പ്രഗാഥപുത്രൻ കലി ഋഷി; ബൃഹതിയും സതോബൃഹതിയും അനുഷ്ടുപ്പും ഛന്ദസ്സുകൾ; ഇന്ദ്രൻ ദേവത. (കാകളി)
പ്പാടാർന്ന നിങ്ങൾ ബൃഹത്തു രക്ഷാർത്ഥമായ്
പാടുവിൻ, സോമയാഗത്തിൽ: വിളിയ്ക്കുവൻ,
വീടു പുലർത്തും ഹിതനെയെന്നവിധം!1
മർത്ത്യരോ, ദേവരോ, മായാനിഗൂഢരോ;
ഉക്ഥകാരന്നും പുകഴ്ത്തിപ്പിഴിവോന്നു –
മർത്ഥം കൊടുക്കുന്നു, സോമമത്തിന്നെവൻ;2
നദ്ഭുതജന്മാവു, വൃത്രഹന്താവെവൻ;
ഭൂരിഗോശാലക്കതകു വിറപ്പിച്ചു –
പോരുന്നു, പൊന്നൊളിഗാത്രനിന്ദ്രനവൻ!3
കൂടിയെടുത്തെവൻ യഷ്ടാവിനേകുമോ:
ആ വജ്രി,ഹര്യശ്വനിന്ദ്രൻ സുഹനുതാ –
നീവക ചെയ്വു, മഖത്താൽ യഥേഷ്ടമേ!4
നിന്നു യാതൊന്നിനെക്കാംക്ഷിച്ചുപോന്നുവോ,
ഞങ്ങളാ ഹവ്യവുമുക്ഥമാം സ്തോത്രവു –
മങ്ങയ്ക്കൊരുക്കുന്നു, വെക്കം പുരുസ്തുത!5
യുദ്ദ്യദ്ദ്യുതേ, പുരുഹൂത, സോമാശന:
വാഴ്ത്തുവോന്നും പിഴിയുന്നവനും ഭവാൻ
പ്രാർത്ഥനീയം ധനം നല്കുമല്ലോ, തുലോം!6
നന്നായ്സ്സുഖിപ്പിയ്ക്കുകീ വജ്രപാണിയെ:
ഒത്തൊരുമിച്ചവിടെയ്ക്കേ പിഴിഞ്ഞതി –
ങ്ങെത്തിയ്ക്കുവിൻ; വിളി കേട്ടാലുടൻ വരും!7
യ്ക്കുന്നോനുമാർതൻ വഴിയിൽ വഴങ്ങുമോ;
അബ്ഭവാനിസ്തവത്തിങ്കലെഴുന്നള്ളു –
കൾ,പ്രീതിപൂണ്ടിന്ദ്ര, ചിത്രകർമ്മത്തിനാൽ!8
ത്താതെ വൃത്രാന്തകനിന്നിന്ദ്രൻതിരുവടി?
സുശ്രവമാകുമേതൊന്നാലാവിടുന്നു
വിശ്രുതനായീലാ, ജന്മം മുതല്ക്കുതാൻ?9
മെന്നുവാൻ കൊല്ലാതിരുന്നു, വൃത്രാന്തകൻ;
ഇന്ദ്രനടിച്ചമർത്തീടുന്നു, മുച്ചൂടു –
മൊന്നിനെ രണ്ടാക്കുമന്ധരാം ലുബ്ധരെ!10
ക്കൊന്നവനേ, പുരൂഹൂത, വജ്രധര,
വൻനവസ്തോത്രങ്ങളങ്ങയ്കൊരുക്കിവെ –
യ്ക്കുന്നൂ, തൊഴിൽക്കൂലിയെന്നപോലേ തരാൻ!11
നിന്നിലുണ്ടല്ലോ; വിളിയ്ക്കപ്പെടുന്നു, നീ;
ശത്രുക്കളെത്തള്ളി യജ്ഞേ വരിക, നീ;
ശക്ത, ശതക്രതോ, കേൾക്കെൻവിളി വസോ!12
നിന്നുകൊള്ളാവൂ, ഭവാന്റെ വശത്തുതാൻ;
ഇല്ലയല്ലോ, പുരൂഹൂത, തിരുമേനി –
യല്ലാതൊരാളും മഘവൻ, സുഖം തരാൻ!13
മപ്പുറത്താക്കുക, ഞങ്ങളിൽനിന്നുടൻ;
കല്പിച്ചുനല്ക, വിചിത്രമാം രക്ഷയാൽ –
ക്കെല്പനേ, ഞങ്ങൾക്കു മാർഗ്ഗജ്ഞനാം ഭവാൻ!14
നിങ്ങൾക്കു പേടി തോന്നേണ്ടാ, കലികളേ:
ഇദ്ധ്വംസകാരികൾ വിട്ടുപോയ്ക്കൊള്ളുമേ –
ഇത്തരക്കാർ സ്വയം വിട്ടുപൊയ്ക്കൊള്ളുമേ!15
[1] ഋത്വിക്കുകളോടു്: കാട്ടും – തരുന്ന എന്നർത്ഥം. ബൃഹത്തു് – സാമം. വീടു പുലർത്തുന്ന ഹിതകാരിയെ ആവശ്യത്തിന്നു വിളിയ്ക്കുന്നതുപോലെ, ആ ഇന്ദ്രനെ ഞാൻ വിളിയ്ക്കാം.
