സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ “Living with the Himalayan Masters” എന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ കണ്ട​താ​ണു താ​ഴെ​ച്ചേർ​ക്കു​ന്ന ഭാഗം:

“വായിൽ നി​ന്നു തീ​യു​ണ്ടാ​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞ ഒരു സ്വാ​മി​യെ ഞാൻ ഒരി​ക്കൽ കണ്ടു. അനേ​ക​മ​ടി ദൂ​ര​ത്തേ​ക്കാ​ണു് ആ അഗ്നി​ജ്വാല പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്ന​തു്. ഇതു സത്യ​മാ​ണോ എന്ന​റി​യാൻ വേ​ണ്ടി ഞാൻ ചില പരി​ശോ​ധ​ന​കൾ നട​ത്തി. ഫോ​സ്ഫെ​റ​സ് പോ​ലെ​യു​ള്ള വല്ല​തും പ്ര​സ​രി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണോ എന്ന സംശയം തീർ​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി ഞാൻ സ്വാ​മി​യോ​ടു വായ് കഴു​കാൻ പറ​ഞ്ഞു. എന്റെ സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടും ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ പരി​ശോ​ധി​പ്പി​ച്ചു. സ്വാ​മി സത്യ​സ​ന്ധ​നാ​ണെ​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ച്ച ഞാൻ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ലെ​ത്തി. ഈ മനു​ഷ്യൻ എന്റെ ആചാ​ര്യ​നെ​ക്കാ​ളും പു​രോ​ഗ​മി​ച്ച​വ​നാ​ണു്. തീർ​ച്ച”.

സ്വാ​മി എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: “നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആചാ​ര്യ​നോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞു് സമ​യ​വും ശക്തി​യും നഷ്ട​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​ണു്. എന്നോ​ടു കൂടി വരു. ഞാൻ യഥാർ​ത്ഥ​മായ അറിവു നല്കാം. തീ​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തു് എങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു ഞാൻ കാ​ണി​ച്ചു തരാം”.

(സ്വാ​മി രാമൻ ഈ അദ്ഭുത പ്ര​ക്രിയ ആചാ​ര്യ​നെ അറി​യി​ച്ച​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രാൻ ആചാ​ര്യൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ഇരു​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു​നാ​ഴിക അകലെ ഹി​മാ​ലയ പർ​വ്വ​ത​ത്തിൽ പാർ​ക്കു​ന്ന ആ ‘അഗ്നി​ജ്ജി​ഹ്വ​നെ’ രണ്ടു ദി​വ​സ​ത്തെ യാ​ത്ര​യ്ക്കു​ശേ​ഷം സ്വാ​മി രാമൻ കണ്ടു. അദ്ദേ​ഹം രാ​മ​ന്റെ ആചാ​ര്യ​നെ കണ്ട​യു​ട​നെ തല കു​നി​ച്ചു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മഠ​ത്തിൽ കു​റെ​ക്കാ​ലം കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടി​യ​വ​നാ​യി​രു​ന്നു തീ​സ്സ്വാ​മി. ആചാ​ര്യൻ ചോ​ദി​ച്ചു “നീ എന്താ​ണു് ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു്?”)

തീ​സ്സ്വാ​മി മറു​പ​ടി നല്കി: “ഗുരോ വായിൽ നി​ന്നു തീ​യു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ഞാൻ പഠി​ച്ചു”.

അഗ്നി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ വായിൽ നി​ന്നു ചാ​ടു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു് എന്നോ​ടു ആചാ​ര്യൻ കല്പി​ച്ചു: “അയാ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ക്കു എത്ര വർഷം കൊ​ണ്ടു് ഇതു പഠി​ച്ചു​വെ​ന്നു്”

“ഇതു പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാൻ ഇരു​പ​തു​കൊ​ല്ല​ത്തെ അഭ്യാ​സം വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു എനി​ക്കു്” എന്നു സ്വാ​മി​യു​ടെ മറു​പ​ടി.

എന്റെ ആചാ​ര്യൻ തീ​സ്സ്വാ​മി​യോ​ടു കൂടി പോ​കാ​നാ​ഗ്ര​ഹി​ച്ച എന്നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞു: “ഒരു സെ​ക്കൻ​ഡ് കൊ​ണ്ടു് ഒരു തീ​പ്പെ​ട്ടി​ക്കോ​ലു് തീ​യു​ണ്ടാ​ക്കു​മ​ല്ലോ. വായിൽ നി​ന്നു തീ​യു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ഇരു​പ​തു​കൊ​ല്ലം വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ നീ മണ്ട​നാ​ണു്. എന്റെ കു​ഞ്ഞേ ഇതു അറി​വ​ല്ല” പി​ന്നീ​ടു് ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി ഇത്ത​രം സി​ദ്ധി​കൾ​ക്കു് ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​യു​മാ​യി ഒരു ബന്ധ​വു​മി​ല്ലെ​ന്നു്.

ഇമ്മ​ട്ടി​ലു​ള്ള പല കഥ​ക​ളു​ടെ​യും വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും സമാ​ഹാ​ര​മാ​ണു് 487 പു​റ​ങ്ങ​ളു​ള്ള ഇപ്പു​സ്ത​കം.

സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ ആത്മ​ക​ഥ​യാ​ണു് ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​മെ​ങ്കി​ലും യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഇതു രചി​ച്ച​തു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നായ സ്വാ​മി അജ​യ​നാ​ണു്. ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​നും തത്വ​ചി​ന്ത​ക​നും യോ​ഗി​യു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി​രു​ന്ന സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നും സന്തത സഹ​ചാ​രി​യു​മായ സ്വാ​മി അജയൻ ഗു​രു​വി​ന്റെ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നും ഡയ​റി​ക​ളിൽ നി​ന്നും സമാ​ഹ​രി​ച്ച​തെ​ല്ലാം കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​യാ​ക്കി സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ മുൻ​പിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ച്ചു. “എന്തൊ​രു ഭാ​ര​മാ​ണു് നീ ഇന്നു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്” എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം അതു​വാ​ങ്ങി വച്ചു. രണ്ടു​കൊ​ല്ല​ത്തേ​ക്കു രാമൻ അതു തൊ​ട്ടി​ല്ല. അപ്പോൾ സ്വാ​മി അജ​യ​ന്റെ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​ടെ നിർ​ദ്ദേ​ശ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹം കഥകളെ പു​നഃ​സ്സം​വി​ധാ​നം ചെ​യ്തു. കഴി​യു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ വാ​ക്കു​ക​ളിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണു് ആത്മ​കഥ രൂപം കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എല്ലാം ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത്വ​ത്തി​ന്റെ വി​ശു​ദ്ധ​ര​ശ്മി​കൾ വീണ കഥകൾ. അവ സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ ജീ​വി​ത​കഥ എന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആധ്യാ​ത്മിക വി​കാ​സ​ത്തി​ന്റെ കഥ​യാ​ണു്. ഏതു പാ​മ​ര​നും ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ത്ത​ക്ക വി​ധ​ത്തിൽ ഗഹ​ന​ങ്ങ​ളായ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​ത്ത്വ​ങ്ങ​ളെ ഇതിൽ ലളി​ത​മാ​യി. അവ​ക്ര​മാ​യി പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഗ്ര​ന്ഥം വാ​യി​ച്ചു കഴി​യു​മ്പോൾ സ്വാ​മി രാമൻ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​യു​ടെ അധി​ത്യ​ക​യിൽ എത്തി​നി​ല്ക്കു​ന്ന​തു നമ്മൾ കാണും. പല കഥ​ക​ളും അദ്ദേ​ഹം ആഖ്യാ​നം ചെ​യ്യു​മ്പോൾ വി​ശ്വ​സി​ക്കാൻ വയ്യ എന്നു നമ്മൾ പറ​ഞ്ഞു​പോ​കും. എങ്കി​ലും ഋഷി​തു​ല്യ​നായ സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ രസന കള്ളം പറ​യു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു നമ്മൾ സ്വയം ഉദ്ഘോ​ഷി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും.

അധ്യാ​ത്മ​വാ​ദി​യു​ടെ പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട ലക്ഷ​ണം നി​സ്സ്വാർ​ത്ഥ​മായ മാ​ന​സിക നി​ല​യാ​ണു്. ഏതു വ്യ​ക്തി​യിൽ അതി​ല്ല​യോ അയാൾ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത്വ​ത്തിൽ ചെ​ന്ന​വ​ന​ല്ല. നിം കരോലി ബാബ എന്നൊ​രു ആചാ​ര്യ​നെ സ്വാ​മി രാ​മ​നു് അറി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ബാ​ബ​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​നായ ഒരു ഔഷധ വ്യാ​പാ​രി അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കാ​ണാ​നെ​ത്തി. ബാബ അയാളെ കണ്ട​യു​ട​നെ പറ​ഞ്ഞു: “എനി​ക്കു വി​ശ​ക്കു​ന്നു. നീ എന്താ​ണു് കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്?” “ഇതു് ആഴ്സ​നി​ക്കാ​ണു് (പാ​ഷാ​ണ​മാ​ണു്) ഞാൻ അങ്ങേ​യ്ക്കു് അല്പ​സ​മ​യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ ഭക്ഷ​ണം കൊ​ണ്ടു​ത​രാം” എന്നു് ഔഷധ വ്യാ​പാ​രി പറ​ഞ്ഞു. ബാബ അയാ​ളു​ടെ കൈയിൽ നി​ന്നു് പാ​ഷാ​ണം തട്ടി​പ്പ​റി​ച്ചു് മു​ഴു​വ​നും വാ​യി​ലേ​ക്കി​ട്ടു. വെ​ള്ള​വും കു​ടി​ച്ചു. ബാബ മരി​ക്കു​മെ​ന്നു വ്യാ​പാ​രി വി​ചാ​രി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് ഒന്നും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ല. ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​യു​ടെ മൂർ​ത്തി​മ​ദ്ഭാ​വ​മാ​യ​വ​രെ വി​ഷ​ത്തി​നു​പോ​ലും ഒന്നും ചെ​യ്യാൻ കഴി​യു​ക​യി​ല്ല എന്ന സത്യം പരോ​ക്ഷ​മാ​യി നമ്മ​ളെ ഗ്ര​ഹി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ഈ സംഭവം.

സ്വാ​മി രാമൻ മഹാ​ത്മ​ഗാ​ന്ധി യോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു് വാർ​ദ്ധ ആശ്ര​മ​ത്തിൽ താ​മ​സി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ആ സന്ദർ​ഭ​ത്തിൽ ഒരു കു​ഷ്ഠ​രോ​ഗി​യെ ഗാ​ന്ധി​ജി പരി​ച​രി​ക്കു​ന്ന​തു് അദ്ദേ​ഹം കണ്ടു. കു​ഷ്ഠ​രോ​ഗി സം​സ്കൃത പണ്ഡി​ത​നാ​യി​രു​ന്നു. ദേ​ഷ്യ​ക്കാ​ര​നായ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ സ്നേ​ഹ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു് മഹാ​ത്മാ​വ് പരി​ച​രി​ച്ച​തു്. സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ ആചാ​ര്യൻ

അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധി​ജി നട​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്നു്. രാമൻ ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ നട​ത്തം നി​രീ​ക്ഷി​ച്ചു. മറ്റു​ള്ള സന്ന്യാ​സി​ശ്രേ​ഷ്ഠ​ന്മാ​രു​ടെ നട​ത്ത​ത്തിൽ നി​ന്നു വി​ഭി​ന്ന​മാ​യി​രു​ന്നു മഹാ​ത്മാ​വി​ന്റെ നട​ത്തം. തന്റെ ശരീ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു വേർ​പെ​ട്ടു നട​ക്കു​മ്പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധി​ജി നട​ന്ന​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് (ഗാ​ന്ധി​ജി​ക്കു്) മൂ​ന്നു​പേ​രാ​യി​രു​ന്നു ഗു​രു​ക്ക​ന്മാർ; ക്രി​സ്തു, കൃ​ഷ്ണൻ, ബു​ദ്ധൻ രാ​ത്രി​യും പകലും സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അഗ്നി മഹാ​ത്മ​ജി​യിൽ ജ്വ​ലി​ച്ചു​നി​ന്നു​വെ​ന്നു് സ്വാ​മി രാമൻ എഴു​തു​ന്നു. ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ മകൻ രാ​മ​ദാ​സി​നെ സ്വാ​മി രാമൻ ഹി​മാ​ല​യ​ത്തി​ലെ മനോ​ഹ​ര​മായ ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു പോയി. ഗാ​ന്ധി​ജി​യെ കണ്ട​തു​പോ​ലെ സ്വാ​മി രാമൻ രവീ​ന്ദ്ര​നാഥ ടാ​ഗോ​റി നെയും രമണ മഹർഷി യെയും സന്ദർ​ശി​ച്ചു.

അര​വി​ന്ദ​ഘോ​ഷി നെയും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആശ്ര​മ​ത്തി​ലെ അമ്മ​യെ​യും കാണാൻ സ്വാ​മി രാമൻ ചെ​ന്നു. പല തവണ അര​വി​ന്ദ​നെ രാമൻ കണ്ടു. “His personality was very overpowering and inspiring. I started respecting his modern and intellectual approach of integral Yoga” എന്നാ​ണു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് സ്വാ​മി രാ​മ​ന്റെ നി​രീ​ക്ഷ​ണം.

ഒരു ജസൂ​യി​റ്റ് സാ​ധു​വി​നെ രാമൻ കണ്ട​തും രസ​ക​ര​മായ സം​ഭ​വ​മാ​ണു്. കു​ങ്കു​മ​വർ​ണ്ണ​ത്തി​ലു​ള്ള വസ്ത്ര​ങ്ങൾ ധരി​ച്ചു് കഴു​ത്തിൽ കു​രി​ശു തൂ​ക്കി നടന്ന ആ സാ​ധു​വി​നോ​ടു ക്രി​സ്തു​മ​ത​ത്തി​ന്റെ പ്രാ​യോ​ഗി​കാം​ശ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് സ്വാ​മി രാമൻ സം​സാ​രി​ച്ചു. സം​സ്കൃ​ത​ത്തി​ലും ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലും പല ദക്ഷി​ണേ​ന്ത്യൻ ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലും പാ​ണ്ഡി​ത്യ​മു​ള്ള ആ ജസൂ​യി​റ്റ് സാ​ധു​വി​ന്റെ ഉറച്ച വി​ശ്വാ​സം ക്രി​സ്തു ഹി​മാ​ല​യ​ത്തിൽ കു​റെ​ക്കാ​ലം പാർ​ത്തി​രു​ന്നു എന്ന​ത്രേ. ക്രി​സ്തു​വി​നോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു താൻ നട​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു് സാധു പറ​ഞ്ഞു. രണ്ടാ​യി​രം കൊ​ല്ല​ങ്ങൾ​ക്കു മുൻപ് ജീ​വി​ച്ച ക്രി​സ്തു​വു​മാ​യി നട​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു രാ​മ​ന്റെ സംശയം. സാ​ധു​ചി​രി​ച്ചി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു: “എന്തൊ​രു അജ്ഞത. ക്രി​സ്തു​വെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ അന്യൂ​നാ​വ​സ്ഥ​യാ​ണു്. ഏക​ത്വ​ത്തി​ന്റെ അവസ്ഥ. സത്യ​ത്തി​ന്റെ അവസ്ഥ. സത്യം അന​ശ്വ​ര​മാ​ണു്.” സ്വാ​മി രാ​മ​നു് സാ​ധു​വി​ന്റെ ‘ക്രി​സ്തു​ബോ​ധം’ നന്നേ ഇഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു.

