SFNസാ­യാ­ഹ്ന ഫൌ­ണ്ടേ­ഷൻ
images/Romantic_Landscape.jpg
Romantic Landscape, a painting by Wassily Kandinsky (1866–1944).
അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ­ക്കു്
കെ. ജി. എസ്.

പി­രി­യു­ന്ന സ­ന്ധ്യ­യിൽ നീ പ­റ­ഞ്ഞു:

ചി­രി­യാ­യി­രു­ന്നു ന­മു­ക്കു ഭാഷ,

ന­മു­ക്കു് പാത.

അ­തി­ലു­മാ­ഴ­ത്തിൽ നി-

ന്നൊ­ന്നും മ­ന­സ്സു് വി­രി­യി­ച്ചി­ല്ല.

ഒ­ന്നും ക­യ­ങ്ങൾ തി­ള­ക്കി­യി­ല്ല.

അ­തി­ലു­മേ­കാ­ന്ത­മാ­യ്

ഒ­ന്നു­മു­ദി­ച്ചു് വ­ളർ­ന്ന­തി­ല്ല

പ­മ്പ­യും കാ­യ­ലും

കടലും ക­വി­ഞ്ഞു്

പ­ടർ­ന്നു­മി­ല്ല.

അ­തി­ലു­മ­ക­ല­ത്തിൽ നി-

ന്നി­നി ല­ക്ഷ്യ­മൊ­ന്നും വ­രാ­നു­മി­ല്ല.

ചിരി തൂകി

എന്നെ നീ യാ­ത്ര­യാ­ക്കൂ

നി­റ­നാ­ള­മാ­യ­തെൻ ഭാ­വി­ദൂ­രം

മൃ­തി­ഭീ­തി തീ­ണ്ടാ­തെ

കാ­ത്തു­കൊ­ള്ളും.

ഒരു മ­ന്ദ­ഹാ­സ­മാ­യ് എന്റെ ആത്മാ-​

വവതരിച്ചെങ്കിലെ-​

ന്നെ­ന്റെ മോഹം.

ആ­റ്റി­ലും കാ­റ്റി­ലും

കോ­ളി­ലും തി­ര­യി­ലും

അതു് ചെ­ന്നു മ­ഴ­വി­ല്ലാ­യ്

പ­ല­താ­യി

നി­ന്നെ എ­ഴു­തി­യെ­ങ്കിൽ.

ഉ­ട­യു­ന്ന ഗ­ണി­ത­ത്തിൽ ന­മ്മു­ടെ വില തി­ട്ട­പ്പെ­ടു­ത്തി­ക്കൊ­ണ്ടു്
കെ. ജി. എസ്.
images/Ayyapapanicker.jpg
അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ

1972–73 ‘പ്ര­സ­ക്തി’ ത്രൈ­മാ­സി­ക­ത്തി­ന്റെ ആദ്യ ലക്കം ഇ­റ­ങ്ങി­യ കാലം. തി­രു­വ­ന­ന്ത­പു­ര­ത്തു് ‘നവധാര’ സജീവം. (1974-ൽ ‘അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ കൃ­തി­കൾ’ നവധാര പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­രി­ച്ചു. പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­ക­ളു­ടെ ആ­ദ്യ­സ­മാ­ഹാ­രം. ‘നവധാര’യുടെ ആ­ദ്യ­പു­സ്ത­കം). ‘നവധാര’യുടെ യോഗം ക­ഴി­ഞ്ഞു് സ­ന്ധ്യ­യോ­ടെ ഞാനും ബി. രാ­ജീ­വ­നും അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രെ കാ­ണാൻ­പോ­യി.

ബാർ­ട്ടൺ ഹി­ല്ലി­ലാ­ണു് അ­ന്നു് അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ വീടു്, ‘സ­രോ­വ­രം.’ ഞങ്ങൾ കു­ന്നിൻ­മു­ക­ളി­ലെ വീ­ട്ടി­ലെ­ത്തി. ‘കു­ന്നി­ല്ലാ­ത്തൊ­രു നാ­ട്ടിൽ’ നി­ന്നു വന്ന ക­വി­ക്കു് കു­ന്നി­നു­മേ­ലേ വീടു്. ഓടും വെ­ള്ള­ച്ചു­മ­രു­മു­ള്ള തി­രു­വ­ന­ന്ത­പു­ര­ത്തെ ഒരു നാടൻ വീടു്. പൊ­ക്ക­മു­ള്ള നീണ്ട വ­രാ­ന്ത. ച­വി­ട്ടു­പ­ടി­കൾ എ­ത്തു­ന്ന­തി­ന്റെ നേരേ വാതിൽ. അ­തി­ന്റെ ഇ­രു­വ­ശ­വും ജ­നാ­ല­കൾ. സ്വാ­സ്ഥ്യ­ത്തി­ന്റെ പഴയ സി­മെ­ട്രി.

“ഇപ്പൊ വരും. ഇ­രി­ക്കൂ.”

ഇ­രു­ന്നു.

images/keralakavitha.jpg

ഞ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യിൽ ഒരു നി­ശ്ശ­ബ്ദ­ത വ­ന്നി­രു­ന്നു. മ­നു­ഷ്യ­രെ തൊ­ട്ടി­രി­ക്കാൻ ഇ­ഷ്ട­മു­ള്ള ഒരു മി­ണ്ടാ­മു­യൽ. ‘എ­ന്തൊ­രു ഫ­ദു­ഫ­ദു­പ്പു്!’ മ­തി­ലിൽ വ­ന്നി­രു­ന്നു മ­റ്റൊ­രു നി­ശ്ശ­ബ്ദ­ത. മ­നു­ഷ്യ­രെ ഇ­ഷ്ട­മാ­ണെ­ങ്കി­ലും ഇ­ത്തി­രി അ­ക­ന്നി­രി­ക്കാ­റു­ള്ള ഒരു സൗ­മ്യ­ജാ­ഗ്ര­ത. ഈ പ്രാ­വു് പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ വീ­ട്ടി­ലോ സ്വ­ഭാ­വ­ത്തി­ലോ ക­വി­ത­യി­ലോ? ചു­വ­രിൽ ഒരു ഉ­റു­മ്പിൻ വര; വരി. ജാഥ. സത്യം പറ ഉ­റു­മ്പു­ക­ര­ക്കാ­രേ, നി­ങ്ങ­ള­ല്ലേ പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ‘ഉ­റു­മ്പു്’ ക­വി­ത­യി­ലെ ആ നനഞ്ഞ ഭി­ത്തി­യി­ലെ തെ­ളി­ഞ്ഞ ഗ­ദ്യ­ത്തി­ന്റെ കൊ­ത്തു­വേ­ല­ക്കാർ? ഇത്ര ശബ്ദം കു­റ­ച്ചു് ക­വി­ത­യിൽ ഗദ്യം കൊ­ത്തി­യെ­ടു­ത്ത­തു്? വാ­മൊ­ഴി തി­രു­കി­യ­തു്? ക­വി­ത­യിൽ ഗദ്യം ഇ­ങ്ങ­നെ ഇ­താ­ദ്യം. മിതം. സ്വ­ച്ഛ­ന്ദം.

‘ഏ­താ­യാ­ലും കാറു് പോ­വ്വാ­ണ­ല്ലോ, സ്ഥ­ലോം ഒ­ണ്ട­ല്ലോ, ഞ­ങ്ങ­ളും വരാം’ എ­ന്നും പ­റ­ഞ്ഞു് പ­ദ്യ­ത്തി­ന്റെ ഒ­ഴു­ക്കിൽ പ­തി­വാ­യി കേ­റി­ക്കൂ­ടാ­റു­ള്ള സാദാ ഫി­ല്ലർ ചി­ല­പ്പു­ക­ളെ­യും ശീ­ല­ങ്ങ­ളെ­യും മ­റ്റും ഈ പുതിയ ഗ­ദ്യ­രൂ­പ­ത്തിൽ­നി­ന്നു് ഒ­ഴി­ച്ചു­വി­ട്ട­തു കാരണം ക­വി­ത­യിൽ ക­വി­ത­യ്ക്കു് സ്വൈ­രം കി­ട്ടി. പക്ഷി, വ­സ­ന്തം, മ­ര­ണ­ക്കു­റി­പ്പു് തു­ട­ങ്ങി ചി­ല­തു­കൂ­ടി ഈ ഗ­ണ­ത്തിൽ അന്നു വന്നു.

