ഈ കഥ​പ​റ​ഞ്ഞു തു​ട​ങ്ങു​മ്പോൾ എനി​ക്കു മു​പ്പ​തു വയ​സ്സാ​ണു്. പെ​ണ്ണു് എന്നാ​ണു് പത്താം​ക്ലാ​സ് പത്രി​ക​യു​ടെ ഒന്നാം​പു​റ​ത്തു് എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ബി​രു​ദ​ത്തി​നു പഠി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്തു്, പത്തു​വർ​ഷം മുൻ​പു്, കി​ട​പ്പി​ലാ​യ​താ​ണു്. കയ്യും കാലും അന​ങ്ങി​ല്ല. കഴു​ത്തും തനിയെ തി​രി​ക്കാൻ കഴി​യി​ല്ല. എനി​ക്കു് ഓർ​മ​ക​ളും ചി​ന്ത​ക​ളു​മു​ണ്ടു്. കണ്ണു് ചലി​പ്പി​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്കും. ആറാം വയ​സ്സിൽ അച്ഛൻ ബലാൽ​സം​ഗം ചെ​യ്തു. അതിനു കേസും കൂ​ട്ട​വു​മൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. എന്നെ പീ​ഡി​പ്പി​ച്ച ദി​വ​സ​ത്തി​നു ശേഷം ഞാനും അമ്മ​യും അയാളെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.

പല്ലി​യെ കഴി​ച്ച ദി​വ​സ​മാ​ണു്. ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള നാ​ഴി​ക​സൂ​ചി​ക​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണു് ഞാൻ ഓർ​മ​ക​ളു​ടെ ഓരോ അധ്യാ​യ​വും അടു​ക്കി​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ചാണകം മെ​ഴു​കിയ അടു​ക്ക​ള​യി​ലാ​ണു് ഞാൻ നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്. അവിടെ കയർ​ത്തി​രി​ക​യിൽ വച്ച മൺ​കു​ട​മു​ണ്ടു്. പി​ഞ്ചി​ക്കീ​റി​യു​പേ​ക്ഷി​ച്ച ഒറ്റ​മു​ണ്ടി​ന്റെ നീ​ല​നി​റ​മു​ള്ള മു​ഷി​ഞ്ഞ​കര പി​രി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കിയ രണ്ടു വള്ളി​ക​ളിൽ ഊഞ്ഞാ​ലു​പോ​ലെ തൂ​ക്കി​യി​ട്ട എന്റെ കൈ​പ്പ​ട​യു​ടെ മാ​ത്രം വീ​തി​യു​ള്ള പ്ലാം​പ​ല​ക​യിൽ എട്ടോ പത്തോ തു​ള​ക​ളു​ണ്ടു്. ആ തു​ള​ക​ളി​ലൂ​ടെ മൂ​ന്നു കു​ഴി​ത്ത​വി, ഒരു ഇരു​മ്പു​ച​ട്ടു​കം, ഒരു ഉപ്പു​കോ​രി, ഒരു തേ​യി​ല​ത്തു​ണി എന്നിവ താ​ഴേ​ക്കു കി​ട​ന്നു. കു​ത്തി​വ​ച്ച നി​ല​യിൽ നിന്ന, ഉള്ളി​യും പപ്പ​ട​വും മീനും ചു​ട്ടെ​ടു​ക്കു​ന്ന, കമ്പി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു് ഒരു മീൻതല കണ്ണു​മു​തൽ മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു പൊ​ള്ളി​ക്ക​രി​ഞ്ഞും താ​ഴേ​ക്കു മു​ള്ളു​കൾ മാ​ത്ര​മാ​യും നി​ന്നു. അടു​ത്ത മീ​നി​നെ ചുടാൻ എടു​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​യി​രി​ക്കും അമ്മ ഈ അസ്ഥി​കൂ​ടം കളയുക. അത്ര​യ്ക്കേ ഇവിടെ അടു​ക്ക​ള​യി​ലും പു​റം​തി​ണ്ണ​യി​ലും നോ​ട്ട​മു​ള്ളൂ. ഈ മീ​നി​നെ​പ്പോ​ലെ എന്നെ​യും അസ്ഥി​കൂ​ട​മെ​ന്നു് വി​ളി​ക്കാ​റു​ണ്ടു് അമ്മി​ണി​ച്ചേ​ച്ചി. മൂ​ടി​മാ​റ്റി കോ​പ്പ​യിൽ കയ്യി​ടു​മ്പോൾ എത്താ​ത്ത ഉയ​ര​ത്തി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന ആ മീൻ​ത​ല​യിൽ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​കാൻ ഇട​യു​ള്ള പൊ​ടി​പ്പീ​ര​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു കണ്ണു്. വറ്റു് വെ​ള്ള​ത്തോ​ടെ കോരി വാ​യി​ലെ​ത്തി​ച്ചു. സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ വാ​യി​ലും ഒരു പരൽ​മീൻ. കടി​ച്ചു ചവ​ച്ചു. മീൻതല മു​റി​ഞ്ഞു് തി​രി​കെ കോ​പ്പ​യി​ലേ​ക്കും ഉടൽ മു​ള്ളോ​ടെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കും പോയി. കണ്ണു് മീൻതല തറച്ച കമ്പി​യിൽ തന്നെ. അമ്മ അല​റു​ക​യാ​ണു്; രണ്ടു ചെ​വി​യി​ലും കൈ​വ​ച്ചു്; കണ്ണു​മി​ഴി​ച്ചു്. അമ്മ​യി​തി​പ്പോൾ എവിടെ നി​ന്നു വന്നു? ഇന്നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റ​പ്പോൾ മുതൽ അമ്മ എങ്ങും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ. അമ്മ വീ​ട്ടി​ലു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അറി​യാ​റി​ല്ല എന്ന​തു വേറേ കാ​ര്യം. അമ്മ​യു​ടെ നോ​ട്ടം കോ​പ്പ​യി​ലേ​ക്കാ​ണു്. ഞാനും കണ്ണു് താ​ഴ്ത്തി. കഞ്ഞി​വെ​ള്ള​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ ഒരു പല്ലി​യു​ടെ തല. ‘തു​പ്പി​ക്ക​ള​യ്…’ എന്നു് അമ്മ അലറി. ഞാൻ വാ​യ​തു​റ​ന്നു. മീ​നി​ല്ല, പല്ലി​യി​ല്ല, പല​ലോ​ക​ങ്ങ​ളി​ല്ല. ശൂ​ന്യത അമ്മ കണ്ടു​കാ​ണും.

കഞ്ഞി കള​യാ​നാ​യി അമ്മ കോപ്പ കയ്യി​ലെ​ടു​ത്തു. കമ​ഴ്ത്തി​വ​ച്ച കല​ത്തി​ലേ​ക്കു് എന്റെ കണ്ണു​പോ​യി. അമ്മ കോപ്പ താഴെ വച്ചു. ഞാൻ പല്ലി​ത്ത​ല​യെ​ടു​ത്തു് അടു​പ്പി​ലെ ചാ​ര​ത്തി​ലി​ട്ടു. അമ്മ മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി. ജാ​നു​വി​ന്റെ കോഴി ഒരു ചാ​ണ​ക​പ്പു​ഴു​വി​നെ കൊ​ത്തി​ക്കു​ലു​ക്കി​യും കൊ​ക്കി​യും കട​ന്നു​പോ​യി. കഞ്ഞി​യി​ലെ അവ​സാ​ന​വ​റ്റും ഞര​ടി​യെ​ടു​ത്തു വാ​യി​ലി​ട്ടു മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി തൊ​ടി​യി​ലെ ചീ​നി​യിൽ ചു​വ​ന്ന പെ​രു​ന്നാൾ​വി​ള​ക്കു പോ​ലൊ​രു കാ​ന്താ​രി നി​ന്ന​തു് കടി​ച്ചു​ച​വ​ച്ചി​റ​ക്കി.

സുശീല ആ ആറു​വ​യ​സ്സു​കാ​രി​യെ അറ​പ്പോ​ടെ നോ​ക്കി.

അവ​ളി​ന്നു് ആ പു​ക​യി​ല​ക്ക​റ​വീണ തോർ​ത്തു് ഉടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഉരി​യാ​തി​രി​ക്കാൻ ചു​റ്റു​മൊ​രു ചാ​ക്കു​നൂ​ലും കെ​ട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അവൾ​ക്കി​ങ്ങ​നെ കെ​ട്ടാൻ കഴി​യു​മോ? ഒന്നു കൂടി നോ​ക്കി.

തോർ​ത്തി​ലാ​കെ, ‘ശ്രീ​ല​ങ്ക വന്ന​ല്ലോ’ എന്നു് അമ്മി​ണി കളി​യാ​ക്കാ​റു​ള്ള, ആ കോൺ​വെ​ട്ടിയ ചു​വ​പ്പൻ വട്ട​ങ്ങൾ. ഓരോ ഇരു​പ​ത്തി​യെ​ട്ടാം നാ​ളി​ലും പെ​ണ്ണി​നെ അറി​യി​ക്കു​ന്ന ചു​വ​പ്പു്. ഏറെ മുൻ​പ​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു് ചു​വ​ന്നു്, നന​ഞ്ഞു്.

സുശീല ഒന്നു വി​റ​ങ്ങ​ലി​ച്ചു. പി​ന്നെ ഓടി ഋദ്ധി​യെ വാ​രി​യെ​ടു​ത്തു.

പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത ആശ്ലേ​ഷ​ണ​ത്തിൽ അവൾ​ക്കൊ​ന്നും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. സുശീല ആവർ​ത്തി​ച്ചു. ‘ആരാ​ണു്, ആരാ​ണു്…’ ഋദ്ധി തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. കര​ഞ്ഞു യാ​ചി​ച്ചു. ‘പറ​യെ​ന്റെ കണ്ണാ…’ കണ്ണ​നെ​ന്നൊ​ക്കെ കു​ഞ്ഞി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഇതിനു മുൻ​പു് ഉള്ളിൽ തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ? എന്തോ, ഇപ്പോ​ഴി​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു് വാ​യിൽ​വ​ന്ന​തു്. സുശീല ശരി​ക്കും അമ്മ​യായ നി​മി​ഷം ഇതാ​കും. കു​ഞ്ഞു് മടി​യിൽ നി​ന്നു് പി​ടി​വി​ടു​വി​ച്ചു് ഊർ​ന്നി​റ​ങ്ങി.

അവൾ ഒരു കല്ലെ​ടു​ത്തു. മു​ന്നി​റ​യ​ത്തെ ഭി​ത്തി​യാ​യി നിന്ന വീ​ഞ്ഞ​പ്പ​ല​ക​യിൽ പ്ലാ​സ്റ്റി​ക്കിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു നാ​ലു​വ​ശ​ത്തും മു​ള്ളാ​ണി അടി​ച്ചു​റ​പ്പി​ച്ചു​വ​ച്ച ചി​ത്ര​ത്തിൽ ആ കല്ലു പതി​ച്ചു; പൊ​ട്ടു​തൊ​ട്ട​തു​പോ​ലെ കൃ​ത്യം നെ​റ്റി​യിൽ.

സുശീല നിർ​ത്താ​തെ വാ​വി​ട്ടു. ഋദ്ധി തോർ​ത്തു വലി​ച്ചൂ​രി അമ്മ​യു​ടെ മടി​യി​ലി​ട്ടു. ചോ​ര​യൊ​ഴു​കി ചാലായ കാ​ലു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് ഒരേ​യൊ​രു വട്ടം സുശീല നോ​ക്കി. പി​ന്നെ, കണ്ണു​പൊ​ത്തി. പത്തോ പതി​ന​ഞ്ചോ മി​നി​റ്റ് ഏങ്ങ​ല​ടി​യിൽ കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി.

സുശീല എഴു​നേ​റ്റു് കഴു​ക്കോ​ലിൽ നി​ന്നു് അരി​വാൾ എടു​ത്തു. ഇറ​യ​ത്തെ ഒറ്റ​യാൾ​ക​ട്ടി​ലിൽ കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു ചു​മർ​ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ അതേ ഭാ​വ​ത്തിൽ ഭാർ​ഗ​വൻ. കട്ടി​ലി​നു ചു​റ്റും രണ്ടു​വ​ട്ടം ചവി​ട്ടി​ത്തു​ള്ളി നടന്ന സുശീല കു​ഞ്ഞി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്തി. ഋദ്ധി​യെ എളി​യി​ലെ​ടു​ത്തു. പു​ല്ലി​നു​പോ​കു​മ്പോൾ പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത​താ​ണു്.

കണ്ട​ത്തിൻ​ക​രേ​ലെ പള്ള രണ്ടു​കൈ വെ​ട്ടി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ​തേ​യു​ള്ളു. അരി​വാൾ മൂ​ന്നാം​കൈ​ക്കു നീ​ട്ടു​മ്പോൾ മു​ന്നിൽ പത്തി​വി​രി​ച്ചൊ​രു മുർഖൻ. കൊ​ത്തു​ന്ന​തു കാ​ത്തു് സുശീല ഇരു​ന്നു. പി​ന്നിൽ മര​ക്കു​റ്റി​യിൽ ഇരു​ന്ന ഋദ്ധി പര​ന്നു വാ​ളു​പോ​ലായ കല്ലെ​ടു​ത്തു് തെ​റ്റി​ച്ചു. അവിടെ പാ​മ്പു് ഉണ്ടെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞാ​ണോ ആവോ? പാ​മ്പു് മറ്റെ​ന്തി​നോ തല​താ​ഴ്ത്തി. കല്ലു് പു​ല്ലി​നി​ട​യി​ലേ​ക്കു വീണു. പാ​മ്പു് എന്തോ മറ​ന്ന​തു​പോ​ലെ കു​റ്റി​ക്കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് ഇഴ​ഞ്ഞു​പോ​യി. ഇങ്ങ​നെ എത്ര മര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണു് ഓരോ ദി​വ​സ​വും കൊ​ത്താ​തെ വി​ടു​ന്ന​തു്. സുശീല ഋദ്ധി​യെ എടു​ത്തു് നെ​റു​ക​യിൽ ചു​ണ്ടു​ചേർ​ത്തു നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

ഓരോ ചു​വ​ടി​ലും ഒരോ ഏങ്ങൽ ആവർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തു ഋദ്ധി വി​രൽ​കു​ടി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു.

പാ​ട​ത്തെ മൂ​ന്നു വെ​ളി​രു​കൾ അമ്മ​യെ തല​ചെ​രി​ച്ചു നോ​ക്കി പറ​ന്നു​യർ​ന്നു. കതി​രു​വെ​ട്ടാൻ വന്ന നാലു പനം​ത​ത്ത​ക​ളെ മറ​ച്ചു മൈ​ന​ക​ളു​ടെ വലി​യൊ​രു മേഘം ചി​റ​ക​ടി​ച്ചു​പൊ​ങ്ങി. പാ​ട​ത്തു നി​ഴൽ​വീ​ണു.

വര​മ്പിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി പു​ഴ​യിൽ ചെ​ന്നു​ചേ​രു​ന്ന കയ്യാ​ണി​ത്തോ​ട്ടി​ലൂ​ടെ​യാ​യി നട​പ്പു്. കു​ളി​ക്കാൻ പോ​കു​മ്പോൾ അങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. ഞാൻ വെ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. അമ്മ​യു​ടെ ഒട്ടും തി​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത കാ​ലു​കൾ​ക്ക​ടു​ത്തു​കൂ​ടി ഒരു നീർ​ക്കോ​ലി പോ​കു​ന്നു. മുഷി പൊ​ത്തിൽ നി​ന്നു തല​യി​ട്ടു. ഇരു​കാ​ലു​ക​ളി​ലേ​യും തള്ള​വി​ര​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ രണ്ടു പര​ലു​കൾ ഒന്നി​നു പി​ന്നാ​ലെ ഒന്നാ​യി തെ​ന്നി​പ്പോ​യി. കു​ഞ്ഞി​നെ വാ​യി​ലി​ട്ടു് ഒരു ചേ​റു​മീൻ പാ​യ​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ നി​ന്നു് തല​പൊ​ക്കി​നോ​ക്കി, അതു​പോ​ലെ താ​ഴ്‌​ന്നു. കു​ഞ്ഞി​നെ വാ​യി​ലി​ട്ടു നട​ക്കു​ന്ന അമ്മ​ച്ചേ​റു​മീ​നെ ആദ്യ​മാ​യി കാ​ണു​ക​യാ​ണു്. ഊത്ത​പി​ടി​ക്കാൻ ഉടു​മു​ണ്ടി​ന്റെ ഒര​റ്റം കഴു​ത്തിൽ​ക്കെ​ട്ടി മറ്റേ​യ​റ്റം ഇരു​കൈ​ക​ളി​ലും വി​ടർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു ഭാർ​ഗ​വൻ ഇറ​ങ്ങേ​ണ്ട സമ​യാ​ണു്. അമ്മ വേഗം കൂ​ട്ടി.

പു​ഴ​യെ​ത്തി. ആറ്റെ​റു​മ്പി​ലൂ​ടെ സുശീല താ​ഴേ​ക്കു് ഊർ​ന്നി​റ​ങ്ങി.

അരി​വാൾ എളി​യിൽ തി​രു​കി. ഋദ്ധി​യെ എളി​യിൽ നി​ന്നെ​ടു​ത്തു് തോ​ളി​ലേ​റ്റി. കഴു​ത്തോ​ള​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ കയ​ത്തി​ലും ആഴം. മറു​ക​ര​യേ​റി തലയിൽ കെ​ട്ടി​യി​രു​ന്ന തോർ​ത്തു് കക്ഷ​ത്തി​നി​ട​യി​ലൂ​ടെ ഉടു​ത്തു് ഉടു​മു​ണ്ടും മേ​ലു​ടു​പ്പും അഴി​ച്ചു​പി​ഴി​ഞ്ഞു് മണൽ​പ്പ​ര​പ്പിൽ വി​രി​ച്ചു. അമ്മ വെ​ള്ള​ത്തി​ലി​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ ഋദ്ധി ഒരു ചകി​രി​ച്ചോ​റെ​ടു​ത്തു് പാ​റ​യി​ലാ​രോ പറ്റി​ച്ചു​വ​ച്ച അല​ക്കു​സോ​പ്പിൽ ഉര​ച്ചു കാ​ലു​ക​ളിൽ തേ​ച്ചു. മു​ഴു​വ​നാ​യി അലി​യാ​ത്ത തവി​ട്ടു​വ​ര​ക​ളെ കാലിൽ തു​ട​രാൻ വി​ട്ടു് വെ​ള്ള​ത്തി​ലി​റ​ങ്ങി. ആദ്യം പെ​രു​വി​രൽ, പി​ന്നെ ഉപ്പൂ​റ്റി. മു​ട്ടും കഴി​ഞ്ഞു് മെ​ല്ലെ​മെ​ല്ലെ അര​യോ​ളം മു​ങ്ങി. പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​രു നീർ​ന്നാ​യ​യെ കണ്ട​തു​പോ​ലെ ‘ആ…’ എന്നു് അലറി ഒറ്റ​ച്ചാ​ട്ട​ത്തി​നു കരയിൽ കയറി. വെ​ള്ളം​തൊ​ട്ട​പ്പോൾ ചോ​ര​പ്പാ​ടു​ക​ളു​ടെ ഉറ​വി​ടം നീറി. ഇതു കണ്ടു​കി​ട​ന്ന സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തി​ക​ട്ടി​വ​ന്നു. പു​ഴ​യിൽ ആറോ​ഏ​ഴോ വറ്റും, ഒരു തേ​ങ്ങാ​ക്കൊ​ത്തും, ചു​ട്ട​വ​റ്റൽ​മു​ള​കി​ന്റെ രണ്ടു പു​റം​തൊ​ണ്ടും വീണു.

ഇനി വെ​ള്ള​ത്തി​ലി​റ​ങ്ങു​ക​യേ​യി​ല്ലെ​ന്നു തീർ​പ്പാ​ക്കി​യ​തു​പോ​ലെ ഋദ്ധി അല​ക്കു​ക​ല്ലിൽ കു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ചേർ​ത്തു​പി​ടി​ച്ച രണ്ടു​കൈ​കൾ​ക്കു​ള്ളിൽ ചകി​രി​ത്തു​ണ്ടു്. രണ്ടു കാ​ലു​ക​ളും വി​റ​കൊ​ള്ളു​ക​യും തണു​ത്ത​കാ​റ്റി​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ചു​ണ്ടു കോ​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഒരു യാ​ത്ര​യേ​ക്കു​റി​ച്ചും അതു​വ​രെ ആലോ​ചി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും വണ്ടി​പോ​യാ​ലോ എന്നൊ​രു ആന്ത​ലാ​യി സു​ശീ​ല​യ്ക്കു്. ചാ​ടി​ക്ക​യ​റി ഈറൻ​മു​ണ്ടും ഉടു​പ്പു​മി​ട്ടു് നന​തോർ​ത്തു് മേൽ​മു​ണ്ടാ​ക്കി ഋദ്ധി​യു​ടെ വി​രൽ​പി​ടി​ച്ചു. മാ​റ്റ​ത്തു​ണി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ ഇട്ടു​ണ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന വെ​യി​ലു കാളി. പു​ഴ​യും പാ​ട​വും പുൽ​ക്കാ​ടും ഭാർ​ഗ​വ​നും എന്നെ​ങ്കി​ലും പെ​റു​മെ​ന്നു കരുതി വളർ​ത്തിയ പശു​ക്കു​ട്ടി​യും പി​ന്നി​ലാ​യി.

പാ​യ്വ​ഞ്ചി​യിൽ മലർ​ന്നു കി​ട​ന്നു് ഋദ്ധി ത്ര​യ​യോ​ടു്: “തി​മിം​ഗ​ല​ങ്ങൾ പാ​യ്മ​ര​ങ്ങൾ ഇറു​ത്തെ​ടു​ത്തു് പല്ലി​നി​ട​കു​ത്തി അസ്ഥി​കൂ​ട​ങ്ങൾ പു​റ​ത്തി​ടും.”

എട്ടാം​ദി​നം സന്ധ്യ. ഋദ്ധി​യും നൗ​ക​യും വീ​ട​ണ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ ശാ​ന്ത​രാ​യി. ഏതാ​ണ്ടു് പത്തു് കപ്പൽ​പ്പാ​ടു് അകലെ കി​ട​ന്ന യാ​ന​ത്തി​ന്റെ മേൽ​ത്ത​ട്ടിൽ നി​ന്നു് കപ്പി​ത്താൻ സമു​ദ്ര ഋദ്ധി​യു​ടെ നൗകയെ ഒരു ചോ​ണോ​നു​റു​മ്പാ​യി കണ്ടു. തീ​ര​ത്തോ​ടു് അടു​ക്കു​ന്ന തിര ആർ​ത്തി​യോ​ടെ പൊ​യ്ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. സമു​ദ്ര ഒരു കു​പ്പി​യിൽ നി​ന്നു് ദ്രാ​വ​കം മോ​ന്തി കട​ലി​ലേ​ക്കു ധാ​ര​പോ​ലെ ചീ​റ്റി. പാ​നീ​യ​ത്തു​ള്ളി കു​ടി​ച്ചു് മദി​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന കൊ​ടി​വാ​ലൻ​തി​ര​ണ്ടി​യെ കപ്പ​ലിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന അവർ എഴു​പ​ത്തി​യെ​ട്ടു പേർ ഉള്ളാ​ലെ കണ്ടു.

ഋദ്ധി​യു​ടെ നൗ​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അവ​രു​ടെ ദിശ. തട​ങ്കൽ​ച്ചു​മ​രു് തോ​ട്ട​വ​ച്ചു തകർ​ത്തു് ആഞ്ച​ലോ കോ​ട്ട​യിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ങ്ങു​മ്പോൾ ദൂ​രെ​ക്കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു കരി​ങ്കൊ​ടി പാ​റു​ന്ന യാനം. കടൽ​നീ​ന്തി ബോ​ട്ടിൽ, പി​ന്നെ ബോ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് കയ​റേ​ണി​വ​ഴി മു​ക​ളിൽ. എല്ലാ​വ​രും കയ​റി​യ​തേ കപ്പി​ത്താൻ സമു​ദ്ര മേ​ലോ​ട്ടു് നി​റ​യൊ​ഴി​ച്ചു. നാൽ​പ്പ​തു​തിര തീ​രും​വ​രെ അതു നി​ന്നു പൊ​ട്ടി. രക്ഷ ഭീ​രു​വി​നെ​പ്പോ​ലെ പാ​ടി​ല്ലെ​ന്നു് ഓർ​മി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു സമു​ദ്ര.

കടൽ​പ്പാ​ത​യിൽ നാഴിക മു​പ്പ​തു കടന്ന നി​മി​ഷം, പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ ഋദ്ധി വഴി​കാ​ട്ടി മു​ന്നി​ലേ​ത്തി. കൊ​ല​യും ബലാൽ​സം​ഗ​വും മോ​ഷ​ണ​വും. ഭൂ​മി​ത​ട്ടി​പ്പും വെ​ട്ടി​പ്പും. ഇതൊ​ക്കെ നട​ത്തി​യ​വർ​ക്കൊ​പ്പം നാ​ല​ഞ്ചു രാ​ജ്യ​ദ്രേ​ാ​ഹ​ക്കു​റ്റ​വാ​ളി​ക​ളും. രണ്ടു മുതൽ എഴു​പ​തു വർഷം വരെ ശി​ക്ഷ​യേ​റ്റു​വാ​ങ്ങു​ന്ന​വ​രും വർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി വി​ചാ​ര​ണ​യെ​ന്ന പേരിൽ തു​ട​രു​ന്ന​വ​രു​മു​ണ്ടു്. ജയി​ലി​ലാ​യി​രു​ന്ന​വ​രു​ടെ നടു​വി​ലേ​ക്കു് ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ ഋദ്ധി സ്കൂൾ കഴി​ഞ്ഞു കോ​ള​ജിൽ ചേർ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഉൽ​സാ​ഹ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. തട​വി​ലു​ള്ള​വ​രെ ജീ​വി​ത​ച്ച​ട്ടം പഠി​പ്പി​ക്കാൻ സോ​ഷ്യൽ വർ​ക്കി​ലെ ബി​രു​ദ​ത്തി​ന്റെ ബല​ത്തിൽ​കി​ട്ടിയ കരാർ നി​യ​മ​നം. അന്ന​വർ​ക്കു കൊ​ടു​ത്ത വാ​ക്കാ​ണു് നി​യ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത രാ​ജ്യ​ത്തെ പൗ​ര​ത്വം.

സമു​ദ്ര കു​ലു​ക്കു​ഴി​ഞ്ഞ ലഹ​രി​പോ​ലെ ഒരു മഴ ചാ​റി​പ്പോ​യി.

അമാ​വാ​സി​യി​ലും ആകാ​ശ​വും ആഴി​യും വേർ​പി​രി​ഞ്ഞു ചക്ര​വാ​ളം ഒരു വെ​ള്ളി​വ​ര​യാ​യി. ഉഷ്ണ​രാ​ശി​യി​ലും ഒരു തണു​ത്ത​കാ​റ്റു് പടി​ഞ്ഞാ​റു നി​ന്നു് വീശി. ഋദ്ധി ഒറ്റ​യ്ക്കു നൗ​ക​യി​ലെ അഴി​ച്ചി​ട്ട പാ​യ​യിൽ കി​ട​ന്നു. ചെറിയ അരി​പ്പ​ല്ലു​കൾ കാ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു് ഒരു കടൽ​പ്പ​ന്നി [1] കു​തി​ച്ചു​യർ​ന്നു തി​രി​കെ വെ​ള്ളം​തൊ​ടു​മ്പോൾ നീണ്ട ചു​ണ്ടു​യർ​ത്തി കാ​ത്തു​നിൽ​പ്പു​ണ്ടൊ​രാൾ. ചു​ണ്ടു​കൾ ഉരു​മ്മി, ചി​റ​കു​കൊ​ണ്ടു കെ​ട്ടി​പ്പു​ണർ​ന്നു് പോ​കു​ന്ന​വ​യിൽ ആണേ​തു്, പെ​ണ്ണേ​തു്? ഋദ്ധി പക​ലെ​യ്ത ചോ​ദ്യ​മുന തറ​ച്ചു് കപ്പ​ലിൽ അവ​രു​റ​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ കി​ട​ന്നു.

രാവിൻ നി​ഴ​ലി​ല​വർ കണ്ടു, പാ​യ്മ​ര​മേ​ലെ ഏറി​യും ഇറ​ങ്ങി​യും ഋദ്ധി. തീ​രാ​ത്ത ഉന്മാ​ദ​ച്ചി​രി​യു​മാ​യി വി​ടർ​ത്തി​യി​ട്ട പാ​യ​യിൽ അന​ന്ത​രം കി​ത​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ന്നു. അടു​ത്ത കേ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ ആക്കം തു​ളു​മ്പു​ന്ന പെ​രു​വി​രൽ തു​മ്പ​ത്തു് തി​ര​യേ​റി​വ​ന്ന ചെ​റു​വ​ര​യൻ [2] മു​ട്ടി​യു​രു​മ്മി​പ്പോ​യി. ആണാ​കി​ലും പെ​ണ്ണാ​കി​ലും ആ മീൻ പൂ​വാ​യ് വി​ടർ​ന്നു. ഋദ്ധി വീ​ണ്ടും പാ​യ്മ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു് ആകാ​ശ​മാ​യി ഇറ​ങ്ങി വി​റ​കൊ​ണ്ടു.

സുശീല കഴു​ത്തോ​ളം കാ​യ​ലിൽ കി​ട​ന്നു.

തല​യിൽ​വ​ച്ച വല്ല​ത്തി​ലേ​ക്കു് കക്ക​കൾ പെ​റു​ക്കി​യി​ട്ടു. ആ കാ​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ ചി​റ്റു​ളി​പ്പാ​മ്പു​കൾ ഇഴ​ഞ്ഞു​പോ​യി. വരാ​ലു​കൾ പു​ള​ച്ചു. സുശീല കക്ക​മാ​ത്രം പെ​റു​ക്കി. ഋദ്ധി കരയിൽ കെ​ട്ടി​യി​ട്ട മൊ​യ്തീ​ന്റെ ചെ​റു​വ​ള്ള​ത്തി​ലി​രു​ന്നാ​ടി കാ​യൽ​പ്പ​ര​പ്പി​ലേ​ക്കു് വീ​തി​ക്ക​ല്ലു​കൾ തെ​റ്റി​ച്ചു.

തി​ര​യെ​ടു​ത്തു് പതി​നെ​ട്ടു് അടി ഉയർ​ത്തിയ നൗ​ക​യു​ടെ പാ​യ്മ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു് ആദ്യം ഓടി​ക്ക​യ​റു​മ്പോൾ ഋദ്ധി​ക്കു വയ​സ്സും പതി​നെ​ട്ടു്.

ഇന്നേ​പ്പോ​ലെ അന്നും പായ് നി​മി​ഷാർ​ദ്ധേ അഴി​ഞ്ഞു നി​ലം​തൊ​ട്ടു. ഓസ്ട്രേ​ലി​യ​ക്കാ​രൻ വിൽ​ഫ്ര​ഡ് ഗോൺ​സാഗ അടു​പ്പി​ച്ച നൗ​ക​യി​ലേ​ക്കു് ചാ​ടി​ക്ക​യ​റു​മ്പോൾ മൊ​യ്തീ​ന്റെ വള്ളം തു​ഴ​ഞ്ഞ കരു​ത്താ​യി​രു​ന്നു കൈ​മു​തൽ. ഋദ്ധി എത്തി​ച്ച കൊ​ഞ്ചും കഞ്ഞി​യും കു​ടി​ച്ചു് കയ്യിൽ ഡോ​ള​റി​ല്ലാ​ത്ത വിൽ​ഫ്ര​ഡ് ആറു​മാ​സം ആ തു​റ​മു​ഖ​ത്തു കി​ട​ന്നു. കാ​യ​ലി​ലൂ​ടെ തു​ഴ​ഞ്ഞും പാ​യ്കെ​ട്ടി​യും ഋദ്ധി കപ്പ​ലോ​ട്ടം പഠി​ച്ചു. പെർ​മി​റ്റ് കി​ട്ടാ​തെ വിൽ​ഫ്ര​ഡ് കര​യി​ലൂ​ടെ നടന്ന ഒരു ദിവസം പൊ​ലീ​സ് പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. ചാ​ര​നെ​ന്ന വിസ പതി​പ്പി​ച്ചു് വിൽ​ഫ്ര​ഡി​നെ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ച്ച തടവറ തു​റ​ന്നു് പി​ന്നൊ​രി​ക്ക​ലും അയാൾ നൗക തേടി വന്നി​ല്ല.

കസ്റ്റം​സ് കെ​ട്ടി​യി​ട്ട നൗക അഴി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് ഋദ്ധി പതി​വു​പോ​ലെ കട​ലി​ലേ​ക്കു് പൊ​യും​വ​ന്നു​മി​രു​ന്നു. അതു് ഋദ്ധി​യു​ടെ അവ​കാ​ശ​മാ​ണെ​ന്നു് കട​പ്പു​റം കരുതി. കാ​റ്റ​ടി​ക്കു​മ്പോൾ മര​ത്തിൽ ഞാ​ന്നു​കി​ട​ന്ന വട​ത്തിൽ പമ്പ​രം​പോ​ലെ സ്വയം തി​രി​ഞ്ഞു്, സൂ​ര്യ​നെ​ച്ചു​റ്റു​ന്ന പൃ​ഥ്വി​യാ​യി പാ​യ്മ​ര​ത്തെ പ്ര​ദ​ക്ഷി​ണം ചെ​യ്തു. അമരം അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വട്ടം​തി​രി​ഞ്ഞു തെ​ക്കു​നി​ന്നു വട​ക്കോ​ട്ടാ​യി. ഓരോ തവ​ണ​യും ഇര​മ്പൽ നിർ​ത്തി കടൽ നി​വർ​ന്നു കി​ട​ന്നു.

കണ്ണു​തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ സമു​ദ്ര​യ്ക്കു് തല​യി​ലൊ​രു കട​ലി​ര​മ്പി.

എഴു​പ​ത്തി​യെ​ട്ടു കള്ള​രും തട്ടിൽ അടു​ക്കി​യി​ട്ട ചാ​ള​പോ​ലെ പു​ല​രി​വെ​യി​ലേ​റ്റു കി​ട​ന്നു. ദൂരെ പാ​യ്വ​ഞ്ചി​ത്തു​ഞ്ച​ത്തു് ഋദ്ധി കു​ത്തി​യി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. കപ്പ​ലോ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ഭാത പ്ര​കൃ​തി നിയമം പാ​ലി​ച്ചു് ആദ്യം മു​ന്നോ​ട്ടു തി​രി​ഞ്ഞു്, പി​ന്നെ പി​ന്നോ​ട്ടും. തിര പാ​പ​നാ​ശി​നി​യാ​യി നൗ​ക​ത്തു​ഞ്ച​ത്തു് കഴു​കി​ത്തു​ട​ച്ചു. ഒന്നാ​മ​തും രണ്ടാ​മ​തും ഋദ്ധി വെ​ളി​യിൽ കള​ഞ്ഞ​തു് വീ​ണി​ട​ത്തു് പി​ന്നെ​യും തളി​ച്ചു ശു​ദ്ധ​മാ​ക്കി കൊ​ണ്ടേ ഇരു​ന്നു തിര.

സമു​ദ്ര ഒരു വൈ​കാ​രിക വി​ക്ഷോ​ഭ​ത്തിൽ സമ്മ​തി​ച്ച​താ​ണു് ആ യാത്ര. അടു​ക്കാൻ അനു​മ​തി​യി​ല്ലാ​ത്ത തീ​ര​ത്തു നി​ന്നു് അരി​യും ഗോ​ത​മ്പും മൂ​ന്നു​വ​ട്ട​മാ​യി പു​റ​ങ്ക​ട​ലി​ലെ​ത്തി​ച്ച ഋദ്ധി ചോ​ദി​ച്ച​തു് ഒരേ​യൊ​രു പ്ര​തി​ഫ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. പറ​യു​ന്ന​ത്ര ആളു​ക​ളെ ദൂ​രെ​യൊ​രു തീ​ര​ത്തു് എത്തി​ക്ക​ണം. ജയിൽ ചാ​ടി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​വ​രാ​ണു്. അതും ബോംബ് പൊ​ട്ടി​ച്ചു തകർ​ത്തു്. ഋദ്ധി പറ​ഞ്ഞ​തി​ലെ സത്യ​സ​ന്ധ​ത​യിൽ സമ്മ​തി​ച്ചു. അല്ലെ​ങ്കി​ലും പു​റ​ങ്ക​ട​ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ മാ​ത്ര​മോ​ടു​ന്ന ഈ കപ്പൽ കൊ​ണ്ടു് നല്ല​തൊ​ന്നു​മ​ല്ല​ല്ലോ ഇതു​വ​രെ ചെ​യ്ത​തു്.

പാ​വ​ഞ്ചി​ത്തു​ഞ്ച​ത്തു് ഇരി​ക്കു​ന്ന ഋദ്ധി​ക്കും പാ​യ്മ​ര​ത്തി​നും ഇട​യി​ലൂ​ടെ ആ തി​ര​ക​ളെ ഒരു ചതു​ര​ക്കൂ​ട്ടി​ലാ​ക്കി സമു​ദ്ര. ചല​ച്ചി​ത്രം പോലെ നടു​വിൽ തി​ര​യി​ള​ക്കം. ആ സങ്കൽപ ചത്വ​ര​ത്തി​ന്റെ മേ​ല​റ്റ​ത്തു വന്നി​ടി​ച്ചു് മട​ങ്ങി​വ​രി​ക​യാ​ണു് തിര. കരി​ഞ്ചു​വ​പ്പാർ​ന്ന ഒരു പൊ​ട്ടാ​ണു് തീരം. അല്ല, ആ ചു​വ​പ്പി​ലേ​ക്കു് പച്ച​പ്പു് വന്നു​ചേ​രു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു് ഏകൻ ഉറ​പ്പി​ച്ചു. അവിടെ വെയിൽ ചി​ന്നി നി​ന്നു.

“പോകാം.” കയറിൽ തൂ​ങ്ങി മു​ക​ളി​ലെ​ത്തിയ ഋദ്ധി​യു​ടെ ഒറ്റ​വാ​ക്കിൽ എല്ലാ​വ​രും കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​നു മുൻ​പെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ പര​ക്കം​പാ​യാൻ തു​ട​ങ്ങി. നി​യ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത രാ​ജ്യം തേടി പു​റ​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ സം​ഭ്ര​മം ഇമ​യാ​ടാ​തെ കണ്ടു​നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഋദ്ധി. സമു​ദ്ര​യു​ടെ കപ്പ​ലി​ലെ യാത്ര അവ​സാ​നി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഋദ്ധി അടു​ത്ത കര കണ്ടെ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു.

സമു​ദ്ര അടു​ത്തെ​ത്തി: “ഇവരെ ചാ​വേ​റു​കൾ ആക്കാ​നോ, അതോ ബലി​ചെ​യ്തു ചോര കു​ടി​ക്കാ​നോ?”

ഋദ്ധി കട​ലി​ലേ​ക്കു ചൂ​ണ്ടി: “തി​ര​ക​ളെ തോൽ​പ്പി​ച്ചു വരാൻ കപ്പൽ വേണ്ട, ഒരു കട്ട​മ​രം മതി എന്നു തോ​ന്നു​ന്ന നി​മി​ഷം നി​ങ്ങൾ​ക്കും വരാം.”

‘എത്ര​പേർ​ക്കു് ഒരു​സ​മ​യം കയറാം’ എന്ന വാ​ഗ്വാ​ദം നട​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

“വാ​ശി​യും ആവേ​ശ​വും ശമി​ച്ച​വർ പി​ന്നോ​ട്ടു പി​ന്നോ​ട്ടു്…” എന്ന ഋദ്ധി​യു​ടെ തീർ​പ്പി​നൊ​ടു​വിൽ അവർ ആറു സം​ഘ​ങ്ങ​ളാ​യി. മു​ന്നിൽ ശേ​ഷി​ച്ച പതി​നെ​ട്ടു പേ​രു​മാ​യി നൗക നീ​ങ്ങി. ശേ​ഷി​ച്ച അഞ്ചു സം​ഘ​ങ്ങൾ ഇനി ഋദ്ധി കബ​ളി​പ്പി​ക്കു​മോ എന്നു് തി​ര​ത​ല്ലി നി​ന്നു.

ആറാം സം​ഘ​ത്തി​ലെ അവസാന യാ​ത്ര​ക്കാ​രൻ യാ​ന​ത്തിൽ നി​ന്നു നൗ​ക​യി​ലേ​ക്കു് ഇറ​ങ്ങു​മ്പോൾ സമു​ദ്ര കൈ​കൊ​ടു​ത്തു. തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​തെ ഋദ്ധി നൗക തി​രി​ച്ചു.

എത്ര​സ​മ​യ​മെ​ടു​ക്കു​മെ​ന്നു് ഏകൻ. ഇനി​മു​തൽ സമ​യ​മി​ല്ലെ​ന്നു് ഋദ്ധി.

രാവും പക​ലു​മോ എന്നു് ദ്വി​ജൻ. ഇരു​ട്ടും വെ​ളി​ച്ച​വു​മേ ഉള്ളൂ എന്നു് ഋദ്ധി.

ദി​വ​സ​വും ആഴ്ച​യു​മോ​യെ​ന്നു് ത്രയ. ഇന്ന​ലെ ഇന്നാ​കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് പണ​മി​ട​പാ​ടു​കാ​ര​നു് പലിശ കി​ട്ടു​ന്ന​തു മാ​ത്ര​മാ​ണു് നേ​ട്ട​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി.

വയ​സ്സാ​കു​ന്ന​തു് എങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു് ചതുര.

ജനനം മുതൽ മര​ണം​വ​രെ ഒരേ​വ​യ​സ്സെ​ന്നു് ഋദ്ധി.

എങ്കിൽ മര​ണ​മെ​പ്പോ​ഴെ​ന്നു് ദശ. മരണം ഒരു നു​ണ​യാ​ണെ​ന്നു ഋദ്ധി.

മരി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന​വ​രെ കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ എന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി.

നമ്മൾ തി​മിം​ഗല ഉദ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ജീ​വി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ ഇരി​ക്കു​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി.

പെ​ട്ടെ​ന്നു നൗക ഉല​ഞ്ഞു. അടി​യി​ലൂ​ടെ തി​മിം​ഗ​ലം പാ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നെ​ന്നു് അവർ അലറി.

കര​യാ​യ​തി​ന്റെ അട​യാ​ള​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി ചി​രി​ച്ചു.

അതു നു​ണ​ച്ചി ഋദ്ധി​യു​ടെ മറ്റൊ​രു കള്ള​മാ​ണെ​ന്നു് അവ​രു​റ​പ്പി​ച്ചു.

സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തു് അമ്പ​ര​പ്പോ ക്രേ​ാ​ധ​മോ ഉണ്ടാ​യി​ല്ല.

ഒരു രോ​ഗി​യെ ഡോ​ക്ടർ നോ​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഋദ്ധി​യെ സി​സ്റ്റർ മു​ന്നി​ലേ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു നിർ​ത്തി. കാ​ലു​ക​ളി​ലെ കരി​ഞ്ചു​വ​പ്പു പാ​ടു​കൾ മങ്ങി​യ​ത​ല്ലാ​തെ അപ്പോ​ഴും മാ​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല. കണ്ണട മൂ​ക്കി​ലേ​ക്കു് ഇറ​ക്കി കൃ​ഷ്ണ​മ​ണി​കൾ മേ​ലോ​ട്ടാ​ക്കി, മു​റ്റ​ത്തു മാറി ഗേ​റ്റിൽ ചാരി കു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന സു​ശീ​ല​യെ നോ​ക്കി.

വഴി​യിൽ തല​ക​റ​ങ്ങി​വീണ അമ്മ​യേ​യും അടു​ത്തി​രു​ന്നു കരഞ്ഞ കു​ഞ്ഞി​നേ​യും നാ​ട്ടു​കാ​രാ​ണു് തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത മഠ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ച്ച​തു്. അപ്പോൾ രാ​ത്രി ഒൻ​പ​ത​ര​യാ​യി. രാ​വി​ലെ ഒൻ​പ​തി​നോ പത്തി​നോ തു​ട​ങ്ങിയ നട​പ്പാ​ണു്.

മു​പ്പ​തു​കി​ലോ​മീ​റ്റർ നട​ക്കാൻ നീ​യെ​ന്നാ ഗാ​ന്ധി​യാ എന്നാ​യി​രു​ന്നു സി​സ്റ്റ​റു​ടെ ആദ്യ ചോ​ദ്യം. ഋദ്ധി ഉടു​ത്തി​രു​ന്ന തോർ​ത്തു് കയ്യിൽ​പി​ടി​ച്ചു സുശീല ഇരു​ന്നു. കു​ഞ്ഞി​നെ ഇങ്ങ​നെ പി​റ​ന്ന​പ​ടി നിർ​ത്തു​ന്ന​തിൽ വല്ലാ​യ്ക തോ​ന്നാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല. നന​വു​മാ​റും മുൻ​പു് സുശീല ഇട്ട മേ​ലു​ടു​പ്പ് കക്ഷ​മൊ​ഴി​കെ ഉണ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. എളി​യിൽ കു​ത്തിയ മു​ണ്ടിൻ​തു​മ്പിൽ നി​ന്നു​ള്ള നനവു് അപ്പോ​ഴും അര​യ്ക്കു​ചു​റ്റും അറി​യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി.

“ഇന്നു് മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ചി​ല്ലേ​ടീ പെ​ണ്ണേ…” സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി. ഋദ്ധി ചല​ന​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​തെ നിൽ​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

ഇരി​ക്കാൻ സി​സ്റ്റർ കണി​ശ​മാ​യി ആഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു. ഋദ്ധി ഇറ​ങ്ങി അവസാന പടി​യിൽ മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കു് മൂ​ത്രം വീഴാൻ പാ​ക​ത്തി​നു് ഇരു​ന്നു. ഒരു തു​ള്ളി, ഒരേ​യൊ​രു തു​ള്ളി വന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും അലറി. ചാടി എഴു​നേ​റ്റു. വാ​വി​ട്ടു് ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു കര​യു​ക​യാ​ണു് ഋദ്ധി. തോർ​ത്തു കൂ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് അതി​ലേ​റെ ഉച്ച​ത്തിൽ സുശീല.

പെ​ട്ടെ​ന്നാ​ണു് സി​സ്റ്റർ പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ച​തു്. “എന്തി​നാ​ടീ നി​നി​ക്കി​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു അരി​വാൾ…”

വായിൽ വന്ന​തു സി​സ്റ്റർ തി​രു​വ​സ്ത്ര​മോർ​ത്തു വി​ഴു​ങ്ങി. “ചെ​ത്തി കള​ഞ്ഞി​ട്ടു വേ​ണ്ടേ​ടീ ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​രാൻ…”

ശബ്ദം കേ​ട്ടു പല വാ​തി​ലു​കൾ തു​റ​ക്കു​ക​യും ചിലർ ഇറ​ങ്ങി​വ​രി​ക​യും ചെ​യ്തു.

“ഒടു​ക്ക​ത്തെ​യൊ​രു സമാ​ധാ​ന​ക്കാ​രി…” സി​സ്റ്റർ​ക്കു് അരിശം തീർ​ന്നി​ല്ല. ജനാ​ല​യ്ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു നി​ന്നു് യു​ദ്ധം നട​ക്കു​ന്ന തെ​രു​വി​ലേ​ക്കെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഭയ​വി​ഹ്വ​ല​മായ കണ്ണു​കൾ പാളി നോ​ക്കി.

ഋദ്ധി​യെ എടു​ത്തു് സി​സ്റ്റർ കൈ​യെ​ത്തു​വോ​ളം ഉയർ​ത്തി. തൂ​ങ്ങി നിന്ന രണ്ടു​കാ​ലു​ക​ളി​ലും മാ​റി​മാ​റി ഉമ്മ​കൊ​ടു​ത്തു. കണ്ണു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കി.

വലിയ തീൻ​മേ​ശ​യിൽ ഇരു​ന്നു് ഋദ്ധി അന്നു് ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ആദ്യ പാ​ല​പ്പം കഴി​ച്ചു. തേ​ങ്ങാ​പ്പാൽ പി​ഴി​ഞ്ഞൊ​ഴി​ച്ച കി​ഴ​ങ്ങു​കൂ​ട്ടാൻ രു​ചി​ച്ചു. അതി​ന്റെ പേരു് ഇഷ്ടു എന്നാ​ണെ​ന്നു് പി​ന്നെ​യും എത്ര​യോ കഴി​ഞ്ഞാ​ണു് പറ​യാ​റാ​യ​തു്.

നൂ​ല​പ്പം എന്നൊ​രു പല​ഹാ​ര​മു​ണ്ടെ​ന്നു്, ചേ​ന​യും കാ​ച്ചി​ലും കപ്പ​യും മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ക്യാ​ര​റ്റ് എന്നു​മൊ​രു കി​ഴ​ങ്ങു​ണ്ടെ​ന്നു്, ബി​റ്റ്റൂ​ട്ട് എന്ന വേ​റൊ​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു്…

അന്ന​മ്മ കാ​ബേ​ജ് അരി​യു​ന്ന​തി​ന്റെ കണിശത കണ്ടു​നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു തന്നെ രസ​മാ​ണു്. നെ​ടു​കെ കൊ​ത്തി കു​റു​കെ മു​റി​ച്ചു് കു​നു​കു​നെ അരി​ഞ്ഞു​വീ​ഴ്ത്തിയ പു​ളി​യി​ല​ക്ക​ന​ത്തി​ലു​ള്ള എല്ലാ മു​റി​കൾ​ക്കും ഒരേ വലി​പ്പം. കപ്പ​യും ചേ​ന​യും കാ​ച്ചി​ലും കൊ​ത്തി​യ​രി​യു​ന്ന​തു​മാ​ത്രം കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള ഋദ്ധി കറി​ക്ക​രി​യ​ലും ഒരു നൃ​ത്ത​മാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു. കോ​പ്പ​യി​ലു​ള്ള​തു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഇനി​യും കി​ട്ടി​യാൽ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി​യ​തു് കോ​ളി​ഫ്ള​വർ ആണു്.

അങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ രു​ചി​യാ​കെ മാ​റ്റി ആദ്യ​ത്തെ പൊ​റോ​ട്ട​യെ​ത്തി. മത്താ​യി​യു​ടെ കടയിൽ നി​ന്നു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ വരു​ത്തി​ച്ച​താ​ണു്. ഓരോ പാ​ളി​യാ​യി വി​ടർ​ത്തി നു​ലൂ​പോ​ലെ വാ​യി​ലേ​ക്കു വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് ചവ​ച്ചും അലി​യി​ച്ചും എത്ര നേ​ര​വും ഇരി​ക്കാ​മെ​ന്നാ​യി. ചാ​ള​യും അയ​ല​യും, അയ​ക്കൂ​റ​യും നെ​യ്മീ​നും, ഇട​യ്ക്കൊ​രു ദിവസം കരി​മീ​നും. കു​രു​മു​ള​കി​ട്ടു് ഉണ​ക്കി​വ​ച്ച മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി, ഉലർ​ത്തിയ കോഴി, ആദ്യ​ത്തെ ഓം​ല​റ്റ്. വി​ശ​പ്പു​ശ​മ​ന​മ​ല്ല ഭക്ഷ​ണ​ജ​ന്മോ​ദ്ദേ​ശ്യ​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി ഉള്ളാ​ലെ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. കി​ട്ടി​യ​തിൽ പങ്കു് എത്താൻ വൈ​കു​ന്നേ​ര​മാ​വു​ന്ന സു​ശീ​ല​യ്ക്കാ​യി മാ​റ്റി​വ​ച്ചു. ഓരോ പല​ഹാ​ര​വും സു​ശീ​ല​യു​ടെ കു​റ്റ​ബോ​ധം കൂ​ട്ടി.

അവിൽ നന​ച്ച​തും അവ​ലോ​സു പൊ​ടി​യും പഴം​പു​ഴു​ങ്ങി​യ​തും കൊ​ഴി​ക്ക​ട്ട​യു​മൊ​ക്കെ സ്കൂൾ വി​ട്ടു​വ​രു​ന്ന നേ​ര​ത്തു് ചി​ല​പ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും സു​ശീ​ല​യു​ടെ അമ്മ മു​ട്ട​വി​റ്റും ആട്ടിൻ​പാൽ വി​റ്റും ഉണ്ടാ​ക്കി​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. വേ​നൽ​ക്കാ​ല​ത്തു് ഓല​മെ​ട​ഞ്ഞു വി​റ്റാൽ കീ​റ്റി​നു് [1] അൻ​പ​തു​പൈസ കി​ട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. ദിവസം നൂറു് കീ​റ്റു​വ​രെ മെ​ട​ഞ്ഞു. മഴ​വ​രും മുൻ​പു് മേ​യാ​നു​ള്ള​വർ ഭവാ​നി​യു​ടെ ഓല​തേ​ടി വന്നു. ആ പണ​മെ​ല്ലാം പല​ഹാ​ര​മാ​യി. അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നും ഇക്കാ​ല​ത്തി​നി​ടെ ഋദ്ധി​ക്കു് കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല. മൂ​ന്നു​നേ​ര​വും കഞ്ഞി. കടവിൽ നി​ന്നു് മീൻ​കി​ട്ടി​യാൽ വല്ല​പ്പോ​ഴും പൊ​രി​ച്ചോ കറി​യാ​യോ അതു്. ഭാർ​ഗ​വൻ പി​ടി​ച്ച പരലും മു​ഷി​യും ഷാ​പ്പി​ലെ പറ്റിൽ വര​വാ​യി.

ആദ്യ​ദി​നം മുതൽ ഋദ്ധി കി​ട​ന്ന​തു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യു​ടെ മു​റി​യി​ലാ​ണു്. പണി പു​റ​ത്തു കണ്ടെ​ത്ത​ണം എന്ന വ്യ​വ​സ്ഥ​യിൽ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കി​ട​ക്കാൻ ചാ​യി​പ്പി​ലും ഇടം കി​ട്ടി. ആദ്യ​ദി​വ​സം രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ കണ്ണു​മി​ഴി​ച്ചു കി​ട​ന്ന സു​ശീ​ല​യോ​ടു് കക്ക​വാ​രാൻ പോ​കാ​മെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞ​തു് അന്ന​മ്മ​യാ​ണു്. നഴ്സി​ങ് പഠി​ക്കു​ന്ന മോൾ​ക്കു് കാ​ശു​ണ്ടാ​ക്കാൻ മഠ​ത്തി​ലെ കറി​ക്ക​രി​ഞ്ഞും പാ​ത്രം കഴു​കി​യും കക്ക പെ​റു​ക്കി​യും പെ​ടാ​പ്പാ​ടു് പെ​ടു​ക​യാ​ണു് അന്ന​മ്മ. കടം​മേ​ടി​ച്ചു് പാ​ട്ട​ക്കൃ​ഷി നട​ത്തി മു​ടി​ഞ്ഞു് ഒറ്റ​ക്കു​പ്പി ഫ്യൂ​രി​ഡാ​നിൽ തൊ​മ്മൻ എളു​പ്പ​വ​ഴി കണ്ട​തോ​ടെ കഷ്ട​പ്പാ​ടു് മു​ഴു​വൻ അന്ന​മ്മ​യ്ക്കാ​യി. കടം​കൊ​ടു​ത്ത​വർ വീടു വിൽ​പ്പി​ച്ചു കാശു് വീ​തി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തോ​ടെ അന്ന​മ്മ​യ്ക്കും മഠ​മാ​യി വീടു്.

ആദ്യ​മൊ​ക്കെ ഋദ്ധി​യും സു​ശീ​ല​യ്ക്കൊ​പ്പം കക്ക​പെ​റു​ക്കാൻ പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. മൊ​യ്തീ​ന്റെ വള്ള​ത്തിൽ ഋദ്ധി​യെ ഇരു​ത്തി സുശീല വെ​ള്ള​ത്തി​ലി​റ​ങ്ങും. സ്കൂ​ളിൽ പോ​ക്കു തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ അവ​ധി​ദി​വ​സം മാ​ത്ര​മാ​യി ഋദ്ധി​യു​ടെ പോ​ക്കു്. സുശീല ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​യും പണി​ക്കി​റ​ങ്ങും. ആറു​ദി​വ​സം പണി​തു് ഏഴാം ദിവസം സാ​ബ​ത്തു് അതി​നൊ​ക്കെ പറ്റു​ന്നോർ​ക്ക​ല്ലേ എന്നു പറ​ഞ്ഞു സി​സ്റ്റർ പി​ന്തു​ണ​യ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

മഴ ചാ​റി​പ്പ​ണിത തരി​മൺ​കൂ​ന​യിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്ന പഴു​താര നീ​ലാ​കാ​ശം കണ്ടു.

പഴു​താ​ര​യെ കു​ള​മ്പ​ടി​ച്ച​ര​ച്ചെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു് ഒരു പു​ള്ളി​മാൻ പാ​ഞ്ഞു. പൊ​ന്ത​യിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​വ​ന്ന മുയൽ പിൻ​കാ​ലു​ക​ളിൽ നി​ന്നു കൈകൾ കൂ​ട്ടി​ത്തി​രു​മ്മി​യു​ഴി​ഞ്ഞു് മണ്ണു് ഉതിർ​ത്തു കളയാൻ തു​ട​ങ്ങു​മ്പോൾ പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​രു പ്രാ​പ്പി​ടി​യൻ താ​ഴ്‌​ന്നു പറ​ന്നു. പൊ​ന്ത​യിൽ നി​ന്നു പി​ന്നാ​ലെ ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്ന ഇണ​മു​യൽ നോ​ക്കി​നിൽ​ക്കെ മണ്ണു​തിർ​ക്കു​ന്ന മു​യ​ലു​മാ​യി പറ​ന്നു​യർ​ന്നു. മു​യൽ​ക്ക​യ്യിൽ നി​ന്നു വീണ മൺ​ത​രി​യി​ലേ​ക്കു പഴു​താര മു​ഖം​താ​ഴ്ത്തി. പു​ള്ളി​മാൻ ഇര​ട്ടി​വേ​ഗ​ത്തിൽ മട​ങ്ങി​വ​ര​വേ പഴു​താര പശ​പോ​ലെ കു​ള​മ്പിൽ ഒട്ടി. അടു​ത്ത​ചു​വ​ടിൽ ഒരു​മൺ​ക​ട്ട​യിൽ ആ പശ പറ്റി​നി​ന്നു. ആകാ​ശ​ത്തു​യർ​ന്ന മു​യ​ലിൽ നി​ന്നു് തു​ള്ളി​ച്ചോര ആ പശി​മ​യി​ലേ​ക്കു് ഇറ്റി. ഋദ്ധി​യു​ടെ യാനം അവസാന സം​ഘ​വു​മാ​യി കര [2] തൊ​ട്ടു.

കപ്പ​ലിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങാ​നെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ നൗ​ക​യിൽ നി​ന്നു കയ​റാ​നും ഓരോ​രു​ത്ത​രി​ലും ആന്ത​ലി​ന്റെ ഓരോ തിര ഋദ്ധി കണ്ടു. ഇനി കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലാൻ ഇട​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​ണ്ണം തു​രു​ത്തിൻ​തു​ഞ്ച​ത്തു് ആദ്യ​മെ​ത്തിയ അഞ്ചു​കൂ​ട്ട​ങ്ങൾ ആകാം​ക്ഷ​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞു​നിൽ​ക്കു​ന്നു. കരയിൽ ഉത്ക​ണ്ഠ​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ കടൽ​വ​ഞ്ചി മു​ങ്ങു​മെ​ന്നു് ആരു​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും വചനം ഉണ്ടാ​കാ​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി ചി​രി​കൊ​ണ്ടു. ആന്ത​ലും ആകാം​ക്ഷ​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത ലോ​ക​മ​റി​യാൻ പു​റ​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​മി​ടി​പ്പി​നു്, പി​ന്നിൽ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു​പോ​ന്ന ലോ​ക​ത്തെ, തീ​വ​ണ്ടി ചക്ര​ങ്ങ​ളേ​ക്കാൾ വേഗം. ഏതു നി​മി​ഷ​വും പാളം തെ​റ്റാ​മെ​ന്നോർ​മി​പ്പി​ച്ചു് അതു കു​തി​ച്ചു.

തി​രി​കെ​പ്പാ​ഞ്ഞ പു​ള്ളി​മാൻ പി​ട​ഞ്ഞു​പി​ട​ഞ്ഞു​വീ​ണു. കര​തൊ​ട്ട ദ്വി​ജൻ എയ്ത കരി​ങ്ക​ല്ലു് തറച്ച പു​ള്ളി​മാ​ന്റെ കഴു​ത്തിൽ നി​ന്നു തെ​റി​ച്ച ചോ​ര​യിൽ, നേ​ര​ത്തെ പശ​യാ​യി മാറിയ പഴു​താ​ര​യും ആകാ​ശ​ത്തു​നി​ന്നി​റ്റിയ മു​യൽ​ച്ചോ​ര​ത്തു​ള്ളി​യും വേർ​തി​രി​ച്ച​റി​യാ​നാ​കാ​തെ ലയി​ച്ചു. മൂ​ന്നു കല്ലും നാലു ചു​ള്ളി​യു​മാ​യി അടു​പ്പു​കൂ​ട്ടി​നി​ന്ന​വർ തീ ചോ​ദി​ച്ചു. നൗ​ക​യിൽ​ത്ത​ന്നെ നിന്ന ഋദ്ധി​യി​ലേ​ക്കു് മൊ​ഴി​മാ​റി​ച്ചെ​വി​മാ​റി അതെ​ത്തി. ‘കൊ​ള്ളി​യു​ര​ച്ചു തീ​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന ലോകം മു​ന്നി​ലു​പേ​ക്ഷി​ച്ചു പി​ന്നോ​ട്ടു പി​ന്നോ​ട്ടു വന്ന നാം ശി​ലാ​യു​ഗ​ത്തി​നും ഇപ്പു​റ​ത്താ​ണു്.’

ദ്വി​ജൻ:

‘മനു​ഷ്യ​നൊ​രു തു​ടർ​ച്ച​യാ​ണെ​ന്നു​ള്ള വക​തി​രി​വു വല്ല​പ്പോ​ഴും നല്ല​താ​ണു്.’

ഋദ്ധി കയറി വന്നു. പി​ട​ച്ചു​കി​ട​ന്ന മാ​നി​ന്റെ കഴു​ത്തിൽ കൈ അമർ​ത്തി. മു​റി​വി​ലൂ​ടെ ചീ​റ്റി​ത്തെ​റി​ച്ച ചോര മൊ​ത്തി​ക്കു​ടി​ച്ചു. കഴു​ത്തി​ലെ മു​റി​വി​നു​ചു​റ്റു​മു​ള്ള തുകൽ തെ​റ്റി​ച്ചു. നി​മി​ഷ​നേ​രം മുൻ​പു​മാ​ത്രം ചല​ന​മ​റ്റ ആ മാംസം കല്ലു​കൊ​ണ്ടു് ഇടി​ച്ചു വി​ടു​വി​ച്ചെ​ടു​ത്തു ചവ​ച്ചു​തി​ന്നാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഇണ​മു​യ​ലി​നെ ചെ​വി​യിൽ തൂ​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു് പൊ​ന്ത​ക്കാ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് ത്രയ വന്നു. പി​ട​യ്ക്കു​ന്ന മു​യ​ലി​ന്റെ കഴു​ത്തിൽ പല്ല​മർ​ത്തി ചോ​ര​കു​ടി​ച്ചു ചിറി തു​ട​ച്ചു. ഋദ്ധി ഉപേ​ക്ഷി​ച്ച മാ​നി​ന്റെ തു​കൽ​മേ​ല​റ്റം ദ്വി​ജൻ കല്ലു​കൊ​ണ്ടു വേർ​പ്പെ​ടു​ത്തി. പി​ന്നെ നവ​മി​ക്കൊ​പ്പം തി​ര​ക​ളി​ലേ​ക്കു് എടു​ത്തു പി​ടി​ച്ചു. തുകൽ വി​ട്ടു മാറാൻ ആറു തി​ര​യ​ടി​ക്കു​ക​യേ വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു​ള്ളു. കട​ലു​പ്പു രു​ചി​ക്കു​ന്ന പച്ച​മാം​സം അവർ കു​ത്തി​യി​രു​ന്നു കഴി​ച്ചു.

കല്ലു​കൊ​ണ്ടു മറ്റൊ​രു മാൻ ഞര​ങ്ങി വീ​ണി​ട​ത്തേ​ക്കു്, എറി​ഞ്ഞ​തു് ആരെ​ന്നു​പോ​ലും നോ​ക്കാ​തെ, സപ്ത​യും ചതു​ര​യും ഓടി. മാ​നി​നെ മര​ക്കൊ​മ്പിൽ കെ​ട്ടി​ത്തൂ​ക്കി തു​ക​ലൂ​രി. ആറേ​ഴു​പേർ ചു​റ്റും നി​ന്നു കടി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ ഹരം കയറിയ ദ്വി​ജൻ വി​ര​ണ്ടു നിന്ന ഒരു​മു​യ​ലി​നെ കണ്ണിൽ​നോ​ക്കി വി​റ​പ്പി​ച്ചു് തല​യ്ക്കൊ​രു കി​ഴു​ക്കു​കൊ​ടു​ത്തു് കടി​ച്ചു​തൂ​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു.

ഋദ്ധി കൊ​ട്ടാ​ര​വാ​തിൽ കട​ന്നു. മഴ ഇര​ച്ചു. ഒരു കരി​നാ​ഗം ഫണം വി​ടർ​ത്തി, പി​ന്നെ താ​ഴ്ത്തി, ഇഴ​ഞ്ഞു​പോ​യി. അപ​രാ​ഹ്ന​പ്പെ​യ്ത്തിൽ മി​ന്നൽ ആവർ​ത്തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. മാൻ​ചോ​ര​കു​ടി​ച്ച സഹ​സ്രാ​ബ്ദ​ത്തിൽ നി​ന്നു് പീ​ര​ങ്കി​പ്പ​ട​യു​ടെ നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​ക്കു് എടു​ത്തെ​റി​യ​പ്പെ​ട്ട​തു​പോ​ലെ ഋദ്ധി ഒന്നു കി​ത​ച്ചു. കൊ​ടും​ചു​ഴ​ലി വീശിയ പതി​റ്റാ​ണ്ടി​നെ അറി​യി​ച്ചു് മേ​ലാ​പ്പു​പ​റ​ന്നു​പോയ ഭി​ത്തി​കൂ​ടം നി​ന്നു. അവി​ട​വി​ടെ പല പതി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളിൽ ചാ​രി​വ​ച്ച മര​യേ​ണി​കൾ. ലോകം ഭരി​ക്കാൻ വന്ന​വർ ഇട്ടെ​റി​ഞ്ഞു​പോയ വഴി​യിൽ ആൾ​പ്പൊ​ക്കം കി​ളിർ​ത്ത പു​ല്ലിൻ​ത​ല​പ്പി​ലൊ​ന്നി​റു​ത്തു് ഋദ്ധി ചവ​ച്ചു. പന്ത​ലി​ച്ചും പട്ടു​പോ​യും തളിർ​ത്തും തളർ​ന്നും വള​ഞ്ഞും കി​ട​ക്കു​ന്ന മു​ള​ങ്കാ​ടു​കൾ മര​യേ​ണി​യു​ടെ തു​ഞ്ച​ത്തു​നി​ന്നു ഋദ്ധി കണ്ടു.

മറ്റെ​ങ്ങോ ഉള്ള പെ​യ്ത്തി​ന്റെ തണു​പ്പും​പേ​റി കാ​റ്റു​വ​ന്നു. ഏകൻ നട​ന്നു് മു​ള​യേ​ണി​ക്കു താ​ഴെ​യെ​ത്തി.

ഏണി​യിൽ നിൽ​ക്കു​ന്ന ഋദ്ധി​യു​ടെ മൂ​ക്കിൻ​തു​മ്പിൽ വീണ ഒരു മഴ​ത്തു​ള്ളി തെ​റി​ച്ചു് ഏക​ന്റെ ചു​ണ്ടു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് ഇറ്റു. ഏകൻ പായ് വഞ്ചി​യാ​യി താഴെ ഇളകി. ഋദ്ധി ആകാ​ശ​മാ​യി ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു. നൗക ഇടം​വ​ലം ഉല​ഞ്ഞു. ആൾ​പ്പൊ​ക്ക​ത്തി​ര​യിൽ ഉയർ​ന്നു, താ​ഴ്‌​ന്നു. ഋദ്ധി പാ​യ്മ​ര​മേ​റി കയറിൽ തൂ​ങ്ങി നൗക വട്ടം​തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഏകനു് ശാ​ന്ത​സ​മു​ദ്രം തോ​ന്നി. ഓരോ തി​ര​യ​ടി​ക്കു​മ്പോ​ഴും ഉന്മാ​ദ​ത്തി​ന്റെ പല​ര​സാ​ലിം​ഗ​ന​ങ്ങൾ.

ഋദ്ധി മെ​ല്ലെ എഴു​നേ​റ്റു. ഏകനു് എഴു​നേൽ​ക്കാൻ തോ​ന്നാ​ത്ത സു​ഷു​പ്തി. ഋദ്ധി ഒറ്റ​യ്ക്കു നി​ല​വ​റ​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള വഴി​ത്താര തെ​ളി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

തെ​ളി​ഞ്ഞ പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ ത്രയ പിൻ​തു​ടർ​ന്നെ​ത്തി ചെ​വി​ക​ടി​ക്കും പോലെ ചോ​ദി​ച്ചു: ‘നമു​ക്കു് ഒന്നി​ച്ചു​പോ​കാൻ പറ്റിയ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു് എവി​ടെ​യാ​ണു്?’

ഋദ്ധി:

“കഴി​ഞ്ഞ സഹ​സ്രാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ക്കെ നമ്മ​ളെ കല്ലെ​റി​ഞ്ഞു് ഓടി​ച്ച​ത​ല്ലേ?”

ത്രയ ഒരു പീ​ര​ങ്കി​ത്ത​ല​പ്പി​ലേ​ക്കു കൈ എത്തി​ച്ചു. “യു​ദ്ധം ചെ​യ്യാൻ വന്ന​വ​രു​ടെ ഈ ദ്വീ​പിൽ അവരിൽ ചിലർ ഇങ്ങ​നെ ചേർ​ന്നു നി​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ?”

ഋദ്ധി:

“ഓരോ യു​ദ്ധ​വീ​ര​നും നൂറു ബല​യാ​ര​തി​ക​ളാ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും; പീ​ര​ങ്കി​യിൽ നി​ന്നു് നി​റ​യൊ​ഴി​ക്കും പോലെ.”

ലോകം ജയി​ക്കാ​നു​ള്ള അവസാന യു​ദ്ധ​ത്തി​നാ​യി ജപ്പാൻ ചക്ര​വർ​ത്തി കണ്ടെ​ത്തിയ ഈ ഇട​ത്താ​വ​ള​ത്തിൽ സ്ഫോ​ട​നാ​ത്മ​ക​മായ കയ​റ്റി​റ​ക്ക​ങ്ങ​ള​ല്ലാ​തെ എന്തു​ന​ട​ക്കാൻ? കോ​ട്ട​കൾ, വഴി​ത്താ​ര​കൾ, നി​ല​വ​റ​കൾ, പി​ന്നെ മണി​യ​റ​ക​ളും. ഇതു പണി​തു​കൂ​ട്ടിയ ബ്ര​ട്ടീ​ഷു​കാർ വന്ന​തും വി​കാ​ര​ശ​മ​ന​ത്തി​ന​ല്ല, ക്ഷോ​ഭ​സം​യോ​ഗ​ങ്ങൾ​ക്കാ​ണെ​ന്നു് ഋദ്ധി ആദ്യ​വ​ര​വിൽ തന്നെ തീർ​പ്പാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. വൻ​ക​ര​യി​ലെ കു​റ്റ​വാ​ളി​ക​ളെ അടു​ത്ത​ടു​ത്ത ദ്വീ​പു​ക​ളി​ലെ തട​വ​റ​ക​ളിൽ​പ്പൂ​ട്ടി ചാവാൻ വി​ട്ടു് അവ​രി​വി​ടെ വന്നു് അട​ച്ചു​പൂ​ട്ടിയ മണി​യ​റ​ക​ളിൽ കയറി ആന​ന്ദ​സ​മു​ദ്ര​മാ​ണെ​ന്നു കരുതി തു​ഴ​ഞ്ഞു. അവർ വളർ​ത്താൻ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന പു​ള്ളി​മാ​നു​കൾ കടൽ കണ്ടും മഴ നന​ഞ്ഞും സം​ഭോ​ഗി​ച്ചു് പെ​റ്റു് കടൽ​പോ​ക്കർ​ക്കു് വേണ്ട ഇര​ക​ളാ​യി. കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റു​വ​ന്ന​പ്പോൾ, എല്ലാം ഇട്ടെ​റി​ഞ്ഞു​പോയ ബ്ര​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ടെ അടു​ക്ക​ള​യിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ങ്ങി​യോ​ടി കാ​റ്റു​ക​ണ്ടും മഴ​ന​ന​ഞ്ഞും പെ​രു​കിയ ഇണ​മു​യ​ലു​കൾ പ്രാ​പ്പി​ടി​യ​ന്മാ​രു​ടെ വം​ശ​ത്തെ കാ​ത്തു.

ഋദ്ധി:

“പല​സ​ഹ​സ്രം ആണ്ടു​കൾ പഴകിയ മനു​ഷ്യ​ക​ഥ​യോർ​ക്കാ​തെ ഒരു പതി​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ മദ്ധ്യേ വന്നു ലോകം വെ​ന്നു​വെ​ന്നു ധരി​ച്ച​വ​രെ പു​ഴു​വ​രി​ച്ചു. പു​ഴു​ക്ക​ളെ കോ​ഴി​കൾ കൊ​ത്തി. കോ​ഴി​ക​ളെ മനു​ഷ്യ​രും.”

വിൽ​ഫ്ര​ഡി​ന്റെ നൗ​ക​യു​മാ​യി ഇന്ത്യ​യു​ടെ മു​ന​മ്പു് ചു​റ്റി ആദ്യ​യാ​ത്ര​യിൽ തന്നെ ഋദ്ധി വന്ന​ടു​ത്ത​തു് ഈ ദ്വീ​പി​ലാ​യി​രു​ന്നു. മനു​ഷ്യ​രി​ല്ലാ​തെ മാ​നു​ക​ളും മു​യ​ലു​ക​ളും ഉര​ഗ​ങ്ങ​ളും വാ​ഴു​ന്ന തു​രു​ത്തു്. ബ്ര​ട്ടീ​ഷു​കാർ റോസ് ദ്വീ​പെ​ന്നു വി​ളി​ച്ച മു​റി​ത്തു​രു​ത്തി​നു് ഋദ്ധി വേ​റൊ​രു പേ​രി​ട്ടു—ശം​ഖു​വ​ര​യൻ.

ത്രയ:

“പേ​രു​മാ​റ്റി​യാൽ ദ്വീ​പ് മാ​റു​മോ?”

ഋദ്ധി:

“കമ്പി​യും തപാ​ലു​മി​ല്ലാ​ത്ത ദ്വീ​പി​നെ എന്തു​പേ​രു വി​ളി​ച്ചാ​ലെ​ന്തു്?”

ത്രയ:

“ഇതു ചരി​ത്രം കണ്ട​റി​യാ​നു​ള്ള വി​നോ​ദ​യാ​ത്ര​യാ​യി​രു​ന്നോ?”

ഋദ്ധി:

“ഇതി​ലെ​ന്തി​ത്ര കാണാൻ? നമു​ക്കു വേ​ണ്ട​തു് തച്ച​ന്മാർ താ​യ്മ​ര​ങ്ങൾ കട​ഞ്ഞു് പണി​ക്കു​റ്റം തീർ​ത്ത നൗകകൾ, പങ്കാ​യ​ങ്ങൾ, പി​ന്നെ​യീ കടലും.”

ത്രയ:

“നീ കൂ​ടെ​യു​ള്ള​പ്പോൾ ഞാൻ ആകാ​ശ​മാ​കും.”

ഋദ്ധി:

“എന്റെ ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കു് നീ ശീ​ത​ക്കാ​റ്റു് അയ​യ്ക്കു​ന്നു.”

ത്രയ:

“എന്റെ ആകാ​ശ​ത്തിൽ ഒരു സൂ​ര്യൻ.”

ഋദ്ധി:

“എന്റെ ആകാശം നിറയെ പൂ​ത്ത​മ​ന്ദാ​ര​ങ്ങൾ.”

ത്രയ:

“എന്റെ ആകാശം നിറയെ കന​കാം​ബ​രം.”

ഋദ്ധി:

“നമ്മു​ടെ പ്ര​പ​ഞ്ച​ങ്ങൾ ഇതാ ക്ഷീ​ര​പ​ഥ​ങ്ങൾ തെ​റ്റി​യെ​ത്തു​ന്നു.”

ത്രയ:

“പ്ര​പ​ഞ്ച​പ്പി​റ​വി​യു​ടെ ഉഗ്ര​വി​സ്ഫോ​ട​നം.”

സുശീല കയ​റി​വ​ന്നു കട്ടി​ലി​നു താഴെ ഋദ്ധി​യോ​ടു ചേർ​ന്നു കൊ​ര​ണ്ടി​പ്പ​ല​ക​യിൽ കു​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

വല്ലം താഴെ വച്ചു്, മു​റു​ക്കാൻ പൊതി വി​ടർ​ത്തി. പേ​നാ​ക്ക​ത്തി​യിൽ ചു​ണ്ണാ​മ്പു് കോരി വെ​റ്റ​യിൽ തേ​ച്ചു. വട​ക്കൻ​പു​ക​യി​ല​യു​ടെ രണ്ടു തരി കയ്യിൽ​ത്ത​ട​ഞ്ഞു. പാ​ക്കു് കൊ​ത്തി​വി​ടർ​ത്തി, ചു​ര​ണ്ടി, തരി​യാ​യ​രി​ഞ്ഞു വാ​യി​ലി​ട്ടു. ഋദ്ധി കി​ട​പ്പാ​യ​പ്പോ​ഴാ​ണു് ചെ​റു​പു​ഷ്പം ഇടവക സം​ര​ക്ഷണ സമിതി ഒന്നര സെ​ന്റിൽ ഈ വീടു് പണി​തു​കൊ​ടു​ത്ത​തു്.

ഇന്നു് ചന്ത​മു​തൽ ചാ​ള​ക്കാ​രി​കോ​ള​നി വരെ​യെ​ത്താൻ മണി​ക്കൂർ രണ്ടെ​ടു​ത്തു. ആറാ​കു​മ്പോൾ ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​തു പി​ടി​യാ​വി​ല​യ്ക്കു വി​റ്റു കാലിൽ യന്ത്രം​പി​ടി​പ്പി​ച്ച​പോ​ലെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് എത്താ​റു​ള്ള​താ​ണു്. ആറു പത്തി​ന്റെ ‘ദൈ​വ​സ​ഹാ​യം’ ബസ് ചന്ത​വി​ട്ടു് മൂ​ന്നു കവ​ല​യി​ലെ വി​ളി​ച്ചു​ക​യ​റ്റ​ലും കഴി​ഞ്ഞു കോ​ള​നി​പ്പ​ടി​യെ​ത്തു​ന്ന​തു് ആറു് ഇരു​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചി​നാ​ണു്. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും സുശീല വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി കത​ക​ട​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. ഇന്നു വഴി​യി​ലൂ​ടെ ഒരു പട്ടാ​ള​ക്കൂ​ട്ടം ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു വെ​ടി​വ​ച്ചു കട​ന്നു​പോ​യി. വഴി​യു​ട​ത്ര വീ​തി​യു​ള്ള ടാ​ങ്കു​ക​ളാ​ണു്. മി​നി​യാ​ന്നു മിസൈൽ വീണു നി​ലം​പ​റ്റിയ, സൗ​മി​നി​വി​ലാ​സം ആശു​പ​ത്രി​യു​ടെ, പത്തു​നില കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​നു ചു​റ്റും ബറ്റാ​ലി​യൻ വട്ടം​വ​ച്ചു് പോ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ പൊ​ലീ​സു​കാ​രു് കാൽ​ന​ട​ക്കാ​രേ​യും വണ്ടി​ക​ളേ​യും തട​ഞ്ഞു​നിർ​ത്തി.

ചവ​ച്ചു ജനാല വഴി തു​പ്പി​യ​പ്പോൾ ക്രാ​സി​യിൽ രക്ത​ച്ചു​വ​പ്പു്. എന്നു​മോർ​ക്കും ഒരു കോ​ളാ​മ്പി വാ​ങ്ങാ​മെ​ന്നു്. മേൽ​ത്തോർ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു് ജനലഴി തു​ട​ച്ചു്, പരു​ക്ക​നി​ട്ട നി​ല​ത്തു​വീണ രണ്ടു തു​ള്ളി കാ​ലി​ന്റെ പെ​രു​വി​രൽ​കൊ​ണ്ടു് തേ​ച്ചു​പ​ര​ത്തി അതി​ന്റെ കടും​ചു​വ​പ്പു് മയ​പ്പെ​ടു​ത്തി. മെ​ല്ലേ കട്ടി​ലി​നി​ടു​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് മു​റു​ക്കു് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഋദ്ധി ആശു​പ​ത്രി​യി​ലായ രാ​ത്രി​ക​ളിൽ ഉറ​ക്കം വരാ​തി​രി​ക്കാൻ അന്ന​മ്മ പഠി​പ്പി​ച്ച സൂ​ത്ര​മാ​ണു്. അതു പത്തു​വർ​ഷ​മാ​യി ശീ​ല​മാ​യി. നീ​യി​നി സു​ശീ​ല​യ​ല്ല നൂ​റ്റൊ​ന്നാ​മ​ത്തെ കൗ​ര​വ​ത്തി ദു​ശ്ശീ​ല​യാ​ണെ​ന്നു് അമ്മ അറി​ഞ്ഞി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ പറ​ഞ്ഞേ​നെ.

“ഇന്ന​മ്മേട പി​ള്ള​യാ​കെ ഒഴി​ച്ചു​നി​റ​ച്ച​ല്ലോ…” ഋദ്ധി നിർ​നി​മേ​ഷം കി​ട​ന്നു. സുശീല താ​ഴ്‌​ന്നു കി​ട​ന്ന ട്യൂ​ബ് വി​ടു​വി​ച്ചു് മൂ​ത്ര​സ​ഞ്ചി​യെ​ടു​ത്തു് പടി​യി​റ​ങ്ങി മു​ന്നി​ലെ ഓട​യി​ലേ​ക്കു ചെ​രി​ച്ചു.

“ആ കൊ​ച്ചു് കെ​ട​ന്നു മു​ള്ളി നി​റ​യ്ക്കണ കൊ​ണ്ടു് കാ​ന​യി​ലെ കൂ​ത്താ​ടി തീരും, കോ​പ്പ​റേ​ഷ​നും ലാഭം.” കാർ​ത്ത്യാ​യ​നി വേ​ലി​യിൽ പി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു് ചി​രി​ച്ചു.

കാ​ണു​ന്ന​വർ​ക്കു ചീ​ത്ത​വി​ളി​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു് സുശീല ശബ്ദം പു​റ​ത്തു​വ​രാ​തെ ചു​ണ്ടു പല​വ​ട്ടം അന​ക്കി അക​ത്തു​ക​യ​റി.

“ന്റെ പൊ​ന്നെ​ന്തൊ​ക്കെ കണ്ടോ ഇന്നു്… എവി​ടൊ​ക്കെ് പോ​യ്യോ ആവോ…”

സുശീല ഋദ്ധി​യെ പി​ടി​ച്ചു​യർ​ത്തി. “മാള് കപ്പ​ല് കണ്ടാ…”

ഒരു വി​റ​കു​കൊ​ള്ളി​പോ​ലെ ഋദ്ധി പൊ​ങ്ങി​വ​ന്നു. കി​ട​ക്ക​യിൽ അര​യ്ക്കു താഴെ വച്ച പാൻ സുശീല എടു​ത്തു.

“ഇന്നേ… പുതിയ പാ​വ​ഞ്ചി​യൊ​ണ്ടു് തേ​ക്കേ​ത്തു​രു​ത്തി​ല്… കടൽ​ക്കൊ​ള്ള​ക്കാ​രു​ടെ ബാ​ക്കി​യാ… ആസ്ട്രേ​ലി​യേ​ന്നേ…”

നനച്ച തോർ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു് ഋദ്ധി​യു​ടെ കാൽ​വെ​ള്ള​യും കൈ​പ്പ​ത്തി​യും സുശീല തു​ട​ച്ചു.

“ഞാ​നൊ​ന്നു ചി​രി​ച്ചു… ഞാ​മ്പ​റ​ഞ്ഞാ അവർ​ക്കു​ണ്ടോ തി​രി​യാൻ… നമ്മു​ടെ പാ​വ​ഞ്ചി കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു് വി​ല്ല്ഫ്ര​ഡ്, വി​ല്ല്ഫ്ര​ഡ് എന്നു് ഞാ​മ്പ​റ​ഞ്ഞു… അയ്യാ​ളു ചി​രി​ക്ക​ണു…”

അടു​ക്ക​ള​യി​ലേ​ക്കു പോ​കു​മ്പോൾ പല​പ്പോ​ഴും പറ​യാ​റു​ള്ള​തു് സുശീല ആവർ​ത്തി​ച്ചു.

“ഞാനീ പറേണ കഥ​യൊ​ക്കെ കേ​ക്ക​ണൂ​ന്നെ​ങ്കി​ലും നമ്മ​ളൊ​രാ​ള് തീരും മുൻപേ പറയണേ നീ​യ്യ്…”

കൊ​തു​മ്പു് അടു​പ്പിൽ​വ​ച്ചു് സുശീല തീ​പ്പെ​ട്ടി​യു​ര​ച്ചു. ഇടം​ക​യ്യിൽ കൊ​ള്ളി കത്തി നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ മണ്ണെ​ണ്ണ​വി​ള​ക്കു ചെ​രി​ച്ചു് അടു​പ്പി​ലേ​ക്കൊ​ന്നു കാ​ണി​ച്ചു. നാ​ല​ഞ്ചു തു​ള്ളി മണ്ണെ​ണ്ണ വി​റ​കി​ലേ​ക്കു് ഇറ്റി. കത്തിയ കൊ​ള്ളി​യി​ട്ട​തേ കൊ​തു​മ്പു് ആളി. മേലേ രണ്ടു് കശു​മാ​വിൻ ചു​ള്ളി വച്ചു്, കല​ത്തി​ല​രി​യെ​ടു​ത്തു് കഴു​കാൻ പോയി.

മി​ണ്ടാ​ട്ടം മു​ട്ടിയ പെ​ണ്ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു സു​ശീ​ല​യ്ക്കു​ള്ള പേരു്. എല്ലാം ഒരു മൂ​ള​ലിൽ നിർ​ത്തു​ന്ന ശീലം തെ​റ്റി​യ​തു് ഋദ്ധി കി​ട​പ്പാ​യ​പ്പോൾ മു​ത​ലാ​ണു്. അപകടം വരു​മ്പോൾ പറ​യാ​നു​ള്ള വാ​ക്കൊ​ക്കെ തന്നെ വരു​മെ​ന്നു് സുശീല സ്വ​യ​മ​റി​ഞ്ഞു. എന്നി​ട്ടും ഋദ്ധി​യു​ടെ അപ​ക​ടാ​വ​സ്ഥ​യ്ക്കു് ഡോ​ക്ടർ പറഞ്ഞ ക്വാ​ഡ്രി​പ്ലീ​ജിയ എന്ന പേ​രു​മാ​ത്രം ഇതു​വ​രെ പറയാൻ കി​ട്ടി​യി​ട്ടി​ല്ല. ‘നാലു കാലും ചത്തു’ എന്നാ​ണു് ക്വാ​ഡ്രി​പ്ലീ​ജി​യ​യു​ടെ മല​യാ​ള​മെ​ന്നു് ചന്തേ​ല് വച്ചു് മസ്ക്ക​റ്റ് കൃ​ഷ്ണ​നാ​ണു് പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്ത​തു്. പാമരം പൊ​ട്ടി​വീ​ണു നട്ടെ​ല്ലി​ന്റെ കഴു​ത്തി​ലെ കശേരു തകർ​ന്ന അന്നു​മു​തൽ ഋദ്ധി​യു​ടെ കൈ​കാ​ലു​കൾ അന​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ല. നാവു ചലി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ‘ഋദ്ധി എല്ലാം കേൾ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്, പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടേ ഇരി​ക്ക​ണം’ എന്നു് ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു് ഡോ​ക്ടർ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വി​ട്ട​യ​ന്നാ​ണു് സുശീല മി​ണ്ടാ​ട്ട​ക്കാ​രി​യാ​യ​തു്.

ഋദ്ധി അതേ കി​ട​പ്പാ​ണു്. സുശീല പൊ​ടി​യ​രി ചി​ര​ട്ട​ത്ത​വി​കൊ​ണ്ടു കു​ത്തി​യി​ടി​ച്ചു് ചമ്മ​ന്തി പോ​ലെ​യാ​ക്കി. ഒരു​പ​പ്പ​ടം കനലിൽ കാ​ണി​ച്ചു പൊ​ടി​ച്ചു വിതറി. കമ്പി​യിൽ കോർ​ത്തു​ചു​ട്ട നാ​ലു​ള്ളി ചത​ച്ചു​ചേർ​ത്തു. കു​ളി​ക്കാൻ പോ​യ​പ്പോൾ കട​വീ​ന്നു കി​ട്ടിയ കൂ​രി​യെ അപ്പോ​ഴേ​ക്കും പൊ​ള്ളി​വ​ന്ന ദോ​ശ​ക്ക​ല്ലേൽ മറി​ച്ചി​ട്ടു. വെ​ന്തു​വ​രു​ന്ന​തി​നി​ടെ കാ​ന്താ​രി കു​ത്തി​ച്ച​ത​ച്ച​തും ഉപ്പും തേ​ച്ചു​പി​ടി​പ്പി​ച്ചു.

ഋദ്ധി​യു​ടെ മി​ഴി​ഞ്ഞ കണ്ണി​നു മു​ന്നി​ലേ​ക്കു് സുശീല പൊ​ള്ളി​ച്ച കൂരി പി​ടി​ച്ചു. കീ​ഴ്ത്താ​ടി മെ​ല്ലേ വലി​ച്ചു​താ​ഴ്ത്തി വാ​യി​ലേ​ക്കു് ഒരു സ്പൂൺ ചരി​ച്ചു തി​രു​കി. തവി​യിൽ കഞ്ഞി കോരി ആ വി​ട​വി​ലൂ​ടെ പകർ​ന്നു. പൊ​ള്ളിയ കൂ​രി​യു​ടെ നടു​മു​റി നാ​ലാ​ക്കി പി​ളർ​ത്തി​യ​തു് വി​ര​ലിൽ ഞരടി ചമ്മ​ന്തി​യാ​ക്കി നാവിൽ തേ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. അടു​ത്ത കഞ്ഞി​ക്കൊ​പ്പം അതു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​യി. ഋദ്ധി കണ്ണു തു​റ​ന്നു കി​ട​ന്നു.

സുശീല ചു​ണ്ടു ചെ​വി​യോ​ടു ചേർ​ത്തു. “കണ്ണു കണ്ടാ​ല​റി​യാം ഇന്നു് എന്തൊ​രു പോ​ക്കാ​രു​ന്നെ​ന്നു്. രാ​ത്രീ​ലും തൊ​റ​ന്നു കെ​ട​ക്ക​ല്ലേ പെ​ണ്ണേ…”

സുശീല അരി​ക്ക​ലം ചാരം തേ​ച്ചു് മി​നു​ക്കി കമ​ഴ്ത്തി. കു​ഴി​ത്ത​വി പി​രി​ക​യ​റി​ന്റെ ഇടയിൽ തൂ​ക്കി. തി​രി​യു​മ്പോ​ഴു​ണ്ടു് ഋദ്ധി കണ്ണ​ട​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഒരു കല്ലെ​ടു​ത്തു താ​ഴെ​യി​ട്ട​താ​ണു് ദ്വി​ജൻ. കാ​ലു​കൾ രണ്ടും വലം​ക​യ്യും അറ്റു​കി​ട​ന്നു പി​ട​യ്ക്കു​ന്നു.

ജപ്പാൻ [3] ചക്ര​വർ​ത്തി പാ​കി​യി​ട്ട കു​ഴി​ബോം​ബു​ക​ളിൽ ഒന്നു് പതി​റ്റാ​ണ്ടു​കൾ​ക്കി​പ്പു​റ​വും വീ​ര്യം തെ​ളി​യി​ച്ചു് പൊ​ട്ടി​ച്ചി​ത​റി.

ഋദ്ധി അടു​ത്തു ചെ​ന്നു. ദ്വി​ജൻ മരണം യാ​ചി​ച്ചു. ഋദ്ധി മാ​നി​ന്റെ കഴു​ത്തി​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ അമർ​ത്തു​മെ​ന്നു് ത്രയ ഭയ​ന്നു. ഋദ്ധി ദ്വി​ജ​ന്റെ നെ​റു​ക​യിൽ തൊ​ട്ടു. തല മടി​യി​ലേ​ക്കു വച്ചു. പാ​ള​മാ​റാ​പ്പിൽ നി​ന്നു് വെ​ള്ളം ഇറ്റി​ച്ചു. ദ്വി​ജ​ന്റെ വായിൽ നി​ന്നു് ആ വെ​ള്ളം നു​ര​യാ​യി പു​റ​ത്തു​വ​ന്നു. ചു​ണ്ടിൻ​കോ​ണി​ലൂ​ടെ അതൊ​ഴു​കി. ഋദ്ധി ആ കണ്ണു് അട​യ്ക്കാ​നാ​ഞ്ഞു് കൈ പിൻ​വ​ലി​ച്ചു. ഈ യാ​ത്ര​യി​ലും കാ​ണ​ട്ടെ കാ​ഴ്ച​കൾ.

ത്രയ പി​ന്നിൽ ഋദ്ധി​യോ​ടു ചേർ​ന്നു. ഋദ്ധി ഒരു കല്ലു് വലം​കൈ​കൊ​ണ്ടെ​ടു​ത്തു നൊ​ടി​യി​ട​യിൽ പി​ന്നി​ലേ​ക്കു തെ​റ്റി​ച്ചു. പി​ന്നി​ലെ മര​ക്കൊ​മ്പിൽ നി​ന്നു് ഏക​ന്റെ കഴു​ത്തോ​ളം ഞാന്ന കരി​നാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ പത്തി​വീ​ണു. ചോ​ര​യും പി​ട​യ്ക്കു​ന്ന ഉര​ഗ​വും നി​ലം​പ​തി​ച്ചു.

ഏകൻ ഒരു അറ​വു​മാ​ലി​ന്യം എടു​ക്കു​ന്ന നിർ​വി​കാ​ര​ത​യോ​ടെ മൃ​ത​ദ്വി​ജ​നെ തോ​ളി​ലേ​റ്റി. തു​രു​ത്തിൻ തു​ഞ്ച​ത്തെ​ത്തി അനാ​യാ​സം വീ​ശി​യെ​റി​ഞ്ഞു. തള്ളി നിൽ​ക്കു​ന്ന ശി​ലാ​മു​ന​മ്പു​ക​ളിൽ തട്ടാ​തെ വെ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കു പതി​ച്ച ദ്വി​ജ​ശ​രീ​രം ഒന്നു പി​ട​ച്ച​താ​യി അവർ​ക്കു തോ​ന്നി. അതു സ്വീ​ക​രി​ക്കാൻ എത്തു​ന്ന തി​മിം​ഗ​ല​ങ്ങൾ​ക്കാ​യി ത്രയ കാ​ത്തു​നി​ന്നു. ചെ​റു​മീ​നു​കൾ വള​യു​ന്ന​തും ദ്വി​ജ​ദേ​ഹം കു​മി​ള​ക​ളു​യർ​ത്തി താ​ഴു​ന്ന​തും അവർ കണ്ടു.

ത്രയ:

“മരി​ച്ചാൽ തി​മിം​ഗല ഉദ​ര​ത്തിൽ നമ്മൾ കാ​ഴ്ച​കൾ കണ്ടു മോ​ക്ഷം തേടും എന്ന​തു നി​ന്റെ നുണ. ചെ​റു​മീ​നു​കൾ കൊ​ത്തി​ത്തി​ന്നും നമ്മ​ളെ.”

ഋദ്ധി കട​ലി​ലേ​ക്കു തന്നെ കണ്ണ​യ​ച്ചു നി​ന്നു.

സുശീല ഞെ​ട്ടി എഴു​നേ​റ്റു.

പു​ലർ​ച്ചെ രണ്ടോ മൂ​ന്നോ മണി ആയി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. നിർ​ത്താ​തെ അപകട സൈറൻ മു​ഴ​ങ്ങു​ക​യാ​ണു്. ഋദ്ധി​യെ നോ​ക്കി. കണ്ണു് അട​ഞ്ഞു​ത​ന്നെ. അവൾ കേൾ​ക്കു​ന്നു എന്നു ഡോ​ക്ടർ പറ​ഞ്ഞ​തു് നേ​രാ​കി​ല്ലെ​ന്നു മുൻ​പും സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു. ഇത്ര വലിയ സൈറൻ മു​ഴ​ങ്ങു​മ്പോൾ ചെവി കേൾ​ക്കു​ന്ന ഒരാൾ​ക്കു് ഉറ​ങ്ങാൻ കഴി​യു​മോ? ഓർ​ത്തു കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ പു​ര​യ്ക്കു മു​ക​ളിൽ നി​ന്നെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​യി സൈറൻ. ചന്ത​യിൽ വച്ചു് കല്യാ​ണി പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു, ഇനി​യു​ള്ള ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ ബോം​ബി​ടാൻ വി​മാ​ന​ങ്ങൾ വരു​മെ​ന്നു്. വലിയ വീ​ട്ടു​കാ​രൊ​ക്കെ ഒളി​ക്കാൻ നി​ല​വ​റ​കൾ പണി​തു​ക​ഴി​ഞ്ഞു.

സുശീല ഋദ്ധി​യെ നോ​ക്കി. ഈ മു​ക്കാൽ​മൃ​ത​ദേ​ഹ​വു​മാ​യി പോകാൻ ഒരു കല്ലറ പോലും കി​ട്ടി​ല്ല. ഒളി​ക്കാൻ സെ​പ്റ്റി​ക് ടാ​ങ്കു​പോ​ലു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വർ എന്നു് കല്യാ​ണി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ചന്ത​യി​ലെ​ല്ലാ​വ​രും ചി​രി​ച്ചു.

ആരു് ആർ​ക്കെ​തി​രെ​യാ​ണു് യു​ദ്ധ​മെ​ന്നു് ചന്ത​യി​ലാർ​ക്കും അറി​യി​ല്ല. ശത്രു​വ​രു​മെ​ന്നു് മൈ​ക്കി​ലൂ​ടെ പറ​ഞ്ഞു പട്ടാ​ളം വന്നു നി​ല​യു​റ​പ്പി​ച്ച​തു് ആഴ്ച രണ്ടു മുൻ​പാ​ണു്. എല്ലാ​വർ​ക്കും ഫോ​ണു​ണ്ടു്. പക്ഷേ, അതി​ലൊ​ന്നും വരു​ന്നി​ല്ല. ഇന്റർ​നെ​റ്റ് സർ​ക്കാർ മു​റി​ച്ച​തി​നാൽ വൈ​ദ്യു​തി​വില അട​യ്ക്കേ​ണ്ടെ​ന്നു മകൻ പറ​ഞ്ഞ​തു വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന കല്യാ​ണി​യു​ടെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി ഉദ്യേ​ാ​ഗ​സ്ഥർ കാശു പി​രി​ച്ചു. ഇങ്ങോ​ട്ടേ ഒന്നും ഇല്ലാ​ത്ത​തു​ള്ളൂ​വെ​ന്നു് കല്യാ​ണി. ‘അങ്ങോ​ട്ടു് എല്ലാം വേണം.’

അതി​നി​ടെ​യാ​ണു് മിസൈൽ വീണു സൗ​മി​നി വി​ലാ​സം ആശു​പ​ത്രി തകർ​ന്ന​തു്. അതാ​രു് അയ​ച്ച​താ​ണെ​ന്നു് ഒരു പത്ര​ത്തി​ലും വാർ​ത്ത വന്നി​ല്ല. ടെ​ലി​വി​ഷൻ ചാ​ന​ലു​ക​ളി​ലൊ​ക്കെ മത​പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​വും പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യു​മാ​ണു് മു​ഴു​വൻ സമ​യ​വു​മെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ടു. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ടി. വി.-​യില്ല. ഇനി ഉണ്ടെ​ങ്കി​ലും കാ​ണാ​നൊ​ട്ടു നേ​ര​വു​മി​ല്ല. ചര​ക്കി​റ​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ടെ മസ്ക​റ്റ് കൃ​ഷ്ണൻ പറ​യു​ന്ന​തു കേ​ട്ടു: “മു​തു​മു​ത്തു​ക്കാർ​ന്നോ​ന്മാ​രു് മുതല് യു​ദ്ധം കാ​ണാ​ത്ത നാ​ടാ​ണി​തെ​ന്നാ​രു​ന്ന​ല്ലോ പേരു്. ദാ വന്നു നി​ക്ക​ണു്. എല്ലാ​രും കണ്ടു് കൊ​ണ്ടാ​ടി​ക്കോ​ളിൻ…”

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് അന്ന​ത്തേ​ക്കു് ഉറ​ക്കം പോയി.

അച്ഛൻ ആന​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് അമ്മ പറ​ഞ്ഞ​ത​ല്ലാ​തെ ആന​പ്പു​റ​ത്തു പോ​കു​ന്ന അച്ഛ​നെ ഞാൻ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. തോ​ട്ടി​യും വടി​യും ഓർ​മ​യി​ലു​ണ്ടു്. വലിയ ആന​ക​ളു​ടെ ഒക്കെ പേരു് അച്ഛ​നെ ചേർ​ത്തു് അടു​ത്ത​വീ​ട്ടു​കാ​രൊ​ക്കെ പറയും. ഭവാ​നി​ക്കു​ള്ള​തു് ആന​പ്പാ​പ്പ​ന​ല്ലേ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് കു​ളി​ക്ക​ട​വിൽ വല്യ​മ്മ​മാർ ചി​രി​ക്കും. ഒന്നു ചി​രി​ച്ച​താ​യി ഭാ​വി​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ലാ​തെ അമ്മ ഒന്നും പറ​ഞ്ഞു കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല.

കർ​ക്ക​ട​ക​ത്തി​ലാ​ണു് അച്ഛ​ന്റെ വലിയ വരവു്. സു​ഖ​ചി​കിൽ​സ​യ്ക്കു് ആനയെ വൈ​ദ്യ​രു​ടെ പറ​മ്പിൽ കൂ​ച്ചു​ച​ങ്ങ​ല​യിൽ​കെ​ട്ടി രണ്ടാം പാ​പ്പാ​നെ കൂ​ട്ടു​നിർ​ത്തി​യു​ള്ള വര​വാ​ണു്. പി​ന്നെ, ചി​ങ്ങം പി​റ​ക്കു​ന്ന​വ​രെ മി​ക്ക​ദി​വ​സ​വും രാ​ത്രി വരും. മീശ കഠാ​രി​കൊ​ണ്ടു് മോ​ളി​ലേ​ക്കു കോതി, നാലു കു​പ്പി​യെ​ങ്കി​ലും മോ​ന്തി​യു​ള്ള വര​വാ​ണു്.

അത്താ​ഴം വി​ള​മ്പു​ന്ന​തു​വ​രെ അര​ഭി​ത്തി​യിൽ ചാരി ഇരി​ക്കും. ആദ്യ കോരി വായിൽ വച്ചാൽ ബഹളം തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി. ഒരു ദിവസം മെ​ഴു​ക്കു​പു​ര​ട്ടി​ക്കു് ഉപ്പു് ഇല്ലെ​ന്നാ​കിൽ പി​റ്റേ​ന്നു് പപ്പ​ടം ചു​ട്ട​പ്പോൾ കരി​ഞ്ഞ​തി​നാ​കും. അതിനു പി​റ്റേ​ന്നു് ഉള്ളി ചു​ട്ട​തിൽ ചേർ​ത്ത പുളി തി​ക​യാ​ത്ത​തി​നു്. എല്ലാ​ദി​വ​സ​വും കു​റ​ച്ചു​ക​ഞ്ഞി കോ​പ്പ​യോ​ടെ എടു​ത്തെ​റി​ഞ്ഞാ​ണു് എഴു​നേൽ​ക്കുക. അമ്മ അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ മു​റ്റ​ത്തു​പോ​യി കോപ്പ എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു് പടി​യിൽ കു​ത്തി​യി​രി​ക്കും. മുഖം പു​ക​യ​ടി​ച്ച​തു​പോ​ലെ കരു​വാ​ളി​ച്ചി​രി​ക്കും.

“ഇനി ഞാൻ പോയി മം​ഗ​ല​പ്പുഴ കല്യാ​ണി​യെ മംഗലം കഴി​ക്കാ​ടീ ഛവമേ…” എന്നു് അച്ഛൻ പറ​യു​മ്പോ​ഴാ​ണു് അമ്മ എന്നും വി​ള​ക്കൂ​തു​ന്ന​തു്. മം​ഗ​ല​പ്പുഴ കല്യാ​ണി അന്നു് അറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന പി​ടി​യാ​ന​യാ​ണു്. അമ്മ വി​ള​ക്കൂ​തി വരു​മ്പോൾ അച്ഛൻ ചു​ണ്ടിൽ കത്തു​ന്ന ബീ​ഡി​യു​മാ​യി മു​റി​യു​ടെ കി​ഴ​ക്കേ മൂ​ല​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. അം​ബി​ച്ചേ​ച്ചി​യെ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് ഞാൻ മു​റി​യു​ടെ പടി​ഞ്ഞാ​റാ​ണു് കി​ട​ക്കാ​റ്. അമ്മ വന്നു് അടു​ത്തു​കി​ട​ക്കും.

മി​ന്നാ​മി​നു​ങ്ങു​പോ​ലെ അച്ഛ​ന്റെ ചു​ണ്ടി​ലെ ബീഡി മു​ക​ളി​ലേ​ക്കും താ​ഴേ​ക്കും പോ​കു​ന്ന​തു് ഒരി​ക്കൽ കണ്ടു. തപ്പി നോ​ക്കു​മ്പോൾ അമ്മ അടു​ത്തി​ല്ല. അം​ബി​ച്ചേ​ച്ചി പെ​ട്ടെ​ന്നു് എന്റെ തല പി​ടി​ച്ചു​തി​രി​ച്ചു് ഭി​ത്തി​യു​ടെ നേ​രേ​യാ​ക്കി. നാമം ജപി​ക്കു​ന്ന​തു പോലെ അച്ഛൻ ഒരു​പാ​ടു ചീ​ത്ത​വാ​ക്കു​കൾ പറ​യു​ന്ന​തു കേ​ട്ടു. കുറെ കഴി​ഞ്ഞു് അമ്മ അടു​ത്തു​വ​ന്നു കി​ട​ന്നി​ട്ടും എനി​ക്കു് ഉറ​ങ്ങാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അച്ഛ​നു​ള്ള പല​ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലും പി​ന്നെ ഈ ആചാരം കണ്ടു.

അങ്ങ​നെ അച്ഛൻ വന്ന ഒരു കർ​ക്ക​ട​ക​ത്തി​ലാ​ണു് ചേ​ച്ചി​യെ കാ​ണാ​താ​യ​തു്. അമ്മ കര​ഞ്ഞു നാ​ടാ​കെ നട​ന്നു. അന്വേ​ഷി​ക്കാൻ വന്ന അയൽ​ക്കാർ അച്ഛൻ പറ​ഞ്ഞ​തു​കേ​ട്ടു് മൂ​ക്ക​ത്തു​വി​രൽ​വ​ച്ചു പി​രി​ഞ്ഞു​പോ​യി.

“എല്ലാം തെ​ക​ഞ്ഞ പെ​ണ്ണ​ല്ലേ, കി​ട്ടി​യ​വ​നു് നഷ്ടം വര​ത്തി​ല്ല…”

അമ്മ മു​റു​ക്കാൻ ചെ​ല്ല​മെ​ടു​ത്തു് ഒറ്റ​യേ​റാ​യി​രു​ന്നു. അച്ഛ​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു തന്നെ കൊ​ണ്ടു. അച്ഛൻ നൂ​റു​ത​വണ കഞ്ഞി​ക്കോ​പ്പ എറി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അമ്മ​യു​ടെ ആദ്യ​ത്തെ ഏറു്. അച്ഛൻ അമ്മ​യെ തല്ലി​ക്കൊ​ല്ലു​മെ​ന്നു പേ​ടി​ച്ചു് ഞാൻ ഭി​ത്തി​മ​റ​വി​ലേ​ക്കു മാറി. എന്നാൽ ഒരി​ക്ക​ലും പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത വഷളൻ ചിരി ചി​രി​ച്ചു് അമ്മ​യെ കൂ​ടു​തൽ ശു​ണ്ഠി പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അച്ഛൻ.

രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ അമ്മ കര​ഞ്ഞു. രാ​വി​ലെ അച്ഛൻ തോ​ട്ടി​യും വടി​യും കഴു​ക്കോ​ലി​നി​ട​യിൽ നി​ന്നെ​ടു​ത്തു.

“ഇനി നോ​ക്ക​ണ്ട, അവളെ പറ്റി​യേ​ട​ത്തു് തന്നെ​യാ ഞാൻ എത്തി​ച്ചേ…” എന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഒറ്റ​പ്പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. പോകും നേരം അര​ഭി​ത്തി​യിൽ വച്ച നാ​ണ​യ​ത്തു​ട്ടു​കൾ അമ്മ എടു​ത്തൊ​രേ​റു കൊ​ടു​ത്തു.

രണ്ടു ദിവസം കൂടി അമ്മ കര​ഞ്ഞു, ഒരാ​ഴ്ച കൂടി മു​ഖം​കോ​ട്ടി​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ പതി​വു​പോ​ലെ വർ​ത്ത​മാ​നം പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി. എന്നാ​ലും എപ്പോ​ഴും പെ​യ്യാ​വു​ന്ന ഒരു മേഘം ആ മു​ഖ​ത്തി​നു ചു​റ്റു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

മുൻപു താ​ഴെ​യി​ട്ട മു​ള​വ​ടി​യു​മാ​യി ഋദ്ധി വീ​ണ്ടും വഴി​തെ​ളി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഒരു ചെ​റു​ശം​ഖു​വ​ര​യൻ ഇഴ​ഞ്ഞി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​യി.

ത്രയ:

“കൊ​ടും​കു​റ്റ​വാ​ളി​കൾ​ക്കൊ​പ്പം കപ്പ​ലി​റ​ങ്ങി​വ​ന്ന​താ​കും വി​ഷ​ജ​ന്തു​ക്ക​ളു​ടെ പ്ര​പി​താ​ക്കൾ.”

ഋദ്ധി:

“ഇവിടെ ഉരു​വ​മെ​ടു​ത്ത​വർ മട​ക്ക​ക്ക​പ്പ​ലിൽ അവിടെ എത്തി​യ​തു​മാ​കും.”

ത്രയ:

“എന്തി​നാ​ണി​ങ്ങ​നെ അകാ​ല​മൃ​ത്യു​വ​രു​ത്തു​ന്ന സാ​ഹ​സ​ങ്ങൾ?”

ഋദ്ധി:

“ഈ നി​മി​ഷം നമു​ക്കു് നൗകകൾ കണ്ടെ​ത്താ​നാ​ണെ​ന്റെ കലാപം.”

ത്രയ:

“അടു​ത്ത നി​മി​ഷ​മോ?”

ഋദ്ധി:

“നീയോ ഞാനോ ദ്വി​ജ​നെ​പ്പോ​ലെ പൂ​വാ​ലൻ​പ​ര​ലു​കൾ​ക്കു് അത്താ​ഴ​മാ​കാം.”

ത്രയ:

“സമു​ദ്ര തി​രി​ച്ചു​വ​രു​മോ കട്ട​മ​ര​ത്തിൽ?”

ഋദ്ധി:

“നി​ന്നെ ഇപ്പോ​ഴും സമു​ദ്ര​യു​ടെ ഫെനി മണ​ക്കു​ന്നു.”

ത്രയ:

“നി​ന്റെ മു​ടി​ച്ചു​രു​ളു​ക​ളിൽ വരെ​യു​ണ്ടു് ഏക​ന്റെ കരി​മ്പുക.”

ഞണ്ടി​ന്റെ കാ​ലു​കൾ കൂ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് പു​റം​ച​ട്ട​യിൽ കല്ലി​ടി​ച്ചു് അടി​വ​യ​റ്റിൽ നി​ന്നു് ഉതിർ​ത്തെ​ടു​ത്ത മാംസം ത്രയ കടി​ച്ചു​മു​റി​ച്ചു.

ഋദ്ധി:

“ദ്വി​ജ​മൃ​താം​ഗ​ത്തി​നു് [1] ഉപ​ചാ​രം ചൊ​ല്ലാ​തെ നാം അതി​വേ​ഗം മൃ​ത്യു​സ്യൂ​തി​ക​ളെ [2] ഭക്ഷി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.”

ആ വാ​ക്കു​ക​ളി​ലേ​ക്കു ത്രയ ചൂ​ഴ്‌​ന്നു നോ​ക്കി. മനു​ഷ്യ​നു മന​സ്സി​ലാ​കാ​ത്ത ഭാ​ഷ​യാ​ണു് ഭരി​ക്കു​ന്ന​വ​രും നയി​ക്കു​ന്ന​വ​രും ഉപ​യോ​ഗി​ക്കുക. ആ ഭാ​ഷ​യിൽ അഗ്ര​ഗ​ണ്യ​യാ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു ഋദ്ധി.

ഉറ​ങ്ങാ​തെ കി​ട​ന്ന സുശീല ശരി​ക്കും നടു​ങ്ങി​പ്പോ​യി.

കി​ട​ന്നേ​ട​ത്തു നി​ന്നു് മേൽ​ക്കൂ​ര​യിൽ പോയി ഇടി​ച്ച​തു​പോ​ലൊ​രു വിറയൽ. വീ​ടി​നു് തൊ​ട്ട​ടു​ത്തെ​വി​ടെ​യോ പൂ​ര​ത്തി​നു​ള്ള കു​ഴി​ക്ക​തന പൊ​ട്ടി​യ​തു​പോ​ലെ. അടു​ത്ത​ടു​ത്ത വീ​ടു​ക​ളിൽ നി​ന്നു് നി​ല​വി​ളി ഉയർ​ന്നു. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് കരയാൻ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഋദ്ധി കണ്ണു തു​റ​ന്ന​തു​മി​ല്ല.

വേ​ന​ല​വ​ധി​ക്കു് രാ​വി​ല​ത്തെ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ഞ്ഞാൽ അപ്പോൾ തന്നെ ഋദ്ധി മഠ​ത്തിൽ നി​ന്നു സൈ​ക്കി​ളു​മാ​യി ഇറ​ങ്ങും.

ഒറ്റ​ത്തെ​ങ്ങേൽ പാ​പ്പ​ച്ചൻ കു​ടും​ബ​ത്തോ​ടെ കു​വൈ​ത്തി​ലോ​ട്ടു് പോ​യ​പ്പോൾ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ചോ​ദി​ച്ചു വാ​ങ്ങി​ച്ച​താ​ണു് ആ സൈ​ക്കിൾ. രണ്ടു നൂറു രൂപ ചു​രു​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചാ​ണു് സി​സ്റ്റർ ചെ​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും അതു കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നൊ​ന്നും കരു​തി​യി​ല്ല. പാ​പ്പ​ച്ച​നൊ​ട്ടു് കാശു ചോ​ദി​ച്ച​തു​മി​ല്ല. ആ ചു​വ​ന്ന നി​റ​മു​ള്ള ബി​എ​സ്എ എസ്എൽ​ആർ സൈ​ക്കിൾ ഉരു​ട്ടി മഠ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ച്ച​തു് കപ്യാ​രു് ബി​നോ​യി​യാ​ണു്. അപ്പൻ വർ​ഗീ​സി​നു് മേ​ലാ​ണ്ടാ​യേ​പ്പി​ന്നെ കപ്യാ​രു​പ​ണീം ഇട​വ​ക​ക്കാ​രെ ഭരി​ക്ക​ലും സഹാ​യി​ക്ക​ലു​മെ​ല്ലാം ബി​നോ​യി തന്നെ​യാ​ണു്. അതി​നൊ​ന്നും ആർ​ക്കു​മൊ​ട്ടു് എതിർ​പ്പു​മി​ല്ല.

ബി​നോ​യ് സൈ​ക്കിൾ അര​ഭി​ത്തി​യിൽ ചാ​രി​വ​ച്ചി​ട്ടു് ഒറ്റ​ച്ചോ​ദ്യ​മാ​രു​ന്നു:

“എന്നാ​ടീ കൊ​ച്ചേ നി​ന്റെ പേരു്…”

“ഋദ്ധി”

എല്ലാ​വ​രും ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന ആ ചോ​ദ്യം ബി​നോ​യി​യും ആവർ​ത്തി​ച്ചു.

“എറു​ദ്ധി​യോ… എന്ന​താ​ടി ഇതി​ന്റെ ഗു​ലു​മാ​ല്.”

ഋദ്ധി സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ പെഡൽ കറ​ക്കി നിർ​വി​കാ​രം നി​ന്നു.

“ഇതി​ന്റെ തന്തേം, തള്ളേം എവിടാ സി​സ്റ്റ​റേ… ഈ പേ​രെ​വി​ടു​ന്നു വന്ന​താ​ന്നൊ​ന്ന​റി​യ​ണ​മ​ല്ലോ…”

സുശീല അന്ന​ത്തെ കച്ച​വ​ടം കഴി​ഞ്ഞു് വരി​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. സി​സ്റ്റർ ‘ദാ… ചോ​ദി​ച്ചോ’ എന്ന ഭാ​വ​ത്തിൽ കൈ​ചൂ​ണ്ടി.

“എന്റെ പൊ​ന്നിൻ​കു​രി​ശു മു​ത്ത​പ്പാ… ഈ ഇരു​പ​തു തി​ക​യാ​ത്ത പെ​ങ്കൊ​ച്ചാ​ണോ രണ്ടാം​ക്ളാ​സി പഠി​ക്കണ കൊ​ച്ചി​ന്റെ അമ്മ…”

“അല്ലെ​ടീ​വ്വേ… നി​ന​ക്കെ​ന്നാ ഒണ്ടു് ഇപ്പോ പ്രാ​യം…”

സുശീല ഒന്നു മടി​ച്ചു.

‘കപ്യാ​രു് പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ടെ പ്രാ​യം തി​ര​ക്കാ​തെ പോയേ’യെ​ന്നു സി​സ്റ്റർ.