സ്വാ​മി രാമൻ ശങ്ക​രാ​ചാ​ര്യ പീ​ഠ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നി​ന്റെ അധി​പ​തി​യാ​യി ആരോ​ഹ​ണം ചെ​യ്തി​രു​ന്നു ഇതി​ന​കം. ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത്വ​ത്തി​ലെ അന്ത​സ്സു് പൊ​ള്ള​യായ അന്ത​സ്സാ​ണെ​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ച്ച രാമൻ അതു​പേ​ക്ഷി​ച്ചു് കാ​ശ്മീ​രി​ലെ അമർ​നാ​ഥ് ഗു​ഹ​യി​ലേ​ക്കു പോയി. ഒരു കാ​ശ്മീ​രി പണ്ഡി​റ്റാ​യി​രു​ന്നു അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു വഴി കാ​ണി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്ത​തു്. യേ​ശു​ക്രി​സ്തു കാ​ശ്മീ​രിൽ ധ്യാ​ന​നി​ര​ത​നാ​യി വർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ആ പണ്ഡി​റ്റി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സം. അതിനു മൂ​ന്നു തെ​ളി​വു​കൾ അദ്ദേ​ഹം നല്കി. യേശു ധരി​ച്ചി​രു​ന്ന കഞ്ചു​കം കാ​ശ്മീ​രി​ലെ കഞ്ചു​ക​മാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹം തല​മു​ടി വളർ​ത്തി​യ​തും കാ​ശ്മീ​രി​ലെ രീ​തി​ക്കു സദൃ​ശ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു്. ക്രി​സ്തു​വി​ന്റെ അദ്ഭു​ത​കൃ​ത്യ​ങ്ങൾ യോ​ഗ​ത്തി​ലു​ള്ള അദ്ഭു​ത​കൃ​ത്യ​ങ്ങൾ പോ​ലെ​യാ​ണു്. യേ​ശു​ക്രി​സ്തു പതി​മ്മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ ഏഷ്യാ​മൈ​നർ വി​ട്ടു പോ​വു​ക​യും മു​പ്പ​തു വയ​സ്സ് ആകു​ന്ന​തു​വ​രെ കാ​ശ്മീർ താ​ഴ്‌​വ​ര​യിൽ ജീ​വി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു​വെ​ന്നു പണ്ഡി​റ്റ് സ്വാ​മി രാ​മ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു.

നമ്മു​ടെ പാ​ര​മ്പ​ര്യം ഭാ​ര​തി​യാ​ണെ​ന്നു രാമൻ പറ​യു​ന്നു. ഭാ എന്നാൽ ജ്ഞാ​നം. രതി എന്നാൽ സ്നേ​ഹം. ഭാ​ര​തി​യു​ടെ അർ​ത്ഥം ജ്ഞാ​ന​ത്തോ​ടു​ള്ള സ്നേ​ഹം (ജ്ഞാ​ന​ത്തെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന​വൻ എന്നു് സ്വാ​മി രാമൻ) ഭാരതം എന്ന വാ​ക്കി​ന്റെ അർ​ത്ഥം ആധ്യാ​ത്മി​ക​ജ്ഞാ​ന​മെ​ന്നാ​കു​ന്നു. അഹ​ങ്കാ​ര​ത്തെ ദൂ​രീ​ക​രി​ച്ചു് മഹാ​നായ ഒരാ​ചാ​ര്യൻ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ജ്ഞാ​ന​മാർ​ജ്ജി​ച്ച​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു് മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ ഇപ്പു​സ്ത​കം സഹാ​യി​ക്കും. (Himalaya International Institute of Yoga, Science and Philosophy of the U.S.A., Rs. 295).

സ്വാ​മി രാമൻ 1925-ൽ വട​ക്കേ​യി​ന്ത്യ​യിൽ ജനി​ച്ചു. ഹി​മാ​ലയ പർ​വ്വ​ത​ത്തി​ന്റെ താ​ഴ്‌​വ​ര​യിൽ ജീ​വി​ച്ച ഒരു മഹാ​യോ​ഗി​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി ആധ്യാ​ത്മിക കാ​ര്യ​ങ്ങൾ പഠി​ച്ചു. ബാം​ഗ്ലൂർ, പ്ര​യാഗ, ഓക്സ്ഫ​ഡ് സർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​ക​ളിൽ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം. ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലാ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ ശങ്ക​രാ​ചാ​ര്യ​രാ​യി. 1952-ൽ അതു ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു് ഹി​മാ​ല​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​ന്നു. ആചാ​ര്യ​ന്റെ ഉപ​ദേ​ശ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് പടി​ഞ്ഞാ​റൻ തത്ത്വ​ചി​ന്ത പഠി​ച്ചു. മോ​സ്കോ​യിൽ പാ​രാ​സൈ​ക്കോ​ളോ​ജി​ക്കൽ ഗവേ​ഷ​ണ​ത്തെ സഹാ​യി​ച്ചു. തി​രി​ച്ചു് ഇന്ത്യ​യി​ലെ​ത്തി ഹി​മാ​ല​യ​ത്തിൽ ആശ്ര​മം സ്ഥാ​പി​ച്ചു. 1996-ൽ അദ്ദേ​ഹം പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​ശ​രീ​രം ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് കവി​യും നോ​വ​ലി​സ്റ്റു​മായ വൊൾ​ട്ടർ ഡി​ല​മ​റി​ന്റെ (Walter de la Mare 1873–1956) കാ​വ്യ​ങ്ങ​ളെ അവ​ലം​ബി​ച്ചു് ഡി ലി​റ്റി​നു ‘തീ​സി​സ്’ തയ്യാ​റാ​ക്കിയ ഒരു സു​ഹൃ​ത്തു് എനി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ രണ്ടു​പേ​രും തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ ഒരു പു​സ്ത​ക​ക്ക​ട​യിൽ ചെ​ന്നു് ആ കവി​യു​ടെ സമ്പൂർ​ണ്ണ​കൃ​തി​കൾ വാ​ങ്ങി​ച്ചു. തി​രി​ച്ചു പോ​രു​മ്പോൾ കാ​ഴ്ച​ബം​ഗ്ലാ​വി​ന്റെ മുൻ​വ​ശ​ത്തു​ള്ള പൂ​ന്തോ​ട്ട​ത്തിൽ ഇരു​ന്നു. സു​ഹൃ​ത്തു് ഡി​ല​മ​റി​ന്റെ കാ​വ്യ​ഗ്ര​ന്ഥം തു​റ​ന്നു് ഒന്നു നോ​ക്കി. അരു​ണി​മ​യാർ​ന്ന മു​ഖ​ത്തോ​ടെ അദ്ദേ​ഹം പു​സ്ത​കം അട​ച്ചു വച്ചി​ട്ടു് എന്നെ നോ​ക്കി പു​ഞ്ചി​രി പൊ​ഴി​ച്ചു. വി​കാ​ര​ഭ​രി​ത​നാ​യി കു​റെ​നേ​ര​മി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ‘എന്താ കാ​ര്യം?’ എന്നു ഞാൻ ഉത്ക​ണ്ഠ​യോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ ‘ഞാൻ ‘The Listeners’ എന്ന കവിത വാ​യി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ചെറിയ കവിത. അതു വാ​യി​ച്ചു​തീർ​ന്നാൽ എന്റെ സൗ​ന്ദ​ര്യാ​സ്വാ​ദ​ന​വും തീർ​ന്നു പോ​കു​മ​ല്ലോ എന്നു കരുതി അതു പൂർ​ണ്ണ​മാ​യും വാ​യി​ക്കാ​തെ ഞാൻ പു​സ്ത​കം അട​യ്ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു’ എന്നു് അദ്ദേ​ഹം മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. ‘എന്തൊ​രു ഹി​പ്പൊ​ക്ര​സി’ എന്നു് മന​സ്സിൽ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു ഞാൻ സ്നേ​ഹി​ത​നെ തെ​ല്ലു പു​ച്ഛ​ത്തോ​ടെ നോ​ക്കി. കു​റെ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു് ഞങ്ങൾ യാത്ര പറ​ഞ്ഞു പി​രി​യു​ക​യും ചെ​യ്തു. അന്നു മു​ഴു​വൻ സമ​യ​വും ഞാൻ ആ ചങ്ങാ​തി​യു​ടെ—ഡി​ല​റ്റാ​ന്റി​യു​ടെ—നാ​ട്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു അവ​ജ്ഞ​യോ​ടെ ചി​ന്തി​ക്കു​ക​യാ​യി.

