SFNസായാഹ്ന ഫൌണ്ടേഷൻ
images/kpn-bharatham-xml-cover.jpg
The Pandavas in King Drupad’s Court, a watercolor painting on gold paper from Kangra by anonymous (na)
ഭാഗം ഇരു​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു്

“ഗാ​ന്ധാ​രീ​വി​ലാ​പം നേ​രി​ട്ടു​ക​ണ്ട ഒര​മ്മ​യെ​ന്ന നി​ല​യിൽ എങ്ങ​നെ നി​ങ്ങൾ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര

“ഗാ​ന്ധാ​രി തു​ണി​കെ​ട്ടി മറ​യ്ക്കേ​ണ്ട​തു് സ്വ​ന്തം കണ്ണു​കൾ ആയി​രു​ന്നോ?, അതോ, ഹൃ​ദ​യ​ജാ​ല​ക​ങ്ങൾ മലർ​ക്കെ തു​റ​ന്നു കൊ​ടു​ത്ത ചു​ണ്ടു​കൾ ആയി​രു​ന്നോ?”

“ദൂ​രെ​നി​ന്നും നോ​ക്കു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ പരു​ഷ​മാ​യി പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ തോ​ന്നി. അന്യാ​യ​മായ ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ വല്ല​തും ആള​റി​യാ​തെ കു​ന്തി ഉന്ന​യി​ച്ച​താ​ണോ പ്ര​കോ​പ​നം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കർ​ണ്ണ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പ്ര​ഭാ​ത​വെ​യിൽ വീണ ആ സു​ന്ദ​ര​മു​ഖം അശാ​ന്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ചു​ണ്ടു​കൾ വി​റ​ച്ചി​രു​ന്നു. കണ്ണു​കൾ ഈറ​നാ​യി​രു​ന്നു.

“എന്നെ പ്ര​സ​വി​ച്ച സ്ത്രീ എന്ന​വർ പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. നവജാത ശി​ശു​വി​നെ നീ​രൊ​ഴു​ക്കിൽ മരി​ക്കാൻ​വി​ട്ട ‘കഠി​ന​ഹൃ​ദയ’യെ നേർ​ക്കു​നേർ കണ്ടു ഞാൻ ഞെ​ട്ടി, തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ അവർ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു​വോ ആക​സ്മി​ക​മാ​യി വഴി​യിൽ കണ്ടെ​ത്തിയ പെ​റ്റ​ത​ള്ള​യോ​ടു നിർ​വ്യാ​ജ​സ്നേ​ഹ​മാ​ണെ​ന്നു? അതിൽ പി​ടി​ച്ച​വർ സ്വാ​ധീ​നം ചെ​ലു​ത്താൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. എക്കാ​ല​വും ഹസ്തി​ന​പു​രി വി​ദ്യാ​ല​യ​ങ്ങ​ളിൽ, ‘കീ​ഴ്ജാ​തി​ക്കാര’നെ​ന്നു് അവ​മ​തി​ക്കു​ക​യും സാ​മൂ​ഹ്യ​മാ​യി പാർ​ശ്വ​വൽ​ക്ക​ര​ക്ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്ന അർ​ജു​ന​നെ​യും ‘നി​ങ്ങൾ പെ​റ്റ​താ​ണോ?’ എന്നു് ചോ​ദി​ക്കാൻ ഞാൻ മുഖം ഉയർ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, അവർ ഒരു​പ​ക്ഷേ, കരുതി, നവ​സാ​ഹോ​ദ​ര്യം തളി​രി​ട്ടു! കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​സു​ര​ക്ഷ ഉറ​പ്പു​കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു, അനു​കൂ​ല​സാ​ഹ​ച​ര്യം ചൂ​ഷ​ണം​ചെ​യ്തു വൈ​കാ​രി​ക​ത​യോ​ടെ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. നോ​ട്ടം മാ​റ്റാ​തെ, മാ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ​യും സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ​യും മൃ​ദു​ല​വി​കാ​ര​മു​പ​യോ​ഗി​ച്ച​വർ, കുളി കഴി​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന എന്റെ ഹൃ​ദ​യ​ശാ​ന്തത തര​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ശ്ര​മി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ ഇട​പെ​ട്ടു—ജീ​വ​നൊ​ടു​ങ്ങും​വ​രെ സൗ​ഹൃ​ദം നി​ല​നിർ​ത്തു​മെ​ന്നു് വാ​ക്കു​കൊ​ടു​ത്താ​ണു് ഞാൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ കൂ​ട്ടാ​ളി​യാ​യ​തു്. അതാ​ണെ​നി​ക്ക​ഭി​മാ​നം. പെ​റ്റ​കു​ഞ്ഞി​നെ പു​ഴ​യൊ​ഴു​ക്കിൽ മരി​ക്കാൻ​വി​ട്ട തള്ള​യ​ല്ല എന്റെ ‘അമ്മ​മാ​തൃക’, അര​ങ്ങേ​റ്റ​മൈ​താ​ന​ത്തി​ലെ പൊ​തു​വേ​ദി​യിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​വർ എന്നെ അവ​ഹേ​ളി​ക്കു​ക​യും നി​സ്സാ​ര​വൽ​ക്ക​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തു് അവിടെ കൂ​ടി​യി​രു​ന്ന അഭി​ജാ​ത​സ​ദ​സ്സു കണ്ടി​ട്ടും കണ്ടി​ല്ലെ​ന്ന​മ​ട്ടിൽ ഇരു​ന്ന​പ്പോൾ, അവ​സ​രോ​ചി​ത​മാ​യി ഇട​പെ​ട്ടു എന്റെ സ്വാ​ഭി​മാ​നം കാ​ത്ത​തു, നി​ങ്ങൾ കൊ​ല്ലാൻ കരു​തി​വ​ച്ച ദു​ര്യോ​ധ​ന​നാ​ണു്. അവൻ എനി​ക്കു് സം​ര​ക്ഷ​കൻ, എന്നെ​ന്നും വേ​ണ്ട​പ്പെ​ട്ട​വൻ, അവ​ന്റെ ശത്രു​ക്കൾ എനി​ക്കു യു​ദ്ധ​ത്തിൽ പ്ര​തി​യോ​ഗി​കൾ!”

2024-05-20

“നൊ​ന്തു​പ്ര​സ​വി​ച്ച അഞ്ചു പാ​ണ്ഡ​വ​കു​ട്ടി​ക​ളെ​യും ഇനി​യു​ള്ള കാലം പോ​റ്റി​വ​ളർ​ത്താൻ നി​ങ്ങൾ അവരെ പി​ത്രു​രാ​ജ്യ​മായ പാ​ഞ്ചാ​ല​യി​ലേ​ക്കു പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ച​തി​ന്റെ ‘അകം​പൊ​രുൾ’ എന്താ​ണു്?”, കൊ​ട്ടാര ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം കാലം.

“തട്ടി​ക്കൂ​ട്ടു് രാ​ജ​സൂ​യ​യാ​ഗം ചെ​യ്തു പാ​ണ്ഡ​വർ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം തല​സ്ഥാ​ന​മാ​ക്കി ഒരു ഠ വട്ട ഭൂ​മി​യു​ടെ അധി​പ​രാ​യ​പ്പോൾ, അവർ​ക്കു സ്വ​ന്തം​കു​ട്ടി​ക​ളെ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടെ വളർ​ത്തു​ന്ന​തിൽ കൗ​തു​കം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. നഷ്ട​പ്പെ​ടാ​ത്ത അവ​രു​ടെ ശാ​രീ​രി​ക​വി​നോ​ദം വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ​ബ​ന്ധ​ങ്ങൾ വി​ക​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും. അതിനു ഉടനടി കടി​ഞ്ഞാ​ണി​ട​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഞങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ നി​ന്നും കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​ക​ളെ ഒഴി​വാ​ക്ക​ണം ശന്ത​നു​ഭാ​ര്യ ഗംഗ ചെയ്ത പോലെ, പ്ര​സ​വി​ച്ച കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ കൊ​ന്നു പു​ഴ​യിൽ ഒഴു​ക്ക​ണോ, പാ​ഞ്ചാ​ല​യി​ലെ സമാ​ധാ​ന​അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തിൽ വളരാൻ പറ​ഞ്ഞ​യ​ക്ക​ണോ? ദ്വാ​ര​ക​യിൽ നി​ന്നും കൃ​ഷ്ണ​സ​ഹോ​ദ​രി​സു​ഭ​ദ്ര അർ​ജ്ജു​ന​ന്റെ​കൂ​ടെ നഗ​ര​വാ​തി​ലിൽ മു​ട്ടു​ന്ന ഒച്ച​യാ​ണി​പ്പോൾ നി​ങ്ങൾ കേൾ​ക്കു​ന്ന​തു്. ‘ഒക്ക​ത്തും കയ്യി​ലും’ കു​ട്ടി​ക​ളു​മാ​യി ഞാൻ പ്ര​തി​യോ​ഗി​സു​ഭ​ദ്ര​യെ നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് തി​രി​ച്ച​യ​ക്ക​ണോ, ഈ കൈ​ക​ളു​മാ​യി പാ​ണ്ഡവ‘ജാ​ര​സ്ത്രീ’കളെ ചെ​റു​ക്ക​ണോ!”

“വി​വാ​ദ​മാ​ക്കാൻ മാ​ത്ര​മൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“യു​ദ്ധ​വാർ​ഷി​ക​മ​ല്ലേ! മര​ണാ​ന​ന്ത​ര​ബ​ഹു​മ​തി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ഒന്നും​ചെ​യ്യി​ല്ലെ​ന്നു നി​രാ​ശ​തോ​ന്നിയ നാ​ളു​കൾ. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ യോ​ഗം​വി​ളി​ച്ചു ഞാൻ രണ്ടും​കൽ​പ്പി​ച്ചു കോ​ട്ട​വാ​തി​ലി​നു​മു​മ്പിൽ സമ​ര​മു​ഖം​തു​റ​ന്നു. മഹാ​റാ​ണി​പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അനു​കൂ​ല​പ്ര​തി​ക​ര​ണം ഉണ്ടാ​യി. രക്ത​സാ​ക്ഷി ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ‘അനാ​ഥ​പ്രേത’മെ​ന്ന​വ​ഹേ​ളി​ച്ച ഭീമനെ ഒതു​ക്കാൻ ഞങ്ങൾ ‘വൈ​കാ​രി​ക​പ​രി​സ​ര​ത്തിൽ’ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​തോ​ടെ, കൗ​ന്തേ​യർ​ക്കി​ട​യി​ലെ വം​ശീ​യ​ജീർ​ണ്ണത വെ​ളി​യിൽ​വ​ന്നു. സ്വ​ത​ന്ത്ര​നി​ല​പാ​ടു് സ്വീ​ക​രി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ നയ​ത​ന്ത്ര​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ ‘പ്രേ​ത​വി​വാദ’ത്തിൽ​നി​ന്നും രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു. കൊ​ട്ടാ​ര​ഗു​രു കൃ​പാ​ചാ​ര്യ​നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലു​ള്ള ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​കാർ​മ്മി​കർ അല്ലേ പര​മ​വി​ശി​ഷ്ട​സേ​വാ​ബ​ഹു​മ​തി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ അന​ശ്വ​ര​നാ​ക്കി​യ​തു്! അല്ലാ​തെ പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ പാ​രി​തോ​ഷി​ക​മാ​യി പു​ര​സ്കാ​രം പരാ​മർ​ശി​ക്ക​പ്പെ​ട​രു​തു്. രാ​ജ്യ​മൊ​ട്ടാ​കെ​ക​ണ്ട ആഘോഷം, കൃ​ത്രി​മ​മാ​യാ​ണോ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് തോ​ന്നി​യ​തു്? എങ്കിൽ ഹാ കഷ്ടം! രാ​ഷ്ട്രീ​യ​സൗ​ജ​ന്യ​മെ​ന്ന​നി​ല​യിൽ, പാ​ണ്ഡ​വർ മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു ‘പരമ വി​ശി​ഷ്ഠ’നീ​ക്കം എന്നു തർ​ക്ക​ത്തി​നു് സമ്മ​തി​ച്ചാൽ​ത​ന്നെ, പ്ര​ബു​ദ്ധ​ജ​നത ഒറ്റ​ക്കെ​ട്ടാ​യി പങ്കാ​ളി​ക​ളാ​യ​ല്ലോ. ‘കൗ​ര​വ​ക്കൊ​ല​യാ​ളി’ എന്നു് തെ​രു​വിൽ നി​ന്ദി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഭീമൻ, നാ​ണം​കെ​ട്ടു് അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ ഒളി​ച്ച​ല്ലോ. ജ്വാ​ലാ​മു​ഖീ​അ​ങ്ക​ണ​ത്തിൽ സമൂ​ഹ​പ്രാർ​ഥന! ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ പങ്കെ​ടു​ത്ത​തി​ന്റെ ഗാം​ഭീ​ര്യം​ഒ​ന്നു​വേ​റെ. “സ്വർ​ഗ്ഗ​സ്ഥ​നായ പോ​രാ​ളീ നീ ഞങ്ങൾ​ക്കെ​ന്നും ജ്വ​ലി​ക്കു​ന്ന ഓർമ്മ” എന്നു് കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ വി​ശ്വ​പ്ര​കൃ​തി​യെ അഭി​സം​ബോ​ധന ചെ​യ്ത​പ്പോൾ, അഭി​ജാ​ത​സ​ദ​സ്സു് ‘അതെ നീ തന്നെ എക്കാ​ല​വും’ എന്നു​ച്ച​രി​ച്ച​വർ കു​മ്പി​ട്ടു. തി​രു​വ​സ്ത്ര​ധാ​രി​പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​വും പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ അസാ​ന്നി​ധ്യം​പോ​ലെ ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. മഹാ​റാ​ണീ, ഞങ്ങൾ നി​ന​ക്കു് കട​പ്പെ​ട്ട​വൾ. നഗ​ര​ത്തി​ലെ കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ ആഘോ​ഷ​മ​ണി​മു​ഴ​ങ്ങി എന്നു് രഹ​സ്യ​മാ​യ​റി​യി​ച്ച​തു ചാ​ര​വ​കു​പ്പു​മേ​ധാ​വി നകു​ല​നാ​യി​രു​ന്നു. കൗ​ന്തേ​യ​പ്രേ​രിത വം​ശീ​യ​വേർ​തി​രി​വി​നു് കൂ​ട്ടു​നിൽ​ക്കാ​ത്ത പ്രി​യ​മാ​ദ്രീ​പു​ത്രാ, നി​ന​ക്കു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യു​ടെ കൂ​പ്പു​കൈ. യമു​നാ​തീ​ര​അ​ന്ത്യ​വി​ശ്ര​മ​സ്ഥ​ലി​യിൽ നി​ന്നും തീർ​ഥാ​ട​ന​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു് തി​രു​ശേ​ഷി​പ്പും തി​രു​സ്വ​രൂ​പ​വും വഹി​ച്ചു രഥ​വ്യൂ​ഹം നീ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ആ ദൃ​ശ്യ​ചാ​രുത ആസ്വ​ദി​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ! കു​രു​വം​ശ​ത്തോ​ടെ​ക്കാ​ല​വും കൂ​റു​പു​ലർ​ത്തിയ സന്യാസ, സന്യാ​സി​നി സഭാം​ഗ​ങ്ങൾ, പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​പ്ര​തി​നി​ധി​കൾ, ‘നമ്മു​ടെ യു​ക്തി​വാ​ദി​ചാർ​വാ​കൻ’ ഉൾ​പ്പെ​ടെ എല്ലാ​വ​രും ദീ​പാ​രാ​ധ​ന​യിൽ പങ്കെ​ടു​ത്തു. ദു​ര്യോ​ധ​ന​ഛാ​യാ​ചി​ത്ര​വും ജ്വാ​ലാ​മു​ഖീ​ക്ഷേ​ത്രാ​ങ്ക​ണ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി അനാ​ച്ഛാ​ദ​നം ചെ​യ്തു. വീ​ര​കൗ​ര​വ​നെ അത്യു​ന്ന​ത​പ​ദ​വി​യി​ലേ​ക്കു​യർ​ത്തി​യ​തി​ന്റെ ആഘോ​ഷ​പ​ര​മ്പര പാ​ഞ്ചാ​ലി ഏകോ​പി​ക്കും. ഇതൊ​ക്കെ​യ​ല്ലേ ഭീ​മ​നാൽ പു​ന​ര​ധി​വാ​സ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ രാ​പ്പ​കൽ പ്ര​യാ​സ​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ഈ ‘വൃ​ദ്ധ​വി​ധവ’ക്കു ചാ​രി​താർ​ഥ്യം തരു​ന്ന വാർ​ത്ത? അതു് പറ​യു​മ്പോ​ഴാ​ണു് ഓർ​ക്കു​ന്ന​തു്, അര​മ​ന​ത്തി​ണ്ണ​നി​ര​ങ്ങു​ന്ന നി​ങ്ങൾ, നി​ങ്ങൾ മാ​ത്രം, എവിടെ പോ​യൊ​ളി​ച്ചു ഈ ഐതി​ഹാ​സി​ക​ദി​ന​ങ്ങ​ളിൽ?”

2024-05-21

“തടാ​ക​തീ​ര​ത്തെ മര​ങ്ങൾ​ക്കു​താ​ഴെ, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലൊ​ന്നും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​ത​രം ചു​വ​ന്ന​പ​ഴ​ങ്ങൾ! ഒന്നെ​ടു​ത്തു ഞാൻ കടി​ച്ചു​നോ​ക്കി, ഹൃ​ദ്യം രു​ചി​യും മണവും. പെ​റു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു​കൂ​ടെ നി​ങ്ങൾ​ക്കും, ഒരു​മി​ച്ചി​രു​ന്നു സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ വാ​യി​ലേ​ക്കെ​റി​യാൻ? അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ വാ​രി​ത്തി​ന്നു​ന്ന ധാ​ന്യ​ഭ​ക്ഷ​ണം തി​ക​യു​മോ സൈ​നി​ക​ക്ഷ​മ​ത​ക്കു കാ​യി​ക​പോ​ഷ​ണം? അതോ, വവ്വാ​ലു​കൾ കടി​ച്ച പഴം​തി​ന്നാൽ പനി​വ​രു​മെ​ന്നു സന്യ​സ്തർ പേ​ടി​പ്പി​ച്ചു​വോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“കൂ​ട​നി​റ​യെ പഴം കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​ശേ​ഷം പാ​ണ്ഡ​വർ കൈകൾ മേലെ എറി​ഞ്ഞു മു​ഷി​ഞ്ഞു​പ​റ​ഞ്ഞു, ഇനി​യി​ല്ല ഞങ്ങൾ പഴം​പെ​റു​ക്കാൻ. കാരണം ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, ചി​ത​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ഓരോ പഴം പെ​റു​ക്കാ​നും ഭൂ​മി​യോ​ളം നി​ങ്ങൾ താഴണം. ഭൂ​മി​യിൽ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു​മേൽ ആധി​പ​ത്യം​സ്ഥാ​പി​ക്കാൻ, അതീ​ത​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ അധി​കാ​ര​പ്പെ​ടു​ത്തൽ​കി​ട്ടിയ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കെ​ങ്ങ​നെ​ക​ഴി​യും, നി​വർ​ന്നു നിൽ​ക്കേ​ണ്ട​വർ കു​നി​ഞ്ഞു​പെ​റു​ക്ക​ണം ഓരോ പഴവും എന്നു് വച്ചാൽ?” പ്ര​വാ​സി ‘മഹാ​രാ​ജാ’വായി അഭി​ന​യി​ക്കു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ, അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു് ഒരു​പി​ടി ധാ​ന്യ​ഭ​ക്ഷ​ണം വാ​യി​ലേ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു.

“ഒരു​കാ​ര്യ​വു​മി​ല്ലാ​തെ നീ​ണ്ടു​പോയ ജന്മ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ഇപ്പോൾ മര​ണ​ത്തെ നേർ​ക്കു​നേർ കാ​ണു​ന്ന കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ, യു​ദ്ധം നയി​ക്കു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​വി​യെ​ന്താ​ണു്? രാ​ത്രി കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ ചി​ന്തി​ച്ചു നോ​ക്കി​യോ?” കു​രു​ക്ഷേ​ത്രം ഒമ്പ​താം​ദി​വ​സം രാ​ത്രി സർ​വ്വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ ഭീ​ഷ്മ​രെ അതീ​വ​സു​ര​ക്ഷാ പാ​ള​യ​ത്തിൽ യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ കണ്ടെ​ത്തി.

“ സ്വ​ച്ഛ​ന്ദ​മൃ​ത്യു​വായ എന്റെ സമ്മ​തം​കൂ​ടാ​തെ ഞാൻ മരി​ച്ചു കൂ​ട​ല്ലോ എന്നാൽ കു​ടി​ല​കൌ​ര​വർ എനി​ക്കാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നിർ​മ്മി​ക്കു​ന്ന വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ത്തെ​ക്കാൾ നല്ല​ത​ല്ലേ പ്രിയ പാ​ണ്ഡ​വർ പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ ഒരു​ക്കു​ന്ന ശര​ശ​യ്യ?”

“നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മക്ക​ളെ അശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് പാ​തി​രാ മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തിൽ ചവി​ട്ടി​ക്കൊ​ന്ന വാർ​ത്ത കേ​ട്ട​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ എന്താ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ ആദ്യ പ്ര​തി​ക​ര​ണം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്ക​ളായ പാ​ണ്ഡ​വർ ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ പുതിയ ഭര​ണ​കൂ​ട​സ്ഥാ​പ​ന​ത്തി​നാ​യി ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രിൽ​നി​ന്നും ‘തി​രു​വ​സ്ത്രം’ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന നേരം.

“വന്മ​ര​ങ്ങൾ വീ​ഴു​മ്പോൾ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യി സം​ഭ​വി​ക്കാ​വു​ന്ന​ത​ല്ലേ നേ​രി​യൊ​രു ഭൂ​മി​കു​ലു​ക്കം, ദ്രൗ​പ​ദീ! എന്നാ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധാ​രി ‘തത്വം’ പറ​ഞ്ഞ​തു്. വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​ക​ളെ വക​വ​രു​ത്താൻ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ പോയ എന്റെ മക്കൾ കൗരവർ നൂ​റു​പേ​രും ജീ​വ​നോ​ടെ മട​ങ്ങി​വ​ന്നു​വോ? കവികൾ എന്നോ പാടി ഈ ലോകം ഭൗ​തി​ക​മെ​ന്നു ഒറ്റ​നോ​ട്ട​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് തോ​ന്നു​മെ​ങ്കി​ലും, കണ്ണു​തു​റ​ന്നു കാണാൻ കഴി​യാ​ത്ത ‘ഭൂ​ഗർ​ഭ​ഇ​ട​നാ​ഴി’ നമു​ക്കു​താ​ഴെ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്”, എന്നു പറ​ഞ്ഞ​വൾ കൺ​കെ​ട്ടു​തു​ണി മു​റു​ക്കി​ക്കെ​ട്ടി.

“പ്ര​യോ​ജ​നം ആർ​ക്കു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നാ​ണു് കരു​തു​ന്ന​തു്? വി​രാ​ട​യിൽ പോയി അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്ത​ത​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ?”, പത്രാ​ധി​പർ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. വി​രാ​ട​രാ​ജ്ഞി​യു​ടെ സഹോ​ദ​ര​നും, സേ​നാ​നാ​യ​ക​നു​മായ കീചകൻ ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി മരി​ച്ച ദുഃ​ഖ​വാർ​ത്ത കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി വഴി​യാ​യി​രു​ന്നു ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ അറി​ഞ്ഞ​തു്.

“തു​ണ​ക്കുക പാ​ണ്ഡ​വ​രെ. അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തിൽ കഴി​യാൻ ‘നിർ​മ്മി​ത​ജീ​വിത’ക്കു​റി​പ്പു​മാ​യി വി​രാ​ട​യിൽ​വ​ന്ന വിവരം സന്യ​സ്തർ​വ​ഴി ശേ​ഖ​രി​ച്ചു കീചകൻ, ഭീ​മ​ന്റെ മു​ട്ടു​വി​റ​പ്പി​ച്ചു പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ വെ​പ്പാ​ട്ടി​യാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പാ​തി​രാ​കൊ​ല​പാ​ത​കം കൊ​ണ്ട​ങ്ങ​നെ പാ​ണ്ഡ​വ​ര​ഹ​സ്യം പു​റ​ത്തു​വ​രി​ല്ലെ​ന്നു​റ​പ്പാ​യി വി​രാ​ട​സേ​ന​യു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണം കീ​ച​ക​നു​ശേ​ഷം രാ​ജാ​വിൽ വീ​ണ്ടും വന്നു​ചേ​രും. ഭാ​വി​യിൽ കൗ​ര​വർ​ക്കെ​തി​രെ യു​ദ്ധ​മു​ണ്ടാ​യാൽ, പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് സഖ്യ​ക​ക്ഷി​യാ​വാ​നും തു​ണ​യാ​കും.

“ചത്ത​തു് കീ​ച​ക​നെ​ങ്കിൽ കൊ​ന്ന​തു് ഭീ​മൻ​ത​ന്നെ” എന്ന ഭീ​ഷ്മ​പ്ര​വ​ച​നം ശരി​യാ​ണോ എന്ന​റി​ഞ്ഞു വരാം. പറ്റു​മെ​ങ്കിൽ ‘സൈ​ര​ന്ധ്രി’ എന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മാ​യി അഭി​മു​ഖ​വും. ദൂ​ര​മു​ണ്ടു് വഴി​ച്ചെ​ല​വു് ദു​ര്യോ​ധ​നൻ തരുമോ!”

2024-05-22

“സൈ​നി​ക​രു​ടെ പര​സ്പര പോ​രാ​ട്ടം നി​ന്നാൽ, പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ‘പരാ​ക്ര​മം’ തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി അല്ലെ?” യു​ദ്ധ​നിർ​വ്വ​ഹണ സമി​തി​യു​ടെ അധ്യ​ക്ഷ​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“രാ​വി​ലെ ഇരു​പ​ക്ഷ സൈ​നി​കർ പോ​രാ​ടാൻ വരു​മ്പോൾ, ഒരു മുറി മനു​ഷ്യ​മാം​സ​മോ ഒരു​തു​ള്ളി ചോരയോ കാണാൻ ഇല്ലാ​തെ, ഞങ്ങൾ തു​ട​ച്ചു​മി​നു​ക്കും ‘പു​ത്തൻ​പു​തു​ഭൂ​മി’ പോർ​ക്ക​ളം! ഭാ​ഗ്യം, നല്ല ഒഴു​ക്കു​ള്ള ഈ പു​ഴ​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യം, ശു​ഭ​പ്ര​തീ​ക്ഷ. അർ​ദ്ധ​പ്രാ​ണ​രും പൂർ​ണ്ണ​ജ​ഡ​ങ്ങ​ളും നി​റ​ഞ്ഞ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം ഒരു​പോ​ലെ പുഴ ഏറ്റെ​ടു​ക്കും. എന്നാ​ലും ഞങ്ങൾ വേണം ഓരോ ഉടലും പല​യി​ട​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും വാ​രി​ക്കോ​രി​യെ​ടു​ത്തു പാ​തി​രാ​വിൽ പു​ഴ​യിൽ ഒഴു​ക്കാൻ. ഇരു​ട്ടിൽ കഠി​ന​അ​ധ്വാ​നം തന്നെ​യാ​ണ​തു്. ജഡ​ഭാ​രം കു​റ​ക്കാൻ, പരേ​ത​സൈ​നി​ക​രു​ടെ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ഉണ്ടാ​വും. സൈ​നി​ക​വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും വി​പ​ണി​മൂ​ല്യ​മു​ള്ള പലതും കി​ട്ടും. നി​ശാ​നി​യോ​ഗ​ത്തി​നു ലഭി​ക്കാ​വു​ന്ന പാ​രി​തോ​ഷി​കം. ജഡ​ങ്ങൾ തെ​ക്കോ​ട്ടൊ​ഴു​കി പ്ര​യാ​ഗിൽ ഗം​ഗ​യു​മാ​യി എത്തു​മ്പോൾ, ആത്മാ​വു​കൾ, അർ​ഹി​ക്കു​ന്ന ഇട​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് ‘രഥ​യാ​ത്ര’യാ​ക്കും. പ്രാ​ണൻ​പോ​കാ​തെ പരി​ഭ്ര​മി​ക്കു​ന്നൊ​രു സൈ​നി​കൻ, കേ​ട്ടോ, ഞങ്ങൾ​ക്കു​നേ​രെ ഇരു​കൈ​ക​ളും​നീ​ട്ടി യാ​ചി​ച്ച ഒരു ഓർ​മ്മ​യു​ണ്ടു്—“കഴു​ത്തിൽ​ച​വി​ട്ടി നീ എന്റെ പ്രാ​ണ​നെ​ടു​ക്കൂ, എനി​ക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല ഇതൊരു കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​സ്വ​ത്തു​തർ​ക്കം മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു്. വൈ​ദേ​ശി​കാ​ക്ര​മ​ണം നേ​രി​ടു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ അഖ​ണ്ഡത പരി​പാ​ലി​ക്കാൻ എന്നാ​യി​രു​ന്നു കൗ​ര​വ​ക​രാ​റു​കാർ ഞങ്ങ​ളെ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു്. ആശ​ങ്ക​യു​ണ്ടു് കരാർ​ത​ന്ന കൗരവർ പണം തരാതെ ചതി​ക്കു​മോ. നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്തു​തോ​ന്നു​ന്നു യു​ദ്ധം​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ ജേ​താ​ക്കൾ വേ​ത​നം​ത​രാ​തെ ഞങ്ങ​ളെ തള്ളി​പ്പ​റ​യു​മോ?””

“കൊ​ച്ചു​വെ​ളു​പ്പാൻ​കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ എത്തി​യോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. യമു​നാ​തീര ശക്തി​സ്ഥ​ലിൽ, കറു​ത്ത ശി​രോ​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ​ധ​രി​ച്ച ദു​ര്യോ​ധ​ന​പു​ത്രി​മാർ ധ്യാ​ന​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

“രക്ത​സാ​ക്ഷി​ദി​ന​ത്തി​ലും വേണോ കണ്ണിൽ​ചോ​ര​യി​ല്ലാ​ത്ത ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ? ഹസ്തി​ന​പു​രി​യെ​സാ​യു​ധ​വി​പ്ല​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രിൽ​നി​ന്നു് തട്ടി​യെ​ടു​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യെ ദു​രു​പ​യോ​ഗം​ചെ​യ്ത​തു്. ആയു​ധം​വ​ച്ചു് കീ​ഴ​ട​ങ്ങാ​നൊ​രു പൊ​തു​വേ​ദി​യാ​യി ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പാ​ടു​പെ​ട്ടു പണിത കീ​ഴ​ട​ങ്ങൽ​ശ്ര​മ​ത്തെ ചോ​ര​പ്പു​ഴ​യാ​ക്കി​യ​തി​ന്റെ ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം ‘അന​ധി​കൃത’ രാ​ജാ​വു് ‘യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ’ ഏറ്റെ​ടു​ക്ക​ണം. ആരെ​യും വെ​റു​ക്ക​രു​തെ​ന്നു പഠി​പ്പി​ച്ച മഹാ​ത്മ​നാ​യി​രു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​നൻ, ശത്രു​ക്ക​ളെ കണ്ടാൽ ക്ഷ​മി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. മാ​ര​ക​മാ​യി തു​ട​യി​ല​ടി​ച്ച ഭീമനു കൈ​കൊ​ടു​ത്താ​ണ​വൻ യാ​ത്ര​യാ​യ​തു്. ഇതൊരു ‘സമാധി’സ്ഥ​ല​മ​ല്ല. ‘രണോർ​ജ്ജം’ പക​രു​ന്ന ആയു​ധ​പ്പുര! ഓർ​മ്മ​യി​രി​ക്ക​ട്ടെ. ശി​രോ​വ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ​ധ​രി​ച്ചു പതു​ങ്ങി​പ്പ​തു​ങ്ങി ഇവി​ടെ​വ​ന്ന ഞങ്ങ​ള​ല്ല വി​വ​സ്ത്ര​ശി​ര​സ്സു​മാ​യി തി​രി​ച്ചു​പോ​വു​ന്ന ഞങ്ങൾ. ‘പാ​ണ്ഡവ’രെ ‘വെ​ട്ടി​പ്പൊ​ളി’ക്കാൻ ഈ പെൺപട മതി!!”

2024-05-23

“സ്ഥാ​ന​ത്യാ​ഗം പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കാ​മോ? ജേ​താ​ക്കൾ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു! കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ ദുഃ​ഖാ​ച​ര​ണം ആരം​ഭി​ച്ചി​ട്ടും, നൂ​റു​മ​ക്ക​ളെ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട രാ​ജാ​വു് ഒന്നും അറി​ഞ്ഞ​മ​ട്ടി​ല്ല​ല്ലോ.”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഈ ദന്ത​സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ ഞാൻ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു് കു​രു​വംശ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി​യ​ല്ലേ? പതി​നെ​ട്ടു​നാൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി കോട്ട ഭേ​ദി​ക്കാ​നോ, കോ​ട്ട​വാ​തി​ലിൽ ആഞ്ഞൊ​ന്ന​ടി​ച്ചു അന്തഃ​പു​ര​സ്ത്രീ​ക​ളെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്താ​നോ ശത്രു​പ​ക്ഷ​ത്തു​ള്ള ആർ​ക്കും സാ​ധി​ച്ചി​ല്ല എന്ന​താ​ണെ​ന്റെ ഭര​ണ​നേ​ട്ടം. അത​ല്ലാ​തെ, എവി​ടെ​യോ സം​ഭ​വി​ച്ച യു​ദ്ധ​ദു​ര​ന്ത​ത്തി​ന്റെ ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം എന്തി​നു ഞാൻ ഏറ്റെ​ടു​ക്കും? എന്റെ മക്ക​ളു​ടെ ബലി​ദാ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണെ​ങ്കിൽ അവർ മരി​ച്ചു എന്നു് യു​ദ്ധ​നിർ​വ്വ​ഹണ സമി​തി​യു​ടെ ഔദ്യോ​ഗിക അറി​യി​പ്പു് കി​ട്ട​ട്ടെ. അല്ല, ആരാ​ണു് ജേ​താ​ക്കൾ എന്നു് നി​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്ന ഈ പാ​ണ്ഡ​വർ? “അവർ ഇന്ന ആളുടെ മക്കൾ, യു​ദ്ധം നിർ​ണ്ണാ​യ​ക​വി​ജ​യം നേടിയ സ്ഥി​തി​ക്കു് കു​രു​വം​ശ​പി​ന്തു​ടർ​ച്ച​ക്കു ഭര​ണ​യോ​ഗ്യത നേ​ടി​യ​വർ” എന്നു​റ​പ്പി​ക്കാൻ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ ഗുരു ഉണ്ടോ? കാ​ര്യം പറയാൻ കാ​ഴ്ച​പ​രി​മി​തി തട​സ്സ​മ​ല്ല. തി​ര​ക്കു​ണ്ടു് പ്രി​യ​സ​ഞ്ജ​യാ, ഉച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നു സമ​യ​മാ​യി നി​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ എത്താൻ ഇന്നു് വൈകും അല്ലെ!”

2024-05-24

“നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​തി​രെ പരാതി! ഒപ്പി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തോ, ‘ദ്രു​പ​ദ​പു​ത്രി പാ​ഞ്ചാ​ലി’. പു​ക​യു​ന്നു​ണ്ടോ നീ​റു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. വസ്ത്രാ​ക്ഷേപ പി​റ്റേ​ന്നു വന​വാ​സ​ത്തി​നു തയ്യാ​റാ​വു​ന്ന നേരം.

“പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കോ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തി​നോ ആരും അപാ​യ​മ​ണി മു​ഴ​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ. എന്നെ ഉന്നം വക്കു​ന്നു എന്ന​തു ഒര​ധി​ക​വാ​യ​ന​യ​ല്ലേ. വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം എന്ന കൗ​ര​വ​കേ​ന്ദ്രിത സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധത എളു​പ്പ​ത്തിൽ തേ​ച്ചു​മാ​ച്ചി​ല്ലാ​താ​ക്കു​മെ​ന്ന മാ​ധ്യ​മ​സ​ങ്കൽ​പ്പ​വും വേണ്ട. റാ​ണി​പ​ദ​വി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ദ്രൗ​പ​ദി​യു​ടെ വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​നൈ​രാ​ശ്യം എനി​ക്കു് മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. ഞങ്ങ​ളു​ടെ പദ​വി​ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​തു് ചൂ​താ​ട്ട​ത്തിൽ പണ​യം​വ​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ട​ല്ല. വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു് മു​മ്പു് വ്യാ​സ​നെ​ചെ​ന്നു് കണ്ട​പ്പോൾ പ്ര​വ​ച​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ വെ​ളി​പ്പെ​ട്ട​താ​ണി​പ്പോൾ കാ​ണു​ന്ന ‘അടി​മ​പ്ര​തി​ഭാ​സം’. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പരാ​തി​യിൽ വസ്തു​ത​ക​ളേ​ക്കാൾ ആവേ​ശ​മാ​ണു് കാ​ണു​ന്ന​തെ​ന്നു ഇതി​ഹാ​സ​കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടിൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന സഹ​ദേ​വ​നും പറ​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. നീ​തി​പീഠ വി​ചാ​ര​ണ​യു​മാ​യി പരാ​തി​ക്കാ​രെ​ന്ന നി​ല​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കൊ​പ്പം ഞങ്ങൾ സഹ​ക​രി​ക്കും. അവ​ളെ​യാ​ണു് മഹാ​റാ​ണി​യാ​ക്കി​യ​തെ​ന്നും, ആദ്യം ഞാൻ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ച ഭാ​ഗ്യ​ഹീ​ന​യെ അല്ലെ​ന്നും വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തും. അവ​ളി​പ്പോൾ പൂ​ക്കാ​ര​ത്തെ​രു​വിൽ മാ​ല​കോർ​ത്തു അന്നം​ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്നു എന്ന​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞാൻ വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടി. കാ​ട്ടിൽ എത്തി​യാൽ സൗ​ക​ര്യ​മാ​യി വരൂ. അവ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും അവ​ളു​ടെ സഹ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും എനി​ക്കു് മന​സ്സു തു​റ​ക്കാ​നു​ണ്ടു്.”

“ഭീ​ഷ്മർ നി​യ​ന്ത്രി​ക്കു​ന്ന സഭയിൽ, നി​ങ്ങൾ ഇട​പെ​ടേ​ണ്ട കാ​ര്യം എന്താ​യി​രു​ന്നു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തി​ലേ​ക്കു ഇള​മു​റ​കൗ​ര​വർ​ക്കൊ​പ്പം ഇടി​ച്ചു​ക​യ​റു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു വി​ചാ​ര​ണ​നേ​രി​ടു​ന്ന കു​പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്ര​തി.

“ആണു​ങ്ങൾ​ക്കു​മാ​ത്ര​മേ ചൂ​താ​ട്ടം കാണാൻ പ്ര​വേ​ശ​നം അനു​വ​ദി​ക്കൂ എന്നു് ലിം​ഗ​വി​വേ​ച​ന​ത്തോ​ടെ സഭാ​ധ്യ​ക്ഷൻ (ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്ന​തൊ​രു നി​സ്സാ​ര​കാ​ര്യം) ഭീ​ഷ്മർ​നേ​ര​ത്തെ​ത​ന്നെ പെ​രു​മാ​റ്റ​ച്ച​ട്ട​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു​വെ​ച്ചു. സഭാ​ത​ല​ത്തി​ലേ​ക്കു പ്ര​വേ​ശി​ക്കാൻ ‘അല്പ​വ​സ്ത്ര പാ​ഞ്ചാ​ലി’ എന്നി​ട്ടും ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു് പാ​റാ​വു​കാർ ആം​ഗ്യ​ഭാ​ഷ​യിൽ എന്നെ അറി​യി​ച്ച​പ്പോൾ, ആചാ​ര​പൂർ​വ്വം​അ​ക്കാ​ര്യം ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ തു​നി​ഞ്ഞ എന്നെ അവൾ തട്ടി​മാ​റ്റി. കൗ​ര​വ​ക​രൾ​നൊ​ന്തു. നവ​വ​ധു​വാ​യി വന്ന​തു​മു​തൽ, കഴി​ഞ്ഞ ഒരു ദശാ​ബ്ദ​ക്കാ​ലം, ‘പാ​ഞ്ചാ​ലി’യെയും അവ​ളു​ടെ പു​ഷ്പ​പാ​ദു​ക​ത്തെ​യും ആരാ​ധ​ന​യോ​ടെ കണ്ട കാൽ​പ്പ​നി​ക​ക​വി​യായ എന്നെ​യ​വൾ, വെ​റു​മൊ​രു പാ​റാ​വു​കാ​ര​നോ​ടെ​ന്ന​പോ​ലെ പെ​രു​മാ​റി​യോ? അവൾ​ക്കു മു​മ്പിൽ അവഗണന നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​പ്പോൾ, ഈ ആൺമനം തേ​നീ​ച്ച​ക്കൂ​ടു പോലെ ഒന്നി​ള​കി​യോ. അതിൽ കവി​ഞ്ഞ​വൾ​ക്കു​നേ​രെ ഞാൻ ലൈം​ഗി​ക​ദാ​ഹ​ത്തോ​ടെ അക്ര​മാ​സ​ക്ത​യാ​യി എന്ന​തൊ​ക്കെ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ രോ​ഗാ​തു​ര​മാ​യ​ക്കാ​ഴ്ച. സ്ത്രീ സൗഹൃദ ഹസ്തി​ന​പു​രി​നി​യ​മം അതി​ന്റെ വഴി​ക്കു​പോ​വ​ട്ടെ. ‘അടി​മ​പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ’ കൗരവർ, ‘ലൈം​ഗി​ക​അ​ടിമ’യാ​ക്കി​യി​ല്ല. ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രു​മൊ​ത്ത​വൾ വന​വാ​സ​ത്തി​നു​പോ​യ​സ്ഥി​തി​ക്കു് എനി​ക്കെ​തി​രെ സ്ത്രീ​പീ​ഡന പരാ​തി​യിൽ വി​ചാ​രണ എങ്ങ​നെ നീ​ങ്ങു​മെ​ന്നു് കണ്ട​റി​യ​ണം. നി​യ​മ​വാ​ഴ്ച​യു​ള്ള നാ​ട​ല്ലേ, സ്ത്രീ വി​രു​ദ്ധ​രെ കർ​ശ​ന​മാ​യി കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്ന ‘ദു​ശ്ശ​ള​നിർ​മ്മിത പെൺ​നീ​തി​നി​യ​മം’ കൗ​ര​വർ​ക്കും ബാ​ധ​ക​മ​ല്ലേ. അതു​കൊ​ണ്ടു് ഞാൻ നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തിൽ നീ​തി​മാ​നായ ഭീ​ഷ്മർ​ക്കു മു​മ്പിൽ തല കു​നി​ക്കും. വെ​ട്ടു​ക​യോ ഈ ചങ്ങ​ല​ക്കെ​ട്ട​ഴി​ക്കു​ക​യോ അവർ ചെ​യ്യ​ട്ടെ!” കു​രു​വം​ശ​ദേ​വ​ത​ക്കു് ശര​ണം​വി​ളി​ച്ചു ഒരു സംഘം കൗരവർ നീ​തി​പ​തി​യു​ടെ മു​മ്പിൽ അണി​നി​ര​ന്നു. ചാർ​വാ​കൻ അവർ​ക്കെ​തി​രെ തയ്യാ​റാ​ക്കിയ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​പ​രാ​തി​യു​ടെ​യും സാ​ക്ഷി മൊ​ഴി​ക​ളു​ടെ​യും പന​യോ​ല​ക്കെ​ട്ട​ഴി​ച്ചു വച്ചു.

