SFNസാ​യാ​ഹ്ന ഫൌ​ണ്ടേ​ഷൻ
images/rnp-2-cover.jpg
The forest distant views, an oil on canvas painting by Ivan Shishkin (1831–1898).
ശ്രീ രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ
(തു​ടർ​ച്ച)

മഹാ​ത്മാ​ക്കൾ സൂ​ര്യ​ച​ന്ദ്ര​മ​സ്സു​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ കാ​ല​കൃ​ത്തു​ക​ളാ​ണെ​ന്നു് സാ​ധാ​രണ പറ​യാ​റു​ണ്ടു്. ഇതിൽ പര​മാർ​ത്ഥ​മി​ല്ലെ​ന്നി​ല്ല. അവർ മഹാ​ഗി​രി​കൾ എന്നോ​ണം സ്വ​സ്വ​ശി​ര​സ്സു​ക​ളെ ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് നി​മ്ന​ശ്രോ​ണി​യി​ലു​ള്ള സാ​ധാ​രണ ജന​ങ്ങൾ​ക്കു താ​ങ്ങാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്നു. ലോ​ക​ത്തി​നു ശ്രേ​യ​സ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ സകല പ്ര​വ​ണ​ത​ക​ളും അവർൽ​നി​ന്നാ​ണു​ത്ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തു്.

‘യദ്യ​ദാ ചര​തി​ശ്രേ​ഷ്ഠ​സ്ത​ത്ത​ദേ​വേ​ത​രോ ജനഃ
സ യൽ പ്ര​മാ​ണം കു​രു​തേ ലോ​ക​സ്ത​ദ​നു​വർ​ത്ത​തെ.’

എന്നു് ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​ഭ​ഗ​വാൻ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തു് എത്ര​യോ പര​മാർ​ത്ഥ​മാ​കു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും അവ​രു​ടെ ആവിർ​ഭാ​വ​ത്തി​നു കാ​ല​വും ഹേ​തു​വാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു് മഹാ​ത്മാ​ക്ക​ളു​ടെ ചരി​ത്രം പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ അന്ന​ത്തെ കാ​ല​ദേ​ശ​സ്ഥി​തി​ക​ളെ പരി​ശോ​ധി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ തര​മി​ല്ല.

കേ​ര​ള​ഭൂ​മി എല്ലാ​വി​ധ​ത്തി​ലും ഒരു വീ​ര​പ്ര​സു​വാ​ണു്. കു​മാ​ര​ബു​ദ്ധൻ, ശ്രീ​ശ​ങ്ക​രാ​ചാ​ര്യർ, കു​ല​ശേ​ഖ​രാൾ​വാർ, ശ്രീ രാ​മാ​നു​ജ​നെ​ഴു​ത്ത​ച്ഛൻ എന്നീ പു​ണ്യ​പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​ടെ ജന​നീ​ത്വം ഏതു രാ​ജ്യ​ത്തി​നാ​ണു് അഭി​മാ​ന​ക​ര​മ​ല്ലാ​ത്ത​തു്? ഇവരിൽ കു​മാ​ര​ബു​ദ്ധൻ, ഗൌ​ത​മ​ബു​ദ്ധ​ന്റെ ഒരു അവ​താ​ര​മാ​യി ഗണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ ബു​ദ്ധ​മ​തം ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​മ​ത​ത്തിൽ ലയി​ച്ച​പ്പോൾ, കു​മാ​ര​ബു​ദ്ധൻ വി​സ്മൃ​തി​യി​ലും ലയി​ച്ചു​പോ​യി. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ വി​ഹാ​ര​മ​ത്രേ ഇന്നു് ‘കു​മാ​ര​കോ​വിൽ’ എന്ന പേരിൽ അറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു്. ശ്രീ​ശ​ങ്ക​രാ​ചാ​ര്യർ പര​മ​ശി​വ​ന്റെ​യും കു​ല​ശേ​ഖ​രാൾ​വാർ മഹാ​വി​ഷ്ണു​വി​ന്റെ​യും അവ​താ​ര​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണു് ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സം. കാ​ല​ഗ​തി​കൊ​ണ്ടു്, ഈ രണ്ടു് മഹാ​ത്മാ​ക്ക​ളും കേ​ര​ള​ത്തി​നു നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യി. ഇന്നു് കു​ല​ശേ​ഖ​ര​നെ​പ്പ​റ്റി അറി​യാ​വു​ന്ന കേ​ര​ളീ​യർ നന്നേ ചു​രു​ങ്ങു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം തമിഴ് ദേ​ശീ​യ​നാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​പോ​ലും ചില തമിഴർ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. അതു​പോ​ലെ തന്നെ അനാ​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചു് മല​യാ​ള​നാ​ട്ടി​നെ വാ​തു​ലാ​ല​യ​മാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ഒരു ദു​രാ​ത്മാ​വെ​ന്ന​നി​ല​യി​ലാ​ണു് ശ്രീ​ശ​ങ്ക​രൻ കേ​ര​ള​ത്തിൽ പ്ര​തി​ഭാ​സി​ക്കു​ന്ന​തു്. ശ്രീ​ശ​ങ്ക​ര​നും ശ്രീ​കു​ല​ശേ​ഖ​ര​നും തങ്ങ​ളു​ടെ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ജ്ഞാ​ന​സ​മ്പ​ത്തി​നെ വി​ദേ​ശീ​യർ​ക്കു നൽകി കൃ​ത​കൃ​ത്യ​ത​പൂ​ണ്ടു. കേ​ര​ള​ത്തിൽ ജനി​ച്ചു്, കേ​ര​ളീ​യ​രു​ടെ സു​ഖ​ദുഃ​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കു​കൊ​ണ്ടു്, കേ​ര​ള​ത്തി​നാ​യി ആത്മ​ജീ​വി​ത​ത്തെ സമർ​പ്പി​ച്ച ശ്രീ​രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ നമ്മു​ടെ പ്രാ​ണ​ങ്ങൾ​ക്കും പ്രാ​ണ​നാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നെ​ന്തു​ള്ളു? എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നിൽ മല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ സർ​വ​സു​ഖ​ക്ഷേ​മൈ​ശ്വ​ര്യ​ങ്ങ​ളും അന്തർ​ഭ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. കേ​ര​ള​ഭൂ​മി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മാ​തൃ​ത്വം കൂടി വഹി​ച്ച​പ്പോൾ പര​മ​ധ​ന്യ​യാ​യി​ത്തീർ​ന്നു.

പന്ത്ര​ണ്ടാം ശത​ക​ത്തി​നും പതി​നേ​ഴാം ശത​ക​ത്തി​നും ഇട​യ്ക്കു ഭാ​ര​ത​ഖ​ണ്ഡം ധർ​മ്മ​വി​ഷ​യ​ക​മായ പലേ ആന്ദോ​ള​ന​ങ്ങൾ​ക്കു രം​ഗ​ഭൂ​വാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. ശ്രീ​രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യർ, ശ്രീ​ചൈ​ത​ന്യൻ, ബസവൻ, മധ്വാ​ചാ​ര്യർ, വി​ദ്യാ​ര​ണ്യർ എന്നീ മഹാ​ന്മാ​രു​ടെ ആവിർ​ഭാ​വം ഈ കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ക്രൈ​സ്ത​വ​ധർ​മ്മം, ഇസ്ലാം​ധർ​മ്മം മു​ത​ലായ വി​ദേ​ശീ​യ​ധർ​മ്മ​ങ്ങൾ ക്ര​മേണ ഭാ​ര​ത​ഖ​ണ്ഡ​ത്തിൽ അടി​യു​റ​ച്ചു. അവർ ശാ​ന്ത​രാ​യി മത​പ്ര​ചാ​ര​ണം ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം​കാ​ലം ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ ഇട​യ്ക്കു വലിയ ക്ഷോ​ഭ​മൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. എന്നാൽ പോർ​ത്തു​ഗീ​സ്സു​കാ​രു​ടെ ഭീ​ക​ര​മായ മത​പ​രി​വർ​ത്ത​നം അവരെ ഭയ​വി​ഹ്വ​ല​രാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്തു. പന്ത്ര​ണ്ടാം​ശ​ത​ക​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആരം​ഭി​ച്ച ജൈ​ന​മ​ത​പ്ര​ബോ​ധ​ന​വും അർ​ദ്ധ​നി​ദ്ര​യിൽ ലയി​ച്ചി​രു​ന്ന ഹൈ​ന്ദവ ധർ​മ്മ​ത്തെ ഉണർ​ത്തു​ന്ന​തി​നു പര്യാ​പ്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ജൈ​ന​ന്മാർ​ക്കു സു​ന്ദ​ര​പാ​ണ്ഡ്യ​ന്റെ കാ​ലം​മു​ത​ല്ക്കു് തമി​ഴ്‌​നാ​ട്ടിൽ ‘ഇരി​ക്ക​പ്പൊ​റു​തി’യി​ല്ലാ​തെ​യാ​യെ​ങ്കി​ലും, കന്ന​ട​ദേ​ശം അവർ​ക്കു അഭ​യം​നൽ​കി. പന്ത്ര​ണ്ടാം​ശ​ത​ക​ത്തി​ന്റെ ആരം​ഭ​ത്തിൽ അവർ​ക്കു എങ്ങ​നെ​യോ ഒരു ഉണർ​ച്ച ഉണ്ടാ​യെ​ന്നു് അക്കാ​ല​ത്തു​ത്ഭ​വി​ച്ച ജൈന സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ക്കാം. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ച​രി​തം (1105) അഗ്ഗ​ല​നിർ​മ്മി​ത​മായ ചന്ദ്ര​പ്ര​ഭാ​പു​രാ​ണം (1189) ജന്ന​വി​ര​ചി​ത​മായ അന​ന്ത​നാ​ഥ​പു​രാ​ണം (1209) ഗു​ണ​വർ​മ്മ​കൃ​ത​മായ പു​ഷ്പ​ദ​ന്ത​പു​രാ​ണം (1235), മധു​ര​നിർ​മ്മ​ത​മായ ധർ​മ്മ​നാ​ഥ​പു​രാ​ണം (1385) ഇവ​യൊ​ക്കെ കന്ന​ട​ദേ​ശ​ത്തു​ണ്ടാ​യ​വ​യ​ത്രേ. ഈ ജൈ​ന​മ​ത​പ്ര​വാ​ഹം കേ​ര​ള​ത്തേ​യും സ്പർ​ശി​ക്കാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല.

പന്ത്ര​ണ്ടാം​ശ​ത​ക​ത്തിൽ വൈ​ഷ്ണവ ശൈ​വ​മ​ത​ങ്ങൾ​ക്കും അഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ ഉണർ​ച്ച​യു​ണ്ടാ​യി. ശ്രീ​രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യർ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു് 1107-നും 1137-നും മദ്ധ്യേ ആയി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു മു​മ്പു പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. അദ്ദേ​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു വൈ​ഷ്ണ​വ​മ​ത​ത്തെ പു​ര​നു​ജ്ജീ​വി​പ്പി​ച്ച​തു്. അസം​ഖ്യം ജൈ​ന​ന്മാ​രെ അദ്ദേ​ഹം വൈ​ഷ്ണ​വ​മ​താ​നു​യാ​യി​ക​ളാ​ക്കി. രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ ഉപ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളും ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളും സം​സ്കൃ​ത​ഭാ​ഷ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​ന്മാർ ദേ​ശ​ഭാഷ വഴി​ക്കു് ധർ​മ്മ​ത​ത്വ​ങ്ങൾ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. ഈ വി​ഷ​യ​ത്തിൽ വം​ഗ​ദേ​ശീ​യ​നായ രാ​മാ​ന​ന്ദ​ന്റെ പേരു പ്ര​ത്യേ​കം സ്മ​ര​ണീ​യ​മാ​കു​ന്നു. രാ​മാ​ന​ന്ദ​ശി​ഷ്യ​പ​ര​മ്പ​ര​യിൽ കബീർ​ദാ​സ്, തു​ള​സീ​ദാ​സൻ തു​ട​ങ്ങിയ നി​ര​വ​ധി ദേ​ശ​ഭാ​ഷാ​ക​വി​കൾ ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. തമിഴ് ഭാ​ഷ​യി​ലും ഇക്കാ​ല​ത്തു ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള വൈ​ഷ്ണ​വ​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ​ക്കു അവ​സാ​ന​മി​ല്ല. കന്ന​ട​ത്തിൽ കു​മാ​ര​വ്യാ​സൻ ‘ഗഡഗിന ഭാ​ര​ത​വും’ (1508-1530) കു​മാ​ര​വാ​ല്മീ​കി ‘തൊറവെ’ രാ​മാ​യ​ണ​വും ‘നി​ത്യാ​ത്മ​ശു​കാ’ഭി​ധാ​ന​നായ വി​ഠ​ല​നാ​ഥൻ ഭാ​ഗ​വ​ത​വും രചി​ച്ചു. മധ്വാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ ആവിർ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വൈ​ഷ്ണ​വ​ദാ​സ​ന്മാർ എന്ന​പേ​രോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു കൂ​ട്ടം ഭി​ക്ഷു​ക്കൾ ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​ക​ഥ​ക​ളെ ഭാ​ഷാ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ളാ​യി രചി​ച്ചു് പാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടു നട​ന്ന​തി​നാൽ ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണാ​രാ​ധ​ന​യ്ക്കു പൂർ​വാ​ധി​കം അഭി​വൃ​ദ്ധി​യു​ണ്ടാ​യി. ഡാ​ക്ടർ മോ​ഗ​ലി​ങ് എന്ന പാ​തി​രി ഏക​ദേ​ശം നാ​നൂ​റോ​ളം കന്ന​ട​പ്പാ​ട്ടു​കൾ ശേ​ഖ​രി​ച്ചു പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തീ​ട്ടു​ണ്ടു്. വി​ഠ​ല​ദാ​സൻ, വെ​ങ്കി​ട​ദാ​സൻ, വി​ജ​യ​ദാ​സൻ, പു​ര​ന്ദ​ര​ദാ​സൻ, കന​ക​ദാ​സൻ എന്നി​ങ്ങ​നെ അനേക ഗാ​യ​ക​ക​വി​കൾ, കന്ന​ട​ത്തിൽ വൈ​ഷ്ണ​വ​ഗാ​ന​ങ്ങൾ രചി​ച്ചു. ഈ ഭാ​ഗ​വ​ത​ന്മാ​രിൽ വി​വി​ധ​ജാ​തി​ക്കാർ ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. കന​ക​ദാ​സൻ ഒരു വേ​ട​നാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, പര​മ​ഭാ​ഗ​വ​ത​നാ​യി​രു​ന്ന ഇദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മോ​ഹ​ന​ത​രം​ഗി​ണി, കൃ​ഷ്ണ​ച​രി​ത്രം, വി​ഷ്ണു​ഭ​ക്തി​സാ​രം ഇവ​യെ​പ്പ​റ്റി കന്ന​ട​ദേ​ശ​ക്കാർ​ക്കു വളരെ ബഹു​മാ​ന​മു​ണ്ടു്. എന്നാൽ പു​ര​ന്ദ​ര​ദാ​സ​ന്റെ ഭക്തി​ര​സാ​യ​ന​രൂ​പ​ങ്ങ​ളായ ഗാ​ന​ങ്ങൾ, രാ​ഗാ​ദി​രോ​ഗ​ശ​മ​ന​ത്തി​നു ഒരു കൈ​ക​ണ്ട ഔഷ​ധം​ത​ന്നെ​യാ​ണു്.

പന്ത്ര​ണ്ടാം​ശ​ത​ക​ത്തിൽ കമ്പ​രിൽ​നി​ന്നു തമി​ഴർ​ക്കും ഒരു രാ​മാ​യ​ണം സി​ദ്ധി​ച്ചു. നന്ദ​പ്പ​കൃ​ത​മായ തെ​ലു​ങ്ക് മഹാ​ഭാ​ര​ത​വും ആ ശത​ക​ത്തിൽ​ത​ന്നെ​യാ​ണു​ണ്ടാ​യ​തു്.

വം​ഗ​ദേ​ശീ​യ​രിൽ രാ​മാ​ന​ന്ദ​ശി​ഷ്യ​പ​ര​മ്പര അതി വി​പു​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. അവർ ഉത്ത​ര​ഭാ​ര​തം മു​ഴു​വ​നും രാ​മ​ഭ​ക്തി പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ചു. വി​വി​ധ​ജാ​തീ​യ​രായ ഈ ഗായക കവി​ക​ളിൽ കബീർ​ദാ​സ് ഉർ​ദ്ദു​വി​ലും, തു​ള​സീ​ദാ​സ് വ്ര​ജ​ഭാ​ഷ​യി​ലു​മാ​ണു് ഗാ​ന​ങ്ങൾ രചി​ച്ച​തു്. തു​ള​സി​യു​ടെ രാ​മ​ച​രി​ത​മാ​ന​സം ഏഷ്യാ ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ത്തി​ലെ വി​ശി​ഷ്ട​ത​മ​മായ നാ​ലു​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​കു​ന്നു. ശ്രീ​വ​ല്ലഭ മത​സ്ഥാ​പ​ക​നായ വല്ല​ഭാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ ശി​ഷ്യ​നായ ‘സൂർ​ദാ​സ്’ ഹി​ന്ദി​യിൽ ‘സൂർ സാഗരം’ എന്ന ഗ്ര​ന്ഥം രചി​ച്ചു് ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണാ​രാ​ധന പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ച​തും ഇക്കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. കു​രു​ട​നെ​ങ്കി​ലും ജ്ഞാ​ന​ദൃ​ഷ്ടി​കൊ​ണ്ടു് ഈ മഹാ​ക​വി ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​നെ കണ്ടി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു പ്ര​സ്തു​ത​കാ​വ്യ​ത്തി​ലേ ഏതു ഭാ​ഗ​വും നല്ല​പോ​ലെ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്നു. കവി​ത്വ​ശ​ക്തി​യിൽ അദ്ദേ​ഹം തു​ള​സീ​ദാ​സ​നെ​പ്പോ​ലും അതി​ശ​യി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു നി​സ്സം​ശ​യം പറയാം.

ശ്രീ​ചൈ​ത​ന്യൻ പതി​നാ​റാം ശത​ക​ത്തിൽ ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണാ​രാ​ധ​ന​യ്ക്കു ഒരു പുതിയ ജീവൻ നൽകി. അദ്ദേ​ഹം ഭാ​ര​ത​ഖ​ണ്ഡം ഒട്ടു​ക്കു നട​ന്നു ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണാ​രാ​ധ​ന​യു​ടെ മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തെ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി. ചൈ​ത​ന്യ​ദേ​വൻ കേ​ര​ള​ത്തി​ലും വന്നി​ട്ടു​ണ്ടു്.

പതി​നേ​ഴാം ശത​ക​ത്തി​ന്റെ ആരം​ഭ​ത്തി​ലാ​ണു് മഹാ​രാ​ഷ്ട്ര കവി​കു​ല​തി​ല​ക​നും ജാ​ത്യാ ശൂ​ദ്ര​നും ആയ ‘തു​ക്കാ​റാം​ജി’ ‘അഭം​ഗ​സ്ത​വ​ങ്ങൾ’ രചി​ച്ച​തു്. അദ്ദേ​ഹം കൃ​ഷ്ണ​ഭ​ക്ത​ന്മാ​രിൽ അഗ്ര​ഗ​ണ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു. അതേ ശത​ക​ത്തിൽ​ത​ന്നെ ശ്രീ​ധ​രൻ എന്ന കവി ഭാ​ഗ​വ​ത​പു​രാ​ണ​വും മറാ​ട്ടി​യിൽ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്തു. ഉറി​യാ​ഭാ​ഷ​യി​ലും ഇതേ കാ​ല​ത്തു ജഗ​ന്നാ​ഥ​കൃ​ത​മായ ഒരു ഭാ​ഗ​വ​ത​വും ബല​രാ​മ​നിർ​മ്മി​ത​മായ ഒരു രാ​മാ​യ​ണ​വും സര​ളാ​ദാ​സ​വി​ര​ചി​ത​മായ ഒരു ഭാ​ര​ത​വും ഉണ്ടാ​യ​താ​യി​ക്കാ​ണു​ന്നു.

പതി​ന​ഞ്ചാം​ശ​ത​ക​ത്തി​ന്റെ ആരം​ഭ​ത്തിൽ കാ​ശീ​രാ​മ​ദാ​സ് മഹാ​ഭാ​ര​ത​വും അതി​നോ​ട​ടു​ത്തു് കൃ​ത്തി​വാ​സൻ രാ​മാ​യ​ണ​വും വം​ഗ​ഭാ​ഷാ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ളാ​യി​ച്ച​മ​ച്ചു. അവയെ ഇന്നും വം​ഗ​ദേ​ശീ​യർ ഭക്തി​പൂർ​വം പാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

ശൈ​വ​മ​ത​ത്തി​നും ഇതേ കാ​ല​ത്തു ഒരു നവ​ജീ​വ​നു​ദി​ച്ചു. തമി​ഴിൽ മാ​ണി​ക്ക​വാ​ച​ക​രു​ടെ തി​രു​വാ​ച​ക​ത്തെ​ത്തു​ടർ​ന്നു അതി​മ​നോ​ഹ​ര​ങ്ങ​ളായ ശൈ​വ​ഗാ​ന​ങ്ങൾ ഒട്ടു​വ​ള​രെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ജ്ഞാ​ന​സം​ബ​ന്ധർ, അപ്പർ, സു​ന്ദ​രർ ഇവ​രെ​ല്ലാം ശി​വാ​രാ​ധ​ക​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. കന്ന​ട​ത്തിൽ പന്ത്ര​ണ്ടാം​ശ​ത​ക​ത്തി​ന്റെ ഉത്ത​രാർ​ദ്ധ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ബസവൻ എന്നൊ​രാൾ വീ​ര​ശൈ​വ​മ​ത​ത്തെ പു​ന​രു​ജ്ജീ​വി​പ്പി​ച്ചു. അദ്ദേ​ഹം കല​ച്ചൂ​രി രാ​ജാ​വായ ബി​ജ്ജ​ല​ന്റെ മന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ പ്ര​സ്തു​ത​മ​ത​ത്തെ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം സാ​ധി​ച്ചു​വെ​ന്നു പറയാം. ലിം​ഗാ​യിത മത​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളായ ഷട്സ്ഥ​ല​വ​ച​നം, കാ​ല​ജ്ഞാ​ന​വ​ച​നം, മന്ത്ര​ഗോ​പ്യം, ഘട​ച​ക്ര​വ​ച​നം, രാ​ജ​യോ​ഗ​വ​ച​നം മു​ത​ലായ ഗദ്യ​കൃ​തി​ക​ളെ​ല്ലാം ബസ​വ​കൃ​ത​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. പതി​ന്നാ​ലാം ശത​ക​ത്തിൽ ബസ​വ​പു​രാ​ണ​വും പതി​ന​ഞ്ചാം ശത​ക​ത്തിൽ മഹാ​ബ​സവ പു​രാ​ണ​വും രചി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ലിം​ഗാ​യ​ത​ന്മാർ ഇന്നും മൈസൂർ തു​ട​ങ്ങിയ കന്നട ദേ​ശ​ങ്ങി​ളിൽ ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ടു്.

വം​ഗ​ദേ​ശ​ത്തി​ലാ​ണു് ശി​വാ​രാ​ധ​ന​യ്ക്കു കൂ​ടു​തൽ ശക്തി ലഭി​ച്ച​തു്. പതി​നാ​റാം ശത​ക​ത്തി​നു ശേഷം അവിടെ ശൈ​വ​മ​ത​ക്കാ​രു​ടെ സംഖ്യ പൂർ​വാ​ധി​കം വർ​ദ്ധി​ച്ചു.

ശൈ​വ​വൈ​ഷ്ണ​വ​മ​ത​ങ്ങൾ തമ്മി​ലു​ണ്ടായ മത്സ​രം ഭീ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, വി​ദേ​ശീയ ധർ​മ്മ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആക്ര​മ​ണം അവയെ യോ​ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു വളരെ സഹാ​യി​ച്ചു. തൽ​ഫ​ല​മാ​യി പല ദി​ക്കു​ക​ളിൽ ഹരിഹര ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങൾ ഉണ്ടാ​വു​ന്ന​തി​നി​ട​യാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.

ഇസ്ലാം​മ​തം ഇതി​നി​ട​യ്ക്കു് ദക്ഷി​ണേ​ന്ത്യ​യിൽ ഒരു വിധം വ്യാ​പി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ബി​ജ​പ്പൂർ, ഗോൽ​ക്കൊ​ണ്ട എന്നീ രാ​ജ്യ​ങ്ങൾ മഹ​മ്മ​ദീ​യ​രു​ടെ കീ​ഴി​ലാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ, ഇസ്ലാം​മ​ത​ത്തി​നു ദക്ഷി​ണ​ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലും പ്ര​ചു​ര​പ്ര​ചാ​ര​മു​ണ്ടാ​കാ​നി​ട​വ​ന്നു. എന്നാൽ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രിൽ പലരും വി​ശാ​ല​ഹൃ​ദ​യ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്, ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളും മഹ​മ്മ​ദീ​യ​രും വളരെ സൌ​ഹാർ​ദ്ദ​പൂർ​വ​മാ​ണു് തങ്ങ​ളിൽ പെ​രു​മാ​റി​വ​ന്ന​തു്. റാ​യി​ച്ചൂർ​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ബീ​ജ​പ്പൂർ സൈ​ന്യം വിജയ നഗ​രാ​ധി​പ​തി​യാൽ പരാ​ജി​ത​മാ​യ​തി​നു ശേ​ഷ​വും ഈ രണ്ടു വർ​ഗ്ഗ​ക്കാർ പര​സ്പ​രം സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ​മാ​ണു് വർ​ത്തി​ച്ചു വന്ന​തെ​ന്നു കാ​ണു​ന്നു. മഹ​മ്മ​ദീയ സന്യാ​സി​മാർ​ക്കു് ദക്ഷി​ണേ​ന്ത്യാ​രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ കര​മൊ​ഴി​വാ​യി വസ്തു​ക്കൾ ദാനം ചെ​യ്ക​യും പള്ളി​കൾ പണി​യി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്ക​യും ചെ​യ്തു​വ​ന്നു എന്നു​ള്ള​തി​ന്നു രേഖകൾ ഉണ്ടു്. ഇങ്ങ​നെ​ഒ​ക്കെ ഇരു​ന്നാ​ലും ഈ വി​ദേ​ശീ​യ​മ​ത​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ചാ​രം വൈ​ദി​ക​ധർ​മ്മ​ത്തി​നെ ഒന്നു് ഉണർ​ത്തി വി​ടു​ന്ന​തി​നും വളരെ സഹാ​യി​ച്ചു​കാ​ണ​ണം. പോർ​ത്തു​ഗീ​സ്സു​കാർ മൃ​ഗീ​യ​മാ​യ​വി​ധ​ത്തിൽ മത​പ്ര​ചാ​രണ ജോ​ലി​കൂ​ടി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ ഹി​ന്ദു​ക്കൾ നല്ല​പോ​ലെ ഉണർ​ന്നു​വെ​ന്നേ​യു​ള്ളു.

കേരളം സഹ്യാ​ദ്രി പർ​വ​ത​ത്താൽ തെ​ന്നി​ന്ത്യ​യിൽ നി​ന്നു് വേർ​തി​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, ചോ​ള​പാ​ണ്ഡ്യാ​ദി രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ കൂ​ടെ​ക്കൂ​ടെ കേ​ര​ള​ത്തെ ആക്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണി​രു​ന്ന​തു്. കൊ​ല്ല​വർ​ഷം ഒൻ​പ​താം ശത​കം​വ​രെ ദക്ഷി​ണ​തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ന്റെ പ്ര​ധാ​ന​മായ ഒരു ഭാഗം തമി​ഴർ​ക്കു് കീ​ഴ​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു ഇപ്പോൾ തെ​ളി​യു​ന്നു​ണ്ടു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് കേ​ര​ള​ത്തി​നു വെ​ളി​യിൽ ഉണ്ടായ ധർ​മ്മ​പ്ര​ബോ​ധ​ന​ങ്ങൾ കേ​ര​ളീ​യ​രേ സ്പർ​ശി​ക്കാ​തി​രു​ന്നി​ല്ല. അതി​നാ​ല​ത്രേ പന്ത്ര​ണ്ടാം​ശ​ത​ക​ത്തി​നും പതി​ന്നാ​ലാം ശത​ക​ത്തി​നും ഇട​യ്ക്കു നമ്മു​ടെ നാ​ട്ടി​ലും ഭഗ​വ​ദ്ഭ​ക്ത്യു​ത്തേ​ജ​ക​ങ്ങ​ളായ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ ഉണ്ടാ​വാ​നി​ട​യാ​യ​തു്. ചെ​റു​ശ്ശേ​രി നമ്പൂ​രി​മു​തൽ​ക്കു എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാ​ലം​വ​രെ​യു​ള്ള പ്ര​ധാന കൃ​തി​ക​ളിൽ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​വും വൈ​ഷ്ണ​വ​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്നു. ചെ​റു​ശ്ശേ​രി തു​ട​ങ്ങി​യ​തു എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പൂ​രി​പ്പി​ച്ചു​വെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. അത​ല്ലാ​തെ, അക്കാ​ല​ത്തു് മല​യാ​ളി​കൾ അക്ഷ​ര​ജ്ഞാ​നം ഇല്ലാ​ത്ത ഒരു കൂ​ട്ട​രാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും പൂർ​ണ്ണ​മായ അക്ഷ​ര​മാ​ല​പോ​ലും അവർ​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും പറ​യു​ന്ന​തു് പര​മാ​ബ​ദ്ധ​മാ​ണു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജീ​വി​ത​കാ​ലം

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ത്തെ​പ്പ​റ്റി വള​രെ​യൊ​ന്നും നമു​ക്കു അറി​ഞ്ഞു​കൂട. ജീ​വി​ത​കാ​ല​ത്തേ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​പോ​ലും വലിയ അഭി​പ്രാ​യ​വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജനനദശ അറു​നൂ​റാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നി​ട​യ്ക്കാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണു് കേ​ര​ള​കൌ​മു​ദീ​കർ​ത്താ​വു പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഗു​ണ്ടർ​ട്ടു, ബർ​ണ്ണൽ തു​ട​ങ്ങിയ പശ്ചാ​ത്യ പണ്ഡി​ത​ന്മാ​രു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തിൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജീ​വി​ത​കാ​ലം ക്രി​സ്ത്വാ​ബ്ദം പതി​നേ​ഴാം ശത​ക​ത്തി​ലാ​ണു്. മി. പി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള​യാ​ക​ട്ടേ ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്നു:

“മേ​ല്പ​ത്തൂർ നാ​രാ​യ​ണ​ഭ​ട്ട​തി​രി​യു​ടെ യൌ​വ​ന​കാ​ല​ത്തു എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു മദ്ധ്യ​വ​യ​സ്സാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ഭട്ട​തി​രി​പ്പാ​ട്ടി​ലെ പ്ര​ധാന കവി​ത​യായ നാ​രാ​യ​ണീ​യം കു​റ​തീർ​ത്ത​തു് 762 വൃ​ശ്ചി​കം 28-നു ആകു​ന്നു എന്നു് അതിൽ ഒടു​വി​ല​ത്തെ ശ്ലോ​ക​ത്തിൽ ‘ആയു​രാ​രോ​ഗ്യ​സൌ​ഖ്യം’ എന്ന കലി​കൊ​ണ്ടു നി​ശ്ച​യി​ക്കാം. ഉത്ത​ര​ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്നും ഒരു വി​രാ​ഗി ബ്രാ​ഹ്മ​ണൻ അദ്ധ്യാ​ത്മ​മൂ​ല​രാ​മാ​യ​ണം അമ്പ​ല​പ്പുഴ രാ​ജാ​വി​ന്റെ അടു​ക്കൽ​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തു് 787-ാമതു കൊ​ല്ലം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന ചി​ങ്ങ​മാ​സ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നും അന്ന​ത്തെ കലി ‘പവി​ത്ര​ക​രഃ​സൂ​ര്യഃ’ എന്നാ​ണെ​ന്നും അദ്ധ്യാ​ത്മ​മൂ​ല​ത്തി​ന്റെ വ്യാ​ഖ്യാ​നം കട്ട​യാ​ട്ടു ഗോ​വി​ന്ദ​മേ​നോൻ മലയാള അക്ഷ​ര​ത്തിൽ തർജമ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തിൽ കാ​ണു​ന്നു. അതി​നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാലം 700-നും 800-നും മദ്ധ്യേ തന്നെ ആയി​രി​ക്ക​ണം.”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ശ്രീ​മ​ന്നാ​രാ​യണ ഭട്ട​തി​രി​യു​ടെ സമ​കാ​ലി​ക​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള സംഗതി സർ​വ​സ​മ്മ​ത​മാ​ക​യാൽ, ഭട്ട​തി​രി​യു​ടെ കാലം അറി​ഞ്ഞാൽ, എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാ​ല​വും ഏക​ദേ​ശം നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കാം. ഭട്ട​തി​രി​യു​ടെ കാലം ഖണ്ഡി​ത​മാ​യി അറി​വാൻ മാർ​ഗ്ഗ​മു​ണ്ടു​താ​നും നെ​ടു​മ്പ​യിൽ കൃ​ഷ്ണ​നാ​ശാൻ എന്ന പ്ര​സി​ദ്ധ ദൈ​വ​ജ്ഞ​ന്റെ വക ഒരു ഗ്ര​ന്ഥ​വ​രി​യിൽ, ഭട്ട​തി​രി ജനി​ച്ച​തു് 735–ാം ആണ്ടും മരി​ച്ചു​തു് 841-ലും ആയി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​യി പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. കൃ​ഷ്ണ​നാ​ശാ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​യി എന്റെ കൈ​വ​ശ​മു​ള്ള ആറ​ന്മുള സ്ഥ​ല​പു​രാ​ണ​ത്തിൽ ഭട്ട​തി​രി​യേ​യും മറ്റും പറ്റി ഇപ്ര​കാ​രം പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്.

“രാ​മ​നെ​ന്നെ​ല്ലാ​ട​വും വിശ്രുതമായിട്ടഭി-​
രാ​മ​നാ​മാ​ശാ​സി​താ​വെ​ന്നു​ള്ള കീർ​ത്തി​യോ​ടും
ഗുരു ദൈ​വ​ജ്ഞ​ന്മാർ​ക്കും ഗു​രു​ഭൂ​ത​നാ​മെ​ന്റെ
ഗു​രു​വാം പി​താ​വി​ന്റെ ചര​ണാം​ബു​ജം വന്ദേ.
ഗു​രു​വിൻ​ഗു​രു വ്യാ​ഘ്ര​മു​ഖ​മ​ന്ദി​ര​വാ​സി
ഗു​രു​കാ​രു​ണ്യ​ശാ​ലി​ത​ന്നെ​യും വണ​ങ്ങു​ന്നേൻ.
തൽ​ഗു​രു​ഭൂ​ത​നാ​യി​ട്ടെ​ത്ര​യും മനീ​ഷി​യാ​യ്,
ഹൃ​ദ്ഗ​ത​ഭാ​വ​ജ്ഞ​നാ​യ് ഗണി​ത​ത്ത്വ​ജ്ഞ​നാ​യ്,
താ​ഴാ​തെ കീർ​ത്തി​യോ​ടും നാവായിക്കുളത്തുള്ളോ-​
രാ​ഴാ​തി​പ്ര​വ​ര​നാം ഗു​രു​വേ വന്ദി​ക്കു​ന്നേൻ.
ആയ​വൻ​ത​ന്റെ ഗുരുഭൂതനായുള്ളദേഹ-​
മാ​യ​ത​മ​തി​ക​ളാൽ പൂ​ജി​ത​നാ​യു​ള്ള​വൻ,
കോ​ല​ത്തു​നാ​ട്ടിൽ കൃ​പാ​ണി​ക്ക​ര​പ്പൊ​തു​വാള
ക്കാ​ല​ത്തെ​ഗ്ഗ​ണി​ത​ജ്ഞ​ന്മാ​രിൽ വച്ച​ഗ്രേ​സ​രൻ,
എന്നു​ടെ ഗു​രു​വി​ന്റെ ഗു​രു​വിൻ ഗു​രു​ഭൂ​തൻ
തന്നു​ടെ​ഗു​രു​വാ​കും തൽപദം വണ​ങ്ങു​ന്നേൻ.
പൊ​തു​വാ​ളി​ന്റെ ഗു​രു​വ​ച്യു​ത​പ്പി​ഷാ​ര​ടി
അതി​മാ​നു​ഷ​ന​വൻ സക​ല​വി​ദ്യാ​ത്മ​കൻ,
അമ്പ​ത്തി​മൂ​ന്നു​വ​യ​സ്സി​ര​ട്ടി​യി​രു​ന്നു​ള്ള
മേ​ല്പ​ത്തൂർ പട്ടേ​രി​ക്കും ഗു​രു​വാ​യു​ള്ള​ദേ​ഹം.

ഈ ഗു​രു​പ​ര​മ്പ​ര​യെ ഒരു പട്ടി​ക​യാ​യി ചേർ​ക്കു​ന്നു.

മറ്റു​ചില വി​വ​ര​ങ്ങ​ളും ഗ്ര​ന്ഥ​വ​രി​യിൽ കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്.

  1. 762–ാം ആണ്ടു് വൃ​ശ്ചി​കം 28-ാംനു ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​യും കൃ​ഷ്ണ​ച​തുർ​ദ്ദ​ശി​യും കൂടിയ ദിവസം ഗു​രു​വാ​യൂർ ഇരു​ന്നു് നാ​രാ​യ​ണീ​യം ഉണ്ടാ​ക്കി. ആയു​രാ​രോ​ഗ്യ​സൌ​ഖ്യ​മെ​ന്നു് അന്ന​ത്തെ​ക്ക​ലി. ‘കാ​മാ​സ​ന്ന​സ്സഃ’ എന്നു് അന്ന​ത്തേ വാ​ക്യം. ‘ഗ്ലൌ​രാർ​ദ്ധോ​യം പൂ​ജ്യഃ’ വാ​ക്യ​ധ്രു​വം. സായകഃ സം​ക്ര​മ​ധ്രു​വം.
  2. 786–ാം ആണ്ടു് മി​ഥു​നം ൨൨-ാംനു ഭാ​ര​ത​പ്പുഴ പെ​രു​കി. അന്ന​ത്തേ​ക്ക​ലി,
    “നദീ​പു​ഷ്ടി​ര​സ​ഹ്യാ​നു നഹ്യ​സാ​രം പയോ​ജ​നി;
    നിജാൽ കു​ടീ​രാൽ സാ​യാ​ഹ്നേ നഷ്ടാർ​ത്ഥാഃ പ്ര​യ​യുർ​ജ്ജ​നാഃ”

    എന്നു പേ​രി​ട്ടു.

  3. 791–ാം ആണ്ടു് മക​ര​മാ​സം 27-ാനു ‘സർ​വ​സ്വം’ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തു​ട​ങ്ങി. മീനം ൩-ാം തീയതി കു​റ​തീർ​ത്തു.

    ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​വ​രി​യെ നമു​ക്കു പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി വി​ശ്വ​സി​ക്കാം.

ഇനി ഇവരിൽ പ്രാ​യ​ക്കൂ​ടു​തൽ ആർ​ക്കാ​ണെ​ന്നാ​ണു് നോ​ക്കാ​നു​ള്ള​തു്. ഭട്ട​തി​രി​യു​ടെ യൌ​വ​ന​കാ​ല​ത്തു എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു മദ്ധ്യ​വ​യ​സ്സാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണു് ഭാ​ഷാ​ച​രി​ത്ര​കാ​രൻ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു. നേരെ മറി​ച്ചും ചിലർ പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്.

മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള​യു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തെ​യാ​ണു് അധികം ആളുകൾ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ അവ​രാ​രും തങ്ങ​ളു​ടെ ഊഹ​ത്തി​നു് ആധാ​ര​മായ തെ​ളി​വു​കൾ എടു​ത്തു​കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു വ്യ​സ​ന​പൂർ​വം പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള​യ്ക്കു ഈ വി​ഷ​യ​ത്തിൽ വളരെ നോ​ട്ട​ക്കു​റ​വു കാ​ണു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. നമു​ക്കു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ളെ പലേ വീ​ക്ഷ​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു പരി​ശോ​ധി​ച്ചു നോ​ക്കാം.

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ രാ​മാ​യ​ണം രചി​ച്ച​തു് 787-നു ശേ​ഷ​മാ​ണെ​ന്നും അന്നു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് മദ്ധ്യ​വ​യ​സ്സാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും അദ്ദേ​ഹം ഒരി​ട​ത്തു പറ​ഞ്ഞു​കാ​ണു​ന്നു. ഈ അഭി​പ്രാ​യം സം​ഗ​ത​മ​ല്ലെ​ന്നു നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം തെ​ളി​യി​ക്കാം. 787-ൽ ഭട്ട​തി​രി​ക്കു തന്നേ അമ്പ​ത്തി​ര​ണ്ടു വയ​സ്സു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ സ്ഥി​തി​ക്കു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പടു​വൃ​ദ്ധ​നാ​യി​രി​ക്ക​ണ്ടേ?

കടി​യ​ങ്കു​ളം ശു​പ്പു മേനവൻ എന്നൊ​രു കവി​യേ​പ്പ​റ്റി പറ​യു​ന്നി​ട​ത്തു് ഇങ്ങ​നെ കാ​ണു​ന്നു:

“പാ​ല​ക്കാ​ട്ടു താ​ലൂ​ക്കിൽ പൊൽ​പ്പ​ള്ളി​യിൽ കടി​യം​കു​ള​ത്തു​വീ​ട്ടിൽ ശു​പ്പു​മേ​ന​വ​ന്റെ ജനനം ൯൨൦–ാം ആണ്ടി​ട​യ്ക്ക​ത്രേ.”

കാ​വേ​രി മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തിൽ “പേ​രാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റ്റം പേ​രാ​ളും തി​രു​നാ​മം” എന്ന പദ​ത്താ​ലും, തേ​നാ​രി​മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തിൽ “പേ​രാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റ്റം പേ​രി​യ​ന്നീ​ടും ഗുരു” എന്ന പദം കൊ​ണ്ടും സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്ന ഗുരു ഒന്നു തന്നെ. അദ്ദേ​ഹം സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നാ​കു​ന്നു.

ശു​പ്പു​മേ​നോ​ന്റെ പര​മ​ഗു​രു സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള​തി​നു സം​ശ​യ​മി​ല്ല.

സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണാ​ചാ​ര്യാ​ന്തേ​വാ​സീ​ന്ദ്ര​ന്മാ​രിൽ
പേ​രാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റ്റം പേ​രി​യ​ന്നീ​ടും ശ്രീ​മാൻഗു​രു​നാ​ഥൻ.

എന്നു​ള്ള പ്ര​സ്താ​വം നോ​ക്കുക. എന്നാൽ ശു​പ്പു​മേ​ന​വ​ന്റെ മറ്റൊ​രു ഗു​രു​വായ രാ​ഘ​വ​പ്പി​ഷാ​ര​ടി​യു​ടെ ജനനം ൯൧൦–ാം ആണ്ടി​ട​യ്ക്കാ​ണു്. ‘പേ​രാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റ്റം പേ​രി​യ​ന്നീ​ടു​ന്ന’ അജ്ഞാ​ത​നാ​മാ​വാ​യ​ഗു​രു​വി​നു വാ​ദ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ഒരു മു​പ്പ​തു​വ​യ​സ്സു​കൂ​ടി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു സമ്മ​തി​ക്കാം. അപ്പോൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജനനം ൮൮൦–ാം ആണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു വരും. പര​മ​ഗു​രു​വി​നു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നേ​ക്കാൾ കൂ​ടി​യ​പ​ക്ഷം ൬൦ വയ​സ്സു​പ്രാ​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വന്നാൽ തന്നെ​യും ആ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജനനം ൮൨൦-നു അപ്പു​റം പോ​ക​യി​ല്ല. സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണ​നു ൧൬ വയ​സ്സു പ്രാ​യ​മു​ള്ള​പ്പോൾ രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ സമാ​ധി​സ്ഥ​നാ​യെ​ന്നാ​ണ​ല്ലോ മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു്. ആ സ്ഥി​തി​ക്കു് അതു ൮൩൬–ാം ആണ്ടി​നി​പ്പു​റം ആയി​രി​ക്കാ​നേ തര​മു​ള്ളു. സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണ​നെ​ഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നും തമ്മിൽ ൧൨൦ കൊ​ല്ല​ത്തെ അന്ത​രം ഒരി​ക്ക​ലും വരി​ക​യി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു് മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള​യു​ടെ ഈ അഭി​പ്രാ​യം ഗു​ണ്ടർ​ട്ടി​ന്റേ​യും, ലോഗൻ സാ​യ്പി​ന്റേ​യും അഭി​പ്രാ​യ​ത്തി​നു ഉപോൽ​ബ​ല​ക​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് പര്യ​വ​സാ​നി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ഇനി നമു​ക്കു് മറ്റൊ​രു വീ​ക്ഷ​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ നി​ന്നു കൊ​ണ്ടു നോ​ക്കാം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഗു​രു​ക്ക​ന്മാ​രിൽ ഒരാൾ ഒരു ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു നമു​ക്കു ഹരി​നാ​മ​കീർ​ത്ത​ന​ത്തിൽ​നി​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ക്കാം. ഈ ശ്രീ​നി​ല​ക​ണ്ഠ​നും പൂ​ന്താ​ന​ത്തി​ന്റെ ഗു​രു​വായ ശ്രീ നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നും ഒരാൾ ആയി​രി​ക്കാൻ ഇട​യു​ണ്ടെ​ന്നും അദ്ദേ​ഹം മനു​ഷ്യാ​ലയ ചന്ദ്രി​ക​യിൽ സം​സ്തു​ത​നായ ശ്രീ നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നിൽ​നി​ന്നു ഭി​ന്ന​നാ​യി​രി​ക്കാൻ സാം​ഗ​ത്യ​മി​ല്ലെ​ന്നും അന്യ​ത്ര പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. അദ്ദേ​ഹം നാ​രാ​യ​ണീ​യാ​ദി ചമ്പു​ക്ക​ളു​ടെ കർ​ത്താ​വായ നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ക​വി തന്നെ ആണെ​ന്നു വന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാ​ല​നിർ​ണ്ണ​യം സു​ഗ​മ​മാ​യി​ത്തീ​രും. കഴി​ഞ്ഞ അദ്ധ്യാ​യം അച്ച​ടി​ച്ചു തീർ​ന്ന​പ്പോൾ കി​ട്ടിയ ഒരു രേ​ഖ​യിൽ നി​ന്നും നാ​രാ​യ​ണീ​യ​കർ​ത്താ​വു് ഒരു ശി​ല്പാ​ഗ​മ​ജ്ഞൻ കൂടി ആയി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു ഒരു അഭ്യൂ​ഹ​ത്തി​നു വഴി ലഭി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ രേഖ തൃ​പ്പൂ​ണി​ത്തു​റെ സന്താന ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ അക​ത്തേ പ്ര​കാ​ര​ത്തിൽ ശ്രീ​കോ​വി​ലി​നു് അഭി​മു​ഖ​മാ​യി കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ​ത്രേ. അതിൽ​നി​ന്നു ഒരു പദ്യം ഉദ്ധ​രി​ക്കാം.

സ്വ​സ്തി,

“ലക്ഷ്മീ​ഗ്രാ​മ​വ​രാ​ത്സ​നാ​മ​ഗു​ണി​നാ ശ്രീരാമവർമ്മാഭിധേ-​
നാ​നാ​യ്യ പ്ര​ഭു​ണാ മു​കു​ന്ദ​ക​രു​ണാ സഞ്ചോ​ദി​തേ​നാ​ന്തി​കം
സംസൽ കല്പി​ത​ധ​ന്യ…കൃതിഃപൂർണ്ണത്രയീമംഗല-​
ക്ഷേ​ത്രം കൃ​ഷ്ണ​ശി​ലാ​നി​ബ​ദ്ധ​മ​ക​രോൽ ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠഃ​കൃ​തീ”

അദ്ദേ​ഹം ഒരു കവി​കൂ​ടി ആയി​രു​ന്നു എന്നു ഈ രേ​ഖ​യിൽ നി​ന്നു കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്. പ്ര​സ്തു​ത​പ​ദ്യ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന ശ്രീ​രാ​മ​വർ​മ്മ തമ്പു​രാൻ കാ​ശി​യ്ക്കെ​ഴു​ന്ന​ള്ളിയ തമ്പു​രാ​നാ​യി​രി​ക്ക​ണം. അവി​ടു​ന്നു് ‘പൂർ​ണ്ണ​ത്ര​യീ​മം​ഗ​ല​ക്ഷേ​ത്രം കൃ​ഷ്ണ​ശി​ലാ​നി​ബ​ദ്ധ’മാ​ക്കി ചെയ്ത ശേഷം അതി​ന്റെ പണി നട​ത്തിയ ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നോ​ടു് തൽ​ക്ഷേ​ത്ര​മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തെ പു​ര​സ്ക​രി​ച്ചു് ഒരു ചമ്പു​നിർ​മ്മി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ച​താ​യ്വ​രാം. തൽ​ക്ക​വി ഒരു ശി​ല്പാ​ഗ​മ​ജ്ഞൻ​കൂ​ടി ആയി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു​ള്ള സം​ഗ​തി​യാ​ണു് നമ്മു​ടെ ഊഹ​ത്തി​നു ആണി​യാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തു്. ശി​വ​പ​ര്യാ​യ​മായ നീ​ല​ക​ണ്ഠൻ എന്നു പേരും അദ്ദേ​ഹം ശി​വ​ദ്വി​ജ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഈ ഊഹം സം​ഗ​ത​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നായ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാലം നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കാൻ പ്ര​യാ​സ​മി​ല്ല.

“വി​ദ്യാ​വ​ല്ലഭ നീ​ല​ക​ണ്ഠ​സു​ക​വേ! ചെ​ല്ലൂ​ര​നാ​ഥോ​ദ​യം
ഹൃ​ദ്യ​പ​ണ്ടു​കൃ​തം”

എന്ന പദ്യ​ഖ​ണ്ഡ​ത്തിൽ​നി​ന്നു്, കവി തെ​ങ്കൈ​ല​നാ​ഥോ​ദ​യം രചി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് വളരെ കാ​ല​ത്തി​നു മു​മ്പാ​ണു് ചെ​ല്ലൂ​ര​നാ​ഥോ​ദ​യം നിർ​മ്മി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​കു​ന്നു. അല്ലെ​ങ്കിൽ ‘പണ്ടു്’ എന്ന ക്രി​യാ​വി​ശേ​ഷ​ണം പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. തെ​ങ്കൈ​ല​നാ​ഥോ​ദ​യം വീ​ര​കേ​ര​ള​വർ​മ്മ​ത​മ്പു​രാ​ന്റെ ആജ്ഞാ​നു​സാ​രം 776-നു ശേഷം രചി​ച്ച​താ​ണെ​ന്നു മു​മ്പു പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. ചെ​ല്ലൂ​ര​നാ​ഥോ​ദ​യം നേരെ മറി​ച്ചു് രാ​മ​വർ​മ്മ​ത​മ്പു​രാ​ന്റെ കി​രീ​ട​ധാ​ര​ണ​ത്തോ​ടു് അടു​ത്തു് അതാ​യ്തു് 740–ാം ആണ്ടി​ട​യ്ക്കു് ഉണ്ടാ​ക്കി​യ​താ​യ്വ​രാം. അങ്ങ​നെ ആണെ​ങ്കിൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജനനം 700–ാം ആണ്ടി​ന​പ്പു​റ​മാ​വാൻ ഇട​യി​ല്ല. ഗു​രു​ശി​ഷ്യ​ന്മാർ​ക്കു കു​റ​ഞ്ഞ​പ​ക്ഷം 25 കൊ​ല്ല​ത്തെ അന്ത​രം കല്പി​ച്ചാൽ, എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജനനം എട്ടാം ശത​ക​ത്തി​ന്റെ ദ്വി​തീ​യ​പാ​ദ​ത്തി​നു മു​മ്പാ​വു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു സി​ദ്ധി​ക്കു​ന്നു.

ഇനി ചി​റ്റൂർ ഗു​രു​മ​ഠ​ത്തി​ലെ രേ​ഖ​ക​ളെ പരി​ശോ​ധി​ച്ചു​നോ​ക്കാം. അവ​യു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ നാലു പദ്യ​ങ്ങൾ കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്.

“ആചാ​ര്യഃ​പ്ര​ഥ​മം നദീം വന​മി​ദം ദൃ​ഷ്ട്വാ…പ്രാ​പ്ത​വാൻ
നദ്യാ​സ്തീര…വസതിം നി​ശ്ചി​ത്യ ശി​ഷ്യൈ​സ്സ​മം.
ലബ്ധ്വാ​ത​ദ്വ​ന​മ​ത്ര ദേ​ശ​പ​തി​ഭി​ശ്ഛി​ത്വാ…
‘രാ​മാ​ന​ന്ദ​പു​രാ’ഭിധം ദ്വി​ജ​ഗൃ​ഹൈർ ഗ്രാ​മം ചകാ​രാ​ല​യൈഃ. 1
പൂർ​വേ​ചി​ഞ്ചാ​ഖ്യ​കു​ല്യാ​വ​രു​ണ​ദി​ശി തഥാ പത്ര​ച​ര്യാ​പ​ഥാ​ന്തം
യാ​മ്യേ​ന​ദ്യു​ത്ത​രാ​ദു​ത്ത​ര​ദി​ശി​നി​ധ​ന​ക്രോ​ഡ​കേ​ദാ​ര​കാ​ന്തം
അസ്മിൻ ദേശേ മഹാ​ത്മാ…ജന…സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണാ​ഖ്യഃ
സമ്പ​ദ്വേ​ശ്മാ​ധി​നാ​ഥാ​ദു​ദ​കമ…ജ…ഹ കാ​രു​ണ്യ​സി​ന്ധുഃ. 2
രാ​മാ​ന​ന്ദാ​ഗ്ര​ഹാ​രേ പ്ര​ഥ​മ​മി​ഹ​ശി​വം സാം​ബ​മൂർ​ത്തിം സവർ​ഗ്ഗം
സാ​ക്ഷാ​ദ്വി​ഷ്ണും ച രാമം ദ്വി​ജ​കു​ല​നി​പു​ണൈ…സൂ​ര്യഃ
–ദ്ധ്നാ–ന്തം സസർ​പ്പിഃ സധ​ന​ഗൃ​ഹ​ഗ​ണം ഭൂ​സു​രേ​ഭ്യോ​ദ​ദൌ–
നാ​ക​സ്യാ​നൂ​ന​സൌ​ഖ്യം ധ്രു​വ​മി​തി​മ​ന​ന​സ്യാ​സ്പ​ദം ഭൂമി…3

മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ പദ്യ​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന ‘നാ​ക​സ്യാ​നൂ​ന​സൌ​ഖ്യം’ കലി​ദി​ന​മാ​ണെ​ന്നു് സര​സ​ക​ഥാ​കൃ​ത്തായ മി. സി. എസ്സു്. ഗോ​പാ​ല​പ്പ​ണി​ക്കർ, ചി​റ്റൂർ മഠ​ത്തിൽ​നി​ന്നു പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ച ഒരു ലഘു​പ​ത്രി​ക​യിൽ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു് സ്വീ​കാ​ര​യോ​ഗ്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അതു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ 729-ൽ ചെയ്ത ഭൂ​ദാ​ന​ത്തെ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു എന്നാ​ണു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യം. പ്ര​സ്തു​ത​പ​ദ്യം സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ നട​ത്തി​ച്ച സാം​ബ​ശി​വാ​ദി​പ്ര​തി​ഷ്ഠ​ക​ളേ​യും ഭൂ​ദാ​ന​ത്തെ​യും ആണു് വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. സാ​ക്ഷാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പേരു സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എന്നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം വളരെ പ്ര​യാ​സ​വു​മാ​ണു്. അതേ പദ്യ​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന ‘ദധ്നാ​ത്യ​ന്നം സസർ​പ്പിഃ’ കലി​ദി​ന​മാ​ണെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​വ​രും ഉണ്ടു്. ആ അഭി​പ്രാ​യം സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാലം ഗു​ണ്ടർ​ട്ടു് പറയും പോലെ ക്രി​സ്താ​ബ്ദം പതി​നേ​ഴാം​ശ​ത​ക​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു വരും. ചിലർ ഗു​ണ്ടർ​ട്ടി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തെ തള്ളി​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു് ഈ മത​ത്തെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു കൂറേ അത്ഭു​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ശു​പ്പു​മേ​നോൻ തേ​നാ​രി മാ​ഹാ​ത്മ്യം എഴു​തിയ കാ​ല​ത്തു് സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ അന്തേ​വാ​സി​ക​ളിൽ ഒരു​വ​നായ അജ്ഞാ​ത​നാ​മാ​വു് രാ​മാ​ദി ശി​ഷ്യ​ന്മാ​രോ​ടു​കൂ​ടി ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു വന്നാ​ലും ഇല്ലെ​ങ്കി​ലും, ആ വി​ശി​ഷ്ട​പു​രു​ഷ​ന്റെ ജനനം ഒൻ​പ​താം ശത​ക​ത്തി​ന്റെ തൃ​തീ​യ​പാ​ദ​ത്തി​നു അപ്പു​റം ആയി​രി​ക്കാൻ ഇട​യി​ല്ല. അങ്ങ​നെ ആകു​മ്പോൾ സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാലം ഒൻ​പ​താം​ശ​ത​ക​ത്തി​നു് അപ്പു​റം പോ​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു വി​ശേ​ഷി​ച്ചു പറ​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ? രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അന്ത്യ​സ​മാ​ധി അട​യു​ന്ന കാ​ല​ത്തു് സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണാ​ചാ​ര്യർ​ക്കു കു​റ​ഞ്ഞ​പ​ക്ഷം പതി​നാ​റു​വ​യ​സ്സെ​ങ്കി​ലും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു വന്നാൽ രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ കാലം 750-നും 825-നും മദ്ധ്യേ ആയി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു വരും. അതിനു മു​മ്പാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വി​ചാ​രി​ക്കാൻ ഒരു നി​വൃ​ത്തി​യും ഇല്ല.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജാതി

രാ​മാ​നു​ജൻ ചക്കാല നാ​യ​രാ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണു് ഐതി​ഹ്യം. ഏതു ജാ​തി​യിൽ​പ്പെ​ട്ട ആളാ​യി​രു​ന്നാ​ലും, ആ പു​ണ്യ​പു​രു​ഷൻ സർ​വ​ജ​ന​സം​പൂ​ജ്യ​നായ ഒരു യോ​ഗീ​ശ്വ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള​തി​നു സംശയം ഇല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ തി​രു​നാ​മ​സ്മ​ര​ണ​മാ​ത്ര​ത്താൽ അസ്മാ​ദൃ​ശ​ന്മാർ രോ​മാ​ഞ്ച​ക​ഞ്ചു​കി​ത​രാ​യി ഭവി​ക്കു​ന്നു. ആ ദി​വ്യ​ഗു​രു​വി​ന്റെ ചര​ണ​സ​രോ​ജ​ത്തി​ലെ മഞ്ജൂ​പ​രാ​ഗ​സ്പർ​ശം ഏൽ​ക്കു​വാൻ ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടായ തു​ഞ്ചൻ പറ​മ്പി​ലെ മണൽ​ത്ത​രി​കൾ പോലും ശി​ര​സ്സി​ല​ണി​യു​ന്ന​തു പര​മ​ശ്രേ​യോ​നി​ദാ​ന​മാ​ണെ​ന്നാ​ണു് മല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സം. ആ സ്ഥി​തി​ക്കു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജാ​തി​യേ​പ്പ​റ്റി അന്വേ​ഷി​ക്കേ​ണ്ട ആവ​ശ്യ​മേ നമു​ക്കി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം മനു​ഷ്യ​ജാ​തി​യായ സു​ര​ദ്രു​മ​ത്തിൽ ഉദി​ച്ച ഒരു സു​ര​ഭി​ല​കു​സു​മ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചാൽ മതി. എന്നു​വ​രി​കി​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നേ​പ്പ​റ്റി പറ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങൾ തന്നേ, അദ്ദേ​ഹം ചക്കാ​ല​നാ​യ​രാ​യി​രു​ന്നോ എന്നു​ള്ള വി​ഷ​യ​ത്തിൽ പ്ര​ബ​ല​മായ സംശയം ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ചക്കാ​ല​നാ​യ​ന്മാ​രു​ടെ തൊഴിൽ ശൂ​ദ്ര​നാ​യ​ന്മാ​രു​ടെ ദാ​സ്യ​വൃ​ത്തി​യേ​ക്കാൾ ഉൽ​കൃ​ഷ്ട​വും സ്വ​ത​ന്ത്ര​വും ആയി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പു​രാ​ത​ന​കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ആയു​ധ​വൃ​ത്തി​യും കൃ​ഷി​യും ഒഴി​ച്ചു​ള്ള സകല തൊ​ഴി​ലു​ക​ളും നി​കൃ​ഷ്ട​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് ഗണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു​ത്. ശൂ​ദ്ര​നാ​യ​ന്മാ​രെ കി​രി​യ​ത്തു നാ​യ​ന്മാ​രും സ്വ​രൂ​പ​ക്കാ​രും പു​ച്ഛി​ച്ചു വന്നി​രു​ന്നു. ചക്കാ​ല​നാ​യ​ന്മാർ​ക്കു വി​ശേ​ഷി​ച്ചു് ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശം അനു​വ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നു​മി​ല്ല. അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്താ​ണു് അവർ​ക്കു ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശം ആകാ​മെ​ന്നു് ഒരു വി​ധി​യു​ണ്ടാ​യ​തു്. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ക​ട്ടെ ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണ​ല്ലോ ഐതി​ഹ്യം. അദ്ദേ​ഹം ശി​ശു​പ്രാ​യ​ത്തിൽ ക്ഷേ​ത്ര​ദർ​ശ​നം ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും ‘അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ നമ്പൂ​രി​മാർ വേ​ദോ​ച്ചാ​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​തു​കേ​ട്ടു്, കാടു് കാടു്’ എന്നു പറ​യാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും, അതു കേ​ട്ടു് കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​ക്കിയ ഓതി​ക്കോൻ മന്ത്രം ജപി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ മൂ​ക​നാ​ക്കി​യെ​ന്നും ഇന്നും മല​യാ​ളി​കൾ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു വരു​ന്നു. നാ​ല​മ്പ​ല​ത്തി​നു​ള്ളിൽ കട​ക്കാ​തെ വേ​ദോ​ച്ചാ​ര​ണം കേൾ​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ? ആട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ചക്കാ​ല​വ​ന്മാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട ആളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് വാ​ദി​ക്കു​ന്ന പക്ഷ​വും മറ്റൊ​രു ഐതി​ഹ്യം ആ വാ​ദ​ത്തി​നു ബാ​ധ​ക​മാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്നു. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ചെ​മ്പ​ക​ശ്ശേ​രി രാ​ജാ​വി​നോ​ടു് അപേ​ക്ഷി​ച്ചു് അമ്പ​ല​പ്പു​ഴ​ക്കു വട​ക്കോ​ട്ടു​ള്ള ചക്കു​കൾ പറി​പ്പി​ച്ചു കള​ഞ്ഞു​വെ​ന്നു ഒരു കഥ​യു​ണ്ട​ല്ലോ. ഇങ്ങ​നെ പൂർ​വാ​പ​ര​വി​രു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളായ ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങ​ളെ അടി​സ്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജാതി നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കാ​വു​ന്ന​ത​ല്ല. സ്പർ​ദ്ധാ​ലു​ക്ക​ളിൽ ചിലർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ ചക്കാ​ല​നാ​യർ എന്നു വി​ളി​ച്ചു പു​ച്ഛി​ക്കാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു മാ​ത്ര​മേ ഇത്ത​രം കഥ​ക​ളിൽ​നി​ന്നു നാം ഗ്ര​ഹി​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​ട്ടു​ള്ളു. അതു​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം എഴു​ത്താ​ശാ​ന്മാ​രു​ടെ വർ​ഗ്ഗ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട ആളാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നേ നമു​ക്കു ഖണ്ഡി​ത​മാ​യി അറി​യാ​വൂ. എഴു​ത്താ​ശാ​ന്മാർ​ക്കു പു​രാ​ത​ന​കാ​ല​ത്തു മറ്റു നാ​യ​ന്മാ​രോ​ളം കു​ലീ​ന​ത്വം കല്പി​ക്കാ​റി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തി​നാൽ, ചില നമ്പൂ​രി​മാർ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ ചക്കാ​ല​വൻ എന്നു​വി​ളി​ച്ചു ആക്ഷേ​പി​ക്കാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. അത​ല്ലാ​തെ ‘ജാതി നാ​മാ​ദി​കൾ​ക്ക​ല്ല ഗു​ണ​ഗ​ണം’ എന്നു പാടിയ പര​മ​സാ​ത്വി​ക​നായ കവി ആത്മാ​ഭി​മാ​ന​വി​ജൃം​ഭി​ത​നാ​യി നാ​ടു​തോ​റും നട​ന്നു് ചക്കു പറി​പ്പി​ച്ചു കള​ഞ്ഞി​ട്ടു് അനേകം സാ​ധു​ക്ക​ളു​ടെ കാ​ല​ക്ഷേ​പ​മാർ​ഗ്ഗം ഇല്ലാ​താ​ക്കി എന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം കുറേ പ്ര​യാ​സ​മാ​ണു്. എന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല ചെ​മ്പ​ക​ശ്ശേ​രി രാ​ജാ​വി​ന്റെ കല്പന അനു​സ​രി​ച്ചു് മറ്റു​നാ​ട്ടു​കാ​രും ചക്കു പി​ഴു​തു​ക​ള​യു​മാ​യി​രു​ന്നോ എന്ന കാ​ര്യം സന്ദി​ഗ്ദ്ധ​വു​മാ​കു​ന്നു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജന​ന​വും ബാ​ല്യ​ദ​ശ​യും

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി നമു​ക്കു യാ​തൊ​ന്നും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടെ​ന്നു വ്യ​സ​ന​പൂർ​വം പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജന​ന​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ചില കഥകൾ പറ​യാ​റു​ള്ള​തു് തീരെ അടി​സ്ഥാ​ന​ര​ഹി​ത​മാ​ണെ​ന്നു ആർ​ക്കും നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം ഗ്ര​ഹി​ക്കാം.

വട​ക്കേ മല​യാ​ള​ത്തു​കാ​ര​നായ ഒരു മല​യാ​ള​ബ്ര​ഹ്മ​ണൻ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു​നി​ന്നും മു​റ​ജ​പം കഴി​ഞ്ഞു് വഞ്ചി​മാർ​ഗ്ഗം വെ​ട്ട​ത്തു​നാ​ട്ടിൽ​വ​ന്നു ചേർ​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം അസാ​മാ​ന്യ വ്യുൽ​പ്പ​ന്ന​നും ജ്യൌ​തി​ഷി​യും ആയി​രു​ന്ന​ത്രേ. രാ​ത്രി അസമയം ആകയാൽ അദ്ദേ​ഹം അന്നു് അവിടെ എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ട​ണ​മെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു് ഒരു ചക്കാ​ല​നാ​യ​രു​ടെ വീ​ട്ടിൽ കയ​റി​ക്കി​ട​ന്നു. ആ വീ​ട്ടിൽ ഒരു വൃ​ദ്ധ​യും പു​ത്രി​യും മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. അവർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ യഥാ​യോ​ഗ്യം സൽ​ക്ക​രി​ച്ചു് കി​ട​ക്കാൻ ഒരു സ്ഥ​ല​വും കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു് നി​ദ്ര​യെ പ്രാ​പി​ച്ചു. രാ​ത്രി​യിൽ അവർ ഉണർ​ന്നു നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ നമ്പൂ​രി സ്വ​സ്ഥ​ന​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധ​ത്തിൽ വെ​ളി​യി​ലി​റ​ങ്ങി നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങൾ നോ​ക്കു​ന്ന​തും പി​ന്നീ​ടു് കേ​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തും കണ്ടു​പോ​ലും. തത്സ​മ​യം പു​ത്രി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അടു​ക്കൽ​ചെ​ന്നു് ഈ ജാ​ഗ​ര​ണ​ത്തി​നു​ള്ള ഹേതു ചോ​ദി​ച്ചു​വെ​ന്നും അത്യു​ത്ത​മ​നായ ഒരു പു​ത്രൻ ജനി​ക്കാ​നു​ള്ള യോഗം നഷ്ട​മാ​കാൻ പോ​കു​ന്ന​തി​നെ​പ്പ​റ്റി താൻ ദുഃ​ഖി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നു് അയാൾ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു​വെ​ന്നും, അപ്പോൾ അവൾ ആ പു​ത്ര​സ​ന്താ​ന​ത്തെ തനി​ക്കു നൽ​ക​ണ​മെ​ന്നു് അഭ്യർ​ത്ഥി​ച്ചു​വെ​ന്നും മറ്റു​മാ​ണു് ഒരു കഥ. ഈ ഐതി​ഹ്യം ആപാ​ദ​ചൂ​ഡം അസം​ബ​ന്ധ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. [1] മു​റ​ജ​പം ഇല്ലാ​തി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്തു് നമ്പൂ​രി മു​റ​പ​ത്തി​നു പോ​യ​തും, വഞ്ചി​മാർ​ഗ്ഗം സഞ്ച​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു സൌ​ക​ര്യ​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഒരു കാ​ല​ത്തു് അയാൾ വള്ളം വഴി തൃ​ക്ക​ണ്ടി​യൂർ വന്നു ചേർ​ന്ന​തും, ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രു​ടെ ഗൃഹം ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും അവി​ടെ​ങ്ങും കേ​റി​ക്കി​ട​ക്കാ​തെ ഒരു ചക്കാ​ല​നാ​യ​രു​ടെ വീ​ട്ടിൽ രാ​ത്രി കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടാ​മെ​ന്നു​വെ​ച്ച​തും, നക്ഷ​ത്രം നോ​ക്കാൻ അയാൾ എഴു​ന്നേ​റ്റ സമ​യ​ത്തു​ത​ന്നെ ചക്കാ​ല​യു​വ​തി ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ണർ​ന്നു് അവിടെ വന്നു​ചേർ​ന്ന​തും, എല്ലാം അത്ഭു​ത​മ​ത്ഭു​ത​മ​ത്ഭു​ത​മേ! എന്ന മട്ടി​ലി​രി​ക്കു​ന്നു.

വേ​റൊ​രു കൂ​ട്ടർ നമ്പൂ​രി​യു​ടെ സ്ഥാ​ന​ത്തു് ഒരു പട്ട​രേ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. മറ്റു സം​ഗ​തി​ക​ളിൽ ഇരു​പാ​ട്ടു​കാ​രും യോ​ജി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ഒരു നമ്പൂ​രി​യെ ചക്കാ​ല​വീ​ട്ടിൽ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു ഭം​ഗി​യ​ല്ലെ​ന്നു കണ്ടി​ട്ടു്, എന്തി​നും തയ്യാ​റു​ള്ള ഒരു പട്ട​രെ അങ്ങോ​ട്ടേ​യ്ക്കു​വി​ട്ട​വർ ആരാ​യി​രു​ന്നാ​ലും മല​യാ​ള​ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രെ​പ്പ​റ്റി ഭക്തി​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്ക​ണം.

വെ​ട്ട​ത്തു​നാ​ട്ടു​കാർ പറ​യാ​റു​ള്ള ഐതി​ഹ്യ​ത്തിൽ അല്പം വ്യ​ത്യാ​സം ഉണ്ടെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. നമ്പൂ​രി കേ​റി​ക്കി​ട​ന്ന​തു് തൃ​ക്ക​ണ്ടി​യൂർ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ‘തട്ടാ​ര​മ്പ​റ​മ്പ​ത്തു്’ എന്ന ഒരു മൂ​സ്സി​ന്റെ ഗൃ​ഹ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​ത്രേ. അവിടെ ദാ​സി​യാ​യി താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന ചക്കാ​ല​യു​വ​തി, അസ്വ​സ്ഥ​നാ​യി നക്ഷ​ത്രം നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന നമ്പൂ​രി​യു​ടെ അടു​ക്കൽ ചെ​ന്നു് ആ അസ്വ​സ്ഥ​ത​യു​ടെ കാരണം ചോ​ദി​ക്ക​യും വിവരം എല്ലാം ഗ്ര​ഹി​ച്ച​പ്പോൾ ആ സന്താ​നം തനി​ക്കു നൽകാൻ കനി​വു​ണ്ടാ​ക​ണ​മെ​ന്നു പ്രാർ​ത്ഥി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു​വെ​ന്നാ​ണു് വെ​ട്ട​ത്തു​നാ​ട്ടി​ലെ ഐതി​ഹ്യം.

