മുൻ​പു് എസ്. കെ. നാ​യ​രു​ടെ ആധി​പ​ത്യ​ത്തിൽ പ്ര​സാ​ധ​നം ചെ​യ്തി​രു​ന്ന മല​യാ​ള​നാ​ടു വാ​രി​ക​യിൽ ഈ പം​ക്തി പതി​വാ​യി പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഒരു മാ​ന്യൻ ഇതിനെ ഒഴി​ച്ചു​കൂ​ടാൻ പാ​ടി​ല്ലാ​ത്ത കു​ത്സി​ത​ത്വ​മാ​യി—ഈവിൾ നെ​സെ​സി​റ്റി​യാ​യി—ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചു. ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു തർ​ക്കി​ക്കാൻ പോ​യി​ല്ല. ഇതി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു നല്ല അഭി​പ്രാ​യം പറ​യു​ന്ന​വ​രു​മു​ണ്ടെ​ന്നു കാ​ണി​ക്കാൻ, പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ഇന്ദി​രാ ഗാ​ന്ധി യുടെ ബന്ധു നയൻ​താ​രാ സെഗാൾ ‘സാ​ഹി​ത്യ​വാ​ര​ഫല’ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഉതിർ​ത്ത പ്ര​ശം​സാ​വ​ച​ന​ങ്ങൾ ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്നു. വട​ക്കേ​യി​ന്ത്യ​യി​ലേ​ക്കു പോയ ‘മല​യാ​ള​നാ​ടു് ’ പത്രാ​ധി​പ​സ​മി​തി​യി​ലെ അം​ഗ​ങ്ങൾ നയൻ​താ​ര​യെ കണ്ട​പ്പോൾ ഈ പം​ക്തി​യിൽ വന്ന ഒരു ലേഖനം ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലേ​ക്കു തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തു നല്കി. ശ്രീ​മ​തി അതു വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു ലോ​ക​ത്തൊ​രി​ട​ത്തും ഇത്ര​ത്തോ​ളം ആകർ​ഷ​ക​ത്വ​മു​ള്ള മറ്റൊ​രു കോളം ഇല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു. പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​കൾ മറ്റു​ള്ള​വ​രെ നി​ന്ദി​ക്കാ​റി​ല്ല. തങ്ങൾ​ക്കി​ഷ്ട​മി​ല്ലാ​ത്ത രച​ന​ക​ളെ​പ്പോ​ലും അവർ വാ​ഴ്ത്താ​റേ​യു​ള്ളൂ. നോ​വ​ലി​സ്റ്റായ നയൻ​താര മല​യാ​ള​നാ​ടു് പത്രാ​ധി​പ​രെ​യും മറ്റം​ഗ​ങ്ങ​ളെ​യും നോ​ക്കി നാലു നല്ല വാ​ക്കു വെ​റു​തേ പറ​ഞ്ഞ​താ​ണെ​ന്നു തന്നെ​യി​രി​ക്ക​ട്ടെ. എന്നാ​ലും ഈ പം​ക്തി ദു​ഷ്ട​മായ ആവ​ശ്യ​ക​ത​യാ​കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ?

തി​ന്മ​കൾ അന്യോ​ന്യം കൈ​മാ​റ്റം ചെ​യ്യാൻ സഹാ​യി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഓഫീസ് മു​മ്പു് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവി​ടെ​യു​ള്ള ഒരു​ത്തൻ—നര​ക​വു​മാ​യി ഇട​പാ​ടു​ള്ള ഒരു ഭയ​ങ്ക​രൻ—തി​ന്മ​കൾ ‘എക്സ്ചെ​യ്ഞ്ജ്’ ചെ​യ്യും. ഒരു ദിവസം താ​ന​റി​യാ​തെ വിഷം കഴി​ച്ചി​ട്ടു് ഒരു​ത്തൻ ആ ഓഫീ​സിൽ ഓടി​ക്ക​യ​റി​ച്ചെ​ന്നു. പന്ത്ര​ണ്ടു മണി​ക്കൂർ മാ​ത്ര​മേ അയാൾ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യു​ള്ളു. തി​ന്മ​കൾ കൈ​മാ​റ്റം ചെ​യ്തു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​വൻ അയാളെ സഹാ​യി​ച്ചു. വേ​റൊ​രു​ത്ത​ന്റെ ജീ​വ​നെ​ടു​ത്തു് വിഷം കഴി​ച്ച​വ​നു കൊ​ടു​ത്തു. വിഷം കഴി​ച്ച​വ​ന്റെ മര​ണ​മെ​ടു​ത്തു മറ്റേ​യാൾ​ക്കും. ഇക്കഥ പറ​യു​ന്ന​യാൾ യാ​ദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി ലി​ഫ്റ്റിൽ കയറാൻ പേ​ടി​യു​ള്ള ഒരാളെ കണ്ടു. കഥ പറ​യു​ന്ന​യാ​ളി​നു് കടലിൽ യാത്ര ചെ​യ്യാൻ വയ്യ. കടൽ​ച്ചൊ​രു​ക്കു് ഉണ്ടാ​കും. രണ്ടു​പേ​രും തി​ന്മ​കൾ ഓഫീസ് അധി​കാ​രി​യു​ടെ സാ​ന്നി​ദ്ധ്യ​ത്തിൽ കൈ​മാ​റ്റം ചെ​യ്തു. പ്ര​മാ​ണ​ത്തിൽ ഒപ്പു വച്ചു് പണവും കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു് കഥ പറ​യു​ന്ന ആൾ ഹോ​ട്ട​ലിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ തളർ​ന്നു. ലി​ഫ്റ്റിൽ കയറി അയാൾ​ക്കു മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു പോകാൻ വയ്യ. (ഐറിഷ് നാ​ട​ക​കർ​ത്താ​വു് ലോ​ഡ്ഡൻ സേനി, മരണം 1957, എഴു​തിയ ഒരു കഥ വാ​യി​ച്ച ഓർ​മ്മ​യിൽ നി​ന്നു്.)

സാ​ഹി​ത്യ​വാ​ര​ഫ​ലം തി​ന്മ​യാ​ണെ​ന്നി​രി​ക്ക​ട്ടെ. എന്നാ​ലും ഞാനതു നവീന നി​രൂ​പ​ണ​വു​മാ​യി എക്സ്ചെ​യ്ഞ്ജ് നട​ത്തു​മോ? ഇല്ല. നവീന കവി​ത​യു​മാ​യി, നവീന കഥ​യു​മാ​യി എക്സ്ചെ​യ്ഞ്ജ് നട​ത്തു​മോ? ഇല്ലേ​യി​ല്ല. ജീവൻ അങ്ങോ​ട്ടു കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു് മരണം ഇങ്ങോ​ട്ടു വാ​ങ്ങു​മോ? ഈ ലോ​ക​ത്തു ജനി​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് ഏറ്റ​വും വലിയ ദുഃ​ഖ​മെ​ന്നു സാ​മു​വൽ ബക്ക​റ്റ് പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. ജനി​ച്ച സ്ഥി​തി​ക്കു് ഇനി​യു​ള്ള ഹ്ര​സ്വ​കാ​ലം കൂടി ഞാൻ ജീ​വി​ച്ചു കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

രാ​ത്രി, പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഉണർ​ന്ന​പ്പോൾ അടച്ച ജന്ന​ലി​ന്റെ കണ്ണാ​ടി​യി​ലൂ​ടെ ആരോ തു​റി​ച്ചു നോ​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന തോ​ന്നൽ. വെറും തോ​ന്ന​ലാ​യി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു കരുതി വീ​ണ്ടും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കു​ന്നു. നോ​ക്കു​ന്തോ​റും രൂ​പ​ത്തി​ന്റെ വ്യ​ക്തത കൂ​ടി​ക്കൂ​ടി വരു​ന്നു. പേ​ടി​കൊ​ണ്ടു് എഴു​ന്നേ​ല്ക്കാൻ വയ്യ. എങ്കി​ലും ഒരു വി​ധ​ത്തിൽ എഴു​ന്നേ​റ്റു് ജന്നൽ തു​റ​ക്കു​ന്നു. തൊ​ട്ട​പ്പു​റ​ത്തു നി​ല്ക്കു​ന്ന മര​ത്തി​ന്റെ ഇല​പ്പ​ടർ​പ്പിൽ ദൂ​രെ​യു​ള്ള തെ​രു​വു​വി​ള​ക്കി​ന്റെ പ്ര​കാ​ശം വീ​ണ​പ്പോൾ അതി​ന്റെ നിഴൽ കണ്ണാ​ടി​യിൽ പതി​ച്ച​താ​ണു് ആ രൂ​പ​മെ​ന്നു് ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു. ഈ പേ​ടി​യാ​ണു് പ്രേ​ത​ക​ഥ​ക​ളു​ടെ ജന​ന​ത്തി​നു ഹേ​തു​വാ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന​തു്. അതു വേണ്ട രീ​തി​യിൽ പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചാൽ പ്രേ​ത​ങ്ങ​ളിൽ വി​ശ്വാ​സ​മി​ല്ലാ​ത്ത​വർ​ക്കും രസ​മു​ള​വാ​കും. ക്ലാ​സി​ക് എന്നു നി​രൂ​പ​കർ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന Monkey’s Paw (W. W. Jacobs എഴു​തി​യ​തു്) വാ​യി​ക്കൂ. പ്രേ​ത​ദർ​ശ​നം മതി​വി​ഭ്ര​മ​മാ​ണെ​ന്നു കരു​തു​ന്ന​വർ ത്ര​സി​ച്ചു് ഇരു​ന്നു പോകും. എന്നാൽ സീ​ന​ത്ത് കു​ങ്കു​മം വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ ‘ജി​ന്നും ഞാനും’ എന്ന പ്രേ​ത​കഥ വാ​യി​ച്ചാ​ലോ? വൈ​ദ്യൻ കഷാ​യ​മു​ണ്ടാ​ക്കാ​നാ​യി എഴു​തി​ത്ത​രു​ന്ന ഡാ​പ്പ് ഇതി​നെ​ക്കാ​ളെ​ത്ര​യോ ഭേദം എന്നു് വി​ചാ​രി​ച്ചു പോകും. ജി​ന്നാ​ണു് കഥ പറ​യു​ന്ന ആളി​ന്റെ മുൻ​പിൽ എത്തു​ന്ന​തു്. നല്ല​കാ​ര്യം തന്നെ​യാ​ണു് ജിൻ ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തും. പക്ഷേ, അതു കൊ​ണ്ടെ​ന്തു പ്ര​യോ​ജ​നം? റേ​ഡി​യോ ഗർ​ജ്ജി​ച്ചാൽ അവനെ സ്വി​ച്ചോ​ഫ് ചെ​യ്തു​ക​ള​യാം. വീ​ട്ടി​ലാ​രെ​ങ്കി​ലും ടെ​ലി​വി​ഷൻ ഓൺ ചെ​യ്താൽ, അപ്പോൾ വൈ​രൂ​പ്യ​മാർ​ന്ന സ്ത്രീ​യോ പു​രു​ഷ​നോ ന്യൂ​സ് വായന എന്ന പേരിൽ ഗോ​സാ​യി ഭാ​ഷ​യു​ടെ ശബ്ദം കേൾ​പ്പി​ച്ചാൽ അടു​ത്ത മു​റി​യിൽ​ച്ചെ​ന്നു് കൈയിൽ കി​ട്ടു​ന്ന വാരിക വാ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കാം. ദൗർ​ഭാ​ഗ്യം കൊ​ണ്ടു കി​ട്ടു​ന്ന​തു് കു​ങ്കു​മം വാ​രി​ക​യു​ടെ 39-ആം ലക്ക​വും തു​റ​ന്നെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു് സീ​ന​ത്തി​ന്റെ കഥ​യു​ള്ള പേ​ജു​മാ​ണെ​ങ്കിൽ എന്തു​ചെ​യ്യും? പി​ന്നീ​ടു് രക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ മു​റി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ആകെ ഒന്നു​ള്ള​തു കക്കൂ​സ് മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ങ്കിൽ! അതി​ന​ക​ത്തു കയ​റി​ക്കൊ​ള്ള​ണം. അവിടെ നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് “ആ ടെ​ലി​വി​ഷൻ ഒന്നു നി​റു​ത്തു്, നി​റു​ത്തു്” എന്നു പി​ള്ളേ​രോ​ടു് ആജ്ഞാ​പി​ക്കാം. ഇപ്പോ​ഴ​ത്തെ പി​ള്ളേർ പറ​ഞ്ഞാൽ കേൾ​ക്കു​ന്ന​വ​ര​ല്ല. എങ്കി​ലും തന്ത​യ്ക്കു് എന്തോ ആപ​ത്തെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു് അവർ ദുർ​ദർ​ശി​നി ‘ടേ​ണോ​ഫ് ’ ചെ​യ്തേ​ക്കും.

