം

സ­ഞ്ച­യി­പ്പ­തി­നു ഞാന്‍ തു­ട­ങ്ങി, പി-

ന്ന­ഞ്ചു­വ­ട്ട­മി­ഹ പൂ­ത്തു കാനനം.

114

കാ­മി­തം വ­രു­മെ­നി­ക്കു വേഗമെ-​

ന്നാ മ­ഹാ­മ­ഹ­തി ചെ­യ്ത­നു­ഗ്ര­ഹം,

പ്രേ­മ­മാര്‍ന്ന ഗു­രു­വിന്‍ പ്ര­സാ­ദ­മാം

ക്ഷേ­മ­മൂ­ല­മി­ഹ ശി­ഷ്യ­ലോ­ക­രിൽ

115

മം­ഗ­ലാ­ശ­യ! ക­ഴി­ഞ്ഞു രണ്ടു നാ-

ളി­ങ്ങു പി­ന്നെ­യ­നി­മി­ത്ത­മെ­ന്തി­നോ,

പൊ­ങ്ങി­ടു­ന്നു സു­ഖ­മാര്‍ന്നു­മ­ന്ത­രാ

മ­ങ്ങി­ടു­ന്നു ഭ­യ­മാര്‍ന്നു­മെ­ന്മ­നം

116

സ്വൈ­ര­മാ­യ് മു­ഹു­രു­ദി­ച്ചി­ടു­ന്നു ദുര്‍-​

വ്വാ­ര­മെ­ന്റെ മ­തി­യില്‍, ത­പ­സ്യ­യിൽ

ഗൗ­രി­യോ­ട­രി­യ പു­ഷ്പ­ഹേ­തി­തൻ

വൈ­രി­യാ­യ വ­ടു­വിന്‍ സ­മാ­ഗ­മം.

117

ഇ­ന്ന­ലെ­ബ്ഭ­ഗ­ണ­മ­ദ്ധ്യ­ഭൂ­വില്‍ ഞാൻ

നി­ന്നു കൂ­പ്പി­യ വ­സി­ഷ്ഠ­ഭാ­മി­നി

വന്നു നി­ദ്ര­യ­തില്‍ ‘ഏല്‍ക്ക നിന്‍ പ്രി­യൻ

വന്നു’ എ­ന്ന­രു­ളി­നാള്‍ ദ­യാ­വ­തി.

118

എന്നു ചൊ­ല്ലി വി­ര­മി­ച്ചു, ത­ന്മു­ഖം

നി­ന്നു നോ­ക്കി, നെ­ടു­മാര്‍ഗ്ഗ­ഖി­ന്ന­യാ­യ്

എ­ന്ന­പോല്‍, ഭരമകന്നപോലിള-​

ച്ചൊ­ന്നു തന്വി നെ­ടു­വീര്‍പ്പി­യ­ന്ന­വൾ.

119

ഭാ­വ­മൊ­ട്ടു­ട­ന­റി­ഞ്ഞു, ശുദ്ധയാ-​

മാ­വ­യ­സ്യ­യ­ഴ­ലാര്‍ന്നി­ടാ­തെ­യും,

ഈവിധം യതി പ­റ­ഞ്ഞു, തന്മന-​

സ്സാ­വി­ലേ­ത­ര­മ­ലി­ഞ്ഞി­ടാ­തെ­യും.

120

“കേ­ട്ടു നിൻ ച­രി­ത­മ­ത്ഭു­തം! ശുഭേ,

കാ­ട്ടില്‍ വാ­ഴ്‌­വ­തി­നെ­ഴു­ന്ന മൂ­ല­വും

കാ­ട്ടി സാഹസമനല്പമേതുതാ-​

നാ­ട്ടെ; നിന്‍ നി­യ­മ­ച­ര്യ ന­ന്ന­യേ!