“ഈ പൂ​വി​നു​വേ​ണ്ടി, കാടായ കാ​ടൊ​ക്കെ ഭീമനെ ഓടി​ച്ചെ​ന്നോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് വി​സ്മ​യ​പ്പെ​ട്ടു.

“ശരാ​ശ​രി​ഭർ​ത്താ​വിൽ കവി​ഞ്ഞു ഭാ​ര്യ​യോ​ടു് പ്ര​ണ​യം​ന​ടി​ക്കു​ന്ന പതി​വു​ണ്ടു് ഭീ​മ​നു്. ഗാർ​ഹിക സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ സ്ത്രീ​ക്കു എത്ര​തി​ര​ക്കി​ലും ഒറ്റ​നോ​ട്ട​ത്തിൽ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​നാ​വും. എന്നാ​ലൊ​ട്ടു ഞാൻ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ക്കാ​റു​മി​ല്ല. ഒട്ടും​വി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കാ​റു​മി​ല്ല. പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ വി​ല​പേ​ശാ​നു​ള്ള സൗ​ക​ര്യ​മാ​യി പ്ര​ണ​യ​ത്തെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ ദു​രു​പ​യോ​ഗം ചെ​യ്യു​ന്നു എന്ന​തൊ​രു ലജ്ജാ​ക​ര​മായ പ്ര​ലോ​ഭ​ന​മെ​ന്നൊ​ന്നും കരു​തു​ന്നു​മി​ല്ല. ഭീ​മ​പ്ര​ണ​യം ഞാൻ തി​ര​സ്ക​രി​ച്ചി​ല്ല എന്ന​തു് ശരീ​ര​ഭാ​ഷ​യു​ടെ ചമൽ​ക്കാ​ര​ത്തോ​ടെ മറ്റു​നാ​ലു പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു​മു​മ്പിൽ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. കൊ​തി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പൂമണം വി​വാ​ഹ​പൂർ​വ്വ പ്ര​ണ​യാ​നു​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്തി​നു പൂ മാ​ത്രം, പൂമരം പി​ഴു​തു കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​മ​ല്ലോ എന്ന കാ​യി​ക​ബ​ല​കേ​ന്ദ്രി​ത​മായ പ്ര​ണ​യ​പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ത്തിൽ നി​ന്നൂ​ഹി​ക്കാം ആ തര​ള​ഹൃ​ദ​യം എത്ര​സ​ര​ളം. പ്രി​യ​പൂ തേടി വരാമോ എന്നു ഞാൻ ചോ​ദി​ക്കും​മു​മ്പു് തന്നെ പാ​ദ​ര​ക്ഷ​യോ ആയു​ധ​മോ ഇല്ലാ​തെ​യ​വൻ മത്സ​ര​ഭാ​വ​ത്തിൽ പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന​തു് കണ്ട​പ്പോൾ, ഇവ​രെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണോ കു​ന്തി ‘ദേ​വ​സ​ന്ത​തി​കൾ’ എന്നു് മേ​നി​പ​റ​യുക എന്നു ഞാൻ വി​സ്മ​യി​ച്ച ഓർ​മ്മ​യു​മു​ണ്ടു്.”

“ഖാ​ണ്ഡവ വന​മെ​ന്നൊ​രു വാ​ക്കു ഞാ​നു​ച്ച​രി​ച്ച​പ്പോ​ഴേ​ക്കും, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ‘താ​പ​നില’ കെ​ട്ടു​പൊ​ട്ടി​ച്ചു​യ​രാൻ എന്തു​ണ്ടാ​യി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“അര​മ​ന​ക്കു​പി​ന്നി​ലെ സം​ര​ക്ഷി​ത​വ​ന​ത്തിൽ​നി​ന്നും മു​റി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന വന്മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​പ​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് ഞാൻ, വി​ദൂ​ര​പ്ര​വി​ശ്യ​യായ ഖാ​ണ്ഡവ വനം, തൊ​ട്ട​ടു​ത്തെ​ന്ന​പോ​ലെ, എക്കാ​ല​വും പരി​പാ​ലി​ച്ച​തു്. അതൊരു സാ​മ്പ്ര​ദാ​യിക വന​സം​ര​ക്ഷ​ണം മാ​ത്ര​മ​ല്ല പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടു് മു​ട്ടു​കു​ത്തി ചെയ്ത സന്ധി! മൺ​വെ​ട്ടി​യും വെ​ട്ടു​ക​ത്തി​യു​മാ​യി ഖാ​ണ്ഡവ വന​ത്തിൽ കയറാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു് ആരാ​യി​രു​ന്നാ​ലും, കഴു​ത്തു​വെ​ട്ടു​മെ​ന്ന​തൊ​രു ഹരി​ത​പ്ര​തി​ജ്ഞ​യാ​യി ഉള്ളി​ലെ​ന്നും എരി​ഞ്ഞു. യാ​ത്ര​ക​ഴി​ഞ്ഞു ഞാ​നി​ന്നു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ കേ​ട്ടു, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രെ കബ​ളി​പ്പി​ച്ചു കൗ​ന്തേ​യർ (പാ​ണ്ഡ​വർ എന്നു​ഞാൻ അവരെ വി​ളി​ക്കാ​റി​ല്ല) ഖാ​ണ്ഡവ വനം ഇഷ്ട​ദാ​ന​മാ​യി തീ​റെ​ഴു​തി അവർ വാ​ങ്ങി, മരം​വെ​ട്ടു് ആയു​ധ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി പടി​യി​റ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു! ഭീ​മ​ന​വി​ടെ കട​പു​ഴ​ക്കു​ന്ന ഓരോ വന്മ​ര​വും പ്രാ​ണ​വേ​ദ​ന​യിൽ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​മ്പോൾ, കൈ​ത്ത​രി​ക്ക​യാ​ണ​വ​ന്റെ കഴു​ത്തിൽ ഈ പി​ടി​മു​റു​ക്കാൻ!”

“‘ഞാൻ ധന്യൻ’ എന്നു കപ​ട​എ​ളിമ പറ​യു​ന്നൊ​രു ‘വി​ജ​യ​ശ്രീ യു​ധി​ഷ്ഠിര’നെ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച നമു​ക്കു് തെ​റ്റി​യോ? ഖി​ന്നൻ ഈ ജേ​താ​വു് എന്നാ​യി​രി​ക്കു​മോ വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു്?”, യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഭാ​വി​തൊ​ഴിൽ​സാ​ധ്യത സം​ശ​യ​ത്തി​ലായ യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​ക​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ആശങ്ക പങ്കു​വ​ച്ചു. പത്തൊ​മ്പ​താം ദിവസം പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ നി​ന്നും യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്കൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി കോട്ട പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാൻ ദേ​ശീ​യ​പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ അല​സ​ഗ​മ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന നേരം.

“യു​ധി​ഷ്ഠിര‘വി​ഷാ​ദ​യോ​ഗം’ വഴി​നീ​ളെ അഭി​ന​യി​ച്ചു​പ​ഠി​ക്കുക അര​മ​ന​യിൽ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​ദ​മ്പ​തി​ക​ളെ മു​ഖം​കാ​ണി​ക്കാൻ ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ തി​മിർ​പ്പി​ല​ല്ല പാ​ണ്ഡ​വർ എന്ന​യാൾ​ക്കു് ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണം. കൗ​ര​വ​രു​ടെ വേർ​പാ​ടിൽ സമാ​ന​ദുഃ​ഖി​തർ എന്നാ​ശ്വ​സി​പ്പി​ക്കു​ക​യും വേണം. നി​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​വ​രും എന്നിൽ സമ്മർ​ദ്ദം ചെ​ലു​ത്തു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ഭര​ണ​ച​ക്ര​വും ചെ​ങ്കോ​ലും ഏറ്റെ​ടു​ക്കാ​മെ​ന്നൊ​രു സൂ​ച​ന​യും. ഉന്മാ​ദം തമ​സ്ക​രി​ച്ചു സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ മു​ള്ളു​ത​റ​ച്ച​പോ​ലെ തോ​ന്നു​ന്ന ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളെ കാ​ണേ​ണ്ടി​വ​രും വരും​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും!”

2024-05-25

“ജ്വ​ലി​ക്കു​ന്ന​ല്ലോ കരി​നീ​ല​ക്ക​ണ്ണു​കൾ! കൊ​ടും​രോ​ഷ​മു​യ​രാൻ എന്തു​ണ്ടാ​യി പ്ര​കോ​പ​നം?”. കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കൈ​മു​ത്തി.

“ഇതൊ​ക്കെ നോ​ക്കു​മ്പോൾ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം നി​സ്സാ​ര​മാ​യി ഇപ്പോൾ തോ​ന്നു​ന്നു! ഭര​ണ​ഘ​ട​നാ​ബാ​ഹ്യ​മായ അധി​കാര ദുർ​വി​നി​യോ​ഗ​ത്തിൽ ദു​ര്യോ​ധ​ന​യു​വ​ത്വം അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ പണ്ടു് നട​പ്പാ​ക്കിയ സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധ​ന​ട​പ​ടി, തെ​ളി​വെ​ടു​പ്പി​ലൂ​ടെ കണ്ട​പ്പോൾ ഞെ​ട്ടി​പ്പോ​യി. സ്ത്രീ​ത്വ​ത്തെ അവ​ഹേ​ളി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തെ​ല്ലാം പരി​ഷ്കൃ​ത​ഹ​സ്തി​ന​പു​രി നി​യ​മ​സം​ഹി​ത​യിൽ പട്ടി​ക​തി​രി​ച്ചു രേ​ഖ​യാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ, ആ കു​ടി​ല​കൗ​ര​വൻ എന്നോ തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ഇവ​നാ​ണ​ല്ലോ ‘ദേ​ശ​ര​ത്ന’ പു​ര​സ്കാ​രം കൊ​ടു​ത്തു പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ആദ​രി​ച്ച​തെ​ന്നോർ​ക്കു​മ്പോൾ സാ​മൂ​ഹ്യ​അ​നീ​തി​യോർ​ത്തു ഞാൻ വി​യർ​ക്കു​ന്നു. കൗ​ര​വർ​ക്കു വി​വാ​ഹ​മാ​ലോ​ചി​ക്കു​ന്ന പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ കന്യ​ക​മാ​രാ​യി​രി​ക്ക​ണം എന്ന ദു​ര്യോ​ധന നി​ബ​ന്ധന കണ്ട​പ്പോൾ ചോ​ര​തി​ള​ച്ചു. വി​വാ​ഹി​ത​കൾ ചാ​രി​ത്ര്യം സം​ര​ക്ഷി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു അവൻ നി​ഷ്കർ​ഷി​ക്കു​ന്നു! ഇതൊ​ക്കെ പ്രാ​യോ​ഗി​ക​ത​ല​ത്തിൽ ഉറ​പ്പു​വ​രു​ത്തി​യി​രു​ന്ന​തോ, ദു​ര്യോ​ധന വിധവ. ഇപ്പോൾ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​നേ​താ​വെ​ന്ന പദ​വി​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന സ്ത്രീ​പ​ക്ഷ​വാ​ദി ആൾ​കൊ​ള്ളാം. കു​റ​ച്ചു​കാ​ല​മാ​യി അവൾ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ​പേർ ആരോ​പ​ണ​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു എന്നെ സഹ​താ​പ​പൂർ​വ്വം പൊ​തു​വേ​ദി​യിൽ ‘സൗ​ജ​ന്യ​മ​ധു​ര​മാ​യി’ പരാ​മർ​ശി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ബഹു​ഭർ​തൃ​ത്വം ഞാൻ നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത ദാ​മ്പ​ത്യ​സൗ​ഭാ​ഗ്യ​മ​ല്ല. ഭർ​ത്തൃ​മാ​താ​വു് സ്വർ​ണ്ണ​ത്ത​ളി​ക​യിൽ വച്ചു​നീ​ട്ടി​യ​താ​ണു്. ആദ്യ​രാ​ത്രി എന്നോ​ടൊ​പ്പം കി​ട​ക്കും​മു​മ്പു് പാ​ണ്ഡ​വർ കന്യ​കാ​ത്വം തെ​ളി​യി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് ഞാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ, വി​വാ​ഹ​ശേ​ഷം ആരോ​ടൊ​പ്പം അവർ പാ​യ​പ​ങ്കി​ടു​ന്നു എന്നോ, സ്വ​വർ​ഗ്ഗ​ഭോ​ഗി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നോ എന്ന​തൊ​ന്നും എനി​ക്കു് അന്നും പരി​ഗ​ണ​നാ​വി​ഷ​യ​മ​ല്ല. വ്യ​ത്യ​സ്ത ശാ​രീ​രിക, വൈ​കാ​രിക ആവ​ശ്യ​ത്തി​നു​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​വു​ന്ന ‘ജൈ​വി​ക​ഉ​രു​പ്പ​ടി​കൾ’ എന്ന​തിൽ കവി​ഞ്ഞൊ​രു രതി​മൂർ​ച്ഛ​യും പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ​നി​ന്നും നി​ന്നു് പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. കാരണം ഞാൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ​പോ​ലെ ആരോ പ്ര​സ​വി​ച്ച ഏതോ ഹീന മനു​ഷ്യ​ജ​ന്മ​മ​ല്ല, അയോ​നിജ! യാ​ഗാ​ഗ്നി​യിൽ നി​ന്നു​യർ​ന്ന അപൂർ​വ്വ​യി​നം! പാ​ഞ്ചാ​ലി.”

“മു​റി​ച്ചു​നീ​ക്കിയ വി​വാ​ദ​മു​ടി നി​ങ്ങൾ ചാർ​വാ​ക​നെ ഏൽ​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ, ഏകാം​ഗ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​മെ​ന്ന നി​ല​യിൽ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ വി​ഖ്യാ​ത​പ്ര​ഭാ​ഷണ വേ​ദി​ക​ളിൽ അതു​യർ​ത്തി​ക്കാ​ട്ടി, പീ​ഡ​ക​കൗ​ര​വ​രു​ടെ ആണ​ധി​കാ​ര​പ്ര​മ​ത്ത​ത​ക്കു​നേ​രെ സം​ഘ​ടിത പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ന്റെ പട​ച്ച​ട്ട നിർ​മ്മി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ? വെ​റു​തെ അഴി​ച്ചി​ട്ട​തോ​ടെ, അവ​സാ​നി​ച്ചി​ല്ലേ മു​ടി​ക്കർ​ഹ​ത​പ്പെ​ട്ട സു​വർ​ണ്ണ അവസരം!”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തി​ന്റെ പി​റ്റേ​ന്നു് പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘം വന​വാ​സ​ത്തി​നാ​യി പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന നേരം.

“സഹ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും പെ​ണ്ണ​ഭി​മാ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും പ്ര​തീ​ക​മാ​യി മുടി പറ്റെ മു​റി​ച്ചു​നീ​ക്കാൻ ഞാൻ പ്രി​യ​ന​കു​ല​നോ​ടു് ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത​ല്ലേ, എന്തു​ചെ​യ്യാം, ആളാകെ വി​കാ​ര​വി​വ​ശ​നാ​യി മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൈ​കൂ​പ്പി, “അരുതേ! പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​ളെ!” എന്ന​വൻ കെ​ഞ്ചി. “നി​ന്റെ വി​ശ്വ​പ്ര​സി​ദ്ധ​മായ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ അഞ്ചംഗ ഗു​ണ​ഭോ​ക്താ​ക്കൾ ഞങ്ങൾ. നി​ന്നോ​ടൊ​പ്പം നിർ​വൃ​തി​യിൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ, നാ​ണം​മ​റ​ക്കാ​നും, സാ​ന്ത്വ​നം തേ​ടാ​നും, മു​ഖാ​വ​ര​ണ​മാ​ക്കിയ ഐതി​ഹാ​സി​ക​മു​ടി നീ മു​റി​ച്ചു​മാ​റ്റ​രു​തേ. നി​വർ​ത്തി​യി​ടൂ, കു​രു​വം​ശ​മാ​കെ അല​യ​ടി​ക്ക​ട്ടെ മു​റി​വേ​റ്റ പെ​ണ്ണ​ഭി​മാ​ന​ത്തി​ന്റെ പോ​രാ​ട്ട​കാ​ഹ​ളം.”, എന്നോ​ടൊ​പ്പം പത്തു​വർ​ഷ​മാ​യി പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടു കി​ട​ക്കു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ അങ്ങ​നെ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടാൽ എങ്ങ​നെ ഞാൻ അരു​തെ​ന്നു പറയും. അഴി​ച്ചി​ട്ട മു​ടി​കെ​ട്ടാൻ ചു​ടു​കൗ​ര​വ​ചോര തേ​ക്ക​ണം എന്നൊ​രു നി​ബ​ന്ധന കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു​കൂ​ടെ എന്ന ഭീ​മ​യാ​ച​ന​ക്കും ഞാൻ ചെ​വി​കൊ​ടു​ത്തു. പ്ര​തി​ജ്ഞ എടു​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തി​ല​വൻ, നമ്മു​ടെ ഭീ​ഷ്മ​പി​താ​മ​ഹ​നെ തോൽ​പ്പി​ക്കും!”

“നി​ങ്ങൾ​ക്കി​നി​യും മു​പ്പ​ത്തി​യാ​റു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ന്നു അര​മ​ന​രേഖ പറ​യു​ന്നു. പി​ന്നെ എന്താ, ചെ​ങ്കോൽ​പി​ടി​ക്കാൻ ധൃതി? യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നൊ​ക്കെ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടും ത്യാ​ഗം​ചെ​യ്തു​മാ​ണു് ഹസ്തി​ന​പു​രി സിം​ഹാ​സ​നം നേ​ടി​യ​തു്!!”, കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി​യും ധീ​ര​അ​ഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ദുർ​ബ​ല​പു​ത്ര​നു​മായ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൈ​മു​ത്തി.

“കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി എന്നൊ​രു നാ​മ​മാ​ത്ര പദ​വി​ക്ക​പ്പു​റം ഔദ്യോ​ഗി​ക​ചു​മ​തല തരാ​തെ​യും, സൈ​നി​ക​ശാ​സ്ത്ര​ത്തിൽ തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ ഉന്ന​ത​പ​രി​ശീ​ല​നം​സൗ​ക​ര്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​തെ​യും, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നും കൂ​ട്ട​രും എന്നെ അധി​കാ​ര​വ​ഴി​യിൽ പാർ​ശ്വ​വൽ​ക്ക​രി​ച്ചു! സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മ​ല്ലേ അപ്പോൾ ഞാൻ അയാളെ സ്ഥാ​ന​ഭൃ​ഷ്ട​നാ​ക്കാൻ ‘പല്ലും നഖവും’ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കും, വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ ‘അധി​കാ​ര​മോ​ഹി​പാ​ഞ്ചാ​ലി’യു​മാ​യി ഐക്യം​പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു അവൾ​വ​ഴി​യും ‘കൊ​ട്ടാ​ര​വി​പ്ലവ’ത്തി​നു ശ്ര​മി​ക്കും, എന്നി​ട്ടും ആ ‘പടു​വൃ​ദ്ധൻ’ അര​മ​ന​യിൽ​നി​ന്നും പടി​യി​റ​ങ്ങി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ഭീ​ഷ്മർ​മാ​തൃക ‘ശര​ശ​യ്യ!’”. കടി​ക്കാ​നൊ​രു ഇര രാ​ജാ​വി​നെ തേടി ഐതി​ഹാ​സി​ക​നി​യോ​ഗ​ത്തിൽ വി​ഷ​പ്പാ​മ്പു​കൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ അക്ഷ​മ​രാ​വു​ന്ന കാലം.

