[1] മരുത്തുക്കളെ കണ്ട് ഋഷി ആശ്ചര്യപ്പെടുന്നു: ഏകവാസർ = ഒരേപാർപ്പിടമുള്ളവർ; എല്ലാവരും ഒരു ഗൃഹത്തിൽ വസിയ്ക്കുന്നു.

[2] തങ്ങളിൽമാത്രം തേറുന്നു – തങ്ങൾ രുദ്ര – പൃശ്നിപുത്രന്മാരാണെന്ന്, അവർക്കന്യോന്യം അറിയാം; മറ്റാർക്കും അറിഞ്ഞുകൂടാ.

[3] ഇണക്കത്ത് – സൗന്ദ്യര്യാദികൾകൊണ്ടുള്ള കിടമത്സരം. കാറ്റൊച്ച = കാറ്റിന്റേതിന്നൊത്ത ഇരമ്പൽ. ആ പരുന്തുകൾ – അത്ര വേഗമുള്ള മരുത്തുക്കൾ.

[4] ഇശ്ശുഭ്രർ = ശ്വേതവർണ്ണരായ മരുത്തുക്കൾ. മനീഷികൾ – ശാസ്ത്രജ്ഞർ.

[5] കീഴമർത്ത് – ശത്രുക്കളെ. ആപ്താർത്ഥൻ = ധനം കിട്ടിയവൻ. സുവീരർ = നല്ല പുത്രന്മാർ.

[7] പ്രത്യക്ഷോക്തി: ഒടുവിലെ വാക്യം പരോക്ഷം.

[8] രുഷ്ടം – ശത്രുക്കളിൽ ക്രുദ്ധം. ധൃഷ്ടസംഘാകമ്പനപ്പോക്ക് = ധീരമായ സംഘത്തിന്റെ (മരുദ്ഗുണത്തിന്റെ) ആകമ്പനമായ, വൃക്ഷാദികളെ ഇളക്കുന്ന, ഗമനം. ഋഷിസമം – സ്തോതാക്കൾപോലെ ബഹുവിധശബ്ദങ്ങളെ പുറപ്പെടുവിയ്ക്കുന്നത്.

[9] അശ്ശാശ്വതായുദ്ധം – നിങ്ങളുടെ ആ സനാതനയുഗം, ഇടിവാൾ. ഇങ്ങ് ഈ കർമ്മത്തിൽ.

[10] പ്രിയപ്പേരിൽ – പ്രിയമായ പേർ ചൊല്ലി.

[11] നല്കോപ്പ് = നല്ല ആഭരണം.

[12] വിശുദ്ധർക്ക് – ശോഭനരായ നിങ്ങൾക്ക് സത്യേന സത്യം ഗമിപ്പോർ – സത്യംകൊണ്ടു സത്യത്തിലെയ്ക്കു ഗമിയ്ക്കുന്നവർ, സർവഥാ സത്യപരർ.

[13] സാംഗദം = അംഗദത്തോടു, തോൾവളയോടുകൂടിയത് മാലകൾ – ഹാരങ്ങൾ. ശസ്ത്രത്താൽ ജലപ്രദർ – ആയുധംകൊണ്ടു മേഘത്തെ പിളർത്തു ജലം തരുന്നവർ, വൃഷ്ടികർത്താക്കൾ.

[14] ഗൃഹ്യം = ഗൃഹസംബന്ധി. ഗൃഹസ്ഥിതക്ക് = ഗൃഹമേധികളായ നിങ്ങൾക്ക് ഇയ്യായിരം പങ്ക് – ഗൃഹത്തിലെ ഒരു വസ്തു നിങ്ങൾക്കു നിവേദിയ്ക്കപ്പെട്ടാൽ, അത് ഒരായിരമായിത്തീരുമെന്നു സാരം.

[15] കോപ്പുറ്റ – ഹവിസ്സാകുന്ന വിഭവത്തോടുകൂടിയ. ധീമാന്റെ – എന്റെ. സാഹുതിസ്തവം = ആഹുതിസഹിതമായ സ്തോത്രം. തെറ്റെന്ന് – വെക്കം. വീരർ – പുത്രന്മാർ. മറ്റൊരാൾ വൈരാലുടയ്ക്കാത്ത – ഒരു വൈരിയ്ക്കും നശിപ്പിയ്ക്കാവതല്ലാത്ത.

[16] സുയാനർ = ശോഭനഗമനന്മാർ. ഉത്സവം – ഉത്സവം കാണാൻ, നല്ല മോടിയിലാണല്ലോ, ആളുകൾ ചെല്ലുക. ഉന്നതാഗാരക്കിടാങ്ങൾ = ഉയർന്ന തറവാട്ടിലെ കുട്ടികൾ. കുന്നുകൾ = പൈക്കുട്ടികൾ.

[17] സുന്ദരക്ഷ്മാനഭഃപൂരകർ – അഴകൊത്ത ഊഴിവാനങ്ങളെ സ്വമഹിമാവുകൊണ്ടു നിറയ്ക്കുന്നവർ. തന്ന് – ധനം. മരുത്തുകൾ – മരുത്തുക്കളായ നിങ്ങൾ; ഹേ മരുത്തുക്കൾ എന്നു സംബുദ്ധിയുമാക്കാം. ഗോനരഘ്നായുധം – മേഘസ്ഥജലങ്ങളെയും (ഗോശബ്ദത്തിന്ന്, ഇവിടെ ജലമെന്നാണർത്ഥം.) ശത്രുനരരെയും ഹനിയ്ക്കുന്ന നിങ്ങളുടെ ആയുധം. നീക്കുവിൻ – ഞങ്ങളിൽ പതിപ്പിയ്ക്കരുത്. വസുക്കൾ = വാസയിതാക്കൾ.

[18] സ്ഫീതം = പ്രവൃദ്ധം. ദാനം – നിങ്ങളുടെ ദാനം. കർമ്മിയെക്കാപ്പോൻ – നിങ്ങളെ വിളിയ്ക്കുന്നതുകൊണ്ട് യഷ്ടാവിന്റെ രക്ഷകനായിത്തീർന്ന ഹോതാവ്.

[19] വാഴ്ത്തി = സ്തോതാവ്. പിശുക്കൻ – ധനമുണ്ടെങ്കിലും യജിയ്ക്കാത്തവൻ.

[20] ഇളക്കുവോർ – കർമ്മങ്ങൾക്കു പ്രേരിപ്പിയ്ക്കുന്നവർ. ഈപ്സിതർ = ഇച്ഛിയ്ക്കപ്പെട്ടവർ. ഉത്തരാർദ്ധം പ്രത്യക്ഷോക്തി:

[21] പോകൊലാ – ഭവദ്ദാനഭാഗത്തിൽനിന്നു, നിങ്ങളുടെ ദാനത്തിന്റെ പങ്കിൽനിന്നു, പുറത്താകരുത്. പിന്നിൽപ്പെടൊല്ലാ – ഞങ്ങൾക്കു മുമ്പേ തരണമെന്നർത്ഥം. വർഷിരഥികരേ – വർഷിയ്ക്കുന്നവരും, തേരോടുകൂടിയവരുമായിട്ടുള്ളവരേ.

[22] നാട്ടുകാർക്കോ, പെരുംസസ്യത്തിനോ – നാട്ടുകാരെയോ വലിയ കൃഷിനിലത്തെയോ കീഴടക്കാൻവേണ്ടി. ഊറ്റം = അഭിമാനം.

[23] ഞങ്ങളുടെ പിതാക്കന്മാർക്കു നിങ്ങൾ ബഹുമംഗളം (വളരെ നന്മ) ചെയ്തിട്ടുണ്ടല്ലോ; അതുപോലെ ഞങ്ങൾ ചെയ്യുവിൻ. മരുൽപ്രിയൻ – മരുത്തുക്കളായ നിങ്ങളുടെ പ്രസാദത്തിന്നു പാത്രീഭവിച്ചവൻ. പ്രൗഢനായ്, ഓജസ്വിയായി. പോരിൽ അമർത്തും – ശത്രുക്കളെ. സമീപിച്ച – സ്തുതികൾക്കൊണ്ടടുത്ത.

[24] ജാതനാക – ജനിയ്ക്കട്ടെ. സുസ്ഥിതി = സ്വാസ്ഥ്യം. എന്നാൽ – നന്ദനൻ ജനിച്ചാൽ. നിങ്ങൾതൻ = ഭവദീയരായ. നിജാസ്പദേ വർത്തിയ്ക്ക – സ്വസ്ഥാനത്തു വസിയ്ക്കുമാറാകട്ടെ.

[25] ഇസ്തവം – ഞങ്ങളുടെ സ്തുതി. മരുൽപദേ = മരുത്തുക്കളുടെ ഇരിപ്പിടത്തിൽ.