SFNസാ​യാ​ഹ്ന ഫൌ​ണ്ടേ​ഷൻ
images/rajayogam-cover.jpg
Agni Yoga, an oil on canvas painting by Nicholas Roerich (1874–1947).
കൈ​വ​ല്യ​പാ​ദം
സൂ​ത്രം 1. ജന്മൗ​ഷ​ധി​മ​ന്ത്ര​ത​പ​സ്സ​മാ​ധി​ജാ​സ്സി​ദ്ധ​യഃ

അർ​ത്ഥം: സി​ദ്ധ​യഃ = സി​ദ്ധി​കൾ, ജന്മൗ​ഷ​ധി​മ​ന്ത്ര​ത​പ​സ്സ​മാ​ധി​ജാഃ = ജന്മ​സി​ദ്ധ​മാ​യും ഔഷ​ധി​ക​ളിൽ നി​ന്നും, മന്ത്ര​ങ്ങൾ മൂ​ല​മാ​യും തപ​സ്സിൽ നി​ന്നും സമാ​ധി​ബ​ലം കൊ​ണ്ടും (ഉണ്ടാ​കു​ന്നു).

ചി​ല​പ്പോൾ ഒരാൾ ജനി​ക്കു​മ്പോൾ​ത​ന്നെ സി​ദ്ധി​യോ​ടു​കൂ​ടി ജനി​ക്കു​ന്നു. അതു അവ​ശ്യ​മാ​യും അവ​ന്റെ മു​ജ്ജ​ന്മ​ത്തെ സി​ദ്ധി​ക​ളു​ടെ സം​സ്ക്കാ​ര​ബ​ലം കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം. മു​ജ്ജ​ന്മ​ത്തിൽ അഭ്യ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​ന്റെ ഫലം അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ഈ ജന്മ​ത്തിൽ അവർ ശരീരം എടു​ത്ത​താ​യി​രി​ക്ക​ണം. സാം​ഖ്യ​ത​ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ പ്ര​വർ​ത്ത​ക​നായ കപി​ല​മ​ഹർ​ഷി ജന്മ​നാ സി​ദ്ധ​നാ​യി​രു​ന്നു​വ​ത്രേ. സി​ദ്ധൻ എന്നു​വ​ച്ചാൽ കൃ​താർ​ത്ഥൻ (ഉദ്ദേ​ശം സാ​ധി​ച്ച​വൻ) എന്നു് അർ​ത്ഥ​മാ​ണു്. സി​ദ്ധി​കൾ ഔഷ​ധ​പ്ര​യോ​ഗ​ത്താ​ലും ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു യോ​ഗി​കൾ പറ​യു​ന്നു. രസ​ത​ന്ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഉത്ഭ​വം രസ​വാ​ദ​വി​ദ്യ​യിൽ നി​ന്നാ​ണെ​ന്നു എല്ലാ​വർ​ക്കും അറി​യാ​മ​ല്ലോ. രസ​ഗു​ളി​ക​യ്ക്കും (സ്പർ​ശം, Philosopher’s stone) കാ​യ​ക​ല്പ​ങ്ങൾ​ക്കും മറ്റു​മാ​യി ജന​ങ്ങൾ ആരാ​ഞ്ഞു​ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു. ഇന്ത്യ​യിൽ രാ​സാ​യ​ന​ന്മാർ എന്നൊ​രു കൂ​ട്ടം സി​ദ്ധാ​ന്തി​കൾ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവ​രു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തിൽ പര​മ​പു​രു​ഷാർ​ത്ഥ​വും, ജ്ഞാ​ന​വും ഈശ്വ​ര​ഭ​ക്തി​യും മതവും എല്ലാം നല്ല​തു തന്നെ. എന്നാൽ ഇവയെ ഒക്കെ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ഏകോ​പാ​യം ശരീ​ര​മാ​ണു്. ഇപ്പോൾ ശരീ​ര​ത്തി​നു കേ​ടു​പ​റ്റു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ഉദ്ദേ​ശം സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു ഇനി​യും വളരെ അധി​ക​കാ​ലം വേ​ണ്ടി​വ​രും. ദൃ​ഷ്ടാ​ന്തം ഒരു​ത്തൻ യോഗം അഭ്യ​സി​ക്കാൻ അല്ലെ​ങ്കിൽ ഈശ്വ​ര​ഭ​ക്ത​നാ​വാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു. ശ്രമം പൂർ​ണ്ണ​മാ​കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു അവൻ മരി​ക്കു​ന്നു. പി​ന്നെ അവൻ വേ​റൊ​രു ശരീ​ര​മെ​ടു​ത്തു വീ​ണ്ടും ശ്ര​മം​തു​ട​ങ്ങു​ന്നു. പി​ന്നെ​യും മരി​ക്കു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ ആണു്. ഈ വി​ധ​ത്തിൽ ജനി​ച്ചും മരി​ച്ചും എത്ര​യോ അധി​ക​കാ​ലം വെ​റു​തെ ആയി​പ്പോ​കു​ന്നു. ജന​ന​മ​ര​ണ​ങ്ങ​ളെ ജയി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം ശരീ​ര​ത്തെ ദൃ​ഢ​മാ​യും അരോ​ഗ​മാ​യും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ചു​കൊ​ള്ളാ​മെ​ങ്കിൽ നമു​ക്കു് ആദ്ധ്യാ​ത്മി​ക​മായ അഭ്യാ​സ​ങ്ങൾ​ക്കു വളരെ അധികം സമയം ലഭി​ക്കു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു രസാ​യ​ന​ന്മാർ ആദ്യം ശരീ​ര​ത്തെ ദൃ​ഢ​മാ​ക്കി വച്ചു​കൊ​ള്ളേ​ണ​മെ​ന്നു പറ​യു​ന്നു. ശരീ​ര​ത്തെ മര​ണ​ര​ഹി​ത​മാ​ക്കാൻ കഴി​യു​മെ​ന്നും അവർ വാ​ദി​ക്കു​ന്നു. അവ​രു​ടെ ഊഹം ഇതാ​ണു്. മന​സ്സാ​ണു ശരീ​ര​ത്തെ നിർ​മ്മി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും ഓരോ മന​സ്സും അഖ​ണ്ഡ​ശ​ക്തി​യു​ടെ ഓരോ പ്ര​ത്യേക വാ​തി​ലാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​തു ശരി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും വെ​ളി​യിൽ നി​ന്നു ഈ ഓരോ വാ​തി​ലിൽ കൂ​ടി​യും എത്ര ശക്തി​കൾ ആകർ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​മെ​ന്നു​ള​ള​തി​നു ക്ലി​പ്ത​മി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും നമ്മു​ടെ ശരീ​ര​ത്തെ എന്നും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വ​ച്ചു​കൊ​ള്ളുക എന്ന​തു എങ്ങി​നെ അസാ​ദ്ധ്യ​മാ​വാം? നമു​ക്കു ഉണ്ടാ​വാ​നു​ള്ള ശരീ​ര​ങ്ങ​ളെ എപ്പോ​ഴാ​യാ​ലും നാം തന്നെ ഉണ്ടാ​ക്കേ​ണ്ട​താ​കു​ന്നു. ഈ ശരീരം വീണാൽ നാം വേറെ ഒരു ശരീ​ര​ത്തെ സൃ​ഷ്ടി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും. അങ്ങി​നെ ചെ​യ്യാൻ കഴി​യു​മെ​ങ്കിൽ ശരീരം വി​ട്ടു​പോ​കാ​തെ ഇപ്പോ​ഴും ഇവിടെ വെ​ച്ചും എന്തു​കൊ​ണ്ടു നമു​ക്കു അങ്ങി​നെ ചെ​യ്യാൻ​പാ​ടി​ല്ല? ഈ ഊഹം എത്ര​യും ശരി​യാ​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണു്.

മര​ണ​ശേ​ഷം നാം ജീ​വി​ക്കു​ക​യും വേറെ ശരീ​ര​ങ്ങ​ളെ നിർ​മ്മി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തു് സാ​ദ്ധ്യ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ ഈ ശരീ​ര​ത്തെ പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി ധ്വം​സി​ക്കാ​തേ മാ​റി​മാ​റി നി​ര​ന്ത​ര​മാ​യി അതിനെ ഇവി​ട​ത്ത​ന്നെ നിർ​മ്മി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ശക്തി നമു​ക്കു ഉണ്ടാ​കു​മെ​ന്നു​ള്ള​തു് എങ്ങി​നെ അസാ​ദ്ധ്യ​മാ​കാം? രസ​ത്തി​ലും ഗന്ധ​ക​ത്തി​ലും അത്യ​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ ശക്തി​കൾ അട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും, അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ചില പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങൾ ചെ​യ്താൽ മനു​ഷ്യൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ലം​വ​രെ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നും കൂടി അവർ കരു​തി​വ​ന്നു. ആകാ​ശ​ഗ​മ​നം ചെയ്ക മു​ത​ലായ സി​ദ്ധി​കൾ ചില ഔഷ​ധ​ങ്ങ​ളാൽ സാ​ധി​ക്കാ​മെ​ന്നു വേറെ ചി​ല​രും വി​ശ്വ​സി​ച്ചു​വ​ന്നു. ഇന്നു​ള്ള ഏറ്റ​വും ആശ്ച​ര്യ​ക​ര​ങ്ങ​ളായ ഔഷ​ധ​ങ്ങൾ ഏറി​യ​കൂ​റും വി​ശേ​ഷി​ച്ചു് ഔഷ​ധ​ങ്ങ​ളിൽ ധാ​തു​ക്കൾ ചേർ​ക്കു​ന്ന സമ്പ്ര​ദാ​യ​വും ഇങ്ങി​നെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണു്. അതിനു നാം രാ​സാ​യ​ന​ന്മാർ​ക്കു കട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

