SFNസാ​യാ​ഹ്ന ഫൌ​ണ്ടേ​ഷൻ
images/kpn-bharatham-xml-cover.jpg
The Pandavas in King Drupad’s Court, a watercolor painting on gold paper from Kangra by anonymous (na)
ഭാഗം ഇരു​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു്

“തർ​ക്ക​പി​തൃ​ത്വം തീർ​പ്പാ​യി​ല്ലെ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കു​ന്തീ​ദേ​വി​യെ നോ​ക്കി. പാ​ണ്ഡ​വർ ഹസ്തി​ന​പു​രി അര​മ​ന​യിൽ. കു​രു​ക്ഷേ​ത്രാ​ന​ന്ത​ര​കാ​ലം.

“വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു് പടി​യി​റ​ങ്ങും​മു​മ്പു് മനഃ​സാ​ക്ഷി​യെ ഉറ​ങ്ങാൻ അനു​വ​ദി​ക്ക​ണം എന്ന തോ​ന്ന​ലി​ലാ​ണു്, സത്യം വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ അഭി​മു​ഖം. ഷണ്ഡ​പാ​ണ്ഡു​വു​മൊ​ത്തു ഞാനും മാ​ദ്രി​യും, യാതന അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കാലം. കായിക ക്ഷ​മ​ത​യോ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യോ ഇല്ലാ​ത്ത ദുർ​ബ​ല​പാ​ണ്ഡു, പാ​യ​വി​രി​ച്ചു​കി​ട​ന്ന ഓർമ്മ. രണ്ടു യു​വ​തി​കൾ മാ​തൃ​ത്വം എന്ന പെ​ണ്ണ​വ​കാ​ശ​ത്തി​നു വഴി​വി​ട്ട രതി നോ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ സേ​വ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ആശ്ര​മാ​ചാ​ര്യ​നു​മാ​യി അടു​ത്തു. സഹായം കി​ട്ടി. പതി​വാ​യി പോ​വു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ അരു​താ​ത്ത​തെ​ന്തോ സം​ഭ​വി​ച്ചു എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വിൽ, ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ ആശ്രമ‘ഹംസം’ “ഉടൻ വരൂ” സന്ദേ​ശം​കൈ​മാ​റി. വഴ​ങ്ങി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ‘സം​യോ​ഗം’ പൊതു സമൂഹം അറി​യു​മെ​ന്ന ഭീ​ഷ​ണി​യിൽ പോയി, വഴ​ങ്ങി. ആശ്ര​മ​ത്തിൽ വി​ശ്വ​സ്ത​അ​നു​യാ​യി​കൾ​ക്കും ഉട​ല​ധി​നി​വേ​ശം. ഒന്നും മറ​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ‘പീ​ഡ​ന​പർ​വ്വം’ പാ​ണ്ഡു​വി​നെ അറി​യി​ച്ച​തു് വേ​റൊ​രു വി​ധ​ത്തി​ലാ​യി. കു​ട്ടി​ക​ളി​ല്ലാ​തെ പാ​ണ്ഡു മരി​ച്ചു പോയാൽ, ചരി​ത്ര​ത്തിൽ തു​ട​ച്ചു​മാ​റ്റ​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന ഓർ​മ്മ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലിൽ, വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ​സ്രോ​ത​സ്സു വഴി ബീ​ജ​സം​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ മാ​തൃ​ത്വം സാ​ധ്യ​മാ​ക്കൂ എന്നു പാ​ണ്ഡു കെ​ഞ്ചു​ന്ന അവ​സ്ഥ​യു​ണ്ടാ​യി. ഗർ​ഭ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ നി​ല​വി​ളി കേൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, വായിൽ തു​ണി​തി​രു​കി, കൊ​ല്ലാൻ പദ്ധ​തി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല. കാ​ര്യം രതി​ന​യ​ത​ന്ത്ര​ത്തി​ലൂ​ടെ നേടി. പൂ​ചൂ​ടി സന്യ​സ്ഥ​ആ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ത്യ​സ​ന്ദർ​ശ​ക​രാ​യി ആചാ​ര്യ​നെ​യും അനു​യാ​യി​ക​ളെ​യും നി​യ​ന്ത്രിത ഉട​ലാ​ന​ന്ദം വഴി കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി വര​ച്ച​വ​ര​യിൽ വീ​ഴ്ത്തി. ഞാൻ മൂ​ന്നു പ്ര​സ​വി​ച്ചു. മാ​ദ്രി ഇരട്ട. ‘ആത്മീ​യ​പി​ന്തുണ’യോടെ, മനു​ഷ്യ​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു പി​ടി​കി​ട്ടാ​ത്ത അതീ​ത​ശ​ക്തി​ക​ളാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വ​പി​താ​ക്കൾ എന്ന കെ​ട്ടു​കഥ പൊ​തു​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ എത്തി​ച്ചു. ആശ്ര​മാ​ചാ​ര്യ​ന്റെ ആദ്യ​പീ​ഡ​ന​ശ്ര​മ​ത്തെ ഞങ്ങൾ, ആസ്വാ​ദ​ന​ര​തി​യി​ലേ​ക്കും, പാ​വ​ന​മാ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്കും പറി​ച്ചു​ന​ട്ട ശേഷം പാ​ണ്ഡു​വി​നു് അധികം കി​ട​ന്നു നര​കി​ക്കാ​തെ മരി​ക്കാൻ ബല​പ്ര​യോ​ഗ​വും. ഭൂ​ത​കാ​ല​സ​ത്യം കു​മ്പ​സാ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ അറി​യി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ആശ്വാ​സ​മു​ണ്ടു്. മു​ണ്ഡ​നം ചെ​യ്തു വന​വാ​സ​ത്തി​നു തയ്യാ​റെ​ടു​ക്ക​ണം. വിട!”

“കണ്ടു​വി​സ്മ​യി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​ക്കെ ഒന്നു് കയർ​ത്തു് സം​സാ​രി​ക്കുക, അങ്ങ​നെ ഒര​നു​ഭ​വം ഓർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ആശ്രമ ഖര​മാ​ലി​ന്യം ശേ​ഖ​രി​ച്ചു ദൂരെ കു​ഴി​കു​ത്തി മൂടി വരു​മ്പോൾ വെ​യിൽ​പൊ​ങ്ങി ക്ഷീ​ണി​ച്ചു വി​യർ​ത്തി​രി​ക്കും. ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കല്പ്പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത ജോലി, അടിമ എന്ന നി​ല​യിൽ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യോ​ടെ ചെ​യ്യും. അപ്പോൾ ഞങ്ങൾ ഉറ​ക്ക​മു​ണർ​ന്നു് ഈ തറയിൽ ഇരു​ന്നു ചൂ​തു​ക​ളി​ക്കു​ക​യാ​വും. ഒന്നും​ചെ​യ്യാൻ ഇല്ലെ​ങ്കിൽ പോയി ദി​വ്യാ​സ്ത്രം വല്ല​തും സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്ക​ണം എന്ന​വൾ വിരൽ ചൂ​ണ്ടി ആജ്ഞാ​പി​ക്കും.” കളി​യിൽ ആവർ​ത്തി​ച്ചു തോൽ​ക്കു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അവ​ശ​നാ​യി​രു​ന്നു.

“ചൂ​താ​ട്ടം പരി​ശീ​ലി​ച്ചും, കൗ​ര​വ​രെ തോൽ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു് വി​ഭാ​വ​ന​ചെ​യ്തും, വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാ​ല​ശി​ക്ഷ കഴി​ക്കു​ക​യാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വർ എന്ന​തൊ​രു സാ​മാ​ന്യ​വ​സ്തു​ത​യാ​യി ഇതി​ന​കം കൗ​ര​വർ​ക്കി​ട​യിൽ അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത​ല്ലേ? ഇതു് മറ​ച്ചു​വ​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ എന്തി​നു, അവ​ര​ഞ്ചു​പേ​രും തല​യിൽ​തു​ണി​യി​ട്ടു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ രഹ​സ്യ​വി​വ​ര​ശേ​ഖ​ര​ണ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്ന വ്യാ​ജ​വാർ​ത്ത ആവർ​ത്തി​ച്ചു കൌ​ര​വ​രെ പ്ര​കോ​പി​പ്പി​ക്കു​ന്നു?”, പത്രാ​ധി​പർ അനി​ഷ്ട​സൂ​ച​ക​മായ ഗോ​ഷ്ടി​യോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മോ, നൂറിൽ പാ​തി​കൗ​ര​വ​രും ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ അതിർ​ത്തി രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള ദേ​ശീ​യ​പാത കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ നു​ഴ​ഞ്ഞു​ക​യ​റി ചാ​ര​പ്പ​ണി നട​ത്തു​ക​യാ​ണു്. പാ​ണ്ഡ​വ​രും അപ്പോൾ കൌ​ര​വ​ര​റി​യാ​തെ ‘ദി​വ്യാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ’ തേടി ഒളി​വിൽ​പോ​വു​ന്നു എങ്കിൽ, എന്താ​ണു് കു​ഴ​പ്പം. തി​ന്നു​ന്ന​ചോ​റി​നു രണ്ടു ശത്രു​നി​ര​ക​ളും അദ്ധ്വാ​നി​ക്കു​ന്നു. രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​ക്കാ​ല​ത്തെ പരി​മി​ത​മാ​ധ്യമ പ്ര​വർ​ത്ത​ന​ത്തിൽ ഇതിൽ കൂ​ടു​തൽ ഭര​ണ​കൂ​ട​ജാ​ഗ്രത പെണ്‍പ​ത്ര​പ്ര​വർ​ത്തക എങ്ങ​നെ ഉറ​പ്പു​വ​രു​ത്തും? പറ​ഞ്ഞേ​ക്കാം, ആണ്ടു​പി​റ​പ്പു മുതൽ വേ​ത​ന​സേ​വന പരി​ഷ്ക​ര​ണം വേണം. ഹി​മാ​ലയ വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ പോയി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തു പന​യോ​ല​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളു​മാ​യാ​ണു് തി​രി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന​തു്. കൗരവ-​പാണ്ഡവ പോ​രാ​ട്ട​ത്തെ​ക്കാൾ പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നു താൽ​പ്പ​ര്യം പാ​ഞ്ചാ​ലി എങ്ങ​നെ പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ഗാർ​ഹി​ക​പീ​ഡ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ‘പാ​ഠ​ങ്ങൾ’ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്നു?”

2024-07-02

“തു​ട​ങ്ങി​യോ ജൈ​വ​കൃ​ഷി?”, വന്മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ മറവിൽ, മാ​ളി​ക​മു​ക​ളി​ലാ​യി​രു​ന്ന ഇള​മു​റ​വ​ധു​വി​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ലാ​വു​ള്ള രാ​ത്രി​ക​ളിൽ, ജനി​ച്ച​നാ​ടി​ന്റെ ദി​ശ​യി​ലേ​ക്കു​നോ​ക്കി, വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടു​ന്ന ഹൃ​ദ​യ​വാ​തി​ലു​കൾ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​ര​റി​യാ​തെ തു​റ​ന്നി​ടാ​നു​ള്ള ഈ മട്ടു​പ്പാ​വി​ലും വള​രു​മോ നാ​ട്ടു​ചെ​ടി​കൾ എന്നു പരീ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ഗൃ​ഹാ​തു​രത പനി​ച്ചു​പൊ​ള്ളു​ന്ന പു​തു​മ​ണ​വാ​ട്ടി​കൾ!”

“ഒന്നും​ചെ​യ്യാൻ ഇല്ലെ​ങ്കിൽ കാ​ടു​ക​ത്തി​ക്കും.” ഖാ​ണ്ഡ​വ​വ​നം പാ​ണ്ഡ​വർ വള​ഞ്ഞു​തീ​യി​ട്ട വാർ​ത്ത എത്തി​യ​പ്പോൾ, സം​ര​ക്ഷിത വന​ത്തിൽ ശ്ര​മ​ദാ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന കർ​ണ്ണൻ.

“അഴു​ക്കൊ​ക്കെ അടി​ച്ചു​വാ​രി കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​ന്ന ആ ഭം​ഗി​യു​ള്ള സ്ത്രീ ആരാ​ണ​മ്മാ?”, വി​ടർ​ന്ന കണ്ണു​ക​ളു​ള്ള കു​ട്ടി ചോ​ദി​ച്ചു.

“അതൊരു പെ​ണ്ണ​ടി​മ​യാ​ണു് മോനേ. ദു​ര്യോ​ധ​നൻ അവൾ​ക്കു പന്ത്ര​ണ്ടു​വർ​ഷ​ത്തെ ശിക്ഷ കൊ​ടു​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണു്”, അമ്മ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു “നമ്മു​ടെ മാ​ലി​ന്യ​മൊ​ക്കെ ചു​മ​ക്കു​ന്ന അടി​മ​യാ​വാൻ എന്തു് തെ​റ്റു് ആ സ്ത്രീ ചെ​യ്തു, അമ്മാ?”.

“മദ്യ​ല​ഹ​രി​യിൽ കൗരവർ അവളെ ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ സം​ഘ​ര​തി​ക്കു് നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു, കു​ല​സ്ത്രീ എന്ന നി​ല​യിൽ എതിർ​ക്കാ​തെ അവൾ വഴ​ങ്ങി എന്നു കേ​ട്ട​പ്പോൾ നീ​തി​മാ​നായ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കൊ​ടു​ത്ത മാ​തൃ​കാ​പ​ര​മായ ശിക്ഷ.”

“നി​ന​ക്കു് കൈ​വി​റ​ച്ചി​ല്ലേ മനു​ഷ്യാ, അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ നെ​ഞ്ചിൽ കൊ​ടു​വാൾ കു​ത്തി​യി​റ​ക്കു​മ്പോൾ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കർ​ണ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര പതി​മൂ​ന്നാം ദിവസം.

“നി​ങ്ങൾ കാ​ര്യ​മ​റി​യാ​തെ​യാ​ണു് എന്നെ പ്ര​തി​യാ​ക്കു​ന്ന​തു്. കൗ​ര​വ​രു​ടെ കു​ത്തും ചവി​ട്ടു​മേ​റ്റ കു​ഞ്ഞു നി​ല​ത്തു​വീ​ണി​ട്ടും, ശത്രു​ക്ക​ളാൽ വീ​ണ്ടും ചവി​ട്ടി മെ​തി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു് കണ്ട​പ്പോൾ ‘അവ​ന്റെ ജന്മം അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കൂ’ എന്നു് സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ യാചന അശ​രീ​രി​യാ​യി കേ​ട്ട​പോ​ലെ തോ​ന്നി. വ്യാ​കു​ല​മാ​താ​വി​ന്റെ ആജ്ഞ അനു​സ​രി​ച്ചു അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ദു​രി​ത​ശ​രീ​ര​ത്തെ എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി നി​ശ്ച​ല​മാ​ക്കി.!”

2024-07-03

“പു​റം​ക​ണ്ണി​ന്റെ പരി​മി​തി നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ളിൽ നോ​വു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന​റി​യാം. അക​ക്ക​ണ്ണി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ പി​ന്നി​ല​ല്ല എന്നു് തോ​ന്നാ​റു​ണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കു​മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി. ഭർ​ത്താ​വി​നോ​ടു് ഐക്യ​ദാർ​ഢ്യം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു കണ്ണു​കെ​ട്ടി സ്വയം കാ​ഴ്ച​നി​ഷേ​ധി​ച്ച ഭാര്യ, അരികെ.

“പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ പാ​രി​തോ​ഷി​ക​മാ​ണു് ‘കാഴ്ച’ എന്നു് കാഴ്ച പരി​മി​തി​യു​ള്ള ഞാൻ പറ​ഞ്ഞാൽ, മനു​ഷ്യ​ജ​ന്മ​ത്തി​നു അതൊ​ര​വ​കാ​ശ​മാ​ണെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ വാ​ദി​ക്കു​മോ? തർ​ക്കം നിൽ​ക്ക​ട്ടെ. അക​ക്ക​ണ്ണെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തു് പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ പാ​രി​തോ​ഷി​ത​മോ ജന്മ അവ​കാ​ശ​മോ അല്ല, കഠി​ന​ശ്ര​മ​ത്താൽ പ്ര​കൃ​തി​യിൽ​നി​ന്നും ‘നേ​ടി​യെ​ടു​ക്ക’ലാണു്. നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കൽ അഹ​ങ്കാ​ര​മെ​ന്നു എളി​മ​യോ​ടെ കരു​തു​ന്ന​വ​രു​ണ്ടു്—വി​ദു​ര​രെ പോലെ. ഗു​രു​വിൽ​നി​ന്നു് ചതി​വിൽ​നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കാ​മെ​ന്നു അവ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രു​ണ്ടു്—കർ​ണ്ണ​നെ പോലെ. അക​ക്ക​ണ്ണു് എനി​ക്കു് തന്ന​തു് അഹ​ങ്കാ​ര​മ​ല്ല, നിർ​ണ്ണാ​യക മു​ഹൂർ​ത്ത​ത്തിൽ, അന്ത​രീ​ക്ഷം പ്ര​ക്ഷു​ബ്ധ​മാ​വു​മ്പോൾ വാ​ക്ക​ല്ല, മൗ​ന​മാ​ണു് വേ​ണ്ട​തു് എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടെ​ന്തു നേ​ട്ട​മു​ണ്ടാ​യി? വാ​യി​ക്കാ​ന​റി​യാ​ത്ത ഞാൻ ‘കൂ​ട്ടി​വാ​യി​ച്ചി’ല്ലേ? നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പു​റം​കാ​ഴ്ച​യി​ലൂ​ടെ കാ​ണു​ന്ന​തു്, നരച്ച താ​ടി​യും രോ​മ​ര​ഹിത ശി​ര​സ്സും ഭാ​രി​ച്ച ശരീ​ര​വു​മു​ള്ള കി​ഴ​വ​നാ​യി​ട്ടാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഞാൻ കാ​ണു​ന്ന​തു്, ‘വനാ​ന്തര’ത്തിൽ മറ്റൊ​ര​ധി​കാര മോ​ഹി​യെ കയ​റ്റാ​തെ, പൊ​രു​തു​ന്ന സിം​ഹ​രാ​ജ​നാ​യി​ട്ടാ​ണു്. അതാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു്, കണ്ണു​പോ​രാ, കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടി​ലൂ​ടെ കാണണം!”

“ആപൽ​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽ ധീ​രോ​ദാ​ത്ത​നി​വ​നെ​ന്നു​ള്ളം തു​ടി​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​രു​മി​ല്ലേ, നി​ല​വിൽ അഞ്ചോ​ളം​വ​രു​ന്ന ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രിൽ?, അതോ, കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കിയ പ്ര​തി​ച്ഛാ​യ​ക്കു​ള്ളി​ല​വർ വി​മ്മി​ട്ട​പ്പെ​ടു​ക​യാ​ണോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“കാ​ട്ടിൽ കഴി​ഞ്ഞ​വ​ര​ല്ലേ കൗ​ന്തേ​യർ! കുലീന കൗ​ര​വർ​ക്കൊ​പ്പം സഹ​വാ​സ​മു​ണ്ടാ​യെ​ന്നൊ​ഴി​ച്ചാൽ, പെ​ണ്ണി​നെ പരി​പാ​ലി​ക്കാ​നോ മാ​നി​ക്കാ​നോ അവർ​ക്ക​ശേ​ഷം ശി​ക്ഷ​ണം ഉണ്ടാ​യി​ല്ല എന്ന​ത​ല്ലേ കു​ത്ത​ഴി​ഞ്ഞ കഴി​ഞ്ഞ​കാ​ലം നൽ​കു​ന്ന ദാ​മ്പ​ത്യ​പാ​ഠം? പെ​ണ്ണ​ഭി​മാ​ന​ത്തി​നു പരു​ക്കേൽ​ക്കു​ന്ന പരീ​ക്ഷ​ണ​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ശാ​രീ​രി​രി​ക​വും നൈ​തി​ക​വു​മായ സം​ഭ​വ​ന​യൊ​ക്കെ, തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കു​മ്പോൾ എത്ര നി​സ്സാ​രം! എന്നാൽ കൗ​ര​വ​രിൽ കമനീയ പെൺ​സൗ​ഹൃ​ദ​ഭാ​വം! പ്ര​ശം​സ​നീ​യ​മാ​യു​ള്ളിൽ തി​ള​ങ്ങു​ന്ന​ല്ലോ. വി​ര​ലു​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലോ​രോ​മന പൂ​ച്ചെ​ണ്ടു​മാ​യി കാണാൻ ആരാ​ധ​ന​യോ​ടെ വരു​മാ​യി​രു​ന്ന യു​വ​ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ഞാ​നോർ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അഞ്ചു​പാ​ണ്ഡ​വ​രും ശത്രു​ത​യോ​ടെ, ഞങ്ങ​ളു​ടെ സല്ലാ​പ​വും സ്പർ​ശ​വും ഒളി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​മ്പോ​ഴും, മനോ​നില ഒരു​പ​ണ​ത്തൂ​ക്കം തക​രാ​തെ​യ​വൻ പരി​മ​ളം പര​ത്തു​ന്ന പ്ര​ശം​സ​യാൽ പാ​ടി​പ്പു​ക​ഴ്ത്തും. പാ​ണ്ഡ​വ​സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് പ്ര​ണ​യാ​ഭി​ലാ​ഷം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ധീ​ര​ത​കാ​ണി​ച്ച​വൻ തന്ന​യ​ല്ലേ, മരി​ച്ചു​പോ​യെ​ങ്കി​ലും, എനി​ക്കി​ന്നും ഉള്ളി​ന്റെ​ഉ​ള്ളിൽ ധീ​രോ​ദാ​ത്തൻ?”.

“പോ​രാ​ളി​കർ​ണ്ണൻ ‘പരാ​ദ​ജീ​വി’ എന്നു് നി​ങ്ങൾ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു. എന്തു​ണ്ട​ത്ത​രം പരാ​മർ​ശം നീ​തീ​ക​രി​ക്കാൻ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പാ​ണ്ഡ​വ​കാ​ലം.

“നിർ​ണ്ണാ​യക പതി​നെ​ട്ടു​നാൾ പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ എന്താ​യി​രു​ന്നു പറ​ഞ്ഞു​പൊ​ലി​പ്പി​ക്കാൻ കർ​ണ്ണ​ന്റെ സൈ​നി​ക​സം​ഭാ​വന? ഭീ​ഷ്മർ ശര​ശ​യ്യ​യിൽ വീ​ഴും​വ​രെ യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യിൽ നി​ന്നൊ​ഴി​ഞ്ഞു വി​മ​ത​വേ​ഷം ആടി​യി​ല്ലേ? എവിടെ അവൻ ‘ഉരു​ട്ടിയ’ പാ​ണ്ഡവ ശി​ര​സ്സു! ആകെ ചെ​യ്ത​തു് അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ശവ​ത്തിൽ​കു​ത്തി വധ​ത്തി​ന്റെ യു​ദ്ധ​നേ​ട്ടം ഏറ്റെ​ടു​ത്ത​തോ? വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​ജീ​വി​തം മുതൽ അറി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു കു​ന്തി​യു​ടെ വി​വാ​ഹ​പൂർ​വ്വ​ര​ഹ​സ്യ ഗർ​ഭ​ത്തിൽ പി​റ​ന്ന അവി​ഹി​ത​സ​ന്ത​തി. എന്നി​ട്ടും സ്വയം സൂത പു​ത്രൻ എന്നു് പറ​ഞ്ഞു​പ​ര​ത്തി സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങൾ നേ​ടി​യ​താ​ണോ നേ​ട്ടം? മടി​ക്കു​ത്തിൽ വെ​ള്ളി​നാ​ണ​യം പോ​ലു​മി​ല്ലാ​ത്ത കൗമാര ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ചെയ്ത കപ​ട​പ​ട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തിൽ കർ​ണ്ണ​നെ ‘ഇല്ലാ​ത്ത രാജ്യ’ത്തി​ന്റെ രാ​ജാ​വാ​ക്കി. എവിടെ ‘അം​ഗ​രാ​ജ്യം’ എന്ന​ന്വേ​ഷി​ക്കാ​തെ ദ്രൗ​പ​ദീ സ്വ​യം​വ​ര​ത്തിൽ മത്സ​രി​ക്കു​മ്പോൾ അവ​ന​റി​യി​ല്ലേ നി​ബ​ന്ധ​ന​കൾ? ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ വി​ളി​ക്കു​ന്നു ‘തെ​വി​ടി​ശ്ശി’! അന്നു ഞാൻ ഉറ​പ്പി​ച്ചു, ഒരു​നാൾ കയ്യിൽ​കി​ട്ടും. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മു​ടി​പോ​ലെ പവി​ത്ര​മാ​ണു് പാ​തി​വ്ര​ത്യം”. ജാ​ല​ക​ത്തി​ന്ന​പ്പു​റ​ത്തു മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി ചെ​കി​ടോർ​ത്തു.

2024-07-04

“കർ​ഷ​ക​ധാ​ന്യ​പ്പെ​ട്ടി​യിൽ​നി​ന്നും മോ​ഷ്ടി​ച്ചി​ട്ടാ​ണു് അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം നി​റ​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി പറ​യു​ന്ന​തിൽ കാ​ര്യ​മു​ണ്ടോ? പാ​പ​ക്ക​നി പങ്കു വേ​ണ്ടെ​ന്ന നി​ല​പാ​ടിൽ, അത്താ​ഴ​പ്പ​ട്ടി​ണി​യു​മാ​യി അന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്ന​തിൽ ഖേ​ദ​മി​ല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീ​മ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“‘അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം’ ശരി​ക്കും വി​സ്മ​യ​മാ​ണു്! കയ്യി​ട്ടു​നോ​ക്കൂ: ഒഴി​ഞ്ഞ ‘പാ​ത്രം’ അല്ലേ? ഞാൻ കയ്യി​ട്ടാൽ? അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞും! മന​സ്സി​ലാ​യ​ല്ലോ എന്താ​ണു് ദി​വ്യാ​ത്ഭു​ത​മെ​ന്നു്? പാ​ഞ്ച​ലി​ക്ക​തു് വ്യ​ക്ത​മാ​വാ​ത്ത​തി​നു് കാ​ര​ണ​മു​ണ്ടു്—ഹി​മാ​ലയ ഉണ​ക്ക​പ്പ​ഴ​ങ്ങൾ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ, പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കെ​ത്തി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. ‘അക്ഷയ പാത്ര’ത്തി​ലെ അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞും എന്തി​നു അല്ലേ?” വട്ടം​ചു​റ്റി​യി​രു​ന്നു ആസ്വ​ദി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ. അപ്സര സ്ത്രീ​കൾ​ക്കൊ​പ്പം നീ​ന്തി​ത്തു​ടി​ക്കാൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി പോ​യ​നേ​രം. പാ​ണ്ഡ​വർ നാ​യാ​ട്ടി​നു പോയാൽ, കു​ളി​ക​ഴി​ഞ്ഞു വരു​ന്ന ദ്രൗ​പ​ദി​യെ കട​ന്നു​പി​ടി​ക്കാൻ ദു​ശ്ശ​ള​യു​ടെ ഭർ​ത്താ​വായ ജയ​ദ്ര​ഥൻ ഒളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന നേരം.

“മൂ​ക​സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​യി​രു​ന്ന പ്ര​മു​ഖ​രെ, മഹാ​റാ​ണി​യാ​വു​ന്ന കാ​ല​ത്തു നഗ​ര​ച​ത്വ​ര​ത്തിൽ പര​സ്യ​വി​ചാ​രണ ചെ​യ്യു​മെ​ന്ന​ക്കാ​ല​ത്തൊ​ര​ഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടി പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ലേ? വി​ചാ​ര​ണ​ക്കാ​ര്യം എന്താ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര കഴി​ഞ്ഞു പുതു ഭര​ണ​കൂ​ടം അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയറിയ നാ​ളു​കൾ.

“ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ ആ കാഴ്ച കണ്ടു മു​ഖം​താ​ഴ്ത്തി ഇരു​ന്ന​വ​രിൽ ഇപ്പോൾ ജീ​വി​ച്ചി​രി​പ്പു​ള്ള​തു എന്റെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ മാ​ത്രം!”