“അല്ല ഇവ​രേ​തു വയ​സ്സി​ലാ പെ​റ്റേ​ന്നെ​ങ്കി​ലും അറി​യ​ണ്ടേ. സത്യ​ത്തിൽ എന്നാ ഒണ്ടു് നി​ന​ക്ക്…”

സുശീല:

“ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ല്…”

രണ്ടു വയ​സ്സു കൂ​ട്ടി​യാ​ണു് സുശീല പറ​ഞ്ഞ​തു്. ഋദ്ധി​ക്കു് എട്ടും സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ഇരു​പ​ത്തി​ര​ണ്ടും ആയി​രു​ന്നു അപ്പോൾ. മഠ​ത്തിൽ താ​മ​സ​മാ​ക്കി​യി​ട്ടു് വർഷം രണ്ടാ​യി.

ബി​നോ​യി:

“എന്റ​മ്മോ ഇന്ന​ത്തെ​ക്കാ​ല​ത്തും പതി​നാ​റു തെ​ക​യും മുൻപേ പെ​റ്റ​വ​രോ?”

സുശീല ബി​നോ​യി​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തു തന്നെ നോ​ക്കി നി​ന്നു. കണ്ണിൽ നോ​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു് കള്ള​ത്ത​ര​മി​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് കണ്ട​ത്തിൻ​ക​രേ​ല​ച്ചൻ കപ്യാ​രാ​കാൻ ചെ​ന്ന​പ്പോൾ ബി​നോ​യി​യെ ആദ്യം പഠി​പ്പി​ച്ച​തു്.

ബി​നോ​യി:

“പ്ര​ത്ഥ്വീ​ന്നും കേ​ട്ടി​ട്ടൊ​ണ്ടു്, ഋഷീ​ന്നും കേ​ട്ടി​ട്ടൊ​ണ്ടു്. ഇതു് എന്ന​താ… ഈ ഋദ്ധി…”

സുശീല:

“കു​ബേ​ര​ന്റെ ഭാര്യ. എന്റെ അമ്മ ഇട്ട​താ​ണു്.”

ബി​നോ​യി:

“ആ ബെ​സ്റ്റ്… എന്നി​ട്ടു വേണം കു​ബേ​ര​ന്റെ ചവി​ട്ടും തൊഴിം കൊ​ണ്ടു്, അങ്ങേ​രു​ടെ പി​ള്ളേ​രേം പെ​റ്റു്, അവ​രു​ടെ വാ​യി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന തര​വ​ഴി​ത്ത​രോം കേ​ട്ടു് ചത്തു കെ​ട്ടു പോകാൻ.”

അമ്മ​യ​ല്ലാ​തെ ഒരാൾ ഒപ്പം നി​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തു് ആദ്യ​മാ​ണു്. ഒന്നു​കിൽ അടിമ, അല്ലെ​ങ്കിൽ അടി​യാ​ള​ത്തി. ആന​പ്പാ​പ്പാ​നായ അച്ഛൻ മുതൽ കൂ​ലി​ത്ത​ല്ലു​കാ​ര​നായ കെ​ട്ടി​യ​വൻ ഭാർ​ഗ​വൻ വരെ അങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു കണ്ട​തു്. ചെ​ന്നു​ക​ണ്ട​വ​രും വഴി​ക്കു കണ്ട​വ​രു​മെ​ല്ലാം അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് പെ​രു​മാ​റി​യ​തു്. ഫ… പട്ടി എന്ന ഭാ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു ഇതു​വ​രെ കണ്ട ആണു​ങ്ങൾ​ക്കെ​ല്ലാം.

സു​ശീ​ല​യു​ടെ അമ്മ പഴയ നി​ല​ത്തെ​ഴു​ത്താ​ശാ​ന്റെ മക​ളാ​യി​രു​ന്നു.

അക്ഷ​രം അമ്പ​ത്തി​യാ​റും സങ്ക​ല​ന​വും ഗു​ണ​ന​വും കഴി​ഞ്ഞ​താ​ണു് ഭവാനി. വ്യാ​ക​ര​ണം സന്ധി​യും സമാ​സ​വും വരെ പഠി​ച്ച​തു​മാ​ണു്. ആന​പ്പാ​പ്പാൻ ഒര​ബ​ദ്ധ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു് ഭവാനി എപ്പോ​ഴും പറയും.

പെ​ങ്ങ​ളു​ടെ മകനെ നി​ല​ത്തെ​ഴു​ത്തു കള​രി​യി​ലാ​ക്കാൻ വന്ന​താ​ണു് അയാൾ. അയാ​ളെ​ന്നേ ഭവാനി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളു. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള പെ​മ്പ്ര​ന്നോ​ത്തി​മാർ പറ​യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ പി​ള്ളേ​രു​ട​യ​ച്ചൻ എന്നു പറ​യാ​റി​ല്ല. അയാൾ കള​രി​യി​ലി​രു​ന്നു് ആന​ക്ക​ഥ​കൾ പറയും. ആനയെ നോ​ക്കി കി​ട്ടിയ കാ​ശു​കൊ​ണ്ടു് പെ​ങ്ങൾ​ക്കു വീ​ടു​വ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തെ​ന്നും അമ്മ​യ്ക്കു് എട്ടേ​കാൽ പവ​ന്റെ പൊ​ന്നു​രു​ക്കി മാ​ല​യാ​ക്കി​യെ​ന്നും അച്ഛ​നു് കു​ത്തി​ന​ട​ക്കു​ന്ന വടി​യിൽ സ്വർ​ണം​കെ​ട്ടിയ പി​ടി​യി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തെ​ന്നും മാ​ത്ര​മ​ല്ല പറ​ഞ്ഞ​തു്. കെ​ട്ട്യേ​ാൻ ചത്ത ദാ​ക്ഷാ​യ​ണി​യു​ടെ മക​ളു​ടെ കല്യാ​ണം നട​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​തു്, ആരു​മി​ല്ലാ​ത്ത ദേ​വ​കി​ക്കു് പു​ര​മേ​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ത്ത​തു്, പൂ​ത​ക്കാ​വി​ലേ​ക്കു് ആൾ​പ്പൊ​ക്ക​മു​ള്ള ഓട്ടു​മ​ണി കൊ​ടു​ത്ത​തു്…

അങ്ങ​നെ ഓരോ ദി​വ​സ​വും ഓരോ കഥ കേ​ട്ടു് ഭവാ​നി​ക്കു് പ്രേ​മി​ക്ക​യ​ല്ലാ​തെ വഴി​യി​ല്ലെ​ന്നാ​യി. അന്നു മീശ പി​രി​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്നേ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. അതിൽ​പി​ടി​ച്ചു തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്നു് ഊഞ്ഞാ​ലാ​ടു​ന്ന​തു് ഭവാനി സ്വ​പ്നം കണ്ടു. ഒരി​റ്റു് കള്ളു കു​ടി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. മറ്റാ​രോ​ടും ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും പതി​വി​ല്ല. ആന​യെ​പ്പോ​ലും തല്ലാ​ത്ത​വൻ എന്നാ​ണു് പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​തു്. അതെ​ല്ലാം അവി​ശ്വ​സി​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യം ഭവാ​നി​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

കള​രീ​ലാ​ശാൻ വല്യ​മ​ടി​യൊ​ന്നും പറ​യാ​തെ താ​ലി​യെ​ടു​ത്തു കൊ​ടു​ത്തു. രണ്ടു തു​ള​സി​മാല കീ​ഴ്ക്കാ​വി​നു മു​ന്നിൽ​പ്പോ​യി ഇട്ടു. ചെ​ക്കൻ​വീ​ടു​പോ​ലും ആരും പോയി കാ​ണാ​തെ ആ കല്യാ​ണം നട​ന്നു. കെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ ചെ​ക്ക​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലാ​ണു് ചെ​ന്നു കയ​റേ​ണ്ട​തു് എന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ഭവാ​നി​ക്കു് ആ നി​മി​ഷം അതു​വ​രെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന വീടു് ഇല്ലാ​താ​യി. ഒന്നു മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കാൻ മു​ട്ടി​യി​ട്ടും സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടിൽ കേറാൻ ചട്ടം സമ്മ​തി​ക്കാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു കടി​ച്ചു​പി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു. രാ​വി​ലെ കു​ഴി​ക്കു​മേ​ലേ​യി​ട്ട തെ​ങ്ങിൻ തടി​യിൽ കാൽ മണി​ക്കൂർ കു​ത്തി​യി​രു​ന്നി​ട്ടും വയ​റ്റീ​ന്നു് വായു പോലും പോ​യി​ല്ല. എവി​ടെ​ങ്കി​ലും പോ​യി​ട്ടു് എന്തെ​ങ്കി​ലും ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള ദി​വ​സ​മൊ​ക്കെ ഭവാ​നി​ക്കു പണ്ടും അങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ ഓല​വാ​തിൽ ചാരി ഇറ​ങ്ങു​മ്പോൾ തന്നെ തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു കെ​ട്ടാൻ നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ വയറ് ചതി​ക്കു​മെ​ന്നു്. ഇപ്പോ​ഴാ​ണെ​ങ്കിൽ കെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ തൊ​ട്ടു് വയ​റ്റീ​ന്നു് ഉരു​ണ്ടു് കേറി വരു​ന്നു​ണ്ടു്. ഇട​ത്തെ എളി​ക്കാ​ണെ​ങ്കിൽ കു​ത്തി​ക്കു​ത്തി​യു​ള്ള നോവും. അടി​യിൽ താ​റു​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു് എന്ന ധൈ​ര്യ​ത്തിൽ കെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു ഉണ്ണാ​നാ​യി കൈ​ക​ഴു​കാൻ പോ​യ​പ്പോൾ ഭവാനി ഒരു കീ​ഴ്ശ്വാ​സം വി​ട്ടു. വാ​ഴ​പ്പി​ണ്ടി​യിൽ കൊ​ളു​ത്തി​വ​ച്ച ചന്ദ​ന​ത്തി​രി​യു​ടെ വാസന പറ​ന്നു നി​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ആരു​മൊ​ന്നും അറി​ഞ്ഞി​ല്ല. എന്താ​യാ​ലും ആ വായു പോ​യ​തോ​ടെ മൂ​ത്രം മു​ട്ട​ലും വെ​ളി​ക്കി​രി​ക്കാൻ തോ​ന്ന​ലും ഒന്നി​ച്ചു പോയി. അതു ഭാ​ഗ്യ​മാ​യി.

അമ്പ​ല​ത്തി​ലെ പട​ച്ചോ​റിൽ മോ​രൊ​ഴി​ച്ചു് കഴി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു കല്യാണ സദ്യ. ഇല കള​ഞ്ഞു കൈ​ക​ഴു​കി വന്ന​പ്പോൾ കാ​വി​ലെ കൂ​ട്ടു​പാ​യ​സം ഒരു ചി​ര​ട്ട​പ്പൂ​ളിൽ​കോ​രി മാ​രാ​രു് ഉള്ളം കയ്യി​ലി​ട്ടു. അതോടെ ആ നാ​ട്ടി​ലെ സർവ്വ ഇട​പാ​ടും കഴി​ഞ്ഞു. നട​ന്നാ​ണു് രണ്ടു​പേ​രും പോ​ന്ന​തു്. കൂ​ടെ​യാ​രും വന്ന​തു​മി​ല്ല. മാ​ല​യ​ഴി​ച്ചു് ഭവാനി കയ്യിൽ തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു. കു​ട്ടി​യാന വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ പി​ന്നാ​ലെ വര​ട്ടെ എന്ന ഗൗ​ര​വ​ത്തിൽ ആന​ക്കാ​രൻ ഒരു പോ​ക്കാ​ണു്. ആ നട​പ്പിൽ ഹരം​ക​യ​റി ചോ​ദി​ക്കാൻ തോ​ന്നി​യ​തൊ​ക്കെ വി​ഴു​ങ്ങേ​ണ്ടി വന്നു ഭവാ​നി​ക്കു്. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു ചു​ണ്ടി​ലൊ​രു ചിരി വരി​ക​യും അതു് ആരെ​ങ്കി​ലും കണ്ടാ​ലോ എന്നു കരുതി കടി​ച്ചി​റ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഒരു മണി​ക്കൂ​റി​ന്റെ നട​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ചെ​ന്നു കയറിയ അന്നു രാ​ത്രി തന്നെ അയാള് മു​ണ്ട​ഴി​ച്ചു് കി​ട​ത്തി. മണ്ണെ​ണ്ണ വി​ള​ക്കു​യർ​ത്തി കഴു​ത്തു മുതൽ താ​ഴേ​ക്കു കാണാൻ തു​ട​ങ്ങി. എന്നി​ട്ടൊ​രു ചി​രി​യാ​രു​ന്നു. പി​ന്നെ ആ വി​ള​ക്കിൽ നി​ന്നൊ​രു ബീഡി കത്തി​ച്ചു. അയാൾ ബീ​ഡി​വ​ലി​ക്കു​മോ എന്നു് സം​ശ​യി​ക്കാൻ ഇട​കി​ട്ടാ​തെ ലയി​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഭവാനി. അയാൾ ആ ബീഡി ഭവാ​നി​യു​ടെ ഉള്ളം​കാ​ലിൽ കു​ത്തി. ഭവാനി അയ്യോ… എന്നു് അലറി. ആ വീ​ട്ടിൽ വേ​റാ​രും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. സ്വർ​ണ​മാ​ല​യി​ട്ട അമ്മ​യും സ്വർ​ണ​പ്പി​ടി​യു​ള്ള വടി​കു​ത്തി നട​ക്കു​ന്ന അച്ഛ​നും പുതിയ വീ​ടു​വ​ച്ച പെ​ങ്ങ​ളു​മൊ​ന്നും ഒരി​ക്ക​ലും ഭവാ​നി​യു​ടെ മു​ന്നിൽ വന്നി​ല്ല. ചെ​ന്നു​ക​യ​റി​യ​പ്പോൾ മുതൽ മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കാൻ മു​ട്ടി​യെ​ങ്കി​ലും മറ​പ്പുര കാ​ണാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് കടി​ച്ചു പി​ടി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ ചോ​ദി​ക്കാ​നു​ള്ള ഇട​ത​രാ​തെ എന്തൊ​ക്കെ​യോ അടു​ക്ക​ലും പെ​റു​ക്ക​ലും.

ബീഡി കു​ത്തി​യ​പ്പോ​ഴു​ള്ള ഭവാ​നി​യു​ടെ അലർ​ച്ച​കേ​ട്ടു് ആന​ക്കാ​രൻ ചി​രി​യോ​ടു ചിരി. ‘ആനേടെ നഖ​ത്തി​നു താഴെ തോ​ട്ടി​യി​ട്ടു കു​ത്തു​മ്പോ അതും ഇങ്ങ​നാ​ടീ പൊ​ന്നേ…’ എന്നു പറ​ഞ്ഞ​തും മേ​ലോ​ട്ടൊ​രു വീ​ഴ്ച​യാ​യി​രു​ന്നു. ഭവാ​നി​ക്കു് ഒരു കൊ​ന്ന​ത്തെ​ങ്ങു മേ​ത്തു വീ​ണ​തു​പോ​ലെ​യാ​ണു് തോ​ന്നി​യ​തു്. അതി​നി​ട​യി​ലെ​പ്പോ​ഴോ മൂ​ത്രം പോയി. അതു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​നു​ള്ള ബോധം അയാൾ​ക്കൊ​ട്ടു് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​മി​ല്ല. അന്നാ​ണു കെ​ട്ടി​യ​യാ​ളും പ്രേ​മി​ച്ച​യാ​ളും രണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു് ഭവാ​നി​ക്കു മന​സി​ലാ​യ​തു്.

ഭവാനി അമ്പി​ളി​യോ​ടും സു​ശീ​ല​യോ​ടും പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. ലോ​ക​ത്തു് വിധി എന്നൊ​രു സാ​ധ​ന​മി​ല്ല. ചതിയേ ഉള്ളൂ​വെ​ന്നു്. കാ​ണു​മ്പം നോ​ക്കി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന മു​ഖ​മ​ല്ല, മനു​ഷേ​ന്മാ​ര്. ഓരോ ആളും രണ്ടോ നാലോ ആണെ​ന്നു്.

ചെ​ന്നു കേറിയ കാ​ല​ത്തു് അയൽ​വ​ക്ക​ത്തെ അമ്മി​ണി സു​ശീ​ല​യോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തും അക്കഥ തന്നെ.

ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ വലംകൈ വി​ക്ര​മ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യാ​ണു് അമ്മി​ണി. എല്ലാ കേ​സി​ലും രണ്ടു​പേ​രും ഒന്നി​ച്ചാ​ണു് പ്ര​തി​യാ​വുക.

“നമ്മ​ടെ മേ​ത്തു് കേറി കി​ട​ക്കു​മെ​ന്നേ​യു​ള്ളൂ, ഇവ​ന്മാ​രു​ടെ മന​സ്സി​ലൊ​ക്കെ വി​ചാ​രം തരാ​ത​രം മാറും. ചി​ല​പ്പോ അവരു കരു​തും അടീ​ക്കെ​ട​ക്ക​ണ​തു് കി​ട്ടാ​തെ പോയ പഴയ കാ​മു​കി​യാ​ണെ​ന്നു്. അല്ലെ​ങ്കി സി​നി​മേ​ലെ നാ​യി​ക​യാ​ണെ​ന്നാ​വും. അതു​മ​ല്ലെ​ങ്കിൽ നാ​ട്ടി​ലെ ഏതെ​ങ്കി​ലും വലിയ വീ​ട്ടി​ലെ അണി​ഞ്ഞു നട​ക്കണ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്നു കരു​തും. അതൊ​ന്നു​മ​ല്ല നമ്മ​ളാ​ണെ​ന്നു് അറി​യു​മ്പോ​ഴാ​ണു് അവരു് കൂ​ത്തി​ച്ചി​വി​ളി തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തു്. നാ​റി​കൾ…” അമ്മി​ണി കാർ​ക്കി​ച്ചു തു​പ്പി.

“ഞാ​നൊ​രി​ക്കൽ മമ്മൂ​ട്ടി​യാ​ണെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു് ഒന്നു കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് ഉമ്മ​വ​യ്ക്കാൻ നോ​ക്കി​യ​താ. നായേ… വെ​ളു​ത്തു​ള്ളി നാ​റു​ന്ന വാ കൊ​ണ്ടാ​ണോ​ടി ചു​ണ്ടേൽ മു​ട്ടി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നൊ​രു ചോ​ദ്യ​മാ​രു​ന്നു. പറ​യു​ന്ന ആളുടെ ചു​ണ്ടു​മു​ഴു​വൻ ബീ​ഡി​ക്ക​രി​യാ​ണു്. വാ​യ്ക്ക​കം പു​ക​യ​ടു​പ്പു പോലേം. പോ​രാ​ത്തേ​നു് പു​ളി​ച്ച കള്ളി​ന്റെ വാട വാ​യി​ക്കോ​ടെ വന്ന​തി​നൊ​പ്പം ആളൊരു കീ​ഴ്ശ്വാ​സ​വും വി​ട്ടു. ഞാൻ വെ​റു​ത്തു കണ്ണ​ട​ച്ചു പോയി. പി​ന്നെ ഞാൻ ഉമ്മ​വ​യ്ക്കാൻ പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. അടു​പ്പി​ലെ ചാ​ര​മാ​രെ​ങ്കി​ലും നക്കി​ത്തു​ട​യ്ക്കു​മോ?”

ഭാർ​ഗ​വ​നു് പി​ന്നെ​ന്താ​യീ​ന്നു് സുശീല ഇക്കാ​ല​മെ​ങ്ങും ആരോ​ടും തി​ര​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ല.

പി​ന്നൊ​രി​ക്കൽ കഥ പറ​യു​ന്ന​കൂ​ടെ അന്ന​മ്മ​യും ബി​നോ​യി​യും പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു, ഭാർ​ഗ​വ​നേ​യും വി​ക്ര​മ​നേ​യും തല്ലി​ക്കൊ​ന്നു് അമ്മി​ണി ഏതെ​ങ്കി​ലും ജയി​ലിൽ പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നു്. ആറാം വയ​സ്സിൽ അനു​ഭ​വി​ച്ച ഋദ്ധി​യു​ടെ കഥ​യു​ടെ തീ​വ്ര​ത​യിൽ പതി​നാ​ലാം വയ​സ്സിൽ ഞാനും പതി​ന​ഞ്ചാം വയ​സ്സിൽ അമ്പി​ളി​യും അനു​ഭ​വി​ച്ച​തൊ​ന്നും ഒരാ​ളും ഒരു സം​ഭ​വ​മാ​യി​പ്പോ​ലും കരു​തു​ന്നി​ല്ല. ആ അനു​ഭ​വ​ത്തീ​ന്നു് എനി​ക്കു് ഒരു കാ​ര്യം ഉറ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു എനി​ക്കോ അമ്പി​ളി​ക്കോ ഒരാ​ളേം കൊ​ല്ലൻ പറ്റു​കേല. ഇതു​വ​രെ അറി​ഞ്ഞ​തു​വെ​ച്ചു് അമ്മി​ണി​യേ​യും അതിനു കൊ​ള്ളു​കേല. കാ​ല​ന്മാ​രു​ടെ അടി​യിൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ഴും ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​ക്കെ ഒരു വെ​ളി​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഭാർ​ഗ​വ​നെ​ക്കൊ​ന്നാൽ വി​ക്ര​മ​നോ വി​ക്ര​മ​നെ കൊ​ന്നാൽ ഭാർ​ഗ​വ​നോ രണ്ടു​പേ​രേ​യും കൊ​ന്നാൽ മറ്റൊ​രു തങ്ക​പ്പ​നോ ഞങ്ങ​ളു​ടെ മേൽ കേറി നി​ര​ങ്ങാൻ തു​ട​ങ്ങു​മെ​ന്നു്. അല്ലെ​ങ്കി​ലും കപ്യാ​രു് ഇതു പറയും വരെ കൊ​ല്ലൽ എന്നൊ​രു സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ടെ​ന്നു പോലും ഞാ​നൊ​ട്ടു് ഓർ​ത്തി​ല്ല. കൊ​ല്ലാ​നാ​രു​ന്നേൽ കു​ടി​ച്ചു വെ​ളി​വി​ല്ലാ​തെ വരു​ന്ന ഏതു ദി​വ​സ​വും കഴു​ത്തിൽ തോർ​ത്തു മു​റു​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. കോ​ടാ​ലി​യെ​ടു​ത്തു് തല പി​ളർ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. രാ​വി​ലെ എഴു​നേ​റ്റു​വ​രു​മ്പോ​ഴേ മോ​ന്തു​ന്ന കഞ്ഞി​യിൽ വി​ഷ​മൊ​ഴി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. അല്ലെ​ങ്കിൽ, കൂ​ടെ​ച്ചെ​ല്ലാ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ തങ്ക​പ്പ​നോ തങ്ക​രാ​ജ​നോ രണ്ടു​പേ​രേ​യും തട്ടി ഞങ്ങ​ളെ ഏറ്റെ​ടു​ത്തേ​നെ. കൊ​ല്ല​ലൊ​ക്കെ കഥ​യെ​ഴു​ത്തു​കാർ​ക്കു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള പണി​യാ​ണു്. നമു​ക്കൊ​ന്നും കി​ട​ക്കു​ന്ന അഴു​ക്കീ​ന്നു് തല​പൊ​ക്കാ​നു​ള്ള ഊരി​ല്ല. കി​ട​ന്ന​തു് അഴു​ക്കാ​ണെ​ന്നു് അറി​യു​ന്ന​തു തന്നെ നീർ​ച്ചോല വേറെ കാ​ണു​ന്ന ഇക്കാ​ല​ത്താ​ണു്.

സുശീല ഒൻ​പ​താം ക്ലാ​സ്സി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

ചേ​ച്ചി പോ​യി​ട്ടു് രണ്ടു മൂ​ന്നു കൊ​ല്ല​മാ​യി. അച്ഛൻ ഇട​യ്ക്കൊ​ക്കെ വരും. അമ്മ ഒട്ടും വില വയ്ക്കാ​താ​യ​തോ​ടെ വര​വി​ന്റെ ഇടവേള കൂടി. അന്നു് അമ്മ കു​ളി​ക്കാൻ പോ​യ​പ്പോ​ഴാ​യി​രു​ന്നു അച്ഛ​ന്റെ വരവു്. ചി​ങ്ങ​മാ​ണു്. ഏത്ത​ക്കു​ല​യൊ​രെ​ണ്ണം തോളിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ക്കി ഇറ​യ​ത്തു വച്ചു. അമ്പി​ളീ​ടെ​യാ​ണു്… എന്നു പറ​ഞ്ഞു് ചു​റ്റും നോ​ക്കി.

അമ്മ ഇല്ലേ​ടി എന്നൊ​രു ചോ​ദ്യം.

മറു​പ​ടി പറയും മുൻ​പു് ഉത്ത​ര​വെ​ത്തി. ഓട്ടോ​യി​ല് അമ്പി​ളീ​ടെ ആളു​ണ്ടു്. നീ ചെ​ന്നാൽ അവ​ളു​ടെ കൊ​ച്ചി​നെ കാണാം.

മടി​ച്ചു നി​ന്നു. ചെ​ല്ല​ടി നി​ന​ക്കു വാവേ കാ​ണ​ണ്ടേ എന്നാ​യി. പി​ന്നെ നി​ന്നാൽ തല്ലാ​ണു്. സുശീല ഓട്ടോ​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു.

അതിൽ മീശ പി​രി​ച്ചു് ഒരാൾ ഇരി​ക്കു​ന്നു. കേ​റെ​ടീ എന്നു പറ​ഞ്ഞു് കയ്യിൽ പി​ടി​ച്ചു വലി​ച്ചു് ഓട്ടോ​യി​ലി​ട്ടു. കു​ഞ്ഞു് ഓട്ടോ​യി​ലു​ണ്ടെ​ന്നു കരു​തി​പ്പോയ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു മി​ണ്ടാൻ പോലും ഇട കി​ട്ടി​യി​ല്ല. ചേ​ച്ചി​ക്കു് ഇത്ര പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഭർ​ത്താ​വോ എന്നോർ​ത്തു് സുശീല ഓട്ടോ​യിൽ ഇരു​ന്നു. ഓട്ടോ ഒന്നര മണി​ക്കൂർ ഓടി. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ആന്തൽ കൂടി വന്നു. കണ്ണു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കി. നിർ​ത്തു​മ്പോൾ ഓട്ടോ​ക്കാ​ര​നു് അയാൾ എണ്ണി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​തു് ആയി​ര​ത്തി​നാ​നൂ​റു രൂ​പ​യാ​ണു്.

അമ്പി​ളി​ച്ചേ​ച്ചി​യെ കാണാൻ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. ചു​മ​രിൽ അമ്പി​ളി​ച്ചേ​ച്ചി​യും മീ​ശ​ക്കാ​ര​നും ഉള്ള പടം. തൊ​ട്ടി​ലിൽ രണ്ടോ മൂ​ന്നോ മാ​സ​മായ ഒരു കു​ഞ്ഞു്. അടു​ത്തു് ഒരു സ്ത്രീ നിൽ​ക്കു​ന്നു.

ഭാർ​ഗ​വൻ പറ​ഞ്ഞു: “ഇതിനെ പെ​റ്റി​ട്ടു് അവള് പോയി… ഇനി നീ വേണം നോ​ക്കാൻ…”

ആ സ്ത്രീ പാൽ​ക്കു​പ്പി സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്തു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​യി.

സുശീല സ്കൂൾ ഓർ​ത്തു. ഓണ​പ്പ​രീ​ക്ഷേ​ടെ മാർ​ക്കു് കി​ട്ടാ​നു​ണ്ടു്. നാലാം ക്ളാ​സു മുതൽ, കാ​ണാ​ത്ത​ദി​വ​സം ആധി തോ​ന്നു​ന്ന, ഉണ്ണി​യെ ഓർ​ത്തു. ഒന്നു കണ്ടാൽ മതി രണ്ടാൾ​ക്കും. കണ്ണു കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടി കഴി​യു​മ്പോൾ പി​ന്നെ പേ​ടി​ച്ചു നോ​ട്ടം മാ​റ്റും. എന്നാ​ലും കാ​ണാ​തി​രി​ക്കാൻ വയ്യ.

കു​ഞ്ഞു കര​ഞ്ഞു. ആദ്യ​മാ​യി സുശില ആ കു​ഞ്ഞി​നെ തൊ​ട്ടു. എടു​ത്തു മടി​യിൽ വച്ചു. പാലു കൊ​ടു​ത്തു. അതി​ന്റെ കൈകൾ സു​ശീ​ല​യു​ടെ മേ​ലു​ടു​പ്പി​ന്റെ കൊ​ളു​ത്തു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ തെ​ര​ഞ്ഞു.

പു​റ​ത്തു​പോയ ഭാർ​ഗ​വൻ വരാൻ സന്ധ്യ കഴി​ഞ്ഞു. എനി​ക്കു് അമ്മേ കാ​ണ​മെ​ന്നു് സുശീല ചി​ണു​ങ്ങി, മൂ​ക്കു​പി​ഴി​ഞ്ഞു. ഉറ​ക്കെ കര​ഞ്ഞു. ആ കു​ഞ്ഞും കരയാൻ തു​ട​ങ്ങി. സുശീല കര​ച്ചിൽ നിർ​ത്തി കു​ഞ്ഞി​നെ എടു​ത്തു. അതു കയ്യി​ലി​രു​ന്നു് ഉറ​ങ്ങി. കു​ഞ്ഞി​നെ തൊ​ട്ടി​ലിൽ കി​ട​ത്തി തി​രി​ഞ്ഞ​തെ​യു​ള്ളു. ഭാർ​ഗ​വൻ വട്ടം​പി​ടി​ച്ചു് കട്ടി​ലി​ലേ​ക്കു് എടു​ത്തി​ട്ടു.

നി​ന്റ​ച്ഛൻ നി​ന്നെ എനി​ക്കു തന്ന​താ. ആയിരം രൂ​പ​യ്ക്കും ഒരു വാ​ഴ​ക്കു​ല​യ്ക്കും. നി​ന്റെ ചേ​ച്ചി​ക്കു് അയാൾ പതി​നാ​യി​ര​മാ വി​ഴു​ങ്ങി​യ​തു്. നി​ന​ക്കു് ഓട്ടോ​ക്കാ​ര​നു് കൊ​ടു​ത്ത​ത്ര പോലും വേ​ണ്ടി വന്നി​ല്ല. ഇത്ര വലിയ തമാശ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടും അയാൾ ചി​രി​ച്ചി​ല്ല.

പാ​വാ​ട​യും ഉടു​പ്പും വലി​ച്ച​ഴി​ച്ചു. പി​ന്നെ പു​ന്നാ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. സുശീല ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു കര​ഞ്ഞു. അയാൾ ഒരു കാ​ള​വ​ണ്ടി​യോ​ട്ട​ക്കാ​ര​നാ​യി. രാ​വി​ലെ എഴു​നേൽ​ക്കു​മ്പോൾ മേ​ലാ​കെ കല​പ്പ​കൊ​ണ്ടു​ഴുത പാ​ടു​കൾ. അയാൾ എന്തൊ​ക്കെ ചെ​യ്തെ​ന്നു് ഓർ​ത്തു​നോ​ക്കാൻ പോലും സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

പു​റ​ത്തു​വ​രു​മ്പോൾ എടു​ത്തു​ടു​ത്ത​തു് അമ്പി​ളി​യു​ടെ മു​ണ്ടും മേ​ലു​ടു​പ്പു​മാ​ണു്. പാ​വാ​ട​യും ബ്ലൗ​സും ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ വലി​യിൽ കൊ​ളു​ത്തു​പൊ​ട്ടി കീ​റി​യി​രു​ന്നു. ഇന്ന​ലെ കണ്ട സ്ത്രീ, അമ്മി​ണി, ഇറ​യ​ത്തു കു​ഞ്ഞി​നെ എടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇതി​നി​ടെ അവർ എങ്ങ​നെ ഭാർ​ഗ​വൻ വി​ള​യാ​ടു​ന്ന തൊ​ട്ടി​ലും കട്ടി​ലും ഒന്നി​ച്ചി​ട്ട ഒറ്റ​മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് ആ കു​ഞ്ഞി​നെ എടു​ത്തു? ഭാർ​ഗ​വ​നെ നോ​ക്കി. അയാൾ അപ്പോ​ഴും പി​റ​ന്ന​പ​ടി കട്ടി​ലി​ലു​ണ്ടു്.

സുശീല ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ അമ്മി​ണി​യു​ടെ കണ്ണു നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കു​ന്നു. അമ്മി​ണി അവ​ളു​ടെ തലയിൽ കൈ​വ​ച്ചു. സുശീല അമ്മ​യാ​യി കണ്ടു നെ​ഞ്ചിൽ വീണു. കു​റ​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഭാർ​ഗ​വൻ ഉണ​രു​ക​യും ഉടു​മു​ണ്ടു് വാ​രി​യു​ടു​ത്തു് ഒരു പു​ക​യി​ല​ക്ക​റ​വീണ തോർ​ത്തു് തോ​ള​ത്തി​ട്ടു് പല്ലു​തേ​ക്കു​ക​യോ മുഖം കഴു​കു​ക​യോ ചെ​യ്യാ​തെ പു​റ​ത്തു​പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

അമ്മി​ണി ആദ്യം വാ തു​റ​ന്ന​തു തന്നെ ആ വർ​ത്ത​മാ​ന​ത്തി​നാ​ണ്: “അമ്പി​ളി​യെ അയാള് ഒറ്റ​ച്ച​വി​ട്ടി​നു് കൊ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു നാ​ട്ടു​കാ​രു് പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്”.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് അമ്മ​യെ ഓർമ്മ വന്നു. വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോകാൻ തോ​ന്നി. മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി ഇട​വ​ഴി​യി​ലേ​ക്കു കാൽ​വ​ച്ച​തേ​യു​ള്ളു. എടി പട്ടീ… എന്നൊ​രു വി​ളി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഭാർ​ഗ​വൻ കു​ത്തു​ക​ല്ലേൽ മൂ​ന്നാ​ലു പേ​രൊ​ടൊ​പ്പം ഇരി​ക്കു​ന്നു.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു പി​ന്നൊ​രി​ക്ക​ലും പോകാൻ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഭാർ​ഗ​വൻ എന്നും രാ​ത്രി വരും. തി​ര​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്തും വി​ളി​ച്ചു കി​ട​ത്തും. ചോ​ര​യെ​ത്ര കണ്ട​താ​ടീ ഭാർ​ഗ​വൻ എന്നു വഷളൻ ചി​രി​യോ​ടെ പറയും. ഒരു കാലം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി താൻ പെ​റാ​ത്ത പെ​ണ്ണാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നു്. അയാൾ ദി​വ​സ​വും തോ​ന്നി​യ​തൊ​ക്കെ ചെ​യ്തി​ട്ടും സു​ശീ​ല​യ്ക്കു ഋതു തെ​റ്റി​യി​ല്ല. അമ്മ​യൊ​രി​ക്കൽ അറി​ഞ്ഞു​വ​ന്നു കണ്ട​പ്പോ​ഴി​ട്ട ഋദ്ധി​യെ​ന്ന പേ​രു​ള്ള കു​ട്ടി​യും ഋതു​ക്ക​ളും സു​ശീ​ല​യോ​ടൊ​പ്പം മാ​റാ​തെ നി​ന്നു.

പതി​റ്റാ​ണ്ടേ​ഴാ​യി തടവിൽ കി​ട​ന്ന ഇരു​ട്ടു് ഋദ്ധി​യു​ടെ ഒറ്റ വലി​യിൽ തു​റ​ന്ന ജാ​ല​ക​ത്തി​ലൂ​ടെ പു​റം​കാ​ഴ്ച കണ്ടു.

പു​തു​ത​ല​മുറ [1] വെ​ളി​ച്ചം പ്ര​വൃ​ദ്ധ ഇരു​ട്ടി​നു മുൻ​പിൽ പത​റി​യ​തു​പോ​ലെ ഒന്നു് മടി​ച്ചു; പി​ന്നെ, ആർ​ക്കും തട​യാ​നാ​കാ​ത്ത തമോ​പ്ര​കാശ ലയനം. പ്ര​ച​ണ്ഡ താ​ണ്ഡ​വ​മെ​ന്നു് ത്രയ. നു​ണ​പ്ര​ചാ​രണ ഭാ​ഷാ​പ്രാ​വി​ണ്യ​ത്തിൽ ഋദ്ധി​ക്കൊ​പ്പ​മെ​ത്തു​ക​യാ​ണു് ത്ര​യ​യെ​ന്നു് പി​ന്നാ​ലെ​യെ​ത്തിയ ഏകൻ.

“ലോ​കം​ക​ണ്ട പെ​രും​നു​ണ​യേ​തു്?”

ചോ​ദ്യം ഒരു അപ്പൂ​പ്പൻ​താ​ടി പോലെ ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു​വി​ട്ടു് ഋദ്ധി ആ വലിയ കരി​ങ്കൽ​ക്കെ​ട്ടി​ന്റെ വാതിൽ തേടി നട​ന്നു. വള്ളി​പ്പ​ടർ​പ്പു​കൾ​ക്ക​പ്പു​റം വാ​തി​ലെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്ന പടു​കൂ​റ്റൻ നിർ​മി​തി. ഉരുളൻ തടി​ക​ളി​ലൂർ​ന്നു നൗകകൾ കട​ലി​ലേ​ക്കു ചാ​ഞ്ഞി​റ​ങ്ങു​ന്ന പാത. പത്തു കപ്പൽ​പ്പാ​ടെ​ങ്കി​ലും ദൂ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള കാ​ടു​ണ്ടു് തെ​ളി​ക്കാൻ. ഏക​ന്റെ നീ​ട്ടി​യു​ള്ള കൂ​വ​ലിൽ എഴു​പ​ത്തി​യെ​ട്ടിൽ എഴു​പ​ത്തി​യാ​റും അവി​ടെ​ത്തി. ദ്വി​ജൻ പോയ കടൽ നി​ശ്ച​ലം കി​ട​ന്നു. ദ്വാ​ദ​ശി നിന്ന കര ഇള​കി​യാ​ടി.

ഋദ്ധി കണ്ണു​തു​റ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

സുശീല കഞ്ഞി​യെ​ടു​ത്തു് വേ​ഗ​മെ​ത്തി. രാ​വി​ലെ ഓറ​ഞ്ചു​നീ​രും ആപ്പിൾ നീ​രു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി​രു​ന്നു ആദ്യ​ത്തെ കു​റ​ച്ചു​കാ​ലം. അന്ന​മ്മ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് പി​ന്നെ കു​മ്പ​ള​ങ്ങ കു​ത്തി​യു​ട​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു. ഇട​യ്ക്കു് പാ​വ​യ്ക്കാ നീ​രു​മാ​ക്കി. പി​ന്നെ​യ​തു പേ​ര​യ്ക്ക​യാ​യി. ഒടു​വി​ലൊ​ടു​വിൽ ചാ​മ്പ​ക്ക​യും കശു​മാ​മ്പ​ഴ​വും. കക്ക​വാ​രി വരു​മ്പോൾ വഴി​ക്ക​രി​കീ​ന്നു കി​ട്ടാൻ അതി​ലും എളു​പ്പം വേ​റൊ​ന്നി​ല്ല. പി​ന്നെ വൈ​കി​ട്ട​ത്തെ പോലെ രാ​വി​ലെ​യും കഞ്ഞി​യാ​യി. എന്തു​കൊ​ടു​ത്താ​ലും ആ തൊ​ണ്ട​വ​ഴി ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​കും. കണ്ണു​കൊ​ണ്ടു​പോ​ലും ഇതു​വ​രെ വേ​ണ്ടാ എന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല.

ഋദ്ധി സൈ​ക്കി​ളെ​ടു​ത്തു് പാ​ട​ത്തു ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ സു​രേ​ഷ്, മനു, ബി​ജേ​ഷ്, കുമാർ, സി​ദ്ദി​ഖ്, സാ​ദി​ഖ് എന്നി​ങ്ങ​നെ എല്ലാ​വ​രു​മു​ണ്ടു്.

എന്നെ അവ​രാ​രും പെ​ണ്ണാ​യി കണ്ടി​ല്ല. മഠ​ത്തി​ലെ വാ​യ​ന​ശാ​ല​യി​ലെ ടി​വി​യിൽ എല്ലാ ഏക​ദി​ന​വും ടെ​സ്റ്റും ഞാൻ മു​ട​ങ്ങാ​തെ കണ്ടു. സാ​ധാ​രണ മഠ​ങ്ങ​ളിൽ പതി​വു​ള്ള​ത​ല്ല ടി​വി​യും വാ​യ​ന​ശാ​ല​യും. ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രെ നന്നാ​ക്കാൻ കര​ക്കാ​രു് ചേർ​ന്നു പി​രി​വെ​ടു​ത്തു മഠ​ത്തി​ന്റെ പറ​മ്പിൽ പണി​തു​കൊ​ടു​ത്ത​താ​ണു്. ഇരു​നൂ​റു പു​സ്ത​ക​മൊ​ക്കെ​യേ കഷ്ടി​ച്ചു​ള്ളു. പി​ന്നെ പല​രെ​ഴു​തിയ പുതിയ നി​യ​മ​ങ്ങൾ, ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലും മല​യാ​ള​ത്തി​ലും. അവി​ടെ​യു​ള്ള പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നും എന്തെ​ങ്കി​ലും ഉള്ള​താ​യി എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യി​ല്ല. അവിടെ ചെ​ന്നു് ക്രി​ക്ക​റ്റ് കണ്ടു. അത്ര​ത​ന്നെ.

നാലടി ചു​വ​ടു​വ​ച്ചു് വലം​ക​യ്യിൽ നി​ന്നു് ഇടം​കൈ​കൊ​ണ്ടു് പന്തു തൂ​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു് ഞാൻ ലെ​ഗ്സ്പി​ന്നു​കൾ എറി​ഞ്ഞു. വലം​കൈ​കൊ​ണ്ടു് ബാ​റ്റ് പി​ടി​ച്ചു് കവർ​ഷോ​ട്ടു​കൾ പാ​യി​ച്ചു. ഇട​ത്തെ​റി​ഞ്ഞു വല​ത്ത​ടി​ക്കാൻ നീ​യാ​രാ ശാ​സ്ത്രി​യാ​ണോ എന്നു് സു​രേ​ഷി​ന്റെ അച്ഛൻ ഒരി​ക്കൽ ചോ​ദി​ച്ച​തു് വി​ട്ടു​പോ​കാ​ത്ത പേ​രാ​യി. കണ്ട​ത്തിൽ ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം ഞാൻ ശാ​സ്ത്രി​യാ​യി അഭി​ന​യി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ആൺ​ക​ളി​ക​ളിൽ നി​റ​യാൻ മോ​ഹി​ച്ച പെ​ണ്ണാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു് എത്ര​യോ കഴി​ഞ്ഞാ​ണു് തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​തു്. വള​പ്പൊ​ട്ടും കക്ക​യും മാ​ത്രം കളി​ച്ചു് ഊരു വയ്ക്കാ​ത്ത ചെ​റു​പ്പ​വു​മാ​യി എത്ര കോടി പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളാ​ണു് വിറകു കൊളളി പോലെ ഉണ​ങ്ങി എരി​ഞ്ഞു തീർ​ന്ന​തു്. സു​ശീ​ല​യെ​പ്പോ​ലെ.

കളി​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ എന്നും ആൺ​കു​ട്ടി​കൾ​ക്കൊ​പ്പം ഞാൻ പു​ഴ​യിൽ കു​ളി​ക്കാൻ പോയി. അമ്മ​യ്ക്കു് അതിൽ പേ​ടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞു, അവ​ളി​നി​യെ​ങ്കി​ലും ആണു​ങ്ങ​ളെ പേ​ടി​ക്കാ​തെ വള​ര​ട്ടെ എന്നു്. അവ​രാ​രും എന്നെ വേറെ വർ​ഗ​മാ​യി കണ്ടി​ല്ലെ​ന്ന​തിൽ എനി​ക്കു് അത്ഭു​ത​മൊ​ന്നും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. അവർ എന്നെ ആക്ര​മി​ക്കാൻ നിൽ​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​ണെ​ന്നു് തോ​ന്നി ഞാൻ അക​ല​മി​ട്ടി​ല്ല. മാ​സ​മുറ വരു​മ്പോൾ പോലും എനി​ക്കു് പെ​ണ്ണാ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഇട്ടു പോ​കു​ന്ന ടീ​ഷർ​ട്ടും ഷോർ​ട്ട്സു​മാ​യി ആറ്റെ​റു​മ്പി​ലെ ചാഞ്ഞ ചേരു മര​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഞാൻ പു​ഴ​യി​ലേ​ക്കു് തല​കീ​ഴാ​യി കൂ​പ്പു​കു​ത്തി. ചേരു തൊ​ട്ടാൽ ചൊ​റി​യു​ന്ന സു​രേ​ഷും മനു​വും കടവിൽ നി​ന്നു് മു​ങ്ങാ​ങ്കു​ഴി ഇട്ടു് താഴെ വന്നു. ചേരു് ചൊ​റി​യാ​ത്ത ഞാനും സി​ദ്ദി​ഖും ബി​ജേ​ഷും തടി​യിൽ വട്ടം പി​ടി​ച്ചു കി​ട​ന്നു് അവരെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചു. കു​ള​ക്കോ​ഴി​കൾ​ക്കൊ​പ്പം കൈ​ത​യു​ടെ ഇട​യി​ലൂ​ടെ ചാടി. ഒരേ വെ​ള്ള​ത്തിൽ ഒരേ ആഴ​ത്തിൽ അവർ​ക്കൊ​പ്പം പോയി ഞാൻ പൊ​ങ്ങി വന്നു.

സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ കാ​രി​യ​റിൽ വച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന മഞ്ഞ സോ​പ്പു​പെ​ട്ടി മൂ​ടാ​നു​ള്ള പ്ലാ​സ്റ്റി​ക് കവറിൽ എല്ലാ​ത്ത​വ​ണ​യും ഞാൻ ആറ്റു​പ​ര​ലു​ക​ളെ പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു. തോർ​ത്തു കഴു​ത്തിൽ​ക്കെ​ട്ടി മറ്റേ​യ​റ്റം വി​ടർ​ത്തി​യാ​ണു് പി​ടി​ത്തം. എല്ലാ​ദി​വ​സ​വും പി​ടി​ച്ചാ​ലും അത്ര തന്നെ പര​ലു​കൾ പി​ന്നെ​യും അവി​ടെ​യു​ണ്ടാ​കും. ഇന്ന​ലെ പി​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വർ അതു ലോ​കാ​വ​സാ​ന​മാ​ണെ​ന്നു കരു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. പി​ന്നെ​യും വേ​ട്ട​ക്കാർ​ക്കു പി​ടി​ക്കാൻ അത്ര​ത​ന്നെ പര​ലു​കൾ അതേ സ്ഥാ​ന​ത്തു നീ​ന്തി​ത്തു​ടി​ക്കും.

സുശീല കാ​യ​ല​രി​ക​ത്തു​കൂ​ടി കക്ക​യ്ക്കു പോ​കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ദൂ​രെ​യു​ള്ള ചെ​റു​വ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി അതിൽ ഉണ്ണി​യാ​ണെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കും.

യു​വാ​വോ മധ്യ​വ​യ​സ്ക​നോ ആയ ഉണ്ണി​യു​ടെ രൂ​പ​മൊ​ന്നും മന​സ്സിൽ വരി​ല്ല. മീശ മു​ള​യ്ക്കാ​ത്ത കുറിയ പതി​നാ​ലു​കാ​ര​നെ​യാ​ണു കാണുക. ആ വള്ളം അടു​ത്തു​വ​രു​ന്ന​തു​വ​രെ അതിൽ ഒരു വശ​ത്തു് ഉണ്ണി​യും മറു​വ​ശ​ത്തു് അച്ഛൻ ദി​വാ​ക​ര​നു​മാ​ണെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് സു​ശീ​ല​യു​ടെ ഇപ്പോ​ഴു​ള്ള ഏക വി​നോ​ദം. വള്ളം അടു​ത്തു​വ​രി​ക​യും അതിൽ താ​മ​ര​പ്പൂ​വി​നും ആമ്പൽ​പ്പൂ​വി​നും പകരം മീ​നാ​ണെ​ന്നു കണ്ണു് തല​ച്ചോ​റി​ലേ​ക്കു സന്ദേ​ശം നൽ​കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന നി​മി​ഷം വരെ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് വള്ള​ത്തി​ലു​ള്ള​തു് ഉണ്ണി​യും ദി​വാ​ക​ര​നു​മാ​ണു്.

ദി​വാ​ക​രൻ പല​പ​ണി​ക്കാ​ര​നാ​ണു്. ഒരു​ദി​വ​സം മേ​സ്തി​രി​യു​ടെ കൂടെ പരു​ക്കൻ കൂ​ട്ടാൻ പോയാൽ പി​റ്റേ​ന്നു് കയ്യാ​ല​പ്പാ​പ്പു​വി​ന്റെ കൂടെ ഉരു​ളൻ​ക​ല്ലു​കൾ കൊ​ട്ട​യിൽ ചു​മ​ന്നു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു കാണാം. മറ്റൊ​രു ദിവസം വീ​ടു​മേ​യാൻ ഏതെ​ങ്കി​ലും ശീ​ലാ​ന്തി​യിൽ ഇരി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. ചി​ല​പ്പോൾ തെ​ങ്ങി​ന്റെ ചു​വ​ടു​കി​ള​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്ന​തും വാ​ഴ​യ്ക്കു കു​ഴി​വെ​ട്ടു​ന്ന​തും കാണാം. ഇതൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും എല്ലാ​ദി​വ​സ​വും വൈ​കി​ട്ടു സ്ഥി​രം പണി​യു​ണ്ടു്. താ​മ​ര​മൊ​ട്ടും ആമ്പൽ​മൊ​ട്ടും പറി​ച്ചു വിൽ​ക്ക​ലാ​ണ​തു്. പി​റ്റേ​ന്നു വി​ട​രാ​വു​ന്ന മൊ​ട്ടു​കൾ മാ​ത്രം എന്നും പറി​ച്ചെ​ടു​ത്തു പൂ​ക്ക​ട​ക​ളിൽ എത്തി​ക്കും. അങ്ങ​നെ നാ​ട്ടി​ലെ എല്ലാ ആരാ​ധ​ന​ക​ളി​ലും പാർ​ട്ടി സമ്മേ​ള​ന​ങ്ങ​ളി​ലും ഉദ്ഘാ​ട​ന​ങ്ങ​ളി​ലും ഉണ്ണി​യും ദി​വാ​ക​ര​നും പങ്കാ​ളി​ക​ളാ​യി.

കു​ളി​ക്കാൻ പോ​യി​രു​ന്ന കു​ള​ത്തി​ന​പ്പു​റ​മാ​ണു് ആമ്പ​ലും താ​മ​ര​യും നിൽ​ക്കു​ന്ന ചതു​പ്പു്. ചേ​ച്ചി അമ്പി​ളി​യാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു് പണ്ടു മല​പൊ​ട്ടി മു​ങ്ങി​പ്പോയ തമ്പ്രാ​ക്ക​ളു​ടെ ആത്മാ​ക്ക​ളാ​ണു് താ​മ​ര​യും ആമ്പ​ലു​മാ​യി വി​രി​യു​ന്ന​തെ​ന്നു്. അതു കണ്ടു പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ മോ​ഹി​ക്ക​രു​തെ​ന്നു കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ പറ​ഞ്ഞ​തു ചേ​ച്ചി എപ്പോ​ഴും ഓർ​മി​പ്പി​ക്കും.

കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​തു് കു​ന്നിൻ മു​ക​ളി​ല​ല്ല. കണ്ട​ത്തി​ന്റെ നടു​ക്കാ​ണു്. അതും കു​റേ​ക്കാ​ലം മുൻപു കണ്ടം തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. മല​വെ​ള്ളം വരു​മ്പോൾ എല്ലാ​വ​രും കോ​രി​യി​ട്ട ചെ​ളി​യ​ടി​ഞ്ഞു് കു​ന്നാ​യ​താ​ണു്. അതിനു മു​ക​ളിൽ ആറു മരുതു മു​റി​ച്ചു​നാ​ട്ടി തെ​ങ്ങൊ​രെ​ണ്ണം പി​ളർ​ന്നു് മൂ​ന്നു് ഉത്ത​ര​വും വച്ചു്, കമു​കി​ന്റെ അല​കു​കൊ​ണ്ടു കഴു​ക്കോ​ലും വച്ചു്, കീ​റ്റോല മേ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്ത​തു് അയ്യ​പ്പ​നാ​ണു്. വാ​രി​മു​ന​കൂർ​പ്പി​ച്ചു് ഓല​യ്ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ ഇറ​ക്കി ചെ​റു​ക​യർ കൊ​ണ്ടു് കെ​ട്ടി ഒറ്റ​ദി​വ​സം കൊ​ണ്ടാ​ണു് അയ്യ​പ്പൻ മേ​ച്ചി​ലു തീർ​ത്ത​തു്.

തെ​ങ്ങു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള നി​ലം​ത​ല്ലി [2] സു​ശീ​ല​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് എടു​പ്പി​ച്ചാ​ണു് ദി​വാ​ക​രൻ തല്ലി​യു​റ​പ്പി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്ത​തു്. ദി​വാ​ക​ര​ന്റെ തൊ​ഴു​ത്തിൽ വി​രി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മു​തു​ക്കൻ​പന കീ​റി​യ​തു കൊ​ണ്ടാ​ണു് തറ​യൊ​രു​ക്കി​യ​തു്. കള്ളു വറ്റി​യ​പ്പോൾ ചെ​ത്തു​ക​ത്തി​ക്കു പകരം കോ​ടാ​ലി​യെ​ടു​ത്തു് അയ്യ​പ്പൻ തന്നെ​യാ​ണു് പടി​ഞ്ഞാ​റേ​ക്കാ​രു​ടെ പന​വീ​ഴി​ച്ച​തു്. നാ​ണ​പ്പൻ​മു​ത​ലാ​ളീ​ടെ ഈർ​ച്ച​മി​ല്ലിൽ പോയി പ്ലാ​വി​ന്റേ​യും ആഞ്ഞി​ലി​യു​ടേ​യും കാതൽ എടു​ത്ത ശേഷം തള്ളു​ന്ന പു​റ​കോ​ട്ടു​പ​ലക കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തു തന്നെ ഒര​ര​ങ്ങി​നു​ള്ള നാ​ട​ക​മാ​യി​രു​ന്നു.

പലക എത്ര​വേ​ണ​മെ​ങ്കി​ലു​മെ​ടു​ത്തു വേഗം പൊ​യ്ക്കോ എന്നു നാ​ണ​പ്പൻ മു​ത​ലാ​ളി. ഇഴ​പാ​കാൻ പട്ടിക കൂടി വേ​ണ​മെ​ന്നു് കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ. നൂറടി പട്ടിക തരാ​മെ​ന്നു് നാ​ണ​പ്പൻ മു​ത​ലാ​ളി. പട്ടി​ക​യ​ടി​ക്കാൻ വീ​ക്ക​നാ​ണീം പു​റ​കോ​ട്ടു​പ​ലക അടി​ക്കാൻ മു​ള്ളാ​ണീം വേ​ണ​മെ​ന്നു കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ. അപ്പോൾ തന്നെ ഈർ​ച്ച​വാ​ളേൽ എണ്ണ​യി​ട്ടോ​ണ്ടി​രു​ന്ന മു​രു​ക​നെ സൈ​ക്കി​ളും അൻപതു രൂ​പ​യും കൊ​ടു​ത്തു​വി​ട്ടു് പാ​ല​യ്ക്കാ മു​ക്ക​ന്റെ ഇരു​മ്പു​ക​ടേ​ന്നു് ആണി വാ​ങ്ങി​ച്ചു് കയ്യിൽ കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു് നാ​ണ​പ്പൻ മു​ത​ലാ​ളി തൊ​ഴു​തു.

ദി​വാ​ക​ര​നു് അഞ്ചു ദി​വ​സ​ത്തെ കൂലി കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ണ്ടെ​ന്നു കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ പറ​ഞ്ഞു തീരും മു​മ്പു് നൂ​റി​ന്റെ അഞ്ചു നോ​ട്ടു കൊ​ടു​ത്തു മു​ത​ലാ​ളി. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ തൃ​പ്തി​യാ​കാ​തെ നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ ആറാ​മ​തു് ഒരു നോ​ട്ടും കൂടി കൊ​ടു​ത്തു മു​ത​ലാ​ളി ജീ​പ്പ് എടു​ത്തു് ഒറ്റ​പ്പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു, മഹാ​റാ​ണി ബാ​റി​ലേ​ക്കു്. എല്ലാ​യി​ട​ത്തും പണി​യു​മ്പോൾ ദി​വാ​ക​ര​നു് നൂറു രൂ​പ​യാ​ണു് തച്ചു്. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ നൂ​റ്റി​യി​രു​പ​തു വെച്ച അറു​നൂ​റു് തി​ക​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു. ആ പഞ്ചാ​യ​ത്തിൽ കു​ന്ന​ത്ത​മ്മേ​ടെ വീ​ട്ടിൽ പണി​യാൻ പോ​കാ​നു​ള്ള ധൈ​ര്യം ദി​വാ​ക​ര​നും അയ്യ​പ്പ​നും മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. നാ​ട്ടി​ലെ പി​ള്ളേ​രൊ​ക്കെ കു​ന്ന​ത്ത​ള്ള എന്നു വി​ളി​ച്ച​പ്പോൾ ദി​വാ​ക​രൻ ഉണ്ണി​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് കു​ന്ന​ത്ത​മ്മൂ​മ്മ എന്നു വി​ളി​പ്പി​ച്ചു. ഉണ്ണി​യു​ടെ അമ്മ നളി​നി​യാ​ണു് തൊ​ണ്ടിൽ​ക്കൂ​ടി പോ​കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വി​ളി​ച്ചു​കേ​റ്റി കട്ടൻ​ചാ​യ​യും ചു​ട്ട​പ​പ്പ​ട​വും കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യ്ക്കു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു്. ആ നാ​ട്ടിൽ വേ​റൊ​രു വീ​ട്ടു​കാ​ര​ത്തീം അങ്ങ​നെ ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല.

പി​ന്നെ എല്ലാ ആണ്ടി​ലും കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ ഏതെ​ങ്കി​ലും പറ​മ്പിൽ നി​ന്നു് അയ്യ​പ്പ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു മരു​തും വെ​ട്ടി​ക്കും. മണ്ട​പോയ കമുകു വീ​ഴി​ച്ചു് വാ​രി​യു​മു​ണ്ടാ​ക്കും. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മേ​ടെ ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​നു് എവി​ടെ​ങ്കി​ലും കൊ​ന്ന​ത്തെ​ങ്ങു പു​രേ​ലേ​ക്കു ചാ​ഞ്ഞു നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. ഇനി ചാ​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും വീ​ട്ടു​കാ​രെ പറ​ഞ്ഞു​പേ​ടി​പ്പി​ച്ചു് അതു കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ കു​ഴ​പ്പ​മു​ള്ള​താ​ക്കും. അയ്യ​പ്പ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു വെ​ട്ടി​ക്കാ​നു​ള്ള കൂ​ലി​കൂ​ടി വീ​ട്ടു​കാ​രു​ടെ കയ്യീ​ന്നു വാ​ങ്ങി​ച്ചു് തെ​ങ്ങും കൊ​ണ്ടു പോ​രി​ക​യാ​ണു് പതി​വു്.

കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ നിറയെ ചി​രി​ച്ചാ​ണു് കാശു ചോ​ദി​ക്കുക. അതു കാ​ണു​മ്പോൾ തന്നെ നാ​ട്ടി​ലെ ആണു​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ക്കെ പേ​ടി​യാ​ണു്. നി​വൃ​ത്തി​യു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ കാശു് അടു​ത്ത കയ്യാ​ല​യി​ലോ മതി​ലി​ലോ വച്ചു് അവർ സ്ഥലം കാ​ലി​യാ​ക്കും. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യു​ടെ അടു​ത്തു് രാ​ത്രി​യിൽ പോ​യി​രു​ന്ന​വ​രും പോ​കാ​ത്ത​വ​രും പകൽ അവരെ പേ​ടി​ച്ചു.

ആ വീ​ട്ടിൽ കു​ടി​യി​രു​ന്ന ശേ​ഷ​മാ​ണു് രാ​ത്രി​യിൽ ആത്മാ​ക്കൾ ഇറ​ങ്ങി വരു​ന്ന​തു് കാ​ണാ​റു​ണ്ടെ​ന്നു് നാ​ട്ടു​കാ​രോ​ടെ​ല്ലാ​രോ​ടും കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്. ആരു​മി​ല്ലാ​ത്ത പാ​ട​ത്തു് അവർ വന്നി​റ​ങ്ങി വി​രി​യും. നൂ​റാ​ണ്ടു മുൻ​പൊ​രു ഉരുൾ​പൊ​ട്ട​ലു​ണ്ടാ​യി. എൺപതു കഴി​ഞ്ഞ കു​ന്ന​ത്ത​മ്മേ​ടെ അമ്മ​യു​ടെ ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ലെ സം​ഭ​വ​മാ​ണു്.

മണി​യാ​റൻ മല​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ട​ത്തി​ന്റെ പടി​ഞ്ഞാ​റ​റ്റം മുതൽ മേ​ലോ​ട്ടു്. ഇപ്പോ അവിടെ നടു​ക്കൊ​രു വെ​ള്ള​പ്പാ​ത്തീം അപ്പു​റ​മി​പ്പു​റം മണ​വാ​ളൻ മണ​വാ​ട്ടി പാ​റ​ക​ളു​മാ​ണു്. തല​യു​യർ​ത്തി മണ​വാ​ള​നും മാ​ല​യ്ക്കാ​യി തല​താ​ഴ്ത്തി മണ​വാ​ട്ടി​യും. കരി​ങ്കാ​ളി​യു​ടെ മകൾ മധു​ര​യും മന്ദാ​ര​ത്തി​ന്റെ മകൻ സന്ദ​ന​വു​മാ​ണു് കൊ​ച്ചു​നാ​ളു​മു​തൽ ഇഷ്ട​മാ​യി മംഗലം കഴി​ക്കാൻ നി​ന്ന​തു്. മാ​ല​യെ​ടു​ക്കാൻ സന്ദ​നം കു​നി​ഞ്ഞ സമ​യ​ത്താ​ണു് മധു​ര​യെ ഒറ്റ​ക്ക​യ്യിൽ പൊ​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു് ചന്ദ്ര​പ്പൻ കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു്.

കൊ​യ്ത്തു​പു​രേ​ലേ​ക്കു് ചന്ദ്ര​പ്പൻ മധു​ര​യെ ഇട്ടു​കൊ​ടു​ത്ത​തേ ഓരോ​രു​ത്ത​രാ​യി വന്നു. രണ്ടര ദിവസം നൂ​റ്റി​യെ​ട്ടു തമ്പ്രാ​പ്പി​ള്ളേ​രു് കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ത്തീ​ട്ടും മധുര ചത്തി​ല്ല. ഓരോ​രു​ത്ത​രും ഊഴം​ക​ഴി​ഞ്ഞു് വി​യർ​പ്പു​തു​ട​ച്ചു് ഇളി​ച്ച ചി​രി​യു​മാ​യി വരാ​ന്ത​യിൽ ഇരി​ക്കും. അപ്പോൾ അടു​ത്ത​യാൾ കയറും. എല്ലാ​വ​രും കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ മധുര എഴു​നേ​റ്റു നെ​റു​കം​ത​ലേ​ന്നു് ഒരു മു​ടി​പി​ഴു​തു് മണി​യാ​റൻ​മല നോ​ക്കി​യെ​റി​ഞ്ഞു. മല​പി​ളർ​ന്നു. വെ​ള്ള​മൊ​ഴു​കി കൊ​യ്ത്തു​പു​രേം നൂ​റ്റി​യെ​ട്ടു തമ്പ്രാ​പ്പി​ള്ളേ​രും അവ​രു​ടെ കു​ടും​ബ​ക്കാ​രും താ​ഴ്‌​ന്ന​ടി​ഞ്ഞു. മധു​ര​യേ​യും രക്ഷി​ക്കാൻ പര​ക്കം പാ​ഞ്ഞു നടന്ന സന്ദ​ന​ത്തേ​യും പി​ന്നെ ആരും കണ്ടി​ല്ല.

അപ്പു​റ​ത്തെ മല സന്ദ​നം മണ​വാ​ളൻ​പാ​റ​യാ​യി. ഇപ്പു​റ​ത്തെ മല മധു​ര​മ​ണ​വാ​ട്ടി​പ്പാ​റ​യും. ചത്തു ചെ​ളി​യി​ലൊ​ടു​ങ്ങി​യ​വർ വി​ത്തു​പെ​ാ​ട്ടി താ​മ​ര​യും ആമ്പ​ലു​മാ​യി വന്നു നിൽ​ക്കും. അതു സൂ​ത്ര​പ്പ​ണി​യാ​ണു്. ഇറു​ക്കാൻ ചെ​ല്ലു​ന്ന പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ലു​കൾ ചെ​ളി​മൂ​ടി നിൽ​ക്കണ താ​മ​ര​വേ​രു​ക​ളിൽ കു​ടു​ങ്ങും. അവരെ ചന്ദ്ര​പ്പ​ന്റെ ആത്മാ​വു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കൊ​യ്ത്തു​പു​രേ​ലെ​റി​യും. നൂ​റ്റി​യെ​ട്ടു തമ്പ്രാൻ​മ​ക്ക​ള് മാ​റി​മാ​റി വന്നു് കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ത്തും.

കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ എന്താ ഒറ്റ​യ്ക്കു് താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​തു് എന്നു ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ അമ്മ ഭവാനി നിർ​ത്താ​തെ ചി​രി​ച്ചു. അമ്മ അങ്ങ​നെ ചി​രി​ച്ചു കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. പി​റ്റേ​ന്നു സ്കൂ​ളിൽ പോ​യ​പ്പോ​ഴാ​ണു് അം​ബി​ളി​ച്ചേ​ച്ചി പറ​ഞ്ഞു​ത​ന്ന​തു് കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ പണ്ടു് ഒരു​പാ​ടു് ആൾ​ക്കാ​രു​ടെ ഭാ​ര്യ​യാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു്. ഒരോ രാ​ത്രി​യും ഓരോ​രു​ത്ത​രു​ടെ ഭാ​ര്യ​യാ​കും. ചി​ല​പ്പോൾ പകലും ആരു​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും ഭാ​ര്യ​യാ​കും. അങ്ങ​നെ ഒരു​പാ​ടു മംഗലം കഴി​ച്ച കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യു​ടെ ഒപ്പം ഒരു ഭർ​ത്താ​വും നി​ന്നി​ല്ല.

കണ്ട​ത്തി​ന്റെ നടു​ക്കു വീ​ടു​കെ​ട്ടു​ന്ന​തു​വ​രെ കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യ്ക്കു് ഇരി​ക്കാ​നും കി​ട​ക്കാ​നും നേ​ര​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. വീ​ടാ​യ​തോ​ടെ കർ​ക്ക​ട​ക​ത്തിൽ ഒരാ​ളെ​ക്കൂ​ടി അവിടെ കാണാൻ തു​ട​ങ്ങി. പു​ലി​ത്തൊ​മ്മൻ. ബെ​ന്തി​ങ്ങ വിൽ​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് പണി. മല​യാ​റ്റൂ​രു മുതൽ വല്ലാർ​പാ​ടം വരെ​യും ആർ​ത്തു​ങ്കൽ മുതൽ വി​ഴി​ഞ്ഞം വരെ​യും സർവ നേർ​ച്ച​യ്ക്കും കറു​ത്ത ചരടിൽ ബെ​ന്തി​ങ്ങ കോർ​ത്തു തൊ​മ്മ​നെ​ത്തും. തല​യി​ലൊ​രു തക​ര​പ്പെ​ട്ടി​യും ഉണ്ടാ​കും. ആ പെ​ട്ടി​യാ​ണു് ആസ്തി. അതി​ലു​ള്ള​താ​ണു് നീ​ക്കി​യി​രി​പ്പു്.

കച്ച​വ​ടം കഴി​ഞ്ഞു തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നാൽ കു​ന്ന​ത്ത​മ്മേ​ടെ വീ​ട്ടി​ലാ​ണു്. അതു​വ​രെ കാ​വി​ലെ പട​ച്ചോ​റിൽ മോ​രോ​ഴി​ച്ചു കാ​ന്താ​രി കടി​ച്ചു പപ്പ​ടം ചു​ട്ട​തും പൊ​ട്ടി​ച്ചു കഴി​ക്കു​ന്ന കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ അന്നു​മു​തൽ ഇറ​ച്ചി ഉലർ​ത്താൻ തു​ട​ങ്ങും. വെ​ട്ടു​കാ​രൻ പാ​പ്പി പോ​ത്തി​ന്റെ വല​ത്തെ പിൻ​കാ​ലി​ലെ തു​ട​യിൽ നി​ന്നു​ള്ള ഇറ​ച്ചി തൊ​മ്മ​നു് കൊ​ത്തി​യ​രി​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കും. അതു് കു​നു​കു​നെ​യാ​ക്കി കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ ഉപ്പും കു​രു​മു​ള​കും ചേർ​ത്തു് മൊ​രി​ക്കും. രാ​ത്രി വൈ​കി​യാ​ലും തൊ​മ്മ​ന്റെ അട്ട​ഹാ​സ​ച്ചി​രി കേൾ​ക്കാം.

സുശീല നാ​ലി​ലോ അഞ്ചി​ലോ പഠി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു്. ചി​ങ്ങ​ത്തി​ല് വല്ലാർ​പാ​ട​ത്തു പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പോയ തൊ​മ്മൻ പി​ന്നെ വന്നി​ല്ല. അന്നു വൈ​കി​ട്ടാ​ണു് കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യെ കാ​ണാ​നി​ല്ലെ​ന്നു് നാ​ട്ടു​കാർ അറി​ഞ്ഞ​തു്. രണ്ടു മൂ​ന്നു ദിവസം എല്ലാ​വ​രും പറ്റു​ന്നേ​ട​ത്തൊ​ക്കെ നോ​ക്കി. പി​ന്നെ അവ​ര​വ​രു​ടെ പണി​ക്കു​പോ​യി.

രണ്ടാ​ഴ്ച​ക​ഴി​ഞ്ഞു് ഉണ്ണി​യും ദി​വാ​ക​ര​നും കൂടി താമര പറി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് മീൻ കൊ​ത്തി ബാ​ക്കി​വ​ച്ച കു​റ​ച്ചു് ഇറ​ച്ചി​യും എല്ലു​ക​ളും ആ കറു​ത്ത മു​ണ്ടു​മാ​യി കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യെ കി​ട്ടി​യ​തു്. ദി​വാ​ക​രൻ പറ​ഞ്ഞ​തു് കാലു് താ​മ​ര​വേ​രിൽ കു​ടു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നാ​ണു്. എൺ​പ​താം വയ​സ്സിൽ ആ തള്ള ആരെ പാ​ട്ടി​ലാ​ക്കാ​നാ​ണോ ആമ്പ​ലൊ​ണ്ടാ​ക്കാൻ പോ​യേ​ന്നു് പാ​റു​ക്കു​ട്ടി കടവിൽ വച്ചു് ചോ​ദി​ച്ച​തു് അന്നു വൈ​കി​ട്ടു് സുശീല കേ​ട്ടി​രു​ന്നു.

രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ മഴ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇടി​യും വെ​ട്ടു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഭൂ​മി​കു​ലു​ക്കം പോ​ലൊ​രു ശബ്ദം കേ​ട്ടോ​ന്നു് അമ്മ ചോ​ദി​ച്ചു. മൂ​ന്നു​പേ​രും കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു കി​ട​ന്നു. രാ​വി​ലെ എഴു​നേ​റ്റ​പ്പോ​ഴാ​ണു് കണ്ട​തു്. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യെ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ട കണ്ടം മല​വെ​ള്ള​ത്തിൽ പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. മണ​വാ​ട്ടി​പ്പാ​റ​യു​ടെ കു​നി​ഞ്ഞു നിന്ന തല നെ​റ്റി​മു​തൽ കഴു​ത്തു​വ​രെ ചെ​ത്തി​യെ​ടു​ത്ത​തു​പോ​ലെ പൊ​ട്ടി​വീ​ണു.

അന​ങ്ങാ​നും മി​ണ്ടാ​നും പറ്റാ​തെ കി​ട​ക്കു​ന്ന എന്നോ​ടാ​ണ​ല്ലോ ഇക്കഥ അമ്മ പല​വ​ട്ടം പറ​ഞ്ഞ​തു്.

എന്നെ മി​ണ്ടി​ക്കാ​നാ​യി പറ​ഞ്ഞു പറ​ഞ്ഞു കഥകൾ തീർ​ന്ന​പ്പോൾ അമ്പ​ല​ത്തിൽ പാ​ട്ടു വയ്ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​യി. ആഴ്ച​യിൽ നാലു ദി​വ​സ​മെ​ങ്കി​ലും ‘തേ​ടി​വ​രും കണ്ണു​ക​ളിൽ ഓടി​യെ​ത്തും…’ [3] എന്ന സ്ഥി​തി. ഇക്കഥ ആദ്യം കേ​ട്ട​പ്പോൾ മുതൽ എനി​ക്കു സു​ശീ​ലാ​മ്മ​യോ​ടു് ഒന്നു ചോ​ദി​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യെ കൊ​ന്നു് കാ​യ​ലിൽ താ​ഴ്ത്തി പു​ലി​ത്തൊ​മ്മൻ പോ​യ​ത​ല്ലേ​ന്നു്.

കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ രാ​ത്രി​യിൽ കണ്ട ആത്മാ​ക്ക​ളെ തന്നെ​യാ​ണു് ഋദ്ധി​യെ​ന്ന ഞാൻ പക​ലെ​ന്നോ രാ​ത്രി​യെ​ന്നോ ഭേ​ദ​മി​ല്ലാ​തെ ഉണർ​ന്നി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ കാ​ണു​ന്ന​തു്. എനി​ക്കു് എപ്പോ​ഴും ഓർ​മ​യു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നൊ​ന്നും കരു​ത​രു​തു്. ഉറ​ങ്ങു​മ്പോൾ ഒന്നും നമ്മു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ല​ല്ലോ. അതു​പോ​ലെ​യാ​ണു് എന്റെ മയ​ക്ക​വും. പക്ഷേ, മയ​ക്ക​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​കു​മ്പോൾ എനി​ക്ക​റി​യാം എന്റെ വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ വെ​ടി​നിർ​ത്ത​ലാ​ണു് അതെ​ന്നു്. സി​നി​മാ​കൊ​ട്ട​ക​യിൽ എന്ന​തു​പോ​ലെ എന്റെ തല​ച്ചോ​റിൽ ഇടവേള എന്നു് എഴു​തി​ക്കാ​ണി​ക്കും. മന​സ്സു​മാ​ത്രം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു് ഇതു​പോ​ലെ ഒരു​പാ​ടു് സി​ദ്ധി​ക​ളും കി​ട്ടും.

സുശീല എന്റെ പി​റ​വി​ക്കു കാ​ര​ണ​മ​ല്ലെ​ന്നു കേട്ട നി​മി​ഷ​മാ​ണു് എന്റെ ശയ്യാ​തല സഞ്ചാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു വേഗം നഷ്ട​മാ​യ​തു്. അതു പ്ലാ​പ്പി​ള്ളി പൂ​ര​ത്തി​നു് കു​ഴി​ക്ക​തന പൊ​ട്ടി​ച്ച​തു​പോ​ലൊ​രു നടു​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു. സുശീല അബ​ദ്ധ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു​പോ​യ​താ​ണു് ആ ഓട്ടോ​റി​ക്ഷ​യിൽ വന്ന കഥ. പി​ന്നെ എന്റെ യാ​ത്ര​ക​ളു​ടെ നീളം കു​റ​ഞ്ഞു. ചി​ന്ത​കൾ ഉറ​ച്ചു നിൽ​ക്കി​ല്ല. മന​സ്സു് എവി​ടെ​പ്പോ​യാ​ലും അവിടെ ചെ​ല്ലും​മുൻ​പു തി​രി​ച്ചു് ചാ​ള​ക്കാ​രി കോ​ള​നി​യിൽ എത്തും. പെ​റ്റ​ത​ള്ള​യ​ല്ലെ​ങ്കിൽ എന്നെ ചു​മ​ക്കാൻ അവർ​ക്കെ​ന്തി​ന്റെ കേ​ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് എനി​ക്കെ​ത്ര ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടും പി​ടി​കി​ട്ടി​യി​ല്ല. പെ​റ്റ​ത​ള്ള ആണെ​ങ്കിൽ തന്നെ പേ​ട്ട​ട​യ്ക്ക ആരെ​ങ്കി​ലും മടി​യിൽ വച്ചു നട​ക്കു​മോ?

‘സുശീല എന്തു കി​ട്ടു​മെ​ന്നു കരു​തി​യാ​ണു നി​ന്നെ ചു​മ​ന്ന​തു്?’ അവി​ടെ​യി​ട്ടി​ട്ടു പോ​രാ​മാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ എന്നു് ശയ്യാ​വ​ലം​ബി​യായ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ അവ​ശ​ത​യു​ടെ അങ്ങേ​യ​റ്റ​ത്തും ചിരി വരു​ത്തി പണ്ടു പറ​ഞ്ഞ​താ​ണു്. അന്നു സി​സ്റ്റർ പോലും അറി​ഞ്ഞി​ല്ല സുശീല എന്റെ അമ്മ അല്ലെ​ന്നു്. സുശീല ആരോ​ടും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. അർ​ദ്ധ​പ്ര​ജ്ഞ​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന ഞാ​ന​ല്ലാ​തെ മറ്റാർ​ക്കും ഇന്നാ​ട്ടിൽ അതു് അറി​യു​ക​യു​മി​ല്ല.

ഞാ​ന​ന്നു് കോ​ള​ജിൽ ഡി​ഗ്രി ഒന്നാം വർ​ഷ​മാ​ണു്. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​ക്കു് സ്ത​നാർ​ബു​ദം ആണെ​ന്നു് അറി​ഞ്ഞ​തു് ശ്വാ​സ​കോ​ശം വരെ കാർ​ന്നു​തി​ന്ന ശേ​ഷ​മാ​ണു്. പ്രാ​യ​മായ കന്യാ​സ്ത്രീ​യു​ടെ ശ്വാ​സ​ഗ​തി മാ​റു​ന്ന​തും ചി​രി​മാ​യു​ന്ന​തും കാണാൻ ആരാ ഉള്ള​തു് എന്നു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ആദ്യ​മാ​യി കണ്ട ആ രാ​ത്രി ഞങ്ങൾ​ക്കു വെ​ള്ള​മോ ഭക്ഷ​ണ​മോ തന്നു് സി​സ്റ്റർ​ക്കു പറ​ഞ്ഞു​വി​ടാ​മാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങേ​യ​റ്റം വണ്ടി​ക്കൂ​ലി കൂടി തന്നു് സൂ​ക്ഷി​ച്ചു പോണേ എന്നു കയ്യൊ​ഴി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. അല്ലെ​ങ്കിൽ മഠ​ത്തി​ലെ ജീ​പ്പിൽ സർ​ക്കാർ ആശു​പ​ത്രി​യി​ലെ​ത്തി​ക്കാം. അതു​മ​ല്ലെ​ങ്കിൽ പി​താ​വു് ബലാ​ത്സം​ഗം ചെയ്ത കു​ട്ടി​യാ​ണെ​ന്നു പൊ​ലീ​സി​നെ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്താം. അതോടെ തീ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു ബാ​ധ്യ​ത​യും കട​മ​യും. ഇതൊ​ന്നും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ല. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ഋദ്ധി എന്ന എന്നെ സ്വ​ന്തം ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്കു ഭാ​ഗം​വെ​ച്ചെ​ടു​ത്തു. പിൻ​തു​ടർ​ച്ചാ​വ​കാ​ശ​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി കല​ഹി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തന്നെ ഒരു അമ്പ​ര​പ്പ​ല്ലേ, ഒന്നും കി​ട്ടാ​നി​ല്ലാ​തെ അവ​കാ​ശി​യാ​ക്കു​ന്ന​തും?

തൊ​ട്ടി​ലിൽ കി​ട​ന്ന എന്നെ​യും ഭാർ​ഗ​വൻ എന്ന എന്റെ പി​താ​വി​നേ​യും കയ്യൊ​ഴി​ഞ്ഞു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ഏതെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രു ദിവസം ഓടി​പ്പൊ​യ്ക്കൂ​ടാ​യി​രു​ന്നോ? ആറാം വയ​സ്സിൽ എന്നി​ല​യാൾ തു​ള​ഞ്ഞു കയ​റു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പോ ശേഷമോ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്തി​നാ​ണു് സുശീല ദയാ​ലു​വാ​കു​ന്ന​തു്.

“അതി​ല്ലേ​ലെ​ങ്ങ​നാ​ട്വാ​വ്വ്വേ കു​ടും​ബം നി​ക്ക​ണ​തു്, മതം നി​ക്ക​ണ​തു്, രാ​ജ്യം നി​ക്ക​ണ​തു്. ഒന്നും കി​ട്ടാ​നി​ല്ലാ​ത്തോ​ണ്ട​ല്ല, പലതും കി​ട്ട​ണ​കൊ​ണ്ടാ​ണു ദയ​യൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു്”: ബി​നോ​യി.

ഉള്ള​ലി​വു​ള്ള ബി​നോ​യി​യെ​പ്പോ​ലൊ​രാ​ളെ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കി​ട്ടാ​തെ പോ​യ​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​കും? വി​ക്ര​മ​നേ​യും അയാ​ളു​ടെ ചട്ട​മ്പി​ത്ത​ല​വൻ ഭാർ​ഗ​വ​നേ​യും പി​ന്നെ അവർ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​വ​രേ​യും അനു​സ​രി​ക്കു​ന്ന അമ്മി​ണി​യാ​യി ഒരാൾ​ക്കു് മാ​റേ​ണ്ടി വരു​ന്ന​തു് എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു്? ജീ​വി​തം മു​ഴു​വൻ ഋദ്ധി​യെ​ന്ന പെ​ണ്ണി​നെ നോ​ക്കേ​ണ്ട​തു് എന്റെ കട​മ​യാ​ണെ​ന്നു സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നു​ക​യാ​ണു്. അതെ​ന്തൊ​രു യു​ക്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത തോ​ന്ന​ലാ​യി​പ്പോ​യെ​ന്റെ മാ​താ​വേ…

കേസു കൊ​ടു​ത്തു് ഭാർ​ഗ​നെ അക​ത്തി​ടാൻ നോ​ക്കാ​ത്ത​തു കൊടിയ തെ​റ്റാ​യി​പ്പോ​യി​ല്ലേ എന്നു് സി​സ്റ്റ​റോ​ടു് ബി​നോ​യി ചോ​ദി​ച്ച​താ​ണു്. എനി​ക്കു നി​ന്റെ രാ​ജ്യ​ത്തെ നിയമം നോ​ക്കാ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ ദൈ​വ​വി​ളി കി​ട്ടിയ രാ​ത്രീ​ല് തന്നെ ഞാൻ കേസു കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണു് സി​സ്റ്റർ അതിനു മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞ​തു്.

ലോ​ഹ​യി​ട്ടോ​രും കാ​ഷാ​യ​മു​ടു​ത്തോ​രു​മൊ​ക്കെ കഥ​പ​റ​യാ​നി​റ​ങ്ങി​യാൽ നല്ല കച്ചോ​ടം നട​ക്കു​മെ​ന്നു് മീൻ​ചെ​കിള ചു​ര​ണ്ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന അന്ന​മ്മ പതു​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു. ചാ​ടി​ത്തു​ള്ളി​പോയ സി​സ്റ്റർ വാ​തിൽ​പ്പ​ടി​യിൽ തി​രി​ഞ്ഞു നി​ന്നു് ഒരു വാചകം കൂടി ചേർ​ത്തു: ‘എന്റേ​തു് ദൈ​വ​രാ​ജ്യ നി​യ​മ​മാ​ണെ​ന്നു് ഞാ​ന​ങ്ങ് സമാ​ധാ​നി​ച്ചോ​ളാം.’

ഡോ​ക്ടർ ബി​ജേ​ഷ് മോഹൻ അന്നു വി​ളി​ച്ചി​രു​ത്തി പറ​ഞ്ഞ​തു് പലതും അമ്മ​യ്ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എല്ലാം ഞാൻ കേ​ട്ടി​രു​ന്നു.

കാ​ലും​ക​യ്യും അന​ങ്ങി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എനി​ക്കു് ഓർ​മ​ക​ളു​ണ്ടു് എന്നാ​ണു് ഡോ​ക്ടർ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വി​ടും​മു​മ്പു പറ​ഞ്ഞ​തു്. എട്ടു മാ​സ​ത്തോ​ളം ഞാൻ കരു​തി​യ​തു് മരി​ച്ചു് വേ​റേ​തോ ജന്മ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നാ​ണു്. എനി​ക്കെ​ല്ലാം അറി​യാ​മെ​ന്നും ഒന്നും ചെ​യ്യാൻ പറ്റു​ന്നി​ല്ല എന്നും അറി​ഞ്ഞ​തേ​യി​ല്ല. ഞാൻ കണ്ണു​തു​റ​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വലിയ സന്തോ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു അമ്മ​യ്ക്കു്. അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ കരു​തി​യ​തു് മൂ​പ്പ​ത്തീം മരി​ച്ചു് എന്റെ കൂടെ പോ​ന്നു എന്നാ​ണു്. ആ നി​മി​ഷം പെ​ട്ടെ​ന്നു കഴി​ഞ്ഞു് ഞാൻ പി​ന്നെ​യും മരി​ച്ചു​പോ​കും. ജനി​ച്ചു​വ​രും.

അങ്ങ​നെ കണ്ണു​തു​റ​ന്നു കി​ട​ന്ന ഒരു ദി​വ​സ​മാ​ണു് അറ്റൻ​ഡർ മോഹനൻ വരു​ന്ന​തു്. അയാ​ളെ​ന്താ​ണു് ഇങ്ങ​നെ പരതി നോ​ക്കു​ന്ന​തു് എന്നെ​നി​ക്കു പി​ടി​കി​ട്ടി​യി​ല്ല. കട്ടി​ലി​ന​ടി​യിൽ വച്ചി​രു​ന്ന ഓക്സി​ജൻ സി​ലി​ണ്ടർ മാ​റ്റാൻ വന്ന​താ​ണെ​ന്നാ​ണു് കരു​തി​യ​തു്. അയാൾ അവിടെ വട്ടം​ചു​റ്റി​യും പാ​ളി​നോ​ക്കി​യും നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ തന്നെ​യാ​ണു് പോ​സ്റ്റ്മോർ​ട്ടം സഹായി കു​ഞ്ഞു​മോ​നും വരു​ന്ന​തു്. അവരു് പറ​യു​ന്ന​തു് എനി​ക്കു നന്നാ​യി കേൾ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. പാ​മ​ര​ത്തിൽ പണി​യു​ണ്ടാ​ക്കാൻ പോയ പെ​ണ്ണാ എന്നു പറ​ഞ്ഞു് മോഹനൻ എന്റെ മേ​ലു​ള്ള നീ​ല​ത്തു​ണി മാ​റ്റി. അവ​രു​ടെ കൈ ഓടു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ എനി​ക്കു് ഊഹി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞു അവർ ചെ​യ്യു​ന്ന​തു് എന്താ​ണെ​ന്നു്. അച്ഛൻ ഭാർ​ഗ​വൻ ഇനി വന്നു് എന്തു​ചെ​യ്താ​ലും ഞാ​നൊ​ന്നും അറി​യി​ല്ലെ​ന്നും ഉറ​പ്പാ​യി.

ശവ​മാ​യി മു​ന്നിൽ​കി​ട്ടി​യാ​ലും നീ ഇതു തന്നെ ചെ​യ്യി​ല്ലേ​ടാ എന്നു് വഷളൻ ചി​രി​യോ​ടെ കു​ഞ്ഞു​മോ​നോ​ടു് മോഹനൻ ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോ​ഴാ​ണു് ശവവും ഞാനും തമ്മിൽ നേരിയ അകലം ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടെ​ന്നു തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​തു്. അതൊരു വല്ലാ​ത്ത വെ​ളി​പാ​ടാ​യി​രു​ന്നു.

അന്നു ഞാ​നൊ​രു ബു​ദ്ധ​നാ​യി. ആ കി​ട​പ്പിൽ എനി​ക്കു രാവും പകലും പോലെ ഉറ​ക്ക​വും ഉണർ​വും വേർ​തി​രി​ച്ചു കി​ട്ടി. എനി​ക്കാ​യി​ട്ടു് ആഗ്ര​ഹം ഒന്നേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. എല്ലാം കാണാൻ പറ്റ​ണം. കണ്ണ​ട​ച്ചാൽ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തൊ​ക്കെ പോകണം. അമ്മ എന്നും ജോ​ലി​ക്കു പോ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ ഞാൻ യാത്ര തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി.

കാ​ടു​വെ​ട്ടി​ക്ക​യ​റു​ന്ന​തി​നി​ടെ നവമി:

“ഈ നി​ല​വ​റ​യ്ക്ക​പ്പു​റം മറ്റൊ​രു പെ​രും​നുണ വേ​റെ​ന്തു​ണ്ടു്?”

ഏകാ​ദ​ശി:

“ഉള്ളിൽ യാ​ന​മു​ണ്ടാ​കാം എന്ന തോ​ന്നൽ മതി നമു​ക്കു കാടു തെ​ളി​ക്കാൻ.”

ഏകൻ:

“ഇനി കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​തു ശൂ​ന്യ​ത​യാ​ണെ​ങ്കിൽ പഴയ പതി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളി​ലൊ​ന്നിൽ നൗക കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​വ​രു​ടെ പേരു നാം കണ്ടെ​ത്തും.”

ഏകാ​ദ​ശി:

“പി​ന്നെ, അവ​രു​ടെ പി​ന്മു​റ​ക്കാർ നമ്മു​ടെ ശത്രു​ക്ക​ളാ​കും.”

ത്രയ മാ​ത്രം ഉറ​ക്കെ​ചി​രി​ച്ചു.

ഏകാ​ദ​ശി തമാശ പറ​യാ​റി​ല്ലെ​ന്നു് ഏകൻ. ത്രയ അപ്പോ​ഴും ചി​രി​ച്ചു.

എഴു​പ​ത്തി​യാ​റു​പേർ നി​ര​ന്നു​നി​ന്നു വെ​ട്ടി​യി​ട്ടും വാ​തി​ലോ​ളം തെ​ളി​ഞ്ഞി​ല്ല; രാവു വീണു. ഋദ്ധി പാ​യ്വ​ഞ്ചി​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. അവിടെ കരയിൽ ദ്വാ​ദ​ശി കരി​യില കൂ​ട്ടി തീ കാ​യു​ന്നു. ഋദ്ധി​യു​ടെ ഉര​ക​ല്ലും ഗന്ധ​ക​വും അടു​ത്തു കി​ട​ന്നു. നൗ​ക​യിൽ നി​ന്നു് ആദ്യം ഒരു കു​ട്ട​കം. പി​ന്നാ​ലെ ചണ​ച്ചാ​ക്കു നിറയെ അരി. രാ​വി​ലെ കൂ​ട്ടിയ മൂ​ന്നു കല്ലി​നു​ള്ളി​ലെ ചു​ള്ളി​ക​ളി​ലേ​ക്കു് ഏകൻ തീ​പ​കർ​ന്നു.

ത്രയ:

“തീ​യി​ല്ല എന്ന ഋദ്ധി​യു​ടെ ഒരു നു​ണ​കൂ​ടി എരി​ഞ്ഞു​തീ​രു​ന്നു.”

നവമി:

“നമ്മ​ളെ കരു​തി​യു​ള്ള നുണ.”

ത്രയ ഋദ്ധി​യു​ടെ പു​റം​ക​ഴു​ത്തി​ലേ​ക്കു ചു​ണ്ടു​മു​ട്ടി​ച്ചു. ഏകൻ ഒരു വലിയ ഉരു​ളൻ​ക​ല്ലെ​ടു​ത്തു് ഉയർ​ത്തി​യി​ട്ടു. ത്രയ ഞെ​ട്ടി പി​ന്മാ​റി. പഞ്ച​മി ‘ദ്വി​ജൻ’ എന്നു മാ​ത്രം പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ സ്ഫോ​ട​നാ​ത്മ​ക​മായ ഒരു പകൽ കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യെ​ന്നു് അവർ പൊ​ടു​ന്ന​നെ​യോർ​ത്തു. ഏകൻ കല്ലു് തി​രി​കെ ഉരു​ട്ടി​ക്ക​യ​റ്റാ​നാ​ഞ്ഞു്, പി​ന്മാ​റി, ചവി​ട്ടി​ക്കു​തി​ച്ചു​പോ​യി.

കു​ട്ട​ക​ത്തി​ലെ വേവു നോ​ക്കി ഋദ്ധി: “നമ്മു​ടെ അവസാന അരി​യാ​ഹാ​രം; സമു​ദ്ര തന്നു​പോ​യ​താ​ണു്.

ഇനി നമു​ക്കു് യാ​ന​ങ്ങൾ കണ്ടെ​ത്ത​ണം. അല്ലെ​ങ്കിൽ കട്ട​മ​ര​ങ്ങൾ. മാ​നു​ക​ളെ നാ​ളെ​ത്ത​ന്നെ വെ​യി​ല​ത്തു് ഉണ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങ​ണം, പി​ന്നെ വാ​രി​ക്ക​മ്പു​ക​ളിൽ കോർ​ത്തെ​ടു​ക്ക​ണം. മു​യ​ലു​ക​ളെ നമ്മൾ ഉണ​ക്കി​യെ​ടു​ക്കും. കപ്പൽ​ച്ചാൽ നീളെ തി​ര​ണ്ടി​കൾ ഉരു​വി​ലേ​ക്കു വഴി​തെ​റ്റി​വ​രും.”

ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച ഋദ്ധി​യു​ടെ ഇടം​ക​യ്യിൽ ചു​ട്ടു​വ​ച്ചി​രു​ന്ന കരി​ച്ചാ​ള​യി​ലൊ​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കണ്ണു് അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ ഉറ​പ്പി​ച്ചു നിർ​ത്തി മറ്റു് എഴു​പ​ത്തി​യേ​ഴു കൈ​കൾ​ക്കൊ​പ്പം മാ​റി​മാ​റി വലംകൈ കു​ട്ട​ക​ത്തി​ലേ​ക്കു്. ഓരോ തവണ വറ്റു തേടി കൈ താ​ഴ്ത്തു​മ്പോ​ഴും ഒരു മൃ​ദു​വായ ചു​റ്റി​പ്പി​ടി​ത്തം ഋദ്ധി അറി​ഞ്ഞു. ത്ര​യ​യ​ല്ല. ത്രയ ഏക​നൊ​പ്പം മറു​വ​ശ​ത്തെ പാ​തി​യി​രു​ട്ടി​ലു​ണ്ടു്. ഇത്ത​വണ ആ കൈ​കൂ​ടി ചേർ​ത്തു് ഋദ്ധി ഉയർ​ത്തി. ദ്വാ​ദ​ശി നെ​ഞ്ചി​ലേ​ക്കു വീണു വി​തു​മ്പി.

ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ മു​ടി​യി​ഴ​കൾ അഴി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​നാ​കാ​തെ ഋദ്ധി​യു​ടെ വി​ര​ലു​കൾ തപ്പി​ത്ത​ട​ഞ്ഞു. തട​വ​റ​ക്കി​ട​പ്പിൽ ജട കെ​ട്ടിയ വല​തു​വ​ശം പല​ക​പോ​ലെ കനം​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. വലം​ത​ല​യിൽ കി​ട​ന്നു ശീ​ലി​ച്ച ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ ഇടംതല മടി​യി​ലേ​ക്കു ചേർ​ത്തു. ഋദ്ധി​യു​ടെ പൊ​ക്കിൾ​ച്ചു​ഴി​യി​ലേ​ക്കു് ദ്വാ​ദ​ശി മു​ഖം​പൂ​ഴ്ത്തി. ഉപ്പു​നീ​രു​നി​റ​ഞ്ഞ തടാ​ക​മു​ണ്ടാ​യി. ദ്വാ​ദ​ശി മു​ങ്ങി​നി​വർ​ന്നു.

എഴു​നേൽ​ക്കു​മ്പോൾ ഋദ്ധി പാ​യ്ക്ക​പ്പൽ തു​ഞ്ച​ത്തി​രു​ന്നു് പു​ലർ​കാല പ്ര​കൃ​തി​വി​ളി അനു​സ​രി​ക്കു​ന്നു. കട​ലി​നേ​ക്കാൾ വലിയ ഫ്ലഷ് വേറെ എവിടെ കി​ട്ടാൻ. ദ്വാ​ദ​ശി കട​ലി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി. മു​ടി​യി​ഴ​കൾ വി​ടർ​ത്തി. മു​ങ്ങി​നി​വ​രു​മ്പോൾ ഏകൻ തി​ര​ക​ളിൽ നി​ന്നു് ത്ര​യ​യെ കൈ​ക​ളി​ലേ​ന്തി വരു​ന്നു. ത്രയ ആർ​ത്താർ​ത്തു് ഏക​ന്റെ കഴു​ത്തിൽ വട്ടം​കി​ട​ന്നു. നട​പ്പിൽ ത്ര​യ​യു​ടെ പൊ​ക്കി​ളി​ന്റെ ആഴം ഏകൻ നാ​വു​കൊ​ണ്ടു് അള​ന്നു. ദ്വാ​ദ​ശി കൈ​ക​ളിൽ ഒരു ചും​ബ​നം പതി​പ്പി​ച്ചു് ഊതി​യ​യ​ച്ചു. ത്രയ അതേ​റ്റു​വാ​ങ്ങി ഏക​നി​ലേ​ക്കു തി​ര​യാ​യി.

ദ്വാ​ദ​ശി മു​ടി​യി​ഴ​ക​ളിൽ നി​ന്നു് പഞ്ചാ​ര​മ​ണൽ​ത്ത​രി​കൾ പാ​റ്റി​യെ​ടു​ത്തു.

ഒരു മുറം മു​ന്നിൽ വച്ചു് അമ്മ. പു​ഴു​ക്കു​ത്തു​വീണ റേഷൻ പച്ച​രി ജട​കെ​ട്ടിയ മു​ടി​പോ​ലെ നി​ര​നി​രെ​ക്കി​ട​ന്നു. ഓരോ ജടയും വി​രൽ​കൊ​ണ്ടു് ഞര​ടി​വി​ടർ​ത്തി, ഉതിർ​ത്തി പാ​റ്റി. ഓരോ തവണ മുറം ഉയർ​ന്നു താ​ഴ്‌​ന്നു വരു​മ്പോ​ഴും അമ്മ​യു​ടെ കൈ​വി​ര​ലു​കൾ താ​ള​മാ​യി. തക്കി​ട​താ… തധീം​കി​ട​താ… ദ്വാ​ദ​ശി എന്ന ഒൻ​പ​തു​കാ​രി കമ​ഴ്ത്തി​വ​ച്ച കു​ട​ത്തി​ലി​രു​ന്നു് താ​ള​മി​ട്ടു.

അമ്മ വേഗം കൂ​ട്ടി; ദ്വാ​ദ​ശി​യും. അമ്മ നിർ​ത്തി മു​റ​മൂ​ല​യ്ക്കു കൂടിയ കല്ലും പു​ഴു​ക്കൂ​ടും പെ​റു​ക്കി. ദ്വാ​ദ​ശി ഒറ്റ​വി​രൽ​കൊ​ണ്ടു് ആ ചെ​റു​ക​ല്ലു​കൾ കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടു​ന്ന നേർ​ത്ത ഝിലം ഝിലം ശബ്ദ​മു​ണ്ടാ​ക്കി. അമ്മ വേഗം കൂ​ട്ടി. ദ്വാ​ദ​ശി ഓട്ട​വീണ ഓല​മേൽ​ക്കൂ​ര​യി​ലേ​ക്കു തല​യു​യർ​ത്തി. കു​ട​ത്തി​ലെ താ​ള​വേ​ഗം കൂടി. അമ്മ മുറം താഴെ വച്ചു. ദ്വാ​ദ​ശി കൊ​ട്ടു നിർ​ത്തി അടു​പ്പി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി.

അമ്മ:

“മേളം നി​ന്റെ വി​ശ​പ്പു​മാ​റ്റും.”

കേളൻ കയ​റി​വ​ന്നു:

“പറ​യ​ച്ചെ​ണ്ട​യിൽ കോലു വീ​ഴു​ന്ന​തു് ചത്ത കാ​ലി​യു​ടെ ശവ​മെ​ടു​ക്കാ​നാ​ണു്; വി​ശ​പ്പും കെടും.”

ശവവും വി​ശ​പ്പും ദ്വാ​ദ​ശി​യിൽ തി​ക​ട്ടി​വ​ന്നു.

ഇന്ന​ലെ ദ്വി​ജ​ദേ​ഹം കണ്ട​തു​മു​തൽ തോ​ന്നിയ താളം വെ​ള്ള​ത്തിൽ അടി​ച്ചു പെ​രു​ക്കി. മൃ​ഗ​ത്തോൽ പോലെ തിര ഓരോരോ പാ​ളി​യാ​യി അടി​കൊ​ള്ളാൻ പാ​ക​ത്തിൽ മു​ന്നി​ലു​യർ​ന്നു വന്നു. ദ്വാ​ദ​ശി പാ​തി​പ്പെ​രു​ക്ക​ത്തിൽ താളം നിർ​ത്തി തി​ര​ക​ളി​ലേ​ക്കു മു​ഖം​പൂ​ഴ്ത്തി. കണ്ണീ​രും കടലും കു​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു് ഒരു​പ്പു​കൊ​റ്റൻ ത്ര​യോ​ദ​ശി​യി​ലേ​ക്കു കയ​റി​വ​ന്നു.

ബി​നോ​യി​ക്കു് പല രാ​ത്രി​ക​ളി​ലും അക​ത്തു സുശീല മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

പതി​നാ​ലാം വയ​സ്സു​മു​തൽ ചേ​ച്ചി​യു​ടെ ഭർ​ത്താ​വു വച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന പെ​ണ്ണാ​ണു്. അയാ​ളു​ടെ കൂ​ട്ടാ​ളി​ക​ളും പൊ​തു​മു​തൽ പോലെ കണ്ട ശരീ​ര​മാ​ണു്. തൂ​ക്കി നോ​ക്കി​യാൽ കിലോ മു​പ്പ​തു തി​ക​യി​ല്ല. അത്ര​യ്ക്കും അശു​വാ​ണു്. എന്നി​ട്ടും രാ​ത്രി കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ അവൾ അകം കേ​റി​വ​ന്നു. അതെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നു് ബി​നോ​യി​ക്കു് ഒരെ​ത്തും പി​ടി​യും കി​ട്ടി​യി​ല്ല.

ഒരു രാ​ത്രി ബി​നോ​യി​ക്കു് ബോ​ധോ​ദ​യം ഉണ്ടാ​യി. ഒന്നു ഞൊ​ടി​ച്ചാൽ പോരാൻ മാ​ത്രം ദുർ​ബ​ല​യാ​ണു്. മേ​ല്കീ​ഴ് നോ​ക്കാൻ ഇനി ഒന്നും ഇല്ലാ​ത്തോ​ളാ​ണു്. അവ​ളു​ടെ നി​സ്സ​ഹാ​യത ഞാനും മു​ത​ലെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അവളെ ഉള്ളി​ലി​ട്ടു വ്യ​ഭി​ച​രി​ച്ച​തി​ന്റെ പാ​പം​തീ​രാൻ അടു​ത്ത ദുഃ​ഖ​വെ​ള്ളി​ക്കു് ഇരു​പ​ത​ടി മര​ക്കു​രി​ശു​മാ​യി മല​യാ​റ്റൂ​രു കേ​റാ​മെ​ന്നു് ബി​നോ​യി നേർ​ന്നു.

കക്ക​വാ​രാൻ കഴു​ത്തോ​ളം വെ​ള്ള​ത്തിൽ നിൽ​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് അത്ത​ര​ക്കാ​രെ പെ​റു​ക്കി​കൾ എന്നു് അന്ന​മ്മ തീർ​ത്തു് ഇല്ലാ​താ​ക്കി കള​ഞ്ഞ​തു്.

“കെ​ട്ട്യേ​ാൻ ചത്തോ​രും കെ​ട്ട്യേ​ാ​നി​ട്ടി​ട്ടു പോ​യോ​രും ഒരു​ങ്ങി കി​ട​ക്കു​വാ​ന്നാ​ണു് അവ​ന്റെ​യൊ​ക്കെ വി​ചാ​രം. രാ​ത്രി നീ അടു​ക്കള വാ​തി​ല് തു​റ​ന്നി​ട്ടു് തു​ണി​യൊ​ക്കെ മാ​റ്റി​യി​രു​ന്നാൽ ഞാ​നി​ത്തി​രി സുഖം തന്നി​ട്ടു പൊ​ക്കോ​ളാം എന്നാ​ണു് അവ​നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള​വ​രു​ടെ മനോ​നില.”

ബി​നോ​യി അങ്ങ​ന​ത്തെ​യാ​ള​ല്ല എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ അന്ന​മ്മ തട്ടി​ക്കേ​റു​മെ​ന്നു പേ​ടി​ച്ചു് സുശീല അടു​ത്ത കക്ക​തേ​ടി കൈ താ​ഴ്ത്തി. ഒരു മട​ഞ്ഞി​ല് വള​വ​ളാ​ന്നു പോ​കു​ന്നു. നടു​ക്കു തന്നെ പി​ടി​ത്തം കി​ട്ടി. വഴു​തി​പ്പോ​കും മു​മ്പു ബക്ക​റ്റി​ലേ​ക്കു തട്ടി. പെ​ട്ടാൽ പി​ന്നെ കര​യ്ക്കു കേ​റാ​നു​ള്ള നട്ടെ​ല്ലു​റ​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​ണു് ആണു​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ മട​ഞ്ഞി​ലും. കി​ട​ന്നു പു​ള​യ്ക്കു​മെ​ന്നേ​യു​ള്ളു.

“അങ്ങേ​രു് ഫ്യൂ​രി​ഡാൻ വലി​ച്ചു​കേ​റ്റി​പ്പോ​യി നാൽ​പ്പ​ത്തൊ​ന്നു തി​ക​യും മുൻ​പാ​ണു്. കാ​ശു​കൊ​ടു​ത്തേ​ലൊ​രു​ത്തൻ, ആ ബ്ലേ​ഡ് മത്താ​യി​യി​ല്ലേ, അയാളു രാ​ത്രി വീ​ട്ടി​ല് വന്നു. ഞാ​ന​ങ്ങു സമ്മ​തി​ച്ചു. പത്തു​മി​നി​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് അയാ​ളു​ടെ വായു പോയി. അപ്പോൾ മുതല് അങ്ങേ​രു് ഒരേ നി​ല​വി​ളി. നീ എന്നെ ചതി​ക്കു​മോ അന്ന​മ്മേ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു്. കണ്ണു രണ്ടും നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കു​ക​യാ​ണു്. പെ​ട്ടൂ​ന്നു കണ്ടാൽ ആണു​ങ്ങ​ള് മഹാ​ക​ഷ്ട​മാ​ണു്. നെ​ഞ്ച​ത്ത​ടി​ച്ചാ​യി​രി​ക്കും കാ​റു​ന്ന​തു്.”

“നി​ങ്ങ​ളെ​യൊ​ന്നും ചതി​ക്കാൻ എന്നേ​ക്കൊ​ണ്ടു കൊ​ള്ളു​വേല ചേ​ട്ടാ… എന്ന എന്റെ ഒറ്റ​വാ​ക്കു് കേ​ട്ട​തോ​ടെ അങ്ങേ​രു സ്വി​ച്ചു് അമർ​ത്തി​യ​തു​പോ​ലെ കര​ച്ചിൽ അവ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു. ഇപ്പം ഞാൻ വി​ളി​ച്ചാൽ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന കാ​ശു​വ​ച്ചി​ട്ടു പോകും. അതു ചെ​യ്യി​ച്ചാൽ പി​ന്നെ ഈ അന്ന​മ്മ​യ്ക്കു് ഉറ​ക്കം വര​ത്തി​ല്ല. അവൻ മരി​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ എന്നെ പേ​ടി​ച്ചു നട​ക്ക​ണം. ഞാൻ മട​ഞ്ഞി​ലു വിൽ​ക്കാൻ കെ​ട്ട്യേ​ാ​ളു​ടെ മു​ന്നിൽ കൊ​ട്ട​യി​റ​ക്കി വയ്ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ അവൻ വെ​പ്രാ​ള​പ്പെ​ട്ടു് പര​ക്കം പായണം. നാ​റി​കൾ.”

സുശീല വേ​റൊ​ന്നാ​ണു് ആലോ​ചി​ച്ച​തു്. കക്ക​യി​റ​ച്ചി​ക്കൊ​ന്നും പഴയ മേ​ഗ​തി​യി​ല്ല. മീൻ​പി​ടി​ച്ചാ​ലോ എന്നു തോ​ന്നാൻ തു​ട​ങ്ങീ​ട്ടു് കു​റ​ച്ചാ​യി. മൊ​യ്തീ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ വള്ളം വിൽ​ക്കാ​നി​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അതി​നൊ​ള്ള കാശും വീ​ശു​വല വാ​ങ്ങാ​നു​ള്ള​തും ഇട​വ​ക​ക്കാ​ര്യ സഹകരണ സം​ഘ​ത്തീ​ന്നു് വാ​യ്പ​യെ​ടു​പ്പി​ച്ചു താ​മെ​ന്നു് ബി​നോ​യി പറ​യു​കേം ചെ​യ്തു. കാ​യ​ലി​ങ്ങ​നെ മീ​നു​മാ​യി കെ​ട​ക്ക​യ​ല്ലേ മല​യ​ത്തീ​ന്നാ​രു​ന്നു ആ പ്ര​ലോ​ഭ​നം.

“സഹാ​യി​ക്കാൻ വരു​ന്നോ​നൊ​ക്കെ ശരീരം കണ്ടി​ട്ടു തന്നെ​യാ​ണു്. ബാ​ക്കി കരു​ണ​യൊ​ക്കെ മേ​നി​പ​റ​ച്ചി​ലാ​ണു്.” അന്ന​മ്മ​യ്ക്കു് ഒരു സം​ശ​യ​വും ഉണ്ടാ​യി​ല്ല.

സുശീല ഉണർ​ന്നെ​ഴു​നേ​റ്റ​പ്പോൾ ചു​റ്റും പു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

കാർ​ത്ത്യാ​യ​നി​യു​ടെ വീടു നിൽ​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു് ആള​ന​ക്ക​ത്തി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളി​ല്ല. ചാ​ള​ക്കാ​രി കോ​ള​നി​യിൽ നി​ന്നു് പലരും രാ​ത്രി തന്നെ പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. യു​ദ്ധം മൂ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഋദ്ധി​യെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ പഞ്ചാ​യ​ത്തു് ഓഫീ​സിൽ നി​ന്നു രാ​വി​ലെ ആം​ബു​ലൻ​സ് അയ​യ്ക്കു​മെ​ന്നു് എവിടെ നി​ന്നോ പാ​ഞ്ഞു​വ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് മെംബർ പൈലി അതേ വേ​ഗ​ത്തിൽ സ്കൂ​ട്ടർ ഓടി​ച്ചു പോയി. എല്ലാ​വ​രും ഒന്നി​ച്ചു് ജീസസ് മേരി സ്കൂ​ളി​ലെ വയ്പു​പു​രേ​ലാ​ണു് കി​ട​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന​തു്. അതു് മണ്ണി​നു താഴെ കു​ഴി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കിയ നി​ല​യാ​ണു്. സ്കൂ​ള് പണിത മാ​നേ​ജ്മെ​ന്റ് കഞ്ഞി​പ്പുര കു​ഴി​ച്ചു​വ​ച്ച​തു കാ​ര്യാ​യി എന്നു കൂടി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണു് പൈലി മെംബർ പോ​യ​തു്.

ആരോ​ടാ​ണു യു​ദ്ധ​മെ​ന്നു് അമ്മ മെം​ബ​റോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ എന്നു് ഋദ്ധി​ക്കു നീരസം തോ​ന്നി. തു​റ​ന്ന കണ്ണു് പെ​ട്ടെ​ന്നു് അട​ഞ്ഞു. ഇപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ പത്തു നി​മി​ഷ​മൊ​ക്കെ​യാ​ണു് ലോകം കാണാൻ പറ്റു​ന്ന​തു്. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള നേ​ര​ത്തൊ​ക്കെ മരി​ച്ച​തു പോ​ലെ​യാ​ണു്.

ഋദ്ധി​യു​ടെ മേൽ​ക്കാ​ഴ്ച പെ​ട്ടെ​ന്നു മാറി.

ഇതു​വ​രെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന അടി​വ​ശം തേ​യ്ക്കാ​ത്ത വാർ​ക്ക മേൽ​ക്കൂ​ര​യിൽ കു​റെ​ക്കാ​ല​മാ​യി ഒരു ആൺ​പ​ല്ലി വരു​മാ​യി​രു​ന്നു. തല​യ്ക്കു മു​ക​ളിൽ വന്നു് എപ്പോ​ഴും വട്ടം​തി​രി​ഞ്ഞു് ചില്… ചില്… ചി​ല​യ്ക്കു​ന്ന​വൻ. അമ്മ രാ​വി​ലെ ഇറ​ങ്ങി​യാൽ ഞാൻ കാ​ണു​ന്ന ജീ​വ​നു​ള്ള​വ​യിൽ അപൂർ​വം ഒരാൾ. പി​ന്നെ​യു​ള്ള​തു് അവനു വേ​ണ്ടി​യെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ പെ​റ്റു​പെ​രു​കു​ന്ന പ്രാ​ണി​ക​ളും ഇയ​ലു​ക​ളു​മാ​ണു്. ഇട​യ്ക്കു മാ​ത്രം അവൻ കൂ​ട്ടു​കാ​രി​യു​മാ​യി വരും. അവൾ ബാ​ക്കി സമ​യ​ത്തു് എവി​ടെ​യാ​ണാ ആവോ? ചി​ല​പ്പോൾ ആ മു​റി​യു​ടെ തന്നെ മറ്റൊ​രു ദേ​ശ​ത്തു കാണും. എന്റെ കണ്ണു​ചെ​ല്ലു​ന്ന നാ​ല​ഞ്ച​ടി പ്ര​ദേ​ശ​ത്ത​ല്ലാ​തെ രാ​ജ​വെ​മ്പാ​ല​കൾ താ​മ​സി​ച്ചാ​ലും ഞാ​ന​റി​യ​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല. പെൺ​പ​ല്ലി കാ​ഴ്ച​യിൽ വളരെ ദുർ​ബ​ല​യാ​ണു്. കൂ​ട്ടു​കാ​രി വന്നാൽ പി​ന്നെ അതു​വ​രെ​യു​ള്ള അവ​ന​ല്ല. സ്വയം ദി​നോ​സ​റി​നെ​പ്പോ​ലെ വലി​യ​വ​നാ​ണെ​ന്ന മട്ടി​ലു​ള്ള നിൽ​പൊ​ക്കെ നിർ​ത്തും. കൊ​മ്പ​നും പി​ടി​യും സിം​ഹ​വും സിം​ഹി​ണി​യും ഒക്കെ​പ്പോ​ലെ ദൂ​ര​ക്കാ​ഴ്ച​യിൽ തന്നെ ആൺപെൺ വേ​റി​ട്ടു നിൽ​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​ണു്. അവൻ പല്ലി​പ്പെ​ണ്ണി​ന്റെ അടു​ത്തു പോ​കു​ന്ന​തു തന്നെ ഒട്ടും തി​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ സൗ​മ്യ​പാ​ദ​പ​ദ​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യാ​ണു്. പെൺ​പ​ല്ലി​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ഭീ​മാ​കാ​ര​നായ ആണൊ​രു​ത്തൻ വരു​ന്നു എന്ന പേ​ടി​യൊ​ന്നും ഇല്ലാ​തെ നിൽ​ക്കും. പി​ന്നെ അവർ എന്റെ തല​യ്ക്കു മു​ക​ളിൽ വച്ചു തന്നെ ചു​ണ്ടു​രു​മ്മും. നാ​വു​കൾ മു​ട്ടി​ക്കും. വാ​ലു​കൾ കൂ​ട്ടി​പ്പി​ണ​ച്ചു നൃ​ത്തം ചെ​യ്യും. അധി​കാ​രി ഭാവം ആൺ​പ​ല്ലി​ക്കോ അടി​മ​ഭാ​വം പെൺ​പ​ല്ലി​ക്കോ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. സിം​ഹി​ണി​ക്കു മേൽ സിം​ഹ​ത്തി​നും പി​ടി​യാ​ന​യ്ക്കു മേൽ കൊ​മ്പ​നും അങ്ങ​നെ ഒരു അവ​കാ​ശ​മി​ല്ല​ല്ലോ. തി​ന്നാ​നു​ള്ള ഇര​യു​ടെ മേൽ അല്ലാ​തെ അവ​രൊ​ന്നും അവ​കാ​ശം കാ​ണി​ക്കാ​റു​മി​ല്ല.

വഴിയേ പോ​കു​ന്ന​വ​രെ ഒക്കെ കു​ത്തു​ന്ന ഒരു കാ​ള​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു പാ​പ്പു​വി​നു്. അമ്മ മൂ​ന്നോ നാലോ തവണ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള കഥ​യാ​ണു്. ഞാനും അമ്മ​യും തമ്മിൽ പതി​നാ​ലു വയ​സ്സി​ന്റെ വ്യ​ത്യാ​സ​മേ​യു​ള്ളു. പത്തൊൻ​പ​താം വയ​സ്സിൽ ഞാൻ അപ​ക​ട​ത്തിൽ​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ അമ്മ​യ്ക്കു് മു​പ്പ​ത്തി​മൂ​ന്നു വയ​സ്സു്. ശരി​ക്കും ഞങ്ങൾ രണ്ടു​പേ​രും അന്നു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രാ​ണു്. ഇന്നു് എനി​ക്കു് മു​പ്പ​താ​കു​ന്നു. അമ്മ നാൽ​പ്പ​ത്തി​നാ​ലി​ലേ​ക്കും. ഇപ്പോ​ഴും രണ്ടാ​ളും ചെ​റു​പ്പം തന്നെ. എങ്കി​ലും അമ്മ​യു​ടെ ലോ​ക​വും എന്റെ ലോ​ക​വും തമ്മിൽ വലിയ അന്ത​ര​മു​ണ്ടു്. അമ്മ​യു​ടെ ഓർ​മ്മ​യി​ലൊ​ക്കെ പു​രാ​ത​ന​മായ ഒരു ലോ​ക​മാ​ണു്. പറ​യു​ന്ന​തൊ​ക്കെ അമ്മൂ​മ്മ​യു​ടെ കാ​ല​ത്തെ കഥ​ക​ളാ​ണു് എന്നു തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അമ്മ​യു​ടെ പതി​നാ​ലു വയ​സ്സി​നി​ടെ അമ്മൂ​മ്മ മഹാ​ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം കഥകൾ അമ്മ​യ്ക്കു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. നി​ല​ത്തെ​ഴു​ത്താ​ശാ​ന്റെ മകളായ അമ്മൂ​മ്മ​യ്ക്കു് അച്ഛൻ കു​ട്ടി​ക​ളോ​ടു് പറ​യു​ന്ന​തു​കേ​ട്ടു കി​ട്ടിയ കഥ​ക​ളാ​ണെ​ല്ലാം.

