ഈ പു​സ്ത​കം ഒരു നാ​ട​ക​മാ​ണു്; ഇതിലെ പ്ര​ധാ​ന​വേ​ഷം ബ്ര​ഹ്മ​വും.

മനു​ഷ്യ​നാ​ണു് പി​ന്ന​ത്തേ​തു്.

അങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ, എന്ന​ല്ല ഞങ്ങ​ളു​ടെ വഴി​ക്കു​മുൻ​പിൽ ഒരു കന്യാ​മ​ഠം വന്നു​പെ​ടു​ക​യും ചെയ്ത സ്ഥി​തി​ക്ക്, അതിൽ കട​ന്നു​നോ​ക്കു​ന്ന​തു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ചു​മ​ത​ല​യാ​യി. എന്തു​കൊ​ണ്ടു്? പാ​ശ്ചാ​ത്യ​രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ പൌ​ര​സ്ത്യ രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കും, ആധു​നി​ക​കാ​ല​ത്തേ​ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ പു​രാ​ത​ന​കാ​ല​ത്തേ​ക്കും, വി​ഗ്ര​ഹാ​രാ​ധ​ന​ത്തി​നും, ബു​ദ്ധ​മ​ത​ത്തി​നും മു​ഹ​മ്മ​ദു​മ​ത​ത്തി​നും, അതേ​വി​ധം ക്ര​സ്തു​മ​ത​ത്തി​നും, സാ​മാ​ന്യ​മാ​യു​ളള കന്യ​കാ​മ​ഠം, ബ്ര​ഹ്മ​ത്തി​നു നേരെ മനു​ഷ്യൻ വെ​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്ന ദൂ​ര​ദർ​ശി​നി​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​ണു്.

ചില സങ്ക​ല്പ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ​റി എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ വി​സ്ത​രി​ക്കു​വാ​നു​ളള സന്ദർ​ഭം ഇതല്ല; എങ്കി​ലും ഞങ്ങ​ളു​ടെ അട​ക്ക​ങ്ങ​ളും ഞങ്ങ​ളു​ടെ നി​ബ​ന്ധ​ന​ക​ളും എന്ന​ല്ല ഞങ്ങ​ളു​ടെ വെ​റു​പ്പു​കൾ​കൂ​ടി​യും ശരി​ക്കു നി​ല​നിർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു്, ഓരോ സമ​യ​ത്തും മനു​ഷ്യ​നെ ബ്ര​ഹ്മ​ത്തിൽ കണ്ടു​മു​ട്ടു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം കാ​ഴ്ച​യിൽ നല്ല​വ​ണ്ണം മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഇല്ലെ​ങ്കി​ലും, ഞങ്ങൾ ബഹു​മാ​നം​കൊ​ണ്ടു മതി​മ​റ​ന്നു​പോ​കാ​റു​ണ്ടെ​ന്നു പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. യഹൂ​ദ​പ​ള​ളി​യി​ലും മു​ഹ​മ്മ​ദീ​യ​പ്പ​ള​ളി​യി​ലും അമ്പ​ല​ത്തി​ലും അമേ​രി​ക്കൻ കാ​പ്പി​രി​ക്കു​ടി​ലി​ലും എല്ലാം, ഒരു ബീ​ഭ​ത്സ​ഭാ​ഗ​മു​ണ്ടു്— അതിനെ ഞങ്ങൾ വെ​റു​ക്കു​ന്നു; ഒരു വി​ശി​ഷ്ട​ഭാ​ഗ​മു​ണ്ടു്—അതിനെ ഞങ്ങൾ പൂ​ജി​ക്കു​ന്നു. മനു​ഷ്യ​ഭി​ത്തി​മേൽ ചെ​ന്ന​ല​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന ഈശ്വര പ്ര​തി​ധ്വ​നി, ഹാ മന​സ്സി​നു് എന്തൊ​രാ​ലോ​ച​നാ​വി​ഷ​യ​വും, ആലോ​ച​ന​കൾ​ക്ക് എന്ത​വ​സാ​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത ഭക്ഷ​ണ​വും!

ചരി​ത്ര​ത്തി​ന്റേ​യും ന്യാ​യ​ത്തി​ന്റേ​യും സത്യ​ത്തി​ന്റേ​യും നി​ല​യിൽ, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ധർ​മം സർ​വ​ത്ഥാ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒന്നാ​ണു്. സന്ന്യാ​സ​മ​ഠ​ങ്ങൾ ഒരു ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നി​ട​യിൽ വർ​ദ്ധി​ച്ചു​പോ​യാൽ, അതുകൾ ആ സമു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ ചോ​ര​യോ​ട്ട​ത്തി​നു തട​സ്സ​ങ്ങ​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു; വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പോവാൻ വയ്യാ​ത്ത സ്ത്ഥാ​പ​ന​ങ്ങൾ, വ്യ​വ​സാ​യ​കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങള്‍ ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കേ​ണ്ടി​ട​ത്തു വന്നു​നില്‍ക്കു​ന്ന അല​സ​താ​കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങൾ ‘ഓക്കു’മര​ത്തി​നു ഇത്ത​ക്ക​ണ്ണി​കൾ​പോ​ലെ​യും, മനു​ഷ്യ​ദേ​ഹ​ത്തി​നു പാ​ലു​ണ്ണി​കൾ പോ​ലെ​യു​മാ​ണു് ഒരു മഹ​ത്തായ ജന​സ​മു​ദ​ദാ​യ​ത്തി​നു സന്ന്യാ​സി സം​ഘ​ങ്ങൾ, അവ​യ്ക്കു​ളള അഭി​വൃ​ദ്ധി​യു​ടേ​യും തടി​ക്കൂ​ടു​ത​ലി​ന്റേ​യും അർ​ത്ത്ഥം രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ ദാ​രി​ദ്ര്യ​വർ​ദ്ധ​ന​യാ​ണു്. പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ പ്രാ​രംഭ ദശയിൽ നല്ല​തും, തി​ര്യ​ക്ക്‍സാ​ധാ​ര​ണ​മായ മനോ​വൃ​ത്തി​യെ ധാർ​മി​ക​ബു​ദ്ധി​ക്കു കീ​ഴ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ഉപ​കാ​ര​പ്ര​ദ​മായ സന്ന്യാ​സി​ഭ​ര​ണ​രീ​തി, ജന​ങ്ങൾ​ക്കു പ്രാ​യം തി​ക​ഞ്ഞാൽ​പ്പി​ന്നെ ഉപ​ദ്ര​വ​ക​ര​മാ​ണു്. അതു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല, അതി​ന്റെ മു​റു​ക്ക​ത്തി​നു് അയ​വു​ത​ട്ടി അവ്യ​വ​സ്ത്ഥി​ത​മാ​യി​ത്തീ​രാൻ തു​ട​ങ്ങി​യാൽ, നല്ല കാ​ല​ത്തു് തന്നെ അതു പി​ന്നെ കൊ​ള​ള​രു​താ​ത്ത​താ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, പി​ന്നെ​യും അതു ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ മാർ​ഗ​ദർ​ശി​ത്വം വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​സ്ത്ഥാ​പ​ന​ത്തി​നു് ഒരു കാ​ല​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആധു​നി​ക​പ​രി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ പ്രാ​ത്ഥ​മി​ക​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​കാ​ല​ത്തു് ആവ​ശ്യ​ക​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്ന സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ങ്ങൾ, ആ പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ​ത​ന്നെ അഭി​വൃ​ദ്ധി​യെ തട​യു​ക​യും അതി​ന്റെ ഊർ​ദ്ധ്വ​ഗ​തി​ക്ക് ഉപ​ദ്ര​വ​ക​ര​ങ്ങ​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെ​യ്തു. മനു​ഷ്യ​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന സ്ത്ഥാ​പ​ന​ങ്ങൾ എന്ന നി​ല​യിൽ നോ​ക്കു​മ്പോൾ, പത്താം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടിൽ പ്ര​യോ​ജ​ന​ക​ര​ങ്ങ​ളും പതി​ന​ഞ്ചാം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടിൽ സം​ശ​യ​പ്ര​ദ​ങ്ങ​ളു​മായ സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ങ്ങൾ പത്തൊ​മ്പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടിൽ അറ​യ്ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​യാ​ണു്. സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ധർ​മ്മാ​കു​ന്ന കു​ഷ്ഠ​രോ​ഗം അത്ഭു​ത​ക​ര​ങ്ങ​ളായ രണ്ടു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ —ഇറ്റ​ലി​യേ​യും സ്പെ​യി​നേ​യും—കടി​ച്ചു​കാർ​ന്നു് ഏതാ​ണ്ടു് അസ്ത്ഥി​കൂ​ട​പ്രാ​യ​മാ​ക്കി. അനവധി നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി യൂ​റോ​പ്പു​രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്ക് ഒന്നു വി​ള​ക്കും മറ്റ​തു വെ​ളി​ച്ച​വു​മാ​യി​രു​ന്നു; ഇപ്പോൾ ആ രണ്ടു മാ​ന്യ​ജ​ന​സ​മു​ദാ​യ​ങ്ങൾ​ക്ക് അല്പം മാംസം വെ​ച്ചു​ത​രു​വാൻ കഷ്ടി​ച്ചാ​രം​ഭി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്—1789–ലെ [1] ആരോ​ഗ്യ​പ്ര​ദ​വും ശക്തി​വർ​ദ്ധ​ക​വു​മായ ആ ഒരേ ഒരു ദേ​ഹ​സു​ഖ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​നു നാം നന്ദി പറയുക.

സന്ന്യാ​സി​മ​ഠം—വി​ശേ​ഷി​ച്ചു, ഈ നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ നട​പ്പു​ര​യിൽ, ഇപ്പോ​ഴും ഇറ്റ​ലി​യി​ലും ആസ്ത്രി​യ​യി​ലും സ്പെ​യി​നി​ലും പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യി കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന സന്ന്യാ​സി​നീ​മ​ഠം—മധ്യ​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ ചളി​ക്ക​ട്ട​ക​ളിൽ ഏറ്റ​വും കറു​പ്പു​കൂ​ടിയ ഒന്നാ​ണു്. കന്യ​കാ​മ​ഠം, ആ കന്യ​കാ​മ​ഠം, ജു​ഗു​പ്സാ​വ​ഹ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടൽ​സ്ത്ഥ​ല​മാ​ണു്. ശരി​ക്കു പറ​ഞ്ഞാൽ കത്തോ​ലി​ക്ക​രു​ടെ കന്യ​കാ​മ​ഠം മര​ണ​ത്തി​ന്റെ അന്ധ​കാ​ര​നി​ബി​ഡ​ത​യാൽ തി​ക​ച്ചും നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​ന്നു.

