വസിഷ്ഠൻ ഋഷി; ത്രിഷ്ടുപ്പ് ഛന്ദസ്സ്; മരുത്തുക്കൾ ദേവത. (കാകളി)
ഘോരംരാമേവർ വളർത്തുന്നു, കാറിനെ;
അബ്ഭവാന്മാരുടെ മാരുതപ്പേർ മഖേ
കെല്പിൽപ്പുകഴ്ത്തുന്നു, ഹർഷർ യാജ്യരേ!1
പ്പൂരിതമാക്കും, മഖവാന്നഭീഷ്ടവും;
ഇന്നൻപൊടേ നിങ്ങൾതൻ യാഗത്തിൽ
വന്നമറേത്തിന്നിരിയ്ക്കുവിൻ, ദർഭയിൽ!2
ശസ്ത്രം വിളങ്ങുന്നു; ഭാസുരം, ഗാത്രവും;
അപ്പുരുശോഭർ വാനൂഴി മിന്നിച്ചുകൊ –
ണ്ടൊപ്പമണിയുന്നു, മോടിയ്ക്കണികളെ!3
ഞങ്ങൾ,മനുഷ്യർ പിഴ ചെയ്തുപോകിലും:
ഏല്ക്കൊല്ലതേ,തും മരുത്തുക്കളേ, ഞങ്ങൾ;
വായ്ക്കട്ടെ, നിങ്ങൾക്കു നന്മനസ്സെങ്ങളിൽ!4
ശുക്ലരദോഷർ പുനാനർ മരുത്തുക്കൾ:
ഞങ്ങളെപാലിപ്പിന,ൻപിനാൽ യജ്യരേ;
ഞങ്ങളെച്ചോർ തന്നു പോറ്റിവളർത്തുവിൻ!5
സർവാംബുയുക്തർ നേതാക്കൾ മരുത്തുകൾ:
ഞങ്ങൾതൻ മക്കൾക്കു കിട്ടിയ്ക്കുവിൻ, ജലം;
മംഗളവിത്തം ഹവിഷ്പ്രദന്നേകുവിൻ!6
മമ്മരുത്തുക്കളെല്ലാരും സരക്ഷരായ്
എത്തട്ടെ, യജ്ഞത്തിൽ വാഴ്ത്തിയ വിജ്ഞരിൽ;
‘സ്വസ്തിയാൽപ്പാലിപ്പിനെ,പ്പൊഴുമെങ്ങളെ!’7
[1] വാരൂഴിവാനും – വിശാലങ്ങളായ ഊഴിവാനങ്ങൾ പോലും. ചുറ്റുന്നു – എങ്ങും സഞ്ചരിയ്ക്കുന്നു. മാരുതപ്പേർ – മരുത്തുക്കളെന്ന നാമം. മഖേ = = യജ്ഞത്തിൽ. ഹർഷകർ = ഹർഷിപ്പിയ്ക്കുന്നവർ, സ്തോതാക്കൾ. കെല്പിൽ – പ്രകർഷേണ.
[2] മഖവാൻ – യജമാനൻ. ഉത്തരാർദ്ധം പ്രത്യക്ഷോക്തി:
[3] പരോക്ഷോക്തി: ഇത്ര വരില്ലാ – ധനം തരികയും മറ്റും ചെയ്യില്ല. ശസ്ത്രം – മരുത്തുക്കളുടെ ആയുധങ്ങൾ. ഒപ്പം – എല്ലാവരും ഒന്നുപോലെ.
[4] പ്രത്യക്ഷോക്തി: നീങ്ങട്ടെ – ങ്ങളിലേല്ക്കാതിരിയ്ക്കട്ടെ. മനുഷ്യർ – മനുഷ്യർക്കു പ്രമാദം സുലഭമാണല്ലോ. അത് – ആയുധം.
[5] ഇക്രതുവിങ്കലേ – നമ്മുടെ യാഗത്തിൽത്തന്നെ. ശുക്ലർ – ഉജ്ജ്വലർ. പുനാനർ = ശുദ്ധിപ്പെടുത്തുന്നവർ. ഉത്തരാർദ്ധം പ്രത്യക്ഷോക്തി:
[6] പൂർവ്വാർദ്ധം പരോക്ഷോക്തി: സർവ്വാംബുയുക്തർ = എല്ലാജ്ജലങ്ങളോടും കൂടിയവർ. മംഗളംവിത്തം = ശോഭനമായ ധനം. ഹവീഷ്പ്രദൻ – യജമാനൻ.
[7] സരക്ഷരായ് – രക്ഷകളോടുകൂടി. വിജ്ഞരിൽ – സ്തോതാക്കളുടെ അടുക്കൽ. നാലാപാദം പ്രത്യക്ഷോക്തി: