മനോ​ര​ഞ്ജ​ക​മായ പു​സ്ത​ക​മാ​ണു് ഗു​സ്താ​ഫി​ന്റെ (Gustav Janouch) “Conversations with Kafka ” എന്ന​തു്. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം പബ്ളി​ക് ലൈ​ബ്ര​റി​യിൽ നി​ന്നു് ഞാൻ വാ​യി​ക്കാ​നെ​ടു​ത്ത ഇപ്പു​സ്ത​കം കാ​ലാ​വ​ധി തീർ​ന്നി​ട്ടും തി​രി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാ​തെ പു​തു​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു് മൂ​ന്നു മാ​സ​ത്തോ​ളം കൈയിൽ വച്ചി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ​യും ‘റി​ന്യൂ’ ചെ​യ്യാൻ യത്നി​ച്ച​പ്പോൾ ലൈ​ബ്ര​റി അധി​കാ​രി​കൾ ഉച്ച​ത്തിൽ “നോ” എന്നു പറ​ഞ്ഞു. അങ്ങ​നെ അതു തി​രി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി വന്നു. പി​ന്നീ​ടു് നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ പു​സ്ത​കം കാ​ണാ​നി​ല്ല. എങ്കി​ലും അതിലെ പല ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും എനി​ക്കു ഹൃ​ദി​സ്ഥ​ങ്ങ​ളാ​ണു്. ഗു​സ്താ​ഫ് ഒരു ദിവസം കാ​ഫ്കാ​യോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു വന്നു. വീ​ട്ടി​നു സമീപം വച്ചു് അവർ ബ്രോ​റ്റി നെയും (Max Brod, 1884–1968, ജർ​മ്മൻ നോ​വ​ലി​സ്റ്റ്, കാ​ഫ്കാ​യു​ടെ കൃ​തി​കൾ എഡി​റ്റ് ചെയ്ത ആൾ) അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യെ​യും കണ്ടു. കു​റ​ച്ചു​നേ​രം സം​സാ​രി​ച്ച​തി​നു ശേഷം വൈ​കീ​ട്ടു് ഒരു​മി​ച്ചു കൂ​ടാ​മെ​ന്നു തീ​രു​മാ​നി​ച്ചി​ട്ടു് അവർ പി​രി​ഞ്ഞു. ബ്രോ​റ്റി​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യെ ഇഷ്ട​പ്പെ​ട്ടോ എന്നു് കാ​ഫ്കാ, ഗു​സ്താ​ഫി​നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു. അദ്ഭു​ത​ക​ര​മായ വി​ധ​ത്തിൽ നീ​ല​ക്ക​ണ്ണു​ക​ളു​ണ്ടു് അവൾ​ക്കെ​ന്നു ഗു​സ്താ​ഫ് മറു​പ​ടി നല്കി. കാ​ഫ്കാ​യ്കു് വി​സ്മ​യം. അദ്ദേ​ഹം “ഉടനെ നി​ങ്ങൾ അതു് കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചോ?” എന്നു സ്നേ​ഹി​ത​നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു. “ഞാൻ ആരെ​ക്ക​ണ്ടാ​ലും കണ്ണു​കൾ നോ​ക്കും. വാ​ക്കു​ക​ളേ​ക്കാൾ അവ സാർ​ത്ഥ​ക​ങ്ങ​ളാ​ണു്” എന്നു് ഗു​സ്താ​ഫ്. കാ​ഫ്കാ അതു കേ​ട്ടി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം അകലെ നോ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടു് കാ​ഫ്കാ പറ​ഞ്ഞു: “എന്റെ സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാർ​ക്കെ​ല്ലാം വി​സ്മ​യ​ദാ​യ​ക​ങ്ങ​ളായ കണ്ണു​ക​ളു​ണ്ടു്. ഞാൻ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന ഇരു​ട്ട​റ​യിൽ പ്ര​കാ​ശം പ്ര​സ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു് അവ​രു​ടെ കണ്ണു​ക​ളി​ലെ തി​ള​ക്കം മാ​ത്ര​മാ​ണു്. അതും കൃ​ത്രി​മ​മായ തി​ള​ക്ക​മ​ത്രേ. കാ​ഫ്കാ ചി​രി​ച്ചു. ഗു​സ്താ​ഫി​നു് കൈ​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു് വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു കയ​റി​പ്പോ​യി. കാ​ഫ്കാ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട വാ​യ​ന​ക്കാർ മന​സ്സി​രു​ത്ത​ണം. സ്നേ​ഹി​ത​രു​ടെ കണ്ണു​ക​ളി​ലെ തി​ള​ക്കം കൃ​ത്രി​മ​മാ​ണു്. സു​ഹൃ​ത്തു​ക്കൾ തമ്മി​ലു​ള്ള സ്നേ​ഹം വെറും ഹി​പ്പൊ​ക്ര​സി​യാ​ണു്. സന്ദർ​ഭം വര​ട്ടെ. ഒരു സ്നേ​ഹി​തൻ കൂടെ നട​ക്കു​ന്ന​വ​നെ ചതി​ക്കും. പ്രാ​യ​മേ​റെ​യായ ഞാൻ ഈ സത്യം—സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാർ വഞ്ചി​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​ണു് എന്ന​തു്—ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