എന്താ​യി​രു​ന്നാ​ലും ഈ മാ​തി​രി അപ​വാ​ദ​ങ്ങൾ കെ​ട്ടി​ച്ച​മ​ച്ച പാ​പി​ഷ്ഠ​ന്മാർ നി​ത്യ​ന​ര​കം അനു​ഭ​വി​ച്ചു കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ക​ത​ന്നെ ആയി​രി​ക്ക​ണം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള ദി​വ്യ​പു​രു​ഷ​ന്മാർ ജീ​വി​ത​ശു​ദ്ധി​യി​ല്ലാ​ത്ത കു​ടു​ബ​ങ്ങ​ളിൽ ജനി​ക്ക​യേ ഇല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നേ​ക്കാൾ ധി​ഷ​ണാ​ശ​ക്തി​യും കവ​ന​ചാ​തു​രി​യും ഉള്ള​വർ നീ​ച​കു​ടും​ബ​ത്തിൽ ജനി​ച്ചു​വെ​ന്നു വരാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പടു​ധി​ഷ​ണ​നായ ഒരു കവി മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു നാം ഓർ​ക്കേ​ണ്ട​താ​കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം ലോ​ക​ശ്രേ​യ​സ്സി​നു​വേ​ണ്ടി ആത്മ​ജീ​വി​ത​ത്തെ സമർ​പ്പി​ച്ച ഒരു പര​മ​യോ​ഗി​യാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ ഗു​ണ​ങ്ങൾ സന്താ​ന​ങ്ങ​ളിൽ പക​രേ​ണ​മെ​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു വാ​ദി​ക്കു​ന്ന​വ​രും ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാം. ‘അച്ഛൻ ആന കേ​റി​യാൽ മക​ന്റെ ആസ​ന​ത്തിൽ തഴ​മ്പു​കാ​ണു​ക​യി’ല്ലെ​ന്നു ഒരു പഴ​മൊ​ഴി​യും ഉണ്ട​ല്ലോ. എന്നാൽ കേവലം വാ​ച്യാർ​ത്ഥ​ത്തെ​സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ആ പഴ​മൊ​ഴി പര​മാർ​ത്ഥ​മാ​ണെ​ന്നു് സമ്മ​തി​ക്കാം. സ്വ​ജീ​വി​ത​കാ​ല​ത്തു ആപാ​ദി​ത​മായ വി​ശി​ഷ്ട​ഗു​ണ​ങ്ങൾ തന്റെ സന്താ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു സം​ക്ര​മി​ക്ക​യി​ല്ലെ​ന്നു മിക്ക പ്രാ​ണി​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാ​രും പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്. എന്നാൽ പൂർ​വി​ക​ന്മാ​രു​ടെ ആത്മി​ക​ജീ​വി​തം നമ്മെ ബാ​ധി​ക്ക​യി​ല്ലെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന കാ​ര്യം കുറേ ആലോ​ചി​ച്ചു വേ​ണ്ട​താ​ണു്. നമ്മു​ടെ മാ​ന​സി​ക​ലോ​കം ബഹിർ​ല്ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ ഒരു പ്ര​തി​ബിം​ബം മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നും മു​മ്പു് ഇന്ദ്രി​യ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭാ​വ​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത യാ​തൊ​ന്നും മന​സ്സിൽ കാ​ണു​ന്ന​ത​ല്ലെ​ന്നും ലാ​ക്കു് മു​ത​ലായ തത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ വാ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും, ഗാൽ​ട്ടോ​ണി​യ​ന്മാ​രു​ടെ അന്വേ​ഷ​ണ​ഫ​ല​മാ​യി വം​ശ​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ അഖ​ണ്ഡ​ശ​ക്തി ഏറെ​ക്കു​റെ സ്ഥാ​പി​ത​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം സം​സ്കാ​രം എന്നൊ​ന്നു് ഉണ്ടെ​ന്നു സമ്മ​തി​ക്കാ​ത്ത​വർ ചു​രു​ക്ക​വു​മാ​കു​ന്നു. സൽ​സം​ഗ​ത്താൽ ദുർ​വാ​സ​ന​ക​ളെ അക​റ്റി​നിർ​ത്താൻ സാ​ധി​ച്ചേ​ക്കാം. തു​ള​സീ​ദാ​സ​ജി അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ,

“ധൂമ ഉത ജഇസഹജ കടുആഈ
അഗ​രു​പ്ര​സംഗ സു​ഗ​ന്ധ ബസാഈ”

“ധൂമം അഗ​രു​പ്ര​സം​ഗ​ത്താൽ സു​ഗ​ന്ധി​ത​മാ​യി​ട്ടു് അതി​ന്റെ നൈ​സർ​ഗ്ഗി​ക​മായ കടു​ത​യെ കൈ​വെ​ടി​യു​ന്നു.” എന്നാ​ലും അഗ​രു​സം​സർ​ഗ്ഗം വി​ടു​ന്ന മാ​ത്ര​യിൽ അതു പൂർ​വ​ദ​ശ​യെ പ്രാ​പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. തുളസി തന്നെ വേ​റൊ​രി​ട​ത്തു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു ഇങ്ങ​നെ ആകു​ന്നു.

“ഖലഉ കരഹിം ഭലപാഇ സു​സം​ഗ്രു
മിടഇ ന മലിന സുഭാഉ അഭാ​ഗ്രു”

“ഖല​ന്മാ​രും സത്സം​ഗ​ശ​ക്തി​യാൽ സൽ​ക്കർ​മ്മം ചെ​യ്യു​ന്നു. എന്നാൽ അവ​രു​ടെ മലി​ന​സ്വ​ഭാ​വം ഒരി​ക്ക​ലും അവരെ നി​ശ്ശേ​ഷം വി​ട്ടു​മാ​റു​ന്നി​ല്ല.”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ബാ​ല്യ​ദ​ശ​മു​തൽ​ക്കേ സം​സാ​ര​സു​ഖ​ങ്ങ​ളെ കൈ​വെ​ടി​ഞ്ഞു് തപ​ശ്ച​ര്യ അനു​ഷ്ഠി​ച്ച​താ​യി​ട്ടാ​ണു് നമ്മു​ടെ അറി​വു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ ദുർ​വി​കാ​ര​ങ്ങൾ തീ​ണ്ടു​ക​പോ​ലും ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല. അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒരു വി​ശി​ഷ്ട​പു​രു​ഷ​ന്റെ മാ​തൃ​ഭാ​വം ലഭി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടായ സ്ത്രീ​ര​ത്നം സു​ശീ​ല​യും സാ​ധ്വി​യും ആയി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് നി​സ്സം​ശ​യം പറയാം. ശി​ശു​വി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വ​ര​ച​നാ​വി​ഷ​യ​ത്തിൽ മാ​താ​വാ​ണു് കൂ​ടു​തൽ ശക്തി പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തു്. എത്ര​യോ ശി​ശു​ക്ക​ളു​ടെ സദ്വാ​സ​ന​കൾ മാ​തൃ​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ദു​ശ്ശീ​ലം​കൊ​ണ്ടു് ക്ഷയം പ്രാ​പി​ച്ചു​പോ​കു​ന്നു. നേരെ മറി​ച്ചു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മാ​താ​വു് തന്റെ ശി​ശു​വി​ന്റെ ശ്രേ​യ​സ്സി​നു​വേ​ണ്ടി നി​ര​ന്ത​രം സനി​ഷ്കർ​ഷം പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു വന്നു​വെ​ന്നു​ള്ള​തി​നു ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങ​ളും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പിൽ​ക്കാല ജീ​വി​ത​വും സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ ഇരി​ക്കെ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജന​ന​ത്തിൽ കള​ങ്കം ആരോ​പി​ക്കാൻ ഒരു​മ്പെ​ട്ട​വർ, ഒരു നി​ല​യിൽ ‘ആത്മ​വൽ സർ​വ​ഭൂ​ത​ങ്ങ​ളേ​യും ദർശി’ക്കു​ന്ന​വർ​ത​ന്നെ.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ ഗർഭം ധരി​ച്ച കാ​ല​ത്തു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മാ​താ​വു് എതി​ഹ്യ​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണു​മ്പോ​ലെ ഒരു കന്യക ആയി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു് ‘വി​ദു​ഷാ​മ​ഗ്രേ​സ​ര​നായ ഒരു അഗ്ര​ജൻ എങ്ങ​നെ ഉണ്ടാ​യി?’ ആ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നെ അദ്ദേ​ഹം രാ​മാ​യ​ണ​ത്തിൽ എത്ര ഭക്തി​പൂർ​വം സ്മ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

രാ​മാ​നു​ജ​പ്പൈ​ങ്കി​ളി​യു​ടെ പി​താ​വു് ഹരി​നാ​മ​കീർ​ത്ത​ന​ത്തിൽ സം​സ്മ​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ഗു​രു​വാ​ണെ​ന്നു ചിലർ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. തി​രു​മം​ഗ​ല​ത്തു [2] ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠൻ മൂ​സ്സ​തു് ചെ​മ്പ​ക​ശേ​രി​യ്ക്കൊ തൃ​പ്പൂ​ണി​ത്തു​റ​യ്ക്കൊ പോ​യി​ട്ടു് മട​ങ്ങും​വ​ഴി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജന്മ​ദേ​ശ​മായ തൃ​ക്ക​ണ്ടി​യൂ​രി​ലെ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​നു സമീപം തട്ടാ​ര​മ്പ​റ​മ്പിൽ മൂ​സ്സ​തി​ന്റെ ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ കേറി താ​മ​സി​ക്ക​യും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മാ​താ​വാ​യി​ത്തീർ​ന്ന സു​ശീ​ല​യെ യദൃ​ച്ഛ​യാ കണ്ടു് അനു​ര​ക്ത​നാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും അന്ന​ത്തെ മര്യാദ അനു​സ​രി​ച്ചു് അവരെ വി​വാ​ഹം കഴി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു എന്നു വരാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. ആ വി​വാ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ഥ​മ​സ​ന്താ​നം ‘വി​ദു​ഷാം അഗ്രേ​സ​ര​നായ’ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നും രണ്ടാ​മ​ത്തെ സന്താ​നം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും ആയി​രു​ന്നു എന്നു വരാം. എന്നാൽ ഇങ്ങ​നെ ഒരു ഊഹ​ത്തി​നും ബാ​ധ​ക​മാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്ന ചില സം​ഗ​തി​കൾ കാ​ണു​ന്നു. രാ​മാ​യ​ണ​ത്തിൽ വി​ദു​ഷാ​മ​ഗ്രേ​സ​ര​നായ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നെ ഭക്തി​പൂർ​വം സ്മ​രി​ച്ച കവി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​ക്കാൾ വി​ദ്വാ​നായ തന്റെ പി​താ​വി​നെ പേർ​പ​റ​ഞ്ഞു സ്തു​തി​ക്കാ​തെ വി​ട്ടു​ക​ള​യു​മാ​യി​രു​ന്നോ? അതു​കൊ​ണ്ടു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പി​താ​വു് സാ​മാ​ന്യം വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം മാ​ത്രം സി​ദ്ധി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരു നാ​യ​രാ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണു് എനി​ക്കു തോ​ന്നു​ന്ന​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് ഒരു സഹോ​ദ​രി​യും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. ചി​ന്താ​ര​ത്നം തന്റെ മരു​മ​ക​ളെ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി അദ്ദേ​ഹം രചി​ച്ച​താ​യി​ട്ടാ​ണ​ല്ലോ അറി​വു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജന​ന​സ്ഥ​ലം

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജന​നീ​ജ​ന​ക​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി നമു​ക്കു പരി​ച്ഛി​ന്ന​മായ ഒരു വി​വ​ര​വും ലഭി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ജന്മ​ഭൂ​മി​യേ​പ്പ​റ്റി പൂർ​ണ്ണ​മായ അറി​വു​ണ്ടു്. തു​ഞ്ചൻ​പ​റ​മ്പു് കേ​ര​ളീ​യർ​ക്കു വൃ​ന്ദാ​വ​നം​പോ​ലെ പാ​വ​ന​മാ​യി ഇന്നും വി​ള​ങ്ങു​ന്നു. ആ പു​ര​യി​ടം ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് മല​ബാ​റിൽ പൊ​ന്നാ​നി​ത്താ​ലൂ​ക്കി​ന്റെ ഒരു അം​ശ​മായ തൃ​ക്ക​ണ്ടി​യൂർ എന്ന സ്ഥ​ല​ത്താ​ണു് സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. അവിടെ ഇപ്പോൾ ഒരു ഗു​രു​മ​ഠ​വും അതി​നോ​ടു​ചേർ​ന്നു് ഒരു കു​ള​വും കി​ണ​റും കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്. കു​ള​ത്തിൽ വേ​നൽ​കാ​ല​ത്തു് ജലം കാ​ണു​ക​യേ ഇല്ല. എന്നാൽ കി​ണ​റ്റി​ന്റെ സ്ഥി​തി അങ്ങ​നെ അല്ല. അതിലേ ജലം ഒരു​കാ​ല​ത്തും വറ്റു​ക​യി​ല്ല​ത്രേ. രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ ആരാ​ധ​നാ​വി​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളും നാ​രാ​യ​വും മറ്റും അതിൽ കി​ട​പ്പു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണു് ജന​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സം. കു​ള​ത്തി​ന്റെ സമീ​പ​ത്താ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന കാ​ഞ്ഞി​ര​വൃ​ക്ഷ​ത്തെ അന്നാ​ട്ടു​കാർ ഇന്നും പൂ​ജി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. അതി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടിൽ ഇരു​ന്നാ​ണ​ത്രേ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ധ്യാ​നം​ന​ട​ത്തി​വ​ന്ന​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് അതി​ന്റെ ഇല​യ്ക്കു കയ്പു​ര​സം​പോ​ലും ഇല്ലെ​ന്നു ആളുകൾ പറ​യു​ന്നു. ഏതാ​യി​രു​ന്നാ​ലും ഇല​ക​ളൊ​ക്കെ പറി​ച്ചു തി​ന്നു​തീർ​ത്തു കഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു​പേ​ാ​ലും. ഇപ്പോ​ഴും അതി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടിൽ വി​ള​ക്കു​വെ​യ്പു​ന​ട​ത്തി​വ​രു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. തു​ഞ്ചൻ​പ​റ​മ്പി​ലെ മണ്ണി​നും മാ​ഹാ​ത്മ്യം കല്പി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. സമീ​പ​സ്ഥ​ന്മാർ അവി​ട​ത്തെ മണ്ണു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​ട്ടാ​ണു് വി​ജ​യ​ദ​ശ​മി​ദി​വ​സം വി​ദ്യാ​രം​ഭം നട​ത്താ​റു​ള്ള​തു്. ഇത്ര വി​ശേ​ഷ​പ്പെ​ട്ട ഈ സ്ഥ​ല​ത്തു് തി​രു​വീ​താ​കൂർ, കൊ​ച്ചി, കോ​ഴി​ക്കോ​ടു് മു​ത​ലായ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ അധി​പ​തി​കൾ ചേർ​ന്നു് ശരി​യായ ഒരു സ്മാ​ര​കം സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ഞ്ഞ​തി​നേ​പ്പ​റ്റി മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള വ്യ​സ​നി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്നു. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു ഒരു സ്മാ​ര​കം ഉണ്ടാ​ക്കേ​ണ്ട ആവ​ശ്യ​മു​ണ്ടോ എന്നു എനി​ക്കു സം​ശ​യ​മാ​ണു്. വി​സ്മൃ​തി​യിൽ ലയി​ച്ചു​പോ​കാ​വു​ന്ന വസ്തു​ക്കൾ​ക്ക​ല്ലേ സ്മാ​ര​ക​ങ്ങൾ വേ​ണ്ട​തു്? അന​ശ്വ​ര​കീർ​ത്തി​ശാ​ലി​യായ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു് സ്മാ​ര​ക​മു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു്, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ അവ​മാ​നി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തു​ല്യ​മാ​ണു്. ലക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​നു സമ​സൃ​ഷ്ടി​ക​ളെ നി​ഹ​നി​ച്ചു് പേരും പെ​രു​മ​യും സമ്പാ​ദി​ക്കു​ന്ന വീ​ര​പു​രു​ഷ​ന്മാർ​ക്കും വി​ജാ​തീയ ജന​മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളെ താ​ഴ്ത്താ​വു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം അടി​ച്ചു താ​ഴ്ത്തീ​ട്ടു് സ്വ​രാ​ജ്യ​സേ​വ​നം സാ​ധി​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ​ക്കും സ്മാ​ര​ക​ങ്ങൾ ആവ​ശ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു സ്മാ​ര​ക​മെ​ന്തി​നു്? കാ​ല​ശ​ക്തി​യെ ക്ഷ​ണ​നേ​രം​പോ​ലും നി​രോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു ശക്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത കല്ലും മര​വും​കൊ​ണ്ടു് നിർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന എടു​പ്പു​ക​ളാ​ണോ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശാ​ശ്വ​ത​കീർ​ത്തി​യെ നി​ല​നിർ​ത്തു​വാൻ പോ​കു​ന്ന​തു്?

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പേരു്

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പേരു എന്താ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള വി​ഷ​യ​ത്തി​ലും അഭി​പ്രായ വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സാ​ക്ഷാൽ പേരു ശങ്ക​രൻ എന്നാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും ‘രാമൻ’ എന്നൊ​രു ജ്യേ​ഷ്ഠ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് രാ​മാ​നു​ജൻ എന്ന​പേർ വന്നു​ചേർ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നും ആണു് ഒരു സി​ദ്ധാ​ന്തം. ‘ശങ്ക​രൻ’ എന്ന പേർ ഈയി​ട​യ്ക്കു​ണ്ടായ ഒരു ‘കണ്ടു​പി​ടി​ത്ത’മാണു്. ചന്ദ്രോ​ത്സ​വ​ത്തിൽ ശങ്ക​രാ​ദ്യ​ന്മാ​രായ കവി​ക​ളേ സ്തു​തി​ച്ചി​രി​ക്ക​യും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നേ​പ്പ​റ്റി ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് ഇങ്ങ​നെ ചിലർ ഊഹി​ക്കു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ ആ ശങ്ക​ര​ക​വി കോ​ല​ത്തു നാ​ട്ടു​രാ​ജാ​വി​ന്റെ ആശ്രി​ത​നും ഒരു രാ​ഘ​വ​പ്പി​ഷാ​ര​ടി​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​നും ആയി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു് ഇപ്പോൾ തെ​ളി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. അദ്ദേ​ഹം രചി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​വി​ജ​യം കാ​വ്യം ഈ സം​ഗ​തി​യിൽ അവ്യ​ഭി​ച​രി​ത​മായ സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്നു. സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ സാ​ക്ഷാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു പറ​യു​ന്ന​വ​രും ഉണ്ടു്. എന്നാൽ ആ അഭി​പ്രാ​യം സാ​ധു​വ​ല്ലെ​ന്നു അന്യ​ത്ര തെ​ളി​യി​ക്കാം.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പേരു നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കു​ന്ന​തി​നു വലിയ പ്ര​യാ​സ​മി​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് എനി​ക്കു തോ​ന്നു​ന്ന​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ നാലു ശി​ഷ്യ​ന്മാ​രെ​യും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നേ​യും ചേർ​ത്തു ഒരു പ്ര​സി​ദ്ധ​ശ്ലോ​ക​മു​ണ്ട​ല്ലോ. ആ ശ്ലോ​കം ഇവിടെ ഉദ്ധ​രി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

“വന്ദേ​ഹം ഗു​രു​സം​പ്ര​ദാ​യ​മ​നി​ശം തു​ഞ്ച​ത്തെ​ഴും ശ്രീ ഗുരും
വന്ദേ ശ്രീ കരു​ണാ​ക​ര​ഞ്ച പരമം ശ്രീ സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണം
വന്ദേ ദേ​വ​ഗു​രും പരാ​പ​ര​ഗു​രും ഗോ​പാ​ല​ശ്രീ​മ​ദ്ഗു​രും
വന്ദേ നി​ത്യ​മ​ന​ന്ത​പൂർ​ണ്ണ​മ​മ​ലം വന്ദേ സമ​സ്താൻ ഗുരൂൻ”

ഈ പദ്യ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന കരു​ണാ​ക​രൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണു് ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡ​പു​രാ​ണം കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു്. അതിൽ ഇങ്ങ​നെ കാ​ണു​ന്നു.–

“ധാ​ത്രീ​ദേ​വേ​ന്ദ്ര​ശ്രേ​ഷ്ഠ​നാ​കിയ തപോ​നി​ധി
നേ​ത്ര​നാ​രാ​യ​ണൻ​ത​ന്നാ​ജ്ഞ​യാ വി​ര​ചി​തം
രാ​മ​ഭ​ക്താ​ഢ്യ​നായ രാ​മ​ശി​ഷ്യ​നാ​ലി​ദം”

ഇവിടെ രാ​മ​ഭ​ക്താ​ഢ്യ​നായ രാ​മ​ശി​ഷ്യ​നാൽ എന്ന​തി​നു് രാ​മ​ഭ​ക്താ​ഢ്യ​നായ രാ​മ​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നാൽ എന്നാ​ണർ​ത്ഥം. ഇത്ത​രം പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങൾ ആക്കാ​ല​ത്തേ കൃ​തി​ക​ളിൽ ധാ​രാ​ളം കാ​ണ്മാ​നു​മു​ണ്ട​ല്ലോ. രാ​മ​ശി​ഷ്യൻ എന്ന​തു് രാ​മാ​നു​ജ​ന്റെ ശി​ഷ്യൻ എന്നാ​കു​ന്നു എന്നു മി. പി ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള പറ​യാ​നി​ട​യാ​യ​തു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു് രാ​മ​നെ​ന്നൊ​രു ജ്യേ​ഷ്ഠ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്ന മി​ഥ്യാ​ബോ​ധം നി​മി​ത്ത​മാ​ണു്.

“അഗ്ര​ജൻ മമ സതാം വിദുഷാമഗ്രേസര-​
നുൾ​ക്കു​രു​ന്നി​ങ്കൽ വാഴ്ക രാ​മ​നാ​മാ​ച​ര്യ​നും.”

എന്ന ഈര​ടി​യ്ക്കു്, “വി​ദു​ഷാ​മ​ഗ്രേ​സ​ര​നായ എന്റെ അഗ്ര​ജ​നും രാ​മ​നാ​മാ​ച്യ​നും എന്റെ ഉൾ​ക്കു​രു​ന്നി​ങ്കൽ വാഴുക” എന്നേ അർ​ത്ഥ​മു​ള്ളു. ഗ്ര​ന്ഥാ​രം​ഭ​ത്തിൽ തന്നെ ഈ മഹാ​ക​വി ദൂ​രാ​ന്വ​യ​ദു​ഷ്ട​മായ ഒരു പ്ര​യോ​ഗം ചെ​യ്തു​വെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കാൻ തര​മി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു് സതാം വി​ദു​ഷാം അഗ്രേ​സ​ര​നായ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ രാ​മാ​ചാ​ര്യ​നിൽ​നി​ന്നു വി​ഭി​ന്ന​നാ​യി​രി​ക്ക​ണം. ജ്യേ​ഷ്ഠ​നും അനു​ജ​നും ഒരേ​പേ​രു നൽ​കാ​റി​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള ന്യാ​യ​മായ വി​ചാ​ര​ത്താ​ലാ​യി​രി​ക്ക​ണം മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള രാ​മ​ശി​ഷ്യൻ എന്ന​തി​നു് രാ​മാ​നു​ജ​ശി​ഷ്യൻ എന്നർ​ത്ഥം പറ​ഞ്ഞ​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ യഥാർ​ത്ഥ​നാ​മം രാ​മ​നെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു പറ​യു​ന്ന​താ​ണു് യു​ക്തി​ക്കു് അധി​കം​യോ​ജി​ക്കു​ന്ന​തു്. ബ്രാ​ഹ്മാ​ണ്ഡ​പു​രാ​ണ​കർ​ത്താ​വു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ​പ്പോ​ലെ ഒരു മഹാ​ക​വി ആയി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും രാ​മാ​നു​ജ​ശി​ഷ്യ​നെ​ന്ന​തി​നു പകരം രാ​മ​ശി​ശ്യൻ എന്നു പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം അത്ര പദ​ദാ​രി​ദ്ര്യ​മു​ള്ള ആളാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഇവിടെ ന്യാ​യ​മായ ഒരു സം​ശ​യ​ത്തി​നു അവ​കാ​ശ​മു​ണ്ടു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ യഥാർ​ത്ഥ​നാ​മം രാമൻ എന്നാ​യി​രി​ക്കെ രാ​മാ​നു​ജൻ എന്ന​പേർ എങ്ങ​നെ വന്നു​കൂ​ടി? ഇതിനു ചിലർ പറ​യു​ന്ന സമാ​ധാ​നം ഇങ്ങി​നെ​യാ​ണു്: എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വി​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ സഞ്ച​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്തു് രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യർ എന്ന പ്ര​സി​ദ്ധ പണ്ഡി​ത​ന്റെ അടു​ത്തു വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ചെ​യ്ക​യും ആ മഹാ​ഗു​രു​വി​ന്റെ പേരിൽ തനി​ക്കു​ള്ള ഭക്തി​ബ​ഹു​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ലക്ഷ്യ​മാ​യി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പേർ തന്നെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഈ അഭി​പ്രാ​യം സാ​ധു​വാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല. ഗു​രു​ത്വ​മു​ള്ള ശി​ഷ്യ​ന്മാ​രാ​രും ഗു​രു​വി​ന്റെ പേർ സ്വീ​ക​രി​ക്ക​യി​ല്ല. അങ്ങ​നെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു ഗു​രു​ത്വ​ത്തി​ന്റെ​യ​ല്ല, ഗു​രു​ത്ത​ക്കേ​ടി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​മാ​ണു്. ഗു​രു​വി​ന്റെ നാമം ഈശ്വ​ര​നാ​മം​പോ​ലെ സദാ ജപ്യ​മാ​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​കു​ന്നു. അതിനെ സ്വയം കൈ​ക്കൊ​ള്ളു​ക​യൊ? ശാ​ന്തം പാപം! ഇവിടെ എനി​ക്കു​ള്ള വി​നീ​ത​മായ അഭി​പ്രാ​യം​കൂ​ടി രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വി​ദേ​ശ​വാ​സം ചെ​യ്യു​ന്ന​കാ​ല​ത്തു് രാ​മാ​ചാ​ര്യർ എന്ന വി​ശി​ഷ്ട​ദ്വൈ​ത​പ​ണ്ഡി​ത​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി പാർ​ക്ക​യും ആ ഗുരു എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ധി​ഷ​ണാ​ശ​ക്തി​യും വി​ശു​ദ്ധ​ജീ​വി​ത​വും ഭക്തി​പാ​ര​വ​ശ്യ​വും കണ്ടി​ട്ടു് ‘ഇവൻ രാ​മ​ന​ല്ല; രാ​മാ​നു​ജൻ തന്നെ​യാ​ണു്’ എന്നു് അരു​ളി​ചെ​യ്യു​ക​യും സതീർ​ത്ഥ്യ​ന്മാർ വഴി​ക്കു് ആ പേരു പ്ര​ച​രി​ക്കു​കു​യം ചെ​യ്തി​രി​ക്കാം. അഥവാ രാ​മ​ഭ​ക്താ​ഗ്ര​ണി​യായ കവി, രാമൻ എന്ന പേരു വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു് യു​ക്ത​മ​ല്ലെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു് രാ​മ​ഭ​ക്തോ​ത്ത​മ​നായ ലക്ഷ്മ​ണ​ന്റെ പേർ സ്വയം സ്വീ​ക​രി​ച്ച​താ​യും വരാം.

ബാ​ല്യ​ദശ

ശ്രീ​രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ബാ​ല്യ​ദ​ശ​യേ​പ്പ​റ്റി​യും നമു​ക്കു് ചില ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങ​ള​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രു വി​വ​ര​വും ലഭി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. സൗ​ഭാ​ഗ്യ​വ​തി​യായ മാ​താ​വു് ബാ​ല​പ​രി​ച​ര​ണ​ത്തിൽ അസാ​മാ​ന്യ​മായ ദൃ​ഷ്ടി​പ​തി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു നമു​ക്കു് ഊഹി​ക്കാം. കു​ട്ടി​യെ എന്നും ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി തൊ​ഴീ​ക്കു​ന്ന വി​ഷ​യ​ത്തിൽ അവർ​ക്കു വലിയ നി​ഷ്ഠ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഈശ്വ​ര​പ​ര​മായ കഥ​ക​ളും ദി​വ​സേന പറ​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ത്തു​വ​ന്നു. മാ​താ​വി​ന്റെ തീ​വ്ര​മായ ഈശ്വ​ര​ഭ​ക്തി അചി​രേണ ബാ​ല​നി​ലും പകർ​ന്നു. മത്സ്യ​മാം​സാ​ദി​ക​ളൊ​ന്നും കു​ട്ടി​യ്ക്കു കൊ​ടു​ക്കാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നും ഐതി​ഹ്യ​മു​ണ്ടു്.

ഒരി​ക്കൽ തൃ​ക്ക​ണ്ടി​യൂർ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലോ തി​രു​നാ​വായ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലോ നമ്മു​ടെ ബാലൻ ഭഗ​വ​ദ്ദർ​ശ​നം ചെ​യ്വാൻ ചെ​ന്നി​രു​ന്ന​പ്പോൾ നമ്പൂ​രി​മാർ തെ​റ്റാ​യി വേ​ദോ​ച്ചാ​ര​ണം ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു കേൾ​ക്കാൻ ഇട​യാ​യെ​ന്നും അതു​കേ​ട്ടു് അദ്ദേ​ഹം ‘കാടു കാടു’ എന്നു പറ​ഞ്ഞു​വെ​ന്നും കാ​ര്യം ഗ്ര​ഹി​ച്ച ഓതി​ക്കോൻ നമ്പൂ​രി മലരും പഴവും ജപി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ മൂ​ക​നും മന്ദ​ബു​ദ്ധി​യും ആക്കി​ത്തീർ​ത്തു​വെ​ന്നും വേ​റൊ​രു ഐതി​ഹ്യ​വും കാ​ണു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടു് തൽ​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി മദ്യം നി​യ​മേന കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അച്ഛൻ ഉപ​ദേ​ശി​ച്ച​ത​നു​സ​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു വന്ന​തി​നാ​ലാ​ണ​ത്രേ രാ​മാ​നു​ജർ മദ്യ​പാ​നി​യാ​യി​ത്തീർ​ന്ന​തു്.

ലോ​ക​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള എല്ലാ മഹാ​പു​രു​ഷ​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി​യും ഈ വിധം അത്ഭു​ത​ക​ഥ​കൾ പ്ര​ച​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. ശ്രീ​വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ​സ്വാ​മി​കൾ കഴി​യു​ന്ന​ത്ര ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടും, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഗു​രു​വായ ശ്രീ​രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​പ​ര​മ​ഹം​സ​രെ​പ്പ​റ്റി എന്തെ​ല്ലാം കഥകൾ തച്ഛി​ഷ്യ​ന്മാ​രും തത്ഭ​ക്ത​ന്മാ​രും പറ​ഞ്ഞു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പര​മാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മഹ​ത്വം സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് ഇത്ത​രം കെ​ട്ടു​ക​ഥ​ക​ളു​ടെ ആവ​ശ്യ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം മദ്യ​പാ​നി​യാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു​ള്ള​തും വി​ശ്വാ​സ​യോ​ഗ്യ​മ​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ അഭി​പ്രാ​യം. സു​രാ​പാ​ന​ത്തെ മഹാ​പാ​ത​ക​മാ​യി വർ​ണ്ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഈ മഹാ​ത്മാ​വു് മദ്യ​പാ​നാ​സ​ക്ത​നാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു എങ്ങ​നെ വി​ശ്വ​സി​ക്കും? നമ്മു​ടെ ഇന്ന​ത്തേ നേ​താ​ക്ക​ന്മാർ പറ​യു​ന്ന​തി​നും പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തി​നും തമ്മിൽ പൊ​രു​ത്തം കാ​ണു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു വന്നേ​യ്ക്കാം. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വലിയ പേ​രി​നു​വേ​ണ്ടി വേഷം കെ​ട്ടി ആടിയ ഒരു നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ. മന്ത്രം​കൊ​ണ്ടു മൂ​ക​ത്വം വന്നു ചേ​രാ​മെ​ങ്കിൽ മന്ത്രം​കൊ​ണ്ടു തന്നെ അതിനെ നീ​ക്കാ​നും കഴി​യു​ക​യി​ല്ലേ? ആ സ്ഥി​തി​ക്കു് മഹാ​വി​ദ്വാ​നും ജ്യൌ​തി​ഷ​ക​നും ആയി പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ ബ്രാ​ഹ്മ​ണൻ മദ്യം സേ​വി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു​വെ​ന്നു എങ്ങ​നെ വി​ശ്വ​സി​ക്കാം. പക്ഷേ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ബാ​ല്യ​ത്തി​ലെ തന്നെ അന്തർ​മു​ഖ​നാ​യി​രു​ന്ന​തു​കെ​ാ​ണ്ടു് മറ്റു​ള്ള​വർ അതിനെ ബു​ദ്ധി​മാ​ന്ദ്യ​മാ​യി വ്യാ​ഖ്യാ​നി​ക്ക​യും, കാ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ യാ​ഥാർ​ത്ഥ്യം ഗ്ര​ഹി​ച്ച ബു​ദ്ധി​മാ​നായ പി​താ​വു് അതി​ന്റെ ശമ​ന​ത്തി​നാ​യി ഹരി​ഭ​ക്തി​യാ​കു​ന്ന ആസവം കഴി​യു​ന്ന​ത്രേ സേ​വി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തന്റെ പത്നി​യോ​ടു ഉപ​ദേ​ശി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു​വെ​ന്നു വരാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. ഒരു കാ​ര്യം തീർ​ച്ച​യാ​കു​ന്നു. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മദ്യം സേ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും പല​പ്പോ​ഴും ലഹ​രി​പി​ടി​ച്ചു പാ​ടാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആസ​വ​ത്തി​നെ​ന്ന​പോ​ലെ ഭക്തി​ക്കും ഏതാ​ണ്ടൊ​രു ഉന്മാ​ദ​ജ​ന​ക​ത്വം ഉണ്ടെ​ന്നു പറ​യാ​തെ കഴി​ക​യി​ല്ല. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നോ​ടു​ള്ള ബഹു​മാ​നാ​ധി​ക്യം കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ദോ​ഷാം​ശ​ങ്ങ​ളെ മറ​ച്ചു​വ​യ്ക്കാൻ ഇവിടെ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു എന്നു വാ​യ​ന​ക്കാർ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ക്ക​രു​തു്. വം​ഗ​ഭാ​ഷാ നാ​ട​ക​കർ​ത്താ​ക്ക​ളിൽ അദ്വി​തീ​യ​നും ശ്രീ​രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ദേ​വ​ന്റെ ഗൃ​ഹ​സ്ഥ​ശി​ഷ്യ​നും ആയി​രു​ന്ന ഗി​രി​ശ​ച​ന്ദ്ര​ഘോ​ഷ് വലിയ കു​ടി​യ​നാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും ആ വാ​സ്ത​വ​ത്തെ ആരും മറ​യ്ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ. “അവൻ കു​ടി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ. കു​ടി​ക​ഴി​യു​മ്പോൾ പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു് ഉത്ത​മ​കാ​വ്യ​ങ്ങ​ള​ല്ലേ!” എന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഭഗവാൻ രാ​മ​കൃ​ഷ്ണൻ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്ത​താ​യി പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഏതാ​യി​രു​ന്നാ​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ‘പ്ര​റു​ല്ല’ തു​ട​ങ്ങിയ ഒന്നു​ര​ണ്ടു നാ​ട​ക​ങ്ങൾ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് എനി​ക്കും ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടാ​യി. ഷേ​ക്സ്പീ​യർ മഹാ​ക​വി​യോ​ടു കിട പി​ടി​ക്ക​ത്ത​ക്ക നാ​ട്യ​ര​ച​നാ​കൌ​ശ​ലം അവയിൽ തെ​ളി​ഞ്ഞു കാണാം. അതു​പൊ​ലെ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും മദ്യ​പാ​നി ആയി​രു​ന്നു എന്നു വന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ഒരു വലിയ കുറവു കല്പി​ക്കാ​വു​ന്ന​ത​ല്ല. അതി​നാൽ കേവലം ഐതി​ഹ്യ​ത്തെ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹം കു​ടി​യ​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് പറ​യു​ന്ന​തു സാ​ഹ​സ​മാ​ണെ​ന്നേ എനി​ക്കു് അഭി​പ്രാ​യ​മു​ള്ളു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ നന്ദ​ക​ന്മാ​രെ​ന്ന​പോ​ലെ നി​ന്ദ​ക​ന്മാ​രും ഓരോ കഥകൾ പറ​ഞ്ഞു​ണ്ടാ​ക്കി. കാ​ല​ക്ര​മേണ അവയെ എല്ലാം ജന​ങ്ങൾ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി. ഇങ്ങ​നെ ആയി​രി​ക്ക​ണം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​പ്പ​റ്റി ഒന്നോ​ടെ​ന്നു യോ​ജി​ക്കാ​ത്ത പല ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങൾ ഉണ്ടാ​വാൻ ഇട​യാ​യ​തു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഗു​രു​ജ​ന​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​ഥ​മ​സ്ഥാ​നം മാ​താ​വി​നു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. എല്ലാ ശി​ശു​ക്ക​ളും ഏതാ​നും സം​സ്കാ​ര​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടി ജനി​ക്കു​ന്നു. മാ​തൃ​ജ​ന​ങ്ങൾ ശി​ഷ്ട​ക​ള​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ശി​ശു​ക്ക​ളു​ടെ ശു​ഭ​സം​സ്കാ​ര​ങ്ങൾ ദുർ​ബ​ല​ങ്ങ​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും അശു​ഭ​സം​സ്കാ​ര​ങ്ങൾ പരി​പു​ഷ്ട​മാ​ക​യും ചെ​യ്യും. അതു​കൊ​ണ്ടു് കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാസ വി​ഷ​യ​ത്തിൽ ഗൃ​ഹ​ത്തി​നാ​ണു് പ്ര​ഥ​മ​സ്ഥാ​നം നൽ​കേ​ണ്ട​തു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ അദ്ധ്യാ​ത്മ​ജീ​വി​ത​ത​രു​വി​ന്റെ വളർ​ച്ച അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളിൽ നല്ല​പോ​ലെ കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. അതിനു വേണ്ട വള​ങ്ങൾ യഥാ​കാ​ലം ഇട്ടു​കൊ​ടു​ത്ത​തു് മാ​താ​വു തന്നെ ആകു​ന്നു. ‘സതാം വി​ദു​ഷാ​മ​ഗ്രേ​സര’നായ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നും ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നും ആയി​രി​ക്ക​ണം മറ്റു​ഗു​രു​ക്ക​ന്മാർ. ജ്യേ​ഷ്ഠ​നിൽ​നി​ന്നു കാ​വ്യാ​ല​ങ്കാ​ര​പ​ര്യ​ന്ത​വും നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ഗു​രു​വിൽ​നി​ന്നു തർ​ക്കം വ്യാ​ക​ര​ണം ജ്യോ​തി​ഷം, മു​ത​ലായ ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും അഭ്യ​സി​ച്ചു കാണണം. എല്ലാ ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു വശ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൃ​തി​കൾ വി​ളി​ച്ചു പറ​യു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ.

യൌ​വ​നാ​രം​ഭ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അദ്ദേ​ഹം വി​ദേ​ശ​സ​ഞ്ചാ​ര​ത്തി​നു് ഒരു​മ്പെ​ട്ടു. നമ്പൂ​രി​മാർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഉപരി വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ത്തി​നു പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​മാ​യി​നി​ന്നു​വെ​ന്നും തന്മൂ​ലം വി​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളേ അഭയം പ്രാ​പി​ക്കാ​തെ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​താ​യെ​ന്നും ആണു് കേൾവി. നമ്പൂ​രി​മാർ​ക്കു് ഒട്ടു​ക്കു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നോ​ടു് ഈർ​ഷ്യ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം വളരെ പ്ര​യാ​സ​മാ​ണു്. മല​യാ​ള​ബ്രാ​ഹ്മ​ണർ പൊ​തു​വേ വി​ശാ​ല​മ​തി​ക​ളും പൂ​ജ്യ​പൂ​ജ​ക​ന്മാ​രും ആയി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു കേ​ര​ളീയ ചരി​ത്രം ശ്രി​ദ്ധി​ച്ചു വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വർ​ക്കു എളു​പ്പ​ത്തിൽ ഗ്ര​ഹി​ക്കാം. എന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല നമ്പൂ​രി​മാ​രും നാ​യ​ന്മാ​രും സു​വർ​ണ്ണ​മൈ​ത്രീ​ശൃം​ഖ​ല​യാൽ പര​സ്പര ബദ്ധ​രാ​യി​ട്ടാ​ണു് കഴി​ഞ്ഞു കൂ​ടി​യ​തും. മല​യാ​ള​ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രു​ടെ വക മഠ​ങ്ങ​ളെ കാ​ത്തു​ര​ക്ഷി​ച്ചു വന്ന​തു​പോ​ലും അന്ന​ത്തേ നാ​യ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഉദാ​ഹ​ര​ണാർ​ത്ഥം വേ​ന്ദ​നാ​ട്ടു​ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ പാ​ട്ടു​മ​യ്യാ​ണ്ടു കോ​വി​ലി​ന്റെ അവ​രോ​ധ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി പ്ര​സി​ദ്ധ​ച​രി​ത്ര​കാ​ര​നായ മി. പത്മ​നാ​ഭ​മേ​നോൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള ഭാ​ഗ​ത്തെ ഇവിടെ ഉദ്ധ​രി​ക്കാം.

“പാ​ട്ടു​മ​യ്യാ​ണ്ടു​കോ​വി​ലി​ന്റെ അവ​രോ​ധം ഒരു വിശേഷ സമ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. വേ​ന്ദ​നാ​ട്ടു ഗ്രാ​മം എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു് 361 നമ്പൂ​തി​രി ഇല്ല​ങ്ങൾ ഉള്ള​തായ ഒരു ഗ്ര​മ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ഇല്ല​ക്കാർ കൂ​ടു​ന്ന​തു വേ​ന്ദ​നാ​ട്ടു യോ​ഗ​മാ​ണു്. യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളായ 5 പേരെ അവ​രു​ടെ ജീ​വ​കാ​ല​ത്തോ​ളം പ്ര​മാ​ണി​ക​ളാ​യി കല്പി​ക്കും. സഭ​യു​ടെ കൈ​ക്കാ​രാ​യി രണ്ടു​പേ​രു​ണ്ടു്. അതാ​യ​തു പു​തു​വാ നമ്പൂ​തി​രി​പ്പാ​ടും, മപ്പാ​ട്ടു ഭട്ട​തി​രി​യും. പി​ന്നെ നാ​ലു​പ​തി​ക​ളു​ണ്ടു് (1) ചക്ക​നാ​ട്ടു​ക​യ്മൾ (2) പു​ല്ല​നാ​ട്ടു​ക​യ്മൾ (3) ചി​ലാ​വീ​ട്ടിൽ​ക​യ്മൾ (4) കട​പ്പി​ള്ളി​ക്ക​യ്മൾ. സഭ​യു​ടെ രക്ഷാ​ധി​കാ​രി​ക​ളാ​യി മൂ​ന്നു കോ​യ്മ​മാ​രു​ണ്ടു് (1) പെ​രു​മ്പ​ട​പ്പിൽ തമ്പു​രാൻ (2) ഇട​പ്പി​ള്ളി എള​ങ്ങ​ള്ളൂർ തമ്പു​രാൻ (3) പറവൂർ തമ്പു​രാൻ. ഇങ്ങ​നെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അവർ​ക്കു സഭയിൽ നി​ന്നു് കൊ​ല്ലം തോറും ജീ​വി​ത​വും വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. പ്ര​മാ​ണി​കൾ അഞ്ചു​പേ​രും കൈ​ക്കാ​രും പതി​ക​ളും കോ​യ്മ​മാ​രും കൂടി വേ​ന്ദ​നാ​ട്ടു ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ ഒരു നമ്പൂ​രി​യെ അഞ്ചു​കൊ​ല്ലം​കാ​ല​ത്തേ​ക്കു് ‘പാ​ട്ടു​മ​യ്യാ​ണ്ടു​കോ​വി​ലാ​യി’ മന്ത്ര​പൂർ​വം അവ​രോ​ധി​ക്കും. ഗണ​പ​തി​പൂ​ജ​യും നി​വേ​ദ്യ​വും കഴി​ഞ്ഞ ഉടനെ അവരോധ മന്ത്രം ജപി​ച്ചു് 5 ഭട്ട​തി​രി​മാ​രും രണ്ടു കൈ​ക്കാ​രും കൂടി കൈ​കൊ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു് ഇന്നേ​ട​ത്തു ഇന്നാ​ളെ ‘പാ​ട്ടു​മ​യ്യാ​ണ്ടു​കോ​വി​ലാ​യി അവ​രോ​ധി​ച്ചു’ എന്നു വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യും. ഇവർ ഏഴു​പേ​രും​കൂ​ടി പതി​ക​ളിൽ മു​ന്നാ​ളായ ചക്കാ​നാ​ട്ടു​ക​യ്മൾ​ക്കു് അവ​രോ​ധി​ച്ച ആളെ ഇക്കര എറ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കാ​ര്യ​ങ്ങൾ നട​ത്തി​ക്കു​വാ​നാ​യി ഒരു നീ​ട്ടു് എഴുതി അവരും പതി​ക​ളും ഒപ്പി​ട്ടു നീ​ട്ടും 32 പു​ത്ത​നും കൂടി ചക്ക​നാ​ട്ടു കയ്മൾ പക്കൽ കൊ​ടു​ക്കും. നീ​ട്ടും പു​ത്ത​നും പു​ഴ​ക്ക​ക്ക​രേ പന​ങ്ങാ​ടു് ദേ​ശ​ത്തു വന്നി​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ട്ടു​മ​യ്യാ​ണ്ടു​കോ​വിൽ പക്കൽ കൊ​ടു​ക്കും. അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ അവിടെ നി​ന്നു് വാ​ദ്യ​ഘോ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വഞ്ചി​യിൽ കയറി കു​മ്പ​ളം കര​യ്ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​രും.

വഞ്ചി കര​യ്ക്ക​ടു​ത്താൽ ചക്കാ​ട്ടു​ക​യ്മൾ തറ്റു​ടു​ത്തു് ഉത്ത​രീ​യ​വു​മി​ട്ടു് ‘പാ​ട്ടു​മ​യ്യാ​ണ്ടു​കോ​വി​ലി​നെ’ കൈ​ക്കു​പി​ടി​ച്ചു കര​യ്ക്കു് എറ​ക്ക​ണം.”

ഇരി​ങ്ങാ​ല​ക്കുട തച്ചു​ടയ കയ്മ​ളു​ടെ അവ​രോ​ധം മറ്റൊ​രു​ല​ക്ഷ്യ​മാ​കു​ന്നു. ആ സ്ഥാ​ന​ത്തിൽ അവ​രോ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന നായർ ഉൽ​കൃ​ഷ്ട​ബ്രാ​ഹ്മ​ണർ​ക്കു മാ​ത്രം വി​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള പല സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളും വഹി​ക്കു​ന്നു. തറ്റു​ടു​ക്കുക, കു​ത്തു​വി​ള​ക്കു​പി​ടി​പ്പി​ക്കുക, ശംഖു് വി​ളി​പ്പി​ക്കുക, അക​മ്പ​ടി​ക്കാ​രു് ആയു​ധ​പാ​ണി​ക​ളാ​യി മുൻ​പും പി​റ​കും നട​ക്കുക, തീർ​ത്ഥ​ത്തിൽ സ്നാ​നം​ചെ​യ്യുക, സോ​പാ​ന​ത്തു​കേ​റി മണി​അ​ടി​ച്ചു​തൊ​ഴുക, കൈ​യ്യിൽ തീർ​ത്ഥ​പ്രാ​സ​ദം വാ​ങ്ങുക മു​ത​ലാ​യവ ഒക്കെ തച്ചു​ടയ കയ്മൾ​ക്കു ആകാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. ‘കേ​ര​ള​ത്തിൽ ശൂ​ദ്ര​നെ ഇങ്ങ​നെ അവ​രോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇവിടെ മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു’ എന്നു മി. പത്മ​നാ​ഭ​മേ​നോൻ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ ശൂ​ദ്ര​നെ ഒരി​ട​ത്തും ആരും ഇങ്ങ​നെ അവ​രോ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​മി​ല്ല; അവ​രോ​ധി​ക്ക​യു​മി​ല്ല. നാ​യ​ന്മാ​രെ അക്കാ​ല​ത്തു് ശൂ​ദ്ര​രാ​യി ആരും ഗണി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നേ ഇതിനു അർ​ത്ഥ​മു​ള്ളു. രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ​പോ​ലും നാ​യർ​സ്ഥാ​നം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു പു​രാ​ണ​ത​ത്വ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​വ​കു​പ്പു​കാർ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള രേഖകൾ നോ​ക്കി​യാൽ കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​ണ​ല്ലോ.

നാ​യ​ന്മാ​രെ ശൂ​ദ്ര​രാ​ക്കി​തീർ​ക്കു​ന്ന വി​ഷ​യ​ത്തിൽ നമ്പൂ​രി​മാ​ര​ല്ല പ്ര​ധാ​ന​മാ​യി ശ്ര​മി​ച്ച​തു്. നാ​യ​ന്മാ​രു​ടേ​യും നമ്പൂ​രി​മാ​രു​ടേ​യും അധഃ​പ​ത​നം ആരം​ഭി​ച്ച​തു് ഒരേ കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ ആയി​രു​ന്നു. നാ​യ​ന്മാ​രു​ടെ ശക്തി​ക്ഷ​യി​ച്ച​പ്പോ​ഴാ​ണു് കേ​ര​ളീയ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ യോ​ഗം​വക വസ്തു​ക്ക​ളി​ലും ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും അധി​കാ​രം നട​ത്തി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ​തെ​ന്നു് കണ്ണു​ള്ള​വർ​ക്കൊ​ക്കെ കാണാം. തി​രു​വി​താം​കൂ​റിൽ എട്ടു​വീ​ട്ടിൽ​പി​ള്ള​മാർ രാ​ജ​ദ്രോ​ഹി​ക​ളാ​യി​ത്തീർ​ന്ന​തു യോ​ഗ​ക്കാ​രു​ടെ വശം ചേർ​ന്നു നി​ന്നു്, പത്മ​നാ​ഭ​സ്വാ​മി​കോ​വി​ലി​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു് വർ​ദ്ധി​ച്ചു വന്ന രാ​ജ​ശ​ക്തി​യെ നി​രോ​ധി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്ര​മാ​കു​ന്നു. പോർ​ത്തു​ഗീ​സു​കാ​രു​ടേ​യും ഡച്ചു​കാ​രു​ടേ​യും കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ യോ​ഗ​ക്കാ​രു​ടെ കൈ​വ​ശ​മി​രു​ന്ന അനേകം ദേ​വ​സ്വ​ങ്ങൾ കാ​ല​ക്ര​മേണ കോ​യ്മ​ക​ളു​ടെ അധീ​ന​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ടു പോ​യെ​ന്നു വി​ദേ​ശീ​യർ എഴു​തീ​ട്ടു​ള്ള വി​വ​ര​ണ​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചാ​ല​റി​യാം. വൈ​ക്കം, ചെ​ങ്ങ​ന്നൂർ, അടൂർ, ശാർ​ക്കര, തി​രു​വ​ല്ല ഇത്യാ​ദി മിക്ക പ്ര​ധാ​ന​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളും നമ്പൂ​രി​മാർ നാ​യർ​പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ ഒത്താ​ശ​യോ​ടു​കൂ​ടി ഭരി​ച്ചു വന്നി​രു​ന്ന​വ​യാ​ണു്. ഇങ്ങ​നെ ഒക്കെ ഇരി​ക്കേ മലയാള ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രു​ടെ പേരിൽ അപ​രാ​ധം ചു​മ​ത്തു​ന്ന​തു സാ​ഹ​സ​മാ​കു​ന്നു. കേ​ര​ള​മാ​ഹാ​ത്മ്യാ​ദി ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ കർ​ത്താ​ക്കൾ, അപ​വാ​ദം ഉത്സർ​ഗ്ഗ​സ്ഥാ​പ​ക​മാ​കു​ന്നു എന്നു​ള്ള പഴ​മൊ​ഴി​യെ ഉദാ​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളു.

നമ്പൂ​രി​മാർ മറ്റു​ള്ള ജാ​തി​ക്കാ​രു​ടെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​കാ​ര്യ​ത്തിൽ ഏറ്റ​വും സശ്ര​ദ്ധ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു എന്നു രസി​ക​ര​ഞ്ജി​നി 4-ാം പു​സ്ത​കം 599-ാം ഭാ​ഗ​ത്തു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തി​നെ ഉദ്ധ​രി​ച്ചി​ട്ടു് മി​സ്റ്റർ പത്മ​നാ​ഭ​മേ​നോൻ അതത്ര ശരിയോ എന്നു സം​ശ​യി​ക്കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം തു​ഞ്ച​ത്തു രാ​മാ​നു​ജൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു മലയാള ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യ​താ​യി പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന അനു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളെ മന​സ്സിൽ വച്ചു കൊ​ണ്ടു തന്നെ​യാ​ണു് അങ്ങ​നെ എഴു​തി​യ​തു്. “ശൂ​ദ്ര​മ​ക്ഷ​ര​സം​യു​ക്തം ദൂ​ര​തഃ​പ​രി​വർ​ജ്ജ​യേൽ’ എന്നും മറ്റു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന നിയമം പര​ദേ​ശ​ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രു​ടെ എടയിൽ മാ​ത്ര​മ​ല്ല നമ്പൂ​രാ​രു​ടെ എട​യി​ലും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു” എന്നു് ഒരി​ട​ത്തും “അമ്പ​ല​വാ​സി​കൾ സം​സ്കൃ​തം അഭ്യ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​യും അവരിൽ പല പണ്ഡി​ത​ന്മാ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​യും അറി​യു​ന്നു​ണ്ടു്. നാ​യ​ന്മാ​രിൽ അങ്ങ​നെ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല” എന്നു മറ്റൊ​രി​ട​ത്തും പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു നോ​ക്കുക. ഇവിടെ മി. പത്മ​നാ​ഭ​മേ​നോ​ന്റെ ചരി​ത്ര​ദൃ​ഷ്ടി അതിനു നി​സർ​ഗ്ഗ​ജ​വും അഭ്യാ​സ​ജ​വു​മാ​യു​ള്ള കൂർ​മ്മ​കൈ​വെ​ടി​ഞ്ഞു​കാ​ണു​ന്ന​തിൽ വ്യ​സ​നി​ക്കേയ തര​മു​ള്ളു. കേ​ര​ള​ത്തി​ല​ല്ലാ​തെ മറ്റെ​വി​ടെ അബ്രാ​ഹ്മ​ണർ ജ്യോ​തി​ഷം, വ്യാ​ക​ര​ണം, തർ​ക്കം മു​ത​ലായ വേ​ദാം​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​മാണ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ ചമ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്? അമ്പ​ല​വാ​സി​കൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല മറ്റു വർ​ഗ്ഗ​ക്കാ​രും സം​സ്കൃ​തം പഠി​ച്ചും ഗ്ര​ന്ഥ​നിർ​മ്മാ​ണം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു കാണാൻ കഴി​യാ​ഞ്ഞ​തു് അത്ഭു​തം തന്നെ​യാ​ണു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാ​ല​ത്തി​നു എത്ര​യോ മു​മ്പു് കു​മാ​ര​ഗ​ണ​കൻ രണ​ജ്യോ​തി​ഷം എന്ന ഗ്ര​ന്ഥം നിർ​മ്മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​നു് പെ​രു​മാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ കാ​ല​ത്തോ​ളം പു​രാ​ത​ന​ത്വം ഉണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. തമി​ഴ​ക​ത്തു​ള്ള​വർ ഇന്നും വി​ഗ്ര​ഹം വച്ചു പൂ​ജി​ച്ചു വരു​ന്ന അറു​പ​ത്തി​നാ​ലു നാ​യ​നാ​ര​ന്മാ​രിൽ രണ്ടു​പേർ ചെ​ങ്ങ​ന്നൂർ ദേ​ശീ​യ​രായ നാ​യ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. പ്ര​ധാന നായർ കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം പ്രാ​ചീന സം​സ്കൃത ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ പകർ​പ്പു​കൾ കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്. അവയെ വെ​റു​തേ പകർ​ത്തി​ച്ചു വച്ച​താ​യി​രി​ക്കാൻ ഇട​യി​ല്ല​ല്ലോ. കണ്ണ​ശ്ശ​ന്മാർ നാ​ലു​പേ​രും സം​സ്കൃ​ത​ഭാ​ഷാ​ഭി​ജ്ഞ​ന്മാ​ര​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു പറ​യാ​മോ? വി​ശേ​ഷി​ച്ചും അവരിൽ ഒരാളെ ഉഭ​യ​ക​വീ​ശ്വ​രൻ എന്നാ​ണ​ല്ലോ രാ​മ​പ്പ​ണി​ക്കർ വർ​ണ്ണി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്ന​തും. വാ​ഴു​മാ​വേ​ലി​പ്പോ​റ്റി തന്റെ മകനായ നാ​യർ​ക്കു് ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്ത്രം മു​ഴു​വ​നും ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത​തു് മല​യാ​ള​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നോ? ഇങ്ങ​നെ എത്ര ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ വേ​ണ​മെ​ങ്കി​ലും ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കാം. “ശൂ​ദ്ര​മ​ക്ഷ​ര​സം​യു​ക്തം ദൂ​ര​തഃ​പ​രി​വർ​ജ്ജ​യേൽ” എന്ന പാ​ല​ക്കാ​ടൻ ചര​ക്കി​നെ മലയാള ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രു​ടെ തല​യ്ക്കു കെ​ട്ടി​വ​യ്ക്കു​ക​യാ​ണു് ആധു​നിക ചരി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാർ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തു്.

ഇക്കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഉപ​രി​വി​ദ്യാ​ഭ്യാസ വി​ഷ​യ​ത്തിൽ മലയാള ബ്രാ​ഹ്മ​ണർ പ്ര​തി​ബ​ന്ധി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു എന്നു ഞാൻ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. നേരെ മറി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഉത്ത​മ​ബ​ന്ധു​ക്ക​ളിൽ മലയാള ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രും ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണു് തെ​ളി​യു​ന്ന​തു്. മേ​ല്പ​ത്തൂർ ഭട്ട​തി​രി​യും ചെ​മ്പ​ക​ശേ​രി രാ​ജാ​വും നമ്പൂ​രി​മാ​രാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ? അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​നായ കരു​ണാ​ക​രാ​ചാ​ര്യർ ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡ​പു​രാ​ണം രചി​ച്ച​തു് “നേ​ത്ര​നാ​രാ​യ​ണൻ തന്നാ​ജ്ഞ​യാ” ആയി​രു​ന്നു. അഴു​വാ​ഞ്ചേ​രി തമ്പു​രാ​ക്കൾ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ന​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വരുമോ? വല്ല “സാസൂ” നമ്പൂ​രി​മാ​രും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ പു​ച്ഛി​ച്ചി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു് വേ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ വി​ശ്വ​സി​ച്ചേ​യ്ക്കാം. എന്നാൽ അത്ത​ര​ക്കാർ ഏതു സമു​ദാ​യ​ത്തി​ലാ​ണി​ല്ലാ​ത്ത​തു്. അവരെ ആരു വക​വ​യ്ക്കു​ന്നു? അതു​കൊ​ണ്ടു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ വി​ദേ​ശ​യാ​ത്ര​യ്ക്കു മറ്റു കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ കണ്ടു പി​ടി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ദു​രു​പ​ശ​മ​മായ ജ്ഞാ​ന​തൃ​ഷ്ണ ആയി​രി​ക്ക​ണം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ വി​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു നയി​ച്ച​തു്. ഈ സഞ്ചാ​ര​ത്തി​നി​ട​യിൽ അദ്ദേ​ഹം ഒരു വി​ശി​ഷ്ടാ​ദ്വൈ​ത​ഗു​രു​വി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​സ്ഥാ​നം വഹി​ച്ചു​കാ​ണ​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലേ പല ഘട്ട​ങ്ങ​ളിൽ വി​ശി​ഷ്ടാ​ദ്വൈ​ത​പ​ക്ഷ​പാ​തം കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്. മറ്റു ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം വാ​ല്മീ​കി​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​നു പ്രാ​ധാ​ന്യം കല്പി​ച്ചി​രി​ക്കേ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്ത​തു തന്നെ രാ​മാ​നു​ജ​മ​ത​പ​ക്ഷ​പാ​തം കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും തദ്വാ​രാ മല​യാ​ളി​കൾ​ക്കും ഈ വി​ദേ​ശ​സ​ഞ്ചാ​രം പല വി​ധ​ത്തിൽ ഗു​ണ​പ്ര​ദ​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. തമിഴ്, തെ​ലു​ങ്കു മതലായ ഭാഷകൾ അദ്ദേ​ഹം നല്ല​പോ​ലെ പഠി​ച്ചു. അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം മൂലം ഒരു തെ​ലു​ങ്കു ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നാ​ണു് ഇപ്പോൾ വി​ശ്വ​സി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. തെ​ലു​ങ്കു ഭാ​ഷാ​ഭ്യാ​സം നമ്മു​ടെ കവി​കു​ല​ഗു​രു​വി​നെ അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​വു​മാ​യി പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും അതിനെ ഭാ​ഷ​യി​ലേ​ക്കു വി​വർ​ത്ത​നം ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്നു് ഒരു ആഗ്ര​ഹം അങ്കു​രി​പ്പി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു കാണും. എന്നാൽ അദ്ദേ​ഹം പൈ​ങ്കി​ളി​ക്ക​ണ്ണി, പരാ​പ​ര​ക്ക​ണ്ണി എന്നീ തമിൾ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ പരി​ഷ്ക​രി​ച്ചു് കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു എന്ന പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തെ നിർ​മ്മി​ച്ചു എന്നു ചിലർ പറ​യു​ന്ന​തിൽ യാ​തൊ​രു അടി​സ്ഥാ​ന​വു​മി​ല്ല.

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു​വ​ന്ന വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം കേ​ര​ള​ത്തിൽ പണ്ടേ നട​പ്പി​ലി​രു​ന്ന​വ​യാ​ണു്. ഈ വി​ഷ​യ​ത്തേ​പ്പ​റ്റി അന്യ​ത്ര സവി​സ്ത​രം പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കാം.

പത്തു കൊ​ല്ല​ത്തോ​ളം അദ്ദേ​ഹം വി​ദേ​ശ​വാ​സം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണു് കേൾവി. അതി​നി​ട​യ്ക്കു അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അഥവാ മല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ സു​കൃ​ത​ത​രു തഴ​ച്ചു വളർ​ന്നു. പലേ പു​ണ്യ​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങൾ ദർ​ശി​ച്ചും തപ​ശ്ച​ര്യ​കൾ അനു​ഷ്ഠി​ച്ചും അദ്ദേ​ഹം വി​പു​ല​മായ ആത്മ​ജ്ഞാ​ന​സ​മ്പ​ത്തു സമാർ​ജ്ജി​ച്ച​തു ഇക്കാ​ല​ത്താ​യി​രു​ന്നു. വി​ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്നു മട​ങ്ങി വന്ന ശേഷം കു​റേ​ക്കാ​ലം കു​ല​ക്ര​മാ​ഗ​ത​മായ എഴു​ത്താ​ശാ​യ്മ​സ്ഥാ​നം വഹി​ച്ചു കാ​ണ​ണ​മെ​ന്നു നമു​ക്കു ഊഹി​ക്കാം. മന​ക്കോ​ട്ട​ച്ഛ​ന്റെ സഹാ​യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അദ്ദേ​ഹം അനേകം എഴു​ത്തു​പ​ള്ളി​കൾ സ്ഥാ​പി​ച്ചു​വെ​ന്നു് ചിലർ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്. എന്നാൽ മന​ക്രോ​ഡ​നാ​ഥ​ന്നും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്നും തമ്മിൽ ആശ്ര​യാ​ശ്രി​ത​ഭാ​വം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള​തി​നു് ലക്ഷ്യ​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു വരു​ന്ന​തു്, ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തി​ലേ

“മന​ക്കോ​ട്ട വാഴും മഹാ​മാ​ന​ശാ​ലീ
മന​ക്കാ​മ്പി​ലേ​റ്റം കൃ​പാ​വാ​രി​രാ​ശി
എനി​ക്കാ​ശ്ര​യം ബാ​ല​രാ​മാ​ഭി​ധാ​നൻ
നി​ന​യ്ക്കു​ന്ന​തെ​ല്ലാം വരു​ത്താൻ കരു​ത്തൻ”

ഇത്യാ​ദി വരി​ക​ളെ​യാ​ക്കു​ന്നു. ശി​വ​പു​രാ​ണം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണെ​ങ്കിൽ മാ​ത്ര​മേ ഇതിനെ ഒരു ലക്ഷ്യ​മാ​യി അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യു​ള്ളു. എന്നാൽ ആന്ത​ര​മാ​യ​ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങ​ളേ പരി​ശോ​ധി​ച്ചു് ശി​വ​പു​രാ​ണം നമ്പ്യാ​രു​ടേ​യോ മറ്റോ കൃ​തി​യാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു പണ്ഡി​ത​ന്മാർ മി​ക്ക​വാ​റും തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജീ​വ​ത​ക്ര​മം

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജീവിത ക്ര​മ​ത്തേ​പ്പ​റ്റി നമു​ക്കു് ചി​ല​തെ​ല്ലാം ഊഹി​ക്കാം. അദ്ദേ​ഹം ഐഹി​ക​സു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ വി​ര​ക്ത​നാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു എല്ലാ കൃ​തി​ക​ളും ഒരു​പോ​ലെ വി​ളി​ച്ചു പറ​യു​ന്നു. അധ്യ​യ​നാ​ധ്യാ​പ​ന​ങ്ങൾ, ഗ്ര​ന്ഥ​ര​ചന, ഈശ്വ​ര​ധ്യാ​നം, ക്ഷേ​ത്ര​ദർ​ശ​നം ഇവ​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം തന്റെ സമയം മു​ഴു​വ​നും കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​ക്കാ​ണ​ണം. ഏതാ​യി​രു​ന്നാ​ലും അചി​രേണ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കീർ​ത്തി നാ​ടെ​ങ്ങും പൊ​ങ്ങി. ശ്രീ​നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നാ​യി​രി​ക്കാം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ ചെ​മ്പ​ക​ശേ​രി രാ​ജാ​വു​മാ​യി പരി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു്. ആ വി​ശി​ഷ്ട​പു​രു​ഷൻ ദേ​വ​നാ​രാ​യ​ണ​ന്റെ ആശ്രി​ത​നാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു​ള്ള​തി​നു്,

“ശ്രൂ​യ​തേ നീ​ല​ക​ണ്ഠോ​ക്തീ രാ​ജ​ഹം​സ​ശ്ച രാജതേ
കഃ കാല ഇതി നോ ജാനേ വാർ​ഷി​ക​ശ്ശാ​ര​ദോ​പി വാ”

എന്ന പദ്യം സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ. അഴു​വാ​ഞ്ചേ​രി​ത്ത​മ്പു​രാ​ക്കൾ​ക്കും തു​ഞ്ച​ത്തു ഗു​രു​ക്ക​ളോ​ടു അള​വ​റ്റ ബഹു​മ​തി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മേ​ല്പ​ത്തൂർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മി​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു പറ​യേ​ണ്ട​തു​മി​ല്ല​ല്ലോ.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഒരു ഗം​ഭീ​രാ​ശ​യ​നാ​യി​രു​ന്നു. ഇതാ! ഈ ഭാഗം എഴു​തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴും, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സാ​ത്വി​ക​തേ​ജോ​നിർ​ഭ​ര​വും ഗം​ഭീ​ര​വും ആയ മു​ഖ​ത്തെ സാ​ധാ​രണ ചാ​ക്ഷു​ഷ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​ത്താ​ലു​ണ്ടാ​കാ​വു​ന്ന​തിൽ കൂ​ടു​തൽ വൈ​ശ​ദ്യ​ത്തോ​ടും സ്ഫു​ട​ത​യോ​ടും കൂടി എനി​ക്കു കാണാൻ കഴി​യു​ന്നു. ഈ അനു​ഭ​വം തന്നെ രാ​മാ​യ​ണാ​ദി ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ നി​ഷ്കർ​ഷി​ച്ചു വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വർ​ക്കു എല്ലാ​വർ​ക്കും ഉണ്ടാ​കു​മെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ ദൃ​ഢ​മായ വി​ശ്വാ​സം. അദ്ദേ​ഹം അർ​ത്ഥ​മി​ല്ലാ​തെ ഒരു ഒറ്റ​വാ​ക്കു​പോ​ലും പറ​യു​ന്ന ആളാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലാ. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ വാ​ക്കു​കൾ രാ​മാ​സ്ത്രം​പോ​ലെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ഞു​കേ​റി അവിടെ ലഗ്ന​മാ​യി​രു​ന്നു പോ​കു​ന്നു. ഭംഗി വാ​ക്കു പറ​യു​ന്ന​തി​നും മറ്റും അദ്ദേ​ഹം ശീ​ലി​ച്ചി​ട്ടേ ഇല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഫലിതം ചി​ല​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. എന്നാൽ ആ സമ​യ​ത്തും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു് സ്മി​ത​പ്ര​ഭ​യു​ടെ ഒരു മങ്ങിയ രേ​ഖ​യെ​ങ്കി​ലും കാണാൻ ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടോ എന്നു സം​ശ​യ​മാ​കു​ന്നു. ഗം​ഭീ​ര​ഭാ​വ​ത്തിൽ തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഫലിതം പറ​യു​ന്ന​തും. ശ്രോ​താ​ക്കൾ അതു കേ​ട്ടാൽ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യി​ല്ലെ​ന്നു തീർ​ച്ച​യാ​ണു്. എന്നാൽ അതു അവ​രു​ടെ മന​സ്സിൽ​നി​ന്നു ഒരി​ക്ക​ലും മാ​ഞ്ഞു​പോ​ക​യി​ല്ല; അവർ ഓർ​ത്തോർ​ത്തു ചി​രി​ക്കും. നോ​ക്കുക: സഞ്ജ​യൻ ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​രു​ടെ സന്ദേ​ശ​വും​കൊ​ണ്ടു് ധർ​മ്മ​പു​ത്ര​രു​ടെ അടു​ക്കൽ വരു​ന്നു. പ്രൌ​ഢാ​ശ​യ​നായ ധർ​മ്മ​പു​ത്രർ സഞ്ജ​യ​നേ​ക്ക​ണ്ട​പ്പോ​ഴേ കാ​ര്യം ഗ്ര​ഹി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. “എന്താ​ണു് വലി​യ​ച്ഛൻ പറ​ഞ്ഞു വി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്?” എന്നാ​യി​രു​ന്നു അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഒന്നാ​മ​ത്തെ ചോ​ദ്യം. “എല്ലാ​വ​രും സ്വൈ​ര​മാ​യി​രു​ന്നാൽ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു് അവി​ട​ത്തേ​യ്ക്കു മോ​ഹ​മു​ണ്ടു്.” എന്നു് സന്ദേ​ശ​വാ​ഹി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ധർ​മ്മാ​ത്മ​ജ​ന്റെ വാ​ക്കു​കൾ ഇങ്ങ​നെ ആയി​രു​ന്നു.

“സ്വൈ​ര​മെൻ​ജ​ന​ക​നു ഞാൻ തന്നെ വരു​ത്ത​ണം
സ്വൈ​ര​ക്കേ​ടു​ണ്ടി​ങ്ങ​തി​നെ​ത്താ​യ്ക നി​മി​ത്ത​മാ​യ്,
സന്യ​സി​ക്കേ​ണം ഞങ്ങ​ളെ​ങ്കി​ലേ സുഖം വരൂ.
മന്ന​വ​നു​ള്ളി​ലെ​ന്നു ഞാ​ന​റി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു,
വൈ​ഷ​മ്യ​മ​തി​നു​ണ്ടു രാ​ജ​സൂ​യം ചെ​യ്തോൻ ഞാൻ
ദോ​ഷ​മു​ണ്ട​ഗ്നി​ത്യാ​ഗം ചെ​യ്താ​ലു​മെ​ന്നു കേൾ​പ്പൂ.
എന്നാ​ലും ഞാനോ ചെ​യ്യാം സന്യാ​സ​മെ​ന്നാ​കി​ലും
പി​ന്നെ​യും വൈ​ഷ​മ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്ത​തെ​ന്നു​ര​ചെ​യ്യാം
ഞാൻ തന്നെ സന്യ​സി​ച്ചാൽ താ​ത​നു​പോ​രാ​യ​ല്ലോ,
കൌ​ന്തേ​യൻ ഭീമൻ കൂടെ സന്യ​സി​ക്കി​ലേ​പോ​രൂ,
എന്ന​തി​ന​ഷ്ട​ഗ്രാ​സി​സ​ന്യാ​സി ഭീ​മ​സേ​നൻ
ഇന്നു​ള്ള ജന​ങ്ങ​ളി​ലെ​ത്ര​യും ബഹു​ഭോ​ക്താ”

ഇതാ​ണു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഫലിതം.

സഞ്ജ​യൻ പി​ന്നെ​യും പറ​യു​ന്നു:

“അങ്ങു് ഭീ​ഷ്മ​ദ്രോ​ണാ​ദി ഗു​രു​ജ​ന​ങ്ങ​ളേ നി​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​ട്ടു് എന്തു സു​ഖ​ത്തെ​യാ​ണു് ഇച്ഛി​ക്കു​ന്ന​തു്. ക്ഷ​ണ​ഭം​ഗു​ര​മായ ഐഹി​ക​സു​ഖ​ങ്ങൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി ഈ മഹാ​വി​പ്ല​വ​ങ്ങൾ​ക്കു് ഇട​വ​രു​ത്തു​ന്ന​തു നന്നോ?”

ഇതു കേ​ട്ടി​ട്ടു്, ധർ​മ്മ​പു​ത്രർ പറഞ്ഞ മറു​പ​ടി എത്ര ഗം​ഭീ​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു​നോ​ക്കുക. എന്നാൽ ഫലിതം പറ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മു​ഖ​ഭാ​വം​ത​ന്നെ​യാ​ണു് ഇപ്പോ​ഴും. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു് മറു​പ​ടി.

“വെ​ള്ള​യിൽ പറ​ഞ്ഞൊ​രു നിർ​മ്മ​ല​വാ​ക്കു തന്റെ
യു​ള്ളിൽ നീ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചോ​രർ​ത്ഥ​മൊ​ട്ട​റി​ഞ്ഞു ഞാൻ
കേൾ​ക്ക സഞ്ജയ! എങ്കി​ലൂ​ക്കു​ള്ള ഭീ​ഷ്മാ​ദി​കൾ
പോർ​ക്ക​ളം തന്നിൽ വീണു മരി​ക്കും മടി​യാ​തെ.”

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മറ്റൊ​രു ഗുണം ഈശ്വ​ര​ഗ​ത​മായ പര​മ​ഭ​ക്തി​യാ​യി​രു​ന്നു. രാമൻ എന്നോ കൃ​ഷ്ണ​നെ​ന്നോ വല്ല സ്ഥ​ല​ത്തും പ്ര​യോ​ഗി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നാൽ, ഭഗ​വാ​ന്റെ അന​ന്ത​ക​ല്യാ​ണ​ഗു​ണ​ങ്ങ​ളേ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒട്ടു​വ​ള​രെ പദ​ങ്ങ​ളും അതിനേ അനു​ഗ​മി​ക്കു​ന്ന​തു കാണാം. രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ന്മാ​രെ സാ​ക്ഷാൽ പര​മാ​ത്മാ​വാ​യി​ട്ടും, തന്നെ ഒരു കി​ങ്ക​ര​നാ​യി​ട്ടു​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ കാ​ണു​ന്ന​തു്. അദ്ദേ​ഹം കേവലം ശു​ഷ്ക്ക​വേ​ദാ​ന്തി​യേ അല്ല. രാ​മ​കൃ​ഷ്ണാ​ദി​ക​ളെ ശത്രു​ക്കൾ ഉപ​ദ്ര​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തി​നേ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ദു​സ്സ​ഹ​മാ​ണു്. ആ അവ​സ​ര​ങ്ങ​ളിൽ എല്ലാം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സമാ​ഹി​ത​ചി​ത്ത​ത​യ്ക്കു ചലനം സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം അറി​യാ​തെ തി​ര​ശ്ശീ​ല​യ്ക്കു വെ​ളി​യിൽ വന്നു പോ​കു​ന്നു. കാ​ളി​യൻ ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​നെ ഒന്നു രണ്ടു ദം​ശി​ച്ചു. കവി​യ്ക്കു അതു കണ്ട​പ്പോൾ കോ​പ​വും താ​പ​വും താനേ ഉള​വാ​യി​പ്പോ​യി. അദ്ദേ​ഹം പറ​യു​ന്നു:

“താ​രാർ​മ​കൾ നി​ജ​പാ​ണി​യു​ഗ​ള​ത്താൽ
ആരൂ​ഢ​മോ​ദം തലോടി നി​റ​ന്നു​ള്ള
ചാ​രു​ക​ഴ​ലി​ണ​ത​ന്മേൽ മടി​യാ​തെ
ഘോ​ര​നാം കാ​ളി​യ​നോ​രോ​ന്നു ദം​ശി​ച്ചാൻ. ഏതു​മ​തി​നൊ​രു പീ​ഡ​യി​ല്ലാ​യ്ക​യാൽ
ഏറെ​യ​ടു​ത്തു​ടൻ പി​ന്നെ​യും മേ​ല്ക്കു​മേൽ
മർ​മ്മ​ങ്ങൾ​തോ​റും കടി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​നാൻ
നിർ​മ്മ​ല​നാ​യോ​രു നന്ദ​ത​ന​യ​നെ.”

“നിർ​മ്മ​ല​നാ​യോ​രു നന്ദ​ത​ന​യ​നേ” ഇങ്ങ​നെ ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കു​വാൻ തോ​ന്നു​മോ? കവി​ക്ക​തു കണ്ട​പ്പോൾ ദു​സ്സ​ഹ​മായ കോ​പ​വും താ​പ​വും ഉണ്ടാ​യ​തു നി​മി​ത്തം അദ്ദേ​ഹം,

“കന്മ​ഷ​ന്മാർ​ക്ക​തു തോ​ന്നു​മ​ല്ലോ തെളി-
ഞ്ഞെ​ന്മ​നഃ​പ​ങ്ക​ജേ വാഴ്ക പോ​കാ​യ്കേ​തും”

എന്നു ഭഗ​വാ​നോ​ടു അറി​യാ​തെ പറ​ഞ്ഞു പോ​കു​ന്നു. ഭക്ത​ന്മാർ​ക്കു കൃ​ഷ്ണ​നും യു​ക്ത​ന്മാർ​ക്കു രാ​മ​നും എന്നാ​ണ​ല്ലോ വൃ​ദ്ധ​വ​ച​നം. നമ്മു​ടെ കവി ഭക്ത​നെ​ന്ന​പോ​ലെ യു​ക്ത​നും ആയി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആധ്യാ​ത്മി​ക​മായ വളർ​ച്ച രാ​മാ​യ​ണാ​ദി​കൃ​തി​കൾ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു കാ​ണ്മാൻ കഴി​യും.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മറ്റൊ​രു ഗുണം യഥാർ​ത്ഥ​മ​ഹാ​ന്മാ​രിൽ മാ​ത്രം കാ​ണു​ന്ന വിനയം ആകു​ന്നു. ഇന്ന​ത്തേ പണ്ഡി​ത​ന്മാർ​ക്കു നി​മ്ന​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന സാ​ധു​ക്ക​ളോ​ടു തോ​ന്നു​ന്ന ജു​ഗു​പ്സ​യ്ക്കു കൈ​യ്യും കണ​ക്കു​മി​ല്ല. തങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു പോ​കു​ന്ന അബ​ദ്ധ​ങ്ങൾ പോലും പ്ര​മാ​ണ​ത്വേന അം​ഗീ​കാ​ര്യ​മാ​ണെ​ന്നാ​ണു് അവ​രു​ടെ വി​ശ്വാ​സം. പര​മാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഏതാ​നും നട്ടെ​ല്ലി​ല്ലാ​ത്ത ആശ്രി​ത​ന്മാ​രു​ടേ​യോ കണ്ണ​ട​ച്ചു എന്തും വി​ശ്വ​സി​ക്കാൻ തയ്യാ​റു​ള്ള ചില പര​പ്ര​ത്യ​യ​നേ​യ​ബു​ദ്ധി​ക​ളു​ടേ​യോ സ്തു​തി​പാ​ഠ​ങ്ങ​ളിൽ രമി​ച്ചും തങ്ങ​ളു​ടെ മഹി​മാ​ന​ങ്ങ​ളേ​പ്പ​റ്റി നി​ര​ന്ത​രം ധ്യാ​നി​ച്ചും ഒരു​മാ​തി​രി ‘ആത്മാ​രാ​മ​ന്മാ​രാ​യി’ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന ഇക്കൂ​ട്ട​രു​ടെ കീർ​ത്തി​സ്തം​ഭം എത്ര ക്ഷ​ണ​ഭം​ഗു​ര​മാ​ണെ​ന്നു അവർ മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തേ ഇല്ല. നേരേ മറി​ച്ചു് സാ​ര​സ്വ​ത​പാ​രാ​വാ​ര​മായ കാ​ളി​ദാ​സൻ “മന്ദഃ കവി​യ​ശഃ​പ്രാർ​ത്ഥി​യും” “എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അജ്ഞാ​നി​നാ​മാ​ദ്യ​നും” ആയി​ട്ടാ​ണു് തങ്ങ​ളു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി​യിൽ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ട​തു്. കവി​കു​ല​സാർ​വ​ഭൌ​മ​നായ തുളസീ തന്നേ​പ്പ​റ്റി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു നോ​ക്കുക.

“ഭനിതി മോരി സി​വ​കൃ​പാ ബി​ഭാ​തീ
സസി​സ​മാജ മിലി മൻഹും സു​രാ​തീ”

“ചന്ദ്ര​മ​സ്സും താ​രാ​ഗ​ണ​ങ്ങ​ളും ചേർ​ന്നു കാ​ള​രാ​ത്രി​യേ എങ്ങ​നെ​യോ അതു​പോ​ലെ ശി​വ​കൃ​പാ എന്റെ ഭണി​തി​യേ​യും ശോ​ഭി​പ്പി​ക്കും.”

വി​ര​ക്ത​നാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ രാ​മാ​നു​ജ​നു് മനു​ഷ്യ​സ്തു​തി​യിൽ ലേശം പ്ര​തി​പ​ത്തി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം ഒരി​ട​ത്തും നര​സ്തു​തി ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു തൽ​കൃ​തി​ത​ല്ല​ജ​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വ​രോ​ടു പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു പറ​യേ​ണ്ട ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല​ല്ലോ. കു​സു​മം എന്ന​പോ​ലെ കാ​വ്യ​ക​ല​യും ഈശ്വ​രാർ​ച്ച​ന​യ്ക്കു​ള്ള ഒരു വി​ശി​ഷ്ട​സാ​ധ​ന​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് അദ്ദേ​ഹം കരു​തി​പ്പോ​ന്ന​തു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ സമാധി

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ സമാ​ധി​ദി​ന​ത്തെ ഇന്നും കൊ​ണ്ടാ​ടി​വ​രു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അതു് നട​ന്ന​തു് ഒരു ധനു​മാ​സം ഉത്രം നക്ഷ​ത്ര​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു എന്നു മാ​ത്ര​മേ നമു​ക്കു അറി​വു​ള്ളു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും മല​യാ​ള​ഭാ​ഷ​യും

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ ‘മല​യാ​ള​ഭാ​ഷ​യു​ടെ പി​താ​വു്’ ‘കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു​വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ ഉപ​ജ്ഞാ​താ​വു്’ ‘മണി​പ്ര​വാ​ള​ത്തി​ന്റെ കർ​ത്താ​വു്’ എന്നൊ​ക്കെ ഓരോ​രു​ത്തർ മനോ​ധർ​മ്മം​പോ​ലെ പറ​ഞ്ഞു​വ​രാ​റു​ണ്ടു്. ഈ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ളെ യഥാ​സ്ഥി​ത​മാ​യി സ്വീ​ക​രി​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല. മല​യാ​ള​ഭാഷ ഇന്നോ, ഇന്ന​ലെ​യോ ഉണ്ടാ​യ​ത​ല്ലെ​ന്നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാ​ല​ത്തി​നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ നമ്മു​ടെ ഭാ​ഷാ​ദേ​വി ഉത്ത​മ​സാ​ഹി​തീ രത്ന​മാ​ല്യം അണി​ഞ്ഞു ശോ​ഭി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണി​രു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ ആധു​നി​ക​സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന ഉൽ​കൃ​ഷ്ട​ങ്ങ​ളായ മിക്ക പ്ര​വ​ണ​ത​ക​ളു​ടേ​യും ഉൽ​പ്പ​ത്തി​സ്ഥാ​നം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഷ​യ്ക്കു​ള്ള പുതുമ ഇതേ​വ​രെ അവ​സാ​നി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല; അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​തു​മ​ല്ല. അതു് അന്ന​ത്തെ​പ്പേ​ാ​ലെ ഇന്നും പു​ത്ത​നാ​യി​ത്ത​ന്നെ ഇരി​ക്കു​ന്നു. അതി​നാൽ ആധു​നി​ക​ഭാ​ഷ​യു​ടെ പി​തൃ​സ്ഥാ​നം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു നൽ​കു​ന്ന​തിൽ യാ​തൊ​രു ആക്ഷേ​പ​ത്തി​നും വഴി​യി​ല്ല. എന്നാൽ പ്രാ​ചീ​ന​പ​ദ​ങ്ങ​ളെ നി​ശ്ശേ​ഷം ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് ഈ പുതുമ വന്നു​ചേർ​ന്ന​തെ​ന്നു ആരും ഭ്ര​മി​ച്ചു​പോ​ക​രു​തു്. ചമ്പു​ക്ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന മിക്ക പ്രാ​ചീ​ന​പ​ദ​ങ്ങ​ളേ​യും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്. പുതുമ രീ​തി​യെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു. ‘സന്ദർഭ സം​സ്കൃ​തീ​കൃ​താച’ എന്ന സൂ​ത്ര​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് ‘മണ്ട​ന്തി പാ​ന്ഥ​നി​വ​ഹാഃ പടി​ബ​ന്ധ​പേ​ട്യാ’ എന്നി​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള കോ​മാ​ളി​രൂ​പ​ങ്ങ​ളും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കാ​ല​ത്തി​നു​മു​മ്പെ നി​ന്നു പോ​യി​ട്ടു​ള്ള​വ​യാ​ണു്. പു​ന​ത്തി​ന്റെ​യും മറ്റും കൃ​തി​ക​ളിൽ അത്ത​രം വി​കൃ​ത​രൂ​പ​ങ്ങൾ കാ​ണ്മാ​നേ ഇല്ല​ല്ലോ. എന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല മണി​പ്ര​വാ​ള​ശ​ബ്ദ​ത്തി​നു ലീ​ലാ​തി​ല​ക​ത്തി​ന്റെ തി​ര​പു​റ​പ്പാ​ടോ​ടു​കൂ​ടി അർ​ത്ഥ​വ്യാ​പ്തി​യും ചു​രു​ങ്ങി​പ്പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ‘ഭാ​ഷാ​സം​സ്കൃ​ത​യോ​ഗോ മണി​പ്ര​വാ​ളം (2) സന്ദർ​ഭേ​സം​സ്കൃ​തീ​കൃ​താച (3) ‘ദ്രാ​വി​ഡ​സം​ഘാ​താ​ക്ഷ​ര​നി​ബ​ദ്ധ​മെ​തു​ക​മോ​ന​വൃ​ത്ത​വി​ശേ​ഷ​യു​ക്തം പാ​ട്ടു’ എന്നീ ലീ​ലാ​തി​ലക സൂ​ത്ര​ങ്ങൾ അനു​സ​രി​ച്ചു നോ​ക്കി​യാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​കൾ​ക്കു മണി​പ്ര​വാ​ളം എന്ന പേ​രി​നു അവ​കാ​ശ​മി​ല്ലെ​ന്നു കാണാം.

‘തമിൾ​മ​ണി സം​സ്കൃ​തം പവിഴം
കോ​ക്കി​ന്റെ വൃ​ത്ത​മാ​ന​ന​ന്നു​ന്മേൽ’

എന്നു് ലീ​ലാ​തി​ല​ക​കാ​ര​ന്റെ കാ​ല​ത്തി​നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ മണി​പ്ര​വാ​ള​ല​ക്ഷ​ണം വ്യ​വ​സ്ഥ​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യി​രു​ന്നു. സം​സ്കൃ​ത​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ എഴു​ത​പ്പെ​ടാ​ത്ത പദ്യ​കൃ​തി​കൾ​ക്കു മണി​പ്ര​വാ​ള​മെ​ന്ന പേ​രി​നു് അർ​ഹ​ത​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന സ്ഥി​തി​ക്കു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മണി​പ്ര​വാ​ള​ത്തി​ന്റെ ഉപ​ജ്ഞാ​താ​വാ​കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ? അദ്ദേ​ഹം സം​സ്കൃ​ത​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ ഒരു കാ​വ്യ​വും രചി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല​ല്ലോ.

  1. ‘ഭാ​ഷാ​ദ്വ​യ​സ​ങ്ക​ര​ത്തിൽ സം​സ്കൃ​ത​പ്ര​കൃ​തി​ക​ളേ മല​യാ​ള​വി​ഭ​ക്തി​കൾ ചേർ​ത്തു പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തു ശരി​യായ വഴി; നേ​രേ​മ​റി​ച്ചു മല​യാ​ള​പ്ര​കൃ​തി​ക​ളെ സം​സ്കൃ​ത​വി​ഭ​ക്തി ചേർ​ത്തു ‘മാ​ട​മ്പീ​നാം പി​ന്നി​ടേ​ഥാഃ’ ഇത്യാ​ദി പോലെ പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന വി​ലോ​മ​സ​മ്പ്ര​ദാ​യം തെ​റ്റു്’. [3]
  2. ‘മണി​പ്ര​വാ​ള​ത്തിൽ എന്ന​പോ​ലെ പാ​ട്ടു​ക​ളി​ലും ആവ​ശ്യം അനു​സ​രി​ച്ചു് ലളി​ത​സം​സ്കൃ​ത​വി​ഭ​ക്ത്യ​ന്ത​ങ്ങ​ളെ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാം’.
  3. ‘സം​സ്കൃ​ത​ച്ഛ​ന്ദ​ശ്ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ലെ വർ​ണ്ണ​നി​യ​മ​ത്തേ​യും മാ​ത്രാ​നി​യ​മ​ത്തെ​യും തമിഴ് വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ കൂടി പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ച്ചു പു​തു​തായ കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു മു​ത​ലായ മല​യാ​ള​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ നട​പ്പിൽ വരു​ത്തി’.

ഈ പരി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു മു​മ്പു ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന കവികൾ നട​പ്പിൽ വരു​ത്തീ​ട്ടു​ള്ളവ തന്നെ​യാ​ണു്. മലയാള പ്ര​കൃ​തി​ക​ളോ​ടു് സം​സ്കൃ​ത​പ്ര​ത്യ​യം ചേർ​ത്തു ‘കോ​മാ​ളി​രൂ​പ​ങ്ങൾ’ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന പതി​വു് കണ്ണ​ശ്ശ​ന്മാ​രും നി​ശ്ശേ​ഷം കൈ​വെ​ടി​ഞ്ഞു കഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. പാ​ട്ടു​ക​ളിൽ ലളി​ത​സം​സ്കൃ​ത​വി​ഭ​ക്ത്യ​ന്ത​ങ്ങ​ളെ കണ്ണ​ശ്ശ​ന്മാർ ധാ​രാ​ള​മാ​യി ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു​താ​നും. സം​സ്കൃ​ത​ച്ഛ​ന്ദ​ശ്ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ലെ നി​യ​മ​ത്തെ​യും മാ​ത്രാ​നി​യ​മ​ത്തേ​യും തമിഴ് വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ലിൽ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ച്ച​തും ആദ്യ​മാ​യി​ട്ട​ല്ല. ഇങ്ങ​നെ ഒക്കെ ആണെ​ങ്കി​ലും ഈ പരി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു പ്ര​ചാ​ര​പ്രാ​ചു​ര്യം വന്ന​തു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ നി​മി​ത്ത​മാ​കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളെ നി​ത്യ​വും വാ​യി​ക്കാ​തെ ജീ​വി​ക്കാൻ ഒരു മല​യാ​ളി​ക്കും കഴി​യാ​തെ ആവു​ക​യാൽ, അവ ഭാ​ഷ​യു​ടെ ഗതിയെ സാ​ര​മായ വി​ധ​ത്തിൽ സ്പർ​ശി​ച്ചു​വെ​ന്നു പറയാം.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും അക്ഷ​ര​മാ​ല​യും

അക്ഷ​ര​മാ​ല​യെ പു​തു​ക്കി​യ​തും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ണെ​ന്നു് ഒരു അഭി​പ്രാ​യം എങ്ങ​നെ​യൊ നമ്മു​ടെ നാ​ട്ടിൽ പ്ര​ച​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. കേ​ര​ള​പാ​ണി​നി തി​രു​മ​ന​സ്സു​കൊ​ണ്ടും ആ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തെ അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ ഇത്ത​രം പരി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു കാ​ര​ണ​ഭൂ​തൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ണോ എന്നു സം​ശ​യ​മാ​ണു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ മലയാള അക്ഷ​ര​മാല പരി​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു കണ്ണ​ശ്ശ​ന്റെ​യും പു​ന​ത്തി​ന്റെ​യും ചെ​റു​ശേ​രി​ന​മ്പൂ​രി​യു​ടേ​യും മറ്റും കൃ​തി​കൾ വാ​യി​ച്ചാ​ല​റി​യാം. സം​ശ​യ​നി​വാ​ര​ണാർ​ത്ഥം ഏ. ഡി. 1275-ാം ആണ്ടി​ട​യ്ക്കും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കാ​ല​ശേ​ഷ​വും പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ലി​രു​ന്ന അക്ഷ​ര​മാ​ല​യു​ടെ പട്ടി​ക​കൾ ഇവിടെ ചേർ​ക്കു​ന്നു. അവയേ താ​ര​ത​മ്യം ചെ​യ്തു നോ​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു ലിപി വി​ന്യാ​സ​ത്തിൽ മാ​ത്ര​മേ പരി​ഷ്കാ​രം ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ളു​വെ​ന്നും അതിനു കാ​ര​ണ​ഭൂ​ത​ന്മാർ ലി​പി​കാ​ര​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം കാണാം.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും ഭാ​ഷാ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളും

കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു​വൃ​ത്തം എന്നൊ​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു മു​മ്പു പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ല്ലോ. കിളി, ഹംസം, വണ്ടു്, കുയിൽ ഇവ​യു​ടെ ശബ്ദ​ത്തി​നു മാ​ധു​ര്യ​മു​ള്ള​തി​നാൽ, കവികൾ അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു പാ​ടി​ച്ചു​വെ​ന്ന​ല്ലാ​തെ ആ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ​ക്കു തമ്മിൽ യാ​തൊ​രു വ്യ​ത്യാ​സ​വു​മി​ല്ല. വരി​വ​ണ്ടിൻ പാ​ട്ടി​ന്റെ​യും കി​ളി​പ്പാ​ട്ടി​ന്റെ​യും വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധം ഒന്നു തന്നെ​യാ​ണെ​ന്നു അന്യ​ത്ര കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. വിദേശ സഞ്ചാ​ര​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു് പരി​ചി​ത​മായ പൈ​ങ്കി​ളി​ക്ക​ണ്ണി, പരാ​പ​ര​ക്ക​ണ്ണി എന്നീ വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളേ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പരി​ഷ്ക്ക​രി​ച്ചു് കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ നിർ​മ്മി​ച്ചു എന്നാ​ണു് കേ​ര​ള​കൗ​മു​ദീ​കർ​ത്താ​വു പറ​യു​ന്ന​തു്.

“പൈ​ങ്കി​ളി​ക്ക​ണ്ണി​യേ​നോ​ക്കി​ത്ത​ങ്കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു​തു​ഞ്ച​നും
തങ്ക​ലാ​ണ്ടൊ​രു ശീ​ലിൽ​താ​ന്ത​ങ്കു​മീ​ര​ടി പാ​ടി​നാൻ.”

അദ്ദേ​ഹം പൈ​ങ്കി​ളി​ക്ക​ണ്ണി, പരാ​പ​ര​ക്ക​ണ്ണി ഇവ​യു​ടെ ഓരോ ഉദാ​ഹ​ര​ണ​വും കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു്.

പൈ​ങ്കി​ളി​ക്ക​ണ്ണി
‘അക​മേ​വു​മ​ണ്ണു​ല​കെൻ​റ​ല്ല​ലെ​ല്ലാം ചൊ​ല്ലി
ചു​ക​മാ​ന​നീ​പോ​യ് ചു​കം​കൊ​ടു​വാ പൈ​ങ്കി​ളി​യേ’
പരാ​പ​ര​ക്ക​ണ്ണി
‘ചീ​രാ​റു​തൈ​വ​തി​രു​വ​രു​ളാം പൂ​മി​മു​തൽ
പാ​രാ​തി​യാ​ണ്ടു പതിയേ പരാ​പ​ര​മേ 1
ചു​ട​രൊ​ളി​മാ​ട​ന്തോ​റും ചു​രു​ങ്കി​ട​മാർ​വ​ന്തു
മടു​മ​ലർ കള​വാ​മാ​ലേ​യ​മി​വ​മൊ​ഴി​ന്താർ’ 2

ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തി​ലെ ‘സർ​പ്പി​ണി’ വൃ​ത്ത​ത്തി​നും അദ്ദേ​ഹം ‘പൊ​ന്ന​മാ​ത​രു’ എന്ന തമിഴ് മാതൃക കാ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘പൊന്ന മാതരൈ പൂ​മി​യെ നാ​ടി​ടേൽ
എന്നു​നാ​ടി​യ​വ​ന്നു​യിർ​താ​ത​നൈ
ഉന്നെ​നാ​ടു വന്ത​ന്നു​രു​ട്ടു​വെ​ളി
തന്ന​നാ​ടു​വ​ന്ത​ന്ന​ന്ത​നി​യ​നെ.’

ശാ​ക​സം​വ​ത്സ​രം 1560-ലെ വര​തും​ഗ​രാ​മ​പാ​ണ്ഡ്യ​ന്റെ ദളവാ അഗ്ര​ഹാ​ര​ശാ​സ​ന​ത്തി​ന്റെ ഒരു ഭാഗം.

കേ​സ​രി​വർ​മ്മ​യു​ടെ ശാ​സ​ന​ത്തി​ന്റെ അന്ത്യ​ഭാ​ഗം.

ഈ മാ​തി​രി സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ കാ​ണു​ന്ന​തിൽ യാ​തൊ​രു അത്ഭു​ത​ത്തി​നും വഴി​യി​ല്ല. നേരെ മറി​ച്ചു് മൂ​ല​ദ്ര​വി​ഡ​ഭാ​ഷാ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ ഏറ്റ​വും അടു​ത്ത ശാ​ഖ​ക​ളായ തമി​ഴി​നും മല​യാ​ള​ത്തി​നും തമ്മിൽ ഇത്ത​രം സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ കാ​ണാ​തി​രു​ന്നാ​ലെ ആശ്ച​ര്യ​ത്തി​നു അവ​കാ​ശ​മു​ള്ളു. എന്നാൽ അതു​കൊ​ണ്ടു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ തമിഴ് മാ​തൃ​ക​കൾ നോ​ക്കി​യാ​ണു് വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ നിർ​മ്മി​ച്ച​തെ​ന്നു വരു​ന്നി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം പണ്ടേ​ക്കു​പ​ണ്ടേ കേ​ര​ള​ത്തിൽ നട​പ്പി​ലി​രു​ന്ന വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ കണ്ടാ​ല​റി​യാ​ത്ത വി​ധ​ത്തിൽ ഒന്നു തേ​ച്ചു മി​നു​സ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യെ​ന്നേ​യു​ള്ളു. തമി​ഴ​രു​ടെ വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധ​ത്തി​നും മല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധ​ത്തി​നും തമ്മിൽ ഇപ്പോൾ സാ​ദൃ​ശ്യ​ത്തേ​ക്കാൾ കൂ​ടു​തൽ വ്യ​ത്യാ​സ​മാ​ണു​ള്ള​തു്. തമിഴു പരി​ച​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​ടെ സു​ഖ​ബോ​ധ​ന​ത്തി​നാ​യി തമി​ഴ​രു​ടെ വൃ​ത്ത​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ലെ ചില സാ​മാ​ന്യ നി​യ​മ​ങ്ങ​ളെ ഇവിടെ സം​ക്ഷേ​പി​ച്ചു പറയാം.

I. ഉയിർ (സ്വരം)
(1) കുറിൽ (ഹ്ര​സ്വം) അ ഇ ഉ എ ഒ
(2) നെടിൽ (ദീർഘം) ആ ഈ ഊ ഏ ഐ ഓ ഔ
(3) കു​റി​യ​മൂ​വു​യിർ (1) കു​റ്റി​യ​ലി​ക​രം ഉം. കാ​ടി​യ​തു
(2) കു​റ്റി​യ​ലു​ക​രം. ഉം. കാതു
(3) ഐകാ​ര​ക്കു​റു​ക്കം. ഉം. ഐപ്പ​ചി
(4) ആയ്തം ക. പു.
II. മെയ് (വ്യ​ഞ്ജ​നം)
(1) മൂ​വി​നം വല്ലി​നം; ക ച ട ത പ റ
മെ​ല്ലി​നം; ങ ഞ ണ ന മ ബ
ഇടൈ​യി​നം; യ ര ല വ ഴ ള
(2) ഉയിർ​മെ​യ്.
III. അളപു (അള​പെ​ടൈ)
  1. ഉയി​ര​ള​പെ​ടൈ; ആഇ; ഈഇ; ഊഉ ഇത്യാ​ദി. ഉം: പടാ​അ​കൈ; പരീ​ഇ​യം; കഴൂ​മ​ണി.
  2. ഒറ്റ​ള​പെ​ടൈ; മങ്ങ​ലം; പൻ​ന്തു.
IV. മാത്ര
  1. മക​ര​ക്കു​റു​ക്കി​നും ആയ്ത​ക്കു​റു​ക്കി​നും കാൽ മാ​ത്ര​വീ​തം.
  2. ആയ്ത​ത്തി​നും മെ​യ്യി​നും കു​റ്റി​യ​ലി​ക​ര​ത്തി​നും കു​റ്റി​യ​ലു​ക​ര​ത്തി​നും അര മാ​ത്ര​വീ​തം.
  3. കു​റ്റെ​ഴു​ത്തി​നും ഒറ്റ​ള​പെ​ട​യ്ക്കും ഓരോ മാ​ത്ര​വീ​തം.
  4. നെ​ട്ടെ​ഴു​ത്തി​നു രണ്ടു​മാ​ത്ര​വീ​തം.
  5. ഉയി​ര​ള​പെ​ട​യ്ക്കു മൂ​ന്നു മാത്ര.
V. അചൈ (Metrical Syllable)
  1. നേരചൈ; (അശ) കു​റ്റെ​ഴു​ത്തു തനിയെ വന്നാ​ലും നെ​ട്ടെ​ഴു​ത്തു തനിയെ വന്നാ​ലും നെ​ടി​ലും കു​റി​ലും ഒറ്റ​ടു​ത്തു വന്നാ​ലും നേരശ. നേ ര ശ (നാ​ലു​വി​ധം) ഉം: ആ–ഴി (നെ​ടി​ലും കു​റി​ലും തനി​ച്ചു്) ആ–മ്പൽ (നെ​ടി​ലും കു​റി​ലും ഒറ്റ​ടു​ത്തു്)
  2. നി​രൈ​യ​ചൈ; കുറിൽ ഇണ​യാ​യി വന്നാ​ലും, കുറിൽ നെടിൽ ഇണ​യാ​യി വന്നാ​ലും, കുറിൽ നെടിൽ ഇവ ഇണ​യാ​യി ‘ഒറ്റ’ടു​ത്തു വന്നാ​ലും നിരയശ,
    ഉം: വെറി (കുറിൽ ഇണ​യാ​യി വരു​ന്ന​തു്).
    ചു​റ്റാ (കുറിൽ നെടിൽ ഇണ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്).
    നിറം (കുറിൽ ഇണ​യാ​യി ഒറ്റ​ടു​ത്തു​വ​രു​ന്ന​തു്).
    വിളാം (കുറിൽ നെടിൽ ഇണ​യാ​യി ഒറ്റ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്).
VI. ചീർ (Metrical feet)
നേ​ര​ചൈ​ച്ചീർ; നേർ നാൾ.
(1) അചൈ​ച്ചീർ നി​രൈ​യ​ചൈ​ച്ചീർ; നിരൈ, മലർ.
നേർ​നേർ; തേമാ;
(2) ഇയർ​ച്ചീർ നി​രൈ​നേർ; പു​ളി​മാ
നി​രൈ​നി​രൈ; കരു​വി​ളം
നേർ​നി​രൈ; കൂ​വി​ളം
നേ​രീ​റ്റു 1. നേർ നേർ നേർ;– തേ​മ​ങ്കോ​യ്.
രി​ച്ചീർ. 2. നിരൈ നേർ​നേർ;– പു​ളി​മാ​ങ്കാ​യ്.
3. നി​രൈ​നി​രൈ​നേർ;– കു​രു​വി​ള​ങ്കാ​യ്.
4. നേർ​നി​രൈ നേര്;– കൂ​വി​ള​ങ്കാ​യ്.
(3) ഉരി​ച്ചീർ
നീ​രൈ​യീ​റ്റു 1. നേർ നേർ​നീ​രൈ;– തേ​മാ​ങ്കു​നി.
രി​ച്ചീർ. 2. നിരൈ നേർ​നീ​രൈ;– പു​ളി​മാ​ങ്കു​നി.
3. നി​രൈ​നി​രൈ​നീ​രൈ;– കു​രു​വി​ള​ങ്കു​നി.
4. നേർ​നി​രൈ നീരൈ;– കൂ​വി​ള​ങ്കു​നി.
തേ​മാ​ന്ത​ണ്ണി​ഴൽ, പു​ളി​മാ​ന്ത​ണ്ണി​ഴൽ, കു​രു​വി​ള​ന്ത​ണ്ണി​ഴൽ, കൂ​വി​ള​ന്ത​ണ്ണി​ഴൽ.
തേ​മാ​ന്തൺ​പൂ, പു​ളി​മാ​ന്തൺ​പൂ, കു​രു​വി​ള​ന്തൺ​പൂ, കൂ​വി​ള​ന്തൺ​പൂ.
4. പൊ​തു​ചീർ തേ​മാ​ന​റു​മ്പൂ, പു​ളി​മാ​ന​റു​മ്പൂ, കു​രു​വി​ള​ന​റു​മ്പൂ, കൂ​വി​ള​ന​റു​മ്പൂ.
തേ​മാ​ന​റു​നി​ഴൽ, പു​ളി​മാ​ന​റു​നി​ഴൽ, കു​രു​വി​ള​ന​റു​നി​ഴൽ, കൂ​വി​ള​ന​റു​നി​ഴൽ.

ഇവയിൽ ഇയർ​ചീ​രി​നു് ആരി​യ​വൂ​യീർ​ചീ​രെ​ന്നും പേ​രു​ണ്ടു്. ചീ​രു​സം​സ്കൃ​ത​ത്തി​ലെ ഗണ​ത്തി​ന്റെ​യും ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലെ(foot)ഫ്, ട്ടി​ന്റെ​യും സ്ഥാ​നം വഹി​ക്കു​ന്നു.

എന്നാൽ സം​സ്കൃ​ത​ത്തിൽ

ല ഗുഗു, ഗുലഗു ഗുഗുല, (യര​ത​ങ്ങൾ)
ഗു ല ല, ലഗുല, ലലഗു (ഭജ​സ​ങ്ങൾ)
ഗു​ഗു​ഗു, ല ല ല, (മന​ങ്ങൾ)

എന്നു എട്ടു ഗണ​ങ്ങ​ളേ​യു​ള്ളു.

1. യഗണം — ◦ ◦ Bacchius
2. രഗണം ◦ — ◦ Amphimacer
3. തഗണം ◦ ◦ — Antibacehius
4. ഭഗണം ◦ — — Dactylus
5. ജഗണം — ◦ — Amphibrachys
6. സഗണം — — ◦ Anapaestus
7. മഗണം ◦ ◦ ◦ Molossus
8. നഗണം — — — Tribrachys

ഇവയിൽ ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ നാ​ലാ​മ​ത്തെ​യും ആറാ​മ​ത്തേ​തും മാ​ത്ര​മേ വളരെ പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ലി​രി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു. അതി​നോ​ടു​കൂ​ടി Tambic (ല ഗു) എന്നും Trochee (ഗു ല) എന്നു ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ രണ്ടു ഗണ​ങ്ങൾ കൂ​ടി​യു​ണ്ടു്.

VII. തള (Metrical connection)

നേർ, നിര എന്നീ രണ്ടു​മാ​തി​രി അശകൾ തനി​ച്ചും ഈര​ണ്ടീ രണ്ടാ​യി​ച്ചേർ​ന്നും ചീ​രു​കൾ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ പലേ ചീ​രു​കൾ ഒന്നോ​ടൊ​ന്നു തൊ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു് തളയും ഉണ്ടാ​കു​ന്നു. തള ഏഴു​വി​ധ​മു​ണ്ടു്. അവയെ ഇവിടെ വി​വ​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല.

VIII. അടി (Metrical line)

രണ്ടു ചീ​രു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു കു​റ​ള​ടി; മൂ​ന്നു ചീ​രു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു ചി​ന്ത​ടി; നാ​ലു​ചീ​രു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു അളവടി; അഞ്ചു​ചീ​രു​കൾ ഉള്ള​തു് നെ​ടി​ല​ടി; അതിനു കൂ​ടു​ത​ലു​ള്ള​തു് കഴി​നെ​ടി​ല​ടി; ഇങ്ങ​നെ അടി​ക​ളും പല​വി​ധ​ത്തി​ലാ​ണു്. ഒന്നു രണ്ടു ഉദാ​ഹ​ര​ണം കൂടി ചേർ​ക്കാം.

വഞ്ചി​ത്തു​രൈ
“തി​രൈ​ത്ത ചാ​ലി​കൈ
നി​രൈ​ത്ത പോനിരൈ-​
ന്തി​രൈ​പ്പ​ത്തേൻ​ക​ളേ
വി​രൈ​ക്കൊൺ​മാ​ലൈ​യാ​യ്.

ഇതു കു​റ​ളി​യായ വൃ​ത്തം.

“കുയിൽ മരു​ട്ടിയ കോൺ​മൊ​ഴി
യയിൽ മരു​ട്ടിയ വമ്പക
മയിൽ മരു​ട്ടിയ മാൺപുടൈ-​
ക്കു​യിൽ മരു​ട്ടിയ കൂ​ന്ത​ലാൾ.

ഇതു ചി​ന്ത​ടി​ക​ളോ​ടു കൂടിയ വൃ​ത്ത​മാ​കു​ന്നു. ഇതു​പോ​ലെ മറ്റ​ടി​ക​ളേ​യും എളു​പ്പ​ത്തിൽ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​കു​ന്നു.

IX. തൊടൈ (Rhyme)

ഒന്നാം​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ ഏതുക, മോന മു​ത​ലാ​യി പ്രാ​സ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം വി​വ​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു നോ​ക്കുക.

X. പാവു് (Metres)

തമിഴു വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ പ്ര​ധാ​ന​മായ വെൺപാ, ആചി​രി​യ​പ്പാ, കലി​പ്പാ, വഞ്ചി​പ്പാ, മരു​ട്പാ എന്നി​ങ്ങ​നെ അഞ്ചു തര​ത്തി​ലാ​ണു്. അവ​യ്ക്കു് അനേകം ഉൾ​പ്പി​രി​വു​ക​ളു​മു​ണ്ടു്. അവ​യെ​പ്പ​റ്റി ഇവിടെ സവി​സ്ത​രം പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കാൻ തര​മി​ല്ല.

ആധു​നിക മല​യാ​ള​വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ​ക്കു തമി​ഴി​നോ​ടു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം വേഴ്ച സം​സ്കൃ​ത​ത്തോ​ടാ​കു​ന്നു. സം​സ്കൃ​ത​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ ചിലതു പോലും മല​യാ​ളി​കൾ ഗാ​നോ​ചി​ത​മായ മാ​ത്രാ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളാ​ക്കി രൂ​പാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്തീ​ട്ടു​ണ്ടു്. ഈ മാ​തി​രി പരി​ഷ്ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വരു​ത്തി​യ​തു എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ണെ​ന്നു പറ​യാ​വു​ന്ന​ത​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം തന്റെ കൈ​വ​ശ​ത്തിൽ വന്നു​ചേർ​ന്ന കരു​ക്ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു പെ​രു​മാ​റി​യ​ത​ല്ലാ​തെ, പു​തി​യ​ക​രു​ക്കൾ വാർ​ത്തെ​ടു​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടേ​യി​ല്ലെ​ന്നു യാ​തൊ​രു സം​ശ​യ​വും കൂ​ടാ​തെ പറയാം.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​കൾ
ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം

ഇതു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പ്രഥമ കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നു ചിലർ പറ​യു​ന്നു. എന്നാൽ ചമ്പു​ക്ക​ളോ​ടു അതി​നു​ള്ള വേഴ്ച ഒരു നോ​ട്ട​ത്തിൽ കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. ചമ്പൂ​കാ​ര​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലെ വിവിധ സം​സ്കൃത കാ​വ്യ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു് പദ്യ​ങ്ങ​ളെ അല്പാ​ല്പം ഭേ​ദ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യും അല്ലാ​തെ​യും ഇതിൽ ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. കവി​യു​ടെ സ്വ​ത​സ്സി​ദ്ധ​മായ ഭാ​വ​നാ​ശ​ക്തി​യു​ടെ സന്താ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​യി സഹൃ​ദ​യാ​ഗ്ര​ണി​യായ ശ്രീ​മാൻ കെ. ആർ. കൃ​ഷ്ണ​പ്പി​ള്ള അവർകൾ സു​ന്ദ​ര​കാ​ണ്ഡ​ത്തി​ന്റെ അവ​താ​രി​ക​യിൽ ഒരി​ട​ത്തു​ചൂ​ണ്ടി​കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള,

“സീ​ത​യാ​യൊ​രു കല്പ​വ​ല്ലി​പ​ടർ​ന്നു രാമസുരദ്രുമ-​
ച്ഛാ​യ​ത​ന്നിൽ വസി​ച്ചു​മാ​മു​നി പക്ഷി​മ​ണ്ഡ​ല​മാ​ക​വേ;
രാ​വ​ണാ​ക്ക മഹാതപത്തിനൊരാതപത്രമുദാരവാങ്-​
മാ​ധു​രീ​ഫ​ല​മാ​സ്വ​ദി​ച്ചു​ന​ട​ന്നു രാ​മ​ഹ​രേ ഹരേ!”

എന്ന മനോ​ഹ​ര​പ​ദ്യം​പോ​ലും ഒരു സം​സ്കൃ​ത​ശ്ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​ര​മാ​കു​ന്നു.

“ഖണ്ഡ​നായ ധരാ​വി​രോ​ധ​മി​യ​റ്റി​മേ​വിന വൈ​രി​ണാം
പു​ണ്ഡ​രീ​ക​വി​ലോ​ച​നൻ മദ​നാ​ന്ത​കാ​ന്ത​ക​സ​ന്നി​ഭൻ
ദണ്ഡ​കാ​വ​ന​മി​ന്ദു​മ​ണ്ഡ​ല​ചും​ബി​ഭൂ​രു​ഹ​മ​ണ്ഡി​തം
ചണ്ഡ​ഭാ​നു​രി​വാ​ഭ്ര​മ​ണ്ഡ​ല​മാപ രാമ ഹരേ ഹരേ.”

എന്ന പദ്യം.

“ഖണ്ഡ​നായ വസു​ധാ​വ​ധൂ​മ​നഃ
പു​ണ്ഡ​രീ​ക​തു​ഹി​ന​ത്വി​ഷാം ദ്വി​ഷാം
ദണ്ഡ​കാ​വ​ന​മ​വാപ രാഘവ-
ശ്ച​ണ്ഡ​ഭാ​നു​രി​വ​മേ​ഘ​മ​ണ്ഡ​ലം.”

എന്ന ഭോ​ജ​കൃ​ത​മായ ചമ്പൂ​രാ​മാ​യ​ണ​ശ്ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ത​ന്ത്രാ​നു​വാ​ദ​മാ​ണെ​ന്നു പറ​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ.

“മഹാ​രാജ! ശ്രീ​മൻ ജഗ​തി​യ​ശ​സാ തേ ധവ​ളി​തേ
പയഃ​പാ​രാ​വാ​രം പര​മ​പു​രു​ഷോ​യം മൃ​ഗ​യ​തേ
കപർ​ദ്ദീ കൈ​ലാ​സം സു​ര​പ​തി​ര​പി തൽ കരി​വ​രം
കലാ​നാ​ഥം രാഹുഃ കമ​ല​ഭ​വ​നോ ഹം​സ​മ​ധു​നാ”

എന്ന സു​പ്ര​സി​ദ്ധ​പ​ദ്യ​ത്തെ നമ്മു​ടെ കവി,

“കീർ​ത്തി​വി​ശ്വം വെ​ളു​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കും വിധൌ
മൂർ​ത്തി​മൂ​വർ​ക്കു​മു​ണ്ടാ​യി​പോൽ വി​ഭ്ര​മം
സ്വാ​ബ്ധി​മാ​രാ​ഞ്ഞു​ഴ​ന്നി​ട്ടു നാരായണ-​
നാർ​ത്ത​നാ​യി​ച്ചി​രം രാ​മ​രാ​മ​ഹ​രേ
പക്ഷി​യേ​തെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞി​ട​രു​താ ത്മഭൂ
ദി​ക്ഷു​നീ​ളെ​ത്തി​ര​ഞ്ഞു നിജം പക്ഷി​ണം
ദക്ഷ​ഹ​ന്താ​പി കൈ​ലാ​സ​ബു​ദ്ധ്യാ ഗിരീൻ
നോ​ക്കി​യാ​രാ​യ്ക​യും രാ​മ​രാ​മ​ഹ​രേ!

എന്നു രണ്ടു പദ്യ​ങ്ങ​ളാ​യി വി​വർ​ത്ത​നം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

“സദ്യഃ പു​രീ​പ​രി​സ​രേ​ഷു ശി​രീ​ഷ​മൃ​ദ്വീ
സീതാ ജവാൽ ത്രി​ച​തു​രാ​ണി പദാനി ഗത്വാ
ഗന്ത​വ്യ​മ​ദ്യ കി​യ​ദി​ത്യ​സ​കൃൽ ബ്ര വാണാ
രാ​മാ​ശ്രു​ണാം കൃ​ത​വ​തീ പ്ര​ഥ​മാ​വ​താ​രം.”

എന്ന ഹനൂ​മ​ന്നാ​ടക ശ്ലോ​ക​ത്തി​ലെ ആശയം

“ഇന്നെ​ത്ര​ദൂ​രം നട​ക്കേ​ണ​മാ​ര്യാ
എന്ന​ങ്ങു ഭൂ​യോ​പി ഭൂ​യോ​പി ചൊ​ല്ലും.
വാ​മാ​ക്ഷി സീതാ ജനി​പ്പി​ച്ചു കണ്ണീർ
പ്രാ​ഥ​മ്യ​മാ​യ​ന്നു ശ്രീ​രാ​മ​രാമ”

എന്ന പദ്യ​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ രഘു​വം​ശം മാഘം നൈഷധം മു​ത​ലായ പല കൃ​തി​ക​ളി​ലെ ആശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഛായ ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു വൃ​ത്ത​ത്തിൽ കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്.

ഭാ​ഷാ​ച​മ്പു​ക്ക​ളി​ലെ ആശ​യ​ങ്ങ​ളും അതിൽ അവി​ട​വി​ടെ പകർ​ത്തീ​ട്ടു​ള്ള​താ​യും കാണാം. രാ​മാ​യണ ചമ്പു​വിൽ​നി​ന്നു കൂടി രണ്ടു മൂ​ന്നു ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കാം. സീ​താ​പ​രി​ത്യാഗ ചമ്പു​വി​ലെ 76-​ാമത്തേയും 77-​ാമത്തേയും ശ്ലോ​ക​ത്തി​നെ വലിയ വ്യ​ത്യാ​സ​മൊ​ന്നും വരു​ത്താ​തെ ഇങ്ങ​നെ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“വി​മ​ല​ഗു​ണ​കീർ​ത്തേ! മമ ജനനിമാരോ-​
ടിതി ബത വിശേഷിച്ചവരൊടുപറഞ്ഞീ-​
ട്ടു​ദ​ര​ധ​ര​ഗർ​ഭം മമ പതി​നി​ഷേ​കം
തദപി വച​നീ​യം പര​മ​പു​രുഷ വി​ഷ്ണോ!
മമ വചനഹേതോരവനിപതിതന്നോ-​
ടിതു പറക നീ താ​ന​ന​ല​നിൽ വി​ശു​ദ്ധാം
അഹി​ത​വ​ച​നാൽ മാം കള​ക​കു​ല​യോ​ഗ്യം
ശ്രു​തി​സ​ദൃ​ശ​മെ​ന്നോ പര​മ​പു​രുഷ വി​ഷ്ണൊ!”

രാ​വ​ണോ​ത്ഭ​വ​ച​മ്പു​വിൽ രാ​വ​ണ​ന്റെ ധി​ക്കാ​ര​ങ്ങ​ളെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്ന പദ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഏക​ദേ​ശ​വി​വർ​ത്ത​ന​മാ​ണു്.

“കൊ​ല്ലു​വ​തി​നൊ​ക്കെ​യ​മ​ന​ങ്ങു​മ​രി​പ്പാൻ
വല്ല​ഭ​മെ​ഴും നി​ര​തി​പാ​ശി കഴു​കാ​നും”.

ഇത്യാ​ദി പദ്യ​ങ്ങൾ.

ഇങ്ങ​നെ വേ​റെ​യും ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​പ്പാ​നു​ണ്ടു്. ഭാ​ഷാ​രീ​തി​യി​ലും ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തി​നു് ചമ്പു​ക്ക​ളോ​ടാ​ണു് അധികം അടു​പ്പം. ഈ കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ലാ​യി​രി​ക്കാം. പ്ര​കൃ​ത​കൃ​തി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റേ​ത​ല്ലെ​ന്നു ചിലർ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു​കാ​ണു​ന്ന​തു്. മറ്റു ചിലർ ഒരു പടി​കൂ​ടി​ക​ട​ന്നു് ഇതു നാ​രാ​യ​ണ​ഭ​ട്ട​തി​രി​യു​ടെ കൃ​തി​യാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​കൂ​ടി ഊഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കവി​താ​വ​നിത പ്രൌ​ഢ​ദ​ശ​യെ പ്രാ​പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മു​മ്പു​ണ്ടായ ഒരു കൃതി ആയി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു ഒന്നു​ര​ണ്ടാ​ഴ്ച മു​മ്പു​വ​രെ ഞാൻ വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. പല​സം​സ്കൃ​ത​കൃ​തി​ക​ളിൽ​നി​ന്നു് ആശ​യ​ങ്ങൾ പകർ​ത്തീ​ട്ടു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം, അതു എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ​ത​ല്ലെ​ന്നു പറയാൻ എനി​ക്കു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. കവി​സാ​മാ​ന്യ​ന​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള​തി​നു് അതിലെ പല​ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട​ല്ലോ. എന്നാൽ ഈയി​ട​യ്ക്കു് ഞാൻ അതിനെ രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു​വു​മാ​യി ചേർ​ത്തു​വ​ച്ചു വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ അതു് ആ ചമ്പു​വി​ന്റെ ഏറ​ക്കു​റെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മായ വി​വർ​ത്ത​ന​മാ​ണെ​ന്നു നല്ല​പോ​ലെ തെ​ളി​ഞ്ഞു. കഥാ​വി​ഭാ​ഗം പോലും മി​ക്ക​വാ​റം ചമ്പു​വി​നെ അനു​സ​രി​ച്ചു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഇങ്ങ​നെ മറ്റൊ​രു ഭാ​ഷാ​കൃ​തി​യെ വി​വർ​ത്ത​നം ചെ​യ്യാൻ ഒരു​ങ്ങി​ക്കാ​ണു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു തീർ​ച്ച​യാ​ണു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം പു​ന​ത്തി​ന്റെ കൃ​തി​ത​ന്നെ ആയി​രി​ക്കാൻ ഇട​യു​ണ്ടു്. എന്നാൽ വേറെ ആരെ​ങ്കി​ലും പു​ന​ത്തി​നെ അനു​ക​രി​ച്ച​താ​യ്‍വ​ര​രു​തോ എന്നു ചിലർ ചോ​ദി​ച്ചേ​ക്കാം. അതി​നും ഒരു സമാ​ധാ​നം പറാ​യാ​നു​ണ്ടു്. ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന​തും ചമ്പു​വിൽ ഇല്ലാ​ത്ത​തു​മായ അം​ശ​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി​യാൽ കവി നല്ല കാ​വ്യ​ക​ലാ​കു​ശ​ല​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു തെ​ളി​യും. സ്വ​ത​ന്ത്ര​കാ​വ്യം രചി​ക്കാൻ ശക്തി​യു​ള്ള ഒരു കവി മറ്റൊ​രു ഭാ​ഷാ​ക​വി​യെ ഇങ്ങ​നെ അനു​ക​രി​ച്ചു​കാ​ണു​മെ​ന്നു് എങ്ങ​നെ വി​ശ്വ​സി​ക്കാം? രാ​മ​ക​ഥ​യെ എല്ലാ​വ​രും സന്ധ്യാ​കാ​ല​ത്തു ചൊ​ല്ലി പഠി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ട്ടേ എന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു പുനം കീർ​ത്ത​ന​രൂ​പ​ത്തിൽ എഴു​തി​യ​താ​യി​രി​ക്കാം ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം.

ആരുടെ കൃ​തി​യാ​യി​രു​ന്നാ​ലും ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം ഒരു ഉത്ത​മ​കാ​വ്യ​മാ​കു​ന്നു. അതി​നോ​ടു മല​യാ​ളി​കൾ​ക്കു പ്ര​ത്യേക പക്ഷ​പാ​ത​വു​മു​ണ്ടു്. പാ​ഠ​പു​സ്ത​ക​ക്ക​മ്മ​റ്റി​ക്കാ​രു​ടെ സാ​ചീ​വി​ലോ​ക​ത്തി​നു പാ​ത്ര​മാ​യി​ട്ടും അതു് വി​റ്റ​ഴി​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടാ​ണ​ല്ലൊ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ ശു​ദ്ധ​മായ പാഠം കി​ട്ടാൻ വളരെ പ്ര​യാ​സ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇന്ന​ത്തെ പണ്ഡി​ത​കേ​സ​രി​കൾ​ക്കു അഭി​മാ​ന​ക​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ഭാ​ഷാ​രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു​വും ഒന്നു രണ്ടു് ആദർ​ശ​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളും ചേർ​ത്തു​വ​ച്ചു് പരി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന പക്ഷം ശു​ദ്ധ​പാ​ഠ​ങ്ങൾ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാൻ ഒരു പ്ര​യാ​സ​വു​മി​ല്ലെ​ന്നാ​ണു് തോ​ന്നു​ന്ന​തു്.

ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തിൽ എല്ലാം​കൂ​ടി ‘25’ വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളും എണ്ണൂ​റ​റിൽ പരം പദ്യ​ങ്ങ​ളും കാ​ണു​ന്നു. വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ദേ​ശീ​യ​ങ്ങ​ളാ​ണു്.

ഒന്നാം വൃ​ത്ത​ത്തിൽ രാ​വ​ണ​ന്റെ പീ​ഡ​നി​മി​ത്തം ദേവകൾ മഹാ​വി​ഷ്ണു​വി​നോ​ടു സങ്ക​ടം പറ​യു​ന്ന​തും, അതു​കേ​ട്ടു് വി​ഷ്ണു​ഭ​ഗ​വാൻ അവരെ സമാ​ധാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി അയ​യ്ക്കു​ന്ന​തു​മാ​ണു് വിഷയം.

“സൂ​ര്യ​വം​ശേ പി​റ​ന്ന​ഭൂ​പാ​ല​നാം കോ​സ​ല​വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ലു​ണ്ടാ​യി
നാ​മ​ധേ​യ​മ​യോ​ധ്യ​യെ​ന്നി​ങ്ങ​നെ രാ​ജ​ധാ​നി പുരാ ഹരി ഗോവിന്ദ-​
നാ​ലു​പാ​ടും വള​ഞ്ഞൊ​ഴു​കീ​ടു​ന്ന നീ​ല​തോയ സര​യൂ​ന​ദി​കൊ​ണ്ടു
സാ​ര​മായ കി​ട​ങ്ങു​ണ്ടു​തീർ​ത്തി​ട്ടു ചാ​ര​ത്താ​മ്മാ​റു​മേ​ള​ത്തിൽ ഗോ​വി​ന്ദ.
ഇന്ദ്ര​സ​മ്പ​ത്തി​നെ​കൂ​ടെ​ത്താ​ഴ്ത്തീ​ടു​ന്ന ഭദ്ര​സ​മ്പ​ത്ത​ങ്ങു​ണ്ട​തി​ലെ​ത്ര​യും
ചന്ദ്ര​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തോ​ടു​രു​മ്മീ​ടു​ന്ന രത്ന​മാ​ട​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ട​തിൽ ഗോ​വി​ന്ദ.
ദി​വ്യ​ര​ത്ന​ങ്ങ​ളേ​ക്കൊ​ണ്ടു​ദീ​പ​ങ്ങൾ​സ​വ്യ​സാ​ചി​കൾ വി​ല്ലാ​ളി​വീ​ര​ന്മാർ
ഹവ്യ​ഗ​വ്യ​ങ്ങ​ളേ​ക്കൊ​ണ്ടു​നി​ത്യ​വും ദി​വ്യ​ദേ​വ​താ പൂജനം ഗോ​വി​ന്ദ.
പത്തു​മാ​റ്റിൻ​പൊ​ന്നു​കൾ​ര​ത്ന​ത്താൽ വി​സ്താ​ര​ത്തിൽ ചു​മ​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന
പത്ത​ന​ങ്ങ​ളും പത്തു​നൂ​റാ​യി​രം ചി​ത്ത​ര​മ്യ​മി​തെ​ത്ര​യും ഗോ​വി​ന്ദ.
മന്ദി​ര​ന്തോ​റു​മി​ന്ദി​ന്ദി​ര​ങ്ങ​ളും മന്ദം മന്ദം മു​ര​ണ്ടു​ന​ട​കൊ​ണ്ടു.
സു​ന്ദ​രാം​ഗി​മാ​രാ​ന​ന​ത്തെ​ക​ണ്ടി​ട്ടം​ബു​ജാ​ത​ങ്ങ​ളെ​ന്നോർ​ത്തു ഗോ​വി​ന്ദ.
മന്നീ​രേ​ഴും കട​ക്ക​ണ്ണു​കൊ​ണ്ടു​ടൻ രത്നമാക്കിച്ചമച്ചരികത്താക്കു-​
കന്നൽ​ക്ക​ണ്ണി​മാ​രു​ണ്ടാ​യി പണ്ട​തിൽ മി​ന്നൽ​പോ​ലെ വി​ള​ങ്ങീ​ട്ടു ഗോ​വി​ന്ദ.”

ഇങ്ങ​നെ അയോ​ധ്യാ​പു​രി​യു​ടെ വർ​ണ്ണ​ന​യോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണു് രണ്ടാം വൃ​ത്തം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഈ ഭാ​ഗ​ത്തെ രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു​വു​മാ​യി സാ​ദൃ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി നോ​ക്കുക. മേ​ദി​നീ​തി​ല​കം​പോ​ലെ മേ​വു​ന്ന രാ​ജ​ധാ​നി​യിൽ ദശ​ര​ഥ​രാ​ജാ​വു് ‘ഏഴ കോഴകൾ’ കൂ​ടാ​തെ രാ​ജ്യ​പ​രി​പാ​ല​നം ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​വെ,

“കള​ള​രെ​ന്നു​ള്ള ശബ്ദ​മ​രി​പ്പ​മാ
യ്വെ​ള്ള​രേ പു​ന​രു​ള്ളൂ​ധ​രി​ത്രി​യിൽ
ഉള്ളി​ലാ​ധി മഹാ​വ്യാ​ധി ലോ​ക​നാം
തള്ളി​നീ​ങ്ങി​പ്പോ​യ​ക്കാ​ലം ഗോ​വി​ന്ദ.”

അദ്ദേ​ഹം ‘അശ്വ​ങ്ങൾ പെ​രു​മാ​റ്റി’ പലേ അശ്വ​മേ​ധ​ങ്ങൾ നട​ത്തി ‘വി​ശ്വ​ദേ​വ​താ​മോ​ദം വളർ​ത്തി’യെ​ങ്കി​ലും, സന്ത​തി​യി​ല്ലാ​യ്ക​യാൽ ദുഃ​ഖി​ത​നാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. അന​ന്ത​രം സു​മ​ന്ത്ര​വ​ച​നാ​നു​സാ​രേണ പു​ത്ര​കാ​മേ​ഷ്ടി നട​ത്തു​ന്ന​തും തത്സ​മ​യം,

“ഹവ്യ​വാ​ഹ​ന​കു​ണ്ഡ​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യ്
ദി​വ്യ​നാ​യൊ​രു പു​രു​ഷ​ന​ന്നേ​രം
കയ്യിൽ​മേ​വി​ന​പാ​യ​സം ഭൂ​പ​ന്റെ
കയ്യിൽ​വെ​ച്ചി​ട്ടു്”

മറ​യു​ന്ന​തും ആ പാ​യ​സ​ത്തെ രാ​ജാ​വി​ന്റെ ഭാ​ര്യ​മാർ​ക്കാ​യി പങ്കി​ടു​ന്ന​തും വളരെ ചു​രു​ക്കി​യെ​ങ്കി​ലും സര​സ​മാ​യി വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. രാ​ജ്ഞി​മാർ പായസം ഉണ്ട മാ​ത്ര​യിൽ ഗർഭം ധരി​ച്ചു. കാ​ല​ക്ര​മേണ,

[4] “പൊ​ന്മ​ണി കും​ഭം​പോ​ലെ വി​ള​ങ്ങു​ന്ന
നന്മു​ല​യി​ണ​ചാ​ഞ്ഞു കൌ​സ​ല്യേ​ടെ
ഇമ്മൂ​ന്നു​ലോ​കം​പെ​റ്റ ഹര​ജ​ന്മം
കാ​ണ്മാ​നെ​ന്ന​പോ​ലെ ഹരി​ഗോ​വി​ന്ദ.”

രാ​മാ​വ​താ​രം ആസ​ന്ന​മാ​യ​പ്പോൾ, നവ​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഭദ്ര​രാ​ശി​ക​ളിൽ സ്ഥി​തി​ചെ​യ്തു. നാ​ക​ഭേ​രി​കൾ താനേ മു​ഴ​ങ്ങി; ലോ​ക​മാ​ന​സ​ജാ​ലം തെ​ളി​ഞ്ഞു; നാ​ക​നാ​രി​കൾ ആടു​ക​യും പാ​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു.

“നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങൾ തെ​ളി​ഞ്ഞു ഗഗ​ന​ത്തിൽ
ദി​ക്കു​കൾ പത്തു​മൊ​ക്കെ​പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു;
അർ​ക്ക​സോ​മ​നും സു​പ്രഭ കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു;
ലക്ഷ്മി​വർ​ദ്ധി​ച്ചു ഭൂ​മി​യിൽ ഗോ​വി​ന്ദ.
സൂ​തി​കാ​ല​മ​ണ​ഞ്ഞ​ത​റി​യി​പ്പാൻ
ദൂ​ത​നെ​പ്പോ​ലെ നീളേ നട​ന്നു​ടൻ,
പൂ​തി​ഗ​ന്ധം കളഞ്ഞുസുഗന്ധവാ-​
നായി വീശീ തദാ വായു ഗോ​വി​ന്ദ.
[5] “യാ​തു​കൂ​രി​രുൾ നീ​ക്കി​ക്ക​ള​വാ​നും
ലോ​ക​കൈ​ര​വ​ബോ​ധം വളർ​ത്താ​നും
കൌ​സ​ല്യാ​ദേ​വി​പൂർ​വാ​ച​ലേ രാമ-
ചന്ദ്രൻ ജാ​ത​നാ​യ​മ്പോ​ടു ഗോ​വി​ന്ദ.”

ചന്ദ്രൻ കർ​ക്ക​ട​ക​ത്തി​ലും പഞ്ച​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ ഉച്ച​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലും നി​ല്ക്ക​വേ ആയി​രു​ന്നു രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ ജനനം.

[6] “ഉണ്ണി​യു​ണ്ടായ സന്തോ​ഷം കൊ​ണ്ടു​ടൻ
പു​ണ്യ​ലോ​കായ ഭൂ​തി​കൊ​ടു​ക്ക​യാൽ”

ദശ​ര​ഥ​മ​ഹാ​രാ​ജാ​വി​നു ‘ആല​വ​ട്ടം കു​ട​ത​ഴ​യെ​ന്നി​യേ​മ​റ്റൊ​ന്നും ശേ​ഷി​ച്ചി’ല്ല​ത്രേ. മറ്റു​ദേ​വി​മാ​രും ഭര​താ​ദി​ക​ളെ പ്ര​സ​വി​ച്ചു. ഇവിടെ രണ്ടാം വൃ​ത്തം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

സീ​താ​പ​രി​ണ​യം​വ​രെ​യു​ള്ള ഭാ​ഗ​മാ​ണു് മൂ​ന്നാം വൃ​ത്ത​ത്തിൽ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

‘അഖി​ല​ന​യ​നാ​മോ​ദ​കര’നായ ശ്രീ​രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ മൂ​ന്നു സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രോ​ടു​കൂ​ടി “പ്ര​തി​പ​ദു​ഡു​നാ​ഥൻ” എന്ന​പോ​ലെ വളർ​ന്നു​വ​ന്നു. അക്കാ​ല​ത്തു ഒരു ദിവസം വി​ശ്വാ​മി​ത്ര​മു​നി അയോ​ദ്ധ്യ​യിൽ​ചെ​ന്നു്,

‘ബാ​ല​ക​നെ​ത്ത​രി​ക​യെ​ന്നു​ടെ യാ​ഗ​ക്രിയ കഴി​ച്ചു​കൊൾ​വാൻ’ എന്നു് ദശ​ര​ഥ​നോ​ടു അപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

“മു​നി​പ്ര​വ​ര​കു​ശി​ക​സുത ചെ​റു​പ്പ​മ​ത്രേ മമ മകനു
നമു​ക്കി​വ​നെ​പ്പി​രി​ഞ്ഞി​രു​ന്നാ​ല​ര​ക്ഷ​ണം പൊ​റു​ക്ക​യി​ല്ല
സമ​സ്ത​കർ​മ്മ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷി​കൾ കഴു​ത്ത​റു​ത്തു സവ​ന​ര​ക്ഷ
വരു​ത്തു​ന്നു​ണ്ടു വയമപി ച രാമ രഘു​നാ​ഥ​ജയ.”

എന്നു പറ​ഞ്ഞു് ദശരഥൻ ഒഴി​യു​വാൻ നോ​ക്കി. എന്നാൽ,

“ചെ​റു​പ്പ​മ​ല്ല തവ മകനു ജഗ​ത്ത്രി​ത​യ​പ​ര​മ​ഗു​രു
വലി​പ്പ​വു​മി​ന്ന​വ​നെ​ത്ര​യെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​തി​ല്ല​യൊ​രു​പു​രു​ഷൻ.
വലി​പ്പ​മെ​ഴു​മ​സൃ​ക്പ​വ​ന​മ​ഹാ പാ​വ​ക​ന​വ​ന​തി​നു
വി​ക​ല്പ​മി​ല്ല നൃ​പ​തി​വര…”

എന്നു് പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ കോ​പ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പോവാൻ ഭാ​വി​ക്ക​വേ, മഹാ​രാ​ജാ​വു് വസി​ഷ്ഠോ​പ​ദേ​ശ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് രാ​മ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​ന്മാ​രെ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നോ​ടു​കൂ​ടി അയ​ച്ചു. വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ അവർ​ക്കു ബലയും അതി​ബ​ല​യും ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ഈ ഘട്ട​ത്തെ കവി വളരെ ചു​രു​ക്കി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു​വെ​ങ്കി​ലും താ​ട​ക​യു​ടെ വര​വി​നെ ഭം​ഗി​യാ​യി വർ​ണ്ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. രാ​ക്ഷ​സി​യെ​ങ്കി​ലും സ്ത്രീ​ജ​ന​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് അവളെ കൊ​ല്ലു​ന്ന​തി​നു രാഘവൻ മടി​ച്ചു. എന്നാൽ മു​നി​യു​ടെ ഉപ​ദേ​ശ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു്,

“പെൺ​കൊ​ല​യി​ലു​ദി​ച്ച കൃ​പ​ശ​ര​ത്തിൽ മു​ന​മു​ക​ളിൽ​വ​ച്ചി​ട്ടു് അമ്പി​നോ​ടു വലി​ച്ചൊ​ന്നെ​യ്തു.” ആ ശര​മേ​റ്റി​ട്ടു, താടക ‘വമ്പി​ച്ചൊ​രു മല​ക​ണ​ക്കെ’ നി​ല​ത്തു പതി​ച്ചു. അന​ന്ത​രം വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ സി​ദ്ധാ​ശ്ര​മം പ്രാ​പി​ച്ചി​ട്ടു്, ശു​ദ്ധി​കർ​മ്മം തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പേ​ാൾ ഉദ്ധ​ത​ന്മാ​രായ നി​ശി​ച​രർ പലവിധ വി​ഘ്ന​ങ്ങൾ ചെ​യ്തു​തു​ട​ങ്ങി. എന്നാൽ സു​ബാ​ഹു​പ്ര​മു​ഖ​ന്മാ​രെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കീ​ട്ടു്, രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ യാ​ഗ​ര​ക്ഷ ചെ​യ്ത​യാൽ, മുനി സന്തു​ഷ്ട​നാ​യി. അഹ​ല്യ​മോ​ക്ഷ​ത്തെ കവി ഒരു പദ്യ​ത്തിൽ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടു് രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ മി​ഥി​ലാ​പു​രി​ക്കു ചെ​ന്നു് പു​ര​ഹ​ര​ചാ​പം ഭഞ്ജി​ച്ച് സീതയെ പാ​ണി​ഗ്ര​ഹ​ണം ചെ​യ്തു. വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു ദശ​ര​ഥാ​ദി​ക​ളെ​യും ക്ഷ​ണി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അന​ന്ത​രം അയോ​ധ്യ​യി​ലേ​യ്ക്കു തി​രി​ച്ചു പോകും വഴി​ക്കു് ‘പു​ര​ത്ര​യ​ത്തെ​പ്പൊ​രി​ച്ച മമ പര​മ​ഗു​രു​പു​ര​ഹ​ര​ന്റെ കു​ല​വി​ല്ലി​നെ​യൊ​ടി​ച്ച നി​ന്റെ കര​മൊ​ടി​പ്പൻ’ എന്നു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു് പര​ശു​രാ​മൻ എതി​രി​ട്ടു. തത്സ​മ​യം, പട​ജ​ന​ങ്ങൾ എല്ലാം ആക്ഷ​ത്ര​തേ​ജോ​നി​ധി​യായ മു​നി​യു​ടെ കനൽ​ക്ക​ണ്ണു​കൾ​ക​ണ്ടു് ഭയ​പ്പെ​ട്ടു ഓടി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു​വ​ത്രേ. എന്നാൽ,

“ജഗൽ​പ​വി​ത്ര​തര പു​രു​ഷ​രെ​ത്തിർ​പ്പ​തി​ന്നു തു​നി​ഞ്ഞ​ള​വിൽ
രവി​പ്ര​ഭ​ക​ള​ട​ലിൽ ജന​ന​യ​ന​ങ്ങ​ളി​ല​ടി​പ്പി​ച്ചു​ടൻ
പതു​പ്പിൽ​വി​ളി​ച്ച​നു​സ​രി​ച്ചു സമർ​പ്പി​ച്ചു​തൽ​കു​ല​ചി​ല​യും
മു​നി​പ്ര​വ​രൻ നട​ന്നു”വത്രേ.

രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ യൌ​വ​രാ​ജ്യാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തി​നു​ള്ള ഒരു​ക്ക​വും കൈകയി നി​മി​ത്തം നേ​രി​ട്ട വി​ഘ്ന​വും നാലാം വൃ​ത്ത​ത്തിൽ സം​ക്ഷി​പ്ത​മാ​യി പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അഞ്ചാം​വൃ​ത്തം ആപാ​ദ​ചൂ​ഡം അകൃ​ത്രി​മ​ര​മ​ണീ​യ​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ വന​ത്തി​ലേ​യ്ക്കു പു​റ​പ്പെ​ടാൻ ഭാ​വി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു് സീ​ത​യും​കൂ​ടെ പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. തത്സ​മ​യം ഭഗവാൻ,

“കാ​ന്താ​ര​വി​ന്ദാ​യ​താ​ക്ഷീ മനോ​ജ്ഞേ!
കാ​ന്താ​ര​വാ​സം നി​ന​ക്കാ​വ​ത​ല്ലേ.
ശാ​ന്തേ! കു​ടും​ബ​പ്രി​യേ! താ​ത​പാ​ദം
കാ​ന്തേ! ഭജി​ച്ചീ​ടു ശ്രീ​രാ​മ​രാമ.
വൈ​ദേ​ഹി! പോ​രേ​ണ്ട പോ​രേ​ണ്ട ബാലേ!
പൈ​ദാ​ഹ​ശാ​ന്തി​ക്കു​പാ​യ​ങ്ങ​ളി​ല്ലേ
ഹേ​ദേ​വി! കല്ലു​ണ്ടു മു​ള്ളു​ണ്ടു കാ​ട്ടിൽ
പാ​ദ​വ്യ​ഥ​യ്ക്ക​ങ്ങു ശ്രീ​രാ​മ​രാമ.”

എന്നി​ങ്ങ​നെ തട​സ്സം പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ,

“എന്നാ​ര്യ​പു​ത്രൻ വന​ത്തി​ന്നു​പോ​യാൽ
പി​ന്നെ​പ്പു​രീ​വാ​സ​മെ​ന്തി​ന്നു​വേ​ണ്ടി?
നി​ന്നോ​ടു​കൂ​ടീ​ട്ടു പോ​രു​ന്നു​ഞാ​നും
എന്നാൾ​മ​നോ​ജ്ഞാം​ഗി…”

സൌ​മി​ത്രി​യും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നോ​ടു​കൂ​ടെ പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. മാ​ലോ​ക​രോ,

‘ഗാ​ഢം​വ​ളർ​ന്നോ​രു​ദുഃ​ഖേ​ന​ലോ​കർ
ചാ​ടി​ച്ചു​ക​ണ്ണീ​രു​മാ​ബാ​ല​വൃ​ദ്ധം’

ചാ​ടി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ടു്, രാ​മ​ന്റെ വന​യാ​ത്ര​യെ തടയാൻ നോ​ക്കി.

“കാ​ണി​ക്ഷ​ണം നി​ന്നെ വേർ​വി​ട്ടി​രു​ന്നാൽ
ദീ​ന​ത്വ​മുൾ​ക്കൊ​ണ്ടു ദുഃ​ഖി​ക്കു​മ​സ്മാൻ
കാ​ണാ​തെ​വേർ​വി​ട്ടു നീ പോ​കി​ലി​പ്പോൾ
പ്രാ​ണ​ങ്ങൾ പോ​കു​ന്നു…”

എന്നു അവർ വി​ല​പി​ച്ചു. രഘു​രാ​മ​നാ​ക​ട്ടെ ‘പാ​രി​ച്ച കണ്ണീ​രൊ​ലി​പ്പി​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്ന താതനെ’ ചാ​രു​സ്മി​തം തൂകി വന്ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് വന​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​യ​തു്. എന്നാൽ സീ​ത​യു​ടെ വന​സ​ഞ്ച​ര​ണ​ഖേ​ദം കണ്ട​പ്പോൾ ആ ഗം​ഭീ​രാ​ശ​യ​നു​കൂ​ടി കണ്ണീ​രു വന്നു​പോ​യ​ത്രേ. ദേ​വി​യോ,

“രാ​മാം​ഘ്രി​ത​ട്ടു​ന്ന പാ​ഷാ​ണ​വും​പോ​യ്
സ്ത്രീ​രൂ​പ​മാ​യ്‍വ​ന്നു​വെ​ന്നോർ​ത്തു​താ​നോ?
സീതാ ന സസ്മാര പാ​ദ​വ്യ​ഥാ​ന്താം
സഞ്ചാ​ര​ഖി​ന്നാ​പി ശ്രീ​രാമ രാമ!”

ഭര​ത​പ്ര​തി​ജ്ഞാ​വ​രെ​യു​ള്ള ഭാ​ഗ​ത്തെ വളരെ സം​ക്ഷേ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

ദണ്ഡ​കാ​ര​ണ്യ​പ്ര​വേ​ശ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി 6-ാം വൃ​ത്തം തു​ട​ങ്ങു​ന്നു. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ദണ്ഡ​കാ​ര​ണ്യ​ത്തിൽ ‘പു​ഷ്പ​ത​ദ്രുമ രാ​ജി​ദ​ത്ത വി​ലോ​ചന’നായി നട​ക്ക​വേ, വി​രാ​ധൻ എന്ന രാ​ക്ഷ​സൻ ‘പു​ഷ്പ​സാ​യക ദേവത’യായ സീ​താ​ദേ​വി​യെ അപ​ഹ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കു ഉൽ​പ്പ​തി​ച്ചു. എന്നാൽ രാ​മ​ശ​രാ​ഗ​മ​ന​ത്താൽ അവൻ ദേ​വി​യെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു് ഉഗ്ര​ന്മാ​രായ രാ​മ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​ന്മാ​രെ തോളിൽ എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു മേ​ല്പോ​ട്ടു​യർ​ന്നു​വ​ത്രേ. ഇങ്ങ​നെ പല സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ കവി വാ​ല്മീ​കി​യെ അനു​സ​രി​ക്കാ​തെ ചമ്പൂ​കാ​ര​ന്മാ​രെ അനു​സ​ന്ധാ​നം ചെ​യ്തു കാ​ണു​ന്നു.

വി​രാ​ധ​നെ വധി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം അഗ​സ്ത്യാ​ശ്ര​മ​പ്രാ​പ്തി​വ​രെ​യു​ള്ള ഭാ​ഗ​ത്തെ ചമ്പൂ​കാ​ര​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലും തോ​ല്പി​ക്കു​ന്ന സം​സ്കൃ​ത​പ്ര​ധാ​ന​മായ മണി​പ്ര​വാ​ള​ത്തിൽ ഇങ്ങ​നെ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“പ്രാ​ണ​ധാ​ര​ണ​ഗാ​ത്ര​വാൻ ശര​ഭം​ഗ​മാ​മു​നി മൈഥിലീ-​
പ്രാ​ണ​നാ​ഥ​സ​മാ​ഗ​മേ പര​ലോ​ക​മാപ സു​ഖാ​വ​ഹം;
പ്രീ​ണ​നായ നട​ന്നു ദണ്ഡ​ക​വാ​സി​നാം യമി​നാ​ന്ധ​നുർ
ബാ​ണ​പാ​ണി​ര​ഗ​സ്ത്യ​വാ​സ​മ​വാപ രാമ ഹരേ ഹരേ.”

മഹർഷി രാ​വ​ണൻ​നി​മി​ത്തം നേ​രി​ട്ട സങ്ക​ട​ങ്ങ​ളെ വി​വ​രി​ച്ചു കേൾ​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഭാഗം ഹൃ​ദ​യം​ഗ​മ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ഉണ്ണി​രാ​ഘ​വാ! നി​യ​ടു​ത്ത​ടു​ത്തി​ങ്ങു​പോ​രിക ബാലക
കണ്ണൊ​രി​ത്ര​യെ​നി​ക്കു​കാണ വയ​സ്സ​നേ​ക​മ​തീ​ത​മാ​യ്;
എണ്ണു​കിൽ​ശ​ത​മ​ല്ല രാമ! പി​ടി​ച്ചു രാ​ക്ഷ​സ​ഭ​ക്ഷി​തം [7] ഉണ്ണി​ദ​ണ്ഡ​ജി​നാ​ദി​കാ​ണി​തു രാമ രാമ ഹരേ ഹരേ.
ഹന്ത​രാ​ക്ഷസ കു​ന്ത​പാ​താൽ മദീ​യ​ദ​ന്ത​മ​ട​ന്നു​പോ​യ്
ചി​ന്ത​നീ​യ​മി​ത​ല്ലി? രാമ മദീ​യ​വേ​ദ​ന​മെ​ന്നി​യേ;
മന്ഥ​രാ​ഗ​മി​യാ​യി​മാ​മക ഗാ​ത്ര​മേക നടിക്കയാ-​
ലന്ത​രാ​ള​സ​മാ​ഗ​മേ ഹരി…
ദണ്ഡ​പാ​ണി​രി​വാ​ത്ര​വ​ന്നൊ​രു രാ​ക്ഷ​സൻ മടി​യാ​തു​ടൻ
ദണ്ഡു​കൊ​ണ്ടു​കു​മ​ച്ചു​ന​മ്മു​ടെ കണ്ണു​മൊ​ന്നു​പൊ​ടി​ഞ്ഞു​പോ
ചണ്ഡ​ഭാ​നു​കു​ലാ​വ​തംസ! മദീ​യ​ദ​ണ്ഡ​മി​തിൽ​പ്പ​രം
ദണ്ഡ​താ​ഡ​ന​മെ​ത്ര രാഘവ! …
ഊക്ക​നാ​കി​യ​രാ​ഘ​വൻ പു​ന​രൂ​ക്കു​കൂ​ടി മു​ട​ക്കി​നാൻ
വാ​ക്കു​കേൾ​ക്കി​ല​തി​പ്പൊ​ഴും മമ മൂ​ത്ര​പാ​ത​മു​ടൻ​വ​രും,
സാ​ക്ഷി​ദൈ​വ​മൊ​ഴി​ഞ്ഞു മറ്റൊ​രു​ഭൂ​ത​രി​ല്ല​ന​മു​ക്കു​കേൾ
തീർ​ക്ക നമ്മു​ടെ സങ്ക​ട​ങ്ങ​ളെ രാമ രാമ ഹരേ ഹരേ.”

അഗ്നി​സ​മ​നായ മു​നി​യു​ടെ വാ​ക്കു കേൾ​ക്ക​യാൽ “ശർ​വ​ഫാ​ല​വി​ലോ​ച​നോ​പ​മ​ലോ​ചന’നാ​യി​ത്തീർ​ന്ന രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ‘സർ​വ​രാ​ക്ഷ​സ​വീ​ര​വം​ശ​പ്ര​തി​ജ്ഞ’ ചെ​യ്തി​ട്ടു്, ‘ഉർ​വ​രാ​മൃ​തം നൽകി’. അന​ന്ത​രം അദ്ദേ​ഹം അഗ​സ്ത്യ​ദ​ത്ത​മായ ശാർ​ങ​ചാ​പ​വും ശര​ധി​യും വാളും വാ​ങ്ങി കൊ​ണ്ടു് ‘തീർ​ത്ഥ​ഭൂ​ത​ജ​ല​പ്ര​വാഹ മഹാ​ന​ദീ​നി​കട’സ്ഥ​മായ ചി​ത്ര​പ​ഞ്ച​പ​ടി പ്രാ​പി​ച്ചു് അവിടെ പാർ​ത്തു.

ഏഴാം വൃ​ത്ത​ത്തിൽ സീ​താ​പ​ഹ​ര​ണം​വ​രെ​യു​ള്ള കഥ ചേർ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

രാ​വ​ണാ​നു​ജ​യായ ശൂർ​പ്പ​ണഖ, ‘മനോ​ഭി​രാ​മ​ചാ​രു​രൂ​പ​ധാ​രി​ണി’യാ​യി​ട്ടു് അം​ബ​ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു ഇറ​ങ്ങി​വ​ന്നു്,

“എനി​ക്കു​കാ​ന്ത​നി​ല്ല രാമ! നീ​യെ​നി​ക്കു കാ​ന്ത​നാ​യ്
ഭവി​ക്ക​വേ​ണ​മം​ഗ​ജാ​തു​ര​യ്ക്കു സു​ന്ദ​രാ​നന!
മരി​ക്കു​മ​ല്ല​യാ​യ്കിൽ​ഞാ​ന​ര​ക്ഷ​ണേന മാ​ര​മാൽ
മു​ഴു​ക്ക​കൊ​ണ്ടു രാഘവ! മു​കു​ന്ദ​രാമ പാ​ഹി​മാം.

എന്നു സപ്ര​ഗ​ല്ഭം രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു.

രാ​മ​നാ​ക​ട്ടെ, ‘പതു​പ്പിൽ​വ​ച്ചു സു​ന്ദ​രീം ചി​രി​ച്ചു​കെ​ാ​ണ്ടു്’ ഇങ്ങ​നെ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തു.

“വരി​ച്ചു​കൊൾക നീ ജഗൽ​പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​ത്മ​സോ​ദ​രം
സമ​സ്ത​കാ​മ​പൂ​ര​ണം മു​കു​ന്ദ​രാമ പാ​ഹി​മാം.’

ലക്ഷ്മ​ണൻ അവളെ അനാ​ദ​രി​ക്ക​യാൽ, അവൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു് ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​യ്ക്കു ഉയർ​ന്നു. ഗത്യ​ന്ത​ര​മി​ല്ലാ​തെ ലക്ഷ്മ​ണൻ അവ​ളു​ടെ ‘കർ​ണ്ണ​നാ​സി​കാം’ അരി​ക​യും അവൾ ‘മു​റി​ച്ച​ചീ​നി​പോ​ലെ’ നി​ല​ത്തു പതി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു.

ഇവി​ടെ​യെ​ല്ലാം കവി ഭാ​ഷാ​രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു​വി​നെ​യാ​ണു് അനു​സ​ന്ധാ​നം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

‘ക്ഷോ​ണീ​ത​ല​ത്തിൽ ചീ​നി​ക​ണ​ക്കെ വീണു’ എന്നു ചമ്പു​വി​ലും,

‘മു​റി​ച്ചു ചീ​നി​പോല ഭൂ​ത​ല​ത്തിൽ വീണു രാ​ക്ഷ​സി’ എന്നു ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തി​ലും കാ​ണു​ന്ന​തു നോ​ക്കുക.

ഖര​ദൂ​ഷണ ത്രി​ശി​രാ​ക്ക​ളു​മാ​യു​ള്ള യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ വർ​ണ്ണന അന​തി​വി​സ്ത​ര​മെ​ങ്കി​ലും സു​ന്ദ​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

ശൂർ​പ്പ​ണ​ഖ​യു​ടെ സങ്ക​ടം കേ​ട്ടു് ഖരൻ ‘ചതുർ​ദ്ദ​ശാ​ശ​രാ​ധിപ’രെ അയ​ച്ചു. എന്നാൽ,

“തനി​ച്ചു​പോ​രി​നാ​ഞ്ഞു വന്നെ​തിർ​ത്ത​ക​ണ്ടു രാഘവൻ
കു​ല​ച്ചു​വി​ല്ലു​സാ​യ​കം തൊ​ടു​ത്ത​യ​ച്ചു​സ​ത്വ​രം.
ശര​പ്ര​ഭി​ന്ന​ക​ന്ധ​രാ​ശ്ച​തുർ​ദ്ദി​ശം പതി​ച്ചു​പോ​യ്
ച്ച​തുർ​ദ്ദ​ശാ​ശ​രാ​ധി​പാഃ…”

അതു കണ്ടു് അയാൾ ‘ഉര​ത്ത​രോ​ഷ​വാ’നാ​യി​ട്ടു് ‘ദൂ​ഷ​ണ​ത്രി​മൂർ​ദ്ധ​നാ’ദി​രാ​ക്ഷ​സ​ന്മാ​രെ സസൈ​ന്യം അയ​ച്ചു. ഈ യു​ദ്ധം വളരെ ഘോ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

“തുരംഗതുംഗകണ്ഠബദ്ധകിങ്കിണീഘണാഘണ-​
ധ്വ​നി​പ്ര​തി​ധ്വ​നി​പ്ര​ഘോ​ഷി​താം​ബ​രം നി​ര​ന്ത​രം;
മദം​മു​ഴു​ത്തു​യർ​ന്നു ഹസ്തി​വൃ​ന്ദ​ബ​ദ്ധ​ശൃം​ഖ​ലാ​ഝ​ല​ദ്
ഝലൽ​പ്ര​ഘോ​ഷി​തം മു​കു​ന്ദ…”

“സമ​ന്ത​ത​സ്സ​മു​ദ്ര​മ​ങ്ങി​ര​ച്ചു​വ​ന്നു മു​ക്കു​വാൻ”

വരു​ന്ന​പോ​ലെ രാ​ക്ഷ​സ​സൈ​ന്യം വരു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു് ശ്രീ​രാ​മൻ ലക്ഷ്മ​ണ​നെ വി​ളി​ച്ചു് ജാ​ന​കീ​ദേ​വി​യെ രക്ഷി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്നു് ആജ്ഞാ​പി​ച്ച​തി​ന്റെ ശേഷം ‘അര​ക്ഷ​ണേ​ന​ര​ക്ഷ​സാം​കു​ലം’ അറു​തി​വ​രു​ത്താ​നാ​യി പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.

[8] “ദ്വി​സ​പ്ത​കം​സ​ഹ​സ്ര​മു​ള്ള രാ​ക്ഷ​സർ​ക്കു സംഗരേ
എനി​ക്കെ​നി​ക്കി​തേ​ക​നു​ണ്ടി​തെ​ന്നു​തോ​ന്നു​മാ​റു​ടൻ”

എതിർ​ത്ത രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ വി​ക്ര​മ​ത്തെ പു​കൾ​ത്താൻ പണി​യാ​ണ​ത്രേ.

“പ്ര​വൃ​ദ്ധ​യു​ദ്ധ​രാ​മ​പ​ത്രി​കൃ​ത്ത​ക​ണ്ഠ​നിർ​ഗ്ഗ​ളൽ
പ്ര​വൃ​ദ്ധ​ര​ക്ത​പാ​ന​മ​ത്ത​ചി​ത്ത​ക​ങ്ക​ഭീ​ഷ​ണം
മു​ഴു​ത്ത​യു​ദ്ധ​വി​ക്ര​മം”

നി​രീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി സു​രാ​വ​ലി വി​യ​ത്തിൽ വന്നു തി​ങ്ങി​നി​ന്നു. എന്തി​ന​ധി​കം വി​സ്ത​രി​ക്കു​ന്നു.

“ത്രി​ലോ​ക​നാ​ഥ​പ​ത്രി​കൊ​ണ്ടു ചത്തു​വീ​ണു​ദൂ​ഷ​ണൻ
ത്രി​ലോ​ക​നാ​ഥ​ദൂ​ഷ​ണം ദു​രു​ക്തി​കൊ​ണ്ടു രാ​മ​നും
ത്രി​ഭി​ശ്ശ​രൈ​ര​റു​ത്തു​ടൻ ത്രിമൂർദ്ധകംജിതശ്രമ-​
മബാ​ധ​യാ​യ് ജഗ​ത്ത്ര​യം…”

അന​ന്ത​രം ഖരൻ എതി​രി​ട്ടു. എന്നാൽ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ അര​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ, ‘കന​ത്ത​വി​ല്ലെ​ടു​ത്തു​ടൻ കു​ല​ച്ചു​ബാ​ണ​വും തൊ​ടു​ത്ത​യ​ച്ചു്’ ‘രഥ​ദ്ധ്വ​ജ​പ​താ​ക​യും രഥം തു​രം​ഗ​മ​ങ്ങ​ളും’ ധനു​സ്സും മു​റി​ച്ചു നി​ല​ത്തു​വീ​ഴ്ത്തി. ഖര​നാ​ക​ട്ടെ,

“രവി​പ്ര​ഭം ചതുർ​ഭു​ജം സശം​ഖ​ച​ക്ര​സം​ഭൃ​തം
ജ്വ​ലൽ​കി​രീ​ട​കു​ണ്ഡ​ലം പു​രാ​ണ​പൂ​രു​ഷം ഹരിം”

ഉദി​ച്ചു കാ​ണു​ക​യാൽ ‘തൽ​ക്ഷ​ണം മരി​ക്ക​ന​ല്ലു’വെ​ന്നു​റ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ എതിർ​ത്തു.

“ഖരസ്യ തസ്യ കണ്ഠ​വും​മു​റി​ച്ചു വി​ശ്വ​നാ​യ​കൻ
പരം​പു​ര​ത്തി​ലാ​ക്കി​നാൻ സു​ഖി​ച്ചി​രി​പ്പ​തി​ന്നു​താൻ
സു​ര​പ്ര​മു​ക്ത​പു​ഷ്പ​വൃ​ഷ്ടി​യേ​റ്റു​യു​ദ്ധ​ഭൂ​മി​യിൽ
ധനു​സ്സു​മു​ന്നി​നി​ന്ന രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​രാ​മ​പാ​ഹി​മാം.”

ഈ ഭാ​ഗ​ത്തെ രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു​വു​മാ​യി ചേർ​ത്തു​വ​ച്ചു വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കുക. ഖര​വ​ധാ​ന​ന്ത​രം ശൂർ​പ്പ​ണഖ രാ​വ​ണ​ന്റെ അടു​ക്കൽ പരാതി പറ​ഞ്ഞു. രാവണൻ മാ​രീ​ച​നെ പറ​ഞ്ഞ​യ​ക്കു​ന്ന ഘട്ടം​മു​തൽ​ക്കു സീ​താ​പ​ഹ​ര​ണം വരെ​യു​ള്ള ഭാ​ഗ​ത്തേ​യും വളരെ ചു​രു​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

എട്ടാം​വൃ​ത്ത​ത്തിൽ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ വി​ലാ​പ​വും സു​ഗ്രീ​വ​സ​ഖ്യ​വും ആണു് വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ശ്രീ​രാ​മ​വി​ലാ​പം ശി​ല​യു​മ​ലി​യു​മാ​റു​ക​രു​ണ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“മമ തരു​ണീ​സീ​തേ! പുനരെവിടെനീപോ-​
യരി​കിൽ മമ വാവാ സക​ല​ഗു​ണ​പൂർ​ണ്ണേ!
തവ​മു​ഖ​സ​രോ​ജം തരളമിഴികാണാ-​
ഞ്ഞ​ഴൽ​മ​ന​സി പാരം പര​മ​ശി​വ​ശം​ഭോ.
കന​ക​മൃ​ശ​തൃ​ഷ്ണാ പെ​രു​തു​പു​ന​രെ​ങ്കിൽ
കഴി​വ​തി​നു​മു​ണ്ടെ​ന്ന​റിക മമ സീതേ! [9] കമ​ല​മു​ഖി! ചന്ദ്രേ ഹരി​ണ​മിത വാവാ
കല​ഹ​മി​ഹ​പോ​രും…
മൃ​ഗ​ത​രു​ണി​മാ​ലേ! വരി​ക​രി​കിൽ ബാലേ
മൃ​ഗ​ന​യ​ന​മാ​രാ​ഭ​ര​ണ​മ​ണി സീതാ
കമ​ല​മു​ഖി​ദീ​നാ പു​ന​രെ​വി​ടെ ലീനാ?
പറ​ക​പ​ര​മാർ​ത്ഥം…
കുരരി! ബത! നീയും വയമിവ ചമ​ഞ്ഞോ?
പ്ര​ല​പ​സി നി​താ​ന്തം തനു​രു​ചി​കു​റ​ഞ്ഞും;
പ്രി​യ​ത​മ​യെ​യും ഞാൻ വനഭുവിതിരഞ്ഞ-​
ങ്ങു​ഴ​ലു​വ​തി​നാ​ഞ്ഞു…
തു​ള​സി​ന​റു​മു​ല്ലേ! മൃ​ദു​ല​ത​നു​വ​ല്ലീ
പരി​ല​സി​ത​ചി​ല്ലീ​യു​ഗ​ച​ലി​ത​മ​ല്ലീ;
ലതകളുലകെല്ലാമഴകിനൊടുവെല്ലു-​
ന്ന​വ​ള​രി​കി​ലി​ല്ലേ?…
ഫല​ഭ​ര​ണ​ന​മ്രാ ബകു​ള​പ​ന​സാ​മ്രാ
മധു​ര​ത​ര​മാ​മ്രാ​തക പറക കമ്രാ
കു​ച​ഭ​ര​ണ​ന​മ്രാ മമ തരുണി താമ്രാ-​
ധരി​യെ​വി​ടെ ലീനാ?…
സ്ഥി​ര​ച​ര​ജ​നി​ത്രീ വദവദ ധരി​ത്രീ
തവ മഹി​ത​പു​ത്രീ മധു​ര​ത​ര​ഗാ​ത്രീ
മമ സു​ഖ​ജ​നി​ത്രീ സു​ച​രി​ത​ക​ള​ത്രീ
കൃ​തി​യെ​വി​ടെ ലീനാ?…

ദുഃ​ഖാ​തി​രേ​ക​ത്താൽ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ കേവലം ഉന്മ​ത്ത​നാ​യി​ച്ച​മ​ഞ്ഞു.

‘കമ​ല​മി​ഴി​ഘോ​രേ പയ​സി​മു​ഴു​കി​പ്പോ​യ്
കര​മി​തിഹ കാ​ണാ​യ​നു​ജി കരയേറ്റീ-​’
‘ടറിക രഘു​നാഥ കര​ക​മ​ല​മ​ല്ലേ
ജല​ക​മ​ല​മ​ത്രേ’…
‘കമ​ല​വ​ന​മ​ദ്ധ്യേ കള​മൊ​ഴി​ചി​ല​മ്പിൻ
കള​ക​ള​നി​നാ​ദം ചെ​വി​യി​ലി​ത​കേൾ​ക്കാ​യ്,
‘പദ​ക​മ​ല​മ​ഞ്ജീ​ര​ജ​നി​ന​ദ​മ​ല്ലേ
കര​ക​യ​ര​യ​ന്നം’… [10]
‘തരു​ത​ട​മി​ത​ല്ലോ തണ​ലി​ലി​ഹ​പോ​രെ’
‘ശശി​കി​ര​ണ​മ​ത്രേ കടു​വെ​യി​ലി​ത​ല്ലേ’;
‘ഹി​മ​ക​ര​നു​ദി​ച്ചാൽ വപു​ഷി​ചു​ടു​മോ മേ?’
‘അതു​മ​ദ​ന​താ​പം പര​മ​ശി​വ​ശം​ഭോ.’
വി​ര​ഹ​മ​പി വി​ദ്രാ​വ​യ​സി സഹവാസാ-​
ദതി​ക​ല​ഹ​മു​ദ്രേ വരിക വരി​ക​നി​ദ്രേ;
സക​ല​ജ​ന​ഭ​ദ്രേ മയിതവ ഹൃ​ദാർ​ദ്രം
കുരു കൃപ വി​നി​ദ്രേ…”

‘രഘു​വ​ര​നി​വ​ണ്ണം വി​ര​ഹ​തു​യിർ​പൂ​ണ്ടും’ ‘ജന​ക​നൃ​പ​പു​ത്രീ​മി​ട​യി​ടെ വി​ളി​ച്ചും’ ‘വി​ളി​യ​വ​ളു​കേ​ളാ​ഞ്ഞ​രി​ശ​മ​ക​താ​രിൽ പെ​രു​കി​യും’ ചു​റ്റി​ന​ട​ന്നു.

“കമ​ല​നി​ര​കാ​ണു​ന്ന​ള​വ​രി​യ​ക​ണ്ണും
പരി​ചി​നൊ​ടു​ചേർ​ത്തും തെ​രു​തെ​രെ​ന​ട​ന്നു.
മല​യ​പ​വ​മാ​നൻ വരു​മ​ള​വി​ല​യ്യോ
മര​ണ​മു​ട​നെ​ന്നും…
വന​ഭു​വി നട​ന്നും ദിശി ദിശി തി​ര​ഞ്ഞും
അനു​ജ​നെ മറ​ന്നും പല​വ​ഴി​യ​ല​ഞ്ഞും
ചി​ല​കു​റി​ക​ര​ഞ്ഞും നി​ജ​ത​നു​മെ​ലി​ഞ്ഞും
വി​വ​ശ​ത​പി​ണ​ഞ്ഞും…

നട​ക്ക​വേ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ കബ​ന്ധ​നു​മാ​യി എതി​രി​ട്ടു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു സൽഗതി നൽ​ക​യും ശബ​ര്യാ​ശ്ര​മ​ത്തിൽ ചെ​ന്നു് ആ ദേ​വി​യു​ടെ സപര്യ ഏൾ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അന​ന്ത​രം ഹനു​മാ​നെ കണ്ടു മു​ട്ടി​യി​ട്ടു് അദ്ദേ​ഹം വഴി​ക്കു് സു​ഗ്രീ​വ​നു​മാ​യി സഖ്യം ചെ​യ്ത​ശേ​ഷം കു​റേ​ക്കാ​ലം കി​ഷ്കി​ന്ധ​യിൽ പാർ​ത്തു.

ഒൻ​പ​താം വൃ​ത്ത​ത്തിൽ ബാ​ലി​വ​ധ​മാ​ണു വിഷയം. കഥയെ വളരെ ചു​രു​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും സ്വ​ഭാ​വ​ര​ച​ന​യിൽ കവി​യ്ക്കു​ള്ള പാടവം ഇവിടെ നല്ല​പോ​ലെ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്നു. സു​ഗ്രീ​വൻ ബാ​ലി​യെ യു​ദ്ധ​ത്തി​നു വി​ളി​ച്ചു. പേ​ടി​ച്ചു് ഓടി​പ്പോയ ശത്രു യു​ദ്ധ​ത്തി​നു വന്നു വി​ളി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഏതോ ഒരു നല്ല പി​ന്തുണ ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു് താര ബാ​ലി​യേ തട​ഞ്ഞു​നിർ​ത്താൻ നോ​ക്കി. എന്നാൽ ബാലി പറ​ഞ്ഞ​തി​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.

“ക്ഷീ​ര​സാ​ഗ​രം പണ്ടു​ക​ട​ഞ്ഞ​നാൾ
നാ​രാ​യ​ണ​നേ​യും വി​സ്മ​യി​പ്പി​ച്ചു,
താരേ! നി​ന്നെ​യും​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നീ​ടിന
വീ​ര്യം നീ​യ​റി​ഞ്ഞീ​ല​യോ? ഗോ​വി​ന്ദ.
ശത്രു​വി​നി​ന്നു ശു​ക്രൻ​തു​ണ​യ്ക്കി​ലും
ഉഗ്ര​നു​ഗ്ര​നാ​യ്‍വ​ന്നു തു​ണ​യ്ക്കി​ലും;
വി​ഷ്ണു, താ​മ​ര​നേ​ത്രൻ തു​ണ​യ്ക്കി​ലും
നി​ല്ക്ക​യി​ല്ലെ​ന്റെ സംഗരേ ഗോ​വി​ന്ദ.”

എന്തൊ​രു ഔദ്ധ​ത്യം! നോ​ക്കുക. ബാലി യു​ദ്ധ​ത്തി​നു പു​റ​പ്പെ​ടു​ക​ത​ന്നെ ചെ​യ്തു. സു​ഗ്രീ​വ​നെ കണ്ട​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹം ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു.

“മു​ന്നെ​നി​ന്നെ​ക്കൊ​ല​ചെ​യ്യാ​ഞ്ഞി​ട്ട​ല്ലോ
പി​ന്നെ​യും പോ​രി​നെ​ന്നേ വി​ളി​ക്കു​ന്നു:
ഇന്നി യു​ദ്ധ​ത്തി​നാ​യ് വി​ളി​ച്ചീ​ടു​വാൻ
നി​ന്നെ​മീ​ളു​ന്നോ​ന​ല്ല​ഞാൻ ഗോ​വി​ന്ദ.”

ഇതു​കേ​ട്ട​പ്പോൾ സാധു സു​ഗ്രീ​വൻ കൈ​കൂ​പ്പി വന്ദി​ച്ചി​ട്ടു് ബാ​ലി​യു​ടെ പാ​ദ​ത്തിൽ വീ​ഴു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്ത​തു്. പാദം പണി​ഞ്ഞ സഹോ​ദ​ര​നെ രക്ഷി​ക്കാ​തെ അദ്ദേ​ഹം ‘ഉടൽ പൊ​ട്ടു​മാ​റു ചവു​ട്ടു​ക​യാൽ’ സു​ഗ്രീ​വൻ ജാ​ത​കോ​പം യു​ദ്ധ​ത്തി​നു തു​ട​ങ്ങി. പി​ന്നീ​ടു നടന്ന സമരം ജീ​വ​ലോ​ക​ങ്ങൾ വി​സ്മ​യി​ക്കു​മാ​റു ഘോ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

“മു​ഷ്ടി​കൊ​ണ്ടു​ടൻ പൊ​ട്ടി​സു​ഗ്രീ​വ​ന്റെ
വട്ട​ക്ക​ണ്ണു​മി​ഴി​ക്കു​ന്ന നേ​ര​ത്താ”

ണു് ശി​ഷ്ട​പാ​ല​ക​നായ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ശരം പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു ബാ​ലി​യെ നി​ഗ്ര​ഹി​ച്ച​തു്. ഇങ്ങ​നെ പല സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ കവി കഥാ​ഗ​തി​യെ സാ​ര​മായ വി​ധ​ത്തിൽ മാ​റ്റീ​ട്ടു​ണ്ടു്. ആ ഭേ​ദ​ഗ​തി​ക​ളെ​ല്ലാം ഉചി​ത​മാ​യി​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

പത്താം​വൃ​ത്ത​ത്തിൽ, ഹനൂ​മാൻ സമു​ദ്ര​ലം​ഘ​ന​ത്തി​നു ഒരു​ങ്ങു​ന്ന​തു​വ​രെ​യു​ള്ള കഥ ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ‘കോ​ട​ക്കാർ​കൂ​ന്ത​ലാൾ സീ​താ​വി​യോ​ഗ​ത്താൽ ആടൽ​പ്പെ​ട്ടു്’ വസി​ക്കു​ന്ന​കാ​ല​ത്തു് ‘കോ​ട​ക്കാർ വന്നു ചേ​രു​ക​യാൽ വി​ര​ഹ​ച്ചു​ടു പി​ടി​പെ​ട്ടു്’ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശരീരം വാ​ടി​യ​ത്രേ. നാ​ലു​മാ​സ​കാ​ലം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ‘ നാ​ലാ​യി​ര​ത്താ​ണ്ടാ’യി തോ​ന്നി. സു​ഗ്രീ​വൻ വാ​ഗ്ദ​ത്ത​മ​നു​സ​രി​ച്ചു് സീ​താ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നു് ആള​യ​ച്ച​തു​മി​ല്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു് ശ്രീ​രാ​മൻ സൌ​മി​ത്രി​യെ തത്സ​ന്നി​ധി​യി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചു.

“എന്തെ​ന്തു​സു​ഗ്രീവ മൈ​ത്ര്യം​മ​റ​ന്നി​ങ്ങു
ചി​ന്തു​പാ​ട്ടും കേ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു​നീ?
ബന്ധം​മു​റി​ഞ്ഞു നട​കൊ​ള്ളു​മെ​ന്നേ​ടം
ചി​ന്തി​ക്ക രാ​മാ​ഹ​രേ​ശ​ര​ണം.
ബാലി കു​ല​പ്പെ​ട്ടു പോ​യ​വ​ഴി​യി​ന്നു–തൂർ​ന്നീല”

എന്നു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ സു​ഗ്രീ​വൻ,

“വെ​ട്ടു​മി​ടി​കേ​ട്ടു ഞെ​ട്ടു​മ​ര​യ​ന്ന
കറ്റ​ക്കി​ടാ​വു​പോ​ലെ’ ഒന്നു​ഞെ​ട്ടി.

അന​ന്ത​രം കപീ​ന്ദ്രൻ​സൌ​മി​ത്രി​യെ സമാ​ധാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി അയ​ച്ചി​ട്ടു് സീ​താ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നാ​യി കപി​ക​ളെ​നി​യോ​ഗി​ച്ചു. തെ​ക്കോ​ട്ടു​പു​റ​പ്പെ​ട്ട വാ​ന​ര​ന്മാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ സു​ഗ്രീ​വ​ന്റെ സചി​വ​നായ ഹനൂ​മാ​നും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൈ​യ്യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഭഗവാൻ തന്റെ അം​ഗു​ലീ​യം കൊ​ടു​ത്ത​യ​ച്ച​തു്. ഈ വാ​ന​ര​സൈ​ന്യം ‘ഇക്ഷോ​ണി​മ​ണ്ഡ​ല​മൊ​ക്കെ​ത്തി​ര​ഞ്ഞി’ട്ടും ‘ആ ക്ഷോ​ണി​പു​ത്രി’യെ കണ്ടി​ല്ല. അങ്ങ​നെ നി​രാ​ശ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​വെ​യാ​ണു് സമ്പാ​തി​യെ​ന്ന ഗൃ​ധ്ര​രാ​ജ​നിൽ​നി​ന്നു്, സീ​താ​ദേ​വി,

“അം​ബു​ധി​തൻ നടു​വിൽ​വി​ള​ങ്ങു​ന്ന
ലങ്കാ​ന​ഗ​രി​യിൽ”

ഇരി​ക്കു​ന്നു എന്നു് അവർ ഗ്ര​ഹി​ച്ച​തു ഉടൻ​ത​ന്നെ അവർ അങ്ങോ​ട്ടു​തി​രി​ച്ചു് സമു​ദ്ര​തീ​ര​ത്തു എത്തി. എന്നാൽ

“വില്പാടൊരുത്തനരക്കാതമന്യനു-​
മപ്പോ​ലെ ഏക​നു​കാ​തം ചാടാം.”

അപ്പാ​രാ​വാ​ര​ത്തെ ലം​ഘി​പ്പാൻ ഒരു​ത്ത​നും കെ​ല്പി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അം​ഗ​ദ​നാ​ക​ട്ടെ,

“ഒന്നു​കു​തി​ക്കിൽ മറു​ക​രെ​ച്ചാ​ടു​വൻ
ഇങ്ങോ​ട്ടു​ദ​ണ്ഡം നമു​ക്ക​നേ​കം”

എന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു. ഒടു​വിൽ ജാം​ബ​വാൻ ഹനൂ​മാ​ന്റെ ഉൽ​പ്പ​ത്തി​മു​ത​ല്ക്കു​ള്ള അത്ഭു​ത​ച​രി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ പറ​ഞ്ഞു കേൾ​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ ആ ഭക്താ​ഗ്ര​ണി​ക്കു് “പത്തി​ര​ട്ടി​ച്ചു പണ്ടേ​തിൽ ബല​വി​സ്താ​രം”. അതി​നാൽ അദ്ദേ​ഹം ‘പൂർ​വാ​ച​ല​ത്തി​ലാ​ദി​ത്യ​നെ​പ്പോ​ലെ മഹേ​ന്ദ്ര​പർ​വ​ത​ത്തിൻ മു​ക​ളേ​റി’ ധനുർ​ബാ​ണ​ധ​ര​നായ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ പൊ​ല്പാ​ദ​പ​ങ്ക​ജ​ത്തെ ധ്യാ​നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് സമു​ദ്ര​ലം​ഘ​ന​ത്തി​നൊ​രു​ങ്ങു​ന്ന​തി​നോ​ടു​കൂ​ടി ഈ വൃ​ത്തം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ഇന്ദ്ര​നെ പേ​ടി​ച്ചു് ആഴി​യിൽ താണു കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന മൈ​നാ​ക​പർ​വ​തം ഹനു​മാൻ പോ​കും​വ​ഴി ‘ഖല​ദ​മ​ന​വി​ശ്ര​മ​ത്തി​നാ​യി’ മേൽ​പ്പോ​ട്ടു പൊ​ങ്ങി. എന്നാൽ ആ രാ​മ​ഭ​ക്തൻ,

“പെ​രു​കി​ന​നി​ജോ​ര​സ​സ്ത​ട്ടു​കൊ​ണ്ട​ഞ്ജ​സാ
ഗി​രി​ല​വ​ണ​വാ​രി​ഘൂർ​ണ്ണോ​പി​വീ​ഴും വിധൌ”

ഗു​രു​മ​പിച വി​സ്മ​യ​നാ​യി​ട്ടു് ഉയർ​ന്നു. തന്നി​മി​ത്തം പർവതം വീ​ണ്ടും വി​പ്ര​വേ​ഷ​ത്തിൽ ചെ​ന്നു്,

“പവ​ന​സുത! വി​ശ്ര​മി​ച്ചീ​ടു​കി​ന്നി​ക്ഷ​ണം
തവ​ഗ​തി​ത​ടു​പ്പ​തി​ന്ന​ല്ല​വ​ന്നൂ​സ​ഖേ.”

എന്നു അപേ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ങ്കി​ലും ഹനു​മാൻ യാ​ത്ര​മു​ട​ക്കാ​തെ ‘യാ​ത്ര​ചൊ​ല്ലി’യി​ട്ടു് അവി​ടെ​നി​ന്നു് ത്വ​രി​ച്ച​തേ​യു​ള്ളു. പി​ന്നീ​ടു​ണ്ടായ ചില പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളേ​യും ജയി​ച്ചി​ട്ടു് ഹനൂ​മാൻ,

“വി​ശ​ദ​ത​ര​കൌ​മു​ദീ പൂ​രി​താ​ശാ​മു​ഖേ
പ്ര​ഥ​മ​ഗി​ര​മൂർ​ദ്ധ​നി ചന്ദ്ര​നു​ദി​ക്കും​വി​ധൌ”

ലങ്കാ​പു​രീ ഗോ​പു​ര​ത്തിൽ എത്തി. അവിടെ വച്ചു്

“അല​മ​ല​മി​ത​ത്ര​വാ​സം നി​ന​ക്കി​ന്നു​കേൾ
ഇതി​ഗി​ര​മു​ടീ​ര്യ​ത​ന്മാർ​ഗ്ഗ​സാ​രോ​ധി​നി”

യായി വന്ന ലങ്കാ​ല​ക്ഷ്മി​യെ ‘കവി​ക​ളു​ടെ​യു മാ​റു​താ​ഡി​ച്ചു യാ​ത്ര​യാ​ക്കി’യത്രേ. അന​ന്ത​രം അദ്ദേ​ഹം വള​ഭി​ക​ളി​ലും പൊ​ന്മാ​ളി​കാ​ഗ്ര​ങ്ങ​ളി​ലും മണി​യ​റ​ക​ളി​ലും മച്ചി​ലും വെ​ണ്മാ​ട​ങ്ങ​ളി​ലു​മൊ​ക്കെ ഒരു അന്വേ​ഷ​ണം നട​ത്തി.

[11] “തലമുടിപിടിച്ചഴിച്ചുഗ്രരാത്രിഞ്ചരാ-​
വലി​ഝ​ടി​തി​കൊ​ണ്ടു​പോ​ന്നൊ​രു നാ​ഗാം​ഗ​നാ
കലു​ഷ​ത​യിൽ ദീർ​ഘ​നി​ശ്വാ​സ​കോ​ഷ്ണം​ത​കും
ഗൃ​ഹ​ത​തി”

യും അദ്ദേ​ഹം പരി​ശോ​ധി​ച്ചു. രാ​വ​ണ​ന്റെ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ ഉളി​ഞ്ഞു നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ, മണ്ഡോ​ദ​രി കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്ന​തു കണ്ടു്, അവ​ളാ​യി​രി​ക്കു​മോ സീ​താ​ദേ​വി എന്നു ആദ്യം സംശയം തോ​ന്നി​യെ​ങ്കി​ലും, അവളെ ‘പതി​മ​ര​ണ​ല​ക്ഷണ’യായി കാൺ​ക​യാൽ അതു ദേ​വി​യ​ല്ലെ​ന്നു തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി​കൊ​ണ്ടു് അവിടെ നി​ന്നു പോയി. ഇങ്ങ​നെ പല ദി​ക്കു​ക​ളി​ലും നോ​ക്കി​യ​ശേ​ഷം ഒടു​വിൽ,

[12] ‘പര​മ​മു​നി​സേ​വി​താ​ന​ന്ദ സം​വിൽ​ക​ലാം
പല​തി​ര​യിൽ​മെ​ല്ലെ കാ​ണു​ന്ന​പോ​ലെ കപി-
പ്ര​വ​ര​നി​ഹ​സീ​ത​യെ​ക്ക​ണ്ടി​തു ശിം​ശ​പാ
നി​ക​ട​ഭു​വി​വാ​സി​നീം നൌമി നാ​രാ​യ​ണം’

അവിടെ, ‘ഘന​വി​ട​പി​ജാ​ല​ശാ​ഖാ​ല​താ​പ​ഞ്ജ​രേ’ ‘ദശവദന വർ​ത്ത​മാ​നം ധരി​ച്ചു വി​ടു​വാ​നാ’യി ഹനൂ​മാൻ മറ​ഞ്ഞി​രി​ക്ക​വേ,

“ഝടിതി എഴു​ന്നേ​ല്ക്ക പോ​കെ​ന്നു​ടൻ മേൽ​ക്കു​മേൽ
അല​സ​ധൃ​തി​കേൾ​ക്കു​മാ​റാ​യി കോ​ലാ​ഹ​ലം”

നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ, രാ​വ​ണ​ന്റെ എഴു​ന്ന​ള്ള​ത്താ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി.

“വലിയ ചി​ല​കൈ​വി​ള​ക്കും പി​ടി​പ്പി​ച്ച​വൻ
നല​മൊ​ടെ​ഴു​ന്ന​ള്ളി​നാൻ നൌമി നാ​രാ​യ​ണം.
വെ​ടി​പ​ട​ഹ​മ​ദ്ദ​ളം കൊ​മ്പു​താ​ള​ങ്ങ​ളും
കു​ട​ത​ഴ​ക​ളാ​ല​വ​ട്ട​ങ്ങ​ള​യ്യാ​യി​രം
പു​ട​വ​കൾ ദു​കൂ​ല​ശ​യ്യാ​ദി​മു​ക്തൌ​ഘ​വും
നട നട നട​ത്തി​യും…
ഭുവനമെരിയിക്കുമാറത്തിരിപ്രൌഢികൊ-​
ണ്ടു​ല​കിൽ നിശി തി​ങ്ങു​മ​ക്കൂ​രി​രു​ട്ടാ​ക​വേ
ദശ​വ​ദ​ന​മാ​ന​സേ ചേർ​ന്നു​പോൽ കേവലം
പറ​കി​ല​തി​വി​സ്മ​യം…
ഭു​വ​ന​മ​പി പൂ​ര​യാ​മാസ ഭേരീരവൈ-​
രവ​ന​ത​സു​രാം​ഗ​നാ​ന​ന്ദ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ളും
സവി​ധ​ഭു​വി നാരദൻ വീ​ണ​വാ​യി​ക്ക​യും
നവ​സ​ര​സ​മാ​ട്ട​വും…
സര​സ​മ​പി​രാ​വ​ണോ​ല്ലാ​സ​മാം ഗ്ര​ന്ഥ​വും
കര​ത​ളി​രി​ല​ങ്ങു​ടൻ വച്ചു​കൊ​ണ്ട​ന്തി​കേ
തര​ള​മി​ഴി​സീത കേ​ട്ടീ​ടു​മാ​റാ​ദ​രാൽ
പൊ​രു​ളു​ബത ചൊ​ല്ലി​യും…
പെ​രി​യ​ചി​ല​കാ​ഴ്ച​യും വച്ചു​വ​ന്ന​ന്തി​കേ
പരി​ചി​നൊ​ടു നി​ന്നു മന്ദ​സ്മി​തം ചെ​യ്ത​വൻ”

പലേ​വി​ധം പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചു. രാ​വ​ണ​ന്റെ ശൃം​ഗാ​ര​പ്രാർ​ത്ഥന വളരെ ഹൃ​ദ​യം​ഗ​മ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സാ​ധാ​രണ സ്ത്രീ​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ വശീ​ക​രി​ക്കാൻ സമർ​ത്ഥ​മാ​യ​വി​ധ​ത്തിൽ അയാൾ പലതും പറ​ഞ്ഞു.

“ഒരു പു​രു​ഷ​ന​ന്തി​കേ വന്നു നി​ന്നി​ങ്ങ​നേ
പെ​രു​കിയ മനോ​ജ​സ​ന്താ​പ​മോ​തീ​ടി​നാൽ
അതു​മ​നു​സ​രി​ക്ക​യെ​ന്നു​ള്ള​തോ യോ​ഷി​താം
സമു​ചി​ത​മി​തെ​ത്ര​യും”

എന്നാ​യി​രു​ന്നു രാ​വ​ണ​ന്റെ ധർ​മ്മ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന​വി​ധി. ഈ പ്രാർ​ത്ഥ​ന​യെ ദേവി തി​ര​സ്ക​രി​ച്ച​പ്പോൾ, രാവണൻ വെ​ട്ടു​വാൻ വാ​ളെ​ടു​ത്തു. അതു കണ്ടി​ട്ടും ദേവി പറ​ഞ്ഞ​തു്

“തവമധുരവാക്കുകേട്ടീടുകേക്കാളിനി-​
ക്ക​ഹിത! ബത! വെ​ട്ടു​വാൻ​വ​ന്ന​ത​ത്രേ സുഖം”

ദുർ​വൃ​ത്ത​നായ രാ​വ​ണ​ന്റെ ‘വര​ഗു​ണ​വ​തീ​വ​ധാ​രം​ഭം’ കണ്ടു് ഉത്ത​മ​യായ മണ്ഡോ​ദ​രി വാൾ പറി​ച്ചു് ദൂ​ര​ത്തെ​റി​ഞ്ഞു​ക​ള​ഞ്ഞു. എന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല,

“ഇരു​പ​തു​ക​വിൾ​ത്ത​ടം പൊ​ട്ടു​മാ​റു​ച്ച​കൈ
രു​ട​നു​ട​ന​ടി​ച്ച​ടി​ച്ചാ​ശു​മ​ണ്ഡോ​ദ​രീ
തല​മു​ടി​പി​ടി​ച്ചി​ഴ​ച്ചാ​ത്മ​നാ​ഥം രുഷാ
മണി​യ​റ​യി​ലാ​ക്കി​നാൾ…” ദേ​വി​യാ​ക​ട്ടെ,
ശര​ണ​മി​നി​നീ​യൊ​ഴി​ഞ്ഞാ​രി​നി​ക്കീ​ശ്വ​രാ!
രമണ! കരു​ണാ​കര! പാഹി ലോകേശ മാം
കരു​ണ​യി​നി​യി​ല്ല​യെ​ന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചെ​ങ്കി​ലോ
മര​ണ​മു​ട​നു​ണ്ടു​മേ നൌമി നാ​രാ​യ​ണം.
ഇതി​ദ​ശ​ര​ഥാ​ത്മ​ജം ചി​ന്ത​യ​ന്തീ നിജം
[13] വപു​ര​തി ജൂ​ഹൂ​ഷ​തീ യോ​ഗി​നീ​വാ​മ​ലാ
വി​ര​ഹ​കൃ​ശ​മാ​ത്മ​വ​ഹ്നൌ​ത​ദാ ലോചനേ
കമനി നി​മി​മീല സാ നൌമി നാ​രാ​യ​ണം.

തൽ​ക്ഷ​ണം

[14] “ജയതു രഘു​നാ​യ​ക​സ്വാ​മി​നീ​തി​ദ്രു​തം തി​രു​വി​ട​പി​പ​ഞ്ജ​രാൽ കാപി സാ വാ​ഗ​ഭൂൽ കി​മി​ദ​മി​തി കൺ​മി​ഴി​ച്ച​ത്ര കണ്ടീ​ടി​നാൾ നത​മ​നി​ല​ന​ന്ദ​നം…”

അന​ന്ത​രം ഹനൂ​മ​ദൃ​ത്താ​ന്ത​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ദേ​വി​യെ അറി​യി​ച്ച​തി​ന്റെ ശേഷം അം​ഗു​ലീ​യം കൊ​ടു​ത്തു് ചൂ​ഡാ​മ​ണി വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടു്,

“വി​ര​വി​നൊ​ടൊ​രാ​ഴ്ച​വ​ട്ട​ത്തി​ലി​ങ്ങോ​ട്ടു​ഞാൻ
മധു​ര​മൊ​ഴി​കാ​ന്ത​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നീ​ടു​വൻ”

എന്നു പറ​ഞ്ഞു ആ സതീ​ര​ത്ന​ത്തെ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു വി​ട​വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു്,

“സപദി കരണീയമെന്തത്രയെന്നങ്ങുത-​
ന്മ​ന​സി സ വ്യ​ചി​ന്ത​യൽ…”

അതി​നോ​ടു​കൂ​ടി പതി​നൊ​ന്നാം വൃ​ത്ത​വും അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ലങ്കാ​ദ​ഹ​നം നട​ത്തി​യി​ട്ടു് ഹനൂ​മാൻ തി​രി​ച്ചു​ചെ​ന്നു് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ കാ​ണും​വ​രെ​യ്ക്കു​ള്ള കഥാ​ഭാ​ഗ​ത്തെ​യാ​ണു് പന്ത്ര​ണ്ടാം​വൃ​ത്ത​ത്തിൽ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

“രാ​ക്ഷ​സ​രെ​ക്ക​ണ്ടു​പോ​യീ​ല​നാ​മെ​ങ്കിൽ
ആക്ഷേ​പി​ക്കും നമ്മെ രാ​ക്ഷ​സ​രും
മർ​ക്ക​ട​വീ​ര​ന്മാ​ര​ങ്ങു നാം​ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ
ധി​ക്ക​രി​ക്കും​ന​മ്മെ നാ​രാ​യണ”

അതി​നും​പു​റ​മേ,

“ജാനകീ ചോ​ര​നെ​ത്തേ​ജോ​വ​ധം ചെ​യ്തു
ഞാ​നി​പ്പു​രി ചു​ട്ടു​പോ​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ
ജാ​ന​കീ​വ​ല്ല​ഭ​നു​ള്ളി​ലു​ണ്ടാം ബഹു
മാ​ന​ക്ഷ​യം നമ്മിൽ…”

ഈ വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടി ഹനു​മാൻ,

“ഉത്ത​മ​വൃ​ക്ഷ​ങ്ങൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു​പൊ​ട്ടി​ച്ചു
പു​ത്തൻ​പൂ​വ​ല്ലി​യും നാ​രാ​യണ.
തെച്ചിമലരൊക്കത്തച്ചുപൊട്ടിച്ചിട്ടു-​
മു​ച്ച​മ​ല​രി പറി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞും,
പി​ച്ച​ക​വ​ല്ലി പറിച്ചുതിരുമ്മിയു-​
മൊ​ച്ച​കൊ​ള്ളി​പ്പി​ച്ചും…
ആന​ക​ണ​ക്കേ മദി​ച്ചു​തി​മർ​ത്ത​വൻ
കാ​ന​ക​നാ​റി പറി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞും,
ഊനം​വ​രു​ത്തി​നാൻ ചെ​മ്പ​കം​ചേ​മ​ന്തി
ചെ​മ്പ​ര​ത്തി​യേ​യും…
ഒപ്പ​ത്തിൽ​ന​ട്ടു നന​ച്ചു​യർ​ത്തീ​ടു​ന്ന
കല്പ​ക​വൃ​ക്ഷം പറി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞും,
ശി​ല്പം​പെ​രു​കിന പൂ​വ​ല്ലി​വൃ​ന്ദ​ങ്ങൾ
എപ്പേ​രും ഭഞ്ജി​ച്ചു…”

ഉദ്യാ​ന​പാ​ല​ന്മാർ വഴി​ക്കു് ഈ വി​വ​ര​ങ്ങൾ അറി​ഞ്ഞു രാ​ക്ഷ​സ​ന്മാർ ‘ഉദ്യാ​ന​വൈ​രാ​യി​ത​ന്മാ​രാ​യി​ട്ടെ​ത്തി മരി​ച്ചു’. പഞ്ച​സേ​നാ​ഭ​ട​ന്മാ​രും മന്ത്രി​സു​ത​ന്മാ​രും ‘യാ​തു​മ​തം​ഗജ പാ​ഞ്ചാ​സ്യ​നോ’ടേ​റ്റു പഞ്ച​ത്വം പ്രാ​പി​ച്ചു. അതി​നാൽ രാ​വ​ണ​പു​ത്ര​നായ അക്ഷ​കു​മാ​രൻ യു​ദ്ധ​ത്തി​നെ​ത്തി.

“വന്മാ​രി​മേ​ഘം ചൊരിഞ്ഞപോലേയണ-​
ഞ്ഞു​ന്മാ​ദി​ബാ​ണ​ങ്ങ​ളെ​യ്യു​ന്നേ​രം
ചെ​മ്മേ ഭയ​പ്പാ​ടു കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട​വൻ
ചു​മ്മാ ചു​രു​ങ്ങി​നാൻ നാ​രാ​യണ.
ബാ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ​ക്കു​ട​ഞ്ഞു​ക​ള​ഞ്ഞ​വൻ
കാ​ണെ​ന്നു ചൊ​ല്ലി​ക്കു​തി​ച്ചു​തേ​രിൽ
ചേ​ണു​റ്റ​വാ​ഹ​ങ്ങൾ സൂ​ത​നേ​യും കൊ​ന്നു
കേതനം പൊ​ട്ടി​ച്ചു നാ​രാ​യണ.
പെ​ട്ടെ​ന്നു കാ​ക്കൂ​ട്ടി​ലി​ട്ട​മർ​ത്ത​ക്ഷ​നേ
മു​ഷ്ടി​കൾ കൊ​ണ്ടു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നേ​രം
കട്ടി​യാം പാ​ഥേ​യം കെ​ട്ടി​യ​വൻ യമ-
പട്ട​ണ​ത്തി​ന്നു​പോ​യ് നാ​രാ​യണ.” [15]

അന​ന്ത​രം മേ​ഘ​നാ​ദൻ യു​ദ്ധ​ത്തി​ന​ണ​ഞ്ഞു്, നാ​ഗാ​സ്ത്ര​ത്താൽ ഹനൂ​മാ​നെ ബന്ധി​ച്ചു രാ​വ​ണു​നു കാ​ഴ്ച​വ​ച്ചു.

രാവണൻ ചോ​ദി​ച്ച ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളും കവി പറഞ്ഞ മറു​പ​ടി​യും മറ്റു പല സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു​വി​ലു​ള്ള​തു​ത​ന്നെ.

[16] “എന്തെ​ടോ! കപി​കീ​ട​മേ! ചൊ​ല്ലു​നീ
എന്തു നി​ന​ക്കി​തു തോ​ന്നീ​ടു​വാൻ?
സന്താ​ന​പൂ​രി​ത​മെ​ന്റെ മലർക്കാവെ-​
ന്നെ​ന്തേ ധരി​ക്കാ​ഞ്ഞൂ? നാ​രാ​യണ.
നാ​കാ​ധി​നാ​ഥൻ നി​യോ​ഗ​ത്താ​ലോ നീയു-
മേ​കാ​കി​യാ​യ്പ്പോ​ന്നി​ങ്ങു വന്നു?
ആകാം​ക്ഷ ജീ​വ​നി​ലി​ല്ലാ​ഞ്ഞാ​ലേ​വർ​ക്കും
ചെ​യ്യാ​മി​തിൽ​പ്പ​രം നാ​രാ​യണ.
ദി​ക്പാ​ല​ക​ന്മാ​ര​യ​ച്ചൂ​ട്ട​തെ​ന്നാ​കിൽ
കല്പാ​ന്ത​കാ​ലം വരു​ത്തു​വൻ ഞാൻ”

ഈ വാ​ക്കു​കൾ കേ​ട്ടി​ട്ടു് ഹനൂ​മാ​നു് ലേ​ശം​പോ​ലും ഭയം ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മറു​പ​ടി ഇങ്ങ​നെ ആയി​രു​ന്നു.

[17] “കേൾ​ക്ക ദശാനന! വാ​നോ​ര​യ​ച്ചൂ​ട്ട
പേ​ക്കു​ര​ങ്ങ​ല്ല ഞാ​നെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞോ?
രാ​ക്ഷ​സ​ക്കാ​ട്ടിൽ പി​ടി​പെ​ട്ടു​ക​ത്തു​ന്ന
രാ​മാ​ഗ്നി​ദൂ​തൻ ഞാൻ നാ​രാ​യണ
എന്നോ​ടെ​തിർ​പ്പാ​നൊ​രു​ത്ത​രി​ല്ലെ​ന്നു​ണ്ടു
നി​ന്നു​ള്ളി​ലേ​റിയ ശൌ​ര്യ​മോ​ഹം
നി​ന്നെ​പ്പോ​ലെ നൂറു രാ​വ​ണൻ​വ​ന്നാ​ലും
മെ​ന്നോ​ടെ​തിർ​ത്തി​ടാ നാ​രാ​യ​ണാ.
ലങ്ക​യാ​കു​ന്നൊ​രു പങ്ക​ജി​നി​ക്കൊ​രു
ഭം​ഗ​ഹേ​മ​ന്തം ഞാ​നെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞൊ?
ശങ്കാ​ഹീ​നം പത്തു​മൂ​ന്നാ​ള​കം
ലങ്കേ​ശ​മു​ളി​പ്പൻ…”

ഹനൂ​മാൻ നിർ​ഭ​യം പറഞ്ഞ ഈ വാ​ക്കു​കൾ കേട്ട മാ​ത്ര​യിൽ രാവണൻ,

“കൊ​ള്ള​ട്ടേ താഡനം കള്ള​ക്കു​ര​ങ്ങി​ന്റെ
എല്ലൊ​ടി​ഞ്ഞി​ട്ടു നു​റു​ങ്ങു​വോ​ളം
നല്ല നി​ശാ​ച​ര​ന്മാർ നമ്മെ സേവിച്ചി-​
ട്ടു​ള്ള​വ​രെ​ങ്ങു​പോ​യ്?…”

എന്നു അട്ട​ഹ​സി​ച്ചു. എന്നാൽ രാ​വ​ണാ​നു​ജ​ന്മാ​വായ വി​ഭീ​ഷ​ണൻ,

“കൊ​ല്ലേ​ണ്ട​പാ​പ​മ​വ​ദ്ധ്യ​ര​ത്രേ ദൂതർ
കൊ​ല്ലാ​ക്കൊല ചെ​യ്ത​യ​ക്കേ​യാ​വു”

എന്നു ഉപ​ദേ​ശി​ക്ക​യാൽ, രാ​മ​ദൂ​ത​ന്റെ വാലിൽ തീ കൊ​ളു​ത്തി​വാ​ടാൻ രാ​ക്ഷ​സാ​ധി​പ​തി നി​ശ്ച​യി​ച്ചു.

രാ​ക്ഷ​സ​ന്മാർ ഹനൂ​മാ​ന്റെ വാ​ലി​നു തീ​കൊ​ളു​ത്തിയ മാ​ത്ര​യിൽ,

“കീ​ശ​പ്പെ​രു​മാ​ളു ബാലാഗ്നികൊണ്ടുട-​
നാ​ശ​രാ​ധീ​ശൻ മു​ഖ​ത്തു​ഴി​ഞ്ഞാൻ
മീ​ശ​ക്കൊ​മ്പൊ​ക്കെ​ക്ക​രി​ച്ച​വ​നെ​ത്ര​യും
നാ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തി​നാൻ നാ​രാ​യണ.”

“മാളിക മച്ചു​കൾ മാ​ട​ങ്ങൾ, ഗോ​പു​ര​പാ​ളി​കൾ കേ​ളി​നി​കേ​ത​ങ്ങൾ” ഇവ​യൊ​ക്കെ അദ്ദേ​ഹം ചു​ട്ടു പൊ​ട്ടി​ച്ചു.

തു​ള്ളി​മു​ല​ച്ചി​കൾ പി​ള്ള​ക​ളേ​ച്ചെ​ന്നു
തു​ള്ളി​ത്തു​ള്ളി പ്പാ​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്നേ​രം
വെ​ള്ള​പ്പു​ട​വ​മേൽ തീ പി​ടി​പെ​ട്ടു​പോ​യ്
വെ​ള്ള​ത്തിൽ ചാ​ടി​നാർ…”

കും​ഭ​കർ​ണ്ണ​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലാ​ണു് വൈ​ഷ​മ്യം നേ​രി​ട്ട​തു്.

“കും​ഭ​കർ​ണ്ണ​നു​റ​ങ്ങീ​ടും മണിയറ
വെ​ന്തു​തു​ട​ങ്ങീ​ത​ങ്ങ​യ്യോ പാവം
കും​ഭ​കർ​ണ്ണ​ങ്ങ​ളിൽ തീ​യു​തി​രു​ന്നേ​രം
വമ്പ​നു​ണ​രു​മോ? നാ​രാ​യണ”
നാ​സി​ക​യു​ടെ പടുതീ പി​ടി​പെ​ട്ടു
ദാ​സി​ക​ളു​ള്ള​വ​രെ​ങ്ങു​പോ​യി?
കാ​സാ​ര​വെ​ള്ളം മു​റി​ച്ചൊ​ഴി​ക്കീ​ടു​വാൻ
നാ​സാ​കു​ഹ​ര​ത്തിൽ നാ​രാ​യണ.
മാ​രി​പെ​യ്യി​ക്ക​ട്ടെ വാ​സ​വ​നെ​ങ്ങു​പോ​യ്?
മാ​രി​പെ​യ്യി​ക്കു​മോ പാർ​ത്താ​ല​വൻ
വാ​രി​ധി​നാ​ഥ​നും ചാ​രാ​യി​വി​ടേ​ക്കു
പാരം മനോ​ദോ​ഷി നാ​രാ​യണ.”

‘പങ്ക​ജ​ലോ​ച​നാ സീ​താ​വ​സി​ക്കു​ന്ന സങ്കേ​ത​ഭൂ​മി​യൊ​ഴി​ഞ്ഞു​ള്ളേട’മൊ​ക്കെ ദഹി​പ്പി​ച്ച​തി​ന്റെ ശേഷം ഹനൂ​മാൻ സമു​ദ്രം കട​ന്നു വാ​ന​ര​ന്മാ​രോ​ടു​കൂ​ടി രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ​ച്ചെ​ന്നു കണ്ടു. സീതയെ സദാപി ധ്യാ​നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന ഭഗ​വാ​നോ​ടു് അദ്ദേ​ഹം ഔചി​ത്യ​പൂർ​വ്വം,

[18] “കണ്ടേൻ ഞാൻ സീ​ത​യാം തണ്ടാ​രിൽ​മാ​തി​നേ
കൊ​ണ്ടാ​ടു​വാൻ യോ​ഗ്യ​യ​ത്രേ പാർ​ത്താൽ”

എന്നാ​ണു് ആദ്യ​മാ​യി അറി​യി​ച്ച​തു്. ‘കണ്ടേൻ’ എന്ന പദം തന്നെ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ മനം കു​ളിർ​പ്പി​ച്ചു കാണണം. എന്നാൽ അതു കൊ​ണ്ടു് ഹനൂ​മാൻ തൃ​പ്തി​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല. ദേവി രാ​ക്ഷ​സ​ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ പാർ​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ‘കൊ​ണ്ടാ​ടു​വാൻ യോഗ്യ’തന്നെ എന്നു​കൂ​ടി​യ​റി​വി​ച്ചു.

അതു​കേ​ട്ട​പ്പോൾ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നു് അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്തെ​ങ്ങും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തായ ഒരു​സു​ഖോ​ല്ലാ​സം ഉണ്ടാ​യി. ഹനൂ​മാ​നു് ഇനി എന്തു​പ്ര​ത്യു​പ​കാ​രം ആണു് ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു്? എന്നാ​യി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ചിന്ത.

“ദൂ​ത​നാ​ശ്ലേ​ഷ​ത്തി​നെ​ക്കാൾ​പ​രം നല്ല-
തൊ​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന​ത​റി​ഞ്ഞൂ രാമൻ
ആലിം​ഗ​നം​ചെ​യ്തു വീരൻ ഹനൂ​മാ​നെ
പ്രീ​താ​ത്മാ​വാ​യി​ട്ടു നാ​രാ​യണ”

കവി​യ്ക്കു് അതു​ക​ണ്ട​പ്പോൾ അല്പം അസൂയ തോ​ന്നി​യി​രി​ക്കു​മോ എന്നൊ​രു ശങ്ക നമു​ക്കു് ജനി​ക്കു​ന്നു. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അദ്ദേ​ഹം പറ​യു​ന്നു.

“ആദി​തേ​യാ​ദി​കൾ​ക്കെ​ത്താ​ത​നു​ഗ്ര​ഹം
വാ​ന​ര​ജാ​തി​യി​ലാ​യ​തി​നാൽ
ആദി​നാ​ഥൻ തിരുവുള്ളമാരെക്കുറി-​
ച്ചെ​ന്ന​റി​യാ​വ​തോ നാ​രാ​യണ.”

സമു​ദ്ര​ലം​ഘ​നോ​ദ്യ​മം​വ​രെ​യു​ള്ള ഘട്ട​ത്തെ അടു​ത്ത​വൃ​ത്ത​ത്തിൽ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“പ്ല​വ​ഗ​കു​ല​പ​തി വരു​ത്തും പെ​രു​മ്പ​ട​ജ്ജന”ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടി രഘു​നാ​ഥൻ പട​യ്ക്കു​പു​റ​പ്പെ​ട്ടു് ‘സമു​ദ്ര​ത​ട​ഭു​വി’ ഒരു ദിവസം താ​മ​സി​ച്ചു.

“കട​ലി​ലു​ട​നു​ട​ന​ടി​യും തി​ര​മാല
നടുവേ വള​യു​ന്ന ഭു​ജ​ഗ​ങ്ങൾ
തടി​ച്ച​മു​ത​ല​കൾ തി​ര​ണ്ട​തി​മിം​ഗല
മടു​ത്തു​നി​ന്നു കണ്ടു…”

ഹരി​സേന,

“തു​ടു​ത്ത​പ​വി​ഴ​ങ്ങ​ളെ​ടു​ത്തു​മ​ണി​മു​ത്തു
കൊ​ടു​ത്തു​മ​വ​ര​വർ കര​ങ്ങ​ളിൽ
അടു​ത്ത​ദ​ര​ങ്ങ​ളെ​ത്ത​ടു​ത്തു പി​ടി​പെ​ട്ടും”

തി​മിർ​ത്തു​വ​ത്രേ. അങ്ങ​നെ ഇരി​ക്കെ ദി​ന​ക​രൻ ചരമ ജല​ധി​യിൽ മറ​യു​ക​യും ‘അരി​യ​പ​നി​മ​തി’ ഉദി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു. നാ​ലു​പാ​ടും ചന്ദ്രിക പര​ന്നു.

“കു​സു​മ​പ​രി​മ​ളം തടവിപ്പവമാന-​
നരി​കിൽ മെ​ല്ലെ മെ​ല്ലെ വരി​ക​യും
കു​സു​മ​ശ​ര​ന​ണി പവഴിതൊടുത്തുട-​
നരി​കി​ല​ണ​ക​യും…”

ചെ​യ്ക​യാൽ, രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ വി​ര​ഹാ​ഗ്നി പൂർ​വാ​ധി​കം കത്തി​ക്കാ​ളി. ഇതി​നി​ട​യ്ക്കു് വി​ഭീ​ഷ​ണൻ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നെ​ക്ക​ണ്ടു് സീതയെ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നു തി​രി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തി​ല്ലെ​ങ്കിൽ രാ​ക്ഷ​സ​കു​ല​ത്തി​നു് നാ​ശ​മു​ണ്ടാ​കും എന്നും മറ്റും ഉപ​ദേ​ശി​ക്ക​വേ ആ ദു​ഷ്ടൻ കോ​പി​ച്ചു്,

“ചെ​വി​കൾ​ക്ക​ഹി​ത​മാം വചനം പറ​യു​കിൽ
ചെ​കി​ടെ​പ്പൊ​ളി​പ്പ​നെ​ന്ന​ടു​ത്ത​പ്പോൾ.”

ഇനി ഇവിടെ നി​ന്നി​ട്ടു കാ​ര്യ​മി​ല്ലെ​ന്നു​റ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു രാ​മ​സ​ന്നി​ധി​യിൽ വന്നു അഭയം പ്രാ​പി​ച്ചു. രഘു​വ​രൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ലവ​ണ​ജ​ലം കൊ​ണ്ടു് ഉടൻ​ത​ന്നെ അഭി​ഷേ​ക​വും ചെ​യ്തു. അന​ന്ത​രം എല്ലാ​വ​രും​കൂ​ടി സമു​ദ്രം കട​പ്പാ​നു​ള്ള മാർ​ഗ്ഗം എന്തെ​ന്നു് ആലോ​ചി​ച്ചു. ഭഗവാൻ വി​ഭീ​ഷ​ണോ​പ​ദേ​ശം അനു​സ​രി​ച്ചു് വരു​ണ​നോ​ടു ഇങ്ങ​നെ യാ​ചി​ച്ചു നോ​ക്കി.

[19] “ഇര​വു​പ​കൽ മൂ​ന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞു നമു​ക്ക​ത്ര
ചര​ലിൽ​കി​ട​ന്നി​ട്ടു ജല​നി​ധേ!
പര​വ​താ​നി വി​രി​ച്ച​രിയ പദവിയി-​
ലി​രി​പ്പു​നി​ന​ക്കു​ണ്ടു ഹര​നം​ബോ.
സഗ​രൻ​കു​ഴി​ച്ച​തിൽ നി​റ​ച്ചു ഭഗീരഥ-​
നമർ​ത്ത്യ​ത​ടി​നീ​ടെ ജലം​കൊ​ണ്ടു
കു​ല​ത്തിൽ​പി​റ​ന്നു ഞാ​ന​റിക സമു​ദ്ര​മേ
തരി​ക​വ​ഴി നമു​ക്ക രി​നം​ബോ
പെ​രി​യ​സ​മു​ദ്ര​മേ തരി​ക​വ​ഴി നമു-
ക്ക​രിയ നി​ശി​ചര പു​രി​യോ​ളം
തരു​ണി​മ​ണി​ചോ​രൻ തല​കൾ​പ​ത്തു​മൊ​പ്പം
വി​ര​വിൽ​മു​റി​പ്പ​തി​ന്ന​രി നംബോ”

എന്നി​ട്ടും വരുണൻ അന​ങ്ങി​യി​ല്ല.

“പറ​ഞ്ഞ​ത​വ​യൊ​ന്നു മറി​ഞ്ഞീ​ല​തു​കൊ​ണ്ടു
നി​റ​ഞ്ഞു​മ​ന​ക്കാ​മ്പിൽ കൊ​ടും​കോ​പം
അരി​യ​തി​രു​മി​ഴി ചു​വ​ന്നി​ത​ധ​ര​വും
വി​റ​ച്ചു രഘു​നാ​ഥ​ന്ന​രി നംബോ.”

ഇവിടെ പതി​മൂ​ന്നാം വൃ​ത്തം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു. ലങ്കാ​പ്ര​വേ​ശം വരെ​യു​ള്ള കഥാ​ഭാ​ഗ​മാ​ണു് അടു​ത്ത വൃ​ത്ത​ത്തിൽ പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ രൌ​ദ്ര​ഭാ​വ​ത്തെ ഒന്നു രണ്ടു പദ്യ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് കവി ഹൃ​ദ്യ​മാ​യി വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് നോ​ക്കുക.

“കൊ​ണ്ടാ​ല​ക്ഷ്മണ! വി​ല്ലും​ശ​ര​വും
കണ്ടി​ല്ലേ​തും വരു​ണ​മി​ദാ​നീം
കണ്ടാ​ലും മമ വീ​ര്യം ജല​നി​ധി
മണ്ടി​വ​രു​ന്ന​തും നാ​രാ​യണ ജയ
പണ്ടാർ​ക്കും വഴിതന്നിട്ടില്ലെ-​
ന്നു​ണ്ട​ഭി​മാ​നം വരു​ണ​നു​മു​ള്ളിൽ
കണ്ടേ മാമക ഭു​ജ​ബ​ല​മ​റി​വൂ
കണ്ഠാ​ത്മാ​വു​കൾ…
മൂ​ന്നു​ദി​ന​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞാ​റെ​യു​മ​പി
തോ​ന്നീ​ല​വ​നിഹ വഴി​ത​രു​വാൻ​മേ
മാ​ഞ്ഞീ​ടേ​ണം ജല​നി​ധി​ശ​ബ്ദം
പ്രാ​ക്ത​ന​മി​ദ​മ​പി നാ​രാ​യണ ജയ.”

എന്നു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം ഹു​ത​വ​ഹാ​സ്ത്രം വാ​ങ്ങി​ത്തൊ​ടു​ത്തു് അഭി​മ​ന്ത്രി​ച്ച​യ​ച്ചു. ‘വമ്പു​ക​ലർ​ന്നൊ​രു വരുണൻ’ അമ്പു​കൊ​ണ്ട​മാ​ത്ര​യിൽ ‘തൻ​പ​തി​ച​ര​ണേ’ പതി​ച്ചു. അല്ലാ​തെ​ന്തു ചെ​യ്യും?

“ഝല​ഝ​ല​ഘോ​ഷം ജല​നി​ധി​തി​ള​യും
ഭു​ജ​ഗാ​വ​ലി​ക​ളു​രു​ണ്ടു തി​ര​ണ്ടും
ജല​മാ​നു​ഷ​ഗ​ജ​തി​മി​കൾ തി​മിം​ഗില
മല​റി​യു​മ​ധു​നാ…”

വരുണൻ വല്ലാ​തെ വല​ഞ്ഞു. എന്നാൽ ഭഗവാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു അഭയം നൽകി. അന​ന്ത​രം വാ​ന​ര​പാ​ളി​കൾ സമു​ദ്ര​ത്തിൽ ചി​റ​യി​ടാൻ മു​തിർ​ന്നു.

“സക​ന​ക​ധാ​തു​ച​യാ​മ​ല​പ​ല്ലവ
വി​ട​പി​ഗു​ഹാ​മുഖ ഭാരി ഗി​രീ​ന്ദ്രൻ
പ്ര​ഥ​മ​ന്ന​ള​നാൽ നമിതോ മംഗല
കല​ശ​മി​വാ​ബ്ധി​യിൽ നാ​രാ​യണ ജയ.
അം​ബ​ര​മാർ​ഗ്ഗ​മു​രു​മ്മി​പ്പൊ​ങ്ങിന
തും​ഗ​ത​രംഗ പര​മ്പ​ര​യാ​ഴി​യിൽ
മു​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്നൂ കപിവീരന്മാ-​
രു​ന്മ​ദ​ശാ​ലി​കൾ നാ​രാ​യണ ജയ.
നീ​ള​ത്തിൽ​ചി​ലർ ചര​ടു​പി​ടി​ച്ചും,
നീ​ള​ക്ക​തി​ചന കു​റ്റി​ത​റ​ച്ചും,
വാ​ല​തു​കൊ​ണ്ടെ മലകൾ പറി​ച്ചും
നാ​ലു​ദി​ഗ​ന്തേ നാ​രാ​യണ ജയ.
ബന്ധു​ര​ജ​ല​നി​ധി സേ​തു​മു​ദാ​രം
ബന്ധും പർ​വ​ത​നി​ക​ര​മെ​ടു​ത്തും
ധു​ന്ധു​ന്നെ​ന്ന​ങ്ങി​ട്ടു കപീ​ശ്വ​രൻ
സി​ന്ധു​വിൽ നടുവേ നാ​രാ​യണ ജയ.
സപ്തസമുദ്രസമുദ്രിതധരണീ-​
ചക്ര​മ​ഹീ​ധര ചക്ര​മെ​ടു​ത്തും
ദീ​പ്ത​ക​പീ​ശ്വ​ര​മ​ണ്ഡ​ല​മ​ധു​നാ
വച്ച​സ​മു​ദ്രേ നാ​രാ​യണ ജയ.
മഹി​ത​മ​ഹീ​ന്ദ്രൻ സാനോരുച്ചൈ-​
രരിയ സു​ബേ​ല​ത്തോ​ളം മു​ട്ടി.
നള​കൃ​ത​കു​സു​മം നാ​രാ​യണ ജയ.
പന്ന​ഗ​ശാ​യി തനി​ക്കു​ശ​യി​പ്പാൻ
പന്ന​ഗ​രാ​ജൻ പാ​താ​ള​ത​ലാൽ
ഉന്ന​ത​നാ​യി​പ്പൊ​ങ്ങി​യ​പോ​ലെ
തോ​ന്നു​ന്നി​തു​ചിറ നാ​രാ​യ​ണ​ജയ.”

ഇങ്ങ​നെ അചി​രേണ ചി​റ​യും തീർ​ന്നു. ഇവിടെ പതി​ന​ഞ്ചാം വൃ​ത്തം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു.

“വൻ​പ്ര​ളയ വാ​രി​നി​ധി ഘോഷമിവഘോര-​
ഹും​കൃ​തി​തു​ടർ​ന്നു കപി സേ​ന​യു​ടെ ഘോഷം”

കേ​ട്ടു് രാവണൻ പോലും കമ്പ​ന​മി​യ​ന്നു​പോ​യി. അയാൾ ശു​ക്രൻ, സാരണൻ എന്നു രണ്ടു ദൂ​ത​ന്മാ​രെ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചു. അവർ ‘ഖരാ​തി​പൃ​ത​നാ​സു’ വി​ല​സ​വേ, കപികൾ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു ഞെ​രി​ച്ചു് രാ​മ​ന്റെ മു​മ്പിൽ കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്നു വി​ട്ടു.

‘ദൂ​ത​വ​ധ​മെ​ന്ന​തു നമു​ക്ക​നു​ചി​തം കേൾ’ എന്നു രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്ക​യാൽ, കപികൾ ശു​ക​സാ​ര​ണ​ന്മാ​രെ വെ​റു​തെ​വി​ട്ടു. എന്നാൽ, രാ​വ​ണ​സ​ന്നി​ധി​യിൽ​ച്ചെ​ന്നു് അവർ രണ്ടു​പേ​രും ‘ഉത്ത​മ​ന്റെ കീർ​ത്തി’കളെ വാ​ഴ്ത്തി​യ​തി​നാൽ, രാവണൻ അവരെ ആട്ടി​വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞു. അന​ന്ത​രം ദശാ​സ്യൻ,

“താർ​ത്ത​രു​ണി​സീ​ത​യു​ടെ വാർത്തയറിവാനാ-​
യാ​ത്ത​മ​ദ​മാ​ഞ്ഞു നട​കൊ​ണ്ടു…”

അവൻ ദേ​വി​യു​ടെ മു​മ്പിൽ രാ​മ​ശി​ര​സ്സു കാ​ഴ്ച​വ​ച്ചി​ട്ടു് ‘ഏണ​മി​ഴി​മാം തഴു​കുക’ എന്നു പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചു. പതി​ഗ​ത​പ്രാ​ണ​നായ ശ്രീ സീത അതു​ക​ണ്ടു് ‘കമ്പി​ത​ഹൃ​ദയ’യാ​യി​ട്ടു്,

“അമ്പു​കൊ​ണ്ടു ഭൂ​ത​ല​ത്തിൽ​വീ​ണു് പി​ട​ഞ്ഞീ​ടും
കമ്പ​മൃ​ഗി​പോ​ലെ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു്”

പി​ട​ഞ്ഞി​ട്ടു് കുരരി പോലെ മു​റ​യി​ട്ടു. അതി​നാൽ,

[20] “തു​ള്ളി​യൊ​ഴു​കീ​ടിന വളർ​ന്ന​ത​ടി​നീ​നാം.
വെ​ള്ള​മൊ​ഴു​കീല കരി​ങ്ക​ല്ലു​ക​ള​ലി​ഞ്ഞു;
ഫു​ല്ല​ത​രു​ജാ​ല​ങ്ങ​ളും വല്ലി​ക​ളു​മെ​ല്ലാം
ഉള്ള​മ​ലർ​ച്ചാർ​ത്തു​ക​ളു​തിർ​ന്നു ഹരി രാമ.” “അർ​ക്ക​നു​മ​ട​ങ്ങി ഗതി വായുബതവീയീ-​
ലൊ​ക്ക​മു​റ​യി​ട്ടു സു​ര​നാ​രി​ക​ളു​മെ​ല്ലാം;
ദുഃ​ഖ​മ​തു​ക​ണ്ടഥ മറ​ഞ്ഞു ദശ​ക​ണ്ഠൻ
വെ​ക്ക​മ​വി​ട​ന്നു നട​കൊ​ണ്ടു ഹരി രാമ.”

സരമ എന്ന സൽ​ഗു​ണ​വ​തി​യായ രാ​ക്ഷ​സി ദേ​വി​യെ വാ​രി​യെ​ടു​ത്തു് കു​ളുർ​വാ​രി മു​ഖ​സ​രോ​ജ​ത്തിൽ തളി​ച്ചും വാ​രി​ജ​ദ​ളം​കൊ​ണ്ടു് വീ​ശി​യും ഉണർ​ത്തീ​ട്ടു് രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ മരി​ച്ചി​ല്ലെ​ന്നും ദേവി കണ്ട​തെ​ല്ലാം രാ​വ​ണ​മാ​യ​യാ​ണെ​ന്നും പറ​ഞ്ഞു സമാ​ശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു.

ഇവി​ടം​മു​ത​ല്ക്കു അടു​ത്ത വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​നം​വ​രെ യു​ദ്ധ​വർ​ണ്ണ​ന​യാ​ണു്.

പതി​നാ​റാം വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ ചമൽ​ക്കാ​രാ​തി​ശ​യം വാ​ചാം​വി​ദൂ​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. [21] രാവണൻ പു​ത്ത​ന്മ​ണി​സ്യ​ന്ദ​ന​ത്തി​ന്മേ​ലേ​റി ‘യു​ദ്ധാ​യ​നേ​രേ പു​റ​പ്പെ​ട്ടു’. അപ്പോൾ ‘വൃ​ത്രാ​രി​നിൽ​ക്കു​ന്ന പോൽ​ത്തേ​രു​ദാ​രം ചി​ത്രം ധരാ​യാ​മ​ങ്ങി​റ​ങ്ങു​ക​യാൽ’ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ അതിൽ കയറി.

“സം​ഗ്രാ​മ​ഭേ​രീം മു​ഴു​ക്കി​ച്ചു വീരൻ
സം​ഗ്രാ​മ​ഭൂ​മൌ വരു​ന്നോ​രു​നേ​രം
പൌ​ല​സ്ത്യ​ഗീ​തം മഹാ​സാ​മ​ഗാ​നം
കേൾ​ക്കാ​യി​രാ​മ​ന്നു ശ്രീ​രാമ രാമ.
രണ്ടാം​വി​രി​ഞ്ചൻ പുലസ്ത്യൻമുനിക്ക-​
ങ്ങു​ണ്ടാ​യ​ദി​വ്യൻ മഹാ​ത്മാ​വി​വൻ​താൻ
കൊ​ണ്ടാ​ടു​വാൻ യോ​ഗ്യ​നെ​ന്നാ​യ് നിനച്ചാ-​
ലു​ണ്ടാം വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ ശ്രീ​രാമ രാമ.
കൊ​ല്ലു​ന്ന​തി​ല്ലെ​ന്നു ഞാ​നി​ന്നി​വ​നെ
ക്കൊ​ന്നാൽ നമു​ക്കി​ന്നു ദു​ഷ്കീർ​ത്തി​യു​ണ്ടാം
ദു​ഷ്ക്കീർ​ത്തി​യെ​ക്കാൾ മരി​ക്ക​ല്ലൊ നല്ലൂ
വി​ക്ഷ​ത്ത്രി​യർ​ക്കി​ന്നു ശ്രീ​രാമ രാമ”
“പണ്ടി​ല്ല സൂ​ര്യാ​ന്വ​യ​ത്തിൽ​ക​ള​ങ്കം;
ഉണ്ടാ​മി​വ​നെ​ക്ക​ഴി​ക്കി​ലി​ദാ​നീം
തണ്ടാ​രിൽ​മാ​തായ സീതാം നമു​ക്കോ
വേ​ണ്ടീല…”

എന്നു​പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു് രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ പോർ​വി​ല്ലു​മ​മ്പും ലക്ഷ്മ​ണ​ന്റെ കൈയിൽ കൊ​ടു​ത്ത​തി​ന്റെ ശേഷം പോകാൻ ഭാ​വി​ച്ചു​വ​ത്രേ. ഈ ഒരു​ക്കം കണ്ട​പ്പോൾ [22] ഭാ​വി​ല​ങ്കേ​ശ്വ​രൻ ‘മന്നോർ​മ​ണി​പ്പൂൺ​പു’തന്നോ​ടു ഇപ്ര​കാ​രം പറ​ഞ്ഞു.

[23] “മാ​ന്യൻ ദശാ​സ്യ​നി​തെ​ന്നോർ​ത്തു നീ താൻ
മു​ന്നേ നട​ന്നീ​ടി​ലെൻ​പോ​റ്റി ചൊ​ല്ലാം
ഇന്നും മു​ടി​ഞ്ഞീ​ടു​മി​പ്പാ​രി​ടം കേൾ
ഒന്നി​ങ്ങു​നോ​ക്കീ​ടു ശ്രീ​രാമ രാമ
പത്താ​ന​നൻ തന്റെ പത്താ​ന​ന​ത്തെ
പ്ര​ത്യേ​ക​മോ​രോ​ന്നു നോ​ക്കീ​ട​വേ​ണം
ഉദ്യോ​ഗ​മുൾ​ക്കൊ​ണ്ടു വി​ദ്യോ​ത​മാ​നം
പ്ര​ദ്യോ​ത​പ്രൌ​ഢി കണ്ണും മി​ഴി​ച്ചു്
മദ്യം കു​ടി​ച്ചി​ട്ടു് സദ്യോ​മ​രി​ക്കും
ആദ്യം മുഖം കാൺക…
[24] “കണ്ടാൽ തൊ​ഴേ​ണ്ടു​ന്ന കഞ്ചിൽ ദ്വി​ജേ​ന്ദ്രം
മണ്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചി​ട്ട​ടി​ച്ചു​ഗ്ര​വേ​ഗം
കൊ​ണ്ടെ​ന്നു പച്ചേ കടി​ച്ച​ങ്ങു തി​ന്നും
രണ്ടാം​മു​ഖം കാൺക ശ്രീ​രാമ രാമ.
[25] പൊ​ന്നി​ന്മ​ണി​ത്തേ​രു തന്നോ​രു മൂലം
കു​ന്നി​ച്ച കോപേന കണ്ണും ചു​വ​ത്തി
ഉന്നി​ദ്ര വി​ണ്ണോർ വര​നെ​പ്പ​ഴി​ക്കും
മൂ​ന്നാം മുഖം കാൺക ശ്രീ​രാമ രാമ.
[26] ബാലാ!തി​രി​ഞ്ഞെ​ന്തു മണ്ടു​ന്ന​തി​പ്പോൾ
ആൾ പോ​ര​വാ​ളി​ന്നു നീ​യെ​ന്നു നൂനം
ചാ​ല​ത്തി​ര​ഞ്ഞി​ങ്ങു നി​ല്ലെ​ന്നു ചൊ​ല്ലും
നാലാം മുഖം കാൺക ശ്രീ​രാമ രാമ.
[27] അഞ്ച​മ്പ​വേ​ഗേ​ന​സ​ദ്ധർ​മ്മ​ദാ​രാൻ
തേ​ഞ്ചോ​രി​വാ​യും മു​ല​ക്കു​ന്നു രണ്ടും
കി​ഞ്ചിൽ കൊ​തി​ച്ചി​ട്ടു പൂ​ണ്മാ​ന​ടു​ക്കും
അഞ്ചാം മുഖം കാൺക ശ്രീ​രാമ രാമ.
[28] ആറാ​മ​തേ​ഴാ​മ​തെ​ട്ടാ​മ​തും കാ-
ണോ​രോ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ വെ​വ്വേ​റെ ചൊ​ല്ലാം
വീ​രോ​ത്ത​ര​പ്രൌ​ഢി​നി​ന്ദാ ഗു​രു​ണാം
ശ്രീ​പാ​ദ​പ​ത്മേ​പി ശ്രീ​രാമ രാമ.
[29] ദൃ​ഷ്ടി​പ്ര​ഹാ​രേ​ണ​പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ക്കും
ചെ​ന്തീ​ക്ക​നൽ​ക്ക​ട്ട ചി​ന്തി​ച്ച നേരം
പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ചി​ട്ടു പാ​രെ​ട്ടു പാരം
മു​ട്ട​ക്കു​ലു​ങ്ങു​ന്നു ശ്രീ​രാമ രാമ.
[30] “കൊ​ട്ടി​ച്ചു നിൽ​ക്കും രി​പു​പ്രാ​ഭ​വം കേൾ
കൊ​റ്റ​ക്കു​ട​പ്രൌ​ഢി​യെ​ണ്ണാ​വ​തോ​മേ?
വട്ട​ത്തിൽ നി​ന്നാ​ല​വ​ട്ട​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ
ണ്ടി​ഷ്ട​ത്തിൽ വീ​യി​ച്ചു ശ്രീ​രാമ രാമ
പെ​ട്ടെ​ന്നി​ള​ക്കു​ന്ന വാൾ​കൊ​ണ്ടു പാരം
ഞെ​ട്ടി​ത്തെ​റി​യ്ക്കു​ന്ന വി​ണ്ണോർ​വ​ര​ന്മാർ
ചട്ട​റ്റ പച്ച​ത്ത​ഴ​പ്രൌ​ഢി​ത​ന്മേൽ
മു​ട്ടു​ന്നു മേ​ഘ​ങ്ങൾ ശ്രീ​രാമ രാമ.”

ഇപ്ര​കാ​രം വി​ഭീ​ഷ​ണൻ പറ​ഞ്ഞ​തു കേട്ട മാ​ത്ര​യിൽ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ഉൾ​ത്തൂർ​ന്ന കോപേന വാ​ളെ​ടു​ത്തു. യു​ദ്ധം ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

[31] കാ​കുൽ​സ്ഥ നക്ത​ഞ്ച​രേ​ന്ദ്ര​പ്ര​ഭാ​വം
കണ്മാൻ​വ​രും ദി​വ്യ​പാ​ളീ​വി​മാ​നം
ആകാ​ശ​മാ​ശാ​ക​ദം​ബ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം
ആപൂ​ര​യാ​മാസ ശ്രീ​രാമ രാമ.

രാ​വ​ണ​നും ശ്രീ​രാ​മ​നും തമ്മിൽ ഒരു വാ​ക്സ​മ​രം കൂടെ ഇതി​നി​ട​യ്ക്കു​ന​ട​ത്തി. അവി​ടെ​യും കവി ഭാ​ഷാ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തെ​ത്ത​ന്നെ അനു​വർ​ത്തി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ആശ​യ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല പദ​ങ്ങൾ​പോ​ലും അതി​ലു​ള്ള​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണു് പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ആക​പ്പാ​ടെ നോ​ക്കി​യാൽ ഈ വൃ​ത്ത​ത്തിൽ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മായ അംശം തെ​ല്ലു​പോ​ലും ഇല്ലെ​ന്നു പറയാം. ഇതിൽ കൂ​ടു​തൽ ഉദ്ധ​രി​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത​തിൽ വ്യ​സ​നി​ക്കു​ന്നു. (രാ​വ​ണ​വ​ധം ചമ്പു വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കുക) രാ​വ​ണ​വ​ധ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഈ വൃ​ത്തം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

അഗ്നി​പ്ര​വേ​ശം ചമ്പു​വി​ന്റെ സം​ക്ഷേ​പ​മ​ത്രേ പതി​നേ​ഴു​മു​തൽ​ക്കു പത്തൊൻ​പ​തു​വ​രെ​യു​ള്ള വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ. ഇരു​പ​താം വൃ​ത്ത​ത്തിൽ അയോ​ധ്യാ​പ്ര​വേ​ശ​വും ശേഷം വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ ഉത്ത​ര​കാ​ണ്ഡ​ക​ഥ​യും സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ചമ്പൂ​കാ​രൻ ഉത്ത​ര​കാ​ണ്ഡ​ത്തെ മൂ​ന്നു ചമ്പു​ക്ക​ളാ​യി വി​ഭ​ജി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു പോലെ തന്നെ ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ കർ​ത്താ​വും അങ്ങി​നെ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു നോ​ക്കുക.

ഈ വി​വ​ര​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്നു കവി വാ​ല്മീ​കി രാ​മാ​യ​ണ​ത്തെ അല്ല, ഭാ​ഷാ​രാ​മാ​യണ ചമ്പു​വി​നെ​യാ​ണു് അനു​സ​ന്ധാ​നം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു വാ​യ​ന​ക്കാർ ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​മ​ല്ലോ. ഇവിടെ ചില സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു.

ദേ​വീ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം

ഈ കൃതി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റേ​താ​ണെ​ന്നാ​ണു് പര​ക്കെ വി​ശ്വാ​സം ‘രാ​മ​നാ​മാ​ചാ​ര്യ​നു​മാ​വോ​ളം തു​ണ​ക്ക​ണം’ എന്നു് അതി​ലും ‘ഉൾ​ക്കു​രു​ന്നി​ങ്കൽ വാഴ്ക രാ​മ​നാ​മാ​ചാ​ര്യ​നും’ എന്നു രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലും കാ​ണു​ന്ന​തു് ആ വി​ശ്വാ​സ​ത്തി​നു് ഉപോ​ദ്ബ​ല​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. കാ​വ്യം ചെ​റു​തെ​ങ്കി​ലും നന്നാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​താ​നും. എന്നാൽ ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡ​പു​രാ​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്നു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പേരും രാ​മ​നെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു എന്നു കാ​ണു​ന്ന​തി​നാൽ, ദേ​വീ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ഷ്യ​ന്മാ​രിൽ ആരുടെ എങ്കി​ലും കൃതി ആയി​രി​ക്ക​യി​ല്ല​യോ എന്നു സം​ശ​യ​ത്തി​നു വഴി​യി​ല്ലാ​തി​ല്ല. അതു കൊ​ണ്ടു് ആന്ത​ര​മായ ഇത​ര​ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടോ എന്നു പരി​ശോ​ധി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഒരി​ക്കൽ സുരഥൻ എന്ന രാ​ജാ​വു് ശത്രു​പീ​ഡി​ത​നാ​യി രാ​ജ്യ​വും പി​ഴു​കി, മൃ​ഗ​യാ​വ്യാ​ജേന സഞ്ച​രി​ക്ക​വേ, സു​മേ​ധ​സ് എന്ന താപസൻ അധി​വ​സി​ക്കു​ന്ന വന​ത്തിൽ ചെ​ന്നു​ചേർ​ന്നു. ആ താ​പ​സ​പ്ര​വ​ര​നെ പൂ​ജി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അവി​ടെ​ത്താ​മ​സി​ക്ക​വേ, അദ്ദേ​ഹം ചിന്ത തു​ട​ങ്ങി.

“എന്നു​ടെ​രാ​ജ്യം മു​ന്നം കഴി​ഞ്ഞ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ
നന്നാ​യി​പ്പ​രി​പാ​ലി​ച്ചീ​ടി​നാർ ധർ​മ്മ​ത്തോ​ടെ;
ഞാ​നു​മ​വ്വ​ണ്ണം രക്ഷി​ച്ചേൻ പല​കാ​ലം
ദാ​ന​ധർ​മ്മാ​ദി​ക​ളും വഴിയേ ചെ​യ്തേ​ന​ല്ലോ.
ഇക്കാ​ല​മ​സ​ദ്യ​ത്ത​ന്മാ​രാ​യോ​ര​മാ​ത്യ​ന്മാർ
സൽ​ക്കാ​ര​പൂർ​വം വഴിയേ പരി​പാ​ലി​ക്ക​യോ?
നി​ഷ്കൃ​പ​ന്മാ​രെ​ത്ര​യു​മെ​ന്ത​റി​യാ​വ​ത​യ്യോ,
ശൂ​ര​നാം കരി​വ​ര​നെ​ന്തു ചെ​യ്യു​ന്നോ​നി​പ്പോൾ?
വൈ​രി​ക​ളു​ടെ വശ​ത്താ​യ്‍വ​ന്നു വി​ധി​വ​ശാൽ.
ആരു​ള്ള​തെ​ന്ന​പ്പോ​ലെ ലാളിപ്പാനവനുമ-​
റ്റാ​രാ​നും കൊ​ടു​ത്താ​ലും ഭു​ജി​ക്ക​യി​ല്ല​മു​ന്നം.
എന്നെ​സ്സേ​വി​ച്ചു പൊ​റു​ത്തീ​ടിന ജനങ്ങൾക്കു-​
മന്യ​ഭൂ​പാ​ല​ന്മാ​രെ​സ്സേ​വി​ച്ചാൽ പൊ​റു​തി​യോ
പു​ത്ര​നും പത്നി​താ​നു​മെ​ന്തു​ചെ​യ്യു​ന്നോ​രി​പ്പോൾ
വൃ​ത്തി​യേ രക്ഷി​ക്ക​യോ ദുർ​വൃ​ത്തി​കൾ കൈ​ക്കൊൾ​ക​യോ?
സ്വർ​ഗ്ഗ​തു​ല്യ​ങ്ങ​ളായ ഭവ​ന​നി​ക​ര​വും,
സ്വർ​ഗ്ഗ​സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു തു​ല്യ​മാ​രായ നാ​രി​മാ​രും;
എന്തു​ചെ​യ്‍വ​തു പാർ​ത്താ​ലേ​തു​മൊ​ന്ന​റി​ഞ്ഞീല,
സന്ത​ത​മ​സ​ദ്വ്യ​യം ചെ​യ്ക​യോ ധന​മെ​ല്ലാം?
ഇത്ത​രം പല​വ​സ്തു​ക്കൾ ചിന്തിച്ചുള്ളി-​
ലെ​ത്ര​യും പീ​ഡ​യോ​ടും വർ​ത്തി​ക്കും ദശാ​ന്ത​രേ”

അദ്ദേ​ഹം ഒരു വൈ​ശ്യ​നെ കണ്ടെ​ത്തി. അയാ​ളു​ടെ പേരു സമാധി എന്നാ​യി​രു​ന്നു. തന്റെ പു​ത്ര​ദാ​രാ​ദി​ക​ളെ​ല്ലാം, അർ​ത്ഥ​ലോ​ഭി​ക​ളാ​യി​ത്തീർ​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ‘നി​രർ​ത്ഥ’നായി പു​റ​പ്പെ​ട്ട അയാ​ളോ​ടു രാ​ജാ​വി​നു് അനു​ക​മ്പ തേ​ാ​ന്നി​യ​തിൽ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നി​ല്ല​ല്ലോ. രാ​ജാ​വി​ന്റെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ലു​ദി​ച്ച മാ​തി​രി ചി​ന്ത​കൾ തന്നെ വൈ​ശ്യ​നു​മു​ണ്ടാ​യി. അയാൾ തന്റെ പു​ത്ര​ദാ​രാ​ദി​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി ഓർ​ത്തു ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ രാ​ജാ​വു് ഇങ്ങ​നെ ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു;-

“ലു​ബ്ധ​ന്മാ​രായ തവ പു​ത്ര​ദാ​രാ​ദി​ക​ളാൽ
ത്യ​ക്ത​നാ​കിയ ഭവാ​ന​വ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ളിൽ
പി​ന്നെ​യും​സ്നേ​ഹം വർ​ദ്ധി​ച്ചീ​ടു​വാ​നെ​ന്തു​മൂ​ലം?”

ആ പ്ര​ശ്ന​ത്തി​നു് വൈ​ശ്യൻ,

“സ്നേ​ഹ​മി​ല്ലാ​ത​പു​ത്ര​ദാ​രാ​ദി ബന്ധു​ക്ക​ളിൽ
സ്നേ​ഹം മേ വി​ടു​ന്നീല മാ​ന​സ​ത്തി​ങ്ക​ലൊ​ട്ടും”

എന്നു മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

“ഗു​ണ​മി​ല്ലാ​ത്ത വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ല​നു​ദി​നം
പ്ര​ണ​യം ഭവി​പ്പ​തി​നെ​ന്തു കാ​ര​ണ​മോർ​ത്താൽ?”

എന്നു സംശയം തീർ​പ്പാ​നാ​യി അവർ രണ്ടു​പേ​രും കൂടി താ​പ​സ​ന്റെ സമീ​പ​ത്തെ​ത്തി. ഈ സം​ശ​യ​നി​വാ​ര​ണാർ​ത്ഥം അദ്ദേ​ഹം വി​ഷ്ണു​മാ​യാ​ശ​ക്തി​യു​ടെ ചരി​ത്രം പറ​ഞ്ഞു കേൾ​പ്പി​ച്ചു. അതാ​ണു് ദേവീ മാ​ഹാ​ത്മ്യ​കഥ.

‘കല്പാ​ന്ത​ലോ​ക​മേ​കാർ​ണ്ണ​വ​മാ​യ്’ ചമഞ്ഞ കാ​ല​ത്തു് വി​ഷ്ണു സർ​പ്പേ​ന്ദ്ര​ത​ല്പ​ത്തിൽ യോ​ഗ​നി​ദ്ര​യും പൂ​ണ്ടി​രു​ന്നു​വ​ത്രേ. അക്കാ​ല​ത്തു് വി​ഷ്ണു​വി​ന്റെ കർ​ണ്ണ​മ​ല​സം​ഭൂ​ത​ന്മാ​രാ​യി​ട്ടു്, മധു കൈ​ട​ഭ​ന്മാ​രെ​ന്നു് രണ്ടു അസു​ര​ന്മാ​രു​ണ്ടാ​യി. അവർ ഭഗ​വാ​ന്റെ നാ​ഭി​ക​മ​ല​ത്തി​ലി​രു​ന്ന ബ്ര​ഹ്മാ​വി​നെ കാ​ണു​ക​യാൽ കൊ​ല്ലാ​നാ​യി പാ​ഞ്ഞ​ടു​ത്തു. ബ്ര​ഹ്മാ​വി​നു ഭയ​മാ​യി. ലോ​ക​നാ​യ​കൻ ഈ കോ​ലാ​ഹ​ല​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു് ഉണ​രാ​യ്ക​യാൽ അദ്ദേ​ഹം യോ​ഗ​നി​ദ്ര​യെ സ്തു​തി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി.

“നി​ന്തി​രു​വ​ടി​യ​ല്ലോ ലോ​ക​ത്തെ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു​ടൻ
സന്ത​തം​ര​ക്ഷി​ച്ചു സം​ഹ​രി​ച്ചീ​ടു​ന്ന​തോർ​ത്താൽ
നി​ന്തി​രു​വ​ടി ജഗ​ത്തൊ​ക്ക​വെ ധരി​പ്പ​തും
ചി​ന്തി​ച്ചാ​ല​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​തൊ​രു മഹാ​മാ​യേ!
സന്ധ്യ​യും സാ​വി​ത്രി​യും വേ​ദ​മാ​താ​വും നീയെ
ബന്ധ​മോ​ക്ഷ​ങ്ങൾ നല്കീ​ടു​ന്ന​തും നീ​താ​ന​ല്ലോ
ത്രി​ഗു​ണാ​ത്മി​ക​യാം പ്ര​കൃ​തി​യാ​കു​ന്ന​തും,
സക​ലേ​ശ്വ​രി മഹാ​വി​ദ്യ​യാ​യീ​ടു​ന്ന​തും,
ശ്രു​തി​യാ​യീ​ടു​ന്ന​തും മഹാ​മേ​ധ​യാ​യീ​ടു​ന്ന​തും,
സ്മൃ​തി​യാ​യീ​ടു​ന്ന​തും നി​ന്തി​രു​വ​ടി​യ​ല്ലോ
… … …
… … …”

ഇങ്ങ​നെ സം​സ്തു​ത​യായ ദേവി സന്തു​ഷ്ട​യാ​യി​ട്ടു്,

[32] ‘നേ​ത്രാ​സ്യ​നാ​സാ​ബാ​ഹു​ഹൃ​ദ​യ​വ​ക്ഷോ​ദേ​ശാൽ സത്വം വേർവി’ട്ടു നി​ന്നു. തൽ​ക്ഷ​ണം വി​ഷ്ണു​വും ഉണർ​ന്നെ​ണീ​റ്റു. മധു കൈ​ട​ഭ​ന്മാർ വേ​ധാ​വി​നെ കൊ​ല്ലാ​നാ​യി അടു​ത്ത​പ്പോൾ വി​ഷ്ണു അവരെ കണ്ടു് എതിർ​ത്തു. [33] ‘അയ്യാ​യി​രം ദി​വ്യ​വ​ത്സ​ര​കാ​ലം ലാഘവം വന്നീ​ടാ​തെ യു​ദ്ധം ചെ​യ്തോ​രു​ശേ​ഷം’ മധു​കൈ​ട​ഭ​ന്മാർ

‘നീ​യി​നി ഞങ്ങ​ളോ​ടു​വ​രം വാ​ങ്ങി​കൊൾക’

എന്നു ഭഗ​വാ​നോ​ടു പറ​ക​യും, ഭഗവാൻ,

‘എന്നാ​ലെ വദ്ധ്യ​ന്മാ​രാ​യ് വന്നീ​ടേ​ണം നി​ങ്ങൾ’

എന്നു് അപേ​ക്ഷി​ക്ക​യും​ചെ​യ്തു. ഇങ്ങ​നെ വഞ്ചി​ത​രായ അസു​ര​ന്മാർ,

[34] “യു​ദ്ധ​വൈ​ദ​ഗ്ദ്ധ്യം​ക​ണ്ടു സന്തു​ഷ്ട​ന്മാ​രാ​യ് ഞങ്ങൾ
മൃ​ത്യു​വ​ന്നീ​ടു​ന്ന​തു​മെ​ത്ര​യും ശ്ലാ​ഘ്യം നി​ന്നാൽ
വെ​ള്ള​ത്തിൽ​നി​ന്നു കൊന്നീടരുതുഭവാനെന്നാ-​
ലു​ള്ളി​ലി​ല്ലൊ​രു​ഭ​യം ഞങ്ങൾ​ക്കെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞാ​ലും”

എന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് വരം നൽകി. അന​ന്ത​രം ഭഗവാൻ അവ​രു​ടെ തല തന്റെ തു​ട​മേൽ വച്ചി​ട്ടു് ചക്ര​ത്താൽ ഛേ​ദി​ച്ചു. ബ്ര​ഹ്മാ​വി​ന്റെ ഭയവും നീ​ങ്ങി. ഇവിടെ പ്ര​ഥ​മാ​ദ്ധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

പണ്ടു് മഹിഷൻ എന്നൊ​രു അസുരൻ ഉണ്ടാ​യി. അദ്ദേ​ഹം ദേ​വ​ന്മാ​രെ​യെ​ല്ലാം തോ​ല്പി​ച്ചു് ഇന്ദ്ര​നാ​യി വാ​ണു​തു​ട​ങ്ങി. അതു​കൊ​ണ്ടു് ദേ​വ​ന്മാർ ‘ധാ​താ​വു​ത​ന്നെ മു​ന്നി​ട്ടു് ‘ഭൂ​തേ​ശ​നാ​രാ​യ​ണ​ന്മാ​രെ വണ​ങ്ങി​യി​ട്ടു് ഇങ്ങ​നെ സങ്ക​ടം ഉണർ​ത്തി​ച്ചു.

[35] “ഇന്ദ്രാ​നി​ല​യ​മ​വ​രു​ണാ​ന​ല​സൂ​ര്യാ​ദീ​നാം
മന്ദി​ര​ങ്ങ​ളു​മ​ധി​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​മ​ട​ക്കി​നാൻ
സ്വർ​ഗ്ഗ​വു​മു​പേ​ക്ഷി​ച്ചു മർ​ത്ത്യ​രാ​യ​വ​നി​യിൽ
ദുഃ​ഖി​ച്ചു നട​ക്കു​ന്നു ഞങ്ങ​ളെ​ന്താ​വ​ത​യ്യോ
ഇല്ലൊ​രു ശരണം മറ്റ​വ​നേ വൈ​കീ​ടാ​തെ
കൊ​ല്ലു​വാ​നു​പാ​യ​മെ​ന്തി​തി​നേ ചി​ന്തി​ക്കേ​ണം.”

[36] ഈ വാ​ക്കു​കേ​ട്ട മാ​ത്ര​യിൽ മഹാ​ദേ​വ​ന്റേ​യും മു​കു​ന്ദ​ന്റേ​യും വക്ത്ര​പ​ത്മ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു ഘോ​ര​മായ ഒരു തേ​ജ​സ്സു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. മറ്റു ദേ​വ​ന്മാ​രു​ടെ മു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും അതു​പോ​ലെ മഹാ​തേ​ജോ​രാ​ശി ഉത്ഭ​വി​ച്ചു. ഇങ്ങ​നെ സർ​വ​ദേ​വ​താ​ശ​രീ​രോ​ത്ഥ​ങ്ങ​ളായ തേ​ജ​സ്സു​ക​ളെ​ല്ലാം ഒന്നി​ച്ചു​കൂ​ടി​യ​പ്പോൾ, അതു്,

“ഉർ​വി​യു​മാ​കാ​ശ​വും നി​റ​ഞ്ഞു പര​ന്നൊ​രു
പർ​വ​ത​മെ​ന്ന​പോ​ലെ വി​ള​ങ്ങി”

ആ തേ​ജോ​രാ​ശി,

“ഔർ​വാ​ഗ്നി​ത​ന്നെ​ക്കാ​ളും ഘോ​ര​മാ​യ്ജ്ജ്വ​ലി​ച്ചി​തു
സർ​വ​ഥാ​പ്രാ​പ്യ​മായ കല്പാ​ന്ത​വ​ഹ്നി​പോ​ലെ
സർ​വ​ദേ​വ​ന്മാ​രു​ടെ തേ​ജ​സ്സു​മൊ​ന്നാ​യ് ചേർ​ന്നു
സർ​വ​ലോ​ക​വ്യാ​പ്ത​മാ​യ് കാ​ണാ​യ് ദേ​വ​ന്മാർ​ക്കു”
“ഔർ​വാ​ഗ്നി​ജ്വാ​ലാ​മാ​ല​യോ​ടു​മു​ജ്വ​ലി​ച്ചോ​രു
പർ​വ​താ​കാ​രം പൂ​ണ്ടു​നിൽ​ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ കണ്ടാൻ”

ഇവി​ടെ​യെ​ങ്ങും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാൽ സാ​ധാ​രണ കാ​ണാ​റു​ള്ള ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​ക​രണ പടു​ത​യും സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വും കാ​ണു​ന്നി​ല്ല. ‘അതീവ തേജസഃ കൂടം’ ഇത്യാ​ദി പദ്യ​ത്തെ എത്ര​വ​ലി​ച്ചു നീ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു​നോ​ക്കുക. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു അംശം കൂ​ട്ടി​യാൽ അത്ര​യ്ക്കു സ്വാ​ര​സ്യ​വും കൂടും.

ഈ ദി​വ്യ​തേ​ജ​സ്സു് ഒരു സ്ത്രീ രൂപം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു.

[37] “ശങ്ക​ര​തേ​ജ​സ്സി​നാ​ലു​ണ്ടാ​യി മു​ഖാം​ബു​ജം
പങ്ക​ജേ​ക്ഷ​ണ​നു​ടെ തേജസാ ബാ​ഹു​ക്ക​ളും
ബ്ര​ഹ്മ​മാ തേ​ജ​സ്സി​നാ​ലു​ണ്ടാ​യി പദ​ങ്ങ​ളും,
കാ​മ്യ​മാം നി​തം​ബ​വും ഭൂ​മി​തൻ തേ​ജ​സ്സി​നാൽ,
സൌ​മ്യ​തേ​ജ​സാ പു​ന​രു​ണ്ടാ​യി തല​ക​ളും,
യാ​മ്യ​തേ​ജ​സാ കേ​ശ​ഭാ​ര​വു​മാ​ണ്ടാ​യ്വ​ന്നു.
ചാ​രു​മ​ദ്ധ്യ​വും പു​ന​രൈ​ന്ദ്ര​മാം തേ​ജ​സ്സി​നാൽ
വാ​രു​ണ​തേ​ജ​സ്സി​നാൽ ജം​ഘ​ക​ളൂ​രു​ക്ക​ളും;
കൈ​വി​ര​ലു​ക​ളെ​ല്ലാ​മാ​ദി​ത്യ തേ​ജ​സ്സി​നാൽ
കാൽ​വി​ര​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം വസു​ക്കൾ തേ​ജ​സ്സി​നാൽ,
കൌ​ബേ​ര​തേ​ജ​സ്സി​നാൽ നാ​സി​ക​യു​ണ്ടാ​യ്‍വ​ന്നു.
പാ​വ​ക​തേ​ജ​സ്സി​നാ​ലു​ണ്ടാ​യി നേ​ത്ര​ദ്വ​യം;
ദന്ത​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പ്രാ​ജാ​പ​ത്യ​മാം തേ​ജ​സ്സി​നാൽ;
സന്ധ്യ​കൾ തേ​ജ​സ്സി​നാൽ ഭ്രൂ​ക്ക​ളു​മാ​ണ്ടാ​യ്‍വ​ന്നു;
മാ​രു​ത​തേ​ജ​സ്സി​നാൽ ശ്ര​വ​ണ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യ്
ചാ​രു​ത​ചേർ​ന്നു രൂപം പൂർ​ണ്ണ​മാ​യ്‍ക്കാ​ണാ​യ്‍വ​ന്നു.”

ഈ തേ​ജോ​രൂ​പി​ണി​യ​ത്രേ മഹി​ഷാ​സു​ര​മർ​ദ്ദി​നി. ദേ​വ​ന്മാ​രിൽ ഓരോ​രു​ത്ത​രും ദേ​വി​യ്ക്കു ഓരോ ആയു​ധ​വി​ശേ​ഷ​വും നൽകി. ഇങ്ങ​നെ സകല ദേ​വ​ത​മാ​രാ​ലും സം​ഭാ​വി​ത​യായ ജഗദംബ,

[38] “സത്വ​ര​മു​ച്ചൈ​സ്ത​ര​മ​ട്ട​ഹാ​സ​വും ചെ​യ്തു
വി​ദ്രു​തം നഭ​സ്ത​ലം പൊ​ട്ടു​മാ​റ​തു​നേ​രം,
സപ്ത​വാ​രി​ധി​ക​ളും സപ്ത​പർ​വ​ത​ങ്ങ​ളും
സപ്ത​ദ്വീ​പു​ക​ളോ​ടു​മി​ള​കി ഭൂ​മ​ണ്ഡ​ലം.
നിർ​ജ്ജ​ര​ന്മാ​രെ​ല്ലാം ദേവീ ഗർ​ജ്ജ​നം കേ​ട്ട​നേ​രം
വി​ജ്വ​ര​ന്മാ​രാ​യ്സ്തു​തി​ച്ചീ​ടി​നാർ മു​നി​ക​ളും.”

അസു​ര​ന്മാ​രു​മാ​യു​ള്ള യു​ദ്ധ​വർ​ണ്ണ​ന​യി​ലും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ തൂ​ലി​കാ​വി​ലാ​സം കാ​ണ്മാ​നി​ല്ലെ​ന്നു പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ കവി മൂ​ല​ത്തെ അർ​ത്ഥ​ഹാ​നി വരു​ത്താ​തെ തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു ആരും സമ്മ​തി​ക്കും.

[39] “മഹിഷാസുരവിരനഹിതബലത്തോടു-​
മ്മ​ഹി​ഷാ​ന്ത​കി​യോ​ടും സമരം തു​ട​ങ്ങി​നാൻ.
ഖഡ്ഗ​പ​ട്ട​സ​ബാ​ണ​പ​ര​ശു ശക്തി​ക​ളും,
മുൽ​ഗ​രം ഭി​ണ്ഡി​പാ​ല​തോ​മ​ര​പാ​ശ​ങ്ങ​ളും,
പരി​ഘ​മു​സ​ല​ങ്ങ​ളം കു​ശ​കു​ന്ത​ങ്ങ​ളാ​ദി
ശര​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു തൂ​കി​ത്തു​ട​ങ്ങി മഹാ​ര​ണേ.
ദേ​വി​യും ശസ്ത്രാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ വർ​ഷി​ച്ച​ങ്ങു​ട​നു​ടൻ
ദേ​വ​വൈ​രി​കൾ ദേഹം ഭേ​ദി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി​നാൾ.”

ഇവിടെ തർ​ജ്ജ​മ​യ്ക്കു വലിയ ന്യൂ​ന​ത​യും പറ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ‘ലീ​ല​യൈവ’ എന്ന പദ​ത്തെ വി​ട്ടു​ക​ള​യു​മാ​യി​രു​ന്നോ എന്നും സം​ശ​യ​മാ​ണു്.

“സോപി ക്രൂ​ദ്ധോ​ദ്ധ​ത​സ്സ​ദ്യോ ദേ​വ്യാ വാ​ഹ​ന​കേ​സ​രി
ചചാ​രാ​സു​ര​സൈ​ന്യേ​ഷു വി​നേ​ഷ്വിവ ഹു​താ​ശ​നഃ”

എന്ന​തി​നെ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് എങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു നോ​ക്കുക:

“ദേ​വി​തൻ വാ​ഹ​ന​മാം കേ​സ​രി​വീ​ര​ന​പ്പോൾ
ദേ​വി​തൻ സൈ​ന്യ​മ​ധ്യേ​പു​ക്കു സഞ്ച​രി​ക്കു​ന്നു.
കാ​ന​ന​മ​ധ്യേ വഹ്നി​സ​ഞ്ച​രി​ച്ചീ​ടും​വ​ണ്ണം
സേനയേ ദഹി​പ്പി​ച്ചു സത്വ​രം രോ​ഷ​ത്തോ​ടെ.”

അപ്പോൾ ദേ​വി​യു​ടെ വാ​ഹ​ന​മായ കേ​സ​രി​വീ​രൻ വന​ങ്ങ​ളിൽ ഹു​താ​ശ​നൻ എന്ന​പോ​ലെ, അസു​ര​സൈ​ന്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇട​യ്ക്കു ക്രോ​ധ​പൂർ​വം ചരി​ച്ചു എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ മതി​യാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങ​നെ പറ​യാ​തെ വള​ച്ചു നീ​ട്ടി, തർ​ജ്ജ​മ​യെ ദു​ഷി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. മി​ത​വാ​ക്കായ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു ഇത്ത​രം അപകടം പറ്റി​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി അറി​വി​ല്ല.

അസു​ര​സൈ​ന്യം ദാ​വാ​ഗ്നി​യിൽ വനം എന്ന​പോ​ലെ ദഹി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി. ദേ​വീ​നി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു പ്രാ​ദുർ​ഭ​വി​ച്ച ഗണ​ങ്ങൾ അസു​ര​ന്മാ​രെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്ക​യാൽ,

[40] “കു​ണ​പ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു മറ​ഞ്ഞു ചമ​ഞ്ഞി​തു
രണ​ഭൂ​മി​യും തത്ര രു​ധി​ര​ന​ദി​ക​ളും
ഓരോ​വ​ഴി​യേ​പോ​യ് വേ​ഗ​ത്തി​ലൊ​ഴു​കു​ന്ന
നാരദൻ കൊ​തൂ​ഹ​ലം പൂ​ണ്ടു​ടൻ കൊ​ണ്ടാ​ടു​ന്നു”

ഇവിടെ ‘കൌ​തൂ​ഹ​ലം പൂ​ണ്ടു​ടൻ കൊ​ണ്ടാ​ടു​ന്നു’ എന്നു​ള്ള ഭാഗം മാ​ത്രം കവി​ടു​യേ​താ​ണു്. എന്നാൽ,

‘നി​ന്യേ ക്ഷയം യഥാ​വ​ഹ്നി​സ്തൃ​ണ​ദാ​രു മഹാ​ച​ലം’

എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തു്,

“ഘോ​ര​ദാ​വാ​ഗ്നി​വ​നം ദഹി​ച്ചീ​ടു​ന്ന​പോ​ലെ
വീ​ര​ന്മാ​രായ മഹാ​ദൈ​ത്യ​ന്മാർ ദഹി​ക്കു​ന്നു.”

എന്നാ​ണു് തർ​ജ്ജമ.

ദേ​വ​ന്മാർ പു​ഷ്പ​വൃ​ഷ്ടി​ചെ​യ്തു് ദേ​വി​യെ സന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ​ടു​കൂ​ടി രണ്ടാ​മ​ദ്ധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

[41] പി​ന്നീ​ടു് ചി​ക്ഷു​രൻ എന്ന സേ​നാ​നാ​യ​കൻ ദേ​വി​യോ​ടു യു​ദ്ധ​ത്തി​ന​ടു​ത്തി​ട്ടു്, “മേരു മൂർ​ദ്ധ​നി​ഘ​നം പാ​നീ​യം പെ​യ്യു​മ്പോ​ലെ ഘോ​ര​ബാ​ണ​ങ്ങൾ വർ​ഷി​ച്ചി​തു ലഘു​ത​രം” [42] ദേ​വി​യാ​ക​ട്ടെ ‘ശീ​താം​ശൂ​ദ​യേ സി​ന്ധു​ത​രം​ഗ​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം മേ​ദു​ര​മാ​യ​മി​ട്ടാൽ തടു​ത്തു നി​റു​ത്തും​വ​ണ്ണം’ അവ​യെ​ല്ലാം മു​റി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു് തു​രം​ഗ​ങ്ങ​ളെ​യും സാ​ര​ഥി​യേ​യും കൊ​ന്നു. ഇവിടെ കാ​ണു​ന്ന ഉപമ കവി​യു​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും മൂ​ല​ത്തി​ലെ ആശ​യ​ത്തി​നു് അനു​രൂ​പ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ചന്ദ്രോ​ദ​യ​ത്തിൽ സമു​ദ്രം ജൃം​ഭി​ക്കു​മ്പോൾ അതിനെ ഒരു വലിയ മു​ട്ടി​ട്ടു നിർ​ത്തു​ന്ന​തി​നു കുറെ ശ്ര​മ​മു​ണ്ട​ല്ലോ. എന്നാൽ ദേവി അസു​ര​സേ​ന​യെ തടു​ത്തു നിർ​ത്തി​യ​തു് ‘ലീ​ല​യൈവ’ ആയി​രു​ന്നു. അതി​നും പുറമെ, ഉപ​മാ​ന​ത്തിൽ തട​ഞ്ഞു നിർ​ത്തു​ക​യും ഉപ​മേ​യ​ത്തിൽ മു​റി​ക്ക​യും ആണു് ക്രിയ. എന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല ഉപ​മാ​ന​ത്തി​ലെ സമു​ദ്ര​ത്തി​ന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്തു അസു​ര​സൈ​ന്യ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും, ശീ​താം​ശു​വി​ന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്തു ഉപ​മേ​യ​ത്തി​ലൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ഈ മാ​തി​രി ന്യൂ​ന​ത​കൾ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളിൽ മഷി​യി​ട്ടു നോ​ക്കി​യാ​ലും കാ​ണു​മോ എന്നു സം​ശ​യ​മാ​ണു്. ചി​ക്ഷു​ര​നെ ദേ​വി​യും ചാ​മ​ര​നെ കേ​സ​രി​യും കര​ളാ​ദി​ക​ളെ ഗണ​ങ്ങ​ളും നി​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. മറ്റു സേ​നാ​നാ​യ​ക​ന്മാ​രും ചി​ക്ഷു​രാ​ദി​ക​ളെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നു. ഒടു​വിൽ മഹി​ഷൻ​ത​ന്നെ മാ​ഹി​ഷ​വേ​ഷം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു് ദേ​വി​യോ​ടെ​തി​രി​ട്ടു.

[43] തു​ണ്ഡ​പ്ര​ഹ​രം​കൊ​ണ്ടു ദേ​വി​തൻ ഗണ​ങ്ങ​ളെ
ഖണ്ഡി​ച്ചു​ക​ള​ക​യും ഖു​ര​ക്ഷേ​പ​ണ​ങ്ങ​ളാൽ
ചിലരെ ലാ​ഗ്രുല പാ​ദ​ങ്ങ​ളാൽ മർ​ദ്ദി​ക്ക​യും,
ചിലരെ നിശിത ശൃ​ഗ​ങ്ങ​ളാൽ ഭേ​ദി​ക്ക​യും
ചി​ല​രെ​മ​ഹാ​നി​നാ​ദ​ങ്ങ​ളാൽ മോ​ഹി​പ്പി​ച്ചും,
ചിലരെ ഭ്ര​മ​ണ​വേ​ഗം​കൊ​ണ്ടു ധൂ​ളി​പ്പി​ച്ചും,
ചിലരെ നി​ശ്വാ​സ​വാ​ത​ങ്ങ​ളാൽ പതി​പ്പി​ച്ചും,
പേ​ടി​പ്പി​ച്ച​തു ദേ​വീ​ഗ​ണ​ത്തെ​യെ​ല്ലാ​മ​വൻ.
ഓടി​യെ​ത്തി​നാൻ മൃ​ഗേ​ന്ദ്രൻ​ത​ന്നെ​ത്താ​ഡി​പ്പാ​നാ​യ്
രം​ഗ​മാ​ക്കി​യും പാ​ര​മ​ല​റി​ച്ചു​ര​മാ​ന്തി
ക്രൂരമായുള്ളഖുരക്ഷേപണംകൊണ്ടുതന്നെ-​
പ്പാ​രി​ട​മെ​ല്ലാ​മൊ​ക്കെ​പി​ളർ​ന്നു ചമ​യ്ക്ക​യും,
ചണ്ഡ​ശൃം​ഗാ​ഗ്ര​ഭി​ന്ന​ങ്ങ​ളാം ഘന​ങ്ങ​ളെ
ഖണ്ഡി​ച്ചു ഖണ്ഡി​ച്ചു​ടൻ ഭൂ​മി​യിൽ​പ​തി​ക്ക​യും.”

ഇങ്ങ​നെ കോ​പി​ച്ചു് അസു​രേ​ശ്വ​രൻ അടു​ത്ത​പ്പോൾ മം​ഗ​ല​യായ ചണ്ഡി​കാ​ദേ​വി പാ​ശ​ക്ഷേ​പ​ണം​കൊ​ണ്ടു് അവനെ ബന്ധി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. ഉടനെ തന്നെ അവൻ സിം​ഹാ​കൃ​തി​യെ പ്രാ​പി​ച്ചു് പാ​ശ​ത്തെ ശി​ഥി​ലീ​ക​രി​ച്ചു. ദേവി സിം​ഹ​ത്തി​ന്റെ കഴു​ത്തു അറു​ത്ത​പ്പോൾ അവൻ ഖഡ്ഗ​വും ധരി​ച്ചു പു​രു​ഷാ​കാ​ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ദേ​വി​യോ​ടു എതി​രി​ട്ടു. അവനെ ദേവി ബാ​ണ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​യ​പ്പോൾ അവൻ ഗജ​രൂ​പം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു. അംബിക അവ​ന്റെ കര​ത്തെ ഖഡ്ഗം​കൊ​ണ്ടു് അറു​ത്ത​പ്പോൾ, അവൻ മഹി​ഷ​രൂ​പം പൂ​ണ്ടു.

“ഒക്കെ​യൊ​ന്നി​ള​കീ ലോ​ക​ങ്ങൾ മൂ​ന്നു​മ​പ്പോൾ
ക്രൂ​ദ്ധ​യാം ജഗ​ന്മാ​താ​വായ ചണ്ഡി​കാ​ദേ​വി
ഉത്ത​മ​മായ മധു​പാ​ന​വും തു​ട​ങ്ങി​നാൾ
ചണ്ഡി​കാ​ദേ​വി പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചും പാ​നം​ചെ​യ്തും
മണ്ഡ​ലാ​കാ​രം പൂ​ണ്ടു ചു​വ​ന്നു നയ​ന​ങ്ങൾ”

ബല​വീ​ര്യ മദ​ഗ​വി​ത​നായ അസുരൻ പാ​ഷാ​ണ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് ദേ​വി​യെ പ്ര​ക്ഷേ​പി​ച്ചു. ദേവി അവ​ന്റെ ശരീ​ര​ത്തെ സാ​യ​ക​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് ചൂർ​ണ്ണ​മാ​ക്കി​യി​ട്ടു്,

[44] “അട്ട​ഹാ​സ​വു​മി​ടി​വെ​ട്ടീ​ടും​വ​ണ്ണ​മ​പ്പോൾ
നി​ഷ്ഠ​ര​ത​രം​ദേ​വി ദു​ഷ്ട​നോ​ട​രുൾ​ചെ​യ്തു.
ഗർ​ജ​നം​ചെ​യ്തു​കൊൾക മൂഢ കിഞ്ചിൽക്കാല-​
മി​ജ്ജ​നം മധു​പാ​നം​ചെ​യ്വോ​ളം ദു​രാ​ത്മാ​വേ.
നിർ​ജ്ജ​രാ​ദി​ക​ളെ​ല്ലാം ഗർ​ജ്ജ​നം​ചെ​യ്തീ​ടു​വോർ
ദുർ​ജ്ജ​ന​ശ്ര​ഷ്ഠ​ഭ​വാ​നെ​ന്നാ​ലേ​ഹ​ത​നാ​യാൽ”

ദേവി മഹി​ഷാ​സു​ര​നെ വധി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ​ടു​കൂ​ടി ഈ അദ്ധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ദേ​വ​ന്മാ​രാൽ സം​സ്തു​ത​യായ ദേവി സന്തു​ഷ്ട​യാ​യി​ട്ടു്, ആ സ്തോ​ത്രം​കൊ​ണ്ടു തന്നെ സ്തു​തി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു സർ​വാ​ഭീ​ഷ്ട​ങ്ങ​ളും സി​ദ്ധി​ക്കു​മെ​ന്നു് അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തി​ട്ടു് മറ​യു​ന്നു. ഇതാ​ണു് നാലാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ വിഷയം.

അഞ്ചു​മു​തൽ പത്തു​വ​രെ അദ്ധ്യാ​യ​ങ്ങ​ളിൽ സും​ഭ​നി​സും​ഭ​ന്മാ​രോ​ടു​ള്ള യു​ദ്ധ​വും അവ​രു​ടെ നി​ഗ്ര​ഹ​വും വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

സുംഭൻ, നി​സും​ഭൻ എന്നു രണ്ടു അസു​ര​ന്മാർ ബ്ര​ഹ്മാ​വിൽ നി​ന്നു ലഭി​ച്ച വര​ബ​ല​ത്താൽ പതി​ന്നാ​ലു ലോ​ക​ങ്ങ​ളേ​യും അട​ക്കി​ഭ​രി​ച്ചു. ദേ​വ​ന്മാർ ചാ​തുർ​യ്യു​ഗ​കാ​ലം മർ​ത്ത്യാ​കാ​രേണ ഭൂ​മി​യിൽ സഞ്ച​രി​ച്ചു കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടേ​ണ്ട​താ​യി​വ​ന്നു. ബ്ര​ഹ്മാ​വി​നെ മു​ന്നിൽ നട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു് ദേ​വ​ന്മാർ ഹി​മാ​ല​യ​ത്തിൽ ചെ​ന്നു് സാ​ക്ഷാൽ വി​ഷ്ണു​മാ​യ​യെ ഇങ്ങ​നെ സ്തു​തി​ച്ചു.

“ദേവീ ശിവേ! മഹാ​ദേ​വി നമോ നമഃ
ദേവി പ്ര​കൃ​തി ഭദ്രേ! തേ നമോ നമഃ
രൌ​ദ്രേ! നമോ നമോ ഗൌരി നമോ നമോ
ധാ​ത്രീ നമോ നമോ ജ്യോൽ​സ്നേ നമോ നമോ
ചന്ദ്ര​സ്വ​രൂ​പി​ണി ദേവീ നമോ നമഃ
കല്യാ​ണി തേ പ്ര​ണ​താർ​ത്തി​ഹ​രേ നമഃ
ത്രൈ​വി​ക്ര​മീ നമോ ദേവി! നമോ നമഃ
നൈ​ഭൃ​തി ഭൂ​ഭൃ​താം ലക്ഷ്മീ! നമോ നമഃ
ശർ​വാ​ണി! തേ നമോ ദുർ​ഗ്ഗേ! നമോ നമഃ
ദുർ​ഗ്ഗേ! പരേ ദേവി! സാരേ നമോ നമഃ
സർ​വ​കാ​രീ നമഃ ഖ്യാ​തീ നമോ നമഃ
കൃ​ഷ്ണേ നമോ നമഃ ധൂ​മ്രേ നമോ നമഃ
സൌ​മ്യേ പു​ന​ര​പി സൌ​മ്യേ നമോ നമഃ
നി​ത്യം ജഗൽ​പ്ര​തി​ഷ്ഠേ തേ നമോ നമഃ
ഭൂ​തി​പ്ര​ദേ നമോ ഭൂ​തി​ന​മോ നമഃ”

ഈ സം​സ്കൃ​ത​സ്തോ​ത്ര​ത്തെ​ത്തു​ടർ​ന്നു അതി​ദീർ​ഘ​മായ ഭാ​ഷാ​സ്തോ​ത്ര​വും ഉണ്ടു്.

“യാ​തൊ​രു​ദേ​വീ സക​ല​ഭൂ​ത​ങ്ങ​ളിൽ
വി​ഷ്ണു​മാ​യേ​തി ചൊ​ല്ല​പ്പെ​ടു​ന്നൂ സദാ
അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ദേ​വി​ക്കു നമ​സ്കാ​രം
മം​ഗ​ലം​ന​ല്കു​വാൻ ദേവി നമോ നമഃ
യാ​തൊ​രു​ദേ​വി സക​ല​ഭൂ​ത​ങ്ങ​ളിൽ
ശക്തി​സ്വ​രൂ​പി​ണി​യാ​യ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തും
യാ​തൊ​രു​ദേ​വി സക​ല​ഭു​ത​ങ്ങ​ളിൽ
ബു​ദ്ധി​സ്വ​രൂ​പി​ണി​യാ​യ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തും.” ഇത്യാ​ദി

ഈ ഹൈ​മ​വ​തി ‘പാ​വ​ന​യാ​കിയ ദേ​വ​ത​ടി​നി​യിൽ’ കു​ളി​ക്കാൻ പു​റ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ ആണു് ഈ ദേ​വ​സ്തു​തി കേ​ട്ട​തു്.

“ദേ​വ​ക​ളേ! നി​ങ്ങ​ളാൽ സ്തു​തി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട
ദേവി ഗിരിജാശരീരകോശത്തിൽനി-​
ന്നാ​വിർ​ഭ​വി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ല​സു​ര​ന്മാ​രെ
നി​ഗ്ര​ഹി​ച്ച​മ്പോ​ട​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്കും?”

എന്നു ദേവി അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തു. കോ​ശ​ത്തിൽ​നി​ന്നാ​വിർ​ഭ​വി​ക്ക​യാൽ ദേ​വി​ക്കു കൌ​ശി​കി എന്ന പേരും സി​ദ്ധി​ച്ചു. ഈ കൌ​ശി​കി,

[45] “സമ്പൂർ​ണ്ണ​യൌ​വ​ന​ത്തോ​ടു​നൽ ഷോഡശ
സം​വ​ത്സ​രം വയ​സ്സും ധരി​ച്ച​ങ്ങ​നെ;
പൊ​ന്നു​ഴി​ഞ്ഞാ​ലു​മാ​ടി​പ്പാ​ടി നല്ലൊ​രു
തന്വി​യാ​യ്വ​ന്നു​വ​ളർ​ന്നൂ ചി​ര​കാ​ലം”

ദേവി ഇങ്ങ​നെ സഞ്ച​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​വേ, ‘കാ​മ​രൂ​പ​ന്മാ​രായ’ സും​ഭ​നി​സും​ഭ​ഭൃ​ത്യ​ന്മാർ കണ്ടു്, [46]

“പ്രാ​ലേ​യ​ശൈ​ല​ശി​ഖ​ര​ദേ​ശേ പുന-
രാ​ലോ​ല​മാ​യൊ​രു പൊ​ന്നൂ​യ​ലു​മാ​ടി
നല്ല​രൂ​പ​മ​വ​ളെ​പ്പോ​ലെ കാ​ണ്മ​തി
നില്ല ലോ​ക​ങ്ങ​ളി​ലെ​ങ്ങു​മ​ന്വേ​ഷി​ച്ചാൽ.
‘സ്ത്രീ​ര​ത്ന​മാ​യോ​രി​വ​ളെ​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന
പൂ​രു​ഷ​ന​ല്ല​യോ ജഗ​ത്ത്ര​യ​നാ​യ​കൻ’
ചെ​ന്ന​വ​ളെ​ക്കാ​ണ്ങ്ക​വേ​ണം ഭവാ​നി​നി
മന്നവ! കാലം കള​യ​രു​തേ​തു​മേ.
ദേ​വി​യു​മ​ല്ല​വൾ ഗന്ധർ​വി​യു​മ​ല്ല​വൾ
കേവലം യക്ഷി​യും പന്ന​ഗി​യു​മ​ല്ല.
താ​ത​നു​മി​ല്ല ബന്ധുക്കളുമില്ലൊരു-​
ഭ്രാ​താ​ക്ക​ളു​മി​ല്ല​ര​ക്ഷി​പ്പാ​നാ​രു​മേ.
ഏകാ​കി​നി​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു നിർ​ജ്ജ​നേ
രാ​കാ​ശ​ശി​മു​ഖീ സമ്പൂർ​ണ്ണ​യൌ​വ​നാ
യോ​ഗ്യ​യാ​കു​ന്ന​വ​ളി​ന്നി​ന​ക്കെ​ത്ര​യും
ഭാ​ഗ്യ​വ​താം വര വീ​ര​ശി​ഖാ​മ​ണേ!
രത്ന​ഭൂ​ത​ങ്ങ​ളാ​യു​ള്ള പദാർ​ത്ഥ​ങ്ങൾ
കൃൽ​സ്ന​മാർ​ജ്ജി​ച്ചു പു​രി​യി​ലാ​ക്കീ​ല​യോ?”

എന്നു് സും​ഭ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. ഉടൻ​ത​ന്നെ അവൻ നയ​ജ്ഞ​നായ സു​ഗ്രീ​വ​നെ വരു​ത്തി, അവി​ടെ​ചെ​ന്നു് അനു​ന​യി​ച്ചു് ആദ​ര​വോ​ടെ അവളെ കൊ​ണ്ടു പോ​രു​ന്ന​തി​നു ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. സു​ഗ്രീ​വൻ രാ​ജാ​ജ്ഞ കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു് ത്രൈ​ലോ​ക്യ​മോ​ഹി​നി​യായ ദേ​വി​യെ കണ്ടു് ചതു​രോ​ക്തി​ക​ളാൽ വശീ​ക​രി​ക്കാൻ നോ​ക്കി. എന്നാൽ ദേവി ‘ഗാം​ഭീ​ര്യ​മ​ന്ദ​സ്മി​തം’ ചെ​യ്തു് ഇങ്ങ​നെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു:

“സത്യ​മ​ത്രേ നീ പറ​ഞ്ഞ​ഥു നിർ​ണ്ണ​യം
മി​ഥ്യ​യ​ല്ലേ​തു​മി​നി​യി​തു കേൾ​ക്ക നീ.
സും​ഭ​ന​ത്രേ ലോ​ക​നാ​ഥ​നാ​കു​ന്ന​തു
വമ്പൻ നി​സും​ഭ​നും​താൻ ഭൃശം നിർ​ണ്ണ​യം.
കല്പി​ത​മെ​ന്നാൽ പുരൈവ പ്രതിജ്ഞയൊ-​
ന്നി​പ്പോ​ള​തെ​ങ്ങി​നെ മി​ത്ഥ്യ​യാ​ക്കീ​ടു​ന്നു?
എത്ര​യും പാർ​ത്താ​ല​സാ​ര​മാ​യു​ള്ളൊ​രു
സത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ​യാ​കു​ന്ന​തും ദൃഢം.
എന്നെ യു​ദ്ധേ ജയി​ക്കു​ന്ന പൂരുഷ-​
നെ​ന്നു​ടെ ദർ​പ്പ​മ​ട​ക്കു​ന്ന​താ​രെ​ടോ!
ഭർ​ത്താ​വി​നി​ക്ക​വ​നാ​കു​ന്ന​തെ​ന്നൊ​രു
സത്യ​മെ​നി​ക്കു​ണ്ട​തും ധര​ച്ചീ​ടു നീ”

അതു കേ​ട്ട​പ്പോൾ സു​ഗ്രീ​വൻ പറ​ഞ്ഞു:

“നന്നു നന്നി​പ്ര​ബ​ന്ധം നി​രൂ​പി​ച്ചോ​ളം
സും​ഭ​നി​സും​ഭ​ന്മാ​രോ​ടി​ന്നി​വ​രു​ടെ
മു​മ്പിൽ​നിൽ​ക്കു​ന്ന​താ​രാ​യോ​ധ​ന​ത്തി​നു?
നീ​യൊ​രു കന്യ​ക​യ​ല്ലോ വി​ശേ​ഷി​ച്ചും.
പേയായ വാ​ക്കു​കൾ ചൊ​ല്ലു​ന്ന​തെ​ന്തു നീ?
നി​ന്ന​ത്ത​ല​മു​ടി ചുറ്റിപ്പിടിച്ചിഴ-​
ച്ചി​ന്നു ഞാൻ കൊ​ണ്ടു പോ​യാ​ലെ​ന്തു വേ​ണ്ട​തും.”

ഇത്ത​രം തർ​ജ്ജമ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നൊ​ഴി​ച്ചു മറ്റേ​തു കവി​ക്കും അത്യ​ന്ത​മ​ഭി​മാ​ന​ക​ര​മാ​ണു്. ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം അത്ര​യ്ക്കു സര​ള​വും ഹൃ​ദ​യം​ഗ​മ​വു​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

സു​ഗ്രീ​വ​ന്റെ വാ​ക്കു​കൾ​ക്കു ദേ​വി​യു​ടെ മറു​പ​ടി ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

“എങ്കി​ലോ നന്ന​ല്ലോ നീ തന്നെ വല്ല​ഭൻ
സങ്ക​ട​മേ​തു​മെ​നി​ക്കി​ല്ല​തി​നെ​ടൊ.”

നയ​ജ്ഞ​നായ സു​ഗ്രീ​വൻ ഈ വിവരം നി​സും​ഭ​നെ അറി​യി​ച്ചു. ഇവിടെ അഞ്ചാം അദ്ധ്യാ​യ​വും അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

സുംഭൻ ധൂ​മ്ര​ലോ​ച​ന​നെ വി​ളി​ച്ചു “ചെ​ന്നു തല​മു​ടി ചു​റ്റി​പ്പി​ടി​ച്ചി​ഴ​ച്ചെ​ന്നു​ടെ സന്നി​ധൌ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നീ​ടു​നീ” എന്നു ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. അവൻ ചെ​ന്നു് പി​ടി​ക്കാൻ ഭാ​വി​ച്ച​പ്പോൾ ദേവി അവനേ ‘ഹു​ങ്കാ​ര​ഗ​ബ്ദേന ഭസ്മ​മാ​ക്കീ​ടി​നാൾ’. ധൂ​മ്രാ​ക്ഷ​നും പടയും നഷ്ട​മാ​യെ​ന്നു കേ​ട്ട​പ്പോൾ സുംഭൻ കോപം കൊ​ണ്ടു തമ്രാ​ക്ഷ​നാ​യ​ത്രേ. അന​ന്ത​രം അവൻ ചണ്ഡ​മു​ണ്ഡ​ന്മാ​രെ അയ​ച്ചു. ഇവിടെ ആറാം അധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

“ശൈ​ലേ​ന്ദ്ര ശൃംഗേ മഹാ​സിം​ഹ​ക​ന്ധ​രേ
നീ​ലോൽ​പ്പ​ലാ​ക്ഷി​യേ​ക്ക​ണ്ടു്.”

അസു​ര​ന്മാർ യു​ദ്ധ​ത്തി​നാ​യി അടു​ത്തു. തൽ​സ​മ​യം.

