ഈ പീ​ഡാ​നു​ഭ​വം ഉണ്ടാ​യി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ നർ​മ്മം കലർ​ന്ന ഏതെ​ങ്കി​ലും രചന കണ്ടാൽ നമ്മൾ അതി​നോ​ടു കൂ​ടു​തൽ അടു​ക്കും. അതൊരു ‘ഓവർ ഫ്രൻ​ട്ഷി​പ്പ്’ ആയി​രി​ക്കും. അൽ​സി​ബി​യാ​ഡീ​സും സോ​ക്ര​ട്ടീ​സും തമ്മി​ലു​ള്ള ബന്ധം​പോ​ലെ; സാഫോ യും അത്തീ​സും തമ്മി​ലു​ള്ള ബന്ധം പോലെ. ഈ സ്വ​വർ​ഗ്ഗ രതി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള പ്ര​സ്താ​വം അനു​ചി​ത​മാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടോ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​നു്. എന്നാൽ പ്ലേ​റ്റോ ക്കും ഷേ​ക്സ്പി​യ​റി​നും മി​ക്ക​ലാ​ഞ്ച​ലോ ക്കും ഓസ്കർ വൈൽഡി നും അതു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു​കൂ​ടെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു് ആ പ്ര​സ്താ​വം പിൻ​വ​ലി​ക്ക​ട്ടെ. ഈ അതി​സ്നേ​ഹം അയ​ഥാർ​ത്ഥ​മാ​ണു്. എങ്കി​ലും അതിൽ സത്യ​മി​ല്ലാ​തി​ല്ല. അതു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് വിജയം കരു​ണാ​ക​ര​ന്റെ “നു​ണ​ക്കു​ഴി​കൾ, നു​ണ​ക്കു​ഴി​കൾ” എന്ന ചെ​റു​ക​ഥ​യി​ലും എം. കെ. ദേ​വ​ദാ​സി​ന്റെ ഒരു “ദാ​മ്പ​ത്യ പ്ര​ശ്നം” എന്ന കാ​വ്യ​ത്തി​ലും നമ്മൾ കണ്ട​തു്, അല്ലെ​ങ്കിൽ നമു​ക്കു് ആ രച​ന​ക​ളോ​ടു തോ​ന്നു​ന്ന​തു്. ദാ​മ്പ​ത്യ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ പൊ​രു​ത്ത​ക്കേ​ടു​ക​ളെ രണ്ടു​പേ​രും ഹാ​സ്യാ​ത്മ​ക​മാ​യി പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്നു. നമ്മൾ രസി​ക്കു​ന്നു. നപും​സ​ക​ത്തി​ന്റെ ആക്ര​മ​ണം കണ്ട​തി​നു​ശേ​ഷ​മു​ള്ള പാ​രാ​യ​ണ​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​വാം രണ്ടു​പേ​രോ​ടും ഓവർ​ഫ്രി​ന്റ്ഷി​പ്പ് ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​തു്. എങ്കി​ലും ശൂ​ന്യ​ത​യിൽ​നി​ന്നു വി​കാ​രം ഉദ്ഭ​വി​ക്കി​ല്ല. അത്ര​യു​മാ​യി. (രചനകൾ കു​ങ്കു​മം വാ​രി​ക​യിൽ.)

ശൂ​ന്യ​ത​യിൽ​നി​ന്നു വി​കാ​രം ഉള​വാ​കു​ക​യി​ല്ലാ​യി​രി​ക്കും. പക്ഷേ, മണൽ​ക്കാ​ടാ​യി മാ​റ്റിയ ഹി​രോ​ഷിമ യു​ടെ​യും നാ​ഗ​സാ​ക്കി യു​ടെ​യും ശൂ​ന്യത കണ്ടാൽ പൊ​ട്ടി​ക്ക​ര​യാ​ത്ത​തു് ആരാണ്! ഹാരി ട്രൂ​മ​ന്റെ ആജ്ഞ​യ​നു​സ​രി​ച്ചു് നാ​ല്പ​തു വർഷം മുൻ​പു് അവിടെ ആറ്റം​ബോം​ബി​ട്ട​പ്പോൾ ഐൻ​ഷ്ടൈ​നോ ടൊ​രു​മി​ച്ചു നമ്മ​ളും കര​ഞ്ഞു. ഇന്നും നമ്മൾ കണ്ണീ​രൊ​ഴു​ക്കു​ന്നു. ആ ദുഃ​ഖ​ത്താ​ലാ​ണു് കലാ​കൗ​മു​ദി​യു​ടെ സ്റ്റാ​ഫ് ലേഖകൻ “മരണമോ ജീ​വി​ത​മോ” എന്ന യു​ക്തി​ഭാ​സു​ര​വും മനു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹ​ഭ​രി​ത​വു​മായ ലേഖനം എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ബർ​ട്രൻ​ഡ് റസ്സൽ എഴു​തി​യ​തും ഐൻ​ഷ്ടൈൻ ഒപ്പി​ട്ട​തും ആയ പ്ര​സ്താ​വ​ന​യി​ലെ ഒരു ചോ​ദ്യം എടു​ത്തെ​ഴു​തി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണു് ലേഖനം ലേഖകൻ അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു്. “നാം തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ സുഖം, അറി​വു്, വി​ജ്ഞാ​നം—എന്നി​വ​യു​ടെ അനു​സ്യൂ​ത​മായ പു​രോ​ഗ​തി നമ്മു​ടെ മുൻ​പി​ലു​ണ്ടു്. അതിനു പകരം മരണം തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​ണ​മോ? രണ്ടു മഹാ​ന്മാർ ഇങ്ങ​നെ ചോ​ദി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും അമേ​രി​ക്ക​ക്കാ​രൻ തനി​ക്കു ജീ​വി​ത​വും അന്യ​നു മര​ണ​വും തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തിൽ തൽ​പ​ര​നാ​ണെ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അമേ​രി​ക്കൻ റ്റൈം വാ​രി​ക​യിൽ, ആറ്റം​ബോം​ബി​ട്ട​തി​നെ നീ​തി​മ​ത്ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ഒരു ലേ​ഖ​ന​മു​ണ്ടു്. ക്രൂ​ര​മായ ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ വാ​ദ​ങ്ങൾ ഇതാ:

1. യു​ദ്ധം അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണു് ആറ്റം​ബോം​ബ് ഇട്ട​തു്.
2. ലക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​നു ഭട​ന്മാ​രെ സന്ന​ദ്ധ​രാ​ക്കി ജപ്പാൻ ആക്ര​മ​ണ​ത്തി​നു് ഒരു​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ആക്ര​മ​ണ​മു​ണ്ടാ​യാൽ അനേകം അമേ​രി​ക്കാ​ക്കാർ മരി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ജപ്പാൻ​കാ​രും മരി​ക്കും.
3. ഏതാ​നും ആഴ്ച​യ്ക്കു​ള്ളിൽ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ റഷ്യ ചേർ​ന്നു​കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു സ്റ്റാ​ലിൻ സമ്മ​തി​ച്ചു. ഉടനെ ട്രൂ​മൻ ഡയ​റി​യിൽ എഴു​തി​യ​ത്രേ. Finish Japs when that comes about. പസി​ഫി​ക് യു​ദ്ധ​ത്തിൽ സ്റ്റാ​ലി​നെ പങ്കു​കൊ​ള്ളി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി ബോംബ് ഇട്ടേ മതി​യാ​കൂ എന്നു​വ​ന്നു. [സ്റ്റാ​ലി​നെ പേ​ടി​പ്പി​ക്കാൻ നി​ര​പ​രാ​ധ​രെ ചു​ട്ടു​ക​രി​ച്ചു എന്നു ധ്വനി.]
4. റേ​ഡി​യോ ആക്ടീ​വ് ഫാൾ ഔട്ട് ഉണ്ടാ​കു​മെ​ന്നു ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ ട്രൂ​മ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​ല്ല.
5. ടോ​ക്കി​യോ ബോം​ബേ​റിൽ നേ​ര​ത്തെ നശി​ച്ചി​രു​ന്നു. അതി​നെ​ക്കാൾ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ നാശം ഹി​രോ​ഷി​മ​യി​ലും നാ​ഗ​സാ​ക്കി​യി​ലും ഉണ്ടാ​കു​മെ​ന്നു പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചി​ല്ല. മറ്റേ​തു് ആയുധം പോ​ലെ​യും ആറ്റം​ബോം​ബും ഒരാ​യു​ധ​മാ​യേ കരു​തി​യു​ള്ളു.
6. ബോംബ് പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഒരു മി​ല്യ​നോ​ളം അമേ​രി​ക്ക​ക്കാർ മരി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ട്രൂ​മൻ അവ​രു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തോ​ടു് എന്തു സമാ​ധാ​നം പറയും?
7. രണ്ടു ബി​ല്യൻ ഡോളർ ചെ​ല​വാ​ക്കി നിർ​മ്മി​ച്ച ബോംബ് പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പൗ​ര​സ്ത്യ​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള സ്റ്റാ​ലി​ന്റെ സ്വാ​ധീ​ന​ശ​ക്തി കൂ​ടു​ക​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നോ?
8. അമേ​രി​ക്ക​ക്കാ​രാ​ണു് ലോ​ക​ജ​ന​ത​യി​ലെ ഏറ്റ​വും ഉയർ​ന്ന സന്മാർ​ഗ്ഗ​വാ​ദി​കൾ. (അവർ​ക്കു് ബോം​ബി​ടാൻ അവ​കാ​ശ​മു​ണ്ടു് എന്നു ധ്വനി.)

എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​ന്നു വാ​ദ​ങ്ങൾ? ഇവയിൽ അന്തർ​ഭ​വി​ച്ച നൃ​ശം​സത നമു​ക്കു് മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. പക്ഷേ, നമ്മു​ടെ ബു​ദ്ധി​ശ​ക്തി​യെ ഇമ്മ​ട്ടിൽ അപ​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന​തു് എങ്ങ​നെ മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​നാ​ണു്?

ഇട​തു​പ​ക്ഷ ചി​ന്താ​ഗ​തി​ക്കാ​ര​നായ ഗാർ​സി​യോ മാർ​കേ​സി​നെ അമേ​രി​ക്ക​യിൽ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്നി​ല്ല അധി​കാ​രി​കൾ. മെ​ക്സി​ക്കൻ നോ​വ​ലി​സ്റ്റായ ഫൂ​വേ​ന്റ​സി​നെ അഞ്ചു ദിവസം മാ​ത്രം അമേ​രി​ക്ക​യിൽ താ​മ​സി​ക്കാൻ അനു​വ​ദി​ച്ചി​ട്ടു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പിറകേ എപ്പോ​ഴും നട​ക്കാൻ ഒര​മേ​രി​ക്കൻ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നെ നി​യ​മി​ച്ചു. (സൗ​ത്തു് മാ​ഗ​സിൻ നോ​ക്കുക. ആഗ​സ്റ്റ് ലക്കം, പുറം 28, 29.) ലോ​ക​ത്തെ ഏറ്റ​വും ഉയർ​ന്ന സന്മാർ​ഗ്ഗ​വാ​ദി​കൾ!

ഹി​രോ​ഷി​മ​യിൽ ബോം​ബി​ട്ട​പ്പോൾ ഒരു സ്ക്കൂ​ളി​ലെ അഞ്ചു വയ​സ്സോ​ളം വരു​ന്ന ഒരു പി​ഞ്ചു​കു​ട്ടി കൂടെ പഠി​ക്കു​ന്ന മറ്റൊ​രു കു​ട്ടി​യെ നോ​ക്കി. അവ​ന്റെ ഒരു കണ്ണു് കവി​ളി​ലൂ​ടെ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു. അല്പം കഴി​ഞ്ഞു് മരി​ച്ചു.