images/yugarashmi.jpg

എ­ഴു­പ­തു­ക­ളിൽ ആ­ധു­നി­ക രാ­ഷ്ട്രീ­യ ഭാ­വു­ക­ത്വ­ത്തി­ന്റെ വ്യാ­പ്തി­യോ­ടെ ക­വി­ത­യിൽ സ്വാ­ഭാ­വി­ക­മാ­യി വന്ന ഗ­ദ്യ­രൂ­പ­ത്തി­നു മു­ന്നോ­ടി­യാ­യി പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ഈ ക­വി­ത­ക­ളു­ണ്ടു്. ‘സ­മീ­ക്ഷ’യിലും ‘കേരള കവിത’യിലും ‘യു­ഗ­ര­ശ്മി’യിലും മ­റ്റും വന്ന പുതിയ ക­വി­ത­ക­ളി­ലും വി­വർ­ത്ത­ന­ങ്ങ­ളി­ലും ജാ­ഡ്യ­ത്തിൽ­നി­ന്നു് കവിത മു­ക്ത­മാ­വു­ന്ന­തി­ന്റെ സൂ­ച­ന­ക­ളു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. പുതിയ കവിത പു­തി­യൊ­രു കു­തി­പ്പി­നു വേണ്ട ക­രു­ത്തു നേ­ടി­യ­തു് അ­റു­പ­തു­ക­ളി­ലെ ആ­ധു­നി­ക­ത­യു­ടെ മാ­ധ്യ­മ­സാ­ധ്യ­ത­കൾ സ്വാം­ശീ­ക­രി­ച്ചും വി­പു­ലീ­ക­രി­ച്ചു­മാ­ണു്. ഭാവന കൂ­ടു­തൽ സം­വാ­ദാ­ത്മ­ക­വും ദൈ­നം­ദി­ന നൈ­തി­ക­പ്ര­ശ്ന­ങ്ങ­ളെ കൂ­ടു­തൽ ആ­ഴ­ത്തിൽ അ­ഭി­മു­ഖീ­ക­രി­ക്കു­ന്ന­തു­മാ­യ­തോ­ടെ സം­സാ­ര­ഭാ­ഷ­യിൽ­നി­ന്നു് താ­ള­വും സം­ഗീ­ത­വും വി­ള­യി­ച്ചെ­ടു­ക്കു­ന്ന­തി­ലും നടോടി-​ജനകീയ പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ങ്ങ­ളു­മാ­യി ഇ­ണ­ക്കു­ന്ന­തി­ലും ക­വി­ത­യിൽ പുതിയ വി­ജ­യ­ങ്ങ­ളു­ണ്ടാ­യി. ക­വി­ത­യു­ടെ രൂപം ശ­രി­വ­യ്ക്കാൻ ഭൂ­ത­കാ­ല­ത്തെ വി­ളി­ക്കു­ന്ന­വർ കു­റ­ഞ്ഞു. പുതിയ ക­വി­ത­യിൽ ക­വി­ത­യും പു­തു­മ­യും പു­നർ­നിർ­വ­ചി­ക്ക­പ്പെ­ട്ടു. ഇ­വ­യ്ക്കു് മുൻ മാ­തൃ­ക­ക­ളി­ല്ല. ലോ­ക­ത്തെ ഇതര ഭാ­ഷ­ക­ളിൽ ഇതേ കാ­ല­ത്തു­ത­ന്നെ­യാ­ണു് ഇ­തേ­ത­രം ക­വി­ത­കൾ വ­ന്ന­തു്. മുൻ­നി­ന്നോ പിൻ­നി­ന്നോ പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ത­ല­മു­റ­യി­ലെ ചില ക­വി­ക­ളും ഈ പുതിയ ക­വി­ത­യെ തു­ണ­ച്ചു.

images/sameeksha.jpg

ആ ബാർ­ട്ടൺ­ഹിൽ വീ­ടി­ന്റെ പഴയ വ­രാ­ന്ത­യി­ലി­രി­ക്കു­മ്പോൾ, പ­രി­സ­ര­ത്തിൽ­നി­ന്നു് പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­യി­ലേ­ക്കു പോ­കു­ന്ന സാ­ന്ധ്യ­മൗ­ന­ങ്ങ­ളെ­ത്ര­യെ­ന്നു നോ­ക്കൂ എ­ന്ന­മ­ട്ടിൽ പി­ന്നെ­യും മ­ന­സ്സിൽ വ­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു, പ്ര­കൃ­തി­യിൽ­നി­ന്നും പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ത്തിൽ­നി­ന്നും കു­ട്ട­നാ­ട്ടിൽ നി­ന്നും പ­ട്ട­ണ­ത്തിൽ­നി­ന്നു­മു­ള്ള മ­ങ്ങൂ­ഴ­വ­ര­വു­കൾ. സ­ന്ധ്യ­യ്ക്കു് വീ­ടു­ക­ളിൽ ചേ­ക്കേ­റു­ന്ന ദൈ­വ­ഭ­യ­ങ്ങൾ പോയ പ­ക­ലി­നെ­യോർ­ക്കു­ന്ന നോ­വു­കൾ, ബാ­ല്യ­ത്തിൽ ന­ഷ്ട­മാ­യ­വ, ‘എ­ന്തി­നു വന്നു പി­റ­ന്നു ധ­ര­യി­തിൽ എ­ല്ലു­ന്തി­നി­ന്നു് കി­ത­യ്ക്കും മ­ല­ക­ളിൽ’ പോ­ലു­ള്ള ചോ­ദ്യ­ജ­പ­ങ്ങൾ, ‘നർമ്മ മൃ­ദു­മർ­മ്മ­ര­വി­ലാ­സ­ങ്ങൾ’ പൊ­രു­ളാ­രാ­യു­ന്ന വി­ഷാ­ദ­വെ­ളി­വു­കൾ, കു­ളി­രി­ള­കു­ന്ന ചെ­റു­തെ­ന്ന­ലേ­റി­വ­ന്നു് ഘ­ന­ശൈ­ത്യ­മാ­യി വ­ള­രു­ന്ന മ­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ മൂ­ഢാ­നു­രാ­ഗം, ഇ­ങ്ങ­നെ പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ക­വി­ത­യി­ലേ­ക്കെ­ത്തു­ന്ന ‘സാ­യ­ന്ത­ന­സ­ഖി­കൾ’ എ­ത്ര­യെ­ന്നി­ല്ല. അ­വ­യ്ക്കു് ഇ­ഷ്ടം­പോ­ലെ വന്നു പാർ­ക്കാൻ പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­യിൽ പല കു­ന്നിൻ­ചെ­രു­വു­കൾ, മു­റ്റ­ങ്ങൾ, വ­രാ­ന്ത­കൾ, ഉ­ള്ള­റ­കൾ. സ­ന്ധ്യ­യാ­യി എ­ന്ന­ല്ല ‘സ­ഹ്യാ­ദ്രി­തീ­ര­വു­മി­രു­ണ്ടു’ എ­ന്നു് പ­റ­യാ­നാ­ണു് തോ­ന്നി­യ­തു്; സ­ന്ധ്യ­യാ­ണു് ആ വീ­ടി­ന്റെ കാ­ല­മെ­ന്നും.

“കൊ­ള്ളാം, ആ­ധു­നി­ക­ക­വി­യു­ടെ പൗ­രാ­ണി­ക വീടു്.”—രാ­ജീ­വൻ

“പഴയ വീ­ട്ടിൽ­പ്പി­റ­ന്ന­താ­ണു് ന­മ്മു­ടെ ആ­ധു­നി­ക­ത.” ഞാൻ

ക­മ്മ്യൂ­ണ­സ­ത്തി­ന്റെ യു­വ­ത്വം

‘പ്ര­സ­ക്തി’ പ്ര­സ­ക്ത­മാ­ണെ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു് അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രെ­ത്തി. ഉ­ള്ളിൽ ഏതോ പു­സ്ത­കം തി­ര­യു­ക­യാ­യി­രു­ന്ന ച­ങ്ങാ­തി­യെ (നാടക രം­ഗ­ശി­ല്പി. കെ. വി. നീ­ല­ക­ണ്ഠൻ നായർ?) യാ­ത്ര­യാ­ക്കീ­ട്ടു്.

images/prasakthi.jpg

വോ­സ്ന്യേ­സെൻ­സ്കി യുടെ ‘ഭൂമി’ (വിവ. അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ) പ്ര­സ­ക്തി­യി­ലു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. വോ­സ്ന്യേ­സെൻ­സ്കി­യു­ടെ ഭാര്യ അന്ന അ­ഹ്മെ­ദൂ­ലി­ന­യു­ടെ­യും ക­വി­ത­ക­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­യി സം­ഭാ­ഷ­ണം. ആയിടെ സോ­വി­യ­റ്റ് യൂ­ണി­യ­നിൽ­പ്പോ­യ ഇ­ന്ത്യൻ എ­ഴു­ത്തു­കാർ­ക്കു് യെ­വ്തു ഷെ­ങ്കോ­വി നെ കാണാൻ അ­നു­മ­തി കി­ട്ടാ­ഞ്ഞ­തു്, ക്രൂ­ഷ്ചേ­വി ന്റെ അ­സ്റ്റാ­ലി­നീ­ക­ര­ണം, റഷ്യൻ കവിത, പു­രോ­ഗ­മ­ന സാ­ഹി­ത്യ­ത്തി­ന്റെ യാ­ന്ത്രി­ക­ത, ആ­ധു­നി­ക­ത, തു­ട­ങ്ങി­യ അ­ക്കാ­ല­ത്തെ സം­ഭാ­ഷ­ണ­ങ്ങ­ളു­ടെ പ­തി­വു് പാ­ത­ക­ളി­ലൂ­ടൊ­ക്കെ ആ വർ­ത്ത­മാ­ന­വും പോയി.

എ­ന്നാൽ അ­ന്നു് ഞ­ങ്ങൾ­ക്കു് ഇ­ത്തി­രി അ­ദ്ഭു­ത­മു­ണ്ടാ­ക്കി­യ ഒരു കാ­ര്യം ആ കൂ­ട്ട­ത്തിൽ വന്നു. കൗ­മാ­ര­ത്തിൽ അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ­ക്കു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന ചെറിയ ക­മ്യൂ­ണി­സ്റ്റ് ബന്ധം. ഒ­ളി­വി­ലെ സ­ഖാ­ക്കൾ­ക്കു് (ടി. വി. ഉൾ­പ്പെ­ടെ) ക­ത്തെ­ത്തി­ച്ചു കൊ­ടു­ക്കാൻ നടന്ന അ­നു­ഭ­വം പ­റ­ഞ്ഞ­തു്. കാ­വാ­ല­ത്തെ രാ­ത്രി­വ­ഴി­കൾ. ആ രാ­ത്രി­ന­ട­ത്ത­ങ്ങ­ളെ തു­ണ­ച്ചു് ദൂരെ നിന്ന താ­ര­ങ്ങൾ. അ­ങ്ങ­നെ ക­മ്മ്യൂ­ണി­സ­ത്തി­നും അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ­ക്കും യു­വ­ത്വ­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന കാ­ല­ത്തെ ഒരു ര­ഹ­സ്യ­രാ­ഷ്ട്രീ­യ­സൗ­ഹൃ­ദം.

എ­ന്നെ­ങ്കി­ലും അ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു ബ­ന്ധ­ത്തിൽ സ­ങ്ക­ല്പി­ക്കാൻ സാ­ധി­ക്കാ­ത്ത­ത്ര രാ­ഷ്ട്രീ­യ­ത്തിൽ­നി­ന്നു്, പ്ര­ത്യേ­കി­ച്ചു് ക­മ്മ്യൂ­ണി­സ­ത്തിൽ­നി­ന്നു്, ദൂ­രെ­യാ­ണു് അ­ന്നു് അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രെ ഞങ്ങൾ ക­ണ്ടി­രു­ന്ന­തു്. എ­ന്ന­ല്ല എം. ഗോ­വി­ന്ദ­ന്റെ­യും മ­റ്റും ‘ക­മ്മ്യൂ­ണി­സ്റ്റു വി­രു­ദ്ധ­ത’യോടു ചേർ­ന്നാ­യി­രു­ന്നു പൊ­തു­ധാ­ര­ണ­യിൽ അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രും. എ­ഴു­ത്തു­കാ­രാ­യി അ­വ­രെ­യൊ­ക്കെ വളരെ ഇഷ്ടം; രാ­ഷ്ട്രീ­യ വി­മർ­ശ­ക­രാ­യി ഇ­ഷ്ട­മ­ല്ല. ഇ­താ­യി­രു­ന്നു അ­ന്നു് ഞ­ങ്ങ­ളു­ടെ നില. ചില കാ­ര്യ­ങ്ങ­ളു­ടെ വി­ശ­ദീ­ക­ര­ണം കി­ട്ടി­യാൽ അ­സ്തി­ത്വ­വാ­ദ­ത്തി ൽ­നി­ന്നും റാ­ഡി­ക്കൽ ഹ്യൂ­മ­നി­സ­ത്തി ൽ­നി­ന്നും അ­രാ­ഷ്ട്രീ­യ­ത­യിൽ­നി­ന്നും ശൂ­ന്യ­താ­ഭ­ജ­ന­യിൽ­നി­ന്നും ആ­ധു­നി­ക­രെ ന­മ്മു­ടെ തീവ്ര ഇ­ട­ത്തി­ലേ­ക്കു് അ­നു­ഭാ­വി­ക­ളാ­യെ­ങ്കി­ലും കി­ട്ടു­മെ­ന്നു് അ­ന്നൊ­രു സ്വ­കാ­ര്യ­ഗ­ണി­തം ഞ­ങ്ങൾ­ക്കു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ആ­ധു­നി­ക­ത­യിൽ­നി­ന്നു് അ­രാ­ഷ്ട്രീ­യ­ത­യെ തു­ര­ത്തു­ക. അ­തു­ത­ന്നെ ഒരു മിനി വി­പ്ല­വം. കോ­വി­ല­നും എം. സു­കു­മാ­ര­നും പ­ട്ട­ത്തു­വി­ള­യും മു­മ്പേ­യു­ണ്ടു്. എൻ. എസ്. മാധവൻ, മേതിൽ, യു. പി. ജ­യ­രാ­ജ് തു­ട­ങ്ങി­യ­വർ വ­രു­ന്നു. ക­ട­മ്മ­നി­ട്ട യു­ണ്ടു്. സ­ച്ചി­ദാ­ന­ന്ദ­നെ കി­ട്ടി. ആ­റ്റൂ­രി­നെ­യും ഗം­ഗാ­ധ­ര­നെ­യും കി­ട്ടും. നി­ല­പാ­ടു് നിർ­മ്മാ­താ­ക്കാ­ളാ­യ ചി­ല­രെ­ക്കൂ­ടി­ക്കി­ട്ടി­യാൽ വി­പ്ല­വ­ത്തി­ന്റെ സാം­സ്ക്കാ­രി­ക­മു­ന്ന­ണി അ­തി­ശ­ക്ത­മാ­വും. അ­ഖി­ലേ­ന്ത്യാ­ത­ല­ത്തിൽ ഇ­പ്പോൾ­ത­ന്നെ വ­ലി­യൊ­രു ഗാ­ല­ക്സി ഉ­ദി­ച്ചു് നി­ര­ന്നു­ക­ഴി­ഞ്ഞു. ‘പ്ര­സ­ക്തി’ തു­ട­ങ്ങു­ന്ന­തി­നു പി­ന്നിൽ ഈ ഗ­ണി­ത­വും പ്ര­വർ­ത്തി­ച്ചി­രു­ന്നു.

നേ­ര­ത്തേ അ­റി­യു­മെ­ങ്കി­ലും ഇ­പ്പോൾ ഈ ഊർ­ജ്ജ­ത്തി­ലാ­ണു് പ­ണി­ക്ക­രെ കാ­ണു­ന്ന­തു്. ഗോ­വി­ന്ദ­നു­മാ­യും വി. കെ. എന്നു മായും ഏ­താ­ണ്ടു് ഇതേ കാ­ല­ത്തു് നീണ്ട വർ­ത്ത­മാ­ന­ങ്ങൾ ന­ട­ന്നി­രു­ന്നു. വി. കെ. എൻ. നീ­ഗ്രോ വി­പ്ല­വ­ശി­ങ്ക­ങ്ങ­ളെ മ­ല­യാ­ള­ത്തി­ലേ­ക്കു് എ­യ്തു­വീ­ഴ്ത്താ­മെ­ന്നേ­റ്റു. വോ­ളേ­സോ­യി­ങ്ക പോ­ലു­ള­ള­വ­രെ (പി­ന്നെ അതു് സു­ഭാ­ഷ്ച­ന്ദ്ര ബോ­സി­ന്റെ ‘സ്ട്രീ­റ്റ്’ മാ­സി­ക­യിൽ വന്നു) എ­ഴു­ത്തി­നും സ്വാ­ത­ന്ത്ര്യ­ത്തി­നും സർ­ഗ്ഗാ­ത്മ­ക­ത­യ്ക്കും മ­നു­ഷ്യാ­ന്ത­സ്സി­ന്നും വി­മോ­ച­ന­സ്വ­പ്ന­ത്തി­നും മാ­നു­ഷി­ക­മൂ­ല്യ­ങ്ങൾ­ക്കും സ്റ്റാ­ലി­നി­സം ക­ഴു­മ­ര­മാ­യ­തി­നെ­പ്പ­റ്റി­യും ട്രോ­ട്സ്കി യു­ടെ­യും റോസാ ല­ക്സം­ബെർ­ഗ്ഗി ന്റെ­യും അന്ന അ­ഖ്മ­തോ­വ യു­ടെ­യും മറീനാ സ്വെ­ത­യേ­വ യു­ടെ­യും മ­യ­ക്കോ­വ്സ്കി യു­ടെ­യും യെ­സേ­നി­ന്റെ­യും പാ­സ്റ്റർ­നാ­ക്കി ന്റെ­യും മ­റ്റു് ആ­യി­ര­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും സ­ഹ­ന­ങ്ങ­ളെ­പ്പ­റ്റി­യും ഗോ­വി­ന്ദൻ സം­സാ­രി­ച്ചു. അ­തൊ­ക്കെ അ­റി­യാ­മെ­ന്നും അ­തൊ­ന്നും ആ­വർ­ത്തി­ക്കാ­ത്ത മ­നു­ഷ്യ­സ്നേ­ഹ­മ­ഹോ­ത്സ­വ­മാ­ണു് ഇനി വ­രു­ന്ന വി­പ്ല­വം എ­ന്നു­മാ­യി­രു­ന്നു ഞ­ങ്ങ­ടെ നില. (വെ­ളി­ച്ചം എന്നു ന­ടി­ച്ച ക്രൂ­ര­ത­യു­ടെ ആ ന്യാ­യീ­ക­ര­ണ­ക്ക­നൽ ഏ­റെ­നാൾ കെ­ടാ­തെ­നി­ന്നി­ല്ല. ചൈ­ന­യി­ലെ സാം­സ്ക്കാ­രി­ക വി­പ്ല­വ­ച­രി­ത്രം­കൂ­ടി റി­ലീ­സാ­യ­തോ­ടെ അതു കെ­ട്ടു. കാത്ത കൈ പൊ­ള്ളി­ച്ചും വടു ബാ­ക്കി­യാ­ക്കി­യും).

ഈ നി­ല­ത്തേ­ക്കാ­ണു് അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ഓർ­മ്മ­കൾ വന്നു വീ­ണ­തു്. അതിൽ സുഖം തോ­ന്നി. ഞ­ങ്ങ­ളു­ടെ അ­ന്ന­ത്തെ തീ­വ്ര­വാ­ദ­ക്കൂ­റി­ന്റെ തോ­ള­ത്തു് കാ­വാ­ല­ത്തെ ആ പഴയ രാ­ഷ്ട്രീ­യ കൗ­മാ­ര­ത്തി­ന്റെ കൈ സ്നേ­ഹ­ത്തോ­ടെ തൊ­ടു­ന്നു എന്നു തോ­ന്നി. ആ രാ­ഷ്ട്രീ­യം പി­ന്നെ ക­വി­യു­ടെ ഒരു കൗ­മാ­ര­പ്ര­ണ­യം­പോ­ലെ വീ­ണ­പൂ­വാ­യി പ­മ്പ­യാ­റ്റി­ലൂ­ടെ ഒ­ഴു­കി­പ്പോ­യി­ക്കാ­ണും. അ­ദ്ദേ­ഹം നീ­ന്തി ആ­ധു­നി­ക­ത­യു­ടെ അ­രാ­ഷ്ട്രീ­യ­ക്ക­ര­യിൽ എ­ത്തി­യി­ട്ടു­മു­ണ്ടാ­വു­മെ­ന്നും അന്നു തോ­ന്നി.

