“ഇതാണോ കൌരവർ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ങ്ങ​ളെ കൊ​ച്ചാ​ക്കാൻ കൊ​ട്ടി​ഘോ​ഷി​ക്കു​ന്ന അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം, ഇതിൽ കാ​ണു​ന്ന​തു് വെറും സസ്യാ​ഹാ​ര​മ​ല്ലേ, മൃ​ഗ​മാം​സ​പ്രി​യ​രായ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് ഇതൊ​ക്കെ മതിയോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലേ​ക്കു നോ​ട്ട​മെ​റി​ഞ്ഞു.

“പു​ഴ​യ​രി​കെ ഒരു കൂ​ട്ടം സന്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ങ്ങൾ ഉണ്ടു്. ഇങ്ങോ​ട്ടു് വരു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ കണ്ട​ല്ലോ. രാ​ത്രി​യാ​യാൽ എന്റെ അഭി​വ​ന്ദ്യ​ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ അഞ്ചു​പേ​രും തലയിൽ മു​ണ്ടി​ട്ടു അവിടെ ഒളി​ച്ചു കയറും, മാനും മു​യ​ലും ഒക്കെ ആയി അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​യോ​ടെ തി​രി​ച്ചു വരും, ആശ്ര​മ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ കഴു​ത്ത​റ​ത്തു്, തൊ​ലി​യു​രി​ച്ചു കനലിൽ ചു​ട്ടു ആർ​ത്തി കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ആണു​ങ്ങ​ളെ മാറി മാറി തീ​റ്റു​ന്ന പണി എനി​ക്കും”, പാ​ഞ്ചാ​ലി വി​ദൂ​ര​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ന്നാ​യി ജീ​വ​ത്യാ​ഗം ചെയ്ത കൌ​ര​വർ​ക്കൊ​രു രക്ത​സാ​ക്ഷി പ്ര​മേ​യം, ഒന്നു​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഒരു അനു​ശോ​ചന പ്ര​മേ​യം, ഇല്ല, ചെ​ങ്കോൽ കയ്യിൽ തടഞ്ഞ തി​മിർ​പ്പി​ലാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വർ.”

“ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പു​തി​യൊ​രു ദു​ര​ധി​കാ​ര​പർ​വം” എന്ന വി​ഷ​യ​ത്തിൽ വാ​ണി​ജ്യ​വീ​ഥി​യി​ലെ സദ​സ്സി​നെ അഭി​മു​ഖീ​ക​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്ന ചാർ​വാ​ക​ന്റെ വാ​ക്കു​കൾ പൊ​ടു​ന്ന​നെ നി​ല​ച്ചു. അയാൾ മു​ഖ​മ​ട​ച്ചു വീണു. ചാര വകു​പ്പു് മേ​ധാ​വി നകു​ല​ന്റെ കി​ങ്ക​രൻ ആ വിമത യു​ക്തി​വാ​ദി​യെ കഴു​ത്തിൽ കു​ടു​ക്കി​ട്ടു പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​വേ​ദി​യിൽ നി​ന്നു് വലി​ച്ചു നീ​ക്കി.

ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ ഇപ്പോൾ കണ്ട വാർ​ത്ത നാ​ട്ടിൽ ക്ഷു​ദ്ര​ശ​ക്തി​കൾ​ക്കു വി​ള​നി​ലം അനു​വ​ദി​ച്ചു് അരാ​ജ​ക​ത്വം സൃ​ഷ്ടി​ച്ച ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രെ ഉടനടി വട​ക്കു് പടി​ഞ്ഞാ​റൻ ഹി​മാ​ലയ ചുരം പ്ര​തി​രോ​ധ​സേ​ന​യു​ടെ മേ​ധാ​വി​യാ​യി നി​യ​മി​ച്ചു എന്നു്, പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ.

“അന്ധ​നെ​ങ്കി​ലും നി​ങ്ങൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി രാ​ജ​സ​ഭ​യു​ടെ അദ്ധ്യ​ക്ഷ​ന​ല്ലേ, അനു​ജ​ന്റെ മക്ക​ളു​ടെ ഭാ​ര്യ​യെ കൌരവർ തു​ണി​യു​രി​ഞ്ഞു പി​ച്ചി​ച്ചീ​ന്തു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ രസി​ച്ചി​രു​ന്നു അശ്ലീ​ലം കണ്ടു എന്നാ​ണു നഗരം മു​ഴു​വൻ പരാതി”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ക്ഷു​ഭി​ത​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഞാൻ അൽ​പ​വ​സ്ത്ര എന്നു് സ്വയം മേനി പറ​ഞ്ഞു കൊ​ണ്ട​ല്ലേ അവൾ ഇവിടെ നി​ന്ന​തു്. കൌരവർ അവളെ എത്ര ലാ​ള​ന​യോ​ടെ​യാ​ണു് മടി​യിൽ ഇരി​ക്കാൻ ക്ഷ​ണി​ച്ച​തു്. അവൾ ഹൃ​ദ​യ​പൂർ​വ്വം അനു​സ​രി​ച്ചു. ഇവിടെ നി​ല​ത്തു് ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കി​ല്ലാ​ത്ത പരാതി നഗ​ര​വാ​സി​കൾ​ക്കെ​ന്തി​നു്?” ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ അന്നും പ്ര​ശാ​ന്ത​നാ​യി​രു​ന്നു.

“ഇവ​രൊ​ക്കെ ആരാ” വി​രു​ന്നി​നു വന്ന കു​ട്ടി​ക​ളെ ചൂ​ണ്ടി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു് നേരെ നോ​ട്ട​മെ​റി​ഞ്ഞു.

“എന്റെ മക്കൾ. അല്ലാ​താ​രാ. പാ​ഞ്ചാ​ല​ത്താ​ണു് അവർ ഇക്കാ​ല​വും വളർ​ന്ന​തു്.”

“അതല്ല, ഇവ​രു​ടെ ഓരോ​രു​ത്ത​രു​ടെ​യും അച്ഛൻ ആരെ​ന്നാ​ണു് അറി​യാൻ വേ​ണ്ടി ചോ​ദി​ച്ച​തു്”, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ഒച്ച കന​ത്തു.

“ഈ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ അഞ്ചു് പു​രു​ഷ​ന്മാർ ഇരു​ട്ടിൽ ഒന്നൊ​ന്നാ​യി എന്നോ​ടൊ​പ്പം നി​ത്യ​വും മത്സ​രി​ച്ചു ശയി​ക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ അവ​രു​ടെ നാളും പി​തൃ​ത്വ​വും ഒക്കെ അന്വേ​ഷി​ക്കാ​റു​ണ്ടോ?” പാ​ഞ്ചാ​ലി മക്ക​ളെ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടെ ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലേ​ക്കു നയി​ച്ചു.

“വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ചെ​യ്യു​മ്പോൾ മൂ​ക​സാ​ക്ഷി​കൾ ആയി​രു​ന്ന​വ​രെ ഉടൻ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്യു​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞ​ല്ലോ. എന്താ​യി”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൌ​തു​ക​പ്പെ​ട്ടു.

“അന്നു് രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ കാഴ്ച കണ്ടു രസി​ച്ച​വ​രിൽ ഇന്നു് ജീ​വി​ച്ചി​രി​പ്പു​ള്ള​തു് എന്റെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ മാ​ത്രം.”

“യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഈ വി​ധ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ ഭീമൻ എങ്ങ​നെ എന്നോ?”

ഇന്ന​ത്തെ അഭി​മു​ഖം പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ നിന്ദ നി​റ​ഞ്ഞ ചോ​ദ്യ​ത്തിൽ അവ​സാ​നി​ച്ചു.

ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ ഇന്നു് കണ്ട പര​സ്യം.

മഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ സൈ​നി​കർ എല്ലാം നാ​ടി​നു വേ​ണ്ടി ജീ​വ​ത്യാ​ഗം ചെ​യ്ത​തു് കൊ​ണ്ടു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ അടു​ത്ത ഇരു​പ​തു കൊ​ല്ലം കൊ​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഒരു യു​ദ്ധ​സ​ന്ന​ദ്ധ യു​വ​സേ​ന​യു​ടെ ലഭ്യത ഉറ​പ്പു വരു​ത്താൻ മഹ​ത്തായ ഒരു കർമ പദ്ധ​തി​ക്കു് യു​ധി​ഷ്ഠിര ഭര​ണ​കൂ​ടം തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്നു. നിർ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ നേ​രി​ട്ടു് രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ കാ​ര്യാ​ലയ മേ​ധാ​വി നകു​ല​നെ എല്പി​ക്കുക.

“ഇതെ​ന്താ, പതി​വു​പോ​ലെ നാ​യാ​ട്ടി​നു നാ​ലു​വ​ഴി​ക്കു് പോ​കേ​ണ്ട അഞ്ചു​പേ​രും പായ വി​രി​ച്ചു പകൽ സമ​യ​ത്തു് ഇങ്ങ​നെ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മഴ​ക്കാ​ല​മാ​ണു്, യു​ദ്ധം വേ​ണ്ടി​വ​രി​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ സു​ഖ​ചി​കി​ത്സ​ക്കു് പറ്റിയ സമ​യ​മ​ല്ലേ എന്നു് അടു​ത്ത ആശ്ര​മ​ത്തി​ലെ ആചാ​ര്യൻ ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ഞാൻ ആളെ വി​ട്ടു് അനു​മ​തി വാ​ങ്ങി. ഇപ്പോ​ഴും ഞങ്ങൾ അടി​മ​കൾ ആണ​ല്ലോ. പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് വാ​ത​ത്തി​ന്റെ അസു​ഖ​മു​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ച്ചു് കാ​ച്ചി. മൂ​ന്നു നേ​ര​വും വേ​വി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കൂ എന്നു് പറ​ഞ്ഞു ഒരു ചാ​ക്കു് മുതിര ആ മഹാ​ശ​യൻ കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തു് ഉടൻ അയ​ച്ചു തന്നു. രാ​വി​ലെ കഴി​ച്ച മു​തി​ര​യു​ടെ ബല​ത്തിൽ എത്ര വേഗം ഇവർ മയ​ങ്ങി​പ്പോ​യി എന്നു് നോ​ക്കൂ”, പാ​ഞ്ചാ​ലി അടി​യൊ​ഴു​ക്കു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞ ഭാ​ഷ​യിൽ സം​സാ​രി​ച്ചു.

“പര​മാ​ത്മാ​വു് പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് നന്മ ചെ​യ്യു​മെ​ന്നു​റ​പ്പാ​യി”, ഇരു​കൈ​ക​ളും ഉയർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നാ​ട​കീ​യ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു.

“എലി​യും കു​റു​ക്ക​നും ഓടു​ന്ന വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷം ശിക്ഷ പര​മാ​ത്മാ​വാ​ണോ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് എർ​പ്പാ​ടാ​ക്കി തന്ന​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നിന്ദ മറ​ച്ചു.

“സഹ​ന​ത്തി​ന്റെ നീണ്ട പാത എന്നൊ​ക്കെ ഞങ്ങൾ യോ​ദ്ധാ​ക്കൾ പറയും. അടി​മ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഒരു​നാൾ ഞങ്ങൾ അധി​കാ​രി​യാ​വും. അതാ​ണു് ദൈവം തരു​ന്ന വാ​ക്കു്. കുറെ ഞങ്ങൾ ക്ഷ​മി​ക്കും. എല്ലാം ഒരു ത്യാ​ഗം എന്നു് പോലും കരു​തും. ഒന്നും ഫലി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ആയുധം കയ്യി​ലെ​ടു​ക്കും. ചില തലകൾ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യും ഉരു​ളും.”

“രാ​ത്രി ഉറ​ക്കം വരാതെ ഇങ്ങ​നെ കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ, വീ​ണ്ടും വീ​ണ്ടും കേൾ​ക്കാൻ കൊ​തി​ക്കു​ന്ന ഒരു കാ​ര്യം?”

“ഇന്നു് മുതൽ നീ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ അധി​കാ​ര​പ​രി​ധി​യിൽ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന, അയാൾ​ക്കു് കീ​ഴ​ട​ങ്ങു​ന്ന അടി​മ​യ​ല്ല, പൂർണ സ്വ​ത​ന്ത്ര എന്നാ​രോ എന്നിൽ ഉന്മാ​ദം പടർ​ത്തും, അതോടെ പു​റ​ത്തു​ചാ​ടി കാ​ട്ട​രു​വി​യിൽ സ്വർ​ണ്ണ​മ​ത്സ്യ​മാ​യി ഇവിടെ നി​ന്നു് ഒഴുകി രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു പോവും.”

“അപ്പോൾ പാ​ണ്ഡ​വർ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ജാ​ല​ക​ത്തി​നു് വെ​ളി​യിൽ ആയുധം മൂർ​ച്ച കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​വ​രെ നോ​ക്കി വിരൽ ചൂ​ണ്ടി.

“കൗ​ര​വ​അ​ടി​മ​ക​ളാ​യി ജീ​വി​ച്ചു ഒരു​നാൾ മരി​ക്കും”, ചി​ത്ത​ഭ്ര​മം ബാ​ധി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി ചേ​തോ​ഹ​ര​മാ​യി പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു.

“മൂ​ന്നു നേരം ഊണു് കഴി​ച്ചു, വെടി പറ​ഞ്ഞു, ശി​ക്ഷ​കാ​ലാ​വ​ധി കഴി​ക്കു​ക​യാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വർ എന്നു് പര​ക്കെ അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട വസ്തുത മറ​ച്ചു​വ​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ എന്തി​നു്, അവർ അഞ്ചു പേരും നി​ര​ന്ത​രം തലയിൽ തു​ണി​യി​ട്ടു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ രഹസ്യ വി​വ​ര​ശേ​ഖ​ര​ണ​ത്തിൽ ആണെ​ന്നു് വ്യാജ വാർ​ത്ത വി​ട്ടു കൌ​ര​വ​രെ പ്ര​കോ​പി​ച്ചു”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ നീ​ര​സ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“കണ്ട​ല്ലോ ഉടനടി കൌ​ര​വ​രു​ടെ പ്ര​തി​ക​ര​ണം. നൂറിൽ പാതി കൗ​ര​വ​രും ഇപ്പോൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ അതിർ​ത്തി രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള ദേ​ശീ​യ​പാ​ത​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യിൽ നു​ഴ​ഞ്ഞു കയറി ചാ​ര​പ്പ​ണി നട​ത്തു​ക​യാ​ണു്. പാ​ണ്ഡ​വ​രും അപ്പോൾ കൌരവർ അറി​യാ​തെ ദി​വ്യാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ തേടി ഒളി​വിൽ പോ​വു​ന്നു. തിന്ന ചോ​റി​നു രണ്ടു ശത്രു​നി​ര​ക​ളും ഇപ്പോൾ അദ്ധ്വാ​നി​ക്കു​ന്നു. രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​ക്കാ​ല​ത്തെ പരി​മിത മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വർ​ത്ത​ന​ത്തിൽ ഇതിൽ കൂ​ടു​തൽ ഭര​ണ​കൂ​ട​ജാ​ഗ്രത ഒരു പെണ്‍ പത്ര​പ്ര​വർ​ത്തക എങ്ങ​നെ ഉറ​പ്പു വരു​ത്തും. പറ​ഞ്ഞേ​ക്കാം, ഈ ആണ്ടു പി​റ​പ്പു മുതൽ എനി​ക്കു് മുൻ​കാല പ്രാ​ബ​ല്യ​ത്തോ​ടെ വേ​ത​ന​സേ​വ​ന​പ​രി​ഷ്ക​ര​ണം വേണം.”

“എപ്പോ​ഴാ​ണു് പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​ക്കെ ഒന്നു് കയർ​ത്തു് സം​സാ​രി​ക്കുക?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക തൊ​ഴി​ലി​ന്റെ ധൈ​ര്യ​ത്തിൽ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ആശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ കയറി ഖര​മാ​ലി​ന്യം ശേ​ഖ​രി​ച്ചു ദൂരെ കുഴി കു​ത്തി മൂടി വരു​മ്പോൾ വെയിൽ പൊ​ങ്ങി അവൾ ക്ഷീ​ണി​ച്ചു വി​യർ​ത്തി​രി​ക്കും. ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കല്പി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്ത ആ ജോലി അടിമ എന്ന നി​ല​യിൽ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യോ​ടെ ചെ​യ്യും. അപ്പോൾ ഞങ്ങൾ ഉറ​ക്ക​മു​ണർ​ന്നു് ഈ തറയിൽ ഇരു​ന്നു ചൂതു് കളി​ക്കു​ക​യാ​വും. ഒന്നും ചെ​യ്യാൻ ഇല്ലെ​ങ്കിൽ പോയി ദി​വ്യാ​സ്ത്രം വല്ല​തും സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്ക​ണം എന്ന​വൾ വിരൽ ചൂ​ണ്ടി ആജ്ഞാ​പി​ക്കും.”

“ഇതെ​ന്താ, അന്തഃ​പു​രം മട്ടു​പ്പാ​വിൽ ജൈ​വ​കൃ​ഷി​യു​ണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ഔദ്യോ​ഗിക രാ​ജ​ധാ​നി​യിൽ നി​ന്ന​ക​ന്നു വന്മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ മറവിൽ, കൌ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്ക​ളു​ടെ സ്വ​കാ​ര്യത അവിടെ രക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

“നി​ലാ​വു​ള്ള ഇത്ത​രം രാ​ത്രി​ക​ളിൽ, ജനി​ച്ച നാ​ടി​ന്റെ ദി​ശ​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി, വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടു​ന്ന ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​വാ​തിൽ തു​റ​ന്നി​ടാൻ ഉള്ള ഈ കു​രു​വംശ കൊ​ട്ടാ​രം മട്ടു​പ്പാ​വിൽ വള​രു​മോ, കാ​യ്ഫ​ല​മു​ള്ള ചെ​ടി​കൾ?” ഒരു കൌ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു സം​ശ​യി​ച്ചു.

“കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ ഇത്ര നേ​ര​ത്തെ?” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നീരസം കാ​ണി​ച്ചു.

“പ്ര​തി​രോധ മന്ത്രാ​ല​യം അട​ച്ചു​പൂ​ട്ടു​ന്നു എന്നു് വാ​യി​ച്ചു.”

“കാ​ല​ന്റെ മകൻ ആണെ​ങ്കി​ലും സമാ​ധാ​ന​പ്രി​യ​നാ​ണു് ഞാൻ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യി​ല്ലേ?” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നെ​ഞ്ചു് വി​രി​ച്ചു.

“കു​രു​വം​ശ​സേ​ന​യിൽ രക്ഷ​പ്പെ​ട്ട ഒരു സൈ​നി​കൻ ഞാ​നാ​ണു്. സൈ​ന്യാ​ധിപ പദവി തന്നു മന്ത്രാ​ല​യം സജീ​വ​മാ​ക്കാൻ അനു​മ​തി തരണം.”

“ജീ​വ​നും കൊ​ണ്ടു് യു​ദ്ധ​ത്തിൽ നി​ന്നു് രക്ഷ​പ്പെ​ട്ട ഒരു ധീരൻ കൂ​ടി​യി​ല്ലേ. അവസാന സർവ സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ ആശ്വ​ത്താ​മാ​വു്? നി​ങ്ങ​ളു​ടെ സഹോ​ദ​രീ​പു​ത്രൻ, ദ്രോ​ണ​ന്റെ മകൻ. ഞങ്ങ​ളു​ടെ മക്ക​ളു​ടെ അന്ത​കൻ. അയാൾ​ക്കു​ണ്ടായ അന്ത്യ​വി​ധി നി​ങ്ങൾ​ക്കു് വേണോ അതോ, അടു​ത്ത കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ ഹരി​ശ്രീ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന അദ്ധ്യാ​പ​ക​ജോ​ലി വേണോ? എത്ര കാലം നി​ങ്ങ​ളെ ‘പഴയ ഗുരു’ എന്ന നി​ല​യിൽ ഞങ്ങൾ എഴു​ന്നെ​ള്ളി​ക്കും. നാളെ വന്നു വിവരം പറയൂ.”

രാ​ജ​ധാ​നി സമു​ച്ച​യ​ത്തി​ലെ ആഡം​ബ​ര​വ​സ​തി​യിൽ നി​ന്നു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഔദ്യോ​ഗി​ക​രേ​ഖ​യിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇന്നു് വെ​ളു​പ്പി​നു് ഒപ്പി​ട്ടു. വർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി അന്തഃ​പു​ര​ത്തി​ലും ആയു​ധ​പ്പു​ര​യി​ലും രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലും സങ്കോ​ച​മി​ല്ലാ​തെ കയ​റി​യി​റ​ങ്ങി ചി​ക്കി​ച്ചി​ക​ഞ്ഞു് കണ്ട​തും കേ​ട്ട​തും പൊ​ലി​പ്പി​ച്ചെ​ഴു​തി ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്നെ​തി​രെ ജന​വി​കാ​രം ഇള​ക്കി വന്ന കാ​ശി​രാ​ജ്യ​ക്കാ​രി​യായ ഈ യു​വ​ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​സ്ത്രീ​യെ ശി​ക്ഷി​ക്കാൻ ജാ​തി​യിൽ താണ ക്ഷ​ത്രി​യർ​ക്കു അധി​കാ​രം ഇല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു്, കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്കാൻ മാ​ത്രം ഇന്ന​ലെ വൈകി ഉന്ന​ത​തല കൂ​ടി​യാ​ലോ​ചന കഴി​ഞ്ഞു ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകുലൻ ചക്ര​വർ​ത്തി​ക്കു് ശു​പാർശ ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പു​റ​ത്താ​ക്കൽ മണ​ത്തു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സൗ​ജ​ന്യ​വ​സ​തി​ക്കു​ള്ളിൽ ആത്മാ​ഹൂ​തി ചെ​യ്യു​മെ​ന്ന സൂ​ച​ന​യു​മു​ണ്ടു്. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ സജീവ സൈ​നി​കർ ആരും ഇപ്പോൾ ഇല്ലാ​ത്ത​തു് കൊ​ണ്ടു് പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വർ തന്നെ വേണം ഇട​യ്ക്കി​ടെ ഔദ്യോ​ഗിക വേഷം മാറി സു​ര​ക്ഷ ഒരു​ക്കാ​നും ഇറ​ക്കി വി​ടാ​നും പര​പ​ര​പ്പു മാ​റ്റാ​നും.

“സങ്കീർ​ണ​മാ​ണു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ വർ​ത്ത​മാ​ന​കാല രാ​ഷ്ട്രീ​യം എന്നു് അറി​വു​ള്ള​വർ പറ​യു​ന്നു. തൽ​പ​ര​ക​ക്ഷി​യ​ല്ലേ താ​ങ്കൾ?”

“എനി​ക്ക​റി​യാ​വു​ന്ന ഈ ലോകം ലളിതം, നന്മ​തി​ന്മ​ക​ളാൽ നേർ​വ​ര​യി​ട്ടു വേർ​തി​രി​ച്ച കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബം. ഞങ്ങ​ളെ ഉത്മൂ​ല​നം ചെ​യ്യാൻ പോലും തിന്മ തയ്യാർ എന്നു് കേ​ട്ടു. ദൂരെ ദൂരെ വി​രാ​ട​ത്തി​ലെ ഉപ​പ്ല​വ്യ​യിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ തി​ന്മ​യു​മാ​യി കൂ​ട്ടു​കൂ​ടി ആയു​ധ​ങ്ങൾ സം​ഭ​രി​ക്കു​ന്നു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ത​ത്തി​നും ഹസ്തി​ന​പു​രി​ക്കും ഇടയിൽ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി ഒരു​ക്കി ഞങ്ങൾ പാ​ര​സ്പ​ര്യം കാ​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണു്. അവർ​ക്കു് അവിടെ വന്നു ആയുധം വച്ചു് കീ​ഴ​ട​ങ്ങാം. രക്ത​സാ​ക്ഷി​ത്വം വരി​ച്ചാ​ലും ഞങ്ങൾ, ഒര​ച്ഛ​നു ഒര​മ്മ​യിൽ പി​റ​ന്ന കൌരവർ, വൈ​വി​ധ്യ​പി​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ പി​റ​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു മട​ക്കി​ല്ല.”

“അപ്പോൾ ഇതൊരു നയ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം തന്നെ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇരു​കൈ​കൾ വി​ടർ​ത്തി.

“ഇടി​ച്ചു കയറി വന്ന അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​ര​രോ​ടു് സ്നേ​ഹ​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തിൽ നി​ന്നാ​ണു് സമാ​ഗ​മം തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്, ഞങ്ങ​ളു​ടെ കുടൽ പൊ​ളി​ച്ചു ചോര കൈ​കു​മ്പി​ളിൽ ആക്കി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മു​ടി​യിൽ തേ​ക്കു​ന്ന സൌ​ന്ദ​ര്യ സം​ര​ക്ഷ​ണം വരെ പോവും എന്നാ​ണു കേൾവി”, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ആസ​ന്ന​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലും ഉല്ലാ​സ​വാ​നാ​യി​രു​ന്നു.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ത്യ​വും വന്നു മാ​ലി​ന്യം നീ​ക്കു​മെ​ങ്കി​ലും പാ​ണ്ഡ​വർ പതി​വു് സന്ദർ​ശ​കർ അല്ല. നകുലൻ ചി​ല​പ്പോൾ വരു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങ​ളിൽ ആരാ​ണു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ചാരൻ എന്ന​യാൾ​ക്കു് അറി​യാ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി​യ​പ്പോൾ, ചങ്ങാ​ത്തം നിർ​ത്തി വിവരം അറി​യി​ക്കേ​ണ്ട​വ​രെ ഞങ്ങൾ അറി​യി​ച്ചു. അടി​മ​ക​ളു​ടെ ഉട​യ​ത​മ്പു​രാൻ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഉണ്ടോ അട​ങ്ങു​ന്നു, ആശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു് ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യ​ശേ​ഖ​ര​ണം തു​ടർ​ന്നും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ചുമതല ആണെ​ങ്കി​ലും, കു​ഴി​വെ​ട്ടി സംഗതി കു​ഴി​ച്ചു മൂ​ടേ​ണ്ട പണി നകു​ല​നു നൽകി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് ഉത്ത​ര​വാ​യി. ഇപ്പോൾ ഞങ്ങ​ളെ കണ്ടാൽ നകുലൻ പല്ലു് ഞെ​രി​ക്കും. പാ​ണ്ഡ​വർ അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കി​യാൽ മതേ​ത​ര​രാ​ജ്യ​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു്, രാ​ഷ്ട്രീ​യം കളി​ക്കു​ന്ന ആശ്ര​മ​ങ്ങൾ​ക്കു് ധന​സ​ഹാ​യ​വും സു​ര​ക്ഷ​യും നിർ​ത്തു​മെ​ന്നു് ഞങ്ങ​ളെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തും.”

അടി​മ​പാ​ണ്ഡ​വർ ശിക്ഷ അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന വന​മേ​ഖ​ല​യി​ലെ സന്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ സംഘടന കാ​ര്യ​ദർ​ശി ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്:

ഞങ്ങൾ സിം​ഹാ​സ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ മുൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​യെ വെറും നി​ല​ത്തി​രു​ത്തി എന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ വാർ​ത്ത വസ്തു​താ​പ​ര​മാ​യി നി​ല​നിൽ​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ല. കളി​യിൽ തോ​റ്റ​തു് ‘എല്ലാം’ പണയം വച്ചാ​യി​രു​ന്ന​തു് കൊ​ണ്ടു് അവർ നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി ‘അടിമ’ എന്ന വി​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​നാ​യി എന്റെ അർദ്ധ സഹോ​ദ​രൻ ഓച്ചാ​നി​ച്ചു് ഞങ്ങൾ​ക്കു് മു​മ്പിൽ നിൽ​ക്കേ​ണ്ടി വന്ന​പ്പോൾ, “ഇവർ ഇരു​ന്നാൽ എന്താ കു​ഴ​പ്പം?” എന്നു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നു് അനു​കൂ​ല​മാ​യി ഞാൻ പര​സ്യ​നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ത്ത​തു് രാജസഭ ഉടൻ അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചു. അടിമ നി​യ​മാ​വ​ലി​യ​നു​സ​രി​ച്ചു​ള്ള വ്യ​വ​ഹാര പെ​രു​മാ​റ്റ മു​റ​യിൽ ആഴ​ത്തിൽ അറി​വു​ള്ള യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നി​ല​ത്തു കു​ന്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​പ്പോൾ മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വ​രും അന്ധ​മാ​യി അനു​ക​രി​ച്ചു എന്നേ​യു​ള്ളു.”

ഗം​ഗ​യി​ലെ പൌ​രാ​ണിക സ്നാ​ന​ഘ​ട്ട​ങ്ങൾ ശ്രാ​ദ്ധ​സൌ​ഹൃ​ദ​മാ​ക്കു​ന്ന വമ്പി​ച്ചൊ​രു കർമ പദ്ധ​തി ഉൽ​ഘാ​ട​നം ചെ​യ്തു ഹസ്തി​ന​പു​രം കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു് മട​ങ്ങു​യാ​യി​രു​ന്നു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ.

“പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും ഏറ്റു​പ​റ​ച്ചി ലു​ക​ളും നി​ത്യ​വും ചെ​വി​കൂർ​പ്പി​ച്ചു കേൾ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. എന്താ​ണു് മൊ​ത്തം വി​ല​യി​രു​ത്തൽ?” യു​ദ്ധാ​ന​ന്ത​രം തൊഴിൽ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു കൂ​ട്ടു​കാ​രി​യു​ടെ ചെ​ല​വിൽ നാൾ​നീ​ക്കു​ന്ന യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കരി​മ്പിൻ തു​ണ്ടു് ചവ​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു. മഴ​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ പ്ര​സ​ന്ന​മായ ഒരു പ്ര​ഭാ​തം.

“യു​ദ്ധം ജയി​ച്ച​തു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ കൗ​ര​വ​സൈ​ന്യ​മാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നും ആത്മ പ്ര​ശംസ കേ​ട്ടാൽ. കാ​ല​ന്റെ മകൻ ഇപ്പോൾ കൗ​ര​വ​കു​ല​ത്തി​ന്റെ അഭി​മാന പ്ര​തീ​ക​മാ​യി. ഇടി​ച്ചു കയറി രാ​ജ്യം കല​ക്കാൻ വന്ന “ആ പാ​ണ്ഡവ”രെ ചെ​റു​ത്തു തോൽ​പ്പി​ച്ചു് കു​രു​വം​ശ​പ​ര​മാ​ധി​കാ​രം നി​ല​നിർ​ത്തിയ വീ​ര​പു​രു​ഷ​ന്റെ ധ്വനി നി​റ​ഞ്ഞ ആ കൊ​ഴു​ത്ത പദാ​വ​ലി ഇങ്ങ​നെ തൊ​ഴിൽ​ര​ഹിത യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​ക​രോ​ടു് അപ​നിർ​മാ​ണം ചെ​യ്താൽ മതി​യാ​വി​ല്ല”, ചാ​ടി​യെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് വാർ​ത്ത തേടി കു​തി​ച്ചു.

“കു​രു​വം​ശ​പ്പെ​രു​മ​യിൽ നി​ങ്ങ​ളെ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ എക്കാ​ല​ത്തേ​ക്കു​മാ​യി രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു് അടി​മ​കൾ എന്ന​ല്ലേ. അതൊ​ക്കെ ഓർ​ക്കു​മ്പോൾ വേദന തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടോ?” മു​റി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ വേ​ണ്ടി മാ​ത്രം കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“വന​വാ​സ​ത്തിൽ ഞങ്ങൾ​ക്കു് കു​ട്ടി​കൾ ഉണ്ടാ​വാ​ഞ്ഞ​തി​നു പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടു നന്ദി​യു​ണ്ടു്. അല്ലെ​ങ്കിൽ ആ കു​ട്ടി​കൾ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ വരും കാലം അടി​മ​വം​ശം എന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു” പാ​ഞ്ചാ​ലി അപ്ര​സ​ന്ന​മാ​യി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“ശു​ദ്ധ​ജ​ല​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ളിൽ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യ​സാ​ന്നി​ധ്യം കണ്ടെ​ത്തിയ വിവരം ജന​നാ​യ​കൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ആളെ വി​ട്ടു് അറി​യി​ച്ചു. ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് വി​ദ​ഗ്ധ സംഘം ഉടൻ അന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നു് വരു​മെ​ന്നാ​ണു് കേ​ട്ട​തു്” മു​നി​യു​ടെ പദ​വി​യി​ലേ​ക്കു് നീ​ങ്ങു​ന്ന മു​തിർ​ന്ന അന്തേ​വാ​സി പറ​ഞ്ഞു.

“നി​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ക്കെ തന്നെ ഹൃ​ദ്യ​മാ​യി സം​സ്ക​രി​ച്ചു​കൂ​ടെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ തന്നെ ഈ ആത്മീയ വി​സർ​ജ്യം. ഇതി​നൊ​ക്കെ ദൂരെ ദൂരെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് ആൾ വരണോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക രോഷം നി​യ​ന്ത്രി​ച്ചു.

“അടിമ പാ​ഞ്ചാ​ലി ചെ​യ്യേ​ണ്ട ജോലി ഞങ്ങൾ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്രമ അന്തേ​വാ​സി​കൾ ചെ​യ്താൽ പി​ന്നെ കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ തൊഴിൽ വി​ഭ​ജ​ന​ത്തി​ന്റെ പൊരുൾ എന്തു്? ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ത്താ​ണു്. അതു് നി​ത്യ​വും സു​ര​ക്ഷി​ത​മാ​യി നീ​ക്കേ​ണ്ട​തു് ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ശിക്ഷ അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന അടി​മ​യാ​ണു്. കൂ​ടു​തൽ വാ​ദ​ത്തി​നു വന്നാൽ നി​ങ്ങ​ളും അടി​മ​യാ​വും.”

“എന്റെ മകനെ വലി​ച്ചു​കീ​റി, കൊ​ന്നു ചോ​ര​യൂ​റ്റി, അവ​ന്റെ ശരീരം നീ വേർ​പെ​ടു​ത്തി അല്ലെ ഭീമാ?” കണ്‍കെ​ട്ടു് ഒന്ന​ഴി​ച്ചു് മക​ന്റെ ചി​ന്നി​ച്ചി​ത​റിയ ജഡം നോ​ക്കി ഗാ​ന്ധാ​രി വി​തു​മ്പി.

“ഭാര്യ ശപഥം ചെ​യ്താൽ വേറെ തര​മു​ണ്ടോ. പൂ​ചൂ​ടാൻ കല്യാ​ണ​സൗ​ഗ​ന്ധി​ക​മാ​യാ​ലും മു​ടി​യിൽ തേ​ക്കാൻ കൌ​ര​വ​ക​ര​ളി​ലെ ചുടു ചോ​ര​യാ​യാ​ലും കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കൊ​ടു​ത്ത​ല്ലേ പറ്റൂ.”

“നി​ന്നു് തി​രി​യാൻ ഇട​മി​ല്ലാ​ത്ത ഈ ആശ്ര​മ​ത്തിൽ, അഞ്ചു​പേർ രാവു പകൽ ഇവിടെ ചട​ഞ്ഞു കൂ​ടു​മ്പോൾ, മടു​പ്പു് തോ​ന്നാ​റി​ല്ലേ. എങ്ങ​നെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യും?”

“ഇതാ ഇന്നു് ഭീമനു ഒരു പണി കൊ​ടു​ത്തു. പെ​ട്ടെ​ന്നു് തോ​ന്നിയ ഒരു പൂ​വി​ന്റെ പേർ പറ​ഞ്ഞു് അതും​കൊ​ണ്ടു് ഇനി തി​രി​ച്ചു വന്നാൽ മതി എന്നു് പറ​ഞ്ഞു. ഇനി മന്ദ​ബു​ദ്ധി കാ​ടി​ള​ക്കി വേ​രോ​ടെ ചെടി പറി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് വരു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ദി​വ​സ​ങ്ങൾ കഴി​യും”, പാ​ണ്ഡ​വർ അവളെ പ്രീ​തി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ഓരോ വഴി​ക്കു് രാ​വി​ലെ തന്നെ പോ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു മന​സ്സി​ന​ക​ത്തും വീ​ട്ടി​നു പു​റ​ത്തും.

“പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ അര​മ​ന​കൾ​ക്കു് മു​ന്നിൽ എന്താ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ പു​തി​യൊ​രു യാ​ച​നാ​സ​മ​രം?”

“നി​ല​വിൽ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മ​ല്ലാ​ത്ത കൌ​ര​വ​രു​ടെ നൂറ് അര​മ​ന​ക​ളിൽ നി​ന്നു് രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളെ കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്കാൻ ചക്ര​വർ​ത്തി എന്ന നി​ല​യിൽ ഞാൻ വി​ജ്ഞാ​പ​നം ഇറ​ക്കി​യ​തി​നെ​തി​രെ, ആരു​ടെ​യൊ​ക്കെ​യോ ദു​ഷ്പ്രേ​ര​ണ​യിൽ ഈ വൃ​ദ്ധ​വി​ധ​വ​കൾ നട​ത്തി​വ​ന്ന നാ​മ​ജ​പ​സ​മ​ര​ത്തി​നു് കാ​ര്യ​മായ പ്ര​തി​ക​ര​ണം ഒന്നും ഇല്ലാ​തെ വന്ന​പ്പോൾ, ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഔദ്യോ​ഗിക വസ​തി​കൾ​ക്കു് മു​മ്പിൽ ഒരു യാചന നാടകം നട​ത്താൻ യു​ക്തി​വാ​ദി ചാർ​വാ​ക​ന്റെ കു​ത്തി​ത്തി​രു​പ്പു​ണ്ടു്. നൂറു പേർ​ക്കും കാ​ശി​യി​ലെ വൃ​ദ്ധ​മ​ന്ദി​ര​ത്തിൽ സൗ​ജ​ന്യ താമസം ഞാൻ എന്നി​ട്ടും ഉറ​പ്പു കൊ​ടു​ത്തു.”

“ഈ നൂറു കൊ​ട്ടാ​ര​ങ്ങൾ അപ്പോൾ എന്തു് ചെ​യ്യും?”

“യു​ദ്ധ​സ്മാ​ര​കം ആക്കും. യു​ഗ​സം​ക്ര​മ​ണ​മ​ല്ലേ? ഭാ​വി​യോ​ടു നമു​ക്കു് പലതും പറ​യാ​നി​ല്ലേ? എല്ലാം വ്യാ​സ​നു പറയാൻ ആവുമോ?” യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ശബ്ദ​ത്തിൽ അക്ഷമ കലർ​ന്നു.

“പതി​വു് പോലെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ പ്ര​തി​സ്ഥാ​ന​ത്തു് നിർ​ത്തി പാ​ഞ്ചാ​ലി പൊ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു എന്നാ​ണു ഞാൻ ആദ്യം കരു​തി​യ​തു്. പക്ഷെ ആ സ്വരം പഴി പറ​യു​ന്ന പോലെ ആയി​രു​ന്നി​ല്ല. പാ​ണ്ഡ​വ​സ​ഹ​വാ​സം തു​ടർ​ച്ച​യാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം വർ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ ജനി​ച്ച അഞ്ചു ആണ്‍കു​ട്ടി​കൾ ആയു​ധാ​ഭ്യാ​സം നട​ത്തു​ന്നു. എവിടെ എന്നു് പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ആരുടെ കൂടെ എന്നും”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, നദി​യിൽ തോ​ണി​യാ​ത്ര​യി​ലെ കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നോ​ടു് സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. തോണി തു​ഴ​ഞ്ഞ, സത്യ​വ​തി​യെ പോലെ പോലെ, ഒരു സു​ന്ദ​രി കൂ​ട്ടു​കാ​ര​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ച​തു് അവളെ അസ്വ​സ്ഥ​യാ​ക്കി.

“ഇങ്ങ​നെ സംഗതി പാ​ഞ്ചാ​ലി പര​മ​ര​ഹ​സ്യ​മാ​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യം?”

“ഇനി​യാ​ണു് പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മനഃ​പൂർ​വ്വം എന്നു് പോലും നാം സം​ശ​യി​ക്കേ​ണ്ട ദ്വ​യാർ​ത്ഥ ദു​സ്സൂ​ചന. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം മഹാ​റാ​ണി ആയി​രി​ക്കെ ജനി​ച്ച എന്നേ പാ​ഞ്ചാ​ലി പറ​യു​ന്നു​ള്ളൂ. പി​തൃ​ത്വം പൂർ​ണ​മാ​യോ ഭാ​ഗി​ക​മാ​യോ പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ ആരോ​പി​ക്കു​ന്നു എന്നോ, വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ​മാ​ണെ​ന്നോ, കൃ​ത്യ​മാ​യി ബീ​ജ​ദാ​താ​ക്കൾ ആരെ​ന്നോ പറ​യു​ന്നി​ല്ല.”

“എല്ലാം വ്യാ​സൻ പൂ​രി​പ്പി​ക്ക​ട്ടെ. അയാ​ളു​ടെ മക​ന്റെ ഭാര്യ ഗാ​ന്ധാ​രി നൂറു പെറ്റ കഥ, അവി​വാ​ഹി​ത​നായ അയാൾ തന്നെ പൊ​ലി​പ്പി​ച്ച പോലെ”, തോണി തു​ഴ​യു​ന്ന സത്യ​വ​തി​യിൽ ഒരു പരാ​ശാ​ര​നെ പോലെ ഭ്ര​മി​ച്ച കൂ​ട്ടു​കാ​രൻ കൈ ഉയർ​ത്തി.

“ഗാർ​ഹ​സ്ഥ്യ​ഭൌ​തി​ക​ത​യിൽ നി​ന്നി​ത്ര​മാ​ത്രം കു​ത്തൊ​ഴു​ക്കു് വനാ​ന്ത​ര​ത്തി​ലെ സന്യ​സ്ഥ ആശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് കഴി​ഞ്ഞ രണ്ടു വർഷം ഉണ്ടാ​യ​തി​നെ കു​റി​ച്ചു് എന്താ​ണു് കൗരവ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ സാ​മൂ​ഹ്യ​സു​ര​ക്ഷ വി​ഭാ​ഗം ചുമതല വഹി​ക്കു​ന്ന താ​ങ്ക​ളു​ടെ വി​ല​യി​രു​ത്തൽ?” തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ നി​ന്നു് ഇന്നു് രാ​വി​ലെ എത്തിയ വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​സം​ഘം ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു് ഞാൻ മാറി നി​ന്നു് കണ്ടു.

“വ്യ​ക്ത​മ​ല്ലേ? ഇവിടെ താ​മ​സി​ക്കു​മ്പോൾ ഗാർ​ഹിക മാ​ലി​ന്യം നി​ങ്ങൾ നി​ത്യ​വും സ്വയം ചു​മ​ന്നു ഗം​ഗ​യിൽ തള്ള​ണം. വനാ​ന്ത​ര​ത്തി​ലെ ആശ്രമ അന്തേ​വാ​സി ആയാൽ, ഭർ​ത്താ​ക്കൻ​മാർ ചൂത് കളി​ക്കാൻ പണയം വച്ച ഒരു കൗരവ അടി​മ​പ്പെണ്‍ നി​ത്യ​വും വന്നു സംഗതി കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​യി പൊ​ക്കി ദൂരെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കു​ഴി​ച്ചു മൂടും”, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ വിരൽ ദ്വൈ​ത​വ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു് പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു് നീ​ട്ടി.

യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്:

“യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു രാ​ജ്യം നേടി ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാര ഗോ​പു​ര​ത്തിൽ എത്തിയ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്യാൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ പൂ​ക്ക​ളു​മാ​യി നി​ന്ന​തു് എന്തു​കൊ​ണ്ടു് എന്നു് ചോ​ദി​ക്കാൻ മാ​ത്രം നാം പത്ര പ്ര​വർ​ത്ത​കർ നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​ര​ല്ല, പക്ഷെ പൂ വാ​ങ്ങി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ച യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ചെ​വി​യിൽ അവൾ എന്തോ മന്ത്രി​ച്ച​തു്, അതെ​ന്താ​യി​രു​ന്നു?”

“നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു​പേ​രും കഷ്ടി​ച്ചു് രക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ മക്കൾ അഞ്ചു പേ​രെ​യും അശ്വ​ത്താ​മാ​വി​നു ബലി കൊ​ടു​ത്തു അല്ലെ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പൂ​രി​പ്പി​ച്ചു.

ഹസ്തി​ന​പു​രി ചക്ര​വർ​ത്തി എന്ന നി​ല​യിൽ അധി​കാ​ര​മേ​റ്റെ​ടു​ത്ത ഇന്നു് എന്റെ ആദ്യ​ത്തെ ഔദ്യോ​ഗിക ഉത്ത​ര​വു് “ചൂ​തു​ക​ളി നി​യ​മ​വി​രു​ദ്ധം” എന്നു് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കുക ആയി​രു​ന്നു, രാ​ത്രി കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ ഒര​ഭി​ന​ന്ദ​നം പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു.

“കളി​ക്കേ​ണ്ട വി​ധ​ത്തിൽ ചൂതും ദൂതും യു​ദ്ധ​വും കൃ​ഷ്ണൻ കളി​ച്ചു കാ​ണി​ച്ചി​ല്ലേ”, അരികെ കി​ട​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി യുടെ മു​ഖ​ഭാ​വം ഇരു​ട്ടിൽ എനി​ക്കു് കാണാൻ ആയി​ല്ല, പക്ഷെ ആ വാ​ക്കു​കൾ ഉച്ച​രി​ച്ച വിധം, അതു് ഞാൻ ഇനി മറ​ക്കു​ക​യി​ല്ല.

“കൊ​ട്ടാ​ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ണ​ക്ക​മ​ന്ദി​ര​ത്തിൽ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ സു​ര​ക്ഷിത സൂ​ക്ഷി​പ്പി​നു് മുഖ്യ പു​രോ​ഹി​ത​നെ എല്പി​ച്ചി​രു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ തി​രു​ശേ​ഷി​പ്പു​കൾ കളവു പോയ വാർ​ത്ത​യാ​ണി​ന്നു ഹസ്തി​ന​പു​രി പൂ​ക്കാര തെ​രു​വിൽ പക​ല​ത്ര​യും സ്ത്രീ​കൾ അട​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. പി​ന്നെ സം​സാ​രി​ക്കി​ല്ലേ. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യിൽ പോ​യി​രു​ന്ന ഗാ​ന്ധാ​രി, തോഴി വഴി പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ശരീ​ര​ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ പട്ടിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു രഹ​സ്യ​മാ​യി ദേ​വാ​ലയ പു​രോ​ഹി​ത​നെ ഏൽ​പ്പി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു. ആദ്യ ഓർ​മ​പ്പെ​രു​നാ​ളി​നു പ്ര​ദർ​ശ​ന​ത്തി​നു​വ​ക്കാൻ.” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പറ​ഞ്ഞു. സന്ധ്യ. ജാ​ല​ക​ത്തി​ലൂ​ടെ നിർ​ജീ​വ​മായ കച്ച​വ​ട​തെ​രു​വു്.

“കണ്ട​ല്ലോ യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര വി​ജ​യ​നിർ​വൃ​തി​യി​ലും ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകു​ല​ന്റെ രാ​ത്രി നു​ഴ​ഞ്ഞു കയ​റ്റ​ങ്ങൾ എത്ര വരെ പോ​കു​മെ​ന്നു്. ശവ​ത്തിൽ കു​ത്തുക എന്നു് ഞങ്ങൾ പത്ര പ്ര​വർ​ത്ത​കർ പറയും, ഇതു് ചത്തി​ട്ടും ചാ​വാ​ത്ത ധീര യോ​ദ്ധാ​വി​ന്റെ ശവ​ഭാ​ഗ​മോ​ഷ​ണം”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കൂ​ട്ടു​കാ​രി​യോ​ടു് പരാ​തി​സ്വ​ര​ത്തിൽ പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ പത്ര പ്ര​വർ​ത്ത​കർ എന്നെ പ്ര​ശം​സി​ക്കു​മ്പോൾ പോലും മു​ഖ​ഭാ​വം വി​നീ​ത​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം. അല്ലെ​ങ്കിൽ ഇനി ഒരു അഭി​മു​ഖം ഉണ്ടാ​വി​ല്ല എന്നു് പറ​ഞ്ഞു കൊ​ണ്ടു്, ഓർ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ, ആദ്യ​ദി​നം എന്നെ ഒന്നു് കു​ട​ഞ്ഞു. അന്നു് താ​ങ്കൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി എന്ന നി​ല​യിൽ, വി​രു​ന്നി​നു വന്ന ദു​ര്യോ​ധ​നൻ വഴു​ക്കി വീണതു കണ്ടു ഒച്ച​വ​ച്ചു് ചി​രി​ച്ച​തി​നു്, ആരാ​ധ​ക​രു​ടെ അഭി​ന​ന്ദ​നം ക്ഷ​മ​യോ​ടെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“ആശ്രമ വാ​സി​ക​ളു​ടെ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം സം​സ്ക​രി​ച്ചു തളർ​ന്നു വരു​ന്ന ഈ കൗരവ അടി​മ​പ്പെ​ണ്ണി​ന്റെ മു​മ്പിൽ നാ​ണ​മി​ല്ലാ​തെ മു​ട്ടു​കു​ത്തി, കൈ മു​ത്തു​ന്ന പത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​യെ എന്തു് പാ​ണ്ഡ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ര​ഹ​സ്യ​ങ്ങൾ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി വേണം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു​ള്ള ഈ നീണ്ട യാ​ത്ര​യു​ടെ വാർ​ത്താ മൂ​ല്യം ഞാൻ ഉറ​പ്പു വരു​ത്താൻ”, പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ളി​ക്കാൻ അരു​വി​യി​ലേ​ക്കു് നീ​ങ്ങു​മ്പോൾ അല​സ​മാ​യി ചോ​ദി​ച്ചു.

പത്തു ദി​വ​സ​മാ​യി​ട്ടും ഒരു പാ​ണ്ഡ​വ​ത​ല​പോ​ലും ഉരു​ളാ​ത്ത കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ വിരസത മറ​ച്ചു വക്കാ​തെ സഞ്ജ​യൻ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രോ​ടു്:

“യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ നേ​ര​നു​ഭ​വം തത്സ​മ​യം എന്റെ വച​ന​ദീ​പ്തി​യിൽ നി​ന്നു് താ​ങ്കൾ​ക്കു കി​ട്ടു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ, അതോ പോ​രാ​ട്ട​ഭൂ​മി​യിൽ എത്തി ചെ​ത്ത​വും ചൂരും പ്ര​വർ​ത്ത​ന​ക്ഷ​മ​മായ ഒന്നു് രണ്ടു സ്വ​ന്തം ഇന്ദ്രീ​യ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ തന്നെ നേ​രി​ട്ട​റി​യ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടോ.”

“രക്ത​രൂ​ക്ഷിത വി​പ്ല​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കി​യ​തി​ന്റെ ആദ്യ​വാർ​ഷി​ക​ത്തി​നു് എന്തു​ണ്ടു് ഞങ്ങൾ സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാർ​ക്കു് തരാൻ സമ്മാ​നം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ മുഖ്യ വക്താ​വി​നെ സമീ​പി​ച്ചു.

“ആക്ഷേ​പം പോലെ തോ​ന്നിയ“അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​രർ” എന്ന ആ സംജ്ഞ ഇനി ഔദ്യോ​ഗിക രേ​ഖ​ക​ളിൽ കൌ​ര​വ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ കാ​ണി​ല്ല. നാ​ടി​നു വേ​ണ്ടി ജീ​വ​ത്യാ​ഗം ചെയ്ത ധീ​ര​യോ​ദ്ധാ​ക്ക​ളെ ധന്യ​സ്മൃ​തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ ആദ​രി​ക്കാൻ ആദ്യ​വാർ​ഷി​കം ഒരു ഓർ​മ​പ്പെ​രു​നാൾ ആയി ആച​രി​ക്കാൻ അത്യു​ന്നത പാ​ണ്ഡ​വ​ന​യ​രൂ​പീ​ക​രണ സമി​തി​യിൽ ഇന്ന​ലെ വൈകിയ രാ​ത്രി​യിൽ തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി. രക്ത​സാ​ക്ഷി​ക​ളായ ആ മഹാ​ര​ഥ​ന്മാ​രു​ടെ ഛാ​യാ​ചി​ത്ര​ങ്ങൾ രാ​ജ​സ​ഭ​യു​ടെ ചു​വ​രു​ക​ളിൽ പുതിയ നി​റ​ച്ചാർ​ത്തു് നൽ​കു​ന്നു എന്നു് നി​ങ്ങൾ തന്നെ, ആർ​ക്ക​റി​യാം, ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ ഒരു പക്ഷെ എഴു​തും. കൌ​ര​വ​രെ കു​റി​ച്ചു് അഹി​ത​ക​ര​മായ പരാ​മർ​ശ​ങ്ങൾ കഴി​യു​ന്ന​ത്ര ഒഴി​വാ​ക്കാൻ യു​ദ്ധ​ച​രി​ത്ര​മെ​ഴു​തു​ന്ന വ്യാ​സ​നോ​ടു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടും. അൽ​പ്പം തി​ര​ക്കു​ണ്ടു്. അടു​ത്ത ഒരു ദിവസം ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ കൂടെ. സൂ​ക്ഷ്മാം​ശ​ങ്ങ​ളിൽ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കും. കാ​ലാ​തി​വർ​ത്തി​യായ എന്തോ ഒന്നു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഈ ഹ്ര​സ്വ​കാ​ല​ഭൌ​മിക ജീ​വി​ത​ത്തിൽ ഉണ്ടു്, ഇല്ലേ?” തി​ര​ക്കി​ലും നകുലൻ അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മാ​യി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ താ​മ​സി​ച്ചു നി​ത്യ​വും കു​ഞ്ഞാ​ടിൻ ചു​ടു​ചോര മൊ​ത്തി​ക്കു​ടി​ക്കു​മ്പോ​ഴും എന്താ മു​ഖ​ത്തൊ​രു ജാള ്യത, വാ​ട്ടം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ഭീമനെ നേ​രി​ട്ടു.

“കുറ്റ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്യാൻ പഴയ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ നേ​താ​ക്കൾ ആരു​മി​ല്ല പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടിൽ നിർ​ത്തി ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​ന്നു പൊ​രി​ക്കാൻ. ആകെ മട​ങ്ങി വന്ന​തു് കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ, അതും ഞങ്ങ​ളെ ആദ്യാ​ക്ഷ​രം പഠി​പ്പി​ച്ച ആ ദരി​ദ്ര ബ്രാ​ഹ്മ​ണൻ. എന്നി​ട്ടും യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അയാ​ളിൽ നി​ന്നു് മൊ​ഴി​യെ​ടു​ത്തു. പോ​രെ​ന്നു തോ​ന്നി​യ​പ്പോൾ ഞാൻ ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു നോ​ക്കി. പരി​പൂർ​ണ​സ്മൃ​തി​നാ​ശം”, ഭീമൻ ഒരു കു​ഞ്ഞാ​ടി​നെ കൂടെ ചാ​ടി​ക്ക​യ​റി​പ്പി​ടി​ച്ചു് കഴു​ത്തിൽ കടി​ച്ചു ചോര നേരെ വാ​യി​ലേ​ക്കൊ​ഴി​ച്ചു.

“രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ വരു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം കാണാം നി​ങ്ങ​ളും വി​ദു​ര​രും അടു​ത്ത​ടു​ത്തു്. എന്താ കൃ​ത്യ​മാ​യും നി​ങ്ങൾ തമ്മിൽ ഉള്ള ബന്ധം?” എന്റെ ആദ്യ ജോ​ലി​ദി​വ​സം അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ഞാൻ ഭീ​ഷ്മ​രോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ച​ത്”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ക്ഷു​ദ്ര​ഭൂ​ത​കാ​ലം ചി​ക​ഞ്ഞു.

“കാ​ര​ണ​വർ എന്തു് പറ​ഞ്ഞു എന്നു് ചോ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. എങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു എന്നു് മാ​ത്രം പറയൂ”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ അല​സ​നാ​യി​രു​ന്നു.

“വി​ര​ലു​കൾ അങ്ങോ​ട്ടും ഇങ്ങോ​ട്ടും വേഗം വേഗം ചൂ​ണ്ടി​യും, കണ്ണു് വെ​ട്ടി​ച്ചും പി​താ​മ​ഹൻ ആ തി​ര​ക്കൊ​ഴി​യാ​ത്ത രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ നി​വർ​ന്നു നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് പറ​ഞ്ഞു, എന്റെ അച്ഛൻ ശന്ത​നു​വി​ന്റെ രണ്ടാം ഭാര്യ സത്യ​വ​തി​യു​ടെ രണ്ടു യുവ പു​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളിൽ ജന്മം നല്‍കാൻ, സത്യ​വ​തി​യു​ടെ വി​വാ​ഹ​പൂർവ രതി​ബ​ന്ധ​ത്തിൽ ജനി​ച്ച വ്യാ​സ​നു ശരീ​ര​ബ​ന്ധ​മു​ണ്ടാ​യ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം, തു​ടർ​ന്നും ഒരു ശൂദ്ര തോ​ഴി​യിൽ സാ​ന്ദർ​ഭി​ക​മാ​യും ആക​സ്മി​ക​മാ​യും ആന​ന്ദ​ക​ര​മാ​യും സം​ഭ​വി​ച്ച സന്താ​നം. ആ ‘തു​ടർ​ന്നും’ എന്നു് ഭീ​ഷ്മർ വി​സ്ത​രി​ച്ച മു​ഖ​ഭാ​വ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് ഉച്ച​രി​ച്ച വിധം അതാ​യി​രു​ന്നു അഭി​മു​ഖ​ത്തി​ലെ സ്മ​ര​ണീ​യ​മായ ദൃ​ശ്യ​വി​സ്മ​യം.”

“വി​ത്തെ​റി​ഞ്ഞ​തു് ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ ആണെ​ങ്കി​ലും, സംശയം തളി​രി​ട്ട​തു് ഭൂ​മി​യി​ല​ല്ലേ കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ​ത​യിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കി​ട​യി​ലെ ആണ്‍കോ​യ്മ കി​ട​മ​ത്സ​രം പ്ര​ക​ട​മാ​വു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ സംഗതി കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്തു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കാ​ട്ടി​ലും കു​സൃ​തി വി​ട്ടി​ല്ല.

“നി​ങ്ങ​ളെ പറ്റി മറ്റ് നാലു പേ​രോ​ടു് ഞാൻ സം​സാ​രി​ക്കാ​റി​ല്ലാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ, അവരെ പറ്റി നി​ങ്ങ​ളോ​ടും ഞാൻ സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യി​ല്ല എന്നു് രതി​ലീ​ല​ക്കി​ട​യിൽ ചെ​വി​യിൽ ഓരോ​രു​ത്ത​രോ​ടും താ​ക്കീ​തു് പോലെ മന്ത്രി​ച്ചു. അവർ അന്നു് വെ​ട്ടി ജി​ജ്ഞാ​സ​യു​ടെ ആ നാ​വു​മ​രം.” കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യു​ള്ള സേ​വ​ന​ദാ​താ​വി​നെ പോലെ പാ​ഞ്ചാ​ലി കി​ട​പ്പറ തു​ട​ച്ചു വൃ​ത്തി​യാ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്നി​ട​യിൽ അല​സ​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു.

“മനഃ​സാ​ക്ഷി ഇന്ന​ലെ എന്നെ പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടിൽ ഒറ്റ​ക്കാ​ലിൽ നിർ​ത്തി വി​സ്ത​രി​ച്ചു. വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു് ചെവി തന്ന ശേഷം മാ​ത്രം എഴുതി വിധി”, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഒഴി​ഞ്ഞു മാ​റാ​തെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് പിടി കൊ​ടു​ത്തു. യു​ദ്ധ​മേ​ഘ​ങ്ങൾ നി​റ​ഞ്ഞ ഹസ്തി​ന​പു​രി ആകാശം. ശീ​ത​കാ​ലം.

“കു​റ്റ​വാ​ളി​ക്കു് എന്തു് കി​ട്ടി ശിക്ഷ?”

“പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ അന്യാ​യ​മായ സാ​മ്രാ​ജ്യ​മോ​ഹ​ത്തി​നു് നീ വെ​റു​മൊ​രു ഇര” എന്നാ​ണു കു​റ്റ​വി​മു​ക്ത​നാ​ക്കും മു​മ്പു് ന്യാ​യാ​ധി​പൻ നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച​തു്. ധൃ​തി​യു​ണ്ടു്. സർ​വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പ​നെ കണ്ടെ​ത്ത​ണം, ഭീ​ഷ്മ​രും കർ​ണ​നും തമ്മി​ലു​ള്ള പി​ണ​ക്കം തീർ​ക്ക​ണം.”

“ആ പി​ണ​ക്കം തീർ​ക്ക​ണം എന്ന വാ​ക്കു​ക​ളിൽ പി​ടി​ച്ചു നാം ഇന്നു് മു​ഖ്യ​വാർ​ത്ത നി​ര​ത്താം അല്ലെ”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ പത്രാ​ധി​പ​രെ നോ​ക്കി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“അടി​യു​റ​ച്ച വി​ശ്വാ​സ​രാ​ഹി​ത്യം, അങ്ങ​നെ​യാ​ണോ നി​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തെ രണ്ടു വാ​ക്കിൽ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കുക?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സഹാ​യി​ച്ചു.

“‘മുൻ വി​ധി​ക്കു് വഴ​ങ്ങാ​റി​ല്ല വി​ശ്വാ​സം അർ​ഹി​ക്കു​ന്നി​ല്ല എന്ന സംശയം നി​ല​നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ തന്നെ, ദി​ന​ച​ര്യ​യിൽ അവർ​ക്കു് വീ​തി​ച്ചു നല്‍കേ​ണ്ട ഗാർ​ഹിക, അന്തി​മ​യു​ദ്ധ​ബ​ന്ധിത ചു​മ​ത​ല​കൾ അവർ നിർ​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന​തിൽ വന്നു ചേ​രാ​വു​ന്ന ആ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മത, അതിനെ ഞാൻ ന്യൂ​നോ​ക്തി​യിൽ അഭി​ന​ന്ദി​ച്ചു. എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒഴി​ക​ഴി​വു​കൾ കാ​ട്ടി ഒറ്റ​ക്കോ കൂ​ട്ടാ​യോ എന്നെ എതിർ​ത്താൽ, ഊട്ടു​പുര പു​റ​ത്തു നി​ന്നും കി​ട​പ്പറ അക​ത്തു നി​ന്നും താ​ഴി​ട്ടു പൂ​ട്ടി”, മൃ​ദു​വാ​യി പാ​ഞ്ചാ​ലി ഓരോ വാ​ക്കും മു​ത്തു് മണി പോലെ നി​ല​ത്തു ഉരു​ളാൻ വി​ട്ടു.

“അവ​മ​തി​യു​ദെ ശര​ശ​യ്യ​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന പി​താ​മ​ഹ​ന്റെ ചെ​വി​യിൽ അല​ക്ഷ്യ​മാ​യി നി​ങ്ങൾ പി​റു​പി​റു​ക്കു​ന്ന പോലെ കണ്ടു, എന്താ സംഗതി?” ചോ​ദ്യ​ഭാ​വ​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകു​ല​നെ നോ​ക്കി.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്രം ഉടനടി യു​ദ്ധ​സ്മാ​ര​ക​മാ​ക്കാൻ ഉദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു് കൊ​ണ്ടു് ജീവൻ വെ​ടി​യു​ന്ന പ്ര​ക്രിയ അനി​ശ്ചി​ത​മാ​യി നീ​ട്ടാ​തെ ജന്മം ഇന്നു് തന്നെ ഭീ​ഷ്മർ അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്ക​ണം എന്ന ഭര​ണ​കൂ​ട​തീ​രു​മാ​നം ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി അറി​യി​ച്ചു എന്നു് മാ​ത്രം.” നകുലൻ ശവ​സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ക്ര​മീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു് ഓടി നട​ക്കു​ന്ന​തി​ന്നി​ട​യിൽ പറ​ഞ്ഞു.

“മൃ​ദു​ല​പ​ദ​ങ്ങൾ ഒഴി​വാ​ക്കി പച്ച​ക്കു് ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ, കൃ​ഷ്ണൻ അക​ത്തു പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു​പേർ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മു​റി​യിൽ നി​ന്നു് ആചാ​ര​പൂർ​വ്വം പു​റ​ത്തു കട​ക്കു​മോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വഴി വി​ട്ടു് ഇട​പെ​ട്ടു.

“ജാരൻ എന്ന നി​ല​യിൽ നി​ന്ന​വൻ രക്ഷ​ക​നാ​യ​തു് വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തി​ലെ മായിക ദർശനം വഴി ആയി​രു​ന്ന​തു് കൊ​ണ്ടു്, ചൂ​തു​ക​ളി​യും പണ​യ​വ​സ്തു​വും ഉടു​തു​ണി​യും ഒക്കെ പ്ര​ഹ​സ​നം ആവാ​മെ​ന്നു് സം​ശ​യി​ച്ച ആ നാ​ളു​ക​ളിൽ നി​ന്നു് ഞങ്ങൾ, അനാ​ഥ​പാ​ണ്ഡ​വർ, താഴെ വീണു. മനു​ഷ്യ​സം​വേ​ദ​ന​ശ​ക്തി​ക്കാ​നു​പാ​തി​ക​മാ​യി പ്ര​പ​ഞ്ച​നാ​ഥൻ ഞങ്ങ​ളോ​ടു് സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു എന്ന എളിമ ഞങ്ങ​ളെ തു​ണ​ച്ച​പ്പോൾ, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കൂ​ട്ടി​നു കൃ​ഷ്ണൻ എന്ന ആശയം താ​ത്ത്വി​ക​മാ​യി അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഇതിൽ കൂ​ടു​തൽ പച്ച​യാ​യി ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ എങ്ങ​നെ ദാ​മ്പ​ത്യ രഹ​സ്യം ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യോ​ടു് വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തും”, വക്താ​വു് പതി​വു് പോലെ നകുലൻ ആയി​രു​ന്നു എങ്കി​ലും ബാ​ക്കി നാലു് പേർ സമ്മ​ത​ത്തിൽ അരികെ തല​യാ​ട്ടി നി​ന്നു.

“യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീയ കാ​പ​ട്യ​ത്തി​ന്നെ​തി​രെ പൂ​ക്കാര തെ​രു​വു് യോ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ത്യ​വും ആഞ്ഞ​ടി​ക്കു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ ഹസ്തി​ന​പു​രി രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലേ​ക്കു് പ്ര​ത്യേ​ക​ക്ഷ​ണി​താ​വാ​യി ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീയ കാ​ര്യാ​ലോ​ച​ന​സ​മി​തി നാ​മ​നിർ​ദേ​ശം ചെ​യ്തെ​ന്നു ഇന്നു് രാ​വി​ലെ മുതൽ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ശ്രു​തി​യു​ണ്ട​ല്ലോ. എന്താ കാ​ര്യം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഞെ​ട്ട​ലോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ ചെ​റി​യൊ​രു തി​രു​ത്തു​ണ്ടു്. ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ എന്ന വ്യ​ക്തി​ഗത നി​ല​ക്ക​ല്ല, മൊ​ത്തം കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ ദേശീയ സംഘടന നേ​താ​വു് എന്ന നി​ല​യി​ലാ​ണു് പരി​ഗ​ണന. നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം ഇന്നു് അവർ മാ​റി​യാൽ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ഒഴി​ഞ്ഞാൽ, ആ ‘പ്ര​ത്യേക ക്ഷ​ണി​താ​വ്’ എന്ന പദ​വി​ക്കും ഉടൻ വരും സ്ഥാ​ന​ച​ല​നം”, ഔദ്യോ​ഗിക വക്താ​വു് നകുലൻ പറ​ഞ്ഞു. രാ​ജ​സ​ഭ​യു​ടെ സമ്മേ​ള​ന​ത്തിൽ ഭര​ണ​കൂ​ടം സ്വീ​ക​രി​ക്കേ​ണ്ട തന്ത്രം മെ​ന​യു​ന്ന ഉന്ന​ത​തല സമി​തി​യു​ടെ അടി​യ​ന്തര യോ​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു് പോ​വു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു മാ​ദ്രി​പു​ത്രൻ.

“വി​വാ​ഹ​പൂർവ സന്ത​തി​ക​ളും വി​വാ​ഹേ​തര രതി​യും കു​രു​വം​ശ​പ്പെ​രു​മ​ക്കു് അല​ങ്കാ​ര​മാ​യി എന്നു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ ധനിക വാ​ണി​ജ്യ​സ​മൂ​ഹം കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്. എന്നി​രു​ന്നാ​ലും, അവരെ ചി​ന്താ​ക്കു​ഴ​പ്പ​ത്തി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തു്, ദേ​വ​രൂ​പി​ക​ളായ അഞ്ചു രസികൻ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടും എന്തി​നൊ​രു കറു​ത്ത കാ​മു​കൻ. ഒന്നും വേ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് തോ​ന്നി​യോ വല്ല​പ്പോ​ഴും?”

“പ്രീ​ണി​പ്പി​ക്കാ​നും കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്താ​നും ഒറ്റ​ക്കും കൂ​ട്ടാ​യും മു​ന്നൊ​രു​ക്കം രാ​വു​പ​കൽ ചെ​യ്യു​ന്ന ഈ കൌ​ന്തേ​യർ എവിടെ, അവർ എന്നെ ആപ​ത്തിൽ പെ​ടു​ത്തു​മ്പോൾ, വി​ദൂ​ര​ത​യിൽ, അങ്ങ​ക​ലെ പടി​ഞ്ഞാ​റു് കടലോര വസ​തി​യിൽ ഇരു​ന്നു് എനി​ക്കാ​യി സു​ര​ക്ഷി​ത​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ഒരാ​ലില, സത്യ​ഭാമ പോലും അറി​യാ​തെ, മറി​ച്ചി​ടു​ന്ന ആ ദ്വാ​ര​ക​നാ​ഥൻ എവിടെ.” വനാ​ന്ത​ര​ത്തി​ലെ ആശ്ര​മ​മു​റി​യിൽ ശീ​ത​കാ​ല​സ​ന്ധ്യ​യു​ടെ ഭീ​തി​ത​മായ മൂ​ടു​പ​ടം പെ​ട്ടെ​ന്നു് മു​ഖ​മ​ട​ച്ചു വീണു. എന്നി​ട്ടും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കണ്ണു​കൾ തു​ളു​മ്പു​ന്ന​തു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് ആ ഇരു​ളിൽ കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ ഞാൻ നി​ല​വി​ളി​ച്ച​തു് നീ കേ​ട്ടി​രു​ന്നോ?” ഊഴ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് തനി​ക്കു കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ കി​ട്ടേ​ണ്ട ഇടം നകു​ല​നു് കൊ​ടു​ത്ത പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് പരി​ഭ​വം മറ​ക്കാ​തെ ഭീമൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

“എന്തോ നി​ല​വി​ളി കേ​ട്ടു് ഞാൻ ഉണർ​ന്ന​പ്പോൾ നകുലൻ ബല​മാ​യി എന്നെ പി​ടി​ച്ചു കി​ട​ത്തി. കാ​ട്ടു​പ​ന്നി​യു​ടെ ആക്ര​മ​ണ​ത്തിൽ ഒരാൾ​ക്കു് ആർ​ത്ത​നാ​ദം, വേ​റൊ​രാൾ​ക്ക് പെണ്‍ശ​യ​ന​ത്തിൽ ആർ​മാ​ദം”, നി​ന്ദ​യോ​ടെ പാ​ഞ്ചാ​ലി, മാ​ലി​ന്യ​നീ​ക്ക​ത്തി​നു് സമീപ ആശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് മൺ​ത്ര​വു​മാ​യി പടി കട​ന്നു പോയി.

ധീ​ര​നി​വൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​പാൻ, പട​ക്ക​ള​ത്തി​ലും സമൂഹ പരി​ഷ്ക​ര​ണ​ത്തി​ലും/ യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ.

ഹസ്തി​ന​പു​രി സമൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അധി​ക്ഷേ​പ​വും ആക്ഷേ​പ​വും നേ​രി​ട്ടി​രു​ന്ന ഭി​ന്ന​ലിം​ഗ​ത്തി​ന്റെ ദു​ര​വ​സ്ഥ ലോക മനഃ​സാ​ക്ഷി​യി​ലേ​ക്കു് സാർ​ത്ഥ​ക​മാ​യി എത്തി​ക്കാൻ, പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ കു​ത്തി​ത്തി​രു​പ്പിൽ മനം മറി​ഞ്ഞു തന്നെ ആക്ര​മി​ക്കാൻ എത്തിയ ശി​ഖ​ണ്ടി​ക്കു് മു​മ്പിൽ സ്വ​ന്തം നി​രാ​യു​ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ പി​താ​മ​ഹ​നു് സാ​ധി​ച്ചു എന്നു് ശര​ശ​യ്യ​യിൽ വീണ ഭീ​ഷ്മർ​ക്കു് ഉപ​ചാ​രം അർ​പ്പി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. അടു​ത്ത എട്ടു ദി​വ​സ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു ഞങ്ങൾ വി​ജ​യ​ക്കൊ​ടി​യു​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ ചേ​രു​ന്ന ആദ്യ​യോ​ഗ​ത്തിൽ തന്നെ ഭി​ന്ന​ലിം​ഗ​ക്കാ​രു​ടെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം, തൊഴിൽ, സു​ര​ക്ഷ, അം​ഗീ​കാ​രം എന്നിവ വി​ഭാ​വന ചെ​യ്യു​ന്ന സമ​ഗ്ര​ലിം​ഗ​ന​യ​ത്തി​നു ഭീ​ഷ്മ​നാ​മ​ത്തിൽ രൂപം കൊ​ടു​ക്കും.

“ചെ​ങ്കോൽ ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം അനു​ഗ്ര​ഹ​ത്തോ​ടെ താ​ങ്കൾ കൊ​ടു​ത്തി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, അധി​കാ​രം അർ​പ്പ​ണ​ബു​ദ്ധി​യോ​ടെ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ​ല്ലോ. കൗരവ രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളെ കൌ​ശ​ല​പൂർ​വം കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ച്ചു് വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ങ്ങ​ളിൽ പാർ​പ്പി​ച്ചു. ഇനി​യെ​ന്താ​ണു് പരി​പാ​ടി? കു​ടി​യൊ​ഴി​ക്കൽ ഭീഷണി വരും മു​മ്പു് ഭാ​ര്യ​യു​മൊ​ത്തു് വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​കു​ന്നോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അന്ധ​ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രെ അനു​ഭാ​വ​പൂർ​വം തോളിൽ തട്ടി.

“ദൈ​വ​വി​ളി​യോ, കു​ടി​യി​റ​ക്കു് വെ​ല്ലു​വി​ളി​യോ എന്തും ഈ വാർ​ധ​ക്യ​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യാൽ, മാറിയ ഭൌതിക സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​നു് അനു​സ​രി​ച്ചു് പി​ന്നെ ഞങ്ങൾ സാ​മ്രാ​ജ്യ​പ​തി​കൾ നേ​രി​ടെ​ണ്ടേ? തി​ര​ക്കു​ണ്ടു്, അതിനു മു​മ്പു് കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് വരു​ന്നോ കു​ന്തീ, എന്നു് ചോ​ദി​ച്ചു സഹോ​ദ​ര​വി​ധ​വ​യെ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്കാൻ ഒര​വ​സാ​ന​വ​ട്ട ശ്രമം ബാ​ക്കി”. കണ്ണീ​രു നനഞ്ഞ പട്ടു​തു​ണി കൊ​ണ്ടു് കണ്ണു് മാ​ത്ര​മ​ല്ല മു​ഖ​മ​ത്ര​യും അധി​കാ​രം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട നാ​മ​മാ​ത്ര ചക്ര​വർ​ത്തി മൂ​ടി​യി​രു​ന്നു.

“എങ്ങ​നെ പൊ​റു​ക്കു​ന്നു നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു പേരും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പരു​ക്കൻ വ്യ​വ​ഹാ​ര​ഭാഷ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ആശ്ര​മ​ത്തി​നു പി​ന്നി​ലെ അരു​വി​ക്ക​ര​യിൽ അല​സ​രാ​യി കണ്ട​പ്പോൾ സംശയം പങ്കു വച്ചു.

“ആരെ കു​റി​ച്ചാ​ണു് നി​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്ന​തു്? എത്ര തീ​വ്ര​മായ പ്ര​തി​ഷേ​ധ​വും രോ​ഷ​വും ആഹ്ലാ​ദ​വും ചു​ണ്ടു​കൾ ചലി​പ്പി​ക്കാ​തെ വി​കാ​ര​ര​ഹി​ത​മാ​യി ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി എവിടെ, കൊ​ട്ടാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ മട്ടു​പ്പാ​വിൽ ചന്ദ്രി​കാർ​ച്ചിത രാ​ത്രി​ക​ളിൽ വസ്ത്ര​ര​ഹിത ശരീ​ര​ങ്ങൾ നിർ​ല്ല​ജ്ജം ഇള​ക്കി​യും ആടി​യും, അങ്ങ​ക​ലെ വട​ക്കൻ ഹി​മാ​ല​യ​നി​ര​ക​ളെ നോ​ക്കി ഉന്മാ​ദ​ത്തിൽ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യും ഭീ​തി​ത​മാ​യി വാ​വി​ട്ടു നി​ല​വി​ളി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ എവിടെ?” നകുലൻ കൃ​ഷ്ണ​മൃ​ഗ​ത്തി​നു് ഒരു പിടി ഇളം പു​ല്ലു നീ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“യു​ദ്ധ​ത്തിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വിധവ നി​ങ്ങ​ള​ല്ലേ?” വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ത്തിൽ കണ്ട പരി​ചി​ത​വ​നി​ത​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അല​ക്ഷ്യ​മാ​യി കുശലം ചോ​ദി​ച്ചു.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധവ. ഇരു ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യി പോ​ര​ടി​ച്ചു ജീ​വ​ത്യാ​ഗം ചെയ്ത നാൽ​പ്പ​തു ലക്ഷം സൈ​നി​ക​രു​ടെ വി​ധ​വ​ക​ളിൽ ഒരാൾ.”

“ചെ​ങ്കോൽ അഭി​മ​ന്യു​പു​ത്ര​നായ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ ഏൽ​പ്പി​ച്ചു് പടി​യി​റ​ങ്ങി നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു​പേ​രും വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു പോ​വു​മ്പോൾ, ഭര​ണ​നേ​ട്ട​ത്തെ കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും ഞാൻ ചോ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. എന്നാൽ, നീണ്ട വ്യ​ക്തി​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ വല്ല​തു​മു​ണ്ടോ പു​തു​ത​ല​മുറ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​മാ​യി ഒരു രഹ​സ്യം പങ്കി​ടാൻ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ആകാ​ശ​ചാ​രി​ക​ളു​ടെ വി​വാ​ഹേ​ത​ര​ര​ഹ​സ്യ​സ​ന്ത​തി​ക​ളാ​യി ജനി​ച്ച ഞങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വർ, ആയിരം പൂർ​ണ​ച​ന്ദ്ര​ന്മാ​രെ കണ്ട ശേ​ഷ​വും ഇന്നും വെ​ളു​ത്ത സു​ന്ദ​ര​രൂ​പി​കൾ ആയി നി​ങ്ങൾ കാ​ണു​ന്നി​ല്ലേ? അപ്പോൾ എന്താ​യി​രി​ക്ക​ണം ഞങ്ങ​ളു​ടെ തീ പി​ടി​ച്ച യു​വ​ത്വം? എന്നി​ട്ടും ഞങ്ങൾ, ഒന്നി​ല​ധി​കം ഭർ​ത്താ​ക്കൾ എന്നും കൂടെ പൊ​റു​ക്കാൻ വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട, പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ കാറും മി​ന്ന​ലും കലർ​ന്ന, ഒരു കറു​ത്ത പെ​ണ്ണി​നെ നാ​ട്ടി​ലും കാ​ട്ടി​ലും കൂ​ട്ടാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു ഒരാ​യു​ഷ്ക്കാ​ലം ആർ​മാ​ദി​ച്ചു ജീ​വി​ച്ചു എന്ന​തു്, സ്ത്രീ​യു​ടെ ബഹു​ഭർ​ത്രു​ത്വ​ത്തോ​ടു​ള്ള സാ​ധാ​ര​ണ​പു​രു​ഷ​ന്റെ അസ​ഹി​ഷ്ണു​ത​യെ​ക്കാൾ, ആണ്‍പെണ്‍ സഹ​വർ​ത്തി​ത്വ​ത്തി​ന്റെ അട​യാ​ള​മ​ല്ലേ”, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ കൂടെ നിർ​ത്തി നകുലൻ നാ​ട്ടു​കാ​രോ​ടു് കൈ വീശി എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി യാത്ര ചോ​ദി​ച്ചു.

ഇനി​യെ​ാ​രു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധം അനു​വ​ദി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു് പാ​ണ്ഡവ കര​സേ​നാ​മേ​ധാ​വി ഭീമൻ. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ജ​യ​ത്തി​ന്റെ ആദ്യ വാർ​ഷിക ആഘോ​ഷ​ത്തോ​ടു് അനു​ബ​ന്ധി​ച്ചു്, മഹാ​ഭാ​രത യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ജീവൻ നഷ്ട​മായ കൗ​ര​വ​സ​ഹോ​ദ​രർ​ക്കു് ആദ​രാ​ഞ്ജ​ലി​കൾ അർ​പ്പി​ച്ചു് സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അദ്ദേ​ഹം. ഏതു് സാ​ഹ​ച​ര്യ​വും നേ​രി​ടാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി സേന സു​സ​ജ്ജ​മാ​ണെ​ന്നും കര​സേ​നാ മേ​ധാ​വി.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര വി​ധ​വ​കൾ പു​ന​ര​ധി​വാ​സ​നീ​തി തേടി, പ്ര​ക്ഷോ​ഭം പതി​വി​ട​മായ പൂ​ക്കാര തെ​രു​വിൽ നി​ന്നു് രാ​ജ​കീയ അര​ങ്ങേ​റ്റ മൈ​താ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഇന്നു് മാ​റ്റി​യ​തി​നെ കു​റി​ച്ചു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, “വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ പു​ന​ര​ധി​വാ​സം അല്ല, വി​ധ​വ​ക​ളെ നിർ​മ്മി​ക്ക​ലാ​ണു് സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ ലക്ഷ്യം എന്നു് നി​ങ്ങൾ തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ പഠി​ച്ച​തൊ​ക്കെ ഇത്ര വേഗം മറ​ന്നോ?”എന്നു് ഭീമൻ തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു.

“കാ​ര്യ​മ​റി​യാ​തെ​യാ​ണു് ഭീമൻ എന്നോ​ടു് മെ​ക്ക​ട്ടു് കയ​റു​ന്ന​തു്. പാ​ണ്ഡ​വർ മു​ഴു​വൻ ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​ക്കാ​രാ​ണെ​ന്ന​ല്ല ഞാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ എഴു​തി​യ​തു്. വി​ഭി​ന്ന​പി​തൃ​ത്വ​മാ​യി​ട്ടും അഞ്ചു​പേ​രിൽ ഒരാൾ മാ​ത്ര​മേ ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി പരി​ഗ​ണന അർ​ഹി​ക്കു​ന്നു​ള്ളൂ എന്നി​രി​ക്കെ, മറ്റു നാലു പേരിൽ നി​ന്ന​തു് ഉടൻ പരി​ഗ​ണന പിൻ​വ​ലി​ക്ക​ണം എന്നാ​ണു്.”

“തീ​പ്പെ​ട്ട​തു് നി​ങ്ങൾ ആണെ​ന്നു് കൌ​ര​വ​രെ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​പ്പി​ക്കാൻ, അന്നം തേടി അര​ക്കി​ല്ല​ത്തിൽ വന്ന ആദി​വാ​സി​ക​ളെ തീ​യി​ട്ടു കൊ​ല്ലുക, മനഃ​സാ​ക്ഷി ആറു പേ​രെ​യും കു​റ്റ​വി​മു​ക്ത​രാ​ക്കി​യോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഖേ​ദി​ച്ചു.

“ഞാൻ വെ​റു​ക്കു​ന്ന ഒരു വാ​ക്കാ​ണു് മനഃ​സാ​ക്ഷി. ഏറെ കാലം മുഖം മൂ​ടി​യാ​യി അതു് ധരി​ച്ചു. പക്ഷെ വലിയ വില കൊ​ടു​ത്തു. ഞങ്ങ​ളു​ടെ ജീവ ചരി​ത്രം എഴു​തു​ന്ന വ്യാ​സൻ ഒക്കെ ഓർ​ക്കും, ഓർ​മ​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം അയാൾ​ക്ക്”, വി​റ​യ്ക്കു​ന്ന പോലെ തോ​ന്നി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ.

“ഇതെ​ന്താ ചന്ദ​ന​സു​ഗ​ന്ധ​വു​മാ​യി രാ​വി​ലെ തന്നെ വി​സ്ത​രി​ച്ചൊ​രു തൈ​ലാ​ഭി​ഷേ​കം”, വി​ടർ​ന്ന കണ്ണും പു​രി​ക​വു​മാ​യി അത്യു​ക്തി കലർ​ന്ന പരി​ഷ്കൃ​ത​ശ​രീ​ര​ഭാ​ഷ​യിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു പു​ര​ട്ടു​വാൻ അവ​ളു​ടെ ഇള​മു​റ​ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ പി​താ​ക്കൾ അശ്വി​നി ദേ​വ​ത​കൾ, സ്വർ​ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഒരു സന്യ​സ്ഥൻ വഴി കൊ​ടു​ത്ത​യ​ച്ച ചന്ദ​നാ​ദി എണ്ണ. പക്ഷെ അവൾ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാ​തെ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളോ​ളം മാ​റ്റി വച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ ഒന്നു് തേ​ച്ചു നോ​ക്കി”, നീ​രാ​ടാൻ അർ​ജ്ജു​നൻ ഒരു ജല​ജീ​വി​യു​ടെ മെ​യ്യോ​തു​ക്ക​ത്തോ​ടെ അരു​വി​യി​ലെ​ക്കി​റ​ങ്ങി.

“അതെ​ന്താ, ദേ​വ​ചി​കിൽ​സ​ക​രായ അശ്വി​നി​ദേ​വ​ത​ക​ളു​ടെ ദി​വ്യൗ​ഷ​ധം പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു വേ​ണ്ടേ?”

“കൌ​ര​വ​ച്ചോര പു​ര​ട്ടി കഴു​കി​യു​ണ​ക്കാ​തെ അവ​ളു​ടെ മു​ടി​യിൽ ഒരെ​ണ്ണ​ക്കും പ്ര​വേ​ശ​ന​മി​ല്ല”, കടു​പ്പി​ച്ച സ്വ​ര​ത്തിൽ ഭീമൻ അരു​വി​യു​ടെ അപ്പു​റ​ത്തു് നി​ന്നു് മു​ര​ണ്ടു.

“കൗ​ര​വ​ചെ​വി​ക​ളു​ടെ ശ്ര​വ​ണ​പ​രി​ധി​ക്ക​പ്പു​റം, ഈ വി​ദൂ​ര​വ​നാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല ശി​ക്ഷ​യ​നു​ഭാ​വി​ക്കു​മ്പോ​ഴും നി​ങ്ങൾ എന്താ, ശത്രു​ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ‘ഉടയോൻ’ എന്നു് ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം പരാ​മർ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു്? മറ​ച്ചു​വ​ക്കാ​ത്ത വെ​റു​പ്പോ​ടെ ആ പേരു വി​ളി​ച്ചു​കൂ​ടെ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ചു​റ്റും നി​ങ്ങൾ കണ്ടു വണ​ങ്ങിയ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ വേ​വു​ന്ന​തു് ശുദ്ധ ആത്മീ​യത ആണെ​ന്നു് കരു​തി​യോ? ഓരോ​രു​ത്ത​രും ചാ​ര​ചു​മ​തല ഉള്ള വ്യ​ക്തി​ത്വ​ങ്ങ​ള​ല്ലേ, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് ചാരൻ അവർ​ക്കു് കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തു് ഭക്ഷ്യ​വ​സ്തു​ക്ക​ളും പൂ​ജാ​സാ​മാ​ഗ്രി​ക​ളും കൊ​ണ്ടു് വരും, ഈ പാ​ണ്ഡവ മന്ദി​ര​ത്തി​ലെ അന്തർ നാ​ട​ക​ങ്ങൾ എന്തെ​ന്നു് വി​ശ​ദ​മാ​യി അറി​യാൻ.”

നകുലൻ ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ കൊ​ണ്ടു് വാ​യു​വിൽ എഴുതി ആശ​യ​വി​നി​മ​യം ചെ​യ്യു​ന്ന​തു് നാലു് പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും അപ​മാ​ന​ബോ​ധ​തോ​ടെ നോ​ക്കി നി​ന്നു.

“എപ്പോ​ഴാ​ണു് നി​ങ്ങൾ അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​രർ നകു​ല​നും സഹ​ദേ​വ​നു​മാ​യി ഉള്ളു കൊ​ണ്ടു് അക​ന്ന​തു്?”

“അമ്മ​യും അച്ഛ​നും വേറെ വേറെ ആയ ഞങ്ങൾ എങ്ങ​നെ അർ​ദ്ധ​രും പൂർ​ണ​രും ആവും? അതു് പോ​ട്ടെ. വീ​ട്ടി​ന​ക​ത്തു് പൊ​തു​ഭാ​ര്യ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യാൽ ഞങ്ങൾ ബന്ധ​പ്പെ​ട്ടു എന്ന​ത​ല്ലേ ശരി? ഒരു ദിവസം ഞാൻ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ കയ​റി​യ​പ്പോൾ അവളും ഇവരും ഒരു​മി​ച്ചു ആർ​മാ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു. എന്തു​ണ്ടു് വി​ശേ​ഷം എന്നു് ഞാൻ വെ​പ്രാ​ളം മറ​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, “ഈ രണ്ടു മാ​ദ്രി കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ഓരോ കു​സൃ​തി​കൾ” എന്നു് പറ​ഞ്ഞു തുണി വാ​രി​യു​ടു​ത്തു ധൃ​തി​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി മുറി വി​ട്ടി​റ​ങ്ങി. അപ്പോൾ തകർ​ന്നു​ട​ഞ്ഞ​തു് എന്റെ അഭി​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വി​തു​മ്പി.

കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ എന്ന അവമതി സം​ജ്ഞ​യിൽ ഞങ്ങൾ നൂറു വനി​ത​ക​ളെ ഒതു​ക്കു​ന്ന​തു് പാ​ണ്ഡ​വർ ഉടനടി നിർ​ത്ത​ണ​മെ​ന്നു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ പൂ​ക്കാര തെ​രു​വു​പ്ര​ക​ട​ന​ത്തിൽ അര മണി​ക്കൂർ മു​മ്പു് ആഞ്ഞ​ടി​ച്ചു. കാ​ട്ടിൽ ജനി​ച്ചു വളർ​ന്നു, ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ ഒരി​ട​വേ​ള​യോ​ഴി​കെ കാ​ട്ടിൽ മാ​ത്രം ജീ​വി​ച്ച യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നും കൂ​ട്ടർ​ക്കും ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ നവ​സം​വേ​ദ​ന​ഭൂ​മി​ക​യു​മാ​യി ഇഴ​യ​ടു​പ്പം ഇല്ലെ​ന്നു, കു​റെ​യൊ​ക്കെ സൗ​ജ​ന്യ​മാ​യി കണ്ടാൽ പോലും, ഞങ്ങ​ളെ ‘കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര ഇരകൾ’ എന്ന വി​ശേ​ഷ​ണ​ത്തിൽ കു​റ​ഞ്ഞ ഒന്നും ഞങ്ങൾ​ക്കു് ഇന്നു് മുതൽ സ്വീ​കാ​ര്യ​മ​ല്ല. അധി​കാര ദുർ​മോ​ഹ​ത്തിൽ നൂറു കൌ​ര​വ​രെ കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല​ക്കു് വി​ധേ​യ​മാ​ക്കിയ യുദ്ധ കു​റ്റ​ത്തി​നു് പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് വി​ധി​ക്കേ​ണ്ട​തു് വധ​ശി​ക്ഷ​യ​ല്ലേ?”, പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ത്തിൽ തു​ട​ങ്ങിയ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം വി​തു​മ്പ​ലിൽ അവ​സാ​നി​ച്ചു.

“പച്ച​തു​രു​ത്തും വന്മ​ര​ക്കൂ​ട്ട​വും ഓരോ അര​മ​ന​ക്കു് പി​ന്നി​ലും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഈ കൌ​ര​വ​രാ​ജ​മ​ന്ദി​ര​ങ്ങ​ളെ നോ​ക്കൂ. ഈ സം​ര​ക്ഷി​ത​വ​ന​പ്ര​കൃ​തി​യെ പരി​പാ​ലി​ച്ചും പരി​ലാ​ളി​ച്ചു​മാ​യി​രു​ന്നു, നൂറു ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു് വന്ന രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ ഓരോ വസ​ന്ത​കാ​ല​ത്തും ഹൃ​ദ്യ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ വി​സ്മ​യ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളാൽ പൊ​ട്ടി​ത്ത​രി​ച്ച​തും കു​ട്ടി​കൾ​ക്കൊ​പ്പം നൃ​ത്തം ചെ​യ്തു പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ച​തും. പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം കു​രു​ക്ഷേ​ത്രാ​ന​ന്തര പ്ര​തി​കാ​ര​ന​ട​പ​ടി​യിൽ രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളെ കു​ടി​യോ​ഴി​ച്ചു ഓരോ വസ​തി​യും ആയു​ധ​പ്പു​ര​യാ​ക്കി​യ​പ്പോൾ എന്തു് സം​ഭ​വി​ച്ചു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക വാ​യ​ന​ക്കാ​രോ​ടു് വിരൽ ചൂ​ണ്ടി.

ഉണ​ങ്ങിയ ഒരു പെ​രു​മ​ര​ത്തി​ന്റെ മറവിൽ പാ​ണ്ഡവ ചാ​ര​വ​കു​പ്പു് മേ​ധാ​വി, കണ്ടാ​ല​റി​യു​ന്ന ചില വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ വി​വ​ര​ങ്ങൾ മന​സ്സിൽ കു​റി​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ നൂറു പേരെ വെ​ട്ടി​യും ചവി​ട്ടി​യും കൊ​ല്ലാൻ അവർ അഞ്ചു പേർ, എന്തു് കണ​ക്കാ​ണി​തു്” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൈകൾ വി​ടർ​ത്തി വി​സ്ത​രി​ച്ചു് അഭി​ന​യി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു. അന്ത്യ യു​ദ്ധ​ദി​നം കു​രു​ക്ഷേ​ത്രം.

“പാ​ണ്ഡ​വ​രെ വഴി​യാ​ധാ​ര​മാ​ക്കാൻ ജീ​വി​ത​കാ​ലം മു​ഴു​വൻ കൂ​ട്ടി​യും കി​ഴി​ച്ചും ഞാനും കൂ​ട്ടാ​ളി​ക​ളും എത്ര സൂ​ക്ഷ്മ​ത​യോ​ടെ നി​ത്യ​വും ശ്ര​മി​ച്ചു​വോ അത്ര​യും കു​ടി​ല​ത​യോ​ടെ പാ​ണ്ഡ​വർ വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു് ഞങ്ങൾ​ക്കെ​തി​രെ കളം വര​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു് കണ്ടെ​ത്താൻ ഞങ്ങ​ളു​ടെ ചാ​ര​സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​നു ഒത്തി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണെ​ന്റെ ഒരേ ഒരു പാ​ളി​ച്ച”, തു​ട​യിൽ മാ​ര​ക​മായ ഭീമഗദ പ്ര​ഹ​ര​മേ​റ്റ് ചളി​യിൽ കി​ട​ന്നു നി​ല​വി​ളി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഒരു നി​മി​ഷം സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ ഇരി​ക്കു​ന്ന പോലെ നടി​ച്ചു.

“ഒര​ഞ്ചാ​റു കാ​ട്ടു​മ​യി​ലു​കൾ കൂ​ട്ടം ചേർ​ന്നി​വി​ടെ ഇങ്ങ​നെ ചു​റ്റി നട​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യം?” പരി​സ​ര​ശു​ചി​ത്വ​മു​ള്ള ആശ്ര​മ​ത്തി​നു മു​മ്പി​ലേ​ക്കു് ചൂ​ണ്ടു​വി​ര​ലോ​ടി​ച്ചു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ആരോ​ടെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ ആരാ​ഞ്ഞു.

“ചാടി വന്നു ഭീ​മ​ന്റെ നഗ്ന​തു​ട​യിൽ കൊ​ത്തിയ ആദ്യ ചോ​ര​യ​നു​ഭ​വ​ത്തി​നു് ശേഷം സം​ശ​യ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു് മയി​ലു​ക​ളു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യം ഞങ്ങ​ളും കണ്ട​തു്. എന്നാൽ കു​റ​ച്ചു ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളാ​യി പ്ര​ത്യാ​ശ​യോ​ടെ​യും. അന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്ന പൊ​ന്ത​ക്കാ​ടു് ഭീമൻ കരു​ത​ലോ​ടെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നു്, വൈകി മട​ങ്ങി​യെ​ത്തി​യ​തു് ഒരു കൂട നിറയെ മയിൽ മു​ട്ട​ക​ളു​മാ​യി. അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തി​ലെ വി​ശി​ഷ്ഠ സസ്യ​ഭോ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കാൾ ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ​ക്കി​ഷ്ടം പൊ​രി​ച്ച മയിൽ മു​ട്ട​യാ​ണ്, പാ​ഞ്ചാ​ലി ഒട്ടും സഹ​ക​രി​ക്കി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും”, നകുലൻ ഉള്ള കാ​ര്യം ഉറി പോലെ ചി​രി​ച്ചു പി​ന്നി​ലേ​ക്കു് മറി​ഞ്ഞു.

“രാ​ജ​മ​ന്ദി​ര​ങ്ങൾ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നു ഒഴി​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ത്തു നി​ങ്ങൾ വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് മാ​റി​താ​മ​സി​ക്കേ​ണ്ടി വന്നു എന്ന​തു് പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ത്തോ​ടെ കാ​ണു​മ്പോ​ഴും, നി​ങ്ങൾ ഏറ്റെ​ടു​ത്ത ഈ സമ​ര​മു​ഖം: പ്ര​ക​ട​ന​ങ്ങ​ളും പൊ​തു​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളും എവിടം വരെ ഇതൊ​ക്കെ നി​ങ്ങ​ളെ കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്നെ​ത്തി​ക്കും”, വൈകിയ സന്ധ്യ, ഇരു​ട്ടു് മൂടിയ ഉൾ​പ്ര​ദേ​ശം പഴു​ത്ത അന്ത​രീ​ക്ഷം.

“നൂ​റോ​ളം രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളും അവ​രു​ടെ അവി​വാ​ഹിത പു​ത്രി​മാ​രും താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന ഈ വൃദ്ധ സദ​ന​ത്തിൽ ഒരു ശു​ചി​മു​റി പോലും ഇല്ല. ഓരോ രാ​ത്രി​യും വി​സർ​ജ​ന​ത്തി​നു ഞങ്ങൾ പോ​വേ​ണ്ടി വരു​ന്ന​തു്, യു​ദ്ധ​ത്തിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട കൌ​ര​വ​രു​ടെ ഭൌ​തി​കാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ അട​ക്കിയ ഈ പൊതു ശ്മ​ശാ​ന​ത്തിൽ.” ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ മുഖം താ​ഴ്ത്തി വി​തു​മ്പി.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ താ​മ​സി​ക്കു​മ്പോൾ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് നി​ങ്ങ​ളിൽ ഉണ്ടായ ആ അഞ്ചു ആണ്‍മ​ക്കൾ എവിടെ? പെ​റ്റ​ത​ള്ള​യെ കൌരവർ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ചെ​യ്തു അവ​മ​തി​ച്ച​തു് പോ​രാ​തെ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ അടി​മ​യാ​ക്കി ഈ കൊടും കാ​ട്ടിൽ താ​മ​സി​പ്പി​ക്കു​ന്നു, ചു​റ്റു​മു​ള്ള സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ വി​സർ​ജ്യ​ങ്ങൾ കോരി ചു​മ​ന്നു ദൂരെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി സം​സ്ക​രി​ക്കു​ന്ന പ്രാ​കൃത ശിക്ഷ നട​പ്പാ​ക്കു​ന്നു. ഇതൊ​ന്നും കേ​ട്ടി​ട്ടും അന​ങ്ങു​ന്നി​ല്ല​ല്ലൊ പൊ​ന്നു​മ​ക്കൾ, അതോ, ഹസ്തി​ന​പു​രി ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ഇന്ന​ലെ ഞങ്ങൾ കേ​ട്ട​തു് ശരി​യാ​ണെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് മക്കൾ എന്നു് പറയാൻ മാ​ത്രം ഒന്നും ഇല്ലേ?”

“വരാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന മഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ അവസാന ദിവസം, ചതി​യിൽ അവരെ ചവി​ട്ടി​ക്കൊ​ല്ലാൻ ദ്രോ​ണ​പു​ത്രൻ അശ്വ​ത്ഥാ​ത്മാ​വു് തി​ന്നു കൊ​ഴു​ത്തു കാ​ലു​കൾ​ക്കു് ബലം പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തു് അതേ ഹസ്തി​ന​പു​രി ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ നി​ങ്ങൾ കാ​ണാ​റി​ല്ലേ?” ആശ്രമ മാ​ലി​ന്യം നീ​ക്കി കു​ളി​ക്കാൻ അരു​വി​യി​ലെ​ക്കി​റ​ങ്ങിയ പാ​ഞ്ചാ​ലി പറ​ഞ്ഞു.

