പെ­യ്ന്റിം­ഗു­കൾ: പോൾ ക്ലീ

റെ­യ്നർ മരിയ റിൽ­ക്കെ ( Rainer Maria Rilke) 1875 ഡി­സം­ബർ 4-നു് അ­ന്നു് ആസ്ട്രോ-​ഹംഗേറിയൻ സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തി­ന്റെ ഭാ­ഗ­മാ­യി­രു­ന്ന പ്രാ­ഗിൽ ഒരു ജർ­മ്മൻ കു­ടും­ബ­ത്തിൽ ജ­നി­ച്ചു. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­ദ്യ­കാ­ല­ജീ­വി­തം ഫ്രോ­യി­ഡി­ന്റെ കേസു് ഡ­യ­റി­യി­ലെ ഒരു പേ­ജി­നെ ഓർ­മ്മി­പ്പി­ക്കും. അത്ര സ­ന്തു­ഷ്ട­മ­ല്ലാ­ത്ത ഒരു ദാ­മ്പ­ത്യ­ത്തി­ലെ ഏ­ക­സ­ന്ത­തി­യാ­യി­രു­ന്നു റിൽ­ക്കെ. അച്ഛൻ യോ­സെ­ഫ് റിൽ­ക്കെ സൈ­നി­ക­സേ­വ­നം മ­തി­യാ­ക്കി റ­യിൽ­വേ­യിൽ ഒ­രി­ട­ത്ത­രം ജോ­ലി­യു­മാ­യി ക­ഴി­യു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. ധ­നി­ക­നാ­യ ഒരു വ്യാ­പാ­രി­യു­ടെ മകളായ അമ്മ തന്റെ അ­ന്ത­സ്സി­നു ചേ­രാ­ത്ത ഒ­ന്നാ­യി­ട്ടാ­ണു് യോ­സെ­ഫു­മാ­യു­ള്ള വി­വാ­ഹ­ത്തെ ക­ണ്ടി­രു­ന്ന­തു്. ക­ല­ഹ­ക്കാ­രി­യാ­യ അവർ 1884-ൽ ഭർ­ത്താ­വി­നെ ഉ­പേ­ക്ഷി­ച്ചു് വി­യ­ന്ന­യി­ലേ­ക്കു പോയി. സ്വാ­ഭാ­വി­ക­മാ­യും അ­മ്മ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ള്ള ഓർ­മ്മ­കൾ റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ പി­ല്ക്കാ­ല­ജീ­വി­ത­ത്തിൽ മറ്റു സ്ത്രീ­ക­ളു­മാ­യു­ള്ള ബ­ന്ധ­ത്തെ സ്വാ­ധീ­നി­ച്ചി­ട്ടു­ള്ള­താ­യി വാ­യി­ക്ക­പ്പെ­ടു­ന്നു. നി­ര­വ­ധി പ്ര­ണ­യ­ങ്ങ­ളും വളരെ ഊ­ഷ്മ­ള­മാ­യ ചില ബ­ന്ധ­ങ്ങ­ളും ഉ­ണ്ടാ­യി­ട്ടും ഒരു ഗാർ­ഹ­സ്ഥ്യ­ജീ­വി­ത­വു­മാ­യി ധാ­ര­ണ­യി­ലെ­ത്താൻ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് ഒ­രി­ക്ക­ലും ക­ഴി­ഞ്ഞി­ട്ടി­ല്ല.

അഞ്ചു വ­യ­സ്സു വരെ പെൺ­കു­ട്ടി­ക­ളെ­പ്പോ­ലെ, അ­വ­രു­ടെ വേ­ഷ­വും അ­വ­രു­ടെ ക­ളി­പ്പാ­ട്ട­ങ്ങ­ളു­മാ­യി, വ­ളർ­ന്ന റിൽ­ക്കെ പ്രാ­ഗി­ലെ പി­യാ­റി­സ്റ്റു് അ­ച്ച­ന്മാർ ന­ട­ത്തി­യി­രു­ന്ന ഒരു സ്കൂ­ളിൽ പ്രാ­ഥ­മി­ക­വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സ­ത്തി­നു ചേർ­ന്നു. പി­ന്നീ­ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം സാൻ­ക്റ്റു് പോൾ­ട്ടെ­നി­ലെ ഒരു സൈ­നി­ക­സ്കൂ­ളി­ലാ­ണു് വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സം തു­ടർ­ന്ന­തു്. റിൽ­ക്കേ­യെ­പ്പോ­ലൊ­രു ബാ­ല­ന്റെ വൈ­കാ­രി­ക­വും ബൗ­ദ്ധി­ക­വു­മാ­യ ആ­വ­ശ്യ­ങ്ങൾ­ക്കു നേരേ വി­പ­രീ­ത­മാ­യി­രു­ന്നു, പ­ട്ടാ­ള ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രെ വാർ­ത്തെ­ടു­ക്കാൻ ല­ക്ഷ്യം വ­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു­ള്ള ആ വി­ദ്യാ­ല­യ­ങ്ങ­ളി­ലെ പ­ഠ­ന­രീ­തി. എ­ന്താ­യാ­ലും അവിടെ തു­ട­രാ­തി­രി­ക്കാൻ അ­നാ­രോ­ഗ്യം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു തു­ണ­യാ­യി. പിൽ­ക്കാ­ല­ത്തു് റിൽ­ക്കെ ഈ വർ­ഷ­ങ്ങ­ളെ ഓർ­ത്തെ­ടു­ക്കു­ന്ന­തു് “ഭീ­തി­യു­ടെ ബാ­ല­പാ­ഠം” എന്ന നി­ല­യ്ക്കാ­ണു്. ബി­സി­ന­സു് അ­ഡ്മി­നി­സ്ട്രേ­ഷൻ പ­ഠി­ക്കാൻ തു­ല­ച്ചു­ക­ള­ഞ്ഞ ഒരു കൊ­ല്ലം കൂടി ക­ഴി­ഞ്ഞി­ട്ടാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സം അ­തി­ന്റെ ശ­രി­യാ­യ ചാ­ലി­ലേ­ക്കു വീ­ഴു­ന്ന­തു്. അ­ച്ഛ­ന്റെ കു­ടും­ബ­ത്തിൽ നി­ന്നു­ള്ള ഒ­ര­മ്മാ­വ­ന്റെ ഊർ­ജ്ജ­സ്വ­ല­മാ­യ സ­ഹ­ക­ര­ണം ഇ­ക്കാ­ര്യ­ത്തിൽ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു സ­ഹാ­യ­ക­മാ­യി. ഇ­ക്കാ­ല­മാ­യ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും അ­ച്ഛ­നും അ­മ്മ­യും ബന്ധം വേർ­പെ­ടു­ത്തി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. 1895-ൽ പ്രാ­ഗി­ന്റെ പ്രാ­ന്ത­പ്ര­ദേ­ശ­ത്തു­ള്ള ന്യൂ­സ്റ്റാ­ഡ്റ്റി­ലെ ഒരു ജർ­മ്മൻ ജിം­നേ­ഷ്യ­ത്തിൽ നി­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം സ്കൂൾ വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സം പൂർ­ത്തി­യാ­ക്കി.