യോ​ഗി​ക​ളിൽ ചില മാർ​ഗ്ഗ​ക്കാർ തങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​ധാന ആചാ​ര്യ​ന്മാ​രിൽ അധികം പേരും ഇപ്പോ​ഴും അവ​രു​ടെ ആദ്യ​ശ​രീ​ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും വാ​ദി​ക്കു​ന്നു. യോ​ഗ​മ​ത​ത്തി​ലെ പ്ര​ധാന പ്രാ​മാ​ണി​ക​നായ പത​ഞ്ജ​ലി​മ​ഹർ​ഷി അതിനെ വി​സ​മ്മ​തി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. മന്ത്ര​സി​ദ്ധി എന്നാൽ മന്ത്ര​ങ്ങൾ എന്നു പറ​യു​ന്ന ഒരു കൂ​ട്ടം മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മു​ള്ള ശബ്ദ​ങ്ങൾ ഉണ്ടു്. അവയെ വി​ധി​പ്ര​കാ​രം ജപി​ച്ചാൽ അവ​യ്ക്കു ഈ അസാ​ധാ​രണ സി​ദ്ധി​കൾ നൽകാൻ ശക്തി​യു​ണ്ടു്. സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി നമു​ക്കു വി​ശേ​ഷി​ച്ചു ഒന്നും തോ​ന്നാ​തി​രി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം അത്ര​യ​ധി​കം അമാ​നുഷ ശക്തി​ക​ളു​ടേ ഇട​യി​ലാ​ണു നാം രാവും പകലും ജീ​വി​ച്ചു പോ​രു​ന്ന​തു്. മനു​ഷ്യ​ന്റെ ശക്തി​ക്കു വാ​ക്കി​ന്റേ​യും, മന​സ്സി​ന്റേ​യും ശക്തി​ക്കു് അതി​രി​ല്ല. തപ​സ്സു് എല്ലാ മത​ങ്ങ​ളി​ലും തപ​സ്സും സന്യാ​സ​വും സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാ​ണു​ന്നു. ഈ വക മത​സം​ബ​ന്ധ​മായ നി​ശ്ച​യ​ങ്ങ​ളിൽ ഹി​ന്ദു​ക്കൾ എപ്പോ​ഴും പരമ കാ​ഷ്ഠ​യിൽ എത്തി​യി​രി​ക്കും. അവരിൽ ജീ​വി​ത​കാ​ലം മു​ഴു​വൻ കൈ​പൊ​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു അതു് ശോ​ഷി​ച്ച്, സ്പർ​ശ​മി​ല്ലാ​താ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ ഒരേ​നി​ല​യിൽ വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ കാണാം. രാവും പകലും നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ഉറ​ങ്ങു​ന്ന​വ​രു​ണ്ടു്. ഒടു​വിൽ അവ​രു​ടെ കാലിൽ നീരു (വീ​ക്കം) വരും. പി​ന്നെ​യും അവർ ജീ​വി​ക്ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ കാലു ഒരി​ക്ക​ലും മട​ങ്ങാ​തെ മര​വി​ച്ചു പോ​ക​യും, ജീ​വി​ത​കാ​ലം മു​ഴു​വൻ അവർ ആ നി​ല​യിൽ​ത​ന്നെ നിൽ​ക്കേ​ണ്ടി വരി​ക​യും​ചെ​യ്യും. മേൽ​പ​റ​ഞ്ഞ വണ്ണം കൈ പൊ​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരാളെ ഞാൻ ഒരി​ക്കൽ കണ്ടു. ആദ്യം അതു തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ എങ്ങി​നെ ഇരു​ന്നു എന്നു ഞാൻ ചോ​ദി​ച്ചു. ഭയ​ങ്ക​ര​മായ വേ​ദ​ന​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് അയാൾ പറ​ഞ്ഞു. അയാൾ ഓടി പു​ഴ​യിൽ ചാടി മു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്നു സ്വ​ല്പ​നേ​രം വേദന ആറ്റി. അതി​ഭ​യ​ങ്ക​ര​മായ വേദന ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു മാസം കഴി​ഞ്ഞ​തിൽ പി​ന്നെ അധികം ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​ല്ല​ത്രേ. അങ്ങ​നേ​യു​ള്ള തപ​സ്സു​ക​ളാൽ സി​ദ്ധി ഉണ്ടാ​കാ​റു​ണ്ടു്. സമാധി, മന​സ്സി​ന്റെ ഏകാ​ഗ്രത; യോഗം എന്നു​പ​റ​ഞ്ഞാൽ തന്നെ അതാ​ണു്. അതാ​ണു് ഈ ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ധാന വിഷയം. സി​ദ്ധി​ക്കു​ള്ള ഏറ്റ​വും ഉൽ​കൃ​ഷ്ട​മായ ഉപാ​യ​വും അതു​ത​ന്നെ. മു​മ്പു​മു​മ്പു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളവ അപ്ര​ധാ​ന​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്നു. ഏറ്റ​വും ഉയർ​ന്ന ലക്ഷ്യ​ത്തെ നമു​ക്കു അവയാൽ പ്രാ​പി​ക്ക​വു​ന്ന​തു​മ​ല്ല. മാ​ന​സി​ക​മോ ധാർ​മ്മി​ക​മോ ദൈ​വി​ക​മോ ആയ ഏതി​നേ​യും സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ഏകോ​പാ​യം സമാധി തന്നെ.

സൂ​ത്രം 2. ജാ​ത്യ​ന്ത​ര​പ​രി​ണാ​മഃ പ്ര​കൃ​ത്യാ​പൂ​രാൽ

അർ​ത്ഥം: ജാ​ത്യ​ന്ത​ര​പ​രി​ണാ​മഃ = ഒരു ജാതി വസ്തു മറ്റൊ​ന്നാ​യി മാ​റു​ന്ന​തു്, പ്ര​കൃ​ത്യാ​പൂ​രാൽ = പ്ര​ക്യ​തി (തത്വ​ങ്ങൾ) മേൽ​വ​രാ​നു​ള്ള വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളെ ഇപ്പോൾ​ത​ന്നെ പൂ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു (നി​റ​വേ​റ്റു​ന്ന​തു കൊ​ണ്ടു) (വരു​ന്നു).

സി​ദ്ധി​കൾ ജന്മ​ത്താ​ലും ചി​ല​പ്പോൾ ഔഷ​ധ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും, അല്ലെ​ങ്കിൽ തപോ​ബ​ലം കൊ​ണ്ടും ഉണ്ടാ​കു​മെ​ന്നും, ശരീരം എത്ര​കാ​ലം വേ​ണ​മെ​ങ്കി​ലും നശി​ക്കാ​തെ വച്ചേ​ക്കാ​മെ​ന്നും പത​ഞ്ജ​ലി മഹർഷി പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്തു. ഇപ്പോൾ ഒരു ശരീരം മറ്റൊ​രു ജാതി ശരീ​ര​മാ​യി മാ​റു​ന്ന​തി​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​മെ​ന്താ​ണെ​ന്നു അദ്ദേ​ഹം വി​ചാ​രി​പ്പാൻ പോ​കു​ന്നു. ആ കാ​ര​ണ​ത്തെ അദ്ദേ​ഹം പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ ആപൂ​ര​ണം എന്നു പറ​യു​ന്നു. അടു​ത്ത സൂ​ത്ര​ത്തിൽ അദ്ദേ​ഹം തന്നെ അതിനെ വി​സ്ത​രി​ച്ചു പറയും.

സൂ​ത്രം 3. നി​മി​ത്ത​മ​പ്ര​യോ​ജ​കം പ്ര​കൃ​തീ​നാം വര​ണ​ഭേ​ദ​സ്തു തതഃ ക്ഷേ​ത്രി​ക​വൽ

അർ​ത്ഥം: നി​മി​ത്തം = ധർ​മ്മാ​ദി​ക​ളായ കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ, പ്ര​കൃ​തീ​നാം = പ്ര​കൃ​തി​ത​ത്വ​ങ്ങ​ളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം, അപ്ര​യോ​ജ​കം = അപേ​ക്ഷി​ത​മ​ല്ല, തതഃ = അവയാൽ, വര​ണ​ഭേ​ദഃ = തടവു (മറവു) മാ​റു​ന്നു; ക്ഷേ​ത്രി​ക​വൽ = വയലിൽ കൃ​ഷി​ചെ​യ്യു​ന്ന​വൻ എന്ന പോലെ (തട​വു​മാ​റു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം വെ​ള്ളം കണ്ട​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നു​പോ​ലെ പര​ന്നു​കൊ​ള്ളു​ന്ന​പോ​ലെ എന്നു താ​ല്പ​ര്യം).

കൃ​ഷി​ക്കാ​രൻ തന്റെ നി​ല​ത്തിൽ വെ​ള്ളം വിടാൻ തു​ട​ങ്ങു​ന്നു. വെ​ള്ളം തോ​ട്ടി​ലാ​ണു​ള്ള​തു്. ഇട​യ്ക്കു ചീ​പ്പു​കൾ ഉണ്ട്; അവ വെ​ള്ള​ത്തെ തോ​ട്ടിൽ​ത്ത​ന്നെ തട​ഞ്ഞു വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. കൃ​ഷി​ക്കാ​രൻ ചീ​പ്പു​കൾ തു​റ​ക്കുക മാ​ത്രം ചെ​യ്താൽ​മ​തി. വെ​ള്ളം തനിയെ ഓടി അതി​ന്റെ പ്ര​സ​ര​ണ​ശ​ക്തി​യാൽ കണ്ട​ത്തി​ന​ക​ത്തു പര​ന്നു​കൊ​ള്ളു​ന്നു. അതു​പോ​ലെ മനു​ഷ്യ​ന്റെ എല്ലാ അഭ്യു​ദ​യ​വും ശക്തി​യും പണ്ടേ​ത​ന്നെ എല്ലാ​റ്റി​ലും വ്യാ​പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്നു. എല്ലാ മനു​ഷ്യ​ന്റേ​യും സ്വ​രൂ​പം തന്നെ ഈ പൂർ​ണ്ണ​ത​യാ​കു​ന്നു. അതു് ഉള്ളിൽ തട​യ​പ്പെ​ട്ടും, അതി​ന്റെ വഴി​ക്കു് ഒഴു​കി​പ്പോ​കാൻ വി​ടാ​തെ തടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടും ഇരി​ക്ക​യാ​കു​ന്നു. ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും ആ തടവു നീ​ക്കി​ക്ക​ള​യാൻ കഴി​ഞ്ഞാൽ പ്ര​കൃ​തി ഉടനെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കു ഓടി​ക്കൊ​ള്ളു​ന്നു. ഉടൻ ആ മനു​ഷ്യ​നു സി​ദ്ധി​കൾ ഉണ്ടാ​കു​ന്നു. ആ സി​ദ്ധി​കൾ അതി​നു​മു​മ്പി​ലും അവ​നു​ള്ള​വ​ത​ന്നെ​യാ​ണു്. നാം ദു​ഷ്ട​നെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന ഒരുവൻ കൂ​ടി​യും ഈ തട​വു​നീ​ങ്ങി പ്ര​കൃ​തി ഉള്ളി​ലേ​ക്കു് പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​മ്പോൾ ഋഷി​യാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. പ്ര​കൃ​തി​ത​ന്നെ​യാ​ണു് നമ്മെ പൂർ​ണ്ണ​ത​യി​ലേ​ക്കു് തെ​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തു്. ഒടു​വിൽ എല്ലാ​വ​രേ​യും പ്ര​കൃ​തി ആ സ്ഥാ​ന​ത്തിൽ എത്തി​ക്ക​യും ചെ​യ്യും. ധാർ​മ്മി​ക​ന്മാ​രാ​വാൻ ഉദ്ദേ​ശി​ച്ചു​ള്ള എല്ലാ അഭ്യാ​സ​ങ്ങ​ളും ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളും നമ്മു​ടെ ജന്മാ​വ​കാ​ശ​വും സ്വ​പ്ര​കൃ​തീ​യ​മായ ആ പൂർ​ണ്ണ​ത​യു​ടെ തട​വു​കൾ നീ​ക്കു​ക​യും വാതിൽ തു​റ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു​ള്ള പ്ര​തി​ലോമ പ്ര​യ​ത്ന​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്നു. ഇപ്പോൾ നവീന തത്വാ​ന്വേ​ഷ​ക​ന്മാ​രു​ടെ വി​ജ്ഞാ​ന​ദീ​പ്തി​യിൽ പണ്ട​ത്തെ യോ​ഗി​ക​ളു​ടെ പരി​ണാ​മ​സി​ദ്ധാ​ന്തം അധി​കം​വെ​ളി​വാ​യി മന​സ്സി​ലാ​കും. എന്നാ​ലും യോ​ഗി​ക​ളു​ടെ സി​ദ്ധാ​ന്ത​മാ​ണു് അധികം യു​ക്തി​യു​ക്ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. നവീ​ന​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ പരി​ണാ​മ​ത്തി​ന്നു പറ​യു​ന്ന കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ അതാ​യ​തു ഇണ​തേ​ടുക (Sexual Selection), ഏറ​റ​വും നല്ല​തു ശേ​ഷി​ച്ചി​രി​ക്കുക (Survival of the fittest) എന്നു​ള്ള കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ മതി​യാ​യ​വ​യ​ല്ല. ശരീ​ര​പോ​ഷ​ണ​ത്തി​നും ദാ​മ്പ​ത്യ​സു​ഖ​ത്തി​നു​മാ​യു​ള്ള പോ​രാ​ട്ടം മനു​ഷ്യ​വർ​ഗ്ഗ​ത്തിൽ നി​ന്നു ഒഴി​ഞ്ഞു​പോ​ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം അവർ​ക്കു ജ്ഞാ​നാ​ഭി​വൃ​ദ്ധി​യു​ണ്ടാ​യി​യെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കുക. അപ്പോൾ നവീ​ന​ന്മാ​രു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​പ്ര​കാ​രം നോ​ക്കു​ന്ന​താ​യാൽ മനു​ഷ്യ​ന്റെ മു​മ്പോ​ട്ടു​ള്ള ഗതി അവിടെ അവ​സാ​നി​ച്ചു​പോ​ക​യും മനു​ഷ്യ സമു​ദാ​യം നശി​ക്കു​ക​യും ചെയും. ഈ സി​ദ്ധാ​ന്ത​ത്തി​ന്റെ ഫലം, ഏതു അക്ര​മി​ക്കും അന്ത​രാ​ത്മാ​വിൽ ശങ്ക തോ​ന്നാ​തി​രി​പ്പാ​നാ​യി ഒരു യു​ക്തി​കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കുക മാ​ത്ര​മാ​കു​ന്നു. തത്വ​ജ്ഞാ​നി​കൾ എന്നു തന്ന​ത്താൻ വി​ചാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു്, ദു​ഷ്ട​രും അയോ​ഗ്യ​രു​മായ ആളു​ക​ളെ ഒക്കെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കി, മനു​ഷ്യ​വം​ശ​ത്തെ രക്ഷി​ച്ചു​കൊൾ​വാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന ആളു​ക​ളും ഇല്ലാ​തി​ല്ല; യോ​ഗ്യ​താ​യോ​ഗ്യ​ത​ക​ളെ നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ന്യാ​യാ​ധി​പ​ന്മാർ അവ​ശ്യ​മാ​യും അവർ തന്ന​ത്താൻ ആയി​രി​ക്കും. എന്നാൽ പണ്ട​ത്തെ വലിയ പരി​ണാ​മ​വാ​ദി​യായ പത​ഞ്ജ​ലി​മ​ഹർ​ഷി ഘോ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തെ​ന്നാൽ, പരി​ണാ​മ​ത്തി​ന്റെ ശരി​യായ രഹ​സ്യം പണ്ടേ​ത​ന്നെ എല്ലാ ജീ​വി​ക​ളി​ലും അട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന പൂർ​ണ്ണ​ത​യെ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ക​രി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നും, ആ പൂർ​ണ്ണത ആച്ഛാ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​യും ഉള്ളിൽ​നി​ന്നു അപാ​ര​മായ പ്ര​വാ​ഹം സ്വയം പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​വാൻ ഞെ​രു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​യും ആണെ​ന്നും ആകു​ന്നു. ഈ ഞെ​രു​ക്ക​ങ്ങ​ളും മത്സ​ര​ങ്ങ​ളും എല്ലാം അജ്ഞാ​നം​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​താ​ണു്. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ ചീ​പ്പു തു​റ​ന്നു് അക​ത്തേ​ക്കു വെ​ള്ളം വി​ടു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ശരി​യായ വഴി നമു​ക്കു അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. നമ്മു​ടെ അടി​യി​ലു​ള്ള അപാ​ര​മായ പ്ര​വാ​ഹം സ്വയം പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ക​ത​ന്നെ ചെ​യ്യും. ഇത​ത്രേ എല്ലാ ആവിർ​ഭാ​വ​ത്തി​ന്റെ അല്ലെ​ങ്കിൽ പരി​ണാ​മ​ത്തി​ന്റേ​യും കാരണം. ജീ​വി​ത​മ​ത്സ​ര​മോ കാ​മ​സം​തൃ​പ്തി​യോ അല്ല. അവ കേവലം ക്ഷ​ണി​ക​ങ്ങ​ളും അനാ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ളും ബാ​ഹ്യ​ങ്ങ​ളു​മായ അജ്ഞാ​ന​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്നു. മത്സ​ര​ങ്ങൾ എല്ലാം അവ​സാ​നി​ച്ചാൽ തന്നെ​യും നമ്മു​ടെ ഈ പൂർ​ണ്ണ​മായ പ്ര​കൃ​തി​ഉ​ള്ളിൽ​നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് അശേഷം പേരും പൂർ​ത്തി​യെ പ്രാ​പി​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ മു​മ്പോ​ട്ടു​പോ​വാൻ തള്ളി​വി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. അതു​കൊ​ണ്ടു് അഭി​വൃ​ദ്ധി​ക്കു കാരണം മത്സ​ര​മാ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​പ്പാൻ ന്യാ​യ​മി​ല്ല. മൃ​ഗ​ത്തിൽ മനു​ഷ്യൻ അട​ച്ചു​വ​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു; വാ​തിൽ​തു​റ​ന്ന ഉടൻ മനു​ഷ്യൻ ചാടി പു​റ​ത്തു​വ​ന്നു. അതു​പോ​ലെ മനു​ഷ്യ​നിൽ ദേവൻ മറ​ഞ്ഞു് അട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അജ്ഞാ​ന​മാ​കു​ന്ന കവാ​ട​വും പൂ​ട്ടും കൊ​ണ്ടു അട​ച്ചു​സൂ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ജ്ഞാ​നം കവാ​ട​ത്തെ ഭഞ്ജി​ക്കു​മ്പോൾ ദേവൻ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​നാ​കും.