“സീ​ത​യ്ക്കു് സു​ര​ക്ഷ​യാ​യി ലക്ഷ്മ​ണ​നെ നിർ​ത്തി രാമൻ ഒറ്റ​ക്ക​ല്ലേ വേ​ട്ട​യാ​ടി മാ​നി​റ​ച്ചി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു മൂ​ന്നു പേരും രാ​ത്രി വൈകി ചു​ട്ടു തി​ന്നു വി​ശ​പ്പ​ട​ക്കി​യ​തു്. അവർ​ക്കു് വേ​ണ്ടെ​ങ്കിൽ പി​ന്നെ ധീ​രോ​ദാ​ത്ത​ന്മാ​രായ നി​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കെ​ന്തി​നൊ​ര​ക്ഷ​യ​പാ​ത്രം? മേ​ല​ന​ങ്ങി​ക്കൂ​ടെ ഊഴം വച്ചു്, പല്ലു് മു​റി​യെ മൂ​ന്നു നേരം തി​ന്നാൻ?” ഉപചാര സന്ദർ​ശ​ന​ത്തി​നു സമീപ ആശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നു് വന്ന പു​തു​സ​ന്യ​സ്ഥൻ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു്.

“ദീർ​ഘ​കാല ദാ​മ്പ​ത്യ​അ​വ​ഗ​ണ​ന​ക്കെ​തി​രെ പര​സ്യ​മാ​യി ആഞ്ഞ​ടി​ക്കാൻ, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ആദ്യ ഭാര്യ ഇതാ ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യു​മാ​യി കൈ കോർ​ക്കു​ന്നു. ഇന്നു മുതൽ വേദി പങ്കി​ട്ടു്, ചെ​ല​വി​നു തരാ​ത്ത ഭർ​ത്താ​വി​നെ പോ​തു​വ്യ​വ​ഹാര മണ്ഡ​ല​ത്തിൽ അവ​മ​തി​ച്ചു മു​ട്ടു കു​ത്തി​ക്കും എന്നാ​ണു ജ്വാ​ലാ​മു​ഖീ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ ചെയ്ത പ്ര​തി​ജ്ഞ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സ്തോ​ഭാ​ജ​ന​ക​മാ​യി കൈകൾ ചലി​പ്പി​ച്ചു.

“ഇളമുറ നകു​ല​നോ​ടു​ള്ള പക്ഷ​പാ​ത​പൂർ​ണ​മായ ദാ​മ്പ​ത്യ പരി​ഗ​ണ​ന​യിൽ മനം​നൊ​ന്ത വയോ​ധിക ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ, ദു​ര്യോ​ധന വി​ധ​വ​യു​ടെ മക​ന്റെ മകളെ പരി​ണ​യി​ച്ചു് ഏക ഔദ്യോ​ഗിക വധു ആക്കാൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞു. ചക്ര​വർ​ത്തി​നി പദ​വി​യിൽ നി​ന്നു് മാ​റ്റി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ഗർ​വ്വൊ​ന്നൊ​തു​ക്കി​യെ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അട​ങ്ങൂ. അതോടെ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ അവ​രു​ടെ പഴയ രാ​ജ​മ​ന്ദി​ര​ങ്ങ​ളിൽ മട​ങ്ങി എത്തും. വി​രു​ന്നിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കും കി​ട്ടും ഒരു ക്ഷണം”, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ കാ​ര്യാ​ലയ വക്താ​വു് ഒരു വി​ജ്ഞാ​പ​നം വാ​യി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു.

“മഹാ​റാ​ണി പദ​വി​യിൽ നി​ന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ഇറ​ക്കാൻ, മര​ണാ​ന​ന്തര ലോ​ക​ത്തു് നി​ന്നു​ള്ള കൗരവ സഹാ​യ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഒരു സം​ഘ​ടിത പര​സ്യ​നീ​ക്ക​മു​ണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഗം​ഗ​യിൽ കൌ​ര​വർ​ക്കു ഓരോ​രു​ത്തർ​ക്കും ബലി​യി​ട്ടു എഴു​ന്നേൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വെ​യി​ലിൽ ഭൂ​പ്ര​കൃ​തി പ്ര​സ​ന്ന​മാ​യി​രു​ന്നു.

“ദു​രർ​ത്ഥ സൂ​ച​ന​യോ​ടെ നി​ര​ക്ഷ​ര​മാ​താ​വി​നോ​ടു് പാ​ഞ്ചാ​ലീ സ്വ​യം​വ​രം അവ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു്, അനു​ജ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യെ അന്യാ​യ​മാ​യി തട്ടി​യെ​ടു​ത്ത കു​ടി​ല​വ​യോ​ധി​കൻ എന്നും മറ്റും പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് മു​മ്പി​ലും കൌ​ര​വർ​ക്കു് മു​മ്പി​ലും അവ​മ​തി​ച്ചാ​ണു് അര​നൂ​റ്റാ​ണ്ടാ​യി പാ​ഞ്ചാ​ലി എന്നെ ശി​ക്ഷി​ച്ച​തു്. അറി​യാ​മോ, ഇപ്പോൾ അവൾ ഇളമുറ പാ​ണ്ഡ​വൻ നകു​ല​ന്റെ ജാര? വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ആ ഓർ​മ​യിൽ നി​ന്നെ​ന്നെ മോ​ചി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വി​വാ​ഹ​പ്രാ​യ​മെ​ത്തിയ കൊ​ച്ചു മകളെ മംഗലം കഴി​ച്ചു ഹസ്തി​ന​പു​രി പട്ട​മ​ഹി​ഷി​യാ​ക്കാൻ മനഃ​സാ​ക്ഷി അനു​മ​തി തന്ന​തു്. ബലി​യി​ടു​മ്പോൾ, ഈശ്വ​രാ, എനി​ക്കു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ അനു​കൂല പ്ര​ത്യ​ക്ഷം ഉണ്ടാ​യി. മക​നു​ണ്ടാ​യാൽ, തീർ​ച്ച അവൻ ഇനി പുതു കു​രു​വം​ശ​നാ​ഥൻ. അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ മകൻ പരീ​ക്ഷി​ത്തു് പാ​മ്പു് കടി​യേ​റ്റു മരി​ക്കും എന്നു് നാ​ട്ടിൽ പാ​ട്ട​ല്ലേ”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ സം​സാ​രി​ച്ച ആ രീതി കണ്ട​പ്പോൾ, കു​പ്ര​സി​ദ്ധ ബീ​ജ​ദാ​താ​വു കാ​ല​ന്റെ മകൻ തന്നെ.

മു​ന്ന​റി​യി​പ്പി​ല്ലാ​തെ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ആ വൈകിയ രാ​ത്രി​യിൽ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ കയ​റി​ച്ചെ​ന്ന​പ്പോൾ, നാലു സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും ചാണകം മെ​ഴു​കിയ നി​ല​ത്തു ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ഒരു കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ഇറ​ച്ചി നീ​ക്കിയ തു​ട​യെ​ല്ലി​നാ​യി പര​സ്പ​രം മല്ല​ടി​ക്കു​ന്നു. ചു​ണ്ടും പല്ലും പൊ​ട്ടി ചോ​ര​യോ​ഴു​കു​ന്നു. നിർ​ത്തൂ എന്നു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഗർ​ജ്ജി​ച്ച​പ്പോൾ, ഭീമൻ പൊ​ട്ടി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു കാലിൽ വീണു. എണ്‍പ​തു് കഴി​ഞ്ഞ വൃ​ദ്ധ​ഭീ​മ​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല അപ്പോൾ, വി​ശ​പ്പു് സഹി​ക്കാ​തെ വി​ല​പി​ക്കു​ന്ന കു​ട്ടി​ഭീ​മ​നാ​യി​രു​ന്നു. അവർ കൊ​ന്നു തൊ​ലി​യു​രി​ച്ച കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ഇറ​ച്ചി വര​ട്ടി​യ​തു് ഒരു മണി​ക്കൂർ മു​മ്പു് വയർ നിറയെ കഴി​ച്ച യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു​വോ, യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ പട്ടി​ണി, ഒരെ​ല്ലിൻ കഷ​ണ​ത്തി​നാ​യി സഹോ​ദ​ര​രു​ടെ വയ​റ്റു​പ്പി​ഴ​പ്പു്.

“ചെ​ങ്കോൽ അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ മകൻ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നു നാം കൈ​മാ​റുക, ആരും കാ​ണാ​തെ വഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു വീണു കഥ തീരാൻ ഇന്നു് തന്നെ പടി​യി​റ​ങ്ങുക നാം മു​ഴു​നീള പരാ​ജിത പാ​ണ്ഡ​വർ”, പി​ടി​ച്ചു നി​ല്ക്കാൻ പോലും വയ്യാ​തെ അവ​ശ​നാ​യി​രു​ന്ന അർ​ജ്ജു​നൻ എന്നി​ട്ടും വിരൽ ചൂ​ണ്ടി നാലു് പേ​രോ​ടും ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു.

“ചാ​ര​പ്പ​ണി​ക്കു് വേഷം മാ​റി​പ്പോയ ഭീമനെ കു​രു​ക്കി​ട്ടു പി​ടി​ച്ചു ഇതാ കൌരവർ ബന്ദി​യാ​ക്കി നമ്മോ​ടു വി​ല​പേ​ശു​ന്നു. നീ ഉടൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ചെ​ന്നു് കൌ​ര​വ​രു​ടെ വെ​പ്പാ​ട്ടി​യാ​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഭീമനെ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രാ​ലിം​ഗ​ന​ത്തി​നു് വി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കു​മെ​ന്നു് ഭീഷണി” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അവ​ശ​സ്വ​ര​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് പറ​ഞ്ഞു.

“ഒന്നു് മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്കൂ. അയാൾ പോ​യാ​ലും നി​ങ്ങൾ നാ​ലു​പേ​രി​ല്ലേ. രണ്ടു പേരിൽ കൂ​ടു​തൽ ആണു​ങ്ങൾ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ ‘ആൾ​ക്കൂ​ട്ട’മായി തോ​ന്നു​ന്ന എനി​ക്കു് നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു പേരിൽ ഒരാൾ പോയാൽ അത്ര​യും കു​റ​ച്ചു നി​ത്യ​വും സഹി​ച്ചാൽ പോരെ.”

“വനാ​ന്ത​ര​ത്തി​ലെ ഈ ആശ്ര​മ​ത്തിൽ തൊ​ഴിൽ​ര​ഹി​ത​രായ അഞ്ചു ആണു​ങ്ങൾ​ക്കൊ​പ്പം ഒറ്റ​മു​റി​യിൽ കഴി​യു​മ്പോൾ, വിരസത മാ​റ്റാൻ ദൂരെ ദൂരെ ഒരു പൊ​ന്മാൻ പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പോലെ സങ്കൽ​പ്പി​ക്കാ​റു​ണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൌ​തു​ക​പ്പെ​ട്ടു.

“വാളും കു​ന്ത​വു​മാ​യി അഞ്ചു ആജാ​ന​ബാ​ഹു​ക്കൾ മാ​റി​മാ​റി എന്റെ വഴി​യിൽ ലക്ഷ്മ​ണ​രേഖ വര​ക്കു​മ്പോ​ഴോ?”

“കൗരവ അടി​മ​കൾ എന്ന നി​ല​യിൽ പരി​മി​തി​കൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് വേ​ണ്ട​ത്ര ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, മൊ​ത്തം വന​ജീ​വി​തം ആസ്വാ​ദ്യ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അഞ്ചു പേ​രോ​ടും ഒരു​മി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു. ഭാ​ഗ്യം, അവ​സാ​ന​ദിന മാ​ലി​ന്യ​നീ​ക്ക​ത്തി​നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി ആശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് പോയ നേ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

“കഴി​ഞ്ഞു പോയ വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാ​ലം, ഞങ്ങൾ വി​ശ​പ്പെ​ന്തെ​ന്ന​റി​യാ​തെ വനാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ കഴി​ഞ്ഞു. എപ്പോൾ ചെ​ന്നു് കയ്യി​ട്ടു വാ​രി​യാ​ലും കി​ട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു, അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ സ്വാ​ദും ചൂ​ടു​മു​ള്ള അപ്പം. ഞങ്ങൾ അഞ്ചു സഹോ​ദ​ര​രും ആസ്വ​ദി​ച്ചു തി​ന്നു. ഒന്നേ ഞങ്ങ​ളു​ടെ ആർ​മാ​ദ​ത്തെ ആലോ​സ​ര​പ്പെ​ടു​ത്തി​യു​ള്ളു. അതി​ഥി​ബ​ന്ധിത ഭക്ഷ്യ​ല​ഭ്യ​ത​യെ കു​റി​ച്ചു​ള്ള നി​ബ​ന്ധ​ന​യ​നു​സ​രി​ച്ചു് അത്താ​ഴ​പ്പ​ട്ടി​ണി​യു​മാ​യി ഉറ​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ, അതി​ഥി​യെ കാ​ത്തു ജാ​ല​ക​ത്തി​ന്ന​രി​കെ തല ചാ​യ്ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി.”

“ഗാ​ന്ധാ​രി​യെ പോലെ അന്ധത അഭി​ന​യി​ക്കു​ക​യ​ല്ല, അനു​ഭ​വി​ക്ക​യാ​ണു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ. മക്കൾ നൂറും കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട ഹൃ​ദ​യ​വേ​ദന വേറെ. ഒറ്റ​യ്ക്കു് ഇങ്ങ​നെ നി​ത്യ​വും അലയാൻ വിടണോ ഈ വൃ​ദ്ധ​നെ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കപ​ട​മായ ആശ​ങ്ക​യോ​ടെ വി​സ്ത​രി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു.

“പു​ത്ര​വി​ധ​വ​കൾ ഇപ്പോൾ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണു് കാ​ര​ണ​വർ നി​ത്യ​വും യാത്ര. അവിടെ നൂറു പേ​രോ​ടും ഞങ്ങൾ അഞ്ചു പേരെ പറ്റി ദു​ഷി​ച്ചു സം​സാ​രി​ച്ചേ മട​ങ്ങു. അം​ഗ​ര​ക്ഷ​ക​നാ​യി നി​ത്യ​വും വേഷം മാറി പോ​വു​ന്ന​തു് ഞങ്ങ​ളിൽ ഒരാൾ ആണു്. വഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു വീണു മരി​ച്ചാൽ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നെ ആ നി​ല​യി​ലും പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ലാ​ക്കാം എന്നു് വി​ധ​വ​ക​ളും വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു.” നകുലൻ ഇന്ന​ത്തെ ‘അക​മ്പ​ടി​വേ​ഷം’ മാ​റു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

“ഇതെ​ന്താ കണ​ങ്കാ​ലിൽ ഒരു തങ്ക​വള, മുൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം മഹാ​റാ​ണി​യെ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ പി​ടി​കൂ​ടി ‘ഇനി നീ കൗരവ അടിമ’ എന്ന ബഹു​മ​തി തന്നു തു​ണി​യ​ഴി​ക്കു​മ്പോൾ കൌരവർ ഇതു് മാ​ത്രം എന്താ വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞ​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ നഗ്ന​മായ കാ​ലി​ലേ​ക്കു് തു​റി​ച്ചു നോ​ക്കി.

“വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞ​ത​ല്ല, വി​ള​ക്കി ചേർ​ത്ത​താ​ണു്. വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം കഴി​ഞ്ഞ ഉടൻ, സംഘം ചേർ​ന്നു് കൌരവർ ഇതു് ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം അണി​യി​ച്ചു. ഞാ​നി​പ്പോൾ അവ​രു​ടെ“നി​രീ​ക്ഷ​ണ​വ​ലയ”ത്തി​ലാ​ണു്. എന്നു് പറ​ഞ്ഞാൽ, ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​മ​ണി​ക്കൂ​റും, ദൂരെ ദൂരെ ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ ഭൂഗർഭ അറയിൽ ഇരു​ന്നു എന്നെ ചില കൌരവർ ആസ്വ​ദി​ക്കു​ന്നു”, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പു​ഞ്ചി​രി ഒരു വി​ലാ​പം പോലെ ആശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​റ​ഞ്ഞു.

“ഭക്ഷ​ണ​പ്രി​യ​രായ പാ​ണ്ഡ​വ​രെ മധു​ര​ത്തിൽ വിഷം കലർ​ത്തി ഇട​യ്ക്കി​ടെ തീ​റ്റി​ക്കാൻ പോലും അന്ധ​പി​താ​വി​ന്റെ പണ​പ്പെ​ട്ടി​യിൽ കയ്യി​ട്ടു വാരണം എന്ന സ്ഥി​തി നി​ല​വി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ദ്യാർ​ത്ഥി ജീ​വി​ത​ത്തിൽ, അര​ങ്ങേ​റ്റ ദിവസം പാ​ണ്ഡ​വർ അവ​മ​തി​ച്ച ഒരു സൂ​ത​പു​ത്ര​നെ ഉടനടി “അം​ഗ​രാ​ജാ​വാ​യി” പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ കു​പ്ര​സി​ദ്ധ അന​ധി​കൃത നട​പ​ടി​ക്കു്, ചക്ര​വർ​ത്തി പി​ന്നീ​ടു്, രാ​ജ​സ​ഭ​യു​ടെ അം​ഗീ​കാ​ര​ത്തി​നു ശേഷം, മുൻ​കാല പ്രാ​ബ​ല്യ​ത്തോ​ടെ രാ​ജ​കീയ അനു​മ​തി തന്നു​വോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ എഴുതി തയ്യാ​റാ​ക്കിയ ചോ​ദ്യ​ത്താൽ നേ​രി​ട്ടു. ചു​ണ്ടു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ പി​ട​യു​ന്ന പെ​രു​മീ​നു​മാ​യി ശു​ദ്ധ​ജ​ല​ത​ടാ​ക​ത്തിൽ മലർ​ന്നു കി​ട​ന്നു നീ​ന്തി തു​ടി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു ആ ധീ​ര​കൌ​ര​വൻ.

“സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​നൊ​ത്തു​യർ​ന്നു സാ​ഹ​സി​ക​മാ​യി ഇട​പെ​ട്ടു് പാ​ണ്ഡവ വി​രു​ദ്ധ​നായ ഒരു അധഃ​കൃത യോ​ദ്ധാ​വി​നെ ആജീ​വ​നാ​ന്ത അടി​മ​യാ​യി നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ ഒരു സാ​ങ്ക​ല്പിക ദേ​ശ​നാ​മം ആധി​കാ​രി​ക​മാ​യി ഉച്ച​രി​ച്ചു എന്ന​തിൽ കവി​ഞ്ഞെ​ന്തു മുൻ​കാല പ്രാ​ബ​ല്യ​വും ചക്ര​വർ​ത്തി അനു​മ​തി​യും?” കടി​ച്ചു പി​ടി​ച്ച മീ​നി​നെ കരയിൽ നിന്ന സഹാ​യി​ക്കു നേരെ പി​ടി​ക്കാൻ പാ​ക​ത്തിൽ കൃ​ത്യ​മാ​യി എറി​ഞ്ഞു്, ഒന്നു് കൂ​പ്പു കു​ത്തി വെ​യി​ലി​ലേ​ക്കു് വീ​ണ്ടും ഉയർ​ന്നു്, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“എന്തൊ​ക്കെ ചെ​വി​യിൽ മന്ത്രി​ക്കും യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ഇഷ്ടം കൂടാൻ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ‘പൊ​ള്ളു​ന്ന ഇട​ത്തിൽ’ ഒന്നു് വി​ര​ല​മർ​ത്തി നോ​ക്കി.

“മറ്റു നാലു പേരെ കു​റി​ച്ചു് ഓരോ​ന്നു് വി​സ്ത​രി​ച്ചു ചോ​ദി​ക്കും. അവർ​ക്കു് പ്ര​ണ​യ​സ​ല്ലാ​പ​ത്തിൽ മികവു കു​റ​വാ​ണു് എന്നു് തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന ദു​ര​നു​ഭ​വ​ങ്ങൾ ഞാൻ ആവർ​ത്തി​ച്ചു സാ​ക്ഷ്യ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണം.”

‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ യിൽ ജന​ശ​ബ്ദം ലേ​ഖ​ക​ന്റെ കു​റി​പ്പു്.

“പരി​പൂർ​ണ​ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യ​ത്തി​ന്റെ കു​രു​വം​ശ​പ്രാ​യോ​ജ​കൻ കു​റ​ച്ചു നാ​ളാ​യി ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ചെ​ന്നു് വേഗം അത്താ​ഴം കഴി​ച്ചു അക​മ്പ​ടി ഒഴി​വാ​ക്കി കൃ​ഷി​ക്കാ​ര​ന്റെ ലളി​ത​വേ​ഷ​ത്തിൽ ഇരു​ട്ടി​ലേ​ക്കു് നി​ത്യ​വും രാ​ത്രി ഇറ​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന​തു് ഹസ്തി​ന​പു​രി പൂ​ക്കാര തെ​രു​വിൽ ഇപ്പോൾ പാ​ട്ടാ​ണു്. കൊ​ട്ടാര രഹ​സ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ കലവറ സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​ര​നായ അഭി​വ​ന്ദ്യ ഭീ​ഷ്മ​രെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​പ്ര​തി​യോ​ഗി​കൾ ബന്ദി​യാ​ക്കി പി​ടി​ച്ചാൽ?”

“സം​ശ​യാ​സ്പ​ദ​മായ രാ​ത്രി​യാ​ത്ര​ക​ളിൽ നി​ന്നു്, പ്ര​ബോ​ധ​നം വഴി ഭീ​ഷ്മ​രെ പി​ന്തി​രി​പ്പി​ക്കാൻ വി​ദു​രർ മേ​ധാ​വി​യാ​യി ഉപ​സ​മി​തി രൂ​പീ​ക​രി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞു. സു​താ​ര്യ​ഭ​ര​ണം വാ​ഗ്ദാ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന കൗരവ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നു മു​മ്പിൽ, ഭീ​ഷ്മ​യാ​ത്ര​ക​ളു​ടെ ധാർ​മിക ഭീഷണി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന ജന​ശ​ബ്ദം ലേ​ഖ​ക​നു് പൌ​ര​സ്വീ​ക​ര​ണം ഇന്നു് വൈ​കു​ന്നേ​രം അര​ങ്ങേ​റ്റം മൈ​താ​ന​ത്തിൽ.”

“പാ​ണ്ഡ​വ​പാ​ള​യ​ത്തിൽ ഉറ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന അഞ്ചു യു​വ​പോ​രാ​ളി​ക​ളെ​യും നി​ങ്ങൾ ഒറ്റ​യ്ക്കു് കഴു​ത്തിൽ ചവു​ട്ടി കൊ​ന്നു എന്നോ? ഒരാളെ ചവി​ട്ടു​മ്പോൾ അടു​ത്തു് കി​ട​ന്ന മറ്റു നാലു പേർ ബഹളം കേ​ട്ടു് ഉണർ​ന്നി​ല്ലേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അശ്വ​ത്ഥാ​ത്മാ​വി​നെ നേ​രി​ട്ടു.

“എന്താ, ദ്രോ​ണ​പു​ത്ര​നായ എനി​ക്കു് അഞ്ചു പേരെ കൊ​ല​ചെ​യ്യാൻ വേറെ ആൾ സഹായം വേണോ? പാ​ണ്ഡ​വ​രെ പോലെ തന്നെ ഭീ​രു​ക്കൾ ആയി​രു​ന്നു ആ അഞ്ചു പാ​ഞ്ചാ​ലീ​പു​ത്ര​ന്മാ​രും എന്ന​തു് എന്റെ രാ​ത്രി ജോലി എളു​പ്പ​മാ​ക്കി. ആദ്യം കണ്ട​വ​നെ കഴു​ത്തിൽ ചവി​ട്ടി​യ​പ്പോൾ (ആയുധം കൊ​ണ്ടു് കഴു​ത്ത​റ​ത്തു് കൊ​ന്നാൽ അവനു സ്വർ​ഗ്ഗ​രാ​ജ്യ പ്ര​വേ​ശ​നം എളു​പ്പ​മാ​വും) മറ്റു് നാ​ലു​പേ​രും ഉണർ​ന്നു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി ചു​രു​ണ്ടു് കി​ട​ന്നു ഉറ​ക്കം നടി​ച്ചു. ഒരാളെ കൊന്ന ക്ഷീ​ണ​ത്തിൽ ഞാൻ സ്ഥലം വി​ടു​മെ​ന്നൊ മറ്റോ കരു​തിയ അവ​രു​ടെ മോഹം പൂ​വ​ണി​യാ​തെ അഞ്ചു പേ​രെ​യും ഞാൻ ആസ്വ​ദി​ച്ചു കൊ​ന്നു.”

അവ​സാ​ന​ത്തെ കൗരവ സർ​വ്വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പ​തി എന്ന പദ​വി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​യോ​ദ്ധാ​വു് ഇപ്പോൾ കൃ​ഷ്ണ​ശാ​പ​ത്തിൽ മഹാ​രോ​ഗി​യാ​യി കാൽ ഉറ​ക്കാ​തെ ഗ്രാമ ഗ്രാ​മാ​ന്ത​ര​ങ്ങ​ളിൽ രാ​വു​പ​കൽ അല​യു​ക​യാ​ണു്. സൂ​ക്ഷി​ക്കു​മ​ല്ലോ.

“അമ്മാ, ഈ സു​ന്ദ​ര​യോ​ദ്ധാ​വു് എന്റെ അച്ഛൻ ആവാതെ, ആ വൃ​ദ്ധ​രോ​ഗി എന്തി​നു എന്റെ അച്ഛ​നാ​യി”, അമ്മ​യെ​ക്കാൾ പ്രാ​യം കു​റ​ഞ്ഞ ഭീ​ഷ്മ​രേ​യും അമ്മ​യു​ടെ അച്ഛ​നെ​ക്കാൾ പ്രാ​യ​മു​ള്ള ശന്ത​നു​വി​നെ​യും മാറി മാറി ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി രാ​ജ​കു​മാ​രൻ വി​ചി​ത്ര​വീ​ര്യൻ സത്യ​വ​തി​യോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു.

“വ്യ​ക്ത​മാ​യി​ല്ലേ മകനെ, എത്ര​മാ​ത്രം സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധ​രാ​ണു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​ഗ​ധേ​യം നിർ​ണ​യി​ക്കു​ന്ന അതീ​ത​ശ​ക്തി​കൾ എന്നു്”, കു​രു​വംശ ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​യു​ടെ മഹാ​റാ​ണി ക്ഷ​യ​രോ​ഗി​യായ മകനെ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു.

“എന്തി​നാ​ണു് ഈ ആട്ടിൻ​കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് നി​ല​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് നി​ങ്ങൾ ഇല തി​ന്നാൻ കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ ഗ്രാ​മ​ത്തെ​രു​വിൽ, കർ​ഷ​ക​ക്കു​ടി​ലി​നു മു​മ്പിൽ കൂ​ട്ടം​കൂ​ടി നിന്ന സ്ത്രീ​ക​ളോ​ടു് നീരസം മറ​യ്ക്കാ​തെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“തി​ന്നു കൊ​ഴു​ത്ത ഈ അഞ്ചു ആട്ടിൻ​കു​ട്ടി​ക​ളെ കൊ​ട്ടാ​രം ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ അതി​രാ​വി​ലെ ഞങ്ങൾ നേ​രി​ട്ടു് എത്തി​ക്ക​ണം. നാടു് വാ​ഴു​ന്ന അഞ്ചു പോ​ക്കി​രി​കൾ എണീ​റ്റ് വന്ന ഉടൻ ഞങ്ങൾ തന്നെ വേണം ഈ പ്രിയ വളർ​ത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ കഴു​ത്ത​റ​ത്തു് കൊ​ടു​ക്കാൻ. തീ പാ​റു​ന്ന നോ​ട്ട​ത്തോ​ടെ അക്ഷ​മ​യിൽ അവർ കാ​ത്തു നി​ല്ക്കും ആട്ടിൻ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ചു​ടു​ചോര മോ​ന്താൻ.”

“സംഗതി കഷ്ട​മാ​ണ​ല്ലോ. മു​മ്പിൽ വരി​യാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന ഈ പാ​ണ്ഡ​വ​രെ നോ​ക്കി നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു പാ​ഞ്ചാ​ലീ​പു​ത്ര​ന്മാർ​ക്കു കൃ​ത്യ​മാ​യി പറയാൻ ആവി​ല്ലേ, ആരാ​രു​ടെ മകൻ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ പ്ര​കോ​പ​ന​പ​ര​മായ ചോ​ദ്യം കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര പാ​ള​യ​ത്തിൽ വച്ചാ​യി​രു​ന്നു. യു​ദ്ധം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തി​ന്റെ തലേ​ന്നു് രാ​ത്രി.

“പാ​ണ്ഡ​വർ ബീ​ജ​ദാ​താ​ക്കൾ ആണെ​ന്ന​തു് അമ്മ വഴി സാ​ക്ഷി മൊഴി അഥവാ കേ​ട്ടു​കേൾ​വി മാ​ത്രം. മുഖം നോ​ക്കി ആരുടെ ബീജം എന്നു് ചോ​ദി​ക്കാൻ മാ​ത്രം സാ​മു​ദ്രി​കം വശ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു് കൊ​ണ്ടു്, ഞങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞ വാ​വു​ബ​ലി​ക്കു് കൂ​ട്ടായ തീ​രു​മാ​നം എടു​ത്തു. മഹാ​ഭാ​രത യു​ദ്ധ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടാൽ ഞങ്ങൾ അഞ്ചു മക്ക​ളും ദക്ഷി​ണാ​പ​ഥ​ത്തി​ലെ തി​രു​വി​ല്വാ​മല നി​ളാ​തീ​ര​ത്തെ ബലി​ത്ത​റ​യിൽ അർ​പ്പി​ക്കുക ഒരൊ​റ്റ പി​ണ്ഡം ആയി​രി​ക്കും”, ആയു​ധ​ങ്ങൾ പരി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലും മക്കൾ ഉപ​ചാ​ര​തോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു.

“കൗരവ രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ എന്ന സംജ്ഞ ഔദ്യോ​ഗിക ഉപ​യോ​ഗ​ത്തിൽ നി​ന്നു് പിൻ​വ​ലി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു് പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ രാ​ജ​കീയ മു​ദ്ര​യു​ള്ള അറി​യി​പ്പിൽ കണ്ടി​ല്ലേ? നാൽ​പ്പ​തു് ലക്ഷം സൈ​നി​കർ ഇരു വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും മരി​ച്ച യു​ദ്ധ​ത്തിൽ അവർ അനർ​ഹ​സൌ​ജ​ന്യം തട്ടി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു് ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ​പ്പെ​ട്ട​തി​നെ തു​ടർ​ന്നാ​ണു് ഈ നടപടി. നമ്മു​ടെ സ്വ​കാ​ര്യ സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ലും ഈ സംജ്ഞ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാൻ പാ​ടു​ള്ള​ത​ല്ല.”

“അറി​യാ​തെ​യെ​ങ്കി​ലും ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചാൽ?” യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഒരു വിധവ കൂടി ഉടൻ ഉണ്ടാ​വും”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നു് നേരെ ചൂ​ണ്ടു വിരൽ എറി​ഞ്ഞു.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി ഇവിടെ നി​ശ​ബ്ദ സഹ​ന​ത്തി​ന്റെ രക്ത​സാ​ക്ഷി​യ​ല്ല; അവൾ പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടു​ള്ള അനാ​ദ​ര​വും, വി​ഭ​ക്തി​യും തു​റ​ന്നു പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ മു​റി​വേ​റ്റു നീ​റു​ക​യാ​ണു് വി​ല്ലാ​ളി വീ​ര​ന്മാ​രായ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ. അവസരം കി​ട്ടു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ അയോ​ഗ്യത അവൾ ഉയർ​ത്തി​ക്കാ​ട്ടി. അന്യ​പു​രു​ഷ​രിൽ നി​ന്നു് ലഭി​ച്ച നിർ​ല്ലോ​ഭ​മായ ആരാധന പര​സ്യ​മാ​യി.ആസ്വ​ദി​ച്ചു.”

“ചെ​ങ്കോൽ താ​ഴെ​യി​ട്ടു്, പടി​യി​റ​ങ്ങി വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോവാൻ പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു് വല്ല പ്ര​കോ​പ​ന​വും?” അധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ അക​ത്ത​ള​ത്തിൽ നി​ന്നു് മര​വു​രി ധരി​ച്ചു നഗ്ന​പാ​ദ​രാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് യാ​ത്ര​യായ പാ​ണ്ഡ​വ​രെ നോ​ക്കി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൌ​തു​ക​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“കൌ​ര​വ​രു​ടെ കി​രാ​ത​ഭ​ര​ണ​ത്തിൽ നി​ന്നു് രാ​ജ്യം രക്ഷ നേടിയ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ദി​ന​ത്തി​ന്റെ മു​പ്പ​ത്തി​ര​ണ്ടാം വാർ​ഷി​കം ഇന്ന​ലെ ആയി​രു​ന്നു. അര​ങ്ങേ​റ്റ മൈ​താ​ന​ത്തിൽ നടന്ന ആഘോ​ഷ​ത്തിൽ പക്ഷെ പങ്കെ​ടു​ക്കാൻ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു് ഞങ്ങൾ അഞ്ചു പേർ മാ​ത്രം. നി​ങ്ങ​ളും കണ്ട​ത​ല്ലേ. ചെ​ങ്കോൽ കൈ​മാ​റാൻ അതൊരു മൃദു ഓർ​മ്മ​പ്പെ​ടു​ത്തൽ പോലെ തോ​ന്നി.” നകുലൻ വി​ജ​ന​മായ തെ​രു​വിൽ യാ​ന്ത്രി​ക​മാ​യി യാത്ര ചൊ​ല്ലി.

കു​ടുംബ സ്വ​ത്തി​ന്റെ ഓഹരി വി​ത​ര​ണ​തർ​ക്കം പരി​ഹ​രി​ക്കാൻ കു​രു​വം​ശം സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച യു​ദ്ധ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ​ക്കു് ഒരാ​കാ​ശ​ക്കാ​ഴ്ച​യു​ണ്ടോ? അത്യു​ന്ന​ത​ത്തിൽ നി​ന്നൊ​രു പക്ഷി​നോ​ട്ടം? പതി​നെ​ട്ടു ദിവസം ആരെ​ല്ലാം എവിടെ പൊ​രു​തി വീണു മരി​ച്ചു എന്നൊ​രു മനഃ​ക​ണ​ക്കു്?” കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധം അതി​ജീ​വി​ച്ചു ജീ​വ​നോ​ടെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ തി​രി​ച്ചെ​ത്തിയ ഏക കൗ​ര​വ​സേ​നാ​നി കൃ​പ​രോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഉല്ലാ​സ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“വ്യാ​സൻ എഴു​തു​ന്നു എന്നു് കേ​ട്ടു. മരി​ക്കും മു​മ്പു് വാ​യി​ക്കാൻ ഒത്തെ​ങ്കിൽ. വരും​യു​ഗ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വർ​ത്ത​കർ നേ​രി​ട്ടു് യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യിൽ നി​ന്നു് പോ​രാ​ട്ടം, ദൂരെ ദൂരെ പ്രേ​ക്ഷ​കർ​ക്കു് കാ​ണി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാൻ തക്ക ശാ​സ്ത്ര വളർ​ച്ച നേ​ടു​മെ​ന്നു് തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ നി​ന്നു് വന്ന പണ്ഡി​തർ ഇന്ന​ലെ പറ​യു​ന്ന​തു് കേ​ട്ടു് ഞെ​ട്ടി​പ്പോ​യി. ഞങ്ങൾ യു​ദ്ധം ചെ​യ്യു​മ്പോൾ ഹി​മാ​ല​യ​ത്തിൽ ഒളി​ച്ചി​രു​ന്ന വ്യാ​സൻ ജ്ഞാ​ന​ക്ക​ണ്ണു് കൊ​ണ്ടെ​ഴു​തിയ ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി വി​വ​ര​ണം കൊ​ണ്ടു​വേ​ണം നമ്മു​ടെ ഈ തലമുറ ജി​ജ്ഞാസ ശമി​പ്പി​ക്കാൻ”, പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ ഹരി​ശ്രീ പഠി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അഭി​വ​ന്ദ്യ ഗുരു.

“നിർ​ണാ​യക പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ ജയി​ച്ച​തു് കൊ​ണ്ട​ല്ല. ശരീ​ര​ഭാ​ഗം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​തു് കൊ​ണ്ടാ​ണു് നി​ങ്ങൾ വരും യു​ഗ​ത്തിൽ പ്ര​കീർ​ത്തി​ക്ക​പ്പെ​ടുക എന്നു് ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ അവസാന വാ​ക്കായ തക്ഷ​ശില പണ്ഡി​ത​ന്മാർ പ്ര​വ​ചി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ.”

“ഒരു അര​ങ്ങേ​റ്റം നട​ത്തി അഭ്യാ​സം പരീ​ക്ഷി​ക്കാ​തെ ധൃ​തി​യിൽ ഗു​രു​ദ​ക്ഷിണ ചോ​ദി​ച്ച ആ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​നു് സ്തു​തി. നഷ്ട​പ്പെ​ടാൻ എനി​ക്കു് ഒരു വിരൽ മാ​ത്രം, നേ​ടി​യ​തോ കുടില ഗു​രു​വി​ന്റെ സാധു ഇര എന്ന അതീത ബഹു​മ​തി​യും”, വിരൽ ഇല്ലാ​ത്ത കൈ നീ​ട്ടി ഏക​ല​വ്യൻ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ നൃ​ത്തം ചെ​യ്യാൻ വി​ളി​ച്ചു.

“ചങ്കിൽ അമ്പു തറച്ച പേ​ട​മാ​നി​നെ വലി​ച്ചു ഭീമൻ, കൂ​സ​ലി​ല്ലാ​തെ പൂ​ക്കാ​ര​തെ​രു​വിൽ നട​ക്കു​ന്ന​തു് ജനം കണ്ടു വാ​തു​റ​ന്ന​തു് ഇന്ന​ലെ​യാ​ണു്. ഇന്നി​താ തത്ത​യെ പി​ടി​ച്ചു കാ​ട്ടി​ലെ​ക്ക​യ​ക്കു​മെ​ന്നു ഭീഷണി. എന്താ സംഭവം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക രോ​ഷാ​കു​ല​യാ​യി​രു​ന്നു.

“സാ​മൂ​ഹ്യ​സേ​വ​ന​ത്തി​നാ​യി നഗ​ര​ത്തിൽ പകൽ മു​ഴു​വൻ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​മാ​യി വഴി​ന​ട​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ പഴി പറ​യു​ന്ന പക്ഷി​യെ പി​ന്നെ കൂ​ട്ടിൽ അട​ച്ചാൽ തീ​രു​മോ പ്ര​ശ്നം? കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​സ്വ​ത്തു തർ​ക്ക​ത്തി​ന്റെ പേരിൽ കൗ​ര​വ​വം​ശ​ഹ​ത്യ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ചു എന്നാ​ണു അതു് ആവർ​ത്ത​ന​വി​ര​സത ഇല്ലാ​തെ നാ​ടൊ​ട്ടു​ക്കു് വി​ളി​ച്ചു അറി​യി​ക്കു​ന്ന​തു്”, ചാ​ര​വ​കു​പ്പു് മേ​ധാ​വി തത്ത​ക്കൂ​ടു് കു​തി​ര​പ്പു​റ​ത്തു വച്ചു് ചാ​ടി​ക്ക​യ​റി.

“ഉറ​ക്ക​മു​ണർ​ന്ന​പ്പോൾ കണ്ട ആദ്യ ഹസ്തി​ന​പു​രി​പ്ര​ഭാ​തം ഒന്നു് ഓർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​മോ” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഒന്നി​ല​ധി​കം കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാൽ ഓർ​ക്കാം“, പാ​ഞ്ചാ​ലി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു” നീണ്ട യാത്ര കഴി​ഞ്ഞു അന്തം വി​ട്ടു​റ​ങ്ങിയ ശേഷം ഉണർ​ന്നു കി​ട​പ്പ​റ​വാ​തി​ലി​ന​പ്പു​റം ഞാ​നൊ​ന്നെ​ത്തി നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ, പത്ത​റു​പ​തു ഇളമുറ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാർ പാ​ഞ്ചാ​ലീ, പാ​ഞ്ചാ​ലീ എന്നു് ആശം​സി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് കാ​ത്തു നിൽ​ക്ക​യാ​ണു്, പ്ര​ത്യാ​ശ​യോ​ടെ. ആ പു​രു​ഷ​പ​രി​ലാ​ള​ന​യിൽ നി​ന്നെ​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ പെ​ട്ടെ​ന്നു് തി​രി​ച്ച​തു് എതിർ​ദി​ശ​യിൽ, ഒരി​ടു​ങ്ങിയ മു​റി​യിൽ നി​ന്നു​യർ​ന്ന പരു​ക്കൻ പദാ​വ​ലി​യാ​ണു്. എന്താ​ണു് കാ​ര്യം എന്ന​ന്വേ​ഷി​ച്ച​പ്പോൾ, പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഔദ്യോ​ഗിക മുൻ​ഭാ​ര്യ​മാർ നീ​ണ്ട​കാല ദാ​മ്പ​ത്യ അവ​ഗ​ണ​ന​യിൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ച്ചു പ്ര​ക​ട​നം നട​ത്തു​ന്ന​തു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വാ​ക്കു​കൾ കൊ​ണ്ടു് ‘തല്ലി​തോൽ​പ്പി​ക്കുക’യാണു്.” സ്വ​യം​വ​രം കഴി​ഞ്ഞു ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രു​മൊ​ത്തു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നവ​വ​ധു​വാ​യി എത്തിയ ആ നാ​ളു​കൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി ഓർ​ത്തെ​ടു​ത്തു.

ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക ഇന്നു് നി​ത്യ​ജാള ്യ​ത​യിൽ അജ്ഞാ​ത​വാ​സം പൂർ​ത്തി​യാ​ക്കാൻ മെ​ന​ക്കെ​ടു​ന്ന​തി​നേ​ക്കാൾ, അഭി​ശ​പ്ത​പാ​ണ്ഡ​വർ എത്ര​യും വേഗം ഭൂ​മു​ഖ​ത്തു് നി​ന്നു് അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​രാ​വു​ക​യാ​ണു് മാ​ന​വ​രാ​ശി​ക്കു് നല്ല​തെ​ന്നു് പാർ​ശ്വ​വൽ​ക്ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ പ്രി​യ​ങ്ക​ര​നായ കർണൻ. വിദൂര അം​ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ പി​ന്നോ​ക്ക​ക്കാ​രു​ടെ ഉന്ന​മ​ന​ത്തി​നു വി​ക​സ​ന​പ​ദ്ധ​തി​കൾ അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ദാ​ന​ശീ​ല​നായ സൂ​ത​പു​ത്രൻ.

രാ​വി​ലെ തെ​ളി​ഞ്ഞ വെ​യി​ലിൽ കർ​ണ​ന്റെ അഭ്യാ​സ​പ്ര​ക​ട​നം വി​സ്മ​യ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

“വി​ദ്യാർ​ത്ഥി ആയി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്തു് അര​ങ്ങേ​റ്റ​ത്തിൽ ചില പാ​ണ്ഡവ അനു​കൂല ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ഗു​രു​ക്കൾ അഭ്യാ​സ​ത്തിൽ പങ്കെ​ടു​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ക്കാ​തെ പര​സ്യ​മാ​യി അപ​മാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ, ഈ നി​ല്ക്കു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി രാ​ജ​കു​മാ​രൻ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഉടൻ എന്നെ സ്വ​ന്തം ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വ​ത്തിൽ അം​ഗ​രാ​ജാ​വാ​യി അഭി​ഷേ​കം ചെ​യ്തു ആജീ​വ​നാ​ന്ത സൗ​ഹൃ​ദം വാ​ഗ്ദാ​നം ചെ​യ്ത​തി​ന്റെ വാർ​ഷി​ക​ദി​നം കൂ​ടി​യാ​ണി​തു്.”

തു​ടർ​ന്നു് കർ​ണ​നും ദു​ര്യോ​ധ​ന​നും പര​സ്പ​രം പു​ക​ഴ്ത്തു​ന്ന​തും ദേ​ശ​ഗീ​തം പാ​ടു​ന്ന​തും ആലിം​ഗ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​തും കൈ കോർ​ത്തു് നട​ക്കു​ന്ന​തും സ്വ​വർ​ഗ​കാ​മ​ന​യു​ടെ ആരാ​ധ​ക​രായ അം​ഗ​രാ​ജ്യ നി​വാ​സി​ക​ളെ കോ​രി​ത്ത​രി​പ്പി​ച്ചു.

ദ്വാ​ര​ക​യിൽ സത്യ​ഭാമ ഉച്ച​ത്തിൽ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു് കേ​ട്ടാ​ണു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ ഇടി​ച്ചു കയ​റി​യ​തു:

“കീ​റ​ത്തു​ണി​യിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞ അവി​ലു​മാ​യി സാ​ന്ദീ​പ​നി ഗു​രു​കു​ല​ത്തി​ലെ ആ പഴയ സഹ​പാ​ഠി​കൾ നി​ങ്ങ​ളെ ആശ്ലേ​ഷി​ക്കാൻ വി​യർ​ത്ത ശരീ​ര​ങ്ങ​ളു​മാ​യി പു​റ​ത്തു് പു​ലർ​ച്ച മുതൽ വരി നിൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഓരോ​രു​ത്ത​രെ അക​ത്തേ​ക്കു് പറ​ഞ്ഞു വി​ട​ട്ടെ? തി​രി​ച്ചെ​ത്തി​യാൽ ഒരു ഐശ്വ​ര്യ​കു​ചേ​ലാ​നു​ഭ​വം അവർ നി​ന്ന​നിൽ​പ്പിൽ സ്വ​പ്നം കാ​ണു​ന്നു.”

“മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​നം എന്ന പേരിൽ നി​ങ്ങൾ ഒരു കു​ടി​ല​പ​ദ്ധ​തി നട​പ്പി​ലാ​ക്കി പാ​ണ്ഡ​വ​രെ​യും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യേ​യും അധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ സു​ഖ​വ​ഴി​യിൽ നി​ന്നു്, ജീ​വി​താ​ന്ത്യ​ത്തിൽ വഴി​യ​മ്പ​ല​മി​ല്ലാ​ത്ത പെ​രു​വ​ഴി​യി​ലേ​ക്കു് തള്ളി​വി​ടു​ന്നു എന്നു് കേ​ട്ട​ല്ലോ.” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നോ​ടു് മുഖം കറു​പ്പി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു.

“എന്റെ അച്ഛൻ അഭി​മ​ന്യു കൌ​മാ​ര​പ്രാ​യ​ത്തിൽ എങ്ങ​നെ മരി​ച്ചു എന്നു് ഇന്നെ​ല്ലാ​വർ​ക്കും അറി​യാം, അതിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ പങ്കും. അതൊ​ന്നും ഇനി എന്നെ ഓർ​മ്മി​പ്പി​ക്ക​രു​തെ. യു​ദ്ധം കഴി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഓടി​യെ​ത്തിയ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ, അന്ധ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി ചെ​ങ്കോൽ തരു​ന്നി​ല്ല എന്നും പറ​ഞ്ഞു എന്തെ​ല്ലാം കോ​ലാ​ഹ​ലം ഇവിടെ നട​ത്തി? മു​പ്പ​ത്തി​യാ​റു കൊ​ല്ലം പെ​രു​മാ​റ്റ കാ​പ​ട്യ​ത്തി​ന്റെ പെ​രു​ന്ത​ച്ച​നായ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നാടു് ഭരി​ച്ചു എന്നി​ട്ടും അത്ര​ത​ന്നെ പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഞാൻ യു​വ​രാജ എന്ന പദ​വി​യിൽ ഹി​മാ​ലയ ചു​ര​ത്തി​നു കൊടും തണു​പ്പിൽ ശത്രു​നീ​ക്കം പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാൻ കാവൽ. വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​മാ​യാ​ലും മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​മാ​യാ​ലും പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും അന്തി​മ​പ​ദ​യാ​ത്ര നാളെ രാ​വി​ലെ തു​ട​ങ്ങും, യാത്ര അയ​പ്പി​നു കാണണം.

“ഇതെ​ന്താ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വ​പാ​ള​യ​ത്തി​നു പി​ന്നിൽ പു​ഴ​യോ​രം ചേർ​ന്നൊ​രു കത്തു​ന്ന തീ​ക്കു​ണ്ഡം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഞെ​ട്ട​ലോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“നാളെ പതി​നെ​ട്ടാം ദിവസം ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു​മാ​യി യു​ദ്ധ​മാ​ണു്. മരി​ക്കു​ന്ന​തു് പക്ഷെ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ആണെ​ങ്കിൽ, ഞാൻ നവവധു വേ​ഷ​ത്തിൽ ഉടൻ ഇതിൽ ചാടി മരി​ക്ക​ണം എന്നാ​ണു ഈ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ പറ​യു​ന്ന​തു്. അതു് വേണോ എന്നു് ഞാൻ സം​ശ​യി​ച്ച​പ്പോൾ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വെ​പ്പാ​ട്ടി​യാ​യി ഞാൻ കഴി​യു​ന്ന​തിൽ നീ​തി​നി​ഷേ​ധം ഉണ്ടെ​ന്ന​വർ ആണ​യി​ടു​ന്നു. യാ​ഗാ​ഗ്നി​യിൽ നി​ന്നു് പൂർണ വളർ​ച്ച എത്തിയ സ്ത്രീ​രൂ​പ​ത്തിൽ ഉയർ​ന്ന ഞാൻ ഈ തീ​കു​ണ്ഡ​ത്തിൽ വിലയം പ്രാ​പി​ക്കു​ന്ന​തിൽ കാ​വ്യ​നീ​തി​യു​ണ്ടെ​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ പ്ര​ശം​സി​ക്കു​മ്പോൾ ആരും വീണു പോ​വി​ല്ലേ?” പാ​ഞ്ചാ​ലി പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു. ദേ​ഹ​മാ​സ​ക​ലം മു​റി​പ്പാ​ടു​ക​ളു​മാ​യി പാ​ണ്ഡ​വർ പ്രേ​ക്ഷ​കർ ആയി​രു​ന്നു.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മര​ണ​മൊ​ഴി നേ​രി​ട്ടു് കേട്ട ഏക വ്യ​ക്തി അല്ലേ നി​ങ്ങൾ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​സ്സം​ശ​യം മറ​ച്ചു വക്കാ​തെ മു​ന്നിൽ നിൽ​ക്കു​ന്ന സ്ത്രീ​യെ നിർ​ദ്ദ​യം ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“കാ​ട്ടിൽ എത്തും വരെ മാ​ത്രം ഞാൻ തോഴി എന്നു് മി​ക്ക​വാ​റും സമ്മ​തി​ച്ചാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് പി​ന്നിൽ അകലം പാ​ലി​ച്ചു നടന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി എന്നെ കൂ​ടെ​ക്കൂ​ട്ടി​യ​തു്. കുറെ നീ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി ചു​റ്റും കൂ​ടു​തൽ ശ്ര​ദ്ധ​യോ​ടെ, ഭീ​തി​യോ​ടെ നോ​ക്കി​ത്തു​ട​ങ്ങി. ഒന്നും ഞാൻ ഉടനെ ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല. പുൽ​ത്ത​കി​ടി​യു​ള്ള സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങൾ അകലെ കണ്ട​പ്പോൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഭീ​തി​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി മു​ട്ടു​കു​ത്തി മേ​ല്പ്പോ​ട്ടു് നോ​ക്കി കൈകൾ കൂ​പ്പി. ഞാൻ അവ​രു​ടെ തോളിൽ കൈ​വ​ച്ചു് എന്നാൽ ആവു​ന്ന സു​ര​ക്ഷ നല്‍കി. ഇല്ല ഞാൻ ഇനി​യൊ​ര​ടി മു​ന്നിൽ, വയ്യ എനി​ക്കീ സന്യാ​സി​ക​ളു​ടെ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം വീ​ണ്ടും ഒരു വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാ​ലം ചു​മ​ക്കാൻ എന്നു് വി​തു​മ്പി നി​ല​വി​ളി​ച്ചു പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ഴ​ഞ്ഞു വീണു. മു​ന്നേ പോ​യി​രു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ സന്യാ​സി​ക​ളോ​ടു് ഉപ​ചാ​രം പറ​യു​ന്ന​തി​നി​ട​ക്കു് തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാൻ വി​ട്ടു​പോ​യി. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അനാഥ ഭൌതിക ശരീരം ഒരു ഗു​ഹ​യിൽ അട​ക്കം ചെ​യ്തു ഞാൻ തി​രി​ച്ചു പോ​ന്നു.” തോഴി ഇനി​യും എന്തോ ഒളി​പ്പി​ച്ചു വച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു് എന്ന സംശയം ഉണർ​ത്തി തി​ര​ക്ക​ഭി​ന​യി​ച്ചു പുതിയ മഹാ​റാ​ണി​യു​ടെ അരി​കി​ലേ​ക്കു് പോയി.