അവർ ഒരി​ക്ക​ലും പി​രി​യാ​ത്ത സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. അടു​ത്ത​ടു​ത്ത വീ​ടു​ക​ളി​ലേ താ​മ​സി​ക്കൂ. ഒരു​മി​ച്ചു് സിനിമ കാണാൻ പോകും. അവ​രു​ടെ സഹ​ധർ​മ്മി​ണി​ക​ളും കൂ​ട്ടു​കാർ. ഒരാ​ളി​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന പല​ഹാ​ര​ങ്ങൾ അടു​ത്ത വീ​ട്ടി​ലെ സ്നേ​ഹി​ത​നു കൊ​ടു​ത്ത​യ​യ്ക്കും. അവിടെ നി​ന്നു് ഇങ്ങോ​ട്ടും. പണ​ത്തി​നു് പ്ര​യാ​സം വന്നാൽ ഒന്നു സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ക​യേ വേ​ണ്ടു. ബാ​ങ്കിൽ കാ​റിൽ​ച്ചെ​ന്നു് ഭീ​മ​മായ സംഖ്യ എടു​ത്തു് ഒരു സു​ഹൃ​ത്തു് മറ്റേ സു​ഹൃ​ത്തി​നു കൊ​ടു​ക്കും. തി​രി​ച്ചു അതു ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന പതി​വി​ല്ല. കൊ​ടു​ത്താ​ലാ​യി, ഇല്ലെ​ങ്കി​ലാ​യി. അങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ സർ​ക്കാർ അവരെ രണ്ടു സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റി. ചാർ​ജ്ജ് എടു​ത്തി​ട്ടു് രണ്ടു​പേ​രും ശ്ര​മ​മാ​യി ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തു തന്നെ വരാൻ. ആ യത്നം സഫ​ലീ​ഭ​വി​ച്ചു. അടു​ത്ത​ടു​ത്തു​ള്ള വീ​ടു​കൾ വാ​ട​ക​യ്ക്കെ​ടു​ത്തു രണ്ടു​പേ​രും താ​മ​സ​മാ​യി. പുതിയ സ്ഥ​ല​മാ​യ​തു​മി​ല്ല. ഇങ്ങ​നെ കഴി​യു​മ്പോൾ അവരിൽ ഒരാൾ പൊ​ടു​ന്ന​നെ രാ​ത്രി സമ​യ​ത്തു മരി​ച്ചു. നേരം വെ​ളു​ത്ത​പ്പോൾ മൃ​ത​ദേ​ഹം വരാ​ന്ത​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു് ആളുകൾ കണ്ടു. കമ്പി​കൾ വേ​ണ്ട​ത്ത​ക്ക​വർ​ക്കു് അയ​ച്ചു അവർ. ബന്ധു​ക്ക​ളും സ്നേ​ഹി​ത​രും വന്നു​കൂ​ടി. മരി​ച്ച​യാ​ളി​ന്റെ മി​ത്രം കര​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു് അങ്ങി​ങ്ങാ​യി ഓടു​ക​യാ​ണു്. അയാൾ പൊ​ലീ​സ് ഡി​പാർ​ട്മെ​ന്റി​ലെ ഉന്ന​ത​സ്ഥാ​ന​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. അപ്പോൾ മരി​ച്ച​യാ​ളി​ന്റെ ബന്ധു​വി​നെ വി​ളി​ച്ചു് മൂ​ന്നു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാർ കാ​തിൽ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു: “ഇതു​ക​ണ്ടു് വി​ശ്വ​സി​ക്ക​രു​തു്. ഇയാൾ (ചര​മ​മ​ട​ഞ്ഞ ആളി​ന്റെ മി​ത്രം) കൊ​ല​പാ​ത​കി​യാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ വിഷം കൊ​ടു​ത്തു കൊ​ന്ന​താ​ണു്. സ്ത്രീ​വി​ഷ​യ​ക​മായ എന്തോ തെ​റ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​യാ​ലാ​ണു് അയാൾ ഈ പാതകം ചെ​യ്ത​തു്. അതി​നാൽ പോ​സ്റ്റ്മോർ​ട്ടം പരി​ശോ​ധന കൂ​ടാ​തെ മൃ​ത​ദേ​ഹം കൊ​ണ്ടു​പോ​കി​ല്ലെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ നിർ​ബ്ബ​ന്ധി​ക്ക​ണം.” ഇതി​ന​കം ആം​ബ്യു​ലൻ​സ് വന്നു. “ശവ​ശ​രീ​രം വാ​ഹ​ന​ത്തിൽ കയ​റ്റ​ട്ടെ” എന്നു് ആപ്ത​മി​ത്രം ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. അപ്പോൾ ബന്ധു പറ​ഞ്ഞു: “സർ ഇവിടെ പലർ​ക്കും സം​ശ​യ​മു​ണ്ടു് ഈ മര​ണ​ത്തിൽ. പോ​സ്റ്റ്മോർ​ട്ടം എക്സാ​മി​നേ​ഷൻ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു മൃ​ത​ശ​രീ​രം കൊ​ണ്ടു​പോ​കാം.” അതു​കേ​ട്ടു് പൊ​ലീ​സു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ കോ​പി​ച്ചു. “എന്തു പറ​യു​ന്നു നി​ങ്ങൾ?” എന്റെ ഏറ്റ​വും വലിയ കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​ണു് മരി​ച്ച​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശരീരം കീ​റി​മു​റി​ക്കാൻ ഞാൻ സമ്മ​തി​ക്കു​കി​ല്ല. തല​യോ​ടു ഇള​ക്കി​നോ​ക്കാൻ എന്റെ സമ്മ​തം കി​ട്ടു​കി​ല്ല. അനിയാ, ആം​ബ്യു​ലൻ​സിൽ കേ​റി​പ്പോ.” ഇത്ര​യും ആജ്ഞാ​പി​ച്ചി​ട്ടു് അയാൾ കീ​ഴ്ജീ​വ​ന​ക്കാ​രോ​ടു കല്പി​ച്ചു. “തൂണു വി​ഴു​ങ്ങി​യ​വ​രെ​പ്പോ​ലെ നി​ല്ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തി​നു്? ഡെ​ഡ്ബോ​ഡി എടു​ത്തു് വാനിൽ കയ​റ്റൂ. (ബന്ധു​വി​നെ നോ​ക്കി) അനിയാ നി​ങ്ങ​ളും കൂടി കയറി ശവ​ത്തി​ന്റെ അടു​ത്തി​രു​ന്നു​കൊ​ള്ളു.” ഓഫീ​സ​റു​ടെ ആജ്ഞ അനു​സ​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഡെഡ് ബോഡി കയ​റ്റിയ വാൻ മെ​ല്ലെ നീ​ങ്ങി. അതിനു വേഗം കൂടി.

