‘മേ​പ്പ​ട്ടും നോ​ക്കി ഇരി​പ്പു തു​ട​ങ്ങീ​ട്ടു് കൊറേ നേ​രാ​യ​ല്ലോ. ആരേ സ്വ​പ്നോം കണ്ടോ​ണ്ടി​രി​ക്ക്വാ​ടീ പെ​ണ്ണേ?’

അടു​ക്ക​ള​മു​റ്റ​ത്തെ പ്ലാ​വി​ന്റെ പൊ​ന്തി​നിൽ​ക്കു​ന്ന വേരിൽ ആകാശം നോ​ക്കി അന്തം​വി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി അമ്മ​യു​ടെ ചോ​ദ്യം കേ​ട്ടി​ല്ല.

‘എടീ സാ​വി​ത്രീ… നീ​യ​വി​ടെ എന്തു നോ​ക്കീ​രി​ക്ക്യാ​ന്നു്?’ ഇടി​വെ​ട്ടും പോ​ലെ​യു​ള്ള അമ്മ​യു​ടെ ശബ്ദം കേ​ട്ടു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ഞെ​ട്ടി​യു​ണർ​ന്നു.

‘എനി​ക്കെ​ന്തേ​ലും കണ്ടു​പി​ടി​ക്ക​ണം.’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി പരു​ങ്ങ​ലോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു. ‘കണ്ടു​പി​ടി​ക്ക്വേ, എന്തു കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാൻ?’

‘ഭൂ​മീ​ലേം ആകാ​ശ​ത്തേം കട​ലി​ലേം ഒക്കെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു്… ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാ​രു കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചി​ല്ലേ, ഭൂമി കറ​ങ്ങ​ണൊ​ണ്ടെ​ന്നു്, ഇടി​വെ​ട്ട​ണ​തു് എങ്ങ​നാ​ണു്, ഭൂ​മീ​ലു് ജീ​വ​നൊ​ണ്ടാ​യ​തു്…’

‘ഭാ… എഴു​ന്നേ​റ്റു​പോ​ണൊ​ണ്ടോ എന്റെ മു​മ്പീ​ന്നു്. മഴ​യി​പ്പ വീഴും. അന്നേ​രാ അവൾ​ടെ​യൊ​രു കണ്ടു​പി​ടി​ത്തം! മി​റ്റ​ത്തു് കെ​ട​ക്കണ വെറക് ആ ചാ​യി​പ്പി​ലേ​ക്കു് പെ​റു​ക്കി​വ​യ്ക്കു പെ​ണ്ണേ… കണ്ടു​പി​ടി​ക്ക്ണു്. പോടീ എഴു​ന്നേ​റ്റു്.’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ തല​യ്ക്കു് ഒരു കി​ഴു​ക്കു​കൊ​ടു​ത്തു അമ്മ.

കി​ഴു​ക്കി​ന്റെ വേദന തൂ​ത്തു​ക​ള​ഞ്ഞു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി… തമ്മിൽ​ത്ത​മ്മിൽ തി​ടു​ക്ക​ത്തിൽ കുശലം മന്ത്രി​ച്ചു് പാ​റി​പ്പോ​കു​ന്ന കരി​മേ​ഘ​ത്തു​ണ്ടു​കൾ… അങ്ങു​ദൂ​രെ ആകാ​ശ​ച്ചെ​രി​വിൽ ഭീ​മ​ന്മാ​രായ കാർ​മേ​ഘ​ങ്ങ​ളു​ടെ കള​രി​പ്പ​യ​റ്റ്! വള​ഞ്ഞു​പു​ള​ഞ്ഞു ചീ​റു​ന്ന ഉറു​മി​യു​ടെ തങ്ക​വെ​ളി​ച്ചം… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണു​ക​ളിൽ പ്ര​പ​ഞ്ചം ഇറ​ങ്ങി​നി​ന്നു…

…പാ​ഠ​പു​സ്ത​ക​ത്തി​ലു​ള്ള​തി​നേ​ക്കാൾ എത്ര​യോ വലിയ പാ​ഠ​ങ്ങ​ളാ​ണു് നമു​ക്കു് ചു​റ്റു​മു​ള്ള​തു്! കണ്ണും കാതും മന​സ്സും എപ്പോ​ഴും ചു​റ്റു​പാ​ടു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് തു​റ​ന്നി​രി​ക്ക​ണം… എന്നാ​ലും ഒരു മനു​ഷ്യ​ജ​ന്മം കൊ​ണ്ടു് പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​ന്റെ ഒരു നൂ​റി​ലൊ​ന്നു​പോ​ലും മന​സി​ലാ​ക്കാ​നാ​കി​ല്ല… പക്ഷേ, നമ്മ​ളെ​പ്പോ​ഴും…’ അങ്ങ​നെ ഓരോ അറി​വു​ക​ളി​ലേ​ക്കു​മു​ള്ള വാതിൽ തു​റ​ക്കും ചാ​ക്കോ​സാർ പൊ​തു​വി​ജ്ഞാ​നം ക്ലാ​സിൽ.

കണ്ണും കാതും മന​സ്സും കൂർ​പ്പി​ച്ചു്, ക്ലാ​സ് തീ​ര​ല്ലേ എന്നു പ്രാർ​ഥി​ച്ചു്, തീ​രാ​ത്ത സം​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യും…

ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ച്ചു് ചാ​ക്കോ​സാ​റി​നെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ഒന്നാ​മ​തൊ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി. പക്ഷേ, ഒരു ദിവസം സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ നാവിൽ വന്നു​മു​ട്ടിയ ചോ​ദ്യം ചാ​ക്കോ​സാ​റി​നു് ഇഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു.

‘ഈ നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ടേം സൂ​ര്യ​ന്റേം ചന്ദ്ര​ന്റേം ആകാ​ശ​ത്തി​ന്റേം അപ്പു​റ​ത്തു് വേറേം ഭൂമി ഒണ്ടാ​രി​ക്കു​മോ സാറേ? ഭൂ​മി​യൊ​ണ്ടേ അവ​ട​ത്തെ മനു​ഷ്യ​രും നമ്മ​ളെ​പ്പോ​ലെ ആരി​ക്കു​മോ? ആരി​ക്ക​ത്തി​ല്ല. കഥേ​ലു് ഈ ദേ​വ​ന്മാ​രെ​ന്നൊ​ക്കെ പറ​യ​ണ​തു് അവ​ട​ത്തെ ആളു​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി​യാ​രി​ക്കും, അല്ലേ സാറേ?’