എല്ലാ​റി​ലും വെ​ച്ച് എത്ര​യു​മ​ധി​കം ശ്മ​ശാ​ന​തു​ല്യ​മായ ഒന്നാ​ണു് സ്പെ​യിൽ രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ കന്യാ​കാ​മ​ഠം. അവിടെ അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​നു​ള​ളിൽ, ഇരു​ട്ടു​കെ​ട്ടി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന നി​ല​വ​റ​കൾ​ക്കു ചു​വ​ട്ടിൽ, നിഴൽ തട്ടി അവ്യ​ക്ത​ങ്ങ​ളായ കും​ഭ​ഗോ​പു​ര​ങ്ങൾ​ക്കു താഴേ, വലിയ പള​ളി​ക​ളു​ടെ ഉയ​ര​ത്തിൽ ആത്മ​നാ​ശ​ത്തെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചി​ട്ടു​ളള കൂ​റ്റൻ തി​രു​വ​ത്താ​ഴ​മേ​ശ​കൾ പൊ​ന്തി​നില്‍ക്കു​ന്നു; അവിടെ ഇരു​ട്ട​ത്തു പെരും വെ​ള​ള​ക്കു​രി​ശു​കൾ ചങ്ങ​ല​യിൽ ഞാ​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്നു; അവിടെ കരി​മ​ര​പ്പ​ണി​ക്കു മു​ക​ളിൽ ആന​ക്കൊ​മ്പു​കൊ​ണ്ടു​ളള വലിയ ക്രി​സ്തു​രൂ​പ​ങ്ങൾ തി​ക​ച്ചും നഗ്ന​ങ്ങ​ളാ​യി ഉയ​ര​ത്തിൽ കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്നു—അവ ചോ​ര​യെ​ലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ പോരാ, ചോ​ര​യിൽ മു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണു്; എല്ലു​ക​ളെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന കൈ​മു​ട്ടു​ക​ളോ​ടും, അകം​തൊ​ലി​ക​ളെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന കാൽ​മു​ട്ടിൻ​ചി​ര​ട്ട​ക​ളോ​ടും, മാം​സ​ത്തെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന മു​റി​വു​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി, വെ​ള​ള​മു​ള​ളു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ളള കീ​രീ​ടം ചൂടി,പൊ​ന്നാ​ണി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ആണി മേ​ട​പ്പെ​ട്ടു, നെ​റ്റി​ത്ത​ട​ത്തിൽ ചോ​ര​ത്തു​ള​ളി​ക​ളാ​കു​ന്ന പു​ഷ്യ​രാ​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടും കണ്ണിൽ വൈ​ര​ക്ക​ല്ലു​ക​ളായ കണ്ണീർ​ത്തു​ള​ളി​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി നില്‍ക്കു​ന്ന ആ രൂ​പ​ങ്ങൾ ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളും മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളു​മാ​ണു്. ആ പു​ഷ്യ​രാ​ഗ​ങ്ങ​ളും വൈ​ര​ക്ക​ല്ലു​ക​ളും നന​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നും; അവ​യാ​ക​ട്ടെ രോ​മം​കൊ​ണ്ടു​ളള ഉൾ​ക്കു​പ്പാ​യ​ങ്ങ​ളാ​ലും ഇരി​മ്പു​കൊ​ണ്ടു​ളള കു​ര​ടാ​വു​ക​ളാ​ലും മു​റി​വേല്‍ക്ക​പ്പെ​ട്ട വാ​രി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടും, മെ​ട​ച്ചി​ല്പ​ണി​യു​ളള ചീ​ന​വേ​ലി​ക​ളാൽ ചത​യ​പ്പെ​ട്ട മാ​റി​ട​ങ്ങ​ളോ​ടും, ഈശ്വ​ര​പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യ്ക്കു​ളള മു​ട്ടു​കു​ത്തൽ​കൊ​ണ്ടു തൊ​ലി​യു​രി​ഞ്ഞ കാൽ​മു​ട്ടു​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി ഇരു​ട്ട​ത്തു ചു​വ​ട്ടി​ലു​ളള ചില മുഖം മറച്ച സത്ത്വ​ങ്ങ​ളെ— തങ്ങൾ ഭാ​ര്യ​മാ​രാ​ണെ​ന്നു കരു​തു​ന്ന സ്ത്രീ​ക​ളെ, തങ്ങൾ ദേ​വ​ക​ളാ​ണെ​ന്നു കരു​തു​ന്ന പ്രേ​ത​ങ്ങ​ളെ—കര​യി​ക്കു​ന്നു. ആ സ്ത്രീ​കൾ വി​ചാ​രി​ക്കാ​റു​ണ്ടോ? ഇല്ല, അവർ​ക്കു വല്ല ഇച്ഛ​യു​മു​ണ്ടോ? ഇല്ല. അവർ​ക്ക​നു​രാ​ഗ​മു​ണ്ടോ? ഇല്ല. അവർ ജീ​വി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ? ഇല്ല. അവ​രു​ടെ ഞര​മ്പു​കൾ എല്ലാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു; അവ​രു​ടെ എല്ലു​കൾ കല്ലാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അവ​രു​ടെ മൂ​ടു​പ​ടം മെ​ട​യ​പ്പെ​ട്ട രാ​ത്രി​യെ​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണു്. ആ മൂ​ടു​പ​ട​ത്തി​ന്റെ ഉള​ളി​ലു​ളള ശ്വാ​സം മര​ണ​ത്തി​ന്റെ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ ദുഃ​ഖ​വി​വ​ശ​മായ വീർ​പ്പി​നു തു​ല്യ​മാ​ണു്. ഒരു പ്രേ​ത​മായ മഠാ​ധി​കാ​രി​ണി അവരെ പാ​പ​മു​ക്ത​ക​ളാ​ക്കു​ക​യും അവരെ ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. പരി​ശു​ദ്ധ​സ്വ​രൂ​പൻ അവി​ടെ​യു​ണ്ടു്; വളരെ ഭയ​ങ്ക​ര​നാ​ണു്. സ്പെ​യി​നി​ലെ പണ്ട​ത്തെ സന്ന്യാ​സി മഠ​ങ്ങൾ ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്. ഭയ​ങ്ക​ര​ഭ​ക്തി​യു​ടെ മടകൾ, കന്യ​ക​മാ​രു​ടെ ഗുഹകൾ നി​ഷ്ഠൂ​ര​ങ്ങ​ളായ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങൾ.

‘റോ​മി​നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം റോ​മാ​യ​താ’ണു് കത്തോ​ലി​ക് സ്പെ​യിൻ. സ്പെ​യി​നി​ലെ കന്യ​കാ​മ​ഠ​മാ​ണു് മറ്റെ​ല്ലാ​റ്റി​ലു​മേ​റെ കത്തോ​ലി​ക് കന്യ​കാ​മ​ഠ​മാ​യി​ട്ടു​ള​ള​തു്. അതി​ങ്കൽ ഒരു പൌ​ര​സ്ത്യ​ഗ​ന്ധ​മു​ണ്ടു്. പ്ര​ധാ​ന​മെ​ത്രാൻ, സ്വർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ താ​ക്കോൾ സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രൻ, ഈശ്വ​ര​ന്നാ​യി ഉഴി​ഞ്ഞി​ട​പ്പെ​ട്ട ഈ ആത്മാ​ക്ക​ളു​ടെ അന്തഃ​പൂ​രം അട​ച്ചു​പൂ​ട്ടി കാവൽ നില്‍ക്കു​ന്നു. സന്ന്യാ​സി​നി അതി​ലു​ളള വെ​പ്പാ​ട്ടി​യാ​ണു്; മതാ​ചാ​ര്യൻ ഷണ്ഡ​നും. വി​കാ​ര​മേ​റി​യ​വർ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലാ​ണു്; അവർ ക്രി​സ്തു​വി​നെ പ്രാ​പി​ക്കു​ന്നു. രാ​ത്രി​സ​മ​യ​ത്തു സു​ന്ദ​ര​നും നഗ്ന​നു​മായ യു​വാ​വു കു​രി​ശി​ന്മേൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​വ​ന്നു സന്ന്യാ​സി​നി​യു​മാ​യി കൂ​ത്ത​ടി​ക്കു​ന്നു. കു​രി​ശി​ന്മേൽ തറ​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ട സത്ത്വം തന്റെ സുൽ​ത്താ​നാ​യി​ക്കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ളള ആ അസാ​ധാ​രണ സുൽ​ത്താ​ന​യെ ഉയർ​ന്ന മതി​ലു​കൾ സജീ​വ​വ്യാ​പാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു കാ​ത്തു​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു. ബഹിർ​ലോ​ക​ത്തേ​ക്ക് ഒരു നോ​ക്കു നോ​ക്കു​ന്ന​തു ചാ​രി​ത്ര്യ​ഭം​ഗ​മാ​ണു്. തുർ​ക്കി​യിൽ പാ​ത്ര​പ്ര​ത്യ​ഭം​ഗ​ത്തി​ന്റെ ശി​ക്ഷ​യ്ക്കു​ളള തോൽ​ച്ചാ​ക്കി​നു പകരം, ഇവിടെ അന​ങ്ങാൻ സ്ത്ഥ​ല​മി​ല്ലാ​ത്ത കല്ലു​പെ​ട്ടി​യാ​ണു്. അവിടെ കട​ലി​ലി​ടു​ന്ന​തി​നെ ഇവിടെ നി​ല​ത്തി​ടു​ന്നു. രണ്ടി​ട​ത്തും സ്ത്രീ​കൾ തല​ത​ല്ലു​ന്നു; അങ്ങു​ള​ള​വർ​ക്കു കി​ട്ടു​ന്ന​തു കടൽ​ത്തി​ര​യാ​ണു്; ഇങ്ങു​ള​ള​വർ​ക്കു ശവ​ക്കു​ഴി. അവിടെ മു​ക്കി​ക്കൊ​ല്ലു​ന്നു, ഇവിടെ കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടു​ന്നു. പൈ​ശാ​ചി​ക​മായ സാ​ദൃ​ശ്യം.

പു​രാ​ത​ന​ന​ട​പ​ടി​ക​ളെ പി​ന്താ​ങ്ങു​ന്ന​വർ, ഈവക സം​ഗ​തി​ക​ളെ വി​സം​വ​ദി​ക്കു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​തെ, ഇന്നു് അവ​യെ​പ്പ​റ്റി പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള​ളുക എന്ന വി​ദ്യ​യെ​ടു​ക്കു​ന്നു. ചരി​ത്രം വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​വ​യെ അടു​ച്ചു​കെ​ട്ടി​യി​ടാൻ, തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്രം വ്യാ​ഖ്യാ​നി​ക്കു​ന്ന​വ​യെ നി​സ്സാ​ര​മാ​ക്കി​ത്ത​ള​ളാൻ, അമ്പ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വാ​സ്ത​വ​ങ്ങ​ളേ​യും സു​ഖ​മി​ല്ലാ​താ​ക്കു​ന്ന വാ​ദ​മു​ഖ​ങ്ങ​ളേ​യും വി​ട്ടു​ക​ള​യാൻ, പറ്റി​യ​താ​യി പണ്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തും പ്ര​യാ​സം കു​റ​ഞ്ഞ​തു​മായ ഒരു വിദ്യ ഇപ്പോൾ നട​പ്പാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ‘വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദ​ങ്ങൾ​ക്കു​ളള ഒരു വിഷയം,’ സമർ​ത്ഥ​ന്മാർ പറ​യു​ന്നു. ‘വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദ​ങ്ങൾ,’ വി​ഡ്ഢി​കൾ ആവർ​ത്തി​ക്കു​ന്നുൂ. റു​സ്സോ ഒരു വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദി; ദിദറോ വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദി; വോൽ​ത്തെ​യർ വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദി. താ​സി​തു​സു് [2] ഒരു വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദി​യാ​ണെ​ന്നും, നീറോ [3] ഭോ​ഷ​നാ​ണെ​ന്നും, ‘ആ സാധു ഹോ​ലോ​ഫെർ​ണി​സ്സി​നെ [4] പ്പ​റ​റി നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ദയ​വേ​ണ്ട​താ​ണെ​ന്നും ഇയ്യി​ടെ വെ​ച്ചു കണ്ടു​പി​ടി​ച്ച​താ​രാ​ണെ​ന്നു് എനി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ട്ടി​ല്ല.

