പതി​ന്നാ​ലു് ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലേ​ക്കു ഇതി​ന​കം തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ട “The Reader ” എന്ന നോവൽ അതി​ന്റെ രച​യി​താ​വായ ബേൺ​ഹർ​റ്റ് ഷ്ലി​ങ്കി​നു് (Bernhard Schlink) മഹാ​യ​ശ​സ്സ് നേ​ടി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. അതോടെ അദ്ദേ​ഹം വി​ശ്വ​സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഇപ്പോൾ ജർ​മ്മൻ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് നി​രൂ​പ​ണം ചെ​യ്യു​മ്പോൾ ഈ പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​യെ വി​ട്ടു​ക​ള​യാൻ ഒക്കു​ക​യി​ല്ല. വി​ശ്വ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ​യി​ട​യിൽ തല​യു​യർ​ത്തി നി​ല്ക്കു​ന്ന മഹാ​നായ നോ​വ​ലി​സ്റ്റാ​ണു് ഷ്ലി​ങ്ക്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ “The Reader” എന്ന നോ​വ​ലി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഈ കോ​ള​ത്തിൽ സാ​മാ​ന്യം ദീർ​ഘ​മായ മട്ടിൽ​ത്ത​ന്നെ പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നു. വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ സ്മ​ര​ണ​യെ പു​നഃ​സ്ഥാ​പ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു​വേ​ണ്ടി ഏതാ​നും വാ​ക്യ​ങ്ങൾ ആ നോ​വ​ലി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എഴു​തി​ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ. ഹെ​പ്പ​റ്റൈ​റ്റി​സ് രോ​ഗ​ത്തിൽ നി​ന്നു് സുഖം പ്രാ​പി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന പതി​ന​ഞ്ചു വയ​സ്സു​ള്ള മി​ഹാ​യൽ (Michael) അവ​ന്റെ ഇര​ട്ടി പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഹന (Hanna—അവൾ​ക്കു് 36 വയ​സ്സു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ ഓർമ്മ) എന്ന സ്ത്രീ​യെ​ക്ക​ണ്ടു് കാ​മ​വി​വ​ശ​നാ​യി രതി​കേ​ളി​ക​ളിൽ വീ​ഴു​ന്നു. അവർ ബന്ധം തു​ടർ​ന്നു കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ മി​ഹാ​യ​ലി​നെ അദ്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു് അവൾ അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​യാ​കു​ന്നു. കാലം കഴി​ഞ്ഞു് മി​ഹാ​യൽ ഒരു കെ​യ്സ് വി​സ്താ​രം നട​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന കോ​ട​തി​യിൽ വച്ചു് ഹനയെ കാ​ണു​ന്നു. നി​യ​മ​വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​യായ അവനെ കോ​ട​തി​ന​ട​പ​ടി​കൾ പഠി​ക്കാ​നാ​യി അവ​ന്റെ അധ്യാ​പ​കൻ മറ്റു വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം അവിടെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്തു തട​ങ്കൽ​പ്പാ​ള​യ​ത്തി​ലെ സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രി​യായ ഹന അക്ഷ​ന്ത​വ്യ​മായ കു​റ്റം ചെ​യ്തു. ആ മഹാ​പാ​ത​ക​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി അവളെ അറ​സ്റ്റ് ചെ​യ്തു് വി​സ്ത​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് മി​ഹാ​യ​ലി​നു് അവളെ കാണാൻ ഇട​വ​ന്ന​തു്. എന്തു അപ​രാ​ധ​മാ​ണു് ഹന ചെ​യ്ത​തു്? അറു​ന്നൂ​റു തട​വു​കാ​രി​ക​ളെ ഒരു പള്ളി​യ്ക്ക​ക​ത്താ​ക്കി പൂ​ട്ടി​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. പള്ളി​യിൽ ബോംബ് വീ​ണ​പ്പോൾ പൂ​ട്ടു​തു​റ​ന്നു തട​വു​കാ​രി​ക​ളെ രക്ഷി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു ഹന​യ്ക്കു്. പക്ഷേ, അവളതു ചെ​യ്തി​ല്ല. പള്ളി അഗ്നി​യിൽ കരി​ഞ്ഞ​തോ​ടൊ​പ്പം നി​ര​പ​രാ​ധി​ക​ളായ സ്ത്രീ​ക​ളും കരി​ഞ്ഞു​പോ​യി. അങ്ങ​നെ ക്രൂ​ര​മാ​യി ചെ​യ്ത​തു് എന്തി​നെ​ന്നു് ജഡ്ജി ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ പു​തു​താ​യി വരു​ന്ന തട​വു​കാർ​ക്കു സ്ഥലം വേ​ണ്ടേ? എന്ന മറു​ചോ​ദ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു ഹന ചോ​ദി​ച്ച​തു്. കോടതി വധ​ശി​ക്ഷ മറ്റു​ള്ള​വർ​ക്കു നല്കു​ന്ന​തു് പുതിയ ആളു​കൾ​ക്കു് ഇടം നല്കാ​ന​ല്ലേ എന്ന ചോ​ദ്യ​വും ഇവിടെ ഉയ​രു​ന്നു. കു​റ്റം, കു​റ്റ​മി​ല്ലാ​യ്മ, നീതി, അനീതി ഇവ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ചി​ന്തി​ക്കാൻ ഷ്ലി​ങ്ക് നോ​വ​ലി​ലൂ​ടെ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു നമ്മ​ളോ​ടു്.

അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ Flights of Love എന്ന കഥാ​സ​മാ​ഹാ​ര​ത്തി​ലും ഇതൊ​ക്കെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണു് വി​ഷ​യ​ങ്ങൾ. ഷ്ലി​ങ്കി​ന്റെ കഥ​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു ചില വി​മർ​ശ​കർ വി​പ്ര​തി​പ​ത്തി പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. എനി​ക്കു് അവ​രോ​ടു യോ​ജി​ക്കാൻ കഴി​യു​ന്നി​ല്ല. മഹാ​നായ നോ​വ​ലി​സ്റ്റ് എന്ന​പോ​ലെ അദ്ദേ​ഹം മഹാ​നായ കഥാ​കാ​ര​നു​മാ​ണെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ പക്ഷം. (Flights of Love. Bernard Schlink. Translated from the German by John E. Woods. Pantheon Books, New York. pp. 308, $23.00.)