സൂ​ത്രം 4. നിർ​മ്മാ​ണ​ചി​ത്താ​ന്യ​സ്മി​താ​മാ​ത്രാൽ

അർ​ത്ഥം: നിർ​മ്മാ​ണ​ചി​ത്താ​നി = (ഏക​കാ​ല​ത്തിൽ അനേക ശരീ​ര​ങ്ങൾ എടു​ക്കു​ന്ന സി​ദ്ധ​ന്മാ​രു​ടെ) സ്വ​യ​നിർ​മ്മി​ത​മായ മന​സ്സു​കൾ; അസ്മി​താ​മാ​ത്രാൽ = മൂ​ല​മായ ഒരു അഹ​ന്ത​യിൽ നി​ന്നു​ത​ന്നെ (ഉണ്ടാ​കു​ന്നു).

കർ​മ്മ​സി​ദ്ധാ​ന്ത​പ്ര​കാ​രം, നമ്മു​ടെ സൽ​പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​ടേ​യും ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​ടേ​യും ഫലം നാം അനു​ഭ​വി​ക്ക​ണം. തത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ മു​ഴു​വൻ നോ​ട്ടം മനു​ഷ്യൻ തന്റെ മാ​ഹ​ത്മ്യ​ത്തിൽ എത്തേ​ണ​മെ​ന്നാ​കു​ന്നു. വേ​ദ​ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ എല്ലാം മനു​ഷ്യ​ന്റെ അതാ​യ​തു് ആത്മാ​വി​ന്റെ മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തെ ഗാ​നം​ചെ​യ്യു​ന്നു. അതു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ അവ കർ​മ്മ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​യും പ്ര​സം​ഗി​ക്കു​ന്നു. സൽ​ക്കർ​മ്മം അതിനു തക്ക​തായ ഫലം കൊ​ടു​ക്കും. ദു​ഷ്ക്കർ​മ്മ​വും അതി​നു​ത​ക്ക​തായ ഫലം നൽകും. എന്നാൽ ആത്മാ​വു് സൽ​ക്കർ​മ്മ​ത്താ​ലോ ദു​ഷ്ക്കർ​മ്മ​ത്താ​ലോ ബന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു എങ്കിൽ അതു നി​സാ​ര​മ​ത്രേ. ദു​ഷ്കർ​മ്മം നമ്മു​ടെ ആത്മ​സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​ന്റെ ആവിർ​ഭാ​വ​ത്തെ തട​യു​ന്നു. സൽ​ക്കർ​മ്മം ആ തട​വു​കൾ നീ​ക്കി​ക്ക​ള​യും. അപ്പോൾ ആത്മാ​വി​ന്റെ മാ​ഹാ​ത്മ്യം പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടും. പു​രു​ഷൻ സ്വതേ എപ്പോ​ഴും നിർ​വി​കാ​ര​നാ​കു​ന്നു. കർ​മ്മ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും നമ്മു​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തെ സ്വ​സ്വ​രൂ​പ​ത്തെ നശി​പ്പി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, പു​രു​ഷൻ, ഒന്നി​നാ​ലും ബാ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നി​ല്ല. അവ​ന്റെ പൂർ​ണ്ണ​ത​യെ മറ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് പുറമേ മൂ​ടു​പ​ടം പോലെ ഒരു ആവരണം വ്യാ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നേ​യു​ള്ളു.

സൂ​ത്രം 5. പ്ര​വൃ​ത്തി​ദേ​ദേ പ്ര​യോ​ജ​കം ചി​ത്ത​മേ​ക​മ​നേ​കേ​ഷാം

അർ​ത്ഥം: അനേ​കേ​ഷാം = ബഹു​ക്ക​ളായ നിർ​മ്മാ​ണ​ചി​ത്ത​ങ്ങ​ളു​ടെ, പ്ര​വൃ​ത്തി​ഭേ​ദേ = ഭി​ന്ന​വ്യാ​പാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ, ഏകം = ഒരു, ചി​ത്തം = മന​സ്സു, പ്ര​യോ​ജ​കം = മറ്റെ​ല്ലാ​റ്റി​ന്റെ​യും നേ​തൃ​ത്വം വഹി​ക്കു​ന്ന​തു് (ആയി​രി​ക്കും).

അപ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള പല ശരീ​ര​ങ്ങ​ളിൽ വ്യാ​പ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന, അപ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള പല മന​സ്സു​കൾ​ക്കു ‘നിർ​മ്മാ​ണ​ചി​ത്ത​ങ്ങൾ’ എന്നും ആ ശരീ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു “നിർ​മ്മാ​ണ​കാ​യ​ങ്ങൾ” എന്നും പറ​യു​ന്നു. എന്നു​വ​ച്ചാൽ നിർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട മന​സ്സു​കൾ എന്നും നിർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ശരീ​ര​ങ്ങൾ എന്നും അർ​ത്ഥം. ജഡ​പ​ദാർ​ത്ഥ​വും മന​സ്സും രണ്ടു് അക്ഷ​യ​മായ സം​ഭാ​ര​ശാ​ല​കൾ പോലെ ആകു​ന്നു. യോ​ഗി​യാ​യി​ത്തീർ​ന്നാൽ അവയെ സ്വാ​ധീ​ന​ത​യിൽ വയ്ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള രഹ​സ്യം മന​സ്സി​ലാ​കും. ഏതു​കാ​ല​ത്തും അവ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈവശം തന്നെ ആയി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, നി​ങ്ങൾ അതു ഓാർ​മ്മി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നേ​യു​ള്ളു.യോ​ഗി​യാ​യി​ത്തീർ​ന്നാൽ അതു ഓർ​മ്മ​യിൽ വരു​ന്നു. അപ്പോൾ അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് എന്തും ചെ​യ്യാം, ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന മാ​തി​രി​യിൽ എല്ലാം അവയെ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാം. മന​സ്സാ​യി പരി​ണ​മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന പദാർ​ത്ഥം കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് ഈ ലോ​ക​വും ഉണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. മന​സ്സു് ഒരു പദാർ​ത്ഥ​മെ​ന്നും ജഡ​വ​സ്തു മറ്റൊ​രു പദാർ​ത്ഥ​മെ​ന്നും പറ​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അവ ഒരേ വസ്തു​വി​ന്റെ ഭി​ന്ന​മായ പരി​ണാ​മ​ങ്ങ​ള​ത്രേ. അസ്മിത അല്ലെ​ങ്കിൽ അഹ​ങ്കാ​രം ആണു് സൂ​ക്ഷ്മ​മായ അവസ്ഥ. അതിൽ​നി​ന്നാ​ണു് യോ​ഗി​യു​ടെ നിർ​മ്മാ​ണ​ചി​ത്ത​ങ്ങ​ളും നിർ​മ്മാ​ണ​കാ​യ​ങ്ങ​ളും നിർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു യോ​ഗി​ക്കു പ്ര​കൃ​തി​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ രഹ​സ്യം കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചാൽ എത്ര എങ്കി​ലും മന​സ്സു​ക​ളും ശരീ​ര​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടാ​ക്കാൻ കഴി​യും. എന്നാൽ അവയെ ഒക്കെ നിർ​മ്മി​ക്കു​ന്ന​തു്, അഹ​ങ്കാ​രം എന്ന ഒരു പദാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ നി​ന്നും ആയി​രി​ക്കും.

സൂ​ത്രം 6. തത്ര ധ്യാ​ന​ജ​മ​നാ​ശ​യം

അർ​ത്ഥം: തത്ര = നിർ​മ്മാ​ണ​ചി​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ​വെ​ച്ചു്, ധ്യാ​ന​ജം = ധ്യാ​ന​ത്താൽ നിർ​മ്മി​ത​മായ ചി​ത്തം, അനാ​ശ​യം = ആശ​യി​ല്ലാ​ത്ത​തു് (ആയി​രി​ക്കു​ന്നു).