വർ​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു. ദസ്തെ​യെ​വ്സ്കി യുടെ ‘കു​റ്റ​വും ശി​ക്ഷ​യും’ എന്ന നോവൽ വാ​യി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഞാൻ ഒരു ദിവസം. സൊന്യ എന്ന വേ​ശ്യ​പ്പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ അച്ഛൻ അയാ​ളു​ടെ ജീ​വി​ത​കഥ റസ്കൽ നി​ക്ക​ഫി​നെ പറ​ഞ്ഞു കേൾ​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഭാ​ഗ​ത്തെ​ത്തി. സാ​മാ​ന്യം ദീർ​ഘ​ത​യു​ള്ള ആ ആത്മ​ക​ഥാ​ഖ്യാ​നം പകു​തി​യോ​ളം വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു് അതു തീർ​ന്നു​പോ​കു​മോ എന്നു സം​ശ​യി​ച്ചു ഞാൻ അതി​ന്റെ അന്ത്യ​ഭാ​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു കട​ലാ​സ് മറി​ച്ചു നോ​ക്കു​ക​യും പതി​ന​ഞ്ചു മി​നി​റ്റ് കൂടി വാ​യി​ച്ചാൽ ആഖ്യാ​നം പര്യ​വ​സാ​ന​ത്തി​ലെ​ത്തു​മെ​ന്നു​ക​ണ്ടു് നോവൽ അട​ച്ചു വയ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഞാനും ഹി​പ്പൊ​ക്ര​സി കാ​ണി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അല്ലേ, പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട വാ​യ​ന​ക്കാ​രേ? അല്ല. സൗ​ന്ദ​ര്യാ​സ്വാ​ദ​ന​ത്തി​നു് അറുതി വരു​ത്താൻ ഒരു സഹൃ​ദ​യ​നും കഴി​യു​ക​യി​ല്ല. The Listeners വാ​യി​ച്ചു വി​കാ​രാ​വേ​ശം കൊണ്ട സ്നേ​ഹി​ത​നെ ഞാൻ പു​ച്ഛി​ച്ച​തു തെ​റ്റു്.

മഹ​ത്ത​മ​മായ എല്ലാ കാ​വ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും നോ​വ​ലു​ക​ളു​ടെ​യും ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ളു​ടെ​യും സ്ഥി​തി ഇതു​ത​ന്നെ. ‘രഘു​വം​ശം’, ‘മേ​ഘ​സ​ന്ദേ​ശം’, ‘മഗ്ദ​ല​ന​മ​റി​യം’, ‘ഗീ​താ​ഞ്ജ​ലി’, ‘കാ​ര​മാ​സോ​വ് സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ’, ‘ഡ്രീന നദി​യി​ലെ പാലം’ ഇവ​വാ​യി​ക്ക​മ്പോൾ പാ​രാ​യ​ണം അവ​സാ​നി​ക്ക​രു​തെ​ന്നു കരുതി നമ്മൾ പു​സ്ത​കം അട​ച്ചു​വ​യ്ക്കും. മോ​പ​സാ​ങ്ങി ന്റെ​യും ചെ​ക്കോ​വി ന്റെ​യും കഥകൾ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ എനി​ക്കു് ഈ അനു​ഭ​വം ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഉറൂ​ബി​ന്റെ ‘വാ​ട​ക​വീ​ടു​കൾ’ എന്ന കഥ വാ​യി​ച്ച​പ്പോ​ഴും ആസ്വാ​ദ​നം അവ​സാ​നി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാ​നാ​യി ഞാൻ കഥാ​ഗ്ര​ന്ഥം അട​ച്ചു​വ​ച്ചു. കല നമ്മു​ടെ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യെ പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കു​മ്പോൾ അതി​ന്റെ ആ വിജയം സമ്മ​തി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാ​തി​രി​ക്കാ​നാ​യി​ട്ടാ​വാം നമ്മൾ ഗ്ര​ന്ഥ​മ​ട​ച്ചു വയ്ക്കു​ന്ന​തു്. അതും ഒരു വ്യാ​ഖ്യാ​നം തന്നെ.

