images/e-hari-dk-cover.jpg
A statue of military official and horse around tomb of Seongjong at Seolleung, photograph by National Research Institute of Cultural Heritage, Korea .
ഒരു ദി​വ​സ​ത്തി​ന്റെ മരണം

ഫാ​ക്ട​റി തു​റ​ന്ന​പ്പോൾ അതി​ന​ക​ത്തു് ആ വലിയ പീ​ഞ്ഞ​പ്പെ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒരാ​ളു​യ​ര​ത്തിൽ ഇരു​മ്പി​ന്റെ പട്ട​യു​മാ​യി അതു് വാ​തി​ലി​ന്റെ തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു് ചു​മ​ര​രി​കിൽ നി​വർ​ന്നു നി​ന്നു. മു​റി​യു​ടെ ഒര​റ്റം മുതൽ മറ്റേ അറ്റം വരെ നീ​ണ്ടു കി​ട​ക്കു​ന്ന ഉയ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത മേ​ശ​യ്ക്കു പി​ന്നിൽ തന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്തു പോ​യി​രു​ന്ന ശേ​ഷ​വും കൗ​സ​ല്യ അതു തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തു്. എന്താ​യി​രി​ക്കും അതി​നു​ള്ളിൽ? സു​പാ​രി​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന ആ ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ അട​യ്ക്ക​യും പെ​രും​ജീ​ര​ക​വും നി​റ​ച്ച ചാ​ക്കു​ക​ളും സു​ഗ​ന്ധ​ദ്ര​വ്യ​ങ്ങൾ നി​റ​ച്ച ചെറിയ പെ​ട്ടി​ക​ളും മാ​ത്ര​മേ അവൾ കണ്ടി​രു​ന്നു​ള്ളു. ജോ​ലി​ക്കു വന്നി​രു​ന്ന പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വാതിൽ കടന്ന ഉടനെ ആ പെ​ട്ടി നോ​ക്കി, പി​ന്നെ മു​റി​യു​ടെ മൂ​ല​യിൽ വെച്ച മര​ത്തി​ന്റെ റാ​ക്കിൽ ഉച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണ​മു​ള്ള വട്ട​ത്തി​ലോ, നീ​ള​ത്തി​ലോ ഉള്ള അലു​മി​നി​യം പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും വെ​ച്ചു് അവ​ര​വ​രു​ടെ സ്ഥാ​ന​ത്തു വന്നി​രു​ന്നു് വീ​ണ്ടും ആ പെ​ട്ടി നോ​ക്കി.

ഗോ​വ​ക്കാ​രി മറിയ മാ​ത്രം വന്ന ഉടനെ പെ​ട്ടി​യു​ടെ ചു​റ്റും നട​ന്നു് അതി​ന്റെ മേൽ എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് വാ​യി​ച്ചു.

പാ​ക്കിം​ഗ് മെഷിൻ.

അവൾ​ക്കു മാ​ത്ര​മേ അവരിൽ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് അറി​യാ​വു. അവൾ മറ്റു​ള്ള​വ​രെ​യെ​ല്ലാം നോ​ക്കി ഒരു ചി​രി​യോ​ടെ തല​കു​ലു​ക്കി. അതിൽ അപകട സൂ​ച​ന​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ ഉച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണം അട​ങ്ങു​ന്ന പാ​ത്ര​മു​ള്ള ചു​വ​പ്പു​സ​ഞ്ചി റാ​ക്കിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി വെ​ച്ചു. അവ​ളു​ടെ സ്ഥ​ല​ത്തു പോ​യി​രു​ന്നു. മറിയ കൂ​ടു​തൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും പറ​യു​മെ​ന്ന ആശ​യോ​ടെ എല്ലാ​വ​രും അവളെ നോ​ക്കി. അവ​ളാ​ക​ട്ടെ ഒന്നും പറ​യാ​തെ മേ​ശ​യ്ക്കു മു​മ്പി​ലു​ള്ള പ്ലാ​സ്റ്റി​ക് പാ​ത്ര​ങ്ങൾ ഒരു​ക്കി വെ​ക്കു​ക​യാ​ണു്.

ആർ​ക്കും മറി​യ​യെ ഇഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അവ​ളു​ടെ തണ്ടു കാരണം. പക്ഷെ, ചില കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ അവ​ളു​ടെ സഹായം ആവ​ശ്യ​മാ​ണു്. സേ​ട്ട് അവ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു് വല്ല കട​ലാ​സും ഒപ്പി​ടു​വി​ക്കു​മ്പോൾ അതു വാ​യി​ച്ചു് അവരെ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​പ്പി​ക്കാൻ, അതു​പോ​ലെ സേ​ട്ട് ടെ​ലി​ഫോ​ണിൽ ആരോ​ടെ​ങ്കി​ലും ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ അതിൽ അപ​വാ​ദ​ക​ര​മായ എന്തെ​ങ്കി​ലു​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അത​വ​രോ​ടു് ഉച്ച​യ്ക്കു് ഭക്ഷ​ണ​സ​മ​യ​ത്തു് കു​ശു​കു​ശു​ത്തു് പറയാൻ, എല്ലാം മറി​യ​യു​ടെ സഹായം ആവ​ശ്യ​മാ​ണു്.

മറി​യ​യു​ടെ അടു​ത്തി​രു​ന്ന ദേശ് പാ​ണ്ഡെ​യാ​ണു് ആദ്യം ചോ​ദി​ച്ച​തു്.

‘എന്താ​ണു് ആ പെ​ട്ടി​യിൽ?’

‘മെഷിൻ.’

‘എന്തു മെഷിൻ?’

‘പാ​ക്കിം​ഗ് മെഷിൻ.’ മറിയ തല കു​ലു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞു. ‘സു​പാ​രി പാ​ക്കു​ചെ​യ്യാൻ കാ​ന്തി​ഭാ​യി മെഷിൻ വാ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’

ഒരു നല്ല കാ​ര്യ​മ​ല്ലെ എന്ന മട്ടിൽ എല്ലാ​വ​രും അത്യോ? എന്നു പറ​ഞ്ഞു.

‘ഇതി​നർ​ത്ഥ​മെ​ന്താ​ണെ​ന്ന​റി​യു​മോ?’

വീ​ണ്ടും അപ​ക​ട​സൂ​ചന. എല്ലാ​വ​രും മറി​യ​യെ നോ​ക്കി.

‘നമ്മു​ടെ​യെ​ല്ലാം ജോലി പോ​കു​മെ​ന്നർ​ത്ഥം. ആരും സന്തോ​ഷി​ക്കു​ക​യൊ​ന്നും വേണ്ട.’

മു​റി​യിൽ നി​ശ്ശ​ബ്ദത. മു​മ്പിൽ മേ​ശ​മേൽ വെച്ച പ്ലാ​സ്റ്റി​ക് തട്ടു​കൾ ഒതു​ക്കി​വെ​ച്ചു് കൗ​സ​ല്യ ജോലി ചെ​യ്യാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഫാ​ക്ട​റി തു​റ​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ സൂ​പ്പർ​വൈ​സർ പയ്യൻ മേ​ശ​മേ​ലു​ള്ള തട്ടു​ക​ളിൽ അട​യ്ക്ക​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങ​ളും, പെ​രും​ജീ​ര​കം, പഞ്ച​സാര ഗു​ളി​ക​കൾ എന്നി​വ​യും നി​റ​ച്ചു വെ​ച്ചി​രു​ന്നു. അതു​പോ​ലെ മേ​ശ​വ​ലി​പ്പു​ക​ളിൽ കട​ലാ​സി​ന്റെ കൊ​ച്ചു പാ​ക്ക​റ്റു​ക​ളു​ടെ കെ​ട്ടു​ക​ളും. അവ ചു​വ​പ്പും നീ​ല​യും നി​റ​ത്തിൽ അച്ച​ടി​ച്ച ഭം​ഗി​യു​ള്ള ഉറ​ക​ളാ​ണു്. ഓരോ തട്ടിൽ നി​ന്നും ആവ​ശ്യ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ എടു​ത്തു് ഉറയിൽ നി​റ​ച്ചു് വലതു വശ​ത്തു വെച്ച നന​വു​ള്ള സ്പോ​ഞ്ചിൽ പശ​യു​ള്ള ഭാഗം വെ​ച്ച​മർ​ത്തി അടു​ക്കുക. ഒരു മാ​സ​ത്തെ പ്രാ​ക്ടീ​സു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു് അവൾ​ക്കു് അതു് വളരെ വേ​ഗ​ത്തിൽ ചെ​യ്യാൻ പറ്റും. വൈ​കു​ന്നേ​രം കൂലി വാ​ങ്ങു​മ്പോ​ഴേ​യ്ക്കു് സൂ​പ്പർ​വൈ​സർ ഓരോ​രു​ത്ത​രു​ടെ​യും മു​മ്പി​ലു​ള്ള പാ​ക്ക​റ്റു​കൾ എണ്ണി കണ​ക്കെ​ഴു​തി വെ​ച്ചി​രി​ക്കും. ദി​വ​സ​ക്കൂ​ലി അഞ്ചു​റു​പ്പിക കി​ട്ടാൻ രണ്ടാ​യി​രം പാ​ക്ക​റ്റ് ചു​രു​ങ്ങി​യ​തു് ഒരാൾ ഉണ്ടാ​ക്ക​ണം. അതിനു മീതെ ഉണ്ടാ​ക്കി​യാൽ നൂറു പാ​ക്ക​റ്റി​നു് പത്തു പൈസ വീതം വെ​ച്ചു് തരും. അതു വി​ഷ​മ​മു​ള്ള കാ​ര്യ​മാ​ണു്, കാരണം രണ്ടാ​യി​രം പാ​ക്ക​റ്റു​ത​ന്നെ ഒരു മാ​തി​രി ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീ​രുക അഞ്ചു​മ​ണി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണു്. പി​ന്നെ അര​മ​ണി​ക്കൂ​റി​നു​ള്ളിൽ അധി​ക​മൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​ക്കാൻ പറ്റി​ല്ല. വല്ലാ​തെ ക്ഷീ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കും. മി​ക്ക​വാ​റും ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ എക്സ്ട്രാ ആയി​കി​ട്ടു​ന്ന​തു് ഇരു​പ​തോ മു​പ്പ​തോ പൈ​സ​യാ​യി​രി​ക്കും.

പു​തു​താ​യി വന്ന മെഷിൻ തന്റെ ജോലി കള​യു​മോ എന്ന പേടി കൗ​സ​ല്യ​ക്കു​ണ്ടാ​യി. ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ജോലി ഒരു മാ​തി​രി പോയ മട്ടാ​ണു്. ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ ഒന്ന​ര​മാ​സ​മാ​യി ലോ​ക്കൗ​ട്ടാ​ണു്. അവൾ ഈ ജോലി സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ഒരു കാരണം അതാ​ണു്. ഈ ജോ​ലി​യും പോയാൽ കാ​ര്യം വിഷമം തന്നെ​യാ​വും.

ഒരു മാ​തി​രി എല്ലാ സ്ത്രീ​ക​ളും അതു തന്നെ​യാ​ണു് ആലോ​ചി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. എല്ലാ​വ​രും നി​ശ്ശ​ബ്ദ​രാ​യി ജോ​ലി​യി​ലേർ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​യാ​ണു്.

പു​റ​ത്തു് സേ​ട്ടി​ന്റെ കാ​റി​ന്റെ ഹോൺ കേ​ട്ടു. സൂ​പ്പർ​വൈ​സർ പയ്യ​നെ വി​ളി​ക്കാ​നു​ള്ള​താ​ണു്. പയ്യൻ പു​റ​ത്തു പോയി. ഇനി സേ​ട്ടി​ന്റെ പി​ന്നിൽ, പെ​ട്ടി​യോ മറ്റു വല്ല പാ​ക്ക​റ്റു​ക​ളോ ഏറ്റി നട​ന്നു വരും.

സേ​ട്ട് വാതിൽ കട​ന്നു വരു​ന്ന​തു് കൗ​സ​ല്യ കണ്ടു. ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നായ കാ​ന്തി​ലാൽ വരു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം അവളെ നോ​ക്കാ​റു​ള്ള​തു് അവൾ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. അതു​പോ​ലെ ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു് അയാ​ളു​ടെ മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യാ​ലും അവളെ നോ​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. അങ്ങി​ന​ത്തെ അവ​സ​ര​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം അവൾ ഒരു ജന്മ​വാ​സ​ന​ക്കൊ​ത്തെ​ന്ന പോലെ ഉതിർ​ന്നു പോയ സാരി കയ​റ്റി​യി​ട്ടു് മാറു മറ​യ്ക്കാ​റു​ണ്ടു്. മാം​സ​ള​മായ ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ ആവും വിധം മറ​ച്ചു പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് കഴി​യു​ന്ന​ത്ര ഒതു​ക്ക​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു് അവൾ വസ്ത്രം ധരി​ക്കാ​റു്. അവൾ സ്വ​ത​വേ കു​റ​ച്ചു തടി​യു​ള്ള കൂ​ട്ട​ത്തി​ലാ​ണു്. വസ്ത്ര​ത്തിൽ കു​റ​ച്ചു ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ദേഹം വളരെ മാം​സ​ള​മാ​യി തോ​ന്നും.

സേ​ട്ടി​ന്റെ മു​റി​യിൽ ഫോൺ ശബ്ദി​ച്ചു. സേ​ട്ട് സം​സാ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലാ​ണു്. അവൾ മറി​യ​യെ നോ​ക്കി. മറിയ പെ​ട്ടെ​ന്നു നി​വർ​ന്നി​രു​ന്നു് ചെവി വട്ടം പി​ടി​ച്ചു.

സം​ഗ​തി​കൾ ഗൗ​ര​വ​മാ​വാൻ പോ​കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന മട്ടിൽ മറിയ തലാ​ട്ടി. അടു​ത്തി​രു​ന്ന ദേശ് പാ​ണ്ഡെ അവ​ളോ​ടു് എന്തോ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു് കൗ​സ​ല്യ കണ്ടു. ഉച്ച​യ്ക്കു പറ​യാ​മെ​ന്ന മറി​യ​യു​ടെ ഉത്ത​ര​വും. കാ​ന്തി​ഭാ​യി​യു​ടെ ഫോ​ണി​ലു​ള്ള സം​സാ​രം നി​ന്ന​പ്പോൾ അവർ വീ​ണ്ടും ജോ​ലി​യിൽ മു​ഴു​കി. വളരെ സാ​വ​ധാ​ന​ത്തി​ലെ ജോലി നീ​ങ്ങി​യു​ള്ളു. കൈ വഴ​ങ്ങു​ന്നി​ല്ല. ഒരു വലിയ ഭീഷണി, ഒരു പീ​ഞ്ഞ​പ്പെ​ട്ടി​ക്കു​ള്ളി​ലെ യന്ത്ര​ത്തി​ന്റെ രൂ​പ​ത്തിൽ അവ​രു​ടെ മു​മ്പിൽ നി​ല​കൊ​ണ്ടു.

കൗ​സ​ല്യ മറ്റു വഴി​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ജോലി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടാൽ എന്താ​ണു ചെ​യ്യുക? കു​റ​ച്ചെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും, കി​ട്ടി​യാൽ മതി. ഭർ​ത്താ​വി​നു് കുടി, പു​ക​വ​ലി മു​ത​ലായ ദു​ശ്ശീ​ല​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് ചെറിയ വരു​മാ​ന​ത്തി​ലും ജീ​വി​ക്കാം.

വേ​റെ​യും സു​പാ​രി കമ്പ​നി​കൾ ആ കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ലു​ണ്ടു്. ഒന്നാം നി​ല​യി​ലാ​ണെ​ന്നാ​ണു് പറ​യു​ന്ന​തു്. അവിടെ പോയി അന്വേ​ഷി​ക്ക​ണം. എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും കി​ട്ടാ​തി​രി​ക്കി​ല്ല. എവി​ടെ​യും കി​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അവൾ വല്ല വീ​ട്ടു​പ​ണി​ക്കും പോവും. ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ ലോ​ക്കൗ​ട്ടാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവൾ ആദ്യം തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി​യ​തു് വീ​ട്ടു​വേല ചെ​യ്യാ​നാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു വീ​ട്ടിൽ രാ​വി​ലെ ഒരു മണി​ക്കൂർ ജോലി ചെ​യ്താൽ മാ​സ​ത്തിൽ മു​പ്പ​തു മുതൽ നാൽ​പ്പ​തു​റു​പ്പി​ക​വ​രെ ശമ്പ​ളം കി​ട്ടും. ചി​ല​പ്പോൾ ഭക്ഷ​ണ​വും തര​മാ​യെ​ന്നും വരും. അങ്ങി​നെ മൂ​ന്നു വീ​ടു​ക​ളിൽ ജോലി കി​ട്ടി​യാൽ ഇപ്പോൾ കി​ട്ടു​ന്ന വരു​മാ​നം ഉണ്ടാ​വും. ഈ ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ ദിവസം അഞ്ചു​റു​പ്പിക പ്ര​കാ​രം മാസം നൂ​റ്റി​ഇ​രു​പ​ത്ത​ഞ്ചു​റു​പ്പിക കി​ട്ടും. അതിൽ ട്രെ​യിൻ സീസൻ ടി​ക്ക​റ്റി​നു തന്നെ പതി​മൂ​ന്നു​റു​പ്പിക പോകും. ഒരു ചാ​യ​പോ​ലും കമ്പ​നി​യിൽ നി​ന്നു വെ​റു​തെ കി​ട്ടു​ക​യി​ല്ല.

പക്ഷെ, ഭർ​ത്താ​വി​ന്ന​തി​ഷ്ട​മ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. വീ​ട്ടു വേ​ല​ക്കു പോ​കു​ന്ന​തു് എന്തോ തന്റെ സ്ഥി​തി​ക്കു മോ​ശ​മാ​ണെ​ന്നാ​ണ​യാ​ളു​ടെ അഭി​പ്രാ​യം. അയാ​ളു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തിൽ ആരും ഇത്ര​യും താ​ഴ്‌​ന്ന പണി​ക്കു പോ​യി​ട്ടി​ല്ല.

അവൾ​ക്ക​തി​നോ​ടു യോ​ജി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ജീ​വി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി എന്തു ജോ​ലി​യും ചെ​യ്യാൻ അവൾ​ക്കു മടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മകനെ പട്ടി​ണി​യി​ടു​ന്ന​തി​ലും എത്ര​യും അഭി​മാ​ന​ക​ര​മാ​ണു് എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു ജോലി ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. അതു് മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ പാ​ത്രം മോ​റു​ക​യാ​യാ​ലെ​ന്തു്. ഒരു ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ പോ​കു​ക​യാ​യാ​ലെ​ന്തു്? ജീ​വി​ക്കുക വിഷമം പി​ടി​ച്ച കാ​ര്യ​മാ​ണു്. അതിനു വേ​ണ്ടി ഇര​ക്കു​ക​യും കക്കു​ക​യും കൂടി ചെ​യ്യു​ന്ന​തിൽ തെ​റ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. പക്ഷെ, അവൾ ഭർ​ത്താ​വി​നോ​ടു് തർ​ക്കി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല.

ഉച്ച​ക്കു ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​മ്പോൾ മറിയ പറ​ഞ്ഞു.

‘നമ്മു​ടെ​യെ​ല്ലാം ജോലി അധി​ക​നാ​ളു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല.’

എല്ലാ​വ​രും ലഞ്ചു​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​മാ​യി മറി​യ​ക്കു ചു​റ്റും കൂ​ടി​യി​രു​ന്നു.

‘ഈ മെഷിൻ എന്തി​നാ​ണെ​ന്ന​റി​യു​മോ? സു​പാ​രി പാ​ക്കു ചെ​യ്യാൻ. ഓട്ടോ​മാ​റ്റി​ക് ആണു്. എന്നു വെ​ച്ചാൽ നമ്മൾ കൈ കൊ​ണ്ടു ചെ​യ്യു​ന്ന പണി​യെ​ല്ലാം മെഷിൻ ചെ​യ്യു​മെ​ന്നർ​ത്ഥം. അതും ഭയ​ങ്കര വേ​ഗ​ത്തിൽ. നമ്മൾ പന്ത്ര​ണ്ടു പേർ​കൂ​ടി ഒരു ദിവസം മു​ഴു​വൻ ചെ​യ്യു​ന്ന പണി ഈ മെഷിൻ അതിൽ പകുതി സമ​യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ ചെ​യ്യും.’

എല്ലാ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ​യും കണ്ണു​കൾ വി​ടർ​ന്നു. അവർ അങ്ങി​നെ ഒരു കാ​ര്യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു കൂടി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മറിയ തു​ടർ​ന്നു.

‘ഞാൻ മു​മ്പു് ജോ​ലി​യെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നി​ട​ത്തും അവർ ഇങ്ങി​നെ ഒരു മെഷിൻ വെ​ച്ചു. മെ​ഷി​ന്റെ മു​ക​ളിൽ നാ​ല​ഞ്ച​റ​ക​ളു​ണ്ടു്. അതിൽ ഓരോ​ന്നിൽ ഓരോ സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ ഇടും. ഒന്നിൽ അട​യ്ക്ക, ഒന്നിൽ പെ​രും​ജീ​ര​കം. അങ്ങി​നെ ഓരോ​ന്നു്. ചു​വ​ട്ടിൽ ഒരു കള്ളി​യിൽ കട​ലാ​സു് ഉറ​ക​ളും. അതു് ഓരോ​ന്നോ​രോ​ന്നാ​യി ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി​യാൽ അതി​ലേ​യ്ക്കു് മു​ക​ളിൽ നി​ന്നു് എല്ലാം കൂടി ചേർ​ന്ന മി​ക്സ​ചർ വീ​ഴു​ന്നു. പി​ന്നെ തന്ന​ത്താൻ ഉറകൾ അട​ച്ചു് വേ​റൊ​രു സ്ഥ​ല​ത്തു് വീ​ഴു​ന്നു. എന്തൊ​രു രസ​മാ​ണെ​ന്നോ കാണാൻ! അവിടെ ഈ മെഷിൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ എല്ലാ​വ​രും സന്തോ​ഷി​ച്ചു. പക്ഷെ, ഒരാ​ഴ്ച​ക്ക​കം ഇരു​പ​തു പേരിൽ പതി​നാ​റു പേ​രു​ടെ​യും ജോലി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു.’

എല്ലാ​വ​രു​ടെ​യും മുഖം താണു.

‘കാ​ന്തി​ഭാ​യി എന്താ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തെ​ന്ന​റി​യു​മോ? ഈ മെഷിൻ വിറ്റ കമ്പ​നി​യിൽ നി​ന്നാ​ണു് ഫോൺ വന്ന​തു്. നാളെ ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച ഫാ​ക്ട​റി തു​റ​ക്കു​മോ എന്ന​ന്വേ​ഷി​ക്കാ​നാ​ണ​വർ ഫോൺ ചെ​യ്ത​തു്. ഈ മെഷിൻ സ്ഥാ​പി​ച്ചു സ്റ്റാർ​ട്ടാ​ക്കാൻ മെ​ക്കാ​നി​ക്കി​നെ അയ​ക്കാ​നാ​ണു്. നാളെ വരാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടു് കാ​ന്തി​ഭാ​യ്. അപ്പോൾ തി​ങ്ക​ളാ​ഴ്ച വന്നാൽ ജോ​ലി​യു​ണ്ടാ​കു​മോ എന്നു് കണ്ട​റി​യ​ണം.’

സ്ത്രീ​കൾ ശരി​യ്ക്കും തളർ​ന്നി​രു​ന്നു. ഓരോ​രു​ത്ത​രും അവ​ന​വ​ന്റെ കഷ്ട​പ്പാ​ടു​കൾ ആലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത​തി​നേ​ക്കാൾ ഭേ​ദ​മാ​ണു് ഈ അഞ്ചു​റു​പ്പിക. പട്ടി​ണി​യി​ല്ലാ​തെ നാ​ളു​കൾ നീ​ക്കാം. ആ പണവും ഒരു ദിവസം പെ​ട്ടെ​ന്നു നി​ന്നാൽ!.

കൗ​സ​ല്യ​യ്ക്കു് പരി​പ്പും റൊ​ട്ടി​യും മു​ഴു​വൻ തി​ന്നാൻ പറ്റി​യി​ല്ല. അവൾ ഭർ​ത്താ​വി​നെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ ലോ​ക്കൗ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങിയ ശേഷം അയാ​ളു​ടെ ആരോ​ഗ്യ​വും വളരെ മോ​ശ​മാ​യി​വ​ന്നു. ഏതു സമ​യ​വും ചുമ മാ​ത്രം. ദേ​ഹ​വും ദിനം പ്രതി ക്ഷീ​ണി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു​ണ്ടു്. മാ​റി​ലെ എല്ലു​കൾ പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ക്കാം. ഒരു ഡോ​ക്ട​റെ കാണാൻ താൻ കുറെ ദി​വ​സ​മാ​യി പറ​യു​ന്നു. കേൾ​ക്ക​ണ്ടെ. മഞ്ഞു കൊ​ണ്ടി​ട്ടാ​ണു് ചു​മ​യെ​ന്നാ​ണു് പറ​യു​ന്ന​തു്. പണ​മി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണു് ഉള്ളിൽ.

സൂ​പ്പർ​വൈ​സർ കാ​മ്പ്ളെ ബെ​ല്ല​ടി​ച്ചു. ജോലി തു​ട​ങ്ങാ​നു​ള്ള​താ​ണു്. യാ​ന്ത്രി​ക​മാ​യി കൈകൾ ചലി​ച്ചു. മു​മ്പിൽ സു​പാ​രി പാ​ക്ക​റ്റു​കൾ കു​ന്നു​കൂ​ടി വന്നു. അങ്ങി​നെ​യി​രി​ക്കെ ഇടതു വശ​ത്തു നി​ന്നു് ഒരു തേ​ങ്ങൽ കേ​ട്ടു് കൗ​സ​ല്യ നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ ലക്ഷ്മി ഒന്നും ചെ​യ്യാ​തെ കര​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

‘എന്തി​നാ​ണു് കര​യു​ന്ന​തു്?’

‘ഒന്നു​മി​ല്ല.’

ലക്ഷ്മി താ​വ്ടെ വി​ധ​വ​യാ​ണു്. ഭർ​ത്താ​വു് ഫാ​ക്ട​റി​യി​ലെ ഒര​പ​ക​ട​ത്തിൽ മരി​ച്ചു. നാലു മക്ക​ളു​ണ്ടു്. വളരെ സാ​ധു​വായ സ്ത്രീ.

‘കര​യേ​ണ്ട.’

അവർ ജോലി വീ​ണ്ടും തു​ട​ങ്ങി. കു​റ​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ലക്ഷ്മി പറ​യു​ന്ന​തു് കൗ​സ​ല്യ കേ​ട്ടു.

‘കൗസു, ഞാൻ നി​ന​ക്കു് എട്ടു​റു​പ്പിക തരാ​നു​ണ്ടു്. അതെ​ങ്ങി​നെ​യാ​ണു് തരാ​ന്ന​റി​യി​ല്ല.’

പല​പ്പോ​ഴാ​യി ഒരു​റു​പ്പി​ക​യോ, എട്ട​ണ​യോ ആയി വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണു്.

‘അതൊ​ന്നും സാ​ര​മി​ല്ല ദീദി. ഞാൻ അതൊ​ന്നും തി​രി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലൊ.’

അങ്ങി​നെ പാ​ക്കിം​ഗ് മെഷിൻ ഒരു ഭീ​ഷ​ണി​യാ​യി മു​മ്പിൽ നിൽ​ക്കെ വൈ​കു​ന്നേ​ര​മാ​യി. അഞ്ച​ര​ക്കു​ള്ള ബെ​ല്ല​ടി​ച്ച​പ്പോൾ എല്ലാ​വ​രും എഴു​ന്നേ​റ്റു, മര​ത്തി​ന്റെ റാ​ക്കിൽ നി​ന്നു് അവ​ന​വ​ന്റെ സഞ്ചി​കൾ എടു​ത്തു.

കാ​ന്തി​ലാൽ തന്നെ​യാ​ണു് കൂലി കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന​തു്. അയാൾ മു​റി​യ്ക്കു പുറമെ ഇട്ട മേ​ശ​യ്ക്കു പി​ന്നിൽ ഇരു​ന്നു് മു​മ്പി​ലു​ള്ള പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ നോ​ക്കി ഓരോ​രു​ത്ത​രു​ടെ പേ​രാ​യി വി​ളി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. പേ​രി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥ​കൾ മേ​ശ​യ്ക്ക​രു​കിൽ വരു​മ്പോൾ അയാൾ കൂ​ലി​യും എക്സ​ട്രാ​പ​ണി​യെ​ടു​ത്ത​തി​നു​ള്ള പണവും കൊ​ടു​ക്കും. പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച​ത്ര ഉൽ​പ്പാ​ദി​ക്കാ​ത്ത​വ​രെ ശകാ​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും.

നാ​ലാ​മ​താ​ണു് കൗ​സ​ല്യ​യു​ടെ പേർ. മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ ആൾ കൂലി വാ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ കൗ​സ​ല്യ മു​മ്പി​ലേ​ക്കു നി​ന്നു. പക്ഷെ, അവ​ളു​ടെ പേ​രി​നു പകരം കാ​ന്തി​ലാൽ വി​ളി​ച്ച​തു് മറി​യ​യു​ടെ പേ​രാ​യി​രു​ന്നു. മറിയ ഡി​സിൽ​വ​യും കൂലി വാ​ങ്ങി​പ്പോ​യി. പി​ന്നെ അടു​ത്ത ആൾ, പി​ന്നെ അതി​ന​ടു​ത്ത ആൾ. ഓരോ​രു​ത്ത​രും പണം കി​ട്ടേ​ണ്ട​താ​മ​സം പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി ഓട്ടം തു​ട​ങ്ങി. ആർ​ക്കും ആരേ​യും കാ​ത്തു നിൽ​ക്കാൻ ഇട​യി​ല്ല. സ്റ്റേ​ഷൻ വരെ ഒരു മാ​തി​രി ഓട്ടം തന്നെ​യാ​ണു്.