“അതി​സ​ങ്കീർ​ണ​മാ​ണു് അധി​കാര രാ​ഷ്ട്രീ​യം എന്നു് അറി​വു​ള്ള​വർ നെ​റ്റി​ചു​ളി​ച്ചു പറ​യു​ന്നു. എന്നാൽ അധി​കാ​ര​മ​ത്സ​ര​ത്തിൽ തൽ​പ​ര​ക​ക്ഷി​യ​ല്ലേ നി​ങ്ങ​ളും?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“എനി​ക്ക​റി​യാ​വു​ന്ന ഈ ലോകം ലളി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. നന്മ​തി​ന്മ നേർവര വേർ​തി​രി​ച്ച കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബം ഉൻ​മൂ​ല​നം ചെ​യ്യാൻ തിന്മ തയ്യാർ എന്നു കേ​ട്ടു. വി​രാ​ട​ത്തി​ലെ ഉപ​പ്ല​വ്യ​യിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ തി​ന്മ​യു​മാ​യി കൂ​ട്ടു​കൂ​ടി. ആൾ​രൂ​പ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്കി കൗരവ എന്നു് സങ്കൽ​പ്പി​ച്ചു വാൾ ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ ആഴ്ത്തി ഭീമൻ പരി​ശീ​ല​നം നേ​ടു​ന്നു. കാ​യ്ഫ​ല​മു​ള്ള മര​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു കു​ന്തം എറി​ഞ്ഞു നൈ​പു​ണ്യ​വി​ക​സ​ന​ത്തിൽ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ന്നു. ഞങ്ങ​ളെ കൊ​ന്നു കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടും​മു​മ്പു് നി​ങ്ങ​ളെ, കഴു​ത്തു​വെ​ട്ടി വീ​ഴ്ത്ത​ണം. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി ഒരു​ക്കി ‘പാ​ര​സ്പ​ര്യം’ കാ​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണു്. അവർ​ക്ക​വി​ടെ ആയു​ധം​വ​ച്ചു് വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ കീ​ഴ​ട​ങ്ങാം. ഞങ്ങൾ രക്ത​സാ​ക്ഷി​ത്വം വരി​ച്ചാ​ലും, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ എന്ന ഒര​ച്ഛ​നു ഗാ​ന്ധാ​രി എന്ന ഒര​മ്മ​യിൽ പി​റ​ന്ന കൌരവർ, വൈ​വി​ധ്യ പി​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ പി​റ​ന്ന പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു് മട​ക്കി​ല്ല!”

2024-07-05

“ഈ പൂ​ക്കൾ സ്വീ​ക​രി​ക്കൂ. മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വർ പക്ഷേ, അറി​യ​രു​തു്!”, വാടിയ ഇല​യി​ലൊ​രു പൊതി, ഭാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ നി​ന്നെ​ടു​ത്തു ഭീമൻ, കു​ട്ടി​യു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് കൈ​മാ​റി. നട​വ​ഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു നി​ര്യാ​ത​യായ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ സം​സ്കാ​രം ബഹി​ഷ്ക​രി​ച്ച​വ​രെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നെ​ത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക. സന്ധ്യ മയ​ങ്ങു​ന്ന നേരം.

“കല്യാ​ണ​സൗ​ഗ​ന്ധി​കം ഓർ​മ്മ​സ​ഞ്ചി​യിൽ ഇരി​ക്ക​ട്ടെ, പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കി​നി പ്ര​ണ​യ​പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല, ചെ​മ്പ​ക​പ്പൂ​വാ​യി മാ​റി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും! വി​ചി​ത്ര​മ​ല്ലേ നാ​മൊ​ക്കെ ജീ​വി​ച്ചു പോ​രു​ന്ന ഈ ലോകം!”

“ആരാ​ണ​വർ!”, പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന വയോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ നോ​ക്കി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ അരമന യു​വ​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. “യാ​ത്ര​യാ​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വർ ആരെ​യും കാ​ണു​ന്നി​ല്ല”, യു​ധി​ഷ്ഠിര ഭര​ണ​കാ​ലം.

“ഓ, അതോ! അര​മ​ന​വാ​സം ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു ജീ​വി​ത​സാ​യാ​ഹ്നം സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടെ കഴി​യാൻ കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് പോ​വു​ക​യാ​ണ​വർ. കീ​ഴ്‌​വ​ഴ​ക്കം കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ ഉണ്ടെ​ന്നു കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യായ നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മ​ല്ലോ. സത്യ​വ​തി, അംബിക, അം​ബാ​ലിക എന്നി​വ​രൊ​ക്കെ പണ്ടു് പോ​യ​വ​രാ​ണു് അതു​പോ​ലെ ഈ നാ​ലു​പേർ, ഗാ​ന്ധാ​രി, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ, കു​ന്തി, വി​ദു​രർ, അര​മ​ന​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ കാ​ലാ​വ​ധി പൂർ​ത്തി​യാ​യ​താ​യി രാ​ജാ​വി​നെ അറി​യി​ച്ചു. കൂ​ടു​തൽ ഒന്നും ഞങ്ങൾ പി​ന്നെ ചെ​യ്യേ​ണ്ട കാ​ര്യ​മി​ല്ല. വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​കു​വാൻ തീ​രു​മാ​നം സ്വയം എടു​ത്ത​തോ​ടെ, അവ​രു​ടെ അര​മ​ന​ദി​ന​ച​ര്യ​യിൽ നി​ന്നും പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം പി​ടി​വി​ട്ടു. അവ​രാ​യി അവ​രു​ടെ പാ​ടാ​യി. വന്യ​മൃഗ ആക്ര​മ​ണ​ത്തി​ലോ കാ​ട്ടു തീ​യി​ലോ മര​ണ​പ്പെ​ട്ടു എന്നു് വി​ശ്വാ​സ​യോ​ഗ്യ​മായ വിവരം കി​ട്ടി​യാൽ, ശ്രാ​ദ്ധം ചെ​യ്യും, അതോടെ അവർ ‘ചരി​ത്ര’ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി. നി​ങ്ങ​ളെ​ന്താ പുതു കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ആദ്യ ജോ​ലി​ദി​നം പോലെ പക​ച്ച​നോ​ട്ടം? പുതിയ നി​യ​മ​നം? പഴയ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യാ​ത്ര​പ​റ​യാ​തെ കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് പോയോ?” കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​വി​ജ​യ​ത്തി​ന്റെ വാർ​ഷിക ആഘോഷം ഇത്ത​വണ കേ​മ​മാ​ക്കാൻ അസാ​ധാ​രണ യോഗം വി​ളി​ച്ചി​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു പുതിയ വക്താ​വു്.

“ശപി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പാ​ണ്ഡു, ഇരു​വ​രെ​യും കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് കൂ​ടെ​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തി​ന്റെ കാ​ര്യ​മെ​ന്താ​യി​രു​ന്നു? പെ​ണ്ണു​ട​ലിൽ തൊ​ട്ടാൽ തൊ​ട്ട​വ​ന്റെ തല​പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ക്കു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ പ്ര​തി​കാ​ര​ബു​ദ്ധി​യു​ള്ള മു​നി​യു​ടെ ശാപം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, കു​ന്തി​മാ​ദ്രി​മാ​രോ​ടു് തരം കി​ട്ടി​യ​പ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ചു. കു​ടി​ലി​നു പു​റ​ത്താ​യി​രു​ന്നു അഭി​മു​ഖം.

“പെ​ണ്ണി​ല്ലാ​ത്ത എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും പോകൂ, ഞങ്ങൾ വേറെ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചു ജീ​വി​ക്കാം, നഷ്ട​പ​രി​ഹാ​രം ചോ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല, കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന സ്ത്രീ​ധ​ന​വും കു​രു​വം​ശ​ത്തി​നു​ത​ന്നെ ഇരി​ക്ക​ട്ടെ എന്നു് മാ​ദ്രി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ​ക്ക​റി​യി​ല്ല പാ​ണ്ഡു​ഹൃ​ദ​യം വി​ഭാ​വ​ന​ചെ​യ്ത പ്ര​ലോ​ഭന നാടകം. ശപി​ച്ച മു​നി​യു​ടെ തട്ട​ക​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ അഭ​യം​തേ​ടി പാ​ണ്ഡു ഞങ്ങ​ളെ കൊ​ണ്ടു് പോ​യ​തു് രതി​പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ മു​നി​യെ വശീ​ക​രി​ച്ചു ശാ​പ​മോ​ക്ഷം നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ! സ്വ​ന്തം തല​പോ​റ​ലേൽ​ക്കാ​തെ രക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ ഈ ഷണ്ഡൻ, ഭാ​ര്യ​മാ​രെ വച്ചു് കളി​ക്കാ​നാ​ണു് ഭാവം എന്ന​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, പച്ചി​ല​വി​ഷം കി​ട​പ്പു​രോ​ഗി​യാ​ക്കി. അങ്ങ​നെ കടും​കൈ ചെ​യ്ത​കാ​ര​ണം ശാ​പ​മു​നി ഞങ്ങ​ളെ അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ക്കാൻ തന്ന രഹ​സ്യ​പ​ദാ​വ​ലി ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു് നി​ങ്ങൾ പെ​റ്റു​പെ​രു​കിൻ! ആകാ​ശ​ച്ചെ​രു​വിൽ നി​ന്നും ദേ​വ​ത​കൾ തന്നെ തര​ട്ടെ പും​ബീ​ജം. ദു​ഷ്ട​ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ കെ​ണി​യിൽ വീ​ഴാ​തെ ആ വിധം പാ​തി​വൃ​ത്യം നി​ല​നിർ​ത്തി. മു​നി​ക​ളും മി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​യി. പര​പു​രു​ഷ​ര​തി ഞങ്ങൾ​ക്കി​ഷ്ട​മു​ള്ള​പ്പോൾ ഇഷ്ട​മു​ള്ള​വ​രോ​ടു് എന്ന വിധം അവ​കാ​ശ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം വരും​യു​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ന്നു അനു​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.”

“പരി​ത്യാ​ഗി​ക​ളെ​ന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു സു​ഖ​വാ​സം! ഉൽ​പ്പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്ന മാ​ലി​ന്യം സം​സ്ക​രി​ക്കു​ന്ന പണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ​കൊ​ണ്ടു ചെ​യ്യി​ക്കു​ന്നു! ഇതൊ​ക്കെ എവി​ടെ​കേ​ട്ട ന്യാ​യ​മാ​ണു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ആശ്ര​മ​കാ​ര്യ​ദർ​ശി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“തൃഷ്ണ ത്യ​ജി​ച്ച​വ​ര​ല്ലേ ഞങ്ങൾ? പര​സ്ത്രീ​ക​ളെ മാ​താ​വാ​യി കരു​തു​ന്നി​ല്ലേ? അസ​ത്യം പറയാൻ നാവു് ഞങ്ങൾ​ക്കു് ചലി​ക്കു​മോ? ധനം ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​മോ? ഭൌ​തി​ക​വ​സ്തു​ക്ക​ളോ​ടു മോ​ഹ​മാ​കു​ന്ന ‘മായ’യിൽ ഞങ്ങൾ അക​പ്പെ​ടു​മോ? അതാ​ണു് പറ​ഞ്ഞ​തു് ഞങ്ങൾ സർ​വ്വ​സം​ഗ​പ​രി​ത്യാ​ഗി​കൾ. സന്യ​സ്ത ആശ്ര​മ​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ലെ ശു​ചി​മു​റി​മാ​ലി​ന്യ​ങ്ങൾ നീ​ക്കാൻ നി​യോ​ഗം പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കാ​ണു്. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി എന്ന അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലൊ​ന്നും കേ​ട്ടു് ഞങ്ങൾ കു​ലു​ങ്ങി​ല്ല. തോളിൽ മാ​റാ​പ്പു വീഴാൻ, ഒരു മാ​ളി​ക​യും തട​സ്സ​മ​ല്ല. പ്ര​പ​ഞ്ച​ദു​രൂ​ഹത പേ​ക്കി​നാ​വു് കാ​ണു​ന്ന ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​രു കരാ​റു​ണ്ടു്—സം​ര​ക്ഷ​ക​നായ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു​മാ​യി. മർ​ത്യ​ജ​ന്മ​ത്തി​ന്റെ വ്യർ​ത്ഥ​ത​യെ കു​റി​ച്ചു് ചി​ന്തി​ക്കു​മ്പോ​ഴും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒളി​പ്പി​ച്ചു​വ​ച്ച മൂ​ന്നാം​ക​ണ്ണു് പാ​ണ്ഡ​വ​വ​സ​തി​യി​ലേ​ക്കാ​യി​രി​ക്ക​ണം. തെ​റ്റി​യാ​ല​വർ കു​രു​വംശ തൽ​സ്ഥി​തി ഒറ്റു കൊ​ടു​ക്കും—അതാ​ണ​വൻ പറ​ഞ്ഞ​തു്. ഞങ്ങൾ പാ​ലി​ക്കും!”

“അതൃ​പ്തി​യ​വൾ​ക്കു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും, പി​റു​പി​റു​ക്കു​ന്ന​തോ പ്രാ​കു​ന്ന​തോ കാ​ണേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല. അതൊ​ക്കെ നോ​ക്കു​മ്പോൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ കു​ലീ​ന​പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ പേരിൽ മഹ​ത്വ​പ്പെ​ടു​ത്തേ​ണ്ട​ത​ല്ലേ?” ഇഷ്ട മാം​സ​ദൗർ​ല​ഭ്യം കാരണം കാ​ട്ടു​കി​ഴ​ങ്ങു മാ​ന്തി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന ഭീ​മ​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ആദ്യ​രാ​ത്രി മുതൽ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ രണ്ടു​പേ​രി​ല​ധി​കം കി​ട​ക്കാൻ പാ​യി​ലി​ട​മി​ല്ലെ​ന്ന​വൾ പറ​ഞ്ഞു അധി​ക​പ്പ​റ്റായ നാ​ലു​പേ​രെ വി​രൽ​ചൂ​ണ്ടി​പു​റ​ത്തു ചാ​ടി​ക്കാൻ വാ​ക്കു​കൊ​ണ്ടും ശരീരം കൊ​ണ്ടും അതി​രു​വി​ട്ട അവ​ഹേ​ള​ന​മാ​ണ​വൾ ചൊ​രി​ഞ്ഞ​തു്. അതി​ന്റെ ‘കു​ലീ​നത’യെ കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും കു​ത്തി​ക്കു​ത്തി ഇനി​യും ചോ​ദി​ക്ക​രു​തേ! ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ ദു​രി​ത​ങ്ങൾ ഞങ്ങൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യ​തു് പരു​ക്കൻ പരി​ച​ര​ണം കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് പറ​ഞ്ഞാൽ നി​ങ്ങൾ, അവ​ളു​ടെ മു​ഖ​മെ​ത്ര ഓമന എന്നു് തി​രി​ച്ചു മന്ത്രി​ക്കും. കാ​ട്ടിൽ വളർ​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്ക​വൾ തന്ന അവമതി ഉള്ളിൽ അട​ക്കി ജീ​വി​ക്കാ​മെ​ങ്കിൽ പരി​ഷ്കൃ​ത​വ​നിത പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ന്ത​രാ​ള​ത്തിൽ ഞങ്ങ​ള​ഞ്ചു​പേർ​ക്കാ​യി ‘വി​ഷ​സ​ഞ്ചി’ തു​ന്നാ​നാ​ണോ പാടു്? കാ​ടാ​യ​കാ​ടൊ​ക്കെ ഓടി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന കല്യാ​ണ​സൗ​ഗ​ന്ധി​ക​ത്തെ​കു​റി​ച്ചു് ചോ​ദി​ച്ചാൽ എന്റെ ഇട​നെ​ഞ്ചി​ലെ പളു​ങ്കു​പാ​ത്രം പൊ​ട്ടി​ച്ചി​ത​റും” ഭീമൻ വി​തു​മ്പി.

2024-07-06

“ഉട​യോൻ​ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു് ‘അടിമ’ എന്ന​ല്ലേ? വേദന തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടോ?”, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ഭര​ണ​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ ഒച്ച​യും ബഹ​ള​വും നി​ല​ക്കാ​ത്ത ഹസ്തി​ന​പു​രി അന്തഃ​പു​രം.

“കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ സ്വ​സ്ഥ​ത​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ല​ത്തു അഞ്ചു​കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ദാ​മ്പ​ത്യം ജന്മം​നൽ​കി. പക്ഷേ, വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല വന​വാ​സ​ത്തിൽ ഒന്നു​പോ​ലും ഉണ്ടാ​വാ​ഞ്ഞ​തി​നു പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടു നന്ദി​യു​ണ്ടു്. അല്ലെ​ങ്കിൽ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ‘വ്യ​ക്തി​മു​ദ്ര’ പതി​ഞ്ഞ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ‘അടി​മ​വം​ശം’ എന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു!”

“പു​രോ​ഗ​മന കൗരവർ പരി​സ്ഥി​തി​ക്കാ​യി പ്ര​യാ​സ​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​അ​ഞ്ചു​പേ​രും ഖാ​ണ്ഡവ തീ​യി​ട്ട​തു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ വി​വാ​ദ​മാ​യ​ല്ലോ. ‘മരം വളരണം’ എന്ന കൗരവ വന​മ​ഹോ​ത്സ​വം, കർ​മ്മ​പ​രി​പാ​ടി​യാ​യി ജന​പ​ങ്കാ​ളി​ത്തം നേ​ടു​ന്നു​ണ്ടു്. എങ്ങ​നെ കാ​ണു​ന്നു പാ​ണ്ഡവ അനാ​സ്ഥ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം.

“ഭൗ​മ​ദി​ന​ത്തി​ലും പരി​സ്ഥി​തി​ദി​ന​ത്തി​ലും ‘മരം​വ​ച്ചു​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന’ പരി​സ്ഥി​തി​പ്ര​വർ​ത്ത​നം! അധി​നി​വേ​ശ​സ​സ്യ​ങ്ങൾ ആയി​രു​ന്നു ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥം! പി​ഴു​തു​ക​ള​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പോ​രെ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​യി. തീ​യി​ട്ടു. അധി​നി​വേശ സം​സ്കാ​രം കൗരവർ ഗാ​ന്ധാ​ര​യിൽ​നി​ന്നും ഇറ​ക്കു​മ​തി ചെ​യ്ത​പോ​ലെ,. ഞങ്ങൾ​ക്കു് വന നയ​മു​ണ്ടു്. കൂ​ടു​തൽ പറ​യു​ന്നി​ല്ല കണ്ടി​രു​ന്നു കാണാം. വധു​ക്കൾ​ക്കു തണു​പ്പി​ടം ഉറ​പ്പി​ക്കാൻ, സം​ര​ക്ഷി​ത​വ​ന​ത്തിൽ നി​ന്നു വീ​ട്ടി വെ​ട്ടി, തട്ടി​ട്ട കി​ട​പ്പറ പണി​യു​ന്ന “വൃ​ക്ഷ​ശ​ത്രു” കൗ​ര​വർ​ക്കു് പു​രോ​ഗ​മന നി​ല​പാ​ടു​കാർ പട്ടം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തൊ​ക്കെ പരി​ഹാ​സ്യ​മെ​ന്നു തി​രി​ച്ച​റി​യും.”

“ഭീമൻ രാ​വി​ലെ​ത്ത​ന്നെ പരി​ഭ​വ​ത്തി​ലാ​ണ​ല്ലോ” പാ​ള​യ​ത്തി​നു് വെ​ളി​യിൽ​ക​ണ്ട പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു് ഉപ​ചാ​ര​ങ്ങൾ അർ​പ്പി​ച്ച കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര ആദ്യ​ദി​നം.

“എന്റെ കു​ട്ടി​ക​ളെ പോർ​ക്ക​ള​ത്തി​ലേ​ക്കു യാ​ത്ര​അ​യ​ക്കാൻ വന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അപ്പോൾ ഇളമുറ കൗരവർ ഒരു സംഘം എന്നെ കണ്ടു, വല​തു​കൈ ഇട​തു​നെ​ഞ്ചിൽ സ്പർ​ശി​ക്കു​ന്ന വന്ദ​നം തരു​ന്ന​തു് കണ്ടാ​ണു് ഭീമൻ ഒന്നു​ര​ണ്ടു ഗദയും തൂ​ക്കി ഈ വഴി, പാ​ണ്ഡ​വ​പാ​ള​യ​ത്തിൽ​നി​ന്നും പോർ​ക്ക​ള​ത്തി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന​തു്. പര​സ്യ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ത​ശ​ത്രു​ക്ക​ളോ​ടു് സ്നേ​ഹാ​ഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്യു​ന്ന​തിൽ കു​ഞ്ഞു​ക​ര​ളിൽ നൊ​മ്പ​രം. വേറെ യു​ദ്ധ​വി​ശേ​ഷ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. തി​ര​ക്കു​ണ്ടു് നീ​രൊ​ഴു​ക്കിൽ തി​ര​ക്കു​കൂ​ടും​മു​മ്പു് കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ തുണി കഴു​ക​ണം ഒന്നു് മലർ​ന്നു നീ​ന്തി​ക്കു​ളി​ക്ക​ണം, വരു​ന്നോ കൂടെ?”

“ഉള്ളം പൊ​ള്ളി. എങ്ങ​നെ പൊ​ളി​ച്ച​ടു​ക്കും നൂ​റ്റു​വ​രു​ടെ നുണ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ‘പാ​ണ്ഡ​വർ’ എന്ന അം​ഗീ​കാ​രം പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തിൽ എളി​മ​യോ​ടെ കഴി​യു​ന്ന സം​ഘർ​ഷ​ദി​ന​ങ്ങൾ.

“കരു​തി​ക്കൂ​ട്ടി കു​ന്തി​യു​ടെ കു​ട്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു കൗരവർ നുണ പറ​യു​ക​യാ​ണെ​ന്നു ഞാൻ കരു​തി​യി​ട്ടി​ല്ല. സ്ത്രീ​ക്കു് മാ​തൃ​ത്വം ഒര​വ​കാ​ശ​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നെ​ങ്കിൽ പ്ര​ത്യുൽ​പ്പാ​ദ​നം സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ദാ​മ്പ​ത്യം ഉണ്ടാ​യേ തീരൂ എന്നും ഇല്ല. കാ​യി​ക​വെ​ല്ലു​വി​ളി നേ​രി​ടു​ന്ന ഭർ​ത്താ​വി​നു് പ്ര​ത്യുൽ​പ്പാ​ദ​ന​ശേ​ഷി​യി​ല്ലെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ ഭാര്യ, ബദൽ​പു​രു​ഷ​ബീ​ജ​ല​ഭ്യത തേ​ടേ​ണ്ടേ? പ്ര​കൃ​തി സമ്മാ​നി​ച്ച ഗർ​ഭ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ വി​ലാ​പം അവൾ അവ​ഗ​ണി​ക്കാ​മോ? ആൺ​വേ​ട്ട​ക്കി​റ​ങ്ങുക എന്ന​ത​ല്ലേ പ്രാ​യോ​ഗി​ക​പ​രി​ഹാ​രം? വൈ​വി​ധ്യ​പു​രു​ഷ​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ളിൽ​നി​ന്നും ഉത്ത​മ​ബീ​ജ​സ​മ്പാ​ദ​നം കു​ന്തി​യും മാ​ദ്രി​യും (അവ​ളു​ടെ നാമം എന്നെ​ന്നും വാ​ഴ്ത്ത​പ്പെ​ട​ട്ടെ) ഉറ​പ്പാ​ക്കി​യെ​ന്നു കൗരവർ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു​വെ​ങ്കിൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധാർ​ഹ​മായ സം​ഭ​വ​മാ​ണോ? വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കു​മ്പോൾ നൂ​റ്റു​വ​രി​ലും നേ​രി​ടാ​വു​ന്ന​ത​ല്ലേ ഷണ്ഡ​ത്വം?”

“ചൂ​താ​ട്ടം നി​യ​മ​വി​ധേ​യ​മാ​ക്കു​മെ​ന്നോ? പതി​മൂ​ന്നു കൊ​ല്ലം മു​മ്പു് ആന​പ്പു​റ​ത്തു​വ​ന്ന നി​ങ്ങൾ, കളി​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അടി​മ​ക​ളാ​യി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് പോ​വേ​ണ്ടി​വ​ന്ന ശപി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട കളി, ദു​ര്യോ​ധന ഉത്സാ​ഹ​ത്തിൽ പിൽ​ക്കാ​ല​ത്തു നി​രോ​ധി​ച്ച​തു് പ്ര​ശം​സി​ച്ച​താ​ണു് പ്ര​ബു​ദ്ധ​പൊ​തു​സ​മൂ​ഹം”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ണ്ഡവ വക്താ​വി​നെ നേ​രി​ട്ടു.

“അതി​വൈ​കാ​രി​കത! ഉചി​ത​മ​ല്ല ചൂ​താ​ട്ടം എന്ന​തൊ​രു നി​രീ​ക്ഷ​ണ​മൊ​ന്നു​മ​ല്ല—പരി​ഷ്കൃ​ത​സ​മൂ​ഹം ചൂ​താ​ട്ട​ത്തെ കാ​ണേ​ണ്ട​തു്, ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​ക്കു് ഉടു​തു​ണി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു​വോ, നഗ്ന പാ​ദ​നാ​യി വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വേ​ണ്ടി വന്നു​വോ എന്നൊ​ന്നും കൊ​ട്ടാ​ര​രേഖ നോ​ക്കി​യ​ല്ല. സ്വ​ത്തു​പോ​യാൽ ഭാ​ര്യ​യെ പണയം വച്ചു​ക​ളി​ക്കും. ഇല്ലാ​ത്ത​വർ സ്വ​ത്തു​കൈ​മാ​റ്റം കണ്ടാ​സ്വ​ദി​ക്കും. ഭര​ണ​കൂട സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങൾ വരി​നി​ന്നും അവ​കാ​ശ​മാ​യും വേ​ത​ന​മാ​യും കൈ​പ്പ​റ്റു​ന്ന​വർ​ക്കു ചൂ​താ​ട്ട​ത്തി​നു യോ​ഗ്യ​ത​യി​ല്ല എന്നു് നി​ബ​ന്ധന വക്കു​ന്ന​തോ​ടെ ഒഴി​വാ​വി​ല്ലേ ചൂ​ഷ​ക​മു​ദ്ര​യിൽ നി​ന്നും ഞാനും നി​ങ്ങ​ളും ഉൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന വൻ​കൊ​ള്ള സംഘം?”

2024-07-08

“ഒരാൾ​ക്കു് നി​വർ​ന്നു​നി​ന്നു് തി​രി​യാൻ ഇട​മി​ല്ല! ഇവി​ടെ​യാ​ണോ മുൻ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​യും നാ​ലു​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും നി​ങ്ങൾ​ക്കൊ​പ്പം അടു​ത്ത പന്ത്ര​ണ്ടു​വർ​ഷം ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കുക? രാ​വു​പ​കൽ ഈ മു​റി​ക്ക​ക​ത്തു പൊ​യ്പോയ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ലം തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു സം​ഘ​ട്ട​ന​ത്തി​ന്റെ പുതിയ ആഖ്യാ​ന​നിർ​മ്മി​തി​യു​മാ​യി ചട​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​മ്പോൾ, എങ്ങ​നെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യും നി​ങ്ങൾ, ഓരോ നി​മി​ഷ​വും നേ​രി​ടു​ന്ന ഗാർ​ഹിക വിരസത?”, വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം വന​വാ​സ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മടു​പ്പു​സ​ഹി​ക്ക​വ​യ്യാ​താ​വു​മ്പോൾ ഒരു പൂ​വി​ന്റെ പേർ പെ​ട്ടെ​ന്നു് പറയും. അതോടെ പ്രീ​തി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യെ ഇനി യു​ദ്ധ​മു​ള്ളു എന്ന​മ​ട്ടിൽ ഒരാൾ ചാ​ടി​യെ​ണീ​റ്റു​പോ​വും, കാ​ടി​ള​ക്കി പറി​ച്ചു​വ​രു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ദി​വ​സ​ങ്ങൾ കഴി​യും. അഞ്ചു​പേ​രെ​യും പറ​ഞ്ഞു​വി​ട്ടു അടി​ച്ചു​വാ​രി കു​ളി​ച്ചു​കു​റി​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന നേ​ര​ത്താ​യി​രു​ന്നു സൈ​ന്ധ​വ​രാ​ജാ​വു് ജയ​ദ്ര​ഥൻ രഥ​മോ​ടി​ച്ചു​വ​ന്ന​തു്!”

“കു​ന്തി​യും ഗാ​ന്ധാ​രി​യും ജീ​വി​താ​ന്ത്യം ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കാൻ കൊ​ട്ടാ​രം​വി​ട്ടി​റ​ങ്ങിയ ശേഷം വിവരം വല്ല​തും?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് പത്രാ​ധി​പർ ചോ​ദി​ച്ചു.

“‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന കാ​ല​ത്തെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​ധാ​മ​ങ്ങൾ ആയി​രു​ന്നു ഇരു​വ​രും. മാ​ദ്രി വന്ന​തോ​ടെ​യാ​ണു് അന്തഃ​പു​രം സൗ​ന്ദ​ര്യ​പ്പൊ​ലി​മ​യിൽ കല​ങ്ങി​മ​റി​ഞ്ഞ​തു്.”