121

ഉണ്ടു കൗ­തു­ക­മു­ര­യ്ക്കില്‍, നാ­ട­തിൽ

പ­ണ്ടി­രു­ന്ന­തു­മ­ക­ന്നു കാ­ടി­തിൽ

ക­ണ്ടു­മു­ട്ടി­യ­തു,മെ­ന്നു­മ­ല്ല, നാം

ര­ണ്ടു­പേ­രു­മൊ­രു വൃ­ത്തി­യാര്‍ന്ന­തും.

122

ഹാ! ശുഭേ നിജ ഗ­താ­ഗ­ത­ങ്ങള്‍ ത-

ന്നീ­ശ­നി­ശ്ച­യ­മ­റി­ഞ്ഞി­ടാ നരന്‍,

ആശ നി­ഷ്ഫ­ല­വു­മാ­യ് വരുന്നവ-​

ന്നാ­ശി­യാ­തി­ഹ വ­രു­ന്ന­ഭീ­ഷ്ട­വും.

123

സ്വ­ന്ത­കര്‍മ്മ­വ­ശ­രാ­യ് തിരിഞ്ഞിടു-​

ന്ന­ന്ത­മ­റ്റ ബ­ഹു­ജീ­വ­കോ­ടി­കള്‍,

അന്തരാളഗതിതന്നിലൊന്നൊടൊ-​

ന്ന­ന്ത­രാ പെ­ടു­മ­ണു­ക്ക­ളാ­ണു നാം.

124

സ്നേ­ഹ­മെ­ങ്കി­ലു­മി­യ­ന്നു ഖി­ന്ന­നാ­യ്

സാ­ഹ­സ­ങ്ങള്‍ തു­ട­രു­ന്നു സ­ന്ത­തം

ദേഹി, ഈ­ശ­കൃ­പ­യാ­ലെ തന്മഹാ-​

മോ­ഹി­നി­ദ്ര­യു­ണ­രു­ന്ന നാള്‍വ­രെ.

125

കാ­ട്ടി­ലി­ങ്ങൊ­രു­മ­ഹാ­നു­ഭാ­വ­തൻ

കൂ­ട്ടി­ലാ­യ് ഭവതി, ഭാ­ഗ്യ­മാ­യി, ഞാൻ

പോ­ട്ടെ,—ശാ­ന്തി!—വിധി യോ­ഗ­മി­ന്നി­യും

കൂ­ട്ടി­യാ­കി­ല­ഥ കാണ്‍ക­യാം, ശുഭേ”

126

ഏ­വ­മോ­തി ന­ട­കൊള്‍വ­തി­ന്ന­വൻ

ഭാ­വ­മാര്‍ന്നു, പ­രി­ത­പ്ത­യാ­യു­ടൻ

ഹാ! വെ­ളു­ത്ത­വള്‍ മി­ഴി­ച്ചു­നി­ന്നു മണ്‍

പാ­വ­പോ­ലെ ഹ­ത­കാ­ന്തി­യാ­യ് ക്ഷണം.

127

ചി­ന്ത­നൊ­ന്തു­ഴ­റി യാ­ത്ര­ചൊ­ല്ലു­മോ

ഹന്ത! ഭീരു യ­തി­യെ­ത്ത­ടു­ക്കു­മോ

സ്വന്തസൗഹൃദനയങ്ങളോര്‍ത്തുഴ-​

ന്നെ­ന്തു­ചെ­യ്യു­മ­വള്‍?—ഹാ! ന­ട­ന്ന­വന്‍.

128

ക­ണ്ടു­ടന്‍ കരളറുന്നപോലെഴു-​

ന്നി­ണ്ട­ലേ­റി­യ­ഭി­മാ­ന­മ­റ്റ­വൾ

കു­ണ്ഠ­യാം കു­ര­രി­പോ­ലെ ദീനമാ,

കണ്ഠമോടഴുതുറക്കെയോതിനാള്‍-​

129

‘പ്രാ­ണ­നാ­യ­ക ഭ­വാ­ന്റെ കൂടവേ

കേ­ണു­പോം ഹൃ­ദ­യ­നീ­ത­നാ­യ­ഹോ!

പ്രാ­ണ­നെ­ന്നെ വെ­ടി­യു­ന്നി­തേ ജലം

താ­ണു­പോം ചിറയെ മ­ത്സ്യ­മെ­ന്ന­പോല്‍‘

130

കൂവി വാ­യു­വി­ല­ക­ന്ന താമര-

പ്പൂ­വെ­യാ­ഞ്ഞു ത­ട­യു­ന്ന ഹം­സി­പോൽ

ഏ­വ­മു­ന്മു­ഖി പുലമ്പിയെത്തിയാ-​

ബ്ഭൂ­വില്‍ വീ­ണ­വള്‍ പി­ടി­ച്ചു ത­ല്പ­ദം.

131

“എ­ന്റെ­യേ­ക­ധ­ന­മ­ങ്ങു ജീവന-

ങ്ങെ­ന്റെ ഭോ­ഗ­മ­തു­മെ­ന്റെ മോ­ക്ഷ­വും,

എ­ന്റെ­യീ­ശ! ദൃഢമീപദാംബുജ-​

ത്തി­ന്റെ സീമ, ഇതു പോ­കി­ലി­ല്ല ഞാന്‍.

132

അ­ന്യ­ഥാ കരുതിയാര്‍ദ്രനാര്യനീ-​

സ­ന്ന­ധൈ­ര്യ­യെ­യ­ഹോ! ത്യ­ജി­ക്കൊ­ലാ

ധ­ന്യ­യാം എളിയ ശിഷ്യ,യീപദം

ത­ന്നില്‍ നി­ത്യ­പ­രി­ച­ര്യ­യൊ­ന്നി­നാല്‍.”

133

ഹാ! മൊ­ഴി­ഞ്ഞി­തു നഖം പ­ചാ­ശ്രു­വാൽ

കോമളം സതി ന­ന­ച്ചു ത­ല്പ­ദം

ആ മ­ഹാന്‍ തി­രി­യെ­നി­ന്നു, നിര്‍മ്മല-​

പ്രേ­മ­മാം വ­ല­യി­ലാ­രു വീ­ണി­ടാ!

134

“തോഴി കാ­രു­ണി­ക­നാ­ണു നി­ന്നില്‍ ഞാന്‍,

കേ­ഴൊ­ലാ കൃ­പ­ണ­ഭാ­വ­മേ­ലൊ­ലാ,

പാഴിലേവമഴലാകുമാഴിയാ-​

ഞ്ഞാ­ഴൊ­ലാ നളിനി, അ­ജ്ഞ­പോ­ലെ നീ.

135

പാ­വ­നാം­ഗി, പ­രി­ശു­ദ്ധ­സൗ­ഹൃ­ദം

നീ വ­ഹി­പ്പ­ത­തി­ലോ­ഭ­നീ­യ­മാം,

ഭാ­വി­യാ­യ്ക­തു, ചി­താ­ശ­വ­ങ്ങ­ളിൽ

പൂ­വു­പോല്‍, അ­ശു­ഭ­ന­ശ്വ­ര­ങ്ങ­ളിൽ.

136

സ്നേ­ഹ­മാ­ണ­ഖി­ല­സാ­ര­മൂ­ഴി­യിൽ

സ്നേ­ഹ­സാ­ര­മി­ഹ സ­ത്യ­മേ­ക­മാം,

മോഹനം ഭു­വ­ന­സം­ഗ­മി­ങ്ങ­തിൽ

സ്നേ­ഹ­മൂ­ല­മ­മ­ലേ! വെ­ടി­ഞ്ഞു ഞാന്‍.

137

ആ­പ്ത­സ­ത്യ­ന­വി­യോ­ഗ­മാം സുഖം

പ്രാ­പ്ത­മാം സഖി ര­ഹ­സ്യ­മോ­തു­വൻ”

ആ­പ്ത­നി­ങ്ങ­നെ ക­നി­ഞ്ഞു­ര­യ്ക്ക­വേ

ദീ­പ്ത­ദീ­പ­ശി­ഖ­പോ­ലെ­ണീ­റ്റ­വള്‍.

138

നോ­ക്കി­നി­ന്നു ഹൃ­ത­യാ­യ­വ­ന്റെ ദി-

വൈ­ക്യ­നിര്‍വൃ­തി­ക­രോ­ജ്ജ്വ­ലാ­ന­നം

വാ­ക്കി­നാ­ല­പ­രി­മേ­യ­മാം മഹാ

വാ­ക്യ­ത­ത്ത്വ­മ­വ­നോ­തി ശാ­ശ്വ­തം.

139

ശ­ങ്ക­പോ­യ്, ശിശിരവായുവേറ്റപോ-​

ല­ങ്കു­രി­ച്ചു പുളകം, വി­റ­ച്ചു­തേ

പ­ങ്ക­ഹീ­ന, ഘ­ന­നാ­ദ­ഹൃ­ഷ്ട­മാം

പൊ­ങ്ക­ട­മ്പി­നു­ടെ കൊ­മ്പു­പോ­ല­വൾ

140

അ­ന്ത­രു­ത്ത­ട­ര­സോര്‍മ്മി ദുഃ­സ്ഥ­യാ­യ്

ഹന്ത! ചാ­ഞ്ഞു ത­ട­വ­ല്ലി­പോല്‍ സതി,

സ്വ­ന്ത­മെ­യ് വികലമായപോലണ-​

ഞ്ഞ­ന്ത­രാ നിയമി താ­ങ്ങി കൈ­ക­ളാല്‍.

141

ശാ­ന്ത­വീ­ചി­യ­തില്‍ വീ­ചി­പോ­ലെ സം-

ക്രാ­ന്ത­ഹ­സ്ത­മു­ടല്‍ ചേര്‍ന്നു ത­ങ്ങ­ളില്‍,

കാ­ന്ത­നാ­ദ­മൊ­ടു നാ­ദ­മെ­ന്ന­പോല്‍,

കാ­ന്തി­യോ­ട­പ­ര­കാ­ന്തി പോ­ലെ­യും.

142

ധ­ന്യ­മാം കരണസത്ത്വയുഗ്മമ-​

ന്യോ­ന്യ­ലീ­ന­മ­റി­വ­റ്റു നില്‍ക്ക­വേ

കന്യ കേ­വ­ല­സു­ഖം സമാസ്വദി-​

ച്ച­ന്യ­ദുര്‍ല്ല­ഭ­മ­ലോ­ക­സം­ഭ­വം

143

ഭേ­ദ­മി­ല്ല­വ­ളി­യ­ന്നൊ­രാ സുഖം

താ­ദൃ­ശം സ­ക­ല­ഭോ­ഗ്യ­മ­ല്ല­താന്‍,

ഖേ­ദ­ലേ­ശ­വു­മി­യ­ന്ന­തി­ല്ല, വി-

ച്ഛേ­ദ­ഭീ­തി­യു­ള­വാ­യു­മി­ല്ല­തില്‍.

144

ചാ­രു­ഹാ­സ,യ­റി­വെ­ന്നി പെ­യ്തു ക-

ണ്ണീ­രു­ടന്‍, ച­ര­മ­മേ­ഘ­വൃ­ഷ്ടി­പോല്‍,

ധാ­ര­യാ­ല­ഥ നനഞ്ഞ നെഞ്ചില-​

ദ്ധീ­ര­ധീ പു­ള­ക­മാര്‍ന്നു­മി­ല്ല­വന്‍.

145

ഓ­മ­ലാള്‍ മു­ഖ­മ­തീ­ന്നു നിര്‍ഗ്ഗമി-​

ച്ചോ­മി­തി ശ്രു­തി നി­ഗൂ­ഢ­വൈ­ഖ­രി,

ധാ­മ­മൊ­ന്നു­ട­നു­യര്‍ന്നു മി­ന്നൽ­പോൽ

വ്യോ­മ­മ­ണ്ഡ­ല­മ­ണ­ഞ്ഞു മാ­ഞ്ഞു­തേ.

146

ക്ഷീ­ണ­യാ­യ് മി­ഴി­യ­ട­ച്ചു, നിശ്ചല-​

പ്രാ­ണ­യാ­യു­ട­ന­വ­ന്റെ തോ­ള­തിൽ

വീണു, വായു വി­ര­മി­ച്ചു കേ­തു­വിൽ

താ­ണു­പ­റ്റി­യ പ­താ­ക­പോ­ല­വള്‍.

147

ഞെ­ട്ടി­യൊ­ന്ന­ക­മ­ലി­ഞ്ഞു സംയമം

വി­ട്ടു വീര്‍ത്തു നെ­ടു­താ­യ് മ­ഹാ­യ­മി

പ­ട്ടി­ട­ഞ്ഞ തനു തന്റെ മേനി വേര്‍-​

പെ­ട്ടി­ടാ­ഞ്ഞു ബത! ശ­ങ്ക­തേ­ടി­നാന്‍.

148

സ്ത­ബ്ധ­മാ­യ് ഹൃ­ദ­യ­മേ­റി ഭാരമാ-​

പു­ഷ്പ­ഹാ­ര­മൃ­ദു­മെ­യ് ത­ണു­ത്തു­പോ­യ്,

സു­പ്തി­യ­ല്ല ല­യ­മ­ല്ല യോഗമ-

ല്ല­പ്പൊ­ഴാര്‍ന്ന­ത­വ­ളെ­ന്ന­റി­ഞ്ഞ­വൻ.

149

“എന്തു സം­ഭ­വ­മി­തെ­ന്തു ബന്ധമി-​

ങ്ങെ­ന്തു ഹേ­തു­വി­തി­നെ­ന്തൊ­രര്‍ത്ഥ­മോ!

ഹന്ത! കര്‍മ്മ­ഗ­തി! ബാ­ല­യെ­ന്റെ ബാ-

ഹാ­ന്ത­രം ച­ര­മ­ശ­യ്യ­യാ­ക്കി­നാൾ!

150

സ്നേ­ഹ­ഭാ­ജ­ന­ത­യാര്‍ന്ന ഹൃ­ത്തി­തിൽ

ദേ­ഹ­മി­ങ്ങ­നെ വെ­ടി­ഞ്ഞു പാ­റ്റ­പോൽ

മോ­ഹ­മാര്‍ന്നു പരമാം മ­ഹ­സ്സ­ഹോ

മോ­ഹ­നാം­ഗി ത­ഴു­കി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞി­വള്‍!

151

ആ­ര­റി­ഞ്ഞു ത­നു­ഭൃ­ത്തു­കള്‍ക്കു നി-

സ്സാ­ര­മേ­വ­മ­സു­ബ­ന്ധ­മെ­ന്ന­ഹോ!

നാരി, നി­ന്നി­ള­വ­യ­സ്സി­തേ­തു ഹൃ-

ത്താ­രി­യ­ന്ന പ­രി­പാ­ക­മേ­ത­യേ!

152

ഞെ­ട്ട­റു­ന്ന മലരും തൃ­ണാ­ഞ്ച­ലം

വി­ട്ടി­ടു­ന്ന ഹി­മ­ബി­ന്ദു­താ­നു­മേ

ഒ­ട്ടു­ദുഃ­ഖ­മി­യ­ലാം, വ­പു­സ്സു വേ-

റിട്ട നിന്‍ സു­ഖ­മ­ഹോ! കൊ­തി­ക്കി­ലാം.

153

ഹന്ത! സാ­ധ്വി, മ­ധു­രീ­ക­രി­ച്ചു നീ

സ്വ­ന്ത­മൃ­ത്യു സു­കു­മാ­ര­ചേ­ത­നേ,

എന്തു നാ­ണ­മി­യ­ലാം ഭ­വ­ജ്ജി­തൻ

ജ­ന്തു­ഭീ­ക­ര­ക­രന്‍, ഖരന്‍, യമന്‍?

154

ജാ­ത­സൗ­ഹൃ­ദ­മു­റ­ങ്ങു­വാന്‍ സ്വയം

ജാത, ത­ള്ള­യു­ടെ മാ­റ­ണ­ഞ്ഞ­പോല്‍,

നീ തു­നി­ഞ്ഞു, നി­ര­സി­ച്ചി­രി­ക്കില്‍ ഞാ-

നേതു സാ­ഹ­സി­ക­നാ­മ­ഹോ? പ്രി­യേ!

155

ത്യാ­ഗ­മേ­വ­നു വരും സമഗ്രമീ-​

ഭോ­ഗ­ലോ­ഭ­ന­ജ­ഗ­ത്തി­ലെ­ന്നു­മേ

വേ­ഗ­മി­ന്ന­തു വെ­ടി­ഞ്ഞു ഹാ! മഹാ-

ഭാ­ഗ­യാം നളിനി ധ­ന്യ­ത­ന്നെ നീ!

156

ഉ­ത്ത­മേ! വിഗതരാഗമാകുമെ-​

ന്നുള്‍ത്ത­ട­ത്തെ­യു­മു­ല­ച്ചു ശാന്ത നീ

ഇ­ത്ത­രം ധ­ര­യി­ലെ­ങ്ങു ശു­ദ്ധ­മാം

ചി­ത്ത­വും മ­ധു­ര­മാ­യ രൂ­പ­വും.

157

നേരു—ശൈ­ശ­വ­മ­തി­ങ്ക­ല­ന്നു നിൻ

ഭൂ­രി­യാം ഗു­ണ­മ­റി­ഞ്ഞ­തി­ല്ല ഞാന്‍,

കോ­ര­ക­ത്തില്‍ മധുവെന്നപോലെയുള്‍-​

ത്താ­രില്‍ നീ പ്ര­ണ­യ­മാര്‍ന്നി­രു­ന്ന­തും,

158

ഇ­ന്ന­ഹോ! ചി­ര­സ­മാ­ഗ­മം സ്വയം

തന്ന ദൈ­വ­ഗ­തി­യെ­ത്തൊ­ഴു­ന്നു ഞാന്‍,

എ­ന്നു­മ­ല്ല­നു­ത­പി­ച്ചി­ടു­ന്നു, തേന്‍-​

വെന്ന നി­ന്മൊ­ഴി­കള്‍ നി­ന്നു­പോ­ക­യാൽ.

159

ബ­ദ്ധ­രാ­ഗ­മി­ഹ നീ മൊഴിഞ്ഞൊരാ-​

ശു­ദ്ധ­വാ­ണി വ­ന­വാ­യു­ലീ­ന­മാ­യ്,

ശ്ര­ദ്ധ­യാര്‍ന്ന­തി­നെ യാ­സ്വ­ദി­ച്ചു ഹാ!

സി­ദ്ധ­സ­ന്ത­തി സു­ഖി­ക്കു­മോ­മ­ലേ!

160

ആ­കു­ല­ത്വ­മി­യ­ലി­ല്ല യോഗി ഞാന്‍,

ശോ­ക­മി­ല്ലി­നി നി­ന­ക്കു­മേ­തു­മേ,

നീ കു­ലീ­ന­ഗു­ണ­ദീ­പി­കേ, വിടും

ലോ­ക­മാ­ണു ദ­യ­നീ­യ­മെന്‍ പ്രി­യേ!