സ്കൂൾ വി­ടു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും റിൽ­ക്കെ ഒരു ക­വി­താ­സ­മാ­ഹാ­രം (Leben und Lieder: Bilder und Tagebuchblatter—ജീ­വി­ത­വും ഗീ­ത­ങ്ങ­ളും: ചി­ത്ര­ങ്ങ­ളും ഡ­യ­റി­ക്കു­റി­പ്പു­ക­ളും) പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­രി­ച്ചു ക­ഴി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. സാ­ഹി­ത്യ­ത്തി­ലാ­ണു് തന്റെ ഭാ­വി­ജീ­വി­ത­മെ­ന്ന ല­ക്ഷ്യ­ബോ­ധ­വും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു വ­ന്നു­ക­ഴി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. 1895-ൽ അ­ദ്ദേ­ഹം പ്രാ­ഗ് യൂ­ണി­വേ­ഴ്സി­റ്റി­യിൽ ജർ­മ്മൻ ഭാ­ഷ­യും ക­ലാ­ച­രി­ത്ര­വും പ­ഠി­ക്കാൻ ചേർ­ന്നു. എ­ന്നാൽ പ­ഠ­ന­വു­മാ­യി പൊ­രു­ത്ത­പ്പെ­ടാ­നാ­വാ­തെ 1896-ൽ അ­ദ്ദേ­ഹം മ്യൂ­ണി­ച്ചി­ലേ­ക്കു പോയി. ആ ന­ഗ­ര­ത്തി­ന്റെ ബൗ­ദ്ധി­ക­വും സാ­ഹി­ത്യ­പ­ര­വു­മാ­യ അ­ന്ത­രീ­ക്ഷം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ അ­ഭി­രു­ചി­കൾ­ക്കു ചേ­രു­ന്ന­താ­യി­രു­ന്നു. Larenopfer, Traumgelkront എന്നീ ക­വി­താ­സ­മാ­ഹാ­ര­ങ്ങൾ ഇ­ക്കാ­ല­ത്തു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­രി­ച്ചു. ചില നാ­ട­ക­ങ്ങ­ളും എഴുതി അ­വ­ത­രി­പ്പി­ച്ചു. തന്റെ ആ­ദ്യ­കാ­ല­വ­ളർ­ച്ച­യിൽ നിർ­ണ്ണാ­യ­ക­സ്വാ­ധീ­നം ചെ­ലു­ത്തി­യ ഡാ­നി­ഷ് എ­ഴു­ത്തു­കാ­രൻ ജൻസു് പീ­റ്റർ ജേ­ക്ക­ബ്സെ­ന്നി­ന്റെ (Jens Peter Jacobsen) കൃ­തി­ക­ളു­മാ­യി പ­രി­ച­യ­പ്പെ­ടു­ന്ന­തും ഇ­ക്കാ­ല­ത്താ­ണു്.

1897-ൽ വെ­നീ­സു് സ­ന്ദർ­ശി­ക്കു­മ്പോ­ഴാ­ണു് ലൂ അന്ദ്രിയാസു്-​സലോമിയെ (Lou Andreas-​Salome) റിൽ­ക്കെ ആ­ദ്യ­മാ­യി കാ­ണു­ന്ന­തു്. അ­ന്നു് 36 വ­യ­സ്സു­ള്ള അവർ ഒരു ജർ­മ്മൻ ജ­ന­റ­ലി­ന്റെ­യും ഒരു റഷ്യൻ സ്ത്രീ­യു­ടേ­യും മ­ക­ളാ­യി­രു­ന്നു. ചെ­റു­പ്പ­ത്തിൽ ഫ്രീ­ഡ്രി­ഷ് നീച്ച (Friedrich Nietzsche) അ­വ­രോ­ടു പ്ര­ണ­യാ­ഭ്യർ­ത്ഥ­ന ന­ട­ത്തി­യെ­ങ്കി­ലും അവർ ഒ­ഴി­ഞ്ഞു­മാ­റു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. റിൽ­ക്കേ­യെ കാ­ണു­ന്ന­തി­നു പത്തു കൊ­ല്ലം മു­മ്പേ അവർ ഒരു ജർ­മ്മൻ പ്രൊ­ഫ­സ്സ­റെ വി­വാ­ഹം ചെ­യ്തി­രു­ന്നു. ലൂ­വു­മാ­യു­ള്ള ബന്ധം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ജീ­വി­ത­ത്തി­ലെ ഒരു വ­ഴി­ത്തി­രി­വാ­യി­രു­ന്നു. കാ­മു­കി മാ­ത്ര­മ­ല്ല, റിൽ­ക്കെ കൊ­തി­ച്ചി­രു­ന്ന മാ­തൃ­സാ­ന്നി­ദ്ധ്യം കൂ­ടി­യാ­യി­രു­ന്നു അവർ. ഇ­തി­നൊ­ക്കെ­പ്പു­റ­മേ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് റ­ഷ്യ­യെ പ­രി­ച­യ­പ്പെ­ടു­ത്തു­ന്ന­തും അ­വ­രാ­ണു്.

