സാ​ഹി​ത്യ​വാ​ര​ഫ​ലം
എം കൃ​ഷ്ണൻ നായർ
(കലാ​കൗ​മു​ദി വാരിക, 1985-11-24-ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​തു്)

images/Boystown.jpg

സ്പെൻ​സർ ട്രേ​സി അഭി​ന​യി​ച്ച Boys Town എന്ന അതി​സു​ന്ദ​ര​മായ ചല​ച്ചി​ത്രം കണ്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഇതെ​ഴു​തു​ന്ന ആൾ. രണ്ടു​വ​രി മുൻ​പി​ലാ​യി ഒരു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി. എന്റെ അടു​ത്തി​രു​ന്നു് അവളെ ഉറ്റു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​വ​രിൽ ഒരാൾ പറ​ഞ്ഞു, നോ​ക്കു് എന്തൊ​രു ഭംഗി! സിനിമ തീർ​ന്നു. അവൾ പോ​കാ​നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു. ഒറ്റ​യ്ക്കാ​ണു് ആ സു​ന്ദ​രി എത്തി​യ​തെ​ന്നു കരുതി പലരും അടു​ത്തു​കൂ​ടി; സാ​മീ​പ്യ​ത്തി​നു്, സ്പർ​ശ​ത്തി​നു്. അവ​ളു​ടെ തി​ള​ങ്ങു​ന്ന വസ്ത്ര​ത്തി​ന​ടി​യി​ലു​ള്ള പൊ​ന്മേ​നി​യെ അവ​രൊ​ക്കെ സ്വ​പ്ന​ത്തിൽ​ക്ക​ണ്ടി​രി​ക്ക​ണം. മനോ​ഹ​ര​ങ്ങ​ളായ കൈകൾ, അവ ചി​റ​കു​ക​ളാ​യി മാ​റി​യെ​ങ്കിൽ അവൾ മാ​ലാ​ഖ​യാ​യി അന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ലേ​ക്കു്—സ്വർ​ഗ്ഗ​ത്തേ​ക്കു്— പറ​ന്നു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങ​നെ അഭി​ന​ന്ദി​ക്കു​ന്ന, കാ​മി​ക്കു​ന്ന, ബഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്ന കടാ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​ലൂ​ടെ അവൾ നട​ന്നു​നീ​ങ്ങു​മ്പോൾ സി​ഗ​റ​റ്റോ മറ്റോ വാ​ങ്ങാൻ​പോയ ഭർ​ത്താ​വു് അടു​ത്തെ​ത്തി. “എവി​ടെ​പ്പോ​യി” എന്നൊ​രു ചോ​ദ്യം അവ​ളെ​റി​ഞ്ഞു. അതോടെ എല്ലാ അഭി​ന​ന്ദ​ന​വും അവ​സാ​നി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം. പരു​ക്കൻ​സ്വ​രം, പാ​റ​പ്പു​റ​ത്തു ചി​ര​ട്ട ഉര​ച്ചാ​ലു​ണ്ടാ​കു​ന്ന കഠോര ശബ്ദം. കവി​ത​യും ഇതു​പോ​ലെ​യാ​ണു്, ഒരു പരു​ഷ​ശ​ബ്ദം അതി​ലു​ണ്ടാ​യാൽ മതി കവി​ത​യാ​കെ തകരും.

പ്ര​തി​ബ​ദ്ധത

കണ്ണൂർ, ഒക്ടോ​ബർ 27: ദശാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളാ​യി സാ​ഹി​ത്യ​ചർ​ച്ചാ​വേ​ദി​ക​ളിൽ മു​ഴ​ങ്ങി​ക്കേൾ​ക്കു​ന്ന ഒരു പദ​ത്തെ​ച്ചൊ​ല്ലി ഏതാ​നും സാ​ഹി​ത്യ​നാ​യ​ക​ന്മാർ ഇവിടെ പര​സ്യ​മായ ഒരു വി​വാ​ദം സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു.

കണ്ണൂർ ടൗൺ​ഹാ​ളിൽ വമ്പി​ച്ച ഒരു ജന​ക്കൂ​ട്ടം ഇതി​നു് സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു:

വയലാർ അവാർ​ഡ് ദി​ന​ത്തോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ചു് സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച സാ​ഹി​ത്യ ചർ​ച്ചാ​സ​മ്മേ​ള​ന​മാ​യി​രു​ന്നു രം​ഗ​വേ​ദി. “സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ലെ പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധത:” എന്ന വി​ഷ​യ​ത്തെ ചു​റ്റി​പ്പ​റ്റി​യാ​രം​ഭി​ച്ച ചർച്ച തകഴി ശി​വ​ശ​ങ്ക​ര​പ്പി​ള്ള യാണു് ഉദ്ഘാ​ട​നം ചെ​യ്ത​തു്. കാ​ര്യ​മാ​യൊ​ന്നും പ്ര​സം​ഗി​ക്കാ​തെ ഔപ​ചാ​രി​ക​മാ​യി ഉദ്ഘാ​ട​നം നിർ​വ്വ​ഹി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹം രം​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു് പി​ന്മാ​റി. പി​ന്നാ​ലെ​വ​ന്ന എസ്. ഗു​പ്തൻ നാ​യ​രും പി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള യും പവ​ന​നും ഡോ. വി. രാ​ജ​കൃ​ഷ്ണ​നും പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധ​ത​യെ​ച്ചൊ​ല്ലി ഒരു വാ​ഗ്സ​മ​രം തന്നെ നട​ത്തി. കമി​റ്റ്മെ​ന്റ് എന്ന ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് വാ​ക്കി​നു് പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത​യെ​ന്നും പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധ​ത​യെ​ന്നും പല പരി​ഭാ​ഷ​ക​ളും പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ലു​ണ്ടു്. അതിൽ പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധ​ത​യാ​ണു് ശു​ദ്ധ​മായ പ്ര​യോ​ഗ​മെ​ന്നു് ഗു​പ്തൻ​നാ​യർ വാ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ ‘പ്ര​തി​ബ​ദ്ധത’ മതി​യെ​ന്നാ​യി പി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള. പവനനെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഇതു രണ്ടും തെ​റ്റാ​യി​രു​ന്നു. പ്ര​തി​ബാ​ദ്ധ്യ​ത​യാ​ണു് കൂ​ടു​തൽ ശരി​യെ​ന്നാ​ണു് പവ​ന​ന്റെ പക്ഷം.

കേ​ര​ള​കൗ​മു​ദി ദി​ന​പ​ത്ര​ത്തിൽ (ഒക്ടോ​ബർ 28) വന്ന ഒരു റി​പ്പോർ​ട്ടി​ന്റെ ഒരു ഭാ​ഗ​മാ​ണി​തു്. ‘കമി​റ്റ്മെ​ന്റ്’ എന്ന ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പദ​ത്തി​ന്റെ തർ​ജ്ജ​മ​യാ​യി​ട്ടാ​ണു് പ്ര​ഭാ​ഷ​കൻ “പ്ര​തി​ബ​ദ്ധത”യെ​ന്നും “പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധത”യെ​ന്നും “പ്ര​തി​ബാ​ദ്ധ്യത”യെ​ന്നും പ്ര​യോ​ഗി​ച്ച​തു്. ഇവയിൽ പ്ര​തി​ബാ​ദ്ധ്യ​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ആദ്യം പറയാം. അങ്ങ​നെ​യൊ​രു പ്ര​യോ​ഗം സം​സ്കൃ​ത​ത്തിൽ ഇല്ല. മലയാള ഭാ​ഷ​യി​ലു​മി​ല്ല. ‘അടി​ച്ച​മർ​ത്തേ​ണ്ട​തു്’, ‘പീ​ഡി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​തു്’, ‘നി​യ​ന്ത്രി​ക്കേ​ണ്ട​തു്’ എന്നൊ​ക്കെ​യാ​ണു് ‘ബാ​ദ്ധ്യ’ എന്ന​തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം. അതി​ന്റെ ഭാവം ബാ​ദ്ധ്യത. മല​യാ​ള​ത്തിൽ കട​പ്പാ​ടു് എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ‘ബാ​ദ്ധ്യത’ എന്നു പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്: സം​സ്കൃ​ത​ത്തിൽ ആ അർ​ത്ഥം ആ പദ​ത്തി​നി​ല്ല. (അടി​ച്ച​മർ​ത്തൽ, പീ​ഡി​പ്പി​ക്കൽ എന്നീ അർ​ത്ഥ​ങ്ങ​ളിൽ ബാ​ദ്ധ്യ​ശ​ബ്ദം സം​സ്കൃ​ത​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. രഘു​വം​ശം നോ​ക്കുക) അതി​നാൽ കമി​റ്റ്മെ​ന്റ് എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ‘പ്രതി’ എന്ന ഉപ​സർ​ഗ്ഗം ചേർ​ത്തു ‘പ്ര​തി​ബാ​ദ്ധ്യത’ എന്നു പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാൻ പാ​ടി​ല്ല. അതു തെ​റ്റു​ത​ന്നെ.