ഈ സമാ​ഹാ​ര​ത്തി​ലെ ആദ്യ​ത്തെ കഥയായ “Girl with Lizard” തി​ക​ച്ചും മനോ​ഹ​ര​മാ​ണു്. പെൺ​കു​ട്ടി കി​നാ​വി​ലെ​ന്ന പോലെ പല്ലി​യെ നോ​ക്കു​ന്നു. പല്ലി തി​ള​ങ്ങു​ന്ന കണ്ണു​ക​ളാൽ പെൺ​കു​ട്ടി​യെ നോ​ക്കു​ന്നു. ഈ ചി​ത്രം ഒരു വീ​ട്ടി​ലെ ആൺ​കു​ട്ടി​യെ വല്ലാ​തെ ആകർ​ഷി​ക്കു​ന്നു.

ചി​ത്ര​ത്തോ​ടു​ള്ള ഈ മാ​ന​സി​ക​മായ അടു​പ്പ​മ​ല്ലാ​തെ ആ കു​ട്ടി​ക്കു് ഒന്നി​നോ​ടും താൽ​പ​ര്യ​മി​ല്ല. അവ​ന്റെ ആന്ത​ര​ലോ​ക​വും ബാ​ഹ്യ​ലോ​ക​വും യോ​ജി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. കു​ടും​ബ​ത്തോ​ടു​ള്ള ഈ യോ​ജി​പ്പി​ല്ലാ​യ്മ​യും ഇതും ഒന്നു പോ​ലെ​യാ​ണു്. അച്ഛ​ന​മ്മ​മാ​രു​ടെ മു​റി​യിൽ അവനു കയ​റി​ക്കൂ​ടാ. വാതിൽ തു​റ​ന്നി​ട്ടി​രി​ക്കും. എങ്കി​ലും ആ മു​റി​യിൽ അവനു കയ​റി​ക്കൂ​ടാ. വാതിൽ തു​റ​ന്നി​ട്ടി​രി​ക്കും. എങ്കി​ലും അവനു ആ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പ്ര​വേ​ശ​ന​മി​ല്ല. അതു​പോ​ലെ അച്ഛ​നും അമ്മ​യും അവ​ന്റെ മു​റി​യി​ലേ​ക്കും കയ​റു​കി​ല്ല.

അവനു പ്രാ​യം കൂ​ടി​വ​രു​ന്നു. കാ​മു​കി​യാ​യി അവൻ ഒരു​ത്തി​യെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു. പക്ഷേ, അവർ ഒരു​മി​ച്ചു ശയി​ച്ച​പ്പോൾ ദയ​നീ​യ​വ​സ്ഥ​യാ​യി​രു​ന്നു ഫലം. അവനു് ലൈം​ഗി​ക​ത്വ​ത്തി​ലും താൽ​പ​ര്യ​മി​ല്ല. അവ​ന്റെ മദ്യ​പാ​നാ​യി​രു​ന്ന അച്ഛൻ മരി​ച്ചു. അയാ​ളു​ടെ മര​ണ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം അവൻ ആ ചി​ത്ര​മെ​ടു​ത്തു് സ്വ​ന്തം മു​റി​യിൽ തൂ​ക്കി അന്യ​രെ​പ്പോ​ലും അവൻ അതു് കാ​ണി​ക്കി​ല്ല. ആരെ​ങ്കി​ലും വന്നാൽ അവൻ ചി​ത്ര​മെ​ടു​ത്തു കി​ട​ക്ക​യു​ടെ അടി​യി​ലി​ടും. അവർ പൊ​യ്ക്ക​ഴി​ഞ്ഞേ അവനതു വീ​ണ്ടും ചു​വ​രിൽ തൂ​ക്കൂ. അച്ഛ​നു് ധാർ​മ്മി​ക​മാ​യോ അധാർ​മ്മി​ക​മാ​യോ കി​ട്ടിയ ചി​ത്ര​മാ​ണ​തു്. അന്നു അയാൾ മി​ലി​റ്റ​റി കോർ​ടി​ലെ അം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു. പ്രാ​ഡ്വി​വാ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു.

ഒരു ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം അവൻ ചി​ത്ര​മെ​ടു​ത്തു വർ​ത്ത​മാ​ന​പ്പ​ത്ര​ത്തിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു. കട​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു. അവിടെ ആളുകൾ തീ​കൂ​ട്ടി ശരീരം ചൂ​ടു​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അവനും ഒരി​ട​ത്തു തീ കൂ​ട്ടി ചി​ത്രം അതി​ലേ​ക്കു് അവ​നെ​റി​ഞ്ഞു. രൂ​പ​മ​റി​യാൻ വയ്യാ​ത്ത വി​ധ​ത്തിൽ ചി​ത്രം കരി​ഞ്ഞു. തീ കെ​ട്ട​പ്പോൾ അവൻ പാ​ദ​ര​ക്ഷ കൊ​ണ്ടു് കന​ലു​ക​ളെ തട്ടി​നീ​ക്കി. എല്ലാം ചാ​ര​മാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ അവൻ കാ​ത്തു​നി​ന്നി​ല്ല. നീ​ല​നി​റ​വും ചു​വ​പ്പു​നി​റ​വു​മാർ​ന്ന അഗ്നി​ശി​ഖ​ക​ളെ അവൻ കു​റ​ച്ചു​നേ​രം നോ​ക്കി. പി​ന്നീ​ടു് അവൻ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോയി.

വ്യാ​കു​ല​മായ മന​സ്സാ​ണു് അവ​ന്റേ​തു്. ആ വ്യാ​കു​ലത ബാ​ഹ്യ​ലോ​ക​ത്തി​നു​മു​ണ്ടു്. അവ​യ്ക്കു തമ്മിൽ പൊ​രു​ത്ത​മി​ല്ല. അതു കണ്ട​റി​ഞ്ഞ അവനു് അച്ഛ​നോ​ടോ അമ്മ​യോ​ടോ പൊ​രു​ത്ത​പ്പെ​ടാൻ കഴി​യു​ക​യി​ല്ല. ചി​ത്ര​മാ​ണു് അവനെ ജീ​വി​പ്പി​ച്ച​തു്. ചി​ത്രം അധാർ​മ്മി​ക​മാ​യി അച്ഛ​നു കി​ട്ടിയ പാ​രി​തോ​ഷി​ക​മാ​ണെ​ന്നു് താൻ അറി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പ്ര​ശ​സ്ത​നായ ഒരു ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്റെ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ചി​ത്ര​മാ​ണു് അതെ​ന്നു് അറി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവനെ അതു ഹോൺട് ചെ​യ്യാ​തെ​യാ​യി. അവൻ അതു തീയിൽ എരി​ച്ചു കള​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പി​ന്നെ​യെ​ല്ലാം വി​ര​സ​മാ​യി​ബ്ഭ​വി​ച്ചു.

മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളോ​ടു നി​ഷേ​ധാ​ത്മ​കത പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ചെ​റു​ക​ഥ​യാ​ണി​തെ​ന്നു് ചിലർ പറ​ഞ്ഞേ​ക്കാം. Holocaust-​നു ശേഷം കവി​ത​യി​ല്ലെ​ന്നു ഒരു ചി​ന്ത​കൻ പറ​ഞ്ഞി​ല്ലേ? അതു സത്യ​മ​ല്ലേ? ആ സത്യ​ത്തെ ഇക്ക​ഥ​യി​ലൂ​ടെ ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ഷ്ലി​ങ്ക്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മറ്റു ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ളും ഈ സത്യ​ത്തി​ന്റെ വി​ഭി​ന്ന​മു​ഖ​ങ്ങൾ കാ​ണി​ക്കു​ന്നു. വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​വും രാ​ഷ്ട്ര​വ്യ​വ​ഹാ​ര​പ​ര​വും ചരി​ത്ര​പ​ര​വും ആയ സത്യ​ങ്ങ​ളെ കലാ​ത്മ​ക​മാ​യി ആലേ​ഖ​നം ചെ​യ്യു​ക​യാ​ണു് ഷ്ലി​ങ്ക്.

ഇന്നു് (19.6.02) വൈ​കു​ന്നേ​രം പു​ളി​മൂ​ട്ടി​ലേ​ക്കു ചെ​ന്ന​പ്പോൾ (പു​ളി​മൂ​ടു് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ മെ​യ്ൻ​റോ​ഡി​ലെ ഒരു ജങ്ഷൻ) ഒരു പരി​ച​യ​വും എനി​ക്കി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു മധ്യ​വ​യ​സ്കൻ എന്നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു. “റ്റി. പദ്മ​നാ​ഭൻ മാ​തൃ​ഭൂ​മി വാർ​ഷി​ക​പ്പ​തി​പ്പിൽ എഴു​തിയ “ഗൗരി: വീ​ണ്ടും” എന്ന കഥ നി​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചോ?”

ഞാൻ: “വാ​യി​ച്ചു”

അദ്ദേ​ഹം: “എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​ന്നു?”

ഞാൻ: “സ്റ്റു​പി​ഡി​റ്റി ആൻഡ് അബ്സേ​ഡി​റ്റി.”

അദ്ദേ​ഹം: “ഈ റബിഷ് എങ്ങ​നെ മാ​തൃ​ഭൂ​മി വി​ശേ​ഷാൽ പ്ര​തി​യിൽ അച്ച​ടി​ച്ചു​വ​ന്നു.”

ഞാൻ: (മൗനം)

അദ്ദേ​ഹം: “പദ്മ​നാ​ഭ​ന്റെ ‘ഗൗരി’ എന്ന രചന വാ​യി​ച്ചു് കോൾ​മ​യിർ​ക്കൊ​ണ്ട ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി കഥാ​കാ​ര​നെ അഭി​ന​ന്ദി​ച്ചു എന്നാ​ണ​ല്ലോ എഴു​തി​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഇതു കഥ​യാ​ണോ? സാ​ഹി​ത്യ​മാ​ണോ?”

ഞാൻ: “അതിലെ ആത്മ​പ്ര​ശം​സ​യു​ണ്ട​ല്ലോ അതു് ധൈ​ഷ​ണി​ക​ത​ല​ത്തിൽ അപ​രി​ഷ്കൃ​ത​മാ​ണു്.”

അദ്ദേ​ഹം: “നി​ങ്ങൾ​ക്കു ഇതിൽ ഒന്നും ചെ​യ്യാ​നി​ല്ലേ?”

ഞാൻ: “ഞാ​നെ​ന്തു​ച​യ്യ​ണം?”

അദ്ദേ​ഹം: “ഇതു വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​ന്റെ ബു​ദ്ധി​ശ​ക്തി​യെ അപ​മാ​നി​ക്കു​ന്നു. നി​ന്ദി​ക്കു​ന്നു എന്നു് നി​ങ്ങ​ളെ​ഴു​ത​ണം.”

ഞാൻ: “എഴു​താം.”

(പരി​ച​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത ആളി​നോ​ടു പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്ത​തു പോലെ ഞാൻ ഇതു എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇത്ത​രം കഥകളെ hack work എന്നാ​ണു് ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​തു്—നമ്മു​ടെ സാ​ഹി​ത്യ​നാ​ശ​ന​ത്തെ​യും ജീർ​ണ്ണ​ത​യെ​യും അതിൽ നി​ന്നു​യ​രു​ന്ന ദുർ​ഗ്ഗ​ന്ധ​ത്തെ​യും ഇതു് അനു​ഭ​വ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ത്ത​രു​ന്നു.)