ഇനി ശ്രീ. വത്സ​ലൻ വാ​തു​ശ്ശേ​രി മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലെ​ഴു​തിയ ‘പണി​ഷ്മെ​ന്റ്സ് ഇൻ ചൈന’ എന്ന കഥ വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കുക. ഒരു കോ​ള​ത്തി​ന​പ്പു​റം വായന നീ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ സഹൃ​ദ​യ​ത്വ​മു​ള്ള​വ​നു സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. നമ്മൾ വൈ​ര​സ്യ​ത്തോ​ടെ വാരിക ദൂ​രെ​യെ​റി​യു​ന്നു. എന്റെ സ്നേ​ഹി​ത​ന്റെ ഗ്ര​ന്ഥ​മ​ട​ച്ചു​വ​യ്ക്കൽ ആസ്വാ​ദ​ന​ത്തി​നു അന്ത്യം സം​ഭ​വി​ക്കു​മ​ല്ലോ എന്ന പേ​ടി​യാൽ. വത്സ​ല​ന്റെ കഥ​യുൾ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന വാരിക ദൂ​രെ​യെ​റി​യു​ന്ന​തു് വൈ​ര​സ്യ​ത്തി​ന്റെ ആക്ര​മ​ണ​ത്താൽ. ‘പണി​ഷ്മെ​ന്റ്സ് ഇൻ ചൈന’ എന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തെ​യും ഒരു ശ്രീ​ധ​ര​നെ​യും ഒരു ധർ​മ്മ​ലിം​ഗ​ത്തെ​യും കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കി വത്സ​ലൻ നിർ​മ്മി​ച്ചു വയ്ക്കു​ന്ന ഈ വൈ​രൂ​പ്യം അസ​ഹ​നി​യ​മാ​ണു്. എന്തി​നേ​റെ​പ്പ​റ​യു​ന്നു? മോ​പ​സാ​ങ്ങി​ന്റെ ‘കൊ​മേ​ഴ്സ്യൽ’ ചെ​റു​ക​ഥ​കൾ പോലും നമ്മ​ളെ മൂർ​ത്താ​വ​സ്ഥ​യി​ലേ​ക്കു നയി​ക്കു​ന്നു. വത്സ​ല​നും അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ​യു​ള്ള മറ്റു​ള്ള​വ​രും അമൂർ​ത്ത​മാ​യ​തു് ആവി​ഷ്ക​രി​ച്ചു് വാ​യ​ന​ക്കാ​രെ പീ​ഡി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

