“മഞ്ഞ​ക്ക​ണി​ക്കൊ​ന്ന പൂ​ത്ത​പോ​ലെ”യുള്ള ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ മന​സ്സിൽ ജമ​ന്തി​പ്പൂ​വി​ന്റെ സു​ഗ​ന്ധ​ത്താൽ രാ​ഗ​മ​ങ്കു​രി​ച്ച​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു് പെ​രു​ന്ന എൻ. ആർ. കഥ​യു​ടെ രൂ​പ​ത്തിൽ വി​ശ​ദ​മാ​ക്കു​ന്നു. (കു​ങ്കു​മം—ജമ​ന്തി​പ്പൂ​വി​ന്റെ ഗന്ധം) ജയ​പ്രി​യ​യാ​ണു് പെൺ​കു​ട്ടി. അവൾ യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ജമ​ന്തി​പ്രി​യ​യാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടാ​വ​ണം ജമ​ന്തി പൂ​വി​ന്റെ മണം പ്ര​സ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒരാ​ളെ​ക്ക​ണ്ടു് അവൾ ചലനം കൊ​ള്ളു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ അയാൾ “ഞാൻ നി​ന്നെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്നു” എന്നെ​ഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​പ്പോൾ എല്ലാ പെൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ​യും അവളും ഞെ​ട്ടി. ഞെ​ട്ടൽ വെ​റു​പ്പി​ന്റെ ഫലമോ? അല്ല. ഉദ്യാ​ന​ത്തിൽ വി​ട​രു​ന്ന ഒരു ജമ​ന്തി​പ്പൂ​വി​നെ അവൾ കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. പൂവു് വി​ട​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അവ​ളു​ടെ രാ​ഗ​വും വി​ട​രു​ന്നു. ‘പൈ​ങ്കി​ളി​യാ​കാൻ സാ​ദ്ധ്യ​ത​യു​ള്ള കഥയെ കഥാ​കാ​ര​ന്റെ ഔചി​ത്യ​ബോ​ധം സാ​ഹി​ത്യ​ഗു​ണ​മു​ള്ള​താ​ക്കി മാ​റ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഗന്ധ​വും സെ​ക്സും തമ്മി​ലു​ള്ള ബന്ധ​ത്തെ​യും അദ്ദേ​ഹം പരോ​ക്ഷ​മാ​യി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്നു​ണ്ടു് ഇതിൽ. ഓരോ വി​കാ​ര​മു​ണ്ടാ​കു​മ്പോൾ ഓരോ ഗന്ധ​മാ​ണു് സ്ത്രീ​യിൽ​നി​ന്നു്, പു​രു​ഷ​നിൽ​നി​ന്നു് ഉദ്ഭ​വി​ക്കുക. ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന പു​രു​ഷ​ന്റെ​യോ സ്ത്രീ​യു​ടെ​യോ ഗന്ധം ആർ​ക്കും ഇഷ്ട​പ്പെ​ടി​ല്ല. സ്നേ​ഹ​ത്തിൽ വീണ പു​രു​ഷ​ന്റെ ശരീ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു ജമ​ന്തി​പ്പൂ​വി​ന്റെ ഗന്ധം പു​റ​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രി​ക്കും. Magica Sexualis എന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ കക്ഷ​ത്തു കൈ​ലേ​സ് വച്ചു​കൊ​ണ്ടു നൃ​ത്തം ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരു​ത്ത​ന്റെ രീതി വർ​ണ്ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ആ കൈ​ലേ​സ് എടു​ത്തു് ഏതു സ്ത്രീ​യു​ടെ മൂ​ക്കി​ന​ടു​ത്തു​വ​ച്ചാ​ലും അവൾ അയാൾ​ക്കു വി​ധേ​യ​യാ​കു​മ​ത്രേ. എന്തെ​ല്ലാം വൈ​കൃ​ത​ങ്ങൾ! വൈ​കൃ​ത​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ങ്കി​ലും അവ​യെ​ല്ലാം സത്യാ​ത്മ​ക​ങ്ങ​ളും ‘സെ​ക്സും ഗന്ധ​വും’ എന്നൊ​രു വലിയ ഗ്ര​ന്ഥം തന്നെ എഴു​താം. ഇന്ത്യ​യി​ലെ ഒരു ഹാ​വ്ല​ക് എലിസ് അതെ​ഴു​തു​മ്പോൾ ജമ​ന്തി പ്രി​യ​യായ ജയ പ്രി​യ​യെ ആ എഴു​ത്തു​കാ​രൻ വി​ട്ടു​ക​ള​യാ​തി​രി​ക്ക​ട്ടെ.