Galloping T. B. എന്നു കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. Galloping Stupidity എവിടെ കാണാൻ കഴി​യും? ഉണ്ണി​ക്കൃ​ഷ്ണൻ പുതൂർ മാ​തൃ​ഭൂ​മി വാർ​ഷി​ക​പ്പ​തി​പ്പി​ലെ​ഴു​തിയ ‘മു​ളം​ത​ത്ത​കൾ’ എന്ന കഥയിൽ ബു​ദ്ധി​ശൂ​ന്യ​ത​യു​ടെ ആ കു​തി​ച്ചോ​ട്ടം കാണാം. ഞാൻ ഈ “സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്റെ” ഒരു രച​ന​യും വാ​യി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ആദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് ഇക്കഥ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തു്. മരി​ക്കാൻ കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു​ത്തൻ ഭാ​ര്യ​യോ​ടു സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് ഇക്ക​ഥ​യു​ടെ വിഷയം. ഇതി​വൃ​ത്ത​മി​ല്ല. സ്വ​ഭാ​വ​ചി​ത്രീ​ക​ര​ണ​മി​ല്ല. സം​ഘ​ട്ട​ന​മി​ല്ല. ചി​ത്ത​വൃ​ത്തി​യെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ച പോ​രാ​ട്ട​മി​ല്ല. കുറെ ചത്ത വാ​ക്യ​ങ്ങൾ സമാ​ഹ​രി​ച്ചു വച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു ഉണ്ണി​ക്കൃ​ഷ്ണൻ. Horrifying spectacle എന്നു​കൂ​ടെ ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ പറ​ഞ്ഞു കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

ജി. കു​മാ​ര​പി​ള്ളപാലാ നാ​രാ​യ​ണൻ​നാ​യ​രോ​ടു ഒരു പ്ര​യോ​ഗ​വൈ​ക​ല്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ കവി മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞ​തു് ഇങ്ങ​നെ “ആ പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​നു് ഞാ​നു​ദ്ദേ​ശി​ച്ച അർ​ത്ഥ​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ​യു​ള്ള​വർ ആ രീ​തി​യിൽ​പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചാൽ മതി, ഇല്ലാ​ത്ത അർ​ത്ഥം വന്നു​കൊ​ള്ളും. ഇതു് കു​മാ​ര​പി​ള്ള എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​താ​ണു്. ഏതു പ്ര​യോ​ഗ​വൈ​ക​ല്യ​മെ​ന്ന​തു് എന്റെ വാർ​ദ്ധ​ക​സ്മൃ​തി​യിൽ നി​ന്നു് ഓടി​പ്പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. കു​മാ​ര​പി​ള്ള സത്യ​മേ പറയൂ. പാലാ നാ​രാ​യ​ണൻ നായർ തോ​ന്നിയ പോലെ കവിത എഴു​തു​ന്ന ആളാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടു ജി. കു​മാ​ര​പി​ള്ള പറ​ഞ്ഞ​തു് ഞാൻ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു.

എന്ന രണ്ടു വരികൾ നോ​ക്കുക പശ്ചി​മ​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളെ എന്ന​തു് western ghats എന്ന ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണു്. ഘട്ട​ത്തി​നു് കവി ഉദ്ദേ​ശി​ച്ച അർ​ത്ഥ​മി​ല്ല. quay or landing place, steps by a river-​side എന്നൊ​ക്കെ​യാ​ണു് ഘട്ട​ത്തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം (M. Monier Williams). കേ​റി​യും കട​ന്നും എന്ന പ്ര​യോ​ഗ​വും ശരി​യ​ല്ല. കേ​റി​ക്ക​ട​ക്കാം. കേ​റി​യും കട​ന്നും എന്ന ‘സി​മൾ​റ്റേ​നി​യ​സ്’ കൃ​ത്യം—ഏക​കാ​ലി​ക​കൃ​ത്യം ഒരി​ക്ക​ലും നട​ക്കു​കി​ല്ല.