പല പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള ജന​ങ്ങ​ളിൽ നാം കാ​ണു​ന്ന പല പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള മന​സ്സു​ക​ളിൽ ഒക്കെ​യും​വ​ച്ചു ഏറ്റ​വും ഉൽ​കൃ​ഷ്ട​മാ​യ​തു് ‘സമാധി’ സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മന​സ്സാ​ണു്. ഔഷ​ധി​കൊ​ണ്ടൊ മന്ത്രം​കൊ​ണ്ടൊ തപ​സ്സു​കൊ​ണ്ടോ ഏതെ​ങ്കി​ലും ചില സി​ദ്ധി​കൾ സമ്പാ​ദി​ച്ച മനു​ഷ്യ​നു പി​ന്നെ​യും ആശകൾ ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. എന്നാൽ ധ്യാ​നം​കൊ​ണ്ടു് സമാധി സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ളള ആൾ സർവ ആശ​ക​ളിൽ​നി​ന്നും മു​ക്ത​നാ​യി​രി​ക്കും.

സൂ​ത്രം 7. കർ​മ്മാ​ശു​ക്ലാ​കൃ​ഷ്ണം യോ​ഗി​ന​സ്ത്രി​വി​ധ​മി​ത​രേ​ഷാം

അർ​ത്ഥം: യോ​ഗി​നഃ = യോ​ഗി​യു​ടെ കർമ്മ = കർ​മ്മം, അശു​ക്ലാ​കൃ​ഷ്ണം = വെ​ളു​പ്പും കറു​പ്പു​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു്, ഇത​രേ​ഷാം = മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടേ​തു്, ത്രി​വി​ധം = മൂ​ന്നു​പ്ര​കാ​രം (മു​ന്നു വർ​ണ്ണ​ത്തോ​ടു കു​ടി​യ​തു്).

യോഗി മേ​ല്പ​റ​ഞ്ഞ സി​ദ്ധി​യെ പ്രാ​പി​ച്ചാൽ തന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളും അവയിൽ നി​ന്നു​ണ്ടാ​കു​ന്ന വാ​സ​ന​ക​ളും തന്നെ ബന്ധി​ക്കു​ക​യി​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, അയാൾ അവയെ ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അയാൾ​ക്കു കേവലം പ്ര​വൃ​ത്തി​മാ​ത്രം ചെ​യ്യ​ണം. നന്മ​ചെ​യ്വാ​നാ​യി പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു; നന്മ​ചെ​യ്യു​ന്നു, എന്നാൽ ഫല​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ചി​ന്തി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു അയാൾ​ക്കു ഫലം അനു​ഭ​വ​മാ​കു​ന്നി​ല്ല. എന്നാൽ ആ ഉൽ​കൃ​ഷ്ടാ​വ​സ്ഥ​യിൽ എത്താ​ത്ത സാ​ധാ​രണ അളുകൾ ചെ​യ്യു​ന്ന പ്ര​വൃ​ത്തി, അതാ​യ​തു് കർ​മ്മം, കറു​ത്ത​തു് (പാപം), വെ​ളു​ത്ത​തു് (പു​ണ്യം), മി​ശ്രം ഇങ്ങ​നെ മൂ​ന്നു​വി​ധ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 8. തത​സ്ത​ദ്വി​പാ​കാ​നു​ഗു​ണാ​നാ​മേ​വാ​ഭി​വ്യ​ക്തിർ​വാ​സ​നാം

അർ​ത്ഥം: തതഃ = മൂ​ന്നു​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള ആ കർ​മ്മ​ത്തിൽ​നി​ന്നു, തദ്വി​പാ​കാ​നു​ഗു​ണാ​നാം = അതാ​തി​ന്റെ പരി​പാ​ക​ത്തി​നു തു​ല്യ​ങ്ങ​ളായ, വാ​സ​നാ​നാം = വാ​സ​ന​ക​ളു​ടെ അഭി​വ്യ​ക്തിഃ = പ്ര​ത്യ​ക്ഷ പരി​ണാ​മം, എവ = തന്നെ (ഉണ്ടാ​കു​ന്നു) (മറ്റൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​കു​ന്നി​ല്ല).

ഞാൻ പു​ണ്യം പാപം മി​ശ്രം ഈമൂ​ന്നു​വിധ കർ​മ്മ​വും ചെ​യ്തു എന്നി​രി​ക്ക​ട്ടെ. മരി​ച്ചു് ഒരു ദേ​വ​നാ​യി സ്വർ​ഗ്ഗ​ത്തിൽ എത്തി എന്നു​മി​രി​ക്ക​ട്ടെ. ദേ​വ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ള​ല്ല മനു​ഷ്യ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള​തു്. ദേ​വ​ശ​രീ​രം ഒന്നും തി​ന്നു​ക​യോ കു​ടി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ല. തി​ന്നാ​നും കു​ടി​ക്കാ​നു​മു​ള്ള ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന എന്റെ അനു​ഭ​വി​ച്ചു തീ​രാ​ത്ത പഴയ കർ​മ്മ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്ഥി​തി എന്താ​യി​ത്തീ​രും? ഞാൻ ദേ​വ​നാ​യാൽ ഈ കർ​മ്മ​ങ്ങൾ എവി​ടെ​പ്പോ​കും? ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ​ക്കു, തക്ക അവ​സ്ഥ​ക​ളിൽ മാ​ത്ര​മേ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ കഴിയൂ എന്നു​ള്ള​താ​ണു് ഉത്ത​രം. അവ​സ്ഥ​ക്കു അനു​രൂ​പ​മായ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ പു​റ​ത്തു​വ​രൂ. മറ്റവ സ്വ​രൂ​പി​ച്ചു അടി​യിൽ കി​ട​ക്കും. ഈ ജന്മ​ത്തിൽ നമു​ക്കു അനേകം ദൈ​വി​ക​മായ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളും അനേകം മാ​നു​ഷ​മായ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളും അനേകം മൃ​ഗ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടു്. ഞാൻ ഒരു ദേ​വ​ശ​രീ​രം എടു​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ദൈ​വി​കാ​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ എനി​ക്കു മന​സ്സിൽ പൊ​ങ്ങി​വ​രൂ. കാരണം, അവസ്ഥ അവ​യ്ക്ക​നു​കൂ​ലി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഞാൻ ഒരു മൃ​ഗ​ശ​രീ​രം എടു​ത്താൽ എനി​ക്കു മൃ​ഗ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ പൊ​ങ്ങി നിൽ​ക്കൂ. ദൈ​വി​കാ​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ അട​ങ്ങി കാ​ത്തി​രി​ക്കും. ഇതു് എന്തി​നെ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു? അവ​സ്ഥ​ക​ളെ അനു​സ​രി​ച്ചു നമു​ക്കു ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളെ നി​യ​മ​നം ചെ​യ്യാ​മെ​ന്നു​ള്ള​തി​നെ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അവ​സ്ഥ​കൾ​ക്കു അനു​രൂ​പ​വും സമു​ചി​ത​വു​മായ കർ​മ്മ​വാ​സ​ന​കൾ മാ​ത്ര​മേ പു​റ​ത്തു​വ​രൂ. പര്യ​ന്താ​വ​സ്ഥ​കൾ​ക്കു കർ​മ്മ​ത്തെ​ത്ത​ന്നെ​യും തടു​ക്കാൻ ശക്തി​യു​ണ്ടെ​ന്നു ഇതു തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 9. ജാ​തി​ദേ​ശ​കു​ല​വ്യ​വ​ഹി​താ​നാ​മ​പ്യാ​ന​ന്ത​ര്യം സ്മൃതി-​സംസ്ക്കാരയോരേകരൂപത്വാൽ

അർ​ത്ഥം: ജാ​തി​ദേ​ശ​കാ​ല​വ്യ​വ​ഹി​താ​നാം = ജാതി ദേശം കാലം ഇതു​ക​ളാൽ അക​റ്റ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന വാ​സ​ന​കൾ​ക്കു് അപി = കൂ​ടി​യും, ആന​ന്ത​ര്യം = അടു​പ്പം (ഉണ്ടു്), സ്മൃ​തി​സം​സ്ക്കാ​ര​യോഃ = സ്മൃ​തി​യു​ടേ​യും സം​സ്ക്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ​യും, ഏക​രൂ​പ​ത്വാൽ = ഏക​രു​പ​ത്വം (അഭേദം) കൊ​ണ്ട്

അനു​ഭ​വ​ങ്ങൾ സൂ​ക്ഷ്മ​മാ​യി​തീർ​ന്നി​ട്ടു സം​സ്ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളാ​യി ഭവി​ക്കു​ന്നു. സം​സ്ക്കാ​ര​ങ്ങൾ ഉൽ​ബു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളാ​യി​ട്ടു സ്മൃ​തി​ക​ളാ​യും ഭവി​ക്കു​ന്നു. ഇവിടെ സ്മൃ​തി എന്ന പദം സം​സ്ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളാ​യി​ത്തീർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന പൂർ​വാ​നു​ഭ​വ​ങ്ങൾ​ക്കു ഇപ്പോൾ ബു​ദ്ധി​പൂർ​വ​മാ​യി ചെ​യ്യു​ന്ന കർ​മ്മ​ങ്ങ​ളോ​ടു് അറി​യാ​തെ​യു​ള്ള സാ​ജാ​ത്യ​ത്തെ​ക്കൂ​ടി അർ​ത്ഥ​മാ​ക്കു​ന്നു. ഓരോ ശരീ​ര​ത്തി​ലും അതി​ന്റെ സജാ​തീയ ശരീ​ര​ത്തിൽ സമ്പാ​ദി​ച്ച അനു​ഭ​വ​പ​ര​മ്പ​ര​കൾ മാ​ത്ര​മേ കാ​ര്യ​കാ​രി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു​ള്ളു. വി​ജാ​തീയ ശരീ​ര​ത്തി​ലെ അനു​ഭ​വ​ങ്ങൾ അവ​യ്ക്കു കീ​ഴ്പ്പെ​ട്ടു ഇരു​ന്നു​കൊ​ള്ളും. ഓരോ ശരീ​ര​വും അതി​ന്റെ സജാ​തീയ ശരീര പര​മ്പ​ര​ക​ളു​ടെ സന്താ​ന​ങ്ങൾ എന്ന​പോ​ലെ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കും. അതു​കൊ​ണ്ടു ഇച്ഛ​ക​ളു​ടെ അവ്യ​വ​ധാന (അടു​പ്പ) ത്തി​നു ഭംഗം വരു​ന്നി​ല്ല.

സൂ​ത്രം 10. താ​സാ​മ​നാ​ദി​ത്വ​മാ​ശി​ഷോ നി​ത്യ​ത്വാൽ

അർ​ത്ഥം: താസാം = ആ വാ​സ​ന​കൾ​ക്ക്, അനാ​ദി​ത്വം = ആദി​യി​ല്ലാ​യ്മ (ഭവി​ക്കു​ന്നു), ആശിഷഃ = സു​ഖാ​ശ​യു​ടെ, നി​ത്വ​ത്വാൽ = നി​ത്യ​ത്വം (എന്നു​മു​ള്ള​താ​വൂ എന്നു​ള്ള അവസ്ഥ) കൊ​ണ്ടു്.

അനു​ഭ​വ​ങ്ങൾ എല്ലാം ‘എനി​ക്കു സുഖം വേണം’ എന്നു​ള്ള ഇച്ഛ​യെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നാ​ണു് വരു​ന്ന​തു്. അനു​ഭ​വ​ത്തി​നു ആദി ഉണ്ടാ​യി​രി​പ്പാൻ പാ​ടി​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ ഓരോ പുതിയ അനു​ഭ​വ​വും കഴി​ഞ്ഞ അനു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു ജനി​ച്ച അഭി​രു​ചി​യിൽ നി​ന്നു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു ഇച്ഛ​ക്കു ആദി​യി​ല്ല.

സൂ​ത്രം 11. ഹേ​തു​ഫ​ലാ​ശ്ര​യാ​ലം​ബ​നൈ​സ്സം​ഗൃ​ഹീ​ത​ത്വാ​ദേ​ഷാ​മ​ഭാ​വേ തദ​ഭാ​വഃ

അർ​ത്ഥം: ഹേ​തു​ഫ​ലാ​ശ്ര​യാ​ലം​ബ​നൈഃ = ഹേതു (കാരണം), ഫലം, ആശ്ര​യം, ആലം​ബ​നം ഇവ​ക​ളാൽ (വാ​സ​ന​കൾ), സം​ഗൃ​ഹീ​ത​ത്വാൽ = ധരി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​യാൽ, ഏഷാം = ഈ ഹേതു മു​ത​ലാ​യ​വ​യു​ടെ, അഭാവേ = അഭാ​വ​ത്തിൽ (അസാ​ന്നി​ദ്ധ്യ​ത്തിൽ), തദ​ഭാ​വഃ = അവ​യു​ടെ (വാ​സ​ന​ക​ളു​ടെ) അഭാവം (നാശം വരു​ന്നു).

ഇച്ഛ​കൾ കാ​ര്യ​കാ​ര​ണ​നി​യ​മ​ത്താൽ ഘടി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒരു ഇച്ഛ ജനി​ച്ചാൽ അതി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തെ ഉത്ഭ​വി​പ്പി​ക്കാ​തെ അതു നശി​ക്കു​ന്നി​ല്ല എന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഹൃദയം വലിയ സം​ഭാ​ര​ശാ​ല​യാ​കു​ന്നു. സം​സ്ക്കാ​ര​മാ​യി​തീർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന പഴയ ആശ​ക​ളു​ടെ എല്ലാം ആശ്ര​യ​സ്ഥാ​ന​മാ​കു​ന്നു. ആ ആശകൾ എല്ലാം സ്വയം അനു​ഭ​വി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ല​ല്ലാ​തെ വി​ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ല. വി​ശേ​ഷി​ച്ചു് ഇന്ദ്രി​യ​ങ്ങൾ ബാ​ഹ്യ​വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന കാലം എല്ലാം പുതിയ ഇച്ഛ​കൾ ഉണ്ടാ​യി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്യും. അവയെ ജയി​പ്പാൻ കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കിൽ മാ​ത്ര​മേ ഇച്ഛ നശി​ക്കൂ.

സൂ​ത്രം 12. അതീ​താ​നാ​ഗ​തം സ്വ​രൂ​പ​തോ​സ്ത്യ​ദ്ധ്വ​ദേ​ദാ​ദ്ധർ​മ്മാ​ണാം

അർ​ത്ഥം: അതീ​താ​നാ​ഗ​തം = ഭൂ​ത​വും ഭാ​വി​യും, സ്വ​രൂ​പ​തഃ = അതാ​തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വ​ത്തിൽ, അസ്തി = സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്നു, ധർ​മ്മാ​ണാം = വീ​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ, അദ്ധ്വ​ഭേ​ദാൽ = നാ​നാ​മാർ​ഗ്ഗ​ത്വാൽ (പല​വ​ഴി​യാ​യി​രി​ക്കുക) ഹേ​തു​വാ​യി​ട്ടു്.

സൂ​ത്രം 13. തേ വ്യ​ക്ത​സൂ​ക്ഷ്മാ ഗു​ണാ​ത്മാ​നഃ

അർ​ത്ഥം: തേ = അവ, വ്യ​ക്ത​സൂ​ക്ഷ്മാ = സ്ഥൂ​ല​ങ്ങ​ളം സൂ​ക്ഷ്മ​ങ്ങ​ളും ആയി​രി​ക്കും ഗു​ണാ​ത്മാ​നഃ (സ്വ​ഭാ​വേന) ത്രി​ഗു​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ പരി​ണാ​മ​രൂ​പ​ങ്ങ​ളും (ആകു​ന്നു).

ഗു​ണ​ങ്ങൾ സത്വം, രജ​സ്സു്, തമ​സ്സു് എന്ന മൂ​ന്നു പദാർ​ത്ഥ​ങ്ങൾ ആകു​ന്നു. അവ​യു​ടെ സ്ഥൂ​ലാ​വ​സ്ഥ​യാ​ണു് ഇന്ദ്രി​യ​ഗോ​ച​ര​മായ ഈ പ്ര​പ​ഞ്ചം. ഭൂ​ത​വും ഭാ​വി​യും ഈ ഗു​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ പല​വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള പരി​ണാ​മ​ങ്ങ​ളാൽ ഉണ്ടാ​കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 14. പരി​ണാ​മൈ​ക​ത്വാ​ദ്വ​സ്തു​ത​ത്വം

അർ​ത്ഥം: പരി​ണാ​മൈ​ക​ത്വാൽ = പരി​ണാ​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ (വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ) ഏക​ത്വം (ഏക​രൂ​പ​ത്വം) കൊ​ണ്ടു്, വസ്തു​ത​ത്വം = വസ്തു​വി​ന്റെ (ധർ​മ്മി​യു​ടേ) ഏക​ത്വം (സി​ദ്ധി​ക്കു​ന്നു).

സൂ​ത്രം 15. വസ്തു​സാ​മ്യേ ചി​ത്ത​ഭേ​ദാ​ത്ത​യോർ​വി​ഭ​ക്തഃ പന്ഥാഃ

അർ​ത്ഥം: വസ്തു​സാ​മ്യേ = വിഷയം ഒന്നാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ, ചി​ത്ത​ഭേ​ദാൽ = ചി​ത്തം പല​താ​ക​യാൽ, തയോഃ = വിഷയ ചി​ത്ത​ങ്ങൾ​ക്കു (വി​ഷ​യ​ത്തി​നും ജ്ഞാ​ന​ത്തി​നും) പന്ഥാഃ = മാർ​ഗ്ഗം, വി​ഭ​ക്ത = ഭി​ന്ന​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 16. തദു​പ​രാ​ഗാ​പേ​ക്ഷി​ത​ത്ത്വാ​ച്ചി​ത്ത​സ്യ വസ്തു ജ്ഞാ​താ​ജ്ഞാ​തം

അർ​ത്ഥം: ചി​ത്ത​സ്യ = മന​സ്സി​നു്, തദു​പ​രാ​ഗാ​പേ​ക്ഷി​ത​ത്വാ​തു് = അതി​ന്റെ (വി​ഷ​യ​ത്തി​ന്റെ) സം​ബ​ന്ധാ​പേ​ക്ഷ​യു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു്, വസ്തു = വിഷയം, ജ്ഞ​താ​ജ്ഞാ​തം = ജ്ഞാ​ത​മാ​യും, അജ്ഞാ​ത​മാ​യു​മി​രി​ക്കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 17. സദാ ജ്ഞാ​താ​ശ്ചി​ത്ത​വൃ​ത്ത​യ​സ്തൽ​പ്ര​ഭോഃ പു​രു​ഷ​സ്യ പരി​ണാ​മി​ത്വാൽ

അർ​ത്ഥം: ചി​ത്ത​വൃ​ത്ത​യഃ = ചി​ത്ത​വൃ​ത്തി​കൾ, സദാ = എല്ലാ​യ്പ്പോ​ഴും, ജ്ഞാ​താഃ = അറി​യ​പ്പെ​ട്ടവ (അറി​വി​നു വി​ഷ​യ​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു), തൽ​പ്ര​ഭോഃ = അവ​യു​ടെ അധി​പ​നായ, പു​രു​ഷ​സ്യ = ആത്മാ​വി​ന്റെ അപ​രി​ണാ​മി​ത്വാൽ = നിർ​വി​കാ​ര​ത്വം (പരി​ണാ​മ​മി​ല്ലാ​യ്മ) കൊ​ണ്ടു്.

ഈ സി​ദ്ധാ​ന്ത​ത്തി​ന്റെ മു​ഴു​വൻ സാരം, പ്ര​പ​ഞ്ചം ചി​ത്തു്, ജഡം ഇങ്ങി​നെ രണ്ടാ​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നാ​കു​ന്നു. ചി​ത്തും ജഡ​വു​മായ ലോ​ക​ങ്ങൾ രണ്ടും നി​ര​ന്ത​ര​മാ​യി കലർ​ന്നു പ്ര​വ​ഹി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ പു​സ്ത​കം എന്താ​ണു്? ഇട​വി​ല്ലാ​തെ മാ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഭൂ​താ​ണു​ക്ക​ളു​ടെ സം​ഘാ​തം. ഒരു സം​ഘാ​തം പോ​യി​ക്കൊ​ണ്ടും, മറ്റൊ​രു സം​ഘാ​തം വന്നു​കൊ​ണ്ടു​മി​രി​ക്കു​ന്നു. പു​സ്ത​കം ആ പ്ര​വാ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ചു​ഴി​യ​ത്രേ. അതി​ന്റെ ഏക​ത്വ​ത്തെ അല്ലെ​ങ്കിൽ താ​ദാ​ത്മ്യ​ത്തെ നി​ല​നിർ​ത്തു​ന്ന​തു എന്താ​ണു്? ആ പു​സ്ത​ക​മാ​ണി​തു് എന്നു​ള്ള​തി​നു കാ​ര​ണ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഏതാ​ണു്? മാ​റ്റ​ങ്ങൾ ഒരു ക്രമം അനു​സ​രി​ച്ചു തട​സ്സം​കൂ​ടാ​തെ നട​ന്നു കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ വ്യ​വ​സ്ഥി​ത​മായ ക്രമം അനു​സ​രി​ച്ചു അവ വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ മന​സ്സിൽ പ്ര​തി​ഫ​ലി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​മി​രി​ക്കു​ന്നു. ഖണ്ഡം​ഖ​ണ്ഡ​മായ അവയെ എല്ലാം കൂടി ചേർ​ത്താൽ തു​ടർ​ച്ച​യായ ഒരു രൂപം കി​ട്ടു​ന്നു. അതി​ന്റെ അം​ശ​ങ്ങൾ എല്ലം നി​ര​ന്ത​ര​മാ​യി മാ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​യ്ക്കു​യു​മാ​ണു്. മന​സ്സു​ത​ന്നെ​യും സദാ മാ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. മന​സ്സും ശരീ​ര​വും രണ്ടു പ്ര​ത്യേ​ക​വേ​ഗ​ക്ര​മം അനു​സ​രി​ച്ചു ഒഴു​കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു ദ്ര​വ്യ​ത്തി​ന്റെ രണ്ടു അടു​ക്കു​കൾ പോലെ ആണു്. ഒഴു​ക്കു​ക​ളിൽ ഒന്നു മന്ദ​മാ​യും അതിനെ അപേ​ക്ഷി​ച്ചു മറ്റേ​തു ശീ​ഘ്ര​മാ​യു​മി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു നമു​ക്കു അവയെ വേർ​തി​രി​ച്ച​റി​യാം. ദൃ​ഷ്ടാ​ന്തം: ഒരു തീ​വ​ണ്ടി ഓടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. മറ്റൊ​രു വണ്ടി​യും മന്ദ​മാ​യി അതി​ന്റെ ഒരു​വ​ശ​ത്തു​കൂ​ടി പോ​കു​ന്നു. രണ്ടി​ന്റെ​യും ഗതിയെ ഒരു​വി​ധ​മൊ​ക്കെ നമു​ക്കു കണ്ട​റി​വാൻ സാ​ധി​ക്കും. എങ്കി​ലും വേ​റൊ​ന്നു അപേ​ക്ഷി​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഗമി​ക്കാ​തെ സ്ഥി​ര​മാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്ന മറ്റൊ​രു വസ്തു​കൂ​ടി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ല​ല്ലാ​തെ ഒന്നി​ന്റേ​യും ഗതി​വേ​ഗം പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​കു​ന്ന​ത​ല്ല. എന്നാൽ രണ്ടോ അധി​ക​മോ സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ ഭി​ന്ന​വേ​ഗ​ത്തിൽ ഓടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ ആദ്യം നാം അധികം ശീ​ഘ്ര​ത്തിൽ ഓടു​ന്ന​തി​ന്റേ​യും ഒടു​വിൽ അധികം മന്ദ​മാ​യി ഓടു​ന്ന​തി​ന്റെ​യും ഗതി​വേ​ഗ​ങ്ങൾ കണ്ട​റി​യു​ന്നു. എങ്ങി​നെ ആണു് മന​സ്സു കാ​ണു​ന്ന​തു്? അതും ഓടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​യ​ല്ലേ? അതു​കൊ​ണ്ടു അതി​നേ​ക്കാൾ മന്ദ​മാ​യി ഓടു​ന്ന വേ​റൊ​രു വസ്തു വേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്നു. അങ്ങി​നെ ആയാൽ അതി​നേ​ക്കാൾ മന്ദ​മായ മറ്റൊ​ന്നും, അതി​നേ​ക്കാൾ മന്ദ​മായ വേ​റൊ​ന്നും ഇങ്ങി​നെ അവ​സാ​ന​മി​ല്ലാ​തെ ‘അന​വ​സ്ഥ’യിൽ ചെ​ന്നു​ചാ​ടും. അതു​കൊ​ണ്ടു തർ​ക്ക​ശാ​സ്ത്ര​പ്ര​കാ​രം ഒരി​ട​ത്തു് അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി നേ​രി​ടു​ന്നു. ചല​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒന്നി​നെ അറി​ഞ്ഞി​ട്ടു ഈ വേ​ഗ​ക്ര​മ​ധാ​ര​യേ അവിടെ വി​ശ്ര​മി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ടി വരു​ന്നു. ഈ അവ​സാ​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത ചല​ന​ശ്രം​ഖ​ല​യു​ടെ അപ്പു​റ​ത്താ​ണു് നി​ശ്ച​ല​നും, നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​നും നിർ​മ്മ​ല​നു​മായ പു​രു​ഷൻ വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തു്. നമു​ക്കു് തോ​ന്നു​ന്ന തോ​ന്നൽ എല്ലാം ആ പു​രു​ഷ​ന്റെ മേൽ പ്ര​തി​ഫ​ലി​ക്കു​ന്ന ഛായകൾ മാ​ത്ര​മാ​കു​ന്നു. അതു ഛാ​യാ​ഗ്ര​ഹ​ണ​യ​ന്ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നു പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ കി​ര​ണ​ങ്ങൾ വെ​ള്ള​ക്ക​ട​ലാ​സ്സിൽ പ്ര​തി​ഫ​ലി​ക്കും പോലെ തന്നെ. അതി​ന്മേൽ അവ എത്ര​യോ രൂ​പ​ങ്ങ​ളെ പ്ര​തി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അതിനെ അശേഷം മലി​ന​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​മി​ല്ല.