വാ​സ്ത​വ​സം​ഗ​തി​കൾ, ഏന്താ​യാ​ലും, ഭ്ര​മി​പ്പി​ക്കു​വാൻ ത്രാ​ണി​യി​ല്ലാ​ത്ത സാ​ധു​ക്ക​ളാ​ണു്; സി​ദ്ധാ​ന്തി​ക​ളു​മാ​ണു്. ബ്രൂ​സ്സിൽ​സിൽ​നി​ന്നു് എട്ടു കാതം വഴി അകലെ എല്ലാ​വർ​ക്കും നോ​ക്കി​യ​റി​യാ​വു​ന്ന​വി​ധം, മധ്യ​കാ​ല​ത്തി​ന്റെ അവ​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ ഇപ്പോ​ഴും അവി​ടെ​യു​ണ്ടു്—വി​യേ​റി​ലെ സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ത്തിൽ, മുൻ​കാ​ല​ത്തു മു​റ്റ​മാ​യി​രു​ന്ന വയൽ​സ്ഥ​ല​ത്തി​ന്റെ നടു​ക്ക്, തിൽ നദി​യു​ടെ വക്ക​ത്തു, പകുതി ഭൂ​മി​ക്കു​ള​ളി​ലും പകുതി വെ​ള​ള​ത്തി​ന​ടി​യി​ലു​മാ​യി നാലു കല്ലു​കു​ണ്ട​റ​കൾ ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ​ത​ന്നെ സ്വ​ന്തം കണ്ണു​കൊ​ണ്ടു് കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. അവ ചാ​രി​ത്ര്യ​ഭം​ഗം വന്ന സ്ത്രീ​ക​ളെ ഇട്ടു കൊ​ല്ലാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന കല്ലു​പെ​ട്ടി​ക​ളാ​ണു്. ഈ കു​ണ്ട​റ​ക​ളി​ലോ​രോ​ന്നി​ലും ഒരി​രി​മ്പു​വാ​തി​ലി​ന്റേ​യും, ഒരു നി​ല​വ​റ​യു​ടേ​യും പു​റ​ത്തു പു​ഴ​വെ​ള​ള​ത്തിൽ​നി​ന്നു രണ്ട​ടി ഉയ​ര​ത്തി​ലും അക​ത്തു നി​ല​ത്തു​നി​ന്നു് ആറടി ഉയ​ര​ത്തി​ലു​മാ​യു​ളള ഒരി​രു​മ്പ​ഴി​പ്പ​ഴു​തി​ന്റേ​യും അവ​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്. പു​റം​ചു​മ​രി​ന്മേ​ലു​ളള നാലടി ഉയ​ര​ത്തിൽ പു​ഴ​വെ​ള്ളം പാ​യു​ന്നു. നിലം എപ്പോ​ഴും ഉറവു പൊ​ന്തി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണു്. ഈ കു​ണ്ട​റ​യിൽ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​ന്നാൾ​ക്ക് ഈ നനഞ്ഞ നി​ല​ത്തു കി​ട​ക്കാം. അവ​യി​ലൊ​ന്നിൽ ഇരു​മ്പു​കൊ​ണ്ടു​ളള ഒരു കഴു​ത്തു​പ​ട്ട​യു​ടെ കഷ്ണം ചു​മ​രി​ന്മേൽ തറ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; മറ്റൊ​ന്നിൽ ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്നു നി​വർ​ന്നു​കി​ട​പ്പാൻ വയ്യാ​ത്ത​വി​ധം ചെ​റു​തും നി​വർ​ന്നു നി​ല്പാൻ വയ്യാ​ത്ത​വി​ധം കു​റു​തു​മാ​യി നാലു കരി​ങ്കൽ​പ്പ​ല​ക​കൊ​ണ്ടു് കൂ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കിയ ഒരു ചതു​ര​പ്പെ​ട്ടി​യു​ണ്ടു്. ഒരു മനു​ഷ്യ​നെ അതി​നു​ള​ളിൽ​വെ​ച്ചു കല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ളള ഒരു മു​കൾ​മൂ​ടി ഇട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അതി​പ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടു്. കാണാം. തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കാം. ഈ കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​ങ്ങൾ, ഈ കു​ണ്ട​റ​കൾ, ഈ ഇരി​മ്പു​തി​രി​ക്കു​റ്റി​കൾ, ഈ കഴു​ത്തു​പ​ട്ട​കൾ, പു​ഴ​വെ​ള​ള​ക്കൂ​ത്തി​ന്റെ നി​ര​പ്പി​ലു​ളള ആ ഉയർ​ന്ന നോ​ട്ട​പ്പ​ഴു​തു്, ഒരു ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​പോ​ലെ—പക്ഷേ, ഒരു വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ണ്ടു്, ഇവി​ടെ​യു​ളള ശവം ജീ​വ​നു​ള​ള​താ​ണു്—കരി​ങ്ക​ല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ളള മു​കൾ​മൂ​ടി​യാൽ അട​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ട ആ കല്ലു​പെ​ട്ടി, ചളി​മാ​ത്ര​മായ ആ നിലം, ആ നി​ല​വ​റ​പ്പ​ഴു​തു്, ആ വെളളം ചോ​രു​ന്ന ചു​മ​രു​കൾ—ഹാ, എന്തു വ്യർ​ത്ഥ​വാ​ദി​കൾ!

സ്പെ​യി​നിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തും തി​ബ​ത്തിൽ ഇപ്പോ​ഴു​ള​ള​തു​മായ സന്ന്യാ​സി​മ​ഠം പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​നു് ഒരു തരം ക്ഷ​യ​രോ​ഗ​മാ​ണു്. അതാ​യു​സ്സി​നെ പി​ടി​ച്ചു​നിൽ​ത്തു​ന്നു. അതു നശി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. വന്ധ്യ​യാ​ക്കുക, ഉട​യെ​ടു​ക്കുക, യൂ​റോ​പ്പി​ന്റെ ആപ​ത്താ​ണു്. ഇതോ​ടു​കൂ​ടി, അന്തഃ​ക​ര​ണ​ത്തോ​ടു പല​പ്പോ​ഴും ചെ​യ്യു​ന്ന ബലാൽ​ക്കാ​ര​വും നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ളള പ്രാർ​ത്ഥ​ന​ക​ളും, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ങ്ങ​ളാൽ താ​ങ്ങി​നില്‍ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന അടി​മ​സ്സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​വും, കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ നാ​ഥ​ന്നു് അതിലെ അനാ​വ​ശ്യാം​ഗ​ങ്ങ​ളെ സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ഉന്തി​യ​യ്ക്കാ​നു​ളള അധി​കാ​ര​വും, ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പറഞ്ഞ ഭയ​ങ്ക​ര​കൃ​ത്യ​ങ്ങ​ളും, കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​ങ്ങ​ളും, വാ​യ​യ​ട​യ്ക്ക​ലും, തല​ച്ചോ​റി​നെ മതിൽ കെ​ട്ടി മു​ട്ടി​ക്ക​ലും, സാ​ധു​ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളെ ശാ​ശ്വ​ത​വ്ര​ത​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്ന കു​ണ്ട​റ​യി​ട​ലി​ലും, നോൽ​മ്പു​കൊ​ള​ള​ലും, ജീ​വ​നു​ളള സത്ത്വ​ങ്ങ​ളെ കു​ഴി​ച്ചു മൂ​ട​ലും കൂ​ട്ടി​നോ​ക്കുക. രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ങ്ങ​ളായ അധഃ​പ​ത​ന​ങ്ങ​ളോ​ടു വ്യ​ക്തി​പ​ര​ങ്ങ​ളാ​യി കഠി​ന​ദ​ണ്ഡ​ന​ങ്ങ​ളേ​യും കൂ​ട്ടി​ചേർ​ക്കുക; നി​ങ്ങൾ ആർ​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും ശരി, സന്ന്യാ​സി​നി​മാ​രു​ടെ കു​റും​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​നും മു​ഖാ​ച്ഛാ​ദ​ന​പ​ട​ത്തി​നും—മനു​ഷ്യൻ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ഈ രണ്ടു ശവാ​വ​ര​ണ​ങ്ങൾ​ക്കും—മുൻ​പിൽ നി​ങ്ങൾ വി​റ​ച്ചു​പോ​വും. എന്താ​യി​ട്ടും, ചില സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും ചില ഘട്ട​ങ്ങ​ളി​ലും, തത്ത്വ​ജ്ഞാ​ന​ത്തെ കൂ​ട്ടാ​ക്കാ​തെ, അഭി​വൃ​ദ്ധി​യെ കൂ​ട്ടാ​ക്കാ​തെ, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ത്തി​ന്റെ ജീവൻ ഈ പത്തൊ​മ്പ​താം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ നട​ക്കു​കൂ​ടി, ശാ​ഠ്യം​പി​ടി​ച്ചു നില്‍ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഇതേ സമ​യ​ത്തു സന്ന്യാ​സ​ത്തി​ന്റെ ഒര​ഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ പു​ന​രാ​രം​ഭം പരി​ഷ്കൃ​ത​ലോ​ക​ത്തെ പരി​ഭ്ര​മി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. പു​രാ​ത​ന​സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങൾ വി​ട്ടു പോവാൻ കൂ​ട്ടാ​ക്കാ​തെ കാ​ലു​റ​പ്പി​ച്ചു​നില്‍ക്കു​ന്ന​തു്, കാറിയ വാ​സ​ന​ദ്ര​വ്യം നമ്മു​ടെ തല​മു​ടി കി​ട്ട​ണ​മെ​ന്നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യും, ചീ​ഞ്ഞ​ളി​ഞ്ഞ മത്സ്യം മനു​ഷ്യ​നോ​ടു തി​ന്നേ കഴിയൂ എന്നു ശഠി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യും, കു​ട്ടി​യു​ടെ ഉടു​പ്പു് ഒരു പ്രാ​യം ചെ​ന്നാ​ളോ​ടു് എടു​ത്തു ധരി​ക്കു​വാൻ ലഹ​ള​കൂ​ട്ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യും, ശവ​ങ്ങൾ വന്നു ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രോ​ടു് ആലിം​ഗ​നം ചെ​യ്വാൻ പറ്റി​ക്കൂ​ടു​ന്ന​തു പോ​ലെ​യു​മാ​ണു്.

‘കൃ​ത​ഘ്ന​രേ!’ ഉടു​പ്പു പറ​യു​ന്നു: ‘നി​ങ്ങ​ളെ ഞാൻ കൊ​ടും​ത​ണു​പ്പിൽ​നി​ന്നു രക്ഷി​ച്ചു. നി​ങ്ങൾ​ക്കി​പ്പോൾ എന്നെ ആവ​ശ്യ​മി​ല്ലെ​ന്നോ?’ ‘ആഴ​മേ​റിയ കട​ലി​ന്നി​ട​യിൽ​നി​ന്നു ഞാ​നി​പ്പോൾ എത്തി​യ​തേ ഉളളൂ.’ മത്സ്യം പറ​യു​ന്നു. ‘ഞാ​നൊ​രു പനി​നീർ​പ്പൂ​വാ​യി​രു​ന്നു.’ പരി​മ​ളം പറ​യു​ന്നു. ‘ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ സ്നേ​ഹി​ച്ചു.’ ശവ​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്നു. ‘ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ പരി​ഷ്ക​രി​ച്ചു.’ കന്യ​കാ​മ​ഠം പറ​യു​ന്നു.

ഇതി​നു് ഒന്നു​മാ​ത്ര​മേ മറു​പ​ടി​യു​ള​ളൂ: ‘പണ്ടു്.’

കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യ​വ​യെ അവ​സാ​നി​ക്കാ​ത്തേ​ട​ത്തോ​ളം കാലം നീ​ട്ടു​ക​യും ശവ​ങ്ങ​ളെ മരു​ന്നി​ട്ടു സൂ​ക്ഷി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു രാ​ജ്യ​ഭാ​രം നട​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്യാ​മെ​ന്നു മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കുക; തക​രാ​റാ​യി​പ്പോയ സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങ​ളെ വീ​ണ്ടും സ്ഥാ​പി​ക്കുക; ശ്രീ​കോ​വി​ലു​ക​ളെ പി​ന്നേ​യും ചാ​യ​മി​ടുക; സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ങ്ങ​ളെ വീ​ണ്ടും കൂ​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടി നിർ​ത്തുക; നിർ​മാ​ല്യ​ങ്ങ​ളെ വീ​ണ്ടും ചാർ​ത്തി​നോ​ക്കുക; അന്ധ​വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ വീ​ണ്ടും സം​ഭ​രി​ക്കുക; മത​ഭ്രാ​ന്തു​ക​ളെ പി​ന്നെ​യും ശക്തി​വെ​പ്പി​ക്കുക; പു​ണ്യാ​ഹം തളി​ക്കു​ന്ന പാ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കും ആയു​ധ​വാ​ഴി​ക്കും പു​തു​താ​യി പി​ടി​യി​ടുക; സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ധർ​മ​ത്തേ​യും ആയു​ധ​വാ​ഴ്ച​യേ​യും വീ​ണ്ടും വ്യ​വ​സ്ഥ​പ്പെ​ടു​ത്തുക; പരോ​പ​ജീ​വി​ക​ളെ വർ​ദ്ധി​പ്പി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു് ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നു മു​ക്തി കി​ട്ടു​മെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കുക; വർ​ത്ത​മാ​ന​കാ​ല​ത്തിൽ ഭൂ​ക​കാ​ല​ത്തെ കു​ത്തി​ച്ചെ​ലു​ത്തുക—ഇതു് അത്ഭു​ത​ക​ര​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്നു.. എന്നാൽ ഇങ്ങ​നെ​യു​ളള യു​ക്തി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളെ മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്ന ചില യു​ക്തി​വാ​ദി​ക​ളു​ണ്ടു്. മറ്റു കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ക്കെ ബു​ദ്ധി​മാ​ന്മാ​രായ ഈ യു​ക്തി​വാ​ദി​കൾ ഒരെ​ളു​പ്പി​മേ​റിയ സൂ​ത്രം കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്; സാ​മു​ദാ​യി​ക​വ്യ​വ​സ്ഥ, വൈ​ദി​കാ​ധി​കാ​രം, സദാ​ചാ​രം, കു​ടും​ബം, മൂ​ത്ത​വ​രോ​ടു​ളള ഭക്തി, പഴ​മാ​ധി​കാ​രം, പര​മ്പ​രാ​ഗ​ത​മെ​ന്ന മാ​ഹാ​ത്മ്യം, അവ​കാ​ശം, ധർ​മ്മ​ശാ​സ്ത്രം എന്ന കവി​ടി​ക്കൂ​ട്ടു് അവർ ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തി​ന്റെ​മേൽ പെ​രു​മാ​റു​ന്നു. എന്ന​ല്ല, അവർ ഇങ്ങ​നെ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്നു: ‘നോ​ക്കൂ! സത്യ​വാ​ന്മാ​രെ, ഇതാ​ണു് ശരി. ഈ ന്യാ​യ​ശാ​സ്ത്രം പണ്ടു​ള​ള​വർ​ക്കും അറി​വു​ള​ള​താ​ണു്. ലക്ഷ​ണം പറ​യു​ന്ന​വർ അതു​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അവർ ഒരു കറു​ത്ത’ പശു​ക്കു​ട്ടി​യെ പി​ടി​ച്ചു മേ​ലെ​ല്ലാം ചോ​ക്ക​യു​ര​ച്ചു​തേ​ച്ചു പറ​യു​ന്നു: ‘അതു വെ​ളു​ത്ത​താ​ണു്.’