“ജീ​വ​ര​ക്തം ചു​ര​ത്തു​ന്ന കവിത” എന്ന പേരിൽ ഡോ. എം. ലീ​ലാ​വ​തി എഴു​തിയ ഒരു ലേ​ഖ​ന​ത്തിൽ (മാ​തൃ​ഭൂ​മി വാർ​ഷി​ക​പ്പ​തി​പ്പു്) “…എങ്ങ​നെ​യോ പ്ര​ച​രി​ച്ച ഒരു കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തിൽ.” എന്നു കാ​ണു​ന്നു. “കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തിൽ” എന്ന​തു് രണ്ടാം​ത​രം തെ​റ്റ​ല്ല, ഒന്നാം​ത​രം തെ​റ്റാ​ണു്. ഇതു മല​യാ​ള​ഭാ​ഷ​യി​ലെ പ്ര​യോ​ഗ​മാ​ണു് എന്നു പറ​ഞ്ഞാ​ലും വി​ല​പ്പോ​കി​ല്ല. നശീ​ക​ര​ണം എന്നു ലീ​ലാ​വ​തി മു​മ്പു് എഴുതി. നശീ​ക​ര​ണം തെ​റ്റു്. നാശനം ശരി. വന​നാ​ശ​ന​മാ​ണു് ശരി. വന​ന​ശീ​ക​ര​ണം എന്ന പ്ര​യോ​ഗം സാ​ധു​വ​ല്ല. ഞാ​നി​തു ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു. പല ദി​വ​സ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു് കു​ട്ടി​ക്കൃ​ഷ്ണ​മാ​രാർ ‘മല​യാ​ള​ശൈ​ലി’ എന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ ഇതു് എഴു​പ​തു​കൊ​ല്ലം മുൻ​പു് എടു​ത്തു കാ​ണി​ച്ച​താ​ണു് എന്നെ​ഴു​തി ശ്രീ​മ​തി എന്നെ ‘ഊശി​യ​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു’ (ഊശി​യ​ടി​ക്കുക ഗ്രാ​മ്യ​പ്ര​യോ​ഗം—കളി​യാ​ക്കുക എന്ന അർ​ത്ഥ​മാ​ണ​തി​നു്) കു​ട്ടി​ക്കൃ​ഷ്ണ​മാ​രാർ ജനി​ച്ച​പ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ നശീ​ക​ര​ണം തെ​റ്റാ​ണെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞോ? ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചി​ട്ടാ​ണ​ല്ലോ ഏവരും ഇത്ത​രം പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ തെ​റ്റു​കൾ മന​സ്സി​ലാ​ക്കുക. അല്ലാ​തെ മാ​രാ​രെ പ്ര​സ​വി​ച്ച​യു​ട​നെ ആ കു​ഞ്ഞു് നശീ​ക​ര​ണം തെ​റ്റു്. എന്നു് അമ്മ​യ്ക്കു് അദ്ഭു​ത​മു​ള​വാ​ക്കു​മാ​റു് ഉദ്ഘോ​ഷി​ച്ചോ? പി​ന്നെ ഞാൻ മല​യാ​ള​ശൈ​ലി​യിൽ മാ​രാ​രു​ടെ ഈ തി​രു​ത്തു് കണ്ട​താ​യി ഓർ​മ്മ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അതിൽ കാ​ണു​മാ​യി​രി​ക്കും അങ്ങ​നെ അല്ലെ​ങ്കി​ലും എൻ. വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യർ മരി​ച്ച​പ്പോൾ ‘ഞാൻ ഇനി സം​ശ​യ​ങ്ങൾ ആരോടു ചോ​ദി​ക്കും?’ എന്നു പരി​ദേ​വ​നം ചെയ്ത സ്ത്രീ​യാ​ണ​ല്ലോ ഡോ​ക്ടർ എം. ലീ​ലാ​വ​തി എൻ. വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യർ അമ്മ​യു​ടെ ഗർ​ഭാ​ശ​യ​ത്തിൽ നി​ന്നു പു​റ​ത്തു പോ​ന്ന​പ്പോൾ അഷ്ടാ​ധ്യാ​യീ​സൂ​ത്ര​ങ്ങൾ ചൊ​ല്ലി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണോ കി​ട​ക്ക​യിൽ വീ​ണ​തു്? എൻ. വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എൻ. ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തു് എഴു​താം. “അയാൾ ആലു​വ​യിൽ സ്ക്കൂ​ള​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഞാൻ പരി​ശോ​ധ​ന​യ്ക്കു് ചെ​ന്നു. ‘അവൾ പെൺ​കു​ട്ടി​യെ പ്ര​സ​വി​ച്ചു. എന്നു സം​സ്കൃ​ത​ത്തിൽ എഴു​താൻ വാ​രി​യ​രോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. അയാ​ളെ​ഴു​തി​യ​തു് ഒന്നാ​ന്ത​രം തെ​റ്റാ​യി​രു​ന്നു.” എം. എച്ച്. ശാ​സ്ത്രി​ക​ളും ഈ സം​ഭ​വ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു.

എം. ലീ​ലാ​വ​തി​യു​ടെ പ്ര​ബ​ന്ധ​ത്തി​ന്റെ പേരു് “ജീ​വ​ര​ക്തം ചു​ര​ത്തു​ന്ന കവിത” എന്ന​ത്രേ. മു​ല​യിൽ നി​ന്നു രക്തം വരു​ന്ന​തു കാൻ​സ​റി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​മാ​ണു്. പാൽ വന്നാൽ നന്നു്. ആരുടെ സ്ത​ന​ത്തിൽ നി​ന്നു ചോര വരു​ന്നോ ആ സ്ത്രീ​യെ ഉടനെ കാൻസർ സ്പെ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റി​നെ കാ​ണി​ക്ക​ണം.

പൊ​ന്മു​ടി തു​ട​ങ്ങിയ തേയില എസ്റ്റേ​റ്റു​കൾ സാ​യ്പ​ന്മാ​രു​ടെ അധീ​ന​ത​യിൽ ആയി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്തു് ഞാൻ പല​പ്പോ​ഴും അവ​രു​ടെ വീ​ടു​ക​ളിൽ പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. സാ​യ്പ് പ്ര​ഭാ​ത​ഭ​ക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്താ​ണു് ഞാൻ ചെ​ല്ലു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ അദ്ദേ​ഹം പരി​ചാ​ര​ക​നെ വി​ളി​ച്ചു് ചായ എനി​ക്കും തരാൻ ആജ്ഞാ​പി​ക്കും. തര​ക്കേ​ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു കപ്പ് ചായ എന്റെ മുൻ​പിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​യ്ക്കും അയാൾ. സാ​യ്പ് ബ്രേ​ക്ക്ഫാ​സ്റ്റ് കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണു് ഇരി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ അയാ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ ചെ​ല്ലു​ന്ന ആർ​ക്കും ചായ കൊ​ടു​ക്കി​ല്ല. സം​സാ​രി​ച്ചി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചു​ക​ള​യും അതി​ഥി​യെ. പൊ​ന്മു​ടി​യിൽ ഇന്നു് ചാ​യ​ക്ക​ട​കൾ കാ​ണു​മാ​യി​രി​ക്കും. ഞാൻ പോ​കു​ന്ന കാ​ല​യ​ള​വിൽ ഒറ്റ​ച്ചാ​യ​ക്ക​ട​പോ​ലും ഇല്ല. ഞാൻ ഒരു ദിവസം ദാ​ഹി​ച്ചു വല​ഞ്ഞു് എസ്റ്റേ​റ്റ് മാ​നേ​ജ​റായ സാ​യ്പി​ന്റെ വീ​ട്ടിൽ​ച്ചെ​ന്നു കയറി. ചായ വേ​ണ​മെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ? എങ്കി​ലും നാ​ണം​കെ​ട്ടു അയാ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘I would like to have a cup of tea’ സാ​യ്പി​ന്റെ മറു​പ​ടി ‘Sorry’ എന്നാ​യി​രു​ന്നു. തൊണ്ട കൂ​ടു​തൽ ഉണ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു് ഞാൻ അയാ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​ന്നു.

