SFNസായാഹ്ന ഫൌണ്ടേഷൻ
images/kpn-bharatham-xml-cover.jpg
The Pandavas in King Drupad’s Court, a watercolor painting on gold paper from Kangra by anonymous (na)
ഭാഗം പതി​മൂ​ന്നു്

“പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ തർ​ക്ക​പി​തൃ​ത്വം ഇനി​യും തീർ​പ്പാ​യി​ല്ലെ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സം​ശ​യ​ത്തോ​ടെ മുൻ​മ​ഹാ​റാ​ണി കു​ന്തീ​ദേ​വി​യെ നോ​ക്കി. പാ​ണ്ഡ​വർ ഹസ്തി​ന​പു​രി അര​മ​ന​യിൽ അധി​നി​വേ​ശം ചെയ്ത കു​രു​ക്ഷേ​ത്രാ​ന​ന്ത​ര​കാ​ലം.

“വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു് ഞാൻ പടി​യി​റ​ങ്ങും മു​മ്പു് മനഃ​സാ​ക്ഷി​യെ ഒന്നു് സ്വ​സ്ഥ​മാ​യി ഉറ​ങ്ങാൻ അനു​വ​ദി​ക്ക​ണം എന്ന തോ​ന്ന​ലി​ലാ​ണു്, സത്യം വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ഈ അഭി​മു​ഖം തരു​ന്ന​തു്. ഷണ്ഡ​പാ​ണ്ഡു​വു​മൊ​ത്തു ഞാനും മാ​ദ്രി​യും അയാൾ വരു​ത്തി​വ​ച്ച ദു​രി​ത​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ കാ​ട്ടിൽ യാതന അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കാലം. കാ​യി​ക​ക്ഷ​മ​ത​യോ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി​യോ ഇല്ലാ​ത്ത ദുർ​ബ​ല​നായ പാ​ണ്ഡു, തറയിൽ പായ വി​രി​ച്ചു​കി​ട​ന്ന ഓർമ്മ. ഞങ്ങൾ രണ്ടു യു​വ​തി​കൾ മാ​തൃ​ത്വം എന്ന പെ​ണ്ണ​വ​കാ​ശ​ത്തി​നു വഴി​വി​ട്ട രതി നോ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. സമീ​പ​ത്തെ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ സേ​വ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ആശ്ര​മാ​ചാ​ര്യ​നു​മാ​യി അടു​ത്തു. സഹായം ആശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നു് കി​ട്ടി. അവിടെ പതി​വാ​യി പോ​വു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ അരു​താ​ത്ത​തെ​ന്തോ ഉടലിൽ സം​ഭ​വി​ച്ചു എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വിൽ, പി​റ്റേ​ന്നു് പോ​വാ​തെ ഇരി​ക്കു​മ്പോൾ ആശ്ര​മ​ത്തിൽ നി​ന്നൊ​രു ‘ഹംസം’ “ഉടൻ വരൂ” എന്ന അടി​യ​ന്തി​ര​സ​ന്ദേ​ശം കൈ​മാ​റി. വഴ​ങ്ങി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ‘ആചാ​ര്യ​സം​യോ​ഗം’ പൊതു സമൂഹം അറി​യു​മെ​ന്ന ഭീ​ഷ​ണി​യിൽ പോയി വീ​ണ്ടും വഴ​ങ്ങി. ആശ്ര​മ​ത്തിൽ വി​ശ്വ​സ്ത​അ​നു​യാ​യി​കൾ​ക്കും ഞങ്ങൾ​ക്കു​മേൽ ഉട​ല​ധി​നി​വേ​ശം ഉണ്ടാ​യി എന്ന​തൊ​രു അനു​ബ​ന്ധ​വ​സ്തുത. ഒന്നും ഞങ്ങൾ ഈ ഘട്ട​ത്തിൽ മറ​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. മാ​ദ്രി​യും ഞാനും ഈ പീ​ഡ​ന​പർ​വ്വം പാ​ണ്ഡു​വി​നെ അറി​യി​ച്ച​തു് വേ​റൊ​രു വി​ധ​ത്തി​ലാ​യി. കു​ട്ടി​ക​ളി​ല്ലാ​തെ പാ​ണ്ഡു മരി​ച്ചു​പോ​യാൽ കുരു വം​ശ​ച​രി​ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നു് നാം എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി തു​ട​ച്ചു​മാ​റ്റ​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന ഭീതിത ഓർ​മ്മ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലിൽ, വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ സ്രോ​ത​സ്സു​കൾ വഴി ബീ​ജ​സം​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ മാ​തൃ​ത്വം സാ​ധ്യ​മാ​ക്കൂ എന്നു ഞങ്ങ​ളോ​ടു് ആ ദുർ​ബ​ല​നി​മി​ഷ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡു കെ​ഞ്ചു​ന്ന അവ​സ്ഥ​യു​ണ്ടാ​യി. ഗർ​ഭ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ നി​ല​വി​ളി പാ​ണ്ഡു കേൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, വായിൽ തു​ണി​തി​രു​കി കൊ​ല്ലാൻ പദ്ധ​തി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു് വേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല. കാ​ര്യം രതി​ന​യ​ത​ന്ത്ര​ത്തി​ലൂ​ടെ തന്നെ​നേ​ടി. ഞങ്ങൾ കു​ളി​ച്ചു പൂ​ചൂ​ടി സന്യ​സ്ഥ​ആ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ത്യ​സ​ന്ദർ​ശ​ക​രാ​യി ആചാ​ര്യ​നെ​യും അനു​യാ​യി​ക​ളെ​യും നി​യ​ന്ത്രിത ഉട​ലാ​ന​ന്ദം​വ​ഴി കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി വര​ച്ച​വ​ര​യിൽ അവരെ വീ​ഴ്ത്തി. അങ്ങ​നെ ഞാൻ മൂ​ന്നു പ്ര​സ​വി​ച്ചു. മാ​ദ്രി കു​റ​ച്ചു വൈകി, എന്നി​ട്ടും ഇരട്ട പെ​റ്റു. ആചാ​ര്യ​ന്റെ ആത്മീയ പി​ന്തു​ണ​യോ​ടെ, മനു​ഷ്യ​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു പി​ടി​കി​ട്ടാ​ത്ത അതീത ശക്തി​ക​ളാ​ണു് പാ​ണ്ഡവ പി​താ​ക്കൾ എന്നൊ​രു കെ​ട്ടു​കഥ സമർ​ത്ഥ​മാ​യി പൊ​തു​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ ഞങ്ങൾ എത്തി​ച്ചു. ആശ്ര​മാ​ചാ​ര്യ​ന്റെ ആദ്യ​പീ​ഡ​ന​ശ്ര​മ​ത്തെ ഞങ്ങൾ, ആസ്വാ​ദ​ന​ര​തി​യി​ലേ​ക്കും, പാ​വ​ന​മാ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്കും പറി​ച്ചു​ന​ട്ട​ശേ​ഷം പാ​ണ്ഡു​വി​നു് അധികം കി​ട​ന്നു നര​കി​ക്കാ​തെ മരി​ക്കാൻ നേ​രി​യ​തോ​തിൽ ബല​പ്ര​യോ​ഗ​വും ഞങ്ങൾ ഏറ്റെ​ടു​ത്തു. ഭൂ​ത​കാ​ല​സ​ത്യം കു​മ്പ​സാ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ ആരാ​ധ​ക​രെ അറി​യി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ഇപ്പോൾ ആ ശ്വാ​സ​മു​ണ്ടു്. ഇനി​യെ​നി​ക്കു് തല​മു​ണ്ഡ​നം ചെ​യ്തു വന​വാ​സ​ത്തി​നു തയ്യാ​റെ​ടു​ക്ക​ണം. വിട!”

2023-07-03

“ശു​ചി​മു​റി​മാ​ലി​ന്യ​മൊ​ക്കെ അടി​ച്ചു​വാ​രി തല​ച്ചു​മ​ടാ​യി കൊ​ണ്ടു​പോ​വു​ന്ന ആ ഭം​ഗി​യു​ള്ള സ്ത്രീ ആരാ​ണ​മ്മാ?”, വി​ടർ​ന്ന കണ്ണു​ക​ളു​ള്ള കു​ട്ടി ചോ​ദി​ച്ചു.

“അതൊ​ര​ടി​മ​യാ​ണു് മോനേ. യു​വ​രാ​ജാ​വു് ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ശിക്ഷ കൊ​ടു​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണു്”, അമ്മ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു.

“മാ​ലി​ന്യം ചു​മ​ക്കു​ന്ന അടി​മ​യാ​വാൻ മാ​ത്രം എന്തു് തെ​റ്റു് ആ സ്ത്രീ ചെ​യ്തു, അമ്മാ?”.

“മദ്യ ലഹ​രി​യിൽ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ അവളെ കൗ​ര​വ​രു​മാ​യി പ്ര​കൃ​തി​വി​രു​ദ്ധ​ര​തി​ക്കു് നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ച​പ്പോൾ, എതിർ​ക്കാ​തെ വഴ​ങ്ങി. അതു​ക​ണ്ട യു​വ​രാ​ജാ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ അവൾ​ക്കു കൊ​ടു​ത്ത മാ​തൃ​കാ​പ​ര​മായ ശിക്ഷ.”

2023-07-04

“നി​ങ്ങൾ ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ, മൂ​ക​സാ​ക്ഷി ആയി​രു​ന്ന രാ​ജ​പ്ര​മു​ഖ​രെ, അധി​കാ​ര​ത്തിൽ വരാൻ അവസരം കി​ട്ടു​ന്ന​കാ​ല​ത്തു പര​സ്യ​വി​ചാ​രണ ചെ​യ്യു​മെ​ന്ന​ക്കാ​ല​ത്തൊ​ര​ഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ വി​ങ്ങി​പ്പൊ​ട്ടി പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ലേ? എന്താ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര കഴി​ഞ്ഞു പു​തു​പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​കൂ​ടം അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയറിയ നാ​ളു​കൾ ആ “കാഴ്ച കണ്ടു മു​ഖം​താ​ഴ്ത്തി ഇരു​ന്ന​വ​രിൽ ഇന്നു് ജീ​വി​ച്ചി​രി​പ്പു​ള്ള​തു് എന്റെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ മാ​ത്രം!”

“ഹസ്തി​ന​പു​രി കർ​ഷ​ക​രു​ടെ ധാ​ന്യ​പ്പെ​ട്ടി​യിൽ​നി​ന്നും മോ​ഷ്ടി​ച്ചി​ട്ടാ​ണു് പ്ര​കൃ​തി, അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം നി​റ​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി പ്രാ​ക്കു് പറ​യു​ന്ന​തിൽ കാ​ര്യ​മു​ണ്ടോ? അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം എന്ന ‘പാ​പ​ക്ക​നി’യിൽ പങ്കു വേ​ണ്ടെ​ന്ന നി​ല​പാ​ടിൽ, അത്താ​ഴ​പ്പ​ട്ടി​ണി​യു​മാ​യി അവൾ അന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്ന​തിൽ ഖേ​ദ​മി​ല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീ​മ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഈ ‘അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം’ ശരി​ക്കും പറ​ഞ്ഞാൽ ഒരു വി​സ്മ​യ​മാ​ണു്. നി​ങ്ങൾ ഒന്നു കയ്യി​ട്ടു നോ​ക്കൂ: ഒഴി​ഞ്ഞ ഒരു ‘പാ​ത്രം’ അല്ലേ? ഇനി ഞാൻ കയ്യി​ട്ടാൽ? അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞും! ഇപ്പോൾ മന​സ്സി​ലാ​യ​ല്ലോ എന്താ​ണു് മനു​ഷ്യൻ സത്യ​സാ​ക്ഷി​യാ​വു​ന്ന ദി​വ്യാ​ത്ഭു​ത​മെ​ന്നു? പാ​ഞ്ച​ലി​ക്ക​തു് വ്യ​ക്ത​മാ​വാ​ത്ത​തി​നു് വേറെ കാ​ര​ണ​മു​ണ്ടു്—കൗരവ സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു കഴി​ക്കാൻ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ, ഹി​മാ​ല​യ​താ​ഴ്‌​വ​ര​യി​ലെ തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ത്ത ഉണ​ക്ക​പ്പ​ഴ​ങ്ങൾ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ, ദൂതൻ വഴി പതി​വാ​യി പ്രി​യ​പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കെ​ത്തി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അതു് കഴി​ക്കു​ന്ന​വൾ ‘അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര’ത്തി​ലെ അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞും എന്തി​നു ഞങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം, അല്ലേ?” ഊട്ടു​പു​ര​യിൽ വട്ടം​ചു​റ്റി​യി​രു​ന്നു വന​വാ​സ​ക്കാല ജീ​വി​തം ആസ്വ​ദി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വർ. ഉച്ച​നേ​ര​ത്തു ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ അപ്സ​ര​സ്ത്രീ​കൾ​ക്കൊ​പ്പം നീ​ന്തി​ത്തു​ടി​ക്കാൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി പോ​യ​നേ​രം.

2023-07-05

“ചി​ത​യി​ലെ ചാ​ര​ത്തിൽ വെ​ക്കാൻ ഈ പൂ​ക്കൾ സ്വീ​ക​രി​ക്കൂ. മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വർ പക്ഷേ, അറി​യ​രു​തു്!”, വാടിയ ഇല​യി​ലൊ​രു പൊതി, തോ​ളി​ലെ ഭാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ​നി​ന്നെ​ടു​ത്തു ഭീമൻ, ഒരു കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​യു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​ക്കു് കൈ​മാ​റി. മല​നി​ര​ക​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള ചെ​ങ്കു​ത്തായ നട​വ​ഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു നി​ര്യാ​ത​യായ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ശവ​സം​സ്കാ​രം ബഹി​ഷ്ക​രി​ച്ച പാ​ണ്ഡ​വ​രെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നെ​ത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക. സന്ധ്യ മയ​ങ്ങു​ന്ന നേരം.

“മല​ഞ്ചെ​രു​വി​ലെ ആദി​വാ​സി​സ്ത്രീ​കൾ തു​ണ​ച്ച​പ്പോൾ, ഓരോ കു​ടി​ലിൽ​നി​ന്നും ഉണ​ക്ക​വി​റ​കു സം​ഭ​രി​ക്കാൻ എളു​പ്പ​മാ​യി. കല്യാ​ണ​സൗ​ഗ​ന്ധി​കം നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഓർ​മ്മ​സ​ഞ്ചി​യിൽ തന്നെ ഇരി​ക്ക​ട്ടെ പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കി​നി പ്ര​ണ​യ​പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല അവൾ സ്വയം ഒരു ചെ​മ്പ​ക​പ്പൂ​വാ​യി ഇതി​ന​കം മാ​റി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും! അത്ര വി​ചി​ത്ര​മ​ല്ലേ നാ​മൊ​ക്കെ ജീ​വി​ച്ചു​പോ​രു​ന്ന ഈ ലോകം!”

“ആരാ​ണ​വർ!” ആരോ​രും കൂ​ടെ​യി​ല്ലാ​തെ പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന​വ​രെ നോ​ക്കി കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, കാ​ഴ്ച​ക​ണ്ടു വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ അര​മ​ന​യു​ടെ യു​വ​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. “അവരെ യാ​ത്ര​യാ​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വർ ആരെ​യും പി​ന്നിൽ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ”. യു​ധി​ഷ്ഠിര ഭര​ണ​കാ​ലം.

“ഓ അതോ! ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​ക്കാ​രും വയോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളും ആയി നാ​ലു​പേർ. അര​മ​ന​വാ​സം സ്വയം ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു ജീ​വി​ത​സാ​യാ​ഹ്നം സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടെ കഴി​യാൻ കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് പോ​വു​ക​യാ​ണ​വർ. അങ്ങ​നെ വനവാസ കീ​ഴ്‌​വ​ഴ​ക്കം കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ ഉണ്ടെ​ന്നു കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യായ നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മ​ല്ലോ. സത്യ​വ​തി, അംബിക, അം​ബാ​ലിക എന്നി​വ​രൊ​ക്കെ ഇതു​പോ​ലെ പോ​യ​വ​രാ​ണു്. ഈ നാ​ലു​പേർ, ഗാ​ന്ധാ​രി, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ, കു​ന്തി, വി​ദു​രർ, അര​മ​ന​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ കാ​ലാ​വ​ധി പൂർ​ത്തി​യാ​യ​താ​യി രാ​ജാ​വി​നെ കണ്ടു അറി​യി​ച്ചു. കൂ​ടു​തൽ ഒന്നും ഞങ്ങൾ ചെ​യ്യേ​ണ്ട കാ​ര്യ​മി​ല്ല. വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​കു​വാൻ തീ​രു​മാ​നം എടു​ത്ത​തോ​ടെ അവ​രു​ടെ ദി​ന​ച​ര്യ​യിൽ ഭര​ണ​കൂ​ടം പി​ടി​വി​ട്ടു. ഇനി അവ​രാ​യി അവ​രു​ടെ പാ​ടാ​യി. വന്യ​മൃഗ ആക്ര​മ​ണ​ത്തി​ലോ കാ​ട്ടു​തീ​യി​ലോ അവർ മര​ണ​പ്പെ​ട്ടു എന്നു് വി​ശ്വാ​സ​യോ​ഗ്യ​മായ വിവരം കി​ട്ടി​യാൽ, ബന്ധു​ക്കൾ ശ്രാ​ദ്ധം ചെ​യ്യും അതോടെ അവർ ഹസ്തി​ന​പു​രി ചരി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി. നി​ങ്ങ​ളെ​ന്താ ഒരു പു​തു​കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ആദ്യ ജോ​ലി​ദി​നം പോലെ പക​ച്ച​നോ​ട്ടം! പുതിയ നി​യ​മ​നം? അപ്പോൾ ഇതി​നു​മു​മ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഞങ്ങ​ളോ​ടു് യാത്ര പോലും പറ​യാ​തെ നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് തി​രി​ച്ചു​പോ​യോ?” കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര യു​ദ്ധ​വി​ജ​യ​ത്തി​ന്റെ വാർ​ഷിക ആഘോഷം ഇത്ത​വണ കേ​മ​മാ​ക്കാൻ പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അസാ​ധാ​രണ യോഗം വി​ളി​ച്ചി​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു പുതിയ വക്താ​വു്.

“പരി​ത്യാ​ഗി​ക​ളെ​ന്നു സ്വയം വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു, ഈ മി​ത​ശീ​തോ​ഷ്ണ താ​ഴ്‌​വ​ര​യിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ല്ലാം സു​ഖ​വാ​സം! അവ​ന​വ​ന്റെ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം സം​സ്ക​രി​ക്കു​ന്ന കെ​ട്ട​പ​ണി അടി​മ​പ്പെ​ണ്ണി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ചെ​യ്യി​ക്കു​ന്നു. ഇതൊ​ക്കെ എവിടെ കേട്ട ന്യാ​യ​മാ​ണു്?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ആശ്രമ കാ​ര്യ​ദർ​ശി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“തൃഷ്ണ ത്യ​ജി​ച്ച​വ​ര​ല്ലേ ഞങ്ങൾ? പര​സ്ത്രീ​ക​ളെ മാ​താ​വാ​യി കരു​തു​ന്നി​ല്ലേ? അസ​ത്യം പറയാൻ ഞങ്ങൾ​ക്കു് നാവു് ചലി​ക്കു​മോ? ധനം ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​മോ? ഭൌതിക വസ്തു​ക്ക​ളോ​ടു​ളള മോ​ഹ​മാ​കു​ന്ന ‘മായ’യിൽ ഞങ്ങൾ അക​പ്പെ​ടു​മോ? അതാ​ണു് സർ​വ്വ​സംഗ പരി​ത്യാ​ഗി. സന്യ​സ്ത​ആ​ശ്രമ സമു​ച്ച​യ​ത്തി​ലെ ശു​ചി​മു​റി​മാ​ലി​ന്യ​ങ്ങൾ നീ​ക്കാൻ നി​യോ​ഗം അടി​മ​പ്പെ​ണ്ണി​നാ​ണു് കൗ​ര​വ​രാ​ജ​കു​മാ​രൻ കല്പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി എന്ന പൂർ​വ്വാ​ശ്ര​മം അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലൊ​ന്നും കേ​ട്ടു് പരി​ത്യാ​ഗി​കൾ കു​ലു​ങ്ങി​ല്ല. തോളിൽ മാ​റാ​പ്പു വീഴാൻ മാളിക തട​സ്സ​മ​ല്ല! പ്ര​പ​ഞ്ച​ദു​രൂ​ഹ​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു പേ​ക്കി​നാ​വു് കാ​ണു​ന്ന ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​രു നീ​ണ്ട​കാല കരാ​റു​ണ്ടു്—സം​ര​ക്ഷ​ക​നായ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നു​മാ​യി. മർ​ത്യ​ജ​ന്മ​ത്തി​ന്റെ വ്യർ​ത്ഥ​ത​യെ കു​റി​ച്ചു് ഞങ്ങൾ ചി​ന്തി​ക്കു​മ്പോ​ഴും, ഒരു മൂ​ന്നാം​ക​ണ്ണു് പാ​ണ്ഡവ വസ​തി​യി​ലേ​ക്കാ​യി​രി​ക്ക​ണം. ജാ​ഗ്ര​താ നോ​ട്ടം തെ​റ്റി​യാ​ല​വർ, കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ തൽ​സ്ഥി​തി​യെ ഒറ്റു​കൊ​ടു​ക്കും—അതാ​ണ​വൻ മു​ന്ന​റി​യി​പ്പാ​യി ഞങ്ങ​ളോ​ടു് പറ​ഞ്ഞ​തു്. അതു് ഞങ്ങൾ പാ​ലി​ക്കും!”

2023-07-06

കു​രു​വം​ശ​പ്പെ​രു​മ​യിൽ കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി ദു​ര്യോ​ധ​നൻ എക്കാ​ല​ത്തേ​ക്കു​മാ​യി കൗരവ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ നി​ങ്ങ​ളെ അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു് അടി​മ​കൾ എന്ന​ല്ലേ. അതൊ​ക്കെ ഓർ​ക്കു​മ്പോൾ ഇപ്പോ​ഴും വേദന തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടോ?”, മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ഭര​ണ​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ ഒച്ച​യും ബഹ​ള​വും നി​ല​ക്കാ​ത്ത അന്തഃ​പു​രം.

“സ്വ​സ്ഥ​ത​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ല​ത്തു അഞ്ചു കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു് എന്റെ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ ദാ​മ്പ​ത്യം ജന്മം നൽകി. പക്ഷേ, വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാല വന​വാ​സ​ത്തിൽ കു​ട്ടി​കൾ ഉണ്ടാ​വാ​ഞ്ഞ​തി​നു പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടു നന്ദി​യു​ണ്ടു്. അല്ലെ​ങ്കിൽ, ആ കു​ട്ടി​കൾ കഥാ​വ​ശേ​ഷ​നായ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ‘വ്യ​ക്തി​മു​ദ്ര’ പതി​ഞ്ഞ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ അവർ ‘അടി​മ​വം​ശം’ എന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു​വോ!’

“കേ​ട്ട​പ്പോൾ ഉള്ളം പൊ​ള്ളി. എങ്ങ​നെ പൊ​ളി​ച്ച​ടു​ക്കും നൂ​റ്റു​വ​രു​ടെ നുണ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ‘പാ​ണ്ഡ​വർ’ എന്ന അരമന അം​ഗീ​കാ​രം പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാര സമു​ച്ച​യ​ത്തിൽ എളി​മ​യോ​ടെ കഴി​യു​ന്ന സം​ഘർ​ഷ​ദി​ന​ങ്ങൾ.

“കൗരവർ കരു​തി​ക്കൂ​ട്ടി കു​ന്തി​യു​ടെ കു​ട്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു നുണ പറ​യു​ക​യാ​ണെ​ന്നു ഞാൻ കരു​തി​യി​ട്ടി​ല്ല. സ്ത്രീ​ക്കു് മാ​തൃ​ത്വം ഒര​വ​കാ​ശ​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നെ​ങ്കിൽ പ്ര​ത്യുൽ​പ്പാ​ദ​നം കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​യി സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ദാ​മ്പ​ത്യം ഉണ്ടാ​യേ തീരൂ എന്നും ഇല്ല. കാ​യി​ക​വെ​ല്ലു​വി​ളി നേ​രി​ടു​ന്ന ഭർ​ത്താ​വി​നു് പ്ര​ത്യുൽ​പ്പാ​ദ​നം ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള ശേ​ഷി​യി​ല്ലെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ ഭാര്യ, ബദൽ പു​രു​ഷ​ബീജ ലഭ്യത തേ​ടേ​ണ്ടേ? പ്ര​കൃ​തി സമ്മാ​നി​ച്ച ഗർ​ഭ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ വി​ലാ​പം അവൾ അവ​ഗ​ണി​ക്കാ​മോ? പൂ​ചൂ​ടി ആൺ​വേ​ട്ട​ക്കി​റ​ങ്ങുക എന്ന​ത​ല്ലേ പ്രാ​യോ​ഗി​ക​പ​രി​ഹാ​രം? വൈ​വി​ധ്യ പു​രു​ഷ​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ളിൽ​നി​ന്നും ഉത്ത​മ​ബീ​ജ​സ​മ്പാ​ദ​നം കു​ന്തി​യും മാ​ദ്രി​യും (അവ​ളു​ടെ നാമം എന്നെ​ന്നും വാ​ഴ്ത്ത​പ്പെ​ട​ട്ടെ) ഉറ​പ്പാ​ക്കി​യെ​ന്നു കൗരവർ നേ​ര​ത്തേ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു​വെ​ങ്കിൽ അതൊരു പ്ര​തി​ഷേ​ധാർ​ഹ​മായ സം​ഭ​വ​മാ​ണോ? വളർ​ന്നു​വ​ലു​താ​യി വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കു​മ്പോൾ നൂ​റ്റു​വ​രി​ലും ചിലർ നേ​രി​ടാ​വു​ന്ന​ത​ല്ലേ ഷണ്ഡ​ത്വം?”

“ചൂ​താ​ട്ടം നി​യ​മ​വി​ധേ​യ​മാ​ക്കു​മെ​ന്നോ? പതി​മൂ​ന്നു​കൊ​ല്ലം മു​മ്പു് ആന​പ്പു​റ​ത്തു ആട്ടം കാണാൻ വന്ന നി​ങ്ങൾ, രാ​ത്രി കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അടി​മ​ക​ളാ​യി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് പോ​വേ​ണ്ടി​വ​ന്ന ശപി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ആ കളി, ദു​ര്യോ​ധ​ന​ഉ​ത്സാ​ഹ​ത്തിൽ പിൽ​ക്കാ​ല​ത്തു നി​രോ​ധി​ച്ച​തു് അന്നെ​ത്ര പ്ര​ശം​സി​ച്ച​താ​ണു് ചാർ​വാ​ക​നുൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന പ്ര​ബു​ദ്ധ​പൊ​തു സമൂഹം?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ണ്ഡ​വ​വ​ക്താ​വി​നെ നേ​രി​ട്ടു.

“അതി​വൈ​കാ​രി​കത! ഇതാ​ണു് മാ​ധ്യമ തക​രാ​റു. ഉചി​ത​മ​ല്ല ചൂ​താ​ട്ടം എന്ന​തൊ​രു പു​തു​നി​രീ​ക്ഷ​ണ​മൊ​ന്നു​മ​ല്ല—പരി​ഷ്കൃ​ത​സ​മൂ​ഹം ചൂ​താ​ട്ട​ത്തെ കാ​ണേ​ണ്ട​തു്, ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​ക്കു് ഉടു​തു​ണി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു​വോ, നഗ്ന​പാ​ദ​നാ​യി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു​വോ എന്നൊ​ന്നും കൊ​ട്ടാ​ര​ക​ഥ​കൾ നോ​ക്കി​യ​ല്ല. ഉള്ള​തു് പണയം വച്ചു, സ്വ​ത്തു​പോ​യാൽ ഭാ​ര്യ​യെ പണയം വച്ചു കളി​ക്കും. ഇല്ലാ​ത്ത​വർ രക്ത​ര​ഹി​ത​സ്വ​ത്തു കൈ​മാ​റ്റം കണ്ടാ​സ്വ​ദി​ക്കും. ഭര​ണ​കൂട സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങൾ വരി​നി​ന്നും അവ​കാ​ശ​മാ​യും വേ​ത​ന​മാ​യും കൈ​പ്പ​റ്റു​ന്ന​വർ​ക്കു ചൂ​താ​ട്ട​ത്തി​നു യോ​ഗ്യ​ത​യി​ല്ല എന്നു് നി​ബ​ന്ധ​ന​വ​ക്കു​ന്ന​തോ​ടെ ഒഴി​വാ​വി​ല്ലേ ചൂ​ഷ​ക​മു​ദ്ര​യിൽ​നി​ന്നും ഞാനും നി​ങ്ങ​ളും ഉൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന വൻ​കൊ​ള്ള സംഘം?”

2023-07-07

“അധി​നി​വേ​ശ​കൗ​ര​വർ​ക്കു നഗ​ര​ക​വാ​ട​ത്തിൽ പ്ര​വേ​ശ​നം നി​ഷേ​ധി​ച്ച പ്ര​ബു​ദ്ധ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം​വാ​സി​കൾ, ഇപ്പോ​ഴും നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​തി​രെ ചാർ​വാ​ക​നേ​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ പ്ര​ക്ഷോ​ഭം തു​ട​രു​ന്ന​ല്ലോ. പി​ഴ​ച്ചു​വോ ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ ചൂ​താ​ട്ടം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭര​ണ​കൂ​ട​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വർ വന​വാ​സ​ത്തി​നു​പോയ അശാ​ന്ത ദി​ന​ങ്ങൾ.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​രു​ടെ തെ​റ്റി​ദ്ധാ​രണ നീ​ക്കും. പാ​ണ്ഡ​വ​രെ കാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ച​തു് സ്വ​ത്തു പണ​യം​വ​ച്ചു കളി​ച്ച​തി​നൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്നു തു​റ​ന്നു​പ​റ​യും. വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം പെൺ​ത​ട്ടി​പ്പെ​ന്നു ലോ​ക​മ​നഃ​സാ​ക്ഷി​ക്കു മു​മ്പിൽ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ അറി​യി​ക്കും. ബഹു​ഭാ​ര്യാ​ത്വം സമ്മ​തി​ക്കു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി നി​യ​മ​സം​ഹിത, ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം ശി​ക്ഷാർ​ഹ​മാ​യി കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്. അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ ചൊ​ടി​ച്ചു ചോ​ദി​ക്കും, പത്തു​വർ​ഷ​മാ​യി ലോകം മു​ഴു​വൻ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ബഹു​ഭർ​തൃ​ത്വം എന്തു​കൊ​ണ്ടു് കൗരവർ ഇതു​വ​രെ അറി​ഞ്ഞി​ല്ല? അറി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു, പക്ഷേ, വധു​വു​മൊ​ത്ത​വർ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ കഴി​ഞ്ഞ ഇട​വേ​ള​യിൽ അവൾ പര​സ്യ​മാ​യി പറ​ഞ്ഞി​ല്ല! ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ അല്പ​വ​സ്ത്ര​യാ​യി, ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ ഇടി​ച്ചു​ക​യ​റി​വ​ന്ന ഉടൻ അവൾ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് തട്ടി​ക്ക​യ​റി, “നി​ല​ത്തു കു​ന്തി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന അഞ്ചു അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്നർ എന്റെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ! അവർ എന്തു് തെ​റ്റു് ചെ​യ്തു ഇങ്ങ​നെ അപ​മാ​നി​ക്ക​പ്പെ​ടാൻ? അഭി​ജാത ചൂ​താ​ട്ട സദ​സ്സു് അക്ഷ​രാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ സ്തം​ഭി​ച്ചു. ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം മഹാ​റാ​ണി​പ​ട്ടം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു സാ​ധാ​രണ പൗ​ര​യാ​യി മാറിയ പാ​ഞ്ചാ​ലി ഇതാ, ഞങ്ങൾ​ക്കു് മു​മ്പിൽ കു​റ്റ​സ​മ്മ​തം ചെ​യ്യു​ന്നു, ഇവർ എന്റെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ! വ്യ​ക്ത​ത​ക്കാ​യി ചോ​ദ്യം ആവർ​ത്തി​ച്ച​പ്പോൾ അവൾ അതാ നെ​ഞ്ചിൽ കൈ​വ​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്നു ഓരോ​രു​ത്ത​രിൽ​നി​ന്നും എനി​ക്കു് കു​ട്ടി ഉണ്ടു്. ബഹു​ഭർ​തൃ​ത്വം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​യ​മ​വി​രു​ദ്ധ​മെ​ന്നു് നി​ന​ക്ക​റി​യാ​മോ എന്നു് കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ ഇട​പെ​ട്ട​പ്പോൾ, “അതി​നെ​ന്താ ഞങ്ങൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം രാ​ജ​സൂയ ചക്ര​വർ​ത്തി​കു​ടും​ബം”. ഇത്ര​യും പോരെ അവൾ​ക്കു നേരെ തി​രി​യാൻ. “കല്ലെ​റി​യൂ ആ പാ​പി​യെ” എന്ന​ട്ട​ഹ​സി​ക്കാൻ. എന്നാൽ സമാ​ധാ​ന​പ്രി​യ​നായ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു, പ്ര​കോ​പ​ന​മ​രു​തു് സ്ത്രീ​സു​ര​ക്ഷ നാം പാ​ലി​ക്കും മാ​തൃ​കാ​പ​ര​മാ​യി അവ​ളെ​യും പാ​ണ്ഡ​വ​രെ​യും വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാ​ലം കാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക​യ​ക്കും. അർ​ജ്ജു​നൻ ഒഴികെ നാ​ലു​പേർ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ അല്ലെ​ന്നും, വെറും അം​ഗ​ര​ക്ഷ​കർ മാ​ത്ര​മെ​ന്നും അവൾ സത്യ​വാ​ങ്മൂ​ലം തരു​മ്പോൾ പൗ​രാ​വ​കാ​ശം തി​രി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കും, പണ​യ​വ​സ്തു തി​രി​ച്ചു​നൽ​കാൻ അതിൽ ഇട​മി​ല്ല.”

2023-07-08

“നി​ന്നു് തി​രി​യാൻ ഇട​മി​ല്ലാ​ത്ത ഈ വനാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ, ഇവ​ര​ഞ്ചു​പേർ രാ​വു​പ​കൽ മു​റി​ക്ക​ക​ത്തു പൊ​യ്പോയ വസ​ന്ത​കാ​ലം തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു പുതിയ ആഖ്യാ​ന​നിർ​മ്മി​തി​യു​മാ​യി ചട​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​മ്പോൾ, എങ്ങ​നെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യും നി​ങ്ങൾ ഓരോ​നി​മി​ഷ​വും നേ​രി​ടു​ന്ന ഗാർ​ഹിക വിരസത?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഒരു പൂ​വി​ന്റെ പേർ ഞാൻ പെ​ട്ടെ​ന്നു് പറയും. അതോടെ എന്നെ പ്രീ​തി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യെ ഇനി യു​ദ്ധ​മു​ള്ളു എന്ന​മ​ട്ടിൽ പോവും, കാ​ടി​ള​ക്കി വേ​രോ​ടെ ചെ​ടി​യ​ട​ക്കം പറി​ച്ചു വരു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ദി​വ​സ​ങ്ങൾ കഴി​യും!”

“വന​വാ​സ​ദു​രി​തം ഒഴി​വാ​ക്കാൻ വഴി​വി​ട്ടൊ​രു കു​റു​ക്കു​വ​ഴി​യും നി​ങ്ങൾ കണ്ടി​ല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ടി​ലിൽ ഒറ്റ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. നര​നാ​യാ​ട്ടി​നു് വഴി​കാ​ണാ​തെ പാ​ണ്ഡ​വർ മൃ​ഗ​നാ​യാ​ട്ടി​നു പോ​യ​നേ​രം.

“വി​വ​സ്ത്ര ഉട​ലു​മാ​യി അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ ഉടു​തു​ണി​തേ​ടി ഞാൻ കയ​റി​യ​പ്പോൾ, അതാ തലയിൽ മു​ണ്ടി​ട്ടു മു​ഖം​മ​റ​ച്ച പീഡകൻ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ! നീ​ണ്ട​കാല ആരാ​ധ​ക​നെ​ങ്കി​ലും, ഇപ്പോൾ അടി​മ​യു​ട​ലി​ന്റെ ഉടയോൻ എന്ന നി​ല​യിൽ ഞാൻ അവനു മു​മ്പിൽ തല​കു​നി​ച്ചു മു​ട്ടു​കു​ത്തി. എന്നെ അവൻ കൈ​പി​ടി​ച്ചെ​ഴു​നേൽ​പ്പി​ച്ചു പട്ടു​ടു​പ്പി​ച്ചു. ഖാ​ണ്ഡവ വന​ത്തിൽ കു​ടി​യേ​റു​മ്പോൾ കാ​ടു​വെ​ട്ടി അതി​ശ​യ​വീ​ടു വെ​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കാ​യി എങ്കി​ലും നാളെ നി​ങ്ങൾ ആറു​പേ​രും കാ​ട്ടിൽ പോ​വു​മ്പോൾ ഒരു കൊ​ച്ചു​കു​ടിൽ കെ​ട്ടാൻ മാ​ത്ര​മേ അനു​മ​തി​യു​ണ്ടാ​വൂ എന്ന​വൻ അനു​ക​മ്പ​യോ​ടെ ഓർ​മ്മി​പ്പി​ച്ചു. വന​വാ​സം ദു​രി​ത​മാ​യി​രി​ക്കും എന്നർ​ത്ഥം. നീ മാ​ത്രം എന്നോ​ടൊ​പ്പം നി​ന്നാൽ, എന്റെ മുൻ​ഭാ​ര്യ​മാ​രിൽ നി​ന്നും വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം നേടി ഞാൻ നി​ന്നെ ഭാ​വി​റാ​ണി​യാ​ക്കാം. ദു​ര്യോ​ധ​ന​പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തെ നീ ധാർ​മ്മിക ഔദ്ധ​ത്യ​ത്തോ​ടെ തി​ര​സ്ക​രി​ച്ചി​ല്ലേ എന്നു് പി​ന്നീ​ടു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ആശ​ങ്ക​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ, തി​ള​യ്ക്കു​ന്ന മൗനം കൊ​ണ്ട​യാ​ളെ ഞാൻ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​നാ​ക്കി പി​ന്നീ​ടു് ഒറ്റ​ക്കു​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ എനി​ക്കു് ദർ​ശ​ന​മു​ണ്ടാ​യി. വന​വാ​സം പരീ​ക്ഷ​ണ​മാ​യി​രി​ക്കും. സഹനം നി​ന​ക്കു വി​ധി​ച്ച​തു പ്ര​കൃ​തി​യാ​ണു്. ഭാ​വി​യിൽ മഹാ​ഭാ​ര​തം ഞാൻ എഴു​താൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ, മു​ഖ്യ​ക​ഥാ​പാ​ത്രം ഒരു​പ​ക്ഷേ, നീ! പീ​ഡാ​നു​ഭ​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ മാ​ത്ര​മേ നി​ന്റെ അന​ശ്വ​ര​കഥ പൂർ​ണ്ണ​മാ​വൂ. പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്ക​തിൽ പ്ര​തി​കാ​ര​ക്കൊ​ല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ ഭാഗമേ അഭി​ന​യി​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​വൂ. ഇത്ര​യും വ്യാ​സൻ എന്നോ​ടു് ദർ​ശ​ന​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞ​തോ​ടെ, ദു​ര്യോ​ധന പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​നു തൽ​ക്കാ​ലം ഞാൻ തട​യി​ട്ടു.”

2023-07-09

“യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്കൾ​ക്കാ​യി ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട അനു​മോ​ദന സദ​സ്സിൽ ആരു​ടെ​യൊ​ക്കെ സാ​ന്നി​ധ്യം ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചാർ​വാ​ക​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തി​ന​പു​രി.

“ഞാൻ തല​യെ​ണ്ണി. അഞ്ചു പാ​ണ്ഡ​വ​രും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തു് പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ അസാ​ന്നി​ധ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു ശു​ഷ്ക​സ​ദ​സ്സി​നെ​ക്കാൾ!”

“നൂ​റോ​ളം കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളെ പാ​തി​രാ​കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്ക​ലി​ലൂ​ടെ അരമന അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ​നി​ന്നും പു​ക​ച്ചു​പു​റ​ത്തു​ചാ​ടി​ച്ചു നേടിയ അത്ര​യും ആഡംബര വസ​തി​ക​ളെ എന്തു് ചെ​യ്യാ​നാ​ണു് നി​ങ്ങൾ ഭാവം?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക മി​ക്ക​വാ​റും വി​ജ​ന​മായ അര​മ​ന​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി ഔദ്യോ​ഗിക വക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഭര​ണ​കൂ​ടം അധി​കാ​ര​ത്തിൽ കയറിയ നാ​ളു​കൾ.

“നമു​ക്ക​തു ഐതി​ഹാ​സിക യു​ദ്ധ​സ്മാ​ര​കം ആക്ക​ണ്ടേ? ഭാ​വി​യോ​ടു പലതും അതി​ന്ന​പ്പോൾ പ്ര​വ​ച​ന​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​യാ​നു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ? ബ്ര​ഹ്മ​ചാ​രി​യെ​ങ്കി​ലും, കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ നി​ക്ഷി​പ്ത കു​ടും​ബ​താൽ​പ്പ​ര്യ​മു​ള്ള കവി വ്യാ​സ​നു എല്ലാം ആത്മ​ക​ഥ​യി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ തു​റ​ന്നു പറയാൻ ആവുമോ?”, നകു​ല​ന്റെ ശബ്ദ​ത്തിൽ അക്ഷമ കലർ​ന്നു.

“കീ​ച​ക​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു അഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ട​തൊ​ക്കെ ‘പര​സ്ത്രീ​പീ​ഡ​കൻ’ എന്നാ​ണ​ല്ലോ. അവ​ന്റെ ലൈം​ഗി​ക​ഇ​ര​യോ പ്ര​തി​കാ​ര​കൊ​ല​പ്പു​ള്ളി​യോ ആയ നി​ങ്ങൾ അവനെ യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ എങ്ങ​നെ കണ്ടു എന്നോർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​നു യാ​ത്ര​തി​രി​ക്കു​ന്ന ദി​ന​ങ്ങൾ.

“അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തി​നു അഭയം തന്ന വി​രാ​ട​ന്റെ രാ​ജ്ഞി സു​ദേ​ഷ്ണ​യു​ടെ അനുജൻ എന്ന നി​ല​യി​ലാ​ണു്, അപ്പ​വും വീ​ഞ്ഞു​മാ​യി കീ​ച​ക​വ​സ​തി​യിൽ രാ​ത്രി എനി​ക്കു് പോ​വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു്. എല്ലാം കഴി​ഞ്ഞു മട​ങ്ങി​വ​രാൻ പു​ലർ​ച്ച​യാ​വും. യു​വാ​വെ​ങ്കി​ലും, അവൻ അവി​വാ​ഹി​തൻ. ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ലേ വി​രാ​ട​സേ​നാ​പ​തി​യാ​യി. അയൽ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി വ്യ​ക്തി​ഗത നയ​ത​ന്ത്ര​ബ​ന്ധം പു​ലർ​ത്തി. വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വു് കു​റ​ച്ചു​കാ​ല​മാ​യി കീ​ച​ക​നിൽ ഭീഷണി മണ​ത്തി​രു​ന്നു. സു​ദേ​ഷ്ണ​യും അനുജൻ കീ​ച​ക​നും, കൊ​ട്ടാ​ര​വി​പ്ല​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ വി​രാ​ട​നെ സ്ഥാ​ന​ഭൃ​ഷ്ട​നാ​ക്കു​മോ എന്ന ഭീ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു കീ​ച​ക​വ​ധ​ഗൂ​ഡാ​ലോ​ച​ന​യു​ടെ പ്രേ​ര​ക​ശ​ക്തി. ഭാ​വി​യി​ലൊ​രു ശത്രു​വെ​ന്ന​ങ്ങ​നെ മന​സാ​വ​രി​ച്ച കീ​ച​ക​നെ, സേവകർ വഴി, ‘മദ്യ​പാ​നി​യും പെൺ​വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​നും ദു​ര​ഭി​മാ​നി​യും അധി​കാ​ര​മോ​ഹി’യു​മെ​ന്നു ഊട്ടു​പുര മുതൽ കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​വ​രെ ഇല്ലാ​ക്ക​ഥ​കൾ എത്തി​ക്കാൻ വി​രാ​ട​നു് കഴി​ഞ്ഞു എന്ന​താ​ണ​യാ​ളു​ടെ പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ത​ന്ത്രം. തരം​കി​ട്ടി​യ​പ്പോൾ കീ​ച​ക​നെ കൊ​ല്ലാൻ വി​രാ​ടൻ കൗ​ശ​ല​പൂർ​വ്വം ഭീമനെ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു, കൊ​ല​ക്കു കാരണം പറ​ഞ്ഞ​തു്, സൈ​ര​ന്ധ്രി​യെ​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ കീചകൻ അന്നു് രാ​ത്രി പീ​ഡ​ന​ഇ​ര​യാ​ക്കാൻ നൃ​ത്ത​മ​ണ്ഡ​പ​ത്തി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ​മു​റി ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു​മെ​ന്നു രഹ​സ്യ​വി​വ​രം പറ​ഞ്ഞാ​യി​രു​ന്നു. കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ക്കാല തൊ​ഴി​ലി​നു ആറംഗ പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘ​ത്തെ നേ​രി​ട്ട​ഭി​മു​ഖം ചെയ്ത വി​രാ​ട​നു്, ‘മു​ഖം​മൂ​ടി’ ധരി​ച്ച ഞങ്ങൾ യഥാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ആരെ​ന്ന​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും, സൗ​ക​ര്യ​പൂർ​വ്വം അറി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ന്ന​ഭി​ന​യി​ച്ച​താ​ണ​യാ​ളു​ടെ പ്രാ​യോ​ഗിക രാ​ജ​ധർ​മ്മം. പി​റ്റേ​ന്നു് രാ​വി​ലെ ഞെ​ട്ട​ലോ​ടെ ഞാൻ അറി​ഞ്ഞു, പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട കീ​ച​ക​നെ ക്രൂ​ര​കൊ​ല​യാ​ളി ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി​ച്ചു കൊ​ന്നു. “ചേ​ച്ചി സു​ദേ​ഷ്ണ​യു​ടെ പ്രാ​യ​മു​ള്ള​വ​ളെ​ങ്കി​ലും നീ എനി​ക്കു് ആയു​ഷ്ക്കാല പ്ര​ണ​യി​നി” എന്നു് ഉടൽ ചേർ​ത്തു​നിർ​ത്തി മധു​ര​പ​ദ​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന യു​വ​കീ​ച​ക​ന്റെ അകാ​ല​മ​ര​ണ​ത്തോ​ടെ, ഭീമനെ ഞാൻ അവ​ഹേ​ളി​ക്കു​വാൻ തു​ട​ങ്ങി. പല​പ്പോ​ഴും നി​ങ്ങൾ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ ചോ​ദി​ച്ച​തോർ​ക്കു​ന്നു, നി​ങ്ങൾ​ക്കു​മു​മ്പിൽ താ​ണു​കേ​ഴു​ന്ന ഭീമനെ എന്തി​നി​ങ്ങ​നെ കഠി​ന​മാ​യി നി​ങ്ങൾ പരീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു. ഓരോ തവണ ഭീമൻ മു​ട്ടിൽ ഇഴ​ഞ്ഞു കൈകൾ കൂ​പ്പി എന്നോ​ടു് മാ​പ്പു​ചോ​ദി​ച്ചു വി​ല​പി​ക്കു​മ്പോ​ഴും, ഞാ​ന​വ​നെ നി​ന്ദി​ച്ചു, അങ്ങ​നെ കീ​ച​കാ​ത്മാ​വി​നെ മഹ​ത്വ​പ്പെ​ടു​ത്തി!” ദൂരെ ദൂരെ, വി​രാ​ട​രാ​ജ​ധാ​നി പെ​ട്ടെ​ന്നു് കാ​ഴ്ച​യിൽ തെ​ളി​ഞ്ഞ​പോ​ലെ പാ​ഞ്ചാ​ലി എഴു​ന്നേ​റ്റു​നി​ന്നു, കീ​ച​ക​നോ​ടെ​ന്ന പോലെ മധു​ര​മ​ധു​ര​മായ വേ​ദ​ന​യോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു, ‘സ്വർ​ഗ്ഗ​സ്ഥ​നായ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​നേ, ദി​വ​സ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ളിൽ ഞാനും നി​ന്നോ​ടൊ​പ്പം ചേ​രു​ക​യാ​യി.”

2023-07-11

“അഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തൊ​ക്കെ തി​രു​ത്താൻ ഉത​കു​മോ പു​തു​വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണം? പ്രീ​ണി​പ്പി​ക്കാ​നും പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ക്കാ​നും നി​ങ്ങ​ള​ഞ്ചു​പേർ ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടും, അടി​മ​പ്പ​ണി​ചെ​യ്യി​ക്കു​ന്നു എന്ന ഖേ​ദ​മു​ണ്ടോ മന​സ്സിൽ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. നാ​യാ​ട്ടിൽ തല​ക്ക​ടി​ച്ചു വീ​ഴ്ത്തിയ കാ​ട്ടു​പോ​ത്തി​ന്റെ തല​വെ​ട്ടി തോ​ലു​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു മൃ​ഗ​മാം​സ​പ്രി​യ​രായ പാ​ണ്ഡ​വർ.

“വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു പൊ​ട്ടി​മു​ള​ച്ച വി​ഷ​ബീ​ജ​മ​ല്ല പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ പെ​ണ്ണാ​ഭി​മു​ഖ്യം. ഓരോ വഴി​യിൽ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യി പര​സ്ത്രീ ബന്ധം പു​ലർ​ത്തിയ ഭൂ​ത​കാ​ലം വസ്തു​ത​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും, സന്ധ്യ​ക്കു് കൂ​ട​ണ​യുക പതി​വാ​ണു്. ഇതൊരു ദൗർ​ബ​ല്യ​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ പ്ര​ബു​ദ്ധ​സ​മൂ​ഹം കാ​ണു​ന്നു എന്നാ​ണോ നി​ങ്ങൾ ഒളി​ഞ്ഞും തെ​ളി​ഞ്ഞും പറ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന​തു്? എന്നാൽ ഞങ്ങൾ​ക്ക​തൊ​രു ഹരവും കൂ​ടി​യാ​ണു്. ഇനി എന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞാൽ, ഒരു കയ്യിൽ ഗദയും മറു​ക​യ്യിൽ കല്യാ​ണ​സൗ​ഗ​ന്ധി​ക​വു​മാ​യി പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​ളെ കാണാൻ ഓടി​ക്കി​ത​ച്ചു വരു​ന്ന​തി​ലൊ​രു സമാ​ന​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത കാൽ​പ്പ​നിക പ്ര​ണ​യ​തീ​വ്ര​ത​യു​ണ്ടു്. ആവ​ശ്യ​ത്തി​ല​ധി​കം പു​രു​ഷ​വൈ​വി​ധ്യ​ല​ഭ്യ​ത​യാൽ, ആസ്വാ​ദ​ന​ര​തി​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി ചി​ല​പ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും നി​സ്സം​ഗത കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​വാം എന്ന​താ​ണോ ഇത്ര​ദൂ​രം ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് നി​ങ്ങൾ പല​കു​റി പദ​യാ​ത്ര ചെ​യ്തു​വ​ന്നു ചൂ​ഴ്‌​ന്നെ​ടു​ത്ത പാ​ഞ്ചാ​ലീ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ര​ഹ​സ്യം?” പി​ട​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന കാ​ട്ടു​പോ​ത്തിൽ നി​ന്നു് ഭീമൻ ആഞ്ഞു​വ​ലി​ച്ച​പ്പോൾ മാ​ത്ര​മേ തോൽ​വേ​റി​ട്ടു​ള്ളു. മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വർ ഇറ​ച്ചി, കഷ​ണ​ങ്ങ​ളാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു മട​വാ​ളു​കൾ​ക്കാ​യി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ നോ​ക്കി. അവൾ കനി​യ​ണം, ഇറ​ച്ചി ഭക്ഷ്യ​യോ​ഗ്യ​മാ​ക്കാൻ.

“ആയു​ഷ്ക്കാ​ല​ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യ​മെ​ന്ന പര​സ്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ​യി​ലൂ​ടെ വി​ശ്വ​വി​ഖ്യാ​ത​നാ​യൊ​രു പി​താ​മ​ഹൻ ഇപ്പോ​ഴും ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലു​ണ്ടു്, കൂ​ടു​ത​ലൊ​ന്നും ഭീ​ഷ്മ​പ്ര​തി​ജ്ഞ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഇപ്പോൾ പറ​യാ​ത്ത​തു്, അഭി​മു​ഖ​വി​ഷ​യം മറ്റൊ​രു പ്ര​തി​ജ്ഞ​യാ​ണ​ല്ലോ—പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കേ​ശ​പ്ര​തി​ജ്ഞ! നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്രി​യ​ഭാ​ര്യ​യു​ടെ പ്ര​തി​ജ്ഞ! കൗ​ര​വ​ച്ചോര തേ​ക്കാ​തെ മു​ടി​കെ​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന​തി​നു പുറമെ, ചീ​കി​ല്ലെ​ന്നും പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു രൗ​ദ്ര​പാ​ഞ്ചാ​ലി? വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ക്കാ​ല​ത്തു പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ചോര തി​ള​പ്പി​ച്ച രക്ത​പ്ര​തി​ജ്ഞ വന​വാ​സ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ഭൗ​തി​ക​പ​രി​മി​തി​ക്കു​ള്ളി​ലും വർഷം തോറും പു​തു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു എന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്ക​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടാ​നാ​വു​മോ, ആൾ​രൂ​പം നേരിൽ കണ്ടാൽ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ജാ​ല​ക​ത്തി​ന്ന​പ്പു​റ​ത്തു പ്ര​ഭാ​ത​വെ​യി​ലിൽ നീ​ന്തി​ക്കു​ളി​ച്ചു ഈറൻ​തു​ണി അയയിൽ ഉണ​ക്കാ​നി​ടു​ന്നു ശാ​ലീ​ന​രൂ​പ​ത്തി​ലൊ​രു പാ​ഞ്ചാ​ലി!

“ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യം എങ്ങ​നെ അണു​വി​ട​തെ​റ്റാ​തെ പരി​പാ​ലി​ക്കു​ന്നു ഭീ​ഷ്മർ! അതു് വസ്തു​നി​ഷ്ഠ​മാ​യി വി​ല​യി​രു​ത്താ​നു​ള്ള അര​മ​ന​വാർ​ത്ത കൈ​വ​ശ​മു​ണ്ടോ? എന്നാൽ നേർ​സാ​ക്ഷി​യെ​ന്ന​നി​ല​യിൽ അടി​വ​ര​യി​ട്ടു് പറ​യ​ട്ടെ മു​ടി​യ​ട​ക്കം സമ്പൂർ​ണ്ണ ഉടൽ​പ​രി​പാ​ല​നം എങ്ങ​നെ ആയി​രു​ന്നോ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ, അതിൽ കു​റ​വ​ല്ലാ​ത്ത ഗു​ണ​മേ​ന്മ​യോ​ടെ ഈ കൊ​ടും​കാ​ട്ടി​ലും ആവു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന​താ​ണു് ഞങ്ങൾ​ക്ക​ഞ്ചു​പേർ​ക്കും നി​ല​ക്കാ​ത്ത വി​സ്മ​യം. ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​വി​രു​ന്നു​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന പരി​ഷ്കൃത വനി​ത​കൾ​ക്കാ​വു​മോ, ക്ലേ​ശ​ക​ര​മായ ഈ കേ​ശ​പ​രി​പാ​ല​നം, ഉട​ല​ഴ​കു​ക​ളു​ടെ ദൃ​ശ്യ​പ്പൊ​ലിമ?—ഞങ്ങ​ളു​ടെ ബലമായ സംശയം ദ്രൗ​പ​ദി​ക്കു് ആകാ​ശ​ചാ​രി​ക​ളു​ടെ അക​മ​ഴി​ഞ്ഞ സഹാ​യ​മു​ണ്ടു്, എന്നാൽ പ്ര​തി​യോ​ഗി​ദു​ര്യോ​ധ​നൻ രഹ​സ്യ​ദൂ​തൻ വഴി​യ​വ​ളു​ടെ ഉട​ല​ഴ​കി​ന്റെ സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നു, സ്വ​ന്തം ഭാര്യ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തെ​ല്ലാ​മോ അതൊ​ക്കെ, മി​ന്നു​ന്ന സമ്മാ​ന​പ്പെ​ട്ടി​യിൽ പാ​രി​തോ​ഷി​ക​മാ​യി പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കെ​ത്തി​ക്കും, ഞങ്ങൾ കണ്ടാ​ലും കു​ഴ​പ്പ​മി​ല്ലെ​ന്ന നാ​ട്യ​ത്തിൽ അവൾ അതൊ​ക്കെ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. കൂ​ടു​തൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ പറ​ഞ്ഞാൽ ഒളി​ക്ക​ണ്ണു​ള്ള ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല അസൂ​യ​ക്കാ​രായ മറ്റു​പാ​ണ്ഡ​വ​രും അസ്വ​സ്ഥ​രാ​വും!”

2023-07-12

“ഭാ​ര്യ​യും നാലു സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും ഒന്നൊ​ന്നാ​യി വഴി​യിൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു മരി​ച്ചി​ട്ടും തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​തെ, കാൽ മു​ന്നോ​ട്ടു് വച്ച നി​ങ്ങൾ​ക്കി​പ്പോൾ ഈ നാൽ​ക്കാ​ലി മാ​ത്ര​മാ​യോ കൂ​ട്ടു് ?” നിന്ദ മറ​ച്ചു​വ​യ്ക്കാ​തെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​നം.

“നി​ങ്ങൾ​ക്കി​തു് അനി​ഷ്ട​ക്കാ​ഴ്ച, അനാ​ഥ​നായ, സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളും ഭാ​ര്യ​യും നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട എനി​ക്കോ, അത്യു​ന്ന​ത​ങ്ങ​ളിൽ സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന സ്വർ​ഗ്ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കൊ​രു വഴി​കാ​ട്ടി. സ്വാർ​ത്ഥ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പരി​ദേ​വ​ന​ങ്ങ​ളോ, ദുർബല പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ മദ​മാ​ത്സ​ര്യ​മോ തൊ​ട്ടു​തീ​ണ്ടാ​ത്തൊ​രു സം​തൃ​പ്ത​ജീ​വി, പാവം നാൽ​ക്കാ​ലി. കു​ന്നിൻ​മു​ക​ളിൽ ഞാൻ ഈ കൂ​ട്ടു​നാ​യ​ക്കൊ​പ്പം സന്ധ്യ ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​മ്പോൾ മല​ഞ്ചെ​രി​വാ​കെ പു​ഷ്പി​ച്ചു മനോ​ഹ​ര​തീ​ര​മാ​വും. നി​ങ്ങൾ വലി​ഞ്ഞു​ക​യ​റി​വ​ന്നു എന്റെ ഹൃ​ദ​യ​ന്ത​രാ​ള​ത്തി​ലേ​ക്കു എത്തി​നോ​ക്കും​വ​രെ ഞാൻ ഇരു​കൈ​ക​ളും മേ​ലോ​ട്ടു​യർ​ത്തി, “സ്വാ​ഗ​തം, ആരാ​ധ​ക​രായ ആകാ​ശ​ചാ​രി​ക​ളേ” എന്നു് ക്ഷ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഉള്ളിൽ നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ശാ​ന്തി ഒഴു​കി​പ്പോ​യ​തു് നി​ങ്ങൾ വലി​ഞ്ഞു​ക​യ​റി​വ​ന്ന​പ്പോൾ. ഇനി​യും എന്നെ വി​ട്ടു വന്നി​ട​ത്തി​ലേ​ക്കു നീ മട​ങ്ങി​പ്പോ​വുക, നായ അതി​ന്റെ തനി​നി​റം നി​ന്നെ കാ​ണി​ക്കും!” ആകാ​ശ​ത്തു​നി​ന്നൊ​രു കോണി ഇറ​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന​തു​ക​ണ്ട യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ അതി​ല്പി​ടി​ച്ചു കയ​റാ​നാ​യി നാൽ​ക്കാ​ലി​യു​ടെ ശി​ര​സ്സിൽ വല​തു​കാൽ ബലം​പി​ടി​ച്ചു വച്ചു.

“അത്യാ​ധു​നിക നഗ​ര​നിർ​മ്മി​തി​യായ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ ഇല്ലാ​ത്ത എന്തു് അത്യു​ന്നത വി​ദ്യാ​സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങൾ അന്വേ​ഷി​ച്ചാ​ണു് അഞ്ചു ആൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ​യും ഇത്ര ദൂരെ പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി പാർ​പ്പി​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വ​തീ​രു​മാ​നം എന്നാ​ണു് കൗരവർ പരി​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന​തു്! എന്താ​യി​രു​ന്നു പ്ര​കോ​പ​നം, അഥവാ പ്ര​ചോ​ദ​നം?”, അതി​ഥി​ക​ളെ വഴു​ക്കി​വീ​ഴ്ത്തു​ന്ന ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം സഭാ​ത​ല​ങ്ങ​ളെ ഓർ​ത്തു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കൗ​ര​വ​ക്ഷ​ണ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു ചൂതു് കളി​ക്കാൻ തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കു​ക​യി​രു​ന്നു ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ.

“ബീ​ജ​പി​താ​വാ​രെ​ന്ന​റി​യാ​ത്ത അനാ​ഥ​കു​ട്ടി​കൾ എന്നു വി​ളി​ച്ചു പാ​ഞ്ചാ​ലി ആ കൊ​ച്ചു കു​ട്ടി​ക​ളെ ഞങ്ങൾ​ക്കു് മു​മ്പിൽ നിർ​ത്തി മാ​ന​സി​ക​മാ​യി ദ്രോ​ഹി​ക്കും. ആ നിർ​ദ്ദ​യ​പെ​രു​മാ​റ്റം അശേഷം സഹി​ക്കാ​നാ​വാ​തെ ഞങ്ങൾ മാ​ന്യ​മാ​യി ഇട​പെ​ട്ടാൽ, ചോ​ദി​ച്ച​തു് ഞാ​നാ​ണെ​ങ്കി​ല്പോ​ലും ചക്ര​വർ​ത്തി​യെ​ന്ന പരി​ഗ​ണ​ന​യി​ല്ലാ​തെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി, ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ കണ്ണി​നു​നേ​രെ നിർ​ത്തി അവൾ ഞങ്ങ​ളെ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​രാ​ക്കും.”

