കണ്വഗോത്രൻ പ്രഗാഥൻ ഋഷി; തൃഷ്ടുപ്പും ജഗതിയും ഛന്ദസ്സുകൾ; സോമം ദേവത. (കാകളി)
വാനവന്മാരും മനുഷ്യരുമൊക്കവേ;
അപ്പുരുപൂജിതസ്വാദ്വന്നമുണ്ണാവു,
സുപ്രജ്ഞനും ശുഭകർമ്മാവുമായ ഞാൻ!1
കൊള്ളാതെ പോക്കുന്നു, ദേവകോപത്തെയും;
ഇന്ദ്രന്നു തോഴനാം നീ,യൊരശ്വം ചുമ –
ടെന്നവിധം കൊണ്ടുപോകും, ധനത്തിനായ്!2
ധാമം ഗമിച്ചറിയാവൂ, നിലിമ്പരെ!
എന്തിഹ ചെയ്യു,മെതിരാളി ഞങ്ങളി; –
ലെന്തൊന്നു ചെയ്യു,മമൃതേ, നൃഹിംസകൻ?3
പ്രീതി ചേർക്കുംവിധം, ചൊൽക്കൊണ്ട സോമമേ,
സേവിച്ച ഞങ്ങൾക്കു് നല്ക, നീയുൾസ്സുഖം;
കൈവളർക്കാ,യുസ്സുമിന്ദോ, മനീഷി നീ!4
ത്രാണകീർത്തിപ്രദം പാനമെന്നേപ്പിന്നെ;
കാക്കട്ടെ,യെന്നെത്തൊഴിലഴവേല്ക്കാതെ;
നീക്കട്ടെ, രോഗത്തിൽനിന്നുമസ്സോമനീർ5
വിത്തവും കാഴ്ചയും കൂട്ടുകെ,ങ്ങൾക്കു നീ;
മത്തിനായ് നിന്നെ സ്തുതിയ്ക്കുന്നു, സോമ, ഞാൻ:
സ്വത്തുകാരൻപോലെ പോറ്റിവളർക്ക,നീ!6
സ്വത്തിനെപ്പോലെങ്ങളുണ്ണാവു, സോമമേ!
മിത്രൻ പുരാനേ, പൊറുക്കാൻ പകൽപോലെ –
യത്രയും നീട്ടുകാ,യുസ്സു ഞങ്ങൾക്കു നീ!7
സ്സുദ്രൃതരെങ്ങൾ നിൻസ്വന്തമെന്നോർക്ക, നീ.
എത്തുന്നു, കൂറ്റൻ പുരാനേ, രുഷാ, സോമ:
ശത്രുവിന്നിച്ഛപോലേകൊലാ ഞങ്ങളെ!8
നംഗത്തിലംഗത്തിലിങോ, നൃദർശിയായ്:
ദേവ, നിൻകർമ്മമുടയ്ക്കിലും, സന്മിത്ര –
ഭാവാൽസ്സുഖിപ്പിയ്ക്ക, മുഖ്യരാമെങ്ങളെ!9
ലല്ലൽ വരില്ലി,തു സേവിയ്ക്കിലിന്ദ്ര, മേ;
ഈയെങ്ങളിലാക്കിവെച്ച സോമത്തിനു –
ച്ചായുസ്സിരക്കുന്നു, ഹര്യശ്വനോടു ഞാൻ!10
പ്പേടിപ്പെടുത്തി വിറപ്പിച്ച പീഡകൾ:
കേറിയല്ലോ, പെരും സോമനീർ നമ്മളിൽ; –
ച്ചേരുകാ,യുസ്സു വളർത്തുമതിങ്കൽ നാം!11
മിപ്പീതസോമനീർ മർത്ത്യരാം നമ്മളിൽ;
ആയിന്ദുവിനെ ഹവിസ്സാൽബ്ഭുജിയ്ക്ക, നാ; –
മാളട്ടെ, നമ്മളിൽത്തത്സുഖാനുഗ്രഹം!12
ത്തുന്നതുണ്ടു, മുറയ്ക്കുഴിവാനങ്ങളെ;
ഞങ്ങളാ നിന്നെ ഹവിസ്സാൽബ്ഭുജിയ്ക്കാവൂ;
ഞങ്ങൾ ധനാധിപരാകാവു, സോമമേ!13
ഞങ്ങളിൽക്കേറൊല്ലു,റക്കവും നിന്ദയും;
ഞങ്ങൾ സോമപ്രിയരാകാവൂ, സർവദാ;
ഞങ്ങൾ സുവീരരായ് വാഴ്ത്താവൂ, നാഥരേ!14
വിണ്ണേറ്റുവോൻ,നീ; കടക്ക, നൃദർശി നീ;
ഇന്ദോ, ഭവാൻ മരുത്തുക്കളൊത്തെങ്ങളെ
നന്ദിച്ചു രക്ഷിയ്ക്ക, പിന്നിലും മുന്നിലും!15
[1] തേൻ – തേൻപോലെ മധുരം. അപ്പുരുപൂജിതസ്വാദ്വന്നം – ആ പുരുപൂജിതവും സ്വാദു(ആസ്വാദ്യ)വുമായ അന്നം, സോമം.