മാ​ന്യ​വാ​യ​ന​ക്കാ​രേ, ഇത്ര​മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു സ്നേ​ഹി​ത​രു​ടെ സ്നേ​ഹം. സ്നേ​ഹി​ത​നാ​ണോ അവൻ ചതി​ക്കും. സൂ​ക്ഷി​ക്കൂ. ഈ ലോ​ക​ത്തു് ഓരോ വ്യ​ക്തി​യും ഒറ്റ​യ്ക്കാ​ണു്. ജന​ക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ നി​ന്നാ​ലും അയാ​ളു​ടെ ഏകാ​കി​ത​യ്ക്കു ഭംഗം വരു​ന്നി​ല്ല. ഇവിടെ സൗ​ഹൃ​ദ​മി​ല്ല, ഓരോ വ്യ​ക്തി​യും ഒറ്റ​യ്ക്കു ജീ​വി​ക്കു​ന്നു. അവ​ന്റെ/അവ​ളു​ടെ ജീ​വി​തം സം​ഘ​ട്ട​നം നി​റ​ഞ്ഞ​താ​ണു്—ഈ ആശയം വി​ശ​ദ​മാ​ക്കു​ന്ന മനോ​ഹ​ര​മായ ഒരു കവി​ത​യു​ണ്ടു്, റോ​സ്സാ​റ്യോ കാ​സ്തെ​യാ​നോ​സി ന്റേ​താ​യി (Rosario Castellanos, 1925–1974, Mexican Poet, സ്ത്രീ). കവി​ത​യു​ടെ പേരു് ‘Chess’ എന്നു്.

സ്നേ​ഹി​ത​രു​ടെ സ്നേ​ഹം ചതു​രം​ഗ​ക്ക​ളി​യി​ലൂ​ടെ കൂ​ടു​തൽ ദൃ​ഢ​ത​യാർ​ജ്ജി​ക്കു​മെ​ന്ന സങ്ക​ല്പ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അവർ കളി​യാ​രം​ഭി​ക്കു​ന്നു. പക്ഷേ, കളി മു​ന്നോ​ട്ടു പോ​കു​ന്തോ​റും രണ്ടു​പേർ​ക്കും ശത്രു​ത​യു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. കളി അവ​സാ​നി​ക്കു​മ്പോൾ അവർ ശത്രു​ക്ക​ളാ​യി മാ​റു​ന്നു. വി​നോ​ദാ​ത്മ​ക​മായ മാ​ത്സ​ര്യം ആദ്യം. അതു് ഹിം​സാ​ത്മ​ക​മായ മാ​ത്സ​ര്യ​മാ​കു​ന്നു പി​ന്നീ​ടു്.

ജീ​വി​ത​സ​മ​രം നട​ക്കു​ന്ന ഈ ലോ​ക​ത്തെ ചതു​രം​ഗ​പ്പ​ല​ക​യാ​ക്കി മാ​റ്റി കവി നൂ​ത​ന​മായ ഉൾ​ക്കാ​ഴ്ച​യോ​ടെ അസാ​ധാ​ര​ണ​മായ പൊ​യ​റ്റി​ക് വി​ഷ​നി​ലൂ​ടെ നമ്മ​ളെ മറ്റൊ​രു ലോ​ക​ത്തിൽ എത്തി​ക്കു​ന്നു. റോ​സ്സാ​റ്യോ​യു​ടെ ഈ കവി​ത​പോ​ലെ എനി​ക്കൊ​രു കവിത എഴു​താൻ സാ​ധി​ച്ചെ​ങ്കിൽ!

“പത്ര​ത്തിൽ വരു​ന്ന വലിയ തല​ക്കെ​ട്ടു​കൾ നി​ങ്ങ​ളെ വഴി തെ​റ്റി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​ട്ടെ. രാ​ത്രി കി​ട​ക്ക​യിൽ എഴു​ന്നേ​റ്റി​രു​ന്നു് കര​യു​ന്ന എഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​ണു് യാ​ഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ എഴു​ത്തു​കാ​രൻ.”

റ്റാ​ഗോ​റി​ന്റെ ഒരു കവി​ത​യു​ടെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​ക​ര​ണം നല്ക​ട്ടെ:

‘പ്ര​ഭാ​ത​ത്തിൽ ചേ​ങ്ങല പത്തു തവണ ശബ്ദി​ക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ നട​ക്കു​ന്നു വി​ദ്യാ​ല​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക്. എന്നും കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ന്നു വി​ല്ക്കു​ന്ന​വൻ “വളകൾ, കു​പ്പി​വ​ള​കൾ” എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു് ഞാൻ കേൾ​ക്കു​ന്നു. അയാളെ കാ​ണു​ന്നു. തി​ടു​ക്ക​ത്തിൽ പോകാൻ അയാൾ​ക്കു് ആഗ്ര​ഹ​മി​ല്ല. നൂ​ത​ന​മാ​യി പാത കണ്ടെ​ത്തേ​ണ്ട​തു​മി​ല്ല. പോകാൻ പുതിയ സ്ഥ​ല​മി​ല്ല. ഇന്ന സമ​യ​ത്തു് വീ​ട്ടി​ലെ​ത്ത​ണ​മെ​ന്നു​മി​ല്ല.

പാ​ത​യിൽ “വളകൾ, കു​പ്പി​വ​ള​കൾ” എന്നു വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് പക​ലാ​കെ നട​ക്കാൻ എനി​ക്കാ​ഗ്ര​ഹം.

വൈ​കു​ന്നേ​രം നാലു മണി​ക്കു് ഞാൻ വി​ദ്യാ​ല​യ​ത്തിൽ നി​ന്നു് തി​രി​ച്ചു വരു​ന്നു. ആ വീ​ട്ടി​ന്റെ ഗെ​യ്റ്റി​ലൂ​ടെ എനി​ക്കു കാണാം ഉദ്യോ​ന​പാ​ല​കൻ തറ കു​ഴി​ക്കു​ന്ന​തു്. തനി​ക്കി​ഷ്ട​മു​ള്ള​തു് അയാൾ ചെ​യ്യു​ന്നു മൺ​വെ​ട്ടി​കൊ​ണ്ടു്. പൊ​ടി​കൊ​ണ്ടു് അയാൾ സ്വ​ന്തം വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ അഴു​ക്കു പു​ര​ട്ടു​ന്നു. വെ​യി​ലിൽ നി​ന്നു് പൊ​രി​ഞ്ഞാ​ലെ​ന്തു്? മഴ​യേ​റ്റു നന​ഞ്ഞാ​ലെ​ന്തു്? ആരും അയാളെ വഴ​ക്കു പറ​യു​ന്നി​ല്ല. ആരും തട​സ്സ​പ്പെ​ടു​ത്താ​തെ പൂ​ന്തോ​ട്ട​ത്തിൽ തറ കു​ഴി​ക്കു​ന്ന പൂ​ന്തോ​ട്ട​ക്കാ​ര​നാ​കാൻ എനി​ക്കു ആഗ്ര​ഹം.