ഞാൻ ഈശ്വ​ര​വി​ശ്വാ​സി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും അമ്പ​ല​ങ്ങ​ളിൽ പോ​കു​ന്ന​വ​ന​ല്ല. എത്ര ‘സാ​ന്നി​ദ്ധ്യ​മു​ള്ള’ ക്ഷേ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു മറ്റു​ള്ള​വർ പറ​ഞ്ഞാ​ലും വി​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ കല്ലു​ക​ളാ​ണു്. ലോ​ഹ​നിർ​മ്മി​ത​ങ്ങ​ളായ വസ്തു​ക്ക​ളാ​ണു് എന്നേ എനി​ക്കു തോ​ന്നൂ. വർ​ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു മുൻപു ഗു​രു​വാ​യൂർ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ പോ​കേ​ണ്ട​താ​യി വന്നു എനി​ക്കു്. കൂ​ടെ​യു​ള്ള​വ​രെ തൊഴാൻ അക​ത്തേ​ക്കു് അയ​ച്ചി​ട്ടു് ഞാൻ അമ്പ​ല​ത്തി​നു വെ​ളി​യിൽ ഒരു മണി​ക്കൂ​റോ​ളം കാ​ത്തു​നി​ന്നു. അപ്പോൾ വരു​ന്നു പു​ത്തേ​ഴ​ത്തു രാ​മ​മേ​നോൻ. അദ്ദേ​ഹം ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ക​ത്തേ​ക്കു പോകാൻ എന്നെ സ്നേ​ഹ​പൂർ​വം വി​ളി​ച്ചി​ട്ടും ഞാൻ പോ​യി​ല്ല. കാ​ര്യ​മി​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ ആയ​തു​കൊ​ണ്ടു് എന്റെ വീ​ട്ടി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ശി​വ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ ഞാൻ പോ​കാ​റി​ല്ല എന്നു് എന്തി​നെ​ടു​ത്തു പറയണം? സൂ​പ്പർ സ്റ്റാർ ശ്രീ. സു​രേ​ഷ്ഗോ​പി അവിടെ വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന്റെ മുൻ​പിൽ കൂ​പ്പിയ കൈ​ക​ളു​മാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തു് ഞാൻ പലതവണ കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആകൃ​തി​സൗ​ഭ​ഗം ദർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ക​ത്തു​ള്ള വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന്റെ സൗ​ന്ദ​ര്യം കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. പക്ഷേ ഇന്നു സന്ധ്യാ​വേ​ള​യിൽ അമ്പ​ല​ത്തി​ന്റെ മുൻ​പി​ലൂ​ടെ എനി​ക്കു പോ​കേ​ണ്ട​താ​യി വന്നു. മണി​നാ​ദം. എന്തൊ​രു സു​ഖ​മാ​ണു് അതു് എനി​ക്കു പ്ര​ദാ​നം ചെ​യ്ത​തു്! ‘അപ്സ​ര​സ്സു​കൾ പോലെ അദ്ഭു​താം​ഗി​മാർ വലം​വ​യ്ക്കു​ന്നു. നട​ന്നു​ന​ട​ന്നു് വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി ഞാൻ. റ്റ്യൂ​ബ് ലൈ​റ്റി​ന്റെ മയൂ​ഖ​മാ​ല​കൾ. പഞ്ച​ലോ​ഹ​നിർ​മ്മി​ത​മായ ‘മെ​മെ​ന്റോ’യിലെ സൂ​ര്യ​നെ​യും അരു​ണ​നെ​യും കു​തി​ര​ക​ളെ​യും തി​ള​ക്കു​ന്നു. കു​തി​ര​ക​ളു​ടെ കടി​ഞ്ഞാൺ പോലും സ്വർ​ണ്ണ​നൂ​ലു​ക​ളാ​യി മാ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. മു​റി​യി​ലെ​ത്തി. കെൻ​വിൽ​ബ​റി​ന്റെ ഗ്ര​ന്ഥ​ത​ല്ല​ജ​ങ്ങൾ ചി​ത​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു. അവ​യി​ലെ ചി​ന്താ​ര​ത്ന​ങ്ങൾ കാ​ന്തി ചി​ന്തു​ന്നു. ഞാൻ മല​യാ​ള​പു​സ്ത​ക​ങ്ങൾ വി​ല​കൊ​ടു​ത്തു വാ​ങ്ങാ​റി​ല്ല. പക്ഷേ ഇന്നു കറ​ന്റ് ബു​ക്ക്സിൽ നി​ന്നു് ശ്രീ. സേ​തു​വി​ന്റെ ‘കൈ​മു​ദ്ര​കൾ’ എന്ന പുതിയ നോവൽ 175 രൂപ കൊ​ടു​ത്തു വാ​ങ്ങി. വി​ദ്യു​ച്ഛ​ക്തി പ്ര​കാ​ശ​ത്തിൽ നോവൽ ശോ​ഭി​ക്കു​ന്നു. ഉള്ള​ട​ക്ക​ത്തി​നും തി​ള​ക്കം കാണും. സേതു എഴു​തി​യ​ത​ല്ലേ. ഇതെ​ഴു​തു​മ്പോൾ എന്റെ പേ​ന​യു​ടെ നി​ബ്ബ് പോലും സ്വർ​ണ്ണം പോലെ പ്ര​കാ​ശി​ക്കു​ന്നു. പാ​ത​യു​ടെ രണ്ടു വശ​ങ്ങ​ളി​ലു​മാ​യി സൗ​ധ​ങ്ങൾ. അറേ​ബ്യൻ കഥ​ക​ളി​ലെ കൊ​ട്ടാ​ര​ങ്ങൾ പോലെ അവ നി​ലാ​വിൽ വെൺ​മ​യാർ​ന്നു നി​ല്ക്കു​ന്നു. എല്ലാം സ്വർ​ണ്ണ​മ​യം, ധവ​ള​മ​യം, എല്ലാം ആഹ്ലാ​ദ​മ​യം, ഞാൻ ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി വാ​രി​ക​യെ​ടു​ത്തു ശ്രീ. ശ്രീ​വ​രാ​ഹം ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ ‘ഏഴി​ലം​പാല’ എന്ന ചെ​റു​കഥ വാ​യി​ച്ചു. തു​ടർ​ന്നു് ശ്രീ. ടി. എസ്. സു​ഭീ​ഷി​ന്റെ ‘സ്വ​പ്നാ​ന്ത​രം’ എന്ന കഥയും. കാ​ഞ്ച​ന​ശോ​ഭ​യും മാ​ന​സോ​ല്ലാ​സ​വും ഇല്ലാ​തെ​യാ​യി. സ്യൂ​ഡോ ആർ​ടി​ന്റെ അന്ധ​കാ​രം! ‘നക്ഷ​ത്രം സ്വ​ന്തം രശ്മി​കൾ കൊ​ണ്ടു് മു​ക്കു​റ്റി​പ്പൂ​വി​നെ മറ്റൊ​രു നക്ഷ​ത്ര​മാ​ക്കു​ന്ന​തു പോലെ’. (മഹാ​ക​വി​യു​ടെ പ്ര​യോ​ഗം) പ്ര​തി​പാ​ദ്യ വി​ഷ​യ​ത്തെ പ്ര​തി​ഭ​കൊ​ണ്ടു ജ്വ​ലി​പ്പി​ക്കാൻ കഥാ​കാ​ര​ന്മാ​രായ നി​ങ്ങൾ​ക്കു അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടെ​ങ്കിൽ വേണ്ട. ഇരു​ട്ടു പര​ത്താ​തി​രു​ന്നാൽ മതി.