161

വേ­ണി­യാ­കി­യ വെ­ളു­ത്ത നിര്‍ഝര-​

ശ്രേ­ണി ചി­ന്നി­വി­ര­ഹാര്‍ത്തി­യാര്‍ന്നു താൻ

ക്ഷോ­ണി കന്ദര നി­രു­ദ്ധ­ക­ണ്ഠ­യാ­യ്

കേ­ണി­താ മു­റ­യി­ടു­ന്നു കേള്‍ക്ക നീ!

162

നീ­ല­വിണ്‍ന­ടു­വു­റ­ച്ചു ഭാനു, കാ-

ണ്മീല കാ­ട്ടി­ലു­മ­ന­ക്ക­മൊ­ന്നി­നും,

ബാല നീ ഝടിതി പൊ­ങ്ങു­മൂ­ക്കി­നാൽ

കാ­ല­ച­ക്ര­ഗ­തി നി­ന്നു­പോ­യി­തോ!

163

ധ­ന്യ­യാ­യി സഖി ഞാ­ന­സം­ശ­യം,

നി­ന്നൊ­ടൊ­ക്കു­മു­പ­ദേ­ശ­ഭാ­ജ­നം,

അ­ന്യ­നാം ഗുരു ലഭിച്ചതില്ലയീ-​

മ­ന്നില്‍ വി­ദ്യ­വെ­ളി­വാ­യ നാള്‍മു­തൽ

164

മാനസം പ­രി­പ­വി­ത്ര­മാ­യി നിൻ

ധ്യാ­ന­യോ­ഗ്യ­ച­രി­തം സ്മ­രി­ച്ച­യേ

ജ്ഞാ­നി നീ ഭവതി സിദ്ധിയാര്‍ന്നൊരെന്‍-​

മേ­നി­യും മഹിത തീര്‍ത്ഥ­ഭൂ­മി­യാ­യ്!

165

ധര്‍മ്മ­ലോ­പ­മ­ണ­യാ­തെ ന­മ്മ­ളിൽ

ശര്‍മ്മ­വും വ്യ­ഥ­യു­മേ­കി­യേ­റെ­നാൾ

നിര്‍മ്മ­ലേ ഒരു വ­ഴി­ക്കു നീ­ണ്ടൊ­രീ

കര്‍മ്മ­പാ­ശ­ഗ­തി നീ ക­ട­ന്നു­തേ!”

166

പ്രേമഗൗരവമിയന്നിവണ്ണമുള്‍-​

സ്ഥേ­മ­യ­റ്റ­രു­ളി,യാര്‍ന്നു പി­ന്നെ­യും

ആ മ­ഹാന്‍ നി­ജ­യ­മം, ച­ലി­ക്കു­മേ

ഭൂ­മി­യും ഹൃ­ദ­യ­ലീ­ന­ഹേ­തു­വാല്‍.

167

ദ്രു­ത­മ­വി­ടെ­യ­ണ­ഞ്ഞാ ശി­ഷ്യ­യെ­ത്തേ­ടി­യ­പ്പോൾ

കൃ­ത­നി­യ­മ ക­നി­ഞ്ഞാ­ചാ­ര്യ കാ­ഷാ­യ­വേ­ഷാ

മൃ­ത­ത­നു­വ­തു ക­ണ്ട­ങ്ങൊ­ട്ടു വാ­വി­ട്ടു കേണാൾ

ഹ­ത­ശി­ശു­വി­നെ­നോ­ക്കി­ദ്ദൂ­ന­യാം ധേ­നു­പോ­ലെ

168

‘നളിനി’ ‘നളിനി’ എ­ന്നാ­മ­ന്ത്ര­ണം ചെയ്തുചെന്നാ-​

മി­ളി­ത­യ­മി­വ­പു­സ്സാ­യോ­രു പൂ­മെ­യ്യെ­ടു­ത്താൾ

ദ­ളി­ത­ഹൃ­ദ­യ—കൈ­യാല്‍ ശാ­ന്തി­ബിം­ബ­ത്തില്‍നി­ന്നും

ഗ­ളി­ത­സു­ഷ­മ­മാം നിര്‍മ്മാ­ല്യ­മാ­ല്യം ക­ണ­ക്കേ.