സന്ധ്യ കഴി​ഞ്ഞു. ഇരു​ട്ടാ​വു​മ്പോൾ അമ്മ എന്നെ ഉറ​ങ്ങാ​നാ​യി അയ​യ്ക്കു​ന്നു. സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രൻ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും നട​ക്കു​ന്ന​തു് എനി​ക്കു ജന്ന​ലിൽ​ക്കൂ​ടി കാണാം. പാത ഇരു​ണ്ട​തു്. അതു് ജന​ര​ഹി​ത​വും. തെ​രു​വി​ള​ക്കു്, ശി​ര​സ്സിൽ ഒരു ചു​വ​ന്ന കണ്ണു​മാ​യി രാ​ക്ഷ​സ​നെ​പ്പോ​ലെ നി​ല്ക്കു​ന്നു. സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രൻ വി​ള​ക്കു് അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും ആട്ടി അയാ​ളു​ടെ വശ​ത്തു​ള്ള നി​ഴ​ലോ​ടു​കൂ​ടി നട​ക്കു​ന്നു. ജീ​വി​ത​ത്തിൽ അയാൾ ഉറ​ങ്ങാൻ പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ തെ​രു​വു​ക​ളിൽ നട​ന്നു് വി​ള​ക്കോ​ടു​കൂ​ടി നി​ഴ​ലു​ക​ളെ വേ​ട്ട​യാ​ടു​ന്ന സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രൻ ആകാൻ എനി​ക്കാ​ഗ്ര​ഹം.’

കു​ഞ്ഞു​ങ്ങൾ​ക്കു ഭാ​വ​നാ​ശ​ക്തി കൂ​ടു​ത​ലാ​ണു്. ചെറിയ കാ​റ്റേ​റ്റു് തി​ര​യി​ള​കു​ന്ന കള​ത്തിൽ സൂ​ര്യ​പ്ര​കാ​ശം വീണു തി​ള​ങ്ങി​യാൽ ‘കുളം എന്നെ നോ​ക്കി ചി​രി​ച്ചു്’ എന്നു കു​ട്ടി പറയും. ഒരു പ്രാ​യ​മെ​ത്തു​മ്പോൾ ഈ ശക്തി​വി​ശേ​ഷം നശി​ച്ചു പോ​കു​മെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. ഇക്ക​വി​ത​യിൽ കു​ട്ടി ഓരോ​ന്നും ഭാ​വ​ന​യിൽ​ക്ക​ണ്ടു് അതിനെ സാ​ക്ഷാ​ത്ക​രി​ക്കാൻ യത്നി​ക്കു​ന്നു. നി​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ക്ഷു​ദ്ര​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഭാ​വ​നാ​ത്മ​ക​മായ ലോ​ക​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ക​യാ​ണു് കു​ട്ടി.

പി. എൻ. വിജയൻ മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലെ​ഴു​തിയ ‘ഉത്ത​ര​ങ്ങൾ ശരി​പ്പെ​ട്ടു​വ​രു​മ്പോൾ’ എന്ന കഥയിൽ ക്ഷു​ദ്ര സം​ഭ​വ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു. ഭാ​വ​ന​യു​ടെ ലോ​ക​മി​ല്ല. അതി​നാൽ കഥ വാ​യി​ച്ചു തീ​രു​മ്പോൾ വൈ​ര​സ്യം. ചൈ​ത​ന്യ​നാ​ശം വന്ന ഒരു വ്യ​ക്തി​യാ​ണു് കഥയിൽ വന്നു നി​ന്നു് വാ​യ​ന​ക്കാ​രെ മെ​ന​ക്കെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു്. അയാൾ എഴു​ത്തു​കൾ​ക്കു മറു​പ​ടി അയ​യ്ക്കു​ന്ന​വ​ന​ല്ല. വി​ശേ​ഷി​ച്ചു് കാ​ര്യ​മൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​ട്ട​ല്ല. ജഡത ഒന്നി​നും സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അന്നു് ഏതാ​യാ​ലും മറു​പ​ടി എഴു​താൻ അയാൾ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. വാ​ങ്ങിയ ഇൻ​ലൻ​ഡ് ലറ്റർ അബോ​ധാ​ത്മക പ്രേ​ര​ണ​യാൽ വഴി​യിൽ കള​ഞ്ഞി​ട്ടു നട​ന്നു. ആരോ അയാൾ​ക്കു് അതു എടു​ത്തു കൊ​ടു​ത്തു. ഗൗ​ര​വാ​വ​ഹ​ങ്ങ​ളായ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലും അയാൾ​ക്കു തൽ​പ​ര​ത്വം ഇല്ല. സു​ഹൃ​ത്തു ശസ്ത്ര​ക്രിയ കഴി​ഞ്ഞു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അയാളെ അന്വേ​ഷി​ച്ചു പോ​കു​ന്നി​ല്ല ആ മനു​ഷ്യൻ. ബാ​ങ്കിൽ നി​ന്നു കട​മെ​ടു​ത്ത തുക മാസം തോറും തി​രി​ച്ച​ട​യ്ക്കാ​നും അയാൾ​ക്കു മടി. ഇങ്ങ​നെ ‘ലെ​തർ​ജി’യെ (ജാ​ഡ്യം) കാ​ണി​ക്കു​ന്ന പല സം​ഭ​വ​ങ്ങൾ നി​ര​ത്തു​ന്നു വിജയൻ. ഒടു​വിൽ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ലെ​ത്തു​ന്നു അയാൾ; എല്ലാം ഉത്സാ​ഹ​പൂർ​വ്വം അനു​ഷ്ഠി​ക്കാൻ.

വി​ജ​യ​ന്റെ കഥ​ക​ളി​ലെ പ്ര​തി​പാ​ദ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു പു​തു​മ​യു​ണ്ടു്. ഒരി​ക്ക​ലും അദ്ദേ​ഹം വി​ഷ​യ​ങ്ങൾ ആവർ​ത്തി​ച്ചു കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. പക്ഷേ, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കഥകൾ സാ​ഹി​ത്യ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ന്ന​വ​യ​ല്ല. ഇതിനു കാരണം രച​ന​യു​ടെ ആന്ത​ര​മ​ണ്ഡ​ലം കലാ​ത്മ​ക​മ​ല്ല എന്ന​താ​ണു്. നോ​വ​ലും കഥയും ആകർ​ഷ​ക​മാ​കു​ന്ന​തു് അവയിൽ കലാം​ശം ഉള്ള​തി​നാ​ലാ​ണു്. ഭാ​വ​ന​യു​ടെ വ്യാ​പാ​ര​മാ​ണു് ഈ കലാം​ശം പ്ര​ദാ​നം ചെ​യ്യുക. പി. എൻ. വി​ജ​യ​നു് ഭാ​വ​ന​ക​ലർ​ത്തി മാ​ന്ത്രി​ക​ത്വം സൃ​ഷ്ടി​ക്കാ​ന​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അദ്ദേ​ഹം ശു​ഷ്ക​പ്ര​സ്താ​വ​ങ്ങൾ ഒരു​മി​ച്ചു കൂ​ട്ടി അതിനെ കഥ​യെ​ന്നു് വി​ളി​ക്കു​ന്നു.