മനു​ഷ്യ​നും മരവും തമ്മി​ലു​ള്ള ബന്ധ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു് നമ്മൾ പു​ഷ്പ​ഗ​ന്ധ​ത്തി​ലെ​ത്തി. പു​ഷ്പ​ത്തി​ന്റെ മണവും മനു​ഷ്യ​ന്റെ സെ​ക്സും തമ്മി​ലു​ള്ള ബന്ധ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് പര്യാ​ലോ​ചന ചെ​യ്തു. ഇപ്പോൾ എനി​ക്കോർ​മ്മ​വ​രു​ന്ന​തു് ഒരു ജപ്പാ​നീ​സ് കഥ​യാ​ണു്. ലഫ്കാ​ഡി​യോ ഹേൺ എവി​ടെ​യോ എഴു​തി​യ​താ​ണ​തു്. “ജപ്പാ​നിൽ ഒരി​ട​ത്തു് ഒരു ‘വി​ല്ലോ’മരം വളർ​ന്നു നി​ന്നി​രു​ന്നു. അതു മു​റി​ക്കാൻ ഉട​മ​സ്ഥൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ അയൽ​ക്കാ​രൻ പറ​ഞ്ഞു അയാ​ള​തു് പി​ഴു​തെ​ടു​ത്തു് തന്റെ പാ​ട്ട​പ്പു​ര​യി​ട​ത്തിൽ നട്ടു​കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു്. അങ്ങ​നെ വി​ല്ലോ മരം ഇപ്പു​റ​ത്തെ പു​ര​യി​ട​ത്തി​ലാ​യി. മര​ത്തി​നു് ആത്മാ​വു​ണ്ടെ​ന്നും അതിനെ മു​റി​ക്കു​ന്ന​തു് ക്രൂ​ര​ത​യാ​ണെ​ന്നു​മാ​ണു് അയൽ​ക്കാ​രൻ കരു​തി​യ​തു്. വൃ​ക്ഷം പുതിയ സ്ഥ​ല​ത്തു് തഴ​ച്ചു​വ​ളർ​ന്നു. അതി​ന്റെ ചൈ​ത​ന്യം സു​ന്ദ​രി​യായ തരു​ണി​യാ​യി അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പി​ലെ​ത്തി. അവൾ അയാ​ളു​ടെ ഭാ​ര്യ​യാ​കു​ക​യും ചെ​യ്തു. കാലം കഴി​ഞ്ഞു. അവർ​ക്കു് ഒരാൺ​കു​ഞ്ഞു ജനി​ച്ചു. വർ​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പു​ര​യി​ട​ത്തി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥൻ ആ മരം മു​റി​ക്കാൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. (അയൽ​ക്കാ​രൻ പാ​ട്ട​ക്കാ​രൻ മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ) ആ തീ​രു​മാ​നം അറി​ഞ്ഞ​യു​ട​നെ അയൽ​ക്കാ​ര​ന്റെ ഭാര്യ “നമ്മു​ടെ കു​ഞ്ഞു് നി​ങ്ങൾ​ക്കു് ആശ്വാ​സ​മ​രു​ള​ട്ടെ” എന്നു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു വൃ​ക്ഷ​ത്തിൽ ലയി​ച്ചു. മരം മു​റി​ക്ക​രു​തെ​ന്നു് അയൽ​ക്കാ​രൻ അഭ്യർ​ത്ഥി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും ഉട​മ​സ്ഥൻ അതു് ചെ​വി​ക്കൊ​ണ്ടി​ല്ല. രാ​ജ​ക​ല്പ​ന​യ​നു​സ​രി​ച്ചാ​ണു് താനതു മു​റി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അയാ​ളു​ടെ മറു​പ​ടി. ഒരു ബു​ദ്ധ​ദേ​വാ​ല​യം നിർ​മ്മി​ക്കാൻ രാ​ജാ​വി​നു തടി വേ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. മരം മു​റി​ച്ചി​ട്ടു. പക്ഷേ, പെ​ട്ടെ​ന്നു് അതി​ന്റെ കനം കൂടി. മു​ന്നൂ​റു​പേർ ഒരു​മി​ച്ചു വലി​ച്ചി​ട്ടും അതു് അന​ങ്ങി​യി​ല്ല. അപ്പോൾ ആ കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി അതി​ന്റെ ഒരു ചി​ല്ല​യിൽ പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് “വരൂ” എന്നു് പറ​ഞ്ഞു. നി​ല​ത്തി​ലൂ​ടെ തെ​ന്നി​ത്തെ​ന്നി ആ മരം കു​ട്ടി​യെ അനു​ഗ​മി​ച്ചു. അങ്ങ​നെ കു​ട്ടി മര​വു​മാ​യി ബു​ദ്ധ​ദേ​വാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ മു​റ്റ​ത്തെ​ത്തി.