ബോം​ബി​ട​ലി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഒരു കവി​യെ​ഴു​തിയ രണ്ടു വരി​ക​ളി​ലെ ആശയം ആവി​ഷ്ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ഞാ​നി​തു നി​റ​ത്ത​ട്ടെ. “ഹി​രോ​ഷി​മ​യിൽ ആറ്റം ബോം​ബി​ട്ടു് കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഐൻ​ഷ്ടൈൻ കര​ഞ്ഞു. പക്ഷേ, ജപ്പാ​നി​ലെ ഒരു കവി കര​ഞ്ഞി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കണ്ണു​കൾ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യി എന്ന​താ​യി​രു​ന്നു കാരണം”.

ആറ്റം​ബോം​ബ് ഇട്ടു് രണ്ടു പട്ട​ണ​ങ്ങ​ളെ ഭസ്മീ​ക​രി​ച്ച അമേ​രി​ക്ക​ക്കാർ സു​ഖ​മാ​യി ഉറ​ങ്ങു​ന്നു: നാ​ല്പ​തു കൊ​ല്ല​മാ​യി ഒരു പേ​ടി​സ്വ​പ്ന​വും കാ​ണാ​തെ അവർ ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണു്. പക്ഷേ, മറ്റു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ ജന​ങ്ങൾ ഉറ​ങ്ങു​ന്നി​ല്ല. അവർ എപ്പോ​ഴും ഉണർ​ന്നി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഉത്കട വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ചെ​ന്നു​വീ​ണ​വർ ഉറ​ങ്ങാ​റി​ല്ല. ഉറ​ങ്ങാ​ത്ത​വ​രെ ഉറ​ങ്ങു​ന്ന​വർ പേ​ടി​ക്ക​ണം. പക്ഷേ, ഈ ധർ​മ്മ​രോ​ഷം നമു​ക്കേ​യു​ള്ളു. അമേ​രി​ക്ക​യെ നീ​ര​സ​പ്പെ​ടു​ത്ത​രു​തെ​ന്നു് കരുതി ആറ്റം​ബോം​ബി​ട്ട​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ജപ്പാൻ പരാ​മർ​ശം നട​ത്തു​ന്ന​തു പോ​ലു​മി​ല്ല.

കി​ളി​മാ​നൂർ​ക്കാ​രി​യായ ഒരു തമ്പു​രാ​ട്ടി പന്ത​ള​ത്തു​കാ​ര​നായ ഒരു തമ്പു​രാ​നെ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചു. (പണ്ട​ത്തെ കഥ​യാ​ണേ) രണ്ടു​പേ​രും സൗ​ന്ദ​ര്യ​ത്താൽ അനു​ഗ്ര​ഹീ​തർ. പ്ര​ഥ​മ​രാ​ത്രി. തമ്പു​രാൻ ശയ​നീ​യ​ത്തിൽ വള​രെ​നേ​രം കാ​ത്തു​കി​ട​ന്നെ​ങ്കി​ലും തമ്പു​രാ​ട്ടി എത്തി​യി​ല്ല. അവർ മറ്റാ​രോ​ടോ സം​ഭാ​ഷ​ണം നട​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കാ​ത്തു​കി​ട​ന്ന തമ്പു​രാൻ അങ്ങു് ഉറ​ങ്ങി​പ്പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. രാ​ത്രി ഒരു മണി​യോ​ടു​കൂ​ടി തമ്പു​രാ​ട്ടി ഉറ​ക്ക​റ​യിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ തമ്പു​രാൻ വാ തു​റ​ന്നു​വ​ച്ചു് ഉറ​ങ്ങു​ന്ന​താ​ണു് അവൾ കണ്ട​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കവി​ളി​ലൂ​ടെ ഉമി​നീർ ഒലി​ക്കു​ന്നു. അതു കണ്ട​യു​ടെ​നെ “ഹായ്, എനി​ക്ക​യാ​ളെ വേണ്ട” എന്നു പറ​ഞ്ഞു് തമ്പു​രാ​ട്ടി അവി​ടെ​നി​ന്നു​പോ​യി. അടു​ത്ത ദിവസം തമ്പു​രാൻ പന്ത​ള​ത്തേ​യ്ക്കു് കെ​ട്ടു​കെ​ട്ടി. സു​ന്ദ​ര​നായ തമ്പു​രാ​ന്റെ ചാളുവ (ഉമി​നീർ) കണ്ടാൽ തമ്പു​രാ​ട്ടി​ക്കു് വെ​റു​പ്പു തോ​ന്നേ​ണ്ട​തു​ണ്ടോ? തോ​ന്നു​മെ​ന്നേ മറു​പ​ടി പറ​യാ​നാ​വൂ. നമു​ക്കും ഈ അനു​ഭ​വ​മി​ല്ലേ? മി​ണ്ടാ​തെ​യി​രി​ക്കു​ന്ന സു​ന്ദ​രി​യെ​ക്ക​ണ്ടാൽ ബഹു​മാ​നം. എന്നാൽ അവ​ളു​ടെ പരു​ഷ​മായ ശബ്ദം കേ​ട്ടാൽ, വി​ല​ക്ഷ​ണ​മായ ചിരി കണ്ടാൽ ബഹു​മാ​നം വെ​റു​പ്പാ​യി മാറും. ഇതിനു സദൃ​ശ്യ​മായ അനു​ഭ​വ​മാ​ണു് ധർ​മ്മ​രാ​ജ് അടാ​ട്ടു് ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ “ഫ്യൂ​ഡ​ലി​സ​വും ഭാ​ര​തീയ വി​മർ​ശ​ന​പ​ദ്ധ​തി​യും” എന്ന ലേഖനം വാ​യി​ച്ച​പ്പോൾ എനി​ക്കു​ണ്ടാ​യ​തു്. ഏക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണെ​ങ്കി​ലും വി​ദ്വ​ജ്ജ​നോ​ചി​ത​മാ​യി പലതും പറ​ഞ്ഞു വരു​മ്പോൾ ഇങ്ങ​നെ ഒറ്റ​പ്ര​യോ​ഗം: “ഉത്ത​രം ഒറ്റ​വാ​ച​ക​ത്തിൽ നല്കുക പ്ര​യാ​സ​മാ​ണു്. Sentence എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ വാ​ച​ക​മെ​ന്ന​ല്ല എഴു​തേ​ണ്ട​തു്: വാ​ക്യ​മെ​ന്നാ​ണു്. എങ്കി​ലും പാ​രാ​യ​ണ​കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ സഹൃ​ദ​യൻ സഹ​ശ​യ​നം നട​ത്തു​ന്നു. പക്ഷ​പാ​ത​ത്തി​ന്റെ ‘ഹാ​ലി​റ്റോ​സി​സ്’ സഹി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ എഴു​ന്നേ​ല്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