അയാൾ കു​പ്ര​സി​ദ്ധ​നായ സ്ത്രീ​ജി​ത​നാ​ണു്. സു​ന്ദ​രി ആയി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല. ഒരു കമ്പിൽ സാരി ചു​റ്റി അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പിൽ വച്ചാൽ മതി. അതിനെ നോ​ക്കി ചാളുവ (ഉമി​നീ​രു്, ഗ്രാ​മ്യ​പ്ര​യോ​ഗം) ഒഴു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. ഒരി​ക്കൽ അയാ​ളു​മൊ​രു​മി​ച്ചു് ഒരു മീ​റ്റി​ങ്ങി​നു പോ​കാ​നു​ള്ള ദൗർ​ഭാ​ഗ്യം എനി​ക്കു​ണ്ടാ​യി. കാണാൻ കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന ഒരു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സ്ത്രീ​ജി​തൻ അധ്യ​ക്ഷ​നാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ പതി​നാ​യി​രം തവണ കേട്ട അയാ​ളു​ടെ പ്ര​സം​ഗം പതി​നാ​യി​ര​ത്തി ഒന്നാ​മ​ത്തെ തവണ അന്നും കേ​ട്ടു. ഞാൻ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​നു് എഴു​ന്നേ​റ്റൂ. എന്റെ ദോഷം കൂ​ട​ക്കൂ​ടെ ശ്ലോ​ക​മോ ദ്രാ​വി​ഡ​വൃ​ത്ത​ത്തി​ലു​ള്ള വല്ല പദ്യ​മോ ചൊ​ല്ലു​മെ​ന്ന​താ​ണു്. അതിനെ ഡോ​ക്ടർ രാഘവൻ പിള്ള സദൃ​ശ​മാ​ക്കി​ക്ക​ല്പി​ച്ച​തു് പൊ​ലീ​സു​കാ​രൻ പു​ള്ളി​യെ ഇടി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ​ടാ​ണു്. ഇടി​യേ​റ്റു് പു​ള്ളി ബോധം കെ​ടു​മ്പോൾ അയാൾ​ക്കു വെ​ള്ളം കൊ​ടു​ക്കും. ബോ​ധ​ക്കേ​ടു് മാ​റു​മ്പോൾ പി​ന്നെ​യും ഇടി. എന്റെ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ലെ ഗദ്യ​ഭാ​ഗം ഇടി​ക്കു തു​ല്യം. ഇടി​യേ​റ്റു് ശ്രോ​താ​ക്കൾ ബോധം കെ​ടു​മ്പോൾ ശ്ലോ​കം ചൊ​ല്ലൽ എന്ന വെ​ള്ളം കൊ​ടു​ക്കൽ. ഈ രീതി എനി​ക്കു മാ​റ്റാൻ കഴി​യി​ല്ല. അന്നും ഞാൻ കവി​ത​കൾ ചൊ​ല്ലി​യാ​ണു് പ്ര​സം​ഗി​ച്ച​തു്. ഇരു​ന്നു കഴി​ഞ്ഞ​യു​ട​നെ എന്റെ തൊ​ട്ട​ടു​ത്തി​രു​ന്ന യു​വ​തി​യോ​ടു് “എന്റെ പ്ര​സം​ഗ​മെ​ങ്ങ​നെ ഇഫ​ക്ടീ​വാ​യോ?” എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു. ഇതു് എന്റെ ദൗർ​ബ്ബ​ല്യ​മാ​ണു്. ആ ദൗർ​ബ്ബ​ല്യ​ത്തി​നു് ശ്രീ​മ​തി ഇഫ​ക്ടീ​വായ മറു​പ​ടി തന്നു. “സാറു് ഇട​യ്ക്കി​ടെ പാ​ട്ടു് എന്ന മട്ടിൽ പരു​ക്ക​നാ​യി കവിത ചൊ​ല്ലി​യി​ല്ലേ? അതു​കേ​ട്ടു് സദ​സ്സി​ലു​ള്ള​വർ മി​ണ്ടാ​തി​രു​ന്നു.” ഞാൻ പി​ന്നെ മി​ണ്ടി​യ​തേ​യി​ല്ല. മീ​റ്റി​ങ് തീർ​ന്നു. കാറിൽ യാ​ത്ര​യാ​യി. സ്ത്രീ​ജി​ത​നു് വഴി​യിൽ ഇറ​ങ്ങ​ണം. അയാൾ ഇറ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ശ്രീ​മ​തി​യും മര്യാ​ദ​യു​ടെ പേ​രി​ലാ​വ​ണം റോ​ഡി​ലേ​ക്കു് ഇറ​ങ്ങി. സ്ത്രീ​ജി​തൻ വി​ദ്യു​ച്ഛ​ക്തി വി​ള​ക്കി​ല്ലാ​ത്ത ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​വ​ച്ചു് അവ​ളെ​യ​ങ്ങു കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ചും​ബി​ച്ചി​ല്ല എന്നാ​ണു് എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യ​തു്. ആ ആശ്ലേ​ഷ​സു​ഖ​ത്തിൽ അവൾ കാ​റി​ലേ​ക്കു കയറി. കയ​റി​യ​തേ​യു​ള്ളു “സാർ സാ​റി​ന്റെ പ്ര​സം​ഗം ഒന്നാ​ന്ത​ര​മാ​യി. ചൊ​ല്ലിയ കവി​ത​കൾ ഭേഷ്. സാറു് പാ​ട്ടു പഠി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ” എന്നൊ​ക്കെ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. നേ​ര​ത്തേ എന്നെ അപ​മാ​നി​ച്ച​വ​ളാ​ണു്. ആലിം​ഗ​നം കണ്ടു​പോ​യി​ല്ലേ ഞാൻ. അതു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മധു​ര​വർ​ത്ത​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അതു്. കാർ ശ്രീ​മ​തി​യു​ടെ വീ​ട്ടി​ന്റെ നടയിൽ വന്നു​നി​ന്നു. “സാർ വീ​ട്ടിൽ കയ​റി​യി​ട്ടു പോകാം” എന്നു് എന്നെ തേ​നൊ​ഴു​കു​ന്ന ഭാ​ഷ​യിൽ ക്ഷ​ണി​ച്ചു. ഞാന് മറു​പ​ടി​യൊ​ന്നും പറ​യാ​തെ ഡ്രൈ​വ​റെ ഒന്നു തോ​ണ്ടി “കാറ് വീടു്” എന്നു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. അയാൾ കാറ് വി​ട്ടു. യുവതി തല​കു​നി​ച്ചു് സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടി​ലേ​യ്ക്കു കയ​റി​പ്പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ദൗർ​ഭാ​ഗ്യം ഒറ്റ​യ്ക്ക​ല്ല വരു​ന്ന​തു്. അടി​ക്ക​ടി വരു​മ​തു്. മു​ക​ളി​ലെ​ഴു​തിയ സംഭവം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു് ഒരു മാ​സ​മാ​യി​ല്ല. അതിനു മുൻ​പു് എനി​ക്കു് ആ സ്ത്രീ​ജി​ത​നോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു് അങ്ങു വട​ക്കൊ​രി​ട​ത്തു് ഒരു സ്ഥാ​പ​ന​ത്തി​ലെ വാർ​ഷി​കാ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കു​കൊ​ള്ളേ​ണ്ട​താ​യി വന്നു. രണ്ടു​നി​ല​ക്കെ​ട്ടി​ടം, മു​ക​ളി​ല​ത്തെ ഹോ​ളി​ലാ​ണു് മീ​റ്റി​ങ്. പ്ര​വർ​ത്ത​കർ വന്നു വി​ളി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാനും അയാ​ളും എഴു​ന്നേ​റ്റു. അപ്പോൾ അവി​ട​ത്തെ ഒര​ധ്യാ​പിക സ്ത്രീ​ജി​ത​നെ സമീ​പി​ച്ചു് “സാർ എന്റെ സഹായം വേണോ കോ​ണി​പ്പ​ടി കയറാൻ?” എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു. “വേണം” എന്നു ദയ​നീ​യ​സ്വ​ര​ത്തിൽ അയാ​ളു​ടെ മറു​പ​ടി. അവൾ അയാ​ളു​ടെ കൈ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു പ്രാ​ഞ്ചി​പ്രാ​ഞ്ചി സ്ത്രീ​ജി​തൻ നട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. കോ​ണി​പ്പ​ടി കയ​റി​യ​പ്പോൾ അയാൾ അധ്യാ​പി​ക​യെ അങ്ങു് പു​ണർ​ന്നു. അവ​ളു​ടെ മു​തു​കിൽ വച്ച കൈ കൂ​ട​ക്കൂ​ടെ പൃ​ഥു​ല​നി​തം​ബ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോരും. ഇങ്ങ​നെ മെ​ല്ലെ​ക്ക​യ​റി—വളരെ മെ​ല്ലെ​യാ​ണേ—അവർ രണ്ടു​പേ​രും ഹോ​ളി​ലെ​ത്തി. യു​വാ​വി​നു പോ​ലു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഊർ​ജ്ജ​ത്തോ​ടെ അയാൾ പ്ര​സം​ഗി​ച്ചു. മീ​റ്റി​ങ് കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അയാൾ കസേ​ര​യിൽ അവ​ശ​നാ​യി വീണു. നാ​ട്യം. “വെ​ള്ളം വേണോ സാർ” എന്നു് സം​ഘാ​ട​ക​രിൽ ഒരു​ത്ത​ന്റെ ഓണ​സ്റ്റായ ചോ​ദ്യം. “വേണ്ട” എന്നു​ത്ത​രം. അയാൾ​ക്കു വേ​ണ്ട​തു് ആ അധ്യാ​പി​ക​യു​ടെ സു​ഖ​സ്പർ​ശ​മാ​ണു്. അവൾ വന്നു. സ്ത്രീ​ജി​തൻ വീ​ണ്ടും കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ത്തം നട​ത്തി. കോ​ണി​പ്പ​ടി ഇറ​ങ്ങു​മ്പോൾ അയാ​ളു​ടെ കരതലം അവ​ളു​ടെ നി​തം​ബ​ത്തി​ന്റെ ഔന്ന​ത്യ​വും മാം​സ​ള​ത്വ​വു​മ​റി​ഞ്ഞു. കാറിൽ കയറിയ ഞങ്ങൾ കൊ​ല്ല​ത്തെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ ഒരു ചാ​യ​ക്ക​ട​യു​ടെ മുൻ​പിൽ നി​ന്നു. റോഡിൽ നി​ന്നു് ചാ​യ​ക്ക​ട​യി​ലേ​ക്കു അര ഫർ​ലോ​ങ് നട​ക്ക​ണം. ദുർ​ബ്ബ​ല​നാ​യി നേ​ര​ത്തേ നടി​ച്ച സ്ത്രീ​ജി​തൻ കു​തി​ര​ക്കു​ട്ടി​യെ​പ്പോ​ലെ ഞങ്ങ​ളു​ടെ കൂടെ നട​ന്നു. ഞാൻ രണ്ടു പൂരി തി​ന്ന​പ്പോൾ അയാൾ നാലു പൂരി അക​ത്താ​ക്കി.