“വയോ​ജ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു ഇനി ആശ്ര​യം വന​വാ​സം?” ആളും തി​ര​ക്കു​മൊ​ഴി​ഞ്ഞ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​വ​സ​തി​യിൽ സഞ്ജ​യ​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ കടും​കൈ! അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയറിയ അന്നു് ഒരു പെ​ട്ടി​നി​റ​യെ താ​ക്കോൽ​ക്കൂ​ട്ട​ങ്ങൾ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര സിം​ഹാ​സ​ന​ന​ത്തി​ലെ ഉള്ള​റ​യിൽ നി​ന്നു് ഭീമൻ വലി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​പ്പോൾ, കണ്ടു​നി​ന്ന​വർ​ക്കു ബോ​ധ്യ​മാ​യി, പാ​ണ്ഡ​വർ എന്തെ​ങ്കി​ലും ‘ഒപ്പി​ക്കും’. ചെറു സം​ഘ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം എല്ലാ​വിധ കൗരവ രഹ​സ്യ​ഇ​ട​ങ്ങ​ളും തു​റ​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ കണ്ടെ​ത്തി, പട്ടിക വച്ചു ഉള്ള​ട​ക്കം, എന്റെ സാ​നി​ധ്യ​ത്തിൽ, ഔദ്യോ​ഗിക പന​യോ​ല​യിൽ രേ​ഖ​യാ​ക്കി. അവ​സാ​നം എടു​ത്ത ഒരു താ​ക്കോൽ—അതാ​ണു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രെ വാർ​ധ​ക്യ​ത്തിൽ ‘രത്ന​മോ​ഷ​ണ​പ്ര​തി’യാ​ക്കി​യ​തു്. സു​ര​ക്ഷി​ത​മെ​ന്നു് ദശാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളാ​യി കരു​തിയ ഭൂ​ഗർ​ഭ​ര​ഹ​സ്യ​മു​റി​യിൽ ആയി​രു​ന്നു, ആരാ​ധ്യ​ദേ​വ​ത​യു​ടെ നവ​ര​ത്ന​ആ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങൾ, സത്യ​വ​തി​യു​ടെ കാ​ലം​മു​തൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു്. തു​റ​ന്നു, മു​റി​യിൽ പന്തം കത്തി​ച്ചു വെ​ളി​ച്ചം വീ​ശി​യ​പ്പോൾ, ‘മുറി ശൂ​ന്യം എല്ലാം അവർ നാ​ടു​ക​ട​ത്തി’ എന്നു് ഭീ​മ​നും കൂ​ട്ട​രും ഞെ​ട്ട​ല​ഭി​ന​യി​ച്ചു. അതോടെ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​കാ​ര്യാ​ല​യം കു​റ്റാ​രോ​പ​ണം തയ്യാ​റാ​ക്കി അന്ധ​ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രെ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ പര​സ്യ​വി​ചാ​ര​ണ​ക്കൊ​രു​ങ്ങി. ആരു​ണ്ടു് അനു​കൂ​ലി​ക്കാൻ?, ‘ആരോ​പ​ണം രാ​ഷ്ട്രീ​യ​പ്രേ​രി​തം’ എന്നു് ധീ​ര​ത​യോ​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​വാൻ? ഇത്ര​യൊ​ക്കെ ആവി​ഷ്കാര സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം പറ​യു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ വാ​യ​ട​ച്ചി​ല്ലേ? കു​റ്റ​വാ​ളി എന്ന പേ​രു​ദോ​ഷം​ഭ​യ​ന്നു സ്വയം ‘കാ​ട്ടിൽ പോവാം’ എന്നു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ സമ്മ​തി​ച്ച​പ്പോൾ ഭീമൻ പറ​ഞ്ഞ​തു് ‘അങ്ങ​നെ വഴി​ക്കു വരൂ’ എന്നാ​യി​രു​ന്നു. ചെ​റു​ത​ല്ലാ​ത്തൊ​രു ‘ഭീ​മ​നാ​ടക’മാ​യി​രു​ന്നു രത്നാ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങൾ കാ​ണാ​താ​യ​തി​ന്റെ പി​ന്നി​ലെ​ന്നു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​നു മു​മ്പിൽ വന്നു നെ​ഞ്ച​ത്തു് ആഞ്ഞ​ടി​ച്ചി​ട്ടും ആരും പേ​ടി​കാ​ര​ണം അന​ങ്ങി​യി​ല്ല എന്ന​തും ഒരു വസ്തുത. ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ ചി​ത്ത​രോഗ ത്തി​നു ‘അശ്വ​നി​കൾ’ ചി​കി​ത്സ നി​ശ്ച​യി​ച്ച​തോ​ടെ, ഒരി​ക്കൽ ഒച്ച വച്ച​വ​രൊ​ക്കെ മൗ​ന​മാ​യി. ഒളി​ച്ചു​ക​ട​ത്തിയ രത്നാ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങൾ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാൻ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യു​ടെ നാടായ കലിം​ഗ​യി​ലേ​ക്കു മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​നു അർ​ജു​നൻ നാളെ നീ​ങ്ങി​യാൽ ഞാൻ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നി​ല്ല. കാ​ഴ്ച​പ​രി​മി​തി​യു​ള്ള ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കു് കാ​ട്ടിൽ ചെ​ന്നാൽ, ഭാ​ഗ്യം, ഗാർ​ഹി​ക​സ​മാ​ധാ​നം കൊ​ടു​ക്കാൻ പ്രിയ ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​മു​ണ്ടു്. വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​സേ​വ​ന​ദാ​താ​ക്ക​ളാ​യി വി​ദു​ര​രും കു​ന്തി​യും ഒപ്പം അതാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു് വയ​സ്സാ​യാൽ കൂ​ട്ടു് വയ​സ്സ​ന്മാർ മാ​ത്രം!”

2024-05-26

“തള്ള​വി​രൽ​മു​റി​ച്ചു ഗു​രു​ദ​ക്ഷിണ കൊ​ടു​ത്തു​വോ? ഗുരു ബലം​പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു കടി​ച്ചു​മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തു​വോ? ധന​മോ​ഹി​ഗു​രു​ദ്രോ​ണ​രിൽ നി​ന്നു് സൈ​നി​ക​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം സൗ​ജ​ന്യ​മെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ ധരി​ച്ചു​വോ? അതോ, ഒളി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു ചു​ളു​വിൽ പഠി​ച്ചാൽ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു് കരു​തി​യോ? തു​റ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞ​തി​നു് ഈ വെ​ള്ളി​നാ​ണ​യം പ്ര​തി​ഫ​ല​മാ​യി ഇരി​ക്ക​ട്ടെ, ‘ശി​ഷ്യ​ന്റെ തള്ള​വി​രൽ വെ​ട്ടി​യെ​ടു​ത്തു പച്ച​ക്കു​ച​വ​ച്ചു​തി​ന്നു വി​ശ​പ്പ​ട​ക്കു​ന്ന ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​പ​രി​ശീ​ല​കർ കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ’ എന്ന ലേ​ഖ​ന​ത്തി​നു് വഴി​യു​ണ്ടോ എന്നു് പത്രാ​ധി​പ​രു​മാ​യി ആലോ​ചി​ച്ചു​നോ​ക്കാം, വി​ചി​ത്ര​മാ​യാ​ലേ വ്യാ​സൻ ഭാ​ര​ത​ഇ​തി​ഹാ​സ​ത്തിൽ കഥ തു​ന്നി​ച്ചേർ​ക്കാൻ തു​നി​യൂ” വി​ര​ലി​ല്ലാ​ത്ത യു​വാ​വി​നോ​ടു് വി​ല​പേ​ശു​ന്ന​പോ​ലെ, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​കൻ നിർ​ദ്ദ​യം സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു് കൊ​ട്ടാ​രം​ലേ​ഖിക ആകു​ല​ത​യോ​ടെ നോ​ക്കി.

“പു​നർ​വി​വാ​ഹ​സാ​ധ്യത വി​ട്ടു​ക​ള​യ​രു​തെ​ന്നു ഭാ​ര്യ​യോ​ടു​പ​ദേ​ശി​ക്കാൻ, നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്തു​കാ​ര്യം, താ​ല്പ​ര്യ​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അവരതു ചെ​യ്യും എന്ന​ല്ലേ സ്ത്രീ​പ​ക്ഷ​വാ​ദി​കൾ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ യു​ദ്ധ​മേ​ഘ​ങ്ങൾ നി​റ​യു​ന്ന കാലം.

“പരേ​ത​ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ പക​ര​ക്കാ​ര​നാ​യി ഒരാളെ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല എന്ന​വൾ ശാ​ഠ്യ​നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ത്തെ​ങ്കിൽ പു​നഃ​പ​രി​ശോ​ധി​ക്ക​ണം എന്ന​ല്ലേ പറ​ഞ്ഞു​ള്ളു? കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ ആരോ​ഗ്യ​മു​ള്ള​ആ​ണി​ന്റെ സാ​ന്നി​ധ്യം പി​ന്നീ​ട​വൾ മോ​ഹി​ച്ചാൽ, അതാ​ണു് സ്വാ​ഭാ​വി​കം എന്ന​ല്ലേ ഞാൻ നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ത്ത​തു്? സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ത​ട​സ്സ​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഒന്നോ​അ​തി​ല​ധി​ക​മോ കൂ​ട്ടു​കാ​രു​മാ​യൊ​രു ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം അത്ര​മോ​ശ​മ​ല്ലെ​ന്നു ദ്രൗ​പ​ദി തെ​ളി​യി​ച്ചി​ല്ലേ. ‘രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ അഖ​ണ്ഡത സം​ര​ക്ഷി​ക്കാൻ ബലി​ദാ​നം ചെ​യ്തു, അവൻ അവ​ന്റെ പാ​ട്ടി​നു പോയി, അതോടെ എനി​ക്കു് പു​നർ​വി​വാ​ഹ​സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ളൊ​രു ശോ​ഭ​ന​ഭാ​വി ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും സാ​ധ്യ​മാ​വ​ട്ടെ’ എന്ന​വൾ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചാൽ, ആശ്വ​സി​ക്കാം,. വൈ​ധ​വ്യ​ത്തി​ലും, അഭി​ലാ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ പൂർ​ത്തീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു് പു​നർ​വി​വാ​ഹം​വേ​ണോ എന്ന​ല്ല, എത്ര ആണു​ങ്ങൾ ആവാം എന്നു​മാ​ത്ര​മേ കണ​ക്കു​കൂ​ട്ടേ​ണ്ട​തു​ള്ളൂ. ബാ​ക്കി കാ​ര്യ​ങ്ങൾ യു​ദ്ധം കഴി​യ​ട്ടെ വി​ശ​ദ​മാ​ക്കാം”, സൈനിക പാ​ള​യ​നിർ​മ്മി​തി​യു​ടെ പരി​ശോ​ധ​ന​ക്കാ​യി കൗരവ സം​ഘ​ങ്ങൾ​ക്കൊ​പ്പം യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു രഥ​യാ​ത്ര​ക്കൊ​രു​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, ഏക​പ​ത്നീ​വ്ര​ത​കാ​ര​നായ ഇതി​ഹാ​സ​കൗ​ര​വൻ.

“എപ്പോ​ഴാ​ണു് യു​ദ്ധം, ഒരാ​വേ​ശ​മാ​യി മന​സ്സി​ലി​ട്ടു പരി​ലാ​ലി​ച്ച​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“കൗരവർ സാ​മ്രാ​ജ്യ​മോ​ഹി​ക​ള​ല്ലെ​ന്നു ചരി​ത്ര​വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​യായ നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാം. അതി​ലോല ആവാ​സ​വ്യ​വ​സ്ഥ ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥം ഞങ്ങൾ പൊ​തു​ചെ​ല​വി​നു​ള്ള പണ​മി​റ​ക്കി​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ നി​ല​നിർ​ത്തി​യ​തു്! ഞാൻ സ്ഥ​ല​ത്തി​ല്ലാ​ത്ത തക്കം​നോ​ക്കി അന്ധ​രാ​ജാ​വി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ഇഷ്ട​ദാ​ന​മാ​യി വാ​ങ്ങി കു​ടി​യേ​റ്റ​ത്തി​നെ​ന്നും പറ​ഞ്ഞു പാ​ണ്ഡ​വർ കാടു് തീ​യി​ട്ടു. ഞാൻ ക്ഷ​മി​ച്ചു. എന്നാൽ അഹിം​സാ​വാ​ദി​യാ​യി​രു​ന്ന എന്നിൽ, യു​ദ്ധ​ബീ​ജ​ങ്ങൾ പെ​രു​കി​യ​തു മൂ​ന്നു​നേ​രം ഭക്ഷ​ണം​ക​ഴി​ക്കാൻ വന്നി​രു​ന്ന കൗ​ര​വ​സൈ​ന്യാ​ധി​പ​ന്മാ​രെ കാ​ണു​മ്പോൾ ആയി​രു​ന്നു. ദേ​ഹം​മി​നു​ക്കി, വസ്തു​സ​മ്പാ​ദി​ച്ചു, യു​ദ്ധ​ക്കോ​പ്പു​വാ​ങ്ങി സ്വാർ​ത്ഥ​മോ​ഹ​ങ്ങൾ​പൂ​വ​ണി​യി​പ്പി​ച്ചു. തി​ന്നു​തി​ടം​വെ​ക്കാൻ ഗം​ഗ​യൊ​ഴു​കു​ന്ന കൃ​ഷി​ഭൂ​മി​യി​ലെ ധാ​ന്യം​പോ​രാ എന്ന നി​ല​വ​ന്നു. ഓരോ​രു​ത്തർ​ക്കും എട്ടും പത്തും ധൂർ​ത്തു​മ​ക്കൾ അവ​രു​ടെ വളർ​ത്തു​ചെ​ല​വു്, മാസ വേ​ത​ന​ത്തി​ന്റെ നി​ര​ക്കു് കണ്ടാൽ കണ്ണു​ത​ള്ളും എന്ന നി​ല​യിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ ഞാൻ​എ​ന്നെ വി​സ്ത​രി​ച്ചു, കൗ​ര​വ​പാ​ണ്ഡവ സ്വ​ത്തു​തർ​ക്കം ബലാ​ബ​ല​ത്തി​ലൂ​ടെ കണ്ടെ​ത്ത​ട്ടെ അതി​ന്റെ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​പ​രി​ഹാ​രം. ‘നാഥൻ ഉള്ള പ്ര​പ​ഞ്ചം’ എന്ന വി​ശ്വാ​സി​യാ​ണ​ല്ലോ, ഞങ്ങൾ കു​ടും​ബ​ദേ​വത ജ്വാ​ലാ​മു​ഖി​യെ ശരണം വി​ളി​ച്ചു. വെ​ളി​പാ​ടു​ണ്ടാ​യി. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​മാ​യു​ള്ള സ്വ​ത്തു വി​ഭ​ജ​നം തർ​ക്ക​വ​സ്തു​വാ​ക്കി മു​ന്നേ​റുക, ജന​സം​ഖ്യ കു​റ​ക്കാൻ വഴി​യൊ​രു​ങ്ങ​ട്ടെ നിർ​ണ്ണാ​യ​ക​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലേ​ക്കു്. അതാ​ണി​പ്പോൾ നി​ങ്ങൾ കാ​ണു​ന്ന സൈ​നി​ക​വ്യൂഹ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര പാ​രാ​വാ​രം, അതിൽ ഞാ​നൊ​രു ‘നി​മി​ത്തം’ മാ​ത്രം!”

“ഭർ​ത്താ​വി​ലൊ​രാൾ ‘കാലം’ചെ​ന്നാൽ, നാ​ലു​പേ​രെ ഓർ​ത്തു നി​ങ്ങൾ ജീ​വി​തം​തു​ട​രു​മോ?, അതോ, പരേ​ത​ന്റെ ചി​ത​യിൽ ‘സതി’യനു​ഷ്ഠി​ക്കു​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മരി​ച്ചു​പോ​യോ എന്ന​തൊ​ന്നും വർ​ത്ത​മാ​ന​കാല ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ പരി​ഗ​ണ​നാ​വി​ഷ​യ​മോ, ആശ​ങ്ക​യോ അല്ല. ജീ​വി​ത​ത്തിൽ കൂ​ട്ടാ​യി എന്ന​തൊ​ഴി​ച്ചാൽ, കരാറോ കരാർ​ലം​ഘ​ന​മോ സതി​യു​മാ​യി ബന്ധ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നി​ല്ല. ഭീമനെ നോ​ക്കൂ, കു​ന്തി​യു​ടെ നീ​ക്ക​ത്തിൽ, മാ​ദ്രി​യെ പാ​ണ്ഡു​ചി​ത​യി​ലെ​റി​യേ​ണ്ടി വന്ന ‘ദുഃ​ഖ​ഭാ​രം’ പാ​തി​രാ​നി​ല​വി​ളി​ക​ളിൽ ഒന്നി​ല​ധി​കം തവണ ഞാൻ കേ​ട്ട​താ​ണു്.”

“നി​ങ്ങൾ വാ​ക്കു​തെ​റ്റി​ച്ച​ല്ലോ. വഴി​നീ​ളെ അമർഷം പു​ക​യു​ന്നു. ‘അരുതേ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര’ എന്ന നി​ല​വി​ളി കേട്ട കൗരവർ എല്ലാ ആയു​ധ​പ്പു​ര​ക​ളും അത്യാ​ധു​നിക സൈനിക പരീ​ക്ഷ​ണ​ശാ​ല​ക​ളും കൂ​ര​മ്പു​ക​ളു​ടെ​യും കു​ന്ത​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും സമ്പു​ഷ്ടീ​ക​ര​ണ​ശാ​ല​ക​ളും ശാ​ന്തി​പ്രി​യ​സ​ന്യ​സ്ത​രു​ടെ സാ​നി​ധ്യ​ത്തിൽ നശി​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ, അതാ നൊ​ണ്ടി​വ​രു​ന്നു, പാ​ണ്ഡ​വ​പാ​ള​യ​ത്തിൽ നി​ന്നൊ​രു യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​മു​ദ്ര​യു​ള്ള അറി​യി​പ്പു്—കൗ​ര​വ​രു​മാ​യി നി​ശ്ച​യി​ച്ച സമാ​ധാ​ന​ചർ​ച്ച പാ​ണ്ഡ​വർ ബഹി​ഷ്ക​രി​ക്കും. അതി​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​മാ​ണു് വി​ചി​ത്രം: ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ശത്രു​താ നി​ല​പാ​ടും വി​ദ്വേ​ഷ​മ​നോ​ഭാ​വ​വും—ഇക്കാ​ല​ത്തു അതൊ​ക്കെ കു​ടും​ബ​രോ​ഗ​മ​ല്ലേ എന്നാ​ണു പൗ​ര​സ​മൂ​ഹം പു​ച്ഛി​ച്ചു​ത​ള്ളു​ന്ന​തു്” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ണ്ഡ​വ​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. അജ്ഞാ​ത​വാ​സം കഴി​ഞ്ഞു വി​രാ​ട​സ​ഖ്യ​ത്തിൽ എത്തിയ പാ​ണ്ഡ​വർ, യു​ദ്ധ​മു​ന്ന​ണി​യൊ​രു​ക്കാൻ ഉപ​പ്ല​വ്യ സൈനിക പാ​ള​യ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

“ആയു​ധ​പ്പുര യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ നശി​പ്പി​ച്ചു​വോ എന്നു് പറ​യേ​ണ്ട​തു് കൗ​ര​വാ​നു​കൂ​ല്യം പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന സന്യ​സ്ഥ​രോ? പാ​ണ്ഡ​വ​സൈ​നി​ക​മേ​ധാ​വി​ക​ളോ? നശി​പ്പി​ച്ചു എന്നു​ത​ന്നെ തർ​ക്ക​ത്തിൽ സമ്മ​തി​ക്കുക—ആർ​ക്കു തട​യാ​നാ​വും ഇനി​യു​മൊ​രു കള്ള​ച്ചൂ​തു​ക​ളി​യു​ടെ തനി​യാ​വർ​ത്ത​നം?”

“ഞങ്ങൾ പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​നു വഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​വർ. വയ്യ ഇനി​യും ഒരു വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല വന​വാ​സം ഈ ജന്മ​ത്തിൽ” പാ​ണ്ഡ​വർ ഒറ്റ​ശ​ബ്ദ​ത്തിൽ വി​കാ​രാ​ധീ​ന​രാ​യി.

“പാ​ണ്ഡവ അധി​നി​വേ​ശ​ത്തി​ന്നെ​തി​രെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ സമ​ര​മു​ഖ​ത്തെ സജീ​വ​മാ​ക്കിയ മു​ന്ന​ണി​പ്പോ​രാ​ളി ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ ഇപ്പോൾ രോ​ഗി​യാ​ണെ​ന്നു് കാ​ണു​മ്പോൾ വല്ലാ​യ്മ തോ​ന്നു​ന്നു. വി​ശ​ന്നു​ക​ര​യു​ന്ന കൊ​ച്ചു കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് ഒരു​നേ​ര​ത്തെ അന്നം​ത​യ്യാ​റാ​ക്കാൻ പോ​ലു​മാ​വാ​തെ വി​ങ്ങു​മ്പോ​ഴും, കണ്ണു​ക​ളിൽ മി​ന്ന​ലാ​ട്ട​മു​ണ്ട​ല്ലോ അതെ​ന്താ​ണു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക തൊ​ട്ട​രി​കെ സാ​ന്ത്വ​ന​സ്പർ​ശം ചെ​യ്തു.

“കൗ​ര​വ​രാ​ജ​സ്ത്രീ​ക​ളെ പതി​നെ​ട്ടു​നാൾ​കൊ​ണ്ടു് അനാ​ഥ​വി​ധ​വ​ക​ളാ​ക്കിയ ആ ‘കൊ​ടും​ഭീ​കര’നെ പി​ന്നിൽ കയർ​കു​രു​ക്കി​ട്ടു് മു​റു​ക്കി, തല​മു​ണ്ഡ​നം ചെ​യ്തു പു​ള്ളി​കു​ത്തി, കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തു നഗ​രി​കാ​ണി​ക്ക​ലി​നു് കൊ​ണ്ടു​പോ​വാൻ പു​തു​ത​ല​മുറ കൗ​ര​വ​ക്കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു സ്വ​പ്ന​ങ്ങൾ നേ​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഞാൻ. പ്രിയ മി​ത്ര​മേ, എത്ര​യെ​ത്ര അനു​കൂല അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ ചെ​യ്തു ഞങ്ങ​ളെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​ക്കു് നി​ങ്ങൾ പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​താ​ണു്. ഇരി​ക്കൂ എന്നു് ഇപ്പോൾ ക്ഷ​ണി​ക്കാൻ ഈ പു​ന​ര​ധി​വാ​സ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ ഒരു ഇരി​പ്പി​ടം​പോ​ലും ഇല്ല​ല്ലോ.”

2024-05-27

“പല രഹ​സ്യ​ങ്ങ​ളും വെ​ളി​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന പ്ര​തീ​ക്ഷ​യിൽ ദ്രൗ​പ​ദീ​സ്വ​യം​വ​രം കാണാൻ യാത്ര നി​ശ്ച​യി​ച്ച എന്നെ, വാ​ര​ണാ​വ​തം കാ​ട്ടു​മു​ക്കി​ലേ​ക്ക​യ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ കാ​ര്യ​മെ​ന്താ​ണു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പത്രാ​ധി​പ​രോ​ടു് കയർ​ത്തു. “മാ​സ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ലേ കു​ന്തി​യും മക്ക​ളും കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു്? ‘അർ​ധ​സ​ഹോ​ദര’രുടെ ആത്മ​ശാ​ന്തി​ക്കാ​യി കൗരവർ ബലി ചെ​യ്ത​ല്ലോ. കു​ത്തി​പ്പൊ​ക്ക​ണോ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ കു​ഴി​മാ​ടം?”

“പാ​ഞ്ചാ​ലീ​സ്വ​യം​വ​ര​ത്തെ​ക്കാൾ വാർ​ത്താ​പ്രാ​ധാ​ന്യ​മി​ല്ലേ? അര​ക്കി​ല്ലം കൗ​ര​വ​ഗൂ​ഢാ​ലോ​ച​ന​യെ​ന്നു കു​ന്തി ആദ്യം ആരോ​പി​ച്ച​പ്പോൾ, പാ​ണ്ഡവ ആസൂ​ത്രി​ത​മെ​ന്നു് ദു​ര്യോ​ധ​നൻ തെ​ളി​വു് നി​ര​ത്തി, അര​ക്കി​ല്ല​മെ​ന്ന​തൊ​രു കു​ന്തി​യു​ടെ കെ​ട്ടു​കഥ, മഹാ​റാ​ണി​ക്കാ​യി പണ്ടു് ശന്ത​നു നിർ​മ്മി​ച്ച അസാ​ധ്യ വാ​സ്തു​വാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ ആ മനോഹര വേ​നൽ​ക്കാല കൊ​ട്ടാ​രം അര​ക്കി​ല്ല​മെ​ന്ന നി​കൃ​ഷ്ട​വി​ശേ​ഷ​ണ​ത്തോ​ടെ മനഃ​പൂർ​വ്വം കത്തി​ച്ച​തു്. അതി​ലും ഗു​രു​തര ആരോ​പ​ണം ദു​ര്യോ​ധ​നൻ തെ​ളി​വു​നി​ര​ത്തി അവ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു, തീ​പ്പെ​ട്ട​തു പാ​ണ്ഡ​വർ എന്ന വ്യാ​ജ​തെ​ളി​വു​ണ്ടാ​ക്കാൻ, ആറം​ഗ​ആ​ദി​വാ​സി​കു​ടും​ബ​ത്തെ കു​ന്തി നിർ​ദ്ദ​യം ഇര​യാ​ക്കി! സത്യം വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ‘ഉടൽ​തെ​ളി​വു’ പരി​ശോ​ധ​ന​യിൽ കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആദി​വാ​സി​കു​ടും​ബം കു​ന്തി​യെ സന്ദർ​ശി​ച്ച​തി​നു സത്യ​സാ​ക്ഷി​ക​ളു​ണ്ടു്. ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടാ​തെ ആഗ​തർ​ക്കു അത്താ​ഴം കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ കു​ന്തി, വി​ഷ​മ​ദ്യം വി​ള​മ്പി​യ​താ​യി കാ​ണു​ന്നു. നമ്മു​ടെ അനു​മാ​നം: ഒളി​വിൽ പോ​വും​മു​മ്പു് കു​ന്തി​യും മക്ക​ളും ഹസ്തി​ന​പു​രി​ക്കെ​തി​രെ ഗൂ​ഢാ​ലോ​ച​ന​പ​ങ്കാ​ളി​കൾ! ആദി​വാ​സി​സം​ര​ക്ഷ​കർ ആവേ​ണ്ട പാ​ണ്ഡ​വർ, അവ​രു​ടെ അന്ത​ക​ന്മാ​രാ​യ​തി​ന്റെ അന്തർ​നാ​ട​കം ചു​രു​ള​ഴി​ക്കാൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ആരോ​പ​ണം പോ​ര​ല്ലോ. നി​ങ്ങൾ​പോ​യി ‘സത്യം’ കണ്ടെ​ത്ത​ണം കൗ​ന്തേ​യർ എന്തി​നു ഹസ്തി​ന​പു​രി എന്ന പര​മാ​ധി​കാ​ര​രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ന്നെ​തി​രെ സം​ഘ​ടിത കലാ​പ​ത്തി​നു പാ​തി​രാ​തി​രി​കൊ​ളു​ത്തു​ന്നു!”

“ഇത്ത​വണ ദേ​ശാ​ന്ത​ര​യാ​ത്ര​ക​ളിൽ അച്ഛ​നെ നീ കണ്ടു​വോ, മകനേ?”, സു​ഭ​ദ്ര, അഭി​മ​ന്യു​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ദ്വാ​ര​ക​യിൽ മട​ങ്ങി​യെ​ത്തിയ മകൻ, അമ്മ​യു​മൊ​ത്തു നട​ക്കു​ന്ന പ്ര​ഭാ​തം.

“വി​രാ​ട​ത​ല​സ്ഥാ​ന​ത്തിൽ കണ്ടു അമ്മാ. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യുൾ​പ്പെ​ടെ ആറു​പേ​രും കരു​ത​ലോ​ടെ നിർ​മ്മിത സ്വ​ത്വം​കെ​ട്ടി, കഴി​യു​ന്ന അജ്ഞാത വാ​സ​ക്കാ​ലം. ബ്ര​ഹ​ന്ന​യെ​ന്ന സ്ത്രീ​വേ​ഷം ധരി​ച്ച അച്ഛൻ, നൃ​ത്തം പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വി​രാ​ട​രാ​ജ​കു​മാ​രി ഉത്ത​ര​യെ ‘നി​ന്റെ ഭാ​വി​വ​ധു’ എന്നു് പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. ‘സ്വ​ത്വ​മു​ഖം​മൂ​ടി’ ധരി​ച്ച മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വ​രെ​യും രഹ​സ്യ​മാ​യി കണ്ടു ഉപ​ചാ​രം ചൊ​ല്ലി ഞാൻ പി​രി​യു​മ്പോൾ, അച്ഛൻ ശി​രോ​വ​സ്ത്രം​ധ​രി​ച്ചു നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​വ​രെ​വ​ന്നു. “കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ, കൗ​ര​വർ​ക്കെ​തി​രെ പാ​ണ്ഡവ സൈ​ന്യ​ത്തെ ജയി​പ്പി​ക്കാൻ നീ, സ്തോ​ഭ​ജ​ന​ക​മായ ‘ഒര​പൂർ​വ്വ യു​ദ്ധ​സാ​ഹ​ച​ര്യ’മു​ണ്ടാ​ക്കു​മോ” എന്നു് അച്ഛൻ അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മാ​യി രഹ​സ്യ​ഭാ​വ​ത്തിൽ ചോ​ദി​ച്ചു. “നി​ന​ക്കെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും, ദൈ​വ​ഹി​ത​ത്താൽ, സം​ഭ​വി​ച്ചാൽ, വധു​ഉ​ത്ത​ര​യിൽ പി​റ​ക്കു​ന്ന മകനെ ഞങ്ങൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ ഭാ​വി​രാ​ജാ​വാ​ക്കാം, കൈ​പി​ടി​ച്ചു് ചേർ​ത്തു​നിർ​ത്തി അച്ഛൻ അനു​മ​തി ചോ​ദി​ച്ചു. പ്ര​ത്യാ​ശാ​ഭ​രി​ത​മാ​യി കാ​ണാ​റു​ള്ള ആ സു​ന്ദ​ര​മു​ഖ​ത്ത​പ്പോൾ​ക​ണ്ട ദൈ​ന്യത അറി​ഞ്ഞ ഞാൻ കൂ​ടു​തൽ ചി​ന്തി​ക്കാ​തെ, ‘അങ്ങ​നെ ആവ​ട്ടെ അച്ഛാ’ എന്നു് വാ​ക്കു​കൊ​ടു​ത്തു​പോ​യി, അമ്മാ”. “ആ പാ​ണ്ഡ​വ​ച​തി​യിൽ നീ വീ​ഴ​രു​താ​യി​രു​ന്നു മകനേ!” ഭീതി നി​റ​ഞ്ഞ മു​ഖ​ത്തോ​ടെ അവൾ അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ദു​ര​ന്ത​പൂർ​ണ​മായ ഭാ​വി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു​നോ​ക്കി.”

“ഭാ​രി​ച്ച ചെ​ല​വു​ള്ള പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ, പാ​ണ്ഡ​വ​ത​ല​യൊ​ന്നും ഇതു​വ​രെ വെ​ട്ടാ​ത്ത​തിൽ ഭീ​ഷ്മ​പി​താ​മ​ഹ​നോ​ടു് നി​ങ്ങൾ കയർ​ത്തു സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തൊ​ക്കെ ശരി, എന്നാൽ പോ​രാ​ട്ട​മി​ക​വു് കാ​ണി​ക്കാ​ത്ത ഇള​മു​റ​കൗ​ര​വ​രെ അതു​പോ​ലെ നി​ങ്ങൾ ശാ​സി​ച്ച അനു​ഭ​വ​മു​ണ്ടോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഉപ​സൈ​നിക മേ​ധാ​വി​ക​ളു​മാ​യി ചർ​ച്ച​തു​ട​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ധീ​ര​കൗ​ര​വൻ.

“എന്താ സംശയം? നി​ത്യ​വും പോ​രാ​ട്ട​പ്ര​ക​ട​നം വി​ല​യി​രു​ത്തി​യേ ഞാൻ ഒരു പോ​ള​ക​ണ്ണ​ട​ക്കൂ. ഒരു ‘ഇളമുറ സഹോ​ദ​രൻ’ സങ്ക​ടം പറ​ഞ്ഞു, കളി​ക്കൂ​ട്ടു​കാ​രാ​യി​രു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഇട​നെ​ഞ്ചിൽ ഞാ​നെ​ങ്ങ​നെ വാൾ​വീ​ശും! ‘യു​ദ്ധ​ക്ഷമ’മല്ലാ​ത്ത അത്ത​രം മൃ​ദു​ല​വി​കാ​ര​ങ്ങൾ തു​ട​ച്ചു​നീ​ക്കാൻ, കൗ​ര​വ​മ​നോ​ഭാ​വ​ത്തിൽ തി​രു​ത്ത​ലി​നാ​യി ശിക്ഷ അറ​വു​ശാ​ല​യിൽ. കറവ വറ്റിയ വളർ​ത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ തല​ക്ക​ടി​ച്ചു​കൊ​ന്നു, തൊ​ലി​പൊ​ളി​ച്ചു ഭക്ഷ്യ​യോ​ഗ്യ​മായ ഇറ​ച്ചി​യാ​ക്കി ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലെ​ത്തി​ക്കു​ന്ന പണി​യിൽ പ്ര​ശംസ നേ​ടി​യാൽ മാ​ത്ര​മേ, ഇനി അവനു സാ​യു​ധ​നി​യ​മ​നം കൊ​ടു​ക്കൂ. മാ​തൃ​കാ​പ​ര​മാ​യി ശി​ക്ഷ​യെ​ന്നു തെ​ളി​ഞ്ഞ​ല്ലോ. ആയുധം മൂർ​ച്ച​കൂ​ട്ടി​യാ​ണി​പ്പോൾ പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​നു് ഓരോ കൗ​ര​വ​നും രാ​വി​ലെ പാ​ള​യം​വി​ട്ടു പോ​വു​ന്ന​തു!”

“അഞ്ചു​പാ​ണ്ഡ​വർ ഇട​ക്കൊ​ന്നു മു​ന്നോ​ട്ടു് വണ്ടി​ത​ള്ളി​യാൽ നീ​ങ്ങാ​വു​ന്ന ഭര​ണ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളേ യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഉള്ളൂ. മന്ത്രി​പ​ദ​വി ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു ഞങ്ങൾ പറ​യു​ന്ന​പോ​ലെ ഉപ​ദേ​ശി​പ​ദ​വി​യിൽ ഒതു​ങ്ങി ഒരി​ട​ത്തു​കൂ​ടി​യാൽ നി​ല​വിൽ കി​ട്ടു​ന്ന രാ​ജ​കീ​യ​സൌ​ക​ര്യ​ങ്ങൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് തു​ടർ​ന്നും​കി​ട്ടും. അല്ലെ​ങ്കിൽ ഉടൻ വന​വാ​സ​ത്തി​നു​പോ​വു​ന്ന​വ​രു​ടെ പട്ടി​ക​യിൽ ഒന്നാ​മൻ നി​ങ്ങ​ളാ​വും “അങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ചാ​ര​വ​കു​പ്പു​മേ​ധാ​വി നകുലൻ അഭി​വ​ന്ദ്യ​വി​ദു​ര​രെ പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ച്ച​തു്. സു​ര​ക്ഷ​യും വസ​തി​യും സൗ​ജ​ന്യ​ഭ​ക്ഷ​ണ​വും എല്ലാം ഈ വറു​തി​യിൽ വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ! കാ​ര​ണ​വർ അതിൽ വീണു എന്നു് വേണം ഇപ്പോൾ കരു​താൻ” യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ ലേഖകൻ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് ശു​ദ്ധ​വാ​യു​കി​ട്ടാൻ ഗം​ഗാ​തീ​ര​ത്തേ​ക്കു് കൂ​ട്ടു​കാ​രി​യു​മാ​യി നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.”

“ബഹു​മ​തി ‘പു​ര​സ്കാര’മായി സമ്മാ​നി​ച്ച​താ​ണോ, അതോ ദൈ​വ​ദ​ത്ത​മോ?”, കൊ​ട്ടാര ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വി​നു ചൂ​താ​ട്ട​ത്തിൽ ഉന്ന​ത​പ​രി​ച്ചീ​ല​നം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന കു​ങ്കൻ എന്ന നിർ​മ്മി​തി​സ്വ​ത്വ​ത്തിൽ അജ്ഞാ​ത​വാ​സം ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ.

“അര​മ​ന​ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാ​രു​ടെ മുൻ​പിൽ​വ​ച്ചു വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വു് എന്റെ സേ​വ​ന​ങ്ങ​ളിൽ സം​തൃ​പ്തി രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. ബഹു​മ​തി നൽ​കു​ന്ന​തി​നു കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. “ഇവൻ എനി​ക്കു് ആശ്രി​ത​നെ​ങ്കി​ലും, ‘ധർ​മ്മ​പു​ത്രർ’ അപൂർ​വ്വ​സ്ഥാ​ന​പ്പേ​രു ചേർ​ത്തു ഞാൻ ഇതാ വി​ളി​ക്കു​ന്നു”. ബഹു​മാ​നി​ത​വ്യ​ക്തി, കൊ​ട്ടാ​ര​ഗോ​പു​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു് ആന​യി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യാ​ണു്. പന്ത​ലിൽ വീ​രാ​ളി​പ്പ​ട്ടും കോ​ടി​മു​ണ്ടും മഹാ​റാ​ണി സു​ദേ​ഷ്ണ ‘ധർ​മ്മ​പു​ത്രർ’ക്കു് നൽ​കു​ന്നു. അവ​അ​ണി​ഞ്ഞു, പട്ടി​ന്റെ ഒര​റ്റം തലയിൽ ചു​റ്റി​ക്കെ​ട്ടു​ന്നു. മറ്റേ അറ്റം പി​ന്നോ​ട്ടു് നീ​ട്ടി​യി​ടു​ന്നു. നെ​റ്റി​പ്പ​ട്ടം​ധ​രി​ച്ച ആന​പ്പു​റ​ത്തു​ക​യ​റ്റി നഗ​രി​കാ​ണി​ക്ക​ലിൽ എഴു​ന്നെ​ള്ളി​ക്കു​ന്നു. അപൂർ​വ്വ​ബ​ഹു​മ​തി നേ​ര​ത്തെ കി​ട്ടിയ പ്രഭു വേ​ഷ​ഭൂ​ഷാ​ദി​ക​ളോ​ടെ ആന​പ്പു​റ​ത്തു് ഒപ്പ​മി​രി​ക്കു​ന്നു. ഞങ്ങൾ​ക്കു് പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വൻ എന്ന ആഘോ​ഷ​ഗാ​ന​ത്തോ​ടെ ഘോ​ഷ​യാ​ത്ര നഗ​ര​വീ​ഥി​ക​ളി​ലൂട ആശീർ​വാ​ദ​ത്തി​നാ​യി പോ​കു​ന്നു. തി​രി​ച്ചു് ഗോ​പു​ര​ത്തി​ലെ​ത്തു​മ്പോൽ തദ്ദേ​ശീ​യ​പ്ര​ഭു ആന​പ്പു​റ​ത്തു നി​ന്നി​റ​ങ്ങും. സേ​നാ​നാ​യ​ക​നായ കീ​ച​ക​നൊ​പ്പം വി​നീ​താ​വാ​നാ​യി ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ കീചകൻ കു​ത്തി​ക്കു​റി​ച്ച പനയോല എനി​ക്കു നേരെ നീ​ട്ടി: “നി​ങ്ങൾ ആരെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി, വിവരം ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ഞാൻ അറി​യി​ച്ചാൽ നി​ങ്ങൾ ആറു​പേ​രും പന്ത്ര​ണ്ടു വർഷ വന​വാ​സ​ത്തിൽ പോ​വേ​ണ്ടി​വ​രും ഒത്തു​തീർ​ക്കാൻ തയ്യാർ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ എനി​ക്കു് വി​ട്ടു​ത​ര​ണം” അജ്ഞാ​ത​വാ​സം രഹ​സ്യ​മാ​ക്കി​വെ​ക്കാൻ സൈ​നി​ക​മേ​ധാ​വി കീ​ച​ക​നെ അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​വ​ധി​ക്കാൻ ഭീമനെ ഞാൻ ചട്ടം​കെ​ട്ടി.”