കക്കൂ​സ് എന്ന പദം എഴു​തി​യ​പ്പോൾ ഒരു കാ​വ്യം ഓർ​മ്മ​യി​ലെ​ത്തി. ഞാൻ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ ആർ​ട്സ് കോ​ളേ​ജിൽ ജോലി നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഒരു യു​വാ​വു് അദ്ദേ​ഹം രചി​ച്ച കാ​വ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ സമാ​ഹാ​ര​ഗ്ര​ന്ഥം കൊ​ണ്ടു തന്നു. ഞാനും ഇന്നു ഹി​ന്ദി പ്രൊ​ഫ​സ​റാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള​യും കൂടി അതു വാ​യി​ച്ചു രസി​ച്ചു. അതിലെ രണ്ടു​വ​രി: “കക്കൂ​സ് തോ​ടി​ന്റെ ചാ​ര​ത്തു നി​ല്ക്കു​ന്ന കൊ​ച്ചു പൂവോ” കൊ​ച്ചു​പൂ​വി​നു നി​ല്ക്കാൻ കണ്ട സ്ഥലം നോ​ക്കൂ. കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള ചി​രി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു. “ചി​രി​ക്കാ​നൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ഇതു പി. എച്ച്. ഡി. തീ​സി​സി​നു​ള്ള വി​ഷ​യ​മാ​ണു്. The concept of lavation in modern Malayalam Poetry എന്ന​തു് സർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യു​ടെ അനു​മ​തി​ക്കാ​യി അയ​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാം”. ഇതു കേ​ട്ട​പ്പോൾ കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള പറ​ഞ്ഞു: “ഈ തി​രു​മ​ല​ക്കാ​ര​ന്റെ കവി​ത​യിൽ ‘ലവ​റ്റോ​റി’യുടെ പരാ​മർ​ശം ഉണ്ടെ​ങ്കി​ലും നവീന മലയാള കവി​ത​യിൽ അതി​ല്ല​ല്ലോ”. ഞാൻ മറു​പ​ടി നല്കി. “കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ളേ, വാ​ക്കി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും കവി​ത​യിൽ അതു​ണ്ടു്. ജോ​യി​സി ന്റെ ‘യൂ​ലി​സ്സീ​സ്സി’ലും സ്വി​ഫ്റ്റി ന്റെ നോ​വ​ലി​ലും ഫ്രാ​ങ്സ്വ റബ്ലേ യുടെ ഗാർ​ഗൻ​ച്വാ എന്ന കൃ​തി​യി​ലും വി​സർ​ജ്ജ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ വാ​ട​യി​ല്ല. വാ​ട​യു​ള്ള​തു് അതി​ന്റെ പരാ​മർ​ശ​മി​ല്ലാ​ത്ത നവീന കവി​ത​യി​ലാ​ണു്. പി​ന്നെ സർ​വ​ക​ലാ​ശാല അത്ര വേഗം ഈ വി​ഷ​യ​ത്തി​നു് അപ്രൂ​വൽ—സമ്മ​തി—തരി​ല്ല. സ്പെ​സി​ഫി​ക് ആയി​രി​ക്ക​ണം വി​ഷ​യ​മെ​ന്നു് അവർ പറയും. അപ്പോൾ നമു​ക്കു് ഇങ്ങ​നെ എഴുതി അയ​യ്ക്കാം. ‘The concepts of lavation and coprophilia in modern Malayalam poetry with special reference to the collection of poems by the Thirumala poet’. അപ്രൂ​വൽ വരും. റി​സർ​ച്ച് ആകാം. ഒരു സൂ​പർ​വൈ​സി​ങ് ടീ​ച്ച​റു​ടെ റേ​റ്റ് തു​ച്ഛ​മായ അയ്യാ​യി​രം രൂപ മാ​ത്രം. ഡി​ഗ്രി​യെ​ടു​ക്കാം. ഒരു ബാഗും തൂ​ക്കി ഒരു വശം ചരി​ഞ്ഞു നട​ക്കാം. പി​ന്നെ ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള​യോ ജോണോ ഒന്നു​മ​ല്ല. ഡ്ർർ ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള, ഡ്ർർ ജോൺ”. അപ്പോൾ തമിഴ് പ്രൊ​ഫ​സർ ആർ. എച്ച്. എസ്. മണി​യു​ടെ ചോ​ദ്യം. എന്താ​ണു് കൊ​പ്ര​ഫീ​ലിയ? ‘An extreme interest in faeces’ എന്നു് എന്റെ ഉത്ത​രം.

കര​യാ​ത്ത ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ കാ​ട്ടാ​ള​നും ചി​രി​ക്കാ​ത്ത വൃ​ദ്ധൻ മണ്ട​നു​മാ​ണെ​ന്നു് സാ​ന്താ​യാ​നാ എന്ന തത്ത്വ​ചി​ന്ത​കൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് ഡോ​ക്ടർ ജയ​കു​മാ​രി പത്മ​ജൻ ‘കു​മാ​രി’ വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ ‘ദുഃ​ഖ​പു​ത്രി​കൾ’ എന്ന കഥ വാ​യി​ച്ചു് പ്രാ​യം കൂടിയ ഞാൻ ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ചി​രി​ക്കു് സാ​ന്താ​യാന മാ​ത്ര​മ​ല്ല കാ​ര​ണ​ക്കാ​രൻ. ഒരു ദിവസം ചങ്ങ​മ്പുഴ യും ഞാനും കൂടി എറ​ണാ​കു​ള​ത്തെ പാർ​ക്കിൽ ഇരു​ന്ന​പ്പോൾ ഒരു മു​ട​ന്തൻ യാ​ചി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അവി​ടെ​യെ​ത്തി. അം​ഗ​വൈ​ക​ല്യം കണ്ടു് അന്നു് സ്കൂൾ വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​യാ​യി​രു​ന്ന ഞാൻ ചി​രി​ച്ച​പ്പോൾ ചങ്ങ​മ്പുഴ ദേ​ഷ്യ​ത്തോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു: മനു​ഷ്യ​ന്റെ അം​ഗ​ഭം​ഗം കണ്ടു ചി​രി​ക്ക​രു​തു്. കല​യി​ലെ വൈ​രൂ​പ്യം കണ്ടു ചി​രി​ക്കാം, ചി​രി​ക്ക​ണം.