പെ​ണ്ണി​ന്റെ സ്പർ​ശം ആഹ്ലാ​ദ​ജ​ന​ക​മാ​ണെ​ന്നു് ഫ്ര​ഞ്ചെ​ഴു​ത്തു​കാ​രൻ കമ്യൂ വും പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. പൂ​വി​ന്റെ സ്പർ​ശം ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യായ സു​ന്ദ​രി​യു​ടെ സ്പർ​ശം ഇവ പു​രു​ഷ​നെ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തി​ന്റെ നീർ​ക്ക​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് എറി​യും എന്നാ​ണു് കമ്യൂ എഴു​തി​യ​തു്. ഈ മധു​ര​സ്പർ​ശ​ത്തി​നു വഴി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വർ മല​യാ​ളം വാ​രി​ക​യി​ലെ ‘കാ​നാ​നി​ലെ സു​ന്ദ​രി’ എന്ന കഥ വാ​യി​ച്ചാൽ മതി. കാ​മോ​ത്സു​ക​ത​യു​ടെ അനു​ഭൂ​തി​യു​ണ്ടാ​കും. അല്ലാ​തെ സാ​ഹി​ത്യാ​സ്വാ​ദ​ന​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി വാ​യി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ല്ല. ഒരു സു​ന്ദ​രി​യു​ടെ സാ​മീ​പ്യ​ത്തി​നും സ്പർ​ശ​ത്തി​നും വേ​ണ്ടി ഒരു പൊ​ലീ​സു​കാ​ര​ന്റെ കൊ​തി​യെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്ന ഈ രചന കഥാ രചന എത്ര പ്ര​യാ​സ​മു​ള്ള പ്ര​ക്രി​യ​യാ​ണെ​ന്നു് നമ്മ​ളെ ഓർ​മ്മി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഒരു പോ​യി​ന്റു​മി​ല്ലാ​തെ സെ​ക്സ് എഴു​തു​ന്ന​വർ​ക്കു് ഇതു പ്ര​യാ​സ​ര​ഹി​ത​മായ പ്ര​ക്രി​യ​യാ​ണെ​ന്ന സത്യം അനു​വാ​ച​ക​രെ ഗ്ര​ഹി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