2024-05-28

“അപ്പോൾ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യു​ടെ പക്ഷം​ചേർ​ന്നോ? നൂ​റു​കൗ​ര​വ​വ​ധ​ങ്ങ​ളും നേ​രിൽ​ക​ണ്ട കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​കഥ, ആദ്യം വാ​യ​ന​ക്കാ​രി​ലേ​ക്കെ​ത്തി​ക്കു​മെ​ന്നു വാ​ശി​പി​ടി​ച്ച നി​ങ്ങൾ ഇനി​പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ശത്രു​വി​നു പി​ന്തു​ണ​നൽ​കും?”, സഹ​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​നും കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നു​മായ യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​ക​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“നീ രാ​ജ​ത​ന്ത്രം പഠി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ യു​ദ്ധ​ത​ന്ത്രം തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​താ​ണെ​ന്റെ നോ​ട്ട​പ്പിഴ. അന്തഃ​പു​ര​ത്തി​ലും ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലും രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലും നി​യ​ന്ത്ര​ണ​മി​ല്ലാ​തെ കയ​റി​ച്ചെ​ന്നു എരി​വും പു​ളി​യു​മു​ള്ള വാർ​ത്ത നി​ത്യ​വും നീ മെ​ന​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തിൽ​വ​ന്ന വാർ​ത്ത​കൾ​ക്കു് പന​യോ​ല​പ്പ​തി​പ്പു മെ​ന​യേ​ണ്ട ഗതി​കേ​ടി​ലാ​യി ഞാൻ. കു​രു​ക്ഷേ​ത്രം—ആ പതി​നെ​ട്ടു​നാ​ളു​കൾ തന്ന ഊർ​ജ്ജം മറ​ക്കാ​നാ​വി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ഇപ്പോൾ ചെ​ങ്കോൽ​പി​ടി​ച്ച പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ആദ്യ​തീ​രു​മാ​നം എന്നെ ഞെ​ട്ടി​പ്പി​ച്ചു. പ്ര​തി​രോ​ധ​മ​ന്ത്രാ​ല​യം അട​ച്ചു​പൂ​ട്ടും. ഇനി എന്തു് ചെ​യ്യ​ണം എന്ന അസ്തി​ത്വ​ഭീ​തി എന്നെ പാ​ണ്ഡവ വി​രു​ദ്ധ​സ​ഖ്യ​ങ്ങ​ളിൽ ചേ​ക്കേ​റാൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ചു. ഇന്നു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നെ​പോ​ലു​ള്ള പര​ദൂ​ഷ​ണ​പ​ത്ര​പ്ര​വർ​ത്തർ​ക്കു പാ​ഞ്ചാ​ലി​യുൾ​പ്പെ​ടെ ആരെ​യും അവ​ഹേ​ളി​ക്കാൻ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മു​ണ്ടു്. കു​ലീ​ന​സ​ദ​സ്സു​ക​ളിൽ മതി​പ്പു​ണ്ടു്. നകു​ല​ചാ​ര​ന്മാർ തൂ​ക്കി ഇരു​ട്ട​റ​യിൽ മരി​ക്കാൻ വി​ടു​മെ​ന്ന ഭീ​തി​വേ​ണ്ട. എന്റെ തൊഴിൽ കു​ഴ​പ്പം ‘യു​ദ്ധ​മി​ല്ലാ​ത്ത ലോകം’ എന്ന അവ​സ്ഥ​യാ​ണു്. അപ്പോ​ഴാ​ണു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ കണ്ട​തു്. നി​ല​വി​ലു​ള്ള പാ​ണ്ഡവ ദുർ​ഭ​ര​ണ​ത്തെ​യും ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി രാ​ഷ്ട്രം’ എന്ന കാ​ലാ​തി​വർ​ത്തി​യായ സത്യ​ത്തെ​യും രണ്ടാ​യി കാണാൻ.! കലിം​ഗ​ദേ​ശ​ക്കാ​രി​യായ ആ മഹ​തി​ക്ക​തു് ബോ​ധി​ച്ചു. അങ്ങ​നെ അഭി​വ​ന്ദ്യ​ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​വി​രു​ദ്ധ​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ സർ​വ​ക​ക്ഷി രഹ​സ്യ​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തിൽ ‘രാ​ജ്യ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ’ പു​ര​സ്കാ​രം തന്നു അവ​രു​ടെ​കൂ​ടെ ചേരാൻ സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്ത​പ്പോൾ ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു, നാ​ല​തിർ​ത്തി​ക്ക​പ്പു​റ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു് ആക്ര​മ​ണ​സാ​ധ്യത ഇല്ലെ​ങ്കിൽ, അല​സ​രാ​വ​രു​തു് ആഭ്യ​ന്ത​ര​ക​ലാ​പ​ത്തി​നു് വഴി​മ​രു​ന്നി​ട​ണം. ശു​ചി​മു​റി വെ​ള്ളം ധാ​ന്യം എന്നി​ങ്ങ​നെ നി​ത്യ​ജീ​വി​ത​ദു​രി​ത​ങ്ങൾ ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ക്കു​മ്പോൾ​ത​ന്നെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​രാ​ഷ്ട്രം അധാർ​മി​ക​പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ​നി​ന്നു് നേ​രി​ടു​ന്ന അപചയം ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി കർ​ഷ​ക​രെ കലാ​പ​ത്തി​ലേ​ക്കു് നയി​ക്കാൻ വഴി​യ​മ്പ​ല​ങ്ങ​ളും കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളും രഹ​സ്യ​വി​വ​ര​വി​നി​മ​യ​ത്തി​നു നി​ത്യ​വും ഉപ​യോ​ഗി​ക്ക​ണം. കു​ന്തി​പാ​ണ്ഡു മാ​ദ്രി പാ​ഞ്ചാ​ലി എന്നി​വ​രെ ഇര​ക​ളാ​ക്കി, കേ​ട്ടാൽ​ചെ​വി​പൊ​ത്തു​ന്ന തര​ത്തിൽ ലൈം​ഗി​കാ​പ​വാ​ദ​ങ്ങൾ പൊ​തു​ഇ​ട​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്ക​ണം. പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​ളേ, നീയും കൂ​ടെ​പോ​രു​ന്നോ? നേ​രി​ട്ട​ല്ല, ചാ​ര​യാ​യി? നി​ല​വിൽ നി​ന​ക്കു​ള്ള കൊ​ട്ടാ​ര​സൗ​ജ​ന്യ​ങ്ങൾ തു​ട​രാം, ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ചാൽ, രഹ​സ്യാ​ന്വേ​ഷ​ണ​മ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ മേ​ധാ​വി​യാ​യി വനിത എന്ന വി​ശ്വ​പ്ര​ശ​സ്തി​യും?”

“രാ​ജ​ശിൽ​പ്പി? നി​ങ്ങൾ ആൾ കൊ​ള്ളാ​മ​ല്ലോ. ധീ​ര​ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി​ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ പൂർ​ണ​കാ​യ​പ്ര​തിമ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ ഞാൻ ഇന്ന​ലെ കണ്ടു. ഒരു​വ​ശ​ത്തു​നി​ന്നു​നോ​ക്കി​യാൽ ഭീ​മ​ന്റെ നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​മു​ഖം, മറു​വ​ശ​ത്തു​നി​ന്നു നോ​ക്കി​യാൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ​കാ​പ​ട്യ മുഖം. എങ്ങ​നെ ഇതൊ​ക്കെ നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​യി?”, പണി​പ്പു​ര​യിൽ വി​ഷ​ണ്ണ​നാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ശി​ല്പി​യെ ഉച്ച​യോ​ടെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക തി​ര​ഞ്ഞു​ക​ണ്ടെ​ത്തി.

“മി​നു​ക്കു​പ​ണി​ക്കു എപ്പോൾ വി​ളി​ച്ചാ​ലും ഉടൻ​വ​രാ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു​കി​ട്ടിയ പ്ര​തി​ഫ​ലം കൊ​ണ്ടു് നാൽ​ക്കാ​ലി​ക​ളെ വാ​ങ്ങി കൃ​ഷി​തു​ട​ങ്ങി. ഈയിടെ ചന്ത​യിൽ ക്ഷീ​രോൽ​പ്പ​ന്ന​ങ്ങൾ വിൽ​ക്കാൻ പോ​യ​പ്പോ​ളാ​ണു് വിവരം അറി​യു​ന്ന​തു് ബലി​ദാ​നി​ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ജ്വ​ലി​ക്കു​ന്ന ഓർ​മ്മ​യാ​വാൻ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ പ്ര​തി​ഷേ​ധ​സ​മ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ​നി​ന്നും നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത വി​ഖ്യാ​ത​പ്ര​തി​മ​ക്കു, പക്ഷേ, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ​യും ഭീ​മ​ന്റെ​യും രൂ​പ​സാ​ദൃ​ശ്യ​മാ​ണു്. നി​ങ്ങൾ പത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രെ​പോ​ലെ​അ​ല്ല ഞങ്ങൾ. നി​ങ്ങൾ​ക്കു് ‘കൗരവർ പാ​ണ്ഡ​വർ’ ഇവ​രെ​യൊ​ക്കെ കണ്ടും മി​ണ്ടി​യും അടു​ത്ത​റി​യും. എനി​ക്ക​റി​യു​ന്ന​തു പ്ര​കൃ​തി​ത​ന്ന കര​വി​രു​തു് മാ​ത്രം. രണ്ടു കു​ട്ടി​ക​ളും ഭാ​ര്യ​യും അമ്മ​യു​മു​ള്ള ദരി​ദ്ര​നാ​ണു് ‘രാ​ജ​ശി​ല്പി പു​ര​സ്കാ​രം’ നേടിയ ഞാൻ. എന്റെ കഴു​ത്തിൽ രാ​ജാ​വി​ന്റെ വാൾ​വീ​ണാ​ലും അനാ​ഥ​കൗ​ര​വ​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ ശാ​പ​വാ​ക്കു​കൾ വീ​ഴ​രു​തേ!” ശി​ല്പി ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു. പകച്ച കു​ട്ടി​കൾ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

“രക്ത​ര​ഹി​ത​പീ​ഡ​ന​ത്തി​നു് എളു​പ്പ​വ​ഴി​യൊ​ന്നും കാ​ര​ണ​വ​ന്മാർ പറ​ഞ്ഞു​ത​ന്നി​ല്ലേ?”, കൗ​ര​വ​ചോര കൈ​ക്കു​മ്പി​ളിൽ​കോ​രി വന്ന ഭീമനെ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ണ്ഡവ പാ​ള​യ​ത്തിൽ സമീ​പി​ച്ചു. കൗ​ര​വ​രു​ടെ വെ​ട്ടും കു​ത്തു​മേ​റ്റു് വശം​കെ​ട്ട ഭീ​മ​മേ​നി​യിൽ പാ​റാ​വു​കാ​രൻ തൈലം പു​ര​ട്ടി.

“അന്നേ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​താ​ണു്, കൗ​ര​വ​രെ യു​ദ്ധ​ത്ത​ട​വു​കാ​രാ​യി പി​ടി​ച്ചു തു​ണി​യു​രി​ച്ചു്, വരി​യു​ട​ച്ചു് ഒന്നൊ​ന്നാ​യി മധു​ര​പ്ര​തി​കാ​രം ഞാൻ ചെ​യ്യാം.” പക്ഷേ, അവൾ കു​പി​ത​യാ​യി എന്നെ താ​ക്കീ​തു് ചെ​യ്തു:

“ഗദാ പ്ര​ഹ​ര​ത്താൽ കൊ​ല്ലൂ കൗ​ര​വ​രെ, അവ​രു​ടെ പു​രു​ഷ​ത്വം നി​ങ്ങൾ മാ​നി​ക്കൂ!”

“യു​ദ്ധ​ജേ​താ​വി​നു രാ​ജാ​വ​കാ​ശം കൈ​മാ​റു​ന്ന​തിൽ ഇനി​യും തീർ​ന്നി​ല്ലേ തർ​ക്കം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ജയി​ച്ചു എന്നു​തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന​തിൽ യു​ദ്ധ​നിർ​വ​ഹണ സമി​തി​യു​ടെ രേ​ഖാ​മൂ​ല​മായ അറി​യി​പ്പു് കി​ട്ടാ​തെ ‘അവ​കാ​ശ​വാദ’വു​മാ​യി വരു​ന്ന​വർ​ക്കു് ചെ​ങ്കോൽ​കൈ​മാ​റാൻ സാ​ധ്യ​മ​ല്ലെ​ന്നു ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ. മു​റു​കി​യ​രീ​തി​യിൽ നി​ല​പാ​ടു് കന​ത്തു. സ്തം​ഭ​നം ഞാൻ നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ആദ്യ​യു​ദ്ധ​വാർ​ഷി​ക​ത്തിൽ​ത​ന്നെ ദു​ര്യോ​ധ​ന​സ്മാ​രക സൈ​നി​ക​ശാ​സ്ത്ര​സർ​വ്വ​ക​ലാ​ശാല സ്ഥാ​പി​ക്കുക, ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ കൊ​ച്ചു​മ​കൻ തക്ഷ​ശി​ല​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം കഴി​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ മട​ങ്ങി​വ​രും​വ​രെ വി​ധ​വ​യെ നിർ​ദ്ദി​ഷ്ട​ക​ലാ​ശാ​ല​യു​ടെ ഭര​ണ​ച്ചു​മ​തല ഏൽ​പ്പി​ക്കുക, ബലി​ദാ​നി​ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു മര​ണാ​ന​ന്തര ‘രാ​ഷ്ട്ര​മി​ത്ര’ പു​ര​സ്കാ​രം നൽകുക, പു​ര​സ്കാ​ര​നിർ​ണ്ണ​യ​സ​മി​തി​യു​ടെ അധ്യ​ക്ഷ​യാ​യി ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ​യും ക്ഷ​ണി​താ​വാ​യി ദു​ശ്ശ​ള​യെ​യും നി​യ​മി​ക്കുക, കൗ​ര​വ​സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ വസ​തി​ക​ളും ജീ​വി​ത​നി​ല​വാ​ര​വും യു​ദ്ധ​ത്തി​നു​മു​മ്പു് എങ്ങ​നെ​യോ അങ്ങ​നെ തു​ട​രു​മെ​ന്നു് പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തി​നു​ശേ​ഷം പുതിയ മഹാ​രാ​ജാ​വു് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കുക എന്നീ ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ പൂർ​ത്തി​യാ​യാൽ, ആണ്ടോ​ടാ​ണ്ടു പൊ​തു​വാ​യി അടി​യ​റ​വു​വ​ച്ചു പു​തു​ക്കാ​വു​ന്ന ഭര​ണ​നിർ​വ്വ​ഹണ അവ​കാ​ശം സ്ഥാ​പി​ച്ചു തരാ​മെ​ന്നൊ​രു ധാരണ രണ്ടാം​ഘ​ട്ട​ചർ​ച്ച​യിൽ ഉണ്ടാ​യ​തു പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ പതി​വു് നയ​ത​ന്ത്ര​നേ​ട്ടം! പരി​ഭ്ര​മ​ത്താൽ ചു​ണ്ടു​വി​റ​പ്പി​ച്ച മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പി​തൃ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്റെ മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൈ​മു​ത്തി ഒന്നേ മറു​പ​ടി​യാ​യി രാ​ജാ​വി​നോ​ടു്, ഞാൻ എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​ത​നു​സ​രി​ച്ചു തെ​റ്റാ​തെ പറ​യേ​ണ്ടി വന്നു​ള്ളു,”

“എല്ലാം പറ​ഞ്ഞ​പോ​ലെ, പട്ടാ​ഭി​ഷേ​കം​ക​ഴി​ഞ്ഞ ഉടൻ നി​ങ്ങ​ളെ​യും ഗാ​ന്ധാ​രി​യെ​യും വന​വാ​സ​ത്തിൽ വി​ടാ​നു​ള്ള ഒരു​ക്കം ഞാനും പൂർ​ത്തി​യാ​ക്കാം.”

“ജ്യേ​ഷ്ഠ​ന​ല്ലേ സ്ത്രീ​പീ​ഡ​കൻ? വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം വി​വാ​ദ​മാ​യ​തൊ​ന്നും അറി​ഞ്ഞ​മ​ട്ടി​ല്ല​ല്ലോ, നി​ങ്ങൾ സൈ​ന്ധവ ദേശ വനി​താ​വ​കാശ സമി​തി​യു​ടെ​യും, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ​യും പദവി ഇര​ട്ട​പൗ​ര​ത്വ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം വഹി​ക്കു​ന്ന പ്ര​വർ​ത്ത​ക​ത​ന്നെ​യ​ല്ലേ!”, കൗ​ര​വ​രു​ടെ സഹോ​ദ​രി​യും സൈ​ന്ധ​വ​രാ​ജാ​വു് ജയ​ദ്ര​ഥ​ഭാ​ര്യ​യു​മായ ദു​ശ്ശ​ള​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ആരോ​പി​ത​കൗ​ര​വ​രു​ടെ സാ​ക്ഷി​യാ​യി നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തിൽ മൊ​ഴി​കൊ​ടു​ക്കാൻ ജന്മ​നാ​ട്ടിൽ എത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു, രാ​ജ്യാ​ന്ത​ര​വേ​ദി​ക​ളിൽ പെ​ണ്ണ​വ​കാശ പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​കൂ​ടി​യായ സൈ​ന്ധവ റാണി.

“ആണു​ങ്ങൾ​ക്കു് മാ​ത്രം സാ​ന്നി​ധ്യം അനു​വ​ദി​ച്ച ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ, ഇടി​ച്ചു​ക​യ​റി​യ​തൊ​രു പ്ര​കോ​പ​ന​പ​ര​മായ ചട്ട​ലം​ഘ​ന​മെ​ങ്കിൽ ആ ലം​ഘ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ സാ​മ്പ്ര​ദാ​യി​ക​ഹ​സ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നവോ​ത്ഥാ​നം കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​നാ​വു​മെ​ന്ന തോ​ന്നൽ ഇനി പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു് വേണ്ട. സു​ന്ദ​ര​പാ​ണ്ഡ​വ​നെ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ച​തി​നു പുറമെ നാലു ‘ദേ​വ​സ്പർ​ശി’പാ​ണ്ഡ​വ​രെ കു​ന്തി പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു് സമ്മാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ, അനു​മ​തി എന്തു​കൊ​ണ്ടു് തേ​ടി​യി​ല്ല എന്ന ന്യൂ​ന​ത​യാൽ ഞാൻ ‘ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തെ’ ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. പത്തു​കൊ​ല്ലം മു​മ്പു് എന്നോർ​ക്ക​ണം ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ കളി​ന​ട​പ​ടി​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ നഗ്ന ലംഘനം അവ​ളിൽ​നി​ന്നും മനഃ​പൂർ​വ്വം ഉണ്ടാ​യ​തോ​ടെ, നിർ​വ്യാ​ജ​ഖേ​ദം പര​സ്യ​മാ​യി പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം, പ്രാ​ദേ​ശി​ക​നി​യമ സാ​ധു​ത​യു​ള്ള അടി​മ​വ്യ​വ​സ്ഥി​തി​യെ പാ​ഞ്ചാ​ലി അധി​ക്ഷേ​പി​ച്ചു എന്ന​തു കൊ​ണ്ടു സ്ത്രീ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വാ​ദി​ക​ളു​ടെ ആരാ​ധ്യ​യു​മാ​വു​ന്നി​ല്ല, കാരണം, അവ​ളു​ടെ അച്ഛ​നും അടി​മ​പ്പെൺ​ക്ര​യ​വി​ക്ര​യം ചെ​യ്തി​രു​ന്നു, പാ​ഞ്ചാ​ലി ദ്രു​പ​ദ​നു് അടി​മ​പ്പെ​ണ്ണിൽ പി​റ​ന്ന മനു​ഷ്യ​ജ​ന്മം എന്നു് കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ പാ​ട്ടാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ. പാ​ണ്ഡ​വ​രും ദേ​ശാ​ന്ത​ര​അ​ടി​മ​പ്പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളിൽ ലൈം​ഗിക അധീ​ശ​ത്വം പു​ലർ​ത്തി. പാ​ഞ്ചാ​ലി പാ​ണ്ഡ​വ​രെ കേവലം അടി​മ​ക​ളാ​യി കണ​ക്കാ​ക്കു​ന്നു എന്നും പൊ​തു​ജ​നം അറി​യാ​ത്ത​ത​ല്ല. സ്വ​ത്തും പദ​വി​യും കളി​യിൽ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി അവ​ളൊ​രു പ്ര​ഹ​സ​നം അര​ങ്ങേ​റി! കു​റു​ന​രി​കൾ​ക്കു​മൊ​പ്പം മൊ​ത്തം​പാ​ണ്ഡ​വർ കഴി​യ​ട്ടെ, ആർ​ക്കു നി​ഷേ​ധി​ക്കാ​നാ​വും പാ​ഞ്ചാ​ലി തി​രി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന​തൊ​രു സമ്പൂർ​ണ്ണ പെ​ണ്ണ​വ​കാശ പോ​രാ​ളി​യാ​യി​ട്ടാ​വും. ക്ഷ​മി​ക്ക​ണം തി​ര​ക്കു​ണ്ടു്. മൊ​ഴി​കൊ​ടു​ത്തു സഹോ​ദ​ര​നു് ഐക്യ​ദാർ​ഢ്യം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചു സൈ​ന്ധ​വ​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കു തി​രി​ച്ചു​പോ​വാൻ സന്നാ​ഹ​ങ്ങൾ തയ്യാർ. ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു​പ​ത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​നം ‘കൊ​ഴു​ത്തു’ അല്ലെ? അഭി​ന​ന്ദ​ന​ങ്ങൾ. മൂ​ന്നു​നേ​രം അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞും ഇല്ലെ​ങ്കി​ലും, ഇങ്ങ​നെ ഇട​ക്കൊ​ന്നു വേണം പി​ടി​ച്ചു​നിൽ​ക്കാൻ!”