തരുണി സ്വർ​ഗ്ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്നു വന്ന​വ​ളാ​ക​ട്ടെ, സമു​ദ്ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു് ഉയർ​ന്ന​വ​ളാ​ക​ട്ടെ. അവൾ​ക്കു തല​മു​ടി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ സു​ന്ദ​രി​യേ​യ​ല്ല എന്നു് The Golden Ass എന്ന പരി​ഹാ​സാ​ത്മ​ക​മായ ആത്മ​കഥ എഴു​തിയ അപ​ലീ​യ​സ് പറ​യു​ന്നു. (Lucius Apuleis–2nd Century) നോ​ട്ടം​കൊ​ണ്ടു കാമനെ ദഹി​പ്പി​ച്ചു മു​ക്ക​ണ്ണൻ ആയ​ത​ലോ​ചന അതേ നോ​ട്ട​ത്താൽ കാമനു ജീവൻ നല്കി​യി​ട്ടു് ശിവനെ തോ​ല്പി​ച്ചു. ആ സു​ന്ദ​രി​യെ വാ​ഴ്ത്തി സം​സ്കൃ​ത​ക​വി രാ​ജ​ശേ​ഖ​രൻ. അവ​ളു​ടെ കറു​ക​പ്പു​ല്ലു​പോ​ലെ കറു​ത്ത തല​മു​ടി​യെ വീ​ര്യ​മി​ത്രൻ എന്ന മറ്റൊ​രു സം​സ്കൃ​ത​ക​വി പ്ര​ശം​സി​ച്ചു. ഫ്ര​ഞ്ച് കവി ബോ​ദ​ലേ​റി​ന്റെ സങ്ക​ല്പ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് എല്ലാ സ്മ​ര​ണ​ക​ളും അവ​ളു​ടെ തല​മു​ടി​യിൽ ഉണ്ടു്. കൈ​ലേ​സ് എടു​ത്തു വീ​ശു​ന്ന​തു​പോ​ലെ കവി​ക്കു് ആ തല​മു​ടി​യെ​ടു​ത്തു വീ​ശാ​നാ​ണു് കൗ​തു​കം. പു​രു​ഷ​നെ വല്ലാ​തെ ആകർ​ഷി​ക്കു​ന്ന​താ​ണു സ്ത്രീ​യു​ടെ തല​മു​ടി. കെ​ട്ടി​വ​ച്ച തല​മു​ടി അഴി​ഞ്ഞു് തരം​ഗ​ങ്ങൾ ഉള​വാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു് താ​ഴോ​ട്ടു വീ​ഴു​മ്പോൾ അതു കാ​ണു​ന്ന പു​രു​ഷ​നു വി​കാ​ര​പാ​ര​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടാ​കും. “നീ​ല​ക്ക​രി​ഞ്ചാ​യൽ കെ​ട്ട​ഴി​ഞ്ഞൂർ​ന്നി​ട്ടൊ​ഴു​കു​ന്ന​തു” കണ്ടു് കവി ജി. ശങ്ക​ര​ക്കു​റു​പ്പു് ഹർ​ഷ​മൂർ​ച്ഛ​യി​ലെ​ത്തു​ന്ന​തു് നമ്മൾ കാ​ണു​ന്നു. മറ്റൊ​രു സന്ദർ​ഭ​ത്തിൽ “കാമുക! മു​ക​രുക, നി​ന്നെ മൂടുക ഞാ​നാ​പ്പൂ​മു​ടി​ച്ചു​രു​ളി​ന്നു സൗ​ഭാ​ഗ്യ​മാ​ശം​സി​പ്പൂ!” എന്നും അദ്ദേ​ഹം പറ​യു​ന്നു. “വീണതൻ കടം പോലാം നി​തം​ബം വീ​ണു​രു​മ്മു​ന്ന വേ​ണീ​ക​ദം​ബം വാരി ഞാ​നെ​ന്റെ മാ​റി​ലാ ലജ്ജാ​കോ​ര​ക​ങ്ങ​ളെ സ്പ​ന്ദി​ത​മാ​ക്കി” എന്നാ​ണു് വൈ​ലോ​പ്പി​ള്ളി യുടെ ആഹ്ലാ​ദാ​തി​രേ​കം കലർ​ന്ന വാ​ക്കു​കൾ. തല​മു​ടി​ക്കു് ഇത്ര​ത്തോ​ളം വശ്യ​ത​യു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു് ഷെ​റീ​ഫ് നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ടി​ന്റെ നായിക ചാ​ന്ദ്നി മനോ​ഹ​ര​മായ തല​മു​ടി​യെ പരി​ലാ​ളി​ച്ച​തിൽ ഒരു തെ​റ്റു​മി​ല്ല. അവൾ മു​റ​ച്ചെ​റു​ക്ക​ന്റെ പ്രേ​മാ​ഭ്യർ​ത്ഥ​ന​യെ നി​രാ​ക​രി​ച്ച​പ്പോൾ അവൻ പ്ര​തി​കാ​ര​നിർ​വ്വ​ഹ​ണ​മെ​ന്ന​മ​ട്ടിൽ അവ​ളു​ടെ ആ നീണ്ട മുടി മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തി​ലും തെ​റ്റി​ല്ല. അല​ക്സാ​ണ്ടർ പോ​പ്പി ന്റെ ബലിൻഡ എന്ന നായിക കാ​പ്പി കു​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണു് അവ​ളു​ടെ മു​ടി​ച്ചു​രു​ളു​കൾ മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തു്. അതു് അന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ലേ​ക്കു പറ​ത്തി​വി​ട്ടു. അവിടെ നക്ഷ​ത്ര​മാ​യി തി​ള​ങ്ങു​ക​യും ചെ​യ്തു. നക്ഷ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യം പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ബ്രൗ​ണി​ങ്ങി ന്റെ ഒരു പ്ര​യോ​ഗം ഓർ​മ്മ​യി​ലെ​ത്തു​ന്നു. വോ​ഗ്ലർ എന്ന ക്രൈ​സ്തവ പു​രോ​ഹി​ത​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒരു കാ​വ്യ​ത്തി​ലാ​ണ​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കണ്ടു​പി​ടി​ത്ത​ങ്ങ​ളായ സം​ഗീ​തോ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങൾ പല​തു​ണ്ടു്. ആ ഉപ​ക​ര​ണ​മെ​ടു​ത്തു് അദ്ദേ​ഹം മൂ​ന്നു നാ​ദ​ങ്ങൾ കേൾ​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ നാ​ലാ​മ​തു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു് നാ​ദ​മ​ല്ല, നക്ഷ​ത്ര​മാ​ണു്. ആ നക്ഷ​ത്ര​മാ​ണു് ഓരോ കലാ​സൃ​ഷ്ടി​യും. അതിനെ സൃ​ഷ്ടി​ക്കാൻ നെ​ടു​മ​ങ്ങാ​ട്ടെ ഷെ​റീ​ഫി​നു് അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. (കു​ങ്കു​മം വാരിക)