1. ഗെ​റ്റേ യുടെ ഏതോ ഗദ്യ​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ ഞാൻ വാ​യി​ച്ച​താ​ണി​തു്. എഴു​ത്തു​കാ​രൻ അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​യിൽ ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ നി​ന്നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു് കി​ട​ക്ക​യി​ലി​രു​ന്നു കര​യു​ന്നു. കാരണം ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ എഴു​ത്തു​കാ​ര​നെ​ന്ന നി​ല​യിൽ തനി​ക്കൊ​ന്നും നേടാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ന്നും അതു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് കര​യു​ന്ന​തെ​ന്നും മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു​വ​ത്രെ. നമ്മു​ടെ എഴു​ത്തു​കാർ​ക്കു് ഇങ്ങ​നെ കര​യേ​ണ്ട​താ​യി വരി​ല്ല. തങ്ങൾ മഹാ​ക​വി​ക​ളാ​ണെ​ന്നും മഹാ​നോ​വ​ലി​സ്റ്റു​ക​ളാ​ണെ​ന്നും അവർ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു കൊ​ണ്ടാ​ണു് രാ​ത്രി​യിൽ ഉറ​ങ്ങാൻ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു്. അവർ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളിൽ പറ​യു​ന്ന ‘കോ​മൺ​പ്ലെ​യ്സാ’യ ആശ​യ​ങ്ങൾ പത്ര​ക്കാർ സൗ​ജ​ന്യ​മാ​ധു​ര്യ​ത്തോ​ടെ പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തും വലിയ അക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളിൽ. കാ​ല​ത്തു് ഉറ​ക്ക​മെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു് പത്ര​ങ്ങൾ കണ്ണു തി​രു​മ്മി വാ​യി​ക്കു​ന്ന കവി അല്ലെ​ങ്കിൽ നോ​വ​ലി​സ്റ്റ് ‘എനി​ക്കി​ത്ര മഹ​ത്ത്വം പത്രം കല്പി​ക്കു​ന്ന​ല്ലോ. ഞാൻ ജീ​നി​യ​സ് തന്നെ’ എന്ന വി​ശ്വാ​സ​ത്തോ​ടെ മധു​ര​പ്പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി നട​ക്കും. ബഹു​ജ​ന​വും പത്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ വെ​ണ്ട​യ്ക്കു അക്ഷ​ര​ങ്ങൾ കണ്ടു് ഇയാൾ മഹാ​ക​വി തന്നെ, മഹാ നോ​വ​ലി​സ്റ്റ് തന്നെ എന്ന ഇല്യൂ​ഷ​നു വി​ധേ​യ​രാ​കു​ന്നു. എനി​ക്കു ബഹു​ജ​ന​ത്തോ​ടു പറ​യാ​നു​ള്ള​തു് ഇത​ത്രേ. “പത്ര​ത്തിൽ വരു​ന്ന വലിയ തല​ക്കെ​ട്ടു​കൾ നി​ങ്ങ​ളെ വഴി​തെ​റ്റി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​ട്ടെ. രാ​ത്രി കി​ട​ക്ക​യിൽ എഴു​ന്നേ​റ്റ​രു​ന്നു് കര​യു​ന്ന എഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​ണു് യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ എഴു​ത്തു​കാ​രൻ.”