“നവ​വ​ധു​വാ​യി പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ​നി​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കൊ​പ്പം​വ​ന്ന കാലം! പു​രാ​ത​ന​ഹ​സ്തി​ന​പു​രി​ക്കും, ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥം വെ​ട്ടി പണിത ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നും ഇട​ക്കൊ​രു അതി​ഥി​കാ​ല​യ​ള​വിൽ, ഒന്നൊ​ന്നാ​യി നി​ങ്ങൾ പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ട നൂ​റു​കൌ​ര​വ​രേ​യും സന്ദർ​ശ​ക​രാ​യി കാ​ണു​മ്പോൾ പേർ​പ​റ​ഞ്ഞു, സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ സാ​ക്ഷി. പെ​റ്റ​ത​ള്ള​ക്കാ​വു​മോ, നൂ​റ്റു​വ​രായ മക്ക​ളെ തെ​റ്റാ​തെ പേർ​വി​ളി​ക്കാൻ?”, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“കണ്ണു് കെ​ട്ടി സ്വയം കാ​ഴ്ച​നി​ഷേ​ധി​ച്ച ഗാ​ന്ധാ​രി​യെ​പോ​ലെ​യാ​ണോ, സം​വേ​ദ​ന​ക്ഷ​മ​മായ പഞ്ചേ​ന്ദ്രി​യ​ങ്ങൾ ഉള്ള പ്ര​ണ​യി​നി?”

2024-05-29

“കു​റ്റ​വാ​ളി​കൾ പെ​രു​കി​യോ? ആവ​ശ്യ​ത്തി​നു് തി​ക​യു​ന്നി​ല്ല കൈ​വി​ല​ങ്ങു​കൾ എന്നാ​ണ​ല്ലോ ക്ര​മ​സ​മാ​ധാന ചുമതല വഹി​ക്കു​ന്ന ഭീ​മ​ന്റെ പരാതി!”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ആറു വി​ല​ങ്ങു​ക​ളാ​ണു് ദു​ര്യോ​ധ​ന​കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു്. പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നാൽ കയ്യോ​ടെ പി​ടി​ച്ചു അക​ത്തി​ടാൻ. കോ​ട്ട​വാ​തി​ലി​നു​മു​മ്പിൽ കാ​ണാ​റി​ല്ലേ, നി​ത്യ​വും കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ പ്ര​ക്ഷോ​ഭം അക്ര​മാ​സ​ക്ത​മാ​വു​ന്ന​തു? വി​സ്ത​രി​ക്കേ​ണ്ട​ല്ലോ, നി​ങ്ങൾ ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​യ​ല്ലേ. കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ എത്തി​ക്കും​മു​മ്പു് പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​കാ​രി​ക​ളെ കൂ​ച്ചു​വി​ല​ങ്ങി​ടേ​ണ്ടേ? കള്ള​ച്ചൂ​തിൽ പൗ​രാ​വ​കാ​ശം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​വ​രെ കൗരവർ അങ്ങ​നെ ചെയ്ത കീ​ഴ്‌​വ​ഴ​ക്ക​മി​ല്ലേ? എങ്കി​ലും, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളോ​ടു് അങ്ങ​നെ ചെ​യ്യാ​മോ? ഇപ്പോൾ ഉള്ള ആറു വി​ല​ങ്ങു​കൾ, ഒന്നു് മു​റു​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ചാൽ കാണാം, മൊ​ത്തം അഴി​യു​ന്ന​തു്. ഭക്ഷ്യ​ക്ഷാ​മം കാരണം, മെ​ലി​ഞ്ഞ കൈ​ത്ത​ണ്ട​യു​ള്ള കൗ​ര​വ​വി​ധ​വ​കൾ​ക്കു കൈ​ഊ​രി​യെ​ടു​ത്തു ഓടി​ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ കഴി​യു​ന്ന​ത​രം വി​ല​ങ്ങു​ക​ളും കൊ​ണ്ടു് ഇനി ഭര​ണ​കൂ​ടം നട​ക്കു​ന്ന​തു് നാ​ണ​ക്കേ​ട​ല്ലേ. ഈ സ്ഥി​തി മാ​റ്റ​ണം. കൗ​ര​വ​സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ മൃ​ദു​കൈ​ത്ത​ണ്ട​യിൽ മു​റി​വു​ണ്ടാ​ക്കാ​ത്ത​തും, ഭാ​രം​കു​റ​ഞ്ഞ​തും, സ്വർണ വള​യു​ടെ നി​റ​മു​ള്ള​തും, ഇരു​വ​ശ​ത്തും പൂ​ട്ടി​ടാ​വു​ന്ന​തു​മായ നവ​ത​ല​മുറ വി​ല​ങ്ങു​കൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി ഭീമൻ കർ​ത്ത​വ്യ​ബോ​ധ​ത്തോ​ടെ നഗ​ര​പ​ണി​ശാ​ല​ക​ളിൽ ഓടി നട​ക്കു​മ്പോൾ, പരി​ഹാ​സ​വി​ഷ​യ​മാ​ക്കു​ന്ന​തു രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹ​ത്തി​നു സമ​മ​ല്ലേ? യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തെ പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ലാ​ക്കു​ന്ന​വി​ധം ക്ര​മ​സ​മാ​ധാ​ന​പ്ര​ശ്നം നി​ങ്ങൾ തു​ടർ​ന്നും വക്രീ​ക​രി​ച്ചാൽ, കോ​ട്ട​ക്ക​ക​ത്തെ സൗ​ജ​ന്യ​വ​സ​തി​യും ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ ഭക്ഷ​ണ​വും പു​നഃ​പ​രി​ഗ​ണ​ന​ക്കു വി​ധേ​യ​മാ​കു​മേ!”

“കണ്ടാൽ ആപാ​ദ​ചൂ​ഡം കുലീന! എന്നാൽ അവൾ​ക്കെ​തി​രെ ലൈം​ഗിക പരാതി ഗു​രു​ത​രം! എന്നാ​ണ​ല്ലോ നീ​തി​പീഠ പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം. എന്തു് ‘ഗു​രു​ത​രം’ ആപാ​ദ​കു​ലീന വനിത ചെ​യ്തു എന്നാ​ണു നാം മന​സ്സി​ലാ​ക്കേ​ണ്ട​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചാർ​വാ​ക​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“നീ​രാ​ടാൻ ‘ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ’ മനു​ഷ്യ​രൂ​പ​മെ​ടു​ത്തു, ഉച്ച​മ​യ​ങ്ങും​നേ​ര​ത്തു താ​ഴ്‌​വ​ര​യി​ലെ ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ വരാ​റു​ണ്ടെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മോ എന്നാ​യി​രു​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വ​പി​തൃ​ത്വ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു അന്വേ​ഷി​ച്ച​പ്പോൾ പറ​ഞ്ഞ​തു്. സൗ​ഹൃ​ദ​മ​ത്സ​ര​ത്തിൽ നീ​ന്തി പ്ര​ശം​സ​നേ​ടു​മ്പോൾ, നീ​ന്തൽ​ക്കാ​രി​ലൊ​രാ​ളെ പ്രീ​ണി​പ്പി​ച്ച​വൾ കൗ​ശ​ല​ത്തിൽ പും​ബീ​ജം​യാ​ചി​ക്കും. ദുർ​ബ​ല​നി​മി​ഷ​ത്തിൽ ആകാ​ശ​ചാ​രി തയ്യാ​റാ​വു​മ്പോൾ, ദി​വ്യ​ഗർ​ഭ​ത്തി​ന​വൾ നന്ദി​പൂർ​വ്വം വഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ക്കും. മൂ​ന്നു​പ്രാ​വ​ശ്യം ദു​രൂ​ഹ​ബീ​ജ​സം​ഭ​ര​ണം ഫല​പ്രാ​പ്തി​യിൽ സു​ഖ​പ്ര​സ​വ​ത്തി​ലേ​ക്കു നയി​ച്ച​പ്പോൾ, കു​ന്തി പി​ന്നീ​ടു് നീ​ന്താൻ മറ്റൊ​രു സു​ന്ദ​രി​യെ പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചു. ഒറ്റ​ത്ത​വണ ഗർ​ഭ​ത്തിൽ ഇര​ട്ട​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങൾ​ക്കു വേണ്ട ദേ​വ​ബീ​ജം ഇരട്ട സഹോ​ദ​ര​ദാ​താ​ക്ക​ളിൽ നി​ന്ന​വൾ ഒരു​മി​ച്ചു് സം​ഭ​രി​ച്ചു. ‘മംഗലം ചെയ്ത പു​രു​ഷൻ ആളൊരു ഷണ്ഡൻ’ എന്നു് മു​ദ്ര​കു​ത്തി​യാ​ണ​വൾ മാ​തൃ​ത്വ​പെ​ണ്ണ​വ​കാ​ശ​ത്തി​നു ബീ​ജ​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ളെ കണ്ടെ​ത്തി​യ​തു്. സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യും സ്ത്രീ വേറെ വഴി​നോ​ക്കും എന്നൊ​രു അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മായ പ്ര​തി​ക​ര​ണം മാ​ത്ര​മേ കു​ന്തി, വി​ചാ​ര​ണ​യിൽ നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തി​ലും പറ​ഞ്ഞു​ള്ളു. ഇപ്പോൾ അവൾ സ്വ​ത​ന്ത്ര എന്നാ​ണ​റി​ഞ്ഞ​തു്. നട്ടാൽ കി​ളിർ​ക്കാ​ത്ത കെ​ട്ടു​കഥ കൊ​ണ്ട​വൾ സ്വർ​ഗ്ഗ​ജാ​ത​രി​ലേ​ക്കു അനാ​ഥ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ചാ​ഞ്ചാ​ടു​ന്ന പി​തൃ​ത്വം വ്യാ​പി​പ്പി​ച്ചു എന്ന​താ​ണ​വ​ളു​ടെ ഉട​ല​ഴ​കി​നെ വെ​ല്ലു​ന്ന വാ​ക്ചാ​തു​രി.”

“സൈ​നി​ക​മ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ ചു​മ​ത​ല​യേ​റ്റെ​ടു​ക്കു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളെ കൂ​ക്കി​വി​ളി​ച്ചാ​ണ​ല്ലോ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ ‘സ്വാ​ഗ​തം’ ചെ​യ്ത​തു്! അടു​ത്ത ‘മഹാ​യു​ദ്ധം’ ആരോ​ടാ​ണെ​ന്ന ആലോചന തു​ട​ങ്ങും​മു​മ്പു്, ഒന്നോർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​മോ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​കൗ​ര​വ​സ്മ​രണ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“വ്ര​ത​ശു​ദ്ധി​യോ​ടെ, പര​മ​പ​വി​ത്ര​മാ​യി നിർ​മ്മി​ക്കു​ന്നൊ​രി​നം പ്രാ​ചീ​ന​ക​ണ്ണാ​ടി എനി​ക്കു് സമ്മാ​ന​മാ​യി കി​ട്ടി, ദൂരെ ദൂരെ ദക്ഷി​ണാ​പ​ഥ​ത്തിൽ, പള്ളി​യോ​ട​ങ്ങൾ​ക്കും വള്ളം​ക​ളി​ക്കും പേ​രു​കേ​ട്ട പമ്പ​യു​ടെ തീ​ര​ത്തെ, ആറ​ന്മുള, മല​യ​സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​ന്റെ യു​വ​നാ​ടു​വാ​ഴി, സഖ്യ​സൈ​ന്യ​വു​മാ​യി കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ വന്ന​പ്പോൾ! മു​ഖം​നോ​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ക​ട്ടെ, കഴു​കാൻ​പോ​ലും സൗ​ക​ര്യ​മി​ല്ലാ​ത്ത യു​ദ്ധ​ത്തിൽ എനി​ക്ക​തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്തു​ണ്ടാ​യി നേ​ട്ട​മെ​ന്നോ? കൊ​ല്ലും​മു​മ്പു് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ത​ശ​ത്രു​വി​നു അവ​ന്റെ യാ​ഥാർ​ത്ഥ ‘പോർ​ക്ക​ള​മു​ഖം’ ആധി​കാ​രിക കണ്ണാ​ടി​കാ​ട്ടി കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ഞെ​ട്ട​ല​നു​ഭ​വ​ത്തിൽ ആയി​രു​ന്നു, പി​ളർ​ക്കാൻ എന്റെ വി​ര​ലു​കൾ​ക്ക​വർ ഇട​നെ​ഞ്ചു​വി​രി​യി​ച്ച​തു. നി​ന​ക്കും കാണണോ “യഥാർ​ത്ഥ​മു​ഖം”? അതോ, പു​തു​പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തോ​ടു് നീ ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും കൂറ് പു​ലർ​ത്തു​മോ?”

“ചക്ര​വ്യൂ​ഹ​ത്തിൽ പന​യോ​ല​യും എഴു​ത്താ​ണി​യു​മാ​യി​പ്ര​വേ​ശി​ക്കാൻ അനു​മ​തി​കി​ട്ടിയ ഏക​വ​നിത ഞാ​നാ​യി​രു​ന്നു. ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​വ​സ​തി​യിൽ, പോ​രാ​ട്ടം നി​ങ്ങൾ ‘നേരിൽ കണ്ടു’ എന്ന അവ​കാ​ശ​വാ​ദം ചോ​ദ്യം​ചെ​യ്യാ​തെ വി​ടു​ന്നു എങ്കി​ലും, എങ്ങ​നെ​യാ​ണു് അഭി​മ​ന്യു വാർ​ത്ത രാ​ജാ​വി​നെ അറി​യി​ച്ച​തു് എന്ന​റി​യാൻ വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു് കൗ​തു​ക​മു​ണ്ടാ​വും. ഒന്നോർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര സഹാ​യി​യായ സഞ്ജ​യ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“പോ​രാ​ളി, കൗ​ര​വാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തിൽ പൂ​പോ​ലെ ഞെ​രി​യു​ന്ന​തു വി​തു​മ്പി​ക്കൊ​ണ്ട​റി​യി​ച്ച​പ്പോൾ ‘ബലേ ഭേഷ്’ എന്നു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ പ്ര​തി​ക​രി​ച്ച ഓർ​മ്മ​യു​ണ്ടു്. ‘ഇള​കി​യാ​ട്ടം’ നി​ല​ക്കാൻ വി​ദു​രർ ഇട​പെ​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. അവ​സാ​നം കർ​ണ്ണൻ, അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ഇട​നെ​ഞ്ചി​ലേ​ക്കു കത്തി​ക​യ​റ്റി​യ​പ്പോൾ, “ശവ​ത്തിൽ കു​ത്താ​തെ​ടാ തന്ത​ക്കു പി​റ​ക്കാ​ത്ത​വ​നേ” എന്നു് വേ​ദ​ന​വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടി ഞാൻ തത്സ​മ​യ​വാർ​ത്ത നിർ​ത്തി വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോയി.”

“ആൺ​പെൺ​പൊ​റു​തി​യു​ടെ ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം പു​രു​ഷ​നിൽ സാ​ധ്യ​മാ​വി​ല്ലെ​ന്ന മുൻ​വി​ധി​യി​ലാ​ണോ, ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ പരീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നാ​യി പാ​ണ്ഡ​വ​രു​മൊ​ത്തു നി​ങ്ങൾ ‘പുതിയ മേ​ച്ചിൽ​പ്പു​റ​ങ്ങൾ’ തേടി പോ​യ​തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ സജീ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ക്കാ​ലം.

“അതൊ​ക്കെ വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു​മു​മ്പു പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ ആൺപെൺ വി​വേ​ച​ന​മി​ല്ലാ​തെ സാ​ധി​ച്ചി​രു​ന്ന​ല്ലോ. ഏക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി കു​ന്തി അടി​ച്ചേൽ​പ്പി​ച്ച ആൺ​പെൺ​പൊ​റു​തി, കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലും ഊട്ടു​പു​ര​യി​ലും മലി​ന​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തിൽ, എന്താ​ണു് ബഹു​ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ ‘ജൈ​വി​ക​പ​ങ്കെ’ന്നു് നേ​രി​ട്ടു് ചോ​ദി​ച്ച​റി​ഞ്ഞാൽ മതി.”

2024-05-30

“അര​മ​ന​ര​ഹ​സ്യ​മൊ​ന്നു​മ​ല്ല, അവ​കാ​ശ​വാ​ദ​മ​ല്ലേ എന്നാ​ണോ ഇപ്പോ​ഴും നി​ല​പാ​ടു് ?, ‘സ്വർ​ഗ്ഗ​ജാത’രാണു് പാ​ണ്ഡ​വ​പി​തൃ​ക്കൾ എന്നു കരു​തു​ന്ന​വ​രിൽ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രും കൊ​ട്ടാ​ര​കാ​ര്യ​സ്ഥ​ന്മാ​രും പെടും. സ്വർ​ഗീ​യ​പി​താ​ക്ക​ളും കൗ​ന്തേ​യ​രും ചേർ​ന്നു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ അരും​കൊല നട​ത്തി​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് കൗ​ര​വ​വം​ശ​നാ​ശം സാ​ധ്യ​മാ​യ​തെ​ന്നു ഞങ്ങ​ളെ​വി​ശ്വ​സി​പ്പി​ക്കാൻ അവ​രു​ടെ ‘ഗോ​ളാ​ന്ത​ര​ഗൂ​ഢാ​ലോ​ചന’ നേ​രി​ട്ട​റി​ഞ്ഞു​വോ നി​ങ്ങൾ?”, പതി​നെ​ട്ടാം ദിവസം ഭീ​മ​ഗ​ദാ​പ്ര​ഹ​ര​ത്തിൽ തു​ട​യെ​ല്ലിൽ പരു​ക്കേ​റ്റു വീണു മര​ണം​കാ​ത്ത ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ, രാ​ത്രി പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടൊ​രു പെ​ണ്ണു​ട​ലിൽ, പു​രു​ഷ​സ​ദ​സ്സു അമി​താ​വേ​ശ​ത്തോ​ടെ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച നഗ്ന​താ​പ്ര​ദർ​ശ​നം സ്ത്രീ​സൗ​ഹൃ​ദ​നീ​ക്ക​ത്തിൽ നി​ഷേ​ധി​ക്കാ​നാ​വു​ന്നൊ​രു മാ​യി​ക​ഇ​ട​പെ​ടൽ ഞാൻ ചെ​യ്ത​തോർ​മ്മ​യു​ണ്ടോ? എത്ര​ശ​ക്ത​മാ​യി പെ​ണ്ണു​ട​ലിൽ​നി​ന്നും ഉടു​തു​ണി​യൂ​രാൻ ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടും, ദു​ശ്ശാ​സ​നൻ കൈ​കു​ഴ​ഞ്ഞ​വ​ശ​നാ​യി വീ​ണ​തോ​ടെ, കയ്യേ​റ്റ​ത്തി​നു് ഞാൻ അറു​തി​വ​രു​ത്തി! ഓർ​മ്മ​യു​ണ്ട​ല്ലേ! ദ്രൗ​പ​ദീ​പ്ര​ണ​യ​പ്ര​തീ​ക​മാ​യി വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു, ഭക്ഷ​ണ​മൊ​ടു​ങ്ങാ​ത്ത അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം സമ്മാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ, പാ​പി​പാ​ണ്ഡ​വർ എന്താ​ണു് ചെ​യ്ത​തെ​ന്നോ? ഏക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി രാ​തി​ഭ​ക്ഷ​ണ​സ​മ​യം അവി​ചാ​രിത സന്ദർ​ശ​ക​രു​മാ​യി ബന്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തി അവളെ അത്താ​ഴ​പ്പ​ട്ടി​ണി​ക്കി​ട്ട ദു​ഷ്ച​രി​ത്ര​വും വ്യാ​സൻ തമ​സ്ക​രി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണെ​ന്റെ ശു​ഭ​പ്ര​തീ​ക്ഷ. ഭൂ​മി​യിൽ​നി​ന്നും കാ​ഴ്ച​ബ​ഹി​രാ​കാ​ശ​ത്തേ​ക്കു് മാ​റി​മാ​റി പോ​വു​ന്ന ഈ അന്ത്യ​സ​മ​യ​ത്തു ഒന്നേ എനി​ക്കു് ഇനി​പൂർ​ത്തി​യാ​ക്കാ​നു​ള്ളു—കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി​ക​ളാ​വാൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള ആറോളം പാ​ണ്ഡ​വ​പു​ത്ര​ന്മാ​രു​ടെ വം​ശ​ഹ​ത്യ. ചി​ര​ഞ്ജീ​വി​യും ദ്രോ​ണ​പു​ത്ര​നും അമാ​നു​ഷ​സി​ദ്ധി​യു​മു​ള്ള ‘നര​സിംഹ’വുമായ അശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് അതാ എന്നെ​ത്തേ​ടി വരു​ന്നു, ഈശ്വ​രാ, അവനിൽ ആകു​ന്നു എനി​ക്ക​വ​സാ​ന​പ്ര​തീ​ക്ഷ!”