ഡോ​ക്ടർ ജയ​കു​മാ​രി കഥ​യെ​ഴു​തി പ്ലാ​റ്റി​റ്റൂ​ഡിൽ—ഒരു കഴ​മ്പു​മി​ല്ലാ​ത്ത സാ​ധാ​ര​ണ​മായ പ്ര​സ്താ​വ​ത്തിൽ—അഭി​ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അവ​രു​ടെ ഒരു കഥാ​പാ​ത്ര​വും അതിൽ അഭി​ര​മി​ക്കു​ന്നു. “ഭർ​ത്താ​വും ഭാ​ര്യ​യു​മ​ല്ലേ ചട്ടി​യും കലവും പോലെ തട്ടി​യും മു​ട്ടി​യും കി​ട​ക്കും. ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ദോ​ഷ​ങ്ങ​ളെ പെ​രു​പ്പി​ച്ചു കാ​ണ​രു​തു് ”. ഇതു് ഉപ​ദേ​ശ​മാ​യി നല്കിയ കഥാ​പാ​ത്രം (വുമൻ ഡോ​ക്ടർ) വി​ധ​വ​യാ​ണെ​ന്നു് ആ ഉപ​ദേ​ശം ചെ​വി​ക്കൊ​ണ്ടു മറ്റൊ​രു കഥാ​പാ​ത്രം ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു. ചെ​ഞ്ചു​ണ്ടിൽ അങ്കു​രി​ച്ച പു​ഞ്ചി​രി​യെ പു​റ​ങ്കൈ​കൊ​ണ്ടു തു​ട​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അവൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ശരീ​ര​ത്തോ​ടു ചേർ​ന്നി​രി​ക്കു​മ്പോൾ അതൊരു അന്യാ​ദൃ​ശ​മായ—യൂ​ണി​ക്കായ—നി​മി​ഷ​മാ​ണു്. ചു​റ്റും വന്മ​ര​ങ്ങൾ നി​ല്ക്കു​ന്ന ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ ചന്ദ്ര​ക്കല പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ചു കാ​ണു​മ്പോൾ അതൊരു ഹർ​ഷോ​ന്മാ​ദ​ത്തി​ന്റെ നി​മി​ഷ​മാ​ണു്. ഷ്നി​റ്റ്സ്ള​റു ടെ ‘മരി​ച്ച​വർ മി​ണ്ടു​കി​ല്ല’ എന്ന കഥ വാ​യി​ക്കു​മ്പോ​ഴും ആന​ന്ദ​നിർ​വൃ​തി​യു​ടെ അസുലഭ നി​മി​ഷം സം​ജാ​ത​മാ​കു​ന്നു. ഇതു് ഉള​വാ​ക്കാൻ കഴി​വി​ല്ലാ​ത്ത​വർ തൂ​ലി​ക​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു് ശരി​യ​ല്ല എന്നു ഞാൻ പറ​യു​ന്നി​ല്ല. സ്വ​ന്തം മാ​ന​സോ​ല്ലാ​സ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി വല്ല​തും എഴു​തു​ന്ന​തു് തടയാൻ എനി​ക്കെ​ന്തു് അധി​കാ​രം? എങ്കി​ലും ഇതൊ​ക്കെ സാ​ഹി​ത്യ​മ​ല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അതു ജന​വ​ഞ്ച​ന​യാ​യി​രി​ക്കും.

ലാ​റ്റി​ന​മേ​രി​ക്കൻ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നായ ബോർ​ഹെ​സ്സി നു് 1983 ആഗ​സ്റ്റ് 24-ആം തീയതി 84 വയ​സ്സു തി​ക​ഞ്ഞു. അദ്ദേ​ഹം എഴു​തിയ 1983 ആഗ​സ്റ്റ് 25 എന്ന ചെ​റു​കഥ ഇല​സ്ട്രെ​റ്റ​ഡ് വീ​ക്ക്ലി​യിൽ പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ബോർ​ഹെ​സ് കഥ പറ​യു​ക​യാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹം ഹോ​ട്ടൽ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പോകാൻ ബു​ക്കിൽ പേ​രെ​ഴു​താൻ ഭാ​വി​ച്ചു. അദ്ഭു​ത​ക​രം. ആരോ ബോർ​ഹെ​സ് എന്നെ​ഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു അതിൽ. പത്തൊ​മ്പ​താം നമ്പർ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു നേ​ര​ത്തേ പോയ ബോർ​ഹെ​സ് തന്നെ​ക്കാൾ പ്രാ​യം കൂ​ടി​യ​വ​നാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം അങ്ങോ​ട്ടു ചെ​ന്നു. അവിടെ കി​ട​ക്കു​ന്നു ആദ്യം ചെന്ന ബോർ​ഹെ​സ്. കി​ട​ക്കു​ന്ന രൂപം പറ​ഞ്ഞു: “എന്തു വി​ചി​ത്രം, നമ്മൾ രണ്ടു പേ​രാ​ണു്. നമ്മൾ ഒരാ​ളും. പക്ഷേ, സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ളിൽ വി​ചി​ത്ര​മാ​യി ഒന്നു​മി​ല്ല”. മു​റി​യിൽ ചെന്ന ബോർ​ഹെ​സ് അവിടെ കി​ട​ക്കു​ന്ന ബോർ​ഹെ​സ്സി​നെ അറി​യി​ച്ചു: “പക്ഷേ, ഇന്ന​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ അറു​പ​ത്തൊ​ന്നാ​മ​ത്തെ ജന്മ​ദി​നം”.

അപ്പോൾ മറ്റേ രൂപം: “നി​ങ്ങൾ ഈ രാ​ത്രി​യി​ലെ​ത്തു​മ്പോൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ എൺ​പ​ത്തി​നാ​ലാ​മ​ത്തെ ജന്മ​ദി​നം ഇന്ന​ലെ​യാ​യി​രി​ക്കും. ഇന്നു് 1983 ആഗ​സ്റ്റ് 25 ആണു്”.

കഥ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചെ​ഴു​തു​ന്നി​ല്ല സ്ഥ​ല​പ​രി​മി​തി​യെ പരി​ഗ​ണി​ച്ചു്. കഥ​യു​ടെ അവ​സാ​ന​ത്തിൽ എൺ​പ​ത്തി​നാ​ലു വയ​സ്സു​ള്ള ബോർ​ഹെ​സ് മരി​ക്കു​ന്നു. അവിടെ ചെ​ന്നു കയറിയ ബോർ​ഹെ​സ് മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് ഓടി​പ്പോ​യി. വെ​ളി​യിൽ മറ്റു സ്വ​പ്ന​ങ്ങൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

നമ്മൾ സ്വ​പ്നം കാ​ണു​ന്നു. സ്വ​പ്ന​ദർ​ശ​ക​രായ നമ്മൾ മറ്റൊ​രു​ടെ​യോ സ്വ​പ്ന​മ​ല്ലെ​ന്നു് എങ്ങ​നെ​യ​റി​യാം. ഹാം​ലെ​റ്റ് നാടകം അഭി​ന​യി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നി​രി​ക്ക​ട്ടെ. അതിലെ അന്തർ​നാ​ട​കം രാ​ജാ​വും ഗർ​ട്രൂ​ഡും മറ്റു​ള്ള​വ​രും കണ്ടു കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അവരെ നമ്മൾ കാ​ണു​ന്നു. നമ്മൾ തന്നെ മറ്റൊ​രു നാ​ട​ക​ത്തി​ലെ കഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ള​ല്ലെ​ന്നു് എങ്ങ​നെ​യ​റി​യാം? ജീ​വി​ത​ത്തെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ച പ്ര​ഹേ​ളി​ക​യെ തന്റേ​തായ രീ​തി​യിൽ ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ബോർ​ഹെ​സ്. മറ്റൊ​രാ​ശ​യ​വും കൂടി ഇക്ക​ഥ​യി​ലു​ണ്ടു്. ഒരു​ദാ​ഹ​ര​ണം കൊ​ണ്ടു് അതു വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കാം. വർ​ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു മു​മ്പു് പി. കെ. ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ ‘പ്ലൂ​ട്ടോ, പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട പ്ലൂ​ട്ടോ’ എന്ന നോവൽ കലാ​ത്മ​ക​മ​ല്ലെ​ന്നു കാ​ണി​ച്ചു് ‘കൗ​മു​ദി’ വാ​രി​ക​യിൽ എഴുതി. ഇന്നു ചെ​യ്യാ​റു​ള്ള​തു പോലെ അന്നും ഒരു പടി​ഞ്ഞാ​റൻ കൃ​തി​യു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി. സ്പാ​നി​ഷ് കവി റാമോൺ ഹീ​മ​നേ​ത്തി ന്റെ (Ramon Jimenez, നോബൽ സമ്മാ​നം 1956) Platero and I എന്ന ഗദ്യ​കാ​വ്യം—ഒരു കഴു​ത​യു​ടെ ജീ​വി​തം ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന കാ​വ്യം—എടു​ത്തു കാ​ണി​ച്ചു. വഴ​ക്കു​ണ്ടാ​ക്കാ​നാ​യി​രി​ക്ക​ണം പത്രാ​ധി​പർ ആ ലേ​ഖ​ന​ത്തി​നു് ഞാ​നെ​ഴു​താ​ത്ത ഒരു തല​ക്കെ​ട്ടു നല്കി, പി. കെ. ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണൻ ഹീ​മ​നേ​ത്തി​ന്റെ കൃതി ചൂഷണം ചെ​യ്തു എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ. കോ​പി​ഷ്ഠ​നായ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ അടു​ത്ത കൗ​മു​ദി വാ​രി​ക​യിൽ ഒരു നോ​വ​ലെ​ഴു​തി​ത്തു​ട​ങ്ങി. അതി​ന്റെ ആദ്യ​ത്തെ ഖണ്ഡിക വാ​യി​ച്ച​പ്പോൾ ഏതോ ഒരാ​ളി​നെ അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു എന്നേ എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യു​ള്ളൂ. വാ​യി​ച്ചു വരു​ന്തോ​റും അതു് എന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണോ എന്ന സംശയം ഉണ്ടാ​യി​ത്തു​ട​ങ്ങി. ഒടു​വിൽ ഞാൻ തന്നെ​യാ​ണു് വൾ​ഗ​റായ ആ നോ​വ​ലി​ലെ പ്ര​ധാന കഥാ​പാ​ത്രം എന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. ഇങ്ങ​നെ നമ്മു​ടെ ‘സെൽഫ്’ നമ്മു​ടെ സെൽ​ഫി​നെ​ത്ത​ന്നെ കാ​ണു​ന്ന സന്ദർ​ഭ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്. അതും കൂടെ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്നു ബോർ​ഹെ​സ്. വാ​യ​ന​ക്കാർ ഇത്ത​രം കഥകൾ വാ​യി​ച്ചു് അനുഭവ ചക്ര​വാ​ളം വി​ക​സി​പ്പി​ക്ക​ണം. അല്ലാ​തെ ഖസാ​ക്കി​ന്റെ ഇതി​ഹാ​സം, ഒ. വി. വിജയൻ: ഒ. വി. വിജയൻ, ഖസാ​ക്കി​ന്റെ ഇതി​ഹാ​സം, ഉത്ത​രാ​യ​നം, അര​വി​ന്ദൻ; അര​വി​ന്ദൻ, ഉത്ത​രാ​യ​നം എന്നു മാ​ത്രം ഉരു​വി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു് ഇരി​ക്ക​രു​തു്. വി​ജ​യ​നോ​ടും, അര​വി​ന്ദ​നോ​ടും എനി​ക്കു സ്നേ​ഹ​ബ​ഹു​മാ​ന​ങ്ങ​ളേ​യു​ള്ളു​വെ​ന്നും അവരെ ഒരു​വി​ധ​ത്തി​ലും ആക്ഷേ​പി​ക്കു​ക​യ​ല്ലെ​ന്നും കൂടി എഴു​തി​ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ന്റെ 49-ആം പു​റ​ത്തു് ഒരു പര​സ്യം. “മണ​ലാ​ര​ണ്യ​ത്തി​ന്റെ മടി​ത്ത​ട്ടിൽ” മണൽ​ക്കാ​ടു് എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തി​ലാ​ണു് പ്ര​യോ​ഗ​മെ​ങ്കിൽ ‘മണ​ല​ര​ണ്യം’ എന്നു വേണം. അര​ണ്യം = കാടു്. ആര​ണ്യം = കാ​ടി​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ച​തു്. ‘ശബ്ദ​താ​രാ​വ​ലി’യുടെ ആറാ​മ​ത്തെ പ്ര​സാ​ധ​ന​ത്തിൽ ആര​ണ്യ​ത്തി​നു് കാടു് എന്നു് അർ​ത്ഥം നല്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ചി​ന്ത​നീ​യം. സർ മോ​ണി​യർ വി​ല്യം​സി ന്റെ Sanskrit–English Dictionary-​യിൽ ആരണ്യ ശബ്ദ​ത്തി​നു് being in or relating to a forest എന്നേ അർ​ത്ഥം കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ളൂ.

