SFNസാ​യാ​ഹ്ന ഫൌ​ണ്ടേ​ഷൻ
images/tkn-chuvanna-kadal-cover.jpg
Late Autumn Plant, embroidery and mixed technique on fabric by Paul Klee (1879–1940).
ഒൻ​പ​തു്

സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു വലിയ സന്തോ​ഷ​മാ​യി. പ്ര​സി​ദ്ധ​രായ തന്റെ പൂർ​വി​ക​രിൽ പലർ​ക്കും അത്ത​ര​മൊ​രു സന്തോ​ഷം അനു​ഭ​വി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. പ്ര​ധാ​ന​സ​ചി​വ​നായ മങ്ങാ​ട്ട​ച്ച​നെ വി​ളി​ച്ച അദ്ദേ​ഹം കൽ​പ്പി​ച്ചു.

“ഈ സന്തോ​ഷം നാം സ്വ​ന്ത​മാ​യ​നു​ഭ​വി​ച്ചാൽ പോരാ; നമ്മു​ടെ പ്ര​ജ​ക​ളും ഇതിൽ പങ്കു​ചേ​ര​ണം.”

ഈർ​ക്കി​ലി​ക്കര പാ​വു​മു​ണ്ടു ഞാ​ത്തി​യു​ടു​ത്തു്, മേലെ ഒരു രണ്ടാം​മു​ണ്ടും ചു​റ്റി, ഒരു കൈ​കൊ​ണ്ടു് ആചാ​ര​മു​റ​യ്ക്ക​നു​സ​രി​ച്ചു വായും പൊ​ത്തി, മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ കല്പന കേൾ​ക്കാൻ സിം​ഹ​തു​ല്യ​നായ മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ ഒതു​ങ്ങി​നി​ന്നു. ശത്രു​ക്ക​ളു​ടെ രക്തം കു​ടി​ച്ചു മടു​ത്ത ഉടവാൾ സു​ഖ​നി​ദ്ര​കൊ​ള്ളു​ന്ന വാളുറ അരയിൽ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു. സന്തോ​ഷാ​ധി​ക്യ​ത്താൽ മതി​മ​റ​ന്ന സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ടു് മങ്ങാ​ട്ട​ച്ച​ന്റെ അഭി​മ​തം​കൂ​ടി അറി​യാൻ ഉദ്ദേ​ശി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​തു​ടർ​ന്നു:

“എന്താ അത​ല്ലേ ഭംഗി?”

“റാൻ!”

“നാം വേ​ണ്ട​പോ​ലെ ഈ വിജയം ആഘോ​ഷി​ക്ക​ണം.”

“അവി​ട​ത്തെ കല്പന കാ​ത്താ​ണ​ടി​യൻ നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്.”

“തു​റ​മു​ഖ​വും നഗ​ര​വും അല​ങ്ക​രി​ച്ചു് ഒരു മഹോ​ത്സ​വ​ത്തി​ന്റെ ഛാ​യ​ത​ന്നെ വരു​ത്ത​ണം.”

“റാൻ!”

“സമയം വളരെ കഷ്ടി​യാ​ണു്. അല്ലേ? നാളെ പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​നു തന്നെ അവ​രി​വി​ടെ എത്തി​ച്ചേ​രു​മെ​ന്നു കരു​താം.”

“വഴി​ക്കു​കാ​ര്യ​മായ തട​സ്സ​മൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ നാളെ പത്തു​നാ​ഴിക വെ​ളു​പ്പി​നു മു​മ്പേ അവി​രി​വി​ടെ എത്തും.”

“ഇനി​യെ​ന്തു തട​സ്സ​മു​ണ്ടാ​വാൻ?” ആ ചോ​ദ്യ​ത്തിൽ വല്ലാ​ത്ത ഉത്ക​ണ്ഠ കലർ​ന്നി​രു​ന്നു. “തട​സ്സ​മു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നു ഭയ​പ്പെ​ടേ​ണ്ട സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ലേ?”

“അടിയൻ ഉദ്ദേ​ശി​ച്ച​ത​ത​ല്ല. കാ​റ്റു പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യാ​ലും താമസം നേ​രി​ടാ​മ​ല്ലോ.”

“ശരിയാ, നാം അത്ര​ത​ന്നെ അങ്ങു കട​ന്നാ​ലോ​ചി​ച്ചി​ല്ല. സന്തോ​ഷം കൂ​ടു​ത​ലാ​വു​മ്പോൾ ആലോചന ചു​രു​ങ്ങും. ഇല്ലേ?”

മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ ആ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു് ഉത്ത​ര​മൊ​ന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. മഹാ​രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ ഫലി​ത​മാ​വു​മ്പോൾ അതാ​സ്വ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും ചില സമ്പ്ര​ദാ​യ​മൊ​ക്കെ​യു​ണ്ടു്.

“കേ​ട്ടോ, മങ്ങാ​ടൻ, നാം അതി​രു​ക​ട​ന്നു സന്തോ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തെ​റ്റി​ല്ല. മൺ​മ​റ​ഞ്ഞ സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ട​ന്മാർ​ക്കു കൈ​വ​രാ​ഞ്ഞ ഭാ​ഗ്യ​മാ​ണി​തു്. നമ്മു​ടെ കപ്പൽ അറ​ബി​ക്ക​ട​ലി​ലൂ​ടെ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി സഞ്ച​രി​ച്ചി​ട്ടു വർ​ഷ​ങ്ങ​ളെ​ളെ​ത്ര കഴി​ഞ്ഞു?”

“ആ സന്തോ​ഷം അനു​ഭ​വി​ക്കാൻ തി​രു​മ​ന​സ്സി​ലേ​ക്കാ​ണു് ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടാ​യ​തു്.”

“അതു​പോ​ലെ തനി​ക്കും തന്റെ പൂർ​വി​കർ​ക്കും ഈ ഭാ​ഗ്യം ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. എല്ലാം തി​രു​വ​ള​യ​നാ​ട്ടു​കാ​വി​ല​മ്മ​യു​ടെ കരു​ണാ​ക​ടാ​ക്ഷം. ചെ​ല്ലൂ. നാം കൽ​പ്പി​ച്ച​താ​യി എല്ലാ​വ​രേ​യും അറി​യി​ക്കൂ. നാളെ നമു​ക്കൊ​രു ഉത്സ​വ​മാ​ക്ക​ണം.”

മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ തൊ​ഴു​തു വി​ട​വാ​ങ്ങി പി​രി​ഞ്ഞു. സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ടു സന്തോ​ഷാ​ധി​ക്യം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള പ്ര​സ​രി​പ്പോ​ടെ മട്ടു​പ്പാ​വിൽ അങ്ങ​ട്ടു​മി​ങ്ങ​ട്ടും ലാ​ത്തി കഴി​ഞ്ഞ​കാ​ല​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി ചി​ന്തി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ട​തും നേ​രി​ട്ട​നു​ഭ​വി​ച്ച​തു​മായ പല കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മന​സ്സി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​യി.