ഞങ്ങ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, അവി​ടേ​യും ഇവി​ടേ​യും പഴമയെ ഞങ്ങള്‍ ബഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നു; സർ​വ്വോ​പ​രി അതിനെ ഞങ്ങള്‍ ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കാ​തെ വി​ടു​ന്നു; ഒന്നു​മാ​ത്രം, അതു് ചത്ത​താ​യി കി​ട​ക്ക​ണം. ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു ശാ​ഠ്യം​പി​ടി​ക്കു​ന്ന പക്ഷം ഞങ്ങൾ അതി​നോ​ടെ​തിർ​ക്കും; അതിനെ കൊ​ല്ലാൻ നോ​ക്കും.

അന്ധ​വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങൾ, മത​ഭ്രാ​ന്തി​കൾ, കൃ​ത്രി​മ​ഭ​ക്തി, തെ​റ്റി​ദ്ധാ​രണ, എല്ലാ രൂ​പ​ങ്ങ​ളും–രൂ​പ​ങ്ങൾ എന്ന നി​ല​യ്ക്കു സർ​വ​വും–ജീവനെ മറു​ക്കി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്നു; അവ​യു​ടെ മങ്ങി​ച്ച​യ്ക്കു​ള​ളിൽ പല്ലു​ക​ളും നഖ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടു്; അവയെ ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു​ദേ​ഹം ചേർ​ത്തു് അമർ​ത്തു കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ക്ക​ണം; അവ​യു​ടെ മു​ക​ളിൽ അമർ​ന്നു കി​ട​ന്നു യു​ദ്ധം ചെ​യ്യ​ണം; നിർ​ത്ത​രു​തു്; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, പ്രേ​ത​ങ്ങ​ളോ​ടു് എന്നെ​ന്നും യു​ദ്ധം ചെ​യ്വാൻ കി​ട​ക്കുക എന്ന​തു് മനു​ഷ്യ സമു​ദാ​യ​ത്തി​നു​ളള യോ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​ണു്. അന്ധ​കാ​ര​ത്തെ കഴു​ത്തിൽ​പ്പി​ടി​ച്ചു ചു​ഴ​റ്റി നി​ല​ത്തേ​ക്കെ​റി​യാൻ ഞെ​രു​ക്ക​മു​ണ്ടു്.

പത്തെ​മ്പ​താം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ നട്ടു​ച്ച​യ്ക്കു​ളള ഫ്രാൻ​സി​ലെ ഒരു കന്യ​കാ​മ​ഠം വെ​ളി​ച്ച​ത്തോ​ടു നേ​രി​ട്ടു​നില്‍ക്കു​ന്ന മൂ​ങ്ങ​ക​ളു​ടെ വി​ദ്യാ​ല​യ​മാ​ണു്. 1789–1830–1848 ഉം [5] ഉണ്ടായ ഒരു നഗ​ര​ത്തി​ന്റെ ഒത്ത നട​ക്കു, പച്ച​പ്പ​കൽ, സന്ന്യാ​സം നട​ത്തി​പ്പോ​ന്ന​തായ ഒരു സന്ന്യാ​സി​മ​ഠം, പാ​രി​സ്സിൽ ഉദി​ച്ചു​ണ്ടാ​കു​ന്ന റോം പട്ട​ണം, ഒരു കാ​ല​ഗ​ണ​നാ​പ്ര​മാ​ദ​മാ​ണു്. സാ​ധാ​ര​ണ​കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ഒരു കാ​ല​ഗ​ണ​നാ​പ്ര​മാ​ദ​ത്തെ ഉട​ച്ചു​ക​ള​യാൻ ശരി​യായ തി​യ്യ​തി പറകയേ വേ​ണ്ടൂ. പക്ഷേ, നാ​മി​പ്പോൾ സാ​ധാ​രണ കാ​ല​ത്ത​ല്ല.

നമു​ക്കു യു​ദ്ധം വെ​ട്ടുക.

നമു​ക്കു യു​ദ്ധം വെ​ട്ടുക; പക്ഷേ, നമു​ക്കൊ​രു വക​തി​രി​വു വേണം. സത്യ​ത്തി​നു​ളള ഒരു വി​ശേ​ഷ​ഗു​ണം എപ്പോ​ഴും അധി​ക​മാ​യി​പ്പോ​ക​യി​ല്ല എന്ന​താ​ണു്. അതി​ശ​യോ​ക്തി​കൊ​ണ്ടു് അതി​നെ​ന്താ​ണാ​വ​ശ്യം? നശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​വ​ശ്യ​മായ ഒന്നു​ണ്ടു്; സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി കാ​ണി​ക്കു​ക​യും സനി​ഷ്കർ​ഷ​മാ​യി കൺ​ന​ട​ത്തു​ക​യും മാ​ത്ര​മേ ആവ​ശ്യ​മു​ള​ളൂ എന്ന ഒന്നു​മു​ണ്ടു്. സദ​യ​വും സഗൌ​ര​വു​മായ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണൽ എന്തൊ​രു ശക്തി​യാ​ണ്! ഒരു വെ​ളി​ച്ചം മാ​ത്ര​മേ ആവ​ശ്യ​മു​ള​ളൂ എന്നി​ട​ത്തു നാം തി​യ്യിൻ​നാ​ളം കൊ​ണ്ടു ചെ​ല്ലാ​തി​രി​ക്കുക.

അതു​കൊ​ണ്ടു് പത്തൊ​മ്പ​താം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കു​മ്പോൾ സാ​മാ​ന്യ​മാ​യി​ട്ടു്, ഏഷ്യ​യി​ല​വാ​വ​ട്ടെ യൂ​റോ​പ്പി​ലാ​വ​ട്ടേ, ഇന്ത്യ​യി​ലാ​വ​ട്ടേ, തുർ​ക്കി​യാ​ലാ​വ​ട്ടേ, ഏതു ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നി​ട​യി​ലാ​യാ​ലും ശരി, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​സ്ഥാ​പ​ന​ത്തി​നു് ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ വി​രോ​ധി​യാ​ണു്. സന്ന്യാ​സി​മ​ഠം എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു കു​ഴി​നി​ല​മാ​ണു്. അങ്ങ​നെ​യു​ള​ള​വ​യു​ടെ അളി​ച്ചൽ സ്പ​ഷ്ട​മാ​ണു്; അവ​യു​ടെ നീർ​ക്കെ​ട്ടി നില്‍പു് ആരോ​ഗ്യ​നാ​ശ​ക​മാ​ണു്; അവ​യു​ടെ നു​ഴ​ഞ്ഞു​പൊ​ങ്ങൽ ജന​ങ്ങ​ളിൽ സന്നി​പാ​ത​ജ്വ​ര​ത്തെ പര​ത്തു​ന്നു; അവരെ അവ വി​ളർ​പ്പി​ക്കു​ന്നു; അവ​യു​ടെ വർ​ദ്ധന പക​രു​ന്ന വി​ഷ​ജ്വ​ര​മാ​ണു്. ബർ​മ​യി​ലെ ബു​ദ്ധ​സ​ന്ന്യാ​സി​ക​ളും, ജപ്പാ​നി​ലെ ‘ഭി​ക്കു’കളും ‘ഫക്കീർ’മാരും മു​ഹ​മ്മ​ദീ​യ​സ​ന്ന്യാ​സി​ക​ളും പേർ​ഷ്യൻ സന്ന്യാ​സി​ക​ളും യവ​ന​സ​ന്ന്യാ​സി​ക​ളും വി​ഷ​കൃ​മി​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ടം​പോ​ലെ വർ​ദ്ധി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന​തെ​വി​ടെ​യോ അവി​ട​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി ഭയ​പ്പാ​ടോ​ടു​കൂ​ടി​യ​ല്ലാ​തെ ഞങ്ങൾ​ക്കു വി​ചാ​രി​ക്കാൻ വയ്യാ.

ധാർ​മി​ക​വി​ഷ​യം മാ​ത്രം ആലോ​ചി​ക്കാൻ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടു്. അതിനു നി​ഗൂ​ഢ​ങ്ങ​ളും ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളു​മായ ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്; അതിനെ ഞങ്ങ​ളൊ​ന്നു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

മനു​ഷ്യർ ഒത്തു​കൂ​ടി സം​ഘ​ങ്ങ​ളാ​യി താ​മ​സി​ക്കു​ന്നു. എന്ത​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്മേൽ? സഹ​വാ​സ​ത്തി​നു​ള്ള അധി​കാ​ര​ത്തി​ന്മേൽ.

അവർ വീ​ട്ടിൽ അട​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്ത​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്മേൽ? ഓരോ മനു​ഷ്യ​നും തന്റെ വീ​ട്ടു​വാ​തിൽ അട​യ്ക്കാ​നും തു​റ​ക്കാ​നു​മു​ള്ള അധി​കാ​ര​ത്തി​ന്മേൽ

അവർ പു​റ​ത്തേ​ക്കു വരു​ന്നി​ല്ല, എന്ത​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്മേൽ? പോ​വാ​നും വരാ​നു​മു​ള്ള അധികാരത്തിന്മേൽ-​ഇതിൽ വീ​ട്ടി​ലി​രി​ക്കാ​നു​ള്ള അധി​കാ​രം അന്തർ​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.

അവിടെ, വീ​ട്ടിൽ, അവ​രെ​ന്തു ചെ​യ്യു​ന്നു?

അവർ താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു; അവർ ഉറ​ങ്ങു​ന്നു; അവർ പണി​യെ​ടു​ക്കു​ന്നു. അവർ ലോ​ക​ത്തെ, പട്ട​ണ​ങ്ങ​ളെ, വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ, സു​ഖ​ങ്ങ​ളെ, മോ​ടി​ക​ളെ, ഗർ​വി​നെ, ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളെ ത്യ​ജി​ക്കു​ന്നു. അവർ പരു​ത്ത രോ​മ​ത്തു​ണി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടോ പരു​ത്ത പരു​ത്തി​ത്തു​ണി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടോ ദേ​ഹാ​ച്ഛാ​ദ​നം ചെ​യ്യു​ന്നു. അവരിൽ ഒരു​വ​നെ​ങ്കി​ലും സ്വ​ന്തം അവ​കാ​ശ​ത്തി​ന്മേൽ യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ല. അവിടെ ചെ​ന്നാൽ ഓരോ സമ്പ​ന്ന​നും അവ​ന​വ​നെ ദരി​ദ്ര​നാ​ക്കു​ന്നു. തനി​ക്കു​ള്ള​തി​നെ അവൻ എല്ലാ​വർ​ക്കും കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. മാ​ന്യ​നെ​ന്നും തറ​വാ​ടി​യെ​ന്നും പ്ര​ഭു​വെ​ന്നും വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​വൻ ഒരു കൃ​ഷി​ക്കാ​ര​നെ​ന്നു പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​ന്നു തു​ല്യ​നാ​വു​ന്നു. എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും ചെ​റു​മു​റി ഒരു​പോ​ലെ​യാ​ണു്. എല്ലാ​വ​രും ഒരേ​വി​ധം മു​ടി​വെ​ട്ടു​ന്നു; ഒരേ ഉൾ​ക്കു​പ്പാ​യ​മി​ടു​ന്നു; ഒരേ കറു​ത്ത​പ്പം തി​ന്നു​ന്നു; ഒരേ വയ്ക്കോൽ​ക്കി​ട​ക്ക​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്നു; ഒരേ ചാ​ര​ത്തിൽ കി​ട​ന്നു മരി​ക്കു​ന്നു. ഒരേ ചാ​ക്കു​ത​ന്നെ പു​റ​ത്തു്; ഒരേ ചര​ടു​ത​ന്നെ അരയിൽ. വെ​റും​കാ​ലോ​ടെ നട​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് കല്പ​ന​യെ​ങ്കിൽ, എല്ലാ​വ​രും വെ​റും​കാ​ലോ​ടെ നട​ക്കു​ന്നു. അവ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരു രാ​ജ​കു​മാ​ര​നു​ണ്ടാ​വാം; ആ രാ​ജ​കു​മാ​ര​നും, മറ്റു​പേ​രെ​പ്പോ​ലെ നി​ഴ​ല്പാ​ടു്. സ്ഥാ​ന​പ്പേ​രു​മി​ല്ല. തറ​വാ​ട്ടു​പേർ ഇല്ലാ​താ​യി. ഇട്ട പേർ മാ​ത്ര​മേ അവർ​ക്കു​ള്ളൂ. ജ്ഞാ​ന​സ്നാ​ന​ത്തി​ലെ നാ​മ​സ​മ​ത്വ​ത്തി​നു മുൻ​പിൽ എല്ലാ​വ​രും കു​മ്പി​ടു​ന്നു. വി​ഷ​യ​സം​ബ​ന്ധി​യായ കു​ടും​ബ​ത്തെ അവർ പി​രി​ച്ചു; ധാർ​മി​ക​കു​ടും​ബ​ത്തെ ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തി; എല്ലാ മനു​ഷ്യ​രു​മ​ല്ലാ​തെ വേറെ അവർ​ക്കു ചാർ​ച്ച​ക്കാ​രി​ല്ല. അവർ സാ​ധു​ക്ക​ളെ സഹാ​യി​ക്കു​ന്നു; രോ​ഗി​ക​ളെ ശു​ശ്രൂ​ഷി​ക്കു​ന്നു. തങ്ങൾ അനു​സ​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ അവർ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളാ​യി തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്നു. അവർ അന്യോ​ന്യം ‘എന്റെ സഹോദര’ എന്നു സം​ബോ​ധ​നം ചെ​യ്യു​ന്നു.