രാ­ഷ്ട്രീ­യം ഇ­ണ­ങ്ങു­ന്നു

പിൽ­ക്കാ­ല­ത്തു് രാ­ഷ്ട്രീ­യ­ത്തിൽ അ­ധി­കാ­ര­വി­പ­ണി, ഭാ­ഷ­യിൽ സൗ­ന്ദ­ര്യ­വി­പ­ണി, സം­സ്ക്കാ­ര­ത്തിൽ ബിം­ബ­വി­പ­ണി, മ­ത­ത്തിൽ ആ­ത്മീ­യ­വി­പ­ണി, ബ­ന്ധ­ങ്ങ­ളിൽ ലാ­ഭ­വി­പ­ണി എ­ന്നി­വ ചീർ­ത്തു വ­ളർ­ന്നു് കാ­ഴ്ച­യിൽ നി­റ­ഞ്ഞു തു­ട­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ ആ­ധു­നി­ക­ത­യി­ലെ സൂ­ക്ഷ്മ­മാ­യ രാ­ഷ്ട്രീ­യ­വി­ള­വു­കൾ കൂ­ടു­തൽ തെ­ളി­ഞ്ഞു­വ­ന്നു.

‘കു­രു­ക്ഷേ­ത്ര’ത്തി­ലെ

“ആളു തി­ക്കി­ത്തി­ര­ക്കി­യേ­റു­ന്ന

താണു ച­ന്ത­യ­താ­ണെൻ പ്ര­പ­ഞ്ചം

വി­ല്പ­ന­യ്ക്കു് ച­ര­ക്കു­ക­ളും പേറി വി­ല്പ­ന­ക്കാർ വ­രു­ന്നു,

പോ­കു­ന്നു,

ത­ങ്ങ­ളെ­ത്ത­ന്നെ വി­ല്ക്കു­ന്നു വീ­ണ്ടും

ത­ങ്ങൾ­ത­ന്നെ വി­ല­പേ­ശി നി­ല്പൂ”

എന്നു തു­ട­ങ്ങു­ന്ന വരികൾ ബ­ന്ധ­ങ്ങ­ളു­ടെ പു­തു­സ­ന്ദർ­ഭ­ത്തെ­യും സം­സ്കാ­ര­ത്തി­ലെ വാ­ണി­ജ്യ­വൽ­ക്ക­ര­ണ­ത്തെ­യും പ്ര­വ­ചി­ച്ചു എന്നു തോ­ന്നി.

‘കു­രു­ക്ഷേ­ത്ര’ത്തിൽ മാ­ത്ര­മ­ല്ല ‘ശീ­ത­സ­മ­രം’, ‘മ­നു­ഷ്യ­പു­ത്രൻ’,‘പ്രി­യ­ത­മേ പ്ര­ഭാ­ത­മേ’, ‘അ­ഗ്നി­പൂ­ജ’, ‘ഹേ ഗ­ഗാ­റിൻ’, ‘മൃ­ത്യു­പൂ­ജ’,‘പക്ഷി’, ‘ഉ­റു­മ്പു്’, ‘പാ­ല­ങ്ങൾ’, ‘കു­ട്ട­നാ­ടൻ ദൃ­ശ്യ­ങ്ങൾ’, ‘കു­ടും­ബ­പു­രാ­ണം’, ‘കാർ­ട്ടൂൺ ക­വി­ത­കൾ’, ‘മ­ഹാ­രാ­ജ കഥകൾ’, ‘പ­ത്തു­മ­ണി­പ്പൂ­ക്കൾ’ തു­ട­ങ്ങി ധാ­രാ­ളം പ­ണി­ക്കർ ക­വി­ത­ക­ളിൽ ക­വി­ത­യ്ക്കു മാ­ത്രം ചെ­ന്നു തൊടാൻ ക­ഴി­യു­ന്ന രാ­ഷ്ട്രീ­യാ­നു­ഭ­വ­ത്തി­ലെ സ­ങ്കീർ­ണ്ണ­മാ­യ യാ­ഥാർ­ത്ഥ്യ­ങ്ങൾ സൂ­ക്ഷ്മാ­ഖ്യാ­ന­ങ്ങൾ കാ­ണാ­നാ­യി. പുതിയ മു­ന­യും മു­ദ്ര­യും നല്കി, ആഴം നൽകി, വൈ­പു­ല്യം നല്കി, രീതി വൈ­വി­ധ്യം നല്കി, പ­രി­ഹാ­സ­ത്തെ പ­ണി­ക്കർ പുതിയ അ­ധി­കാ­ര­വി­മർ­ശ­ന­ത്തി­നു പ്രാ­പ്ത­മാ­ക്കി. ക­വി­ത­ക­ളിൽ മാ­ത്ര­മ­ല്ല, അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ വി­വർ­ത്ത­ന­ങ്ങ­ളി­ലും ലേ­ഖ­ന­ങ്ങ­ളി­ലും എ­ഡി­റ്റു ചെയ്ത ഇം­ഗ്ലീ­ഷ്/മലയാള കൃ­തി­ക­ളി­ലും സം­ഭാ­ഷ­ണ­ങ്ങ­ളി­ലും ഇതര പ്രേരക-​പ്രചോദക-സമന്വയ-നവീകരണ സാം­സ്ക്കാ­രി­ക പ്ര­വർ­ത്ത­ന­ങ്ങ­ളി­ലു­മെ­ല്ലാം കാണാം, രാ­ഷ്ട്രീ­യ­മാ­യി കൂ­ടു­തൽ പ്ര­തി­ക­ര­ണ­സ­ന്ന­ദ്ധ­നാ­വു­ന്ന കവിയെ. ‘ക­ടു­ക്ക’പോലെ പലതും ഓർ­ക്കാം. വർ­ഗ്ഗീ­സി­നെ­പ്പ­റ്റി എ­ഴു­തി­യ­പോ­ലെ ചില പ്രകട രാ­ഷ്ട്രീ­യ ക­വി­ത­കൾ എ­ഴു­താൻ­വ­രെ പ­ണി­ക്കർ സ­ന്ന­ദ്ധ­നാ­യി. അ­തി­നെ­ക്കാൾ ജൈ­വ­മാ­യി രാ­ഷ്ട്രീ­യ­വും ക­വി­ത­യും ഇ­ണ­ങ്ങി­യ­തു് പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ചില മുൻ ര­ച­ന­ക­ളി­ലാ­ണു്.

പ­ണി­ക്കർ പ്ര­കൃ­തി

“ഇ­തി­ന­ടു­ത്തെ­വി­ടെ­യോ ആണു് ആശാൻ താ­മ­സി­ച്ചി­രു­ന്ന വീടു്; കു­ന്നു­കു­ഴി­യിൽ.” രാ­ത്രി­യിൽ മ­ട­ങ്ങു­മ്പോൾ രാ­ജീ­വൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

ഞാ­നോർ­ത്തു, പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­യു­ടെ ആ­ഴ­ത്തിൽ ആശാൻ ലയം. ‘മൃ­ത്യു­പൂ­ജ’യിലെ പ്ര­രോ­ദ­നാം­ശം മാ­ത്ര­മ­ല്ല. ആ ക­വി­ത­യെ എ­ന്നും തൊ­ട്ടു­നി­ല്ക്കു­ന്ന മൃ­ത്യു­ബോ­ധ­ത്തി­നൊ­പ്പം, ജ­ന്മ­സാ­ര­മാ­യി സദാ കൂടെ സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­ന്ന പ്ര­ണ­യ­ത്തി­നൊ­പ്പം ഫ­ലി­ത­മെ­ല്ലാം മ­റ­ന്നു് പൊ­രു­ളി­ലേ­ക്കു­യ­രു­ന്ന ജ്ഞാ­ന­യോ­ഗ­ത്തി­നൊ­പ്പം പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­യിൽ വ­ന്നു് വ­ലു­താ­കാ­റു­ള്ള രാ­ത്രി­കൾ­ക്കൊ­പ്പം, ഇ­രു­ട്ടി­ലെ ഏ­കാ­ന്ത­യാ­ത്ര­യിൽ പി­തൃ­ഭാ­വം­പോ­ലെ തെ­ളി­യു­ന്ന പ­ണി­ക്ക­രി­ലെ ആശാൻ വെ­ളി­ച്ചം.

പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­യി­ലെ മ­റ്റൊ­രു സൂ­ക്ഷ്മ­സാ­ന്നി­ധ്യ­മാ­ണു് കു­ഞ്ചൻ ന­മ്പ്യാർ. ന­മ്പ്യാർ­ക്കു മു­മ്പും പി­മ്പും എ­ന്നാ­ണു് പ­ണി­ക്ക­രെ­ഴു­തി­യ സാ­ഹി­ത്യ­ച­രി­ത്ര­ത്തിൽ വ­ഴി­ത്തി­രി­വി­ന്റെ കാഴ്ച. അ­തു­കൊ­ണ്ടു മാ­ത്ര­മ­ല്ല പലരും ഇതു പ­റ­യു­ന്ന­തു്. അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രിൽ­നി­ന്നു് കു­ഞ്ചൻ ന­മ്പ്യാ­രി­ലേ­ക്കു നോ­ക്കി­യാൽ കാ­വാ­ല­ത്തു­ത­ന്നെ­യാ­ണു് അ­മ്പ­ല­പ്പു­ഴ­യും കി­ള്ളി­ക്കു­റി­ശ്ശി­മം­ഗ­ല­വും. ച­ങ്ങ­മ്പു­ഴ യിലും വി­റ്റ്മാ­നി ലും ബോ­ദ്ലെ­യ­റി­ലും എ­ലി­യ­റ്റി ലു­മേ­റെ ന­മ്പ്യാ­രു­ണ്ടു് പ­ണി­ക്ക­രിൽ. പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ വാ­ഗ്ബോ­ധ­ത്തി­ലും നേരെ നോ­ട്ട­ത്തി­ലും ചി­രി­ക്ക­രു­ത്തി­ലും എ­ഴു­ത്തി­ലെ സ്വാ­ത­ന്ത്ര്യ­ത്തി­ലും എ­ളു­പ്പം തോ­ന്നി­പ്പി­ക്ക­ലി­ലും തെ­ളി­മ­യി­ലും വി­സ്മൃ­തി­യി­ലും ധർ­മ്മ­ബോ­ധ­ത്തി­ന്റെ ആ­ഴ­ത്തി­ലു­മൊ­ക്കെ പ­ല­പ്പോ­ഴും കാണാം ന­വീ­ക­രി­ക്ക­പ്പെ­ടു­ക­യും വി­പു­ലീ­ക­രി­ക്ക­പ്പെ­ടു­ക­യും ചെ­യ്തു തു­ട­രു­ന്ന കു­ഞ്ചൻ ന­മ്പ്യാ­രെ.

എ­ക്കാ­ല­വും പ­ണി­ക്ക­രി­ലു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു നി­ര­ന്ത­രം പു­തു­രൂ­പം കൊ­ള്ളു­ന്ന പല പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ങ്ങൾ. ആ­ധു­നി­ക­ത­യും അ­തി­ലൊ­രു പാ­ര­മ്പ­ര്യ­മാ­ണു്. പു­തു­പാ­ര­മ്പ­ര്യം ഏ­റ്റ­വും പുതിയ നി­മി­ഷ­ത്തോ­ടൊ­പ്പം ആ­ധി­കാ­രി­ക­മാ­യി­രി­ക്കു­ന്ന­തി­ലാ­യി­രു­ന്നു പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ അർ­പ്പ­ണം. എ­ഴു­തു­ന്ന ഏ­റ്റ­വും പുതിയ ത­ല­മു­റ­യെ­ക്കാൾ ഒ­രി­മേ­ജി­നോ, ഒ­രീ­ണ­ത്തി­നോ, ഒ­രുൾ­ക്കാ­ഴ്ച­യ്ക്കോ, ഒ­രാ­ശ­യ­ത്തി­നോ, പി­ന്നി­ലാ­വാ­തെ­ത­ന്നെ എ­ന്നും കാ­ല­ത്തി­നു മു­ന്നിൽ ന­ട­ത്താൻ പാ­ക­ത്തി­ലാ­യി­രു­ന്നു പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ഉ­ള്ളൊ­രു­ക്ക­ങ്ങൾ. മു­ന്നിൽ ത­നി­ച്ചാ­യ­വ­ന്റെ സൗവർണ ഏ­കാ­ന്ത­ത­യിൽ പ­ണി­ക്ക­രോ­ളം ര­സി­ച്ച­വർ ന­മു­ക്കേ­റെ­യി­ല്ല. ഏ­റ്റ­വും ഇ­ള­യ­ക­വി­ക­ളോ­ടു് ഇത്ര ര­സ­ക­ര­മാ­യി മേ­ളി­ക്കാൻ ക­ഴി­യു­ന്ന­വർ കു­റ­വാ­ണു്. അതും എ­ന്നും സ്വയം പു­തു­ക്കാൻ വ്യ­ഗ്ര­ത­യു­ള്ള പ­ണി­ക്കർ­പ്ര­കൃ­തി­യു­ടെ സ്വ­ഭാ­വ­മാ­ണു്. ഈ ‘സ്വയ’ത്തിൽ സ്വ­ന്തം കാ­ല­വും സ്വ­ന്തം ഭാ­ഷ­യു­മെ­ല്ലാം പെടും. പ്ര­വ­ച­നാ­തീ­ത്വ­ത്തിൽ രാ­പാർ­ക്കാ­നാ­യി­രു­ന്നു ക­വി­യാ­യ പ­ണി­ക്കർ­ക്കെ­ന്നും പ്രി­യം. ഒരു ക­വി­ത­യും ആരും പ്ര­തീ­ക്ഷി­ക്കു­ന്ന­പോ­ലെ ആ­വാ­തി­രി­ക്കു­ന്ന­തിൽ ബ­ഹു­ര­സം. ചെ­റു­പ്പ­ത്തി­ലേ മെ­റി­റ്റ് അം­ഗീ­ക­രി­ക്ക­ണം. ക­വി­ത­യിൽ വേ­ണ്ട­തു് മെ­റി­റ്റോ­ക്ര­സി­യാ­ണു്. പ­ണി­ക്കർ പ­റ­യാ­റു­ണ്ടു്.

ഏതു രൂ­പ­ത്തി­ലും അ­വ­ത­രി­ക്കാം പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ക­വി­ത­യിൽ കാലം. കൂ­ത്തോ കൂ­ടി­യാ­ട്ട­മോ കഥയോ ക­ഥ­ക­ളി­യോ ക­വി­ത­യോ അ­വ­യു­ടെ രൂ­പാ­ന്ത­ര­ങ്ങ­ളോ കാ­വ്യ­നാ­ട­ക­മോ സം­ഗീ­തി­ക­യോ. കാ­ക്കാ­രി­ശ്ശി­യോ മാർ­ഗ്ഗം­ക­ളി­യോ ഒ­പ്പ­ന­യോ വ­ഞ്ചി­പ്പാ­ട്ടോ ചെ­ണ്ട­മേ­ള­മോ ഒ­മ്പ­താം സിം­ഫ­ണി­യോ പ്ര­ഭാ­ഷ­ണ­മോ പ്ര­സ്താ­വ­ന­യോ സം­ഭാ­ഷ­ണ­മോ ജാ­ത­ക­മോ തർ­ക്ക­മോ എ­ന്തും പ­ണി­ക്കർ­ക്കു് ക­വി­ത­യു­ടെ ഒരു പുതിയ രൂ­പ­സാ­ധ്യ­ത­യാ­ണു്. ആ­ടിൽ­നി­ന്നു് ആടും പ്ലാ­വിൽ­നി­ന്നു് പ്ലാ­വും പി­റ­ക്കും­പോ­ലെ ക­ഥ­യിൽ­നി­ന്നു് കഥയും ക­വി­ത­യിൽ­നി­ന്നു് ക­വി­ത­യും പി­റ­ക്കു­മെ­ന്നാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ പാ­ര­മ്പ­ര്യ­വി­ശ്വാ­സം. ഭാ­ഷ­ണ­ത്തി­ന്റെ ബൃഹദ് പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ങ്ങ­ളു­മാ­യു­ള്ള സം­വാ­ദ­ത്തിൽ­നി­ന്നാ­ണു് പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ കവിത രൂപം നേ­ടു­ന്ന­തു്. വ്യ­വ­സ്ഥാ­പി­ത വേ­ദി­യി­ലാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ കാ­വ്യ­നർ­ത്ത­കി ആ­ടി­യ­തും പാ­ടി­യ­തും. വ്യ­വ­സ്ഥാ­പി­ത പ­രി­ധി­യി­ലൊ­തു­ങ്ങി­യി­രു­ന്നി­ല്ല പ­ണി­ക്കർ­ക്ക­വി­ത­ക­ളു­ടെ അവതരണ/പാ­രാ­യ­ണ സാ­ധ്യ­ത. ചൊ­ല്ലാ­നും പ­റ­യാ­നും ആ­ടാ­നും പാ­ടാ­നും അ­വ­യ്ക്കു് കവി ഒ­രു­ക്കി­യി­രു­ന്നു നി­ര­ന്ത­രം പു­തു­ക്കാ­വു­ന്ന സ്വ­ന്തം ആ­ട്ട­പ്ര­കാ­രം.