നമ്മു​ടെ അതിഥി സൽ​ക്കാ​ര​രീ​തി സാ​യ്പി​ന്റെ രീ​തി​യിൽ നി​ന്നു വി​ഭി​ന്ന​മാ​ണു്. നട്ടു​ച്ച​യ്ക്കു സ്നേ​ഹി​ത​ന്റെ വീ​ട്ടിൽ​ച്ചെ​ന്നു കയ​റി​യാൽ ഒരു കപ്പു് ചായ ഉടനെ നമ്മു​ടെ മുൻ​പിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു​വ​യ്ക്കും ഗൃ​ഹ​നാ​യിക. പല​പ്പോ​ഴും അതു കു​ടി​ക്കാൻ ഒക്കു​ക​യി​ല്ല. കാ​ല​ത്തു് തയ്യാ​റാ​ക്കിയ ചായ തു​റ​ന്നി​ട്ട ചരു​വ​ത്തി​ലി​രു​ന്ന​തു് കപ്പി​ലൊ​ഴി​ച്ചു് അതി​ഥി​ക്കു കൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​യി​രി​ക്കും ശ്രീ​മ​തി, അസ​ഹ​നീ​യ​മായ തണു​പ്പാ​ണു് ആ ഒട്ടു​ന്ന ദ്രാ​വ​ക​ത്തി​നു്. വേ​ണ്ട​പോ​ലെ തേയില ഇട്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രി​ക്കും. പഞ്ചാര കപ്പി​ന്റെ മു​ക​ളി​ലൂ​ടെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​രി​ക്കു​ക​യേ​യു​ള്ളു. പാലും ഇല്ലാ​യി​രി​ക്കും. ചായ തരു​മെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു് പേ​ടി​ച്ചു് ഞാൻ ഇപ്പോൾ ഒരു പരി​ച​യ​ക്കാ​ര​ന്റേ​യും വീ​ട്ടിൽ പോ​കാ​റി​ല്ല.

സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ തൽ​പ​ര​ത്വ​മു​ള്ള ഒരാൾ എന്നെ പല​പ്പോ​ഴും ആ ആളി​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു ക്ഷ​ണി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ‘വരൂ​ന്നേ നമു​ക്കൊ​രു​മി​ച്ചു ചായ കഴി​ക്കാം’ എന്നു ആ വ്യ​ക്തി കൂ​ടെ​ക്കൂ​ടെ ക്ഷ​ണി​ക്കും. പരി​ഭ​വം വരാ​തി​രി​ക്കാൻ ഞാൻ ഒരു ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​ര​ത്തു് ആ ആളി​ന്റെ വീ​ട്ടിൽ​ച്ചെ​ന്നു. ചില കാ​ര്യ​ങ്ങൾ സം​സാ​രി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം വ്യ​ക്തി ‘ഗോ​പാ​ലൻ​നാ​യ​രേ, കൃ​ഷ്ണൻ​നാ​യർ​ക്കു ചായ കൊ​ടു​ക്കു’ എന്നു പരി​ചാ​ര​ക​നോ​ടു കല്പി​ച്ചു. ഒരു സെ​ക്കൻ​ഡ് ആയി​ല്ല അതിനു മുൻ​പു് ചായ എന്റെ മുൻ​പിൽ വന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. ഞാൻ കപ്പിൽ തൊ​ട്ട​പ്പോൾ തണു​പ്പു് അനു​ഭ​വി​ച്ചു. കപ്പി​ന​ക​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ ഒരു കറു​ത്ത കട്ട കണ്ടു. ചായ ഫ്രീ​സ് ചെ​യ്തു്. ചാ​യ​ക്ക​ട്ട​യാ​യി മാ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. കത്തി​യും മു​ള്ളും ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ കഷണം കഷ​ണ​മാ​യി മു​റി​ച്ചു​തി​ന്നാ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് തോ​ന്നി​യെ​നി​ക്കു് ‘അഞ്ചു​മ​ണി​ക്കു​ശേ​ഷം ചായ കു​ടി​ച്ചാൽ എനി​ക്കു രാ​ത്രി ഉറ​ക്കം വരി​ല്ല’ എന്നു് കള്ളം പറ​ഞ്ഞു് ഞാൻ ചാ​യ​ക്ക​പ്പു് നീ​ക്കി​വ​ച്ചു. കേ​ര​ളീ​യർ ചായ കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു അതി​ഥി​ക്കു് എന്നു കരുതി ഓട​വെ​ള്ള​മാ​ണു് അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​യ്ക്കു​ന്ന​തു്. ഇതു നമ്മു​ടെ ഗൃ​ഹ​നാ​യി​ക​മാർ നി​റു​ത്ത​ണം.

കെ. പി. ഭവാനി മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലെ​ഴു​തിയ ‘കടം​ക​ഥ​കൾ’ എന്ന ചെ​റു​കഥ വാ​യി​ച്ച​പ്പോൾ ചായ എന്ന പാ​നീ​യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞാൻ ഓർ​മ്മി​ച്ചു​പോ​യി. അതി​നോ​ടു ബന്ധ​പ്പെ​ട്ട ചില സം​ഭ​വ​ങ്ങൾ സ്മ​ര​ണ​യിൽ എത്തി​യ​തു് ഇവിടെ കു​റി​ച്ചി​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഭവാ​നി​യു​ടെ ചായ മാ​തൃ​ഭൂ​മി വാരിക എന്ന കപ്പി​ലാ​ണു് വച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. പക്ഷേ, ‘വീ​ക്ക് റ്റീ’യാ​ണ​തു്. തണു​പ്പു് അസ​ഹ​നീ​യം. ദാ​ഹ​മു​ള്ള വാ​യ​ന​ക്കാർ എടു​ത്തു മോ​ന്തു​ന്നു അതു്. പക്ഷേ, അവ​രു​ടെ വാ​യി​ലേ​ക്കു ഒരു തു​ള്ളി​പോ​ലും വീ​ഴു​ന്നി​ല്ല. കത്തി​യും മു​ള്ളും തരു ഭവാനീ മു​റി​ച്ചു തി​ന്നാം ചാ​യ​ക്ക​ട്ട എന്നു് അവർ പറ​യു​ന്ന​തു് എന്റെ ആന്ത​ര​ശ്രോ​ത്രം കേൾ​ക്കു​ന്നു.