കൗ​സ​ല്യ മാറി നി​ന്നു. ഒന്നു​കിൽ സേ​ട്ടി​നു് തെ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അല്ലെ​ങ്കിൽ അയാൾ പേ​രു​ക​ളു​ടെ ക്രമം മാ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. പതി​നൊ​ന്നാ​മ​ത്തെ സ്ത്രീ​യും കൂലി വാ​ങ്ങി​പ്പോ​യി. ഇപ്പോൾ കാ​ന്തി​ലാ​ലും കൗ​സ​ല്യ​യും ഒറ്റ​യ്ക്കാ​യി. സൂ​പ്പർ​വൈ​സ​റെ​യും കാ​ണാ​നി​ല്ല. അവൾ​ക്കു കു​റ​ച്ചു പരി​ഭ്ര​മം തു​ട​ങ്ങി.

കാ​ന്തി​ലാൽ തല​യു​യർ​ത്തി അവളെ നോ​ക്കി ചി​രി​ച്ചു.

‘എന്റെ കൂലി കി​ട്ടി​യി​ല്ല.’

‘നി​ന്റെ കണ​ക്കു​കൾ ശരി​യാ​യി​ട്ടി​ല്ല. കാ​മ്പ്ളെ വര​ട്ടെ. ഞാ​ന​വ​നെ ബൈ​ഖ​ല​യ്ക്കു് പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്.’

‘അവൻ വരാൻ വൈ​കി​ല്ലെ?’

‘ഇല്ല. അവൻ സൈ​ക്കി​ളെ​ടു​ത്താ​ണു് പോ​യി​ട്ടു​ള്ള​തു്.’

കാ​ന്തി​ലാൽ അയാ​ളു​ടെ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പോയി. കൗ​സ​ല്യ അവിടെ മേ​ശ​യ്ക്ക​രു​കിൽ നി​ന്നു. അഞ്ചു മി​നി​റ്റു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ കാ​ന്തി​ലാൽ വാതിൽ കു​റ​ച്ചു തു​റ​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് അവളെ വി​ളി​ച്ചു. അക​ത്തേ​ക്കു തന്നെ പോയി. കൗ​സ​ല്യ വാതിൽ തു​റ​ന്നു പി​ടി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു.

‘എന്താ?’

‘അക​ത്തു വരു.’

അവൾ അറ​ച്ച​റ​ച്ചു് അക​ത്തു് കട​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ മു​റി​യി​ലേ​യ്ക്കു് അവൾ ഇതു​വ​രെ കട​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അതിലെ ആഡം​ബ​രം ആദ്യ​മാ​യി അവ​ളു​ടെ കണ്ണു​കൾ വി​ടർ​ത്തി. അയാൾ​ക്കെ​തി​രെ​യു​ള്ള ചു​മ​രി​നോ​ട​ടു​ത്തി​ട്ട സോഫ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി അയാൾ പറ​ഞ്ഞു.

‘ഇരു​ന്നോ​ളു. അങ്ങി​നെ നിൽ​ക്ക​ണ്ട.’

‘വേണ്ട സേ​ട്ട്, ഞാൻ നി​ന്നോ​ളാം.’

കാ​ന്തി​ഭാ​യ് ആരോ​ടും ഇത്ര ലോ​ഗ്യ​ത്തിൽ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​ത​വൾ കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല. അവൾ​ക്കു് വളരെ വിഷമം തോ​ന്നി.

‘ഞാ​നൊ​രു മെഷിൻ വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. കാ​ന്തി​ലാൽ പറ​ഞ്ഞു. ഓട്ട​മാ​റ്റി​ക് പാ​ക്കിം​ഗ് മെ​ഷി​നാ​ണു്. നമ്മു​ടെ മു​ക​ളിൽ നാ​നു​ഭാ​യി​യു​ടെ ഫാ​ക്ട​റി​യി​ലു​ണ്ടു്, അങ്ങി​ന​ത്തെ മെഷിൻ. നല്ല സ്പീ​ഡു​ള്ള മെ​ഷി​നാ​ണു്. അതു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യാൽ എനി​ക്കി​പ്പോ​ഴു​ള്ള ജോ​ലി​ക്കാ​രിൽ കാൽ​ഭാ​ഗം പേർ മാ​ത്ര​മെ വേ​ണ്ടി​വ​രു.’

തനി​ക്ക​റി​യാ​മെ​ന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ കൗ​സ​ല്യ തല​യാ​ട്ടി.

‘എന്തു​കൊ​ണ്ടു് നി​ന​ക്കി​രു​ന്നു​കൂ​ടാ? വേറെ ആരും കാ​ണാ​നൊ​ന്നും പോ​കു​ന്നി​ല്ല​ല്ലൊ. പി​ന്നെ എന്താ​ണു് നി​ന​ക്കു് നാണം?’

കൗ​സ​ല്യ പതു​ക്കെ സോ​ഫ​യു​ടെ ഒര​രു​കിൽ ഇരു​ന്നു. വളരെ പതു​പ​തു​ത്ത സോഫ. അവൾ​ക്കു വളരെ പരി​ഭ്ര​മം തോ​ന്നി.

‘ആരെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണു് പി​രി​ച്ചു വി​ടേ​ണ്ട​തെ​ന്നു് ഞാൻ തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു.’

കൗ​സ​ല്യ ശ്വാ​സം പി​ടി​ച്ചു.

‘നി​ന്നെ വെ​ക്കാൻ തന്നെ​യാ​ണു് നി​ശ്ച​യി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.’

അവ​ളു​ടെ ശ്വാ​സം വീണു.

‘നി​ന​ക്കു് ഒരു മാ​സ​ത്തെ പരി​ച​യ​മെ ഉള്ളു​വെ​ങ്കി​ലും നന്നാ​യി ജോലി ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടു് എന്നു ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’

അവൾ​ക്കു് കു​റ​ച്ചൊ​രു ആത്മ​വി​ശ്വാ​സം വന്നു. ഒരു പക്ഷെ, വേറെ ചീത്ത ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ന്നു​മാ​യി​രി​ക്കി​ല്ല സേ​ട്ട് തന്നെ വി​ളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

‘നമ്മ​ളി​വി​ടെ ഇരു​ന്നു സം​സാ​രി​ച്ചാൽ പു​റ​ത്താ​രെ​ങ്കി​ലും വന്നു് വല്ല സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളും എടു​ത്താൽ അറി​യി​ല്ല.’

കാ​ന്തി​ലാൽ എഴു​ന്നേ​റ്റു് പു​റ​ത്തു പോയി. പു​റ​ത്തെ വാതിൽ അട​ച്ചു കു​റ്റി​യി​ടു​ന്ന ശബ്ദം കേ​ട്ടു. അവൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു് എഴു​ന്നേ​റ്റു. എവി​ടെ​യോ എന്തോ കു​ഴ​പ്പ​മു​ണ്ടെ​ന്ന തോ​ന്നൽ അവൾ​ക്കു് അട​ക്കാൻ പറ്റി​യി​ല്ല. കാ​ന്തി​ലാൽ വന്ന​പ്പോൾ അവൾ നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ പറ​ഞ്ഞു.

‘എന്തി​നാ​ണു് എഴു​ന്നേ​റ്റ​തു്? ഇരി​ക്കു.’

‘ഞാൻ പോ​ട്ടെ. കൂലി തി​ങ്ക​ളാ​ഴ്ച വാ​ങ്ങാം.’

കൂലി അന്നു​ത​ന്നെ കി​ട്ടി​യാൽ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അവൾ​ക്കു് കാരണം പി​റ്റേ​ന്നു് ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​യാ​ണു്. പോ​രാ​ത്ത​തി​നു് ഭർ​ത്താ​വി​നെ അടു​ത്തു​ള്ള ഡോ​ക്ട​റു​ടെ അടു​ത്തു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കാ​ണി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കയ്യിൽ മൂ​ന്നു​റു​പ്പി​ക​യു​ണ്ടു്. ഇന്ന​ത്തെ അഞ്ചും​കൂ​ടി കി​ട്ടി​യാൽ അതിനു മതി​യാ​വും.