‘കൊ​ള്ളാം… ഇങ്ങ​നെ ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ വരണം മന​സ്സിൽ… വേറെ ഭൂ​മി​യൊ​ണ്ടോ​ന്നും അവി​ടെ​ങ്ങാ​നും ജീ​വി​ക​ളു​ണ്ടോ​ന്നു​മൊ​ക്കെ ഇനി​യും കണ്ടെ​ത്തേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. കഥ​ക​ളിൽ പറ​യു​ന്ന ദേ​വ​ന്മാർ കഥ​ക​ളിൽ മാ​ത്ര​മു​ള്ള​വ​രാ​ണു്. കു​ട്ടി​ക​ളേ… നി​ങ്ങൾ പഠി​ക്ക​ണം. ഒരു​പാ​ടു് പഠി​ക്ക​ണം. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ സം​ശ​യ​ത്തി​നു് ഉത്ത​രം കണ്ടെ​ത്താൻ എന്നെ​ങ്കി​ലും സാ​ധി​ക്കും.’

എന്തെ​ങ്കി​ലും കണ്ടു​പി​ടി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന മോഹം ഒരു ഞണ്ടി​നെ​പ്പോ​ലെ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ മന​സ്സി​നെ ഇറു​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തു് അന്നു് മു​തൽ​ക്കാ​ണു്. എന്താ​ണു് കണ്ടു​പി​ടി​ക്കേ​ണ്ട​തു്? ഇതു​വ​രെ ആർ​ക്കും തി​രി​ച്ച​റി​യാൻ പറ്റാ​തി​രു​ന്ന കാ​ര്യ​ങ്ങൾ… ചാ​ക്കോ​സാർ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു് ആരൊ​ക്കെ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചാ​ലും തീ​രാ​ത്ത​ത്ര കാ​ര്യ​ങ്ങൾ ഈ ലോ​ക​ത്തു​ണ്ടെ​ന്നു്.

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ചി​ന്തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രു​ന്നു, നട​പ്പി​ലും ഇരി​പ്പി​ലും കി​ട​പ്പി​ലും; രണ്ടാം ലോ​ക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്തും അതേ​ത്തു​ടർ​ന്നും ഉണ്ടായ കെ​ടു​തി​ക​ളും വറു​തി​ക​ളും ഏറെ ബാ​ധി​ച്ച, ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സാ​മ്രാ​ജ്യാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു് രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ അധി​കാ​രം ഇന്ത്യൻ പ്ര​മാ​ണി​മാർ​ക്കു് കൈ​മാ​റി​ക്കി​ട്ടി​യ​തി​ന്റെ ഗു​ണ​മൊ​ന്നും അനു​ഭ​വ​ത്തിൽ കാ​ണാ​ത്ത​തി​നാൽ അതിൽ അത്ര​യ്ക്കൊ​ന്നും ആവേശം കൊ​ള്ളാൻ കെൽ​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത​വർ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​മായ, നവോ​ത്ഥാ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും പു​രോ​ഗ​മന പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും പ്ര​ഭാ​ത​ര​ശ്മി​കൾ റബ്ബർ​മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇല​ച്ചി​ലി​നി​ട​യിൽ​ക്കൂ​ടി കട​ന്നു​വ​രാൻ വി​ഷ​മി​ക്കു​ന്ന​തു് നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യോ​ടെ നോ​ക്കി​നി​ന്ന, ഒരു കൊ​ച്ചു​കു​ഗ്രാ​മ​ത്തി​ലെ പാവം പാവം സർ​ക്കാർ സ്ക്കൂ​ളി​ലെ അഞ്ചാം​ക്ലാ​സു​കാ​രി​യു​ടെ കണ്ണും കാതും മന​സ്സും എത്തു​ന്ന അക​ല​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു തു​റ​ന്നു​വ​ച്ചു്, സ്വ​ന്തം ആദർ​ശ​ങ്ങൾ കാ​ത്തു​സൂ​ക്ഷി​ക്കാൻ ജീ​വി​ത​ദു​രി​ത​ങ്ങൾ കൈ​നീ​ട്ടി വാ​ങ്ങിയ ഒര​ച്ഛ​ന്റെ ദുർ​ല​ഭ​മാ​യി മാ​ത്രം കി​ട്ടു​ന്ന സാ​ന്നി​ധ്യം പകർ​ന്നു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന—എന്നാൽ ആ പത്തു​വ​യ​സ്സു​കാ​രി​ക്കു് മു​ഴു​വ​നാ​യി ഉൾ​ക്കൊ​ള്ളാ​നാ​കാ​ത്ത—വാ​ക്കു​ക​ളു​ടേ​യും ആശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും ചി​റ​ക​ടി​യൊ​ച്ച ത്ര​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന മന​സ്സു​മാ​യി.

ആകാ​ശ​വും ഭൂ​മി​യും സൂ​ര്യ​നും ചന്ദ്ര​നും നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളും കാ​റ്റും മഴയും മഞ്ഞും മര​ങ്ങ​ളും കരയും കടലും… കൺ​മു​ന്നിൽ കാ​ണു​ന്ന​തെ​ല്ലാം അത്ഭു​ത​ങ്ങൾ; പുൽ​ക്കൊ​ടി​ത്തു​മ്പി​ലെ ഒരു മഞ്ഞു​ക​ണി​ക​പോ​ലും… എന്താ​ണു് എങ്ങ​നെ​യാ​ണു് കണ്ടു​പി​ടി​ക്കുക… മനു​ഷ്യർ​ക്കാ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള​തെ​ല്ലാം ആരൊ​ക്കെ​യോ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു! പക്ഷേ, എന്നി​ട്ടു​മെ​ന്താ പട്ടി​ണി​യും രോ​ഗ​ങ്ങ​ളും സം​ഘർ​ഷ​ങ്ങ​ളും…

ഉണ്ടു്, കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാൻ ഇനി​യും ഒത്തി​രി എന്തൊ​ക്കെ​യോ ഉണ്ടു്; ഒരി​ക്ക​ലും കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു തീ​രി​ല്ലെ​ന്ന​ല്ലേ ചാ​ക്കോ​സാർ പറ​ഞ്ഞ​തു്.

അങ്ങ​നെ ഒരു ദിവസം…

കരോ​ട്ടെ കു​മാ​രൻ​വ​ല്യ​മ്മാ​വ​ന്റെ പറ​മ്പി​ലെ വലിയ നാ​ട്ടു​മാ​വിൻ​ചോ​ട്ടിൽ ബാ​ല​സെ​റ്റു മു​ഴു​വ​നു​മു​ണ്ടു്; മാ​മ്പ​ഴ​ക്കാ​ല​മാ​ണു്. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഒരു മാ​മ്പ​ഴം—അല്ല അതൊരു കല്ലാ​ണു്. നേരേ താ​ഴോ​ട്ടു വരു​ന്നു. മേൽ​പ്പോ​ട്ടു തന്നെ നോ​ക്കി കൊ​തി​യൂ​റി നിൽ​ക്കു​ന്ന അനി​യ​ന്റെ തല​യ്ക്കു നേരെ… ഒറ്റ​ച്ചാ​ട്ട​ത്തി​നു് അനി​യ​നെ തള്ളി​മാ​റ്റി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി. പക്ഷേ, കല്ലു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ഉച്ചി​ക്കു തന്നെ വീണു… തങ്ക​മ്മു എറി​ഞ്ഞ കല്ലാ​ണു്, എല്ലാ​വ​രേ​യും കളി​പ്പി​ക്കാൻ. മാങ്ങ വീ​ഴു​ന്നു​വെ​ന്നു് വി​ചാ​രി​ച്ചു് ഓടു​ന്ന​വർ ഇളി​ഭ്യ​രാ​കു​മ്പോൾ കൂ​ട്ട​ച്ചി​രി​യു​യ​രും… അന്നു് ആർ​ക്കും പക്ഷേ, ചി​രി​ക്കാൻ പറ്റി​യി​ല്ല. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ തലയിൽ നി​ന്നും ചോര ഒഴു​കു​ന്നു. കല്ലു​വീണ വേ​ദ​ന​യിൽ എങ്ങി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി പെ​ട്ടെ​ന്നു് കര​ച്ചിൽ നിർ​ത്തി… ‘ഒരു സംശയം—തങ്ക​മ്മു മോ​ലോ​ട്ടെ​റി​ഞ്ഞ കല്ലെ​ന്തി​നാ താ​ഴോ​ട്ടു് പോ​ന്നേ, ആകാ​ശ​ത്തു നിൽ​ക്കു​ന്ന മാ​ങ്ങ​യ്ക്കു് അടർ​ന്നാൽ താഴെ ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കേ പോരാൻ പറ്റൂ. പക്ഷേ, താഴെ ഭൂ​മി​യിൽ നി​ന്നു് മേ​പ്പോ​ട്ടു​പോയ കല്ലി​നു് അങ്ങ​നെ തന്നെ അങ്ങു​നേ​രെ ആകാ​ശ​ത്തി​ലോ​ട്ടു പോ​കാ​രു​ന്നി​ല്ലേ… ഇന്നാ​ളു ദേ​ഷ്യം വന്ന​പ്പം അമ്മ എടു​ത്തെ​റി​ഞ്ഞ പി​ച്ച​ള​മൊ​ന്ത അടു​ക്ക​ള​ച്ചു​വ​രിൽ തട്ടി തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ മൂ​ക്കു​ച​ത​ച്ചു… ചു​വ​രു് തട​ഞ്ഞി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ മൊന്ത അങ്ങ​നെ പറ​ന്നു് പറ​ന്നു്… ചക്കോ സാ​റി​നോ​ടു് ചോ​ദി​ക്കാം… എന്നി​ട്ടു സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കണ്ടു​പി​ടി​ക്കും കല്ലി​നു നേരെ ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു പോ​കാ​നു​ള്ള വഴി, മൊ​ന്ത​യ്ക്കു പറ​ക്കാ​നു​ള്ള വഴി…’

വള​രെ​പ്പ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ഐസ​ക്ന്യൂ​ട്ട​ന്റെ തലയിൽ ആപ്പിൾ വീ​ണ​തു​കൊ​ണ്ടു്, സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ തലയിൽ വീണ കല്ലി​നു്—അഥവാ മാ​മ്പ​ഴം തന്നെ​യാ​യാ​ലും—ഒരു പ്ര​സ​ക്തി​യു​മി​ല്ലെ​ന്നു് സ്ക്കൂൾ​ഫൈ​നൽ ക്ലാ​സു​കാ​ര​നായ അപ്പു​ണ്യേ​ട്ടൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘പട​ക്കം മുതൽ ആറ്റം​ബോം​ബു വരെ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞെ​ടീ പോ​ത്തേ, ഇനി​യെ​ന്തോ പി​ണ്ണാ​ക്കാ നീ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാൻ പോണേ? എടീ, അതി​നൊ​ക്കെ നല്ല ബു​ത്തി വേണം… ഒമ്പേ​റ്റൊൻ​പ​തു് എത്ര​യാ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചാൽ എഞ്ചു​വ​ടി തപ്പണ പാർ​ട്ട്യാ, പി​ന്ന​ല്ലേ’, അപ്പു​ണ്യേ​ട്ട​ന്റെ കളി​യാ​ക്ക​ലിൽ എല്ലാ​വ​രും ചി​രി​ച്ചു മറി​ഞ്ഞു.

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി വല്ലാ​തെ നി​രാ​ശ​പ്പെ​ട്ട കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു, അതു്. പഠി​പ്പും ബു​ദ്ധി​യു​മൊ​ക്കെ എന്നാ കി​ട്ടുക; പരീ​ക്ഷ​ണം എങ്ങ​നെ നട​ത്തും… ‘എന്തു കാ​ര്യ​മാ​യാ​ലും അതു മന​സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തു് കഴി​യു​ന്ന​തും പരീ​ക്ഷി​ച്ചും നി​രീ​ക്ഷി​ച്ചും വേണം’ —ചാ​ക്കോ​സാർ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്:

‘പു​തി​യ​തൊ​ന്നും കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാ​നാ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ചെ​റി​യ​ചെ​റിയ അത്ഭു​ത​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ ചി​ല​പ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു സ്വയം കണ്ടെ​ത്താം. അതു​ത​ന്നെ വലിയ കാ​ര്യ​മ​ല്ലേ? മഞ്ഞു​കാ​ല​ത്തു് അതി​രാ​വി​ലെ ഉണർ​ന്നു് മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങാ​റു​ണ്ടോ? പുൽ​നാ​മ്പു​ക​ളി​ലും ഇല​ത്തു​മ്പു​ക​ളി​ലും ഇപ്പോ വീഴും എന്നു തങ്ങി നിൽ​ക്കു​ന്ന വെ​ള്ള​ത്തു​ള്ളി​കൾ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ? ശ്ര​ദ്ധി​ച്ച​വ​രോ​ടു രണ്ടു ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ—ഒന്നു്: തലേ​ന്നു് മഴ പെ​യ്തി​ട്ടേ​യി​ല്ല, പി​ന്നെ​വി​ടു​ന്നാ​ണീ വെ​ള്ള​ത്തു​ള്ളി​കൾ? ചോ​ദ്യം രണ്ടു്: കടു​കു​മ​ണി​യോ​ളം വലി​പ്പ​മു​ള്ള വെ​ള്ള​ത്തു​ള്ളി​കൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യാൽ ഒരു വർ​ണ​പ്ര​പ​ഞ്ചം അതി​നു​ള്ളിൽ കാണാം; അതെ​ങ്ങ​നെ?’

ചാ​ക്കോ​സാ​റി​ന്റെ ആദ്യ​ത്തെ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു​ള്ള മറു​പ​ടി എല്ലാ​ക്കോ​ണിൽ നി​ന്നും ഉയർ​ന്നു, ഒട്ടും സം​ശ​യി​ക്കാ​തെ. പക്ഷേ, രണ്ടാ​മ​ത്തെ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു് ഉത്ത​ര​മ​റി​യാ​വു​ന്ന​വർ രണ്ടു​മൂ​ന്നു​പേർ മാ​ത്രം; അതിൽ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വേ​ലി​ക്കൽ തൂ​ങ്ങി നിൽ​ക്കു​ന്ന പുൽ​നാ​മ്പു​ക​ളി​ലെ മഞ്ഞു​ക​ണി​ക​കൾ നേരേ കണ്ണി​ലേ​ക്കി​റ്റി​ച്ചു് പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​ന്റെ കു​ളിർമ കണ്ണു​ക​ളി​ലേ​റ്റു​വാ​ങ്ങി നടന്ന ഒരു പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​ലാ​ണു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ആ അത്ഭു​തം കണ്ടെ​ത്തി​യ​തു്. മഞ്ഞു​തു​ള്ളി​യിൽ മഴ​വി​ല്ല്! അച്ഛൻ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു അതെ​ന്താ​ണെ​ന്നു്.

‘അതു​ത​ന്നെ, എന്തി​നേ​യും നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച​റി​യ​ണം. മന​സ്സി​ലെ​പ്പോ​ഴും ജി​ജ്ഞാ​സ​യു​ടെ കന​ലെ​രി​ഞ്ഞു നിൽ​ക്ക​ണം… ജ്ഞാ​ന​തൃ​ഷ്ണ—അറി​യാ​നു​ള്ള ആഗ്ര​ഹം—അതാ​ണു് മനു​ഷ്യ​നെ മറ്റു ജീ​വി​വർ​ഗ​ത്തിൽ നി​ന്നും വ്യ​ത്യ​സ്ത​നാ​ക്കു​ന്ന​തു്.’

ചാ​ക്കോ​സാർ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ മന​സ്സി​ന്റെ ഭി​ത്തി​യിൽ ആ വാ​ക്കു​കൾ നാ​രാ​യം കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​തു്. എത്ര​യോ രാ​ത്രി​ക​ളിൽ ആകാശം നോ​ക്കി അന്തം വി​ട്ടി​രു​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു, സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി. അങ്ങ​നെ​യൊ​രു രാ​ത്രി: സാ​ധാ​രണ നക്ഷ​ത്രം വീ​ഴു​മ്പോ​ളൊ​ക്കെ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു സങ്ക​ടം​വ​രും, എന്തി​നെ​ന്ന​റി​യാ​തെ. ആരാ​യാ​ലും എന്താ​യാ​ലും ഇല്ലാ​താ​വു​ന്ന​തും കള​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന​തു​പോ​ലും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു് സഹി​ക്കാൻ വയ്യ, പക്ഷേ, അന്നു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു് വലിയ സം​ശ​യ​മാ​യി. ഈ കൊ​ഴി​ഞ്ഞു വീ​ഴു​ന്ന നക്ഷ​ത്ര​മൊ​ക്കെ എവി​ടെ​യാ വീ​ഴു​ന്നേ? നേരെ തല​യ്ക്കു മോ​ളീ​ന്നു കൊ​ഴി​ഞ്ഞ നക്ഷ​ത്രം​പോ​ലും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്തോ പറ​മ്പി​ലോ അടു​ത്ത പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​പോ​ലു​മോ വീ​ണി​ട്ടി​ല്ല… പി​ന്നെ അതെ​വി​ടെ​പ്പോ​യി? സംശയം സം​ശ​യ​മാ​യി അവ​ശേ​ഷി​ച്ചു. അമ്മ​യോ​ടു ചോ​ദി​ച്ച​താ​ണു്—‘അതു ധൂ​മ​കേ​തു​ക്ക​ളാ. അതെ​വ​ടെ​പ്പോ​കാ​നാ. എരി​ഞ്ഞു തീർ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും. അതു നോ​ക്കി ദെ​വ​സോം പാ​തി​രാ​ത്രി​വ​രെ… എന്തി​ന്റെ കേടാ പെ​ണ്ണേ നെ​ന​ക്കു്!’ എന്നു ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ധൂ​മ​കേ​തു എന്താ​ണെ​ന്നു് ചോ​ദി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, അമ്മ ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടാ​ലോ? എന്നാ​ലും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ജി​ജ്ഞാ​സ​കൾ​ക്കു തളർ​ച്ച ബാ​ധി​ച്ചി​ല്ല.

അങ്ങ​നെ, സങ്കൽ​പ്പ​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ അപാ​ര​ത​യി​ല​ല​ഞ്ഞു്… ഒന്നും കണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എന്നു സങ്ക​ട​പ്പെ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങിയ ഒരു ദി​വ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു അര​മ​ന​യി​ലെ കു​ശി​നി​ക്കാ​രൻ വാ​റു​ണ്ണി​മാ​പ്പ​ളേ​ടെ മകൾ കൊ​ച്ചു​ത്രേ​സ്യ ഉച്ച​യ്ക്കൊ​ന്നും കഴി​ക്കാ​റി​ല്ലെ​ന്നു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കണ്ടെ​ത്തി​യ​തു്. ഒരു ക്ലാ​സ്സി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും അവർ തമ്മിൽ അത്ര വലിയ ചങ്ങാ​ത്ത​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ദിവസം ഉച്ച​യ്ക്കു് കി​ണ​റ്റു​വെ​ള്ളം കോ​രി​ക്കു​ടി​ച്ചു് വി​ശ​പ്പാ​റ്റു​ന്ന കൊ​ച്ചു​ത്രേ​സ്യ​യെ​ക്ക​ണ്ടു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു; ഇട​യ്ക്കൊ​ക്കെ ഉച്ച​യ്ക്കു് വെ​ള്ളം കു​ടി​ച്ചു വി​ശ​പ്പ​ക​റ്റു​ന്ന കു​ട്ടി താൻ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അവ​ളു​ടെ വി​ചാ​രം. സ്ക്കൂ​ളി​നു് വി​ളി​പ്പാ​ട​ക​ലെ കൊ​ട്ടാ​രം പോ​ലെ​യു​ള്ള അര​മ​ന​യിൽ മു​ന്തി​രി​വൈ​നും കോ​ഴി​വ​റു​ത്ത​തും കാ​ള​യു​ല​ത്തി​യ​തും ആട്ടി​റ​ച്ചി​സ്റ്റൂ​വും വെ​ള്ള​യ​പ്പ​വും ഉണ്ടാ​ക്കു​ക​യും വി​ള​മ്പു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന, ഉച്ച​നേ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ടെ​റ​സി​നു മു​ക​ളിൽ ഏത്ത​പ്പ​ഴം കീ​റി​യു​ണ​ക്കു​ന്ന കു​ശി​നി​ക്കാ​രൻ വറീ​തു​മാ​പ്പ​ളേ​ടെ മകൾ ഉച്ച​പ്പ​ട്ടി​ണി​യാ​കു​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടു്? കൊ​ച്ചു​ത്രേ​സ്യ​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ രാ​ത്രി​മാ​ത്രെ കഞ്ഞി​വ​യ്ക്കൂ. കു​ശി​നി​ക്കാ​ര​ന്റെ ശമ്പ​ള​ത്തീ​ന്നു് അത്ര​യൊ​ക്കെ​യേ പറ്റൂ. രാ​വി​ലെ പഴ​ങ്ക​ഞ്ഞി​യു​ള്ള​തു് എല്ലാ​രും​കൂ​ടി കഴി​ക്കും; അത്ര​ത​ന്നെ… അമ്മാ​വ​ന്മാ​രു​ടെ​യും ചി​റ്റ​മ്മ​മാ​രു​ടെ​യും മക്കൾ ഒരു വർ​ഷ​ത്തേ​ക്കു പതി​നാ​റു​ജോ​ഡി ഡ്രസ് പോ​രെ​ന്നു് വാ​ശി​പി​ടി​ക്കു​ന്ന തറ​വാ​ട്ടു​വീ​ട്ടിൽ​പെ​ട്ട സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി, ഒരു പാ​വാ​ട​യും രണ്ടു​ബ്ലൗ​സു​മാ​യി ഒരു സ്ക്കൂൾ​വർ​ഷം താ​ണ്ടു​ന്നു! എന്താ​ണി​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ?

‘അതി​ന്റെ​യു​ത്ത​രം ആകാ​ശ​ത്തും സൂ​ര്യ​നി​ലും ചന്ദ്ര​നി​ലു​മൊ​ന്നു​മ​ല്ല; നമ്മൾ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന സമൂ​ഹ​ത്തിൽ നി​ന്നു​ത​ന്നെ കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ കണ്ടെ​ത്ത​ണം. അതാ​ണു് അതി​നു​ത്ത​രം. ഒരു​പാ​ടു് ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ള്ള പണി​യാ​ണ​തു്. ഒപ്പം കണ്ടു​പി​ടു​ത്ത​ങ്ങ​ളും ആവാം. ഏതി​നും നീ കൊ​റ​ച്ചു​കൂ​ടി വലു​താ​വ​ട്ടെ, തി​ര​ക്കു​കാ​ട്ട​ണ്ട;’

അച്ഛൻ പറ​ഞ്ഞ​തു​മു​ഴു​വൻ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു തന്നെ മട​ങ്ങി—ഭാ​വ​ന​യിൽ സ്വർ​ഗ​വും നര​ക​വും സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു് കര​ഞ്ഞും ചി​രി​ച്ചും… ചാ​ക്കോ​സാ​റി​നു് മറ്റെ​വി​ടെ​യോ ജോ​ലി​യാ​യി​പ്പോ​യി, അതി​നി​ടെ. ഗവേ​ഷ​ണ​വും കണ്ടു​പി​ടി​ത്ത​വും ചോ​ദ്യം​ചെ​യ്യ​ലു​മൊ​ന്നും സി​ല​ബ​സി​ലു​ള്ള കാ​ര്യ​മ​ല്ലെ​ന്നു് ഉത്ത​മ​ബോ​ധ്യ​മു​ള്ള അധ്യാ​പ​ക​രാ​യി​രു​ന്നു പി​ന്നീ​ടു് കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ഔട്ടു് ഓഫ് സി​ല​ബ​സ് ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളും സം​ശ​യ​ങ്ങ​ളും പ്രേ​ാ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചു് സമയം കളയാൻ അവർ ഒരു​ക്ക​വു​മ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു… എൺ​പ​തു​മൈൽ സ്പീ​ഡിൽ പോർഷൻ തീർ​ത്തു് ചോ​ദ്യോ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളും കോ​മ്പ​സി​ഷ​നും എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്തു്, കാ​ണാ​തെ പഠി​പ്പി​ച്ചു്, പകർ​ത്തി​യെ​ഴു​തി​ച്ചു്, റി​വി​ഷ​നും ക്ലാ​സ്ടെ​സ്റ്റു​ക​ളും നട​ത്തി മാ​തൃ​കാ അധ്യാ​പ​ക​രാ​യി, അവർ.

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ മന​സ്സി​നു് ആല​സ്യം ബാ​ധി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു… അക്കാ​ല​ത്തൊ​രി​ക്കൽ…

‘പോർ​ട്ടു​ഗൽ എന്ന രാ​ജ്യ​ത്തു് ‘ഫാ​ത്തിമ’ എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തു് ഒരു ഇട​യ​പ്പെൺ​കു​ട്ടി​ക്കു് ‘മാ​താ​വ്’ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​യാ​യി! കാ​തു​ക​ളിൽ നി​ന്നു് കാ​തു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് പകർ​ന്ന ആ വാർ​ത്ത ഒരാ​ര​വ​മാ​യി. ലോകം മു​ഴു​വൻ അല​യ​ടി​ച്ചു് അത്ഭു​ത​വാർ​ത്ത​യാ​യി, മാ​താ​വു് പത്ര​ത്തി​ന്റെ മുൻ​പേ​ജി​ലെ പട​മാ​യി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ നാ​ട്ടി​ലു​മെ​ത്തി.’

‘കാ​ട്ടി​ലെ മല​മു​ക​ളിൽ ഒറ്റ​യ്ക്കു് ആടു​മേ​ച്ചു​ന​ട​ന്ന പെൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ മു​മ്പിൽ​വ​ന്ന മാ​താ​വി​ന്റെ പടം ആരെ​ടു​ത്തു?’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ മന​സ്സ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു്; അനാ​വ​ശ്യ​മായ സം​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​യർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടേ​യി​രി​ക്കും…

‘ആടു​മേ​ച്ചു് ക്ഷീ​ണി​ച്ചു​ത​ളർ​ന്ന പെൺ​കു​ട്ടി മര​ച്ചു​വ​ട്ടിൽ ആകാശം നോ​ക്കി വെ​റു​തെ​യി​രു​ന്ന ഒരു നട്ടു​ച്ച… തി​ള​യ്ക്കു​ന്ന സൂ​ര്യൻ പതു​ക്കെ​പ്പ​തു​ക്കെ മി​നു​ങ്ങു​ന്ന നീ​ല​ത്ത​ടാ​ക​മാ​യി. അതിനു ചു​റ്റും ഒരു പ്ര​ഭാ​വ​ല​യം. നീ​ല​ത്ത​ടാ​ക​ത്തിൽ നി​ന്നു് നേരെ ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു് രണ്ടു​ക​യ്യും വാ​ത്സ​ല്യ​പൂർ​വം പെൺ​കു​ട്ടി​ക്കു നേരെ നീ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് മാ​താ​വു് നി​ന്നു, സാ​ക്ഷാൽ കന്യാ​മ​റി​യം! അത്ഭു​ത​വും ആഹ്ലാ​ദ​വും കൊ​ണ്ടു് ഒരു നി​മി​ഷം ആ കു​ട്ടി പക​ച്ചു​പോ​യി… പി​ന്നെ​ന്തു സം​ഭ​വി​ച്ചു​വെ​ന്നു് അവൾ​ക്ക​റി​യി​ല്ല; പു​ണ്യ​വ​തി​യായ ഇട​യ​പ്പെ​ണ്ണു്!’ മറി​യ​ക്കു​ട്ടി​റ്റീ​ച്ചർ ഭക്തി​പാ​ര​വ​ശ്യ​ത്തോ​ടെ വി​വ​രി​ച്ചു. പു​റ​കിൽ ഞൊ​റി​വ​ച്ചു​ടു​ത്ത മു​ണ്ടും കവ​ണി​യും ചട്ട​യും കറു​ത്ത​ച​ര​ടിൽ കോർ​ത്ത വലിയ വെ​ന്തി​ങ്ങ​യു​മി​ട്ടു്, കു​ട്ടി​കൾ കാ​ണി​യും​കോ​രി​യും തു​ന്നു​ന്ന സമ​യ​മ​ത്ര​യും കൊ​ന്ത​യെ​ത്തി​ക്കു​ന്ന തു​ന്നൽ​റ്റീ​ച്ച​റായ മറി​യ​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കി. ഭക്തി​പാ​ര​വ​ശ്യ​ത്തിൽ ഇടറിയ തൊ​ണ്ട​യോ​ടെ സ്തു​തി പി​റു​പി​റു​ത്തു് കു​രി​ശു​വ​ര​ച്ചു. കു​ട്ടി​ക​ളാ​രൊ​ക്കെ​യോ ‘നന്മ നി​റ​ഞ്ഞ മറി​യ​മേ’ ചൊ​ല്ലി കു​രി​ശു വര​ച്ചു് കഴു​ത്തി​ലി​ട്ട കു​രി​ശു​മു​ത്തി ടീ​ച്ച​റി​നു കാ​തോർ​ത്തു:

‘നമ്മൾ പു​ണ്യം ചെ​യ്ത​വ​രാ​ണു് കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളേ’, റ്റീ​ച്ചർ വി​കാ​ര​ഭ​രി​ത​യാ​യി തു​ടർ​ന്നു:

‘ഫാ​ത്തിമ മാ​താ​വി​നെ കാണാൻ കരു​ണാ​മ​യ​നായ കർ​ത്താ​വു് ലോ​ക​വാ​സി​കൾ​ക്കെ​ല്ലാം അവസരം ഒരു​ക്കി​ത്ത​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു! വി​ശ്വാ​സി​കൾ​ക്കു് അനു​ഗ്ര​ഹം ചൊ​രി​ഞ്ഞു് മാ​താ​വു് ലോകം മു​ഴു​വൻ എഴു​ന്ന​ള്ളു​ന്നു… ഈ ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച…’

മെ​ഗാ​ഫോ​ണിൽ മാ​താ​വി​ന്റെ എഴു​ന്ന​ള്ളി​പ്പു് വി​ളി​ച്ച​റി​യി​ച്ചു് ജീ​പ്പു​കൾ തല​ങ്ങും​വി​ല​ങ്ങും ചീ​റി​പ്പാ​ഞ്ഞു. വീ​ടു​വീ​ടാ​ന്ത​രം സന്ദേ​ശ​മെ​ത്തി​ക്കാൻ വി​ശ്വാ​സി​കൾ മഞ്ഞും​മ​ഴ​യും വെ​യി​ലും വക​വ​യ്ക്കാ​തെ കയ​റി​യി​റ​ങ്ങി; സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ വീ​ട്ടി​ലും വന്നു… മാ​ന​സാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​വാ​നു​ള്ള അവസരം ആർ​ക്കും നി​ഷേ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​നി​ട​യാ​ക​രു​തു്. ശനി​യാ​ഴ്ച തന്നെ തെ​ങ്ങു​കൾ​ക്കു മു​ക​ളി​ലും മൈ​താ​ന​ത്തി​ന്റെ വട​ക്കു​കി​ഴ​ക്കേ മൂ​ല​യ്ക്കു​ള്ള വലിയ അര​യാ​ലിൻ​കൊ​മ്പ​ത്തു​മൊ​ക്കെ കോ​ളാ​മ്പി​കൾ തല​നീ​ട്ടി.

ആ നാ​ട്ടി​ലെ ക്രി​സ്ത്യാ​നി​കൾ—ഒരു പക്ഷേ, മറ്റ​നേ​കം പേരും—നേരം പര​പ​രാ​വെ​ളു​ത്ത​പ്പോ​ഴേ​ക്കും മൈ​താ​ന​ത്തു് തി​ങ്ങി​ക്കൂ​ടി; അത്ഭുത കാ​ഴ്ച്ച കാ​ണാ​നു​ള്ള ആകം​ക്ഷ​പൂ​ണ്ടു് ജന​ങ്ങൾ. മണ്ണു​നു​ള്ളി​യി​ട്ടാൽ താഴെ വീ​ഴി​ല്ല.