നി​ല​ത്തു വി​രി​ച്ചി​ട്ട മണ​ലി​നു മു​ന്നിൽ പത്തു​മു​പ്പ​തു കു​ട്ടി​ക​ളെ എഴു​താൻ വി​ട്ടു് അച്ഛ​നി​രു​ന്നു് കഥ പറയും.

കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് ഒരാ​ഴ്ച​യൊ​ക്കെ ഒര​ക്ഷ​രം തന്നെ മണലിൽ എഴു​തി​യും മാ​യ്ച്ചും ഇരി​ക്കാം. വർ​ഷ​ത്തിൽ അൻ​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു് ആഴ്ച​യു​ണ്ടു്. അക്കാ​ലം​കൊ​ണ്ടു് അൻ​പ​ത്തി​യാ​റ​ക്ഷ​രം പഠി​ച്ചാൽ മതി​യെ​ന്നാ​ണു് കള​രി​ക്ക​ണ​ക്കു്. അക്ഷ​രം പൂർ​ത്തി​യാ​യി​ട്ടേ അക്ക​ത്തി​ലേ​ക്കു കയറൂ. അതും ഒരു വർഷം കൊ​ണ്ടു് നൂ​റു​വ​രെ പഠി​പ്പി​ക്കും. രാ​വി​ലെ എട്ടു മുതൽ ഉച്ച​വ​രെ കഥ​കേൾ​ക്കുക, അക്ഷ​രം എഴു​തി​യും മാ​യ്ച്ചും ഇരി​ക്കുക. അതാ​യി​രു​ന്നു പാ​ഠ്യ​പ​ദ്ധ​തി. ഉച്ച​യ്ക്കു് ഊണു കഴി​ഞ്ഞാൽ എല്ലാ​വർ​ക്കും തറയിൽ നി​ര​ന്നു കി​ട​ക്കാം. അച്ഛൻ പാ​ട്ടു​കൾ പാടും. കൃ​ഷ്ണ​ഗാ​ഥ​യും പൂ​ത​പ്പാ​ട്ടും കു​ചേ​ല​വൃ​ത്ത​വു​മൊ​ക്കെ​യാ​ണു് ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ കി​ട​ന്നു് പാടുക. അതു കേ​ട്ടു് കു​ട്ടി​കൾ ഉറ​ങ്ങും.

ഒരു ദിവസം മൂ​ന്നോ നാലോ കഥകൾ അച്ഛൻ പറയും. മഹാ​ഭാ​രത കഥ​യാ​ണു് കൂ​ടു​തൽ. പക്ഷേ, അതു പറ​യു​ന്ന​തി​നൊ​പ്പം നാ​ട്ടി​ലെ ആളു​ക​ളും കയ​റി​വ​രും. കർ​ണ​ന്റെ കഥ പറ​ഞ്ഞാൽ ഒപ്പം പറയുക പണ്ടു സ്കൂ​ളിൽ കയ​റ്റാ​ത്ത​തി​നാൽ അര​ഭി​ത്തി​ക്കു വെ​ളി​യി​ലി​രു​ന്നു കേ​ട്ടു പഠി​ച്ചു നാ​ടു​വി​ട്ടു മദി​രാ​ശി​ക്കു പോയി അവിടെ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പത്ര​ത്തിൽ ജോലി ചെയ്ത പി. കെ. കറു​പ്പ​ര​യ​ന്റെ കഥ​യാ​യി​രി​ക്കും. കറു​പ്പ​ര​യൻ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പത്ര​ത്തി​ലൊ​ന്നു​മ​ല്ല മദി​രാ​ശി​യി​ലെ സി​നി​മാ കൊ​ട്ട​ക​യിൽ ടി​ക്ക​റ്റ് കൊ​ടു​പ്പു​കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നു് വാ​ര്യ​രും മാ​രാ​രും ശംഘും ചെ​ണ്ട​യു​മാ​യി പറ​യെ​ടു​പ്പി​നു പോ​കു​ന്നി​ട​ത്തെ​ല്ലാം ദക്ഷിണ വാ​ങ്ങി ഇഡ്ഡ​ലി​യും ചമ്മ​ന്തി​യും കഴി​ക്കു​മ്പോൾ പറ​ഞ്ഞു തി​രു​ത്തി നട​ക്കു​ന്ന​തു് ആശാൻ മാ​ത്രം സമ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. സത്യം തെ​ളി​യി​ക്കാ​നാ​യി കറു​പ്പ​ര​യ​നൊ​ട്ടു നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വന്ന​തു​മി​ല്ല. അങ്ങ​നെ കേട്ട കഥകൾ മു​ഴു​വൻ ഭവാനി അമ്പി​ളി​ക്കും സു​ശീ​ല​യ്ക്കും പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തു. മറ്റു​ലോ​ക​മൊ​ന്നും സ്വ​ന്ത​മാ​യി ഇല്ലാ​ത്ത അമ്മ ആ കഥ​യി​ലാ​ണു് തു​ഴ​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​തു്.

പാ​പ്പു​വി​ന്റെ പറ​മ്പിൽ കയ​റി​യാൽ ആരാ​യാ​ലും വേ​ണ്ടി​ല്ല കാള ഓടി​ച്ചി​ട്ടു കു​ത്തും.

നാ​ട്ടി​ലെ താ​ര​പ​ദ​വി​യു​ള്ള വി​ത്തു​കാ​ള​യാ​ണു്. പെ​രി​യ​പാ​പ്പു എന്നാ​ണു് കു​ട്ടി​കൾ ഇട്ടി​രു​ന്ന പേരു്. പക്ഷേ, ഒരു പശു​വി​നേ​യും അവൻ കു​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല. പു​ള​പ്പു​ള്ള പശു​ക്ക​ളു​മാ​യി നാ​ട്ടി​ലെ ആണു​ങ്ങൾ വരും. കാള പശു​വി​നോ​ടു് ചെ​യ്യു​ന്ന​തു് പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ​ക്കു കാണാൻ കൊ​ള്ളു​ന്ന​ത​ല്ല എന്ന തോ​ന്ന​ലൊ​ക്കെ അവി​ടെ​യു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പശു​ക്ക​ളു​മാ​യി നട​ക​യ​റി ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ഴേ പെ​രി​യ​പാ​പ്പു തല മു​ക​ളി​ലേ​ക്കും താ​ഴേ​യ്ക്കു​മാ​ട്ടി മാടി വി​ളി​ക്കും. അല്ലെ​ങ്കിൽ കൊ​മ്പു​കു​ലു​ക്കി കു​ത്താൻ വരു​ന്ന​വ​നാ​ണു് അങ്ങ​നെ നല്ല ആതി​ഥേ​യ​നാ​കു​ന്ന​തു്. അമ്മ​യു​ടെ ആ കഥ​മാ​ത്രം എന്നും ഇവിടെ വന്നു് അവ​സാ​നി​ച്ചു. ഇതി​ങ്ങ​നെ അവർ​ത്തി​ച്ചു പറയാൻ മാ​ത്രം എന്താ​ണെ​ന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചു ഞാൻ കുറെ സമയം കള​ഞ്ഞ​തു​മി​ച്ചം.

ഇപ്പോൾ എന്റെ മു​ക​ളിൽ തട്ടു​തേ​ച്ച മേൽ​ക്കൂ​ര​യാ​ണു്.

ഒരു ചി​ല​ന്തി​വല പോലും കാ​ണാ​നി​ല്ല. സ്കൂ​ളി​ലെ വയ്പു പു​ര​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും എന്തു മി​നു​സ​മാ​ണു് മേൽ​ക്കൂ​ര​യ്ക്കു്. താഴെ തറ അതി​ലും തി​ള​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടാ​ക​ണം. മഠ​ത്തി​ലെ നി​ല​മൊ​ക്കെ മൊ​സെ​യ്കാ​യി​രു​ന്നു. അതിലെ കല്ലു​കൾ പൊ​ങ്ങി നി​ന്നു. മി​നു​സ​മു​ള്ള ടൈൽസ് ഇടാൻ പല​വ​ട്ടം സൂ​പ്പി​രി​യർ ജന​റ​ലി​നു് എഴു​തി​യി​ട്ടും രൂ​പ​ത​യിൽ നി​ന്നു് അനു​വാ​ദം കി​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ന്നു് സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മിന പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ എപ്പോ​ഴും കണ​ക്കു ബു​ക്കു​കൾ​ക്കു മു​ന്നി​ലാ​യി​രു​ന്നു. മത്താ​യി​യു​ടെ കടയിൽ നി​ന്നു് പൊ​റോ​ട്ട വാ​ങ്ങി​യ​തി​ന്റെ കണ​ക്കിൽ ബാ​ക്കി കി​ട്ടാ​നു​ള്ള രണ്ടു രൂപ വരെ ആ പേ​രേ​ടിൽ ഉണ്ടാ​കും. അടു​ത്ത തവണ ആ രണ്ടു രൂപ കു​റ​ച്ചു​ള്ള പണം കൊ​ടു​ത്തി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അന്ന​മ്മ​യെ വീ​ണ്ടും പറ​ഞ്ഞു​വി​ടും. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ അതെ​ല്ലാം ചെ​റു​ചി​രി​യോ​ടെ കണ്ടു നി​ന്നു.

എന്റെ കട്ടി​ലി​നു താഴെ കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ബഹളം കേൾ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഒരു കു​ട്ടി നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അതി​നു് എഴു​നേ​റ്റു് ഇത്തി​രി പാൽ കൊ​ടു​ക്ക​ണം. പാവം കു​ട്ടി. എനി​ക്കു് ഒരി​ക്ക​ലും കു​ട്ടി​ക​ളെ പ്ര​സ​വി​ക്ക​ണം എന്നു തോ​ന്നി​യി​ട്ടി​ല്ല. അവരെ വളർ​ത്തു​ന്ന​തും ഞാൻ സ്വ​പ്നം കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. പക്ഷേ, ഒരു കു​ട്ടി എനി​ക്കു വേ​ണ്ടി കയ്യ​ടി​ക്കു​ന്ന​തു്, ഞാൻ പായ് നൗ​ക​യിൽ ലോകം ചു​റ്റി​വ​രു​മ്പോൾ അവൾ തു​ള്ളി​ച്ചാ​ടു​ന്ന​തു്, ഓടി​വ​രു​ന്ന​തു്, എന്റെ തോ​ള​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഒക്കെ ഞാൻ കാ​ണാ​റു​ണ്ടു്. അതു് ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി​യാ​ണു്. അവ​ളു​ടെ അമ്മ ഞാ​ന​ല്ല. അപ്പോൾ ഞാൻ സു​ശീ​ല​യാ​ണോ. സു​ശീ​ല​യാ​ണോ പാ​യ്ക്ക​പ്പ​ലിൽ പോ​കു​ന്ന​തു്. ഋദ്ധി​യാ​ണോ ഓടി​വ​രു​ന്ന​തു്. കു​ഞ്ഞി​ന്റ ശബ്ദം ഇപ്പോൾ കേൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അതു കര​ച്ചിൽ നിർ​ത്തി​യെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. ഋദ്ധി മി​ണ്ടാ​താ​യ​ല്ലോ… ഋദ്ധി​ക്കു​ട്ടി മി​ണ്ടു​ന്നി​ല്ലേ… ആർ​ക്കും ഒച്ച​യി​ല്ല… വെ​ളി​ച്ച​മി​ല്ല… കൂ​രി​രു​ട്ടാ​ണു്…

സു​ശീ​ല​യു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കു് അന്ന​മ്മ നട​ന്നു​വ​ന്നു.

“പിള്ള ഇപ്പം എത്ര​വർ​ഷ​മാ​യീ​ടീ​വ്വേ ഇങ്ങ​നെ.” സുശീല അഞ്ചു വി​ര​ലു​കൾ രണ്ടു​ത​വണ മട​ക്കി കാ​ണി​ച്ചു്, കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ അടു​ക്കി​വ​യ്ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അന്ന​മ്മ അറി​യാ​ത്ത​തു കൊ​ണ്ടു് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ല എന്നു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് അറി​യാം.

“എന്റെ മീ​നു​വി​ന്റെ ഒത്തു​ക​ല്യാ​ണ​ത്തി​നു മു​ന്നാ​ണു്. പത്ത​ല്ല പതി​നൊ​ന്നാ​കാ​റാ​യി​ക്കാ​ണും.”

സുശീല ചെ​യ്യു​ന്ന ജോലി തു​ടർ​ന്നു.

“അതു് എപ്പോ​ഴും ഉറ​ക്ക​മാ​ണോ?”

സുശീല:

“ആദ്യ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ തെ​ളി​ച്ച​മി​ല്ല. ഇപ്പോ രണ്ടോ മൂ​ന്നോ മി​നി​റ്റൊ​ക്കെ​യാ​ണു് തു​റ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു്.”

അന്ന​മ്മ:

“നമ്മ​ള​ല്ലാ​തെ വേ​റാ​രും ഇതിനെ മനു​ഷ്യ​ക്കു​ഞ്ഞാ​യി​പ്പോ​ലും കാ​ണു​ന്നി​ല്ലാ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്ന​ല്ലോ പൊ​ന്നു മാ​താ​വേ…”

ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്ന​തി​നൊ​ന്നും സുശീല മറു​പ​ടി പറ​യാ​റി​ല്ല.

അന്ന​മ്മ:

“നമ്മ​ളീ പറ​യ​ണ​തൊ​ക്കെ കു​ഞ്ഞു കേൾ​ക്ക​ണു​ണ്ടാ​വ്വോ…”

സുശീല:

“വീ​ടി​നു മു​ക​ളി​ലൂ​ടെ വി​മാ​നം പോ​യി​ട്ടു​കൂ​ടി കണ്ണു തു​റ​ന്നി​ല്ല.”

അന്ന​മ്മ:

“എന്തെ​ല്ലാം എന്തോ​രം അറി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന പൊ​ന്നാ…”

കഴു​ത്തി​നു താ​ഴേ​ക്കു നിർ​ജീ​വ​മാ​യി കി​ട​ക്കു​ന്ന​യാ​ളെ പൊ​ന്നേ എന്നു വി​ളി​ക്കാൻ അങ്ങ​നെ എല്ലാ​വർ​ക്കും കഴി​യി​ല്ലെ​ന്നു് സുശീല ഓർ​ത്തു. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യേ​ക്കാൾ വലിയ കരു​ണ​യാ​ണു് ഒരു കാ​ര്യ​വു​മി​ല്ലാ​തെ അന്ന​മ്മ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തു്. എത്ര രാ​ത്രി​ക​ളി​ലാ​ണു് അന്നൊ​ക്കെ ആശു​പ​ത്രി​യിൽ കൂ​ട്ടി​രു​ന്ന​തു്. ഞങ്ങൾ​ക്കു​കൂ​ടി വേ​ണ്ടി​യാ​ണു് അന്ന​മ്മ പകൽ പണി​ക്കു പോ​യ​തു്. അഗ​തി​യാ​യി രാ​ത്രി​യിൽ മഠ​ത്തിൽ​ച്ചെ​ന്നു് ആകെ​യു​ള്ള പന​മ്പി​ന്റെ​യ​റ്റം കയ്യേ​റിയ ആൾ​ക്കു ലോ​ക​ത്താ​രു നൽകും ഇതു​പോ​ലെ കരുണ.

ആരും തെ​ര​ഞ്ഞു​വ​രാ​തി​രു​ന്ന ആഴ്ച​കൾ​ക്കൊ​ടു​വിൽ സ്വ​ന്തം അമ്മ​യെ അന്വേ​ഷി​ച്ചു പോകാൻ പറ​ഞ്ഞു് സി​സ്റ്റർ നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു വി​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു.

അമ്മ ഏറ്റെ​ടു​ക്കും എന്നു് ഉറ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, ഭാർ​ഗ​വൻ തെ​ര​ഞ്ഞു​വ​രു​മെ​ന്ന പേ​ടി​യി​ലാ​ണു് അങ്ങോ​ട്ടു പോ​കാ​തി​രു​ന്ന​തു്. സി​സ്റ്റ​റു​ടെ നിർ​ബ​ന്ധം കൂ​ടി​യ​പ്പോ​ഴാ​ണു് പു​റ​പ്പെ​ടാൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​തു്. ചെ​ന്ന​പ്പോൾ അവിടെ മറ്റൊ​രു കു​ടും​ബം താ​മ​സി​ക്കു​ന്നു. വീടു വാ​ങ്ങി​യ​വർ​ക്കും അയൽ​ക്കാർ​ക്കും അറി​യി​ല്ല വി​റ്റ​വർ എവിടെ പോ​യെ​ന്നു്. സ്ഥലം കണ്ടു, പി​റ്റേ​ന്നു് ആധാരം എഴുതി, അന്നു തന്നെ താ​ക്കോൽ തന്നു. ഇതാ​ണു് വീ​ട്ടു​കാർ പറഞ്ഞ കച്ച​വ​ട​ക്കഥ. രാ​യ്ക്കു​രാ​മാ​നം കച്ച​വ​ടം നട​ത്തി ആന​ക്കാ​ര​നും ഭാ​ര്യ​യും നാ​ടു​വി​ട്ടെ​ന്നൊ​രു പറ​ച്ചിൽ മാ​ത്ര​മാ​യി ബാ​ക്കി​യു​ള്ള തായ് വഴി.

സ്ഥലം വി​റ്റു് കാശു വാ​ങ്ങി ഭാർ​ഗ​വൻ രണ്ടു​പേ​രേ​യും തീർ​ത്തു കാ​ണി​ല്ലേ എന്ന ബി​നോ​യി​യു​ടെ ചോ​ദ്യം ഉള്ളിൽ ഒരു ഇള​ക്ക​വും ഉണ്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല. ആ ചോ​ദ്യ​മു​ണ്ടാ​ക്കാൻ പൊ​ലീ​സിൽ ചേ​രേ​ണ്ട കാ​ര്യ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല​ല്ലോ. സ്വ​ന്തം മകളെ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്തൊ​രാൾ ലോ​ക​ത്തു് വേ​റെ​ന്തൊ​ക്കെ ചെ​യ്തു​കൂ​ടാ.

ഭാർ​ഗ​വ​നു് ജീ​വി​ത​ത്തിൽ ആദ്യ​മാ​യി മകൾ​ക്കൊ​പ്പം കി​ട്ടിയ ദി​വ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു അതു്.

പശു​ക്കു​ട്ടി അമ​റാ​നും നി​ല​ത്തു ചവി​ട്ടാ​നും തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു് രണ്ടു ദി​വ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു. കഴു​ത്തു് വലി​ച്ചു് മേ​ലോ​ട്ടു​ള്ള നിൽ​പും പിൻ​ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു​ള്ള നീ​രു​പോ​ക്കും കണ്ടു് അമ്മി​ണി​യാ​ണു് പാ​പ്പു​വി​ന്റെ കാ​ള​യു​ടെ അടു​ത്തു പോകാം എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു്. എല്ലാ​വ​രും കു​ത്തി​വ​യ്പ്പി​ലേ​ക്കു മാ​റി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. മൃ​ഗാ​ശു​പ​ത്രി​യിൽ നി​ന്നു് ഡോ​ക്ടർ അല്ലെ​ങ്കിൽ കമ്പൗ​ണ്ടർ വരും. കു​ത്തി​വ​ച്ചു പോകും. ഒരു പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ ആറ്റു​നോ​റ്റു കി​ട്ടി​യ​താ​ണു്. ഭാർ​ഗ​വൻ എവിടെ നി​ന്നോ മോ​ഷ്ടി​ച്ച​താ​ണോ​ന്നും സം​ശ​യ​മു​ണ്ടു്. ഡോ​ക്ട​റെ വി​ളി​ച്ചു് അതിനെ കാ​ണി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു് നല്ല​തു് എന്നു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി. മൃ​ഗ​ഡോ​ക്ടർ​മാർ​ക്കു് നാ​ട്ടി​ലെ ഏതു പശു​വി​നെ​യും കണ്ടാൽ തി​രി​ച്ച​റി​യാം.

സാ​ധാ​രണ പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ ഇക്കാ​ര്യ​ത്തി​നു പോ​കാ​റു​ള്ള​ത​ല്ല. ഭാർ​ഗ​വൻ ഏതാ​യാ​ലും പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കി​ല്ല. അന്നാ​ട്ടി​ലെ വലിയ തറ​വാ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​ണു്. പശു​വി​നെ തടു​പ്പി​ക്കാൻ പാ​പ്പു​വി​ന്റെ പറ​മ്പിൽ​ക്ക​യ​റു​ന്ന​തു് കു​റ​ച്ചി​ലാ​ണു്. അടി​പി​ടി​ക്കേ​സിൽ എത്ര ജയലിൽ കി​ട​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. അതി​ലും താ​ഴെ​യു​ള്ള സ്ഥാ​ന​മാ​ണു് ഭാർ​ഗ​വൻ പാ​പ്പു​വി​ന്റെ പു​ഴ​യെ​റു​മ്പി​നും വി​ത്തു​കാ​ള​യ്ക്കും കൊ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ഭാഗം വച്ച​പ്പോൾ കി​ട്ടിയ സ്ഥ​ല​മെ​ല്ലാം മു​റി​ച്ചു വി​റ്റു. അപ്പു​റ​വും ഇപ്പു​റ​വും കോളനി പോ​ലാ​യി. ചി​ല​തു് കടം കൊ​ടു​ത്ത​വർ എഴുതി വാ​ങ്ങി​യ​താ​ണെ​ങ്കിൽ മറ്റു ചി​ല​തു് ജാ​മ്യ​ത്തി​ലി​റ​ക്കാൻ വക്കീ​ല​ന്മാർ നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത​താ​ണു്. വീതം കി​ട്ടിയ ചാവടി വീ​ണു​പോ​യ​പ്പോൾ പല​ക​യ​ടി​ച്ചു പണി​തെ​ടു​ത്ത ചാ​യ്പ്പു​പു​ര​യി​രി​ക്കു​ന്ന ഏഴു സെ​ന്റ് മാ​ത്ര​മാ​ണു് പതി​നൊ​ന്നു് ഏക്ക​റു​കാ​ര​ന്റെ നീ​ക്കി​ബാ​ക്കി. സർവ തര​വ​ഴി​ത്ത​ര​വും കാ​ണി​ക്കു​മെ​ങ്കി​ലും ജാതി വി​ട്ടൊ​രു കളി ഭാർ​ഗ​വ​നി​ല്ല.

അമ്മി​ണി ഒരി​ക്കൽ പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു: “പത്മൻ​നാ​യ​രു​ടെ മോൻ തന്നെ ഇങ്ങ​നാ​യ​തു നന്നാ​യി. അതു​കൊ​ണ്ടു തല്ലു​കേ​സ് പാർ​ട്ടി​ക​ളൊ​ക്കെ മറ്റ​വ​ന്മാ​രാ​ണു് എന്നു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന കര​യോ​ഗ​ക്കാ​രു് വാ തു​റ​ക്കാൻ പാ​ടു​പെ​ടു​ന്നു.”

അന്നു രാ​വി​ലെ​യും തീ​രു​മാ​നം അമ്മി​ണി​യു​ടേ​താ​യി​രു​ന്നു. ആണു​ങ്ങ​ളെ നോ​ക്ക​ണ്ട, പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ നമു​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഇട്ടി​രു​ന്ന നീളൻ ഉടു​പ്പി​നു മേൽ ഒരു തോർ​ത്തു​മി​ട്ടു വന്നു. അമ്മി​ണി​ക്കു് ഏതു് ആണി​ട​ത്തി​ലും കയ​റാ​നൊ​രു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടു്. വെയിൽ മൂ​ക്കും മു​മ്പാ​ണെ​ങ്കിൽ തടു​പ്പി​ക്കാൻ പറ്റിയ സമ​യ​വു​മാ​ണു്. പോ​രു​മ്പോൾ കൂടി നോ​ക്കി​യ​താ​ണു്. ഭാർ​ഗ​വ​നും മോളും നല്ല ഉറ​ക്കം.

ചെ​ന്നു​ക​യ​റു​മ്പോൾ പശു​വി​നെ കണ്ടു കാള മു​ര​ളാൻ തു​ട​ങ്ങി. ആ മു​രൾ​ച്ച കേ​ട്ടു പാ​പ്പു വന്നു. ഞങ്ങ​ളെ കണ്ട​തോ​ടെ വലിയ ഉത്സാ​ഹ​മാ​യ​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ പാ​പ്പു ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ച തെ​ങ്ങിൽ​ക്കെ​ട്ടി. പാ​പ്പു ഒറ്റ​യ്ക്കാ​ണു താമസം. കാളയെ പെ​രി​യ​പാ​പ്പു എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്ന കു​ട്ടി​കൾ പാ​പ്പു​വി​നെ കാ​ള​പ്പാ​പ്പു എന്നാ​ണു് വി​ളി​ക്കുക.

കൊ​ണ്ടു​പോയ കന്നി​നേ​ക്കാൾ മൂ​ന്നി​ര​ട്ടി വലി​പ്പ​മു​ള്ള പടു​കൂ​റ്റ​നാ​ണു് പെ​രി​യ​പാ​പ്പു എന്നു് അഴി​ച്ചു​വി​ട്ട​പ്പോ​ഴാ​ണു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യ​തു്. പെ​രി​യ​പാ​പ്പു നേരേ തെ​ങ്ങി​നു താ​ഴേ​യ്ക്കു് നട​ന്നു പശു​ക്കു​ട്ടി​ക്കു ചു​റ്റും മണ​പ്പി​ച്ചു നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഋദ്ധി​യു​ടെ മണി​ക്കു​ട്ടി നാ​വു​കൊ​ണ്ടു് തലയിൽ നക്കി കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. തലയിൽ നി​ന്നു് ഓരോ പേ​നി​നെ​യും അമ്പി​ളി വാ​രി​ക്കോ​ലിൽ വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് ഇടതു തള്ള​വി​ര​ലി​ന്റെ നഖ​ത്തിൽ വച്ചു് വലതു തള്ള​വി​രൽ​കൊ​ണ്ടു് ഞെ​ക്കി​പ്പൊ​ട്ടി​ക്കു​മ്പോൾ ഓരോ കു​ളി​രു കേറി വരു​മാ​യി​രു​ന്നു സു​ശീ​ല​യ്ക്കു്. പശു​ക്കു​ട്ടി ഓരോ ചെ​ള്ളി​നേ​യും നക്കി​യെ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ കാ​ള​യ്ക്കും ഉണ്ടാ​ക​ണം ചെറു മൂർ​ച്ഛ​കൾ. അതു് നാ​വു​കൊ​ണ്ടു് ഒന്നു​ഴി​ഞ്ഞ സ്ഥലം തന്നെ വീ​ണ്ടും താ​ഴ്ത്തി കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണു്. യു​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യി അറി​യു​ന്ന​വ​രെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണ​വർ. ചേർ​ന്നു നിൽ​ക്കു​ക​യും പര​സ്പ​രം ഉരു​മ്മു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കു​മ്പോൾ അമ്മി​ണി​യെ കാ​ണാ​നി​ല്ല. പെ​ട്ടെ​ന്നു് പാ​പ്പു​വി​ന്റെ വാതിൽ അട​യു​ന്ന ശബ്ദം. ഞെ​ട്ടി നോ​ക്കു​മ്പോൾ അമ്മി​ണി വാതിൽ തു​റ​ന്നു് തല മാ​ത്രം പു​റ​ത്തി​ട്ടു് കണ്ണു​കൊ​ണ്ടു് ഇപ്പോൾ വരാ​മെ​ന്നോ മറ്റോ​പോ​ലെ തോ​ന്നിയ ആം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു. വാതിൽ അട​ഞ്ഞു.

പശു​ക്കു​ട്ടി പെ​രി​യ​പാ​പ്പു​വി​നെ താ​ങ്ങു​മോ എന്നാ​യി​രു​ന്നു പേടി. അത്ഭു​തം തോ​ന്നി. അവിടെ നി​ന്നു് വലിയ സീൽ​ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ഉയർ​ന്നി​ല്ല. അപ്പു​റ​ത്തു് പാ​ട​മാ​ണു്. അവിടെ വെ​ട്ടിയ വര​മ്പി​ലൂ​ടെ കൈ​ത്തോ​ടു് പാ​ട​ത്തേ​ക്കു സ്വ​ച്ഛ​ന്ദം പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്നാ​ണു് വീ​ട്ടി​നു​ള്ളിൽ നി​ന്നു പാ​പ്പു​വി​ന്റെ ശബ്ദം ഉയർ​ന്ന​തു്. പെ​രി​യ​പാ​പ്പു​വി​ന്റെ ചെറിയ മു​രൾ​ച്ച​ക​ളേ​ക്കാൾ അതു് പൊ​ങ്ങി. അതു കാളയെ പൂ​ട്ടു​ന്ന കല​പ്പ​ക്കാ​ര​ന്റെ ശബ്ദ​മാ​യി തോ​ന്നി സു​ശീ​ല​യ്ക്കു്. പാ​പ്പു​വി​ന്റെ ഓരോ അലർ​ച്ച​യ്ക്കും പി​ന്നാ​ലെ അമ്മി​ണി വേ​ദ​ന​കൊ​ള്ളും​പോ​ലെ ഒരു ഒച്ച​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​താ​യും തോ​ന്നി. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു മൃ​ദു​വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ഉണർ​ന്നി​ല്ല. അറ​പ്പും പേ​ടി​യു​മാ​ണു് തോ​ന്നി​യ​തു്.

കു​റ​ച്ചു​നേ​രം ആ പറ​മ്പി​ലെ കൂ​റ്റൻ ആഞ്ഞി​ലി​യു​ടെ തല​പ്പ​ത്തു നോ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അഞ്ഞി​ലി​ക്കാ​വിള പഴു​ത്തു തൂ​ങ്ങി നിൽ​ക്കു​ന്നു. പത്താൾ പൊ​ക്ക​ത്തി​ലെ​ങ്കി​ലും ശി​ഖ​ര​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത താ​യ്ത്ത​ടി​യി​ലൂ​ടെ കയ​റി​യാ​ലെ പറി​ച്ചെ​ടു​ക്കാൻ കഴിയൂ. മു​ക​ളിൽ കുട ചൂ​ടി​യ​തു​പോ​ലെ ഇല​ക​ളും വി​ള​ക​ളും. ഉണ്ണി സ്കൂ​ളി​ലെ ആഞ്ഞി​ലി​യിൽ ഓടി​ക്ക​യ​റി പറി​ക്കു​ന്ന വിള പല കൈ​മ​റി​ഞ്ഞു് എനി​ക്കെ​ത്തി​ക്കാൻ എത്ര പാ​ടു​പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നി​ട്ടും ഒരി​ക്കൽ പോലും നേ​രി​ട്ടു വന്നു് തന്നി​ട്ടി​ല്ല. ഒന്നും പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​മി​ല്ല. ഉണ്ണി എത്തി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇട​തു​ക​യ്യിൽ ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു് തൊ​ണ്ടു പൊ​ളി​ച്ചു് മഞ്ഞ​നി​റ​മായ വിള വല​തു​കൈ​കൊ​ണ്ടു് അടർ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു വാ​യി​ലി​ട്ടു നു​ണ​ഞ്ഞു പാ​ളി​നോ​ക്കും. ഉണ്ണി അപ്പോ​ഴും ഇട​ങ്ക​ണ്ണി​ട്ടു നോ​ക്കി നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. ഉണ്ണി​ക്കെ​ന്താ എന്നോ​ടു് മി​ണ്ടി​യാ​ല് എന്നു് ഒറ്റ​യ്ക്കു കി​ട്ടി​യാൽ ചോ​ദി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഉണ്ണി​യെ ഒരി​ക്ക​ലും ഒറ്റ​യ്ക്കു കി​ട്ടി​യി​ല്ല. എനി​ക്കു​റ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു, ഉണ്ണി എന്നെ ഒറ്റ​യ്ക്കു കി​ട്ടി​യാ​ലും അതു​ത​ന്നെ ചോ​ദി​ക്കു​മെ​ന്നു്. നി​ന​ക്കെ​ന്താ​ണു ഷീലേ എന്നോ​ടൊ​ന്നു മി​ണ്ടി​യാ​ലെ​ന്നു്. ഷീല എന്റെ ഇര​ട്ട​പ്പേ​രാ​യി​രു​ന്നു. സു​ശീ​ല​യെ ഷീ​ല​യാ​ക്കി​യ​ത​ല്ല. എനി​ക്കു നടി ഷീ​ല​യെ​പ്പോ​ലെ വലിയ കണ്ണു​കൾ ഉണ്ടെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു വി​ളി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണു്. കണ്ണു​കൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല കയ്യ​ക്ഷ​ര​വും പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ കയ്യ​ക്ഷ​ര​ത്തിൽ ഉണ്ണി​ക്കു് കുറെ കത്തു​കൾ എഴു​ത​ണ​മെ​ന്നു് ഓർ​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. കത്തു​കൾ എല്ലാം തു​ട​ങ്ങി​യ​തു് മാ​സ്റ്റർ കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി എന്നാ​യി​രു​ന്നു. ഉണ്ണി​യെ കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ ഉറ​ക്കെ​യും ഞാൻ കൽ​പ്പ​നാ കത്തു​ക​ളി​ലും വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന പേ​രാ​ണു് കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി. കത്തു​ക​ളെ​ല്ലാം ഞാൻ ബേബി സുശീല, ഒപ്പു് എന്നെ​ഴു​തി അവ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു. എന്റെ ബേബി സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് എന്നെ​ഴു​തി ഉണ്ണി അയ​യ്ക്കാ​നി​ട​യു​ള്ള കത്തു​കൾ ഓരോ ദി​വ​സ​വും സ്വ​പ്ന​ത്ത​പാ​ലിൽ വന്നു കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അതി​പ്പോ​ഴും വരാ​റു​ണ്ടു്. ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ കയ​റ്റി​റ​ക്കം കഴി​ഞ്ഞു് ഉറ​ക്കം വരാ​നാ​യി കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ കത്തു​കൾ വന്നു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രി​ക്കും.

ആഞ്ഞി​ലി​യിൽ നി​ന്നു് ചി​ന്ത​യി​റ​ങ്ങി വന്നു മു​ന്നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. അവിടെ പശു​ക്കു​ട്ടി കി​ട​ക്കു​ന്നു. അതിനെ നക്കി​യു​ഴി​ഞ്ഞു് പെ​രി​യ​പാ​പ്പു അടു​ത്തു നിൽ​ക്കു​ന്നു. എല്ലാം കഴി​ഞ്ഞു കി​ട്ടു​ന്ന ഈ തലോ​ട​ലാ​ണു് ലോ​ക​ത്തു് ഏറ്റ​വും വലു​തെ​ന്നു് അപ്പോൾ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി. ആദ്യ​ത്തെ അറ​പ്പൊ​ന്നും ഒരി​ക്ക​ലും മാ​റി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എല്ലാം കഴി​യു​മ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും അയാൾ ഒന്നു് കരു​ണ​യോ​ടെ നോ​ക്കി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ എന്നു് അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്തൊ​ക്കെ തോ​ന്നാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല. അയാൾ​ക്കു് അതി​നൊ​ന്നും ആവ​തി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. കള്ളും വാ​റ്റും മാ​റി​മാ​റി​ക്കു​ടി​ച്ചു് പാതി ബോ​ധ​ത്തിൽ വരു​ന്ന​യാൾ മു​ഴു​വൻ ബോ​ധ​വും കള​യാ​നു​ള്ള അനു​ഷ്ഠാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നും കട്ടി​ലിൽ നട​ത്തി​യി​രു​ന്ന​തു്.

നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന കാ​ള​യും പതു​ക്കെ കാ​ലു​കൾ മട​ക്കി അടു​ത്തു കി​ട​ന്നു. രണ്ടു​പേ​രും തെ​ങ്ങിൻ​ചു​വ​ട്ടിൽ കി​ട​ന്ന വയ്ക്കോൽ ഓരോ കടി​യെ​ടു​ത്തു് വി​ഴു​ങ്ങി. പി​ന്നെ സുഖം അയ​വെ​ട്ടി. അപ്പോ​ഴും അക​ത്തു​നി​ന്നു​ള്ള ശബ്ദ​ങ്ങൾ തീർ​ന്നി​ല്ല. അൽ​പ​സ​മ​യം കഴി​ഞ്ഞ​തോ​ടെ ചില കാ​ക്ക​ക​ളു​ടെ കര​ച്ചി​ലും ഒരു മരം​കൊ​ത്തി ആഞ്ഞി​ലി​യിൽ കൊ​ത്തു​ന്ന താ​ള​വും മാ​ത്ര​മാ​യി. അവർ ഉടൻ വരു​മാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി. പൊ​ടു​ന്ന​നെ വാതിൽ തു​റ​ന്നു് ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്ന അമ്മി​ണി ഒന്നും പറ​യാ​തെ മുൻപേ നട​ന്നു. സുശീല അന്തി​ച്ചു നി​ന്നു. പോയ അമ്മി​ണി വട്ടം​തി​രി​ഞ്ഞു് അതി​ലേ​റെ വേഗം തി​രി​കെ വന്നു. സു​ശീ​ല​യെ എന്തിൽ നി​ന്നോ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ വട്ടം​പി​ടി​ച്ചു ചേർ​ന്നു നി​ന്നു. പാ​പ്പു ഇരു​മ്പൻ പു​ളി​യി​ട്ടു വേ​വി​ച്ച ചി​രി​യു​മാ​യി കാളയെ തൊ​ഴു​ത്തി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.

സുശീല പശു​ക്കു​ട്ടി​യു​മാ​യി നട​ന്നു. അമ്മി​ണി​യു​ടെ കൺ​കോ​ണി​ലെ രണ്ടു തു​ള്ളി സുശീല കണ്ടി​രു​ന്നു. നട​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ടെ അമ്മി​ണി ചു​രു​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ച കൈ വി​ടർ​ത്തി. അതിൽ അൻപതു രൂപ.

“ഇതു തരാൻ അയാൾ കാ​ള​യാ​യി, ഞാൻ പശു​വും.” അമ്മി​ണി​യു​ടെ നീ​ള​നു​ടു​പ്പി​ന്റെ പി​ന്നിൽ പറ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു ചോര മാ​ത്ര​മ​ല്ലെ​ന്നു് സുശീല കണ്ടു.

അമ്മി​ണി പി​റു​പി​റു​ത്തു: “കാള പോലും അതിനു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള സ്ഥ​ല​ത്തു​കൂ​ടി​യേ കയറൂ.”

അന്നു് പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ തൂണിൽ കെ​ട്ടി അടു​ക്ക​ള​യിൽ എത്തു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ഋദ്ധി കഞ്ഞി​കു​ടി​ക്കാൻ പതി​വി​ലു​മേ​റെ വൈകി വന്ന​തു്. പു​ല്ലു​വെ​ട്ടാൻ പോ​കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ അമ്മി​ണി​യു​ടെ അടു​ത്തു നിർ​ത്തി​പ്പോ​വു​ക​യാ​ണു് പതി​വു്. ഒരി​ക്ക​ലും ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ അടു​ത്തു് അവൾ തനി​ച്ചു കി​ട​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. ഇനി കി​ട​ന്നാൽ കു​ഴ​പ്പ​മാ​കു​മെ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​മി​ല്ല. പക്ഷേ, അന്നു് അതു സം​ഭ​വി​ച്ചു.

ഋദ്ധി കൺ​തു​റ​ന്നു.

പുതിയ മേൽ​ക്കൂര. ആദ്യം കാ​ണു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഒരു നി​മി​ഷം തോ​ന്നി. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഓർമ്മ വന്നു. ഇതു് എത്ര​യോ കണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു്.

പത്തു​വർ​ഷ​ത്തി​നി​ടെ ഓർ​മ​യിൽ വരാ​ത്ത​തൊ​ക്കെ ഋദ്ധി അതോടെ കാണാൻ തു​ട​ങ്ങി. ജീസസ് മേരി എന്ന ഇതേ സ്കൂ​ളിൽ ഒന്നു മുതൽ പന്ത്ര​ണ്ടു വരെ പഠി​ച്ച​തു്. പതി​നാ​ലു വർഷം തണലായ മഠ​ത്തേ​ക്കാൾ, സ്വ​ന്തം ചോ​ര​യാ​യി ഏറ്റെ​ടു​ത്ത സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യേ​ക്കാൾ, ഇനി എനി​ക്കു​മേൽ അയാൾ കയ​റാ​തി​രി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി മാ​ത്രം ഇറ​ങ്ങി​യോ​ടി​പ്പോ​ന്ന സു​ശീ​ല​യേ​ക്കാൾ ആഴ​ത്തിൽ തൊ​ടു​ന്ന പല​തു​മു​ണ്ടു് ഇവിടെ എന്നു തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി.

മു​ടി​കൾ കൊ​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ലാ​തായ തലയിൽ ശ്മ​ശ്രു​ക്കൾ കി​ളിർ​ത്തു​വ​രു​ന്ന​താ​യി ഋദ്ധി​ക്കു തോ​ന്നി. അവ ഇപ്പോൾ എഴു​ന്നു നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. കഴു​ത്തി​നു താഴെ ഒന്നും അറി​യാൻ ശേ​ഷി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​ടെ ഇന്ദ്രി​യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം തല​ച്ചോ​റിൽ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. തൊ​ടാ​തെ തന്നെ തൊ​ടു​ക​യും കേൾ​ക്കാ​തെ തന്നെ കേൾ​ക്കു​ക​യും പാ​ടാ​തെ തന്നെ പാ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടു്. അതൊരു മഹാ​സി​ദ്ധി​യാ​ണു്. തല​ച്ചോ​റു​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്രം രുചി, നിറം, താളം, ശ്രു​തി, സ്പർ​ശം, പി​ന്നെ രതി​യും അറി​യു​ന്ന മാ​ന്ത്രി​കത. അല്ലെ​ങ്കി​ലും ഋതു മാ​റു​ന്ന​തു് തല​ച്ചോ​റി​ലാ​ണ​ല്ലോ?

അഷ്ട​മൻ പാടി:

ഋതു​ക്ക​ളി​ലെ വസ​ന്തം കടൽ ഒളി​പ്പി​ച്ചു​വ​യ്ക്കും. പൂ​വി​ടു​ന്ന​തു് മൂ​ന്നും നാലും കി​ലോ​മീ​റ്റ​റു​കൾ താഴെ കു​റ്റാ​ക്കൂ​രി​രു​ട്ടി​ലാ​കും.”

ഋദ്ധി ‘ഹോയ്… ഹോയ്’ എന്നു് അലറി. കാ​റ്റു​പി​ടി​ച്ചു് തിരകൾ കട​ന്നു കു​തി​ക്കു​ക​യാ​ണു പായ് വഞ്ചി.

ആ പാ​ടി​യ​തു് അഷ്ട​മ​നോ? അതോ സു​ശീ​ല​യു​ടെ മു​ത്ത​ച്ഛ​നോ? സു​ന്ദ​ര​കാ​ണ്ഡം ആശാൻ​ക​ള​രി​യിൽ നി​ന്നോ? അതോ നടു​ക്ക​ട​ലിൽ നി​ന്നോ? അതു കേ​ട്ട​തു സു​ശീ​ല​യോ, ഋദ്ധി​യോ?

അതു ത്ര​യ​യ​ല്ല.

ഇതു​വ​രെ ത്ര​യ​യെ​ന്നു വി​ളി​ച്ച​തെ​ല്ലാം നന്ദി​നി​യെ​യാ​ണു്. അതു നന്ദി​നി​യാ​ണു്. മുഖം നന്ദി​നി​യു​ടേ​തു തന്നെ​യാ​ണു്. അവ​ളെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ത്ര​യ​യാ​യ​തു്? നന്ദി​നി എട്ടാം ക്ലാ​സ്സി​ലാ​ണു് ജീസസ് മേ​രി​യി​ലേ​ക്കു വന്ന​തു്. അതു​വ​രെ കു​ട്ട​നാ​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അവിടെ തന്നെ ആറു സ്കൂൾ കഴി​ഞ്ഞാ​ണു് ജീസസ് മേ​രി​യി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന​തു്. ഞങ്ങൾ​ക്കാർ​ക്കും ഇല്ലാ​ത്ത ഒന്നു് നന്ദി​നി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നിറം. ചന്ദ​നം തൊ​ട്ടാൽ തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ത്ത​ത്ര വെണ്മ. ആദ്യ ദി​വ​സ​മൊ​ക്കെ മദാ​മ്മ​ക്കു​ട്ടി എന്നാ​ണു് ഞങ്ങൾ പര​സ്പ​രം പറ​ഞ്ഞ​തു്. നന്ദി​നി ഒട്ടും അടു​ക്കു​ന്ന പ്ര​കൃ​ത​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ആദ്യ ബെൽ അടി​ക്കു​മ്പോൾ കയ​റി​വ​രും. ഒരു മണി​ക്കു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​കും. രണ്ടു​മ​ണി​ക്കു് പി​ന്നെ​യും വരും. നാ​ലു​മ​ണി​ക്കു് സ്കൂൾ വി​ട്ടു​പോ​കു​ന്ന​വ​രു​ടെ ജാ​ഥ​യിൽ ഏറ്റ​വും മു​ന്നിൽ അവ​ളാ​യി​രി​ക്കും. രാ​വി​ലെ എട്ട​ര​യ്ക്കു തന്നെ സ്കൂ​ളിൽ വന്നു് ഉച്ച​യ്ക്കു് പര​സ്പ​രം കയ്യി​ട്ടു​വാ​രി കഴി​ച്ചു് നടന്ന ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​ക്കെ പര​സ്പ​രം എല്ലാം അറി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആദ്യ ഋതു വന്ന​തു​പോ​ലു​ള്ള എല്ലാം.

നന്ദി​നി പഠി​ത്ത​ത്തി​ലും അത്ര മു​ന്നി​ലാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. എഴു​നേൽ​പ്പി​ച്ചു നിർ​ത്തി വഴ​ക്കു കേൾ​ക്കാൻ മാ​ത്രം മോ​ശ​വു​മ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു മി​ക​വി​ന്റെ പേ​രി​ലോ പി​ഴ​വി​ന്റെ പേ​രി​ലോ ഒരി​ക്കൽ പോലും എഴു​നേ​റ്റു നി​ന്നി​ല്ല. നന്ദി​നി​ക്കു് ശബ്ദ​മു​ണ്ടോ എന്നു​പോ​ലും ഞങ്ങൾ​ക്കു രണ്ടു മൂ​ന്നാ​ഴ്ച​യാ​യ​പ്പോൾ സം​ശ​യ​മാ​യി.

അമ്മ​യെ കാ​യ​ലിൽ നി​ന്നു ഞണ്ടി​റു​ക്കിയ ദി​വ​സ​മാ​ണു്.

ആശു​പ​ത്രി​യിൽ പോയി മരു​ന്നൊ​ക്കെ വച്ചു് മഠ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ച്ചു. അപ്പോ​ഴാ​ണു് സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞ​തു് പത്താ​കു​ന്ന​ല്ലേ​യു​ള്ളൂ, സ്കൂ​ളിൽ പൊ​യ്ക്കൂ​ടേ എന്നു്. അമ്മ​യും അതു​ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞു. അതോടെ സൈ​ക്കിൾ എടു​ത്തു് മഠ​ത്തിൽ നി​ന്നു് നല്ല വേ​ഗ​ത്തിൽ ഇറ​ങ്ങു​മ്പോൾ മു​ന്നി​ലൂ​ടെ നന്ദി​നി. അടു​ത്തു ചെ​ന്നു് ബ്രേ​ക്ക് പി​ടി​ച്ചു.

“കേറടീ…” എന്നു പറ​ഞ്ഞ​തേ​യു​ള്ളു: ഒരു മടി​യു​മി​ല്ലാ​തെ അവൾ കാ​രി​യ​റി​ലേ​ക്കു് ഒറ്റ​ക്ക​യ​റ്റം. അപ്ര​തീ​ക്ഷിത കയ​റ്റ​ത്തിൽ സൈ​ക്കിൾ ഒന്നു പാ​ളി​യെ​ങ്കി​ലും എനി​ക്കു ചി​രി​യ​ട​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അപ്പോ​ഴു​ണ്ടു് അതി​ലും ഉറ​ക്കെ പി​ന്നി​ലി​രു​ന്നു് അവളും ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

എന്തൊ​രു ജാ​ട​യാ​യി​രു​ന്ന​ടീ ഇതി​വ​രെ എന്നു ഞാൻ.

എല്ലാ​രേ​യും ഒന്നു പരീ​ക്ഷി​ച്ച​ത​ല്ലേ​യെ​ന്നു് അവൾ.

നി​ന​ക്കെ​ന്താ​ടീ നേ​ര​ത്തേ സ്കൂ​ളിൽ വന്നാ​ലെ​ന്നു് ഞാൻ.

കു​ഞ്ഞി​നെ കു​ളി​പ്പി​ച്ചു് കൺമഷി എഴു​തി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് അവൾ.

നീ​യെ​ന്താ​ടി ഇതി​നി​ടെ പേറും കഴി​ഞ്ഞോ എന്നു ഞാൻ.

അമ്മ പെ​റ്റു കയ്യിൽ തന്ന​താ​ടീ എന്നു് അവൾ.

അമ്മ പെ​റ്റ​തി​നു നീ​യെ​ന്തി​നാ​ടീ കു​ഞ്ഞി​നെ കു​ളി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു് ഞാൻ.

ഇരു​പ​ത്തി​യെ​ട്ടു് ആകു​ന്നേ​യു​ള്ളു എന്നു് അവൾ.

കു​ളി​പ്പി​ക്കാൻ ആളെ​ക്കി​ട്ടി​ല്ലേ​യെ​ന്നു് ഞാൻ.

ഞാ​നു​ള്ള​പ്പോൾ വയ​റ്റാ​ട്ടി വേറെ എന്തി​നെ​ന്നു് അവൾ.

അപ്പം നമ്മൾ സെ​റ്റാ​യ​ല്ലോ​ടീ എന്നു ഞാൻ.

എന്നാൽ അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ എന്നു് അവൾ.

സൈ​ക്കി​ളിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി കൈകൾ കൂ​ട്ടി​യ​ടി​ച്ചു് ഞങ്ങൾ ക്ളാ​സ്സി​ലേ​ക്കു കയറി. ആദ്യ ബെ​ല്ലി​നു് രണ്ടോ മൂ​ന്നോ മി​നി​റ്റു കൂ​ടി​യു​ണ്ടു്. ഞങ്ങൾ ചി​ര​പ​രി​ചി​ത​രെ​പ്പോ​ലെ തോ​ളി​ടി​ച്ചു വരു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു് ക്ളാ​സ് നി​ശ​ബ്ദ​മാ​യി. എന്നെ പി​ന്നെ​യും ഞെ​ട്ടി​ച്ചു നന്ദി​നി മു​ര​ട​ന​ക്കി.

“എന്തോ​ന്നെ​ടേ ശശ്മാന മൂകത… പാടടേ എല്ലാ​രും…”

ഞാൻ പാ​ടി​ക്കൊ​ടു​ത്തു.

“ഡ്യൂ​രോ​ബോം ജോഗി ഓം​നേ​വു ഗോ​ദ്യാ​ഗാ ഉനേൻ സോരി…” [2]

ആ ദക്ഷി​ണ​കൊ​റി​യൻ താ​രാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് ഓമ​ന​ത്തി​ങ്കൾ കി​ടാ​വോ… [3] ഈണ​വു​മാ​യി ക്ളാ​സ് മു​ഴു​വൻ എഴു​നേ​റ്റു. നന്ദി​നി നിർ​ത്താ​തെ ചിരി തു​ട​ങ്ങി. ചി​രി​പൊ​ട്ടിയ എനി​ക്കും ബാ​ക്കി പാടാൻ വയ്യ. ആൺപെൺ പട​യോ​ടു് ഞാനാ രഹ​സ്യം വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി.

“നന്ദി​നി​യെ ആരും ശല്യം ചെ​യ്യ​രു​തു്. അവൾ​ക്കു് പന്ത്ര​ണ്ടു വയ​സ്സാ​യ​പ്പോൾ അവ​ളു​ടെ അച്ഛ​നും അമ്മ​യും ഒന്നു സ്നേ​ഹി​ച്ചു. അവൾ​ക്കു പതി​മൂ​ന്നു വയ​സ്സാ​യ​പ്പോൾ ഒരു കൊ​ച്ചി​നെ പ്ര​സ​വി​ച്ചു് അമ്മ കയ്യിൽ വച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. അവൾ അതിനെ കു​ളി​പ്പി​ച്ചു്, കൺ​മ​ഷീം എഴു​തി​ച്ചു്, പൊ​ട്ടും തൊ​ടീ​ച്ചേ ക്ളാ​സിൽ വരൂ. പി​ന്നെ അമ്മ​യ്ക്കു പാ​ണ​ലി​ട്ടു തി​ള​പ്പി​ച്ച വെ​ള്ള​മു​ണ്ടാ​ക്കി മേ​ത്തൊ​ഴി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്ക​ണം. പൊ​ന്നു​മോൾ​ക്കു് ഒത്തി​രി പണി​യു​ള്ള​താ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടു്…”

എല്ലാ​വ​രും ഒന്നി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു: “അതു​കൊ​ണ്ടു്?”

“അതു​കൊ​ണ്ടു്… നാളെ മുതൽ നമ്മൾ ഓരോ​രു​ത്തർ ഊഴ​മി​ട്ടു് അവ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ പോ​കു​ന്നു, കൊ​ച്ചി​നെ കു​ളി​പ്പി​ക്കു​ന്നു, അവൾ ദോശ ചു​ടു​ന്നു, നമ്മൾ കഴി​ക്കു​ന്നു.”

“സെ​റ്റോ​ടു് സെ​റ്റ്…” എല്ലാ​വ​രും ഒന്നി​ച്ചു് ഓരി​യി​ട്ടു.

ആദ്യം ജൂവൽ എഴു​നേ​റ്റു. ബാ​ഗു​കൾ രണ്ടു കയ്യി​ലാ​ക്കി കു​ഞ്ഞി​നെ​പ്പോ​ലെ എടു​ത്തു് താ​രാ​ട്ടാൻ തു​ട​ങ്ങി. എല്ലാ​വ​രും അതു​പോ​ലെ ബാ​ഗു​ക​ളെ ആട്ടി​യു​റ​ക്കി. ക്ളാ​സ് ഒരു കളി​ത്തൊ​ട്ടി​ലാ​യി.

“ഓം​നേ​വു ഗോ​ദ്യാ​ഗാ ഉനേൻ സോരി…” ഞാൻ ഓമ​ന​ത്തി​ങ്കൾ​ക്കി​ടാ​വോ ഈണ​ത്തിൽ തന്നെ മൂളി.

മാ​ഗി​ടീ​ച്ചർ കയറി വന്നു. കാ​ര്യ​മ​റി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും പു​സ്ത​ക​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ ഡെ​സ്റ്റർ വച്ചു് ടീ​ച്ച​റും താ​രാ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങി.

“അൽ​മ്യേ​ാൻ​സോ​ദോ മോ​രേ​ഗ്വോ…” എന്നു് അടു​ത്ത​വ​രി ജൂവൽ ആണു് മൂ​ളി​യ​തു്. ലയി​ച്ചു വന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും മൈ​ക്കി​ലൂ​ടെ പ്രാർ​ത്ഥന തു​ട​ങ്ങി.

ഋദ്ധി എഴു​നേൽ​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു് കാ​യ​ലി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന സു​ശീ​ല​യും അമ്മി​ണി​യും പതി​നൊ​ന്നു​മ​ണി​യാ​യാൽ കര​ക​യ​റും.

മൂ​ന്നു​മ​ണി​ക്കാ​ണു് ചന്ത​യി​ലേ​ക്കു പോവുക. കാ​യ​ലിൽ നി​ന്നു കയ​റി​യാൽ ‘ഞാൻ വരാടീ…’ എന്ന ഒറ്റ വാചകം ആവർ​ത്തി​ച്ചു് അന്ന​മ്മ ഒരു​പ്പോ​ക്കാ​ണു്. ഇത്ര കാ​ല​മാ​യി​ട്ടും അതു് എങ്ങോ​ട്ടാ​ണു് എന്നു മാ​ത്രം സുശീല ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല. ഇങ്ങോ​ടു് പറ​യു​ന്ന​തു കേൾ​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ ഇതു​വ​രെ ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ച്ചു് ഒരു​ത്ത​ര​വും സുശീല മേ​ടി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.

അമ്മി​ണി പോ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ ഓലമടൽ നി​ര​ത്തി​യി​ട്ടു് സുശീല കാ​യ​ല​രി​ക​ത്തു തന്നെ കി​ട​ക്കും. ചി​ല​പ്പോൾ ഗാ​ഢ​മാ​യി ഉറ​ങ്ങി​പ്പോ​കും. ആ കി​ട​പ്പാ​ണു് എന്നും കപ്യാ​രു ബി​നോ​യി സൈ​ക്കി​ളിൽ വന്നു് ഉണർ​ത്തു​ന്ന ശീ​ല​മാ​യി മാ​റി​യ​തു്. ആദ്യ​ത്തെ ദിവസം രണ്ടു ബെ​ല്ല് കേ​ട്ടു് ഞെ​ട്ടി​യാ​ണു് സുശീല ഉണർ​ന്ന​തു്.

ആരെ​ങ്കി​ലും കൂടെ വന്നു കി​ട​ന്നാ​ലും അറി​യ​ത്തി​ല്ല​ല്ലോ എന്നു ബി​നോ​യി. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു ചിരി വന്നി​ല്ല. പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു് എഴു​നേ​റ്റു. ബി​നോ​യി ഒന്നു വെ​ളു​ക്കെ ചി​രി​ച്ചു് പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഇതു് എല്ലാ ദി​വ​സ​വും ആവർ​ത്തി​ച്ച​തോ​ടെ സുശീല പി​ന്നെ കാ​ത്തു കി​ട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ആ പക​ലു​റ​ക്കം തന്നെ ഇല്ലാ​താ​യി. ബി​നോ​യി വെറും കയ്യോ​ടെ വരി​ല്ല. ഒരു ദിവസം ഉഴു​ന്നു​വട. മറ്റൊ​രു ദിവസം ബൺ. ചി​ല​പ്പോൾ നാലു പാളി ബ്രഡ്. അല്ലെ​ങ്കിൽ രണ്ടു കപ്പ പു​ഴു​ങ്ങി​യ​തു്. നീ​ട്ടി പതിവു പറ​ച്ചി​ലു​ണ്ടു്: രാ​വി​ലെ കഴി​ച്ചു ബാ​ക്കി വന്ന​താ​ണു്. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു ഉറ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു ഇതു് തനി​ക്കു വേ​ണ്ടി വാ​ങ്ങി​ക്കു​ന്ന​തോ ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തോ ആണെ​ന്നു്.

അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് സുശീല പതി​നാ​ലു വയ​സ്സി​നു ശേഷം ആദ്യ​മാ​യി കണ്ണാ​ടി നോ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്. രാ​വി​ലെ തേ​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ പല്ലു​കൾ വെ​ളു​ത്തോ എന്നു് നോ​ക്കും, പാ​റി​ക്കി​ട​ന്ന മുടി രണ്ടാ​യി മെ​ട​ഞ്ഞു് റിബൺ കെ​ട്ടും. കാ​യ​ലിൽ നി​ന്നു കയ​റി​യാൽ ആ ഷർ​ട്ടും ലു​ങ്കി​യും ഉടു​ത്തു കി​ട​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു രീതി. പതു​ക്കെ വേറെ കു​പ്പാ​യം കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു് വള്ള​പ്പു​ര​യോ​ടു ചേർ​ന്ന കു​ളി​മു​റി​യിൽ​പ്പോ​യി മാ​റി​യു​ടു​ത്തു തു​ട​ങ്ങി. വേഷം മാറിയ ആദ്യ ദിവസം തന്നെ അന്ന​മ്മ ഒറ്റ വരി​യിൽ ആ കഥ ചു​രു​ക്കി: “കപ്യാ​രു് എന്നും ഇതിലേ പോ​കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലേ…”

മു​ന്നി​ലെ സൈ​ക്കി​ളിൽ നന്ദി​നി​യാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നി​ലെ സൈ​ക്കി​ളിൽ ഞാനും.

ഒരു സൈ​ക്കിൾ വാ​ട​ക​യ്ക്കു കി​ട്ടു​മോ എന്ന അവ​ളു​ടെ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു പി​ന്നാ​ലെ ജു​വ​ലി​നെ വി​ളി​ച്ച​താ​ണു്. വലിയ പറ​ച്ചി​ലൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ സൈ​ക്കിൾ തന്നി​ട്ടു പോയി. അവ​ന​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. മൃ​ദു​വർ​ത്ത​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യി അടു​ത്തു വരി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ഒരാ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്നു കണ്ടാൽ പരി​ഹാ​ര​മു​ണ്ടാ​ക്കും.

കനാൽ ബണ്ടി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള വഴി ഒരി​ട​ത്തും അവ​സാ​നി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നി. സൈ​ക്കി​ളിൽ എത്ര​പോ​യാ​ലും ഒരി​ക്ക​ലും ക്ഷീ​ണം തോ​ന്നു​ന്ന​ത​ല്ല. പക്ഷേ, ഇന്നു് അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല. നന്ദി​നി​യു​ടെ വേ​ഗ​ത്തി​നൊ​പ്പം എത്താൻ കഴി​യു​ന്നി​ല്ല. അവൾ സ്കൂ​ളിൽ വന്ന ഭാ​വ​വും രീ​തി​യും കണ്ടി​ട്ടു് സൈ​ക്കി​ളൊ​ക്കെ ഇത്ര ഭം​ഗി​യാ​യി ചവി​ട്ടു​മെ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

ഇതു​വ​രെ​യു​ള്ള അനു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു​ണ്ടായ ഒരു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടു്. മു​ന്നിൽ കാലൻ വന്നു നി​ന്നാ​ലും ‘എന്തു​ണ്ടി​ഷ്ടാ വി​ശേ​ഷം’ എന്നു ചോ​ദി​ക്കും. പക്ഷേ, നന്ദി​നി​ക്കൊ​പ്പം പു​റ​പ്പെ​ട്ട ഈ ദൗ​ത്യം നി​ഷ്ഫ​ല​മാ​കാ​തെ തര​മി​ല്ല എന്ന മുൻ​വി​ധി എന്റെ ധൈ​ര്യം ചോർ​ത്തി. അതി​ന്റെ നിരാശ പി​ന്നോ​ട്ടു​വ​ലി​ച്ചു. നാ​ലു​വർ​ഷം മു​മ്പു് ബാ​ങ്ക് ജപ്തി ചെയ്ത വീ​ട്ടിൽ അവൾ ഇരു​ന്നു കളി​ച്ച ചെറിയ ചാ​രു​ക​സേര ഉണ്ടോ എന്നു് നോ​ക്ക​ണം. അതു് കു​ഞ്ഞ​നി​യ​നു കൊ​ടു​ക്ക​ണം. അതി​നാ​ണു് ഇരു​പ​തു കി​ലോ​മീ​റ്റർ അക​ലേ​ക്കു​ള്ള ഭ്രാ​ന്തൻ യാത്ര.

എന്റെ നി​രുൽ​സാ​ഹ​മൊ​ന്നും നന്ദി​നി​ക്കി​ല്ല. നൂറു മീ​റ്റർ ഓട്ട​ക്കാ​രി തൊ​ണ്ണൂ​റു മീ​റ്റർ പി​ന്നി​ട്ടാ​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഒരോ നി​മി​ഷ​വും വേഗം കൂ​ട്ടു​ക​യാ​ണു്. ഇട​യ്ക്കു ഞാൻ ബെൽ അടി​ക്കു​മ്പോൾ തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കും. പി​ന്നെ​യും അവൾ എഴു​നേ​റ്റു നി​ന്നു ചവി​ട്ടു​ക​യാ​ണു്.

എല്ലാ നി​ഷ്ഫ​ല​ത​കൾ​ക്കു​മ​പ്പു​റം ഇത്ത​രം ദൗ​ത്യ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ അഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ ഓർ​ക്കാ​നു​ള്ളു. എത്ര നി​സ്സാ​ര​മായ ആവ​ശ്യ​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി​യാ​ണു് രണ്ടു് എട്ടാം ക്ളാ​സു​കാ​രി​കൾ ഒരു ഓണം അവ​ധി​ക്കു് ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കു​മാ​യി നാൽ​പ​തു കി​ലോ​മീ​റ്റർ സൈ​ക്കിൾ ചവി​ട്ടി​യ​തു്. അതും ദു​രൂ​ഹ​ത​ക​ളു​ടെ കനാൽ ബണ്ടി​ലൂ​ടെ.

കനാ​ലു​കൾ​ക്കൊ​പ്പം പണി​യു​ന്ന റോ​ഡു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണു് കൊ​ന്ന​വ​രു​ടെ ശവ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ജീ​പ്പു​കൾ പോ​കു​ന്ന​തെ​ന്നു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി പറ​യാ​റു​ണ്ടു്. അൻ​പ​തി​ലേ​റെ കി​ലോ​മീ​റ്റർ നീ​ള​ത്തി​ലാ​ണു് കനാൽ. അത്ര​ത​ന്നെ നീ​ള​ത്തിൽ മു​ണ്ടു​വി​രി​ച്ച വീ​തി​മാ​ത്ര​മു​ള്ള റോഡും. ബണ്ടിൽ നി​ന്നു് കനാ​ലി​ന്റെ അത്ര തന്നെ താ​ഴ്ച​യു​ള്ള ചതു​പ്പു​ക​ളാ​ണു് മറു​വ​ശ​ത്തു്. കൊ​ണ്ടി​ടു​ന്ന ശവ​ങ്ങൾ അവി​ടെ​ക്കി​ട​ന്നു് അഴു​കി​യാൽ ആരും അറി​യ​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല. വി​ത​യ്ക്കാൻ പോ​യാ​ല​ല്ലേ അസ്ഥി കാ​ണ​ത്തൊ​ള്ളൂ എന്നു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി.

പെൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ പകൽ​പോ​ലും ഒറ്റ​യ്ക്കു് കനാൽ ബണ്ടു​വ​ഴി വീ​ട്ടു​കാർ വി​ടാ​റി​ല്ല. ആ വഴി​ക്കാ​ണു് നന്ദി​നി കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തു്. പോ​യേ​ട​ത്തു നി​ന്നൊ​ക്കെ തി​രി​ച്ചു വരു​മെ​ന്നു് അറി​യാ​വു​ന്ന അമ്മ​യും സി​സ്റ്റ​റും ഒരു മു​ഷി​ച്ചി​ലും കാ​ണി​ച്ചി​ല്ല. എനി​ക്കെ​ന്തോ സവി​ശേഷ സി​ദ്ധി​യും ധൈ​ര്യ​വും ഉണ്ടെ​ന്നു് അവർ കരു​തി​യി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി.

നന്ദി​നി ഇട​യ്ക്കൊ​ന്നു നിർ​ത്തി വെ​ള്ളം കു​ടി​ച്ചു.

അവൾ​ക്കു് ആദ്യ​ത്തെ ചിരി ഇപ്പോൾ തീ​രെ​യി​ല്ല. ഉത്ക​ണ്ഠ നി​റ​ഞ്ഞ എന്റെ അതേ​ഭാ​വം. ഒരേ വെ​യി​ലിൽ ഒരേ നി​ഴ​ലാ​യി​രി​ക്കു​മ​ല്ലോ. സൈ​ക്കിൾ ചവി​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഒരു മണം വരു​ന്നു​ണ്ടു്. ആ ഗന്ധം എനി​ക്ക​റി​യാം. എന്നാൽ അതു് ഞാ​ന​നു​ഭ​വി​ച്ച മണ​മ​ല്ല. അമ്മ അറി​ഞ്ഞ മണ​മാ​ണു്. കനാ​ലി​ന​പ്പു​റ​ത്തെ ചതു​പ്പിൽ താമര വി​രി​ഞ്ഞു നിൽ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഇട​യ്ക്കു് ആമ്പ​ലും. കാണാൻ ഭം​ഗി​യു​ള്ള പൂ​ക്ക​ളാ​ണെ​ങ്കി​ലും ചേറ് മണ​മാ​ണു് അവി​ടെ​ല്ലാം എന്നു് അമ്മ എത്ര​വ​ട്ടം പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. അമ്മ കൊണ്ട ആ മണം ഞാൻ തി​രി​ച്ച​റി​യു​ക​യാ​ണു്. ആരാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു് മണം റെ​ക്കോ​ഡ് ചെ​യ്യാൻ കഴി​യി​ല്ലെ​ന്നു്. അമ്മ ഓർ​മ​യിൽ റെ​ക്കോ​ഡ് ചെയ്ത ആ മണ​മാ​ണു് ഞാ​നി​പ്പോൾ അറി​യു​ന്ന​തു്. ഒരി​ക്കൽ​പോ​ലും കാ​ണാ​ത്ത ആ നാ​ടി​ന്റെ മണം ദൂ​രെ​യെ​വി​ടെ​യോ​യെ​ത്തി ഞാ​ന​റി​യു​ക​യാ​ണു്.

മു​മ്പു് ഇതു​പോ​ലെ അമ്മ​യു​ടെ തലയിൽ അമ്മൂ​മ്മ തേ​ച്ചി​രു​ന്ന വെ​ന്ത​വെ​ളി​ച്ചെ​ണ്ണ​യു​ടെ മണം ഞാൻ അറി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. നന്ദി​നി​യു​ടെ അനി​യ​ന്റെ മു​ടി​യി​ഴ​ക​ളിൽ നി​ന്നു്. ശബ്ദ​വും വെ​ളി​ച്ച​വും ദൃ​ശ്യ​വും പോലെ റെ​ക്കോ​ഡ് ചെ​യ്തു് ഗന്ധ​ത്തെ പി​ന്നെ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കിൽ. അങ്ങ​നെ സാ​ധി​ച്ചാൽ ഒരു നാ​ട​ക​ത്തിൽ എന്തൊ​ക്കെ ചെ​യ്യ​ണം എന്നു് എനി​ക്കു് ഊഹ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കീ​ഴ്ശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റേ​യും പു​ളി​ച്ച കള്ളി​ന്റേ​യും ബീ​ഡി​യു​ടേ​യും കഞ്ചാ​വി​ന്റേ​യും മണം ആവർ​ത്തി​ച്ചു പ്ര​ക്ഷേ​പ​ണം ചെ​യ്യ​ണം. അതു സഹി​ക്കാ​നാ​കാ​തെ കാ​ണി​കൾ ച്ഛർ​ദ്ദി​ക്ക​ണം. മന്ത്രി​മാ​രു​ള്ള അര​ങ്ങു​ക​ളിൽ ചാ​ള​ക്കാ​രി കോ​ള​നി​യി​ലെ മണം പകർ​ത്തി എത്തി​ക്ക​ണം. ഓരോ പു​രു​ഷ​നും ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന സ്ത്രീ​യു​ടെ ഗന്ധം; ഓരോ സ്ത്രീ​യും ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന പു​രു​ഷ​ന്റെ ഗന്ധം; ഇതു രണ്ടും തു​റ​ന്നു​വി​ട്ടു് ലോ​ക​ത്തെ മു​ഴു​വൻ ജീ​വി​ക​ളേ​യും ഉന്മ​ത്ത​രാ​ക്ക​ണം. ആരു​മി​നി നഷ്ട​ഗ​ന്ധ​ങ്ങ​ളിൽ ഉരു​ക​രു​തു്. എനി​ക്കു് പദ്ധ​തി​കൾ അനേ​ക​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

സൈ​ക്കിൾ തെ​ങ്ങി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടി​ലെ​ത്തി. നന്ദി​നി ഇറ​ങ്ങി. ഞാനും. ആളൊ​ഴി​ഞ്ഞ വീടു്. നോ​ക്കെ​ത്താ ദൂ​ര​ത്തൊ​ന്നും വേ​റാ​രു​മി​ല്ല. തെ​ങ്ങിൻ​തോ​പ്പു് കാ​ടു​ക​യ​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ആള​ന​ക്കം കു​റ​ച്ചു​കാ​ല​മാ​യി ഇല്ല എന്നു് അറി​യി​ക്കു​ന്ന പന്ത​ലി​ച്ച പടർ​പ്പു​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ നന്ദി​നി നട​ന്നു.

ഒരു പന്നി​യെ​ലി മു​ന്നി​ലൂ​ടെ പാ​ഞ്ഞു​പോ​യി. പി​ന്നാ​ലെ പാ​മ്പു​വ​രു​മെ​ന്നു് അവൾ അലറി. ഒറ്റ​ച്ചാ​ട്ട​ത്തി​നു് എന്റെ എളി​യിൽ. നീർ​ക്കോ​ലി മുതൽ ശം​ഖു​വ​ര​യ​നും അണ​ലി​യും വരെ​യു​ള്ള ആറ്റെ​റു​മ്പു​കൾ. തൊ​ട്ടാൽ മരി​ച്ചു​വീ​ഴു​ന്ന വി​ഷ​പ്പാ​മ്പു​കൾ പു​ള​യ്ക്കു​ന്ന കായൽ. ഇതെ​ല്ലാം കട​ന്നു​വ​ന്ന ഞാൻ ചി​രി​ച്ചു. അതോടെ ദൗത്യ നാ​യ​ക​ത്വം നന്ദി​നി​യിൽ നി​ന്നു് എന്നി​ലെ​ത്തി.

അന്നാ​ണു് എനി​ക്കൊ​രു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യ​തു്; നയി​ക്കാ​ന​ല്ലാ​തെ നയി​ക്ക​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി വന്നാൽ ഞാൻ തളർ​ന്നു​പോ​കു​മെ​ന്നു്. വലി​യൊ​രു കമ്പെ​ടു​ത്തു. പള്ള​യു​ടെ തല​പ്പു​കൾ വെ​ട്ടി ഞാൻ മു​മ്പേ നട​ന്നു. അതു​വ​രെ​യു​ള്ള എല്ലാ ധൈ​ര്യ​വും ചോർ​ന്നു് നന്ദി​നി പി​ന്നാ​ലെ. എന്റെ മന​സ്സും കീ​ഴ്മേൽ മറി​ഞ്ഞു. ഞാൻ തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി. ഇതു പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ടാ​നു​ള്ള യാ​ത്ര​യ​ല്ല. നന്ദി​നി​യു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തെ ഇറ​ക്കി​വി​ട്ട​ശേ​ഷം ബാ​ങ്കി​നു് ഇതു വിൽ​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു് ആരും വന്നി​ട്ടി​ല്ല. ബാ​ങ്ക് ജപ്തി ചെയ്ത വീ​ട്ടിൽ കയറാൻ മാ​ത്രം മണ്ട​ന്മാ​ര​ല്ല നാ​ട്ടി​ലെ കള്ള​ന്മാർ. ജപ്തി​യാ​ണു് ലോ​ക​ത്തെ ഏറ്റ​വും വലിയ കൊള്ള. അതു​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ പി​ന്നെ ഒന്നും ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​കി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു തന്നെ നന്ദി​നി​യു​ടെ അച്ഛൻ എന്തൊ​ക്കെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ അതൊ​ക്കെ അവിടെ ഉണ്ടാ​ക​ണം.

ഞങ്ങൾ പൊ​ട്ടി​പ്പോ​ളി​ഞ്ഞ ചെ​റി​യ​ഇ​റ​യ​ത്തു് എത്തി. നന്ദി​നി പറഞ്ഞ ദി​ശ​യിൽ പി​ന്നി​ലെ വി​റ​കു​പു​ര​യി​ലേ​ക്കു നീ​ങ്ങി. അവിടെ ഒരു ചാ​ക്കിൽ കെ​ട്ടി​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന മരാ​മ​ത്തു് സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ​ക്കൊ​പ്പം മട​ക്കിയ ചാ​രു​ക​സേ​ര​യും ഉണ്ടെ​ന്നാ​ണു് നന്ദി​നി​യു​ടെ ഉറ​പ്പു്. അതി​ന്റെ ഒരു​കൈ​പ്പ​ടി​യിൽ കു​ഴി​യു​ണ്ടു്; അതു പാൽ​ക്കു​പ്പി വയ്ക്കാ​നാ​ണു്. രണ്ടാ​മ​ത്തെ പടി​യിൽ കളി​പ്പാ​ട്ട​ങ്ങൾ തൂ​ക്കി​യി​ടാ​വു​ന്ന ക്രാ​സി. ഇതാ​ണു് അട​യാ​ളം. ഞാൻ ചാ​ക്കി​ന്റെ കെ​ട്ട​ഴി​ക്കു​മ്പോൾ നന്ദി​നി ഏറെ മാറി പേ​ടി​യോ​ടെ നി​ന്നു.

അതൊരു വി​ജ​യി​ച്ച ദൗ​ത്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. സ്കൂ​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള ചോ​റു​പാ​ത്ര​ത്തിൽ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ രണ്ടു​പേർ​ക്കും വേ​ണ്ട​ത്ര നൂ​ഡിൽ​സ് തന്നു​വി​ട്ടി​രു​ന്നു. നന്ദി​നി അതു കഴി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞു: എന്റെ വീ​ട്ടിൽ നൂ​ഡിൽ​സൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​ക്കി​യി​ട്ടേ​യി​ല്ല. ഇഡലി, ദോശ, ഉപ്പു​മാ​വു്. മൂ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഗോ​ത​മ്പു​ക​ഞ്ഞി. പു​ട്ടു് ഞങ്ങൾ ഉണ്ടാ​ക്കാ​റേ ഇല്ല, അപ്പ​വും ഇടി​യ​പ്പ​വും തീരെ ഇല്ല. പൊ​റോ​ട്ട കേ​ട്ടി​ട്ടു മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു.

കടം​ക​യ​റി വസ്തു​വെ​ല്ലാം പോ​യാ​ലും മേൽ​ജാ​തി​ക്കാ​രു​ടെ വാ​ട​ക​വീ​ടു​ക​ളിൽ നി​ന്നു ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​ലേ​യും ഭാ​ഷ​യി​ലേ​യും മി​ഥ്യാ​ഭി​മാ​നം പോ​കി​ല്ല എന്നു് സാ​മൂ​ഹിക പാഠം ക്ലാ​സിൽ ജോൺ മാ​ത്യു സർ പറ​ഞ്ഞ​തു് ഓർ​ക്കാ​നു​ള്ള നി​മി​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു അതെ​നി​ക്കു്.

ആ മട​ക്ക​ത്തിൽ അവ​ളു​ടെ മുഖം വി​ടർ​ന്ന താ​മ​ര​പോ​ലെ നി​റം​പ​ര​ത്തി. സ്വ​ന്തം വീ​ടു​പോയ ഒരാൾ ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. സ്വ​ന്തം വസ്തു​വാ​ണു്. കവർ​ന്നാ​ണു് അതെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു്. സ്വ​ന്തം ജീ​വി​തം മോ​ഷ്ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത നന്ദി​നി​യു​ടെ കൂ​ട്ടു​പ്ര​തി​യാ​യ​തിൽ ഞാനും ഉന്മാ​ദം കൊ​ണ്ടു. എന്റെ സൈ​ക്കി​ളാ​യി​രു​ന്നു വണ്ടി​പ്പാ​ടു​കൾ​ക്കു മു​ന്നിൽ. നന്ദി​നി അലസം പി​ന്നിൽ വന്നു. അവ​ളു​ടെ സൈ​ക്കിൾ ചു​മ​ടു​താ​ങ്ങി​യിൽ ആ ചാ​രു​ക​സേ​ര​യു​ണ്ടു്. അതിൽ മഞ്ഞ​യും പച്ച​യും വര​ക​ളു​ള്ള തു​ണി​കൊ​ണ്ടു് ഇരി​പ്പു​സ​ഞ്ചി തു​ന്നാ​നു​ള്ള ഹര​മാ​ണു് ആ മു​ഖ​ത്തു്.

ഋദ്ധി ഞെ​ട്ടി​യു​ണർ​ന്നു.

ബഹ​ള​മാ​ണു്. സുശീല മാ​ത്രം അതിൽ​ചേ​രാ​തെ ഋദ്ധി​യു​ടെ കട്ടി​ലിൽ ചു​രു​ണ്ടു​കി​ട​ന്നു. ആ ക്യാം​പിൽ ഉള്ള ഒരേ​യൊ​രു കട്ടി​ലാ​ണു് ഋദ്ധി​യു​ടേ​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് ഇപ്പോൾ സു​ഖ​മായ കി​ട​പ്പു് ഈ അമ്മ​യ്ക്കും മകൾ​ക്കും മാ​ത്ര​മാ​ണു്. വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു പോ​രു​മ്പോൾ ഋദ്ധി കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന കട്ടി​ലും ആം​ബു​ലൻ​സിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​താ​ണു്. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​വ​രെ​ല്ലാം നി​ര​ത്തി​യി​ട്ട ബെ​ഞ്ചു​ക​ളി​ലും ഡെ​സ്കു​ക​ളി​ലു​മാ​ണു് ഇന്ന​ലെ മുതൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു്. ചാ​ള​ക്കാ​രി കോ​ള​നി​യി​ലെ പലർ​ക്കും അതു​പോ​ലും ആഡം​ബ​ര​മാ​ണു്. ചാണകം മെ​ഴു​കിയ തറ​യി​ലെ കൈ​ത​പ്പാ​യ​യിൽ കി​ട​ന്ന​വർ​ക്കു് ഇതി​ല​പ്പു​റ​മെ​ന്തു്.

സുശീല ചെ​വി​യോർ​ത്തു. ബഹളം ഭക്ഷ​ണ​ത്തെ​ച്ചൊ​ല്ലി​യാ​ണു്. രാ​വി​ലെ സൂ​ചി​ഗോ​ത​മ്പു​കൊ​ണ്ടു് ഉപ്പു​മാ​വാ​ണു്. ക്യാം​പി​ലു​ള്ള​തു് നൂ​റ്റി​മു​പ്പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു പേർ. നാൽ​പ​തു​പേർ കഴി​ച്ച​പ്പോ​ഴേ ഉപ്പു​മാ​വു കഴി​ഞ്ഞു. ദേ​ഹ​ണ്ഡ​ക്കാ​രൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ക്യാം​പി​ലു​ള്ള​വർ തന്നെ സ്കൂ​ളി​ലെ കഞ്ഞി​പ്പാ​ത്ര​ത്തിൽ വഴ​റ്റി​യ​താ​ണു്.

വലിയ പ്ര​ശ്ന​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. സൂചി ഗോ​ത​മ്പു​ണ്ടു്. വീ​ണ്ടും ഉണ്ടാ​ക്ക​ണം. രണ്ടാ​മ​തു് ഉണ്ടാ​ക്കേ​ണ്ടി വന്ന​തി​നു​ള്ള പര​സ്പ​രം കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലു​ക​ളാ​ണു്. വീ​ണ്ടും മു​ള​ക​രി​ഞ്ഞു്, ഉള്ളി​തൊ​ലി​ച്ചു്, ഇഞ്ചി ചു​ര​ണ്ടി, കടു​കു് വെ​ളി​ച്ചെ​ണ്ണ​യിൽ മൂ​പ്പി​ച്ചു്, കറി​വേ​പ്പി​ല​യി​ട്ടു്, ഉള്ളി​യും മു​ള​കും ഇഞ്ചി​യും വഴ​റ്റി, സൂചി ഗോ​ത​മ്പു് പി​ന്നാ​ലെ​യി​ട്ടു്, അടു​ത്ത അടു​പ്പിൽ നി​ന്നു തി​ള​ച്ച വെ​ള്ളം ഗോ​ത​മ്പി​ന്റെ മൂ​ന്നി​ര​ട്ടി കോ​രി​യൊ​ഴി​ച്ചു്, രണ്ടു കൈ നിറയെ ഉപ്പു​മി​ട്ടു് പരന്ന അലു​മി​നി​യം പ്ലേ​റ്റു കൊ​ണ്ടു് അവർ അട​ച്ചു​വ​ച്ചു.

ഇതിനി എത്ര​പേർ​ക്കൊ​ണ്ട​ടാ​വ്വേ എന്നു് അന്ന​മ്മ.

കി​ട്ടാ​ത്ത തൊ​ണ്ണൂ​റു പേ​രു​ടെ​യും പ്ലേ​റ്റു​ക​ളി​ലേ​ക്കു തു​ല്യ​മാ​യി ഇടു​മെ​ന്നു് ഗോ​പാ​ല​ച്ചേ​ട്ടൻ.

ഒരു തരി അങ്ങോ​ടും ഇങ്ങോ​ടും ഇല്ലെ​ന്നു് മെംബർ പൈലി.

രണ്ടാ​മ​തു് വയ്ക്കേ​ണ്ടി വന്നി​ല്ലാ​രു​ന്നേൽ മു​ഷി​ഞ്ഞു് മരി​ച്ചേ​നേ എന്നു് സേ​വ്യർ.

കാ​ലി​ലാ​രോ അടി​ച്ചു. സുശീല ഞെ​ട്ടി കണ്ണു​തു​റ​ന്നു.

ബി​നോ​യി കയ്യി​ലൊ​രു വീ​ശു​പാള പി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒരു കൊ​തു​കി​നെ കൊ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞു് പാ​ള​യിൽ ചോ​ര​പ​റ്റി​യ​തു് കാ​ണി​ച്ചു. സുശീല മു​ണ്ടു് ഒന്നു​കൂ​ടി വലി​ച്ചു് കാൽ​വ​ണ്ണ​വ​രെ മൂടി. പരി​ഭ്ര​മം മാ​റാ​തെ എഴു​നേ​റ്റി​രു​ന്നു. തല കറ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടു്. എന്താ​ണു കാരണം എന്നു മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നി​ല്ല. അങ്ങ​നെ ഇക്കാ​ല​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു പതി​വി​ല്ല.

ബി​നോ​യി ദു​രേ​യ്ക്കു ചൂ​ണ്ടി. ആൻസി എന്നാ​ണു് ഭാ​ര്യ​യു​ടെ പേരു് എന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. അവ​രു​ടെ കല്യാ​ണം ഋദ്ധി കി​ട​പ്പി​ലാ​വു​ന്ന​തി​നു് ആറേഴ് മാസം മുൻ​പാ​യി​രു​ന്നു. ഈ നാ​ട്ടിൽ പത്തു​വർ​ഷ​മാ​യി​ട്ടും ഒരി​ക്കൽ പോലും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. സുശീല നോ​ക്കി. തല കൂ​ടു​തൽ ചു​റ്റു​ന്നു​ണ്ടു്. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കി​ട​ക്കാൻ തോ​ന്നി. ബി​നോ​യി​ക്കു് ഏന​ക്കേ​ടു് മന​സ്സി​ലാ​യി. ഞാ​നി​വി​ടെ തന്നെ​യു​ണ്ടു് എന്നു പറ​ഞ്ഞു് നട​ന്നു​പോ​യി. സുശീല വീ​ണ്ടും കി​ട​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്നു് മേൽ​ക്കൂര മു​ഴു​വൻ കറ​ങ്ങു​ന്നു. കട്ടി​ലി​ന്റെ രണ്ട​റ്റ​ത്തും കൈ​പി​ടി​ച്ചു. കറ​ക്ക​ത്തി​ന്റെ വേഗം കൂ​ടു​ക​യാ​ണു്.

സുശീല സ്കൂൾ കാലം കഴി​ഞ്ഞു് ആദ്യ​മാ​യി ദൈ​വ​ത്തെ വി​ളി​ച്ചു: “എന്റെ ഈശ്വ​ര​ന്മാ​രേ, എനി​ക്കു മുൻ​പു് എന്റെ കൊ​ച്ചി​നെ വി​ളി​ച്ചോ​ണേ…”

കണ്ണ​ട​ച്ചു് ഒരു മി​നി​റ്റു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ലോകം സാ​ധാ​രണ നി​ല​യി​ലാ​യി. വീ​ണ്ടും തു​റ​ക്കാൻ പേ​ടി​യാ​യി. തു​റ​ക്കാ​തെ വയ്യ​ല്ലോ. തു​റ​ന്നു. ലോകം അതി​വേ​ഗം കറ​ങ്ങുക തന്നെ​യാ​ണു്. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കണ്ട​തു മതി​യാ​യി. ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു് ആദ്യ​മാ​ണു്. പതി​നാ​ലു വയ​സ്സു​മു​തൽ നാൽ​പ്പ​ത്തി​നാ​ലു വരെ ഒരി​ട​ത്തും ഇരു​ന്നി​ട്ടി​ല്ല, പി​ന്ന​ല്ലേ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു്. പനി​യും ജല​ദോ​ഷ​വും വന്ന​പ്പോ​ഴൊ​ന്നും കാ​യ​ലീ​പ്പോ​ക്കു് മു​ട​ക്കി​യി​ട്ടു​മി​ല്ല. ഇന്നു് ഈ നി​മി​ഷ​മാ​ണു് ഭയ​മ​റി​യു​ന്ന​തു്. ഞാൻ പോയാൽ എന്റെ മോൾ?

എന്റെ ദൈവമേ, എന്റെ ദൈവമേ… എന്നു് തല കറ​ങ്ങു​മ്പോൾ സുശീല ആർ​ത്തു.

ആറാന കു​ട​യും ആല​വ​ട്ട​വു​മേ​റ്റി നി​ര​ന്നു നി​ന്നു കയറും.

വഴി​തെ​ളി​ച്ചു​വ​ന്ന​പ്പോൾ തെ​ളി​ഞ്ഞ​തു് പടു​കൂ​റ്റൻ കവാടം. വാ​തി​ലി​ന്റെ പല​ക​യു​ടെ കനം തന്നെ പന്ത്ര​ണ്ടു് ഇഞ്ചാ​ണു്. അടി​യി​ലെ നേർ​ത്ത വി​ട​വി​ലൂ​ടെ ഓല​ക​ട​ത്തി​വി​ട്ടു് ചതുര അള​വെ​ടു​ത്തു. ഒരടി കന​മു​ള്ള പലകകൾ പതി​നെ​ട്ടു് ഇഞ്ചു് കന​മു​ള്ള ചതു​ര​ക്ക​ള്ളി​ക​ളിൽ തല്ലി​ക്കൂ​ട്ടി പണിത വാതിൽ. ഈ കോ​ട്ട​യ്ക്കാ​യി പണി​ത​താ​ക​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല; വൻ​ക​ര​യി​ലെ ഏതെ​ങ്കി​ലും കൊ​ട്ടാ​ര​വാ​തിൽ പൊ​ളി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​താ​കാ​മെ​ന്നു് രണ്ടു​വ​ട്ടം തെ​ക്കു​വ​ട​ക്കു നട​ന്നു ചതുര തീർ​പ്പാ​ക്കി. അന്നു പണി​യാൻ നാൽ​പ്പ​തു തേ​ക്കെ​ങ്കി​ലും തീർ​ത്തു​കാ​ണും.

ത്രയ:

“ഓ വാ​തി​ലൊ​ക്കെ ആരെ​ങ്കി​ലും എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​രു​മോ?”.

ചതുര:

“ചെ​ങ്കോ​ട്ട​യു​ടെ വെ​ള്ളി മേ​ലാ​പ്പു് അഴി​ച്ചു​വി​റ്റു് പാ​നി​പ്പ​റ്റ് യു​ദ്ധം നട​ത്തിയ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ണ്ടു്.”

ഏകൻ:

“ചെ​ങ്കോ​ട്ട​യിൽ നി​ന്നു കാ​ണാ​തായ മയൂര സിം​ഹാ​സ​നം ഇനി ഇതി​നു​ള്ളി​ലെ​ങ്ങാ​നും?”

ദശ:

“പട്ട​മ​ഹി​ഷി​യു​ടെ മൂ​ക്കു​ത്തി​യി​ലെ അര​യ്ക്കാൽ പണമിട പൊ​ന്നു​രു​ക്കി ചൂ​തു​ക​ളി​ച്ച തമ്പു​രാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ള്ള​പ്പോ​ഴാ​ണു് മയൂര സിം​ഹാ​സ​നം ചി​ല്ലി​ട്ടു​വ​യ്ക്കു​ന്ന​തു്.”

ത്രയ:

“അതേതു തമ്പു​രാൻ?”

ദശ:

“ഉറ​പ്പാ​യും കാണും, ചു​മ്മാ ചരി​ത്ര​മൊ​ക്കെ​യൊ​ന്നു മറി​ച്ചു് നോ​ക്കു്…”

ത്രയ നിർ​ത്താ​തെ ചി​രി​ച്ചു. ഋദ്ധി​യിൽ പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത മന്ദ​ഹാ​സം വി​ടർ​ന്നു.

തെ​ളി​ഞ്ഞ​ചാ​ഞ്ഞ​പാ​ത​യിൽ പകു​തി​പ്പേ​രും ഒത്തു​പി​ടി​ച്ചു് വലി​യൊ​രു ഉരു​ളൻ​ത​ടി ഉരു​ട്ടി​യെ​ത്തി​ച്ചു. തേ​ച്ചു​മി​നു​ക്കി എണ്ണ​യി​ട്ടു വച്ചി​രു​ന്ന ഉരു​പ്പ​ടി​യാ​ണു്. പല​ക​യാ​ക്കാൻ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു ബാ​ക്കി​വ​ച്ച​താ​കും എന്നാ​ണു് ചതുര കണ്ടെ​ത്തി​യ​തു്. ഇവി​ടെ​വി​ടെ​ങ്കി​ലും പഴയ അറ​ക്ക​വാ​ളും കാ​ണ​ണ​മെ​ന്നും ചതുര ഉറ​പ്പി​ച്ചു. ഋദ്ധി​യാ​ണു് മറ്റൊ​രു സംശയം പറ​ഞ്ഞ​തു്. പത്തു​പ​ന്ത്ര​ണ്ടു​പേർ കവ​ച്ചു​കി​ട​ന്നു് കപ്പ​ലിൽ നി​ന്നു കര​യി​ലേ​ക്കും തി​രി​ച്ചും പോയ കട്ട​മ​ര​വു​മാ​കാം എന്നു്. തടി​യു​ടെ ഇരു​വ​ശ​ത്തു​മാ​യി ഏകനെ പിൻ​തു​ടർ​ന്നു് എഴു​പ​ത്തി​യാ​റു​പേ​രും ഋദ്ധി​യും നി​ന്നു.

ഋദ്ധി:

“ലോ​കം​ക​ണ്ട ഏറ്റ​വും വലിയ, വലിയ വലിയ, പെ​രും​നുണ പിൻ​തു​ടർ​ച്ച​യാ​ണു്.”

ഏകൻ:

“അധ​രോർ​ജ്ജ​മാ​ണ​ല്ലോ എല്ലാ അടി​മ​ക​ളു​ടേ​യും അടി​യാ​ധാ​രം;ചു​മ്മാ തർ​ക്കി​ക്കുക തന്നെ.”

ത്രയ:

“പണി​യെ​ടു​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള മൂ​ത്ത​മു​ത​ലാ​ളി​ത്ത തന്ത്രം.”

വാതിൽ ഇടി​ച്ചു തു​റ​ക്കാ​നു​ള്ള താ​ള​ത്തി​നാ​യി ‘ഐലസാ…’ വിളി ദ്വാ​ദ​ശി​യിൽ നി​ന്നു​യർ​ന്നു. സപ്തമ ‘ഏലേ​ല​യ്യ…’ എന്നു് ഏറ്റു​പി​ടി​ച്ചു. ഐലസാ… ഏലേ​ല​യ്യ…വി​ളി​കൾ ആവർ​ത്തി​ച്ചു് ആ തടി​കൊ​ണ്ടു് അവർ വഞ്ചി​പ്പെ​രും​കോ​ട്ട​വാ​തി​ലിൽ ഇടി​ച്ചു. ആദ്യ മൂ​ന്നു് ഇടി​ക​ളി​ലും മരം ഒരു ചല​ന​വും ഉണ്ടാ​ക്കാ​തെ ഇടി​ച്ചു നി​ന്നു. നാലാം ശ്ര​മ​ത്തിൽ ഇട​ത്തെ വാ​തിൽ​പ്പാ​ളി അടർ​ന്നു വീണു. ആഘാതം ഏൽ​ക്കാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ അന​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ നിന്ന രണ്ടാം പാളി ഒരു നി​മി​ഷ​ത്തി​നു ശേഷം മരം​വീ​ഴും​പോ​ലെ കര​ഞ്ഞു മല​ക്കെ​ത്തു​റ​ന്നു. വഞ്ചി​ക്കോ​ട്ട​വാ​തിൽ കട​ന്നു് പല​ദ​ശാ​ബ്ദ​ങ്ങൾ ഒന്നി​ച്ചു പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു.

പത്തി​ലേ​റെ വഞ്ചി​കൾ നി​ര​ന്നു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ചില പാ​യ്മ​ര​ങ്ങൾ പതി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളെ വെ​ന്നു നെ​ടു​നീ​ള​ത്തിൽ, ചി​ല​തു് നൊ​ത്തു് ഒടി​ഞ്ഞു​തൂ​ങ്ങി. മട​ക്കി​വ​ച്ചി​രു​ന്ന പായകൾ ദ്ര​വി​ച്ചു പൊ​ടി​യാ​യി പാ​റി​ക്കി​ട​ന്നു.

ത്ര​യോ​ദി​ശി:

“പിൻ​തു​ടർ​ച്ച ഒരു നു​ണ​യ​ല്ല, കരു​ത​ലാ​ണു്”

ഋദ്ധി ഒന്നിൽ കൈ​വ​ച്ചു. മരം തു​ള​ഞ്ഞു് കൈ ഉള്ളി​ലേ​ക്കു പോയി. പഴയ ഏതോ പതി​റ്റാ​ണ്ടിൽ പൊ​ഴി​ച്ചി​ട്ടു​പോയ എട്ട​ടി നാ​ഗ​പ​ടം കടൽ​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന കാ​റ്റിൽ പതാ​ക​പോ​ലെ പാറി.

നവ​മി​ക്കു ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി.

മാ​റാ​പ്പിൽ നി​ന്നു് ചതുര വീ​തു​ളി എടു​ത്തു. തടവറ മതിൽ തകർ​ത്തി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ കോ​ണോ​ടു​കോൺ മട​ക്കിയ കോ​റ​ത്തു​ണി​യി​ലെ​ടു​ത്ത​തു് നാലു വീ​തു​ളി, ഒരു കൊ​ത്തു​ളി, ചി​ന്തേ​ര്, കൈവാൾ, കൊ​ട്ടൂ​ടി, പി​ന്നെ മു​ഴ​ക്കോ​ലും. ഇടം​ചെ​വി​യി​ലെ പെൻ​സിൽ മാ​റ്റി ചതുര ബീഡി തി​രു​കി​യ​തു് സമു​ദ്ര​യു​ടെ കപ്പ​ലിൽ കയ​റി​യ​തി​നു പി​ന്നാ​ലെ​യാ​ണു്. കൊ​ട്ടോ​ടി കൊ​ണ്ടു തട്ടി ഉരു​വി​നു ചു​റ്റും ചതുര നട​ന്നു. ഓരോ ചു​വ​ടി​ലും അറ​ക്ക​പ്പു​ര​യിൽ നി​ന്നെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ പൊ​ടി​യു​യർ​ന്നു.

ഏകൻ:

“കാ​റ്റും വെ​ട്ട​വു​മ​ടി​ക്കാ​ത്ത തനി​തേ​ക്കിൻ​കാ​ത​ലും കു​ത്ത​നെ​ടു​ക്കും.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“കാ​റ്റ​ടി​ക്കാ​ത്ത മനു​ഷ്യ​രേ​യും.”

തെ​ളി​ച്ചെ​ടു​ത്ത പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ ഋദ്ധി കട​ലോ​ളം നട​ന്നു. വീ​ട്ടു​കാ​ര​നെ കണ്ട നാ​യ​ക്കു​ട്ടി​യെ​പ്പോ​ലെ തി​ര​വ​ന്നു് കാലിൽ തൊ​ട്ടു​രു​മ്മി​ത്തു​ള്ളി മട​ങ്ങി, ഓട്ടം മു​ഴു​മി​ക്കും മുൻപു തി​രി​കെ​വ​ന്നു് വട്ടം​ചു​റ്റി. പി​ന്നെ​യും അതു് ഓടി​പ്പോ​യി, വന്നു.

സുശീല ഋദ്ധി​യു​ടെ ട്യൂ​ബ് വി​ടു​വി​ച്ചു് മൂ​ത്ര​ബാ​ഗു​മാ​യി പു​റ​ത്തേ​ക്കു നട​ന്നു.

വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ താ​ങ്ങാൻ ഭി​ത്തി​യോ​ടു് ചേർ​ന്നാ​ണു് നട​ന്ന​തു്. ഇപ്പോൾ തല കറ​ങ്ങു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ആകെ മന്ദ​ത​യാ​ണു്. സ്കൂ​ളി​ലെ കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ മൂ​ത്ര​പ്പുര ക്ലോ​സെ​റ്റു​ക​ളും വെ​ള്ള​ക്കു​ഴ​ലു​ക​ളും തൊ​ട്ടി​യും ഇല്ലാ​ത്ത​വ​യാ​ണു്. എന്നി​ട്ടും അതു് കോ​ള​നി​യി​ലെ പല വീ​ടു​ക​ളി​ലു​മു​ള്ള സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളേ​ക്കാൾ മി​ക​ച്ചു നി​ന്നു. ഋദ്ധി​യു​ടെ പിൻ​ത​ല​മുറ ഇരു​ന്നു മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കു​ന്ന പാ​ത്തി​യി​ലേ​ക്കു് ആ ബാഗ് സുശീല മറി​ച്ചു. ഒപ്പം സ്വയം മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ചു. തി​രി​കെ എഴു​നേ​റ്റു നട​ക്കു​മ്പോൾ സുശീല മന​സ്സി​നെ പറ​ഞ്ഞു​റ​പ്പി​ച്ചു: തല​ക​റ​ങ്ങി എന്നു വെ​റു​തെ തോ​ന്നി​യ​താ​ണു്. എനി​ക്കൊ​രു കു​ഴ​പ്പ​വു​മി​ല്ല.

ആ നട​പ്പിൽ ആൻസി അടു​ത്തു​വ​ന്നു.

സുശീല അറി​യു​മോ?

സുശീല:

ആൻസി…

ആൻസി:

നമ്മൾ കണ്ടി​ട്ടേ​യി​ല്ല​ല്ലോ?

സുശീല:

എനി​ക്ക​റി​യാം.

ആൻസി സു​ശീ​ല​യു​ടെ തോളിൽ പി​ടി​ച്ചു. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു ബി​നോ​യി ആദ്യ​മാ​യി തൊ​ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. കണ​ങ്കാ​ലിൽ രോ​മ​ങ്ങൾ എഴു​ന്ന​താ​യി അറി​ഞ്ഞു. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ചു​ണ്ടു​കൾ വി​റ​ച്ചു. ആൻസി പതു​ക്കെ കട്ടി​ലി​ലേ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു കി​ട​ത്തി. ഋദ്ധി​യു​ടെ കാൽ​ച്ചു​വ​ട്ടിൽ സുശീല ചു​രു​ണ്ടു കി​ട​ന്നു. ആൻസി സു​ശീ​ല​യു​ടെ കൺപോള വി​ടർ​ത്തി നോ​ക്കി. നല്ല മഞ്ഞ നിറം. രണ്ട​ര​പ​തി​റ്റാ​ണ്ടാ​യി കാ​യ​ലിൽ കി​ട​ന്നു ദ്ര​വി​ച്ച നഖ​ങ്ങ​ളിൽ പി​ടി​ച്ചു. അതു തൊ​ട്ടാൽ അട​രു​മെ​ന്ന മട്ടിൽ നിൽ​ക്കു​ന്നു. ആൻസി നടുവു നി​വർ​ത്തി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ബി​നോ​യി പി​ന്നി​ലെ​ത്തി.

ഡോ​ക്ട​റെ വി​ളി​ക്ക​ണം.

സുശീല ഋദ്ധി​യു​ടെ കട്ടി​ലി​നു താഴെ വി​റ​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു് ഒന്നു നോ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് ബി​നോ​യി ആൻ​സി​യോ​ടു് പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. പത്തു വർ​ഷ​മാ​യി നഴ്സാ​ണു് ആൻസി. സു​ശീ​ല​യു​ടെ ആ വേ​ച്ചു​ള്ള പോ​ക്കു കണ്ട​പ്പോ​ഴേ താ​ള​പ്പിഴ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.

ദ്വാ​ദ​ശി ഋദ്ധി​യു​ടെ പൊ​ക്കി​ളി​നു മു​ക​ളിൽ വല​തു​ക​യ്യി​ലെ അഞ്ചു വി​ര​ലു​ക​ളും വി​ടർ​ത്തി വച്ചു.

ആ വി​ര​ലു​കൾ​ക്കു മു​ക​ളിൽ ഋദ്ധി​യു​ടെ വല​തു​കൈ. പി​ന്നെ ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ ഇട​തു​കൈ. അതിനു മു​ക​ളിൽ ഋദ്ധി​യു​ടെ ഇട​തു​കൈ.

അക്കു​ത്തി​ക്കു​ത്താ​ന​വ​ര​മ്പ​ത്ത്… നന്ദി​നി കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​യു​ടെ ചു​രു​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ച കൈ​ക​ളി​ലെ വി​ര​ലു​കൾ ഓരോ​ന്നാ​യി വി​ടർ​ത്തി. മു​ക​ളിൽ നന്ദി​നി​യു​ടെ കൈ. അതിനു മു​ക​ളിൽ ഞാൻ. അതിനു മു​ക​ളിൽ ജൂവൽ. പി​ന്നെ ആനി. സുലൈഖ, അഫ്സൽ… അക്കി​ത്തി​ക്കു​ത്തു് ആവേ​ശ​ത്തോ​ടെ പറ​യു​ക​യാ​ണു്. അട്ട​ഹാ​സ​ങ്ങ​ളും ആ വീ​ട്ടിൽ നി​റ​യു​ക​യാ​ണു്. ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഓരോ അലർ​ച്ച​യ്ക്കു​മൊ​പ്പം കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി കാ​ലു​ക​ളും കൈ​ക​ളും അന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തിൽ ചി​വി​ട്ടി കു​തി​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

പെ​ട്ടെ​ന്നു് നന്ദി​നി കൈ പിൻ​വ​ലി​ച്ചു് എഴു​നേ​റ്റു മാറി നി​ന്നു. വഴി​യിൽ​നി​ന്നു് അച്ഛ​ന്റെ സ്കൂ​ട്ടർ കയറി വന്നു. നന്ദി​നി എല്ലാ​വ​രോ​ടും കൈ​കാ​ണി​ച്ചു. പോ​കാ​നാ​ണു് ആ ആഗ്യം. അമ്മ പെ​ട്ടെ​ന്നു വന്നു് കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​യെ തോ​ളി​ലി​ട്ടു് അക​ത്തേ​ക്കു പോയി. ഞങ്ങൾ ഓരോ​രു​ത്ത​രാ​യി പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി. അച്ഛൻ ആരേ​യും നോ​ക്കുക പോലും ചെ​യ്യാ​തെ മു​റി​യി​ലേ​ക്കും. പി​ന്നിൽ വാതിൽ അട​ഞ്ഞു. സൈ​ക്കിൾ എടു​ത്തു് മി​ണ്ടാ​തെ റോ​ഡി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ ജുവൽ: “അച്ഛൻ വന്ന​തു് കാ​ര്യ​മാ​യി, എനി​ക്കു് മു​ള്ളാൻ മു​ട്ടി നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.”

ജൂവൽ നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് സിബ് താ​ഴ്ത്തി. എന്നാൽ പി​ന്നെ ഞാനും മു​ള്ളാ​മെ​ന്നു് ജീൻസ് വലി​ച്ചു് താ​ഴ്ത്തി അവിടെ ഇരു​ന്നു. നന്ദി​നി​യു​ടെ വാ​ട​ക​വീ​ടി​ന്റെ മതി​ലി​നു താ​ഴെ​യു​ള്ള ഓട​യി​ലേ​ക്കാ​ണു് ഞങ്ങൾ മത്സ​രി​ച്ചു മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ച​തു്. ഞങ്ങൾ രണ്ടാ​ളും മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ​തേ ആനി​യും സു​ലൈ​ഖ​യും അഫ്സ​ലും വന്നു് ഒപ്പം കൂടി. സ്വർ​ഗം കി​ട്ടിയ സന്തോ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു. തല​പൊ​ക്കി നോ​ക്കു​മ്പോ​ഴു​ണ്ടു് നന്ദി​നി ജന​ലി​ന്റെ അഴി​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ രണ്ടു വി​ര​ലു​കൾ ഉയർ​ത്തി വി​ക്ട​റി കാ​ണി​ക്കു​ന്നു. അഫ്സ​ലി​നു് ചിരി പൊ​ട്ടി നിൽ​ക്കാൻ വയ്യ.

“എന്തെ​ടാ” എന്നു ജൂവൽ.

“അവ​ളു​ടെ അച്ഛ​നി​തെ​ല്ലാം അപ്പു​റ​ത്തെ ജനൽ വഴി കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടെ​ടാ…” എന്നു് പറ​ഞ്ഞു് അവൻ സിബ് അട​ച്ചു.

പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വഴികൾ എല്ലാം അട​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് ഡോ. സന്തോ​ഷ് കുമാർ പറ​ഞ്ഞു.

പട്ടാ​ള​വ​ണ്ടി​യി​ലാ​ണു് ഡോ​ക്ട​റെ ക്യാം​പി​ലെ​ത്തി​ച്ച​തു്. ഇനി ഒര​റി​യി​പ്പു് ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ ഡോ. സന്തോ​ഷ് കുമാർ ക്യാം​പി​ലു​ണ്ടാ​ക​ണം എന്ന നിർ​ദേ​ശം കൈ​മാ​റി പട്ടാ​ളം പോയി. ഡോ​ക്ടർ വന്ന​തോ​ടെ തി​ക്കും​തി​ര​ക്കു​മാ​യി. ചി​ലർ​ക്കു് ക്യാം​പി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ടു വയ​റ്റിൽ നി​ന്നു പോ​കു​ന്നി​ല്ല. മറ്റു ചി​ലർ​ക്കു് വയ​റി​ള​ക്ക​മാ​ണു്. ചി​ലർ​ക്കു പനി​ക്കു​ന്നു. വേറെ ചി​ലർ​ക്കു് ശരീ​ര​ത്തിൽ ചൊ​റി​ഞ്ഞു തടി​ക്കു​ന്നു. കു​മി​ള​കൾ പൊ​ട്ടു​ന്നു. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് എഴു​നേൽ​ക്കു​ന്ന​തി​ലും നല്ല​തു് അങ്ങ​നെ കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി. മയ​ക്കം വരു​ന്നു​ണ്ടു്.

ഡോ​ക്ട​റു​ടെ കസേ​ര​യ്ക്കു മു​ന്നിൽ വരി നി​ന്ന​വ​രെ മറി​ക​ട​ന്നു് അന്ന​മ്മ ചെ​ന്നു. “നിൽ​ക്കണ കണ്ടാ​ല​റി​യാം ഇവ​രാ​രും ചാവാൻ പോ​കു​വ​ല്ലാ​ന്നു്. പെ​ണ്ണൊ​രു​ത്തി അവിടെ തല​പൊ​ങ്ങാ​തെ കി​ട​ക്കു​മ്പ​ഴാ.”

ഡോ​ക്ട​റു​ടെ കയ്യിൽ പി​ടി​ച്ചു് അന്ന​മ്മ സു​ശീ​ല​യു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കു നട​ന്നു.

നാ​ടി​മി​ടി​പ്പി​നു് വേഗം പോരാ. കൺ​പോ​ള​കൾ ഡോ​ക്ടർ വി​ടർ​ത്തി​യി​ട്ടും സുശീല ഉണർ​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഓരോ ശ്വാ​സ​ത്തി​നൊ​പ്പ​വും മൂളൽ കേൾ​ക്കാം. നേ​ര​ത്തെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടോ എന്നു് സ്റ്റെ​ത​സ്കോ​പ്പ് ചെ​വി​യിൽ തി​രി​കി ഡോ​ക്ടർ. ആൻസി അന്ന​മ്മ​യെ നോ​ക്കി. അന്ന​മ്മ രണ്ടു തോ​ളു​കൾ മു​ക​ളി​ലേ​ക്കാ​ക്കി ഇല്ല എന്നു കാ​ണി​ച്ചു. ഇതു​വ​രെ ഒരു പനി ഗുളിക പോലും കഴി​ച്ച​താ​യി അറി​യി​ല്ലെ​ന്നു് പറ​യ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അന്ന​മ്മ​യ്ക്കു് പേടി തട്ടി ഒച്ച​പൊ​ങ്ങി​യി​ല്ല. കണ്ണു നി​റ​ഞ്ഞു. അങ്ങ​നെ ഉത്ത​രം മു​ട്ടു​ന്ന അനു​ഭ​വം അന്ന​മ്മ​യ്ക്കു് ഇക്കാ​ല​ത്തി​നി​ടെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. സ്വ​ന്തം ചങ്കു് പറി​യു​ന്ന​തു​പോ​ലൊ​രു പെ​ട​പ്പാ​ണി​പ്പോൾ.

പെ​ട്ടെ​ന്നു് അന്ന​മ്മ ഋദ്ധി​യെ നോ​ക്കി. അന്ന​മ്മ​യ്ക്കു് വെ​പ്രാ​ള​മാ​യി. ഡോ​ക്ടർ അവിടെ നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ തന്നെ അടു​പ്പു​കൾ കൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന മൂ​ല​യി​ലേ​ക്കോ​ടി. പാ​ത്ര​ത്തിൽ ബാ​ക്കി​യു​ള്ള ഉപ്പു​മാ​വു് ഒരു തവി എടു​ത്തു. തി​ള​ച്ചു​വ​രു​ന്ന അരി​യു​ടെ വെ​ള്ളം അതി​ലേ​ക്കു മു​ക്കി​യൊ​ഴി​ച്ചു. തവി​കൊ​ണ്ടു് അതു് ഉട​ച്ചു. അരി​ഞ്ഞു​വ​ച്ചി​രു​ന്ന​തു് സവാ​ള​യാ​ണു്. അതു് കൈ​കൊ​ണ്ടു് ഉപ്പു​ചേർ​ത്തു ഞരടി മു​ക​ളിൽ വിതറി. ഒരു സ്പൂ​ണു​മാ​യി ഓടി വന്നു. ഋദ്ധി​യു​ടെ വായിൽ അതു ചെ​രി​ച്ചു തി​രു​കി. ഋദ്ധി കൺ​തു​റ​ന്നു.

അന്ന​മ്മ​ച്ചെ​ട​ത്തി​യെ ഇങ്ങ​നെ കാ​ണു​ന്ന​തു് ആദ്യ​മാ​ണു്. അമ്മ​യ​ല്ലാ​തെ ഒരാൾ എനി​ക്കു കഞ്ഞി തന്നി​ട്ടേ​യി​ല്ല. അന്ന​മ്മ ചേ​ട​ത്തി ശബ്ദം താ​ഴ്ത്തി എന്ന​തു​പോ​ലെ ചോ​ദി​ച്ചു. വെ​പ്രാ​ള​ത്തിൽ ഒച്ച ഉയ​രു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്ത​തു്.

“ചുട്ട മീൻ​വേ​ണോ പി​ള്ളേ…”

ആ ചു​ണ്ടു് അന​ങ്ങി​യ​തു് അങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. ചി​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്. ഞാൻ ചി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അതു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി അറി​ഞ്ഞി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ. സ്കൂ​ളിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി ഇതു​വ​രെ ആ മഞ്ഞ​നി​റ​മു​ള്ള ഉപ്പു​മാ​വു് കഴി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. അമ്മ എന്നു​മി​പ്പോൾ കഞ്ഞി​യാ​ണു് തരാറ്. പല​ഹാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ രുചി അറി​ഞ്ഞി​ട്ടു് എത്ര കാ​ല​മാ​യി. ഈ ചരി​ച്ചു​വ​ച്ച സ്പൂ​ണി​നു് അപ്പു​റ​ത്തു കൂടി ഒഴു​കി​വ​രു​ന്ന​തു് കഞ്ഞി​യ​ല്ല എന്നു് അറി​യാം. അതു് ഉപ്പു​മാ​വാ​ണു്. പക്ഷേ, എനി​ക്കു് അതു വേ​റി​ട്ടു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല. ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​വു​ക​യാ​ണു്, ഇന്ന​ലെ വരെ കഞ്ഞി ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​യ​തു​പോ​ലെ. നാവു തൊ​ടാ​തെ കഴി​ച്ചാൽ ലോ​ക​ത്തു് എല്ലാ ഭക്ഷ​ണ​വും ഒന്നു​ത​ന്നെ​യാ​ണു്. വേ​വി​ച്ചെ​ടു​ത്ത കി​ഴ​ങ്ങും പു​ഴു​ങ്ങി​യെ​ടു​ത്ത മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി​യും തൊ​ണ്ട​വ​ഴി​യി​റ​ങ്ങി കു​ട​ലി​ലെ​ത്തി ഒരേ​ജോ​ലി ചെ​യ്യും. അതിൽ കു​റ​ച്ചു​മാ​ത്രം ഞര​മ്പു​കൾ വലി​ച്ചെ​ടു​ക്കും. ബാ​ക്കി​യെ​ല്ലാം ഒരേ വഴി​യി​ലൂ​ടെ പു​റ​ത്തു​പോ​കും.

ഡോ​ക്ടർ എന്റെ കണ്ണു​കൾ​ക്കു മു​ക​ളി​ലു​ടെ കൈ​പ്പ​ത്തി ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും ചലി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഞാൻ കണ്ണു​മാ​റ്റി​ല്ല എന്ന വാ​ശി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. മു​ക​ളിൽ ഒരു എട്ടു​കാ​ലി വയ​റ്റിൽ മു​ട്ട​ക​ളു​മാ​യി ഉണ്ടു്. അതു​വ​ല​യിൽ തു​ങ്ങി​യാ​ടു​ക​യാ​ണു്. എന്റെ കണ്ണി​നും ആ എട്ടു​കാ​ലി​ക്കും ഇട​യി​ലൂ​ടെ എന്തു തട​സ്സം വന്നാ​ലും ഞാൻ നോ​ട്ടം പിൻ​വ​ലി​ക്കി​ല്ല.

ഡോ​ക്ടർ അന്ന​മ്മ​യോ​ടു പറ​യു​ക​യാ​ണു്. ഇപ്പോൾ ഓർ​മ​ക​ളും ഉണ്ടാ​കാ​നി​ട​യി​ല്ലെ​ന്നു്. കണ്ണു​കൾ പോലും അന​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എന്നാ​ണു് ഡോ​ക്ടർ പറ​ഞ്ഞ​തു്. ഞാൻ കണ്ണു് ചലി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണു് വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു് എന്നു് അപ്പോ​ഴാ​ണു തോ​ന്നി​യ​തു്. ഡോ​ക്ടർ ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ മു​ക​ളിൽ നി​ന്നു് താ​ഴേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​രി​ക​യാ​ണു്. ആ വി​ര​ലി​ന്റെ വല​തു​വ​ശ​ത്തും ഇട​തു​വ​ശ​ത്തും രണ്ടു നി​റ​മാ​ണെ​ന്നു് ഞാ​ന​റി​ഞ്ഞു. ആ വിരൽ മൂ​ക്കി​ന്റെ തു​മ്പു വരെ ഡോ​ക്ടർ എത്തി​ച്ചു.

അന്ന​മ്മ​യോ​ടു് ഡോ​ക്ടർ പറ​ഞ്ഞു. നമ്മൾ പറ​യു​ന്ന​തു ചു​ണ്ട​ന​ങ്ങു​ന്ന​തു കണ്ടു് മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. ഒന്നും ഓർ​മ​യിൽ ഉണ്ടാ​കി​ല്ല. അപ്പ​പ്പോൾ കണ്ടും കേ​ട്ടും തീ​രു​ക​യാ​ണു്. എനി​ക്കി​പ്പോ​ഴാ​ണു് മന​സ്സി​ലാ​യ​തു് ഞാ​നൊ​രു തൽസയമ വാർ​ത്താ ചാ​ന​ലാ​ണെ​ന്നു്. അപ്പോൾ കാ​ണു​ന്ന​തു മാ​ത്രം അറി​യി​ക്കു​ന്ന ഒരാൾ. പഴ​യ​തൊ​ന്നും ഓർ​മി​പ്പി​ക്കാ​ത്ത വരാ​നു​ള്ള​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും ആശ​ങ്ക​യി​ല്ലാ​ത്ത പലശതം ടെ​ലി​വി​ഷൻ ചാ​നൽ​പോ​ലെ ഞാനും.

കൊ​ച്ചു​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണു്. എല്ലാം കാ​ണു​ക​ളും കേൾ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. ആറേഴ് വയ​സ്സു​വ​രെ എന്തു നട​ന്നു​വെ​ന്നു് പി​ന്നെ​യോർ​ത്താൽ കി​ട്ടു​മോ? ചി​രി​ക്കു​ക​യും കര​യു​ക​യും ചെ​യ്യും. പക്ഷേ, അതൊ​ന്നും ഓർ​ത്തു​വ​യ്ക്കി​ല്ല.

അല്ല. എനി​ക്കു് നല്ല ഓർ​മ​യു​ണ്ടു്. നന്ദി​നി വെള്ള മന്മ​ലു​മു​ണ്ടു് ഉടു​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. കറയോ പാടോ ഒന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത തൂ​വെ​ണ്മ​യി​ലാ​ണു്. മു​ഖ​ത്തേ​ക്കു് എന്തൊ​രു പ്ര​കാ​ശ​മാ​ണു് വന്നു​വീ​ഴു​ന്ന​തു്. കാ​ണു​ന്ന​വ​രു​ടെ കണ്ണു​ക​ളെ​ല്ലാം സൂ​ര്യ​നാ​യി അവ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു പ്ര​തി​ഫ​ലി​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

മത്താ​യി​ക്കു ദേ​ഷ്യം വന്നു് ഇരു​പ്പു​റ​യ്ക്കു​ന്നി​ല്ല.

കട​യി​ങ്ങ​നെ അട​ച്ചി​ട്ടു് എത്ര​നാ​ളാ​ണെ​ന്നു വച്ചാ​ണു്. തു​റ​ന്നു വരു​മ്പോ ഗഡു മു​ട​ക്കീ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു സ്റ്റേ​റ്റ് ബാ​ങ്ക് താ​ഴി​ല് മെ​ഴു​കു​രു​ക്കി ഒഴി​ക്കും. പെ​ങ്കൊ​ച്ചി​നെ നഴ്സി​ങ്ങും പഠി​പ്പി​ച്ചു് ലണ്ട​നിൽ വി​ട്ട​തി​ന്റെ ഭാരം എത്ര​കാ​ല​മാ​ണെ​ന്നു വച്ചാ​ണു് ചു​മ​ക്കു​ന്ന​തു്. അത​വി​ടെ ചെ​ന്നു​മ​ട​യ്ക്കാ​തി​രു​ന്നി​ട്ടൊ​ന്നു​മ​ല്ല. യു​ദ്ധം ഇവിടെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല​ല്ലോ. അവടേം ഇതി​ന്റെ പത്തി​ര​ട്ടി​യി​ല്ലേ. സർ​ക്കാ​രു് കാ​ശു​മു​ഴു​വൻ ഏറു​വാ​ണം മേ​ടി​ക്കാൻ ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു് എവി​ടു​ന്നു ശമ്പ​ളം കൊ​ടു​ക്കാൻ.

ബി​നോ​യി​ക്കു കി​ഴ​ക്കൻ മലേല് രണ്ട​ര​യേ​ക്കർ റബ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പത്തു​വർ​ഷം മു​ന്നേ അതു മറി​ച്ചു് കന്നാര നട്ട​താ​ണു്. രണ്ടു​കൊ​ല്ലം മൂ​ന്നു ലക്ഷം വച്ചി​ങ്ങു പോ​ന്നു. ആ കാ​ശു​കൂ​ടി പി​ന്ന​ത്തെ രണ്ടു കൊ​ല്ലം പോയി. ഇപ്പോ പണ്ട​ത്തെ കുരു വീണു പൊ​ട്ടിയ മൂ​ന്നോ നാലോ റബറ് മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു. പി​ന്നെ കു​റ​ച്ചു ചപ്പും. അപ്പ​ന്റെ കാ​ല​ത്താ​ണു് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന തെ​ങ്ങു​കൂ​ടി മറി​ച്ചു് റബറ് നട്ട​തു്. കെ​ട്ടി​യ​തു് സർ​ക്കാ​രു പണി​യു​ള്ള നഴ്സി​നെ ആയ​തു​കൊ​ണ്ടു് ഇതു​വ​രെ പട്ടി​ണി​യ​റി​യാ​ത​ങ്ങു പോയി. ഇനി​യി​പ്പം ശമ്പ​ളം കി​ട്ടു​ന്ന​തൊ​ക്കെ കണ​ക്കാ​ണെ​ന്നു് അവള് പറ​യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എംഎൽഎ മോ​നി​ച്ചൻ ആൻ​സീ​ടെ എളേ​പ്പ​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് താ​മ​സി​ക്കണ ക്യാം​പി​ലെ നഴ്സാ​ക്കി ഉത്ത​ര​വി​ടീ​ച്ചു. അതു മാ​ത്ര​മാ​ണു് ആശ്വ​സി​ക്കാൻ. വൈകി കെ​ട്ടി​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് അവൾ​ക്കു വയ​റ്റി​ലു​ണ്ടാ​കാ​ത്ത​തു കാ​ര്യ​മാ​യി. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ അവ​രെ​യോർ​ത്തു് നര​കി​ച്ചേ​നേ.

സ്റ്റീ​ഫൻ പ്ലം​ബ​റാ​ണു്. യു​ദ്ധം കഴി​ഞ്ഞാ പണി​യോ​ടു പണി​യാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നു സുഹൈൽ. പട്ടാ​ളം പോ​യ​വ​ഴി​ക്കൊ​ക്കെ കു​ഴി​യെ​ടു​ത്തു സർവ പൈ​പ്പും പൊ​ട്ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഇനി എല്ലാം കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കാ​നു​ള്ള പണി പഞ്ചാ​യ​ത്തിൽ നി​ന്നു് സ്റ്റീ​ഫൻ മേ​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കും എന്ന വി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ലാ​ണു് സുഹൈൽ വി​ടാ​തെ ഒപ്പം കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. കു​ഴി​യെ​ടു​ത്തു കൊ​ടു​ക്കാൻ നി​ന്നാൽ ദിവസം ആയി​ര​ത്തി​യൊ​രു​നൂ​റു് ആയി​രു​ന്നു സ്റ്റീ​ഫൻ വാ​ങ്ങി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന തച്ചു്. മാ​സ​ത്തിൽ പതി​ന​ഞ്ചു ദിവസം പണി​ഞ്ഞാൽ പോരേ…: സുഹൈൽ.

കട്ടി​ലി​ന്റെ കാ​ലി​നോ​ടു് ചേർ​ന്നു് ഒരു പട്ടിക കെ​ട്ടി അന്ന​മ്മ​യാ​ണു് സ്റ്റാൻ​ഡ് ആക്കി കൊ​ടു​ത്ത​തു്. ഒന്നും കഴി​ക്കാ​തെ കി​ട​ക്കു​ന്ന സു​ശീ​ല​യു​ടെ കൈ​ക​ളിൽ ആൻസി സൂ​ചി​കു​ത്തി, തു​ള്ളി തു​ള്ളി​യാ​യി ബോ​ട്ടി​ലിൽ നി​ന്നു് ദ്രാ​വ​കം ഇറ്റി. സു​ശീ​ല​യു​ടെ ആ ഉറ​ക്ക​ത്തി​നി​ടെ ഋദ്ധി നാ​ലു​വ​ട്ടം ഉണ​രു​ക​യും ഓരോ തവ​ണ​യും അന്ന​മ്മ​യെ കാ​ണു​ക​യും ചെ​യ്തു. അമ്മ എവിടെ എന്ന ചോ​ദ്യ​മാ​ക​ണം ആ തൊ​ണ്ട​യിൽ കു​രു​ങ്ങി നി​ന്ന​തു്.

സുശീല ഋദ്ധി​യു​ടെ കാൽ​ക്കൽ തന്നെ ചു​രു​ണ്ടു കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ആദ്യ ഐവി ട്രീ​റ്റ്മെ​ന്റ് ഏറ്റു​വാ​ങ്ങി. അന്ന​മ്മ കു​പ്പി​യിൽ പി​ടി​ച്ചു് ഇള​ക്കി നോ​ക്കി. ആൻസി പറ​ഞ്ഞു: അതു് അന​ക്ക​രു​തു്, രക്തം തി​രി​കെ കയറും. ഇതി​നെ​വി​ടെ ചോ​ര​യി​രു​ന്നി​ട്ടാ എന്റെ കൊ​ച്ചേ എന്നു് അന്ന​മ്മ.

ഋദ്ധി​യും ഇക്കാ​ലം മു​ഴു​വൻ ഇങ്ങ​നെ ആയി​രു​ന്നി​രി​ക്കും എന്നു സു​ശീ​ല​യ്ക്കു തോ​ന്നി. ചു​റ്റു​മു​ള്ള​തൊ​ന്നു​മ​റി​യാ​ത്ത ഉറ​ക്കം. എത്ര​നേ​രം കി​ട​ന്നു എന്നു​പോ​ലും മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നി​ല്ല. അന്ന​മ്മ​യാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്: “രാ​വി​ലെ ഒൻ​പ​തി​നു് ഡോ​ക്ടർ വന്ന​പ്പോൾ ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോ രാ​ത്രി എട്ട​ര​യാ​യെ​ടീ കൊ​ച്ചേ​ന്നു്. ബോധം പോയി കി​ട​ക്കു​ന്നോർ​ക്കു് ഓർ​മ​യി​ല്ലാ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​താ​കും ശരി. ആ കൊ​ച്ചും ഒന്നും അറി​യു​ന്നു​ണ്ടാ​കി​ല്ല.”

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു പെ​ട്ടെ​ന്നു മി​ണ്ടാൻ തോ​ന്നി. അന്ന​മ്മ​യെ കൈ​കാ​ണി​ച്ചു വി​ളി​ച്ചു. “ഡോ​ക്ടർ​ക്കു് പൈസ കൊ​ടു​ത്തോ?”

സു​ശീ​ല​യു​ടെ അപ്പോ​ഴ​ത്തെ ആധി അതോർ​ത്താ​യി​രു​ന്നു.

അന്ന​മ്മ ചി​രി​ച്ചു: “ഇല്ല, പെ​ണ്ണു് നാ​ളെ​പ്പോ​യി കാ​യ​ലി​ലി​റ​ങ്ങി കക്ക വാരി വി​റ്റു് കൊ​ടു​ത്താ​മ​തി. അതു​വ​രെ സമ​യ​മു​ണ്ടു്.”

സുശീല മു​ണ്ടി​ന്റെ കോ​ന്താല എളി​യിൽ നി​ന്നു് അഴി​ച്ചു. അതിൽ പ്ലാ​സ്റ്റി​ക്കിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു് അഞ്ഞൂ​റു രൂ​പ​യു​ടെ നാലു നോ​ട്ടു​കൾ. കാ​യ​ലിൽ പോകാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ആദ്യം അങ്ങ​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ച​തു് അൻപതു രൂ​പ​യു​ടെ രണ്ടു നോ​ട്ടു് ആയി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ നൂ​റാ​യി. ഇപ്പോൾ അഞ്ഞൂ​റി​ന്റെ നാ​ലെ​ണ്ണം. ഇത്ര​കാ​ലം പണി​യെ​ടു​ത്തി​ട്ടു് ഇതേ ഉള്ളോ​ടീ നി​ന​ക്കെ​ന്നു് അന്ന​മ്മ. സുശീല അന്ന​മ്മ​യെ അടു​ത്തു​വി​ളി​ച്ചു. കട്ടി​ലി​നു താഴെ വച്ച പെ​ട്ടി തു​റ​ക്കാൻ പറ​ഞ്ഞു. അന്ന​മ്മ: നീ​യൊ​ന്നു പോടീ പെ​ണ്ണേ. ഡോ​ക്ടർ​ക്കു് നി​ന്റെ കാ​ശൊ​ന്നും വേണ്ട. അവ​രൊ​ക്കെ യു​ദ്ധം കഴി​യു​മ്പോ ജീ​വ​നു​ണ്ടാ​കു​മോ​ന്നു പേ​ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യാ​ണു്.

സുശീല പി​ന്നെ​യും നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു. അന്ന​മ്മ ഇരു​മ്പു പെ​ട്ടി തു​റ​ന്നു. അതി​ന​ടി​യിൽ മൂ​ന്നു പ്ലാ​സ്റ്റി​ക് കട​ലാ​സു​ക​ളിൽ മട​ക്കി ഒരു ബാ​ങ്ക് പാസ് ബു​ക്ക്. സ്റ്റേ​റ്റ് ബാ​ങ്കി​ന്റേ​താ​ണു്. അന്ന​മ്മ അതു തു​റ​ന്നു. വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ലേ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു് പാസ് ബു​ക്ക് കണ്ണു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് അടു​പ്പി​ച്ചു. ഇതി​ലെ​ത്ര പൂ​ജ്യാ​ടീ​വ്വേ. സുശീല പറ​ഞ്ഞു: അതു് അവൾ​ക്കു​ള്ള​താ​ണു്.

നീ​യി​പ്പം ചാ​വൂ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചി​ട്ടാ​ണോ എന്നു് അന്ന​മ്മ ചി​രി​ച്ചു.

ഒരു ലക്ഷ​ത്തി പതി​മൂ​വാ​യി​ര​ത്തി പന്ത്ര​ണ്ടു് രൂപ ഇരു​പ​ത്തി​യൊ​ന്നു പൈസ. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് കണ​ക്കു് കാ​ണാ​പാ​ഠ​മാ​ണു്. തൊ​ണ്ണൂ​റാ​യി​രം അക്കൗ​ണ്ടിൽ ഉണ്ടെ​ന്നു് കു​റ​ച്ചു​മാ​സം മുൻ​പു് ബി​നോ​യി​യോ​ടു് പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അന്നു് ബി​നോ​യി ഇന്നു് അന്ന​മ്മ ചി​രി​ച്ച​പോ​ലെ ചി​രി​ച്ചു. നി​ങ്ങൾ രണ്ടി​ലൊ​രാ​ളേ വെ​ന്റി​ലേ​റ്റ​റിൽ കേ​റ്റി​യാൽ ഒരു ദി​വ​സ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള കാ​ശേ​യു​ള്ളൂ അതെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ബി​നോ​യി​യു​ടെ കണ്ടു​പി​ടി​ത്തം. സു​ശീ​ല​യ്ക്കൊ​രു നെ​ഞ്ചു​വീ​ക്കം വന്നാൽ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ല് ഒരു കു​ഴ​ലി​ടാൻ അവരു വാ​ങ്ങി​ക്കും തൊ​ണ്ണൂ​റാ​യി​രം എന്നു കൂടി കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു.

ആയു​സ്സു​മു​ഴു​വ​നു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തു് ഒരു ദി​വ​സ​ത്തെ ആശു​പ​ത്രി​ക്കു പോലും തി​ക​യി​ല്ലെ​ന്നോർ​ത്തു​ള്ള വി​മ്മി​ഷ്ട​മാ​യി പി​ന്നെ. അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ആറു​മാ​സം കൊ​ണ്ടു് ഇരു​പ​തി​നാ​യി​രം കൂ​ട്ടി​വ​ച്ചു് ബാ​ങ്കിൽ ഇത്ര​യും ആക്കി​യ​തു്.

ആശു​പ​ത്രി​യിൽ കൊ​ടു​ത്തു​തീർ​ക്കാ​നാ​ണോ പെ​ണ്ണേ നി​യി​ക്കാ​ല​മൊ​ക്കെ പണി​ത​തു്?

അന്ന​മ്മ പറ​യു​ന്ന​തു കേ​ട്ടാ​ണു് ആൻ​സി​യും ബി​നോ​യി​യും വന്ന​തു്.

“പാ​ങ്ങി​ല്ലാ​ത്തോ​നു് വി​ങ്ങ​ലു​വ​ന്നാൽ മു​റി​വിൽ പു​ഴു​വ​രി​ക്ക​ത്തേ​യു​ള്ളു”: ബി​നോ​യി.

സു​ശീ​ല​യു​ടെ നാഡി പി​ടി​ക്കു​മ്പോൾ ആൻ​സി​യു​ടെ കണ്ണിൽ ബി​നോ​യി ഒരാ​ന്തൽ കണ്ടു.

ദ്വീ​പിൽ പത്തോ പതി​നൊ​ന്നോ തവണ സൂ​ര്യൻ വന്നു​പോ​യി​ക്കാ​ണും.

ഘടി​കാ​ര​ങ്ങ​ളും ദി​ന​സൂ​ചി​ക​ക​ളും ഇല്ലാ​താ​യ​തോ​ടെ കഴി​ഞ്ഞു​പോയ പക​ലി​ന്റെ​യും രാ​ത്രി​യു​ടേ​യും എണ്ണം എത്ര ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടും നവ​മി​ക്കു തൃ​പ്തി​യാ​കും​വി​ധം കി​ട്ടി​യി​ല്ല. ഇപ്പോൾ വഞ്ചി​ക്കോ​ട്ട​യ്ക്കു​ള്ളിൽ ആറു നൗകകൾ മാ​ത്ര​മാ​ണു് ശേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തു്. കുറെ മര​പ്പാ​ളി​കൾ ചു​റ്റും ചി​ത​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു. കൂ​ട്ട​ത്തി​ലെ മോശം വഞ്ചി​കൾ പൊ​ളി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് ചതുര ഉരു​പ്പ​ടി​ക​ളാ​ക്കി കേ​ടു​കു​റ​ഞ്ഞ​വ​യു​ടെ ഓട്ട​കൾ അട​ച്ചു. ചില പടികൾ അപ്പാ​ടെ മാ​റ്റേ​ണ്ടി വന്നു. ആറു​പാ​യ്മ​ര​ങ്ങൾ ഏച്ചു​കെ​ട്ടി എടു​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഋദ്ധി നൗ​ക​യിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന പായകൾ അപ്പോ​ഴേ​ക്കും ദ്വാ​ദ​ശി​യും കൂ​ട്ട​രും കോ​ട്ട​യി​ലെ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു. ചാഞ്ഞ പാത നീളെ ഉരുളൻ തടികൾ പാകി അവർ അടു​ത്ത പു​ല​രി​ക്കാ​യി കാ​ത്തു.

ഏകൻ ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി:

“ഏതു നര​ക​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഇപ്പോ അറി​ഞ്ഞേ പറ്റൂ.”

ത്രയ:

“അറ​ക്കാൻ കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന ഉരു​വി​ന്റെ പോലും കണ്ണു​കെ​ട്ടാ​റി​ല്ല.”

പഞ്ചമ:

“രാ​ജാ​വു മാ​ത്ര​മ​റി​ഞ്ഞു നട​ത്തു​ന്ന യു​ദ്ധ​മൊ​ക്കെ പണ്ടു്.”

ദശ:

“ഇതു് ഒറ്റ​യ്ക്കൊ​റ്റ​യ്ക്കൊ​രു രാ​ജ്യ​മായ മനു​ഷേ​ന്മാ​രു​ടെ കാ​ല​മാ​ണു്.”

അഷ്ട​മി:

“നു​ണ​കൊ​ണ്ടു് നാടു ഭരി​ച്ചോ​ന്മാ​രൊ​ക്കെ തീർ​ന്ന​പ്പോൾ പെ​രും​നു​ണ​കൊ​ണ്ടൊ​രാൾ കപ്പ​ലി​റ​ക്കാൻ പോണൂ.”

ഋദ്ധി:

“ഇനി ഓല​പ്പു​ട​വ​ന്മാ​രു​ടെ സമ​യ​മാ​ണു്. കണ്ണ​ട​ച്ചു തു​റ​ക്കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കു നാലു കപ്പൽ​പ്പാ​ടു് കട​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ കാലം. അതാ​ണു് സെ​യിൽ​ഫി​ഷ് അൾ​ട്രാ മോ​ഡേ​ണി​സം. താ​ന്തോ​ന്നി​ത്ത​ര​ത്തി​ന്റെ വസ​ന്തം. ഓരോ ഓല​പ്പു​ട​വ​നും ഒറ്റ​യ്ക്കാ​ണു്. അങ്ങ​നെ തോ​ന്നും. പക്ഷേ​യ​തു്, ഒറ്റ​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​മാ​യി​രി​ക്കും. എഴു​പ​തു്, എൺപതു ഓല​പ്പു​ട​വ​ന്മാ​രു​ടെ കൂ​ട്ടം. ആരും നേ​താ​വ​ല്ല, അല്ലെ​ങ്കിൽ എല്ലാ​വ​രും ഊരു​മൂ​പ്പ​രാ​ണു്. ഇര​പി​ടി​യ​ന്മാർ വരും. അപ്പോൾ ഓല​പ്പു​ട​വ​ന്മാർ കൂ​ട്ട​മാ​യി മു​ന​കൂർ​പ്പി​ച്ചെ​ത്തും. ആക്ര​മ​ണ​മ​ല്ലേ, ചി​ല​പ്പോൾ ഇങ്ങോ​ട്ടും മു​റി​വേൽ​ക്കു​മാ​യി​രി​ക്കും. ചോ​ര​യൊ​ലി​ക്കു​ന്ന​വർ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ പി​ന്നി​ലാ​കും. അവരെ സ്രാ​വു​കൾ കൊ​ണ്ടു​പോ​കും. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​വർ പി​ന്നെ​യും കു​തി​ക്കും. ചിലർ കൂ​ട്ടം മാറും. മറ്റു​ചി​ലർ വന്നു​ചേ​രും. അതൊ​ക്കെ അവ​ര​വ​രു​ടെ ഇഷ്ടം. ആരു വന്നാ​ലും പോ​യാ​ലും നിൽ​ക്കു​ന്ന കൂ​ട്ട​ത്തിൽ നമ്മൾ സ്വ​ന്തം ലോ​ക​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്കും.”

ഋദ്ധി സ്വരം കന​പ്പി​ച്ചു: “മഹാ​സാ​ഗ​ര​ത്തി​ലെ ഏറ്റ​വും വേ​ഗ​മു​ള്ള ഓല​പ്പു​ട​വ​ന്മാ​രാ​ണു് ഇനി നാം. അഴി​ച്ചു​വി​ടു​ക​യാ​ണു് നമ്മ​ളെ. ഇനി വല​ക്കാർ​ക്കാ​യി പെ​റ്റു​പെ​രു​കു​ന്ന ചാ​ക​ര​ക​ളി​ല്ല, ആർ​ക്കും പി​ടി​കൊ​ടു​ക്കാ​ത്ത ജീ​വി​ത​മ​ഹാ​ചാ​രു​ത​യാ​ണു്. ഓ… എന്തൊ​രു പോ​ക്കാ​യി​രി​ക്കും. മന​സ്സു പോ​കു​ന്നി​ട​ത്തെ​ല്ലാം നമ്മു​ടെ ശരീ​ര​വും പറ​ന്നെ​ത്തും. മു​ന്നിൽ മഹാ വി​സ്മ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പെ​രും​പാ​രാ​വാ​ര​മാ​ണു്. നമ്മ​ളി​നി വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​ല്ല, ഇര​ക​ള​ല്ല; വേ​ഗ​ത്തി​ന്റെ വി​രു​ന്നു​കാ​രാ​ണു്. അവനവൻ തു​രു​ത്തു​ക​ളിൽ നാളെ കാ​റ്റു​പി​ടി​ക്കും. നമ്മു​ടെ ലോകം കീ​ഴ്മേൽ മറി​യു​ക​യാ​ണു്. ഉണർ​ന്നെ​ഴു​നേൽ​ക്ക​യ​ല്ലോ നാം, നീ​ല​പ്പാ​യ​കൾ വി​രി​ച്ചു്.”

ആരും ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല.

ഏകൻ ത്ര​യ​യു​ടെ ചെ​വി​യിൽ:

“നുണയർ ഭാ​ഷ​മാ​റ്റി നമ്മ​ളെ വേ​ഷം​കെ​ട്ടി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.”

ത്രയ:

“എന്നാ​ലും നമു​ക്കൊ​രു ത്വ​ര​യു​ണ്ടാ​കു​ന്നു​ണ്ടു്.”

ഏകൻ:

“ആഗ്ര​ഹി​ക്കാ​നൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ വാ​ക്ച​തു​ര​ന്മാർ​ക്കു് എവി​ടെ​യും കൊ​ണ്ടു​പോ​കാം.”

ത്രയ:

“പക്ഷേ, ഈ കരയിൽ നമ്മ​ളെ മോ​ഹി​പ്പി​ക്കാൻ ഇനി ഒന്നും ബാ​ക്കി​യി​ല്ല.”

ഏകൻ:

“പോ​യൊ​ടു​ങ്ങുക തന്നെ.”

ത്രയ:

“നി​ന്നാ​ലും ഒടു​ങ്ങും.”

പെ​രു​മഴ. ശം​ഖു​വ​ര​യൻ തു​രു​ത്തി​ലേ​ക്കു കി​ഴ​ക്കൻ കാ​റ്റു് കു​ത്തി​യ​ടി​ച്ചു കയറി. വേ​രു​കൊ​ണ്ടു നാലു ചു​മ​രു​കൾ മൂ​ടി​നി​ന്ന പേരാൽ വട്ടം മറി​ഞ്ഞു. നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ വം​ശ​വൃ​ക്ഷം വീ​ണു​കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ വഞ്ചി​ക്കോ​ട്ട​യിൽ ദ്വാ​ദ​ശി ഋദ്ധി​യോ​ടു് ഒന്നു​കൂ​ടി പറ്റി​ച്ചേർ​ന്നു. നാ​ലു​കാ​ലു​കൾ പേ​രാ​ലി​ന്റെ വേ​രു​കൾ പോലെ പി​ണ​ഞ്ഞു​ചു​റ്റി. കൈകൾ പത്തി​വി​രി​ച്ചാ​ടി. രസനകൾ അർ​മാ​ദി​ച്ചു തു​ഴ​ഞ്ഞു. കട​ന്നു​പോ​കാൻ ഇടി​യി​ലൊ​രു വി​ട​വു​കി​ട്ടാ​തെ വഴി​തെ​റ്റി​വ​ന്ന കാ​റ്റിൻ​ചീ​ളൊ​ന്നു് പി​ണ​ങ്ങി​മാ​റി​പ്പോ​യി. വന്ന ഒരു മി​ന്നൽ മഹാ​ഊർ​ജ​പ്ര​വാ​ഹ​ത്തിൽ നി​ഷ്പ്ര​ഭ​മാ​യി നി​ന്നു. അതിനെ ഇരു​ട്ടു വി​ഴു​ങ്ങി. പതി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി നീ​ര​ണി​യാ​ത്ത നൗക ഇള​കി​യാ​ടി.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“എന്തി​നാ​ണു് ഋദ്ധി നമ്മൾ ഓല​പ്പു​ട​വ​ന്മാ​രാ​കു​ന്ന​തു്.”

ഋദ്ധി:

“ഭൂ​മി​യിൽ നട്ടെ​ല്ലു​മാ​യി പി​റ​ന്ന ആദ്യ​ജീ​വി മീ​നാ​ണു്.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“നട്ടെ​ല്ലി​ല്ലാ​ത്ത കടൽ​പാ​മ്പു​കൾ വന്നു് ഓല​പ്പു​ട​വ​നേ​യും വി​ഴു​ങ്ങാ​റു​ണ്ടു്.”

ഋദ്ധി:

“നട്ടെ​ല്ലു് ഇല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ വെ​ണ്ണ​യിൽ തേ​നെ​ന്ന​പോൽ നി​ന്നിൽ ഞാൻ…”

കണ്ണു​തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ സുശീല കാ​ണു​ന്ന​തു മേൽ​ക്കൂ​ര​യാ​ണു്. അതു് ഓടു​ക​യാ​ണു്. ചലി​ക്കു​ന്ന മേൽ​ക്കൂര ഇതിനു മു​മ്പു് ദുഃ​സ്വ​പ്ന​ത്തിൽ പോലും വന്നി​ട്ടി​ല്ല. എന്തൊ​രു പോ​ക്കാ​ണി​തു്. പതിയെ ചില ശബ്ദ​ങ്ങൾ കേ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങി.

ആരോ പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്:

“കണ്ട കാ​യ​ലി​ലൊ​ക്കെ കി​ട​ന്നു് എലി​പ്പ​നി പി​ടി​പ്പി​ച്ചു വന്നി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്.”

മറ്റൊ​രാൾ:

“യു​ദ്ധം പോ​രാ​ത്ത​തി​നാ​ണു് എലി​മ​ട​യിൽ കേറി പനി​യും മേ​ടി​ച്ചു വരു​ന്ന​തു്.”

ആദ്യ​ത്തെ ശബ്ദ​മാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു:

“ആ ചാ​ള​ക്കാ​രി കോ​ള​നീ​ലെ​യാ​ണു്.”

രണ്ടാ​മ​ത്തെ ശബ്ദം:

“പട്ടാ​ള​ത്തി​നു പൗ​ര​സ്നേ​ഹ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു് ഇവി​ടെ​യെ​ത്തി.”

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി ഇതൊരു സഞ്ച​രി​ക്കു​ന്ന കട്ടി​ലാ​ണെ​ന്നു്. ചക്ര​ക്ക​ട്ടി​ലി​ലെ ആദ്യ കി​ട​പ്പാ​ണു്. ഋദ്ധി​യു​ടെ കട്ടി​ലിൽ നി​ന്നു് ഏതോ ആശു​പ​ത്രി​യിൽ എത്തി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

ഇതു​വ​രെ കാ​ണാ​ത്ത മേൽ​ക്കൂ​ര​യാ​ണു്. അറി​യാ​ത്ത ആളു​ക​ളാ​ണു്. ഞാൻ ഇപ്പോൾ ഋദ്ധി​യെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണു്. അതെ ഇതു ഋദ്ധി​യാ​ണു്. അപ്പോൾ സുശീല എവി​ടെ​യാ​ണു്?

ഒരു സ്ത്രീ ശബ്ദം:

“സുശീല, നാൽ​പ്പ​ത്തി​നാ​ലു്”. സുശീല സ്വ​ന്തം​പേ​രു് ഉറ​പ്പി​ച്ചു. മയ​ങ്ങി.

അന്ന​മ്മ അന്നു് ഋദ്ധി​ക്കാ​യി മറ്റൊ​ന്നാ​ണു് ഉണ്ടാ​ക്കി​യ​തു്.

ക്യാം​പിൽ ഇഡിലി വല്ലം നി​റ​ച്ചി​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഒരേ​സ​മ​യം അറു​പ​തെ​ണ്ണം ഉണ്ടാ​ക്കാ​വു​ന്ന തട്ടിൽ പത്തു​വ​ട്ടം കൊ​ണ്ടു് അറു​നൂ​റെ​ണ്ണം. ഇന്നൊ​റ്റ​യാ​ളും പരാതി പറ​യ​രു​തെ​ന്നു​ള്ള മത്താ​യീ​ടെ വി​ളം​ബ​ര​വും ഉണ്ടാ​യി.

അന്ന​മ്മ ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ മത്താ​യി വല്യ​വാ​യി​ലു​ള്ള പറ​ച്ചി​ലൊ​ക്കെ നിർ​ത്തും. പതു​ക്കെ പറയും: തൂ​ക്കു​പാ​ത്രം കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നാൽ പാൽ തരാം. ചോ​റു​പാ​ത്രം തന്നാൽ മീൻ​ക​റി തരാം. അന്ന​മ്മ തൂ​ക്കു​പാ​ത്രം കൊ​ടു​ത്തു. തി​ള​ച്ച പാൽ തന്നെ മത്താ​യി ഒഴി​ച്ചു. ഇന്ന​ലെ ബി​നോ​യി കൊ​ണ്ടു​വ​ച്ച ബൺ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സു​ശീ​ല​യ്ക്കു വേ​ണ്ടി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​താ​ണു്. അതു് ഒരു കഷണം പോലും തൊ​ട്ടി​ല്ല. ബണ്ണു് പൊ​ട്ടി​ച്ചി​ട്ട​തി​ലേ​ക്കു ചൂ​ടു​പാ​ലൊ​ഴി​ച്ചു് ഏല​യ്ക്ക​യും പഞ്ച​സാ​ര​യും ഇട്ടി​ള​ക്കി അന്ന​മ്മ ഋദ്ധി​ക്കു പകർ​ന്നു. തന്റെ കു​ടൽ​മാ​ല​കൾ പു​തി​യൊ​രു അതി​ഥി​യെ ഏറ്റു​വാ​ങ്ങു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് ഋദ്ധി​ക്ക​റി​യാം. ഏല​യ്ക്ക ഇട്ട പാ​ലാ​ണു് എന്നു് അന്ന​മ്മ പറ​യു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. ആ ചു​ണ്ടു​കൾ അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് അന​ങ്ങു​ന്ന​തു്.

കാ​ഞ്ഞി​ര​ക്കു​രു ചാ​ലി​ച്ചാ​ലും എന്റെ തൊ​ണ്ട​വ​ഴി പോ​കു​മെ​ന്റെ ചേ​ട്ട​ത്തീ എന്നു് എങ്ങ​നെ​യാ​ണു് അറി​യി​ക്കുക. അതു​കേ​ട്ടാൽ അമ്മ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ പതു​ക്കെ മു​ഖ​ത്തൊ​രു മ്ലാ​നത പര​ക്കും. അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി ചാ​ടി​ത്തു​ള്ളും: കൊ​ച്ചി​നു് ഒത​ള​ങ്ങ തരാ​നാ​ണെ​ങ്കി എന്നേ നി​ന്നെ സെ​മി​ത്തേ​രീ​ലെ​ത്തി​ച്ചേ​നേ എന്നാ​യി​രി​ക്കും അതു്.

ഈ ജീ​വി​തം നി​ല​നിർ​ത്തി​യി​ട്ടു് ഇവർ​ക്കെ​ന്തു​കി​ട്ടാ​നാ​ണു് എന്നു് എനി​ക്കു് ഇപ്പോൾ തോ​ന്നാ​റി​ല്ല. ഞാ​നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അമ്മ പണ്ടേ ഒന്നും ചെ​യ്യാ​നി​ല്ലാ​തെ മണ്ണ​ടി​ഞ്ഞേ​നെ. വേ​റാ​രാ​ണു് ഇങ്ങ​നെ ലോകം കാ​ണാ​നു​ള്ള​തു്. എനി​ക്കു മാ​ത്ര​മേ അതിനു സമ​യ​മു​ള്ളൂ. ഞാ​നി​പ്പ​റ​യു​ന്ന​തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം മന​സി​ലാ​ക്കാൻ പോലും നേ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​ണു് ബാ​ക്കി.

അതു​കൊ​ണ്ടു് ഈ ലോ​ക​ത്തു് ഞാ​നു​ണ്ടാ​യേ പറ്റൂ. കണ്ണ​ട​യ്ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അപ്പോ​ഴാ​ണു് ആൻ​സി​യു​ടെ മു​ഖ​വ​ട്ടം മു​ക​ളിൽ വന്ന​തു്.

ആൻസി ഒന്നു​കൂ​ടി കു​നി​ഞ്ഞു. വി​റ​കു​കൊ​ള്ളി പോലായ എന്റെ കൈ പി​ടി​ച്ചു​യർ​ത്തു​ക​യാ​ണു്. അസ്തി​കൂ​ട​ത്തെ ആരെ​ങ്കി​ലും ഉമ്മ വയ്ക്കു​മോ? എന്റെ തല​മു​റ​യാ​ണു്. ഏറി​യാൽ എട്ടോ ഒൻപതോ വയ​സ്സു കൂ​ടു​തൽ കാ​ണു​മാ​യി​രി​ക്കും. അവർ ഒരു കു​ഞ്ഞി​നെ എന്ന​തു​പോ​ലെ എന്റെ വി​ര​ലു​ക​ളിൽ ഉമ്മ വയ്ക്കു​ന്നു.

ഒരു​പാ​ടു കാ​ല​മാ​യി ഞാ​നെ​ന്റെ ജീ​വൻ​പോയ കൈ കണ്ടി​ട്ടു്. അതിൽ ഞാൻ പച്ച​കു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ഡി​ഗ്രി​ക്കു ചേർ​ന്ന സമ​യ​ത്തു്. ‘സാഗര സഞ്ചാ​രി നീ’ എന്നു മല​യാ​ള​ത്തിൽ. അസമിൽ നി​ന്നു​ള്ള പച്ച​കു​ത്തു​കാ​രൻ കുറെ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടാ​ണു് ആ മല​യാ​ളം വാ​ക്കു​കൾ പറ​ഞ്ഞ​തു്. അയാൾ ‘ഞ്ച’യിൽ വഴി​തെ​റ്റി​പ്പോ​കു​മോ എന്ന പേടി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഇപ്പോൾ ആ പച്ച മഷി എങ്ങ​നെ​യാ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. തൊലി ചു​ളു​ങ്ങി, ഞര​മ്പു​കൾ ഇല്ലാ​താ​യി, അസ്ഥി​കൾ ദ്ര​വി​ച്ച കയ്യിൽ അതു ഭാ​ഷ​മാ​റി കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും.

‘ശയ്യാ​തല സഞ്ചാ​രി നീ’ എന്നു് ഇന്നാ​ണെ​ങ്കിൽ എഴു​തി​വ​യ്ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എനി​ക്കി​പ്പോൾ ഒരു പാടു കവിത തോ​ന്നാ​റു​ണ്ടു്.

ആ മഷി​യെ​ഴു​ത്തു് അവിടെ ഉണ്ടോ എന്നു് ഒന്നു നോ​ക്കൂ എന്നു് ആൻ​സി​യോ​ടു് പറ​യ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടു്. ആൻസി കു​നി​ഞ്ഞു് എന്റെ നെ​റു​ക​യിൽ ചു​ണ്ടു​കൾ മു​ട്ടി​ച്ചു. കപ്യാ​രു​ചേ​ട്ട​ന്റെ കൺ​കോ​ണിൽ ഒരു​തു​ള്ളി ഉരു​ണ്ടു​കൂ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. കപ്യാർ​ക്കു വിഷമം വര​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഇതു സുശീല ആകി​ല്ലേ? അപ്പോൾ ഋദ്ധി​യെ​വി​ടെ.

ഋദ്ധീ എന്നു് ഞാൻ അലറി വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു് നി​ങ്ങൾ കേൾ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ?

“ഋദ്ധി, ഋദ്ധീ” എന്നാ​ണു് ഞാൻ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു്…

സുശീല വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു് ആരും അറി​യു​ന്നി​ല്ലേ…

ആൻ​സി​യും ബി​നോ​യി​യും അന്ന​മ്മ​യും പെ​ട്ടെ​ന്നു വി​ള​ക്കു് അണ​ച്ചു എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. ഇരു​ട്ടാ​യി.

“മനു​ഷ്യ​രു് ഒരു വീ​ടു​കെ​ട്ടാ​ന​ല്ലേ ആയു​സ്സു പകു​തി​യും കള​യു​ന്ന​തു്”: ദ്വാ​ദ​ശി.

“അപ്പ​ന്റെ ആ വീടു കി​ട്ടാ​നാ​യി തമ്മിൽ തല്ലി മക്ക​ളും അവ​രു​ടെ ആയു​സ്സു കളയും”: ത്രയ.

ഋദ്ധി:

“അപ്പ​നു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന വീടു് മക്കൾ​ക്കു് എന്ന​താ​ണു നീ​തി​യെ​ങ്കിൽ അപ്പ​നു​ള്ള വൈ​ഭ​വ​മൊ​ക്കെ മക്കൾ​ക്കും ഉണ്ടാ​ക​ണം.”

ആദ്യ​ത്തെ നൗക തള്ളി ഇറ​ക്കാൻ പാ​ക​ത്തി​നു് അവർ കോ​ട്ട​വാ​തി​ലോ​ളം എത്തി​ച്ചു. വൈകും വരെ കാ​ക്കാ​മെ​ന്നു തീ​ര​ത്തു പോയി വന്ന ഏക​നാ​ണു പറ​ഞ്ഞ​തു്. കട​ലി​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഇപ്പോൾ ഉരു​ട്ടി​യാൽ തീ​ര​മ​ണ​ലിൽ ഉറ​ച്ചു​പോ​കും. കടൽ കയറി വരു​ന്ന വാവു് അടു​ത്തു​വെ​ന്നു് ചതു​ര​യാ​ണു് ഗണി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞ​തു്. കടലിൽ വച്ച​റി​ഞ്ഞ അമാ​വാ​സി​യിൽ നി​ന്നു് ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളെ​ണ്ണി​യാ​ണു് ചതുര ആ കണ​ക്കി​ലെ​ത്തി​യ​തു്. ചതുര അന്നു മു​ഴു​വൻ കൊ​ട്ടൂ​ടി​കൊ​ണ്ടു് അടി​ച്ചും ഉളി​പ്പി​ടി​കൊ​ണ്ടു മു​ട്ടി​യും നൗ​ക​ക​ളു​ടെ ബലം അള​ന്നു​കൊ​ണ്ടേ ഇരു​ന്നു.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“ചതു​ര​യു​ടെ അച്ഛൻ ആശാ​രി​യാ​രു​ന്നോ?”

ഋദ്ധി:

“ആശാ​രി​ക്കു പി​ന്തു​ടർ​ന്നു കി​ട്ടു​ന്ന​തു് മു​ഴ​ക്കോ​ലും ഉളി​യും കൊ​ട്ടൂ​ടി​യു​മാ​ണു്. അല്ലാ​തെ പണി​വ​ഴ​ക്ക​മ​ല്ല. അതു പണി​ഞ്ഞു പഠി​ക്കു​ന്ന ആർ​ക്കും കി​ട്ടും. കൽ​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​നു കി​ട്ടു​ന്ന​തു കൂ​ട​വും തൂ​ക്കു​ക​ട്ട​യും കൊ​ല​ശേ​ഖ​രും. അമ്പ​ട്ട​നു് ചീർ​പ്പും കത്രി​ക​യും. കൊ​ല്ല​നു് ആലയും കരി​യും. മൂ​ശാ​രി​ക്കു് അച്ചു്. തട്ടാ​നു് തു​ലാ​സ്.”

ത്രയ:

“ചി​ലർ​ക്കു് പൂ​ണൂ​ലും കി​ണ്ടി​യും.”

ഏകൻ:

“പണി സാ​ധ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്നേ​നി​ട​യ്ക്കാ​ണോ കി​ണ്ടി​വാ​ലു കൊ​ണ്ടോ​ന്നു കു​ത്തി​ക്കേ​റ്റു​ന്ന​തു്.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“പണി പഠി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ അപ്പ​ന്റെ കൂ​ടെ​യി​രി​ക്ക​ണം. അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് പി​ച്ച​ന​ട​ന്നു തു​ട​ങ്ങു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ആശാ​രി​ക്കു് ചി​ന്തേ​രു് വഴ​ക്കം ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​തു്…”

ഏകൻ:

“അപ്പ​നു തൂ​ക്കു​ക​ട്ട​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടാ​ണോ ബം​ഗാ​ളീ​ന്നും ആസാ​മി​ന്നും ബി​ഹാ​റീ​ന്നും പി​ള്ളേ​രു് വന്നു് നല്ല അസലു കെ​ട്ടി​ട​വും പാ​ല​വും കെ​ട്ടീ​ട്ടു പോ​യ​തു്.”

ഋദ്ധി:

“പിൻ​തു​ടർ​ച്ച സത്യ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ വി​ശ്വ​വി​ശ്വേ​ാ​ത്തര മഹാ​ക​വി ഷേ​ക്സ്പി​യ​റു​ടെ മക്കൾ മൂ​ന്നും മഹാ എഴു​ത്തു​കാ​രാ​ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു.”

ദശ:

“മക്ക​ളാ​യി​ട്ടും കാ​ര്യ​മി​ല്ല. മൂ​ത്ത​വ​നാ​ക​ണം.”

അഷ്ട​മ​നൊ​രു പാ​ട്ടു​മൂ​ളാ​നു​ള്ള മൂ​പ്പു കേറി.

ത്രയ:

“ജയി​ലീ​ന്നു കി​ട്ടിയ കഞ്ചാ​വു് ഇനീ​മൊ​ണ്ടു് അഷ്ട​മ​ന്റെ കയ്യി​ല്.”

ഏകൻ:

“കഴു​വേ​റീ… നി​ന്റെ​യീ പുതിയ സ്വർ​ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലു​മൊ​ണ്ടോ​ടീ കഞ്ചാ​വി​ന്റെ കണ​ക്കെ​ടു​പ്പു​കാ​രു്.”

പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ തന്നെ ഏക​ന്റെ വായിൽ നി​ന്നും മൂ​ക്കിൽ നി​ന്നും പു​ക​യു​യർ​ന്നു. ത്രയ ഏക​ന്റെ വി​ര​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ നി​ന്നു് ചുരുൾ ഊരി​യെ​ടു​ത്തു രണ്ടു മൂ​ന്നു വട്ടം വലി​ച്ചു കേ​റ്റി പു​റ​ത്തേ​ക്കൂ​തി. പി​ന്നെ കാ​റ്റു​പി​ടി​ച്ച​തു പോലെ പാ​റി​പ്പാ​റി നട​ന്നു. കട​ലി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി മേ​ലു​ടു​പ്പാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന തട​വ​റ​ക്കു​പ്പാ​യം ഊരി​യെ​റി​ഞ്ഞു. കാൽ​ശ​രാ​യി അഴി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് കാ​ലി​നിട തു​ട​ച്ചു് മണ​ലി​ലി​ട്ടു ചവി​ട്ടി.

ത്രയ:

“നി​യ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത രാ​ജ്യ​ത്തെ​ന്തി​നാ​ടാ​വ്വ്വേ തുണി…”

അഷ്ട​മൻ പാടി.

ഏകൻ ഇട്ടി​രു​ന്ന മു​ഷി​ഞ്ഞു നാ​ശ​മായ കാ​ലു​ടു​പ്പു് ഊരി​യെ​റി​ഞ്ഞു. മേൽ​ക്കു​പ്പാ​യം പണ്ടേ കള​ഞ്ഞ​താ​യി​രു​ന്നു. ഗു​സ്തി​ക്കാ​രൻ പോകും പോലെ കൈകൾ രണ്ടും വി​ടർ​ത്തി ഗോ​ദ​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. ത്ര​യ​യെ ഒറ്റ​ക്കൈ​കൊ​ണ്ടു തൂ​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു് കാ​ലു​കൾ മേ​ലോ​ട്ടാ​ക്കി ഉത്ത​രി​യം​പോ​ലെ തോ​ളി​ലി​ട്ടു. ത്രയ നട്ടെ​ല്ലു് ഊരി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു് കടൽ​പ്പാ​മ്പാ​യി ഇഴ​ഞ്ഞു. തല​യു​യർ​ത്തി പത്തി​വി​രി​ച്ചു് ഇട​യ്ക്കി​ടെ ആഞ്ഞു​കൊ​ത്തി. ഋദ്ധി നന​വൂ​റു​ന്ന​തു് അറി​ഞ്ഞു. ദ്വാ​ദ​ശി പടി​യിൽ ഇരു​ന്നു കാ​ലു​കൾ ഇറു​ക്കി​യാ​ട്ടി.

അഷ്ട​മൻ ‘പെ​റാ​ത്ത പെ​ണ്ണി​ന്റെ…’ എന്നാ​വർ​ത്തി​ച്ചാ​വർ​ത്തി​ച്ചു് ഏകാ​ദ​ശി​യു​ടെ മേ​ലു​ടു​പ്പിൽ കൈ​വ​ച്ചു.

“ഫ… നായേ…” എന്നൊ​രാ​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു മറ്റാ​രും ഗൗ​നി​ച്ചി​ല്ല.

ഏകാ​ദ​ശി ഒറ്റ​യ്ക്കു കട​ല​രി​ക​ത്തേ​ക്കു നട​ന്നു. അഷ്ട​മൻ നി​ല​തെ​റ്റി അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ കറ​ങ്ങി വീണു.

ഋദ്ധി കണ്ണു തു​റ​ന്നു.

അതു നോ​ക്കി നി​ന്ന​തു​പോ​ലെ അന്ന​മ്മ മു​ഖ​ത്തി​നു മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു വന്നു. ഞാനും കഥ പറ​യ​ട്ടെ കൊ​ച്ചേ. സുശീല പറേ​ണ​പോ​ലൊ​ന്നും ആവ​ത്തി​ല്ല. എന്നാ​ലും കൊ​ച്ചി​നു കേ​ക്ക​ണ്ടേ ഇന്ന​ത്തെ ചേല്.

ഋദ്ധി പുതിയ കാ​ഥി​ക​യെ കേൾ​ക്കാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന ഉത്സ​വ​പ്പ​റ​മ്പി​ലെ കു​ട്ടി​യാ​യി.

കഥ​ക​ളി​യും കഴി​ഞ്ഞു് രാ​ത്രി രണ്ടു മണി​ക്കു ചേർ​ത്തല ബാ​ല​ച​ന്ദ്രൻ മു​ര​ട​ന​ക്കി തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​ണു്. ഇരു​പ​തു് കി​ലോ​മീ​റ്റർ അകലെ മറ്റൊ​രു വേ​ദി​യിൽ എട്ടു​മ​ണി​ക്കു തു​ട​ങ്ങി പതി​നൊ​ന്നു മണി​ക്കു് അവ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു് ഓടി​യെ​ത്തി​യ​തി​ന്റെ ക്ഷീ​ണം ആ ശബ്ദ​ത്തി​ലു​ണ്ടു്. കഥ: ‘ഇനി ഞാൻ ഉറ​ങ്ങ​ട്ടെ.’

സിംബൽ അടി​ച്ചു. കഥകളി കണ്ടു് ഉൽ​സ​വ​പ്പ​റ​മ്പിൽ ഉറ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന എല്ലാ​വ​രും ഉണർ​ന്നു് കാ​ഥി​ക​നെ നോ​ക്കി.

യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ഏറ്റ​വും വലിയ ശത്രു​വായ കർണൻ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ടു​ക​യാ​ണു്. അതു സ്വ​ന്തം ജ്യേ​ഷ്ഠ​നാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു് ധർ​മ്മ​പു​ത്രർ തളർ​ന്നു​പോ​വു​ക​യാ​ണു്. യു​ദ്ധം തന്നെ വി​ഫ​ല​മാ​യ​ല്ലോ എന്നു കലി കൊ​ള്ളു​ക​യാ​ണു് പാ​ഞ്ചാ​ലി.

അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി പറ​ഞ്ഞു തു​ട​ങ്ങി. നമ്മു​ടെ മേ​ലോ​ത്ര പാ​ല​മി​ല്ലേ. കോ​ള​നീ​ന്നു് മാർ​ക്ക​റ്റി​ലോ​ട്ടു​ള്ള വഴീലെ രണ്ടാ​മ​ത്തേ​തു്. അമ്മേം ഞാനും ചന്ത​ക​ഴി​ഞ്ഞു വന്നി​രു​ന്നു മു​റു​ക്കി പൈസ പങ്കു​വ​യ്ക്കണ പാലം. ആ പാ​ല​ത്തി​ല് മി​സൈ​ല് വീ​ണൂ​ന്നു്. മി​സൈ​ല് വരു​മ്പോൾ ആശു​പ​ത്രീ​ലോ​ട്ടു കാർ​ത്യാ​യ​നി​യു​മാ​യി പോയ സാലി മെം​ബ​റു​ടെ ഓട്ടോ​യും പാ​ല​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​രു​ന്നെ​ന്നാ പറേ​ണ​തു്. അവി​ടൊ​രു പൊ​ടി​പോ​ലു​മി​ല്ല ഇപ്പോ. സു​ശീ​ലേം കൊ​ണ്ടു് പട്ടാ​ള​വ​ണ്ടി പാലം കടന്ന പി​ന്നാ​ലെ​യാ​ണു്. സുശീല ആശു​പ​ത്രീ​ലെ​ത്തീ​ന്നു് പട്ടാ​ളം മെ​സേ​ജ് വി​ട്ടെ​ന്നാ​ണു് കപ്യാ​രു പറയണെ.

ഒന്നൂ​ടി​യു​ണ്ടെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി തല താ​ഴ്ത്തി: “അതി​നി​ടെ മത്താ​യി പറ​യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ മി​സൈ​ലൊ​ക്കെ ഇടു​ന്ന​തു് ഏതു പട്ടാ​ളം ആണെ​ന്നു് പൈലി മെം​ബ​റു സംശയം പറ​ഞ്ഞെ​ന്നു്. ശത്രു​വൊ​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അതു മു​ന്നിൽ വര​ത്തി​ല്ലേ​ന്നാ​ണു് എല്ലാ​രും ചോ​ദി​ക്ക​ണ​തെ​ന്നു്. ഓരോരോ കു​ത്തി​ത്തി​രി​പ്പു​കൾ.”

ഋദ്ധി​ക്കു് ആദ്യ​മാ​യി അറി​വി​ല്ലാ​യ്മ തോ​ന്നി.

ഇതു​വ​രെ ഈ ലോകം അറി​യാം എന്ന ധാ​ര​ണ​യാ​യി​രു​ന്നു. ശരീ​ര​ത്തി​നു് എന്താ​ണു് പറ്റി​യ​തെ​ന്നു് അറി​ഞ്ഞു​ള്ള കി​ട​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. സി​ദ്ധ​വൈ​ദ്യ​വും ഒറ്റ​മൂ​ലി​യും സൂഫി വൈ​ദ്യ​വു​മൊ​ക്കെ ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു പലരും വന്നെ​ങ്കി​ലും അമ്മ എന്തോ അതി​നൊ​ന്നും നി​ന്നി​ല്ല.

അമ്മ​യ്ക്കു നല്ല തെ​ളി​ച്ച​മു​ണ്ടെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യ​തു് അങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. നി​ന​ക്കു് പഠി​ച്ചു് ആരാ​ക​ണം എന്നു് അമ്മ ഒരി​ക്ക​ലും ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. എത്ര മാർ​ക്കു​ണ്ടു് എന്നും ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. സി​സ്റ്റർ ഒപ്പി​ട്ടു​ത​രു​ന്ന പ്രേ​ാ​ഗ്ര​സ് കാർഡ് ആയി​രു​ന്നു ഞാൻ സ്കൂ​ളിൽ കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന​തു്.

നീ​യെ​ന്താ​കാ​നാ​ണു് പോ​കു​ന്ന​തു് എന്നു് ചോ​ദി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാ​നു​ള്ള വി​വേ​കം അമ്മ​യ്ക്കും സി​സ്റ്റർ​ക്കും ഉണ്ടു് എന്ന​താ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ഏറ്റ​വും വലിയ ശക്തി. സ്വ​ന്തം ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ പോ​ക്കു കണ്ട അവർ​ക്കു് അങ്ങ​നെ ഒരി​ക്ക​ലും ചോ​ദി​ക്കാൻ ആവു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

ഒമ്പ​താം ക്ളാ​സ്സു​വ​രെ സ്കൂ​ളിൽ​പോ​യി​രു​ന്ന ഇളയ കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന​വൾ ഒരു മണി​ക്കൂർ​കൊ​ണ്ടു് കു​ഞ്ഞി​ന്റെ അമ്മ​യാ​കു​ന്നു. അര​മ​ണി​ക്കൂ​റി​നു ശേഷം ഭാ​ര്യ​യാ​കു​ന്നു. ഇതാ​ണു് രണ്ടു​വ​രി​യിൽ ഒതു​ക്കാ​വു​ന്ന സു​ശീ​ല​യു​ടെ ജീ​വി​തം.

ആറു​പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളു​ള്ള വീ​ട്ടി​ലെ മൂ​ത്ത​വ​ളെ മഠ​ത്തി​ലോ​ട്ടു വി​ട്ടോ​ളാ​മെ​ന്നു് അമ്മ​ച്ചി നേർ​ന്ന​പ്പോൾ ഏഴാ​മ​തു് ആൺ​ത​രി​യു​ണ്ടായ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ങ്ങി​യ​താ​ണു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ഫ്രാൻ​സി​സ്. ആ വീ​ട്ടിൽ പി​ന്നെ​യും രണ്ടാ​ണു​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യ​പ്പോൾ പതി​നൊ​ന്നാ​മ​ത്തേ​തും ആണാ​ണെ​ങ്കിൽ മൂത്ത ആൺ​ത​രി​യെ സെ​മി​നാ​രി​ക്കു വി​ടാ​മെ​ന്നു നേർ​ന്ന​തോ​ടെ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യു​ടെ ജീ​വി​തം കടം​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടായ ആന്റോ, ഫാദർ പോൾ ഫ്രാൻ​സി​സ് ആയി. അവ​രൊ​ക്കെ എങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ചോ​ദി​ക്കുക: നി​ന​ക്കു പഠി​ച്ചു് ആരാ​ണു് ആകേ​ണ്ട​തെ​ന്നു്?

“കു​റ്റി​യ​റ്റു​പോ​കാ​ത്ത വംശം പര​ലു​ക​ളു​ടെ​തോ, വേ​ട്ട​ക്കാ​രു​ടേ​തോ?” ആദ്യ​ത്തെ നൗക തി​ര​യി​ലേ​ക്കു തള്ളി​യി​റ​ക്കി ഋദ്ധി ചോ​ദി​ച്ചു. പെ​ട്ടെ​ന്നു വന്ന തി​ര​യിൽ നവ​മി​യു​ടെ വാ​യി​ലേ​ക്കു വരെ ഉപ്പു​വെ​ള്ളം അടി​ച്ചു കയറി.

ത്രയ ശരി​ക്കും സം​ശ​യ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ഋദ്ധി​യു​ടെ ഒപ്പം ചെറു നൗ​ക​യിൽ കയറണോ, ഏകനും മറ്റു പതി​നാ​ലു പേർ​ക്കു​മൊ​പ്പം ദ്വീ​പിൽ നി​ന്നു തട്ടി​യെ​ടു​ത്ത ഒന്നാ​മ​ത്തെ നൗ​ക​യിൽ കയറണോ, അതോ മറ്റു് അഞ്ചിൽ ഏതെ​ങ്കി​ലും ഒന്നിൽ മതിയോ എന്നു്. ഒട്ടും അടു​പ്പ​മാ​കാ​ത്ത, പേ​രു​പോ​ലും ശരി​ക്കു് അറി​യാ​ത്ത, പതി​നൊ​ന്നു പേർ​ക്കൊ​പ്പം ത്രയ ചെ​ന്നു​ക​യ​റി. ദ്വാ​ദ​ശി ഋദ്ധി​യു​ടെ പങ്കാ​ളി​യെ​പ്പോ​ലെ​യാ​യി മാ​റി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അവർ രണ്ടു പേ​രു​ടേ​തു​മാ​ണു് ചെറു പാ​വ​ഞ്ചി എന്നു് ഓല​പ്പു​ട​വൻ സാ​മ്രാ​ജ്യം തീ​റെ​ഴു​തി കഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.

ഏകനും കഞ്ചാ​വും ഒരേ മട്ടിൽ ആവർ​ത്തി​ച്ചു് ത്ര​യ​യ്ക്കു് സർ​വ​തും മടു​ത്തു തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ഈ നിർ​വി​കാ​ര​ത​യിൽ നട​ന്നാൽ ശത്രു​വി​ന്റെ മു​റി​വേൽ​ക്കു​ന്ന ആദ്യ ഓല​പ്പു​ട​വൻ മറ്റാ​രു​മാ​കി​ല്ലെ​ന്നു് ത്ര​യ​യ്ക്കു തോ​ന്നി. മു​റി​വേ​റ്റാൽ നീ​ല​ത്തി​മിം​ഗ​ല​ത്തി​ന്റെ വയ​റ്റി​ലേ​ക്കു തന്നെ പോകാൻ ഏതു കാ​വി​ലാ​ണു് നേർ​ച്ച​യി​ടു​ന്ന​തു് എന്നു് അഷ്ട​മൻ ചോ​ദി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ദശ ആയി​രു​ന്നു അവിടെ കപ്പി​ത്താ​നെ​പ്പോ​ലെ തോ​ന്നി​ച്ച​തു്. ത്രയ എത്തി​യ​തോ​ടെ അവർ​ക്കു പെ​ട്ടെ​ന്നു് ആത്മ​വി​ശ്വാ​സം കൂ​ടി​യ​തു​പോ​ലെ​യാ​യി. കയർ അഴി​ക്കാ​നും പായ വി​ടർ​ത്താ​നും ഉണ​ക്കിയ മാ​നി​റ​ച്ചി എടു​ക്കാ​നു​മൊ​ക്കെ അവർ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ അഭി​പ്രാ​യം ചോ​ദി​ച്ചു വന്നു. പി​ന്നെ അനു​വാ​ദം ചോ​ദി​ച്ചു കാ​ത്തു​നി​ന്നു. ത്രയ പറ​യാ​തെ ഒന്നും ചെ​യ്യി​ല്ലെ​ന്നാ​യി.

പത്തു മുതൽ പതി​ന​ഞ്ചു പേർ വരെ കയറിയ ആറു നൗകകൾ. ദ്വാ​ദ​ശി​യും ചതു​ര​യു​മാ​യി ഋദ്ധി​യു​ടെ നൗക. ബംഗാൾ ഉൾ​ക്ക​ട​ലിൽ നി​ന്നു് കാ​റ്റി​ലും കോ​ളി​ലും അതു് തെ​ക്കൻ തീ​ര​ത്തേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞു.

ഏകൻ:

“എല്ലാം തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു​റ​പ്പി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് മൂ​പ്പ​ത്തി അഭി​ന​യി​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ലേ.”

ഏകാ​ദ​ശി:

“ഒരു ലക്ഷ്യ​വു​മി​ല്ലാ​ത്തോ​രൊ​ക്കെ കൃ​ത​ഹ​സ്ത​രാ​ണെ​ന്നു കാ​ണി​ക്കാൻ മു​ടി​ഞ്ഞ നട​ന​മാ​യി​രി​ക്കും; നടികർ തി​ല​ക​മാ​യി​രി​ക്കും.”

അഷ്ട​മൻ:

ഇത്തിര കട​ന്നു​ണ്ടോ പോ​കു​ന്നു മി​ഴി​കൾ,
ഇക്ക​ടൽ കട​ക്കു​മോ നിൻ​മോ​ഹ​നൗക
ഉലയണം ചെ​രി​യ​ണം മറി​യ​ണം കു​ത്ത​നെ
തല​കീ​ഴു​വീ​ഴു​മ്പോൾ ചും​ബി​ക്ക​ണം നീ
ഉലയണം ചെ​രി​യ​ണം മറി​യ​ണം കു​ത്ത​നെ
തല​കീ​ഴു​വീ​ഴു​മ്പോൾ ചും​ബി​ക്ക​ണം നീ
തല​കീ​ഴു​വീ​ഴു​മ്പോൾ ചും​ബി​ക്ക​ണം നീ

അവരു സം​ശ​യി​ച്ച​തു​പോ​ലെ​യാ​ണു് കാ​ര്യ​ങ്ങൾ. അടു​ത്ത​നി​മി​ഷം എന്തു സം​ഭ​വി​ക്കു​മെ​ന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചൊ​ന്നു​മ​ല്ല ഞാൻ ഇറ​ങ്ങി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ട​തു്. ചാർ​ട്ടേ​ഡ് യാ​ത്ര​കൾ നട​ത്താ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ ഏതെ​ങ്കി​ലും ഏജൻ​സി​ക്കു കാ​ശു​കൊ​ടു​ത്തു് കയ്യും കെ​ട്ടി ഇരു​ന്നാൽ മതി​യ​ല്ലോ. ഇതു കാ​ര്യ​കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത യാ​ത്ര​യാ​ണു്. മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ അല്ലെ​ങ്കിൽ തന്നെ എന്തി​നാ​ണു് യു​ക്തി?

നൗക എട്ട​ടി​യെ​ങ്കി​ലും തി​ര​യിൽ ഉയർ​ന്നു​കാ​ണും.

നെ​ഞ്ചും​ത​ല്ലി താ​ഴേ​ക്കു വരി​ക​യാ​ണു്. ഇത്ത​രം വീ​ഴ്ച​ക​ളി​ലാ​ണു് നൗകകൾ നടു​വൊ​ടി​ഞ്ഞു രണ്ടു കഷ​ണ​മാ​കു​ന്ന​തു്. താ​ഴെ​യെ​ത്തി ഒരു നി​മി​ഷ​ത്തി​ന്റെ മാ​ത്രം ഇടവേള. വീ​ണ്ടും ഉയ​രു​ക​യാ​ണു്. ഇത്ത​വണ ആകാ​ശ​ത്തോ​ള​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി​ക്കു തോ​ന്നി. പി​ന്നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. ദൂരേ ആറു നൗകകൾ കു​ഴ​ഞ്ഞും​മ​റി​ഞ്ഞും. ഏറെ പി​ന്നിൽ ഒരു കപ്പൽ. ഇത്ത​വണ വീഴ്ച കന​ത്ത​താ​യി​രു​ന്നു. ദ്വാ​ദ​ശി പാ​യ്മ​ര​ത്തി​ലി​റു​കി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ഋദ്ധി ഒരു തു​മ്പി​യു​മ്മ പറ​ത്തി. കടൽ കല​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ തന്നെ പായ അഴി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഇനി തി​ര​യൊ​ടു​ങ്ങും വരെ അതി​ന്റെ പാ​ട്ടി​നു വിടുക. മറ്റൊ​ന്നും ചെ​യ്യാ​നി​ല്ല.

ഋദ്ധി അമ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു തെ​ന്നി നി​ര​ങ്ങി ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ കാൽ​ക്ക​ലെ​ത്തി. ദ്വാ​ദ​ശി പാ​യ​മ​ര​ത്തിൽ വട്ടം​പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്ന കയ്യ​ഴ​ച്ചു. ഋദ്ധി കൈകൾ വി​ടർ​ത്തി കി​ട​ന്നു. ദ്വാ​ദ​ശി പറ​ന്നി​റ​ങ്ങി.

ദ്വാ​ദ​ശി ചെ​വി​യിൽ ചോ​ദി​ച്ചു. നമു​ക്കി​ങ്ങ​നെ ഇറു​ക്കി​യ​ണ​ച്ചു് എത്ര​നേ​രം കി​ട​ക്കാം.

ഋദ്ധി കി​ത​ച്ചു:

“മൂ​ന്നു മി​നി​റ്റ്.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“അതു കഴി​ഞ്ഞോ?”

ഋദ്ധി:

“നമ്മൾ രണ്ടാ​കും.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“അതു കഴി​ഞ്ഞോ?”

ഋദ്ധി:

“നമു​ക്കു തോ​ന്നി​യാൽ വീ​ണ്ടും വരും.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“ഈ കടലും തി​ര​ക​ളും ഉള്ളി​ട​ത്തോ​ളം ഒന്നി​ക്കാം എന്നു നീ പറ​ഞ്ഞി​ല്ല.”

ഋദ്ധി:

“നട​ക്കാ​ത്ത​തു പറ​യു​ന്ന​തു നു​ണ​യെ​ഴു​ത്തു​കാ​രാ​ണു്.”

ഋദ്ധി കൈകൾ വരി​ഞ്ഞു​മു​റു​ക്കി. ദ്വാ​ദ​ശി ഇറു​കി​ച്ചേർ​ന്നു. വീ​ശു​വ​ല​യിൽ കു​ടു​ങ്ങിയ ഇണ​സ്രാ​വു​ക​ളേ​പ്പോൽ അവർ തട്ടി​ലൂ​ടെ ഉരു​ണ്ടു. തി​ര​ക​ളിൽ നൗക ഉയ​രു​ക​യും താ​ഴു​ക​യും ചെ​യ്തു. കടൽ നൗ​ക​യി​ലേ​ക്കു് മീ​നു​ക​ളെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. അടു​ത്ത തി​ര​യിൽ തി​രി​ച്ചെ​ടു​ത്തു.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“നി​ന്നെ ഉപ്പു​വെ​ള്ളം രു​ചി​ക്കു​ന്നു.”

ഋദ്ധി:

“അതു ഞാൻ മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ച​താ​ണു്.”

ദ്വാ​ദ​ശി:

“എനി​ക്കും മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്ക​ണം.”

ഋദ്ധി:

“ഞാനും ഉപ്പു​രു​ചി​ക്കാം.”

ഋദ്ധി ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ കെ​ട്ടു് അയ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. അവൾ എഴു​നേൽ​ക്കും മുൻപു ചി​ണു​ങ്ങി ഇട​ത്തെ ചെ​വി​യിൽ കടി​ച്ചു​തൂ​ങ്ങി. ഋദ്ധി​ക്കു പെ​രു​വി​രൽ തു​മ്പു​മു​തൽ ഉന്മാ​ദം വന്നു. ഒന്നു​കൂ​ടി വരി​ഞ്ഞു​മു​റു​ക്കി തൊ​ട്ടി​ലിൽ എന്ന​തു​പോ​ലെ ദ്വാ​ദ​ശി​യെ ആട്ടി​യെ​ഴു​നേ​റ്റു. പോ​ക​ണ്ടാ എന്ന മട്ടിൽ കാലിൽ പി​ടി​ച്ചു​കി​ട​ന്ന ദ്വാ​ദ​ശി​യെ വി​ടു​വി​ച്ചു് പി​ന്നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. ആറു നൗ​ക​ക​ളും അടു​ത്തു​വ​രു​ന്നു​ണ്ടു്. അതി​ന​പ്പു​റം മുൻപു കണ്ട കപ്പൽ ഇതേ ദി​ശ​യിൽ തന്നെ വരി​ക​യാ​ണു്. പക​ലാ​ണു്. ബൈ​നോ​ക്കു​ലർ ഇല്ലാ​തെ തന്നെ മു​ന്നിൽ പോ​കു​ന്ന വഞ്ചി​കൾ കാ​ണാ​വു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളൂ. എന്നി​ട്ടും ദിശ മാ​റാ​തെ വരു​ന്നെ​ങ്കിൽ അതു ശത്രു​വാ​ക​ണം. അല്ലെ​ങ്കിൽ… ഋദ്ധി ചി​ന്ത​മു​ഴു​മി​ക്കും മുൻ​പു് അതു​ക​ണ്ടു. കപ്പ​ലി​ന്റെ മേൽ​ത്ത​ട്ടിൽ നി​ന്നു് വെ​ള്ള​പ്പ​താക വീ​ശു​ന്നു.

മി​ത്ര​മാ​ണു് അവർ അടു​ത്തു​വ​രി​ക​യാ​ണു്. ഋദ്ധി ചെ​ങ്കൊ​ടി വീശി മറ്റു നൗ​ക​കൾ​ക്കു് നിർ​ത്താ​നു​ള്ള അട​യാ​ളം നൽകി. ഏകനും ത്ര​യ​യും അഷ്ട​മ​നു​മെ​ല്ലാം അതതു നൗ​ക​കൾ​ക്കു പായ താ​ഴ്ത്താൻ കമാൻ​ഡ് നൽകി. കപ്പൽ അടു​ത്തു​വ​രാൻ ഇനി​യും ഒരു മണി​ക്കൂർ എടു​ക്കു​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി കണ​ക്കാ​ക്കി. നൗ​ക​യിൽ കയ​റി​യ​പ്പോൾ ഊരി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ ജീൻ​സും ബനി​യ​നും എടു​ത്തി​ട്ടു. ദ്വാ​ദ​ശി മന​സ്സി​ല്ലാ മന​സ്സോ​ടേ ഒരു ഷർ​ട്ട് മാ​ത്രം എടു​ത്തി​ട്ടു് മതി​വ​രാ​ത്ത​വ​ളു​ടെ ചി​രി​ചി​രി​ച്ചു. ഋദ്ധി അടു​ത്തു​ചെ​ന്നു് ഗാഢം പു​ണർ​ന്നു.

എനി​ക്കു കാ​ക്ക​ത്തി​ര​ണ്ടി​യാ​ക​ണ​മെ​ന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി.

ഒരു​പാ​ടു് ആൺ​തി​ര​ണ്ടി​കൾ വന്നു പോ​കു​മെ​ന്നു് ഋദ്ധി.

അവ​രെ​യെ​ല്ലം ഉന്മാ​ദ​ത്തി​ലാ​ക്കി എനി​ക്കു പെ​റ്റു​പെ​രു​ക​ണ​മെ​ന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി.

നി​യ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത ഈ രാ​ജ്യ​ത്തു് നീ കാ​ക്ക​ത്തി​ര​ണ്ടി​യെ​ന്നു് ഋദ്ധി.

ദ്വാ​ദ​ശി കൈകൾ വി​ടർ​ത്തി കമ​ഴ്‌​ന്നു കി​ട​ന്നു. ഇരു​വ​ശ​ത്തു​കൂ​ടി​യും ആൺ​തി​ര​ണ്ടി​കൾ വരു​ന്ന​തു് ഉള്ളാ​ലെ കണ്ടു.

എനി​ക്കൊ​രു നീണ്ട വാൽ തരൂ എന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി.

ഋദ്ധി ഒന്നു​കൂ​ടി അവളെ മടി​യി​ലേ​ക്കു ചേർ​ത്തു പി​ടി​ച്ചു.

ഒരു പെൺ​പു​ള്ളി​ക്കാ​ക്ക​ത്തി​ര​ണ്ടി​ക്കു വേ​ണ്ടി അനേകം ആൺ​തി​ര​ണ്ടി​കൾ വരു​ന്ന ലോകം. ഓരോ​രു​ത്ത​രും മു​പ്പ​തു നി​മി​ഷം വാൽ​കൊ​രു​ത്തു​കി​ട​ന്നു് പു​ണർ​ന്നു​ള്ള മട​ക്കം. ദി​വ​സ​വും ഇടു​ന്ന മു​ട്ട​കൾ. അതു വി​രി​ഞ്ഞു് അതേ രൂ​പ​വും ഭാ​വ​വു​മു​ള്ള അനേകം തി​ര​ണ്ടി​കൾ. ഒര​മ്മ​യ്ക്കു് എന്നും അതേ പു​ള്ളി​യു​ള്ള മക്ക​ളെ കി​ട്ടും. മു​തു​മു​തു​മു​ത്ത​ശ്ശി​യ​മ്മ​യ്ക്കു മുതൽ പു​തു​പു​തു​മോൾ​ക്കു​വ​രെ ഒരേ പു​ള്ളി​കൾ.

ആറാ​മ​ത്തെ നൗ​ക​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആഘോഷം. ത്രയ ഒറ്റ​ക്കാ​ലിൽ ജീൻ​സി​ടു​ക​യും മറ്റേ കാ​ലു​കൊ​ണ്ടു് നൃ​ത്തം ചെ​യ്യു​ക​യു​മാ​ണു്. വല​തു​ക​യ്യി​ലെ ടീ ഷർ​ട്ട് ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു​യർ​ത്തി അവൾ വെ​ള്ള​ക്കൊ​ടി​യാ​ക്കി. പി​ന്നെ​യ​തു തല​യ്ക്കു മു​ക​ളിൽ വട്ടം​ക​റ​ക്കി കഴു​ത്തു​വ​ഴി ഉടു​ത്തു. ദ്വീ​പിൽ വച്ചു് എല്ലാം ഊരി​യെ​റി​ഞ്ഞ ശേഷം ആദ്യ​മാ​യാ​ണു് വസ്ത്ര​മി​ടു​ന്ന​തു്. ഈ ജീൻ​സും ടീ​ഷർ​ട്ടും അന്നു കപ്പ​ലിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ സമു​ദ്ര നീ​ട്ടി​യ​താ​ണു്. ത്രയ ഉള്ളം​ക​യ്യിൽ ചും​ബി​ച്ചു് കപ്പ​ലി​ലേ​ക്കു് ഊതി​വി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

ഏകനു് എല്ലാ​വർ​ക്കു​മൊ​പ്പം നൗക നിർ​ത്താൻ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഋദ്ധി​യേ​യും കട​ന്നു് അപ്പു​റ​ത്തെ​ത്തി​യാ​ണു് വേഗം കു​റ​ച്ച​തു്. നൗ​ക​ക​ളിൽ നി​ന്നു് ആറേഴു കപ്പൽ​പ്പാ​ടു് പി​ന്നിൽ സമു​ദ്ര​യു​ടെ കപ്പൽ നി​ന്നു. കപ്പ​ലി​നു് അടു​ത്തു​പോ​കാൻ ചെ​റു​നൗ​ക​യേ പറ്റൂ. ഋദ്ധി പി​ന്നി​ലേ​ക്കു പോ​കാ​നാ​യി ദിശ തി​രി​ച്ചു. മെ​ല്ലെ നീ​ങ്ങു​മ്പോൾ ആറാം നൗ​ക​യിൽ നി​ന്നു് ത്രയ ഒരു കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​യെ​പ്പോ​ലെ എടു​ത്തു​ചാ​ടി. ത്ര​യ​യു​ടെ മന​സ്സു പോലെ ആ ശരീ​ര​വും തു​ള്ളി​ത്തു​ളു​മ്പു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി കണ്ടു.

ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ മന​സ്സു് അഞ്ചാം കാ​ല​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാൻ തു​ട​ങ്ങി. പി​ന്നെ​യാ താളം ഇരു​കൈ​കൾ​കൊ​ണ്ടും ഇരു​ന്ന വീ​പ്പ​യി​ലേ​ക്കു് പകർ​ന്നു. ത്രയ താളം ചവി​ട്ടി, ചെ​ണ്ട​യി​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ കൈ വാ​യു​വിൽ അടി​ച്ചു് വന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ കവി​ളിൽ ചു​ണ്ടു കൊ​ണ്ടു തൊ​ട്ടു. പി​ന്നെ നൗ​ക​യു​ടെ തു​ഞ്ച​ത്തേ​ക്കു് ഓടി. സമു​ദ്ര കപ്പ​ലിൽ നി​ന്നു കൈ​വീ​ശു​ന്ന​തു് ഋദ്ധി​ക​ണ്ടു.

ആ കൈ​വീ​ശി​യ​തു് ജുവൽ ആണു്. താഴെ നൗ​ക​യിൽ തു​ള്ളി​ച്ചാ​ടി​യ​തു് നന്ദി​നി​യും. ജൂവൽ കപ്പ​ലി​ന്റെ ഇരു​മ്പു​വേ​ലി​യിൽ കൈ​കു​ത്തി നന്ദി​നി​യെ സാ​കൂ​തം നോ​ക്കി.

ജു​വ​ലി​നു് വി​ര​ലു​ക​ളിൽ മണ്ണു് പറ്റു​ന്ന​തു് തീരെ ഇഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അവൻ സൈ​ക്കിൾ സീ​റ്റിൽ കൈ​കു​ത്തി കണ്ടു നി​ന്നു. കാ​ക്ക​പ്പൂ​വു്, മഞ്ഞ​മ​ന്താ​രം, കന​കാം​ബ​രം, ചെ​ങ്കൊ​ങ്ങി​ണി, മത്ത​പ്പൂ​വു്, വീ​ണ്ട​പ്പൂ​വു് പി​ന്നെ തൊ​ട്ടാ​വാ​ടി​യും. നന്ദി​നി ഈ പട്ടി​ക​യിൽ വി​ട്ടു​വീ​ഴ്ച​യ്ക്കു് ഒരു​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഓണ​പ്പൂ​ക്കള മത്സ​ര​ത്തി​നു് ഒൻ​പ​താം ക്ളാ​സു​കാ​രു​ടെ കളം അവൾ ഏറ്റെ​ടു​ത്ത​താ​ണു്.

ജൂവൽ പര​മ​പ​രി​ഹാ​സ​ത്തോ​ടെ മാറി നി​ന്നു. ബന്തി​യും ജമ​ന്തി​യും വാ​ടാ​മ​ല്ലി​യും കൊ​ണ്ടു് കഥ​ക​ളി​ത്ത​ല​തീർ​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു മു​ന്നിൽ നന്ദി​നി​യു​ടെ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വാ​ദം അപ​ഹാ​സ്യ​മാ​കു​മെ​ന്നു് അവനു് ഉറ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു.

എനി​ക്കു് ഒരു​കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി. അവർ എപ്പോ​ഴും വഴ​ക്കി​നു് ഒരു കാ​ര​ണ​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. നന്ദി​നി​യോ​ടു​ള്ള ജു​വ​ലി​ന്റെ വഴ​ക്കൊ​ക്കെ ഒരു സന്ദേ​ശ​മാ​ണു്. അവർ ഒച്ച​യു​ണ്ടാ​ക്കി രഹ​സ്യ​മാ​യ​തെ​ന്തോ പറ​യു​ക​യാ​ണു്. ജൂ​വ​ലി​ന്റെ കണ്ണു​ക​ളിൽ അവൾ നി​റ​ഞ്ഞു നിൽ​പ്പു​ണ്ടു്.

മു​ക്കൂ​റ്റി​പ്പൂ പറി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു് മണി​ക്കൂർ ഒന്നാ​യി. വി​ര​ല​മർ​ന്നാൽ അര​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന പൂ​വാ​ണു്. അതു കു​ട​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ കൂ​മ്പൽ കൂ​ട്ടിയ ചേ​മ്പി​ല​യി​ലേ​ക്കു അടർ​ത്തി​യി​ടു​ക​യാ​ണു്.

എനി​ക്കു് മറ്റൊ​ന്നു കൂടി മന​സ്സി​ലാ​യി. നന്ദി​നി​യു​ടെ മന​സ്സു് ഇവി​ടെ​യെ​വി​ടെ​യും അല്ല. അവൾ മറ്റെ​ന്തി​നോ​ടോ കല​ഹി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ ഇരി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അതു ജു​വ​ലി​നോ​ട​ല്ല. ഇന്നു് അവൾ ജു​വ​ലി​ന്റെ നേരേ നോ​ക്കു​ന്നു പോ​ലു​മി​ല്ല.

ഒരു എട്ടാം ക്ളാ​സു​കാ​രി​ക്കു് ഉണ്ടാ​കേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം ദേ​ഷ്യ​വും പക​പ്പും അവൾ​ക്കു രണ്ടു​മൂ​ന്നു ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളാ​യു​ണ്ടു്. എന്താ​ടീ… എന്നു് ഒന്നു രണ്ടു​ത​വണ ചോ​ദി​ച്ചു. ആ മുഖം കൂ​ടു​തൽ ചു​വ​ക്കു​ക​യും പോടീ… എന്നു പറ​ഞ്ഞു വിഷയം മാ​റ്റു​ക​യും ചെ​യ്തു.

അവൾ​ക്കു പരീ​ക്ഷ​യെ വലിയ പേ​ടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മാർ​ക്കു കു​റ​ഞ്ഞാൽ അമ്മ​യു​ടെ കണ്ണു് ചി​ല​പ്പോൾ നി​റ​യു​മാ​യി​രി​ക്കും. കി​ട​പ്പാ​ടം പോയ കു​ടും​ബ​ത്തി​നു് മക്ക​ളാ​യി​ട്ടെ​ങ്കി​ലും അതു​ണ്ടാ​ക്ക​ണം എന്നു​ണ്ടു്. പക്ഷേ, ഇതു് അതല്ല. മാർ​ക്കി​ന്റെ സങ്ക​ട​മൊ​ക്കെ അവൾ​ക്കു് നി​സ്സാര പ്ര​ശ്ന​മാ​ണു്. അവൾ തന്നെ പറ​യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ‘എ സി​ല്ലി നന്ദി​നി തിങ്’. ഇതു് മറ്റെ​ന്തോ ആണു്.

നന്ദി​നി​യു​ടെ കയ്യിൽ നി​ന്നു് പെ​ട്ടെ​ന്നു് ആ ചേ​മ്പില താഴെ വീണു. അവ​ളു​ടെ മുഖം ചു​വ​ന്നു തു​ടു​ത്തു. ഒരു മണി​ക്കൂർ കൊ​ണ്ടു പറി​ച്ചെ​ടു​ത്ത ആ പൂ​ക്കൾ ഉപ്പൂ​റ്റി​കൊ​ണ്ടു ചവി​ട്ടി​യ​ര​ച്ചു് അവൾ പോയി. പോ​കും​വ​ഴി​ക്കു് എന്റെ കയ്യി​ലി​രു​ന്ന ഇല​കൂ​ടി തട്ടി​ത്തെ​റി​പ്പി​ച്ചു.

എന്തു​വേ​ണം എന്നു് അറി​യാ​തെ ഞങ്ങൾ നി​ന്നു. അതു വീ​ണ​ത​ല്ല, കള​ഞ്ഞ​താ​ണെ​ന്നു് ജോയൽ അടു​ത്തു​വ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു. ജോയൽ പറ​യു​ന്ന​തു ശരി​യാ​ക​ണം. അവളിൽ നി​ന്നു് കണ്ണെ​ടു​ക്കാ​തെ നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അവൻ. പാ​ട​ത്തെ കളി​യിൽ ഔട്ടാ​കു​മ്പോൾ ബാ​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് സ്റ്റം​പ് അടി​ച്ചു തെ​റി​പ്പി​ച്ചു് ദേ​ഷ്യം തീർ​ക്കു​ന്ന​തു് വീ​ട്ടിൽ വഴ​ക്കു​ണ്ടാ​ക്കി വരു​ന്ന​വ​രാ​ണെ​ന്നു് സു​രേ​ഷി​ന്റെ അച്ഛൻ വര​മ്പിൽ നി​ന്നു് കോ​ച്ചി​ങ് നൽ​കു​ന്ന​തി​നി​ടെ പറ​യാ​റു​ണ്ടു്.

ഒൻ​പ​താം ക്ളാ​സി​ന്റെ പൂ​ക്ക​ള​മി​ല്ലാ​തെ ഓണം അവ​ധി​ക്കു മുൻ​പു​ള്ള അവ​സാ​ന​ദി​നം കട​ന്നു​പോ​യി. നന്ദി​നി അന്നു സ്കൂ​ളിൽ എത്തി​യി​ല്ല. മറ്റാർ​ക്കും പൂ​ക്കൾ വാ​ങ്ങാ​നോ ഇടാനോ തോ​ന്നി​യ​തു​മി​ല്ല. കഴി​ഞ്ഞ​വർ​ഷം പൂ​ക്ക​ള​മി​ട്ട​തി​നു പി​റ്റേ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു കു​ട്ടി​ക്ക​സേര തേ​ടി​യു​ള്ള സൈ​ക്കിൾ യാത്ര. നാളെ രാ​വി​ലെ എന്താ​യാ​ലും നന്ദി​നി​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ പോകണം എന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചാ​ണു് ഉറ​ങ്ങാൻ കി​ട​ന്ന​തു്.

അന്നു് ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ തെ​രു​വു​നാ​യ​യെ​പ്പോ​ലെ വന്ന ഒരു ഭ്രാ​ന്തൻ സ്വ​പ്ന​ത്തി​നു മു​ന്നിൽ ഞാൻ ഓടി​ക്കി​ത​ച്ചു.

അവളതു ചെ​യ്യി​ല്ല, അവളതു ചെ​യ്യി​ല്ല എന്നു ഞാൻ ആണ​യി​ട്ടു. ജൂവൽ എന്നെ വട്ടം പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. അവൾ വെ​ള്ള​പു​ത​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ന്നു. അവളെ കൊ​ന്ന​താ​ണു് എന്നു് ഞാ​ന​ല​റി. പൊ​ലീ​സു​കാ​രും സി​സ്റ്റ​റും അമ്മ​യും എന്നെ തന്നെ നോ​ക്കി നി​ന്നു. അവളെ ആരു കൊ​ന്നു​വെ​ന്നു് ആരോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കും. അമ്മ അടു​ത്തു​കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​യു​ടെ ഒന്നാം പി​റ​ന്നാൾ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു് നാലു മാസമേ ആയു​ള്ളൂ. അവനും ചി​രി​മാ​ഞ്ഞു് അവിടെ കി​ട​ന്നു. അപ്പു​റ​ത്തു് അച്ഛ​നും.

ആർ​ക്കും വേ​ണ്ടി കാ​ക്കാ​നി​ല്ലാ​ത്ത ജഡ​ങ്ങ​ളാ​ണു്. നഗ​ര​സ​ഭ​യു​ടെ ആം​ബു​ലൻ​സ് അവരെ ശ്മ​ശാ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.

ഞാൻ ഞെ​ട്ടി ഉണർ​ന്നു.

നന്നാ​യി കി​ത​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പു​ലർ​ച്ചെ അഞ്ചു​മ​ണി ആകു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളു. സി​സ്റ്റർ ഉണർ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി. ആ കട്ടി​ലിൽ ചെ​ന്നു ചേർ​ന്നു കി​ട​ന്നു. അപ്പോൾ പ്ര​സ​വി​ച്ചു് ചാരെ കി​ട​ത്തി​യെ കു​ട്ടി​യെ എന്ന​തു​പോ​ലെ സി​സ്റ്റർ മൃ​ദു​വാ​യി കൈ​കൊ​ണ്ടു് ഒരു തട​യ​ണ​യു​ണ്ടാ​ക്കി. കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ അഭി​ന​യി​ച്ചു് ഒന്നു് കാൽ​കു​ട​ഞ്ഞു് ഞാൻ ആ കൈ​കൾ​ക്ക​ടി​യി​ലേ​ക്കു മുഖം താ​ഴ്ത്തി.

പതു​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു: എനി​ക്കി​പ്പോൾ നന്ദി​നി​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ പോകണം.

നീ പോ പെ​ണ്ണേ, എന്നു സി​സ്റ്റർ കൈകൾ മെ​ല്ലേ എടു​ത്തു​മാ​റ്റി. ഞാൻ ആ നെ​റ്റി​യിൽ ഉമ്മ വച്ചു് എഴു​നേ​റ്റു. ഇട്ടു​കി​ട​ന്ന മു​റി​ക്കാ​ലു​റ​യും മേ​ലു​ടു​പ്പും മാറാൻ നിൽ​ക്കാ​തെ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി കാ​വൽ​ക്കാ​രൻ ജോൺ ചേ​ട്ട​ന്റെ സൈ​ക്കിൾ എടു​ത്തു. അതി​ലാ​ണെ​ങ്കിൽ നല്ല തെ​ളി​ച്ച​മു​ള്ള ഡൈ​നാ​മോ​യു​ണ്ടു്.

നാലു മി​നി​റ്റേ എടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടാ​കൂ. നന്ദി​നി​യു​ടെ അച്ഛൻ രാ​വി​ലെ അഞ്ചു​മ​ണി​ക്കു മു​മ്പു പോ​കു​ന്ന​യാ​ളാ​ണു്. പക്ഷേ, വീ​ട്ടിൽ വെ​ളി​ച്ച​മി​ല്ല. അച്ഛൻ പോ​യ​പ്പോൾ കെ​ടു​ത്തി​യ​താ​യി​രി​ക്കും. നോ​ക്കു​മ്പോൾ നന്ദി​നി​യു​ടെ മു​റി​യിൽ മൊബൈൽ ഫോ​ണി​ന്റെ ചെറിയ വെ​ട്ടം. ഫോൺ എടു​ക്കാ​ത്ത​തു് കഷ്ട​മാ​യി എന്നു് തോ​ന്നി. അതിൽ വി​ളി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

മണി അടി​ച്ചു് അമ്മ​യേ​യും അനി​യ​നേ​യും ഉണർ​ത്തേ​ണ്ട എന്നു കരുതി അവ​ളു​ടെ ജനാ​ല​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. ഇവ​ളെ​ന്താ​ണു് ഫോൺ ഇത്ര ഉയ​ര​ത്തിൽ പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തു് എന്നു സം​ശ​യി​ച്ചു് ജനൽ​പാ​ളി​യി​ലൂ​ടെ നോ​ക്കി. കഴു​ക്കോ​ലിൽ നി​ന്നു് ഒരു ഷാൾ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു. ഒന്ന​ല്ല രണ്ടെ​ണ്ണം ഇഴ​പി​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. അതിൽ ഒരു കു​ടു​ക്കു​മു​ണ്ടു്. അവൾ കെ​ട്ടി​ന്റെ ബലം നോ​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

ഞാൻ നേരേ അടു​ക്കള വാ​തി​ലിൽ ചെ​ന്നു. അച്ഛൻ പോ​കു​മ്പോൾ അതു വഴി​യാ​ണു് പോ​കു​ന്ന​തു്, അതു​തു​റ​ന്നു കി​ട​ക്കു​മെ​ന്നു് അവൾ പറ​ഞ്ഞു് അറി​യാം. അച്ഛൻ പോയി പത്തോ പതി​ന​ഞ്ചോ മി​നി​റ്റ് കഴി​യു​മ്പോൾ അമ്മ അടു​ക്ക​ള​പ്പ​ണി തു​ട​ങ്ങും. അതു​കൊ​ണ്ടു് അട​യ്ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യ​മി​ല്ല. അച്ഛൻ വരു​മ്പോ​ഴേ​ക്കു പണി കഴി​ഞ്ഞു് കു​ളി​ച്ചു് കുറി ഇട്ടു നി​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അതിനു തു​ട​ങ്ങും കലി. അവ​ളു​ടെ മു​റി​യു​ടെ മു​ന്നി​ലെ​ത്തി ഞാൻ പതു​ക്കെ വി​ളി​ച്ചു. അന​ക്ക​മി​ല്ല. കാ​ത്തു​നിൽ​ക്കാൻ മന​സ്സു വന്നി​ല്ല. കുംഫു ക്ളാ​സി​ലെ ആ ധൈ​ര്യ​ത്തിൽ നാലടി പി​ന്നോ​ട്ടു വച്ചു് നല്ല ആയ​ത്തിൽ ചെ​ന്നി​ടി​ച്ചു. പഴ​യ​വീ​ട്ടി​ലെ ആ വാതിൽ പടപട ശബ്ദ​ത്തോ​ടെ തു​റ​ന്നു. നന്ദി​നി കസേ​ര​യിൽ നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അമ്മ​യും അനി​യ​നും എഴു​നേ​റ്റു. ഞാൻ വാതിൽ കു​റ്റി​യി​ട്ടു.

അവ​ളു​ടെ ചെ​വി​യിൽ പറ​ഞ്ഞു: മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കാൻ തു​റ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു പറയണം. അമ്മ വാ​തി​ലിൽ മു​ട്ടി. അവൾ വി​റ​യ്ക്കു​ന്ന ശബ്ദ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: അട​ച്ച​പ്പോൾ തള്ളൽ കൂ​ടി​പ്പോ​യ​താ​ണു്. അമ്മ സംശയം തീ​രാ​തെ വീ​ണ്ടും വാ​തി​ലിൽ മു​ട്ടി. ഞാൻ പെ​ട്ടെ​ന്നു് കസേ​ര​യിൽ കയറി ഷാൾ അഴി​ച്ചു് താ​ഴെ​യി​ട്ടു. ആ സമയം നന്ദി​നി അമ്മ​യ്ക്കു മറു​പ​ടി പറ​യാ​തെ നിൽ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. നന്ദി​നി വാതിൽ തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ അല​മാ​ര​യു​ടെ പി​ന്നിൽ നി​ന്നു.

കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി പേ​ടി​ച്ച​തു​പോ​ലെ കര​യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അമ്മ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു് സം​ശ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി. കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​യു​ടെ കര​ച്ചിൽ ഉച്ച​ത്തി​ലാ​യി. വയ്യെ​ങ്കിൽ ഇപ്പോൾ എഴു​നേൽ​ക്കേ​ണ്ട എന്നു പറ​ഞ്ഞു കു​ഞ്ഞി​നെ എടു​ക്കാൻ പോയി.

അവൾ വാ​തി​ല​ട​ച്ചു​വ​ന്നു് എന്നെ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ഇപ്പോൾ എന്റെ കൂടെ വരണം എന്നു് ഞാൻ കട്ടാ​യം പറ​ഞ്ഞു. അമ്മ കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​ക്കു പാലു കൊ​ടു​ത്തു് തി​രി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അവൾ എന്റെ ഒപ്പം ഇറ​ങ്ങി. മഠ​ത്തി​ലെ​ത്തു​മ്പോൾ സി​സ്റ്റർ കട്ടി​ലിൽ തന്നെ ഇരു​ന്നു കൊന്ത ജപി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഞാൻ നന്ദി​നി​യെ അവിടെ ഇരു​ത്തി.

സി​സ്റ്റർ മൂ​ന്നു കട്ടൻ​കാ​പ്പി വാ​ങ്ങി വന്നു. നന്ദി​നി കരയാൻ തു​ട​ങ്ങി. അവൾ നിർ​ത്തു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

ഞാൻ ഫോൺ എടു​ത്തു. നന്ദി​നി​യു​ടെ അമ്മ​യെ വി​ളി​ച്ചു: അവൾ ഇവിടെ മഠ​ത്തി​ലു​ണ്ടു്. ഞങ്ങൾ ഒന്നി​ച്ചു് പഠി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഇത്ര രാ​വി​ലെ അവ​ളെ​ങ്ങ​നെ പോയി എന്ന ചോ​ദ്യ​മാ​ണു് ഞാൻ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച​തു്. പക്ഷേ, അമ്മ ചോ​ദി​ച്ച​തു് അവൾ​ക്കു കു​ഴ​പ്പ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല​ല്ലോ​യെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു.

സി​സ്റ്റർ പോ​യ​പ്പോൾ അവൾ എന്റെ മടി​യി​ലേ​ക്കു വീണു.

രണ്ടു പേ​രു​കൾ പറ​ഞ്ഞു. ഒന്നും എന്നെ ഞെ​ട്ടി​ച്ചി​ല്ല. ആദ്യം അമ്മാ​വൻ. അതു് എട്ടു​വ​യ​സ്സു​ള്ള​പ്പോൾ. പി​ന്നെ ആസ്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത അച്ഛ​നു കടം​കൊ​ടു​ത്ത ബാ​ങ്ക് മാ​നേ​ജർ രവി​ച​ന്ദ്രൻ. അമ്മ​യു​മാ​യി കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​യെ കു​ത്തി​വ​യ്പ്പി​ക്കാൻ പോ​കു​മ്പോൾ സു​ഹൃ​ത്തി​ന്റെ വീ​ടാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഇരു​ത്തി​യി​ട്ടു പോ​യ​താ​ണു് അച്ഛൻ. അതു് അഞ്ചു ദിവസം മുൻ​പാ​ണു്.

സി​സ്റ്റ​റോ​ടു് നന്ദി​നി​യു​ടെ മു​ന്നിൽ വച്ചു് തന്നെ ഞാൻ എല്ലാം പറ​ഞ്ഞു. സി​സ്റ്റർ ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല. നന്ദി​നി​യെ നോ​ക്കുക പോലും ചെ​യ്യാ​തെ മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. രാ​വി​ലെ ആറ​ര​മു​തൽ അര​മ​ണി​ക്കൂർ നട​പ്പു് പതി​വു​ള്ള​താ​ണു്.

അന്നു് പത്തു​മി​നി​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് സി​സ്റ്റർ കയറി വന്നു. എന്റെ വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ പെ​ട്ടി തു​റ​ന്നു. അതിൽ നി​ന്നു് ഒരു മു​റി​ജീൻ​സും ബനി​യ​നും കൊ​ടു​ത്തു. അവ​ളു​ടെ നി​ല​വി​ളി​യു​ടെ ശബ്ദം കൂടി. മറ്റു കന്യാ​സ്ത്രീ​മാർ വന്നു നോ​ക്കി പോയി.

നന്ദി​നി ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു തന്നെ വാതിൽ മറവിൽ നി​ന്നു വേഷം മാറി. സി​സ്റ്റർ ഒരു കി​ണ്ണ​ത്തിൽ ഉപ്പു​മാ​വും പഴവും പപ്പ​ട​വും കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു് അവ​ളു​ടെ അടു​ത്തു് നി​ല​ത്തി​രു​ന്നു. അവൾ കാ​ലു​കൾ നീ​ട്ടി വച്ചു് ഭി​ത്തി​യിൽ ചാ​രി​യി​രു​ന്നു് ഏങ്ങ​ല​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. സി​സ്റ്റർ ഉപ്പു​മാ​വു് പഴം​ചേർ​ത്തു് ഉരു​ട്ടി​യെ​ടു​ത്തു് അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടോ​ടു് അടു​പ്പി​ച്ചു. അവൾ തൊ​ഴു​തു. എനി​ക്കൊ​ന്നും വേണ്ട എന്നു് കേണു.

സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞു ഇപ്പോൾ പൊ​ലീ​സ് വരും. അവർ നി​ന്നെ എങ്ങോ​ടും കൊ​ണ്ടു​പോ​കി​ല്ല. ഇവി​ടെ​യി​രു​ന്നു് ഉള്ള​തു​മു​ഴു​വൻ പറയണം.

അവൾ നി​ല​വി​ട്ടു കര​ഞ്ഞു. സി​സ്റ്റർ അവളെ ചേർ​ത്തു പി​ടി​ച്ചു.

പത്തു​മി​നി​റ്റി​നു​ള്ളിൽ പൊ​ലീ​സ് വന്നു. അവർ നന്ദി​നി​യു​മാ​യി സി​സ്റ്റ​റു​ടെ ഓഫിസ് മു​റി​യു​ടെ വാതിൽ അട​ച്ചു.

രണ്ടു​മി​നി​റ്റി​നു​ള്ളിൽ ആ സം​ഘ​ത്തി​ലെ മൂ​ന്നു പേർ വന്നു് എന്നെ ഞങ്ങൾ കി​ട​ക്കു​ന്ന മു​റി​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.

നന്ദി​നി എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തു മു​ഴു​വൻ അറി​യ​ണം എന്നു് അവർ. ഒരേ​സ​മ​യം റെ​ക്കോ​ഡ് ചെ​യ്യു​ക​യും എഴു​തി​യെ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒന്ന​ര​മ​ണി​ക്കൂർ എടു​ത്തു ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ തീരാൻ. എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ഒപ്പീ​ടി​ച്ചു് എഴു​നേ​റ്റു് അവർ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യെ ആ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു വി​ളി​പ്പി​ച്ചു. അര മണി​ക്കൂർ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യോ​ടും ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ. നന്ദി​നി​യു​മാ​യി മു​റി​യിൽ കയ​റി​യ​വർ പു​റ​ത്തു​വ​രാൻ പി​ന്നെ​യും അര​മ​ണി​ക്കൂർ കൂടി എടു​ത്തു.

വി​ളി​പ്പി​ക്കി​ല്ല, ആവ​ശ്യ​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ ഇങ്ങോ​ടു വരാം എന്നു പറ​ഞ്ഞു് പൊ​ലീ​സ് പോയി. അവിടെ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഉപ്പു​മാ​വു് നന്ദി​നി ആർ​ത്തി​യോ​ടെ കഴി​ച്ചു. ഞാനും സി​സ്റ്റ​റും അന്നു് ഒന്നും കഴി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അവൾ തീർ​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ നോ​ക്കി​യി​രു​ന്നു് സി​സ്റ്റർ രണ്ടു പ്ളേ​റ്റ് എടു​ത്തു. ഞങ്ങൾ കഴി​ക്കു​മ്പോൾ അവൾ വീ​ണ്ടും എന്റെ മടി​യി​ലേ​ക്കു വീണു.

ഉച്ച​യ്ക്കു മുൻ​പു് നന്ദി​നി​യു​ടെ അച്ഛൻ വന്നു. സാ​ധാ​രണ ജോലി കഴി​ഞ്ഞു വരു​ന്ന സമ​യ​മാ​ണു്. മകളെ കൂടെ വിടണം എന്നു് ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി. സാ​ധ്യ​മ​ല്ല, നന്ദി​നി ഇനി ഇവി​ടു​ത്തെ അന്തേ​വാ​സി​യാ​ണു് എന്നു് സി​സ്റ്റർ. അച്ഛൻ ശൗ​ര്യം കാ​ണി​ച്ചു തു​ള്ളി​ച്ചാ​ടി​പ്പോ​യി.

അച്ഛൻ എന്തെ​ങ്കി​ലും കടും​കൈ ചെ​യ്യു​മെ​ന്നു് എനി​ക്കു പേ​ടി​യാ​യി.

സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞു: “അയാൾ ഒറ്റ​യ്ക്കു് ഒന്നും ചെ​യ്യി​ല്ല. ഇനി ചെ​യ്താൽ തന്നെ ഇവ​ളേ​യും അമ്മ​യേ​യും അനി​യ​നേ​യും കൊ​ന്നി​ട്ടാ​യി​രി​ക്കും. ഇരകളെ അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാ​തെ ഒരു കൊ​ടും​കു​റ്റ​വാ​ളി​യും സ്വ​ന്തം ജീ​വ​നൊ​ടു​ക്കി​ല്ല.”

ഒരു മണി​ക്കൂർ കഴി​യും മുൻപേ കന്യാ​സ്ത്രീ മഠ​ത്തി​നു മു​ന്നി​ലേ​ക്കു് ഒരു പ്ര​തി​ഷേധ മാർ​ച്ച് വന്നു. ശാ​ന്തി​ക്കാ​ര​ന്റെ മകളെ മതം​മാ​റ്റു​ന്നു​വെ​ന്നു് അവർ മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ വി​ളി​ച്ചു. അവർ മഠം ആക്ര​മി​ക്കാൻ തയ്യാ​റെ​ടു​ത്തു വന്ന​വ​രാ​ണെ​ന്നു് സിവിൽ പൊ​ലീ​സ് ഓഫിസർ കരുണൻ വയർ​ലെ​സ് സെ​റ്റി​ലൂ​ടെ സന്ദേ​ശം നൽകി. അവർ വടി​ക​ളും കല്ലു​ക​ളും ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും ഇരു​നൂ​റു​പേ​രു വരു​മെ​ന്നും സന്ദേ​ശം തു​ടർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടേ ഇരു​ന്നു. ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചെറിയ സംഘം പൊ​ലീ​സ് കാ​ഴ്ച​ക്കാ​രാ​യി നി​ന്നു.

സി​സ്റ്റർ വാതിൽ തു​റ​ന്നു. അവർ ആക്ര​മി​ക്കു​മോ എന്നു് ഞങ്ങൾ ഭയ​ന്നു. സി​സ്റ്റർ അവർ​ക്കു മു​ന്നി​ലെ​ത്തി കൈ​കൂ​പ്പി. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കു​ട്ടി​യെ വി​ട്ടു​ത​രാം എന്നാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്. അവർ വി​ശ്വാ​സ​മാ​കാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ വീ​ണ്ടും ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി. സി​സ്റ്റർ കൈ​കൂ​പ്പി നി​ന്നു. സമരം നയി​ച്ചു വന്ന ഗോ​വി​ന്ദൻ വക്കീൽ അടു​ത്തു വന്നു. കു​ട്ടി​യെ എപ്പോൾ വിടും എന്നു ചോ​ദ്യം. ഇപ്പോൾ തന്നെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കാം എന്നു സി​സ്റ്റർ. വക്കീ​ലി​നെ സി​സ്റ്റർ അക​ത്തേ​ക്കു ക്ഷ​ണി​ച്ചു.

മു​റി​യിൽ കയറിയ സി​സ്റ്റർ എന്നെ​യും ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റ​റേ​യും ഒപ്പം വി​ളി​ച്ചു. അവിടെ ഞങ്ങൾ നാലു പേർ. സി​സ്റ്റർ വാ​തി​ല​ട​ച്ചു.

മി​സ്റ്റർ ഗോ​വി​ന്ദൻ എന്തി​നാ​ണു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ട​തു്.

ആ ശബ്ദ​മാ​റ്റ​ത്തിൽ അയാൾ കോ​പാ​കു​ല​നാ​യി.

അവി​ടി​രി​ക്കു് മി​സ്റ്റർ ഗോ​വി​ന്ദൻ. സി​സ്റ്റർ ഒന്നു നിർ​ത്തി.

ആ കു​ട്ടി എവി​ടേ​ക്കും പോ​രു​ന്നി​ല്ല. അവൾ ഇവിടെ താ​മ​സി​ക്കും. ഒൻപതു വർ​ഷ​മാ​യി മതം മാ​റാ​തെ എന്റെ ഒപ്പ​മു​ള്ള ഋദ്ധി​യേ​യും സു​ശീ​ല​യേ​യും പോലെ ഇനി അവളും ഇവി​ടെ​യു​ണ്ടാ​കും.

ഗോ​വി​ന്ദൻ കസേര പി​ന്നി​ലേ​ക്കു തട്ടി​യെ​റി​ഞ്ഞു് വി​റ​ച്ചു നി​ന്നു. വൈ​ദ്യു​താ​ഘാ​തം ഏറ്റ​വ​നെ​പ്പോ​ലെ വായിൽ നി​ന്നു വാ​ക്കു​കൾ വരാതെ വി​ക്കി.

സി​സ്റ്റർ ശാന്ത ശബ​ദ​ത്തി​ലാ​യി: “ഇതിനു ജാ​തി​യും മതവും ഒന്നു​മി​ല്ല മി​സ്റ്റർ ഗോ​വി​ന്ദൻ. വി​കാ​രി പതി​നാ​ലു​കാ​രി​ക്കു കു​ഞ്ഞി​നെ കൊ​ടു​ത്ത​തു് ഇന്നാ​ട്ടിൽ തന്നെ​യാ​ണു്. കന്യാ​സ്ത്രീ​മാർ തി​രു​മേ​നി​യു​ടെ അധി​കാ​ര​പ്ര​യോ​ഗം തു​റ​ന്നു​കാ​ണി​ച്ച​തും ഇവി​ടെ​യാ​ണു്. എത്ര കു​രു​ന്നു​ക​ളാ​ണു് യൂ​റോ​പ്പി​ലെ അര​മ​ന​ക​ളോ​ടു ചേർ​ന്നു​ള്ള അനാ​ഥാ​ല​യ​ങ്ങ​ളിൽ പീ​ഡി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തു്. അവ​രെ​യോർ​ത്തു വി​ല​പി​ക്കു​ന്ന മാർ​പ്പാ​പ്പ​യേ​യും കണ്ടു. പാ​തി​രി​മാ​രും മു​ല്ല​മാ​രും മാ​ത്ര​മ​ല്ല പ്ര​തി​ക​ളാ​യ​തു്. ശാ​ന്തി​ക്കാ​ര​നും കു​ടും​ബ​ത്തോ​ടെ മരി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു് ഈ നാ​ട്ടിൽ. മറ്റൊ​രു ശാ​ന്തി​ക്കാ​ര​ന്റെ മകൾ ഇവിടെ അവൾ​ക്കു വേ​ണ്ട​ത്ര കാലം കഴി​യും. അതി​നു് ജി​ല്ലാ മജി​സ്ട്രേ​റ്റി​നു് ഞാൻ അപേ​ക്ഷ​യും കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. നി​ങ്ങൾ​ക്കു കഴി​യു​മെ​ങ്കിൽ വാ​ട​ക​വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് ആ അമ്മ​യേ​യും ഇള​യ​കു​ട്ടി​യേ​യും ഇവിടെ എത്തി​ക്കുക. പറ്റു​മോ?”

ഗോ​വി​ന്ദൻ ഒന്നും സം​സാ​രി​ക്കാ​തെ പത്തു മി​നി​റ്റോ​ളം അവിടെ ഇരു​ന്നു. പി​ന്നെ എഴു​നേ​റ്റു മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി. അണികൾ മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ കൂ​ടു​തൽ ഉച്ച​ത്തി​ലാ​ക്കി. ഗോ​വി​ന്ദൻ അവ​രോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: “മഠ​ത്തീ​ന്നു് കു​ഞ്ഞി​നെ വേ​ണ്ടി​ട​ത്തു് എത്തി​ക്കും. തൽ​ക്കാ​ലം നമ്മൾ പി​രി​യു​ന്നു.”

നന്ദി​നി ശബ്ദ​മി​ല്ലാ​തെ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ക​യും ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി​യ​തു​പോ​ലെ സി​സ്റ്റ​റു​ടെ മടി​യി​ലേ​ക്കു വീ​ഴു​ക​യും ചെ​യ്തു.

അര​മ​ണി​ക്കൂ​റി​നു​ള്ളിൽ ഒരു കാർ വന്നു. കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി നന്ദി​നി​യെ കണ്ട​തേ അമ്മ​യു​ടെ ഒക്ക​ത്തു നി​ന്നു് ചാടാൻ ആഞ്ഞു. നന്ദി​നി കണ്ണു​കൾ തു​ട​ച്ചു് അവനെ എടു​ത്തു.

സി​സ്റ്റർ അമ്മ​യു​മാ​യി മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പോയി. അന്നു വൈ​കു​വോ​ളം സി​സ്റ്റ​റും അമ്മ​യും പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യി​ല്ല.

പി​റ്റേ​ന്നു് അതി​രാ​വി​ലെ ഞാൻ ജു​വ​ലി​നെ വി​ളി​ച്ചു. അവൻ സൈ​ക്കിൾ എത്തി​ച്ചു. ഞാനും നന്ദി​നി​യും കടൽ​ത്തീ​ര​ത്തു് എത്തി. തി​ര​ക​ളി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി. അവൾ കര​ഞ്ഞു​തീ​രാൻ കാ​ത്തു് ഞാൻ മണലിൽ മലർ​ന്നു കി​ട​ന്നു. അവൾ കമി​ഴ്‌​ന്നും. തിരകൾ വന്നും പോ​യു​മി​രു​ന്നു. വെ​യിൽ​മൂ​ത്തു​വ​ന്ന​പ്പോൾ അവൾ എന്റെ കൈ പി​ടി​ച്ചു.

വഴി​യി​ലാ​രും ഞങ്ങ​ളെ അത്ഭുത ജീ​വി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ നോ​ക്കി​യി​ല്ല. ആരും ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ ചോ​ദി​ച്ച​തു​മി​ല്ല.

മഠ​ത്തി​ന്റെ മു​ന്നിൽ ജുവൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

നന്ദി​നി:

“എന്തെ​ടാ ചെ​ക്കാ…”

ജൂവൽ കൈ​നീ​ട്ടി. നന്ദി​നി​യും. കൈ​കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ അവ​ന്റെ കണ്ണു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. നന്ദി​നി നി​റ​ഞ്ഞു ചി​രി​ച്ചു. ഞാനും. ഞങ്ങൾ​ക്കു മാ​ത്ര​മേ അപ്പോൾ ചി​രി​ക്കാൻ കഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.

കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ സി​സ്റ്റ​റു​ടെ മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു് അന്ന​ത്തെ പത്ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

വായ്പ അനു​വ​ദി​ക്കാൻ പതി​നാ​ലു​കാ​രി​യെ പീ​ഡി​പ്പി​ച്ച ബാ​ങ്ക് മാ​നേ​ജ​റും ഒത്താശ ചെയ്ത പി​താ​വും അറ​സ്റ്റിൽ.

നന്ദി​നി കൂ​സ​ലി​ല്ലാ​തെ ആ വാർ​ത്ത മു​ഴു​വൻ വാ​യി​ച്ചു. അവൾ ഇനി ജീ​വി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങു​മെ​ന്നു് എനി​ക്കു​റ​പ്പാ​യി.

കണ്ണു തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ മു​ഖ​വ​ട്ടം നന്ദി​നി​യു​ടേ​തു്.

അന്ന​മ്മ​യു​ടെ ചു​ണ്ടു് അന​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടു്. “പി​ള്ളേ… ഇതാ​രാ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യോ​ന്നു് നോ​ക്ക്…” അന്ന​മ്മ എന്നോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു്, നന്ദി​നി​യെ അറി​യു​മോ എന്നാ​ണു്. ചി​രി​ക്ക​ണോ?.

അവൾ വീ​ണ്ടും കര​യു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് എനി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി. എന്നെ കാ​ണു​മ്പോൾ മാ​ത്രം കര​യു​ന്ന​വ​ളാ​ണു് നന്ദി​നി. മറ്റെ​ല്ലാ​യി​ട​ത്തും അവൾ ചി​രി​ച്ചു നിൽ​ക്കും, ജയി​ച്ചും.

സമു​ദ്ര​യ്ക്കു് പദ്ധ​തി​കൾ അനേ​ക​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ആറു വലിയ നൗ​ക​ക​ളും ഋദ്ധ​യു​ടെ നൗ​ക​യും ചേർ​ന്നു് അവർ തരു​ന്ന ചര​ക്കു് പറ​യു​ന്ന തീ​ര​ത്തു് എത്തി​ക്ക​ണം. ഓരോ നൗ​ക​യ്ക്കും ഓരോ യാ​ത്ര​യ്ക്കും ഒരു കിലോ സ്വർ​ണം പ്ര​തി​ഫ​ലം. ഏകാ​ദ​ശി തു​ള്ളി​ച്ചാ​ടി. ഏകൻ സമു​ദ്ര നൽകിയ ഷാം​പെ​യിൻ പൊ​ട്ടി​ച്ചു. അഷ്ട​മൻ പഞ്ച​മ​യെ കൂ​ട്ടി കപ്പൽ മേ​ലാ​പ്പി​ലേ​ക്കു പോയി. ആറു നൗ​ക​ക​ളും ഇനി സമു​ദ്ര പറ​യു​ന്ന വഴി​യിൽ പോകും.

ഋദ്ധി​ക്കു് അതു് ആലോ​ചി​ക്കാൻ പോലും കഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഇട്ടെ​റി​ഞ്ഞു​പോ​ന്ന പാ​ഴ്മ​ര​ത്തിൽ വീ​ണ്ടും പൂ​പ്പ​ലാ​യി പട​രാ​നി​ല്ല. അതി​രു​കൾ കട​ന്നു​പോയ മന​സ്സി​നൊ​പ്പ​മാ​ണു് ദേ​ഹ​വും പോ​കേ​ണ്ട​തു്. സങ്ക​ല്പ​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​ച്ചു​നിർ​ത്തു​ന്ന ശരീരം മൃ​ത​മാ​ക​ണം. ഋദ്ധി ഒരു മൃ​ത​ദേ​ഹ​മ​ല്ല.

നിരാശ മറ​ച്ചു​വ​യ്ക്കാ​തെ കയറിൽ തൂ​ങ്ങി ഋദ്ധി നൗ​ക​യി​ലെ​ത്തി. ദ്വാ​ദ​ശി കാ​ത്തു​നി​ന്നി​രു​ന്നു. ത്രയ നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യോ​ടെ കപ്പ​ലി​ന്റെ കമ്പി​യ​ഴി​ക​ളിൽ പി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു. അവളെ പി​ന്നിൽ വന്നു് സമു​ദ്ര ചേർ​ത്തു പി​ടി​ച്ചു.

ഋദ്ധി​യു​ടെ നൗക മാ​ത്രം ചലി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

ത്രയ സമു​ദ്ര​യു​ടെ പിടി വി​ടു​വി​ക്കു​ന്ന​തും കൈ വീ​ശു​ന്ന​തും അക​ലു​ന്ന നൗ​ക​യി​ലി​രു​ന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി കണ്ടു. അവൾ രണ്ടു​ക​യ്യും ഉയർ​ത്തി വീ​ശു​ക​യാ​ണു്.

ഋദ്ധി നൗ​ക​യു​ടെ വേഗം കു​റ​ച്ചു. മട​ങ്ങി വീ​ണ്ടും കപ്പ​ലി​നു് അടു​ത്തു് എത്തി. ത്രയ കയറിൽ ഊർ​ന്നി​റ​ങ്ങി. ത്ര​യ​യു​ടെ വീ​ഴ്ച​യിൽ ഒന്നു​ല​ഞ്ഞു് നൗക പതിയെ നി​ല​യു​റ​ച്ചു.

തി​ര​ക​ളി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ ദ്വാ​ദ​ശി:

“ഋദ്ധി​യു​ടെ ഒരു നുണ കൂടി തകർ​ന്നു. നമ്മൾ കൂ​ട്ട​മാ​യി ഓല​പ്പു​ട​വ​ന്മാ​രേ​പ്പോ​ലെ പോ​കു​മെ​ന്ന വാ​ക്കു്.”

ഋദ്ധി:

“നമ്മ​ളി​നി ലേ​ഡി​ഫി​ഷ്–വള്ളി​പ്പൂ​മീൻ. മു​ട്ട​യി​ട്ടു് ആഴ​ക്ക​ട​ലി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന അമ്മ​യു​ടെ തണ​ലി​ല്ലാ​തെ വള​രു​ന്ന പെൺ​ക​രു​ത്തർ

ത്ര​യ​യ്ക്കു ശബ്ദം തീരെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ‘എല്ലു കൂ​ടു​ത​ലു​ള്ള പെൺ​മീ​നു​കൾ’ എന്നു പതു​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു.

ഇന്ത്യൻ മഹാ​സു​ദ്ര​ത്തിൽ അതു​വ​രെ യാത്ര പടി​ഞ്ഞാ​റു തേ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ബംഗാൾ ഉൾ​ക്ക​ട​ലിൽ നി​ന്നു സേതു കട​ന്നു് അറ​ബി​ക്ക​ട​ലി​ലേ​ക്കു്. അതാ​യി​രു​ന്നു പദ്ധ​തി.

ഋദ്ധി പൊ​ടു​ന്ന​നെ ദിശ കി​ഴ​ക്കോ​ട്ടു് തി​രി​ച്ചു. ബംഗാൾ ഉൾ​ക്ക​ട​ലിൽ നി​ന്നു് ഓസ്ട്രേ​ലി​യൻ തീരം കട​ന്നാൽ ഇന്ത്യൻ മഹാ​സ​മു​ദ്രം പസ​ഫി​ക് ആകും. പസ​ഫി​ക് കട​ന്നാൽ അറ്റ്ലാ​ന്റി​ക്.

തി​ര​ക​ളി​ലേ​റി കര​യി​ലേ​ക്കു് തു​ള്ളി​വ​രി​ല്ല വള്ളി​പ്പൂ​മീ​നു​കൾ. അവ ആഴ​ക്കാ​ലിൽ യാ​ത്ര​ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടേ ഇരി​ക്കും. കാ​റ്റു വരു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു ദ്വാ​ദ​ശി. അതി​ന്റെ ദി​ശ​യിൽ തന്നെ പോ​കാ​മെ​ന്നു് ത്രയ തു​ള്ളി​ച്ചാ​ടി.

കടൽ ചോ​ദി​ച്ചു:

“ഞാൻ അടി​ച്ചു കയ​റു​ന്ന​തു് എന്തി​നെ​ന്നു് അറി​യു​മോ.”

കാ​റ്റു് കണ്ണു​മി​ഴി​ച്ചു.

കടൽ ചി​രി​ച്ചു:

“പർവത ഗി​രി​കൾ കാ​ട്ടി കര​യെ​ന്നെ പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്.”

കാ​റ്റു് ചോ​ദി​ച്ചു:

“നി​ന​ക്കൊ​രു ഇണ വേ​ണ്ടേ?”

കടൽ പരി​ഹ​സി​ച്ചു:

“എന്ന​ടി​യി​ലു​ണ്ടു് കു​റ്റാ​ക്കൂ​രി​രു​ട്ടിൽ സ്ഖ​ലി​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്ന പടു​കൂ​റ്റൻ ഗി​രി​ശൃം​ഗ​ങ്ങൾ.”

ത്രയ പെ​ട്ടെ​ന്നു് അവ​രു​ടെ സം​ഭ​ഷ​ണ​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഇടി​ച്ചു കയറി: ആകാശം പാ​യ്മ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഇറ​ങ്ങു​ന്ന​തു​പോ​ലെ.

ഋദ്ധി​യും ദ്വാ​ദ​ശി​യും ത്ര​യ​യു​ടെ ഇരു​വ​ശ​വു​മെ​ത്തി കവി​ളിൽ ഓരോ ചും​ബ​ന​മേ​കി.

ഋദ്ധി കണ്ണു തു​റ​ന്നു.

നന്ദി​നി അവി​ടെ​യി​ല്ല. നന്ദി​നി വന്നി​രു​ന്നി​ല്ലേ? നന്ദി​നി വന്നാൽ അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി പറയും. അപ്പോൾ വന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​കി​ല്ല. മന​സ്സൊ​രി​ട​ത്തും ഉറ​യ്ക്കു​ന്നി​ല്ല. സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലും പു​റ​ത്തും കാ​ണു​ന്ന​തെ​ല്ലാം കൂ​ടി​ക്ക​ല​രു​ക​യാ​ണു്. അൽ​ഷി​മേ​ഴ്സ് വന്ന ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റ​റും ഇങ്ങ​നെ ആയി​രു​ന്നി​രി​ക്കും. കണ​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം മാ​റ്റി​വ​ച്ചു് ഒരു​പാ​ടു കവി​ത​കൾ കാണാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും.

അവർ​ക്കു് ഓർ​മ​ക​ളി​ല്ലെ​ന്നു് ലോകമേ എങ്ങ​നെ​യാ​ണു നീ പറ​യു​ന്ന​തു്?

ഓണം​ക​ഴി​ഞ്ഞു സ്കൂൾ തു​റ​ന്ന ആദ്യ​ദി​നം. നന്ദി​നി​യും ഞാനും മാഗി ടീ​ച്ചർ ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ കൗൺ​സി​ലി​ങ് കഴി​ഞ്ഞു് വരാ​ന്ത​യി​ലൂ​ടെ ക്ലാ​സ് മു​റി​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. അനാ​വ​ശ്യ​ഭ​യം അനി​വാ​ര്യ​മായ ഏതോ ദു​ര​ന്തം കൊ​ണ്ടു​വ​രു​മെ​ന്ന തോ​ന്ന​ലാ​ണു് ഉള്ളിൽ മു​ഴു​വൻ.

നന്ദി​നി നട​ക്കു​മ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ചു: “നി​ന​ക്കൊ​ന്നും പറ്റി​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു് ഒരാൾ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചാൽ എന്താ​ണു് അർ​ത്ഥ​മെ​ന്നു് അറി​യു​മോ?”

ഞാൻ അവളെ നോ​ക്കി.

നന്ദി​നി:

“ആറ്റൻ പണി കി​ട്ടി എന്നു തന്നെ.”

ഞാൻ അവ​ളു​ടെ തോളിൽ കൈ​വ​ച്ചു.

നന്ദി​നി:

“പി​ച്ചാ​ത്തി കു​ത്തി​യി​റ​ക്കി​യി​ട്ടു് തു​ന്നി​ക്കെ​ട്ടി​യാൽ മരി​ക്കും വരെ​യു​ണ്ടാ​കും മു​റി​പ്പാ​ടു്.”

ക്ളാ​സ്സ് മു​റി​യി​ലേ​ക്കു് ഞങ്ങൾ കയറി. ഒന്നു രണ്ടു​പേർ എഴു​നേ​റ്റു. ചിലർ ഭയം കലർ​ന്ന കണ്ണു​ക​ളോ​ടെ നോ​ക്കി. മറ്റു ചിലർ ഞാ​നൊ​ന്നു് ആശ്വ​സി​പ്പി​ക്ക​ട്ടെ എന്നു നോ​ട്ടം​കൊ​ണ്ടു ചോ​ദി​ച്ചു. ജനി​ച്ചാൽ മരണം എന്ന​തു​പോ​ലെ ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ര​നു​ഭ​വ​വും എന്നെ​ങ്കി​ലും ഏറ്റു​വാ​ങ്ങേ​ണ്ടി​വ​രും എന്നു് മറ്റു ചിലർ സ്വയം പറ​ഞ്ഞു നിർ​വി​കാ​ര​രാ​യി​ക്കാ​ണും.

നന്ദി​നി ബെ​ഞ്ചി​ലേ​ക്കു നട​ക്കു​മ്പോൾ ജുവൽ അടു​ത്തെ​ത്തി: “ഷാൽ ഐ ഹഗ് യു?”

നന്ദി​നി രണ്ടു​കൈ​ക​ളും വി​ടർ​ത്തി തല ചെ​രി​ച്ചു. അവൾ സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​രി​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ജുവൽ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം അവ​ളു​ടെ തലയിൽ വലതു ചെ​വി​ക്കു മു​ക​ളിൽ മു​ഷ്ടി​ചു​രു​ട്ടി മെ​ല്ലെ ഇടി​ച്ചു. അവൾ തി​രി​ച്ചു് അവ​ന്റെ മൂ​ക്കിൽ ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ കൊ​ണ്ടു തൊ​ട്ടു. ഒറ്റ​പ്പെ​ട്ട ഒരു കയ്യ​ടി​യു​യർ​ന്നു. മാഗി ടീ​ച്ചർ വാതിൽ കട​ന്നു് കയ്യ​ടി​ച്ചു വരി​ക​യാ​ണു്.

ക്ളാ​സ് ഒന്ന​ട​ങ്കം എഴു​നേ​റ്റു. നന്ദി​നി​യും ഋദ്ധി​യും ജൂ​വ​ലും സ്വ​ന്തം ഇരി​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു.

ഉച്ച​യ്ക്കു ഒന്നി​ച്ചി​രു​ന്നു ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​മ്പോൾ നന്ദി​നി എന്റെ പാ​ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് മു​ട്ട​പൊ​രി​ച്ച​തു് മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. അതു് ഉരു​ള​യ്ക്കു​ള്ളി​ലാ​ക്കി ചോ​റി​നൊ​പ്പം ചവ​ച്ചു. രണ്ടാ​മ​തു് ഒന്നു കൂടി എടു​ത്തു് ചോറിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു. അവൾ ജീ​വി​ത​ത്തിൽ ആദ്യ​ത്തെ മുട്ട കഴി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. കേ​ക്കു പോലും മു​ട്ട​ചേർ​ത്ത​തു് എന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഒഴി​വാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​വ​ളാ​ണു്.

“ഇതു​പോ​ലെ ചോറിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു് ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച ബീഫ് തര​ട്ടെ”: ഞാൻ.

നന്ദി​നി നോ​ക്കുക മാ​ത്രം ചെ​യ്തു.

“ആ രു​ചി​ക​ള​റി​യാ​തെ നീ പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു”: ഞാൻ

“കസേ​ര​യിൽ കയ​റു​മ്പോൾ പോലും ആരെ​ങ്കി​ലും വന്നി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നി”: അവൾ.

“ഞാൻ വന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലോ?”

“നീ​യാ​ണു് വരാൻ പോ​കു​ന്ന​തെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യി​ല്ല”: നന്ദി​നി.

മൗനം.

“ഓർ​മ​ക​ളിൽ നി​ങ്ങ​ളാ​രും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല”: നന്ദി​നി.

“അപ്പോൾ ആരു വരാ​നാ​ണു് നീ കാ​ത്ത​തു്”: ഞാൻ.

“എനി​ക്കാ മു​ഖ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും പരി​ച​യ​മി​ല്ല”: നന്ദി​നി.

അവിടം മുതൽ നന്ദി​നി മാ​ത്രം സം​സാ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഉരു​ള​കൾ വായിൽ വച്ചു് പതു​ക്കെ ചവ​ച്ചി​റ​ക്കി നീണ്ട ഇട​വേ​ള​ക​ളിൽ ഓരോ വാ​ച​ക​ങ്ങൾ വന്നു.

“ഞാൻ അവരെ മാ​ത്ര​മേ ഓർ​ത്തു​ള്ളു. ആ രണ്ടു​പേ​രെ, പി​ന്നെ അവി​ടെ​യാ​ക്കിയ പി​താ​വെ​ന്ന​യാ​ളെ”: നന്ദി​നി.

“അവർ എന്റെ മര​ണ​ത്തിൽ ഉരു​കു​മെ​ന്നു് അപ്പോൾ തോ​ന്നി”: നന്ദി​നി.

“അവർ ആശ്വ​സി​ക്കു​ക​യേ​യു​ള്ളു​വെ​ന്നു് ഇപ്പോ​ഴെ​നി​ക്കു് അറി​യാം”: നന്ദി​നി.

“ഞാ​നൊ​രു കത്തു പോലും എഴു​തി​യി​രു​ന്നി​ല്ല”: നന്ദി​നി.

ജൂവൽ രണ്ടു ചോ​റു​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ വെ​ള്ള​വു​മാ​യി വന്നു. മറ്റാ​രിൽ നി​ന്നോ കടം​കൊ​ണ്ട പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണു്. അവൻ മൂ​ന്നു വാ​ച​ക​ങ്ങൾ നിർ​ത്തി നിർ​ത്തി പറ​ഞ്ഞു:

“സ്കൂ​ളി​ലെ പൈ​പ്പിൽ വെ​ള്ളം തീർ​ന്നു. പഞ്ചാ​യ​ത്തു കി​ണ​റ്റിൽ നി​ന്നു കോ​രി​യെ​ടു​ത്ത​താ​ണു്. കവ​ല​യി​ലൂ​ടെ നീ നട​ന്നു പോ​കേ​ണ്ട എന്നു കരുതി.”

കഴു​കാ​ത്ത പാ​ത്ര​വും കയ്യു​മാ​യി നന്ദി​നി ഒറ്റ​പ്പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. സ്കൂ​ളി​ന്റെ പടികൾ ഇറ​ങ്ങി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഞാൻ പി​ന്നിൽ ഓടി​യെ​ത്തി. റോ​ഡി​ലി​റ​ങ്ങി കവ​ല​യി​ലൂ​ടെ തന്നെ മു​ന്നോ​ട്ടു്. ഞാൻ ഒപ്പ​മെ​ത്താൻ പാ​ടു​പെ​ട്ടു.

സ്കൂ​ളിൽ നി​ന്നും കവ​ല​യിൽ നി​ന്നും വഴി​യിൽ നി​ന്നു​മെ​ല്ലാം കാ​ണാ​വു​ന്ന വിധം വള​വി​ലാ​ണു് കിണർ. അവൾ കയറും തൊ​ട്ടി​യും ഇട​തു​കൈ​കൊ​ണ്ടു് കി​ണ​റ്റി​ലി​ട്ടു. എല്ലാ​വ​രും എല്ലാ​യി​ട​ത്തു നി​ന്നും നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അവൾ ഒറ്റ​ക്കൈ കൊ​ണ്ടു് ഒന്നു​വ​ലി​ച്ചു. എന്റെ ഇടം​കൈ​കൊ​ണ്ടു് ഞാനും. ഞങ്ങ​ളു​ടെ പല വലി​ക​ളി​ലൂ​ടെ വെ​ള്ളം മു​ക​ളി​ലെ​ത്തി. അവൾ ഒന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ഞാനും. കഴുകി ഇറ​ങ്ങു​മ്പോൾ നന്ദി​നി സധൈ​ര്യം നട​ക്കു​ന്നു. എനി​ക്കാ​ണോ ഭയ​മെ​ന്നു തോ​ന്നാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല. കയ​റ്റ​ത്തി​ലെ കടയിൽ ബെ​ന്നി രണ്ടു കൈ​ക​ളി​ലും ഫോൺ പി​ടി​ച്ചു് ഇരി​ക്കു​ന്നു. അവൾ നേരേ നട​ന്നു ചെ​ന്നു.

“മു​ഴു​വൻ കി​ട്ടി​യോ ചേ​ട്ടാ?”

ബെ​ന്നി പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു.

ഞാൻ പി​ന്നി​ലൂ​ടെ പെ​ട്ടി​ക്ക​ട​യു​ടെ ഉള്ളിൽ കയറി. അയാൾ ഒട്ടും എതിർ​ക്കാ​തെ ഫോൺ തന്നു. കവ​ല​യു​ടെ നടു​ക്കു് ഞാനതു വച്ചു. നന്ദി​നി കയ്യാ​ല​യ്ക്കു മു​ക​ളിൽ വച്ചി​രു​ന്ന വീ​തി​ക്ക​ല്ലു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു് അതിനു മു​ക​ളി​ലി​ട്ടു. ഒറ്റ​യി​ട​ലി​നു് അതു തകർ​ന്നി​ല്ല. കഷ​ണ​ങ്ങ​ളാ​കും വരെ പാ​മ്പി​നെ ചത​യ്ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അവൾ അതിനു മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് കല്ലു് ഇട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഒരു​വേള അതൊരു മൂർ​ഖ​നാ​ണെ​ന്നു ഭയ​ന്നു് ഞാൻ രണ്ട​ടി പി​ന്നോ​ട്ടു​വ​ച്ചു. തകർ​ന്ന കഷ​ണ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു് സിം അവളും മെ​മ്മ​റി കാർഡ് ഞാനും എടു​ത്തു് കടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് നട​ന്നു.

“മൂർ​ഖ​നേ​ക്കാൾ വി​ഷ​മു​ണ്ടു് ഫോ​ണി​നു്”: ഞാൻ.

“പാ​മ്പു് ഒറ്റ​ക്കൊ​ത്തി​നു് ഒരാ​ളി​ലേ വി​ഷ​മി​റ​ക്കൂ. ഇതു സഹ​സ്ര​ജീ​വ​സം​ഹാ​രി​ണി”: നന്ദി​നി.

ഞങ്ങൾ ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ എന്തോ അബ​ദ്ധം ചെയ്ത പരി​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടെ ജുവൽ മുഖം തരാതെ ബെ​ഞ്ചിൽ ഇരി​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ആശു​പ​ത്രി​യിൽ നി​ന്നു് അത്ര നല്ല വി​വ​ര​മ​ല്ല.

എഴു​പ​ത്തി​ര​ണ്ടു മണി​ക്കൂർ കഴി​യാ​തെ ഒന്നും പറ​യാ​നാ​കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് പട്ടാ​ളം എത്തി​ച്ച സന്ദേ​ശം. എലി​പ്പ​നി സു​ശീ​ല​യെ ഗു​രു​ത​ര​മാ​യി ബാ​ധി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

ആൻ​സി​ക്കു കണ്ണു നി​റ​ഞ്ഞു.

ബി​നോ​യി പറ​ഞ്ഞു:

“നി​ന്നെ കണ്ണു​നി​റ​ഞ്ഞു കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.”

ആൻസി:

“രാ​ത്രി​ക​ളിൽ ആ പേരു് ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടിൽ വാ​യി​ച്ചി​രു​ന്നു.”

ബി​നോ​യി ദൂ​രേ​ക്കു നോ​ക്കി.

അന്ന​മ്മ കു​റ​ച്ച​ക​ലെ നി​സ്സ​ഹാ​യ​യാ​യി ഇരി​പ്പു​ണ്ടു്…

അന്ന​മ്മ എഴു​നേ​റ്റു:

“നാ​ട്ടിൽ നട​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തും സുശീല കു​ഞ്ഞി​നോ​ടു പറ​യു​ന്ന​താ​ണു്.”

ആൻ​സി​യും ബി​നോ​യി​യും ഇരു​ന്നി​ട​ത്തു നി​ന്നു് എഴു​നേ​റ്റി​ല്ല. അന്ന​മ്മ പറ​യു​ന്ന​തു കേൾ​ക്കാൻ കഴി​യു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ ഋദ്ധി എങ്ങ​നെ താ​ങ്ങും എന്നാ​യി​രു​ന്നു ആൻ​സി​യു​ടെ ആധി. ബി​നോ​യി പണ്ടേ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു, ഋദ്ധി കാ​ണു​ന്ന​തി​നും കേൾ​ക്കു​ന്ന​തി​നും അർ​ത്ഥ​ങ്ങൾ വേ​റേ​യാ​ണെ​ന്നു്.

ഞാൻ കണ്ണു തു​റ​ന്നു കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് അന്ന​മ്മ വരു​ന്ന​തു്.

പതി​വു​പോ​ലെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്കു കു​നി​ഞ്ഞു. എനി​ക്കു് രുചി മാ​ത്ര​ല്ല മണവും നഷ്ട​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇത്ര​കാ​ലം അമ്മ​വ​രു​മ്പോൾ ഞാൻ കല്പി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്ത മണ​മാ​യി​രു​ന്നു അതു്. കാ​യൽ​ച്ചെ​ളി​യു​ടെ ആ മണം അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി​ക്കും ചേ​രേ​ണ്ട​താ​ണു്. പക്ഷേ, എനി​ക്കു് ഇപ്പോൾ ഒന്നും തി​രി​ച്ച​റി​യാൻ കഴി​യു​ന്നി​ല്ല. ചേ​ട​ത്തി​ക്കാ​യി ഞാൻ കാ​തോർ​ത്തു.

“മോൾ​ക്കു് ഞാൻ ഒരു കൂ​ട്ടം തരു​ന്നു​ണ്ടു്. പാലിൽ നല്ല നൂ​റു​ള്ള സിലോൺ കപ്പ പു​ഴു​ങ്ങി കു​റു​ക്കും. അതിൽ രണ്ടു കാ​ന്താ​രി ചത​ച്ചു ചേർ​ത്തു് ഉള്ളി ചു​ട്ട​ര​ച്ചും ചേർ​ക്കും.” കപ്പ എനി​ക്കു് സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മിന തന്ന രു​ചി​യാ​ണു്.

ഒൻ​പ​താം ക്ലാ​സി​ലെ ക്രി​സ്മ​സ്.

സി​സ്റ്റർ​ക്കു് സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടിൽ പോകാൻ ഏഴു ദി​വ​സ​ത്തെ അനു​മ​തി കി​ട്ടി. പരീ​ക്ഷ​ക​ഴി​ഞ്ഞു് ഞാനും നന്ദി​നി​യും ചെ​ന്നു കയ​റു​മ്പോൾ ഓട്ടോ​റി​ക്ഷ മു​റ്റ​ത്തു​ണ്ടു്.

ഇവരും പോ​ര​ട്ടെ എന്നു സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മിന. ആ… എന്നു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ. നന്ദി​നി​യു​ടെ അമ്മ തയ്യൽ മെ​ഷീ​നു പി​ന്നിൽ ഇരു​ന്നു് തല​യാ​ട്ടി. അമ്മ തയ്യൽ തൊ​ഴി​ലാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത ശേ​ഷ​മു​ള്ള ഇരി​പ്പാ​ണു്. ആർ​ക്കും തയ്ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​യി പഠി​ച്ച​ത​ല്ല. സ്വ​ന്തം ബ്ലൗ​സ് സ്വയം തു​ന്നു​ന്ന​തു് അമ്മ​മ്മ​യു​ടെ ശീ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. അന്നു ബ്ലൗ​സ് അല്ല, കെ​ട്ടു​ടു​പ്പാ​ണു്. കൈകൾ ഇട്ടാൽ കൊ​ളു​ത്തു​കൾ​ക്കു പകരം കച്ച​പോ​ലെ രണ്ട​റ്റ​വും വയർ തു​ട​ങ്ങു​ന്നി​ട​ത്തും കെ​ട്ടും. റൗക്ക എന്നു് വേറെ ജാ​തി​ക്കാ​രു് പറ​ഞ്ഞാ​ലും അമ്മ​മ്മ കെ​ട്ടു​ടു​പ്പ് എന്നേ പറയൂ. അമ്മ​മ്മ അതു മാ​ത്ര​മാ​ണു് തയ്ച്ചി​രു​ന്ന​തു്. കല്യാ​ണം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ തന്നെ മെഷീൻ അമ്മ​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്തു​വി​ട്ടി​രു​ന്നു. അതു മഠ​ത്തി​ലെ ജീ​പ്പിൽ വാ​ട​ക​വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു സി​സ്റ്റർ വരു​ത്തി​ച്ചു. അമ്മ ഇപ്പോൾ തുണി വാ​ങ്ങി നൈ​റ്റി തയ്ക്കും. ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ കട​ക​ളിൽ വി​ളി​ച്ചു് നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു് ഏല്പി​ക്കും. വി​റ്റു​പോ​യാൽ മാ​ത്രം കാശു മതി എന്നു സമ്മ​തി​ച്ച​പ്പോ​ഴാ​ണു് പലരും ഏറ്റെ​ടു​ത്ത​തു്.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കും അന്ന​മ്മ​യ്ക്കും ചീ​ഞ്ഞ​കാ​യൽ, ആത്തേ​മ്മാർ​ക്കു് ആഞ്ഞു​ത​യ്യ​ലും എന്നു് അന്ന​മ്മ മെഷീൻ വന്ന അന്നു പറ​ഞ്ഞ​തു് ഞാൻ മാ​ത്ര​മ​ല്ല നന്ദി​നി​യും കേ​ട്ടി​രു​ന്നു.

അഞ്ചു​മി​നി​റ്റാ​ണു് ഞങ്ങൾ​ക്കു് ഒരു​ങ്ങാൻ കി​ട്ടിയ സമയം. യൂ​ണി​ഫോം മാ​റ്റി​യു​ടു​ത്തു് കയ്യിൽ കി​ട്ടിയ ഉടു​പ്പു​കൾ വാരി ബാ​ഗി​ലി​ട്ടു് പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.

ബസ് സ്റ്റാൻ​ഡി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​യിൽ ഓട്ടോ​റി​ക്ഷ ചന്ത​യിൽ നിർ​ത്തി. അമ്മ​യു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു് സി​സ്റ്റർ കാ​ര്യം പറ​ഞ്ഞു. അമ്മ സി​സ്റ്റ​റു​ടെ ഒപ്പം ഓട്ടോ​യി​ലേ​ക്കു വന്നു.

“അവൾ ആദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് മറ്റെ​വി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും…”

ഞാൻ ഭയ​ന്നു​പോ​യി. ഈ പതി​നാ​ലു വയ​സ്സി​നി​ടെ ജനി​ച്ച വീ​ട്ടി​ലും ഈ മഠ​ത്തി​ലും അല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രി​ട​ത്തും ഞാൻ ഉറ​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ല എന്നാ​ണു് ആ പറ​ഞ്ഞ​തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം. ഞാൻ അതു​വ​രെ കയറിയ മഞ്ഞു​മ​ല​ക​ളെ​ല്ലാം ഉരുകി ഇല്ലാ​താ​യി. പോയ സമു​ദ്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വറ്റി​വ​രു​ണ്ടു.

വണ്ടി നീ​ങ്ങു​മ്പോൾ അമ്മ ഒന്നു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

“അവൾ ഞാ​നി​ല്ലാ​തെ നി​ന്നി​ട്ടി​ല്ല.”

ഒന്നോ രണ്ടോ മാസം പ്രാ​യ​മു​ള്ള​പ്പോൾ തൊ​ട്ടി​ലിൽ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന എന്റെ അടു​ത്തേ​ക്കു വന്ന​യാൾ പി​ന്നെ എന്നെ പി​രി​ഞ്ഞി​ട്ടേ​യി​ല്ലെ​ന്നു്. എനി​ക്കു പക്ഷേ, അമ്മ കൂ​ടെ​യു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നി​യ​തേ​യി​ല്ല. മഠ​ത്തി​ന്റെ ചാ​യ്പിൽ കി​ട​ന്ന സു​ശീ​ല​യെ അമ്മ എന്നു വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, എനി​ക്കു് അമ്മ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ആയി​രു​ന്നു. എന്റെ പ്രേ​ാ​ഗ്ര​സ് കാർഡ് ഒപ്പി​ട്ട​തു മാ​ത്ര​മ​ല്ല എനി​ക്കു് ചോ​റു​രു​ട്ടി​ത്ത​ന്ന​തും സൈ​ക്കിൾ ചവി​ട്ടാൻ പഠി​പ്പി​ച്ച​തും ആദ്യ​ത്തെ ഷൂസ് ഇടീ​ച്ച​തും ടൈ കെ​ട്ടി​ത്ത​ന്ന​തും മുടി പി​ന്നി തന്ന​തും പൊ​ട്ടു വാ​ങ്ങി​ത്ത​ന്ന​തും സി​സ്റ്റ​റാ​ണു്.

ഏഴു​ക​ഴി​ഞ്ഞു് എട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള അവ​ധി​ക്കാ​ണു് എനി​ക്കാ​യി ഒരു കെ​ട്ടു നാ​പ്കിൻ നീല ബാ​സ്ക്ക​റ്റിൽ ഇട്ടു​ത​ന്ന​തു്. ആദ്യ​ദി​വ​സം അതു വയ്ക്കാൻ പഠി​പ്പി​ച്ച​തും സി​സ്റ്റ​റാ​ണു്. ആ ബാ​സ്ക​റ്റ് ഞാൻ അമ്മ​യെ അഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ കാ​ണി​ച്ചു. എന്റെ​യാ​ണു് എന്ന ആ ഭാവം കണ്ടു് അമ്മ ഊറി​ച്ചി​രി​ച്ചു.

അമ്മ​യെ​ന്നു വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. അമ്മ​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. എപ്പോ​ഴും ഒപ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു കൊ​ണ്ടാ​ക​ണം അമ്മ​യോ​ടു് ഒപ്പം നിൽ​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ മാറി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ഞാൻ ഇതു​വ​രെ ഓർ​ത്തി​രു​ന്നി​ല്ല. എനി​ക്കു് ഒന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി. ഞാൻ അമ്മ​യെ അമ്മ​യാ​യി കണ്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അമ്മ​യ്ക്കു ഞാൻ മക​ളാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു്. അവർ ഓരോ നി​മി​ഷ​വും കരു​തി​യ​തു് അവ​രാ​ണു് എന്നെ വളർ​ത്തു​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണു്.

ഞാൻ തൊ​ണ്ണൂ​റ്റി​യൊൻ​പ​താം കള​ത്തിൽ നി​ന്നു പാ​മ്പു വി​ഴു​ങ്ങി ഒന്നി​ലെ​ത്തി​ച്ച​തു​പോ​ലെ നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യു​ടെ നെ​ല്ലി​പ്പ​ടി കണ്ടു. ഇനി കോ​ണി​ക​ളിൽ കയ​റാ​തെ ഓരോ​ക​ള​വും ചവി​ട്ടി കയറണം.

“പോകാൻ അമ്മ​വീ​ടു​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടോ?”

എന്റെ ശബ്ദം താ​ഴ്ത്തി​യു​ള്ള ചോ​ദ്യം കേ​ട്ടു് നന്ദി​നി പി​റു​പി​റു​ക്കു​ന്ന ശബ്ദ​ത്തിൽ.

“ജപ്തി​യായ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യ​വ​രെ കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടോ? അന്ന​ദാ​ന​ത്തി​നു പോലും ആരും വി​ളി​ക്കി​ല്ല.”

പാ​മ്പും കോ​ണി​യും വി​ട്ടു് ഞങ്ങൾ ചതു​രം​ഗം കളി​ച്ചു് ഒപ്പ​ത്തി​നൊ​പ്പം ചെ​ക്കു​വ​ച്ചു.

സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മിന ഞങ്ങ​ളു​ടെ രണ്ടാ​ളു​ടേ​യും ഇല്ലാ​യ്മ​ക​ളെ നി​ഷ്പ്ര​ഭ​മാ​ക്കി കള​ഞ്ഞു.

“മുട്ട ഇട്ടു വി​രി​യി​ക്കാ​നാ​ണു് കാക്ക കൂ​ടു​കെ​ട്ടു​ന്ന​തു്. ചാവും വരെ പാർ​ക്കാ​ന​ല്ല.”

നൗ​ക​യിൽ കാ​റ്റു​പി​ടി​ച്ചു.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“സദ്യ​ക​ഴി​ഞ്ഞ വീ​ട്ടിൽ ഒന്നു് ഉറ​ങ്ങി​യെ​ഴു​നേ​റ്റ സാ​മ്പാ​റും പച്ച​ടി​യും പി​റ്റേ​ന്നു രാ​വി​ലെ തന്നു് കൊ​ച്ച​മ്മ പറയും. ഒന്നു ചൂ​ടാ​ക്കി കഴി​ച്ചോ​ണേ​ന്നു്. അതു​കേൾ​ക്കാൻ പറ​യ​വീ​ട്ടിൽ പി​റ​ക്ക​ണം എന്നു് അമ്മ പറ​യാ​റു​ണ്ടു്.”

നൗ​ക​യ്ക്കു വേഗം കൂ​ടും​തോ​റും പാ​റു​ന്ന മു​ടി​യി​ഴ​കൾ ഒതു​ക്കി ഋദ്ധി കടൽ​ക​ണ്ടു കണ്ണു​നി​റ​യ്ക്കും. അതാണു ശീലം.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“പശു​വി​നു​ള്ള വീ​തം​പോ​ലും സദ്യേ​ടെ അന്നു വൈ​കി​ട്ടു് കൊ​ടു​ക്കും. പറ​യ​നു് പി​റ്റേ​ന്നാ​ണു്.”

ത്രയ:

“കാലം മാ​റി​യി​ല്ലേ, ഇതൊ​ക്കെ ഇപ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടോ എന്നു ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലേ?”

ഋദ്ധി:

“ഒറ്റ​വ​ഴി​യേ​യു​ള്ളൂ. ലോ​ക​ത്തെ മു​ഴു​വൻ വീ​ടു​ക​ളും ഇടി​ച്ചു നി​ര​ത്ത​ണം. ഏറ്റ​വും കൂ​ടു​തൽ ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ങ്ങൾ താ​ണ്ടിയ ജീ​വി​വർ​ഗ​മായ മനു​ഷ്യൻ അപ്പോൾ നട​പ്പു​തു​ട​ങ്ങും. എല്ലാ​വ​രും ഒരേ നി​ല​യിൽ പാർ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങും, ഒരേ വേ​ഗ​ത്തിൽ നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങും, ഒരേ ആഹാരം കഴി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങും.”

മൂ​ന്നു ചക്ര​മു​ള്ള സൈ​ക്കിൾ ചവി​ട്ട​ണം എന്നു പന്ത്ര​ണ്ടു പതി​മൂ​ന്നു വയ​സ്സു​വ​രെ മോ​ഹി​ച്ച ആ കു​ട്ടി ദ്വാ​ദ​ശി​യി​ലേ​ക്കു ചെ​ണ്ട​കൊ​ട്ടി​യെ​ത്തി.

കൊ​യ്യു​ന്ന അമ്മ​യെ നോ​ക്കി വര​മ്പ​ത്തു് തലയിൽ പാള കമ​ഴ്ത്തി​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ മൂ​ന്നോ നാലോ വയ​സ്സു മുതൽ തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണു് മു​ച്ച​ക്ര സൈ​ക്കിൾ ചവി​ട്ടി മു​റ്റ​ത്തു വന്നു​നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്. കു​ന്നിൻ​മു​ക​ളിൽ നി​ന്നു​ള്ള ഇറ​ക്ക​മി​റ​ങ്ങി​വേ​ണം നി​ര​നി​ര​യാ​യി കെ​ട്ടിയ പറ​യ​ക്കു​ടി​യി​ലെ​ത്താൻ. കു​ടി​കൾ കഴി​ഞ്ഞാൽ വയ​ലാ​ണു്. വെ​ട്ടു​ക​ല്ലു തെ​റ്റി​യും തെ​റി​ച്ചും നിൽ​ക്കു​ന്ന വഴി​യാ​ണു്. കാ​ല​വർ​ഷം ഒഴുകി വെ​ട്ടു​ക​ല്ലി​ന്റെ ഇട​യി​ലെ ചെ​ളി​യൊ​ക്കെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കു​ഴി​ശിൽ​പ​ങ്ങൾ പണി​തെ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഓരോ കു​ഴി​യും ഓരോ ശിൽ​പ​ത്തി​നു​ള്ള അച്ചു​പോ​ലെ രൂ​പ​ഭം​ഗി തി​ക​ഞ്ഞു നി​ന്നു. അവിടെ മഴ ഒരു പെ​രും​ത​ച്ച​നാ​യി. അതു​വ​ഴി വെ​ള്ള​യ്ക്ക ഉരു​ട്ടു​വി​ട്ടാൽ പാ​ട​ത്തു ചെ​ല്ലു​മു​മ്പു് പൊ​ട്ടി​പ്പൊ​ളി​ഞ്ഞു തീർ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. ആ വഴി​യി​ലൂ​ടെ മു​ച്ച​ക്ര സൈ​ക്കി​ളിൽ തെ​ന്നി​ത്തെ​റി​ച്ചു വന്നു് ഒൻ​പ​താ​മ​ത്തെ കു​ടി​യു​ടെ മു​ന്നി​ലെ​ത്ത​ണം. ആ കു​ടി​ലിൻ മു​ന്നിൽ മാ​ത്രം ഒരു ബിം​ബ​മു​ണ്ടു്. ബു​ദ്ധ​ന്റെ​യാ​ണു്.

അച്ഛ​ന്റെ ചേ​ട്ടൻ ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ നാ​ടു​വി​ട്ടു ബോം​ബെ​യ്ക്കു് എന്നു പറ​ഞ്ഞു പോ​യ​താ​ണു്. പി​ന്നെ വന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണു് അറി​ഞ്ഞ​തു്. ബോംബെ ആയി​രു​ന്നി​ല്ല, അതു് അഹ​മ്മ​ദാ​ബാ​ദ് ആയി​രു​ന്നെ​ന്നു്. അവിടെ ഹോ​ട്ട​ലിൽ പണി​യാ​യി​രു​ന്നു. മദി​രാ​ശി​ക്കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് നെ​റ്റി​യിൽ കു​ങ്കു​മം ചാർ​ത്തി​ച്ചെ​ന്ന മണി​യ​നെ അവർ അയ്യ​ങ്കാർ മണിയൻ എന്നു വി​ളി​ച്ചു. പണി​കി​ട്ടാൻ ആ വിളി ഉപ​കാ​ര​പ്പെ​ട്ടെ​ങ്കി​ലും മൂ​ന്നാം​മാ​സം പിടി വീണു. ഉൾ​വി​ളി സഹി​ക്കാൻ വയ്യാ​തെ മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി കി​ട്ടു​ന്ന കട ഒന്നു രണ്ടു​പേ​രോ​ടു ചോ​ദി​ച്ച​താ​ണു്. ചോ​ദ്യം ചെ​യ്യാൻ ചു​റ്റും ആളു​കൂ​ടി​യ​പ്പോൾ ഒരു കണ​ക്കി​നു രക്ഷ​പെ​ട്ടു ചെ​ന്ന​തു ബോ​ധ​ഗ​യ​യി​ലാ​ണു്. അവിടെ ടയർ കടയിൽ പഞ്ചർ ഒട്ടി​ച്ചു നട​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണു് മാ​വോ​യാ​കാൻ ഉൾ​വി​ളി വന്ന​തു്.

ഛത്തീ​സ്ഗ​ഢി​ലെ കാ​ടു​ക​ളിൽ നി​ന്നു് ഒളി​ച്ചും പാ​ത്തും ഒരി​ക്കൽ വന്ന​പ്പോൾ നമു​ക്കു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള ദൈ​വ​മാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഓടി​ലു​ള്ള ബു​ദ്ധ​നെ വച്ചി​ട്ടു പോ​യ​താ​ണു്. വി​ള​ക്കു കത്തി​ച്ചും ചന്ദ​ന​ത്തി​രി പു​ക​ച്ചും മൂ​പ്പ​രെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ക്ക​രു​തു് എന്നും പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അച്ഛ​നേ​താ​യാ​ലും അത​വി​ടെ ഇരി​ക്ക​ട്ടെ എന്നു പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ ബു​ദ്ധൻ മു​റ്റ​ത്തൊ​രു തറ​കെ​ട്ടി ഇരു​പ്പു​റ​പ്പി​ച്ചു.

ഞാൻ പാ​ട​വ​ര​മ്പ​ത്തി​രി​ക്കു​മ്പോൾ മു​ച്ച​ക്രം ചവി​ട്ടി​വ​ന്ന എന്റെ പ്രാ​യ​ക്കാ​രി ശ്രേ​യ​യൊ​ക്കെ രണ്ടാം ക്ലാ​സിൽ പഠി​ക്കു​മ്പോൾ രണ്ടു ചക്ര​സൈ​ക്കി​ളു​മാ​യി അതിലേ വന്നു. പക്ഷേ, കു​ത്തി​റ​ക്കം തെ​റി​ച്ചു​വ​രാ​നും ബു​ദ്ധ​നെ​ചു​റ്റാ​നും മൂ​ന്നു​ച​ക്ര​മാ​യി​രു​ന്നു മന​സ്സിൽ. ഒൻ​പ​താം ക്ളാ​സി​ലെ അവ​ധി​ക്കു് ശ്രേയ വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്തു​കൂ​ടി ഹോണ്ട ആക്ടീവ ഓടി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട​യ​ന്നാ​ണു് മു​ച്ച​ക്ര സൈ​ക്കിൾ മാ​റ്റി സു​കു​വി​ന്റെ ഓട്ടോ​റി​ക്ഷ​യിൽ ഓട്ടം വി​ളി​ച്ചു വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്തെ​ത്തു​ന്ന​തു് സ്വ​പ്നം കാണാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്. മു​ച്ച​ക്ര സൈ​ക്കി​ളിൽ ഒരി​ക്ക​ലും കയ​റാ​നാ​കാ​തെ കഴി​ഞ്ഞു പോയ ബാ​ല്യ​വും ഓട്ടോ വി​ളി​ക്കാൻ കാശു തി​ക​യാ​ത്ത കൗ​മാ​ര​വും കട​ന്നു​പോ​ന്ന​വ​രോ​ടു തന്നെ വേണം, കാലം മാ​റി​യി​ല്ലേ എന്നു ചോ​ദി​ക്കാൻ.

പലരും ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു് പറ​യ​ത്തി എങ്ങി​നെ​യാ​ണു് ദ്വാ​ദ​ശി എന്ന പേ​രു​പേ​റി​യ​തെ​ന്നു്. നി​ങ്ങൾ നോൽ​ക്കു​ന്ന ഏകാ​ദ​ശി​യും ദ്വാ​ദ​ശി​യു​മാ​യി അതി​നൊ​രു ബന്ധ​വു​മി​ല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു മണിയൻ വല്യ​ച്ഛൻ ഇട്ട പേ​രാ​ണു്. കൊ​ച്ചു​ണ്ടാ​യ​പ്പോൾ പേ​രി​ട​ണ​മെ​ന്നു് അച്ഛൻ. പറ​യി​പെ​റ്റ പന്തി​രു​കു​ലം എന്ന കഥ​യും​കൊ​ണ്ടു നട​ക്കു​ന്ന​വ​രി​ല്ലേ, ആ പന്ത്ര​ണ്ടി​നേ​യും പെറ്റ പറ​യി​യാ​ണി​വൾ. ദ്വാ​ദ​ശി. ദ്വാ​ദ​ശി എന്നാൽ പന്ത്ര​ണ്ടു്. അമാ​വാ​സി കഴി​ഞ്ഞു ദിവസം പന്ത്ര​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞാ​ലും ഇവൾ​ക്കു കറു​പ്പു പോ​കു​വേല. കേൾ​ക്കു​മ്പോൾ അവരു് ഞെ​ട്ടു​ന്നെ​ങ്കി ഞെ​ട്ട​ട്ടെ എന്നു പറ​ഞ്ഞു് മൂ​പ്പ​രൊ​രു പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങ​നെ അമര മുതൽ മൈന വരെ എന്തെ​ങ്കി​ലും ആകേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന ഞാൻ ദ്വാ​ദ​ശി​യാ​യി.

വളർ​ന്നൂ​ന്നു തോ​ന്നി​യ​പ്പോൾ പു​ഴേ​ല് ഒറ്റ​യ്ക്കു കു​ളി​ക്കാൻ പോകും. കരി​ങ്കാ​ല് പു​ഴ​വെ​ള്ള​ത്തിൽ കു​തിർ​ത്തു് താ​ളി​ക്കു ചമ്പ​ര​ത്തി തേ​ച്ചു വഴു​വ​ഴു​പ്പായ പാ​റ​യിൽ ഉപ്പൂ​റ്റി ഉര​യ്ക്കും. ചകി​രി​കൊ​ണ്ടു് മേ​ലാ​കെ തേ​യ്ക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ ഏതോ വി​ല​പി​ടി​ച്ച കരി​ങ്കാ​ളി മീ​നാ​ണെ​ന്നു സ്വയം കരു​തും. താളി പൊ​തി​ഞ്ഞ മുടി നെ​റു​ക​യിൽ കെ​ട്ടി കഴു​ത്തോ​ളം വെ​ള്ള​ത്തിൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ കല്ലേ​മു​ട്ടി​കൾ വരും. പു​ഴ​യി​ലെ അടി​പ്പാ​റ​യിൽ മു​ട്ടി കാ​ലി​ലും മു​ട്ടി നട​ക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ കുശലം പറയും. വെ​ള്ള​ത്തിൽ ഞാൻ കാ​ത്തു നിൽ​ക്കാ​റു​ള്ള​തു കല്ലേ​മു​ട്ടി​ക​ളേ​യ​ല്ല. ആര​ക​നെ​യാ​ണു്. ആരാല് എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ എനി​ക്കു മതി​യാ​കി​ല്ല. അവ​നെ​ന്റെ ആണാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് ആരകൻ എന്നു തന്നെ വി​ളി​ക്കും. നീ​ണ്ടു കൂർ​ത്ത ചു​ണ്ടു​മാ​യി അവൻ വരും. വെ​ള്ള​ത്തി​ന​ടി​യിൽ സ്ഥാ​നം മാറി കി​ട​ക്കു​ന്ന തോർ​ത്തി​നി​ട​യി​ലു​ടെ എന്റെ പൊ​ക്കി​ളി​നു ചു​റ്റും പതി​നൊ​ന്നു കു​ത്തി​പ്പോ​കും. ഞാ​ന​പ്പോൾ അവ​നോ​ടു് പറയും. നീ എന്റെ പേ​യി​റ​ക്കാ​നു​ള്ള കു​ത്തു തന്നെ​ന്നു്. ഞാൻ തല പി​ന്നോ​ട്ടാ​ക്കി മലർ​ന്നു കി​ട​ക്കും. പി​ന്നെ മെ​ല്ലെ കാ​ലു​കൾ ഉയർ​ത്തും. ബാ​ക്സ്ട്രേ​ാ​ക് തന്നെ. ആ പി​ന്നോ​ട്ടു നീ​ന്ത​ലിൽ എന്റെ ഈരിഴ തോർ​ത്തു് സ്ഥാ​നം തെ​റ്റു​ന്ന​തോ ആരകൻ ഒപ്പം മു​ട്ടി​യി​രു​മ്മി​വ​രു​ന്ന​തോ മു​ക​ളി​ലൊ​രു പരു​ന്തു​പ​റ​ക്കു​ന്ന​തോ ഞാൻ കാ​ണാ​റി​ല്ല. രാ​വി​ലെ പോയാൽ നെ​റു​ക​യിൽ വെ​യി​ലു കു​ത്തു​ന്ന ഉച്ച​വ​രെ ആ പു​ഴ​യിൽ കി​ട​ന്നു കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ അമ്മ പറയും:

“പറ​യ​ത്തി വെ​ള്ള​ത്തിൽ കി​ട​ന്നാൽ വെ​ളു​ക്ക​ത്തി​ല്ല, ഓല​മ​ട​ല് പോലെ ചീ​യ​ത്തേ​യു​ള്ളൂ.”

ശരി​ക്കും വെ​ളു​ക്കാ​ന​ല്ല, കറു​പ്പു് പോ​കാ​തി​രി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ പു​ഴ​യ​ധി​വാ​സ​ങ്ങൾ. ഓരോ ആഴ്ച​യി​ലും ആ കറു​പ്പി​നെ ഞാൻ എണ്ണ​യൊ​ഴി​ച്ചു മി​നു​ക്കി. എനി​ക്കു് എന്നോ​ടു ഒടു​ക്ക​ത്തെ പ്രേ​മ​മാ​യി​രു​ന്നു. സത്യ​മാ​യി​ട്ടും ഞാൻ മറ്റാ​രേ​യും മന​സ്സിൽ കണ്ടി​ട്ടേ​യി​ല്ല.

വയ​സ്സ​റി​യി​ച്ചു നാ​ല​ഞ്ചു ദിവസം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഓടമരം കൊ​ണ്ടു് അച്ഛ​നെ​നി​ക്കു് കട്ടി​ലു​കെ​ട്ടി തന്നു. നാലു് ഓട​ക്കാ​ലു തറയിൽ കു​ത്തി​യി​റ​ക്കി, മു​ള​കീ​റി ചട്ടം കെ​ട്ടി​യു​റ​പ്പി​ച്ചു്, ഞർള വള്ളി തോ​ട്ടിൽ ചീ​യി​ച്ചെ​ടു​ത്തു പാ​റ​യി​ലി​ട്ടു​ണ​ക്കി നെ​ടു​ക​യും കു​റു​ക​യും കെ​ട്ടി​യ​പ്പോ​ഴ​തു് ആന​ച​വി​ട്ടി​യാ​ലും പൊ​ട്ടാ​ത്ത കട്ടി​ലാ​യി. ആ കട്ടി​ലി​നു ചു​റ്റും പ്ലൈ​വു​ഡ് കമ്പ​നി തള്ളിയ പോ​ള​കൾ​കൊ​ണ്ടു് മറ​യു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​പ്പോൾ അതൊരു മു​റി​യാ​യി. ഞാ​ന​വി​ടെ മലർ​ന്നു​കി​ട​ന്നു പു​ഴ​യി​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ നീ​ന്തി​ത്തു​ടി​ച്ചു. ഓല​മ​റ​യി​ലെ ചെറു ജാലകം പോ​ക്കി ഞാൻ പകല് മൈ​ന​ക​ളെ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി. രാ​ത്രി​യിൽ പു​ള്ളു​കൾ വന്ന​പ്പോൾ ഞാനതു താ​ഴ്ത്തി.

ആരാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലെ ആരകൻ? മു​ഖ​മി​ല്ലാ​ത്ത ചാ​ത്ത​നാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കും. അങ്ങ​നൊ​രു മുഖം എനി​ക്കു ചു​റ്റും കണ്ടെ​ത്താൻ കഴി​ഞ്ഞ​തേ​യി​ല്ല. പക്ഷേ, എന്റെ മേലു മു​ഴു​വൻ അവൻ നക്കി​ത്തു​ട​ച്ചെ​ടു​ത്തു. എന്റെ ചെ​വി​കൾ​ക്കും മു​ടി​ക്കും ഇട​യി​ലു​ള്ള അര​യി​ഞ്ചു സ്ഥ​ല​ത്തു് ഇത്തി​രി വെ​ളു​പ്പു​ണ്ടെ​ന്നു കണ്ടു പി​ടി​ച്ച​തു് അവ​നാ​ണു്. ഏതു് ആണും കറു​ത്ത പെ​ണ്ണി​ന്റെ മേൽ വെ​ളു​പ്പു നോ​ക്കി നട​പ്പാ​ണ​ല്ലോ? അവ​നെ​ന്റെ ചെ​വി​ക്കു പി​ന്നിൽ നക്കി കൂ​ടു​തൽ വെ​ളു​പ്പി​ക്കാൻ നോ​ക്കി. ഓരോ രസ​നാ​സ്പർ​ശ​ത്തി​ലും എന്റെ കറു​ത്ത​ദേ​ഹ​ത്തിൽ പൂ​വി​ട്ടു. അതു വസൂ​രി​മാ​ല​കൾ പോലെ പൊ​ട്ടി. എന്റെ മുഖം നിറയെ കു​രു​ക്കൾ വരി​ക​യും പൊ​ട്ടി​യൊ​ഴു​കി​യു​ണ​ങ്ങി​വ​ന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും അതെ​ല്ലാം ഓരോ കു​ഴി​യാ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഇരു​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചാം വയ​സ്സി​ലും പെ​ണ്ണി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ പറ​യ​ച്ചെ​ക്ക​ന്മാ​രാ​രെ​ങ്കി​ലും വരു​ന്ന​തു നോ​ക്കി അച്ഛ​നും അമ്മ​യും ഇരു​ന്ന ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നിൽ ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു, പണ്ടു മു​ച്ച​ക്ര സൈ​ക്കിൾ ഓടി​ക്കാ​നി​രു​ന്ന വഴി​പോ​ലെ​യാ​യി എന്റെ മുഖം. ഇനി അതു​വ​ഴി സുകു വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഓട്ടോ ഓടി​ക്ക​ട്ടെ.

ഒന്നു കെ​ട്ടി രണ്ടു കു​ട്ടി​ക​ളു​മായ സുകു ഭാര്യ പു​ഴ​യിൽ മു​ങ്ങി​മ​രി​ച്ചേൽ​പി​ന്നെ ആർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണു് ഞാനീ വണ്ടി​യോ​ടി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന മട്ടിൽ പരി​ക്ഷീ​ണ​നാ​യി കള്ളു​കു​ടി​ച്ചു വഴി​യിൽ തന്നെ ഓട്ടോ​യിൽ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്ന കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഓട്ടോ കരോ​ട്ടു് ഇട്ടു് സുകു കു​ത്തി​റ​ക്കം നട​ന്നാ​ണു വന്ന​തു്. ഞാൻ കാ​ട്ടി​പ്പ​റ​മ്പിൽ ടെ​ക്സ്റ്റൈൽ​സ് എന്നു് എഴു​തിയ കവറിൽ ആകെ​യു​ള്ള ഒരു സാ​രി​യും മൂ​ന്നു ബ്ലൗ​സും രണ്ടു ലു​ങ്കി​യും നാലു പാ​വാ​ട​യും മൂ​ന്നു ബ്രേ​സി​യ​റും ഒരു ജെ​ട്ടി​യും എടു​ത്തി​ട്ടു. അടി​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ ഇട്ടു കി​ട​ന്നു് ശീ​ലി​ക്കാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് അതിൽ കൂ​ടു​തൽ ഒന്നും ശേ​ഷി​പ്പു് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കോ​ള​ജിൽ പോലും പി​രി​യ​ഡു കാ​ല​ത്തു് വച്ചു​കെ​ട്ടി​പ്പോ​കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് മോ​ളി​ലൊ​രു ജട്ടി ഇട്ട​തു്. കല്യാ​ണം കഴി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്തേ​ക്കു് ഉള്ള ജെ​ട്ടി മാ​റ്റി​വ​ച്ചാ​ണു് ഡി​ഗ്രി​ക്കു പഠി​ക്കാൻ പോ​യ​തു്. എടു​ത്ത ബാഗിൽ എല്ലാ​ത്തി​നും മു​ക​ളിൽ ഡി​ഗ്രി സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റും ചു​രു​ട്ടി വച്ചു.

ചെ​ന്നു കയ​റു​മ്പോൾ മുതൽ സുകു എന്നെ പൂ​ജി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. കൈ​ര​ണ്ടും കൂ​പ്പി നി​ന്നു് നാമം ജപി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. എന്റെ കു​ട്ടി​ക​ളെ നീ നോ​ക്ക​ണം. എന്റെ കു​ട്ടി​കൾ​ക്കൊ​രു കു​റ​വും നീ ഉണ്ടാ​ക്ക​രു​തു്. നീ അവരെ കര​യി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു വാ​ക്കു​ത​ര​ണം. ഞാൻ കു​ട്ടി​ക​ളെ തേടി ചു​റ്റും നോ​ക്കി. അവർ ഇപ്പോൾ വരു​മെ​ന്നു് സുകു. ഒരു മണി​ക്കൂ​റി​നു​ള്ളിൽ വന്ന​തു് സതീശൻ. സ്കൂ​ളിൽ എന്നേ​ക്കാൾ രണ്ടു​വർ​ഷം മുൻപു പഠി​ച്ചു​പോ​യ​യാൾ. സതീശൻ ചേ​ട്ടൻ എന്നാ​ണു വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു്. രണ്ടാ​മ​ത്തെ​യാൾ ആരാ​ണെ​ന്നു് വെ​ള്ളി​ടി​പോ​ലെ ഞാ​നോർ​ത്തു. എന്റെ ക്ളാ​സിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു സതീ​ശ​ന്റെ അനിയൻ രാ​ജീ​വൻ.

രണ്ടു​പേ​രേ​യും മു​ന്നിൽ നിർ​ത്തി സുകു പറ​ഞ്ഞു, നീ ഇവ​രു​ടെ പാകം നോ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു്. സതീശൻ തള്ള​വി​രൽ കൊ​ണ്ടു തറയിൽ ചി​ത്രം വര​ച്ചു​കാ​ണും. രാ​ജീ​വൻ നോ​ട്ടം കൊ​ണ്ടു് ആകാ​ശ​ത്തും. അവ​രു​ടെ ഭാവം എന്താ​ണെ​ന്നു് ഞാൻ നോ​ക്കി​യി​ല്ല.

അന്നു രാ​ത്രി സുകു വാ​തി​ല​ട​ച്ചി​ട്ടു് ചെ​വി​യിൽ പറ​ഞ്ഞു: നമ്മ​ളാ​യി​ട്ടു് ഒന്നും ചെ​യ്യ​ണ്ട. ശബ്ദം കേ​ട്ടാൽ പി​ള്ളേർ​ക്കു വെ​ഷ​മ​മാ​കും.

രാ​വി​ലെ അഞ്ചു​മ​ണി​ക്കു് ആ തു​ണി​ക്ക​ട​സ​ഞ്ചി​യും എടു​ത്തു് ഒരു​പ്പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. അയാള് പി​ള്ളേ​രേ വി​ഷ​മി​പ്പി​ക്ക​ണ്ട എന്നു വച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു് ഉടു​ത്ത തു​ണി​യൊ​ക്കെ അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ യാത്ര പലവഴി കറ​ങ്ങി ചെ​ന്നു നി​ന്ന​തു് സെൻ​ട്രൽ ജയി​ലി​ലാ​ണു്. കാ​ട്ടിൽ​ക്ക​ഴി​യു​ന്ന മാ​വോ​യി​സ്റ്റു​ക​ളെ​യൊ​ക്കെ തോ​ക്കി​നു മു​ന്നിൽ ഉന്ന​ത്തി​നു കി​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഓടി​ച്ചു ജയി​ലിൽ കേ​റ്റു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് മൂ​ന്നു നേ​ര​ത്തെ തീ​റ്റ​യ്ക്കു് ഒരു മു​ട​ക്ക​വും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. അന്നു കോ​ട​തീ​ല് പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടിൽ നിർ​ത്തി സർ​ക്കാർ ഭാഗം വക്കീ​ല് ഞാൻ വല്യ​ച്ഛൻ മണി​യ​നെ ആരാ​ധി​ച്ചു മാ​വോ​വാ​ദി​യാ​യ​താ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞ​പ്പം തു​ട​ങ്ങിയ ചി​രി​യാ​ണു്. പി​ന്നെ എനി​ക്കാ​യി​ട്ടു് ചി​രി​ക്കു് ഒരു മു​ട്ടും മാവോ സഹാ​യി​ച്ചു് ആരും ഉണ്ടാ​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ല.

സുശീല കണ്ണു​തു​റ​ന്നു.

മേലും മു​ഖ​വും തലയും വരെ മൂടിയ ഒരു സ്ത്രീ​ശ​ബ്ദം: “എല്ലാ​രേം കാണാൻ തോ​ന്ന​ണൊ​ണ്ടോ?”

ആരെ കാ​ണാ​നാ​ണു് എന്നു് സുശീല ഓർ​ത്തു.

‘യു​ദ്ധം കഴി​യ​ട്ടെ​ട്ടോ, പട്ടാ​ളം എല്ലാ​വ​രേ​യും കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കാ​ണി​ക്കും.’

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് പതു​ക്കെ ഓർ​മ​ക​ളും വന്നു. ബി​നോ​യി നട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ കണ്ണു മറി​ഞ്ഞു​മ​റി​ഞ്ഞു പോ​യ​തും ഋദ്ധി​യു​ടെ കട്ടി​ലിൽ വീ​ണ​തും. പി​ന്നെ ഓർ​മ​യിൽ ഈ നി​മി​ഷ​മാ​ണു്.

“രണ്ടു വൃ​ക്ക​യ്ക്കും കു​ഴ​പ്പ​മു​ണ്ടു്. എലി​പ്പ​നി കേറി പി​ടി​ച്ചു. ഞങ്ങ​ള് നോ​ക്ക​ണു​ണ്ട​ട്ടോ?”

സുശീല സ്വ​ന്തം ശരീ​ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ആലോ​ചി​ച്ചു.

വയ​റി​ലോ നെ​ഞ്ചി​ലോ തല​യി​ലോ വേ​ദ​ന​യു​ണ്ടോ എന്നു് ഓർ​ത്തു നോ​ക്കി. ഇല്ല, ഒന്നും അറി​യു​ന്നി​ല്ല. മന​സ്സി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. അവിടെ നിറയെ അടു​ത്ത നി​മി​ഷം അവ​സാ​നി​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന ജീ​വി​ത​മാ​ണു്.

കപ്പ​യും കഞ്ഞി​യു​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും വെ​ച്ചു​ക​ഴി​ക്കാ​തെ, ലു​ങ്കി​യും ബ്ലൗ​സു​മ​ല്ലാ​ത്ത വസ്ത്ര​ങ്ങൾ ഇടാതെ, കള്ളു​കു​ടി​ച്ചു വന്നു മേ​ലു​വീ​ഴു​ന്ന ഭാർ​ഗ​വ​നെ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റാ​രേ​യും അറി​യാ​തെ, കഴി​ഞ്ഞ ഇരു​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു് വർ​ഷ​മാ​യി ഒരു പു​രു​ഷ​നൊ​പ്പം പോലും ശയി​ക്കാ​തെ, ഒരു ചും​ബ​നം കി​ട്ടാ​തെ ഞാൻ തീ​രു​ക​യാ​ണു്. തണലു തന്ന മഠ​ത്തി​നും, കക്ക പെ​റു​ക്കാൻ കൂ​ട്ടിയ അന്ന​മ്മ​യ്ക്കും, വീ​ടു​വ​ച്ചു തന്ന ഇടവക സമി​തി​ക്കും പറയാം: ഞങ്ങ​ളാ​ണു് ഒരു ജീ​വി​തം കൊ​ടു​ത്ത​തെ​ന്നു്.

നി​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു് എനി​ക്കെ​ന്താ​ണു​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്റെ ലോകമേ. ഇതാണോ ജീ​വി​തം. ഇതെ​ങ്കിൽ…

സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മി​ന​യു​ടെ വീടു്.

ഓട്ടോ​യിൽ നി​ന്നു ബസിൽ കയറി രണ്ടര മണി​ക്കൂർ. പി​ന്നെ ഓട്ടോ​യിൽ പത്തു​മി​നി​റ്റ്. ഒരു കു​ത്തു​ക​യ​റ്റം. സി​സ്റ്റർ രണ്ട​ടി​വ​ച്ചു കി​ത​ച്ചു കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞു. ചട്ട​ത്തിൽ എനി​ക്കു വീ​ട്ടിൽ കി​ട​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. നമ്മൾ എന്നും വൈ​കി​ട്ടു് അടു​ത്ത മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോകും. രാ​വി​ലെ വരും. അതേ പറ്റൂ. പകല് മു​ഴു​വൻ നമ്മൾ ആ വീ​ട്ടിൽ ഉണ്ടാ​കും.

നന്ദി​നി​യോ​ടു്:

“ഇന്നു് ഈ നി​മി​ഷം വരെ കാ​ണു​ക​യോ കേൾ​ക്കു​ക​യോ മി​ണ്ടു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​ടെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു നമ്മൾ പോ​വു​ക​യാ​ണു്.”

ഇതു​വ​രെ നട​ത്തിയ സാ​ഹ​സി​ക​യാ​ത്ര​ക​ളേ​ക്കാൾ ഹരം കയറി ഋദ്ധി​ക്കു്.

ഋദ്ധി​യോ​ടു്:

“നമു​ക്കു് ഏഴു ദിവസം കഴി​ഞ്ഞാൽ ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​രാം. ഇതു​വ​രെ കാ​ണു​ക​യും കേൾ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാ​ത്ത വീ​ടു​ക​ളി​ലെ​ത്തു​ന്ന പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളാ​ണു് അറു​പ​തും എഴു​പ​തും വർഷം മറ്റെ​ങ്ങും പോ​കാ​തെ കു​ഴി​മാ​ട​ത്തി​ലേ​ക്കു പോയി തീ​രു​ന്ന​തു്.”

നട​പ്പു​വ​ഴി​യിൽ നി​ന്നു് പറ​മ്പു​വ​ഴി​യി​ലേ​ക്കു സി​സ്റ്റർ തി​രി​ഞ്ഞു. അതു് ഒരു വീ​ടി​ന്റെ മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കു മാ​ത്ര​മു​ള്ള വഴി​യാ​ണു്. വഴി​ക്കു​മു​ക​ളിൽ കണ്ണെ​ത്തും ദൂരം മു​ഴു​വൻ കപ്പ നിൽ​ക്കു​ന്ന കു​ന്നു്. പൂ​ത്തു കായ തൂ​ങ്ങി നിൽ​ക്കു​ന്നു. അമ്മ പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ട പമ്പ​രം ഉണ്ടാ​ക്കി നോ​ക്ക​ണം. വഴി​യു​ടെ താഴെ നി​ന്നു് മുരളൽ കേ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങി. അടി​വെ​യ്ക്കു​ന്തോ​റും മുരളൽ കൂടി വന്നു. മു​രൾ​ച്ച​യോ​ടൊ​പ്പം രൂ​ക്ഷ​മായ മണവും. എനി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി അതു പന്നി​ക്കു​ഴി​യാ​ണെ​ന്നു്.

കു​ഴി​യി​ലി​ട്ടു വളർ​ത്തു​ന്ന പന്നി​യെ കയ​റെ​റി​ഞ്ഞു കു​ടു​ക്കി കപ്പി​യിൽ വലി​ച്ചു കയ​റ്റും. നി​ല​ത്തി​റ​ക്കും മുൻ​പു് തൂ​ങ്ങി​നിൽ​ക്കു​ന്ന കാ​ലു​ക​ളും കൈ​ക​ളും കൂ​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടും. റാലി സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ പി​ന്നിൽ പല​ക​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കിയ തട്ടി​യിൽ പി​ടി​ച്ചു​കി​ട​ത്തി കയർ​കൊ​ണ്ടു വരി​ഞ്ഞു​കെ​ട്ടും. അറ​വു​ശാല വരെ അതു മു​ര​ളി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മെ​ന്നു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. പോർ​ക്ക് രണ്ടു മൂ​ന്നു​വ​ട്ടം കഴി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു് മഠ​ത്തിൽ നി​ന്നു്. ഇത്ത​വണ കാ​ണു​ക​യും കഴി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യ​ണം.

ചെ​ന്നു​ക​യ​റു​മ്പോൾ അതൊരു വലിയ വീ​ടാ​ണു്. ആവേ​ശ​ക​ര​മായ ഒരു സ്വീ​ക​ര​ണം ഉറ​പ്പാ​ണു്. മണി​യ​ടി​ച്ചു സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മിന കാ​ത്തു നി​ന്നി​ല്ല. ഇറ​യ​ത്തേ​ക്കു കയറി തടി​കൊ​ണ്ടു പണി​തി​ട്ട വലിയ ബെ​ഞ്ചിൽ ബാഗു വെ​ച്ചു. ഞങ്ങൾ അര​മ​തി​ലിൽ ചാരി ഇരി​ക്കു​ക​യോ നിൽ​ക്കു​ക​യോ അല്ലാ​ത്ത രീ​തി​യിൽ.

വാതിൽ തു​റ​ന്നു് സി​സ്റ്റ​റു​ടെ അത്ര പ്രാ​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു സ്ത്രീ വന്നു. ഒരു നു​ള്ളു ചിരി ആ മു​ഖ​ത്തു് ഒരി​ട​ത്തും കണ്ടെ​ടു​ക്കാ​നാ​കാ​ത്ത​ത്ര ഗൗരവം.

“അഞ്ചാ​ണ്ടു കൂടി ആകെ കി​ട്ടിയ ഏഴു ദി​വ​സ​മാ​ണു്. ഉച്ച​യ്ക്കു​ണ്ണാ​നു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നു ഇവിടെ നി​രീ​ച്ചി​രി​ക്കാ​ന​ല്ലേ പറ്റ​ത്തൊ​ള്ളൂ.”

അവർ രണ്ടാ​ളും അക​ത്തേ​ക്കു പോയി. ഞങ്ങൾ രണ്ടു​പേ​രും വഴി​തെ​റ്റി​വ​ന്ന​വ​രെ​പ്പോ​ലെ നി​ന്നു. മു​റ്റ​ത്തു് ഒരു ജീ​പ്പു വന്നു നിൽ​ക്കു​ക​യും സ്വർ​ണ​നി​റ​മു​ള്ള ജു​ബ്ബ​യി​ട്ടൊ​രാൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി അക​ത്തേ​ക്കു പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

നന്ദി​നി കി​ളി​ക്കൂ​ട്ടി​ലെ തത്ത​യെ നോ​ക്കി. അതി​നു് മി​ണ്ടാ​നോ ചി​ല​യ്ക്കാ​നോ ആവ​തി​ല്ലാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ തല വല​യി​ലേ​ക്കു ചെ​രി​ച്ചു പി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു.

അക​ത്തു നി​ന്നു കു​ശു​കു​ശു​ക്കു​ന്ന ശബ്ദം കേൾ​ക്കാം. അതി​നു് പതിയെ ആക്കം കൂടി തു​ട​ങ്ങി.

“പെ​ങ്ങ​ള് എന്തു വി​ചാ​രി​ച്ചാ​ലും വേ​ണ്ടി​ല്ല. ഇത്ത​രം കന്നം​തി​രി​വു് ഇവിടെ പറ്റു​കേല.”

നമ്മ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണെ​ന്നു് നന്ദി​നി പതു​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു.

“മഠ​ത്തി​ല് നി​ങ്ങ​ക്കൊ​ക്കെ എന്തു​മാ​കാം. നാ​ട്ടി​ല് ഞങ്ങ​ക്കു് കു​രി​ശു​വ​ര​ച്ചു കി​ട​ക്കു​മ്പം കു​റ്റം ചെ​യ്തി​ല്ലാ​ന്നു​ള്ള തോ​ന്ന​ലു വേണം.”

ഞാനും ഉറ​പ്പി​ച്ചു. ഇര​കൾ​ക്കു താ​വ​ളം​കൊ​ടു​ത്തു് നാണം കെടാൻ അവ​രി​ല്ല എന്നു തന്നെ​യാ​ണു് പറ​യു​ന്ന​തെ​ന്നു്.

ഞങ്ങൾ​ക്കു വലിയ ആശ​ങ്ക​യൊ​ന്നും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന സി​സ്റ്റർ തന്നെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കേ​ണ്ടി​യും വരും.

പെ​ട്ടെ​ന്നു സി​സ്റ്റർ ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു് ബാഗ് എടു​ത്തു് അക​ത്തേ​ക്കു നട​ന്നു. എന്തു​വേ​ണം എന്ന​റി​യാ​ത്ത നി​ല്പാ​ണു് ഞങ്ങൾ. സ്വീ​ക​രണ മു​റി​യി​ലെ​ത്തി സി​സ്റ്റർ അക​ത്തേ​ക്കു ചെ​ല്ലാൻ തല​കൊ​ണ്ടു് ആം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു.

ഒരു മു​റി​യി​ലേ​ക്കു്. പഴ​യ​ത​ടി​കൊ​ണ്ടു പണിത വാ​തി​ലു​ക​ളും മി​നു​സ​മു​ള്ള തറയും നിറയെ ജന​ലു​ക​ളും.

“നി​ങ്ങ​ളെ എന്റെ കൂടെ മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു് അയ​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു് തോ​മാ​ച്ച​നു് നിർ​ബ​ന്ധം.”

സന്ധ്യാ പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യും കഴി​ഞ്ഞു് അത്താ​ഴം കഴി​ക്കാ​നി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ആ വലിയ വീ​ട്ടിൽ ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റ​റു​ടെ അനിയൻ തോ​മാ​ച്ചാ​യ​നും ഭാ​ര്യ​യും മാ​ത്ര​മേ ഉള്ളൂ എന്നു ഞങ്ങൾ​ക്കു് ഉറ​പ്പാ​യ​തു്. മക്കൾ നാ​ലാ​ണു് തോ​മാ​ച്ചാ​യ​നു്. മൂ​ത്ത​മ​കൾ ലണ്ട​നിൽ നഴ്സ്, രണ്ടാ​മ​ത്തെ​യാൾ കാ​ന​ഡ​യിൽ ഫാർ​മ​സി​സ്റ്റ്, മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ​യാൾ ഡൽഹി എയിം​സിൽ, നാ​ലാ​മ​ത്തെ​യാൾ ബീൽസ്, എൻ​ജി​നി​യ​റി​ങ് കഴി​ഞ്ഞു് ബെം​ഗ​ളൂ​രു​വിൽ.

ബെം​ഗ​ലൂ​രു​വിൽ നി​ന്നു പതിവു വി​ഡി​യോ കോൾ തീൻ​മേ​ശ​യി​ലേ​ക്കു വന്ന​പ്പോൾ തോ​മാ​ച്ചാ​യൻ പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി: അവൻ എൻ​ജി​നി​യ​റി​ങ് കഴി​ഞ്ഞ​താ​ണു്. എടു​ത്ത​വാ​യിൽ വന്ന തി​രു​ത്തിൽ നന്ദി​നി​യും ഋദ്ധി​യും ‘ഇം​പ്ര​സി​ദ്ധ’രായി. ഇം​പ്ര​സ്ഡ് എന്ന​തി​നു് ജീസസ് മേരി സ്കൂ​ളി​ലെ ഒൻ​പ​താം ക്ലാ​സു​കാ​രു​ണ്ടാ​ക്കിയ പ്ര​യോ​ഗ​മാ​ണു്. അപ്പൻ കാ​ശു​കൊ​ടു​ത്തു മേ​ടി​ച്ച കം​പ്യൂ​ട്ടർ എൻ​ജി​നി​യ​റാ​ണു് എന്നാ​യി​രു​ന്നു ബീൽ​സി​ന്റെ തി​രു​ത്തു്. അതിൽ തോ​മാ​ച്ചാ​യൻ ഒട്ടും അലോ​സ​ര​പ്പെ​ടാ​തെ ചി​രി​കൊ​ള്ളു​ക​യും ബീ​റ്റിൽ​സി​ന്റെ ചു​രു​ക്ക​മാ​ണു് ബീൽസ് എന്നു് മേ​ശ​യിൽ താ​ള​മ​ടി​ച്ചു് ഓർ​മി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ബീ​റ്റിൽ​സ് ആരാ​ധ​ക​ന്റെ വീ​ട്ടിൽ ഒരു ഡ്ര​മ്മോ ഗി​ത്താ​റോ കീ ബോർഡോ കണ്ടി​ല്ല​ല്ലോ എന്നു് നന്ദി​നി. വണ്ടു​കൾ മൂ​ളു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ എന്നു് ഞാൻ.

ആ രാ​ത്രി​യാ​ണു് ഒരു വീ​ട്ടിൽ ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണെ​ന്നു ഞങ്ങൾ​ക്കു് ആദ്യ​മാ​യി തോ​ന്നി​യ​തു്. കടം​കൊ​ടു​ത്ത​വർ വന്നു​ക​യ​റി​യി​രു​ന്ന അശാ​ന്ത​മായ വീ​ടു​മാ​ത്ര​മേ നന്ദി​നി​യു​ടെ ഓർ​മ​യി​ലു​ള്ളു. വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇര​മ്പൽ കേൾ​ക്കു​ക​യോ, കോ​ളി​ങ് ബെൽ അടി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യു​മ്പോൾ അമ്മ അടു​ക്കള വാതിൽ അക​ത്തു നി​ന്നു കു​റ്റി​യി​ട്ടു് സ്ലാ​ബി​ന​ടി​യിൽ കയ​റു​ന്ന കഥ നന്ദി​നി പറ​ഞ്ഞു. അച്ഛൻ ആ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നും വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വന്ന​തേ ഇല്ല.

മദ്യ​പാ​ന​വും പു​ക​വ​ലി​യും ഇല്ലാ​ത്ത അച്ഛൻ എന്തി​നാ​ണു് ഈ കടം വാ​ങ്ങി​യ​തെ​ന്നു് ആർ​ക്കും പി​ടി​കി​ട്ടി​യി​ല്ല. വീ​ട്ടിൽ ഒരു പുതിയ ഉടു​പ്പോ മു​ണ്ടോ ചെ​രു​പ്പോ പോലും കൂ​ടു​ത​ലാ​യി വന്നി​ല്ല. നന്ദി​നി​ക്കോ അമ്മ​യ്ക്കോ പു​തു​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ കി​ട്ടി​യി​ല്ല. തി​രി​ച്ച​ട​വു മു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ വട്ടി​പ്പ​ലി​ശ​ക്കാർ കൂ​ട്ട​മാ​യി വീ​ട്ടിൽ വന്നു പൊ​റു​തി തു​ട​ങ്ങി. ഒടു​വി​ല​വർ എല്ലാ​വ​രും ചേർ​ന്നു സ്ഥലം ബാ​ങ്കിൽ ഈടു​വ​ച്ചു് പണം വീ​തി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. മൂ​ന്നാം മാസം മുതൽ ബാ​ങ്കു​കാ​രു​ടെ ഊഴം.

കേസും കൂ​ട്ട​വു​മാ​യി ഒരു വർഷം പി​ടി​ച്ചു​നി​ന്നു. ഒടു​വിൽ ആ വീടു് ബാ​ങ്കു​കാർ എടു​ത്ത​തോ​ടെ വന്നു​താ​മ​സി​ച്ച വാടക വീ​ട്ടിൽ പുതിയ ഒരാൾ എത്തി. ഷീല. അതിനു മുൻപു കേൾ​ക്കുക പോലും ചെ​യ്യാ​ത്ത ആ സ്ത്രീ അധി​കാ​രി ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ അച്ഛ​നോ​ടു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അച്ഛൻ ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ പരു​ങ്ങി നി​ന്നു. അവർ നി​ര​ന്ത​രം അച്ഛ​ന്റെ മു​റി​യിൽ കയ​റു​ക​യും അച്ഛ​നോ​ടു പണം ചോ​ദി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അവരെ മറ​ച്ചു​വ​യ്ക്കാൻ നട​ത്തിയ ഓപ്പ​റേ​ഷ​നാ​യി​രു​ന്നു കടം​കൊ​ള്ളൽ എന്നു് അതോ​ടെ​യാ​ണു് മന​സ്സി​ലാ​യ​തു്. അമ്മ​യിൽ തൃ​പ്തി​പോ​രാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് അച്ഛൻ ചെ​ന്നു​ക​യ​റിയ പല ഇട​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​യി​രു​ന്നു അതെ​ന്നു് ഷീല ഞങ്ങൾ കേൾ​ക്കെ വി​ളി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു.

അവർ ഓരോ മാ​സ​വും അച്ഛ​നിൽ നി​ന്നു് പണം വാ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ആ കടം വീ​ട്ട​ല​റി​യാ​തി​രി​ക്കാൻ പലരിൽ നി​ന്നു വാ​ങ്ങി തി​രി​കെ കൊ​ടു​ത്തു. ഒരാ​ളിൽ നി​ന്നു വാ​ങ്ങി​യ​തു് വീ​ട്ടാൻ അടു​ത്ത​യാ​ളിൽ നി​ന്നു് വീ​ണ്ടും. അതി​ന്റെ പലിശ കൊ​ടു​ക്കാൻ മൂ​ന്നാ​മ​തൊ​രാ​ളിൽ നി​ന്നു്. വീ​ട്ടിൽ വന്നു താ​മ​സ​മാ​ക്കിയ ഷീ​ല​യ്ക്കു പന്ത്ര​ണ്ടു ലക്ഷ​മേ കി​ട്ടി​യു​ള്ളു​വെ​ങ്കി​ലും കടം നാൽ​പ്പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു ലക്ഷ​മാ​യി. ഇതി​നാ​ണു സി​സ്റ്റ​റെ സാ​മ്പ​ത്തിക വളർ​ച്ച എന്നു പറ​യു​ന്ന​തെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞു സർ​ക്കിൾ ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ മൻസൂർ കേസ് വി​ധി​യായ ദിവസം ചി​രി​ച്ചു് എഴു​നേ​റ്റു​പോ​യി​രു​ന്നു.

തറ​വാ​ട്ടി​ലെ സം​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ തു​ടർ​ച്ച അച്ഛ​ന്റെ കാ​ല​ത്തു് അസം​ബ​ന്ധ​മാ​യെ​ത്തി എന്നു് നന്ദി​നി കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു. പ്രാ​സ​വും അല​ങ്കാ​ര​വും ഒപ്പി​ച്ചു ഭാഷ അമ്മാ​ന​മാ​ടാൻ നന്ദി​നി​യെ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞേ ക്ലാ​സിൽ മറ്റാ​രും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.

രാ​വി​ലെ രണ്ടു സ്റ്റീൽ കപ്പു നിറയെ കട്ടൻ​കാ​പ്പി​യു​മാ​യി വന്നു ത്രേ​സ്യാ​ച്ചേ​ട​ത്തി ഉണർ​ത്തി. പല്ലു തേ​യ്ക്കും മുൻ​പു് കാ​പ്പി​യൊ​ന്നും കട്ടി​ലി​ലി​രു​ന്നു കു​ടി​ച്ചി​ട്ടേ​യി​ല്ല. ആറു​മ​ണി​യാ​കു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളൂ. അവർ ഇന്ന​ലെ ചി​രി​ക്കാ​ത്ത​തി​ന്റെ കടം​വീ​ട്ടാൻ വന്ന​താ​ണെ​ന്നാ​ണു കരു​തി​യ​തു്. മുഖം കൂ​ടു​തൽ കരു​വാ​ളി​ച്ചു് ഇരു​ന്നു: ‘മക്ക​ളു വന്നു വാ​ഴാ​ത്ത വീ​ട്ടിൽ മു​ഴു​വൻ കു​ട്ടി​ച്ചാ​ത്ത​ന്മാ​രു കേറി നെ​ഗ​ളി​ക്കും. ഇന്ന​ലെ പറയാൻ മറ​ന്നു. ഇനി​യെ​ങ്ങാ​നും വന്നാൽ ആ കു​രി​ശൊ​ന്നു് കാ​ണി​ച്ചേ​രു്…”

മന്ത്ര​വാ​ദി​നി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ നട​ന്നി​രു​ന്ന​വ​രു​ടെ കൂ​ടാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് വീ​ടു​തേ​ടി വന്ന ഞങ്ങൾ കു​ട്ടി​ച്ചാ​ത്ത​ന്മാർ​ക്കു നടു​വിൽ.

ഒരേ കാ​ഴ്ച​ക​ളും ഒരേ മണവും ഒരേ ഭക്ഷ​ണ​വും ഒരേ വാ​ക്കു​ക​ളും ആവർ​ത്തി​ച്ചു് അനു​ഭ​വി​ച്ചു മൂ​ന്നാം ദി​നം​ത​ന്നെ വി​വ​ശ​രാ​യി മട​ങ്ങാൻ മു​ട്ടി. സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മി​ന​യെ ഓർ​ത്താ​യി​രു​ന്നു കൂ​ടു​തൽ സങ്ക​ടം. അഞ്ചാ​ണ്ടു കൂടി നാ​ട്ടിൽ വന്നി​ട്ടു് ഓരോ പകലും ഓരോ ബന്ധു​ക്ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള കു​ശു​മ്പും പരി​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും കേ​ട്ടി​രി​ക്കും. രാ​ത്രി പതി​വു​പോ​ലെ മഠ​ത്തിൽ ഉറ​ക്കം.

നൗ​ക​യിൽ കാ​റ്റു​പി​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ഇതു് കാ​റ്റി​നെ​തി​രേ​യു​ള്ള പോ​ക്കാ​ണു്.

കാ​റ്റി​നൊ​പ്പം കു​തി​ക്കു​ന്ന​തി​നേ​ക്കാൾ കാ​റ്റി​നെ​തി​രേ​യു​ള്ള പോ​ക്കി​ലാ​ണു് ഋദ്ധി എന്നും ഹരം കൊ​ണ്ട​തു്. നാൽ​പ്പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു ഡി​ഗ്രി ചെ​രി​ച്ചു പി​ടി​ച്ച ദി​ശ​യി​ലൂ​ടെ നൗക കാ​റ്റി​നെ വഞ്ചി​ച്ചു മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​യി. കലി​മൂ​ത്തു് കാ​റ്റു വീ​ണ്ടും ശക്തി​കൂ​ട്ടി. അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ചരി​ഞ്ഞു ചരി​ഞ്ഞു നൗ​ക​യും വേഗം കൂ​ട്ടി.

ത്രയ:

“അമ്മ​വീ​ട്ടിൽ പോ​കു​ന്ന​തൊ​ക്കെ നാലു മാ​മ്പ​ഴം വീണു കി​ട്ടു​ന്ന​തു​വ​രെ​യു​ള്ള സു​ഖ​മേ​യു​ള്ളൂ. അല്ലെ​ങ്കിൽ കൊതി ഒരു കു​മ്പിൾ ഇല​ഞ്ഞി​പ്പൂ പെ​റു​ക്കി പന​നാ​രിൽ​കോർ​ത്തു് കയ്യി​ലി​ട്ടു മണി​പ്പി​ച്ചു നട​ക്കു​ന്ന​തിൽ തീർ​ത്തേ​ക്ക​ണം. നിർ​ബ​ന്ധ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ കഞ്ഞി​യും കറി​യും വച്ചു​ക​ളി​ക്കാൻ ഒരു ദിവസം കൂടി നിൽ​ക്കാം. ഇതു​മൂ​ന്നും കഴി​ഞ്ഞാൽ അപ്പോൾ സ്ഥലം വി​ട്ടോ​ണം. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ നമ്മ​ളു മു​ന്നിൽ നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് അവ​രൊ​ന്നു് വഴ​ക്കു​ണ്ടാ​ക്കാൻ പോലും കഴി​യാ​തെ ശ്വാ​സം മു​ട്ടി​പ്പോ​കും.”

ഋദ്ധി കണ്ണു​തു​റ​ന്നു.

‘അവനു് എന്നെ താ​ങ്ങാൻ ആവ​തി​ല്ല.’

ഈ ഒറ്റ വാചകം പി​റ​ന്ന നി​മി​ഷ​മാ​ണു് ഞാൻ നന്ദി​നി​ക്കു ഗു​രു​സ്ഥാ​നം നൽ​കി​യ​തു്. കു​ടും​ബം കഴി​യാ​നു​ള്ള ശമ്പ​ളം കി​ട്ടാ​ത്ത ചാ​യ​ക്ക​ട​പ്പ​ണി​ക്കാ​രി​യെ​പ്പോ​ലെ തീർ​ത്തും നിർ​വി​കാ​ര​മാ​യി വെ​ച്ചു​തി​ന്നാൻ ഒരു​ക്കു​ന്ന ത്രേ​സ്യാ​ച്ചേ​ട​ത്തി. ചി​ല്ലു​കൂ​ട്ടിൽ വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തൊ​ക്കെ ഒരു താ​ല്പ​ര്യ​വും ഇല്ലാ​തെ ഉണ്ടാ​ക്കി​യ​താ​ണെ​ന്നു് അറി​യാ​വു​ന്ന ഹോ​ട്ടൽ മു​ത​ലാ​ളി​യെ​പ്പോ​ലെ ഇന്ന​ത്തെ മീൻ​ക​റി​യി​ലെ കു​ടം​പു​ളി​യു​ണ്ട​ല്ലോ, അതു മോ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ​പോ​യി ഞാൻ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​താ, കല​ക്ക​ന​ല്ലേ… എന്നു ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന തോ​മാ​ച്ചാ​യൻ. സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടിൽ വന്നി​രു​ന്നു ധ്യാ​ന​ത്തി​നു പോ​യ​തു​പോ​ലെ പകൽ​മു​ഴു​വൻ കൊന്ത ജപി​ച്ചു കഴി​ച്ച ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റ​റും കൂടി ആയ​തോ​ടെ സർ​വ​ത്ര ശോ​ക​മായ ക്രി​സ്മ​സ് കഴി​ഞ്ഞു് ആദ്യ​ത്തെ ക്ളാ​സി​നു​ള്ള പോ​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ചോ​ദ്യം. ജൂ​വ​ലി​നെ നി​ന​ക്കു് പ്രേ​മി​ച്ചു കൂടെ?

ഇരകളെ താ​ങ്ങാൻ ജു​വ​ലി​നെ​ന​ന്ന​ല്ല ഭൂ​മി​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ ഒരു കണ​ക്കി​നു് ആൺ​പി​ള്ളേർ​ക്കൊ​ന്നും കെ​ല്പി​ല്ലെ​ന്നു് അവൾ തീർ​ത്ത​ടി​ച്ചു. പി​ന്നെ വരു​ന്ന​തു് ഒന്നു​കിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി അടി​മ​യാ​ക്കി ചവി​ട്ടി​ത്തേ​ക്കാം എന്നു കരു​തു​ന്ന​വ​ര്. അല്ലെ​ങ്കിൽ ഇവൾ​ക്കൊ​രു ജീ​വി​തം കൊ​ടു​ത്താൽ നാ​ട്ടു​കാ​രു കയ്യ​ടി​ക്കു​മെ​ന്നു വൃഥാ കരു​തു​ന്ന പൊ​ങ്ങ​ന്മാർ. കൊ​ട്ടി​ഘോ​ഷി​ച്ചു കെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു പോ​കു​മ്പോൾ വഴി​യി​ലി​രു​ന്നു ചി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രൊ​ക്കെ കളി​യാ​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു കരുതി ഇവ​റ്റ​കൾ ആത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്തു​ക​ള​യും.

സദാ​ചാ​ര​മൊ​ന്നും പ്ര​ശ്ന​മ​ല്ലാ​ത്ത ഏതെ​ങ്കി​ലും സാ​യി​പ്പു വന്നാൽ കൂ​ടെ​പ്പോ​ക​ണ​മെ​ന്നു് നന്ദി​നി. അവനോ നമു​ക്കോ മതി​യാ​കു​മ്പോൾ ‘അപ്പോ ശരി…’ എന്ന ഒറ്റ വാ​ക്കിൽ തീരണം കഥ. വേ​ണ​മെ​ന്നു വച്ചാൽ അടു​ത്തൊ​രാ​ളെ കി​ട്ടാ​നും രണ്ടാ​ഴ്ച തി​ക​ച്ചു വേ​ണ്ടി​വ​രി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു് ജൂ​വ​ലു​മാ​രു് ഏതെ​ങ്കി​ലും പള്ളീ​ല് പോയി വി​ളി​ച്ചു​ചൊ​ല്ലി കെ​ട്ടു​ന്ന​താ ഭേദം.

അവൾ പതു​ക്കെ ചോ​ദി​ച്ചു: “പോർ​ക്ക് കഴി​ച്ചേ​പ്പി​ന്നെ ഞാ​നി​ത്തി​രി മാം​സ​ഭു​ക്കു് ആയി അല്ല്യേ​ാ​ടി.”

“പച്ച​ക്ക​റി തി​ന്നു​ന്ന നി​ന്റെ അച്ഛ​നേ​ക്കാ​ളും വലിയ മാം​സ​ഭു​ക്കു് വേ​റാ​ര്”: അവ​ളു​ടെ പു​നർ​ജ​ന്മാ​ന​ന്ത​രം ഞാൻ ആദ്യ​മാ​യി ഉപ്പേ​രി​ക്കു് കൊ​ടു​ത്ത ഉരു​ള​യാ​ണു്.

കാ​ണ്ടാ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളും സസ്യ​ഭു​ക്കു​ക​ളാ​ണെ​ന്നു് ജോൺ സർ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു: അവൾ. ആൺ​കാ​ണ്ടാ​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ​ക്കു പോലും ബല​യാ​ര​തി​ക​ളി​ല്ല. പെ​ണ്ണു് തയ്യാ​റാ​ണെ​ന്നു് ശരീ​ര​ഗ​ന്ധം അയ​യ്ക്കു​മ്പോ​ഴേ അവിടെ ആണൊ​രു​ത്ത​നു് അടു​ത്തു​പോ​കാൻ അവ​കാ​ശ​മു​ള്ളു. അതും ഒരു​ത്ത​നു മാ​ത്രം. ആരു​വേ​ണ​മെ​ന്നു് കൊ​മ്പു​കോർ​ത്തു് അവർ​ക്കു തീ​രു​മാ​നി​ക്കാം: ഞാൻ.

ആദ്യ ക്ലാ​സ് സാ​മൂ​ഹിക പാ​ഠ​മാ​ണു്. ജോൺ സർ സം​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. പാ​ഠ​പു​സ്ത​കം തു​റ​ക്കുക പോലും ചെ​യ്യാ​തെ കഥ പറയും. അവസാന അഞ്ചു മി​നി​റ്റ് മാ​ത്രം എല്ലാ ദി​വ​സ​വും ഒരു പോലെ അവ​സാ​നി​ക്കും.

“നമ്മൾ അപ്പോൾ എവിടെ വര​യാ​ണു് ഇന്ന​ലെ വാ​യി​ച്ച​തു്?”

“പേജ് മു​പ്പ​ത്തി​ര​ണ്ടു വരെ സർ.”

“അപ്പോൾ അടു​ത്ത ദി​വ​സ​ത്തേ​ക്കു് മു​പ്പ​ത്തി​യാ​റു വരെ.”

വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു വരണം, ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ ചോ​ദി​ക്കും എന്നാ​ണു് വയ്പു്. ഇക്കാ​ല​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു് അതു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തു് രണ്ടോ മൂ​ന്നോ തവ​ണ​യാ​ണു്. ഉത്ത​രം പറ​യാ​ത്ത​വ​രോ​ടു് പോയി പഠി​ച്ചി​ട്ടു വാ എന്നൊ​ന്നും സാറ് പറ​യാ​റി​ല്ല. എന്റെ ക്ളാ​സ് പോരാ അല്ലേ എന്നാ​ണു് ചോ​ദി​ക്കുക. വൈ​കാ​രിക പൂ​ഴി​ക്ക​ട​ക​നാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഒൻ​പ​താം​ക്ലാ​സി​ന്റെ തി​രി​ച്ച​റി​വു മാ​ത്ര​മു​ള്ള ഞങ്ങൾ​ക്ക​തു രണ്ടു തല്ലി​നേ​ക്കാൾ വലിയ ശി​ക്ഷ​യാ​യി​രു​ന്നു.

രണ്ടാം ലോക മഹാ​യു​ദ്ധ​മാ​ണു് അന്ന​ത്തെ പാഠം. ജപ്പാ​ന്റെ ആറു വിമാന വാ​ഹി​നി​ക്ക​പ്പ​ലു​കൾ നി​ര​ന്നു നിൽ​ക്കു​ന്ന കടൽ. അതിൽ നി​ന്നു് പറ​ന്നു​യർ​ന്ന​തു് മു​ന്നൂ​റ്റി​യൻ​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു വി​മാ​ന​ങ്ങൾ. ഹവാ​യി​യി​ലെ പേൾ ഹാർബർ തകർ​ത്തു തരി​പ്പ​ണ​മാ​ക്കി മട​ങ്ങിയ ജപ്പാ​നു് നാ​ഗ​സാ​ക്കി​യി​ലും ഹവാ​യി​യി​ലും രണ്ടു് അണു​ബോം​ബു കൊ​ണ്ടു് അമേ​രി​ക്ക മറു​പ​ടി നൽകി. അപ്പോ​ഴെ​ന്താ​ണു് സം​ഭ​വി​ച്ച​തു്?

എന്താ​ണു് ഉദ്ദേ​ശി​ച്ച​തു് എന്നു് പി​ടി​യി​ല്ലാ​തെ എല്ലാ​വ​രും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കും. പെ​ട്ടെ​ന്നു ഒരു ബന്ധ​വു​മി​ല്ലെ​ന്നു് തോ​ന്നു​ന്ന കഥ​യി​ലേ​ക്കു് സർ എടു​ത്തു ചാടും.

രണ്ടാ​യി​ര​ത്തി​യൊ​ന്നു്. വെറും മൂ​ന്നു വി​മാ​ന​ങ്ങൾ. വേൾഡ് ട്രേ​ഡ് സെ​ന്റ​റി​ലേ​ക്കു പറ​ന്നു കയറി. അമേ​രി​ക്ക ലോ​ക​ത്തി​നു മു​ന്നിൽ വി​വ​ശ​രാ​യി. ആരോടു പ്ര​തി​കാ​രം ചെ​യ്യും. മറു​വ​ശ​ത്തു് രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ളി​ല്ല, ചക്ര​വർ​ത്തി​മാ​രി​ല്ല, വം​ശ​ങ്ങ​ളി​ല്ല. ഉള്ള​തു് പേരും മു​ഖ​വും പോലും അറി​യാ​ത്ത രണ്ടു​കൈ വി​ര​ലി​ലെ​ണ്ണി​യാൽ തീ​രു​ന്ന​ത്ര ആളുകൾ. അവർ​ക്കെ​തി​രേ യു​ദ്ധം ചെ​യ്യാൻ അമേ​രി​ക്ക ഒറ്റ​യ്ക്ക​ല്ല, യൂ​റോ​പ്പു മു​ഴു​വൻ അഫ്ഗാ​നി​സ്ഥാ​നി​ലേ​ക്കു പറ​ന്നു. ഒന്നും രണ്ടു​മ​ല്ല, ഇരു​പ​താ​ണ്ടു് അവിടെ യു​ദ്ധം. ഒടു​വിൽ ആർ​ക്കെ​തി​രേ​യാ​ണോ യു​ദ്ധം ചെ​യ്ത​തു് അവർ​ക്കു് അധി​കാ​രം കൈ​മാ​റി മട​ക്കം.

സർ പെ​ട്ടെ​ന്നു വട്ടം​തി​രി​യു​ക​യും ബോർ​ഡിൽ ചോ​ക്കു കൊ​ണ്ടു് ഏതാ​നും വാ​ക്കു​കൾ മാ​ത്രം നി​ര​യും വരി​യു​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ എഴു​തു​ക​യും ചെ​യ്യും. അതാണു പതി​വു്.

പേൾ ഹാർബർ, ഹവായ്, ജപ്പാൻ, അമേ​രി​ക്ക, 353, വിമാന വാ​ഹി​നി, നാ​ഗ​സാ​ക്കി, ഹി​രോ​ഷിമ, അച്ചു​ത​ണ്ടു്, സഖ്യ കക്ഷി​കൾ, ജർമനി, ജപ്പാൻ, ഇറ്റ​ലി, റോം, ബെർ​ലിൻ, ടോ​ക്യോ, റഷ്യ, ബ്രി​ട്ടൻ, ഫ്രാൻ​സ്, ഇറ്റ​ലി, അമേ​രി​ക്ക.

ഇതു് ചരി​ത്ര​ത്തി​ലെ സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ നി​ര​യി​ലേ​ക്കെ​ഴു​ത​ണം. ഇറ്റ​ലി എന്ന പേരു് രണ്ടു​ത​വണ സർ എഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അതു തെ​റ്റാ​കി​ല്ല. സർ അതി​നും ഒരു കഥ കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. പലവക ബു​ക്കി​ലെ കട​ലാ​സിൽ ഞാൻ എഴു​താൻ തു​ട​ങ്ങി.

ജപ്പാൻ പേൾ ഹാർബർ ആക്ര​മി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്താ​ണു് പു​സ്ത​ക​ത്തി​ലെ യു​ദ്ധം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്ന​തു്. എങ്കി​ലും അതി​നും മു​മ്പു് അമേ​രി​ക്ക പസ​ഫി​ക്കിൽ നി​ര​ത്തി​യി​ട്ട കപ്പ​ലു​കൾ ജപ്പാ​നെ ആക്ര​മി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വു​ണ്ടാ​യ​പ്പോൾ അവർ കയറി അടി​ച്ച​താ​ണു് പേൾ ഹാർ​ബ​റിൽ കണ്ട​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു ജപ്പാ​ന്റെ ഭാ​ഷ​യിൽ പേൾ ഹാർബർ പ്ര​കോ​പ​ന​മ​ല്ല, പ്ര​തി​രോ​ധ​മാ​ണു്. അച്ചു​ത​ണ്ടിൽ നി​ന്നു സഖ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് പാ​തി​വ​ഴി​യിൽ എടു​ത്തു ചാടിയ റോമാ സാ​മ്രാ​ജ്യ​മാ​ണു് യു​ദ്ധം എന്തൊ​രു ബാ​ലി​ശ​മാ​ണെ​ന്നു് ലോ​ക​ത്തെ പഠി​പ്പി​ച്ച​തു്. സ്റ്റാ​ലി​നും ജോർജ് നാ​ലാ​മ​നും ഫ്രാ​ങ്ക്ലിൻ റൂ​സ്വെൽ​റ്റും സഖ്യ​മാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞ​തി​ലും വലിയ തമാശ എന്തു​ണ്ടു്.

സ്റ്റാ​ലി​ന്റെ പട്ടാ​ളം ഹി​റ്റ്ല​റെ വധി​ക്കു​ന്ന​തു കാണാൻ കാ​ത്തി​രു​ന്ന​വർ​ക്കു് വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം കി​ട്ടി. കമ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് റഷ്യ​യു​ടെ പട്ടാ​ളം ജർ​മ​നി​യി​ലെ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ, നാലു വയ​സ്സു മുതൽ തൊ​ണ്ണൂ​റു വയ​സ്സു​ള്ള​വ​രെ, നിർ​ത്തി​യും കി​ട​ത്തി​യും ബലാൽ​സം​ഗം ചെ​യ്തു. ചിലരെ ഒരേ കൂ​ട്ടം തന്നെ പല​വ​ട്ടം. വി​വ​സ്ത്ര​രാ​ക്കി നി​ര​ത്തി​ക്കി​ട​ത്തിയ ജർമൻ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് സഹ​പ്ര​വർ​ത്ത​കൻ പു​രു​ഷാ​യു​ധം ഇറ​ക്കു​മ്പോൾ മറ്റൊ​രു​ത്തൻ വന്നു് അവ​ളു​ടെ വാ​യി​ലേ​ക്കു നി​റ​യൊ​ഴി​ച്ചു. ഒരു പതി​നാ​ലു​കാ​രി​യിൽ തോ​ക്കിൻ കുഴൽ കൊ​ണ്ടു് പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു് അവൾ അല​റി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു വാ തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ ആ തോ​ക്കി​ന്റെ കാ​ഞ്ചി​യിൽ വി​ര​ല​മർ​ത്തി. അടി​വ​യ​റ്റിൽ നി​ന്നു് ഹൃ​ദ​യ​ഭി​ത്തി​യി​ലേ​ക്കു വന്നു തറച്ച ആ വെ​ടി​യു​ണ്ട​യിൽ അവൾ ഒന്നു വി​റ​യ്ക്കു​ക​യും വാ തു​റ​ന്ന നി​ല​യിൽ തന്നെ ചലനം നിർ​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ബർലിൻ മതി​ലിൽ കയർ​കെ​ട്ടി നിർ​ത്തിയ പെ​ണ്ണിൽ പ്ര​വേ​ശി​ക്കാൻ മു​പ്പ​ത്തി​യൊ​ന്നു പട്ടാ​ള​ക്കാ​രാ​ണു് വരി നി​ന്ന​തു്. ആയി​ര​ത്തി തൊ​ള്ളാ​യി​ര​ത്തി നാൽ​പ്പ​തി​നാ​ലു് ഒക്ടോ​ബർ ഇരു​പ​ത്തി​യൊ​ന്നു് മുതൽ ഇരു​പ​തു ലക്ഷം ജർമൻ സ്ത്രീ​ക​ളെ ബലാൽ​സം​ഗം ചെ​യ്യു​ക​യും അതിൽ രണ്ടേ​കാൽ ലക്ഷ​ത്തെ ബലാൽ​സം​ഗ​ത്തി​നു ശേഷം കൊ​ല്ലു​ക​യും ചെ​യ്ത​താ​ണു് രണ്ടാം ലോക മഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ ബാ​ക്കി.

ഞാൻ എഴു​തി​വ​ച്ച​തു് വശ​ത്തു നി​ന്നു ജോൺ സർ വാ​യി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സർ എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും എഴു​ത്തു നട​ന്നു വാ​യി​ക്കു​ക​യും അതി​നൊ​ടു​വിൽ ഒന്നോ രണ്ടോ വരി കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. ആർ​ക്കും ശരിയോ തെ​റ്റോ മാർ​ക്കോ സാർ നൽ​കി​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

പതി​വു​പോ​ലെ ആ കട​ലാ​സ് സാ​റി​ന്റെ നേരേ തി​രി​ക്കു​ക​യും ചു​വ​ന്ന മഷി കൊ​ണ്ടു് താഴെ എഴു​തു​ക​യും ചെ​യ്തു. “എന്നി​ട്ടും നി​ങ്ങൾ സ്റ്റാ​ലി​നെ ആരാ​ധി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്തോ കു​ഴ​പ്പ​മു​ണ്ടു്.” അതാ​യി​രു​ന്നു ആ വരി.

പെ​ട്ടെ​ന്നു് എന്റെ മു​ന്നി​ലേ​ക്കു് ഒരു ചു​രു​ണ്ട കട​ലാ​സ് വന്നു വീണു. ആരാ​ണു് ഇട്ട​തു് എന്നു് നോ​ക്കേ​ണ്ട​കാ​ര്യം ഇല്ല. തു​റ​ന്നു. ‘എനി​ക്കു് നി​ന്നോ​ടു് സം​സാ​രി​ക്ക​ണം.’ ചി​ത്രം വര​യ്ക്കു​ന്ന പോ​ലു​ള്ള കയ്യ​ക്ഷ​ര​മാ​ണു് ജൂ​വ​ലി​നു്. നി​വൃ​ത്തി​യു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ ഞാൻ നോ​ട്ടു​ബു​ക്കു​പോ​ലും ആരേ​യും കാ​ണി​ക്കാ​റി​ല്ല. കാക്ക ചി​ക​ഞ്ഞി​ട്ട വറ്റൽ മു​ള​കു​പോ​ലെ​യാ​ണു് എന്റെ അക്ഷ​ര​ങ്ങൾ. അവി​ടെ​യും ഇവി​ടെ​യും കൂ​ട്ടി​യി​ടി​ച്ചും ഒരി​ക്ക​ലും നി​ര​യൊ​ക്കാ​തെ​യും നിൽ​ക്കും.

ആ കു​റി​പ്പിൽ ഒരു അത്ഭു​ത​വും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഏഴു​ദി​വ​സം ഞങ്ങൾ എവി​ടെ​പ്പോ​യി എന്നു​ള്ള ആവി​യിൽ അവൻ പു​ഴു​ക്കാ​യി​ക്കാ​ണു​മെ​ന്നു് ഇപ്പോൾ മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഓർ​ത്ത​തു്. ഞങ്ങൾ രണ്ടാൾ​ക്കും അവനെ ഓർ​ക്കാൻ ഇന്നു ക്ളാ​സി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന​തു​വ​രെ ഒരു കാ​ര​ണ​വും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​മി​ല്ല.

സുശീല ഇട​യ്ക്കി​ടെ ഇപ്പോൾ ബോ​ധ​ത്തി​ലേ​ക്കു വരും.

താര എന്നു പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ നഴ്സി​ന്റെ ശബ്ദം അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ കേൾ​ക്കാം. വളരെ താ​ഴ്‌​ന്ന ശബ്ദ​ത്തി​ലാ​ണു് സം​സാ​രം. ഇത്ത​വണ ഉണർ​ന്ന​പ്പോൾ താര പറ​ഞ്ഞു: “ഡോ​ക്ടർ വന്നു പോയി കെ​ട്ടോ. നമ്മ​ള് മു​ക്കാ​ലും ജയി​ച്ചു. അസുഖം ഈ നി​ല​യി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ടു മരു​ന്നൊ​ക്കെ ഫലി​ക്കു​ന്ന​തു് വേറെ ഒരു​പാ​ടു് ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ഡോ​ക്ടർ പറ​യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.”

താര:

“വീ​ട്ടിൽ ഇരി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യ്ക്കു ഫല​മു​ണ്ടാ​യീ​ന്നു കൂ​ട്ടി​യാ​മ​തി.”

സുശീല ഓർ​ത്തു. വിവരം അറി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ തന്നെ ഋദ്ധി പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കു​മോ. അവ​ള​ല്ലാ​തെ ലോ​ക​ത്തു് വേറെ ആരാ​ണു് പ്രാർ​ത്ഥി​ക്കാൻ. സ്വ​ന്തം കാ​ര്യ​ത്തി​നു പോലും ഒന്നു് കൈ​തൊ​ഴു​ന്ന​തോ കു​രി​ശു​വ​ര​യ്ക്കു​ന്ന​തോ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. മഠ​ത്തി​ലെ സന്ധ്യാ​പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യിൽ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ ഇരി​ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും പത്തു പതി​നൊ​ന്നു തെ​ക​ഞ്ഞ​തിൽ പി​ന്നെ ആ വഴി​ക്കു പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. പെ​രു​ന്നാ​ളി​ന​ല്ലാ​തെ പള്ളി​യിൽ പോ​കാ​റി​ല്ല. ഉത്സ​വ​പ്പ​റ​മ്പു​ക​ളിൽ പോ​യി​രു​ന്ന​തു് ബോ​ട്ടു വാ​ങ്ങാ​നാ​ണു്. നാ​ല്പ​ത​മ്പ​തു ബോ​ട്ടു​കൾ വലി​യൊ​രു പെ​ട്ടി നിറയെ ഉണ്ടു്. ഇവ​ളൊ​രു സ്രാ​ങ്ക് ആകു​മെ​ന്നു് ബി​നോ​യി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ തി​രു​ത്തി​യി​രു​ന്നു—കപ്പി​ത്താ​നി എന്നു്.

സുശീല സ്വ​ന്തം ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ലെ പ്രാർ​ത്ഥ​ന​കൾ ഓർ​ത്തു. സ്കൂ​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള വഴി​യിൽ മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ വളവു കഴി​ഞ്ഞാൽ അത്തി​ക്കാ​ടാ​ണു്. കട്ടി​യു​ള്ള ഇല​ക​ളു​മാ​യി എല്ലാ​ക്കാ​ല​ത്തും തണൽ​വി​രി​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്ന പെ​രി​യ​മ​രം. അതി​ന്റെ ശി​ഖ​ര​ങ്ങൾ മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു മാ​ത്ര​മ​ല്ല താ​ഴേ​ക്കും വളരും. ശി​ഖ​ര​ങ്ങ​ളും വേ​രു​ക​ളും തി​രി​ച്ച​റി​യാ​തെ ശാ​ഖോ​പ​ശാ​ഖ​കൾ. പുതിയ ശി​ഖ​ര​ങ്ങ​ളിൽ നിറയെ അത്തി​ക്കായ. അതു തി​ന്നാൻ അണ്ണാ​നും കാ​ക്ക​യും മൈ​ന​യും കാ​റു​കാ​നും കരി​യി​ല​പ്പ​ട​യും. മരം​തു​ട​ങ്ങു​ന്ന വേ​രു​കൾ​ക്കു നടു​വിൽ നാ​ഗ​യ​ക്ഷി. അവിടെ മു​ന്നിൽ നി​ന്നു് ചെ​രു​പ്പൂ​രി, ബാഗ് താഴെ വച്ചു് കൈ​കൂ​പ്പും. തി​ര​ക്കി​ട്ടു പോയ ദിവസം തൊഴീൽ ഒഴി​വാ​ക്കിയ അന്നാ​ണു് കണ​ക്കു​സാർ ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള ചൂ​രൽ​കൊ​ണ്ടു് ഉള്ളം കയ്യിൽ രണ്ടു പെ​ട​ച്ച​തു്. അതിൽ പി​ന്നെ കാ​വു​തൊ​ഴൽ മു​ട​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ല.

നാ​ഗ​യ​ക്ഷി​യെ കണ്ടു പോ​കു​മ്പോൾ മുതൽ ‘അമ്മേ നാ​രാ​യ​ണാ…’ എന്നു പറ​യു​ന്ന​താ​ണു് ഒരു രീതി. അടു​ത്ത​തു് വന​ദുർ​ഗ​യാ​ണു്. മേൽ​ക്കൂ​ര​യി​ല്ലാ​ത്ത അമ്പ​ല​ത്തിൽ മഴയും വെ​യി​ലും കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. ആകാശം മു​ഴു​വൻ തു​റ​ന്നി​ട്ടി​ട്ടു് തി​രു​മേ​നി​യെ​ന്തി​നാ​ണു് വാ​തി​ലു മാ​ത്രം പൂ​ട്ടു​ന്ന​തു് എന്നു് ഉണ്ണി ചോ​ദി​ക്കു​ക​യും എല്ലാ​വ​രും ചി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത​യ​ന്നാ​ണു് ആ സംഭവം. കു​ത്തി​റ​ക്ക​ത്തി​ലൂ​ടെ സോ​ജ​ന്റെ സൈ​ക്കിൾ ബ്രേ​ക്ക് പൊ​ട്ടി വന്നു് ഉണ്ണി​യെ ഇടി​ച്ചു തെ​റി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ഇട​തു​കാ​ലിൽ പ്ലാ​സ്റ്റർ ഇടേ​ണ്ടി വരി​ക​യും ചെ​യ്തു. സോജൻ എന്തു​ചെ​യ്തി​ട്ടാ​ണു് രണ്ടു കയ്യി​ലും പ്ലാ​സ്റ്റർ ഇട്ട​തെ​ന്നു് അറി​യാ​മോ എന്നു് അമ്പി​ളി​ച്ചേ​ച്ചി ചോ​ദി​ച്ചു. സെ​ന്റ് ജോർജ് പു​ണ്യാ​ള​ന്റെ മു​ന്നി​ല് പൗ​ലോ​മാ​പ്പിള കൊ​ളു​ത്തിയ മെ​ഴു​കു​തി​രി കാ​റ്റ​ടി​ച്ചു കെ​ട്ട​പ്പോൾ അതു് ഇള​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു സ്വ​ന്തം മെ​ഴു​കു​തി​രി​യാ​ണെ​ന്നു വരു​ത്തി അവിടെ കൊ​ളു​ത്തിയ ദി​വ​സ​മാ​ണു് സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ ബ്രേ​ക്ക് പൊ​ട്ടി​യ​തു്. ഉണ്ണി​ക്കു കാ​ലൊ​ടി​യാ​നും സോജനു രണ്ടു കൈ ഒടി​യാ​നും ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള സാ​റി​നു് തല്ലാ​നു​മു​ള്ള വഴി ഉണ്ടാ​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി പി​ന്നെ പതി​നാ​ലു വയ​സ്സു​വ​രെ സ്കൂ​ളിൽ പോ​ക്കിൽ സുശീല പ്രാർ​ത്ഥന മു​ട​ക്കീ​ട്ടി​ല്ല.

വന​ദുർ​ഗ​യു​ടെ മു​ന്നിൽ ഇരു​പ​തു പൈ​സ​യു​ടെ നാണയം മേ​ലോ​ട്ടു പൊ​ക്കി ഇടണം. അതു താ​ഴ്‌​ന്നു​വ​രു​മ്പോൾ എന്താ​ണു വേ​ണ്ട​തു് എന്നു് മന​സ്സിൽ ഓർ​ക്ക​ണം. അശോ​ക​ത്തല വന്നാൽ മന​സ്സി​ലു​ള്ള​തു് നട​ക്കും. ഇരു​പ​തു് എന്ന അക്ക​മാ​ണെ​ങ്കിൽ നട​ക്ക​ത്തി​ല്ല. അമ്പി​ളി​ച്ചേ​ച്ചി കൂ​ടെ​യു​ള്ള​പ്പോ​ഴൊ​ന്നും പറ്റാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു സുശീല ശനിയോ ഞായറോ ഒറ്റ​യ്ക്കൊ​രു പോ​ക്കു​ണ്ടു്. കു​ള​ത്തി​ലെ അല​ക്കും കു​ളി​യും കഴി​ഞ്ഞു് ഈറൻ​മു​ടി​യിൽ രണ്ടു​വ​ശ​ത്തു​നി​ന്നും എട്ടു​പ​ത്തു് ഇഴ​മാ​ത്രം എടു​ത്തു് പി​ന്നിൽ കെ​ട്ടി അതി​ലൊ​രു തു​ള​സി​ക്ക​തി​രും ചൂ​ടി​യാ​ണു് യാത്ര. ഇരു​പ​തു പൈസ മു​ക​ളി​ലേ​ക്കി​ടും. എനി​ക്കു് ഉണ്ണി​യെ കി​ട്ടു​മോ എന്നാ​ണു് കൈ​തൊ​ഴു​തു ചോ​ദി​ക്കുക. ഇനി കാ​ശി​ല്ലാ​ത്ത ദിവസം തു​ള​സി​യില ഇട്ടാ​ലും മതി. അകം വീണാൽ നട​ക്കും. പു​റ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ പൊ​ളി​ഞ്ഞു.

