കണ്വഗോത്രരായ ഗോസൂക്തിയുടേയും അശ്വസൂക്തിയും ഋഷികൾ; ഗായത്രി ഛന്ദസ്സ്; ഇന്ദ്രൻ ദേവത. (‘ദ്വാരകാമന്ദിരം’പോലെ’)
വർദ്ധിയ്ക്കും നിന്തിരുവടി
കാത്തുരക്ഷിയ്ക്കണമെന്നായ്
പ്രാർത്ഥിയ്ക്കുന്നു, ഞങ്ങളിന്ദ്ര!6
വണ്ണം തുളുമ്പുന്നു, നുതി;
നിന്നുടെയ മത്തുകളും
മിന്നിത്തിളങ്ങുന്നുണ്ടി,ന്ദ്ര!10
നുക്ഥംകൊണ്ടും വർദ്ധനീയൻ, –
സ്തോതാക്കന്മാർക്കിന്ദ്ര, ശുഭ –
ധാതാവുമാണല്ലോ, ഭവാൻ!11
രായിത്തീർന്നു വിണ്ണിൽക്കേറാൻ
വന്ന ദസ്യുക്കളെബ്ഭവാ –
നിന്ദ്ര,മണ്ണുകപ്പിച്ചല്ലോ!14
[1] എനിയ്ക്കു പണം ധാരാളമുണ്ടാകുമെങ്കിൽ, എന്നെ സ്തുതിയ്ക്കുന്നവർക്കു ഞാൻ ഗോക്കളെക്കൊടുക്കും.
[2] മുൻ ഋക്കിലേതുതന്നെ, വിഷയം: ധീമാൻ – സ്തോതാവു്.
[3] ഗോവാജിയെ – ഗോക്കളെയും വാജിക(അശ്വങ്ങ)ളെയും. അങ്ങനെ സ്തുതിച്ചാൽ, ഗവാശ്വാദികളെ കിട്ടും.
[4] സന്നുതൻ = വഴിപോലെ സ്തുതിയ്ക്കപ്പെട്ടവൻ. അങ്ങയുടെ ദാനം ആരും തടയില്ല.
[5] യജ്ഞം ഇന്ദ്രനെ വളർത്തുന്നു; അതിനാലാണു്, ഇവൻ (ഇന്ദ്രൻ) സ്വവീര്യം വാനിൽപ്പരത്തിയതും, വൃഷ്ട്യാദിയാൽ ഭൂമിയെ സ്വാസ്ഥ്യപ്പെടുത്തിയതും.
[6] വിത്തം – ശത്രുക്കളുടെ ധനം.
[7] വലൻ – പണികളെന്ന അസുരന്മാരുടെ സ്വാമി.
[8] മൺകപ്പിച്ചു – കമിഴ്ത്തിവീഴിച്ചു കൊന്നു.
[9] വിൺനാടിൻ തിളക്കങ്ങൾ – നക്ഷത്രങ്ങൾ.
[10] നുതി – അങ്ങയെക്കുറിച്ചുള്ള സ്തോത്രം.
[11] സ്തുത്യുച്ചാരാൽ = സ്തോത്രോച്ചാരണത്താൽ. ശുഭധാതാവു് = മംഗളകരൻ.
[12] സദ്വിത്തൻ = ശോഭനധനൻ. സടത്തഴപ്പു് – തഴച്ച. കുഞ്ചിരോമങ്ങൾ. രണ്ടു കുതിരകൾ – ഹരികൾ.
[13] പണ്ടു യുദ്ധത്തിൽവെച്ചു് ഇന്ദ്രൻ നമുചി എന്ന അസുരത്തലവന്റെ പിടിയിൽപ്പെട്ടുപോയി. അവൻ ഇന്ദ്രനോടു പറഞ്ഞു: – ‘രാത്രിയിലും പകലിലും, ഉണങ്ങിയ ആയുധംകൊണ്ടും, നനവുള്ള ആയുധംകൊണ്ടും ഭവാൻ എന്നെ കൊല്ലില്ലെങ്കിൽ, ഞാൻ വിട്ടയയ്ക്കാം’. ഇന്ദ്രൻ അതു സമ്മതിച്ചു വിടുതി നേടിയിട്ട്, അഹോരാത്രസന്ധിയിൽ (സന്ധ്യാസമയത്തു്) ശുഷ്കവും ആർദ്രവുമില്ലാത്ത ഒരു കടൽനുരകൊണ്ടു നമുചിയുടെ തലയറുത്തു. പക പെട്ടവരെ – ശത്രുക്കളെ, അസുരന്മാരെ.
[14] ദസ്യുക്കൾ – അസുരന്മാർ.
[15] ഉൽക്കൃഷ്ടധാമാവ് = ഉൽക്കൃഷ്ടമായ തേജസ്സുള്ളവൻ. പിഴിയാത്തവരെ – സോമം പിഴിയാത്തവരെ, യജ്ഞരഹിതരെ.