1899 വ­സ­ന്ത­കാ­ല­ത്തും 1900 വേ­ന­ല്ക്കാ­ല­ത്തും റിൽ­ക്കെ അ­വ­രോ­ടൊ­പ്പം റഷ്യ സ­ന്ദർ­ശി­ച്ചു. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ “ആർ­ജ്ജി­ത­ജ­ന്മ­ദേ­ശ”ങ്ങ­ളിൽ ആ­ദ്യ­ത്തേ­തും പ്ര­ധാ­ന­വു­മാ­യി­രു­ന്നു റഷ്യ. തന്റെ അ­നു­ഭൂ­തി­ക­ളു­ടെ, തന്റെ ആ­ന്ത­ര­യാ­ഥാർ­ത്ഥ്യ­ത്തി­ന്റെ പ്ര­തീ­ക­മാ­യ ഒരു ബാ­ഹ്യ­യാ­ഥാർ­ത്ഥ്യ­മാ­ണു് റിൽ­ക്കെ അവിടെ ക­ണ്ട­തു്. റഷ്യ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് ആ­ദി­മ­സ­ത്ത­യു­ടെ ഒരു പ്ര­തി­നി­ധാ­ന­മാ­യി­രു­ന്നു, ദൈ­വ­വും മ­നു­ഷ്യ­നും പ്ര­കൃ­തി­യും അ­ക­ലു­ഷ­മാ­യി ല­യി­ക്കു­ന്ന ഒരു മ­ണ്ഡ­ലം. ഇവിടെ വ­ച്ചു് അ­ദ്ദേ­ഹം ലിയോ ടോൾ­സ്റ്റോ­യു്, ലി­യ­നി­ദു് പാ­സ്റ്റർ­നാ­ക്കു് (ബോ­റി­സു് പാ­സ്റ്റർ­നാ­ക്കി­ന്റെ പി­താ­വു്), കർ­ഷ­ക­ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ ക­വി­യാ­യ സ്പി­രി­ഡോൺ ഡ്രോ­ഷിൻ തു­ട­ങ്ങി­യ­വ­രെ പ­രി­ച­യ­പ്പെ­ട്ടു. ത­ന്നിൽ മുള പൊ­ട്ടു­ക­യാ­യി­രു­ന്ന, കലയെ മ­ത­വി­ശ്വാ­സ­മാ­യി കാണുക എന്ന ആ­ശ­യ­ത്തി­നു പ്ര­ചോ­ദ­ക­മാ­യ കാ­വ്യ­സാ­മ­ഗ്രി­കൾ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് ഈ യാ­ത്ര­ക­ളിൽ നി­ന്നു ല­ഭി­ച്ചു. അ­തി­ന്റെ പ്ര­തി­ഫ­ല­ന­മാ­ണു് 1899–1903 കാ­ല­ത്തു് എ­ഴു­തി­ത്തീർ­ത്ത മൂ­ന്നു ഭാ­ഗ­ങ്ങ­ളു­ള്ള Das Stundenbuch enthaltend die drei Bücher: Vom moenchischen Leben; Von der Pilgerschaft; Von der Armuth und vom Tode (The Book of Hours) എന്ന ക­വി­താ­പ­ര­മ്പ­ര. ആ­ശ്ര­മ­ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ പു­സ്ത­കം, തീർ­ത്ഥാ­ട­ന­ത്തി­ന്റെ പു­സ്ത­കം, ദാ­രി­ദ്ര്യ­ത്തി­ന്റെ­യും മ­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ­യും പു­സ്ത­കം ഇ­ങ്ങ­നെ മൂ­ന്നു ഭാ­ഗ­ങ്ങ­ളാ­യി ഒരു കൂ­ട്ടം പ്രാർ­ത്ഥ­ന­കൾ ആണവ. “ക്രൈ­സ്ത­വ­സ­ന്ന്യാ­സി­മാ­രു­ടെ കീർ­ത്ത­ന­പു­സ്ത­ക­ത്തിൽ നി­ന്നു കീ­റി­യെ­ടു­ത്ത പോലെ”യു­ണ്ടെ­ന്നാ­ണു് ഇ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഹെ­സ്റ്റർ പി­ക്ക്മാൻ പ­റ­യു­ന്ന­തു്. “എ­ന്നാൽ ഒരു കീ­ഴ്മ­റി­ച്ചിൽ ന­ട­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. ദൈവം ഇവിടെ വെ­ളി­ച്ച­മ­ല്ല, ഇരുട്ടാണു്-​പിതാവല്ല, പു­ത്ര­നാ­ണു്, സ്ര­ഷ്ടാ­വ­ല്ല, സൃ­ഷ്ടി­യാ­ണു്. മ­നു­ഷ്യ­ന­ല്ല, അ­വ­നാ­ണു് ന­മ്മു­ടെ ഏ­റ്റ­വും അ­ടു­ത്ത അ­യ­ല്ക്കാ­രൻ; കാരണം, മ­നു­ഷ്യർ ത­മ്മിൽ­ത്ത­മ്മിൽ അ­ത്ര­യ്ക്ക­ക­ന്നു­പോ­യി­രി­ക്കു­ന്നു. അവർ ദൈ­വ­ത്തെ തേ­ടി­പ്പി­ടി­ക്ക­ണം, അ­വ­ന്റെ പേരു പ­റ­ഞ്ഞു് ആളുകൾ കൂ­ടി­നി­ല്ക്കു­ന്നി­ട­ത്ത­ല്ല, അവനവൻ ഒ­റ്റ­യ്ക്കു്.”

റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ ദൈവം സാ­മ്പ്ര­ദാ­യി­കാർ­ത്ഥ­ത്തി­ലു­ള്ള ഒരു ഈ­ശ്വ­ര­ന­ല്ല; അ­ദ്ദേ­ഹം ആ പദം ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്കു­ന്ന­തു് ഒരു ജീ­വ­ച്ഛ­ക്തി­യെ അ­ല്ലെ­ങ്കിൽ പ്ര­കൃ­തി­യെ, അ­ല്ലെ­ങ്കിൽ സ്വ­ന്തം അ­സ്തി­ത്വ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് സാ­വ­ധാ­നം ബോ­ധ­മു­ദി­ക്കു­ന്ന ഒരു ബ്ര­ഹ്മാ­ണ്ഡ­സ­ത്ത­യെ കു­റി­ക്കാ­നാ­ണു്. പ­രി­ണാ­മ­സി­ദ്ധാ­ന്ത­ത്തി­ന്റെ­യും അ­തി­മാ­നു­ഷ­നെ കു­റി­ച്ചു­ള്ള നീ­ച്ച­യു­ടെ സ­ങ്ക­ല്പ­ത്തി­ന്റെ­യും വി­ചി­ത്ര­മാ­യ ഒരു സ­ങ്ക­ല­ന­ത്തി­ലൂ­ടെ റിൽ­ക്കെ ചെ­ന്നെ­ത്തു­ന്ന­തു് പ്ര­പ­ഞ്ച­മെ­ന്ന പ്ര­ക്രി­യ­യു­ടെ ആ­ദി­കാ­ര­ണ­മാ­യ ഒരു ദൈ­വ­ത്തി­ല­ല്ല, അ­തി­ന്റെ അ­ന്തി­മ­ഫ­ല­മാ­യ ഒരു ദൈ­വ­ത്തി­ലാ­ണു്. ഈ പു­സ്ത­ക­ത്തി­ലെ മു­ഖ്യ­മാ­യ മ­റ്റൊ­രു പ്ര­മേ­യം ക­ല­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ള്ള ക­വി­യു­ടെ വീ­ക്ഷ­ണ­മാ­ണു്. “സർ­ഗ്ഗാ­ത്മ­ക­ത ഇ­ല്ലാ­ത്ത­വ­രു­ടെ ക­ല­യാ­ണു് മതം” എ­ന്നു് റിൽ­ക്കെ ഒ­രി­ട­ത്തു പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു­ണ്ടു്.

ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ റഷ്യൻ യാത്ര ക­ഴി­ഞ്ഞ­യു­ട­നേ റിൽ­ക്കെ ബ്രെ­മെ­നി­ന­ടു­ത്തു­ള്ള വോർ­പ്സ്വീ­ഡിൽ ക­ലാ­കാ­ര­ന്മാ­രു­ടെ ഒരു കോ­ള­ണി­യിൽ ചേർ­ന്നു. 1901-ൽ അ­ദ്ദേ­ഹം ക്ലാര വെ­സ്റ്റ്ഹോ­ഫി­നെ (Clara Westhoff) വി­വാ­ഹം ചെ­യ്തു; ഫ്ര­ഞ്ചു് ശി­ല്പി­യാ­യ ഓ­ഗ­സ്റ്റു് റോ­ദാ­ങ്ങി­ന്റെ (August Rodin) ശി­ഷ്യ­യാ­യി­രു­ന്നു ക്ലാര. 1901-ൽ അ­വർ­ക്കു് ഒരു മകൾ ജ­നി­ച്ചു; വൈ­കാ­തെ അവർ പി­രി­യു­ക­യും ചെ­യ്തു. ത­ങ്ങ­ളു­ടെ പ്ര­വർ­ത്ത­ന­മേ­ഖ­ല­ക­ളിൽ സ്വ­ത­ന്ത്ര­മാ­യി വ്യാ­പ­രി­ക്കു­ന്ന­തി­നാ­യി സൗ­ഹൃ­ദ­പ­ര­മാ­യ ഒരു വേർ­പി­രി­യ­ലാ­യി­രു­ന്നു അതു്.

1902-ൽ ഒരു ജർ­മ്മൻ പ്ര­സാ­ധ­ക­ന്റെ താ­ല്പ­ര്യാർ­ത്ഥം റോ­ദാ­ങ്ങി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഒരു പ­ഠ­ന­മെ­ഴു­താൻ റിൽ­ക്കെ പാ­രീ­സി­ലേ­ക്കു പോയി. അ­ടു­ത്ത പ­ന്ത്ര­ണ്ടു കൊ­ല്ല­ത്തേ­ക്കു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ കേ­ന്ദ്ര­മാ­യി­രു­ന്നു ആ നഗരം. മറ്റു ന­ഗ­ര­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കും രാ­ജ്യ­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കും യാത്ര ചെ­യ്യാൻ വേ­ണ്ടി അ­ദ്ദേ­ഹം പ­ല­പ്പോ­ഴും പാ­രീ­സു് വി­ട്ടു­പോ­യി­ട്ടു­ണ്ടു്; 1903-ൽ ഇ­റ്റ­ലി­യി­ലെ വി­യ­റെ­ഗ്ഗി­യൊ, 1903–04-ൽ റോം, 1904-ൽ സ്വീ­ഡൻ, 1906–08-ൽ കാ­പ്രി; കൂ­ടാ­തെ ദ­ക്ഷി­ണ ഫ്രാൻ­സു്, സ്പെ­യിൻ, ടു­ണീ­ഷ്യ, ഈ­ജി­പ്തു്. പുറമേ ബ­ന്ധു­ക്ക­ളേ­യും സു­ഹൃ­ത്തു­ക്ക­ളേ­യും സ­ന്ദർ­ശി­ക്കാ­നാ­യി ജർ­മ്മ­നി­യി­ലേ­ക്കും ഓ­സ്ട്രി­യാ­യി­ലേ­ക്കു­മു­ള്ള യാ­ത്ര­കൾ. പക്ഷേ, പാ­രീ­സാ­യി­രു­ന്നു റ­ഷ്യ­യെ­പ്പോ­ലെ­ത­ന്നെ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ര­ണ്ടാം വീടു്.

റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ പാ­രീ­സു് സു­ഖ­ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ ത­ല­സ്ഥാ­ന­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. ന­ര­കീ­യ­ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ, മു­ഖ­മി­ല്ലാ­ത്ത­വ­രു­ടെ, അ­ഗ­തി­ക­ളു­ടെ, വൃ­ദ്ധ­രു­ടെ, രോ­ഗി­ക­ളു­ടെ, മ­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ ന­ഗ­ര­വു­മാ­യി­രു­ന്നു അതു്. ഭീ­തി­യു­ടേ­യും ദാ­രി­ദ്ര്യ­ത്തി­ന്റെ­യും മ­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ­യും ത­ല­സ്ഥാ­നം. അ­തേ­ല്പി­ച്ച ആ­ഘാ­ത­ത്തി­നൊ­പ്പം പു­തി­യൊ­രു കവിയെ രൂ­പ­പ്പെ­ടു­ത്തി­യ മ­റ്റൊ­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു: റോ­ദാ­ങ്ങു­മാ­യു­ള്ള സ­ഹ­വാ­സ­ത്തിൽ നി­ന്നു കി­ട്ടി­യ ക­ല­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ള്ള പു­തി­യൊ­രു അ­വ­ബോ­ധം. ക­ലാ­കാ­രൻ പ്ര­ചോ­ദ­ന­ത്തി­നു വേ­ണ്ടി കാ­ത്തി­രി­ക്കു­ക എന്ന സാ­മ്പ്ര­ദാ­യി­ക­പാ­ഠ­ത്തി­നു പകരം റോ­ദാ­ങ്ങ് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ പ­ഠി­പ്പി­ച്ച­തു് നി­ര­ന്ത­രം പ്ര­വൃ­ത്തി ചെ­യ്യു­ക, കലയെ ഒരു പ്ര­വൃ­ത്തി­യാ­യി കാണുക എന്ന സ്വ­ന്തം രീ­തി­യാ­ണു്. വി­ശ­ദാം­ശ­ങ്ങൾ­ക്കും അർ­ത്ഥ­ഛാ­യ­കൾ­ക്കും പ്രാ­ധാ­ന്യം കൊ­ടു­ക്കു­ക, മ­റ്റെ­ന്തി­ലു­മു­പ­രി വി­ഷ­യ­ത്തി­ന്റെ രൂ­പ­ത്തെ തേ­ടി­പ്പോ­വു­ക, പ്ര­മേ­യ­ത്തി­നു് തൊ­ട്ട­റി­യാ­വു­ന്ന ഒരു രൂപം ന­ല്കു­ക. ലൂ­വ്രി­ലെ­യും നോ­ത്രു­ദാം ക­ത്രീ­ഡ്ര­ലി­ലേ­യും ക­ലാ­ശേ­ഖ­ര­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു് ക­വി­യ്ക്കു് ഒ­രുൾ­ക്കാ­ഴ്ച ന­ല്കി­യ­തും റോ­ദാ­ങ്ങ് ആ­യി­രു­ന്നു. ഷാൾ ബോ­ദ്ലേർ (Charles Baudelaire) ആ­യി­രു­ന്നു പാ­രീ­സു് റിൽ­ക്കേ­യ്ക്കു ന­ല്കി­യ കാ­വ്യ­മാ­തൃ­ക.

ഈ പാ­രീ­സു് ജീ­വി­ത­ത്തിൽ നി­ന്നാ­ണു് റിൽ­ക്കെ തന്റെ പുതിയ ക­വി­താ­രീ­തി മെ­ന­ഞ്ഞെ­ടു­ക്കു­ന്ന­തു്. ഇതിനെ അ­ദ്ദേ­ഹം വസ്തു-​കവിത എന്നു വി­ളി­ച്ചു. ദൈ­ന­ന്ദി­ന­ജീ­വി­ത­ത്തിൽ കാ­ണു­ന്ന മൂർ­ത്ത­വ­സ്തു­ക്ക­ളെ ല­ളി­ത­മാ­യ ഒരു പ­ദ­സ­ഞ്ച­യം കൊ­ണ്ടു് അ­നു­ഭ­വ­വേ­ദ്യ­മാ­ക്കു­ക എ­ന്ന­താ­ണു് ഈ ക­വി­ത­കൾ കൊ­ണ്ടു് റിൽ­ക്കെ ഉ­ദ്ദേ­ശി­ച്ച­തു്. 1907–08 കാ­ല­ത്തു് രണ്ടു ഭാ­ഗ­ങ്ങ­ളാ­യി ഇ­റ­ങ്ങി­യ Neue Gedichte (പുതിയ ക­വി­ത­കൾ) എന്ന സ­മാ­ഹാ­ര­മാ­ണു് ഈ ഘ­ട്ട­ത്തെ പ്ര­തി­നി­ധാ­നം ചെ­യ്യു­ന്ന­തു്. ഇതിലെ പല ക­വി­ത­ക­ളും, ശി­ല്പ­ങ്ങ­ളു­ടേ­യും ചി­ത്ര­ങ്ങ­ളു­ടേ­യും ഭാ­വ­നാ­പൂർ­ണ്ണ­മാ­യ ഭാ­ഷാ­പ­രി­വർ­ത്ത­ന­ങ്ങ­ളാ­ണു്. മറ്റു ചില ക­വി­ത­കൾ ഭൂ­ദൃ­ശ്യ­ങ്ങ­ളേ­യും ബൈബിൾ, മി­ത്തോ­ള­ജി­ക്കൽ പ്ര­മേ­യ­ങ്ങ­ളേ­യും ഒരു ചി­ത്ര­കാ­ര­നെ­പ്പോ­ലെ ആ­ലേ­ഖ­നം ചെ­യ്യു­ന്നു. സൂ­ക്ഷ്മ­ത­യു­ടേ­യും സ്വ­ച്ഛ­ത­യു­ടേ­യും പ­ര­മ­സീ­മ­യി­ലെ­ത്തു­ന്ന ഭാഷ നി­ല­വി­ലെ ഭാ­ഷ­യിൽ നി­ന്നു ഭി­ന്ന­മാ­യ മ­റ്റൊ­രു ഭാഷ ത­ന്നെ­യാ­കു­ന്നു. അതേ സമയം രൂ­പ­പ­ര­മാ­യ ഈ ഭ­ദ്ര­ത­യും ചാ­രു­ത­യും അവയിൽ നി­ഹി­ത­മാ­യ വൈ­കാ­രി­ക­വും നൈ­തി­ക­വു­മാ­യ വ്യാ­പാ­ര­ങ്ങ­ളെ മ­റ­ച്ചു­പി­ടി­ക്കു­ന്നു­മി­ല്ല. ലൂ സ­ലോ­മി­ക്കെ­ഴു­തി­യ ഒരു ക­ത്തിൽ റിൽ­ക്കെ തന്റെ ക­വി­താ­രീ­തി­യെ ഇ­ങ്ങ­നെ സം­ക്ഷേ­പി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്: “ഭീ­തി­യിൽ നി­ന്നു് വ­സ്തു­ക്കൾ സൃ­ഷ്ടി­ക്കു­ക.”

“പുതിയ ക­വി­ത­ക­ളു”ടെ ഗ­ദ്യ­രൂ­പ­ത്തി­ലു­ള്ള സ­മാ­ന്ത­ര­മാ­ണു് 1904-ൽ റോമിൽ വ­ച്ചെ­ഴു­തി­ത്തു­ട­ങ്ങി­യ Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge (മാൾ­ട്ടെ ലൂ­റി­ഡ്സു് ബ്രി­ഗ്ഗേ­യു­ടെ നോ­ട്ട്ബു­ക്കു­കൾ) എന്ന നോവൽ. ക­വി­ത­ക­ളിൽ പ­ശ്ചാ­ത്ത­ല­ത്തിൽ നി­ന്ന­തു് നോ­വ­ലിൽ മു­ന്നി­ലേ­ക്കു വ­രു­ന്നു: പാ­രീ­സി­ലെ ഒരു ഹോ­ട്ടൽ മു­റി­യിൽ ഒ­റ്റ­യ്ക്കു താ­മ­സി­ക്കു­ന്ന ഒ­രാ­ളു­ടെ വൈ­യ­ക്തി­ക­മാ­യ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ, “വ­സ്തു­ക്ക­ളു”ടെ സൃ­ഷ്ടി­ക്കു പ്ര­ചോ­ദ­ന­മാ­യ ആ “ഭീതി.” ക­വി­ത­കൾ സിം­ബ­ലി­സ്റ്റു­കൾ സ്വ­പ്നം കണ്ട “ശു­ദ്ധ­ക­വി­ത” യുടെ ഉ­ജ്ജ്വ­ല­മാ­യ മാ­തൃ­ക­യാ­ണെ­ങ്കിൽ മാൾ­ട്ടെ അ­സ്തി­ത്വ­വാ­ദ­സാ­ഹി­ത്യ­ത്തി­ന്റെ ഒ­ന്നാ­ന്ത­രം ആ­ദ്യ­കാ­ല­രൂ­പ­മാ­ണു്. മ­നു­ഷ്യ­നെ­ക്കാൾ, അ­വ­ന്റെ ലോ­ക­ത്തെ­ക്കാൾ ഉ­ന്ന­ത­മാ­യ­തെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും നി­ല­നി­ല്ക്കു­ന്നു­ണ്ടോ­യെ­ന്ന ക­വി­യു­ടെ സം­ശ­യ­ങ്ങൾ കൂ­ടി­വ­രു­ന്നു. ആ സ­ന്ദേ­ഹം ക­വി­ത­യെ­ഴു­തു­ന്ന­തി­നു് ക­വി­ക്കു­ള്ള ന്യാ­യീ­ക­ര­ണ­മാ­യി മാ­റു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു: ക­ല­യി­ലൂ­ടെ ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ ആ­ന്ത­രാർ­ത്ഥം തേടുക.

ഈ നോ­വ­ലി­നു ശേഷം റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ ര­ച­നാ­ജീ­വി­ത­ത്തിൽ ഒരു സ്തം­ഭ­നാ­വ­സ്ഥ തന്നെ ഉ­ണ്ടാ­യി. 1913-ൽ ഇ­റ­ങ്ങി­യ ചെറിയ ഒരു ക­വി­താ­സ­മാ­ഹാ­ര­മ­ല്ലാ­തെ പ­തി­മൂ­ന്നു കൊ­ല്ല­ത്തേ­ക്കു് അ­ദ്ദേ­ഹം മ­റ്റൊ­ന്നും തന്നെ പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­രി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി­ല്ല. 1912-ൽ വി­ലാ­പ­ഗീ­ത­ങ്ങ­ളു­ടെ ശൈ­ലി­യിൽ അ­ദ്ദേ­ഹം രണ്ടു ക­വി­ത­കൾ എഴുതി. പക്ഷേ അവ പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­രി­ക്കാൻ ഒ­രു­മ്പെ­ട്ടി­ല്ല. കാരണം, പു­തി­യൊ­രു ക­വി­താ­പ­ര­മ്പ­ര­യു­ടെ ആ­ദ്യ­ക­വി­ത­കൾ ആ­ണ­വ­യെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു തോ­ന്നി. ട്രീ­റ്റ്സി­യി­ലെ ഡ്യൂ­ണോ കാ­സി­ലിൽ താ­മ­സി­ക്കു­മ്പോ­ഴാ­ണു് റിൽ­ക്കെ ഈ ക­വി­ത­കൾ എ­ഴു­തു­ന്ന­തു്.

ഒ­ന്നാം ലോ­ക­മ­ഹാ­യു­ദ്ധം ആ­രം­ഭി­ക്കു­മ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹം മ്യൂ­ണി­ച്ചിൽ ആ­യി­രു­ന്നു. 1915 ഡി­സം­ബ­റിൽ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ­യും നിർ­ബ്ബ­ന്ധ­മാ­യി ഓ­സ്ട്രി­യൻ സൈ­ന്യ­ത്തി­ലെ­ടു­ത്തു. എ­ന്താ­യാ­ലും 1916 ജൂണിൽ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് സി­വി­ലി­യൻ ജീ­വി­ത­ത്തി­ലേ­ക്കു മ­ട­ങ്ങി­പ്പോ­രാൻ ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഇ­ക്കാ­ല­ത്തെ സാ­മൂ­ഹ്യാ­ന്ത­രീ­ക്ഷം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ജീ­വി­ത­ത്തി­നും ക­വി­ത­യ്ക്കും ചേർ­ന്ന­താ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. യു­ദ്ധം അ­വ­സാ­നി­ച്ച­പ്പോ­ഴേ­ക്കും മ­ര­വി­ച്ച ഒ­ര­വ­സ്ഥ­യി­ലാ­യി­രു­ന്നു അ­ദ്ദേ­ഹം. കാ­ര്യ­മാ­യി എ­ഴു­തി­യ­തു് 1915 ശ­ര­ത്ക്കാ­ല­ത്തു് ഡ്യൂ­ണോ വി­ലാ­പ­ത്തി­ന്റെ നാലാം ഭാഗം മാ­ത്രം.

അ­ടു­ത്ത ഏഴു കൊ­ല്ലം റിൽ­ക്കെ സ്വി­റ്റ്സർ­ല­ന്റിൽ ത­ന്നെ­യാ­യി­രു­ന്നു. റോൺ ന­ദി­യു­ടെ ക­ര­യി­ലു­ള്ള ഷാ­റ്റു ഡി മ്യൂ­സോ­ട്ടു് (Château de Muzot) എന്ന കാ­സി­ലിൽ ആ­യി­രു­ന്നു അ­ദ്ദേ­ഹം താ­മ­സി­ച്ചി­രു­ന്ന­തു്. 1922 ഫെ­ബ്രു­വ­രി­യിൽ വർ­ഷ­ങ്ങൾ­ക്കു മു­മ്പു് തു­ട­ങ്ങി­വ­ച്ച Duineser Elegien (ഡ്യൂ­ണോ വി­ലാ­പ­ഗീ­ത­ങ്ങൾ) അ­ദ്ദേ­ഹം പൂർ­ത്തി­യാ­ക്കി. മാ­ത്ര­മ­ല്ല, പ്ര­മേ­യ­ത്തി­ലും ഭാ­വ­ത്തി­ലും ആ ക­വി­ത­ക­ളോ­ടു സ­മാ­ന­മാ­യ മ­റ്റൊ­രു 55 ക­വി­ത­കൾ, Sonette an Orpheus (ഓർ­ഫ്യൂ­സു് ഗീ­ത­ക­ങ്ങൾ), അ­പ്ര­തീ­ക്ഷി­ത­മാ­യും അ­യ­ത്ന­മാ­യും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു ‘വ­ന്നു­ചേ­രു­ക’യും ചെ­യ്തു. “ആ­ധു­നി­ക­കാ­ല­ത്തു് എ­ഴു­ത­പ്പെ­ട്ട ഏ­റ്റ­വും മ­ഹ­ത്താ­യ ക­വി­താ­പ­ര­മ്പ­ര” എ­ന്നാ­ണു് കോളിൻ വിൽസൺ ഡ്യൂ­ണോ ക­വി­ത­ക­ളെ വി­ശേ­ഷി­പ്പി­ക്കു­ന്ന­തു്. എ­ലി­യ­ട്ടി­ന്റെ ‘ത­രി­ശു­ഭൂ­മി’ക്കു് ഇം­ഗ്ല­ണ്ടി­ലും അ­മേ­രി­ക്ക­യി­ലും ഉ­ണ്ടാ­യ സ്വാ­ധീ­ന­ത്തി­നു സ­മാ­ന­മാ­ണു് ഡ്യൂ­ണോ വി­ലാ­പ­ങ്ങൾ­ക്കു് ജർ­മ്മൻ സം­സാ­രി­ക്കു­ന്ന രാ­ജ്യ­ങ്ങ­ളിൽ ഉ­ണ്ടാ­യ­തെ­ന്നും അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­യു­ന്നു.

റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ ക­വി­ത­യു­ടെ ഉ­ച്ച­നി­ല­യാ­ണു് ഡ്യൂ­ണോ. Stundenbuch (Book of Hours) ൽ ദൈ­വ­ത്തി­നോ­ടു­ള്ള ഒരു മി­സ്റ്റി­ക്കി­ന്റെ ഭ­ക്തി­യാ­യി തു­ട­ങ്ങി­യ ജീ­വി­താ­രാ­ധ­ന മാൾ­ട്ടെ­യിൽ “ഒരു ഗർ­ത്ത­ത്തി­നു മേൽ തൂ­ങ്ങി­ക്കി­ട­ക്കു­ന്ന ഈ ജീ­വി­തം യ­ഥാർ­ത്ഥ­ത്തിൽ അ­സാ­ദ്ധ്യ­മാ­ണ്” എന്ന സ­ന്ദേ­ഹ­ത്തി­ലൂ­ടെ ഡ്യൂ­ണോ­യി­ലെ­ത്തു­മ്പോൾ സം­ശ­യ­ങ്ങ­ളൊ­ഴി­ഞ്ഞ ഒരു സ്തു­തി­യാ­യി മാ­റു­ന്നു. ആ­ധു­നി­ക­മ­നു­ഷ്യാ­വ­സ്ഥ­യെ പ്ര­തി­ഫ­ലി­പ്പി­ക്കു­ന്ന പു­തി­യൊ­രു മി­ത്താ­യി ഈ ക­വി­ത­ക­ളെ കാണാം. ഈ മി­ത്തിൽ ലോ­ക­ത്തി­ലാ­കെ വ്യാ­പ­ക­മോ അ­തി­ന­തീ­ത­മോ ആയ ഒരു സ­ത്ത­യി­ല്ല; പകരം ജീ­വി­ത­ത്തെ­യും മ­ര­ണ­ത്തെ­യും ഭൂ­മി­യേ­യും ആ­കാ­ശ­ത്തെ­യും കാ­ല­ത്തെ­യും ഒ­രു­മി­ച്ചുൾ­ക്കൊ­ള്ളു­ന്ന ഒ­രുൾ­പ്ര­പ­ഞ്ച­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ണു് റിൽ­ക്കെ പ­റ­യു­ന്ന­തു്. ബിം­ബ­ബ­ഹു­ല­മാ­യ ഒരു പ്ര­പ­ഞ്ച­ശാ­സ്ത്ര­ത്തി­ലൂ­ടെ­യാ­ണു് റിൽ­ക്കെ തന്റെ മി­ത്തി­നെ വി­ശ­ദീ­ക­രി­ക്കു­ന്ന­തു്. മൃഗം മുതൽ മാലാഖ വ­രെ­യുൾ­ക്കൊ­ള്ളു­ന്ന ഒരു ശ്രേ­ണീ­ബ­ന്ധ­മാ­ണു് ആ സത്ത. ഇവിടെ മ­നു­ഷ്യൻ നി­യു­ക്ത­നാ­യി­രി­ക്കു­ന്ന­തു് ദൃ­ശ്യ­മാ­യ­തി­നെ­യെ­ല്ലാം അ­ദൃ­ശ്യ­മാ­ക്കു­ക എന്ന ദൗ­ത്യ­ത്തി­ന്റെ നിർ­വ്വ­ഹ­ണ­ത്തി­നാ­ണു്. “അ­ദൃ­ശ്യ­ത്തി­ന്റെ തേ­നീ­ച്ച­ക­ളാ­ണു് നാം.” മ­നു­ഷ്യ­ന്റെ ഈ വിധി മൂർ­ത്ത­രൂ­പം പ്രാ­പി­ക്കു­ന്ന­തു് “പാ­ടു­ന്ന­തിൽ”, “സ്തു­തി­ക്കു­ന്ന­തിൽ” ആണു്. അ­ങ്ങ­നെ കവി മാ­ലാ­ഖ­യ്ക്കു (ദൈ­വ­ത്തി­ന്റെ പ­ര്യാ­യ­മാ­ണ­തു്) മു­ന്നിൽ മ­നു­ഷ്യ­വർ­ഗ്ഗ­ത്തി­ന്റെ പ്ര­തി­നി­ധി­യാ­കു­ന്നു. റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ ഈ സ­ന്ദേ­ശം ചിലർ പു­തി­യൊ­രു മ­ത­മാ­യി കാ­ണു­മ്പോൾ അ­നി­യ­ന്ത്രി­ത­മാ­യ സൗ­ന്ദ­ര്യ­വാ­ദ­മാ­യും ഒരു കവി തന്റെ സി­ദ്ധി­കൾ ഉ­പ­യോ­ഗ­പ്പെ­ടു­ത്തി സ്വയം വീ­ണ്ടെ­ടു­ക്കാൻ ന­ട­ത്തു­ന്ന ശ്ര­മ­ങ്ങ­ളാ­യും അതിനെ ത­ള്ളി­ക്ക­ള­യു­ന്ന­വ­രു­മു­ണ്ടു്.

ഓർ­ഫ്യൂ­സു് ഗീ­ത­ക­ങ്ങൾ റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ വി­ജ­യ­ഗീ­ത­ങ്ങൾ ആ­ണെ­ന്നു് സി. എം. ബൗറ (C. M. Bowra) ഒരു പ­ഠ­ന­ത്തിൽ പ­റ­യു­ന്നു. “കവിത എ­ന്നാൽ എ­ന്താ­ണെ­ന്നും എ­ന്താ­ണു് ത­നി­ക്ക­തിൽ നി­ന്നു കി­ട്ടി­യ­തെ­ന്നും എ­ന്താ­ണു് താൻ അതിൽ നി­ന്നു പ്ര­തീ­ക്ഷി­ക്കു­ന്ന­തെ­ന്നും റിൽ­ക്കെ ഈ ഗീ­ത­ക­ങ്ങ­ളിൽ കാ­ണി­ച്ചു­ത­രു­ന്നു. ആ­ഹ്ളാ­ദ­മാ­ണു് പ്ര­ബ­ല­മാ­യ ഭാവം. ഡ്യൂ­ണോ­യി­ലെ വേ­ദ­ന­യ്ക്കും ഉ­ത്ക­ണ്ഠ­യ്ക്കും പൂ­ര­ക­മാ­ണ­തു്. ഈ രണ്ടു പു­സ്ത­ക­ങ്ങ­ളും ഒ­ന്നാ­യി വേണം കാ­ണേ­ണ്ട­തു്; ഒ­ന്നു് മ­റ്റൊ­ന്നി­ന്റെ സാ­ന്നി­ദ്ധ്യ­ത്തി­ലാ­ണു് പ്ര­കാ­ശി­ക്കു­ന്ന­തും.”

തന്റെ ജീ­വി­താ­വ­സാ­ന­കാ­ല­ത്തു് റിൽ­ക്കെ പ്ര­ചോ­ദ­നം ക­ണ്ട­തു് വലേറി, കോ­ക്തോ തു­ട­ങ്ങി­യ ഫ്ര­ഞ്ചു് ക­വി­ക­ളി­ലാ­ണു്. ഇ­ക്കാ­ല­ത്തെ­ഴു­തി­യ മിക്ക ക­വി­ത­ക­ളും ഫ്ര­ഞ്ചിൽ ആ­യി­രു­ന്നു. എ­ന്നും അ­നാ­രോ­ഗ്യ­വാ­നാ­യി­രു­ന്ന റിൽ­ക്കെ ജനീവ ത­ടാ­ക­ത്തി­ന­രി­കി­ലു­ള്ള വാൽ­മൊ­ണ്ടു് സാ­നി­റ്റോ­റി­യ­ത്തിൽ ചി­കി­ത്സ­യി­ലി­രി­ക്കെ 1926 ഡി­സം­ബർ 29-നു് ലു­ക്കീ­മി­യ­യ്ക്കു കീ­ഴ­ട­ങ്ങി. സ്ഥാ­പ­ന­വ­ത്കൃ­ത­മാ­യ ക്രി­സ്തു­മ­ത­ത്തി­നെ­തി­രാ­യി­രു­ന്ന അ­ദ്ദേ­ഹം മ­ര­ണ­ശ­യ്യ­യി­ലും ഒരു പു­രോ­ഹി­ത­ന്റെ സാ­മീ­പ്യം വേ­ണ്ടെ­ന്നു വ­യ്ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഒരു കവി എന്ന നി­ല­യി­ലു­ള്ള റിൽ­ക്കേ­യു­ടെ വി­കാ­സ­ത്തെ ഹെർ­മ്മൻ ഹെ­സ്സെ ഇ­ങ്ങ­നെ വി­വ­രി­ക്കു­ന്നു: “അ­സാ­ധാ­ര­ണ­മാ­ണു്, ബൊ­ഹീ­മി­യൻ നാ­ടോ­ടി­ക്ക­വി­ത­യു­ടെ ത­രു­ണ­സം­ഗീ­ത­ത്തിൽ നി­ന്നു് ഓർ­ഫ്യൂ­സി­ലേ­ക്കു­ള്ള ആ യാത്ര… രൂ­പ­ത്തി­ന്മേ­ലു­ള്ള അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പാടവം ഓരോ ഘട്ടം ക­ഴി­യു­ന്തോ­റും കൂ­ടു­ക­യും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു് കൂ­ടു­തൽ കൂ­ടു­തൽ ചു­ഴി­ഞ്ഞി­റ­ങ്ങു­ക­യു­മാ­ണു്! ദി­വ്യാ­ത്ഭു­തം പോലെ ഉ­ത്ക­ണ്ഠാ­കു­ല­നാ­യ, സ­ന്ദേ­ഹി­യാ­യ, ബ­ല­ഹീ­ന­നാ­യ വ്യ­ക്തി പി­ന്നി­ലേ­ക്കു മാ­റു­ക­യും പ്ര­പ­ഞ്ച­സം­ഗീ­തം അ­യാ­ളി­ലൂ­ടെ പ്ര­തി­ദ്ധ്വ­നി­ക്കു­ക­യു­മാ­ണു്…” ഒരു മ­ത­വി­ശ്വാ­സ­വും സാ­ന്ത്വ­ന­മ­ണ­യ്ക്കാൻ ഇ­ല്ലാ­തി­രു­ന്ന റിൽ­ക്കെ കലയിൽ ശാ­ന്തി ക­ണ്ടെ­ത്തി. ഹോൾ­റൈ­ഡ് പ­റ­യു­ന്ന­പോ­ലെ “സ്വ­ന്തം അ­നു­ഭൂ­തി­കൾ ആ­വി­ഷ്ക­രി­ക്കാ­നും വി­പു­ല­മാ­ക്കാ­നു­മാ­യി റിൽ­ക്കെ എ­ഴു­തി­യ കവിത, താ­റു­മാ­റാ­യ ഈ ലോ­ക­ത്തു് സ്വ­ന്തം ദിശ ക­ണ്ടെ­ത്താൻ ആ­ധു­നി­ക­മ­നു­ഷ്യൻ ന­ട­ത്തി­യ ശ്ര­മ­ങ്ങ­ളിൽ വിജയം കണ്ട ഒ­ന്നാ­ണു്.”