എന്നെ പി​ടി​ച്ചു​നിർ​ത്തി നി​ങ്ങൾ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു പറ​യു​ന്നു: ‘അപ്പോൾ ഇതു ശരി​യായ കന്യ​കാ​മ​ഠ​മാ​ണ​ല്ലോ!’

എനി​ക്കു ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​തെ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലെ​ന്ന​വി​ധം, അതു കന്യ​കാ​മ​ഠ​മാ​ണെ​ന്നു വന്നാൽ മതി.

കഴി​ഞ്ഞ പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ ഞാൻ ഒരു കന്യ​കാ​മ​ഠ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ബഹു​മാ​ന​പൂർ​വം സം​സാ​രി​ച്ച​തി​ന്റെ കാരണം ഇതാ​ണു്. മധ്യ​കാ​ല​ത്തെ കള​ഞ്ഞ്, ഏഷ്യ​യെ കള​ഞ്ഞ്, ചരി​ത്ര​സം​ബ​ന്ധി​യാ​യും രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​സം​ബ​ന്ധി​യാ​യു​മു​ള്ള വാ​ദ​വി​ഷ​യ​ത്തെ നിർ​ത്തി​വെ​ച്ചു; ശരി​യായ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​ന​ത്തെ മുൻ​നിർ​ത്തി നോ​ക്കു​മ്പോൾ, സൈ​നി​ക​ന​യ​ത്തി​ന്റെ ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ധർ​മ​ത്തി​ന്റെ സ്വീ​ക​ര​ണം സ്വേ​ച്ഛാ​നു​സൃ​ത​മാ​യും സമ്മ​ത​മു​ള്ള​വ​രെ മാ​ത്രം സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നു​ള്ള നി​ല​യ്ക്ക്, ഒരു സന്ന്യാ​സി​സം​ഘ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ഞാൻ എപ്പോ​ഴും ഏതാ​ണ്ടു ശ്ര​ദ്ധാ​പൂർ​വ​മാ​യും, ചില സം​ഗ​തി​ക​ളിൽ ആദ​ര​പൂർ​വ​മാ​യു​മു​ള്ള ഗൗ​ര​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യേ വി​ചാ​രി​ക്കു.

എവിടെ ഒരു സം​ഘ​മു​ണ്ടോ അവിടെ ഒരു കൂ​ടി​യാ​ലോ​ച​ന​യു​ണ്ടു്; എവിടെ ഒരു കൂ​ടി​യാ​ലോ​ച​ന​യു​ണ്ടോ അവിടെ അധി​കാ​ര​മു​ണ്ടു്. സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ധർ​മം ഉത്ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു് ഈ വി​ശ്വാ​സ​പ്ര​മാ​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്നാ​ണു്; സമ​ത്വം, സഹോ​ദ​ര​ത്വം, അഹോ! സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം എത്ര മഹ​ത്താ​ണ്! എന്ന​ല്ല, എത്ര വി​ശി​ഷ്ട​മായ ഒരു രൂപ മാ​റ്റം! സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ധർ​മ​ത്തെ ഒരു പ്ര​ജാ​ധി​പ​ത്യ​മാ​യി രൂ​പാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്താൻ മതി​യാ​യ​താ​ണു് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം.

ഞങ്ങൾ ഇനി​യും പറ​യ​ട്ടെ.

എന്നാൽ ആ നാലു മതി​ലു​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലു​ള്ള പു​രു​ഷ​ന്മാർ അല്ലെ​ങ്കിൽ സ്ത്രീകൾ-​അവർ പരു​ത്ത രോ​മ​ത്തു​ണി​ക​ളു​ടു​ക്കു​ന്നു; അവർ സമ​ന്മാ​രാ​ണു്; അവർ അന്യോ​ന്യം സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രെ​ന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നു. ഇതു നല്ല​തു​ത​ന്നെ; പക്ഷേ, അവർ മറ്റു ചി​ല​തു​കൂ​ടി ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടു്?

ഉവ്വു്.

എന്താ​ണ​ത്?

അവർ അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്നു; അവർ മു​ട്ടു​കു​ത്തു​ന്നു; അവർ കൈകളെ കൂ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്നു.

ഇതെ​ന്തി​നെ​യാ​ണു് സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്?

അവർ പ്രാർ​ത്ഥി​ക്കു​ന്നു.

ആരോ​ടു്?

ഈശ്വ​ര​നോ​ടു്.

ഈശ്വ​ര​നോ​ടു പ്രാർത്ഥിക്കുക-​ഈ വാ​ക്കു​ക​ളു​ടെ അർ​ത്ഥം?

നമു​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു് ഒര​പാ​ര​ത​യു​ണ്ടോ?

ആ അപാരത ശാ​ശ്വ​ത​വും സർ​വാ​ന്ത​ര്യാ​മി​യു​മാ​ണോ? അത​പാ​ര​ത​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും, എന്ന​ല്ല, അതിൽ ജഡ​പ്ര​കൃ​തി കൂ​ടി​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അതു സീ​മ​യു​ള്ള​താ​യി​പ്പോ​കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും, അത​വ​ശ്യം സത്താ​യി​രി​ക്കു​മോ? അത​പാ​ര​ത​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും, എന്ന​ല്ല അതിനു ബു​ദ്ധി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അത​വ​സാ​നി​ച്ചേ​ക്കാ​വു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും, അത​വ​ശ്യം ബു​ദ്ധി​യു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്കു​മോ? നമു​ക്കു നാം ജീ​വി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും വി​ചാ​രി​ക്കാൻ കഴി​യാ​തി​രി​യ്ക്കെ, ഈ അപാരത നമ്മ​ളിൽ നാം സത്താ​മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു​ള്ള വി​ചാ​ര​ത്തെ ഉണർ​ത്തു​ന്നു​ണ്ടോ? മറ്റൊ​രു വി​ധ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞാൽ, അതു പൂർ​ണ​ത​യ​ല്ലേ? നമ്മൾ അതി​ന്റെ ഒരു ഭാഗം മാ​ത്ര​മ​ല്ലേ?

അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ മറ്റൊ​ന്നു്; നമു​ക്കു പുറമെ ഒര​പാ​ര​ത​യു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, നമു​ക്കു​ള്ളി​ലും ഒര​പാ​ര​ത​യി​ല്ലേ? ഈ രണ്ട​പാ​ര​ത​കൾ (എന്ത​പ​ക​ടം പി​ടി​ച്ച ഒരു ബഹു​വ​ച​നം!) ഒന്നി​നൊ​ന്നു മീ​തെ​യാ​യി കൂ​ട്ടി​യൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യ​ല്ലേ? ഈ രണ്ടാ​മ​ത്തെ അപാരത, എന്നു​ത​ന്നെ പറ​യ​ട്ടെ, ആദ്യ​ത്തേ​തി​നു ചു​വ​ട്ടി​ല​ല്ലേ? ഈ രണ്ടാ​മ​തു പറ​ഞ്ഞ​തു് ആദ്യം പറ​ഞ്ഞ​തി​ന്റെ കണ്ണാ​ടി, പ്ര​തി​ബിം​ബം, പ്ര​തി​ധ്വ​നി, അല്ലേ-​മറ്റൊരഗാധതയോടു കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്ന​ത​ല്ലേ? ഈ രണ്ടാ​മ​ത്തെ അപാ​ര​ത​യും ബു​ദ്ധി​യു​ള്ള​താ​ണോ? അതാ​ലോ​ചി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ? അതി​ച്ഛി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ? ഈ രണ്ട​പാ​ര​ത​കൾ​ക്കും ബു​ദ്ധി​യു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, ഓരോ​ന്നി​നും ഓരോ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യു​ണ്ടാ​വ​ണം; ചു​വ​ട്ടി​ല​ത്തെ അപാ​ര​ത​യിൽ ഒരു ‘ഞാൻ’ ഉള്ള​തു​പോ​ലെ, മു​ക​ളി​ല​ത്തെ അപാ​ര​ത​യി​ലും ഒരു ‘ഞാൻ’ ഉണ്ടാ​വ​ണം.

ചു​വ​ട്ടി​ലു​ള്ള ഞാൻ ആത്മാ​വു്; മു​ക​ളി​ലു​ള്ള ഞാൻ ഈശ്വ​രൻ.

ഇവിടെ ചു​വ​ട്ടി​ലു​ള്ള അപാ​ര​ത​യെ, വി​ചാ​രം​വ​ഴി​യാ​യി, മു​ക​ളി​ലു​ള്ള അപാ​ര​ത​യോ​ടു കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​ണു് പ്രാർ​ത്ഥി​ക്കൽ എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു്.

മനു​ഷ്യ​ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു യാ​തൊ​ന്നും നമു​ക്ക് എടു​ത്തു​ക​ള​യാ​തി​രി​ക്കുക; അമർ​ത്തി​വെ​ക്കു​ന്ന​തു് ചീ​ത്ത​യാ​ണു്. നമു​ക്കു പു​തു​രൂ​പ​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ക​യും രൂപ ഭേദം വരു​ത്തു​ക​യും വേണം. മനു​ഷ്യ​ന്റെ ചില അന്തഃ​ക​ര​ണ​വൃ​ത്തി​കൾ അജ്ഞാ​ത​വ​സ്തു​വി​നു നേരെ തി​രി​യു​ന്നു​ണ്ടു്; വി​ചാ​രം, ധ്യാ​നം, പ്രാർ​ത്ഥന. അജ്ഞാ​ത​വ​സ്തു ഒരു സമു​ദ്ര​മാ​ണു്. അന്തഃ​ക​ര​ണം എന്താ​ണു്? അതു് ആ അജ്ഞാ​ത​വ​സ്തു​വി​ന്റെ വട​ക്കു​നോ​ക്കി​യ​ന്ത്രം. വി​ചാ​രം, ധ്യാ​നം, പ്രാർ​ത്ഥന - ഇവ മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളും നി​ഗൂ​ഢ​ങ്ങ​ളു​മായ തേ​ജഃ​കി​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണു്. നമു​ക്ക​വ​യെ ആദ​രി​ക്കുക. ജീ​വാ​ത്മാ​വി​ന്റെ ഈ ഉൽ​ക്കൃ​ഷ്ട​നാ​ള​ങ്ങൾ എവി​ടേ​ക്കു പോ​കു​ന്നു? നി​ഴ​ലി​ലേ​ക്ക്; എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ലേ​ക്ക്.