‘പ്ര​തി​ബ​ദ്ധത’ എന്ന പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​നും ഇവിടെ സാ​ധു​ത​യി​ല്ല. സ്വ​ന്തം ആഗ്ര​ഹ​ത്തി​നു് അന്യ​നിൽ​നി​ന്നു ഭംഗം പ്രാ​പി​ച്ച​വ​നാ​ണു് പ്ര​തി​ബ​ദ്ധൻ, “മനോ​ഹ​തഃ പ്ര​തി​ഹ​തഃ പ്ര​തി​ബ​ദ്ധോ ഹത​ശ്ച​സഃ” എന്നു് അമ​ര​കോ​ശം. പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത​യ്ക്കു് അതു​കൊ​ണ്ടു് അഭി​ലാ​ഷ​ഭം​ഗം എന്ന അർ​ത്ഥ​മേ വരൂ.

images/LouisAragon1936.jpg
ഏറേ​ഗൊ​ങ്

കമി​റ്റ്മെ​ന്റ് എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ‘പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധത’ എന്നു പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തും തെ​റ്റാ​ണു്. കമി​റ്റ്മെ​ന്റി​നു പ്ര​തി​ജ്ഞ—വാ​ക്കു നല്കൽ—എന്ന അർ​ത്ഥ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും കമി​റ്റ​ഡ് സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​നു പ്ര​തി​ജ്ഞ​യോ​ടു ബന്ധ​മി​ല്ല. 1930-ലും തു​ടർ​ന്നു​ള്ള വർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലും കമി​റ്റ്മെ​ന്റി​നു് സാ​മൂ​ഹി​ക​വും രാ​ഷ്ട്ര​വ്യ​വ​ഹാ​ര​പ​ര​വും ആയ അർ​ത്ഥ​മാ​ണു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു്. തു​ടർ​ന്നു് അസ്തി​ത്വ​വാ​ദം പ്ര​ച​രി​ച്ച​പ്പോൾ അതി​നു് ആത്മ​ത​ത്ത്വ​വി​ചാ​ര​സം​ബ​ന്ധി​യായ അർ​ത്ഥം കൂടെ ലഭി​ച്ചു. അപ്പോൾ മാർ​ക്സി​സ്റ്റു​ക​ളും സാർ​ത്രം ഏറേ​ഗൊ​ങ്ങും (Aragon) വി​ഭി​ന്ന​ങ്ങ​ളായ അർ​ത്ഥ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണു് കമി​റ്റ്മെ​ന്റ് എന്ന പദ​മു​പ​യോ​ഗി​ച്ച​തു് എന്നു സ്പ​ഷ്ട​മാ​കു​ന്നു. എങ്കി​ലും അവ​രെ​യെ​ല്ലാം കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കു​ന്ന ഒരു ധർ​മ്മ​മു​ണ്ടു്. എഴു​ത്തു​കാ​രൻ താ​ന​റി​യാ​തെ സമ​കാ​ലി​ക​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ സത്യ​ത്തിൽ പെ​ട്ടു​പോ​കു​ന്നു എന്ന​താ​ണു് അതു്. പഴയ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാർ മാ​റി​നി​ന്നി​രു​ന്നു; ഇന്നു​ള്ള​വർ​ക്കു മാ​റി​നി​ല്ക്കാൻ കഴി​യു​ക​യി​ല്ല. അവർ നവീന സമു​ദാ​യ​ത്തെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന സത്യ​ത്തിൽ നി​മ​ഗ്ന​രാ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു. ഈ നി​മ​ഗ്ന​മാ​കൽ ഇൻ​വോൾ​വ്മെ​ന്റ​റാ​ണു്. അതു് പ്ര​തി​ജ്ഞ​യ​ല്ല—പ്രോ​മി​സ​ല്ല. The writer is inevitably involved in the world and his authenticity can be measured by the extent to which he acknowledges this through his positive commitment in literature എന്നു് ഒരു നി​രൂ​പ​കൻ. ഇക്കാ​ര​ണ​ത്താൽ കമി​റ്റ്മെ​ന്റി​നു് പ്ര​തി​ജ്ഞ​യു​മാ​യി ഒരു ബന്ധ​വു​മി​ല്ല. പ്ര​തി​ബാ​ദ്ധ്യ​ത​പോ​ലെ​യ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ബ​ദ്ധ​ത​യും അർ​ത്ഥ​ര​ഹി​ത​മ​ത്രേ. ഫ്ര​ഞ്ച്ഭാ​ഷ​യിൽ കമി​റ്റ​ഡ് സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​നു് litterature engagee എന്നാ​ണു് പറയുക ആങ്ഗേഷ—engage എന്ന വാ​ക്കു് ഇൻ​വോൾ​വ്മെ​ന്റി​നെ​യാ​ണു്— നി​മ​ഗ്ന​മാ​ക​ലി​നെ​യാ​ണു്—കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തു്.

പി​ന്നെ ഏതു വാ​ക്കു സ്വീ​ക​രി​ക്കാം? പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത​യ്ക്കു് ആശാ​ഭം​ഗം, ഹതാ​വ​സ്ഥ എന്നൊ​ക്കെ അർ​ത്ഥ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അതിലെ ‘ബദ്ധ’ ശബ്ദ​ത്തി​നു ബാ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തു് എന്ന അർ​ത്ഥ​മു​ണ്ട​ല്ലോ. നി​മ​ഗ്ന​മാ​കൽ ഒരു​ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ബന്ധ​ന​മാ​ണെ​ന്നു കരു​തി​യാൽ പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത​യാ​കാം. വൈ​യാ​ക​ര​ണൻ അതിനു സമ്മ​തം മൂ​ളു​കി​ല്ല എന്നു​കൂ​ടി പറ​യ​ട്ടെ.

കമി​റ്റ​ഡ് സാ​ഹി​ത്യ​വും അതി​നോ​ടു ബന്ധ​പ്പെ​ട്ട ആശ​യ​ങ്ങ​ളും 1950-ൽ ഫ്രാൻ​സിൽ മരി​ച്ചു. ഇപ്പോ​ഴാ​ണു് കേ​ര​ള​ത്തിൽ അതി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു വാ​ദ​പ്ര​തി​വാ​ദ​ങ്ങൾ നട​ക്കു​ന്ന​തു്. അദ്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നി​ല്ല. ഇവിടെ അങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണു്. ഫ്ര​ഞ്ചു​ഭാ​ഷ​യി​ലെ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലേ​ക്കു തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്യാൻ കാലം വൈകും. ആ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് തർ​ജ്ജമ ഇന്ത്യ​യി​ലെ​ത്താൻ ഏറെ വർ​ഷ​ങ്ങൾ വേണം. സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ലെ നവീനത പടി​ഞ്ഞാ​റു മര​ണ​മ​ട​ഞ്ഞി​ട്ടു് കാ​ല​മ​ധി​ക​മാ​യി. ഇവിടെ ഇപ്പോ​ഴാ​ണു് ആളുകൾ തൊ​ണ്ട​കീ​റി അതി​ന്നു​വേ​ണ്ടി വാ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ഗുഡ് ഈവ​നി​ങ്