ഇട്ട ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ക്കെ നാ​ണ​യ​ത്തിൽ അശോ​ക​ത്ത​ല​യോ തു​ള​സി​യി​ല​യിൽ അകം വീഴലോ നട​ന്നു. അങ്ങ​നെ ഉണ്ണി​യെ നറു​ക്കി​ട്ടു് ഉറ​പ്പാ​ക്കിയ അവധി ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളു​ടെ പി​റ്റേ​ന്നു് കണ്ണു ശരി​ക്കെ​ഴു​തി, മു​ഖ​ത്തു കു​ട്ടി​ക്കൂറ നന്നാ​യി ഇട്ടു്, ഈർ​ക്കിൽ കൊ​ണ്ടു് നേർ​വ​ര​യാ​യി ചന്ദ​നം​തൊ​ട്ടു് താഴെ പു​രി​ക​ങ്ങൾ​ക്കു നടു​വിൽ ചു​വ​ന്ന ചാ​ന്തു​കൊ​ണ്ടു് ചെ​റി​യൊ​രു​വ​ട്ട​വും ചു​റ്റും കു​ഞ്ഞു​കു​ഞ്ഞു വട്ട​ങ്ങ​ളും ഇട്ടു് പോകും. അങ്ങ​നെ ചെ​ല്ലു​ന്ന ദിവസം ഒന്നു​കിൽ ഉണ്ണി സ്കൂ​ളിൽ വന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​കി​ല്ല, അല്ലെ​ങ്കിൽ ഒരു​വ​ട്ടം പോലും നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​വി​ല്ല. വൈ​കി​ട്ടു മട​ങ്ങു​മ്പോൾ സ്കൂ​ളിൽ നി​ന്നു സർ​പ്പ​ക്കാ​വു് എത്തു​ന്ന​തു​വ​രെ ഉള്ളി​ലൊ​രു ഭാ​ര​മു​ണ്ടാ​കും. അവി​ടെ​യെ​ത്തി അത്തി​യിൽ നി​ന്നു് കാ​ക്ക​യും മൈ​ന​യും കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​തെ നിർ​ത്തിയ ചു​വ​ന്ന പഴ​ങ്ങൾ പറി​ച്ചു് തി​ന്നു നട​ക്കു​മ്പോൾ മന​സ്സു പി​ന്നെ​യും പാ​റി​പ്പ​റ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങും. അങ്ങ​നെ ക്ളാ​സി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു ദിവസം സർ​പ്പ​ക്കാ​വു വരെ പോയി അത്തി​പ​റി​ച്ചു മട​ങ്ങു​മ്പോൾ ഉണ്ണി സൈ​ക്ക​ളിൽ എതിരേ വരു​ന്നു. ഒറ്റ​യ്ക്കാ​ണു്. കാ​ലു​കൾ​ക്കു വേഗം കു​റ​ഞ്ഞു. വഴി​യ​രി​കി​ലേ​ക്കു ചേർ​ന്നു മുഖം കൊ​ടു​ക്കാ​തെ നട​ന്നു. ഉണ്ണി സൈ​ക്കിൾ നിർ​ത്തി. എന്തെ​ങ്കി​ലും ചോ​ദി​ച്ചാൽ എനി​ക്കു വി​റ​യ്ക്കു​മോ എന്നു പേ​ടി​യാ​യി. ഉണ്ണി പറ​ഞ്ഞു: “ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള സാർ പോയി. സ്കൂ​ളിൽ പത്താം​ക്ളാ​സ് പരീ​ക്ഷ​യ്ക്കു​ള്ള ചോ​ദ്യ​ക്ക​ട​ലാ​സ് പൊ​ട്ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ടെ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണ​താ​ണു്. ആശു​പ​ത്രി​യിൽ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും എല്ലാം കഴി​ഞ്ഞെ​ന്നു ഡോ​ക്ടർ പറ​ഞ്ഞു.” ഉണ്ണി ആശു​പ​ത്രി​യിൽ നി​ന്നു​ള്ള മട​ക്ക​മാ​ണു്. എനി​ക്കു ചോ​ദി​ക്കാ​നെ​ന്താ​ണു് ഉള്ള​തു് എന്നൊ​ന്നും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. വായിൽ പെ​ട്ടെ​ന്നു വന്ന​തു് അതു​പോ​ലെ പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു: “അപ്പോ സാറ് നാളെ വരി​ല്ലേ ക്ളാ​സി​ല്?”

ഉണ്ണി നോ​ക്കി നിൽ​ക്കു​ക​യും ഒന്നും പറ​യാ​തെ എന്റെ കയ്യിൽ നി​ന്നു് ഒരു അത്തി​പ്പ​ഴം എടു​ത്തു പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. കു​ന്നോ​ളം ആഞ്ഞി​ലി​വി​ള​കൾ​ക്കു പക​ര​മാ​യി ഒരു അത്തി​പ്പ​ഴം. ആ വഴി​ക്കു വരാൻ ഒരു കാ​ര​ണ​വും ഇല്ലാ​ത്ത ഉണ്ണി എന്നെ കാണാൻ മാ​ത്രം വന്ന​താ​കു​മെ​ന്നു് ഞാ​നു​റ​പ്പി​ച്ചു. ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള സർ പോയി എന്ന സങ്ക​ടം ഉണ്ണി​യോ​ടൊ​ന്നു മി​ണ്ടിയ പെ​ട​പ്പിൽ ഞാൻ ഓർ​ത്ത​തേ​യി​ല്ല.

ഋദ്ധി കണ്ണു​തു​റ​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് അന്ന​മ്മ കണ്ടു.

“പി​ള്ളേ​ടെ അമ്മ​യ്ക്കു സു​ഖ​മാ​യീ​ട്ടോ… നാ​ല​ഞ്ചു ദിവസം കൊ​ണ്ടു് ഇങ്ങോ​ടു വരു​മെ​ന്നാ കപ്യാ​രു പറ​ഞ്ഞ​തു്.”

“പി​ന്നെ ഒരു കൂ​ട്ടം കൂ​ടി​യു​ണ്ടു്…” അന്ന​മ്മ ശബ്ദം താ​ഴ്ത്തി.

“യു​ദ്ധ​ത്തി​ല് ടൗ​ണി​ലെ മൂ​ന്നു​പാ​ല​വും പോ​യീ​ന്നു്.”

പാ​ല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണു് എന്നു് ചു​ണ്ട​ന​ക്ക​ത്തിൽ മന​സി​ലാ​യി.

അന്ന​മ്മ:

“ഇനി ബോ​ട്ടിൽ വേണം അങ്ങോ​ടും ഇങ്ങോ​ടും പോകാൻ. കടലിൽ കൊ​ണ്ട​യി​ട്ട കപ്പ​ലീ​ന്നു് വി​മാ​നം പറ​ന്നു​വ​ന്നു ബോം​ബി​ട്ടു പോ​കു​വാ​ന്നാ എല്ലാ​രും പറേ​ണ​തു്. ആ കപ്പൽ ആരു​ടെ​യാ​ണെ​ന്നു് ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടു് ആർ​ക്കു​മൊ​രു പി​ടി​യി​ല്ല. ചാ​ത്ത​നേ​റു് പോ​ലെ​യാ​ണു് ആരെ​ന്നും എന്തെ​ന്നും അറി​യാ​തെ മി​സൈ​ല് വന്നു വീ​ഴു​ന്ന​തു്.”

പണ്ടു് പു​ര​പ്പു​റ​ത്തു് ചറപറ കല്ലു വീ​ഴു​മ്പോൾ ഒഴി​പ്പി​ക്കാൻ വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു് ചാ​ത്തൻ സേ​വാ​മ​ഠ​ത്തി​ലെ കരു​ണാ​കര മൂ​പ്പ​രെ​യാ​ണെ​ന്നു് അമ്മ പറ​യു​ന്ന കഥ​യു​ണ്ടു്. പന​ങ്കുല ഒരു​ക്കാൻ സന്ധ്യ കഴി​ഞ്ഞു് പന​യി​ലി​രു​ന്ന അയ്യ​പ്പ​നാ​ണു് ശരി​ക്കു​ള്ള ചാ​ത്ത​നെ ആദ്യ​മാ​യി നേ​രി​ട്ടു കണ്ട​തു്. കരു​ണാ​കര മൂ​പ്പ​രു​ടെ മകൻ സു​ധാ​ക​രൻ കറു​ത്ത മു​ണ്ടു തല​യി​ലി​ട്ടു് ഏറോ​ടു് ഏറു്. പി​റ്റേ​ന്നു് അയ്യ​പ്പൻ ഒരു കു​പ്പി കള്ളിൽ ചാ​രാ​യം ചേർ​ത്തു് സു​ധാ​ക​ര​നു് വച്ചു് നീ​ട്ടി. കവ​ല​യിൽ നി​ന്നു് സു​ധാ​ക​രൻ കല്ലേ​റു​കഥ വി​ളി​ച്ചു ചൊ​ല്ലി പ്രാ​യ​ശ്ചി​ത്തം നട​ത്തി. അന്നു് മുതൽ കരു​ണാ​കര മൂ​പ്പ​രു​ടെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് കര​ക്കാ​രു് വള​ഞ്ഞു് നി​ന്നു് ഏറു തു​ട​ങ്ങി. യു​ദ്ധ​മൊ​ക്കെ അത്ര​യേ ഉള്ളു​വെ​ന്നു് ഋദ്ധി മന​സി​ലോർ​ത്തു.

ഋദ്ധി പാ​യ​ഴി​ച്ചു മര​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഊർ​ന്നി​റ​ങ്ങി.

വീ​ണ്ടും അവർ മൂ​ന്നു​പേ​രും ഉടു​ത്ത​തു് ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. ആകെ​യു​ള്ള​തു ചത്തു​പൊ​ങ്ങു​മ്പോൾ തി​മിം​ഗ​ലം കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ മൂ​ന്നാം​പ​ക്കം ഏതെ​ങ്കി​ലും കര​യ്ക്ക​ടി​ഞ്ഞു് നാ​ട്ടു​കാ​രു കാണും എന്നൊ​രു പ്ര​ശ്ന​മാ​ണു്. കു​മു​കു​മാ മണ​മ​ടി​ക്കു​ന്ന ദേ​ഹ​ത്തി​ലെ ഉയർ​ച്ച താ​ഴ്ച്ച​കൾ കണ്ടു് ആരെ​ങ്കി​ലും ഉന്മ​ത്ത​രാ​കു​ന്നെ​ങ്കിൽ അത്ര​യും ജയി​ച്ചു എന്നു ത്രയ.

ദ്വാ​ദ​ശി ചോ​ദി​ച്ച ഒരു ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു മാ​ത്രം ത്രയ ഇനി​യും ഉത്ത​രം പറ​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. “നീ ആരാ​ണു്?”

ഋദ്ധി കണ്ണു​തു​റ​ന്നു് സ്കൂൾ വയ്പു​പു​ര​യു​ടെ മേൽ​ത്ത​ട്ടു കണ്ടു.

അപ്പോ​ഴ​തു് നന്ദി​നി അല്ല. ത്രയ മറ്റൊ​രാ​ളാ​ണു്. സമു​ദ്ര ജൂവൽ അല്ല. ജൂവൽ വേറെ എവി​ടെ​യോ ഉണ്ടു്. അപ്പോൾ ത്രയ?

സെൻ​ട്രൽ ജയി​ലി​ലേ​ക്കു് പൊ​ലീ​സു​കാർ ആദ്യം തള്ളി​വി​ടു​മ്പോൾ ത്രയ നർ​ഗീ​സി​നു് വയ​സ്സു് പത്തൊ​മ്പ​തി​നും ഇരു​പ​തി​നും ഇട​യി​ലാ​ണു്. ക്യാ​മ​റ​ക്ക​ണ്ണു​കൾ അട​ച്ചു തു​റ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റേ​യും ഫ്ളാ​ഷ് ലൈ​റ്റു​ക​ളു​ടേ​യും മി​ന്നൽ ആ വാതിൽ അട​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവ​സാ​നി​ച്ചു. ആറാം വയ​സ്സിൽ ബാ​ല​ന​ടി​യാ​യി തു​ട​ങ്ങി​യ​ശേ​ഷം ആദ്യ​മാ​യി പരിസര ചി​ന്ത​യി​ല്ലാ​തെ ത്രയ നട​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് മെ​റ്റൽ ഡി​റ്റ​ക്ട​റു​മാ​യി ജയിൽ സൂ​പ്ര​ണ്ട്. അപ്പു​റ​വും ഇപ്പു​റ​വും നിന്ന വനിത ജയി​ലർ​മാർ ചെറു ചി​രി​യോ​ടെ രണ്ട​ടി പി​ന്നോ​ട്ടു മാറി. ത്ര​യ​യു​ടെ തല​യ്ക്കു​മു​ക​ളിൽ അയാൾ അതു വട്ടം​ക​റ​ക്കി. നെ​റ്റി​യിൽ അയാ​ളു​ടെ ശ്വാ​സ​മ​ടി​ച്ച​പ്പോൾ ഒരടി പി​ന്നോ​ട്ടു​വ​യ്ക്കാൻ ത്രയ ആഞ്ഞു. വനിതാ ജയി​ലർ​മാർ ശക്തി​യാ​യി പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു് അപ്പോ​ഴാ​ണു് മന​സ്സി​ലാ​യ​തു്. അയാൾ മെ​റ്റൽ ഡി​റ്റ​ക്ടർ കഴു​ത്തി​നു​പി​ന്നിൽ വട്ടം​ക​റ​ക്കു​ക​യും കവി​ളിൽ മൂ​ക്കു പല​വ​ട്ടം ഉരു​മ്മു​ക​യും ചെ​യ്തു. അയാൾ പി​ന്നെ​യും പി​ന്നിൽ ഡി​റ്റ​ക്റ്റർ പി​ടി​ച്ചു മുഖം താ​ഴ്ത്തി. കഴു​ത്തി​നു താഴെ അയാൾ ആഗ്ര​ഹി​ച്ച ഇട​ത്തു ദീർ​ഘ​നി​ശ്വാ​സ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​വും അമർ​ന്നു. വനിതാ ജയി​ലർ​മാർ ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും കണ്ണു​കൾ മാ​റ്റി. അയാൾ ഇപ്പോൾ കാ​ലു​മ​ട​ക്കി ഇരി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ത്ര​യ​യു​ടെ അര​യു​ടെ ഉയ​ര​ത്തിൽ ആ മുഖം. അയാൾ പി​ന്നി​ലെ മെ​റ്റൽ ഡി​റ്റ​ക്ടർ താ​ഴെ​യി​ടു​ക​യും കൈ​കൊ​ണ്ടു് പി​ന്നിൽ പി​ടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ത്രയ വല​ത്തെ കാൽ പി​ന്നോ​ട്ടു് ഒരടി ഉയർ​ത്തി കോളജ് മൈ​താ​ന​ത്തു ഫ്രീ​കി​ക്ക് എടു​ത്ത ഓർ​മ​യിൽ കാൽ ചലി​പ്പി​ച്ചു. അയാൾ കൈ കൊ​ണ്ടു് അടി​വ​യ​റ്റിൽ പൊ​ത്തി നി​ല​ത്തു കമ​ഴ്‌​ന്നു കി​ട​ന്നു. “എടീ…” വനിതാ ജയി​ലർ​മാർ അലറി. ത്രയ ഒരി​ള​ക്ക​വും കൂ​ടാ​തെ നി​ന്നു. പാ​പ്പ​രാ​സി​കൾ വിട്ട ഡ്രേ​ാ​ണു​കൾ എല്ലാം പകർ​ത്തി ചാ​ന​ലു​കൾ​ക്കെ​ത്തി​ച്ചു. ജയി​ലി​ലായ ആദ്യ ദിവസം നടി ത്രയ നർ​ഗീ​സ് ജയിൽ സൂ​പ്ര​ണ്ടി​ന്റെ അടി​വ​യ​റ്റിൽ തൊ​ഴി​ക്കു​ക​യും അയാൾ വേ​ദ​ന​കൊ​ണ്ടു​വീ​ഴു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ. അതോടെ ത്രയാ നർ​ഗീ​സി​നെ സു​ര​ക്ഷ​യ്ക്കാ​യി കോടതി രാ​ജ്യ​ത്തെ വട​ക്കേ​യ​റ്റ​ത്തെ ജയി​ലിൽ നി​ന്നു് തെ​ക്കേ​യ​റ്റ​ത്തെ ജയി​ലി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റി.

ഒരാ​യു​സ്സു​മു​ഴു​വൻ അക​ത്തു​കി​ട​ക്കാൻ മാ​ത്രം കു​റ്റ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു ത്ര​യ​യ്ക്കു്. പി​താ​വു് ബദ​റു​ദ്ദീൻ ഖു​റേ​ഷി​യു​ടെ വ്യ​വ​സാ​യ​ങ്ങൾ മറ​യാ​ക്കി കള്ള​പ്പ​ണം വെ​ളു​പ്പി​ച്ചെ​ന്നു് സാ​മ്പ​ത്തിക കു​റ്റാ​ന്വേ​ഷണ വി​ഭാ​ഗം കേസ് എടു​ത്തു. പത്തൊ​മ്പ​തു കമ്പ​നി​കൾ. ആ കമ്പ​നി​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം ഡയ​റ​ക്ട​റാ​ണു് ത്രയ നർ​ഗീ​സ്. ഒപ്പം ആറാം വയ​സ്സു​മു​തൽ സി​നി​മ​യി​ലെ മി​ന്നു​ന്ന​താ​ര​വും. രാ​ജ്യ​ത്തെ തന്നെ വലിയ വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തേ​യും ജന​പ്രിയ സി​നി​മ​യേ​യും ഒറ്റ​യ​ടി​ക്കു് ജയി​ലി​ലാ​ക്കി​യ​തി​ന്റെ ആവേ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു വാർ​ത്താ​യി​ട​ങ്ങ​ളിൽ. ബദ​റു​ദ്ദീൻ ഖു​റേ​ഷി നേ​ര​ത്തെ തന്നെ പി​ടി​യി​ലാ​വു​ക​യും ജയി​ലിൽ വച്ചു് കരൾ രോഗം കല​ശ​ലാ​യി നാ​ല്പ​താം ദിനം മരി​ക്കു​ക​യം ചെ​യ്ത​തോ​ടെ മു​ഴു​വൻ കേ​സു​ക​ളി​ലും ഒറ്റ​പ്ര​തി​യാ​യി. ത്രയ നർ​ഗീ​സ് സ്വ​ന്തം വീ​ടി​നു മു​ക​ളിൽ നി​ന്നു ചാടി ആത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്യു​മ്പോൾ ദൃ​ശ്യം നഷ്ട​മാ​കാ​തി​രി​ക്കാൻ പാ​പ്പ​രാ​സി​കൾ ക്യാ​മ​റ​കൾ തു​റ​ന്നു് മതി​ലി​നു മു​ക​ളിൽ തപ​സ്സു​ചെ​യ്തു. എന്തെ​ങ്കി​ലും സം​ഭ​വി​ച്ച ഭാവമേ ഇല്ലാ​തെ ത്രയ ദി​വ​സ​വും നൃ​ത്തം ചെ​യ്യു​ക​യും വീ​ട്ടി​ലെ ജി​മ്മിൽ പരി​ശീ​ലി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. കർ​ട്ട​നു​കൾ സ്ഥാ​നം തെ​റ്റി​ച്ചു് ആ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ പു​റ​ത്തെ​ത്താൻ വഴി തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്ത ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നി​ലാ​ണു് ത്ര​യ​യെ പി​ടി​ച്ചു ജയി​ലി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു്.

ത്രയ നൗ​ക​യു​ടെ ഡക്കിൽ കി​ട​ന്നു് ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ കവി​ളിൽ പി​ടി​ച്ചു:

“നീ കണ്ട ലോ​ക​മ​ല്ല എന്റേ​തു്. ന്യൂ​യോർ​ക്കിൽ നി​ന്നു് ലണ്ട​നി​ലേ​ക്കു്. അവിടെ നി​ന്നു് മെൽ​ബ​ണി​ലേ​ക്കു്. എഴു​പ​ത്തി​ര​ണ്ടു മണി​ക്കൂ​റി​നി​ടെ ഈ മൂ​ന്നി​ട​ത്തും പറ​ന്നു ചെ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. ക്യൂൻ മേരി എന്ന ആഡം​ബ​ര​ക്ക​പ്പ​ലിൽ നാൽ​പ​തു ദിവസം ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​മ്പോൾ എനി​ക്കു് പതി​നേ​ഴു് തി​ക​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല. രണ്ടു സി​നി​മ​ക​ളി​ലെ ഇട​വേ​ള​യിൽ കൂ​ട്ടു​കാ​രൻ ആഷി​ഖി​നെ കൂ​ട്ടി പോ​യ​താ​ണു്. അവൻ ഒറ്റ​യ്ക്കാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. രണ്ടു​പേർ കൂടി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആദ്യ ദിനം തന്നെ അവൻ രാ​സ​ല​ഹ​രി​യു​ടെ പരീ​ക്ഷ​ണം എന്നിൽ നട​ത്തി. അതിനു ശേഷം ഇപ്പോ​ഴെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഞാൻ വസ്ത്ര​ങ്ങൾ ഉടു​ത്തി​ല്ല. അവർ മൂ​ന്നു​പേ​രും മാറി മാറി എനി​ക്കൊ​പ്പം. അതു് ഒരു സ്വർ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​ണം. സമ​യാ​സ​മ​യ​ങ്ങ​ളിൽ ഭക്ഷ​ണം വന്നു. ലഹരി താ​ഴ്‌​ന്നു തു​ട​ങ്ങു​മ്പോൾ ആഷിഖ് പി​ന്നെ​യും പെ​ട്ടി തു​റ​ന്നു. നാ​ല്പ​തു ദി​വ​സ​വും അവർ പറ​യു​ന്ന​തും എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യ​തു​മെ​ല്ലാം ചെ​യ്തു. അവർ മു​ഴു​നീ​ളെ വി​ഡി​യോ ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചു. അതു പന്ത്ര​ണ്ടു മണി​ക്കൂർ ആക്കി എഡി​റ്റ് ചെ​യ്തു. അതി​ന്നും ലോകം മു​ഴു​വ​നു​ള്ള കാ​മ​ക്കാ​ഴ്ച​ക്കാർ കണ്ടു​കൊ​ണ്ടേ ഇരി​ക്കു​ന്നു.

ഞാനും കണ്ടു അതു്. അപ്പോ​ഴാ​ണു് മന​സ്സി​ലാ​യ​തു് അവ​ന്മാർ വെറും അഭി​ന​യ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും ലഹരി തൊ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല എന്നും. അതു കണ്ട​പ്പോൾ എനി​ക്കു മറ്റൊ​ന്നു കൂടി തോ​ന്നി. എന്റെ രാ​ത്രി​ക​ളിൽ ഞാൻ ചെ​യ്യാ​നാ​ഗ്ര​ഹി​ച്ച​തെ​ല്ലാം അവരിൽ ഞാൻ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. പക്ഷേ, ആ വി​ഡി​യോ കാ​ണു​മ്പോൾ അറി​യു​ന്ന​ത​ല്ലാ​തെ അതൊ​ന്നും അനു​ഭ​വ​മാ​യി എന്നെ തൊ​ട്ടി​ല്ല. ഞാൻ അറി​യാ​ത്ത സു​ഖ​മാ​യി​രു​ന്നു അതെ​ല്ലാം. അല്ലെ​ങ്കിൽ അതൊ​ന്നും ഓർ​മ​യിൽ നിൽ​ക്കാ​നു​ള്ള ഒരു സുഖമേ ആയി​രു​ന്നി​ല്ല.

ത്രയ ഏകൻ കൊ​ടു​ത്ത​തിൽ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചു​രു​ട്ടു് ആഞ്ഞു വലി​ച്ചു, നിർ​ത്താ​തെ ചി​രി​ച്ചു.

“കണ്ടു​സു​ഖി​ച്ച​വർ​ക്കു നിർ​വാ​ണ​മാ​യെ​ങ്കി​ലീ​ജീ​വി​തം ധന്യം…”

“വാടി പെ​ണ്ണേ” എന്നു് ത്രയ കൊ​ഞ്ചി. ദ്വാ​ദ​ശി ഡക്കിൽ ഉരു​ണ്ടു വന്നു് ആ കാ​ലി​ലെ പെ​രു​വി​ര​ലു​കൾ കടി​ച്ചു. ത്രയ അടി​ച്ചു​ക​യ​റിയ കടൽ​വെ​ള്ള​ത്തിൽ ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ ഉപ്പു​റ്റി കഴുകി വെ​ളു​പ്പി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

ഊണു​ക​ഴി​ഞ്ഞു് ക്ലാ​സി​ലേ​ക്കു നട​ക്കു​മ്പോൾ ജുവൽ ആന​പ്പു​റ​ത്തു് ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ സ്കൂൾ മതി​ലിൽ കാൽ രണ്ടു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും ഇട്ടു് ഇരി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

നന്ദി​നി ക്ളാ​സിൽ വാ​യി​ച്ചു് ഇരി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അന്ന​ത്തെ സം​ഭ​വ​ങ്ങൾ​ക്കു ശേഷം പാ​ഠ​പു​സ്ത​ക​ങ്ങൾ അവൾ ആവർ​ത്തി​ച്ചാ​വർ​ത്തി​ച്ചു വാ​യി​ക്കും. മഠ​ത്തി​ലെ​ത്തി​യാൽ 12 മണി​വ​രെ​യൊ​ക്കെ. ഇനി നേ​ര​ത്തെ കി​ട​ന്നാൽ നാ​ല​ര​യ്ക്കു​ണർ​ന്നു്. ഓരോ പു​സ്ത​ക​ത്തി​ലേ​യും ഓരോ വാ​ക്കും അവൾ കര​ണ്ടു തി​ന്നു​ക​യാ​ണു്. ഞാൻ ജൂ​വ​ലി​ന്റെ നേരേ മു​ന്നിൽ അവ​ന്റെ അതേ രീ​തി​യിൽ ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും കാ​ലി​ട്ടു് ഇരു​ന്നു.

എന്റെ ഫ്രേ​ാ​ക്ക് ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും വി​ശ​റി​പോ​ലെ വി​ടർ​ന്നു. അവൻ പെ​ട്ടെ​ന്നു് അസ്വ​സ്ഥ​നാ​യി കാൽ രണ്ടും ഒരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കാ​ക്കി ബഞ്ചി​ലെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഇരു​ന്നു. ഞാൻ കവ​ച്ച​തു മാ​റ്റി​യി​ല്ല.

“പറയ്”: ഞാൻ.

“നി​ങ്ങ​ളെ​വി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു”: അവൻ.

“സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മി​ന​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ”: ഞാൻ.

“എന്തി​നു പോയി”: അവൻ

“ഞങ്ങൾ​ക്കു പോകാൻ വേറെ വീ​ടു​ക​ളി​ല്ല”: ഞാൻ.

“അവിടെ ആരൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടു്”: അവൻ

“സി​സ്റ്റ​റു​ടെ അനിയൻ തോ​മാ​ച്ചാ​യ​നും ഭാര്യ ത്രേ​സ്യാ​ച്ചേ​ട​ത്തി​യും”: ഞാൻ.

“അവളെ ശരി​ക്കും അവർ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്തോ?”: അവൻ.

“ഇന്നു നി​ന്റെ സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ കാ​രി​യ​റിൽ ഇരു​ത്തി അവളെ മഠ​ത്തി​നു മു​ന്നിൽ നീ ഇറ​ക്കു​ന്നു, ഇതേ ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു”: ഞാൻ.

ജൂവൽ ക്ലാ​സി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. നന്ദി​നി​യു​ടെ മു​ന്നിൽ ചെ​ന്നു.

“ഇന്നു വൈ​കി​ട്ടു് നീ എന്റെ സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ പി​ന്നി​ലി​രു​ന്നു് മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്നു.”

“അതി​നി​ത്ര നാ​ട​ക​മെ​ന്തി​നു്? നമു​ക്കു് പോകാം”: നന്ദി​നി.

“നീ കയ​റു​മോ?”: അവൻ

“കയ​റാ​തി​രി​ക്കാൻ നീ എന്നെ കല്യാ​ണം കഴി​ച്ചോ​ട്ടെ എന്ന​ല്ല​ല്ലോ ചോ​ദി​ച്ച​തു്”: നന്ദി​നി.

“കല്യാ​ണം കഴി​ക്കാൻ വന്നാ​ലോ?”: അവൻ.

“നി​ന്നെ പി​ടി​ച്ചു പൊ​ലീ​സ് അക​ത്തി​ടും, പ്രാ​യ​പൂർ​ത്തി​യാ​കാ​ത്ത പെൺ​കു​ട്ടി​യാ​ണു് ഞാൻ”: നന്ദി​നി.

“പ്രാ​യ​പൂർ​ത്തി​യാ​യാ​ലോ?”: അവൻ

“നി​ന്റെ ഈ അധി​കാ​രി ഭാവം മാ​റു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഒരു സാ​ധ്യ​ത​യു​മി​ല്ല”: നന്ദി​നി.

“ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള എന്നെ നി​ന​ക്കു് അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാൻ പറ്റു​മോ എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ മതി”: അവൻ.

“നി​ന​ക്കു് തി​രി​ച്ച​റി​വു് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ ചോ​ദി​ക്കാ​തെ തന്നെ അറി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു”: നന്ദി​നി.

ഞാൻ അവ​ളു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കു് ചെ​ന്നു.

“നമു​ക്കു് ഇനി മൃദുല വി​കാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ന്നും ഒരു സാ​ധ്യ​ത​യു​മി​ല്ലെ​ന്നു് നീ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​ക​യാ​ണു്”: ഞാൻ.

“അങ്ങ​നെ​യൊ​രു അർ​ത്ഥ​മി​ല്ല, എനി​ക്ക​വ​നോ​ടു് ചേരണം എന്നു തോ​ന്നു​ന്നേ​യി​ല്ല എന്നേ​യു​ള്ളു”: അവൾ.

“നമ്മൾ ഒമ്പ​താം ക്ളാ​സി​ലെ കു​ട്ടി​ക​ളാ​ണു്, ആ നി​ല​യി​ലേ​ക്കു താഴണം”: ഞാൻ.

“നമു​ക്കു് ഇനി കഴി​യി​ല്ല ഋദ്ധി”: അവൾ ആ ഉച്ച​യ്ക്കു് എഴു​തിയ കട​ലാ​സ് തന്നു.

ഞാൻ ചി​രി​ച്ചു. ആ കട​ലാ​സു വാ​ങ്ങി അവൾ കീ​റി​പ്പ​റ​ത്തി. വൈ​കി​ട്ടു നട​ക്കു​മ്പോൾ അവൾ: “എന്നാ​ലും അവൻ വന്നി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ ഞാൻ ആ കൈ​പി​ടി​ച്ചു് കടൽ​ത്തീ​ര​ത്തു​കൂ​ടി നട​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.”

സു​ശീ​ല​യി​ലേ​ക്കു് അമ്പി​ളി ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു.

അന്നു വൈ​കി​ട്ടു് കു​ളി​ച്ചു നേ​ര​ത്തേ പോ​ന്ന​താ​ണു് അമ്പി​ളി. പു​ഴു​ങ്ങിയ തു​ണി​കൾ കൂ​ടു​തൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ അമ്മ തല്ലി​ന​ന​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞു കയ​റി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും വൈകി. ഞാൻ കൂ​ട്ടു നി​ന്നു. പത്താം​ക്ളാ​സിൽ നല്ല മാർ​ക്കു​ള്ള അമ്പി​ളി​യെ കോ​ള​ജിൽ വിടാൻ അച്ഛൻ സമ്മ​തി​ച്ചി​രു​ന്നു. അപേ​ക്ഷ പൂ​രി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള ആവേശം കൊ​ണ്ടു​കൂ​ടി​യാ​ണു് നേ​ര​ത്തെ പോ​യ​തു്. പി​ന്നെ സം​ഭ​വി​ച്ച​തൊ​ക്കെ അമ്മി​ണി​യോ​ടു് ചേ​ച്ചി പല​പ്പോ​ഴാ​യി പറഞ്ഞ കഥ​യാ​ണു്.

നഗ​ര​ത്തി​ലെ കോ​ള​ജിൽ പ്ര​വേ​ശ​നം മേ​ടി​ച്ചു തരു​ന്ന ആൾ​ക്കാർ വന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്, പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടു വരാ​നാ​ണു് അച്ഛൻ പറ​ഞ്ഞ​തു്. മടി​ച്ചു കാ​റി​ന്റെ അടു​ത്തു് എത്തി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും രണ്ടു​പേർ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി പി​ടി​ച്ചു് അക​ത്തി​ട്ടു. വണ്ടി ഓടി​ത്തു​ട​ങ്ങി. അമ്പി​ളി കരയും തോറും അവർ ചിരി കൂ​ടു​തൽ ഉച്ച​ത്തി​ലാ​ക്കു​ക​യും ഹോൺ നിർ​ത്താ​തെ അടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. പി​ന്നി​ലി​രു​ന്ന​യാൾ ശരീ​ര​ത്തിൽ അവി​ട​വി​ടെ പി​ടി​ക്കു​ക​യും പതി​നാ​യി​ര​ത്തി​ന്റെ മു​ത​ലാ​ണെ​ന്നു് അവർ​ത്തി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു ചി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. വണ്ടി കു​റ​ച്ചു് ഓടി​യ​തോ​ടെ അയാൾ ഷർ​ട്ടും മു​ണ്ടും അഴി​ച്ചു് വഷളൻ ചിരി ചി​രി​ച്ചു. മു​ന്നി​ലി​രു​ന്ന​വർ കാഴ്ച കാണാൻ പാ​ക​ത്തി​നു കണ്ണാ​ടി തി​രി​ച്ചും ചരി​ച്ചും വച്ചു. ആ കാറിൽ ആവർ കാൺകെ ഭാർ​ഗ​വൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണു് പതി​നാ​യി​രം രൂപ മു​ത​ലാ​ക്കാ​നു​ള്ള യത്നം.

കാറിൽ നി​ന്നു് രാ​ത്രി പത്ത​ര​യ്ക്കു് ഭാർ​ഗ​വൻ രണ്ടു കൈ​ക​ളി​ലും കോരി എടു​ത്തു​വ​രു​മ്പോൾ അമ്പി​ളി​യു​ടെ മേൽ അഴി​ഞ്ഞ പാവാട ഇട്ടി​രു​ന്ന​ത​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രു വേ​ഷ​വു​മി​ല്ലെ​ന്നു് അമ്മി​ണി ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ കണ്ടി​രു​ന്നു. ഒപ്പം കാ​റി​ന്റെ മു​ന്നിൽ നി​ന്നു് സ്വ​ന്തം ഭർ​ത്താ​വു് ഇറ​ങ്ങു​ന്ന​തും കണ്ടു. ആ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ ഏങ്ങ​ല​ടി കേ​ട്ടു. പി​റ്റേ​ന്നു് ഉറ​ങ്ങി​യെ​ഴു​നേ​റ്റ ഭാർ​ഗ​വൻ വീ​ണ്ടും കയ​റി​പ്പി​ടി​ച്ചു എന്നു് അമ്മി​ണി ഉറ​പ്പി​ച്ചു. അപ്പോൾ മുതൽ അല​റി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ പതു​ക്കെ അതു് ഏങ്ങ​ല​ടി​യാ​യി. ഇതു് ഇട​യ്ക്കൊ​ക്കെ അവർ​ത്തി​ച്ചു. അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ അയാ​ളു​ടെ അട്ട​ഹാ​സം ഉയ​രു​ക​യും തെറി വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു് ഉച്ച​ത്തി​ലാ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. മൂ​ന്നോ നാലോ ദിവസം കഴി​ഞ്ഞാ​ണു് ഭാർ​ഗ​വൻ ഒന്നു പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ​തു്. ആ സമ​യ​ത്തു് അവിടെ ചെ​ന്നു മു​ട്ടി​വി​ളി​ച്ചി​ട്ടും അമ്പി​ളി വാതിൽ തു​റ​ന്നി​ല്ല. ഭയ​ന്നു് വാതിൽ ചവി​ട്ടി തു​റ​ന്നു കയ​റു​മ്പോൾ കട്ടി​ലിൽ അവ​ളു​ണ്ടു്. ഭക്ഷ​ണം ശരി​യാ​യി കഴി​ക്കാ​തെ​യും ഉറ​ങ്ങാ​തെ​യും തളർ​ന്നു​പോയ അവളെ അമ്മി​ണി സ്വ​ന്തം വസ്ത്ര​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു് ഉടു​പ്പി​ച്ചു. കഞ്ഞി കൊ​ടു​ത്തു. അമ്പി​ളി ഭി​ത്തി​യിൽ ചാരി കാൽ നീ​ട്ടി ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ ഭാർ​ഗ​വൻ നട​ക്ക​ല്ലു് കയറി വരു​ന്നു.

ചേ​ച്ചി ഈ ഉടു​പ്പു കൊ​ണ്ടു​പോ​യ്ക്കോ​ളൂ. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ അയാൾ വലി​ച്ചു​പൊ​ട്ടി​ക്കും: അമ്പി​ളി.

അമ്മി​ണി ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​യി വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള പടി കയ​റു​മ്പോൾ കേ​ട്ടു നാ​ലു​ദി​വ​സ​മാ​യി പരി​ചി​ത​മായ നി​ല​വി​ളി. പി​ന്നെ ഏങ്ങ​ല​ടി​യി​ല്ല. ചി​ല​പ്പോൾ അയാൾ അവളെ അടി​ച്ചു വീ​ഴി​ച്ചി​രി​ക്കും എന്നു് അമ്മി​ണി കരുതി. രണ്ടാ​ഴ്ച കഴി​ഞ്ഞൊ​രു രാ​ത്രി അവിടെ നി​ന്നു പല ശബ്ദ​ങ്ങൾ ഉയർ​ന്നു. പെ​ണ്ണി​നെ കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പു​ള്ള മദ്യ​പാന സദ​സ്സു് വീ​ണ്ടും തു​ട​ങ്ങി എന്നേ അമ്മി​ണി കരു​തി​യു​ള്ളു. ഇന്നു് സ്വ​ന്തം ഭർ​ത്താ​വു് പതി​വു​പോ​ലെ ആ മു​റ്റ​ത്തു് കു​ടി​ച്ചു​റ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടാ​വും എന്നു​റ​പ്പി​ച്ചു് അമ്മി​ണി നേ​ര​ത്തെ കി​ട​ന്നു.

പി​റ്റേ​ന്നു രാ​വി​ലെ അമ്മി​ണി ചെ​ന്ന​പ്പോൾ കേ​റി​യി​രി​ക്കു് ചേ​ച്ചി എന്നു് അമ്പി​ളി ആതി​ഥേ​യ​യാ​യി.

അമ്പി​ളി:

“ആരു​ടേ​യും മുഖം കണ്ടി​ല്ല. ഓരോ​രു​ത്ത​രാ​യി​ട്ടാ വന്നേ. ഒരു കാ​ലി​നു വള​വു​ള്ള​താ​ണോ ചേ​ച്ചി​യു​ടെ ആള്?”

അമ്മി​ണി കുറെ വർഷം കൂടി പൊ​ട്ടി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു. അമ്പി​ളി അമ്മി​ണി​യെ വി​ളി​ച്ചു് അക​ത്തി​രു​ത്തി കഞ്ഞി കൊ​ടു​ത്തു. ആദ്യ ദിവസം അമ്മി​ണി കൊ​ടു​ത്ത കഞ്ഞി​യു​ടെ കടം വീ​ട്ടി​യ​തു​പോ​ലെ അമ്പി​ളി​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തു് ഒരു ശാ​ന്തത.

‘ആരോൻ മീൻ പോലാ ചേ​ച്ചീ. മോ​ളീ​ന്നു പി​ടി​ക്കാൻ ചെ​ന്നാൻ മു​ള്ളു​കൊ​ണ്ടു കൈ മു​റി​യ​ത്തേ​യു​ള്ളു. ആടീ​ന്നൊ​രു പി​ടു​ത്തം കൊ​ടു​ത്താൽ പു​ള​യു​മെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. നമ്മു​ടെ കയ്യിൽ നിൽ​ക്കും എവ​ന്മാ​ര്.’

അമ്പി​ളി രണ്ടാ​ഴ്ച തി​ക​യും മുൻപേ നേടിയ അറിവു കണ്ടു് അമ്മി​ണി മേൽ​ക്കൂ​ര​നോ​ക്കി ഇരു​ന്നു.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ഇപ്പോൾ കാ​ഴ്ച​ക​ളെ​ല്ലാം തെ​ളി​ഞ്ഞു കാണാം.

കട്ടിൽ​ത്ത​ല​യ്ക്ക​ലെ കമ്പി​യിൽ ചാ​രി​യി​രു​ന്നു് ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ നോ​ക്കി. ദൂ​രെ​യെ​ല്ലാം കാർ​മേ​ഘ​ങ്ങൾ പോലെ പുക ഉയ​രു​ന്നു​ണ്ടു്. ഇവിടെ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യാ​ലും മു​ന്നിൽ യു​ദ്ധ​മാ​ണു്.

ജ്വാ​ല​മേ​ലേ പര​ന്ന​പാ​ന​യിൽ കരി​ച്ചാള തി​ള​ച്ചു.

“അന്ത​മെ​ഴാ സാ​ഗ​ര​ത്തി​ലെ അന​ന്ത​കോ​ടി കരി​ച്ചാ​ള​ക​ളി​ലൊ​ന്നു് തി​ര​യ്ക്കൊ​പ്പം തു​ള്ളി നൗ​ക​യിൽ വീ​ഴാ​നും തെ​റി​ച്ചു​പോ​കും മു​മ്പു പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​നും കഴി​ഞ്ഞ​തു് കപ്പ​ലോ​ട്ട​ക്കാ​ര​ന്റെ മികവോ, കരി​ച്ചാ​ള​യു​ടെ ചാ​ട്ട​പ്പി​ഴ​വോ, തി​ര​ത​ന്നെ നട​ത്തിയ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പോ? അനേകം ഇരു​കാ​ലി​ക​ളിൽ ഒന്നു് നീ ആയ​തു​പോ​ലെ​യോ മീ​നു​ക​ളിൽ ആ കരി​ച്ചാ​ള​യും?”: ദ്വാ​ദ​ശി ത്ര​യ​യോ​ടു്.

ത്രയ:

“അതി​നെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു വേ​റൊ​രു വി​ധി​യു​ണ്ടാ​വുക?”

ഋദ്ധി കണ്ണു​തു​റ​ന്നു. സ്വയം മറ്റൊ​രു വിധി ഉണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നോ എന്ന ആലോചന തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു് കു​റേ​ക്കാ​ല​മാ​യി.

ആഞ്ഞി​ലി​വിള കഴി​ച്ച ദിവസം. അച്ഛൻ കൂർ​ക്കം വലി​ച്ചു് ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണു്. മീ​ശ​നാ​രു​കൾ ഓരോ ശ്വാ​സ​ത്തി​നൊ​പ്പ​വും വി​റ​യ്ക്കു​ക​യും താ​ഴു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഞാൻ ഒരു കത്രി​ക​യെ​ടു​ത്തു. ആ മീശ നാ​രു​കൾ വെ​ട്ട​ണം. അച്ഛൻ കണ്ണു തു​റ​ക്കു​ന്ന​തേ​യി​ല്ല. സാ​ധാ​രണ അമ്മ വന്നു് എടു​ക്കേ​ണ്ട സമ​യ​മാ​യി. അമ്മ​യെ കാ​ണാ​നി​ല്ല. അച്ഛ​നെ​ന്തി​നാ​ണു് ഇത്ര​യും കൊ​മ്പൻ മീശ. ഞാൻ കത്രിക രണ്ടു​കൈ​ക​ളി​ലും പി​ടി​ച്ചു് അമ്മ എന്റെ മു​ടി​യോ​ടു ചെ​യ്യാ​റു​ള്ള​തു് ആവർ​ത്തി​ച്ചു. റബർ​ബാൻ​ഡ് ഇട്ടു് കെ​ട്ടി നിർ​ത്തി​യാ​ണു് അമ്മ എന്റെ മുടി വെ​ട്ടാ​റു​ള്ള​തു്. കെ​ട്ടി​നു മു​ക​ളിൽ ഒരു വി​ര​ലി​ന്റെ വീതി ബാ​ക്കി​യി​ട്ടു് മു​റി​ച്ചു കളയും. കട്ടി​ലി​നോ​ടു് ചേർ​ത്തി​ട്ട മെ​ഷീ​നിൽ ഇന്ന​ലെ എനി​ക്കൊ​രു വള്ളി നി​ക്കർ തച്ച ശേഷം വച്ചി​രു​ന്ന കത്രി​ക​യാ​ണു്. വള്ളി​നി​ക്കർ മു​ഴു​വൻ അമ്മ തയ്ച്ച​ത​ല്ല. നീ​ല​നി​ക്ക​റിൽ അമ്മ​യു​ടെ കീറിയ നീല അടി​പ്പാ​വാട വട്ട​ത്തിൽ മു​റി​ച്ചു ചു​രു​ട്ടി​യെ​ടു​ത്തു് മെ​ഷീ​നിൽ തയ്ച്ചെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വള്ളി​നി​ക്ക​റി​ട്ടു് ഞാൻ നട​ക്കു​ന്ന​തു് അമ്മ കു​റെ​നേ​രം നോ​ക്കി​നിൽ​ക്കു​ക​യും അമ്മി​ണി​യും ജാ​നു​വും പോ​യ​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ പു​തി​യ​തെ​ന്തോ കി​ട്ടി​യ​തു​പോ​ലെ വി​ളി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അമ്മ കട്ടി​ലിൽ ഇരു​ന്നാ​ണു് തയ്ക്കുക. വീ​ട്ടി​ലാ​രും കസേ​ര​യിൽ ഇരി​ക്കാ​റി​ല്ല. ഇനി കസേര ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ തന്നെ അതി​ടാൻ എവി​ടെ​യാ സ്ഥലം എന്നു് അമ്മ ചോ​ദി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. വി​രു​ന്നു​കാർ​ക്ക​ല്ലേ കസേ​ര​വേ​ണ്ടൂ. വീ​ട്ടു​കാർ​ക്കു് കി​ട​പ്പും നട​പ്പു​മ​ല്ലേ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു് എന്നു് അച്ഛ​നും പൂ​രി​പ്പി​ക്കും. ഞങ്ങ​ളു​ടെ വീ​ട്ടി​ലൊ​ന്നും ആരും വി​രു​ന്ന​വ​രാ​റി​ല്ല. ഇനി എന്റെ കല്യാ​ണ​ത്തി​നു ചെ​ക്കൻ വരാ​റാ​കു​മ്പോൾ നാലു കസേര മേ​ടി​ക്കാം എന്നാ​ണു് അമ്മ​യു​ടെ പറ​ച്ചിൽ.

മീ​ശ​യി​ലു​ള്ള രണ്ടു വെ​ട്ടു് പെ​ട്ടെ​ന്നു കഴി​ഞ്ഞു. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും അച്ഛൻ കണ്ണു തു​റ​ക്കു​ക​യും ഒന്നു ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ചു​ണ്ടു് അക​ത്തി വീ​ണ്ടും മയ​ങ്ങു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഞാൻ ചെ​യ്ത​തു് അച്ഛൻ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. മീശ ഇപ്പോൾ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള കു​ത്തു​ക​ല്ലു​പോ​ലെ​യാ​യി. അതു​വ​ഴി ഒന്നു കയറണം. ഞാൻ കത്രിക താഴെ വച്ചു് ചൂ​ണ്ടു​വി​ര​ലും പെ​രു​വി​ര​ലും ഓരോ കാ​ലാ​യി സങ്കൽ​പി​ച്ചു മീ​ശ​ക്കു​ത്തു​ക​ല്ലു് കയറാൻ തു​ട​ങ്ങി. അച്ഛൻ കണ്ണു തു​റ​ന്നു.

ഞാൻ വി​രൽ​കൊ​ണ്ടു കു​ന്നു​ക​യ​റു​ന്ന​തു കാ​ണി​ച്ചു.

അച്ഛൻ ഒന്നും മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും കണ്ണു​കൊ​ണ്ടു് മു​ക​ളി​ലേ​ക്കും താ​ഴേ​ക്കും ഗോ​ഷ്ടി കാ​ണി​ച്ചു.

ഞാൻ ഒന്നു്, രണ്ടു് എന്നു് മീ​ശ​പ്പ​ടി​യിൽ വി​രൽ​കൊ​ണ്ടു ചവി​ട്ടി എണ്ണി.

അച്ഛൻ നാലു്, അഞ്ചു് എന്നു് കൂ​ടെ​ച്ചേർ​ന്നു.

ഞാൻ:

“ഒന്നാ​നാം കു​ന്നു​മ്മേൽ ഓരടി മണ്ണി​ന്മേൽ”

അച്ഛൻ:

“ഓരാ​യി​രം കിളി കൂ​ടു​വ​ച്ചു”

ഞാൻ:

“കൂ​ട്ടി​നി​ളം​കി​ളി”

അച്ഛൻ ‘എന്റെ താ​മ​ര​പ്പൈ​ങ്കി​ളി’ എന്നു് വാരി എടു​ത്തു. ഞാൻ അപ്പോ​ഴും മീ​ശ​പ്പ​ടി​ക​ളിൽ വിരൽ ചവി​ട്ടു​ന്നു​ണ്ടു്.

മു​റ്റ​ത്തു കയറിയ അമ്മ​യ്ക്കു ചി​രി​കൊ​ണ്ടു നിൽ​ക്കാൻ വയ്യ. പശു​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കയർ താ​ഴെ​യി​ട്ടു് അമ്മ കൊ​ച്ചി​റ​യ​ത്തു ചാ​രി​യി​രു​ന്നു ചി​രി​ച്ചു. മറ്റൊ​രു​ത്തീ​ടെ ഭർ​ത്താ​വി​നെ നോ​ക്കി ചി​രി​ക്കാ​മോ എന്നു സം​ശ​യി​ച്ചു നിന്ന അമ്മി​ണി അമ്മ​യു​ടെ തോ​ള​ത്തെ തോർ​ത്തെ​ടു​ത്തു് മുഖം മറ​ച്ചു.

തോർ​ത്തു​മറ കട​ന്നു കരി​യി​ല​പ്പെട പോലെ ഒരു ചിരി വന്ന​തിൽ അമ്മ​യും ഞാനും ഒപ്പം ചേർ​ന്നു. അച്ഛൻ കണ്ണാ​ടി നോ​ക്കി.

കള്ള​പ്പോ​ക്കി​രി, ഇവിടെ…

ഞാൻ കയ്യ​ടി​ച്ചു് ഓടി അമ്മ​യു​ടെ മടി​യിൽ ഇരു​ന്നു.

ഭാർ​ഗ​വൻ കത്രിക കയ്യി​ലെ​ടു​ത്തു.

അമ്മി​ണി നട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ ഋദ്ധി​യോ​ടു്:

“ആ വി​ക്ര​മൻ ചേ​ട്ട​ന്റെ മീശ കൂടി ഒന്നു വെ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​ക്ക​ണേ കൊ​ച്ചേ…”

സുശീല ചെ​വി​യിൽ:

“കാശു തന്നാൽ വെ​ട്ടാം എന്നു പറയ്.”

ഭാർ​ഗ​വൻ:

“നി​ന​ക്കു വെറും കാ​ശ​ല്ല, കാശു മാല തന്നെ ഞാൻ മേ​ടി​ച്ചു തരും.”

സുശീല പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ കു​റ്റി​യിൽ കെ​ട്ടി. തടു​പ്പി​ക്കാൻ ചെ​ന്ന​പ്പോൾ പാ​പ്പു കൊ​ച്ചി​നു് കൊ​ടു​ക്കു് എന്നു നീ​ട്ടിയ ആഞ്ഞി​ലി​വിള അവ​ളു​ടെ കയ്യിൽ കൊ​ടു​ത്തു. അവ​ള​തു് പൊ​ളി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ ഭാർ​ഗ​വൻ: “ഞാൻ എഴു​നേ​റ്റി​ട്ടു കൊ​ണ്ടു​പോ​കി​ല്ലേ തടു​പ്പി​ക്കാ​നൊ​ക്കെ.”

സുശീല:

“അമ്മി​ണി​യാ​ണു് പോകാം എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​തു്.”

മീശ നി​ര​യൊ​പ്പി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ഭാർ​ഗ​വ​നു് ഒരു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി ഇനി അതു് ഒരു നട​യ്ക്കും ശരി​യാ​കി​ല്ല. ഉത്ത​ര​ത്തിൽ വച്ചി​രു​ന്ന റേസർ എടു​ത്തു് സ്വി​ഷ് ബ്ലേ​ഡ് പി​രി​ച്ചു​ക​യ​റ്റി. മു​ഖ​ത്തു് ലൈ​ഫ്ബോ​യ് പത​പ്പി​ച്ചു മൂ​ന്നു മി​നി​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് വടി​ച്ചി​റ​ക്കി.

സുശീല:

“ഇനി ആ മൂ​ക്കിൽ തട​സ​മി​ല്ലാ​തെ വായു കയറും.”

ഭാർ​ഗ​വൻ:

“തടി​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​ന്റെ മുഖം പോ​റ്റീ​ടെ പോ​ലെ​യി​രു​ന്നാൽ ലോഡ് കേ​റ്റാൻ ഒരാ​ളും വി​ളി​ക്ക​ത്തി​ല്ല.”

സുശീല:

“ഈ ചേ​ലി​നു പോ​രു​ന്ന ലോഡ് മതി.”

ഭാർ​ഗ​വൻ:

“മീ​ശ​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടും കാ​ര്യ​മി​ല്ല. ടേൺ കി​ട്ടി​യി​ട്ടു് ദിവസം നാ​ലാ​യി.”

കഞ്ഞി​കു​ടി​ക്കു​മ്പോൾ ഋദ്ധി ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ മടി​യി​ലി​രു​ന്നു മീൻ​വ​റു​ത്ത​തു് മാ​ത്രം പൊ​ട്ടി​ച്ചു കഴി​ച്ചു.

“ഈ മീൻ ഭ്രാ​ന്തി ഒരു തവി കഞ്ഞി​പോ​ലും കു​ടി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു് അച്ഛ​നോ​ടു് പറ​യ​ട്ടെ ഞാൻ”: സുശീല.

ഋദ്ധി:

“പൊ​റോ​ട്ട മതി.”

സുശീല:

“പൊ​റോ​ട്ട​യൊ​ക്കെ നീ അച്ഛ​നെ​പ്പോ​ലെ തടി​ചു​മ​ക്കാൻ പോ​കു​മ്പോ…”

ഋദ്ധി മീ​നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ സുശീല ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ മീ​ശ​യി​ല്ലാ മു​ഖ​ത്തു് പു​റം​വി​രൽ ഓടി​ച്ചു. അപ്പോൾ ഭാർ​ഗ​വൻ രുചി അറി​ഞ്ഞ​തേ​യി​ല്ല. കു​തി​കാൽ​വ​ട്ടം മുതൽ നെ​റു​കൻ​തല വരെ​യു​ള്ള രോ​മ​ങ്ങൾ എഴു​നേ​റ്റു നി​ന്നു. പല ഇന്ദ്രി​യ​ങ്ങൾ ഒരേ​സ​മ​യ​ത്തു് പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കി​ല്ല എന്നു​ണ്ടാ​കും. സുശില ഋദ്ധി​യെ പാളി നോ​ക്കി. അവൾ തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കു​ന്നി​ല്ല, കണ്ണു മീനിൽ തന്നെ​യാ​ണു്. സുശീല പതു​ക്കെ ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ വലതു ചെ​വി​യിൽ കടി​ച്ചു. ഭാർ​ഗ​വൻ ഇട​തു​കൈ​കൊ​ണ്ടു് ഋദ്ധി​യെ ചു​റ്റി​പ്പി​ടി​ച്ചു് വല​തു​കൈ​കൊ​ണ്ടു സു​ശീ​ല​യു​ടെ ചന്തി​യിൽ നു​ള്ളി. എനി​ക്കു വേ​ദ​ന​യു​ണ്ടെ​ന്നു് സുശീല ചെ​വി​യിൽ. ഭാർ​ഗ​വൻ സു​ശീ​ല​യു​ടെ എളി​യിൽ തടവി: “വേ​ദ​നി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടാ​കും നി​ന്റെ രോ​മ​ങ്ങ​ളി​ങ്ങ​നെ എഴു​ന്നു നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്?”

സുശീല ആ ചെ​വി​യിൽ ഒന്നു​കൂ​ടി കടി​ച്ചു.

ഋദ്ധി മടി​യിൽ നി​ന്നു് ഊർ​ന്നു് ചാ​ടി​യോ​ടി. അമ്മി​ണി​യു​ടെ പൂ​ച്ച​യു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ​യാ​ണു്. ആ തക്ക​ത്തി​നു സുശീല ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ ചു​ണ്ടു​ക​ളിൽ മെ​ല്ലെ കടി​ച്ചു. ഭാർ​ഗ​വൻ ഇട​തു​കൈ​കൊ​ണ്ടു് ആ തല അടു​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ സുശീല പെ​ട്ടെ​ന്നു ഒരടി പി​ന്നോ​ട്ടു​വ​ച്ചു. വാതിൽ കട​ന്നു പൂച്ച. പി​ന്നാ​ലെ ഋദ്ധി​യും. ഭാർ​ഗ​വ​നു് എഴു​നേൽ​ക്കാൻ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. സുശീല പി​ന്നിൽ ചേർ​ന്നു നി​ന്നു് തല​യി​ലൂ​ടെ വിരൽ ഓടി​ച്ചു. ഭാർ​ഗ​വൻ ആ വയ​റി​ലേ​ക്കു് തല​യ​മർ​ത്തി.

സുശീല ആശു​പ​ത്രി​യിൽ എല്ലാ​വ​രോ​ടും യാത്ര പറ​ഞ്ഞു.

മി​ലി​റ്റ​റി ആം​ബു​ലൻ​സി​നു് അടു​ത്തു​വ​രെ താര ഒപ്പം വന്നു. ഇനി വരു​മ്പോൾ മക​ളു​മാ​യി വര​ണ​മെ​ന്നു് താര എല്ലാ​വ​രോ​ടും പറ​യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ പറ​ഞ്ഞു. വെറും മര്യാ​ദ​യ്ക്കു പറ​ഞ്ഞ​താ​ണെ​ന്നു സു​ശീ​ല​യ്ക്കും അർ​ത്ഥ​മി​ല്ലാ​ത്ത പറ​ച്ചി​ലാ​യ​ല്ലോ​യെ​ന്നു താ​ര​യ്ക്കും തോ​ന്നു​ക​യും ചെ​യ്തു. ആം​ബു​ലൻ​സ് നീ​ങ്ങി. തോ​ക്കേ​ന്തിയ ഒരാൾ മുൻ​സീ​റ്റി​ലു​ണ്ടു്. മട​ക്ക​മാ​യ​തു കൊ​ണ്ടു് കി​ട​പ്പു വേണ്ട, സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ഇരു​ന്നു് എല്ലാം കാണാം. ക്രി​സ്തു​ജ്യേ​ാ​തി ആശു​പ​ത്രി​യിൽ നി​ന്നു് ചന്ത​ക്കു​ന്നി​ലേ​ക്കു​ള്ള പാലം ഇപ്പോ​ഴി​ല്ല. യു​ദ്ധം വന്നു് താമസം സ്കൂ​ളി​ലേ​ക്കു മാ​റു​ന്ന​തി​നു തലേ​ന്നു കൂടി അതു​വ​ഴി പോ​യ​താ​ണു്. ഇതു് ഏതു നാടു് എന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു് വറ്റിയ പു​ഴ​യിൽ ചി​ത​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന കരി​ങ്ക​ല്ലു​കൾ​ക്കു മേലേ ആം​ബു​ലൻ​സ് ഓള​ങ്ങ​ളി​ലെ നൗ​ക​പോ​ലെ ആടി​യു​ല​ഞ്ഞു.

“പു​ഴ​വ​റ്റു​മോ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ?” ഋദ്ധി​യു​ടെ ചോ​ദ്യം അയാ​നോ​ടു്.

അയാൻ:

“വ്യ​ക്ത​മാ​യി ചോ​ദി​ക്കു മിസ്. എന്തു​ത്ത​ര​മാ​ണു് നി​ങ്ങൾ ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന​തു്.”

ഋദ്ധി:

“യു​ദ്ധ​ത്തി​നി​ടെ പാലം തകരും, റോഡ് തകരും, അണ​ക്കെ​ട്ടു തകരും. പക്ഷേ, പുഴ വറ്റു​മോ?”

അയാൻ:

“കി​ഴ​ക്കെ കു​ന്നിൽ നി​ന്നു് പടി​ഞ്ഞാ​ട്ടൊ​ഴു​കി​ത്തു​ട​ങ്ങു​ന്ന പു​ഴ​യു​ടെ ഉറ​വ​യി​ലേ​ക്കു് ഒരു മിസൈൽ അയ​യ്ക്കു​ന്നു. ആ മിസൈൽ പടി​ഞ്ഞാ​ട്ടു​ള്ള​തി​ലും വലിയ ചരിവു കി​ഴ​ക്കോ​ട്ടു് ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്നു. പടി​ഞ്ഞാ​ട്ടൊ​ഴു​കി​യി​രു​ന്ന പുഴ അന്നു മുതൽ കി​ഴ​ക്കോ​ട്ടു് വഴി​മാ​റി ഒഴു​കു​ന്നു.”

ഋദ്ധി:

“ചെ​ന്നു ചേ​രു​ന്ന കൈ​ത്തോ​ടു​ക​ളും പോ​ഷ​ക​പ്പു​ഴ​ക​ളു​മോ?”

മിലൻ:

“ആയിരം മി​സൈ​ലു​കൾ വീ​ഴു​ന്ന മണ്ണിൽ പാ​ല​ങ്ങ​ളും റോ​ഡു​ക​ളും കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളും കു​ന്നു​ക​ളും വീണു് പുഴ നി​ക​ക്കും. അവ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ​ക്ക​ടി​യിൽ പു​ഴ​നീർ​ച്ചാ​ലാ​യി കി​ട​ക്കും. രണ്ടോ മൂ​ന്നോ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞു് കി​ണർ​കു​ത്തു​ന്ന​വർ കണ്ടെ​ടു​ത്തു് പാ​ള​ക​ളിൽ കോ​രി​യെ​ടു​ക്കും.”

അയാൻ:

“യു​ദ്ധാ​ന​ന്ത​രം കോ​രി​യെ​ടു​ക്കാൻ മനു​ഷ്യ​രും കൂടി വേണം.”

മിലൻ:

“നമ്മൾ മരി​ക്കു​മ്പോൾ ലോ​കാ​വ​സാ​ന​മാ​ണെ​ന്നു് ആരാണു പറ​ഞ്ഞ​തു്. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​വ​രു​ടെ ലോ​ക​ങ്ങൾ ഇവിടെ തു​ട​രും.”

ടിയാന:

“ഏറ്റ​വും സമാ​ധാ​നം എവി​ടെ​യാ​ണു് മാം.”

ഋദ്ധി:

“ആർ​ക്കും പറയാം.”

അയാൻ:

“മര​ണാ​ന​ന്ത​രം.”

ടിയാന:

“ഒന്നു പോ​യേ​ടേ പാ​ഴ്പു​രു​ഷാ… ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​മ്പോൾ സമാ​ധാ​നം കണ്ടെ​ത്താൻ പറ്റാ​ത്ത​വൻ.”

മിലൻ:

“ആപേ​ക്ഷി​ക​മാ​ണു്. എന്റെ സമാ​ധാ​നം നി​ന​ക്കു് അസാ​മാ​ധാ​ന​മാ​കും.”

സനാര:

“ആൺ സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങൾ ഇവി​ടെ​വ​രെ​യൊ​ക്കെ​യേ എത്തൂ. ഉത്ത​ര​മ​റി​യാ​ത്ത ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളെ അപേ​ക്ഷി​കം എന്നു കയ്യൊ​ഴി​യും.”

റയോൺ:

“ഉറ​ങ്ങു​മ്പോൾ.”

സനാര:

“അസാ​ധ്യം. ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന​തിൽ കൂ​ടു​ത​ലും പേടി സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ളാ​ണു്.”

അനസ്:

“ഏറ്റ​വും സമാ​ധാ​ന​ക്കേ​ടു് പ്ര​ണ​യി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കാ​ണു്.”

സനാര:

“എന്നാൽ പി​ന്നെ എന്തി​നി​ത്ര കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു് പ്രേ​മി​ക്കു​ന്ന​ടേ.”

റസീല:

“ഏറ്റ​വും സമാ​ധാ​നം കവിത എഴു​തി​ക്ക​ഴി​യു​മ്പോ​ഴാ​ണു്.”

ടിയാന:

“മണ്ട​ത്ത​രം. കവി​ത​യെ​ഴു​ത്തും ഇണ​ചേ​ര​ലും കഴി​യു​ന്ന നി​മി​ഷം മുതൽ നെ​ഞ്ചു പടപടാ ഇടി​ക്കും; വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​നും ഇണ​യ്ക്കും തൃ​പ്തി​യാ​യോ എന്ന തീർ​പ്പി​ല്ലാ​യ്മ​യിൽ.”

ഋദ്ധി ചെ​റു​പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ എല്ലാം കേ​ട്ടു നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ ക്ലാ​സ് വി​ടാ​നു​ള്ള മണി​യ​ടി​ച്ചു.

അയാൻ:

“നമ്മൾ തു​ട​രു​വ​ല്ലേ മാം.”

ഫി​ലോ​സ​ഫി ക്ലാ​സു​കൾ സമ​യ​ത്തു നിർ​ത്തി​യാൽ ചാരുത പോകും എന്നു് ഋദ്ധി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ പലരും മുഖം ചു​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ​പ്പി​ന്നെ നിർ​ത്താ​തെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി രാ​ത്രി എട്ടു​മ​ണി​വ​രെ​യൊ​ക്കെ അവർ സം​സാ​രി​ച്ചി​രി​ക്കും. തത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തിൽ എന്തു പഠി​പ്പി​ക്കാൻ എന്നാ​യി​രു​ന്നു ഋദ്ധി​യു​ടെ ചോ​ദ്യം. സം​സാ​രി​ച്ചു സം​സാ​രി​ച്ചു തന്നെ പഠി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ വേ​റൊ​രു വഴി​യു​മി​ല്ല. അത്ത​രം ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ സു​വോ​ള​ജി ക്ളാ​സിൽ നി​ന്നു് ത്ര​യ​യും ചരി​ത്ര ക്ലാ​സിൽ നി​ന്നു ദ്വാ​ദ​ശി​യും വന്നു് പി​ന്നി​ലെ ബഞ്ചി​ലി​രി​ക്കും.

ഋദ്ധി കണ്ണു​തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ രണ്ടു് അമ്മ​മു​ഖ​ങ്ങൾ.

സുശീല അമ്മ​യാ​ണു് എന്നു മറ​ന്നു തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. പറ​യാ​നും ഭാവം വരു​ത്താ​നും കഴി​യാ​ത്ത​തു നന്നാ​യി. അല്ലെ​ങ്കിൽ ഇതാ​രാ​ണെ​ന്നു് അന്ന​മ്മ​യോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കു​ക​യും അമ്മ​യു​ടെ മുഖം മാ​റു​ക​യും ചെ​യ്യു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇതു് ആശു​പ​ത്രി അറ്റൻ​ഡർ സുശീല. പത്തു​വർ​ഷം നേ​ര​ത്തെ പി​രി​ഞ്ഞു് മക​ളു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കു വരി​ക​യാ​ണു്. ഇനി എന്നും മക​ളോ​ടൊ​പ്പം ഉണ്ടാ​കും. വി​ര​മി​ക്കാൻ ബാ​ക്കി​യു​ള്ള പത്തു് വർ​ഷ​വും ശമ്പ​ളം നൽകാൻ സർ​ക്കാർ പ്ര​ത്യേക ഉത്ത​ര​വി​ട്ട​താ​ണു്. യു​ദ്ധ​ന​ടു​വി​ലൂ​ടെ എന്നും ആശു​പ​ത്രി​യി​ലേ​ക്കും തി​രി​ച്ചു വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​മു​ള്ള യാത്ര നട​പ്പു​ള്ള കാ​ര്യ​മ​ല്ല. ഋദ്ധി​യെ ആശു​പ​ത്രി​യി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റുക എന്നാ​യി​രു​ന്നു ഉദ്യേ​ാ​ഗ​സ്ഥർ എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത പോം​വ​ഴി. സർ​ക്കാ​രി​ന്റെ ദത്തു​പു​ത്രി​യെ പോ​റ്റാൻ അമ്മ യു​ദ്ധ​ത്തി​നി​ട​യി​ലും അറ്റൻ​ഡർ​പ്പ​ണി ചെ​യ്യു​ന്നെ​ന്നു് പത്ര​ങ്ങ​ളിൽ വാർ​ത്ത വന്ന​തോ​ടെ സർ​ക്കാർ അഭി​മാ​നി​യാ​യി.

ഭര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങൾ​ക്കു് അഭി​മാ​ന​മൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു നല്ല​താ​ണെ​ന്നു് കപ്യാ​രു് ബി​നോ​യി.

സ്കൂ​ളി​ന്റെ മേൽ​ക്കൂ​ര​യി​ലും ഒരു പല്ലി വന്നു തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. കണ്ടി​ട്ടു് പെ​ണ്ണാ​ണു്. ആണു് അപ്പു​റ​ത്തെ​വി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും ഉണ്ടാ​കും. ഞാൻ മുൻ​പൊ​ക്കെ നെ​യ്യു​ന്ന ഭാ​വ​ന​യ്ക്കൊ​ക്കെ ഒരു തു​ടർ​ച്ച​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എവി​ടേ​യ്ക്കെ​ങ്കി​ലും എന്നെ​യും ത്ര​യ​യേ​യും ദ്വാ​ദ​ശി​യേ​യും ഇറ​ക്കി​വി​ട്ടാൽ അവർ തോ​ന്നി​യ​തൊ​ക്കെ ചെ​യ്തു നട​ക്കും. ഇപ്പോൾ അവർ​ക്കു് കഥ മു​ഴു​മി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള ക്ഷ​മ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. കോ​ള​ജിൽ പഠി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള മോ​ഹം​തോ​ന്നി​യ​തു് പ്ലസ് ടു കാ​ല​ത്താ​ണു്. സോ​ഷ്യൽ സയൻസ് ക്ലാ​സിൽ സാന്റ മരിയ ടീ​ച്ച​റാ​ണു് ലോകം മാ​റ്റി​മ​റി​ക്കു​ന്ന തത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചൊ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു്. കോ​ള​ജു​ക​ളിൽ പു​സ്ത​ക​ത്തി​ലി​ല്ലാ​ത്ത​തു് എന്തും പഠി​പ്പി​ക്കാം എന്നു കേ​ട്ട​പ്പോൾ തോ​ന്നിയ മോ​ഹ​മാ​ണു്. അന്നു​മു​തൽ ഫി​ലോ​സ​ഫി​യിൽ എംഎ എടു​ക്കു​ന്ന​തും ഗവേ​ഷ​ണം നട​ത്തു​ന്ന​തും എന്റെ ക്ലാ​സു​കേൾ​ക്കാൻ പി​ള്ളേർ ആകാം​ക്ഷ​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​മൊ​ക്കെ ഞാൻ സ്വ​പ്നം കാ​ണാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കപ്പൽ മോഹം അതു​ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ണു് തി​ര​യ​ടി​ച്ച​തു്. പത്താം ക്ളാ​സു​വ​രെ ഒന്നി​നോ​ടും മോ​ഹ​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന എനി​ക്കു് കോ​ള​ജിൽ പഠി​പ്പി​ക്കാൻ തോ​ന്നി​യ​തു് ശമ്പ​ളം മേ​ടി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മാ​സാ​മാ​സം പൈസ കി​ട്ടി​യി​ട്ടു് എന്തെ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും ഞാൻ ഓർ​ത്ത​തേ​യി​ല്ല. അപ​ക​ട​ത്തി​നു ശേ​ഷ​വും എന്റെ വിവാഹ ജീ​വി​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച​ല്ല ഞാൻ സ്വ​പ്നം കണ്ട​തു്. അങ്ങ​നെ​യൊ​രു സ്വ​പ്നം എനി​ക്കു സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഒരു പു​രു​ഷ​നി​ലേ​ക്കും ആകർ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ മര​വി​ച്ച ജന്മ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്റേ​തു്. സുശീല എന്ന അമ്മ​യ്ക്കു പാ​ഴാ​യി​പ്പോയ ജന്മ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ചി​ന്ത​ക​ളിൽ മു​ഴു​വൻ. അമ്മ​യെ ഞാൻ പല സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ളി​ലും പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചു.

അമ്മ രാ​വി​ലെ നട​ക്കാൻ പോ​യ​താ​യി​രു​ന്നു.

ഞാൻ നേ​ര​ത്തെ എഴു​നേ​റ്റു. കട്ടി​ലിൽ അമ്മ​യി​ല്ല. നട​ന്നു് അച്ഛ​ന്റെ മു​റി​യു​ടെ മു​ന്നി​ലെ​ത്തി. താ​ക്കോൽ പഴു​തി​ലൂ​ടെ നോ​ക്കി​യാൽ കട്ടിൽ കാണാം. അച്ഛൻ ഉറ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടു്. രണ്ടു കൈ​ക​ളും നെ​ഞ്ച​ത്തു വച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒന്നര–രണ്ടു മാസമേ അയി​ട്ടു​ള്ളു അച്ഛ​നും അമ്മ​യും രണ്ടു​മു​റി​യിൽ കി​ട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു്. അതിനു മുൻപു പല​ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലും രാ​ത്രി വഴ​ക്കു കേൾ​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. നീ ഞാൻ പറ​യു​ന്ന​തൊ​ന്നു കേൾ​ക്കു സു​ശീ​ലാ… എന്നു് അച്ഛൻ പറ​യു​ന്ന​തു കേൾ​ക്കാം. അമ്മ കര​യു​ന്ന​തൊ​ന്നും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ശബ്ദം കൂ​ട്ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ദിവസം രാ​ത്രി ഉറ​ക്ക​ത്തി​നി​ടെ​യാ​ണു് വലിയ ശബ്ദം കേ​ട്ടു് ഉണർ​ന്ന​തു്. അച്ഛൻ സി​ഗ​ര​റ്റ് വലി​ച്ചു് ജനാ​ല​വ​ഴി പു​റ​ത്തേ​ക്കു പു​ക​യൂ​തു​ന്നു. അമ്മ എന്നെ എടു​ത്തു നട​ന്നു. അമ്മ​മ്മ വന്നാൽ കി​ട​ക്കാ​റു​ള്ള മു​റി​യു​ടെ വാതിൽ വലിയ ശബ്ദ​ത്തോ​ടെ അട​ച്ചു. പി​ന്നൊ​രി​ക്ക​ലും അച്ഛ​നേ​യും അമ്മ​യേ​യും ഒരു മു​റി​യിൽ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.

എന്നും രാ​ത്രി എപ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും അച്ഛൻ വരും. രാ​വി​ലെ ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​മ്പോൾ മി​ക്ക​ദി​വ​സ​വും അമ്മ പടി​വാ​തിൽ വി​ല​ങ്ങി നിൽ​ക്കു​ക​യും എന്റെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ ഇന്നു തീർ​പ്പു​വേ​ണ​മെ​ന്നു പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്യും.

എന്റെ മു​ന്നിൽ പതിവു കളി​ക​ളു​മാ​യി എത്തിയ ജം​ബോ​യെ ഞാൻ വിരൽ ഞൊ​ടി​ച്ചു ചാ​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ജംബോ ലാ​ബ്ര​ഡോർ ഇന​മാ​ണു്. അച്ഛ​നോ അമ്മ​യോ ഞാനോ കാ​ണാ​തെ ആരു ഗേ​റ്റ് കട​ന്നാ​ലും അവൻ ശരി​യാ​ക്കും. അതു​കൊ​ണ്ടു് പകൽ മു​ഴു​വൻ കെ​ട്ടി​യി​ടും. രാ​ത്രി പത്തു​മ​ണി​ക്കു തു​റ​ന്നു​വി​ട്ടാൽ അവൻ എങ്ങും പോ​കി​ല്ല. നേരേ വന്നു് പടി​യി​ലൊ​ന്നിൽ കി​ട​ക്കും. ഒൻപതു പടി​ക​യ​റി​യാ​ലേ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള വാ​തി​ലാ​കൂ. അതിൽ ഏതിൽ കി​ട​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് തീ​രു​മാ​നി​ക്കാൻ അവനു് ഒരു മണ​ത്തു​ന​ട​പ്പു​ണ്ടു്. കി​ട​ന്നാൽ പി​ന്നെ രാ​വി​ലെ ഞാൻ എഴു​നേൽ​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് അക​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വരവു്.

ജംബോ ഞാ​നെ​റി​ഞ്ഞ പന്തു് കടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​രാൻ ഊണു​മു​റി​യി​ലേ​ക്കു് ഓടി. അച്ഛൻ പെ​ട്ടെ​ന്നു് വാതിൽ തു​റ​ന്നു വന്നു. അതി​രാ​വി​ലെ പാ​ന്റും ഷർ​ട്ടു​മി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഉറ​ങ്ങു​ന്ന​തു കണ്ട അച്ഛൻ പത്തു​മി​നി​റ്റ് കൊ​ണ്ടു് ഒരു​ങ്ങി​യെ​ത്തി. പല​പ്പോ​ഴും അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് എന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കി​യി​ല്ല. യാ​ത്ര​പോ​കു​മ്പോൾ കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​റു​ള്ള വലിയ ചക്ര​പ്പെ​ട്ടി ഉരു​ട്ടി എന്റെ മു​ന്നി​ലെ​ത്തി​ച്ചു. അമ്മ മുറി മാ​റി​യ​തോ​ടെ എന്നോ​ടും അങ്ങ​നെ മി​ണ്ടി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പെ​ട്ടെ​ന്നു കു​നി​യു​ക​യും എന്നേ​യും എടു​ക്കു​ക​യും കാ​റി​ലേ​ക്കു നട​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഞാൻ ഉണർ​ന്നി​ട്ടു് മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. എനി​ക്കു മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കാൻ തോ​ന്നി. അച്ഛൻ ഒന്നും ചോ​ദി​ക്കു​ക​യോ പറ​യു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല.

വണ്ടി നി​ന്ന​തു് വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി. അച്ഛ​നും അമ്മ​യ്ക്കു​മൊ​പ്പം ഡാർ​ജി​ലിം​ഗ് കാണാൻ പോ​യ​തു് ഇവിടെ നി​ന്നാ​ണു്. വണ്ടി അവിടെ നിർ​ത്തി​യി​ട്ടു് അച്ഛൻ വന്നു് എന്നെ എടു​ത്തു. എന്റെ ഉടു​പ്പു് നന​ഞ്ഞു എന്നു് അച്ഛ​നു് മന​സ്സി​ലാ​യി. ഞാൻ പി​ടി​ച്ചു​വ​ച്ചി​ട്ടും ഇരു​ന്നു മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഒന്നാം ക്ളാ​സിൽ പോയി തു​ട​ങ്ങിയ ശേഷം അതു പതി​വു​ള്ള​ത​ല്ല. ഇന്നെ​ന്തോ അങ്ങ​നെ പറ്റി​പ്പോ​യി. എനി​ക്കു് ടോ​യ്ല​റ്റിൽ പോ​കാ​നും തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടു്. അച്ഛൻ എന്നെ വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തി​ന​ക​ത്തു​ള്ള ശു​ചി​മു​റി​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. അവിടെ ഷവറിൽ കു​ളി​പ്പി​ച്ചു. ഞാൻ ടവൽ​കൊ​ണ്ടു മേൽ തു​ട​ച്ചു നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ പു​ത്തൻ ഉടു​പ്പു​മാ​യി അച്ഛൻ. തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത ഡ്യൂ​ട്ടി​ഫ്രീ ഷോ​പ്പിൽ നി​ന്നു വാ​ങ്ങി​യ​താ​ണു്. അതി​ന്റെ ബട്ടൻ മു​ഴു​വൻ ഇടാ​നൊ​ന്നും അച്ഛൻ സമ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. വാ​രി​യെ​ടു​ത്തു തി​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു ബാഗും വലി​ച്ചു നട​ന്നു. എന്നി​ട്ടും കുറെ നേരെ അങ്ങോ​ടും ഇങ്ങോ​ടും വെ​റു​തെ നടന്ന ശേ​ഷ​മാ​ണു് വി​മാ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു കയ​റ്റി വി​ട്ട​തു്. കയറി ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ അച്ഛൻ എന്തോ ജയി​ച്ച​തു​പോ​ലെ ചി​രി​ച്ചു. എനി​ക്കു ചിരി വന്നി​ല്ല. അടു​ത്തി​രു​ന്ന ഒരു അപ്പൂ​പ്പൻ എനി​ക്കു് സല്യൂ​ട്ട് തന്നു. ഞാൻ ഗൗ​നി​ച്ചി​ല്ല. വി​മാ​ന​ത്തിൽ നി​ന്നു കി​ട്ടിയ ഒരു ഇഡലി, ഒരു വട, ഒരു ചെറിയ കൂന പു​ലാ​വ്. ഒപ്പം പച്ച​മു​ള​കു് അരച്ച വെ​ളു​ത്ത തേ​ങ്ങാ​ച്ച​മ്മ​ന്തി​യും കു​ഴി​ക​ളു​ള്ള കട്ടി​ക്ക​ട​ലാ​സ് പാ​ത്ര​ത്തിൽ തു​റ​ന്നി​രു​ന്നു. ഞാൻ ചമ്മ​ന്തി മാ​ത്രം നു​ണ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​മ്പോൾ അച്ഛൻ കഴി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു് എന്നെ നോ​ക്കി. എന്റെ വട പകുതി എടു​ത്തു കഴി​ച്ചു് അച്ഛൻ ഇരു​ന്നു. പി​ന്നെ ഇഡ​ലി​യിൽ നി​ന്നു് ഒരു കഷണം എനി​ക്കു പൊ​ട്ടി​ച്ചു വായിൽ തന്നു. എനി​ക്ക​തു് ഇറ​ക്കാൻ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. അതു വല​ത്തെ കവി​ളിൽ ഒരു നി​ക്ഷേ​പം പോലെ കുറെ നേരം കി​ട​ന്നു. പി​ന്നെ ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​യ​തു് എപ്പോ​ഴാ​ണെ​ന്നു് അറി​ഞ്ഞി​ല്ല.

വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തിൽ നി​ന്നു പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങിയ ഉടനെ ‘ഭാർ​ഗ​വൻ, പെ​രി​യാർ ടീ ഹിൽസ് ’ എന്നെ​ഴു​തിയ ബോർ​ഡു​മാ​യി ഒരാൾ വന്നു. അച്ഛൻ മാ​നേ​ജി​ങ് ഡയ​റ​ക്ട​റായ കമ്പ​നി​യാ​ണു്. അമ്മ​യാ​ണു് ചെ​യർ​പ​ഴ്സൺ. ഒരു ജീ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു പു​റ​ത്തു്. മേൽ​ക്കൂ​ര​യി​ല്ലാ​ത്ത, റേ​സി​ങ് മൽ​സ​ര​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ക്കെ കാ​ണു​ന്ന പോ​ലു​ള്ള, ജീ​പ്പ്. അച്ഛൻ അയാൾ​ക്കു് പഴ്സിൽ നി​ന്നു് ഒരു കു​ത്തു പണം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തും അയാൾ താ​ക്കോൽ നീ​ട്ടു​ന്ന​തും കണ്ടു.

ജീ​പ്പ് ഓടി​ത്തു​ട​ങ്ങി. എനി​ക്കു് ഉറ​ക്കം വന്നു. ഇട​യ്ക്കു് നാ​ല​ഞ്ചു് ഇട​ങ്ങ​ളിൽ നിർ​ത്തു​ക​യും ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തെ​ങ്കി​ലും അച്ഛൻ എന്നോ​ടു് ഒന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ഞാ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ ജം​ബോ​യോ​ടു് മി​ണ്ടി​യ​തി​നു ശേഷം ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കാ​ന​ല്ലാ​തെ വാ തു​റ​ന്നി​ട്ടു​മി​ല്ല. രാ​ത്രി എവി​ടെ​യോ നിർ​ത്തി നൂ​ഡിൽ​സ് വാ​ങ്ങി. ഒപ്പം കി​ട്ടിയ കോ​ലു​കൊ​ണ്ടു കു​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു് രണ്ടു​മൂ​ന്നോ തവണ കഴി​ച്ചു് സീ​റ്റിൽ കാൽ രണ്ടു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കു കവ​ച്ചു കട​ലാ​സു​പാ​ത്രം നടു​ക്കു​വ​ച്ചു. ഇപ്പോ​ഴാ​ണു മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ അതും നനയും. അച്ഛൻ എന്നെ ഒന്നു നോ​ക്കി വണ്ടി​യെ​ടു​ത്തു. മയ​ങ്ങി​ത്തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തി​നി​ടെ ബാ​ക്കി​വ​ന്ന നൂ​ഡിൽ​സ് അച്ഛൻ ഒറ്റ​ക്കൈ​കൊ​ണ്ടു എറി​യു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു. താ​മ​സി​ക്കാൻ ജം​ബോ​യെ​പ്പോ​ലെ വീ​ടി​ല്ലാ​ത്തെ നാ​യ്ക്കൾ അതു നാളെ രാ​വി​ലെ കാ​ണു​ക​യും തി​ന്നു​ക​യും ചെ​യ്യു​മാ​യി​രി​ക്കും. എനി​ക്കു ജം​ബോ​യെ ഓർ​ക്കാൻ തോ​ന്നി.

ജീ​പ്പ് ചെ​ന്നു നി​ന്ന​തു് വേ​റൊ​രു വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തി​ലാ​ണു്. അതു കാ​ട്മ​ണ്ഡു​വാ​ണു് എന്നു് അച്ഛൻ പറ​ഞ്ഞു. ആദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് ഒരു സ്ഥ​ല​പ്പേ​രു് അച്ഛൻ പു​റ​പ്പെ​ട്ട ശേഷം പറ​യു​ന്ന​തു്. ഇത്ര മണി​ക്കൂ​റു​കൾ കഴി​ഞ്ഞു് ആദ്യ​ത്തെ സം​സാ​ര​മാ​ണു്. ജീ​പ്പ് അവിടെ നിർ​ത്തി താ​ക്കോൽ സീ​റ്റി​ന​ടി​യി​ലി​ട്ടു് അച്ഛൻ എന്നെ​യെ​ടു​ത്തു ബാഗ് തള്ളി നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അവിടെ ഒരു സെ​റ്റി​യിൽ എന്നെ​യി​രു​ത്തി അച്ഛൻ കട​ലാ​സു​ക​ളു​മാ​യി വരി​ക​യും പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഞാൻ ഉറ​ങ്ങി​യ​തേ​യി​ല്ല. ജംബോ രാ​ത്രി​യിൽ നടയിൽ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ പാ​തി​മ​യ​ക്ക​ത്തിൽ എല്ലാം കണ്ടു് അന​ങ്ങാ​തെ ഇരു​ന്നു. ആറോ ഏഴോ മണി​ക്കൂ​റി​നു ശേഷം വീ​ണ്ടും വി​മാ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു്. ഉള്ളിൽ കയ​റി​യ​പ്പോൾ അച്ഛൻ പറ​ഞ്ഞു, നമ്മൾ ദമാ​മി​ലേ​ക്കാ​ണു്. അവിടെ നി​ന്നു് ലണ്ട​നി​ലേ​ക്കു്. ഇനി അവി​ടെ​യാ​ണു് നമ്മൾ.

അപ്പോൾ അമ്മ​യോ എന്നു ഞാൻ ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല. അമ്മ അച്ഛ​ന്റെ കൂടെ വരു​മെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അമ്മ​യെ അറി​യി​ക്കാ​തെ അച്ഛൻ പോ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു് എനി​ക്ക​പ്പോ​ഴൊ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല. ഞാനും അച്ഛ​നും ഒളി​ച്ചോ​ടി​യ​താ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യ​തു് പി​ന്നെ​യും എത്ര​യോ ദിവസം കഴി​ഞ്ഞാ​ണു്. ഒളി​ച്ചു​പോ​കു​ന്ന​വർ​ക്കാ​യി കൊൽ​ക്കൊ​ത്ത​യിൽ ജീ​പ്പ് കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ണ്ടെ​ന്നും തി​രി​ച്ചു് ഇന്ത്യ​യി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന​വർ​ക്കാ​യി വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തിൽ അതു കി​ട​ക്കു​മെ​ന്നും ഞാൻ ഒരു​പാ​ടു പി​ന്നെ​യാ​ണു് അറി​ഞ്ഞ​തു്.

ലണ്ട​നിൽ ഞാൻ സ്കൂ​ളിൽ പോ​വു​ക​യോ എന്തെ​ങ്കി​ലും പഠി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല. എന്നും അച്ഛൻ എന്നെ അടു​ത്തൊ​രു ഡേ കെ​യ​റി​ലാ​ക്കും. അവി​ടു​ള്ള​വ​രെ​ല്ലാം പൊ​ടി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു. വൈ​കി​ട്ടു് ഒറ്റ​മു​റി മാ​ത്ര​മു​ള്ള വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു മട​ക്കം. കട്ടി​ലും മേ​ശ​യും അല​മാ​ര​യും കഴി​ഞ്ഞു മറ്റൊ​രു മേ​ശ​യിൽ സ്റ്റൗ​വും പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും. വലിയ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് ആ മു​റി​യി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ടു് എനി​ക്കു് പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു് ഒന്നും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. രാ​വി​ലെ​യും ഉച്ച​യ്ക്കും ഡേ കെ​യ​റിൽ നി​ന്നാ​ണു് കഴി​ക്കു​ന്ന​തു്. വൈ​കി​ട്ടു് അച്ഛൻ മി​ക്ക​വാ​റും നൂ​ഡിൽ​സ് ഉണ്ടാ​ക്കി. ഇട​യ്ക്കൊ​രു ദിവസം കഞ്ഞി​വ​ച്ചു. ഇതി​നി​ടെ ഞങ്ങ​ള​ങ്ങ​നെ മി​ണ്ടി​യ​തേ​യി​ല്ല.

വന്നു് കുറേ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളാ​യി. ചില രാ​ത്രി​ക​ളിൽ അച്ഛൻ വരാ​താ​യി. അപ്പോൾ ഡേ കെ​യ​റി​നോ​ടു ചേർ​ന്നു​ള്ള രാ​ത്രി സത്ര​ത്തി​ലാ​കും താമസം. അവിടെ രാ​ത്രി കു​ട്ടി​ക​ളെ നോ​ക്കാൻ വേറെ ആയമാർ വരും. അവർ ബു​ക്ക് നോ​ക്കി ഓരോ​രു​ത്ത​രു​ടേ​യും പേ​രി​നു് നേരെ എഴു​തിയ ഭക്ഷ​ണം തരും. എനി​ക്കു് എന്നും നൂ​ഡിൽ​സാ​ണു് കി​ട്ടി​യ​തു്. അച്ഛ​നു് ഭക്ഷ​ണ​ത്തിൽ നൂ​ഡിൽ​സി​ന​പ്പു​റം പോ​കു​ന്ന ഭാ​വ​ന​യൊ​ന്നും ഇല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നി. രാ​ത്രി സത്ര​ത്തിൽ കഴി​യു​ന്ന ദി​വ​സ​ത്തി​നു ശേഷം മു​റി​യി​ലെ​ത്തു​മ്പോൾ എനി​ക്കു പരി​ച​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത മണം തോ​ന്നി. മറ്റാ​രു​ടേ​യോ മണ​മാ​ണു്. മുറി അല​ങ്കോ​ല​മാ​യും മറ്റാ​രൊ​ക്കെ​യോ താ​മ​സി​ക്കാൻ എത്തി​യ​തു​പോ​ലെ​യും തോ​ന്നി. അച്ഛ​നെ നന്നാ​യി മദ്യം മണ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. പു​ക​വ​ലി വല്ലാ​തെ കൂ​ടി​യി​രു​ന്നു. എപ്പോ​ഴും കാണും വി​ര​ലു​കൾ​ക്കി​ടെ​യി​ലൊ​ന്നു്.

ഡേ കെ​യ​റിൽ അന്നു ഞാൻ ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ ഇരു​ന്നു് പാ​ട്ടു​പാ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അപ്പോ​ഴാ​ണു് അമ്മ നട​ന്നു​വ​രു​ന്ന​തു്. ഞാൻ എഴു​നേൽ​ക്കു​ക​യോ ഓടി​ച്ചെ​ല്ലു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല. അമ്മ കര​യു​ക​യോ തി​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല. മൂ​ന്നു പൊ​ലീ​സു​കാ​രും ഒപ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കെ​യർ​ടേ​ക്കർ പരി​ഭ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തും തെ​ക്കു​വ​ട​ക്കു നട​ക്കു​ന്ന​തും കണ്ടു. പൊ​ലീ​സു​കാർ ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി അവ​രോ​ടു് എന്തോ പറ​യു​ക​യും അവർ മന​സ്സി​ല്ലാ മന​സ്സോ​ടെ ഒരു കട​ലാ​സിൽ ഒപ്പി​ടു​ക​യം ചെ​യ്തു. അച്ഛൻ നോ​ക്കാൻ ഏൽ​പ്പി​ച്ച എന്നെ അമ്മ​യ്ക്കു കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള വി​ഷ​മ​മാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​ണം അവർ​ക്കെ​ന്നു് ഇപ്പോ​ഴെ​നി​ക്കു് അറി​യാം. അവ​രെ​പ്പി​രി​യു​മ്പോൾ ഒരു വി​കാ​ര​വും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. അവർ എന്നി​ലേ​ക്കു് ഒട്ടും പ്ര​വേ​ശി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. കര​യു​ക​യോ ബഹളം വയ്ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാ​ത്ത എന്നെ പരി​ഗ​ണി​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യം അവർ​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. സമ​യാ​സ​മ​യ​ങ്ങ​ളിൽ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​ക​യും ബാ​ക്കി സമയം ഞാൻ ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ ആടി​യി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. അവർ വളരെ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു് ഒന്നോ രണ്ടോ തവണ ‘ഇഥി’ എന്നു് എന്നെ വി​ളി​ച്ച​ത​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ഞങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ല. അവർ​ക്കു് ഋ വഴ​ങ്ങി​യി​ല്ല.

ജീ​പ്പിൽ ഇരി​ക്കു​മ്പോ​ഴും അമ്മ ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല. എന്റെ കൈ എടു​ത്തു മടി​യിൽ വയ്ക്കുക മാ​ത്രം ചെ​യ്തു. ഒരു കോടതി മു​റി​യിൽ എന്നെ നിർ​ത്തി. നാ​ട്ടി​ലെ കോ​ട​തി​യിൽ നി​ന്നു് എന്റെ അവ​കാ​ശി അമ്മ​യാ​ണെ​ന്ന ഉത്ത​ര​വി​നു് ലണ്ട​നി​ലെ കോ​ട​തി​യിൽ നി​ന്നു് അനു​മ​തി വാ​ങ്ങി മൂ​ന്നാം ദിവസം ഞങ്ങൾ ഹോ​ട്ടൽ മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി. അപ്പോൾ അച്ഛൻ വരി​ക​യും എനി​ക്കു് ഒരു ചോ​ക്ലേ​റ്റ് തരി​ക​യും ചെ​യ്തു. അമ്മ​യോ​ടു് ‘അപ്പോൾ ശരി’ എന്നു മാ​ത്രം പറ​ഞ്ഞു. അങ്ങ​നെ ഒരു ഒറ്റ​മു​റി വീ​ട്ടി​ലും ഡേ കെ​യ​റി​ലും പാർ​പ്പി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി എന്തി​നാ​ണു് അച്ഛ​നെ​ന്നെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു് എന്നു​മാ​ത്രം മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല. അമ്മ​യെ തോൽ​പി​ക്കാൻ മാ​ത്ര​മാ​ക​ണം.

മട​ങ്ങി​വ​ന്നു് ആ വലിയ വീ​ട്ടിൽ ഞാനും അമ്മ​യും ജം​ബോ​യും മാ​ത്ര​മാ​യി. പി​ന്നെ കുറെ വർ​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു് അമ്മ അക്കഥ പറ​ഞ്ഞു. ആദ്യ​മാ​യി ഒറ്റ​യ്ക്കു വി​മാ​നം കയ​റി​യ​തു്, ലണ്ട​നി​ലെ​ത്തി എം​ബ​സി​യു​ടെ സഹായം തേ​ടി​യ​തു്, കോടതി ഉത്ത​ര​വു് വാ​ങ്ങി​യ​തു്, മട​ക്കി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തു് എല്ലാം. എന്തി​നാ​ണു് പി​രി​ഞ്ഞ​തു് എന്നു് ഞാൻ ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എനി​ക്കു് ഒരു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി. അവർ യോ​ജി​ക്കു​ക​യേ ഇല്ലെ​ന്നു്. അവി​ടെ​യും എനി​ക്കു സംശയം ഉണ്ടാ​കാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല. അച്ഛൻ കൊ​ണ്ടു​പോയ എന്നെ തി​രി​കെ എത്തി​ക്കാൻ ഇത്ര സാഹസം അമ്മ എന്തി​നു ചെ​യ്തു? അച്ഛ​നെ തോൽ​പ്പി​ക്കുക എന്ന​ല്ലാ​തെ മറ്റെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ഉള്ള​താ​യി ഈ നി​മി​ഷം വരെ എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യി​ട്ടി​ല്ല.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ആശു​പ​ത്രി​യിൽ നി​ന്നു വന്നി​ട്ടും തല നേരേ നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഋദ്ധി​യു​ടെ കാൽ​ക്കൽ അതേ കട്ടി​ലിൽ വള​ഞ്ഞു കി​ട​പ്പാ​ണു്. ശര​ണി​പി​ടി​ച്ച രണ്ടു മാസം പ്രാ​യ​മു​ള്ള കു​ട്ടി​യാ​ണെ​ന്നു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് സ്വയം തോ​ന്നി. കൈകാൽ അലസം അന​ക്കി ഹൃദയം മാ​ത്രം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന ജന്മ​കാ​ലം. ഋദ്ധി​യു​ണ്ടായ കാ​ല​ത്തെ കഥകൾ അമ്മി​ണി പറ​ഞ്ഞ​താ​ണു് അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ഓർ​ത്ത​തു്.

ഋദ്ധി​യു​ണ്ടാ​യി ഇരു​പ​ത്തി​യാ​റാം ദി​വ​സ​മാ​ണു്. ഭാർ​ഗ​വൻ പതിവു സഞ്ചാ​ര​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു് കട​ന്നു വന്നു. കു​ഞ്ഞി​നെ ഇറ​യ​ത്തു് തല​യി​ണ​യിൽ കി​ട​ത്തി അമ്പി​ളി മു​റ്റ​ത്തു​കൂ​ടി നട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. വയ​റു​കീ​റി​യി​ല്ല എന്നേ​യു​ള്ളു. ഒട്ടും സു​ഖ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല കു​ഞ്ഞി​ന്റെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വരവു്. ദി​വ​സ​വും പ്ര​സ​വി​ക്കാൻ നാൽ​പ​തു് അൻപതു സ്ത്രീ​കൾ വരാ​ന്ത​യി​ലെ സ്ട്ര​ച്ച​റിൽ വരി കി​ട​ക്കു​ന്ന സർ​ക്കാർ ആശു​പ​ത്രി​യാ​ണു്. രാ​വി​ലെ അഞ്ച​ര​യ്ക്കു് ഒരു സ്ട്ര​ച്ച​റിൽ കയ​റ്റി കി​ട​ത്തി​യ​താ​ണു്. രണ്ടു​ദി​വ​സ​മാ​യി​ട്ടു് വരാ​ന്ത​യിൽ വി​രി​ച്ച പാ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു കി​ട​പ്പു്. ഭാർ​ഗ​വൻ അവി​ടേ​ക്കൊ​ന്നും വന്ന​തേ​യി​ല്ല. അമ്മി​ണി കൂ​ടെ​പ്പി​റ​പ്പി​ന്റെ പേ​റെ​ടു​ക്കാൻ എന്ന​തു​പോ​ലെ കാ​ത്തു​നി​ന്നു.

ഒൻ​പ​തു​മ​ണി​യാ​യ​തോ​ടെ അമ്പി​ളി​ക്കു കി​ട​ക്കാൻ മേ​ലെ​ന്നാ​യി. തള്ള​വി​രൽ മുതൽ സൂ​ചി​കൊ​ണ്ടു കു​ത്തു​ന്ന​തു​പോ​ലെ. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഇട​നെ​ഞ്ചിൽ നി​ന്നു് ആന്തൽ വന്നു എന്നാ​ണു് അമ്പി​ളി പറ​ഞ്ഞ​തു്. പെ​റാ​ത്ത സു​ശീ​ല​യ്ക്കും അമ്മി​ണി​ക്കും കൂടി അമ്പി​ളി​ക്കൊ​പ്പം കി​ട്ടിയ പേ​റ്റു​നോ​വാ​യി​രു​ന്നു അതു്. അമ്മി​ണി ഫ്ലാ​സ്കിൽ കട്ടൻ​ചായ വാ​ങ്ങാൻ പോ​യ​താ​യി​രു​ന്നു. ചൂ​ടു​ചാ​യ​കൊ​ണ്ടു് ചു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും നന​യ്ക്കു പെ​ണ്ണേ എന്നു പറ​ഞ്ഞാ​ണു് പോ​യ​തു്. ആരും നോ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അമ്പി​ളി കൈ​വീ​ശി.

അടു​ത്ത ചക്ര​ക്ക​ട്ടി​ലിൽ ഊഴം കാ​ത്തു കി​ട​ന്ന സ്ത്രീ​യു​ടെ ഭർ​ത്താ​വു് കണ്ടു. അയാൾ അടു​ത്തു​വ​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ മുഖം ഒരു പരി​ച​യ​വു​മി​ല്ല. വേഗം വണ്ടി​യു​ന്തു​ക​യും നി​ര​ന്നു കി​ട​ന്ന ചക്ര​ക്ക​ട്ടി​ലു​ക​ളെ കട​ന്നു് പ്ര​സ​വ​മു​റി​യു​ടെ വാ​തിൽ​ക്കൽ എത്തി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. വെ​പ്രാ​ള​ത്തിൽ കാൽ രണ്ടു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും പോ​യ​തു് അയാൾ പി​ടി​ച്ചു നേ​രേ​യാ​ക്കു​ക​യും അല​റി​ക്ക​ര​ഞ്ഞ​പ്പോൾ നെ​റു​ക​യിൽ തൊ​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. കണ്ടു​വ​ന്ന നഴ്സ് ‘ഇത്ര വേദന കൂടും വരെ വച്ചോ​ണ്ടി​രി​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു തോ​ന്നി​യ​ല്ലോ’ എന്നു് അയാളെ ചീ​ത്ത​വി​ളി​ച്ചു് വണ്ടി അക​ത്തേ​ക്കു് കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.

കാ​രു​ണ്യ​ത്തോ​ടെ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രൊ​ക്കെ കാ​ഷ്വാ​ലി​റ്റി​ക​ളി​ലാ​ണു്. ഏറ്റ​വും പരു​ഷ​മാ​യി പറ​യു​ന്ന​വ​രേ​യും എല്ലാ തെ​റി​ക​ളും മു​ട്ടി​ല്ലാ​തെ വായിൽ വരു​ന്ന​വ​രേ​യു​മാ​ണു് പ്രസവ വാർ​ഡു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് നി​യ​മി​ക്കുക എന്നു് അമ്പി​ളി വലിയ അറി​വു​പോ​ലെ അമ്മി​ണി​യോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അവർ​ക്കു് ഇതൊരു തല്ലു​കൊ​ട്ടേ​ഷൻ പോ​ലെ​യാ​ണു്.

കാല് അക​ത്തെ​ടീ… എന്ന പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​നൊ​പ്പം ഭാർ​ഗ​വൻ രാ​ത്രി പറ​യു​ന്ന വാ​ക്കു​ക​ളിൽ ഒന്നു കൂടി വന്നു. അമ്മ​യ്ക്കു് പണി കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന പു​ത്ര​ന്മാ​ര​ല്ല സാ​മൂ​ഹിക വി​പ​ത്തു്, പു​ത്രി​യെ പ്രാ​പി​ക്കു​ന്ന പു​രു​ഷ​ന്മാ​രാ​ണെ​ന്നു് അറി​ഞ്ഞൊ​രു തെറി മല​യാ​ള​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. വെകളി പി​ടി​ച്ച​വർ​ക്കും പേ​റെ​ടു​ക്കാൻ നിൽ​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു​മൊ​ന്നും അതിനു മാ​ത്ര​മു​ള്ള ഭാവന ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല.

ശ്വാ​സം ആഞ്ഞു​പി​ടി​ച്ചു് തള്ളാൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടും എന്തോ വി​ല​ങ്ങി​യ​തു​പോ​ലെ അമ്പി​ളി​ക്കു് അന​ങ്ങാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. കു​ഞ്ഞു് ചവി​ട്ടി​ക്കു​തി​ച്ചു പോരാൻ മാ​ത്രം തല പു​റ​ത്തേ​ക്കി​ട്ട​ല്ല കി​ട​പ്പെ​ന്നു് ഡോ​ക്ടർ​ക്കു് മന​സ്സി​ലാ​യി. പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള പാ​തി​യാ​ത്ര കഴി​ഞ്ഞ കു​ഞ്ഞു​മാ​യി ഇനി ശസ്ത്ര​ക്രി​യാ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റു​ന്ന​തും ഇട​ങ്ങേ​റാ​ണു്. മോള് വി​ചാ​രി​ച്ചാ​ലേ പറ്റൂ എന്നു് ഡോ​ക്ടർ. അതൊരു പുരുഷ ഡോ​ക്ട​റാ​ണു്. പ്ര​സ​വ​മെ​ടു​ക്കു​ന്ന അപൂർ​വം പുരുഷ ഡോ​ക്ടർ​മാ​രിൽ ഒരാൾ. ഡോ​ക്ടർ​മാർ​ക്കും നഴ്സു​മാർ​ക്കും സ്വാ​കാ​ര്യ ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ കണ്ടാൽ ഒന്നും തോ​ന്നാൻ പാ​ടു​ള്ള​ത​ല്ല. അവർ യന്ത്ര​ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ എന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണ​ല്ലോ ഓരോ അവ​യ​വ​ത്തേ​യും കാ​ണു​ക​യും നട്ടും ബോൾ​ട്ടും ഇട്ടെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ മു​റു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്.

നഴ്സു​മാർ അമ​ക്കി മൂ​ളെ​ടീ… എന്നു് പല​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​ള്ള തെ​റി​ക്കൊ​പ്പം വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു. ചരി​ഞ്ഞ​ക​ട്ടി​ലിൽ അത്തി​ക്കാ​ടു് നാ​ഗ​യ​ക്ഷി​ക്കു് നൂ​റും​പാ​ലും നേർ​ന്നു് സർ​വ​ശ​ക്തി​യും എടു​ത്തു എന്നാ​ണു് അമ്പി​ളി​യു​ടെ പ്ര​സ​വ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള അവസാന ഓർമ.

ഉണ​രു​മ്പോൾ അടു​ത്തു് കു​ഞ്ഞു​ണ്ടു്. അമ്മി​ണി അടു​ത്തും.

ഒരു​പാ​ടു് കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടാ​ണു് പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്ത​തെ​ന്നു് ഡോ​ക്ടർ പറ​ഞ്ഞ​താ​യി അമ്മി​ണി അമ്പി​ളി​യോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. ആ മൂ​ന്നു​നാ​ലു മണി​ക്കൂർ ഉണ്ടാ​ക്കിയ ആഘാ​ത​ത്തിൽ പ്ര​സ​വം കഴി​ഞ്ഞെ​ത്തി​യി​ട്ടും അമ്പി​ളി കി​ട​പ്പു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇരു​പ​ത്തി​യെ​ട്ടി​നു് കു​ഞ്ഞി​നു് ചരടു കെ​ട്ട​ണം, പേ​രി​ട​ണം എന്നു് അമ്മി​ണി​യാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്. ഭാർ​ഗ​വൻ കു​ത്തു​ക​ല്ലു കേറി വരു​ന്ന​തു് അമ്മി​ണി മു​റ്റ​ത്തു നി​ന്നു കണ്ടു. പതി​വു​പോ​ലെ കോ​ളാ​മ്പി ശബ്ദ​ത്തി​ലാ​ണു് ചോ​ദ്യം. ‘എന്നാ പേ​രാ​ടി എന്റെ കൊ​ച്ചി​നു നീ ഇടു​ന്ന​തു് ’.

അമ്പി​ളി അതിനു കൊ​ടു​ത്ത മറു​പ​ടി​യാ​ണു് അമ്മി​ണി അവ​ളു​ടേ​താ​യി അവ​സാ​നം കേ​ട്ട​തു്.

‘കൊ​ച്ചു് നി​ങ്ങ​ടെ​യാ​ണെ​ന്നു് എന്താ ഉറ​പ്പു്.’

പതി​വാ​യി കേൾ​ക്കാ​റു​ള്ള​തു​പോ​ലെ ആ… എന്നൊ​രു അലർ​ച്ച കേ​ട്ടു. പെ​റ്റെ​ണീ​റ്റു് ഇരു​പ​ത്തി​യാ​റു ദിവസം മാ​ത്ര​മായ ആ പെ​ണ്ണി​ന്റെ തു​ണി​കൾ പതി​വു​പോ​ലെ വലി​ച്ചു​പൊ​ട്ടി​ച്ചു് ഭാർ​ഗ​വൻ കട​ന്നു​ക​യ​റു​ക​യാ​യി​രി​ക്കും എന്നേ അമ്മി​ണി​ക്കു തോ​ന്നി​യു​ള്ളു.

പത്തി​രു​പ​തു​മി​നി​റ്റു കഴി​ഞ്ഞു് ഭാർ​ഗ​വൻ വന്ന വേ​ഗ​ത്തിൽ കു​ത്തു​ക​ല്ലു് ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്ന​തു കണ്ട​തോ​ടെ​യാ​ണു് ചെ​ന്നു നോ​ക്കു​ന്ന​തു്. മു​റ്റ​ത്തു് പു​ര​ത്ത​റേ​ലേ​യ്ക്കു തല​വ​ച്ചു് കാലു നീ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അമ്പി​ളി. കണ്ണു​കൾ മി​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. വാ​യു​ടെ കോ​ണി​ലൂ​ടെ നുര ഒഴു​കി​യി​രു​ന്നു. അര​മ​ണി​ക്കൂ​റി​നു​ള്ളിൽ ഭാർ​ഗ​വൻ ശവ​ദാ​ഹ​ക്കാ​രു​മാ​യി എത്തി. വി​ക്ര​മ​നും തങ്ക​പ്പ​നും കല്യാ​ണം നട​ത്തു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഉൽ​സാ​ഹി​ച്ചു.

അവർ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു മു​റ്റ​ത്തു​വ​ച്ച ഇരു​മ്പു​പെ​ട്ടി​യിൽ നിറയെ ചി​ര​ട്ട​ക​ളും കരി​യും. അതിനു മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് അമ്പി​ളി​യെ എടു​ത്തു കി​ട​ത്തി. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും ഭാർ​ഗ​വൻ മൂ​ന്നു് ജവാൻ കൊ​ണ്ടു​വ​രി​ക​യും ഒരു ചരു​വ​ത്തിൽ ഒഴി​ച്ചു് വെ​ള്ളം പക​രു​ക​യും ചെ​യ്തു. കപ്പു​കൊ​ണ്ടും ഗ്ളാ​സു​കൊ​ണ്ടും മു​ക്കി കു​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ടെ അവർ പെ​ട്ടി മൂടി. ഭാർ​ഗ​വൻ ഭാ​ര്യ​യു​ടെ ചി​ത​യ്ക്കു തീ കൊ​ടു​ത്തു. മരി​ച്ചു് മണി​ക്കൂ​റൊ​ന്നു തി​ക​യും മുൻ​പു് അമ്പി​ളി കത്താൻ തു​ട​ങ്ങി. പേ​റി​നു ചോ​ര​പോ​യി ചത്ത​താ​ണെ​ന്നു പി​റ്റേ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ച ഒന്നു​ര​ണ്ടു​പേ​രോ​ടു് ഭാർ​ഗ​വൻ പറ​ഞ്ഞു. പേ​റു​ക​ഴി​ഞ്ഞു് ഇരു​പ​ത്തി​യാ​റാം നാ​ളി​ലാ​ണോ ചോ​ര​പോ​കു​ന്ന​തെ​ന്നു് ആരും ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല.

പെ​രി​യാർ ടീ കമ്പ​നി മാ​നേ​ജി​ങ് ഡയ​റ​ക്ടർ സ്ഥാ​നം രാ​ജി​വ​ച്ചു ലണ്ട​നിൽ പോയ ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ​യും ആ കമ്പ​നി​യു​ടെ നട​ത്തി​പ്പു​കാ​രി​യായ സു​ശീ​ല​യു​ടെ​യും മക​ളു​ടെ ജന്മ​ത്തി​ലാ​ണു് ഋദ്ധി കോളജ് അധ്യാ​പി​ക​യാ​യ​തു്. അമേ​രി​ക്ക​യിൽ മാ​രി​ടൈം എൻ​ജി​നി​യ​റി​ങ് പഠി​ക്കാൻ പോയി മു​ഷി​ഞ്ഞു് ഫി​ലോ​സ​ഫി​യി​ലേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞ​താ​ണു്. ശരി​ക്കു​ള്ള ജന്മ​ത്തി​നും അതിൽ നി​ന്നു​ള്ള കപ്പൽ യാ​ത്ര​യ്ക്കും എന്താ​യാ​ലും തു​ടർ​ച്ച​കൾ ഋദ്ധി​യിൽ ഉണ്ടാ​യി​ക്കൊ​ണ്ടേ ഇരു​ന്നു.

കടൽ ശാ​ന്ത​മാ​ണു്. ഇട​യ്ക്കു പു​ള​ച്ചു​വ​രു​ന്ന കടൽ​പ്പ​ന്നി​കൾ, തി​ര​ണ്ടി​കൾ.

സ്രാ​വി​നെ പേ​ടി​ച്ചെ​ന്ന​തു​പോല വഴി​തെ​റ്റി തി​ര​യിൽ വന്ന ഒരു കടലാമ നൗ​ക​യു​ടെ അമ​ര​ത്തു് കട​ലി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി ഇരു​ന്നു. വെ​ള്ള​ത്തിൽ വൻ​മീ​നു​ക​ളു​ടെ അന​ക്ക​മി​ല്ലാ​ത്ത നി​മി​ഷ​ത്തിൽ ചാടാൻ കൊ​തി​ച്ചു​ള്ള ഇരി​പ്പാ​ണു്. ത്രയ മൺ​ച​ട്ടി​യി​ലേ​ക്കു് അതിനെ തട്ടി​യി​ട്ടു. അതി​നു് എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും അക​പ്പെ​ട്ട​താ​യി തോ​ന്നി​യ​തേ​യി​ല്ല. ഇതു​വ​രെ കെ​ണി​കൾ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത കടൽ​ജ​ന്മ​ത്തി​നു് ചട്ടി​യും പു​തി​യൊ​രു കട​ലാ​യി.

“അടടാ… ഭാർ​ഗ​വൻ ഒന്നാ​ന്ത​രം കമ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ടാ​വ്വേ…”

ദ്വാ​ദ​ശി നൗ​ക​യു​ടെ തട്ടിൽ കൈ​വീ​ശി അടി​ച്ചു ചി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

“മേരി ബേൺ​സി​നെ ഏം​ഗൽ​സ് കൂ​ടെ​ക്കൂ​ട്ടി. കല്യാ​ണ​മൊ​ന്നും കഴി​ച്ചി​ല്ലാ​രു​ന്ന​ല്ലോ. ഉവ്വോ… ഇല്ല… ഭാർ​ഗ​വൻ അമ്പി​ളി​യെ കൂ​ടെ​ക്കൂ​ട്ടി. മൂ​പ്പ​രും കല്യാ​ണ​മൊ​ന്നും കഴി​ച്ചി​ല്ലാ​രു​ന്ന​ല്ലോ… ഇല്ല… മേരി ബേൺസ് മരി​ച്ച​പ്പോ ഏം​ഗൽ​സ് എന്തു ചെ​യ്തു. നേരേ പോയി അനി​യ​ത്തി ലിസി ബേൺ​സി​നെ ഒപ്പം കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു.”

ദ്വാ​ദ​ശി വലി​ച്ചു​കീ​റു​ന്ന​തു സ്വ​ന്തം ജീ​വി​ത​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഋദ്ധി രസി​ച്ചു കേ​ട്ടു.

“അതു​പോ​ലെ ഭാർ​ഗ​വ​നും പോയി സു​ശീ​ല​യെ സ്വ​ന്തം ലിസി ബേൺ​സാ​ക്കി.” ദ്വാ​ദ​ശി ഒരു നു​ള്ളു ലഹ​രി​പോ​ലും അടി​ക്കാ​തെ ഉത്തേ​ജിത ആവു​ക​യും നൗ​ക​യു​ടെ വശ​ങ്ങ​ളിൽ അടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

“ങാ… തീർ​ന്നി​ല്ല​ന്നേ… വീ​ട്ടു​കാ​ര്യം നോ​ക്കാൻ മേരി എല്ല​നെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു… ആരു്… നമ്മു​ടെ അമ്മി​ണി തന്നെ…” ദ്വാ​ദ​ശി ഒരു കു​നു​ഷ്ടു് പറഞ്ഞ നിർ​വൃ​തി​യിൽ ഒറ്റ​ക്ക​ണ്ണു് ഇറു​ക്കി​യ​ട​ച്ചു.

ത്രയ തി​ര​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന കാ​ക്ക​ത്തി​ര​ണ്ടി​യെ പൊ​ള്ളി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള ഒരു​ക്ക​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ഋദ്ധി ഊറി​ച്ചി​രി​ച്ച​തേ​യു​ള്ളു. ദ്വാ​ദ​ശി ദൂരെ ഒരു കപ്പൽ പതാ​ക​യി​ലേ​ക്കു കൈ​ചൂ​ണ്ടി. ത്രയ ബൈ​നോ​ക്കു​ലർ എടു​ത്തു. ഋദ്ധി​യും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി.

ഋദ്ധി:

“ആ കപ്പ​ലി​ന്റെ വഴി​യിൽ നി​ന്നു് നമ്മൾ മാ​റി​പ്പോ​വു​ക​യാ​ണു്.”

കി​ഴ​ക്കോ​ട്ടു പോ​യി​രു​ന്ന നൗക നാൽ​പ്പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു ഡി​ഗ്രി തി​രി​ച്ചു് വട​ക്കോ​ട്ടു്.

ത്രയ:

“അവർ ആഫ്രി​ക്കൻ കൊ​ള്ള​ക്കാ​രാ​കും.”

ഋദ്ധി:

“ആഫ്രി​ക്കൻ കൊ​ള്ള​ക്കാർ​ക്കു് മു​ത​ലു് മതി. അതു നമ്മു​ടെ കയ്യി​ലി​ല്ലെ​ന്നു കാ​ണു​ന്ന​തോ​ടെ പൊ​യ്ക്കോ​ളും. ഇതു ലൈ​സൻ​സു​ള്ള നാ​വി​ക​രാ​ണു്. ആഴ്ച​ക​ളും മാ​സ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ കാ​ണാ​തെ വരു​ന്ന​വർ. ഓരോ​രു​ത്ത​രി​ലും പത്തു ഭാർ​ഗ​വ​ന്മാർ കി​ട​പ്പു​ണ്ടാ​കും. അവർ നമ്മ​ളെ അമ്പി​ളി​യും സു​ശീ​ല​യും അമ്മി​ണി​യു​മാ​ക്കും.”

“ഇങ്ങ​നെ പൊ​യ്ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ നമു​ക്കു് ഇണ​ചേ​രാൻ വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ”: ത്രയ.

“ഹി​പ്പ​പ്പൊ​ട്ടാ​മാ​സ് മൂ​ന്നാ​ണ്ടി​ലൊ​രി​ക്ക​ലാ​ണു് ഇണ​ചേ​രു​ന്ന​തു്”: ഋദ്ധി

“മനു​ഷ്യൻ അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല”: ത്രയ.

“ആരു​പ​റ​ഞ്ഞു?”: ഋദ്ധി.

“ഭക്ഷ​ണ​വും ഇണ​ചേ​ര​ലും ആണു് നമ്മു​ടെ ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ”: ത്രയ.

