കണ്വഗോത്രൻ നാഭാകൻ ഋഷി; മഹാപംക്തി ഛന്ദസ്സ്; അഗ്നി ദേവത. (‘താമരക്കണ്ണൻ’പോലെ)
മഗ്നിയെ യജ്ഞേ വാഴ്ത്തുന്നേൻ:
അഗ്നിയുമ്പർക്കേകട്ടേ, യാഗാന്ന: –
മപ്പുറം കാണുമദ്ദേഹം
അന്തരിക്ഷത്തിൽ ദൂതനുഷ്ഠിപ്പൂ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!1
കി,ത്തരക്കാർതൻ ദുർവാദം.
ദാതൃവൈരികളേയും പൊള്ളിയ്ക്ക:
ബോധമറ്റേൽക്കും ശത്രുക്കൾ
പിന്തിരിയട്ടെയൊട്ടെഴിയാതെ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!2
പ്പിയ്ക്കും സ്തോത്രം ഞാൻ ഹോമിയ്ക്കാം.
ഗീർവാണമധ്യേ തേറുകബ്ഭവാൻ:
പൂർവ്വനും, സൂര്യദൂതനും,
സന്തുഷ്ടി തരുന്നോനുമല്ലോ, നീ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!3
രുഗ്നി കല്പിച്ചുനല്കുമേ –
ദത്തഹവ്യന്മാർക്കേകുമേ, ശാന്തി –
കൃത്താമിഷ്ടാപ്തിസൗഖ്യത്തെ:
സ്വന്തമേ,സർവദേവാഹ്വാനവും;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!4
ക്കീർത്തിപ്പെട്ടവനീ,യഗ്നി;
ഏറെപ്പേർക്കൊരു ഹോതാവാം പശു –
വാരപരീതനദ്ദേഹം
വെല്ലേണ്ടുന്നോനെച്ചെന്നെതിർക്കുമേ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!5
നഗ്നി മാനുഷഗുഹ്യജ്ഞൻ.
അഗ്നിയദ്ദേഹം സമ്പത്തു നല്കു –
മഗ്നി നൂതനഹവ്യത്താൽ
സന്തർപ്പിപ്പോർക്കു വാതിൽ തുറക്കും;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!6
വ്യഗ്രരാം മർത്ത്യന്മാരിലും:
ഭൂരികർമ്മത്തെ പ്രീത്യാ പോറ്റുന്നു,
ഭൂമി വിശ്വത്തെപ്പോലവൻ.
തന്തിരുവടി യാജ്യനു,മ്പരിൽ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!7
സർവസരിത്തുക്കളിലും.
ത്രിസ്ഥാനൻ, ക്രതുമുഖ്യൻ, മാന്ധാതൃ –
വിദ്വേഷിഹന്താവഗ്നിയെ
ചിന്തയാ സമീപിയ്കാവൂ, നമ്മൾ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!8
ട്ടൊക്കുന്ന മൂന്നിടങ്ങളിൽ.
മുപ്പത്തിമുവ്വർക്കിഷ്ടിചെയ്തി,ങ്ങു
നൽപ്പണ്ടം ചാർത്തുമദ്ദൂതൻ;
സംതൃപ്തി ചേർക്ക, നമ്മൾക്കും ധീമാൻ;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!9
വിത്തത്തിന്നീശൻ, നീയേകൻ:
തൻചാലുകളിലൂടെയൊഴുകും
തണ്ണീർകൾ മുമ്പനാമഗ്നേ,
നിന്തിരുവടിതന്നെച്ചൂഴുന്നു;
വെന്തുപോകെ,തിരാളെല്ലാം!10
[1] യാഗാന്നം – നമ്മുടെ യാഗത്തിലെ ഹവിസ്സ്. അപ്പുറം കാണും = ക്രാന്തദർശിയായ. ദൂതു് – ഹവിർവഹനാദിദൂതകർമ്മം. എതിരാൾ – നമ്മുടെ ശത്രുക്കളെല്ലാം വെന്തു (നശിച്ചു) പോകട്ടെ.
[2] ഇത്തരക്കാർതൻ – ശത്രുക്കളുടെ. ദാതൃവൈരികൾ – യഷ്ടാക്കളുടെ ശത്രുക്കൾ. ബോധമറ്റ് – അറിവില്ലാതെ.
[3] ഗീർവാണമധ്യേ = ദേവന്മാരുടെയിടയിൽ. പൂർവൻ = പുരാതനൻ.
[4] ദത്തഹവ്യന്മാർ – യജമാനന്മാർ. ശാന്തികൃത്തു് = ശാന്തിയെ ഉളവാക്കുന്നതു്. സർവദേവാഹ്വാനവും സ്വന്തമേ – ഏതൊരു ദേവനെ വിളിയ്ക്കലും അഗ്നിയ്ക്കുള്ളതുതന്നെ.
[5] ഏറെപ്പെർക്കു് – വളരെദ്ദേവന്മാർക്കു്. പശുവാരപരീതൻ = പശു(ബലിമൃഗ)ക്കൂട്ടത്താൽ ചുറ്റപ്പെട്ടവൻ. വെല്ലേണ്ടുന്നോനെ – ശത്രുവിനെ.
[6] മാനുഷ്യഗുഹ്യജ്ഞൻ = മനുഷ്യരഹസ്യമറിഞ്ഞവൻ. സന്തർപ്പിപ്പോർക്കു – തുഷ്ടിപ്പെടുത്തുന്നവർക്കു്, ഹോമിയ്ക്കുന്നവർക്കു്. വാതിൽ – ധനാഗമനമാർഗ്ഗം.
[7] വിശ്വത്തെ – പ്രാണികളെയെല്ലാം. യാജ്യൻ = യജിയ്ക്കപ്പെടേണ്ടവൻ.
[8] സപ്തമാനുഷൻ – ഏഴു ഹോതാക്കളോടുകൂടിയവൻ. സരിത്തുക്കൾ = നദികൾ. ത്രിസ്ഥാനൻ – മൂന്നുലോകത്തും വസിയ്ക്കുന്നവൻ. മാന്ധാതൃവിദ്വേഷിഹന്താവ്. മന്ധാതാവെന്ന രാജാവിന്റെ ശത്രുക്കളെ കൊന്നവൻ.
[9] മുക്കെട്ട് – പൃഥിവ്യാദികളാകുന്ന മൂന്നു നിലകൾ. മുപ്പത്തിമുവ്വർക്കു് – മുപ്പത്തിമൂന്നു ദേവന്മാർക്കു്. ഇഷ്ടിചെയ്തു – യജ്ഞംചെയ്യട്ടെ. സംതൃപ്തി – അഭീഷ്ടലാഭത്താലുള്ള തൃപ്തി.
[10] മുമ്പൻ = പൂർവ്വൻ.