“ഇതി​ന​കം തീ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​വ​ണം, അക്ഷ​രാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ. കാ​ഴ്ച​യി​ല്ലാ​ത്ത ഭർ​ത്താ​വി​നെ കാ​ണാ​തി​രി​ക്കാൻ കാ​ഴ്ച​മ​റ​ച്ചു മാ​റി​നി​ന്ന ഗാ​ന്ധാ​രി, അര​ക്കി​ല്ല​ത്തിൽ അന്നം ചോ​ദി​ച്ചു​വ​ന്ന ആദി​വാ​സി​ക​ളെ നി​ക്ഷി​പ്ത​താൽ​പ​ര്യ​ത്തിൽ ചു​ട്ടു​കൊ​ന്ന കു​ന്തി, പാ​ണ്ഡ​വർ ചെ​ങ്കോൽ​തേ​ടി​വ​ന്ന​പ്പോൾ തി​രി​ച്ച​റി​യൽ​രേ​ഖ​യി​ല്ലാ​തെ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ കാ​ലു​കു​ത്താൻ അനു​മ​തി​യി​ല്ലെ​ന്ന നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ത്ത ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ, കൗരവർ ചെ​യ്യു​ന്ന​തൊ​ക്കെ നീ​തി​രാ​ഹി​ത്യ​മെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു​ത​ന്നെ കൂ​ട്ടു​നി​ന്ന വി​ദു​രർ—ഇവ​രെ​യൊ​ക്കെ ‘ഉട​ലോ​ടെ സ്വർ​ഗ്ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു’ പോകാൻ രഥം വരുമോ!”

“വാർ​ത്ത​യൊ​ന്നും കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യിൽ നി​ന്നും വരാ​ത്തി​ട​ത്തോ​ളം നാ​ലു​പേ​രിൽ ഒരാൾ എങ്കി​ലും, മരി​ച്ചു എന്ന​റി​ഞ്ഞെ​ങ്കിൽ!”

2024-07-09

“ഒഴി​ഞ്ഞ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം നോ​ക്കി, വി​ശ​ന്നു​വ​ല​ഞ്ഞ ഞങ്ങൾ നാ​യാ​ട്ടി​നു​പോ​യ​പ്പോൾ ഇന്നു​ഞ​ങ്ങൾ​ക്കു കി​ട്ടി​യ​തൊ​രു കാ​ട്ടു​പോ​ത്തി​നെ! കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി, വലി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന ബദ്ധ​പ്പാ​ടിൽ ഒരു നോ​ക്കു ദൂ​രെ​നി​ന്നും കണ്ടു: നീ രാ​ജ​ര​ഥ​ത്തിൽ! രഥം ഓടി​ക്കു​ന്ന​യാൾ നി​ന്നെ ചേർ​ത്തു​നിർ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന കാഴ്ച! ചോര തി​ള​ച്ചു ആരാ​യി​രു​ന്നു അതു്?”, രൗ​ദ്ര​ഭീ​മൻ ചോ​ദി​ച്ചു വന​വാ​സ​ക്കാ​ലം.

“സഹോ​ദ​രി ദു​ശ്ശ​ള​യു​ടെ ഭർ​ത്താ​വെ​ന്ന​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ട്ടു കു​ടി​നീർ വി​ളി​ച്ചു​ചോ​ദി​ച്ചു. വെ​ള്ള​വു​മാ​യി ചെ​ന്ന​പ്പോൾ എന്നെ​ച്ചേർ​ത്തു പി​ടി​ച്ചു കടി​ഞ്ഞാൺ അയ​ച്ചു. രഥം മു​ന്നോ​ട്ടു നീ​ങ്ങു​ന്ന കാ​ഴ്ച​യാ​ണോ, അതി​ലെ​ന്താ​ണു് ചോര‘തി​ള​ക്കാ’നു​ള്ള​തു്? പാ​ണ്ഡ​വർ നാ​യാ​ട്ടി​നു​പോ​യി എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം കൺ കെ​ട്ടു​വി​ദ്യ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് അവ​സാ​നം ബോ​ധ്യ​മാ​യി എന്ന​യാൾ പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു. കൂ​ടെ​പ്പോ​രു​ന്നോ നീ, ഭക്ഷ്യ​ക്ഷാ​മം അല​ട്ടാ​ത്ത സൈ​ന്ധവ അര​മ​ന​യിൽ പാർ​പ്പി​ക്കാം എന്ന​വൻ കൈ​മു​ത്തി ക്ഷ​ണി​ച്ച​പ്പോൾ, മന​സ്സു് ചഞ്ച​ല​മാ​യി എന്നു​ത​ന്നെ​വ​ക്കുക, അതി​ലെ​ന്താ​ശ​ങ്ക? കൗ​ര​വ​ബ​ന്ദി​ക​ളിൽ ഒരാ​ളെ​ങ്കി​ലും രക്ഷ​പ്പെ​ട​ട്ടെ എന്നാ​ശ്വ​സി​ക്കു​ക​യ​ല്ലേ അഭ്യു​ദ​യ​കാം​ക്ഷി​കൾ കരു​തുക?”

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യു​ദ്ധ ജേ​താ​ക്കൾ​ക്കാ​യി വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തിയ അനു​മോ​ദന സദ​സ്സിൽ ആരുടെ സാ​ന്നി​ധ്യം ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യി?”, അവധി കഴി​ഞ്ഞെ​ത്തിയ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചാർ​വാ​ക​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയറിയ വറു​തി​യു​ടെ നാ​ളു​കൾ.

“തല​യെ​ണ്ണി നോ​ക്കി. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഉടൽ​സാ​ന്നി​ധ്യം ഉണ്ടാ​യി. സവി​ശേ​ഷ​മാ​യി ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തു് മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അസാ​ന്നി​ധ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു ഒരു​പ​ക്ഷേ, ശു​ഷ്ക​സ​ദ​സ്സി​നെ​ക്കാൾ!”

“എണ്ണി​യെ​ണ്ണി, നൂ​റോ​ളം കൗ​ര​വ​രാജ വി​ധ​വ​ക​ളെ പാ​തി​രാ കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്ക​ലി​ലൂ​ടെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ​നി​ന്നും പു​ക​ച്ചു പു​റ​ത്തു ചാ​ടി​ച്ചു നേടിയ ആഡം​ബ​ര​വ​സ​തി​ക​ളെ എന്തു് ചെ​യ്യാ​നാ​ണു് നി​ങ്ങൾ ഇനി ഭാവം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, വി​ജ​ന​മായ അര​മ​ന​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് നോ​ക്കി ഔദ്യോ​ഗിക വക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഭര​ണ​കൂ​ടം അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയറിയ വറു​തി​യു​ടെ നാ​ളു​കൾ.

“നമു​ക്ക​തു യു​ദ്ധ​സ്മാ​ര​കം ആക്ക​ണ്ടേ? പ്ര​വ​ച​ന​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​യാ​നു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ? പരി​മിത അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ബ്ര​ഹ്മ​ചാ​രി​യെ​ങ്കി​ലും, കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ നി​ക്ഷി​പ്ത കു​ടും​ബ​താൽ​പ്പ​ര്യ​മു​ള്ള കവി വ്യാ​സ​നു, ആത്മ​ക​ഥ​യി​ലെ​ന്ന പോലെ തു​റ​ന്നു​പ​റ​യാൻ ആവുമോ?”

“കേ​ട്ട​തൊ​ക്കെ ‘പര​സ്ത്രീ​പീ​ഡ​കൻ’ എന്നാ​ണ​ല്ലോ. ലൈം​ഗിക ഇരയോ പ്ര​തി​കാ​ര​കൊ​ല​പ്പു​ള്ളി​യോ നി​ങ്ങൾ? എങ്ങ​നെ അവനെ പ്ര​ലോ​ഭ​ന​കാല പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ കണ്ടു?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​റാ​ണി​പ​ദ​വി വഹി​ക്കു​ന്ന കാലം.

“അജ്ഞാ​ത​വാസ അഭ​യം​ത​ന്ന വി​രാ​ട​ന്റെ രാ​ജ്ഞി സു​ദേ​ഷ്ണ​യു​ടെ കൊ​ച്ച​നു​ജൻ എന്ന​നി​ല​യി​ലാ​ണു്, അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞു​മാ​യി അര​മ​ന​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ലെ കീ​ച​ക​വ​സ​തി​യിൽ രാ​ത്രി പോ​വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു്. കു​ടി​യും തീ​റ്റ​യും നി​ശാ​വി​നോ​ദ​ങ്ങ​ളും കഴി​ഞ്ഞു, കു​ഴ​ഞ്ഞു​മ​റി​ഞ്ഞു സു​ദേ​ഷ്ണ​യു​ടെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ മട​ങ്ങി​വ​രാൻ പു​ലർ​ച്ച​യാ​വും. യു​വാ​വെ​ങ്കി​ലും, അവി​വാ​ഹി​തൻ. വി​രാ​ട​രാ​ജ്യ സേ​നാ​പ​തി. അയൽ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി വ്യ​ക്തി​ഗത നയ​ത​ന്ത്ര​ബ​ന്ധം. വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വു് കീ​ച​ക​നിൽ അധി​കാ​ര​ഭീ​ഷ​ണി മണ​ത്തി​രു​ന്നു. സു​ദേ​ഷ്ണ​യും കീ​ച​ക​നും, കൊ​ട്ടാ​ര​വി​പ്ല​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ വി​രാ​ട​നെ സ്ഥാ​ന​ഭൃ​ഷ്ട​നാ​ക്കു​മോ എന്ന ഭീ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു കീ​ച​ക​വധ ഗൂ​ഡാ​ലോ​ച​ന​യു​ടെ പ്രേ​രക ശക്തി. ശത്രു​വെ​ന്ന​ങ്ങ​നെ മനസാ വരി​ച്ച കീ​ച​ക​നെ, സേവകർ വഴി, ‘മദ്യ​പാ​നി​യും പെൺ​വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​നും ദു​ര​ഭി​മാ​നി​യും അധി​കാ​ര​മോ​ഹി’യു​മെ​ന്നു ഊട്ടു​പുര മുതൽ കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​വ​രെ ഇല്ലാ​ക്ക​ഥ​കൾ എത്തി​ക്കാൻ കു​ടി​ല​വി​രാ​ട​നു് കഴി​ഞ്ഞ​താ​ണ​യാ​ളു​ടെ പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ത​ന്ത്രം. കീ​ച​ക​നെ കൊ​ല്ലാൻ, വി​രാ​ടൻ കൗ​ശ​ല​പൂർ​വ്വം ഭീമനെ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു, പാ​തി​രാ​കൊ​ല​ക്കു കാരണം പറ​ഞ്ഞ​തു്, സൈ​ര​ന്ധ്രി​യെ​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ കീചകൻ അന്നു് രാ​ത്രി പീ​ഡ​ന​ത്തി​നു് ഇര​യാ​ക്കാൻ നൃ​ത്ത​മ​ണ്ഡ​പ​ത്തി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ​മു​റി ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു​മെ​ന്ന രഹ​സ്യ​വി​വ​രം! അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ക്കാല തൊ​ഴി​ലി​നു ആറംഗ പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘ​ത്തെ നേ​രി​ട്ട​ഭി​മു​ഖം ചെയ്ത വി​രാ​ട​നു്, ‘മു​ഖം​മൂ​ടി’ ധരി​ച്ച ഞങ്ങൾ ആരെ​ന്നു് വ്യ​ക്ത​മാ​യി അറി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും, അറി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ന്ന​ഭി​ന​യി​ച്ച​താ​ണ​യാ​ളു​ടെ പ്രാ​യോ​ഗിക രാ​ജ​ധർ​മ്മം. പി​റ്റേ​ന്നു് ഞെ​ട്ട​ലോ​ടെ അറി​ഞ്ഞു, പ്രി​യ​കീ​ച​ക​നെ ഭീമൻ ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി​ച്ചു​കൊ​ന്നു. “ചേ​ച്ചി​യു​ടെ പ്രാ​യ​മു​ള്ള​വ​ളെ​ങ്കി​ലും നീ എനി​ക്കു് ആയു​ഷ്ക്കാല പ്ര​ണ​യി​നി”, ഉടൽ​ചേർ​ത്തു​നിർ​ത്തി മധു​ര​പ​ദ​ങ്ങൾ ശു​ഭ​രാ​ത്രി ആശം​സി​ക്കേ പറഞ്ഞ കീ​ച​ക​ന്റെ ദുർ​മ​ര​ണ​ത്തോ​ടെ, ‘പ്ര​തി​കാ​ര​കൊ​ല​യാ​ളി’ ഭീമനെ ഞാൻ അവ​ഹേ​ളി​ക്കു​വാൻ തു​ട​ങ്ങി. അഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ ചോ​ദി​ച്ച​തോർ​ക്കു​ന്നു, നി​ങ്ങൾ​ക്കു മു​മ്പിൽ താ​ണു​കേ​ഴു​ന്ന ഭീമനെ എന്തി​നി​ങ്ങ​നെ പരീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു. ഓരോ തവണ ഭീമൻ മു​ട്ടിൽ ഇഴ​ഞ്ഞു കൈ​കൾ​കൂ​പ്പി വി​ല​പി​ക്കു​മ്പോ​ഴും, തു​ടർ​ന്നും, നി​ന്ദി​ച്ചു, അങ്ങ​നെ കീ​ച​കാ​ത്മാ​വി​നെ ഹൃ​ത്ത​ട​ത്തിൽ മഹ​ത്വ​പ്പെ​ടു​ത്തി!” ദൂരെ ദൂരെ, വി​രാ​ട​രാ​ജ​ധാ​നി കാ​ഴ്ച്ച​യിൽ തെ​ളി​ഞ്ഞ പാ​ഞ്ചാ​ലി എഴു​ന്നേ​റ്റു, കീ​ച​ക​നോ​ടെ​ന്ന പോലെ പറ​ഞ്ഞു, “സ്വർ​ഗ്ഗ​സ്ഥ​നായ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​നേ, ദി​വ​സ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ളിൽ, വിശ്വ പ്ര​കൃ​തി പ്ര​സാ​ദി​ക്കു​മെ​ങ്കിൽ, ഞാനും നി​ന്നോ​ടൊ​പ്പം ചേ​രു​ക​യാ​യി. എനി​ക്കു​ള്ള സമയം മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തിൽ അട​യാ​ള​പ്പെ​ട്ടു!”

2024-07-10

“വി​ള​വെ​ടു​പ്പു് കഴി​ഞ്ഞു അല്ലെ? ധാ​ന്യ​പ്പു​ര​യൊ​ക്കെ നി​റ​ഞ്ഞോ?”, വൃ​ദ്ധ​കർ​ഷ​ക​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കാ​ലം.

“പു​ഴ​കൊ​ണ്ടെ​ന്തു​മെ​ച്ചം, വെ​ള്ളം​തി​രി​ച്ചു​വി​ടാൻ യു​വാ​ക്ക​ളി​ല്ല. യു​ദ്ധാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നു വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​ല്ലേ. മൂ​ന്നിൽ രണ്ടു ഭാഗം ധാ​ന്യം, യു​ദ്ധ​ച്ചെ​ല​വി​നെ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു കാ​ള​വ​ണ്ടി​യ​ട​ക്കം തട്ടി​യെ​ടു​ത്തു. മക​ന്റെ രണ്ടു ആൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ ബന്ദി​ക​ളാ​ക്കി. ആയു​ധ​ങ്ങൾ മി​നു​ക്കാ​നാ​ണെ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു. പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ച്ച​വ​രെ ഒതു​ക്കി. രണ്ടു​പേ​രും മട​ങ്ങി​വ​ന്നി​ല്ല. അന്ധ​രാ​ജാ​വി​നെ പുതിയ രാ​ജാ​വു് കാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചു എന്നൊ​ക്കെ പി​റു​പി​റു​ക്കു​ന്ന​തു കേ​ട്ട​വ​രു​ണ്ടു്. എന്തി​നാ​യി​രു​ന്നു ഇത്ര നാ​ശം​വ​രു​ത്തിയ യു​ദ്ധം, ആരാ​ണു് ജയി​ച്ച​തു്, അറി​യി​ല്ല. ഉഴ​വു​കാ​ള​ക​ളെ, പോർ​ക്കള തീൻ​ശാ​ല​യി​ലേ​ക്കെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. ഞാനും പു​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളും വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു കൃ​ഷി​യി​ടം വി​ത​യോ​ഗ്യ​മാ​ക്കാൻ. ഈ തണ​ലി​ലേ​ക്കു് നിൽ​ക്കൂ, കു​റ​ച്ചു കരി​മ്പു​നീർ തര​ട്ടെ?”

“ആണു​ങ്ങൾ അഞ്ചു പേരും പതി​നെ​ട്ടു​നാൾ പോ​രാ​ടി ഹസ്തി​ന​പു​രി പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തു അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയ​റി​യ​തോ​ടെ നി​ങ്ങൾ, പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ വൈ​കാ​രി​ക​സ​മ്മർ​ദ്ദം വഴി മഹാ​റാ​ണി പട്ടം നേടി എന്നാ​ണു ചാർ​വാ​കൻ പറ​യു​ന്ന​തു്. അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ ഒരാ​ണി​നും അനു​മ​തി​യി​ല്ലാ​തെ പ്ര​വേ​ശ​നം അരു​തെ​ന്നും നി​ങ്ങൾ, കൽ​പ്പന കൊ​ടു​ത്തെ​ന്നു കേ​ട്ടു ഞെ​ട്ടി പ്ര​ഭു​ക്ക​ളും ഭൃ​ത്യ​രും. ഏത​റ്റം വരെ​യും നി​ങ്ങൾ പോകും എന്നാ​ണോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യും കൗ​ര​വ​രാജ വി​ധ​വ​ക​ളും കു​ടി​യൊ​ഴി​ഞ്ഞു പോ​യി​ട്ടും അതി​ഥി​മ​ന്ദി​ര​ത്തിൽ തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു പു​തി​യ​മ​ഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി. പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​രണ കൂ​ട​ത്തി​നു് എന്തോ അധി​കാ​ര​സ​ന്ദേ​ശം ആണെ​ന്നു് തോ​ന്നി.

“നാ​മ​മാ​ത്ര മഹാ​റാ​ണി​യാ​ക്കി മൂ​ല​യിൽ ഒതു​ക്കി​യ​വ​രെ​യാ​ണോ നി​ങ്ങൾ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തു്? മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ ഏക​ഭാ​ര്യ​ക്കു് കി​ട്ടു​ന്ന ഔദാ​ര്യം മാ​ത്ര​മായ മഹാ​റാ​ണി​പ​ദ​വി ആർ​ക്കു​വേ​ണം? ശാ​രീ​രി​ക​മാ​യോ മാ​ന​സി​ക​മാ​യോ എന്തെ​ങ്കി​ലും സമ്മർ​ദ്ദം ചെ​ലു​ത്തി​യി​ട്ടാ​ണോ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​പ​ദ​വി​യും പന്ത്ര​ണ്ടു​വർഷ കൗരവ അടി​മ​പ​ദ​വി​യും? പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തു് കു​രു​വം​ശാ​ധി​പ​യാ​യി സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ കല്ലേ​പി​ളർ​ക്കു​ന്ന കൽ​പ്പന കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള പര​മാ​ധി​കാ​ര​മാ​കു​ന്നു. അതു് നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ ‘ഈ ആണു​ങ്ങൾ’ വഴി​തു​റ​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഹസ്തി​ന​പു​രി ഒരു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യാ​വും!”

2024-07-11

“ഭാ​ര്യ​യും സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു​മ​രി​ച്ചി​ട്ടും, അന്ത്യ​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും ചര​മ​ശു​ശ്രൂ​ഷ​യി​ലേ​ക്കും തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​തെ, കാൽ​മു​ന്നോ​ട്ടു​ത​ന്നെ​വ​ച്ച നി​ങ്ങൾ​ക്കി​പ്പോൾ, വാ​ലാ​ട്ടു​ന്ന നാൽ​ക്കാ​ലി മാ​ത്ര​മാ​യോ കൂ​ട്ടു്?”, നിന്ദ മറ​ച്ചു​വ​യ്ക്കാ​തെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​നം.

“കു​നി​ഷ്ടു് പറ​യാ​നൊ​രു അനി​ഷ്ട​ക്കാ​ഴ്ച? സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളും ഭാ​ര്യ​യും നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട എനി​ക്കോ, അത്യു​ന്ന​ത​ങ്ങ​ളിൽ സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന സ്വർ​ഗ്ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കൊ​രു വഴി​കാ​ട്ടി. സ്വാർ​ത്ഥ​സ്ത്രീ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പരി​ദേ​വ​ന​ങ്ങ​ളോ, ദുർ​ബ​ല​പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ മാ​ത്സ​ര്യ​മോ തീ​ണ്ടാ​ത്ത സം​തൃ​പ്ത​ജീ​വി. നാ​യ​ക്കൊ​പ്പം ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​മ്പോൾ മല​ഞ്ചെ​രി​വാ​കെ പു​ഷ്പി​ച്ചു മനോ​ഹ​ര​തീ​ര​മാ​വും. നി​ങ്ങൾ വലി​ഞ്ഞു​ക​യ​റി​വ​ന്നു ഹൃ​ദ​യ​ന്ത​രാ​ള​ത്തി​ലേ​ക്കു എത്തി​നോ​ക്കും​വ​രെ ഇരു​കൈ​ക​ളും മേ​ലോ​ട്ടു​യർ​ത്തി, ‘സ്വാ​ഗ​തം, ആകാ​ശ​ചാ​രി​ക​ളേ’ എന്നു് പ്ര​പ​ഞ്ച​പ​രി​പാ​ല​ക​രെ ക്ഷ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഉള്ളിൽ​നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ശാ​ന്തി ഒഴു​കി​പ്പോ​യ​തു്, തു​റ​ന്നു​പ​റ​യ​ട്ടെ, നി​ങ്ങൾ വലി​ഞ്ഞു​ക​യ​റി​വ​ന്ന​പ്പോൾ. എന്നെ വി​ട്ടു വന്നി​ട​ത്തി​ലേ​ക്കു നീ മട​ങ്ങി​പ്പോ​വുക, അല്ലെ​ങ്കിൽ യമ​ന്റെ സന്ദേ​ശ​വാ​ഹക തനി​നി​റം കാ​ണി​ക്കും!” ആകാ​ശ​ത്തു​നി​ന്നൊ​രു പൊൻ​കോ​ണി ഇറ​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന​തു കണ്ട യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അതി​ല്പി​ടി​ച്ചു നാൽ​ക്കാ​ലി​യു​ടെ ശി​ര​സ്സിൽ വല​തു​കാൽ ബലം​പി​ടി​ച്ചു​വ​ച്ചു ഉടൽ ധൃ​തി​യിൽ ഉയർ​ത്തി.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ ഇല്ലാ​ത്ത എന്തു് നവ​വി​ദ്യാ​സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങൾ അന്വേ​ഷി​ച്ചാ​ണു് അഞ്ചു​ആൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ​യും പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ പാർ​പ്പി​ക്കാൻ തീ​രു​മാ​നം? എന്താ​യി​രു​ന്നു പ്ര​കോ​പ​നം, അഥവാ പ്ര​ചോ​ദ​നം?”, വി​ശി​ഷ്ടാ​ത്ഥി​ക​ളെ വഴു​ക്കി​വീ​ഴ്ത്തു​ന്ന സഭാ​ത​ല​ങ്ങ​ളെ ഓർ​ത്തു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, ചൂ​തു​ക​ളി​യാ​ത്ര തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കു​ക​യി​രു​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ.

“ബീ​ജ​ദാ​താ​വാ​രെ​ന്ന​റി​യാ​ത്ത എന്നു​വി​ളി​ച്ചു മാ​ന​സി​ക​മാ​യി ദ്രോ​ഹി​ക്കും. ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​യെ​ന്ന പരി​ഗ​ണ​ന​യി​ല്ലാ​തെ തു​റി​ച്ചു നോ​ക്കി, ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ കണ്ണി​നു​നേ​രെ നിർ​ത്തി നി​ശ്ശ​ബ്ദ​രാ​ക്കും.”

2024-07-12

“വേ​ദ​നാ​ജ​ന​ക​മായ വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തും, സൗ​ഭാ​ഗ്യ​ക​ര​മായ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം കാ​ല​ത്തും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മാ​യു​ള്ള നേർ​മൊ​ഴി അഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ, ഇട​ക്കൊ​ക്കെ മു​ന​വ​ച്ചു നി​രീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന സം​ഘർ​ഷ​ദാ​മ്പ​ത്യ​വി​നി​മ​യ​ങ്ങൾ ഉണ്ടു്. ഒരു വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തൽ വി​സ്മ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തുക മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു നിരാശ ഉണർ​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. നി​ങ്ങൾ അവൾ​ക്കു​മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്? ശരി​ക്കും വാ​സ്ത​വ​മാ​ണോ, കേ​വ​ല​മൊ​രു അല​ങ്കാ​ര​പ്ര​യോ​ഗ​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അഭി​ഷി​ക്ത​നായ നാ​ളു​കൾ.

“ശി​ര​സ്സിൽ കള​ങ്കി​ത​കി​രീ​ട​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, പരി​ശു​ദ്ധി പാ​ലി​ക്കു​ന്ന ധാർ​മ്മി​ക​വ്യ​ക്തി​ത്വം എനി​ക്കു​ണ്ടെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്കു​മ​റി​യാം. ഉവ്വു് മു​ട്ടു​കു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ, മു​ഴു​വൻ മനു​ഷ്യ​രു​ടെ​യും സഹ​ന​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി! കൂ​ടു​ത​ലൊ​ന്നും ചോ​ദി​ക്ക​രു​തേ, പൊ​ട്ടി​ച്ചി​ത​റും ഹൃദയം, ഒരു പളു​ങ്കു​പാ​ത്രം!”

“ഇര​ക്കു​മേൽ, (ക്ഷ​മി​ക്ക​ണം, അതി​ജീ​വി​ത​ക്കു​മേൽ), രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ശ​രി​മാ​നി​ക്കാ​ത്ത കൗരവർ ചാ​ടി​വീ​ണു എന്നു നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച​താ​യി കേ​ട്ട​പ്പോൾ​തോ​ന്നി, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തിൽ ആയി​രു​ന്നി​ല്ലേ കള്ള​ച്ചൂ​തും തു​ണി​യ​ഴി​ക്ക​ലും​വ​ഴി, കൗരവർ രഹ​സ്യ​ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങൾ​നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത​തു്? നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ ‘വന്യ​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ’ പ്ര​യോ​ഗം എങ്ങ​നെ ‘ആശ്ര​മ​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ’ എന്ന നി​രു​പ​ദ്ര​വ​പ​ദ​വി നേടി! സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ നി​വർ​ന്നി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ന്നും തോ​ന്നാ​ത്ത നീ​തി​ബോ​ധം ശര​ശ​യ്യ​യിൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘം ഭീ​ഷ്മ​രിൽ​നി​ന്നു് രാ​ഷ്ട്ര​ത​ന്ത്ര​പാ​ഠ​ങ്ങൾ​നേ​ടി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങാൻ തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്ന ഇടവേള.

“ചട്ട​പ​രി​പാ​ല​ന​ത്തി​ന്റെ പരി​മി​ത​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ എനി​ക്കു് ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ തന്ന​പ്പോൾ, നീ​തി​ബോ​ധ​ത്തി​ന്നു് എന്തു​സ​മ്മർ​ദ്ദ​പ്ര​സ​ക്തി? അധ്യ​ക്ഷ​അ​നു​മ​തി​യി​ല്ലാ​തെ ഇടി​ച്ചു കയറിയ ദ്രൗ​പ​ദി​യു​ടെ അല്പ​വ​സ്ത്രം, ലൈം​ഗി​ക​പ്ര​ലോ​ഭ​ന​മാ​യെ​ടു​ത്ത കൗ​ര​വ​പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ത്തിൽ കണ്ട​തു് ഹസ്തി​ന​പു​രി സമൂ​ഹ​ത്തെ അല്ല, വന്യ​ര​തി​കാ​മ​ന​യു​ടെ ബല​ത​ന്ത്ര​ത്തെ എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ വന്യ​മൃ​ഗ​പ്ര​യോ​ഗം ആല​ങ്കാ​രി​ക​മാ​യി പറ​ഞ്ഞ​തു് നി​ങ്ങൾ, മു​ഖ​വി​ല​ക്കെ​ടു​ത്ത​ല്ലോ! ഇത്ര​യൊ​ക്കെ ഭാഷ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടും, സങ്ക​ട​മു​ണ്ടു് കി​ട​ന്ന​കി​ട​പ്പിൽ പറയാൻ, മാ​ധ്യമ പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രു​ടെ ആശ​യ​വി​നി​മയ സാ​മ​ഗ്രി എത്ര അപ​ര്യാ​പ്തം? നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​ണു്, യു​ധി​ഷ്ടി​ര​ന​ല്ല ബാ​ല​പാ​ഠ​ങ്ങൾ വേ​ണ്ട​തു്. അതൊ​ക്കെ നോ​ക്കു​മ്പോൾ ഒന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു രണ്ടാ​മ​തു മാ​ത്രം ആയുധം പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ഞങ്ങൾ എത്ര ലളി​ത​ജീ​വി​കൾ!”