പ്ര​ജാ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​നു​ള്ള മാ​ഹാ​ത്മ്യം മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ലു​ള്ള യാ​തൊ​ന്നി​നേ​യും ഉപേ​ക്ഷി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും, യാ​തൊ​ന്നി​നേ​യും നി​ഷേ​ധി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യു​മാ​ണു്. മനു​ഷ്യ​നു​ള്ള അധി​കാ​ര​ത്തോ​ടു് തൊ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു് എത്ര​ത​ന്നെ കു​റ​ച്ചു പറ​ഞ്ഞാ​ലും അരി​കി​ലാ​യി, ജീ​വാ​ത്മാ​വി​നു​ള്ള അധി​കാ​രം നില്‍ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

മത​ഭ്രാ​ന്തി​നെ ഉട​ച്ചു​ക​ള​യ​ണം, അപാ​ര​ത​യെ പൂജിക്കുകയും-​ഇതാണു് ധർമം. പ്ര​പ​ഞ്ച​സൃ​ഷ്ടി​യാ​കു​ന്ന വൃ​ക്ഷ​ത്തി​നു മുൻ​പിൽ നമ​സ്ക​രി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടും നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളാൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട അതി​ന്റെ കൊ​മ്പു​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടും മാ​ത്രം നമു​ക്കു തൃ​പ്തി​പ്പെ​ടാ​തി​രി​ക്കുക. മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വി​നു മീതേ കട​ന്നു​പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തു്, അത്ഭു​ത​സം​ഭ​വ​ത്തിൽ​നി​ന്നു നി​ഗൂ​ഢ​ത​യെ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു്, അജ്ഞേ​യ​മാ​യ​തി​നെ പൂ​ജി​ക്കു​ക​യും വി​ഡ്ഢി​ത്ത​ത്തെ ഉപേ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്, ഒരു സ്പ​ഷ്ട​മായ യത്ഥാർ​ത്ഥ​ത​ത്ത്വം എന്ന നി​ല​യിൽ ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള​തി​നെ മാ​ത്രം സമ്മ​തി​ക്കു​ന്ന​തു്, വി​ശ്വാ​സ​ത്തെ ശു​ദ്ധി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു്, മത​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു് അന്ധ​വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ നീ​ക്കു​ന്ന​തു്, നമ്മു​ടെ ഒരു ചുമതലയാണ്-​അതേ, ഈശ്വ​ര​നിൽ​നി​ന്നു കമ്പി​ളി​പ്പു​ഴു​ക്ക​ളെ​യെ​ല്ലാം തട്ടി​ക്ക​ള​യു​ന്ന​തു് നമ്മു​ടെ ചു​മ​ത​ല​യാ​ണു്.

പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യു​ടെ രീ​തി​യെ​പ്പ​റ്റി​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, എല്ലാം നന്നു്; ഒന്നു​മാ​ത്രം, മന​സ്സിൽ​ത്ത​ട്ടി​യ​താ​വ​ണം. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വേ​ദ​പു​സ്ത​ക​ത്തെ കീ​ഴു​മേൽ മറി​ച്ചു. നി​ങ്ങൾ അപാ​ര​ത​യിൽ ചെ​ല്ലുക.

അപാരത എന്നൊ​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന ഒരു തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​മു​ണ്ടു്. ഞങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാം. രോ​ഗ​പ്പ​ട്ടി​ക​യിൽ ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ള്ള മറ്റൊ​രു തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​വു​മു​ണ്ടു്. അതു് സൂ​ര്യ​നെ നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ന്നു; ഈ തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ പേ​രാ​ണു് അന്ധ​ത്വം.

സത്യ​ത്തി​ന്റെ വഴി​ക്കു നമു​ക്കി​ല്ലാ​ത്ത ഒരി​ന്ദ്രി​യ​ത്തെ കെ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തു് അന്ധ​ന്റെ സവി​ശേ​ഷ​മായ അഹ​മ്മ​തി​യാ​ണു്.

ഈശ്വ​ര​നെ കാ​ണു​ന്ന തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​നു മുൻ​പിൽ ഈ തപ്പി​ത്ത​ട​യു​ന്ന തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്രം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ആ ദു​ര​ഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടും താൻ​പ്ര​മാ​ണി​ത്ത​ത്തോ​ടും അനു​ക​മ്പ​യോ​ടും കൂടിയ ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​മാ​ണു് അത്ഭു​ത​ക​രം. ഒരു കാ​ക്ക​പ്പു​ള്ളി ഇങ്ങ​നെ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു് കേൾ​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്നു; ‘എനി​ക്ക് അവ​രെ​പ്പ​റ്റി​യും അവ​രു​ടെ സൂ​ര്യ​നെ​പ്പ​റ്റി​യും അനു​ക​മ്പ​യാ​ണ്!’

ശക്ത​ന്മാ​രും കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന​വ​രു​മായ നി​രീ​ശ്വ​ര​ന്മാ​രു​ണ്ടു്, ഞങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാം. അടി​യിൽ നോ​ക്കി​യാൽ തങ്ങ​ളു​ടെ ശക്തി​മൂ​ലം അവർ സത്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു പി​ന്നോ​ക്കം പോ​കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് തങ്ങൾ നി​രീ​ശ്വ​ര​ന്മാ​രാ​ണെ​ന്ന കാ​ര്യം അവർ​ക്കു​ത​ന്നെ നല്ല നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല; അവ​രു​ടെ തർ​ക്കം മു​ഴു​വ​നും വി​വ​ര​ണ​ത്തിൽ മാ​ത്ര​മാ​ണു്; എന്ന​ല്ല, എന്താ​യാ​ലും, അവർ ഈശ്വ​ര​നെ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, മഹാ​ന്മാ​രാ​ക​യാൽ അവർ ഈശ്വ​ര​നെ തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

അവ​രു​ടെ തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തെ ഞങ്ങൾ കഠി​ന​മാ​യി അധി​ക്ഷേ​പി​യ്ക്കെ, തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​കൾ എന്ന നി​ല​യിൽ അവരെ ഞങ്ങൾ ബഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ഞങ്ങൾ ഇനി​യും പറ​യ​ട്ടെ.

ആ തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തിൽ എടു​ത്തു​പ​റ​യേ​ണ്ട​തായ മറ്റൊ​ന്നു, വാ​ക്കു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ജയി​ച്ചു​ക​ളാ​യൻ അവർ​ക്കു​ള്ള സാ​മർ​ത്ഥ്യ​മാ​ണു്. വട​ക്കു​ള്ള ഒരു തത്ത്വജ്ഞാനിസംഘം-​ആ രാ​ജ്യ​ത്തെ​യ​നു​സ​രി​ച്ച് അവ​രു​ടെ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​ന​ത്തി​ലും കു​റേ​യ​ധി​കം മഞ്ഞിൻ​പുക കലർന്നിട്ടുണ്ട്-​ഇച്ഛ എന്ന വാ​ക്കോ​ടു​കൂ​ടി ശക്തി എന്ന വാ​ക്കു വെ​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു് മനു​ഷ്യ​ന്റെ ആലോ​ച​ന​യ്ക്കു​ള്ളിൽ ഒരു വലിയ പരി​വർ​ത്ത​നം ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്തു എന്നു് സ്വ​പ്നം കാ​ണു​ന്നു.

‘ചെടി വള​രു​ന്നു’ എന്ന​തി​നു​പ​ക​രം, ‘ചെടി ഇച്ഛി​ക്കു​ന്നു’ എന്നു് പറയുക-​പ്രപഞ്ചം ഇച്ഛി​ക്കു​ന്നു’ എന്നു​കൂ​ടി ഞങ്ങൾ​ക്കു കൂ​ട്ടാ​വു​ന്ന​പ​ക്ഷം, ഇതു നി​ശ്ച​യ​മാ​യും നല്ല ഫല​മു​ള്ളൊ​ന്നാ​ണു്. എങ്ങ​നെ? ഇങ്ങ​നെ​യാ​വും; ചെടി ഇച്ഛി​ക്കു​ന്നു, അതി​നാൽ അതി​ന്നൊ​രു ഞാ​നു​ണ്ടു്; പ്ര​പ​ഞ്ചം ഇച്ഛി​ക്കു​ന്നു, അതി​നാൽ അതി​ന്നൊ​രീ​ശ്വ​ര​നു​ണ്ടു്.

ഏതാ​യാ​ലും ഈ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ക്കാ​രെ​പ്പോ​ലെ​യ​ല്ലാ​തെ, യാ​തൊ​ന്നും മുൻ​കൂ​ട്ടി ഉപേ​ക്ഷി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന ഞങ്ങൾ​ക്ക്, ഇവരാൽ സ്വീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ചെ​ടി​യു​ടെ ഇച്ഛാ ശക്തി​യെ​യാ​ണു്, നി​ഷേ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​ന്റെ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യേ​ക്കാൾ സമ്മ​തി​ക്കാൻ ഞെ​രു​ക്ക​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്ന​തു്.

അപാ​ര​ത​യു​ടെ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യെ, അതാ​യ​തു് ഈശ്വ​ര​നെ, നി​ഷേ​ധി​ക്കു​വാൻ, ആ അപാ​ര​ത​യെ നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ വേറെ ഒരു​വി​ധ​ത്തി​ലും നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല, ഇതു് ഞങ്ങൾ തെ​ളി​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.

അപാ​ര​ത​ത​ന്നെ ഇല്ലെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തു് നേരേ ശൂ​ന്യ​ത്വ​വാ​ദ​ത്തി​ലേ​ക്ക് എത്തി​ച്ചു കള​യു​ന്നു. സർ​വ​വും ‘ഒരു മന​സ്സ​ങ്ക​ല്പ’മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു.

ശൂ​ന്യ​ത്വ​വാ​ദ​ത്തോ​ടു യാ​തൊ​രു വാ​ദ​പ്ര​തി​വാ​ദ​ത്തി​നും, നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ ശൂ​ന്യ​ത്വ​വാ​ദി​യു​ടെ ന്യാ​യം, ചോ​ദി​ക്കു​ന്നാൾ​ത​ന്നെ ഉണ്ടോ എന്നു സം​ശ​യി​ക്കു​ന്നു; എന്ന​ല്ല, അതു​ത​ന്നെ​യു​ണ്ടെ​ന്നു നല്ല നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല.

ആ ന്യാ​യ​പ്ര​കാ​രം, അതു​ത​ന്നെ അതി​നു് ‘ഒരു മന​സ്സ​ങ്ക​ല്പം’ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു വരാം.

ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, ഇല്ല എന്ന രണ്ട​ക്ഷ​രം​കൊ​ണ്ടു് സക​ല​ത്തെ​യും അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒരു തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്രം ആലോ​ച​ന​യു​ടെ മുൻ​പിൽ യാ​തൊ​രു മാർ​ഗ​ത്തേ​യും തു​റ​ന്നു​കാ​ണി​ക്കു​ന്നി​ല്ല.

ഇല്ല എന്ന​തി​നു് ഒരൊ​റ്റ ഉത്ത​രം മാ​ത്ര​മേ ഉള്ളൂ, ഉവ്വു്.

ശൂ​ന്യ​ത്വ​വാ​ദ​ത്തി​നു് അവ​സാ​ന​മി​ല്ല.

ശൂ​ന്യ​ത്വം എന്നൊ​ന്നി​ല്ല. സു​ന്നം ഉള്ള​ത​ല്ല. എല്ലാം എന്തെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ന്നാ​ണു്. ഇല്ലാ​ത്ത​തു് ഇല്ലാ​ത്ത​തു​ത​ന്നെ.

ഭക്ഷ​ണ​ത്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ഉവ്വു് എന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് മനു​ഷ്യൻ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​തു്.

കണ്ടാ​ലും കാ​ണി​ച്ചാ​ലും മാ​ത്രം മതി​യാ​യി​ല്ല. തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നം ഒരു ചൈ​ത​ന്യ​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം; മനു​ഷ്യ​ന്റെ സ്ഥി​തി നന്നാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്ക​ലാ​യി​രി​ക്ക​ണം അതി​ന്റെ ശ്ര​മ​വും ഫലവും. സോ​ക്ര​ട്ടീ​സു് ആദാ​മി​ന്റെ ഉള്ളിൽ കട​ന്നു മാർ​ക്ക​സ്സു് ഒറീ​ലി​യ​സ്സി​നെ ഉണ്ടാ​ക്ക​ണം; മറ്റൊ​രു​വി​ധം പറ​ഞ്ഞാൽ, സു​ഖി​ത​ന്റെ ഉള്ളിൽ​നി​ന്നു ജ്ഞാ​നി​യെ പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ക്ക​ണം. ഏഡൻ​തോ​ട്ട​ത്തെ പി​ടി​ച്ച് ഒരു ലൈ​സി​യം [6] കള​രി​ത്തോ​ട്ട​മാ​ക്കി മാ​റ്റ​ണം. പ്ര​കൃ​തി​ശാ​സ്ത്രം ഒരു ദീ​പ​നൗ​ഷ​ധ​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം. സുഖിക്കുക-​എന്തു ദയ​നീ​യ​മായ ഉദ്ദേ​ശ്യം; എന്തു നി​സ്സാ​ര​മായ അതി​മോ​ഹം! തി​ര്യ​ക്കു​കൾ സു​ഖി​ക്കു​ന്നു. മനു​ഷ്യ​രു​ടെ ദാഹം തീർ​ക്കു​വാൻ ആലോ​ച​ന​യെ​ടു​ക്കുക; ഈശ്വ​ര​സ​ങ്ക​ല്പ​മാ​കു​ന്ന അമൃ​ത​ത്തെ അവർ​ക്കെ​ല്ലാ​വർ​ക്കും സമ്മാ​നി​ക്കുക; അവരിൽ അന്തഃ​ക​ര​ണ​ത്തി​നും പ്ര​കൃ​തി​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​നും സഹോ​ദ​ര​ത്വ​മു​ണ്ടാ​ക്കുക; നി​ഗൂ​ഢ​മായ ഈ കൂ​ട്ടി​വെ​ച്ചു ചോ​ദി​ക്കൽ​കൊ​ണ്ടു് അവരെ ധർ​മ​നി​ഷ്ഠ​രാ​ക്കുക; യത്ഥാർ​ത്ഥ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​ന​ത്തി​ന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി ഇതൊ​ക്കെ​യാ​ണു്. സത്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു് മു​ള​ച്ചു വള​രു​ന്ന ഒന്നാ​ണു് സദാ​ചാ​രം. ആലോചന പ്ര​വൃ​ത്തി​യി​ലെ​ത്തി​ക്കു​ന്നു. കേ​വ​ല​ത്വം പ്രാ​യോ​ഗി​ക​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം. മനു​ഷ്യ​മ​ന​സ്സി​നു ശ്വ​സി​ക്കാ​വു​ന്ന​തും കു​ടി​ക്കാ​വു​ന്ന​തും ഭക്ഷി​ക്കാ​വു​ന്ന​തു​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം ആദർശം എന്ന​ത​ത്യാ​വ​ശ്യ​മാ​ണു്. ഇങ്ങ​നെ പറ​യാ​നു​ള്ള അവ​കാ​ശം ആദർ​ശ​ത്തി​ന്നാ​ണു്; ഇതെ​ന്റെ ശരീരം, ഇതെ​ന്റെ രക്തം, എടു​ത്തു​കൊ​ള്ളൂ. ജ്ഞാ​നം ഒരു പരി​ശു​ദ്ധ​മായ ‘തി​രു​വ​ത്താഴ’മാണു്. ഈ നി​ല​യി​ലാ​ണു്, അതു് വന്ധ്യ​മായ പ്ര​കൃ​തി​ശാ​സ്ത്ര​ഭ്ര​മ​മ​ല്ലാ​താ​കു​ന്ന​തും, മനു​ഷ്യ​രെ ഏകീ​ക​രി​ക്കു​വാ​നു​ള്ള മനു​ഷ്യ​രെ ഏകീ​ക​രി​ക്കു​വാ​നു​ള്ള ഏകവും മു​ഖ്യ​വു​മായ മാർ​ഗ​മാ​കു​ന്ന​തും; എന്ന​ല്ല, തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നം​ത​ന്നെ മത​ത്തി​ലേ​ക്ക് കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന​തു് ഈ നി​ല​യി​ലാ​ണു്.

ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​യ്ക്കു തന്റെ സൗ​ക​ര്യം​പോ​ലെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​വാൻ പാ​ക​ത്തി​ലു​ള്ള ഒന്നു് എന്ന​തൊ​ഴി​യെ മറ്റു യാ​തൊ​രു ഫല​വു​മി​ല്ലാ​തെ, നി​ഗു​ഢ​ത​യു​ടെ മു​ക​ളിൽ കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കിയ ഒരു മോ​ടി​പ്പ​ണി​യാ​യി​രി​ക്ക​രു​തു് തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്രം.

ഞങ്ങ​ളു​ടെ ആലോ​ച​നാ​പ​ര​മ്പ​ര​യോ മറ്റൊ​രു സന്ദർ​ഭ​ത്തി​ലേ​ക്കു നീ​ട്ടി​വെ​ച്ചു. ഞങ്ങ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം, വി​ശ്വാ​സം സ്നേ​ഹം എന്നീ രണ്ടു പ്രേ​രക ശക്തി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടാ​തെ, മനു​ഷ്യ​നെ മറ്റു​ള്ള​വ​യിൽ​നി​ന്നു വേ​റി​ട്ടൊ​ന്നാ​യി​ട്ടോ അഭി​വൃ​ദ്ധി​യെ അവ​സാ​ന​ഫ​ല​മാ​യി​ട്ടോ ഞങ്ങൾ മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു മാ​ത്രം പറ​ഞ്ഞു തൃ​പ്തി​പ്പെ​ട​ട്ടെ.

അഭി​വൃ​ദ്ധി പ്രാ​പ്യ​സ്ഥാ​ന​മാ​ണു്; ആദർശം മാ​തൃ​ക​യാ​ണു്.

ഈ ആദർശം എന്താ​ണു്? ഈശ്വ​രൻ.

ആദർ​ശംസ കേ​വ​ല​ത്വം, പൂർണത, അപാരത; ഒരേ വാ​ക്കു​കൾ.

ചരി​ത്ര​ത്തി​നും തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​നും ശാ​ശ്വ​ത​ങ്ങ​ളായ ചു​മ​ത​ല​ക​ളു​ണ്ടു്; അതോ​ടൊ​പ്പം​ത​ന്നെ, അവ ഞെരുക്കമില്ലാത്തവയുമാണ്-​മതാചാര്യന്മാരിൽ ശ്രേ​ഷ്ഠ​നായ കയ​ഫ​സ്സോ​ടും [7] സ്തു​തി​കർ​ത്താ​വായ ദ്ര​ക്കോ​വോ​ടും [8] നി​യ​മ​പ്ര​ചാ​ര​ക​നായ ത്രി​മാൽ​ക്കി​യോ​നോ​ടും [9] ചക്ര​വർ​ത്തി​യായ തി​ബെ​രി​യൂ​സ്സോ​ടും [10] മല്ലി​ടുക; ഇതു വ്യ​ക്ത​വും ഋജു​വും നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​വു​മാ​ണു്; യാ​തൊ​രു കലു​ക്ക​വും ഇതി​ലി​ല്ല.

അസൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളും ദു​രാ​ചാ​ര​ങ്ങ​ളും എന്തു​ത​ന്നെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നാ​ലും സമു​ദാ​യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​താ​മ​സി​ക്കാ​നു​ള്ള അധി​കാ​രം അതിനെ പു​റ​ത്തു കാ​ണി​ക്കു​വാ​നും വി​ല​വെ​പ്പി​ക്കു​വാ​നും സി​ദ്ധാ​ന്തി​ക്കു​ന്നു. സന്ന്യാ​സം എന്ന​തു് മനു​ഷ്യ സം​ബ​ന്ധി​യായ ഒരു വാ​ദ​വി​ഷ​യ​മാ​ണു്.

അബ​ദ്ധ​ത്തി​ന്റേ​യും പക്ഷേ, നി​ഷ്ക​പ​ട​ത​യു​ടേ​യും ഭ്രാ​ന്തി​യു​ടേ​യും പക്ഷേ, സദ്വി​ചാ​ര​ത്തി​ന്റേ​യും അജ്ഞ​ത​യു​ടേ​യും പക്ഷേ, ഭക്തി​യു​ടേ​യും ദണ്ഡ​ന​ത്തി​ന്റേ​യും പക്ഷേ, ധർ​മാർ​ത്ഥ​മായ പീ​ഡാ​നു​ഭ​വ​ത്തി​ന്റേ​യും പാർ​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളായ കന്യ​കാ​മ​ഠ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഉവ്വെ​ന്നോ ഇല്ലെ​ന്നോ ഒന്നു തീർ​ത്തു​പ​റ​യേ​ണ്ട ആവ​ശ്യം എപ്പോ​ഴും ഉണ്ടാ​യി വരു​ന്നു.

ഒരു കന്യ​കാ​മ​ഠം എന്ന​തു് ഒരു പര​സ്പ​ര​വി​രു​ദ്ധ​ത​യാ​ണു്. അതി​ന്റെ ഉദ്ദേ​ശ്യം, മു​ക്തി; അതി​ലേ​ക്കു​ള്ള അതി​ന്റെ വഴി, ത്യാ​ഗം. മഹ​ത്ത​ര​മായ നി​ഷേ​ധം അവസാന ഫല​മാ​യി​ട്ടു​ള്ള ഒരു മഹ​ത്ത​ര​മായ സ്വാർ​ത്ഥ​ബു​ദ്ധി​യാ​ണു് കന്യ​കാ​മ​ഠം.

രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണം കി​ട്ടു​വാ​നു​ദ്ദേ​ശി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു വാ​ഴ്ച​യൊ​ഴി​യുക എന്ന​തു സന്ന്യാ​സാ​ശ്ര​മം കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള സൂ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.

സന്ന്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ സു​ഖ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ദുഃ​ഖ​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു. മര​ണ​വു​മാ​യി ഉണ്ടി​ക​ക്ക​ച്ച​വ​ടം നട​ത്തു​ന്നു. ഐഹി​ക​മായ അന്ധ​കാ​രം​കൊ​ണ്ടു പാ​ര​ത്രി​ക​മായ പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ വില കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. മര​ണാ​ന​ന്ത​ര​മു​ള്ള സ്വർ​ഗ​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ത്തിൽ നരകം സ്വീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

മു​ഖാ​ച്ഛാ​ദ​ന​മോ കു​റു​ങ്കു​പ്പാ​യ​മോ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു് അന​ശ്വ​ര​ത്വം പ്ര​തി​ഫ​ല​മാ​യി​ട്ടു​ള്ള ഒരാ​ത്മ​ഹ​ത്യ​യാ​ണു്.

ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു വി​ഷ​യ​ത്തിൽ പരി​ഹാ​സം പാ​ടു​ണ്ടെ​ന്നു ഞങ്ങൾ​ക്കു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല. അതിനെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച സക​ല​വും സഗൗരവമാണ്-​നല്ലതും, അതു​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ, ചീ​ത്ത​യും.

ഉത്ത​മ​മ​നു​ഷ്യൻ നെ​റ്റി ചു​ളി​ക്കു​ന്നു; പക്ഷേ, പക​യു​ള്ള ഒരു പരി​ഹാ​സ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഒരി​ക്ക​ലും പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളു​ക​യി​ല്ല. ശു​ണ്ഠി ഞങ്ങൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​വു​ന്നു​ണ്ടു്; എന്നാൽ പക മന​സ്സി​ലാ​വു​ന്നി​ല്ല.

കു​റ​ച്ചു വാ​ക്കു​കൾ​കൂ​ടി.

ഉപാ​യ​പ്പ​ണി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​യു​മ്പോൾ ഞങ്ങൾ പള്ളി​യെ ശകാ​രി​ക്കു​ന്നു; ഇഹ​ലോ​ക​ത്തോ​ടു ക്രൂ​രത കാ​ണി​ക്കു​ന്ന പര​ലോ​ക​ത്തെ ഞങ്ങൾ നി​ന്ദി​ക്കു​ന്നു; എന്നാൽ എവി​ടേ​യും ഞങ്ങൾ ആലോ​ച​നാ​ശീ​ല​നായ മനു​ഷ്യ​നെ ബഹു​മാ​നി​ക്കും.

മു​ട്ടു​കു​ത്തു​ന്ന മനു​ഷ്യ​ന്നു ഞങ്ങൾ സലാം ചെ​യ്യും.

ഒരു വി​ശ്വാ​സം; മനു​ഷ്യ​ന്നു് ഇതൊ​രാ​വ​ശ്യ​മാ​ണു്. യാ​തൊ​ന്നും വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ത്ത​വ​നാ​രോ അവ​ന്റെ കത്ഥ കഷ്ടം​ത​ന്നെ.

ഒരാൾ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി​യ​തു​കൊ​ണ്ടു്, അയാൾ​ക്കു പണി​യി​ല്ലാ​യ്മ​യി​ല്ല. കാ​ണാ​വു​ന്ന പണി​യും കാ​ണാ​ത്ത പണി​യു​മു​ണ്ടു്.

ധ്യാ​നി​ക്കു​ന്ന​തു് അധ്വാ​ന​മാ​ണു്; വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു പ്ര​വൃ​ത്തി​യാ​ണു്.

കെ​ട്ടിയ കൈകൾ പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ക്കു​ന്നു; കൂ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ച കൈകൾ ജോ​ലി​നോ​ക്കു​ന്നു. ആകാ​ശ​ത്തിൽ ഊന്നിയ നോ​ട്ടം ഒര​ധ്വാ​ന​മാ​ണു്.