[2] മായാനിഗൂഢർ – അസുരാദികൾ. ഉക്ഥകാരൻ – ഉക്ഥം ചൊല്ലൂന്നവൻ. അർത്ഥം = ധനം. സോമമത്തിന്ന് – സോമം കുടിച്ചു ലഹരിക്കൊള്ളാൻ വേണ്ടി.
[3] നനച്ച – നനയ്ക്കപ്പെട്ടാൽ കുതിരയ്ക്കു കെല്പൂ കൂടുമല്ലോ. ഭൂരിഗോശാലക്കതക് – വളരെപ്പൈക്കളുള്ള തൊഴുത്തിന്റെ വാതിൽ. വിറപ്പിച്ചുപോരുന്നു – തുറപ്പിയ്ക്കുമെന്നർത്ഥം.
[5] വിക്രാന്ത = ശൂര. നേതാക്കൾ – യജ്ഞപ്രവർത്തകർ.
[6] ഉദ്ദ്യദ്ദ്യൂതേ = ശോഭയുള്ളവനേ. സോമാശന = സോമം അശി(കുടി)യ്ക്കുന്നവനേ.
[7] അധ്വര്യക്കളോടു്: സുഖിപ്പിയ്ക്കുക – സോമംകൊണ്ടു സന്ത്യപ്തനാക്കുക. അവിടെയ്ക്കേ = അദ്ദേഹത്തിന്നായിത്തന്നേ. വരും – അദ്ദേഹം.
[8] അധ്വഗർ = വഴിപോക്കർ. ചിത്രകർമ്മം – വിവിധസ്മൃതി.
[9] എല്ലാ പൗരുഷവും ഇന്ദ്രൻ കാട്ടിയിരിയ്ക്കുന്നു. സുശ്രവം = സുഖേന കേൾക്കാവുന്നതു്. എല്ലാംകൊണ്ടും, ജനനംമുതല്ക്കേ വിശ്രുതനായിരിയ്ക്കുന്നു.
[10] ആക്രമിച്ചീല – ശത്രുക്കളെ. കൊല്ലാതിരുന്നു – വധ്യരെ. ഒന്നിനെ രണ്ടാക്കും – ഒരു പണം കടമായി കൊടുക്കുക, രണ്ടു പണം തിരിച്ചു വാങ്ങുക എന്ന പതിവുകാരായ. അന്ധരാം – പാരലൗകികദൃഷ്ടിയില്ലാത്ത. ലുബ്ധർ – ധനലോഭീകൾ.
[12] അവ കിട്ടണമെന്നിച്ഛിയ്ക്കുന്ന ആളുകളാൽ നീ വിളിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. യജ്ഞേ – ഞങ്ങളുടെ യാഗത്തിൽ. ശക്ത = ബലിഷ്ഠ.
[14] ഞങ്ങൾക്കു കല്പിച്ചുനല്ക – അഭീഷ്ടം. മാർഗ്ഗജ്ഞൻ – ഉപായജ്ഞൻ.
[15] സ്വഗോത്രക്കാരോടു്: കലികളേ – എന്റെ ജ്ഞാതികളേ. ധ്വംസകാരികൾ = നാശം വരുത്തുന്നവർ, രാക്ഷസാദികൾ. വിട്ടുപോയ്ക്കൊള്ളുമേ – ഇന്ദ്രപ്രഭാവത്താൽ.