ഒരു സ്ത്രീ​ഡോ​ക്ട​റു​ടെ കൂ​ട്ടു​കാ​രി ഒരു യുവതി. അവർ ഡോ​ക്ട​റു​ടെ ചി​കി​ത്സാ​ല​യ​ത്തിൽ​ചെ​ന്ന​പ്പോൾ അവിടെ ഒരു ഭ്രാ​ന്തി. കൂ​ട്ടു​കാ​രി ഉന്മാ​ദം പി​ടി​ച്ച​വ​ളോ​ടു സം​സാ​രി​ച്ചു. മന​സ്സി​ന്റെ അനി​യ​ത​ത്വം ബന്ധു​ക്ക​ളു​ടെ​യും മറ്റു പരി​ച​യ​ക്കാ​രു​ടേ​യും അവ​ഗ​ണ​ന​യാ​ലു​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്നു് ഡോ​ക്ട​റു​ടെ കൂ​ട്ടു​കാ​രി കണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​ന്നു. ആ കണ്ടു​പി​ടു​ത്ത​ത്തി​ലൂ​ടെ മാ​ലോ​ക​രു​ടെ നൃ​ശം​സ​ത​യി​ലേ​ക്കു ഭവാനി ചെ​ല്ലു​ന്നു. കോ​ളേ​ജ് കു​ട്ടി​കൾ. സ്ക്കൂൾ​ക്കു​ട്ടി​കൾ ഭവാ​നി​യേ​ക്കാൾ നല്ല​പോ​ലെ എഴു​തും. കലാ​ത്മ​ക​ങ്ങ​ളായ കഥകൾ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ ഒര​ഭി​മർ​ദ്ദം നമ്മു​ടെ മന​സ്സിൽ ഉണ്ടാ​കും. വാ​ങ്മ​യ​ചി​ത്ര​ങ്ങൾ നമ്മ​ളെ വേ​റൊ​രു ലോ​ക​ത്തേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​കും സർ​വ്വ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ വിഷയം കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്ന ഭവാ​നി​യു​ടെ കഥയിൽ നി​ന്നു് ഇതൊ​ക്കെ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തി​നു്? ഭവാനീ, അതി​ഥി​ക്കു ചായ കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തിൽ താൽ​പ​ര്യ​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ നല്ല രീ​തി​യിൽ കൊ​ടു​ക്കു. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ സാ​യ്പി​നെ​പ്പോ​ലെ Sorry എന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു മൗനം അവ​ലം​ബി​ക്കൂ.

ആരെ​ങ്കി​ലും മരി​ച്ചാൽ പി​റ്റേ ദിവസം വരു​ന്ന പത്ര​ത്തിൽ മരി​ച്ച വ്യ​ക്തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു് അത്യു​ക്തി കലർ​ത്തിയ പ്ര​ശംസ വരും. ചി​ല​പ്പോൾ പത്രാ​ധി​പർ സബ്ബ് ലീഡർ എഴു​തു​ക​യും ചെ​യ്യും. അങ്ങ​നെ യു​ഗ​പ്ര​ഭാ​വ​നായ സത്യ​നും മഹാ​ക​വി ഒള​പ്പ​മ​ണ്ണ​യും നമു​ക്കു ലഭി​ക്കു​ന്നു. പത്ര​ക്കാർ ഈ അത്യു​ക്തി​യിൽ നി​ന്നു് ഒഴി​ഞ്ഞു നി​ല്ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ അഭ്യർ​ത്ഥന. അല്ലെ​ങ്കിൽ അതു ജന​വ​ഞ്ച​ന​യാ​യി​ത്തീ​രും. അതു​പോ​ലെ ‘പ്ര​ശ​സ്ത’പദം ഒരു വി​വേ​ച​ന​വും കൂ​ടാ​തെ പത്ര​ങ്ങ​ളിൽ അച്ച​ടി​ക്കു​ന്നു. പ്ര​ശ​സ്ത നി​രൂ​പ​കൻ, പ്ര​ശ​സ്ത നോ​വ​ലി​സ്റ്റ് എന്നൊ​ക്കെ ദി​ന​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ കാണാം. പക്ഷേ, അവ​രു​ടെ പ്ര​ശ​സ്തി ഇങ്ങു ദൂ​രെ​യി​രി​ക്കു​ന്ന എന്റെ അടു​ത്തു എത്തു​ന്നി​ല്ല എന്ന​താ​ണു് സത്യം.

കെ. ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണൻ സ്വ​ന്തം വീ​ടി​ന്റെ ഗെ​യ്റ്റിൽ ചാരി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തു ഞാൻ പല​പ്പോ​ഴും കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സഹാ​യ​ത്താൽ ഉയർ​ന്ന​വർ അങ്ങോ​ട്ടു ചെ​ല്ലാ​തെ ഒളി​ച്ചു പൊ​യ്ക്ക​ള​യും. കൃ​ത​ജ്ഞത Strong Point ആയി​ട്ടു​ള്ള എനി​ക്കു് അതൊ​ക്കു​കി​ല്ല. എന്നെ എഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​ക്കിയ ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ അടു​ക്കൽ ഞാ​നെ​ത്തും. അദ്ദേ​ഹം എന്നോ​ടു രണ്ടു രൂപ ചോ​ദി​ച്ചു. ഞാൻ ഇരു​പ​തു രൂ​പ​യു​ടെ കറൻസി നോ​ട്ടെ​ടു​ത്തു കൊ​ടു​ത്തു. അതും​കൊ​ണ്ടു ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണൻ അടു​ത്തെ​വി​ടെ​യോ പോ​യി​ട്ടു​വ​ന്നു് മു​റു​ക്കാൻ കട​യിൽ​നി​ന്നു് മു​റു​ക്കി എന്നി​ട്ടു ‘വാ’ എന്നു് എന്നെ വി​ളി​ച്ചു. ഞാൻ ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നോ​ടു് ഒരു​മി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മു​റി​യിൽ കയറി. അദ്ദേ​ഹം നി​ല്ക്കു​ക​യാ​ണു്. എന്റെ ഉപ​കർ​ത്താ​വു് ഇരി​ക്കാ​തെ ഞാൻ ഇരി​ക്കി​ല്ല. കു​റെ​നേ​രം നി​ന്നു കാ​ലു​ക​ഴ​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നോ​ടു ‘ഇരു​ന്നാ​ട്ടെ’ എന്നു പറ​ഞ്ഞു. അദ്ദേ​ഹം കോ​പി​ച്ചു. എന്നി​ട്ടു് പാ​രു​ഷ്യ​ത്തോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു. “ങ്ഹാ, ഇരു​ത്താൻ വരു​ന്നോ? കെ. ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നെ ഇന്നു​വ​രെ ആരും ഇരു​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല. മന​സ്സി​ലാ​യോ?” ഞാൻ മറു​പ​ടി​യൊ​ന്നും പറ​യാ​തെ തൊ​ഴു​തി​ട്ടു് റോ​ഡി​ലി​റ​ങ്ങി. വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോ​രു​ക​യും ചെ​യ്തു. പ്ര​ഭാ​വ​മു​ള്ള വ്യ​ക്തി​യാ​യി​രു​ന്നു കെ. ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണൻ. അദ്ദേ​ഹം പറ​ഞ്ഞ​തു് ശരി. ആരും അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഇരു​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല. ഇരു​ത്താ​നൊ​ട്ടു സാ​ദ്ധ്യ​വു​മ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