2024-07-13

“‘നിർ​മ്മി​ത​സ്വ​ത്വ’ത്തിൽ ഉദ്യോ​ഗാർ​ഥി​ക​ളാ​യി ചെന്ന നി​ങ്ങൾ ആറം​ഗ​സം​ഘ​ത്തെ കണ്ട ഉടൻ വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വി​നു ആളെ മന​സ്സി​ലാ​യോ. അര​മ​ന​യിൽ അധി​കാ​ര​കേ​ന്ദ്ര​മായ കീചകൻ നി​ങ്ങ​ളെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു​വോ? കീ​ച​ക​നും ദു​ര്യോ​ധ​ന​നും തമ്മി​ലു​ള്ള തന്ത്ര​പ​ര​മായ ബന്ധ സാ​ധ്യ​ത​യിൽ ഭാ​വി​ഭീ​ഷ​ണി മണ​ത്തു, കീ​ച​ക​നെ കാ​ല​പു​രി​യി​ലേ​ക്ക​യ​ക്കാൻ വി​രാ​ടൻ ഭീമനെ ഏർ​പ്പാ​ടാ​ക്കി​യോ? അങ്ങ​നെ ഒരു ആഖ്യാ​ന​വു​മാ​യി ചാർ​വാ​കൻ ‘അന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്നു’. ദു​ര്യോ​ധ​നൻ അറി​ഞ്ഞാൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു​പ്ര​ശ്ന​മാ​വി​ല്ലേ?”, വി​രാ​ട​സു​ഹൃ​ത്താ​യി മാറിയ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, കീ​ച​ക​വ​ധ​ത്തിൽ വി​രാ​ട​ജ​നത ഭീ​തി​യി​ലും ദു​ഖ​ത്തി​ലും കല​ങ്ങിയ നാ​ളു​കൾ.

“അങ്ങ​നെ ചി​ന്തി​ക്കാൻ​മാ​ത്രം രാ​ജ്യ​ത​ന്ത്ര​ബോ​ധ​നം, ഞാ​ന​റി​യു​ന്ന വി​രാ​ട​നു​ണ്ടോ? നി​ങ്ങൾ ഒന്നി​ല​ധി​കം അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തി​ല്ലേ? എന്തു് ‘വെ​ളി​പാ​ടു്’ കി​ട്ടി? കി​ട്ടി​യി​ല്ല! അത്ര​യേ അപ്പോൾ ഉള്ളൂ മന്ദ​ബു​ദ്ധി​വി​രാ​ടൻ! അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തി​നു ആരോ​രു​മ​റി​യാ​ത്തൊ​രു ഇടം​നോ​ക്കി ക്ഷീ​ണി​ച്ചു​വ​ന്ന ആറു പേ​രെ​യും, ഒരേ ദി​വ​സ​മാ​ണു് വി​രാ​ടൻ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്ത​തു്. ‘ആരാ എന്താ’ മു​ഖ​ത്തു​നോ​ക്കാ​തെ ചോ​ദി​ച്ച​തി​നു കി​ട്ടിയ ‘വാ​ലും​ത​ല​യു’മി​ല്ലാ​ത്ത ഉത്ത​ര​ങ്ങ​ളും. സാ​മാ​ന്യ​ബു​ദ്ധി​യു​ള്ള ഒരാൾ ആലോ​ചി​ക്കി​ല്ലേ, പണി​യ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു വന്ന ‘ദേ​വ​രൂ​പി’കൾ, ശരി​ക്കും ആരാ? വന​വാ​സം കഴി​ഞ്ഞു അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തി​നു പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു ചാ​ര​വാർ​ത്ത ആ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ വി​രാ​ടൻ കാ​ണാ​തെ​പോ​യോ?, അതോ കീചകൻ, ചാ​ര​വാർ​ത്ത കാ​ണി​ക്കാ​തെ തന്ത്ര​പൂർ​വ്വം ഒളി​പ്പി​ച്ചു​വോ?, ഇങ്ങ​നെ ആലോചന വി​രാ​ട​നു് പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത​തു കൊ​ണ്ട​ല്ലേ, ഭാ​ര്യ​സു​ദേ​ഷ്ണ​യു​ടെ അനു​ജ​നായ കു​ടി​ല​കീ​ച​കൻ, വിരാട സർ​വ്വ​സേ​നാ​പ​തി​യാ​യ​തും, ചേ​ച്ചി​സു​ദേ​ഷ്ണ​ക്കൊ​പ്പം അവി​ശു​ദ്ധ​കൂ​ട്ടു​ചേർ​ന്നു, കൊ​ട്ടാര വി​പ്ല​വ​ത്തി​നു രൂ​പം​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും, സു​ധേ​ഷ്ണ​യു​ടെ സഹ​ക​ര​ണ​ത്തോ​ടെ, ‘സൈ​ര​ന്ധ്രി’യു​മാ​യി വഴി​വി​ട്ട​ബ​ന്ധം മണ​ത്ത​റി​ഞ്ഞ ഭീമൻ പ്ര​തി​കാ​ര​കൊല ചെ​യ്ത​തും! കീ​ച​ക​വ​ധം രഹ​സ്യ​മാ​യി ഇപ്പോൾ ചെ​യ്താ​ലു​ള്ള നേ​ട്ട​ങ്ങൾ വി​രാ​ട​നോ​ടും പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടും വേ​റെ​വേ​റെ യോ​ഗം​കൂ​ടി ഞാൻ വി​വ​രി​ച്ച​പ്പോൾ പ്ര​സ​ന്ന​മു​ഖ​ത്തോ​ടെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു് കണ്ട​ല്ലോ. ‘ചത്ത​തു് കീചകൻ, കൊ​ന്ന​തു് ഭീമൻ’ വാ​യ്ത്താ​രി​നേ​ട്ടം വി​രാ​ട​നാ​യി​രി​ക്കും, ഭീ​ഷ​ണി​കീ​ച​കൻ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ടു​ന്നു, കൊ​ല​യാ​ളി​യോ, രൗ​ദ്ര​ഭീ​മ​നും. സദ്വാർ​ത്ത: കീചക ശവ​ദാ​ഹം വൈ​കി​യെ​ങ്കി​ലും​ക​ഴി​ഞ്ഞു, ഇന്നു് വൈ​കു​ന്നേ​രം അനു​സ്മ​ര​ണ​യോ​ഗം കൂ​ട്ടം​കൂ​ടു​ന്നോ?” പത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​കർ പു​ച്ഛ​ത്തോ​ടെ പരാ​മർ​ശി​ച്ചി​രു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ തന്നെ​യാ​ണോ കൊല ആസൂ​ത്ര​ണം​ചെ​യ്ത വി​രാ​ട​സു​ഹൃ​ത്തു്? ഭാ​വി​യിൽ സഖ്യം കൂടാൻ പറ്റി​യൊ​രു സൗ​ഹൃ​ദ​രാ​ജ്യം!

“മരം​വെ​ട്ടു​പ​ണി​യും ഉണ്ടോ?”, തല​ചാ​യ്ക്കാൻ അന്തി​ക്കൂര തേ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, ചൂ​ടി​ക്ക​ട്ടി​ലി​ലി​രു​ന്ന വൃ​ദ്ധ​കർ​ഷ​ക​ന്റെ തി​ര​ക്കി​ട്ട പണി​യിൽ പന്തി​കേ​ടു് തോ​ന്നി, നട​ത്തം നിർ​ത്തി. നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ, അട​ഞ്ഞു കി​ട​ന്ന വസതി അമം​ഗ​ള​ക​ര​മായ വി​ധ​ത്തിൽ അപ്പോൾ നി​ശ​ബ്ദ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“നി​ങ്ങൾ ആരാ​ണു് എന്നെ​നി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ, കണ്ടാൽ ഒരു യക്ഷി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​മു​ണ്ടു്. ഈ കയർ ഞാൻ ബലം നോ​ക്കു​ന്ന​തു് എന്തി​നാ​ണെ​ന്നോ? വെ​ട്ടി​മു​റി​ക്കാ​നു​ള്ള മര​ത്തിൽ കെ​ട്ടാ​ന​ല്ല, സ്വയം ജീ​വ​നൊ​ടു​ക്കാൻ മക്കൾ തന്ന​താ​ണു്. അന്ത്യ യാ​ത്രാ​മൊ​ഴി പറ​ഞ്ഞു വി​ള​ക്ക​ണ​ച്ച​വർ​വാ​തി​ല​ട​ച്ചു കി​ട​ന്നു. കർ​ഷ​കാ​ത്മ​ഹ​ത്യ​ക്കു നഷ്ട​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി വി​ധ​വ​ക്കും മക്കൾ​ക്കും കൗ​ര​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ധന​സ​ഹാ​യം നൽകും എന്നു യു​വ​രാ​ജാ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പൊ​തു​യോ​ഗ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. വരു​മാ​നം കു​റ​ഞ്ഞ കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ ആവർ​ത്ത​ന​ച്ചെ​ല​വി​നു നാ​ണ്യ​ക്ഷാ​മം നേ​രി​ടു​ന്ന കൊ​ച്ചു​മ​ക്കൾ എന്നിൽ അപ്പോൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു സാ​ധ്യത കണ്ടു. അവർ​പ​റ​യു​ന്ന രീ​തി​യിൽ ജീ​വ​നൊ​ടു​ക്കാൻ! ഭര​ണ​കൂ​ട​സ​ഹാ​യ​ത്തി​നു തട​സ്സം ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്ന ഒന്നും, പ്രി​യ​യ​ക്ഷി​ക്കു​ട്ടീ, ഗ്രാ​മ​പ്ര​ധാ​നു​മു​മ്പിൽ എന്റെ കൊ​ച്ചു മക്ക​ളെ ഓർ​ത്തു മൊ​ഴി​കൊ​ടു​ക്ക​രു​തേ!” കു​രു​ക്കി​ട്ട കയർ വരണ മാ​ല​യാ​യി കഴു​ത്തി​ല​ണി​ഞ്ഞു കർഷകൻ ദൃ​ഢ​നി​ശ്ച​യ​ത്തോ​ടെ വീ​ടി​നു​പി​ന്നി​ലെ പാഴ് മര​ത്തി​ലേ​ക്കു് കാൽ​വ​ച്ചു.

2024-07-14

“ഉത്ത​ര​രാ​ജ​കു​മാ​രി​യെ വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കു​ന്ന അഭി​മ​ന്യു, കീ​ച​ക​കൊ​ല​യാ​ളി ഭീ​മ​ന്റെ അനുജൻ, അർ​ജ്ജു​ന​ന്റെ മക​നെ​ന്ന രഹ​സ്യം നി​ങ്ങൾ​ക്കു് നേ​ര​ത്തെ അറി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു, അല്ലെ?”, ഉത്ത​രാ​സ്വ​യം​വ​ര​ത്തിൽ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക വി​രാ​ട​രാ​ജ്ഞി സു​ദേ​ഷ്ണ​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ആ ‘കൊ​ല​യാ​ളി’ നേ​രി​ട്ടു് വി​വാ​ഹ​നി​ശ്ച​യ​ത്തിൽ വന്നു ഉത്ത​ര​ക്കു മധുരം കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ.

“എന്നെ അറി​യാ​മോ, നി​ന്റെ മാ​തൃ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്റെ ഘാതകൻ എന്നു് കൊ​ട്ടാ​ര​വാ​സി​കൾ ആരോ​പി​ക്കു​ന്ന ഭീമൻ?” കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​യു​ടെ നി​ര​പ​രാ​ധി​ത്വ​ത്തോ​ടെ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഉത്തര മാ​ത്ര​മ​ല്ല ഞങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു​പോ​യി.

“നി​ങ്ങൾ ഞങ്ങ​ളു​ടെ അര​മ​ന​തീൻ​ശാ​ല​യി​ലെ മി​ടു​ക്കൻ പാ​ച​ക​ക്കാ​ര​ന​ല്ലേ, രു​ചി​വി​ഭ​വ​ങ്ങൾ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടെ​വാ​രി​ക്കോ​രി നി​ങ്ങൾ വി​ള​മ്പി​യ​തു് ഞങ്ങൾ കഴി​ച്ചു​ര​സി​ച്ചു” എന്ന​വൾ ഭീ​മ​ന്റെ കൈ പി​ടി​ച്ച​പ്പോൾ, സം​ഘർ​ഷം അയ​ഞ്ഞു. കീ​ച​ക​വ​ധം നാ​ടൊ​ട്ടു​ക്കു് കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന ‘ഒര​സ്വ​ഭാ​വിക മരണ’മെ​ന്ന​തിൽ കവി​ഞ്ഞൊ​ന്നും അല്ലെ​ന്നു ഞങ്ങൾ​ക്ക​പ്പോൾ ബോ​ധ്യ​മാ​യി. സമൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ശ്ന​മാ​ണ​തു് അപ​ല​പി​ക്കാൻ നമു​ക്കെ​ന്നും കു​റ്റ​വാ​ളി വേണം. കീചകൻ മരി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന നൃ​ത്ത​മ​ണ്ഡ​പ​ത്തിൽ പോ​യ​പ്പോൾ ആ മു​ഖ​ത്തു് കൊ​ല​യു​ടെ കറു​ത്ത പാ​ട​ല്ല കണ്ട​തു് പ്ര​ണ​യ​ത്തി​ന്റെ പാ​ര​വ​ശ്യം! ആരെ​യാ​ണു് ആ അവി​വാ​ഹി​ത​യു​വാ​വു് മോ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്നോ? അസ്വാ​ഭാ​വി​ക​മെ​ന്നു പറ​യും​മു​മ്പു് ഒരു നി​മി​ഷം, ഈ സൽ​ക്കാ​ര​ത്തിൽ ഏതു വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണു് എനി​ക്കു​വേ​ണ്ടി എന്റെ പ്രി​യ​തോ​ഴി സൈ​ര​ന്ധ്രി ഒരു​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു് ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ.

“ആദ്യ​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി സന്ദർ​ശി​ച്ച നി​ങ്ങൾ നി​രാ​ശ​നാ​യി മട​ങ്ങി​പ്പോ​യെ​ന്ന​തൊ​രു കൗ​ര​വ​നിർ​മ്മിത കഥ​യാ​ണോ, അതോ നീ​റു​ന്ന നേ​ര​നു​ഭ​വ​മാ​ണോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അർ​ജ്ജു​ന​പു​ത്ര​നായ അഭി​മ​ന്യു​വി​നെ, വി​രാ​ട​യി​ലെ പാ​ണ്ഡ​വ​പാ​ള​യ​ത്തിൽ കണ്ട​പ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ചു. വി​രാ​ട​പു​ത്രി ഉത്ത​ര​യെ വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കാൻ പ്രബല യാ​ദ​വ​ബ​ന്ധു​ക്കൾ​ക്കൊ​പ്പം വന്ന അഭി​മ​ന്യു, സൈ​നി​ക​വേ​ഷ​ത്തിൽ പരി​ശീ​ല​നം തു​ട​രു​ന്ന ഉല്ലാ​സ​വേള.

“പാ​ണ്ഡ​വർ വന​വാ​സ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ, ഞാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ‘മു​ഖം​മൂ​ടി’യി​ല്ലാ​തെ പോയി. കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യി​ലും വഴി​യ​മ്പ​ല​ത്തി​ലും ആരും വഴി​ത​ട​ഞ്ഞി​ല്ല. ആരെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ക്കെ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ! മോഹം പൂ​വ​ണി​ഞ്ഞി​ല്ല. കർ​മ്മ​നി​ര​ത​നാ​യി ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ ജല​സം​ഭ​ര​ണി പണിതു. സ്ത്രീ​കൾ ചോ​ദി​ച്ചു, ‘നീ ദ്രൗ​പ​ദി​യു​ടെ മക​നാ​ണോ?’, ‘ദ്വാ​ര​ക​യി​ലെ സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ’ എന്നു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പ്ര​സ​ന്ന​മാ​യി. നിർ​മ്മാ​ണം കഴി​ഞ്ഞു ഞാൻ ശു​ദ്ധ​ജ​ലം​കോ​രി ആദ്യ​കർ​ഷ​ക​നു് ഒഴി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ എന്ന മു​തിർ​ന്ന കൗരവൻ. ‘പണി കഴി​ഞ്ഞോ’ എന്ന നി​സ്സാര ചോ​ദ്യ​ത്തോ​ടെ ജല​സം​ഭ​ര​ണി മണ്ണി​ട്ടു് തൂർ​ക്കാൻ, കൂടെ വന്ന​വ​രോ​ടു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു എന്നി​ട്ടെ​ന്നെ​നോ​ക്കി ഗൂ​ഢ​മാ​യി ഒന്നു​പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു, ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ങ്ങൾ അതി​ഥി​യോ അതി​ഥി​തൊ​ഴി​ലാ​ളി​യോ അല്ല എന്നു ഒറ്റ​നോ​ട്ട​ത്തിൽ അറി​യാം, ആരുടെ മകൻ എന്നൊ​ന്നും ചോ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര പോ​രാ​ട്ട​വേ​ദി​യിൽ കണ​ക്കു​പ​റ​യാം’, എന്നു് മന്ത്രി​ച്ചു ചു​മ​ലിൽ ഭീ​ഷ​ണ​മാ​യി സ്പർ​ശി​ച്ചു പാ​ഞ്ഞു​പോ​യി.”

2024-07-15

“സു​ന്ദ​ര​പു​രു​ഷ​ന്മാ​രായ അഞ്ചു​ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ കൂ​ട്ടു​കി​ട​ക്കാൻ രാ​പ്പ​കൽ​ത​യ്യാ​റാ​യി​ട്ടും, ഭാ​ര്യ​ക്ക​തിൽ ആസ്വാ​ദ​ന​ര​തി​സാ​ധ്യത കണ്ടെ​ത്താൻ ആവു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ എന്തു് വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ക്ക​ണം അതൃ​പ്തി​യിൽ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. വി​ദ്യാ​ധ​ര​ന്മാർ​ക്കൊ​പ്പം നീ​ന്തി​ത്തു​ടി​ക്കാൻ ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ​പോയ ഉച്ച​നേ​രം.

“എന്താ​ണു് വാ​യി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ സമ്മ​ത​പ​ത്രം ചോ​ദി​ക്കാ​നു​ള്ള​തു്? അവൾ ഈ ലോ​ക​ത്തു ജനി​ക്കേ​ണ്ട​വൾ അല്ലെ​ന്നു സാ​ക്ഷ​ര​രെ​ങ്കി​ലും, എന്നെ​പോ​ലെ വായന ഇല്ലാ​ത്ത​വർ​ക്കു ഒറ്റ​നോ​ട്ട​ത്തിൽ വ്യ​ക്ത​മാ​യി​ല്ലേ! ദൈ​വ​ത്തി​ന്റെ വി​കൃ​തി എന്നൊ​ക്കെ വി​ശ്വാ​സി​കൾ. അന്തർ​ഗ്ര​ന്ഥി സ്രാ​വം കു​റ​യു​മ്പോൾ ആണു​ങ്ങൾ​ക്കു് സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കാ​ലി​ക​വീ​ഴ്ച. എത്ര കാ​ല​മാ​യി പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടും കൗ​ര​വ​രോ​ടും മല്ല​ടി​ക്കു​ന്നു!”, കൊ​ട്ടാ​രം ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ വരി​നിൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഇരു​വ​രും വറു​തി​യു​ടെ നാ​ളു​കൾ.

“വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ ദേ​ശാ​ന്ത​ര​രൂ​പ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ളിൽ അർ​ജ്ജു​ന​നു ഭ്ര​മ​മു​ണ്ടെ​ന്നാ​രും സമ്മ​തി​ച്ചു തരു​ന്ന രതി​കേ​ന്ദ്രിത സമൂ​ഹ​ത്തിൽ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന നി​ങ്ങൾ, എങ്ങ​നെ അർ​ജ്ജു​ന​നെ മൂ​ക്കു​ക​യ​റൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ, വര​ച്ച​വ​ര​യിൽ നിർ​ത്തി?,” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​നു​മു​മ്പു്, പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ദി​ന​ങ്ങൾ.

“സു​ഭ​ദ്ര​യു​മാ​യി അർ​ജ്ജു​നൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ വന്ന​പ്പോൾ, ഞാൻ അനി​ഷ്ടം കടി​ച്ചി​റ​ക്കി മാ​പ്പു കൊ​ടു​ത്തു. താ​ക്കീ​തും. ഇനി​യി​താ​വർ​ത്തി​ച്ചാൽ നിർ​ബ​ന്ധിത രതി​ക്കാ​യി എന്നെ നീ ബലാ​ത്സം​ഗം ചെ​യ്തു എന്നു് ആരോ​പി​ച്ചു വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം തേടും. ഞാൻ അർ​ജ്ജു​ന​നൊ​പ്പം കഴി​ഞ്ഞ​തും, ദാ​മ്പ​ത്യ​ബ​ന്ധം നി​ല​നിർ​ത്തി​യ​തും, സ്വ​ന്തം ഇഷ്ട​പ്ര​കാ​ര​മാ​ണെ​ന്നു് തർ​ക്കി​ച്ചാ​ലും, എന്റെ​വാ​ദം നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടും. കാരണം, അർ​ജ്ജു​ന​നെ​തി​രെ വി​വാ​ഹ​മോ​ച​ന​പ​രാ​തി​ക്കാ​യി കാ​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണ​ല്ലോ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ. അർ​ജ്ജു​നൻ ‘വയസറി’യി​ച്ചു! താമസം സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് മാ​റ്റി, ചൂ​താ​ട്ട​ത്തിൽ മാ​ത്ര​മേ വന്നു​ള്ളൂ. പി​ന്നെ കേൾ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല ‘പെൺ​വേ​ട്ട’ക്കാ​ര​ന്റെ അവി​ഹിത രതി കഥകൾ! വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്ത​വൻ വല​ഞ്ഞു, സഹ​ന​ത്തി​ലും അതെ​നി​ക്കൊ​രു ആഹ്ലാ​ദ​ദൃ​ശ്യ​മാ​യി. അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്ത​വൻ ആണ​ല്ലാ​താ​യ​തും.”

“നി​ങ്ങ​ളും വി​ദു​ര​രും ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രു​ടെ ഇരു​വ​ശ​ത്തു. നി​ങ്ങൾ ഇരി​ക്കു​ന്നു, വി​ദു​രർ നിൽ​ക്കു​ന്നു! എന്താ​ണു് നി​ങ്ങ​ളി​ലി​രു​വ​രും തമ്മിൽ ബന്ധം? അതോ, ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വ​മി​ല്ലാ​തെ അധി​കാ​രം ‘നൊ​ട്ടി​നു​ണ​യു​ന്ന’ ബന്ധം മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീ​ഷ്മ​രോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ച്ചാ​ലൊ​ന്നും പി​ടി​കി​ട്ടി​ല്ല. ഗംഗ ആരെ​ന്ന​റി​യ​ണം. വെ​റും​പു​ഴ​യ​ല്ലെ​ന്ന​റി​യ​ണം. ദേ​വ​നർ​ത്ത​കി ശന്ത​നു​ഭാ​ര്യ​യാ​യി, ഞാൻ എട്ടാ​മ​ത്തെ മക​നാ​യെ​ന്ന​റി​യ​ണം. ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യം എനി​ക്കെ​ങ്ങ​നെ ശാ​പ​മാ​യി എന്ന​റി​യ​ണം. സത്യ​വ​തി ആരെ​ന്നും, വി​ചി​ത്ര​വീ​ര്യൻ വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ച അം​ബി​ക​ക്കും അം​ബാ​ലി​ക​ക്കും വൈ​ധ​വ്യ​ത്തിൽ, വ്യാ​സ​നിൽ​നി​ന്നു് ഗർ​ഭ​ധാ​ര​ണം വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു എന്നും അറി​യ​ണം. ദു​ര​ന്ത​മാ​യി മാറിയ ‘വ്യാ​സ​ബീ​ജ​ദാ​നം’ എങ്ങ​നെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തി​ലെ രാ​ജ​തോ​ഴി​യിൽ അനു​ഗ്ര​ഹീത സന്ത​തി​ക്കു കാ​ര​ണ​മാ​യി എന്ന​റി​യ​ണം, അതിൽ ജനി​ച്ച വി​ദു​രർ എങ്ങ​നെ വി​വേ​ക​ത്തി​ന്റെ വക്താ​വാ​യി എന്ന​റി​യ​ണം. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, മെ​ന​ക്കെ​ട​ണം! കു​രു​വം​ശ​ച​രി​ത്രം പഠി​ക്ക​ണം. ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ സ്തോ​ഭ​ജ​ന​ക​വാർ​ത്ത​യാ​ക്കു​ന്ന പത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​നം​കൊ​ണ്ടു് കി​ട്ടി​ല്ല ഉത്കൃ​ഷ്ട​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ രക്ത​ര​ഹി​ത​ബ​ന്ധ​വും അധി​കാ​ര​ബ​ന്ധ​ന​വും!”

2024-07-16

“മക്കൾ​ക്കൊ​പ്പം പോ​കാ​തെ ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ തോ​ഴി​യാ​യി കഴി​യാൻ എന്തു് തൊ​ടു​ന്യാ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു കു​ന്തി പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടു് പറ​ഞ്ഞ​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​ന്തി​യും ഗാ​ന്ധാ​രി​യും ജീ​വി​താ​ന്ത്യം കാ​ട്ടിൽ കഴി​യാൻ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കൊ​പ്പം ഹസ്തി​ന​പു​രി വിട്ട നേരം.

“വനം വെ​ട്ടി​ത്തെ​ളി​യി​ക്കു​മ്പോൾ കയ്യും​കെ​ട്ടി ഞാൻ നിൽ​ക്കു​മെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ കരു​ത​രു​തു്. പു​ഴ​യോര ആവാ​സ​വ്യ​വ​സ്ഥ തകി​ടം​മ​റി​ച്ചു വന്മ​ര​ങ്ങൾ കട​പു​ഴ​ക്കു​മ്പോൾ, അറി​യാ​തെ ഞാൻ മഴു​വെ​ടു​ത്തു നി​ങ്ങ​ളി​ലൊ​രാ​ളെ കഴു​ത്തിൽ​വെ​ട്ടി എന്നു് വരും. കൂ​ടെ​വ​ര​ണോ ഞാൻ? വന​ന​ശീ​ക​ര​ണം സാ​ധ്യ​മാ​ക്കാൻ, അട​ങ്ങി​യൊ​തു​ങ്ങി ഞാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ കഴി​യ​ണോ? ഏറി​യും കു​റ​ഞ്ഞും ഈ വാ​ക്കു​ക​ളാ​ണു് അർ​ജു​ന​നെ നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞ​തു്. പാ​ഴ്മ​രം രക്ഷി​ക്കാൻ, മക​ന്റെ കഴു​ത്തിൽ വെ​ട്ടാൻ മടി​യി​ല്ലാ​ത്ത ആ പ്ര​തി​കാ​ര​മൂർ​ത്തി കൂ​ടെ​വ​രാ​ഞ്ഞ​തു് കൊ​ണ്ടെ​നി​ക്കു് നഷ്ട​മു​ണ്ടാ​യോ? ഗു​ണ​മു​ണ്ടാ​യി. ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​യാ​വാ​നൊ​ത്തു. അല്ലെ​ങ്കിൽ രാ​ജ​മാ​താ​പ​ദ​വി ചോ​ദി​ച്ചു​വാ​ങ്ങി അധി​കാ​ര​വ​ഴി​യിൽ കു​ന്തി കടമ്പ വെ​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു!”

“ഈ കു​ഞ്ഞി​ന്റെ ബീ​ജ​പി​താ​വു്! അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു സം​ശ​യാ​തീ​ത​മാ​യി ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങൾ, നി​ങ്ങൾ തന്നെ അല്ലെ?”, ഇളമുറ മാ​ദ്രീ​പു​ത്ര​നും, ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ അഞ്ചാം അം​ഗ​വു​മായ സഹ​ദേ​വ​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കരു​ത​ലോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു, നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​വി​നെ വളർ​ത്താൻ പി​തൃ​ഭൂ​മി​യായ പാ​ഞ്ചാ​ല​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു പോ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, അം​ഗ​ര​ക്ഷ​ക​രു​മൊ​ത്തു ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം​മ​ഹാ​റാ​ണി. പാ​ണ്ഡ​വർ ആരും, അത്ഭു​തം, യാ​ത്രാ​സം​ഘ​ത്തിൽ ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല.