“കോപം മു​ഴു​ത്തു മു​ഖ​വും കറു​ത്ത​പ്പോൾ
ശോ​ഭ​യാം നെ​റ്റി​ത്ത​ട​ത്തി​ങ്കൽ നി​ന്നു​ടൻ
ഉത്ഭ​വി​ച്ചീ​ടി​നാൾ കാ​ളി​യു​മെ​ത്ര​യും
ദു​ഷ്പ്രേ​ക്ഷ്യ​മായ കരാ​ള​മു​ഖ​ത്തൊ​ടും,
പാ​ശ​വും ഖൾ​ഗ​വും ഖട്വാം​ഗ​വും ധരി-
ച്ചാ​ശ​ക​ളൊ​ക്കെ നി​റ​ഞ്ഞ​നാ​ദ​ത്തൊ​ടും,
വൃ​ത്ത​വി​സ്താ​ര​മാം വക്ത്ര​വു​മെ​ത്ര​യും
രക്ത​നേ​ത്ര​ങ്ങ​ളും ചഞ്ച​ല​ജി​ഹ്വ​യും
മു​ണ്ഡ​മാ​ലാ​ഭ​ര​ണ​ഴ്‌​വി​പ​ചർ​മ്മ​വും
കു​ണ്ഡ​ല​വും കും​ഭി​കൊ​ണ്ട​ണി​ഞ്ഞ​ങ്ങ​നെ”

ദേവി ‘ഘോ​രാ​സു​ര​പ്പ​ട​തൻ നടു​വിൽ പു​ക്കു് വാ​രി​വി​ഴു​ങ്ങി വി​ഴു​ങ്ങി​ത്തു​ട​ങ്ങി. ചണ്ഡാർ ഇതു കണ്ടു് മണ്ഡ​ലാ​കാ​ര​ധ​നു​സ്സു​മാ​യി അടു​ത്തു. കാ​ളി​യേ ബാ​ണ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു. മു​ണ്ഡൻ ആ തക്കം നോ​ക്കി ചക്ര​ങ്ങ​ളും പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു. എന്നാൽ കാ​ളി​കാ​ദേ​വി ചണ്ഡ​ശി​ര​സ്സു ഖഡ്ഗം​കൊ​ണ്ടും മു​ണ്ഡ​ശി​ര​സ്സു ഖട്വാം​ഗ​പാ​തം കൊ​ണ്ടും മു​റി​ച്ചു ഭൂ​മ​ണ്ഡ​ലം തന്നി​ലി​ട്ടു. അന​ന്ത​രം അവയെ എടു​ത്തു് കാളി ചണ്ഡി​ക​യു​ടെ മു​മ്പിൽ കൊ​ണ്ടു വന്ന​പ്പോൾ,

“ചണ്ഡ​മു​ണ്ഡ​ന്മാ​രെ നീ നി​ഗ്ര​ഹി​ക്ക​യാൽ
ദണ്ഡം കു​റ​ഞ്ഞി​ന്നി​നി​ക്ക​തു കാരണം
ചാ​മു​ണ്ഡി​യെ​ന്നു ചൊ​ല്ലി സ്തു​തി​ച്ചീ​ടു​വോർ
ഭൂ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ങ്ക​ലു​ള്ള ജന​മെ​ല്ലാം.”

എന്നി​ങ്ങ​നെ ദേവി കാ​ളി​യെ അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. ഇവിടെ ഏഴാം അധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ചണ്ഡ​മു​ണ്ഡ​ന്മാർ പെ​രു​മ്പ​ട​യോ​ടു ‘മദ്ദ​ണ്ഡ​ധാ​രാ​ല​യം’ പ്രാ​പി​ച്ച വൃ​ത്താ​ന്തം കേട്ട നി​മി​ഷ​ത്തിൽ സുംഭൻ സേ​നാ​ദി​ക​ളൊ​ടു ‘പട​യൊ​ക്കെ​വ​രു​വാൻ’ ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. ഈ സൈ​ന്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി സുംഭൻ പു​റ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ,

[47] “കല്പാ​ന്ത​മേ​ഘ​ങ്ങൾ ശോണിതകർദ്ദമ-​
മപ്പോൾ വരി​ഷി​ച്ചി​ത​സ്ഥി ഗണ​ത്തൊ​ടും
ക്ര​വ്യാ​ദ​ജാ​തി​ക​ളോ​ടും ശിവകളു-​
മവ്യാ​ജ​തു​ഷ്ട്യാ കര​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി​നാർ”

ഈ ദുർ​ന്നി​മി​ത്ത​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും വക​വ​യ്ക്കാ​തെ അസു​ര​സൈ​ന്യം ഹിമാ ചലോ​പാ​ന്ത​ത്തിൽ ചെ​ന്നു​നി​റ​ഞ്ഞു. ദേവി അവ​രെ​ക്ക​ണ്ടു് ഒന്നു ചെ​റു​ഞാ​ണൊ​ലി ഇട്ട​പ്പോൾ ‘നന്നാ​യ്വി​റ​ച്ചി​തു ലോ​ക​ത്ര​യാ​ന്ത​രം.’

“കാ​ളീ​നി​നാ​ദ​വും ഘണ്ടാ​നി​നാ​ദ​വും
വ്യാ​ളീ​നി​നാ​ദ​വും ശം​ഖ​നി​നാ​ദ​വും
കേ​ട്ടു ലോ​ക​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ വി​റ​യ്ക്കു​ന്നു
പാ​ട്ടും തു​ട​ങ്ങി​നാൻ നാരദൻ വീ​ണ​യും”

ഈ യു​ദ്ധ​കോ​ലാ​ഹ​ല​ത്തെ​ക്ക​ണ്ടു് ‘ചി​ത്രം വി​ചി​ത്രം! എന്നി​ങ്ങ​നെ എല്ലാ​വ​രും വാ​ഴ്ത്ത​വേ, ‘ദേ​വ​കൾ​ക്ക​ഭ്യു​ദ​യ​ത്തി​നാ​യി​ക്കൊ​ണ്ടും ദേ​വി​കൾ​ക്കു വി​നാ​ശ​ത്തി​നാ​യി​ക്കൊ​ണ്ടും,’ ബ്ര​ഹ്മാ​വി​ഷ്ണു​മ​ഹേ​ശ​ന്മാ​രും ശക്ര​നും നര​സിം​ഹാ​വ​താ​ര​വും നര​കാ​രാ​തി​യും [48] സപ്ത​മാ​താ​ക്ക​ളെ നിർ​മ്മി​ച്ചു. ബ്ര​ഹ്മ​ശ​ക്തി, [49] ‘അക്ഷ​സൂ​ത്രേണ കമ​ണ്ഡ​ലു​സ്ഥ​ജ​ലം’ കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു ഹം​സ​സം​യു​ക്ത​യാ​യും [50] ശി​വ​ശ​ക്തി, ‘വൃ​ഷ​ഭ​മേ​റി​ക്കൊ​ണ്ടു് ബാ​ഹു​ക്ക​ളിൽ ശൂ​ല​പാ​ശാ​ദി കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു ചന്ദ്ര​ക്ക​ല​യു​മ​ണി​ഞ്ഞും’ [51] കൌ​മാ​ര​ശ​ക്തി, ‘മയി​ലേ​റി​വേ​ലും ധരി​ച്ചാ​മോ​ദ​മോ​ടും’ [52] വൈ​ഷ്ണ​വീ​ശ​ക്തി “ചക്ര​ശം​ഖ​ഗ​ദാ​ശാർ​ങ്ങ പത്മ​ങ്ങ​ളും കൈ​ക്കൊ​ണ്ടും” യു​ദ്ധ​ത്തി​നെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ അസു​ര​സേന ചത്തൊ​ടു​ങ്ങി​ത്തു​ട​ങ്ങി.

ഈ ഭാ​ഗ​ത്തു തർ​ജ്ജ​മ​യ്ക്കു വളരെ ന്യൂ​നത കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്.

സപ്ത​മാ​താ​ക്ക​ളോ​ടു് യു​ദ്ധ​ത്തിൽ തോ​റ്റു് അസു​ര​സൈ​ന്യം ഓടി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ, സും​ഭ​നി​സും​ഭ​ന്മാർ തങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​ഗി​നേ​യ​നായ രക്ത​ബീ​ജ​നെ യു​ദ്ധ​ത്തി​ന​യ​ച്ചു. അംബ, ‘ചക്ര​ശൂ​ലാ​സി​ബാ​ണാ​ദി​ശ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളെ വി​ക്ര​മ​ത്തോ​ടു പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു്’ അവനെ വധി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ​ടു​കൂ​ടി എട്ടാം അധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

അന​ന്ത​രം സും​ഭ​നി​സു​ഭ​ന്മാർ പോ​രി​ന​ടു​ത്തു. ദേവി മാ​യാ​പ്ര​യോ​ഗ​ത്താൽ സഹ​സ്ര​ബാ​ഹു​വാ​യി തന്നോ​ടെ​തി​രി​ട്ട സും​ഭ​നെ വധി​ച്ച​പ്പോൾ സുംഭൻ വർ​ദ്ധി​ത​വീ​ര്യ​ത്തോ​ടു യു​ദ്ധം ചെ​യ്തു​തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്രേ. അവ​ന്റെ സൈ​ന്യ​ത്തെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ​യു​ള്ള കഥ​യാ​ണു് ഒൻ​പ​താം അധ്യാ​യ​ത്തിൽ സം​ക്ഷേ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

“എന്തൊ​രു വമ്പു നി​ന​ക്കു ലഭി​ച്ച​തും?
മറ്റു​ക​ണ്ടോ​രു​ടെ ശക്തി​കൊ​ണ്ട​ല്ല​യോ
മു​റ്റു​മെ​ന്നോ​ടു ഗർ​വി​ക്കു​ന്ന​തു ശഠേ!”

എന്നു് സുംഭൻ ദേ​വി​യെ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്ക​വേ, അംബിക,

[53] ‘എന്നു​ടെ ശക്തി​നീ​യെ​ന്ത​റി​ഞ്ഞു ഖല?
ഞാനൊഴിഞ്ഞാരുള്ളതിത്രിലോകത്തിങ്ക-​
ലൂ​ന​മൊ​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല രണ്ടാ​മ​താ​രു​മേ”

എന്നു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് തന്റെ വി​ഭൂ​തി​ക​ളായ ബ്രാ​ഹ്മി തു​ട​ങ്ങിയ സർ​വ​ശ​ക്തി​ക​ളേ​യും തന്നിൽ ഒതു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു് ഏകാ​കി​നി​യാ​യി വി​ള​ങ്ങി.

സും​ഭ​നോ​ടു​ള്ള യു​ദ്ധം ആയിരം ദി​വ്യ​വർ​ഷം നി​ല​നി​ന്നു. യു​ദ്ധ​മ​ദ്ധ്യേ സുംഭൻ ദേ​വി​യേ എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു് ‘കെ​ല്പോ​ടു​യർ​ന്നീ​ടി​നാ​നം​ബ​രേ.’ ദേ​വി​യാ​ക​ട്ടെ കൈ​കൊ​ണ്ടു ചു​ഴ​റ്റി അവനെ ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കെ​റി​ഞ്ഞു. ഇങ്ങ​നെ ഒരു യു​ദ്ധം ഭൂ​മി​യിൽ ഇതേ​വ​രെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ദേ​വ​ന്മാർ വാ​ഴ്ത്തി. ഒടു​വിൽ ദേവി ശൂ​ലം​കൊ​ണ്ടു് അവനെ പി​ളർ​ന്നു ഭൂ​മി​യിൽ പതി​പ്പി​ച്ചു. സുംഭൻ വീ​ണ​തി​നാൽ,

[54] “ദി​ക്കു​ക​ളൊ​ക്കെ പ്ര​സ​ന്ന​മാ​യ്വ​ന്നി​തു
പു​ഷ്ക​ര​മാർ​ഗ്ഗേ തെ​ളി​ഞ്ഞി​താ​ദി​ത്യ​നും
പാ​ടി​ത്തു​ട​ങ്ങി​നാ​ര​പ്സ​ര​സ്ത്രീ​ക​ളും
ലോ​ക​ത്ത്ര​യ​ത്തി​ങ്ക​ലു​ള്ള​വ​രൊ​ക്ക​വെ
ശോ​ക​മ​ക​ന്നു തെ​ളി​ഞ്ഞു​വി​ള​ങ്ങി​നാർ”

ഇങ്ങ​നെ പത്താം അധ്യാ​യ​വും അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ദേ​വ​ന്മാർ സന്തു​ഷ്ട​ചി​ത്ത​രാ​യ് ഭവി​ച്ചു് ജഗ​ദം​ബി​ക​യെ സ്തു​തി​ച്ചു.

“സർ​വേ​ശ്വ​രീ! സർ​വ​മം​ഗ​ലേ! മാംഗല്യ-​
സർ​വാ​ത്മി​കേ! ശിവേ! സർ​വാർ​ത്ഥ​സാ​ധ​കേ!
ഗൌരീ! ശര​ണ്യ​പ​രേ! ത്ര്യം​ബി​കേ! ദേവി
നാ​രാ​യ​ണീ മഹാ​മ​യേ നമോസ്തുതേ-​”

ഇത്യാ​ദി സ്തോ​ത്ര​ങ്ങ​ളാൽ പ്രീ​ണി​ത​യായ ഭഗവതി,

“ഉണ്ടാ​മി​രു​പ​ത്തെ​ട്ടാം യു​ഗ​ത്തി​ങ്ക​ലും
കണ്ട​ക​ന്മാ​രായ സു​ഭ​നി​സും​ഭ​ന്മാർ
അന്നു ഞാൻ നന്ദ​ഗോ​പാ​ല​യേ ജാതയാ-​
യ്വ​ന്നീ​ടു​മ​ല്ലോ യശോ​ദാ​ത​നൂ​ജ​യാ​യ്.
ഹന്ത​വ്യ​ന്മാ​രാ​മ​വ​രു​മെ​ന്നാ​ല​ന്നു
വി​ന്ധ്യാ​ച​ലേ വസി​ച്ചീ​ടു​വാൻ പി​ന്നെ ഞാൻ.
എത്ര​യും രൌ​ദ്ര​മാ​യു​ള്ള രൂപം പൂ​ണ്ടു
പൃ​ത്ഥീ​ത​ല​ത്തി​ങ്കൽ വന്നു​ടൻ ജാ​ത​യാം.
രൌ​ദ്ര​ചി​ത്ത​ന്മാ​രാം ദാ​ന​വ​ന്മാ​രെ​യും
താൽ​പ്പ​ര്യ​മുൾ​ക്കൊ​ണ്ടു ഭക്ഷി​ച്ചൊ​ടു​ക്കു​വാൻ.
രക്ത​ങ്ങ​ളാ​യ്വ​രു​മ​ന്നു ദന്ത​ങ്ങൾ മേ
ഭക്ത​ന്മാ​രും രക്ത​ദ​ന്തി​ക​യെ​ന്നെ​ല്ലാം
ചൊ​ല്ലി​സ്തു​തി​ച്ചു സേ​വി​ച്ചീ​ടു​വോ​രെ​ന്നെ​യും.
അല്ല​ലു​ണ്ടാ​യ്വ​രും പി​ന്നെ​യും ഭൂതലേ.
നൂ​റു​സം​വ​ത്സ​രം പെ​യ്ക​യി​ല്ലാ മഴ;
വാ​രി​യു​മി​ല്ലാ​ഞ്ഞു സങ്ക​ട​മാ​യ്വ​രും;
താ​പ​സ​ന്മാ​രു​മെ​ന്നെ സ്തു​തി​ച്ചീ​ടു​വോർ;
താപം കള​വാ​ന​യോ​നി​ജ​യാ​യ് മുദാ
നേ​ത്ര​ശ​തം​കൊ​ണ്ടു നോ​ക്കി മു​നി​ക​ളെ
തീർ​ത്തി​ടു​വാൻ പരി​താ​പ​മ​ശേ​ഷ​വും
കീർ​ത്തി​ക്കു​മെ​ന്നെ ശതാ​ക്ഷി​യെ​യും ചൊ​ല്ലി
സ്തോ​ത്രേണ താ​പ​സ​ന്മാ​രു​മ​നു​ദി​നം”

പി​ന്നീ​ടു് എന്റെ ശരീ​ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​ക്കിയ ശാ​കോ​പ​ദം​ശം​കൊ​ണ്ടു് വർഷം ഉണ്ടാ​കും​വ​രെ സർ​വ​ജീ​വി​ക​ളും ജീ​വി​ക്കും. അതി​നാൽ എനി​ക്കു് ശാ​കം​ഭ​രീ എന്നു പേരും സി​ദ്ധി​ക്കും. അക്കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ ദുർ​ഗ്ഗ​മൻ എന്ന അസു​ര​നെ കൊ​ല്ലു​ക​യാൽ ദുർ​ഗ്ഗ എന്നും ഋഷി​ക​ളെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ഭീ​മ​രു​പം​ധ​രി​ച്ചു് അസു​ര​രെ ഭക്ഷി​ക്ക​യാൽ ഭീ​മ​യെ​ന്നും, അരു​ണ​നെ​ന്ന അസു​ര​നെ ഭ്ര​മ​ര​രൂ​പം ധരി​ച്ചു് കൊ​ല്ലു​ക​യാൽ ഭ്രാ​മ​രി​യെ​ന്നും, പ്ര​ത്യേ​കം പ്ര​ത്യേ​കം പേ​രു​കൾ ഉണ്ടാ​കും” എന്നി​ങ്ങ​നെ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തു. ഇവിടെ പതി​നൊ​ന്നാം അധ്യാ​യം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ഈ സ്തോ​ത്ര​ങ്ങൾ ചൊ​ല്ലി സ്തു​തി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കും മധു​കൈ​ട​ഭാ​ദി​ക​ളു​ടെ വധ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കും യാ​തൊ​ര​നർ​ത്ഥ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടാ​ക​യി​ല്ലെ​ന്നും മറ്റും അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തി​ട്ടു് ദേവി അന്തർ​ദ്ധാ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന കഥ​യാ​ണു് പന്ത്ര​ണ്ടാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ വിഷയം.

മഹർഷി സു​ര​ഥ​നോ​ടു് ദേ​വീ​മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി പ്ര​ശം​സി​ച്ചു തീ​രു​ന്ന​തി​നോ​ടു​കൂ​ടി പതി​മൂ​ന്നാം അധ്യാ​യ​വും തീ​രു​ന്നു.

“ഇന്നു മഞ്ചാ​ധ്യായ മു​ണ്ടു ചൊ​ല്ലീ​ടു​വാൻ
ഇന്ന​ല്ല​യെ​ന്നു, പറ​ഞ്ഞു കി​ളി​മ​ക​ളും.”

ഇവിടെ വി​ര​മി​യ്ക്കു​ന്നു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശൈ​ലി​യേ​ാ​ടു് പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​വർ​ക്കു് ഈ കൃതി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ത​ല്ലെ​ന്നു ഒരു നോ​ട്ട​ത്തിൽ​ത​ന്നെ കാ​ണ്മാൻ കഴി​യും. സിംഹം എത്ര ശാ​ന്ത​നാ​യി​രു​ന്നാ​ലും അവ​ന്റെ മൃ​ഗ​രാ​ജ​ത്വം പോ​ക​യി​ല്ല​ല്ലോ. ആ ദശ​യി​ലും അവ​ന്റെ ഗർ​ജ്ജ​നം ഗം​ഭീ​ര​മാ​യേ ഇരി​ക്കൂ. കവി​കു​ല​രാ​ട്ടായ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്രെ ഗാം​ഭീ​ര്യം ദേ​വീ​മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തിൽ ഒരി​ട​ത്തും കാ​ണ്മാ​നി​ല്ല; എന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്തി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ അറി​യാ​തെ എങ്കി​ലും ചില മനോ​ധർ​മ്മ​ങ്ങൾ അതിൽ കട​ന്നു​കൂ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​മാ​യി​രു​ന്നു. പര​മ​ഭ​ക്ത​നായ ആ കവി​യ്ക്കു് ദേ​വീ​നാ​മ​ങ്ങ​ളെ ഇത്ര ഉദാ​സീ​ന​മായ മട്ടിൽ ഉച്ച​രി​ക്കാൻ കഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നോ എന്നും സം​ശ​യ​മാ​ണു്. എല്ലാ​റ്റി​നും പുറമെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മി​ത​വാ​ക്കാ​ണു്. മി​ത​മായ വാ​ക്കു​കൾ കൊ​ണ്ടു് മനോ​ഹ​ര​മായ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ നിർ​മ്മി​ക്കാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​പ്പോ​ലെ മറ്റൊ​രു ഭാ​ഷാ​ക​വി​യ്ക്കു ഇതേ​വ​രെ സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ആ മി​ത​വാ​ക്ത്വ​വും ഈ തർ​ജ്ജി​മ​യിൽ അദൃ​ശ്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു അനേകം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്മാ​രു​ള്ള​തിൽ, ദേ​വ്യു​പാ​സ​ക​നായ ഒരാൾ ആയി​രി​ക്ക​ണം ദേ​വീ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം രചി​ച്ച​തു്. ശത​മു​ഖ​രാ​മാ​യ​ണ​വും ആ കവി​യു​ടെ കൃതി തന്നെ ആയി​രി​ക്കാം.

സാ​ക്ഷാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളു​ടെ സംഖ്യ ചു​രു​ങ്ങി​പ്പോ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് ചിലർ പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചേ​ക്കാം. എന്നാൽ അദ്ദേ​ഹം പു​ണ്ണാ​ക്കു​ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല; ഒരു ഒന്നാം​ത​രം രത്ന​വ്യാ​പാ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു കൃ​തി​ക​ളു​ടെ എണ്ണ​വും വണ്ണ​വും നോ​ക്കി​യ​ല്ല എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ യോ​ഗ്യത നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കേ​ണ്ട​തു്. അദ്ദേ​ഹം ഒരു കൃ​തി​യും രചി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ തന്നെ​യും, രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ദേ​വ​നേ​പ്പോ​ലെ സകല ജനാ​രാ​ദ്ധ്യ​നാ​യ്ത്തീ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഇത്ര​യും പറ​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ടു് ദേ​വീ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം ഒരു ക്ഷു​ദ്ര​കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നു് എനി​ക്കു് അഭി​പ്രാ​യ​മു​ള്ള​താ​യി വയ​ന​ക്കാർ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ച്ചു​പോ​ക​രു​തു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നൊ​ഴി​ച്ചു് മറ്റു് ഏതു കവി​യ്ക്കും അതി​ന്റെ കർ​ത്തൃ​ത്വം അഭി​മാ​ന​ജ​ന​ക​മാ​ണെ​ന്നു് മു​മ്പു് പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. പ്ര​കൃത കൃതി യോ​ഗ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തെ കഥാ​രൂ​പേണ പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന ഒരു പ്രൌ​ഡ​ഗ്ര​ന്ഥ​മാ​ണു്. അതിലെ ആശ​യ​ങ്ങ​ളെ വലിയ കേ​ടു​പാ​ടൊ​ന്നും കൂ​ടാ​തെ ലളി​ത​മാ​യി തർ​ജ്ജി​മ​ചെ​യ്തി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്.

ശത​മു​ഖ​രാ​മാ​യ​ണം

വസി​ഷ്ഠൻ ശതാ​ന​ന്ദ​നു ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന സീ​താ​വി​ജ​യം ആണു് പ്ര​തി​പാ​ദ്യ​വ​സ്തു.

“മം​ഗ​ല​പ്ര​ദം സീ​താ​വി​ജ​യം പൂർ​ണ്ണാ​ന​ന്ദം
സം​ഗ​നാ​ശ​ന​ക​രം കൈ​വ​ല്യ പ്ര​ദ​മ​ല്ലോ”

എന്നു് ആദ്യ​വും,

“ഇങ്ങ​നെ സീ​താ​വി​ജ​യാ​ഖ്യ​മാം കഥാ​സാ​രം
നി​ങ്ങ​ളൊ​ട്ടൊ​ട്ടു ചൊ​ന്നാ​നെ​ന്നാ​ളേ കി​ളി​മ​കൾ”

എന്നു് അവ​സാ​ന​ത്തി​ലും കാ​ണു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ഗ്ര​ന്ഥ​കർ​ത്താ​വു നൽകിയ പേരു സീ​താ​വി​ജ​യം ആണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.

“പങ്ക്തി​സ്യ​ന്ദ​ന​നൃ​പ​ന​ന്ദ​ന​നായ രാമൻ
പങ്ക്തി​ക​ന്ധ​രൻ തന്നെ കൊ​ന്ന​തി​ന​ന​ന്ത​രം”

അയോ​ദ്ധ്യ​യിൽ ചെ​ന്നു് രാ​ജ്യാ​ഭി​ഷി​ക്ത​നാ​യ​തി​ന്റെ ശേഷം ഒരി​ക്കൽ

“…ആ സ്ഥാ​ന​ത്തി​ങ്ക​ലാ​മ്മാ–
റഭി​മാ​നേന വസി​ഷ്ഠാ​ദി താ​പ​സ​രോ​ടും
രത്ന​ശോ​ഭി​ത​മായ സു​വർ​ണ്ണ​സിം​ഹാ​സ​നേ
പത്നി​യെ വാ​മോ​ത്സം​ഗേ ചേർ​ത്തി​രു​ന്ന​രു​ളു​മ്പോൾ
അം​ഭോ​ജേ​ക്ഷ​ണ​നോ​ടു രാ​ക്ഷ​സോൽ​പ​ത്തി​യെ​ല്ലാം
കും​ഭ​സം​ഭ​വ​ന​രുൾ ചെ​യ്തു കേ​ട്ടൊ​രു​ശേ​ഷം
രാ​വ​ണ​വൃ​ത്താ​ന്ത​വും തൽ​സു​തൻ മേ​ഘ​നാ​ദൻ
ദേ​വേ​ന്ദ്രൻ​ത​ന്നെ പോരിൽ ബന്ധി​ച്ച ശൌ​ര്യ​ങ്ങ​ളും
കേ​ട്ടു വി​സ്മ​യം പൂ​ണ്ടു മരു​വീ​ടി​ന​നേ​രം.”

മേൽ​ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു് ഒരു അശ​രീ​രി​യു​ണ്ടാ​യി.

“എത്ര​യും പരാ​ക്ര​മി​യാ​കിയ ദശാ​സ്യ​നെ
യു​ദ്ധേ നീ വധി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു സന്തോ​ഷി​ക്കേ​ണ്ട
ത്രൈ​ലോ​ക്യ​ഭ​യ​ങ്ക​ര​നാ​കിയ ശത​മു​ഖൻ
പൌ​ല​സ്ത്യ​ന​വ​നു​ടെ കാൽ​ന​ഖ​ത്തി​നു പോലാ.”

ഈ അശ​രീ​രി​കേ​ട്ട മാ​ത്ര​യിൽ കും​ഭ​സം​ഭ​വ​നോ​ടു്,

“എന്തോ​ര​ത്ഭു​ത​മ​ശ​രീ​രി തന്നു​ടെ വാ​ക്യം
നി​ന്തി​രു​വ​ടി​യ​രുൾ ചെ​യ്യ​ണം പര​മാർ​ത്ഥം.”

എന്നു ചോ​ദ്യം ചെ​യ്തു. ഇവിടെ ഒന്നാം​പാ​ദം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

കാ​ശ്യ​പ​നു പതി​മ്മൂ​ന്നു പത്നി​മാ​രു​ള്ള​തിൽ, ദനു എന്ന​വൾ​ക്കു മാ​തൃ​ദോ​ഷേണ ശതാ​ന​നൻ എന്ന രാ​ക്ഷ​സൻ ജനി​ച്ചു​വ​ത്രേ.

അവൻ,

“ഘോ​ര​മാ​മാ​സു​ര​ഭാ​വം പരി​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു്
ആരാ​ലു​മേ ജയി​ക്കാ​ന​രു​താ​തൊ​രു
ശൌ​ര്യം ധരി​ച്ചു വളർ​ന്ന​വ​നെ​ത്ര​യും
ധൈ​ര്യം ഭജി​ച്ചു തപ​സ്സു തു​ട​ങ്ങി​നാൻ.
കാ​ല​കേ​യാ​ദ്യ​സു​ര​പ്പ​ട​യോ​ടുമ
ക്കാ​ല​മ​സു​ര​വ​ര​പ​രി​സേ​വി​തൻ,
ത്രൈ​ലോ​ക്യ​വും പരി​പാ​ലി​ക്കും ദേവക-
ളാ​ലോ​ക്യ​ഭീ​തി​ക​ലർ​ന്നൊ​ളി​ച്ചീ​ടി​നാർ
… … …
ചൂ​ടു​മ​വ​നി​ല്ല ശീ​ത​വു​മി​ല്ല​ല്ലോ
കു​ണ്ഡ​ല​ദ്വ​ന്ദ്വ​സ​മാ​നം രവി​ശ​ശി
മണ്ഡ​ല​ദ്വ​ന്ദ്വ​മ​വ​നു മഹാ​മ​തേ”

അവൻ കാ​ശീ​പു​ര​വാ​സി​യായ പര​മേ​ശ്വ​ര​നെ പൂ​ജി​ച്ചു് അമ​ര​ത്വം കൈ​യ്ക്ക​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടു്,

“നിർ​ഭ​യ​നാ​യ​വൻ നീളേ നട​ന്നോ​രോ
സൽ​പ്ര​ജാ​ധ്വം​സ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​ന്നി​പ്പോൾ.
മാ​യാ​പു​രി​യിൽ വാ​ഴു​ന്നി​ത​വൻ മഹാ-
മാ​യാ​വി താ​ന​വ​നൊ​ന്നു​മ​റിക നീ.
കാ​ലേ​യ​വ​നെ വധി​ച്ചു ലോ​ക​ത്ര​യം
പാലനം ചെയ്ക ഭവാ​നി​നി വൈ​കാ​തെ”

ഇപ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള അഗ​സ്ത്യ​സു​ഭാ​ഷി​തം കേ​ട്ടു്, കാ​കുൽ​സ്ഥൻ ചി​ന്ത​തു​ട​ങ്ങി. ഒടു​വിൽ കും​ഭ​സം​ഭ​വ​നോ​ടു​ത​ന്നെ ഇങ്ങ​നെ അദ്ദേ​ഹം ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഞാ​ന​വ​നെ കൊ​ല​ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ?
ദീ​ന​ദ​യാ​നി​ധേ തത്വ​മ​രുൾ​ചെ​യ്ക.
ദാ​ന​വ​വീ​രൻ മഹാ​ബ​ല​വാൻ തുലോം
മാ​ന​വ​ന്മാർ ഞങ്ങൾ ദുർ​ബ​ല​ന്മാ​ര​ല്ലോ.”

അതി​നു് അഗ​സ്ത്യൻ മന്ദ​ഹാ​സം പൂ​ണ്ടു് ഇങ്ങ​നെ മറു​വ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

“…നന്നു നന്നെ​ത്ര​യും
രാമ! രഘൂ​പ​തേ! രാ​ജ​ശി​ഖാ​മ​ണേ!
കാ​മ​പ്രദ! പ്രഭോ! കാ​മ​ദേ​വോ​പമ!
എങ്ങു​മേ ചെല്ലരുതായ്കയുമില്ലലോ-​
കങ്ങ​ങ്ങ​ളിൽ നി​ന്നു​ടെ ശസ്ത്ര​ത്തി​നോർ​ക്ക​നീ.”

അന​ന്ത​രം

“ആനതേർ കാലാൾ കു​തി​ര​പ്പ​ട​യു​മാ​യ്
മന​വ​വീ​ര​രും വാ​ന​ര​വീ​ര​രും
മാ​ന​മേ​റീ​ടു​ന്ന കൌ​ണ​പ​വീ​ര​രും
മാ​ന​വ​ശ്രേ​ഷ്ഠ​സ​ഹോ​ദ​ര​വീ​ര​രും
ജാ​ന​കീ​ദേ​വി​യും ശ്രീ​രാ​മ​ദേ​വ​നും.”

വാ​ന​രേ​ന്ദ്രോ​പ​രി കേറി ശത​മു​ഖ​നി​രി​ക്കു​ന്ന ദി​ക്കി​ലേ​ക്കു യാ​ത്ര​യാ​യി. മാ​രു​തി മേ​ല്പോ​ട്ടു പൊ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ,

“……………വാരിധി-​
കല്ലോ​ല​ജാ​ല​ങ്ങൾ കണ്ടു​ക​ണ്ടാ​ദ​രാൽ
ക്ഷാ​ര​സ​മു​ദ്ര​വും ശർ​ക്ക​ര​യ​ബ്ധി​യും
ഘോ​ര​സു​രാ​ബ്ധി​യു​മാ​ജ്യ​സ​മു​ദ്ര​വും
ജം​ബു​ദ്വീ​പം പ്ല​ക്ഷ​ദ്വീ​പം കു​ശ​ദ്വീ​പം
സം​ബാ​ധിത ക്രൌ​ഞ്ച​ദ്വീ​പ​വു​മെ​ന്നിവ
പി​ന്നീ​ടു ശാ​ക​ദ്വീ​പ​വു​മുൾ​പ്പു​ക്കു
നി​ന്ന​നേ​രം ദധി​സാ​ഗ​ര​വും കണ്ടു
വന്നോ​രു വി​സ്മ​യം പൂ​ണ്ടു മഹാ​ബ​ലൻ”

അന്യോ​ന്യ​മാ​ലാ​പ​വും ചെ​യ്തു ചെ​യ്തു് അഞ്ജ​നാ​ന​ന്ദ​ന​നെ പു​കൾ​ത്തി​യ​ത്രേ.

ഈ വർ​ണ്ണ​ന​യിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു സ്വ​ത​സ്സി​ദ്ധ​മാ​യു​ള്ള ഗാം​ഭീ​ര്യം കാ​ണു​ന്ന​തേ​യി​ല്ല. ‘ശർ​ക്ക​ര​യ​ബ്ധി’ എന്നു് അദ്ദേ​ഹം പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നോ എന്നും സം​ശ​യ​മാ​ണു്. ഇന്ന​ത്തേ പണ്ഡി​ത​മ​ഹാ​ഗി​രി​ക​ളിൽ പലരും ചു​ണ്ടെ​ലി​ക​ളെ പ്ര​സ​വി​ച്ചേ​യ്ക്കാം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​കു​ന്ന മഹാ​മേ​രു ഗർഭം ധരി​ച്ചാൽ മേ​രു​ക്കു​ട്ട​ന്മാ​ര​ല്ലാ​തെ ചു​ണ്ടെ​ലി​ക​ളു​ണ്ടാ​വാൻ തര​മി​ല്ല. കാ​കുൽ​സ്ഥൻ, ലോ​ക​ങ്ങൾ ഇത്യാ​ദി പദ​ങ്ങ​ളെ കാ–കുൽ​സ്ഥൻ, ലോ–കങ്ങൾ എന്നി​ങ്ങ​നെ പദ​ച്ഛേ​ദം ചെ​യ്തു കാ​ണു​ന്ന​തും സം​ശ​യ​ജ​ന​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

രാ​മാ​ദി​കൾ അചി​രേണ, ‘ശതാ​ന​ന​പാ​ലിത’വും ‘നന്ദ​നം നി​ന്ദി​ക്കു​മു​ദ്യാ​ന​ദേ​ശ​മാ​ന​ന്ദ പ്രദം കാ​ഞ്ച​ന​ദ്രു​മ​ശോ​ഭിത’വും ആയ മാ​യാ​പു​രി​യിൽ എത്തി. ഉടനേ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ

“കൂ​ട്ട​മൊ​രു​മി​ച്ചു നി​ല്പി​നെ​ല്ലാ​വ​രും
കോ​ട്ട​യ​ഴി​പ്പിൻ; കി​ട​ങ്ങു തൂർ​ത്തീ​ടു​വിൻ”

എന്നു് ആജ്ഞ നൽകി. അത​നു​സ​രി​ച്ചു്, ‘അർ​ക്ക​ജ​നാ​ദി​യായ കപി​പ്ര​വീ​ര​രും’ ‘രക്ഷോ​വ​ര​രും വി​ഭീ​ഷ​ണ​വീ​ര​നും’ ‘ഇക്ഷ്വാ​കു​വം​ശ​പ​രി​വൃ​ഢ​സേ​ന​യും’ ‘മാ​യാ​പു​ര​മ​തി​ലും കി​ട​ങ്ങും തർ​ത്തു്’ ആയോ​ധ​ന​ത്തി​ന​ടു​ത്തു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ യു​ദ്ധ​വർ​ണ്ണന വാ​യി​ച്ചാൽ യു​ദ്ധം നമ്മു​ടെ മു​മ്പിൽ നട​ക്കു​ന്നോ എന്നു തോ​ന്നും. യു​ദ്ധ​രം​ഗ​ത്തി​ലേ ശബ്ദ​കോ​ലാ​ഹ​ല​ങ്ങ​ളും ആർ​ത്ത​നാ​ദ​വും എല്ലാം നമു​ക്കു കേൾ​ക്കാം. എന്നാൽ ഈ വർ​ണ്ണന നോ​ക്കുക.

“ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ള​സ്ത്ര​ങ്ങൾ, നാ​രാ​യ​പ​ങ്ക്തി​കൾ,
മുൾ​ത്ത​ടി, ശൂലം, മുസലം, ഗദ​ക​ളും,
ഭാ​ണ്ഡ​ങ്ങൾ, വാളും, ചുരിക, കു​ടു​ത്തില,
ഭി​ണ്ഡി​പാ​ല​ങ്ങൾ, പരി​ഘ​ങ്ങ, ളീ​ട്ടി​കൾ,
ശക്തി​യും, ചക്ര​വും, വെ​ണ്മ​ഴു, വീർ​ച്ച​വാൾ
കൈ​ക്ക​ത്തി​യും, കന്ന​ക്ക​ത്തി​യും, ചോ​ട്ട​യും,
കു​ന്തം, കു​റി​യ​വാൾ, ചന്ത​മേ​റും പീലി-
ക്കു​ന്തം, ചവിളം, ചര​ട്ടു​കു​ന്ത​ങ്ങ​ളും,
കൈ​ക്കൊ​ണ്ട​ടു​ത്തു തൂ​കി​ത്തു​ട​ങ്ങി​നാർ”

ഇങ്ങ​നെ രണ്ടു​മാ​സം യു​ദ്ധം നട​ന്ന​തി​നു​ശേ​ഷ​മാ​ണു് ശത​മു​ഖൻ പോ​രി​നി​റ​ങ്ങി​യ​തു്. രാ​വ​ണ​ന്റെ വരവു കണ്ട​പ്പോൾ, ഹനു​മാൻ വി​സ്മ​ത​നായ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നോ​ടു്,

“ചി​ന്ത​യു​ണ്ടാ​കൊ​ലാ കാ​രു​ണ്യ​വാ​രി​ധേ!
ചി​ന്ത​യാ​കു​ന്ന​തു കാ​ര്യ​വി​നാ​ശി​നി
കി​ന്ത​യാ ചി​ന്ത​യാ യന്മ​യാ ഹന്തവ്യ-​
നന്ത​ര​മി​ല്ല ശതാ​ന​നൻ ഭൂപതേ”

എന്നു പറ​ഞ്ഞു​വ​ത്രേ. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നു​പോ​ലും ഭീതി പ്ര​ദ​നാ​യി​രു​ന്ന രാ​വ​ണ​ന്റെ വര​വി​നെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വർ​ണ്ണി​ച്ചു കേ​ട്ടാൽ, ശ്രോ​താ​ക്കൾ​ക്കും ഭയം ജനി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. ഇവി​ടെ​യാ​ക​ട്ടെ,

“ശത​വ​ക്ത്രൻ മഹാ​ബ​ലൻ
നൂ​റാ​യി​രം യോ​ജ​നോ​ന്ന​ത​മു​ള്ള​വൻ
നൂ​റാ​യി​രം തല​യു​മി​രു​ന്നൂ​റു കൈ​യു​മാ​യ്
തന്നു​ടെ സേ​നാ​പ​തി​ക​ളും സേ​ന​യും
മത്ത​മാ​യ്വ​ന്ന​ത​റി​ഞ്ഞു കോ​പി​ച്ചു​ടൻ
സന്ന​ദ്ധ​മാ​യ് പു​റ​പ്പെ​ട്ടു രണ​ത്തി​നാ​യ്”

എന്നാ​ണു് വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എലി​യെ​പ്പി​ടി​ക്കാ​നാ​യി കൊ​റ്റി​പ്പൂ​ച്ച എഴു​ന്ന​ള്ളു​മ്പേ​ാൾ ഇതി​നേ​ക്കാ​ളും ശബ്ദ​മു​ണ്ടാ​യേ​ക്കും. പോ​രെ​ങ്കിൽ അതി​നി​ട​യ്ക്കു ‘യോ​ജ​നോ​ന്ന​ത​മു​ള്ള​വൻ’ എന്നൊ​രു അബ​ദ്ധ​പ്ര​യോ​ഗ​വും കട​ന്നു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. എല്ലാ​റ്റി​നും പുറമേ, രാമനു ഭയം ജനി​ച്ച​താ​യി എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പറ​യു​ക​യോ? ലോ​ക​ത്തിൽ മറ്റാ​രെ​ല്ലാം അങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞാ​ലും, എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും തു​ള​സി​യും വ്യം​ഗ​ഭം​ഗി​യിൽ​പോ​ലും അങ്ങ​നെ പറ​യു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു തീർ​ച്ച​യാ​ണു്.

ഹനൂ​മാൻ ഇപ്ര​കാ​രം പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു്, ‘മധ്യാ​ഹ്ന​മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​മ​ണ്ഡല’തു​ല്യ​മാം വക്ത്ര​വും മേ​രു​സ​മാ​ന​ശ​രീ​ര​വും കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു് അസ്ത​ഭീ​ത്യാ​രു​ഷാ’ സഞ്ച​രി​ച്ചു. ഇതി​നോ​ടു​കൂ​ടി ദ്വി​തീ​യ​പാ​ദം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ഹനു​മാ​നും രാ​വ​ണ​നു​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് പി​ന്നീ​ടു് യു​ദ്ധ​മു​ണ്ടാ​യ​തു്.

“കരി​ക​ള​ഭ​ക​ര​സ​ദൃ​ശ​ക​ര​യു​ഗ​ള​ശോ​ഭ​യും
കാ​ഠി​ന്യ​മേ​റു​ന്ന ദം​ഷ്ട്രാ​ക​രാ​ള​വും
തരു​ണ​ര​വി​കി​ര​ണ​രു​ചി സമ​രു​ചി​ര​കാ​ന്തി​യും
താ​ര​കാ​കാ​ര​ഹൃ​ദ​യ​സ​രോ​ജ​വും
കന​ക​ഗി​രി​ശി​ഖ​രു​ചി​സ​മ​ഗു​രു കി​രീ​ട​വും
കാ​ലാ​ന​ലാ​ഭാ​യും കാ​ണാ​യി​ത​ന്തി​കേ.”

എന്നി​ങ്ങ​നെ താ​ര​ക​ബ്ര​ഹ്മ​വർ​ണ്ണ​ന​യോ​ടു​കൂ​ടി രണ്ടാം​പാ​ദം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു. പവ​ന​ത​ന​യ​നെ അടു​ത്തു കണ്ട​പ്പോൾ ശതാ​ന​നു​പോ​ലും വി​സ്മ​യം തോ​ന്നി​പ്പോ​യ​ത്രേ. എന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല ഹനൂ​മാ​ന്റെ ഒരു താ​ഡ​ന​മേ​റ്റ മാ​ത്ര​യ്ക്കു് അയാൾ​ക്കു് മോ​ഹാ​ല​സ്യ​വും വന്നു​പോ​യി. അങ്ങ​നെ അയാൾ അർ​ദ്ധ​പ്ര​ഹ​രം കി​ട​ന്നി​ട്ടു് ഒടു​വിൽ ഉണ​രു​ക​യും ഹനൂ​മാ​നെ മാ​നി​ച്ചു വാ​ഴ്ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. എന്നാൽ പി​ന്നീ​ടു​ള്ള ബല​പ​രീ​ക്ഷ​യിൽ, രാവണൻ ഹനൂ​മാ​ന്റെ നേർ​ക്കു ശൂലം പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​യും അതു​കൊ​ണ്ടു അദ്ദേ​ഹം മോ​ഹി​ച്ചു നി​ലം​പ​തി​ക്ക​യു​മാ​ണു​ണ്ടാ​യ​തു്.

“പതി​ത​മഥ പവ​ന​സു​ത​മ​മി​ത​ബ​ല​മീർ​ഷ​യാ
പാ​ദ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു ചവി​ട്ടി​നാൻ പി​ന്നെ​യും.
ശുഭചരിതനനിലസുതനമിതബലനാധിപൂ-​
ണ്ട​യ്യോ ശിവ ശിവ! എന്നു​മാൽ തേ​ടി​നാൻ.”

ഇങ്ങ​നെ പതി​ത​നായ ഹനൂ​മാൻ.

“വാ​സു​ദേ​വായ ശാ​ന്തായ രാമായ തേ
വാ​സ​വ​മു​ഖ്യ​വ​ന്ദ്യായ നമോ നമഃ
പ്ര​ദ്യു​മ്നാ​യാ​നി​രു​ദ്ധായ ഭരതായ
ധന്വി​നേ സം​കർ​ഷ​ണായ രു​ദ്രായ തേ
ശ്രീ​ല​ക്ഷ്മ​ണായ മഹാ​ത്മ​നേ സത്വായ
ശ്രീ​രാ​ഘ​വായ ശത്രു​ഘ്നായ തേ നമഃ
നിർ​മ്മ​ലാ​യാ​ക്ലി​ഷ്ട​കർ​മ്മ​ണേ ബ്ര​ഹ്മ​ണേ
നിർ​മ്മ​മാ​യാ​ഖി​ലാ​ധാ​രായ തേ നമഃ
അച്യു​താ​യാ​ന​ന്ദ​രൂ​പായ രാമായ
സച്ചിൽ​സ്വ​രൂ​പായ സത്യായ തേ നമഃ”

എന്ന സ്തോ​ത്രം ചൊ​ല്ലി സ്തു​തി​ച്ചു് ഭഗ​വാ​നെ ധ്യാ​നി​ച്ചു.

“പാ​വ​ന​നാ​കിയ പാർ​വ​തി​ത​ന്നു​ടെ
ഭാ​വ​ന​യാ​ലേ തെ​ളി​ഞ്ഞു വി​ള​ങ്ങി​നാൻ.”

അക്കാ​ല​ത്തും പ്ര​ദ്യു​മ്നാ​ദി​ക​ളും സങ്കർ​ഷ​ണ​നു​മൊ​ക്കെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നോ എന്തോ? പക്ഷേ ആ പദ​ങ്ങൾ​ക്കു വി​ഷ്ണു​പ​ര​മായ അർ​ത്ഥ​ങ്ങൾ പറ​യാ​വു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നൊ​രു സമാ​ധ​ന​മു​ണ്ടു്.

പി​ന്നീ​ടു​ണ്ടായ യു​ദ്ധം രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നു​മാ​യി​ട്ടാ​ണു്. ശത​മു​ഖൻ, ‘കര​ക​മ​ല​ധൃ​ത​വി​ശി​ഖ​ചാ​പ​നാം രാ​ഘ​വ​നെ’ കണ്ട​പ്പോൾ, ക്രോ​ധം മു​ഴു​ത്തു്,

“ജ്വ​ല​ദ​ന​ല​തു​ലി​ത​ശ​ത​വ​ദ​ന​സ​ഹി​തം മുദാ
ജ്യാ​നാ​ദ​വും സിം​ഹ​നാ​ദ​വും ചെ​യ്തു​ടൻ.”

പര​മ​പു​രു​ഷ​നോ​ടു് രണം​തു​ട​ങ്ങി.

“ദശ​വ​ദ​ന​സ​ഹ​ജ​നും അരു​ണ​പു​ത്ര​നും ദാനവ പാ​ദ​പ്ര​ഹര”മേ​റ്റു് ലങ്കാ​പു​ര​ദ്വാ​ര​ത്തിൽ ചെ​ന്നു വീ​ണു​പോ​യി. ഹനൂ​മാൻ അതു​കൊ​ണ്ടു് തന്റെ വാൽ നീ​ട്ടി​കൊ​ടു​ത്തു. എന്നാൽ,

“അജി​ത​നഥ ജിതപവനനനിലസുതനാദരാ-​
ലാ​ജ്യ​മ​ദ്യേ​ക്ഷു​ല​വ​ണാം​ബു​ധി​ക​ളും
ഗി​രി​ഗ​ഹന നഗ​ന​ഗ​ര​ന​ദ​ന​ദി​കൾ ചേർ​ന്നെ​ഴും
ക്രൌ​ഞ്ച​കു​ശ​പ്ല​ക്ഷ​ജം​ബു​ദ്വീ​പ​ങ്ങ​ളും
ഘന​ഘ​ടി​ത​പ​വന ലഘു​മാർ​ഗ്ഗേണ നീ​ണ്ട​വാൽ”

കണ്ടി​ട്ടു്, സു​ഗ്രീ​വ​നും വി​ഭീ​ഷ​ണ​നും അതിനെ അവ​ലം​ബി​ച്ചു് തി​രി​ച്ചു​പോ​ന്നു. പി​ന്നീ​ടും കപികൾ യു​ദ്ധം​ചെ​യ്തു​വെ​ങ്കി​ലും, ‘അങ്ങു​മി​ങ്ങും ചെ​ന്നു പതി​ച്ചീ​ടി​നാ​രേ​വ​രും.’ അതി​നു​ശേ​ഷം, “അസു​ര​കു​ല​പ​തി ചര​ണ​പ​രി​പ​ത​ന​ഭീ​തി​കൊ​ണ്ടു്” അവ​രാ​രും യു​ദ്ധാ​ങ്ക​ണ​ത്തിൽ എതി​രി​ടാ​തെ​യാ​യി. രാ​മ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാർ മാ​ത്രം നാലു മാ​സ​കാ​ലം യു​ദ്ധം ചെ​യ്ത​തി​ന്റെ ഫല​മാ​യി കാ​ല​കേ​യാ​ദി​ക​ളെ​ല്ലാം കാ​ലാ​ല​യം പ്രാ​പി​ച്ചു. ഒടു​വിൽ അവരും ക്ഷീ​ണി​ച്ചു. ‘അമി​ത​പ​ര​വ​ശത’യോടു നി​ലം​പ​തി​ച്ചു. പി​ന്നീ​ടു് ‘താ​ര​ക​ബ്ര​ഹ്മ​രൂ​പ​നായ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ’ രാ​ക്ഷ​സ​നോ​ടേ​റ്റു. എന്നാൽ ദീർ​ഘ​കാ​ലം പൊ​രു​തി​ട്ടും രാ​വ​ണ​നെ കൊ​ല്ലാൻ സാ​ധി​യ്ക്കാ​യ്ക​യാൽ കാർ​മു​ക​ത്തെ ‘ജന​ക​മ​കൾ’ കൈയിൽ കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു്,

“ദശ​വ​ദ​ന​മ​തി​ച​തു​ര​മു​രു​ഭ​യ​ദ​സം​ഗ​രേ
ദണ്ഡ​മൊ​ഴി​ഞ്ഞു ഞാൻ കൊ​ന്നേൻ പ്രി​യ​ത​മേ!
വി​ബു​ധ​പ​രി​ജി​ത​മ​രിയ ദശ​മു​ഖ​ത​നൂ​ജ​നെ
വീ​ര​നാം​സൌ​മി​ത്രി കൊ​ന്നൂ ജി​ത​ശ്ര​മം
മധു​ത​ന​യ​മ​മി​ത​ബ​ല​മ​പി ലവ​ണ​നെ​ത്തഥ,
മാ​നി​യാം ശത്രു​ഘ്ന​നും വധി​ച്ചീ​ടി​നാൻ
ഗഗ​ന​ച​ര​പ​രി​വൃ​ഢ​രൊ​ട​ധി​ര​ണ​മ​ന​ന്ത​രം
ഗന്ധർ​വ​വീ​ര​രെ​ക്കൊ​ന്നു ഭര​ത​നും.
ശത​വ​ദ​ന​നി​വ​രി​ലു​മ​ധി​ക​ബ​ല​വാ​നി​കം
ശാ​ര​ദാം​ഭോ​ജ​വ​ക്ത്രേ! വധി​ച്ചീ​ടു നീ.
നി​ഹ​ത​നി​വ​നിഹ സമ​ര​ഭു​വി ഭവ​തി​യാ​ല​തു
നി​ശ്ച​യം, യു​ദ്ധം തു​ട​ങ്ങു നീ വല്ല​ഭേ!”

എന്നു അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തു. അതു​കേ​ട്ടു്, ‘ദേവി താ​ര​ക​ബ്ര​ഹ്മ​സം​ജ്ഞം രാ​മ​നാ​മ​കം കര​ളി​ലു​റ​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ഒരു ശരം പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചു. തത്സ​മ​യം,

“അയു​ത​ര​വി​കി​ര​ണ​രു​ചി​ത​ട​വി​ന​ശ​രം ദ്രുത-​
മാ​ഹ​ന്ത​കൊ​ണ്ടു​വീ​ണൂ ശത​വ​ക്ത്ര​നും.
കമ​ല​മ​ക​ള​തു പൊ​ഴു​തു​നി​ജ​പ​തി​പു​രോ​ഭു​വി
കാ​ള​രാ​ത്രീവ നി​ന്നീ​ടി​നാ​ള​ശ്ര​മം
ലവ​ണ​ജ​ല​നി​ധി കല​ശ​കർ​ണ്ണ​പാ​തേ​യ​ഥാ
ലാ​ഘ​വം​കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു പൊ​ങ്ങീ​പു​രോ; തഥാ
ദധി​ജ​ല​ധി ശത​വ​ദ​ന​പ​ത​ന​സ​മ​യേ​ചെ​ന്നു
ദേ​വ​ലോ​ക​ത്തു വൃ​ത്താ​ന്ത​മ​റി​യി​ച്ചു.
യുവതികളൊടമിതസുഖമദിതിതനയൌഘവു-​
മു​ണ്ടായ സന്തോ​ഷ​വി​സ്മ​യം ചൊ​ല്ലി​നാർ
വി​ബു​ധ​ത​രു​വ​ര​കു​സു​മ​വൃ​ഷ്ടി​യും​പെ​യ്തി​തു
വി​ദ്യാ​ധ​രാ​ദി​ക​ള​ത്യാ​ദ​രാ​ത്മ​നാ
മനു​ജ​പ​രി​വൃഢ ജനകദുഹിതൃമരുദാത്മജ-​
ന്മാ​രു​ടെ മൂർ​ദ്ധ​നി സാ​ദ്ധ്യ​സി​ദ്ധ്യാ മുദാ.
ദശ​വ​ദ​ന​ശ​മ​ന​വ​ച​നേന ചാ​പാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ
ദേവി സൌ​മി​ത്രി കൈ​യ്യിൽ കൊ​ടു​ത്തീ​ടി​നാൾ.
ദശ​വ​ദ​ന​സ​ഹ​ജ​സ​മ​ര​ജ​നി​ചര വൃ​ന്ദ​വും
ദേ​വേ​ന്ദ്ര​പു​ത്രാ​നു​ജാ​ദി​ക​പി​ക​ളും
അതി​വി​ന​യ​മൊ​ടു ഭര​ത​ന​വ​ര​ജ​ന്മാ​രു​മാ
യാ​ന​ന്ദ​രൂ​പി​ണി​യെ​ത്തൊ​ഴു​തീ​ടി​നാർ.
മു​ഹു​ര​പിച മു​ഹു​ര​പി​ച​പ​ര​മ​ഹർ​ഷം​പൂ​ണ്ടു
മൂ​ല​പ്ര​കൃ​തി​യെ വന്ദി​ച്ചി​തേ​വ​രും”

രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ദേ​വി​യ്ക്കു് രത്ന​മ​യ​മാ​യി തന്റെ ഹാരം സമ്മാ​നി​ച്ചു. ദേവി ക്ഷ​ണ​നേ​രം ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു്,

“നി​ജ​ര​മ​ണ​വ​ദ​ന​സ​ര​സീ​രു​ഹ​മ​ന​ന്ത​രം
നിർ​മ്മ​ല​ഹാ​ര​വും മാ​രു​തി​വ​ക്ത്ര​വും”

കണ്ടു് ‘ഉട​മ​യൊ​ടു​മു​ട​നു​ട​നെ​യി​ട​ക​ല​രെ നോ​ക്കി’. ഇം​ഗി​ത​ജ്ഞ​നായ ഭഗവാൻ

“വി​മ​ല​ത​ര​ശ​ശി​മു​ഖി! തവാ​ന്തർ​ഗ​ത​ത്തി​ന്നു
വി​ഘ്നം​വ​രു​ത്തു​വാ​നാ​രു​മി​ല്ല​ത്രേ കേൾ.
തവ ഹൃ​ദ​യ​നി​ഹി​ത​മിഹ കുരു കുരു യഥേ​പ്സി​തം
തൻ​കാ​ര്യ​മി​പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​നു സമ്മ​തം”

എന്നു അരു​ളി​ച്ചെ​യ്ക​യാൽ, സീ​താ​ദേ​വി ഹനൂ​മാ​നെ വി​ളി​ച്ചു് ആ ഹാ​ര​ത്തെ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു നൽകി. അദ്ദേ​ഹം അതു ധരി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ആന​ന്ദ​മൂർ​ത്തി​യെ താണു വണ​ങ്ങി. ഇവിടെ മൂ​ന്നാം പാദം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

നാ​ലാം​പാ​ദം ഉപ​സം​ഹാ​ര​മാ​ണു്. വി​ണ്ണ​വ​രെ​ല്ലാ​വേ​രു​കൂ​ടി ‘താ​ര​കാ​ധീ​ശ​കു​ല​ശേ​ഖര’നായ മഹേ​ശ്വ​ര​നെ കാ​ണു​ന്ന​തും പര​മേ​ശ്വ​രൻ പാർ​വ​തീ​സ​ഹി​ത​നാ​യി രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ സന്ദർ​ശി​ക്കു​ന്ന​തും ഭഗവാൻ ശങ്ക​ര​പ്രീ​ത്യർ​ത്ഥം വി​ശ്വ​രൂ​പം കാ​ട്ടി​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തും മറ്റു​മാ​ണു് അതിൽ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ആക​പ്പാ​ടെ നോ​ക്കു​മ്പോൾ കവിത ഒരു​വി​ധം നന്നാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഇതു മൂ​ല​കൃ​തി​യു​ടെ ഒരു സ്വ​ത​ന്ത്ര വി​വർ​ത്ത​ന​മാ​കു​ന്നു. ചില അനൌ​ചി​ത്യ​ങ്ങ​ളും, അബ​ദ്ധ​പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളും, എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം ഒരു​പോ​ലെ കാ​ണു​ന്ന ഗാം​ഭീ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ അഭാ​വ​വും മാ​ത്ര​മാ​ണു്. ഇതു അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൃതി ആയി​രി​ക്കു​മോ എന്നു​ള്ള വി​ഷ​യ​ത്തിൽ സംശയം ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഉപ​രി​ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങൾ കി​ട്ടു​ന്ന​തു​വ​രെ നമു​ക്കു് ഖണ്ഡി​ത​മായ ഒരു അഭി​പ്രാ​യ​വും പറവാൻ തര​മി​ല്ല എന്നു വ്യ​സ​ന​പൂർ​വം പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ശി​വ​പു​രാ​ണം

ശി​വ​പു​രാ​ണം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​കൃ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നു പണ്ഡി​ത​ന്മാർ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു​തു​ട​ങ്ങീ​ട്ടു് കു​റ​ച്ചു​കാ​ലം ആയി. പ്ര​ഥ​മ​വാ​യ​ന​യിൽ​ത​ന്നെ, അതു അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൃ​തി​യാ​യി​രി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള ബോധം ആർ​ക്കും ഉണ്ടാ​വാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. ഒന്നാ​മ​താ​യി എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മറ്റു​കൃ​തി​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം കി​ളി​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു പാ​ടി​ച്ചി​രി​ക്കെ ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തിൽ മാ​ത്രം അങ്ങ​നെ കാ​ണാ​ത്ത​തു സം​ശ​യ​ജ​ന​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. രണ്ടാ​മ​താ​യി ഉമേ​ശാ​ന​വ്ര​ത​മാ​ഹാ​ത്മ്യം, ശം​ബ​ര​മാ​ഹാ​ത്മ്യം, രു​ദ്രാ​ക്ഷ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം ഇവ​യു​ടെ അവ​സാ​ന​ത്തിൽ മന​ക്കോ​ട്ട​ച്ഛ​നെ പ്ര​ശം​സി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മറ്റൊ​രി​ട​ത്തും നര​സ്തു​തി​യ്ക്കു് സ്ഥലം അനു​വ​ദി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത സ്ഥി​തി​ക്കു് ഈ കൃതി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ത​ല്ലെ​ന്നു് ന്യാ​യ​മാ​യി വാ​ദി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. പ്ര​സ്തുത സ്തു​തി​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന മനഃ​സ്ഥി​തി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു് ഒരി​ക്ക​ലും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​യി​ല്ല.

“ചന്ദ്ര​ചൂ​ഡ​പ്ര​സാ​ദ​ത്തെ​ച്ച​ന്ത​മോ​ടെ ലഭി​ക്കു​ന്ന
ചന്ദ്ര​ബിം​ബ​സ​മാ​നൻ വീരൻ മന​ക്കോ​ട്ടു​ബാ​ല​രാ​മൻ
നന്ദി​പൂ​ണ്ടു ചി​ര​കാ​ലം നാ​ടു​വാ​ണു വസി​ക്കേ​ണം” ഉമേ​ശാ​ന​വ്ര​തം.
“ചൊ​ല്ലെ​ഴു​ന്ന മന​ക്കോ​ട്ടു​മേ​വി​ടും ബാ​ല​രാ​മൻ​താൻ
നല്ല​സൌ​ഭാ​ഗ്യ​വാ​നാ​കും നായകൻ നാ​രി​മാർ​ക്കി​ഷ്ടൻ
മു​ല്ല​ബാ​ണാ​രി​യേ​ച്ചി​ത്തേ ചേർ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു വസി​ക്കു​ന്നോൻ
വല്ല​ഭ​മോ​ട​നേ​കം നാൾ​വാ​ണു​കൊ​ണ്ടു വി​ള​ങ്ങേ​ണം.” ശം​ബ​ര​മാ​ഹാ​ത്മ്യം.
“മന​ക്കോ​ടു​വാ​ഴും മഹാ​മാ​ന​ശാ​ലി
മാ​ന​ക്കാ​മ്പി​ലേ​റ്റം കൃ​പാ​വാ​രി​രാ​ശി
ഇനി​ക്കാ​ശ്ര​യം ബാ​ല​രാ​മാ​ഭി​ധാ​നൻ
നി​ന​യ്ക്കു​ന്ന​തെ​ല്ലാം വരു​ത്താൻ കരു​ത്തൻ.” രു​ദ്രാ​ക്ഷ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം.

ഈ തെ​ളി​വു​ക​ളെ വക​വ​യ്ക്കാ​തെ ഇരു​ന്നാ​ലും പി​ന്നെ​യും സം​ശ​യ​ത്തി​നു ധാ​രാ​ളം വഴി കാ​ണു​ന്നു. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധ​ത്തി​നു​ള്ള പ്രൌ​ഢ​ഗം​ഭീ​ര​മായ ഗതി ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തി​ലെ വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധ​ത്തി​നു കാ​ണു​ന്ന​തേ ഇല്ല. നേരെ മറി​ച്ചു് ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തി​ലെ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ തു​ള്ളൽ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ​പോ​ലെ തു​ള്ളി​ക്കു​തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

“മഹാ​ദേ​വൻ ജഗൽ​കർ​ത്താ മഹാ​ദേ​വൻ ജഗൽ​ഭർ​ത്താ
മഹാ​ദേ​വൻ ജഗ​ദ്ധർ​ത്താ മഹാ​ദേ​വൻ ജഗ​ത്സർ​വം
… … …
ഫലി​ക്കും ശ്ര​ദ്ധ​യാ​ചെ​യ്യും തപ​സ്സും നി​ഷ്ഠ​യും​നി​ത്യം
ജ്വ​ലി​ക്കും കാ​ന്തി​യും​പി​ന്നെ​സ്സ​മ​സ്ത​ഭ്രാ​ന്തി​യും തീരും.
ശമി​ക്കും സർ​വ​സ​ന്താ​പം ഗമി​ക്കും രാ​ഗ​ദോ​ഷ​ങ്ങൾ
രമി​ക്കും മാ​ന​സ​ഭ​ക്ത്യാ നമി​ക്കും മാ​നു​ഷ​ന്മാർ​ക്കും
യമി​ക്കും ഭക്തി​യി​ല്ലാ​ഞ്ഞാൽ ഭ്ര​മി​ക്കും ചി​ത്ത​മെ​ന്നോർ​പ്പിൻ.
വി​ട​ന്മാ​രും ഭട​ന്മാ​രും ജട​ന്മാ​രും ശഠ​ന്മാ​രും
നട​ന്മാ​രും ദ്വി​ജ​ന്മാ​രും ഭു​ജോ​രു​പാ​ദ​ജ​ന്മാ​രും
ശ്വ​പ​ച​ന്മാർ കി​രാ​ത​ന്മാ​ര​വർ​ക്കെ​ല്ലാം സമം​ത​ന്നെ
കപാ​ല​ശ്രീ​പ​ദാം​ഭോ​ജം പണി​കൊ​ണ്ടേ ലഭി​ച്ചീ​ടൂ”
“സൂ​ര്യ​ദേ​വ​നു​ദി​ക്കു​മ്പോൾ ജലം​കൂ​ടി​ദ്ധ​രി​ക്കേ​ണം
സൂ​ര്യ​ന​ങ്ങ​സ്ത​മി​ക്കു​മ്പോൾ ജലം​കൂ​ടാ​തെ​യും വേണം.
… … …
പു​ത്ര​സൌ​ഖ്യം മി​ത്ര​യോ​ഗം ദ്ര​വ്യ​ലാ​ഭം ദീർ​ഘ​ഭോ​ഗം
ഗാ​ത്ര​സൌ​ഖ്യം കീർ​ത്തി​ലാ​ഭം മു​ക്തി​യും സി​ദ്ധ​മാം നൂനം”
[55] “ചാർ​ക്കും​പ​ല​ത​രം വാ​ക്കും​ഭ​യ​പ്പെ​ട്ടു
നോ​ക്കും​പി​ടി​ച്ചു​ന്തി​നീ​ക്കും വി​ധ​ങ്ങ​ളും
ഏൾ​ക്കും​ചി​ലർ​ചെ​ന്നു തോൽ​ക്കും​ചി​ലർ​ചെ​ന്നു
കൂ​ടും​ചി​ലർ​നി​ന്നു പാടും പട​ജ്ജ​നം
വീ​ടും​ഭ​രി​ച്ച​ങ്ങു കൂടുന്നഭീരുക്ക-​
ളോടും ചി​ല​ര​ടു​ത്തീ​ടും പി​ണ​ങ്ങു​വാൻ.
നാ​ടും​ന​ഗ​ര​വും തോ​ടും​പു​ഴ​ക​ളും
കാ​ടും​പൊ​ടി​കൊ​ണ്ടു മൂ​ടു​ന്നു​തൽ​ക്ഷ​ണം.”

ഇങ്ങ​നെ ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന എല്ലാ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ​ക്കും തു​ള്ളൽ വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളോ​ടു​ള്ള സാ​ദൃ​ശ്യം പ്ര​ക​ട​മാ​ണു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശൈ​ലി​യും ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ സർ​വ​ത്രാ​ദൃ​ഷ്ട​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈശ്വ​ര​നാ​മം ഉച്ച​രി​ക്കേ​ണ്ടി വരു​ന്നി​ട​ത്തെ​ല്ലാം നി​ത്യൻ, നി​രാ​മ​യൻ, നിർ​വി​ക​ല്പൻ ഇത്യാ​ദി ഭഗവദ് ഗു​ണ​വർ​ണ്ണ​നം, കൂ​ടി​ച്ചെ​യ്യാ​തെ അദ്ദേ​ഹം വി​ടു​ക​യി​ല്ല. രണ്ടാ​മ​താ​യി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു എല്ലാ രസ​ങ്ങ​ളേ​യും തത്ത​ദ്ര​സാ​നു​ഗു​ണ​മായ പദ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് പ്ര​തി​പാ​ദി​പ്പാൻ ശക്തി​യു​ണ്ടു്. മി​ത​മായ വാ​ക്കു​ക​ളാൽ സജീ​വ​ചി​ത്ര​ങ്ങൾ രചി​ക്കു​ന്ന​തി​നും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു കഴി​യും. ഈ ഗു​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തി​നി​ല്ലെ​ന്നു പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പ്ര​കൃ​ത​കൃ​തി​യി​ലെ സ്ത്രീ​വർ​ണ്ണ​ന​കൾ നോ​ക്കുക. നമ്പ്യാ​രെ​പ്പോ​ലെ ഈ കവി​യും സ്ത്രീ​ക​ളിൽ ചില അവ​യ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ സമീ​ചീ​ന​മായ സന്നി​വേ​ശ​മ​ല്ലാ​തെ ചൈ​ത​ന്യ​മെ​ന്നൊ​ന്നു ഉള്ള​താ​യി കാ​ണു​ന്നി​ല്ല.

ഇവ​യ്ക്കെ​ല്ലാ​റ്റി​നും പുറമേ ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തി​ലെ ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ​ക്കു നമ്പ്യാ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ളോ​ടു അത്ഭു​താ​വ​ഹ​മായ സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളും കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്. അവയിൽ ചിലതു മാ​ത്രം ചൂ​ണ്ടി​കാ​ണി​ക്കാം.

“രണ്ടു​പ​ണം കൈ​യ്യി​ലു​ള്ള പു​രു​ഷ​നെ
ക്ക​ണ്ടാ​ല​യ​ക്ക​യി​ല്ലി​ന്ദീ​വ​രാ​ക്ഷി​മാർ”

ഈ ആശയം തു​ള്ള​ലു​ക​ളിൽ പലേ​ട​ത്തും കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്.

“വി​ദ്വാൻ​വി​വേ​കീ വി​നീ​തൻ വി​ശു​ദ്ധി​മാൻ
വി​ദ്വേ​ഷ്യ​ഭീ​ഷ​ണൻ വീരൻ വി​ശാം​പ​തി” ശി​വ​പു​രാ​ണം.
“…വീരൻ വി​ശാം​പ​തി
ധീരൻ ജഗ​ത്ത്ര​യ​സാ​രൻ ഗു​ണാ​ക​രൻ
വി​ദ്വാൻ വി​നീ​തൻ വി​ശാ​ല​വി​ലോ​ച​നൻ
വി​ദ്യോ​ത​മാ​നൻ വി​ദ​ഗ്ദ്ധൻ വി​മ​ത്സ​രൻ” നള​ച​രി​തം.
“പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ഞ്ച​ലും കണ്മ​യ​ക്ക​ങ്ങ​ളും
നെ​ഞ്ചിൽ​ത​റ​ച്ചാ​ലൊ​ഴി​ച്ചു​കൊൾ​വാൻ​പ​ണി.
ചി​ല്ലീ​വി​ലാ​സ​വും നല്ലോ​രു​ഹാ​സ​വും
സല്ലാ​പ​സൌ​ജ​ന്യ കല്യാ​ണ​ലീ​ല​യും
എല്ലാം​നി​രൂ​പി​ച്ചു മല്ലാ​ക്ഷി​മാ​രു​ടെ
വല്ലാ​ത്ത​കൺ​മു​ന​ത്ത​ല്ലാൽ​വ​ശം​കെ​ടും.” ശി​വ​പു​രാ​ണം.
“നല്ലോ​രു​ഹാ​സ​വും ചി​ല്ലീ​വി​ലാ​സ​വും
കല്ലോ​ലി​ത​ങ്ങ​ളാം തല്ലോ​ച​ന​ങ്ങ​ളും
ഫു​ല്ലാം​ബു​ജ​പ്രൌ​ഢി​വെ​ല്ലും മു​ഖാ​ബ്ജ​വും
സല്ലാ​പ​ഭം​ഗി​യും ചൊ​ല്ലേ​റു​മാ​കാര
പല്ല​വാം​ഭോ​ജ​വും നല്ല​സൌ​ന്ദ​ര്യ​വും” (ഇത്യാ​ദി) നള​ച​രി​തം.

ഈ സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ തു​ച്ഛ​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ങ്കിൽ ഇനി​യും നോ​ക്കുക.

“ഊട്ടി​നു​പു​റ​പ്പെ​ട്ട കൂ​ട്ട​മെ​ന്നു​റ​ച്ച​വൾ
പെ​ട്ടെ​ന്നു​പു​റ​പ്പെ​ട്ടു വടി​യും കു​ത്തി​കു​ത്തി”
“അടി​ച്ചു പൽ​പൊ​ഴി​ക്കേ​ണം ചെ​വി​ചെ​ത്തീ​ട്ട​യ​ക്കേ​ണം
മു​ടി​യൊ​ക്കെ​ച്ചി​ര​ച്ച​ഞ്ചും കു​ടു​മ്മ​വ​ച്ച​യ​ക്കേ​ണം.
മു​ടി​പ്പാ​നി​ങ്ങ​നെ വന്നു​പി​റ​ന്നു​ള്ള സ്വ​രൂ​പ​ത്തെ”
“കു​തി​ര​ക​ളു​മൊ​രു​മ​ക​ളു​മ​ന​വ​ധി ഖര​ങ്ങ​ളും
കൂ​ടെ​ഗ്ഗ​മി​ക്കു​ന്ന ചെ​ട്ടി​കോ​മ​ട്ടി​കൾ”

ഇവ​യ്ക്കു തു​ള്ളൽ​പ്പാ​ട്ടു​ക​ളോ​ടു​ള്ള സോ​ദ​ര്യ​മെ​ന്ന​പോ​ലെ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ രീ​തി​യിൽ​നി​ന്നു​ള്ള വൈ​ദൂ​ര്യ​വും പ്ര​ക​ട​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇതു​കൊ​ണ്ടും പോ​രെ​ന്നു വരി​കിൽ,

“രാ​ജ​സേ​വ​യ്ക്കു നടന്നുകൊൾവാൻമാത്ര-​
മോ​ജ​സ്സു​മി​ച്ഛ​യു​മി​ല്ല ഞങ്ങൾ​ക്കെ​ടോ
അയ്യോ! മഹാ​ദുഃ​ഖ​മർ​ത്ഥ​വാ​ന്മാ​രു​ടെ
ശയ്യാ​ഗൃ​ഹ​ദ്വാ​രി​ചെ​ന്നു നി​ല്ക്കു​ന്ന​തും”
“സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു സർ​വാ​ധി​കാ​രം​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന
മൂ​ഢ​പ്ര​ഭു​ക്ക​ളു​മ​ന്നി​ല്ല ഭൂതലേ
നാ​രി​യെ​ച്ചൊ​ല്ലി ഗൃ​ഹം​മു​ടി​ച്ചീ​ടു​ന്ന
നീ​ര​സ​പൂ​രു​ഷ​ന്മാ​രു​മി​ല്ലെ​ങ്ങു​മേ.”
“ദ്ര​വ്യം​കൊ​തി​ക്ക​യാ​ലി​ഷ്ടം കഥി​ക്കു​ന്ന
ദി​വ്യൻ മഹാ​സ​മ​ക്ഷ​ത്തു നാ​ണം​കെ​ടും ദൃഢം,
തന്നി​ഷ്ട​മോ​തു​ന്ന ദു​ഷ്ടർ​ക്കു നല്കു​വാൻ
മന്ന​വർ​ക്കു വി​ചാ​ര​മി​ല്ലേ​തു​മേ.”