വി​ദ്യു​ച്ഛ​ക്തി ഇല്ലാ​തെ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇനി മു​പ്പ​തു മി​നി​റ്റോ​ളം കാ​ത്തി​രി​ക്ക​ണം. അപ്പോൾ കി​ട്ടി​യാ​ലാ​യി. ഇല്ലെ​ങ്കി​ലാ​യി. അതു​കൊ​ണ്ടു ചാ​രു​ക​സേ​ര​യു​ടെ കൈയിൽ മെ​ഴു​കു​തി​രി കത്തി​ച്ചു​വ​ച്ചു. നി​ലാ​വു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ആ വെ​ളി​ച്ച​ത്തിൽ എഴു​താ​നൊ​ക്കു​ക​യി​ല്ല​ല്ലോ. മാ​ത്ര​മ​ല്ല ചന്ദ്രൻ ഇപ്പോൾ ഒരു വലിയ മേ​ഘ​ത്തി​ന്റെ പി​റ​കി​ലു​മാ​ണു്. മെ​ഴു​കു​തി​രി ദീപം കൈ​യു​യർ​ത്തി അപ്ര​മേയ പ്ര​ഭാ​വ​മാർ​ന്ന ശക്തി​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ വന്ദി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അതേ സമയം അത​റി​യാ​തെ തന്നെ സ്വ​ന്തം ശീ​ത​ള​ര​ശ്മി​കൾ എന്റെ വെൺ​മ​യാർ​ന്ന കട​ലാ​സ്സി​ലേ​ക്കു വീ​ഴ്ത്തി എഴു​താൻ സഹാ​യി​ക്കു​ന്നു. ഡോ​ക്ടർ സി. വി. ആന​ന്ദ​ബോ​സും ഇതു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് അനു​ഷ്ഠി​ക്കു​ന്ന​തു്. അദ്ദേ​ഹം എൻ. വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യ​രെ പ്ര​ബ​ന്ധ​ത്തി​ലൂ​ടെ സ്മ​രി​ക്കു​ന്നു. ആ സ്മരണ വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​നായ എന്നെ പരോ​ക്ഷ​മാ​യി സഹാ​യി​ക്കു​ന്നു. എൻ. വി​യു​ടെ സമാ​ദ​ര​ണീ​യ​മായ സ്വ​ത്വ​ശ​ക്തി​യെ​യും വ്യ​ക്തി​ത്വ​ശ​ക്തി​യെ​യും കു​റി​ച്ചു് എനി​ക്കു് അറിവു നല്കു​ന്നു.

എനി​ക്ക​റി​യാ​വു​ന്ന വലിയ ബു​ദ്ധി​ശാ​ലി​ക​ളിൽ അനി​ഷേ​ധ്യ​മായ സ്ഥാ​ന​മു​ണ്ടു് ഡോ​ക്ടർ സി. വി. ആന​ന്ദ​ബോ​സി​നു്. നല്ല സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ. പ്ര​ഗ​ല്ഭ​നായ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി. വാ​ഗ്മി, സമൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ നന്മ​യ്ക്കു​വേ​ണ്ടി അക്ഷീ​ണ​യ​ത്നം ചെ​യ്യു​ന്ന മനു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹി—ആന​ന്ദ​ബോ​സ് ഇവ​യെ​ല്ലാ​മാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹം വേ​റൊ​രു മഹാ​വ്യ​ക്തി​യെ—എൻ,വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യ​രെ—നമ്മു​ടെ മുൻ​പിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്നു.

ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ Sincerity എന്നു പറ​യു​ന്ന സത്യ​സ​ന്ധ​ത​യാ​ണു് ഈ പ്ര​ബ​ന്ധ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​മു​ദ്ര (ഡോ​ക്ടർ സി. വി. ആന​ന്ദ​ബോ​സി​ന്റെ പ്ര​ബ​ന്ധം മല​യാ​ളം വാ​രി​ക​യിൽ).

എല്ലാ മത​ങ്ങ​ളി​ലും മൗ​ലി​ക​വാ​ദി​കൾ ഉണ്ടു്. മന​സ്സി​ന്റെ വാ​തി​ലി​ലൂ​ടെ യു​ക്തി​യെ കഴു​ത്തിൽ​പ്പി​ടി​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​ക്കു തള്ളി​യി​ട്ടു് ആ വാതിൽ ശബ്ദ​ത്തോ​ടെ അട​ച്ചു് അക​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​ണു് മൗ​ലി​ക​വാ​ദി​കൾ. അവർ അസ​ത്യ​ത്തിൽ ആമ​ജ്ജ​നം ചെ​യ്തു് അതു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് സത്യ​മെ​ന്നു കരു​തു​ന്നു. നമ്മു​ടെ കൊ​ച്ചെ​ഴു​ത്തു​കാ​രെ ഈ മൗ​ലി​ക​വാ​ദി​ക​ളോ​ടു തട്ടി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യാൽ മൗ​ലി​ക​വാ​ദി​ക​ളാ​ണു് ഭേ​ദ​പ്പെ​ട്ട​വ​രെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. ഈ പി​ഗ്മി​കൾ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു തങ്ങൾ​ക്കു ജയ​ന്റി​ന്റെ ശക്തി​യു​ണ്ടെ​ന്നു്. അവ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു് അനു​കൂ​ല​മ​ല്ലാ​ത്ത രീ​തി​യിൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും പറ​ഞ്ഞാൽ അതു പറ​യു​ന്ന​വ​നെ അവർ അസ​ഭ്യം പറ​യു​ന്നു. അതേ​സ​മ​യം തങ്ങൾ​ക്കു് എന്തു കഴി​വു​ണ്ടെ​ന്നു് അക്കൂ​ട്ടർ ആലോ​ചി​ക്കു​ന്നു​മി​ല്ല. അന​ന്ത​മായ കാ​ല​പ്ര​വാ​ഹ​ത്തിൽ വലിയ ജീ​നി​യ​സ്സു​കൾ പോലും കട​പു​ഴ​കി വീ​ണു​പോ​കും. വീണു പോ​യി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്. അപ്പോൾ ഈ ക്ഷു​ദ്ര​ജീ​വി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എന്തു പറ​യാ​നി​രി​ക്കു​ന്നു? ലി​ലി​പ്യൂ​ഷ്യ​രേ (സ്വീ​ഫ്റ്റി​ന്റെ സാ​ങ്ക​ല്പി​ക​ലോ​കം ലി​ലീ​പൂ​ട്. അവി​ട​ത്തെ തീ​രെ​ക്കൊ​ച്ചായ ആളുകൾ ലി​ലി​പ്യൂ​ഷ്യർ) നി​ങ്ങൾ​ക്കു പണ്ടേ ഉപ​ദേ​ശം നല്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടു് ഒരാൾ. ‘Know Thyself’