“എന്നാ​ണു സങ്കൽ​പ്പം! അഞ്ചു​ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രും അവൾ​ക്കൊ​പ്പം അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ കഴി​യു​മ്പോൾ, ആൺപെൺ സം​യോ​ഗ​ത്തിൽ ഉറ​പ്പു​ണ്ടാ​വു​മോ, ബീ​ജ​ദാ​നി​കൾ​ക്കു്? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മൊ​ത്തു ഊഴം​വ​ച്ചൊ​രു സംയോഗ ‘പഞ്ചാം​ഗം’ അഭ്യു​ദ​യ​കാം​ക്ഷി തയ്യാ​റാ​ക്കി​യ​ത​നു​സ​രി​ച്ചു ഞാൻ, അഞ്ചാ​മൻ തന്നെ​യെ​ങ്കി​ലും, അവ​ളു​ടെ ചാ​ഞ്ചാ​ടു​ന്ന മനോ​നി​ല​യ​നു​സ​രി​ച്ചു അന്ന​ന്ന​ത്തെ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടി​നു പൊ​തു​ധാ​ര​ണ​യ​നു​സ​രി​ച്ചു ‘ഊഴ’മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല, അര​ക്കെ​ട്ടി​ന്റെ തന്നി​ഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇള​മു​റ​ക്കാ​രായ എനി​ക്കും നകു​ല​നും പാ​യ​ക്കൂ​ട്ട​വ​സ​ര​ങ്ങൾ എത്ര കൂ​ടു​ന്നു​വോ, അത്ര​യും കു​റ​യും മു​തിർ​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നും ഭീ​മ​നും. ഉട​ല​വ​കാ​ശം വീ​തം​വെ​ക്ക​ലിൽ അർ​ജ്ജു​നൻ അനു​ഭ​വി​ച്ച വ്യഥ അത്ര മേൽ വലു​താ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് അർ​ജ്ജുന വി​ഷാ​ദ​സം​യോ​ഗം വി​നി​യോ​ഗി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞാൽ, ഉടൻ, പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ത്തിൽ, ഉടു​തു​ണി പോലും മാ​റ്റാ​തെ, പടി​യി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​വും. “ഇള​മു​റ​മാ​ദ്രീ​പു​ത്ര​ന്മാർ കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​ലും കൊ​ടും​കാ​ട്ടി​ലും എന്നെ ചേർ​ത്തു​നിർ​ത്തി രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​വർ” എന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി അഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ കൂ​ടു​ത​ലോ കുറവോ പറയാൻ എനി​ക്കി​ല്ല. പേ​റ്റു​മു​റി​യു​ടെ വി​വ​രാ​വ​കാ​ശ​വു​മാ​യി എന്നിൽ ഭീ​തി​നി​റ​ക്ക​രു​തേ! അവൾ മട​ങ്ങി​വ​ന്നാൽ പായ ഊഴം വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ക്കു​ക​യാ​യി.”

2024-07-17

“രതി​പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​നു​വ​ഴ​ങ്ങി വി​ത്തെ​റി​ഞ്ഞ​തു് ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ ആണെ​ങ്കി​ലും, പാ​ണ്ഡ​വർ ‘തളി​രി​ട്ട​തു്’ ഭൂ​മി​യി​ല​ല്ലേ! കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ​ത​യിൽ, അവ​രു​ടെ അസൂ​യാ​ഭ​രി​ത​മായ ആണ്‍കോ​യ്മ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടു​ക​ളു​മാ​യി കി​ട​മ​ത്സ​ര​ത്തി​ലാ​വു​മ്പോൾ, തീ​പി​ടി​ക്കാ​വു​ന്ന ദാ​മ്പ​ത്യ​സാ​ഹ​ച​ര്യം എങ്ങ​നെ പൂ​പോ​ലെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്തു?”, ഇര​വാ​ദ​ത്തോ​ടെ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം സ്വീ​ക​രി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ഖാ​ണ്ഡവ പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ലം.

“നി​ന്നെ​പ്പ​റ്റി മറ്റു് നാലു പേ​രോ​ടു് ഞാൻ സം​സാ​രി​ക്കാ​റി​ല്ലാ​ത്ത​തു് പോലെ, അവരെ പറ്റി നി​ന്നോ​ടും സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യി​ല്ല എന്നു് രതി​ലീ​ല​ക്കി​ട​യിൽ ചെ​വി​യിൽ ഓരോ​രു​ത്ത​രോ​ടും മന്ത്രി​ച്ചു. അവർ അന്നു് വെ​ട്ടി​വീ​ഴ്ത്തി കൗ​ന്തേയ ജി​ജ്ഞാ​സ​യു​ടെ വളർ​ന്നു പന്ത​ലി​ച്ച നാ​വു​മ​രം.” കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യു​ള്ള ദാ​മ്പ​ത്യ​സേ​വ​ന​ദാ​താ​വി​നെ പോലെ, കി​ട​പ്പറ തു​ട​ച്ചു വൃ​ത്തി​യാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി.

2024-07-18

“അന്ത്യ​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ങ്കി​ലും അവൾ എന്നെ ഓർ​ത്തു​വോ?”, ഇടം​ക​ണ്ണാൽ ഒളി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ കേൾ​വി​പ​രി​ധി​യി​ലി​ല്ലെ​ന്നു​റ​പ്പു് വരു​ത്തിയ അർ​ജ്ജു​നൻ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്, മന്ത്രി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ മൃ​ദു​വാ​യി ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ശവ​സം​സ്കാ​രം കഴി​ഞ്ഞു കൊ​ട്ടാ​രം​ലേ​ഖിക, പാ​ണ്ഡ​വ​രെ വി​ടാ​തെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നു് പി​ടി​കൂ​ടി​യി​രു​ന്നു. വി​ലാ​പ​ഗീ​തം പോലെ മല​ഞ്ചെ​രു​വിൽ കാ​റ്റ്വീ​ശിയ അപ​രാ​ഹ്നം, മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​നം.

“ആരെയോ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ ആകാ​ശ​നീ​ലി​മ​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി കണ്ണ​ട​ക്കു​ന്ന​തു ഞാൻ തൊ​ട്ട​ടു​ത്തി​രു​ന്നു ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. ‘പി​ടി​വി​ട്ടു് പോയോ നീ പാ​ഞ്ചാ​ലീ?’, മര​ണ​മു​ഹൂർ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​ക​ട​മാ​വു​ന്ന പരി​ഭ്രാ​ന്തി​യോ​ടെ ഞാൻ അപ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ച ഓർ​മ്മ​യു​ണ്ടു്, “ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യി​ലെ ആണ​ധി​കാര ധാർ​ഷ്ട്യ​ത്തി​നു മു​മ്പി​ലും, ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ സ്വാർ​ത്ഥ​ബ​ന്ധ​ന​ങ്ങ​ളോ​ടും വി​ട്ടു​വീ​ഴ്ച​യി​ല്ലാ​തെ പ്ര​തി​രോ​ധി​ച്ച ധീ​ര​വ​നി​ത​യെ​ന്നു യു​ഗാ​ന്ത​ര​ങ്ങ​ളി​ലും അറി​യ​പെ​ടേ​ണ്ട അസാ​ധാ​ര​ണ​വ്യ​ക്തി​ത്വ​മേ, എന്തു​ണ്ടെ​ന്നോ​ടു് നി​ന​ക്ക​വ​സാ​ന​മാ​യി ഏറ്റു​പ​റ​യാൻ?”, എന്നു ഞാൻ മു​ഖം​ത​ലോ​ടി ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, മൃ​ദു​വാ​യി ചു​ണ്ട​ന​ങ്ങി​യോ, ‘വി​ജ​യ​സാ​ര​ഥേ, വിട!’. എന്ന​വൾ പറ​ഞ്ഞു. ഒരി​തി​ഹാ​സ​ക​ഥാ​പാ​ത്രം കൂ​ടി​യി​താ, പെൺ​മു​ടി​ക്കെ​ട്ട​ഴി​ഞ്ഞ പോലെ, കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​വീ​ഴു​ന്നു!”

“‘വി​വാ​ദ​പ​രാ​മർ​ശം’ നീ​ക്കാൻ വ്യാ​സ​നോ​ടു് ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു! അചി​ന്ത്യം”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, “ഏതു ഭാ​ഗ​മാ​ണു് നി​ങ്ങ​ളെ മു​റി​പ്പെ​ട​ത്തു​ന്ന വിധം വി​വാ​ദ​മാ​യി എഴു​തി​യ​തു്?”

“അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​രാ​ക്കി ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ നി​ല​ത്തി​രു​ത്തി എന്ന​തൊ​ര​വ​ഹേ​ള​ന​മാ​യി എടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല എന്നു് നി​ങ്ങൾ ഓർ​ക്ക​ണം. കാരണം, അതു് ചൂ​താ​ട്ട​ഭ്ര​മ​പു​രു​ഷ​ന്മാർ​ക്കു എന്നു് സൗ​ജ​ന്യ​മ​ന​സ്ഥി​തി​യോ​ടെ നാം കരു​തുക. വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം പൊ​ലി​പ്പി​ക്കാൻ മാ​ന്യ​ത​ക്കു് നി​ര​ക്കാ​തെ ചെയ്ത പരാ​മർ​ശം അടു​ത്ത​പ​തി​പ്പിൽ നി​ന്നു​നീ​ക്ക​ണം എന്നാ​ണു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ രേ​ഖാ​മൂ​ലം ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​തു്. ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യി​ലേ​ക്കു പാ​ഞ്ചാ​ലി വലി​ച്ചി​ഴ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു എന്ന വി​വ​ര​ണം അടി​സ്ഥാ​ന​ര​ഹി​ത​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, “ഞാൻ രജ​സ്വല ഞാൻ അൽ​പ്പ​വ​സ്ത്ര” എന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടേ​താ​യി കണ്ട പരാ​മാർ​ശം നി​ന്ദി​ക്ക​പ്പെ​ട​ണം എന്നാ​ണു പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും കൊ​ടു​ത്ത നിർ​ദേ​ശം. പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തി​ലും വാ​മൊ​ഴി​യി​ലും, മി​ത​ത്വ​വും അച്ച​ട​ക്ക​വും പാ​ലി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ഈ വിധം ഉടൽ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ചെ​യ്യി​ച്ച രചനയെ പാ​ണ്ഡ​വർ അപ​ല​പി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടൊ​പ്പം, വ്യാ​സൻ പശ്ചാ​ത്ത​പി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, പി​താ​മ​ഹ​നെ​ന്നൊ​ന്നും നോ​ക്കാ​തെ, കയർ​ത്തു​സം​സാ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​മെ​ന്നു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വ്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ത്തെ അറി​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. പാ​ണ്ഡ​വർ അർ​ദ്ധ​സാ​ക്ഷ​രർ​മാ​ത്ര​മെ​ന്ന പൊ​തു​ബോ​ധ​ത്തി​നും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ നി​ല​പാ​ടു് പ്ര​ഹ​ര​മാ​യി​രി​ക്കും എന്നാ​ണു് വി​ല​യി​രു​ത്തൽ. അല്ല, നി​ങ്ങൾ​ക്കി​ന്നു വലി​ച്ചു​മു​റു​ക്കാൻ വേ​റൊ​ന്നും തട​ഞ്ഞി​ല്ലേ?”

“അടി​യു​റ​ച്ച വി​ശ്വാ​സ​രാ​ഹി​ത്യം, അങ്ങ​നെ​യാ​ണോ നി​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തെ രണ്ടു വാ​ക്കിൽ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കുക?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഒറ്റ​ക്കോ കൂ​ട്ടാ​യോ എന്നെ അവർ പി​ണ​ക്കി​യാൽ, ഊട്ടു​പുര പു​റ​ത്തു​നി​ന്നും കി​ട​പ്പറ അക​ത്തു​നി​ന്നും താ​ഴി​ട്ടു ഞാൻ പൂ​ട്ടി”, മൃ​ദു​വാ​യി ഓരോ വാ​ക്കും പാ​ഞ്ചാ​ലി മു​ത്തു​മ​ണി പോലെ നി​ല​ത്തു​രു​ളാൻ വി​ട്ടു.

2024-07-19

“അര​ക്കി​ല്ല​ത്തിൽ ആ കാ​ള​രാ​ത്രി കത്തി​ക്ക​രി​ഞ്ഞ​തു പാ​ണ്ഡ​വ​രെ​ന്നു വ്യാ​ജ​തെ​ളി​വു​ണ്ടാ​ക്കാൻ, അന്നം ചോ​ദി​ച്ചു​വ​ന്ന ആറംഗ ആദി​വാ​സി​കു​ടും​ബ​ത്തെ മനഃ​പൂർ​വ്വം വം​ശ​നാശ ഇര​ക​ളാ​ക്കിയ കൊ​ല​യാ​ളി കു​ന്തി​യെ കു​റി​ച്ചു് മനഃ​സാ​ക്ഷി ഇപ്പോ​ഴും നി​ങ്ങ​ളെ കു​ത്തു​ന്നു​ണ്ടോ?”, വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മനഃ​സാ​ക്ഷി? ഏറെ കാലം ‘മു​ഖം​മൂ​ടി’യായി ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ കൺ​കെ​ട്ടു​പോ​ലെ നിർ​ല​ജ്ജം ഞാൻ പൊ​തു​വേ​ദി​യിൽ പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ച്ചു ഒരു​പാ​ടു് അസാ​ധ്യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​കെള അങ്ങ​നെ അതി​ജീ​വി​ച്ചു. പക്ഷേ, ധാർ​മ്മി​ക​വി​ല​കൊ​ടു​ത്തു. ഇന്നു് ഞാൻ ‘വധ​ശി​ക്ഷ’ക്കു് വി​ധേ​യ​നായ കേ​വ​ല​മൊ​രു പരി​ത്യാ​ഗി! പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ വി​ജ​യ​ഗാഥ എഴു​തു​ന്ന ഇതി​ഹാ​സ​കാ​രൻ വ്യാ​സൻ എല്ലാം ഒന്നൊ​ന്നാ​യി ഓർ​ക്ക​ട്ടെ. അത​ല്ലെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങ​ളെ​പോ​ലു​ള്ള വിമത എഴു​ത്തു​കാർ വ്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നും പന​യോ​ല​ക്കെ​ട്ടു തട്ടി​യെ​ടു​ത്തു വരും​യു​ഗ​ത്തിൽ പരി​പൂർ​ണ്ണ​സ​ത്യം വാ​യ​ന​ക്കാ​രോ​ടു് തു​റ​ന്നു​പ​റ​യ​ട്ടെ.”

“ശവ​സം​സ്കാ​ര​ത്തിൽ പങ്കെ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ഴേ​ക്കും മട്ടും മൊ​ഴി​യും പാടേ മാറി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പുതിയ മഹാ​രാ​ജാ​വു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി.

“അന്തി​മോ​ചാ​ര​മർ​പ്പി​ക്കാൻ കര​ഞ്ഞു​ക​ല​ങ്ങിയ കണ്ണു​ക​ളു​മാ​യി വരി​നി​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ ജനത മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ എതിർ​ഭാ​ഗ​ത്തു നിൽ​ക്കേ​ണ്ടി വന്ന ഞാനും ഇപ്പോൾ വി​ശ്വ​സ്ത ദു​ര്യോ​ധന ഭക്തൻ! തി​ര​ക്കു​ണ്ടു്, മഹാ​ഭാ​രത യു​ദ്ധ​നാ​യ​ക​ന്റെ ആളു​യ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള പഞ്ച​ലോഹ പ്ര​തിമ ഹസ്തി​ന​പു​രി കോ​ട്ട​ക്കു് മു​മ്പി​ലെ നഗ​ര​ച​ത്വ​ര​ത്തിൽ സ്ഥാ​പി​ക്കുക എന്ന​താ​ണെ​ന്റെ പട്ടാ​ഭി​ഷേക പ്ര​തി​ജ്ഞ, നി​റ​വേ​റ്റാൻ പരി​ശ്ര​മം വേണം. ഒരു കൈ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യും തു​ണ​ക്കാ​മോ? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ അതു​വ​രെ നീ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്യ​രു​തു്!”

2024-07-20

“എന്തെ​ല്ലാം നി​ങ്ങൾ നി​ഷേ​ധി​ച്ചു​വോ, കൂ​ട്ടു​പ​ലി​ശ​യ​ട​ക്കം കി​ട്ടു​ന്ന​തി​ലാ​ണ​വ​രു​ടെ ഇര​ട്ടി​മ​ധു​രം, ചാ​രി​താർ​ഥ്യം. എന്താ​ണി​തി​ന്റെ പൊരുൾ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​രണ വർ​ഷ​ങ്ങൾ.

“വി​ശി​ഷ്ടാ​തി​ഥി​ക​ളെ വഴു​ക്കി വീ​ഴ്ത്തു​ന്ന മായിക സഭാ​ത​ലം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പണിതു ഞങ്ങൾ​ക്കു് സമ്മാ​നി​ച്ച വാ​സ്തു ഗുരു മയൻ വി​രു​ന്നു​വ​ന്ന​പ്പോൾ, ഞാ​ന​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, “ഉടൽ​ലാ​ള​ന​ക്കാ​യി ‘ജീ​വൻ​തു​ടി​ക്കു​ന്ന’ അഞ്ചു ദ്രൗ​പ​ദീ​പാ​വ​ക​ളെ നിർ​മ്മി​ച്ചു​ത​രാ​മോ?” “ലക്ഷ്യം​നേ​രി​ടാ​വു​ന്ന മി​ക​വോ​ടെ സമ്മാ​നി​ക്ക​ട്ടെ, ആരെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ക്കെ വഴു​ക്കി​വീ​ഴും!” എന്ന​വൻ വാ​ക്കു​ത​ന്നു. മയൻ​നിർ​മ്മിത ദ്രൗ​പ​ദീ​പാവ ഓരോ പാ​ണ്ഡ​വ​വ​സ​തി​യി​ലും എത്തി​ക്കാ​ന​വ​നു കഴി​ഞ്ഞ​തു് കൊ​ണ്ടാ​വാം, പാ​ണ്ഡ​വർ പ്രീ​തി​പ്പെ​ട്ട​തു! എന്തെ​ല്ലാം രതി​ലീ​ലാ​മോ​ഹ​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വ​ക​ര​ളിൽ കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു​വോ, ‘മായാ ദ്രൗ​പ​ദി’ സേവനം, പരി​മി​തി​യി​ല്ലാ​തെ കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ ആർ​മാ​ദി​ക്കി​ല്ലേ, ആൺമനം!”

“പുതിയ ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തെ ‘പാഠം’ പഠി​പ്പി​ക്കാൻ പറ്റിയ പു​ത്തൻ ‘ആയുധ’ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മി​ല്ലേ ആവ​നാ​ഴി​യിൽ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചാർ​വാ​ക​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. രാ​ജ​വീ​ഥി​യിൽ കാഴ്ച മറ​യ്ക്കു​ന്ന പാ​ഴ്മ​ര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​നു പി​ന്നി​ലെ ചാ​ര്വാ​ക​ആ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നാ​യി​രു​ന്നു കൗ​ര​വ​പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ളെ വി​റ​പ്പി​ച്ച പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ശ​ബ്ദം എക്കാ​ല​വും ഉയർ​ന്ന​തു് എന്ന​വൾ വി​സ്മ​യി​ച്ചു. കണ്ടാൽ ഓമ​ന​ത്തം തോ​ന്നു​ന്ന ആൺ​കു​ട്ടി​കൾ അയാൾ​ക്കു് ചു​റ്റും ‘വി​ശ​ക്കു​ന്നു എനി​ക്കു് വല്ല​തും താ’ എന്നു് നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യോ​ടെ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​മ്പോൾ, പൂർ​ണ്ണ​ഗർ​ഭി​ണി​യായ ഭാര്യ ഒരു മൂ​ല​യിൽ നി​ല​ത്തു കി​ട​ന്നു ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു.

“നാണം കെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ തന്നെ വേണം ഉന്നം വക്കാൻ, എന്നു് മനനം ചെ​യ്ത​പ്പോൾ വ്യ​ക്ത​മാ​യി. പാ​ഞ്ചാ​ലി ഈ വഴി​ക്കു രഥ​ത്തിൽ ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യു​മാ​യി ഒത്തു​തീർ​പ്പു ചർ​ച്ച​ക്കു് പോ​വു​മെ​ന്നു് വിവരം എനി​ക്ക​ന്നു കി​ട്ടി. രഥം ദൂ​രെ​നി​ന്നു് കണ്ടാൽ ഒന്നു​ര​ണ്ടു കു​ട്ടി​ക​ളെ​യും​കൊ​ണ്ടു് മര​ത്തി​നു​പി​ന്നിൽ കാ​ത്തി​രു​ന്നു് കൃ​ത്യം ഞാൻ രഥ​ത്തി​നു മു​മ്പി​ലേ​ക്കെ​റി​യും. അത്ത​രം ഏറി​ലാ​ണു് പരി​ശീ​ല​നം നേടിയ കര​വി​രു​തു്! കു​തി​ര​ച​വി​ട്ടി​യോ ചക്രം​ത​ട്ടി​യോ കു​ട്ടി​കൾ​ക്കെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ആപ​ത്തു സം​ഭ​വി​ച്ചാൽ, ഭാ​ര്യ​യും മറ്റു​കു​ട്ടി​ക​ളും ഒളി​യി​ട​ത്തിൽ​നി​ന്നും ഓടി​വ​ന്നു നെ​ഞ്ച​ത്ത​ടി​ച്ചു നി​ല​വി​ളി​ക്കും. എരി​ഞ്ഞു​കി​ട്ടു​ന്ന വെ​ള്ളി​നാ​ണ​യം കൊ​ണ്ടു് തൃ​പ്ത​രാ​വാ​തെ അവർ വഴി​പ്പോ​ക്ക​രെ കൂ​ടെ​കൂ​ട്ടും. മത്തു​പി​ടി​ച്ച രീ​തി​യിൽ മഹാ​റാ​ണി​യെ സം​ഘം​ചേർ​ന്നു കു​ട്ടി​കൾ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യും. രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​ക്കൊ​രു പ്ര​ഹ​ര​മേ​ല്പി​ക്കാൻ ജനാ​ധി​പ​ത്യ​വി​ശ്വാ​സി​യായ എനി​ക്ക​ത്ര​യേ ത്യാ​ഗം ചെ​യ്യാ​നാ​വൂ. ഓടി​പ്പോ​യി വിവരം കൊ​ടു​ത്താൽ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ലേ ഈ ചാർ​വാ​ക​യ​ജ്ഞം.!” കു​ട്ടി​കൾ രണ്ടെ​ണ്ണ​ത്തെ കോ​പ​ത്തോ​ടെ യു​ക്തി​വാ​ദി നോ​ക്കി.

“ഞാൻ പറഞ്ഞ പോലെ ചെ​യ്താൽ ഇന്നെ​ങ്കി​ലും വയർ നിറയെ ഭക്ഷ​ണം തരാം” എന്നു് പറ​ഞ്ഞ​ശേ​ഷം മര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ലൂ​ടെ രാ​ജ​വീ​ഥി​യി​ലേ​ക്കു ഒളി​ക്ക​ണ്ണെ​റി​ഞ്ഞു.

“യു​ധി​ഷ്ടി​ര​കാ​പ​ട്യ​ത്തി​ന്നെ​തി​രെ കു​ടും​ബ​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ ആഞ്ഞ​ടി​ക്കു​ന്ന ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധ​വ​യെ, രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലേ​ക്കു് ക്ഷ​ണി​താ​വാ​യി ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യാ​ലോ​ച​ന​സ​മി​തി നാ​മ​നിർ​ദേ​ശം ചെ​യ്തെ​ന്നു ശ്രു​തി​യു​ണ്ട​ല്ലോ. എന്താ കാ​ര്യം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഞെ​ട്ട​ല​ഭി​ന​യി​ച്ചു.

“ഊട്ടു​പുര വാർ​ത്ത​യിൽ നേ​രി​യൊ​രു, എന്നാൽ അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മായ, തി​രു​ത്തു​ണ്ടു്. ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വിധവ എന്ന നി​ല​ക്ക​ല്ല, മൊ​ത്തം കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ ദേശീയ സം​ഘ​ട​ന​നേ​താ​വു് എന്ന നി​ല​യി​ലാ​ണു് പരി​ഗ​ണന. നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം മാ​റി​യാൽ, പ്ര​ത്യേക ക്ഷ​ണി​താ​വു് പദ​വി​ക്കും വരും സ്ഥാ​ന​ച​ല​നം”, രാ​ജ​സ​ഭ​യു​ടെ സമ്മേ​ള​ന​ത്തിൽ യു​ധി​ഷ്ഠിര ഭര​ണ​കൂ​ടം സ്വീ​ക​രി​ക്കേ​ണ്ട തന്ത്രം മെ​ന​യു​ന്ന ഉന്ന​ത​തല സമി​തി​യു​ടെ അടി​യ​ന്ത​ര​യോ​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു് പോ​വു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു ചാ​ര​വ​കു​പ്പു മേ​ധാ​വി കൂ​ടി​യായ ആ ഇളമുറ മാ​ദ്രി​പു​ത്രൻ.

“വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ പു​ന​ര​ധി​വാ​സം വൈ​കി​പ്പി​ച്ചു അന്നം മു​ട്ടി​ക്കു​ന്നു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ, എന്ന ചൂ​ടൻ​വി​ഷ​യം തി​ര​ക്കി​ട്ടു് ചർ​ച്ച​ചെ​യ്യു​ന്ന രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യിൽ, അർ​ജു​നൻ തല​കു​നി​ച്ചു​റ​ങ്ങു​ന്ന ‘വാർ​ത്ത’ പെ​ട്ടെ​ന്നു് നാ​ട്ടിൽ പാ​ട്ടാ​യ​ല്ലോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മു​ഖ്യ​വ​ക്താ​വു് നകു​ല​നെ നേ​രി​ട്ടു.

“ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വി​ശ്യാ അതിർ​ത്തി​യിൽ തു​ട​രു​ന്ന സം​ഘർ​ഷം ആരു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തെ​ന്നു കണ്ടെ​ത്താൻ കു​റ​ച്ചു​ദി​വ​സ​മാ​യി രാ​പ്പ​കൽ അല​ഞ്ഞു നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന അർ​ജു​നൻ, കൗ​ര​വ​സ്ത്രീ​പീ​ഡ​ന​ത്തിൽ അനു​ശോ​ചി​ക്കാൻ രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യിൽ ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ, കണ്ണിൽ കരടു് നീ​ക്കാ​നൊ​ന്നു തല​താ​ഴ്ത്തി​യ​താ​ണോ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു്?” നകുലൻ ഒരു കുടം വെ​ള്ളം ‘പുക’യിൽ ഒഴി​ച്ചു കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

2024-07-21

“കാ​ഴ്ച​പ​രി​മി​തി വൈ​ധ​വ്യം പു​ത്ര​ദുഃ​ഖം സ്ഥാ​ന​ന​ഷ്ടം ഏകാ​ന്തത, ഇതി​നൊ​ക്കെ പുറമെ കബ​ളി​പ്പി​ക്കൽ കു​റ്റ​പ​ത്രം! ഹസ്തി​ന​പു​രി​യെ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വെ​ള്ള​രി​ക്കാ​പ്പ​ട്ട​ണ​മാ​ക്കി​യോ?”

“അര​മ​ന​കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ ശബ്ദ​മ​ലി​നീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​തി​രെ നട​പ​ടി​യു​ണ്ടാ​കും അഴി​ഞ്ഞാ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​ടെ വിവരം ചോ​ദി​ക്കു​മ്പോൾ അയ​ഞ്ഞ​നാ​വി​നു നി​യ​ന്ത്ര​ണം ഇല്ലെ​ങ്കിൽ. കണ്ണു​കെ​ട്ടി​യി​രു​ന്ന​തു് ഉന്ന​ത​മായ ആദർ​ശ​ത്തി​ന്റെ പേരിൽ അല്ലെ​ന്നു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ പരേ​ത​സൈ​നി​ക​രു​ടെ ഭൗ​തി​കാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ പരി​ശോ​ധി​ച്ചു് കൗ​ര​വ​രെ ഒന്നൊ​ന്നാ​യി തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​തൊ​ക്കെ കൂ​ടെ​യു​ള്ള​വർ കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ കണ്ട​ത​ല്ലേ? ഉള്ളിൽ ഉള്ള​തു് മറ​ച്ചു​പി​ടി​ക്കാ​നും ധർ​മ്മ​പ​ത്നി എന്ന ആരാ​ധ്യ​പ്ര​തി​ച്ഛായ പി​ടി​ച്ചു​വെ​ക്കാ​നു​മു​ള്ള ഹീ​ന​ശ്ര​മ​ത്തെ നി​യ​മ​ന​ട​പ​ടി​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്ര​മേ നേ​രി​ടാ​നാ​വു. അല്ലാ​തെ കൗരവർ ചെ​യ്ത​പോ​ലെ പൗ​രാ​വ​കാ​ശ​ങ്ങൾ പിൻ​വ​ലി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല​ല്ലോ. അല്ല, നി​ങ്ങൾ എപ്പോ​ഴാ​ണു് കൗരവ പക്ഷ​ത്തേ​ക്കു് കൂ​റു​മാ​റി​യ​തു്?”