ഭക്ത​ജ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു മു​ക​ളിൽ സൂ​ര്യൻ ജ്വ​ലി​ച്ചു നി​ന്നു. കോ​ളാ​മ്പി​യിൽ​ക്കൂ​ടി ഉയർ​ന്ന പള്ളി​പ്പാ​ട്ടു​ക​ളേ​ക്കാൾ ഉച്ച​ത്തിൽ ‘സോഡാ, സർ​ബ​ത്തു്, നാ​ര​ങ്ങാ​വെ​ള്ളം’ വിളി അല​യ​ടി​ച്ചു. രാ​വി​ലെ കൃ​ത്യം ഒമ്പ​ത​ര​യ്ക്കെ​ത്തു​മെ​ന്ന അറി​യി​പ്പു് പത്തു​മ​ണി കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പത്തു​മി​നി​ട്ടി​ന​കം എത്തു​മെ​ന്നും, ഇതാ എത്താ​റാ​യി, എന്നു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി. ഘോ​ഷ​യാ​ത്ര മൈ​താ​ന​ത്തെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ സൂ​ര്യൻ ശാ​ന്ത​നാ​യി വെ​റു​മൊ​രു ചു​വ​ന്ന ഗോ​ള​മാ​യി യാ​ത്ര​യാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അല​ങ്ക​രി​ച്ച തൂ​വെ​ള്ള​ര​ഥ​ത്തിൽ തൂ​വെ​ള്ള വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളും വെ​ള്ള​ക്കി​രീ​ട​വും ധരി​ച്ച ഫാ​ത്തി​മ​മാ​താ​വു്! അതൊരു മാർ​ബിൾ പ്ര​തി​മ​യാ​യി​രു​ന്നു. മൈ​താ​ന​ത്തേ​ക്കാൾ ഒരു​പാ​ടു് ഉയ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്തു​നി​ന്നാൽ ശരി​ക്കും കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

‘ഇട​യ​പ്പെ​ണ്ണി​ന്റെ ഭക്തി​കൊ​ണ്ട​ല്ലേ മാ​താ​വു് അവൾ​ക്കു പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട​തു്; എന്നു​വ​ച്ചു് എല്ലാ​ര്ടേം മു​മ്പി​ലേ​ക്കു് ചു​മ്മാ എറ​ങ്ങി വര്വോ? ഇതാ​യി​പ്പോ​യി കൂ​ത്തു്.’ മാ​താ​വെ​ന്താ വരാ​ത്തേ​ന്നു് ചോ​ദി​ച്ച കു​ട്ടി​യ​മ്മൂ​മ്മ​യോ​ടു് കു​ഞ്ഞൊ​റോ​ത​ച്ചേ​ട്ട​ത്തി ലേശം പരി​ഹാ​സ​ത്തോ​ടെ പറ​ഞ്ഞു. വി​ശ്വാ​സി​കൾ തൊ​ണ്ട​പൊ​ട്ടു​മാ​റു​ച്ച​ത്തിൽ പ്രാർ​ത്ഥന പാടി, അവ​രു​ടെ കണ്ണു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കി.

പരീ​ക്ഷി​ക്ക​ണം… പരീ​ക്ഷി​ച്ചു കണ്ടു​പി​ടി​ക്ക​ണം. ‘പരീ​ക്ഷി​ച്ചും നി​രീ​ക്ഷി​ച്ചും അറിവു നേടണ’ മെ​ന്നു ചാ​ക്കോ​സർ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്; സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ഉറ​പ്പി​ച്ചു.

പി​റ്റേ​ന്നു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി സ്ക്കൂ​ളിൽ പോ​യി​ല്ല; വയ​റി​ള​ക്കം എന്നൊ​രു കള്ളം പറ​ഞ്ഞു; പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​ന്നും അമ്മ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാ​നി​ട​യി​ല്ലാ​ത്ത രോഗം.

ഉച്ച​യ്ക്കു പന്ത്ര​ണ്ടു മണി​യാ​യ​പ്പോൾ അമ്മ കാ​ണാ​തെ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ആറ്റി​ലേ​ക്കോ​ടി. നട്ടു​ച്ച​യ്ക്കാ​ണു് ഇട​യ​പ്പെ​ണ്ണു്, മാ​താ​വു് സൂ​ര്യ​നിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന​തു് കണ്ട​തു്; ഉച്ച​യ്ക്കു തന്നെ പരീ​ക്ഷി​ക്ക​ണം.

കൊ​ട്ടാ​രം​ക​ട​വി​നോ​ടു ചേർ​ന്നു് ആറി​ന്റെ പകു​തി​വ​രെ വി​ശാ​ല​മായ പാ​റ​ക്കെ​ട്ടാ​ണു്. ഉച്ച​നേ​ര​ത്തെ വി​ജ​ന​ത​യിൽ ആറ്റു​വ​ഞ്ചി​ക്കുട ചൂടിയ കു​ളി​ക്ക​ട​വി​നു് ഒരു നി​ഗൂ​ഢ​ഭാ​വം. പാ​റ​ക്കെ​ട്ടി​നു താ​ഴ്‌​വ​ശ​ത്തെ കയ​ത്തിൽ പണ്ടെ​ങ്ങോ ആരൊ​ക്കെ​യോ ചേർ​ന്നു് വെ​ട്ടി​നു​റു​ക്കി ചാ​ക്കിൽ കെ​ട്ടി​ത്താ​ഴ്ത്തിയ ചെ​ട്ട്യാ​രു​ടെ പ്രേ​തം ഉച്ച​ക​ളി​ലാ​ണോ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങാ​റ്! സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി പാ​റ​ക്കെ​ട്ടി​ലേ​ക്കെ​ടു​ത്തു​വ​ച്ച കാൽ അന​ക്കാ​നാ​വാ​തെ ഒരിട നി​ന്നു… ‘ഇല്ല പി​ന്മാ​റാ​നാ​കി​ല്ല…’ ‘കഷ്ട​പ്പെ​ടാ​തെ വി​ജ​യി​ക്കാ​നാ​കി​ല്ല’, ചാ​ക്കോ​സാർ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്.