ഇത്യാ​ദി ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും നമ്പ്യാ​രു​ടെ ശൈലി തെ​ളി​ഞ്ഞു​കാ​ണാം. സർ​വോ​പ​രി

“ജ്യോ​തി​ഷ​ക്കാ​ര​നും മന്ത്രവാദിക്കുമ-​
ച്ചാ​തു​ര്യ​മേ​റു​ന്ന വൈ​ദ്യ​നും വേ​ശ്യർ​ക്കും
ഏതും മടി​ക്കാ​തെ വേ​ണ്ട​തു നല്കു​വാൻ
ഭൂ​ത​ല​സ്വാ​മി​കൾ​ക്കി​ല്ലൊ​രു സംശയം
മറ്റു​ള്ള ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പണി​പ്പെ​ട്ടു
പറ്റി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നട​ക്കു​ന്ന ഭോഷനു
കൊ​റ്റു​മാ​ത്രം പോ​ലു​മെ​ങ്ങും കഴി​വ​രാ
മറ്റു​ള്ള സം​സാ​ര​മെ​ന്തു ചി​ന്തി​പ്പ​തും?”

ഈ ഭാഗം ശി​വ​പു​രാ​ണ​ത്തി​ലും ഹരി​ണീ​സ്വ​യം​വ​രം ശീ​ത​ങ്ക​നി​ലും കാ​ണു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. ഭൂ​ത​ല​സ്വാ​മി​കൾ എന്ന സ്ഥാ​ന​ത്തു ‘ഭൂ​ത​ല​വാ​സി​കൾ’ എന്നൊ​രു മാ​റ്റം മാ​ത്ര​മേ തു​ള്ള​ലിൽ വരു​ത്തീ​ട്ടു​ള്ളു. (തു​ള്ളൽ പാ​ട്ടു​കൾ ൩൯൨-ാം വശം നോ​ക്കുക)

ഇത്ത​രം പലേ ലക്ഷ്യ​ങ്ങൾ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തി​നാൽ പ്ര​കൃ​ത​കൃ​തി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ വക​യ​ല്ലെ​ന്നു് അനു​മാ​നി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം

മല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ ഇട​യ്ക്കു് കു​ടിൽ​മു​തൽ കൊ​ട്ടാ​രം​വ​രെ പ്ര​വേ​ശ​മു​ള്ള ഏക​ഗ്ര​ന്ഥം അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​മാ​കു​ന്നു. മറ്റെ​ല്ലാ​ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലും വാ​ല്മീ​കി​രാ​മാ​യ​ണം ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്വാൻ മഹാ​ക​വി​കൾ ശ്ര​മി​ക്കേ, എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​തർ​ജ്ജ​മ​യ്ക്കൊ​രു​ങ്ങി​യ​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നു മു​മ്പു സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. ഈ സം​ഗ​തി​യേ​പ്പ​റ്റി ഒരു ഐതി​ഹ്യ​വു​മു​ണ്ടു്. ഒരു ബ്രാ​ഹ്മ​ണൻ, അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം രചി​ച്ചി​ട്ടു്, അതിനേ കഴി​യു​ന്ന​ത്ര പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു ശ്ര​മി​ച്ചു​വ​ത്രേ. എന്നാൽ ആദി​ക​വി​യായ ശ്രീ വാ​ല്മാ​കി മഹർ​ഷി​യു​ടെ ബഹി​ര​ന്തഃ​സ്ഫു​ര​ദ്ര​സ​വ​ത്തായ രാ​മാ​യ​ണം ഇരി​ക്കേ ഈ കൃ​തി​ക്കു് എങ്ങ​നെ പ്ര​ചാ​രം ലഭി​ക്കു​ന്നു? ആ കവി​കു​ല​ത്ത​ര​ച​ന്റെ വാ​ങ്മ​യം ആസ്വ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വർ​ക്കു​ണ്ടോ മറ്റു രാ​മാ​യ​ണം രു​ചി​ക്കു​ന്നു! അതു​കൊ​ണ്ടു് ഭഗ്നാ​ശ​നായ ബ്രാ​ഹ്മ​ണൻ ദുഃ​ഖി​ത​നാ​യി സഞ്ച​രി​ക്ക​വേ, ഒരു ഗന്ധർ​വ​നെ കണ്ടു​മു​ട്ടു​ക​യും അദ്ദേ​ഹം പ്ര​ച്ഛ​ന്ന​വേ​ഷ​നാ​യി നടന്ന ഒരു ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു്, ആ മഹാ​ത്മാ​വി​നോ​ടു സങ്ക​ടം പറ​ഞ്ഞാൽ, കാ​ര്യ​സാ​ധ്യം വരു​മെ​ന്നു ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​യും ചെ​യ്തു​പോ​ലും. ഇങ്ങ​നെ തന്റെ ഉദ്ദേ​ശ്യ​ത്തി​നു വി​പ​രീ​ത​മാ​യി തന്നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത​തി​നാൽ, കു​പി​ത​നായ വ്യാ​സൻ ‘നീ ശൂ​ദ്ര​നാ​യി ജനി​ക്ക’ എന്നു ഗന്ധർ​വ​നെ ശപി​ച്ച​താ​യി​ട്ടാ​ണു് കഥ. ഇപ്ര​കാ​രം ഒരു ഐതി​ഹ്യം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തോ​ടു് അഭേ​ദ്യ​മായ വി​ധ​ത്തിൽ ബന്ധി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇത്ത​രം വേറേ കഥ​ക​ളും വള​രെ​യു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും, അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു് നമു​ക്കു് ഒരു പ്ര​യോ​ജ​ന​വു​മി​ല്ല. വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​വർ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം കേവലം ഒരു ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​ക​ര​ണ​മ​ല്ലെ​ന്നു് ഇതി​നു​പ​രി​ചെ​യ്യു​ന്ന വി​ചാ​ര​ണ​യിൽ​നി​ന്നു തെ​ളി​യും. അപൂർ​വ​വാ​സ​നാ​ബ​ല​ത്തോ​ടു​കൂ​ടാ​ത്ത ഒരു കവി​യ്ക്കു് ഇത്ര മനോ​ഹ​ര​മായ കാ​വ്യം രചി​ക്കാൻ ഒരു​കാ​ല​ത്തും സാ​ധി​ക്ക​യി​ല്ല. എല്ലാ​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും കവി​യു​ടെ മനോ​ധർ​മ്മ​കു​സു​മ​ത്തി​ന്റെ പരി​മ​ള​ധോ​ര​ണി​യാൽ ഘു​മു​ഘു​മി​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം മൂ​ല​ത്തി​ലെ,

“യഃ പൃ​ഥ്വീ​ഭ​ര​വാ​ര​ണായ ദി​വി​ജൈഃ സമ്പ്രാർ​ത്ഥി​ത​ശ്ചി​ന്മ​യഃ
സഞ്ജാ​തഃ പൃ​ഥി​വീ​ത​ലേ രവി​കു​ലേ മാ​യാ​മ​നു​ഷ്യോഽവ്യയഃ;
നി​ശ്ച​ക്രം ഹത​രാ​ക്ഷ​സഃ പു​ന​ര​ഗാ​ദ് ബ്ര​ഹ്മ​ത്വ​മാ​ദ്യം സ്ഥി​രാം
കീർ​ത്തിം പാ​പ​ഹ​രാം വിധായ ജഗതാം താം ജാ​ന​കീ​ശം ഭജേ.”

എന്ന പദ്യ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണു് ഈ ഭാ​ഷാ​ഗാ​നം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്ന​തു്. പ്ര​സ്തു​ത​പ​ദ്യ​ത്തെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു നോ​ക്കുക.

“ധാ​ത്രീ​ഭാ​ര​ത്തെ​ത്തീർ​പ്പാൻ ബ്ര​ഹ്മാ​ദി​ദേ​വ​ഗ​ണം
പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചു ഭക്തി​പൂർ​വം സ്തോ​ത്രം ചെ​യ്ത​തു മൂലം,
ദു​ഗ്ദ്ധാ​ബ്ധി​മ​ധ്യേ​ഭോ​ഗി​സ​ത്ത​മ​നാ​യീ​ടു​ന്ന
മെ​ത്ത​മേൽ യോ​ഗ​നി​ദ്ര​ചെ​യ്തീ​ടും
ധാ​ത്രീ​ന്ദ്ര​വീ​രൻ ദശ​ര​ഥ​നു തന​യ​നാ​യ്
ധാ​ത്രീ​മ​ണ്ഡ​ലം​ത​ന്നിൽ മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​കു​ല​ത്തിൽ
രാ​ത്രി​ചാ​രി​ക​ളായ രാ​വ​ണാ​ദി​കൾ തമ്മേ
മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​പു​ര​ത്തേ​ജ​പു​രം പ്രാ​പി​പ്പി​ച്ചോ​രു ശേഷം
ആദ്യ​മാം ബ്ര​ഹ്മ​ത​ത്വം പ്രാ​പി​ച്ച വേദാന്തവാക്യ-​
വേ​ദ്യ​നാം സീ​താ​പ​തി​ശ്രീ​പ​ദം വന്ദി​ക്കു​ന്നേൻ.”

ഈ തർ​ജ്ജ​മ​യിൽ ‘കീർ​ത്തിം​പാ​പ​ഹ​രാം വധാ​യ​ജ​ഗ​താം’ എന്ന അം​ശ​ത്തെ വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു് കീ​ഴ്‌​വ​ര​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ കൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

മൂലം:
“പാർ​വ​ത്യു വാച
നമോ​സ്തു തേ ദേവ! ജഗ​ന്നി​വാസ!
സർ​വാ​ത്മ​ദൃ​ക് ത്വം പര​മേ​ശ്വ​രോഽസി
പൃ​ച്ഛാ​മി തത്വം പു​രു​ഷോ​ത്ത​മ​സ്യ
സനാ​ത​നം ത്വം ച സനാ​ത​നോഽസി
ഗോ​പ്യം യദ​ത്യ​ന്ത​മ​ന​ന്യ​വാ​ച്യം
വദ​ന്തി ഭക്തേ​ഷു മഹാ​നു​ഭാ​വാഃ
തദ​പ്യ​ഹോഽഹം തവ ദേവ! ഭക്തൊ
പ്രി​യോഽസി മേ ത്വം വദ യത്തു പൃ​ഷ്ടം.”
ഭാഷ:
“സർ​വാ​ത്മാ​വായ നാഥ! പര​മേ​ശ്വ​രാ പോ​റ്റി!
സർ​വ​ലോ​കാ​വാസ! സർ​വേ​ശ്വര! മഹേ​ശ്വര!
ശി​വ​ശ​ങ്കര! ശര​ണാ​ഗ​ത​ജ​ന​പ്രിയ!
സർ​വ​ദേ​വേശ! ജഗ​ന്നാ​യക കാ​രു​ണ്യാ​ബ്ധേ!
അത്യ​ന്തം രഹ​സ്യ​മാം വസ്തുവെന്നിരിക്കിലു-​
മെ​ത്ര​യും മഹാ​നു​ഭാ​വ​ന്മാ​രാ​യു​ള്ള ജനം
ഭക്തി​വി​ശ്വാ​സ​ശു​ശ്രൂ​ഷാ​ദി​കൾ കാ​ണു​ന്തോ​റും
ഭക്ത​ന്മാർ​ക്കു​പ​ദേ​ശം ചെ​യ്തീ​ടു​മെ​ന്നു കേൾ​പ്പൂ.
ആകയാൽ ഞാ​നു​ണ്ടൊ​ന്നു നി​ന്തി​രു​വ​ടി തന്നോ-​
ടാ​കാ​ങ്ക്ഷാ​പ​ര​വശ ചേതസാ ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു
കാ​രു​ണ്യ​മെ​ന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലെ​നി​ക്കി​പ്പോൾ
ശ്രീ​രാ​മ​ദേ​വ​ത​ത്വ​മു​ദേ​ശി​ച്ചീ​ട​ണം.”

ഈ ഭാഗം ഏറെ​ക്കു​റെ തർ​ജ്ജ​മ​യി​ങ്ങ​ന്നു. കഥാ​രം​ഭ​ത്തി​ലേ ഉമാ​മ​ഹേ​ശ്വ​ര​സം​വാ​ദ​രൂ​പ​മായ സം​ക്ഷേ​പ​ത്തെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വളരെ സം​ക്ഷേ​പി​ച്ചു കള​ഞ്ഞു​വെ​ങ്കി​ലും, അതു​കൊ​ണ്ടു് അർ​ത്ഥ​ലോ​പ​മൊ​ന്നും വന്നു പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. എന്നാൽ, അതി​ന്റെ പ്രാ​രം​ഭ​ത്തിൽ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​ത്വ​പ്ര​ദർ​ശ​നാർ​ത്ഥം ചേർ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന സീ​താ​രാ​മ​മ​രുൽ​സു​ത​സം​വാ​ദ​ത്തെ അദ്ദേ​ഹം മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ള​തിൽ കവി​ഞ്ഞു വി​സ്ത​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഉചി​ത​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു് ആരും സമ്മ​തി​ക്കും.

മൂലം:
“…പരി​വൃ​തെ വസി​ഷ്ഠാ​ദ്യൈർ​മ്മ​ഹാ​ത്മ​ഭിഃ;
സിം​ഹാ​സ​നേ സമാ​സീ​നഃ കോ​ടി​സൂ​ര്യ​സ​മ​പ്ര​ഭം”

എന്ന​തി​നെ വി​വർ​ത്ത​നം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു നോ​ക്കുക:

“…വസി​ഷ്ഠാ​ദി​ക​ളാ​ലും സേ​വി​ത​നാ​യ്
സൂ​ര്യ​കോ​ടി തു​ല്യ​തേ​ജ​സാ ജഗൽ​ശ്രാ​വ്യ​മാം രാ​മ​ച​രി​ത​വും
കേ​ട്ടു​കേ​ട്ടാ​ന​ന്ദി​ച്ചു നിർ​മ്മ​ല​മ​ണി​ല​സൽ​കാ​ഞ്ചന സിം​ഹാ​സ​നേ
തന്മാ​യാ​ദേ​വി​യായ ജാ​ന​കി​യോ​ടും​കൂ​ടി സാ​ന​ന്ദ​മി​രു​ന്ന​രു​ളീ​ടു​ന്നേ​രം”

എന്നും,

മൂലം:
“ദൃ​ഷ്ട്വാ തം ഹനൂ​മ​ന്തം പ്രാ​ഞ്ജ​ലിം പുരതഃ സ്ഥി​തം
കൃ​ത​കാ​ര്യം നി​രാ​കാം​ക്ഷം ജ്ഞാ​നാ​പേ​ക്ഷം മഹാ​മ​തിം
രാമഃ സീ​താ​മു​വാ​ചേ​ദം ‘ബ്രൂ​ഹി തത്വം ഹനൂ​മ​തേ!
നി​ഷ്ക്ക​ന്മ​ഷോ​യം ജ്ഞാ​ന​സ്യ പാ​ത്രം തേ നി​ത്യ​ഭ​ക്തി​മാൻ”

എന്ന പദ്യ​ങ്ങ​ളെ,

“വന്ദി​ച്ചു നി​ല്ക്കു​ന്നേ​രം ഭക്ത​നാം ജഗൽപ്രാണ-​
നന്ദ​നൻ തന്നെ ത്തൃ​ക്കൺ പാർ​ത്തു കാ​രു​ണ്യ​മൂർ​ത്തി
മന്ദ​ഹാ​സ​വും പൂ​ണ്ടു സീ​ത​യോ​ട​രുൾ​ചെ​യ്തു
സു​ന്ദ​ര​രൂ​പേ! ഹനൂ​മാ​നെ നീ കണ്ടാ​യ​ല്ലി!
നി​ന്നി​ലു​മെ​ന്നി​ലു​മു​ണ്ടെ​ല്ലാ നേ​ര​വു​മ​വൻ
തന്നി​ലു​ള്ള​ഭേ​ദ​യാ​യു​ള്ളൊ​രു ഭക്തി​നാ​ഥേ!
ധന്യേ സന്ത​തം പര​മാ​ത്മ​ജ്ഞാ​ന​ത്തെ​യൊ​ഴി
ഞ്ഞൊ​ന്നി​ലു​മൊ​രു​നേ​ര​മാ​ശ​യു​മി​ല്ല​യ​ല്ലോ
നിർ​മ്മ​ല​നാ​ത്മ​ജ്ഞാ​ന​ത്തി​ന്നി​വൻ പാ​ത്ര​മ​ത്രെ
നിർ​മ്മ​മൻ നി​ത്യ​ബ്ര​ഹ്മ​ചാ​രി​കൾ​ക്കു മു​മ്പ​ന​ല്ലോ.”

എന്നും ഭാ​ഷാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പാ​ര​ദ​സ്പർ​ശ​മാ​ത്ര​യിൽ കൃ​ഷ്ണ​ലോ​ഹം​പോ​ലും സ്വർ​ണ്ണ​മാ​വും​പോ​ലെ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മനോ​ധർ​മ്മ​സ്പർ​ശം​കൊ​ണ്ടു് മൂ​ല​ത്തി​ലെ ശു​ഷ്ക​പ​ദ്യ​ങ്ങൾ എത്ര ഹൃ​ദ്യ​മാ​യി​ച്ച​മ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. ഭക്ത​ന്മാ​രോ​ടു സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഒരു മന്ദ​ഹാ​സം ഭഗ​വ​ന്മു​ഖ​ത്തു കളി​യാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണു് കവി​യു​ടെ നി​ശ്ച​യം. അതി​നാൽ ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള എല്ലാ​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലും ആ മന്ദ​ഹാ​സ​ത്തേ​പ്പ​റ്റി പ്ര​സ്താ​വി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. ഭഗവാൻ കാ​രു​ണ്യ​മൂർ​ത്തി​യ​ല്ലേ? തർ​ജ്ജമ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ, അവ കരു​ണ​യാൽ ഉള്ളം അഴി​ഞ്ഞു അരു​ളി​ച്ചെ​യ്ത വാ​ക്കു​ക​ള​ല്ലെ​ന്നു ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും പറവാൻ ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​കു​മോ? ഹനൂ​മാ​നെ​പ്പ​റ്റി രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു്,

“നി​ന്നി​ലു​മെ​ന്നി​ലു​മു​ണ്ടെ​ല്ലോ നേ​ര​വു​മ​വൻ
തന്നി​ലു​ള്ള ഭേ​ദ​യാ​യു​ള്ളൊ​രു ഭക്തി​നാ​ഥേ”

എന്നു പറ​യി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു്, കവി തന്റെ മനഃ​സ്ഥി​തി​യേ​ക്കൂ​ടി അല്പം പ്ര​തി​ഫ​ലി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.

സീ​ത​യു​ടെ ഉപ​ദേ​ശ​ത്തെ കവി ഒട്ടും​വി​ടാ​തെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു് മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തോ​ടു ചേർ​ത്തു വാ​യി​ച്ചാ​ല​റി​യാം.

മൂലം:
“രാമം വി​ദ്ധി പരം ബ്ര​ഹ്മ​സ​ച്ചി​ദാ​ന​ന്ദ​മ​ദ്വ​യം
സർ​വോ​പാ​ധി​വി​നിർ​മ്മു​ക്തം സത്താ​മാ​ത്ര​മ​ഗോ​ച​രം
ആന​ന്ദം നിർ​മ്മ​ലം​നി​ത്യം നിർ​വി​കാ​രം നി​ര​ഞ്ജ​നം
സർ​വ​വ്യാ​പി​ന​മാ​ത്മാ​നം സ്വ​പ്ര​കാ​ശ​മ​ക​ല്മ​ഷം.”
ഭാഷ:
“സച്ചി​ദാ​ന​ന്ദ​മേ​ക​മ​ദ്വ​യം പര​ബ്ര​ഹ്മം
സർ​വോ​പാ​ധി​വി​നിർ​മ്മു​ക്തം സത്താ​മാ​ത്രം
നി​ശ്ച​യി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​തൊ​രു വസ്തു​വെ​ന്നു
നി​ശ്ച​യി​ച്ചാ​ലു​മു​ള്ളിൽ ശ്രീ​രാ​മ​ദേ​വ​നേ നീ
നിർ​മ്മ​ലം നി​ര​ഞ്ജ​നം നിർ​ഗ്ഗു​ണം നിർ​വി​കാ​രം
സന്മ​യം ശാ​ന്തം പര​മാ​ത്മാ​നം സദാ​ന​ന്ദം
ജന്മ​നാ​ശാ​ദി​ക​മി​ല്ലാ​തൊ​രു വസ്തുപര-​
ബ്ര​ഹ്മ​മി​ശ്ശ്രീ​രാ​മ​നെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടാ​ലും നീ.
സർ​വ​കാ​ര​ണം സർ​വ​വ്യാ​പി​നം സർ​വാ​ത്മാ​നം
സർ​വ​ജ്ഞം സർ​വേ​ശ്വ​രം സർ​വ​സാ​ക്ഷി​ണം നി​ത്യം
സർവദാ സർ​വാ​ധാ​രം സർ​വ​ദേ​വ​താ​മ​യം
നിർ​വി​കാ​രാ​ത്മാ രാ​മ​ദേ​വ​നെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞാ​ലും.”
മൂലം:
“മാം വി​ദ്ധി മൂ​ല​പ്ര​കൃ​തിം സർ​ഗ്ഗ​സ്ഥി​ത്യ​ന്ത​കാ​രി​ണീം
തസ്യ സന്നി​ധി​മാ​ത്രേണ സൃ​ജാ​മീ​ദ​മ​ത​ന്ദ്രി​തം
തത്സാ​ന്നി​ധ്യാ​ന്മ​യാ സൃ​ഷ്ടം തസ്മി​ന്നാ​രോ​പ്യ​തേ ബുധൈഃ.”
ഭാഷ:
“എന്നു​ടെ തത്വ​മി​നി​ച്ചൊ​ല്ലീ​ടാ​മു​ള്ള​വ​ണ്ണം
നി​ന്നോ​ടു ഞാൻ താൻ മൂ​ല​പ്ര​കൃ​തി​യാ​യ​തെ​ടോ
എന്നു​ടെ പതി​യായ പര​മാ​ത്മാ​വു തന്റെ
സന്നി​ധി​മാ​ത്രം കൊ​ണ്ടു ഞാനിവ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്നു
തത്സാ​ന്നി​ദ്ധ്യം കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ സൃ​ഷ്ട​മാ​മ​വ​യെ​ല്ലാം
തത്സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​ങ്ക​ലാ​ക്കീ​ടു​ന്ന ബു​ധ​ജ​നം
തത്സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​നു​ണ്ടോ ജന​നാ​ദി​ക​ളെ​ന്നു
തത്സ്വ​രൂ​പ​ത്തെ​യ​റി​ഞ്ഞ​വ​നേ​യ​റി​യാ​വൂ.”

അച്ച​ടി​ച്ച പ്ര​തി​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം ‘ആക്കീ​ടു​ന്നു ബു​ധ​ജ​നം’ എന്നു കാ​ണു​ന്നു. [56] അതിനെ ചിലർ ആ നി​ല​യിൽ​ത​ന്നേ വ്യാ​ഖ്യാ​നി​ച്ചി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്. എന്നാൽ അതു പി​ശ​കാ​ണെ​ന്നു് പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ ആർ​ക്കും കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​മു്. ഒന്നാ​മ​താ​യി ഇന്ദ്രി​യ​ഗോ​ച​ര​ങ്ങ​ളായ സർ​വ​വും കേവലം മാ​യാ​സൃ​ഷ്ട​ങ്ങ​ളാ​യി​രി​ക്കേ, മൂ​ഢ​ന്മാ​രാ​ണ​ല്ലോ അതിനെ പര​മാ​ത്മാ​വിൽ ആരോ​പി​ക്കു​ന്ന​തു്. രണ്ടാ​മ​താ​യി കവി അടു​ത്ത വരി​യിൽ തന്നെ അവരെ ‘അറി​ഞ്ഞ​വ​രോ​ടു്’ താ​ര​ത​മ്യം ചെ​യ്തി​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഈ പദ്യ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണു് രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ന്റെ ശു​ദ്ധ​ത​ത്വം ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു്. രാ​മാ​യ​ണം വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ രാമനെ വെറും രാ​ജാ​വാ​യി​ട്ടും സീതയെ തദ്ഗൃ​ഹി​ണി​യാ​യി​ട്ടും അല്ല നാം കാ​ണേ​ണ്ട​തെ​ന്ന​ത്രേ ഇവിടെ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. മാ​യാ​ശ​ബ​ള​നായ ഈശ്വ​ര​നിൽ മാ​ത്ര​മേ ജഗ​ദു​പാ​ദാ​ന​ത്വ​വും നി​മി​ത്ത​ത്വ​വും ഉള്ളു.

“ജഗ​ത​സ്ത​ദു​പാ​ദാ​നം മാ​യാ​മാ​ദായ താ​മ​സീം
നി​മി​ത്തം ശു​ദ്ധ​സ​ത്വാം താ​മു​ച്യ​തേ ബ്ര​ഹ്മ​ത​ദ് ഗിരാ”

എന്നാ​ണ​ല്ലോ അഭി​യു​ക്ത​വ​ച​നം. വാ​ല്മീ​കീയ രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലും,

“സം​ക്ഷി​പ്യേഹ പരാൻ ലോ​കാ​നേ​ക​സ്ത്വം മായയാ സഹ
ഭാ​ര്യ​യാ ശുഭയാ ദേ​വ്യാ മാം ത്വം പൂർ​വ​മ​ജീ​ജ​നഃ”

എന്നി​ങ്ങ​നെ ദേ​വീ​ഗ​ത​ജ​ഗൽ​സൃ​ഷ്ടി​കർ​ത്തൃ​ത്വാ​ദി​യെ ഭഗ​വാ​നിൽ ആരോ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.

“ഭൂ​മി​യിൽ ദി​ന​ക​ര​വം​ശ​ത്തി​ല​യോ​ദ്ധ്യ​യിൽ
രാ​മ​നാ​യ് സർ​വേ​ശ്വര! ഞാൻ വന്നു പി​റ​ന്ന​തും”

ഇത്യാ​ദി രാ​മാ​വ​താ​രം മു​ത​ല്ക്കു​ള്ള കഥ പ്ര​കൃ​ത​പ​ദ്യ​ങ്ങ​ളെ ഉദാ​ഹ​രി​ക്കാ​നാ​യി​മാ​ത്രം പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണെ​ന്നു സാരം. സീ​താ​മ​രുൽ​സൂ​നു സം​വാ​ദ​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ത്തിൽ ഈ തത്ത്വ​ത്തെ കു​റേ​ക്കൂ​ടി വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കീ​ട്ടു​ണ്ടു്.

“ഏവ​മാ​ദി​ക​ളായ കർ​മ്മ​ങ്ങൾ തന്റെ മായാ–ദേ​വി​യാ​മെ​ന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു ചെ​യ്യി​പ്പി​ക്കു​ന്നു നൂനം” എന്നു തൊ​ട്ടു് “പര​മാ​ത്മാ​വാം മമ ഹൃദയം രഹ​സ്യം” എന്ന​തു​വ​രെ​യു​ള്ള ഭാഗം നോ​ക്കുക. അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം എന്ന പേരു പ്ര​കൃത ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​നു നൽ​കാ​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​ത്തേ​യും കവി ഇവിടെ കാ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

പങ്ക്തി​ക​ന്ധ​ര​പ്ര​മു​ഖ​ന്മാ​രു​ടെ ഉപ​ദ്ര​വം നി​മി​ത്തം ദുഃ​ഖി​ത​യായ ഭൂ​ദേ​വി ബ്ര​ഹ്മാ​വി​നോ​ടു സങ്ക​ടം പറ​യു​ന്ന​തും ബ്ര​ഹ്മാ​വു് ദേ​വ​ന്മാ​രോ​ടും ഭൂ​മി​യേ​ാ​ടും കൂടി പാ​ലാ​ഴി​യിൽ ചെ​ല്ലു​ന്ന​തും മറ്റും പദാ​നു​പദ തർ​ജ്ജമ തന്നെ​യാ​ണു്. ബ്ര​ഹ്മാ​ദി​ദേ​വ​ന്മാർ ‘ഭാ​വ​ന​യോ​ടു​കൂ​ടി’ പു​രു​ഷ​സൂ​ക്തം​കൊ​ണ്ടു് ദേ​വ​നെ​സ്സേ​വി​ച്ച​പ്പോൾ,

[57] “…പതി​നാ​യി​ര​മാ​ദി​ത്യ​ന്മാർ
ഒന്നി​ച്ചു കി​ഴ​ക്കു​ദി​ച്ചു​യ​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ
പത്മ​സം​ഭ​വൻ തനി​യ്ക്ക​മ്പോ​ടു കാ​ണാ​യ്വ​ന്നു
പത്മ​ലോ​ച​ന​നായ പത്മ​നാ​ഭ​നെ മോദാൽ
മു​ഗ്ധ​ന്മാ​രാ​യു​ള്ള സി​ദ്ധ​യോ​ഗി​ക​ളാ​ലും
ദുർ​ദ്ദ​ശ​മായ ഭഗ​വ​ദ്രൂ​പം മനോ​ഹ​രം
ഇന്ദ്ര​നീ​ലാ​ഭം പര​മി​ന്ദി​രാ​മ​നോ​ഹ​രം
മന്ദി​ര​വ​ക്ഷ​സ്ഥ​ലം വന്ദ്യ​മാ​ന​ന്ദോ​ദ​യം
വത്സ​ലാ​ഞ്ഛ​ന​വ​ത്സം പാദപങ്കജഭക്ത-​
വത്സ​ലം സമ​സ്ത​ലോ​കോ​ത്സ​വം സത്സേ​വി​തം
മേ​രു​സ​ന്നി​ഭ​കി​രീ​ടോ​ദ്യൽ കുണ്ഡലമുക്താ-​
ഹാ​ര​കേ​യൂ​രാം​ഗ​ദ​ക​ട​ക​ക​ടി സൂത്ര-​
വലയാംഗുലീയകാദ്യഖിലവിഭൂഷണ-​
കലി​ത​ക​ളേ​ബ​രം കമ​ലാ​മ​നോ​ഹ​രം
കരു​ണാ​ക​രം കണ്ടു് പര​മാ​ന​ന്ദം പൂ​ണ്ടു
സര​സീ​രു​ഹ​ഭ​വ​ന്മ​ധു​ര​സ്ഫു​ടാ​ക്ഷ​രം
സര​സ​പ​ദ​ങ്ങ​ളാൽ സ്തു​തി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​നാൻ.”

ഈ ഭാ​ഗ​ത്തെ മൂ​ല​ത്തോ​ടു സാ​ദൃ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി നോ​ക്കി​യാൽ കവി​യു​ടെ വശ്യ​വാ​ക്ത്വ​വും, കാ​വ്യ​ധർ​മ്മ​മർ​മ്മ​ജ്ഞ​ത​യും, ഭക്തി​പാ​ര​വ​ശ്യ​വും വെ​ളി​പ്പെ​ടും. പറ​യ​ത്ത​ക്ക​മാ​റ്റ​മൊ​ന്നും ഇവിടെ ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല. ‘കഥ​ഞ്ചിൽ ദൃ​ഷ്ട​വാൻ’ എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തു ‘കഥ​ഞ്ചിൽ’ ശബ്ദ​ത്തെ വി​ട്ടു കള​ഞ്ഞി​ട്ടു എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ‘അമ്പോ​ടു കണ്ടു്’ എന്നും ‘ഹർ​ഷ​ഗ​ദ്ഗ​ദ​യാ വാചാ’ എന്നി​ട​ത്തു ‘മധു​ര​സ്ഫു​ടാ​ക്ഷ​രം’ എന്നും മാ​റ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ശം​ഖ​ച​ക്ര ഗദാ​പ​ത്മ​വ​ന​മാ​ലാ​വി​രാ​ജി​തം
സ്വർ​ണ്ണ​യ​ജ്ഞോ​പ​വീ​തേന സ്വർ​ണ്ണ​വർ​ണ്ണാം​ബ​രേണ ച
ശ്രി​യാ ഭൂ​ത്യാ ച സഹിതം ഗരു​ഡോ​പ​രി സം​സ്ഥി​തം”

ഇത്യാ​ദി വി​ശേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളെ വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും സ്തു​തി​യിൽ ചില അം​ശ​ങ്ങൾ കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്.

“മര​ണ​മോർ​ത്തു മമ മനസി പരി​താ​പം
കരു​ണാ​മൃ​ത​നി​ധേ! പെ​രി​കെ വള​രു​ന്നു
മര​മ​കാ​ലേ തവ തരു​ണാ​രു​ണ​സമ
ചരണ സര​സി​ജ​സ്മ​ര​ണ​മു​ണ്ടാ​വാ​നാ​യ്
തരിക വരം നാഥ”

ഇത്യാ​ദി സ്തു​തി പര​മാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റേ​തു തന്നെ​യാ​ണു്. എന്നാൽ പ്ര​കൃ​ത​ത്തിൽ യോ​ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നും പ്ര​യാ​സ​മി​ല്ല. ബ്ര​ഹ്മാ​വി​നു മര​ണ​മു​ണ്ടോ? എന്നു ആരെ​ങ്കി​ലും ആക്ഷേ​പി​ക്കു​ന്ന പക്ഷം, ഉണ്ടെ​ന്നു തന്നെ സമാ​ധാ​നം പറയാം. നാ​ശ​മി​ല്ലാ​ത്ത​താ​യി സാ​ക്ഷാൽ പര​മാ​ത്മാ​വ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല​ല്ലോ. ബ്ര​ഹ്മാ​വു് സ്തു​തി​ച്ചു തീർ​ന്ന​പ്പോൾ ‘കിം​ക​രോ​മി?’ എന്നു ഭഗവാൻ ചോ​ദി​ക്ക​യും അതു​കേ​ട്ടു് ബ്ര​ഹ്മാ​വു്,

“ഭഗവാൻ! രാവണോ നാമ പൌ​ല​സ്ത്യ​ത​ന​യോ മഹാൻ
രാ​ക്ഷ​സാ​നാ​മ​ധി​പ​തിർ​മ്മ​ദ്ദ​ത്ത​വ​ര​ദർ​പ്പി​തഃ
ത്രി​ലോ​കീം ലോ​ക​പാ​ലാം​ശ്ച ബാധതേ വി​ശ്വ​ബാ​ധ​നഃ
മാ​നു​ഷേണ മൃ​തി​സ്ത​സ്യ മയാ കല്യാണ കല്പി​താ
അത​സ്ത്വം മാ​നു​ഷോ ഭൂ​ത്വാ ജഹി ദേ​വ​രി​പും പ്രഭോ!”

എന്നു മറു​പ​ടി പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്ത​താ​യി​ട്ടാ​ണു് മൂലം. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഭാഷ ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.

“നി​ന്തി​രു​വ​ടി തി​രു​വു​ള്ള​ത്തി​ലേ​റാത ക-
ണ്ടെ​ന്തൊ​രു വസ്തു​ലോ​ക​ത്തി​ലു​ള്ള​തു പോ​റ്റി!
എങ്കി​ലു​മു​ണർ​ത്തി​ക്കാം മൂ​ന്നു​ലോ​ക​ത്തി​ങ്ക​ലും
സങ്ക​ടം മു​ഴു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ക്കാ​ലം നാഥ
പൌ​ല​സ്ത്യ​ത​ന​യ​നാം രാവണൻ തന്നാ​ലി​പ്പോൾ
ത്രൈ​ലോ​ക്യം നശി​ച്ച​തു മി​ക്ക​തും ജഗൽ​പ​തേ!
മദ്ദ​ത്ത​വ​ര​ബ​ല​ദർ​പ്പി​ത​നാ​യി​ട്ട​തി
നിർ​ദ്ദ​യം മു​ടി​ക്കു​ന്നു വി​ശ്വ​ത്തെ​യെ​ല്ലാ​മ​യ്യോ!
ലോ​ക​പാ​ല​ന്മാ​രെ​യും തച്ചാട്ടിക്കളഞ്ഞവ-​
നേ​ക​ശാ​സ​ന​മാ​ക്കി​ച്ച​മ​ച്ചു ലോ​ക​മെ​ല്ലാം.
പാ​ക​ശാ​സ​ന​നെ​യും സമരേ കെ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു
നാ​ക​ശാ​സ​ന​വും ചെ​യ്തീ​ടി​നാൻ ദശാ​ന​നൻ.
യാ​ഗാ​ദി​കർ​മ്മ​ങ്ങ​ളും മു​ട​ക്കി​യ​ത്ര​യ​ല്ല
യോ​ഗീ​ന്ദ്ര​ന്മാ​രാം മു​നി​മാ​രെ​യും ഭക്ഷി​ക്കു​ന്നു.
ധർ​മ്മ​പ​ത്നി​ക​ളെ​യും പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യാൻ.
ധർ​മ്മ​വും മറ​ഞ്ഞി​തു മു​ടി​ഞ്ഞു മര്യാ​ദ​യും.
മർ​ത്ത്യ​നാ​ലൊ​ഴി​ഞ്ഞ​വ​നി​ല്ല മറ്റാ​രാ​ലു​മേ
മൃ​ത്യു​വെ​ന്ന​തു​മെ​ന്നാൽ കല്പി​തം ജഗൽ​പ​തേ
നി​ന്തി​രു​വ​ടി തന്നെ മർ​ത്ത്യ​നാ​യ്പ്പി​റ​ന്നി​നി
പങ്ക്തി​ക​ന്ധ​രൻ തന്നെ​ക്കൊ​ല്ല​ണം ദയാ​ധി​ദേ!”

ദശ​ര​ഥ​ന്റെ പു​ത്ര​ലാ​ഭാ​ലോ​ച​ന​യും അശ്വ​മേ​ധ​വും പു​ത്ര​കാ​മേ​ഷ്ടി​യും കവി മൂ​ല​ത്തിൽ നി​ന്നു വലിയ വ്യ​ത്യാ​സ​മൊ​ന്നും വരു​ത്താ​തെ തന്നെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ഉപ​ഭു​ജ്യ ചരും സർവാഃ സ്ത്രി​യോ ഗർ​ഭ​സ​മ​ന്വി​താഃ
ദേവതാ ഇവ രേ​ജു​സ്താ സ്വ​ഭാ​സാ രാ​ജ​മ​ന്ദി​രേ”

എന്നി​ങ്ങ​നെ മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ രാ​ജ്ഞി​മാ​രു​ടെ ഗർ​ഭ​കാ​ല​ത്തേ ‘ശ്ലോ​ക​ത്തിൽ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ക​ട്ടെ,

“തൽ​പ്ര​ജ​കൾ​ക്കു പര​മാ​ന​ന്ദം വരു​മാ​റു
ഗർ​ഭ​വും ധരി​ച്ചി​തു മൂ​വ​രു​മ​തു​കാ​ലം.
അപ്പൊ​ഴേ തു​ട​ങ്ങി ക്ഷോ​ണീ​ന്ദ്ര​നാം ദശരഥൻ
വി​പ്രേ​ന്ദ്ര​ന്മാ​രെ​യൊ​ക്കെ വരു​ത്തി​ത്തു​ട​ങ്ങി​നാൻ.
ഗർ​ഭ​ര​ക്ഷാർ​ത്ഥം ജപ​ഹോ​മാ​ദി കർ​മ്മ​ങ്ങ​ളും,
ഉൽ​പ്പ​ലാ​ക്ഷി​കൾ​ക്ക​നു​വാ​സ​രം ക്ര​മ​ത്താ​ലേ
ഗർ​ഭ​ചി​ഹ്ന​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വർ​ദ്ധി​ച്ചു വരുന്തോറു-​
മുൾ​പ്രേ​മം കൂ​ട​ക്കൂ​ടെ വർ​ദ്ധി​ച്ചു നൃ​പേ​ന്ദ്ര​നും
തൽ​പ്ര​ണ​യി​നി​മാർ​ക്കു​ള്ളാ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങൾ​പോ​ലെ
വി​പ്രാ​ദി​പ്ര​ജ​കൾ​ക്കും ഭൂ​മി​ക്കും ദേ​വ​കൾ​ക്കും
അല്പ​മാ​യ്ച്ച​മ​ഞ്ഞി​തു സന്താ​പം ദിനംതോറു-​
മല്പ​ഭാ​ഷി​ണി​മാർ​ക്കും വർ​ദ്ധി​ച്ചു തേ​ജ​സ്സേ​റ്റം
സീ​മ​ന്ത​പും​സ​വ​നാ​ദി ക്രി​യ​ക​ളും
കാ​മാ​ന്ത​ദാ​ന​ങ്ങ​ളും ചെ​യ്തി​തു നരവരൻ”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വെറും തർ​ജ്ജ​മ​ക്കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​വർ ഇങ്ങ​നെ അദ്ദേ​ഹം അവി​ട​വി​ടെ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി​ച്ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ള്ള ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്ക​ട്ടെ. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ അവ​താ​ര​ത്തേ മൂ​ല​ക​വി ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ആവി​രാ​സീ​ജ്ജ​ഗ​ന്നാ​ഥഃ പര​മാ​ത്മാ സനാ​ത​നഃ
നീ​ലോൽ​പ്പ​ല​ദ​ള​ശ്യാ​മഃ പീ​ത​വാ​സാ​ശ്ച​തുർ​ഭു​ജഃ
ജല​ജാ​രു​ണ​നേ​ത്രാ​ന്തഃ സ്ഫു​രൽ​കു​ണ്ഡ​ല​മ​ണ്ഡി​തഃ
സഹ​സ്രാർ​ക്ക​പ്ര​തീ​കാ​ശഃ കി​രീ​ടീ കു​ഞ്ചി​താ​ള​കഃ
ശം​ഖ​ച​ക്ര​ഗ​ദാ​പ​ത്മ​വ​ന​മാ​ലാ​വി​രാ​ജി​തഃ
അനു​ഗ്ര​ഹാ​ഖ്യ​ഹൃൽ​സ്ഥേ​ന്ദു​സൂ​ച​ക​സ്മി​ത​ച​ന്ദ്രി​കഃ
കരു​ണാ​ര​സ​സ​മ്പൂർ​ണ്ണ​വി​ശാ​ലോൽ​പ്പ​ല​ലോ​ച​നഃ
ശ്രീ​വ​ത്സ​ഹാ​ര​കേ​യൂ​ര​നൂ​പു​രാ​ദി​വി​ഭൂ​ഷ​ണഃ”

നമ്മു​ടെ കവി സമ്രാ​ട്ടു് ഇതിനെ തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു നോ​ക്കുക.

“സഹ​സ്ര​കി​ര​ണ​ന്മാ​രൊ​രു​മി​ച്ചൊ​രു​നേ​രം
സഹ​സ്രാ​യു​ത​മു​ദി​ച്ചു​യ​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ
സഹ​സ്ര​പ​ത്രോ​ത്ഭ​വ​നാ​ര​ദ​സ​ന​കാ​ദി
സഹ​സ്ര​നേ​ത്ര​മു​ഖ​വി​ബു​ധേ​ന്ദ്ര​ന്മാ​രാ​ലും,
വന്ദ്യ​മാ​യി​രു​പ്പൊ​രു നിർ​മ്മ​ല​മ​കു​ട​വും
സു​ന്ദ​ര​ചി​കു​ര​വു​മ​ള​ക​സു​ഷ​മ​യും,
കാരുണ്യാമൃതരസസമ്പൂർണ്ണനയനവു-​
മാ​രു​ണ്യാം​ബ​ര​പ​രി​ശോ​ഭി​ത​ജ​ഘ​ന​വും.
ശം​ഖ​ച​ക്രാ​ബ്ജ​ഗ​ദാ​ശോ​ഭി​ത​ഭു​ജ​ങ്ങ​ളും
ശം​ഖ​സ​ന്നി​ഭ​ഗ​ള​രാ​ജി കൌ​സ്തു​ഭ​വും
ഭക്ത​വാ​ത്സ​ല്യം ഭക്ത​ന്മാർ​ക്കു കണ്ട​റി​വാ​നാ​യ്
വ്യ​ക്ത​മാ​യി​രി​പ്പൊ​രു പാവന ശ്രീ​വ​ത്സ​വും
കു​ണ്ഡ​ല​മു​ക്താ​ഹാര കാ​ഞ്ചി​നൂ​പു​ര​മുഖ
മണ്ഡ​ന​ങ്ങ​ളു​മി​ന്ദു​മ​ണ്ഡ​ല​വ​ദ​ന​വും
പണ്ടു ലോ​ക​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​മ​ള​ന്ന പാ​ദാ​ബ്ജ​വും.” ഇത്യാ​ദി

ഇവിടെ തർ​ജ്ജമ മൂ​ലാ​തി​ശാ​യി​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു് ആരാണ് സമ്മ​തി​ക്കാ​ത്ത​തു്? ഇങ്ങ​നെ രാ​മാ​നു​ജ​ഗു​രു ആവ​ശ്യ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ലെ ചു​രു​ക്കി​യും, അല്ലാ​തു​ള്ള ഘട്ട​ങ്ങ​ളെ പര​ത്തി​യും എന്നാൽ കവി ധർ​മ്മ​ത്തെ ഒരി​ട​ത്തും വി​സ്മ​രി​ക്കാ​തെ​യും ആണു് എല്ലാ ദി​ക്കി​ലും തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തു​കാ​ണു​ന്ന​തു്. മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ ബാ​ല്യ​ദ​ശ​യിൽ ഒരു ‘കു​സൃ​തി​ക്കു​ടു​ക്ക’യായി കാ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കി​ലും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അതി​ന്റെ അനൌ​ചി​ത്യ​മോർ​ത്തു്, ആ ഭാഗം വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് നോ​ക്കുക. മൂ​ല​കാ​രൻ പറ​യു​ന്നു:

“ഏകദാ രഘു​നാ​ഥോഽസൌ ഗതോ മാ​ത​ര​മ​ന്തി​കേ
ഭോജനം ദേ​ഹി​മേ മാ​തർ​ന്ന ശ്രു​തം കാ​ര്യ​സ​ക്ത​യാ
തതഃ ക്രോ​ധേന ഭാ​ണ്ഡാ​നി ലഗു​ഡേ​നാ​ഹ​ന​ത്ത​ദാ
ശി​ക്യ​സ്ഥം പാ​ത​യാ​മാസ ഗവ്യം ച നവ​നീ​ത​കം
ലക്ഷ്മ​ണായ ദദൌ രാമോ ഭരതായ യഥാ​ക്ര​മം
ശത്ര​ഘ്നായ ദദൌ പശ്ചാ​ദ്ദ​ധി ദു​ഗ്ദ്ധം തഥൈവച
സൂതേന കഥിതേ മാ​ത്രേ ഹാ​സ്യം കൃ​ത്വാ പ്ര​ധാ​വ​തി”

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ക​ട്ടേ, ഈ ഘട്ട​ത്തെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.

“കോ​മ​ള​ന്മാ​രാ​യോ​രു സോ​ദ​ര​ന്മാ​രു​മാ​യി
ശ്യ​മ​ള​നി​റം പൂണ്ട ലോ​കാ​ഭി​രാ​മ​ദേ​വൻ
കാ​രു​ണ്യാ​മൃ​ത​പൂർ​ണ്ണാ​പാം​ഗ​വീ​ക്ഷ​ണം​കൊ​ണ്ടും,
സാ​ര​സ്യ​വ്യ​ക്ത​വർ​ണ്ണാ​ലാ​പ​പീ​യൂ​ഷം​കൊ​ണ്ടും,
വി​ശ്വ​മോ​ഹ​ന​മായ രൂ​പ​സൌ​ന്ദ​ര്യം​കൊ​ണ്ടും,
നി​ശ്ശേ​ഷാ​ന​ന്ദ​പ്ര​ദ​ദേ​ഹ​മാർ​ദ്ദ​വം​കൊ​ണ്ടും,
ബന്ധൂ​ക​ദ​ന്താം​ബ​ര​ചും​ബ​ന​ര​സം​കൊ​ണ്ടും,
ബന്ധു​ര​ദ​ന്താം​കു​ര​സ്പ​ഷ്ടാ​ഹാ​സാ​ഭ​കൊ​ണ്ടും,
ഭൂ​ത​ല​സ്ഥി​തി പാ​ദാ​ബ്ജ​ദ്വ​യ​യാ​നം​കൊ​ണ്ടും,
ചേ​തോ​മോ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളാം ചേ​ഷ്ടി​ത​ങ്ങ​ളെ​കൊ​ണ്ടും,
താ​ത​നു​മ​മ്മ​മാർ​ക്കും നഗ​ര​വാ​സി​കൾ​ക്കും
പ്രീ​തി​ന​ല്കി​നാൻ സമ​സ്തേ​ന്ദ്രി​യ​ങ്ങൾ​ക്കും”

ഈ ഭാഗം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ന്ത​മാ​കു​ന്നു.

“ഫാലേ സ്വർ​ണ്ണ​മ​യാ​ശ്വ​ത്ഥ​പർ​ണ്ണ​മു​ക്താ​ഫ​ല​പ്ര​ഭം
കണ്ഠേ രത്ന​മ​ണി​വ്രാ​തം മദ്ധ്യേ ദ്വീ​പി​ന​ഖാ​ഞ്ചി​തം
കർ​ണ്ണ​യോഃ സ്വർ​ണ്ണ​സ​മ്പ​ന്ന​ര​ത്നാർ​ജ്ജു​ന​സ​ടാ​ലു​കം
ശി​ഞ്ജാ​ന​മ​ണി​മ​ഞ്ജീ​ര​ക​ടി​സൂ​ത്രാം​ഗ​ദൈർ​വൃ​തം
സ്മി​ത​വ​ക്ത്രാ​ല്പ​ദ​ശ​ന​മി​ന്ദ്ര​നീ​ല​മ​ണി​പ്ര​ഭം
അംഗണേ രിം​ഖ​മാ​ണം തം തർ​ണ്ണ​കാ​ന​നു സർവതഃ
ദൃ​ഷ്ട്വാ ദശരഥോ രാജാ കൌ​സ​ല്യാ മു​മു​ദേ തദാ”

എന്ന പദ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ തർ​ജ്ജമ കവി​യു​ടെ മനോ​ധർ​മ്മ​ത്തി​നും ചി​ത്ര​നിർ​മ്മാ​ണ​ചാ​തു​രി​ക്കും ഔചി​ത്യ​ദീ​ക്ഷ​യ്ക്കും ഉത്ത​മ​ല​ക്ഷ്യ​മാ​കു​ന്നു.

“ഫാ​ല​ദേ​ശാ​ന്തേ സ്വർ​ണ്ണാ​ശ്വ​ത്ഥ​പർ​ണ്ണാ​കാ​ര​മാ​യ്
മാ​ലേ​യ​മ​ണി​ഞ്ഞ​തിൽ പറ്റീ​ടും കു​ര​ള​വും
അഞ്ജ​ന​മ​ണി​ഞ്ഞ​തി​മ​ഞ്ജു​ള​ത​ര​മായ
കഞ്ജ​നേ​ത്ര​വും കടാ​ക്ഷാ​വ​ലോ​ക​ന​ങ്ങ​ളും,
കർ​ണ്ണാ​ല​ങ്കാര മണി​കു​ണ്ഡ​ലം മി​ന്നീ​ടു​ന്ന
സ്വർ​ണ്ണ​ദർ​പ്പ​ണ​സ​മ​ഗ​ണ്ഡ​മ​ണ്ഡ​ല​ങ്ങ​ളും,
ശാർ​ദ്ദൂ​ല​ന​ഖ​ങ്ങ​ളും വി​ദ്രു​മ​മ​ണി​ക​ളും
ചേർ​ത്തു​ടൻ കാർ​ത്ത​സ്വ​ര​മ​ണി​യും മധ്യേ മധ്യേ
കോർ​ത്തു ചാർ​ത്തീ​ടു​ന്നൊ​രു കണ്ഠ​കാ​ണ്ഡോ​ദ്ദ്യോ​ത​വും,
മു​ത്തു​മാ​ല​കൾ വന​മാ​ല​ക​ളോ​ടും പൂ​ണ്ടു
വി​സ്തൃ​തോ​ര​സി ചാർ​ത്തും തു​ള​സീ​മാ​ല്യ​ങ്ങ​ളും,
അം​ഗ​ദ​ങ്ങ​ളും വല​യ​ങ്ങൾ കങ്ക​ണ​ങ്ങ​ളും
അം​ഗു​ലീ​യം​കൊ​ണ്ടു ശോ​ഭി​ച്ച കര​ങ്ങ​ളും
കാ​ഞ്ച​ന​സ​ദൃ​ശ​പീ​താം​ബ​രോ​പ​രി ചാർ​ത്തും
കാ​ഞ്ചി​കൾ നൂ​പു​ര​ങ്ങ​ളെ​ന്നിവ പലതരം
അല​ങ്കാ​ര​ങ്ങൾ പൂണ്ട സോദരന്മാരോടുമാ-​
യല​ങ്കാ​ര​ത്തെ​ച്ചേർ​ത്താൻ ഭൂ​മി​ദേ​വി​ക്കൂ​നാ​ഥൻ.”

രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ബാ​ല്യ​ദ​ശ​യേ അതി​ക്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ അയോ​ദ്ധ്യാ​പു​രി​യിൽ എഴു​ന്ന​ള്ളി​യി​ട്ടു് യാ​ഗ​ര​ക്ഷാർ​ത്ഥം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ സല​ക്ഷ്മ​ണം തന്നോ​ടു​കൂ​ടി അയ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് അപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

“എത്ര​യും കൊ​തി​ച്ച കാ​ല​ത്തി​ങ്കൽ ദൈ​വ​വ​ശാൽ
സി​ദ്ധി​ച്ച തന​യ​നാം രാ​മ​നെ​പ്പി​രി​യു​മ്പോൾ
നിർ​ണ്ണ​യം മരി​ക്കും ഞാൻ, രാമനെ നൽ​കീ​ടാ​ഞ്ഞാൽ
അന്വ​യ​നാ​ശം കൂടെ വരു​ത്തും വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ”

ഈ ദുർ​ഘ​ട​ഘ​ട്ട​ത്തിൽ എന്താ​ണു് ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു് എന്നു ദശ​ര​ഥ​മ​ഹാ​രാ​ജാ​വു് വസി​ഷ്ഠ​നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ, രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ കേവലം മനു​ഷ്യ​ന​ല്ലെ​ന്നും ഭൂ​ഭാ​ര​ത്തെ ശമി​പ്പി​ക്കാ​നാ​യി അവ​ത​രി​ച്ച മഹാ​വി​ഷ്ണു​വാ​ണെ​ന്നും അതു​കൊ​ണ്ടു മഹർ​ഷി​യോ​ടു അയ​ക്കു​ന്ന​തിൽ സം​ശ​യി​പ്പാൻ യാ​തൊ​ന്നും ഇല്ലെ​ന്നും അദ്ദേ​ഹം ഉപ​ദേ​ശി​യ്ക്ക​യാൽ രാ​ജാ​വു്,

“ആഹൂയ രാ​മ​രാ​മേ​തി ലക്ഷ്മ​ണേ​തി ച സാദരം
ആലിം​ഗ്യ മൂർ​ദ്ധ്വ്യ​വ​ഘ്രായ കൌ​ശി​കായ സമാർ​പ്പ​യൽ”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ രാ​മാ​യ​ണം രചി​ച്ച​തു മല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ അജ്ഞാ​ന​മായ രാ​മാ​യ​ണം എന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചാ​ണ​ല്ലോ. അതു​കൊ​ണ്ടു് സദാ​ചാ​ര​വി​ഷ​യ​ക​ങ്ങ​ളായ ആദർ​ശ​ങ്ങൾ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു് ഏതെ​ങ്കി​ലും അവസരം ലഭി​ച്ചാൽ അദ്ദേ​ഹം അതിനെ വി​ട്ടു​ക​ള​യു​കി​ല്ല. അതി​നാൽ മൂ​ല​ത്തിൽ ‘രാ​മ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​ന്മാ​രെ’ കൌ​ശി​ക​ന്റെ പക്കൽ സമർ​പ്പി​ച്ചു എന്നു മാ​ത്ര​മേ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളു​വെ​ങ്കി​ലും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ രാ​ജാ​വി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് കൌ​ശി​ക​നേ യഥാ​വി​ധി പൂ​ജി​പ്പി​ക്ക​യും ഭക്തി​പൂർ​വം നമി​പ്പി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു​വെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പു​ത്ര​ന്മാ​രോ​ടു്, ‘ഗു​ണ​ങ്ങൾ വരു​വാ​നാ​യ് പോവിൻ’ എന്നു പറ​യി​ക്ക​യും ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇത്ര മാ​ത്ര​മോ? മൂ​ല​ത്തിൽ, രാ​മ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​ന്മാർ, “ഗൃ​ഹീ​ത്വാ​ചാ​പ​തൂ​ണീ​ര​ബാ​ണ​ഖ​ഡ്ഗ​ധ​രൌ യയൌ” എന്നേ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു. എന്നാൽ ഭാ​ഷ​യിൽ അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല. അവർ, ജന​ക​ജ​ന​നി​മാർ ചര​ണാം​ബു​ജം കൂ​പ്പി മു​നി​നാ​യ​കൻ ഗു​രു​പാ​ദം വന്ദി​ച്ചി​ട്ടേ പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്നു​ള്ളു. ഈ സദാ​ചാ​ര​നി​ഷ്ഠ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഏതു കൃ​തി​കൾ നോ​ക്കി​യാ​ലും കാണാം. തു​ള​സീ​ദാ​സ​ജി​യും ഇതേ വി​ധ​ത്തിൽ തന്നെ പറ​ഞ്ഞ​രി​ക്കു​ന്നു.

“ജന​നീ​ഭ​വന ഗയേ പ്രഭു ചലേ നാഇ പദസീസ”

താ​ട​കാ​വ​ധ​ത്തെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു മൂ​ല​കാ​രൻ,

“അത്രാ​സ്തി താ​ട​കാ​നാമ രാ​ക്ഷ​സീ കാ​മ​രൂ​പി​ണീ
ബാധതേ ലോ​ക​മ​ഖി​ലം ജഹി താമവി ചാരയൻ.
തഥേതി ധനു​രാ​ദായ സഗുണം രഘു​ന​ന്ദ​നഃ
ടം​കാ​ര​മ​ക​രോ​ത്തേന ശബ്ദേ​നാ​പൂ​ര​യ​ദ്വ​നം
തച്ശ്രു​ത്വാ​സ​ഹ​മാ​നോ സാ താടകാ ഘോ​ര​രൂ​പി​ണീ
ക്രോ​ധേന മൂർ​ച്ഛി​താ രാ​മ​മ​ഭി​ദു​ദ്രാവ മേഘവൽ
താ​മേ​കേന ശരേ​ണാ​ശു താ​ഡ​യാ​മാസ വക്ഷ​സി
പപാത വി​പി​നേ ഘോരാ വമ​ന്തീ രു​ധി​രം ബഹു.”

എന്നു സം​ക്ഷി​പ്ത​മാ​യി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തി​നെ നമ്മു​ടെ കവി, അല്പം പര​ത്തി ഇങ്ങ​നെ വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“രാഘവാ! സത്യ​പ​രാ​ക്ര​മ​വാ​രി​ധേ! രാമ!
പോ​കു​മാ​റി​ല്ലീ​വ​ഴി​യാ​രു​മേ​യി​തു​കാ​ലം
കാ​ടി​തു കണ്ടാ​യോ നീ! കാ​മ​രൂ​പി​ണി​യായ
താടകാ ഭയ​ങ്ക​രി വാ​ണീ​ടും ദേ​ശ​മ​ല്ലോ.
അവ​ളെ​പ്പേ​ടി​ച്ചാ​രും നേർ​വ​ഴി നട​പ്പീല
ഭു​വ​ന​വാ​സീ​ജ​നം ഭു​വ​നേ​ശ്വര പോ​റ്റി!
കൊ​ല്ലേ​ണ​മ​വ​ളെ വീ വല്ലജാതിയുമതി-​
നി​ല്ലൊ​രു ദോ​ഷ​മെ​ന്നു മാ​മു​നി പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ
മെ​ല്ല​വേ​യൊ​ന്നു ചെ​റു​ഞാ​ണൊ​ലി ചെ​യ്തു
രാമൻ–എല്ലാ ലോ​ക​വു​മൊ​ന്നു വി​റ​ച്ചി​ത​തു​നേ​രം.”

രാ​മ​ന്റെ ഞാ​ണൊ​ലി വന​ത്തിൽ മാ​ത്ര​മ​ല്ല പര​ന്ന​തു്. ചെ​റു​ഞാ​ണൊ​ലി​യാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും അതു​കേ​ട്ടു് ലോ​ക​മാ​സ​ക​ലം വി​റ​പൂ​ണ്ടു​വ​ത്രേ.

“ചെ​റു​ഞാ​ണൊ​ലി കേ​ട്ടു​കോ​പി​ച്ചു നി​ശാ​ച​രി
പെ​രി​കേ​വേ​ഗ​ത്തോ​ടു​മ​ടു​ത്തു ഭക്ഷി​പ്പാ​നാ​യി
അന്നേ​ര​മൊ​രു​ശ​ര​മ​യ​ച്ചു രാ​ഘ​വ​നും
ചെ​ന്നു തടാ​ക​മാ​റിൽ കൊ​ണ്ടി​തു രാ​മ​ബാ​ണം
പാ​ര​തിൽ മല​ചി​റ​ക​റ്റു​വീ​ണ​തു​പോ​ലെ
ഘോ​ര​രൂ​പി​ണി​യായ താ​ട​ക​വീ​ണാ​ള​ല്ലോ.”

താ​ട​കാ​നി​ഗ്ര​ഹാ​ന​ന്ത​രം മാ​രീ​ച​സു​ബാ​ഹു​ക്കൾ രു​ധി​രാ​സ്ഥി​കൾ വർ​ഷി​ച്ചു യാ​ഗ​വി​ഘ്നം വരു​ത്താൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. രാമൻ രണ്ടു ബാ​ണ​ങ്ങൾ അയ​ക്ക​വേ, അതി​ലൊ​ന്നു മാ​രീ​ച​നെ ശത​യോ​ജന ദൂ​രെ​ത്തെ​റി​പ്പി​ച്ചു സമു​ദ്ര​ത്തിൽ വീ​ഴ്ത്തി. അഗ്നി​മ​യ​മായ രണ്ടാ​മ​ത്തെ ബാണം സൂ​ബാ​ഹു​വി​നെ​ക്കൊ​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു് മൂലം.

തർ​ജ്ജ​മ​യോ,

“പാ​രാ​തെ രണ്ടു​ശ​രം തൊ​ടു​ത്തു രാ​മ​ദേ​വൻ
മാ​രീ​ച​സു​ബാ​ഹു​പ്ര​വ​ര​ന്മാ​രെ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചാൻ.
കൊ​ന്നി​തു സു​ബാ​ഹു​വാ​മ​വ​നെ​യൊ​രു ശര-
മന്നേ​രം മാ​രീ​ച​നും ഭീ​തി​പൂ​ണ്ടോ​ടീ​ടി​നാൻ
ചെ​ന്നി​തു രാ​മ​ബാ​ണം പി​ന്നാ​ലെ കൂ​ട​ക്കു​ടെ
ഖി​ന്ന​നാ​യേ​റി​യൊ​രു യോ​ജ​ന​പാ​ഞ്ഞാ​ന​വൻ
അർ​ണ്ണ​വം​ത​ന്നിൽ ചെ​ന്നു വീ​ണി​തു മാരീചനു-​
മന്നേ​ര​മ​വി​ടെ​യും ചെ​ന്നി​തു ദഹി​പ്പാ​നാ​യ്
പി​ന്നെ മറ്റെ​ങ്ങു​മൊ​രു ശരണമില്ലാഞ്ഞവ-​
നെ​ന്നെ രക്ഷി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന​ഭ​യം പു​ക്കീ​ടി​നാൻ.
ഭക്ത​വ​ത്സ​ല​ന​ഭ​യം കൊ​ടു​ത്ത​തു​മൂ​ലം
ഭക്ത​നാ​യ്വ​ന്നാ​ന​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി മാ​രീ​ച​നും”

വര​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഭാഗം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മനോ​ധർ​മ്മ​ഫ​ല​മാ​ണെ​ന്നു പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു പറ​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ. വാ​ല്മീ​കി​യും തു​ള​സി​യും അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ തന്നെ​യാ​ണു് അരു​ളി​ച്ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തു്.

“…ജലധൌ തത്സ​മീ​പേ​സ​മ്പൂർ​ണ്ണ സത​യോ​ജ​നം
ക്ഷി​പ്തഃ സാ​ഗ​ര​രോ​ധ​സി”

എന്നു വാ​ല്മീ​കി.

“ബി​നു​ഫിര ബാന രാമതേ ഹമാരാ
സത​യോ​ജന ഗാ സാ​ഗ​ര​പാ​രാ”

എന്നു തുളസി.

യാ​ഗ​സ​മാ​പ്തി​ക്കു​ശേ​ഷം വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാ​രോ​ടു​കൂ​ടി മി​ഥി​ലാ​പു​രി​യി​ലേ​ക്കു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. പോ​കും​വ​ഴി​ക്കു് ‘ദി​വ്യ​പാ​ദ​പ​ല​താ​കു​സു​മ​ഫ​ല​ങ്ങ​ളാൽ സർ​വ​മോ​ഹ​ന​തര’വും ‘ജന്തു​സ​ഞ്ച​യ​ഹീന’വും ആയ ഒരു ആശ്ര​മം കണ്ടി​ട്ടു്, അതി​ന്റെ പു​രാ​വൃ​ത്ത​ത്തേ​പ്പ​റ്റി ഭഗവാൻ മു​നി​യോ​ടു ചോ​ദി​ക്ക​യും അദ്ദേ​ഹം ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ക​യും ചെ​യ്തു.

“തയാ സാർ​ദ്ധ​മി​ഹാ​വാ​ത്സീ​ദ് ഗൌ​ത​മ​സ്ത​പ​താം വരഃ
ശക്ര​സ്തു താം ധർ​ഷ​യി​തു​മ​ന്ത​രം പ്രേ​പ്സു​ര​ന്വ​ഹം”

എന്നു മൂലം. എന്നാൽ തർ​ജ്ജമ,

“തന്നു​ടെ പത്നി​യാ​യോ​ര​ഹ​ല്യ​യോ​ടും ചേർ​ന്നു
പർ​ണ്ണ​ശാ​ല​യി​ല​ത്ര വസി​ച്ചു ചി​ര​കാ​ലം.
വി​ശ്വ​മോ​ഹി​നി​യാ​യോ​ര​ഹ​ല്യാ​രൂ​പം കണ്ടു
ദു​ശ്ച്യ​വ​ന​നും കു​സു​മാ​യു​ധ​വ​ശ​നാ​യാൻ.
ചെ​ന്തൊ​ണ്ടി​വാ​യ്മ​ല​രും പന്തൊ​ക്കും മു​ല​ക​ളും
ചന്ത​മേ​റീ​ടും തുടക്കാമ്പുമാസ്വദിപ്പതി-​
നെ​ന്തൊ​രു കഴി​വെ​ന്നു ചി​ന്തി​ച്ചു ശത​മു​ഖൻ
ചെ​ന്താർ ബാ​ണാർ​ത്തി”

യിൽ മു​ഴു​കി എന്നാ​ണു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഇവിടെ ഇന്ദ്ര​ന്റെ​യും തദ്ദ്വ​രാ വി​ട​ന്മാ​രു​ടെ​യും ദു​ഷി​ച്ച മനോ​വൃ​ത്തി​യെ ശാ​ന്ത​മാ​യി ഉപ​ഹ​സി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. വി​ട​ന്മാർ​ക്കു സ്ത്രീ​ക​ളെ കേവലം കാ​മ​ക​ല​വി​യ്ക്കു​ള്ള സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളാ​യി​ട്ടേ കാ​ണ്മാൻ കഴിയൂ. അതി​നാൽ അവ​രു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി ആ സാ​ധു​ക്ക​ളു​ടെ രൂ​പ​ലാ​വ​ണ്യ​ത്തിൽ മാ​ത്ര​മേ പതി​യു​ന്നു​ള്ളു. അവർ​ക്കു ഹൃദയം എന്നൊ​ന്നു​ണ്ടു് എന്നു​ള്ള ചി​ന്ത​പോ​ലും ആ ദു​ഷ്ട​ന്മാർ​ക്കി​ല്ല. തങ്ങ​ളു​ടെ ക്ഷ​ണി​ക​മായ സു​ഖ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി അവർ എത്ര സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ സ്വർ​ഗ്ഗ​ക​വാ​ടം ബന്ധി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇക്കാ​ര​ണ​ത്താൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അഹ​ല്യാ​പു​രാ​വൃ​ത്ത​ത്തെ സാ​മാ​ന്യം ദീർ​ഘ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലെ അടു​ത്ത ഘട്ടം സീ​താ​സ്വ​യം​വ​ര​മാ​ണു്. കു​മാ​ര​ന്മാ​രാൽ അനു​ഗ​ത​നാ​യി​ട്ടു് വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ മി​ഥി​ലാ​പു​രി​യിൽ എത്തി. ഗംഗ കട​ക്കു​ന്ന അവ​സ​ര​ത്തിൽ നാ​വി​ക​നു​മാ​യു​ള്ള സം​വാ​ദ​ത്തെ​യും മറ്റും വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. ജന​ക​മ​ഹാ​രാ​ജാ​വു് ചന്ദ്ര​സൂ​ര്യ​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലെ ഇരി​ക്കു​ന്ന രാ​ജ​കു​മ​ര​ന്മാ​രെ കണ്ടി​ട്ടു് അവ​രാ​രെ​ന്നു് മഹർ​ഷി​യോ​ടു ചോ​ദി​ക്ക​യും അദ്ദേ​ഹം ഏതൽ​പ​ര്യ​ന്ത​മു​ള്ള കഥ പറ​ഞ്ഞു​കേൾ​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു്,

“പാ​ര​മേ​ശ്വ​ര​മായ ചാ​പ​ത്തെ കാ​ണ്മാ​നു​ള്ളിൽ
പാ​ര​മാ​ഗ്ര​ഹ​മു​ണ്ടു നീയതു കാ​ട്ടീ​ട​ണം.”

എന്നു അറി​വി​ച്ചു. ജന​കാ​ജ്ഞ​യാ ‘മന്ത്ര​വ​താം​വര’നായ ജന​ക​മ​ന്ത്രി ‘ഘണ്ടാ​സാ​ഹ​സ്ര​മ​ണി​വ​സ്ത്രാ​ദി വി​ഭൂ​ഷിത’മായ ശൈ​വ​ചാ​പ​ത്തെ അയ്യാ​യി​രം കി​ങ്ക​ര​ന്മാ​രെ കെ​ാ​ണ്ടു് എടു​പ്പി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ കാ​ണി​ച്ച​പ്പോൾ, അദ്ദേ​ഹം അതിനെ [58] ഭക്തി​പൂർ​വം വന്ദി​ച്ചു. “വി​ല്ലെ​ടു​ക്കാ​മോ? കു​ല​ച്ചീ​ടാ​മോ? വലി​ക്കാ​മോ?” എന്നൊ​ക്കെ മന്ത്രി​മാർ ചോ​ദി​ക്ക​വേ, വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ,

“എല്ലാ​മാ​മാ​കു​ന്ന​തു ചെ​യ്താ​ലും മടി​ക്കേ​ണ്ട
കല്യാ​ണ​മി​തു​മൂ​ലം വന്നു​കൂ​ടീ​ടു​മ​ല്ലോ.”