“ഇര​ക്കു​മേൽ കൗ​ര​വ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാർ ചാ​ടി​വീ​ണു എന്നു​നി​ങ്ങൾ നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച​താ​യി കേ​ട്ട​പ്പോൾ തോ​ന്നി, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തിൽ ആയി​രു​ന്നി​ല്ലേ കള്ള​ച്ചൂ​തും, കു​ല​സ്ത്രീ​യു​ടെ തു​ണി​യ​ഴി​ക്ക​ലും വഴി കൗരവർ രഹ​സ്യ​ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങൾ നേ​ടി​യെ​ടു​ത്ത​തു്? നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വന്യ​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ ‘ആശ്ര​മ​മൃ​ഗ​ങ്ങൾ’ എന്ന നി​രു​പ​ദ്രവ പദവി നേടി! ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യു​ടെ സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ നി​വർ​ന്നി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ന്നും തോ​ന്നാ​ത്ത പൊ​ള്ളു​ന്ന നീ​തി​ബോ​ധം എങ്ങ​നെ ശര​ശ​യ്യ​യിൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ ഉണ്ടാ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘം ഭീ​ഷ്മ​രിൽ നി​ന്നു് രാ​ഷ്ട്ര​ത​ന്ത്ര​ത്തിൽ ബാ​ല​പാ​ഠ​ങ്ങൾ​നേ​ടി ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങാൻ മൈ​താ​ന​ത്തു തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്ന ഇടവേള.

“ചട്ട​പ​രി​പാ​ല​ന​ത്തി​ന്റെ പരി​മി​ത​മായ സഭാ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ തന്ന​പ്പോൾ, ഭീ​ഷ്മ​നീ​തി​ബോ​ധ​ത്തി​ന്നു് എന്തു് സമ്മർ​ദ്ദ​പ്ര​സ​ക്തി? സഭയിൽ അധ്യ​ക്ഷ​അ​നു​മ​തി​യി​ല്ലാ​തെ ഇടി​ച്ചു കയറിയ ദ്രൗ​പ​ദി​യു​ടെ അല്പ​വ​സ്ത്രം, ലൈം​ഗിക പ്ര​ലോ​ഭ​ന​മാ​യെ​ടു​ത്ത കൗ​ര​വ​രു​ടെ പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ത്തിൽ ഞാൻ കണ്ട​തു് പരി​ഷ്കൃത ഹസ്തി​ന​പു​രി​സ​മൂ​ഹ​ത്തെ​യ​ല്ല​വ​ന്യ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ ബല​ത​ന്ത്ര​ത്തെ ആയി​രു​ന്നു എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ വന്യ​മൃ​ഗ​പ്ര​യോ​ഗം ആല​ങ്കാ​രി​ക​മാ​യി പറ​ഞ്ഞ​തു് നി​ങ്ങൾ, കഷ്ടം, പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ മു​ഖ​വി​ല​ക്കെ​ടു​ത്ത​ല്ലോ! ഇത്ര​യൊ​ക്കെ ഭാഷ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടും, മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രു​ടെ ആശ​യ​വി​നി​മ​യ​സാ​മ​ഗ്രി എത്ര അപ​ര്യാ​പ്തം? നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​ണു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന​ല്ല ബാ​ല​പാ​ഠ​ങ്ങൾ വേ​ണ്ട​തു്. അതൊ​ക്കെ നോ​ക്കു​മ്പോൾ ഒന്നു പറ​ഞ്ഞു​ര​ണ്ടാ​മ​തു മാ​ത്രം ശത്രു​വി​നു​നേ​രെ ആയുധം പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ഞങ്ങൾ എത്ര ലളി​ത​ജീ​വി​കൾ!”

2023-07-13

“അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​ങ്ങൾ മനഃ​സാ​ക്ഷി​ക്കു​നേ​രെ അട്ട​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന പോർ​ക്ക​ളം വി​ട്ടു് പാ​ള​യ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ അവ​ശ​നാ​യി എത്തു​മ്പോൾ പ്ര​ചോ​ദ​നം തരു​ന്ന വാ​ക്കു​ക​ളു​മാ​യി ‘ഭാവി ഹസ്തി​ന​പു​രി​രാ​ജാ’വിനെ ‘ഭാവി മഹാ​റാ​ണി’ പാ​ഞ്ചാ​ലി പരി​ച​രി​ക്കു​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“പ്രാ​യം പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​സാ​ധ്യ​ത​യെ പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യി ബാ​ധി​ക്കു​മോ എന്നൊ​ര​വ്യ​ക്ത​ഭീ​തി, അവൾ ആശ​ങ്ക​യോ​ടെ പങ്കു​വ​ച്ച​തോർ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. പി​താ​മ​ഹൻ ശര​ശ​യ്യ​യിൽ മലർ​ന്ന​ടി​ച്ചു​വീണ ആ ദിവസം. ബാ​ല്യം മുതൽ സൈ​നി​കാ​ഭ്യാ​സം ചെ​യ്തു​വ​രു​ന്ന നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​വി​ടെ പ്രാ​യ​പ്ര​ശ്നം എന്നു് പരി​ലാ​ള​ന​സ്പർ​ശ​ത്തോ​ടെ അവ​ളെ​ന്റെ ഉൾ​ഭീ​തി​യ​ക​റ്റു​മെ​ന്നു ഞാൻ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചു. ശരീ​ര​ത്തെ​യും മന​സ്സി​നെ​യും പ്രാ​യം തളർ​ത്തു​ന്ന​തൊ​ക്കെ പ്ര​കൃ​തി​നി​യ​മ​മ​ല്ലേ അതി​ലെ​ന്താ​ണി​ത്ര പരി​ദേ​വ​നം, ഇളമുറ മാ​ദ്രി​ക്കു​ട്ടി​കൾ യു​വ​ഊർ​ജ്ജ​ത്തിൽ തു​ള്ളി​ച്ചാ​ടി കൗ​ര​വ​ത​ല​വെ​ട്ടാൻ വാ​ളു​മാ​യി ഓടി​ന​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. അവർ തന്നെ ഏറ്റെ​ടു​ക്ക​ട്ടെ കു​രു​വംശ ചെ​ങ്കോൽ എന്നാ​ണ​വൾ നകു​ല​ന്റെ അര​ക്കെ​ട്ടിൽ കൈ​ചു​റ്റി കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലേ​ക്കു് പോ​വു​മ്പോൾ അപ്പോൾ പ്ര​തി​ക​രി​ച്ച​തു്. അന്നു് രാ​ത്രി ഞാൻ കണ്ട​തെ​ല്ലാം പേ​ക്കി​നാ​വു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു!”

“വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തും, അതി​നു​മു​മ്പു് ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം കാ​ല​ത്തും മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മാ​യു​ള്ള നേർ​മൊ​ഴി​അ​ഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ, അവൾ ഇട​ക്കൊ​ക്കെ മു​ന​വ​ച്ചു​നി​രീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന സംഘർഷ ദാ​മ്പ​ത്യ​വി​നി​മ​യ​ങ്ങൾ ഉണ്ടു്. അങ്ങ​നെ, തൊ​ഴി​ലി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി​കേ​ട്ട ഒരു വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തൽ എന്നെ അപ്പോൾ വി​സ്മ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തുക മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു പി​ന്നീ​ടു് നിരാശ ഉണർ​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. നി​ങ്ങൾ അവൾ​ക്കു​മു​മ്പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു് എന്ന​ത​പ്പോൾ ശരി​ക്കും വാ​സ്ത​വ​മാ​ണോ, അതോ കേ​വ​ല​മൊ​രു അല​ങ്കാ​ര​പ്ര​യോ​ഗ​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​രാ​ജാ​വു് എന്ന നി​ല​യിൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ അഭി​ഷി​ക്ത​നായ നാ​ളു​കൾ.

“ശി​ര​സ്സിൽ കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ കി​രീ​ട​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, ഈ ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ ആർ​ജ്ജ​വം ഇനി​യും നി​ല​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്തൊ​രു ധാർ​മ്മി​ക​വ്യ​ക്തി​ത്വം എനി​ക്കു​ണ്ടെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്കു​മ​റി​യാം. അതു​കൊ​ണ്ടു് ഞാൻ കു​മ്പ​സ​രി​ക്ക​ട്ടെ, ഉവ്വു് ഞാൻ മു​ട്ടു​കു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്, എന്നാ​ല​തു് പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മു​മ്പിൽ അല്ല, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ ശത്രു​മി​ത്ര സേനകൾ നോ​ക്കാ​തെ, മു​ഴു​വൻ മനു​ഷ്യ​സ​ഹ​ന​ത്തി​നും മു​മ്പിൽ ആണു് എന്നു​മാ​ത്രം. കൂ​ടു​ത​ലൊ​ന്നും ഇപ്പോൾ ചോ​ദി​ക്ക​രു​തേ, പൊ​ട്ടി​ച്ചി​ത​റും എന്റെ ഹൃദയം ഒരു പളു​ങ്കു​പാ​ത്രം പോലെ!”

“ഇന്നു് രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു് നിർ​ദ്ധി​ഷ്ട​ചൂ​താ​ട്ട നി​രോ​ധന നി​യ​മ​മാ​ണ​ല്ലോ. ഈ തെ​റ്റു​തി​രു​ത്തൽ ഒരു നല്ല മാതൃക എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വു​ണ്ടോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൃ​പാ​ചാ​ര്യ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. അടു​ത്ത കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി​യായ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നു് ആദ്യാ​ക്ഷ​രം പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കാൻ പാ​ടു​പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ആ ചി​ര​ഞ്ജീ​വി.

“അതിനു മു​മ്പു് വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു് വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ​ര​തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങൾ മുൻ​കാ​ല​പ്രാ​ബ​ല്യ​ത്തോ​ടെ നി​യ​മ​വി​ധേ​യ​മാ​ക്ക​ണം എന്ന മുൻ മഹാ​റാ​ണി കൂ​ടി​യായ കു​ന്തി​യു​ടെ നിർ​ദ്ദേ​ശ​മ​ല്ലേ? ചാർ​വാ​കൻ തരം കാ​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണു് കൗ​ന്തേ​യ​രു​ടെ പാ​ണ്ഡു​പി​തൃ​ത്വം എന്ന​തു് കു​ന്തി കെ​ട്ടി​ച്ച​മ​ച്ച ഒരു കഥ മാ​ത്രം എന്നു് തെ​രു​വിൽ ആളെ​ക്കൂ​ട്ടി കൊ​ട്ടി​ഘോ​ഷി​ക്കാൻ. ആരോ​പ​ണ​ത്തി​നു് കരു​ത്തു​പ​ക​രാൻ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വി​ധ​വ​കൾ നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​നു് ‘കരി​നാ​വു’കൾ തെ​രു​വിൽ ഇറ​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണു് കേ​ട്ട​തു്. കു​ന്തി​യു​ടെ വാ​ക്ക​ല്ലാ​തെ പാ​ണ്ഡ​വ​പി​തൃ​ത്വം ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​ക്കാൻ ആധി​കാ​രി​ക​ത​യു​ള്ള രേ​ഖ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. പാ​ണ്ഡു, രാ​ജ​പ​ദ​വി​യു​ടെ ഒസ്യ​ത്തൊ​ന്നും അയൽ​പ​ക്ക​സ​ന്യ​സ്ഥ​രു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തിൽ ഒപ്പി​ട്ടു​മി​ല്ല. ചൂ​താ​ട്ട​ത്തി​നു ആരും വന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ “അന​ധി​കൃ​ത​മ​ഹാ​രാ​ജാ​വു്” എന്നാ​ക്ഷേ​പി​ച്ചു താ​ഴെ​യി​റ​ക്കാൻ ചാർ​വാ​കൻ ഒരാൾ മതി എന്നർ​ത്ഥം!”

2023-07-14

“ഞാനും യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ലേ​ഖ​ക​നും രാ​വി​ലെ മുതൽ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര ചു​റ്റി​ന​ട​ന്നു​ക​ണ്ടു. എത്ര സൂ​ക്ഷ്മ​മായ അടി​സ്ഥാ​ന​സൗ​ക​ര്യ നിർ​മ്മി​തി എന്നു് വി​സ്മ​യി​ക്കാ​തെ നി​ങ്ങൾ​ക്കു് മട​ങ്ങി​വ​രാ​നാ​വി​ല്ല. അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ യു​ദ്ധം ചെ​യ്യാൻ തന്നെ ഉറ​ച്ചു? അക്ഷ​രാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഒരു മഹാ​ഭാ​ര​ത​യു​ദ്ധം തന്നെ അല്ലേ, എത്ര​യെ​ത്ര ആയു​ധ​ങ്ങൾ, ഭാഷകൾ സം​സ്കാ​ര​ങ്ങൾ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു ഒന്നു് കൂടി വി​ശാ​ല​മാ​യി കണ്ണോ​ടി​ച്ചു​നോ​ക്കി ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. ഇരു​വ​ശ​ത്തും നേ​ര​ത്തെ വന്നു ചേർ​ന്ന സഖ്യ​ക​ക്ഷി സൈ​ന്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​ള​യ​ങ്ങ​ളിൽ ഗ്രാ​മീണ ഉത്സ​വ​ത്തി​ന്റെ ശമി​ക്കാ​ത്ത ആരവം നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഹേ​മ​ന്ത സൂ​ര്യൻ പു​ക​മ​റ​ക്കു​ള്ളിൽ ഒളി​ഞ്ഞു.

“ഉദ്ദേ​ശ്യ​ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങൾ നേ​ടി​ത്ത​രു​ന്ന​വി​ധം പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു​മേൽ ഫല​പ്ര​ദ​മായ യു​ദ്ധ​വി​ജ​യ​ത്തോ​ടെ, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ വരു​ന്ന സമാ​ധാ​ന​കാ​ലം—ആ സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണെ​ന്നെ അസ്വ​സ്ഥ​നാ​ക്കു​ന്ന​തു്”

“നി​ങ്ങ​ളെ കണ്ട ഉടൻ വി​രാ​ട​രാ​ജാ​വി​നു ആളെ മന​സ്സി​ലാ​യി എന്നു് കീചകൻ നി​ങ്ങ​ളെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​പ്പോൾ ആയി​രു​ന്നോ, ഭീഷണി മണ​ത്തു കീ​ച​ക​നെ കാ​ല​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു അയ​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ ഭീമനെ തന്നെ ഏർ​പ്പാ​ടാ​ക്കി​യ​തു്? അങ്ങ​നെ ഒരു നിർ​മ്മി​തി​ക​ഥ​യു​മാ​യി ചാർ​വാ​കൻ വഴി​യ​മ്പ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, കീ​ച​ക​വ​ധ​ത്തിൽ വി​രാ​ട​ന​ഗ​രം കല​ങ്ങിയ നാ​ളു​കൾ.

“അങ്ങ​നെ ചി​ന്തി​ക്കാൻ മാ​ത്രം രാ​ജ്യ​ത​ന്ത്രം വി​രാ​ട​നു​ണ്ടോ? നി​ങ്ങൾ അയാളെ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്തി​ല്ലേ? എന്തു് വെ​ളി​പാ​ടു് കി​ട്ടി? ഒന്നും കി​ട്ടി​യി​ല്ല! അത്ര​യേ അപ്പോൾ ഉള്ളൂ വി​രാ​ടൻ! അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തി​നു ആരോ​രു​മ​റി​യാ​ത്തൊ​രു ഇടം നോ​ക്കി​വ​ന്ന ഞങ്ങൾ ആറു​പേ​രെ​യും, ഒരേ ദി​വ​സ​മാ​ണു് വി​രാ​ടൻ ഒറ്റ​യ്ക്കു് അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്ത​തു്. ഓരോ​രു​ത്ത​രോ​ടും ആരാ എന്താ എന്നൊ​ക്കെ മു​ഖ​ത്തു​നോ​ക്കാ​തെ ചോ​ദി​ച്ച​തി​നു​കി​ട്ടിയ വാലും തല​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഉത്ത​ര​ങ്ങ​ളും താ​ങ്ങി അയാൾ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ മുടി നോ​ക്കി​മി​ഴി​ച്ചി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടെ​ങ്കി​ലും അയാൾ ആലോ​ചി​ക്കി​ല്ലേ ഇന്നു് പണി​യ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു​വ​ന്ന ദേ​വ​രൂ​പി​കൾ, ഇവ​രൊ​ക്കെ ശരി​ക്കും ആരാ? അതോ, ഞങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള വിരാട ചാ​ര​വാർ​ത്ത ഞാൻ ആ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണാ​തെ​പോ​യോ, അതോ കീചകൻ എന്നെ ചാ​ര​വാർ​ത്ത​കൾ കാ​ണി​ക്കാ​തെ ഒളി​പ്പി​ച്ചു​വോ, ഇങ്ങ​നെ തല​ച്ചോ​റി​നു് പണി​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട​ല്ലേ, ഭാര്യ സു​ദേ​ഷ്ണ​യു​ടെ അനു​ജ​നായ കീചകൻ വിരാട സേ​നാ​പ​തി​യാ​യ​തും, സു​ദേ​ഷ്ണ​ക്കൊ​പ്പം അവി​ശു​ദ്ധ​കൂ​ട്ടു ചേർ​ന്നു, വി​രാ​ട​നെ​തി​രെ കൊ​ട്ടാ​ര​വി​പ്ല​വ​ത്തി​നു രൂപം കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത​തു്. തി​ര​നാ​ട​ക​നിർ​മ്മി​തി​യിൽ കീ​ച​ക​വ​ധം ചെ​യ്താ​ലു​ള്ള നേ​ട്ട​ങ്ങൾ വി​രാ​ട​നോ​ടും പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടും വേറെ വേറെ യോഗം കൂടി വി​വ​രി​ച്ച​പ്പോൾ പ്ര​സ​ന്ന​മു​ഖ​ത്തോ​ടെ എല്ലാ​വ​രും പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഞാൻ കണ്ട​ല്ലോ. സദ്വാർ​ത്ത ഇതാ: കീചക ശവ​ദാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞു, ഇന്നു് അനു​സ്മ​ര​ണ​ത്തിൽ ആ യുവ അവി​വാ​ഹി​ത​ന്റെ ദാ​രു​ണ​മ​ര​ത്തിൽ ഞാനും പ്ര​ണാ​മം അർ​പ്പി​ക്കും!”

“മരം മു​റി​ക്കു​ന്ന പണി ഉണ്ടോ?”, തല​ചാ​യ്ക്കാൻ വഴി​യ​മ്പ​ലം തേ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, ചൂ​ടി​ക്ക​ട്ടി​ലി​ലി​രു​ന്ന വൃദ്ധ കർ​ഷ​ക​ന്റെ തി​ര​ക്കി​ട്ട​പ​ണി​യിൽ പന്തി​കേ​ടു് തോ​ന്നി, നട​ത്തം നിർ​ത്തി. ഹസ്തി​ന​പു​രി നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ, വാ​തി​ലു​കൾ അട​ഞ്ഞു​കി​ട​ന്ന വസതി അമം​ഗ​ള​ക​ര​മായ വി​ധ​ത്തിൽ നി​ശ​ബ്ദ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“നി​ങ്ങൾ ആരാ​ണു് എന്നെ​നി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ, കണ്ടാൽ ഒരു യക്ഷി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​മു​ണ്ടു്. കയർ ഞാൻ ബലം നോ​ക്കു​ന്ന​തു് എന്തി​നാ​ണെ​ന്നോ? മു​റി​ക്കാ​നു​ള്ള മര​ത്തിൽ കെ​ട്ടാ​ന​ല്ല, ജീ​വ​നൊ​ടു​ക്കാൻ മക്കൾ തന്ന​താ​ണു്. അന്ത്യ​യാ​ത്രാ​മൊ​ഴി പറ​ഞ്ഞു വി​ള​ക്ക​ണ​ച്ച​വർ കി​ട​ന്നു. കർ​ഷ​കാ​ത്മ​ഹ​ത്യ​ക്കു നഷ്ട​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി വി​ധ​വ​ക്കും മക്കൾ​ക്കും കൗ​ര​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം കയ്യ​യ​ച്ചു ധന​സ​ഹാ​യം നൽകും എന്നു യു​വ​രാ​ജാ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. വരു​മാ​നം കു​റ​ഞ്ഞ കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ ആവർ​ത്ത​ന​ച്ചെ​ല​വി​നു കടു​ത്ത നാ​ണ്യ​ക്ഷാ​മം നേ​രി​ടു​ന്ന കൊ​ച്ചു​മ​ക്കൾ എന്നിൽ ഒരു സാ​ധ്യ​ത​ക​ണ്ടു. അവർ പറ​യു​ന്ന രീ​തി​യിൽ ഞാൻ ജീ​വ​നൊ​ടു​ക്കാൻ പോ​വു​ക​യാ​ണു്. ഭര​ണ​കൂട സഹാ​യ​ത്തി​നു തട​സ്സം ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്ന ഒന്നും നി​ങ്ങൾ, പ്രിയ യക്ഷി​ക്കു​ട്ടീ, നാളെ ഗ്രാ​മ​പ്ര​ധാ​നു​മു​മ്പിൽ മൊഴി കൊ​ടു​ക്ക​രു​തേ!” കു​രു​ക്കി​ട്ട കയർ വര​ണ​മാ​ല​യാ​യി കഴു​ത്തി​ല​ണി​ഞ്ഞു കർഷകൻ ദൃ​ഢ​നി​ശ്ച​യ​ത്തോ​ടെ എഴു​നേ​റ്റു് വീ​ടി​നു പി​ന്നി​ലെ മര​ത്തി​ലേ​ക്കു് കാൽ​വ​ച്ചു.

2023-07-15

“ഹസ്തി​ന​പു​രി സന്ദർ​ശി​ച്ച നി​ങ്ങൾ നി​രാ​ശ​നാ​യി മട​ങ്ങി​പ്പോ​യെ​ന്ന​തൊ​രു കൗ​ര​വ​ക​ഥ​യാ​ണോ, അതോ നി​ങ്ങൾ​ക്ക​തൊ​രു നീ​റു​ന്ന നേ​ര​നു​ഭ​വ​മാ​ണോ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അർ​ജ്ജു​ന​പു​ത്ര​നായ അഭി​മ​ന്യു​വി​നെ വി​രാ​ട​യി​ലെ പാ​ണ്ഡ​വ​പാ​ള​യ​ത്തിൽ കണ്ട​പ്പോൾ ചോ​ദി​ച്ചു. വി​രാ​ട​പു​ത്രി ഉത്ത​ര​യെ വി​വാ​ഹം കഴി​ക്കാൻ പ്ര​ബ​ല​ബ​ന്ധു​ക്കൾ​ക്കൊ​പ്പം വന്ന അഭി​മ​ന്യു, സൈ​നി​ക​വേ​ഷ​ത്തിൽ പരി​ശീ​ല​നം തു​ട​രു​ന്ന ഉല്ലാ​സ​വേള.

“അച്ഛ​നും മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വ​രും വന​വാ​സ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ, ഞാൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ മു​ഖം​മൂ​ടി​യി​ല്ലാ​തെ പോയി. ഓരോ കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യി​ലും വഴി​യ​മ്പ​ല​ത്തി​ലും എന്റെ തേ​രാ​ളി, സ്വ​ത്വം അധി​കാ​രി​കൾ​ക്കു് വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തും. ആരും എന്നെ വഴി​യിൽ തട​ഞ്ഞി​ല്ല എന്ന​തൊ​രു അപ്ര​ധാ​ന​വാർ​ത്ത​യാ​ണു് എന്നാൽ ആരെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ക്കെ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ എന്ന മോഹം പൂ​വ​ണി​ഞ്ഞി​ല്ല. ഞാൻ കർ​മ്മ​നി​ര​ത​നാ​യി നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ ജല​സം​ഭ​ര​ണി പണിതു. മു​തിർ​ന്ന സ്ത്രീ​കൾ ചോ​ദി​ച്ചു, ദ്രൗ​പ​ദി​യു​ടെ മക​നാ​ണോ? സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ എന്നു​പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവ​രു​ടെ മുഖം പ്ര​സ​ന്ന​മാ​യി. സം​ഭ​ര​ണി​യു​ടെ നിർ​മ്മാ​ണം കഴി​ഞ്ഞു ഞാൻ ശു​ദ്ധ​ജ​ലം കോരി ആദ്യ​കർ​ഷ​ക​നു് ഒഴി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ പെ​ട്ടെ​ന്ന​വി​ടെ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ എന്ന കൗരവൻ. പണി​ക​ഴി​ഞ്ഞോ എന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തോ​ടെ അയാൾ സം​ഭ​ര​ണി മണ്ണി​ട്ടു് തൂർ​ക്കാൻ കൂ​ടെ​വ​ന്ന​വ​രോ​ടു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു എന്നി​ട്ടെ​ന്നെ നോ​ക്കി ഒന്നു് പു​ഞ്ചി​രി​ച്ചു, ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ വന്ന നി​ങ്ങൾ അതി​ഥി​യോ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​യോ അല്ല എന്നു കണ്ടാൽ അറി​യാം, ശേഷം നമു​ക്കു പോ​രാ​ട്ട​വേ​ദി​യിൽ വച്ചു് കണ​ക്കു പറയാം എന്നു് മന്ത്രി​ച്ചു കു​തി​ര​പ്പു​റ​ത്തു പാ​ഞ്ഞു​പോ​യി.”

2023-07-16

“വി​വാ​ഹ​ബാ​ഹ്യ​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ ദേ​ശാ​ന്ത​ര​രൂ​പ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ളിൽ അർ​ജ്ജു​ന​നു ഭ്ര​മ​മു​ണ്ടെ​ന്നാ​രും സമ്മ​തി​ച്ചു​ത​രു​ന്ന രതി​കേ​ന്ദ്രിത സമൂ​ഹ​ത്തിൽ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന നി​ങ്ങൾ, എങ്ങ​നെ മൂ​ക്കു​ക​യ​റൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ അവനെ വര​ച്ച​വ​ര​യിൽ നിർ​ത്തി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​നു​മു​മ്പ്, പാ​ണ്ഡവ ഭര​ണ​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ദി​ന​ങ്ങൾ.

“സു​ഭ​ദ്ര​യു​മാ​യി അർ​ജ്ജു​നൻ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ വന്ന​പ്പോൾ, ഞാൻ അനി​ഷ്ടം കടി​ച്ചി​റ​ക്കി പൊ​തു​മാ​പ്പു​കൊ​ടു​ത്തു. ഒപ്പം താ​ക്കീ​തും. ഇനി​യി​താ​വർ​ത്തി​ച്ചാൽ നിർ​ബ​ന്ധി​ത​ര​തി​ക്കാ​യി എന്നെ നീ ബലാ​ത്സം​ഗം ചെ​യ്തു എന്നു് ആരോ​പി​ച്ചു വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം തേടും. ഞാൻ, അർ​ജ്ജു​ന​നൊ​പ്പം വർ​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞ​തും, ദാ​മ്പ​ത്യ​ബ​ന്ധം നി​ല​നിർ​ത്തി​യ​തും, സ്വ​ന്തം ഇഷ്ട​പ്ര​കാ​ര​മാ​ണെ​ന്നു് അർ​ജ്ജു​നൻ തർ​ക്കി​ച്ചാ​ലും, എന്റെ വാദം നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടും. കാരണം അർ​ജ്ജു​ന​നെ​തി​രെ വി​വാ​ഹ​മോ​ച​ന​പ​രാ​തി​ക്കാ​യി കാ​ത്തി​രി​ക്ക​യാ​ണ​ല്ലോ, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ. വാ​ക്കാ​ലു​ള്ള താ​ക്കീ​തോ​ടെ അർ​ജ്ജു​നൻ ‘വയസറി’യി​ച്ചു! താമസം സു​ഭ​ദ്ര​യു​ടെ നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് മാ​റ്റി, ചൂ​താ​ട്ട​ത്തിൽ പങ്കെ​ടു​ക്കാൻ മാ​ത്ര​മേ വന്നു​ള്ളൂ. പി​ന്നെ കേൾ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല പെൺ​വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​ന്റെ അവി​ഹി​ത​ര​തി സാ​ഹ​സ​ക​ഥ​കൾ! വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്ത​വൻ വല​ഞ്ഞു, സഹ​ന​ത്തി​ലും അതെ​നി​ക്കൊ​രു ആഹ്ലാ​ദ​ദൃ​ശ്യ​മാ​യി. അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്ത​വൻ ആണ​ല്ലാ​താ​യ​തും തു​ണ​ച്ചു!”

2023-07-17

“താ​ര​പ​രി​വേ​ഷ​മു​ള്ള​വ​രു​ടെ തല​യു​രു​ളു​ന്ന വാർ​ത്ത​യൊ​ന്നും കേൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ”, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര പ്ര​വി​ശ്യാ​ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യും യു​ദ്ധ​നിർ​വ​ഹണ സ്വ​ത​ന്ത്ര​സ​മി​തി​യു​ടെ അധ്യ​ക്ഷ​നും ആയ കൗ​ര​വ​ബ​ന്ധു​വി​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. വൈകിയ രാ​ത്രി​യി​ലും അയാൾ ഗോ​പു​ര​മേ​ട​യി​ലെ കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ, പി​റ്റേ​ന്നു് രാ​വി​ലെ തു​ട​ങ്ങേ​ണ്ട യു​ദ്ധ​ത്തി​നു​ള്ള ആചാ​ര​സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങൾ ക്ര​മീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന തന്ത്ര​ജ്ഞ​രു​ടെ കൂടെ തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ശബ്ദ​മു​ഖ​രി​ത​മായ പകൽ​പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​നു് ശേഷം, അന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തിൽ കേൾ​ക്കു​ന്ന​തു് പു​ഴ​യിൽ ചാ​ടി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ ഉല്ലാ​സ​ആ​ര​വം മാ​ത്രം.

“ഉന്നം തെ​റ്റു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​കു​ന്ത​ങ്ങൾ, പൊ​ള്ള​യായ ഭീ​മ​ഗ​ദ​കൾ, വി​നി​മ​യ​ഭാഷ വ്യ​ക്ത​മാ​വാ​തെ ആയുധം വച്ചു് കീ​ഴ​ട​ങ്ങു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​സൈ​നി​കർ, പു​ലർ​ച്ചെ ഒഴി​ഞ്ഞു​കാ​ണു​ന്ന പോർ​ക്ക​ളം വെ​ളി​യി​ട​വി​സർ​ജ്ജ​ന​ത്തി​നു​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വർ—ഇത്ത​രം കൗ​തു​ക​ക്കാ​ഴ്ച​കൾ ഇല്ലാ​തെ നി​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു​പ​ത്ര​ങ്ങൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ പ്ര​ബു​ദ്ധ നഗ​ര​വാ​സി​കൾ​ക്കു യു​ദ്ധം വാ​യ​നാ​യോ​ഗ്യ​മാ​ക്കും?”

“ഈ കു​ഞ്ഞി​ന്റെ ബീ​ജ​പി​താ​വു്! നി​ങ്ങൾ തന്നെ അല്ലെ?”, ഇളമുറ മാ​ദ്രീ​പു​ത്ര​നും, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ അഞ്ചാം അം​ഗ​വു​മായ സഹ​ദേ​വ​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​വി​നെ വളർ​ത്താൻ പി​തൃ​ഭൂ​മി​യായ പാ​ഞ്ചാ​ല​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, അം​ഗ​ര​ക്ഷ​ക​രു​മൊ​ത്തു ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം മഹാ​റാ​ണി. പാ​ണ്ഡ​വർ ആരും, അത്ഭു​തം, യാ​ത്രാ​സം​ഘ​ത്തിൽ ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല.