“തീ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടും, ദുഃ​ഖാ​ച​ര​ണ​മൊ​ന്നും കാ​ണു​ന്നി​ല്ല?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“അമ്മ​ദൈ​വ​മായ സത്യ​വ​തി നാ​ടു​നീ​ങ്ങു​ന്ന​തു ‘അനു​ശോ​ചി​ക്കാ’നു​ള്ള​ത​ല്ല. ഔപ​ചാ​രിക ആദ​രാ​ഞ്ജ​ലി​ക​ളും പ്ര​ണാ​മ​വും കൊ​ണ്ടു് അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ക​യു​മി​ല്ല, ‘ആഘോ​ഷി​ക്ക’പ്പെ​ട​ണം. യമു​ന​യിൽ വല​യെ​റി​ഞ്ഞു മത്സ്യ​ബ​ന്ധ​നം ചെ​യ്താ​ണ​വൾ വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു മു​മ്പു് അന്നം​സ​മ്പാ​ദി​ച്ച​തു്. ‘മീൻ​നാ​റു​ന്ന സത്യ​വ​തി’യെ ശന്ത​നു വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചു, അല്ലേ? ആരാ​ണു് ഈ ശന്ത​നു? ദേ​വ​നർ​ത്ത​കി ഗംഗയെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ച​വൻ എന്നു​റ​ക്കെ പറയണം, ഈ ‘മഹനീയ വ്യ​ക്തി​ത്വ’ത്തെ സത്യ​സ​ന്ധ​മാ​യി അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​വാൻ. ‘വെ​പ്പാ​ട്ടി’ മാ​ത്ര​മാ​യി തു​ട​ങ്ങിയ സത്യ​വ​തി​യെ​ങ്ങ​നെ ഭര​ണ​നിർ​വ​ഹ​ണം ഏറ്റെ​ടു​ത്ത മഹാ​റാ​ണി​യും, രാ​ജ​മാ​താ​വു​മാ​യി? കു​രു​വം​ശ​പ്പൊ​ലിമ നി​ല​നിർ​ത്തു​വാൻ ജന​സ്വാ​ധീ​ന​മു​ള്ള ചാ​ല​ക​ശ​ക്തി​യാ​യി? അങ്ങ​നെ​വേ​ണം നി​ങ്ങൾ വി​സ്മ​യ​ത്തോ​ടെ വി​ല​യി​രു​ത്താൻ. ഒന്നേ എനി​ക്ക​റി​യൂ, കു​ലീ​ന​ത​യു​ടെ ജാ​ട​ക​ളിൽ നി​ന്നു് രാ​ജ​വം​ശ​ത്തെ സത്യ​വ​തി രക്ഷി​ച്ചു. നൂ​റാ​യി​രം നാ​ടു​വാ​ഴി​കൾ ഉള്ള ആര്യാ​വർ​ത്ത​ത്തിൽ ഹസ്തി​ന​പു​രി​മാ​ത്രം ഐതി​ഹാ​സി​ക​മാ​നം? ‘സത്യ​വ​തി​സാ​മൂ​ഹ്യ​വി​പ്ല​വ​ത്തി​ന്റെ കാഹളം’ എന്നു​ച്ച​രി​ച്ച​തു വേറെ ആരു​മ​ല്ല, സാം​സ്കാ​രി​ക​നാ​യ​ക​നായ ചാർ​വാ​കൻ! മൽ​സ്യ​ബ​ന്ധ​ന​ത്തെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ നി​ത്യ​വ​രു​മാന ദേശീയ ഉത്സ​വ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാൻ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ പ്ര​മേ​യം അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കും. ഗം​ഗാ​യ​മു​നാ നദീ​ത​ട​സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​തൊ​ഴിൽ ജല​കേ​ന്ദ്രി​ത​മാ​വും. കാ​ട്ടു​തീ​യിൽ കത്തി​യെ​രി​ഞ്ഞ സത്യ​വ​തി​യി​ന്നൊ​രു കരി​ക്ക​ട്ട. ഭൗ​തി​ക​യാ​ഥാർ​ഥ്യ​മാ​യി​രി​ക്കാം, എന്നാ​ല​വൾ നവോ​ത്ഥാന നായിക! ആയിടം തട്ടി​യെ​ടു​ക്കാ​നാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വർ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ ജാ​തി​രാ​ഷ്ട്രീ​യം കളി​ക്കു​ന്ന​തു്. തട​യി​ടാൻ​നീ​യും തരി​ല്ലേ ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു​പ​തി​പ്പി​ന്റെ തല​വാ​ചക ഇടം?”

“കൂ​റു​മാ​റി​യാൽ, സു​ഹൃ​ത്തെ​ന്നു നോ​ക്കാ​തെ, ഓടി​ച്ചി​ട്ടു പി​ടി​കൂ​ടി ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കു​ത്തി​മ​ലർ​ത്തു​മെ​ന്ന​റി​യാ​തെ​യാ​ണോ കു​ന്തി ‘ആദ്യ​പു​ത്ര’നെ പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ക്കാൻ കി​ണ​ഞ്ഞു​ശ്ര​മി​ച്ച​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര അവ​സാ​ന​ദി​ന​ങ്ങൾ.

“പാ​ണ്ഡ​വ​പ​ക്ഷ​ത്തേ​ക്കു കൂ​റു​മാ​റി​വ​ന്നാൽ നീ​യാ​വും കിരീട അവ​കാ​ശി. നാ​മ​മാ​ത്ര അം​ഗ​രാ​ജാ​വെ​ന്ന വ്യാ​ജ​പ​ദ​വി തന്നു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കബ​ളി​പ്പി​ച്ച​പോ​ലെ​യാ​ണോ, ദേ​ശീ​യ​പ്ര​ശ​സ്തി നേടിയ ഹസ്തി​ന​പു​രം? അതാ​യി​രു​ന്നു ദു​ര​ഭി​മാ​നി കർ​ണ്ണ​നെ വീ​ഴ്ത്താൻ കു​ന്തി​യു​ടെ ആദ്യ​ചൂ​ണ്ട. കൊ​ത്താ​തെ, ദു​ര്യോ​ധന സൗ​ഹൃ​ദ​ത്തി​ന്റെ കാ​ണാ​ച്ച​ര​ടു​മാ​യി എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി കെ​ട്ടി​യി​ട്ട​ല്ലോ അമ്മാ, എന്നു പരി​ത​പി​ച്ചു. കു​ന്തി മാ​റ്റി​പ്പി​ടി​ച്ചു, വേറെ ചൂ​ണ്ട​യി​ട്ടു. നി​ന​ക്കു് ദ്രൗ​പ​ദി​യോ​ടു​ള്ള ശത്രു​ത​ക്കു പി​ന്നിൽ രതി​തൃ​ഷ്ണ​യു​ണ്ടെ​ന്ന​റി​യാം. പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ന​ക്കു് ആവും പായ വി​രി​ക്കുക. കൊ​ത്തി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, കർ​ണ്ണൻ മൗ​ന​ത്തി​ലാ​ണു്. അർ​ജ്ജു​ന​നെ കൊ​ല്ലാൻ കർ​ണ്ണൻ ശ്ര​മി​ക്കു​മോ പ്ര​ണ​യി​നി​യു​ടെ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ ഭ്ര​മി​ച്ചു ആറാം പാ​ണ്ഡ​വ​നാ​വു​മോ!”

“ശി​ഖ​ണ്ഡി വാ​ളോ​ങ്ങി മു​ന്നിൽ​നി​ന്ന​പ്പോൾ, ‘കീ​ഴ​ട​ങ്ങി’ എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ പി​താ​മ​ഹൻ ഇരു കൈ​ക​ളും പൊ​ക്കി​യ​ല്ലോ. ഇതാണോ സർ​വ്വ​സം​ഹാര ശക്തി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“സമൂ​ഹ​ത്തിൽ പര​സ്യ​മാ​യി അധി​ക്ഷേ​പം നേ​രി​ട്ട ഭി​ന്ന​ലിംഗ ദു​ര​വ​സ്ഥ ലോക മനഃ​സാ​ക്ഷി​യി​ലേ​ക്കു് എത്തി​ക്കാൻ, മൂ​ന്നാം​ലിം​ഗ​ക്കാ​രി​യു​ടെ മു​മ്പിൽ, പ്ര​തീ​കാ​ത്മ​ക​മാ​യ​നി​രാ​യു​ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ, സാ​ധി​ച്ചു എന്ന​താ​ണു് ഇന്ന​ത്തെ യു​ദ്ധ​നേ​ട്ടം. അടു​ത്ത എട്ടു ദി​വ​സ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ, വി​ജ​യ​ക്കൊ​ടി​യു​മാ​യി അധി​കാ​ര​മേ​റ്റെ​ടു​ത്ത ഉടൻ, സമ​ഗ്ര​ലിം​ഗ​ന​യ​ത്തി​നു​ഭീ​ഷ്മ​നാ​മ​ത്തിൽ രൂപം കൊ​ടു​ക്കും.”

2024-07-22

“നി​വർ​ന്നു​ന​ട​ന്നു ഗു​രു​കു​ല​ത്തിൽ തി​രി​ച്ചു​വ​ന്ന​ല്ലോ ബാ​ല​ഭീ​മൻ!” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, “മു​ട്ടു​കു​ത്തി മാ​പ്പ​പേ​ക്ഷി​ച്ചു?”

“തി​രി​ച്ചു​വി​ളി​പ്പി​ച്ച​തു് ഭീഷ്മ ആജ്ഞ. അഭയം തേ​ടി​വ​ന്ന കൗ​ന്തേ​യർ, സ്വ​കാ​ര്യ​അ​ടി​മ​കൾ അല്ല, പി​ന്തു​ടർ​ച്ച അവ​കാ​ശം ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി നേടിയ പാ​ണ്ഡ​വർ! ഭീ​ഷ്മർ നയ​മൊ​ന്നും കലർ​ത്താ​തെ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി. ജാ​തി​ചി​ഹ്ന​ങ്ങൾ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് വി​ല​ക്കു​ണ്ടു്. കൗ​ര​വ​പാ​ണ്ഡവ സൗ​ഹൃ​ദ​മ​ത്സ​ര​മാ​ണെ​ന്നും, പൊ​തു​ശ​ത്രു​വു​ണ്ടാ​യാൽ, സം​യു​ക്ത​മാ​യി നേ​രി​ടാൻ വംശീയ പോ​രാ​ട്ട ഊർ​ജ്ജം ഉണ്ടെ​ന്നും. ‘വെ​റു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട’ ആവാ​തി​രി​ക്കാൻ ‘പ്ര​ക​ട​ന​ങ്ങൾ’ പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ വേണ്ട. സദ​സ്സിൽ ആയി​രു​ന്നു ഗു​ണ​ദോ​ഷി​ച്ച​തു്. സാ​ഷ്ടാം​ഗം നമ​സ്ക​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ഭീ​ഷ്മർ, വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടെ പി​തൃ​ത്വം ശരീ​ര​വ​ലു​പ്പം ഭക്ഷ​ണ​രീ​തി മന്ദ​ബു​ദ്ധി ശി​ശു​പ്ര​കൃ​തം ഇവ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും പെ​രു​മാ​റ്റ​മുറ വിട്ട വാ​ക്കോ മു​ഖ​ഭാ​വ​മോ ഇനി കണ്ടു കൂ​ടെ​ന്നു ഓർ​മ്മി​പ്പി​ച്ചു. ഞാനും വി​ട്ടു​വീ​ഴ്ച​യോ​ടെ ദ്രോ​ണ​രെ കൈ​കൊ​ടു​ത്തു​യർ​ത്തി.”

“നി​ല​വി​ളി നീ കേ​ട്ടി​രു​ന്നോ?”, കി​ട​പ്പ​റ​ഇ​ടം നകു​ല​നു് കൊ​ടു​ത്ത പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് പരി​ഭ​വം മറ​യ്ക്കാ​തെ ഭീമൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഉണർ​ന്ന​പ്പോൾ, നകുലൻ ചേർ​ത്തു് കി​ട​ത്തി. കാ​ട്ടു​പ​ന്നി​യു​ടെ ആക്ര​മ​ണ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു ആർ​ത്ത​നാ​ദം, കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു സഹ​ശ​യ​ന​ത്തിൽ മറ്റൊ​രു​വ​നു് അനി​യ​ന്ത്രിത ആർ​മാ​ദം”, നീ​രൊ​ഴു​ക്കി​ലേ​ക്കു പോ​വു​മ്പോൾ, ഭീ​മ​പ്ര​ഹ​ര​ത്തിൽ തകർ​ന്ന പന്നി​യെ തോ​ലു​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രെ അവൾ നി​ന്ദ​യോ​ടെ നോ​ക്കി.

“വി​ത​ച്ച​തു് പാ​ണ്ഡു​വ​ല്ല, വാ​യു​വാ​ണെ​ന്നു ഐതി​ഹ്യ​മു​ണ്ടു് എന്നാൽ ‘വാ​യു​പു​ത്രൻ ഭീമൻ’ കൊ​യ്യു​ന്ന​തു് കാ​റ്റാ​ണ​ല്ലോ. മാ​ലി​ന്യം പര​ത്തു​ന്ന വാ​യു​പു​ത്ര​നെ ദ്രോ​ണർ, നാ​ടു​ക​ട​ത്തി!” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അര​മ​ന​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, പാ​ണ്ഡ​വ​രും കൗ​ര​വ​രും ദ്രോ​ണ​ഗു​രു​കു​ല​ത്തിൽ പരി​ശീ​ല​നം നേ​ടു​ന്ന കാലം.

“പി​ന്നെ വാർ​ത്ത കേൾ​ക്കി​ല്ലേ! ഗു​രു​കുല പരി​ശീ​ല​ന​ത്തിൽ ഇരു​അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​ര​രും പങ്കെ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ, മത്സ​ര​വ​ഴി​യിൽ അന്യാ​യ​മാ​യി തട​സ്സം സൃ​ഷ്ടി​ക്കുക, ലജ്ജാ​ശീ​ല​രായ കൗ​ര​വ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളിൽ ദേ​ഹോ​പ​ദ്ര​വം ഏൽ​പ്പി​ക്കുക, കു​റ്റ​ക​ര​മാ​യി ഗു​രു​കു​ല​വ​സ്തു​ക്കൾ കയ്യേ​റ്റം ചെ​യ്യുക, ദ്രോ​ണ​പു​ത്രി​മാ​രെ മാ​ന​ഭം​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന ഉദ്ദേ​ശ​ത്തോ​ടെ കയ്യേ​റ്റ​വും ബല​പ്ര​യോ​ഗ​വും ചെ​യ്യുക, അപ​കീർ​ത്തി വരു​ത്തു​ന്ന രീ​തി​യിൽ ദ്രോ​ണ​രു​ടെ ധന​മോ​ഹ​ത്തെ പര​സ്യ​മാ​യി പരി​ഹ​സി​ക്കുക എന്നിവ തു​ടർ​ന്നാൽ, അനാ​ഥ​കൗ​ന്തേ​യ​രെ​ന്ന പേരിൽ കരുണ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു, നാ​ടു​ക​ട​ത്ത​ലി​നു സാ​ഹ​ച​ര്യ​മു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ. വെ​റു​തെ​യാ​ണോ ബീ​ജ​ദാ​നം കാ​ട്ടാ​ള​നിൽ​നി​ന്നാ​യി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു കൊ​ട്ടാര ഗുരു കൃപർ, കു​ന്തി​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തിൽ നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച​തു്. അന്നം കി​ട്ടാ​തെ അല​യ​ട്ടെ പാഠം പഠി​ച്ചു തി​രി​ച്ചു​വ​രും, മു​ടി​യ​നായ പു​ത്രൻ.”

2024-07-23

“രഹ​സ്യ​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, എന്താ​യി​രു​ന്നു യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ കൗരവ അടി​മ​യാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന നി​ശ്ച​യ​ത്തി​നു പി​ന്നിൽ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. തെ​ളി​ഞ്ഞ പ്ര​ഭാ​ത​വെ​യി​ലിൽ മര​വു​രി​ധ​രി​ച്ചും, മുഖം മറ​ച്ചും, തല​താ​ഴ്ത്തി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് നടന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘ​ത്തെ മട്ടു​പ്പാ​വിൽ നി​ന്നു് കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“സ്ഥ​ല​ജ​ല​ഭ്ര​മ​ത്തിൽ വഴു​ക്കി​വീ​ണ​തൊ​ക്കെ പൊ​റു​ക്കാൻ, സാ​മ​ന്ത​പ​ദ​വി​യി​ലേ​ക്കു താ​ഴ്ത്ത​പ്പെ​ട്ട ഞങ്ങൾ​ക്കാ​യി. പി​ന്നീ​ടു എട്ടൊ​മ്പ​തു വർ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ ഞങ്ങ​ളെ പ്ര​കോ​പി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു കേ​ട്ടാൽ നി​ങ്ങൾ ഞെ​ട്ടും. മണി​മ​ന്ദി​ര​ങ്ങൾ അല്ലാ​തെ വ്യ​വ​സ്ഥാ​പി​ത​രാ​ഷ്ട്രം ആയി​രു​ന്നി​ല്ല ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം. നി​ങ്ങ​ളും ചു​റ്റി​ക്ക​റ​ങ്ങി​യ​ത​ല്ലേ. രാ​ഷ്ട്ര​ത​ന്ത്ര​മോ ധന സമാ​ഹ​ര​ണ​മോ ഇല്ല. നി​ത്യ​ച്ചെ​ല​വൊ​ക്കെ ഹസ്തി​ന​പു​രി വഹി​ക്ക​ണം എന്ന പരു​ക്കൻ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ല​വർ ദൈ​നം​ദിന ആഘോ​ഷ​മാ​ക്കാ​നും, കു​തി​ര​ക​ളെ വാ​ങ്ങാ​നും, ഗോ​ശാ​ല​നി​റ​ക്കാ​നും ആവ​ശ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ നീണ്ട പട്ടി​ക​യു​മാ​യി ദൂതൻ ഇടി​ച്ചു​ക​യ​റി. പല്ലു​ഞെ​രി​ക്കു​ന്ന ഇര​മ്പൽ പു​റ​ത്തു വരാതെ ചെ​യ്തു. പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ കൊ​ണ്ടു പോകാൻ കൗ​ര​വ​സ്ത്രീ​കൾ പോണം എന്ന ആവ​ശ്യ​വു​മാ​യി ഭീമൻ ആളെ അയ​ച്ചു. അനു​സ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഒരു മാസം പി​ടി​ച്ചു, പത്തു​രാ​ജ​സ്ത്രീ​കൾ, ആദ്യം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ പരി​പാ​ല​ന​ചു​മ​ത​ല​യേ​റ്റെ​ടു​ത്തു, ദാ​സി​പ​ദ​വി​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ എത്തി, കു​ട്ടി​ക​ളെ ഏൽ​പ്പി​ച്ചു മട​ങ്ങി, വീ​ണ്ടും ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ എത്തി​ച്ചു, യാത്ര ഹസ്തിന പു​രി​യിൽ എത്താൻ. ഭാര്യ പൊ​ട്ടി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു—ഇതി​നാ​ണോ വധു​വാ​യി കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ച​തു്? രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലെ​ത്തി കൈ​നീ​ട്ടി ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കു് മു​മ്പിൽ വാ​വി​ട്ടു കര​ഞ്ഞു. ഞാൻ എഴു​നേ​റ്റു മഹാ​രാ​ജാ​വി​നു വാ​ക്കു​കൊ​ടു​ത്തു—അനു​മ​തി തന്നാൽ, അടു​ത്ത വാ​വി​നു് മു​മ്പു് പാ​ണ്ഡ​വ​രെ അടി​മ​ക​ളാ​ക്കി പു​ള്ളി​കു​ത്തി, കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തി​രു​ത്തി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് യാ​ത്ര​യാ​ക്കും നി​ങ്ങൾ വരു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു് ഭാര്യ പ്ര​കോ​പ​ന​പ​ര​മാ​യി ചോ​ദി​ച്ചു, ‘വാ​ക്കു പാ​ലി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ ഭീരൂ, എവിടെ നി​ങ്ങൾ പറഞ്ഞ കഴു​ത​പ്പുറ സവാരി? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു​ള്ള ഗൂ​ഢ​പ്ര​ണ​യം കാരണം അവമതി ഒഴി​വാ​ക്കി​യോ?’”

“പാ​ഞ്ചാ​ലി ഉടു​ത്തൊ​രു​ങ്ങു​മ്പോൾ മറ്റു​നാ​ലു പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു​ള്ളം നീ​റു​ക​യാ​ണു് എന്നോ? എന്തു​ണ്ടാ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സഹ​ദേ​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഖാ​ണ്ഡവ പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പൊ​റു​തി തു​ട​ങ്ങിയ കാലം. ജാ​ല​ക​ത്തി​ന്ന​പ്പു​റ​ത്തു കു​ടി​യേ​റ്റ കു​ടും​ബ​ങ്ങൾ പോ​വു​ന്ന​തു് കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“ഇന്നു് രാ​ത്രി​യും, പാ​ഞ്ചാ​ലി ഊഴ​ക്ര​മം തെ​റ്റി​ച്ചു എന്നോ​ടൊ​പ്പം പായ പങ്കി​ടു​മെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞാൽ, ഒറ്റ​ക്കാ​ലിൽ വരി​നിൽ​ക്കു​ന്ന ഏതു സന്ത​തി​യു​ടെ ഉള്ള​വും നീ​റി​ല്ലേ!”

2024-07-24

“ചതി​ച്ചു​കൊ​ന്ന കർ​ണ്ണ​നു നി​ങ്ങൾ ബലി​യി​ടു​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അർ​ജ്ജു​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര കഴി​ഞ്ഞ അശാ​ന്ത​ദി​ന​ങ്ങൾ. കു​ളി​ച്ചു ഈറ​നു​ടു​ത്ത പാ​ണ്ഡ​വർ കു​ന്തി​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തിൽ, പു​രോ​ഹി​താ​ജ്ഞ​ക്കാ​യി കാ​ത്തു​നിൽ​ക്കു​ന്ന നേരം. പു​ണ്യ​ന​ദി​യി​ലെ ബലി​യി​ടം.

“നി​ങ്ങൾ​ക്കു ഭൗ​തി​ക​മാ​യി മാ​ത്ര​മേ ഈ സന്ദർ​ഭ​ത്തിൽ ചി​ന്തി​ക്കാ​നാ​വൂ എന്നു​ണ്ടോ? പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ സം​ഭ​വി​ച്ച ജീ​വ​ഹാ​നി കർ​ണ്ണ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ന​ല്ലേ? രണ്ടി​ലൊ​രാൾ വധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തൊ​ക്കെ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ നാം കണ്ടു പരി​ച​യി​ച്ച​ത​ല്ലേ? കൗ​ന്തേ​യ​രെ​ന്ന നി​ല​യിൽ എനി​ക്കും കർ​ണ്ണ​നും വി​ശ്വ​പ്ര​കൃ​തി തന്ന​തു് ഒരേ മാ​താ​വി​ന്റെ ജീ​വ​കോ​ശ​മ​ല്ലേ? പോ​രാ​ട്ട​വ​ധ​ത്തിൽ നശി​ക്കു​മോ മനു​ഷ്യ​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു വഴ​ങ്ങാ​ത്ത ജീ​വ​ന്റെ സൂ​ക്ഷ്മ​ലോ​കം? കേ​വ​ല​മൊ​രു കൂ​ട്ടു​കു​ടുംബ അധി​കാ​ര​തർ​ക്ക​ത്തിൽ അവ​സാ​നി​ക്കു​മോ കർ​ണ്ണ​നു​മാ​യു​ള്ള ഞങ്ങ​ളു​ടെ ജനി​ത​ക​ബ​ന്ധം? മാ​ര​കാ​യു​ധ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് ഉന്മൂ​ല​നം ചെ​യ്യാ​നാ​വു​മോ, അന്ത​മി​ല്ലാ​പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തിൽ ഒളി​ഞ്ഞും തെ​ളി​ഞ്ഞും നി​ല​നിൽ​ക്കാൻ വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട നാം മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​ക്കൾ!” എള്ളും പൂവും ചന്ദ​ന​വു​മാ​യി തണു​ത്തു​വി​റ​ച്ച ആ ശി​ശി​ര​കാ​ല​പ്ര​ഭാ​ത​ത്തിൽ കൊ​ട്ടാ​ര​പു​രോ​ഹി​തൻ യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്കൾ​ക്കു മു​ഖ്യ​കാർ​മ്മി​ക​നായ നേരം.

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​ക​ളെ നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ സ്വ​ജീ​വൻ ബലി​ദാ​നം ചെയ്ത ധീ​ര​ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വി​ധ​വ​യ​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ?” ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ കണ്ടു മി​ണ്ടി പരി​ച​യി​ച്ചി​രു​ന്ന സ്ത്രീ​യെ ആക​സ്മി​ക​മാ​യി നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ത്തിൽ കണ്ട ഞെ​ട്ട​ലിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഓടി​ച്ചെ​ന്നു കൈ​പി​ടി​ച്ചു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്കൾ അധി​കാ​ര​ത്തിൽ​വ​ന്ന പാ​ണ്ഡവ യുഗം.

“ഒരു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധവ!”

“പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തി​നു​ശേ​ഷം പുതിയ രാ​ജാ​വു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ചെയ്ത വാ​ഗ്ദാ​ന​ങ്ങൾ എല്ലാം നേ​രി​ട്ടു് കേ​ട്ട​ല്ലോ എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഗ്രാ​മ​ത്ത​ല​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മക്കൾ മൂ​ന്നു​പേ​രും പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട വൃ​ദ്ധൻ, കു​ടി​ലി​നു​മു​മ്പിൽ ആലോ​ച​ന​യിൽ ആയി​രു​ന്നു.

“നൂ​റ്റു​വ​രെ കൊന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നു് എന്തു് പൊ​ള്ള​വാ​ഗ്ദാ​ന​ങ്ങൾ ചെ​യ്യാ​നും മടി​യി​ല്ലാ​ത്ത ആസു​ര​കാ​ലം! ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പതി​മൂ​ന്നി​നും അറു​പ​തി​നും ഇട​ക്കു​ള്ള എല്ലാ സ്വ​യം​തൊ​ഴിൽ ക്ഷമത ഉള്ള​വ​രെ​യും കൊ​ല​ചെ​യ്ത യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇന്നും ‘ധർ​മ്മ​പു​ത്രർ’ എന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തിൽ അധാർ​മി​കത ചു​വ​ക്കു​ന്നു എന്നു് ആദ​ര​ണീ​യ​നായ ചാർ​വാ​കൻ പറ​യു​ന്ന​തിൽ അപ്പോൾ കാ​ര്യ​മു​ണ്ടു്. വാ​ഗ്ദാ​ന​ങ്ങൾ നി​റ​വേ​റ്റാൻ എന്ന വ്യാ​ജ​ന്യാ​യീ​ക​ര​ണ​ത്തിൽ നൂറു കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളു​ടെ​യും സ്ത്രീ​ധ​ന​സ്വർ​ണം നിലവറ കു​ത്തി​പ്പൊ​ളി​ച്ചു കൊ​ള്ള​യ​ടി​ക്കാൻ തു​നി​ഞ്ഞാൽ ഒരു വി​മോ​ച​ന​സ​മ​രം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ ഇനി തീർ​ച്ച!”

“കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​ക​ളെ നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ സ്വ​ജീ​വൻ ബലി​ദാ​നം ചെയ്ത ധീ​ര​ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വി​ധ​വ​യ​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ?”, ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ കണ്ടു​മി​ണ്ടി പരി​ച​യി​ച്ച സ്ത്രീ​യെ ആക​സ്മി​ക​മാ​യി നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ത്തിൽ കണ്ട ഞെ​ട്ട​ലിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, ഓടി​ച്ചെ​ന്നു കൈ​പി​ടി​ച്ചു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്കൾ അധി​കാ​ര​ത്തിൽ​വ​ന്ന പാ​ണ്ഡവ യുഗം.

“ഒരു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധവ!”

2024-07-25

“ഇന്നെ​ന്ത​ന്യാ​യം പറ​ഞ്ഞാ​ണു് ഞങ്ങൾ​ക്കു് കൊ​ട്ടാ​രം ഊട്ടു​പുര പ്ര​വേ​ശ​നം നി​ഷേ​ധി​ച്ച​തു്?”, കു​ട്ടി​ക​ളെ​യും കൂ​ട്ടി മഹാ​രാ​ജാ​വു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രു​ടെ മു​മ്പിൽ, പാ​ണ്ഡവ മാ​താ​വു് നെ​ഞ്ച​ത്ത​ടി​ച്ചു. അക​ലം​പാ​ലി​ച്ച മന്ത്രി വി​ദു​ര​രും ഭീ​ഷ്മ​രും ‘ശല്യ​ക്കാ​രി’കു​ന്തി​യെ ഒളി​ക​ണ്ണി​ട്ടു നോ​ക്കി.