ആസ്വാ​ദ​ന​മാ​ണു് ഏതു കല​യു​ടെ​യും ലക്ഷ്യം. ഉള്ള​ട​ക്കം എന്താ​യാ​ലും ആവി​ഷ്കാ​ര​രീ​തി എന്താ​യാ​ലും ആസ്വാ​ദ​ന​ത്തി​നു് അതു സഹാ​യി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ കല​യി​ല്ല, സാ​ഹി​ത്യ​മി​ല്ല. കാ​ളി​ദാസ ന്റെ ‘മേ​ഘ​സ​ന്ദേ​ശം’ വാ​യി​ച്ചാ​സ്വ​ദി​ക്കു​ന്ന സഹൃ​ദ​യൻ നെറുത യുടെ ‘കാ​ന്റോ​ജ​ന​റ​ലും’ വാ​യി​ച്ചു രസി​ക്കു​ന്നു. ഈ സത്യ​ത്തി​ന്റെ നേർ​ക്കു കണ്ണ​ട​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണു ധർ​മ്മ​രാ​ജ് അടാ​ട്ട് അട​രാ​ടു​ന്ന​തു്. സ്ഥ​ല​ത്തെ​യും കാ​ല​ത്തെ​യും സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന സത്യം—Spatio-​temporal reality— ഭാ​ര​തീ​യ​നു കൂ​ടി​യേ തീരൂ എന്നി​ല്ല കാ​വ്യാ​സ്വാ​ദ​ന​ത്തി​നു്. ദു​ഷ്യ​ന്തൻ പലാ​യ​നം ചെ​യ്യി​ക്കു​ന്ന മാ​നി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ആ ഒറ്റ ശ്ലോ​കം നോ​ക്കൂ. ആ വർ​ണ്ണന ഭയാ​ന​ക​ര​സം ആവി​ഷ്ക​രി​ച്ചാൽ ഭാ​ര​തീ​യർ തൃ​പ്തി​പ്പെ​ടും. അതാ​സ്വ​ദി​ക്കാൻ, ഓടിയ മാൻ കണ്വാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ലെ മാ​നാ​ണെ​ന്നും ദു​ഷ്യ​ന്ത​നാ​ണു് അതിനെ ഓടി​ച്ച​തെ​ന്നും മറ്റും സഹൃ​ദ​യ​നു് അറി​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല. അതി​നാൽ രസോ​ത്പ​ത്തി​യും പി​ന്നീ​ടു​ള്ള വി​ശ്രാ​ന്തി​യും തന്നെ​യാ​ണു് ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലെ കവി​ത​യു​ടെ സവി​ശേ​ഷ​ത​കൾ. ഇവ​യെ​യാ​ണു് ധർ​മ്മ​രാ​ജ് ധർ​മ്മ​ര​ഹി​ത​മാ​യി ആക്ഷേ​പി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഈ ആക്ഷേ​പം വി​വേ​ക​മു​ള്ള മാർ​ക്സി​സ്റ്റു​കൾ​പോ​ലും ഇക്കാ​ല​ത്തു സത്യ​ത്തെ കാ​ണ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടോ? കണ്ടു​കൊ​ള്ളൂ. പരാ​തി​യി​ല്ല. പക്ഷേ, രസാ​നു​ഭൂ​തി മാ​ത്രം നല്കു​ന്ന മേ​ഘ​സ​ന്ദേ​ശ​ത്തെ പു​ച്ഛി​ക്കാ​തി​രി​ക്കൂ. കാ​മാ​വി​ഷ്കാ​ര​വും ശൃം​ഗാ​ര​ര​സ​പ്ര​തി​പാ​ദ​ന​വും വേർ​തി​രി​ച്ച​റി​യാൻ കഴി​വി​ല്ലാ​ത്ത ധർ​മ്മ​രാ​ജ് ഭാ​ര​തീ​യൻ വാ​ഴ്ത്തിയ“ബ്ര​ഹ്മാ​ന​ന്ദ സഹോ​ദ​ര​ഭൂ​ത​മായ പര​മാ​ന​ന്ദ”ത്തെ നി​ന്ദി​ക്കു​ന്നു. സമൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ “അടി​ത്ത​റ​യും മേ​ല്പു​ര​യും പു​തു​ക്കി​പ്പ​ണി​യാൻ” സാ​ഹി​ത്യം പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ വാദം. ശരി. പക്ഷേ, ആ പു​ച്ഛ​മു​ണ്ട​ല്ലോ. അതു ശരി​യാ​ണെ​ന്നു കരു​തി​യാൽ മേ​ഘ​സ​ന്ദേ​ശ​ത്തി​നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല ഷേ​ക്സ്പി​യ​റി ന്റെ നാ​ട​ക​ങ്ങൾ​ക്കു​പോ​ലും സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ സ്ഥാ​ന​മി​ല്ലാ​തെ​യാ​വും. A Dictionary of Marxist Thought എന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ പറ​യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ കലയും നൂ​റു​പൂ​ക്ക​ളാ​യി വി​ട​ര​ത്ത​ക്ക​വി​ധ​ത്തിൽ വി​ക​സി​ക്ക​ണം. അത്ത​രം വി​കാ​സ​ത്തി​നു് ഇമ്മാ​തി​രി ‘സമീ​പ​ന​ങ്ങൾ’ ദോഷം വരു​ത്തും.