കു​ഞ്ചൻ നമ്പ്യാർ, ഈ. വി. കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള ഇവരേ നമു​ക്കു ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രാ​യി ഉള്ളൂ. ഈ. വി.യുടെ കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്ന ഈ. എം. കോവൂർ യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഈ. വി.യുടെ അനു​കർ​ത്താ​വാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഹാ​സ്യം ഒരു​ത​രം forced humour ആയി​രു​ന്നു എന്ന​തിൽ സം​ശ​യ​മി​ല്ല. നമ്മു​ടെ ഇപ്പോ​ഴ​ത്തെ ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാർ ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ​മാ​ര​ല്ല. ഒന്നോ രണ്ടോ പേ​രൊ​ഴി​ച്ചു​ശേ​ഷ​മു​ള്ള​വ​രെ​ല്ലാം forced ഹ്യൂ​മർ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ലും രച​ന​യി​ലും കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​വ​രാ​ണു്. അവരിൽ പലർ​ക്കും അശ്ലീ​ലത പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​ലാ​ണു് താൽ​പ​ര്യം. ഒരു​ദാ​ഹ​ര​ണം നല്കാം. എന്റെ കൂടെ പ്ര​സം​ഗി​ക്കാൻ ഒരു ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്റെ ശു​ഷ്ക​മായ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം അദ്ദേ​ഹം എഴു​ന്നേ​റ്റു സദ​സ്സാ​കെ ഇളകി. പണ്ടു് എൻ. എസ്. കൃ​ഷ്ണ​നെ​യും റ്റി. എ. മധു​ര​ത്തെ​യും തി​ര​ശ്ശീ​ല​യിൽ കണ്ടാൽ മതി സിനിമ കാണാൻ വന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​വർ കയ്യ​ടി​ക്കും. ചൂളം വി​ളി​ക്കും. അടൂർ ഭാസി അഭി​ന​യി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങേ​ണ്ട​തി​ല്ല. പ്രേ​ക്ഷ​കർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ചി​ത്രം കണ്ടാൽ മതി. സന്തോ​ഷം കൊ​ണ്ടു അവർ മതി​മ​റ​ക്കും. ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ പറ​ഞ്ഞു. “ഞങ്ങൾ തീ​വ​ണ്ടി​യി​ലാ​ണു് ഇങ്ങോ​ട്ടു വന്ന​തു്. ഒരു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യും അവ​ളു​ടെ കു​ഞ്ഞും ഞങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ടെ​യു​ണ്ടു്. കു​ഞ്ഞു് കരയാൻ തു​ട​ങ്ങി. അര​മ​ണി​ക്കൂർ നേരം നി​റു​ത്താ​തെ കര​ഞ്ഞു അതു്. യാ​ത്ര​ക്കാർ​ക്കു ശല്യം. അതൊ​ഴി​വാ​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി ബ്ലൗ​സ് പൊ​ക്കി ബ്രാ​യു​ടെ അടി​യി​ലൂ​ടെ സ്തനം വെ​ളി​യി​ലേ​ക്കു് എടു​ത്തു് കു​ഞ്ഞി​ന്റെ വാ​യി​ലേ​ക്കു് മു​ല​ക്ക​ണ്ണു് തി​രു​കി. കു​ഞ്ഞു് മു​ല​കു​ടി​ക്കാ​തെ അതു തട്ടി​മാ​റ്റി യാ​ത്ര​ക്കാ​രു​ടെ കാ​ത​ട​പ്പി​ക്കു​ന്ന മട്ടിൽ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു. മു​ല​പ്പാ​ലു കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള യു​വ​തി​യു​ടെ യത്നം വി​ഫ​ലീ​ഭ​വി​ച്ച​പ്പോൾ അവൾ കു​ഞ്ഞി​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു ‘നീ കു​ടി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഞാൻ ഈ അങ്കി​ളി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു കു​ടി​പ്പി​ക്കും’” (അങ്കിൾ ഹാ​സ്യ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ തന്നെ). ആൺ​പി​ള്ളേർ ഡസ്കി​ല​ടി​ച്ചു ചി​രി​ച്ചു. പെൺ​പി​ള്ളേർ ഹോളിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​മെ​ന്നാ​ണു് ഞാൻ വി​ചാ​രി​ച്ച​തു്. ഞാൻ എത്ര മണ്ടൻ. അവർ കി കി കി എന്നു ചി​രി​ച്ച​തേ​യു​ള്ളു. പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട വാ​യ​ന​ക്കാ​രേ, ഹാ​സ്യ​ത്തി​ന്റെ പേരിൽ അശ്ലീ​ലത വി​ള​മ്പു​ന്ന​തു് ഇവി​ട​ത്തെ സ്ഥി​രം സ്വ​ഭാ​വ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.