സൂ​ത്രം 18. ന തത്സ്വാ​ഭാ​സം, ദൃ​ശ്യ​ത്വാൽ

അർ​ത്ഥം: തൽ = അതു് (മന​സ്സു്), സ്വാ​ഭാ​സം = സ്വയം പ്ര​കാ​ശം, ന = അല്ല, ദൃ​ശ്യ​ത്വാൽ = ദൃ​ശ്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്.

പ്ര​കൃ​തി​യിൽ എവിടെ നോ​ക്കി​യാ​ലും അതി​മ​ഹ​ത്തായ ശക്തി​കൾ ആവിർ​ഭ​വി​ച്ചു കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാണാം അങ്ങി​നെ ആണെ​ങ്കി​ലും പ്ര​കൃ​തി​ക്കു സ്വയം പ്ര​കാ​ശ​മി​ല്ല; തന്ന​ത്താൻ പ്ര​കാ​ശി​ക്കുക എന്നു​ള്ള​തി​ല്ല; എന്നും, സാ​ര​നി​രൂ​പ​ണ​ത്തിൽ അതു ജ്ഞാ​ന​സ്വ​രൂ​പ​മ​ല്ലെ​ന്നും ഏതാ​ണ്ടു് നമ്മോ​ടു പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്. പു​രു​ഷൻ മാ​ത്ര​മാ​ണു് സ്വ​യം​പ്ര​കാ​ശൻ; അവൻ തന്റെ പ്ര​കാ​ശ​ത്തെ മറ്റെ​ല്ലാ​റ്റി​നും നൽ​കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അവ​ന്റെ ചൈ​ത​ന്യ​മാ​ണു് എല്ലാ ജഡ​പ​ദാർ​ത്ഥ​ങ്ങ​ളി​ലും ശക്തി​ക​ളി​ലും കൂടി അരി​ഞ്ഞു​വീ​ണു കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

സൂ​ത്രം 19. ഏക​സ​മ​യേ ചോ​ഭ​യാ​ന​വ​ധാ​ര​ണം

അർ​ത്ഥം: ഏക​സ​മ​യേ = ഒരു​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ, ഉഭ​യാ​ന​വ​ധാ​ര​ണം = (മന​സ്സു്) രണ്ടു​വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ ഗ്ര​ഹി​ക്കാ​യ്മ, ച = അതു​കൊ​ണ്ടും.

മന​സ്സു് സ്വയം പ്ര​കാ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു എങ്കിൽ ഏക​കാ​ല​ത്തിൽ എല്ലാ​റ്റി​നെ​യും ഗ്ര​ഹി​പ്പാൻ അതിനു കഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു അതിനു കഴി​യു​ന്നി​ല്ല. ഒരു വി​ഷ​യ​ത്തിൽ ബല​മാ​യി മന​സ്സി​നെ ഊന്നു​മ്പോൾ മറ്റൊ​ന്നിൽ നി​ന്നു അതു വി​ട്ടു​പോ​കു​ന്നു. മന​സ്സു് സ്വ​യം​പ്ര​കാ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു എങ്കിൽ അതിനു ഗ്ര​ഹി​പ്പാൻ കഴി​യു​ന്ന വി​ഷ​യ​ങ്ങൾ​ക്കു ക്ലി​പ്ത​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. പു​രു​ഷ​നു എല്ലാ വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ​യും ഒരു നി​മി​ഷ​ത്തി​നു ഗ്ര​ഹി​പ്പാൻ കഴി​യു​ന്നു. ആതു കൊ​ണ്ടു് പു​രു​ഷൻ സ്വയം പ്ര​കാ​ശ​നാ​ണു്. മന​സ്സു് അങ്ങി​നെ​യ​ല്ല.

സൂ​ത്രം 20. ചി​ത്താ​ന്ത​ര​ദൃ​ശ്യേ, ബു​ദ്ധി​ബു​ദ്ധേ​ര​തി​പ്ര​സം​ഗഃ സ്മൃ​തി​സ​ങ്ക​ര​ശ്ച

അർ​ത്ഥം: ചി​ത്താ​ന്ത​ര​ദ്യ​ശ്യേ = ഒരു ചി​ത്തം (ബു​ദ്ധി) മറ്റൊ​രു ചി​ത്ത​ത്താൽ അറി​യ​പ്പെ​ട്ടു​ന്നു എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ ബു​ദ്ധി​ബു​ദ്ധേഃ = ചി​ത്ത​ത്തെ അറി​യു​ന്ന വേ​റൊ​രു ചി​ത്ത​ത്തി​ന്റെ, അതി​പ്ര​സം​ഗം = അതി​ക​ല്പന (അന​വ​സ്ഥ) സം​ഭ​വി​ക്കും, സ്മൃ​തി​സ​ങ്ക​ര​ശ്ച = സ്മൃ​തി​സാ​ങ്ക​ര്യ​വു​മു​ണ്ടാ​കും.

മന​സ്സി​നെ അറി​യു​ന്ന​തി​നാ​യി വേ​റൊ​രു മന​സ്സു​ണ്ടെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കുക; എന്നാൽ ആ മന​സ്സി​നേ​യും അറി​യു​ന്ന മറ്റൊ​ന്നു​ണ്ടാ​കേ​ണ്ടി​വ​രും. അങ്ങി​നെ പറ​ഞ്ഞാൽ അവ​സാ​ന​മി​ല്ല. അന​വ​സ്ഥ ആയി​ത്തീ​രും. അതു സ്മൃ​തി​ക്കു കലർ​ച്ച​യെ ഉണ്ടാ​ക്കും. ഓർ​മ്മ​കൾ ശേ​ഖ​രി​ച്ചു വെ​പ്പാൻ ഇട​മി​ല്ലാ​താ​കും.

സൂ​ത്രം 21. ചി​തേ​ര​പ്ര​തി​സം​ക്ര​മാ​യാ​സ്ത​ദാ​കാ​രാ​പ​ത്തൗ സ്വ​ബു​ദ്ധി സം​വേ​ദ​നം

അർ​ത്ഥം: അപ്ര​തി​സം​ക്ര​മാ​യാഃ = മറ്റൊ​ന്നിൽ കല​രു​ന്ന സ്വ​ഭാ​വ​മി​ല്ലാ​ത്ത, ചിതേ = ജ്ഞാ​ന​സാ​ര​രൂ​പ​നായ പു​രു​ഷ​ന്റെ, തദാ​കാ​രാ​പ​ത്തൗ = താ​ദാ​ത്മ്യം പ്രാ​പി​ച്ചി​ട്ടു, സ്വ​ബു​ദ്ധി​സം​വേ​ദ​നം = (ബു​ദ്ധി​ക്കു) തന്നെ വി​ഷ​യ​മാ​ക്കി​യു​ള്ള അറി​വു്, അനു​വ്യാ​വ​സാ​യം, സ്വ​ബോ​ധം ഉണ്ടാ​കു​ന്നു.

പത​ഞ്ജ​ലി മഹർഷി ഇങ്ങി​നെ പറ​യു​ന്ന​തു ബു​ദ്ധി (ജ്ഞാ​നം) പു​രു​ഷ​ന്റെ ഗു​ണ​മ​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള തത്വ​ത്തെ അധികം സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി കാ​ണി​പ്പാൻ വേ​ണ്ടി ആകു​ന്നു. ബു​ദ്ധി പു​രു​ഷ​നോ​ടു വളരെ അടു​ത്തു ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ പു​രു​ഷ​ന്റെ സ്വ​രൂ​പം അതിൽ പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ച​പോ​ലെ ആയി​ട്ടു ആ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ അതു ജ്ഞാ​ന​മു​ള്ള​താ​യി തീർ​ന്നു സ്വയം പു​രു​ഷ​നാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റാ​കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 22. ദൃ​ഷ്ട്യ​ദൃ​ശ്യോ​പ​ര​ക്തം​ചി​ത്തം സർ​വാർ​ത്ഥം

അർ​ത്ഥം: ദൃ​ഷ്ടൃ​ദൃ​ശ്യോ​പ​ര​ക്തം = പു​രു​ഷ​നോ​ടും വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളോ​ടും സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട്ടു്, ചി​ത്തം = ബു​ദ്ധി സർ​വാർ​ത്ഥം = എല്ലാ​രെ​യും അറി​വാൻ സാ​മർ​ത്ഥ്യ​മു​ള​ള​താ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു.

ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു ദൃ​ശ്യ​മായ ബാ​ഹ്യ​പ്ര​പ​ഞ്ച​വും മറു​ഭാ​ഗ​ത്തു ദ്ര​ഷ്ടാ​വായ പു​രു​ഷ​നും പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു മന​സ്സു എല്ലാം അറി​വാൻ ശക്തി​യു​ള്ള​താ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 23. തദ​സം​ഖ്യേ​യ​വാ​സ​നാ​ഭി​ശ്ചി​ത്ര​മ​പി പരാർ​ത്ഥം സം​ഹ​ത്യ​കാ​രി​ത്വാൽ

അർ​ത്ഥം: തൽ = അതു് (ചി​ത്തം), അസം​ഖ്യേ​യ​വാ​സ​നാ​ഭിഃ = എണ്ണ​മി​ല്ലാ​ത്ത വാ​സ​ന​ക​ളാൽ, ചി​ത്രം = സങ്ക​ലി​തം, അപി = ആണെ​ങ്കി​ലും, സം​ഹ​ത്യ​കാ​രി​ത്വാൽ = ഒന്നാ​യി​ച്ചേർ​ന്നു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​താ​ക​യാൽ, പരാർ​ത്ഥം = പരനു് (പു​രു​ഷ​നു്) കാ​ര്യ​സാ​ധ​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

മന​സ്സു് അനേ​ക​വാ​സ​ന​കൾ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ക​യാൽ അതി​ന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി സ്വ​പ്ര​യോ​ജ​ന​മാ​യി​രി​പ്പാൻ തര​മു​ള്ള​ത​ല്ല. ലോ​ക​ത്തിൽ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന വസ്തു​ക്കൾ എല്ലാം മറ്റൊ​ന്നി​ന്റെ ഉപ​യോ​ഗ​ത്തി​നാ​യി ഉദ്ദേ​ശി​ക്ക​പ്പെ​ടി​ട്ടു​ള്ള​വ​യാ​യി​രി​ക്കും. അതി​നു​വേ​ണ്ടി ആയി​രി​ക്കും അവ കൂ​ടി​ച്ചേ​രു​ന്ന​തു്; അതു​കൊ​ണ്ടു വാ​സ​ന​കൾ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു മന​സ്സു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തു് പു​രു​ഷ​ന്റെ ഉപ​യോ​ഗ​ത്തി​ന്നാ​യി​ട്ടാ​കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 24. വി​ശേ​ഷ​ദർ​ശിന ആത്മ​ഭാ​വ​ഭാ​വ​നാ​നി​വൃ​ത്തിഃ

അർ​ത്ഥം: വി​ശേ​ഷ​ദർ​ശി​നഃ = പു​രു​ഷ​നും ചി​ത്ത​ത്തി​നു​മു​ള്ള ഭേ​ദ​ത്തെ തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​വ​നു്, ആത്മ​ഭാ​വ​ഭാ​വ​നാ​നി​വൃ​ത്തിഃ = മന​സ്സിൽ ആത്മാ​വെ​ന്നു​ള്ള അഭി​മാ​നം നീ​ങ്ങു​ന്നു.

വി​വേ​കം കൊ​ണ്ടു യോഗി, ആത്മാ​വു് മന​സ്സ​ല്ല എന്ന​റി​യു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 25. തദാ വി​വേ​ക​നി​മ്നം കൈ​വ​ല്യ​പ്രാ​ഗ്ഭാ​രം ചി​ത്തം

അർ​ത്ഥം: തദാ = അപ്പോൾ, ചി​ത്തം = മന​സ്സു്, വി​വേ​ക​നി​മ്നം = വി​വേ​ക​ജ്ഞാ​ന​ത്താൽ അഗാ​ധ​വും കൈ​വ​ല്യ​പ്രാ​ഗ്ഭാ​രം = കൈ​വ​ല്യ​ത്താൽ (മു​ക്തി​യാൽ) വ്യാ​പ്തി​മ​ത്തും ആയി​ത്തീ​രു​ന്നു.

ഇപ്ര​കാ​രം, യോ​ഗാ​ഭ്യാ​സം കൊ​ണ്ടു വി​വേ​കം അല്ലെ​ങ്കിൽ ജ്ഞാ​ന​ത്തി​ന്റെ സ്ഫു​ടത സി​ദ്ധി​ക്കു​ന്നു. ജ്ഞാ​നേ​ന്ദ്രി​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആവരണം നീ​ങ്ങി വി​ഷ​യ​ങ്ങൾ അവ​യു​ടെ യഥാർ​ത്ഥ​സ്വ​രൂ​പ​ത്തിൽ നമു​ക്കു വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. അപ്പോൾ പ്ര​കൃ​തി മി​ശ്ര​വ​സ്തു​വാ​ണെ​ന്നും സാ​ക്ഷി​മാ​ത്ര​നായ പു​രു​ഷ​ന്റെ മു​മ്പാ​കെ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നും, പ്ര​കൃ​തി​യും അധി​പ​നായ പു​രു​ഷ​നും ഒന്ന​ല്ലെ​ന്നും, പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ വി​കൃ​തി​കൾ എല്ലാം ഉള്ളിൽ സിം​ഹാ​സ​നാ​രൂ​ഢ​നായ പു​രു​ഷ​നാ​കു​ന്ന മഹാ​രാ​ജാ​വി​നു സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളെ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​പ്പാൻ​വേ​ണ്ടി മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നും നമു​ക്കു കാ​ണാ​റാ​വും. ദീർ​ഘ​കാ​ല​ത്തെ അഭ്യാ​സം​കൊ​ണ്ടു് ഈ വി​വേ​കം സി​ദ്ധി​ക്കു​മ്പോൾ ഭയം നീ​ങ്ങു​ക​യും മന​സ്സി​നു മു​ക്തി (കൈ​വ​ല്യം) ലഭി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 26. തച്ഛി​ദ്രേ​ഷു പ്ര​ത്യ​യാ​ന്ത​രാ​ണി സം​സ്കാ​രേ​ഭ്യഃ

അർ​ത്ഥം: തച്ഛി​ദ്രേ​ഷു = ആ സമാ​ധി​യിൽ അവസരം ലഭി​ക്കു​മ്പോൾ എല്ലാം, സം​സ്കാ​രേ​ഭ്യഃ = വ്യു​ത്ഥാ​ന​സം​സ്ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ (സമാ​ധി​വി​ട്ടു ബഹിർ​മ്മു​ഖാ​വ​സ്ഥ​യിൽ വന്നി​ട്ടു​ളള പരി​ച​യ​ത്തിൽ നി​ന്നു്, പ്ര​ത്യ​യാ​ന്ത​രാ​ണി = (സമാ​ധി​പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളായ) മറ്റു ജ്ഞാ​ന​ങ്ങൾ (ഉണ്ടാ​കു​ന്നു).

‘സു​ഖ​മാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ ബാ​ഹ്യ​മായ വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളോ​ടു സം​ബ​ന്ധി​ക്കണ’മെ​ന്നു നമു​ക്കു വി​ശ്വാ​സം തോ​ന്നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ഉള്ളിൽ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ എല്ലാം മു​ക്തി​ക്കു പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളാ​ണു്. പു​രു​ഷൻ സ്വ​ഭ​വേ​ന​ത​ന്നെ സു​ഖ​സ്വ​രൂ​പ​നും ഭാ​ഗ്യ​സ്വ​രൂ​പ​നു​മാ​കു​ന്നു. ആ ബോധം പഴയ സം​സ്ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളാൽ ആവൃ​ത​മാ​യി​പ്പോ​യി. ആ സം​സ്ക്കാ​ര​ങ്ങൾ സ്വ​യ​മേവ അനു​ഭ​വ​ത്തിൽ വന്നു തീ​രേ​ണ്ടി​യും ഇരി​ക്കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 27. ഹാ​ന​മേ​ഷാം ക്ലേ​ശ​വ​ദു​ക്തം

അർ​ത്ഥം: ഏഷാം = ഇതു​ക​ളു​ടെ, ഹാനം = നാശം, ക്ലേ​ശ​വൽ = മുൻ​പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ളള അവി​ദ്യാ​ദി​ക​ളായ പഞ്ച​ക്ലേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടേ (നാശം) എന്ന​പോ​ലെ, ഉക്തം = പറ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 28. പ്ര​സം​ഖ്യാ​നേ​പ്യ​കു​സീ​ദ​സ്യ സർവഥാ വി​വേ​ക​ഖ്യാ​തേർ​ദ്ധർ​മ്മ​മേ​ഘ​സ്സ​മാ​ധിഃ

അർ​ത്ഥം: പ്ര​സം​ഖ്യാ​നേ = എല്ലാ തത്വ​ങ്ങ​ളേ​യും യഥാ​സ്ഥി​തി തി​രി​ച്ച​റി​യു​മ്പോൾ, അപി = കു​ടി​യും, അകു​സീ​ദ​സ്യ = ഫല​സി​ദ്ധി​ക​ളിൽ ഇച്ഛ​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നു്, സർവഥാ വി​വേ​ക​ഖ്യാ​തേഃ = എല്ലാ പ്ര​കാ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള വി​വേ​ക​ശ​ക്തി​യു​മു​ണ്ടായ ശേഷം, ധർ​മ്മ​മേ​ഘഃ = ധർ​മ്മ​മേ​ഘം എന്ന (ധർ​മ്മ​ത്തെ വർ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തു് എന്നർ​ത്ഥ​മു​ള്ള, സമാ​ധിഃ = സമാധി (ലഭി​ക്കു​ന്നു).

വി​വേ​ക​ജ്ഞാ​നം സി​ദ്ധ​മാ​കു​മ്പോൾ കഴി​ഞ്ഞ പാ​ദ​ത്തിൽ പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള എല്ലാ സി​ദ്ധി​ക​ളും യോ​ഗി​ക്കു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. എന്നാൽ ശരി​യായ യോഗി അവയെ എല്ലാം ത്യ​ജി​ച്ചു​ക​ള​യും. ആ യോ​ഗി​ക്കു സമാ​ധി​യിൽ വി​ല​ക്ഷ​ണ​മായ ഒരു ബോധം ഉണ്ടാ​കു​ന്നു. അതിനു ധർ​മ്മ​മേ​ഘം എന്നു പറ​യു​ന്നു. ചരി​ത്ര​പ്ര​സി​ദ്ധ​ന്മാ​രാ​യി ലോ​ക​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള എല്ലാ വലിയ ദീർ​ഘ​ദർ​ശി​കൾ​ക്കും അതു സി​ദ്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു. അവർ എല്ലാ​വ​രും ജ്ഞാ​ന​ത്തി​ന്റെ അടി​സ്ഥാ​നം മു​ഴു​വൻ തങ്ങ​ളു​ടെ ഉള്ളിൽ​ത​ന്നെ ആണെ​ന്നു കണ്ടി​രു​ന്നു. സത്യം അവർ​ക്കു പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു. സി​ദ്ധി​ക​ളെ​പ്പ​റ്റിയ അഭി​മാ​നം അശേഷം അവർ കള​ഞ്ഞു. സമാ​ധാ​ന​വും, ശാ​ന്തി​യും പൂർ​ണ്ണ​മായ പരി​ശു​ദ്ധി​യും അവ​രു​ടെ സ്വ​ന്ത​സ്വ​ഭാ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 29. തതഃ ക്ലേ​ശ​കർ​മ്മ​നി​വൃ​ത്തിഃ

അർ​ത്ഥം: തതഃ = അതിൽ​നി​ന്നു്, ക്ലേ​ശ​കർ​മ്മ​നി​വൃ​ത്തിഃ = അവി​ദ്യാ​ദി​ക​ളായ ക്ലേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും കർ​മ്മ​ത്തി​ന്റേ​യും നി​വൃ​ത്തി​യു​ണ്ടാ​കു​ന്നു.

‘ധർ​മ്മ​മേ​ഘ​സ​മാ​ധി’ ഉണ്ടാ​യാൽ പി​ന്നെ ഒരി​ക്ക​ലും അധഃ​പ​തന ഭയ​മു​ണ്ടാ​കു​ന്നി​ല്ല. ഒന്നി​നും യോ​ഗി​യെ അധഃ​പ​തി​പ്പി​പ്പാൻ കഴി​യു​ക​യി​ല്ല. അയാൾ​ക്കു പി​ന്നെ ഒരി​ക്ക​ലും ദോ​ഷ​ശ​ങ്ക​പോ​ലും വേണ്ട; ദുഃ​ഖ​വും ഉണ്ടാ​കു​ക​യി​ല്ല.

സൂ​ത്രം 30. തദാ സർ​വാ​വ​ര​ണ​മ​ലാ​പേ​ത​സ്യ ജ്ഞാ​ന​സ്യാ​ന​ന്ത്യാൽ​ജ്ഞേ​യ​മ​ല്പം

അർ​ത്ഥം: തദാ = അപ്പോൾ സർ​വാ​വ​ര​ണ​മ​ലാ​പേ​ത​സ്യ = അവി​ദ്യാ​ദി​ക​ളായ മല​ങ്ങ​ളു​ടെ മൂടൽ എല്ലാം നീ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന, ജ്ഞാ​ന​സ്യ = ജ്ഞാ​ന​ത്തി​നു്, ആന​ന്ത്യാൽ = അഖ​ണ്ഡ​ത്വം സി​ദ്ധി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്, ജ്ഞേ​യം = ജേ​ഞ​യ​മായ ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡം മു​ഴു​വൻ, അല്പം = കൃ​ശ​മാ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു.