…പാ​റ​യു​ടെ ഒത്ത​ന​ടു​വിൽ​നി​ന്നു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ഉച്ച​സൂ​ര്യ​നെ നോ​ക്കി, കണ്ണി​മ​യ്ക്കാ​തെ… സൂ​ര്യൻ കത്തു​ന്നു… കണ്ണു മഞ്ഞ​ളി​ച്ചി​ട്ടും സൂ​ര്യ​ര​ശ്മി​കൾ സൂ​ചി​മു​ന​കൾ പോലെ കണ്ണിൽ​ക്കു​ത്തി​യി​ട്ടും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി വാ​ശി​യിൽ നി​ന്നു… ‘തോ​റ്റു​കൂ​ടാ.’

അതാ, ഉരു​കി​ത്തി​ള​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന സൂ​ര്യ​നിൽ മി​നു​ങ്ങു​ന്ന ഡി​സൈ​നു​ക​ളു​ള്ള നീ​ല​നി​റം… അതി​നു​ള്ളി​ലൊ​രു നീ​ല​ത്തു​ര​ങ്കം… ആ നി​ലി​മ​യിൽ നി​ന്നു് ഒരു​കാൽ പതു​ക്കെ താ​ഴോ​ട്ടു​വ​ച്ചു സാ​വ​കാ​ശം പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ ഇറ​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന​താ​രാ​ണു്!

ഉച്ച​യ്ക്കു് പൊ​ള്ളു​ന്ന പാ​റ​പ്പു​റ​ത്തു് വീ​ണു​കി​ട​ന്ന സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ തു​ണി​യ​ല​ക്കാൻ വന്ന അമ്മാ​ളു​വ​മ്മ താ​ങ്ങി​പ്പി​ടി​ച്ചു് വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​ച്ചു. ഒരു​പാ​ടു ചീ​ത്ത​വി​ളി​യും മൂ​ന്നു​നാ​ല​ടി​യും അമ്മ​യു​ടെ വക.

‘അഞ്ചെ​ട്ടു​പ​ത്തു വയ​സ്സൊ​ള്ള പെ​ണ്ണു് നട്ടു​ച്ച​യ്ക്കു് ഒറ്റ​യ്ക്കു് കൊ​ട്ടാ​രം​ക​ട​വിൽ! എന്റീ​ശ്വ​രാ… ഇങ്ങ​നൊ​ര​സ​ത്തി​നെ നീ​യെ​നി​ക്കു തന്ന​ല്ലോ ഭഗ​വാ​നേ.’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ അമ്മ കൈ​കൾ​ര​ണ്ടും തല​യിൽ​ചേർ​ത്തു് പതം പറ​ഞ്ഞു. അയൽ​പ​ക്ക​ത്തെ പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ അമ്മാ​ളു​വ​മ്മ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തിൽ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു ചു​റ്റും കൂ​ടി​നി​ന്നു് ഗു​ണ​ദോ​ഷ​ചർ​ച്ച​യി​ലാ​ണു്.

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി അമ്മ​യു​ടെ അടി​കൊ​ണ്ടി​ട്ടും കര​ഞ്ഞി​ല്ല. മഹ​ത്തായ ഒരു കണ്ടു​പി​ടി​ത്തം നട​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു, സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി. ഇവർ​ക്കൊ​ന്നും അതു​പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു് മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നി​ല്ല. പോർ​ട്ടു​ഗ​ല്ലി​ലെ ഇട​യ​പ്പെ​ണ്ണി​നു മാ​താ​വി​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഏറ്റ​വും ഇഷ്ടം. അതു​കൊ​ണ്ടാ മാ​താ​വു് പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട​തു്. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു് ഏറ്റ​വും ഇഷ്ടം വല്യ​പ്പ​ച്ചി​യെ. കൂ​വ​പ്പൊ​ടി​യും വി​ള​യാ​ത്ത തേ​ങ്ങ​യും ജീ​ര​ക​വു​മൊ​ക്കെ ചേർ​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കിയ ഓട്ട​ട​യും ചക്ക​ര​ച്ചി മാ​മ്പ​ഴ​വും ഒരു​പാ​ടു് കഥ​ക​ളു​ടെ ഭാ​ണ്ഡ​വു​മാ​യി നാ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു് മാ​സ​ത്തി​ലൊ​രി​ക്ക​ലെ​ങ്കി​ലും കൃ​ത്യ​മാ​യി അനു​ജ​നേ​യും കു​ടും​ബ​ത്തെ​യും കാ​ണാ​നെ​ത്തു​ന്ന അച്ഛ​ന്റെ കു​ഞ്ഞോ​പ്പ—കൊ​ച്ച​പ്പ​ച്ചി. കൊ​ച്ച​പ്പ​ച്ചി​ക്കു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ ജീ​വ​നാ​ണു്. ഉച്ച​സൂ​ര്യ​നി​ലെ നീ​ല​ത്തു​ര​ങ്ക​ത്തിൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി കൊ​ച്ച​പ്പ​ച്ചി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ നോ​ക്കി ചി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തേ അവൾ​ക്കോർ​മ്മ​യു​ള്ളൂ. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ആണ​യി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടും ആരും വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. കൊ​ച്ച​പ്പ​ച്ചി പു​ത​ച്ചി​രു​ന്ന കസ​വു​നേ​ര്യ​തു​പോ​ലും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി വ്യ​ക്ത​മാ​യി കണ്ട​താ​ണു്.

‘നാളെ ഉച്ച​യ്ക്കു നോ​ക്ക​ണേ സാവൂ. നമ്മ​ടെ ഔവ്വ​യാർ സി​നി​മേ​ലെ ഔവ്വ​യാ​റി​നെ പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചോ​ണ്ടു നോ​ക്ക​ണം. നമ്മ​ക്കു് സു​ന്ത​രാം​ബാ​ളി​നെ നേരെ കാ​ണാ​ല്ലോ’, ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ ടാ​ക്കീ​സിൽ സി​നി​മാ​പ്പ​ടം ഓടി​ക്കു​ന്ന മോ​ഹ​നേ​ട്ട​നും തങ്ക​മ്മ​യും കൂടി കളി​യാ​ക്കി​ച്ചി​രി​ച്ചു.

പക്ഷേ, സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു് ഉറ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. അതു് കൊ​ച്ച​പ്പ​ച്ചി തന്നെ… ശരി​ക്കും കണ്ട​ത​ല്ലേ; എന്നി​ട്ടും ഇവ​രാ​രു​മെ​ന്താ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി പറ​യു​ന്ന​തു​മാ​ത്രം വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ത്ത​തു്?