സന്ധ്യ​ക്കു ദേ​വീ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ മുൻ​പിൽ​ക്കൂ​ടി പോ​കു​ന്ന​വൻ അവിടെ നി​ല്ക്കും. കൈ​കൂ​പ്പി “ദേവീ എന്നെ രക്ഷി​ക്ക​ണേ” എന്നു പ്രാർ​ത്ഥി​ക്കും. അല്ലാ​തെ “ഗുഡ് ഈവ​നി​ങ് മാഡം. ഹൗ ഡൂ യു ഡൂ? ഗറ്റി​ങ് ഓൺ വെരി വെൽ?” എന്നു ചോ​ദി​ക്കു​മോ? അതു​പോ​ലെ മദാ​മ്മ​യെ കണ്ടാൽ ഗുഡ് ഈവ​നി​ങ് തു​ട​ങ്ങിയ വാ​ക്കു​കൾ പറയാം. അവ​ളോ​ടു് “ദേവീ എന്നെ രക്ഷി​ക്ക​ണേ” എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ അവൾ​ക്കു മല​യാ​ളം അറി​യാ​മെ​ങ്കിൽ അടി​കി​ട്ടും. സന്ദർ​ഭ​ത്തി​നു യോ​ജി​ച്ച​വി​ധ​ത്തി​ലേ പദ​ങ്ങൾ പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാ​വു. ഈ സാ​ര​സ്വ​ത​ര​ഹ​സ്യം പൈ​ങ്കി​ളി​ക്ക​ഥാ​കാ​രൻ​മാർ മറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് വി​വേ​ക​മു​ള്ള​വർ അവരെ പരി​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഒരു കൊ​ച്ചു കു​ട്ടി​ക്കു് ഒരു മു​തിർ​ന്ന പെൺ​കു​ട്ടി​യെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു കൗ​തു​കം. പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങൾ വക​വ​യ്ക്കാ​തെ അവൻ അവളെ കാണാൻ ചെ​ല്ലു​ന്നു. “ആയിരം മഴ​വി​ല്ലു​കൾ പൂ​ത്ത​പോ​ലെ അവൾ കു​ടു​കു​ടെ ചി​രി​ക്കു​ന്നു”. എന്നി​ട്ടു് അവ​നോ​ടു്: “…എന്നെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രി​ക്കൽ എന്റെ മന​സ്സി​ലാ​കെ പു​ഴു​വ​രി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞാൽ കു​ട്ടീ​ടെ ചു​വ​ന്ന ചെറിയ മന​സ്സീ​ന്നൊ​രു തു​ള​മ്പെ​നി​ക്കു തരണം. തരോ?” (‘മന​സ്സിൽ നി​ന്നൊ​രു തു​ളു​മ്പു’— സളെ​റ്റാ​സ്—എക്സ്പ്ര​സ്സ് ആഴ്ച്ച​പ്പ​തി​പ്പ്—ലക്കം 30) നി​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലും കലാ​ലോ​ക​ത്തും ഇങ്ങ​നെ​യാ​രും പറ​യാ​റി​ല്ല. വൈ​ഷ​യി​ക​ത്വം വരു​ത്തി അനാ​ഗ​ത​ശ്മ​ശ്രു​ക്ക​ളെ​യും അനാ​ഗ​താർ​ത്ത​വ​ക​ളെ​യും ഇള​ക്കാ​നു​ള്ള ‘പരി​പാ​ടി’യാ​യി​ട്ടേ ഇത്ത​രം രച​ന​ക​ളെ കരു​താ​നാ​വൂ. സന്ദർ​ഭ​ത്തി​നു യോ​ജി​ക്കാ​ത്ത വി​ധ​ത്തിൽ പദ​പ്ര​യോ​ഗം വരു​ത്തു​ന്നു എന്ന​താ​ണു് ഇവി​ട​ത്തെ ന്യൂ​നത. ദേ​വീ​വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തെ കണ്ട​യു​ട​നെ ഗുഡ് ഈവി​നി​ങ്, മാഡം ഹൌ ഡൂ യു ഡൂ എന്നു ചോ​ദി​ക്ക​ലാ​ണി​തു്.

ആളു​ക​ളു​ടെ ഇം​ഗി​ത​മ​റി​യാ​തെ വാ​ക്കു പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചാ​ലും ആപ​ത്തു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്ന​തി​നു തെ​ളി​വാ​യി ഒരു സംഭവം പറയാം. തൃ​പ്പൂ​ണി​ത്തുറ സം​സ്കൃ​ത​കോ​ളേ​ജിൽ ഞാ​നൊ​രു സമ്മേ​ള​ന​ത്തി​നു​പോ​യി. അസാ​മാ​ന്യ​മായ ബു​ദ്ധി​ശ​ക്തി​യാൽ അനു​ഗൃ​ഹീ​ത​നാ​യി​രു​ന്ന എസ്സ്. ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​യ്യർ പ്രിൻ​സി​പ്പൽ. അദ്ദേ​ഹം അദ്ധ്യ​ക്ഷ​നാ​യി​രു​ന്നു ആ സമ്മേ​ള​ന​ത്തി​ന്റെ. പ്ര​സം​ഗി​ക്കാൻ ജാൻ എന്ന സു​ന്ദ​രി​യായ ഒരു മദാ​മ്മ​പ്പെൺ​കു​ട്ടി​യു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കലാ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ അവൾ നൃ​ത്തം പഠി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണെ​ന്റെ ഓർമ്മ. എന്റെ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവൾ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: “Mr. Krishnan Nair, your voice has grandeur and power-​” അതു​കേ​ട്ടു് ഞാൻ “Thank you madam” എന്നു മറു​പ​ടി നൽകി. മദാ​മ്മ​പ്പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ മുഖം വല്ലാ​തെ​യാ​യി. വീ​ണ്ടും എന്തോ അവൾ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ Thank you, madam എന്നു് എനി​ക്കു് ആവർ​ത്തി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ജാ​നി​നു് വല്ലാ​ത്ത ദേ​ഷ്യം. അവൾ ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു, “Mr. Krishnan Nair, don’t call me madam: Call me Jan.” മാഡം എന്നു് അഭി​സം​ബോ​ധന ചെ​യ്ത​തു ശരി​യാ​യി​ല്ല എന്നു് ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. ഒരു സമ്മേ​ള​ന​ത്തി​ന്റെ സ്വാ​ഗത പ്ര​ഭാ​ഷ​കൻ ചല​ച്ചി​ത്ര​താ​രം ജലജ യെ ശ്രീ​മ​തി എന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ ആ പെൺ​കു​ട്ടി അസ​ഹി​ഷ്ണു​ത​യോ​ടെ കൈ​കു​ട​ഞ്ഞു് “ഞാൻ ശ്രീ​മ​തി​യ​ല്ല ശ്രീ​മ​തി​യ​ല്ല” എന്നു് എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തും അതിനു മറു​പ​ടി​യാ​യി “ശ്രീ​യു​ള്ള​വൾ ശ്രീ​മ​തി: അതു​കൊ​ണ്ടു ജലജ ശ്രീ​മ​തി തന്നെ, വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞാ​ലേ ശ്രീ​മ​തി​യാ​കൂ എന്ന​തു തെ​റ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​യാ​ണു്” എന്നു ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​തും ഒരി​ക്കൽ ഈ പം​ക്തി​യിൽ എഴു​തി​യി​രു​ന്നു. ആവർ​ത്ത​ന​ത്തി​നു മാ​പ്പു്.

കഥ​ദ്വൈ​വാ​രി​ക​യി​ലെ കഥകൾ
images/MarryMe.jpg

ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ യാ​ത​ന​ക​ളെ ജോൺ അപ്ഡൈ​ക്ക് എന്ന അമേ​രി​ക്കൻ നോ​വ​ലെ​ഴു​ത്തു​കാ​രൻ കലാ​ഭം​ഗി​യോ​ടെ പല​പ്പോ​ഴും ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ആ കൃ​തി​ക​ളിൽ പ്രാ​ധാ​ന്യം Marry Me എന്ന നോ​വ​ലി​നാ​ണു്. പഴയ സന്മാർ​ഗ്ഗ​ത്തി​ന്റെ അന്തി​വെ​ളി​ച്ചം ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​നു ദാർ​ഢ്യം നല്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു കണ്ടു് അതിനു വി​രാ​മ​മി​ടാൻ​പോ​കു​ന്ന ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ​യും അയാ​ളു​ടെ​കൂ​ടെ ദയ​നീ​യ​ജീ​വി​തം നയി​ക്കു​ന്ന ഭാ​ര്യ​യു​ടെ​യും കഥ​യാ​ണ​തു്. ഹൃ​ദ​യ​സ്പർ​ശ​ക​മായ ഈ നോ​വ​ലിൽ അയാൾ ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്നു: “ബു​ദ്ധി​ശൂ​ന്യ​യാ​യി വീ​ട്ടി​നു ചു​റ്റും വൈ​ര​സ്യ​ത്തോ​ടെ [നട​ക്കു​ന്ന] നി​ന്നെ ഞാൻ നോ​ക്കു​മ്പോൾ എനി​ക്കു തോ​ന്നു​ന്നു കലാ​ശാ​ല​യിൽ​നി​ന്നു് ഒരു പക്ഷി​യെ പി​ടി​ച്ചു് ഞാൻ കൂ​ട്ടി​ലാ​ക്കി​യെ​ന്നു് വാതിൽ തു​റ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു മാ​ത്ര​മേ ഞാൻ പറ​യു​ന്നു​ള്ളു.” ‘കഥ’ ദ്വൈ​വാ​രി​ക​യിൽ ബേ​ബി​മേ​നോ​നും കണ്ണൻ മേ​നോ​നും​കൂ​ടി എഴു​തിയ ‘അവസാന ദിവസം’ എന്ന ചെ​റു​ക​ഥ​യിൽ തു​റ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന കൂ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു് പു​റ​ത്തേ​ക്കു പറ​ക്കാൻ ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഭാ​ര്യ​യെ നൂ​ത​ന​മായ രീ​തി​യിൽ ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇവിടെ വി​വാ​ഹ​മോ​ച​ന​മി​ല്ല. താൽ​കാ​ലി​ക​മാ​യി രക്ഷ​പ്പെ​ടാ​നു​ള്ള അഭി​ലാ​ഷം മാ​ത്ര​മേ ഭർ​ത്താ​വി​നും ഭാ​ര്യ​ക്കു​മു​ള്ളു. ആ വേ​ദ​ന​യെ​യും അഭി​ലാ​ഷ​ത്തെ​യും വി​കാ​രം മു​റ്റി​നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒരു സന്ദർ​ഭ​ത്തി​ലേ​ക്കു കഥ​യെ​ഴു​തി​യ​വർ കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. വൈ​കാ​രി​ക​വും മാ​ന​സി​ക​വു​മായ വേർ​പെ​ട​ലു​ണ്ടു്. അതു് ശാ​രീ​രി​ക​മാ​യി വേർ​പെ​ട്ടു നി​ല്ക്ക​ലി​നെ​ക്കാൾ യാതന നി​റ​ഞ്ഞ​താ​ണു്. അതി​ന്റെ ചി​ത്ര​മാ​ണു് ഇക്ക​ഥ​യി​ലു​ള്ള​തു്.

പരു​ക്കൻ നേ​ര​മ്പോ​ക്കാ​ണോ കഥ ദ്വൈ​വാ​രി​ക​യിൽ വി. പി. മു​ഹ​മ്മ​ദ് എഴു​തിയ ‘അവ​ന്റെ രാ​വു​കൾ’ എന്ന കഥ​യി​ലു​ള്ള​തു്, ആയി​രി​ക്കാം. എങ്കി​ലും പരു​ക്കൻ ഫലി​ത​ങ്ങ​ളും നമ്മ​ളെ ചി​രി​പ്പി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. തി​ക​ച്ചും ഗ്രാ​മ്യ​മായ ഒരു ഫലിതം കേ​ട്ടാ​ലും. സ്വ​ന്ത​മ​ല്ല; പര​കീ​യം. രണ്ടു കു​ട്ടി​കൾ തർ​ക്കി​ക്കു​ക​യാ​ണു്:

“എന്റെ അച്ഛൻ നി​ന്റെ അച്ഛ​നെ​ക്കാൾ കൊ​ള്ളാം”.

“അല്ല”.

“എന്റെ ചേ​ട്ടൻ നി​ന്റെ ചേ​ട്ട​നെ​ക്കാൾ കൊ​ള്ളാം”.

“അല്ല”.

“എന്റെ അമ്മ നി​ന്റെ അമ്മ​യെ​ക്കാൾ കൊ​ള്ളാം”.

ഒരു നി​മി​ഷ​ത്തേ​ക്കു നി​ശ്ശ​ബ്ദത.

“അതു ശരി​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. എന്റെ അച്ഛ​നും അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ​യാ​ണു് പറ​യു​ന്ന​തു്”.

വി. പി. മു​ഹ​മ്മ​ദി​ന്റെ ഫലിതം കു​റെ​ക്കൂ​ടി ‘കട്ടി’യാണു്. ഏഴു വയ​സ്സു​ള്ള പെൺ​കു​ട്ടി​യെ ഇരു​പ​തു വയ​സ്സു​ള്ള ഒരു​ത്തൻ കല്യാ​ണം കഴി​ച്ചു. പി​റ്റേ ദിവസം കാ​ല​ത്തു് ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നി​രു​ന്ന​പ്പോൾ നവ​വ​ര​ന്റെ പ്ലേ​റ്റി​ലേ​ക്കു് അമ്മാ​യി​അ​മ്മ എടു​ത്തു​വ​ച്ച കോ​ഴി​യി​റ​ച്ചി​ക്ക​റി “എനി​ക്കു​മ​തി”യെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് അയാൾ അടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന അമ്മാ​വ​ന്റെ പ്ലേ​റ്റി​ലേ​ക്കു് എടു​ത്തി​ട്ടു. അപ്പോൾ താ​ഴെ​യി​രു​ന്നു് കൊ​ത്തൻ​ക​ല്ലു കളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന വധു—ഏഴു വയ​സ്സു​കാ​രി—അച്ഛ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: “അയാളു വി​ര​ലു​കൊ​ണ്ടു തൊ​ട്ട​തു് തി​ന്ന​ണ്ട ഉപ്പാ… ഇന്ന​ലെ… ” വരൻ ചാ​ടി​യി​റ​ങ്ങി വധു​വി​ന്റെ വാ​യ്പൊ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ശിശു വി​വാ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ബീ​ഭ​ത്സ​ത​യെ ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നോ​ക്കു​ന്നു കഥാ​കാ​രൻ.

ഒരു പരകീയ ഫലിതം കൂടി അശ്ശീല സാ​ദൃ​ശ​മ​ല്ലാ​ത്ത​തു്. ആദവും ഔവ്വ​യും തോ​ട്ട​ത്തിൽ നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഔവ്വ ചോ​ദി​ച്ചു: “അങ്ങു എന്നെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ?” ആദം ഒരു ക്ഷോ​ഭ​വും കൂ​ടാ​തെ അങ്ങോ​ട്ടു് ഒരു ചോ​ദ്യം: “പി​ന്നെ ഇവിടെ വേറെ ആരെ സ്നേ​ഹി​ക്കാൻ?”

പു​രു​ഷ​ന്റെ ശബ്ദം

പു​രു​ഷ​ന്മാ​രായ ചില കവി​ക​ളു​ടെ ശബ്ദം സ്ത്രൈ​ണ​മാ​ണു്. സ്ത്രീ​ക​ളായ ചില കവി​ക​ളു​ടെ ശബ്ദം പു​രു​ഷ​സ്വ​ഭാ​വ​മാർ​ന്ന​താ​ണു്. തി​ക​ച്ചും പാ​രു​ഷ​മായ ശബ്ദ​മാ​ണു് തോ​ന്ന​യ്ക്കൽ വാ​സു​ദേ​വ​ന്റെ ‘ഘടി​കാര’മെന്ന കാ​വ്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു് ഉയ​രു​ന്ന​തു്.