ഇ. വി. കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള യുടെ നേ​ര​മ്പോ​ക്കാ​ണു്. കൊ​ല​പാ​ത​ക​ക്കു​റ്റം ഏൽ​ക്കാ​തെ നിൽ​ക്കു​ക​യാ​ണു് കൊ​ല​പാ​ത​കി. പു​രു​ഷ​ന്മാ​രായ പൊ​ലീ​സു​കാർ എല്ലാ അടവും നോ​ക്കി. ഫല​മി​ല്ല. അപ്പോൾ വൈ​രൂ​പ്യ​ത്തി​നു് ആസ്പ​ദ​മായ വനിതാ പൊ​ലീ​സ് കൺ​സ്റ്റ​ബിൾ അവനെ നോ​ക്കി​പ്പ​റ​യു​ന്നു: “എടാ കു​റ്റം ഏൽ​ക്കു​ന്നോ ഇല്ല​യോ. വേഗം പറ. ഏറ്റി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഞാൻ നി​ന്നെ ഉമ്മ വയ്ക്കും”. സ്ത്രീ​പൊ​ലീ​സി​ന്റെ ചും​ബ​നം പേ​ടി​ച്ചു കൊ​ല​പാ​ത​കി കു​റ്റം ഏൽ​ക്കു​ന്നു. (ഓർ​മ്മ​യിൽ നി​ന്നെ​ഴു​തു​ന്ന​തി​നാൽ വാ​ക്യ​ങ്ങൾ എന്റേ​താ​യി​പ്പോ​യി.) ഇതിനു നേരെ എതി​രായ ചും​ബ​ന​മു​ണ്ടു്. അതു് പ്രി​യ​ത​മ​യിൽ നി​ന്നു കി​ട്ടു​ന്ന ആദ്യ​ത്തെ ചും​ബ​ന​മാ​ണു്. അതി​ന്റെ മധു​രാ​നു​ഭൂ​തി പു​രു​ഷ​ന്റെ ജീ​വി​താ​ന്ത്യം വരെ​യും നി​ല​നിൽ​ക്കും. മനോരമ ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലൂ​ടെ ടോംസ് പല​പ്പോ​ഴും ആ അനു​ഭൂ​തി​പ്ര​ദാ​നം ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടു്. ഈ ആഴ്ച​ത്തെ ഹാ​സ്യ​ചി​ത്ര​വും ആ വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള​താ​ണു്. കല്യാ​ണ​ത്തി​നു പോകാൻ സാരി വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ത്തി​ല്ല എന്ന​തി​ന്റെ പേരിൽ ഭാര്യ ഭർ​ത്താ​വി​നോ​ടു വഴ​ക്കു​കൂ​ടു​ന്നു. ആ ശണ്ഠ അടി​യോ​ളം എത്തു​ന്ന​തു് യാ​ദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി അവി​ടെ​യെ​ത്തിയ ചിലർ കാ​ണു​ന്നു. മോ​ളി​യു​ടെ ബു​ദ്ധി​വി​ലാ​സം അതി​ന്റെ പോ​രാ​യ്മ ഇല്ലാ​താ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഒരാൾ സത്യാ​വ​സ്ഥ മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ ഒരു ചോ​ദ്യം നമ്മെ ചി​ന്തി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഹാ​സ്യ​ത്തി​നു മാ​ന​സിക വി​കാ​സം വരു​ത്താൻ ശക്തി​യു​ണ്ടു്. ആ ശക്തി​വി​ശേ​ഷ​ത്താൽ കേ​ര​ളീ​യ​രെ ഒരു വി​ധ​ത്തിൽ അനു​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ടോംസ്.

ആദ്യ​ത്തെ ചും​ബ​ന​ത്തെ​ക്കാൾ മാ​ധു​ര്യ​മി​യ​ന്ന​താ​യി ഈ ലോ​ക​ത്തു് വേറെ വല്ല​തു​മു​ണ്ടോ? ഉണ്ടു്: ചൊ​വ്വ​ല്ലൂർ കൃ​ഷ്ണൻ​കു​ട്ടി എക്സ്പ്ര​സ് വാ​രി​ക​യിൽ എഴു​തിയ “അമ്മി​ണി​ക്കു​ട്ടി” എന്ന കാ​വ്യം. അതു ഞാൻ വാ​യി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു് നേ​ര​മേ​റെ​യാ​യി. എങ്കി​ലും അതി​ന്റെ ലഹ​രി​യി​ലാ​ണു് ഞാ​നി​പ്പോ​ഴും. അതി​സു​ന്ദ​രി​യാ​ണു് അമ്മി​ണി​ക്കു​ട്ടി. പല​പ്പോ​ഴും ആൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ ‘ചൊ​റു​ചൊ​റു​ക്കും” അവൾ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്കും. അങ്ങ​നെ ആരു​ടെ​യും മനം​ക​വ​രു​ന്ന അവൾ​ക്ക്, അമ്പ​ല​ത്തിൽ മാ​ല​കെ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന അവൾ​ക്കു് ഒരു മാ​റ്റം. വല്ലാ​ഴ്മ. കവി അവ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു:

നി​ര​പ​രാ​ധ​യും സു​പ​രി​ചി​ത​യു​മായ ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ മന​സ്സിൽ രാ​ഗ​മ​ങ്കു​രി​ച്ച​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു് വ്യ​ഞ്ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഈ കാ​വ്യം ചേ​തോ​ഹ​ര​മാ​ണു്. അതി​ന്റെ ശൈ​ലി​യും വാ​ങ്ങ്മയ ചി​ത്ര​വും പ്ര​തി​പാ​ദ്യ​വി​ഷ​യ​ത്തി​നു് അനു​രൂ​പം. കവി​ത​യ്ക്കു രാ​ജ​മ​കു​ടം ചാർ​ത്തു​ന്നു അതി​ന്റെ പര്യ​വ​സാ​നം. നമ്മ​ളെ​ന്തി​നു തങ്ക​ക്കി​നാ​ക്കൾ എന്നൊ​ക്കെ പറ​യു​ന്നു? ഏതു തങ്ക​ക്കി​നാ​വി​നെ​ക്കാ​ളും സൗ​ന്ദ​ര്യ​മു​ണ്ടു് ചൊ​വ്വ​ലൂർ കൃ​ഷ്ണൻ​കു​ട്ടി സ്ഫു​ടീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന നി​ത്യ​ജീ​വിത യഥാർ​ത്ഥ്യ​ത്തി​നു്.

ഇതെ​ഴു​തു​ന്ന ആളിനു സ്റ്റീ​വി​സ്മി​ത്തി ന്റെ കാ​വ്യ​ങ്ങൾ ഏറെ​യി​ഷ്ട​മാ​ണു്. ഒന്നു കേ​ട്ടാ​ലും:

(ഞാ​നോർ​മ്മി​ക്കു​ന്നു. അതെ​ന്റെ പ്ര​ഥ​മ​രാ​ത്രി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ എഴു​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു വയ​സ്സായ കിഴവൻ. ക്ഷയം പി​ടി​ച്ച നവ​വ​ധു​വു​മാ​യി ഞാൻ കി​ട​ന്നു. യു​ദ്ധ​കാ​ലം. ഹാം​പ്സ്റ്റി​ഡിൽ ജർ​മ്മൻ​കാർ കനത്ത ആക്ര​മ​ണം നട​ത്തു​ന്നു. (അവൾ ചോ​ദി​ച്ചു) ഹാരി, ആ വി​മാ​ന​ങ്ങൾ കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടാ​റു​ണ്ടോ? ഓമനേ അതൊ​രി​ക്ക​ലും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.)

പെ​രു​ങ്കു​ട​ലിൽ​നി​ന്നു തള്ളി​നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒരു ട്യൂ​ബാ​ണു് അപ്പെൻ​ഡി​ക്സ് (Vermi form appendix). മനു​ഷ്യ​ന്റെ പരി​ണാ​ത്മ​ക​മായ ചി​ത്ര​ത്തിൽ അതു് നി​ഷ്പ്ര​യോ​ജ​ന​മാ​യി ഭവി​ച്ചു. ഒരു കാ​ല​ത്തു പ്ര​യോ​ജ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. ഉച്ച​രിത വസ്തു​ക്കൾ അതിൽ അടി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​മ്പോൾ രോ​ഗ​മു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. വല്ലാ​ത്ത വേദന. ഛർ​ദ്ദി, പനി ഇവ ലക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ. രക്ത​ത്തി​ലെ ശ്വേ​താ​ണു​ക്കൾ​ക്കും വർ​ദ്ധ​ന​യു​ണ്ടാ​കും. രോ​ഗ​മെ​ന്തെ​ന്നു് അറി​യാ​തെ വയ​റി​ള​ക്കി​യാൽ അപ്പെൻ​ഡി​ക്സ് പൊ​ട്ടും. അതു മാ​ര​ക​വു​മാ​ണു്. ഇതു​പോ​ലെ വ്യർ​ത്ഥ​വ​സ്തു​ക്കൾ പല​പ്പോ​ഴും മര​ണ​ത്തി​നു കാ​ര​ണ​മാ​യി​ഭ​വി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. ഒരു വസ്തു, ചന്ദ്രിക ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പിൽ ബി. ബാ​ലാ​ന​ന്ദൻ എഴു​തിയ ‘ചി​രു​ത​യു​ടെ കാലം’ എന്ന കഥ​യാ​ണു്. ചി​രു​ത​യ്ക്കു കു​ട്ടി​യെ സ്ക്കൂ​ളിൽ ചേർ​ക്കാൻ ജാതി സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് വേണം. ചിരുത താണ ജാ​തി​യിൽ പെ​ട്ട​വൾ. അവ​ളു​ടെ ഭർ​ത്താ​വു് വേ​റൊ​രു ജാ​തി​ക്കാ​രൻ. അതു​കൊ​ണ്ടു് സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് കി​ട്ടു​ന്നി​ല്ല. അവൾ സങ്ക​ട​പ്പെ​ടു​ന്നു. ബാ​ലി​ശ​മായ ഇക്ക​ഥ​യിൽ അതി​ല്ല. ഇതി​ല്ല എന്നും മറ്റും പറ​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല. അപ്പെൻ​ഡി​ക്സ് നീർ​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ എനി​മ​യും കൊ​ടു​ത്തു​കൂ​ടാ. മർ​ദ്ദം​കൊ​ണ്ടു് അതു് പൊ​ട്ടും. അതി​നാൽ വി​മർ​ശ​ന​മെ​ന്ന എനി​മ​യും ഇവിടെ ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല. കു​ഷ്ഠം, പ്ലേ​ഗ് ഇവ​യൊ​ക്കെ ആവർ​ത്തി​ച്ചു വന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. ഇതേ രീ​തി​യി​ലു​ള്ള കഥ​കൾ​ക്കും ആവർ​ത്തന സ്വ​ഭാ​വ​മു​ണ്ടു്. സഹി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ വേറെ മാർ​ഗ്ഗ​മി​ല്ല.