“എന്നാ​ണു സങ്കൽ​പ്പം, അഞ്ചു​ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രും ഒരേ മേൽ​വി​ലാ​സ​മു​ള്ള വസ​തി​യിൽ അവൾ​ക്കൊ​പ്പം അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ കഴി​യു​മ്പോൾ, ആൺപെൺ സം​യോ​ഗ​ത്തിൽ ഉറ​പ്പു​ണ്ടാ​വു​മോ, ബീ​ജ​ദാ​നി​കൾ​ക്കു്? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മൊ​ത്തു ഊഴം വച്ചൊ​രു സംയോഗ ‘പഞ്ചാം​ഗം’ ഒരു അഭ്യു​ദ​യ​കാം​ക്ഷി തയ്യാ​റാ​ക്കി​യ​ത​നു​സ​രി​ച്ചു ഞാൻ പട്ടി​ക​യിൽ അഞ്ചാ​മൻ തന്നെ​യെ​ങ്കി​ലും, അവ​ളു​ടെ ചാ​ഞ്ചാ​ടു​ന്ന മനോ​നി​ല​യ​നു​സ​രി​ച്ചു അന്ന​ന്ന​ത്തെ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടി​നു പരി​ഗ​ണന, പൊ​തു​ധാ​രണ ‘ഊഴ’മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല, തന്നി​ഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. എനി​ക്കും നകു​ല​നും അവ​സ​ര​ങ്ങൾ എത്ര കൂ​ടു​ന്നു​വോ, അത്ര​യും കു​റ​യും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നും ഭീ​മ​നും. ഉട​ല​വ​കാ​ശം വീ​തം​വെ​ക്ക​ലിൽ അർ​ജ്ജു​നൻ അനു​ഭ​വി​ച്ച വ്യഥ അത്ര​മേൽ വലു​താ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു്, അവ​ന്റെ സം​യോ​ഗം വി​നി​യോ​ഗി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞാൽ, പടി​യി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​വും. “ഇളമുറ മാ​ദ്രീ​പു​ത്ര​ന്മാർ കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​ലും കൊ​ടും​കാ​ട്ടി​ലും എന്നെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​വർ” എന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ങ്ങ​ളോ​ടു് അഭി​മു​ഖ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ​കൂ​ടു​ത​ലോ കുറവോ പറയാൻ എനി​ക്കി​ല്ല ഇനി​യെ​ങ്കി​ലും പേ​റ്റു​മു​റി​യു​ടെ വി​വ​രാ​വ​കാ​ശ​വു​മാ​യി നി​ങ്ങൾ എന്നിൽ ഭീ​തി​നി​റ​ക്ക​രു​തു്. അവൾ മട​ങ്ങി​വ​ന്നാൽ ഊഴം വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ക്കു​ക​യാ​യി.”

“കു​ന്തി​യു​ടെ രതി​പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​നു​വ​ഴ​ങ്ങി വി​ത്തെ​റി​ഞ്ഞ​തു് ആകാ​ശ​ചാ​രി​കൾ ആണെ​ങ്കി​ലും, പാ​ണ്ഡ​വർ തളി​രി​ട്ട​തു് ഭൂ​മി​യി​ല​ല്ലേ! കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ​ത​യിൽ, അവ​രു​ടെ അസൂ​യാ​ഭ​രി​ത​മായ ആണ്‍കോ​യ്മ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടു​ക​ളു​മാ​യി കി​ട​മ​ത്സ​ര​ത്തി​ലാ​വു​മ്പോൾ, എളു​പ്പം തീ​പി​ടി​ക്കാ​വു​ന്ന ദാ​മ്പ​ത്യ​സാ​ഹ​ച​ര്യം നി​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ പൂ​പോ​ലെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്തു?”, ഇര​വാ​ദ​ത്തോ​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം സ്വീ​ക​രി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ഖാ​ണ്ഡവ പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ലം.

“നി​ന്നെ​പ്പ​റ്റി മറ്റു് നാ​ലു​പേ​രോ​ടു് ഞാൻ ഒന്നും സം​സാ​രി​ക്കാ​റി​ല്ലാ​ത്ത​തു് പോലെ, അവ​രെ​പ​റ്റി നി​ന്നോ​ടും ഞാൻ സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യി​ല്ല എന്നു് രതി​ലീ​ല​ക്കി​ട​യിൽ ചെ​വി​യിൽ ഓരോ​രു​ത്ത​രോ​ടും താ​ക്കീ​തു് പോലെ ഞാൻ മന്ത്രി​ച്ചു. അവർ അന്നു് വെ​ട്ടി​വീ​ഴ്ത്തി കൗ​ന്തേ​യ​ജി​ജ്ഞാ​സ​യു​ടെ വളർ​ന്നു​പ​ന്ത​ലി​ച്ച നാ​വു​മ​രം.” കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യു​ള്ള ദാ​മ്പ​ത്യ സേ​വ​ന​ദാ​താ​വി​നെ പോലെ, അന്തി​യു​റ​ക്ക​ത്തി​നാ​യി കി​ട​പ്പറ തു​ട​ച്ചു​വൃ​ത്തി​യാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ഞ്ചാ​ലി.

“അര​ങ്ങേ​റ്റ​ദി​ന​ത്തിൽ തന്നെ അഭി​ജാത ഹസ്തി​ന​പു​രി സദ​സ്സി​നു മു​മ്പിൽ, അം​ഗ​രാ​ജാ​പ​ദ​വി നേടിയ അഭി​വ​ന്ദ്യ​കർ​ണ്ണ​നെ നി​ങ്ങൾ മനഃ​പൂർ​വ്വം അനു​മോ​ദി​ക്കാ​തി​രു​ന്ന​തു്, അവൻ സൂ​ത​പു​ത്ര​നെ​ന്ന കീ​ഴാ​ള​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നു, കൗരവർ വഴി​യ​മ്പ​ല​ങ്ങ​ളിൽ കൗ​ശ​ല​ത്തോ​ടെ, പാ​ണ്ഡ​വ​രെ കരി​വേ​ഷ​മാ​ക്കാൻ കഥ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. എങ്ങ​നെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കു​ന്നു?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അർ​ജ്ജു​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“ആരുടെ അര​ങ്ങേ​റ്റം? ഗാ​ന്ധാ​ര​യി​ലെ തക്ഷ​ശില നട​ത്തിയ പഠ​ന​ത്തിൽ ശ്രേ​ഷ്ഠ​പ​ദ​വി​നേ​ടിയ ദ്രോ​ണ​ഗു​രു​കു​ല​ത്തി​ലെ മി​ക​ച്ച സൈ​നി​ക​വി​ദ്യാർ​ത്ഥി എന്നു് ഗു​രു​ദ്രോ​ണർ സ്വയം മു​ദ്ര​ചാർ​ത്തിയ എന്നെ അനു​മോ​ദി​ക്കാൻ സന്മ​ന​സ്സി​ല്ലാ​തെ, ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കൽ​പ്പി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കിയ വെ​റു​മൊ​രു നേ​രം​പോ​ക്കു് പ്ര​ഹ​സ​ന​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ, ‘അം​ഗ​രാ​ജാ’വായി കർണ്ണ തട്ടി​ക്കൂ​ട്ടു് പട്ടാ​ഭി​ഷേ​കം! ആ കൗ​ര​വ​നിർ​മ്മിത വി​നോ​ദ​നാ​ട​കം കർ​ണ്ണൻ, പാവം, അതി​ഭാ​വു​ക​ത്വ​ത്തോ​ടെ അഭി​ന​യി​ച്ച​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ അന്ത​സ്സാ​യി മൗനം പാ​ലി​ച്ച​താ​ണോ കു​ല​സിത കൗ​ര​വ​പ്ര​ച​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ കാതൽ? മടി​ശീ​ല​യിൽ, കളി​പ്പാ​ട്ടം വാ​ങ്ങാൻ പോലും കാൽ​പ​ണ​മി​ല്ലാ​ത്ത കൗ​ര​വർ​ക്കെ​വി​ടെ​യോ കി​ട​ക്കു​ന്ന ആരു​ടെ​യോ അം​ഗ​രാ​ജ്യം സമ്മാ​നി​ക്കാൻ നാ​ണ​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ബു​ദ്ധി​മാ​നായ കർ​ണ​നെ​ങ്കി​ലും ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കേ​ണ്ടേ, “അല്ല ആജീ​വ​നാ​ന്ത​മി​ത്ര​മേ, നീ എനി​ക്കു് സൗ​ജ​ന്യ​മാ​യി സമ്മാ​നി​ച്ച ഈ അം​ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ അടി​യാ​ധാ​രം കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ ഒന്നു് കാ​ണ​ട്ടെ, ഭൂപടം ഉണ്ടെ​ങ്കിൽ അതും!”

2023-07-18

“അന്ത്യ​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ങ്കി​ലും അവൾ എന്നെ ഓർ​ത്തു​വോ?”, ഇടം​ക​ണ്ണാൽ ഒളി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ കേൾ​വി​പ​രി​ധി​യി​ലി​ല്ലെ​ന്നു​റ​പ്പു് വരു​ത്തിയ അർ​ജ്ജു​നൻ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു്, മന്ത്രി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ മൃ​ദു​വാ​യി ചോ​ദി​ച്ചു. ശവ​സം​സ്കാ​രം കഴി​ഞ്ഞു കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, പി​ന്തു​ടർ​ന്നു് പാ​ണ്ഡ​വ​രെ പി​ടി​കൂ​ടി​യി​രു​ന്നു. വി​ലാ​പ​ഗീ​തം പോലെ മല​ഞ്ചെ​രു​വിൽ കാ​റ്റു് വീശിയ അപ​രാ​ഹ്നം.

“ആരെയോ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ ആകാ​ശ​നീ​ലി​മ​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി അവൾ കണ്ണ​ട​ക്കു​ന്ന​തു ഞാൻ തൊ​ട്ട​ടു​ത്തി​രു​ന്നു ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. “പി​ടി​വി​ട്ടു് പോയോ നീ പാ​ഞ്ചാ​ലീ?”, പരി​ഭ്രാ​ന്തി​യോ​ടെ ഞാൻ ചോ​ദി​ച്ചു, ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യി​ലെ ആണ​ധി​കാ​ര​ധാർ​ഷ്ട്യ​ത്തി​നു മു​മ്പി​ലും ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ സ്വാർ​ത്ഥ​ബ​ന്ധ​ന​ങ്ങ​ളോ​ടും വി​ട്ടു വീ​ഴ്ച​യി​ല്ലാ​തെ പ്ര​തി​രോ​ധി​ച്ച​വ​നി​ത​യെ​ന്നു യു​ഗാ​ന്ത​ര​ങ്ങ​ളി​ലും അറി​യ​പെ​ടേ​ണ്ട അസാ​ധാ​ര​ണ​വ്യ​ക്തി​ത്വ​മേ, എന്തു​ണ്ടെ​ന്നോ​ടു് നി​ന​ക്ക​വ​സാ​ന​മാ​യി ഏറ്റു​പ​റ​യാൻ?”, എന്നു ഞാൻ അവ​ളു​ടെ മുഖം തലോടി ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, മൃ​ദു​വാ​യി അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ട​ന​ങ്ങി​യോ, ‘വി​ജ​യ​സാ​ര​ഥേ, വിട!’. അപ്പോൾ ഞാൻ ആ യാ​ഥാർ​ഥ്യം തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു, ഒരി​തി​ഹാസ കഥാ​പാ​ത്രം കൂ​ടി​യി​താ മു​ടി​ക്കെ​ട്ട​ഴി​ഞ്ഞ​പോ​ലെ കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​വീ​ഴു​ന്നു.”

“വി​വാ​ദ​പ​രാ​മർ​ശം നീ​ക്കാൻ യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വ്യാ​സ​നോ​ടു് ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു! അചി​ന്ത്യം”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഔദ്യോ​ഗിക വക്താ​വായ നകു​ല​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, “ആഖ്യാ​ന​ത്തി​ന്റെ ഏതു ഭാ​ഗ​മാ​ണു് പാ​ണ്ഡ​വ​പി​താ​മ​ഹൻ കൂ​ടി​യായ വേ​ദ​വ്യാ​സൻ നി​ങ്ങ​ളെ ഇത്ര​മാ​ത്രം മു​റി​പ്പെ​ട​ത്തു​ന്ന വിധം വി​വാ​ദ​മാ​യി എഴു​തി​യ​തു്?”

“അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​രാ​ക്കി കൗരവർ ഞങ്ങ​ളെ ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ നി​ല​ത്തി​രു​ത്തി എന്ന​തൊ​ര​വ​ഹേ​ള​ന​മാ​യി ഞങ്ങൾ എടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല എന്നു് നി​ങ്ങൾ ഓർ​ക്ക​ണം. കാരണം, അതു് ചൂ​താ​ട്ട​ഭ്ര​മ​പു​രു​ഷ​ന്മാർ​ക്കു​ള്ള കൊ​ട്ടാ​ണു് എന്നു് സൗ​ജ​ന്യ​മ​ന​സ്ഥി​തി​യോ​ടെ നാം കരു​തുക. എന്നാൽ വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം പൊ​ലി​പ്പി​ക്കാൻ മാ​ന്യ​ത​ക്കു് നി​ര​ക്കാ​തെ വ്യാ​സൻ ചെയ്ത പരാ​മർ​ശം അടു​ത്ത പതി​പ്പിൽ നി​ന്നു​നീ​ക്ക​ണം എന്നാ​ണു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വ്യാ​സ​നോ​ടു് രേ​ഖാ​മൂ​ലം ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​തു്. ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യി​ലേ​ക്കു പാ​ഞ്ചാ​ലി വലി​ച്ചി​ഴ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു എന്ന വി​വ​ര​ണം അടി​സ്ഥാ​ന​ര​ഹി​ത​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, “ഞാൻ രജ​സ്വല ഞാൻ അൽ​പ്പ​വ​സ്ത്ര” എന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടേ​താ​യി കണ്ട പരാ​മാർ​ശം നി​ന്ദി​ക്ക​പ്പെ​ട​ണം എന്നാ​ണു പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും സം​യു​ക്ത​മാ​യി കൊ​ടു​ത്ത നിർ​ദേ​ശം. പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തി​ലും വാ​മൊ​ഴി​യി​ലും, മി​ത​ത്വ​വും അച്ച​ട​ക്ക​വും പാ​ലി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ഈ വിധം ഗ്രാ​മീ​ണ​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്ന ഉടൽ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ചെ​യ്യി​ച്ച വ്യാ​സ​ര​ച​ന​യെ പാ​ണ്ഡ​വർ അപ​ല​പി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടൊ​പ്പം, വ്യാ​സൻ പശ്ചാ​ത്ത​പി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, പി​താ​മ​ഹ​നെ​ന്നൊ​ന്നും നോ​ക്കാ​തെ, കയർ​ത്തു​സം​സാ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​മെ​ന്നു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ വ്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ത്തെ അറി​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. പാ​ണ്ഡ​വർ അർദ്ധ സാ​ക്ഷ​രർ​മാ​ത്ര​മെ​ന്ന പൊ​തു​ബോ​ധ​ത്തി​നും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ഈ ശക്ത​മായ നി​ല​പാ​ടു് പ്ര​ഹ​ര​മാ​യി​രി​ക്കും എന്നാ​ണു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ വി​ല​യി​രു​ത്തൽ. അല്ല, നി​ങ്ങൾ​ക്കി​ന്നു വലി​ച്ചു​മു​റു​ക്കാൻ വേ​റൊ​ന്നും തട​ഞ്ഞി​ല്ലേ?”

‘കൺ​കെ​ട്ട​ഴി​ച്ചു പെ​റ്റ​ത​ള്ള സ്വയം, മക്ക​ളു​ടെ ഭൗ​തി​കാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ ഒന്നൊ​ന്നാ​യി​നു​ള്ളി​പ്പെ​റു​ക്കി പരി​ശോ​ധി​ച്ചു് തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​ല്ലോ നൂറു കൗരവ ജഡ​ങ്ങ​ളും? ഗാ​ന്ധാ​രീ​വി​ലാ​പ​വും കണ്ടു​നി​ന്ന​വ​രു​ടെ കണ്ണു​നി​റ​ച്ചു.”, അരമന വക്താ​വി​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, “എന്നി​ട്ടും മാ​റി​യി​ല്ലേ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രു​ടെ മു​റു​മു​റു​പ്പു്?

2023-07-19

“അര​ക്കി​ല്ല​ത്തിൽ കത്തി​ക്ക​രി​ഞ്ഞ​തു പാ​ണ്ഡ​വ​രെ​ന്നു വ്യാജ തെ​ളി​വു​ണ്ടാ​ക്കാൻ, അന്നം ചോ​ദി​ച്ചു​വ​ന്ന ആദി​വാ​സി​ക​ളെ മനഃ​പൂർ​വ്വം ഇര​ക​ളാ​ക്കിയ കു​ന്തി​യെ കു​റി​ച്ചു് മനഃ​സാ​ക്ഷി ഇപ്പോ​ഴും നി​ങ്ങ​ളെ കു​ത്തു​ന്നു​ണ​ണ്ടോ?”, വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മനഃ​സാ​ക്ഷി? ഏറെ കാലം മു​ഖം​മൂ​ടി​യാ​യി ഞാനതു ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ കൺ​കെ​ട്ടു പോലെ നിർ​ല​ജ്ജം പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ച്ചു ഒരു​പാ​ടു് പ്ര​തി​സ​ന്ധി​കെള അതി​ജീ​വി​ച്ചു. പക്ഷേ, വലിയ വില കൊ​ടു​ത്തു. ഇന്നു് ഞാൻ ‘വധ​ശി​ക്ഷ’ക്കു് വി​ധേ​യ​നായ പരി​ത്യാ​ഗി! പാ​ണ്ഡ​വ​കഥ എഴു​തു​ന്ന ഇതി​ഹാ​സ​കാ​രൻ വ്യാ​സൻ എല്ലാം ഒന്നൊ​ന്നാ​യി ഓർ​ക്ക​ട്ടെ. അത​ല്ലെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങ​ളെ​പോ​ലു​ള്ള വിമത എഴു​ത്തു​കാർ വ്യാ​സാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ​നി​ന്നും പന​യോ​ല​ക്കെ​ട്ടു തട്ടി​യെ​ടു​ത്തു വരും​യു​ഗ​ത്തിൽ പരി​പൂർ​ണ്ണ​സ​ത്യം വാ​യ​ന​ക്കാ​രോ​ടു് തു​റ​ന്നു പറ​യ​ട്ടെ.”

“പാ​ണ്ഡ​വ​അ​വ​ഗ​ണ​ന​യിൽ നീ​റി​യെ​രി​ഞ്ഞു​വോ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ന്റെ ബാ​ല്യം?”, അഭി​മ​ന്യു​പു​ത്ര​നായ കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി​യോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. മാ​ദ്രേ​യ​നായ നകു​ല​നും, അധി​കാ​ര​മോ​ഹി​യായ ദ്രൗ​പ​ദി​യും, അക്ഷ​മ​നായ പരീ​ക്ഷി​ത്തും ഉൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒരു കൂ​റു​മു​ന്ന​ണി അരമന വി​പ്ല​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ മഹാ​രാ​ജാ​വു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ ഏതു ദി​വ​സ​വും വന​വാ​സ​ത്തി​ന​യ​ക്കു​മെ​ന്ന അഭ്യൂ​ഹ​ങ്ങൾ നി​റ​ഞ്ഞ കോ​ട്ട​യ്ക്ക​കം.

“പതി​നാ​റു​വ​യ​സ്സിൽ പി​താ​വു് അഭി​മ​ന്യു ദാ​രു​ണ​മാ​യി കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു എന്ന​തി​നേ​ക്കാൾ, ‘മു​റി​വൈ​ദ്യൻ ആളെ​ക്കൊ​ല്ലു’മെന്ന കർ​ണ്ണ​മൊ​ഴി, ഗു​രു​കൃ​പ​രിൽ​നി​ന്നും പിൽ​ക്കാ​ല​ത്തു കേ​ട്ട​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഖേദം തോ​ന്നി. ചക്ര​വ്യൂ​ഹ​നിർ​മ്മി​തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു സാ​ങ്കേ​തി​ക​ഗ്രാ​ഹ്യ​മി​ല്ലാ​തെ, കേവലം കൗ​മാ​ര​സാ​ഹ​സി​ക​ത​ക്കാ​യി പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ എടു​ത്തു​ചാ​ടു​ന്ന​വർ​ക്കൊ​രു പാ​ഠ​മാ​ക​ട്ടെ അഭി​മ​ന്യു​വ​ധം എന്നാ​ണെ​ന്റെ ആശ്വാ​സം! മു​പ്പ​ത്തി​യാ​റു​വ​യ​സ്സു് എനി​ക്കു് തി​ക​യാ​റാ​യി​ട്ടും, കി​രീ​ട​പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ എന്നെ എക്കാ​ല​വും നി​രാ​യു​ധ​നാ​ക്കിയ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ ഒരു പാഠം ഞങ്ങൾ ഇത്ത​വണ പഠി​പ്പി​ക്കും. ആർ​ക്ക​റി​യാം നി​ങ്ങൾ പടി​യി​റ​ങ്ങും മു​മ്പ​തു നട​ന്നി​രി​ക്കും. സ്തോ​ഭ​ജ​ന​ക​മായ സം​ഭ​വ​വി​കാ​സ​ങ്ങൾ​ക്കു സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കാൻ പോ​വു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി പ്ര​ബു​ദ്ധ​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നു, പരി​ഗ​ണ​ന​യും പരി​ലാ​ള​ന​യും ഓർ​ത്തു മി​ടി​ക്കാൻ എവിടെ ഒരു തി​രു​ഹൃ​ദ​യം!”

“ശന്ത​നു സത്യ​വ​തി​ക്കാ​യി പണിത വാ​ര​ണാ​വ​തം സു​ഖ​വാസ കൊ​ട്ടാ​രം കത്തി​ച്ച​തു പോ​ക​ട്ടെ, അന്നം ചോ​ദി​ച്ചു വന്ന ആറംഗ ആദി​വാ​സി കു​ടും​ബ​ത്തെ വിഷം കൊ​ടു​ത്തു തീയിൽ ചു​ട്ടു​കൊ​ന്നു്, മരി​ച്ച​തു് പാ​ണ്ഡ​വർ ആണെ​ന്നു് വ്യാജ തെ​ളി​വു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ച ഗു​രു​ത​ര​മായ ആരോ​പ​ണ​ത്തി​നു് നാ​ടു​ക​ട​ത്തൽ ശി​ക്ഷ​യാ​ക്കാ​മെ​ങ്കി​ലും അര​മ​ന​യിൽ താ​മ​സി​ക്കാൻ അനു​മ​തി കൊ​ടു​ത്ത ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ എവിടെ, ഷണ്ഡ​പാ​ണ്ഡു​വി​ന്റെ മക്ക​ളാ​ണു് ഞങ്ങൾ എന്ന അവ​കാ​ശ​വാ​ദ​വു​മാ​യി നാ​ട്ടു​കാ​രെ പറ്റി​ച്ചു് അനു​ക​മ്പ നേ​ടു​ന്ന ഈ അഞ്ചു വയോ​ജ​ന​ങ്ങൾ എവിടെ!” പുതിയ മാ​ധ്യ​മം ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പിൽ വന്ന കെ പി നിർ​മൽ​കു​മാ​റി​ന്റെ Kp Nirmalkumar കഥ​യി​ലെ ഒറ്റ​വ​രി​യാ​ണു്. ഈ ഒറ്റ​വ​രി​യിൽ വ്യാ​സൻ പറ​ഞ്ഞു ഗണ​പ​തി​യെ​ഴു​തി​യ​താ​ണെ​ങ്കി​ലും ബ്ര​ഹ​ദ് ഇതി​ഹാ​സം മു​ഴു​വൻ ഇല്ലാ​താ​യി. അതേ​ച്ചൊ​ല്ലി രണ്ടു സഹ​സ്രാ​ബ്ദ​ങ്ങൾ​ക്കു ശേ​ഷ​വും തു​ട​രു​ന്ന തർ​ക്ക​ങ്ങ​ളും അവ​സാ​നി​ച്ചു. ഖാ​ണ്ഡവ പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ അതി​ലോല ആവാസ വ്യ​വ​സ്ഥ​യെ കത്തി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു് ആറു് ആദി​വാ​സി​ക​ളെ കൊ​ന്നു് അതി​ലി​ട്ടു് ചു​ട്ടു് കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​വ​രു​ടെ ചരി​ത്രം ധീ​ര​ന്മാ​രു​ടേ​താ​യി വാ​ഴ്ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു് അധി​കാ​ര​യു​ദ്ധം ജയി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണു് എന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വു വരു​ന്ന​തോ​ടെ ഭാ​ര​ത​കഥ ഇല്ലാ​താ​വു​ക​യാ​ണു്. ഇതു​പോ​ലെ ഒറ്റ​വ​രി​യിൽ രാ​മാ​യാ​ണം ഇല്ലാ​താ​താ​കു​ന്ന​തു് വാ​യി​ച്ചു് വി​സ്മ​യി​ച്ച​തു് വി​ജ​യ​ല​ക്ഷ്മി​യു​ടെ കവി​ത​യി​ലെ ഒറ്റ​വ​രി​യി​ലാ​ണു്: “കൂ​ട്ടു​കാ​രാ ഞെ​രി​യു​ന്ന കൈ​വി​രൽ കോർ​ത്തു ഞാൻ നി​ന്റെ തേ​രു​രുൾ കാ​ക്കി​ലും ഓർ​ത്തു​വ​യ്ക്കി​ല്ലൊ​രി​ക്ക​ലും ആ കടം.” ദശ​ര​ഥ​ന്റെ തേ​രു​കാ​ത്ത കടം ഓർ​ത്തു​വ​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ രാ​മാ​യ​ണം എന്ന ഇതി​ഹാ​സ​വും രാമൻ എന്ന ഇതി​ഹാ​സ​പു​രു​ഷ​നും ഉണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. നിർ​മൽ​കു​മാ​റി​ലും വി​ജ​യ​ല​ക്ഷ്മി​യി​ലും വലിയ വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ണ്ടു്. വി​ജ​യ​ല​ക്ഷ്മി ആശ്ര​മ​മൃ​ഗ​ത്തി​ന്റെ അനു​സ​ര​ണ​യും ഭയ​പ്പാ​ടും കൊ​ണ്ടു് എഴു​തു​ന്ന​താ​ണു് ആ വരികൾ. നിർ​മൽ​കു​മാർ വ്യാ​സ​ന്റെ പൂർ​വ​മു​ക്കുവ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ പങ്കാ​യം പി​ടി​ച്ച കൈ​ക്ക​രു​ത്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് ഈ പുതിയ കഥ​യു​ടെ ആദ്യ വരി​പോ​ലും എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. “കൺ​കെ​ട്ട​ഴി​ച്ചു പെ​റ്റ​ത​ള്ള സ്വയം, മക്ക​ളു​ടെ ഭൗ​തി​കാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ ഒന്നൊ​ന്നാ​യി നു​ള്ളി​പ്പെ​റു​ക്കി പരി​ശോ​ധി​ച്ചു് തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​ല്ലോ നൂറു കൗരവ ജഡ​ങ്ങ​ളും?” ഇക്കഥ വാ​യി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പതി​റ്റാ​ണ്ടു മുൻ​പു് വാ​യി​ച്ച “ഇന്ന​ത്തെ അതിഥി അതീത ശക്തി ഓർ​മ​യി​ലേ​ക്കു വന്നു.” അതെ​ടു​ത്തു മറി​ച്ചു നോ​ക്കി: “ഇര​തേ​ടാ​നാ​കാ​തെ വന്നാൽ,” ഗാ​ന്ധാ​ര​ഭൂ​പ​തി ഇട​തു​കൈ​വി​രൽ ഉപ​ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ത്തി​ന്റെ വട​ക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റൻ ഗാ​ന്ധാ​ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കു നീ​ട്ടി. “ഹിം​സ്ര​ജ​ന്തു​ക്കൾ, ദൃ​ഢ​നി​ശ്ച​ത്തോ​ടെ, കൂർ​ത്ത​ക​രി​മ്പാ​റ​ക്കെ​ട്ടിൽ തല ആഞ്ഞ​ടി​ച്ചു് പ്രാ​ണൻ കളയും. പ്ര​കൃ​തി അനു​ശാ​സി​ക്കു​ന്ന​തു സൃ​ഷ്ടി​ചെ​യ്യു​ന്നു. എന്നാൽ ആ സമൃ​ദ്ധ ഗം​ഗാ​തീ​ര​ത്തു് കാർ​ഷി​ക​ഹ​സ്തി​ന​പു​രി​യിൽ, അരോ​ഗ​ദൃ​ഢ​ഗാ​ത്ര​രായ അഞ്ചു് അഭ്യാ​സി​കൾ, ബീജം അമാ​നു​ഷ​രു​ടേ​താ​ണെ​ന്നു പര​ക്കെ സം​ശ​യി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​വർ, ഇരു​ന്നു യാ​ചി​ച്ചു വാ​ങ്ങി​ച്ചി​ല്ലേ അക്ഷ​യ​പാ​ത്രം? അധ്വാ​ന​ത്തി​ന്റെ മഹ​ത്വം അതോടെ അവർ ഇടി​ച്ചു​താ​ഴ്ത്തി​യി​ല്ലേ?” കെ പി നിർമൽ കു​മാ​റി​ന്റെ ഇന്ന​ത്തെ അതിഥി അതീ​ത​ശ​ക്തി​യിൽ പറ​യു​ന്ന ഈ പ്ര​യോ​ഗ​ത്തെ തീ​വ്ര​വും മധ്യ​മ​വു​മായ ഇട​തു​പ​ക്ഷം മാ​ത്ര​മ​ല്ല സെ​ക്കു​ലർ എന്നും യു​ണൈ​റ്റ​ഡ് എന്നു​മൊ​ക്കെ ബ്രാ​ക്ക​റ്റി​ലി​ട്ടു് സോ​ഷ്യ​ലി​സം പറ​യു​ന്ന​വർ പോലും കടു​ത്ത ഭാ​ഷ​യിൽ വി​മർ​ശി​ച്ചു കളയും. ഇതു റേഷൻ പോ​ലെ​യും സ്കൂ​ളു​ക​ളി​ലെ ഉച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണം പോ​ലെ​യു​മു​ള്ള എല്ലാ സങ്കൽ​പ​ങ്ങ​ളേ​യും അപ്ര​സ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന പ്ര​സ്താ​വ​ന​യാ​ണു്. എല്ലാ​വ​രും അധ്വാ​നി​ച്ചു് തു​ല്യ​മാ​യി കി​ട്ടു​ന്ന പ്ര​തി​ഫ​ലം കൊ​ണ്ടു മാ​ത്രം ജീ​വി​ക്കു​ന്ന ഒരു ലോ​ക​മാ​ണെ​ങ്കിൽ മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഈ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു് പ്ര​സ​ക്തി. ഇത്ത​രം ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം കെ പി നിർ​മൽ​കു​മാർ കൊ​ണ്ടു നട​ക്കു​ന്ന ഒരു രാ​ഷ്ട്രീ​യ​മു​ണ്ടു്. അച്ഛൻ അര​ച​നാ​യാൽ മക്കൾ​ക്കും അര​ച​നാ​യ​ല്ലാ​തെ ജീ​വി​ക്കാൻ കഴി​യി​ല്ലേ എന്ന ചോ​ദ്യം. പഞ്ച​പാ​ണ്ഡ​വൻ​മാ​രോ​ടു​ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന മട്ടിൽ അതു് മു​തു​മു​തു​മു​ത്ത​ച്ഛൻ മുതൽ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന രാ​ഷ്ട്രീയ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ തഴ​മ്പു​മാ​യി ഭരി​ക്കാൻ വരു​ന്ന​വ​രോ​ടെ​ല്ലാം ചോ​ദി​ക്കും. ഇത്ത​രം ഒരു ചോ​ദ്യം എന്റെ ഇൻ​ബോ​ക്സി​ലും സം​ഭ​വി​ച്ചു പോ​യ​വാ​രം. മിലൻ കു​ന്ദേ​ര​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള കു​റി​പ്പി​നു് വന്ന ചോ​ദ്യ​മാ​ണു് “നാൽ​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു വയ​സ്സു​വ​രെ നാ​ട്ടി​ലും, പി​ന്നെ പ്ര​വാ​സി​യാ​യി ഫ്രാൻ​സി​ലും. എവി​ടെ​യാ​ണു് പു​ള്ളി​ക്കാ​രൻ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​തു്?” പ്രാ​ഗിൽ സ്വ​പ്നം കണ്ട വസ​ന്തം പാ​രീ​സിൽ പൂ​ത്തു എന്നു് മറു​പ​ടി നൽകി രക്ഷ​പെ​ട്ടു. ചേ​ല​ക്ക​ര​യു​ടെ അതീത സ്വ​പ്ന​മാ​ണു് ആദ്യം വാ​യി​ച്ച കെ പി നിർമൽ കുമാർ കഥ. അന്നു് കാ​ണാ​തെ പഠി​ച്ച നാ​ലു​വ​രി സു​ഹൃ​ദ് സദ​സ്സു​ക​ളിൽ പറ​ഞ്ഞു് അർ​ത്ഥം ചോ​ദി​ച്ചു് കേ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ കു​ഴ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.