ജ്ഞാ​നം മാ​ത്രം ശേ​ഷി​ക്കും, അതിനേ മൂ​ടി​മ​റ​ച്ചി​രു​ന്ന മല​ങ്ങൾ എല്ലാം നീ​ങ്ങി​പ്പോ​കും. ഒരു ബു​ദ്ധാ​ഗ​മ​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ ബു​ദ്ധൻ എന്ന പദ​ത്തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്, അതു് ഒരു അവ​സ്ഥ​യു​ടെ പേ​രെ​ന്നാ​ണു്; ആ അവ​സ്ഥ​യു​ടെ ലക്ഷ​ണ​ത്തെ ആ ഗ്ര​ന്ഥം നിർ​വ​ചി​ക്കു​ന്ന​തു്, അതു ആകാ​ശം​പോ​ലെ അഖ​ണ്ഡാ​കാ​ര​മായ ബോധം എന്നാ​ണു്. യേശു ആ അവ​സ്ഥ​യെ പ്രാ​പി​ച്ചി​ട്ടാ​ണു് ക്രി​സ്തു ആയി​ത്തീർ​ന്ന​തു്. നി​ങ്ങൾ എല്ലാ​വ​രും ആ അവ​സ്ഥ​യെ പ്രാ​പി​ക്കും. അപ്പോൾ ബോധം അഖ​ണ്ഡ​പ​രി​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി പ്ര​കാ​ശി​ക്കു​ക​യും വി​ഷ​യ​മായ പ്ര​പ​ഞ്ചം ചെ​റു​താ​യി തോ​ന്നു​ക​യും ചെ​യ്യും. ഈ ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡ​വും അതിൽ അട​ങ്ങിയ ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളായ സകല വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളും പു​രു​ഷ​ന്റെ മു​മ്പിൽ കേവലം നി​സ്സാ​ര​മായ അണു​വാ​യി​പ്പോ​കും. ഒരു സാ​ധാ​രണ മനു​ഷ്യൻ തന്നെ കൃ​ശ​നാ​ണെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ ദൃ​ശ്യ​മായ പ്ര​പ​ഞ്ചം അവനു അഖ​ണ്ഡ​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 31. തതഃ കൃ​താർ​ത്ഥാ​നാം, പരി​ണാ​മ​സ​മാ​പ്തിർ​ഗു​ണാ​നാം

അർ​ത്ഥം: തതഃ = അന​ന്ത​രം, കൃ​താർ​ഥാ​നാം = കാ​ര്യം സാ​ധി​ച്ചു​തീർ​ന്ന, ഗു​ണാ​നാം = സത്വാ​ദി​ഗു​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ, പരി​ണാമ ക്ര​മ​സ​മാ​പ്തിഃ = പരി​ണാ​മ​ക്ര​മം (താ​ഴെ​പ​റ​യും) നി​ന്നു​പോ​കു​ന്നു.

അപ്പോൾ ഗു​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു ജാ​തി​യിൽ നി​ന്നു മറ്റൊ​രു ജാ​തി​യി​ലേ​ക്കു ഇട​വി​ടാ​തെ മാ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന നാ​നാ​പ്ര​കാ​രേ​ണ​യു​ള്ള മാ​റ്റ​ങ്ങൾ അശേഷം അവ​സാ​നി​ക്കും.

സൂ​ത്രം 32. ക്ഷ​ണ​പ്ര​തി​യോ​ഗീ പരി​ണാ​മാ​പ​രാ​ന്ത​നിർ​ഗ്രാ​ഹ്യഃ ക്രമഃ

അർ​ത്ഥം: ക്ഷ​ണ​പ്ര​തി​യോ​ഗീ = അനു​ഭൂ​ത​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ നേരെ അടു​ത്ത ഉത്ത​ര​ക്ഷ​ണ​വൃ​ത്തി​യാ​യി, പരി​ണാ​മാ​പ​രാ​ന്ത​നിർ​ഗ്രാ​ഹ്യം = പരി​ണാ​മ​ത്തി​ന്റെ (മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ) അവ​സാ​ന​ത്തിൽ ഗ്ര​ഹി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു​മായ (ആന​ന്ത​ര്യം ആണു്), ക്രമഃ = ക്രമം എന്ന​തു്.

പത​ഞ്ജ​ലി​മ​ഹർ​ഷി ഇവിടെ ‘ക്രമ’ത്തി​ന്റെ ലക്ഷ​ണം നിർ​വ​ചി​ക്കു​ന്നു. ക്രമം എന്നാൽ ക്ഷ​ണം​പ്ര​തി ഭി​ന്ന​മാ​യി ഉണ്ടാ​കു​ന്ന മാ​റ്റ​ങ്ങൾ അത്രേ. ഞാൻ എന്തെ​ങ്കി​ലും വി​ചാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​ക്കു അനേ​ക​ക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു. ഓരോ ക്ഷ​ണ​ത്തി​ലും വി​ചാ​ര​ത്തി​നു മാ​റ്റ​വു​മു​ണ്ടാ​കു​ന്നു​ണ്ടു്. എന്നാൽ ആ വി​ചാ​ര​പ്ര​വാ​ഹം അവ​സാ​നി​ച്ച ശേഷം മാ​ത്ര​മേ ആ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളെ നാം കാ​ണു​ന്നു​ള്ളു. അതു​കൊ​ണ്ടു കാ​ല​ത്തി​ന്റെ സാ​ക്ഷാൽ​കാ​രം എപ്പോ​ഴും ഓർ​മ്മ​യിൽ നി​ന്നു മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​കു​ന്നു​ള്ളു. ഇതി​നാ​ണു് ക്രമം എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ നി​ത്യ​ത്വം സാ​ധി​ച്ച മന​സ്സി​നു് അതെ​ല്ലാം നി​ന്നു​പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അതി​ന്നു എല്ലാം വർ​ത്ത​മാ​ന​കാ​ലം തന്നെ. വർ​ത്ത​മാ​നം മാ​ത്ര​മേ ശേ​ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു. ഭൂ​ത​വും ഭാ​വി​യും നശി​ച്ചു​പോ​യി. ആ മന​സ്സു് നി​യ​ന്ത്രി​ത​മാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്നു. ഒരു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ സകല ജ്ഞാ​ന​വും അതി​ന്റെ മു​മ്പിൽ ഉണ്ടാ​കു​ന്നു. മി​ന്നൽ എന്ന​പോ​ലെ അതു ഒരു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ എല്ലാ​റ്റി​നേ​യും കാ​ണു​ന്നു.

സൂ​ത്രം 33. പു​രു​ഷാർ​ത്ഥ​ശൂ​ന്യാ​നാം ഗു​ണാ​നാം പ്ര​തി​പ്ര​സ​വഃ കൈ​വ​ല്യം; സ്വ​രൂ​പ​പ്ര​തി​ഷ്ഠാ വാ ചി​തി​ശ​ക്തി​രി​തി

അർ​ത്ഥം: പു​രു​ഷാർ​ത്ഥ​ശൂ​ന്യാ​നാം = പു​രു​ഷ​നാ​യ്കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഉപ​യോ​ഗ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു ശേ​ഷി​ച്ച, ഗു​ണാ​നാം = സത്വ​ര​ജ​സ്ത​മോ ഗു​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ, പ്ര​തി​പ്ര​സ​വഃ = തി​രി​കെ പ്ര​കൃ​തി​യി​ലു​ള്ള ലയം, കൈ​വ​ല്യം = മു​ക്തി (ആകു​ന്നു), സ്വ​രൂ​പ​പ്ര​തി​ഷ്ഠ = വൃ​ത്തി​സാ​രൂ​പ്യം കു​ടാ​തെ സ്വ​സ്വ​രൂ​പ​മാ​ത്ര​മാ​യി സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന, ചി​തി​ശ​ക്തിഃ = ചി​ച്ഛ​ക്തിഃ (പു​രു​ഷ​ജ്ഞാ​ന​ശ​ക്തി) കൈ​വ​ല്യം ആകു​ന്നു. ഇതി = സമാ​പ്തം.

പ്ര​കൃ​തി​യു​ടേ ചുമതല തീർ​ന്നു. നമ്മു​ടെ കനി​വേ​റിയ വളർ​ത്ത​മ്മ​യായ പ്ര​കൃ​തി സ്വാർ​ത്ഥ​ലേ​ശം കൂ​ടാ​തെ തന്ന​ത്താൻ ഏറ്റു​ഭ​രി​ച്ചു​വ​ന്ന തന്റെ ആ ചു​മ​ത​ല​തീർ​ന്നു. തന്ന​ത്താൻ മറന്ന ആത്മാ​വി​നെ അവൾ മെ​ല്ലേ കൈ​ക്കു​പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​ലു​ള്ള പരി​ണാ​മ​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്ന അനു​ഭ​വ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ എല്ലാം കാ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. പലപല ശരീ​ര​ങ്ങൾ വഴി​യാ​യി അവനെ ഉയർ​ന്ന ഉയർ​ന്ന സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്നു. അങ്ങ​നെ ഒടു​വിൽ അവ​ന്റെ മാ​ഹാ​ത്മ്യം അവനു തി​രി​കെ ലഭി​ക്കു​ക​യും അവൻ സ്വ​സ്വ​രൂ​പ​ത്തെ ഉള്ള​പോ​ലെ കണ്ട​റി​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. എന്നി​ട്ടു് ആ ദയാ​ലു​വായ അമ്മ ജീ​വി​ത​മാ​കു​ന്ന അതി​രി​ല്ലാ​ത്ത വലിയ മണൽ​ക്കാ​ട്ടിൽ വഴി​യ​റി​യാ​തെ കു​ഴ​ങ്ങു​ന്ന മറ്റ് ആത്മാ​ക്ക​ളേ​യും അപ്ര​കാ​രം രക്ഷി​പ്പാ​നാ​യി വന്ന​പോ​ലെ​ത​ന്നെ മട​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്നു. ഇപ്ര​കാ​രം അവൾ ആദി​യും, അന്ത​വു​മി​ല്ലാ​തെ ഗു​ണ​ങ്ങ​ളി​ലും ദോ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലും കൂടി അന്ത​മി​ല്ലാ​ത്ത ആത്മ​പ്ര​വാ​ഹം സ്വാ​ത്മാ​നു​ഭ​വം അല്ലെ​ങ്കിൽ കൈ​വ​ല്യ​മാ​കു​ന്ന മഹാ​സ​മു​ദ്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു ഒഴു​കി​ക്കൊ​ണ്ടേ ഇരി​ക്കു​ന്നു.

സ്വ​സ്വ​രൂ​പ​ത്തെ അനു​ഭ​വി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ മഹാ​പു​രു​ഷ​ന്മാർ സർ​വോൽ​കർ​ഷേണ വർ​ത്തി​ക്ക​ട്ടെ. നമ്മേ എല്ലാ​വ​രെ​യും അവർ അനു​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​മാ​റാ​ക​ട്ടെ. കൈ​വ​ല്യ​പാ​ദം കഴി​ഞ്ഞു. സമാ​പ്തം.

Colophon

Title: Rājayōgam (ml: രാ​ജ​യോ​ഗം).

Author(s): Swami Vivekanandan.

First publication details: ; Trivandrum, Kerala; 1914.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Novel, Swami Vivekanandan, Rajayogam, trans: Kumaran Asan, സ്വാ​മി വി​വേ​കാ​ന​ന്ദൻ (വിവ: കു​മാ​രൻ ആശാൻ), രാ​ജ​യോ​ഗം, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: January 21, 2022.

Credits: The text of the original item is in the public domain. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-SA 4​.0). Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Agni Yoga, an oil on canvas painting by Nicholas Roerich (1874–1947). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: River Valley; Proofing: KB Sujith; Typesetter: Sayahna Foundation; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.