169

അ­ന്യോ­ന്യ­സാ­ഹ്യ­മൊ­ടു നീ­ല­കു­ശാ­സ്ത­ര­ത്തിൽ

വി­ന്യ­സ്ത­മാ­ക്കി മൃ­ദു­മെ­യ്യ­വര്‍ നോ­ക്കി­നി­ന്നാര്‍,

വ­ന്യേ­ഭ­ഹ­സ്ത­ഗ­ളി­തം ബിസപുഷ്പമൊത്താര്‍-​

ന്ന­ന്യൂ­ന­ദീ­ന­ത­യ­തെ­ങ്കി­ലു­മാ­ഭ­താ­നും.

170

അല്പം വ­ല­ഞ്ഞ­ഥ പരസ്പരമോതിവൃത്ത-​

മു­ല്പ­ന്ന­ബോ­ധ­ര­വ­രോര്‍ത്തു­വി­ധി­പ്ര­കാ­രം

ചൊ­ല്പൊ­ങ്ങു­മാ ഗിരിജ ചേവടി ചേര്‍ത്ത­ദി­ക്കിൽ

ക­ല്പി­ച്ച­വള്‍ക്കു ഖനനം വ­ര­യോ­ഗി­യോ­ഗ്യം.

171

നി­വാ­പ­വി­ധി­പോ­ലെ ബാ­ഷ്പ­നി­ര തൂവി നി­ക്ഷി­പ്ത­മാം

ശ­വാ­സ്ത­ര­മ­ക­ന്നു—ഹാ! കൃ­പ­ണര്‍പോ­ലെ ര­ണ്ടാ­ളു­മേ

പ്ര­വാ­സ­മ­തി­നാ­യ് സ്വയം പു­ന­രു­റ­ച്ചൊ­രാ­യോ­ഗി­യാം

‘ദി­വാ­ക­ര­നെ’ വി­ട്ടു യോ­ഗി­നി മ­റ­ഞ്ഞു, സ­ന്ധ്യാ­സ­മം.

172

ലോ­ക­ക്ഷേ­മോ­ത്സു­ക­ന­ഥ വി­ദേ­ശ­ത്തില്‍

വാണാ യ­തീ­ന്ദ്രന്‍,

ശോകം ചേര്‍ന്നീ­ല­വ­നു

ന­ളി­നീ­ചി­ന്ത­യാല്‍ ശു­ദ്ധി­യേ­റി

ഏ­കാ­ന്താ­ച്ഛം വി­ഷ­യ­മ­ഘ­മി­ങ്ങേ­തു­മേ ചിത്തവൃത്തി-​

ക്കേ­കാ—ക­ണ്ണാ­ടി­യി­ലി­ന­മ­യൂ­ഖ­ങ്ങള്‍

മങ്ങാ പ­തി­ഞ്ഞാല്‍.

173

അവനു പു­നാ­മോ­ഘം­‌­പോ­യി നൂ­റ്റാ­ണ്ടു, പിന്നോര്‍-​

ത്ത­വ­സി­തി­വി­ധി,യൂ­ഴി­ക്കെ­ത്തു­മോ നി­ത്യ­ഭാ­ഗ്യം

അ­വി­ദി­ത­ത­നു­പാ­തം വി­സ്മ­യം യോഗമാര്‍ജ്ജി-​

ച്ച­വി­ര­ത­സു­ഖ­മാര്‍ന്നാ­നാ മ­ഹാന്‍ ബ്ര­ഹ്മ­ഭൂ­യം!