“ബു​ദ്ധി​വൈ​ക​ല്യം വീണ അങ്ങാ​ടി​ക്കു​രു​വി​കൾ ആൽ​മ​ര​ച്ചി​ല്ല​യിൽ നി​ന്നു പറ​ന്നു. ചെ​മ്മ​രി​യാ​ടു​ക​ളെ മേ​ച്ചു പര​ദേ​ശി​കൾ പാലസ് റോ​ഡി​ലേ​ക്കു പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വെ​ങ്ങാ​ന​ല്ലൂർ റബർ എസ്റ്റേ​റ്റിൽ ഒട്ട​ക​പ്പ​ക്ഷി​കൾ കഴു​ത്തു​ക​ളാ​ട്ടി അങ്ങാ​ടി​ത്തെ​രു​വിൽ കര​ഞ്ഞു. ഓവു​ചാ​ലു​ക​ളു​ടെ തീ​വ്ര​ഗ​ന്ധം ചേ​ല​ക്ക​ര​യി​ലേ​ക്കു പൊ​ങ്ങി.”

“രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ അഖ​ണ്ഡ​ത​ക്കാ​യി കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​കൾ​ക്കെ​തി​രെ പൊ​രു​തി സ്വ​ജീ​വൻ ബലി​ദാ​നം ചെയ്ത ധീ​ര​ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി​യാ​ണെ​ന്റെ ‘ഏക’ ജീ​വി​ത​പ​ങ്കാ​ളി​യെ​ന്നു ദു​ര്യോ​ധ​ന​വി​ധവ, പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ നോ​ക്കി അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മാ​യി അവ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ഴൊ​ന്നും അത്ത​രം അതി​ശ​യോ​ക്തി​കൾ തി​ര​സ്ക​രി​ച്ച നി​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ യമു​നാ​തീര ദു​ര്യോ​ധന ശവ​സം​സ്കാ​ര​ത്തിൽ പങ്കെ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ഴേ​ക്കും മട്ടും മൊ​ഴി​യും പാടേ മാറി?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പുതിയ മഹാ​രാ​ജാ​വു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഹസ്തിന പു​രി​യു​ടെ ആദ്യ ദി​ന​ങ്ങൾ.

“അന്തി​മോ​ചാ​ര​മർ​പ്പി​ക്കാൻ കര​ഞ്ഞു​ക​ല​ങ്ങിയ കണ്ണു​ക​ളു​മാ​യി വരി​നി​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലെ ജനത മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ എതിർ​ഭാ​ഗ​ത്തു നിൽ​ക്കേ​ണ്ടി വന്ന ഞാനും ഇപ്പോൾ വി​ശ്വ​സ്ത ദു​ര്യോ​ധ​ന​ഭ​ക്തൻ! തി​ര​ക്കു​ണ്ടു്, മഹാ​ഭാ​രത യു​ദ്ധ​നാ​യ​ക​ന്റെ ആളു​യ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള പഞ്ച​ലോ​ഹ​പ്ര​തിമ ഹസ്തി​ന​പു​രി കോ​ട്ട​ക്കു് മു​മ്പി​ലെ നഗ​ര​ച​ത്വ​ര​ത്തിൽ എത്ര​യും വേഗം സ്ഥാ​പി​ക്കുക എന്ന​താ​ണെ​ന്റെ പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​പ്ര​തി​ജ്ഞ, അതു് നി​റ​വേ​റ്റാൻ കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി പരി​ശ്ര​മം വേണം. ഒരു കൈ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യും എന്നെ തു​ണ​ക്കാ​മോ? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ അതു​വ​രെ നീ അഭി​മു​ഖം ചെ​യ്യ​രു​തു്!”

2023-07-20

“കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ നേ​രി​ടാ​നാ​വാ​കാ​തെ ഒതു​ങ്ങി​ക്ക​ഴി​യു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ഒന്നൊ​ന്നാ​യ​ഭി​മു​ഖം ചെ​യ്ത​പ്പോൾ തോ​ന്നി—ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ പു​രു​ഷാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന​ടി​യ​റ​വു​വെ​ച്ച​തി​ല​വർ സന്തു​ഷ്ടർ. എന്തെ​ല്ലാം നി​ങ്ങൾ വാ​ശി​യോ​ടെ നി​ഷേ​ധി​ച്ചു​വോ, അതെ​ല്ലാം പരി​മി​തി​യി​ല്ലാ​തെ കി​ട്ടു​ന്ന​തി​ലാ​ണ​വ​രു​ടെ ചാ​രി​താർ​ഥ്യം. എന്താ​ണി​തി​ന്റെ പൊരുൾ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​വർ​ഷ​ങ്ങൾ.

“വി​ശി​ഷ്ടാ​തി​ഥി​ക​ളെ വഴു​ക്കി​വീ​ഴ്ത്തു​ന്ന മാ​യി​ക​സ​ഭാ​ത​ലം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പണിതു സമ്മാ​നി​ച്ച വാ​സ്തു​ഗു​രു മയൻ വി​രു​ന്നു വന്ന​പ്പോൾ ഞാ​ന​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, ഉടൽ​ലാ​ള​ന​ക്കാ​യി ജീവൻ തു​ടി​ക്കു​ന്ന ദ്രൗ​പ​ദീ​പാവ നിർ​മ്മി​ച്ചു​ത​രാ​മോ? “ഉദ്ദേ​ശ്യ​ല​ക്ഷ്യം നേ​രി​ടാ​വു​ന്ന​ത്ര പണി​മി​ക​വോ​ടെ ഞാൻ സമ്മാ​നി​ക്ക​ട്ടെ” എന്ന​വൻ വാ​ക്കു​ത​ന്നു. ദ്രൗ​പ​ദീ​പാ​വ​ക​ളെ രഹ​സ്യ​മാ​യി ഓരോ പാ​ണ്ഡ​വ​വ​സ​തി​യി​ലും എത്തി​ക്കാ​ന​വ​നു കഴി​ഞ്ഞ​തു് കൊ​ണ്ടാ​വാം, തു​റ​ന്നു​പാ​ണ്ഡ​വർ നി​ങ്ങ​ളോ​ടു പ്രീ​തി​പ്പെ​ട്ട​തു്. എന്തെ​ല്ലാം രതി​ലീ​ലാ​മോ​ഹ​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വ​ക​ര​ളിൽ പൂ​വ​ണി​യാ​തെ കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു​വോ, മയൻ​നിർ​മ്മിത ‘മാ​യാ​ദ്രൗ​പ​ദി’ മറ​യി​ല്ലാ​ത്ത സേ​വ​ന​സ​ന്ന​ദ്ധ​ത​യോ​ടെ രാ​പ്പ​കൽ ചെ​യ്തു കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ, ആർ​മാ​ദി​ക്കി​ല്ലേ, ആൺ മനം!”

2023-07-21

“ശന്ത​നു സത്യ​വ​തി​ക്കാ​യി പണിത വാ​ര​ണാ​വ​തം സു​ഖ​വാസ കൊ​ട്ടാ​രം കത്തി​ച്ച​തു പോ​ക​ട്ടെ, അന്നം ചോ​ദി​ച്ചു​വ​ന്ന ആറംഗ ആദി​വാ​സി കു​ടും​ബ​ത്തെ വിഷം കൊ​ടു​ത്തു തീയിൽ ചു​ട്ടു​കൊ​ന്നു്, മരി​ച്ച​തു് പാ​ണ്ഡ​വർ ആണെ​ന്നു് വ്യാജ തെ​ളി​വു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ച ഗു​രു​ത​ര​മായ ആരോ​പ​ണ​ത്തി​നു് നാ​ടു​ക​ട​ത്തൽ ശി​ക്ഷ​യാ​ക്കാ​മെ​ങ്കി​ലും അര​മ​ന​യിൽ താ​മ​സി​ക്കാൻ അനു​മ​തി​കൊ​ടു​ത്ത ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ എവിടെ, ഷണ്ഡ​പാ​ണ്ഡു​വി​ന്റെ മക്ക​ളാ​ണു് ഞങ്ങൾ എന്ന അവ​കാ​ശ​വാ​ദ​വു​മാ​യി നാ​ട്ടു​കാ​രെ പറ്റി​ച്ചു് അനു​ക​മ്പ​നേ​ടു​ന്ന ഈ അഞ്ചു വയോ​ജ​ന​ങ്ങൾ എവിടെ!”

“രാ​ജ​മാ​താ സത്യ​വ​തി കാ​ട്ടിൽ തീ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടും, നാ​ട്ടിൽ ദുഃ​ഖാ​ച​ര​ണ​ന്നും കാ​ണു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ.” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“സത്യ​വ​തി​യു​ടെ മരണം ‘അനു​ശോ​ചി​ക്കാ’നു​ള്ള​ത​ല്ല. ആദ​രാ​ഞ്ജ​ലി​ക​ളും പ്ര​ണാ​മ​വും കൊ​ണ്ടു് അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​വാ​വു​ക​യു​മി​ല്ല, ആ മരണം ‘ആഘോ​ഷി​ക്ക’പ്പെ​ട​ണം. മത്സ്യ​ബ​ന്ധ​നം ചെ​യ്താ​ണ​വൾ വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു​മു​മ്പു് അന്ന​ന്ന​ത്തെ അന്നം സമ്പാ​ദി​ച്ച​തു്. ‘മീൻ​നാ​റു​ന്ന സത്യ​വ​തി’യെ മഹാ​രാ​ജാ​വു് ശന്ത​നു വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചു. അല്ല, ആരാ​ണു് ഈ ശന്ത​നു? ദേ​വ​നർ​ത്ത​കി ഗംഗയെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ച​വൻ എന്നു​റ​ക്കെ പറയണം ഈ ‘മഹ​നീ​യ​വ്യ​ക്തി​ത്വ’ത്തെ അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​വാൻ. അപ്പോൾ ‘വെ​പ്പാ​ട്ടി’ മാ​ത്ര​മാ​യി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ തു​ട​ങ്ങിയ സത്യ​വ​തി​യെ​ങ്ങ​നെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ ഭര​ണ​നിർ​വ​ഹ​ണം ഏറ്റെ​ടു​ത്ത മഹാ​റാ​ണി​യും, രാ​ജ​മാ​താ​വു​മാ​യി? കു​രു​വം​ശ​പ്പൊ​ലിമ നി​ല​നിർ​ത്തു​വാൻ വേണ്ട ജന​സ്വാ​ധീ​ന​മു​ള്ള ചാ​ല​ക​ശ​ക്തി​യാ​യി? അങ്ങ​നെ വേണം നി​ങ്ങൾ വി​ല​യി​രു​ത്താൻ. ഒന്നേ എനി​ക്ക​റി​യൂ, കു​ലീ​ന​ത​യു​ടെ ജാ​ട​ക​ളിൽ​നി​ന്നു് രാ​ജ​വം​ശ​ത്തെ സത്യ​വ​തി രക്ഷി​ച്ചു. അത​ല്ലേ നൂ​റു​നൂ​റാ​യി​രം നാ​ടു​വാ​ഴി​കൾ ഉള്ള ആര്യാ​വർ​ത്ത​ത്തിൽ ഹസ്തി​ന​പു​രി മാ​ത്രം ഐതി​ഹാ​സി​ക​മാ​നം കൈ​വ​രി​ച്ച​തു്? ‘സത്യ​വ​തി സാ​മൂ​ഹ്യ​വി​പ്ല​വ​ത്തി​ന്റെ കാഹളം’ എന്നു​ച്ച​രി​ച്ച​തു വേറെ ആരു​മ​ല്ല​ല്ലോ സാം​സ്കാ​രി​ക​നാ​യ​ക​നായ ചാർ​വാ​കൻ. മൽ​സ്യ​ബ​ന്ധ​ന​ത്തെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യു​ടെ നി​ത്യ​വ​രു​മാ​ന​മു​ള്ള ദേ​ശീ​യ​ഉ​ത്സ​വ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാൻ രാ​ജ​സ​ഭ​യിൽ പ്ര​മേ​യം ഞാൻ അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കും. അതോടെ ഈ നദീ​ത​ട​സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​തൊ​ഴിൽ ജല​കേ​ന്ദ്രി​ത​മാ​വും സത്യ​വ​തി​യി​ന്നൊ​രു കരി​ക്ക​ട്ട​യാ​യി മാറി എന്ന​തൊ​രു ഭൗതിക യാ​ഥാർ​ഥ്യ​മാ​യി​രി​ക്കാം, എന്നാ​ല​വൾ ഞങ്ങൾ​ക്കെ​ന്നും നവോ​ത്ഥാന നായിക! ആയിടം തട്ടി​യെ​ടു​ക്കാ​നാ​ണു് പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ ഇപ്പോൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ ആഞ്ഞു കളി​ക്കു​ന്ന​തു്. അതിനു തട​യി​ടാൻ നീ തരി​ല്ലേ ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു​പ​തി​പ്പി​ന്റെ തല​വാ​ചക ഇടം?”

“പാ​ണ്ഡ​വ​പ​ക്ഷ​ത്തേ​ക്കു കർ​ണ്ണൻ സ്വാർ​ത്ഥ​മോ​ഹ​ത്തോ​ടെ കൂറു മാ​റി​യാൽ, ‘ആജീ​വ​നാ​ന്ത​സു​ഹൃ​ത്തെ’ന്നു​നോ​ക്കാ​തെ, അവനെ ഓടി​ച്ചി​ട്ടു​പി​ടി​കൂ​ടി ദു​ര്യോ​ധ​നൻ കു​ത്തി​മ​ലർ​ത്തു​മെ​ന്ന​റി​യാ​തെ​യാ​ണോ, കു​ന്തി ‘ആദ്യ​പു​ത്ര’നെ വീ​ണ്ടും പാ​ണ്ഡ​വ​പ​ക്ഷ​ത്തേ​ക്കു പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ക്കാൻ കി​ണ​ഞ്ഞു ശ്ര​മി​ച്ച​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ ലേഖകൻ ചോ​ദി​ച്ചു, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര അവ​സാ​ന​ദി​ന​ങ്ങൾ.

“അർ​ജ്ജു​ന​നെ കർ​ണ്ണൻ വധി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ ഒഴി​വാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് കു​ന്തി​യു​ടെ ഉള്ളി​ലി​രു​പ്പെ​ങ്കി​ലും, വാ​തു​റ​ന്നു​ച്ച​രി​ക്കാൻ പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്ത​തു്, ‘പാ​ണ്ഡ​വ​പ​ക്ഷ​ത്തേ​ക്കു കൂ​റു​മാ​റി​വ​ന്നാൽ നീ​യാ​വും ഒരു​പ​ക്ഷേ, കു​രു​വം​ശ​കി​രീ​ട​ത്തി​നു ആദ്യ​അ​വ​കാ​ശി. നാ​മ​മാ​ത്ര അം​ഗ​രാ​ജാ​വെ​ന്ന വ്യാ​ജ​പ​ദ​വി തന്നു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ നി​ന്നെ ഏറെ​ക്കാ​ലം കബ​ളി​പ്പി​ച്ച​പോ​ലെ​യാ​ണോ ദേ​ശീ​യ​പ്ര​ശ​സ്തി​നേ​ടിയ ഹസ്തി​ന​പു​രം? അതാ​യി​രു​ന്നു ദു​ര​ഭി​മാ​നി​യായ കർ​ണ്ണ​നെ വീ​ഴ്ത്താൻ കു​ന്തി​യു​ടെ ആദ്യ​ചൂ​ണ്ട. അതിൽ കർ​ണ്ണൻ കൊ​ത്താ​തെ, നീ​ണ്ട​കാല ദു​ര്യോ​ധ​ന​സൗ​ഹൃ​ദ​ത്തി​ന്റെ കാ​ണാ​ച്ച​ര​ടു​മാ​യി കൗരവർ എന്നെ എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി കെ​ട്ടി​യി​ട്ട​ല്ലോ അമ്മാ, എന്നു​പ​രി​ത​പി​ച്ചു. അപ്പോൾ കു​ന്തി ചു​വ​ടൊ​ന്നു മാ​റ്റി​പ്പി​ടി​ച്ചു വേറെ ചൂ​ണ്ട​യി​ട്ടു. നി​ന​ക്കു് ദ്രൗ​പ​ദി​യോ​ടു​ള്ള പ്ര​ത്യ​ക്ഷ ശത്രു​ത​ക്കു​പി​ന്നിൽ ഒടു​ങ്ങാ​ത്ത രതി​തൃ​ഷ്ണ​യു​ണ്ടെ​ന്ന​റി​യാം. നീ ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​പ്പം വന്നാൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി നി​ന​ക്കു​വേ​ണ്ടി​യാ​വും ആദ്യ​പായ വി​രി​ക്കുക. രതി​യിൽ കൊ​ത്തി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, കർ​ണ്ണൻ ഇപ്പോൾ അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മായ മൗ​ന​ത്തി​ലാ​ണു്. ഇന്ന​റി​യാം അർ​ജ്ജു​ന​നെ കൊ​ല്ലാൻ കർ​ണ്ണൻ ആത്മാർ​ത്ഥ​മാ​യും ശ്ര​മി​ക്കു​മോ, പ്ര​ണ​യി​നി​യു​ടെ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ ഭ്ര​മി​ച്ചു പാ​ണ്ഡ​വ​നാ​വു​മോ!”

2023-07-22

“ലൈം​ഗി​കാ​തി​ക്ര​മം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു് കാ​ല​മെ​ത്ര​യാ​യി! ചെ​യ്ത​താ​രെ​ന്നു പരാ​തി​യിൽ പരാ​മർ​ശ​വു​മി​ല്ല. എവി​ടെ​നി​ന്നു, എങ്ങ​നെ നീതി കി​ട്ടു​മെ​ന്നാ​ണു് നി​ങ്ങൾ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കു​ന്തി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. വി​വാ​ഹ​പൂർ​വ​ര​തി​യിൽ ജനി​ച്ച കർ​ണ്ണൻ, അർ​ജ്ജു​ന​നെ പ്ര​തി​യോ​ഗി​യാ​യി വി​ഭാ​വ​ന​ചെ​യ്യു​ന്ന കാലം.

“പണ​സം​ബ​ന്ധ​മായ കൊ​ടു​ക്കൽ വാ​ങ്ങ​ലു​കൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ലെ കാ​ല​ഹ​ര​ണ​പ്പെ​ടൂ? ഇതിൽ നാ​ണ​യ​ത്തി​നെ​ന്തു സാം​ഗ​ത്യം? സ്ത്രീ​ത്വ​ത്തി​നു നേ​രെ​യു​ണ്ടായ കട​ന്നാ​ക്ര​മ​ണം, ആൾ​മാ​റാ​ട്ടം തു​ട​ങ്ങി, വധ​ശി​ക്ഷ കി​ട്ടാ​വു​ന്ന കു​റ്റ​കൃ​ത്യ​മാ​വു​മ്പോൾ തു​ടർ​ന​ട​പ​ടി വൈ​ക​രു​തെ​ന്നു ഞാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. വ്യ​വ​സ്ഥാ​പിത നി​യ​മ​വാ​ഴ്ച​യു​ണ്ടോ കു​രു​വം​ശ​ത്തിൽ എന്നു് ഇര​യെ​ന്ന നി​ല​യിൽ എനി​ക്കു് നേ​രി​ട്ടു് കണ്ടെ​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്യാം. വി​വാ​ഹ​പൂർ​വ്വ​കാ​ല​ത്തെ നി​ഷ്ക​ള​ങ്കാ​വ​സ്ഥ​യിൽ, ശാ​രീ​രി​ക​വ​ളർ​ച്ച​യോ​ടു​ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട അനി​യ​ന്ത്രിത ചോ​ര​യോ​ട്ട​ത്തിൽ ഞാൻ, അപ​രി​ചി​ത​പു​രുഷ പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​നു വഴ​ങ്ങി എന്ന യാ​ഥാർ​ഥ്യം നീ​തി​പീ​ഠം അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചാൽ പോലും, വേ​ഷം​മാ​റി വന്നു എന്റെ ശരീ​ര​ത്തിൽ അധീ​ശ​ത്വം പു​ലർ​ത്തി, ആസ്വാ​ദ​ന​ര​തി​യി​ലൂ​ടെ ഉദ്ദേ​ശ്യ​ല​ക്ഷ്യം നേടി ഒളി​ച്ചോ​ടി​യ​വ​നെ പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടിൽ പൊ​രി​പ്പി​ക്കാൻ എനി​ക്കു​മു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ പ്രേ​രണ, മന​സാ​ക്ഷി​സ​മ്മർ​ദ്ദം? അസാ​ധാ​രണ പു​രു​ഷ​ശ​രീ​ര​ത്തി​നു കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​മ്പോൾ സം​സാ​ര​ശേ​ഷി നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​തു​കൊ​ണ്ടു്, “ആരാ​ണു് നി​ങ്ങൾ?” എന്നു് മു​ഖ​ത്തു് നോ​ക്കി ചോ​ദി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, ‘വെ​ളി​ച്ച​ങ്ങ​ളു​ടെ തമ്പു​രാൻ’ എന്നാ​ണ​യാ​ളു​ടെ പകൽ​പ​ദ​വി എന്ന​റി​യാൻ സൗ​ക​ര്യ​മാ​യി സാ​ഹ​ച​ര്യം. കാ​ര്യം നട​ന്ന​യാൾ തി​രു​വ​സ്ത്രം ധരി​ച്ചു ആയിരം വെ​ള്ള​ക്കു​തി​ര​ക​ളെ പൂ​ട്ടിയ രഥ​ത്തിൽ കയ​റും​മു​മ്പെ​ന്റെ ചെ​വി​യിൽ മന്ത്രി​ച്ചു, പ്ര​സ​വി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ ചോ​ര​ക്കു​ഞ്ഞി​നെ മു​ല​പ്പാൽ കൊ​ടു​ക്കാ​തെ പനം​കു​ട്ട​യി​ലി​ട്ടു നീ പു​ഴ​യി​ലൊ​ഴു​ക്ക​ണം. പ്ര​കു​തി ഉറ​പ്പു​വ​രു​ത്ത​ട്ടെ നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​പ​രി​പാ​ല​ന​വും പരി​ര​ക്ഷ​യും. കന്യ​ക​യ​ല്ലെ​ന്നു​മ​നഃ​സാ​ക്ഷി​യോ​ടു കു​മ്പ​സാ​രി​ക്കാ​തെ വേണം യു​വ​ഹ​സ്തി​ന​പു​രി​രാ​ജാ​വു് പാ​ണ്ഡു​വു​മാ​യി വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു് വസ്ത്ര​ങ്ങൾ ധരി​ക്കാൻ. അങ്ങ​നെ മധു​ര​പ​ദ​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു, ഒരു പെ​ണ്ണു​ടൽ ചതി​ച്ചു​കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​വൻ ഹസ്തി​ന​പു​രി നി​യ​മ​സം​ഹി​ത​യു​ടെ മു​മ്പിൽ കൈ​കെ​ട്ടി തല​കു​നി​ച്ചു നി​ന്നു് വേ​ണ്ടേ ശിക്ഷ സ്വീ​ക​രി​ക്കാൻ?” പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​രു വൻ​യു​ദ്ധ​മേ​ഘ​ത്തി​നു വഴി​മാ​റി​ക്കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​വ​തെ വെ​ളി​ച്ച​ങ്ങ​ളു​ടെ തമ്പു​രാൻ പൊ​ടു​ന്ന​നെ അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​നാ​യി, അവിടം ഇരുൾ നി​റ​ഞ്ഞു.

“ദ്രോ​ണ​ശി​ക്ഷ​യിൽ കട​ന്നു​പോ​യി​ട്ടും, നി​വർ​ന്നു​ന​ട​ന്നു തി​രി​ച്ചു വന്ന​ല്ലോ ബാ​ല​ഭീ​മൻ!” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു, “ദ്രോ​ണ​ന്റെ മു​മ്പിൽ മാ​പ്പ​പേ​ക്ഷി​ച്ചു അല്ലേ.”

“തി​രി​ച്ചു​വി​ളി​പ്പി​ച്ച​തു് ഭീ​ഷ്മ​ആ​ജ്ഞ​യിൽ ഗു​രു​ദ്രോ​ണർ തന്നെ. അഭയം തേ​ടി​വ​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ ദ്രോ​ണ​ന്റെ സ്വ​കാ​ര്യ​അ​ടി​മ​കൾ അല്ലെ​ന്നും, മുൻ മഹാ​രാ​ജാ​വു് പാ​ണ്ഡു​വി​ന്റെ പി​ന്തു​ടർ​ച്ച അവ​കാ​ശം ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി നേടിയ പാ​ണ്ഡ​വർ ആണെ​ന്നും ദ്രോ​ണർ​ക്കു ഭീ​ഷ്മർ നയ​ചാ​തു​ര്യ​മൊ​ന്നും കലർ​ത്താ​തെ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. ജാ​തി​മേ​ന്മ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ചി​ഹ്ന​ങ്ങൾ വേ​ഷ​ത്തി​ലും ഭാ​ഷ​യി​ലും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് ദ്രോ​ണർ​ക്കി​പ്പോൾ പുതിയ വി​ല​ക്കു​ണ്ടു്. കൗ​ര​വ​രും പാ​ണ്ഡ​വ​രും തമ്മി​ലു​ള്ള​തു് സമാന കൗ​മാ​ര​പ്രാ​യ​ക്കാ​രു​ടെ സൗ​ഹൃ​ദ​മ​ത്സ​ര​മാ​ണെ​ന്നും, നാളെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​ക്കൊ​രു പൊ​തു​ശ​ത്രു​വു​ണ്ടാ​യാൽ, അവരെ സം​യു​ക്ത​മാ​യി നേ​രി​ടാൻ വേണ്ട കു​രു​വം​ശീ​യ​ത​യി​ലൂ​ന്നിയ പോ​രാ​ട്ട​ഊർ​ജ്ജം അവരിൽ ഉണ്ടെ​ന്നും ഭീ​ഷ്മർ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി. അധ്യാ​പ​കൻ എന്ന​തൊ​രു വെ​റു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട വ്യ​ക്തി ആവാ​തി​രി​ക്കാൻ അധി​കാ​ര​പ്ര​ക​ട​ന​ങ്ങൾ പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ വേണ്ട എന്നും ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു. രാ​വി​ലെ പഠനം തു​ട​ങ്ങാ​നാ​യി വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​ക​ളും ദ്രോ​ണ​സ​ഹ​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​രും ഉള്ള സദ​സ്സിൽ ആയി​രു​ന്നു ഭീ​ഷ്മർ ദ്രോ​ണ​രെ ഗു​ണ​ദോ​ഷി​ച്ച​തു്. ഭീ​ഷ്മർ​ക്കു് മു​മ്പിൽ ദ്രോ​ണർ സാ​ഷ്ടം​ഗം നമ​സ്ക​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ഭീ​ഷ്മർ എന്നെ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി, കു​ഞ്ഞി​ന്റെ പി​തൃ​ത്വം ശരീ​ര​വ​ലു​പ്പം ഭക്ഷ​ണ​രീ​തി മന്ദ​ബു​ദ്ധി ശി​ശു​പ്ര​കൃ​തം ഇവ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും പരി​ഷ്കൃ​ത​പെ​രു​മാ​റ്റ​മു​റ​വി​ട്ടൊ​രു വാ​ക്കോ മു​ഖ​ഭാ​വ​മോ ദ്രോ​ണ​മു​ഖ​ത്തു കണ്ടു​കൂ​ടെ​ന്നും ഓർ​മ്മി​പ്പി​ച്ചു. ഞാനും അപ്പോൾ വി​ട്ടു​വീ​ഴ്ച​യോ​ടെ ദ്രോ​ണ​രെ ഇടതു കൈ​കൊ​ടു​ത്തു​യർ​ത്തി.”

“കു​ന്തി​യിൽ ബീജം വി​ത​ച്ച​തു് പാവം പാ​ണ്ഡു​വ​ല്ല, ദേവത വാ​യു​വാ​ണെ​ന്നു ഐതി​ഹ്യ​മു​ണ്ടു് എന്നാൽ വാ​യു​പു​ത്രൻ ഭീമൻ ഇപ്പോൾ കൊ​യ്യു​ന്ന​തു് കൊ​ടും​കാ​റ്റാ​ണ​ല്ലോ. വാർ​ത്ത കേ​ട്ടു, മാ​ലി​ന്യം പര​ത്തു​ന്ന വാ​യു​പു​ത്ര​നെ ദ്രോ​ണർ, നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​യി​ലെ ഗു​രു​കു​ല​ത്തിൽ​നി​ന്നും മാ​തൃ​കാ​പ​ര​മാ​യി നാ​ടു​ക​ട​ത്തി!” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൗരവ അര​മ​ന​വ​ക്താ​വി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, പാ​ണ്ഡ​വ​രും കൗ​ര​വ​രും ദ്രോ​ണ​ഗു​രു​കു​ല​ത്തിൽ സൈനിക പരി​ശീ​ല​നം നേ​ടു​ന്ന മത്സ​ര​കാ​ലം.

“പി​ന്നെ വാർ​ത്ത കേൾ​ക്കി​ല്ലേ! ഗു​രു​കുല സൈനിക പരി​ശീ​ല​ന​ത്തിൽ ഇരു അർ​ദ്ധ​സ​ഹോ​ദ​ര​രും ഉത്സാ​ഹ​ത്തോ​ടെ പങ്കെ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ, മത്സ​ര​വ​ഴി​യിൽ അന്യാ​യ​മാ​യി തട​സ്സം സൃ​ഷ്ടി​ക്കുക, ലജ്ജാ​ശീ​ല​രായ കൗ​ര​വ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളിൽ ദേ​ഹോ​പ​ദ്ര​വം ഏൽ​പ്പി​ക്കുക, കു​റ്റ​ക​ര​മാ​യി ഗു​രു​കു​ല​വ​സ്തു​ക്കൾ കയ്യേ​റ്റം ചെ​യ്യുക, ദ്രോ​ണ​പു​ത്രി​മാ​രെ മാ​ന​ഭം​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന ഉദ്ദേ​ശ​ത്തോ​ടെ കയ്യേ​റ്റ​വും ബല​പ്ര​യോ​ഗ​വും ചെ​യ്യുക അപ​കീർ​ത്തി വരു​ത്തു​ന്ന രീ​തി​യിൽ ദ്രോ​ണ​രു​ടെ ധന​മോ​ഹ​ത്തെ പര​സ്യ​മാ​യി പരി​ഹ​സി​ക്കുക എന്നി​വ​യൊ​ക്കെ, താ​ക്കീ​തി​നു​ശേ​ഷ​വും തു​ടർ​ന്നാൽ, പി​ന്നെ അനാ​ഥ​കൗ​ന്തേ​യ​രെ​ന്ന പേരിൽ കരുണ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു, നാ​ടു​ക​ട​ത്ത​ലി​നു സാ​ഹ​ച​ര്യ​മു​ണ്ടാ​വി​ല്ലേ. വെ​റു​തെ​യാ​ണോ ബീ​ജ​ദാ​നം വായു ഭഗ​വാ​നിൽ​നി​ന്ന​ല്ല കാ​ട്ടാ​ള​നിൽ​നി​ന്നാ​യി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു കൊ​ട്ടാ​ര​ഗു​രു കൃപർ, കു​ന്തി​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തിൽ നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച​തു്. അന്നം കി​ട്ടാ​തെ അല​യ​ട്ടെ അപ്പോൾ പാഠം പഠി​ച്ചു തി​രി​ച്ചു​വ​രും മു​ടി​യ​നായ പു​ത്രൻ.”

“ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​വി​ധി’യു​ണ്ടാ​യ​ല്ലോ, രണ്ടു പർ​വ്വ​ങ്ങൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​പ്പോ​ഴേ​ക്കും! ഭയ​ന്നോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“കൗ​ര​വ​രും പാ​ണ്ഡ​വ​രും വാ​ളോ​ങ്ങു​മെ​ന്നാ​രോർ​ത്തു? വി​ചി​ത്ര വീ​ര്യ​ന്റെ രണ്ടു വി​ധ​വ​ക​ളിൽ എനി​ക്കു​ണ്ടായ വി​ല​ക്ഷ​ണ​സ​ന്ത​തി​ക​ളാ​ണു് ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രും പാ​ണ്ഡു​വു​മെ​ന്ന ചരി​ത്ര​ര​ചന ഉട​ച്ചു​വാർ​ത്തി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, സു​ര​ക്ഷ ഏറ്റെ​ടു​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന ഔദ്യോ​ഗിക പ്ര​സ്താ​വന ‘വന്ന​തോ​ടെ, ചാർ​വാ​കൻ ഈ കു​ടി​ലി​ലേ​ക്കു് എന്നെ സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്തു. താ​ടി​യും മു​ടി​യും വടി​ച്ചു​വ​രു​ത്തിയ രൂ​പ​മാ​റ്റ​ര​ഹ​സ്യം അങ്ങ​നെ​ത്ത​ന്നെ നിൽ​ക്ക​ട്ടെ, നി​ങ്ങ​ളും അക്ഷ​രം കൊ​ണ്ടു അന്നം തേ​ടു​ന്ന വ്യ​ക്തി​യ​ല്ലേ. കൗ​ര​വ​രും പാ​ണ്ഡ​വ​രും കൂ​ട്ടു​കൂ​ടി ഒരൊ​റ്റ വഞ്ചി​യിൽ ഇരു​ന്നാ​ണു് എന്നെ ‘വല​വീ​ശി’പി​ടി​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു്. ആദി​പർ​വ്വം പിൻ​വ​ലി​ച്ചു തീ​യി​ലി​ട്ടു എന്നു് നി​ങ്ങൾ സാ​ക്ഷ്യ​പ​ത്രം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചാൽ ഞാൻ ധന്യൻ! അധി​കാ​ര​വ​ഴി​യിൽ പോ​ര​ടി​ച്ചു ഇവ​രു​ടെ​യൊ​ക്കെ ദു​ര​ന്തം സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന സാ​ഹ​ച​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യാൽ, പതി​നെ​ട്ടു പർ​വ്വ​ങ്ങ​ളിൽ മഹാ​ഭാ​ര​തം എഴു​തു​മ്പോൾ, നി​ങ്ങൾ വേണം യഥാർ​ത്ഥ​കഥ വെ​ളി​ച്ചം കാ​ണി​ക്കാൻ” ദക്ഷി​ണാ​പ​ഥ​ത്തിൽ നി​ന്നു് യു​ക്തി​വാ​ദി ചാർ​വാ​കൻ കൊ​ണ്ടു വന്നു സൂ​ക്ഷി​ച്ച ആന​ത്ത​ല​യോ​ളം പന​യോ​ല​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളി​ലേ​ക്കു പ്ര​ത്യാ​ശ​യോ​ടെ തി​രി​ഞ്ഞു. നാ​രാ​യം വി​ര​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ കവി​പ​രി​ലാ​ളി​ച്ചു.

2023-07-23

“ഗൂ​ഢ​ല​ക്ഷ്യ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു​ചൂ​താ​ട്ട​ത്തി​നു നി​ങ്ങൾ പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു ക്ഷ​ണി​ച്ച​തെ​ന്നൊ​ക്കെ ഇന്നു് കൊ​ട്ടാര രഹ​സ്യ​മൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, എന്താ​യി​രു​ന്നു ചൂ​താ​ട്ട​ത്തി​ലൂ​ടെ ‘രാ​ജ​സൂ​യ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി’ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ കൗരവ അടി​മ​യാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന ദൃ​ഢ​നി​ശ്ച​യ​ത്തി​നു പി​ന്നിൽ?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. തെ​ളി​ഞ്ഞ പ്ര​ഭാ​ത​വെ​യി​ലിൽ കോ​ട്ട​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തെ രാ​ജ​വീ​ഥി​യി​ലൂ​ടെ മര​വു​രി ധരി​ച്ചും, മുഖം മറ​ച്ചും, തല​താ​ഴ്ത്തി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് നഗ്ന​പാ​ദ​രാ​യി നട​ന്നി​രു​ന്ന ആറംഗ പാ​ണ്ഡ​വ​സം​ഘ​ത്തെ മട്ടു​പ്പാ​വിൽ നി​ന്നു് അവർ​ക്കു കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ സഭാ​ത​ല​ത്തിൽ സ്ഥ​ല​ജ​ല​ഭ്ര​മ​ത്തിൽ വഴു​ക്കി​വീ​ണ​തൊ​ക്കെ പൊ​റു​ക്കാൻ, സാ​മ​ന്ത​പ​ദ​വി​യി​ലേ​ക്കു താ​ഴ്ത്ത​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന ഞങ്ങൾ​ക്കാ​യി. പക്ഷേ, പി​ന്നീ​ടു​ള്ള കഴി​ഞ്ഞ എട്ടൊ​മ്പ​തു വർ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി ഞങ്ങ​ളെ പ്ര​കോ​പി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു കേ​ട്ടാൽ നി​ങ്ങൾ ഞെ​ട്ടും. കുറെ ഭര​ണ​കൂട മണി​മ​ന്ദി​ര​ങ്ങൾ അല്ലാ​തെ വ്യ​വ​സ്ഥാ​പി​ത​രാ​ഷ്ട്രം ആയി​രു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം. നി​ങ്ങ​ളും അവി​ടെ​യൊ​ക്കെ ചു​റ്റി​ക്ക​റ​ങ്ങി​യ​ത​ല്ലേ. രാ​ഷ്ട്ര​ത​ന്ത്ര വി​ദ്യാ​ഭാ​സ​മോ ധന​സ​മാ​ഹ​ര​ണ​മോ ഇല്ല. ഭാ​രി​ച്ച നി​ത്യ​ച്ചെ​ല​വൊ​ക്കെ ഹസ്തി​ന​പു​രി വഹി​ക്ക​ണം എന്നൊ​രു പരു​ക്കൻ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ല​വർ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ഊട്ടു​പുര ദൈ​നം​ദിന ആഘോ​ഷ​മാ​ക്കാ​നും, വി​ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്നു കു​തി​ര​ക​ളെ വാ​ങ്ങാ​നും, ഗോശാല നി​റ​ക്കാ​നും പു​ത്തൻ ആവ​ശ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ നീണ്ട പന​യോ​ല​പ​ട്ടി​ക​യു​മാ​യി രാ​ജ​ദൂ​തൻ വന്നു എന്റെ കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ ഇടി​ച്ചു​ക​യ​റി ഞങ്ങ​ളോ​ടു് തട്ടി​ക്ക​യ​റും. പല്ലു ഞെ​രി​ക്കു​ന്ന ഇര​മ്പൽ പു​റ​ത്തു വരാതെ ഞങ്ങ​ള​തൊ​ക്കെ എളി​മ​യോ​ടെ ഏറ്റെ​ടു​ത്തു ചെ​യ്തു. എന്നി​ട്ടും അവർ ഞങ്ങ​ളെ വി​ട്ടി​ല്ല. അഞ്ചോ​ളം വരു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ നി​ന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ല​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ കൗ​ര​വ​രാ​ജ​സ്ത്രീ​കൾ പത്തു​പേർ എങ്കി​ലും പാ​ഞ്ചാ​ലി​ക്കൊ​പ്പം ദാ​സി​ക​ളാ​യി കൂടെ പോണം എന്ന ആവ​ശ്യ​വു​മാ​യി ഭീമൻ ആളെ അയ​ച്ചു. അനു​സ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഒരു മാസം പി​ടി​ച്ചു, പത്തു കൗരവ രാ​ജ​സ്ത്രീ​കൾ, ആദ്യം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പോയി കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ പരി​പാ​ലന ചു​മ​ത​യേ​റ്റെ​ടു​ത്തു, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ദാ​സി​പ​ദ​വി​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ എത്തി, കു​ട്ടി​ക​ളെ കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തിൽ ഏൽ​പ്പി​ച്ചു മട​ങ്ങി, വീ​ണ്ടും ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ എത്തി​ച്ചു, ഉപ​ചാ​ര​ത്തോ​ടെ യാത്ര പറ​ഞ്ഞു ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ എത്താൻ. എന്റെ ഭാര്യ പൊ​ട്ടി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു—ഇതി​നാ​ണോ കലിം​ഗ​ദേ​ശ​ത്തിൽ നി​ന്നു് എന്റെ അച്ഛൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വധു​വാ​യി എന്നെ കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ച​തു്? കൗ​ര​വ​രാ​ജ​സ​ഭ​യി​ലെ​ത്തി​യാ​ണ​വൾ കൈകൾ നീ​ട്ടി ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കു് മു​മ്പിൽ വാ​വി​ട്ടു വി​ല​പി​ച്ച​തു. അന്നു് ഞാൻ എഴു​നേ​റ്റു​നി​ന്നു് മഹാ​രാ​ജാ​വി​നു വാ​ക്കു​കൊ​ടു​ത്തു—അനു​മ​തി തന്നാൽ, അടു​ത്ത വാ​വി​നു് മു​മ്പു് ഞാൻ പാ​ണ്ഡ​വ​രെ അടി​മ​ക​ളാ​ക്കി ഈ കോ​ട്ട​ക്ക​ക​ത്തു​നി​ന്നു് തല​മൊ​ട്ട​യ​ടി​ച്ചു, പു​ള്ളി​കു​ത്തി, കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തി​രു​ത്തി കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി യാ​ത്ര​യാ​ക്കും നി​ങ്ങൾ അഭി​മു​ഖ​ത്തി​നു് വരു​ന്ന​തി​നു അൽ​പ്പം മു​മ്പു് ഭാര്യ എന്നോ​ടു് പ്ര​കോ​പ​ന​പ​ര​മാ​യി ചോ​ദി​ച്ചു.”

“വാ​ക്കു പാ​ലി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ ഭീരൂ, എവിടെ നി​ങ്ങൾ പറഞ്ഞ കഴു​ത​പ്പു​റ​സ​വാ​രി? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു​ള്ള പ്ര​ണ​യം കാരണം ആ അവമതി നി​ങ്ങൾ ഒഴി​വാ​ക്കി​യോ?”

“നി​ങ്ങൾ കു​ളി​ച്ചു ഉടു​ത്തൊ​രു​ങ്ങു​മ്പോൾ മറ്റു​നാ​ലു പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു​ള്ളം നീ​റു​ക​യാ​ണു് എന്നോ? എന്തു​ണ്ടാ​യി?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഇളമുറ മാ​ദ്രി​പു​ത്രൻ സഹ​ദേ​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​രും പാ​ഞ്ചാ​ലി​യും ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ വെ​പ്പും പൊ​റു​തി​യും തു​ട​ങ്ങിയ കാലം. ജാ​ല​ക​ത്തി​ന്ന​പ്പു​റ​ത്തു പു​തു​കു​ടി​യേ​റ്റ കു​ടും​ബ​ങ്ങൾ വെ​ള്ള​വു​മാ​യി പോ​വു​ന്ന​തു് കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

“ഇന്നു് രാ​ത്രി​യും, പ്രി​യ​പാ​ഞ്ചാ​ലി ഊഴ ക്രമം തെ​റ്റി​ച്ചു എന്നോ​ടൊ​പ്പം പാ​യ​പ​ങ്കി​ടു​ന്നു എന്ന​റി​ഞ്ഞാൽ ആരുടെ ഉള്ള​വും നീ​റി​ല്ലേ!”

“നി​ങ്ങൾ അധി​കാ​ര​ശ്രേ​ണി​യി​ലൊ​രു സാ​മ​ന്ത​രാ​ജ​കു​ടും​ബ​മ​ല്ലേ, എങ്ങ​നെ രാ​ജ​സൂ​യ​ഇ​ന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ കയറി അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ചു? വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​വി​വാ​ദം കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ചർ​ച്ച​ക​ളിൽ സഹി​ക്ക​വ​യ്യാ​തെ, ജന​ശ്ര​ദ്ധ​തി​രി​ക്കാ​നൊ​രു മി​ന്നൽ ആക്ര​മ​ണം, അങ്ങ​നെ​യാ​ണോ ഞങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കൂ​ടു​തൽ ആയു​ധ​ങ്ങ​ളും സന്നാ​ഹ​വു​മാ​യി രണ്ടാം​ഘ​ട്ട കൗ​ര​വ​സൈ​ന്യം ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു തി​രി​ക്കു​ന്ന സംഘർഷ ദിനം.

“അർ​ദ്ധ​ന​ഗ്ന​അ​ടി​മ​പ്പെൺ ചൂ​താ​ട്ട​സ​ഭ​യിൽ ഇടി​ച്ചു​ക​യ​റി ബഹളം വച്ച​പ്പോൾ, ഉന്തും​ത​ള്ളി​ലും തു​ണി​യൂ​രി​പ്പോ​യ​പോ​ലെ​യാ​ണോ, ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ അധി​കാ​രം കയ്യാ​ളിയ അഞ്ചു സ്വേ​ച്ഛാ​ധി​പ​തി​കൾ, ഉന്മ​ത്ത​രാ​യി, വഴി​യിൽ കാ​ണു​ന്ന കു​ലീ​ന​സ്ത്രീ​ക​ളെ കട​ന്നു​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തും, പാ​തി​വ്ര​ത്യം കള​ങ്ക​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തും? ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം എന്ന കു​ടി​യേ​റ്റ​നാ​ട്ടിൽ ഒതു​ങ്ങി​യി​ല്ല പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ സ്ത്രീ വി​രു​ദ്ധ​പ​രാ​ക്ര​മ​ങ്ങൾ എന്നോർ​ക്ക​ണം. ദ്വാ​ര​ക​യിൽ എനി​ക്കാ​യി ഗു​രു​നാ​ഥൻ ബല​രാ​മൻ ഒരു​ക്കിയ വി​വാ​ഹ​ത്തെ തട​സ്സ​പ്പെ​ടു​ത്തി, അർ​ജ്ജു​നൻ സു​ഭ​ദ്ര​യെ​ത​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​പ്പോൾ ഞാൻ ഉറ​ച്ചു, വൈ​കി​ല്ല അഞ്ചോ​ളം വരു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​അ​ക്ര​മി​കൾ​ക്കു​ള്ള സദാ​ചാര ബോ​ധ​വൽ​ക്ക​ര​ണം. ചൂ​താ​ടാൻ ക്ഷ​ണി​ച്ചു ആ കെ​ണി​യിൽ അവർ വീണു. അഭി​ജാ​ത​സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു നേരെ അക്ര​മ​മു​ണ്ടാ യാൽ, ഗാ​ന്ധാ​രി​യു​ടെ നൂ​റു​മ​ക്കൾ കയ്യും കെ​ട്ടി നിൽ​ക്കി​ല്ല എന്നു് ബോ​ധ്യം വന്നു, ഞങ്ങ​ളു​ടെ പി​താ​മ​ഹ​നും കു​ടും​ബ​ച​രി​ത്ര​കാ​ര​നു​മായ വ്യാ​സ​നു. നന്മ ഞങ്ങൾ​ക്കൊ​പ്പം എന്നു​തെ​ളി​ഞ്ഞ​ല്ലോ, ആഘോ​ഷി​ക്കൂ ജഗ​ത്തി​ന്നു​ത്സ​വ​വേള,യി​ന്നു, വേല നാളെ മതി!”

2023-07-24

അര​മ​ന​വ​ക്താ​വു്, തക്ഷ​ശി​ല​യി​ലെ പൂർവ വി​ദ്യാർ​ത്ഥി, യു​ദ്ധ​ത്തിൽ നി​ന്നും, അധി​കാര സം​ഘർ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നും അക​ന്നു നട​ന്നു കൊ​ണ്ടു് മറ​ഞ്ഞു​നി​ന്ന ആൾ സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ കണ്ണു് വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു? പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ അവ​കാ​ശ​വാ​ദ​ത്തി​ന്റെ മർ​മ്മ​ത്തിൽ തന്നെ​യാ​ണ​യാൾ തക്ഷ​ശി​ല​യിൽ പഠി​ച്ച രാ​ഷ്ട്ര​ത​ന്ത്ര​പാ​ഠ​ങ്ങൾ പരീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ D N A ലാ​ബു​കൾ ഇല്ലാ​ത്ത​തു് ഒരു അനു​കൂല ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​യു​ടെ സാ​ധ്യത അവ​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. മാ​തൃ​വാ​ക്യ​ത്തി​ലും വലിയ തെ​ളി​വെ​ന്തു​ണ്ടു് എന്നു് അവ​സാ​ന​ശ്ര​മം നട​ത്തു​ന്ന വി​ദു​ര​രു​ടെ സ്വ​ത്വ​പ്ര​തി​സ​ന്ധി ലേ​ഖി​ക​യു​ണ്ടോ അറി​യു​ന്നു! സം​ഭ​വ​ബ​ഹു​ല​മായ യു​ദ്ധ​ത്തി​നു് ശേ​ഷ​വും ഹസ്തി​ന​പു​രി അശാ​ന്ത​മാ​ണു് കെ പി നിർമൽ കു​മാ​റി​ന്റെ കഥ മാ​ധ്യ​മം വാ​രി​ക​യിൽ.

“ചതി​ച്ചു​കൊ​ന്ന കർ​ണ്ണ​നു ബലി​യി​ടു​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അർ​ജ്ജു​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കു​ളി​ച്ചു ഈറ​നു​ടു​ത്ത പാ​ണ്ഡ​വർ കു​ന്തി​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തിൽ, പു​രോ​ഹി​താ​ജ്ഞ​ക്കാ​യി കാ​ത്തു നിൽ​ക്കു​ന്ന​നേ​രം. പു​ണ്യ​ന​ദി​യി​ലെ ബലി​യി​ടം.

“നി​ങ്ങൾ​ക്കു ഭൗ​തി​ക​മാ​യി മാ​ത്ര​മേ ഈ ലോ​ക​ത്തിൽ ചി​ന്തി​ക്കാ​നാ​വൂ എന്നു​ണ്ടോ? പോ​രാ​ട്ട​ത്തിൽ സം​ഭ​വി​ക്കാ​വു​ന്ന ജീ​വ​ഹാ​നി കർ​ണ്ണ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ന​ല്ലേ? രണ്ടി​ലൊ​രാൾ വധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തൊ​ക്കെ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ നാം കണ്ടു​പ​രി​ച​യി​ച്ച​ത​ല്ലേ? കൗ​ന്തേ​യ​രെ​ന്ന നി​ല​യിൽ എനി​ക്കും കർ​ണ്ണ​നും പ്ര​കൃ​തി തന്ന​തു് ഒരേ മാ​താ​വി​ന്റെ ജീ​വ​കോ​ശ​മ​ല്ലേ? പോ​രാ​ട്ട​വ​ധ​ത്തിൽ ഒതു​ങ്ങു​മോ മനു​ഷ്യ​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു വഴ​ങ്ങാ​ത്ത സൂ​ക്ഷ്മ​ലോ​കം? കേ​വ​ല​മൊ​രു അധി​കാ​ര​തർ​ക്ക​ത്തിൽ അവ​സാ​നി​ക്കു​മോ കർ​ണ്ണ​നു​മാ​യു​ള്ള ജനി​ത​ക​ബ​ന്ധം? മാ​ര​കാ​യു​ധ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് ഉന്മൂ​ല​നം ചെ​യ്യാ​നാ​വു​മോ അന്ത​മി​ല്ലാ​പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തിൽ എന്നെ​ന്നും ഒളി​ഞ്ഞും തെ​ളി​ഞ്ഞും നി​ല​നിൽ​ക്കാൻ വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട നാം മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​ക്കൾ!”

“വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​ക​ളെ നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ സ്വ​ജീ​വൻ ബലി​ദാ​നം ചെയ്ത ധീ​ര​ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ വി​ധ​വ​യ​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ?” ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ കണ്ടു മി​ണ്ടി പരി​ച​യി​ച്ചി​രു​ന്ന സ്ത്രീ​യെ ആക​സ്മി​ക​മാ​യി വൃ​ദ്ധ​സ​ദ​ന​ത്തിൽ കണ്ട ഞെ​ട്ട​ലിൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക കൈ​പി​ടി​ച്ചു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വർ അധി​കാ​ര​ത്തിൽ​വ​ന്ന അന്ധ​കാര യുഗം.

“ഒരു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധവ!”

“പണയം എന്ന പദം കേ​ട്ടാ​ലു​ടൻ ക്ഷോ​ഭി​ക്കു​ന്ന ഭാ​ര്യ​യെ എങ്ങ​നെ സഹി​ക്കു​ന്നു ഭർ​ത്താ​ക്ക​ളായ നി​ങ്ങ​ള​ഞ്ചു​പേ​രും?”, പാ​ണ്ഡ​വർ നി​റ​നി​ലാ​വിൽ അല​യു​ന്ന​തു് കണ്ട കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പരി​താ​പ​ത്തോ​ടെ അന്വേ​ഷി​ച്ചു. വന​വാ​സ​ക്കാ​ലം.

“ആരെ കു​റി​ച്ചാ​ണു് നി​ങ്ങൾ കാ​ര്യ​മ​റി​യാ​തെ അഭി​പ്രാ​യം ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു്? പ്ര​തി​ഷേ​ധ​വും ഹർ​ഷോ​ന്മാ​ദ​വും മി​ത​മായ കൗ​ശ​ല​ത്തോ​ടെ ബഹു​ഭർ​തൃ​ത്വ​വേ​ദി​യിൽ ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ന്ന അഭി​നേ​ത്രി പാ​ഞ്ചാ​ലി എവിടെ, അന്തഃ​പുര മട്ടു​പ്പാ​വിൽ നി​ലാ​വു് പെ​യ്യു​ന്ന വേ​നൽ​ക്കാല രാ​ത്രി​ക​ളിൽ, വസ്ത്ര​ര​ഹി​ത​ശ​രീ​ര​ങ്ങൾ ഇള​ക്കി​യും ആടി​യും, വട​ക്കൻ നി​ര​ക​ളെ നോ​ക്കി ഉന്മാ​ദ​ത്തിൽ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യും, ഭീ​തി​ത​മാ​യി നി​ല​വി​ളി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ എവിടെ!”

2023-07-25

“ആകെ​യു​ള്ള കി​രീ​ടാ​വ​കാ​ശി​യെ ആദ്യാ​ക്ഷ​രം പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വി​ടു​പ​ണി​യാ​ണ​പ്പോൾ ‘ചി​ര​ഞ്ജീ​വി കൃ​പാ​ചാ​ര്യ’നു് വകു​പ്പു​മേ​ധാ​വി നകുലൻ വീ​തി​ച്ചു തന്ന​തു് അല്ലെ”, യു​ദ്ധ​കാ​ര്യ ലേഖകൻ അർ​ത്ഥം വച്ചു അന്വേ​ഷി​ച്ചു.

“അങ്ങ​നെ​യാ​ണോ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ യു​ദ്ധാ​ന​ന്തര ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തിൽ എന്റെ കൊ​ട്ടാ​ര​പ​ദ​വി നിർ​വ​ചി​ക്കു​ന്ന​തു്? സ്ഥാ​ന​മൊ​ഴി​യു​ന്ന ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കും മഹാ​റാ​ണി​ക്കും കഴി​യു​ന്ന​ത്ര രാ​ജ​കീയ സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങൾ മു​മ്പെ​ന്ന​പോ​ലെ നി​ല​നിർ​ത്തുക എന്ന ഭാ​രി​ച്ച ഉത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വം വി​ല​പേ​ശ​ലി​ലൂ​ടെ യു​ധി​ഷ്ഠിര ഭര​ണ​കൂ​ട​ത്തിൽ നി​ന്നു നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കാൻ എനി​ക്കാ​ണു് നി​യോ​ഗം. കൂ​ട്ട​ത്തിൽ അഭി​മ​ന്യു​മ​കൻ പരീ​ക്ഷി​ത്തി​നെ രണ്ട​ക്ഷ​രം പഠി​പ്പി​ക്കും, ഭാ​വി​രാ​ജാ​വ​ല്ലേ!” മു​റി​പ്പെ​ട്ട അഹന്ത താ​ലോ​ലി​ച്ചു മുഖം നോ​ക്കാ​തെ കൃ​പാ​ചാ​ര്യൻ പറ​ഞ്ഞു.

“എന്തു് പറ്റി? പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ പോലെ ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ​ക്കു് പാ​ള​യ​ത്തിൽ സേവനം ചെ​യ്യാൻ പോയി, പെ​ട്ടെ​ന്നു് പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ നി​ന്നും മട​ങ്ങി​യ​ല്ലോ.” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“നി​ക്ഷി​പ്ത​താ​ല്പ​ര്യ​മു​ള്ള പാ​ണ്ഡ​വർ ആണെ​ന്നു് പി​ന്നീ​ടു് മന​സ്സി​ലാ​യി, സന്ധ്യ​ക്കു് പതു​ങ്ങി​വ​ന്നു ഞങ്ങ​ളെ റാ​ഞ്ചി. വി​വ​സ്ത്ര​രാ​ക്കി​യും അവ​മ​തി​ച്ചും ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യാൽ, ജീ​വ​നും കൊ​ണ്ടു് മട​ങ്ങു​ക​യ​ല്ലാ​തെ, വാ​ളെ​ടു​ത്ത​വ​രു​ടെ നേരെ ഞങ്ങൾ അബ​ല​കൾ​ക്കു വെ​ളി​ച്ച​പ്പെ​ടാ​നാ​വു​മോ.”

“അർ​ജ്ജു​നൻ കർ​ണ്ണ​നെ കൊ​ല്ലു​ന്ന​തും, ഭീമൻ ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ കൊ​ല്ലു​ന്ന​തും ഞാൻ വാർ​ത്ത​ക​ളാ​ക്കി. എന്നാൽ ‘ഗാ​ന്ധാര ഭൂപതി’ശകു​നി​യെ കൊ​ല്ലാൻ അവസരം കി​ട്ടിയ നി​ങ്ങൾ ആ കു​രു​ട്ടു​ബു​ദ്ധി​യു​ടെ നെ​ഞ്ഞു​പി​ളർ​ത്താൻ ആഞ്ഞു​വെ​ട്ട​ണം എന്നാ​യി​രു​ന്നു​വോ നി​യോ​ഗം? എങ്ങ​നെ ഓർ​ക്കു​ന്നു ഐതി​ഹാ​സിക കൊല?” കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക സഹ​ദേ​വ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വർ ഹസ്തി​ന​പു​രി കീ​ഴ​ട​ക്കാൻ പദ​യാ​ത്ര ചെ​യ്യു​ന്ന നേരം.

“അറ​വു​ശാ​ല​യിൽ ഉഴ​വു​മാ​ടി​നെ വെ​ട്ടു​ന്ന മഴു​വാ​യി ശകു​നി​വ​ധ​ത്തി​നു ആയുധം. ഞാ​ന​ത​യാൾ​ക്കു​നേ​രെ എറി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അറി​യു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല, ഉന്നം അത്ര​മേൽ കൃ​ത്യ​മാ​വും. പതി​നെ​ട്ടാം ദി​വ​സ​മാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പോ​രാ​ട്ട​വേ​ദി​യിൽ സൈ​നി​ക​സാ​ന്നി​ധ്യം നന്നേ​കു​റ​വാ​യി​രു​ന്നു. മഴു കരൾ പി​ളർ​ന്നു. അതൊ​ക്കെ പി​ന്നീ​ടു് ജഡം പരി​ശോ​ധി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണു് വ്യ​ക്ത​മാ​വു​ന്ന​തു്. സാ​ഹ​ച​ര്യം വി​ല​യി​രു​ത്തു​മ്പോൾ, പാ​ണ്ഡവ തന്ത്ര​മി​ക​വി​ന​ല്ല, ആക​സ്മി​ക​ത​ക്കാ​യി സാ​ധ്യത. ഞാൻ അയാ​ളു​ടെ തല തകർ​ക്കും എന്നാ​രും കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ വി​ശ്വ​സി​ക്കി​ല്ല. അയാളെ ഞങ്ങൾ​ക്കു് പേ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ശകുനി കാണാൻ കോ​മ​ള​നെ​ങ്കി​ലും, അവനു ചെ​യ്യാ​നാ​വു​ന്ന ഭീകരത, അതാ​യി​രു​ന്നു ദൂരെ ദൂരെ വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തും ഞങ്ങൾ ഭയ​ന്ന​തു. മാ​റി​ടം മഴു​വി​നു് ലക്ഷ്യ​മാ​യി മാ​റ്റി​യ​തു് പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ വി​ള​യാ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങ​നെ നോ​ക്കി​യാൽ, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര ആക​സ്മി​ക​ത​ക​ളു​ടെ കർ​മ്മ​ഭൂ​മി​യ​ല്ലേ!”

“യു​ധി​ഷ്ഠിര ഭര​ണ​നേ​ട്ട​ത്തെ കു​റി​ച്ചൊ​ന്നും തൽ​ക്കാ​ലം ചോ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. എന്നാൽ, നി​ങ്ങ​ള​ഞ്ചു​പേ​രു​ടെ നീണ്ട വ്യ​ക്തി​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ വല്ല​തു​മു​ണ്ടോ പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​വു​മാ​യി ഹൃ​ദ​യ​ര​ഹ​സ്യം പങ്കി​ടാൻ?”, കൊ​ട്ടാ​ര​വി​പ്ല​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ ഭര​ണ​പ​ദ​വി​കൾ നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു്, വാ​ന​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​നു പടി​യി​റ​ങ്ങു​ന്ന വൃ​ദ്ധ​പാ​ണ്ഡ​വ​രോ​ടു് കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. നഗ​രാ​തിർ​ത്തി​വ​രെ കൂടെ നട​ക്കാൻ വി​സ​മ്മ​തി​ച്ച പുതിയ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി പരീ​ക്ഷി​ത്തു്, മട്ടു​പ്പാ​വിൽ നി​ന്ന​വ​രെ പു​രി​കം വള​ച്ചു നോ​ക്കി

“ആയിരം പൂർ​ണ​ച​ന്ദ്ര​ന്മാ​രെ ഏറി​യും കു​റ​ഞ്ഞും കണ്ട​ശേ​ഷ​വും ഞങ്ങൾ സു​ന്ദ​ര​രൂ​പി​ക​ളാ​യി നി​ങ്ങൾ​ക്കു് തോ​ന്നു​ന്നെ​ണ്ടെ​ങ്കിൽ എന്താ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​ണം, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ​പ്പോ​ലൊ​രു വി​ശ്വ​മോ​ഹി​നി​ക്കു ആകർ​ഷ​ക​മാ​യി തോ​ന്നിയ ഞങ്ങ​ളു​ടെ തീ​പി​ടി​ച്ച യു​വ​ത്വം! കാറും മി​ന്ന​ലും വെ​ണ്ണി​ലാ​വും പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തിൽ കലർ​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും, ആ സവി​ശേ​ഷ​വ്യ​ക്തി​ത്വ​ത്തെ നാ​ട്ടി​ലും കാ​ട്ടി​ലും പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു ഒരാ​യു​ഷ്ക്കാ​ലം സഹ​വർ​ത്തി​ത്ത​ത്തോ​ടെ, ശി​ശു​പ​രി​പാ​ല​ന​ത്തി​ന്റെ വൈ​ഷ​മ്യ​ങ്ങൾ അശേഷം അറി​യാ​തെ, അവ​ളു​മൊ​ത്തു ആസ്വാ​ദ​ന​ര​തി ഞങ്ങൾ ആർ​മാ​ദി​ച്ചു എന്ന​തു്, പാ​ണ്ഡ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യം പാ​ര​സ്പ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​മൊ​ത്ത ഇതി​ഹാ​സ​മെ​ന്ന​തി​നു​കൂ​ടി പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മ​ല്ലേ? ഇനി അവ​ളാ​യി അവ​ളു​ടെ പാ​ടാ​യി.”