‘ഒര​ഞ്ചു മി​നി​റ്റി​ന​കം കാ​മ്പ്ളെ വരും. ഇരി​ക്കു.’

അവൾ ഇരു​ന്നു. കാ​ന്തി​ലാൽ തന്റെ തി​രി​യു​ന്ന കസേ​ര​യി​ലേ​ക്കു പോ​കാ​തെ സോ​ഫ​യു​ടെ തന്നെ മറ്റൊ​ര​രു​കിൽ ഇരു​ന്നു. കൗ​സ​ല്യ അയാ​ളിൽ നി​ന്ന​ക​ന്നു് കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി അരു​കി​ലേ​ക്കു നീ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു.

‘എന്തി​നാ​ണു് പേ​ടി​ക്കു​ന്ന​തു്?’ കാ​ന്തി​ലാൽ ചോ​ദി​ച്ചു. ‘ഞാൻ നി​ന്നെ ബലാൽ​സം​ഗം ചെ​യ്യാ​നൊ​ന്നും പോ​കു​ന്നി​ല്ല. നി​ന്റെ പരി​പൂർ​ണ്ണ സമ്മ​ത​മി​ല്ലാ​തെ ഞാൻ ഒന്നും ചെ​യ്യി​ല്ല.’

‘അല്ല സേ​ട്ട് എനി​യ്ക്കു പോകണം. എന്റെ ഭർ​ത്താ​വു് സു​ഖ​മി​ല്ലാ​തെ കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്.’

‘എന്താ​ണു് അസുഖം?’

‘ചുമ. കുറെ ദി​വ​സ​മാ​യി തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു്.’

‘നാളെ രാ​വി​ലെ​ത്ത​ന്നെ ഡോ​ക്ട​റു​ടെ അടു​ത്തു് കൊ​ണ്ടു​പോ​ക​ണം.’ കാ​ന്തി​ലാൽ പറ​ഞ്ഞു. ‘പണ​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലൊ​ന്നും വി​ഷ​മി​ക്ക​ണ്ട.’

‘അപ്പോൾ ഞാൻ തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി​യ​തി​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. നാലു പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ മാ​ത്ര​മെ വെ​ക്കു​ന്നു​ള്ളു. നി​ന്നെ, ലക്ഷ്മി താ​വ്ടെ​യെ, പാവം അവ​രു​ടെ ഭർ​ത്താ​വു മരി​ച്ചു​പോ​യി. പി​ന്നെ അൻസൂറ, പി​ന്നെ മറ്റെ ആ പെ​ണ്ണി​ല്ലെ, മറി​യ​യു​ടെ അപ്പു​റ​ത്തി​രി​ക്കാ​റു​ള്ള​തു്. അതി​നെ​യും. ബാ​ക്കി എല്ലാ​വ​രേ​യും ചൊ​വ്വാ​ഴ്ച മുതൽ വി​ടു​ക​യാ​ണു്.’

ലക്ഷ്മി താ​വ്ടെ എന്ന പേർ കേ​ട്ട​പ്പോൾ കൗ​സ​ല്യ​യ്ക്കു സമാ​ധാ​ന​മാ​യി. പകൽ ജോ​ലി​യെ​ടു​ത്തു കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ ലക്ഷ്മി കര​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​ത​വൾ ഓർ​ത്തു. പാവം. അവൾ​ക്കു് ജോലി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല. മറ്റു പല​രു​ടെ​യും വിധി പകൽ​ത​ന്നെ ഏക​ദേ​ശം അറി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​തി​നാ​ലും ലക്ഷ്മി​യ്ക്കു ജോലി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല എന്ന​തി​നാ​ലും അവൾ​ക്കു് കാ​ന്തി​ലാ​ലി​നെ വെ​റു​ക്കാൻ പറ്റി​യി​ല്ല.

‘നി​ന്റെ ഭർ​ത്താ​വു് എന്താ​ണു് ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്?’

‘ഒരു ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ മെ​ഷി​ന്റെ ജോ​ലി​യാ​ണു്.’

‘ഏതു ഫാ​ക്ട​റി?’

‘പേ​ര​റി​യി​ല്ല സേ​ട്ട്. പക്ഷെ, അതു പൂ​ട്ടി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണു്.’

‘എപ്പോൾ മുതൽ?’

‘ഒന്നര മാ​സ​മാ​യി.’

‘എന്തു​കൊ​ണ്ടു് നീ ഇതു​വ​രെ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​ല്ല? ഞാൻ സഹാ​യി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലൊ.’

‘നേരം വൈ​കു​ന്നു സേ​ട്ട്, എനി​യ്ക്കു പോകണം.’

പെ​ട്ടെ​ന്നു് അവ​ളു​ടെ കയ്യിൽ എന്തോ കണ്ട​പോ​ലെ അയാൾ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘എന്താ​ണു് നി​ന്റെ കയ്യിൽ ഒരു നിറം?’

അവൾ വല​ത്തെ കൈ മലർ​ത്തി​ക്കാ​ണി​ച്ചു.

വല​ത്തെ കയ്യി​ന്റെ വി​ര​ലി​ന്മേൽ നിറയെ കടും​ത​വി​ട്ടു നിറം. അവ​ളു​ടെ കൈ​യി​ന്റെ നി​റ​ത്തിൽ വളരെ വി​ല​ക്ഷ​ണ​മാ​യി ആ കറ തെ​ളി​ഞ്ഞു നി​ന്നു.

‘നോ​ക്ക​ട്ടെ എന്താ​ണ​തെ​ന്നു്?’

അവ​ളു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു് നീ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് അയാൾ പെ​ട്ടെ​ന്ന​വ​ളു​ടെ കൈ പി​ടി​ച്ചു.

‘എന്താ​ണി​തു്?’

‘അതു് സു​പാ​രി​യു​ടെ കറ​യാ​ണു്.’

‘ഓഹോ.’ കൈ വി​ടാ​തെ​ത​ന്നെ കാ​ന്തി​ലാൽ പറ​ഞ്ഞു. ‘നി​ന്റെ ഉരു​ണ്ടു ഭം​ഗി​യു​ള്ള കൈകൾ ഇങ്ങി​നെ കേ​ടു​വ​രു​ത്താൻ പാ​ടി​ല്ല. ഞാൻ അതി​നൊ​രു വഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കാം.’

അവൾ​ക്കൊ​രു നിർ​വ്വി​കാ​രത തോ​ന്നി. താൻ എന്താ​ണു് കൈ വലി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ എന്നു് അവൾ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

‘ഞാൻ നി​ന്നെ മെ​ഷി​നിൽ ജോ​ലി​ക്കാ​ക്കാം. അതിൽ ഓരോ മണി​ക്കൂർ കൂ​ടു​മ്പോൾ സു​പാ​രി നി​റ​യ്ക്കു​ക​യേ വേ​ണ്ടു. അതു മാ​തി​രി സൂ​പ്പർ​വൈ​സ​റു​ടെ ജോ​ലി​യും നീ ചെ​യ്യ​ണം. കാ​മ്പ്ള​യെ ഞാൻ പു​റ​ത്തെ പണി​ക്കു് പറ​ഞ്ഞ​യ​ക്കാൻ പോ​വു​ക​യാ​ണു്. നി​ന​ക്കു ഞാൻ അവനു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന ശമ്പ​ളം തരാം.’