2. എന്റെ വീ​ട്ടി​ന്റെ മുൻ​വ​ശ​ത്തു് ഒരു വലിയ തെ​ങ്ങു് ആപ​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന രീ​തി​യിൽ വള​ഞ്ഞു നി​ന്നി​രു​ന്നു. കാ​ഫ​ല​മേ​റിയ ആ മരം മു​റി​ച്ചു​ക​ള​യാൻ വീ​ട്ടു​കാർ​ക്കി​ഷ്ട​മി​ല്ല. എങ്കി​ലും എന്റെ നിർ​ബ്ബ​ന്ധം കാരണം അതു മു​റി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. മു​റി​ക്കു​മ്പോൾ അതു കെ​ട്ടി​ട​ത്തിൽ വീ​ഴു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ പേടി. പക്ഷേ, ആ പേ​ടി​യിൽ അർ​ത്ഥ​മി​ല്ല. ഓരോ മരം മു​റി​പ്പു​കാ​ര​നും വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​നാ​ണു്. ഒരു ഓല പോലും കെ​ട്ടി​ട​ത്തിൽ വീ​ഴാ​തെ മരം മു​റി​ക്കു​ന്ന​വർ തെ​ങ്ങു മു​റി​ച്ചു മാ​റ്റി. എല്ലാ മരം മു​റി​പ്പു​കാ​രും ഇമ്മ​ട്ടിൽ വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രാ​ണു്. ചില വി​മർ​ശ​കർ ഈ മരം മു​റി​പ്പു​കാ​രെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണു്. അവർ അഭി​ന​ന്ദ​നാർ​ഹ​മായ വി​ധ​ത്തിൽ എഴു​ത്തു​കാ​രൻ എന്ന മരം മു​റി​ച്ചു മാ​റ്റം. ഇങ്ങ​നെ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന വി​മർ​ശ​കർ നമു​ക്കു​ണ്ടോ? ഇല്ല. റ്റി. എസ്. എല്യ​റ്റ് പ്ര​ഗ​ല്ഭ​നായ വൃ​ക്ഷ​ഹ​ന്താ​വാ​ണു്. സ്വിൻ​ബേൺ എന്ന വന്മ​ര​ത്തെ എത്ര വി​ദ​ഗ്ധ​മാ​യി അദ്ദേ​ഹം സാ​ഹി​ത്യ​ഭൂ​മി​യിൽ നി​ന്നു് മു​റി​ച്ചു​മാ​റ്റി. ഉള്ളൂ​രി​നെ​യും വള്ള​ത്തോ​ളി​നെ​യും മു​റി​ക്കാൻ ചെന്ന മു​ണ്ട​ശ്ശേ​രി ആ കൃ​ത്യം ഭം​ഗി​യാ​യി അനു​ഷ്ഠി​ച്ചി​ല്ല. ‘രക്ത​ചം​ക്ര​മ​ണ​വും ഹൃ​ദ​യ​സ്പ​ന്ദ​വും അവി​ഭ​ക്ത​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ങ്കിൽ ഉള്ളൂർ കവി​യ​ല്ല’ എന്നെ​ഴു​തിയ സി. നാ​രാ​യ​ണ​പി​ള്ള ആ മര​ത്തിൽ വെ​ട്ടു​കൾ ഏല്പി​ച്ച​തേ​യു​ള്ളു. വൃ​ക്ഷം മു​റി​ഞ്ഞു താഴെ വീ​ണി​ല്ല. വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രായ മരം മു​റി​പ്പു​കാർ നമു​ക്കു വേണം. ആപ​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന വൃ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളെ വെ​ട്ടി മാ​റ്റാ​നും സാ​ഹി​ത്യ​ഭൂ​മി​യിൽ നി​ന്നു് വലിയ മര​ങ്ങ​ളെ വീ​ഴ്ത്താ​നും.

ഗ്ര​ന്ഥ​പ്ര​സാ​ധ​ന​ത്തിൽ നി​സ്തു​ലാ​വ​സ്ഥ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു ന്യൂ​യോർ​ക്കി​ലെ W. W. Norton and Company. അവ​രു​ടെ ‘The Norton Anthology of Theory and Criticism’ എന്ന ഗ്ര​ന്ഥം നോ​ക്കുക. നി​സ്തു​ലാ​വ​സ്ഥ എന്നു ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​തു ശരി​യാ​ണെ​ന്നു കരു​തും വാ​യ​ന​ക്കാർ. തീർ​ച്ച​യാ​ണ​തു്. സാ​ഹി​ത്യ​സി​ദ്ധാ​ന്ത​ത്തി​ന്റെ പരി​ധി​ക​ളെ വി​ക​സി​പ്പി​ച്ച നൂ​റ്റ​മ്പ​തോ​ളം മഹാ​ന്മാ​രു​ടെ രച​ന​ക​ളു​ടെ സമാ​ഹാ​ര​മാ​ണു് ഈ ഗ്ര​ന്ഥം. ഓരോ രച​ന​യ്ക്കും ആമു​ഖ​മാ​യി പ്ര​സാ​ധ​കർ നല്കു​ന്ന ദീർ​ഘ​പ്ര​ബ​ന്ധം​ത​ന്നെ വി​ദ്വ​ജ്ജ​നോ​ചി​ത​മാ​ണു്. ഞാൻ പ്രാ​ചീ​ന​രായ മഹാ​ന്മാ​രെ വി​ട്ടി​ട്ടു് ആധു​നി​ക​രായ ധി​ഷ​ണാ​ശാ​ലി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് മാ​ത്രം പറ​യു​ക​യാ​ണു്. സാം​സ്കാ​രി​ക​പ​ഠ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ബാർത്, ബൻ​യ​മിൻ, ഫൂ​ക്കോ, ഗ്രാം​ഷി, സെ​യ്ദ് ഇങ്ങ​നെ പല​രു​ടെ​യും രചനകൾ ഇതിൽ വാ​യി​ക്കാം. പോ​സ്റ്റ് സ്റ്റ്ര​ക്ച​റ​ലി​സ​ത്തിൽ ദെറീദ, ഏലൻ സീസു, ക്രി​സ്തേവ ഈ ധി​ഷ​ണാ​ശാ​ലി​കൾ തങ്ങ​ളു​ടെ രച​ന​കൾ​കൊ​ണ്ടു് നമു​ക്കു് മസ്തി​ഷ്ക​ത്തോ​ടു ബന്ധ​പ്പെ​ട്ട ആഹ്ലാ​ദം നല്കു​ന്നു. ലൂ​ക്കാ​ച്ച്, ട്രോ​ഡ്സ്കി, ആഡോർ​നോ ഈ ചി​ന്ത​കർ മാർ​ക്സി​സ്റ്റ് വീ​ക്ഷ​ണ​ഗ​തി വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. മാ​ന​സി​കാ​പ​ഗ്ര​ഥ​ന​ത്തിൽ ഹാ​രോൾ​ഡ് ബ്ലൂം, ഫ്രോ​യി​റ്റ്, ലകാങ് ഇവ​രാ​ണു് പണ്ഡി​തോ​ചി​ത​ങ്ങ​ളായ പ്ര​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളാൽ നമ്മ​ളെ ഉദ്ബു​ദ്ധ​രാ​ക്കു​ന്ന​തു്. നാടകം, നോവൽ, കവിത ഇവ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണോ വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു് അറി​യേ​ണ്ട​തു്. മഹാ​ന്മാ​രും മഹ​തി​ക​ളും ആ അറിവു പകരും ഉജ്ജ്വ​ല​ങ്ങ​ളായ പ്ര​തി​പാ​ദ​ന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ. മഹാ​ഭാ​ര​ത​ത്തിൽ ഇല്ലാ​ത്ത​താ​യി വേ​റൊ​ന്നു​മി​ല്ല ഒരി​ട​ത്തു​മെ​ന്നു് പറ​യാ​റു​ണ്ട​ല്ലോ. സാ​ഹി​ത്യ​സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ ഇല്ലാ​ത്ത​തു് ആയി വേ​റൊ​ന്നും ഒരി​ട​ത്തും കാ​ണു​കി​ല്ല (പു​റ​ങ്ങൾ 2624, വില 995 രൂപ).