ഘടി​കാ​ര​സൂ​ചി​യിൽ നി​മി​ഷം വി​റ​യ്ക്കു​ന്ന

ഘന​മൂ​ക​രാ​ത്രി! നിൻ​പൊ​ലിമ ഞാൻ പാ​ടു​ന്നു!

മധു​ര​ങ്ങൾ പെ​യ്ത​കി​നാ​വി​ന്റെ പക​ലു​കൾ

ചി​റ​ക​റ്റു​വീ​ണു കി​ട​ക്കു​മെ​ന്നോർ​മ്മ​യിൽ

സു​ഖ​ശീ​ത​ളാർ​ദ്ര​മാം രാ​വി​ന്റെ നി​ശ്വാസ

മൊ​ഴു​കി​യെ​ത്തു​ന്നി​താ ജാലക വാ​തി​ലിൽ

നി​റ​മൂ​ക​രാ​ത്രി! നിൻ​ഘ​ടി​കാര സൂ​ചി​തൻ

മു​ന​യി​ല​ണു​ബോം​ബി​ന്റെ ഗർ​ജ​ന​കാ​ഹ​ളം!

ഉറ​ക്കെ​ച്ചൊ​ല്ലി നോ​ക്കൂ ഈ വരികൾ.

പു​രു​ഷ​സ്വ​ഭാ​വ​മാർ​ന്ന കവി​ത​യാ​ണി​തെ​ന്നു് അന്ത​രം​ഗം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കും. എന്താ​ണു് സ്ത്രൈ​ണ​ശ​ബ്ദം? അസ്തി​ത്വ​ത്തി​നു്—ജീ​വി​ത​ത്തി​നു്—ഒന്നു് രണ്ടു് മൂ​ന്നു് ഈ വി​ഭ​ജ​ന​ങ്ങൾ കല്പി​ക്കാ​മെ​ങ്കിൽ ഒന്നാ​മ​ത്തെ തല​ത്തിൽ പു​രു​ഷൻ നി​ല്ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു പറയാം. സ്ത്രീ രണ്ടാ​മ​ത്തെ തല​ത്തി​ലാ​ണു് നി​ല്ക്കുക. സ്ത്രീ​ക​ളിൽ ആരും വഴ​ക്കി​നു വര​രു​തു്. ഒരു സാ​മാ​ന്യ​നി​യ​മ​മാ​ണു് ഇവിടെ എഴു​തി​യ​തു്. ഈ സാ​മാ​ന്യ​നി​യ​മ​ത്തി​നു് അപ​വാ​ദ​മെ​ന്ന നി​ല​യിൽ (exception എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ) ഒന്നാ​മ​ത്തെ തല​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന മഹി​ള​ക​ളു​ണ്ടു്. പി. ടി. ഉഷ, പ്രൊ​ഫ​സർ മീ​നാ​ക്ഷി തമ്പാൻ, ഡോ​ക്ടർ എം. ലീ​ലാ​വ​തി ഇവ​രെ​യൊ​ക്കെ ഓർമ്മ വരു​ന്നു. എന്നാൽ സ്ത്രീ​ക​ളിൽ 99 ശത​മാ​ന​വും രണ്ടാ​മ​ത്തെ തല​ത്തിൽ വർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു. അവർ​ക്കു ക്ഷു​ദ്ര​ങ്ങ​ളായ സങ്ക​ല്പ​ങ്ങ​ളും ആശ​ക​ളു​മാ​ണു​ള്ള​തു്. നി​രാ​ശ​ത​യാ​ണു് അവരിൽ പലർ​ക്കും, അതു​കൊ​ണ്ടു് അവർ സാ​ഹി​ത്യം രചി​ക്കു​മ്പോൾ ആ ക്ഷു​ദ്ര​ത്വ​വും നൈ​രാ​ശ്യ​വും പ്ര​ക​ട​മാ​കും. അതു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് സ്ത്രൈ​ണ​ശ​ബ്ദം. ഒ. എൻ. വി. കു​റു​പ്പി ന്റെ കവി​ത​യിൽ നി​ന്നു​യ​രു​ന്ന ശബ്ദം തി​ക​ച്ചും മാ​സ്ക്യു​ലി​നാ​ണു് (പു​രു​ഷ​ത്വ​മു​ള്ള​തു്). വയലാർ രാ​മ​വർ​മ്മ സമ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ആവ​ശ്യ​ക​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും വർ​ഗ്ഗ​ര​ഹി​ത​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ അനി​വാ​ര്യ​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും പാ​ടി​യെ​ങ്കി​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കവി​ത​യിൽ നി​ന്നു് ഫെ​മി​നിൻ (സ്ത്രീ​യെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ച) നാദമേ ഉദ്ഭ​വി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു.

images/ProfPTChacko.jpg
പ്രൊഫ. പി. ടി. ചാ​ക്കോ

പറ​ഞ്ഞു​വ​ന്ന​തു് തോ​ന്ന​യ്ക്കൽ വാ​സു​ദേ​വ​ന്റെ കാ​വ്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണു്. ആധു​നിക മനു​ഷ്യ​ന്റെ ദുർ​ദ്ദ​ശ​യെ അദ്ദേ​ഹം ശക്തി​യോ​ടെ ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ന്നു. അതിലെ ലയം വി​ഷ​യ​ത്തി​നു യോ​ജി​ച്ച​തു തന്നെ. ശി​ഷ്യ​രിൽ ഗു​രു​നാ​ഥ​ന്മാ​രു​ടെ സ്വാ​ധീ​ന​ശ​ക്തി ഉണ്ടാ​വും. ഒ. എൻ. വി. കറു​പ്പു് തോ​ന്ന​യ്ക്കൽ വാ​സു​ദേ​വ​ന്റെ ഗു​രു​നാ​ഥ​നാ​ണോ? അതേ എന്നാ​ണു് ഉത്ത​ര​മെ​ങ്കിൽ നാ​രാ​യ​ണ​ന്റെ ഡി​ക്ഷ​നിൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ള്ള സ്വാ​ധീ​ന​ശ​ക്തി ഒഴി​വാ​ക്കു​ന്ന​തു് ഉത്ത​മ​മാ​യി​രി​ക്കും.

അവ​രു​ടെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ വി​ശേ​ഷി​ച്ചും സ്ത്രീ​ക​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ജി​ജ്ഞാ​സ​കൂ​ടും സ്ത്രീ​ക്കു്. അതിനെ ഹാ​സ്യാ​ത്മ​ക​മാ​യി ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന സി. എൽ. ശാ​ന്ത​കു​മാ​രി​യു​ടെ ‘അല്ലി​ജ​യു​ടെ അയൽ​ക്കാ​രി’ എന്ന കഥ (ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി​വാ​രിക) കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ ഞാൻ വാ​യി​ച്ചു. കഥ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു് അതേ കൗ​തു​ക​മു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നു് ഞാൻ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