“പ്രി​യ​ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ സ്വ​പ്ന​പ​ദ്ധ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു “ഹസ്തി​ന​പു​രി വഴി​യോര തണൽ”. രണ്ടു​മൂ​ന്നു ദി​വ​സ​മാ​യി മഴ​കി​ട്ടി മണ്ണു് കു​തിർ​ന്ന​പ്പോൾ, ഹരി​ത​ച​ട്ടം നട​പ്പി​ലാ​ക്കു​ന്ന നൂ​റു​കൗ​ര​വ​ക്കു​ട്ടി​കൾ ഫല​വൃ​ക്ഷ​തൈ​കൾ നട്ട​തു​മു​ഴു​വൻ, ക്ഷു​ദ്ര​ഭീ​മൻ വലി​ച്ചു​വാ​രി മണ്ണി​ട്ടു് മൂടി. മാ​തൃ​കാ​പ​ര​മാ​യി ശി​ക്ഷി​ക്കും​വ​രെ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ അട​ങ്ങി​ല്ല. ഊട്ടു​പു​ര​വാ​തിൽ അട​ഞ്ഞു തന്നെ!”

“ഭര​ണ​നേ​ട്ട​ത്തെ കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും ചോ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. നി​ങ്ങ​ള​ഞ്ചു​പേ​രു​ടെ ദാ​മ്പ​ത്യ ജീ​വി​ത​ത്തിൽ വല്ല​തു​മു​ണ്ടോ നവ വി​വാ​ഹി​ത​രു​മാ​യി രഹ​സ്യം പങ്കി​ടാൻ?”, പടി​യി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​വ​രെ അവ​രു​മാ​യി കൂ​ടെ​ന​ട​ക്കാൻ വി​സ​മ്മ​തി​ച്ച പുതിയ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി പരീ​ക്ഷി​ത്ത്, മട്ടു​പ്പാ​വിൽ​നി​ന്ന​വ​രെ പു​രി​കം​വ​ള​ച്ചു നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

“ആയിരം പൂർ​ണ​ച​ന്ദ്ര​ന്മാ​രെ കണ്ട​ശേ​ഷ​വും സു​ന്ദ​ര​രൂ​പി​ക​ളാ​യി വഴി​പ്പോ​ക്കർ​ക്കു തോ​ന്നു​ന്നെ​ങ്കിൽ എന്താ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​ണം ഞങ്ങ​ളു​ടെ തീ പി​ടി​ച്ച യു​വ​ത്വം! കാറും മി​ന്ന​ലും പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ കലർ​ന്ന, ഒരു പെ​ണ്ണി​നെ നാ​ട്ടി​ലും കാ​ട്ടി​ലും സഹ​വർ​ത്തി​ത്ത​ത്തോ​ടെ അവ​ളു​ടെ ബഹു​ഭർ​തൃ​ത്വ​ദാ​മ്പ​ത്യം ആർ​മാ​ദി​ച്ചു എന്ന​തു്, ലക്ഷ​ണ​മൊ​ത്ത ഇതി​ഹാ​സ​മെ​ന്ന​തി​നു പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മ​ല്ലേ?”

“എന്താ​ണി​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ അറി​യാ​തെ, സ്ഥാ​ന​ത്യാ​ഗം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“പഞ്ചാം​ഗം ഇല്ല, സാ​ക്ഷ​രത ഇല്ല ബാ​ല്യം മുതൽ വന​വാ​സി​കൾ ആയി​രു​ന്ന ഞങ്ങൾ​ക്കു, കൊ​ഴി​ഞ്ഞു പോ​വു​ന്ന ഓരോ കൊ​ല്ല​വും കൃ​ത്യം കൂ​ട്ടി വയ​സ്സു നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കാൻ ഒത്തി​ല്ല എന്ന​താ​ണു് നേര്, തി​രു​വ​സ്ത്രം ധരി​ച്ചു ചെ​ങ്കോൽ കയ്യി​ലെ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ ഉള്ളി​ലൊ​രു കു​ട്ടി വി​ല​പി​ക്കു​ന്നു, ‘നീ വൃ​ദ്ധൻ വൃ​ദ്ധൻ’! മു​തിർ​ന്ന​വ​രു​ടെ നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ സം​ശ​യി​ക്കാം, എന്നാൽ ഉൾ​വി​ളി! അതു് കേൾ​ക്ക​ണം, ആരോ​ടും യാ​ത്ര​യി​ല്ല. ആലോ​ചി​ച്ചു നോ​ക്കി​യാൽ, കവി പാടിയ പോലെ, ഇതൊ​രു​വ​ഴി​യ​മ്പ​ലം, ഈ പാ​രാ​വാ​രം!”

2024-07-26

“കള​ങ്കി​ത​വ​ധു​വെ​ന്ന അപ​ഖ്യാ​തി​ക്കി​ട​വ​രു​ത്താ​ത്ത വി​ശ്വ​സ്തത എന്ന ആശയം കൗരവ വധു​ക്കൾ ഈയി​ടെ​യാ​യി അന്തഃ​പു​ര​കൂ​ട്ടാ​യ്മ​ക​ളിൽ മു​ന്നോ​ട്ടു വക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. യാ​ഥാ​സ്ഥി​തി​ക​സ​മൂ​ഹ​ത്തിൽ കൌ​ര​വ​പ്രോൽ​സാ​ഹ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ, പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ലൈം​ഗി​ക​മാ​യി ആക്ര​മി​ക്കാ​നും, ദാ​മ്പ​ത്യ​പ​രി​ശു​ദ്ധി മൂ​ല്യം​കു​റ​ച്ചു് കാ​ണാ​നും, പൊ​തു​സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളിൽ ആയു​ധ​മാ​ക്കു​ന്ന​തു നി​ങ്ങ​ളും കേ​ട്ട​റി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും. ഇത്ത​രം പ്ര​ക​ട​കാ​ത്മക ‘സദാ​ചാ​ര​സ​മ​സ്യ’കളെ പരി​ഷ്കൃത വനിത എന്ന നി​ല​യിൽ സ്വ​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ എങ്ങ​നെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്നു?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ലം.

“ഒരാളെ സ്വ​യം​വ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ പരി​ണ​യി​ച്ച​പ്പോൾ, അതാ, നാലു പേരെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ വെ​റു​തെ! അവ​ര​ഞ്ചു​പേർ​ക്കും വ്യ​ക്തി​ഗ​ത​വി​ശ്വ​സ്തത, ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ ഞാൻ ഉറ​പ്പു കൊ​ടു​ത്തി​ല്ല. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ വി​വാ​ഹേ​തര ആന​ന്ദ​സ്രോ​ത​സ്സു കള​ങ്ക​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ശ്ര​മി​ക്കാ​ത്ത​തു് പോലെ, അവരും എന്റെ അന്തർ​മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അതി​ക്ര​മി​ച്ചു​ക​യ​റാൻ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടു​ക​യി​ല്ല എന്ന​തു് മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഞങ്ങൾ​ക്കി​ട​യി​ലെ ബന്ധ​ത്തിൽ നി​ല​നിൽ​ക്കു​ന്ന പര​സ്പര ധാരണ” പടി​ഞ്ഞാ​റു, കട​ലോ​ര​ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ സു​ഹൃ​ത്തി​നു പ്ര​ണ​യ​സ​ന്ദേ​ശം എഴുതി, വളർ​ത്തു​പ​റ​വ​യു​ടെ കാ​ലിൽ​കെ​ട്ടി യാ​ത്ര​യാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി.

“ശവ​മ​ട​ക്കി​നു​വ​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, വി​കാ​രാ​ധീ​ന​നാ​യി യോ​ഗ​ത്തിൽ എന്തൊ​ക്കെ​യോ നി​ങ്ങൾ മന്ത്രി​ച്ച​ല്ലോ. ഇതു​ത​ന്നെ​യാ​ണോ പണ്ടു ഒര​ഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ പരാ​മർ​ശി​ച്ച വി​ശു​ദ്ധ​തി​രു​ശേ​ഷി​പ്പു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീ​മ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീണ ദിവസം. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​നം.

“രക്ത​ക്കറ പരു​ത്തി​ത്തു​ണി! വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു അവൾ​ക്കെ​ത്തി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു, പെ​ണ്ണു​ടൽ പരി​ര​ക്ഷ തു​ണി​യും കോ​പ്പു​മെ​ന്നു നകുലൻ സാ​ന്ദർ​ഭി​ക​മാ​യി പറ​ഞ്ഞ​റി​യു​മ്പോൾ ആദ്യം ക്ഷോ​ഭി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും, പരി​ഷ്കൃ​ത​വ​നി​ത​യു​ടെ ആർ​ത്ത​വ​ശു​ചി​ത്വം ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കരു​ത​ലോ​ടെ കാ​ത്തു! അടി​വ​സ്ത്ര ചോ​ര​ക്കറ കണ്ട ഞാൻ ഞെ​ട്ടി. ദേ​വ​ലോക ചി​കി​ത്സ​ക​രായ അശ്വി​നീ​ദേ​വ​ത​ക​ളു​ടെ മകനായ നകുലൻ, ഗർ​ഭ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ വി​ലാ​പ​ര​ഹ​സ്യം പറ​ഞ്ഞു​ത​ന്നു. അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വു​മ്പോൾ, സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യും ഉപേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു പോ​വു​മാ​യി​രു​ന്ന പാ​ഴ്‌​വ​സ്തു​ക്കൾ​ക്കി​ട​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു, തു​ണി​യും. ഉട​മ​സ്ഥാ​വ​കാ​ശ​ത്തോ​ടെ, ആരും​കാ​ണാ​തെ കൈവശം വച്ചു! പ്ര​ണ​യ​ഭീ​മ​ന്റെ ദ്രൗ​പ​ദീ​പ്ര​തി​ബ​ദ്ധത. മരി​ക്കു​മ്പോൾ, മടി​യിൽ കി​ട​ത്താൻ വി​ല​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, പൊ​യ്പോ​യ​കാല തി​രു​ശേ​ഷി​പ്പു് ഭാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ. ആരാ​ധ​നാർഹ അവ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളെ പൈതൃക സ്വ​ത്താ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാൻ കൊ​തി​ച്ചു. “ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം കത്തി​ച്ചു കളയൂ പ്രി​യ​ഭീ​മാ” എന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി ശഠി​ച്ചു. വഴ​ങ്ങി​യി​ല്ല. പാ​ഞ്ചാ​ലി ചാ​ര​മാ​യാ​ലും, ‘മാ​ലി​ന്യം’ ഭീമ ചര​മ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ബാ​ഹ്യ​ലോ​കം കണ്ട​റി​യ​ട്ടെ! ഭാ​വ​നാ​സൃ​ഷ്ടി​യ​ല്ല, പല്ലും നഖവും മു​ടി​യും​പോ​ലെ, മാം​സ​വും മാ​സ​മു​റ​യു​മു​ള്ളൊ​രു ധീ​ര​വ​നിത, എന്റെ പ്ര​ണ​യ​പാ​ഞ്ചാ​ലി!” ഭീമൻ വി​തു​മ്പി.

“കൊ​ടും​കാ​ടാ​യി​രി​ക്കാം, കൗ​ന്തേ​യർ​ക്ക​തൊ​രു പു​ത്ത​രി​യൊ​ന്നു​മ​ല്ല, ജനി​ച്ച​തും വളർ​ന്ന​തും കാ​ട്ടിൽ, എന്നാൽ നി​ങ്ങൾ! പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ വളർ​ന്ന നി​ങ്ങൾ ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കൊ​പ്പം ചെ​ന്ന​പ്പോൾ, വന​ദേ​വ​ത​മാ​രെ ശരണം വി​ളി​ച്ചു എന്നാ​ണോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദ്രൗ​പ​ദി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഖാ​ണ്ഡവ കാ​ടാ​ണോ മേ​ടാ​ണോ എന്നൊ​ന്നു​മ​ല്ല സ്പർ​ശി​ച്ച​തു്. യമുന ഒഴു​കു​ന്ന ആ മഹാ​വി​പി​നം ആണ്ടു​പി​റ​പ്പി​നു​മു​മ്പു് ‘കൗ​മാ​രം​വ​രെ കാ​ട്ടിൽ​വ​ളർ​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ’ ചാ​മ്പ​ലാ​ക്കു​മെ​ന്ന വ്യാ​സ​പ്ര​വ​ച​ന​മാ​യി​രു​ന്നു ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു്. “പ്ര​കൃ​തി അതിൽ നി​ന്നൊ​ക്കെ വൈ​കാ​രിക മു​ക്തി​നേ​ടി മക്ക​ളെ, എന്നൊ​ക്കെ അഭി​ന​യി​ക്കു​ന്ന കൗതുക വേ​ഷ​മാ​ണു് വ്യാ​സൻ ഞങ്ങൾ​ക്കു് മു​മ്പിൽ, പി​ന്നെ​യും ആടി​യ​തു, രാജ വി​ധ​വ​ക​ളായ അംബിക, അം​ബാ​ലിക എന്നി​വ​രെ അവ​രു​ടെ മനഃ​സ​മ്മ​തം കൂ​ടാ​തെ, പി​ച്ചി​ച്ചീ​ന്തി​യ​ശേ​ഷം, എന്തു ചെ​യ്യാം കു​ട്ടി​ക​ളെ, സുരത ക്രി​യ​യിൽ അശേഷം സഹ​ക​രി​ക്കാ​ത്ത നി​ങ്ങൾ​ക്കു് പി​റ​ക്കു​ന്ന കു​ട്ടി​കൾ അം​ഗ​പ​രി​മി​ത​രാ​വ​ട്ടെ” എന്നു് ശപി​ച്ച​തി​നു പി​ന്നി​ലെ സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധത, അതു​മ​തി വ്യാസ പ്ര​വ​ച​ന​ത്തോ​ടു് പ്ര​തി​ക​രി​ക്കാ​തെ മു​ഖം​തി​രി​ക്കാൻ. വ്യാസ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​വു​മാ​യി സഹ​ക​രി​ച്ചി​ല്ലെ​ന്ന പരി​ഭ​വ​മാ​ണു്, പി​ന്നീ​ടു് ചൂ​താ​ട്ട​ത്തിൽ വി​വ​സ്ത്ര​യാ​ക്കാ​നു​ള്ള തീ​രു​മാ​നം. കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ക്കൽ അസ്വീ​കാ​ര്യ​മെ​ന്നു ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ആസു​ര​കാ​ല​ത്തി​ന്റെ ആവ​ശ്യം, വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ നി​ന്റെ അനാ​ഥ​മ​ര​ണ​ത്തിൽ സന്തോ​ഷി​ക്കു​ന്ന ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രേ​യും ഭാരത കഥയിൽ ചേർ​ക്കും എന്നു പ്ര​കോ​പി​ത​നായ പരി​ത്യാ​ഗി പ്രാ​കി!”

2024-07-27

“എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി നാ​ടു​വി​ട്ടു​പോ​വു​ന്ന കു​ടും​ബ​ത്തെ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തു പ്ര​തി​ക​ര​ണം തേ​ട​ണ​മെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞി​ട്ട​ല്ലേ ഞാൻ അവ​ധി​യിൽ​പോ​യ​തു്, തി​രി​ച്ചു വന്ന​പ്പോൾ ഇതാ, പാ​ഞ്ചാ​ലി അഭി​മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ പനയോല മാ​ത്രം! മു​ഖ്യ​പ​ത്രാ​ധി​പ​രു​ടെ ആജ്ഞ​ക്കു് വി​ല​യി​ല്ലേ?”, ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യിൽ തർ​ക്ക​മു​യർ​ന്നു.

“ആറു​പേ​രെ​യും മു​ഖാ​മു​ഖം ഞാൻ സം​സാ​രി​ച്ചു. അഞ്ചു​പേ​രു​ടെ​യും വാ​മൊ​ഴി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാൻ ഒരു തട​സ്സ​മേ ഉള്ളു, സ്ഥാ​നം ഒഴി​യാൻ വി​ശ്വാ​സ​യോ​ഗ്യ​മ​ല്ലാ​ത്ത ന്യാ​യീ​ക​ര​ണ​ങ്ങൾ. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ഒറ്റ​വ​രി പ്ര​തി​ക​ര​ണം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാൻ വി​ശ്വാ​സ്യ​യോ​ഗ്യത മാ​ത്രം!”

“ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ പാ​ണ്ഡ​വർ ലൈം​ഗി​കാ​ക്ര​മി​മു​ദ്ര കു​ത്തി, കൈകൾ കെ​ട്ടി തല​മൊ​ട്ട​യ​ടി​ച്ചു കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തു കു​ന്നി​ന്മു​ക​ളിൽ നി​ന്നും ഇറ​ക്കി​വി​ട്ടു എന്ന ‘കഥ’ പു​റ​ത്തു​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. ആശങ്ക തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ലേ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡവ വന​വാ​സ​ക്കാ​ലം.

“സം​ശ​യ​ക​ര​മാ​യി എന്തോ ഉണ്ടു്! സഹോ​ദ​രി​യും ജയ​ദ്ര​ഥ​ഭാ​ര്യ​യു​മായ ദു​ശ്ശള ഞങ്ങ​ളെ അറി​യി​ച്ച​തു്, പെൺ​വേ​ട്ട​യിൽ കമ്പം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ പാ​ഞ്ചാ​ലി ‘തേൻ​കെ​ണി’യിൽ വീ​ഴ്ത്തി! അത്ര​യും, വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങൾ. അതു​കൊ​ണ്ടാ​യി​ല്ല. സം​ശ​യ​രോ​ഗി ഭീമൻ ഇട​പെ​ട്ടു ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ ‘സ്ത്രീ​പീ​ഡക’നായി അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തിൽ വി​ജ​യം​ക​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. വന​വാ​സം കണ്ട​റി​യാൻ ഞങ്ങൾ ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ അയ​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു. പാ​ണ്ഡ​വാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ന്ന​രി​കെ, കെ​ണി​യിൽ വീ​ഴ്ത്താൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി, ‘തേൻ​കു​ടു​ക്ക’യായി! ഞെ​ട്ടി​പ്പി​യ്ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം. ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നും ഭക്ഷ​ണം വി​ള​മ്പു​മ്പോൾ​ത​ന്നെ ‘സ്വ​യം​വ​സ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം’ ചെ​യ്തു പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ച്ചു. പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ആതി​ഥേ​യ​ത്വ​ത്തി​ലും ഉട​ല​ഴ​കി​ലും ഭ്ര​മി​ച്ചു പാ​ണ്ഡ​വ​കെ​ണി​യിൽ വീണു. വീഴ്ച വീഴ്ച തന്നെ. കൂ​ട്ടു​പ​ലി​ശ​യ​ട​ക്കം ഈ ബാ​ധ്യത തീർ​ക്കു​ന്ന നി​യോ​ഗം ഞാൻ ഏറ്റെ​ടു​ത്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞു!”

2024-07-28

“പച്ചി​ല​മ​രു​ന്നു​ഫ​ലി​ച്ചു, എല്ലാം ഉണ​ങ്ങി, ഇനി​ന​മു​ക്കു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു പോകാം”, നി​യു​ക്ത രാ​ജാ​വു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പി​താ​മ​ഹ​നെ ക്ഷ​ണി​ച്ചു. രോ​ഗീ​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തി​നു പണിത ശര​ശ​യ്യ അഴി​ച്ചു​മാ​റ്റു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഭീ​മ​നും മാ​ദ്രെ​യ​രും. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ ഭൗ​തി​കാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ നീ​ക്കം ചെ​യ്യു​മെ​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു യു​ദ്ധ​നിർ​വ്വ​ഹ​ണ​സ​മി​തി ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രു​മാ​യി അർ​ജ്ജു​നൻ തർ​ക്ക​ത്തി​ലാ​യി.

“ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രും ഗാ​ന്ധാ​രി​യും കു​ന്തി​യു​മൊ​ക്കെ അര​മ​ന​യിൽ അത്യാ​വ​ശ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു​പോ​ലും കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു ഇനി ഞാൻ ഇല്ല. വയോ​ജ​ന​സൗ​ഹൃ​ദ​ര​ല്ല കു​രു​വം​ശീ​യർ എന്നു​വ്യ​ക്തം. മനം​മ​ടു​ത്ത​ല്ലേ സത്യ​വ​തി മുതൽ പല രാ​ജ​പ്ര​മു​ഖ​രും വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​തു്. ഞാനോ അവി​വാ​ഹി​തൻ. പു​തു​ത​ല​മു​റ​യിൽ ആരെ​ങ്കി​ലും ‘പി​താ​മ​ഹാ, നി​ങ്ങ​ളും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നും തമ്മി​ലെ​ന്തു ബന്ധം?’ എന്നോ​മ​റ്റോ ചോ​ദി​ച്ചാൽ തീർ​ന്നി​ല്ലേ എന്റെ അഹന്ത? ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ എന്തി​നും ഏതി​നും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ആശ്ര​യി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും. സ്വേ​ച്ഛാ​ധി​പ​തി​യായ അവ​ളാ​ക​ട്ടെ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തിൽ എന്റെ മൗ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തിൽ പരാ​തി​കൊ​ടു​ത്ത​വ​ളു​മാ​ണു്. ഞാൻ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ കൂ​ര​കെ​ട്ടി ദാർ​ശ​നിക സമ​സ്യ​ക്കൊ​രു ലളി​ത​പ​രി​ഹാ​രം തേടാൻ ഇവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ ഉണ്ടാ​വും. പത്താം ദിവസം വീണ ഞാ​നി​ന്നും ഇരി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തന്നെ​യു​ണ്ടു് അവി​ശ്വ​സ​നീ​യത, അല്ലേ! എന്നാൽ അതി​ജീ​വി​തൻ എന്ന നി​ല​യിൽ ഭീ​ഷ്മ​പ്ര​തി​ച്ഛാ​യ​യിൽ തു​ടർ​ന്നു​കൂ​ടാ. ആജീ​വ​നാ​ന്ത​ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യം എന്ന അനാ​വ​ശ്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ​യാ​ണെ​ന്റെ ജീ​വി​ത​പ​രാ​ജ​യ​ത്തി​നു കാരണം. വ്യാ​സ​നെ കണ്ടാൽ പറയൂ.”

“ദാ​മ്പ​ത്യ​ബാ​ഹ്യ​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ളിൽ നി​ന്നാ​ണു് പാ​ണ്ഡവ കു​ടും​ബ​നാ​മ​ധാ​രി​ക​ളു​ടെ ബീ​ജ​സ​മ്പാ​ദ​ന​മെ​ന്ന കൗ​ര​വ​പ്ര​ചാ​ര​ണം നി​ങ്ങൾ നി​ഷേ​ധി​ച്ച​താ​യി കാ​ണു​ന്നി​ല്ല. മക്ക​ളു​ടെ ‘പാ​ണ്ഡ​വ​ത്വ’ത്തെ കു​റി​ച്ചു കൗരവ ആരോ​പ​ണം അടി​സ്ഥാ​ന​ര​ഹി​ത​മാ​ണോ? അതോ, വസ്തു​താ​പ​ര​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മാ​തൃ​ത്വ​മാ​യി​രു​ന്നു ലക്ഷ്യം. ബീ​ജ​ഉ​റ​വി​ടം ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ വ്യ​വ​സ്ഥാ​പിത അതിർ​ത്തി കട​ക്കു​ന്നു​വോ എന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു്, അത്ര മതി ശരി​യു​ത്ത​രം. ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ലൈം​ഗി​ക​ക്ഷ​മ​ത​യെ​കു​റി​ച്ചു് ആദ്യ​രാ​ത്രി മുതൽ സംശയം ഉണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും, പാ​ണ്ഡു, മഹാ​രാ​ജാ​പ​ദ​വി വഹി​ക്കു​മ്പോൾ, ഷണ്ഡ​നെ​ന്നു മു​ദ്ര​കു​ത്തി വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം നേ​ടാ​വു​ന്ന ഭൗ​തി​ക​സാ​ഹ​ച​ര്യം ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. ചെ​ങ്കോൽ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കു് എറി​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തു, പാ​ണ്ഡു പടി​യി​റ​ങ്ങി​പോ​വു​മ്പോൾ, എന്നെ വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് പോയി. കഠി​ന​വ​ന​വാ​സ​ത്തിൽ വന്യ​ഭാ​വന തു​ണ​ച്ചു. ശാ​രീ​രി​ക​ത​യു​ടെ ലൈം​ഗി​കാ​കർ​ഷ​ക​ത്വം പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി, പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ഗഹ​ന​ചാ​രി​ക​ളെ ക്ഷ​ണി​ച്ചു, അപൂർ​വ്വ​യി​നം സന്താ​ന​ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​നു ശ്ര​മി​ച്ചു​കൂ​ടാ? അഭി​ലാ​ഷം പൂ​വ​ണി​ഞ്ഞു, പാ​ണ്ഡു മരി​ച്ചു, ചി​ത​യിൽ മാ​ദ്രി​യെ എറി​ഞ്ഞു, അഞ്ചു് ആൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി കോട്ട വാ​തി​ലി​നു മു​മ്പിൽ നി​രാ​ഹാ​രം കി​ട​ന്നു ലോ​ക​ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ചു. ഒരു കു​ട്ടി​ക്കും പാ​ണ്ഡു​മു​ഖ​ഛായ ഇല്ലെ​ന്ന ക്ഷു​ദ്ര​ആ​രോ​പ​ണം കൗ​ര​വ​അ​ന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ നി​റ​ഞ്ഞു. വഴി​വി​ട്ട കു​ന്തി​ര​തി​യു​ടെ കഥകൾ ‘സർ​ഗാ​ത്മക’കൗരവർ മെ​ന​യു​മ്പോ​ഴും, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ പാ​ണ്ഡ​വ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ കു​രു​വം​ശ​കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​ത്തിൽ ഉൾ​പ്പെ​ടു​ത്തും വരെ, ശ്ര​മ​ക​ര​മാ​യെ​ങ്കി​ലും മൗനം പാ​ലി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വർ ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോയി കാടു് വെ​ട്ടി സ്വ​ന്തം നാടു സ്ഥാ​പി​ച്ച​തോ​ടെ, ഇതാ, വാ ഞാൻ തു​റ​ക്കു​ന്നു. ഇനി നി​ങ്ങൾ രാ​ജ​മാ​താ​ക്ക​ളു​ടെ ഈറ്റി​ല്ല​ത്തിൽ തെ​ളി​വു് പെ​റു​ക്കാൻ ചു​റ്റി​ക്ക​റ​ങ്ങു​ന്ന​തു് കണ്ടാൽ…” നഖ​മു​ള്ള ചൂ​ണ്ടു വിരൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ കണ്ണി​നു​നേ​രെ കു​ന്തി നീ​ട്ടി!

“തോ​ഴി​പ​ദ​വി വഹി​ച്ച ഓർ​മ്മ​യു​ണ്ടു്. എന്താ​യി​രു​ന്നു ജോ​ലി​യു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി.

“ഭീ​തി​തോ​ന്നാ​വു​ന്ന നി​ഗൂ​ഢത തോ​ന്നു​ന്ന അന്തഃ​പു​രം! വി​രാ​ട​നെ സ്ഥാ​ന​ഭൃ​ഷ്ട​നാ​ക്കാൻ, അനുജൻ കീ​ച​ക​നു​മാ​യി ഗൂ​ഡാ​ലോ​ച​ന​യിൽ എന്നെ വി​രാ​ട​രാ​ജ്ഞി ഹീ​ന​മാ​യി ദു​രു​പ​യോ​ഗം ചെ​യ്യും. അവി​വാ​ഹി​ത​യു​വാ​വു് സു​ന്ദ​രൻ മി​ത​ഭാ​ഷി സേ​നാ​പ​തി അധി​കാ​ര​മോ​ഹി, ഗാ​ഢ​ബ​ന്ധം വി​ക​സി​ക്കാൻ തക്ക കുൽ​സി​ത​കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​പ്പു്. വി​രാ​ടൻ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ അങ്ങ​നെ വരാ​റി​ല്ല. പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു് കീചകൻ സൈനിക പാ​ള​യ​ത്തിൽ ഉള്ള​പ്പോൾ. ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു​മാ​യി തന്ത്ര​സ​ഖ്യം ഉണ്ടെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യ​പ്പോൾ, കീ​ച​ക​നെ പ്രീ​ണി​പ്പി​ച്ചു കയ്യി​ലെ​ടു​ക്കാൻ ഞാൻ നിർ​ബ​ന്ധിത. മദ്യ​വും ഇഷ്ട​പാ​ച​ക​വും, അണി​ഞ്ഞൊ​രു​ങ്ങിയ ഉട​ലു​മാ​യി കീ​ച​ക​വ​സ​തി​യിൽ രാ​ത്രി പോകും, ലഹ​രി​യിൽ എത്തി​ച്ചു രഹ​സ്യ​ങ്ങൾ തേ​ടു​മ്പോൾ ലൈം​ഗിക പരീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ​ക്കു ഉടൽ ‘വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ക്ക’ണം. കു​സൃ​തി​കൈ​കൾ ആരോ​ഗ്യ​മു​ള്ള മാ​റി​ടം, ഈശ്വ​രാ, അവി​ടെ​യാ​ണു് വി​രാ​ട​പ്രേ​ര​ണ​യിൽ ഭീമൻ, കൂ​ലി​ക്കൊ​ല​യാ​ളി​യാ​യി കൈ​വ​ച്ച​തു. ഭീമൻ എനി​ക്കു് ആരു​മ​ല്ലാ​താ​യ​തും”, പറ​ഞ്ഞു​പ​റ​ഞ്ഞു നി​ന്ന​നി​ല്പിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി കി​ത​ച്ചു ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു. “പോകൂ പോകൂ” എന്നു് ഒച്ച​വെ​ച്ചു. വി​ര​ണ്ടു​പോയ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യെ പാ​റാ​വു​കാർ വലി​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു. ചാ​ര​വ​കു​പ്പു​മേ​ധാ​വി നകുലൻ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു.

ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്: “മട​വാ​ളും കൈ​ക്കോ​ട്ടു​മാ​യി ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ കു​ടി​യേ​റിയ പാ​ണ്ഡ​വർ പി​ന്നീ​ടു് കാ​ടു​വ​ള​ഞ്ഞു തീ​യി​ട്ടു എന്നു് കേ​ട്ട​പ്പോൾ ആ ദു​ര​ന്ത​ത്തെ മു​ന്ന​റി​യി​പ്പാ​യി കണ്ടു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പ്ര​കൃ​തി​സം​ര​ക്ഷണ ദിനം വർ​ഷ​ത്തി​ലൊ​രി​ക്കൽ ആച​രി​ക്കാൻ കൗരവർ തു​ട​ങ്ങി. ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ന്റെ കു​ഴി​മാ​ട​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ വി​ദേ​ശ​ശ​ക്തി​ക​ളോ​ടു് ചേർ​ന്നു് പടു​ത്തു​യർ​ത്തിയ കൃ​ത്രി​മ​ന​ഗ​രം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം, പാ​ണ്ഡ​വർ വന​വാ​സ​ത്തിൽ പോ​യ​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ച്ചു പ്ര​കൃ​തി​ക്കു ക്ഷ​മാ​പ​ണ​ത്തോ​ടെ തി​രി​ച്ചു​നൽ​കി. ആ വഴി പോയാൽ കാണുക, സസ്യ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ ഇന്ദ്ര​ജാ​ലം! യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ തെ​റ്റു​തി​രു​ത്തൽ പ്ര​ക്രിയ തു​ട​ങ്ങു​മോ? അതോ, അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ പ്രാ​യോ​ജ​കൻ, ‘കൈ​ക​ഴു​കൽ മതി, പ്രാ​യ​ശ്ചി​ത്തം ഒന്നും വേണ്ട’ എന്ന നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ക്കു​മോ? അന്ത്യ​മൊ​ഴി ഇതാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് ചാർ​വാ​ക​നെ അറി​യി​ക്കൂ.”

“കൗ​ര​വ​ചെ​വി​ക​ളു​ടെ ‘ശ്ര​വ​ണ​പ​രി​ധി’ക്ക​പ്പു​റം, വനാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ കഴി​യു​മ്പോ​ഴും, നി​ങ്ങ​ളെ​ന്താ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ‘ഉടയോൻ’ എന്നു് പരാ​മർ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു്? വെ​റു​പ്പോ​ടെ വേ​ണ്ടേ, ലൈം​ഗി​കാ​തി​ക്ര​മി​യു​ടെ പേ​രു​ച്ച​രി​ക്കാൻ?”, കൊ​ട്ടാ​രം​ലേ​ഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. കാ​ട്ടു​കു​ടി​ലിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ‘പീ​ഡ​ന​പർ​വ്വം’.

“കു​ടി​ലി​നു​ചു​റ്റും കണ്ട സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ വേ​വു​ന്ന​തു് ‘ശു​ദ്ധ​ആ​ത്മീ​യത’ ആണെ​ന്നു് കരു​തി​യോ? ഗൂ​ഢ​വ്യ​ക്തി​ത്വ​ങ്ങ​ള​ല്ലേ? കൗ​ര​വ​ചാ​രൻ ഭക്ഷ്യ​വ​സ്തു​ക്ക​ളും പൂ​ജാ​സാ​മ​ഗ്രി​ക​ളും കൊ​ണ്ടു് വരും, പാ​ണ്ഡവ വസ​തി​യി​ലെ ‘ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ നാടക’ങ്ങൾ എന്തെ​ന്ന​വ​രിൽ​നി​ന്നും ചു​ഴി​ഞ്ഞ​റി​യാൻ”.

2024-07-29

“മാ​യ​ക്കാ​ഴ്ച!” അഭി​മ​ന്യു​വ​ധം പേ​ക്കി​നാ​വിൽ​ക​ണ്ടു എന്ന​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു്, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ചക്ര​വ്യൂ​ഹ​ത്തിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ചി​ത​യെ​രി​യു​ന്ന രാ​ത്രി.

“അവി​ശ്വ​സി​ക്കാ​നു​ള്ള ഒന്നും നി​ശാ​ദർ​ശ​ന​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, ചി​ത​യി​ലി​പ്പോൾ കത്തി​ച്ചാ​മ്പ​ലാ​വു​ന്ന കൗമാര പോ​രാ​ളി​യു​ടെ വധം സ്വ​പ്ന​ത്തിൽ കണ്ട​വി​വ​രം, ഉണർ​ന്ന​പ്പോൾ പന​യോ​ല​യിൽ അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി. യാ​ഥാർ​ഥ്യ​മേ​തു് ഭാ​വ​ന​യേ​തു് എന്ന ചി​ന്താ​ക്കു​ഴ​പ്പം ഭൗ​തി​ക​വാ​ദി​ക​ളി​ലും ഉണ്ടാ​ക്കാ​വു​ന്ന സൂ​ക്ഷ്മ​ദൃ​ശ്യ​സ​മാ​ന​ത​ക​ളാൽ ബന്ധ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​യാ​ണി​ന്ന​ത്തെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​പോർ​ക്ക​ള​വും എന്റെ പകൽ പേ​ക്കി​നാ​വും. അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ദുർ​മ​രണ വാർ​ത്ത​യ​റി​ഞ്ഞർ​ജ്ജു​നൻ പരി​ഭ്രാ​ന്ത​നാ​യി പാ​ള​യ​ത്തിൽ മട​ങ്ങി​യെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നിൽ​നി​ന്നും മര​ണ​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു കേ​ട്ട​റി​യാൻ, പോ​രാ​ട്ട​വി​വ​ര​ങ്ങ​ളിൽ, അസ​ത്യ​ങ്ങ​ളും അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​ങ്ങ​ളും വള​ച്ചൊ​ടി​ക്ക​ലു​ക​ളും കണ്ട​ത​പ്പ​പ്പോൾ വി​രൽ​ചൂ​ണ്ടി തി​രു​ത്ത​ലോ​ടെ ഞാൻ പൂ​രി​പ്പി​ച്ചു. മറ്റു​നാ​ലു പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കൊ​ന്നേ അപ്പോൾ ചെ​യ്യാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു—വരും​വ​രാ​യ്ക​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഭീ​ഷ​ണ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ എന്നെ നോ​ക്കി​പ്പേ​ടി​പ്പി​ക്കുക. ചൂ​താ​ട്ട​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും പകൽ​ക്കി​നാ​വു​ക​ളെ പാ​ണ്ഡ​വർ പരി​ഹാ​സ​വി​ഷ​യ​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ ‘പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ സ്വ​പ്ന​ദർ​ശ​നം’ കു​റ്റ​ബോ​ധ​ത്താൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ വി​റ​ളി​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ‘പാ​ണ്ഡ​വ​ര​ഹ​സ്യ’മാണു് നി​ങ്ങൾ തു​റ​ന്നു​കാ​ട്ടേ​ണ്ട​തു്!”

“നകു​ല​നും സഹ​ദേ​വ​നു​മാ​യി മു​തിർ​ന്ന​മൂ​ന്നു കൗ​ന്തേ​യർ​ക്കു് എന്തോ​കു​ടി​പ്പക ഉണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്ന​ല്ലോ പെ​രു​മാ​റ്റം അടു​ത്തു നി​ന്നും കാ​ണു​മ്പോൾ? ഇള​മു​റ​യെ​ങ്കി​ലും അർ​ധ​സ​ഹോ​ദ​രർ അല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“അർ​ധ​സ​ഹോ​ദ​രർ? പെ​റ്റ​ത​ള്ള​യും ബീ​ജ​ദാ​നി​യും വെ​വ്വെ​റെ ആയ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ അർ​ദ്ധ​രും പൂർ​ണ​രും ആവും? ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം ആച​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ ഊഴ​പ്പ​ങ്കാ​ളി​കൾ എന്ന നി​ല​യിൽ ഞങ്ങൾ നി​ശാ​ബ​ന്ധി​ത​രാ​യി എന്ന​ത​ല്ലേ കൂ​ടു​തൽ ശരി? ഒരു ദിവസം ഊഴ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു ഞാൻ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ കയ​റി​യ​പ്പോ​ളു​ണ്ടു്, നകു​ല​നും സഹ​ദേ​വ​നും അവൾ​ക്കൊ​പ്പം ഇരു​വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലും! “എന്തു​ണ്ടു് പാ​ഞ്ചാ​ലീ വി​ശേ​ഷം” എന്നു് വെ​പ്രാ​ളം​മ​റ​ച്ചു കുശലം ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, “ഈ രണ്ടു മാ​ദ്രി​ക്കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ഓരോ കു​സൃ​തി” എന്നു് മധു​ര​മ​ധു​ര​മാ​യി പരാതി പറ​ഞ്ഞു, അല​സ​മാ​യി ഉടു​തു​ണി​വാ​രി​യു​ടു​ത്തു പാ​ഞ്ചാ​ലി മു​റി​വി​ട്ടി​റ​ങ്ങി. ആ നീ​ണ്ട​രാ​ത്രി, മാ​ദ്രേ​യ​രു​ടെ മത്സ​ര​പ്ര​ക​ട​ന​ത്താൽ തകർ​ന്നു​ട​ഞ്ഞ​തു് എക്കാ​ല​വും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ധാർ​മ്മിക പി​ന്തു​ണ​യിൽ കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കിയ ദു​ര​ഭി​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു”, യു​ധി​ഷ്ടി​രൻ ഇരു​കൈ​ക​ളും കൊ​ണ്ടു് മു​ഖം​പൊ​ത്തി.

“നീ​ന്തി​ക്കു​ളി​ക്കാൻ​പോ​യ​വർ നന​യാ​തെ തി​രി​ച്ചു വന്ന​ല്ലോ.” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യ​ങ്ങൾ പു​ഴ​യൊ​ഴു​ക്കിൽ കണ്ടേ​ക്കും. അടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ പോ​ലൊ​രു സ്ഥി​തി​വി​ശേ​ഷം യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യിൽ നി​ല​വി​ലു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു ജേ​താ​ക്കൾ സഹ​ക​രി​ക്കു​മ​ല്ലോ എന്നു് കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​യു​ടെ അറി​യി​പ്പു് വന്ന​പ്പോൾ ഇത്ര​യും കട​ന്നു​ചി​ന്തി​ച്ചി​ല്ല! ഞങ്ങൾ തല​യ​റു​ത്ത​വ​രു​ടെ കബ​ന്ധ​ങ്ങൾ ആയി​രു​ന്നു ആ ശവ​ഘോ​ഷ​യാ​ത്ര. നീ​ന്തി ആസ്വ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും ഭേദം ഉടൽ​ന​ന​യാ​തെ തി​രി​ച്ചു​പോ​രുക എന്നാ​യി. ഇനി കുളി, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത ശേഷം മതി എന്നു് വച്ചു.”

“ഞെ​ട്ടി ഉണ​രാ​റു​ണ്ടോ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​നെ ഓർ​ത്തു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“പ്ര​ണ​യി​നി​യെ കാ​ത്താ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ അവൻ കൂ​രി​രു​ട്ടിൽ നൃ​ത്ത​മ​ണ്ഡ​പ​ത്തി​ലെ വി​ശ്ര​മ​മു​റി​യിൽ തനിയെ ചെ​ന്ന​തു്? ഉഭ​യ​ക​ക്ഷി​ര​തി​ക്കു് യോ​ജി​ച്ച രഹസ്യ ഇട​ത്തി​ലേ​ക്ക​വ​നെ ചതി​യിൽ വി​ളി​പ്പി​ച്ച​തു് ആരാ​യി​രു​ന്നു? ആരുടെ ദു​ഷ്പ്രേ​ര​ണ​യി​ലാ​ണ​വ​നെ ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി​ച്ചു കൊ​ന്ന​തു്? എങ്ങ​നെ ഘാതകൻ കൊ​ല​ക്കു​റ്റ​ത്തിൽ​നി​ന്നു് രക്ഷ​നേ​ടി? പി​ന്നീ​ടു് കീ​ച​ക​ചി​ത​യി​ലേ​ക്കു എന്നെ എറി​യാൻ പാ​ണ്ഡ​വ​രിൽ ആരാ​ണു് ഉത്സാ​ഹി​ച്ച​തു്? ഭീ​മ​ഹ​സ്ത​ങ്ങൾ വായും മൂ​ക്കും പൊ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു കീ​ച​ക​നെ കൊ​ല്ലു​ന്ന​തു വി​ഭാ​വന ചെ​യ്യു​മ്പോ​ളെ​ല്ലാം, ആ കൊ​ല​പ്പു​ള്ളി​യെ പിൽ​ക്കാ​ല​ത്തു ഞാൻ നി​സ്സാ​ര​കാ​ര്യ​ങ്ങൾ​ക്കു ശി​ക്ഷി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. പാപം ചെയ്ത ആ കൈകൾ എന്റെ ശരീരം സ്പർ​ശി​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ക്കാ​തെ, അക​ന്നു​മാ​റി ഞാൻ കി​ട​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. പോരാ എന്നു് തോ​ന്നും. അന്വേ​ഷ​ണ​ബു​ദ്ധി​യോ​ടെ കാ​ര്യം തി​ര​ക്കി ഒരു​നാൾ വ്യാ​സൻ രഹ​സ്യ​ങ്ങൾ എല്ലാം വാ​യ​ന​ക്കാ​രോ​ടു് പറ​യു​മോ? അതോ, നി​ങ്ങൾ തന്നെ കാ​ര്യം കണ്ടെ​ത്തി ഭാ​വി​ത​ല​മു​റ​യെ സത്യം അറി​യി​ക്കു​മോ?”

2024-07-30

“പര​മാ​ധി​കാര ചി​ഹ്ന​മായ ചെ​ങ്കോൽ എവിടെ? യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചെ​ന്ന അവ​കാ​ശ​വാ​ദ​വു​മാ​യി കു​രു​വംശ ചെ​ങ്കോൽ കി​ട്ടും​വ​രെ, ജന​പി​ന്തു​ണ​യോ​ടെ പ്ര​ക്ഷോ​ഭം തു​ടർ​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കയ്യിൽ ഇപ്പോൾ, ‘വി​ശു​ദ്ധ ദണ്ഡു്’ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പുതിയ മഹാ​രാ​ജാ​വി​നെ കണ്ട​പ്പോൾ ആചാ​ര​പൂർ​വ്വം മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൈ​മു​ത്തി. നഗ​ര​പ്രാ​ന്ത​ത്തി​ലു​ള്ള പു​ന​ര​ധി​വാസ കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ ദു​രി​ത​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കൗ​ര​വ​രാ​ജ​സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു വി​ധ​വാ​നു​കൂ​ല്യം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാൻ, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മൊ​ത്തു എത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു, പത്തു​പ​തി​മൂ​ന്നു വർഷം മു​മ്പു് ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​പ​ദ​വി വഹി​ച്ച, രാ​ജ​കീയ ആചാ​ര​ങ്ങൾ അറി​യു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ.

“കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ ദു​ഷി​ച്ച ശേ​ഷി​പ്പു​കൾ ഉപേ​ക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട സമ​യ​മാ​യി എന്നു ചാർ​വാ​കൻ ഞങ്ങ​ളെ കാണാൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ വരു​മ്പോൾ പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അതി​ലൊ​ന്നാ​ണു് അധി​കാ​ര​ദ​ണ്ഡു്. യമു​ന​യിൽ വലി​ച്ചെ​റി​യി​ല്ല. കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ സൂ​ക്ഷി​ക്കും. ഭാ​വി​യി​ലൊ​രു അധി​കാ​ര​കൈ​മാ​റ്റ​മു​ണ്ടാ​യാൽ ചെ​ങ്കോൽ, പു​തി​യ​രാ​ജാ​വി​നു് പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തിൽ കൈ​മാ​റും, വെ​ള്ള​രി​പ്രാ​വു​ക​ളെ കാൽ​കെ​ട്ടി കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ത്തു​ന്ന​തു് രാ​ജ​കീയ ആചാ​ര​മാ​യി തു​ട​ങ്ങാൻ മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കൽ​പ്പ​ന​യു​ണ്ടു്. കു​ടും​ബ​സ്വ​ത്തു തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കാൻ പൊ​തു​ജ​നം ചോര ഒഴു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന കു​രു​വം​ശ​രീ​തി എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി അവ​സാ​നി​ക്കും. നാ​ടി​ന്റെ യു​ദ്ധാ​ന​ന്ത​ര​വി​ക​സ​നം ചർച്ച ചെ​യ്യാൻ വാ​തു​റ​ക്കാ​നി​രു​ന്ന എന്റെ ചു​ണ്ടിൽ, തേ​നീ​ച്ച​കു​ത്തിയ തി​ക്താ​നു​ഭ​വ​മാ​യ​ല്ലോ വഴി​യിൽ തട​ഞ്ഞു​നിർ​ത്തി​യു​ള്ള കു​രു​ട്ടു അഭി​മു​ഖം!”, അഭി​മാ​നം മു​റി​പ്പെ​ട്ട​പോ​ലെ മഹാ​രാ​ജാ​വു് മുഖം തി​രി​ച്ചു.

“ഭൂ​മു​ഖ​ത്തു​നി​ന്നു് നന്മ​കൗ​ര​വ​രെ ‘തു​ട​ച്ചു​നീ​ക്കിയ’ ദു​ഷ്ട​പാ​ണ്ഡ​വ​രെ യു​ദ്ധ​ക്കു​റ്റ​വാ​ളി​ക​ളാ​യി വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തു ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല​ക്കു ഇര​യാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു ചാർ​വാ​കൻ പര​സ്യ​വേ​ദി​യിൽ ഇന്ന​ലെ​രാ​ത്രി ആഞ്ഞ​ടി​ച്ച​തൊ​ന്നും ഇതു​വ​രെ ഭര​ണ​കൂ​ട​ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ പെ​ട്ടി​ല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം​ലേ​ഖിക ഔദ്യോ​ഗിക വക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“പത്തി​നു് താ​ഴെ​യു​ള്ള സ്വ​ന്തം കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു നേ​ര​ത്തി​നു അന്നം കൊ​ടു​ക്കാ​തെ നര​കി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ചാർ​വാ​ക​നെ​യ​ല്ലേ ഗാർ​ഹിക കു​റ്റ​വാ​ളി എന്ന നി​ല​യിൽ തെ​രു​വിൽ വീ​ട്ട​മ്മ​മാർ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു്? സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്താ​ണു്? ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ നു​ഴ​ഞ്ഞു​ക​യ​റി പൊ​രി​ച്ച കാ​ള​ത്തുട തട്ടി​യെ​ടു​ക്കും! തെ​രു​വിൽ ഇറ​ങ്ങി​യാൽ കു​രു​വം​ശ​നി​ന്ദ. പാ​ണ്ഡ​വ​ദൂ​ഷ​ണം പറ​യു​ന്ന​വർ​ക്കു പര​മ​സു​ഖം കി​ട്ടു​ന്ന​താ​ണു് പരി​ഷ്കൃത ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ സൗ​ജ​ന്യ​ഭ​ക്ഷ്യ​ന​യം.”

“പച്ച​ത്തു​രു​ത്തും വന്മ​ര​ക്കൂ​ട്ട​വും കാ​ല​ങ്ങ​ളാ​യി പരി​പാ​ലി​ച്ച കൌരവ മന്ദി​ര​ങ്ങ​ളെ നോ​ക്കൂ. വന പ്ര​കൃ​തി​യെ സം​ര​ക്ഷി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു, വ്യ​ത്യ​സ്ത ദേ​ശ​രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു് വന്ന രാജ വധു​ക്കൾ, ഓരോ വസ​ന്ത​കാ​ല​ത്തും ഹൃ​ദ്യ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ വി​സ്മയ ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളാൽ പൊ​ട്ടി​ത്ത​രി​ച്ച​തും, കു​ട്ടി​കൾ​ക്കൊ​പ്പം നൃ​ത്തം ചെ​യ്തു പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ച​തും. പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ടം കൗരവ കു​ടും​ബ​ങ്ങൾ​ക്കെ​തി​രെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്രാ​ന​ന്തര പ്ര​തി​കാര നട​പ​ടി​യിൽ രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളെ പാ​തി​രാ​വിൽ കു​ടി​യോ​ഴി​ച്ചു ആയു​ധ​പ്പു​ര​യാ​ക്കി​യ​പ്പോൾ എന്തു് സം​ഭ​വി​ച്ചു? അതു് വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കാം. ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ പന​യോ​ല​ക​ളിൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ സമീ​പ​കാല ചരി​ത്ര​മു​ണ്ടു്, എന്റെ കൂടെ വരൂ,” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ നി​ന്നു് വന്ന മു​തിർ​ന്ന വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​ക​ളോ​ടു് പത്രിക കാ​ര്യാ​ലയ മന്ദി​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു വിരൽ ചൂ​ണ്ടി. പെ​രു​മ​ര​ത്തി​ന്റെ മറവിൽ പാ​ണ്ഡവ ചാ​ര​വ​കു​പ്പു് മേ​ധാ​വി, വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​ക​ളു​ടെ പൊ​തു​വി​വ​ര​ങ്ങൾ കു​റി​ച്ചു.

2024-07-31

“ഭര​ണാ​ധി​കാര പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു പോലും വയർ​നി​റ​യെ ഊണു​ക​ഴി​ക്കാൻ, വേ​ണ്ട​ത്ര പൊ​രി​ച്ച കാ​ള​ത്തുട ഇല്ല. ഈ വറു​തി​യി​ലാ​ണോ നി​ങ്ങൾ, മാം​സ​ദാ​ഹി​ക​ളായ അഞ്ചു പോ​ക്കി​രി​സിം​ഹ​ങ്ങ​ളെ കോ​ട്ട​ക്ക​ക​ത്തു മാൻ​കു​ട്ടി​ക​ളെ പോലെ അരു​മ​യോ​ടെ വളർ​ത്തു​ന്ന​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി. “പ്ര​ണ​യ​ലീല കാ​ണാ​നൊ​ക്കെ രസ​മു​ണ്ടു്, പക്ഷേ, കൂ​ട്ടം​കൂ​ടി ആരെ​ങ്കി​ലും ഗർ​ജ്ജി​ച്ചാൽ?”

“പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി ഗോവധം നി​രോ​ധി​ച്ച​തു് ഉർ​വ്വ​ശീ​ശാ​പം പോലെ ഉപ​കാ​ര​മാ​യി. കർഷകർ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ പരി​ഭ​വി​ച്ചു, സിം​ഹ​ങ്ങ​ളെ കണ്ട​പ്പോൾ, അവർ​ക്കു​ത്സാ​ഹ​മാ​യി. കറ​വ​വ​റ്റിയ മാ​ടു​ക​ളു​മാ​യി അതി​രാ​വി​ലെ കോ​ട്ട​വാ​തി​ലി​നു മു​മ്പിൽ വിൽ​ക്കാൻ നിൽ​ക്കും. തീ​റ്റ​പ്പു​ല്ലും വക്കോ​ലു​മി​ല്ലാ​തെ കർ​ഷ​ക​കു​ടും​ബ​ത്തെ പെ​ടാ​പാ​ടി​ലെ​ത്തി​ച്ച നാൽ​ക്കാ​ലി​ക​ളെ എന്തു് കൊ​ടു​ത്തു പരി​പാ​ലി​ക്കും എന്ന ഭയം ഇനി വേ​ണ്ട​ല്ലോ. ഒരു സൗ​ജ​ന്യം മാ​ത്ര​മേ ഗ്രാ​മീ​ണർ കാ​ലിൽ​വീ​ണു ചോ​ദി​ക്കൂ, സിം​ഹ​ങ്ങൾ നൽ​ക്കാ​ലി​യെ കടി​ച്ചും കഴു​ത്തിൽ​തൂ​ങ്ങി​യും തി​ന്നു​തു​ടി​ച്ചു വീ​ണ്ടും ഇണ​യു​മാ​യി കളി​ക്കാൻ പോ​വും​വ​രെ, ‘അപൂർ​വ്വ​ദൃ​ശ്യാ​നു​ഭ​വം’ കാണാൻ അനു​വ​ദി​ക്ക​ണം. പു​ലർ​ച്ച​ക്കു വരാമോ, മന​ക്ക​രു​ത്തു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ! പച്ച​മാം​സ​ക്കാ​ഴ്ച നി​ങ്ങൾ​ക്കും കാണാം.”

“കൂ​ടെ​നി​ന്ന കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങൾ കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​വീ​ണി​ട്ടും, സ്വർ​ഗ്ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു രഥം​വ​രു​മെ​ന്ന മോഹന പ്ര​തീ​ക്ഷ​യിൽ കാൽ മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ച്ച യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ പാഠം പഠി​പ്പി​ക്കാൻ ആരു​മി​ല്ലേ?”, ഭീ​മ​ന്റെ ശവ​സം​സ്കാ​രം കഴി​ഞ്ഞു മട​ങ്ങി​വ​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, ചാർ​വാ​ക​നു​മാ​യി ചി​ന്തി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പുതിയ രാ​ജാ​വു് പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ന്റെ രാ​ജ​ര​ഥം കട​ന്നു​പോ​വാൻ സു​ര​ക്ഷാ​ഭ​ട​ന്മാർ ക്ര​മീ​ക​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന നേരം.

“അർ​ദ്ധ​സ​ത്യം പറയുക, അർ​ദ്ധ​സ​ത്യം കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്ക​ണം എന്നു് നി​ഷ്കർ​ഷി​ക്കുക, അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​വും സത്യ​വും വേർ​തി​രി​ച്ച​റി​യാൻ ചി​ന്താ​ശേ​ഷി നഷ്ട​പ്പെ​ടുക, ഈവിധം ഒരാൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലും ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലും ഇതു​വ​രെ എങ്ങ​നെ ദൈ​വ​നാ​മ​ത്തിൽ ഭരി​ച്ചു. ഭര​ണ​കൂട അനീതി ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു അപ്പ​പ്പോൾ ‘വധ​ശി​ക്ഷ’ നേടാൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള​വർ” രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ​ക്കെ​തി​രെ അസ​ത്യം പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ആരോ​പ​ണ​ത്തോ​ടെ, യു​ക്തി​വാ​ദി ചാർ​വാ​ക​നു് നേരെ പു​തി​യ​രാ​ജാ​വു് പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ന്റെ ചാ​ര​ന്മാർ, ‘കി​ട്ടി​പ്പോ​യി നി​ന്നെ!’ എന്നാ​ക്രോ​ശി​ച്ചു ചു​റ്റും വള​ഞ്ഞു അരയിൽ കയ​റി​ട്ടു​മു​റു​ക്കി വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.

Colophon

Title: Koṭṭāram lēkhikayuṭe abhimukhaṇgaḷ (ml: കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ).

Author(s): K P Nirmalkumar.

First publication details: Facebook as daily posts; Internet; 2024.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Mahabharata retold, K P Nirmalkumar, Kottaram lekhikayude abhimughangal, കെ പി നിർ​മ്മൽ​കു​മാർ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: January 6, 2025.

Credits: The text of the original item is copyrighted to K P Nirmalkumar. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the copyright holder and Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: The Pandavas in King Drupad’s Court, a watercolor painting on gold paper from Kangra by anonymous (na) The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: K P Nirmalkumar; Proofing: JN Jamuna; Typesetter: Sayahna Foundation; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.