“പശു​വി​നു് വച്ചു​ണ്ടാ​ക്കാൻ കഴി​യാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് അതു പു​ല്ലു തി​ന്നു​ന്നു”: ഋദ്ധി.

“എനി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നി​ല്ല”: ത്രയ.

“നമു​ക്കും മേ​ഞ്ഞു പു​ല്ലു തി​ന്നാം. വി​ത​യ്ക്കാ​തെ​യും, കൊ​യ്യാ​തെ​യും, മെ​തി​ക്കാ​തെ​യും, വയ്ക്കാ​തെ​യും കഴി​യാം”: ഋദ്ധി.

“വീ​ണ്ടും നി​യാ​ണ്ടർ​ത്താൽ മനു​ഷ്യ​നാ​കാ​നാ​ണു് നി​ന്റെ ക്ഷണം”: ത്രയ.

“ഒരു ബാ​ധ്യ​ത​ക​ളു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വർ. നമ്മൾ നവയുഗ മനു​ഷ്യർ”: ഋദ്ധി.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“അവിടെ നമ്മൾ കട​ലാ​മ​യെ കളി​ക്കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​ക്കും.”

ദ്വാ​ദ​ശി​യു​ടെ കൈ​ത്ത​ണ്ട​യിൽ അതു ചു​ണ്ടു​മു​ട്ടി​ച്ചു. ദ്വാ​ദ​ശി വെ​ള്ളി​നി​റ​മു​ള്ള ആ കട​ലാ​മ​യെ തട്ടി​ലേ​ക്കി​റ​ക്കി വി​ട്ടു. അതു് പരി​ച​യ​ക്കേ​ടൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ ഋദ്ധി​യു​ടെ കാൽ​വി​രൽ​ത്തു​മ്പിൽ മണ​ത്തു.

“ആ എഴു​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു പേർ എവിടെ എത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും?”: ത്രയ.

“വീ​ണ്ടും ഏതെ​ങ്കി​ലും ജയി​ലിൽ”: ഋദ്ധി.

“അല്ലെ​ങ്കിൽ വെ​ടി​യു​ണ്ട​ക​ളിൽ തീർ​ന്നു കാണും”: ദ്വാ​ദ​ശി.

“ഇതു രണ്ടു​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലോ?”: ത്രയ.

“സമു​ദ്ര വിഷം കല​ക്കി കൊ​ന്നു് കട​ലി​ലി​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും”: ദ്വാ​ദ​ശി.

“ദശ​യ്ക്കു കാ​ശു​ണ്ടാ​ക്കി ജീ​വി​ക്കാൻ വലിയ കൊ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു”: ദ്വാ​ദ​ശി.

“പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ സമു​ദ്ര കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും, കര​യ​ണ​യും വരെ കൊതി തീർ​ക്കാൻ”: ത്രയ.

“പ്ര​ഫ​ഷ​നൽ കള്ള​ന്മാർ സ്വ​യം​തൊ​ഴിൽ തസ്ക​ര​രെ വാഴാൻ വി​ടി​ല്ല”: ഋദ്ധി.

ഈയി​ടെ​യാ​യി ഋദ്ധി എന്ന ഞാൻ കു​ഴ​ഞ്ഞു​മ​റി​യു​ക​യാ​ണു്.

നന്ദി​നി എന്റെ ചെ​വി​യി​ലേ​ക്കു ചു​ണ്ടു ചേർ​ത്തു.

“നീ ആണാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ നമ്മൾ കല്യാ​ണം കഴി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നോ?”

“പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ​ക്കും കല്യാ​ണം കഴി​ക്കാം”: ഞാൻ.

“എനി​ക്കു് ആണി​നൊ​പ്പം മതി​യെ​ന്നാ​ണു് തോ​ന്നു​ന്ന​തു്”: അവൾ.

“ഞാൻ ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടേ​യി​ല്ല”: ഞാൻ.

“പെ​രും​നുണ”: അവൾ.

ഞാൻ മി​ണ്ടി​യി​ല്ല.

“വയ​സ്സ​റി​യി​ക്കു​ന്ന പ്രാ​യ​മെ​ത്തു​മ്പോൾ ഉള്ളി​ലെ​ങ്കി​ലും ഒരു​ത്ത​നെ കാ​ണാ​ത്ത പെ​ണ്ണു​ണ്ടാ​കി​ല്ല”: അവൾ.

ഞാൻ മൗനം തു​ട​രാൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. പക്ഷേ, ഉള്ളിൽ ഉത്ത​രം പു​ള​ച്ചു​വ​ന്നു:

“നി​ന​ക്കു് വി​ശ്വ​സ​നീ​യം എന്നു തോ​ന്നു​ന്ന കാ​ല​ത്തു മന​സ്സി​ലാ​ക്കു. ഞാൻ നമ്മു​ടെ പത്താം ക്ളാ​സ് പരീ​ക്ഷ കഴി​ഞ്ഞ ഈ രാ​ത്രി വരെ എന്തു പഠി​ക്ക​ണം എന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ആരാ​ക​ണം എന്നു് ചി​ന്തി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. എവി​ടെ​യൊ​ക്കെ പോകണം എന്നു് സ്വ​പ്നം കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ഏതെ​ങ്കി​ലും പു​രു​ഷ​ന്റെ പങ്കാ​ളി​യാ​ക​ണോ എന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ഏതെ​ങ്കി​ലും സ്ത്രീ​യു​ടെ ഒപ്പ​മാ​യാ​ലോ എന്നു തുലനം ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല. അമ്മ പോയാൽ എനി​ക്കാ​രു് എന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. സി​സ്റ്റർ ഇല്ലെ​ങ്കിൽ ഇനി എന്തു് എന്നു സങ്ക​ല്പി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. വീടു കെ​ട്ട​ണം എന്നു തോ​ന്നി​യി​ട്ടി​ല്ല. വണ്ടി വാ​ങ്ങാൻ മോ​ഹ​മേ​യി​ല്ല. അടു​ത്ത നി​മി​ഷം എനി​ക്കു പച്ച​വെ​ള്ളം കു​ടി​ക്കാൻ തോ​ന്നി​യേ​ക്കാം. ചി​ല​പ്പോൾ എടു​ത്തു​കു​ടി​ക്കു​ന്ന​തു ചൂ​ടു​വെ​ള്ള​വു​മാ​കാം. അതി​ന​ടു​ത്ത നി​മി​ഷ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ആധി​യി​ല്ലാ​തെ വളരാൻ പറ്റി​യ​താ​ണു് എന്റെ മഹാ​ഭാ​ഗ്യം.”

ബി​നോ​യി മൈ​താ​ന​ത്തു നി​ന്നു് പാ​ച​ക​പ്പു​ര​യി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​ന്ന പടി​യിൽ ഇരു​ന്നു.

ആൻസി പി​ന്നി​ലൂ​ടെ വന്നു് തോളിൽ കയ്യി​ട്ടു് അടു​ത്തി​രു​ന്നു.

ആൻസി:

“സു​ശീ​ല​യെ വി​വാ​ഹം കഴി​ക്ക​ണം എന്നു് തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ?”

ബി​നോ​യി:

“ഇല്ല.”

ആൻസി:

“പക്ഷേ, ഒപ്പം ശയി​ക്കു​ന്ന​താ​യി വി​ചാ​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.”

ബി​നോ​യി:

“ഉണ്ടു്.”

ആൻസി:

“എനി​ക്കും പല​രോ​ടും തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.”

ബി​നോ​യി:

“എന്താ​ണു് എന്നെ സം​ശ​യി​ക്കാ​ത്ത​തു്.”

ആൻസി:

“രാ​ത്രി ആശു​പ​ത്രി ജോ​ലി​ക്കു പോ​കു​ന്ന എന്നെ ഒരി​ക്കൽ പോലും വി​ളി​ച്ചു് എവി​ടെ​യാ​ണെ​ന്നു് തി​ര​ക്കാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു്.”

ബി​നോ​യി കേൾ​വി​ക്കാ​ര​നാ​യി.

ആൻസി:

രാ​ത്രി ഒപ്പം ജോ​ലി​ചെ​യ്യു​ന്ന നഴ്സു​മാ​രെ ഓർ​ക്കാ​പ്പു​റ​ത്തു് ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ വി​ഡി​യോ കോളിൽ വി​ളി​ക്കും. അവർ​ക്കു് ഫോണിൽ മുഖം മാ​ത്രം കണ്ടാൽ​പ്പോര. ഒപ്പം ആരൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടെ​ന്നു് കൂ​ടി​യ​റി​യ​ണം. ഫോൺ പെ​ണ്ണി​നു് താ​ലി​യേ​ക്കാൾ വലിയ മാ​ര​ണ​മാ​ണു്. എപ്പോ​ഴും കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ക്കു​ക​യും ലൊ​ക്കേ​ഷ​നു​കൾ വി​ഡി​യോ ആയി അറി​യി​ക്കു​ക​യും വേണം.

ബി​നോ​യി​ക്കു ചിരി വന്നി​ല്ല. പര​സ്പ​രം പാ​സ്വേ​ഡു​കൾ അറി​യാ​വു​ന്ന ഭാ​ര്യ​യും ഭർ​ത്താ​വു​മാ​ണോ ശരി? അതോ ഭാ​ര്യ​യു​ടെ ഫോൺ ഭാ​ര്യ​ക്കും എന്റെ ഫോൺ എനി​ക്കും എന്നു് അതിർ​ത്തി നി​ശ്ച​യി​ച്ചു് സാ​മ​ന്ത രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ പര​സ്പ​രം സ്വ​ത​ന്ത്ര​രാ​ക്കു​ന്ന​വ​രോ?

ആൻസി:

“സുശീല പരി​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടെ നി​ങ്ങ​ളെ നോ​ക്കിയ ആ നി​മി​ഷ​മു​ണ്ട​ല്ലോ. എന്തൊ​രു കണ്ണാ​ണു്. ഈ പു​രു​ഷ​ന്മാർ എന്താ​ണു് കണ്ണു​കൾ നോ​ക്കി പ്രേ​മി​ക്കാ​ത്ത​തു്. ശരീ​ര​ത്തിൽ എന്തി​രു​ന്നി​ട്ടാ​ണു്.”

ബി​നോ​യി:

“സു​ശീ​ല​യു​ടെ ഒരു കണ്ണിൽ കാ​യ​ലും മറു​ക​ണ്ണിൽ കട​ലു​മാ​ണു്.”

ആൻസി ബി​നോ​യി​യെ നോ​ക്കി.

ബി​നോ​യി:

“നി​ന്റെ കണ്ണു​കൾ ഞാ​നി​തു​വ​രെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.”

ആൻസി ബി​നോ​യി​യു​ടെ തോ​ളി​ലേ​ക്കു് തല​ചാ​യ്ച്ചു.

ഋദ്ധി​ക്കും വലിയ സംശയം ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കൂ​ലി​ത്ത​ല്ലു​കാ​ര​നായ ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ജന്മ​ത്തി​ലാ​ണോ, തടി​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​നായ ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ജന്മ​ത്തി​ലാ​ണോ, തേയില കമ്പ​നി എം​ഡി​യാ​യി​രു​ന്ന ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ജന്മ​ത്തി​ലാ​ണോ സുശീല അഗ​മ്യ​ഗ​മ​ന​ത്തി​നു സന്ന​ദ്ധ​യാ​വുക?

‘മോ​ഹി​ച്ചു കര കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ അടു​ക്ക​ള​പ്പ​ണി കഴി​യാ​ത്ത മു​ഷി​പ്പിൽ തിര അടു​പ്പിൻ​പാ​ദ​ത്തിൽ തല​ചാ​യ്ച്ചു് ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​കും. പാ​തി​രാ കഴി​യു​മ്പോൾ അയ്യോ മറ​ന്ന​ല്ലോ എന്ന ആധി​യിൽ വാ​രി​ക്കെ​ട്ടി കര​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള വര​വു​ണ്ടു്. ആ കു​ളി​രു മായും മുൻ​പു് അടു​ത്ത​തു്, പി​ന്നെ​യും പി​ന്നെ​യും പു​ല​രി​വ​രെ… നീ​യി​ല്ലാ​തെ വയ്യെ​നി​ക്കെ​ന്നു തി​ര​യോ​ടു വി​തു​മ്പാ​തി​രി​ക്കാൻ ഏതു കര​യ്ക്കാ​കും.’

നന്ദി​നി​യു​ടെ നോ​ട്ടു​പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ നി​ന്നു് ആ കട​ലാ​സ് മാ​ത്രം ഞാൻ കീ​റി​യെ​ടു​ത്തു. പന്ത്ര​ണ്ടാം തരം കഴി​യു​ന്ന​തി​നു മൂ​ന്നോ നാലോ ദിവസം മുൻ​പാ​ണു്. കു​ടും​ബി​നി​യാ​കാ​നാ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന അവളെ ഓർ​ക്കാ​നു​ള്ള കൗ​തു​ക​ത്തി​നു് ചെ​യ്ത​താ​ണു്. ഇത്ര വലിയ ആഘാതം കട​ന്നു​വ​ന്നി​ട്ടും അവൾ ഒരു പു​രു​ഷ​നൊ​പ്പം ജീ​വി​ക്കാൻ കൊ​തി​ച്ചു. പാ​തി​രാ​വ​രെ അടു​ക്കള നോ​ക്കു​ന്ന​തും പി​ന്നെ തളർ​ച്ച വക​വ​യ്ക്കാ​തെ ചെ​ന്നു​ണർ​ത്തി അവ​ന്റെ അഭി​നി​വേ​ശം തീർ​ക്കു​ന്ന​തും അടു​ത്ത ദി​വ​സ​വും എല്ലാം ഇതു​പോ​ലെ ആവർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തും അവൾ​ക്കു മു​ഷി​യി​ല്ലെ​ന്നു തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​താ​യി തോ​ന്നി. അതോ ഒരി​ക്ക​ലും ഇനി കി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു് ഉറ​പ്പി​ച്ച നല്ല ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​നാ​യി അവൾ വ്യ​ഥാ​ക​ണ്ട മോ​ഹ​ങ്ങ​ളോ?

നന്ദി​നി​യും അമ്മ​യും അനി​യ​നും മഠ​ത്തി​ന്റെ മു​റ്റ​ത്തു് നി​ന്നു. അവർ​ക്കു പോ​കാ​നാ​യി ഒരു കാർ വന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. കാർ അയ​ച്ച​തു് അമ്മാ​വ​ന്റെ മക​നാ​ണു്. അവൾ കൊ​ടു​ത്ത കേസിൽ ശി​ക്ഷ​യ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ഒന്നാം പ്ര​തി​യു​ടെ മകൻ. അമേ​രി​ക്ക​യിൽ താ​മ​സ​മാ​ക്കിയ അവർ ഇവ​രേ​യും കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​ക​യാ​ണു്.

സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​ക്കു് അതു തീർ​ത്തും ഉൾ​ക്കൊ​ള്ളാ​നാ​യി​ല്ല. ചതി​ക്കാ​ന​ല്ലാ​തെ മറ്റെ​ന്തി​നാ​ണു് എന്നു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടേ ഇരു​ന്നു. അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തി തീർ​പ്പു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തു് സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മി​ന​യാ​ണു്. ‘ഈ മഠ​ത്തിൽ കി​ട​ന്നാൽ അവർ​ക്ക​തു് ആയു​ഷ്കാല മര​ണ​മാ​ണു്. ജന്മം മു​ഴു​വൻ ചത്തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. ഇതൊ​റ്റ​ദി​വ​സ​ത്തേ​ക്കാ​ണെ​ങ്കി​ലും അവരു് പോയി ജീ​വി​ക്ക​ട്ടെ.’

നന്ദി​നി​യേ​ക്കാൾ അഞ്ചോ ആറോ വയ​സ്സു മാ​ത്രം കൂ​ടു​ത​ലു​ള്ള വി​വേ​ക് രണ്ടാ​ഴ്ച മു​മ്പു വന്നു കാ​ര്യ​ങ്ങൾ തീർ​പ്പാ​ക്കു​മ്പോൾ വലിയ പക്വ​മ​തി​യെ​പ്പോ​ലെ തോ​ന്നി​ച്ചു. ‘നി​ങ്ങൾ സം​ശ​യി​ക്കും എന്ന​റി​യാം സി​സ്റ്റർ. ഞാൻ ഇവരെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തു് ഇവി​ടെ​യു​ള്ള​തു​പോ​ലെ സദാ​ചാര വാ​ഴ്ച​യു​ള്ള നാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക​ല്ല. ഇവർ​ക്കു സം​ഭ​വി​ച്ച​തു് ഇവ​രു​ടെ തെ​റ്റാ​യി ആരും കരു​താ​ത്ത നാ​ടാ​ണു്. അതു​മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഞാൻ അവർ​ക്കു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന വി​ലാ​സം. എന്റെ അച്ഛൻ ചെയ്ത തെ​റ്റി​നു പരി​ഹാ​രം ചെ​യ്യാ​നൊ​ന്നും ഞാൻ വി​ചാ​രി​ച്ചാൽ നട​പ്പി​ല്ല. ഞാൻ കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തി​ന്റെ പേരിൽ അവർ അയാ​ളോ​ടു ക്ഷ​മി​ക്കാ​നും പോ​കു​ന്നി​ല്ല. അയാൾ ഇവിടെ ജയി​ലി​ലും ഇവർ അവിടെ അയാ​ളു​ടെ ഫ്ലാ​റ്റി​ലും ജീ​വി​ക്ക​ട്ടെ എന്നേ കരു​തി​യു​ള്ളു.’

നന്ദി​നി വേ​ണ​മെ​ന്നോ വേ​ണ്ടെ​ന്നോ പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ആ ദു​ര​ന്തം കഴി​ഞ്ഞു് അവൾ നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത ധൈ​ര്യ​വും കൂ​സ​ലി​ല്ലാ​യ്മ​യു​മൊ​ക്കെ കു​റ​ച്ചാ​യി കാ​ണാ​നി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ലാ​സിൽ എത്തി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഓരോ ചു​വ​ടും ഭയ​ത്തോ​ടെ വച്ചി​രു​ന്ന പെ​ണ്ണാ​യി​രു​ന്നു അവൾ. പി​രി​യാൻ നേ​ര​ത്തു് ജുവൽ അവ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: “വി​വേ​ക് നി​ന്റെ മു​റ​ച്ചെ​റു​ക്ക​നാ​ണോ?”

അപ്പോൾ മാ​ത്രം അവൾ ഉണ​രു​ക​യും “അല്ല എന്റെ കൂ​ട്ടു​കി​ട​പ്പു​കാ​ര​നാ​ണു്” എന്നു പറ​ഞ്ഞു നട​ന്നു പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ജയി​ലിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന അച്ഛ​നു് ഒരു കത്തു​പോ​ലും അയ​യ്ക്കാ​തെ​യാ​ണു് അവർ പോ​യ​തു്. അയാൾ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങും വരെ ഇവർ എവി​ടെ​യു​ണ്ടെ​ന്നു ചി​ല​പ്പോൾ അറി​ഞ്ഞെ​ന്നു വരി​ല്ല.

നന്ദി​നി​യും അനി​യ​നും പോ​കു​ന്ന ദിവസം എനി​ക്കു വി​ഷ​മ​മാ​കു​മോ എന്നു് ഒരു സം​ശ​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒന്നും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ല. വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തിൽ നി​ന്നു മട​ങ്ങും വഴി സി​സ്റ്റർ ഒരു ഐസ്ക്രീം പാർ​ല​റി​നു മു​ന്നിൽ ജീ​പ്പ് നിർ​ത്തി. ഞാൻ വാ​ങ്ങി​വ​ന്ന രണ്ടു പി​സ്റ്റാ​ഷ്യോ നട്സ് ക്രീം ഞങ്ങൾ വണ്ടി​യി​ലി​രു​ന്നു കഴി​ച്ചു. അതിനു ശേഷം കടൽ​ത്തീ​ര​ത്തേ​ക്കു ജീ​പ്പി​റ​ക്കു​ക​യും ഡ്രൈ​വ് ഇൻ ബീ​ച്ചി​ലൂ​ടെ അര​മ​ണി​ക്കൂർ വട്ടം​ചു​റ്റു​ക​യും ചെ​യ്തു. ജീ​പ്പി​നു​ള്ളി​ലേ​ക്കു തി​ര​യ​ടി​ച്ചു കയറാൻ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ കൂ​ടു​തൽ കൂ​ടു​തൽ കട​ലി​നോ​ടു് ചേർ​ത്തു് ഓടി​ച്ചു. ഓരോ തി​ര​യ്ക്കു​മൊ​പ്പം ഞങ്ങൾ ചി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

സുശീല രാ​ത്രി കയ​റി​വ​രു​മ്പോൾ ജുവൽ ഒന്നാം പടി​യിൽ നിൽ​ക്കു​ന്നു.

സുശീല താ​ഴ​ത്തെ പടി​യിൽ തന്നെ നി​ന്നു. അവൻ ഇറ​ങ്ങി​വ​രി​ക​യും ‘അമ്മ…’ എന്നു ശബ്ദം താ​ഴ്ത്തി പറ​ഞ്ഞു് ബൈ​ക്കി​ലേ​ക്കു കയ​റു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഋദ്ധി മു​റി​ക്കു​ള്ളിൽ നി​ന്നു വന്നു് ആദ്യ​ത്തെ പടി​യിൽ ഇരു​ന്നു. സുശീല പടി​ക​യ​റി അടു​ത്തു ചെ​ന്നു് ഒപ്പം ഇരു​ന്നു. ഓഫി​സി​ലെ നീണ്ട യോ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ ക്ഷീ​ണം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പപ്പി ഓടി​വ​ന്നു് തൊ​ട്ടു​താ​ഴെ​യു​ള്ള പടി​യിൽ വാ​ലാ​ട്ടി കി​ട​ന്നു. ജംബോ ചത്ത ശേഷം മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ നാ​യ​യാ​ണു്. പോ​മ​റേ​നി​യൻ മതി എന്ന​തു ഋദ്ധി​യു​ടെ തീ​രു​മാ​നം ആയി​രു​ന്നു.

സുശീല:

“ജൂവൽ ഇവിടെ വരു​ന്ന​തു നി​ന​ക്കു പി​ന്നെ​യൊ​രു വി​ഷ​മ​മാ​യി തോ​ന്ന​രു​തു്.”

ഋദ്ധി:

“ഈ നാ​ട്ടു​കാ​രേ ഓർ​ത്താ​ണോ അമ്മ അതു പറ​ഞ്ഞ​തു്.”

സുശീല:

“ഈ നാ​ട്ടു​കാ​രെ ഞാ​നു​ണ്ടോ കാ​ര്യ​മാ​ക്കു​ന്നു?”

ഋദ്ധി:

“എന്നെ ബാ​ധി​ക്കു​മോ എന്നാ​ണെ​ങ്കിൽ അതു ജുവൽ വഴി ഒരി​ക്ക​ലു​മി​ല്ല. അവനു് ഒന്നി​നും ധൈ​ര്യ​മി​ല്ലാ​ത്ത പോ​ങ്ങ​നാ​ണു്. സ്വ​ന്തം ബൈ​ക്ക് ചന്ത​യി​ലെ പാർ​ക്കി​ങ് ഗ്രൗ​ണ്ടിൽ വച്ചു് മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ വണ്ടി​യും ഹെൽ​മെ​റ്റും ജാ​ക്ക​റ്റും വെ​ച്ചു വന്ന​താ​ണു്. ഇങ്ങ​നെ വന്നാൽ ആരും തി​രി​ച്ച​റി​യി​ല്ലെ​ന്നൊ​ക്കെ​യാ​ണു് വി​ചാ​രം. ഒളി​സേ​വ​യ്ക്കു വന്ന​താ​ണോ എന്നു ഞാൻ ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ ഉള്ള കാ​റ്റും കൂടി പോയി ഇവിടെ ചു​രു​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.”

സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ഋദ്ധി​യെ ഒരു കാ​ല​ത്തും സംശയം തോ​ന്നി​യി​ട്ടി​ല്ല. അവൾ കണ്ണാ​ടി​പോ​ലെ അകം​കാ​ണാ​വു​ന്ന കു​ട്ടി​യാ​ണു്. വിൻ​സ​ന്റ് ഒരി​ക്കൽ ഇവിടെ കയറി വന്ന​പ്പോൾ അവൾ മു​ന്നിൽ വച്ചു തന്നെ പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു: “ഞാ​നു​ണ്ടു് എന്നു പേ​ടി​ച്ചു് അങ്കിൾ പകൽ വരാ​തി​രി​ക്കേ​ണ്ട.”

ഋദ്ധി:

“ജു​വ​ലി​നു് നന്ദി​നി​യോ​ടു് വി​ഡി​യോ​കോ​ളിൽ സം​സാ​രി​ക്ക​ണം. ഇവൻ വി​ളി​ച്ചാൽ അവൾ ഫോൺ എടു​ക്കി​ല്ല. എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു വി​ളി​പ്പി​ക്കാൻ വന്ന​താ​ണു്.”

സുശീല:

“ഈ നാ​ടു​ത​ന്നെ വി​ട്ടു​പോയ അവളെ ഇനി​യും കി​ട്ടു​മെ​ന്നു് അവൻ കരു​തു​ന്നു​ണ്ടോ?”

ഋദ്ധി:

“അമ്മ​യ്ക്ക​റി​യി​ല്ലേ ഇവി​ടു​ത്തെ ആൺ​പി​ള്ളേ​രു് ഇത്ര​യേ ഉള്ളൂ​വെ​ന്നു്. ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ തോ​ന്നിയ ക്രേ​സിൽ പെ​ട്ടു​കി​ട​ക്കു​ന്ന പെ​മ്പി​ള്ളേ​രു് വീ​ണാ​ല​ല്ലാ​തെ ഇപ്പോ​ഴ​ത്തെ ആണു​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ന്നും പി​ന്ന​യാ​രേം വീ​ഴി​ക്കാ​നു​ള്ള സംഭവം കയ്യി​ലി​ല്ല. ഓരോ​രു​ത്തർ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന കോ​പ്രാ​യം കണ്ടു ഞങ്ങൾ ചി​രി​ച്ചു കു​ഴ​മ​റി​യും.”

സുശീല:

“നി​ന്റെ പരി​പാ​ടി​കൾ എന്നോ​ടു പറ​യാ​നു​ള്ള സമയം ആയോ?”

ഋദ്ധി:

“മാ​രി​ടൈം എൻ​ജി​നി​യ​റി​ങ്, മസാ​ച്ചു​സെ​റ്റ്സ്. സു​ശീ​ലാ​മ്മ ഉണ്ടാ​ക്കി​വ​ച്ച കാശു കുറേ ഞാ​നി​റ​ക്കും.”

സുശീല:

“നി​ന്റെ അച്ഛൻ വി​ചാ​രി​ച്ചി​ട്ടു് മു​ത്ത​ച്ഛൻ ഉണ്ടാ​ക്കിയ കാശു് കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ പറ്റി​യി​ല്ല. പി​ന്നെ​യ​ല്ലേ നീയ്.”

ഭാർ​ഗ​വൻ മരി​ച്ചു എന്നു ലണ്ട​നിൽ നി​ന്നു സന്ദേ​ശം വന്ന ദി​വ​സ​വും ഈ വീ​ട്ടിൽ ഒന്നും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ല. ഋദ്ധി​യിൽ ഭാ​വ​മാ​റ്റം ഉണ്ടോ എന്നു് സു​ശീ​ല​യും സു​ശീ​ല​യ്ക്കു ഭാ​വ​മാ​റ്റം ഉണ്ടോ എന്നു ഋദ്ധി​യും പര​സ്പ​രം നോ​ക്കി. അത്ര​മാ​ത്രം. അര​മ​ണി​ക്കൂ​റി​ന​ടു​ത്തു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഋദ്ധി തീൻ​മു​റി​യിൽ പോ​വു​ക​യും രണ്ടു പ്ലേ​റ്റു​ക​ളിൽ ചപ്പാ​ത്തി​യും മീൻ​ക​റി​യും എടു​ക്കു​ക​യും സ്വീ​ക​ര​ണ​മു​റി​യിൽ വന്നു് രണ്ടു​പേ​രും ഒന്നി​ച്ചു കഴി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങു​ക​യും ചെ​യ്തു.

മകൾ ഉള്ള വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് വിൻ​സ​ന്റ് വരു​ന്ന​തിൽ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് വിഷമം തോ​ന്നാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല. അവളെ അതു് ഒട്ടും ബാ​ധി​ക്കു​ന്നി​ല്ല എന്നു മന​സ്സി​ലാ​യ​തോ​ടെ ഹോ​ട്ടൽ മു​റി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ആലോ​ചി​ച്ചി​ല്ല.

വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കാൻ വിൻ​സ​ന്റ് മൂ​ന്നോ നാലോ തവണ താൽ​പ​ര്യ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണു്. വേ​ണ്ടെ​ന്നു സുശീല കർ​ശ​ന​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു. അതി​ലു​ള്ള കാരണം രാ​വി​ലെ നട​ക്കാൻ പോ​യ​പ്പോൾ അന്ന​മ്മ​യോ​ടു് പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു. ‘ഇപ്പോൾ അയാൾ എന്റെ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ സാ​ധി​ച്ചു​ത​രു​ന്ന പു​രു​ഷ​നാ​ണു്. വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞാൽ അന്നു​മു​തൽ അയാൾ​ക്കു ഞാൻ അടി​മ​യാ​കും. ഇന്നു് അയാൾ മറ്റേ​തെ​ങ്കി​ലും സ്ത്രീ​യു​ടെ ഒപ്പം പോയി വന്നാൽ എനി​ക്ക​തു പ്ര​ശ്ന​മേ​യ​ല്ല. എന്റെ ഒപ്പം ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ അയാൾ എന്നെ എങ്ങ​നെ കാ​ണു​ന്നു എന്നേ നോ​ക്കേ​ണ്ട​തു​ള്ളു. വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞാൽ അയാൾ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്താ​ലും ഞാൻ ചി​ല​പ്പോൾ താ​ങ്ങും. പക്ഷേ, കു​റ്റ​ബോ​ധം​കൊ​ണ്ടു് അയാൾ​ക്കു് എന്റെ മു​ന്നിൽ വന്നു നിൽ​ക്കാൻ കഴി​യി​ല്ല. ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ പര​സ്ത്രീ യാ​ത്ര​ക​ളെ ഞാൻ എതിർ​ത്ത​ത​ല്ല അയാളെ പി​രി​യാൻ കാരണം. അയാളെ ഞാ​നെ​ന്ന സ്ത്രീ ഒട്ടും ഉണർ​ത്തി​യി​ല്ല. അയാൾ​ക്കു് എന്നേ ആവ​ശ്യ​മേ ഇല്ലാ​യി​രു​ന്നു. സത്യ​ത്തിൽ അയാൾ​ക്കു് ഒരു സ്ത്രീ​യേ​യും വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നി​ല്ല എന്നാ​ണു് തോ​ന്നി​യ​തു്. ഒരു ഗ്ലാ​സ് മദ്യം കഴി​ഞ്ഞു് അടു​ത്ത​തു് എടു​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ പെൺ​ശ​രീ​ര​ങ്ങ​ളിൽ കയ​റി​പ്പോ​കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അയാ​ളു​ടെ രതി. ഇങ്ങ​നെ കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന പെൺ​ശ​രീ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ കണ​ക്കു പറ​യു​മ്പോൾ ഗോൾഫ് ക്ല​ബിൽ അസൂ​യ​കൊ​ള്ളു​ന്ന​വ​രു​ണ്ടാ​കും. അവ​രു​ടെ മു​ഖ​ത്തെ വി​സ്മ​യ​വും കേൾ​ക്കാ​നു​ള്ള ആകാം​ക്ഷ​യും കാ​ണു​മ്പോൾ തോ​ന്നു​ന്ന വൃ​ഥാ​ഭി​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അയാൾ​ക്കു് ആകെ സം​ഭ​വി​ച്ച ഉദ്ധാ​ര​ണം. ഇത്ത​രം പാ​ഴി​നെ ആറു​വർ​ഷം സഹി​ച്ച എനി​ക്കു തരണം പൊൻ​പ​ണ​മെ​ന്നു് ഞാൻ വിൻ​സ​ന്റി​നോ​ടു് ഒരി​ക്കൽ പറ​ഞ്ഞു. അയാൾ അതു​ശ​രി​യാ​ണു സുഷ് എന്നു പറ​ഞ്ഞു് എന്റെ ശരീ​ര​ത്തിൽ തൊടാൻ ഞാൻ അനു​വ​ദി​ക്കു​ന്ന​തും കാ​ത്തു നി​ന്നു.

വിൻ​സ​ന്റ് ഒരി​ക്ക​ലും എന്നോ​ടു പണം ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല. അയാൾ​ക്കു് അതു​കൊ​ണ്ടു് എന്തെ​ങ്കി​ലും ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള​താ​യി തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു​മി​ല്ല. എനി​ക്കു തൃ​പ്തി​യാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ അയാൾ കി​ട​ക്ക​യിൽ കൂടെ കി​ട​ക്കും. ചില ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ എനി​ക്കു തൃ​പ്തി​യാ​യി​ല്ലേ എന്ന ആധി​യി​ലോ മറ്റോ ഒരു മയ​ക്കം കഴി​ഞ്ഞു് ഉണർ​ന്നു​വ​രി​ക​യും എന്നെ ഉണർ​ത്താൻ അധ്വാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. അയാൾ അതൊരു ജീ​വ​കാ​രു​ണ്യ പ്ര​വർ​ത്ത​നം​പോ​ലെ എന്നിൽ ആവർ​ത്തി​ച്ചു.

ഞാൻ പല​പ്പോ​ഴും ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു് വിൻ​സ​ന്റി​നൊ​പ്പ​മു​ള്ള സമയം ഞാൻ ആസ്വ​ദി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ എന്നു്. ഭാർ​ഗ​വൻ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചു് എന്റെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വരി​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞാ​നാ​യി​രു​ന്നു അവിടെ അധി​കാ​രി. രാ​ത്രി ഭാർ​ഗ​വൻ എത്ര​യോ നേ​ര​ത്തെ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ച്ചു് മു​റി​യിൽ എത്തും. കി​ട​ക്ക​യിൽ അയാൾ ആദ്യ​മാ​യി അടു​ക്ക​ള​യിൽ കയ​റു​ന്ന പാ​ച​ക​ക്കാ​ര​നെ​പ്പോ​ലെ പരി​ഭ്രാ​ന്ത​നാ​കും. ഉപ്പു​മാ​വു വയ്ക്കാൻ ആദ്യം ഉപ്പാ​ണോ വെ​ള്ള​മാ​ണോ മാ​വാ​ണോ വേ​ണ്ട​തെ​ന്ന​റി​യാ​തെ അയാൾ എല്ലാം കൂ​ട്ടി​ക്കു​ഴ​ച്ചു​രു​ട്ടി തി​ന്നെ​ന്നു നടി​ച്ചു കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങും. പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​ക​ളിൽ പോലും മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ മു​ന്നിൽ ഞാ​നു​ള്ള​പ്പോൾ വി​യർ​ത്തു. എന്റെ പേരു് ഓർ​മ​യിൽ കി​ട്ടാ​തെ അയാൾ പരി​ഭ്രാ​ന്ത​നായ സമ​യ​മു​ണ്ടു്. ചെ​ടി​യ​റി​യാ​തെ വണ്ടു​വ​ന്നു നട​ത്തിയ പരാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു ഋദ്ധി. അതി​ന​പ്പു​റം ഞങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ ഒന്നും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ല.’

ശരി​ക്കു​ള്ള അന്ന​മ്മ ശരി​ക്കു​ള്ള സു​ശീ​ല​യോ​ടു് പണ്ടും പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. കാ​ശു​ള്ള വീ​ട്ടി​ലെ പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ​ക്കേ ആണി​നോ​ടു് വന്നു കി​ട​ക്കെ​ടോ​ന്നു പറയാൻ പറ്റ​ത്തു​ള്ളൂ, ഗതി​യി​ല്ലാ​ത്തോ​ള് ചെ​ന്നു കി​ട​ന്നു​കൊ​ടു​ത്തേ മതി​യാ​കൂ എന്നു്.

ഭാർ​ഗ​വൻ മീ​ശ​യി​ല്ലാ​തെ തടി​പ്പ​ണി​ക്കി​റ​ങ്ങിയ ദിവസം വി​ക്ര​മൻ മു​ന്നിൽ വന്നു് ‘ധോം ധോം…’ എന്നു് രണ്ടു ഭര​ത​നാ​ട്യ ചു​വ​ടു​വ​ച്ചു.

നാ​ട്ടിൽ മീ​ശ​യി​ല്ലാ​ത്ത​തു് ഡാൻസ് മാ​സ്റ്റർ കലാ​ന​ട​നം കലാ​ധ​ര​നും കഥ​ക​ളി​വേ​ഷ​ക്കാ​രൻ കു​ട്ടി​ക്കൃ​ഷ്ണ​നാ​ശാ​നു​മാ​യി​രു​ന്നു. കലാ​ധ​രൻ നീളൻ ജു​ബാ​യി​ട്ടു് നെ​റ്റി​യിൽ ചന്ദ​ന​ത്തി​നു​മു​ക​ളിൽ സി​ന്ദൂ​ര​ക്കു​റി​യു​മി​ട്ടു് കാ​ശു​ള്ള വീ​ടു​ക​ളി​ലെ പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ വയ​സ്സ​റി​യി​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ നൃ​ത്തം പഠി​പ്പി​ച്ചു സൈ​ക്കി​ളിൽ നട​ന്നു. വയ​സ്സ​റി​യി​ച്ചാൽ പി​ന്നാ​രും അവിടെ ചു​വ​ടു​പ​ഠി​പ്പി​ക്കാൻ കലാ​ധ​രൻ​മാ​ഷെ വി​ളി​ച്ചി​ല്ല. ശങ്ക​രൻ​കു​ട്ടി​യാ​ശാൻ കാ​ല​വർ​ഷം കൊ​ണ്ടു നാ​ട്ടിൽ വന്നാൽ തു​ലാ​വർ​ഷ​ത്തി​നേ പോകൂ. മേ​ട​ത്തിൽ കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ തി​രു​വോ​ണം കഴി​ഞ്ഞാൽ ആശാ​ന്റെ ഉത്സ​വ​ങ്ങൾ തീരും. പി​ന്നെ ഇടവം ഒന്നു​മു​തൽ മഴ​ക​ണ്ടു് ഉമ്മ​റ​ത്തു കി​ട​ക്കും. മി​ഥു​ന​വും കഴി​ഞ്ഞു കർ​ക്ക​ട​ക​മാ​യാൽ എണ്ണ​ത്തോ​ണി താ​ഴെ​യി​റ​ക്കി എണ്ണ​കൂ​ട്ടി​യെ​ടു​ത്തു ദി​വ​സ​വും തി​ള​പ്പി​ച്ചൊ​ഴി​ച്ചു് തന്നെ കയറി കി​ട​ന്നോ​ളും. കൂ​ട്ടു​തെ​റ്റു​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ജാ​ന​കി​യ​മ്മ​യെ അടു​ത്തു​പോ​ലും വി​ളി​ക്കി​ല്ല. ഇട​വ​ത്തിൽ കേ​റി​വ​രു​മ്പോ​ഴു​ള്ള കാശു് കർ​ക്ക​ട​ക​ത്തി​ലെ എണ്ണ​ത്തോ​ണി​യിൽ തീരും. പി​ന്നെ അവ​താ​ര​കൃ​ഷ്ണൻ ശകു​നി​യാ​കും. തി​രു​വോ​ണ​ത്തി​ന്റെ​യ​ന്നു് ഒന്നു​കിൽ കി​ച്ച​ടി​ക്കു കടു​കു് അര​യാ​ത്ത​തി​നു് അല്ലെ​ങ്കിൽ പ്ര​ഥ​മ​നു് പാലു് തി​ക​യാ​ത്ത​തി​നു് ഇതു രണ്ടു​മ​ല്ലെ​ങ്കിൽ മൂ​ത്ത​വ​നോ ഇള​യ​വ​നോ ഇല​യി​ട്ട നേ​ര​ത്തു് എത്താ​ത്തി​നു് വഴ​ക്കു​ണ്ടാ​ക്കി ഊണു പകു​തി​യാ​ക്കി ഇല പടി​ഞ്ഞാ​റെ​ക്കു​ഴി​യി​ലി​ട്ടു് ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ പോയി ഒരു കി​ട​പ്പാ​ണു്. അതു ചി​ങ്ങ​വും കന്നി​യും തു​ട​രും. മേടം മു​ത​ലു​ള്ള ഈ കാ​ല​ത്തൊ​ന്നും തൊ​ടി​യി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​ക​യോ തെ​ങ്ങിൻ ചു​വ​ട്ടിൽ ഒരു തൂ​മ്പ​യ്ക്കെ​ങ്കി​ലും കി​ള​യ്ക്കു​ക​യോ, രണ്ടു കപ്പ​ക്ക​മ്പു് കു​ത്തു​ക​യോ, ഒരു കാ​ച്ചി​ലു മാ​ന്തി​വ​യ്ക്കു​ക​യോ ചേ​ന​യ്ക്കു കൂ​മ്പൽ കൂ​ട്ടു​ക​യോ ചെ​യ്യി​ല്ല. അടു​ക്ക​ള​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു​പോ​യി ഒരു ഗ്ലാ​സ് വെ​ള്ളം പോലും എടു​ത്തു കു​ടി​ക്കു​ക​യു​മി​ല്ല. എല്ലാം ഇരി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു വരണം. ആ കി​ട​പ്പു തുലാം പത്തൊ​ന്നും ആകാൻ നിൽ​ക്കി​ല്ല. സം​ക്രാ​ന്തി കഴി​യു​മ്പോൾ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന വെ​പ്രാ​ളം തുലാം രണ്ടോ മൂ​ന്നോ ആകു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ബാഗ് എടു​ത്തു് ആരോ​ടും പറ​യാ​തെ​യു​ള്ള ഒരു പോ​ക്കി​ലെ​ത്തും. പി​ന്നെ മേ​ടം​വ​രെ കാ​ണ​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഏതെ​ങ്കി​ലും കളി​യോ​ഗ​ത്തിൽ ചെ​ല്ല​ണം. ഈ രണ്ടു പേർ​ക്ക​ല്ലാ​തെ പി​ന്നൊ​രാ​ണി​നും മീ​ശ​യി​ല്ലാ​തെ കരേലു നട​ക്കാൻ ധൈ​ര്യ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. മീ​ശ​മു​ള​യ്ക്കാ​ത്ത അറ​വു​കാ​രൻ സേ​വ്യർ ഉള്ള​രോ​മ​ത്തിൽ എന്നും പെ​ണ്ണു​മ്പി​ള്ളേ​ടെ കൺ​മ​ഷി​തേ​ച്ചാ വരു​ന്നേ​ന്നു് പറ​യാ​റു​ള്ള​തു് പവി​ത്ര​നാ​ണു്. ‘ധോം ധോം…’ തു​ള്ളി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു് വി​ക്ര​മൻ ഒരു ബീഡി എളി​യിൽ നി​ന്നെ​ടു​ത്തു് ചു​ണ്ടിൽ​വ​യ്ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ​യേ ആ നർമം നി​ന്നു​ള്ളൂ. കൊ​മ്പൻ​മീ​ശ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഭാർ​ഗ​വ​നെ അതോടെ എല്ലാ​വ​രും മറ​ക്കു​ക​യും മീ​ശ​യി​ല്ലാ ഭാർ​ഗ​വ​നെ മാ​ത്രം കാ​ണു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഭാർ​ഗ​വൻ തല​യി​ലെ ചു​മ​ന്ന തോർ​ത്തു് അഴി​ച്ചു് മടി​യി​ലി​ട്ടു. നീ​ല​ഷർ​ട്ടി​ന്റെ കൈ​മ​ട​ക്കി അതിൽ വച്ചി​രു​ന്ന ചു​ക്കൊ​രെ​ണ്ണം എടു​ത്തു് വാ​യി​ലി​ട്ടു. സുശീല വന്നു​ക​യ​റി​യ​തിൽ​പ്പി​ന്നെ ഭാർ​ഗ​വൻ വലി​ച്ചി​ട്ടു​മി​ല്ല, കു​ടി​ച്ചി​ട്ടു​മി​ല്ല. ഊതി​ക്കേ​റ്റു​ന്ന പു​ക​യും തെ​ക​ട്ടി​വ​രു​ന്ന വാളും പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളു​ടെ വാ​യിൽ​ത്ത​ള്ളാ​നു​ള്ള​ത​ല്ലെ​ന്നു് ഭാർ​ഗ​വൻ നി​ല​പാ​ടു് എടു​ത്തി​രു​ന്നു. തടി​കേ​റ്റു​മ്പോ ചവ​ച്ചു് ഇച്ചി​രെ എരു​വു് കേ​റ്റി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ആയം കി​ട്ടു​വേല. അതി​നു​ള്ള മരു​ന്നാ​ണു്. ഇപ്പോ വി​ക്ര​മൻ വലി​ക്കു​മ്പോൾ ഉള്ളാ​ന്തൽ തീർ​ക്കാൻ ഭാർ​ഗ​വൻ ചു​ക്കു​കേ​റ്റും.

രാ​വി​ലെ തന്നെ നല്ല മഴ​ക്കോ​ളാ​ണു്. മൂ​ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് കി​ട​ക്കു​മ്പോ ആരെ​വി​ടെ തടി​വെ​ട്ടാ​നാ​ണു്. ഇന്നും കൂ​ടി​യാ​കു​മ്പോ പണി​കി​ട്ടി​യി​ട്ടു് ദിവസം അഞ്ചാ​കും. ആരെ​ങ്കി​ലും തീ​പ്പെ​ട്ടി കമ്പ​നീ​ലോ​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​യി നാലു വട്ട​യെ​ങ്കി​ലും മറി​ച്ചാ​രു​ന്നേൽ ചു​മ​ന്നി​ട്ടാൽ ഇരു​നൂ​റ്റി​യൻ​പ​തു മേ​ടി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. മഴ​ക്കോ​ള് കണ്ടി​ട്ടു് അതു​പോ​ലും നട​ക്കു​ന്ന ലക്ഷ​ണ​മി​ല്ല. ടേണിൽ വന്നു നിൽ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങീ​ട്ടു തന്നെ ദിവസം മൂ​ന്നാ​യി. കു​റ​ച്ചു​നേ​രം​കൂ​ടി നി​ന്നി​ട്ടു​പോ​കാം എന്നു് വി​ക്ര​മ​നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞു.

പി​ള്ളേ​രൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു കൊ​ണ്ടു് വീ​ട്ടിൽ ചെ​ന്നാൽ എനി​ക്കു മോ​ണി​ങ് ഷോ പറ്റു​മെ​ന്നു് വഷ​ളൻ​ചി​രി​യു​മാ​യി വി​ക്ര​മൻ. ഭാർ​ഗ​വ​നു് ഋദ്ധി​യു​ടെ ഉച്ച​യു​റ​ക്ക സമ​യ​ത്തു് മാ​റ്റി​നി കളി​ക്കാ​നേ പറ്റൂ എന്നു് തടി​കേ​റ്റാ​നു​ള്ള ആക്ക​ത്തി​നി​ടെ ഒരി​ക്കൽ വി​ക്ര​മൻ പറ​ഞ്ഞ​തു് നാ​ടു​നീ​ളെ പാ​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. വി​ക്ര​മൻ ഉച്ച​യ്ക്കു വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോ​കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ചി​ല​രെ​ങ്കി​ലും മാ​റ്റി​നി​ക്കാ​യി​രി​ക്കും എന്നു പറ​യാ​നും തു​ട​ങ്ങി.

അതു​കേൾ​ക്കു​ന്ന​തു ഭാർ​ഗ​വ​നു് ഇഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നു.

പെ​ണ്ണു​കെ​ട്ടു​ന്ന​തു് സെ​ക്കൻ​ഡ് ഷോ​യ്ക്കു വേ​ണ്ടി​യാ​ണെ​ന്നു് ആരു കണ്ടു​പി​ടി​ച്ച​താ​ടാ​വേ എന്നു് സു​ശീ​ല​യോ​ടു് കെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു മൂ​ന്നാം​പൊ​ക്കം തന്നെ ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. പക​ലി​തൊ​ക്കെ കാ​ണാ​ന​ല്ലെ​ങ്കിൽ പി​ന്നെ​ന്തി​നാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു അഴി​ച്ചു​നിർ​ത്തി​യ​പ്പോ​ഴാ​ണു് സു​ശീ​ല​യ്ക്കു് ആദ്യ​മാ​യി​ട്ടു രസം കയ​റി​യ​തു്. ആദ്യ​ര​ണ്ടു രാ​ത്രീ​ലും രണ്ടാ​ളും ആകെ പേ​ടി​ച്ചു​വി​റ​ച്ചു് എന്താ വേ​ണ്ടേ എന്ന​റി​യാ​തെ കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കാർ​ന്നോ​മ്മാ​രി​ല്ലാ​ത്ത വീ​ട​ങ്ങ​നെ മാ​റ്റി​നി​ക​ളു​ടേ​താ​യി. രാ​ത്രി​യിൽ പല​പ്പോ​ഴും അവർ ഇറു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു് കി​ട​ക്കാ​റേ ഉള്ളൂ. പി​ടി​ച്ചു​മാ​റ്റാൻ ആർ​ക്കാ​ണു് ഊരു​ള്ള​തെ​ന്നു വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലു​ള്ള ആ കി​ട​പ്പിൽ എപ്പോ​ഴും ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ വലം​ക​യ്യിൽ സു​ശീ​ല​യു​ടെ തല​യു​ണ്ടാ​കും.

മഴ​യി​പ്പോ പെ​യ്യു​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞ​തേ​യു​ള്ളു. കൊ​ട്ടി​പ്പാ​ടി പെ​യ്യാൻ തു​ട​ങ്ങി. നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങിയ വി​ക്ര​മൻ അതി​ലും വേഗം തി​രി​ച്ചോ​ടി​വ​ന്നു മൂ​പ്പ​രു​പീ​ടി​കേ​ലെ തടി​ത്ത​ട്ടിൽ കേറി കു​ത്തി​യി​രു​ന്നു തല​തോർ​ത്തി ഒരു ബീ​ഡി​ക്കു തീ​കൊ​ടു​ത്തു. ഭാർ​ഗ​വൻ തട്ടു​തൂ​ക്കു​ന്ന ചങ്ങ​ലേ​പ്പി​ടി​ച്ചു പടി​ഞ്ഞാ​ട്ടു നോ​ക്കി. കൃ​ഷ്ണൻ മൂ​പ്പ​രു് ഇന്നെ​ന്തോ കട​തു​റ​ക്കാൻ വന്നി​ട്ടി​ല്ല. മല​യ്ക്ക​പ്പു​റം മു​ഴു​വൻ കോ​ട​പോ​ലൊ​ണു്. അതു പെ​യ്തു തീ​രു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ഇന്ന​ത്തേ​ക്കു നേരം കെ​ടു​മെ​ന്നു തോ​ന്നി.

പെ​യ്ത്തു കണ്ടു​നിൽ​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ആദ്യ​ത്തെ കാ​റ്റു​വ​ന്ന​തു്. വട​ക്കേ​പ്പാ​ട്ടെ കൊ​ന്ന​ത്തെ​ങ്ങൊ​രെ​ണ്ണം അപ്പൂ​പ്പ​ന്മാ​രു​ടെ പല്ലു​പോ​ലെ ആടി താ​ഴേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു. കൊ​ഴ​പ്പ​മാ​ണ​ല്ലോ​ടാ​വ്വേ… എന്നു് വി​ക്ര​മൻ അടു​ത്ത ബീ​ഡി​ക്കു തീ​ക്കൊ​ള്ളി​യു​ര​ച്ചു. നാലു കൊ​ള്ളി ചീ​റ്റി​പ്പോ​യേ​പ്പി​ന്നെ​യാ​ണു് ഒരെ​ണ്ണ​ത്തി​നു തീ പി​ടി​ച്ച​തു്. അതൊ​ട്ടു് ബീ​ഡി​ലോ​ട്ടു പക​രാ​നും പറ്റീ​ല്ല. അപ്പോ​ഴു​ണ്ടു് മല​മു​ക​ളീ​ന്നൊ​രു മു​ഴ​ക്കം.

കു​ഴ​പ്പം തന്നെ​യാ​ടാ​വ്വേ… ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഭാർ​ഗ​വൻ ആദ്യം മഴ​യ​ത്തോ​ട്ടു ചാടി. വി​ക്ര​മ​ന്റെ ആദ്യ​ത്തെ ചു​വ​ടിൽ തന്നെ കാ​ലൊ​ന്നു മട​ങ്ങി. അതോടെ ഒക്ക​ക്കാ​ലിൽ ഓടാൻ തു​ട​ങ്ങി. മല​മേ​ലേ മു​ഴ​ക്കം കേൾ​ക്കാൻ പറ്റു​ന്ന​തു തന്നെ അപൂർ​വ​മാ​ണു്. പല​പ്പോ​ഴും പൊ​ട്ടി​യൊ​ഴു​കി ഉരുള് പു​ര​യെ​ടു​ത്തു​പോ​കു​മ്പോ​ഴേ അറി​യാ​റു​ള്ളു. ഭാർ​ഗ​വൻ അവിടെ താമസം തു​ട​ങ്ങി​യേ​പ്പി​ന്നെ ഇരു​പ​ത്തി​ര​ണ്ടു വർ​ഷ​ത്തി​നി​ട​യിൽ നാ​ലു​രു​ളാ​യി നാ​ലു​വ​ഴി​ക്കു​പോ​കു​ന്നു. അഞ്ചു​പേ​രേ കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​കേം ചെ​യ്തു. മു​ഴ​ക്കം കേ​ട്ടാൽ അപ്പോൾ വീടു കാ​ലി​യാ​ക്കി മല​കാ​ണാൻ പറ്റു​ന്ന എവി​ടെ​ങ്കി​ലും പോയി നിൽ​ക്കുക എന്ന​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ചെ​യ്യാ​നി​ല്ല. നോ​ക്കി​നി​ന്ന​പ്പോൾ ഉരു​ളു​വ​രു​ന്ന കണ്ട​വ​രാ​ണു് അവരിൽ പലരും. എന്നി​ട്ടും രക്ഷി​ക്കാൻ പറ്റാ​തെ അഞ്ചെ​ണ്ണം പോ​യ​തു് ആരും മു​ഴ​ക്കം കേൾ​ക്കാ​ത്ത​പ്പോൾ വന്ന​തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

ഭാർ​ഗ​വൻ ആദ്യം ഋദ്ധി​യെ അല്ല എടു​ത്ത​തു്. സു​ശീ​ല​യെ കയ്യേ​പ്പി​ടി​ച്ചു മു​റ്റ​ത്തി​റ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ ഋദ്ധി​യെ എടു​ത്തു് ഓടി. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും കി​ത​ച്ചു​വ​ന്ന വി​ക്ര​മൻ അമ്മി​ണി​യെ കൂ​ട്ടി കു​ത്തു​ക​ല്ലു​കേ​റി റോ​ഡി​ലെ​ത്തി. കു​ടി​ക്കാ​രെ​ല്ലാം റോ​ഡിൽ​ക​യ​റി പു​ത​ച്ച മു​ണ്ടു തന്നെ തലേ​ലി​ട്ടു നി​ക്കു​മ്പോൾ പി​ന്നെ​യും മു​ഴ​ക്കം. അതോടെ ഇറ​ങ്ങാൻ മാ​ത്ര​മു​ണ്ടോ എന്നു സം​ശ​യി​ച്ച​വ​രും വീ​ടു​വി​ട്ടു റോ​ഡി​ലോ​ട്ടു കേറി.

അങ്ങ​നെ നിൽ​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ഋദ്ധി അച്ഛ​നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞ​തു്—കു​ട്ടി​മാ​ളു എന്നു്.

കു​ട്ടി​മാ​ളു പശു​ക്കു​ട്ടി​യാ​ണു്. ഉരുള് പൊ​ട്ടു​വൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​യി​രി​ക്കും. പൊ​ട്ടി​യാ​ലും ഇങ്ങോ​ടൊ​ട്ടു വര​ണ​മെ​ന്നു​മി​ല്ല. ഇനി​യെ​ങ്ങാ​നും വന്നു വീ​ടെ​ടു​ത്താൽ പി​ന്നെ കു​ട്ടി​മാ​ളൂ​നെ​യോർ​ത്തു് സങ്ക​ട​മാ​കും. ഭാർ​ഗ​വൻ മോളെ സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു പി​ച്ചാ​ത്തി എളീ​ന്നെ​ടു​ത്തു കയ്യിൽ പി​ടി​ച്ചു് ഒരോ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. ആരും തട​യു​ക​യോ, പോ​കേ​ണ്ടാ എന്നു പറ​യു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല. പേ​ടി​ച്ചി​റ​ങ്ങി ഇങ്ങ​നെ എത്ര​വ​ട്ടം നി​ന്നേ​ക്കു​ന്നു. അപ്പോ​ഴൊ​ന്നും ഒരു ഉരു​ളും വന്നി​ട്ടി​ല്ല. ആ പശൂനേ എന്നാ​ലും മറ​ന്നു​പോ​യ​ല്ലോ എന്നു് ജാ​നു​വ​മ്മ കു​ത്തു​വാ​ക്കു​പോ​ലെ സു​ശീ​ല​യോ​ടു പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഭാർ​ഗ​വൻ ചെ​യ്യേ​ണ്ട പണി​ക്കു തന്നെ പോയി എന്നു് കണ​ക്കു​കൂ​ട്ടി നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു എല്ലാ​വ​രും. അല്ലാ​തെ അതി​ലെ​ന്തേ​ലും അവി​വേ​ക​മു​ള്ള​താ​യി ആർ​ക്കും തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

പെ​ട്ടെ​ന്നാ​ണു് വട​ക്കേ​പ്പാ​ട്ടെ തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തു് വല്ല​ത്തിൽ​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി തേ​ങ്ങ​മ​റി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലു​ള്ള ശബ്ദം​കേ​ട്ട​തു്.

പൊ​ട്ടി​ല്ലോ​ടാ​വ്വേ… ന്നു് ആദ്യം പറ​ഞ്ഞ​തു് സേ​വ്യ​റാ​ണു്. ഉരു​ളു​വ​രു​മ്പോ ഓടി​മാ​റാൻ നി​യ​മ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ചു​മ്മാ ഓടുക തന്നെ. നി​ന്ന​വർ രണ്ടു​വ​ഴി​ക്കും ഓടി. ഒന്ന​റ​ച്ചു​നി​ന്ന സു​ശീ​ല​യെ വലി​ച്ചോ​ടി​യ​തു് ജാ​നു​വ​മ്മ​യാ​ണു്. അമ്മി​ണി ഒറ്റ​ക്കാ​ലേൽ ഓടാൻ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ട വി​ക്ര​മ​നെ താ​ങ്ങി ഏറ്റ​വും പി​ന്നി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

മൂ​ന്നു​മി​നി​റ്റൊ​ക്കെ​യേ ഓടി​ക്കാ​ണു​ക​യു​ള്ളൂ. ഇട​മു​ട​ക്കി​ത്തോ​ടു് അപ്പോ​ഴേ​ക്കും കണി​യാർ പു​ഴ​പോ​ലെ വലു​താ​യി അവരെ കട​ന്നു​പോ​കാൻ തു​ട​ങ്ങി. റോഡും പു​ഴ​യാ​കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ എല്ലാ​വ​രും പള്ളി​മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കു് ഓടി​ക്ക​യ​റി. സുശീല പട​പ​ടാ​ന്നു് ഉള്ളി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു.

സേ​വ്യർ പറ​ഞ്ഞു:

“നീ കെ​ട​ന്നു പെ​ട​യ്ക്കാ​തെ. അവൻ കന്നി​നേം​കൊ​ണ്ടു വരും,”

ജാനു:

“പൊ​ട്ടീ​ന്നു​വ​ച്ചു് അതു നമ്മ​ടെ വീ​ടി​നു മോ​ളി​ക്കോ​ട​യാ​ണെ​ന്നൊ​ന്നും വി​ചാ​രി​ക്ക​ണ്ട. അവ​നി​പ്പോൾ വരും.”

വി​ക്ര​മ​നു് ഇരു​പ്പു​റ​ച്ചി​ല്ല. തൊ​ത്തി​ക്കാ​ലു​മാ​യി റോ​ഡി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി. പത്താം​വ​യ​സ്സിൽ വീ​ടു​വി​ട്ടി​റ​ങ്ങി കവ​ല​യിൽ വന്ന ഭാർ​ഗ​വ​നെ കൂ​ടെ​ക്കൂ​ട്ടി നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണു്. പി​ന്നെ അവ​നി​ല്ലാ​തെ ഇങ്ങ​നെ അഞ്ചു​മി​നി​റ്റ് ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. രണ്ടു​വീ​ട്ടിൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ പോലും പര​സ്പ​രം ചു​മ​യ്ക്കു​ന്ന ശബ്ദം കേ​ട്ടു് ചു​ക്കു​കാ​പ്പീം കൊ​ണ്ടു് പോ​കു​ന്നോ​രാ​ണു്. പത്ത​ടി തി​ക​ച്ചു നട​ക്കും മു​മ്പു് വി​ക്ര​മ​നു് ഒരു കാ​ര്യ​മ​ന​സ്സി​ലാ​യി. ഉരുളു വന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ആ രണ്ടു​വീ​ടു​ക​ളു​ടെ വഴി​ക്കാ​ണെ​ന്നു്. അങ്ങോ​ടി​റ​ങ്ങാൻ തു​ട​ങ്ങു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ഫി​ലി​പ്പോ​സ​ച്ചൻ വന്നു് വട്ടം​പി​ടി​ക്കു​ക​യും പള്ളി​മേ​ട​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

അവിടെ കയ​റ്റി ഇരു​ത്തി​യി​ട്ടു് അച്ചൻ നോ​ക്കാൻ പറ​ഞ്ഞു. ഭാർ​ഗ​വ​ന്റെ​യും വി​ക്ര​മ​ന്റെ​യും ജാ​നു​വി​ന്റെ​യും വീ​ടു​കൾ നി​ന്നി​ടം ഒരു ചു​വ​ന്ന ചാ​ലാ​ണു്. ആ വരവു് അച്ചൻ പള്ളി​മേ​ട​യിൽ നി​ന്നു കണ്ടി​രു​ന്നു. വി​ക്ര​മൻ ഇരു​മ്പു​ക​സേ​ര​യിൽ തല​പി​ന്നോ​ട്ട​ടി​ച്ചു കര​ഞ്ഞു. ഫി​ലി​പ്പോ​സ​ച്ചൻ ഒന്നും പറ​യാ​നാ​കാ​തെ നി​ന്നു. ഭാർ​ഗ​വൻ പോ​കു​ന്ന​തു് അച്ചൻ കണ്ട​താ​ണു്. പി​ന്നെ​ാ​രു നി​മി​ഷം​ക​ഴി​ഞ്ഞു കോട പോയി കാഴ്ച തെ​ളി​യാൻ.

നാ​ലാം​പൊ​ക്ക​മാ​ണു് മണ്ണി​ന​ടീ​ന്നു് ഭാർ​ഗ​വ​നെ കി​ട്ടി​യ​തു്. കയ്യിൽ കയ​റി​ന്റെ അറ്റ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ ആദ്യ ദിവസം തന്നെ തോ​ടൊ​ഴി​കി​യി​റ​ങ്ങി​പ്പോയ വാ​ഴ​ത്തോ​ട്ട​ത്തിൽ വയർ​ചീർ​ത്തു് കണ്ടെ​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

നാലാം ദിവസം സുശീല പള്ളി​ത്തി​ണ്ണ​യിൽ അന്നി​ട്ട അതേ വേ​ഷ​ത്തിൽ ഇരു​ന്നു. ഋദ്ധി അമ്മ​യു​ടെ മടി​യിൽ തല​വ​ച്ചു കി​ട​ന്നു. കു​ഴി​ച്ചി​ട​ണ്ട, അവ​രു​ടെ രീ​തി​ക്കു് പള്ളി​മു​റ്റ​ത്തു തന്നെ കത്തി​ക്കാം എന്നു് ഫി​ലി​പ്പോ​സ​ച്ച​നാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്. ചിത തീ​രു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പു് ഒരു ജീ​പ്പു​വ​ന്നു. അതിൽ നി​ന്നു് ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ സു​ശീ​ല​യു​ടെ തോ​ള​ത്തു​പി​ടി​ച്ചു. ഋദ്ധി അന്നു​മു​തൽ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യു​ടെ എളി​യിൽ ഇരി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അമ്മ ക്രി​സ്തു​ജ​യ​ന്തി ആശു​പ​ത്രി​യി​ലെ അറ്റൻ​ഡ​റു​മാ​യി.

എംഎൽഎ ടി. എൻ. തോമസ് കൊ​ടു​ത്ത നി​വേ​ദ​ന​ത്തി​ലാ​ണു് ഋദ്ധി​ക്കു പഠി​ത്തം തീരും വരെ മാസം ആയിരം രൂപ കൊ​ടു​ക്കാൻ സർ​ക്കാർ ഉത്ത​ര​വി​ട്ട​തു്. ഉരു​ളിൽ വീടും അച്ഛ​നും പോ​യ​തി​നു് കി​ട്ടിയ പ്ര​തി​ഫ​ലം.

അമ്മ പി​ന്നെ ഒരി​ക്ക​ലും പഴ​യ​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​ല്ല. എപ്പോ​ഴും ഒരു മഴ പെ​യ്യാൻ നിൽ​ക്കു​ന്ന ഭാ​വ​മാ​ണു്. ഋദ്ധി​യോ​ടു പോലും കാ​ര്യ​മാ​യി ഒന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. രാ​വി​ലെ മഠ​ത്തിൽ നി​ന്നു നട​ന്നു് ആശു​പ​ത്രി​യി​ലേ​ക്കു്. അവിടെ ചെ​ന്നു് സ്ട്ര​ച്ച​റു​കൾ​ക്കു് അടു​ത്തി​ട്ട കസേ​ര​യിൽ ഇരി​ക്കും. കാ​ഷ്വാ​ലി​റ്റി​യു​ടെ മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കു് ലൈ​റ്റി​ട്ടു് വരു​ന്ന ഓരോ വണ്ടി​യു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കും സ്ട്ര​ച്ചർ ഉരു​ട്ടും. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും സെ​ക്യൂ​രി​റ്റി ഗോ​പാ​ല​നും വരും. രണ്ടു​പേ​രും ചേർ​ന്നു് കാ​ഷ്വാ​ലി​റ്റി​യിൽ എത്തി​ക്കും. ചി​ല​പ്പോൾ അവിടെ നി​ന്നു് ഓപ്പ​റേ​ഷൻ തി​യ​റ്റ​റി​ലേ​ക്കു്. മറ്റു​ചി​ല​പ്പോൾ മോർ​ച്ച​റി​യി​ലേ​ക്കു്. മോർ​ച്ച​റി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഇട​നാ​ഴി​യിൽ വച്ചു് ഒരി​ക്കൽ മാ​ത്രം ഗോ​പാ​ലൻ ഒന്നു് തൊടാൻ നോ​ക്കി. അന്നു് വണ്ടി​യ​വി​ടെ ഇട്ടി​ട്ടു​പോ​ന്ന സു​ശീ​ല​യോ​ടു് കര​ഞ്ഞു​കാ​ലു​പി​ടി​ച്ചു് ഇനി​യു​ണ്ടാ​കി​ല്ലെ​ന്നു ഗോ​പാ​ലൻ പറ​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ നി​വൃ​ത്തി​യു​ള്ള​പ്പോ​ഴെ​ല്ലാം സുശീല ഇല്ലാ​ത്ത ഷി​ഫ്റ്റിൽ ഗോ​പാ​ലൻ കയറി. അഥവാ സു​ശീ​ല​യു​ള്ള ഷി​ഫ്റ്റിൽ വന്നു​പെ​ട്ടാൽ അയാൾ എപ്പോ​ഴും ഭയ​ന്നു് മാറി നി​ന്നു.

ഋദ്ധി പഠി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നോ, സ്കൂ​ളിൽ പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്നോ ഇക്ക​ഥ​യി​ലെ സുശീല ഓർ​ത്ത​തേ​യി​ല്ല. സർ​ക്കാർ വെ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത വീ​ട്ടിൽ താ​മ​സി​ക്കു​മ്പോ​ഴും അവൾ മഠ​ത്തി​ലെ കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്നി​ട്ടും പതി​നെ​ട്ടാം വയ​സ്സി​ലെ ആ വി​ധി​ക്കു മാ​ത്രം മാ​റ്റ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.

നന്ദി​നി പോയ ശേ​ഷ​മാ​ണു് ശരി​ക്കു​ള്ള ഋദ്ധി പി​ന്നെ​യും ഒറ്റ​യ്ക്കാ​യ​തു്.

പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ലാ​സ് കഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​മാ​ണു്. എന്തു പഠി​ക്ക​ണം എന്നൊ​ന്നും ആലോ​ച​ന​യിൽ​പോ​ലും ഇല്ല. പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ലാ​സു​വ​രെ ആലോ​ചി​ച്ച​തും ആഗ്ര​ഹി​ച്ച​തു​മൊ​ന്നു​മ​ല്ല​ല്ലോ പഠി​ച്ച​തു്. സർ​ക്കാ​രു് കൊ​ണ്ടു​വ​ച്ച പു​സ്ത​കം, ടീ​ച്ചർ​മാ​രു് പറഞ്ഞ വ്യാ​ക​ര​ണം. ചോ​ദ്യ​മി​ട്ട​യാൾ മന​സ്സിൽ കണ്ട ഉത്ത​ര​ങ്ങൾ. ഉത്ത​ര​മെ​ഴു​താ​നി​രു​ന്ന ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കിയ ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ. ഇതൊ​ക്കെ കഴി​ഞ്ഞു് കി​ട്ടു​ന്ന മാർ​ക്കു വച്ചാ​ണു് അള​ന്ന​തു്. ഇനി​യും അങ്ങ​നെ പോകാം എന്നേ മന​സ്സിൽ കാ​ണു​ന്നു​ള്ളൂ.

ഇതി​നി​ടെ സി​സ്റ്റർ പറഞ്ഞ ഒരു വാചകം തി​ക​ട്ടി കി​ട​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. പോ​യി​വ​ന്നു പഠി​ക്കാ​വു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം ഇവിടെ നിൽ​ക്കാം എന്നാ​യി​രു​ന്നു അതു്. മറ്റേ​തെ​ങ്കി​ലും നഗ​ര​ത്തിൽ പഠി​ക്കാൻ പോയാൽ അതു താ​ങ്ങാൻ സി​സ്റ്റർ​ക്കു കഴി​യി​ല്ലെ​ന്നൊ​രു സൂചന കൂ​ടി​യു​ണ്ടു് ആ വാ​ക്കു​ക​ളിൽ. അല്ലെ​ങ്കിൽ തന്നെ മഠ​ത്തിൽ പത്തു​പ​തി​നേ​ഴു വയ​സ്സു​ള്ള പെ​ങ്കൊ​ച്ചി​നെ കി​ട​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു ചട്ട​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള കാ​ര്യ​മ​ല്ലെ​ന്നു പ്രേ​ാ​വിൻ​ഷ്യൽ ജനറൽ മൂ​ന്നു​നാ​ലു കത്തെ​ഴു​തു​ക​യും ചെ​യ്തു. അമ്മ​യും അന്ന​മ്മ​യും അടു​ക്ക​ള​പ്പ​ണി​ക്കാ​രു​ടെ ഗണ​ത്തി​ലാ​ണു്. രാ​വി​ലെ വന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം പോ​കു​ന്ന​വ​രെ​ന്നാ​ണു് കട​ലാ​സിൽ. ചാ​യ്പ്പി​ലെ കി​ട​പ്പു് രേ​ഖ​യി​ലി​ല്ലാ​ത്ത പരി​പാ​ടി​യാ​ണു്. സഭ​യ്ക്കും വി​ശ്വാ​സി​ക്കും വേ​ണ്ടി ജീ​വി​തം ഉഴു​ഞ്ഞു​വ​യ്ക്കു​ന്ന കന്യാ​സ്ത്രീ​ക്കു് ബാ​ങ്ക് ബാ​ക്കി​യോ കു​ടു​ക്ക​യോ ഉണ്ടാ​കാൻ പാ​ടി​ല്ല. പഴ്സ് പോലും കാ​ലി​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം.

ഓർ​മ്മ​ക്കു​റ​വു​വ​ന്നു​തു​ട​ങ്ങിയ ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ രാ​ത്രീ​ലെ​ഴു​നേ​റ്റു് മൂ​ത്ര​മൊ​ഴി​ക്കാൻ തു​റ​ന്ന​വാ​തിൽ അടു​ക്ക​ളേ​ന്നു പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു. മൂ​ത്ര​പ്പു​ര​യിൽ പടി​യി​ല്ല​ല്ലോ എന്ന മട്ടിൽ നടന്ന സി​സ്റ്റർ നാ​ലു​പ​ടി​യും തെ​ന്നി താ​ഴെ​പ്പോ​യി. സഭ​യു​ടെ ചെ​റു​പു​ഷ്പം ആശു​പ​ത്രി​യിൽ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണു് മറ്റൊ​രു പ്ര​ശ്നം. അവിടെ കന്യാ​സ്ത്രീ​യെ കി​ട​ത്തി​യാൽ പു​റ​ത്തു നി​ന്നു​ള്ള​വർ​ക്കു കട്ടി​ലു കു​റ​യു​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു പ്ളാ​സ്റ്റർ ഇട്ടു മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു വി​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വേ​ദ​നി​ക്കു​ന്നെ​ന്നു ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ കര​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ക്വാ​റി നാ​രാ​യ​ണ​ന്റെ മെ​ഡി​ക്കൽ കോ​ള​ജിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ ആലോ​ചി​ച്ച​താ​ണു്. അപ്പോ​ഴാ​ണു് അങ്ങ​നൊ​രു ഫണ്ട് മഠ​ത്തി​ലി​ല്ലെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യ​തു്. ഒടു​വിൽ ഉച്ച​യ്ക്കു​ണ്ണാൻ പോ​കു​ന്ന​വ​ഴി​ക്കു് ഡോ​ക്ടർ സി. ടി. പൗ​ലോ​സ് വരി​ക​യും കു​ത്തി​വ​യ്പി​നു കു​റി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. രാ​ത്രി ജോലി കഴി​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന ഷൈനി നഴ്സ് കു​ത്തി​യി​ട്ടു പോ​കു​ന്ന വഴി​ക്കു സി​സ്റ്റ​റോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തു് എന്നെ ഇനി​യും ഇങ്ങോ​ടു വരു​ത്ത​രു​തെ​ന്നാ​ണു്. അവർ​ക്കും അത്ര​യൊ​ക്കെ​യേ ഉള്ളു. സ്വ​ന്തം കാ​ലൊ​ടി​ഞ്ഞാൽ ഫണ്ട് എടു​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത കന്യാ​സ്ത്രീ മഠ​ത്തീ​ന്നു് കാ​ശു​മു​ട​ക്കി കൊ​ച്ചി​നെ നഴ്സി​ങ്ങി​നു വിടാൻ പറ്റു​കേ​ലെ​ന്നു് ചട്ട​മ​റി​യാ​വു​ന്ന കപ്യാ​രു് നേ​ര​ത്തെ പറ​ഞ്ഞ​താ​ണു്. ഒരു വായ്പ എടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു വച്ചാൽ എന്ന​തി​രു​ന്നി​ട്ടാ​ണു് ഈടു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു കപ്യാ​രു് ചോ​ദി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അതു് എനി​ക്കു് ആശ്വാ​സ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു തോ​ന്നി​യ​തു്. ഒരു നഴ്സാ​യി നട​ക്കു​ന്ന​തു് സങ്കൽ​പി​ച്ചി​ട്ടു​പോ​ലും ഇല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ബോ​ട്ടു​മേ​ടി​ക്കാൻ കാശു് ആകു​ന്ന​തു​വ​രെ അമ്മ​യു​ടെ വള്ള​ത്തിൽ പോയി മീൻ​പി​ടി​ക്കാം എന്നൊ​ക്കെ​യാ​ണു് ഉപ​ജീ​വ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പര​മാ​വ​ധി പോയ ചിന്ത. അതു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അമ്മ കേ​ട്ടു നി​ന്ന​തേ​യു​ള്ളു. മോള് നഴ്സി​ങ് കഴി​യാ​റായ ആശ്വാ​സ​ത്തിൽ നിന്ന അന്ന​മ്മ​യ്ക്കു് അതു് ഓർ​ക്കാൻ പോലും പറ്റി​യി​ല്ല. പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ള​ല്ലേ സ്രാ​ങ്ക് ആകാൻ പോ​കു​ന്ന​തു്. കൊ​ച്ചു വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ നന്ദീ​ന​ട​മ്മ ഇട്ടി​ട്ടു​പോയ മെ​ഷീ​നിൽ ബ്ലൗ​സും അടി​പ്പാ​വാ​ടാം തയ്ക്കാൻ പഠി​ക്കു്. ഞാൻ കൊ​ണ്ടു വി​റ്റു​ത​രാം എന്നു് അന്ന​മ്മ.

ലണ്ട​നിൽ പോയ മകൾ നാ​ട്ടിൽ വീ​ടു​വ​യ്ക്കാം എന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് അന്ന​മ്മ സന്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. നാ​ലാ​ണ്ടു കൂ​ടു​മ്പോൾ വരു​ന്ന​യാൾ ഹോ​ട്ട​ലിൽ പാർ​ത്താൽ മതി, അതി​നാ​യി ഇന്നാ​ട്ടിൽ കാശു് ഇറ​ക്കേ​ണ്ട എന്നു തീർ​ത്തു പറ​ഞ്ഞു. മഠ​ത്തീ​ന്നു് ഇറ​ക്കി വി​ട്ടാ​ലും സു​ശീ​ല​യു​ടെ വീ​ടു​ണ്ടു് എന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അന്ന​മ്മ​യു​ടെ ധൈ​ര്യം.

സന്ധ്യ സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞു: “വണ്ടി​ക്കൂ​ലി​ക്കു​ള്ള കാ​ശൊ​ക്കെ നി​ന്റെ അമ്മ കക്കേം, മീനും വി​റ്റു തരും. നീ എന്താ​യാ​ലും ഡി​ഗ്രി​ക്കു പോകണം.”

ആർ​ച്ചു​ബി​ഷ​പ്പ് പുതിയ കു​രി​ശു​പ​ള്ളി​യി​ലെ ആദ്യ കുർ​ബാ​ന​യ്ക്കു വന്ന​പ്പോൾ കണ്ടു​പ​റ​ഞ്ഞു് ഋദ്ധി​യെ അവിടെ തൽ​ക്കാ​ലം നിർ​ത്താൻ ഒരു കട​ലാ​സ് വാ​ങ്ങി​ച്ചി​രു​ന്നു. പ്രേ​ാ​വിൻ​ഷ്യൽ സു​പ്പീ​രി​യർ​ക്കു് ആ കട​ലാ​സു കി​ട്ടി​യ​തോ​ടെ പി​ന്നെ പ്ര​ശ്ന​വും ഇല്ല. പറ​ഞ്ഞു​നിൽ​ക്കാൻ ഒരു രേ​ഖ​യാ​യ​ല്ലോ എന്നു് പറ​ഞ്ഞു പറ്റു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം ഞാൻ കണ്ണ​ട​യ്ക്കാ​മെ​ന്നാ​ണു് സു​പ്പീ​രി​യർ പറ​ഞ്ഞ​തു്. അവർ​ക്കും ഇറ​ക്കി​വി​ടാൻ വേ​ണ്ടി​യൊ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ചട്ടം നോ​ക്കി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ സർ​ക്കാ​രി​നേ​ക്കാൾ കഷ്ട​മാ​ണു് സഭ. എപ്പ​ഴാ തട്ടു​കി​ട്ടു​കാ​ന്നു പറയാൻ പറ്റ​ത്തി​ല്ല.

ഏതു ഡി​ഗ്രി​ക്കു പോകണം എന്നൊ​ന്നും ചി​ന്ത​യിൽ വന്നി​ല്ല. ഉള്ള മാർ​ക്കി​നു് കി​ട്ടാൻ എളു​പ്പം ഇം​ഗ്ലീ​ഷാ​ണെ​ന്നു് ജോൺ മാ​ത്യു​സാർ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അതി​നു് സെ​യ്ന്റ് തോമസ് കോ​ള​ജിൽ കൊ​ടു​ത്തു. മഠ​ത്തീ​ന്നു വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ച്ചി​ലൊ​ന്നും ഇല്ലാ​തെ തന്നെ പ്ര​വേ​ശ​നം കി​ട്ടി​യ​പ്പോൾ ചേ​രാ​നു​ള്ള പൈസ തന്ന​തു് കപ്യാ​രു​ചേ​ട്ട​നാ​ണു്. വലിയ തു​ക​യൊ​ന്നും വേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല. സി​സ്റ്റ​റ് പത്തു​പ​ന്ത്ര​ണ്ടു​കൊ​ല്ലം പോ​റ്റി​യ​ത​ല്ലേ, ഞാ​നി​ത്ര​യെ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്യ​ണ്ടേ എന്നാ​ണു പറ​ഞ്ഞ​തു്. ഇട​വ​കേൽ അം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നേൽ സ്കോ​ളർ​ഷി​പ്പ് കി​ട്ടു​വാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും കപ്യാ​രു പറ​ഞ്ഞു. മതവും ജാ​തി​യു​മി​ല്ലാ​തെ ഇക്കാ​ല​മ​ത്രെ​യും മത​സ്ഥാ​പ​ന​ത്തിൽ ജീ​വി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കിൽ ഇനി​യും ഇട​വ​കേം കര​യോ​ഗോം ഒന്നു വേ​ണ്ടെ​ന്നു് സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ തന്നെ​യാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്.

ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​നു് ചേർ​ന്നു ക്ലാ​സു തു​ട​ങ്ങാൻ നോ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന ദി​വ​സ​ത്തി​ലാ​ണു് നന്ദി​നി​യു​ടെ ഒരു മെയിൽ വന്ന​തു്. ഞങ്ങൾ​ക്കി​വി​ടെ സു​ഖ​മാ​ണു്. സോ​ഷ്യൽ സർ​വീ​സിൽ അണ്ടർ ഗ്രാ​ജ്വേ​ഷ​നു് ചേ​രു​ന്നു എന്നു മാ​ത്ര​മേ അതിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. നന്ദി​നി പോ​യ​ശേ​ഷ​മു​ള്ള വി​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു് ഞാൻ ഒരു നീണ്ട മറു​പ​ടി അയ​ച്ചു. ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ ഞാൻ അങ്ങ​നെ കത്തൊ​ന്നും എഴു​തി​യി​ട്ടി​ല്ല. ആദ്യ​മാ​യു​ള്ള എഴു​ത്താ​ണു്. അയച്ച അന്നു മുതൽ മൂ​ന്നു​നാ​ലു ദിവസം അടി​ക്ക​ടി മറു​പ​ടി​ക്കു തു​റ​ന്നു നോ​ക്കി. ഒര​ന​ക്ക​വും ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. രണ്ടാ​ഴ്ച​ക​ഴി​ഞ്ഞു് ഒരു ദിവസം തു​റ​ക്കു​മ്പോൾ ഒരു വരി​യിൽ മറു​പ​ടി എപ്പോ​ഴോ വന്നു കി​ട​പ്പു​ണ്ടു്. നൈസ് ഡിയർ എന്നു മാ​ത്രം. അറി​ഞ്ഞ​തിൽ നന്ദി​നി​ക്കു് രണ്ടു വാ​ക്കിൽ മതിയോ സന്തോ​ഷം എന്നു് അന്നു് മു​ഴു​വൻ ഓർ​ത്തു. മഠ​ത്തി​ന്റെ ചാ​യ്പിൽ പഴയ പു​ത​പ്പു​കൊ​ണ്ടു പൊ​തി​ഞ്ഞു​വ​ച്ചി​രു​ന്ന തയ്യൽ മെ​ഷീ​നും അതിനു മു​ക​ളിൽ കമ​ഴ്ത്തി വച്ചി​രു​ന്ന ചാ​രു​ക​സേ​ര​യും കാ​ണു​മ്പോൾ മാ​ത്രം പി​ന്നെ നന്ദി​നി​യെ ഓർ​ത്തു.

ഋദ്ധി സോ​ഫ​യിൽ കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഉച്ച​യ്ക്കു് ഈയി​ടെ​യാ​യി നല്ല മയ​ക്കം പതി​വു​ണ്ടു്. പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ളാ​സ് കഴി​ഞ്ഞു​ള്ള സമ​യ​മാ​ണു്. പാ​തി​മു​റി​ഞ്ഞ ഒരു സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ബീ​ച്ചിൽ കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. സിം സ്യൂ​ട്ടാ​ണു് വേഷം. മണൽ​ത്ത​രി സ്യൂ​ട്ടി​നു​ള്ളി​ലൂ​ടെ കയ​റി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്… അതു് മാ​റി​ലും പൊ​ക്കി​ളി​ലും എരി​പൊ​രി സഞ്ചാ​ര​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നു. ആ സ്വ​പ്ന​ത്തിൽ ഞെ​ളി​പി​രി​കൊ​ള്ളു​ന്ന​തി​നി​ടെ​യാ​ണു് മു​ഖ​ത്തൊ​രു ശ്വാ​സം തട്ടു​ന്ന​താ​യി അറി​ഞ്ഞ​തു്. മാ​റി​ട​ത്തിൽ അമർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. രണ്ടാ​മ​ത്തെ കൈ താ​ഴെ​യാ​ണു്. മോളേ, മോളേ… എന്നു് അയാൾ കൊ​ഞ്ചു​ന്നു. ഞാൻ ഒരു നി​മി​ഷം ഒന്നു പതറി. പി​ന്നെ എനി​ക്കു സ്ഥ​ല​കാ​ല​ബോ​ധം വന്നു.

വല​ത്തേ കാൽ ഞാൻ മട​ക്കി. അയാൾ കു​നി​ഞ്ഞു​വ​രാൻ ഞാൻ കാ​ത്തു​കി​ട​ന്നു. ഉണർ​ന്ന ഞാൻ അയാൾ​ക്കു വഴ​ങ്ങു​ക​യാ​ണെ​ന്നു ധരി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. എന്റെ പൊ​ന്നേ… എന്നു വി​ളി​ച്ചു് അയാൾ എന്റെ നെ​റ്റി​യിൽ ചു​ണ്ടു​മു​ട്ടി​ച്ചു. മട​ക്കിയ കാൽ നൊ​ടി​യി​ട​കൊ​ണ്ടു നി​വർ​ത്തി ഞാൻ അതി​വേ​ഗം മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു പാ​യി​ച്ചു. കുംഫു വഴ​ക്ക​മാ​ണു്. അയാൾ കണ്ണിൽ മണൽ വീ​ണ​തു​പോ​ലെ അലറി. അടു​ത്ത​തു് ഇട​തു​കാൽ​കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതേ സ്ഥാ​ന​ത്തു തന്നെ. അയാൾ സോ​ഫ​യു​ടെ താ​ഴേ​ക്കു വീണു് അടി​വ​യ​റ്റിൽ രണ്ടു കൈ​ക​ളും പൊ​ത്തി. ഞാൻ എഴു​നേ​റ്റു നി​ന്നു് കഴു​ത്തിൽ കാൽ​വ​ച്ചു. അയാൾ ശ്വാ​സം കി​ട്ടാ​തെ പി​ട​ച്ചു. സോ​ഫ​യി​ലെ വിരി എടു​ത്തു കയർ പോലെ പി​രി​ച്ചു. അല​റി​ക്ക​ര​യു​ന്ന അയാ​ളു​ടെ കാ​ലു​കൾ രണ്ടു​മാ​ദ്യം. പി​ന്നെ കൈകൾ. കൂ​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടി സോ​ഫ​യു​ടെ കാലിൽ ബന്ധി​ച്ചു. ഫോ​ണെ​ടു​ത്തു് അമ്മ​യെ വി​ഡി​യോ കോളിൽ വി​ളി​ച്ചു.

വി​ട​രു​തു്… എന്നു പറ​ഞ്ഞു് അമ്മ ചാടി എഴു​നേൽ​ക്കു​ന്ന​തു് ഞാൻ കണ്ടു.

അഴി​ച്ചു​വി​ടാൻ അയാൾ ഓരോ തവണ കെ​ഞ്ചി​യ​പ്പോ​ഴും ഞാൻ ഫ്രീ കി​ക്ക് എടു​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ തലയിൽ തൊ​ഴി​ച്ചു. അമ്മ കയറി വന്നു. ആദ്യം അയാ​ളു​ടെ ഷർ​ട്ടും പാ​ന്റ്സും അടി​വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും അഴി​ച്ചു. പി​ന്നെ​പ്പോ​യി പപ്പി​യു​ടെ കൂടു് തു​റ​ന്നു. അമ്മ പപ്പി​യു​ടെ മു​ന്നിൽ വച്ചു് വിൻ​സ​ന്റി​ന്റെ തലയിൽ തൊ​ഴി​ച്ചു. പപ്പി കു​ര​ച്ചു പാ​ഞ്ഞു​വ​ന്നു. അമ്മ അയാ​ളു​ടെ കെ​ട്ട​ഴി​ച്ചു. പപ്പി കഴു​ത്തിൽ കടി​ച്ചു​തു​ങ്ങി. അയാൾ കു​ട​ഞ്ഞെ​റി​ഞ്ഞു് പു​റ​ത്തേ​ക്കു് ഓടി. ഗേ​റ്റ് പൂ​ട്ടി​യി​രു​ന്നു. പപ്പി പി​ന്നാ​ലെ​യോ​ടി. അയാൾ മു​റ്റ​ത്തും പറ​മ്പി​ലും അല​റി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു പാ​ഞ്ഞു. ആളുകൾ ഗേ​റ്റി​നു പു​റ​ത്തു് തടി​ച്ചു​കൂ​ടി. അമ്മ അതു മു​ഴു​വൻ വി​ഡി​യോ​യിൽ പകർ​ത്തി. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും പൊ​ലീ​സ് ജീ​പ്പ് മു​റ്റ​ത്തു വന്നു നി​ന്നു. അവർ സോ​ഫ​യി​ലെ വി​രി​യെ​ടു​ത്തു് അയാൾ​ക്കു് ഉടു​ക്കാൻ കൊ​ടു​ത്തു.

പതി​നേ​ഴു​കാ​രിയ പീ​ഡി​പ്പി​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ച വ്യ​വ​സാ​യി​യെ അമ്മ​യും മകളും നാ​യ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു വേ​ട്ട​യാ​ടി​ച്ച വി​ഡി​യോ ഫോ​ണു​ക​ളിൽ നി​ന്നു ഫോ​ണു​ക​ളി​ലേ​ക്കു വ്യാ​പി​ച്ചു. അമേ​രി​ക്ക​യി​ലേ​ക്കു വി​മാ​നം കയറാൻ നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ അതു ഋദ്ധി​യു​ടെ ഫോ​ണി​ലും എത്തി. ഒരു നറു​ചി​രി ഉള്ളി​ലൊ​തു​ക്കി മസ്വാ​ച്വ​സെ​റ്റ്സ് മാ​രി​ടൈം സർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ലേ​ക്കു കാ​ശു​ള്ള വീ​ട്ടി​ലെ ഋദ്ധി യാത്ര തു​ട​ങ്ങി.

ജീ​വ​നു​ള്ള ഋദ്ധി വല്ലാ​തെ കി​ത​ച്ചു. ഇതു പതി​വു​ള്ള​ത​ല്ല. ശ്വാ​സ​മെ​ടു​ക്കാൻ പറ്റു​ന്നി​ല്ല. കാ​ലി​ന​ടു​ത്തു ചു​രു​ണ്ടു കി​ട​ന്ന അമ്മ എഴു​നേ​റ്റു വന്നു. എന്റെ വിഷമം അറി​യു​ന്ന ടെ​ലി​പ്പ​തി അമ്മ പഠി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു് പല തവണ തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അമ്മ നെ​ഞ്ചിൽ തടവി. മു​ല​യു​ടെ ഉയർ​ച്ച​യോ പൊ​ക്കി​ളി​ന്റെ താ​ഴ്ച​യോ ഇല്ലാ​തെ തൊ​ലി​യൊ​ട്ടി നിൽ​ക്കു​ന്ന ദേഹം. അമ്മ എന്റെ തല അൽപം ഉയർ​ത്തി​ക്കി​ട​ത്തു​ക​യാ​ണു്. എന്നി​ട്ടു് ഒപ്പം കി​ട​ന്നു.

സു​ശീ​ല​യ്ക്കും തല നേരേ നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

സെ​യ്ന്റ് തോമസ് കോ​ള​ജിൽ നി​ന്നു് അഞ്ചര കി​ലോ​മീ​റ്റർ ആണു് മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു്.

ആദ്യ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ ബസി​ന്റെ കമ്പി​യിൽ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. നി​ല​ത്തു് ഉപ്പൂ​റ്റി പര​ത്തി​വ​യ്ക്കാ​നു​ള്ള സ്ഥ​ല​മി​ല്ല. ചെ​രു​പ്പി​ന്റെ തു​മ്പു​മാ​ത്രം കു​ത്തി​യു​ള്ള നിൽ​പ്പാ​ണു്. ശ്വാ​സം​മു​ട്ടാ​തി​രി​ക്കാൻ തല മേ​ലേ​ക്കു പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ശരീ​ര​ത്തിൽ അവി​ട​വി​ടെ ഒരു പി​ടി​ത്തം. തി​ക്കി​ത്തി​ര​ക്കി വന്ന രണ്ടു​പേ​രാ​ണു്. ഇരു​പ​തി​നു മേൽ പ്രാ​യം കാണും. പു​ക​വ​ലി​ച്ചി​ട്ടു് ഏറെ നേ​ര​മാ​യി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു, പു​ക​യില മണം മൂ​ക്കി​ലേ​ക്കു കു​ത്തി​ക്ക​യ​റു​ന്നു​ണ്ടു്. അതി​ലൊ​രാൾ എന്തോ മോ​ക്ഷം കി​ട്ടു​ന്ന സ്ഥാ​ന​ത്തു പി​ടി​ത്തം​കി​ട്ടി​യ​തു​പോ​ലെ വാ പൊ​ളി​ച്ചു. പെ​യി​ന്റിൽ കല​ക്കു​ന്ന ടർ​പ​ന്റൈ​ന്റെ മണ​മ​പ്പോൾ കു​മു​കു​മാ​ന്നു വന്നു. ആ മണം പൊ​ടു​ന്ന​നെ അച്ഛ​നെ ഓർ​മി​പ്പി​ച്ചു. പല്ലി​യെ തിന്ന ദിവസം അച്ഛ​നിൽ നി​ന്നു വന്ന​തു് ഇതേ മണ​മാ​ണു്. അച്ഛ​നിൽ നി​ന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ട്ട ശേഷം മദ്യ​പ​രു​ടെ അടു​ത്തു പോ​കേ​ണ്ടി വന്നി​ട്ടി​ല്ല. തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു നിന്ന പൊ​ക്കം കു​റ​ഞ്ഞ പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണു നി​റ​യു​ന്നു​ണ്ടു്. നോ​ക്കു​മ്പോൾ അവ​ളു​ടെ ഫ്രേ​ാ​ക്കി​നു​ള്ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണു് ഒരു​ത്ത​ന്റെ കൈ. ഞാനാ കയ്യി​ല​ങ്ങു പി​ടി​ച്ചു പി​രി​ച്ചു. അവൻ ആദ്യം വഷളൻ ചിരി ചി​രി​ച്ചു. ഞാൻ പി​ടി​ത്തം മു​റു​ക്കി. അവ​ന്റെ കണ്ണു മി​ഴി​ച്ചു​വ​ന്നു. കൈ വലി​ച്ചൂ​രാ​നു​ള്ള അവ​ന്റെ ശ്ര​മ​ത്തി​നു വഴ​ങ്ങാ​തെ ഞാൻ മു​റു​ക്കം കൂ​ട്ടി. കൊടും തി​ര​യ​ടി​ക്കു​മ്പോൾ പങ്കാ​യ​ത്തിൽ പി​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് ഞാൻ സങ്ക​ല്പി​ച്ചു. ആ കുറിയ പെൺ​കു​ട്ടി​ക്കു പെ​ട്ടെ​ന്നു സ്ഥ​ല​കാ​ല​ബോ​ധം ഉണ്ടാ​വു​ക​യും അവളും അതേ​ക​യ്യിൽ മു​റു​കെ​പ്പി​ടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ചു​റ്റും നിന്ന സ്തീ​കൾ അന്ത​രീ​ക്ഷം ഉൾ​ക്കൊ​ണ്ടു. ആ രണ്ടു​പേ​രും ഞങ്ങ​ളു​ടെ നടു​വി​ലാ​യി. ആദ്യ​ത്തെ​യാ​ളെ കഴു​ത്തി​നു പി​ടി​ച്ചു ഞാൻ കു​നി​ച്ചു. അടു​ത്തു​നി​ന്ന ശരീ​ര​വ​ലി​പ്പ​മു​ള്ള സ്തീ അവ​ന്റെ പു​റ​ത്തു് ആഞ്ഞു​ത​ള്ളി. അവൻ ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഇട​യി​ലൂ​ടെ വീണു. പി​ന്നാ​ലെ രണ്ടാ​മ​ത്തെ​യാ​ളും. സ്ത്രീ​കൾ എല്ലാ​വ​രും നി​ര​ന്നു നി​ന്നു ചവി​ട്ടി. ഡ്രൈ​വർ ബസ് പൊ​ലീ​സ് സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലേ​ക്കു വി​ട്ടു.

ആദ്യ​ത്തെ ദിവസം പൊ​ലീ​സ് സ്റ്റേ​ഷ​നിൽ നി​ന്നു് എത്തി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും നഷ്ട​മു​ണ്ടാ​യ​തു് കുർ​ബാ​ന​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലാ​ണു്. ബിഷപ് വന്നു പു​തു​ക്ക​ക്കാർ​ക്കാ​യി നട​ത്തിയ പ്രാർ​ത്ഥന ആയി​രു​ന്നു. അന്നു വേറെ പരി​പാ​ടി​കൾ ഒന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. മട​ക്കം ബസിൽ വേണ്ട നട​ന്നേ​ക്കാം എന്നു തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. ആ വരവിൽ ഒന്നു​കൂ​ടി തീർ​പ്പാ​ക്കി. ഇനി മുതൽ രാ​വി​ലെ​യും നട​ന്നു തന്നെ പോകണം. യോ​ട്ടു​കൾ ഓടി​ക്കാൻ നല്ല ആരോ​ഗ്യം വേണം. ഞാ​നൊ​രു പാ​വ​ഞ്ചി​യോ​ട്ട​ക്കാ​രി​യാ​കാൻ അപ്പോ​ഴേ​ക്കും മന​സ്സാ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു.

പി​റ്റേ​ന്നു് തോറാന [1] യുടെ അവ​ധി​യാ​ണു്. രാ​വി​ലെ ഞാൻ അടു​ക്ക​ള​യിൽ കയറി. ഒരു​പി​ടി ചെറിയ ഉള്ളി എടു​ത്തു മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു​വ​ച്ചു. പച്ച​മു​ള​കു് ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലെ​ണ്ണം. ആറു തണ്ടു കറി​വേ​പ്പില. പത്തു വറ്റൽ മു​ള​കു്. സി​സ്റ്റർ ഫി​ലോ​മിന വന്നു് അതിൽ നി​ന്നു പകുതി ഉള്ളി​യും അഞ്ചു പച്ച​മു​ള​കും തി​രി​കെ നീല വല​ക്കൊ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കി​ട്ടു. വാ​തിൽ​ക്ക​ലി​രു​ന്നു പല്ലു​തേ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന അമ്മ​യ്ക്കു ചിരി വന്നു. അമ്മ ഉമി​ക്ക​രി​കൊ​ണ്ടാ​ണു തേ​യ്ക്കു​ന്ന​തു്. അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി​യും അങ്ങ​നെ തന്നെ. സി​സ്റ്റർ പൽ​പ്പൊ​ടി​യാ​ണു്. എനി​ക്കും നന്ദി​നി​ക്കു​മാ​യി കോൾ​ഗേ​റ്റ് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നന്ദി​നി​യും അമ്മ​യു​മൊ​ക്കെ പോയ ശേ​ഷ​മാ​ണു് ഞാൻ അടു​ക്കള കയ​റ്റം തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്. ഏതെ​ങ്കി​ലും ആണിനു വച്ചു​വി​ള​മ്പേ​ണ്ടി വരും എന്നു കരു​തി​യി​ട്ടോ അടു​ക്ക​ള​പ്പ​ണി പഠി​ക്കു് എന്നു് ആരെ​ങ്കി​ലും പറ​ഞ്ഞി​ട്ടോ ആയി​രു​ന്നി​ല്ല. കയറാൻ തോ​ന്നി, കയറി. പാ​വ​ഞ്ചി​യി​ലൊ​ക്കെ ഒറ്റ​യ്ക്കു് പോ​കു​മ്പോൾ ഒന്നും വച്ചു​ണ്ടാ​ക്ക​രു​തു് എന്നു തീ​രു​മാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു. പച്ച​മീ​നും പച്ച​വെ​ള്ള​വും മാ​ത്ര​മാ​യി മാ​സ​ങ്ങൾ കഴി​യ​ണം എന്നാ​യി​രു​ന്നു മോഹം. വച്ചു​ണ്ടാ​കു​ന്ന സമയം ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ മറ്റെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള ആയുസ് ഇര​ട്ടി​യാ​യി കി​ട്ടും. മല​യാ​ള​നാ​ട്ടി​ലെ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ചേർ​ന്നു് ഒരു വർഷം അടു​ക്ക​ള​യിൽ കഴി​യു​ന്ന സമ​യ​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ ഗാ​മ​ക്ക​പ്പൽ [2] വന്ന ആയി​ര​ത്തി നാ​നൂ​റ്റി തൊ​ണ്ണൂ​റ്റി​യാ​റു് മുതൽ അഭി​ലാ​ഷ് ടോമി [3] യുടെ പാ​വ​ഞ്ചി അങ്ങോ​ട്ടു​പോയ ഇക്കാ​ലം വരെ നട​ന്നെ​ത്താം.

അന്നു് കപ്പ​യു​ടെ ഊഴ​മാ​യി​രു​ന്നു. മു​പ്പ​ത്തി​യാ​റു പേ​രാ​ണു് കണ​ക്കി​ലു​ള്ള​തു്. നാലു പേർ​ക്കു കൂടി കൂ​ടു​തൽ ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് രീതി. ആരെ​ങ്കി​ലും വന്നാൽ ഇല്ലെ​ന്നു പറ​യ​രു​തു്. കൂ​ടു​ത​ലാ​യാൽ ഒരി​ക്ക​ലും കള​യേ​ണ്ടി വരാ​റി​ല്ല. രാ​വി​ലെ എട്ടു​മ​ണി​യോ​ടെ കഴി​ക്കു​ന്ന വല്യ​മ്മ​ച്ചി​മാ​രിൽ ആരെ​ങ്കി​ലും പതി​നൊ​ന്നു​മ​ണി​യോ​ടെ വന്നു് ഉരു​ളി​യു​ടെ മൂ​ടി​മാ​റ്റി നോ​ക്കും. ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ കഴി​ക്കും. രാ​വി​ല​ത്തെ പല​ഹാ​രം മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഉച്ച​യ്ക്കു വയ്ക്കു​ന്ന ചോറ് ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ വൈ​കി​ട്ടു നാ​ലു​മ​ണി​ക്കു വന്നു് കോ​രി​യി​ട്ടു കഴി​ക്കാൻ മടി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​മു​ണ്ടു്.

ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റ​റു​ടെ ബജ​റ്റ് വെ​ട്ടൽ കഴി​ഞ്ഞു ബാ​ക്കി വന്ന ഉള്ളി എടു​ത്തു് കൂ​മ്പും ചു​വ​ടും വെ​ട്ടി പു​റ​ന്തൊ​ലി പൊ​ളി​ച്ചു് ഞാൻ അരി​യാൻ ഒരു​ക്കി. ഉള്ളി പകുതി പോ​യ​തോ​ടെ വീ​ര്യം കു​റ​യു​മെ​ന്നു തോ​ന്നി നോ​ക്കു​മ്പോൾ അപ്പു​റ​ത്തു് രണ്ടു സവാള. ഇന്ന​ലെ എടു​ത്ത​തിൽ​നി​ന്നു് സി​സ്റ്റർ പി​ടി​ച്ചു​വ​ച്ച​താ​യി​രി​ക്കും. അതു പതു​ക്കെ ചൂ​ണ്ടി. ക്ലാര സി​സ്റ്റർ ആ മോഷണം കണ്ടു ചി​രി​ച്ചു.

സവാള നടുകെ പി​ളർ​ന്നു് ഓരോ പി​ളർ​പ്പി​ലും നാലു കു​റെ​കെ വെ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞു് കൂ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു. എനി​ക്കൊ​രി​ക്ക​ലും കട​ക​ട​ക​ടാ… എന്നു ശബ്ദം കേൾ​പ്പി​ച്ചു് സവാള അരി​യാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. സന്ധ്യ സി​സ്റ്റർ അക്കാ​ര്യ​ത്തിൽ ബാൻഡ് മാ​സ്റ്റ​റാ​ണു്. മു​പ്പ​തു സെ​ക്കൻ​ഡിൽ അറു​പ​തു തവണ കത്തി പല​ക​യിൽ വീ​ഴു​ന്ന ശബ്ദം കേൾ​ക്കും എന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു് അരി​ച്ചിൽ കഴി​യും. സദ്യ​പ്പു​ര​ക​ളിൽ പോ​യ​പ്പോൾ ബി​രി​യാ​ണി​ക്കു സവാള അരി​യു​ന്ന​വ​രെ കണ്ടു​നി​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഒരു​പാ​ടു തവ​ണ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ളാ​സു​വ​രെ​യു​ള്ള ഇക്കാ​ല​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു് ഞാൻ മൂ​ന്നു കല്യാ​ണ​മേ കൂ​ടി​യി​ട്ടു​ള്ളു. ഒന്നു് ജൂ​വ​ലി​ന്റെ ചേ​ച്ചി​യു​ടെ. ജു​വ​ലി​നേ​ക്കാൾ എട്ടു​വ​യ​സ്സു കൂ​ടു​ത​ലു​ണ്ടു് ചേ​ച്ചി​ക്കു്. തലേ​ന്നു രാ​ത്രി​യിൽ ഞാനും നന്ദി​നി​യും കൂടി ആ വീ​ട്ടിൽ പോയി സവാ​ള​യും ഇറ​ച്ചി​യും അരി​യു​ന്ന​വ​രെ കണ്ടു നി​ന്നു. പി​ന്നൊ​രു കല്യാ​ണം മാഗി ടീ​ച്ച​റു​ടെ മക​ളു​ടേ​താ​യി​രു​ന്നു. മൂ​ന്നാ​മ​ത്തേ​തു് അഫ്സ​ലി​ന്റെ പെ​ങ്ങ​ളു​ടെ. അഫ്സ​ലും പെ​ങ്ങ​ളും ഇര​ട്ട​ക​ളാ​ണു്. നി​ക്കാ​ഹി​നു് മട്ടൻ ബി​രി​യാ​ണി​യാ​യി​രു​ന്നു. അന്നു് അഞ്ചു​ചാ​ക്കു് സവാ​ള​യാ​ണു് അരി​ഞ്ഞ​തു്. അതു് അരി​യു​ന്ന​വ​രു​ടെ വേ​ഗം​ക​ണ്ടു കണ്ണു​മ​ഞ്ഞ​ളി​ച്ചു.

സദ്യ​ക്കു തേ​ങ്ങ​ചു​ര​ണ്ടു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു നന്ദി​നി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഇരു​പ​തു ചിരവ നി​ര​ത്തി​യി​ട്ടു് അഞ്ഞൂ​റു തേ​ങ്ങ​യൊ​ക്കെ ചു​ര​ണ്ടും. പ്ര​ഥ​മ​നു് പാലു് പി​ഴി​യാ​നും കി​ച്ച​ടി​ക്കും അവി​യ​ലി​നും കാ​ള​നും എരി​ശ്ശേ​രി​ക്കും ചേർ​ക്കാ​നു​മാ​ണു് അത്ര​യും നാ​ളി​കേ​രം. മഠ​ത്തിൽ ഒരു തേങ്ങ പൊ​തി​ച്ചാൽ ഒരു മു​റി​യു​ടെ പകുതി മാ​ത്രം ചു​ര​ണ്ടി​യെ​ടു​ത്തു് ഉച്ച​യ്ക്കു​ള്ള തോരനു മു​ക​ളിൽ വി​ത​റു​ന്ന​താ​ണു് ഏക ഉപ​യോ​ഗം. തേ​ങ്ങ​യ​ര​ച്ചു കൂ​ട്ടാൻ​വ​യ്പ്പൊ​ക്കെ കു​റ​വാ​ണു്. മീൻ​ക​റി​ക്കു​പോ​ലും തേ​ങ്ങ​യ​ര​ച്ചു ചേർ​ക്കു​ക​യൊ​ന്നും വേ​ണ്ടെ​ന്നു് ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ പറയും. കു​ടം​പു​ളി​യി​ട്ടു് മു​ള​കും മഞ്ഞ​ളും മസാ​ല​യും ചേർ​ത്തു വഴ​റ്റി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് അവിടെ മീൻ​ക​റി.

സവാ​ള​യ്ക്കു പി​ന്നാ​ലെ പച്ച​മു​ള​കു് പത്തൊൻ​പ​തെ​ണ്ണം വട്ട​ത്തിൽ അരി​ഞ്ഞു. ഞാ​നാ​ദ്യ​മാ​യി​ട്ടു് ഒറ്റ​യ്ക്കു വയ്ക്കു​ന്ന കപ്പ​യാ​ണു്. നമ്മു​ടെ ഇന്ന​ത്തെ വിധി എന്നു പറ​ഞ്ഞു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി താ​ടി​ക്കു കൈ​കൊ​ടു​ത്തു് പടി​യിൽ ഇരു​ന്നു. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​വ​ന്നു നോ​ക്കി ഗൂ​ഢ​മാ​യി ചി​രി​ച്ചു പോയി.

കറി​വേ​പ്പില ഉതിർ​ത്തു കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടു. നാൽ​പ്പ​തു​പേർ​ക്കു പത്തു കിലോ കപ്പ​യാ​ണു് മഠ​ത്തി​ലെ കണ​ക്കു്. ഒരു കി​ലോ​യ്ക്കു ചെ​ണ്ട​പു​ഴു​ങ്ങി​യാൽ നാ​ലു​പേ​രു് കഴി​ക്കും. ചെ​ണ്ട​ക്ക​പ്പ എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു് ചെ​ണ്ട​പോ​ലെ വട്ട​ത്തിൽ അരി​യു​ന്ന​താ​ണു്. ഒരു നീളൻ കപ്പ​യിൽ നി​ന്നു് ഒരു വിരൽ നീ​ള​ത്തിൽ മൂ​ന്നോ നാലോ കി​ട്ടും. തി​ള​ച്ചു​വ​ന്നാൽ വെ​ള്ളം ഊറ്റി ഉള്ളി​ച്ച​മ്മ​ന്തി കൂ​ട്ടി കഴി​ച്ചാൽ മതി. ഞാൻ കപ്പ​യിൽ പരീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നു​ള്ള ഒരു​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു. രാ​വി​ലെ തന്നെ അമ്മ​യും അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി​യും കൂടി കപ്പ തൊ​ണ്ടു​ക​ള​ഞ്ഞു കൊ​ത്തി​യ​രി​ഞ്ഞു വച്ചി​രു​ന്നു. അതു ഞാൻ ഇന്ന​ലെ ചട്ടം​കെ​ട്ടി​യ​താ​ണു്. രാ​വി​ലെ അതു തി​ള​ച്ചു നാ​ലു​മി​നി​റ്റു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും തന്നെ വെ​ന്ത​മ​ണം വന്നു. മഠ​ത്തി​ലെ പടി​ഞ്ഞാ​റെ പറ​മ്പിൽ നട്ട ആമ്പ​ക്കാ​ട​നാ​ണു്. നല്ല നൂ​റു​ള്ള ഇനം. വെ​ള്ളം തി​ള​ച്ചാൽ വേ​വു​മെ​ന്നാ​ണു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി​യു​ടെ ഇത്തി​രി തള്ളു കൂ​ട്ടിയ പ്ര​യോ​ഗം. എന്താ​യാ​ലും തി​ള​ച്ചു് അഞ്ചു​മി​നി​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് കയ്യി​ലെ​ടു​ത്തു് ഉട​ച്ച​പ്പോൾ തന്നെ പൊ​ടി​യാ​യി. കപ്പ​യു​ടെ വെ​ള്ള​മൂ​റ്റി. ഒന്നു​കൂ​ടി തണു​ത്ത​വെ​ള്ള​മൊ​ഴി​ച്ചു കഴുകി. അതു് മഠ​ത്തി​ലെ രീ​തി​യാ​ണു്. കപ്പ​യി​ലെ കട്ടു് ചി​ല​പ്പോൾ വി​ഷ​മാ​കും. സയ​നൈ​ഡാ​കു​മെ​ന്നാ​ണു് അന്ന​മ്മ ചേ​ട​ത്തി പറ​യാ​റ്. ഏതാ​യാ​ലും ആ കട്ടു് വയ​റി​നു നല്ല​ത​ല്ല. രണ്ടു തവണ തി​ള​ച്ച വെ​ള്ള​മൊ​ഴി​ച്ചു കഴു​കി​യാൽ കേ​ടു​പോ​കും.

വലിയ ഉരുളി ഞാൻ അമ്മ​യെ​യും കൂ​ട്ടി​യാ​ണു് അടു​പ്പിൽ കയ​റ്റി​യ​തു്. മഠ​ത്തിൽ ഓട്ടു​രു​ളി ഒന്നു​മി​ല്ല. എല്ലാം അലു​മി​നി​യ​മാ​ണു്. കടു​കു​പൊ​ട്ടി​വ​ന്ന​പ്പോൾ ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ കാ​ണാ​തെ ഭര​ണി​യിൽ നി​ന്നു് എടു​ത്ത ഒരു​പി​ടി ഉഴു​ന്നു​പ​രി​പ്പു്. അത്ര തന്നെ കു​ത്ത​രി​യും. അരി വീർ​ത്തു് ആദ്യം വെ​ള്ള​നി​റ​വും പി​ന്നെ മഞ്ഞ​നി​റ​വും. ഉഴു​ന്നു മൂ​ത്തു നേ​രി​യ​ചു​വ​പ്പു​മാ​യ​പ്പോൾ വറ്റൽ​മു​ള​കു് മു​റി​ച്ച​തു്, പച്ച​മു​ള​കു്, പി​ന്നെ സവാ​ള​യും ഉള്ളി​യും. ഉപ്പു് മേലേ വിതറി. അതു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി​യു​ടെ സൂ​ത്ര​മാ​ണു്. വെ​ള്ള​ത്തി​ല​ല്ല സവാ​ള​യി​ലാ​ണു് ഉപ്പി​ടേ​ണ്ട​തു് എന്നു ചേ​ട​ത്തി പറയും. ഉപ്പി​ട്ടു​വ​ഴ​റ്റി​യാൽ സവാ​ള​യ്ക്കു് പെ​ട്ടെ​ന്നു് മയം വരും. മഞ്ഞൾ​പ്പൊ​ടി കൂടി മു​ക​ളിൽ വിതറി.

ഉള്ളി​യു​ടെ നിറം മാ​റി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ തീ താ​ഴ്ത്തി കപ്പ പകർ​ന്നു. മഠ​ത്തി​ലെ വലിയ കണ്ണാ​പ്പ തന്നെ കഴു​കി​യെ​ടു​ത്തു വച്ചി​രു​ന്നു. ഇരു​മ്പി​ന്റെ കണ്ണാ​പ്പ മീൻ വറ​ത്തു​കോ​രാൻ എന്ന പേരിൽ വാ​ങ്ങി​വ​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​ണു്. പത്തു​നാൽ​പ്പ​തു​പേർ​ക്കു മീൻ​വ​റു​ത്തെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള വക​യൊ​ന്നും ഇല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് എന്നും മീൻ​ക​റി തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ എടു​ക്കു​ന്ന​തു് വല്ല​പ്പോ​ഴും പപ്പ​ടം കാ​ച്ചു​മ്പോ​ഴാ​ണു്. പപ്പ​ടം ഒര​വ​ശ്യ​വ​സ്തു​വാ​യി മഠ​ത്തിൽ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. ഉപ്പേ​രി​വ​റ​വൊ​ന്നും തീരെ ഇല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് ആ വഴി​ക്കും വേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. കണ്ണാ​പ്പ അമർ​ന്ന​തോ​ടെ കപ്പ വെ​ണ്ണീ​റു​പോ​ലെ പൊ​ടി​ഞ്ഞു. ചില കപ്പ നല്ല പേ​ശീ​പി​ടി​ത്ത​മാ​യി​രി​ക്കും. ഇങ്ങ​നെ പൊ​ടി​യി​ല്ല. ഇതു​ഭാ​ഗ്യം കി​ട്ടിയ ഇന​മാ​ണു്. പൊ​ടി​ഞ്ഞ​മർ​ന്ന കപ്പ​യിൽ ഉള്ളി​യും മു​ള​കും വറു​ത്ത അരി​യും ഉഴു​ന്നും ഒട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ഇള​ക്കി​മ​റി​ച്ചു് അട​യ്ക്കാൻ നേ​ര​ത്തു് അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി​വ​ന്നു. ഞാൻ കണ്ണി​റു​ക്കി കാ​ണി​ച്ചു.

രണ്ടു തേങ്ങ ചു​ര​ണ്ടി​യ​തു മു​റ​ത്തിൽ ഞാൻ അട​ച്ചു​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യോ​ടു് അനു​മ​തി വാ​ങ്ങി അമ്മ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു ചു​ര​ണ്ടി​ച്ച​താ​ണു്. കപ്പ​യു​ടെ മു​ക​ളിൽ തേങ്ങ പൊ​ത്തി. നാ​ലു​വ​ശ​ത്തു​നി​ന്നു കപ്പ​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ പൊ​തി​യി​ട്ടു. വലിയ അലു​മി​നി​യം പ്ലേ​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് അട​ച്ചു. മൂ​ന്നു​മി​നി​റ്റ് കഴി​ഞ്ഞു് അട​പ്പു​മാ​റ്റി ഇള​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത കപ്പ ഒരു സ്റ്റീൽ പാ​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു പകർ​ന്നു. കോ​പ്പ​പോ​ലു​ള്ള ആ ചെറിയ പാ​ത്രം മീൻ​ക​റി വി​ള​മ്പാൻ എടു​ക്കു​ന്ന​താ​ണു്. ഓരോ​രു​ത്തർ​ക്കും ഓരോ കൂന. അതിനു മു​ക​ളിൽ ഒരു ഉണ​ക്ക​മു​ള​കു വറു​ത്ത​തു് കു​ത്തി നിർ​ത്തി. പി​ന്നെ വലി​യൊ​രു ചെ​രു​വ​ത്തിൽ ഇന്ന​ല​ത്തെ ബാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന മീൻ​ക​റി​യിൽ വെ​ള്ള​മൊ​ഴി​ച്ചു തി​ള​പ്പി​ച്ച​തും വച്ചു.