“വഴു​ക്കി​വീ​ണി​ല്ല എന്നാ​ണോ പറ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന​തു്”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക നകു​ല​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം മാ​യി​ക​സ​ഭാ​ത​ല​ത്തിൽ, ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട വി​ശി​ഷ്ടാ​തി​ഥി കൗ​ര​വ​രാ​ജ​കു​മാ​രൻ കാൽ​വ​ഴു​ക്കി​വീ​ണ​പ്പോൾ, ആതി​ഥേ​യ​പാ​ഞ്ചാ​ലി പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു എന്ന വാർ​ത്ത കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ സം​വാ​ദ​മാ​വു​ന്ന ദി​ന​ങ്ങൾ.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു തേ​രെ​ത്തിയ നേ​രം​മു​തൽ കു​ടി​ല​കൗ​ര​വ​മു​ഖം ‘കു​നു​ഷ്ട്’ കരു​വാ​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നാ​ണു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ പാ​റാ​വു​കാർ നൽകിയ രഹ​സ്യ​വി​വ​രം. ചു​റ്റും നോ​ക്കി ഓരോ​ന്നു് വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യും, തേ​രാ​ളി ചെ​വി​കൊ​ടു​ക്കാ​തെ, എന്നാൽ വി​സ്മയ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ഴ്ച ഓരോ​ന്നും മി​ഴി​ച്ചു​നോ​ക്കും, തി​ള​യ്ക്കു​ന്ന അസ​ഹി​ഷ്ണു​ത​യിൽ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ തേ​രാ​ളി​ക്കു​നേ​രെ കു​ര​ച്ചു അപ​ശ​ബ്ദ​മു​ണ്ടാ​ക്കും. പി​റ്റേ​ന്ന​വൻ നൂ​റു​നൂ​റു സന്ദർ​ശ​കർ​ക്കൊ​പ്പം മാ​യി​ക​സ​ഭാ​ത​ല​ങ്ങൾ കണ്ടു കൗ​ര​വ​പ്ര​മാ​ണി സ്തം​ഭി​ച്ച​പ്പോൾ, ഉണർ​ന്ന ‘കു​രു​ട്ടു​മന’ത്തി​ലാ​ണു് ‘വീഴ്ച’ എന്ന പ്ര​ഹ​സ​ന​നിർ​മ്മി​തി അര​ങ്ങേ​റി​യ​തു്. അതി​ഥി​മ​ന്ദി​ര​ത്തിൽ സഹാ​യി​യാ​യി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നൊ​രു ‘കു​ടി​യേ​റ്റ​ക്കാ​രി​വ​നിത’, ‘വീഴ്ച’യുടെ ആപാ​ദ​ചൂ​ഡ​കൃ​ത്രി​മ​ത്തം കണ്ടു വാ​പൊ​ത്തി ചു​മ​ച്ചു എന്നേ​യു​ള്ളു. കൗ​ര​വ​പ്ര​മാ​ണി അതു് ആതി​ഥേ​യ​യാ​യി കഥാ​നിർ​മ്മി​തി പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ചു. പു​ത്തൻ​പു​തു​ഇ​ന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു നല്ല​തൊ​ന്നും പറ​യി​ല്ലെ​ന്നൊ​രു ശാ​ഠ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു് കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യിൽ സം​വാ​ദ​പി​ന്തുണ കൊ​ടു​ക്കാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ആരു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു? നി​ങ്ങൾ അന്വേ​ഷി​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യം തന്നെ!”

“സ്വ​യം​വ​ര​ആ​ഘോ​ഷ​ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു​ക​ണ്ട പ്ര​ണ​യോർ​ജ്ജം ഞാൻ ഓർ​ക്കു​ന്നു. സം​ഘർ​ഷ​ഭ​രി​ത​മായ മത്സ​ര​ത്തിൽ, തൽ​പ​ര​ക​ക്ഷി ഇട​പെ​ട​ലു​കൾ അതി​ജീ​വി​ച്ചു, അസ്ത്ര​വി​ദ്യ​യിൽ അർ​ജ്ജു​നൻ ജയി​ച്ച​പ്പോൾ! പി​ന്നെ എപ്പോ​ഴാ​ണു് അയാളെ കാ​ണു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും മു​ഖം​തി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്? രാ​ജ​സൂയ യാ​ഗ​ത്തിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​പ​ങ്കാ​ളി​യാ​യാൽ മാ​ത്ര​മേ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​നി​യാ​വൂ എന്ന ആചാ​ര​വി​ധി​യിൽ കു​ടു​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ, സ്വ​യം​വ​ര​ജേ​താ​വി​നെ ഏക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി തി​ര​സ്ക​രി​ച്ചു​വോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ദി​ന​ങ്ങൾ.

“ഊഴം​വ​ച്ചു് കി​ട​ന്ന ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ ഈർ​ഷ്യ​യോ​ടെ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു, നവ​വ​ധു​വാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ അവ​നെ​നി​ക്കു് തന്ന ‘കേ​ശാ​ദി​പാദ പരി​ലാ​ളന’ ഇപ്പോൾ ഇല്ല. മറ്റു​നാ​ലു പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ​നി​ന്നെ​ന്ന പോലെ പ്ര​ത്യേ​ക​പ​രി​ഗ​ണ​ന​യൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ​യാ​ണു് ഞാ​ന​വ​നിൽ​നി​ന്നും ബീ​ജ​സം​ഭ​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്ന അറി​വാ​ണ​വ​നെ അവ​ശ​നാ​ക്കി​യ​തെ​ന്നു​ണ്ടോ? ‘ദാ​മ്പ​ത്യ​വ​ഞ്ച​ന​യാ​ണു് ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം’ എന്ന​വൻ മു​ന​വ​ച്ചു പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ, “കു​ന്തി​യു​ടെ കു​ബു​ദ്ധി​യ​ല്ലേ അതെ”ന്നു ഞാൻ അവനെ തള്ളി​മാ​റ്റി തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു. ‘ഇണ​ചേ​രു​മ്പോ​ഴും നീ അമ്മ​യെ വലി​ച്ചി​ഴ​ക്കു​ന്നോ?’ എന്നു് പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ച്ചു ഇരു​ട്ടിൽ എനി​ക്കെ​തി​രെ അവൻ ‘വെ​ളി​ച്ച​പ്പെ’ടാൻ തു​ട​ങ്ങി. നാ​വിൽ​നി​ന്നു് ‘അരു​താ​ത്ത’ കാ​ര്യ​ങ്ങൾ പു​റ​ത്തു​വ​ന്നു. അർ​ജ്ജുന‘പു​രു​ഷ​ത്വ’ത്തെ കണ​ക്കി​നു് പരി​ഹ​സി​ച്ചു. സ്പർ​ശ​ന​മി​ക​വോ​ടെ കി​ന്ന​രി​ക്കാൻ ഇളമുറ നകു​ല​നും സഹ​ദേ​വ​നും ഉണ്ടെ​ന്ന തി​രി​ച്ച​ടി​യിൽ പാർ​ത്ഥ​പു​രു​ഷ​ത്വം തകർ​ന്നു. ഊഴ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു പ്ര​ത്യുൽ​പ്പാ​ദന രതി പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്താ​തെ, ഭാ​ര്യ​യോ​ടു് ചെ​യ്യാ​വു​ന്ന ഹീ​ന​പ്ര​തി​കാ​ര​ത്തി​ന​വൻ പടി​യി​റ​ങ്ങി, പി​ന്നെ കേ​ട്ട​തു് ദ്വാ​ര​ക​യിൽ സു​ഭ​ദ്ര​യെ ‘തര’പ്പെ​ടു​ത്തി! അറി​ഞ്ഞു എന്നു് ഞാൻ നടി​ച്ചി​ല്ല, ഇന്നും! പന​യോ​ല​ക്കെ​ട്ടു മാ​റ്റി, ഈ മണ്ണി​ള​ക്കി ഒന്നു് പി​ടി​ക്കൂ. ഇന്നു് പകൽ മു​ഴു​വൻ യമു​ന​യു​ടെ തീ​ര​ത്തു ഗർ​ഭ​കാ​ല​ശു​ശ്രൂ​ഷ​ക്കു​ള്ള പച്ചി​ല​മ​രു​ന്നു ചെ​ടി​ക​ളു​ടെ മഴ​ക്കാ​ല​പ​രി​ച​ര​ണ​മാ​ണു്.”

2024-05-31

“കൂ​ട്ടാ​യി​രു​ന്ന​വർ തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കാ​തെ കാൽ മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ക്കു​മ്പോൾ, അവ​സാ​ന​മാ​യി ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ, പറ​ഞ്ഞു​വ​ന്നാൽ പാ​ണ്ഡ​വർ നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്താ​യി​രു​ന്നു?”, വി​ശ്വ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ സാ​ന്ത്വ​നം പോലെ സന്ധ്യാ​ദീ​പ്തി അവ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു് തെ​ളി​ഞ്ഞു. നേർ​ത്ത​വി​ലാ​പം പോലെ, ഹി​മാ​ല​യ​താ​ഴ്‌​വ​ര​യിൽ തെ​ളി​ഞ്ഞ കാ​റ്റു​വീ​ശി. മല​ക​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള അന്തി​മ​പ​ദ​യാ​ത്ര​തു​ടർ​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ കാ​ഴ്ച്ച​യിൽ നി​ന്നു് മറ​ഞ്ഞു. സന്ധ്യ കന​ക്കു​ക​യാ​ണു്. പാ​ഞ്ചാ​ലി മരി​ക്കു​ക​യാ​ണു്!

“അവർ​ക്കി​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ശരീ​ര​ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ മത്സ​രി​ച്ചോ​മ​നി​ച്ചു. ഉടൽ​ഉ​ണ​ങ്ങിയ പാ​ഞ്ചാ​ലി ഇനി കത്തി​ച്ചാ​മ്പ​ലാ​ക​ട്ടെ!”

“വന​വാ​സ​മെ​ന്നു കൽ​പ്പ​ന​യിൽ പറ​യു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, അതി​രു​കൾ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കാ​ത്ത​തി​നാൽ, പാ​ണ്ഡവ കു​ബു​ദ്ധി​കൾ, അവ്യ​ക്തത ദു​രു​പ​യോ​ഗം ചെ​യ്തു, മു​ഖം​മൂ​ടി​യു​മാ​യി ജന​വാ​സ​മേ​ഖ​ല​ക​ളിൽ അഴി​ഞ്ഞാ​ടു​ന്നു എന്നൊ​രു ഭീ​തി​ത​സ​ന്ദേ​ശം കറ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. വന​മേ​ഖ​ല​പ്ര​വി​ശ്യാ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ഉണ്ടാ​യാൽ​മാ​ത്ര​മേ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ തു​ട​ര​ന്വേ​ഷ​ണം ആരം​ഭി​ക്കൂ എന്ന ശാ​ഠ്യ​മു​ണ്ടോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ​കി​ട്ടു​ന്ന ധാ​ന്യാ​ഹാ​രം മടു​ത്തു സസ്യാ​ഹാ​രി​ക​ളായ വളർ​ത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ തേ​ടി​യു​ള്ള പാ​ണ്ഡ​വ​അ​ഴി​ഞ്ഞാ​ട്ട​ത്തിൽ നട​പ​ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ മല​യോ​ര​പ്ര​വി​ശ്യ​കൾ​ക്കു അനു​മ​തി കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന​ല്ലോ. മാം​സാ​ഹാ​രി​ക​ളായ കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​യും സസ്യാ​ഹാ​രി​ക​ളായ വളർ​ത്തു മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​യും കൊ​ല്ലു​ന്ന​വ​രെ നി​യ​മാ​നു​സ​തൃ​ത​മാ​യി കു​രു​ക്കി​ട്ടു​പി​ടി​ക്കാ​മെ​ന്ന തു​ടർ​വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​ത്തിൽ ആശ​യ​ക്കു​ഴ​പ്പം ഇല്ലെ​ങ്കി​ലും, കാ​ട്ടിൽ​പോ​യി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തു ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു പതി​പ്പു​ക​ളിൽ പൊ​ലി​പ്പി​ച്ചെ​ഴു​തി, അന്ന​ന്ന​ത്തെ അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞും ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ നേ​ടു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലു​ള്ള നാ​ണം​കെ​ട്ട പത്ര​ലേ​ഖ​കർ ആശ​യ​ക്കു​ഴ​പ്പം മനഃ​പൂർ​വ്വം ആരോ​പി​ക്കാ​തി​രു​ന്നാൽ, സൗ​ജ​ന്യ​ഊ​ട്ടു​പു​ര​ക്കു നല്ല​തു, ഓർ​മ്മ​യി​രി​ക്ക​ട്ടെ!”

“നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​ക്ക​ളെ നീ​രൊ​ഴു​ക്കിൽ മു​ക്കി​ക്കൊ​ല്ലു​ന്നൊ​രു ഭീ​ക​ര​ജ​ല​ജീ​വി​യാ​യി മഹാ​രാ​ജാ​വു് ശന്ത​നു നി​ങ്ങ​ളെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ നീ​ര​സ​മു​ണ്ടോ? ഏഴു​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ​യും നി​ങ്ങൾ സ്വയം വക​വ​രു​ത്തി എന്നാ​ണു് രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ, സ്തോ​ഭ​ജ​ന​ക​മായ ആം​ഗ്യ​ങ്ങ​ളോ​ടെ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തു്.!” മഹാ​റാ​ണി​യെ ഗം​ഗ​യാ​റി​ന്റെ തീ​ര​ത്തു സം​ശ​യ​ക​ര​മായ രീതിൽ കണ്ട​പ്പോൾ കൊ​ട്ടാര ലേഖിക വെ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു.

“പ്ര​സ​വാ​ന​ന്തര വി​ഷാ​ദ​രോ​ഗ​ത്തി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​വു​ന്ന നിർ​ഭാ​ഗ്യ​വ​തി​ക​ളായ അമ്മ​മാ​രു​ടെ ശാ​രീ​രി​ക​വും വൈ​കാ​രി​ക​വു​മായ പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളെ​കു​റി​ച്ചെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ആ പഴ​യ​മ​നു​ഷ്യ​നു അറിവോ അനു​ക​മ്പ​യോ ഉണ്ടോ? പെ​റ്റ​കു​ഞ്ഞി​നു പാ​ലൂ​ട്ടാ​നി​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്നോ​ര​മ്മ​യെ​ങ്ങ​നെ അയാ​ളു​ടെ കരി​ങ്ക​ണ്ണി​ലൊ​രു കൊ​ല​യാ​ളി​യാ​യി? തീ​വ്ര​വൈ​കാ​രി​ക​വ്യ​തി​യാ​ന​മു​ണ്ടാ​കാൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള പ്ര​സ​വാ​ന​ന്തര പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യെ ആ കി​രീ​ട​ധാ​രി എത്ര കൗ​ശ​ല​പൂർ​വ്വം ഭീ​ക​ര​പ്ര​വർ​ത്ത​ന​ത്തി​നു ഭൂ​മി​ക​യാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു! തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന വയറും കറു​ത്തി​രു​ണ്ട കഴു​ത്തു​മൊ​ക്കെ കാ​ണു​മ്പോൾ, കാ​മാ​സ​ക്ത​നു​ണ്ടാ​വു​ന്ന നി​രാ​ശ​യാ​ണു് ആവാ​ക്കു​ക​ളിൽ ഒളി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു്. പെ​ണ്ണു​ട​ലി​നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല പെൺ​മ​ന​ത്തി​നും എന്തെ​ല്ലാം പ്ര​ശ്ന​ങ്ങൾ​വ​രാ​മെ​ന്നൊ​ക്കെ ഒഴു​ക്കൻ​രീ​തി​യിൽ ഒന്നു് പറ​ഞ്ഞാൽ, ഞാൻ നേ​രി​ട്ട പ്ര​ശ്ന​ത്തി​നു് ശാ​ശ്വ​ത​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​വു​മോ? ഗർ​ഭ​കാ​ല​ത്തെ​ല്ലാം ഇഷ്ടം​പോ​ലെ വാ​രി​വ​ലി​ച്ചു​ക​ഴി​ച്ച എനി​ക്കു് പ്ര​സ​വം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ വി​ശ​പ്പു് തീ​രേ​യി​ല്ലെ​ന്ന അവ​സ്ഥ​യാ​യി എന്ന​യാൾ സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. എനി​ക്കു് അതി​നെ​ക്കാ​ളൊ​ക്കെ വിഷമം, പെ​റ്റ​കു​ഞ്ഞി​നു് ഊട്ടാൻ മു​ല​പ്പാൽ കി​ട്ടു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എന്നോർ​ത്താ​യി​രു​ന്നു. കു​ഞ്ഞു വി​ശ​ന്നു​കി​ട​ന്നു​ക​ര​യു​മ്പോൾ പെ​റ്റ​ത​ള്ള​ക്കു നോ​വി​ല്ലേ. പും​ബീ​ജ​ദാ​താ​വു് മാ​ത്ര​മായ രാ​ജാ​വി​നെ എന്റെ മു​ല​പ്പാൽ​പ്ര​ശ്നം ഓർ​മ്മി​പ്പി​ക്കാൻ കു​ഞ്ഞി​നെ പു​ഴ​യിൽ എടു​ത്തെ​റി​യു​മെ​ന്നു് ഞാ​നൊ​ന്നു് ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി. അരുതേ അരുതേ എന്നു് വി​ല​പി​ക്കാ​ന​ല്ലാ​തെ, രാ​ജാ​വു് ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു് പി​ന്നെ അയാൾ എന്തു് ചെ​യ്തു എന്ന​ന്വേ​ഷി​ക്കൂ. ഓരോ പ്ര​സ​വ​ത്തി​നു​ശേ​ഷ​വും ഞാൻ ആത്മ​ഹ​ത്യ​ക്കു ശ്ര​മി​ച്ചു. അപ്പോൾ അയാൾ നി​സ്സ​ഹാ​യത നടി​ച്ചു എന്റെ കാലിൽ വീഴും, പകരം കു​ഞ്ഞി​നെ പു​ഴ​യി​ലൊ​ഴു​ക്കാൻ പരോ​ക്ഷ​മാ​യി പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കും. ശാ​രീ​രി​ക​ബ​ന്ധം കഴി​ഞ്ഞാൽ മാ​സ​മുറ തെ​റ്റി​യോ എന്ന പ്ര​ത്യാ​ശാ​ഭ​രി​ത​മായ ചോ​ദ്യ​വു​മാ​യി ഇട​യ്ക്കി​ടെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ എന്നെ പി​ടി​കൂ​ടും. എല്ലാ​റ്റി​നു​മി​ല്ലേ അതി​രു്? ഏഴു​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലും അതു​ണ്ടാ​യി എന്ന​തിൽ​ക​വി​ഞ്ഞൊ​രു കു​മ്പ​സാ​ര​വും ചെ​യ്യാൻ ഇപ്പോൾ ഞാ​നാ​ള​ല്ല. യാ​ഥാ​സ്ഥി​തി​ക​മാ​തൃ​ത്വ​ത്തേ​ക്കാൾ ഉന്ന​ത​മായ മാ​ന​വ​സ​ങ്ക​ല്പ​ങ്ങൾ ഉണ്ടു്. അതൊ​ക്കെ ഈ തീ​യ​തി​തെ​റ്റിയ മാ​ട​മ്പി​ശ​ന്ത​നു എങ്ങ​നെ അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​നാ​ണു് അല്ലെ!”

Colophon

Title: Koṭṭāram lēkhikayuṭe abhimukhaṇgaḷ (ml: കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ).

Author(s): K P Nirmalkumar.

First publication details: Facebook as daily posts; Internet; 2024.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Mahabharata retold, K P Nirmalkumar, Kottaram lekhikayude abhimughangal, കെ പി നിർ​മ്മൽ​കു​മാർ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: January 6, 2025.

Credits: The text of the original item is copyrighted to K P Nirmalkumar. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the copyright holder and Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: The Pandavas in King Drupad’s Court, a watercolor painting on gold paper from Kangra by anonymous (na) The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: K P Nirmalkumar; Proofing: JN Jamuna; Typesetter: Sayahna Foundation; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.