2023-07-26

“കള​ങ്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത ദാ​മ്പ​ത്യ​വി​ശ്വ​സ്തത എന്നൊ​രു പു​തു​ആ​ശ​യം കൗ​ര​വ​രാ​ജ​വ​ധു​ക്കൾ ഈയി​ടെ​യാ​യി മു​ന്നോ​ട്ടു വക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഹസ്തി​ന​പു​രി പോ​ലൊ​രു യാ​ഥാ​സ്ഥി​തിക സമൂ​ഹ​ത്തിൽ കൌ​ര​വ​പ്രോൽ​സാ​ഹ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ, പാ​ണ്ഡ​വ​രെ ആക്ര​മി​ക്കാ​നും വി​ല​കു​റ​ച്ചു് കാ​ണാ​നും പൊ​തു​സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളിൽ അതവർ മറ​യി​ല്ലാ​തെ ആയു​ധ​മാ​ക്കു​ന്ന​തു നി​ങ്ങ​ളും കേ​ട്ട​റി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും. ഇത്ത​രം സദാ​ചാര ‘സമസ്യ’കളെ ഒരു പരി​ഷ്കൃ​ത​വ​നിത എന്ന നി​ല​യിൽ നി​ങ്ങൾ സ്വ​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ എങ്ങ​നെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്നു?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ക്കാ​ലം.

“ഒരാളെ ഞാൻ സ്വ​യം​വ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ പരി​ണ​യി​ച്ച​പ്പോൾ, നാലു പേരെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ വെ​റു​തെ കി​ട്ടി. എന്നാൽ അവ​ര​ഞ്ചു​പേർ​ക്കും വ്യ​ക്തി​ഗത വി​ശ്വ​സ്തത, എന്റെ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ ഞാൻ ഉറ​പ്പു​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ വി​വാ​ഹേ​തര ആന​ന്ദ​സ്രോ​ത​സ്സു​കൾ കള​ങ്ക​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ഞാൻ മി​ക്ക​പ്പോ​ഴും ശ്ര​മി​ക്കാ​ത്ത​തു് പോലെ, അവരും എന്റെ അന്തർ​മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അതി​ക്ര​മി​ച്ചു കയറാൻ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടു​ക​യി​ല്ല എന്ന​തു് മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഞങ്ങൾ​ക്കി​ട​യി​ലെ ഈ അസാ​ധാ​രണ ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തിൽ നി​ല​നിൽ​ക്കു​ന്ന പര​സ്പ​ര​ധാ​രണ” ദൂരെ ദൂരെ പടി​ഞ്ഞാ​റു, കട​ലോ​ര​ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ ആത്മ​സു​ഹൃ​ത്തി​നു പ്ര​ണ​യ​സ​ന്ദേ​ശം എഴുതി, വളർ​ത്തു​പ​ക്ഷി​യു​ടെ കാലിൽ കെ​ട്ടി സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ്വം യാ​ത്ര​യാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥം ചക്ര​വർ​ത്തി​നി​കൂ​ടി​യായ പാ​ഞ്ചാ​ലി.

“പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ശവ​മ​ട​ക്കി​നു നി​ങ്ങൾ മനഃ​പൂർ​വ്വം വന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, വി​കാ​രാ​ധീ​ന​നാ​യി അനു​സ്മ​രണ യോ​ഗ​ത്തിൽ എന്തൊ​ക്കെ​യോ അസ്പ​ഷ്ട​മാ​യി മന്ത്രി​ച്ച​ല്ലോ. ഇതു്, ഇതു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു​വോ നി​ങ്ങൾ വി​ശു​ദ്ധി​യോ​ടെ പരാ​മർ​ശി​ച്ച പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ തി​രു​ശേ​ഷി​പ്പു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ഭീ​മ​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ഞ്ചാ​ലി കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു മരി​ച്ച ദിവസം. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​നം.

“അതെ, ഇതു​ത​ന്നെ രക്ത​ക്ക​റ​യു​ള്ള ആ പരു​ത്തി​ത്തു​ണി! വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു ദു​ര്യോ​ധ​നൻ പതി​വാ​യി അവൾ​ക്കെ​ത്തി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു, പെ​ണ്ണു​ടൽ​പ​രി​ര​ക്ഷ​ക്കു തു​ണി​യും കോ​പ്പു​മെ​ന്നു നകുലൻ ഒരി​ക്കൽ സാ​ന്ദർ​ഭി​ക​മാ​യി പറ​ഞ്ഞ​റി​യു​മ്പോൾ ആദ്യം ഞാൻ ഒന്നു ക്ഷോ​ഭി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും, ആ പരി​ഷ്കൃ​ത​വ​നി​ത​യു​ടെ ആർ​ത്ത​വ​ശു​ചി​ത്വം ദു​ര്യോ​ധ​നൻ എത്ര കരു​ത​ലോ​ടെ എന്നും കാ​ത്തു! എന്നി​ട്ടും ചോ​ര​ക്കറ ആദ്യം കണ്ട​പ്പോൾ ഞെ​ട്ടി. ദേ​വ​ലോ​ക​ചി​കി​ത്സ​ക​രായ അശ്വി​നീ​ദേ​വ​ത​ക​ളു​ടെ മകനായ നകുലൻ, ഗർ​ഭ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ വി​ലാ​പ​ര​ഹ​സ്യം സര​ള​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു​ത​ന്നു. അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വു​മ്പോൾ, ഉപേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു​പോ​വു​മാ​യി​രു​ന്ന പാ​ഴ്‌​വ​സ്തു​ക്കൾ​ക്കി​ട​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു, ഈ തുണി. ഉട​മ​സ്ഥാ​വ​കാ​ശ​ത്തോ​ടെ, ആരും കാ​ണാ​തെ ഞാനതു കൈവശം വച്ചു! ‘ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യ’മെ​ന്ന​നി​ല​യിൽ, കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടു​ക​യോ കത്തി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാ​തി​രു​ന്ന​തി​ലും നി​ങ്ങൾ കാണണം, ഭീ​മ​ന്റെ പ്രണയ പ്ര​തി​ബ​ദ്ധത. കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണ​വൾ മരി​ക്കു​മ്പോൾ, അവ​ളു​ടെ കൈ​പി​ടി​ച്ചു​യുർ​ത്താൻ എനി​ക്കു് യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​വി​ല​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, ഈ പവി​ത്ര തി​രു​ശേ​ഷി​പ്പു് സ്വ​കാ​ര്യ​ഭാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ ഞാൻ ഒളി​പ്പി​ച്ചു. ആരാ​ധ​നാർ​ഹ​മായ ഭൗ​തി​ക​അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളെ പൈ​തൃ​ക​സ്വ​ത്താ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാൻ ഞാൻ കൊ​തി​ച്ചു. “ആ ജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യം കത്തി​ച്ചു​ക​ള​യൂ പ്രി​യ​ഭീ​മാ” എന്നു് പാ​ഞ്ചാ​ലി അജ്ഞാ​ത​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു ശഠി​ച്ചു. ഞാൻ വഴ​ങ്ങി​യി​ല്ല. ചി​ത​ത്തീ​യിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ഭൗ​തി​ക​ശ​രീ​രം ചാ​ര​മാ​യാ​ലും, പ്ര​ഖ്യാ​പിത ‘മാ​ലി​ന്യം’ ഭീ​മ​ച​ര​മ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ വഴി ബാ​ഹ്യ​ലോ​കം കണ്ട​റി​യ​ട്ടെ! വെ​റു​മൊ​രു വ്യാ​സ​ഭാ​വ​നാ​സൃ​ഷ്ടി​യ​ല്ല പാ​ഞ്ചാ​ലി. പല്ലും നഖവും മു​ടി​യും പോലെ, മാം​സ​വും മാ​സ​മു​റ​യും ചു​ടു​ചോ​ര​യു​മു​ള്ളൊ​രു ധീ​ര​വ​നിത പ്ര​ണ​യ​പാ​ഞ്ചാ​ലി!”

“ഒന്നും ചെ​യ്യാ​നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പാ​ണ്ഡ​വർ ഒരു കാടു കത്തി​ക്കും!” ഖാ​ണ്ഡവ വനം ചാ​മ്പ​ലാ​യി എന്നു് കേ​ട്ട​പ്പോൾ കർ​ണ്ണൻ.

“ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥം കാ​ടാ​യി​രി​ക്കാം, കൗ​ന്തേ​യർ​ക്ക​തൊ​രു പു​ത്ത​രി​യൊ​ന്നു​മ​ല്ല, ജനി​ച്ച​തും വളർ​ന്ന​തും കൊ​ടും​കാ​ട്ടിൽ, എന്നാൽ നി​ങ്ങൾ! പാ​ഞ്ചാ​ല​യിൽ വളർ​ന്ന നി​ങ്ങൾ ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥ​ത്തിൽ കു​ടി​യേ​റ്റ​ക്കാ​രാ​യി ചെ​ന്ന​പ്പോൾ, ഭയ​ന്നു് വന​ദേ​വ​ത​മാ​രെ ശരണം വി​ളി​ച്ചു എന്നാ​ണോ പറ​യു​ന്ന​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദ്രൗ​പ​ദി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. മഹാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​നു മു​മ്പു്.

“ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥം കാ​ടാ​ണോ മേ​ടാ​ണോ എന്നൊ​ന്നു​മ​ല്ല എന്നെ സ്പർ​ശി​ച്ച​തു്, യമുന ഒഴു​കു​ന്ന ആ മഹാ​വി​പി​നം ആണ്ടു​പി​റ​പ്പി​നു​മു​മ്പു് “കൗ​മാ​രം വരെ കാ​ട്ടിൽ വളർ​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വർ” ചാ​മ്പ​ലാ​ക്കു​മെ​ന്ന വ്യാ​സ​പ്ര​വ​ച​ന​മാ​യി​രു​ന്നു ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു്. “പ്ര​കൃ​തി അതിൽ നി​ന്നൊ​ക്കെ വൈ​കാ​രി​ക​മു​ക്തി നേടി, മക്ക​ളെ” എന്നൊ​ക്കെ മഹാ​മു​നി​യാ​യി​അ​ഭി​ന​യി​ക്കു​ന്ന കൗ​തു​ക​വേ​ഷ​മാ​ണു് വ്യാ​സൻ ഞങ്ങൾ​ക്കു് മു​മ്പിൽ, അന്നും പി​ന്നെ​യും ആടി​യ​തു, രാ​ജ​വി​ധ​വ​ക​ളായ അംബിക, അം​ബാ​ലിക എന്നി​വ​രെ അവ​രു​ടെ മനഃ​സ​മ്മ​തം കൂ​ടാ​തെ, പി​ച്ചി​ച്ചീ​ന്തിയ ശേഷം, “എന്തു​ചെ​യ്യാം കു​ട്ടി​ക​ളെ, സു​ര​ത​ക്രി​യ​യിൽ സഹ​ക​രി​ക്കാ​ത്ത നി​ങ്ങൾ​ക്കു് പി​റ​ക്കു​ന്ന കു​ട്ടി​കൾ അം​ഗ​പ​രി​മി​ത​രാ​വ​ട്ടെ” എന്നു് ശപി​ച്ച​തി​നു പി​ന്നി​ലെ സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധത, അതു​മ​തി​യാ​യി വ്യാ​സ​പ്ര​വ​ച​ന​ത്തോ​ടു് പ്ര​തി​ക​രി​ക്കാ​തെ മുഖം തി​രി​ക്കാൻ. ഞാൻ വ്യാ​സ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​വു​മാ​യി സഹ​ക​രി​ച്ചി​ല്ലെ​ന്ന പരി​ഭ​വ​മാ​ണു്, പി​ന്നീ​ടു് ഹസ്തി​ന​പു​രി ചൂ​താ​ട്ട​ത്തിൽ എന്നെ നഗ്ന​യാ​ക്കാ​നു​ള്ള തീ​രു​മാ​നം. കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ക്കൽ അസ്വീ​കാ​ര്യ​മെ​ന്നു ഞാൻ ശബ്ദ​മു​യർ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ ആവ​ശ്യം, വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ നി​ന്റെ അനാ​ഥ​മ​ര​ണ​ത്തിൽ സന്തോ​ഷി​ക്കു​ന്ന ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രേ​യും ഞാൻ ഭാ​ര​ത​ക​ഥ​യിൽ ചേർ​ക്കും എന്നു ശപി​ച്ചു!””

“നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​ക്ക​ളെ കരു​ത​ലോ​ടെ കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്ന​തിൽ മാ​പ്പർ​ഹി​ക്കാ​ത്ത വിധം അശ്ര​ദ്ധ ഏഴു​ത​വണ ആവർ​ത്തി​ച്ച പെ​റ്റ​ത​ള്ള​യ​ല്ലേ നി​ങ്ങൾ! ഓരോ കു​ഞ്ഞി​നേ​യും മനഃ​പൂർ​വ്വം നീ​രൊ​ഴു​ക്കിൽ മു​ക്കി​ക്കൊ​ല്ലു​ന്ന​തു കണ്ട സത്യ​സാ​ക്ഷി​മൊ​ഴി​യു​ണ്ട​ല്ലോ, നി​ങ്ങ​ളെ ആ സമയം കർ​ത്ത​വ്യ​നിർ​വ്വ​ഹ​ണ​ത്തോ​ടെ പി​ന്തു​ടർ​ന്ന അന്തഃ​പു​രം സേ​വ​ന​ദാ​താ​ക്ക​ളു​ടെ?”, ശി​ശു​ഹ​ത്യ ആരോ​പ​ണം നേ​രി​ടു​ന്ന ഗം​ഗ​യോ​ടു് ഹസ്തി​ന​പു​രി മഹാ​രാ​ജാ​വു് ശന്ത​നു ചോ​ദി​ച്ചു. എട്ടാ​മ​ത്തെ കു​ഞ്ഞി​നെ മു​ക്കി​ക്കൊ​ല്ലാൻ ഗംഗ ശ്ര​മി​ക്കു​മ്പോൾ, അരു​തു് എന്ന വാ​മൊ​ഴി വി​ല​ക്കോ​ടെ ഇട​പെ​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു കു​രു​വം​ശ​നാ​യ​കൻ.

“നവ​ജാ​ത​ശി​ശു​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി പു​ണ്യ​ന​ദി​യിൽ ആചാ​ര​മ​നു​സ​രി​ച്ചു വി​ശു​ദ്ധ​സ്നാ​നം ചെ​യ്യാൻ ഞാൻ അതി​രാ​വി​ലെ വന്ന​പ്പോൾ, കൈ​വ​ഴു​തി, യാ​ദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി ദുർ​മ​ര​ണ​മു​ണ്ടായ ഏഴോളം ദുഃ​ഖ​സം​ഭ​വ​ങ്ങൾ നേരിൽ കണ്ടു എന്നു് പറ​യു​ന്ന അവി​ശ്വ​സ്ത തോ​ഴി​ക​ളു​ടെ സാ​ക്ഷി​മൊ​ഴി തെ​ളി​വാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടാ​ണോ, ഹസ്തി​ന​പു​രി മഹാ​റാ​ണി​പ​ദ​വി​യിൽ നി​ന്നെ​ന്നെ പു​ക​ച്ചു​പു​റ​ത്തു ചാ​ടി​ക്കാൻ പു​തി​യൊ​രാ​ഖ്യാ​ന​നിർ​മ്മി​തി​യിൽ ഈ വാർ​ധ​ക്യ​ത്തി​ലും നി​ങ്ങൾ പി​ടി​ച്ചു​ക​യ​റു​ന്ന​തു്?”

2023-07-27

“നി​ങ്ങ​ളു​ടെ സഹോ​ദ​രീ ഭർ​ത്താ​വും സൈ​ന്ധ​വ​രാ​ജാ​വു​മായ ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ പാ​ണ്ഡ​വർ ലൈം​ഗി​കാ​ക്ര​മി എന്നു് വ്യാ​ജ​മു​ദ്ര​കു​ത്തി കൈ​കൾ​കെ​ട്ടി തല​മൊ​ട്ട​യ​ടി​ച്ച കഴു​ത​പ്പു​റ​ത്തു കു​ന്നി​ന്മു​ക​ളിൽ​നി​ന്നും ഇറ​ക്കി​വി​ട്ടു എന്നൊ​രു കഥ പു​റ​ത്തു​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്. ആശങ്ക തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ വാ​വാ​സ​ക്കാ​ലം.

“സം​ശ​യ​ക​ര​മാ​യി എന്തോ ഉണ്ടു്! പ്രിയ സഹോ​ദ​രി​യും ജയ​ദ്രഥ ഭാ​ര്യ​യു​മായ ദു​ശ്ശള ഞങ്ങ​ളെ അറി​യി​ച്ച​തു്, പെൺ​വേ​ട്ട​യിൽ കമ്പം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ പാ​ഞ്ചാ​ലി തേൻ​കെ​ണി​യിൽ വീ​ഴ്ത്തി എന്ന​താ​ണു്. അത്ര​യും വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങൾ. അതു​കൊ​ണ്ടാ​യി​ല്ല. സം​ശ​യ​രോ​ഗി​യായ ഭീമൻ ഇട​പെ​ട്ടു ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ സ്ത്രീ പീ​ഡ​ക​നാ​നാ​യി അവ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തിൽ വിജയം കണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു​വേ​ണം നാം മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ. പാ​ണ്ഡവ വന​വാ​സം നേ​രി​ട്ടു് കണ്ട​റി​യാൻ ഞങ്ങൾ ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ പറ​യ​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു. അവൻ പാ​ണ്ഡ​വാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ന്ന​രി​കെ എത്തി​യ​പ്പോൾ, കെ​ണി​യിൽ വീ​ഴ്ത്താൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി, തേൻ​കു​ടു​ക്ക​യാ​യി എന്ന​താ​ണു് ഞെ​ട്ടി​പ്പി​യ്ക്കു​ന്ന​കാ​ര്യം അവൾ ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ ക്ഷ​ണി​ച്ചു അക​ത്തേ​ക്കു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു അക്ഷ​യ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ​നി​ന്നും ഭക്ഷ​ണം വി​ള​മ്പു​മ്പോൾ തന്നെ സ്വയം വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പം ചെ​യ്തു ജയ​ദ്ര​ഥ​നെ പ്ര​ലോ​ഭി​പ്പി​ച്ചു. പാവം ജയ​ദ്ര​ഥൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ ആതി​ഥേ​യ​ത്വ​ത്തി​ലും ഉട​ല​ഴ​കി​ലും ഭ്ര​മി​ച്ചു പാ​ണ്ഡ​വ​കെ​ണി​യിൽ വീണു. ശരി​യാ​ണു്, വീഴ്ച വീഴ്ച തന്നെ. കൂ​ട്ടു​പ​ലി​ശ​യ​ട​ക്കം ഈ ബാ​ധ്യത തീർ​ക്കു​ന്ന നി​യോ​ഗം ഞാൻ ഏറ്റെ​ടു​ത്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞു!”

“കൂ​ര​മ്പു​മു​റി​വു​ക​ളിൽ പച്ചി​ല​മ​രു​ന്നു ഫലി​ച്ചു, എല്ലാം ഉണ​ങ്ങി, ഇനി നമു​ക്കു് ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു പോകാം”, നി​യു​ക്ത രാ​ജാ​വു് യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ പി​താ​മ​ഹ​നെ ക്ഷ​ണി​ച്ചു. അർ​ജ്ജു​നൻ രോ​ഗീ​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തി​നു പണിത ശര​ശ​യ്യ അഴി​ച്ചു​മാ​റ്റു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഭീ​മ​നും രണ്ടു മാ​ദ്രെ​യ​രും. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ ഭൗ​തി​കാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ അടി​ച്ചു​വാ​രി ആരു് നീ​ക്കം ചെ​യ്യു​മെ​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു യു​ദ്ധ​നിർ​വ്വ​ഹ​ണ​സ​മി​തി ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രു​മാ​യി അർ​ജ്ജു​നൻ തർ​ക്ക​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

“ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രും ഗാ​ന്ധാ​രി​യും കു​ന്തി​യു​മൊ​ക്കെ അര​മ​ന​യിൽ അത്യാ​വ​ശ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു​പോ​ലും കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന ഹസ്തി​ന​പു​രി കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു ഇനി ഞാൻ ഇല്ല. വയോ​ജ​ന​സൗ​ഹൃ​ദ​ര​ല്ല കു​രു​വം​ശീ​യർ എന്നു​വ്യ​ക്തം. മനം​മ​ടു​ത്ത​ല്ലേ സത്യ​വ​തി മുതൽ പല രാ​ജ​പ്ര​മു​ഖ​രും വയ​സ്സാ​യ​പ്പോൾ വന​വാ​സ​ത്തി​നു പോ​വേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​തു്. ഞാനോ അവി​വാ​ഹി​തൻ. പു​തു​ത​ല​മു​റ​യിൽ ആരെ​ങ്കി​ലും ‘പി​താ​മ​ഹാ നി​ങ്ങ​ളും യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നും തമ്മി​ലെ​ന്തു​ബ​ന്ധം?’ എന്നോ​മ​റ്റോ ചോ​ദി​ച്ചാൽ തീർ​ന്നി​ല്ലേ എന്റെ അഹന്ത. ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ എന്തി​നും ഏതി​നും ഞാൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യെ ആശ്ര​യി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും. സ്വേ​ച്ഛാ​ധി​പ​തി​യായ അവ​ളാ​ക​ട്ടെ പണ്ടു് വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തിൽ എന്റെ മൗ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തിൽ പരാതി കൊ​ടു​ത്ത​വ​ളു​മാ​ണു്. ഞാൻ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ കൂര കെ​ട്ടി ശി​ഷ്ട​കാ​ലം ദാർ​ശ​നി​ക​സ​മ​സ്യ​ക്കൊ​രു ലളിത പരി​ഹാ​രം തേടാൻ ഇവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ വെ​പ്പും ഉറ​ക്ക​വു​മാ​യി ഉണ്ടാ​വും. കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ​യും പരു​ക്കേ​റ്റ​വ​രു​ടെ​യും യു​ദ്ധ​ജേ​താ​ക്ക​ളു​ടെ​യും “മണ​മൊ​ന്നും എനി​ക്കു് ഇനി പ്ര​ശ്ന​മ​ല്ല. പത്താം ദിവസം വീണ ഞാ​നി​ന്നും ഉയി​രോ​ടെ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തന്നെ​യു​ണ്ടു് അവി​ശ്വ​സ​നീ​യത അല്ലേ! എന്നാൽ അതി​ജീ​വി​തൻ എന്ന നി​ല​യിൽ ഞാൻ ഇനി പഴയ ഭീ​ഷ്മ​പ്ര​തി​ച്ഛാ​യ​യിൽ തു​ടർ​ന്നു​കൂ​ടാ. ആജീ​വ​നാ​ന്ത ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യം എന്ന അനാ​വ​ശ്യ പ്ര​തി​ജ്ഞ​യാ​ണെ​ന്റെ ജീവി തപ​രാ​ജ​യ​ത്തി​നു കാരണം എന്നു് വ്യാ​സ​നെ കണ്ടാൽ പറയൂ.”

“ദാ​മ്പ​ത്യ​ബാ​ഹ്യ​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ളിൽ നി​ന്നാ​ണു് പാ​ണ്ഡവ കു​ടുംബ നാ​മ​ധാ​രി​ക​ളു​ടെ ബീ​ജ​സ​മ്പാ​ദ​ന​മെ​ന്ന കൗരവ പ്ര​ചാ​ര​ണം നി​ങ്ങൾ നി​ഷേ​ധി​ച്ച​താ​യി കാ​ണു​ന്നി​ല്ല. മക്ക​ളു​ടെ ‘പാ​ണ്ഡ​വ​ത്വ’ത്തെ കു​റി​ച്ചു കൗ​ര​വ​ആ​രോ​പ​ണം അടി​സ്ഥാ​ന​ര​ഹി​ത​മാ​ണോ? അതോ, വസ്തു​താ​പ​ര​മോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“മാ​തൃ​ത്വ​മാ​യി​രു​ന്നു മഹനീയ ലക്ഷ്യം. ബീ​ജ​ഉ​റ​വി​ടം ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ വ്യ​വ​സ്ഥാ​പിത അതിർ​ത്തി കട​ക്കു​ന്നു​വോ എന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു്, അത്ര മതി ശരി​യു​ത്ത​രം. ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ ലൈം​ഗി​ക​ക്ഷ​മ​ത​യെ കു​റി​ച്ചു് ആദ്യ​രാ​ത്രി മുതൽ സംശയം ഉണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും, പാ​ണ്ഡു, മഹാ​രാ​ജാ​പ​ദ​വി വഹി​ക്കു​മ്പോൾ, ഷണ്ഡ​നെ​ന്നു മു​ദ്ര​കു​ത്തി വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം നേ​ടാ​വു​ന്ന ഭൗ​തി​ക​സാ​ഹ​ച​ര്യം ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. ചെ​ങ്കോൽ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ​ക്കു് എറി​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ത്തു, കാ​ട്ടി​ലേ​ക്കെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു പാ​ണ്ഡു പടി​യി​റ​ങ്ങി പോ​വു​മ്പോൾ, എന്നെ കൂടെ വലി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് പോയി. കഠിന വന​വാ​സ​ത്തിൽ വന്യ​ഭാ​വന തു​ണ​ച്ചു. ലാ​വ​ണ്യ​ശാ​രീ​രി​ക​ത​യു​ടെ ലൈം​ഗി​കാ​കർ​ഷ​ക​ത്വം പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി, പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ഗഹ​ന​ചാ​രി​ക​ളെ ക്ഷ​ണി​ച്ചു, എന്തു​കൊ​ണ്ടു് അപൂർ​വ്വ​യി​നം സന്താ​ന​ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​നു ശ്ര​മി​ച്ചു​കൂ​ടാ? അഭി​ലാ​ഷം ആ വിധം പൂ​വ​ണി​ഞ്ഞു, പാ​ണ്ഡു മരി​ച്ചു, ചി​ത​യിൽ മാ​ദ്രി​യെ എറി​ഞ്ഞു, മൊ​ത്തം അഞ്ചു ആൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി കോ​ട്ട​വാ​തി​ലി​നു മു​മ്പിൽ നി​രാ​ഹാ​രം കി​ട​ന്നു ലോ​ക​ശ്ര​ദ്ധ​യാ​കർ​ഷി​ച്ചു. ഒരു കു​ട്ടി​ക്കും പാ​ണ്ഡു​മു​ഖ​ഛായ ഇല്ലെ​ന്ന ക്ഷു​ദ്ര​ആ​രോ​പ​ണം കൗ​ര​വ​അ​ന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ നി​റ​ഞ്ഞു. വഴി​വി​ട്ട കു​ന്തി​ര​തി​യു​ടെ സാ​ഹ​സി​ക​ക​ഥ​കൾ ‘സർ​ഗാ​ത്മക’ കൗരവർ മെ​ന​യു​മ്പോ​ഴും, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രർ ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി പാ​ണ്ഡ​വ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ കു​രു​വം​ശ​കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​ത്തിൽ ഉൾ​പ്പെ​ടു​ത്തും വരെ, ശ്ര​മ​ക​ര​മാ​യെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ, നയ​പ​ര​മായ മൗനം പാ​ലി​ച്ചു. പാ​ണ്ഡ​വർ ഖാ​ണ്ഡ​വ​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോയി കാടു് വെ​ട്ടി സ്വ​ന്തം നാടു സ്ഥാ​പി​ച്ച​തോ​ടെ, ഇതാ, വാ ഞാൻ തു​റ​ക്കു​ന്നു. ഇനി നി​ങ്ങൾ രാ​ജ​മാ​താ​ക്ക​ളു​ടെ ഈറ്റി​ല്ല​ത്തിൽ തെ​ളി​വു് പെ​റു​ക്കാൻ ചു​റ്റി​ക്ക​റ​ങ്ങു​ന്ന​തു് കണ്ടാൽ…” നഖ​മു​ള്ള ചൂ​ണ്ടു​വി​രൽ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ കണ്ണി​നു നേരെ നേരെ കു​ന്തി നീ​ട്ടി!

“തീ​റ്റ​പ്പുൽ വെ​ട്ടി​എ​ടു​ത്തു അടു​ത്തു​ള്ള ക്ഷീ​ര​കർ​ഷ​കർ​ക്കു് കൊ​ണ്ടു​പോ​യി വി​റ്റാ​ലും, സൗ​ജ​ന്യ ധാ​ന്യ​വി​ത​ര​ണ​മെ​ന്ന ഭര​ണ​കൂ​ട​ഔ​ദാ​ര്യ​ത്തി​നു കൈ​നീ​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ശഠി​ക്കു​ന്ന പു​തു​ത​ല​മുറ കൗ​ര​വ​ബാ​ലിക അതി​വേ​ഗം കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി ചർ​ച്ച​ക​ളിൽ താ​ര​മാ​യ​ല്ലോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. പുൽ​മേ​ട്ടിൽ ദശ​പു​ഷ്പ​പ്ര​ദർ​ശ​ന​ത്തി​നു ഒരു​ക്ക​ങ്ങൾ പരി​ശോ​ധി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ലെ രാ​ജ്ഞി പാ​ഞ്ചാ​ലി.

“ഗം​ഗ​യാ​റൊ​ഴു​കു​ന്ന ഈ നാ​ട്ടിൽ, കു​റ​ച്ചു പണി​യെ​ടു​ത്തു വളർ​ത്തി​യാ​ലെ​ങ്കി​ലും, തീ​റ്റ​പ്പുൽ ധാ​രാ​ളം വള​രു​മെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ, ആ ‘താര’ത്തി​ന്റെ മുൻ​ഗാ​മി കൗരവർ, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ തല​പോ​യും നെ​ഞ്ചു് കല​ങ്ങി​യും അനാഥ ജഡ​ങ്ങൾ ആവാതെ തന്നെ, ഹസ്തി​ന​പു​രി തെ​രു​വു​ക​ളിൽ പാലും തേനും ഒഴു​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ?”

“കാ​ര്യ​മ​റി​യാ​തെ​യാ​ണ​ല്ലോ തൊ​ഴിൽ​ചെ​യ്തു ജീ​വി​ക്കു​ന്ന പെൺ പത്ര​പ്ര​വർ​ത്ത​ക്കു നേരെ നി​ങ്ങൾ പൊ​തു​നി​ര​ത്തിൽ ഒച്ച​വെ​ച്ചു​മെ​ക്ക​ട്ടു് കയ​റു​ന്ന​തു്”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അടി​യ​റ​വു​പോ​ലെ ഒന്നു നാ​ട​കീ​യ​മാ​യി തല​കു​നി​ച്ചു.

“പാ​ണ്ഡ​വർ ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​ക്കാ​രെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ എഴു​തി​യോ? ഒന്നോർ​ക്ക​ണം, എനി​ക്കു് ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ പോ​ലു​ള്ള അരമന വി​ഴു​പ്പു​കൾ വാ​യി​ക്കാ​ന​റി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, എന്റെ ഭാര്യ സാ​ക്ഷര!”, പ്ര​തി​രോ​ധ​വ​കു​പ്പു് മേ​ധാ​വി ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’ ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തി​ലേ​ക്കു വിരൽ ചൂ​ണ്ടി. കണ്ണു് തു​റി​ച്ചു. ശബ്ദം ഉയർ​ന്നു.

“പാ​ണ്ഡ​വർ പൂർ​ണ്ണ​മാ​യും ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​ക്കാ​രാ​ണെ​ന്നു​ഞാൻ തു​റ​ന്നു പറ​ഞ്ഞോ? വി​ഭി​ന്ന​പി​തൃ​ത്വ​മാ​യി​ട്ടും നി​ങ്ങ​ളി​ലൊ​രാൾ മാ​ത്ര​മേ ഷണ്ഡ​പാ​ണ്ഡു​വേ പോലെ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മ​ല്ലാ​ത്ത രീ​തി​യി​ലു​ള്ള ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി പരി​ഗ​ണന അർ​ഹി​ക്കു​ന്നു​ള്ളൂ എന്നി​രി​ക്കെ, മറ്റു നാ​ലു​പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് കി​ട്ടി​വ​രു​ന്ന ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി ആനു​കൂ​ല്യ പരി​ഗ​ണ​ന​യെ​ങ്കി​ലും ഉടൻ പിൻ​വ​ലി​ക്ക​ണം എന്നൊ​രു ആവ​ശ്യം പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​ത്തിൽ ഉയർ​ന്നു​കേ​ട്ട വി​വ​ര​മ​ല്ലേ ഞങ്ങൾ വാർ​ത്ത​യിൽ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​തു്? ഇതി​ലെ​ന്താ​ണു് സ്വയം പ്ര​ഖ്യാ​പിത നി​ര​ക്ഷ​കർ​ക്കി​ത്ര പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​നീ​ര​സം തോ​ന്നാൻ? ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​യൊ​ക്കെ വി​ശ്വ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ​കൈ​തെ​റ്റ​ല്ലേ?”

2023-07-28

“കൗരവ ചെ​വി​ക​ളു​ടെ ശ്ര​വ​ണ​പ​രി​ധി​ക്ക​പ്പു​റം, ഈ വനാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ കഴി​യു​മ്പോ​ഴും, നി​ങ്ങ​ളെ​ന്താ, ദു​ര്യോ​ധ​ന​നെ ‘ഉടയോൻ’ എന്നു് പരാ​മർ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു്? മറ​ച്ചു​വ​ക്കാ​ത്ത വെ​റു​പ്പോ​ടെ വേ​ണ്ടേ, ലൈം​ഗി​കാ​തി​ക്ര​മി​യു​ടെ പേ​രു​ച്ച​രി​ക്കാൻ?”, കൊ​ട്ടാ​രം​ലേ​ഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. കാ​ട്ടു​കു​ടി​ലിൽ പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പീ​ഡ​ന​പർ​വ്വം.

“കു​ടി​ലി​നു ചു​റ്റും നമ്മൾ കണ്ടു വണ​ങ്ങിയ സന്യ​സ്ഥാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളിൽ വേ​വു​ന്ന​തു് ‘ശു​ദ്ധ​ആ​ത്മീ​യത’ ആണെ​ന്നു് നി​ങ്ങൾ കരു​തി​യോ? അവ​രൊ​ക്കെ ഗൂ​ഢ​വ്യ​ക്തി​ത്വ​ങ്ങ​ള​ല്ലേ? ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ നി​ന്നു് കൗ​ര​വ​ചാ​രൻ അവർ​ക്കു് ഭക്ഷ്യ​വ​സ്തു​ക്ക​ളും പൂ​ജാ​സാ​മ​ഗ്രി​ക​ളും കൊ​ണ്ടു് വരും, ഈ പാ​ണ്ഡവ വസ​തി​യി​ലെ ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ അന്തർ​നാ​ട​ക​ങ്ങൾ എന്തെ​ന്ന​വ​രിൽ​നി​ന്നും വി​ശ​ദ​മാ​യി ചു​ഴി​ഞ്ഞ​റി​യാൻ”.

“ദി​വ്യാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ തേടി പാ​ണ്ഡ​വർ ‘ഗോ​ളാ​ന്തര’യാത്ര ചെ​യ്യു​മ്പോൾ, ഇരു​മ്പു​പ​ണി​ക്കാ​രു​ടെ ആലയിൽ നി​ങ്ങ​ളി​ങ്ങ​നെ കൂ​നി​പ്പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നാൽ, കൗരവർ ജയി​ക്കു​മോ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര?’,’ കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ദു​ര്യോ​ധ​ന​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“സ്വ​ത്തു​തർ​ക്കം പരി​ഹ​രി​ക്കാൻ പാ​ണ്ഡ​വർ ആകാ​ശ​ചാ​രി​ക​ളെ ആശ്ര​യി​ക്കു​ന്ന​തി​ലെ​ന്തോ ആത്മ​വി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ അഭാ​വ​മു​ണ്ടു് എന്നു​വ്യ​ക്ത​മാ​യി​ല്ലേ? എന്നാൽ ഞങ്ങ​ളോ! പ്ര​കൃ​തി​ദ​ത്ത ലോ​ഹ​വി​ഭ​വ​ങ്ങൾ, നഗ്ന​ഹ​സ്ത​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ, അഗ്നി​യിൽ രൂപം മാറി വരു​ന്ന അമ്പും കൊ​ല​ക്ക​ത്തി​യും കു​ന്ത​മു​ന​യു​മാ​ണു് കൗരവ സൈ​ന്യം ആശ്ര​യി​ക്കുക, ആനയും കു​തി​ര​യും ഞങ്ങ​ളെ ഈ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ഏത​റ്റ​വും തു​ണ​ക്കും!”

2023-07-29

“മാ​യ​ക്കാ​ഴ്ച!” അഭി​മ​ന്യു​വ​ധം പേ​ക്കി​നാ​വിൽ കണ്ടു എന്ന​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു്, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു. ചക്ര​വ്യൂ​ഹ​ത്തിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ചി​ത​യെ​രി​യു​ന്ന രാ​ത്രി.

“അവി​ശ്വ​സി​ക്കാ​നു​ള്ള ഒന്നും നി​ശാ​ദർ​ശ​ന​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, ചി​ത​യി​ലി​പ്പോൾ കത്തി​ച്ചാ​മ്പ​ലാ​വു​ന്ന കൗ​മാ​ര​പോ​രാ​ളി​യു​ടെ വധം സ്വ​പ്ന​ത്തിൽ കണ്ട​വി​വ​രം ഇന്ന​തി​രാ​വി​ലെ ഉണർ​ന്ന​പ്പോൾ ഞാൻ പന​യോ​ല​യിൽ അട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി. യാ​ഥാർ​ഥ്യ​മേ​തു് ഭാ​വ​ന​യേ​തു് എന്ന ചി​ന്താ​ക്കു​ഴ​പ്പം ഭൗ​തി​ക​വാ​ദി​ക​ളി​ലും ഉണ്ടാ​ക്കാ​വു​ന്ന സൂ​ക്ഷ്മ​ദൃ​ശ്യ​സ​മാ​ന​ത​ക​ളാൽ പര​സ്പ​രം ബന്ധ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​യാ​ണി​ന്ന​ത്തെ കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​പോർ​ക്ക​ള​വും പേ​ക്കി​നാ​വും. അഭി​മ​ന്യു​വി​ന്റെ ദുർ​മ​ര​ണ​വാർ​ത്ത​യ​റി​ഞ്ഞർ​ജ്ജു​നൻ പരി​ഭ്രാ​ന്ത​നാ​യി പാ​ള​യ​ത്തിൽ മട​ങ്ങി​യെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നിൽ നി​ന്നും മര​ണ​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു കേ​ട്ട​റി​യാൻ, കഴി​ഞ്ഞ പോ​രാ​ട്ട​വി​വ​ര​ങ്ങ​ളിൽ, അസ​ത്യ​ങ്ങ​ളും അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​ങ്ങ​ളും വള​ച്ചൊ​ടി​ക്ക​ലു​ക​ളും കണ്ട​ത​പ്പ​പ്പോൾ വി​രൽ​ചൂ​ണ്ടി തി​രു​ത്ത​ലോ​ടെ ഞാൻ പൂ​രി​പ്പി​ച്ചു. മറ്റു​നാ​ലു​പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കൊ​ന്നേ അപ്പോൾ ചെ​യ്യാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു—വരും​വ​രാ​യ്ക​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഭീ​ഷ​ണ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടെ എന്നെ നോ​ക്കി​പ്പേ​ടി​പ്പി​ക്കുക. മുൻ​കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ചൂ​താ​ട്ട​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും വസ്ത്രാ​ക്ഷേ​പ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും എന്റെ പകൽ​ക്കി​നാ​വു​ക​ളെ പാ​ണ്ഡ​വർ കൂ​ട്ടം​ചേർ​ന്നു പരി​ഹാ​സ​വി​ഷ​യ​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​യിൽ ‘പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ സ്വ​പ്ന​ദർ​ശ​നം’ കു​റ്റ​ബോ​ധ​ത്താൽ യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ വിറളി പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പാ​ണ്ഡ​വ​ര​ഹ​സ്യ​മാ​ണു് തു​റ​ന്നു കാ​ട്ടേ​ണ്ട​തു്!”

“നകു​ല​നും സഹ​ദേ​വ​നു​മാ​യി മു​തിർ​ന്ന കൗ​ന്തേ​യർ​ക്കു് എന്തോ കു​ടി​പ്പക ഉണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്ന​ല്ലോ പെ​രു​മാ​റ്റം അടു​ത്തു​നി​ന്നും കാ​ണു​മ്പോൾ? ഇള​മു​റ​യെ​ങ്കി​ലും അവർ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അർ​ധ​സ​ഹോ​ദ​രർ അല്ലേ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചോ​ദി​ച്ചു.

“അർ​ധ​സ​ഹോ​ദ​രർ? പെ​റ്റ​ത​ള്ള​യും ബീ​ജ​ദാ​നി​യും വെ​വ്വെ​റെ ആയ ഞങ്ങൾ എങ്ങ​നെ അർ​ദ്ധ​രും പൂർ​ണ​രും ആവും? ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം ആച​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ പാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ ഊഴ​പ്പ​ങ്കാ​ളി​കൾ എന്ന നി​ല​യിൽ ഞങ്ങൾ നി​ശാ​ബ​ന്ധി​ത​രാ​യി എന്ന​ത​ല്ലേ കൂ​ടു​തൽ ശരി? ഒരു ദിവസം ഊഴ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു ഞാൻ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ കയ​റി​യ​പ്പോ​ളു​ണ്ടു്, നകു​ല​നും സഹ​ദേ​വ​നും അവൾ​ക്കൊ​പ്പം ഇരു​വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലും ചേർ​ന്നു് കി​ട​ന്നു ആർ​മാ​ദി​ക്കു​ന്നു. എന്തു​ണ്ടു് വി​ശേ​ഷം എന്നു് വെ​പ്രാ​ളം മറ​ച്ചു ഞാൻ കുശലം ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, “ഈ രണ്ടു മാ​ദ്രി​ക്കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ഓരോ കു​സൃ​തി” എന്നു് മധു​ര​മ​ധു​ര​മാ​യി പരാതി പറ​ഞ്ഞു, അല​സ​മാ​യി ഉടു​തു​ണി വാ​രി​യു​ടു​ത്തു പാ​ഞ്ചാ​ലി മു​റി​വി​ട്ടി​റ​ങ്ങി. ആ നീണ്ട രാ​ത്രി, മാ​ദ്രേ​യ​രു​ടെ മത്സ​ര​പ്ര​ക​ട​ന​ത്താൽ തകർ​ന്നു​ട​ഞ്ഞ​തു് എക്കാ​ല​വും ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​യൊ​ക്കെ പി​ന്തു​ണ​യിൽ കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കി നിർ​ത്തിയ ദു​ര​ഭി​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു”, യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ ഇരു​കൈ​ക​ളും കൊ​ണ്ടു് മുഖം പൊ​ത്തി.

2023-07-30

“ചെ​ങ്കോൽ എവിടെ? യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചെ​ന്ന അവ​കാ​ശ​വാ​ദ​വു​മാ​യി ഹസ്തി​ന​പു​രി കോ​ട്ട​വാ​തി​ലിൽ, ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട​രിൽ​നി​ന്നും കു​രു​വംശ ചെ​ങ്കോൽ കി​ട്ടും വരെ, രാ​പ്പ​കൽ ജന​പി​ന്തു​ണ​യോ​ടെ പ്ര​ക്ഷോ​ഭം തു​ടർ​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കയ്യിൽ ഇപ്പോൾ, പര​മാ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ചി​ഹ്ന​മായ ആ ‘വി​ശു​ദ്ധ​ദ​ണ്ഡ്’ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പുതിയ മഹാ​രാ​ജാ​വി​നെ കണ്ട​പ്പോൾ ആചാ​ര​പൂർ​വ്വം മു​ട്ടു​കു​ത്തി കൈ​മു​ത്തി. നഗ​ര​പ്രാ​ന്ത​ത്തി​ലു​ള്ള അഭ​യാർ​ത്ഥി പു​ന​ര​ധി​വാ​സ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ ദു​രി​ത​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കൗ​ര​വ​രാ​ജ​സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​വി​ധ​വാ​നു​കൂ​ല്യം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാൻ, പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​മൊ​ത്തു എത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു യു​ധി​ഷ്ഠി​രൻ.

“കു​രു​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ ദു​ഷി​ച്ച ശേ​ഷി​പ്പു​കൾ ചി​ല​തൊ​ക്കെ ഉപേ​ക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട സമ​യ​മാ​യി എന്നു​ചാർ​വാ​കൻ ഞങ്ങ​ളെ കാണാൻ വരു​മ്പോൾ പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അതി​ലൊ​ന്നാ​ണു് അധി​കാ​ര​ദ​ണ്ഡ്. വലി​ച്ചെ​റി​യി​ല്ല. കാ​ര്യാ​ല​യ​ത്തിൽ സൂ​ക്ഷി​ക്കും. അധി​കാ​ര​കൈ മാ​റ്റ​ത്തിൽ ചെ​ങ്കോൽ, പുതിയ രാ​ജാ​വി​നു് പഴ​യ​പോ​ലെ പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തിൽ കൈ​മാ​റും, ചെ​ങ്കോ​ലി​നു പകരം വെ​ള്ള​രി​പ്രാ​വു​ക​ളെ കാൽ​കെ​ട്ടി തേരിൽ കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ത്തു​ന്ന​തു് രാ​ജ​കീയ ആചാ​ര​മാ​യി തു​ട​ങ്ങാൻ മഹാ​റാ​ണി പാ​ഞ്ചാ​ലി​യു​ടെ കൽ​പ്പ​ന​യു​ണ്ടു്. കു​ടും​ബ​സ്വ​ത്തു തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കാൻ പൊ​തു​ജ​നം ചോര ഒഴു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന കു​രു​വം​ശ​രീ​തി അതോടെ എന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി അവ​സാ​നി​ക്കും. നാ​ടി​ന്റെ യു​ദ്ധാ​ന​ന്ത​ര​വി​ക​സ​നം ചർ​ച്ച​ചെ​യ്യാൻ വാ​തു​റ​ക്കാ​നി​രു​ന്ന എന്റെ ചു​ണ്ടിൽ, തേ​നീ​ച്ച കു​ത്തി​യ​പോ​ലെ തി​ക്താ​നു​ഭ​വ​മാ​യ​ല്ലോ തട​ഞ്ഞു​നിർ​ത്തി​യു​ള്ള അഭി​മു​ഖം!”, മു​റി​പ്പെ​ട്ട മഹാ​രാ​ജാ​വു് മുഖം തി​രി​ച്ചു.

“മൂത്ത ജ്യേ​ഷ്ഠ​നാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞി​ട്ടും തല​വെ​ട്ടാൻ കി​ട്ടിയ അവസരം അർ​ജ്ജു​നൻ ശരി​ക്കും മു​ത​ലെ​ടു​ത്തു എന്നാ​ണോ?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക ചാർ​വാ​ക​നോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു. കഴു​ത്തിൽ കൂ​ര​മ്പു തറ​ച്ചു പോർ​ക്ക​ള​ത്തിൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട കർ​ണ്ണൻ പു​ഴ​യോ​ര​ചി​ത​യിൽ കത്തി​ത്തീ​രു​ന്ന വൈകിയ രാ​ത്രി. കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര.

“കർ​ണ്ണ​വ​ധം ചെ​യ്യാൻ മാ​ത്രം മറ്റു പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു് അയാ​ളോ​ടു് നീ​ണ്ട​കാല സ്പർ​ദ്ധ​യൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല എന്നാൽ അർ​ജ്ജു​ന​നു് അതൊരു ദു​ര​ഭി​മാന കൊ​ല​യാ​യി​രു​ന്നു!”

“രഹ​സ്യ​സ്വ​ഭാ​വ​മു​ള്ള പാ​ണ്ഡ​വ​ദാ​മ്പ​ത്യ​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങൾ നീ കരുതൽ കൂ​ടാ​തെ കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ ഓരോ സന്ദർ​ശ​ന​ത്തി​ലും നിർ​ല്ല​ജ്ജം പങ്കു​വെ​ക്കു​ന്ന​തു് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ പെ​ട്ടു. വീ​ണ്ടു​വി​ചാ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത ഇത്ത​രം അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ നീ സാ​ധൂ​ക​രി​ക്കു​ന്നു, പാ​ഞ്ചാ​ലീ? നീ​തി​പീ​ഠ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ത്യേക പ്ര​തി​നി​ധി​യൊ​ന്നു​മ​ല്ല​ല്ലോ ഈ ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു പത്ര​പ്ര​വർ​ത്തക? എങ്കിൽ മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം, വി​വാ​ഹ​മോ​ച​ന​ത്തി​നാ​ണു് നീ അവൾ​ക്കു​മു​മ്പിൽ ഉള്ളു​തു​റ​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു. എന്നാൽ ജി​ജ്ഞാ​സാ​ഭ​രി​ത​രായ ഹസ്തി​ന​പു​രി പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി പാ​ണ്ഡവ ദാ​മ്പ​ത്യ രഹ​സ്യം ചോർ​ത്തു​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യോ​ടു് സം​സാ​രി​ച്ചാൽ വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം പോ​ക​ട്ടെ, നേ​രി​യ​തോ​തിൽ ഹൃദയ വി​ശു​ദ്ധീ​ക​ര​ണം തര​മാ​വു​മെ​ന്നു മോ​ഹി​ക്കാൻ മാ​ത്രം സര​ള​ഹൃ​ദ​യു​മ​ല്ല നീ. ആ ‘ഒരു​മ്പെ​ട്ടവ’ളുടെ നി​ത്യ​വൃ​ത്തി ‘കു​ല​സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ വി​ഴു​പ്പു​കെ’ട്ട​ഴി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ക​യ​ല്ലേ. പന​യോ​ല​ക​ളിൽ നാ​രാ​യം കൊ​ണ്ടെ​ഴു​തി, എല്ലാം മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന്റെ ഔദ്യോ​ഗിക രേ​ഖ​യാ​ക്കി​യാ​ണ​വൾ ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങി, പതി​ന​ഞ്ചോ​ളം ചു​വ​രെ​ഴു​ത്തു​പ​തി​പ്പു​ക​ളി​ലൂ​ടെ, ‘കൊ​ട്ടാ​ര​വി​ഴു​പ്പിൽ’, രോ​ഗാ​തുര സാ​ക്ഷ​ര​രെ അവൾ നി​ന്റെ അതി​ശ​യോ​ക്തി കലർ​ന്ന ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ കൗ​തു​ക​വാർ​ത്ത​യാ​ക്കി അറി​യി​ക്കു​ന്ന​തു്. വന​വാ​സം ഇന്ന​ല്ലെ​ങ്കിൽ നാളെ കഴി​യും ഹസ്തി​ന​പു​രി​യിൽ പാ​ണ്ഡു​വം​ശം അധി​കാ​രം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കും, മഹാ​റാ​ണി​യാ​വാൻ മോ​ഹ​മു​ണ്ടു് എങ്കിൽ ആ മോഹം പൂ​വ​ണി​യാൻ നീ പാ​ണ്ഡ​വ​സ്തു​തി വേണം തു​ട​ങ്ങാൻ, ഇതൊരു മു​ന്ന​റി​യി​പ്പു്!” യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​ന്റെ ശബ്ദ​ത്തിൽ രോ​ഷ​ത്തെ​ക്കാൾ ഖേ​ദ​മാ​യി​രു​ന്നു. വന​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ദുരിത പർ​വ്വം.

“ഇര​യെ​ന്ന നി​ല​യിൽ വസ്തു​ത​ക​ളും കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടു​ക​ളു​മാ​ണു് ഞാൻ അവ​ളു​മാ​യി പങ്കു​വെ​ക്കു​ന്ന​തു്. നി​ങ്ങൾ സാ​ക്ഷ​രത നേടി പന​യോ​ല​യും നാ​രാ​യ​വു​മാ​യി ബഹു​ഭർ​ത്തൃ​ത്വം മറി​ച്ചെ​ങ്ങ​നെ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യാ​ലും, എന്റെ പ്ര​തി​ക​ര​ണം അതാ​യി​രി​ക്കും. തൽ​പ്പ​ര​ക​ക്ഷി​യെ​ന്ന നി​ല​യിൽ വസ്തു​ത​കൾ നി​ങ്ങൾ കു​ഴി​കു​ത്തി ആഴ​ത്തിൽ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടാ​ലും, കെ​ട്ട​ഴി​ച്ചു പറ​ക്കാൻ വി​ട്ടാ​ലും!”

2023-07-31

“പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കു​പോ​ലും വയർ​നി​റ​യെ കഴി​ക്കാൻ കാ​ള​ത്തു​ട​യി​ല്ല​ത്ത വറു​തി​യി​ലാ​ണോ നി​ങ്ങൾ, മാം​സ​ദാ​ഹി​ക​ളായ അഞ്ചു പോ​ക്കി​രി സിം​ഹ​ങ്ങ​ളെ കോ​ട്ട​ക്ക​ക​ത്തു മാൻ​കു​ട്ടി​ക​ളെ പോലെ വളർ​ത്തു​ന്ന​തു്?”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക പാ​ഞ്ചാ​ലി​യോ​ടു് ചോ​ദി​ച്ചു.

“അവ​രു​ടെ പ്ര​ണ​യ​ലീല കാ​ണാ​നൊ​ക്കെ രസ​മു​ണ്ടു്, പക്ഷേ, കൂ​ട്ടം​കൂ​ടി നി​ങ്ങൾ​ക്കു​നേ​രെ അവരിൽ ആരെ​ങ്കി​ലും ഗർ​ജ്ജി​ച്ചാൽ, കൈവശം തു​ട​യും കു​ട​ലു​മു​ണ്ടോ അവ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ക്കാൻ?” നവ​പാ​ണ്ഡ​വ​ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ആദ്യ​തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി ഗോവധം നി​രോ​ധി​ച്ച​തു് ഉർ​വ്വ​ശീ​ശാ​പം പോലെ ഉപ​കാ​ര​മാ​യി. ക്ഷീ​ര​കർ​ഷ​കർ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ പരി​ഭ​വി​ച്ചു, എന്നാൽ സിം​ഹ​ങ്ങ​ളെ കണ്ട​പ്പോൾ, അവർ​ക്കു​ത്സാ​ഹ​മാ​യി. കറ​വ​വ​റ്റിയ മാ​ടു​ക​ളു​മാ​യി അതി​രാ​വി​ലെ കോ​ട്ട​വാ​തി​ലി​നു മു​മ്പിൽ അവ​രി​പ്പോൾ വരി​നിൽ​ക്കും. പു​ല്ലും വക്കോ​ലു​മി​ല്ലാ​തെ കർ​ഷ​ക​കു​ടും​ബ​ത്തെ പെ​ടാ​പാ​ടി​ലെ​ത്തി​ച്ച നാൽ​ക്കാ​ലി​ക​ളെ എന്തു് തീറ്റ കൊ​ടു​ത്തു പരി​പാ​ലി​ക്കും എന്ന ഭയം ഇനി​യ​വർ​ക്കു വേണ്ട. ഒരു സൗ​ജ​ന്യം മാ​ത്ര​മേ ഗ്രാ​മീ​ണർ കാലിൽ വീണു ചോ​ദി​ക്കൂ, സിം​ഹ​ങ്ങൾ നൽ​ക്കാ​ലി​യെ പി​ന്നിൽ നി​ന്നു കടി​ച്ചും, കഴു​ത്തിൽ തൂ​ങ്ങി​യും തി​ന്നു​തു​ടി​ച്ചു വീ​ണ്ടും ഇണ​യു​മാ​യി കളി​ക്കാൻ പോ​വും​വ​രെ, ദൃ​ശ്യാ​നു​ഭ​വം അടു​ത്തു​നി​ന്നു കാണാൻ പാ​റാ​വു​കാർ കർ​ഷ​ക​രെ അനു​വ​ദി​ക്ക​ണം. നി​ങ്ങൾ നാളെ പു​ലർ​ച്ച​ക്കു​വ​രാ​മോ, മന​ക്ക​രു​ത്തു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ പച്ച​മാം​സ​ക്കാ​ഴ്ച തൊ​ട്ടു​മു​ന്നിൽ കാണാം!”

“ജീ​വി​ത​കാ​ലം മുതൽ കൂ​ടെ​നി​ന്ന കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങൾ ഒന്നൊ​ന്നാ​യി കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​വീ​ണി​ട്ടും, തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​തെ സ്വർ​ഗ്ഗ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു രഥം വരു​മെ​ന്ന മോ​ഹ​ന​പ്ര​തീ​ക്ഷ​യിൽ കാൽ മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ച്ച യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നെ​യൊ​ക്കെ ഒരു പാഠം പഠി​പ്പി​ക്കാൻ നമു​ക്കി​ട​യിൽ ആരു​മി​ല്ലേ?”, ഭീ​മ​ന്റെ ശവ​സം​സ്കാ​രം കഴി​ഞ്ഞു മട​ങ്ങി​വ​ന്ന കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക, കഴി​ഞ്ഞ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ കണ്ട​കാ​ര്യ​ങ്ങൾ ‘ഹസ്തി​ന​പു​രി പത്രിക’യിൽ വാർ​ത്ത​യാ​ക്കും മു​മ്പു് എന്തു​കൊ​ണ്ട​ങ്ങ​നെ സം​ഭ​വി​ച്ചു എന്നു ചാർ​വാ​ക​നു​മാ​യി ചി​ന്തി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പുതിയ രാ​ജാ​വു് പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ന്റെ രാ​ജ​ര​ഥം ആ വഴി കട​ന്നു​പോ​വാൻ ഇരു​വ​ശ​ത്തും സു​ര​ക്ഷാ​ഭ​ട​ന്മാർ ക്ര​മീ​ക​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന നേരം.

“വാ തു​റ​ന്നാൽ അർ​ദ്ധ​സ​ത്യം മാ​ത്രം പറയുക, പറ​യു​ന്ന അർ​ദ്ധ​സ​ത്യം മറ്റു​ള്ള​വർ കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​ക​ളിൽ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്ക​ണം എന്നു് നി​ഷ്കർ​ഷി​ക്കുക, അർ​ദ്ധ​സ​ത്യ​വും സത്യ​വും തമ്മിൽ വേർ​തി​രി​ച്ച​റി​യാൻ ചി​ന്താ​ശേ​ഷി നഷ്ട​പ്പെ​ടുക, എങ്ങ​നെ ഈ വിധം ഒരാൾ ഇന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ലും ഹസ്തി​ന​പു​രി​യി​ലും ഇതു​വ​രെ ഭരി​ച്ചു എന്ന​താ​ണു് ഭാ​വി​യിൽ തക്ഷ​ശില രാ​ജ്യ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ കണ്ടെ​ത്താ​നു​ള്ള​തു്. നമ്മ​ളൊ​ക്കെ അന്ന​ന്ന​ത്തെ ഭര​ണ​കൂ​ട​അ​നീ​തി ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു അപ്പ​പ്പോൾ ‘വധ​ശി​ക്ഷ’ നേടാൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള​വർ” രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ​ക്കെ​തി​രെ അസ​ത്യം പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു എന്ന ഗു​രു​തര ആരോ​പ​ണ​ത്തോ​ടെ, യു​ക്തി​വാ​ദി​ചാർ​വാ​ക​നു് നേരെ പുതിയ രാ​ജാ​വു് പരീ​ക്ഷി​ത്തി​ന്റെ ചാ​ര​ന്മാർ, “കി​ട്ടി​പ്പോ​യി നി​ന്നെ!” എന്നാ​ക്രോ​ശി​ച്ചു, ചു​റ്റും വള​ഞ്ഞു, അരയിൽ കയ​റി​ട്ടു​മു​റു​ക്കി വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തു അപ്പോ​ളാ​യി​രു​ന്നു.

“നൂ​റു​പേ​രെ കൊ​ല്ലാൻ അവർ അഞ്ചു​പേർ, എന്തു് കണ​ക്കാ​ണി​തു്!”, കൊ​ട്ടാ​രം ലേഖിക അവസാന കൗ​ര​വ​നോ​ടു് അന്തം​വി​ട്ടു് ചോ​ദി​ച്ചു, പതി​നെ​ട്ടാം ദിനം സന്ധ്യ കു​രു​ക്ഷേ​ത്രം.

“വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​പാ​ണ്ഡ​വ​രെ വഴി​യാ​ധാ​ര​മാ​ക്കാൻ ജീ​വി​ത​കാ​ലം കൂ​ട്ടി​യും കി​ഴി​ച്ചും എത്ര സൂ​ക്ഷ്മ​ത​യോ​ടെ ഞാനും ധീര ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി​ക​ളായ കൂ​ട്ടാ​ളി​ക​ളും അച്ച​ട​ക്ക​ത്തോ​ടെ ശ്ര​മി​ച്ചു​വോ, അത്ര​യും കു​ടി​ല​ത​യോ​ടെ വി​മ​ത​പാ​ണ്ഡ​വർ വന​വാ​സ​ക്കാ​ല​ത്തു് ഞങ്ങൾ​ക്കെ​തി​രെ കളം​വ​ര​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു് കണ്ടെ​ത്താൻ ഞങ്ങ​ളു​ടെ ചാ​ര​സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​നു ഒത്തി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണെ​ന്റെ പാ​ളി​ച്ച”, തു​ട​യിൽ മാരക ഭീ​മ​ഗ​ദ​പ്ര​ഹ​ര​മേ​റ്റു് ചളി​യിൽ വീണ ദു​ര്യോ​ധ​നൻ ഒരു നി​മി​ഷം ഹസ്തി​ന​പു​രി സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ നി​വർ​ന്നു ഇരി​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ ആയാ​സ​ത്തോ​ടെ അഭി​ന​യി​ച്ചു. അപ്പൊ​ഴാ​ണു് ദ്രോ​ണ​പു​ത്ര​നും കൗ​ര​വ​വി​ശ്വ​സ്ത​നു​മായ അശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വു്, സു​ഹൃ​ത്തി​നെ തേടി ആ വഴി​വ​ന്ന​തും, പാ​ണ്ഡ​വർ​ക്കെ​തി​രെ അവസാന മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ന​വർ ഇരു​വ​രും രൂപം കൊ​ടു​ത്ത​തും.

Colophon

Title: Koṭṭāram lēkhikayuṭe abhimukhaṇgaḷ (ml: കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ).

Author(s): K P Nirmalkumar.

First publication details: Facebook as daily posts; Internet; 2023.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Mahabharata retold, K P Nirmalkumar, Kottaram lekhikayude abhimughangal, കെ പി നിർ​മ്മൽ​കു​മാർ, കൊ​ട്ടാ​രം ലേ​ഖി​ക​യു​ടെ അഭി​മു​ഖ​ങ്ങൾ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: January 3, 2025.

Credits: The text of the original item is copyrighted to K P Nirmalkumar. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the copyright holder and Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: The Pandavas in King Drupad’s Court, a watercolor painting on gold paper from Kangra by anonymous (na) The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: K P Nirmalkumar; Proofing: JN Jamuna; Typesetter: Sayahna Foundation; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.