ലോ​ക​ത്തു് വയ​ലെൻ​സ്—അക്ര​മം അല്ലെ​ങ്കിൽ ഹിംസ—കൂ​ടി​ക്കൂ​ടി​വ​രു​ന്നു എന്ന​തു സത്യം. ആരെ​ങ്കി​ലും അക്ര​മ​ത്തി​നു വി​രാ​മ​മി​ടാൻ ശ്ര​മി​ച്ചാൽ ഒരു ‘റി​യാ​ക്ഷൻ’ എന്ന നി​ല​യിൽ മറ്റൊ​രു ഭാ​ഗ​ത്തു് അതു വർ​ദ്ധി​ച്ചു വരും. പ്ര​തി​കൂ​ല​ങ്ങ​ളായ ഗ്രൂ​പ്പു​ക​ളെ സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​ണി​യൻ നിർ​മ്മാർ​ജ്ജ​നം ചെ​യ്ത​തു കൊ​ണ്ടു് ഒരു Coercive dictatorship ആവ​ശ്യ​മി​ല്ലെ​ന്നു് ക്രൂ​ഷ്ചേ​വ് പറ​ഞ്ഞെ​ന്നും അതിനെ മവോ​സേ​തൂ​ങ് എതിർ​ത്തെ​ന്നും നീൽ​ഹാർ​ഡി​ങ് A Dictionary of Marxist Thought എന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. മവോ​യു​ടെ എതിർ​പ്പി​നു യോ​ജി​ച്ച മട്ടിൽ സമൂഹം കൂ​ടു​തൽ അക്ര​മാ​സ​ക്ത​മാ​യി ഭവി​ച്ചി​രി​ക്കും. ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ ഏതു ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കും കണ്ണോ​ടി​ക്കു. അക്ര​മ​വും ഹിം​സ​യു​മ​ല്ലാ​തെ വേ​റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. രാ​ഷ്ട്ര​വ്യ​വ​ഹാ​ര​ത്തി​ന്റെ മണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അതു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു് മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. പക്ഷേ, കവി​ത​യു​ടെ മണ്ഡ​ല​ത്തിൽ ഹിം​സ​യെ​ന്തി​നു്? അതു് തീരെ മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ​വ​യ്യ. മാ​ത്യൂ​സ് കട​മ്പ​നാ​ടു് കവി​ത​യെ ഹിം​സി​ക്കു​ന്ന​തു നോ​ക്കൂ:

(മാ​മാ​ങ്കം)

തു​ടർ​ന്നു​ള്ള എല്ലാ വരി​ക​ളും ഇമ്മ​ട്ടി​ലാ​ണു്. ഒടു​വിൽ സാർ​ത്ഥ​ക​മാ​യി “വാ​ക്കു​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത പാമരൻ ഞാൻ” എന്നൊ​രു പ്ര​സ്താ​വ​വും.

പല തര​ത്തി​ലു​ള്ള അഭി​മർ​ദ്ദ​ങ്ങൾ​ക്കു വി​ധേ​യ​രാ​ണു് ജന​ങ്ങൾ. ഓഫീ​സിൽ പോ​കു​ന്ന​വ​രാ​ണെ​ങ്കിൽ മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്റെ ആജ്ഞ മാ​ത്ര​മ​ല്ല സാ​ന്നി​ദ്ധ്യം പോലും അസ്വ​സ്ഥത ഉള​വാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണു്. സഹ​പ്ര​വർ​ത്ത​കർ വി​മർ​ശ​ന​ദൃ​ഷ്ടി​യോ​ടെ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു കാ​ണു​മ്പോൾ മറ്റൊ​രു വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള അസ്വ​സ്ഥത. ജോ​ലി​ക​ഴി​ഞ്ഞു് സാ​യാ​ഹ്ന​ത്തിൽ ബസ്സിൽ കയ​റി​യാൽ കണ്ട​ക്ട​റു​ടെ പെ​രു​മാ​റ്റം അസു​ഖ​ക​ര​മാ​കു​മോ എന്ന ശങ്ക. അതും അസ്വ​സ്ഥത ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യാൽ മക്ക​ളു​ടെ ഹി​ത​ക​ര​മ​ല്ലാ​ത്ത പെ​രു​മാ​റ്റം വേ​റൊ​രു അഭി​മർ​ദ്ദ​മാ​ണു്. ഇതിൽ നി​ന്നെ​ല്ലാം രക്ഷ​പ്രാ​പി​ക്കാ​മെ​ന്നു കരുതി മാ​മാ​ങ്കം വാ​രി​ക​യെ​ടു​ത്തെ​ന്നി​രി​ക്ക​ട്ടെ. അതിൽ ‘പാമരൻ ഞാൻ’ എന്ന ദു​ഷ്ക​വിത മറ്റൊ​രു അഭി​മർ​ദ്ദം. ചു​രു​ക്ക​ത്തിൽ—നമു​ക്കു് ഒരു മണ്ഡ​ല​ത്തി​ലും സ്വ​സ്ഥ​ത​യി​ല്ല.

മരണം എന്നെ ചായ കു​ടി​ക്കാൻ വി​ളി​ക്കു​ന്നു എന്നു കരുതു. ആ ക്ഷണം സ്വീ​ക​രി​ച്ചാൽ എനി​ക്കു് അയാ​ളോ​ടു​കൂ​ടി പോ​കേ​ണ്ട​താ​യി​വ​രും. ഒരു സം​ശ​യ​വു​മി​ല്ല. അതേ സമയം ഷീല ലൂ​യി​സ് മംഗളം വാ​രി​ക​യി​ലൂ​ടെ ഒരു ക്ഷണം നട​ത്തു​ന്നു. “വരൂ എന്റെ ‘വെയിൽ ചേ​ക്കേ​റു​ന്ന സന്ധ്യ​കൾ’ എന്ന ചെ​റു​കഥ ഒന്നു വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു പോകൂ. നന്ദി​നി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കാ​മു​കൻ രാ​ഷ്ട്രീയ പ്ര​വർ​ത്ത​ക​നാ​ണു്. അയാൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി അവൾ കാ​ത്തി​രു​ന്നി​ല്ല. ജയി​ലിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങിയ അയാൾ അവളെ കാ​ണു​ന്നു. ഇതാ​ണു് കഥ. വരൂ, വാ​യി​ക്കു” മര​ത്തി​ന്റെ നി​മ​ന്ത്ര​ണം നി​രാ​ക​ര​ണ​മാ​ണു് അവിടെ ചൊ​രി​ഞ്ഞ​തു്. ഓരോ സം​ഭ​വ​വും നമ്മ​ളെ ഞെ​ട്ടി​ക്കും. 1914 ആകു​മ്പോൾ പാ​ല​ത്തി​നു തകർ​ച്ച സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു. അതി​ന്റെ ട്രാ​ജ​ഡി മനു​ഷ്യ​ന്റെ ട്രാ​ജ​ഡി​യാ​യി മാ​റു​ന്നു. നോവൽ വാ​യി​ച്ചു് അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ നമ്മൾ മൂ​ന്നൂ​റ്റ​മ്പ​തു വർ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ ജീ​വി​ച്ച മനു​ഷ്യ​രെ സ്മ​രി​ച്ചു് ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്നു. പാ​ല​ത്തി​ന്റെ തകർ​ച്ച​യിൽ ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്നു. അങ്ങ​നെ നോ​വ​ലി​നു് സാർ​വ​കാ​ലിക സ്വ​ഭാ​വ​വും സാർ​വ​ലൗ​കിക സ്വ​ഭാ​വ​വും കൈ​വ​രു​ന്നു.

കവി​യാ​ണു് ആൻ​ഡ്രീ​ച്ച്. തീ​ക്ഷ്ണ​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു വാ​ക്യം​പോ​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് എഴു​താൻ വയ്യ. ഈ കാ​വ്യ​ശ​ക്തി​യോ തീ​ക്ഷ്ണ​ത​യോ ‘കയറി’ൽ ഇല്ല. Majestic എന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട ഒരു യൂ​ഗോ​സ്ലാ​വ്യൻ നോ​വ​ലി​നെ ‘കയറി’നോടു സദൃ​ശ​മാ​ക്കി​ക്ക​ല്പി​ച്ച​തു ശരി​യ​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ പക്ഷം. മനു​ഷ്യ​നും പ്ര​കൃ​തി​യും, മനു​ഷ്യ​നും കു​ടും​ബ​വും, മനു​ഷ്യ​നും സമൂ​ഹ​വും ഇവയെ വി​ഷ​ന​റി ഇന്റൻ​സി​റ്റി​യോ​ടു​കൂ​ടി—അഭി​വീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ തീ​ക്ഷ്ണ​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി— ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ന്ന ‘ഡ്രീ​നാ​ന​ദി​യി​ലെ പാലം’ എന്ന നോ​വ​ലി​നു സദൃ​ശ​മാ​യി വി​ശ്വ​സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ കൃ​തി​കൾ കു​റ​വാ​ണു്. ‘കയറി’ലും ഈ മൂ​ന്നു ഘട​ക​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്. പക്ഷേ അഭി​വീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ തീ​ക്ഷ്ണ​ത​യി​ല്ല. മാ​തൃ​ഭൂ​മി​യി​ലെ ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ന്റെ താഴെ ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു വാ​ക്യ​മെ​ഴു​താം. P. K. Balakrishnan is guilty of surface judgment.

സ്കൂ​ട്ട​റി​ന്റെ പി​റ​കി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന ഭാര്യ: കണ്ടോ, ഇദ്ദേ​ഹ​മാ​ണു് എന്റെ ഭർ​ത്താ​വു് എന്നു് അഭി​മാ​ന​ഭ​രി​ത​യാ​യി നമ്മെ നോ​ക്കു​ന്ന പാവം.