തൈൽസ് [11] നാലു കൊ​ല്ല​ത്തേ​ക്ക് അന​ങ്ങാ​തി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്രം നിർ​മി​ച്ചു.

ഞങ്ങ​ളു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തിൽ, സന്ന്യാ​സി​കൾ മടി​യ​ന്മാ​ര​ല്ല; വാ​ന​പ്ര​സ്ത്ഥ​ന്മാർ തെ​ണ്ടി​ക​ളു​മ​ല്ല.

നി​ഴ​ല്പാ​ടി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു ധ്യാ​നി​ക്കുക ഗൗ​ര​വ​മേ​റിയ ഒന്നാ​ണു്.

ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ പറ​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​തി​നൊ​ന്നി​നും ശക്തി കു​റ​യ്ക്കാ​തെ, ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള ഒരു ശാ​ശ്വ​ത​സ്മ​രണ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു നല്ല​താ​ണെ​ന്നു ഞങ്ങൾ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. ഈ കാ​ര്യ​ത്തിൽ മതാ​ചാ​ര്യ​നും തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​യും തമ്മിൽ യോ​ജി​ക്കു​ന്നു. നമ്മൾ മരി​ക്ക​ണം, ത്രാ​പ്പി​ലെ മതാ​ചാ​ര്യൻ [12] ഹോ​റൈ​സ്സോ​ടു [13] മറു​പ​ടി പറ​യു​ന്നു.

ജീ​വി​ത​ത്തോ​ടു ശ്മ​ശാ​ന​ത്തി​ന്റെ ഒരു​ത​രം സന്നി​ധാ​ന​ത്തെ കൂട്ടിയിണക്കുക-​ഇതാണു് ഋഷി​യു​ടെ ധർമം; ഇതു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് സന്ന്യാ​സി​യു​ടെ​യും ധർമം. ഈ കാ​ര്യ​ത്തിൽ ഋഷി​യും സന്ന്യാ​സി​യും തമ്മിൽ യോ​ജി​ക്കു​ന്നു. പ്രാ​പ​ഞ്ചി​ക​മായ ഒരു വളർ​ച്ച​യു​ണ്ടു്; ഞങ്ങൾ അതു സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു. മാ​ന​സി​ക​മായ ഒരു മഹ​ത്ത്വ​മു​ണ്ടു്; ഞങ്ങൾ അതിനെ മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്നു. ആലോ​ച​ന​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രും വാ​യാ​ടി​ക​ളു​മായ ചിലർ പറ​യു​ന്നു; ‘നി​ഗൂ​ഢ​ത​യു​ടെ ഭാ​ഗ​ത്തു കാ​ണു​ന്ന ആ നി​ശ്ചേ​ഷ്ട​രൂ​പ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു ഗു​ണ​മെ​ന്ത്? അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് എന്തു പ്ര​യോ​ജ​നം? അവ​യെ​ന്തു ചെ​യ്യു​ന്നു?’

കഷ്ടം! നമ്മെ ചു​റ്റി​നില്‍ക്കു​ന്ന​തും നമ്മെ അന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ മുൻ​പിൽ, മഹ​ത്തായ വേർ​പാ​ടു നമ്മെ​ക്കൊ​ണ്ടു് എന്തു ചെ​യ്യാൻ പോ​കു​ന്നു എന്ന​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​തെ, നാം മറു​പ​ടി പറ​യു​ന്നു: ‘ഒരു സമയം ഈ ജീ​വാ​ത്മാ​ക്കൾ ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം ദി​വ്യ​മായ ഒരു പ്ര​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.’ എന്ന​ല്ല, നാം തു​ടർ​ന്നു പറ​യു​ന്നു: ‘ഒരേ​സ​മ​യം അതി​ല​ധി​കം ഉപ​കാ​ര​പ്ര​ദ​മായ ഒരു പ്ര​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.’

ഒരി​ക്ക​ലും ഒന്നും പ്രാർ​ത്ഥി​ക്കാ​ത്ത​വ​രെ​പ്പ​റ്റി ഈശ്വ​ര​നോ​ടു പ്രാർ​ത്ഥി​പ്പാൻ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ചിലർ വേണം.

ഞങ്ങ​ളു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തിൽ ആ പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യോ​ടു കൂ​ടി​നില്‍ക്കു​ന്ന വി​ചാ​ര​ത്തി​ന്റെ തു​ക​യി​ലാ​ണു് കാ​ര്യം.

ലീ​ബ്നി​ത്സ് [14] ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​തു മഹ​ത്ത​ര​മാ​ണു്; വോൾ​ത്തെ​യർ ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​തു മനോ​ഹ​ര​മാ​ണു്. വോൾ​ത്തെ​യർ ഈശ്വ​ര​നെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്കു​ന്നു.

മത​ങ്ങൾ വേ​ണ്ടെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ, മതം വേ​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് ഞങ്ങൾ​ക്ക്.

സങ്കീർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ നി​കൃ​ഷ്ട​ത​യി​ലും പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യു​ടെ മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തി​ലും വി​ശ്വാ​സ​മു​ള്ള​വ​യിൽ ഞങ്ങൾ ഉൾ​പ്പെ​ടു​ന്നു.

അത്ര​മാ​ത്ര​മ​ല്ല, നമ്മൾ ഇപ്പോൾ കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന ഈ സമയത്ത്-​ഭാഗ്യം കൊ​ണ്ട് പത്തൊ​മ്പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്മേൽ യാ​തൊ​ര​ട​യാ​ള​വും പതി​ച്ചി​ടാ​തെ കട​ന്നു​പോ​രു​ന്ന ഈ നിമിഷത്തിൽ-​അത്രയുമധികം പേർ​ക്ക് മു​ഖം​വീർ​പ്പും ഇടു​ങ്ങിയ ആത്മാ​വു​മു​ള്ള​തു​മായ ഈ ഘട്ട​ത്തിൽ സദാ​ചാ​രം മു​ഴു​വ​നും സു​ഖാ​നു​ഭ​വ​മെ​ന്ന ഒന്നിൽ അട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ള്ള​വ​രും ക്ഷ​ണി​ക​ങ്ങ​ളും ആപ​ന്മ​യ​ങ്ങ​ളു​മായ ലൗ​കി​ക​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ മുദ്ര കു​ത്തു​ന്ന​വ​രു​മായ ഇത്ര​യു​മ​ധി​കം മനു​ഷ്യ​രു​ടെ ഇടയിൽ, ആരാണോ അതിൽ​നി​ന്നു തന്ന​ത്താൻ നാ​ടു​ക​ട​ത്തു​ന്ന​തു് ആ ഒരാ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞങ്ങൾ​ക്ക് ബഹു​മാ​ന​മാ​ണു​ള്ള​തു്.

സന്ന്യാ​സി​മ​ഠം ഒരു ത്യാ​ഗ​മാ​ണു്. അബ​ദ്ധ​ത്തി​ലേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞ​താ​യാ​ലും ത്യാ​ഗം ത്യാ​ഗം​ത​ന്നെ. ഒരു ഗൗ​ര​വ​മേ​റിയ അബ​ദ്ധ​ത്തെ ഒരു ധർ​മ​മാ​യി തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ സ്വ​ത​വേ ഒരു മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മു​ണ്ടു്.

തനി​ച്ചു വേർ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു്, എല്ലാ ഭാ​ഗ​ത്തും നി​ഷ്പ​ക്ഷ​പാ​ത​മാ​യി കൺ നട​ത്തു​വാൻ​വേ​ണ്ടി, മാ​ന​സി​ക​മാ​യി നോ​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​ത്തി​നു വി​ശേ​ഷി​ച്ചും കന്യകാമഠത്തിന്-​എന്തുകൊണ്ടെന്നാൽ, നമ്മു​ടെ ശതാ​ബ്ദ​ത്തിൽ സ്ത്രീ​യാ​ണു് അധികം കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു്; എന്ന​ല്ല, സന്ന്യാ​സി​മ​ഠ​മാ​കു​ന്ന ഈ നാ​ടു​ക​ട​ത്ത​ലിൽ എന്തോ ഒരെതിർപ്രസ്താവമുണ്ട്-​അതേ, കന്യ​കാ​മ​ഠ​ത്തി​നു് ഒരു തരം പ്രാ​ഭ​വ​മു​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള​തിൽ തർ​ക്ക​മി​ല്ല.

അത്ര​യും തപ​സ്സോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തും അത്ര​യും മന​സ്സി​ടി​വു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ഈ സന്ന്യാസിമഠവാസം-​അതിന്റെ ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഞങ്ങൾ കാണിച്ചുകഴിഞ്ഞു-​ജീവിക്കലല്ല, എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അതിൽ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മി​ല്ല; ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യ​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അതു പരി​പൂർ​ണ​ത​യ​ല്ല; അതു് ഒരു​യർ​ന്ന പർ​വ​ത​ത്തി​ന്റെ കൊ​ടു​മു​ടി​യിൽ നി​ന്നെ​ന്ന​പോ​ലെ, നാം കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ന്ന അഗാ​ധ​സ്ഥ​ലം ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തും നാം ഇനി ചെ​ല്ലാൻ പോ​കു​ന്ന അഗാ​ധ​സ്ഥ​ലം മറ്റേ ഭാ​ഗ​ത്തു​മാ​യി മനു​ഷ്യർ നി​ന്നു​നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന ഒര​സാ​ധാ​ര​ണ​സ്ഥ​ല​മാ​ണു്; ക്ഷീ​ണി​ച്ചു​പോയ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ പ്ര​കാ​ശം മര​ണ​ത്തി​ന്റെ മങ്ങിയ വെ​ളി​ച്ച​ത്തോ​ടു കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു് ഒരു​മി​ച്ചു​ത​ന്നെ വി​ള​ങ്ങു​ക​യും ഇരു​ളു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന രണ്ടു ലോ​ക​ങ്ങ​ളു​ടെ വീ​തി​കു​റ​ഞ്ഞ​തും മൂ​ട​ലേ​റി​യ​തു​മായ ഒര​തിർ​ത്തി​വ​ര​മ്പാ​ണ​തു്; അതു ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യി​ലെ അർ​ദ്ധാ​ന്ധ​കാ​ര​മാ​ണു്.

ഈ സ്ത്രീ​കൾ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ത്ത​വ​രും, പക്ഷേ, അവ​രെ​പ്പോ​ലെ​ത​ന്നെ, വി​ശ്വാ​സം​കൊ​ണ്ടു ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മായ ഞങ്ങൾ-​ഞങ്ങൾക്ക് ആ ഭക്തി കൂ​ടി​യ​വ​രും പേ​ടി​ച്ചും വി​ശ്വ​സി​ച്ചും കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ന്ന​വ​രു​മായ സാധുക്കളെപ്പറ്റി-​അതേ, അട​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞ ഇഹ​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ​യും തു​റ​ന്നി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത പര​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ​യും ഇടയിൽ, കാണാൻ കഴി​യാ​ത്ത വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​നു നേരെ തി​രി​ഞ്ഞ് അതെ​വി​ടെ​യാ​ണെ​ന്നു തങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു സു​ഖം​മാ​ത്രം അനു​ഭ​വി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്ക് ഇമ​വെ​ട്ടാ​തെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി, മു​ട്ടു​കു​ത്തി അമ്പ​ര​ന്നു, പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു. പേ​ടി​ച്ചു​തു​ള്ളി ചി​ല​പ്പോൾ ശാ​ശ്വ​ത​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ദീർ​ഘ​നി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളേ​റ്റു പകുതി മേ​ല്പോ​ട്ടു പൊ​ന്തി, അഗാധ ഗു​ഹ​യി​ലേ​ക്കും, അജ്ഞാ​ത​വ​സ്തു​വി​ലേ​ക്കും ചെ​ല്ലാൻ ആർ​ത്തി​യോ​ടെ ശ്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു്, നി​ഗൂ​ഢ​ത​യു​ടെ വെറും വക്ക​ത്തു താ​മ​സി​ക്കു​വാൻ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ വി​നീ​ത​രും വി​ശി​ഷ്ട​രു​മായ ആത്മാ​ക്ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു വാ​ത്സ​ല്യ​പൂര്‍വ​വും മത​സം​ബ​ന്ധി​യു​മായ ഭയ​പ്പാ​ടോ​ടു കൂ​ടാ​തെ; അസൂ​യ​യാൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട ഒരു​ത​രം അനു​ക​മ്പ​യോ​ടു കൂ​ടാ​തെ; ഒരി​ക്ക​ലും വി​ചാ​രി​ച്ചു​നോ​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.