നിർ​വ്വ​ച​ന​ങ്ങൾ, നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ
  1. തോ​പ്പിൽ​ഭാ​സി: തിം​ബ്ൾ കണ്ടാൽ അതു പറ​യാ​ണെ​ന്നും ടീ​സ്പൂൺ കണ്ടാൽ അതു വാർ​പ്പി​ലെ പാ​യ​സ​മി​ള​ക്കു​ന്ന വലിയ ചട്ടു​ക​മാ​ണെ​ന്നും കല്ല​ട​യാ​റു് ഗം​ഗ​യാ​ണെ​ന്നും മൂ​ക്കു​ന്നി​മല ഹി​മാ​ല​യ​മാ​ണെ​ന്നും ധരി​ച്ചു​വ​യ്ക്കു​ന്ന വി​ശാ​ല​ഹൃ​ദ​യൻ. അല്ലെ​ങ്കിൽ വി​പു​ലീ​ക​ര​ണ​കാ​ച​നേ​ത്രൻ. പാ​ശ്ചാ​ത്യ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം കു​റ​യു​ന്തോ​റും നേ​ത്ര​കാ​ച​ത്തി​ന്റെ വി​പു​ലീ​ക​ര​ണ​ശ​ക്തി കൂ​ടു​മെ​ന്ന​തു പുതിയ സി​ദ്ധാ​ന്ത​മ​ല്ല; പഴയ സി​ദ്ധാ​ന്തം​ത​ന്നെ. 10-ആം ലക്കം കു​ങ്കു​മം വാ​രി​ക​യിൽ നി​സ്സാ​ര​നായ എന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹ​മെ​ഴു​തി​യ​തു വാ​യി​ച്ച​പ്പോൾ തോ​ന്നി​യ​താ​ണു് ഈ നിർ​വ്വ​ച​നം. പണ്ടു് (വളരെ പണ്ട​ല്ല) അദ്ദേ​ഹം സാ​ഹി​ത്യ​വാ​ര​ഫ​ല​ത്തെ പു​ക​ഴ്ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അർ​ജ്ജു​ന​ന്റെ അസ്ത്ര​പ്ര​യോ​ഗം പോ​ലെ​യാ​ണു് എന്റെ രച​നാ​രീ​തി​യെ​ന്നു് അദ്ദേ​ഹം പറ​ഞ്ഞു. അമ്പു് എടു​ക്കു​മ്പോൾ ഒന്നു്, തൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ പത്തു്, ഞാണു് വലി​ക്കു​മ്പോൾ നൂറു്, പാ​യു​മ്പോൾ ആയിരം, കൊ​ള്ളു​മ്പോൾ പതി​നാ​യി​രം എന്നോ മറ്റോ ആയി​രു​ന്നു സ്തു​തി. ഇപ്പോൾ ആ പം​ക്തി തന്നെ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു കു​ത്സി​ത​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. തോ​പ്പിൽ ഭാസി സത്യം​പ​റ​ഞ്ഞ​തു് പണ്ടോ, അതോ ഇപ്പോ​ഴോ? തോ​പ്പിൽ ഭാ​സി​ക്കു് ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഒഴി​ച്ചു പല ഭാഷകൾ അറി​യാം. അറി​യാ​മെ​ന്ന​ല്ല പറ​യേ​ണ്ട​തു്; അവ​ഗാ​ഹ​മു​ണ്ടു്. അവയിൽ ഒരു ഭാഷ അശ്ശീ​ല​ഭാ​ഷ​യാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടാ​ണ​ല്ലോ മാ​ന്യ​മായ രീ​തി​യിൽ സാ​ഹി​ത്യ​നി​രൂ​പ​ണം നിർ​വ്വ​ഹി​ച്ചു എന്നെ തോ​ല്പി​ക്കാൻ “എന്റെ അമ്മ​യ്ക്കു് പറ​യു​ന്ന”തു്. (സ്വ​ന്തം അമ്മ​യെ​പ്പ​റ്റി​യും എന്നു തു​ട​ങ്ങു​ന്ന ഭാഗം നോ​ക്കുക). ഉജ്ജ്വല പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​യും മഹാ​പ​ണ്ഡി​ത​നും സം​സ്ക്കാര സമ്പ​ന്ന​നു​മായ എൻ. വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യർ എഡി​റ്റ​റാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന കു​ങ്കു​മ​ത്തിൽ ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു ലേഖനം വന്ന​ല്ലോ. കഷ്ടം!
  2. കേ​ര​ള​സം​സ്കാ​രം മാ​സി​ക​യിൽ പ്രൊ​ഫ​സർ പി. ടി. ചാ​ക്കോ എഴു​തിയ ഒരു ലേ​ഖ​ന​ത്തിൽ ഇങ്ങ​നെ: “അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്തു് ശ്രീ. ആഷാ​മേ​നോൻ മാ​തൃ​ഭൂ​മി​യിൽ ‘അഭ​യാർ​ത്ഥി​ക​ളേ’പ്പ​റ്റി എഴു​തിയ അതി​ദീർ​ഘ​മായ ഒരു ലേഖനം മൂ​ന്നു​നാ​ലു തവണ ഈ ലേഖകൻ വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ വാ​ക്കു​ക​ളും വാ​ക്യ​ങ്ങ​ളും എനി​ക്കു പി​ടി​കി​ട്ടി, പക്ഷേ ഏതെ​ങ്കി​ലും ഒരു ഖണ്ഡിക വാ​യി​ച്ച​ശേ​ഷം അതി​ന്റെ അർ​ത്ഥ​മെ​ന്തെ​ന്നു് കു​റി​ച്ചി​ടാൻ ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടു് ഞാൻ അമ്പേ പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടു. ഒരർ​ത്ഥ​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു ഡസൻ പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങൾ ഈ ഒരു ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ‘വാ​ക്കു​ക​ളു​ടെ അതി​സാ​രം’ (diarrohoea of words) ‘എഴു​ത്തു​കാ​ര​ന്റെ കടി’ (cacoethes seribeadi) എന്നീ സാ​ഹി​ത്യ​രോ​ഗ​ങ്ങൾ ബാ​ധി​ച്ച മല​യാ​ളി​ക​ളായ എഴു​ത്തു​കാ​രിൽ ആഷാ​മേ​നോൻ ഒറ്റ​പ്പെ​ട്ട വ്യ​ക്തി​യ​ല്ല. ചെ​റി​യാൻ കെ. ചെ​റി​യാ​നും സച്ചി​ദാ​ന​ന്ദ​നും ഇതേ രോ​ഗ​മു​ള്ള​വ​രാ​ണു്”. അപ്പോൾ ആളുകൾ സത്യം പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു അല്ലേ? കൂ​ടു​തൽ കൂ​ടു​തൽ ആളുകൾ ഈ സത്യം ഉറ​ക്കെ പറ​യ​ട്ടെ. അതു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് ഇത്ത​രം രോ​ഗ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ചി​കി​ത്സ. ടാഗോർ പറ​യു​ന്ന​പോ​ലെ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തി​ന്റെ പാൽ​ക്ക​ട​ലിൽ ലക്ഷ്മി​ദേ​വി​യെ​പ്പോ​ലെ നിൽ​ക്കു​ന്ന വധു. അതി സു​ന്ദ​രി​യായ അവളെ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചു് അയാൾ സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്നു, അയാൾ​ക്കു് എന്തു രസം! ഏഴു​മാ​സം കഴി​യു​മ്പോൾ അവൾ ഉദര വൈ​പു​ല്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തു​മ്പോൾ വൈ​രൂ​പ്യ​ത്തി​നു് ആസ്പ​ദം. ആഷാ​മേ​നോ​നു് ഭാ​ഷ​യു​മാ​യു​ള്ള സമ്പർ​ക്കം രസ​പ്ര​ദ​മാ​ണു്. പക്ഷേ അവളെ വൈ​രൂ​പ്യ​മു​ള്ള​വ​ളാ​ക്കു​ന്ന​തിൽ ഞങ്ങൾ​ക്കു ദുഃഖം: വൈ​ഷ​മ്യം.
ക്ളോ​ദ് സീ​മൊ​ങ്
images/ClaudeSimon1967.jpg
ക്ളോ​ദ് സീ​മൊ​ങ്

നോബൽ സമ്മാ​നം​കി​ട്ടിയ ക്ളോ​ദ് സീ​മൊ​ങ്ങി നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എൻ. വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​രി​യർ കു​ങ്കു​മ​ത്തി​ലെ​ഴു​തിയ ലേ​ഖ​ന​ത്തിൽ ചില ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ ചോ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. “സീ​മൊ​ങ്ങി​നു​ത​ന്നെ​യോ ഈയാ​ണ്ടി​ലെ സമ്മാ​നം നൽ​ക​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു്? എനി​ക്ക​റി​യാ​വു​ന്ന മറ്റു ചില എഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ളു​മാ​യി താ​ര​ത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​മ്പോൾ സീ​മൊ​ങ്ങി​ന്റെ നോ​വ​ലു​കൾ എവിടെ നി​ല്ക്കും? ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​നു്, തകഴി യുടെ നോ​വ​ലു​ക​ളു​മാ​യി സീ​മൊ​ങ്ങി​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളെ താ​ര​ത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യാൽ എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കും?”