ചെ​ണ്ട​ക്ക​പ്പ​യും പു​ഴു​ക്കും മാ​ത്രം തി​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​വർ​ക്കു് ഇടി​ച്ചു​കു​ത്തി കപ്പ പു​തു​മ​യാ​യി​രു​ന്നു. കഴി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ പറ​ഞ്ഞു: മനു​ഷ്യ​നു് ഇത്ര​യും സന്തോ​ഷ​മൊ​ക്കെ​യേ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളു. എന്നു​മു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തിൽ നി​ന്നു് ഒന്നു​മാ​റ്റി​യാൽ തന്നെ അന്നേ​ര​ത്തെ സന്തോ​ഷ​മാ​യി.

അന്ന​മ്മ​ച്ചേ​ട​ത്തി പതി​വു​പോ​ലെ എടു​ത്ത​ടി​ച്ചു: ‘കപ്പ പൊ​ടി​ച്ചു​വ​ച്ചി​ട്ടു വി​ള​മ്പു​ന്ന​തി​ന​ല്ല പു​തു​മ​യെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തെ​ന്റെ സി​സ്റ്റ​റേ. രാ​വി​ലെ ഉപ്പു​മാ​വു തി​ന്നോ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു് നല്ല പാ​ല​പ്പോം ചി​ക്കൻ ഇഷ്ടു​വും കൊ​ടു​ക്ക​ണം. കപ്പ​തി​ന്നു​ന്നോർ​ക്കു് മോ​ളി​ലൊ​രു കി​ണ്ണം ഇറ​ച്ചി വര​ട്ടി​യി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്ക​ണം. ഉച്ച​യ്ക്കെ​ന്നും ചോറും നാ​ലെ​ട​ങ്ങ​ഴി വെ​ള്ള​ത്തിൽ നാലു മീനും നാ​ര​ങ്ങാ​വ​ലി​പ്പ​ത്തി​ലെ പു​ളി​യു​മി​ട്ടു തി​ള​പ്പി​ച്ച മു​ള​കു​വെ​ള്ള​മൊ​ഴി​ച്ചു മീൻ​ചാ​റാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഒഴി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കണ പണി​നിർ​ത്ത​ണം. എന്നി​ട്ടു മട്ടൻ ബി​രി​യാ​ണി കൊ​ടു​ക്ക​ണം. നാ​ലു​മ​ണി​ക്കു കട്ടൻ​കാ​പ്പി​യും വാ​യു​വും നിർ​ത്തി ഒരു പാൽ​ച്ചാ​യേം കു​ഴ​ല​പ്പോം. രാ​ത്രി ചപ്പാ​ത്തി​ക്കൊ​പ്പം ചി​ക്കൻ​പെ​ര​ട്ടു്. അതി​നു​ള്ള പാ​ങ്ങു​ണ്ടാ​കാ​തെ കണ്ണാ​പ്പ​കൊ​ണ്ടു കു​ത്തി​യു​ട​ച്ച​തു പു​തു​മ​യാ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ ഗതി​കേ​ടു​കൊ​ണ്ടു് കയ്യ​ടി​ക്കാ​മെ​ന്ന​ല്ലാ​തെ എന്നാ പറ​യാ​നാ’. ഇത്ര​യും പറ​ഞ്ഞു ശ്വാ​സം കി​ട്ടാ​തെ ഒരു പ്ര​യോ​ഗം കൂടി. ‘അല്ല പി​ന്നെ…’

സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്ത​തു്. ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ വലിയ ഗൗ​ര​വ​ത്തി​ലാ​ണു്. മഠ​ത്തി​ലെ നട​ത്തി​പ്പി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ആരെ​ന്തു​പ​റ​ഞ്ഞാ​ലും അതെ​ല്ലാം തന്നെ ആക്ര​മി​ക്കാ​നാ​ണു് എന്നൊ​രു തോ​ന്നൽ ഫി​ലോ​മിന സി​സ്റ്റർ​ക്കു പണ്ടേ​യു​ണ്ടു്. എത്ര കു​ത്തി​നോ​വി​ച്ചാ​ലും പ്രേ​ാ​വിൻ​ഷ്യ​ലിൽ നി​ന്നു​ള്ള കണ​ക്കു തെ​റ്റി​ച്ചു് ഒരു വിഭവം പോലും കൂ​ട്ടാൻ സി​സ്റ്റർ സമ്മ​തി​ക്കാ​റു​മി​ല്ല.

അച്ഛൻ കാ​ശു​ത​രാ​ത്ത മാ​സ​ങ്ങ​ളി​ലും അമ്മ അടു​ക്കള കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ന്ന​താ​ണു് സുശീല ഓർ​ത്ത​തു്.

റേഷൻ അരി​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ഇല്ലാ​ത്ത​ദി​വ​സം അമ്മ പി​ച്ചാ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു് ഒരി​റ​ക്കു​മു​ണ്ടു്. സ്വ​ന്തം പറ​മ്പൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ആകെ​യു​ള്ള​തു് ആറര സെ​ന്റാ​ണു്. അതില് വീടും ആട്ടിൻ​കൂ​ടും കോ​ഴി​ക്കൂ​ടും തൊ​ഴു​ത്തും കു​ത്തി​നി​റ​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. തെ​ക്കു കി​ഴ​ക്കേ മൂ​ല​യ്ക്കു് ചി​ത​യൊ​രു​ക്കാ​നാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് അച്ഛൻ മാ​റ്റി​യി​ട്ട നാലു കോൽ സ്ഥ​ല​ത്തു് രണ്ടു മൂടു് കാ​ച്ചി​ലും നാലു ചേ​ന​യും കു​ഴി​ച്ചു​വ​യ്ക്കും. ചി​ല​പ്പോൾ പത്തു​പ​ന്ത്ര​ണ്ടു് ഇഞ്ചി​ക്കാ​യി ഒരു മു​റ​ത്തി​ന്റെ വലി​പ്പ​ത്തി​ലൊ​രു കണ്ട​വും. അവിടെ തന്നെ​യാ​ണു് രണ്ടു കാ​ന്താ​രി​ച്ചീ​നി​യും നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്. സ്വ​ന്തം പറ​മ്പീ​ന്നു് വേ​റൊ​ന്നും കി​ട്ടാ​നി​ല്ല.

പടി​ഞ്ഞാ​റ്റേ​ക്കാ​രു​ടെ പറ​മ്പീ​ന്നു് പു​ല്ലു് വെ​ട്ടി​ക്കോ​ളാൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. അവിടെ നിറയെ ചേ​മ്പും തക​ര​യു​മു​ണ്ടു്. ചേ​മ്പു് നട്ടു​വ​ളർ​ത്തു​ന്ന​തൊ​ന്നു​മ​ല്ല. അവർ​ക്ക​തി​നു നേ​ര​വും ഇല്ല. നാൽ​പ്പ​താം​പൊ​ക്കം തേ​ങ്ങ​യി​ടീ​ക്കാൻ വരു​ന്ന​ത​ല്ലാ​തെ വേറെ നോ​ട്ട​മൊ​ന്നും പറ​മ്പി​ലി​ല്ല. ചേ​മ്പൊ​ക്കെ കണ​ക്കു വീണു മു​ള​യ്ക്കു​ന്ന​താ​ണു്. അമ്മ ചെ​ന്നു് ചേ​മ്പിൻ​ത​ണ്ടും തക​ര​യും മു​റി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് വരും. അരി​യാൻ ഇരി​ക്കും മുൻ​പു് അരി​ക​ഴു​കി അടു​പ്പ​ത്തെ കല​ത്തി​ലി​ടും. അന്ന​ത്തെ ദിവസം രാ​വി​ലെ വേറെ പല​ഹാ​ര​മി​ല്ല. രാ​വി​ലെ​യും ഉച്ച​യും കൂടി ചേർ​ത്തു​ള്ള കഴി​പ്പാ​ണു്. അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ദി​വ​സ​വും വലിയ വി​ശ​പ്പൊ​ന്നും തോ​ന്നാ​റി​ല്ല. ഭക്ഷ​ണം ഒന്നി​ച്ചാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യാൽ ഞാനും അമ്പി​ളി​യും നേ​ര​ത്തെ കു​ളി​ക്കാൻ പോകും. തി​രി​ച്ചു​വ​രു​മ്പോ​ഴേ​ക്കു് അമ്മ വയ്പു കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും.

അമ്മ​യ്ക്കു താള് അരി​യാൻ നല്ല വഴ​ക്ക​മാ​ണു്. ഞാൻ തൊ​ട്ടാൽ ചൊ​റി​യും. അമ്മ വി​രൽ​നീ​ള​ത്തിൽ അരി​ഞ്ഞു് വെ​ള്ള​ത്തി​ലി​ടും. പി​ന്നെ വാ​രി​യെ​ടു​ത്തു് അവിയൽ കഷണം പോലെ അരി​ഞ്ഞു​കൂ​ട്ടും. ഒന്നു​കൂ​ടി കഴു​കി​വാ​രി മഞ്ഞ​ളും പച്ച​മു​ള​കു ചത​ച്ച​തും കല്ലു​പ്പും ഇട്ടു നി​ക​ക്കെ വെ​ള്ള​വും ഒഴി​ച്ചു കൽ​ച്ച​ട്ടി​യിൽ കന​ലി​ലേ​ക്കു വയ്ക്കും. വടി​പോ​ലെ നിൽ​ക്കു​ന്ന താ​ളിൻ​ത​ണ്ടു് പെ​ട്ടെ​ന്നു് വഴ​വ​ഴാ​ന്നാ​കും. അതി​ലേ​ക്കു് അര​മു​റി​ത്തേ​ങ്ങ​യു​ടെ പകു​തി​യ​ര​ച്ച​തു ചേർ​ത്തി​ള​ക്കി വാ​ളൻ​പു​ളി പി​ഴി​ഞ്ഞൊ​ഴി​ക്കും. കടു​കും കറി​വേ​പ്പി​ല​യും വറ​ത്തി​ടാൻ വെ​ളി​ച്ചെ​ണ്ണ ഇല്ലാ​ത്ത ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. തകര കു​നു​കു​നെ അരി​ഞ്ഞു് കഴു​കി​വാ​രി മൺ​ച​ട്ടി​യിൽ അട​ച്ചു​വ​യ്ക്കും. രണ്ടു കനലു മാ​ത്ര​മേ അടു​പ്പിൽ അപ്പോൾ ഉണ്ടാ​കൂ. താ​ളു​ക​റി​ക്കു് എടു​ത്തു ബാ​ക്കി വന്ന അര​മു​റി നാ​ളി​കേ​ര​ത്തി​ന്റെ പകുതി തക​ര​വാ​ടി​വ​രു​മ്പോൾ മു​ക​ളിൽ പൊ​ത്തി​വ​യ്ക്കും. അഞ്ചു​മി​നി​റ്റേ വേ​ണ്ടൂ. റേഷൻ കി​ട്ടിയ അരി​യും ആരാ​ന്റെ താളും പശു​തി​ന്നാ​തെ നിർ​ത്തു​ന്ന തക​ര​യും ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ മൂ​ന്നു​നേ​ര​മാ​യി.

അച്ഛൻ പരി​സ​ര​ത്തു​പോ​ലും വരാ​തി​രു​ന്ന ഒരു ഇടവം–മി​ഥു​ന​ത്തി​ലാ​ണു്. പറ​മ്പി​ല് ഒരു മൂടു് കപ്പ​ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടു്. അമ്മ തൂ​മ്പ​യു​മാ​യി അതി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. പന്ത്ര​ണ്ടു കമ്പു കു​ത്തി​യി​തിൽ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​ണു്. മൂ​ന്നു​നേ​ര​വും കഞ്ഞി​യോ ചോറോ ആയി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ആ ആഴ്ച​യി​ലേ റേഷൻ നേ​ര​ത്തെ കഴി​ഞ്ഞു. ഇനി​യും മൂ​ന്നു​ദി​വ​സം കൂ​ടി​യു​ണ്ടു് ആഴ്ച മാറാൻ. അമ്മ ആദ്യം മൂ​ട്ടി​ലെ കാടു് പറി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ചൊ​റി​യ​ണ്ണ​വും വന്നു കൂ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അമ്മ​യു​ടെ കൈ​ചൊ​റി​ഞ്ഞെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി. അമ്മ അരി​വാ​ളി​ന്റെ തല​കൊ​ണ്ടു​വ​രെ ചൊ​റി​യു​ന്നു​ണ്ടു്. അപ്പോ​ഴാ​ണു് ഇട​വ​ഴീ​ന്നു് കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ കയറി വരു​ന്ന​തു്. തലയിൽ ഒരു തു​ണി​സ​ഞ്ചി​യു​ണ്ടു്. അതു് ഇറ​യ​ത്തു​വ​ച്ചി​ട്ടു തി​രി​ഞ്ഞു നട​ന്നു. അമ്മ​യും ഞങ്ങ​ളും മി​ണ്ടാ​ട്ട​മി​ല്ലാ​തെ നിൽ​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

‘ഇന്ന​ലേം ഇന്നും ഭവാനി നാ​ലു​വ​ട്ടം ഈ കപ്പേ​ടെ മൂ​ട്ടി​ല് നട​ക്ക​ണ​തു കണ്ടാൽ കാ​ര്യം തി​രി​യും. എടു​ത്തു കഞ്ഞി​വ​യ്ക്കാൻ നോ​ക്കു്…’

ആന​ക്കാ​ര​ന്റെ വീ​ട്ടി​ല് പട്ടി​ണി​വ​ന്നെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ നാ​ട്ടി​ലാ​രും വി​ശ്വ​സി​ക്ക​ത്തി​ല്ല. പക്ഷേ, കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ അറി​ഞ്ഞു. അച്ഛൻ വന്ന​പ്പോൾ അമ്മ ഇക്കാ​ര്യം പറ​ഞ്ഞു. അച്ഛ​നി​ലെ അഭി​മാ​നി ഉണർ​ന്നു. എന്റെ ഭാ​ര്യേം പി​ള്ളേ​രേം നോ​ക്കാ​നെ​നി​ക്ക​റി​യാം, കണ്ട​വ​ന്റെ കൂ​ടെ​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നോ​ളു​ടെ എര​ന്നു​വാ​ങ്ങേ​ണ്ട ഗതി​കേ​ടു് ഇവിടെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല എന്നു പറ​ഞ്ഞു മു​ച്ചൂ​ടും ചീത്ത തു​ട​ങ്ങി. ഇപ്പോൾ തന്നെ അരി​കൊ​ടു​ത്തു കണ​ക്കും തീർ​ത്തി​ട്ടു​വ​ന്നാൽ മതി​യെ​ന്നു് അമ്മ​യ്ക്കു തി​ട്ടൂ​രം. അമ്മ എങ്ങും പോ​യി​ല്ല. ആ ഉമ്മ​റ​ത്തു് കു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അച്ഛൻ രാ​ത്രി പകുതി കഴി​യും വരെ പു​ളി​ച്ച​തെ​റി​ത​ന്ന പറ​യു​ക​യും നി​ര​വ​ധി ബീ​ഡി​ക്കെ​ട്ടു​കൾ വലി​ച്ചു തള്ളു​ക​യും ചെ​യ്തു.

രാ​വി​ലെ അച്ഛൻ മു​റ്റ​ത്തു നിൽ​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ഇട​ത്തൊ​ണ്ടിൽ കൂടി കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ വരു​ന്ന​തു്. തല​യി​ലൊ​രു ചക്ക​യു​ണ്ടു്. അച്ഛൻ ഇപ്പോൾ പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ക്കു​മെ​ന്നു് ഞങ്ങൾ​ക്കു തോ​ന്നി. അച്ഛൻ ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ അക​ത്തു​പോ​യി. കയ്യിൽ പൈ​സ​യു​മാ​യാ​ണു് വരവു്. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ ചക്ക തരാൻ വന്ന​താ​യി​രു​ന്നു. അതു് ഇറ​യ​ത്തു വച്ചു തി​രി​യു​മ്പോ​ഴാ​ണു് അച്ഛൻ കാ​ശു​മാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കു് ഒറ്റ​ത്തു​പ്പാ​യി​രു​ന്നു.

‘നീ വന്നു കയ്യി​ലൊ​ന്നു​മി​ല്ല, സമ്മ​തി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു കെ​ഞ്ചി എന്റെ മോ​ളിൽ​ക്കേ​റി നി​ര​ങ്ങി​യ​പ്പോ മക​നാ​കാ​നു​ള്ള പ്രാ​യ​മ​ല്ലേ​യു​ള്ളൂ​ന്നു വച്ചു് ഞാൻ ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല കാശ്. പി​ന്നെ​യാ ഇപ്പ​മി​നി. സ്വ​ന്തം പി​ള്ളേ​രേ വളർ​ത്താ​നെ​ങ്കി​ലും പഠി​ക്കെ​ടാ പട്ടി​പ്പാ​പ്പാ​നേ…’

അമ്മ​യും ഞങ്ങ​ളും അതു​കേ​ട്ടു. കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ നട​ന്നു് തൊ​ണ്ടു​തീ​രും മുൻ​പു് അച്ഛൻ തോ​ട്ടി​യും വടി​യു​മെ​ടു​ത്തു് സഞ്ചി​യും കയ്യിൽ തൂ​ക്കി ഒരു പോ​ക്കു​പോ​യി. പി​ന്നെ നാലു മാസം കഴി​ഞ്ഞാ​ണു് വന്ന​തു്.

ഒരേ ഭക്ഷ​ണം കൊ​ടു​ത്താൽ തീ​രു​ന്ന​ത​ല്ല ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ശ്നം. അങ്ങ​നെ തീ​രു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ ചി​ക്കൻ റോളും അട​പ്ര​ഥ​മ​നും കൊ​ടു​ത്താൽ ബലാൽ​സം​ഗി​ക​ളൊ​ക്കെ എന്നേ നന്നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു് നന്ദി​നി പോ​കു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പു​ള്ള ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നിൽ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.

നല്ല ഭൂ​സ്വ​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു നന്ദി​നി​യു​ടെ അമ്മാ​വ​നു്. തൊ​ഴു​ത്തിൽ പതി​നാ​ലു പശു​വു​ണ്ടു്. നന്ദി​നി നാലാം ക്ളാ​സി​ലെ അവ​ധി​ക്കു ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ പശു​വി​ന്റെ കാ​ര്യം നോ​ക്കാൻ മാ​ത്രം മൂ​ന്നു പണി​ക്കാ​രു​ണ്ടു്. നാൽ​പ​താം ദിവസം ഇടു​ന്ന തേ​ങ്ങ​യു​ടെ ചകി​രി​വി​റ്റാൽ തന്നെ അഞ്ചു​പ​വൻ മേ​ടി​ക്കാ​മെ​ന്നു് അമ്മാ​യി പൊ​ങ്ങ​ച്ചം പറ​യാ​റു​ണ്ടു്. അത്ര​യ്ക്കു​ണ്ടു് പറ​മ്പി​ന്റെ വലി​പ്പം. അമ്മാ​വ​നും അമ്മാ​യി​യും മകനും മാ​ത്ര​മാ​ണു് ആ വലിയ വീ​ട്ടിൽ. വീ​ടെ​ന്നൊ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞാൽ സ്കൂ​ളിൽ പോ​കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണു്. ‘അമ്മാ​വ​ന്റെ പു​ന്നാര വായോ…’ എന്നു പറ​ഞ്ഞാ​ണു് നന്ദി​നി​യെ എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​യ​തു്. അവിടെ ഒരു വശം മു​ഴു​വൻ തേങ്ങ തൊ​ണ്ടു​ക​ള​യാ​ത്ത​തു് കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. മറ്റേ​യ​റ്റ​ത്തു് അമ്മാ​വ​ന്റെ ചാ​രു​ക​സേ​ര​യും ഒരു കി​ട​ക്ക​യും. തട്ടിൽ കയ​റി​യ​പ്പോൾ തന്നെ കോ​ണി​യിൽ നി​ന്നു​ള്ള വാ​തി​ല് അമ്മാ​വൻ അട​ച്ചു. നന്ദി​നി​യെ കി​ട​ക്ക​യിൽ നിർ​ത്തി. മോൾ​ക്കു് ഉഷ്ണി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ എന്നു ചോ​ദ്യം. നന്ദി​നി ഇല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു. വി​യർ​ക്കാ​തി​രി​ക്കും സൂ​ര്യൻ തൊ​ട്ടു​മു​ക​ളി​ലാ​ണു് എന്നു് പറ​ഞ്ഞു് അമ്മ​വാൻ ഉടു​പ്പി​ന്റെ കൊ​ളു​ത്തിൽ കൈ​വ​ച്ചു.

അതു് ഒരു തവണ മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ആ അവ​ധി​ക്കാ​ലം മു​ഴു​വൻ പല​വ​ട്ടം അമ്മാ​വൻ തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തു​ക​യ​റ്റി.

കാ​ശി​ല്ലാ​ത്ത​വർ​ക്കും ജാ​തി​യിൽ താ​ഴ്‌​ന്ന​വർ​ക്കും ക്വ​ട്ടേ​ഷൻ കി​ട്ടി​യ​ത​ല്ല ബലാൽ​സം​ഗ​മെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞു് നന്ദി​നി സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ സീ​റ്റിൽ അന്നു് ശക്തി​യോ​ടെ ഇടി​ച്ചു. ‘വഷ​ള​ന്മാർ കൂ​ടു​തൽ തട്ടു​ള്ള വീ​ടു​ക​ളി​ലാ​ണു്. സ്വ​ന്തം മച്ചിൻ​പു​റ​ത്തു കാ​ണി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​ന്ന​തു പോ​രാ​ഞ്ഞി​ട്ടു് പാ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ പു​ര​പൊ​ക്കാ​നും ഇറ​ങ്ങും.’

അമ്മാ​വൻ ചെ​യ്ത​തെ​ന്താ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​തു പതി​നാ​ലാം വയ​സ്സിൽ ആ ബാ​ങ്ക് മാ​നേ​ജ​രു​ടെ വീ​ട്ടിൽ ഒറ്റ​യ്ക്കാ​യ​പ്പോ​ഴാ​ണു്. അയാ​ളോ​ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല ദേ​ഷ്യം. അവിടെ കൊ​ണ്ടാ​ക്കിയ സ്വ​ന്തം അച്ഛ​നോ​ടാ​യി​രു​ന്നു.

നന്ദി​നി​യു​ടെ അറി​വോ​ടെ​യും സമ്മ​ത​ത്തോ​ടെ​യും അവിടെ കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്നാ​ക്കി​യെ​ന്നു വാ​ദി​ച്ച ബാ​ങ്ക് മാ​നേ​ജ​രു​ടെ വക്കീ​ലി​നു നേരേ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യാ​ണു് ചെ​രു​പ്പൂ​രി​യെ​റി​ഞ്ഞ​തു്. ആ ഒറ്റ​യേ​റിൽ കേ​സി​ന്റെ വാദം കഴി​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ പ്ര​തി​ഭാ​ഗം വക്കീൽ മി​ണ്ടി​യ​തേ​യി​ല്ല. മാ​നേ​ജർ​ക്കൊ​പ്പം വി​ധി​കേ​ട്ടു് ഇറ​ങ്ങി ജയി​ലി​ലേ​ക്കു പോയ അച്ഛ​നു് നോ​ക്കാ​നു​ള്ള ധൈ​ര്യം ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. ബാ​ങ്ക് മാ​നേ​ജർ ദയ​നീ​യ​മാ​യി നോ​ക്കി. ആ നോ​ട്ട​ത്തിൽ നന്ദി​നി​ക്കു് ഓക്കാ​നം വരി​ക​യും ഒരു​ക​വിൾ ച്ഛർ​ദ്ദിൽ പു​റ​ത്തു​പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. അയാൾ ചെ​യ്ത​തി​ന്റെ അറ​പ്പു് ആ നി​മി​ഷ​മാ​ണു് നന്ദി​നി​യി​ലേ​ക്കു പെ​രു​ത്തു​ക​യ​റി​യ​തു്. അവ​ള​ന്നു മു​ഴു​വൻ എന്തെ​ങ്കി​ലും കഴി​ക്കു​ക​യോ കു​ടി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല.

വേഗം കൂ​ട്ടി നട​ക്കു​മ്പോൾ ഋദ്ധി തേ​ക്കിൻ ചു​വ​ട്ടിൽ നി​ന്നു പറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന കൊ​ഴി​ഞ്ഞ ഇല​യാ​കും.

കാ​റ്റ​ടി​ക്കു​മ്പോൾ തേ​ക്കി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് ആദ്യം ചേർ​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്ന പാ​ട​ത്തേ​ക്കു് ഒന്നു വീണു് അടു​ത്ത​കാ​റ്റിൽ തെ​റ്റി​ത്തെ​റി​ച്ചു് പി​ന്നെ​യും കു​റ​ച്ചു മാറി വീണു കഴി​ഞ്ഞാൽ ഒറ്റ​പ്പ​റ​ക്ക​ലാ​ണു്. അങ്ങ​നെ പറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന തേ​ക്കില അതി​ന്റെ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം മറി​ക​ട​ക്കും. ചി​ല​പ്പോൾ നഗ​ര​മ​ധ്യ​ത്തി​ലെ ഗാ​ന്ധി​പ്ര​തി​മ​യു​ടെ തലയിൽ വന്നു് തലോടി താ​ഴേ​ക്കു വീഴും. തേ​ക്കി​ല​യ്ക്കു മാ​ത്ര​മാ​ണു് കാ​റ്റിൽ ഇങ്ങ​നെ ഇത്ര​ദൂ​രം സഞ്ച​രി​ക്കാ​നു​ള്ള പത്ര​ശേ​ഷി.

ഓരോ​ദി​വ​സ​വും സെ​യ്ന്റ് തോമസ് കോ​ള​ജിൽ നി​ന്നു മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള വഴി​യി​ലൂ​ടെ ഒന്നോ രണ്ടോ അടി​മാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കും ഞാൻ നട​ക്കുക. ബാ​ക്കി സമ​യ​ത്തെ​ല്ലാം പാ​റി​പ്പ​റ​ന്നു് മറ്റേ​തെ​ങ്കി​ലും ദേ​ശ​ത്തെ​ത്തി ഗാ​ന്ധി, ബു​ദ്ധൻ, അം​ബേ​ദ്കർ ശിൽ​പ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു വീഴും. എപ്പോ​ഴും അതു സമാ​ധാന വഴി​യിൽ ആയി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല. തേ​ക്കി​ല്ലാ​ത്ത നഗ​ര​ത്തിൽ ഇല വരാൻ വേ​റെ​യു​മു​ണ്ടു് വഴി. മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി പൊ​തി​യാൻ അറ​വു​കാർ കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന തേ​ക്കി​ല​ക​ളു​ണ്ടു്. ഹോ​ട്ട​ലു​ക​ളും വീ​ടു​ക​ളും വാ​ഴ​നാ​രി​ന്റെ കെ​ട്ട​ഴി​ച്ചു് ചവ​റ്റു​കൊ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കി​ടു​ന്നവ പറ​ന്നു മൃ​ഗ​ശാ​ല​യിൽ വന്നു​വീ​ഴും. പേ​ട​മാൻ ആ ഇലയിൽ രക്ത​മ​ണ​മ​റി​ഞ്ഞു വി​ഷാ​ദം​കൊ​ള്ളും. പു​ള്ളി​പ്പു​ലി മത്തു​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഗന്ധ​ത്തി​ന്റെ ഉറ​വി​ടം തേടി ഉന്മ​ത്ത​നാ​കും.

നട​പ്പു തു​ട​ങ്ങി നാലോ അഞ്ചോ ദിവസം കഴി​ഞ്ഞു. കാ​ലു​കൾ റോ​ഡി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും മന​സ്സു് കട​ലി​ലാ​ണു്. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു​പെൺ​കു​ട്ടി തോ​ളി​ലെ ഷാൾ തല​യി​ലേ​ക്കു കയ​റ്റു​ക​യും മുഖം പൂർ​ണ​മാ​യി മറ​ച്ചു് രണ്ടു സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ മധ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു തി​ക്കി​ത്തി​ര​ക്കി നിൽ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അവരെ കട​ന്നു നട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ ഒരു ഓട്ടോ വന്നു നിൽ​ക്കു​ന്നു. ‘ഇന്നെ​വി​ടാ​ണാ​വോ…’ എന്നു് ഓട്ടോ ഡൈവർ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു കേ​ട്ടാ​ണു് ആ ഷാൾ ഓർ​ത്തെ​ടു​ത്ത​തു്. മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ ബഞ്ചിൽ ഇരു​ന്ന​യാൾ. ഇതു​വ​രെ മി​ണ്ടു​ക​യോ ചി​രി​ക്കു​ക​യോ പോലും ചെ​യ്യാ​ത്ത​യാൾ. നാൽ​പ​തു​പേർ​മാ​ത്ര​മു​ള്ള ക്ലാ​സിൽ ഇപ്പോ​ഴും പേരു് അറി​യാ​വു​ന്ന​തു് മൂ​ന്നോ നാലോ പേ​രു​ടെ​യാ​ണു്. സ്കൂ​ളി​ലെ​പ്പോ​ലെ പാ​റി​പ്പ​റ​ന്നു നട​ക്കാൻ തോ​ന്നി​യ​തേ​യി​ല്ല. ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് സാ​ഹി​ത്യം എന്റെ കോ​പ്പ​യി​ലെ കാ​പ്പി​യ​ല്ല എന്നൊ​രു തോ​ന്നൽ ആദ്യ​ദി​വ​സം മുതൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്നു പറ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന കരി​യി​ല​യ്ക്കു ഭാരം കൂടി കു​ത്ത​നെ താ​ഴേ​ക്കു വീ​ണ​തു​പോ​ലെ ഞാൻ നി​ല​ത്തെ​ത്തി. ആ പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ അപ്പു​റ​വും ഇപ്പു​റ​വും നി​ന്ന​വ​രിൽ ഒരാൾ ആ സ്ത്രീ​യാ​ണു്. ഷീല. നന്ദി​നി​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ അധി​കാ​ര​ഭാ​വ​ത്തിൽ വന്നു താ​മ​സി​ച്ച​വൾ. അവ​ളു​ടെ അച്ഛ​നിൽ നി​ന്നു പണം​പി​ഴി​ഞ്ഞു വാ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന​വൾ. പി​ന്നെ എനി​ക്കു വേഗം തീ​രെ​യി​ല്ലാ​താ​യി. അവ​രു​ടെ ഫോ​ട്ടോ എന്നെ പല​വ​ട്ടം നന്ദി​നി കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. മൂ​ന്ന​ര​യ്ക്കു കോ​ള​ജിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യാൽ നാ​ല​ര​യ്ക്കു് എത്തി​യി​രു​ന്ന​താ​ണു് മഠ​ത്തിൽ. അന്നു് മഠ​ത്തിൽ കയറി അഞ്ചു മി​നി​റ്റു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ ക്ലോ​ക്കിൽ അഞ്ചു​മ​ണി അടി​ച്ചു.

പി​റ്റേ​ന്നു രാ​വി​ലെ​യു​ള്ള നട​പ്പിൽ നല്ല വേ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു് ഭാ​ര​മി​ല്ലാ​തെ​യു​ള്ള പതി​വു് പറ​ക്കൽ ആയി​രു​ന്നി​ല്ല. പെ​രു​മഴ വരും മുൻ​പെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ കനം​വ​ച്ച നെ​ഞ്ചു​മാ​യു​ള്ള പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു.

ഒൻ​പ​ത​ര​യ്ക്കാ​ണു ക്ലാ​സ് തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തു്. ഒൻ​പ​തു​മ​ണി​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ അന്നു് കവാ​ട​ത്തി​ലെ​ത്തി. ഗേ​റ്റു​ക​ട​ന്നു് രണ്ടോ മൂ​ന്നോ കു​ട്ടി​കൾ വീതം നട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. സാ​ധാ​രണ ഒൻ​പ​ത​ര​യ്ക്കു വരു​മ്പോ​ഴു​ള്ള തി​ര​ക്കി​ല്ല. ക്ലാ​സിൽ കയറി. അവൾ മാ​ത്രം അവി​ടെ​യു​ണ്ടു്. പെ​ട്ടെ​ന്നു് എവിടെ നി​ന്നോ ഒരു ധൈ​ര്യം എന്നി​ലേ​ക്കു് ആവേ​ശി​ച്ചു. ബാഗ് ഡെ​സ്കി​ലെ​റി​ഞ്ഞു് അവ​ളു​ടെ അടു​ത്തു ചെ​ന്നു. അവൾ തല ഉയർ​ത്തി മെ​ല്ലെ ചി​രി​ച്ചു. അവ​ളു​ടെ നോ​ട്ടു​ബു​ക്കിൽ ഒരു സ്ത്രീ ചി​ത്രം പകു​തി​യാ​യി ഇരി​ക്കു​ന്നു. പെൻ​സിൽ കയ്യി​ലു​ണ്ടു്.

“ഒരു ചാ​യ​കു​ടി​ക്കാൻ കൂ​ട്ടു​വ​രാ​മോ?”

അവൾ:

“ഞാൻ കു​ടി​ച്ചു.”

ഞാൻ:

“അത​ല്ലേ, കൂ​ട്ടു​വ​രാ​മോ എന്നു ചോ​ദി​ച്ച​തു്.”

അവൾ​ക്കു് എന്റെ നീ​ക്കം പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ഇട​നാ​ഴി​യിൽ ദൂരെ ഒന്നോ രണ്ടോ കു​ട്ടി​കൾ മാ​ത്രം. നാ​ട​കീ​യ​ത​യ്ക്കൊ​ന്നും കാ​ത്തു​നി​ന്നി​ല്ല.

ഞാൻ:

“ഷീലയെ എത്ര കാ​ല​മാ​യി അറി​യാം.”

അവൾ മി​ണ്ടി​യി​ല്ല.

ഞാൻ:

“ആരാ​യി​രു​ന്നു ഷീ​ല​യു​ടെ കൂടെ.”

അതി​നും ഉത്ത​ര​മി​ല്ല.

ഞാൻ:

“എനി​ക്കെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ഷീലയെ അറി​യാ​വു​ന്ന​തെ​ന്നു ചോ​ദി​ക്കാ​ത്ത​തെ​ന്താ​ണു്.”

അവ​ളൊ​ന്നും പറ​യാ​തെ നട​ന്നു. ഞാൻ നോ​ക്കി. അവ​ളു​ടെ കണ്ണു​നി​റ​യു​ക​യോ പരി​ഭ്രാ​ന്തി​യു​ണ്ടാ​വു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല.

അവൾ:

“ഇന്ന​ലെ ഞാൻ നി​ന്നെ കണ്ടി​രു​ന്നു.”

ഞാൻ:

“ഞാൻ റി​ദ്ധി.”

അവൾ:

“സമര.”

ഞാൻ രണ്ടു ചായ പറ​ഞ്ഞു. അവൾ വേ​ണ്ടെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ഞാനോ അവളോ അഞ്ചു​മി​നി​റ്റാ​യി​ട്ടും ചാ​യ​യിൽ തൊ​ട്ടി​ല്ല. ചി​ല്ലു​ഗ്ലാ​സി​ന്റെ വക്കിൽ വന്നി​രു​ന്ന ഈച്ച​യെ അവൾ കൈ​വീ​ശി ആട്ടി. അതു പറ​ന്നു് മേ​ശ​യിൽ വീ​ണു​കി​ട​ന്ന ചമ്മ​ന്തി​ത്തു​ള്ളി​യിൽ ഇരു​ന്നു.

തി​രി​കെ നട​ക്കു​മ്പോൾ ഞാനോ അവളോ സം​സാ​രി​ച്ചി​ല്ല. ക്ളാ​സ് തു​ട​ങ്ങി. ഞാൻ അവളെ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ പാ​ടു​പെ​ട്ടു. ആം​ഗ്ലോ സാ​ക്സൺ ചരി​ത്രം ഏഴാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ക്രൈ​സ്ത​വീ​ക​ര​ണ​ത്തിൽ നി​ന്നാ​ണു് നാരയണ വാ​ര്യർ സർ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തു്. അവിടെ നി​ന്നു മു​ന്നോ​ട്ടും പി​ന്നോ​ട്ടും പോ​വു​ക​യാ​ണു്. നോ​ക്ക​രു​തെ​ന്നു കരുതി ഇരു​ന്നി​ട്ടും ആ സമ​യ​ത്തു് ഉറ​ക്കം​തൂ​ങ്ങു​ന്ന സമരയെ കണ്ടു. ഉച്ച​യ്ക്കു് ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കാൻ പോ​കു​മ്പോൾ അവൾ ഒപ്പം വരുമോ എന്നു നോ​ക്കി ഞാൻ നി​ന്നു. അവൾ നട​ന്നു് എന്റെ അടു​ത്തു​വ​ന്നു. ഞങ്ങൾ ഒന്നി​ച്ചു നട​ന്നു. ഞാൻ കൈ​ക​ഴു​കു​മ്പോൾ അവൾ മൂ​ത്ര​പ്പു​ര​യി​ലേ​ക്കു പോയി. എനി​ക്കി​ത്ര ദി​വ​സ​മാ​യി​ട്ടും കോ​ള​ജി​ലെ മൂ​ത്ര​പ്പു​ര​യിൽ കയ​റി​യാൽ മൂ​ത്രം പോ​കി​ല്ല. പതു​ക്കെ ശരി​യാ​വു​മാ​യി​രി​ക്കും.

അവൾ എന്റെ ഒപ്പം ഊണു​ക​ഴി​ക്കു​ന്ന ഹാ​ളി​ലേ​ക്കു വന്നു. ഞാൻ പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ അട​പ്പി​ലേ​ക്കു് ആദ്യം ഒരു ചപ്പാ​ത്തി​യി​ട്ടു. പി​ന്നെ ഒരെ​ണ്ണ​ത്തി​ന്റെ പകു​തി​യും. അത്താ​ഴ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​ക്കി ബാ​ക്കി​വ​ന്ന മൂ​ന്നു ചപ്പാ​ത്തി​യും ഇന്ന​ല​ത്തെ മീൻ​ചാ​റു​മാ​ണു് ഞാൻ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രു​ന്ന​തു്. അവൾ എനി​ക്കു​വേ​ണ്ട എന്നോ, ഇത്ര​യും വേണ്ട എന്നോ പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. പാ​ത്രം കഴുകി വരു​മ്പോൾ എവി​ടെ​യാ​ണു് താ​മ​സ​മെ​ന്നോ, വീ​ടെ​വി​ടെ​യാ​ണെ​ന്നോ ചോ​ദി​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു. എനി​ക്കു് ഷീലയെ അറി​യാ​മെ​ന്നു് അവൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യ​തി​നാൽ ഇനി ചോ​ദ്യം ചെ​യ്യ​ലു​കൾ വേണ്ട എന്നു തീ​രു​മാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു.

വൈ​കി​ട്ടു് വഴി​യിൽ ഇരു​വ​ശ​വും നോ​ക്കി​യാ​ണു് നട​ന്ന​തു്. അവ​ളെ​യോ ഷീ​ല​യേ​യോ കണ്ടി​ല്ല. കൂ​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ​യാ​ളെ ഇനി കണ്ടാൽ തി​രി​ച്ച​റി​യാം എന്നു് ഉറ​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

പി​റ്റേ​ന്നു് അവൾ ഉച്ച​യ്ക്കു ചോ​റു​പാ​ത്ര​വു​മാ​യി ഒപ്പം വന്നു. അതിൽ രണ്ടു ചി​ക്കൻ മു​റി​കൾ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു തു​റ​ക്കു​മ്പോ​ഴേ ഞാൻ ഒരു പങ്കു​വ​യ്ക്കൽ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു. ചി​ക്ക​നെ​ന്ന​ല്ല ഒരു വി​ധ​പ്പെ​ട്ട ഭക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും കൊ​തി​പി​ടി​പ്പി​ക്കാ​ത്ത​വ​ണ്ണം ഞാൻ നിർ​വാ​ണാ​വ​സ്ഥ​യി​ലേ​ക്കു പോ​യി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന സമ​യ​മാ​ണു്. പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ലാ​സ് കഴി​ഞ്ഞ സമയം മു​ത​ലാ​ണു് എപ്പോ​ഴും ഒരു ഭാരം ഉള്ളിൽ കയ​റി​യ​തു്.

അവൾ:

“അമ്മ വച്ച​താ​ണു്.”

ഞാൻ നോ​ക്കുക മാ​ത്രം ചെ​യ്തു.

അവൾ:

“അമ്മ​യും ഞാനും ഇവിടെ വാടക വീ​ട്ടി​ലാ​ണു്.”

എന്റെ മൗനം അവൾ​ക്കു് പറ​യാ​നു​ള്ള സമ്മ​ത​മാ​ണെ​ന്നു് അവൾ അറി​യു​ന്നു​ണ്ടു്.

അവൾ:

“അമ്മ​യാ​യി​രു​ന്നു അന്നു കൂടെ.”

എനി​ക്കു് ഒര​മ്പ​ര​പ്പും ഉണ്ടാ​യി​ല്ല.

അവൾ:

“പന്ത്ര​ണ്ടു​വ​രെ ഹൈ​റേ​ഞ്ചി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അമ്മ​യ്ക്കു് ഇവിടെ ടൗണിൽ വീ​ട്ടു​ജോ​ലി​യാ​ണു് എന്നാ​ണു് പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​തു്. മാ​സ​ത്തിൽ ഒരി​ക്ക​ലൊ​ക്കെ വരു​മാ​യി​രു​ന്നു. അച്ഛൻ തെ​ങ്ങിൽ നി​ന്നു വീണു കി​ട​പ്പാ​ണു്. അമ്മ​യാ​ണു് വീടു നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തു്.”

അത്ര​യും വരെ​യു​ള്ള കഥയിൽ നി​ന്നു് എനി​ക്കു് ബാ​ക്കി ഊഹി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ പാ​ത്രം കഴു​കാൻ പോയി. എനി​ക്കു് അന്നു ക്ളാ​സിൽ കയറാൻ തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

ഞാൻ അവ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു വാ​യ​ന​ശാ​ല​യിൽ പോ​രു​ന്നോ എന്നു്. അവൾ വന്നു. പറ​ഞ്ഞു:

“പത്താം​ക്ളാ​സി​ലെ പരീ​ക്ഷ കഴി​ഞ്ഞ സമ​യ​ത്താ​ണു് ഷീല അമ്മ​യ്ക്കൊ​പ്പം വന്ന​തു്. ജോലി വാ​ങ്ങി നൽകിയ ആൾ എന്നാ​ണു് പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു്. പക്ഷേ, അമ്മ ശരി​ക്കും പേ​ടി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ നട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒരാ​ഴ്ച​യൊ​ക്കെ സാ​ധാ​രണ നിൽ​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. ഇതു രണ്ടാം​ദി​വ​സം തന്നെ പോകാൻ തി​ര​ക്കു​കൂ​ട്ടി. അവർ പക്ഷേ, ഇപ്പോൾ പോ​കേ​ണ്ട, പകരം ആളെ നിർ​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ലേ എന്നൊ​ക്കെ നി​രു​ത്സാ​ഹ​പ്പെ​ടു​ത്തി. അല്ലെ​ങ്കി​ലും നി​ന്നെ​പ്പോ​ലെ പണി​യെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള ഉത്സാ​ഹം വേ​റാർ​ക്കു​മി​ല്ല എന്നു ചി​രി​ച്ചു. അമ്മ​യു​ടെ മുഖം മാ​റു​ന്ന​തു കണ്ടു. നാലു ദി​വ​സ​ത്തി​നു ശേഷം ഇരു​വ​രും പോയി.

പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു ദിവസം ഷീല തനി​ച്ചു വരി​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അമ്മ ആശു​പ​ത്രി​യി​ലാ​ണു്. കൂടെ നിൽ​ക്കാൻ മകൾ ചെ​ല്ല​ണം എന്നാ​ണു പറ​ഞ്ഞ​തു്. ഞാൻ ആർ​ത്ത​ല​ച്ചു് ഒപ്പം ഇറ​ങ്ങി. ഇവിടെ ഒരു ആശു​പ​ത്രി മു​റി​യി​ലേ​ക്കാ​ണു് വന്ന​തു്. അവിടെ അമ്മ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഒരു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ സി​നി​മ​യി​ലൊ​ക്കെ കാ​ണു​ന്ന​തു​പോ​ലെ സം​ഭ​വി​ച്ചു. അവർ വി​ഡി​യോ പകർ​ത്തി. അമ്മ​യ്ക്കു് എന്റെ വി​ഡി​യോ അവിടെ നി​ന്നു തന്നെ അയ​ച്ചു. എല്ലാ​വ​രും കരു​തു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഹോ​ട്ടൽ മു​റി​ക​ള​ല്ല ചതികൾ കൂ​ടു​തൽ നട​ക്കു​ന്ന ഇടം. അതു് ആശു​പ​ത്രി മു​റി​ക​ളാ​ണു്.

പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ലാ​സി​ലെ അവധി ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ പല​തി​ലും അവർ എന്നെ നഗ​ര​ത്തിൽ വരു​ത്തി. ഞാൻ അനു​സ​രി​ച്ചു. മട​ക്ക​ത്തിൽ ആയി​ര​മോ രണ്ടാ​യി​ര​മോ തന്നു. അമ്മ​യ്ക്കു കി​ട്ടി​യി​രു​ന്ന പണവും അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ന്നു് ഞാൻ അറി​ഞ്ഞു. ഇപ്പോൾ അമ്മ​യ്ക്കോ എനി​ക്കോ ഒറ്റ​യ്ക്കോ ഒന്നി​ച്ചോ പി​ന്മാ​റാൻ കഴി​യി​ല്ല. ആത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്യാ​മെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. എനി​ക്കു പതി​നെ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞു. അവർ പതി​നേ​ഴു് എന്നാ​ണു് പറ​യു​ന്ന​തു്. അതിനു വില കൂടും. ഈ കോ​ള​ജി​ലെ കു​ട്ടി എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ പി​ന്നെ​യും വില പേശാം. ഇവിടെ കി​ട്ടാൻ മാ​ത്ര​മു​ള്ള മാർ​ക്കൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഈ കോ​ള​ജി​ലെ വി​ലാ​സ​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി ഷീല ആരെയോ സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചു നേടിയ പ്ര​വേ​ശ​ന​മാ​ണു്. ചി​ല​പ്പോൾ അയാൾ ഏതെ​ങ്കി​ലും ദിവസം എന്റെ അതി​ഥി​യാ​യി വന്നി​ട്ടു​മു​ണ്ടാ​കും. ഞാ​നി​പ്പോൾ ആരു​ടേ​യും മു​ഖ​ത്തു നോ​ക്കാ​റി​ല്ല. രണ്ടു​വർ​ഷ​ത്തി​നി​ടെ നൂ​റി​ല​ധി​കം ആളു​ക​ളാ​യി.”

ഋദ്ധി വാ​യ​ന​ശാ​ല​യിൽ നി​ന്നു് ആദ്യ​ത്തെ പു​സ്ത​കം എടു​ത്തു: ലൈഫ് ഈസ് എൽസ് വെയർ—മിലൻ കു​ന്ദേര.

നന്ദി​നി എട്ടാം ക്ളാ​സി​ലെ ആദ്യ ആഴ്ച​ക​ളിൽ വന്നു പന്ത്ര​ണ്ടാം ക്ളാ​സി​ന്റെ വേ​ന​ല​വ​ധി​ക്കു പി​രി​യു​മ്പോൾ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​ന്റെ പല മട​ങ്ങു തീ​വ്ര​ത​യി​ലാ​ണു് സമര എന്നി​ലേ​ക്കു കയറാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തു്. അതും മൂ​ന്നു​നാ​ലു് ആഴ്ച​കൊ​ണ്ടു്. രാ​വി​ലെ​ക​ളിൽ അവൾ എനി​ക്കു​വേ​ണ്ടി കോളജ് കവാ​ട​ത്തിൽ കാ​ത്തു​നി​ന്നു. ഉച്ച​യ്ക്കു് പങ്കി​ടാ​തെ ഒന്നും കഴി​ക്കി​ല്ല എന്ന നി​ല​യാ​യി. അവൾ എന്നെ കൂ​ടെ​പ്പി​റ​പ്പാ​യി കരുതി. ഒരു​വേള അമ്പി​ളി​യു​ടെ കു​ട്ടി​യെ നോ​ക്കേ​ണ്ടി വന്ന സു​ശീ​ല​യെ​പ്പോ​ലെ​യോ തി​രി​ച്ചോ ഞങ്ങ​ളി​ലൊ​രാൾ മാ​റു​ന്ന​തു​പോ​ലെ.

സമ​ര​യു​ടേ​തും എന്റേ​തും വ്യ​ത്യ​സ്ത​മായ വഴികൾ ആയി​രു​ന്നു. മഠ​ത്തിൽ താ​മ​സി​ക്കു​ന്നു, വി​ലാ​സ​മി​ല്ല എന്നീ രണ്ടു കാ​ര്യ​ങ്ങൾ മാ​റ്റി നിർ​ത്തി​യാൽ ഞാൻ ഭാ​ഗ്യം ചെയ്ത കു​ട്ടി​യാ​ണു്. എനി​ക്കു് വലി​യൊ​രു മഠവും അവി​ടു​ത്തെ നാൽ​പ​തോ​ളം അന്തേ​വാ​സി​ക​ളും കു​ടും​ബ​ക്കാ​രാ​യു​ണ്ടു്. ആറാം വയ​സ്സി​ലെ അതി​ക്ര​മം ഒഴികെ മറ്റൊ​ന്നും എന്നിൽ വന്നു തറ​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. അതി​നൊ​ട്ടു സി​സ്റ്റർ സമ്മ​തി​ച്ചി​ട്ടു​മി​ല്ല. അതു​പോ​ലെ​യ​ല്ല നന്ദി​നി​യും സമ​ര​യും. തി​രി​ച്ച​റി​വു വരു​ന്ന പ്രാ​യ​ത്തിൽ അനു​ഭ​വി​ക്കേ​ണ്ടി വന്ന​വ​രാ​ണു്. എന്റെ മേ​ലു​ണ്ടാ​യ​തി​നു് ശരീ​ര​ത്തിൽ അട​യാ​ള​ങ്ങ​ളി​ല്ല. പക്ഷേ, കന​ലി​ലി​ട്ട ചട്ടു​കം​പോ​ലെ ഉള്ളി​ല​തു പഴു​ത്തു​കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. തൊ​ട്ടാൽ ആ നി​മി​ഷം തൊ​ലി​യും മാം​സ​വും ഉരു​കി​പ്പോ​കും. അവർ രണ്ടു​പേ​രും അകവും പു​റ​വും പൊ​ള്ളി​യ​വ​രാ​ണു്. ഓരോ നി​മി​ഷ​വും വെ​ന്ത​വെ​ളി​ച്ചെ​ണ്ണ​യ്ക്കെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഓട്ടു​രു​ളി​യിൽ കി​ട​ന്നു​രു​കു​ന്ന പീ​ര​പോ​ലെ​യാ​ണു്. എണ്ണ​യും തരി​യു​മാ​യി പി​രി​ഞ്ഞു​ത​ന്നെ തീ​രേ​ണ്ട​വർ.

ജനന സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് അനു​സ​രി​ച്ചു് സമ​ര​യ്ക്കു് പതി​നെ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞു രണ്ടു​മാ​സം കൂ​ടി​യാ​യി. എനി​ക്കു് പതി​നെ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞു മാസം മൂ​ന്നും. നാ​ലാം​ക്ലാ​സു തു​ട​ങ്ങു​ന്ന സമ​യ​ത്താ​ണു് ഇനി ജനന സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് ഇല്ലാ​തെ പറ്റി​ല്ല എന്നു് ഹെ​ഡ​മി​സ്ട്ര​സ് കട്ടാ​യം പറ​ഞ്ഞ​തു്. അതൊ​ക്കെ പി​ന്നെ എത്തി​ച്ചോ​ളാം എന്നു് സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞ​തു വി​ശ്വ​സി​ച്ചു് ഒന്നാം ക്ളാ​സിൽ ചേർ​ത്ത​താ​ണു് ഹെ​ഡ്മി​സ്ട്ര​സ് സാ​റാ​മ്മ ടീ​ച്ചർ. ജന​ന​ത്തീ​യ​തി ഒഴി​ച്ചി​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു കട​ലാ​സിൽ. പെ​ങ്ങ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ പോ​കു​മ്പോൾ ശ്ര​മി​ക്കാം എന്നു പറ​ഞ്ഞു് കപ്യാ​രു​ചേ​ട്ടൻ ദൗ​ത്യം ഏറ്റെ​ടു​ത്തു. രണ്ടു​വ​ട്ടം അവിടെ പഞ്ചാ​യ​ത്തു് ഓഫി​സിൽ കയ​റി​യി​ട്ടും നട​ക്കാ​ത്ത കാ​ര്യം പ്ര​സി​ഡ​ന്റി​നെ കൊ​ണ്ടു വി​ളി​ച്ചു പറ​യി​ച്ചാ​ണു് സാ​ധി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തു്. അതു വാ​ങ്ങാൻ അമ്മ​യും കപ്യാ​രു​ചേ​ട്ട​നും കൂടി ഒരു ദിവസം പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. അതിൽ എനി​ക്കു് ഒട്ടും അറി​യാ​ത്ത പേ​രാ​ണു് അമ്മ​യു​ടെ സ്ഥാ​ന​ത്തു്. അമ്പി​ളി എന്ന എന്റെ ചി​ന്ത​ക​ളു​മാ​യി ഒരു ബന്ധ​വും ഇല്ലാ​ത്ത പേര്. പി​താ​വി​ന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്തെ പേരു് ഓർ​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ തൊ​ട്ടാ​വാ​ടി​യു​ടെ ഇല പോലെ ഞാൻ കൂ​മ്പി. സ്വ​ന്തം മു​ള്ളിൽ എന്റെ ഇലകൾ മു​റി​ഞ്ഞു. ആ ജന​ന​സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റും പത്താം ക്ളാ​സ് സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റു​മാ​ണു് ഞാൻ ജീ​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ ഏക തെ​ളി​വു്. അമ്മ​യ്ക്കു് ഇതു രണ്ടു​മി​ല്ല. അമ്മ സ്കൂ​ളിൽ ചേ​രു​മ്പോൾ ജനന സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് ഒന്നും ആവ​ശ്യം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ചെ​ല്ലു​ന്ന കു​ട്ടി​കൾ​ക്കെ​ല്ലാം ഏപ്രിൽ, മേയ് മാ​സ​ത്തെ ഏതെ​ങ്കി​ലും തീയതി ഹെ​ഡ്മാ​സ്റ്റർ പതി​ച്ചു നൽ​കു​ക​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പത്താം ക്ളാ​സിൽ പഠി​ക്കാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് ആ സർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റു​മി​ല്ല. ആധാ​ര​ങ്ങ​ളി​ലോ ഭാ​ഗ​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലോ പേ​രി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​ണു് അമ്മ​യും ഞാനും.

സമ​ര​യോ​ടു് കേ​സു​കൊ​ടു​ക്കാം എന്നു് ഞാൻ മയ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അവൾ​ക്കു് അതു് ഉൾ​ക്കൊ​ള്ളാ​നാ​യി​ല്ല. അവൾ അപ്പോ​ഴും എന്തെ​ങ്കി​ലും ജോലി കി​ട്ടു​ന്ന​തും ഇതിൽ നി​ന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും കാ​ത്തു് ഇരി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. കഠി​ന​മാ​യി പഠി​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. നി​ന​ക്കു് അതിനു കഴി​യി​ല്ല കു​ട്ടീ എന്നു് പറ​യ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

എന്നും എന്ന​തു​പോ​ലെ​യ​ല്ല അവ​ളു​ടെ നി​ല്പു് എന്നു് ദൂരെ നി​ന്നു തന്നെ മന​സ്സി​ലാ​യി. രാ​വി​ലെ തന്നെ വെ​യി​ലു​മൂ​ത്ത ദി​വ​സ​മാ​ണു്. അഞ്ചര കി​ലോ​മീ​റ്റ​റി​ന്റെ നട​ത്ത​ത്തിൽ ഞാൻ വി​യർ​ത്തു കു​ളി​ച്ചു. അവ​ളെ​ക്കൂ​ട്ടി ഉപ്പി​ട്ട സോഡാ നാ​ര​ങ്ങാ​വെ​ള്ളം കു​ടി​ക്ക​ണം എന്നു കരു​തി​യാ​ണു് ചെ​ന്ന​തു്. അവൾ പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​ച്ചു് ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​ന്ന ഹാ​ളി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. രാ​വി​ലെ ആയ​തു​കൊ​ണ്ടു് അവിടെ ഞങ്ങൾ രണ്ടാൾ മാ​ത്രം.

അവൾ ചു​റ്റും നോ​ക്കി ഫോൺ പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്തു. അവൾ​ക്കു ഫോൺ ഉണ്ടെ​ന്നു പോലും അറി​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. എനി​ക്കു് ഫോൺ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വാ​ങ്ങി​ത്ത​രാൻ വഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കാം എന്നു സി​സ്റ്റർ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അതു വേ​ണ്ടെ​ന്നു പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. അവൾ ഫോൺ തു​റ​ന്നു് ഒരു വി​ഡി​യോ കാ​ണി​ച്ചു. അവ​ളാ​ണു്, കൂടെ ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നും. അവൾ അതിൽ വി​ങ്ങി​വി​ങ്ങി കര​യു​ന്നു​ണ്ടു്. മുഖം പൊ​ത്തു​ന്നു​ണ്ടു്. ഇട​യ്ക്കു പി​ടി​ച്ചു കി​ട​ത്തി കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന വള​യി​ട്ട കൈ​ക​ളും കാ​ണാ​നു​ണ്ടു്. ആ കൈ​കൊ​ണ്ടു് അവ​ളു​ടെ തലയിൽ ഇട​യ്ക്കു് ഇടി​യ്ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. ആശു​പ​ത്രി​യു​ടെ കട്ടി​ലും കു​ത്തി​വ​യ്പ്പി​നു കു​പ്പി തൂ​ക്കി​യി​ടാ​നു​ള്ള ഉയർ​ന്നു നിൽ​ക്കു​ന്ന കാലും ഒക്കെ കാണാം. അവൾ പി​ന്നെ മറ്റൊ​രു വി​ഡി​യോ കാ​ണി​ച്ചു. അതിൽ അവ​ളു​ടെ അമ്മ​യാ​ണു്. അമ്മ​യു​ടെ അഞ്ചോ ആറോ വി​ഡി​യോ ഉണ്ടു്. പലർ​ക്കൊ​പ്പ​മു​ള്ള​തു്. അവ​ളു​ടേ​തും മൂ​ന്നെ​ണ്ണ​മു​ണ്ടു്. ആദ്യ​ത്തെ പരി​ഭ്ര​മ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ നിർ​വി​കാ​ര​യാ​യി കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു് രണ്ടെ​ണ്ണ​ത്തിൽ അവൾ. ഞാൻ ബോർ​ഡിൽ മാർ​ഗ​ര​റ്റ് ടീ​ച്ചർ വരച്ച പൂ​ജ്യ​മാ​യി. അപ്പു​റ​വും ഇപ്പു​റ​വും പൂ​ജ്യ​ങ്ങൾ മാ​ത്രം വന്നു വീ​ഴു​ക​യാ​ണു്. ഒര​ക്ക​മെ​ങ്കി​ലും ഇട​ത്തു വന്നു വീ​ണി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലെ​ന്നു് ഒരു പൂ​ജ്യ​വും മോ​ഹി​ക്കി​ല്ല. അങ്ങി​നെ വന്നാൽ ശൂ​ന്യ​ത​യിൽ ശൂ​ന്യ​യാ​യി എങ്ങ​നെ പറ​ക്കും. ഞാൻ അവ​ളു​ടെ തോളിൽ പി​ടി​ച്ചു. സമ​ര​യും എനി​ക്കു് നന്ദി​നി​യാ​യി.

അവൾ മറ്റു ചില വി​ഡി​യോ​കൾ കൂടി പെ​ട്ടെ​ന്നു പെ​ട്ടെ​ന്നു കാ​ണി​ച്ചു. നാൽ​പ​തി​ലേ​റെ വി​ഡി​യോ​ക​ളു​ണ്ടു്. ഷീല ഉറ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ കഴി​ഞ്ഞ​ദി​വ​സം രാ​ത്രി അവൾ ആ ഫോണിൽ നി​ന്നു സ്വ​ന്തം ഫോ​ണി​ലേ​ക്കു പകർ​ത്തി​യ​താ​ണു്.

അവൾ ഫോൺ അട​യ്ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങു​മ്പോൾ എനി​ക്കു​ള്ളിൽ വെ​ള്ളി​ടി. ഒന്നു​കൂ​ടി തു​റ​ക്കാൻ അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. അവ​സാ​നം കണ്ട വി​ഡി​യോ ഒന്നു കൂടി കാണണം. അവൾ അതു് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു. ആ മുഖം കാ​ണേ​ണ്ട കാ​ര്യം എനി​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ആ കാ​ലു​ക​ളും കൈ​ക​ളും കണ്ടാൽ​ത്ത​ന്നെ അറി​യാം. കാ​ലി​ലെ നേർ​ത്ത ആ രോ​മ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നു് മാ​ത്ര​മാ​യി കണ്ടാൽ പോലും നന്ദി​നി​യെ തി​രി​ച്ച​റി​യും. എനി​ക്കു് മേ​ലാ​കെ വി​റ​ച്ചു. കാലിൽ നി​ന്നു് നെ​റു​ക​യി​ലേ​ക്കു് വൈ​ദ്യു​തി കട​ന്നു പോ​വു​ക​യാ​ണു്. ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് പ്ര​വാ​ഹ​മെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ എന്റെ മാം​സ​ങ്ങൾ കത്തി. ഞാൻ ചി​ത​യാ​യി. അവ​ളു​ടെ മേൽ അറു​പ​തി​ലേ​റെ പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഒരാ​ളാ​ണു്. ഞാൻ ആ വി​ഡി​യോ​ക​ളെ​ല്ലാം ഒന്നു കൂടി കാ​ണി​ക്കാൻ അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. വീ​ണ്ടും നന്ദി​നി​യു​ണ്ടു്. സമര ആശു​പ​ത്രി മു​റി​യിൽ ആയി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ ഇതു് ഏതോ ഹോ​ട്ടൽ മു​റി​പോ​ലെ തോ​ന്നി​ച്ചു. സമ​ര​യിൽ ആദ്യം അതി​ക്ര​മി​ച്ചു കയറിയ അതേ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ തന്നെ നന്ദി​നി​യി​ലും. അവൾ കര​യു​ന്നി​ല്ല. മേൽ​ക്കൂ​ര​യി​ലേ​ക്കു് തു​റി​ച്ചു നോ​ക്കി കി​ട​പ്പാ​ണു്.

എന്റെ പെ​ണ്ണേ എന്നു ഞാൻ ആർ​ത്തു… എത്ര​യോ വർഷം കൂ​ടി​യാ​ണു് ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു കര​ച്ചിൽ. ആറാം വയ​സ്സി​നു ശേഷം എനി​ക്കൊ​രു പെൻ​സി​ലി​നു വേ​ണ്ടി പോലും കര​യേ​ണ്ടി വന്നി​ട്ടി​ല്ല. എനി​ക്കു വേ​ണ്ട​തെ​ല്ലാം ഉണ്ടെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു മന​സ്സിൽ. എന്തെ​ങ്കി​ലും കൂ​ടു​തൽ വേ​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​ട്ടേ​യി​ല്ല. സമര തോളിൽ പി​ടി​ച്ചി​ട്ടും എനി​ക്കു നി​യ​ന്ത്രി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അന്നു ക്ലാ​സിൽ കയ​റു​ന്നി​ല്ല എന്നു തീ​രു​മാ​നി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ വഴി​യെ​ന്തു്. പി​ന്നി​ലെ ഗേ​റ്റി​ലൂ​ടെ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ നേ​പ്പാ​ളു​കാ​രൻ സൈ​മ​ണ​ങ്കിൾ എന്താ​ണു് പോ​കു​ന്ന​തു് എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു. സമര പെ​ട്ടെ​ന്നു് നി​യ​ന്ത്ര​ണം ഏറ്റെ​ടു​ത്തു. ‘ഇവൾ​ക്കു വയ്യ, വീ​ട്ടി​ലാ​ക്കു​ന്നു.’ ഞങ്ങൾ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി.

എനി​ക്കു നന്ദി​നി​യെ കാണണം എന്നു് അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. കണ്ടെ​ത്ത​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഷീല തന്നെ കനി​യ​ണം. സമ​ര​യു​ടെ സങ്ക​ട​മ​റി​ഞ്ഞു പോയ ഞാൻ അവളെ രക്ഷി​ക്കാ​ന​ല്ല ആലോ​ചി​ക്കു​ന്ന​തു്. നന്ദി​നി​യെ​യാ​ണു തെ​ര​യു​ന്ന​തു്. മുൻ​പാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ എല്ലാം സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യോ​ടു പറ​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോൾ അതി​നു​ള്ള നി​ല​യി​ല​ല്ല സി​സ്റ്റർ. രണ്ടാ​ഴ്ച മുൻ​പു് തല​ചു​റ്റി വീണ ശേഷം കി​ട​പ്പു​ത​ന്നെ​യാ​ണു്. ഡോ​ക്ടർ​മാർ ക്യാൻ​സർ സം​ശ​യി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു് എന്നു് ക്ലാര സി​സ്റ്റർ എന്നോ​ടു മാ​ത്ര​മാ​യി പറ​ഞ്ഞ​തു് ഇന്ന​ലെ​യാ​ണു്. പരി​ശോ​ധ​നാ ഫലം ഇന്നോ നാ​ളെ​യോ വരും. എനി​ക്കു പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു വഴി തോ​ന്നി. ഞാൻ അവ​ളു​ടെ ഫോൺ വാ​ങ്ങി. നോ​ട്ടു​ബു​ക്കി​ന്റെ പി​ന്നി​ലെ താളിൽ രണ്ടു ഫോൺ നമ്പ​റു​കൾ എഴുതി ഇട്ടി​രു​ന്നു. ഒന്നു മഠ​ത്തി​ലെ നമ്പർ. രണ്ടാ​മ​ത്തേ​തു് കപ്യാ​രു ചേ​ട്ട​ന്റെ നമ്പർ. രണ്ടാ​മ​ത്തെ നമ്പ​റിൽ വി​ളി​ച്ചു് അടി​യ​ന്ത​ര​മാ​യി കാണണം എന്നേ പറ​ഞ്ഞു​ള്ളു. മു​ക്കാൽ മണി​ക്കൂ​റിൽ ആൾ ബൈ​ക്കി​ലെ​ത്തി.

എല്ലാം കേ​ട്ടു​നി​ന്നു് ഒരു ശങ്ക​യു​മി​ല്ലാ​തെ സ്വ​ന്തം ഫോൺ എടു​ത്തു. മറു​ത​ല​യ്ക്കൽ സർ​ക്കിൾ ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ അബ്ദുൽ ഷു​ക്കൂർ. സഹ​പാ​ഠി​യാ​ണു്. ക്രൈം​ബ്രാ​ഞ്ചി​ലാ​ണു്. അവ​രു​ടെ സം​സാ​രം അര​മ​ണി​ക്കൂ​റി​ലേ​റെ നീ​ണ്ടു. ഞങ്ങൾ ഒരു ഹോ​ട്ട​ലിൽ കയറി. കപ്യാ​രു​ചേ​ട്ടൻ കട്ല​റ്റും പപ്പായ ഷേ​ക്കു​മാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്. അതു​ക​ഴി​ച്ചി​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഒരു പൊ​ലീ​സ് ജീ​പ്പ് വന്നു നി​ന്നു. അവർ ഞങ്ങ​ളെ സ്റ്റേ​ഷൻ എന്നു തോ​ന്നി​ക്കാ​ത്ത ഒരു കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. അതു ക്രൈം​ബ്രാ​ഞ്ച് ഓഫിസ് ആയി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ​ക്കു് അറി​യാ​വു​ന്ന​തെ​ല്ലാം പറ​ഞ്ഞു.

നന്ദി​നി കോ​ഴി​ക്കോ​ടു് ആയി​രു​ന്നു. ആവ​ശ്യ​ക്കാ​ര​നെ​പ്പോ​ലെ സമീ​പി​ച്ച പൊ​ലീ​സു​കാ​ര​നു് ഷീല കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത ഫോ​ട്ടോ​ക​ളിൽ നന്ദി​നി​യും സമ​ര​യും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നന്ദി​നി​യെ ചോ​ദി​ച്ചു. മൂ​ത്ത​ജാ​തി​യാ​ണു്, കാശു കൂ​ടു​ത​ലാ​കും എന്നു് ഷീല.

സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​ക്കും അമ്മ​യ്ക്കും എന്റെ നീ​ക്ക​ങ്ങ​ളി​ലും പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തി​ലും സംശയം തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, എപ്പോ​ഴും മഠ​ത്തി​ലെ ഫോണിൽ നി​ന്നു ഞാൻ സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ മറു​വ​ശ​ത്തു് കപ്യാ​രു​ചേ​ട്ടൻ ആണു് എന്നു് അറി​യു​ന്ന​തോ​ടെ അവർ സമാ​ധാ​നി​ക്കു​ന്ന​തു ഞാൻ കണ്ടു. സി​സ്റ്റർ എപ്പോ​ഴും കി​ട​പ്പു തന്നെ ആയി​രു​ന്നു.

എനി​ക്കു് ഒരു ആധി​യും പ്ര​ത്യേ​ക​ത​യും തോ​ന്നി​യി​ല്ല. അന്നു പത്രം വാ​യി​ച്ച​വർ​ക്കും പുതുമ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. വർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി പെൺ​വാ​ണി​ഭം നട​ത്തി​യി​രു​ന്ന അൻ​പ​ത്തി​യാ​റു​കാ​രി ഷീ​ല​യും സഹായി രത്ന​മ്മ​യും പൊ​ലീ​സ് പി​ടി​യിൽ. രത്ന​മ്മ​യു​ടെ മകളും സം​ഘ​ത്തി​ലെ അം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു. കോളജ് വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​നി​ക​ളെ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു് നട​ത്തി​യി​രു​ന്ന റാ​ക്ക​റ്റ് പൊ​ലീ​സ് കണ്ടെ​ത്തി. കണ്ടെ​ത്തി​യ​വർ​ക്കും വാ​യി​ച്ച​വർ​ക്കും അതു സാ​ധാ​രണ സം​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു.

കോ​ഴി​ക്കോ​ടു് നന്ദി​നി​യു​ടെ അടു​ത്തു് ചെ​ല്ലു​മ്പോൽ അവൾ ഒട്ടും വിവശത ഭാ​വി​ച്ചി​ല്ല. കപ്യാ​രു ചേ​ട്ടൻ അടു​ത്തേ​ക്കു വരാതെ മാറി ഇരു​ന്നു. അവൾ അടു​ത്തു​വ​ന്നു കയ്യിൽ പി​ടി​ച്ചു. അമ്മാ​വ​ന്റെ മകൻ ആ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കാ​ണു് കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു് എന്നു് അവൾ പറ​ഞ്ഞു. അവിടെ ഷീല ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഞാ​ന​യ​ച്ച മെ​യിൽ​പോ​ലും അവൾ കണ്ടി​രു​ന്നി​ല്ല. അന്നു് മറു​പ​ടി അയ​ച്ച​തും അമ്മാ​വ​ന്റെ ആ മകൻ ആകണം.

ഇനി നീ എന്നെ എന്തു​ചെ​യ്യാൻ പോ​കു​ന്നു എന്നു് അവൾ തീർ​ത്തു​മൊ​രു അപ​രി​ചി​ത​യെ​പ്പോ​ലെ ചോ​ദി​ച്ചു. എനി​ക്കു് അവളും അവൾ​ക്കു ഞാനും അന്യ​യാ​ണു്. അവൾ എന്റെ വി​ര​ലു​ക​ളിൽ തൊ​ട്ടു. ഞാൻ കര​ഞ്ഞു് അവ​ളു​ടെ മടി​യി​ലേ​ക്കു വീണു. അവൾ ഋദ്ധി​യാ​യി നന്ദി​നി​യു​ടെ മു​ടി​യിൽ വി​ര​ലോ​ടി​ച്ചു. അവൾ പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഇത്ര​യും കാലം മറ​ച്ചു​വ​ച്ച ആ കഥ. കേ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞ നി​മി​ഷം എന്റെ കണ്ണു​കൾ വറ്റി. ഞങ്ങൾ ഒരേ ഇരു​ട്ടി​ലാ​ണു്. ഒരു​മി​ച്ചു് നി​ഴ​ലു​കൾ​ക്കാ​യി പര​തു​ക​യാ​ണു്.

വി​ളി​ക്കാ​മെ​ന്നോ ഇനി​യും വരാ​മെ​ന്നോ പോലും പറ​യാ​തെ ഞാൻ ഇറ​ങ്ങി. മട​ക്ക​ത്തീ​വ​ണ്ടി​യിൽ കപ്യാ​രു ചേ​ട്ട​ന്റെ ചു​മ​രിൽ ഞാൻ എന്റെ രക്ഷ​കർ​ത്താ​വി​നെ കണ്ടു. അയാൾ പറ​ഞ്ഞു, ‘നന്ദി​നി​ക്കു മാ​സാ​മാ​സം പഠി​ക്കാ​നു​ള്ള പണം കൊ​ടു​ക്കാം, ഹോ​സ്റ്റൽ വാ​ട​ക​യും നൽകാം’.

സമരയെ, എന്നെ, നന്ദി​നി​യെ ഒക്കെ പഠി​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് ബി​നോ​യി​ച്ചേ​ട്ട​നു് എന്തു​കി​ട്ടാ​നാ​ണു്?

ട്രെ​യി​നി​നു് വല്ലാ​ത്ത വേ​ഗ​മാ​ണു്. എതിർ വശ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന മധ്യ​വ​യ​സ്കൻ ചാ​ഞ്ഞും ചെ​രി​ഞ്ഞും നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അയാൾ എന്റെ കര​ച്ചിൽ കണ്ടു് എന്തൊ​ക്കെ കഥകൾ ഇപ്പോൾ ഉള്ളിൽ മെ​ന​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. ഞങ്ങ​ളെ അച്ഛ​നും മകളും ആക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും.

എതിർ സീ​റ്റിൽ ഒറ്റ​യ്ക്കൊ​രു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ ഇരി​പ്പു​ണ്ടു്. അയാൾ എന്നെ​ത്ത​ന്നെ നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അയാൾ​ക്കു് എന്നെ പ്രേ​മി​ക്കാൻ കഴി​യു​മോ? ഞാൻ ആ കണ്ണി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. അവിടെ പ്ര​ണ​യ​മി​ല്ല, കാ​മ​മി​ല്ല, ആർ​ത്തി​യി​ല്ല. ഒന്നു​കൂ​ടി നോ​ക്കി, കരു​ണ​യു​മി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ കണ്ണിൽ നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യാ​ണു്. ഇന്നാ​ട്ടി​ലെ ആണു​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ ഇപ്പോൾ ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.

ഇപ്പോ​ഴാ​ണു് ശ്ര​ദ്ധി​ച്ച​തു്. ആ മധ്യ​വ​യ​സ്ക​നൊ​പ്പം ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ണ്ടു്. അയാൾ എന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചു കരു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ മക​ളാ​കും അതെ​ന്നു ഞാനും കരുതി. അവ​ളു​ടെ കണ്ണു​ക​ളിൽ അസ്വ​സ്ഥ​ത​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വീ​റി​ല്ല, വാ​ശി​യു​മി​ല്ല. പതി​നെ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞ പ്രാ​യ​ത്തി​ലൊ​ക്കെ ഒരു ആകാം​ക്ഷ​യെ​ങ്കി​ലും വേ​ണ്ടേ. അതു തീ​രെ​യി​ല്ല. ഈ ട്രെ​യിൻ ചെ​ന്നു് അടു​ത്ത സ്റ്റോ​പ്പിൽ നിൽ​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുൻപു മരി​ച്ചു​പോ​യാ​ലും കു​ഴ​പ്പ​മി​ല്ല എന്നൊ​രു ഭാ​വ​മാ​ണു് അതി​നു്.

ഞാൻ എന്നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. നന്ദി​നി​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. സമ​ര​യി​ലേ​ക്കും. ഞങ്ങ​ളൊ​ക്കെ അങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. ഓ ഈ ട്രെ​യി​നി​നു മു​ന്നിൽ വീണു മരി​ച്ചു പോ​യാ​ലെ​ന്തു്.

ഋദ്ധി ഉണർ​ന്നു കി​ട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു നേരം കുറെ ആയി.

ഇട​യ്ക്കു കണ്ണ​ട​യ്ക്കു​ന്നു എന്നേ​യു​ള്ളു, ഉണർ​വിൽ തന്നെ​യാ​ണു്. ഇങ്ങ​നെ പതി​വി​ല്ല, ആരെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ക്കെ തല​യ്ക്കു മു​ക​ളി​ലെ​ത്തി നോ​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്. അമ്മ കാൽ​ച്ചു​വ​ട്ടി​ലു​ണ്ടാ​കു​മോ. അതോ എഴു​നേ​റ്റു് നട​ക്കു​ക​യാ​കു​മോ. സത്യം പറ​യാ​മ​ല്ലോ. കഴി​ഞ്ഞ കു​റ​ച്ചു ദി​വ​സ​മാ​യി ഞാൻ കരു​തു​ന്ന​തു് അമ്മ ഇനി രക്ഷ​പെ​ടി​ല്ല എന്നു തന്നെ​യാ​ണു്. അമ്മ മരി​ക്കാൻ പോ​വു​ക​യാ​ണു് എന്ന തോ​ന്ന​ലാ​ണു്. ഈ അസു​ഖ​മൊ​ക്കെ കട​ന്നു് അവർ വരി​ല്ല എന്നു തന്നെ തോ​ന്നി. രക്ഷ​പെ​ട്ടി​ട്ടു​ത​ന്നെ എന്തു​ചെ​യ്യാ​നാ​ണു് എന്നു തോ​ന്നി​യാൽ പി​ന്നെ ജീ​വി​തം ആത്മ​ഹ​ത്യ​പോ​ലെ​യാ​ണു്. പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​രു കയർ എടു​ത്തു തൂ​ങ്ങു​ന്നി​ല്ല എന്നേ​യു​ള്ളു, ചാ​വാ​നാ​യി കു​രു​ക്കിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന ആ നി​മി​ഷ​മാ​ണു് പി​ന്ന​ത്തെ ജീ​വി​തം. അല്ലെ​ങ്കിൽ ഫ്യൂ​രി​ഡാൻ തൊ​ണ്ട​മു​തൽ കു​ടൽ​വ​രെ​യെ​ത്തി പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​മാ​ണു് ആയു​സ്സു്. എത്ര​കാ​ലം ജീ​വി​ച്ചാ​ലും ചത്തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന തോ​ന്ന​ലാ​ണു്.

എനി​ക്കു് അമ്മ​യെ കാണണം എന്നു തോ​ന്നി. അമ്മ ഇനി മരി​ച്ചു​പോ​യി​ക്കാ​ണു​മോ. ഞാൻ എന്നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. എനി​ക്കി​പ്പോൾ ഇല്ലാ​ത്ത​തു് മര​ണ​ഭ​യ​മാ​ണു്. മര​ണ​ത്തെ ഞാൻ പേ​ടി​ക്കു​ന്ന​തേ​യി​ല്ല. അതു ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നി​ട്ടു് എന്തു​ചെ​യ്യാ​നാ​ണു് എന്ന നി​സ്സ​ഹാ​യത കൊ​ണ്ട​ല്ല. ഞാൻ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നാൽ മാ​ത്രം ലോ​ക​ത്തോ​ടു പറ​യാ​നു​ള്ള എത്ര കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്. ഈ നി​മി​ഷം ഞാൻ മരി​ച്ചു​പോ​യാൽ നി​ങ്ങ​ളെ​ങ്ങ​നെ അറി​യും ഞാ​നെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു് കി​ട​പ്പി​ലാ​യ​തെ​ന്നു്? നന്ദി​നി​ക്കു് എന്തു​പ​റ്റി​യെ​ന്നു്? എന്റെ പാ​വ​ഞ്ചി​യി​പ്പോൾ ഏതു കട​ലി​ലു​ണ്ടെ​ന്നു്? ഓ മറ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പാ​വ​ഞ്ചി അറ്റ്ലാ​ന്റി​ക്കി​ലു​ണ്ടു്. ത്ര​യ​യേ​യും ദ്വാ​ദ​ശി​യേ​യും എന്നേ​യും കാ​റ്റു​കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​ക​യാ​ണു്.

ദ്വാ​ദ​ശി:

“ഈ യു​ദ്ധം കഴി​ഞ്ഞാൽ അടു​ത്ത​തു് വരും.”

ത്രയ:

കെ​ട്ട​ട​ങ്ങ​യി​ല്ലീ​ക്ക​ന​ലു​കൾ, കാ​ന്താ​ര​ങ്ങൾ
കന്മ​ദ​മി​റ്റു​പൊ​ള്ള​ട്ടെ​യെ​ന്നു​ട​ലും ഉട​പ്പി​റ​പ്പും

ഋദ്ധി:

വെൺ​നി​ലാ​ശ​യ്യ​യിൽ
തൂ​വെ​ണ്ണ​മേൽ വീ​ഴ​ട്ടെ നീ
കന​ക​നൂ​ലി​നാൽ നെ​യ്തൊ​രീ
മോ​ഹ​ക​മ്പ​ള​ക്കീ​റ്

ദ്വാ​ദ​ശി:

എന്നാ​ത്മ​സം​ഗീ​ത​ത്തെ
വീ​ണ​യാൽ മീ​ട്ടി നീ
പാടണം പര​മാ​ത്മ
ജീവിത മഹാ​കാ​വ്യം

ത്രയ:

എൻ​നെ​ഞ്ചിൽ തു​ടി​ക്കു​ന്നു
കാലമേ നീ തന്ന
തനി​ക്കു​താൻ​പോ​രി​മ​യും
പഞ്ച​മ​പ്പെ​രു​ക്ക​വും

ഋദ്ധി:

ഒട്ടു​മേ കനി​യാ​ത്ത ലോകമേ തരുമോ നീ
പാ​ട്ടു​കേൾ​ക്കാ​നൊ​രു ചെ​വി​യും ശ്രു​തി​പാ​ഠ​വും

ദ്വാ​ദ​ശി:

ഒട്ടു​മേ കനി​യാ​ത്ത ലോകമേ തരുമോ നീ
നൃ​ത്ത​മാ​ടാ​നൊ​രു പാ​ദ​വും ചിൽ​ക്കാ​ത​ലും

ഋദ്ധി ഉണർ​ന്നു കി​ട​ക്കുക തന്നെ​യാ​ണു്. എത്ര​നേ​ര​മാ​യി ആരെ​യെ​ങ്കി​ലും കണ്ടി​ട്ടു്. എന്താ​ണു് ശബ്ദ​മൊ​ന്നും കേൾ​ക്കാ​ത്ത​തു്. എന്താ​ണു് ആരും മി​ണ്ടാ​ത്ത​തു്. മു​ന്നിൽ വന്ന മുഖം കപ്യാ​രു ചേ​ട്ട​ന്റെ​യാ​ണു്. ആ ചു​ണ്ടു് അന​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടു്. എന്നെ​യാ​ണു് നോ​ക്കു​ന്ന​തു്. ഞാ​നൊ​ന്നും കേൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ഇവർ​ക്കൊ​ക്കെ ശബ്ദ​മി​ല്ലാ​താ​യോ?

ബി​നോ​യി​ക്കു് വലിയ ആധി​യൊ​ന്നും തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

ഡോ. സന്തോ​ഷ് കുമാർ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ഋദ്ധി​ക്കു് കേൾവി ശക്തി പൂർ​ണ​മാ​യി നഷ്ട​മാ​യെ​ന്നു്. അല്ലെ​ങ്കിൽ തന്നെ രണ്ടു മൂ​ന്നു​വർ​ഷ​ത്തി​ല​ധി​ക​മാ​യി ഏതെ​ങ്കി​ലും ഡോ​ക്ടർ വന്നു നോ​ക്കി​യി​ട്ടു്. ഇതി​പ്പോൾ യു​ദ്ധ​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും കി​ട​പ്പു് ക്യാം​പി​ലാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും നോ​ക്കി​യ​താ​ണു്. ഇനി ഋദ്ധി​യോ​ടു സം​സാ​രം​കൊ​ണ്ടു കാ​ര്യ​മി​ല്ല. സു​ശീ​ല​യെ വീ​ണ്ടും ആശു​പ​ത്രി​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​ക​ണം എന്നു് ആൻസി നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ച​താ​ണു്. പട്ടാ​ളം ഒട്ടും വഴ​ങ്ങി​യി​ല്ല. അത്ര​യ്ക്കു കു​ഴ​പ്പ​മാ​ണു് പു​റ​ത്തു്. മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ആശു​പ​ത്രി​യിൽ എത്തി​ച്ചാ​ലും രക്ഷി​ക്കാൻ കഴി​യു​മോ എന്ന സംശയം നേ​രി​ട്ട​ല്ലാ​തെ അവർ പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു. നമ്മ​ളെ​ന്തി​നാ​ണു് ആ കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന വണ്ടി​യേ​യും ഡ്രൈ​വ​റേ​യും കൂടി അപ​ക​ട​ത്തി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തു് എന്നാ​യി​രു​ന്നു ചോ​ദ്യം. അല്ലെ​ങ്കിൽ തന്നെ കാർ​ത്ത്യാ​യ​നി​യു​മാ​യി പോയ ഓട്ടോ മി​സൈ​ലി​നൊ​പ്പം പാ​ല​വു​മാ​യി പു​ഴ​യിൽ പോ​യി​ട്ടും കോ​ഴി​യെ കു​റു​ക്കൻ പി​ടി​ച്ചെ​ന്നേ എല്ലാ​വർ​ക്കും തോ​ന്നി​യു​ള്ളൂ. ആന​ക്കാ​ലി​നു് അടി​യിൽ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഞാ​ഞ്ഞൂ​ലു പോ​ലെ​യാ​ണു് യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്തെ മനു​ഷ്യൻ.

സു​ശീ​ല​യെ ഒരു ക്ലാ​സ് മു​റി​യി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റി​ക്കി​ട​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. പട്ടാ​ളം എത്തി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത ഓക്സി​ജൻ സി​ലി​ണ്ട​റിൽ നി​ന്നു് ട്യൂ​ബ് ഘടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. അന്ന​മ്മ പതം​പ​റ​ഞ്ഞു് പു​റ​ത്തൊ​രു ബെ​ഞ്ചിൽ ഇരി​പ്പു​ണ്ടു്. ആൻസി ഇട​യ്ക്കൊ​ക്കെ പോയി നോ​ക്കും.

നന്ദി​നി​യെ കണ്ടു മട​ങ്ങു​മ്പോൾ ട്രെ​യി​നിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങിയ ഋദ്ധി ഒന്നു വേ​ച്ചു​പോ​യ​തു് ബി​നോ​യി ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഞാൻ താ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പാ​ള​ത്തിൽ വണ്ടി​യു​ടെ അടി​യി​ലേ​ക്കു് അവൾ വീ​ണു​പോ​യേ​നേ. എനി​ക്കു് അന്നു രാ​ത്രി വന്ന​പ്പോൾ മുതൽ തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു അവൾ വേ​ച്ചു​പോ​യ​താ​ണോ, അതോ മന​പൂർ​വം ചാടാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​താ​ണോ​യെ​ന്നു്. ആരോ​ടാ​ണു് സംശയം പറയുക. നാ​ല്പ​താം വയ​സ്സിൽ കി​ട്ടിയ ഇരു​പ​ത്തി​യാ​റു​കാ​രി അടു​ത്ത മു​റി​യി​ലു​ണ്ടു്.

വന്നി​ട്ടു് ആറു​മാ​സ​മേ ആയി​ട്ടു​ള്ളു. ആൻ​സി​യോ​ടു് പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു പു​റ​പ്പെ​ട്ട യാ​ത്ര​യാ​ണു്. അവൾ വേ​ണ്ടെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ ചി​ല​പ്പോൾ പോ​കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, അവൾ അങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്ന കൂ​ട്ട​ത്തി​ല​ല്ല. നഴ്സി​ങ് കഴി​ഞ്ഞ​താ​ണു്. റബർ​ഷീ​റ്റു കട നട​ത്തി​യി​രു​ന്ന കൊ​ച്ചൗ​ത​യു​ടെ കച്ച​വ​ടം പൂ​ട്ടി​യ​തു മകളെ പഠി​പ്പി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞ കാ​ല​ത്താ​ണു്. വില കൂ​ടു​മ്പോൾ വിൽ​ക്കാ​നാ​യി നാ​ട്ടു​കാ​രിൽ നി​ന്നു മേ​ടി​ച്ചു​വ​ച്ച റബ​റൊ​ക്കെ അഞ്ചി​ലൊ​ന്നു വി​ല​യ്ക്കു വിൽ​ക്കേ​ണ്ടി വന്നു. ഇരു​ന്നൂ​റ്റി​യൻ​പ​തു രൂ​പ​യ്ക്കു വാ​ങ്ങിയ ചര​ക്കാ​ണു് കി​ലോ​യ്ക്കു് അൻ​പ​തി​നു കൊ​ടു​ത്ത​തു്. പന്ത്ര​ണ്ടു ടൺ റബറ് ഏതാ​ണ്ടു് ആ മട്ടിൽ ഇറ​ക്കി​വി​ടേ​ണ്ടി വന്ന​തോ​ടെ കടയും പി​ന്നെ സ്വ​ന്ത​മാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒന്ന​ര​യേ​ക്കർ പു​ര​യി​ട​വും വി​റ്റു. പൊ​റു​തി വാടക വീ​ട്ടി​ലാ​യി.

ചത്താ​ലും ചമ​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കു​ന്ന സമു​ദാ​യ​ക്കാ​രും പി​ന്നെ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി​യി​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് ആൻസി തമാ​ശ​പോ​ലെ പറ​ഞ്ഞ​തു്. ആൻ​സീ​ടെ കണ​ക്കിൽ നാൽ​പ്പ​ത്തി​ര​ണ്ടു ചെ​ക്ക​ന്മാർ ഇരു​പ​താം വയ​സ്സു​മു​തൽ കണ്ടു​പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ദല്ലാ​ളു​മാ​രു് കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന എണ്ണ​മെ​ടു​ത്താൽ നൂ​റ്റ​മ്പ​തെ​ങ്കി​ലും ആയി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. പി​ന്നെ വരു​ന്ന​തൊ​ന്നും അപ്പ​ച്ചൻ അവ​ളോ​ടു പറ​യാ​റി​ല്ല. നട​ക്കു​മെ​ന്നു തോ​ന്നാ​ത്ത​തു​ത​ന്നെ കാരണം.

എനി​ക്കും ആൻ​സി​ക്കും ഒരു പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത സമ​യ​ത്താ​ണു് കാണാൻ പോ​യ​തു്. അന്നേ നര​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങിയ മുടി കറു​പ്പി​ക്കാ​തെ​യും രണ്ടു​ദി​വ​സ​മാ​യി ഷേവ് ചെ​യ്യാ​ത്ത കു​റ്റി​രോ​മ​ങ്ങൾ അതു​പോ​ലെ നിർ​ത്തി​യു​മാ​ണു് ചെ​ന്ന​തു്. ഇട്ടി​രു​ന്ന ഉടു​പ്പി​നും മു​ണ്ടി​നും കഞ്ഞി​പി​ഴി​ഞ്ഞ വടി​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

നല്ല മു​ല്ല​പ്പു​പോ​ല​ത്തെ പല്ലു​ക​ളാ​ണു്. മു​റു​ക്കോ വലിയോ ഇല്ലെ​ന്നു് ചു​ണ്ടു കണ്ടാ​ല​റി​യാം. കണ്ണി​നു താഴെ നല്ല തെ​ളി​ച്ച​മു​ണ്ടു്. കവി​ളു​കൾ ഒട്ടി​യാ​ണു്. കു​ടി​ച്ചു​വീർ​ക്കാ​ത്ത കൺ​പോ​ള​യും ഒട്ടിയ വയ​റു​മാ​ണു്, എനി​ക്കി​തു മതി അപ്പ​ച്ചാ എന്നു് ആൻസി പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ വി​ളി​ച്ചു​ചൊ​ല്ല​ലും കെ​ട്ടും ഛട​പ​ടേ​ന്നു കഴി​ഞ്ഞു. അവൾ​ക്കേ​താ​യാ​ലും പി. എസ്. സി. വഴി പണി​യാ​കു​ന്ന ലക്ഷ​ണ​മു​ണ്ടു്. ബി​നോ​യി​യെ കി​ട്ടി​യ​തി​ന്റെ ഭാ​ഗ്യ​മാ​ണെ​ന്നു് അവ​ളു​ടെ അമ്മ​ച്ചി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞാൻ പരീ​ക്ഷ​യെ​ഴു​തി​യേ​ന്റെ മെ​ച്ച​മാ​ണെ​ന്നു് അവൾ ഒരു മയ​വു​മി​ല്ലാ​തെ തി​രു​ത്തി.

ഞാൻ ആൻ​സി​യെ വി​ളി​ച്ചു. ഋദ്ധി​ക്കു​ണ്ടാ​യ​തു പറ​ഞ്ഞു.

ആൻസി:

“നി​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു പോയി നോ​ക്കീ​ട്ടു പോരേ…”

മഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു കയ​റു​മ്പോൾ മു​റ്റ​ത്തു് നാലോ അഞ്ചോ കന്യാ​സ്ത്രീ​മാർ കൂ​ടി​യാ​ലോ​ചി​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്നു. ചിലർ തി​ര​ക്കി​ട്ടു് അക​ത്തേ​ക്കു പോ​വു​ക​യും വരി​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു കാർ വരി​ക​യും അതിൽ നി​ന്നു് സ്ക​റി​യാ ഡോ​ക്ടർ അക​ത്തേ​ക്കു പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു. ബി​നോ​യി പടി കയ​റു​മ്പോൾ അന്ന​മ്മ ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു.

‘കഴി​ഞ്ഞു.’ അത്ര​യേ അന്ന​മ്മ പറ​ഞ്ഞു​ള്ളു.

അക​ത്തു​ക​യ​റു​മ്പോൾ ഋദ്ധി ഒരു സ്റ്റൂ​ളിൽ മേ​ലോ​ട്ടു നോ​ക്കി ഭി​ത്തി​യിൽ താ​ങ്ങി ഇരി​ക്കു​ന്നു. സുശീല കട്ടിൽ കാൽ​ക്കൽ ചാ​രി​യി​രി​പ്പു​ണ്ടു്. എന്നെ കണ്ട​തോ​ടെ സാരി വലി​ച്ചു താ​ഴ്ത്തി കാൽ​പ്പാ​ദം മൂടി. സാ​രി​യു​ടു​ത്തു് സു​ശീ​ല​യെ കണ്ടി​ട്ടേ​യി​ല്ല. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ​യു​ടെ താടി വെ​ള്ള​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു കൂ​ട്ടി​കെ​ട്ടു​ക​യാ​ണു് ക്രി​സ്തു​ജ്യേ​ാ​തി ആശു​പ​ത്രി​യി​ലെ സൂ​പ്ര​ണ്ട് സി​സ്റ്റർ ടെസ്സ.

സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ മരി​ച്ചു് ഇരു​പ​താം ദി​വ​സ​മാ​ണു് പുതിയ സൂ​പ്ര​ണ്ടാ​യി സി​സ്റ്റർ മാർ​ഗ​ലീ​ത്ത എത്തി​യ​തു്.

ക്ലാര സി​സ്റ്റർ തലേ​ന്നു് മുറി ഒരു​ക്കു​ക​യാ​ണു്. സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ല്ലാം മാ​റ്റി. കട്ടി​ലിൽ പുതിയ വി​രി​യി​ട്ടു. മേശ വരി​പ്പി​ലെ അസം​ഖ്യം ഡയ​റി​കൾ ഹോർ​ളി​ക്സ് എന്നെ​ഴു​തിയ കാർ​ഡ്ബോർ​ഡ് പെ​ട്ടി​യി​ലാ​ക്കി. നൂ​റി​ന​ടു​ത്തു ജപ​മാ​ല​കൾ ഒരു പെ​ട്ടി​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതി​ലേ​റെ പേ​ന​ക​ളും. കണ്ണട നാ​ലെ​ണ്ണം. ചെ​രു​പ്പു് തേ​ഞ്ഞു​തീ​രാ​റായ ഒരു പാരഗൺ ആയി​രു​ന്നു. വള്ളി​ച്ചെ​രു​പ്പു് ബ്ലേ​ഡ് പോ​ലാ​യാ​ല​ല്ലാ​തെ സി​സ്റ്റർ സന്ധ്യ മാ​റ്റി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. സ്റ്റീൽ സ്ട്രാ​പ്പു​ള്ള എച്ച്. എം. ടി. വാ​ച്ച് നാ​ല്പ​തു വർഷം മുൻ​പു് സ്കൂ​ളിൽ പഠി​പ്പി​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന​യ​ന്നു് തൊ​ട്ടി​ള​യ​തും ഭർ​ത്താ​വും കൂടി വന്നു് കെ​ട്ടി തന്ന​താ​ണെ​ന്നു് എപ്പോ​ഴും പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അതൊ​ക്കെ ഇനി സഭ​യു​ടെ സ്വ​ത്താ​ണു്.

അത്ര​യും എടു​ത്തു​വ​ച്ച സി​സ്റ്റർ ക്ലാര നിർ​നി​മേ​ഷം നി​ന്നു. അതേ മു​റി​യിൽ പന്ത്ര​ണ്ടു വർ​ഷ​മാ​യി ഒരു കട്ടിൽ കൂ​ടി​യു​ണ്ടു്. അതിനു താഴെ നി​ര​വ​ധി പ്ലാ​സ്റ്റി​ക് പെ​ട്ടി​കൾ നിറയെ ഉടു​പ്പു​ക​ളും പാ​ഠ​പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളും. അല​മാ​ര​യു​ടെ രണ്ടു തട്ടു നിറയെ വേ​റെ​യും ഉടു​പ്പു​ക​ളും അടി​യു​ടു​പ്പു​ക​ളും തൊ​പ്പി​യും കു​ട​യും മഴ​ക്കോ​ട്ടു​മു​ണ്ടു്.

ഋദ്ധി​യോ​ടു് ഒന്നും പറ​യേ​ണ്ടി വന്നി​ല്ല. അവൾ ഓരോ​ന്നാ​യി എടു​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അമ്മ​യും അന്ന​മ്മ​യും കി​ട​ക്കു​ന്ന ചാ​യ്പ്പി​ലേ​ക്കാ​ണു് കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു്. രണ്ടു​പേ​രും ഒപ്പം ചെ​ല്ലു​ക​യോ ഒരു പെ​ട്ടി​യെ​ങ്കി​ലും എടു​ക്കാൻ സഹാ​യി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല. മര​ണ​വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു ശവ​പ്പെ​ട്ടി കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യ​തു് എന്തോ നട​ക്കു​ന്ന​താ​യാ​ണു് അവർ​ക്കു തോ​ന്നി​യ​തു്. ചത്ത​വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന കാ​ലി​പ്പെ​ട്ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ ജീ​പ്പ്ഡ്രൈ​വർ മാ​ത്ര​മേ കാ​ണു​ക​യു​ള്ളൂ.

മു​റി​യൊ​ഴി​യൽ കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും സന്ധ്യ​യാ​യി. സൈ​ക്കിൾ എടു​ത്തു് ഋദ്ധി​യി​റ​ങ്ങി.

മഴ ചാറാൻ തു​ട​ങ്ങി. മഴ​ക്കോ​ട്ടോ കുടയോ എടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല. പെ​യ്യ​ട്ടെ, ആർ​ത്തു​പെ​യ്യ​ട്ടെ എന്നു മന​സ്സു പറ​യു​ക​യാ​ണു്. വേ​ണ്ട​പ്പോൾ അത​ങ്ങ​നെ പെ​യ്യി​ല്ല. നന​യ്ക്കാ​നു​ള്ള ചാറൽ പോലും ഇല്ല. ഉടു​പ്പിൽ അങ്ങി​ങ്ങ് ഒരോ പാ​ടു​കൾ. ജീൻ​സിൽ അത്ര​യ്ക്കു് പോലും അറി​യാ​ത്ത ഒന്നോ രണ്ടോ തു​ള്ളി. ആഞ്ഞു​ച​വി​ട്ടാൻ തു​ട​ങ്ങി. കടൽ​ത്തീ​ര​ത്തു​കൂ​ടി സമാ​ന്ത​ര​മാ​യി പോ​വു​ക​യാ​ണു് സൈ​ക്കിൾ.

ഋദ്ധി കണ്ണ​ട​ച്ചു നന്ദി​നി​യു​ടെ മടി​യിൽ തല​വ​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അവൾ അന്നു് കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടെ ഹോ​സ്റ്റൽ വരാ​ന്ത​യിൽ ഇരു​ന്നു് മത​ഗ്ര​ന്ഥം വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തു പോലെ നിർ​വി​കാ​ര​മാ​യി പറ​യു​ക​യാ​ണു്.

ഇരു​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒൻ​പ​താം ക്ലാ​സി​ലെ പൂ​ക്ക​ളം തകർ​ത്തെ​റി​ഞ്ഞ രാ​ത്രി​യാ​ണു്. ബാ​ങ്ക് മാ​നേ​ജ​റു​ടെ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് വന്നു് അഞ്ചാം ദിവസം. ഇതി​നി​ടെ അര​മ​ണി​ക്കൂർ തി​ക​ച്ചു് ഉറ​ങ്ങി​യി​ട്ടേ​യി​ല്ല. വെ​ള്ള​വും ചോറും തൊ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല. ഇട​യ്ക്കൊ​രു ഇഡലി, രണ്ടു് ബി​സ്ക്ക​റ്റ്, പനി​യാ​യി​രി​ക്കും എന്നു പറ​ഞ്ഞു് അമ്മ മേ​ശ​മേൽ വച്ച മൂ​ന്നോ നാലോ റെ​സ്കു്. നൂറു മണി​ക്കൂ​റി​നി​ടെ കഴി​ച്ച​തു് ഇതു​മാ​ത്ര​മാ​ണു്. ഉറ​ങ്ങാൻ കഴി​ഞ്ഞ​തു പോലും ഇപ്പോ​ഴാ​ണു്. കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി കര​യു​ന്നു. ഞെ​ട്ടി ഉണർ​ന്നു. ശരീ​ര​ത്തിൽ നല്ല ഭാ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. പി​തൃ​ഹ​സ്തം പു​ത്രി​യു​ടെ വാ​യ​ട​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. പു​റ​ത്തു പറ​ഞ്ഞാൽ കൊ​ന്നു​ക​ള​യു​മെ​ന്നു് ഏതൊരു പീ​ഡ​ക​നേ​യും പോലെ അയാൾ ചെ​വി​യിൽ. ഞെ​ട്ടി​യി​ല്ല. അയാൾ സാ​ഷ്ടാംഗ നമ​സ്കാ​രം കഴി​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ ഇരു​വ​ശ​ത്തും കൈ​കു​ത്തി എഴു​നേ​റ്റു.

രണ്ടാം ദിവസം ഉച്ച​യ്ക്കാ​ണു് കസ്റ്റം​സ് പി​ടി​ച്ചി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന വഞ്ചി​യു​ടെ പാമരം വീണു കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു് അലോഷി ശ്ര​ദ്ധി​ച്ച​തു്.

എത്ര തു​രു​മ്പെ​ടു​ത്താ​ലും നിന്ന നിൽ​പിൽ അതു വീ​ഴി​ല്ലെ​ന്നു് അലോ​ഷി​യ്ക്കു​റ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. ഋദ്ധി​യു​ടെ സൈ​ക്കിൾ കണ്ടെ​ത്തിയ തീ​ര​ത്തും അടു​ത്ത വീ​ടു​ക​ളി​ലു​മെ​ല്ലാം തെ​ര​ഞ്ഞു് നി​രാ​ശ​രാ​യി നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ബി​നോ​യി​യും അന്ന​മ്മ​യും സു​ശീ​ല​യും. ചു​മ​ത​ല​യേ​റ്റ​യ​ന്നു തന്നെ അന്തേ​വാ​സി​യെ കാ​ണാ​തായ വി​മ്മി​ഷ്ട​വു​മാ​യി സി​സ്റ്റർ മാർ​ഗ​ലീ​ത്ത​യു​മു​ണ്ടു്. അലോഷി അതു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പാ​വ​ഞ്ചി​യിൽ കയ​റാ​നു​ള്ള ഋദ്ധി​യു​ടെ മോഹം ബി​നോ​യി ഓർ​ത്തു. കോ​സ്റ്റൽ പൊ​ലീ​സ് ബോ​ട്ട് ഇറ​ക്കി. വഞ്ചി​യിൽ ഋദ്ധി കമ​ഴ്‌​ന്നു കി​ട​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കഴു​ത്തിൽ വട്ടം​വീ​ണു് പാ​മ​ര​വും. അന​ക്കം തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. നെ​ഞ്ചു മി​ടി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

ബലാൽ​സം​ഗം നട​ന്നി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു് ഡോ​ക്ടർ ഗീ​താ​കു​മാ​രി. പു​രു​ഷ​ബീ​ജ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും വസ്ത്ര​ത്തി​ലോ ശരീ​ര​ത്തി​ലോ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു് ഫോ​റൻ​സി​ക് ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ സ്മി​താ ഫി​ലി​പ്. കെ​ട്ടി​ത്തൂ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ പാമരം ഒടി​ഞ്ഞ​താ​യി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു് അടു​ത്തു കി​ട​ന്ന മൊ​യ്തീ​ന്റെ വള്ള​ത്തി​ലെ പ്ലാ​സ്റ്റി​ക് കയർ ചൂ​ണ്ടി ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ അബ്ദുൽ ഷു​ക്കൂർ. പരി​ച​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത ആരും ആ വഴി​ക്കൊ​ന്നും വന്നി​ല്ലെ​ന്നു് തു​റ​ക്കാർ ബി​നോ​യി​യോ​ടു് പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. മൊ​യ്തീൻ കാ​ശൊ​ന്നും വേണ്ട, മീൻ​പി​ടി​ച്ചോ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു സു​ശീ​ല​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്ത ആ വള്ളം പാ​വ​ഞ്ചി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു് ചെ​റു​വ​ടം കൊ​ണ്ടു കെ​ട്ടി​ക്കി​ട​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഇതു​വ​രെ ഒരു തെ​ളി​വും ഇല്ലാ​ത്ത​തി​നാൽ ആരും സം​ശ​യി​ക്കുക പോലും ചെ​യ്യാ​ത്ത അക്കഥ ഓള​ത്തി​ലെ വള്ളം പോലെ ഋദ്ധി​യു​ടെ ഉള്ളിൽ മാ​ത്രം കി​ട​ന്നു.

സി​സ്റ്റ​റു​ടെ മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് എടു​ത്തു മാ​റ്റു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന നന​വു​മാ​റാ​ത്ത അടി​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ പൊ​തി​യാൻ വി​ടർ​ത്തി​യി​ട്ട​തു് മൂ​ന്നു ദിവസം മാ​ത്രം പഴകിയ ദി​ന​പ്പ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. കോ​ഴി​ക്കോ​ടു് റയിൽ​വേ ട്രാ​ക്കിൽ നി​ന്നു് കണ്ടെ​ത്തിയ അജ്ഞാത ജഡം സെ​ക്സ് റാ​ക്ക​റ്റി​ലെ കണ്ണി​യു​ടേ​തു് എന്നു സ്ഥി​രീ​ക​രി​ച്ച ഒറ്റ​ക്കോ​ളം വാർ​ത്ത. അതു കണ്ടു​നിൽ​ക്കെ വളർ​ന്നു വലു​താ​യി പല കോ​ള​ങ്ങൾ കട​ന്നു. മുറി നി​റ​ഞ്ഞു. സൈ​ക്കി​ളെ​ടു​ത്തു് അതി​വേ​ഗം പോ​കു​മ്പോൾ തീ​ര​ത്തെ മണ​ലു​കൾ മു​ഴു​വൻ ആ അക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളാ​ണു്. ഒത്താശ ചെ​യ്ത​യാൾ മാ​ത്ര​മാ​യ​തി​നാൽ മൂ​ന്നു വർ​ഷ​ത്തെ ശിക്ഷ കഴി​ഞ്ഞ പീ​ഡ​ക​പി​താ​വു് ഒറ്റ​മു​റി വാ​ട​ക​വീ​ട്ടിൽ വന്നു കൂ​ടി​യെ​ന്നു് അന്നു് അവൾ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. പണം ചോ​ദി​ച്ചു് വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ന്നും. എന്റെ കയ്യിൽ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന പണം എങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ന്നു് അറി​യാ​തെ​യ​ല്ല​ല്ലോ എന്നാ​ണു് അവൾ അവ​സാ​ന​മാ​യി പറ​ഞ്ഞ​തു്.

എന്റെ മു​ട്ടി​വി​ളി​യിൽ അയാൾ പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു് വാതിൽ തു​റ​ന്നു. ഞാൻ സു​ശീ​ല​യു​ടെ കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യാ​യി. അയാൾ മൊ​യ്തീ​ന്റെ ചെ​റു​വ​ള്ള​ത്തിൽ ഇരി​ക്ക​പ്പൊ​റു​തി​യി​ല്ലാ​തെ നി​ന്നു് ആടി. ഞാൻ അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു തന്നെ നോ​ക്കി കട​ലി​ലേ​ക്കു പങ്കാ​യ​മെ​റി​ഞ്ഞു. അതു കൊ​മ്പൻ മീ​ശ​യി​ല്ലാ​ത്ത ഭാർ​ഗ​വൻ ആണെ​ന്നു് എനി​ക്കു തോ​ന്നി. അയാൾ ഓള​ങ്ങ​ളിൽ ആടി വന്നു് എന്റെ മു​ടി​യി​ഴ​കൾ തഴുകി. ഉച്ചി​യിൽ വെ​ള്ളി​ക്കെ​ട്ടൻ കൊ​ത്തി​യ​തു പോലെ എനി​ക്കു് കരി​നീല നിറം വച്ചു. ഞര​മ്പു​ക​ളിൽ തി​ര​യ​ടി​ക്കു​ന്ന കടൽ.

അയാൾ എനി​ക്കു മുൻപേ വിൽ​ഫ്ര​ഡി​ന്റെ പാ​വ​ഞ്ചി​യി​ലേ​ക്കു് വള്ള​ത്തി​ലെ കയർ എടു​ത്തെ​റി​ഞ്ഞു് തൂ​ങ്ങി​ക്ക​യ​റി. ഒറ്റ​മു​ണ്ടും ഷർ​ട്ടും ഊരി​യെ​റി​ഞ്ഞു. അതു് അപ്പോൾ തന്നെ കാ​റ്റെ​ടു​ത്തു തി​ര​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്തു. പങ്കാ​യ​വു​മാ​യി കയറിയ എന്നോ​ടു് അയാൾ ചോ​ദി​ച്ചു പാ​വ​ഞ്ചി​യി​ലെ​ന്തി​നു് ഈ ചട്ടു​ക​മെ​ന്നു്. ഞാൻ വെ​ളു​ക്കെ ചി​രി​ച്ചു. ഉത്ത​രം കാ​ക്കാ​തെ തന്നെ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: എന്റെ കയ്യിൽ ഇപ്പോൾ പണ​മി​ല്ല.

ഞാൻ പി​ന്നെ​യും കു​ന്ന​ത്ത​മ്മ​യാ​യി. അയാൾ ആദ്യ​മാ​യി ചി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അതു കണ്ടു നിന്ന ഞാൻ തി​ര​മേ​ലേ ഉയർ​ന്നു​പൊ​ങ്ങി. പങ്കാ​യം നി​ലം​ത​ല്ലി പോലെ താ​ഴ്‌​ന്നു. അയാൾ ചവി​ട്ടു​കൊ​ണ്ട അട്ട​യാ​യി പാ​മ​ര​ത്തിൽ വട്ടം​ചു​രു​ണ്ടു. പങ്കാ​യ​ത്തിൽ പി​ന്നെ​യും കാ​റ്റു​പി​ടി​ച്ചു. അയാൾ പന്തു് പോലെ ഉയർ​ന്നു് കട​ലി​ലേ​ക്കു താ​ഴ്‌​ന്നു. പു​ത്രി​യോ​ളി, പു​ത്രി​യോ​ളി എന്നാർ​ത്തു തിര വന്നു ചു​രു​ട്ടി​യെ​ടു​ത്തു. പാമരം ആ ആക്കം കഴി​ഞ്ഞു് തി​രി​കെ വരു​മ്പോൾ അയാൾ തി​മിം​ഗല വയ​റി​ലേ​ക്കു് ജീ​വ​നോ​ടെ പോകണേ എന്നു് സു​ശീ​ല​യാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ അത്തി​ക്കാ​വി​ല​മ്മ​യ്ക്കു് നൂറും പാലും നേ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഇതു [1] മാ​തൃ​ഹ​ന്താ​വാം ഋഷി​യു​ടെ മഴു​വ​ല്ല, പിതൃ ഹന്താ​വാം ഋദ്ധി​യു​ടെ പങ്കാ​യ​മെ​ന്നു് താഴെ വീണു് ആ പലക ചി​രി​ച്ചു. പാമരം പി​ന്നാ​ലെ വീണു. മഴ പെ​യ്യാൻ തു​ട​ങ്ങി.

സു​ശീ​ല​യെ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടാൽ മതി​യെ​ന്നു് അന്ന​മ്മ​യാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്.

ജാതീം മതോം ഒന്നു​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഇന​മ​ല്ലേ. മണ്ണി​നെ​ങ്കി​ലും ഇത്തി​രി എല്ലു​പൊ​ടി കി​ട്ട​ട്ടെ. പെ​ട്ടി​യൊ​ന്നും വരു​ത്താൻ നി​ന്നി​ല്ല. വെ​ള്ള​ത്തു​ണി​യിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞ​തു് ആൻ​സി​യാ​ണു്. ബി​നോ​യി മു​ണ്ടി​ന്റെ അറ്റം വരി​ഞ്ഞു​മു​റു​ക്കാ​നാ​യി പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. സ്കൂ​ളി​നു് പുതിയ കെ​ട്ടി​ടം പണി​യാ​നെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് ഇരു​പ​താ​ണ്ടു മു​മ്പു് വാ​ങ്ങി​യി​ട്ട പറ​മ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കാ​ടു​ക​യ​റി​യ​ത​ല്ലാ​തെ അവിടെ കെ​ട്ടി​ട​മൊ​ന്നും വന്നി​ല്ല. അതി​ന്റെ മൂ​ല​യ്ക്കു് നന്നാ​യി താ​ഴ്ത്തി കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടേ​ക്ക​ണേ എന്നേ ഫാ. പോൾ പറ​ഞ്ഞു​ള്ളൂ. പട്ടി​യെ​ങ്ങാ​നും മാ​ന്തി​യാൽ പണി​കി​ട്ടും.

സു​ശീ​ല​യെ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടു് വന്നു് അന്ന​മ്മ അല​വാ​ങ്കും പി​ക്കാ​സും അര​മ​തി​ലിൽ ചാരി. മഠ​ത്തിൻ​മു​റ്റ​ത്തെ താ​മ​സ​ക്കാ​രി​യായ കൊ​ടി​ച്ചി വേ​ണ്ട​പ്പെ​ട്ട ആരോ ചത്ത​തു​പോ​ലെ സ്കൂൾ മു​റ്റ​ത്തു കി​ട​ന്നു് പടി​യി​ലേ​ക്കു് തല​വ​ച്ചു. ബി​നോ​യി നട​ന്നി​റ​ങ്ങി വന്നി​ട്ടും അതു് അന​ങ്ങി​യി​ല്ല.

അന്ന​മ്മ​യോ​ടു് ബി​നോ​യി:

“കൊ​ച്ചു് കഴി​ച്ചോ ചേ​ച്ചി​യേ…”

അന്ന​മ്മ ആ… എന്നു മൂളി അക​ത്തോ​ട്ടു പോയി. വ്യാ​ഴ​ത്തി​നു വ്യാ​ഴം എട്ടു്, വെ​ള്ളി ഒൻ​പ​തു്, ശനി പത്തു്, ഞായർ പതി​നൊ​ന്നു്. ഋദ്ധി ഒരി​ക്കൽ​പോ​ലും കണ്ണു​തു​റ​ക്കാ​തെ കി​ട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു് ദിവസം പതി​നൊ​ന്നാ​യെ​ന്നു് ആ പോ​ക്കിൽ അന്ന​മ്മ കണ​ക്കു​കൂ​ട്ടി.

ആൻസി ഒപ്പം ചെ​ന്നു് നി​ല​ത്തി​രു​ന്നു. അന്ന​മ്മ സു​ശീ​ല​യു​ടെ തക​ര​പ്പെ​ട്ടി വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. നി​ല​ത്തെ​ഴു​ത്താ​ശാ​ന്റെ മകൾ ഭവാ​നി​ക്കു് ആന​ക്കാ​ര​നിൽ ഉണ്ടായ മകൾ സുശീല ഊട്ടു​ക​യും സന്ധ്യ​സി​സ്റ്റർ വളർ​ത്തു​ക​യും ചെയ്ത ഋദ്ധി​യെ​ന്ന അമ്പി​ളി​യു​ടെ മക​ളു​ടെ കഥ എന്ന ആമു​ഖ​മു​ള്ള എഴു​ത്തു​പു​സ്ത​കം പെ​ട്ടി​യിൽ നി​ന്നെ​ടു​ത്തു് ആൻസി എന്ന കപ്യാ​രു​ടെ ഭാര്യ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കു​മ്പോൾ ഫ്യൂ​രി​ഡാൻ അടി​ച്ചു ചത്തു​കെ​ട്ടു​പോയ കെ​ട്ട്യോ​നെ പി​ന്നൊ​രി​ക്ക​ലും ഓർ​ക്കാ​ത്ത അന്ന​മ്മ​യെ​ന്ന വൃദ്ധ ഉറ​ക്കെ വാ​യി​ക്കാൻ പറ​ഞ്ഞു.

ആൻസി സു​ശീ​ല​യു​ടെ മനോ​ഹ​ര​മായ കയ്യ​ക്ഷ​ര​ത്തി​നു് ശബ്ദം കൊ​ടു​ത്തു.

“പല്ലി​യെ കഴി​ച്ച ദി​വ​സ​മാ​ണു്. ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള നാ​ഴി​ക​സൂ​ചി​ക​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണു് ഞാൻ ഓർ​മ​ക​ളു​ടെ ഓരോ അധ്യാ​യ​വും അടു​ക്കി​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്…”

ഋദ്ധി കണ്ണ​ട​ച്ചു കി​ട​ന്നു. അന്ന​മ്മ​യു​ടെ തു​റ​ന്ന കണ്ണു​കൾ ഇട​യ്ക്കൊ​ക്കെ അട​ഞ്ഞു് പോയി. ആൻസി വാ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.