“വരി​യാ​യി വഴി​ന​ട​ന്നു വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു് നീ​ങ്ങിയ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് പി​ന്നിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീണ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ഒന്നു് തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാൻ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നു് മനഃ​സാ​ന്നി​ധ്യം ഉണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ന്നോ?” നിന്ദ മറ​ച്ചു വക്കാ​തെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മര​ണ​ദേ​വ​ത​യു​ടെ മകൻ ആണെ​ന്നു് പോലും അറി​യാ​ത്ത വിധം മറവി രോഗം ബാ​ധി​ച്ച ഈ ‘കു​രു​വംശ ചക്ര​വർ​ത്തി’ക്കു് എങ്ങ​നെ ഒര​നു​ജ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​ക്കു് പ്ര​ഥ​മ​ശു​ശ്രൂഷ ചെ​യ്യാൻ ഓർമ തോ​ന്നും?” യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ വി​ദൂ​ര​ത​യി​ലേ​ക്കു് നോ​ക്കി.

ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ പുതിയ മഹാ​റാ​ണി.

“സ്നേ​ഹ​ര​ഹിത സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ലാ​ണു് വളർ​ന്ന​തു്. കു​റെ​യൊ​ക്കെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്ക​റി​യാം, കൂ​ടു​ത്തൽ ഒന്നും ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക ചോ​ദി​ക്ക​രു​തു്. ഇനി ഒന്നും പറ​യാ​ത്ത​തു് ഭൂ​ത​കാ​ല​സ്മ​ര​ണ​യു​ടെ ഇര​യാ​വാൻ ആഗ്ര​ഹി​ക്കാ​ത്ത​തു് കൊ​ണ്ടാ​ണു്. ആരും തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാൻ ഇല്ലാ​തെ കാ​ട്ടു​വ​ഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു വീണു മരി​ക്കും എന്നാ​ണു മനഃ​സാ​ക്ഷി താ​ക്കീ​തു് ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. ഇതാണോ, കഷ്ടം, ഒരു ഇതി​ഹാസ കഥാ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഭൂ​ത​വും ഭാ​വി​യും?”

“ഇത്ര​യൊ​ക്കെ നി​ങ്ങൾ എന്റെ ഭൂ​ത​കാ​ലം ചു​ഴി​ഞ്ഞു ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു് കാ​ണു​മ്പോൾ ഞാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്ക​നു​കൂ​ല​മാ​യി വി​ചാ​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്, എന്റെ ഔദ്യോ​ഗിക ജീ​വ​ച​രി​ത്രം എന്തു​കൊ​ണ്ടു് നി​ങ്ങൾ ഉടനടി വാ​യി​ച്ചു​കൂ​ടാ?” കു​ന്തീ​ദേ​വി നേരിയ രോ​ഷ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“എന്തി​നു അതൊ​ക്കെ വാ​യി​ച്ചു ഞാൻ സമയം കളയണം? കർണൻ എന്നു് ഞാൻ സാ​ന്ദർ​ഭി​ക​മാ​യി ഒന്നു് പരാ​മർ​ശി​ച്ച​പ്പോൾ തന്നെ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മുഖം ഇനി​യും എഴു​ത​പ്പെ​ടാ​ത്ത ഒരു വലിയ ഇതി​ഹാ​സ​ത്തെ അല്ലെ ഒളി​പ്പി​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തു്?” ഔപ​ചാ​രി​ക​മാ​യി മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ണ്ഡവ രാ​ജ​മാ​താ​വി​ന്റെ കൈ മു​ത്തി.

“വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നെ​ന്നും പറ​ഞാ​ണു് കഴി​ഞ്ഞ ആഴ്ച പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും പടി​യി​റ​ങ്ങി​യ​തു്. ഇതാ പാ​ഞ്ചാ​ലി മാ​ത്രം മട​ങ്ങി വന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു് ഉത്ത​രം കി​ട്ടു​ന്നി​ല്ല. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ തി​രോ​ധാ​ന​ത്തി​നു താൻ ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം ഏറ്റെ​ടു​ക്കു​ന്നി​ല്ല എന്നു് മാ​ത്രം വ്യ​ക്ത​മാ​യി കേ​ട്ടു”, ദു​രൂ​ഹ​ത​യാൽ നെ​റ്റി ചു​ളി​ഞ്ഞ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പറ​ഞ്ഞു.

“തി​രോ​ധാ​നം അത്ര ലഘു​വാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക കാ​ണു​മെ​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി ഒരു നി​മി​ഷം പോലും ചി​ന്തി​ച്ചു പോ​ക​രു​തു്. പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷം സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ ഖര​മാ​ലി​ന്യം സ്വയം ചു​മ​ന്നു ദൂരെ കുഴി കു​ത്തി സം​സ്ക​രി​ച്ചു പരി​ച​യം വന്ന കരു​ത്ത​യായ പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു​ണ്ടോ, അസം​തൃ​പ്ത ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ലെ അഞ്ചു വി​ഴു​പ്പു​കെ​ട്ടു​കൾ ആരും കാ​ണാ​തെ മണ്ണി​ട്ടു് മൂടാൻ വി​മ്മി​ട്ടം?”

“ഇതാ ചെ​ങ്കോൽ, ഇപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് വ്യ​ക്ത​മ​ല്ലേ ഞങ്ങൾ പടി​യി​റ​ങ്ങി പോ​യ​തു് വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ന​ല്ല, ലഘു വ്യാ​യാ​മ​ത്തി​നാ​ണു് എന്നു്. നി​ങ്ങൾ ഉടൻ തി​രു​ത്ത​ണം ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യി​ലെ ദു​സ്സൂ​ചന നി​റ​ഞ്ഞ തി​രോ​ധന വാർ​ത്ത. രാ​ജ​ദൂ​ഷ​ണം നട​ത്തു​ന്ന വനി​താ​പ​ത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രെ വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു വിടണോ, വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ അതി​നും പാ​ണ്ഡ​വർ തയ്യാർ”, ധൃ​തി​യിൽ ഗോ​പു​ര​വാ​തി​ലി​ലൂ​ടെ അക​ത്തു പാ​ഞ്ഞു കയറിയ അഞ്ചു​പേ​രും കൈകൾ ഉയർ​ത്തി നെ​ഞ്ചു് വി​രി​ച്ചു കാ​ണി​ച്ചു, ജീ​വ​നു​ണ്ടു്, ആരും ഞങ്ങ​ളെ കൊ​ന്നു കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.

“ശി​രോ​ര​ത്നം നഷ്ട​പ്പെ​ങ്കി​ലും എന്തൊ​ക്കെ​യോ നേടിയ പോ​ലെ​യാ​ണ​ല്ലോ നി​ങ്ങൾ ഞെ​ളി​യു​ന്ന​തു്? യു​ദ്ധ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ കൃ​ത്യ​മാ​യും എന്തു് നേടി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അവശ അശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വി​നെ കാ​ട്ടു​പാ​ത​യിൽ പൊ​ടു​ന്ന​നെ കണ്ടെ​ത്തി.

“ഞാ​നൊ​ന്നും നേ​ടി​യി​ല്ലേ? ശത്രു പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അഞ്ചു മക്ക​ളെ​യും ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ ചവി​ട്ടി കൊ​ന്നി​ല്ലേ? ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വീ​ഴ്ച​യോ​ടെ യു​ദ്ധം അവ​സാ​നി​ക്കും എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​വർ, അവസാന സർ​വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ എന്ന നി​ല​യിൽ എന്റെ സൈ​നി​ക​ത​ന്ത്രം ഫലി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു ഞെ​ട്ടി​യി​ല്ലേ. ഉത്ത​ര​യു​ടെ ഗർ​ഭ​ശി​ശു​വി​നെ നേരെ ഞാൻ ദി​വ്യാ​സ്ത്രം പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു് കൃ​ഷ്ണ​നെ ഒന്നു് വി​റ​പ്പി​ച്ചി​ല്ലേ, ക്ഷ​ത്രിയ പോ​രാ​ളി​ക​ളോ​ടു് ഏറ്റു​മു​ട്ടാൻ ദരി​ദ്ര ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​നു് ആവും എന്നു് നി​ങ്ങൾ വി​സ്ത​രി​ച്ചു കണ്ടി​ല്ലേ. ഭാ​ര​ത​യു​ദ്ധ​ര​ത്ന പു​ര​സ്കാ​ര​ത്തി​നു് വ്യാ​സൻ എന്നെ നിർ​ദേ​ശി​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ ഒരു കൈ തരൂ. അതി​നി​ട​യിൽ കുറെ കാലം വന​വാ​സ​ത്തി​നു കൃ​ഷ്ണ​ശാ​പ​മു​ണ്ടു്. മനു​ഷ്യ​ജ​ന്മം കി​ട്ടി​യാൽ ഒക്കെ പതി​വ​ല്ലെ, അങ്ങു് ദൂരെ ദ്വാ​ര​ക​യിൽ കൃ​ഷ്ണ​നെ കൊ​ല്ലാ​നും വേടൻ ആയുധം മൂർ​ച്ച കൂ​ട്ടു​ക​യ​ല്ലേ”, അഭി​ശ​പ്ത ദ്രോ​ണ​പു​ത്രൻ ആഘോ​ഷി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു കൊ​ടും​ശി​ക്ഷ.

“അവൾ കു​ഴ​ഞ്ഞു വീ​ണ​പ്പോൾ എന്തു​കൊ​ണ്ടു് ഞാൻ തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാ​തെ കാൽ മു​മ്പോ​ട്ടു് വച്ചു എന്നോ? ആജീ​വ​നാ​ന്ത ചൂ​ഷ​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി. അപ​മാ​ന​ക​ര​മായ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​തി​നു​മേൽ ഞങ്ങൾ ഒരു മഹാ​യു​ദ്ധം പ്ര​തി​കാ​ര​ബോ​ധ​ത്തിൽ വി​ഭാ​വന ചെ​യ്യു​മ്പോൾ, അവൾ എന്താ​ണു് ചെ​യ്ത​തു്? രഹ​സ്യ​മാ​യി ആർ​മാ​ദി​ച്ചു. ഞങ്ങൾ അവൾ​ക്കു മു​മ്പിൽ ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം, സം​ഘ​ടി​ത​മാ​യി ഇഴ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവൾ നി​ന്ദ​യോ​ടെ ഞങ്ങ​ളെ രണ്ടു തല​മു​റ​ക​ളി​ലാ​യി വേർ​തി​രി​ച്ചു.” ഒരി​ക്കൽ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​യും, പി​ന്നെ ഹസ്തി​ന​പു​രി നാ​ടു​വാ​ഴി​യും ആയി​രു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ കൂടെ വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ന്റെ അന്ത്യ​ത്തിൽ കണ്ട​തു് മര​ണ​ദേ​വ​ത​യു​ടെ പ്ര​തി​നി​ധി എന്ന​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ട്ട ഒരു ചൊ​ക്ലി​പ്പ​ട്ടി മാ​ത്രം.

“എന്റെ ദാ​മ്പ​ത്യ​വ​ഞ്ചന കു​റ​ച്ചു വൈ​കി​യെ​ങ്കി​ലും തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​തു് കൊ​ണ്ടാ​ണോ, സ്വർ​ഗ്ഗ രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള പാതി വഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീണ ഭാ​ര്യ​ക്കു്, സാ​മാ​ന്യ പരി​ഗ​ണ​ന​യിൽ പ്രഥമ ശു​ശ്രൂഷ പോലും കൊ​ടു​ക്കാ​തെ അവർ മു​ന്നോ​ട്ടു കാൽ വച്ച​തു്?” വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​രാൽ പാർ​ശ്വ​വൽ​ക്ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പാ​ഞ്ചാ​ലി കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി പരി​ഭ​വ​ക്കാ​രി​യാ​ണെ​ന്നു് ആരോപണ സ്വ​ര​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്നു. കൃ​ത്യ​മാ​യി ചു​രു​ക്കി പറയൂ, പ്ര​ശ്നം എന്താ​ണു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ സ്വരം കടു​ത്തു.

“വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല വന​വാ​സ​ത്തി​നു ഞങ്ങൾ അഞ്ചു ആണു​ങ്ങൾ​ക്കും ഒരു പെ​ണ്ണി​നും, ഉടയോൻ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ അനു​മ​തി തന്ന​തു് ഈ ഒറ്റ മു​റി​യാ​ണു്. ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തും ചാരി ഇരി​ക്കു​ന്ന​തും നി​വർ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ന്ന​തും ഒക്കെ ഇവിടെ. നി​സ്സാ​ര​കാ​ര്യ​ത്തി​നു ഞങ്ങൾ ആരോ​ടെ​ങ്കി​ലും നീരസം തോ​ന്നി​യാൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി വിരൽ ചൂ​ണ്ടി ഇവിടെ നി​ന്നു് പു​റ​ത്താ​ക്കു​ന്ന​തു് ആ കാ​ണു​ന്ന ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലേ​ക്കു്. ആറു പേർ ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു മണി​ക്കൂർ ഇട​പെ​ടേ​ണ്ട ഈ ഞെ​രു​ങ്ങിയ ഇട​ത്തിൽ, ഒരാൾ മാ​ത്രം “എന്റെ സ്വ​കാ​ര്യത മാ​നി​ക്കൂ” എന്നു് മുഖം കറു​പ്പി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞാൽ എന്തു് ചെ​യ്യും? ഞങ്ങൾ ചൂ​തു​ക​ളി​യിൽ തോറ്റ കൗ​ര​വ​അ​ടി​മ​ക​ളോ അതോ അസം​തൃ​പ്ത ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ലെ ആണ്‍ ഇരകളോ”, മാ​ലി​ന്യ​നീ​ക്ക​ത്തി​നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി പു​റ​ത്തു പോയ തക്ക​ത്തി​നു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പറ​ഞ്ഞൊ​പ്പി​ച്ചു.

“പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ കു​റ​ച്ചു നേ​ര​മാ​യി ഒരു അധി​കാ​ര​ല​ഹ​രി​യി​ലാ​ണ​ല്ലോ, ആശം​സ​പ്ര​സം​ഗം നട​ത്തി വേ​ദി​യിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​വു​ന്ന നാലു സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രെ ഒന്നു് നോ​ക്കു​ന്ന​തു് പോ​ലു​മി​ല്ല”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ ലേ​ഖ​ക​നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞു.

“ആ പൊ​ങ്ങ​ച്ചം നി​റ​ഞ്ഞ മുഖം ഞാനും ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. ആശം​സാ​പ്ര​സം​ഗം സത്യ​പ്ര​സ്താ​വന ആണെ​ന്നു് ഒരു പക്ഷെ അയാൾ​ക്കു് തോ​ന്നി​യോ?”

“വ്യാ​സ​നെ കണ്ടി​ട്ടു് കാ​ല​മെ​ത്ര​യാ​യി”, ഭീമൻ വി​ഷാ​ദ​സ്വ​ര​ത്തിൽ ഓർ​ത്തു.

“പത്തു കോവർ കഴു​ത​ക​ളും അത്ര​ത​ന്നെ സഹാ​യി​ക​ളു​മാ​യി പന​യോ​ല​ക്കെ​ട്ടു​കൾ കൊ​ണ്ടു​വ​രാൻ ദക്ഷി​ണാ​പ​ഥ​ത്തിൽ പോ​യി​രി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നു് കേ​ട്ടു. യു​ദ്ധം കഴി​ഞ്ഞാൽ ഉടൻ ശന്ത​നു മു​ത​ലു​ള്ള കു​രു​വം​ശ​ച​രി​ത്രം എഴു​തും. ജേ​താ​വി​നു് അനു​കൂ​ല​മാ​യി വ്യാ​സൻ കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കും ഒരു മഹാ​ഭാ​രത കഥ”, ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകുലൻ ചാ​ര​സ​ന്ദേ​ശ​ങ്ങൾ വാ​യി​ക്കെ ഉത്സാ​ഹ​മി​ല്ലാ​തെ പ്ര​തി​ക​രി​ച്ചു.

“കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്തു് വരി നി​ല്ക്ക​യോ? കൗ​ര​വ​രും പാ​ണ്ഡ​വ​രും നേരിൽ കണ്ടാൽ ‘കൊ​ത്തി​ക്കീ​റു​ന്ന’ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൊ​ളു​ത്തി​ട്ടു.

“അഞ്ചു പോ​രാ​ളി​ക​ളെ ആദ്യ​രാ​ത്രി​യിൽ തന്നെ അടി​മ​ക​ളാ​ക്കിയ ഈ ‘കറു​ത്ത യക്ഷി’യിൽ നി​ന്നു് രഹസ്യ പാ​ഠ​ങ്ങൾ പഠി​ച്ചു വേണം, ഞങ്ങ​ളെ ഉന്മാ​ദി​നി​ക​ളാ​ക്കിയ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ ദാ​മ്പ​ത്യ​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ പാ​ഠ​ങ്ങൾ പഠി​പ്പി​ക്കു​വാൻ.”

“രാ​ജ​സൂ​യം ചെ​യ്തു. ചക്ര​വർ​ത്തി​യാ​യി. വർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി പണി തന്നി​രു​ന്ന കൌരവർ പോലും നമു​ക്കി​നി സാ​മ​ന്തർ. എന്നി​ട്ടും ഒരു വാ​ക്കു് പ്ര​ശംസ നി​ന്നിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യി​ല്ല​ല്ലോ പാ​ഞ്ചാ​ലീ”, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ സ്വ​ര​ത്തിൽ ഖേദം കലർ​ന്ന പരി​ഭ​വം നി​റ​ഞ്ഞു.

“വാ​ക്കു് എനി​ക്കു് പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാൻ ഉള്ള​താ​ണു്. പു​ക​ഴ്ത്താ​നു​ള്ള​ത​ല്ല.”

“പൊ​ന്നി​ന്റെ നി​റ​മു​ള്ള വധു​ക്കൾ​ക്കു് മാ​ത്രം മു​ന്നി​ടം കി​ട്ടു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ, കരി​ക്ക​ട്ട​യു​ടെ നി​റ​മു​ള്ള നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ങ്ങ​നെ കൗ​ര​വ​ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളിൽ കയ​റി​ക്കൂ​ടാ​നാ​യി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ച ചോ​ദ്യം പത്രാ​ധി​പർ ഒന്നു് ഓർ​ത്തെ​ടു​ത്തു.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി അന്നു് എന്തു് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞാ​ണു് ജാള ്യത ഒഴി​വാ​ക്കി​യ​തു്?” ലേഖിക സഹ​ക​രി​ച്ചു.

“സമാ​ന​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​സേ​വ​ന​മി​ക​വി​നെ കൌരവർ രാ​ത്രി​യിൽ വി​ഭാ​വന ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടാ​വും.”

“ശന്ത​നു​മു​ഖ​ത്തു് കാ​വ്യാ​ത്മക വി​ഷാ​ദ​ഭാ​വം?” ദൂ​ര​ക്കാ​ഴ്ച സഹ​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​നു​മാ​യി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പങ്കി​ട്ടു.

“ഉട​മ്പ​ടി​യിൽ ഒപ്പി​ട്ട​ല്ലേ ശന്ത​നു കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ കയ​റി​യ​തു്? ഗംഗ എന്ത​നി​ഷ്ടം കാ​ട്ടി​യാ​ലും എതിർ​ക്ക​രു​തു് എന്ന കു​ഞ്ഞ​ക്ഷ​ര​ങ്ങൾ വാ​യി​ക്കാ​തെ ‘ശു​ദ്ധൻ’, നീ​ട്ടി​വ​ലി​ച്ചു കരാ​റിൽ ഒപ്പി​ട്ടു. നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​ക്ക​ളെ നദി​യിൽ മു​ക്കി​ക്കൊ​ല്ലു​ന്ന​താ​ണു് ഭാ​ര്യ​യു​ടെ പ്ര​ഭാ​ത​വി​നോ​ദം എന്ന​യാൾ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചി​ല്ല. “അരുതേ ശി​ശു​ഹ​ത്യ ഇനി​യും” എന്ന​യാൾ അതി​ഭാ​വു​ക​ത്തി​ന്റെ അതി​പ്ര​സ​ര​ത്തോ​ടെ പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ ഉട​മ്പ​ടി തരി​പ്പ​ണ​മാ​യി.

ഗു​ണ​പാ​ഠം: “ശി​ശു​ഹ​ത്യ ആയാ​ലും തൊ​ഴി​ലി​ട​വേ​ത​ന​മാ​യാ​ലും, കരാർ വാ​യി​ച്ചു തി​രു​ത്തൽ വരു​ത്തി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ശന്ത​നു​രൂ​പ​ങ്ങൾ നി​ല​വി​ളി​ക്കും!”

“ഇന്ന​ലെ രാ​വി​ലെ നെ​റ്റി​പ്പ​ട്ടം കെ​ട്ടിയ ആന​ക​ളും ആഡം​ബ​ര​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തു​നി​ന്നു് കൌ​ര​വ​രെ കാണാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ എഴു​ന്നെ​ള്ളിയ യു​ധി​ഷ്ഠിര ചക്ര​വർ​ത്തി​യും പരി​വാ​ര​ങ്ങ​ളു​മ​ല്ലേ, നഗ്ന​പാ​ദ​രാ​യി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് ശി​ക്ഷ​യ​നു​ഭ​വി​ക്കാൻ പോ​വു​ന്ന​തു്?” പെ​രു​വ​ഴി​യിൽ ആരും ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​ത്ത ആറു​പേ​രെ നോ​ക്കി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വി​ഷാ​ദ​ത്തോ​ടെ കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞു.

“മാ​ളി​ക​മു​ക​ളി​ലേ​റിയ മന്ന​ന്റെ തോളിൽ മാ​റാ​പ്പു എന്നൊ​ക്കെ വരും യു​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ ദരി​ദ്ര​ബ്രാ​ഹ്മ​ണർ​ക്കു് നി​ന്ദി​ക്കാൻ മാ​ത്രം, ചൂ​തു​ക​ളി​ച്ചു് എല്ലാം ഒഴു​ക്കി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ ചില നി​കൃ​ഷ്ട ജന്മ​ങ്ങൾ”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കരി​മ്പിൻ ചണ്ടി അവർ​ക്കു് നേരെ എറി​ഞ്ഞ​തു് വി​ശ​ന്നു പൊ​രി​ഞ്ഞ ഭീമൻ ഒറ്റ​ച്ചാ​ട്ട​ത്തി​നു കൈ​ക്ക​ലാ​ക്കി വാ​യി​ലി​ട്ടു ചവ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

“കീ​ഴ​ട​ങ്ങൽ​ക​രാർ പാ​ലി​ച്ചു നഗ്ന​പാ​ദ​രാ​യി വന​വാ​സ​ത്തി​നു വി​നീ​ത​രാ​യി നട​ന്നു നീ​ങ്ങു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഇരു​ഭാ​ഗ​ത്തും, ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച ചാ​ട്ട​വാ​റു​മാ​യി നി​ങ്ങ​ളെ​ന്തി​നാ ഇങ്ങ​നെ കാ​ര്യ​മി​ല്ലാ​തെ അട്ട​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ക്ഷോ​ഭി​ച്ചു.

“ഇന്ന​ലെ ഇതേ​സ​മ​യ​ത്തു് ഞങ്ങൾ തന്നെ​യാ​ണു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ​യും മഹാ​റാ​ണി​യെ​യും വെ​ഞ്ചാ​മ​രം വീശി നഗ​ര​വാ​തിൽ മുതൽ കൊ​ട്ടാ​രം വരെ ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം ആചാ​ര​വെ​ടി​യു​മാ​യി ആന​യി​ച്ച​തു്. സൂ​ര്യ​നൊ​ന്ന​സ്ത​മി​ച്ചു് രാ​ജ​കീ​യ​വി​നോ​ദ​മായ ചൂ​തു​ക​ളി​ക്കു് ശേഷം നേരം പു​ലർ​ന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും, നി​യ​തി​യു​ടെ തട്ടു് ഉയർ​ന്ന​തും താ​ണ​തും ഇവ​രാ​റു​പേർ ഞങ്ങ​ളു​ടെ അടി​മ​കൾ ആയതും പി​ന്നെ നി​ങ്ങൾ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യും ആഘോ​ഷി​ക്കെ​ണ്ടേ?”

“ഭീ​ഷ്മ​രെ കൊ​ല്ലാൻ ഉപായം തേടി നി​ങ്ങൾ ചെ​ന്നു് കയ​റി​യ​തു് ഭീ​ഷ്മ​രു​ടെ അടു​ത്താ​ണെ​ന്നു് പാ​ള​യ​ത്തി​ലെ കാ​വൽ​ക്കാർ രസി​ച്ചു കൂ​വു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ സ്നാ​ന​ഘ​ട്ട​ത്തിൽ നേ​രി​ട്ടു.

“അതി​നെ​ന്താ? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ഹൃദയം കവരാൻ ഞങ്ങൾ അഞ്ചു ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ എത്ര പ്രാ​വ​ശ്യം അവ​ളു​ടെ മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൈകൾ നി​വർ​ത്തി ഇഴ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു.” മേ​ലാ​സ​ക​ലം തൈലം പു​ര​ട്ടിയ പാ​ണ്ഡവ മു​ഖ്യൻ നിന്ന നിൽ​പ്പിൽ പു​ഴ​യി​ലേ​ക്കു് കൂ​പ്പു​കു​ത്തി.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു എന്നു് ഭീമൻ വി​ല​പി​ച്ച​പ്പോൾ, അവൾ അർ​ജ്ജു​ന​നു​മാ​യി അധികം അഭി​ര​മി​ച്ച​തു് കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ നി​ന്നു് ഞങ്ങൾ എന്താ​ണു് വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു്, ജീ​വി​താ​ന്ത്യ​ത്തി​ലെ മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലും കു​ഴ​ഞ്ഞു മറി​യു​ന്ന​തു് മദ​മാ​ത്സ​ര്യ​ത്തിൽ തന്നെ എന്നോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ആ വന്യ​ഭൂ​പ്ര​കൃ​തി​യി​ലും വാ​ക്കു് തെ​റ്റാ​തെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ജീ​വി​ത​കാ​ലം മു​ഴു​വൻ അവ​ളെ​ന്നെ മോ​ഹി​പ്പി​ച്ചു, എന്നാൽ ഞാൻ കൈ നീ​ട്ടി​യ​പ്പോൾ വാ​ക്കു് കൊ​ണ്ടും നോ​ക്കു് കൊ​ണ്ടും തി​ര​സ്ക​രി​ച്ചു. ഇപ്പോൾ ഇതാ, യാത്ര പറ​യാ​തെ ലൌ​കി​ക​ജീ​വി​തം ഒരു കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ഴ​ലിൽ പൊ​ടു​ന്ന​നെ അവ​സാ​നി​ക്കു​മ്പോൾ, എനി​ക്കൊ​രു പി​ടി​വ​ള്ളി, അർ​ജ്ജു​ന​നു​മാ​യി അവ​ളു​ടെ അവി​ഹി​ത​ബ​ന്ധം പര​സ്യ​മാ​ക്കുക.”

“ഒന്നു​മ​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഭാ​വി​യിൽ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​യൊ​ക്കെ ജീ​വ​ച​രി​ത്രം എഴു​തേ​ണ്ട മു​നി​യ​ല്ലേ, വ്യാ​സൻ വന്നു മു​മ്പിൽ നി​ന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും എന്താ നി​ങ്ങൾ കൈകൾ രോ​ഷ​ത്തിൽ പി​ഴി​യു​ന്ന​തു്?” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി ആയി ചുമതല ഏറ്റ​തെ ഉള്ളു. രാ​ജ​സൂ​യ​യാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ആഘോ​ഷ​മാ​ണു് ചു​റ്റും.

“എന്താ​ണ​യാൾ എന്നി​ട്ടു് പറ​ഞ്ഞ​തെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ കേ​ട്ടി​ല്ലേ. എന്തോ ദു​ര​നു​ഭ​വം ഞങ്ങൾ​ക്കു് ഉടൻ ഉണ്ടാ​കാൻ പോ​വു​ന്നു, കരുതൽ വേണം എന്നു്. ഈ ഭീഷണി പറ​യാ​നാ​ണോ ഇപ്പോൾ മുനി ഇവിടെ ഇടി​ച്ചു കയ​റി​യ​തു്?” വ്യാ​സ​താ​ക്കീ​തിൽ ഭീമൻ ആകെ ഉട​ഞ്ഞ​പോ​ലെ തോ​ന്നി.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​ത്തിൽ മകൻ അശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വി​ന്റെ മര​ണ​വാർ​ത്ത സ്ഥി​രീ​ക​രി​ക്കാൻ കൗ​ര​വ​സർ​വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ ദ്രോ​ണാ​ചാ​ര്യൻ ചു​മ​ത​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു് എന്നെ​യാ​ണു് എന്ന​തിൽ നി​ന്നു​ത​ന്നെ നി​ങ്ങൾ പത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​കർ​ക്കു് മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലേ, പൊ​തു​വ്യ​വ​ഹാ​ര​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ ഇന്നും വി​വ​ര​വി​നി​മ​യ​ത്തി​ലെ അവ​സാ​ന​വാ​ക്കു് ഞാ​നാ​ണെ​ന്നു്? എന്നാൽ, ഞാൻ കൗ​ര​വ​പ്ര​തി​യോ​ഗി പാ​ണ്ഡ​വ​മു​ഖ്യ​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് പൂർ​ണ​സ​ത്യ​ത്തി​നു പകരം ഉടൻ ദ്രോ​ണർ​ക്കു കൈ​മാ​റുക, അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​മാ​വും. പറ​ഞ്ഞു​വ​ന്നാൽ പ്രാ​യോ​ഗി​ക​ത​ല​ത്തിൽ രണ്ടി​നും ഇടയിൽ കാണുക വി​ള്ള​ലി​നു് സാ​ധ്യത ഉള്ള നേ​രി​യൊ​രു അതിർ​വ​ര​മ്പ​ല്ലേ”, ദ്രോ​ണ​രു​ടെ ചോര ദാ​ഹി​ക്കു​ന്ന പാ​ണ്ഡവ സം​ഘ​ത്തി​ലെ തല​വ​രിൽ ഒരാ​ളായ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ‘അതിർ​വ​ര​മ്പു്’ പൊ​ട്ടി​ക്കാൻ നാ​വു​യർ​ത്തി.

“നീ കർണനെ കയറി അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തെ​ന്നോ”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് അസ്വ​സ്ഥ​ത​യോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“കാ​ലി​ന്മേൽ കാൽ കയ​റ്റി​വ​ച്ചു് കർ​ണ​ന്റെ ആദ്യ​ത്തെ ചോ​ദ്യം, “നീ ഏതു സൂ​ത​ന്റെ മകൾ” എന്നാ​യി​രു​ന്നു. സൂ​ത​കു​ടും​ബ​മ​ല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, “ഏതു കൗ​ര​വ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്റെ മകൾ?” എന്നാ​യി. കൌ​ര​വ​കു​ടും​ബാം​ഗ​മ​ല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, “പി​ന്നെ നീ?” എന്നു് കാൽ ഇറ​ക്കി വച്ചു് അക്ഷ​മ​യിൽ. ഹസ്തി​ന​പു​രി ജ്വാ​ലാ​മു​ഖീ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലെ മഹാ​പു​രോ​ഹി​ത​നു് ദേ​വ​നർ​ത്ത​കി ഗം​ഗ​യിൽ അന​ധി​കൃ​ത​മാ​യി ജനി​ച്ച​വൾ ആയി​രു​ന്നു എന്റെ പൂർ​വി​കർ എന്നു് ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, ചാടി എഴു​ന്നേ​റ്റു കർണൻ എന്നെ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു മു​ത്ത​മി​ട്ടു. “എങ്കിൽ നാം ഇരു​വ​രും ഒരേ ജാതി” എന്ന​യാൾ പു​ല​മ്പി.

“ദിവ്യ കവ​ച​ങ്ങൾ ധരി​ച്ചി​ട്ടും സ്വ​ത്വ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന്റെ അടി​വ​സ്ത്രം അഴി​ച്ചു​മാ​റ്റാ​ത്ത, സഭാ​പ​തി”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കൂ​ടു​തൽ അഭി​മുഖ വാർ​ത്ത കേൾ​ക്കാ​തെ എഴു​ന്നേ​റ്റു നട​ന്നു.

“ആ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇവിടെ തിണ്ണ നി​ര​ങ്ങി കു​ത്തി​ക്കു​ത്തി നി​ന്നോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന ഓരോ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നും നീ വസ്തു​ത​ക്കു് ചേ​രാ​ത്ത മറു​പ​ടി പറ​യു​ന്നു എന്നു് ഞങ്ങൾ​ക്കു് പരാ​തി​യു​ണ്ടു്. കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ​ക്കു് വാ​യി​ച്ചു രസി​ക്കാൻ ഞങ്ങ​ളു​ടെ ചെ​ല​വിൽ നീ ഇങ്ങ​നെ തരം താഴണോ?” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ രോ​ഷം​കൊ​ണ്ടു് പര​വ​ശ​നാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നിൽ നാലു് സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും ശരീ​ര​ഭാ​ഷ​കൊ​ണ്ടു് അയാൾ​ക്കു് പി​ന്തുണ കൊ​ടു​ത്തു.

“സന്തു​ഷ്ട ദാ​മ്പ​ത്യ​മാ​ണി​വി​ടെ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു് വസ്തു​ത​കൾ​ക്കു് യോ​ജി​ച്ച​വി​ധം ഞാൻ കള്ളം പറ​ഞ്ഞാൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് തി​രി​ച്ചു കി​ട്ടു​മോ ചൂ​തു​ക​ളി​യിൽ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​വും ചെ​ങ്കോ​ലും?”

“അഴി​ഞ്ഞു​ല​ഞ്ഞു മു​ഖ​മ​ട​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ന്ന മുടി കെ​ട്ടി​വ​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ കൌ​ര​വ​ച്ചോര പു​ര​ട്ട​ണ​മെ​ന്ന​തു് ഒഴി​വാ​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത ഒരാ​വ​ശ്യ​മാ​ണോ, അതോ ആല​ങ്കാ​രി​ക​മാ​ണോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചി​ന്താ ക്കു​ഴ​പ്പ​ത്തി​ലാ​യി.

“തപ​സ്സു ചെ​യ്തു നേടിയ ദി​വ്യ​യു​ധ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടാ​ണു് യു​ദ്ധം ചെ​യ്യു​ക​യെ​ന്നു് മേനി പറ​യു​മെ​ങ്കി​ലും, യു​ദ്ധ​കാ​ഹ​ള​മു​യർ​ത്തി അവരെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യി​ലെ​ത്തി​ക്കാൻ ഈ ചോ​ര​പ്പെ​രുമ ഇട​യ്ക്കി​ടെ മുടി കൊ​ണ്ടെ​ന്റെ മുഖം മൂടി അവർ​ക്കു് മു​മ്പിൽ ഞാൻ അതി​ഭാ​വു​ക​ത്വ​ത്തിൽ വർ​ണി​ക്ക​ണം”, കെ​ട്ടി​വ​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും നി​ത്യ​വും കഴു​കി​യു​ണ​ക്കിയ മു​ടി​യ​വൾ ആകർഷക കൈ​നീ​ക്ക​ത്തിൽ മു​ഖ​ത്തു് നി​ന്നു പി​ന്നി​ലേ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു നി​ലാ​വു് പോലെ പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“നവ​വ​ധു​യാ​യി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ എത്തിയ ആദ്യ​ദി​ന​ങ്ങൾ ഒന്നു് ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​മാ​യി പങ്കി​ടാ​മോ?’ കൗ​ര​വ​കു​റു​ന​രി​കൾ രാ​വു​പ​കൽ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കെ​തി​രെ അദ്ധ്വാ​നി​ക്കു​ന്ന കു​ഴ​ഞ്ഞു​മ​റി​ഞ്ഞ ഇട​മ​ല്ലേ.”

“ഊഷ്മ​ള​മായ ആരാ​ധ​ന​യിൽ കു​റ​ഞ്ഞൊ​ന്നും കണ്ടി​ല്ല. ഗാ​ന്ധാ​രം മുതൽ കലിം​ഗം വരെ നൂ​റോ​ളം രാ​ജ്യ​വം​ശ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു​വ​ന്ന മനോ​ഹ​രി​ക​ളായ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ എന്റെ ആഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലും ഉട​യാ​ട​ക​ളി​ലും മു​ടി​യി​ലും ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം കൌ​തു​കം കാ​ണി​ച്ചെ​ങ്കിൽ, നി​ങ്ങൾ പറഞ്ഞ ആ ‘നൂറു കു​റു​ന​രി​കൾ’ കമ്പം കാ​ണി​ച്ച​തു് എന്റെ അഴ​ക​ള​വു​കൾ ആയി​രു​ന്നു. ഇരു​നൂ​റു കൊ​തി​പ്പി​ക്കു​ന്ന കു​രു​വംശ കണ്ണു​കൾ നീ​ന്തൽ കു​ള​ത്തി​ലും ഊഞ്ഞാ​ലി​ലും ഗം​ഗ​യാ​റിൻ തീ​ര​ത്തും ആരാ​ധ​ന​യോ​ടെ പി​ന്തു​ട​രുക, അതൊരു കോ​രി​ത്ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ആദ്യ​കാല സ്മ​ര​ണ​ക​ളു​ടെ പൊ​ന്നിൻ​ചെ​പ്പു തന്നെ. പക്ഷെ ആ ഉൽ​സ​വാ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​തി​നു യോ​ജി​ക്കാ​ത്ത പന്ത്ര​ണ്ടു കഴുകൻ കണ്ണു​കൾ എന്നെ​യ​പ്പോൾ വേ​ട്ട​യാ​ടി. പാ​ണ്ഡ​വ​രും കു​ന്തി​യും.”

’ഇതെ​ന്താ​ണു് ഈ അഞ്ചു ആണു​ങ്ങൾ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ വെറും നി​ല​ത്തു ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു കണ്ണീർ വാർ​ക്കു​ന്ന​തു്. വേ​ണ്ട​പ്പെ​ട്ട​വർ ആരെ​ങ്കി​ലും മരി​ച്ചു​വോ?” കാഴ്ച കണ്ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഞെ​ട്ടി​പ്പോ​യി.

“എന്തോ സാ​ങ്കേ​തിക പ്ര​ശ്നം, ഇട​യ്ക്കി​ടെ ഉണ്ടാ​വും, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ വേറെ ഏതെ​ങ്കി​ലും കള​പ്പു​ര​യി​ലെ ധാ​ന്യ​ശേ​ഖ​രം സ്രോ​ത​സ്സാ​യി കണ്ടെ​ത്തും​വ​രെ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം ഇന്ന​ത്തെ പോലെ ശൂ​ന്യ​മാ​യി​രി​ക്കും അതു് കഴി​ഞ്ഞാൽ പതി​വു​പോ​ലെ പരി​മി​തി​യി​ല്ലാ​തെ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചും പര​സ്പ​രം ഉന്തി​ത്ത​ള്ളി​യും പാ​ത്ര​ത്തിൽ രണ്ടു കയ്യു​മി​ട്ടു വാ​രി​ത്തി​ന്നും”, കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി മുടി കർ​ശ​ന​മാ​യി പരി​ലാ​ള​ന​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഒഴി​വാ​ക്കി അഴ​ക​ള​വു​ക​ളു​ടെ ശരീ​ര​ത്തിൽ തൈലം തേ​ച്ചു നി​സ്സം​ഗ​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു.

“സന്തു​ലിത ആവാ​സ​വ്യ​വ​സ്ഥ ആയി​രു​ന്ന പു​ഴ​യോര ഖാ​ണ്ഡവ വന​ത്തെ, കരു​തി​ക്കൂ​ട്ടി കത്തി​ച്ചു ചാ​മ്പ​ലാ​ക്കിയ കു​ടി​യേ​റ്റ കൗ​ന്തെ​യർ​ക്കു കൂ​ട്ടു് കൃ​ഷ്ണ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് കൌരവർ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ, മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ഇരു​കൈ​കൾ ഉയർ​ത്തി അഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“നീച മനു​ഷ്യ​രു​ടെ കൂടെ കണ്ണ​ട​ച്ചു് കൂ​ട്ടു് കൂ​ടി​യാൽ ദൈ​വ​മ​ന​സ്സും മലി​ന​പ്പെ​ടും എന്ന പര​മാർ​ത്ഥ​മ​ല്ലെ അതു് വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു്”, സ്വയം നട്ടു​വ​ളർ​ത്തു​ന്ന ഔഷ​ധ​ച്ചെ​ടി​കൾ​ക്കു് നന​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി, പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ചെ​വി​വ​ട്ട​ത്തി​ലും പരി​ഭ്ര​മി​ക്കാ​തെ, പറ​ഞ്ഞു.

“നാ​യാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും പു​റ​ത്തു​വ​രാ​തെ ഒളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഈ മര​വി​ച്ച മഴ​ക്കാ​ല​ദി​ന​ങ്ങ​ളിൽ, നേരം പോവാൻ നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു ആണു​ങ്ങൾ എന്തു​ചെ​യ്യും?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, പാ​ഞ്ചാ​ലി കൊ​ടു​ത്ത മധു​ര​ക്കി​ഴ​ങ്ങു് പച്ച​ക്കു് കടി​ച്ചു ചവ​ച്ചു, സമൃ​ദ്ധ ശരീ​ര​ഭാ​ഷ​യു​ടെ അക​മ്പ​ടി​യിൽ ചോ​ദി​ച്ചു.

“യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ കൗ​ര​വ​വേ​ഷം കെ​ട്ടി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ചെ​യ്യാൻ ആഞ്ഞു ശ്ര​മി​ക്കും. ഇര​യു​ടെ ‘ആട്ടും തു​പ്പും’ കൊ​ണ്ടു് അവ​ശ​നാ​യി നി​ല​ത്തു വീ​ഴു​മ്പോൾ, എടു​ത്തു മാ​റ്റി ഭീമൻ ആ കൗരവ വേഷം ഊരി​യ​ണി​ഞ്ഞു വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തി​നു് ഒരു കൈ​നോ​ക്കും. ഊഴം വച്ചു് കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന മറ്റു മൂ​ന്നു പേർ​കൂ​ടി അങ്ങ​നെ നി​ല​ത്തു വീ​ഴു​മ്പോൾ കാണാം, അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ രാ​ത്രി​ഭ​ക്ഷ​ണം വേ​വു​ന്ന​ത്”, നകുലൻ കാ​ല​വർ​ഷ​ത്തി​ലെ ആ പ്രിയ പാ​ണ്ഡ​വ​കി​ട​മ​ത്സ​രം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​യാ​യി​രു​ന്നു നി​ങ്ങൾ പത്തു​കൊ​ല്ലം എന്നാ​ണു ഒരു കൊ​ട്ടാ​രം രേഖ. അതം​ഗീ​ക​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ, എന്താ​യി​രു​ന്നു ആ കാ​ല​ത്തെ സ്മ​ര​ണീ​യ​മായ നേ​ട്ടം?”

“നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​ക്ക​ളെ പു​ലർ​കാ​ല​ഗം​ഗ​യിൽ മു​ക്കി​ക്കൊ​ല്ലു​ന്ന “യക്ഷി”കളാ​യി​രു​ന്നു ശന്ത​നു​വി​ന്റെ കാ​ല​ത്തു് ചക്ര​വർ​ത്തി​നി എങ്കിൽ, അഞ്ചു ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ ഊഴം വച്ചു് സ്വീ​ക​രി​ച്ചു് ഞാൻ ഗർഭം ധരി​ച്ചു പ്ര​സ​വി​ച്ചു ശി​ശു​ക്ഷേ​മ​സൌ​ക​ര്യ​ത്തി​നു എന്റെ പി​താ​വി​ന്റെ പാ​ഞ്ചാല രാ​ജ​വ​സ​തി​യിൽ സു​ര​ക്ഷി​ത​മാ​യി എത്തി​ച്ചു. ഇതാ ഇപ്പോൾ ചൂ​ത്ക​ളി ശിക്ഷ അനു​ഭ​വി​ക്കാൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ അടിമ എന്ന നി​ല​യിൽ കാ​ട്ടിൽ’, മാ​ലി​ന്യ സം​സ്ക​ര​ണം കഴി​ഞ്ഞു പാ​ഞ്ചാ​ലി മലി​ന​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ നീ​ക്കി നീർ​ചോ​ല​യിൽ മു​ങ്ങി​പ്പൊ​ന്തു​ന്ന​തി​ന്നി​ട​യിൽ സം​സാ​രി​ച്ചു.

“സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ അന്തേ​വാ​സി​ക​ളു​ടെ ജീ​വ​നും സ്വ​ത്തി​നും സു​ര​ക്ഷ ഉറ​പ്പു വരു​ത്താൻ കൌരവർ നി​യോ​ഗി​ച്ച പാ​ണ്ഡ​വർ അവ​രു​ടെ വന​വാ​സ​ക്കാല ചുമതല ശരി​ക്കും ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ലേ, അതോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇത്ത​വണ സന്യാ​സി​സ​മൂ​ഹ​ത്തെ നേ​രി​ട്ടു.

“ഞങ്ങ​ളു​ടെ ജീവനെ കു​റി​ച്ചു് ഇപ്പോൾ പറ​യു​ന്നി​ല്ല. എന്നാൽ വളർ​ത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ മു​യ​ലും മാനും രാ​ത്രി കൂ​ട്ടിൽ കയ​റ്റു​മ്പോൾ ഞങ്ങൾ എണ്ണി​യ​തും രാ​വി​ലെ കൂടു് തു​റ​ന്നു വി​ടു​മ്പോൾ കാ​ണു​ന്ന​തും പൊ​രു​ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്നി​ല്ല. എങ്ങ​നെ പൊ​രു​ത്ത​പ്പെ​ടും, തലയിൽ തു​ണി​യി​ട്ടു് മറ​ച്ചു പോ​വു​ന്ന ആ പാ​ണ്ഡവ ഭീമനെ നോ​ക്കുക, ഇള​മാംസ പ്രി​യൻ സന്ധ്യ മയ​ങ്ങി​യാൽ ഇര​തേ​ടി ഇറ​ങ്ങു​ക​യാ​യി.”

“കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​സ്വ​ത്തിൽ ഓഹരി കി​ട്ടാൻ ചോര ഒത്തി​രി കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ ചീ​ന്തി എന്നു് ഇപ്പോ​ഴേ തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, ധർ​മ​പു​ത്രർ എന്നു് എതി​രാ​ളി​കൾ നി​ന്ദ​യോ​ടെ വി​ളി​ക്കു​ന്ന, പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി​യെ കൊ​ട്ടാര വള​പ്പിൽ സ്വ​കാ​ര്യ​മാ​യി കണ്ടു​മു​ട്ടി.

“കാ​ര്യ​മ​റി​യാ​തെ അല്ലെ നി​ങ്ങൾ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. കൌ​ര​വർ​ക്കു ജീ​വ​ഹാ​നി സം​ഭ​വി​ച്ചു എന്നു് നി​ങ്ങൾ വേ​വ​ലാ​തി​പ്പെ​ടു​ന്നു. വാ​സ്ത​വ​മ​താ​ണോ, മൂ​ല​ഘ​ട​ക​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു നി​ശ്ചിത രൂ​പ​ത്തി​ലു​ള്ള സം​യോ​ജ​നം തക​രു​ന്ന​തി​നെ​യ​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ മരണം എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ചോ​ര​ചീ​ന്തൽ എന്ന കടു​ത്ത വാ​ക്കു​പ​യോ​ഗി​ച്ച​തു്? കൌ​ര​വ​രു​ടെ മൂ​ല​ഘ​ട​ക​ങ്ങൾ, പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഔദ്യോ​ഗിക പിൻ​ഗാ​മി പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ലൂ​ടെ മറ്റൊ​രു തോതിൽ സം​യോ​ജി​ച്ചി​ല്ലേ?, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ശബ്ദ​ത്തിൽ മു​റി​വേ​റ്റ അഭി​മാ​നം പ്ര​ക​ട​മാ​യി.

“പാ​ണ്ഡ​വ​മാ​താ​വു് നി​ങ്ങൾ​ക്കു് പ്രി​യ​ങ്ക​രി​യാ​ണോ, അതോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“അകലം പാ​ലി​ച്ചു ഞങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു് ആവു​ന്ന​ത്ര മാറി നി​ല്ക്കാൻ വി​വേ​കം കാ​ണി​ച്ച വനിത. പക്ഷെ ഇന്നു് അര​ങ്ങേ​റ്റ മൈ​താ​ന​ത്തിൽ എന്റെ നൃത്ത-​സംഗീത-നാടകം അവരെ പറ്റി​യ​ല്ല. ഗാ​ന്ധാ​രീ വി​ലാ​പ​മാ​ണ്, വരി​ല്ലേ?” പാ​ഞ്ചാ​ലി തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് അഭി​മു​ഖം മു​റി​ഞ്ഞു.

“ഇതാണോ പുതിയ ഹസ്തി​ന​പു​രി ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​ക്കു് നി​ങ്ങൾ കണ്ടെ​ത്തിയ ഔദ്യോ​ഗി​ക​വ​സ​തി?” രോഷം നി​യ​ന്ത്രി​ക്കാൻ പാ​ടു​പെ​ട്ട പാ​ഞ്ചാ​ലി കൊ​ട്ടാ​രം സർ​വാ​ധി​കാ​രി​ക്കു് നേരെ ആരോ​പ​ണ​സ്വ​ര​ത്തിൽ വിരൽ ചൂ​ണ്ടി.

“ഈ വസ​തി​ക്കെ​ന്താ കു​ഴ​പ്പം? സൂ​ക്ഷി​ക്കുക, എന്റെ നേരെ കു​തി​ര​ക​യ​റ​ണ്ട. ഞാൻ അം​ഗ​പ​രി​മി​തൻ. ഇവി​ടെ​യാ​ണു് എന്റെ അച്ഛ​ന്റെ അച്ഛൻ കൗരവ രാ​ജ​കു​മാ​രൻ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കഴി​ഞ്ഞ അമ്പ​തു കൊ​ല്ലം ഭാ​ര്യ​യു​മൊ​ത്തു് അന്തി​യു​റ​ങ്ങി​യ​തു്. ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് ഒരു ഭാ​ര്യ​മാ​ത്രം. ഭാ​ര്യ​ക്കു് ഒരേ ഒരു ഭർ​ത്താ​വും. കൌ​തു​കം തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലേ? ശത്രു​നാ​ശ​ത്തി​നു നി​ത്യ​വും ഇവിടെ കാ​ളി​പ്രീ​തി​ക്കാ​യി മൃ​ഗ​ബ​ലി ചെ​യ്തി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, കൊ​ട്ടാ​രം ശു​ചീ​ക​രണ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​കൾ​ക്കു് കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ നിർ​ബ​ന്ധിത സൈനിക സേവനം ആയ​തു​കൊ​ണ്ടു്, കഴി​ഞ്ഞ ഒരു മാ​സ​മാ​യി വേ​ണ്ട​ത്ര വൃ​ത്തി​യാ​ക്കൽ ഉണ്ടാ​യി​ല്ല, അതു​കൊ​ണ്ടെ​ന്താ, പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷം സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം നി​ത്യ​വും നീ​ക്കി നി​ങ്ങൾ പരിചയ സമ്പ​ന്ന​യ​ല്ലെ, ഒന്നു് ആഞ്ഞു പി​ടി​ച്ചാൽ വാ​സ​യോ​ഗ്യ​മാ​ക്കി​ക്കൂ​ടെ ചരി​ത്ര പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ള്ള ഈ ദു​ര്യോ​ധന വസതി. ഇതു് അറി​യ​പ്പെ​ടെ​ണ്ട​തും ആ പേരിൽ തന്നെ”, കൊ​ട്ടാ​ര​ര​ഹ​സ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ താ​ക്കോൽ സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രൻ പു​രോ​ഹിത മന്ത്രോ​ച്ചാ​ര​ണം പോലെ സം​സാ​രി​ച്ചു.

“ഇന്നും ഹസ്തി​ന​പു​രി കൌ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ​ക്കു് നി​ങ്ങൾ ആരാ​ധ്യ​ദേ​വത, പക്ഷെ, ഇവിടെ കാ​ട്ടിൽ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ അടി​മ​യാ​യി, മാ​ലി​ന്യ​നീ​ക്കം എന്ന ദി​വ​സ​പ്പ​ണി​യു​മാ​യി, പരാ​തി​യി​ല്ലാ​തെ നാൾ നീ​ക്കു​ന്നു. വൈ​രു​ധ്യം തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ലേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“അന്ന​ന്ന​ത്തെ അപ്പ​ത്തി​ന്നാ​യി ഇര തേടി പോ​വേ​ണ്ട​തി​ല്ലാ​ത്ത അഞ്ചു മടി​യൻ​മാർ​ക്കൊ​പ്പം, സമനില തെ​റ്റാ​തെ ഈ കഠി​ന​ത​ട​വു് അനു​ഭ​വി​ക്കാൻ എനി​ക്കു് കഴി​യു​ന്നു എന്ന​ത​ല്ലേ കൂ​ടു​തൽ കൗ​തു​ക​ക​ര​മാ​യി നി​ങ്ങൾ കാ​ണേ​ണ്ട​തു്?” പാ​ഞ്ചാ​ലി അന്ന​ത്തെ പു​റം​ജോ​ലി കഴി​ഞ്ഞു നീ​രൊ​ഴു​ക്കിൽ നീ​ന്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

“സു​ഭ​ദ്ര​യെ അർ​ജ്ജു​നൻ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ച വാർ​ത്ത നി​ങ്ങ​ളെ ക്ഷു​ഭി​ത​യാ​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യം? നി​ങ്ങൾ​ക്കു​മി​ല്ലേ ഒന്നി​ല​ധി​കം ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ.”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“സു​ഭ​ദ്ര​യ​ല്ല പ്ര​തി​നാ​യിക എന്നു് നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാം. എന്റെ അഞ്ചു് മക്കൾ ദൂരെ പാ​ഞ്ചാ​ല​ത്തിൽ പ്ര​ത്യാ​ശ​യോ​ടെ ചെ​ങ്കോൽ കാ​ത്തു വള​രു​മ്പോൾ, സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ വി​വാ​ഹ​ത്തിൽ കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ ആശംസ, നി​ങ്ങ​ളും കേ​ട്ട​ത​ല്ലേ, സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ പിൻ​ഗാ​മി​കൾ കു​രു​വം​ശം ഭരി​ക്കും എന്നു് കൃ​ഷ്ണൻ പ്ര​വ​ചി​ച്ചു, അർ​ജ്ജു​നൻ കയ്യ​ടി​ച്ചു. യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ജനി​ച്ചു മണി​ക്കൂ​റു​കൾ കഴി​ഞ്ഞാ​ണു് ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പി​റ​ന്ന​തെ​ന്ന ഈറ്റി​ല്ല​ന്യാ​യം രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ആവർ​ത്തി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞ​ല്ലേ കൌ​ര​വ​രെ പാ​ണ്ഡ​വർ വെ​ള്ളം കു​ടി​പ്പി​ച്ച​ത്?” വഞ്ചി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട രാ​ജ​കീ​യ​മാ​തൃ​ത്വം പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അട​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ച ക്രോ​ധ​ത്തി​ലും ചു​റ്റും നി​ന്ന​വർ​ക്കു് പൊ​ള്ളി.

“ഒരി​റ്റു ചോര വീ​ഴാ​തെ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​യെ അധി​കാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് നീ​ക്കി, കോഴി കൂവും മു​മ്പു് കഠി​ന​ത​ട​വിൽ വന​വാ​സ​ത്തി​ന്ന​യ​ച്ച കൌ​ര​വർ​ക്കു, ഒരു മഹാ​ഭാ​ര​ത​യു​ദ്ധം തന്നെ വേ​ണ്ടി വരു​ന്ന​ല്ലോ നെ​റ്റി​യിൽ അടി​മ​ക്കു​റി​മാ​യാ​ത്ത പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ തല എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി വെ​ട്ടാൻ?” കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​സ​ജ്ജീ​ക​ര​ണ​ങ്ങൾ നോ​ക്കാൻ സഹ​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രു​മൊ​ത്തു് വന്ന യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ, ഏറെ കാ​ല​ത്തി​നു ശേഷം തൊഴിൽ സാ​ധ്യത കൈ​വ​ന്ന ഉല്ലാ​സ​ത്തോ​ടെ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“വരും യു​ഗ​ത്തിൽ തി​രി​ച്ചു പറ​യു​മെ​ങ്കി​ലും, ചരി​ത്രം ആദ്യം പ്ര​ഹ​സ​ന​മാ​യും പി​ന്നെ ദു​ര​ന്ത​മാ​യും വരു​മെ​ന്നു് ഇപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലേ.”

“അക​മ്പ​ടി അനു​വ​ദി​ക്കാ​തെ അഭി​മ​ന്യു​വി​നെ കൌ​ര​വ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്കു് എറി​ഞ്ഞ​തു് പാ​ഞ്ചാ​ലി ആയി​രു​ന്നു എന്നു് കർ​ണ്ണ​കു​റ്റ​സ​മ്മ​തം ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ പെ​ട്ടു​വോ? എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ പിൻ​ഗാ​മി കു​രു​വംശ ചക്ര​വർ​ത്തി ആവും എന്ന കൃ​ഷ്ണ​പ്ര​വ​ച​ന​ത്തി​നു് തട​യി​ടാൻ, ചക്ര​വർ​ത്തി ആവാൻ കൊ​തി​ക്കു​ന്ന അഞ്ചു ആണ്‍മ​ക്കൾ ഉള്ള ഒര​മ്മ​യു​ടെ മുൻ​കൂർ നീ​ക്കം എന്നു് കാണൂ. എന്റെ മന​സ്സിൽ നി​ന്നു് കു​റ്റ​ബോ​ധം ഒളി​ച്ചു പോയ സുഖം മറ​ച്ചു വക്കു​ന്നി​ല്ല”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു. വൈകിയ രാ​ത്രി​യിൽ യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യോ​ടു് ചേർ​ന്ന യമു​ന​യു​ടെ ജല​ത്തിൽ നി​ലാ​വു് ഇള​കി​യാ​ടി.

“വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു് മട​ങ്ങു​മ്പോൾ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അച്ഛ​നോ​ടു് പണം കടം ചോ​ദി​ച്ചു കി​ട്ടി​യി​ല്ല എന്നു് കേൾ​ക്കു​ന്ന​ല്ലോ, എന്താ​യി​രു​ന്നു ആ കാ​ര്യം?”

“അങ്ങ​നെ ഒന്നു​മി​ല്ല. കൌ​ര​വ​രോ​ടു് കടം ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു് ഒഴി​വാ​ക്കാൻ, ആഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളിൽ ചി​ല​തു് വിൽ​ക്ക​ട്ടെ എന്നു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അച്ഛ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. അച്ഛ​നാ​രാ മോൻ. “അതു് ഞാൻ വാ​ങ്ങി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്ത​തൊ​ന്നു​മ​ല്ല, യാ​ഗാ​ഗ്നി​യിൽ നി​ന്നു് ഉയർ​ന്നു വന്ന​പ്പോൾ അവളിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​ണ്,” എന്നു് അച്ഛൻ നി​സ്സാ​ര​മാ​യി കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്തു. ആകെ വി​ര​ണ്ടു പോയ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പി​ന്നെ തൊ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല എന്റെ പൊ​ന്നിൽ”, പാ​ഞ്ചാ​ലി ഓർ​ത്തോർ​ത്തു ചി​രി​ച്ചു.

“ഇന്ന​ലെ രാ​ത്രി മുതൽ നി​ങ്ങൾ കൗരവ അടി​മ​യാ​ണെ​ന്നു് കേ​ട്ടു, പക്ഷെ നി​ങ്ങൾ അറ​വു​ശാ​ല​യിൽ?” കി​ത​ച്ചോ​ടി വന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചു​റ്റു​പാ​ടും നോ​ക്കി വി​ങ്ങി.

“കാ​ട്ടിൽ കു​ട്ടി​ക്കാ​ലം കഴി​ഞ്ഞ പാ​ണ്ഡ​വർ നാ​യാ​ട്ടു എന്നോ പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ട​വർ, യാ​ഗാ​ഗ്നി​യിൽ നി​ന്നു് ജനി​ച്ച ഞാൻ ഇത്ര നാളും സസ്യാ​ഹാ​രി. ഇനി കഠി​ന​ശി​ക്ഷ​യിൽ വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വു​മ്പോൾ മൃഗ-​മാംസ സം​സ്ക​ര​ണം ഞാൻ അറി​യേ​ണ്ടേ. ചങ്കിൽ തറച്ച അമ്പു​മാ​യി വരു​ന്ന പേ​ട​മാ​നി​നെ കൊ​ന്നു തൊ​ലി​യു​രി​ച്ചു ഈ മാം​സ​ദാ​ഹി​കൾ​ക്കു് മൂ​ന്നു നേരം പൊ​രി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാൻ വേണ്ട പരി​ച​ര​ണം ഞാനും ഒന്നു് പഠി​ക്കേ​ണ്ടേ”, ഒരു മാ​ടി​ന്റെ കുടൽ ആഞ്ഞു വലി​ച്ചു നീ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“അസം​തൃ​പ്ത ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തെ കു​റി​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ കല​വ​റ​യി​ല്ലാ​തെ ആവി​ഷ്കാ​ര​സാ​ധ്യത തേ​ടു​മ്പോൾ, പറ​യാ​തെ വയ്യ, കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ കു​ടും​ബ​ജീ​വി​ത​ത്തെ കു​റി​ച്ചു് കൈ​പ്പു​ള്ള ഒരോർ​മ​യും ഞങ്ങ​ളു​മാ​യി പങ്കി​ടു​ന്നി​ല്ല”, വ്യാ​ജ​നീ​ര​സ​ത്തോ​ടെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സം​സാ​രി​ച്ചു. കാ​ട്ടു​ചോ​ല​യിൽ നീ​ന്തി​ക്കു​ളി​ച്ചു നനഞ്ഞ തു​ണി​യു​മാ​യി അവർ വി​ജ​ന​വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ ആശ്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്കു നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

“എന്തി​നു പങ്കി​ട​ണം? മേ​ഘ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത പൌർ​ണ​മി രാ​ത്രി​ക​ളിൽ, അന്തഃ​പു​ര​ത്തി​നു് മേ​ലെ​യു​ള്ള മട്ടു​പ്പാ​വിൽ, പൂർ​ണ​ന​ഗ്ന​ക​ളാ​യി പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യും പി​ന്നെ വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന അവ​രെ​ന്തി​നു എന്നെ പോലെ ആത്മാ​വി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​നു് അക്ഷ​ര​ങ്ങൾ തേടണം?” അന്ന​ദാ​താ​വി​നെ തേ​ടി​യി​റ​ങ്ങിയ പേ​ട​മാ​നി​നെ പരി​ലാ​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് പാ​ഞ്ചാ​ലി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ രാ​ജ​സൂ​യം ദിവസം താ​ങ്കൾ നാലു പ്രാ​വ​ശ്യം വസ്ത്രം മാറി രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ഒരു വി​ചി​ത്ര പ്ര​ദർ​ശ​ന​വ​സ്തു ആയി എന്നാ​ണ​ല്ലോ ശി​ശു​പാ​ലൻ പറ​യു​ന്ന​തു്?’, ‘ഒരു ഗോ​പി​ക​യു​ടെ ആകർ​ഷ​ക​സ്വ​ര​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പറ​ഞ്ഞു.

“ശത്രു മാ​ത്ര​മേ നി​ങ്ങ​ളെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ പു​റ​ത്തു വിടൂ. സു​ഹൃ​ത്തു നി​ങ്ങ​ളെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​ട്ടി​നു വിടും. ശി​ശു​പാ​ലൻ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു് അയാൾ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യോ​ടെ ചെ​യ്തു”, കൃ​ഷ്ണൻ യമു​ന​യിൽ നീ​രാ​ടാൻ​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ അഴി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

“സ്ത്രീ​ത്വ​ത്തി​നു നേരെ കൌരവർ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ പര​സ്യ​മാ​യി ചെയ്ത കട​ന്നാ​ക്ര​മ​ണം പൊ​തു​വ്യ​വ​ഹാ​ര​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ ചൂ​ടാ​യി ഇപ്പോ​ഴും ചർച്ച ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ഴും, നി​ങ്ങൾ കൌ​ര​വർ​ക്കു ധാർ​മിക പി​ന്തുണ നല്‍കി എന്ന സംശയം ബല​പ്പെ​ട്ടു വരു​ന്നു. വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല വന​വാ​സ​ത്തി​നു പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ കൂടെ പോ​വാ​തെ ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാര സമു​ച്ച​യ​ത്തിൽ അല്ലൽ ഇല്ലാ​തെ കഴി​യാ​നു​ള്ള സ്വാർ​ത്ഥ ചി​ന്ത​യാ​ണോ ഈ ഞെ​ട്ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വീ​ഴ്ച​ക്കു് പി​ന്നിൽ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ സ്വരം പരു​ഷ​മാ​യി.

“രണ്ടു ഭാ​ഗ​വും ഞാൻ കേൾ​ക്കേ​ണ്ടേ? അല്ലെ​ങ്കിൽ കാള പെ​റ്റു എന്നു് കേ​ട്ട​പ്പോ​ഴേ​ക്കും കു​ന്തി കയ​റെ​ടു​ത്തു എന്നു് നാളെ നി​ങ്ങൾ തന്നെ പരി​ഹ​സി​ക്കി​ല്ലേ. ഇനി എന്റെ പൊ​തു​ജീ​വി​തം, മനു​ഷ്യാ​വ​കാ​ശ​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളിൽ ഞാ​നെ​ടു​ക്കു​ന്ന സമീ​പ​നം കാ​ലാ​കാ​ല​മാ​യി ജനം അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച​താ​ണു്. അതിൽ കയറി നി​ങ്ങൾ കൂ​ന്തു മറി​യേ​ണ്ട.”

“വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വി​ന്റെ ഭാ​ര്യാ​സ​ഹോ​ദ​ര​നെ ചതി​യിൽ രാ​ത്രി നൃ​ത്ത​മ​ണ്ഡ​പ​ത്തി​ലേ​ക്കു് വി​ളി​ച്ചു വരു​ത്തി ഇരു​ട്ടിൽ ശ്വാ​സം മു​ട്ടി​ച്ചു കൊന്ന കൊ​ട്ടാ​രം പാ​ച​ക​ക്കാ​രൻ അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ തന്നെ? ചത്ത​തു് കീചകൻ എങ്കിൽ കൊ​ന്ന​തു് ഭീമൻ തന്നെ എന്നു് രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ കാ​ര​ണ​വ​ന്മാർ പാ​ടു​ന്ന​തു വെ​റു​തെ​യ​ല്ല.”

“ഭീ​ഷ്മർ എന്തോ വാ​ക്കാൽ പറഞ്ഞ കാ​ര്യ​മാ​ണോ ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക ഒരു വിധി പകർ​പ്പു് എന്ന മട്ടിൽ ആധി​കാ​രി​ക​മാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു്”, അപ്പം ചുടാൻ മാവു് കു​ഴ​ക്കു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്ന കൊ​ല​യാ​ളി​ക്കു് വേ​ണ്ടി അനുജൻ നകുലൻ നി​സ്സാ​ര​മാ​യി സം​സാ​രി​ച്ചു.

’ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ യിലും അക്കാ​ല​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു നട്ടാൽ മു​ള​ക്കാ​ത്ത കൊ​ട്ടാ​ര​ക​ഥ​കൾ.

പ്ര​തി​യോ​ഗി​ക​ളെ വി​ര​ട്ടാ​നും പ്ര​തി​ച്ഛായ വളർ​ത്താ​നും കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കിയ ഐതി​ഹ്യം മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു കർ​ണ​ന്റെ കവ​ച​മെ​ന്നു അർ​ജ്ജു​നൻ പറ​ഞ്ഞ​തു് വി​വാ​ദ​മാ​യി. ഗം​ഗ​യിൽ നീ​രാ​ടാൻ പോയ കർണൻ ആ വഴി വന്ന ഒരു രാ​ജ​വി​ധ​വ​യു​ടെ കയ്യിൽ നി​ന്നു് എന്തോ ഔഷധം വാ​ങ്ങി മാറിൽ പു​ര​ട്ടി​യ​പ്പോൾ കവചം കീ​റ​ത്തു​ണി പോലെ എളു​പ്പ​ത്തിൽ നീ​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ച​തി​നു ദൃ​ക്ഃ​സാ​ക്ഷി​യാ​ണെ​ന്നു അവ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്ന വൃദ്ധ പൂ​ജാ​രി, വിധവ എന്നു് പരാ​മർ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു് ആരെ​ന്നു പക്ഷെ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ല, എങ്കി​ലും ദൃ​ക്ഃ​സാ​ക്ഷി​യു​ടെ സം​ശ​യ​മുന നീ​ളു​ന്ന​തു് പാ​ണ്ഡ​വ​മാ​താ​വി​ന്റെ നേ​രെ​യാ​ണെ​ന്നു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഇട​പെ​ട്ടു പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ അർ​ജ്ജുന പ്ര​ച​ര​ണം ഉടൻ നി​ല​ച്ചു.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധം കഴി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ചെ​ന്നു് അന്ധ​രാ​ജാ​വിൽ നി​ന്നു് ചെ​ങ്കോൽ പി​ടി​ച്ചു പറി​ച്ചു സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ ഇരു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ, മു​പ്പ​ത്തി​യാ​റു് വർഷം രാ​ജ്യം ഭരി​ച്ചു എന്നു് ഔദ്യോ​ഗിക രേ​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണു​ന്നു. രാ​ഷ്ട്ര​മീ​മാം​സ​യി​ലും തദ്ദേ​ശീയ വി​ക​സ​ന​ത്തി​ലും വി​രു​ദ്ധ അഭി​പ്രാ​യ​മു​ള്ള നാലു് സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടും അധി​കാ​ര​മോ​ഹി​ക​ളായ അവർ ഇക്കാ​ല​ത്തു് ഒളി​ഞ്ഞും തെ​ളി​ഞ്ഞും വി​മ​ത​ശ​ല്യം ഉണ്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല എന്നോ, അതോ ഉടനടി അമർ​ച്ച ചെ​യ്തു എന്നോ ഞങ്ങൾ ഇനി കാ​ണേ​ണ്ട​തു്?”

“ഞങ്ങൾ അഞ്ചു​പേ​രു​ടെ വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​ര​ഹ​സ്യ​ങ്ങൾ ദശാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളാ​യി സമ്പാ​ദി​ച്ചു സൂ​ക്ഷി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മു​മ്പിൽ നി​ത്യ​വും മു​ട്ടു​കു​ത്തി ശീ​ലി​ച്ച ഞങ്ങൾ, പക്ഷെ രഹ​സ്യ​മാ​യി, അവ​ളു​ടെ സമ​ഗ്രാ​ധി​പ​ത്യ പ്ര​വ​ണ​ത​ക്കെ​തി​രെ ചെ​റു​ത്തു​നിൽ​പ്പി​നു് അഞ്ചു പേരും ഉൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന കു​റു​മു​ന്ന​ണി തന്നെ ആയി പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു”, ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകുലൻ പതി​വു് പോലെ മുഖം ചലി​പ്പി​ക്കാ​തെ ചു​റ്റും നോ​ക്കി.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി ആരെ​ന്നു ഒരു നി​മി​ഷം പോലും മറ​ക്കാ​തെ തന്നെ ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ, അവർ നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​യി കരു​ത​ലോ​ടെ ചെയ്ത ഒരു കാ​ര്യം പെ​ട്ടെ​ന്നൊർ​ക്കാ​മൊ?”

“വന​വാ​സ​ത്തി​നു നേ​ര​മാ​യി എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വി​ലെ​ക്കെ​ന്നെ നയി​ക്കാൻ സഹാ​യി​ച്ച ഒരു കാ​ര്യം മി​നി​ഞ്ഞാ​ന്നു​ണ്ടാ​യി. വയോ​ജ​ന​ദി​വസ പൊ​തു​സ്വീ​ക​ര​ണ​ത്തിൽ പങ്കെ​ടു​ത്തു ഞങ്ങൾ ഔദ്യോ​ഗിക വസ​തി​യി​ലേ​ക്കു് കയ​റു​മ്പോൾ ഒരു​വ​ശ​ത്തു് പു​തു​താ​യി പണിത പു​ര​യിൽ ഉണക്ക വി​റ​കു​കെ​ട്ടു​കൾ നി​റ​ച്ചു കണ്ടു. ഇതെ​ന്താ എന്നു് ഞാൻ വിരൽ ചൂ​ണ്ടി ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, മഴ​ക്കാ​ല​മ​ല്ലേ വരു​ന്ന​തു്, പെ​ട്ടെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ കാലം ചെ​യ്താ​ലും പുക ഉയ​രാ​തെ ശവം ദഹി​പ്പി​ക്കെ​ണ്ടേ? “എന്നു് ചോ​ദി​ച്ചു പാ​ഞ്ചാ​ലി അക​ത്തേ​ക്കു് അല​ക്ഷ്യ​മാ​യി കയറി. ചെ​ങ്കോൽ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നു കൈ​മാ​റി പടി​യി​റ​ങ്ങാൻ അന്നു് തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു”, ഇപ്പോൾ നഗ്ന​പാ​ദ​നായ മുൻ ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പറ​ഞ്ഞു.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി ആയി​രു​ന്ന ദശാ​ബ്ദ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി എന്റെ മുൻ​ഗാ​മി​ക്കു കൊ​ടു​ത്ത അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ ഞാൻ തപ്പി വാ​യി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​രെ സമ​ഭാ​വ​ന​യോ​ടെ, എന്നാൽ ഔപ​ചാ​രിക രാ​ജ​കീയ ബഹു​മാന പരാ​മർ​ശ​ങ്ങൾ പൂർ​ണ​മാ​യി ഒഴി​വാ​ക്കി പാ​ഞ്ചാ​ലി ഇട​ക്കൊ​ക്കെ ഓർ​ക്കും. ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ കൊ​ള്ളാം എന്ന ധ്വ​നി​യു​ണ്ടു്. എന്നാൽ കളി​യിൽ തോ​റ്റു കാ​ട്ടിൽ ഈ ഒറ്റ​മു​റി​വ​സ​തി​യിൽ നി​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പാർ​ത്തു തു​ട​ങ്ങിയ ശേഷം എനി​ക്ക​നു​വ​ദി​ച്ച അഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന​തു് പത​ഞ്ഞു പൊ​ങ്ങു​ന്ന നിന്ദ, അതെ​ന്താ?” അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ മാ​ത്രം മു​റ്റ​ത്തു് കള​പ​റി​ച്ചു കു​ന്തി​ച്ചി​രു​ന്ന തണു​ത്ത പ്ര​ഭാ​തം.

“അന്നു് ഞാൻ അവൾ​ക്കു ഉദ​യ​സൂ​ര്യൻ, ഇന്നു് ധൂ​മ​കേ​തു” അയാൾ​ക്ക​രി​കി​ലേ​ക്കു ഓടി വന്ന മു​യ​ലി​ന്റെ നെ​റു​ക​യിൽ മു​ഷ്ടി ചു​രു​ട്ടി ആഞ്ഞ​ടി​ച്ചു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന പോലെ അട്ട​ഹ​സി​ച്ചു.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ വി​രു​ന്നി​നു വന്ന നി​ങ്ങൾ ആതി​ഥേ​യ​യോ​ടു അതി​രു​വി​ട്ടു പെ​രു​മാ​റി എന്നാ​ണു ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ഞങ്ങൾ കേൾ​ക്കു​ന്ന പരാതി”, കൌ​ര​വ​സം​ഘം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു് മട​ങ്ങു​മ്പോൾ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വി​ര​ലു​യർ​ത്തി ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ചു.

“ആതി​ഥേയ എന്ന നി​ല​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി എന്റെ മു​മ്പിൽ ആളാ​വാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​പ്പോൾ അതു് പൊ​ളി​ച്ചു കയ്യിൽ കൊ​ടു​ത്ത​തി​ന്റെ ആ കഥ ഞാൻ നാ​ട്ടിൽ എത്തി​യ​ശേ​ഷം വി​ശ​ദ​മാ​യി രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ പറയാം”, ഉല്ലാ​സ​വാ​നാ​യി​രു​ന്നു സ്ഥ​ല​ജ​ല​ഭ്ര​മ​ത്തിൽ വഴു​ക്കി​വീ​ണു എന്നു് പാ​ണ്ഡ​വർ വി​ടാ​തെ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ച കഥ​യി​ലെ ഇര ദു​ര്യോ​ധ​നൻ.

“ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് വി​രാ​ട​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഭീ​ഷ്മ​രു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ ഇത്ര​ദൂ​രം കൌ​ര​വ​സൈ​ന്യം നയി​ച്ചു് അവ​രു​ടെ നാൽ​പ്പ​തി​നാ​യി​രം വരു​ന്ന ഗോ​സ​മ്പ​ത്ത് കൊ​ള്ള​യ​ടി​ക്കാൻ മാ​ത്രം ഇവിടെ പാൽ​ക്ഷാ​മം രൂ​ക്ഷ​മാ​ണോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ നി​ന്നു് കി​ട്ടിയ മധുരം ചേർ​ത്ത പാൽ​കു​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“രാ​ജ്യം വി​ഭ​ജി​ച്ചും ഭാഗം തരണം എന്നു് വാശി പി​ടി​ച്ചു കൊ​മ്പു്കു​ലു​ക്കി വരു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​ഭീ​ക​രർ​ക്കു് നേരെ കൃ​ത്യ​മാ​യി കു​ന്ത​മെ​റി​യാൻ പകൽ മു​ഴു​വൻ വെ​യി​ലിൽ പരി​ശീ​ല​നം നേ​ടു​ന്ന കൌ​ര​വ​സൈ​നി​കർ പി​ന്നെ മൂ​ന്നു​നേ​രം കു​ടി​ക്കേ​ണ്ട​തു് പാ​ലാ​ണോ, അതോ പൊ​രി​ച്ച മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി​യോ?” വേ​വി​ച്ച പച്ച​ക്ക​റി​കൾ കഴി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​നൻ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു.

“ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കിയ പാ​ണ്ഡ​വർ ദശാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളാ​യി ഗു​രു​ത​ര​കു​റ്റ​കൃ​ത്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഉൾ​പ്പെ​ട്ട​വ​രാ​ണു് എന്നു് നി​ങ്ങൾ പര​സ്യ​മാ​യി ആരോ​പി​ച്ചു എന്നു് കേ​ട്ടു. എന്താ​ണു് പ്ര​കോ​പ​നം?”.

“ഇപ്പോൾ ഞാൻ പാ​ണ്ഡ​വ​രാ​ജ​കു​മാ​രൻ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ന്റെ ഗുരു എന്ന പദവി വഹി​ച്ചാ​ലും, ഭൂ​ത​കാ​ലം എന്നെ ഓർ​മ്മി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു് ഒച്ച​വ​ച്ചു് ഞാൻ പറ​യേ​ണ്ടേ? അതിനു ‘ആരോ​പി​ച്ചു’ എന്നാ​ണോ നി​ങ്ങൾ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കുക? അങ്ങ​നെ ഞാൻ തു​റ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, രാ​ഷ്ട്രീ​യ​സാ​ക്ഷ​രത നേടി, വരും യു​ഗ​ത്തി​ലെ സാ​മൂ​ഹ്യ​നി​രീ​ക്ഷ​കർ എന്നെ പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടിൽ നിർ​ത്തി​പ്പൊ​രി​ക്കി​ല്ലെ?” മേ​ലാ​സ​ക​ലം ചൂ​രൽ​പ്പാ​ടു​കൾ വീണ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ കണ്ണു​രു​ട്ടി നി​ശ​ബ്ദ​നാ​ക്കി മു​തിർ​ന്ന കൊ​ട്ടാ​ര​ഗു​രു കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ പറ​ഞ്ഞു.

“തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കു​മ്പോൾ, പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ സം​ഘ​ടിത അനാ​സ്ഥ കൊ​ണ്ടെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ദു​ര​നു​ഭ​വം, അതി​ന്റെ ഇപ്പോ​ഴും പൊ​ള്ളു​ന്ന ഓർമ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. കാ​ട്ടി​ലെ ആശ്ര​മം. വേ​വു​ന്ന വേനൽ.

“ഒരു രാ​ത്രി, ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നു രുചി പോ​രെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു അവർ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം വലി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞു എഴു​ന്നേ​റ്റു, ആകെ​യു​ള്ള വെ​ളി​ച്ച​വും എടു​ത്തു എന്തോ നി​ശ്ച​യി​ട്ടെ​ന്ന പോലെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു ചാടി. രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ ഞാൻ ഈ മു​റി​യിൽ ഇരു​ട്ടിൽ നി​ന്നു. രാ​വി​ലെ മട​ങ്ങി വരു​മ്പോൾ അവർ ദേ​ഹ​മി​ള​ക്കി അട്ട​ഹ​സി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ലെ പശു​വി​നെ കവർ​ന്നു ദൂരെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കഴു​ത്ത​റ​ത്തു് തൊ​ലി​യു​രി​ച്ച​വർ തീയിൽ ചു​ട്ടു തി​ന്ന​തി​ന്റെ ബാ​ക്കി, കു​ട​ലും തലയും, പശു​ത്തോ​ലിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തെ​ന്റെ മു​മ്പിൽ എറി​ഞ്ഞു, “ഒന്നു് തി​ന്നു കൊ​ഴു​ക്കു്, ആണു​ങ്ങ​ളിൽ ആഗ്ര​ഹം ഉണർ​ത്തു​ന്ന വിധം കൊ​ഴു​ക്ക​ട്ടെ ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും നി​ന്റെ ഈ കരി​ഞ്ഞ വി​റ​കു​കൊ​ള്ളി പോ​ലു​ള്ള മേനി.”

“സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നു് മോ​ഷ്ടി​ച്ച പശു​വി​നെ ഞങ്ങൾ രഹ​സ്യ​മാ​യി കൊ​ന്നു ഇറ​ച്ചി ചു​ട്ടു തി​ന്നു എന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ആരോ​പ​ണം ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ​പ്പെ​ട്ടു. വസ്തു​ത​ക്കു് നി​ര​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ല ഊഹാ​പോ​ഹ​ത്തെ അടി​സ്ഥാ​ന​മാ​ക്കി​യു​ള്ള ഈ ആരോ​പ​ണ​വും. മുൻ​പ​രി​ച​യ​മു​ള്ള ചില കാ​ട്ടാ​ളർ വളർ​ത്തു​ന്ന പോ​ത്തി​നെ​യാ​ണു് ഞങ്ങൾ സമ്മാ​ന​മാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു ചു​ട്ടു​തി​ന്നു് ഇന്ന​ലെ രാ​ത്രി വി​ശ​പ്പ​ട​ക്കി​യ​തു്. അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം ഞങ്ങൾ​ക്കു് അനു​വ​ദി​ക്കു​ന്ന ഭക്ഷ്യ​ല​ഭ്യത അത്ര അക്ഷ​യ​മൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്കു് ഇതിൽ നി​ന്നു് തന്നെ വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​മ​ല്ലൊ.” പാ​ണ്ഡവ വക്താ​വു് ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​ക്കു് നൽകിയ ഈ വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​ത്തോ​ടെ മാം​സ​വി​വാ​ദം അവ​സാ​നി​ച്ച​താ​യി നകുലൻ അറി​യി​ച്ചു.

“പതി​വാ​യി നി​ങ്ങൾ വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ പോയി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തു വരു​ന്ന​താ​യി​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. എങ്ങ​നെ വി​ല​യി​രു​ത്തു​ന്നു അവ​രു​ടെ അടി​മ​ജീ​വി​തം?” ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ വി​സ്ത​രി​ച്ചു.

“നര​ക​യാ​തന. നി​ത്യ​വും സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു് തല​ച്ചു​മ​ടാ​യി ജൈ​വ​വി​സർ​ജ്യ​ങ്ങൾ ദൂരെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കു​ഴി​വെ​ട്ടി സം​സ്ക​രി​ച്ചു, പാ​ഞ്ചാ​ല​പു​ത്രി ഇന്നു് കണ്ടാൽ ശരി​ക്കും ഒരു മലി​ന​വ​സ്തു ആയി“, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മു​ട്ടു​കു​ത്തി യാ​ച​നാ​ഭാ​വ​തിൽ കൈ കൂ​പ്പി, “അവൾ​ക്കു മോചനം കൊ​ടു​ക്കൂ”.

“വ്യ​വ​സ്ഥാ​പിത അടി​മ​വ്യ​വ​ഹാര നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ അന്തഃ​സ​ത്ത​യെ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്കു​ന്ന അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ അരു​തു്. ഉണ്ടാ​യാൽ, ഇനി​യൊ​രു താ​ക്കീ​തി​നു സാ​ധ്യത ഇല്ലാ​തെ ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ അന്തഃ​പു​ര​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു് മാ​ലി​ന്യം നീ​ക്കു​ന്ന പണി നി​ന്നെ എല്പി​ക്കും.”

“ഗു​രു​നി​ന്ദ അരു​തെ​ന്ന​റി​യാം, എങ്കി​ലും ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ, അഭി​വ​ന്ദ്യ ദ്രോ​ണാ​ചാ​ര്യ​നു​മാ​യി എങ്ങ​നെ ആയി​രു​ന്നു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഗു​രു​ശി​ഷ്യ പാ​ര​സ്പ​ര്യം”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ ഭൂ​ത​കാ​ലം ചി​ക​ഞ്ഞു ഭീമനെ സമീ​പി​ച്ചു.

“കാ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് കൌ​മാ​ര​ത്തിൽ രാ​ജ​വി​ധവ കു​ന്തി​യു​മൊ​ത്തു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ അഭ​യാർ​ഥി​ക​ളാ​യി ഞങ്ങൾ വരു​മ്പോൾ നൂറു കൗ​ര​വ​രും കൂടി ആധി​പ​ത്യം സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ത്ത ഇട​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ദ്രോ​ണർ പെ​ട്ടെ​ന്നു് കാ​ര്യ​ങ്ങൾ ഗ്ര​ഹി​ച്ചു കൗ​ര​വ​പ​ക്ഷം ചേർ​ന്നു് കൊ​ട്ടാ​ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തിൽ അരമന പോ​ലൊ​രു വസതി തട്ടി​യെ​ടു​ത്തു. ഞങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വർ കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചോര കു​ടി​ക്കു​മെ​ന്നൊ​ക്കെ കൌരവർ പൊ​ലി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു് ദ്രോ​ണർ മു​ഖ​വി​ല​ക്കെ​ടു​ത്തു് ഏക​ല​വ്യ​നോ​ടെ​ന്ന പോ​ലെ​യൊ​ക്കെ ഞങ്ങ​ളു​ടെ തള്ള​വി​ര​ലും നാളെ മു​റി​ച്ചു മേ​ടി​ക്കു​മെ​ന്നാ​യ​പ്പോൾ, രണ്ടും കല്പി​ച്ചു ഒരു​നാൾ ദ്രോ​ണ​ന്റെ ചെ​വി​യിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ജന​ന​ര​ഹ​സ്യം ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു. കാ​ല​ന്റെ സന്ത​തി​യാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ കാ​ണ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു ആ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ന്റെ മുഖം. പെ​ട്ടെ​ന്നു് കഥ മാറി. കണ്ടാൽ പു​ഞ്ചി​രി​യും ആലിം​ഗ​ന​വും പാ​ര​സ്പ​ര്യ​വു​മാ​യി.”

“ഇക്ക​ണ്ട ദൂ​ര​മൊ​ക്കെ പി​താ​മ​ഹൻ സൈ​ന്യം നയി​ച്ചു് വി​രാ​ട​ത്തിൽ പോയി ഗോ​സ​മ്പ​ത്തു് തട്ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ മാ​ത്രം പാൽ​ക്ഷാ​മം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഉണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചി​ന്താ​ക്കു​ഴ​പ്പ​ത്തി​ലാ​യി.

“മഹാ​യു​ദ്ധ​മ​ല്ലേ വരു​ന്ന​തു്? ശത്രു​ക്കൾ​ക്കു് നേരെ ഉന്നം തെ​റ്റാ​തെ കു​ന്തം എറി​യേ​ണ്ട കൗ​ര​വ​പോ​രാ​ളി​കൾ കഴി​ക്കേ​ണ്ട​തു് വെ​ള്ളം ചേർ​ത്ത പാലോ അതോ, പൊ​രി​ച്ച മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി​യോ?” കന്നു​കാ​ലി​ക്കു വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള ധർ​മ​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ തോൽവി അറി​ഞ്ഞി​ട്ടും, ഭീ​ഷ്മർ ആക്ര​മ​ണ​ത്തി​ന്റെ പോ​ഷ​കാ​ഹാര പ്ര​ശ്നം സജീ​വ​മാ​യി നി​ല​നിർ​ത്തി.

“സർ​പ്പ​യ​ജ്ഞം കഴി​ഞ്ഞു്, മഹാ​ഭാ​ര​ത​ക​ഥ​യാ​കെ, ശന്ത​നു മുതൽ വാ​ന​പ്ര​സ്ഥം വരെ ഗു​രു​മു​ഖ​ത്തു​നി​ന്നു് കേ​ട്ടു്, ഹസ്തി​ന​പു​രി സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തി​ലേ​ക്കു് കു​തി​ക്കു​ന്ന താ​ങ്കൾ​ക്കി​പ്പോൾ, ഭര​ണ​നിർ​വ​ഹ​ണ​ത്തി​നു് ഒരു​ത്തമ മാ​തൃ​ക​യാ​യി പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ ആരെ​യാ​ണു് പെ​ട്ടെ​ന്നോർ​മ്മി​ക്കാ​നാ​വുക?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“പ്ര​കൃ​തി​ദ​ത്ത​മായ ആ കോമള മു​ഖം​മൂ​ടി, ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ കൃ​ത്രിമ കണ്‍കെ​ട്ടു് പോലെ, ജീ​വി​തം മു​ഴു​വൻ അഴി​ക്കാ​തെ, പര​സ്യ​ജീ​വി​തം നയി​ച്ച യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ തന്നെ​യാ​ണെ​ന്റെ മാ​തൃ​കാ പു​രു​ഷൻ”, കൊ​ട്ടാര ഉപ​ചാ​പ​ങ്ങൾ​ക്കൊ​രു കൗരവ ശത്രു​നി​ര​യി​ല്ലാ​തെ​യും വെ​റു​തെ പരി​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടെ കാൽ മു​ന്നോ​ട്ടു വച്ചു് ജന​മേ​ജ​യൻ ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തു് നോ​ക്കാ​തെ പറ​ഞ്ഞു.

“രാ​ജ്യം ഭരി​ക്കു​ന്ന കൌ​ര​വ​രോ​ടു് നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്തോ നീ​ര​സ​മു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നും കു​രു​വം​ശം ഭാഗം വക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങൾ കേ​ട്ടാൽ”, പ്ര​തി​രോധ മന്ത്രാ​ല​യ​ത്തിൽ വച്ചു് ഒര​ഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് ദു​ര്യോ​ധ​നൻ.

“സൂചി കു​ത്താൻ ഇടം എന്ന ആ കു​പ്ര​സി​ദ്ധ പദ​പ്ര​യോ​ഗം നട​ത്തി​യ​തു് ഞാ​ന​ല്ല, വി​ല​പേ​ശ​ലി​നു വന്ന പാ​ണ്ഡവ പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​ണു്. ഒത്തു​തീർ​പ്പി​നു് നിർ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ ഇരു​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും വയ്ക്കു​ന്ന കൂ​ട്ട​ത്തിൽ, ഒരി​ള​മുറ കൌരവൻ ശി​ശു​സ​ഹ​ജ​മായ നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​ത​യോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു, തർ​ക്ക​വ്യ​ക്തി പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടു് പ്ര​ശ്ന​പ​രി​ഹാ​ര​ത്തി​നാ​യി ജല​സ​മാ​ധി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു കൂടാ? കൌ​ര​വർ​ക്കു ചേ​രാ​ത്ത വിധം സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധ​മാ​ണു് ഈ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടു് എന്നു് ഞാൻ അവനെ സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ്വം ശാ​സി​ക്കും മു​മ്പു് തന്നെ ചാ​ടി​യെ​ണീ​റ്റു പാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​തി​നി​ധി വിരൽ ഞങ്ങൾ​ക്കു് നേരെ ചൂ​ണ്ടി രോ​ഷ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ നിർ​ല്ല​ജ്ജം പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തു് അതി​രു​വി​ട്ട​പ്പോൾ ഞാൻ തട​ഞ്ഞു. തട​ഞ്ഞ​തിൽ കയ​റി​പ്പി​ടി​ച്ചു പ്ര​കോ​പ​ന​പ​ര​മാ​യി മായിക പ്ര​ദർ​ശ​ന​ത്തി​നു മു​തിർ​ന്നു. വി​ശ്വ​രൂ​പ​മൊ​ക്കെ ഗോ​കു​ല​ത്തിൽ മതി, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ വേണ്ട സു​ഹൃ​ത്തേ എന്നു് പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, നയ​ത​ന്ത്ര​വി​ദ​ഗ്ദ​നു് ചേ​രാ​ത്ത പരു​ക്കൻ ഭാ​ഷ​യിൽ “സൂചി കു​ത്താൻ ഇടം” എന്ന കു​ത്സിത പദ​പ്ര​യൊ​ഗ​വു​മാ​യി യാത്ര പറ​യാ​തെ പടി​യി​റ​ങ്ങി.

“എനി​ക്കൽ​പ്പം തി​ര​ക്കു​ണ്ടു്, ആക്ര​മ​ണ​ത്തി​നു് വരു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രെ നേ​രി​ടാൻ കു​രു​ക്ഷേ​ത്രം യു​ദ്ധ​സ​ജ്ജ​മാ​ക്ക​ണം, അവിടെ കു​ത്തേ​ണ്ട​തു് സൂചി മാ​ത്ര​മ​ല്ല കു​ന്ത​വും കൂ​ടി​യാ​ണു്. കൂടെ പോ​രു​ന്നോ?”

യു​ദ്ധ​മേ​ഘ​ങ്ങൾ പടി​ഞ്ഞാ​റൻ ആകാ​ശ​ത്തിൽ ചു​വ​ന്നു തു​ടു​ക്കു​ന്നു. വേ​ണ്ടി വന്നാൽ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ദ്വാ​ര​ക​യി​ലും പോവും സൈനിക സഹായം തേടി.

“ഇന്ന​ലെ​വ​രെ ചാർ​വാ​കൻ കൗ​ര​വർ​ക്കും പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കും നല്ല​പി​ള്ള​യാ​യി​രു​ന്നു. ഹസ്തി​ന​പു​രി​ക്കും വേണം ജനാ​ധി​പ​ത്യ ഭര​ണ​കൂ​ടം എന്നു് കരുതി പൊ​തു​സ​മ്മേ​ള​ന​ങ്ങൾ നഗ​ര​ത്തിൽ ശക്ത​മാ​ക്കാൻ ഇറ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ഞാൻ കൊ​ള്ളാ​ത്ത​വ​നാ​യി. ജനാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തിൽ കളി വേ​റെ​യാ​യി​രി​ക്കും, ഇനി തങ്ങ​ളു​ടെ താ​ള​ത്തി​നൊ​ത്തു് തു​ള്ളാൻ ചാർ​വാ​ക​നെ കി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു​റ​പ്പാ​യ​പ്പോൾ, എന്നെ കള്ള​നും കൊ​ല​പാ​ത​കി​യു​മാ​ക്കാ​നാ​യി നവ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ശ്ര​മം. രാ​ജ​വാ​ഴ്ച ചോര വീ​ഴാ​തെ ഞാൻ ഇന്ന​ല്ലെ​ങ്കിൽ നാളെ അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കും, യു​ക്തി​ബോ​ധം ജന​ങ്ങ​ളിൽ നി​ത്യ​വും വളർ​ത്തും, ദു​രി​ത​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന വെ​ള്ളം കോ​രി​ക​ളും വിറകു വെ​ട്ടി​ക​ളും നാളെ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ചെ​ങ്കോൽ പി​ടി​ക്കും”, വി​ശ​ന്നു വല​ഞ്ഞു ശ്വാ​സം മു​ട്ടു​ന്ന​തി​നി​ടെ ചാർ​വാ​കൻ വി​ക്കി വി​ക്കി പറ​ഞ്ഞു തീരും മു​മ്പു് നകു​ല​ന്റെ കയർ​കു​രു​ക്കു് അയാ​ളു​ടെ അര​ക്കെ​ട്ടിൽ കൃ​ത്യ​മാ​യി കു​ടു​ക്കി വീണു, പൊടി പൊ​ങ്ങു​ന്ന ചൂടിൽ പൊതു നി​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ ദരിദ്ര-​ബ്രാഹ്മണ യു​ക്തി​വാ​ദി​യേ​യും വലി​ച്ചു ആ ഇളമുറ പാ​ണ്ഡവ ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി ധി​ക്കാ​ര​ത്തോ​ടെ നീ​ങ്ങു​ന്ന​തു് ഞാൻ നി​സ്സ​ഹാ​ഹ​യ​മാ​യി നോ​ക്കി നിൽ​ക്കു​ന്നു.

“ഇതെ​ന്താ​ണു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ശി​ര​സ്സിൽ?” വനാ​ശ്ര​മ​വ​സ​തി​യിൽ എത്തിയ ഉടൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ആശ​ങ്ക​യോ​ടെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നേ​രി​ട്ടു.

“ഇപ്പോൾ അടിമ എന്ന നി​ല​യിൽ ആണെ​ങ്കി​ലും, പഴയ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ രാ​ജ​ശി​ര​സ്സു് കാ​ട്ടിൽ അങ്ങ​നെ നഗ്ന​മാ​യി​ക്കൂട എന്നു് ഉടയോൻ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഇന്ന​ലെ സന്ദേ​ശ​വാ​ഹ​കൻ വഴി അറി​യി​ച്ച​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ ഉടൻ ഒരു​ക്കിയ മുൾ​ക്കി​രീ​ടം”, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും മറ്റു നാലു് ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രും കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ കണ്ണു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് നോ​ക്കി.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു് നേരെ നട​പ​ടി​ക്ര​മ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു​ള്ള വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തി​നു തയ്യാ​റെ​ടു​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്ന കൌ​ര​വർ​ക്കു നേരെ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ അല​റു​ക​യും കയ്യോ​ങ്ങു​ക​യും ഭീ​ക​രാ​ന്ത​രീ​ക്ഷം സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​യും ചെയ്ത ഭീമനെ അവ​സാ​നം കർണൻ നി​ശ​ബ്ദ​മാ​യി തള​ച്ചു. നാ​ഗ​വി​ഷ​ത്തിൽ മു​ക്കിയ സൂചി ഭീ​മ​ന്റെ നഗ്ന​തു​ട​യിൽ കു​ത്തി​യാ​ണു് സൂ​ത​പു​ത്രൻ ഭീമനെ മോ​ഹാ​ല​സ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തെ​ന്ന നകു​ല​ന്റെ ആരോ​പ​ണം അർ​ഹി​ക്കു​ന്ന അവ​ജ്ഞ​യോ​ടെ തള്ളു​ന്നു എന്നു് ചക്ര​വർ​ത്തി ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ പാ​ണ്ഡ​വർ അഞ്ചു പേ​രു​ടെ​യും വായിൽ സൈ​നി​കർ പഴം​തു​ണി തി​രു​കി, കൈകൾ പി​ന്നിൽ വലി​ച്ചു കെ​ട്ടി, നി​ല​ത്തു കു​ന്തി​ച്ചി​രി​ക്കാൻ ശി​ര​സ്സിൽ കൈ അമർ​ത്തി ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം സു​ഗ​മ​മാ​യി തു​ടർ​ന്നു.”

“ഇതാണോ ഇന്ന​ത്തെ വാർ​ത്ത? ഇതിൽ പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ന്റെ ഭാഷ എവിടെ? ഇതിൽ കാ​ണു​ന്ന​തു് പ്രോൽ​സാ​ഹ​ന​മ​ല്ലേ? ‘ ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ മേ​ധാ​വി പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“സാ​ഹ​ച​ര്യം മാ​റി​യാൽ പി​ന്നെ തൂ​ലി​ക​യു​ടെ മനോ​ഭാ​വം മാ​റ​ണ്ടേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു.

“ഇതെ​ന്തു പറ്റി, ഓരോ അഭി​മു​ഖ​ത്തി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ങ്ങ​ള​ഞ്ചു പേ​രു​ടെ തല​യി​ലും ഒഴി​ക്കു​ന്ന​തു് കരി​മ​ഷി​യാണ ല്ലോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അനു​ത​പി​ച്ചു.

“ഇട​ക്കൊ​ന്നു രണ്ടും കൽ​പ്പി​ച്ചു കൊ​മ്പു കോർ​ത്തു. ഉടനവൾ തന്ത​ക്കു പറ​ഞ്ഞു, അല്ല, തള്ള​ക്കു പറ​ഞ്ഞു. കു​ന്തി​യും മാ​ദ്രി​യും ആസ്വ​ദി​ച്ച​പോ​ലെ ഭർ​ത്താ​വി​നെ സാ​ക്ഷി​യാ​ക്കി അവി​ഹി​ത​ര​തി ആവർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന രീ​തി​യ​ല്ല യാ​ഗാ​ഗ്നി​യിൽ നി​ന്നു് പി​റ​ന്ന തനി​ക്കു എന്ന​വൾ. എന്റെ നാവു പൊ​ള്ളി.”, വി​തു​മ്പു​ന്ന പോലെ ഇളമുറ പാ​ണ്ഡ​വൻ നകുലൻ പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“അഭി​മു​ഖ​ത്തി​നു ഇവിടെ വരു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വി​ചാ​രി​ക്കും നി​ങ്ങ​ളോ​ടെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ഒക്കെ മി​ണ്ടി​പ്പ​റ​യ​ണ​മെ​ന്നു. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മാ​യു​ള്ള സഹ​വർ​ത്തി​ത്വ​മൊ​ക്കെ എങ്ങ​നെ? സമ​ര​സ​ത്തി​ല​ല്ലേ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കിയ സൗ​ഹൃ​ദം ആഘോ​ഷി​ക്കു​ന്ന പോലെ ഉച്ച​ത്തിൽ സഹ​ദേ​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“എന്റെ ജന്മം അവൾ പാ​ഴാ​ക്കി”, നാലു് വാ​ക്കു​ക​ളിൽ അയാൾ എല്ലാം ഒതു​ക്കി.

“ആരും തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാൻ ഇല്ലാ​തെ, വി​ജ​ന​വ​ഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു വീ​ഴു​ന്ന ഈ മര​ണ​മാ​ണോ ഒരി​തി​ഹാ​സ​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​മാ​വാൻ നി​യോ​ഗ​മു​ള്ള നി​ങ്ങൾ​ക്കു് പ്ര​കൃ​തി തന്ന​തു്?” അവ​ശ​യാ​യി​രു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ പി​ടി​ച്ചി​രു​ത്തി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വായിൽ ഒരി​റ്റു വെ​ള്ളം ഒഴി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു.

“ഞാൻ തളർ​ന്നു വീ​ഴു​മ്പോൾ തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാ​തെ അവർ അഞ്ചു പേരും കാൽ മു​ന്നോ​ട്ടു വച്ച​താ​ണെ​ന്റെ കൊ​ച്ചു വിജയം. ആദ്യ​രാ​ത്രി​യിൽ എന്ന പോലെ, ഈ അന്ത്യ​നി​മി​ഷ​ത്തി​ലും ആ പത്തു തു​റി​ച്ച കണ്ണു​കൾ എന്റെ മു​ഖ​ത്തു് വീ​ഴു​മെ​ന്ന പേ​ടി​സ്വ​പ്നം ഒഴി​ഞ്ഞു പോ​യി​ല്ലേ”, ഒരി​ക്കൽ കൂടി പാ​ഞ്ചാ​ലി ജേ​താ​വി​നെ പോലെ പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

“പൌ​ര​സ്വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു അര​ങ്ങേ​റ്റ​മൈ​താ​ന​ത്തു് വന്ന നി​യു​ക്ത ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ കാൽ​ക​ഴു​കൽ ശു​ശ്രൂഷ മു​തിർ​ന്ന ഒരു കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് പാ​ണ്ഡ​വർ ചെ​യ്യി​ച്ചു എന്നു് പറ​ഞ്ഞു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​കൾ രാ​ജ​ധാ​നി​ക്കു മു​മ്പിൽ നട​ത്തിയ പ്ര​തി​ഷേ​ധ​യോ​ഗ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി പങ്കെ​ടു​ത്ത​തു് വിവാദ മാ​യ​ല്ലൊ, എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നവ​രാ​ത്രി ആഘോ​ഷ​ത്തി​ന്റെ തയ്യാ​റെ​ടു​പ്പിൽ തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്ന ഭര​ണ​കൂട ഔദ്യോ​ഗി​ക​വ​ക്താ​വി​നെ എങ്ങ​നെ​യോ നേ​രി​ട്ടു.

“ജനാ​ധി​പ​ത്യം കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ ഞങ്ങൾ എത്ര വേഗം പു​നഃ​സ്ഥാ​പി​ച്ചു എന്നു് ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക അം​ഗീ​ക​രി​ക്കി​ല്ലേ? ചക്ര​വർ​ത്തി വേറെ ചക്ര​വർ​ത്തി​നി വേറെ”, വക്താ​വു് നകുലൻ ഇരു കൈ​പ്പ​ത്തി​ക​ളും വി​സ്ത​രി​ച്ചു​യർ​ത്തി നാ​ട​കീ​യ​മാ​യി പ്ര​തി​ക​രി​ച്ചു.

“വന​വാ​സ​ത്തി​നു നി​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​രും വന്നി​ട്ടി​പ്പോൾ കൊ​ല്ലം പത്തു​പ​തി​നൊ​ന്നാ​യി​ല്ലേ. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​യാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് നി​ങ്ങ​ളിൽ ഉണ്ടാ​യി എന്നു് പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ അഞ്ചു ആണ്‍ കു​ട്ടി​കൾ, പാ​ഞ്ചാ​ല​ത്തു് നി​ന്ന​വ​രി​നി​യും നി​ങ്ങ​ളെ കാണാൻ ഒന്നു് വന്നി​ല്ലേ?”

“വി​രു​ന്നി​നു അവരെ ഞാൻ ക്ഷ​ണി​ച്ചാ​ലും, വി​ള​മ്പാ​നും കഴു​കാ​നും ഞാൻ തന്നെ വേ​ണ്ടേ”, പു​റ​ത്തു തണലിൽ ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു യു​ദ്ധ​ക​ഥ​കൾ പറ​ഞ്ഞു രസി​ക്കു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രെ നോ​ക്കി നി​രു​ത്സാ​ഹം നി​റ​ഞ്ഞ ശബ്ദ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി പറ​ഞ്ഞു.

“അയൽ​പ്പ​ക്ക​ത്തെ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ സമർ​പ്പി​ത​ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ളെ നി​ങ്ങൾ ചെ​ന്നു് മഹ​ത്വ​പ്പെ​ടു​ത്താ​റി​ല്ലേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വിരൽ ചൂ​ണ്ടി ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ചു യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് വി​ര​ക്തി​യോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“പരി​ണ​യ​കാ​ല​ത്തെ ആ പഴയ കഥ ചി​ക​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു പാ​ഞ്ചാ​ലി എന്നെ ഒരു ദിവസം കു​ട​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞാൻ പതി​വു​പോ​ലെ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​യി തല​താ​ഴ്ത്തി മൌനം പാ​ലി​ച്ചു. ഇടി​വെ​ട്ടു് നീ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ പരു​ങ്ങി​യും പതു​ങ്ങി​യും പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി. വേ​ലി​യോ​ടു് ചേർ​ന്ന മര​ത്തി​നു പി​ന്നിൽ അതാ കോ​മ​ള​രൂ​പ​നായ സന്യാ​സി കണ്ണ​ട​ച്ചു് ചെ​വി​യോർ​ക്കു​ന്നു.എന്നെ കണ്ട​പ്പോൾ,“അപ്പോൾ പൂർ​വാ​ശ്ര​മം അങ്ങ​നെ​യാ​ണ​ല്ലെ” എന്നു് പി​റു​പി​റു​ത്തു കട​ന്നു പോ​യ​താ​ണു്, പി​ന്നെ മി​ണ്ടാ​ട്ടം ഉണ്ടാ​യി​ല്ല”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ മു​ഷി​ഞ്ഞ ഉടു​തു​ണി അഴി​ച്ചു ആഞ്ഞു കു​ട​ഞ്ഞു.

“ആശ്ര​മ​മൃ​ഗ​ത്തെ നി​ങ്ങൾ കട്ടു്, കൊ​ന്നു ചു​ട്ടു തി​ന്നു എന്നാ​ണു കൌരവർ ആരോ​പി​ക്കു​ന്ന​തു്. ചാ​ര​സ​ന്ദേ​ശ​മാ​ണു് ആധാരം, നേർ സാ​ക്ഷി മൊ​ഴി​യ​ല്ല, എങ്കി​ലും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണം തൃ​പ്തി​ക​ര​മ​ല്ലെ​ങ്കിൽ ശി​ക്ഷാ​കാ​ലാ​വ​ധി ഇര​ട്ടി​ക്കും”, എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് ചോ​ദി​ക്കേ​ണ്ടി വന്നി​ല്ല.

“കൊ​ഴു​ത്ത നാൽ​ക്കാ​ലി​കൾ തൊ​ഴു​ത്തിൽ ‘എന്നെ കൊ​ല്ലൂ, മാംസം മു​ള​കു് പു​ര​ട്ടി ചു​ട്ടു തി​ന്നൂ’ എന്നു് വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ഒരു സന്യ​സ്ഥൻ സങ്ക​ടം പറ​ഞ്ഞു. ഒരു ദശാ​ബ്ദം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി ആയി നാടു് വാണ എനി​ക്കു് അയൽ​ക്കാ​രൻ സന്യാ​സി​യു​ടെ ഭീതി മാ​റ്റാൻ ഉൾ​വി​ളി ഉണ്ടാ​യി”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ തോലിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞ മൃ​ഗാ​വ​ഷി​ഷ്ട​ങ്ങൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു തല​ച്ചു​മ​ടാ​ക്കി വച്ചു് കൊ​ടു​ത്തു കൈകൾ ചോ​ല​യിൽ ശ്ര​ദ്ധാ​പൂർ​വ്വം കഴുകി.

“പാ​ണ്ഡ​വർ ബല​പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ലൂ​ടെ അധി​കാ​രം തട്ടി​യെ​ടു​ത്തു എന്ന രീ​തി​യിൽ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യിൽ വരു​ന്ന വാർ​ത്ത നിറം പി​ടി​പ്പി​ച്ച നുണ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ. പി​ന്നെ സ്വർ​ണ​ത​ളി​ക​യിൽ ചെ​ങ്കോൽ സമ്മാ​നി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചൊ​ടി​ച്ചു.

“ഹി​മാ​ല​യ​ത്തി​നു പു​റ​ത്തു, കി​ഴ​ക്കൻ പു​രാ​തന സം​സ്കാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് ചുരം കട​ന്നു ഗം​ഗാ​ത​ട​ത്തിൽ വന്ന ഒരു സംഘം മഞ്ഞ​യാ​ത്രി​കർ​ക്കു് നല്‍കിയ പൌ​ര​സ്വീ​ക​ര​ണ​ത്തിൽ വന്ന ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ പ്ര​സ്താ​വന നി​ങ്ങൾ പതി​വു​പോ​ലെ സന്ദർ​ഭം പറ​യാ​തെ കു​ഴ​ച്ചു മറി​ച്ചു അല്ലെ? സന്ദർ​ശ​കർ ഞങ്ങ​ളോ​ടു് യോ​ഗ​ത്തിൽ ചോ​ദി​ച്ചു, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ മഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ നാ​ശ​ന​ഷ്ട​ങ്ങൾ ഒന്നും കാ​ണു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ. യു​ദ്ധം ദൂരെ ദൂരെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ ആക്കി​യ​തി​ന്റെ പ്ര​യോ​ജ​നം അല്ലെ എന്നു് തി​രി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു, ഞങ്ങൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി ആക്ര​മി​ക്കാ​ഞ്ഞ​തു് ദൗർ​ബ​ല്യ​മ​ല്ല, തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.”

“പു​റ​ത്തു ചാ​ടാ​നാ​വാ​തെ ചക്ര​വ്യൂ​ഹ​ത്തിൽ കു​ടു​ങ്ങിയ അഭി​മ​ന്യു​വി​നെ വട്ടം​ചു​റ്റി പീ​ഡി​പ്പി​ച്ചു സന്ധ്യ​ക്കു് പി​രി​യും മു​മ്പു് മാ​ത്രം ചവി​ട്ടി കൊ​ല്ലാ​മെ​ന്നു കരു​തിയ കൌ​ര​വ​രു​ടെ ഹീന നീ​ക്ക​ത്തെ കട​പു​ഴ​ക്കി​യാ​ണു് എത്ര​യും വേഗം താൻ വാൾ ആ കൗമാര പോ​രാ​ളി​യു​ടെ ഇട​നെ​ഞ്ഞിൽ ഇറ​ക്കി അതി​വേ​ഗം പ്രാ​ണ​നെ​ടു​ത്ത​തു് എന്നു് കർണൻ മരി​ക്കും മു​മ്പു് അർ​ജ്ജു​ന​ന​നോ​ടു് എറ്റു പറ​ഞ്ഞു എന്നു് പാ​ള​യ​ത്തിൽ കേ​ട്ട​ല്ലോ. എന്തു് തോ​ന്നി ആ വി​ശ്വ​സ്ത​സു​ഹൃ​ത്തി​ന്റെ അന്ത്യ​മൊ​ഴി കേ​ട്ട​പ്പോൾ?” ഭീമ പ്ര​ഹ​ര​ത്തിൽ തു​ട​യെ​ല്ലു് പൊ​ട്ടി ചളി​യിൽ പു​ത​ഞ്ഞു കി​ട​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കപ​ട​മായ കാ​രു​ണ്യ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ജീവൻ പോ​വു​മ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും താൻ സൂ​ത​പു​ത്ര​ന​ല്ല, മഹാ​റാ​ണി കു​ന്തി​യു​ടെ മക​നാ​ണു്, ആ വിധം അർ​ജ്ജു​ന​ന്റെ ജ്യേ​ഷ്ട​നാ​ണു് എന്നു് കർണൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. ചോ​ര​ക്കു സൌ​ഹൃ​ദ​ത്തെ​ക്കാൾ മൂ​ല്യ​മു​ണ്ടെ​ന്നു തെ​ളി​യി​ച്ചു. ഇതി​ഹാ​സ​ത്തിൽ ഉത്ത​മ​പു​രു​ഷ​നെ​ന്ന ഇടം നേടാൻ അവ​നെ​ങ്കി​ലും അങ്ങ​നെ സാ​ധി​ക്ക​ട്ടെ”, മേ​ലാ​സ​ക​ലം ചോ​ര​യിൽ കു​തിർ​ന്ന കൌരവൻ ഒരി​റ്റു വെ​ള്ള​ത്തി​ന് നാവു പു​റ​ത്തി​ട്ടു കെ​ഞ്ചി​യ​പ്പോൾ തി​ര​ക്കു് നടി​ച്ചു ലേഖകൻ സ്ഥലം വി​ട്ടു.

“എന്താ​ണു് വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു് സത്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അവസാന സന്ദേ​ശം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു്.

“ചൂ​തു​ക​ളി​യിൽ സത്യം പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ എനി​ക്കു് ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ അർ​ദ്ധ​സ​ത്യം പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു ഇതാ ഇപ്പോൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ഴ​ഞ്ഞു വീ​ണ​പ്പോൾ ഞാൻ അസ​ത്യം പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ സ്വർ​ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കെ​ന്നെ കൊ​ണ്ടു​പോ​വാൻ ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ കാ​ത്തു നി​ല്ക്കു​ന്നു. ബാ​ക്കി​യൊ​ക്കെ വരും യു​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ വ്യാ​സ​ഭാ​രത കഥ​യു​ടെ അപ​നിർ​മാ​ണം വഴി നി​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ച​റി​യും.”

“ഇന്ന​ലെ ഈ സമ​യ​ത്തു് നി​ങ്ങൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി, ഇന്നു് നി​ങ്ങൾ കഠി​ന​ത​ട​വി​നു ശി​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട കൗ​ര​വ​അ​ടിമ, എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ വഴി തട​ഞ്ഞു.

“മാ​ളി​ക​മു​ക​ളും തോളിൽ മാ​റാ​പ്പും കാ​ലാ​തി​വർ​ത്തി എന്നു് നി​ങ്ങൾ ഇപ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​ല്ലെ?” നഗ്ന​പാ​ദൻ കാ​ലി​ന്ന​ടി​യിൽ നി​ന്നു് കാ​ര​മു​ള്ളു് നീ​ക്കി അനു​ജ​ന്മാ​രെ​യും ഭാ​ര്യ​യേ​യും കൂ​ട്ടി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് വലി​ഞ്ഞു നട​ന്നു.

“ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ വി​ശ്വ​സ്തത എന്നൊ​രു പുതു ആശയം കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ ഈയി​ടെ​യാ​യി മു​ന്നോ​ട്ടു വക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഹസ്തി​ന​പു​രി പോ​ലൊ​രു യാ​ഥാ​സ്ഥി​തിക സമൂ​ഹ​ത്തിൽ കൌ​ര​വ​രു​ടെ സജീവ പ്രോൽ​സാ​ഹ​ന​തി​ലൂ​ടെ അതു് പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ആക്ര​മി​ക്കാ​നും വി​ല​കു​റ​ച്ചു് കാ​ണാ​നും സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളിൽ വി​ഷ​യ​മാ​ക്കു​ന്നു. ഇത്ത​രം സമ​സ്യ​ക​ളെ ഒരു പരി​ഷ്കൃ​ത​വ​നിത എന്ന നി​ല​യിൽ നി​ങ്ങൾ സ്വ​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ എങ്ങ​നെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ നേ​രി​ട്ടു.

“ഞാൻ കൃ​ത്യം ഒരാളെ പരി​ണ​യി​ച്ച​പ്പോൾ, നാലു പേരെ കൂടെ വെ​റു​തെ കി​ട്ടി. അവ​ര​ഞ്ചു പേർ​ക്കും വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​വി​ശ്വ​സ്തത ഞാൻ ഉറ​പ്പു കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല. അവ​രു​ടെ വി​വാ​ഹേ​തര ആന​ന്ദ​ശ്രോ​ത​സ്സു​കൾ മലി​ന​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ഞാൻ ശ്ര​മി​ക്കാ​ത്ത​തു് പോലെ, അവരും എന്റെ അന്തർ​മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അതി​ക്ര​മി​ച്ചു കയറാൻ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടു​ക​യി​ല്ല എന്ന​തു് മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ലെ വി​ശ്വ​സ്തത”, ദൂരെ ദൂരെ ദ്വാ​ര​ക​യി​ലെ സു​ഹൃ​ത്തി​നു സന്ദേ​ശം എഴുതി പാ​ഞ്ചാ​ലി പ്രാ​വി​ന്റെ കാലിൽ കെ​ട്ടി സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ്വം യാ​ത്ര​യാ​ക്കി.

“സത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ കഴി​ഞ്ഞു ചെ​ങ്കോൽ സ്വീ​ക​രി​ച്ച പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ വായിൽ ഭീമൻ മധുരം വച്ചു് കൊ​ടു​ക്കാൻ തു​നി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, ചക്ര​വർ​ത്തി​നി ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ കൊ​ണ്ടു് അരു​തെ​ന്നു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ച​തു് കണ്ട പല​രു​ടെ​യും നെ​റ്റി ചു​ളി​ഞ്ഞ​ല്ലോ“, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നവ​പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ്യ​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.”, ഇനി ചു​ളി​വു നീ​ക്കി​യാ​ലും, അസ​ന്തു​ഷ്ട​നാ​യി ഭീമൻ വേ​ദി​യിൽ നി​ന്നു് ധൃ​തി​യിൽ ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​യ​തും ഊഹാ പോ​ഹ​ങ്ങൾ​ക്കു് മരു​ന്നി​ട്ടു.”

“അതു് വെ​ടി​ക്കെ​ട്ടോ, അധി​കാ​ര​വ​ടം​വ​ലി​യോ, ദാ​മ്പ​ത്യ അസ​ന്തു​ല​ന​മോ, മധു​ര​പ്ര​തി​കാ​ര​മോ ആണെ​ന്നു് ഭരണ കൂടം കരു​തു​ന്നി​ല്ല. ഭീമൻ ശരീ​ര​ശു​ചി​ത്വ​ത്തിൽ അശ്ര​ദ്ധ നാ​ണെ​ന്നു് ആരെ​ക്കാ​ളും കൂ​ടു​തൽ അറി​യുക പാ​ഞ്ചാ​ലി യല്ലേ. അനു​സ​ര​ണ​യു​ള്ള ഭർ​ത്താ​വു് എന്ന നി​ല​യിൽ ഭീമൻ ഇറ​ങ്ങി പോ​യ​തു് ഇട​ഞ്ഞി​ട്ട​ല്ല, തേ​ച്ചു​കു​ളി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ?”

“പൊ​ന്നും പട്ടു​മ​ല്ല ജന്മ​ദി​ന​ത്തിൽ സമ്മാ​ന​മാ​യി വേ​ണ്ട​തു്, ഭർ​ത്താ​വി​നു പ്ര​വേ​ശ​നം പരി​മി​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന കി​ട​പ്പറ സ്വ​ന്ത​മാ​യി വേണം എന്ന ആവ​ശ്യ​വു​മാ​യി കൌ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ സമ​ര​മു​ഖ​ത്തു്. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യാ​ണ​വ​രെ പി​രി​കേ​റ്റി​യ​തു് എന്നു് നി​ങ്ങൾ കരു​തു​ന്നു​ണ്ടോ? കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“വി​രു​ന്നു വരു​ന്ന​വ​രെ വഴു​ക്കി വീ​ഴ്ത്താൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ രമ്യ​ഹർ​മ്യ​ങ്ങൾ പണിത പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ വഴി​യ​മ്പ​ലം പോലെ വലി​പ്പ​മു​ള്ള കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ അഞ്ചി​ല​ധി​കം ആണു​ങ്ങൾ ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു് മണി​ക്കൂ​റും പരി​മി​തി​യി​ല്ലാ​തെ കയ​റി​യി​റ​ങ്ങു​ന്നി​ല്ലേ, അതി​ലും മോ​ശ​മാ​ണോ ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​ര്യ​മാ​രു​ടെ സ്വ​കാ​ര്യത?” ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കൈ​വീ​ശി പോകാൻ വഴി തെ​ളി​യി​ച്ചു.

“ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു് സൈ​ന്യം നയി​ക്കും മു​മ്പു് നി​ങ്ങൾ അച്ഛ​നെ കണ്ടു അനു​ഗ്ര​ഹം വാ​ങ്ങി​ച്ചി​ല്ലേ?” ഭീ​മ​ഗ​ദ​യു​ടെ മാരക പ്ര​ഹ​ര​ശേ​ഷി​യിൽ തു​ട​യൊ​ടി​ഞ്ഞു ചളി​യിൽ വീണു നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് പത്രിക ലേഖകൻ അനു​ഭാ​വ​പൂർ​വം ചോ​ദി​ച്ചു.

“രണ്ടു പ്രാ​വ​ശ്യം ആ അന്ധൻ എനി​ക്കു് ചെ​ങ്കോൽ പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തോ​ടെ നീ​ട്ടി, രണ്ടു പ്രാ​വ​ശ്യ​വും കൃ​ത്യ​സ​മ​യ​ത്തു് ചെ​ങ്കോൽ പിൻ​വ​ലി​ക്കു​ന്ന​തു് ഗാ​ന്ധാ​രി കണ്ടു ചി​രി​ച്ചു. ആയു​ഷ്കാ​ലം അന്ധത നടി​ച്ചു നൂറു മക്ക​ളെ നി​ര​ന്ത​രം അവർ കബ​ളി​പ്പി​ച്ചു എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വോ​ടെ ഞാൻ പടി​യി​റ​ങ്ങി.”, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഞെ​രി​പൊ​രി കൊ​ണ്ടു് വേദന സഹി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ വാ​വി​ട്ടു ആ വിജന ഭൂ​മി​യിൽ വി​ല​പി​ച്ചു കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

“ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കച്ച​വ​ട​സ​മൂ​ഹ​ത്തെ ‘പാഠം’ പഠി​പ്പി​ച്ചു” എന്നു് കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ പരാ​തി​യു​ണ്ട​ല്ലോ,’ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വാ​ണി​ജ്യ​മ​ന്ത്രാ​ലയ ചുമതല വഹി​ക്കു​ന്ന ഇളമുറ കൌ​ര​വ​നെ ചോ​ദ്യം​ചെ​യ്തു.

“ഇട​നി​ല​ക്കാ​രാ​യി കർ​ഷ​ക​രിൽ നി​ന്നു് ധാ​ന്യ​ങ്ങൾ ചു​ളു​വി​ല​ക്കു് കടം പറ​ഞ്ഞു വാ​ങ്ങി, ഒളി​പ്പി​ച്ചു​വ​ച്ചു് കൃ​ത്രി​മ​ക്ഷാ​മം ഉണ്ടാ​ക്കി, അടി​ക്ക​ടി വില വർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ പു​ലർ​ച്ച​യ്ക്കു് പി​ടി​കൂ​ടി, അര​ങ്ങേ​റ്റ​ഭൂ​മി​യിൽ സിം​ഹ​ങ്ങൾ​ക്കു് വി​ട്ടു കൊ​ടു​ത്തു. കുറെ മാംസം ഇളകി പ്പോ​യ​പ്പോൾ, ഒളി​പ്പി​ച്ച​ധാ​ന്യം മി​ത​വി​ല​ക്കു് വി​പ​ണി​യിൽ ഇറ​ക്കി. ധാ​ന്യ​വില കു​റ​ഞ്ഞു. ഇതൊ​ക്കെ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളാ​യി നി​ശ​ബ്ദം ചെ​യ്യു​ന്ന സാ​മൂ​ഹ്യ​സേ​വ​ന​മാ​ണു്.”

“തലയിൽ തു​ണി​യി​ട്ടു് മുഖം മറ​ച്ചു രാ​ത്രി​യിൽ സമീ​പ​ത്തെ സന്യാ​സി മഠ​ത്തിൽ നി​ന്നു് മറ്റാ​രു​മ​റി​യാ​തെ കട​ത്തി ഈ ശു​ദ്ധ​ജല ചോ​ല​ക്ക​രി​കിൽ കെ​ട്ടി, കഴു​ത്തു​വെ​ട്ടി തോ​ലു​രി​ച്ചു നി​ങ്ങൾ ഇറ​ച്ചി​യാ​ക്കിയ ഈ കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നെ എന്തു് സ്വാ​ഗ​ത​ഗീ​തം പാ​ടി​യാ​ണു് പ്രി​യ​പ​ത്നി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കു് അതേ രാ​ത്രി​യിൽ തല​ച്ചു​മ​ടാ​യി കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു്”?, കാഴ്ച കണ്ടു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ആകെ വി​സ്മ​യ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

“ഗോ​മാം​സ​ത്തെ നാം ആറു​പേ​രും അത്യു​ത്ത​മ​മെ​ന്നു മഹ​ത്വ​പ്പെ​ടു​ത്തുക, ഗോ​മാം​സ​ത്താൽ നാം ആറു​പേർ എന്നെ​ന്നും ഐക്യ​പ്പെ​ടുക”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ മു​ട്ടു​കു​ത്തി ആചാ​ര​പ​ദ​ങ്ങൾ അവ​ധാ​ന​ത​യോ​ടെ ഉച്ച​രി​ച്ചു.

“മി​നി​ഞ്ഞാ​ന്നു രാ​വി​ലെ പതി​വു​പോ​ലെ മാ​ലി​ന്യ​സം​ഭ​ര​ണ​ത്തി​നു് ഞാൻ വന്ന​പ്പോൾ, തൊ​ഴു​ത്തിൽ മൂ​ന്നു പശു​ക്ക​ളും ഒരു കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇന്നു് ചാണകം നീ​ക്കാൻ അതി​ന​ക​ത്തു് കയ​റി​യ​പ്പോൾ, കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നെ കാ​ണാ​നി​ല്ല”, നി​ത്യ​പ​രി​ച​യ​ത്തി​ന്റെ അയഞ്ഞ സൌ​ഹൃ​ദ​ഭാ​വ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി വല്ലാ​യ്മ​യോ​ടെ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്രമ അന്തേ​വാ​സി​യോ​ടു കാ​ര്യം പറ​ഞ്ഞു. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ വന​വാ​സ​ക്കാ​ലം. കഠി​ന​ത​ട​വി​ന്റെ വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാ​ലം. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പീ​ഡ​ന​കാ​ലം.

“ഓർ​ക്കു​ന്നു, അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തി​ലെ സ്ഥി​രം ഭക്ഷ​ണ​ല​ഭ്യ​ത​യിൽ പോ​ഷ​കാ​ഹാ​ര​ക്കു​റ​വു പ്ര​ക​ട​മാ​യി കണ്ടെ​ത്തി​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ മി​നി​ഞ്ഞാ​ന്നു രാ​ത്രി ഇവിടെ വന്നു വി​ല​പി​ച്ചു് അനു​മ​തി വാ​ങ്ങി കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നെ കയ​റ​ഴി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. തോലും കൊ​മ്പും കുറെ എല്ലും അതാ ആ മൂ​ല​യിൽ കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം കൊ​ണ്ടു​പ്പോ​വു​മ്പോൾ അതും നീ കു​ഴി​ച്ചു മൂടൂ, കൗ​ര​വ​ചാ​ര​ന്മാർ ഇന്നു് വരു​മ്പോൾ അതു് കാ​ണ​ണ്ട.” അന്തേ​വാ​സി പ്ര​ഭാ​ത​പൂ​ജ​ക്കു് തയ്യാ​റാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

“പാ​ടു​പെ​ട്ടു സം​ഭ​രി​ച്ച മാ​ര​കാ​യു​ധ​ങ്ങൾ പരീ​ക്ഷി​ച്ചു പരി​ശീ​ലന കള​രി​യിൽ തി​ര​യ്ക്കാ​യി​രി​ക്കേ​ണ്ട പാ​ണ്ഡ​വർ പര​സ്പ​രം പുറം തി​രി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു​വോ യു​ദ്ധ​മേ​ഘ​ങ്ങൾ നി​റ​ഞ്ഞ ഈ ദിവസം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക താ​ടി​ക്കു് കൈ​വ​ച്ചു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“അവ​രി​ലൊ​രാൾ നാളെ പു​ലർ​ച്ച​യോ​ടെ കൗരവ പക്ഷ​ത്തേ​ക്കു് കൂ​റു​മാ​റു​മെ​ന്നു കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യിൽ വാർ​ത്ത​കേ​ട്ട മുതൽ, അഞ്ചു​പേ​രും പര​സ്പ​രം കണ്ണ​ട​ച്ചു് സം​ശ​യി​ക്ക​യാ​ണു്”, അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം ഇല്ലാ​ത്ത ആ ഉപ​പ്ല​വ്യ​കാ​ല​ത്തെ പാ​ഞ്ചാ​ലി ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ പണി​യെ​ടു​ത്തു തളർ​ന്നി​രു​ന്നു.

“ഇതെ​ന്താ രാ​ജ​മു​ദ്ര​യു​ള്ള സമ്മാ​ന​പ്പെ​ട്ടി​കൾ വാ​രി​ക്കൂ​ട്ടി തീ​യി​ടാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു്?” ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി രോഷം നി​യ​ന്ത്രി​ച്ചു ഭീ​മ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ന്റെ ജന്മ​ദി​ന​ത്തി​നു കൌ​ര​വ​ര് കൊ​ടു​ത്ത​യ​ച്ച സമ്മാ​ന​പ്പെ​ട്ടി​കൾ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഒളി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ‘അതൊ​ന്നും തു​റ​ക്ക​രു​തു്, അതി​ന​ക​ത്തു് വി​ഷ​ജീ​വി​ക​ളെ കൌരവർ വച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്’ എന്നു് ഞാൻ ചക്ര​വർ​ത്തി​ക്കു് താ​ക്കീ​തു് കൊ​ടു​ത്ത​പ്പോൾ, ‘എന്നാൽ നീയതു പാ​ഞ്ചാ​ലി കാണും മു​മ്പു് വാ​രി​ക്കൂ​ട്ടി തീ​യി​ടൂ’ എന്നു് അയാൾ കല്പി​ച്ചു.”

“ഇതെ​ന്താ ഭീമൻ, അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ ഇന്നു് കയ്യി​ട്ടു വാ​രു​മ്പോൾ കി​ട്ടു​ന്ന​തു് പതി​വു് ധാ​ന്യാ​ഹാ​ര​ത്തി​നു് പകരം പൊ​രി​ച്ച മൃ​ഗ​മാം​സം?” അഭി​ന​ന്ദന സൂ​ച​ക​മാ​യി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൈകൾ വി​ടർ​ത്തി.

“ഹസ്തി​ന​പു​രി ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളിൽ ധാ​ന്യ​ശേ​ഖ​രം കു​റ​യു​മ്പോൾ അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ഭ​ക്ഷ​ണ​ല​ഭ്യ​ത​യിൽ കാ​ണു​ന്ന ഒരു പ്ര​തി​ഭാ​സം എന്ന​തിൽ കവി​ഞ്ഞൊ​രു മാ​യി​ക​പ്ര​ദർ​ശ​നം ഭീമൻ നട​ത്തി എന്നു് നി​ങ്ങൾ പോയി പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്ക​രു​തു്. വി​ത്തു് തി​ന്നി​ട്ടും പട്ടി​ണി മാ​റാ​തെ കർഷകർ തൊ​ഴു​ത്തിൽ കയറി പാൽ ചു​ര​ക്കു​ന്ന മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ വെ​ട്ടി വേ​വി​ക്കു​മ്പോൾ ഒരു ഭാഗം സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യി അക്ഷ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ വന്നു ചേരും”, ഇറ​ച്ചി ആർ​ത്തി​യോ​ടെ വാ​യി​ലി​ട്ടു കണ്ണ​ട​ച്ചു് ചവ​ക്കു​ന്ന ഭീ​മ​നു് വേ​ണ്ടി നകുലൻ അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര മാം​സ​ദർ​ശ​നം ക്ഷ​മ​യോ​ടെ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു.

’അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം തു​റ​ന്നു കയ്യി​ട്ടു വാ​രി​യ​പ്പോൾ ഇന്നും തട​ഞ്ഞു​വോ പൊ​രി​ച്ച മാ​നി​റ​ച്ചി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഹാർ​ദ്ദ​മാ​യി പാ​ണ്ഡ​വ​രെ അഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“എന്തോ ഒരു പന്തി​കേ​ടു്. ആവേ​ശ​ത്തിൽ ഇന്നു് കയ്യി​ട്ട​പ്പോൾ കി​ട്ടി​യ​തു് ചോ​ര​യൊ​ലി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഭ്രൂ​ണം”, നകുലൻ കാളിമ കലർ​ന്ന കണ്ണു​ക​ളോ​ടെ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം നോ​ക്കി പി​റു​പി​റു​ത്തു.

“വി​വാ​ഹ​പൂർ​വ​കാ​ല​ത്തു് പതി​വാ​യി സു​ഖ​ചി​കി​ത്സ​ക്കു് കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ വന്നി​രു​ന്ന വൃ​ദ്ധ​മു​നി​കൾ​ക്കു് അവ​സ​രോ​ചി​ത​മായ വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​സേ​വ​നം ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം നൽകി, അത്ത​രം കോ​പി​ഷ്ഠ മഹർ​ഷി​മാ​രെ ഉത്തമ രാ​ജ്യ​താൽ​പ്പ​ര്യ​ത്തിൽ പി​ണ​ക്കാ​തെ പടി​യി​റ​ക്കി വി​ട്ടി​രു​ന്നു എന്ന​തൊ​ഴി​ച്ചാൽ, അന്യ​ഗ്ര​ഹ​ജീ​വി​ക​ളു​മാ​യി രഹ​സ്യ​ര​തി​യിൽ അന്നൊ​രി​ക്കൽ അമ്മ​യാ​യി എന്ന ആരോ​പ​ണം ശുദ്ധ കെ​ട്ടു​കഥ മാ​ത്രം എന്ന രോ​ഷ​ത്തോ​ടെ​യു​ള്ള നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലി​നു പി​ന്നി​ലെ ചേ​തോ​വി​കാ​രം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ശബ്ദം കടു​ത്തു, കൈകൾ കുതറി.

“അതി​ര​ഥ​പു​ത്രൻ കർ​ണ​നു​മാ​യി എന്നെ ജൈ​വി​ക​മാ​യി ബന്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തി ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ പലതവണ കണ്ട ദു​സ്സൂ​ച​ന​കൾ കണ്ടി​ല്ലെ​ന്നു നടി​ക്ക​ണോ പി​ന്നെ ഞാൻ?” ഹി​മാ​ല​യൻ വാ​ര​ണാ​വ​ത​ത്തി​ലെ വന​മേ​ഖ​ല​യിൽ ഔദ്യോ​ഗി​ക​വ​ധു​ക്കൾ കൂടെ ഇല്ലാ​ത്ത അഞ്ചു ആണ്‍മ​ക്ക​ളു​മൊ​ത്തു് വി​ശ്ര​മ​ത്തി​നു് വന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​മാ​താ​വു് സം​സാ​രി​ക്കേ കി​ത​ച്ചു.

“എന്തു് പറ്റി മകനെ, കാ​ര​ണ​മി​ല്ലാ​തെ ഗു​രു​നാ​ഥൻ ശി​ക്ഷി​ച്ചു​വോ”, മകൻ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ ചേർ​ത്തു​പി​ടി​ച്ചു് അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ വിധവ ഉത്തര ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ന്റെ അമ്മ സ്വ​ന്തം കൈ കൊ​ണ്ടു് കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നെ കൊ​ന്നു മാംസം വര​ട്ടി വാ​ഴ​യി​ല​യിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു നി​ത്യ​വും നീ എനി​ക്കു് കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പാ​മ്പു​ക​ടി​ച്ചു് നീ മരി​ക്ക​ട്ടെ എന്നു് കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി അമ്മാ.”

ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പത്തു് വർഷം രാ​ജ​പ​ദ​വി​യിൽ, അടി​മ​ക​ളാ​യി കാ​ട്ടിൽ പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷം, ഒളി​വിൽ ഒന്നു്, അങ്ങ​നെ ഇരു​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു് കൊ​ല്ലം പാ​ണ്ഡ​വർ ജീ​വി​ച്ച​തു്, കൂടെ നി​ങ്ങൾ ഇല്ലാ​തെ എന്നു് ഔദ്യോ​ഗിക രേഖകൾ. എവി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു നി​ങ്ങൾ അത്ര​യും നാൾ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മയ​മി​ല്ലാ​തെ ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“ഹസ്തി​ന​പു​രം അന്ത​പു​ര​ങ്ങ​ളിൽ തിണ്ണ നി​ര​ങ്ങി, എട്ടും പൊ​ട്ടും തി​രി​യാ​ത്ത കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വൾ​ക്കു് പാ​ണ്ഡ​വ​ജ​ന്മ​ര​ഹ​സ്യ​ങ്ങൾ എരി​വും പു​ളി​യു​മാ​യി ഇട​യ്ക്കി​ടെ വന്നു വി​ത​ര​ണം ചെ​യ്യു​മ്പോൾ, എവി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഒരു വൃ​ദ്ധ​വി​ധവ, പു​റ​ത്തു പറ​യാ​നാ​വാ​ത്ത ഭൂ​ത​കാല രഹ​സ്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി കഴി​ഞ്ഞ​തെ​ന്നു് എങ്ങ​നെ നി​ങ്ങ​ളും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പൂർ​വി​ക​രും അറി​യാ​നാ​ണു്?” ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ ഒരു കെ​ട്ടു് വി​ഴു​പ്പു​മാ​യി കു​ള​ത്തി​ലേ​ക്കു് നട​ക്കു​മ്പോൾ കു​ന്തി പറ​ഞ്ഞു.

“കാ​ട്ടി​ലെ കു​ട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തെ​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു അച്ഛൻ? കഥ പറ​ഞ്ഞും കവിത ചൊ​ല്ലി​യും, അതോ ശാപം ഫലി​ക്കു​മെ​ന്ന ഭീ​തി​യിൽ ആരോ​ടും മി​ണ്ടാ​തെ ഒഴി​ഞ്ഞു മാറി കഴി​ഞ്ഞു​വോ പാ​ണ്ടു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഓരോ​ന്നു് ചോ​ദി​ച്ചു് ഞങ്ങ​ളെ ഇങ്ങ​നെ പരി​ഹ​സി​ക്കും, കാ​ല​ന്റെ മക​നാ​ണെ​ങ്കി​ലും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ​ന്തൊ​രു കാ​പ​ട്യം, വാ​യു​വി​ന്റെ മക​നെ​ന്താ ഇത്ര ഭാ​രി​ച്ച ശരീരം, ഇന്ദ്ര​ന്റെ മക​നാ​യി​ട്ടും സ്വർ​ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ നി​ന്നൊ​രു സമ്മാ​ന​പ്പൊ​തി​യും ഇതു് വരെ ദേ​വ​ദൂ​ത​ന്മാർ കൊ​ണ്ടു് വന്നി​ല്ല​ല്ലോ, മാ​ദ്രി​യാ​ണു് മി​ടു​ക്കി ഒരൊ​റ്റ വരം കൊ​ണ്ട​വൾ ഇരട്ട പെ​റ്റു. വെറും നി​ല​ത്തു ചു​വ​രോ​രം ചേർ​ന്നു് പായിൽ ചു​രു​ണ്ടു് കി​ട​ന്ന​യാൾ ഒരു കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നെ കട്ടു് ഇറ​ച്ചി വര​ട്ടി കൊ​ണ്ടു് വാ എന്നു് നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന പോലെ ആജ്ഞാ​പി​ക്കും, ഞങ്ങൾ ആ രോ​ഗി​യു​ടെ ഗോ​മാം​സ​ദാ​ഹം കണ്ടു് പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്കും, അന്നു് കൃ​ത്യ​മാ​യി ഞങ്ങൾ​ക്ക​റി​യി​ല്ല, ഒരി​ക്കൽ കു​രു​വം​ശ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​യാ​യി​രു​ന്നു ഈ ശാ​പ​ഗ്ര​സ്തൻ എന്നു്.”

“ജീ​വ​നെ​ടു​ക്കു​ന്ന മു​നി​ശാ​പ​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഭർ​ത്താ​വി​നെ രക്ഷി​ക്കാൻ ഉപാ​യ​മൊ​ന്നും തട​ഞ്ഞി​ല്ലേ? നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​വി​നെ പു​ലർ​ച്ച ആരോ​രു​മ​റി​യാ​തെ പു​ഴ​യിൽ ഒഴു​ക്കിയ സാ​ഹ​സിക വി​വാ​ഹ​പൂർവ ഭൂ​ത​കാ​ലം നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള​തു് കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ ഇന്നും ഒരു ആവേ​ശ​മാ​ണു്”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക രാ​ജ​മാ​താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ സ്ത്രീ​സം​സർ​ഗം ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു് പൊ​തു​താൽ​പ്പ​ര്യ​ത്തിൽ രാ​ജ്യം ഭരി​ക്കു, ഞാനും മാ​ദ്രി​യും ഞങ്ങ​ളു​ടെ നാ​ട്ടിൽ ചെ​ന്നു് ആവു​ന്ന വിധം പു​നർ​വി​വാ​ഹം ചെ​യ്തോ​ളാം എന്ന നിർ​ദേ​ശം കേട്ട ഉടൻ അയാൾ തള്ളി. ഞാൻ ശാ​പ​ത്താൽ ചത്താ​ലും നി​ങ്ങൾ വേറെ വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കാ​തെ സതി ചെ​യ്യ​ണം എന്നു് ആ പു​രു​ഷാ​ധി​പ​ത്യ ചിന്ത അന്നേ അയാ​ളിൽ കണ്ടു”, രാ​ജ​മാ​താ​വു് കു​ന്തി കുൽ​സി​ത​മ​ല്ലാ​തെ ഒരു രാ​ജ​കീയ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​യോ​ടെ ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ലെ ആ വിദൂര ഓർമ പങ്കി​ട്ടു.

“കു​ളി​ച്ചു, മുടി ഉണ​ങ്ങി​യാൽ പര​സ​ഹാ​യം കൂ​ടാ​തെ കി​രീ​ടം വയ്ക്കു​ന്ന അന്ധ​ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രെ പോലെ അഴി​ച്ചും വച്ചും കളി​ക്ക​യാ​ണോ കണ്ണു് മൂ​ടു​ന്ന ഈ തു​ണി​ക്കെ​ട്ടു്?” മു​ട്ടു് കു​ത്തി കൈ​മു​ത്തി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അനു​വ​ദ​നീയ പരി​ധി​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു് കൊ​ള്ളി​വാ​ക്കു് പറ​ഞ്ഞു.

“കാ​ണേ​ണ്ടാ​ത്ത​തു് കണ്ടി​ല്ലെ​ന്നു നടി​ക്കാ​നാ​ണു് എനി​ക്കു് കണ്‍കെ​ട്ടു്. ഒന്നു് പരീ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കു​ന്നോ“” കൗ​ര​വ​ത​ല​കൾ ഉരു​ളു​ന്ന വാർ​ത്ത കേ​ട്ടി​ട്ടും ഉല്ലാ​സ​വ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധാ​ര​പു​ത്രി.

“തു​ട​യിൽ അടി​ച്ചു് തന്നെ അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​ര​നെ കൊ​ല്ല​ണോ, കു​ടും​ബ​സ്വ​ത്തിൽ ഓഹരി നേടാൻ?” ചളി​യിൽ പു​ത​ഞ്ഞു വാ​വി​ട്ടു നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ നോ​ക്കി പാ​ണ്ഡവ മാ​താ​വു് മക​നോ​ടു് പരി​ത​പി​ച്ചു.

“അങ്ങ​നെ എനി​ക്കു് നിർ​ബ​ന്ധ​മൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഗാ​ന്ധാ​രി അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ച ദി​വ്യ​ബ​ലം ഉള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു് ഭീ​മ​ഗ​ദാ​പ്ര​ഹ​രം മാ​ര​ക​മാ​വി​ല്ലെ​ന്ന​വൻ പര​സ്യ​മാ​യി വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചാൽ പി​ന്നെ ഞാ​നെ​ന്തു ചെ​യ്യും”, കൊ​ല​യാ​ളി ഭീമൻ കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​യെ പോലെ കൊ​ഞ്ചി.

“നി​ങ്ങൾ അല്ലെ മാ​ദ്രി​ക്കു് പകരം ചി​ത​യിൽ ചാടാൻ യോഗ്യ?, ആ പ്ര​ത്യേ​ക​വ​കാ​ശം പി​ന്നെ അവർ എങ്ങ​നെ ശ്മ​ശാ​ന​ത്തിൽ തട്ടി​യെ​ടു​ത്തു?”

“ചിത ഒഴി​വാ​ക്കാൻ ഭൌ​തി​ക​ശ​രീ​രം കു​ഴി​ച്ചി​ടാം എന്ന രഹ​സ്യ​നീ​ക്ക​ത്തിൽ ഞങ്ങൾ രണ്ടു പേരും അതിനു ഇടം നോ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​മ്പോൾ, ഇടി​ച്ചു കയറി സന്യ​സ്തർ, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കു​രു​വംശ അന്ത്യ​വി​ശ്ര​മ​ഘാ​ട്ടിൽ വേണം ശവ​ത്തി​നു തീ കൊ​ളു​ത്താൻ, ഒപ്പം ചി​ത​യിൽ ചാടാൻ നി​ങ്ങൾ രണ്ടു പേരും തയ്യാ​റാ​വ​ണം എന്നു് വി​ധി​ച്ചു. ചിത കത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച​പ്പോൾ, എനി​ക്കു് മരി​ക്ക​ണ്ട, എനി​ക്കു് ജീ​വി​ക്ക​ണം,കൊ​ല്ല​രു​തേ എന്നു് നി​ല​വി​ളി​ച്ചാ​ണു് മാ​ദ്രി ചി​ത​യിൽ കത്തി​യ​തു്. കു​ട്ടി​കൾ അഞ്ചു പേരും എന്നെ ഭീ​തി​യിൽ വള​ഞ്ഞു, അമ്മാ ഞങ്ങ​ളെ ഈ അപ​രി​ചിത നഗ​ര​ത്തിൽ അനാ​ഥ​രാ​ക്ക​രു​തെ എന്ന​വർ യാ​ചി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട വി​ദു​രർ, ഞങ്ങ​ളെ ഉടൻ ഒരു രഥ​ത്തിൽ കയ​റ്റി അയാ​ളു​ടെ വസ​തി​യിൽ എത്തി​ച്ചു”, കു​ന്തി ഇട​യ്ക്കി​ടെ വി​തു​മ്പി.

“വി​രാ​ട​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ സൈ​നി​ക​പാ​ള​യ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ, രഹസ്യ അറയിൽ വരാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന യു​ദ്ധം ചർച്ച ചെ​യ്യു​മ്പോൾ, ഇടി​ച്ചു കയ​റി​യും ഇട​പെ​ട്ടും പഴ​യ​പോ​ലെ കലി​തു​ള്ളു​മോ പ്രി​യ​പ​ത്നി പാ​ഞ്ചാ​ലി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സം​ശ​യി​ച്ചു.

“സൈ​നി​ക​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ അം​ഗീ​കൃ​ത​പ​ദാ​വ​ലി​യിൽ ഞങ്ങൾ അന്ത​രീ​ക്ഷം മറ​ക്കു​മ്പോൾ, ഒരു​ന്മാ​ദി​യി​നി​യെ പോലെ ബഹളം വച്ചു് അതി​ക്ര​മി​ച്ചു കയറി ആ നീണ്ട മു​ടി​യാ​കെ​യൊ​ന്നു ഞങ്ങ​ളു​ടെ അഞ്ചു​പേ​രു​ടെ മു​ഖ​മ​ട​ച്ചു പ്ര​തീ​കാൽ​മ​ക​മാ​യി വീശും. അതോടെ പത്തു പാ​ണ്ഡവ കൈകൾ കൌ​ര​വ​ര​ക്ത​ത്തി​നാ​യി പര​സ്പ​രം കീറും, ഇന്നു് കൂടെ കി​ട​ക്കാൻ ഊഴം ഇവ​നാ​ണു് എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​വൾ ഞങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു് ഒരാളെ കൂ​ട്ടി അപ്പോൾ ശാ​ന്ത​യാ​യി കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലേ​ക്കു് പോവും.”

“ഏതു തി​ര​ക്കു് പി​ടി​ച്ച കൂ​ട്ടു​കു​ടുംബ ആവാ​സ​വ്യ​വ​സ്ഥ​യി​ലും കാണാം ഒരു സ്വ​ത​ന്ത്ര വനി​ത​ക്കു്, ആരും അതി​ക്ര​മി​ച്ചു കയറാൻ ധൈ​ര്യം വരാ​ത്ത ഏകാ​ന്ത​നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ, ഇടം. അത്ത​രം ഏകാ​ന്ത​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി പാ​ടു​മോ, വാ​യി​ക്കു​മോ, എഴു​തു​മോ, അതോ സ്വയം സം​സാ​രി​ക്കു​മോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇളമുറ രാ​ജ​കു​മാ​രൻ നകു​ല​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ഭ​ര​ണ​കാ​ലം, അന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തിൽ തണു​പ്പു് കലർ​ന്ന ശര​ത്കാ​ല​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​നം.

“ഒരി​ക്കൽ രണ്ടും കല്പി​ച്ചു ഞാൻ ഒരു ചാരനെ പോലെ പതു​ങ്ങി പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു പി​ന്നിൽ ചെ​ന്നു് അവൾ എന്താ​ണു് ഇത്ത​വണ പതു​ക്കെ പാ​ടു​ന്ന​തു് എന്നു് ചെ​കി​ടോർ​ത്തു. കേ​ട്ട​പ്പോൾ, ഞെ​ട്ടി പി​ന്തി​രി​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ ഞാൻ ആ ഏകാ​ന്ത​ത​യിൽ കയറി ചെ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല.”

“അല്ല, എന്താ​യി​രു​ന്നു ആ കു​ഴ​പ്പം പി​ടി​ച്ച പാടൽ?”

“സ്വാ​ഗ​തം കൃ​ഷ്ണാ ശര​ണാ​ഗ​തം കൃ​ഷ്ണാ” അവൾ ദൂരെ പടി​ഞ്ഞാ​റ് കടലോര ദ്വാ​ര​ക​യി​ലേ​ക്കു് നോ​ക്കി പരി​സ​രം മറ​ന്നു പാ​ടു​ക​യാ​ണു്.

“ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും കൈകൾ വി​സ്ത​രി​ച്ചു നീ​ട്ടി സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു് കണ്ടു. എന്നാൽ ചാടി എഴു​ന്നേ​റ്റു ചു​റ്റും നോ​ക്കു​ന്ന​തു് കാ​ണാ​റി​ല്ല. ഭര​ണ​യ​ന്ത്രം തി​രി​ക്കെ​ണ്ടേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ കു​റ്റാ​രോ​പ​ണം നീ​ണ്ടു.

“വമ്പി​ച്ചൊ​രു കർമ പദ്ധ​തി ഉടൻ നട​പ്പി​ലാ​വും. കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ നൂറു പേരും അവ​രു​ടെ വി​വാ​ഹിത മക്ക​ളും ദശാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളാ​യി കയ്യ​ട​ക്കി വച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന നൂറു കണ​ക്കി​നു് രമ്യ​ഹർ​മ്യ​ങ്ങൾ ഒഴി​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ക്കും. കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്ക​ലി​നു് പത്രി​ക​യു​ടെ ധാർ​മിക പി​ന്തുണ തേ​ടു​ന്നു. കൗ​ര​വ​വി​ധ​വ​ക​ളെ ഞങ്ങൾ പു​ന​ര​ധി​വാ​സം ചെ​യ്യു​ക​യോ? ആ ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം എങ്ങ​നെ പുതിയ ഭര​ണ​കൂ​ടം ഏറ്റെ​ടു​ക്കും? കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര വി​ധ​വ​കൾ എന്ന ഒരു സം​ഘ​ട​ന​യു​ണ്ടാ​ക്കി സമ​ര​മു​ഖം തു​റ​ക്കാ​നാ​ണു് ശ്ര​മ​മെ​ങ്കിൽ, യമു​ന​യി​ലും ഗം​ഗ​യി​ലും അനാഥ ശവ​ങ്ങൾ പൊ​ന്തും”. അധി​കാ​ര​ത്തിൽ എത്തി​യി​ട്ടു് വാ​ര​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടും പാ​ണ്ഡ​വർ രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലാ​ണി​പ്പോ​ഴും അന്തി​യു​റ​ക്കം. രാ​ത്രി​യിൽ എന്തോ അട്ടി​മ​റി​ക്കു് സാ​ധ്യത ഉണ്ടെ​ന്നു, ഉറ​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ രാ​വു​പ​കൽ മുഖം മൂടി ധരി​ച്ചു കോട്ട ചു​റ്റു​ന്ന ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകുലൻ സം​ശ​യി​ക്കു​ന്നു.

“ഞാൻ ഏൽ​പ്പി​ച്ച ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വ​ത്തിൽ നി​ന്നു് നീ എങ്ങോ​ട്ടു് ഒളി​ച്ചോ​ടി?” യു​ദ്ധ​വി​ജ​യ​വാർ​ഷി​കം ആഘോ​ഷി​ക്കു​മ്പോൾ, ചക്ര​വർ​ത്തി പരു​ഷ​മാ​യി ഭീമനെ നോ​ക്കി.

“കഴി​ഞ്ഞ ഒരു വർഷം അന്തി​യു​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ, ഞെ​ട്ടി​യു​ണ​രും. തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു് വന്നു ആരോ വെ​ള്ളം തരൂ എന്നു് യാ​ചി​ക്കു​ന്ന പോലെ. പി​ന്നെ മന​സ്സി​ലാ​യി, ഭീ​മ​ഗ​ദ​യു​ടെ മാരക പ്ര​ഹ​ര​ശേ​ഷി​യിൽ തു​ട​യൊ​ടി​ഞ്ഞു​വീ​ണു ചളി​യിൽ പു​ത​ഞ്ഞു ജീവൻ പോവും മു​മ്പു് പഴയ ശത്രു​വെ​ള്ളം ചോ​ദി​ക്കു​മ്പോൾ, ഇടം കാ​ലു​കൊ​ണ്ട​വ​ന്റെ ചി​റി​യിൽ ചവി​ട്ടി ഞാൻ ജേ​താ​വി​നെ പോലെ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു.

കാ​ശി​യിൽ മണി​കർ​ണി​ക​ഘാ​ട്ടിൽ എള്ളും പൂവും ചന്ദ​ന​വും ചേർ​ത്താ​പ​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി തർ​പ്പ​ണം ചെ​യ്തു.

“യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു ഒരു വർഷം പി​ന്നി​ടു​മ്പോൾ ഒരു ചോ​ദ്യം, കൌ​ര​വർ​ക്കു​ള്ള​തി​നേ​ക്കാൾ ജന​സ​മ്മി​തി പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നു​ണ്ടോ?”

“ആരോ​ടാ​ണു് ഞങ്ങൾ ചോ​ദി​ക്കുക? നി​ത്യ​വും കൊ​ട്ടാ​ര​വാ​തിൽ തു​റ​ന്നു എന്റെ രഥം നി​ര​ത്തി​ലി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ കാണാം, വഴി തട​ഞ്ഞു മലർ​ന്നു കി​ട​ന്നു മു​ദ്രാ​വാ​ക്യം വി​ളി​ക്കു​ന്ന കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​കൾ. അവരെ ആട്ടി ഓടി​ച്ചു ഞങ്ങൾ ക്ഷീ​ണി​ക്കു​മ്പോൾ, നേരം ഉച്ച​യാ​വും.”, കി​ത​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ.

“പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കും കൌ​ര​വർ​ക്കു​മി​ട​യി​ലൊ​രു സം​ഘർ​ഷ​ഭൂ​മി​ക​യു​ണ്ടെ​ന്നു നേ​ര​നു​ഭ​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ നി​ങ്ങൾ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​തെ​പ്പോ​ഴാ​യി​രു​ന്നു? ഓർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​മോ?”

“വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഒരു കൊ​ട്ടാ​രം പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു ഞങ്ങൾ തല്ക്കാ​ലം ഒരു കു​ടി​ലിൽ കഴി​യു​മ്പോൾ, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ നി​ത്യ​വും സന്ധ്യ​ക്കു് വന്നു ഞങ്ങൾ​ക്ക​നു​വ​ദി​ക്കാൻ പോ​വു​ന്ന രാ​ജ​കീ​യ​വ​സ​തി​യിൽ പു​തു​താ​യി വേ​ണ്ടു​ന്ന സൌ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് സര​സ​മാ​യി ചോ​ദി​ക്കും. ഇക്കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും അറിവോ അനു​ഭ​വ​മോ ഇല്ലാ​ത്ത പാ​ണ്ഡ​വർ അപ്പോൾ ഒളി​ഞ്ഞു നി​ന്നു് ഞങ്ങ​ളെ നി​രീ​ക്ഷി​ക്കും. പുതു സൌ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളെ കു​റി​ച്ചു് ഞാൻ മു​ന്നോ​ട്ടു വയ്ക്കു​ന്ന നിർ​ദ്ദേ​ശ​ങ്ങൾ മതി​പ്പോ​ടെ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കേ​ട്ടു് സമ്മ​ത​ഭാ​വ​ത്തിൽ തല​യാ​ട്ടും. ആഹ്ലാ​ദ​വും അഭി​മാ​ന​വും തോ​ന്നു​ന്ന പെ​രു​മാ​റ്റ​മാ​യി​രു​ന്നു ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ​തു് എന്ന​തിൽ എനി​ക്കു് തോ​ന്നിയ ഊഷ്മ​ളത യാത്ര പറ​യു​ന്ന സമയം വളരെ നീളും. യാ​ത്ര​യാ​ക്കി മട​ങ്ങി​വ​ന്നാൽ പത്തു കണ്ണു​കൾ എന്നെ തു​റി​ച്ചും മറി​ച്ചും നോ​ക്കി എന്റെ രാ​ത്രി ഭീ​തി​ത​മാ​ക്കും”, പാ​ഞ്ചാ​ലി സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ പാ​ണ്ഡ​വർ ഭാ​ഗ്യം വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

“പ്ര​ണ​യം നി​ങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ തർ​ക്ക​വി​ഷ​യ​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടോ? ദാ​മ്പ​ത്യ അവി​ശ്വ​സ്തത അസാ​ധാ​ര​ണ​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നു് താ​ഴേ​ക്കു പോ​വു​ന്ന വഴി​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ മലർ​ന്നു നീ​ന്തു​ന്ന​തു് കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“ഒരു പ്രാ​വ​ശ്യം ഞങ്ങ​ളു​ടെ നീണ്ട ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ പരാ​മർ​ശി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു എന്നൊർ​മ്മി​ക്കു​ന്നു. ഒരേ പായ പങ്കി​ടു​ന്ന​വ​ളു​മാ​യു​ള്ള നിത്യ കു​ടുംബ ബന്ധ​ത്തിൽ പ്ര​ണ​യ​ത്തി​നെ​ന്തു പ്ര​സ​ക്തി എന്നു് അർ​ജ്ജു​നൻ തണു​ത്ത ശബ്ദ​ത്തിൽ ചോ​ദി​ച്ചു. മറ്റു നാലു പേരും അതു് മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്താൽ ശരി​വ​ച്ചു. അതോടെ പ്ര​ണ​യം ഞങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ നി​ന്നു് എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യി”,.

“പറ​യാ​തെ വയ്യ, വീ​ട്ടു​ജോ​ലി വീതം വയ്ക്കു​ന്ന​തിൽ പോലും പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കെ​ന്താ ഇത്ര പി​ടി​പ്പു​കേ​ടു്?” അടി​ക്ക​ലും തു​ട​ക്ക​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി സ്വയം ചെ​യ്യു​ന്ന​തു് കണ്ട കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ക്ഷു​ഭി​ത​യാ​യി.

“കണ്ടാൽ ആരും പറയും അഞ്ചു ഹൃ​ദ​യ​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് ഒരു നാവു്. പറ​ഞ്ഞു തി​രി​പ്പി​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ പാ​ടു​പെ​ട്ട​തു് ബാ​ക്കി. വീ​ട്ടു​ജോ​ലി ചെ​യ്യാ​തെ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം തൊടാൻ സമ്മ​തി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു് ഉടയോൻ കൌരവർ നാളെ പറ​ഞ്ഞാൽ പോലും, ആ കൈ​കാ​ലു​കൾ ഒന്നു് ഇള​കി​ല്ല”, വീ​ടി​നു പു​റ​ത്തെ പുൽ​ത്ത​കി​ടി​യിൽ ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ചൂ​തു​ക​ളി പരി​ശീ​ല​നം ചെ​യ്യു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രെ നോ​ക്കി പോ​തു​ഭാ​ര്യ പ്ര​തി​കൂ​ല​മുൻ​വി​ധി​യോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു.

“എന്താ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് മാ​ത്രം പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടി​ത്ര കണ്ണു​ക​ടി? ഒന്നു​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അവ​രി​പ്പോൾ സ്വ​ത്തു തർ​ക്ക​ത്തിൽ കൗ​ര​വ​ഭീ​ഷ​ണി നേ​രി​ടു​ക​യ​ല്ലേ. എപ്പോൾ തി​രി​ഞ്ഞൊ​ന്നു നോ​ക്കി​യാ​ലും കാണാം നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വക ചൊ​റി​യു​ന്ന പ്ര​സ്താ​വന”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കപട മന്ദ​ഹാ​സ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“പത്താ​യ​ത്തിൽ ധാ​ന്യം തി​ക​യാ​തെ വി​ശ​ന്നു പൊ​രി​ഞ്ഞാൽ പി​ന്നെ തൊ​ഴു​ത്തി​ലെ കാ​ള​ക്കു​ട്ട​നെ വെ​ട്ടി കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് തി​ന്നാൻ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ വക്കേ​ണ്ടേ എന്നേ ഞാൻ അര​ങ്ങേ​റ്റ മൈ​താ​ന​ത്തെ പൊ​തു​വേ​ദി​യിൽ സാ​ന്ദർ​ഭി​ക​മാ​യി ഒന്നു് ചോ​ദി​ച്ചു​ള്ളൂ, ഉടൻ പാ​ണ്ഡ​വ​രും കൂ​ലി​ക്കെ​ടു​ത്ത​വ​രും കൂ​ട്ടം കൂടി എന്നെ അറവു കർണൻ എന്നു് കൂ​ക്കി​വി​ളി​ച്ച​തൊ​ക്കെ നി​ങ്ങ​ളും കണ്ട​ത​ല്ലേ?” അതി​ര​ഥ​പു​ത്രൻ അപ​മാ​നം സഹി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ വി​ങ്ങി.

“നി​ങ്ങൾ ചക്ര​വർ​ത്തി​യോ​ടു​പോ​ലും അനു​വാ​ദം ചോ​ദി​ക്കാ​തെ സ്വയം എടു​ത്ത തീ​രു​മാ​ന​മാ​ണോ മഹാ​യു​ദ്ധം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അന്ധാ​ളി​പ്പോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“എന്താ കു​ഴ​പ്പം? ഉത്തമ രാ​ജ്യ​താൽ​പ്പ​ര്യ​ത്തിൽ ഉടനടി തീ​രു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കാ​ന​ല്ലേ ഞാൻ മാ​ത്രം സ്ഥി​രാം​ഗ​മായ, ഉന്ന​താ​ധി​കാര സമിതി നേ​ര​ത്തെ എന്നെ ചു​മ​ത​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു്? കൃ​ഷ്ണൻ പടി​യി​റ​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ അതു് ഞാൻ ചെ​യ്തു”, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഭൂ​പ​ട​ത്തിൽ കണ്ണു​ന​ട്ടു്, കവി​ളിൽ ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ ഊന്നി, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഇട​ക്കൊ​ന്നു കണ്ണു് വെ​ട്ടി​ച്ചു ലേ​ഖി​ക​യെ നോ​ക്കി.

“മൂ​ന്നു നേരം അമു​ക്കാ​ന​വർ വി​ല​പി​ച്ചും യാ​ചി​ച്ചും അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചു, നി​ങ്ങൾ​ക്കൊ​ന്നും കി​ട്ടി​യി​ല്ലേ കാ​ട്ടിൽ ഇത്തി​രി കനി​വു് നേടാൻ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പരി​ത​പി​ച്ചു.

“വാ​യി​ട്ട​ടി​ക്ക​ല​വർ വ്യ​ക്തി​വൈ​രാ​ഗ്യം തീർ​ക്കാൻ ആവർ​ത്തി​ച്ചു എന്റെ മു​മ്പിൽ ചെ​യ്യു​മ്പോൾ, എനി​ക്കു് കി​ട്ടിയ രഹ​സ്യ​മ​ന്ത്രം മുഖം തി​രി​ച്ചൊ​ന്നു​ച്ച​രി​ക്കും. അതോടെ, ഒച്ച​വ​ക്കു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​നു നാ​വി​റ​ങ്ങും. സൗ​ജ​ന്യ​മാ​യി മൂ​ന്നു നേരം കി​ട്ടു​ന്ന സസ്യ​ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തെ​ക്കാൾ വി​ല​യു​ണ്ടു്, അവ​രു​ടെ ശബ്ദ മലി​നീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു് തട​യി​ടാൻ കി​ട്ടിയ ഈ ദി​വ്യാ​യു​ധ​ത്തി​നു്”, വീ​ട്ടി​നു പു​റ​ത്തു സന്യാ​സി​ക​ളോ​ടു് ശത്രു​സം​ഹാ​ര​ത്തെ കു​റി​ച്ചു് പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം നട​ത്തു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രെ നോ​ക്കി പാ​ഞ്ചാ​ലി മന്ത്രി​ച്ചു.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​യാ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്തു്, പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ നി​ന്നു് ക്ര​മ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് ജന്മം നൽകിയ അഞ്ചു ആണ്‍കു​ട്ടി​ക​ളെ വളർ​ത്താൻ പാ​ഞ്ചാ​ല​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഓരോ പ്ര​സ​വ​ത്തി​നു ശേ​ഷ​വും സ്വയം കൊ​ണ്ടു​പോയ നി​ങ്ങൾ, പക്ഷെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ സ്ഥി​ര​താ​മ​സ​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന കു​ന്തി​യെ യാ​ത്ര​ക്കി​ടെ ചെ​ന്നു് കണ്ടി​ല്ല എന്നാ​ണു രേഖകൾ പറ​യു​ന്ന​തു്. എന്താ പി​തൃ​മാ​താ​വി​നു കു​ട്ടി​ക​ളെ ഒന്നു് കാ​ണ​ണ്ടേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“പെ​ട്ടി​യി​ലി​ട്ടു നദി​യിൽ ഒഴു​ക്കി​യും ഗം​ഗ​യിൽ മു​ക്കി​ക്കൊ​ന്നും നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​ക്ക​ളെ പരി​ച​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന സ്നേ​ഹ​നി​ധി​ക​ളായ അമ്മ​മാർ വസി​ച്ച ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ കയ​റാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​ത​ല്ലേ എന്റെ കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് നല്ല​തു്?” പാ​ഞ്ചാ​ലി ഉല്ലാ​സ​വ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ഇടി​ച്ചു കയ​റു​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​ലും.

“നി​ന​ക്കു് സു​ഖ​മി​ല്ല എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​തു് കൊ​ണ്ടു് ഞങ്ങൾ അഞ്ചു​പേ​രും രാ​ത്രി ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലാ​ണു് ഉറ​ങ്ങി​യ​തു്. പക്ഷെ അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ എന്തോ ഒരു വേ​ണു​ഗാ​ന​വും കളി​യും ചി​രി​യും., ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ അങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ ഉണ്ടു് അല്ലേ?”, നി​ഴ​ലിൽ ഒതു​ങ്ങിയ ഭീമൻ വെ​ളി​ച്ച​ത്തു് നിന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ രാ​വി​ലെ കണ്ണെ​റി​ഞ്ഞു ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“ദു​ര്യോ​ധ​നാ ഞാൻ ജയി​ച്ചു എന്നു് മു​ഷ്ടി ചു​രു​ട്ടി എന്റെ തു​ട​യി​ല​ടി​ച്ചു ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ ആർ​മാ​ദി​ക്കു​മ്പോൾ ഇങ്ങ​നെ വെ​യി​ല​ത്തു് നിർ​ത്തി ഞാൻ ചോ​ദ്യം ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ടോ?”

ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക: ഇന്നു് വൈ​കു​ന്നേ​രം അര​ങ്ങേ​റ്റ മൈ​താ​ന​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നയി​ക്കു​ന്ന പൊതു ചർ​ച്ച​യി​ലേ​ക്കു് സ്വാ​ഗ​തം.

ഭി​ന്ന​ലിംഗ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ​ക്കു് സാ​മൂ​ഹ്യ​നീ​തി​യും അവ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളും ഉറ​പ്പു വരു​ത്താൻ ഔദ്യോ​ഗിക ലിം​ഗ​നീ​തി​നി​യ​മം നട​പ്പി​ലാ​ക്കിയ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ തന്നെ വേ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നോ, ശി​ഖ​ണ്ടി ആക്ര​മി​ക്കാൻ മു​ന്നിൽ നി​ന്നാൽ താൻ ആയുധം താ​ഴെ​യി​ടും എന്ന കൗരവ സർ​വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ ഭീ​ഷ്മ​രു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം എന്നു് പാ​ണ്ഡവ സർ​വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ ധൃ​ഷ്ട​ധ്യും​നൻ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ വച്ചു് ചോ​ദി​ച്ച​തു് വി​വാ​ദ​മാ​യോ.

ഖാ​ണ്ഡവ വന​ത്തി​ലേ​ക്കു് കു​ടി​യേ​റും മു​മ്പു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ ഇട​ക്കാ​ല​ത്തു് കൌരവർ നൂറു പേ​രു​ടെ​യും പ്രേ​മാ​ഭ്യർ​ത്ഥന നി​ര​ന്ത​രം തി​ര​സ്ക​രി​ച്ചി​ട്ടും, “അവർ കൂ​ട്ടം ചേർ​ന്നോ ഒറ്റ​ക്കോ എന്നെ വക വരു​ത്താൻ ശ്ര​മി​ച്ച ഓർമ യി​ല്ലെ”ന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി.

“അതു് കു​രു​വംശ ആഭി​ജാ​ത്യ​മാ​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഗാ​ന്ധാര കു​ലീ​നത തന്നെ​യ​ല്ലേ? പ്ര​ലോ​ഭ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, പരാ​ക്ര​മം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല, പ്രണയ സന്ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ രാ​ജ​മു​ദ്ര കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. നേ​രി​ട്ടു് അവർ അതു് കയ്യിൽ തന്നു, എല്ലാ​റ്റി​ലും കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു ആധി​കാ​രി​കത.”

തെ​ളി​വെ​ടി​പ്പു് തു​ട​രും. കൗരവ സഹോ​ദ​രി​യും ജയ​ദ്രഥ ഭാ​ര്യ​യു​മായ ദു​ശ​ള​യാ​ണു് ഭീ​ഷ്മർ നി​യോ​ഗി​ച്ച ഏകാംഗ അന്വേ​ഷ​ണ​സംഘ മേ​ധാ​വി.

“കണ്ണു കെ​ട്ടൽ ഒരു രാ​പ്പ​കൽ ദൃ​ശ്യ​വി​രു​ന്നാ​ക്കിയ നി​ങ്ങ​ളെ നൂറു മക്കൾ, ലാളന വേ​ണ്ട​ത്ര തന്നി​ല്ലെ​ന്നു കു​ന്നാ​യ്മ പറ​യാ​റു​ണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ അരികെ ഇരു​ന്നു സ്പർശ പരി​ലാ​ള​ന​യോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“എണ്‍പ​ത്തി​എ​ഴാ​മ​നാ​ണോ നാൽ​പ്പ​ത്തി​എ​ട്ടാ​മ​നൊ മറ്റോ ആണെ​ന്നു് തോ​ന്നു​ന്നു, പി​റ​ന്നാൾ ദിവസം പട്ടു​ടു​പ്പി​ച്ച​തു് പോ​രെ​ന്ന പരി​ഭ​വ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ ഇപ്പോൾ പറഞ്ഞ വാ​ക്കു​കൾ ചി​ല​തു് പരു​ഷ​മാ​യി ഉച്ച​രി​ച്ചു. നൂറു കു​ട്ടി​കൾ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടും, ഒന്നി​നെ​ങ്കി​ലും കണ്ണോ കാലോ കൂ​ടു​ത​ലും കു​റ​വും ഇല്ലാ​തെ നി​ങ്ങ​ളെ​യൊ​ക്കെ മനു​ഷ്യ​കു​ല​ത്തിൽ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ച​താ​ണെ​ന്റെ സാധന എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, എന്റെ മു​മ്പിൽ നൂറു ശി​ര​സ്സു​കൾ നമ​സ്ക​രി​ച്ചു എന്നു് രംഗം കണ്ട തോഴി പി​ന്നീ​ടു് എന്നെ അറി​യി​ച്ചു.”, ഗാ​ന്ധാ​രി കണ്‍കെ​ട്ടു് പതു​ക്കെ​യൊ​ന്നു താ​ഴ്ത്തി കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ ചു​ഴി​ഞ്ഞു നോ​ക്കി.

കേ​ഴു​ന്നു​വോ കൊ​ട്ടാ​ര​ഗു​രു കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ.

“പാ​ണ്ഡവ വം​ശ​ഹ​ത്യ​ക്കു് കൗ​ര​വ​ക്കൊ​ല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ കൂടെ കത്തി മൂർ​ച്ച കൂ​ട്ടി കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ പതി​നെ​ട്ടു​നാൾ ഞാൻ പോ​രാ​ടി എന്നോ? സ്വ​ത്തു​തർ​ക്ക പരി​ഹാ​ര​ത്തി​നു് നയ​ത​ന്ത്ര​ത​ല​ത്തിൽ ചർച്ച വഴി​മു​ട്ടി​യ​പ്പോൾ നേരിയ തോതിൽ ഒരു ബല​പ​രീ​ക്ഷ​ണം നട​ത്തി​യെ​ന്ന​ല്ലേ ഉള്ളൂ? ജീ​വ​ഹാ​നി സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മ​ല്ലേ യു​ദ്ധം ചെ​യ്താ​ലും തപ​സ്സി​രു​ന്നാ​ലും, എല്ലാം വിശാല കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടിൽ വേ​ണ്ടേ വി​ല​യി​രു​ത്താൻ. എന്റെ യു​ദ്ധ​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തി​നു് ദു​രർ​ത്ഥം ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ, നി​ല​ത്തു ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ഹരി​ശ്രീ പഠി​ക്കു​ന്ന ഈ കു​ട്ടി​യെ നോ​ക്കൂ. ഭാവി കു​രു​വം​ശ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​യാ​വാ​നു​ള്ള പരീ​ക്ഷി​ത്തു്, അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ഏകമകൻ”, നാ​മ​ജ​പ​മു​ഖ​രി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ മാ​ന്തോ​പ്പു​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലെ ഗു​രു​കു​ലം.

“മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വർ ഉച്ച ഊണു് കഴി​ഞ്ഞ ഉടൻ അവ​ന​വ​ന്റെ മന്ത്രാ​ല​യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് ജോലി ചെ​യ്യാൻ പോ​വു​മ്പോൾ എന്താ ഭീ​മ​നും നകു​ല​നും മാ​ത്രം ആട്ടു​ക​ട്ടി​ലിൽ ഒരു സ്വൈ​ര​സ​ല്ലാ​പം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പ്ര​വേ​ശ​നാ​നു​മ​തി​യി​ല്ലാ​ത്ത രാ​ജ​കീയ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു് ഇടതു വിരൽ നി​സ്സാ​ര​മാ​യി ചൂ​ണ്ടി.

“നി​ത്യ​വും ഉച്ച​യു​റ​ക്ക​ത്തി​നു​മു​മ്പു് ഭീ​മ​നു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​വ​ധം നേർ​സാ​ക്ഷി​മൊ​ഴി നകു​ല​നിൽ നി​ന്നു് വർ​ണി​ച്ചു കേൾ​ക്ക​ണം. പത്ര പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രേ നി​ങ്ങൾ മറ​ക്ക​രു​തേ, ആയിരം പൂർ​ണ​ച​ന്ദ്ര​ന്മാ​രെ കണ്ടു കഴി​ഞ്ഞ ഭീ​മ​നി​പ്പോൾ ഭാവി ദേ​ശ​സു​ര​ക്ഷ​യെ​ക്കാൾ കേൾ​ക്കാ​നി​ഷ്ടം ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തി​ലെ വർ​ണോ​ജ്വ​ല​മായ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​മാ​ണു്”, സാ​മൂ​ഹ്യ പ്ര​വർ​ത്ത​ന​ത്തി​നു് നഗ​ര​മ​ധ്യ​വേ​ദി​യി​ലേ​ക്കു് പാ​ഞ്ചാ​ലി ഭർ​ത്താ​ക്കൻ​മാ​രോ​ടു് യാത്ര പറയാൻ മെ​ന​ക്കെ​ടാ​തെ പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി.

“ദാർ​ശ​നിക ഉൾ​വി​ളി കേ​ട്ടു് ചെ​ങ്കോൽ വലി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞു നഗ്ന​പാ​ദ​രാ​യി വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു് പടി​യി​റ​ങ്ങി​പ്പോയ ആറു​പേ​രിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നൊ​ഴി​കെ ബാ​ക്കി ആറു പേരും ഒന്നൊ​ന്നാ​യി കു​ഴ​ഞ്ഞു വീണു നി​ര്യാ​ത​രാ​യ​തി​നു നേർ സാ​ക്ഷി നി​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ലേ? അവ​രു​ടെ ഭൌ​തി​ക​ശ​രീ​രം എവിടെ സം​സ്ക​രി​ച്ചു എന്നാ​ണു ഇപ്പോൾ കി​ട്ടിയ വി​വ​രാ​വ​കാശ ചോ​ദ്യം”, പു​തു​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ലെ രാ​ജ​കീ​യ​വ​കു​പ്പി​ന്റെ ചുമതല വഹി​ക്കു​ന്ന യു​വ​സൈ​നി​കൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“ഇതി​ഹാ​സ​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​മാ​യാ​ലും ഉറ്റ​വർ ഇല്ലാ​തെ നി​ങ്ങൾ കാലം ചെ​ന്നാൽ, ജഡ​ത്തിൽ അവ​കാ​ശം കഴു​ക​നും കു​റു​ന​രി​ക്കും മാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കും എന്ന​യാ​ളോ​ടു് വിവരം പറയൂ.”

“അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​വും യു​ദ്ധ​വും കഴി​ഞ്ഞാൽ, പി​ന്നെ സമയം കി​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ന്നു് വരും. ഒന്നു് സഹ​ക​രി​ച്ചു കൂടെ?, ചുവർ ചാ​രി​യി​രു​ന്നു ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഊളി​യി​ട്ടാൽ മതി, കേ​ട്ടെ​ഴു​തി വരും യു​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ജീ​വ​ച​രി​ത്രം ഞാൻ കൈ​മാ​റാം”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ഭാ​ഷ​യിൽ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഇതു​വ​രെ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് കി​ട്ടി​യ​തു് നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ലു​കൾ മാ​ത്രം, ഇനി അവ​ക്ക​ടി​യി​ലെ വട്ട​ക്കൂ​റ​ക​ളെ​യും വെ​ള്ളി​ക്കെ​ട്ട​ന്മാ​രെ​യും പു​റ​ത്തെ​ടു​ക്ക​ണോ?” നിർ​ജ്ജ​ല​മായ മുടി കെ​ട്ടാ​തെ മാറിൽ വി​ടർ​ത്തി​യി​ട്ട പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ നോ​ട്ടം ദൂരെ ദൂരെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ പീ​ഢ​ക​രി​ലേ​ക്കു് നീ​ങ്ങി.

“കാ​ണു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ചോ​ദി​ക്ക​ണം എന്നു് കരു​തും, തി​ര​ക്കിൽ വിടും, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ നി​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വർ കാ​ണു​ന്ന പാ​ളി​ച്ച​കൾ, ഒന്നു് രണ്ടെ​ണ്ണം ചു​രു​ക്കി പറ​യാ​മോ? കൌ​ര​വ​രാജ വധു​ക്കൾ​ക്ക​റി​യാൻ കൌ​തു​ക​മു​ണ്ട്”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അഞ്ചു പേ​രെ​യും ഒരു​മി​ച്ചു മര​ച്ചു​വ​ട്ടിൽ ചൂതു് കളി​ച്ചു പരി​ശീ​ലി​ക്കു​ന്ന​തു് കണ്ട​പ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ചു.

“കൗരവ അടി​മ​യാ​ണു് താൻ എന്നു് നാ​ഴി​ക​ക്കു് നാൽ​പ്പ​തു വട്ടം കൊ​ട്ടി​ഘോ​ഷി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി, ഞാ​നൊ​ന്നു് ‘അതു് കൊ​ണ്ടു് വരൂ ഇതു് കൊ​ണ്ടു് പോകൂ’ എന്നു് സാ​ന്ദർ​ഭി​ക​മാ​യി പറ​ഞ്ഞാൽ, ‘ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അടി​മ​യെ​ന്നു കരു​തി​യോ’ എന്നു് ഉറ​ഞ്ഞു തു​ള​ളു​ന്ന​തി​ന്റെ സാ​ര​സ്വ​ത​ര​ഹ​സ്യം പിടി കി​ട്ടു​ന്നി​ല്ല”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ താടി ചൊ​റി​ഞ്ഞു.

“കൌരവർ ഒരു ഒത്തു​തീർ​പ്പി​നു് തയാ​റാ​ണു് പാ​ഞ്ചാ​ലീ. സമ്മ​തി​ച്ചാൽ അട്ട​യും പെ​രു​ച്ചാ​ഴി​യും നി​റ​ഞ്ഞ ഈ കാ​ട്ടി​ലെ പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷ കഠി​ന​ത​ട​വിൽ നി​ന്നു് നമു​ക്കു് രക്ഷ​പ്പെ​ടാം. സന്യ​സ്ഥ​രു​ടെ വി​സർ​ജ്യം നീ​ക്കു​ന്ന ദു​രി​ത​ത്തിൽ നി​ന്നു് നി​ന​ക്കും. ഇപ്പോൾ ഒരു കൗരവ സഹോ​ദ​ര​ന്റെ ഭര​ണ​ത്തിൽ ഉള്ള നമ്മു​ടെ പഴയ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ തന്നെ അതിഥി മന്ദി​രം അവർ വാ​ട​ക​യ്ക്കു് തരും.” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വർ മു​ട്ടു​കു​ത്തി യോ​ജി​ച്ചു.

“എന്താ​ണു് നി​ബ​ന്ധന” സംശയം നി​റ​ഞ്ഞ കണ്ണു​കൾ അഞ്ചു പേ​രി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി എറി​ഞ്ഞു.

“വേറെ ഒന്നു​മ​ല്ല. വന്ദ്യ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഈ വീ​ടി​ന്റെ ഐശ്വ​ര്യം എന്നു് വസ​തി​ക്കു മു​മ്പിൽ നാം ആറു പേരും വേറെ വേറെ ചു​വ​രു​ക​ളിൽ ഓരോ മാ​സ​വും പു​തു​താ​യി എഴുതി വക്ക​ണം.”

“ജല​ക്രീ​ഡ​യി​ലാ​സ​ക്തി​യു​ണ്ട​ല്ലേ”, കു​ന്നിൻ​മു​ക​ളി​ലെ വനാ​ശ്ര​മ​ത്തി​നു പി​ന്നി​ലെ ഊട്ടു​പു​ര​ജാ​ല​ക​ത്തി​ലൂ​ടെ കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു, ഉച്ച​വെ​യി​ലിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി ഒറ്റ​യ്ക്കു് അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​യാ​യി നീ​ന്തി​ക്കു​ളി​ക്കു​ന്ന ശു​ദ്ധ​ജ​ല​ത​ടാ​കം.

“അതീ​ത​ശ​ക്തി​കൾ രാ​തി​യിൽ ആറാ​ടു​ന്ന ഈ നീർ​ക്കെ​ട്ടി​ലെ ഭീ​ഷ​ണി​സാ​ധ്യ​ത​യേ​ക്കാൾ ഞങ്ങ​ളെ അസ്വ​സ്ഥ​രാ​ക്കു​ന്ന​തു്, തടാ​ക​ത്തി​നു മറു​പു​റ​ത്തു് മര​ങ്ങൾ​ക്കു് പി​ന്നിൽ ഒളി​ച്ചി​രു​ന്നു്, നഗ്ന​മേ​നി ജല​ത്തിൽ പൊ​ങ്ങി​യും താണും ഒരു സ്വർണ മത്സ്യ​ത്തെ പോലെ പാ​ഞ്ചാ​ലി വെ​യി​ലിൽ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന ദൃ​ശ്യ​വി​രു​ന്നാ​സ്വ​ദി​ക്കു​ന്ന സന്യ​സ്ഥ​രു​ടെ മനോ​രോ​ഗ​മാ​ണ്”, അശ്വി​നി ദേ​വ​ത​ക​ളു​ടെ മകൻ എന്നു് സം​ശ​യി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന നകുലൻ പറ​ഞ്ഞു.

“എന്നി​ട്ട​വ​രു​ടെ ജൈ​വ​വി​സർ​ജ്യ​ങ്ങൾ പി​റ്റേ​ന്നു് രാ​വി​ലെ സം​ഭ​രി​ച്ചു ദൂരെ കൊ​ണ്ടു് പോയി കു​ഴി​ച്ചു മൂ​ടു​ന്ന നി​ത്യ​ജോ​ലി​യും അവൾ തന്നെ ചെ​യ്യ​ണം”, മറ്റൊ​രു അശ്വി​നി പു​ത്രൻ സഹ​ദേ​വൻ പല്ലു് ഞെ​രി​ച്ചു.

“ദു​ര്യോ​ധ​നൻ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന രാ​ജ​കീ​യ​മ​ന്ദി​രം നി​ങ്ങൾ വേ​ണ്ടെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു? എന്താ അവിടെ പ്ര​ശ്നം, സൗ​ക​ര്യം കു​റ​വാ​ണോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീമനെ നേ​രി​ട്ടു.

“ഇന്ന​ലെ രാ​ത്രി ഞാൻ ഒറ്റ​ക്ക​വി​ടെ കി​ട​ന്നു. “ അധാർ​മിക ഗദാ​പ്ര​ഹ​ര​ത്തിൽ ഭീമൻ എന്റെ തു​ട​യെ​ല്ലോ​ടി​ച്ചു അമ്മാ” എന്ന നി​ല​വി​ളി എങ്ങ​നെ നി​ത്യ​വും കേൾ​ക്കും. അതു​കൊ​ണ്ടു് യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ഉപ​യോ​ഗ​ര​ഹി​ത​മായ എല്ലാ ആയു​ധ​ങ്ങ​ളും സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന പ്ര​ദർ​ശ​ന​ശാ​ല​യാ​യി അതു് വി​ക​സി​പ്പി​ക്കും. വരും യു​ഗ​ത്തിൽ ജനം അറി​യ​ട്ടെ, ജേ​താ​ക്കൾ വിജയം ആഘോ​ഷി​ക്കു​മ്പോ​ഴും, കൊ​ല്ല​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​ന്റെ​യും കൊ​ല്ലു​ന്ന​വ​ന്റെ​യും ഹൃ​ദ​യ​വേ​ദന.”

“ദക്ഷി​ണാ​പ​ഥ​ത്തി​ലെ കരി​മ്പ​ന​യെ​ക്കാൾ ഉയ​ര​ത്തിൽ എന്താ​ണൊ​രു പൂർ​ണ​കായ വെ​ങ്കല പ്ര​തിമ? ആരു​ടെ​താ​ണി​തു്? കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ ആർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി​യെ​ന്ന​റി​യാ​തെ ജീ​വ​ത്യാ​ഗം ചെയ്ത അജ്ഞാ​ത​സൈ​നി​ക​ന്റെ പാ​വ​ന​സ്മ​ര​ണ​ക്കൊ​ന്നു​മ​ല്ല​ല്ലോ”, നീണ്ട ഭാ​ര​ത​യാ​ത്ര കഴി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ മട​ങ്ങി​യെ​ത്തിയ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വി​സ്മ​യി​ച്ചു.

“പി​ടി​പ്പു​കേ​ടി​ന്റെ പര്യാ​യ​മായ കൂ​ട്ടു​ഭർ​ത്താ​ക്കൾ എന്ന നി​ല​യിൽ എന്നോ തല്ലി​പ്പി​രി​യേ​ണ്ട പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ഒരു ചൂ​തു​ക​ളി​യിൽ ഇര​ക​ളാ​ക്കി ജീ​വ​കാ​ലം മു​ഴു​വൻ മു​ട്ടു​കു​ത്തി​ച്ച ധീ​ര​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സേ​നാ​നി ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് ആരാ​ധ​ക​രു​ടെ ഉപ​കാ​ര​സ്മ​രണ എന്നു് കരുതൂ”, യു​ക്തി​വാ​ദി ചാർ​വാ​കൻ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ​ക്കു് വേറെ പണി​യൊ​ന്നു​മി​ല്ലേ. പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു വഴി തെ​റ്റിയ ബന്ധം കൃ​ഷ്ണ​നോ​ടു​ണ്ടോ എന്നു് ഞങ്ങൾ എന്തി​നു തല പു​ണ്ണാ​ക്ക​ണം, പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു ഞങ്ങൾ അഞ്ചു പേ​രോ​ടു് നേർ​വ​ഴി ബന്ധം ഉണ്ടോ എന്നു് കൃ​ഷ്ണൻ ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ?” വന്മ​ര​ങ്ങൾ കട പു​ഴ​കു​ന്ന പോലെ കൊ​ട്ടാ​രം ലെ​ഖി​ക​ക്കു് നേരെ ഭീമൻ പരു​ഷ​വാ​ക്കു​കൾ എറി​ഞ്ഞു.

“വേഷം മാറി യാത്ര ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ടോ ചക്ര​വർ​ത്തി? ഉൾ​നാ​ടൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ പരു​ക്കൻ ജന​ജീ​വി​ത​മ​റി​യാൻ?”.

“തി​രി​ച്ച​റി​യാ​തി​രി​ക്കാൻ എന്തി​നു മാറണം വേഷം? രാ​വു​പ​ക​ലു​ള്ള ഈ വേ​ഷം​കെ​ട്ടു് ഒന്നു് വേ​ണ്ടെ​ന്നു വച്ചാൽ പോരെ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ച​തു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞ​തു് ചാര വകു​പ്പു് മേ​ധാ​വി നകുലൻ ആയി​രു​ന്നു.

“ആൾ​മാ​റാ​ട്ട​ത്തി​നു് പറ്റിയ ആദി​വാ​സി​സ്ത്രീ​യെ​യും അഞ്ചു ആണ്‍മ​ക്ക​ളെ​യും തര​ത്തി​നു് കി​ട്ടി​യ​തു് കൊ​ണ്ടു് നി​ങ്ങൾ വാ​ര​ണാ​വ​തം അര​ക്കി​ല്ലം തീ കൊ​ളു​ത്തി, പു​നർ​ജ​നി ഗുഹ നു​ഴ​ഞ്ഞു രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു അല്ലെ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മു​ന​വ​ച്ചു് പാ​ണ്ഡ​വ​മാ​താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“പത്ര പ്ര​വർ​ത്ത​കർ​ക്കു് അടി തെ​റ്റി​യാ​ലും വാ​ക്കു് തെ​റ്റ​രു​തു്, അതു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ആൾ​മാ​റാ​ട്ടം ആയി​രു​ന്നി​ല്ല, അവ​രു​ടെ ആത്മ​ത്യാ​ഗം ആയി​രു​ന്നു.”, ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​സ്ത്രീ​യാ​യി വേഷം കെ​ട്ടിയ കു​ന്തി മക്കൾ​ക്കു് ഇച്ചിൽ ഇര​ന്നു എക​ച്ച​ക്ര​ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ ജീ​വി​ക്കാ​നു​ള്ള പാഠം ക്ഷ​മ​യോ​ടെ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്നി​ട​യിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് ചൊ​ടി​ച്ചു സം​സാ​രി​ച്ചു.

“കൌരവർ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് സ്വൈ​രം തരു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നാ​ണോ പരാതി“? കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ വി​സ്മ​യ​ത്തിൽ നോ​ക്കി.” അവർ കടു​ത്ത ആരാ​ധ​കർ എന്ന​ല്ലേ നേ​ര​ത്തെ നി​ങ്ങൾ മേനി പറ​ഞ്ഞ​തു്?”

“രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ​ക്കു് ശൌ​ചാ​ല​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ, സ്ത്രീ​കൾ പു​ലർ​ച്ച​യും സന്ധ്യ​യും നോ​ക്കി വെ​ളി​ക്കി​റ​ങ്ങാൻ കൊ​ട്ടാ​ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​നു പി​ന്നി​ലെ പൊ​ന്ത​ക്കാ​ടു​ക​ളിൽ പതു​ങ്ങി പതു​ങ്ങി പോ​വു​മ്പോൾ കാണാം, കി​രീ​ട​ങ്ങൾ ധരി​ച്ച നൂ​റോ​ളം കൗരവ തലകൾ ചു​റ്റും. ഇതൊ​ക്കെ സ്വാർ​ഥ​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത ശുദ്ധ സൗ​ന്ദ​ര്യാ​രാ​ധ​കർ ആണെ​ന്നു് എത്ര​നാൾ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കാൻ എനി​ക്കാ​വും?” പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ സ്വ​ര​ത്തിൽ അസ​ഹി​ഷ്ണുത നി​റ​ഞ്ഞു.

“കാ​ളു​ന്ന വയ​റു​മാ​യി ഞങ്ങൾ അതി​രാ​വി​ലെ കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങും, ഉച്ച​യാ​വും വി​ശ​പ്പു് മാ​റ്റി കയ്യിൽ പേ​ര​ക്ക​യോ കഴു​ത്തു് മു​റി​ച്ച കലമാൻ കു​ഞ്ഞോ ആയി കു​ടി​ലിൽ തി​രി​ച്ചെ​ത്താൻ. പ്ര​കൃ​തി​യു​മാ​യി സഹ​വർ​ത്തി​ത്വ​ത്തിൽ കഴി​യു​ന്ന കു​ട്ടി​കൾ എന്നു് ചെ​റി​യ​മ്മ മാ​ദ്രി ഞങ്ങ​ളെ ആശീർ​വ​ദി​ക്കു​മ്പോൾ, അമ്മ കു​ന്തി കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യോ​ടെ മാ​നി​ന്റെ തൊലി പൊ​ളി​ച്ചു ഇറ​ച്ചി കനലിൽ ചു​ട്ടെ​ടു​ക്കാൻ വച്ചു് കഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കും. എന്നാൽ ഇന്നു് ഈ വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി? വി​ശ​പ്പിൽ, പാ​ര​വ​ശ്യ​ത്തോ​ടെ ഞങ്ങൾ അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ അഞ്ചു പേരും ഒരു​മി​ച്ചു കയ്യി​ട്ടു വാരി തി​ന്നു​മ്പോൾ, പങ്കു ചേ​രാ​തെ ഊട്ടു​പു​ര​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തെ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ ഞങ്ങ​ളു​ടെ അപ​രി​ഷ്കൃത ഭക്ഷണ രീ​തി​യെ നി​ന്ദ​യോ​ടെ കണ്ടു അവൾ മുഖം തി​രി​ക്കും” കു​ട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തെ കാടും മധ്യ​വ​യ​സ്സി​ലെ കാടും ഒന്നു് ഓർ​ത്തെ​ടു​ക്കാൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, ഭീമൻ.

“ഇതെ​ന്താ ഇങ്ങ​നെ തകർ​ത്തു് മഴ പെ​യ്തു പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങാൻ ആവാതെ മു​റി​യിൽ ഒതു​ങ്ങി ഇരി​ക്കു​മ്പോ​ഴും നി​ങ്ങൾ ആറു പേരും ഒന്നും പര​സ്പ​രം മി​ണ്ടി​പ്പ​റ​യു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ.” ആശ്ര​മ​ത്തി​നു മു​മ്പി​ലു​ള്ള കാ​ട്ടു​വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ കി​ഴ​ക്കൻ​മഴ കു​തി​ച്ചു ചാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന തണു​ത്ത സാ​യാ​ഹ്നം.

“അന്യോ​ന്യം അറി​യാ​ത്ത ആ കാ​ല​ത്തു് എപ്പോ​ഴും വാ​തോ​രാ​തെ അവർ അഞ്ചു പേരും മാറി മാറി എന്നോ​ടു് സം​സാ​രി​ക്കും. ആളെ മന​സ്സി​ലാ​യ​പ്പോൾ ആശ​യ​വി​നി​മ​യ​വും അങ്ങ​നെ അവ​സാ​നി​ച്ചു. ആത്മ​കഥ എഴു​താൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ക്ഷണം ഞാൻ നി​ര​സി​ച്ച​തു് എന്തു കൊ​ണ്ടാ​ണു് എന്നു് ഇപ്പോൾ വ്യ​ക്ത​മാ​യി​ല്ലേ”, മു​റി​യു​ടെ മു​ക്കും മൂ​ല​യും ചൂലു കൊ​ണ്ട​ടി​ച്ചു പൊ​ടി​യും പ്രാ​ണി​യും നീ​ക്കി കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് കി​ട​ക്കാൻ പായ വി​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മാ​യി പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ദി​ന​ക്കു​റി​പ്പു് ഇന്ന​ത്തെ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യിൽ.

കാ​റൊ​ഴി​ഞ്ഞ മാനം, കു​ളി​രു​ള്ള പ്ര​ഭാ​തം. ഇതു് കു​പ്ര​സി​ദ്ധ കു​രു​വം​ശ​ആ​സ്ഥാ​നം. ഇവിടെ പകൽ​വെ​ളി​ച്ച​ത്തിൽ, പൊ​തു​വേ​ദി​യിൽ ഇരു​ന്നു​ള്ള സമാ​ലോ​ച​ന​യ​ല്ല പതിവ്, പടു​തി​രി കത്തു​ന്ന ഭൂ​ഗർ​ഭ​അ​റ​യിൽ രണ്ടു മൂ​ന്നു്പേർ അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​യിൽ അട​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ച ആലോ​ച​ന​യാ​ണു്. തേ​ച്ചു മുന കൂ​ട്ടിയ ആയു​ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും അവ​സ​രോ​ചി​ത​മായ തന്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും പരീ​ക്ഷ​ണ​ശാ​ല​യാ​ണു് ഓരോ കൗ​ര​വ​ഹൃ​ദ​യ​വും. ഇവിടെ ഇന്നു് പാ​ണ്ഡവ പ്ര​തി​നി​ധി, നയ​ത​ന്ത്ര​ത്തി​ലെ അവ​സാ​ന​ഇ​ന​മായ വി​ശ്വ​രൂപ പ്ര​ദർ​ശ​ന​ഭീ​ഷ​ണി​യു​മാ​യി എത്തും എന്നു് ഞങ്ങൾ മാ​ധ്യമ പ്ര​വർ​ത്ത​കർ അതി​വേ​ഗം മി​ടി​ക്കു​ന്ന ഹൃ​ദ​യ​താ​ള​ത്തിൽ ആശ​ങ്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

“മുൻ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ലെ മു​ഖ്യ​ദുർ​മ​ന്ത്ര​വാ​ദി ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ഇതു​വ​രെ പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി പേ​രെ​ടു​ത്തു വി​മർ​ശി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല എന്നാ​ണു കു​തി​ര​പ​ന്തി​ക​ളിൽ സം​സാ​ര​വി​ഷ​യം. എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“അദ്ധ്വാ​നി​ക്ക​ണം ഭരണം അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു കി​ട്ടാൻ എന്ന രാ​ഷ്ട്ര​മീ​മാം​സ​യി​ലെ നയ​ത​ന്ത്ര​ബാ​ല​പാ​ഠം ആവു​ന്ന​ത്ര പയ​റ്റു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇപ്പോൾ ഹി​മാ​ലയ താ​ഴ്‌​വ​ര​യിൽ കൗരവ രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ​ക്കു സു​ഖ​വാസ മന്ദി​ര​ങ്ങൾ നിർ​മി​ക്കു​ന്ന നി​യോ​ഗ​ത്തി​ലാ​ണു്. അതെ, ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലെ ആ വി​സ്മ​യ​മാ​യൻ തന്നെ​യാ​ണു് ഇവി​ടെ​യും ശി​ല്പി. ഇല്ല, ഇത്ത​വണ ഞങ്ങൾ വഴു​ക്കി വീഴാൻ അവിടെ സ്ഥ​ജ​ല​ഭ്ര​മം ഉണ്ടാ​വി​ല്ല”, ജ്യേ​ഷ്ഠ​നെ പി​ന്തു​ട​രാൻ രഥ​ത്തിൽ കയ​റു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി നകുലൻ എന്തോ ഓർ​ത്തു പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു.

പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ വ്യ​ക്തി​ഗത സേ​വ​ന​മി​ക​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് മാസം തോറും ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് ഔദ്യോ​ഗിക വി​ല​യി​രു​ത്തൽ നല്‍കാൻ ചു​മ​ത​ല​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന സന്യ​സ്ഥൻ ഇന്ന​ലെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്:

പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷം വന​മേ​ഖ​ല​യി​ലെ ഞങ്ങ​ളു​ടെ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ ശൌ​ചാ​ല​യ​ശു​ചി​ത്വം കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​യും പരാ​തി​ര​ഹി​ത​വു​മാ​യും നിർ​വ​ഹി​ച്ചു​വ​ന്ന വനി​ത​യാ​ണി​നി കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ലെ യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി ചക്ര​വർ​ത്തി​നി എന്നു് കേ​ട്ടു. ഞങ്ങ​ളാ​രും അവി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ല.

കൗരവ അടി​മ​യാ​യി​രു​ന്നു നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി അക്കാ​ല​ത്ത​വൾ എങ്കി​ലും, കു​ലീ​ന​മായ ശരീ​ര​ഭാ​ഷ​യും വല്ല​പ്പോ​ഴും മാ​ത്രം കേട്ട സം​സ്കൃത വാ​മൊ​ഴി​യും ഞങ്ങ​ളിൽ ഉണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തു് വി​സ്മ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു: എന്തു് പാപം എപ്പോൾ ചെ​യ്ത​തു് കൊ​ണ്ടാ​വാം ഒരു ദേ​വ​സ്ത്രീ​യെ പോലെ സു​ന്ദ​രി​യായ ഈ വ്യ​ക്തി​ക്കി​ങ്ങ​നെ ഒരു ശിക്ഷ രാ​ജ്യം ഭരി​ക്കു​ന്ന ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ കല്പി​ച്ച​തു്?

“പരാതി കേൾ​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വർ ചെവി തരുമോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“വാ തു​റ​ന്നാൽ കോ​ട്ടു​വാ​യി​ടും. സം​സാ​രി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യാൽ ചെ​വി​യിൽ വി​ര​ലി​ടും. ചെ​വി​ക്കാ​ട്ടം നഖ​ത്തിൽ പടർ​ന്ന​തു് ഉടു​തു​ണി​യിൽ തേ​ക്കും. വി​ടാ​തെ പരാതി പറ​ഞ്ഞാൽ മു​റ്റ​ത്തു ഓടി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്ന വെള്ള മുയൽ ഒന്നി​നെ ചാ​ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു കഴു​ത്തിൽ കടി​ച്ചു ചോര വാ​യി​ലേ​ക്കൊ​ഴി​ച്ചു ലഹ​രി​യിൽ കണ്ണു​രു​ട്ടും. കൂ​ടു​തൽ പറ​ഞ്ഞാൽ തൊലി പൊ​ളി​ച്ചു കനലിൽ ചു​ട്ടു തരാൻ പറയും.”

പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടാ​ണു് പാ​ഞ്ചാ​ലി സം​സാ​രി​ച്ച​തെ​ങ്കി​ലും കരി​ങ്കൽ ചീ​ളു​കൾ പോലെ ഓരോ വാ​ക്കും മു​റി​യിൽ ചുവർ ചാരി അല​സ​രാ​യി ഇരു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ മു​ഖ​ത്തു് തെ​റി​ച്ചു ചോര പൊ​ടി​ഞ്ഞു.

“വി​വേ​ക​വ​ച​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ തമ്പു​രാൻ ഇന്നു് പാർ​ശ്വ​വ​ല്കൃത പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് വേ​ണ്ടി സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു എന്ന​റി​ഞ്ഞു ഞാൻ പ്ര​ഭാത ഭക്ഷ​ണം ഒരു പേ​ര​ക്ക​യിൽ ഒതു​ക്കി രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ഓടി കയറി ചെ​ന്നു”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ശബ്ദം ഉച്ച​ത്തി​ലാ​യി.

“എന്നി​ട്ടു് ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ തല​ക്കെ​ട്ടാ​യി ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാൻ ഒരു വി​ദു​ര​വാ​ക്യ​മോ മറ്റോ തട​ഞ്ഞു​വോ?” പത്രാ​ധി​പർ കൈ കൊ​ണ്ടു് മു​ഖ​മു​യർ​ത്തി.

“രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ശ്രോ​താ​വും സാ​ന്നി​ധ്യ​വു​മാ​യി ഞാൻ മാ​ത്രം. കൌരവർ നൂറു പേരും വി​നോ​ദ​യാ​ത്ര​യിൽ, ഭീ​ഷ്മർ സു​ഖ​ചി​കി​ത്സ​യിൽ, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ.”, തല​താ​ഴ്ത്തിയ പത്രാ​ധി​പ​രെ കണ്ടു ലേഖിക വാ​യ​ട​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ സന്യാ​സി​കൾ ഇവിടെ രാ​ജ​മ​ന്ദി​ര​ത്തിൽ ഇടി​ച്ചു കയ​റു​ന്ന​തെ​ന്തി​നു്?” കോ​പ​ത്തെ​ക്കാൾ വി​സ്മ​യ​ത്തോ​ടെ സൈ​നി​കൻ കൊ​ട്ടാ​ര​വാ​തി​ലിൽ ആഗതരെ വഴി തട​ഞ്ഞു.

“ഇതു​വ​രെ കേ​ട്ടു​കേൾ​വി ഇല്ലാ​ത്ത ഒരു ജനാ​ധി​പ​ത്യ​സം​ഭ​വം ഇവിടെ ഉണ്ടാ​യെ​ന്നു ഗുരു പറ​ഞ്ഞു ഞങ്ങൾ അറി​ഞ്ഞു. കഴി​ഞ്ഞ പന്ത്ര​ണ്ടു കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളാ​യി ഞങ്ങ​ളു​ടെ വനാ​ന്തര സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നും നി​ത്യ​വും രാ​വി​ലെ മനു​ഷ്യ​വി​സർ​ജ്യം കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യോ​ടെ സം​ഭ​രി​ച്ചു ദൂരെ പരാ​ശ്ര​യ​മി​ല്ലാ​തെ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടി​രു​ന്ന ഒരു കറു​ത്ത സ്ത്രീ ഹസ്തി​ന​പു​രം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി ആയെ​ന്നു കേ​ട്ടു്, ഒന്നു് കണ്ടു അനു​ഗ്ര​ഹി​ക്കാൻ വന്ന​താ​ണു്. ഒപ്പം അവ​രു​ടെ മടിയൻ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ അഞ്ചു​പേ​രെ ഒന്നു് കു​ട​യു​ക​യും വേണം.”

ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക.

“തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ നി​ന്നു് ഒരു സംഘം രാ​ഷ്ട്ര​മീ​മാം​സാ​വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​കൾ ഇന്ന​ലെ എന്നെ കാണാൻ വന്ന​പ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ചു, നി​ങ്ങൾ നൂറു കൌരവർ തി​ന്നും കു​ടി​ച്ചും ആർ​മാ​ദി​ക്കുക എന്ന നീ​ണ്ട​കാല കു​രു​വംശ സ്ഥാ​പിത താൽ​പ്പ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ തട​വി​ലാ​ണോ എന്നു്. അത്യു​ന്നത ആഗോള സർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ലെ കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് ഇതാ​ണു് ഞങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ധാ​ര​ണ​യെ​ങ്കിൽ, കാ​ട്ടിൽ ജനി​ച്ചു കാ​യ്ക​നി​കൾ തി​ന്നു വളർ​ന്ന കൌ​ന്തെ​യർ​ക്കെ​ന്ത​റി​യാം കൌരവർ നൂറു പേരും സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ നൂറു പ്ര​വി​ശ്യ​ക​ളിൽ വി​ക​സ​ന​ത്തി​ന്റെ പോർ​മു​ഖം തു​റ​ന്നി​രി​ക്ക​യാ​ണു് എന്നു്. ഹസ്തി​ന​പു​രി മഹാ​ന​ഗ​ര​പ്ര​വി​ശ്യ എന്റെ നേ​രി​ട്ടു​ള്ള സം​ര​ക്ഷ​ണ​യി​ലാ​ണു്. ഒന്നേ എനി​ക്കു് നോ​ക്കേ​ണ്ട​തു​ള്ളൂ, കൌ​ര​വ​രെ സ്ഥാ​ന​ഭ്രു​ഷ്ട​രാ​ക്കി ചെ​ങ്കോൽ തട്ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ ഒരു​ങ്ങു​ന്ന പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വർ ക്കു് ആഴ്ച​യിൽ ഏഴു ദി​വ​സ​വും പണി കൊ​ടു​ക്കുക.”

“അഭ​യാർ​ഥി കളായി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ എത്തിയ ശേഷം അച്ഛ​ന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ നി​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​ക്കെ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടെ ഇട​പ​ഴ​കി​യി​രു​ന്ന ഓർമ വല്ല​തും?” ഉപേ​ക്ഷ​യോ​ടെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീ​മ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. നാ​യാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന കല​മാ​നി​നെ വെ​ട്ടി​പ്പൊ​ളി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു വനാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ന്ന​ടു​ത്ത ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ആ വൃ​കോ​ദ​രൻ.

“നൂറു മക്ക​ളെ​യും അവ​രു​ടെ മണം കൊ​ണ്ടു് തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​വൻ എന്നു് പര​സ്യ​മാ​യി മേനി പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ആ അന്ധൻ വലി​ഞ്ഞൊ​ന്നു ആലിം​ഗ​നം ചെ​യ്തു കൈ​വി​ര​ലു​കൾ മണ​ത്തു, പെ​ട്ടെ​ന്നു് എന്നെ ഉന്തി മാ​റ്റി, എന്താ​ടാ വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട​വ​നെ നി​ന്റെ വി​രൽ​ന​ഖ​ങ്ങൾ​ക്കി​യിൽ കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചോ​ര​മ​ണം എന്ന​യാൾ ഞെ​ട്ട​ലോ​ടെ ഒച്ച​വ​ച്ചു. അതോടെ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തി​ന്റെ ആ സു​ദി​നം എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി അവ​സാ​നി​ച്ചു.”, തൊലി പൊ​ളി​ച്ച മാ​നി​റ​ച്ചി ഭീമൻ കനലിൽ വച്ചു് ചോര പടർ​ന്ന കൈകൾ മാം​സ​ദാ​ഹ​ത്തിൽ കൂ​ട്ടി​ത്തി​രു​മ്മി.

“മാം​സ​പാ​ച​കം ഒക്കെ പാ​ണ്ഡ​വർ സ്വയം ചെ​യ്യ​ണം അല്ലെ, നി​ങ്ങൾ മൃ​ഗ​മാം​സം തി​ന്നി​ല്ല എന്ന​റി​യാം, എന്നാൽ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ഒന്നു് സഹാ​യി​ക്കാ​റു​മി​ല്ല?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, അദ്ധ്വാ​നി​ക്കു​ന്ന ഭീ​മ​നെ​യും മറ്റു നാലു് പേ​രെ​യും നോ​ക്കി, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് മാം​സ​ള​മായ കാ​ലു​ഷ്യ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“അവ​രി​ലൊ​രാൾ പണ്ടൊ​ക്കെ പതി​വാ​യി നാ​യാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന മൃ​ഗ​ത്തെ കഴു​ത്ത​റ​ത്തു് തൊലി പൊ​ളി​ച്ചു കുടൽ നീ​ക്കി കഴുകി വൃ​ത്തി​യാ​ക്കി കനലിൽ ചു​ട്ടു പൊ​രി​ച്ചു ഇലയിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞു ഞാൻ ചു​മ​ന്നു കൊ​ണ്ടു് പോകണം, താഴെ ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ നീ​രാ​ടു​ന്ന അവ​രു​ടെ വായിൽ കഷണം കഷ​ണ​മാ​യി ഇട്ടു കൊ​ടു​ക്കാൻ. ജല​ജീ​വി​ക​ളെ പോലെ അവർ ഒന്നൊ​ന്നാ​യി വന്നു വാ തു​റ​ന്നു ഇറ​ച്ചി തി​ന്നു കു​റ​ച്ചു എല്ലു് മാ​ത്രം എന്റെ കയ്യിൽ തു​പ്പും, പി​ന്നെ വീ​ണ്ടും വെ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കു് കു​തി​ക്കും. എനി​ക്കു് കു​ളി​ക്കാൻ നേ​ര​മാ​വും​പോ​ഴേ​ക്കും അവർ വെ​ള്ളം കല​ക്കും, എന്റെ കയ്യിൽ കുറെ ഇച്ചിൽ ഇലകൾ മാ​ത്ര​മാ​വും”, നർ​ത്ത​കി​യു​ടെ അത്യാ​കർ​ഷ​ക​മായ കൈ​മു​ദ്ര​ക​ളോ​ടെ പാ​ഞ്ചാ​ലി അവ​ളു​ടെ പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ട മാം​സ​പ​രീ​ക്ഷ​ണം അവ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു.

“വളരെ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ കൌ​ര​വ​രെ തു​ര​ത്തി അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തു്? പി​ന്നെ എന്താ ഇങ്ങ​നെ പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ പരി​പാ​ടി? കു​ടുംബ കലഹം വല്ല​തും?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൈ ഉയർ​ത്തി അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന പൌരൻ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ചു.

“പത്തു കൊ​ല്ലം എന്നെ രാ​ജ​സൂയ ചക്ര​വർ​ത്തി ആക്കിയ ചില അസാ​ധാ​രണ സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യ​തു് നി​ങ്ങൾ ജനി​ക്കും മു​മ്പാ​യി​രു​ന്ന​തു് കൊ​ണ്ടു് കേ​ട്ട​റി​വേ കാണൂ. മായൻ നിർ​മിത കൊ​ട്ടാ​രം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു പക്ഷെ നാ​ട്ടിൽ നി​കു​തി തരാൻ വരു​മാ​ന​മു​ള്ള ജനം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വരു​മാ​നം കൂ​ട്ടാൻ ചൂ​താ​ട്ട​മാ​ണു് എളു​പ്പ വഴി എന്ന​റി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ചെ​ന്നു് കളി​ച്ചു. ഒരു രാ​ത്രി കൊ​ണ്ടു് എല്ലാം പോയി കൗരവ അടി​മ​ക​ളാ​യി.”

“മൊ​ത്തം മഹാ​ഭാ​രത കഥ കേൾ​ക്കാൻ ഇപ്പോൾ സമ​യ​മി​ല്ല സു​ഹൃ​ത്തേ. ചെ​ങ്കോൽ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നു എറി​ഞ്ഞു നാടു് വിടാൻ നി​ങ്ങ​ളും ഭാ​ര്യ​യും തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​തു് ജന​പി​ന്തു​ണ​യി​ല്ല എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വി​ലാ​ണു് എന്നു് കേ​ട്ട​തു് ശരി​യ​ല്ല അല്ലെ? ചെ​ങ്കോൽ തന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പാ​മ്പി​നെ വി​ട്ടു കടി​പ്പി​ക്കും എന്നു് പരീ​ക്ഷി​ത്തു് പേ​ടി​പ്പി​ച്ചു അല്ലെ”, പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പുതിയ സത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ ചട​ങ്ങി​ലേ​ക്കു് തി​രി​ച്ചു ‘.

“അമ്മ​യെ എന്തു് കൊ​ണ്ടു് ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു് ഞങ്ങൾ കൂടെ കൊ​ണ്ടു് പോ​യി​ല്ലെ​ന്നൊ? കൊ​ള്ളാം, എങ്ങ​നെ വരും അമ്മ ഞങ്ങ​ളു​ടെ കൂടെ? കല്യാ​ണം കഴി​ഞ്ഞു കു​റ​ച്ചു നാൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഒരു​മി​ച്ചു താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന ഇട​വേ​ള​യിൽ, കൊ​ട്ടാ​രം ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ പോയി മൂ​ന്നു നേരം ഊണും കഴി​ഞ്ഞു, പുൽ​ത്ത​കി​ടി​യിൽ വർ​ത്ത​മാ​നം പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ഞങ്ങൾ. പെ​ട്ടെ​ന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി ഭീ​മ​ന്റെ നേരെ നോ​ക്കി, ആരാ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അച്ഛൻ? എന്നു് വിരൽ ചൂ​ണ്ടി കു​ന്തി​യോ​ടു് മുന വെ​ച്ചു് പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു. ധി​ക്കാ​രം നി​റ​ഞ്ഞ ഓരോ ചോ​ദ്യ​വും അമ്മ​യെ അവ​ഹേ​ളി​ക്കു​ന്ന പോലെ തോ​ന്നി. പക്ഷെ നവ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ മാ​സ്മ​രി​ക​ത​യിൽ ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല. കാലൻ, വായു, ഇന്ദ്രൻ, അശ്വ​നി ദേ​വ​ത​കൾ ഇങ്ങ​നെ ഓരോ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു കി​ട്ടിയ ഉത്ത​ര​ത്തി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി മെയ് കു​ലു​ക്കി, കൈകൾ വി​ടർ​ത്തി, ആർ​ത്തു​ല്ല​സി​ച്ചു. കു​ന്തി അന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു മു​മ്പിൽ തല താ​ഴ്ത്തി​യ​താ​ണു്. പി​ന്നെ ഉയർ​ന്നി​ല്ല”, നകുലൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് നല്‍കിയ അഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ നി​ന്നു്.

“പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഭി​ന്ന​പി​തൃ​ത്വ​ത്തെ നി​ങ്ങൾ പര​സ്യ​മാ​യി നി​ന്ദി​ച്ചു എന്നാ​ണു ആകു​ല​ന​കു​ലൻ പരാതി പറ​യു​ന്ന​തു്. എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ഉപ​ചാ​ര​തോ​ടെ പി​ടി​കൂ​ടി.

“ഇള​മു​റ​പാ​ണ്ഡ​വൻ എന്ന നി​ല​യിൽ എന്റെ സവി​ശേഷ പരി​ലാ​ളന ആസ്വ​ദി​ച്ചു ഇക്കാ​ല​വും സന്തു​ഷ്ട പാ​ഞ്ചാ​ലീ ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ ഏക ഗു​ണ​ഭോ​ക്താ​വു് എന്നു് എന്റെ മറ്റു നാലു ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രോ​ടു് നിർ​ല്ല​ജ്ജം മേനി പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന നകുലൻ തന്നെ വേണം ഇപ്പോൾ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ വൈ​വി​ധ്യ പി​തൃ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ധാർ​മിക സം​ര​ക്ഷ​ണം ഏറ്റെ​ടു​ക്കാൻ. കി​ട​പ്പറ സാ​ഹ​സ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് അവനു തുടി കൊ​ട്ടി പാടണം, എന്തി​നു ഞാൻ അതി​നി​പ്പോൾ തട​യി​ട​ണം”, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ശരീ​ര​ഭാഷ വൽ​സ​ല​ഭാ​വ​ങ്ങൽ പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചു.

’രാ​ജ​സൂയ യാഗം ചെ​യ്തു അധി​കാ​ര​ത്തിൽ എത്തിയ ഉടൻ നി​ങ്ങൾ അയൽ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ പ്ര​തി​സ്ഥാ​ന​ത്തു് നിർ​ത്തി, യമുന ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ മാ​ത്രം ജല​സ്രോ​ത​സ്സു എന്നു് ഏക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. കു​ടി​വെ​ള്ള​ത്തി​നു സാ​മ​ന്ത​രാ​ജ്യ​ങ്ങൾ പാ​ടു​പെ​ടു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ യമു​നാ​തീ​ര​മാ​കെ സൈ​നി​ക​പ്ര​തി​രോ​ധം തീർ​ത്തു. ജല​ദേ​വത പ്ര​തി​കാ​ര​ത്തിൽ നി​ങ്ങ​ളെ ശി​ക്ഷി​ച്ച​താ​ണോ ചൂ​തു​ക​ളി​യും ചക്ര​വർ​ത്തി പദവി നഷ്ട​വും?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തു.

“അതീത ശക്തി​ക​ളു​ടെ ആക്ര​മ​ണ​ത്തിൽ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം യമു​ന​യിൽ മു​ങ്ങി​ത്താ​ണു എന്നു് പറ​യാ​ഞ്ഞ​തി​നു ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​ക്കു് സ്തു​തി​യാ​യി​രി​ക്ക​ട്ടെ.”

“പാ​ണ്ഡ​വർ ഭാ​ണ്ഡം തൂ​ക്കി കാ​ട്ടിൽ പോ​യ​തോ​ടെ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ഇനി എന്തു് ചെ​യ്യാ​നാ​ണു് കൌരവർ ഉദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥം എന്ന പ്ര​കൃ​തി​സൌ​ഹൃദ ആവാ​സ​വ്യ​വ​സ്ഥ​യി​ലെ കൊ​ടും​കാ​ടു് കത്തി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കിയ ദു​ര​ന്ത കു​ടി​യേ​റ്റ​ഭൂ​മിക എന്ന നി​ല​യിൽ അതിനെ പരി​സ്ഥി​തി വി​നാ​ശ​ത്തി​ന്റെ ഓർ​മ്മ​ക്കാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ ഒരു പ്ര​വി​ശ്യ​യാ​യി നില നിർ​ത്തും. മായൻ നിർ​മിത അസ്വാ​ഭാ​വിക മന്ദി​ര​ങ്ങ​ളിൽ കൊ​ടും​കു​റ്റ​വാ​ളി​ക​ളെ തട​വി​ലി​ടും.”, കൊ​ട്ടാ​രം വക്താ​വു് ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം പ്ര​വി​ശ്യ​യു​ടെ ഭൂപടം ചു​വ​രിൽ നി​വർ​ത്തി.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​കൾ കൂട്ട ആത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്യു​ന്നു എന്നാ​ണു യമു​ന​യി​ലെ മു​ക്കു​വർ നി​ത്യ​വും നേ​രി​ട്ടു് വന്നു ഞങ്ങ​ളെ അറി​യി​ക്കു​ന്ന​തു്. തി​രി​ച്ച​ടി ഭയ​ന്നു് അവർ കൊ​ട്ടാര ഗോപുര വാ​തി​ലിൽ വന്നു വ്യ​വ​സ്ഥാ​പിത വഴി​യിൽ കാ​ര്യം പറയാൻ കൂ​ട്ടാ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ടം?” രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലെ ശൂ​ന്യ​വേ​ള​യിൽ സ്ഥി​രം ക്ഷ​ണി​താ​വു് എന്ന നി​ല​യിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക.

വൈ​കാ​രിക ഉള്ള​ട​ക്ക​മു​ള്ള ഇത്ത​രം ചോ​ദ്യം തീർ​ച്ച​യാ​യും നേ​ര​ത്തെ എഴുതി തരണം എന്നു് ഔദ്യോ​ഗിക വക്താ​വു് നകുലൻ. സാ​ധ്യ​മ​ല്ലെ​ന്നു് ലേ​ഖി​ക​യും. ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യു​ടെ വാ​യ​ട​പ്പി​ക്കാൻ പറ്റിയ രീ​തി​യിൽ നകു​ല​നു​വേ​ണ്ടി ഒരു ചുട്ട മറു​പ​ടി എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ക്കാൻ ഉത്ത​മ​രാ​ജ്യ​താൽ​പ്പ​ര്യ​ത്തിൽ വാ​യ​ന​ക്കാ​രെ ക്ഷ​ണി​ക്കു​ന്നു.

“കൗ​ര​വ​പ​ക്ഷ​ത്തു് പോ​രാ​ടി, കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ ജീ​വ​നോ​ടെ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി, തു​റു​ങ്കിൽ പോ​വാ​തെ പഴയ ആചാ​ര്യ​പ​ദ​വി നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത ആള​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ, പുതിയ ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ആളെ​ങ്ങ​നെ?” കൃ​പാ​ചാ​ര്യ​നെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, മു​ട്ടു് കു​ത്തി കൈ മു​ത്താ​തെ നി​ന്ദ​യോ​ടെ ചിറി കോ​ട്ടി അശ്ര​ദ്ധ​മാ​യി അഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ നി​വർ​ന്നി​രു​ന്നാൽ തന്നെ വല​തു​വ​ശ​ത്തെ ചു​വ​രി​ലെ രഹ​സ്യ​ജാ​ല​കം വഴി ഗോ​പു​ര​വാ​തിൽ വരെ​യു​ള്ള വി​സ്തൃത കൊ​ട്ടാ​ര​ഭൂ​മിക അയാൾ​ക്കു് നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം കാ​ണാ​വു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളൂ, എന്നാൽ ഒളി​ക്കാ​ഴ്ച തന്നെ വേണം. അതിനു ഇടതു ചു​വ​രിൽ നകുലൻ ഒഴികെ വേറെ ആരും അറി​യാ​തെ മായൻ നിർ​മ്മിത രഹ​സ്യ​നോ​ട്ട​വ​ഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കി. രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ ഞങ്ങൾ ദു​രി​ത​ജീ​വി​ത​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങൾ അവ​ത​രി​ക്കു​മ്പോൾ അയാൾ ഒളി​നോ​ട്ട​ത്തി​ലൂ​ടെ നമ്മു​ടെ നഗ്ന​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് കാ​ണാ​നാ​വാ​ത്ത സൂ​ക്ഷ്മ​ലോക കാ​ഴ്ച​ക​ളു​മാ​യി രസി​ച്ചു ജീ​വി​ച്ചു മു​ന്നേ​റു​ന്നു”, പെ​ട്ടെ​ന്നു് ചു​റ്റും നോ​ക്കി നകു​ല​ചാ​ര​ന്മാ​രെ ഭയ​ന്നു്, മേ​ലാ​കെ അമ്പു് കൊ​ണ്ടു് വി​ണ്ടു കീറിയ ആ ദരി​ദ്ര ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​വൃ​ദ്ധൻ കൈകൾ മാറിൽ പി​ണ​ച്ചു കെ​ട്ടി ഉച്ച​ത്തിൽ നാ​മ​ജ​പം തു​ട​ങ്ങി.

“സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ ഇരു​ന്നി​ല്ല, ഉടൻ തു​ട​ങ്ങി​യോ ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ?” യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്തു.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് നട​ന്നു ഇവി​ടെ​യെ​ത്തിയ ഞങ്ങൾ ഇന്ന​ലെ അന്തി​യു​റ​ങ്ങി​യ​തു് കു​ന്തി​യു​ടെ കു​ടി​ലിൽ ആണെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ​ക്കു് അറി​യാ​മോ? ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ഔദ്യോ​ഗിക വസതി ഒന്നു് ഒഴി​പ്പി​ച്ചു കി​ട്ടാൻ, നകുലൻ ഭീ​മ​നോ​ടൊ​പ്പം രാ​ത്രി ചെ​ന്ന​പ്പോ​ളാ​ണു് അറി​യു​ന്ന​തു്, യു​ദ്ധ​ത്തി​നു മു​മ്പു് തന്നെ ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാര സമു​ച്ച​യം വ്യാ​ജ​രേ​ഖ​യു​ണ്ടാ​ക്കി ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ ദു​ര്യോ​ദ​ന​ഭാ​ര്യ​ക്കു് ഇഷ്ട​ദാ​നം കൊ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ച ഞങ്ങൾ എവിടെ താ​മ​സി​ക്ക​ണം, ഇനി എന്തു് ചെ​യ്യ​ണം?” പൊ​ള്ളു​ന്ന ചെ​ങ്കോൽ ഒരു കയ്യിൽ നി​ന്നു് മറ്റൊ​ന്നി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യിൽ തു​റി​ച്ചു നോ​ക്കി.

“ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​സ​മു​ച്ച​യം ദു​ര്യോ​ധ​ന​ഭാ​ര്യ​ക്കു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധ​ത്തി​നു മു​മ്പു് ഇഷ്ട​ദാ​നം കൊ​ടു​ത്ത​പ്പോൾ മറ്റു കൌ​ര​വ​വ​ധു​ക്കൾ ഒന്നും ആ അന്യാ​യ​തി​ന്നെ​തി​രെ എതിർ​പ്പു് പറ​ഞ്ഞി​ല്ലേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഗുരു കൃ​പാ​ചാ​ര്യ​നോ​ടു് തട്ടി​ക്ക​യ​റി.

“ആണു​ങ്ങൾ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ മരി​ച്ചാ​ലും വി​ധ​വ​കൾ നൂ​റു​പേ​രും അനാ​ഥ​രാ​വാ​തി​രി​ക്കാൻ വേറെ നി​യ​മ​വ​ഴി​യി​ല്ലെ​ന്നു ഒരൊ​റ്റ കൗരവ കൂ​ട്ടു​കു​ടുംബ രഹസ്യ യോ​ഗ​ത്തിൽ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് കഴി​ഞ്ഞു എന്ന​താ​ണു് ആശ​യ​വി​നി​മ​യ​മി​ക​വിൽ ശ്ര​ദ്ധേ​യം, ഞാൻ മന​സ്സി​രു​ത്തി ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ കൊ​ച്ചു​നാൾ മുതൽ പഠി​പ്പി​ച്ച​തി​ന്റെ സദ്ഫ​ലം”, കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ കു​ടി​ലി​നു മു​മ്പി​ലെ കട്ടി​ലിൽ ഇരു​ന്നു യുദ്ധ മു​റി​വു​ക​ളിൽ തൈലം പു​ര​ട്ടി. ഇനി യമു​ന​യിൽ ചെ​ന്നു് പാ​പ​ങ്ങൾ കുറെ തേ​ച്ചു കളയണം.

“ഭക്ഷ​ണം ഒന്നും ആയി​ല്ലേ”, പു​ക​യും ചൂ​രു​മി​ല്ലാ​ത്ത, ഒഴി​ഞ്ഞ ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലെ കോണിൽ, ശോ​ഷി​ച്ച ശരീ​ര​വും നിർ​ജീ​വ​ച​ല​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യി, ഒരു പാ​ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് ധാ​ന്യം നി​ല​ത്തി​ട്ടു കല്ല് പെ​റു​ക്കു​ന്ന രണ്ടു വൃ​ദ്ധ​പാ​ച​ക​രു​ടെ അരികെ ചെ​ന്നു്,ഭീമൻ ഒച്ച വച്ചു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഇതു് ഇന്ന​ലെ രാ​ത്രി ഒരു കർ​ഷ​ക​ന്റെ ധാ​ന്യ​പ്പു​ര​യിൽ നി​ന്നു് മോ​ഷ്ടി​ച്ചു് കൊ​ണ്ടു് വന്ന​താ​ണു്. കല്ലൊ​ക്കെ ഒന്നു് പെ​റു​ക്കി, തി​ള​പ്പി​ക്ക​ട്ടെ, ആദ്യം ചക്ര​വർ​ത്തി​ക്കു് വി​ള​മ്പും, ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു്”, വി​ര​ക്തി നി​റ​ഞ്ഞ നോ​ട്ട​ത്തോ​ടെ വൃ​ദ്ധൻ വൃ​കോ​ദ​ര​നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞു.

“തോ​ന്നു​മ്പോൾ തോ​ന്നു​മ്പോൾ കയ്യി​ട്ടു​വാ​രാൻ വനാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ലെ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ സു​വർ​ണ്ണ​കാ​ലം ഓർമ വരു​ന്നു അല്ലെ?” സം​ഭാ​ഷ​ണം കേ​ട്ടു് മു​ന്നോ​ട്ടു വന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഒരു കരി​മ്പിൻ തണ്ടു് ചവ​ക്കാൻ ഭീ​മ​നു് നല്‍കി.

“കൊ​ട്ടാ​ര​ഗു​രു കൃ​പാ​ചാ​ര്യ​നു​മാ​യി ആലോ​ചി​ക്കാ​തെ എന്തു് ആഭി​ചാ​ര​ക്രി​യ​ക്കാ​ണു് നീ പരി​ഷ്കൃ​ത​ന​ഗ​ര​മായ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പര​സ്യ​മാ​യി തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു്?, ചക്ര​വർ​ത്തി ദീ​ന​സ്വ​ര​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“കാ​ശി​യിൽ പോയി ശ്രാ​ദ്ധം ചെ​യ്ത​തു് കൊ​ണ്ടൊ​ന്നും കൗരവ പ്രേ​ത​ങ്ങൾ വി​ട്ടൊ​ഴി​യു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന​തി​നു തെ​ളി​വ​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ അഞ്ചു പേരും അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​യിൽ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു ഞെ​ട്ടി​യു​ണർ​ന്നു പു​ല​രും വരെ ഇരു​ന്നു കി​ത​ക്കു​ന്ന​തു്? വേറെ മു​റി​യിൽ പോയി കി​ട​ന്നി​ട്ടും ഇതൊ​ക്കെ അറി​ഞ്ഞു ഞാനും ഉറ​ങ്ങി​യി​ട്ടു് നാ​ളെ​ത്ര​യാ​യി. അങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ദക്ഷി​ണ​ഭാ​ര​ത​ത്തിൽ നി​ന്നൊ​രു ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​മാ​ന്ത്രി​കൻ വന്നു എന്നോ​ടു് പറ​ഞ്ഞ​തു്, കൗ​ര​വ​പ്രേ​ത​ങ്ങൾ നൂറു പേ​രെ​യും ആവാ​ഹി​ച്ചു തി​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് പോയി മലനട എന്ന​യി​ട​ത്തു് കു​ട​ങ്ങ​ളിൽ കു​ടി​യി​രു​ത്താം, പി​ന്നെ അവ​രു​ടെ ഉപ​ദ്ര​വം ഉണ്ടാ​വി​ല്ല. വി​ഗ്ര​ഹ​പ്ര​തി​ഷ്ഠ​യി​ല്ലാ​ത്ത ക്ഷേ​ത്രം എന്ന നി​ല​യിൽ നാം ആ സമു​ച്ച​യം അഭി​വ​ന്ദ്യ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് സമർ​പ്പി​ക്കും. അതി​ന്റെ ചെലവു ഈ നമ്പൂ​തി​രി (അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ഈ പ്ര​ശ​സ്ത മാ​ന്ത്രി​കൻ ആ നാ​ട്ടിൽ അറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്) ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു് കൊ​ടു​ത്താൽ അവ​സാ​നി​ക്കും ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ ഭൂ​ത​ബാധ”, പാ​ഞ്ചാ​ലി പതു​ക്കെ ഓരോ വാ​ക്കും കൈ ചല​ന​ങ്ങ​ളോ​ടെ അർ​ത്ഥ​പൂർ​ണ​മാ​ക്കി സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ, അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​ബ്രാ​ഹ്മ​ണൻ വെ​റ്റില മു​റു​ക്കിയ ചു​ണ്ടു​കൾ തു​റ​ന്നും അട​ച്ചും തു​ട​യിൽ താളം പി​ടി​ച്ചു.

“യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ അഞ്ചു​പേ​രും കൊ​ല്ല​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒരു സാ​ഹ​ച​ര്യം നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വൈ​ധ​വ്യ​ത്തെ എങ്ങ​നെ ബാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണു് സങ്ക​ല്പി​ക്കു​ന്ന​തു്? “കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു,” പാ​ഞ്ചാല രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് മട​ങ്ങു​മോ?”

“പാ​ണ്ഡ​വ​മ​ര​ണ​ങ്ങൾ എന്റെ ഭാ​വി​ജീ​വി​ത​സാ​ധ്യ​ത​ക​ളെ പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യി ബാ​ധി​ക്കാ​ത്തി​ട​ത്തോ​ളം സജീവ ആന്ത​രി​ക​ജീ​വി​തം ഇക്കാ​ല​വും ഞാ​നെ​ന്നിൽ വളർ​ത്തി​യ​തു് തു​ണ​യാ​കു​മെ​ന്നാ​ണു് ഊഹി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഇത്ര​യ​ധി​കം ആരാ​ധ​ക​രെ നി​രാ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്താ​തി​രി​ക്കാൻ, വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ പു​നർ​വി​വാ​ഹ​വും പരി​ഗ​ണി​ക്കും, വി​വാ​ഹ​സൽ​ക്കാ​രം ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യി​ലൂ​ടെ ലോ​ക​ത്തെ അറി​യി​ക്കാൻ മുൻ​വ​രി​യിൽ കണ്ണും തു​റ​ന്നു കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നൊ​പ്പം ഉണ്ടാ​വി​ല്ലേ നീയും?” പൊ​രി​ഞ്ഞ പോ​രാ​ട്ടം നട​ക്കു​ന്ന കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​ക്കു് പി​ന്നിൽ, ഉച്ച​വെ​യി​ലിൽ, പാ​ഞ്ചാ​ലി വി​ജ​ന​യ​മു​ന​യിൽ മലർ​ന്നു കി​ട​ന്നു നീ​ന്തി കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് നേരെ കൈ വീശി.

“അഭ​യാർ​ഥി​ക​ളാ​യി കാ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് വന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ അന്ധ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ട രീതി നീ നോ​ക്കി​യോ? വി​ദു​ര​രെ അടു​ത്തു് നിർ​ത്തി ഓരോ കു​ട്ടി​യോ​ടും മുഖം തലോടി പേരു ചോ​ദി​ക്കും, എന്നി​ട്ടു് ‘ഈ കു​ട്ടി​യു​ടെ അച്ഛൻ ആരാ’ എന്നു് മൃ​ദു​വാ​യി ആരോ​ടെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ പി​റു​പി​റു​ക്കും” യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ പറ​ഞ്ഞു.

“ഏറി വന്നാൽ ഏക​പ​ത്നീ​വൃ​ത​ക്കാ​ര​നായ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ പാ​ണ്ഡ​വ​പി​തൃ​ത്വ​ത്തെ കു​റി​ച്ചു് അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ കേ​ട്ട​റി​വു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങൾ വച്ചു് വസ്തു​താ​പ​ര​മാ​യി സഹോ​ദ​ര​വി​ധ​വ​യോ​ടു വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണം വാ​ക്കാൽ തേടി എന്ന​ല്ലേ നമു​ക്കു് പറ​യാ​നാ​വൂ. “, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സം​ശ​യി​ച്ചു,” അതോ, പാ​ണ്ഡ​വ​ബാ​ല​ന്മാ​രു​ടെ പി​തൃ​ത്വം കു​ന്തി​യു​ടെ പരമ രഹ​സ്യം അതിൽ നി​ങ്ങൾ കൈ​വ​ക്കേ​ണ്ട എന്നു് ചക്ര​വർ​ത്തി​യോ​ടു് പറയണോ.”

ഇന്നു് ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യിൽ കണ്ട​തു്.

“കൗരവ ഭര​ണ​കാ​ല​ത്തു് ഈ കൊ​ട്ടാ​രം ഊട്ടു​പുര ഓടി വന്നു ഭക്ഷ​ണം വാ​രി​ക്കോ​രി വാ​യി​ലി​ടാൻ വെ​റു​മൊ​രു തീൻ​ശാല മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു​വോ, അതോ, പ്ര​കൃ​തി സൌഹൃദ ജീ​വ​ന​ത്തി​ന്റെ രു​ചി​ഭ​ക്ഷണ പ്ര​ദർ​ശ​ന​മോ? കരി​മ്പിൻ നീരും പേ​ര​ക്ക​യും കഴി​ച്ചു കൌരവർ പു​രാ​തന കു​രു​വം​ശ​ത്തെ എങ്ങ​നെ നവ പാ​ണ്ഡവ അധി​നി​വേ​ശ​ത്തിൽ നി​ന്നു് രക്ഷി​ക്കാൻ സം​ഘ​ടിത സമസ്ത ഭാരത പ്ര​തി​രോ​ധ​മുറ ഒരു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചി​രു​ന്ന, ദേ​ശ​സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജ്വാല തെ​ളി​ഞ്ഞ ആ സുവർണ നാ​ളു​കൾ എവിടെ, കഴു​ത്ത​റ​ത്തു് ചോ​ര​യൂ​റ്റി​ക്കു​ടി​ച്ചു ചു​ട്ടു തി​ന്നാൻ തീ​കാ​ത്തു് ചത്ത മു​യ​ലും മാനും കൂ​ട്ടി​യി​ട്ട ഈ പാ​ണ്ഡവ അറ​വു​ശാല എവിടെ.”

“മനു​ഷ്യാ​വ​സ്ഥ​യ​ല്ലേ, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇന്നു് കാലം ചെ​യ്യു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ പി​ന്തു​ടർ​ച്ച ആർ​ക്കാ​ണു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ എന്റെ പദവി ചക്ര​വർ​ത്തി​നി എന്നാ​യി​രു​ന്നു എന്നോർ​ക്കു​മ​ല്ലോ, അല്ലാ​തെ ഗാ​ന്ധാ​രി​യെ പോലെ മഹാ​റാ​ണി എന്ന​ല്ല. രാ​ജ​സൂ​യ​യാ​ഗ​ത്തിൽ പങ്കെ​ടു​ത്തു ചക്ര​വർ​ത്തി​നി പദവി കി​ട്ടി​യ​തു് ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ചി​ത​യിൽ ജീ​വി​തം ഹോ​മി​ക്കാ​ന​ല്ല. യാ​ഗാ​ഗ്നി​യിൽ നി​ന്നു​യർ​ന്ന ഞാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ പൂർണ ഭര​ണ​യ​ന്ത്രം തി​രി​ക്കാ​നും സജ്ജ”, ഗം​ഗ​യിൽ പണി​പ്പെ​ട്ടു നീ​ന്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മായ നീ​ക്ക​ത്തിൽ പി​ടി​ച്ചു കയറാൻ ഒരു കയർ കൃ​ത്യ​മാ​യി എറി​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ത്തു.

മു​തിർ​ന്ന മൂ​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ രഹസ്യ തീ​രു​മാ​നം ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ.

’ദു​രൂ​ഹ​പി​തൃ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ​യും ശരീ​ര​വ​ലി​പ്പ​ച്ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ന്റെ​യും പെ​രു​മാ​റ്റ​കാ​പ​ട്യ​ത്തി​ന്റെ​യും ദാ​മ്പ​ത്യ​അ​വി​ശ്വ​സ്ത​ത​യു​ടെ​യും ദു​സ്സൂ​ച​ന​യിൽ ഞങ്ങൾ മു​തിർ​ന്ന മൂ​ന്നു് പാ​ണ്ഡ​വ​രെ അക​റ്റി ഇളമുറ നകുല സഹ​ദേ​വൻ മാർ​ക്കു് മാ​ത്രം ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ സവി​ശേഷ രതി​പ​രി​ഗ​ണന കൊ​ടു​ത്തു സഹ​ജീ​വി​തം ദു​രി​ത​മാ​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കു​ത്സിത ശ്രമം ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ പെ​ടാ​ഞ്ഞി​ട്ട​ല്ല. കി​ട​പ്പ​റ​ര​ഹ​സ്യം ചോർ​ത്തി കൗ​ര​വ​രാജ വധു​ക്കൾ​ക്കു് അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു രസി​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വ​ദൂ​ഷ​ണം എഴു​താൻ പണി​പ്പെ​ട്ടു വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ ഇട​യ്ക്കി​ടെ തല നീ​ട്ടു​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി പടി​ക്കു് പു​റ​ത്തു നിർ​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധർ എന്ന അപ​ഖ്യാ​തി​ഭീ​ഷ​ണി തള്ളി ഞങ്ങൾ ഇട​പെ​ടും.”

“കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ ആയിരം വർ​ഷ​ങ്ങൾ എന്ന ആര്യാ​വർ​ത്ത ആഘോ​ഷ​ത്തി​ന്റെ തലേ​ന്നു് തന്നെ വേ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നോ ശന്ത​നു​ഭാ​ര്യ സത്യ​വ​തി​യെ കു​റി​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ ഇല്ലാ​ക്ക​ഥ​കൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രി​ക​യിൽ എഴു​താൻ? വി​വാ​ഹ​പൂർവ ഗർ​ഭ​വും, ശന്ത​നു​വു​മാ​യി കണ്ണിൽ ചോ​ര​യി​ല്ലാ​തെ വി​ല​പേ​ശി രാ​ജാ​വ​കാ​ശി ദേ​വ​ദ​ത്ത​നെ നി​ത്യ​ബ്ര​ഹ്മ​ചാ​രി​യാ​ക്ക​ലും ക്ഷ​യ​രോ​ഗി​യായ മകൻ വി​ചി​ത്ര​വീ​ര്യൻ മരി​ച്ച​പ്പോൾ വി​ധ​വ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് വിരൂപ മുനി വ്യാ​സ​നെ വി​ളി​ച്ചു കൂടെ കി​ട​ത്തി സന്ത​തി​ക​ളെ ഉണ്ടാ​ക്ക​ലും, പനി പി​ടി​ച്ച ഭാ​വ​ന​യിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക എഴു​തി​യു​ണ്ടാ​ക്കിയ ഓരോ കെ​ട്ടു കഥയും ഞങ്ങൾ “ഭാ​വ​നാ​സൃ​ഷ്ടി” എന്നു് ഉടൻ തെ​ളി​യി​ക്കും”, ചക്ര​വർ​ത്തി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പരു​ക്കൻ വാ​ക്കു​കൾ പര​സ്യ​മാ​യി പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു.

“എന്തി​നൊ​ഴു​ക്ക​ണം മനു​ഷ്യ​ച്ചോര കൂ​ട്ടു​കു​ടുംബ സ്വ​ത്തു​തർ​ക്കം തീർ​ക്കാൻ, വരൂ ഭീമാ നമു​ക്കൊ​രു ആലിം​ഗന സമ​ര​ത്തി​ലേർ​പ്പെ​ടാം എന്ന നിർ​ദേ​ശ​വു​മാ​യി ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ അതാ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ.” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക എഴു​ന്നേ​റ്റു നി​ന്നു് കൈ​മാ​ടി യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​ക​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ചു.

“എന്റെ അന്നം മു​ട​ക്കു​മോ ഈ അന്ധൻ”, ഇതു് വരെ യു​ദ്ധം കാ​ണാ​ത്ത യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ തൊഴിൽ സാ​ധ്യത ചു​രു​ങ്ങു​ന്ന​തിൽ പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു.

“ഇതെ​ന്താ നി​യു​ക്ത​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​യും നാ​ല​നു​ജ​ന്മാ​രും ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലൊ​രു പാ​തി​രാ​സ​മ്മേ​ള​നം?” യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു വന്ന പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വ​രെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മു​ട്ടു​കു​ത്തി ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വ്വം കൈ മു​ത്തി.

“അര​മ​ന​യിൽ പെ​ട്ടൊ​ന്നൊ​രു മാം​സ​ക്ഷാ​മം, കഥാ​വ​ശേ​ഷ​നായ പ്രിയ അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​രൻ അഭി​വ​ന്ദ്യ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ പ്ര​ശ​സ്ത ഗോ​സ​മ്പ​ത്തിൽ യു​ദ്ധ​ത്തി​നു ശേഷം ആകെ ബാ​ക്കി വന്ന​തു് കാ​ലാ​വ​ധി കഴി​ഞ്ഞ ഒരു വി​ത്തു​കാള. ഈ കൊടും തണു​പ്പിൽ ഞങ്ങൾ പക്ഷെ അതൊരു വര​ദാ​ന​മാ​യി കണ്ടു. ഭീമൻ ഒന്നാ​ഞ്ഞു അദ്ധ്വാ​നി​ക്കേ​ണ്ടി വന്നു, കൊ​ഴു​ത്ത മൃ​ഗ​ത്തി​നെ അറു​ത്തു തൊലി പൊ​ളി​ക്കാൻ. നകുലൻ കര​വി​രു​തോ​ടെ കു​ട​ലും പണ്ട​വും നീ​ക്കി കനലിൽ വച്ചു. പാ​ക​മാ​കാൻ കാ​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണു്. ഒരു പങ്കി​നു നീയും നീ​ട്ടു​ന്നോ ഒരില?” യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ കൈ അവൾ​ക്കു നേരെ സ്വാ​ഗ​തം ചൊ​ല്ലി നീ​ട്ടി.

“മാ​ര​കാ​യു​ധ​ങ്ങൾ ഒളി​പ്പി​ച്ചു വക്കാൻ പര​വ​താ​നി വി​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത പരു​ക്കൻ നി​ല​ത്തു അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​നാ​യി ചമ്രം പടി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ചൂ​തു​ക​രു വി​ര​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ തി​രു​പ്പി​ടി​പ്പി​ച്ചു, വി​രു​ന്നു​വ​ന്ന രാ​ജ​സൂ​യ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​യെ ഒരൊ​റ്റ സന്ധ്യ കൊ​ണ്ടു് കു​ടും​ബ​മ​ട​ക്കം അടി​മ​ക​ളാ​ക്കി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല അടിമ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന​യ​ച്ച തന്ത്ര​ശാ​ലി​യാ​യി​രു​ന്നു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ എന്നു് ഇളമുറ അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​രൻ.

നൂ​റോ​ളം കൗരവ രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ ദുഃഖ സാ​ന്ദ്ര​മായ സാ​നി​ധ്യ​ത്തിൽ, പൌ​രാ​ണിക സ്നാന ഘട്ട​ത്തിൽ ശ്രാ​ദ്ധം ചെ​യ്തു അനു​സ്മ​രണ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു മാ​ദ്രി​പു​ത്രൻ നകുലൻ.

“അടു​ത്ത വർഷം ശ്രാ​ദ്ധം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പൈതൃക ഉത്സ​വ​മാ​യി ആഘോ​ഷി​ക്കും. ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് ഗം​ഗാ​തീ​ര​ത്തു് വീ​ര​സ്ഥ​ലി എന്ന സ്മാ​ര​ക​ഘ​ട്ടം നിർ​മ്മി​ക്കും. മണ്മ​റ​ഞ്ഞ ആ ധീ​ര​കൗ​രവ പോ​രാ​ളി​യു​ടെ ദീപ്ത സ്മരണ പു​തു​ത​ല​മുറ ഹസ്തി​ന​പു​രി​ക്കു് ദി​ശാ​ബോ​ധം പകരും.”

“ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു് നമ്മു​ടെ ഈ മാ​ദ്രി​പു​ത്രൻ നകുലൻ. ഇരു കൈ​ക​ളി​ലും സു​ന്ദ​ര​മു​ഖം ഒളി​പ്പി​ച്ചു കോ​ട്ടു വാ​യി​ടു​ന്ന​തു് അരികെ നിന്ന എന്റെ ഈ ‘ദീ​പ്ത​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ’ കണ്ടെ​ത്തി”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നോ​ടു്.