സീ​മൊ​ങ്ങി​ന്റെ നോ​വ​ലു​ക​ളെ വി​ശ്വ​വി​ഖ്യാ​ത​രായ ഗു​ന്തർ​ഗ്രാ​സ്സ്, മാർ​കേ​സ്, ഗ്രേ​യം​ഗ്രീൻ, വാർ​ഗാ​സ് യോസ ഇവ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ളു​മാ​യി താ​ര​ത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ​വ​യ്യ. കാരണം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ നോ​വ​ലു​കൾ ആന്റി നോവൽ എന്ന വി​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ​പ്പെ​ടു​ന്നു എന്ന​താ​ണു്. നി​യ​മി​ത​ങ്ങ​ളായ (conventional) നോ​വ​ലു​കൾ വാ​യ​ന​ക്കാ​രെ അവാ​സ്ത​വി​ക​ത​യി​ലേ​ക്കു് എറി​യു​ന്നു എന്നാ​ണു് ആന്റി നോ​വ​ലി​സ്റ്റു​ക​ളു​ടെ വാദം. ഉണ്മ​യേ​തെ​ന്നു് അവർ​ക്കു് അറി​യാൻ കഴി​യാ​തെ വരു​ന്നു. പുതിയ ഭാ​വ​സം​ദൃ​ബ്ധ​ത​യെ സ്ഫു​ടീ​ക​രി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി പുതിയ നോ​വ​ലി​സ്റ്റു​കൾ (ആന്റി നോ​വ​ലി​സ്റ്റു​കൾ) കഥാ​പാ​ത്ര സംഭാവ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണം, രേ​ഖാ​രൂ​പ​മായ ആഖ്യാ​നം ഇവ​യെ​ല്ലാം നി​രാ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. ക്ളോ​ദ് സീ​മൊ​ങ്ങി​ന്റെ നോ​വ​ലു​ക​ളിൽ ഈ സവി​ശേ​ഷ​ത​കൾ ദർ​ശി​ക്കാം. ആഖ്യാ​ന​രീ​തി കാ​ണി​ക്കാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ‘The Grass’ എന്ന നോ​വ​ലിൽ​നി​ന്നു് ഒരു ഭാഗം എടു​ത്തെ​ഴു​താം. വാ​ക്യം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തു് ഒരു പത്തു​പു​റ​ത്തി​നു് മുൻ​പാ​യി​രി​ക്കും. അതു​കൊ​ണ്ടു് ആരം​ഭ​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഉദ്ധ​രി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല “...and the cat too, fierce, cold, circumspect, frozen in that same attitude like a sudden condensation of spend (Just as a stick of dynamite contains a million times its volume of noise and destruction) petrified, maring at her, spying on her through these two narrow vertical sits…” (Page 17), പല പരി​വൃ​ത്തി വാ​യി​ച്ചാ​ലേ സീ​മൊ​ങ്ങി​ന്റെ നോവൽ എന്താ​ണെ​ന്നു നമു​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​കൂ. സം​ഭാ​ഷ​ണം വിരളം. ഉള്ള​തു പുതിയ മട്ടി​ലും.

do you think you’re being funny? no I said Listen I’ve got to go be careful what? (pp. 232 Histoire എന്ന നോവൽ)

ക്ളോ​ദ് സീ​മൊ​ങ് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ രീ​തി​യിൽ വലിയ എഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​യി​രി​ക്കാം. എങ്കി​ലും മീലാൻ കു​ന്ദേര യെ​ക്കാൾ ബോർ​ഹെ​സ്സി നെ​ക്കാൾ യോ​സ​യെ​ക്കാൾ മഹാ​നായ എഴു​ത്തു​കാ​ര​ന​ല്ല.

പലരും പലതും
  1. അടി​പ​ത​റു​ന്നൂ​യി​നി​ന​ട​ക്കു​വാൻ

    വടി​യു​ണ്ടാ​യാ​ലു​മി​ട​യ്ക്കി​ട​റു​ന്നൂ

    തനു കു​ഴ​യു​ന്നൂ മനം കല​ങ്ങു​ന്നൂ

    ചെ​കി​ട​ട​യു​ന്നൂ നയനം മങ്ങു​ന്നു.

    കു​റ്റി​ക്കോൽ ശങ്ക​രൻ എമ്പ്രാ​ന്തി​രി മംഗളം വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ ‘ശാ​ക്തേ​യം’ എന്ന ‘കാവ്യ’ത്തി​ന്റെ ആരംഭം ഇങ്ങ​നെ. ഇതു് നോ​വ​ല​ല്ല. ചെ​റു​ക​ഥ​യ​ല്ല, ആത്മ​ക​ഥ​യ​ല്ല, പ്ര​ബ​ന്ധ​മ​ല്ല, ഹാ​സ്യ​ര​ച​ന​യ​ല്ല, ഒന്നു​മ​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു കവിത തന്നെ, തന്നെ തന്നെ.
  2. ഏതു ബന്ധു എന്നെ കാ​ണാ​ത്ത മട്ടിൽ​പോ​യാ​ലും എനി​ക്കു് ഒരു വൈ​ഷ​മ്യ​വു​മി​ല്ല. കാരണം അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള​വ​രെ നോ​വ​ലി​ലെ കഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ ഞാൻ പരി​ഗ​ണി​ക്കു​ന്നു എന്ന​താ​ണു്. എന്നാൽ രച​ന​ക​ളി​ലെ വ്യ​ക്തി​കൾ എന്റെ ബന്ധു​ക്ക​ളും മി​ത്ര​ങ്ങ​ളു​മാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് മി​സ്സി​സ് റെ​യ്ച്ചൽ തോമസ് അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന “നീ​ല​ക്ക​ണ്ണു​ക​ളും സ്വർ​ണ്ണ​ത്ത​ല​മു​ടി​യും ഉള്ള ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സു​ന്ദ​രി” എന്റെ ബന്ധു​ത​ന്നെ. ആ പെൺ​കു​ട്ടി​യെ നേ​രി​ട്ടു കാണാൻ കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കിൽ! (മനോ​രാ​ജ്യം വാരിക)
  3. ഇട​തു​പ​ക്ഷ ചി​ന്താ​ഗ​തി​യു​ള്ള വൈ​ക്കം ചന്ദ്ര​ശേ​ഖ​രൻ നായർ ഇന്ദി​രാ ഗാ​ന്ധി യെ​ക്കു​റി​ച്ചു കു​മാ​രി വാ​രി​ക​യിൽ എഴു​തി​യ​തു നന്നാ​യി. നക്ഷ​ത്ര യു​ദ്ധം നട​ത്താൻ തയ്യാ​റാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്ന അമേ​രി​ക്കൻ പ്ര​സി​ഡ​ന്റി​നെ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ യഥാർ​ത്ഥ നി​റ​ത്തിൽ കാ​ണി​ച്ചു​ത​രി​ക​യും പു​രോ​ഗ​മ​നാ​ത്മ​ക​ങ്ങ​ളായ ആശ​യ​സം​ഹി​ത​കൾ പു​ലർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​രു​ന്ന​വ​രെ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്ത ഇന്ദി​രാ ഗാ​ന്ധി ഇട​തു​പ​ക്ഷ​ക്കാർ​ക്കു പോലും ആദ​ര​ണീ​യ​യാ​ണ​ല്ലോ.
  4. എറ​ണാ​കു​ള​ത്തു സർ​ക്കാർ റോ​ഡി​ലെ കു​ഴി​യിൽ​വീ​ണു് രണ്ടു സ്കൂ​ട്ടർ യാ​ത്ര​ക്കാർ മര​ണ​മ​ട​ഞ്ഞു.
  5. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു് സർ​ക്കാ​രി​ന്റെ റോ​ഡ​രി​കിൽ ഇട്ടി​രു​ന്ന പൊ​തു​മ​രാ​മ​ത്തു​വക റോ​ഡ്റോ​ള​റിൽ ചെ​ന്നി​ടി​ച്ച​തി​ന്റെ ഫല​മാ​യി ഒരു സ്ക്കൂ​ട്ടർ യാ​ത്ര​ക്കാ​രൻ മര​ണ​മ​ട​ഞ്ഞു. ഈ രാ​ജ്യ​ത്തു് ഭരണം കൊ​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു നട​ക്കു​ന്നു. ഇവിടെ ചോ​ദി​ക്കാ​നും പറ​യാ​നും ആളുകൾ ഉണ്ടു് എന്ന​തി​നു് ഇതിൽ​കൂ​ടു​തൽ തെ​ളി​വു വേണോ?
  6. മഹ​ത്തായ ഈ രാ​ജ്യ​ത്തു​നി​ന്നു്, ഈ യോ​ഗ​ക്ഷേ​മ​രാ​ഷ്ട്ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു് എന്നേ​ക്കും എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി സലാം പറ​ഞ്ഞു​പോ​യ​വ​രെ, നി​ങ്ങൾ ഭാ​ഗ്യ​വാ​ന്മാർ…!”
  7. ഇതു് തോമസ് പാല പറ​ഞ്ഞ​താ​ണു് (മാ​മാ​ങ്കം വാരിക). മൂർ​ച്ച​യു​ള്ള സറ്റ​യർ മാം​സ​പേ​ശി​കൾ പി​ളർ​ന്നു് അതു് അങ്ങു് അക​ത്തു​ചെ​ന്നി​ട്ടും അധി​കാ​രി​കൾ അറി​യാ​ത്ത​തു് അവ​രു​ടെ കാ​ഠി​ന്യം കൊ​ണ്ടാ​വാം. വാ​സ​വ​ദ​ത്ത​യു​ടെ നഗ്നത മറ​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. “മഹി​ള​മാർ മറ​ക്കാ​മാ​നം” എന്നു കവി. ലൂയി പതി​നാ​റാ​മ​ന്റെ സഹോ​ദ​രി ഇലി​സ​ബ​ത്തി​നെ കഴു​ത്തു​മു​റി​ച്ചു കൊ​ന്നു വി​പ്ല​വ​കാ​രി​കൾ. മരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മുൻ​പു് In the name of modesty cover my bosom എന്നു് അവർ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. വേ​ശ്യ​ക്കും ജന​ദ്രോ​ഹം ചെ​യ്ത​വൾ​ക്കും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മാ​ന്യ​ത​യു​ടെ ബോധം റോ​ഡി​ലെ കു​ഴി​മൂ​ടാ​ത്ത​വർ​ക്കും റോ​ഡ​രി​കിൽ റോളർ ഇടു​ന്ന​വർ​ക്കും ഇല്ല​ല്ലോ.

കേ​ര​ള​ത്തിൽ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന ഓരോ വ്യ​ക്തി​യും ഇവി​ട​ത്തെ അനീ​തി​കൾ​ക​ണ്ടു് “ഈശ്വ​രാ ഞാൻ മരി​ക്കാ​റാ​യി” എന്നു സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ പറ​യു​ന്ന ദിനം സമാ​ഗ​ത​മാ​കാൻ പോ​കു​ന്നു.

കാലം കഴി​ഞ്ഞു
images/LalithambikaAntherjanam.jpg
ലളി​താം​ബിക അന്തർ​ജ്ജ​നം

കാ​ലാ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ സൂ​ക്ഷ്മ​മായ മാ​റ്റം പോലും ബരോ​മീ​റ്റ​റി​നെ ബാ​ധി​ക്കും. രസം ഉയ​രു​ക​യോ താ​ഴു​ക​യോ ചെ​യ്യും. സാ​ഹി​ത്യ​കൃ​തി മന​സ്സി​ന്റെ ബരോ​മീ​റ്റ​റിൽ വരു​ത്തു​ന്ന മാ​റ്റം സ്ഥി​ര​ത​യു​ള്ള​താ​ണു്. നാ​ല്പ​ത്ത​ഞ്ചു​കൊ​ല്ലം മുൻ​പു് ഒരു കഥ വാ​യി​ച്ചു. ഇന്നും അതു് എനി​ക്കു പു​ള​ക​പ്ര​ദ​മാ​ണു്. ഹിന്ദു-​മുസ്ലിം ലഹ​ള​യിൽ ഒരു മു​സ്ലിം ഒരു ഹി​ന്ദു​വി​നെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന കഥ. ലളി​താം​ബിക അന്തർ​ജ്ജ​നം എഴു​തി​യ​താ​ണ​തു്. ഇന്നു് അതേ വി​ഷ​യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് റജി​മു​ദ്ദീൻ സി​ദ്ദീ​ഖി എഴു​തിയ ഒരു ചെ​റു​കഥ കലാ​കൗ​മു​ദി​യിൽ വാ​യി​ച്ചു. (കെ. എ. കൊ​ടു​ങ്ങ​ല്ലൂ​രി​ന്റെ തർ​ജ്ജമ). ലഹ​ള​ക്കാ​ല​ത്തു് ആപ്ത മി​ത്ര​മായ ഹി​ന്ദു തന്റെ വീ​ട്ടി​ലെ വി​ല​പി​ടി​ച്ച ഓരോ സാ​ധ​ന​വും എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​പ്പോൾ ഒരു മു​സ്ലിം വല്ലാ​തെ ദുഃ​ഖി​ച്ചു. ഒടു​വി​ലാ​ണു് അയാൾ അറി​യു​ന്ന​തു് ഹി​ന്ദു കൊ​ള്ള​ക്കാ​രിൽ നി​ന്നു തന്നെ രക്ഷി​ക്കാ​നാ​യി​ട്ടാ​ണു് അതൊ​ക്കെ ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്നു്. സാ​ഹി​ത്യ​ത്തെ ‘ട്രി​ക്കാ’ക്കി—സൂ​ത്ര​വി​ദ്യ​യാ​ക്കി—മാ​റ്റു​ന്ന ഇത്ത​രം സാ​ഹ​സി​ക്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ കാലം കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി​യെ​ന്നു കെ. എ. കൊ​ടു​ങ്ങ​ല്ലൂർ അറി​ഞ്ഞി​ല്ലേ?

മു​റ്റ​ത്തു നിൽ​ക്കു​ന്ന റോ​സാ​ച്ചെ​ടി​യിൽ ഒരു പൂവു പോ​ലു​മി​ല്ല. “ഒരു പൂ​വി​രി​യ​ട്ടെ” എന്നു ഞാൻ ആജ്ഞാ​പി​ച്ചാൽ പൂ ഉണ്ടാ​കു​ക​യി​ല്ല. വർ​ഷാ​കാ​ല​ത്തി​ന്റെ കൂ​രി​രു​ട്ടാ​ണി​പ്പോൾ “അന്ധ​കാ​രം മാ​റ​ട്ടെ” എന്നു കല്പി​ച്ചാൽ ഇരു​ട്ടു മാ​റി​ല്ല. സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ ഇപ്പോൾ പൂ​ക്ക​ളി​ല്ല. ഇരു​ട്ടാ​ണെ​ങ്ങും. ആരു വി​ചാ​രി​ച്ചാ​ലും ഈ ദു​ര​വ​സ്ഥ മാറാൻ പോ​കു​ന്നി​ല്ല.

Colophon

Title: Sāhityavāraphalam (ml: സാ​ഹി​ത്യ​വാ​ര​ഫ​ലം).

Author(s): M Krishnan Nair.

First publication details: Kalakaumudi Weekly; Trivandrum, Kerala; 1985-11-24.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: M Krishnan Nair, Sahityavaraphalam, Weekly Lietrary Column, സാ​ഹി​ത്യ​വാ​ര​ഫ​ലം, എം കൃ​ഷ്ണൻ നായർ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: September 15, 2021.

Credits: The text of the original item is copyrighted to J Vijayamma, author’s inheritor. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation, only noncommercial uses of the work are permitted and adoptations must be shared under the same terms.

Production history: Data entry: MS Aswathi; Proofing: Abdul Gafoor; Typesetter: Anupa Ann Joseph; Digitizer: KB Sujith; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download Phone PDF.