[2] ഉള്ളിൽ – ഹൃദയത്തിൽ, അഥവാ യാഗശാലയിൽ. അഴൽക്കൊള്ളാതെ – അക്ലേശമായി. ധനത്തിനായ് – ഞങ്ങൾക്കു ധനം കിട്ടാൻ. കൊണ്ടുപോകും – ഞങ്ങളെ.
[3] മൃതിഹീനർ = മരണരഹിതർ. ധാമം – തേജോമയമായ സ്വർഗ്ഗം. ഇഹ = ഇപ്പോൾ. അമൃതേ – അമൃതുപോലുള്ള സോമമേ. നൃഹിംസകൻ – മനുഷ്യനായ എന്നെ ദ്രോഹിയ്ക്കുന്നവൻ. എന്തോന്നു ചെയ്യും – ഞാൻ ദേവത്വമടയുമല്ലോ.
[4] ഇന്ദോ – സോമമേ. മനീഷി = ബുദ്ധിശാലി.
[5] ത്രാണകീർത്തിപ്രദം = രക്ഷയെയും കീർത്തിയെയും നൽകുന്നതു്. പാനം – സോമപാനം. എന്നേപ്പിനെ മുറുക്കുക – എന്റെ അംഗസന്ധിയ്ക്കുറപ്പു വരുത്തട്ടെ. തൊഴിലഴവ് = കർമ്മശൈഥില്യം.
[6] കത്തിയ്ക്കുക – ഉജ്ജ്വലനാക്കുക. മഥിതാഗ്നി – കടഞ്ഞുണ്ടാക്കിയ അഗ്നി. കൂട്ടുക = വർദ്ധിപ്പിയ്ക്കുക. സ്വത്തുകാരൻപോലെ – ഒരു ധനികൻ കുടുംബത്തെയെന്നപോലെ, നീ ഞങ്ങളെ പോറ്റിവളർക്കുക.
[7] ഉണ്ണാവു – അനുഭവിയ്ക്കാവൂ. പുരാനേ – തമ്പുരാനായ സോമമേ. മിത്രൻ = സൂര്യൻ. പൊറുക്കാൻ – ലോകത്തിന്നു ജീവിപ്പാൻ. പകൽപോലെ – പകൽ നീട്ടുന്നതുപോലെ.
[8] നിത്യത = അനശ്വരത്വം. കൂറ്റൻ – തടിയനായ ശത്രു. എത്തുന്നു – എതിരിടുന്നു. ഏകൊലാ – വിട്ടുകൊടുക്കരുതു്.
[9] അംഗത്തിലംഗത്തിൽ – ഓരോ അവയവത്തിലും. വാഴ്‌വിതല്ലോ = വസിയ്ക്കുന്നുണ്ടല്ലോ. നൃദർശിയായ് – കർമ്മനേതാക്കളെ നോക്കിക്കൊണ്ടു്. ഉടയ്ക്കിലും – ഞങ്ങൾ നശിപ്പിച്ചാലും. സന്മിത്രഭാവാൽ – നല്ല സഖാവായിനിന്നു്.
[10] ഇഷ്ടനാം – പ്രിയപ്പെട്ട. തോഴൻ – സോമം. എങ്ങളിലാക്കിവെച്ച – ഞങ്ങളുടെ വയറ്റിൽ പകർന്ന. ഉച്ചായുസ്സു – ദീർഗ്ഘായുസ്സ്. ഈ സോമം ഞങ്ങളുടെ വയറ്റിൽ നീണാൾ വാഴട്ടെ!
[11] ഓടട്ടെ – പാഞ്ഞുപോകട്ടെ. നമ്മളിൽ – നമ്മുടെ വയറ്റിൽ. അതിങ്കൽ – സോമനീരിൽ.
[12] പിതാക്കളോടു്: നിത്യം = അനശ്വരം. പീതം = കുടിയ്ക്കപ്പെട്ടതു്. തത്സുഖാനുഗ്രഹം – സോമത്തിന്റെ സുഖവും അനുഗ്രഹവും നമ്മളിൽ ആളട്ടെ, സ്ഥിതിചെയ്യട്ടെ.
[13] മുറയ്ക്കു് – ക്രമേണ.
[14] ദേവന്മാരോടു്: കൂട്ടിക്കഥിപ്പിൻ – ശ്ലാഘിയ്ക്കുവിൻ. ഉറക്കവും, ശത്രുവിന്റെ നിന്ദയും ഞങ്ങളിൽക്കേറൊല്ല – ഞങ്ങളെ അടിപ്പെടുത്തരുതു്. സുവീരരായ് – നല്ല പുത്രന്മാരോടുകൂടി നിങ്ങളെ വാഴ്ത്താവു. നാഥരേ – രക്ഷിതാകളേ.
[15] അന്നദൻ – അന്നദാതാവാകുന്നു. വിണ്ണേറ്റുവോൻ – സ്വർഗ്ഗപ്രാപകൻ. കടക്ക – ഞങ്ങളുടെ വയറ്റിൽ പ്രവേശിച്ചാലും. നൃദർശി = മനുഷ്യദ്രഷ്ടാവ്.