‘ഗോ­ത്ര­യാ­ന’ത്തി­ലെ വ­ക്താ­വാ­യ മൂ­പ്പ­നെ­പ്പോ­ലെ ഓരോ നി­മി­ഷ­വും വെ­ല്ലു­വി­ളി­യാ­യി­ക്ക­ണ്ട പ­ണി­ക്കർ, രൂ­പ­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും ആ­ശ­യ­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും ഒരു പുതു/ബദൽ ലോകം ര­ചി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടാ­ണു് വർ­ത്ത­മാ­ന­കാ­ല­ത്തി­ന്റെ സ­ങ്കീർ­ണ്ണ­ത­ക­ളെ നേ­രി­ട്ട­തു്. പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ത്തി­ന്റെ സൂ­ക്ഷ്മ­സി­ര­ക­ളും സ്വ­ര­ങ്ങ­ളും ഭാ­വി­സ്വ­പ്ന­ങ്ങ­ളും ഓർമ്മ മാ­ണി­ക്യം­പോ­ലെ ഉ­പ­ബോ­ധ­ത്തിൽ തി­ള­ങ്ങു­ന്ന രൂ­പ­ങ്ങ­ളു­ടെ ഒരു പു­തു­ലോ­കം. ഇ­ന്ന­ലെ­യെ ഇ­ന്നും ഇ­ന്നി­നെ ഇ­ന്ന­ലെ­യും വി­ഴു­ങ്ങാൻ വെ­മ്പു­ന്ന­തി­ന്റെ യു­ദ്ധ­വൃ­ത്ത­മാ­യി ആഗോള ധ­ന­ഭീ­ക­ര­രും ആ­ഗോ­ള­മ­ത­ഭീ­ക­ര­രും ലോ­ക­ത്തെ ഉ­രു­ട്ടി­ക്ക­ളി­ക്കു­മ്പോൾ ഒരു ക­വി­ക്കെ­ന്തു ചെ­യ്യാൻ ക­ഴി­യും? വി­രു­ദ്ധ­ത­ക­ളിൽ ഭ്ര­മി­ക്ക­ലാ­യി ജീ­വി­തം മാ­റു­മ്പോൾ ഭ്ര­മ­ങ്ങ­ളു­ടെ അ­പ­നിർ­മ്മി­തി­കൾ­കൊ­ണ്ടു വി­യോ­ജി­പ്പു­കൾ എ­ത്ര­നാൾ കു­റി­ച്ചു­വെ­ക്കാം? വാ­ക്കി­നെ എ­ത്ര­നാൾ പ്ര­തി­രോ­ധ­പ്പോ­രാ­ളി­യാ­ക്കാം? സ്ഫോ­ട­ന­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യിൽ എ­ത്ര­നാൾ തോൽവി കാതിൽ മ­ന്ത്രി­ക്കാ­തി­രി­ക്കാം? ബ­ദൽ­ലോ­കം സാ­ധ്യ­മാ­ണെ­ന്നു് വാ­യ­ന­ക്കാ­രോ­ടു പറയാം. ഒ­ഴി­ക­ഴി­വു് പ­റ­യാ­തി­രി­ക്കാം. പല വേ­ദ­ന­ക­ളിൽ ചി­ല­താ­യി ഈ ചോ­ദ്യ­ങ്ങൾ പ­ണി­ക്കർ ക­വി­ത­യിൽ വി­ത­റി­യി­ട്ടു­ണ്ടു്.

ഒ­ന്നിൽ­നി­ന്നും സ്വയം വി­ച്ഛേ­ദി­ക്കു­ന്നി­ല്ല പ­ണി­ക്കർ. എ­ല്ലാ­റ്റി­നോ­ടും തന്നെ അ­ന്വ­യി­ക്കു­ക­യാ­ണു്. ടാഗോർ പ­റ­ഞ്ഞ­തു­പോ­ലെ ശു­ഭ്രോ­ത്ത­രീ­യം­പോ­ലെ കാ­ല­ത്തിൽ സ്വ­ന്തം സ­ത്ത­യെ സ്വയം നീർ­ത്തി­വി­രി­ക്കു­ക­യാ­ണു് പ­ണി­ക്കർ. പേ­ടി­ച്ചി­ല്ല­ദ്ദേ­ഹം പേ­പ്പി­ടി­ക­ളെ. ഇ­ന്ന­ലെ­യോ ഇന്നോ നി­ന്നു വന്ന ശ­കാ­ര­ങ്ങ­ളെ, വ­രാ­നി­രി­ക്കു­ന്ന വി­ധി­ക­ളെ. സ്വാ­ത­ന്ത്ര്യം ഇ­ങ്ങ­നെ ആ­ഘോ­ഷി­ക്കാ­നാ­യി­രു­ന്നു പ­ണി­ക്കർ­ക്കു് ഹരം. “ചീ­ത്ത­ക്ക­വി­ത­കൂ­ടി എ­ഴു­താ­നു­ള്ള­താ­ണു് ക­വി­യു­ടെ സ്വാ­ത­ന്ത്ര്യം” എ­ന്നു് നേരും തി­ട്ട­വു­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു പ­ണി­ക്കർ­ക്കു്. ധാ­രാ­ളം നല്ല ക­വി­ത­ക­ളും തെ­ളി­ഞ്ഞ ചി­ന്ത­ക­ളും എ­ഴു­തി­യ ക­ഠി­ന­സാ­ധ­ന­യ്ക്കൊ­പ്പം, ചിരി പു­ര­ണ്ട ഈ കൂ­സ­ലി­ല്ലാ­യ്മ­യ്ക്കു­മൊ­രു നല്ല പ­ങ്കു­ണ്ടു്. പ­ണി­ക്ക­രെ ഇന്നു നാം കാ­ണു­ന്ന­തു­പോ­ലൊ­രു സ്വ­ച്ഛ­ന്ദ ബ­ഹു­ല­ത­യാ­യി ന­മ്മു­ടെ കാ­ല­ത്തിൽ വി­ന്യ­സി­ക്കു­ന്ന­തിൽ; ഭാ­ഷ­യി­ലെ ബൃ­ഹ­തു് പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ങ്ങ­ളോ­ടും ക­വി­ത­യി­ലെ ലോ­ക­പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ങ്ങ­ളോ­ടും സൗ­ന്ദ­ര്യ­ശാ­സ്ത്ര­ചി­ന്ത­യി­ലെ­യും ന­ട­ന­ത്തി­ലെ­യും നാ­ട­ക­ത്തി­ലെ­യും ദേ­ശീ­യ­പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ങ്ങ­ളോ­ടും അ­ന്വ­യി­ക്കു­ന്ന­തി­ലും.

ബോർ­ഹ­സി ന്റെ ഒരു കഥയിൽ ഒ­രി­ട­മു­ണ്ടു്. ‘അലിഫ്.’ (പ­ണ്ടു് വാ­യി­ച്ച­തു്. പി­ഴ­യ്ക്കു് മുൻ­കൂർ മാ­പ്പു്). അ­വി­ടെ­നി­ന്നു് ലോ­ക­ത്തെ എ­ല്ലാ­യി­ട­ത്തേ­ക്കും ദൂരം തു­ല്യം. പ­ണി­ക്ക­രെ ഓർ­ക്കു­മ്പോൾ മ­ന­സ്സിൽ വ­ന്നി­ട്ടു­ണ്ടു് പ­ല­പ്പോ­ഴും ഇക്കഥ. പ­ണി­ക്ക­രാ­ണു് ആ ഇ­ട­മെ­ന്നു തോ­ന്നാ­റു­ണ്ടു്. പ­ണി­ക്ക­രിൽ­നി­ന്നും തു­ല്യ­ദൂ­ര­മാ­ണു് എ­ല്ലാ­റ്റി­ലേ­ക്കും എ­ല്ലാ­യി­ട­ത്തേ­ക്കും എ­ല്ലാ­വ­രി­ലേ­ക്കും. പാ­ര­മ്പ­ര്യ­ത്തി­ലേ­ക്കും ആ­ധു­നി­ക­ത­യി­ലേ­ക്കും ഉ­ത്ത­രാ­ധു­നി­ക­ത­യി­ലേ­ക്കും തു­ല്യ­ദൂ­ര­മാ­ണു്. ‘പോ­യെ­റ്റി­ക്സി’ലേ­ക്കും ‘നാ­ട്യ­ശാ­സ്ത്ര’ത്തി­ലേ­ക്കും ‘പൊ­രു­ള­തി­കാ­ര’ത്തി­ലേ­ക്കും ‘ഓഫ് ഗ്ര­മ­റ്റോ­ള­ജി’യി­ലേ­ക്കും. എ­ലി­യ­റ്റി ലേ­ക്കും നെരൂദ യി­ലേ­ക്കും പാസി ലേ­ക്കും ബ്രെ­ഹ്റ്റി ലേ­ക്കും ദെറിദ യി­ലേ­ക്കും ഗ­ഗാ­റി­നി­ലേ­ക്കും സി. വി. യി­ലേ­ക്കും ബഷീറി ലേ­ക്കും തകഴി യി­ലേ­ക്കും ഏ­റ്റ­വും പു­തി­യ­വ­രി­ലേ­ക്കും നാ­ടൻ­പാ­ട്ടി­ലേ­ക്കും ദ­ണ്ഡ­ക­ത്തി­ലേ­ക്കും ശ്ലോ­ക­ത്തി­ലേ­ക്കും ഗ­ദ്യ­ത്തി­ലേ­ക്കും നോ­വ­ലി­ലേ­ക്കും നാ­ട­ക­ത്തി­ലേ­ക്കും ക­ഥ­യി­ലേ­ക്കും എ­ല്ലാ­റ്റി­ലു­മാ­ണ്ടു്, എ­ല്ലാ­റ്റിൽ­നി­ന്നും അ­ക­ന്നു് ഒരു നല്ല ക­വി­യു­ടെ വ്യാ­പ്തി.

അ­സ്ത­മ­ന­ത്തി­ന്റെ ഒ­രു­ക്ക­ങ്ങൾ

വ്യ­ക്തി­പ­ര­മാ­യി എ­നി­ക്കു് അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ ഏ­റ്റ­വും നല്ല പ്ര­ചോ­ദ­ക­നാ­യി എ­ന്നു­മു­ണ്ടാ­യി. ഇ­ന്ത്യ­യി­ലും പു­റ­ത്തു­മു­ള്ള പല പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­ര­ണ­ങ്ങൾ­ക്കു­വേ­ണ്ടി ക­വി­ത­കൾ ആ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ട്ടു. ക­വി­ത­കൾ വി­വർ­ത്ത­നം ചെ­യ്യാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. കേ­ര­ള­ക­വി­താ ഗ്ര­ന്ഥ­വ­രി­യിൽ എന്റെ ആ­ദ്യ­സ­മാ­ഹാ­ര­മി­റ­ക്കി. ധാ­രാ­ളം എ­ഴു­ത്തു­കാ­രു­മാ­യി സൗ­ഹൃ­ദം വ്യാ­പി­പ്പി­ച്ചു­ത­ന്നു. ഞാൻ കവിത എ­ഴു­താ­തെ ക­ഴി­ഞ്ഞ വർ­ഷ­ങ്ങ­ളിൽ നി­ര­ന്ത­രം ക­ത്തു­ക­ളെ­ഴു­തി­യും (അ­വ­യിൽ­ച്ചി­ല­തു് മ­ദ്രാ­സി­ലോ ഹൈ­ദ്രാ­ബാ­ദി­ലോ ദി­ല്ലി­യി­ലോ കൊൽ­ക്ക­ത്ത­യി­ലോ, മാൻ­ഹ­ട്ട­ണി­ലോ, കാ­ലി­ഫോർ­ണി­യ­യി­ലോ ഇ­രു­ന്നെ­ഴു­തി­യ­വ­യാ­ണു്. താ­മ­സി­ക്കു­ന്ന ഹോ­ട്ട­ലു­ക­ളു­ടെ പാ­ഡു­ക­ളി­ലാ­ണു് ക­ത്തു­കൾ വരിക. ചി­ല­തു് മാർ­ജി­നിൽ ചി­ത്ര­ങ്ങൾ സഹിതം) യാത്ര ക­ഴി­ഞ്ഞു വ­രു­മ്പോൾ ക­വി­താ­പു­സ്ത­ക­ങ്ങൾ സ­മ്മാ­നി­ച്ചും ഉ­ത്തേ­ജി­പ്പി­ച്ചി­രു­ന്ന­തു് മ­റ­ക്കാ­നാ­വി­ല്ല. ‘സ­മ­കാ­ലീ­ന കവിത’യ്ക്കു­വേ­ണ്ടി ഞാൻ എ­ന്താ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ട്ട­തും ഉടൻ ചെ­യ്തു­ത­ന്നു. ക­വി­ത­യും ലേ­ഖ­ന­ങ്ങ­ളും വി­വർ­ത്ത­ന­ങ്ങ­ളും. അ­തി­കാ­ല­ത്താ­ണു് അധികം ഫോൺ­വി­ളി­ക­ളും. ക­വി­ത­ത­ന്നെ­യാ­വും വിഷയം. എന്റെ അ­മ്മ­യ്ക്കു് അൾ­ഷി­മേ­ഴ്സ് തു­ട­ങ്ങി­യ കാ­ല­ത്തു് മി­ക്ക­വാ­റും അ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. ആ­കെ­യു­ള്ള­തു് ഒ­രോർ­മ്മ­യാ­ണു്, ആ ഒരു ശ്വാ­സ­ത്തി­ലാ­ണ­ല്ലോ എ­ല്ലാം എന്നു പറയും.

ഞാൻ താ­മ­സി­ച്ചി­രു­ന്ന മു­റി­ക­ളി­ലും വീ­ടു­ക­ളി­ലു­മെ­ല്ലാം പ­ല­വ­ട്ടം പ­ണി­ക്കർ വ­ന്നി­ട്ടു­ണ്ടു്. മു­ണ്ട­ശ്ശേ­രി സ്മാ­ര­ക പ്ര­ഭാ­ഷ­ണ­ത്തി­നു വ­ന്ന­താ­ണു് ഒ­ടു­വി­ല­ത്തെ വരവു്. അ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ഭാര്യ ശ്രീ­മ­തി ശ്രീ­പാർ­വ­തി­യും മകൾ ക­വ­യി­ത്രി എം. കു­മാ­രി­യും കൂ­ടെ­യു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ഒരു പകൽ മു­ഴു­വൻ ഫലിതം പൊ­ട്ടി­ച്ചി­ട്ടു് വൈ­കു­ന്നേ­രം മു­ണ്ട­ശ്ശേ­രി ഹാളിൽ ഗം­ഭീ­ര­പ്ര­ഭാ­ഷ­ണം.

തി­രു­വ­ന­ന്ത­പു­ര­ത്തു് ഇ­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞ ച­ല­ച്ചി­ത്രോ­ത്സ­വ­ത്തി­നി­ട­യ്ക്കൊ­രു ഉ­ച്ച­നേ­ര­ത്തു് ഞാനും ഗോ­പീ­കൃ­ഷ്ണ­നും അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രെ വീ­ട്ടിൽ­ച്ചെ­ന്നു കണ്ടു. ക­ഴി­ഞ്ഞ­ത­വ­ണ ക­ണ്ട­തി­ലും ക്ഷീ­ണം തോ­ന്നി. മു­ഖ­ത്തു് വൃ­ദ്ധൻ വന്നു നി­ന്നി­രു­ന്നു. ഫ­ലി­ത­ങ്ങൾ ഇ­നി­യും ബാ­ക്കി­യു­ണ്ടെ­ന്നു് ചില വാ­ക്കിൽ തോ­ന്നി­ച്ചി­രു­ന്നെ­ങ്കി­ലും ആ മു­ഖ­ത്തു് അ­സ്ത­മ­ന­ത്തി­നു­ള്ള ഒ­രു­ക്ക­ങ്ങൾ ക­ണ്ടു­തു­ട­ങ്ങി­യി­രു­ന്നു. എ­നി­ക്കു വിഷമം തോ­ന്നി. നീ­ല­മ്പേ­രൂ­രും ക­വ­ടി­യാർ രാ­മ­ച­ന്ദ്ര­നും അ­വ­രു­ടെ ഏ­റ്റ­വും പുതിയ പു­സ്ത­ക­ങ്ങൾ കൊ­ടു­ക്കാൻ അവിടെ എ­ത്തി­യി­രു­ന്നു. അധികം സം­സാ­രി­പ്പി­ക്കാ­തെ ഞങ്ങൾ വേഗം പോ­ന്നു. അ­ടു­ത്ത കേ­ര­ള­ക­വി­ത­യെ­പ്പ­റ്റി­പ്പ­റ­യാൻ പ­ണി­ക്കർ മ­റ­ന്നി­ല്ല.

അ­വ­സാ­ന­ത്തെ മാ­സ­ത്തി­ലാ­ണു് ഞാനും ല­ക്ഷ്മി­യും­കൂ­ടി ചെ­ന്ന­തു്. ആ­ശു­പ­ത്രി­യിൽ­നി­ന്നു് രണ്ടു ദിവസം മു­മ്പു വ­ന്ന­തേ­യു­ള്ളൂ. കാ­ഴ്ച­യിൽ അവശത അ­ധി­ക­മാ­ണു്. അ­ടു­ത്ത കേ­ര­ള­ക­വി­ത­യെ­പ്പ­റ്റി­പ്പ­റ­യാൻ അ­പ്പോ­ഴും മ­റ­ന്നി­ല്ല. മ­ട­ക്ക­ത്തിൽ പഴയ അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ള്ള ഓർ­മ്മ­കൾ മ­ന­സ്സിൽ വി­ങ്ങി വ­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു.

ക­വി­യു­ടെ മി­ടി­പ്പു്

ഭാ­ഷ­യി­ലെ നൂ­റു­നൂ­റാ­യി­രം ചെ­റു­യാ­ത്ര­കൾ ഇ­ഴ­ക­ളാ­യ ഒരു വലിയ ഒ­ഴു­ക്കാ­യി ഏതു നല്ല കാ­വ്യ­ജീ­വി­ത­വും കാണാം. ക­ട­ലി­ലെ­ത്താ­റാ­യി എ­ന്ന­തി­ന്റെ അ­റി­വു­കൾ നേർ­ത്ത തി­രി­ഞ്ഞൊ­ഴു­ക്കു­ക­ളാ­യി, വേ­ഗ­ക്കു­റ­വു­ക­ളാ­യി, കി­ത­പ്പു­ക­ളാ­യി, ആ­ഴ­ക്കൂ­ടു­ത­ലാ­യി, ശാ­ന്ത­ത­യാ­യി, ഗം­ഭീ­ര­ത­യാ­യി, സൗ­മ്യ­ത­യാ­യി, വാ­ക്കു­ക­ളിൽ പ­തി­ഞ്ഞു­കി­ട­ക്കും. പ­തി­കാ­ല­മാ­യി കേൾ­ക്കും. വാ­ക്കാ­ണി­വി­ടെ സൂ­ക്ഷ്മ­ശ­രീ­രം. വാ­ക്കി­ലാ­ണു് ക­വി­യു­ടെ മി­ടി­പ്പു്. വാ­ക്കി­ന്റെ നാഡി നോ­ക്കി ഇവിടെ ജീവൻ മ­ശാ­യി­ക്കു് പ്ര­വ­ചി­ക്കാ­നാ­വും, ക­വി­യി­ലേ­ക്കെ­ത്തി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്ന പിം­ഗ­ള­കേ­ശി­നി­യു­ടെ വരവു്. ക­ക്കാ­ടിൽ ആ പ­ക­ല­റു­തി നാം അ­ടു­ത്തു കേ­ട്ടു. അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രിൽ, ‘ഗോ­ത്ര­യാ­ന’ത്തിൽ ആ ഇ­റ­ക്കം കേ­ട്ടു തു­ട­ങ്ങി. അതിലെ ഗോ­ത്ര­മൂ­പ്പൻ ചി­രി­ക്കു­ന്നി­ല്ല. ചി­രി­പ്പി­ക്കു­ന്നു­മി­ല്ല. ഗോ­ത്ര­യാ­നം, അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ ജ്ഞാ­ന­പ്പാ­ന. ചി­രി­കൾ­ക്കെ­ല്ലാം മീ­തെ­യാ­ണു് അവിടെ അ­ന്ത്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ള്ള അ­റി­വു്. ല­ക്ഷ്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ള്ള വെ­ളി­വു്. ഏതു ചി­രി­യി­ലും ആ അ­റി­വു് ചാ­ഞ്ഞു­വീ­ഴു­ന്ന വെ­യി­ലാ­യി. ‘ചിരി മാ­ഞ്ഞു­പോ­യൊ­രെൻ ചു­ണ്ടി­ന്റെ കോ­ണി­ലൊ­രു നിർ­വേ­ദ­മു­ദ്ര നീ കാണും’ എ­ന്നു് പാ­ഠ­ഭേ­ദ­ത്തി­നു് അതിൽ സ­മ­യ­മാ­യി. ‘അ­വ­സാ­ന­മ­വ­സാ­ന­മീ­യാ­ത്ര അ­വ­സാ­ന­മ­വ­സാ­ന­മ­ല്ലോ’ എ­ന്നു് ഏ­തെ­ങ്കി­ലും സ്വ­ര­ത്തിൽ പ­ണി­ക്ക­രിൽ ഈ അ­ന്തി­ചാ­യൽ പ­തി­വാ­യി. ചി­രി­യെ­ല്ലാം ചി­രി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടെ­ങ്കി­ലും മ­ര­ണ­സം­വാ­ദം ഒ­രി­ക്ക­ലും ഒ­ഴി­വാ­ക്കി­യി­ട്ടി­ല്ല പ­ണി­ക്കർ. ‘പ­ത്തു­മ­ണി­പ്പൂ­ക്കൾ’ എന്ന സ­മാ­ഹാ­ര­ത്തിൽ അതു കൂ­ടു­തൽ ദൃ­ഢ­മാ­യി.

ചി­രി­കാ­ല­ത്തി­ന്റെ പൗർ­ണ­മി നി­ലാ­വി­ലാ­ണു് ‘ഇണ്ടൻ’[1] എന്ന പൂർണ വൃ­ത്ത­ത്തി­ന്റെ ഉദയം. അ­വ­സാ­ന­മി­ല്ലാ­ത്ത കർ­മ്മ­താ­ളം അ­വ­സാ­ന­മു­ള്ള ജ­ന്മ­വാ­ദ്യം­കൊ­ണ്ടു് കൊ­ട്ടി­ക്കു­ക­യാ­ണ­തിൽ അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ. ഒ­രി­ക്കൽ ഇ­ണ്ട­നു് ഞാ­നൊ­രു പൂ­ര­ണ­മെ­ഴു­തി. ‘മണ്ടൻ.’ ഒരു ചെറു പ­രി­ഹാ­സം. ‘ചിന്ത’ വാ­രി­ക­യു­ടെ ഒരു വി­ശേ­ഷാൽ­പ്പ­തി­പ്പിൽ. ദേ­ശ­മം­ഗ­ലം രാ­മ­കൃ­ഷ്ണൻ അ­ന്നു് ചി­ന്ത­യി­ലു­ണ്ടു്. പ­ണി­ക്കർ­ക്കു് വിഷമം തോ­ന്നു­മോ എ­ന്നു് എ­നി­ക്കു് വിഷമം. പി­ന്നെ­ക്ക­ണ്ട­പ്പോൾ പ­ണി­ക്കർ അതു് ര­സ­മാ­യി എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു.

കു­റി­പ്പു­കൾ

[1] “ഇ­ണ്ട­ന­മ്മാ­വ­നി­ടം­കാ­ലി­ലെ­ച്ചെ­ളി സ്വ­ന്തം വ­ലം­കാ­ലു­കൊ­ണ്ടു തു­ട­ച്ച­തും പി­ന്നെ­യി­ടം­കാ­ലു­കൊ­ണ്ടു വ­ലം­കാൽ തു­ട­ച്ച­തും പി­ന്നെ വ­ലം­കാ­ലു­കൊ­ണ്ടി­ട്ടി­ടം­കാൽ തു­ട­ച്ച­തും പി­ന്നെ­യി­ടം­കാ­ലു­കൊ­ണ്ടു വ­ലം­കാൽ തു­ട­ച്ച­തും പി­ന്നെ… ” അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കര്‍.

ബാർ­ട്ടൺ ഹി­ല്ലിൽ­നി­ന്നു് പ­ണി­ക്കർ വീടു് മാറി വ­ഴു­ത­ക്കാ­ട്ടാ­യി­ട്ടും എന്റെ മ­ന­സ്സിൽ പ­ല­പ്പോ­ഴും പ­ണി­ക്കർ ആ കു­ന്നിൻ­മു­ക­ളിൽ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണു്.

കു­ന്നി­ന്റെ ഇ­രു­ണ്ടു­തു­ട­ങ്ങി­യ ആ മ­റ്റേ­ച്ചെ­രി­വി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് എ­നി­ക്കു തോ­ന്നാ­റു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന­തു് അതു് ഇം­ഗ്ല­ണ്ടി­ലെ ഒരു താ­ഴ്‌­വ­ര­യാ­ണെ­ന്നാ­ണു്, അവിടെ, മഞ്ഞു മൂ­ടി­ത്തു­ട­ങ്ങി­യ ഒരു വലിയ തോ­ട്ടം, മ­ര­ങ്ങ­ളും വെ­ളി­യി­ട­ങ്ങ­ളും നി­റ­ഞ്ഞ­തു്. അ­ടി­വാ­ര­ത്തു് വയലും ത­ടാ­ക­വു­മു­ള്ള­തു്. ഏ­കാ­ന്ത­ത­യും പ്ര­ണ­യ­വും വി­ഷാ­ദ­വും ഡാ­ഫൊ­ഡിൽ­പ്പൂ­ക്ക­ളും അ­മേ­രി­ക്ക­യിൽ­നി­ന്നു വ­ന്നു് എമിലി ഡി­ക്കൻ­സ­നും വ­സി­ക്കു­ന്ന­തു്. ര­മ­ണ­നും മ­ദ­ന­നു­മൊ­ത്തു് ച­ങ്ങ­മ്പു­ഴ ചി­ല­പ്പോ­ഴെ­ല്ലാം അവിടെ പോ­യി­വ­രാ­റു­ണ്ടു്.

തോ­ട്ട­ത്തി­ന്റെ ഇ­രു­ണ്ട ഗേ­റ്റു ക­ട­ന്നു് വെ­ള്ള­ക്കു­തി­ര­ക­ളെ­പ്പൂ­ട്ടി­യ ഒരു കു­തി­ര­വ­ണ്ടി പു­റ­ത്തേ­ക്കു വരും. വലിയ വ­യ­ലി­ന്റെ ന­ടു­വി­ലെ ആൾ സ­ഞ്ചാ­രം കു­റ­ഞ്ഞ നെ­ടു­മ്പാ­ത­യി­ലൂ­ടെ നീ­ങ്ങും. എമിലി ഡി­ക്കൻ­സൻ അ­തി­ലി­രി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­വും. വെ­ളു­ത്ത വ­സ്ത്ര­ങ്ങൾ അവരിൽ ഒരു മാ­ലാ­ഖ­യെ മെ­ന­യാൻ നോ­ക്കും. നെ­റ്റി­യു­ടെ ന­ടു­വിൽ പി­ന്നി­ലേ­ക്കു് മു­ടി­വ­ക­യു­ന്ന വരയിൽ ആ വെണ്മ ക്ഷ­യി­ക്കും എ­കാ­ന്ത­ത­യും പ്ര­ണ­യ­വും ശി­ര­സ്സി­ലെ ആ മ­ങ്ങി­യ വരയിൽ ഉ­ലാ­ത്തും. എമിലി പറയും: ആ­ത്മാ­വു് സ്വ­ന്തം സ­മൂ­ഹ­ത്തെ സ്വയം വ­രി­ക്കു­ന്നു.

ഇ­രു­ട്ടിൽ ഭ­യ­ത്തി­ന്റെ കു­ള­മ്പ­ടി. മൃ­ത്യു­വി­ന്റെ തുടി. മൃ­ത്യു­പൂ­ജ. എമിലി പറയും: മ­രി­ച്ച­വ­രൊ­ഴി­കെ എ­ല്ലാം ഇ­വി­ടെ­യു­ണ്ടെ­ങ്കി­ലും മ­രി­ച്ച­വ­രു­ടെ അ­ടു­ത്തി­രി­ക്കാ­നാ­ണു് ന­മു­ക്കി­ഷ്ടം. ഉ­ട­യു­ന്ന ഗ­ണി­ത­ത്തിൽ ന­മ്മു­ടെ വില തി­ട്ട­പ്പെ­ടു­ത്തി­ക്കൊ­ണ്ടു്.

മാ­സി­ക­ക­ളു­ടെ കവർ ചി­ത്ര­ങ്ങൾ: പ്ര­ദീ­പ് പ­ന­ങ്ങാ­ടി­ന്റെ ശേ­ഖ­ര­ത്തിൽ നി­ന്നു്.

കെ. ജി. എ­സ്സി­ന്റെ ലഘു ജീ­വ­ച­രി­ത്ര­ക്കു­റി­പ്പു്.

Colophon

Title: Ayyappapanikkarkku (ml: അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ­ക്കു്).

Author(s): K. G. S..

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; 2020-09-11.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Article, K. G. S., Ayyappapanikkarkku, കെ. ജി. എസ്., അ­യ്യ­പ്പ­പ്പ­ണി­ക്കർ­ക്കു്, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: October 15, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Romantic Landscape, a painting by Wassily Kandinsky (1866–1944). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: the author; Typesetter: JN Jamuna; Editor: PK Ashok; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download Phone PDF.