കഥകൾ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ രണ്ടു തര​ത്തി​ലു​ള്ള മാ​ന​സി​കാ​വ​സ്ഥ​ക​ളാ​ണു് അനു​വാ​ച​ക​നു് ഉണ്ടാ​വുക. ഒന്നു്: ജി​ജ്ഞാസ. രണ്ടു്: ഉത്ക​ണ്ഠ. ജി​ജ്ഞാ​സ​യ്ക്ക് അതി​പ്ര​സ​രം സം​ഭ​വി​ച്ചാൽ ഡി​റ്റ​ക്ടീ​വ് അംശം കൂടി എന്നർ​ത്ഥം. ഉത്ക​ണ്ഠ​യ്ക്കും ജി​ജ്ഞാ​സ​യ്ക്കും ബന്ധ​മി​ല്ല. സഹാ​നു​ഭൂ​തി​യാ​ണു് ഉത്ക​ണ്ഠ​യ്ക്കു് ആസ്പ​ദം. ജി​ജ്ഞാ​സ​യിൽ സഹാ​നു​ഭൂ​തി തീ​രെ​യി​ല്ല. വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബഷീറി ന്റെ ‘പൂ​വ​മ്പ​ഴം’. എന്ന ചെ​റു​കഥ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ നവ​വ​ധു​വി​നു് പൂ​വ​മ്പ​ഴം വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു വരാൻ വേ​ണ്ടി നദി നീ​ന്തി​ക്ക​ട​ക്കു​ന്ന നവ​വ​ര​നോ​ടു നമു​ക്കു സഹ​താ​പ​മു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. ഈ സഹ​താ​പം അല്ലെ​ങ്കിൽ സഹാ​നു​ഭൂ​തി​യാ​ണു് സാ​ഹി​ത്യ​കൃ​തി​യു​ടെ ഉത്കൃ​ഷ്ടത കൂ​ട്ടു​ന്ന​തു്. തകഴി ശി​വ​ശ​ങ്ക​ര​പ്പി​ള്ള യുടെ “വെ​ള്ള​പ്പൊ​ക്ക​ത്തിൽ” എന്ന കഥ​യി​ലെ പട്ടി​യോ​ടു് നമു​ക്കു് സഹ​താ​പം ജനി​ക്കു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് അതി​ന്റെ മര​ണ​ത്തിൽ നമു​ക്കു വി​ഷാ​ദം ജനി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഉറൂബി ന്റെ “വാ​ട​ക​വീ​ടു​കൾ” എന്ന കഥ​യി​ലെ ദരി​ദ്ര​നായ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നെ പങ്ക​ജം ലോ​ജ്ജിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ക്കി വി​ടു​മ്പോൾ നമ്മു​ടെ സഹാ​നു​ഭൂ​തി പര​കോ​ടി​യി​ലെ​ത്തു​ന്നു. ‘പൂ​വ​മ്പഴ’ത്തി​ലെ ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ​യും ‘വെ​ള്ള​പ്പൊ​ക്ക’ത്തി​ലെ പട്ടി​യു​ടെ​യും ‘വാ​ട​ക​വീ​ടു​ക​ളി’ലെ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്റെ​യും കഥകൾ എന്റെ കഥകൾ തന്നെ​യാ​ണെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നു​ന്നു. ഈ അനു​ഭ​വം എൻ. ടി. ബാ​ല​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ കഥകൾ പ്ര​ദാ​നം ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ല. ഒരു യു​വാ​വി​നെ കാണാൻ ഒര​തി​സു​ന്ദ​രി വരു​ന്നു. അവളെ അയാൾ​ക്കു് ഓർ​മ്മ​യി​ല്ല; അവൾ പൂർ​വ്വ കാ​മു​കി​യാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും. അവൾ ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്നു. ഓർ​മ്മ​ക്കു​റ​വി​ന്റെ കാ​ര്യം കഥ​യു​ടെ അന്ത്യ​ത്തോ​ടു് അടു​പ്പി​ച്ച് കഥാ​കാ​രൻ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. വി​പ്ല​വ​കാ​രി​യായ ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ പൊ​ലീ​സി​ന്റെ മർ​ദ്ദ​ന​മേ​റ്റ​തു​കൊ​ണ്ടു് തല​ച്ചോ​റു് തക​രാ​റി​ലാ​യി​പ്പോ​യി. പഴയ കാ​ര്യ​മൊ​ന്നും അയാ​ളു​ടെ സ്മൃ​തി​പ​ഥ​ത്തി​ലെ​ത്തു​ക​യി​ല്ല. കഥാ​കാ​രൻ കഥ പറ​ഞ്ഞ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടും നമ്മൾ ഒരു വി​കാ​ര​വും കൂ​ടാ​തെ മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പു് അട​ച്ചു വയ്ക്കു​ന്നു. “അഞ്ചു വയ​സ്സു​ള്ള ഒരാൾ” എന്ന ഈ കഥയിൽ സഹാ​നു​ഭൂ​തി​ക്ക​ല്ല, ജി​ജ്ഞാ​സ​യ്ക്കാ​ണു പ്രാ​ധാ​ന്യം. ഒരു ‘കോൺ​സെ​പ്റ്റ്’ നേ​ര​ത്തേ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തി​നു ശേഷം അതിനെ ഭാഷ കൊ​ണ്ടു പൊ​തി​ഞ്ഞാൽ ഇതാ​യി​രി​ക്കും ഫലം. ജി​ജ്ഞാസ എന്ന അംശം പ്രാ​മു​ഖ്യ​മാർ​ജ്ജി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇൻ​ഫീ​രി​യർ ആർ​ട്ടി​ലാ​ണു്.