കാ​ന്തി​ലാൽ സാ​വ​ധാ​ന​ത്തിൽ പു​രോ​ഗ​മി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇട​ത്തെ കൈ കൊ​ണ്ടു് കൗ​സ​ല്യ​യു​ടെ കൈ പി​ടി​ച്ചു് വല​ത്തെ കൈ അവ​ളു​ടെ അര​ക്കെ​ട്ടി​ലൂ​ടെ ഇട്ടു് അയാൾ അവളെ തന്നി​ലേ​യ്ക്ക​ടു​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. അവൾ അന​ങ്ങാ​തെ യാ​തൊ​രു ചേ​ഷ്ട​ക​ളും കാ​ണി​ക്കാ​തെ ഇരു​ന്നു. അവൾ ആലോ​ചി​യ്ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ​ക്കു് വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ക്കാം, കുതറി നോ​ക്കാം. ഒരു പക്ഷെ, ഓടി രക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ കഴി​ഞ്ഞെ​ന്നു വരും. അതി​നി​ട​യ്ക്കു് അവൾ എപ്പോ​ഴും ചു​മ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഭർ​ത്താ​വി​നെ ഓർ​ത്തു, മകനെ ഓർ​ത്തു. ഇപ്പോൾ കി​ട്ടു​ന്ന അഞ്ചു​റു​പ്പി​ക​യും നി​ന്നാ​ലു​ള്ള സ്ഥി​തി ഓർ​ത്തു. പി​ന്നെ തന്റെ ദേ​ഹ​ത്തു നട​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളോ​ട​വൾ​ക്കു് ഒരു നി​സ്സം​ഗത തോ​ന്നി. വേ​റൊ​രു സ്ത്രീ​യെ​യാ​ണു് കാ​ന്തി​ലാൽ നഗ്ന​യാ​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന​വൾ​ക്കു തോ​ന്നി. അയാൾ ബ്ലൗ​സി​ന്റെ കു​ടു​ക്കു​കൾ അഴി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ നിർ​വ്വി​കാ​ര​യാ​യി അയാ​ളു​ടെ പ്ര​വർ​ത്തി​കൾ നി​രീ​ക്ഷി​ച്ചു. തന്റെ തി​രു​മ്പി​യാ​ലും വെ​ളു​ക്കാ​തായ അടി​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ വേ​റൊ​രു പു​രു​ഷൻ കാ​ണു​ന്ന​തിൽ അവൾ​ക്കു് കു​റ​ച്ചൊ​രു വിഷമം തോ​ന്നി. അതും നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​യു​ള്ളു. പി​ന്നെ അവ​ളു​ടെ ചേ​ത​ന​കൾ തീരെ മര​വി​ച്ചു പോയി. കാ​ന്തി​ലാ​ലി​ന്റെ ശ്വാ​സം ദ്രു​ത​ഗ​തി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ​ക്ക​കം താൻ നഗ്ന​യാ​ണെ​ന്ന​വൾ കണ്ടു. കാ​ന്തി​ലാൽ ഷർ​ട്ടും പാ​ന്റും അടി​വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും അഴി​ച്ചു വലി​ച്ചെ​റി​യു​ന്ന​തും അവളെ പതു​പ​തു​ത്ത സോ​ഫ​യി​ലേ​ക്കു കി​ട​ത്തി ഒപ്പം കി​ട​ക്കു​ന്ന​തും അവൾ അറി​ഞ്ഞു. ഒരു സ്വ​പ്ന​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന​പോ​ലെ ഒരു തി​ര​ശ്ശീ​ല​യിൽ കാ​ണു​ന്ന സിനിമ പോലെ അതവൾ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു.

അവൾ വളരെ സാ​വ​ധാ​ന​ത്തിൽ വസ്ത്രം ധരി​ച്ചു. ഒരു ധൃ​തി​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത​പോ​ലെ. സമയം മു​ഴു​വ​നും അവ​ളു​ടെ മു​മ്പിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ. പി​ന്നെ തി​രി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു് തല​മു​ടി ശരി​യാ​ക്കി പു​റ​ത്തു കട​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി വാതിൽ തു​റ​ന്നു.

‘ഞാൻ പോണു സേ​ട്ട്.’

‘ഒരു മി​നി​റ്റ്.’ കാ​ന്തി​ലാൽ പറ​ഞ്ഞു. അയാൾ മേശ വലി​പ്പിൽ​നി​ന്നു് മൂ​ന്നു് പത്തു​റു​പ്പിക നോ​ട്ടു​കൾ എടു​ത്തു് അവ​ളു​ടെ കൈ​യ്യിൽ വെ​ച്ചു.

‘ഇതു് പ്ര​തി​ഫ​ല​മാ​ണെ​ന്നൊ​ന്നും കരു​ത​ണ്ട. ഒരു ചെറിയ സഹായം മാ​ത്രം. നി​ന്റെ ഭർ​ത്താ​വി​നെ ഡോ​ക്ട​റെ കാ​ണി​ക്കു.’

അവൾ പു​റ​ത്തു കട​ന്നു.

‘തി​ങ്ക​ളാ​ഴ്ച വരണം. മെ​ഷി​നിൽ എങ്ങി​നെ​യാ​ണു് ജോലി ചെ​യ്യുക എന്നു ഞാൻ പഠി​പ്പി​ച്ചു​ത​രാം.’

അവൾ തല​കു​ലു​ക്കി.

നേരം വളരെ വൈ​കി​യി​രു​ന്നു. റോഡിൽ നി​ഴ​ലു​കൾ വീ​ണു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. അവൾ സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലേ​ക്കു് ധൃ​തി​യിൽ നട​ന്നു. നേരം വൈ​കി​യ​തി​നു് ഭർ​ത്താ​വി​നോ​ടു് എന്താ​ണു് പറയുക എന്ന​വൾ ആലോ​ചി​ച്ചു.

ഓവർ ടൈം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു പറയണം.

ഓവർ ടൈം എന്ന വാ​ക്കു് മറി​യ​യിൽ​നി​ന്നു പഠി​ച്ച​താ​ണു്.

സ്റ്റേ​ഷ​നു പു​റ​ത്തു് ഫു​ട്പാ​ത്തിൽ വിൽ​ക്കാൻ വെച്ച സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ നോ​ക്കി അവൾ നട​ന്നു. പെ​ട്ടെ​ന്ന​വൾ നി​ന്നു. അതു് നൈലോൺ ബനി​യ​നു​കൾ വിൽ​ക്കു​ന്ന ഒരു​ത്ത​ന്റെ മു​മ്പി​ലാ​യി​രു​ന്നു. കഴി​ഞ്ഞ ഒരാ​ഴ്ച​യാ​യി അവൾ എന്നും സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലേ​ക്കു നട​ക്കു​മ്പോൾ അതു നോ​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. പല വലു​പ്പ​ത്തി​ലു​ള്ളവ. മോനും ഭർ​ത്താ​വി​നും പറ്റിയ സൈ​സു​ണ്ടാ​വും. ഇതു ഞാൻ വാ​ങ്ങാൻ പോ​കു​ന്നു. മന​സ്സിൽ പറ​ഞ്ഞു.

‘ഇതു കൊ​ണ്ടു​പോ​യ്ക്കോ. നി​ന്റെ മോനും ഭർ​ത്താ​വി​നും പറ്റി​യ​തു്.’

രണ്ടു വലി​പ്പ​ത്തി​ലു​ള്ള ബനിയൻ കയ്യി​ലെ​ടു​ത്തു വീശി അയാൾ പറ​ഞ്ഞു. അവൾ​ക്ക​ത്ഭു​ത​മാ​യി. അയാൾ​ക്കെ​ങ്ങി​നെ മന​സ്സി​ലാ​യി. തനി​യ്ക്കു മക​നു​ണ്ടെ​ന്നു്. ആ രണ്ടു സൈ​സു​ക​ളും പാ​ക​മാ​യി​രി​ക്കും എന്ന​വൾ​ക്കു തോ​ന്നി.

‘എന്താ​ണു വില?’

‘ഏതു സൈ​സാ​ണു് വേ​ണ്ട​തു്?’

‘രണ്ടും.’

‘രണ്ടും കൂടി പതി​ന​ഞ്ചു്. ഒരേ വില. പതി​ന​ഞ്ചു്.’

‘പന്ത്ര​ണ്ടു​റു​പ്പി​ക​ക്കു് തന്നു​കൂ​ടെ?’

‘പതി​നാ​ലു്. അവ​സാ​ന​ത്തെ വില. കൊ​ണ്ടു​പോ.’

അയാൾ രണ്ടു ബനി​യ​നും കട​ലാ​സ്സിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞ് അവൾ​ക്കു കൊ​ടു​ത്തു. ജോ​ലി​യെ​ടു​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തി​നു ശേഷം ആദ്യ​മാ​യി മകനും ഭർ​ത്താ​വി​നും ഒരു സാധനം വാ​ങ്ങാൻ പറ്റി​യ​താ​ണു്.

ട്രെ​യ്നിൽ സാ​ധാ​ര​ണ​ത്തേ​ക്കാൾ തി​ര​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ​ക്കു വീ​ട്ടി​ലെ​ത്താൻ ധൃ​തി​യാ​യി. അതു​കൊ​ണ്ടു് അവൾ ആദ്യ​ത്തെ ട്രെ​യ്നിൽ​ത്ത​ന്നെ ഉന്തി​ക്ക​യ​റി.

ചാ​ളി​ന്റെ ഒര​റ്റ​ത്തെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ അവൾ ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ചു​മ​കേ​ട്ടു. അവ​രു​ടെ വീടു് ചാ​ളി​ന്റെ മറ്റേ അറ്റ​ത്താ​യി​രു​ന്നു.

മകൻ എവിടെ നി​ന്നോ കി​ട്ടിയ ഒരു പൊ​ട്ടിയ കളി​പ്പാ​ട്ടം കൊ​ണ്ടു കളി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഭർ​ത്താ​വു് ചൂടി കട്ടി​ലിൽ കി​ട​ക്കു​ക​യും.

‘എനി​യ്ക്കു പനി​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.’

അവൾ അയാ​ളു​ടെ നെ​റ്റി തൊ​ട്ടു നോ​ക്കി.

‘സാ​ര​മി​ല്ല. നേരിയ പനി​യാ​ണു്. നമു​ക്കു് നാളെ രാ​വി​ലെ ഡോ​ക്ട​റു​ടെ അടു​ത്തു് പോകാം.’

അവൾ കട​ലാ​സ്സു പൊതി തു​റ​ന്നു് നൈലോൺ ബനി​യ​നു​കൾ പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്തു കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണു​കൾ വി​ടർ​ന്നു.

അവൾ നി​ല​ത്തി​രു​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് മക​ന്റെ മേ​ലു​ള്ള വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട ഷർ​ട്ട​ഴി​ച്ചു, പകരം പുതിയ ബനിയൻ ഇടു​വി​ച്ചു. അവനു് നല്ല ചേർ​ച്ച​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

‘ഇനി അച്ഛൻ ഇടു, നോ​ക്ക​ട്ടെ.’

അയാൾ എഴു​ന്നേ​റ്റി​രു​ന്നു് ബനിയൻ ഇട്ടു. അയാ​ളു​ടെ മെ​ലി​ഞ്ഞ ശരീ​ര​ത്തിൽ ബനിയൻ ഒട്ടി നി​ന്നു.

‘നന്നാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു. ‘പാ​ക​മ​ല്ലെ?’

‘അതെ.’ അയാൾ കൈ​യ്യു​യർ​ത്തി കാ​ണി​ച്ചു. അപ്പോ​ഴാ​ണ​വൾ കണ്ട​തു്. ബനി​യ​നിൽ കൈ​യ്യി​നു താഴെ, കക്ഷ​ത്താ​യി ഒന്ന​ര​യി​ഞ്ചു നീ​ള​ത്തിൽ ഒരു വി​ട​വു്. അതു രണ്ടു കക്ഷ​ത്തു​മു​ണ്ടു്. അയാൾ കൈ കൊ​ണ്ടു് തപ്പി നോ​ക്കി.

‘ചെറിയ കീ​റ​ല​ല്ലെ?’ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു. ‘സാ​ര​മി​ല്ല. നമു​ക്കു് തു​ന്നാം.’

അവൾ മോ​ന്റെ കൈ​ക​ളും പൊ​ന്തി​ച്ചു നോ​ക്കി. ഓട്ട​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ഭാ​ഗ്യം. നല്ല​വ​ണ്ണം നോ​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു. ഇനി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു കാ​ര്യ​മി​ല്ല.

അവൾ അടു​ക്ക​ള​യിൽ പോയി സ്റ്റൗ കൊ​ളു​ത്തി. വെ​ള്ളം വെ​ച്ചു. സഞ്ചി​യിൽ വളരെ കു​റ​ച്ചു് അരിയെ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. അതു കഴുകി അടു​പ്പ​ത്തി​ട്ടു. സ്റ്റൗ​വ്വി​ന്റെ മു​മ്പിൽ നീല തീ​നാ​ള​വും നോ​ക്കി​യി​രി​ക്കെ ഫാ​ക്ട​റി​യിൽ നി​ന്നു് സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലേ​യ്ക്കു് നട​ന്ന​തു് അവ​ളു​ടെ മന​സ്സിൽ വന്നു. തനി​യ്ക്കു് ആ സമ​യ​ത്തു് പശ്ചാ​ത്താ​പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല സന്തോ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന കാ​ര്യം അവളെ വേ​ദ​നി​പ്പി​ച്ചു. അവൾ സ്വയം വെ​റു​ത്തു. കാ​ന്തി​ലാൽ ചെ​യ്ത​തി​നു് അയാളെ വെ​റു​ത്തു. കീറിയ ബനിയൻ തന്ന​തി​നു് പീ​ടി​ക​ക്കാ​ര​നേ​യും. എല്ലാ​റ്റി​നു​മു​പ​രി പണം എവിടെ നി​ന്നു കി​ട്ടി​യെ​ന്നു് അന്വേ​ഷി​ക്കുക പോലും ചെ​യ്യാ​ത്ത ഭർ​ത്താ​വി​നേ​യും അവൾ വെ​റു​ത്തു.

പി​ന്നെ നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കെ ഒരു ജല​പ്ര​വാ​ഹ​ത്തിൽ തീ​നാ​ള​വും, സ്റ്റൗ​വും, പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യ​പ്പോൾ കണ്ണു​തു​ട​യ്ക്കാൻ കൂടി മി​ന​ക്കെ​ടാ​തെ അവൾ സ്വയം പറ​ഞ്ഞു. ഞാൻ ഇതൊ​ന്നു​മ​ല്ല പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച​തു്.

Colophon

Title: Dinosarinte kutty (ml: ദി​നോ​സ​റി​ന്റെ കു​ട്ടി).

Author(s): E Harikumar.

First publication details: DC Books, Kottayam and Poorna Publications; Kottayam and Kozhikode, Kerala; 1987.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Short stories, E Harikumar, Dinosarinte kutty, ഇ ഹരി​കു​മാർ, ദി​നോ​സ​റി​ന്റെ കു​ട്ടി, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: January 8, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to Lalitha Harikumar. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the copyright holder and Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: A statue of military official and horse around tomb of Seongjong at Seolleung, photograph by National Research Institute of Cultural Heritage, Korea . The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: E Harikumar; Proofing: KB Sujith; Typesetter: Sayahna Foundation; Editor: PK Ashok; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.