ബതായി യുടെ (George Bataille) The story of the Eye എന്ന പോർ​ണോ​ഗ്ര​ഫി​ക്—സറീ​യ​ലി​സ്റ്റി​ക് നോവൽ വാ​യി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴാ​ണു് സൂസൻ സൊൺ​ടാ​ഗ് മുൻ​പെ​ഴു​തി​യ​തും അതിൽ എടു​ത്തു ചേർ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ അത്യു​ജ്ജ്വ​ല​മായ പ്ര​ബ​ന്ധം കണ്ട​തു്. അതിൽ, Pauline Reage എന്ന കള്ള​പ്പേ​രിൽ ഒരു സ്ത്രീ തന്നെ എഴു​തി​യി​രി​ക്കാ​നി​ട​യു​ള്ള Story of O എന്ന പോർ​ണോ​ഗ്രാ​ഫി​ക് നോ​വ​ലി​ന്റെ വി​മർ​ശ​ന​മു​ണ്ടു്. സൊൺ​ടാ​ഗ് വി​ശ​ദ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ അതി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഹാ​രോൾ​ഡ് പി​ന്റർ “A remarkable piece of work” എന്നും ഗ്രേ​യം ഗ്രീൻ “A rare thing, a pornographic book well written and without a trace of obscenity” എന്നും വാ​ഴ്ത്തിയ ഈ നോവൽ വാ​യി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് എനി​ക്കു് ആഗ്ര​ഹ​മു​ണ്ടാ​യി. അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്തു് എനി​ക്ക​തു കി​ട്ടി. വാ​യി​ച്ചു. ‘ഒ’ എന്ന തരു​ണി​യു​ടെ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യെ അടി​ച്ച​മർ​ത്തു​ന്ന​താ​ണു് ഇതിലെ കഥ. അവ​ളു​ടെ മന​സ്സി​നെ​യും അതി​ന്റെ സങ്കീർ​ണ്ണ​ത​ക​ളെ​യും അനാ​യാ​സ​മാ​യി ഇവിടെ അനാ​വ​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്നു. സാ​ഡി​സം, മസോ​ക്കി​സം ഇവ നല്കു​ന്ന ആഹ്ളാ​ദ​ത്തിൽ തൽ​പ​ര​രായ കു​റെ​യാ​ളു​കൾ ‘ഒ’യെ പീ​ഡി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ചി​ത്ര​മാ​ണു് ഇതിൽ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും ഉള്ള​തു്. പല കാ​മു​ക​ന്മാർ​ക്കും അവൾ വി​ധേ​യ​യാ​കു​ന്നു. സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ സ്വ​വർ​ഗ്ഗ​ര​തി​യിൽ​നി​ന്നും അവൾ മോചനം നേ​ടി​യി​ട്ടി​ല്ല. അവ​സാ​ന​മാ​യി ഒരു കഥാ​പാ​ത്രം അവ​ളോ​ടു പറ​യു​ന്നു. “You are free now… You have the diamonds, You can go home” ‘ഒ’ നി​ല​വി​ളി​ച്ചി​ല്ല. മറു​പ​ടി​യും നല്കി​യി​ല്ല. അപ്പോൾ ആ കഥാ​പാ​ത്രം വീ​ണ്ടും പറ​യു​ക​യാ​യി: But if you prefer you can stay on here. സ്പാ​നി​ഷ് ഫിലിം ഡയ​റ​ക്ടർ ലൂ​യീ​സ് ബൂൻ​യൂ​യി​ലി ന്റെ (Bunuel) L’Age d’or എന്ന ചല​ചി​ത്ര​ത്തോ​ടു സാ​ദൃ​ശ്യ​മു​ള്ള കൃ​തി​യാ​ണു് Story of O എന്നു സൊൺ​ടാ​ഗ് എഴു​തു​ന്നു. ഇതൊ​ക്കെ വാ​യി​ച്ചാൽ സെ​ക്സി​നെ കല​യാ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന രീതി നമു​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണു്.

എന്നു ഡോ​ക്ടർ ചാ​ഴി​ക്കാ​ട​ന്റെ കാ​വ്യം ദീപിക ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പിൽ. ശൈ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വ​മ​റി​യ​ണ​മെ​ങ്കിൽ ചൂ​ടി​ന്റെ തീ​ക്ഷ്ണത നാ​മ​റി​ഞ്ഞേ പറ്റൂ. അതു രണ്ടും ഗ്ര​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്നു കവി.

എന്നു് ദേവി ആല​പ്പുഴ മാ​മാ​ങ്കം വാ​രി​ക​യിൽ. അങ്ങ​നെ കി​ട​ന്ന സമ​യ​ത്താ​യി​രി​ക്ക​ണം ശ്രീ​മ​തി ഈ വരികൾ കു​റി​ച്ച​തു്.

ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ പന്ത​ലിൽ കയ​റി​യി​രു​ന്നു് ഉണ്ട​തി​നു് ഒരു ബാലൻ അപ​മാ​നി​ത​നാ​യി. കാലം കഴി​ഞ്ഞു് അയാ​ളൊ​രു പ്ര​മാ​ണി​യാ​കു​ന്നു. അപ​മാ​നി​ച്ച മു​ത​ലാ​ളി നട​ത്തു​ന്ന “ഊട്ടി’നെ ക്കു​റി​ച്ചു റി​പ്പോർ​ട്ട് ചെ​യ്യാൻ അയാ​ളെ​ത്തു​ന്നു. ഇതാ​ണു് കെ. കവിത തരം​ഗി​ണി വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ ‘ഊട്ടു്’ എന്ന കഥ​യു​ടെ സാരം. ഇക്ക​ഥ​യിൽ കണ്ണീ​രു​ണ്ടോ? ഇല്ല. യാ​ത​ന​യു​ണ്ടോ? ഇല്ല. പി​ന്നെ​ന്തു​ണ്ടു്? എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ.