രാ​ത്രി. വി​ദ്യു​ച്ഛ​ക്തി​യി​ല്ല. മുൻ​പി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന മെ​ഴു​കു​തി​രി​യു​ടെ ദീപം ഇതെ​ഴു​താൻ എന്നെ സഹാ​യി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. കൂ​രി​രു​ട്ടിൽ നി​ന്നു് എന്നെ​യും കൊടും തമ​സ്സി​നെ​യും സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​ക്കാ​നാ​ണു് ദീപം യത്നി​ക്കു​ന്ന​തു്, വ്യർ​ത്ഥ​യ​ത്നം ജന​ലു​ക​ളിൽ​കൂ​ടി ഇര​ച്ചു കയ​റു​ന്ന അന്ധ​കാ​രം എന്നെ ഗ്ര​സി​ക്കു​ന്നു. എന്റെ കൊ​ച്ചു മെ​ഴു​കു​തി​രി ദീ​പ​ത്തെ ഗ്ര​സി​ക്കു​ന്നു. സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ന്റെ അന്ധ​കാ​രം അനു​വാ​ചക ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ലെ ചെറിയ ദീ​പ​ത്തെ—കലാ​സ്വാ​ദന പ്ര​കാ​ശ​ത്തെ വി​ഴു​ങ്ങു​ന്ന​തു പോലെ. പ്ര​കൃ​തി​യും സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​നു ചേർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഈ ലോ​ക​ത്തു് ഏറ്റ​വും മനോ​ഹ​ര​മാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തു സു​ന്ദ​രി​യായ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യു​ടെ ചി​രി​യോ പു​ഞ്ചി​രി​യോ ആണെ​ന്നു് ഇതെ​ഴു​തു​ന്ന ആൾ മുൻപു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. മല​യാ​ള​നാ​ടു വാ​രി​ക​യു​ടെ മു​ഖ​ചി​ത്രം നോ​ക്കുക. ചല​ചി​ത്ര​താ​രം ജലജ യുടെ പടം. ആ യുവതി പു​ഞ്ചി​രി പൊ​ഴി​ക്കു​ന്നു. അതി​നെ​ക്കാൾ ആകർ​ഷ​ക​മാ​യി ഈ ലോ​ക​ത്തു വേ​റൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നു​ന്നു.

സം​സ്കാര സമ്പ​ന്ന​യാ​ണു് ഈ ചല​ച്ചി​ത്ര​താ​രം. അവരെ എനി​ക്കു നേ​രി​ട്ട​റി​യാം. ഒരു ദിവസം ഒരു സമ്മേ​ള​ന​ത്തി​നു പോകാൻ അവർ എന്റെ വീ​ട്ടി​ന്റെ മുൻ​പിൽ വന്നു. ജല​ജ​യാ​ണു് കാ​റി​ന​ക​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു് അറി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവരെ പരി​ച​യ​പ്പെ​ടാൻ എന്റെ ബന്ധു​ക്കൾ​ക്കു് താ​ല്പ​ര്യം. ഞാൻ ഒന്നു് സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​തേ​യു​ള്ളു. അതിനു മുൻ​പു് ജലജ കാറിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി അവ​രോ​ടു സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ്വം സം​സാ​രി​ച്ചു. ചല​ച്ചി​ത്ര താ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ അഹ​ങ്കാ​ര​വും മര്യാ​ദ​കേ​ടും അഭി​ജാ​ത​യായ ഈ യു​വ​തി​ക്കി​ല്ല.

സമ്മേ​ള​നം ആരം​ഭി​ച്ച​പ്പോൾ സ്വാ​ഗ​തം ആശം​സി​ച്ച​യാൾ ജലജയെ ശ്രീ​മ​തി എന്ന പദം കൊ​ണ്ടു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു. കൈ കു​ട​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു് “ഞാൻ ശ്രീ​മ​തി​യ​ല്ല, വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല എന്റെ” എന്നു് അവർ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. “ശ്രീ​യു​ള്ള​വൻ ശ്രീ​മാൻ. ശ്രീ​യു​ള്ള​വൾ ശ്രീ​മ​തി. അതു​കൊ​ണ്ടു ശ്രീ​മ​തി എന്ന വി​ശേ​ഷ​ണ​ത്തിൽ തെ​റ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ”ന്നു ഞാ​ന​റി​യി​ച്ചു. മല​യാ​ള​നാ​ടി​ന്റെ കവർ പേജിൽ ജലജ ശ്രീ​യോ​ടു​കൂ​ടി വി​ല​സു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ ഇത്ര​യും കു​റി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി.

വി. കെ. എൻ. പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​വേ​ദി​യി​ലി​രി​ക്കു​ന്നു. സ്വാ​ഗ​തം ആശം​സി​ക്കൽ എന്റെ ജോലി. എന്റെ സ്വാ​ഗത പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം.

“സഭാ​വേ​ദി​യി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന വണ്ണ​വും പൊ​ക്ക​വും കൂടിയ ആൾ വി. കെ. എന്നാ​ണു്. പ്ര​ശ​സ്ത​നായ ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ. മറ്റു ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രെ​ക്കാൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് പൊ​ക്ക​മു​ണ്ടു്. വണ്ണ​വും കൂ​ടു​ത​ലാ​ണു്. അതു കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഞങ്ങൾ ഈ സമ്മേ​ള​നം ഉദ്ഘാ​ട​നം ചെ​യ്യാൻ ക്ഷ​ണി​ച്ച​തു്.

കലാ​പ​ര​ങ്ങ​ളായ വസ്തു​ത​ക​ളെ​ക്കാൾ സത്യ​ത്തെ മാ​നി​ക്കു​ക​യും സത്യ​ത്തെ​ക്കാൾ കലാ​പ​ര​ങ്ങ​ളായ വസ്തു​ത​ക​ളെ മാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ഈ അതി​കാ​യൻ നമ്മെ ചി​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പല പു​സ്ത​ക​ങ്ങൾ എഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. എം​ബ​സ്സി​ക​ളിൽ ബന്ധു​ക്ക​ളും സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും ഇല്ലാ​ത്ത​തു കൊ​ണ്ടാ​വ​ണം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഹാസ്യ കൃ​തി​കൾ മറ്റു ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലേ​ക്കു തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്യാ​ത്ത​തു്. എങ്കി​ലും ഹാ​സ്യ​ത്തി​ന്റെ വി​ല​യ​റി​യു​ന്ന കാലം വരു​മെ​ന്നും വി. കെ. എന്നി​ന്റെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത കഥകൾ ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലേ​ക്കും മറ്റു ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലേ​ക്കും തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്യു​മെ​ന്നും ഞാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു. മന്ത്രി​മാ​രു​ടെ കാ​റു​കൾ​ക്കു വേഗം കൂ​ടു​ക​യും മനു​ഷ്യാ​യു​സ്സി​ന്റെ കാലം വളരെ കു​റ​യു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ഈ കാ​ല​ത്തു് വി. കെ. എന്നി​ന്റെ കൃ​തി​കൾ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തു കൊ​ള്ളാം. ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് റോ​ഡി​ലി​റ​ങ്ങി, മന്ത്രി​യു​ടെ കാ​റു​ത​ട്ടി മരി​ച്ചു എന്നൊ​രാ​ശ്വാ​സം പരേ​താ​ത്മാ​വി​നു് ഉണ്ടാ​കും.

കു​റെ​യൊ​ക്കെ ആവർ​ത്ത​ന​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഏതു വി​ഷ​യ​വും തന്റേ​തായ രീ​തി​യിൽ പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന ഈ ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ റേ​ഡി​യോ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​നു പോയി പണം ചെ​ല​വാ​ക്കു​ന്ന ഒരു മദ്യ​പ​നെ കലാ​കൗ​മു​ദി വാ​രി​ക​യിൽ അവ​ത​രി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം വഴ​ങ്ങു​ന്ന തരു​ണി​യോ​ടു് ആഭി​മു​ഖ്യം കു​റ​യും പു​രു​ഷ​നു്. വള​രെ​ക്കാ​ലം തട്ടി​യും മാ​റ്റി​യും ചീ​റ്റി​യും നി​ല്ക്ക​ണം അവൾ. എങ്കി​ലേ രസം കൂടൂ. വളരെ വേ​ഗ​ത്തിൽ വഴ​ങ്ങു​ന്ന​വ​ള​ല്ല വി. കെ. എന്നി​ന്റെ ഹാ​സ്യാം​ഗന വഴ​ങ്ങി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ രസം നല്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. മഹ​തി​ക​ളേ, മഹാ​ന്മാ​രേ, ഇതാ വി. കെ. എൻ”.

ഗർ​ഹ​ണീ​യ​ങ്ങ​ളായ കഥകൾ ഉണ്ടാ​യേ മതി​യാ​വൂ. അല്ലെ​ങ്കിൽ എനി​ക്കു കു​റ്റം പറയാൻ കഴി​യു​ക​യി​ല്ല​ല്ലോ. അതു​കൊ​ണ്ടു് മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മൂ​ക്കു​ത്തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു് കഥ​യെ​ഴു​തിയ ഗി​രി​ജാ തമ്പി​ക്കു കൃ​ത​ജ്ഞത പറ​യു​ന്നു. മൂ​ക്കു​ത്തി മോ​ഷ്ടി​ച്ച​തു് ഗൃ​ഹ​നാ​യി​ക​യു​ടെ മകൻ. സം​ശ​യി​ച്ച​തു് വേ​ല​ക്കാ​ര​നെ​യും, സത്യം തെ​ളി​യു​ന്നു. എന്തൊ​രു തുച്ഛ സംഭവം! എന്തൊ​രു തു​ച്ഛ​മായ കഥ!

എഴു​പ​തു വയ​സ്സായ കിഴവി റബ്ബർ അക​ത്തു​ള്ള ‘ബ്രാ’ ധരി​ച്ചു് പട്ടു ബ്ളൗ​സി​ട്ടു് മിനി സ്കർ​ട്ട് ഉടു​ത്തു നി​ന്നാൽ എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കും? എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​മോ അങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​ന്നു മലയാള മനോരമ ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലെ ചാ​പ്പൻ എന്ന കഥ. ഏനാ​ത്തു് മാ​ത്യൂ​സ് സൈമൺ കി​ഴ​വി​യെ അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

എന്റെ വീ​ട്ടിൽ ഒരു വാ​രി​ക​യ്ക്കു ലേഖനം ചോ​ദി​ക്കാൻ വരാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരു നല്ല ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ കോവളം കടലിൽ കു​ളി​ക്കാൻ പോയി. കൂടെ ചില സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും. യു​വാ​വി​നെ കടൽ വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു് പോ​യ​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹം ‘രക്ഷി​ക്ക​ണേ’ എന്ന മട്ടിൽ കൈ വീശി. എന്നാൽ കടൽ​ക്ക​ര​യിൽ നിന്ന കൂ​ട്ടു​കാർ വി​ചാ​രി​ച്ച​തു് അദ്ദേ​ഹം സ്നേ​ഹ​സൂ​ച​ക​മാ​യി കൈ വീശി എന്നാ​ണു്. യു​വാ​വി​ന്റെ മൃ​ത​ദേ​ഹം പോലും കി​ട്ടി​യി​ല്ല. സഖി വാ​രി​ക​യിൽ ഒരു ‘ദുഃ​ഖ​സ്മൃ​തി’ എന്ന മി​നി​ക്കഥ എഴു​തിയ കല​ഞ്ഞൂർ സഹ​ദേ​വൻ കലാ​സാ​ഗ​ര​ത്തിൽ മു​ങ്ങി​ത്താ​ഴു​ക​യാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൈ​വീ​ശൽ സ്നേ​ഹ​സൂ​ച​ക​മ​ല്ല. രക്ഷി​ക്കൂ പാ​വ​ത്തി​നെ.

വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​ന്മാർ അശ്ലീ​ലം പറ​ഞ്ഞാ​ലും രസ​പ്ര​ദ​മാ​യി​രി​ക്കും. തി​ക്കു​റി​ശ്ശി സു​കു​മാ​രൻ നായരു ടെ പാ​ര​ഡി​കൾ—ഹാ​സ്യാ​നു​ക​ര​ണ​ങ്ങൾ—പ്ര​ഖ്യാ​ത​ങ്ങ​ളാ​ണു്. രമ​ണീ​യ​ങ്ങ​ളാ​ണു് മറ്റൊ​രാൾ ചെ​യ്താൽ ആഹ്ലാ​ദ​ദാ​യ​ക​ങ്ങ​ളാ​വു​ന്ന പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ തനിയെ ചെ​യ്താൽ അങ്ങ​നെ​യാ​വു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു തെ​ളി​യി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി വള്ള​ത്തോൾ ഒരി​ക്കൽ പറ​ഞ്ഞു: “സുഖമോ സു​ന്ദ​രാം​ഗി​ക്കു സ്വ​ഹ​സ്ത കു​ച​മർ​ദ്ദ​നം?”