വ്യാ​പാ​ര​ബ​ന്ധ​മു​റ​പ്പി​ക്കാൻ വാ​സ്കോ​ഡ​ഗാമ വന്നു. വളരെ മു​മ്പാ​ണു്. അന്ന​ദ്ദേ​ഹം ജനി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. എങ്കി​ലും ആ പറ​ങ്കി​ക്ക​പ്പി​ത്താൻ രാ​ജ്യ​ത്തോ​ടും പ്ര​ജ​ക​ളോ​ടും കാ​ണി​ച്ച മനു​ഷ്യോ​ചി​ത​മ​ല്ലാ​ത്ത ക്രൂ​ര​ത​ക​ളു​ടെ പല കഥ​ക​ളും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്ന​റി​യാം. ഒന്നും മറ​ക്ക​ത്ത​ക്ക​ത​ല്ല. ലോ​ക​ച​രി​ത്ര​ത്തിൽ അത്ര​യും ഹീ​ന​മായ കൂ​ട്ട​ക്കൊല വേറെ നട​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​വി​ല്ല. കടലിൽ പതി​യി​രു​ന്നു നിർ​ദോ​ഷി​ക​ളായ ജന​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​കൂ​ടുക. കൈ​കാ​ലു​കൾ ഛേ​ദി​ച്ചും വെ​ള്ള​ത്തിൽ കെ​ട്ടി​ത്താ​ഴ്ത്തി​യും കൊ​ല്ലുക. അന്നൊ​രു സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ട​മ്മാ​മൻ പൊ​റു​തി​കേ​ടു സഹി​ക്കാ​ഞ്ഞു പറ​ങ്കി​ക​ളു​മാ​യി സൗ​ഹാർ​ദ്ദ​ത്തിൽ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടി​ക്ക​ള​യാ​മെ​ന്നാ​ശി​ച്ചു. അതി​നു​ള്ള വഴികൾ ആരാ​ഞ്ഞു. തല​പ്പ​ണ്ണ​ന​മ്പൂ​തി​രി​യെ സൗ​ഹാർ​ദ്ദ​സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ന്നു പറ​ങ്കി​ക്ക​പ്പ​ലി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചു. വല്ല​തു​മൊ​രു തീ​രു​മാ​ന​മു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നാ​ശി​ച്ചി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ മൃ​ഗീ​യ​മായ നി​ല​യിൽ കൊ​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി, കൈയും കാലും വെ​ട്ടി, ചെ​വി​യ​രി​ഞ്ഞു്, ശവ​ശ​രീ​രം ഒരു തോ​ണി​യിൽ അട​ക്കം ചെ​യ്തു് ‘സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ടി​നു മാംസം വെ​ച്ചു കഴി​ക്കാൻ’ എന്നൊ​രു കു​റി​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി തി​രി​ച്ച​യ​ച്ചു. അതു ചെയ്ത വാ​സ്കോ​ഡ​ഗാ​മ​യാ​ണു്. ഇത്ര​വ​ലിയ കടും​കൈ ചെയ്ത ആൾ ഒരു മനു​ഷ്യ​നാ​ണോ എന്നു​കൂ​ടി അന്നു​ള്ള​വർ ശങ്കി​ച്ചു. ശങ്കി​ച്ച​തിൽ തെ​റ്റി​ല്ല.

അവി​ടം​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം ആ മൃ​ഗീ​യ​ത​യ്ക്കു വി​രാ​മ​മി​ട്ടോ? ഇല്ല. മം​ഗ​ലാ​പു​ര​ത്തു​നി​ന്നു് അരി​യു​മാ​യി വരു​ന്ന എണ്ണൂ​റോ​ളം നാ​വി​ക​രെ വള​ഞ്ഞു​പി​ടി​ച്ചു് എല്ലാ​വ​രെ​യും കൊ​ന്നു കഷ്ണം​വെ​ട്ടി, അരി​ക്കു പകരം തോ​ണി​ക​ളിൽ നി​റ​ച്ചു് കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു തു​റ​മു​ഖ​ത്തെ​ത്തി​ച്ചു. ക്രൂ​ര​വും ഭയാ​ന​ക​വു​മായ ആ കൊ​ല​പാ​ത​ക​ത്തി​നു നേ​തൃ​ത്വം കൊ​ടു​ത്ത​തും വാ​സ്കോ​ഡ​ഗാ​മ​യാ​യി​രു​ന്നു. സാ​മൂ​തി​രി​രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ തറ​ക്ക​ല്ലി​ള​ക്കി​യേ തി​രി​ച്ചു​പോ​കുൂ എന്ന വാ​ശി​യോ​ടെ പറ​ങ്കി​പ്പ​ട​ക്ക​പ്പ​ലു​കൾ കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു തു​റ​മു​ഖ​ത്ത​ടു​പ്പി​ച്ചു്, എല്ലാ​വ​രും മതി​കെ​ട്ടു​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന പാ​തി​രാ​വിൽ നഗ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു പീ​ര​ങ്കി​വെ​ടി വെ​പ്പി​ച്ചു. നിർ​ദ്ദ​യ​വും ഹീ​ന​വു​മായ ആ നടപടി ആസൂ​ത്ര​ണം ചെ​യ്ത​തും വാ​സ്കോ​ഡ​ഗാ​മ​ത​ന്നെ.

തീ​രാ​ത്ത പകയും ശത്രു​ത്വ​വും സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ആ കപ്പി​ത്താൻ മട​ങ്ങി. ക്ര​മ​പ്ര​കാ​രം പി​ന്നെ​യും കപ്പി​ത്താ​ന്മാർ വന്നു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. മനു​ഷ്യോ​ചി​ത​മ​ല്ലാ​ത്ത അക്ര​മ​ങ്ങൾ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തിൽ അവരും പി​ന്നോ​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അറ​ബി​ക്ക​ടൽ, വന്യ​മൃ​ഗ​സ​ങ്കേ​ത​മായ വൻ​കാ​ടു​പോ​ലെ, മീൻ​പി​ടു​ത്ത​ക്കാർ​ക്കു​പോ​ലും അപ്രാ​പ്യ​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. തു​റ​മു​ഖ​ങ്ങൾ പലതും ഉറ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്നു. വ്യാ​പാ​ര​മാ​ന്ദ്യം​കൊ​ണ്ടു രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ സമ്പ​ദ്വ്യ​വ​സ്ഥ​യ്ക്കു ബല​ക്ഷ​യം ബാ​ധി​ച്ചു. പറ​ങ്കി​ക​ളു​ടെ പ്ര​ധാ​ന​ല​ക്ഷ്യം സാ​മൂ​തി​രി​രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ പൂർ​ണ​നാ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“മഹാ​മാ​യേ, ലോ​കാം​ബി​കേ, അവി​ടു​ത്തെ കടാ​ക്ഷം​കൊ​ണ്ടു ശത്രു​ക്ക​ളെ ചെ​റു​ത്തു​നിൽ​ക്കാ​നും സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​ന്റെ മാനം രക്ഷി​ക്കാ​നും ഇന്ന​ലെ​വ​രെ സാ​ധി​ച്ചു.” കി​ഴ​ക്കോ​ട്ടു തി​രി​ഞ്ഞു് ശ്രീ​വ​ള​യ​നാ​ടു​കാ​വി​നു നേർ​ക്കു കൈ​കൂ​പ്പി നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു് സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ടു പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചു:

“ഇന്നാ​വ​ട്ടെ, അടി​യ​ന​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ഈ മന​സ്സ​മാ​ധാ​ന​വും ശാ​ന്തി​യും എന്നും ഈ സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​ന്റെ പേരിൽ രാ​ജ്യം ഭരി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു നഷ്ട​പ്പെ​ടാ​തി​രി​ക്ക​ണേ?”

കാൽ​പ്പെ​രു​മാ​റ്റം കേ​ട്ടു സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ടു തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി;

“ആരാ അവിടെ?

“ഞാ​നാ​ണു്”,

“ആര്? കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​യോ?” ശബ്ദം​കേ​ട്ടു് ആളെ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​തു കൊ​ണ്ടാ​ണ​ങ്ങ​നെ ചോ​ദി​ച്ച​തു്.

കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​ത്ത​മ്പു​രാൻ അൽ​പ്പം മു​മ്പോ​ട്ടു നീ​ങ്ങി നി​ന്നു. കാ​ലാൾ​പ്പ​ട​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വം വഹി​ക്കു​ന്ന കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​ത്ത​മ്പു​രാൻ പതി​ന​ഞ്ചാം​കൂ​റാ​ണു്.

“എന്താ വി​ശേ​ഷം?”

“തു​റ​മു​ഖ​ത്തൊ​രു കപ്പ​ലെ​ത്തീ​ട്ടു​ണ്ടു്”

“ഏതു കപ്പൽ?”

“മം​ഗ​ലാ​പു​ര​ത്തു പോയ കടൽ​പ്പ​ട​യ്ക്കു് അക​മ്പ​ടി സേ​വി​ച്ച ഒരു കപ്പൽ.”

“അതു​വ്വോ?”

“ഉവ്വു്.”

“അപ്പോൾ അവ​രൊ​ക്കെ ഇന്നു രാ​ത്രി തന്നെ തു​റ​മു​ഖ​ത്തു് എത്തി​ച്ചേ​രു​മെ​ന്നാ​ണോ? അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ അടി​യ​ന്ത​ര​മാ​യി വി​വ​ര​മ​യ​യ്ക്ക​ണം. വഴി​യിൽ എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും അല്പം വി​ശ്ര​മി​ച്ചു പ്ര​ഭാ​ത​ത്തിൽ ഇങ്ങ​ട്ടെ​ത്തി​യാൽ മതി. തു​റ​മു​ഖ​വും മറ്റും അല​ങ്ക​രി​ച്ചൊ​രു​ക്കാൻ നാം കൽ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.”

“ഇന്നു് രാ​ത്രി അവ​ത​രെ​ത്തി​ല്ല. വഴി​യിൽ ആപ​ത്തൊ​ന്നും സം​ഭ​വി​ച്ചി​ല്ലെ​ന്ന വിവരം മുൻ​കൂ​ട്ടി അറി​യി​ക്കാൻ ഒരു കപ്പൽ ധൃ​തി​പ്പെ​ട്ടു പോ​ന്ന​താ​ണു്.”

“ആ വിവരം നാം ഉച്ച​യ്ക്കു​ത​ന്നെ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​ല്ലോ. ശരി, ഏതാ​യാ​ലും കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​കൂ​ടി ഒന്നു ചെ​ല്ലു; അല​ങ്കാ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ ഭം​ഗി​യാ​വ​ണം.”

മങ്ങാ​ട്ട​ച്ച​നെ ഭാ​ര​മേൽ​പ്പി​ച്ച കാ​ര്യ​ത്തി​നു് മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ സഹായം ആവ​ശ്യ​മി​ല്ലെ​ന്നു് അനു​ഭ​വം​കൊ​ണ്ടു് പല​കു​റി മന​സ്സി​ലാ​ക്കിയ കു​ഞ്ഞു​ണ്ണി​ത്ത​മ്പു​രാൻ അല്പം ചതു​രം​ഗം കളി​ച്ചാ​ലെ​ന്തെ​ന്ന വി​ചാ​ര​ത്തോ​ടെ അതി​നൊ​രാ​ളെ​ത്തേ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണു് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ​തു്. സന്ധ്യാ​വ​ന്ദ​ന​ത്തി​നു​ള്ള ഒരു​ക്ക​ത്തോ​ടെ സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ടും സ്ഥ​ലം​വി​ട്ടു.

നഗരം മു​ഴു​വ​നും അന്നു് ഉറ​ങ്ങി​യി​ല്ല. ജന​ങ്ങൾ ഉത്സാ​ഹ​ഭ​രി​ത​രാ​യി അങ്ങ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും ഓടി​ന​ട​ന്നു. തു​റ​മു​ഖം കൊ​ടി​കൾ​കൊ​ണ്ടും തോ​ര​ണ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടും നി​റ​ഞ്ഞു. പൂ​ഴി​പ്പ​ര​പ്പിൽ പന്തൽ​പ്പ​ണി നട​ന്നു. കു​റു​വാ​ഴ്ച​ക്കാർ​ക്കും കര​പ്ര​മാ​ണി​മാർ​ക്കും പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാർ​ക്കും പട​ത്ത​ല​വ​ന്മാർ​ക്കും വി​ദേ​ശ​പ്ര​തി​നി​ധി​കൾ​ക്കും പ്ര​ത്യേ​കം പ്ര​ത്യേ​കം ഇരി​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്കി. മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്നു് എളു​ന്ന​ള്ളി​യി​രി​ക്കാ​നു​ള്ള വി​ശേ​ഷ​മ​ണ്ഡ​പം പണി​തീർ​ത്തു. പ്ര​ധാന രാ​ജ​വീ​ഥി​കൾ​ക്കി​രു​വ​ശ​ത്തു​മു​ള്ള വ്യാ​പാ​ര​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളും വീ​ടു​ക​ളും കൊ​ടി​ക്കൂ​റ​ക​ളാ​ലും തോ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ലും മോ​ടി​പി​ടി​പ്പി​ച്ചു. അത്ത​ച്ച​മ​യം പ്ര​മാ​ണി​ച്ചു​ള്ള ആഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കെ​ടു​ക്കാൻ തല​സ്ഥാ​ന​ത്തെ​ത്തിയ പ്ര​മു​ഖ​വ്യ​ക്തി​കൾ​ക്കെ​ല്ലാം രാ​ത്രി​ത​ന്നെ തി​ട്ടു​ര​മ​യ​ച്ചു.

ജോ​ലി​ത്തി​ര​ക്കിൽ നേരം പു​ലർ​ന്ന​തു പല​രു​മ​റി​ഞ്ഞി​ല്ല. കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടൊ​രു കൊ​ച്ചു ഗന്ധർ​വ്വ​ന​ഗ​ര​മാ​ണു് പ്ര​ഭാ​ത​സൂ​ര്യൻ കണ്ട​തു്. ബദ്ധ​പ്പെ​ട്ടു കു​ളി​യും കു​റി​യും കഴി​ഞ്ഞു നഗ​ര​വാ​സി​ക​ള​ത്ര​യും തു​റ​മു​ഖ​ത്തെ​ത്തി. പകൽ​വെ​ളി​ച്ച​മോ ജന​ങ്ങ​ളോ ആദ്യം കട​പ്പു​റ​ത്തു സ്ഥലം പി​ടി​ച്ച​തെ​ന്നു തി​ട്ട​പ്പെ​ടു​ത്താൻ വയ്യ. പര​സ്പ​രം തി​രി​ച്ച​റി​യാ​നു​ള്ള വെ​ട്ടം പര​ന്ന​പ്പോൾ പൂ​ഴി​പ്പ​ര​പ്പു മു​ഴു​വ​നും ജന​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. വ്യാ​പാ​ര​ശാ​ല​കൾ​ക്കും അതി​ന​പ്പു​റ​ത്തു​ള്ള വൃ​ക്ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു​മി​ട​യി​ലൂ​ടെ ചു​വ​പ്പു​ര​ശ്മി ചോർ​ന്നു കി​ട​ന്നു. കട​പ്പു​റ​ത്തു് ഇളം ചൂടു് പര​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ പ്ര​ധാ​ന​രാ​ജ​വീ​ഥി​യിൽ നിന്ന കൊ​ട്ടും കു​ഴ​ലും കേ​ട്ടു; തു​ടർ​ന്നു കതി​ന​വെ​ടി​യും പല്ല​ക്കു ചു​മ​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ മൂ​ള​ലും: “ഹൈം ഹോം ഹൈം ഹോം.”

മഹാ​രാ​ജാ​വു് എഴു​ന്ന​ള്ളു​ന്നു. പല്ല​ക്കി​നു മു​മ്പി​ലും പി​മ്പി​ലു​മാ​യി നാ​ടു​വാ​ഴി​ക​ളും പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രും അക​മ്പ​ടി​സേ​വി​ക്കു​ന്നു. വടക്കുമ്പറം-​കിഴക്കുമ്പറം നാ​യ​ന്മാർ പ്ര​തേക വടി​വി​ലു​ള്ള തല​പ്പാ​വു് ധരി​ച്ചു് ജന​ങ്ങ​ളെ ഒതു​ക്കി​നിർ​ത്തി മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ പല്ല​ക്കി​നു വഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നു.

“ഹൈം ഹോം ഹോം ഹൈം ഹോം.” മഹാ​രാ​ജാ​വി​നു് എഴു​ന്ന​ള്ളി​യി​രി​ക്കാ​നു​ള്ള മണ്ഡ​പ​ത്തി​ന​ടു​ത്തേ​ക്കു പല്ല​ക്കു നീ​ങ്ങു​ക​യാ​ണു്.

ആചാ​ര​വെ​ടി ചെ​വി​ട്ട​ട​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പി​ന്നെ​യും പി​ന്നെ​യും മു​ഴ​ങ്ങി.

വെ​ള്ള​പ്പ​ട്ടു​ടു​ത്തു് കഴു​ത്തിൽ വൈ​ര​ക്ക​ല്ലു​കൾ ഇട​ചേർ​ത്തു കോർ​ത്ത മു​ത്തു​മാ​ല​യും കാതിൽ വൈ​ര​ക്ക​ടു​ക്ക​നും കൈ​ത്ത​ണ്ട​യിൽ രത്ന​ന​ഖ​ചി​ത​ങ്ങ​ളായ വള​ക​ളും തലയിൽ തി​രു​മു​ടി​പ്പ​ട്ട​വും ചാർ​ത്തിയ മഹാ​രാ​ജാ​വു് പല്ല​ക്കിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി മണ്ഡ​പ​ത്തി​ലേ​ക്കു പ്ര​വേ​ശി​ച്ച​പ്പോൾ ജന​ങ്ങൾ ഭക്ത്യാ​ദ​ര​പു​ര​സ്സ​രം കൈ​കൂ​പ്പി തല​താ​ഴ്ത്തി വന്ദി​ച്ചു. വെ​ളു​ത്തു തടി​ച്ചു് ഒരു യോ​ദ്ധാ​വി​നു ചേർ​ന്ന ശരീ​ര​വ​ടി​വും പ്ര​ഗ​ല്ഭ​നായ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക്കു ചേർ​ന്ന മു​ഖ​ഭാ​വ​വു​മു​ള്ള മഹാ​രാ​ജാ​വു് അനു​ക​മ്പാർ​ദ്ര​മായ നോ​ട്ടം​കൊ​ണ്ടും സ്നേ​ഹ​ജ​ന്യ​മായ മന്ദ​സ്മി​തം​കൊ​ണ്ടും ജന​ങ്ങ​ളെ അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. നാ​ടു​വാ​ഴി​ക​ളെ​യും പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രെ​യും മന്ത്രി​മാ​രെ​യും പട​ത്ത​ല​വ​ന്മാ​രെ​യും വി​ദേ​ശ​പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളെ​യും യഥാ​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലി​രി​ക്കാൻ കൈ​മു​ദ്ര​കൊ​ണ്ടു കൽ​പ്പി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹം ഇരു​ന്നു.

പാറ നമ്പി, ഏറ​നാ​ട്ടു മേനോൻ, തല​ച്ചെ​ന്നോർ, നെ​ടു​ങ്ങ​നാ​ട്ടു പട​നാ​യർ, കി​ഴ​ക്കും​നാ​ട്ടു നമ്പി​ടി, കര​ക്കാ​ട്ടു മൂ​ത്ത​വൻ, വീ​ട്ടി​ക്കോ​ട്ടു​നാ​യർ, തൃ​ക്ക​ടീ​രി നായർ, എട​ക്കു​ള​ത്ത​വൻ, പാ​ല​ക്കാ​ട്ട​വൻ എന്നീ പ്ര​മു​ഖ​ന്മാർ മഹാ​രാ​ജാ​വി​നെ വന്ദി​ച്ചു് അവ​ര​വ​രു​ടെ സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലി​രു​ന്നു.

മം​ഗ​ലാ​പു​ര​ത്തു​നി​ന്നു തി​രി​ച്ചെ​ത്തു​ന്ന കപ്പൽ​സ​മൂ​ഹ​ത്തെ കട​ലിൽ​വെ​ച്ചു സ്വീ​ക​രി​ക്കാൻ പത്തേ​മ്മാ​രി​ക​ളും തോ​ണി​ക​ളും ചെ​റു​ക​പ്പ​ലു​ക​ളും തു​റ​മു​ഖ​ത്തു് അല​ങ്ക​രി​ച്ചൊ​രു​ക്കി​നിർ​ത്തീ​ട്ടു​ണ്ടു്. മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ മണ്ഡ​പ​ത്തി​ന​ടു​ത്തു്, അപ്പ​പ്പോൾ വല്ല നിർ​ദ്ദേ​ശ​വു​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അതു കേൾ​ക്കാ​നും ഉടനടി വേ​ണ്ട​തു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കാ​നും ഒരു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു നിൽ​ക്കു​ക​യാ​ണു് മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ.

സൂ​ര്യൻ ഉദി​ച്ചു​യർ​ന്നു. കട​പ്പു​റ​ത്തു് വെയിൽ പര​ന്നു. വട​ക്കു നി​ന്നു കപ്പൽ സമൂഹം വരു​ന്ന​തി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​മൊ​ന്നും കണ്ടി​ല്ല. മഹാ​രാ​ജാ​വു മങ്ങാ​ട്ട​ച്ച​നെ കൈ​യാം​ഗ്യം​കൊ​ണ്ടു് അടു​ത്തേ​ക്കു വി​ളി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു:

“അവ​രി​നി​യും വന്നി​ല്ല​ല്ലോ.”

“റാൻ! പത്തു​നാ​ഴിക വെ​ളി​പ്പി​നു​ത​ന്നെ എത്തി​ച്ചേ​രേ​ണ്ട​താ​ണു്. താ​മ​സി​ക്കി​ല്ല.”

“ജന​ങ്ങൾ ഇരു​ന്നു് മു​ഷി​യു​ന്ന​ല്ലോ.”

“കൽ​പ്പി​ച്ചാൽ അടി​യ​ന​തി​നു പരി​ഹാ​ര​മു​ണ്ടാ​ക്കാം.”

“എന്തു പരി​ഹാ​രം?”

“അത്ത​ച്ച​മ​യം പ്ര​മാ​ണി​ച്ചു കി​ഴ​ക്കൻ മല​ക​ളിൽ നി​ന്നു വേ​ട​രും പണി​യ​രും മറ്റും അവ​ര​വ​രു​ടെ കു​ലാ​ചാ​ര​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള ആട്ട​വും പാ​ട്ടും തി​രു​മു​മ്പിൽ കാ​ണി​ക്കാൻ പതി​വു​പോ​ലെ എത്തി​ച്ചേർ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്.”

“അതു​കൊ​ണ്ടെ​ന്താ?”

“തി​രു​വു​ള്ള​ക്കേ​ടു തോ​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ നേ​ര​മ്പോ​ക്കി​നു​ള്ള വഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കാം. എല്ലാ​വ​രോ​ടും ഇവിടെ എത്തി​ച്ചേ​രാൻ അടിയൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്”

“ഭേഷ്, അതു നന്നാ​യി. അപ്പോൾ ഇങ്ങ​നെ താ​മ​സി​ക്കു​മെ​ന്നു മങ്ങാ​ടൻ കാ​ലെ​ക്കൂ​ട്ടി ധരി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നോ?”

“അടി​യ​ന​ങ്ങ​നെ ധരി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. കാ​റ്റു പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യാൽ അമാ​ന്തം പറ്റു​മെ​ന്നു ശങ്കി​ച്ചു.”

“ശരി. കാ​റ്റു നമു​ക്ക​നു​കൂ​ല​മാ​വാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ല്ലേ?”

“ജഗ​ദം​ബി​ക​യു​ടെ കടാ​ക്ഷം​കൊ​ണ്ട​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.”

“എന്നാൽ ഇനി താ​മ​സി​യാ​തെ തു​ട​ങ്ങി​ക്കൊ​ള്ളു. ഈ മഹാ​ഭാ​ഗ്യം കൊ​ണ്ടു​ള്ള സന്തോ​ഷ​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​മ്പോൾ അൽ​പ്പം വി​നോ​ദ​വു​മാ​വാം.”

ആദ്യം കിഴക്കുമ്പുറം-​വടക്കുമ്പുറം നാ​യ​ന്മാ​രു​ടെ സൈ​നി​കാ​ഭ്യാ​സ​പ്ര​ക​ട​ന​മാ​ണു് നട​ന്ന​തു്. ഇരു​ന്നും നി​ന്നും ഓടി​യും മല​ക്കം മറി​ഞ്ഞും തല​യ്ക്കു മു​ക​ളി​ലൂ​ടെ പറ​ന്നും വാൾ വീശിയ കി​ഴ​ക്കു​മ്പ​റം നാ​യ​ന്മാർ ജന​ങ്ങ​ളെ അമ്പ​ര​പ്പി​ച്ചു. വട​ക്കു​മ്പ​റം നാ​യ​ന്മാർ കു​ന്ത​പ്ര​യോ​ഗ​ത്തിൽ മി​ടു​ക്കു​ള്ള​വ​രാ​ണു്. വേ​ഗം​കൊ​ണ്ടും കൈ​മി​ടു​ക്കു​കൊ​ണ്ടും ജന​ങ്ങ​ളു​ടെ അഭി​ന​ന്ദ​നം വാ​ങ്ങാൻ അവർ​ക്കൊ​രു പ്ര​യാ​സ​വു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. കു​ത്തി​യും തടു​ത്തും ഒഴി​ഞ്ഞു​മാ​റി​യും വീ​റോ​ടെ കയ​റി​യും മി​ന്നൽ​വേ​ഗ​ത്തിൽ അഭ്യാ​സ​മുറ കാ​ണി​ച്ച ആ നായർ പട​യാ​ളി​കൾ തന്റെ സ്വ​രു​പ​ത്തി​ന്റെ മാനം കാ​ക്കാൻ പോ​ന്ന​വ​രാ​ണെ​ന്നു് മഹാ​രാ​ജാ​വി​നു തി​ക​ച്ചും ബോ​ധ്യ​മാ​യി.

മണ്ണി​ന്റെ നി​റ​വും വട്ട​മു​ഖ​വും കഴു​ത്തു​വ​രെ നീ​ട്ടി​വ​ളർ​ത്തിയ ചു​രു​ണ്ടു ചെ​മ്പി​ച്ച തല​മു​ടി​യു​ള്ള ഏല​മ​ല​യു​ടെ മക്ക​ളായ കാ​ട്ടു​ജാ​തി​ക്കാർ മര​ത്തോ​ലു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഉടു​പ്പും പു​ലി​ത്തോ​ലു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മാർ​ച്ച​ട്ട​യും ധരി​ച്ചു് അമ്പും വി​ല്ലു​മേ​ന്തി രം​ഗ​ത്തെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ പ്രേ​ക്ഷ​ക​രു​ടെ കണ്ണു​കൾ പു​തു​മ​കൊ​ണ്ടു വി​ടർ​ന്നു. മനു​ഷ്യ​വർ​ഗ്ഗ​ത്തി​ലേ​യ്ക്കു് തി​ക​ച്ചും അം​ഗീ​കാ​രം കി​ട്ടി​ക്ക​ഴി​യാ​ത്ത ആ വി​ചി​ത്ര​ജീ​വി​ക​ളെ കാ​ണു​ന്ന​തു​ത​ന്നെ അവർ​ക്കൊ​രു വി​നോ​ദ​മാ​യി​രു​ന്നു.

നാ​യാ​ട്ടു പ്ര​ദർ​ശ​ന​മാ​ണു് അവ​രു​ടെ വി​നോ​ദം. കാ​ടി​ള​ക്കി കടു​വ​യെ​യും കാ​ട്ടാ​ന​യെ​യും വി​റ​ളി​പി​ടി​ച്ചോ​ടി​ച്ചു് കൂർ​ത്തു​മൂർ​ത്ത ശര​നി​ര​കൊ​ണ്ടു് അവയെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണു് അവ​രു​ടെ സാ​മൂ​ഹ്യ വി​നോ​ദം. അതു് അവ​രൊ​രു കലാ​പ്ര​ക​ട​ന​മാ​ക്കി​യും കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ക്കു​ന്നു.

പല പ്രാ​യ​ത്തി​ലും ശരീ​ര​പ്ര​കൃ​തി​യി​ലു​മു​ള്ള പത്തി​രു​പ​തു പേർ പ്ര​ദർ​ശ​ന​രം​ഗ​ത്തേ​ക്കു​വ​ന്നു. അവർ തോ​ളോ​ടു​തോൾ പി​ടി​ച്ചു​നി​ന്നൊ​രു വൃ​ത്ത​മു​ണ്ടാ​ക്കി. ആ വൃ​ത്ത​ത്തി​നു പു​റ​ത്തു് ഒറ്റ​തി​രി​ഞ്ഞു് ഒരാൾ നി​ന്നു. കു​ല​യേ​റ്റിയ വി​ല്ലിൽ അമ്പു​തൊ​ടു​ത്തു ദൂ​ര​ത്തെ​വി​ടെ​യോ ലക്ഷ്യം​വെ​ച്ചു് കൊ​ണ്ടു് അയാൾ ഉച്ച​ത്തിൽ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു:

“നാ​ലു​പു​റ​വു​മു​റ​ച്ചു​നി​ല്ലോ.” അങ്ങ​നെ മൂ​ന്നു പ്രാ​വ​ശ്യം വി​ളി​ച്ചു പറ​യു​മ്പോൾ ഒടു​വി​ല​ത്തെ വി​ളി​ക്കു് കൂടി നി​ന്ന​വർ ഒന്നി​ച്ചു കൂവും.

“കു​ക്കൂ! അതു നാ​യാ​ട്ടു​വി​ളി​യും കു​ക്കി​യു​മാ​ണു്.”

പി​ന്നെ​യും അയാൾ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യും.

“വാ​യ്പി​ടി​യൻ വീണ ദി​ക്ക​റി​യോ…”

കൂ​ട്ടു​കാർ മു​ന്നാ​മ​ത്തെ തവണ വി​ളി​ക്കു​മ്പോൾ ഉച്ച​ത്തിൽ കൂവും.

നാ​യാ​ട്ടു​വി​ളി കഴി​ഞ്ഞാൽ മൃ​ഗ​ങ്ങൾ അമ്പ​ര​ന്നോ​ടാൻ തു​ട​ങ്ങും. അപ്പോൾ കൂവാൻ നി​ന്ന​വ​രും വി​ല്ലു​കു​ല​യ്ക്കും. അമ്പു തൊ​ടു​ക്കും, ലക്ഷ്യം കു​റി​ക്കും. പി​ന്നെ മു​റ​യ്ക്കു​ള്ള നാ​യാ​ട്ടാ​ണു്. അവ​രു​ടെ ചൊ​ടി​യും ചു​ണ​യും അഭി​ന​യ​ചാ​തു​ര്യ​വും കണ്ടാൽ തങ്ങൾ​ക്കു​ചു​റ്റും ഇള​കി​യോ​ടു​ന്ന കടു​വ​ക​ളും കാ​ട്ടാ​ന​ക​ളു​മു​ണ്ടെ​ന്ന പ്ര​തീ​തി പ്രേ​ക്ഷ​ക​രിൽ ജനി​ക്കും.

പി​ന്നെ​യും പ്ര​ദർ​ശ​ന​ങ്ങൾ പലതും നട​ന്നു. സൂ​ര്യൻ തല​യ്ക്കു മു​ക​ളി​ലെ​ത്താ​റാ​യി. കട​പ്പു​റ​ത്തെ മണൽ ചു​ട്ടു​പ​ഴു​ത്തു. തു​റ​മു​ഖ​ത്തു കപ്പ​ലി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു വട​ക്കോ​ട്ടു നോ​ക്കി മടു​ത്തു. കപ്പൽ സമൂഹം കൺ​വെ​ട്ട​ത്തെ​ങ്ങു​മി​ല്ല. എന്തു പറ്റി? വട​ക്കു​നി​ന്നു് ഏതാ​നും മീൻ​പി​ടു​ത്ത​ക്കാ​രു​ടെ വള്ള​ങ്ങൾ ബദ്ധ​പ്പെ​ട്ടു വരു​ന്ന​തു് കണ്ടു. സം​ഗ​തി​യെ​ന്താ​ണു്?

സംഗതി നി​രാ​ശാ​ജ​ന​ക​മാ​യി​രു​ന്നു. പതി​വു​പോ​ലെ അന്നു കാ​ല​ത്തും അവർ മീൻ പി​ടി​ക്കാൻ കട​ലി​ലി​റ​ങ്ങി. വള്ളം വട​ക്കോ​ട്ടു പോ​കും​തോ​റും അവ്യ​ക്ത​മായ ചില മു​ഴ​ക്ക​ങ്ങൾ അവർ കേ​ട്ടു. എന്തെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല. അല്പം​കൂ​ടി വട​ക്കോ​ട്ടു​മാ​റി അന്വേ​ഷി​ക്കാ​മെ​ന്നു് അവർ നി​ശ്ച​യി​ച്ചു. അങ്ങ​നെ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണു് ആ ഭയ​ങ്കര സം​ഭ​വ​ത്തി​നു് അവർ സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​തു്. വെ​ള്ള്യാൻ​ക​ല്ലും പരി​സ​ര​വും പീ​ര​ങ്കി​പ്പുക കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​നിൽ​ക്കു​ന്നു. രണ്ടു വി​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ​പെ​ട്ടു് കപ്പ​ലു​കൾ പര​സ്പ​രം വെ​ടി​വെ​ക്കു​ന്നു. ഇരു​ണ്ട രാ​വു​ക​ളി​ലും മഞ്ഞു​മൂ​ടിയ പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​ലും വെ​ള്ള്യാൻ​ക​ല്ലി​ന്റെ മറ​വി​ലൊ​ളി​ഞ്ഞു പറ​ങ്കി​ക്ക​പ്പൽ വ്യാ​പാ​രി​ക​ളെ വേ​ട്ട​യാ​ടാ​റു​ണ്ടു്. അതു​പോ​ലൊ​രു സം​ഭ​വ​മാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു വി​വ​ര​മെ​ത്തി​ക്കാൻ ധൃ​തി​പ്പെ​ട്ടു് അവർ തി​രി​ച്ചു​പോ​ന്നു.

സം​ശ​യി​ക്കാ​നി​ല്ല. മം​ഗ​ലാ​പു​ര​ത്തു​നി​ന്നു തി​രി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന കപ്പൽ​സ​മൂ​ഹ​മാ​ണു് വി​പ​ത്തി​നി​ര​യാ​യ​തു്. ജന​ങ്ങൾ അമ്പ​ര​ന്നു. നാ​ടു​വാ​ഴി​ക​ളും പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രും പട​ത്ത​ല​വ​ന്മാ​രും വി​വ​രം​കേ​ട്ടു വിളറി. മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ ഒന്നും പറ​യാ​തെ, മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു നോ​ക്കാൻ ധൈ​ര്യ​മി​ല്ലാ​തെ, തലയും താ​ഴ്ത്തി​നി​ന്നു. വിവരം തി​രു​മ​ന​സ്സു​ണർ​ത്തി​ക്കാൻ ആർ​ക്കും ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ആ ദുർ​വ്വ​ഹ​മായ ചുമതല ‘നന്ദാ​വ​ന​ത്തിൽ നമ്പി’ക്കു​ത​ന്നെ ഏൽ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു.

മഹാ​രാ​ജാ​വു് ഇടി തട്ടി​യ​പോ​ലെ തെ​ല്ലിട നി​ശ്ച​ല​നാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടു് ആരോ​ടും ഒന്നും പറ​യാ​തെ എഴു​ന്നേ​റ്റു. പരി​ചാ​ര​ക​ന്മാർ​ക്കു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി. മണ്ഡ​പ​ത്തിൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ മങ്ങാ​ട്ട​ച്ച​നെ കണ്ടു. ഒരു നെ​ടു​വീർ​പ്പോ​ടെ അദ്ദേ​ഹം പറ​ഞ്ഞു: “കാ​റ്റു നമു​ക്കു പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​ണു്, അല്ലേ?”

മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ ഉത്ത​ര​മൊ​ന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ദുഃ​ഖം​കൊ​ണ്ടും അപ​മാ​നം​കൊ​ണ്ടും ആ വീ​ര​കേ​സ​രി​യു​ടെ തല പി​ന്നെ​യും കു​നി​യു​ക​യാ​ണു​ണ്ടാ​യ​തു്.

മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ പല്ല​ക്കു കട​ന്നു​പോ​യി. ജന​ങ്ങൾ കൂ​ട്ടം പി​രി​ഞ്ഞു. മന്ത്രി​മാർ അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ യോഗം ചേർ​ന്നു കൂ​ടി​യാ​ലോ​ചന നട​ത്തി.

വേ​ണ്ട​ത്ര കപ്പ​ലു​കൾ തു​റ​മു​ഖ​ത്തി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് സഹാ​യ​മെ​ത്തി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാൻ സൗ​ക​ര്യ​മി​ല്ല. വ്യാ​പാ​രാർ​ത്ഥം കപ്പ​ലു​കൾ പല വഴി​ക്കും അയച്ച സമ​യ​മാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടു യു​ദ്ധ​ഗ​തി അക​ന്നു​നി​ന്നു വീ​ക്ഷി​ക്കാ​നും അപ്പ​പ്പോൾ വിവരം കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടെ​ത്തി​ക്കാ​നും വള്ള​ക്കാ​രെ ഏർ​പ്പാ​ടു​ചെ​യ്താ​ണു് മന്ത്രി​മാർ പി​രി​ഞ്ഞ​തു്.

മങ്ങാ​ട്ട​ച്ചൻ തു​റ​മു​ഖ​വു​മാ​യി നി​ര​ന്ത​ര​സ​മ്പർ​ക്കം പു​ലർ​ത്തി. വ്യ​ക്ത​മായ വി​വ​ര​ങ്ങൾ കി​ട്ടാൻ വലിയ പ്ര​യാ​സം. സന്ധ്യ​വ​രെ കാ​ത്തു. “യു​ദ്ധം തു​ട​രു​ക​യാ​ണു്. ജയാ​പ​ജ​യ​ങ്ങൾ തീ​രു​മാ​നി​ക്കാൻ സമ​യ​മാ​യി​ട്ടി​ല്ല.” ഒടു​വിൽ വന്നു​ചേർ​ന്ന സന്ദേ​ശം അതാ​യി​രു​ന്നു.

രാ​ത്രി​യാ​യ​പ്പോൾ തു​റ​മു​ഖ​ത്തു​ള്ള ചെറിയ കപ്പ​ലു​കൾ​ക്കു് വേ​ണ്ട​ത്ര വെ​ടി​ക്കോ​പ്പും കരുതി യു​ദ്ധ​രം​ഗ​ത്തേ​ക്കു നീ​ങ്ങാ​നു​ള്ള നിർ​ദേ​ശം നൽകി. യു​ദ്ധം ചെ​യ്തു തള​രു​മ്പോൾ എത്ര ലഘു​വായ സഹാ​യ​വും ആശ്വാ​സ​പ്ര​ദ​മാ​യി​രി​ക്കും.

കപ്പ​ലു​കൾ പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. കാ​റ്റി​ന്റെ അനി​ശ്ചി​താ​വ​സ്ഥ യാത്ര ക്ലേ​ശ​ക​ര​മാ​ക്കി. പാ​തി​രാ​വി​ന​ടു​ത്തേ അവർ​ക്കു വെ​ള്ള്യാൻ​ക​ല്ലി​നെ സമീ​പി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞു​ള്ളൂ. വളരെ വൈ​കി​പ്പോ​യി. എതിർ​പ്പോ സഹാ​യ​മോ അവിടെ ആർ​ക്കും ആവ​ശ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മലർ​ന്നും കമി​ഴ്‌​ന്നും ഓള​ത്ത​ട്ടി​ലി​ള​കു​ന്ന നൂ​റു​ക​ണ​ക്കിൽ ശവ​ശ​രീ​ര​ങ്ങൾ കപ്പ​ലു​കൾ അടു​ക്കു​മ്പോൾ, പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ച്ചി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ, അക​ന്നു മാ​റി​ത്തു​ട​ങ്ങി. അതു കട​ല​ല്ല; ലക്ഷ​ണ​മൊ​ത്തൊ​രു ചു​ട​ല​ക്ക​ള​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂ​രി​രു​ട്ടും പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യും പൊ​തി​ഞ്ഞു​നിൽ​ക്കു​ന്ന ആ പരി​സ​ര​ത്തിൽ കത്തി​ക്ക​രി​ഞ്ഞ കപ്പ​ലു​ക​ളു​ടെ അവ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളും ഉട​ഞ്ഞു​ത​കർ​ന്ന പത്തേ​മാ​രി​ക​ളും വള്ള​ങ്ങ​ളും കോ​ഴി​ക്കോ​ടി​ന്റെ കനത്ത നഷ്ടം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അവി​ട​വി​ടെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. എല്ലാം നടു​ക്ക​ത്തോ​ടെ, നെ​ഞ്ചി​ടി​പ്പോ​ടെ, മാ​ത്ര​മേ നോ​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞു​ള്ളു.

പറ​ങ്കി​ക​ളെ​വി​ടെ?

വെ​ള്ള്യാൻ​ക​ല്ലിൽ വി​ജ​യാ​ഘോ​ഷം അതി​ന്റെ മുർ​ദ്ധ​ന്യ​ദ​ശ​യി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, എല്ലാം പെ​ട്ടെ​ന്ന​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാൻ പറ​ങ്കി​പ്പ​ട​നാ​യ​കൻ കൽപന കൊ​ടു​ത്തു. കപ്പ​ലി​ലെ വെ​ളി​ച്ചും മു​ഴു​വ​ന​ണ​ച്ചു. തട​വു​കാ​രെ തണ്ടു​വ​ലി​സ്ഥ​ല​ത്തു ചങ്ങ​ല​യി​ലു​റ​പ്പി​ച്ചു. ചാ​ട്ട​യും കൈ​യി​ലേ​ന്തി ഓരോ പറ​ങ്കി​പ്പ​ട്ടാ​ള​ക്കാ​രൻ തണ്ടു​വ​ലി​ക്കാർ​ക്കു കാ​വൽ​നി​ന്നു.

ഒരു​ങ്ങി​നിൽ​ക്കു​ന്ന കപ്പ​ലു​കൾ​ക്കും വള്ള​ങ്ങൾ​ക്കും യാ​ത്ര​യാ​രം​ഭി​ക്കാ​നു​ള്ള അവ​സാ​ന​നിർ​ദ്ദേ​ശം കി​ട്ടി. ചാ​ട്ട​കൾ തു​ട​രെ​ത്തു​ട​രെ ശബ്ദി​ച്ചു. തട​വു​കാ​രു​ടെ പു​റ​ത്തു ചു​വ​പ്പും നീ​ല​യും കലർ​ന്ന പാ​ടു​കൾ വീണു. തണ്ടു​കൾ കടൽ​വ്വെ​ള്ള​ത്തെ ഇള​ക്കി​മ​റി​ച്ചു. മി​ന്നൽ​വേ​ഗ​ത്തിൽ സഞ്ച​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് കല്പന. ഇട​ത്തും വല​ത്തും മു​മ്പി​ലും പി​മ്പി​ലും ചാ​ട്ട​കൾ മാറി മാറി ചലി​ച്ചു. കപ്പ​ലി​ന്റെ വേഗം കൂ​ടി​യ​പ്പോൾ തട​വു​കാ​രു​ടെ പു​റം​നീ​റി ചോര കു​ത്തി​യൊ​ലി​ച്ചു് ഇരി​പ്പി​ട​ത്തെ നന​ച്ചു. വേ​ദ​ന​യു​ടെ ഞര​ക്ക​ങ്ങൾ, ഹിം​സ​യു​ടെ പൊട്ടിച്ചിരി-​രണ്ടും കേൾ​ക്കാൻ വയ്യാ​ത്ത​വി​ധം കൂ​രി​രു​ട്ടി​ലൂ​ടെ കപ്പ​ലു​കൾ കു​തി​ച്ചു.

പൊ​ക്ക​നും കൂ​ട്ടു​കാ​രും കൊ​ടി​ക്ക​പ്പ​ലിൽ ഇരു​ണ്ട ഒരു മു​റി​ക്ക​ക​ത്താ​ണു്. എത്ര​പേ​രെ അതി​ലുൾ​ക്കൊ​ള്ളി​ക്കാ​മെ​ന്നു കണ​ക്കെ​ടു​ക്കാ​തെ എല്ലാ​വ​രെ​യും ഒന്നി​ച്ച​തിൽ തള്ളി വാ​തിൽ​പൂ​ട്ടി. കഷ്ടി​ച്ചു നാ​ലു​പേർ​ക്കു കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടാ​വു​ന്ന ഒരു മു​റി​യിൽ അവർ പത്തു​പേ​രു​ണ്ടു്. ഇരി​ക്കാ​നും കി​ട​ക്കാ​നും ഇട​മി​ല്ല. നിൽ​ക്ക​ണം. കൂ​രി​രു​ട്ടിൽ എന്തൊ​ക്കെ​യോ തട​യു​ന്നു. വലി​യ​പെ​ട്ടി​ക​ളു​ണ്ടു്. ഇരു​മ്പു​ദ​ണ്ഡു​ക​ളും മര​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടു്.

അന്നു പകൽ മു​ഴു​വൻ ആഹാരം കി​ട്ടീ​ട്ടി​ല്ല. യജ​മാ​ന​ന്മാർ​ക്കു് യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ തി​ര​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. അതു കഴി​ഞ്ഞു വി​ജ​യാ​ഘോ​ഷ​മാ​രം​ഭി​ച്ച​പ്പോ​ഴും തട​വു​കാ​രെ മറ​ന്നു. ചീ​റി​പ്പാ​യു​ന്ന വെ​ടി​യു​ണ്ട​കൾ​ക്കും, അസ്ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു​മി​ട​യിൽ, പ്രാ​ണ​ര​ക്ഷ​യ്ക്കു​ള്ള പഴു​ത​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന തി​ര​ക്കിൽ, വി​ശ​പ്പി​ന്റെ കാ​ര്യം മറ​ന്നു. മാ​ത്ര​മ​ല്ല, കല​ശ​ലായ ഉത്ക​ണ്ഠ​യു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വീർ​പ്പ​ട​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചാ​ണു് യു​ദ്ധം കണ്ട​തു്. ആരു ജയി​ക്കും, ആരു തോൽ​ക്കു​മെ​ന്ന വി​ചാ​രം മന​സ്സി​നെ അല​ട്ടി. കോ​ഴി​ക്കോ​ടു പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടാൽ തങ്ങൾ​ക്കു മരണമോ ശാ​ശ്വ​ത​മായ അടി​മ​ത്ത​മോ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ട്ട​തു​ത​ന്നെ. ഇല്ല; കോ​ഴി​ക്കോ​ടു പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ടി​ല്ല. നോ​ക്കി നോ​ക്കി നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ പ്ര​തീ​ക്ഷ​കൾ തകർ​ന്നു. പി​ന്നെ, ആ വേ​ദ​ന​യാ​യി. വി​ശ​പ്പി​നെ​പ്പ​റ്റി ചി​ന്തി​ക്കാൻ ഇട​കി​ട്ടി​യി​ല്ല. എല്ലാം കഴി​ഞ്ഞു് എന്തി​നു​വേ​ണ്ടി എങ്ങോ​ട്ടെ​ന്ന​റി​യാ​തെ എല്ലാ​വ​രെ​യും കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്നു. ചങ്ങ​ല​യ്ക്കി​ട്ടു മു​റി​ക​ളി​ല​ട​ച്ചു പൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. രക്ഷ​പ്പെ​ടാ​നു​ള്ള മാർ​ഗ​വു​മി​ല്ല.

പര​സ്പ​രം ആരും ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല. ദാ​ഹം​കൊ​ണ്ടു് തൊ​ണ്ട​വ​ര​ളു​ക​യാ​ണു്. കാ​ല​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ഒന്നും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അന​ന്ത​മായ ഇരു​ട്ടു്. ചി​ല​പ്പോൾ പെ​ട്ടി​കൾ ഉരു​ണ്ടു​വീ​ഴും. വല്ല​വ​രു​ടെ​യും ദേ​ഹ​ത്തി​ല​തു തട്ടു​മ്പോൾ വേ​ദ​ന​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഞര​ക്കം കേൾ​ക്കാം. അത്ര​മാ​ത്രം. ഉറ​ക്ക​മോ ബോ​ധ​ക്കേ​ടോ മരണമോ ഒന്ന​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്കാ​നെ​ത്തി​യാൽ വേ​ണ്ടി​ല്ലെ​ന്നു് എല്ലാ​വ​രും ആശി​ച്ചു. ക്ര​മേണ സ്ഥ​ല​കാ​ല​ങ്ങ​ളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ബോധം കു​റ​ഞ്ഞു​കു​റ​ഞ്ഞു​വ​ന്നു. കപ്പൽ​ത്ത​ട്ടി​ലെ ഇരു​ണ്ടൊ​ര​റ​യി​ലാ​ണു് ചട​ഞ്ഞു​കൂ​ടി​യ​തെ​ന്ന പര​മാർ​ത്ഥം​പോ​ലും അക​ന്ന​ക​ന്നി​ല്ലാ​താ​യി.

ഒരി​ക്കൽ കു​റ​ച്ചു വെ​ളി​ച്ചം ആ ഇരു​ട്ടി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു​വ​ന്നു. ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളോ മാ​സ​ങ്ങ​ളോ വർ​ഷ​ങ്ങ​ളോ കഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കാം. ദൈ​വ​ത്തി​ന്നു നന്ദി. ദാ​ഹം​കൊ​ണ്ടും വി​ശ​പ്പു​കൊ​ണ്ടും തളർ​ന്ന​വ​ശ​രായ തട​വു​കാർ തല​പൊ​ക്കി​നോ​ക്കി. വാതിൽ തു​റ​ന്ന​താ​ണു്. ഭാ​ഗ്യം വല്ല​തും കി​ട്ടും. വി​ശ​പ്പും ദാ​ഹ​വും തീർ​ക്കാം. ആർ​ത്തി​പി​ടി​ച്ച നോ​ട്ടം വാ​തി​ലി​ലേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞു.

പു​റ​ത്തു​നി​ന്നാ​രോ അപ്പ​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങൾ​വാ​രി അക​ത്തേ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു. ഉണ​ങ്ങിയ അപ്പ​ക്ക​ഷ​ണ​ങ്ങൾ. തട​വു​കാ​രു​ടെ കൈകൾ തറ​യി​ലൂ​ടെ ഇഴയാൻ തു​ട​ങ്ങി. ചങ്ങല കി​ലു​ങ്ങി. വഴി​ക്കു​വ​ഴി വന്നു​വി​ഴു​ന്ന അപ്പ​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങൾ തനി​ക്കു തനി​ക്കു കൂ​ടു​തൽ കി​ട്ട​ണ​മെ​ന്ന അത്യാർ​ത്തി​യോ​ടെ എല്ലാ​വ​രും വാ​ശി​പി​ടി​ച്ചു. ഉന്തും​ത​ള്ളും പി​ടി​യും വലി​യു​മാ​യി. കഠി​ന​ശ​ത്രു​ക്ക​ളു​ടെ നി​ല​യിൽ എല്ലാ​വ​രും പെ​രു​മാ​റി. ഏതാ​നും അപ്പ​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങൾ അക​ത്തേ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ വാ​തി​ല​ട​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ​യും ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഇരു​ട്ടു്.

ഇരു​ട്ടിൽ അപ്പ​ക്ക​ഷ്ണ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള യു​ദ്ധം നട​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അടി​ക്കാ​നും ഇടി​ക്കാ​നും ആരും മടി​ച്ചി​ല്ല. കൈകളെ വേ​ണ്ട​പോ​ലെ പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാൻ തര​പ്പെ​ടി​ല്ലെ​ന്നു കാ​ണു​മ്പോൾ എതി​രാ​ളി​യെ നിർ​ദ്ദാ​ക്ഷി​ണ്യം കടി​ച്ചു പറി​ക്കാ​നും ചി​ല​രൊ​രു​ങ്ങി. ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി ശകാ​രി​ച്ചു. ഒരു മഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം കൈ​പ്പി​ടി​യി​ലൊ​തു​ങ്ങിയ അപ്പ​ക്ക​ഷ്ണ​വും ചവ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് എല്ലാ​വ​രും അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു.

ഉണ​ങ്ങിയ അപ്പ​ക്ക​ഷ്ണം വരണ്ട തൊ​ണ്ട​യി​ലൂ​ടെ ഇറ​ങ്ങാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ദാഹം വർ​ദ്ധി​ച്ചു. വെ​ള്ളം കി​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ മരി​ക്കു​മെ​ന്ന നി​ല​യാ​യി. ആർ​ത്തു വി​ളി​ച്ചു. ബഹ​ളം​കൂ​ട്ടി. എല്ലാ​വ​രും ഒന്നി​ച്ചു വാ​തി​ലി​ന്നി​ടി​ച്ചു ശബ്ദ​മു​ണ്ടാ​ക്കി.

“വെ​ള്ളം, വെ​ള്ളം”

മറു​ക​ര​കാ​ണാ​ത്ത മഹാ​സ​മു​ദ്ര​ത്തി​ലൂ​ടെ യാ​ത്ര​ചെ​യ്യു​ക​യാ​ണു്. ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചാൽ തണ്ടു​കൾ തട്ടി ഇള​കു​ന്ന വെ​ള്ള​ത്തി​ന്റെ ശബ്ദം കേൾ​ക്കാം. ചിലർ നി​ല​ത്തു​കി​ട​ന്നു. തറയിൽ ചെ​വി​യ​മർ​ത്തി​വെ​ച്ചു. വെ​ള്ള​ത്തി​ന്റെ ശബ്ദം കേ​ട്ടു. ദാഹം കെ​ടു​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. നെ​ഞ്ചു​മു​ഴു​വ​നും നീ​റി​പ്പൊ​ടി​യു​ക​യാ​ണു്. വാതിൽ പൊ​ളി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും വെ​ള്ളം കു​ടി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന തീ​രു​മാ​ന​ത്തോ​ടെ പി​ന്നെ​യും വാ​തി​ലി​ന്നി​ടി​തു​ട​ങ്ങി.

“വെ​ള്ളം, വെ​ള്ളം!”

വാതിൽ തു​റ​ന്നു. ബഹ​ളും​കൊ​ണ്ടു വി​യർ​ത്തൊ​ലി​ച്ചു തളർ​ന്ന തട​വു​കാർ എല്ലാ​വ​രും ഒന്നി​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കി. യമ​ഭ​ട​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലെ രണ്ടു പറ​ങ്കി​പ്പ​ട്ടാ​ള​ക്കാർ പു​റ​ത്തു​നിൽ​ക്കു​ന്നു. കൈയിൽ ചാ​ട്ട​യു​ണ്ടു്. കാ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ ഗൗരവം മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​തെ തട​വു​കാർ ഉച്ച​ത്തിൽ പി​ന്നെ​യും വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു: “വെ​ള്ളം, വെ​ള്ളം!”

പട്ടാ​ള​ക്കാർ മു​മ്പോ​ട്ടു നീ​ങ്ങി. അക​ത്തു കട​ന്നു. ചാ​ട്ട​കൾ ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കു​യർ​ന്നു. ഭയ​ങ്കര ശബ്ദ​ത്തോ​ടെ പാ​മ്പു​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ തട​വു​കാ​രു​ടെ ശരീ​ര​ത്തി​ല​തു മാ​റി​മാ​റി​പ്പു​ള​ഞ്ഞു. കി​ട്ടാ​വു​ന്ന​ത്ര തൊ​ലി​മാം​സ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പി​ടി​ച്ചു പറി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. തട​വു​കാർ ബോധം കെ​ട്ടു വീ​ഴു​ന്ന​തു​വ​രെ അവർ തല്ലി. ശരീരം മു​ഴു​വൻ പൊ​ട്ടി​യും രക്ത​മൊ​ലി​ച്ചും അവർ തറയിൽ വീ​ണു​കി​ട​ന്നു. കല​ശ​ലായ ദാ​ഹ​മു​ണ്ടെ​ജിൽ അതു ശമി​ക്കാൻ​മാ​ത്രം അവർ​ക്കി​പ്പോൾ സ്വ​ന്തം രക്തം​ത​ന്നെ കു​ടി​ക്കാം. അതു​കു​ടി​ച്ചു ദാഹം തീർ​ക്ക​ട്ടെ എന്നൊ​രു ഭാവം ആ പട്ടാ​ള​ക്കാ​രു​ടെ മു​ഖ​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അകം​മു​ഴു​വൻ ഇരു​ട്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു വാതിൽ പി​ന്നെ​യും അട​ഞ്ഞു.

കപ്പൽ​സ​മൂ​ഹം ഗോ​വ​യി​ലേ​ക്കു തി​ര​ക്കു​പി​ടി​ച്ചു കടൽ​വെ​ള്ള​ത്തി​ലൂ​ടെ നീ​ന്തു​ക​യാ​ണു്.

Colophon

Title: Cuvanna Kaṭal (ml: ചു​വ​ന്ന കടൽ).

Author(s): Thikkodiyan.

First publication details: Eye Books; Kozhikode, Kerala; 1; 2016.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Novel, Thikkodiayan, തി​ക്കോ​ടി​യൻ, ചു​വ​ന്ന കടൽ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: June 23, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to P. Pushpakumari (inheritor). The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-SA 4​.0). Any reuse of the material should credit the copyright holder and Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Late Autumn Plant, embroidery and mixed technique on fabric by Paul Klee (1879–1940). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: Staffers at River Valley; Typesetter: CVR; Digitizer: KB Sujith; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.