മൂ​ല്യ​ര​ഹി​ത​ങ്ങ​ളായ വസ്തു​ക്ക​ളും മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളെ നി​രാ​ക​രി​ക്കു​ന്ന ആളു​ക​ളും നി​റ​ഞ്ഞ ഈ ലോ​ക​ത്തു പ്ര​വാ​സ​ദുഃ​ഖം അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കവികൾ ഏറെ​യു​ണ്ടു്. അവരിൽ വൈ​ലോ​പ്പി​ള്ളി ശ്രീ​ധ​ര​മേ​നോ​നു സു​പ്ര​ധാ​ന​മായ സ്ഥാ​ന​മാ​ണു​ള്ള​തു്. വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന, ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന, നി​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന ഈ ലോ​ക​ത്തെ കല​യു​ടെ സ്ഫ​ടി​ക​മ​ന്ദി​ര​ത്തിൽ കയ​റി​നി​ന്നു കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം ആക്ര​മി​ക്കു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള കവി​ക​ളു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണു് നമ്മൾ ഇവിടെ ജീ​വി​ച്ചു​പോ​കു​ന്ന​തു്. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ എന്നേ നമ്മൾ മരി​ച്ചു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. വൈ​ലോ​പ്പി​ള്ളി എന്ന അനു​ഗൃ​ഹീ​ത​നായ കവി നൃ​ശം​സ​ത​യേ​യും അന്ധ​കാ​ര​ത്തേ​യും ആക്ര​മി​ച്ചു് ആ രണ്ടി​ന്റെ​യും തീ​ക്ഷ്ണത കു​റ​യ്ക്കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ധന്യ​വാ​ദം.

ഇന്ന​ലെ വൈ​കു​ന്നേ​രം അഞ്ചു​മ​ണി​ക്കു ലോം​ഗോ​വാൾ വെ​ടി​യേ​റ്റു മരി​ച്ചു എന്ന വാർ​ത്ത ഇന്ന​ത്തെ ദി​ന​പ​ത്ര​ത്തിൽ കണ്ട​തി​നു ശേ​ഷ​മാ​ണു് ദുഃഖം നി​യ​ന്ത്രി​ച്ച്, ഞെ​ട്ടൽ മറ​ച്ചു് ഞാൻ വൈ​ലോ​പ്പി​ള്ളി​യു​ടെ ‘കൃ​ഷ്ണ​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ’ എന്ന കാലിക പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ള്ള കാ​വ്യം വാ​യി​ച്ച​തു്. ക്രാ​ന്ത​ദർ​ശി​യാ​ണു് കവി എന്ന ചൊ​ല്ലു് പ്ര​തി​പ​ദം പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​രം ശരി​യാ​ണെ​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ആ കൃ​ഷ്ണ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ കാണാൻ വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു കൗ​തു​ക​മി​ല്ലേ? എങ്കിൽ കാണൂ.

ഇങ്ങ​നെ അവ മൃ​ഗ​ശാ​ല​യിൽ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​മ്പോൾ കമ്പി​വേ​ലി കട​ന്നു​ചെ​ന്നു നാ​യ്ക്കൾ നാ​ലെ​ണ്ണ​ത്തി​നെ കടി​ച്ചു തി​ന്നു. തീ​വ്ര​വേ​ദന സഹി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ രണ്ടെ​ണ്ണം കമ്പി​യിൽ തല​ത​ല്ലി ആത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്തു. രണ്ടു​മാ​സം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ വീ​ണ്ടും രണ്ടു കൃ​ഷ്ണ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. അവയിൽ ഒന്നി​നെ പട്ടി തി​ന്നു. മറ്റേ​തു് തല​ത​ല്ലി മരി​ച്ചു. കവി കാ​വ്യം അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണു്:

സാ​മാ​ന്യ​മാ​യ​തി​നെ സവി​ശേ​ഷ​മാ​യ​തു സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ അതു സിം​ബ​ലാ​യി മാ​റു​ന്നു. ആ സിംബൽ— പ്ര​തി​രൂ​പം—അവ്യ​ക്ത​മ​ല്ല. വ്യ​ക്ത​മാ​ണു്. കൃ​ഷ്ണ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലു​ള്ള നല്ല മനു​ഷ്യ​രെ നശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സം​ഹാ​രാ​ത്മ​ക​ശ​ക്തി​യെ കവി ശ്വാ​ന​ന്മാ​രി​ലൂ​ടെ അഭി​വ്യ​ജ്ഞി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. നൃ​ശം​സ​ത​യെ അതി​ന്റെ ആഴ​ത്തോ​ളം ചെ​ന്നു​നോ​ക്കു​ന്ന ഈ കാ​വ്യം ഈ കാ​ല​യ​ള​വി​ലെ സു​ശ​ക്ത​മായ കാ​വ്യ​മാ​ണു് (കാ​വ്യം മാ​തൃ​ഭൂ​മി ഓണ​പ്പ​തി​പ്പിൽ).

ഗർ​ഭി​ണി​യായ ലക്ച​റർ ലീവിൽ പോ​കു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പു് കു​ട്ടി​ക​ളെ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എന്നോ​ടു്: “സാർ, ശാ​കു​ന്ത​ളം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു പോരേ ‘കു​മാ​ര​സം​ഭ​വം?’ ” ഞാൻ; “വേണ്ട. കു​മാ​ര​സം​ഭ​വം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു മതി ശാ​കു​ന്ത​ളം”.