സ്കൂ​ട്ടർ ഓടി​ക്കു​ന്ന ഭർ​ത്താ​വു്: നിർ​ബ്ബ​ന്ധം സഹി​ക്കാൻ വയ്യാ​തെ​യാ​ണു് ഞാ​നി​വ​ളെ ഇതി​ന്റെ പി​റ​കി​ലി​രു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​കു​ന്ന​തു് എന്നു് ഓരോ ചേ​ഷ്ട​യാ​ലും നമ്മെ ധരി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സാധു.

മു​ട്ട​ത്തു​വർ​ക്കി: ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ മുദ്ര മു​ഖ​ത്തു​ള്ള നല്ല മനു​ഷ്യൻ. നോ​വ​ലു​ക​ളിൽ അതി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് എനി​ക്കു പരാ​തി​യി​ല്ല.

ബോം​ബെ​യി​ലെ ഒരു കഥ​യെ​ഴു​ത്തു​കാ​രി​യാ​യി​രി​ക്കാം. അവർ എൽ. ആർ. ഹേമ എന്ന കള്ള​പ്പേ​രിൽ എനി​ക്കെ​ഴു​തിയ ഒരു കത്തി​ലെ അവ​സാ​ന​ത്തെ ഖണ്ഡിക: “അശ്ലീല കഥകൾ വാ​യി​ക്കു​ക​യും അവയെ അതി​ലേ​റെ അശ്ലീല ഭാ​ഷ​യിൽ വി​മർ​ശ​നം ചെ​യ്യു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന താ​ങ്കൾ​ക്കു് (ഉദ​ര​പൂ​ര​ണ​ത്തി​നാ​യി ചെ​യ്യു​ന്ന) ഈ പ്ര​വൃ​ത്തി ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും നി​റു​ത്തി​ക്കൂ​ടെ?”—ഉദ​ര​പൂ​ര​ണ​ത്തി​നാ​യി ഞാൻ എഴു​തുക മാ​ത്ര​മ​ല്ലേ ചെ​യ്യു​ന്നു​ള്ളു സഹോ​ദ​രീ?

(കത്തി​ലെ മുദ്ര വളരെ സ്പ​ഷ്ടം. ബോംബേ, സീ​പ്സ് P.O. 6-8-85–1)

മാ​ന്ത്രി​ക​ശ​ക്തി: ശാ​ന്താ​റാ​മി​ന്റെ​യും സത്യ​ജി​ത് റേ​യു​ടെ​യും ചല​ച്ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ ഉള്ള​തു്. ഇന്ന​ത്തെ ആർ​ട്ട് ഫി​ലി​മു​ക​ളിൽ ഇല്ലാ​ത്ത​തു്.

അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അല്ലെ​ങ്കിൽ തു​ട​രും: വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​ന്റെ ചങ്കു​പൊ​ളി​ക്കു​ന്ന ഈ വാ​ക്കു് ഓരോ പൈ​ങ്കി​ളി നോ​വ​ലി​ന്റെ​യും ഓരോ ഭാഗം അവ​സാ​നി​ക്കു​മ്പോ​ഴും പത്രാ​ധി​പർ അച്ച​ടി​ക്കു​ന്നു.

അച്ഛൻ: ഇന്ന​ത്തെ നി​ഘ​ണ്ടു​ക്ക​ളിൽ ഈ വാ​ക്കി​ല്ല. കു​റെ​ക്കാ​ലം ഇതിനു പക​ര​മാ​യി മൂ​പ്പിൽ​സ് എന്ന പദ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോൾ അതിനു പക​ര​മാ​യി ശി​ല്പി എന്നു കാണാം. ആധു​നി​കോ​ത്തര നി​ഘ​ണ്ടു​വിൽ സി​റി​ഞ്ജ് (Syringe) എന്ന വാ​ക്കാ​ണു് ഉൾ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ പോ​കു​ന്ന​തു്. ഈ രഹ​സ്യം എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തു് പ്ര​സി​ദ്ധ​നായ ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നും കാർ​ട്ടൂ​ണി​സ്റ്റു​മായ സു​കു​മാ​റാ​ണു്.

എന്റെ പരി​ച​യ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി​ക്കു് ഭൂ​താ​വേ​ശ​മു​ണ്ടാ​യി. അവൾ “ഹെ​ന്തി​നു്, ഹെ​ന്തി​നു്? നി​ന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടേ പോകൂ” എന്നൊ​ക്കെ പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ അച്ഛൻ മന്ത്ര​വാ​ദി​യെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. അയാൾ പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ മു​ടി​യെ​ടു​ത്തു് തടി​ക്ക​ഷ​ണ​ത്തിൽ ചേർ​ത്തു​വ​ച്ചു് അതിൽ ആണി​യ​ടി​ച്ചു. ഓരോ തവണ ആണി തറ​ച്ചു കയ​റ്റു​മ്പോ​ഴും “നീ ഒഴി​യു​മോ നീ ഒഴി​യു​മോ” എന്നു് അയാൾ ചോ​ദി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. മറു​പ​ടി കുറെ ജല്പ​ന​ങ്ങൽ മാ​ത്രം. ഭൂ​താ​വേ​ശ​ത്തി​ന്റെ ഫലമായ ഈ പ്ര​ല​പ​നം പി​ന്നീ​ടു് നമ്മു​ടെ നാ​ട​ക​ങ്ങ​ളിൽ കട​ന്നു​കൂ​ടി. “മാ​റ​ത്തെ മാ​റാ​ത്ത മാ​ണി​ക്ക മത​ല്ലി​കേ” എന്നും മറ്റും നാ​ട​ക​ത്തി​ലെ നായകൻ വി​ളി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി. ഇപ്പോൾ അതു് ചില ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ളി​ലാ​ണു​ള്ള​തു്. കേ​ട്ടാ​ലും:

പി​ന്നെ ചി​റ​കൊ​ച്ച നേർ​ത്തു. നി​ഴ​ലു​കൾ മങ്ങി. ഞൊ​ടി​യി​ടെ ഉള്ളി​ലെ ഇരു​ളിൽ ഒരു ഭീ​ക​ര​ദൃ​ശ്യം. ദു​സ്മൃ​തി​യു​ടെ ശ്മ​ശാ​ന​ത്തിൽ ആളി​പ്പ​ട​രു​ന്ന ചിത. ഒരാൾ​രൂ​പ​ത്തോ​ളം വലി​പ്പ​ത്തിൽ ഉരു​കി​ക്ക​ത്തു​ന്ന മെ​ഴു​തി​രി! തീ​വെ​ളി​ച്ച​ത്തിൽ ഈയാം​പാ​റ്റ​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ ചലി​ക്കു​ന്ന ഒരു​പാ​ടു കണ്ണു​കൾ. കണ്ണീ​ര​ണി​ഞ്ഞ ജ്വാ​ലാ​മു​ഖ​ങ്ങൾ.

ഉണ്ണി ജോസഫ് മനോ​രാ​ജ്യം വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ മെ​ഴു​കു​തി​രി​കൾ എന്ന ചെ​റു​ക​ഥ​യിൽ നി​ന്നാ​ണു് ഈ വാ​ക്യ​ങ്ങൾ. കഥ​യാ​കെ ഇമ്മ​ട്ടി​ലാ​ണു് രചി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു്. എന്താ​ണു കഥ? ഒരു​ത്തൻ മൂ​ക​യായ മു​റ​പ്പെ​ണ്ണി​നെ സ്നേ​ഹി​ച്ചു. അവ​ന്റെ അച്ഛൻ മറ്റൊ​രു വി​വാ​ഹം നട​ത്താൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ പെ​ണ്ണു് ആറ്റിൽ ചാടി ചത്തു. അടു​ത്ത രംഗം ആശു​പ​ത്രി. അവിടെ മരി​ച്ച പെ​ണ്ണി​ന്റെ ഛാ​യ​യു​ള്ള വേ​റൊ​രു പെ​ണ്ണു്. അവൾ രോ​ഗി​യായ അച്ഛ​നെ ശു​ശ്രൂ​ഷി​ക്കു​ന്നു. ചാ​ടി​ച്ച​ത്ത പെ​ണ്ണി​ന്റെ കമി​താ​വു് അയാ​ളു​ടെ അച്ഛ​നെ പരി​ച​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ആശു​പ​ത്രി​യി​ലി​രി​ക്കു​ന്നു. മരി​ച്ച പെ​ണ്ണി​ന്റെ സാ​ദൃ​ശ്യ​മു​ള്ള​വ​ളു​ടെ അച്ഛൻ മരി​ച്ചു. കമി​താ​വി​ന്റെ അച്ഛ​നും മരി​ക്കു​മെ​ന്ന സൂ​ച​ന​യോ​ടെ കഥ അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്നു ഉണ്ണി​ജോ​സ​ഫ്.

നമ്മൾ ബന്ധു​ക്ക​ളെ​യും സ്നേ​ഹി​ത​രെ​യും സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്നി​ല്ലേ? അതു​പോ​ലെ വാ​ക്കു​ക​ളേ​യും സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്നു. പദ​ങ്ങൾ ബന്ധു​ക്ക​ളാ​ണു്, കൂ​ട്ടു​കാ​രാ​ണു്. അവ രച​ന​ക​ളിൽ വന്നു​നി​ല്ക്കു​മ്പോ​ഴും ആ സ്നേ​ഹം തോ​ന്ന​ണം. തോ​ന്നും. അതു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല എന്ന​താ​ണു് ഉണ്ണി​ജോ​സ​ഫി​ന്റെ വാ​ക്കു​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു പറ​യാ​നു​ള്ള​തു്. നമ്മെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം അവ അപ​രി​ചി​ത​ങ്ങ​ളാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു; ഭൂ​താ​വേ​ശം​കൊ​ണ്ട സ്ത്രീ​യു​ടെ വാ​ക്കു​കൾ എങ്ങ​നെ അപ​രി​ചി​ത​ങ്ങ​ളോ അതു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ, ഉന്മ​ത്ത പ്ര​ല​പ​ന​ങ്ങൾ​പോ​ലെ ചില പദ​സ​മൂ​ഹ​ങ്ങൾ നി​ര​ത്തി​വ​ച്ചാൽ സാ​ഹി​ത്യ​മാ​കും എന്ന തെ​റ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​യിൽ​നി​ന്നു രൂപം കൊ​ണ്ട​താ​ണു് ഈ കഥാ​സാ​ഹ​സം.

1972-ലെ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​നു​ള്ള നോബൽ സമ്മാ​നം നേടിയ ഹൈൻ​റി​ഹ് ബോയ്ൽ (Heinrich Boll) 68-​ആമത്തെ വയ​സ്സിൽ ചരമം പ്രാ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. മത​വി​ദ്വേ​ഷി, മത​സ്നേ​ഹാ​സ​ക്തൻ, ഭീ​ക​ര​പ്ര​വർ​ത്ത​കൻ, പി​ന്തി​രി​പ്പൻ, സന്മാർ​ഗ്ഗ​വാ​ദി എന്നീ വിവിധ നി​ല​ക​ളിൽ പ്ര​ശ​സ്ത​നാ​യി​രു​ന്നു ബോയ്ൽ. റഷ്യൻ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ സോൾ​ഷെ​നി​റ്റ്സ്യ​നെ സഹാ​യി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം പി​ന്തി​രി​പ്പ​നാ​യി. ജർ​മ്മൻ സർ​ക്കാർ ഭീകര പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്ന രീ​തി​യെ വി​മർ​ശി​ച്ച​തി​നാൽ ഭീ​ക​ര​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​നെ​ന്നു മു​ദ്ര​യ​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. മനഃ​സാ​ക്ഷി​ക്കു് എതി​രാ​യി ഒന്നും പറ​യാ​ത്ത​തി​നാൽ ബോയ്ൽ moral authority ആയി പരി​ഗ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

അദ്ദേ​ഹം ആരു​മാ​ക​ട്ടെ, നോ​വ​ലി​സ്റ്റും കഥാ​കൃ​ത്തു​മായ ബോയ്ൽ ഉജ്ജ്വല പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​യാ​ണു്. മനു​ഷ്യ​ക​ഥാ​നു​ഗാ​യി​യാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ Billiards at half-​past nine (1959), The Clown (1963) The End of a Mission (1966) Group Portrait with Lady (1971) The Lost Honour of Katharina Blum (1974) The Safety Net (1979) എന്നീ നോ​വ​ലു​ക​ളാ​കെ മാ​സ്റ്റർ പീ​സു​ക​ളാ​ണു്. അവ​യു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം സൂ​ചി​പ്പി​ക്കാൻ​പോ​ലും ഇവിടെ സ്ഥാ​ന​മി​ല്ല. ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ സാ​ന്മാർ​ഗ്ഗിക സം​സ്കാ​ര​ത്തെ​യും സാ​ഹി​ത്യ​സം​സ്കാ​ര​ത്തെ​യും വി​ക​സി​പ്പി​ച്ച മഹാ​നാ​യി​രു​ന്നു ബോയ്ൽ എന്നു മാ​ത്രം പറ​യ​ട്ടെ.

ബോ​യ്ലി​ന്റെ മരണം പ്ലാ​റ്റി​റ്റ്യൂ​ഡാ​യി പറ​ഞ്ഞാൽ വലിയ നഷ്ടം​ത​ന്നെ. എൽ. എ. രവി​വർ​മ്മ മരി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഓർമ്മ നി​ല​നി​റു​ത്താൻ​വേ​ണ്ടി ചി​ല​തൊ​ക്കെ ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്നു് ഞങ്ങ​ളിൽ ചിലർ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. പണ​പ്പി​രി​വി​നു് ഇറ​ങ്ങി. അക്കാ​ല​ത്തു് തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ലാ​കെ പ്ര​ശ​സ്ത​നാ​യി​രു​ന്ന ഒരു ക്രി​മി​നൽ വക്കീ​ലി​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി ഞങ്ങൾ. പണം ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ കൂ​ടി​യായ അദ്ദേ​ഹം പറ​ഞ്ഞു: “എൽ. എ. രവി​വർ​മ്മ മരി​ച്ച​പ്പോൾ ‘നഷ്ടം നഷ്ടം’ എന്നു പത്ര​ത്തി​ലൊ​ക്കെ കണ്ടു. അതു് നഷ്ടം തന്നെ​ന്നു ഇപ്പോ​ഴാ​ണു് മന​സ്സി​ലാ​യ​തു്” ഇങ്ങ​നെ മൊ​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു് അദ്ദേ​ഹം ഒര​ഞ്ചു രൂപ നോ​ട്ടെ​ടു​ത്തു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ നേർ​ക്കു നീ​ട്ടി. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ്ഥാ​ന​മാ​ന​ങ്ങ​ളും കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തോ​ടു​ള്ള അടു​പ്പ​വും മഹാ​ശ​യ​സ്സും ഒക്കെ സ്മ​രി​ച്ചു് ആ ഫൈ ഹൺ​ഡ്ര​ഡ് നയാ​പൈസ ഞങ്ങൾ വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​ന്നു. അടു​ത്ത വീ​ട്ടി​ലെ ഒരു പൊ​ലീ​സ് ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ—സാ​ഹി​ത്യ​വു​മാ​യി ഒരു ബന്ധ​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത ആൾ—അമ്പ​തു രൂപ തന്നു.