എന്നു് അർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മാ​യി പറ​യു​ക​യാൽ ഭഗവാൻ മന്ദ​ഹാ​സ​പൂർ​വം അതിനെ എടു​ത്തു ജി​ത​ശ്ര​മം മു​റി​ച്ചു. ഇവി​ടെ​യും കവി അല്പം ഔചി​ത്യം പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ‘എടു​ക്കാ​മോ മു​റി​ക്കാ​മോ’ എന്നൊ​ക്കെ ചോ​ദി​ച്ച​തു​കേ​ട്ട​മാ​ത്ര​യിൽ രാമൻ ഇട​ത്തു​കൈ​കൊ​ണ്ടു് അതിനെ നി​ഷ്പ്ര​യാ​സം പൊ​ക്കി​യി​ട്ടു്, അതി​വേ​ഗ​ത്തിൽ ഭഞ്ജി​ച്ചു​വെ​ന്നാ​ണു് മൂലം. എന്നാൽ നമ്മു​ടെ മഹാ​ക​വി​യ്ക്കു് അതു് അത്ര മര്യാ​ദ​യാ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ സാ​ക്ഷാൽ പര​മാ​ത്മാ​വു തന്നെ​യെ​ങ്കി​ലും, മനു​ഷ്യ​നാ​യി അവ​ത​രി​ച്ച സ്ഥി​തി​ക്കു് ലോ​ക​മ​ര്യാ​ദ​യേ അനു​സ​രി​ച്ചു് ഗു​രു​വി​ന്റെ അനു​ജ്ഞ​യോ​ടു​കൂ​ടി​യേ ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള മഹാ​കർ​മ്മ​ങ്ങൾ ചെ​യ്യാ​വൂ എന്നാ​ണു് എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ നി​ശ്ച​യം. ഋഷി​യു​ടെ കല്യാ​ണ​ശ​ബ്ദ​പ്ര​യോ​ഗ​വും ഭഗ​വാ​ന്റെ മന്ദ​ഹാ​സ​വും കവി​യു​ടെ രസി​ക​ത​യ്ക്കു അനു​യോ​ജി​ച്ചു ഇരി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ടു്.

“ഏക​ശ്ശ​ബ്ദഃ സമ്യ​ഗ്ജ്ഞാ​തഃ സു​ഷ്ഠു​പ്ര​യു​ക്തഃ സ്വർ​ഗ്ഗേ ലോ​കേ​കാ​മ​ധു​ഗ് ഭവതി” എന്ന ആപ്ത​വാ​ക്യ​ത്തി​ന്റെ സാരം നമ്മു​ടെ കവി കോ​കി​ലം നല്ല​പോ​ലെ ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള​തി​നു് യാ​തൊ​രു സം​ശ​യ​വും ഇല്ല.

“മന്ദ​ഹാ​സ​വും പൂ​ണ്ടു രാ​ഘ​വ​ന​തു കേ​ട്ടു
മന്ദ​മ്മ​ന്ദം​പോ​യ് ചെ​ന്നു നി​ന്നു കണ്ടി​തു ചാപം
ജ്വ​ലി​ച്ചു തേ​ജ​സ്സോ​ടു​മെ​ടു​ത്തു വേ​ഗ​ത്തോ​ടെ
കു​ല​ച്ചു വലി​ച്ചു​ടൻ മു​റി​ച്ചു ജി​ത​ശ്ര​മം.”

ഇനി ഈ വരി​ക​ളി​ലേ വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധം നോ​ക്കുക. ആദ്യ​ത്തെ ഈരടി രാ​മ​ന്റെ ഗതി​യ്ക്കു അനു​രൂ​പ​മാ​യി മന്ദം മന്ദം തന്നെ ഗമി​യ്ക്കു​ന്നു. മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ വരിയെ അല്പം ഒന്നു ത്വ​രി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ‘കു​ല​ച്ചു’ ‘വലി​ച്ചു’ ‘മു​റി​ച്ചു’ എന്നീ പദ​ങ്ങ​ളെ അടു​ത്ത​ടു​ത്തു പ്ര​യോ​ഗി​ച്ച​പ്പോൾ നാ​ലാ​മ​ത്തെ പാ​ദ​ത്തി​നു് അതി​ശ​യ​മായ ത്വ​ര​യും വന്നു​ചേർ​ന്നു.

“ഇടി​വെ​ട്ടീ​ടും​വ​ണ്ണം വിൽ മു​റി​ഞ്ഞൊ​ച്ച കേ​ട്ടു
നടു​ങ്ങീ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ര​ഗ​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ
മൈ​ഥി​ലി മയിൽ​പേ​ട​പോ​ലെ സന്തോ​ഷം പൂ​ണ്ടാൾ”

ഈ ആശയം നി​ര​ണ​ത്തു കവി​യിൽ​നി​ന്നു എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ സ്വീ​ക​രി​ച്ച​താ​ണെ​ങ്കി​ലും, അതു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൈയിൽ വന്നു​ചേർ​ന്ന​പ്പോൾ കു​റേ​ക്കൂ​ടെ ചമൽ​ക്കാ​ര​ജ​ന​ക​മാ​യി തീർ​ന്നു​വെ​ന്നു പറ​യാ​തെ​ക​ഴി​യി​ല്ല. ഇടി​വെ​ട്ട​ലും, നടു​ക്ക​വും ഒക്കെ ഇവിടെ കേൾ​ക്കാ​നും കാ​ണാ​നും നമു​ക്കു കഴി​യു​ന്നു. സീ​താ​സ്വ​യം​വ​ര​ച്ച​ട​ങ്ങു​ക​ളൊ​ക്കെ അദ്ധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ള​തു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ. ചില ചി​ല്ലറ വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ വരു​തി​തീ​ട്ടു​ള്ളു; “സ്വർ​ണ്ണ​മാ​ല​യും ധരി​ച്ചാ​ദ​രാൽ മന്ദം മന്ദ​മർ​ണ്ണോ​ജ​നേ​ത്രേൻ മു​മ്പിൽ സത്ര​പം​വി​നീ​ത​യാ​യ് വന്നു​ടൻ നേ​ത്രേൽ​പ്പ​ല​മാ​ല​യു​മി​ട്ടാൾ മു​ന്നേ, പി​ന്നാ​ലേ വര​ണാർ​ത്ഥ​മാ​ല​യു​മി​ട്ടീ​ടി​നാൾ” ഈ ഹൃ​ദ്യ​മായ ആശയം കവി​യു​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​ണു്.

അടു​ത്ത സര​സ​ഘ​ട്ടം പര​ശു​രാ​മ​നു​മാ​യു​ണ്ടായ സം​ഘ​ട്ട​ന​മാ​ണു്. വി​വാ​ഹാ​ന്ത​രം ദശരഥൻ പു​ത്ര​മി​ത്രാ​ദി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി,

[59] വെൺ​കൊ​റ്റ​ക്കു​ട​ത​ഴ​വെൺ​ച​മ​രി​ക​ളോ​ടും
തി​ങ്കൾ മണ്ഡ​ലം തൊ​ഴു​മാ​ല​വ​ട്ട​ങ്ങ​ളും,
ചെ​ങ്കൊ​ടി​ക്കൂ​റ​കൾ കൊ​ണ്ട​ങ്കി​ത​ദ്ധ്വ​ജ​ങ്ങ​ളും,
കു​ങ്കു​മ​മ​ല​യ​ജ​ക​സ്തൂ​രി​ഗ​ന്ധ​ത്തൊ​ടും
നട​ന്നു വി​ര​വൊ​ടു മൂ​ന്നു യോ​ജ​ന​വ​ഴി”

കട​ന്ന​നേ​രം ദുർ​ന്നി​മി​ത്ത​ങ്ങൾ കണ്ടു തു​ട​ങ്ങി.

“നീ​ല​നീ​ര​ദ​നി​ഭ​നിർ​മ്മ​ല​വർ​ണ്ണ​ത്തോ​ടും
നീ​ല​ലോ​ഹി​ത​ശി​ഷ്യൻ ബഡ​വാ​ന​ല​സ​മൻ
ക്രൂ​ദ്ധ​നാ​യ് പര​ശു​ബാ​ണാ​സ​ന​ങ്ങ​ളും​പൂ​ണ്ടു
പര​ശു​രാ​മൻ പദ്ധ​തി​മ​ദ്ധ്യേ വന്നു​നി​ന്ന​പ്പോൾ”

ദശരഥ മഹാ​രാ​ജാ​വു്,

“ബദ്ധ​സാ​ധ്വ​സം​വീ​ണു നമ​സ്കാ​ര​വും ചെ​യ്താൻ
ബു​ദ്ധി​യും കെ​ട്ടു നി​ന്നു മറ്റു​ള്ള ജന​ങ്ങ​ളും”
“കാർ​ത്ത​വീ​ര്യാ​രേ! പരി​ത്രാ​ഹി​മാം”

ഇത്യാ​തി​ദീർ​ഘ​മായ സോ​ത്രം മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ള​ത​ല്ല. ദശരഥൻ ഇങ്ങ​നെ കാൽ​ത്ത​ളിർ പണി​ഞ്ഞി​ട്ടും, പര​ശു​രാ​മൻ,

“ബദ്ധ​രോ​ഷേണ വഹ്നി​ജ്വാ​ല​പൊ​ങ്ങീ​ടും​വ​ണ്ണം
വക്ത്ര​വും മദ്ധ്യാ​ഹ്നാർ​ക്ക​മ​ണ്ഡ​ലം​പോ​ലെ ദീ​പ്ത്യാ”

ഇങ്ങ​നെ അട്ട​ഹ​സി​ച്ചു

“ത്വം രാമ ഇതി നാ​മ്നാ മേ ചരസി ക്ഷ​ത്രി​യാ​ധമ!
ദ്വ​ന്ദ്വ​യു​ദ്ധം പ്ര​യ​ച്ഛാ​ശു​യ​ദി​ത്വം ക്ഷ​ത്രി​യോ​സി വൈ
അസ്മിം​സ്തു വൈ​ഷ്ണ​വേ ചാപേ ആരോ​പ​യ​സി ചേദ് ഗുണം
തദാ യു​ദ്ധം ത്വയാ സാർ​ദ്ധം കരോമി രഘു​വം​ശജ!
നോ​ചേ​ത്സർ​വം ഹനി​ഷ്യാ​മി ക്ഷ​ത്രി​യാ​ന്ത​ക​രോ​ഹ്യ​ഹം.”

ഇവി​ടെ​യെ​ങ്ങും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഒരു മാ​റ്റ​വും ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല. എന്നാൽ അടു​ത്ത വർ​ണ്ണന സ്വ​ന്ത​മാ​ണു്.

രേ​ണു​കാ​ത്മ​ജൻ ഇപ്ര​കാ​രം പറഞ്ഞ ഉടനേ,

[60] “ക്ഷോ​ണി​യും പാ​ര​മൊ​ന്നു വി​റ​ച്ചു ഗി​രി​ക​ളും;
അന്ധ​കാ​രം കൊ​ണ്ടൊ​ക്കെ മറ​ഞ്ഞു ദി​ക്കു​ക​ളും;
സി​ന്ധു​വാ​രി​യു​മൊ​ന്നു കല​ങ്ങി മറി​ഞ്ഞി​തു;
എന്തോ​ന്നു വരു​ന്ന​തെ​ന്നോർ​ത്തു ദേ​വാ​ദി​ക​ളും;
ചി​ന്ത​പൂ​ണ്ടു​ഴ​ന്നി​തു താ​പ​സ​വ​ര​ന്മാ​രും;
പങ്ക്തി​സ്യ​ന്ദ​നൻ ഭീ​തി​കൊ​ണ്ടു വേ​പ​ഥു​പൂ​ണ്ടു
സന്താ​പ​മു​ണ്ടാ​യ്വ​ന്നു വി​രി​ഞ്ച​ത​ന​യ​നും”

എന്നാൽ രാ​മ​നാ​ക​ട്ടെ മു​ഗ്ദ്ധ​മാം ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഇപ്ര​കാ​രം അരു​ളി​ചെ​യ്തു:

“ചൊ​ല്ലെ​ഴും മഹാ​നു​ഭാ​വ​ന്മാ​രാം പ്രൌ​ഢാ​ത്മാ​ക്കൾ
വല്ലാ​ത​ബാ​ല​ന്മാ​രോ​ടി​ങ്ങ​നെ തു​ട​ങ്ങി​യാൽ
ആശ്ര​യ​മ​വർ​ക്കെ​ന്തോ​ന്നു​ള്ള​തു? തപോ​നി​ധേ!
സ്വാ​ശ്ര​യ​കാ​ല​ധർ​മ്മ​മെ​ങ്ങ​നെ പാ​ലി​ക്കു​ന്നു?
നി​ന്തി​രു​വ​ടി തിരുവുള്ളത്തിലേറുന്നതി-​
നന്ത​ര​മു​ണ്ടോ പി​ന്നെ വരു​ന്നു നി​രൂ​പി​ച്ചാൽ,
അന്ധ​നാ​യി​രി​പ്പൊ​രു ബാ​ല​ക​നു​ണ്ടോ ഗുണ-
ബന്ധ​നം ഭവി​ക്കു​ന്നു? സന്ത​തം ചി​ന്തി​ച്ചാ​ലും
ക്ഷ​ത്രി​യ​കു​ല​ത്തി​ങ്ക​ലു​ത്ഭ​വി​ക്ക​യും ചെ​യ്തേൻ.
ശസ്ത്രാ​സ്ത്ര​പ്ര​യോ​ഗ​സാ​മർ​ത്ഥ്യ​മി​ല്ല​ല്ലോ​താ​നും.
ശത്രു​മി​ത്രോ​ദാ​സീ​ന​ഭേ​വു​മെ​നി​ക്കി​ല്ല
ശത്രു​സം​ഹാ​രം ചെ​യ്വാൻ ശക്തി​യു​മി​ല്ല​യ​ല്ലോ”

മൂ​ല​ത്തി​ലാ​ക​ട്ടെ,

“രാമോ ദാ​ശ​ര​ഥി​വീ​രോ വീ​ക്ഷ്യ തം ഭാർ​ഗ്ഗ​വം രൂഷാ
ധനു​രാ​ച്ഛി​ദ്യ തദ്ധ​സ്താ​ദാ​രോ​പ്യ ഗു​ണ​മ​ഞ്ജ​സാ
തൂ​ണീ​രാ​ദ് ബാ​ണ​മാ​ദായ സന്ധാ​യാ​കൃ​ഷ്യ വീ​ര്യ​വാൻ
ഉവാ ച ഭാർ​ഗ്ഗ​വം രാമഃ ശൃണു! ബ്ര​ഹ്മൻ! വചോ മമ
ലക്ഷ്യം ദർശയ ബാ​ണ​സ്യ ഹ്യ​മോ​ഘോ മമ സായകഃ”

എന്നു മാ​ത്ര​മേ പറ​ഞ്ഞു കാ​ണു​ന്നു​ള്ളു.

“സു​ന്ദ​രൻ സു​കു​മാ​ര​നി​ന്ദി​രാ​പ​തി രാമൻ
കന്ദർ​പ്പ​ക​ളേ​ബ​രൻ കഞ്ജ​ലോ​ച​നൻ പരൻ
ചന്ദ്ര​ചൂ​ഡാ​ര​വി​ന്ദ​മ​ന്ദി​ര​മ​ഹേ​ന്ദ്രാ​ദി
വൃ​ന്ദാ​ര​കേ​ന്ദ്ര​മു​നി​വൃ​ന്ദ​വ​ന്ദി​തൻ ദേവ
മന്ദ​ഹാ​സ​വും പൂ​ണ്ടു വന്ദി​ച്ചാ”

ണത്രേ വി​ല്ലു വാ​ങ്ങി​ക്കു​ല​ച്ച​തു്. ഇവിടെ നമ്മു​ടെ കവി​കു​ല​ച​ക്ര​വർ​ത്തി രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ​യും ഭാർ​ഗ്ഗ​വ​രാ​മ​ന്റെ​യും സ്വ​ഭാ​വ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള വ്യ​ത്യാ​സം എത്ര ഭം​ഗി​യാ​യി കാ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു!

“മാർ​ഗ്ഗ​മം നി​ഷ്ഫ​ല​മാ​യ്വ​രി​ക​യി​ല്ല മമ
ഭാർ​ഗ്ഗ​വ​രാമ! ലക്ഷ്യം കാ​ട്ടി​ത്ത​ന്നീ​ട​വേ​ണം”

എന്നു ഭഗവാൻ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്ത മാ​ത്ര​യിൽ പര​ശു​രാ​മൻ,

“രാമ രാമ! മഹാ​ബാ​ഹോ! ജാ​ന​കീ​പ​തേ”

എന്നി​ങ്ങ​നെ സ്തു​തി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി.

രാ​മാ​ദി​കൾ അയോ​ധ്യാ​പു​രി​യിൽ ചെ​ന്നെ​ത്തു​ന്ന​തു​വ​രെ​യു​ള്ള കഥാ​ഭാ​ഗ​മാ​ണു് ബാ​ല​കാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

രാ​ഘ​വ​നാ​ര​ദ​സം​വാ​ദ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആണു് അയോ​ദ്ധ്യാ​കാ​ണ്ഡ​പ്രാ​രം​ഭം. നാ​ര​ദ​സ്തു​തി പ്രാ​യേണ നേർ തർ​ജ്ജമ തന്നെ. ശ്രീ​രാ​മാ​ഭി​ഷേ​കാ​രം​ഭ​ത്തെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തും കവി പറ​യ​ത്ത​ക്ക ഭേ​ദ​ഗ​തി​ക​ളൊ​ന്നും ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല.

മൂലം:
“ശ്വഃ പ്ര​ഭാ​തേ മദ്ധ്യ​ക​ക്ഷേ കന്യ​കാഃ സ്വർ​ണ്ണ​ഭൂ​ഷി​താഃ
തി​ഷ്ഠ​ന്തു ഷോഡശ; ഗജഃ സ്വർ​ണ്ണ​ര​ത്നാ​ദി​ഭൂ​ഷി​തഃ
ചതുർ​ദ്ദ​ന്തഃ സമാ​യാ​തു ഐരാ​വ​ത​കു​ലോ​ത്ഭ​വഃ
നാ​നാ​തീർ​ത്ഥോ​ദ​കൈഃ പൂർ​ണ്ണാഃ സ്വർ​ണ്ണ​കും​ഭാഃ സഹ​സ്ര​ശഃ
സ്ഥാ​പ്യ​ന്താം തത്ര​വൈ​യാ​ഘ്ര​ചർ​മ്മാ​ണി ത്രീ​ണി ചാനയ
ശ്വേ​ത​ച്ഛ​ത്രം രത്ന​ദ​ണ്ഡം മു​ക്താ​മ​ണി​വി​രാ​ജി​തം
ദി​വ്യ​മാ​ല്യാ​നി വസ്ത്രാ​ണി ദി​വ്യാ​ന്യാ​ഭ​രാ​ണാ​നി ച
മുനയഃ സൽ​കൃ​താ​സ്ത​ത്ര വി​ഷ്ഠ​ന്തു കു​ശ​പാ​ണ​യഃ
നർ​ത്ത​ക്യോ വാ​ര​മു​ഖ്യാ​ശ്ച ഗായകാ വേ​ണു​കാ​സ്ത​ഥാ
നാ​നാ​വാ​ദി​ത്ര​ക​ശ​ലാ വാ​ദ​യ​ന്തു നൃ​പാം​ഗ​ണേ
ഹസ്ത്യ​ശ്വ​ര​ഥ​പാ​ദാ​താ ബഹി​സ്തി​ഷ്ഠ​ന്തു സാ​യു​ധാഃ
നഗരേ യാനി തി​ഷ്ഠ​ന്തി ദേ​വ​താ​യ​ത​നാ​നിച
തേഷു പ്ര​വർ​ത്ത​താം പൂജാ നാ​നാ​ബ​ലി​ഭി​രാ​വൃ​താ
രാ​ജാ​നഃ ശീ​ഘ്ര​മാ​യാ​ന്തു നാ​നേ​ാ​പാ​യ​ന​പാ​ണ​യഃ”
ഭാഷ:
“കേൾ​ക്ക നാ​ളെ​പ്പു​ലർ​കാ​ലേ​ച​മ​യി​ച്ചു
ചേൽ​ക്ക​ണ്ണി​മാ​രായ കന്യ​ക​മാ​രെ​ല്ലാം
മദ്ധ്യ​ക​ക്ഷ്യേ​പ​തി​നാ​റു പേർ​നി​ല്ക്ക​ണം;
മത്ത​ഗ​ജ​ങ്ങ​ളെ​പ്പൊ​ന്ന​ണി​യി​ക്ക​ണം;
ഐരാ​വ​ത​കു​ല​ജാ​ത​നാം നാല്ക്കൊമ്പ-​
നാ​രാൽ​വ​രേ​ണ​മ​ല​ങ്ക​രി​ച്ച​ന്തി​കേ.
ദി​വ്യ​നാ​നാ​തീർ​ത്ഥ​വാ​രി​പൂർ​ണ്ണ​ങ്ങ​ളാ​യ്
ദി​വ്യ​ര​ത്ന​ങ്ങ​ള​മി​ഴ്ത്തി വി​ചി​ത്ര​മാ​യ്
സ്വർ​ണ്ണ​ക​ല​ശ​സ​ഹ​സ്രം മലയജ-
പർ​ണ്ണ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു​വാ​യ് കെ​ട്ടി​വെ​ച്ചീ​ട​ണം;
പു​ത്തൽ പു​ലി​ത്തോൽ വരു​ത്തുക മൂന്നിഹ-​
ഛത്രം സു​വർ​ണ്ണ​ദ​ണ്ഡ​മ​ണി​ശോ​ഭി​തം
മുക്താമണിമാല്യരാജിതനിർമ്മല-​
വസ്ത്ര​ങ്ങൾ മാ​ല്യ​ങ്ങ​ളാ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും
സൽ​കൃ​ത​ന്മാ​രാം മു​നി​ജ​നം വന്നിഹ-​
നി​ല്ക്ക കു​ശ​പാ​ണി​ക​ളാ​യ് സഭാ​ന്തി​കേ.
നർ​ത്ത​കി​മാ​രോ​ടു വാ​ര​വ​ധൂ​ജ​നം
നർ​ത്ത​ക​ഗാ​യക വൈ​ണി​ക​വർ​ഗ്ഗ​വും
ദി​വ്യ​വാ​ദ്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​ണം;
ഉർ​വീ​വ​രാ​ങ്ക​ണേ നി​ന്നു മനോ​ഹ​രം
ഹസ്ത്യ​ശ്വ​പ​ത്തി​ര​ഥാ​ദി​മ​ഹാ​ബ​ലം.
വസ്ത്രാ​ദ്യ​ല​ങ്കാ​ര​മോ​ടു വന്നീ​ട​ണം
ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങൾ​തോ​റും ബലി​പൂ​ജ​യും
ദീ​പാ​വ​ലി​ക​ളും വേണം മഹോ​ത്സ​വം
ഭൂ​പാ​ല​രേ​യും വരു​വാൻ നി​യോ​ഗി​ക്ക
ശോ​ഭ​യോ​ടെ രാ​ഘ​വാ​ഭി​ഷേ​കാർ​ത്ഥ​മാ​യ്.”

നേർ തർ​ജ്ജ​മ​യ്ക്കു് ഇതു ഒരു ഉദാ​ഹ​ര​ണ​മാ​കു​ന്നു.

അഭി​ഷേ​ക​വി​ഘ്ന​ക​ഥ​ന​ത്തി​ലും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ പ്ര​സ്താ​വാർ​ഹ​മായ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും വരു​ത്തീ​ട്ടി​ല്ല. എന്നാൽ,

“കൌ​സ​ല്യാം മാം സമം പശ്യൻ സദാ ശു​ശ്രൂ​ഷ​തേ ഹി മാം”

എന്ന​തി​നെ,

“രാ​മ​നും കൌ​സ​ല്യാ​ദേ​വി​യെ​ക്കാ​ളെ​ന്നെ
പ്രേ​മ​മേ​റും നൂ​ന​മി​ല്ലൊ​രു സംശയം.
ഭക്തി​യും വി​ശ്വാ​സ​വും ബഹുമാനവു-​
മി​ത്ര​മ​റ്റാ​രെ​യു​മി​ല്ലെ​ന്ന​റിക നീ.
നല്ല​വ​സ്തു​ക്ക​ളെ​നി​ക്കു തന്നേ​മ​റ്റു
വല്ല​വർ​ക്കും കൊ​ട​ക്കൂ മമ നന്ദ​നൻ.
ഇഷ്ട​മ​ല്ലാ​തൊ​രു വാക്കുപറകയി-​
ലൊ​ട്ടു​മേ ഭേ​ദ​മ​വ​നി​ല്ലൊ​രി​ക്ക​ലും
അശ്രാ​ന്ത​മെ​ന്നെ​യെ​ത്ര മടി​കൂ​ടാ​തെ
ശു​ശ്രൂ​ഷ​ചെ​യ്തു ഞായം പ്രീ​തി​പൂർ​വ​കം.”

എന്നും,

“ധീ​രോ​ത്യ​ന്ത​ദ​യാ​ന്വി​തോ​പി സു​ഗു​ണാ​ചാ​രാ​ന്വി​തോ വാഥവാ
നീ​തീ​ജ്ഞോ വി​ധി​വാ​ദ​ദേ​ശി​ക​പ​രോ വി​ദ്യാ​വി​വേ​കോ​ഥ​വാ
ദു​ഷ്ട​നാ​മ​തി​പാ​പ​ഭാ​വി​ത​ധി​യാം സംഗം സദാചിദ്ഭജേ-​
ത്ത​ദ്ബു​ദ്ധ്യാ പരി​ഭാ​വി​തോ പ്ര​ജ​തി തൽ​സാ​മ്യം ക്ര​മേണ സ്ഫു​ടം.”

എന്ന​തി​നെ,

“ധീ​ര​നാ​യേ​റ്റം ദാ​യാ​ന്വി​ത​നാ​യ് ഗുണാ-
ചാ​ര​സം​യു​ക്ത​നാ​യ് നീ​തി​ജ്ഞ​നാ​യ് നിജ-
ദേ​ശി​ക​വാ​ക്യ​സ്ഥ​നാ​യ് സുശീലനാ-​
യാ​ശ​യ​ശു​ദ്ധ​നാ​യ്വി​ദ്യാ​നി​ര​ത​നാ​യ്
ശി​ഷ്ട​നാ​യു​ള്ള​വ​നെ​ന്ന​ങ്ങി​രി​ക്കി​ലും
ദു​ഷ്ട​സം​ഗം​കൊ​ണ്ടു കാ​ലാ​ന്ത​ര​ത്തി​നാൽ
സജ്ജ​ന​നി​ന്ദ്യ​നാ​യ്വ​ന്നു​കൂ​ടും ദൃഢം.
ദുർ​ജ്ജ​ന​സം​സർ​ഗ്ഗ​മേ​റ്റ​മ​ക​ല​വേ
വർ​ജ്ജി​ക്ക​വേ​ണം പ്ര​യ​ത്നേന സൽ​പു​മാൻ
കജ്ജ​ളം​പ​റ്റി​യാൽ സ്വർ​ണ്ണ​വും നി​ഷ്പ്ര​ഭം.”

എന്നും യഥോ​ചി​തം വി​സ്താ​ര​മാ​യി ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്.

ക്രോ​ധാ​ല​യം പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു് വെറും പൊ​ടി​യ​ണി​ഞ്ഞു കി​ട​ന്ന കൈ​കേ​യി​യേ ‘മന്ദം​മ​ന്ദം തലോ​ടി​ത്ത​ലോ​ടി’ അനുനയ വാ​ക്കു​ക​ളാൽ പ്രീ​ണി​പ്പി​ച്ചു് ഈ കോ​പ​ഭാ​വ​ത്തി​നു കാരണം എന്തെ​ന്നു ദശരഥൻ ചോ​ദി​ച്ച​തി​നു് മറു​പ​ടി​യാ​യി ആ ദേവി,

“…പണ്ടു സു​രാ​സു​രാ​യോ​ധ​നേ
സങ്ക​ടം​തീർ​ത്തു​ര​ക്ഷി​ച്ചേൻ ഭവാനെ ഞാൻ
സന്തു​ഷ്ട​ചി​ത്ത​നാ​യ​ന്നു ഭവാൻ മമ
ചി​ന്തി​ച്ചു രണ്ടു​വ​ര​ങ്ങൾ നല്കീ​ല​യോ.
… … …
വച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു ഭവാങ്കലതുരണ്ടു-​
മി​ച്ഛ​യു​ണ്ടി​ന്നു വാ​ങ്ങീ​ടു​വാൻ ഭൂപതേ!
എന്ന​തി​ലൊ​ന്നു രാ​ജ്യ​ഭി​ഷേ​കം ഭവാ
നി​ന്നു ഭരതനു ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന​തും.
പി​ന്നെ മറ്റേ​തു രാമൻ വന​വാ​സ​ത്തി
നി​ന്നു​ത​ന്നെ ഗമി​ക്കേ​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള​തും.”

എന്നി​ങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, അദ്ദേ​ഹം [61] ‘വജ്ര​മേ​റ്റ​ദ്രി​പ​തി​ച്ച​പോ​ലെ​ഭൂ​വി’ സജ്വ​ര​ചേ​ത​സാ വീ​ണു​പോ​യി. മു​ഹൂർ​ത്ത​മാ​ത്രം കഴി​ഞ്ഞു് രാ​ജാ​വു് ഇങ്ങ​നെ വി​ല​പി​ച്ചു:

“ദു​സ്സ​ഹ​വാ​ക്കു​കൾ കേൾ​ക്കാ​യ​തെ​ന്ത​യ്യോ!
ദുഃ​സ്വ​പ്ന​മാ​ഹ​ന്ത കാൺ​ക​യോ ഞാനിഹ
ചി​ത്ത​ഭ്ര​മം ബലാ​ലു​ണ്ടാ​ക​യോ മമ
മൃ​ത്യു​സ​മ​യ​മു​പ​സ്ഥി​ത​മാ​ക​യോ?
കിം​കി​മേ​തൽ​കൃ​തം ശങ്കര! ദൈവമേ!
പങ്ക​ജ​ലോ​ചന! ഹാ! പര​ബ്ര​ഹ്മ​മേ”

അദ്ദേ​ഹം,

“വ്യാ​ഘ്രി​യെ​പ്പോ​ലെ സമീപേ വസി​ക്കു​ന്ന
മൂർ​ഖ​മ​തി​യായ കൈ​ക​യി​തൻ​മു​ഖം
നോ​ക്കി​നോ​ക്കി​ബ്ഭ​യം​പൂ​ണ്ടു
ദീർ​ഘ​മാ​യ് വീർ​ത്തു​വീർ​ത്തു്”

ഇങ്ങ​നെ ഭത്സി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി.

“എന്തി​വ​ണ്ണം പറ​യു​ന്ന​തു​ഭ​ദ്രേ! നീ?
എന്തു നി​ന്നോ​ടു പി​ഴ​ച്ചി​തു രാഘവൻ?
മൽ​പ്രാ​ണ​ഹാ​നി​ക​ര​മാ​യ​വാ​ക്കു​നീ
യി​പ്പോ​ളു​ര​ചെ​യ്ത​തി​നെ​ന്തു​കാ​ര​ണം?
എന്നോ​ടു രാ​മ​ഗു​ണ​ങ്ങ​ളെ വർ​ണ്ണി​ച്ച
മു​ന്ന​മെ​ല്ലാം നീ പറഞ്ഞിരുന്നൂനിന-​
ക്കി​ന്നി​തു​തോ​ന്നു​വാ​നെ​ന്തൊ​രു​കാ​ര​ണം?
നി​ന്നു​ടെ​പു​ത്ര​നു രാ​ജ്യം​ത​രാ​മ​ല്ലോ.
ധന്യ​ശീ​ലേ! രാമൻ പോ​കേ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടോ!
രാ​മ​നാ​ലേ​തും ഭയം​നി​ന​ക്കു​ണ്ടാ​കാ
ഭൂ​മീ​പ​തി​യാ​യ് ഭര​ത​നി​രു​ന്നാ​ലും”

വർ​ണ്ണ്യ​വ​സ്തു​വി​ന്റെ പൂർ​ണ്ണ​പ്ര​തീ​തി ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു നമ്മു​ടെ കവി​ക്കു് അല​ങ്കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ അപേ​ക്ഷ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ശബ്ദ​ശ​ക്തി​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം കാ​ര്യം സാ​ധി​ക്കു​ന്നു. “നോ​ക്കി നോ​ക്കി” “വീർ​ത്തു വീർ​ത്തു്” ഇത്യാ​ദി​ദ്വി​രു​ക്തി​ക​ളു​ടെ സ്വാ​ര​സ്യം സഹൃ​ദ​യ​ന്മാർ​ക്കു് അനു​ഭ​വ​ഗോ​ച​ര​മാ​ണ​ല്ലോ.

ഈ വര​ങ്ങൾ​ര​ണ്ടും തന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, താൻ ജീ​വ​ത്യാ​ഗം ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു കൈ​കെ​യി ശഠി​ച്ച​പ്പോൾ ദശരഥൻ,

“കൈ​കേ​യി​ത​ന്നു​ടെ നിർ​ബ​ന്ധ​വാ​ക്യ​വും
രാ​ഘ​വ​നോ​ടു വി​യോ​ഗം വരു​ന്ന​തും,
ചി​ന്തി​ച്ചു ദുഃ​ഖ​സ​മു​ദ്ര​നി​മ​ഗ്ന​നാ​യ്
സന്താ​പ​മോ​ടു മോ​ഹി​ച്ചു വീ​ണീ​ടി​നാൻ.
പി​ന്നെ​യു​ണർ​ന്നി​രു​ന്നും കി​ട​ന്നു​മ്മ​കൻ
തന്നെ​യോർ​ത്തും പറ​ഞ്ഞും കര​ഞ്ഞും സദാ
രാ​മ​രാ​മേ​തി രാ​മേ​തി പ്ര​ലാ​പേന
യാ​മി​നി പോ​യി​തു സം​വ​ത്സ​ര​തു​ല്യ​മാ​യ്”

ഈ ഭാഗം,

“മൂർ​ച്ഛി​തഃ പതിതോ ഭൂമൌ വി​സം​ജ്ഞോ മൃതകോ യഥാ
ഏവം രാ​ത്രിർ​ഗ​താ തസ്യ ദുഃ​ഖാൻ സം​വ​ത്സ​രോ​പ​മാ”

എന്ന​തി​ന്റെ എത്ര ഹൃ​ദ്യ​മായ പരി​ഭാ​ഷ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു!

“സ്ത്രി​യോ ബാ​ലാ​ശ്ച​വൃ​ദ്ധാ​ശ്ച​രാ​ത്രൌ​നി​ദ്രാം ന ലേ​ഭി​രേ
കദാ ദ്ര​ക്ഷ്യാ​മ​ഹേ രാമം പീ​ത​കൌ​ശേ​യ​വാ​സ​സും
സർ​വാ​ഭ​ര​ണ​സ​മ്പ​ന്നം കി​രീ​ട​ക​ട​കോ​ജ്ജ്വ​ലം
കൌ​സ്തു​ഭാ​ഭ​ര​ണം ശ്യാ​മം കന്ദർ​പ്പ​ശ​ത​സു​ന്ദ​രം
അഭി​ഷി​ക്തം സമാ​യാ​തം ഗജാ​രൂ​ഢം സ്മി​താ​ന​നം
ശ്വേ​ത​ച്ഛ​ത്ര​ധ​രം തത്ര​ല​ക്ഷ്മ​ണം ലക്ഷ​ണാ​ന്വി​തം
രാമം കദാ വാ ദ്ര​ക്ഷ്യാ​മഃ പ്രാ​ഭാ​തം വാ കദാ ഭവേൽ
ഇത്യു​ത്സു​ക​ധി​യഃ സർവേ ബഭൂ​വുഃ പു​ര​വാ​സി​നഃ”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഈ പദ്യ​ങ്ങ​ളെ നേരെ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്യാ​തെ തന്റെ ഹൃ​ദ​യ​സ്ഥി​ത​നായ ഭഗ​വാ​ന്റെ ഒരു സജീ​വ​ചി​ത്രം വര​യ്ക്ക​യാ​ണു് ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തു്.

“സ്ത്രീബാലവൃദ്ധാവധിപുരവാസിക-​
ളാ​ബ​ദ്ധ​കൌ​തൂ​ഹ​ലാ​ബ്ധി​നി​മ​ഗ്ന​രാ​യ്
രാ​ത്രി​യിൽ​നി​ദ്ര​യും കൈ​വി​ട്ടു മാനസേ
ചീർ​ത്ത​പ​ര​മാ​ന​ന്ദ​ത്തോ​ടു​മേ​വി​നാർ.
നമ്മു​ടെ​ജീ​വ​നാം രാജകുമാരനെ-​
നിർമ്മലരത്നകിരീടമണിഞ്ഞതി-​
രമ്യ​ക​രാ​യി​ത​മ​ണി​കു​ണ്ഡല
സമ്മു​ഗ്ധ​ശോ​ഭി​ത​ഗ​ണ്ഡ​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളും
പു​ണ്ഡ​രീ​ക​ച്ഛ​ദ​ലോ​ച​ന​ഭം​ഗി​യും
പു​ണ്ഡ​രീ​കാ​രാ​തി മണ്ഡ​ല​തു​ണ്ഡ​വും
ചന്ദ്രി​കാ​സു​ന്ദ​ര​മ​ന്ദ​സ്മി​താ​ഭ​യും
കു​ന്ദ​മു​കുള സമാ​ന​ദ​ന്ത​ങ്ങ​ളും
ബന്ധൂ​ക​സൂ​ന​സ​മാ​നാ​ധ​രാ​ഭ​യും
കന്ധ​ര​രാ​ജി​ത​കൌ​സ്തു​ഭ​ര​ത്ന​വും
ബന്ധു​രാ​ഭം തി​രു​മാ​റു​ദ​ര​വും
സന്ധ്യാ​ഭ്ര​സ​ന്നി​ഭ​പീ​താം​ബ​രാ​ഭ​യും
പൂ​ഞ്ചേ​ല​മീ​തെ വി​ള​ങ്ങി​നി​ന്നീ​ടു​ന്ന
കാ​ഞ്ച​ന​കാ​ഞ്ചി​ക​ളും തനു​മ​ധ്യ​വും
കും​ഭി​കു​ലോ​ത്ത​മൻ തു​മ്പി​ക്ക​രം​ക​ണ്ടു
കു​മ്പി​ട്ടു​കൂ​പ്പീ​ടു​മൂ​രു​കാ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ളും
കും​ഭീ​ന്ദ്ര​മ​സ്തക സന്നി​ഭ​ജാ​നു​വും
അംഭോജബാണനിഷംഗാഭജംഘയു-​
മം​ഭോ​ജ​തു​ല്യ​മാ​മം ഘ്രി​ത​ല​ങ്ങ​ളും
ജം​ഭാ​രി​ര​ത്നം തൊഴും തി​രു​മേ​നി​യും
ഹാ​ര​ക​ട​ക​വ​ല​യാം​ഗു​ലീ​യാ​ദി
ചാ​രു​ത​രാ​ഭ​ര​ണാ​വ​ലി​യും പൂ​ണ്ടു
വാ​ര​ണൻ​വീ​രൻ കഴു​ത്തിൽ​തി​റ​മോ​ടു
ഗൌ​രാ​ത​പ​ത്രം ധരി​ച്ച​രി​കേ നിജ
ലക്ഷ്മ​ണ​നാ​കിയ സോ​ദ​രൻ​ത​ന്നോ​ടും
ലക്ഷ്മീ​നി​വാ​സ​നാം രാ​മ​ച​ന്ദ്രം മുദാ
കാ​ണാ​യ്വ​രു​ന്നു നമു​ക്കി​നി​യെ​ന്നി​ദം
മാ​ന​സ​താ​രിൽ കൊ​തി​ച്ച​ന​മു​ക്കെ​ല്ലാം
ക്ഷോ​ണീ​പ​തി​സു​ത​നാ​കി​യ​രാ​മ​നെ
കാ​ണാ​യ് വരും പ്ര​ഭാ​തേ ബത നിർ​ണ്ണ​യം
രാ​ത്രി​യാം രാ​ക്ഷ​സി പോ​കു​ന്ന​തി​ല്ലെ​ന്നു
ചീർ​ത്ത​വി​ഷാ​ദ​മോ​ടൌൽ​സു​ക്യ​മുൾ​കൊ​ണ്ടു
മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​ദേ​വ​നെ കാ​ണാ​ഞ്ഞു നോ​ക്കി​യും
പാർ​ത്തു​പാർ​ത്താ​ന​ന്ദ പൂർ​ണ്ണാ​മൃ​താ​ബ്ധി​യിൽ
വി​ണു​മു​ഴു​കി​യും പി​ന്നെ​യും പൊ​ങ്ങി​യും
വാ​ണീ​ടി​നാർ പു​ര​വാ​സി​ക​ളാ​ദ​രാൽ.”

ഇതു തർ​ജ്ജ​മ​യും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വെറും തർ​ജ്ജ​മ​ക്കാ​ര​നും ആണെ​ങ്കിൽ ഇതു​പോ​ലൊ​രു തർ​ജ്ജ​മ​യേ​യും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ​പ്പോ​ലെ ഒരു തർ​ജ്ജ​മ​ക്കാ​ര​നേ​യും കി​ട്ടി​യാൽ ധന്യ​ധ​ന്യ​യാ​കാ​ത്ത ഏതു ഭാ​ഷാ​യോ​ഷ​യാ​ണു് ഉള്ള​തു്?

ആദി​ത്യ​നു​ദി​ച്ചി​ട്ടും മന്ന​വൻ പള്ളി​ക്കു​രി​പ്പു​ണ​രാ​യ്ക​യാൽ, മന്ത്രി​പ്ര​വ​ര​നായ സു​മ​ന്ത്രൻ അന്തഃ​പു​ര​ത്തിൽ​ചെ​ന്നു് “രാ​ജീ​വ​ഗോ​ത്രോ​ദ്ഭൂ​ത​ഭൂ​പ​തേ! രാ​ജ​രാ​ജേ​ന്ദ്ര​പ്ര​വര! ജയ! ജയ!” എന്നൊ​ക്കെ സ്തു​തി​ക്ക​വേ,

“എത്ര​യും ഖി​ന്ന​നാ​യ് കണ്ണു​നീ​രും വാർ​ത്തു
പൃ​ത്ഥ്വി​യിൽ​ത​ന്നെ കി​ട​ക്കും നരേ​ന്ദ്ര​നെ”

കണ്ടു് ഈ ഭാ​വ​ഭേ​ദ​ത്തി​നു​ള്ള കാരണം എന്തെ​ന്നു കൈ​കേ​യി​യോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു.

“രാ​മ​നെ​കാ​ണാ​ഞ്ഞു ദുഖം നൃ​പേ​ന്ദ്ര​നു
രാ​മ​നെ​ച്ചെ​ന്നു വരു​ത്തുക വൈ​കാ​തെ”

എന്നു ദേവി മറു​പി​പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, സു​മ​ന്ത്രൻ ‘അതി​നെ​ന്തു​പ്ര​യാ​സം; എന്നാൽ രാ​ജാ​ജ്ഞ​കൂ​ടാ​തെ ഞാൻ എങ്ങ​നെ ഇവിടെ നി​ന്നു പോകും?’ എന്നു സം​ശ​യി​ച്ചു നിൽ​ക്ക​വേ, ദശരഥൻ,

“ചെ​ന്നു​നീ​ത​ന്നെ വരു​ത്തുക രാമനെ
സു​ന്ദ​ര​നാ​യൊ​രു രാ​മ​കു​മാ​ര​നാം
നന്ദ​നൻ​തൻ​മു​ഖം വൈ​കാ​തെ​കാ​ണ​ണം”

എന്നു ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ വന്നു്, പി​താ​വി​ന്റെ പാ​ദ​പ​ങ്ക​ജ​ത്തെ താ​ണു​കൂ​പ്പി​യ​പ്പോൾ, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ ആലിം​ഗ​നം ചെ​യ്വാ​നാ​യി മഹാ​രാ​ജാ​വു് എണീ​റ്റു് കൈ​നീ​ട്ടാൻ ഭാ​വി​ക്ക​വേ, മോ​ഹി​ച്ചു വീ​ണു​പോ​യി. ഭഗവാൻ വേ​ഗ​ത്തിൽ താ​ത​നെ​ച്ചെ​ന്നെ​ടു​ത്തു് മടി​യിൽ കി​ട​ത്തീ​ട്ടു് ഈ ദുഃ​ഖ​ത്തി​നു കാ​ര​ണ​മെ​ന്തെ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു. അതു​കേ​ട്ടു് കൈ​കേ​യി,

“രണ്ടു​വ​രം​മമ ദത്ത​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്
പണ്ടു​നിൻ​താ​ത​നാൽ സന്തു​ഷ്ട​ചേ​ത​സാ
നി​ന്നാ​ലെ സാ​ദ്ധ്യ​മാ​യു​ള്ളൊ​ന്ന​തു, രണ്ടു-​
മി​ന്നു തരേ​ണ​മെ​ന്നർ​ത്ഥി​ക്ക​യും ചെ​യ്തേൻ.
നി​ന്നോ​ട​തു പറ​ഞ്ഞീ​ടു​വാൻ നാ​ണി​ച്ചു
ഖി​ന്ന​നാ​യ്വ​ന്നി​തു താ​ത​ന​റിക നീ
സത്യ​പാ​ശേന സം​ബ​ദ്ധ​നാം താതനെ
സത്വ​രം രക്ഷി​പ്പ​തി​ന്നു യോ​ഗ്യൻ ഭവാൻ”

എന്നു പറ​ഞ്ഞ​തു ശൂലം തറ​യ്ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നിൽ​കൊ​ണ്ടു.

“ഇത്ര​യെ​ല്ലാം പറ​യേ​ണ​മോ മാ​താ​വേ
താ​താർ​ത്ഥ​മാ​യി​ട്ടു ജീ​വ​നെ​ത്ത​ന്നെ​യും
മാ​താ​വു തന്നെ​യും സീ​ത​യെ​ത്ത​ന്നെ​യും
ഞാൻ ഉപേ​ക്ഷി​പ്പൻ; അതി​നി​ല്ല സംശയം
മാനസേ ഖേ​ദ​മ​തി​നി​ല്ലി​നി​ക്കേ​തും
രാ​ജ്യ​മെ​ന്നാ​കി​ലും താതൻ നി​യോ​ഗി​ക്കിൽ
ത്യാ​ജ്യ​മെ​ന്നാ​ലെ​ന്ന​റിക നീ മാ​താ​വേ
ആകയാൽ താ​ത​നി​യോ​ഗ​മ​നു​ഷ്ഠി​പ്പാൻ
ആകു​ല​മേ​തു​മെ​നി​ക്കി​ല്ല നിർ​ണ്ണ​യം
സത്യം കരോ​മ്യ​ഹം സത്യം കരോ​മ്യ​ഹം
സത്യം മയോ​ക്തം മറി​ച്ചു രണ്ടാ​യ്വ​രാ”

എന്നു രഘു​നാ​ഥൻ ശപഥം ചെ​യ്ത​പ്പോൾ, കൈ​ക​യി​കാ​ര്യ​മെ​ല്ലാം തു​റ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു.

“താതൻ നിനക്കഭിഷേകാർത്ഥമായുട-​
നാ​ദ​രാൽ സം​ഭ​രി​ച്ചോ​രു സം​ഭാ​ര​ങ്ങൾ
കൊ​ണ്ട​ഭി​ഷേ​കം ഭരതനു ചെ​യ്യ​ണം.
രണ്ടാം​വ​രം പി​ന്നെ​യൊ​ന്നു​ണ്ടു വേ​ണ്ടു​ന്നു,
നീ പതി​ന്നാ​ലു​സം​വ​ത്സ​രം കാനനേ
താ​പ​സ​വേ​ഷേണ വാ​ഴു​ക​യും വേണം”

ഈ വാ​ക്കു​കൾ കേ​ട്ട​പ്പോൾ ഭഗവാൻ, ഒരു ഭാ​വ​ഭേ​ദ​വും കൂ​ടാ​തെ

“ഇന്ന​തി​നെ​ന്തൊ​രു വൈ​ഷ​മ്യ​മാ​യ​തും
ചെ​യ്ക​ഭി​ഷേ​കം ഭരതനു ഞാ​നി​നി
വൈ​കാ​തെ പോവൻ വന​ത്തി​നു മാ​താ​വേ
എന്ത​തെ​ന്നോ​ടു ചൊ​ല്ലാ​ഞ്ഞു പി​താ​വ​തു്
ചി​ന്തി​ച്ചു ദുഃ​ഖി​പ്പ​തി​നെ​ന്തു കാരണം?”

ഇതു​വ​രെ​യു​ള്ള ഭാഗം ശരി​തർ​ജ്ജ​മ​യാ​കു​ന്നു. ഇവിടെ കവി ഒന്നു രണ്ടു വാ​ക്യ​ങ്ങൾ കൂടി സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യ് ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​തു് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വ​ത്തെ പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നു പര്യാ​പ്ത​വു​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“രാ​ജ്യ​ത്തെ രക്ഷി​പ്പ​തി​ന്നു മതി​യ​വൻ
രാ​ജ്യ​മു​പേ​ക്ഷി​പ്പ​തി​ന്നു ഞാനും മതി
ദണ്ഡ​മ​ത്രേ രാ​ജ്യ​ഭാ​രം വഹി​പ്പ​തു
ദണ്ഡ​ക​വാ​സ​ത്തി​നേ​റ്റ​മെ​ളു​ത​ല്ലോ.
സ്നേ​ഹ​മെ​ന്നെ​ക്കു​റി​ച്ചേ​റു​മ​മ്മ​യ്ക്കു
മദ്ദേ​ഹ​മാ​ത്രം ഭരി​ക്കെ​ന്നു വി​ധി​ക്ക​യാൽ;
ആകാ​ശ​ഗം​ഗ​യെ​പ്പാ​താ​ള​ലോ​ക​ത്തു
വേ​ഗേ​ന​കൊ​ണ്ടു ചെ​ന്നാ​ക്കി ഭഗീ​ര​ഥൻ
തൃ​പ്തി​വ​രു​ത്തി​പ്പി​തൃ​ക്കൾ​ക്കു; പൂ​രു​വും
തൃ​പ്ത​നാ​ക്കീ​ടി​നാൻ താ​ത​നു​ത​ന്നു​ടെ
യൌവനം നല്കി​ജ​രാ​ന​ര​യും വാ​ങ്ങി
ദി​വ്യ​ന്മാ​രാ​യാർ പി​തൃ​പ്ര​സാ​ദ​ത്തി​നാൽ
അല്പ​മാ​യു​ള്ളൊ​രു കാ​ര്യം നി​രൂ​പി​ച്ചു
മൽ​പി​താ​ദുഃ​ഖി​പ്പ​തി​നി​ല്ല​വ​കാ​ശം”

ഇതെ​ല്ലാം കവി കല്പി​ത​മാ​കു​ന്നു. ഈ വാ​ക്കു​കൾ കവി​യു​ടെ ആശ​യ​ഗാം​ഭീ​ര്യ​ത്തി​നു സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്നു. ദശ​ര​ഥ​ന്റെ വി​ലാ​പ​വും മറ്റും മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ലു​ള്ള​തി​നേ​ക്കാൾ ഹൃദയ ദ്ര​വീ​ക​ര​ണ​ച​ണ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

“ഹാരാമ! ഹാ! ജഗ​ന്നാഥ! ഹാ! മമ പ്രാ​ണ​വ​ല്ലഭ!
മാം വി​സൃ​ജ്യ കഥം ഘോരം വി​പി​നം ഗന്തു​മ​ഹർ​സി
ഇതി രാമം സമാ​ലിം​ഗ്യ മു​ക്ത​ക​ണ്ഠോ രു​രോ​ദാ​ഹഃ,

എന്നേ മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ളു.

“ഹാ! രാമ! ഹാ! ജഗ​ന്നാഥ! ഹാ! രാമ
ഹാഹാ മമ​പ്രാ​ണ​വ​ല്ലഭ!
നി​ന്നെ​പ്പി​രി​ഞ്ഞു പൊ​റു​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ
എന്നെ​പ്പി​രി​ഞ്ഞു​നീ ഘോ​ര​മ​ഹാ​വ​നം
തന്നിൽ​ഗ​മി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങി​നെ നന്ദന!
എന്നി​ത്ത​രം പല ജാ​തി​പ​റ​ക​യും
കണ്ണു​നീ​രാ​ലോല വാർ​ത്തു​ക​ര​ക​യും
നന്നാ​യ് മു​റു​കെ മു​റു​കെ​ത്ത​ഴു​കി​യും
പി​ന്നെ​ച്ചു​ടു​ചു​ടെ ദീർ​ഘ​മാ​യ് വീർ​ക്ക​യും”

ഖി​ന്ന​നാ​യോ​രു​പി​താ​വി​നെ​ക്ക​ണ്ടു്, രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ,

“തന്നു​ടെ​കൈ​യാൽ കു​ളുർ​ത്ത​ജ​ലം​കെ​ാ​ണ്ടു
കണ്ണും മു​ഖ​വും തു​ട​ച്ചു”

‘ആശ്ലേ​ഷ​നീ​തി​വാ​ഗ്വൈ​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാൽ’ ആശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു.

ഇതി​നി​ട​യ്ക്കു് കൌ​സ​ല്യാ​ദേ​വി സ്വ​പു​ത്ര​ന്റെ അഭ്യു​ദ​യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ഹോ​മ​പൂ​ജാ​ദി​കൾ ചെ​യ്യി​ക്ക​യും ബ്രാ​ഹ്മ​ണർ​ക്കു വളരെ ധനം നൽ​ക​യും ചെ​യ്തു.

“കൌ​സ​ല്യാ​പി ഹരേഃ പൂജാം കു​രു​തേ രാ​മ​കാ​ര​ണാൽ
ഹോമം ച കാ​ര​യാ​മാസ ബ്രാ​ഹ്മ​ണേ​ഭ്യോ ദദൌ ധനം
ധ്യാ​യ​തേ വി​ഷ്ണു​മേ​കാ​ഗ്രം മനസാ മൌ​ന​മ​സ്ഥി​താ
അന്ത​സ്ഥ​മേ​കം ഘന​ചിൽ​പ്ര​കാ​ശം നി​ര​സ്ത​സർ​വാ​തി​ശ​യ​സ്വ​രൂ​പം
വി​ഷ്ണും സദാ​ന​ന്ദ​മ​യം ഹൃ​ദ​ബ്ജേ സം​ഭാ​വ​യ​ന്തീ ന ദദർശ രാമം
തതഃ സു​മി​ത്രാ ദൃ​ഷ്ട്വൈ​നം രാമം രാ​ജ്ഞീം സസം​ഭൂ​മാ
കൌ​സ​ല്യാം ബോ​ധ​യാ​മാസ രാ​മോ​യം സമു​പ​സ്ഥി​തഃ
ശ്രു​ത്വൈവ രാ​മ​നാ​മൈ​ഷാ ബഹിർ​ദൃ​ഷ്ടി, പ്ര​വാ​ഹി​താ
രാമം ദൃ​ഷ്ട്വാ​വി​ശാ​ലാ​ക്ഷ​മാ​ലിം​ഗ്യാ​ങ്കേ ന്യ​വേ​ശ​യൽ
മൂർ​ദ്ധ്ന്യ​വ​ഘ്രായ പസ്പർശ ഗാ​ത്രം നീ​ലോൽ​പ്പ​ല​ച്ഛ​വിഃ
ഭു​ങ്ങ്ക്ഷ്വ പു​ത്രേ​തി ച പ്രാഹ മി​ഷ്ട​മ​ന്നം ക്ഷു​ധാർ​ദ്ദി​തഃ
രാമഃ പ്രാഹ ന മേ മാ​തർ​ഭോ​ജ​നാ​വ​സ​രഃ കൃതഃ
ദണ്ഡ​കാ​ഗ​മ​നേ ശീ​ഘ്രം രമ കാ​ലോ​ദ്യ നി​ശ്ചി​തഃ”

ഈ പദ്യ​ങ്ങൾ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മനോ​ധർ​മ്മ​ക്ക​ണ്ണാ​ടി​യിൽ കൂടി കട​ന്ന​പ്പോൾ, ഒരു ഉജ്ജ്വ​ല​ചി​ത്ര​മാ​യ് ചമ​ഞ്ഞു.

“ധാർ​മ്മി​ക​യാ​കിയ മാതാ സസം​ഭ്ര​മം
ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു ഹോ​മ​പൂ​ജാ​ദി​കൾ
പു​ത്രാ​ഭ്യു​ദ​യ​ത്തി​നാ​യ്കൊ​ണ്ടു ചെ​യ്യി​ച്ചു
വി​ത്ത​മ​തീവ ദാ​ന​ങ്ങൾ ചെ​യ്താ​ദ​രാൽ
ഭക്തി​കൈ​ക്കൊ​ണ്ടേ ഭഗ​വൽ​പ​ദാം​ബു​ജം
ചി​ത്ത​ത്തിൽ നന്നാ​യു​റ​പ്പി​ച്ചി​ള​കാ​തെ
നന്നാ​യ് സമാ​ധി​യു​റ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന നേരം
ചെ​ന്നൊ​രു പു​ത്ര​നെ​യും കണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ.
അന്തി​കേ ചെ​ന്നു കൌ​സ​ല്യ​യോ​ട​ന്നേ​രം
സന്തോ​ഷ​മോ​ടു സു​മി​ത്ര ചൊ​ല്ലീ​ടി​നാൾ.
രാ​മ​നു​പ​ഗ​ത​നാ​യ​തു കണ്ടീ​ലേ?
ഭൂ​മി​പാ​ല​പ്രി​യേ നോ​ക്കീ​ടു​കെ​ന്ന​പ്പോൾ,
വന്ദി​ച്ചു നി​ല്ക്കു​ന്ന രാ​മ​കു​മാ​ര​നെ
മന്ദേ​ത​രം മു​റു​കെ​പ്പു​ണർ​ന്നീ​ടി​നാൾ
പി​ന്നെ മടി​യി​ലി​രു​ത്തി നെ​റു​ക​യിൽ
നന്നാ​യ് മു​കർ​ന്നു മു​കർ​ന്നു കു​തൂ​ഹ​ലാൽ
ഇന്ദീ​വ​ര​ദ​ള​ശ്യാമ കളേ​ബ​രം
മന്ദ​മ​ന്ദം തലോ​ടി​പ്പ​റ​ഞ്ഞീ​ടി​നാൾ
‘എന്തെ​ന്മ​ക​നേ മു​ഖാം​ബു​ജം വാ​ടു​വാൻ
ബന്ധ​മു​ണ്ടാ​യ​തു​പാ​രം വി​ശ​ക്ക​യോ?
വന്നി​രു​ന്നീ​ടു ഭു​ജി​പ്പ​തി​ന്നാ​ശു നീ’
എന്നു മാ​താ​വു പറ​ഞ്ഞോ​ര​ന​ന്ത​രം
വന്ന​ശോ​ക​ത്തേ​യ​ട​ക്കി​ര​ഘു​വ​രൻ
തന്നു​ടെ മാ​താ​വ​നോ​ട​രു​ളി​ച്ചെ​യ്തു.
ഇപ്പോൾ ഭു​ജി​പ്പാ​ന​വ​സ​ര​മി​ല്ല​മ്മേ
ക്ഷി​പ്ര​മ​ര​ണ്യ​വാ​സ​ത്തി​നു പോകണം”

കൌ​സ​ല്യാ​ദുഃ​ഖ​വർ​ണ്ണ​ന​യും മറ്റും മൂ​ല​ക​വി​യെ അനു​സ​രി​ച്ചു​ത​ന്നെ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു. ദേ​വി​യു​ടെ വി​ലാ​പം കേട്ട ലക്ഷ്മ​ണൻ, ശോ​ക​രോ​ഷ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് നി​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു് “നേ​ത്രാ​ഗ്നി​നാ ലോ​ക​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ദഹി​ച്ചു​പോ​കും​വ​ണ്ണം രാ​ഘ​വൻ​ത​ന്നെ” നോ​ക്കി ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു:

“ആകു​ല​മെ​ന്തി​തു കാ​ര​ണ​മു​ണ്ടാ​വാൻ?
ഭ്രാ​ന്ത​ചി​ത്തം ജഡം വൃ​ദ്ധം വധൂ​ജി​തം
ശാ​ന്തേ​ത​രം ത്ര​പാ​ഹീ​നം ശഠാ​പ്രി​യം
ബന്ധി​ച്ചു താ​ത​നെ​യും പി​ന്നെ ഞാൻ പരി-
പന്ഥി​ക​ളാ​യു​ള്ള​വ​രെ​യു​മൊ​ക്ക​വേ
അന്ത​കൻ വീട്ടിന്നയച്ചഭിഷേകമൊ-​
രന്ത​രം കൂ​ടാ​തെ സാ​ധി​ച്ചു​കൊ​ള്ളു​വൻ.
ബന്ധ​മി​ല്ലേ​തു​മ​തി​ന്നു ശോകിപ്പതി-​
നന്തർ​മു​ദാ വസി​ച്ചീ​ടുക മാ​താ​വേ!
ആര്യ​പു​ത്രാ​ഭി​ഷേ​കം കഴി​ച്ചീ​ടു​വാൻ
ശൌ​ര്യ​മി​നി​ക്ക​തി​നു​ണ്ടെ​ന്നു നിർ​ണ്ണ​യം
കാ​ര്യ​മ​ല്ലാ​ത്ത​തു ചെയ്യുന്നതാകിലാ-​
ചാ​ര്യ​നും ശാസനം ചെ​യ്കെ​ന്ന​തേ വരൂ”

ഇവിടെ ഒടു​വി​ല​ത്തേ രണ്ടു വരികൾ മാ​ത്ര​മേ കവി​യു​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​യി​ട്ടു​ള്ളു. ലക്ഷ്മ​ണോ​പ​ദേ​ശ​ത്തി​ലും കവി വലു​തായ വ്യ​ത്യാ​സം വരു​ത്തീ​ട്ടി​ല്ല.

“ദേഹോഽഹം​ഭാ​വ​മാ​പ​ന്നോ രാ​ജാ​ഹം ലോ​ക​വി​ശ്രു​തഃ
ഇത്യ​സ്മിൻ മനുതേ ജന്തുഃ കൃ​മി​വി​ഡ്ഭ​സ്മ​സം​ജ്ഞി​തേ”

എന്ന പദ്യ​ത്തി​ന്റെ തർ​ജ്ജമ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​കർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാർ​ക്കു ഒന്നാ​ന്ത​രം മാ​തൃ​ക​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ദേഹം നി​മി​ത്ത​മ​ഹം​ബു​ദ്ധി കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു
മോഹം കലർ​ന്ന ജന്തു​ക്കൾ നി​രൂ​പി​ക്കും
ബ്രാ​ഹ്മ​ണോ​ഹം നരേന്ദ്രോഹമാഢ്യോഹമെ-​
ന്നാ​മ്രേ​ഡി​തം കലർ​ന്നീ​ടും ദശാ​ന്ത​രേ
ജന്തു​ക്കൾ ഭക്ഷി​ച്ചു കാ​ഷ്ഠി​ച്ചു​പോ​കി​ലാം
വെ​ന്തു​വെ​ണ്ണീ​റാ​യ്ച്ച​മ​ഞ്ഞു​പോ​യീ​ടി​ലാം
മണ്ണി​നു കീ​ഴാ​യ് കൃ​മി​ക​ളാ​യ് പോ​കി​ലാം
നന്ന​ല്ല ദേ​ഹം​നി​മി​ത്തം മഹാ​മോ​ഹം”

‘ബ്രാ​ഹ്മ​ണോ​ഹം’ ഇത്യാ​ദി ഭാ​ഗ​ത്തു നമ്മു​ടെ കവി​കു​ല​ഗു​രു ദു​ര​ഭി​മാ​നി​ക​ളായ ആഢ്യ​ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രെ മന്ദ​മാ​യി ഒന്നു ഉപ​ഹ​സി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അവ​രേ​പ്പ​റ്റി മൂ​ല​ത്തിൽ പ്ര​സ്താ​വ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല​ല്ലോ.

ലക്ഷ്മ​ണൻ ക്രോ​ധ​ത്തി​നു വശ​പ്പെ​ട്ടു പി​തൃ​നി​ന്ദ ചെ​യ്ത​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ​ല്ലോ ഭഗവാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ ഉപ​ദേ​ശി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് ക്രോ​ധ​ത്തേ​പ്പ​റ്റി പറ​യു​ന്ന ഭാ​ഗ​ത്തെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ കു​റേ​യൊ​ക്കെ പ്ര​പ​ഞ്ചി​ച്ചു കാ​ണു​ന്ന​തിൽ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നി​ല്ല.

സൌ​മി​ത്രി​യു​ടെ കോ​പ​ത്തെ ശമി​പ്പി​ച്ച​തി​നു ശേഷം രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ അമ്മ​യെ സമാ​ധാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്താൻ നോ​ക്കി. ഇവി​ടെ​യും മൂ​ല​ത്തിൽ ഇല്ലാ​ത്ത ചില അം​ശ​ങ്ങ​ളെ കവി കൂ​ട്ടീ​ട്ടു​ണ്ടു്. ധർ​മ്മ​നി​ഷ്ഠ​നായ കവി​യ്ക്കു് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നേ​ക്കൊ​ണ്ടു്,

“അച്ഛനെന്തുള്ളിലിച്ഛയെന്നാലതെ-​
ന്നി​ച്ഛ​യെ​ന്ന​ങ്ങു​റ​ച്ചീ​ടെ​ണ​മ​മ്മ​യും
ഭർ​ത്തൃ​കർ​മ്മാ​നു​ക​ര​ണ​മ​ത്രേ പാതി-
വ്ര​ത്യ​നി​ഷ്ഠ വധൂ​നാ​മെ​ന്നു നിർ​ണ്ണ​യം”

എന്നു​കൂ​ടി പറ​യി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ മന​സ്സു​വ​ന്നി​ല്ല. ഇപ്ര​കാ​രം ഉപ​ദേ​ശ​ഗർ​ഭി​ത​മായ വാ​ക്കു​കൾ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു് അനു​വാ​ദ​ത്തി​നും അനു​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​നു​മാ​യി ദണ്ഡ​ന​മ​സ്കാ​രം ചെയ്ത പു​ത്ര​നെ ദേവി, പി​ടി​ച്ചെ​ഴു​ന്നേ​ല്പി​ച്ചു ആശ്ലേ​ഷി​ച്ചി​ട്ടു സർ​വ​ദേ​വ​ത​ക​ളെ​യും വി​ളി​ച്ചു്,

[62] “എന്മ​ക​നാ​ശു നട​ക്കു​ന്ന​നേ​ര​വും
കല്മ​ഷം തീർ​ന്നി​രു​ന്നീ​ടു​ന്ന നേ​ര​വും
തന്മ​തി​കെ​ട്ടു​റ​ങ്ങീ​ടു​ന്ന നേ​ര​വും
സമ്മോ​ദ​മാർ​ന്നു രക്ഷി​ച്ചീ​ടു​വിൻ നി​ങ്ങൾ”

എന്നു പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചു. ഇങ്ങ​നെ സ്വ​മാ​താ​വി​ന്റെ അനു​വാ​ദം കി​ട്ടി​യ​പ്പോൾ ഭഗവാൻ സന്തു​ഷ്ട​നാ​യി.

“ത്വൽപാദസേവർത്ഥമായിന്നടിയനു-​
മി​പ്പോൾ വഴിയേ വി​ട​കൊൾ​വ​തി​ന്നു​മേ
മോ​ദാ​ല​തി​നാ​യ​നു​വ​ദി​ച്ചീ​ട​ണം
… … …
പ്രാ​ണ​ങ്ങ​ളെ​ക്ക​ള​ഞ്ഞീ​ടു​വ​ന​ല്ലാ​യ്കിൽ”

എന്നു ലക്ഷ്മ​ണൻ നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ച​തി​നാൽ ‘എങ്കിൽ നീ പോ​ന്നു​കൊ​ണ്ടാ​ലും’ എന്നു് അദ്ദേ​ഹം സമ്മ​തി​ച്ചു. അന​ന്ത​രം സീ​താ​ദേ​വി​യേ​ാ​ടു യാത്ര ചോ​ദി​പ്പാ​നാ​യി അദ്ദേ​ഹം അവിടെ എഴു​ന്ന​ള്ളി​യ​പ്പോൾ ദേവി ‘വേഗേന സസ്മി​ത​മു​ത്ഥാ​നം ചെ​യ്തി​ട്ടു’ കാ​ഞ്ച​ന​പാ​ത്ര​സ്ഥ​മായ തോ​യം​കൊ​ണ്ടു വാ​ഞ്ഛ​യാ തൃ​ക്കാൽ കഴു​കി​ച്ച​ശേ​ഷം’ മന്ദാ​ക്ഷ​പൂർ​വം ഇങ്ങ​നെ ചോ​ദി​ച്ചു.

[63] “ആരു​മ​ക​മ്പ​ടി കൂ​ടാ​തെ ശ്രീപാദ-​
ചാരേണ വന്ന​തു​മെ​ന്തു? കൃ​പാ​നി​ധേ!
വാ​ര​ണ​വീ​ര​നെ​ങ്ങു? മമ വല്ലഭ!
ഗൌ​രാ​ത​പ​ത്ര​വും താ​ല​വൃ​ന്താ​ദി​യും,
ചാ​മ​ര​ദ്വ​ന്ദ്വ​വും വാ​ദ്യ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളും,
ചാ​മീ​ക​രാ​ഭ​ര​ണാ​ദ്യ​ല​ങ്കാ​ര​വും
സാ​മ​ന്ത​ഭൂ​പാ​ല​രേ​യും പിരിഞ്ഞതി-​
രോ​മാ​ഞ്ച​മോ​ടെ​ഴു​ന്ന​ള്ളി​യ​തെ​ന്ത​യ്യോ?”

അതിനു മറു​പ​ടി​യാ​യി മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ

‘രാ​ജ്ഞാ മേ ദണ്ഡ​കാ​ര​ണ്യേ രാ​ജ്യം ദത്തം ശുഭേ ഖിലം
അത​സ്തൽ​പാ​ല​നാർ​ത്ഥയ ശീ​ഘ്രം യാ​സ്യാ​മി ഭാ​മി​നി’

എന്നു ഹാ​സ്യ​ഗർ​ഭി​ത​മായ വാ​ക്കു​ക​ളാ​ണു് രാ​മ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​യി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. അവിടെ ഗു​രു​ജ​ന​നി​ന്ദ​യു​ടെ ഈഷൽ​സ്ഫു​ര​ണം ഇല്ല​യോ എന്നു ശങ്കി​ച്ചി​ട്ടാ​യി​രി​ക്കാം, എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ,

“തന്നി​തു ദണ്ഡ​കാ​ര​ണ്യ​രാ​ജ്യം മമ
പു​ണ്യം വരു​ത്തു​വാൻ താ​ത​ന​റി​ക​ടോ”

എന്നു അല്പം ഒരു ഭേ​ദ​ഗ​തി വരു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ‘രാ​ജ്യ​ഭാ​രം ക്ലേ​ശ​വ​ഹ​മാ​ണെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പ്ര​ജ​ക​ളു​ടെ പാ​പ​ത്തിൽ ഒരു ഓഹരി രാ​ജാ​വിൽ പക​രു​ക​യും ചെ​യ്യും. എന്നാൽ എനി​ക്കു പി​താ​വു​ത​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​ത്തിൽ പാ​പ​ശ​ങ്ക​യ്ക്കൊ​രു അവ​കാ​ശ​വു​മി​ല്ല. നേ​രേ​മ​റി​ച്ചു പു​ണ്യം നേ​ടു​വാൻ മാർ​ഗ്ഗ​വു​മു​ണ്ടു്.’ എന്നു സാരം.

വന​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന​തി​നു തട​സ്സം പറ​യ​രു​തെ​ന്നും ദേ​വ​മാ​താ​വി​നോ​ടു​കൂ​ടി വസി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്നും രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ അരു​ളി​ച്ചെ​യ്ത​പ്പോൾ,

“മു​ന്നിൽ നട​പ്പൻ വന​ത്തി​നു ഞാ​നി​ന്നു
പി​ന്നാ​ലെ വേ​ണ​മെ​ഴു​ന്ന​ള്ളു​വാൻ ഭവാൻ”

എന്നു ഭർ​ത്തൃ​ഗ​ത​പ്രാ​ണ​യായ ആ വനി​താ​കു​ല​മൌ​ലി​ഭൂഷ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. രഘു​വ​രൻ എന്തെ​ല്ലാം പറ​ഞ്ഞി​ട്ടും ശ്രീ​ജാ​ന​കീ ദേവി സമ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല.

“രാ​മ​സ്യ​വ​ച​നം ശ്രു​ത്വാ സീതാ ദുഃഖസമന്വിതാ-​
പ്ര​ത്യു​വാച സ്ഫു​ര​ദ്വ​ക്ത്രാ കി​ഞ്ചിൽ കോ​പ​സ​മ​ന്വി​താ
കഥം മാ​മി​ച്ഛ​സേ ത്യ​ക്തും ധർ​മ​പ​ത്നീം പതി​വ്ര​താം
ത്വ​ദ​ന​ന്യാ​മ​ദോ​ഷാം മാം? ധർ​മ്മ​ജ്ഞോഽസി ദയാ​പ​രഃ
ത്വ​ത്സ​മീ​പേ സ്ഥി​താം രാമ! കോ വാ മാം ഘർ​ഷ​യേ​ദ്വ​നേ.
ഫല​മൂ​ലാ​ദി​കം യദ്യ​ത്ത​വ​ഭു​ക്താ​വ​ശേ​ഷി​തം
തദേ​വാ​മൃ​ത​തു​ല്യം മേ തേന തു​ഷ്ടാ രമ​മ്യേ​ഹം
ത്വ​യാ​സഹ ചര​ന്ത്യാ മേ കുശാഃ കാ​ശാ​ശ്ച കങ്ക​ടാഃ
പു​ഷ്പാ​സ്ത​ര​ണ​തു​ല്യം മേ ഭവി​ഷ്യ​ന്തി ന സംശയഃ
അഹം ത്വാം ക്ലേ​ശ​യേ നൈവ ഭവേയം കാ​ര്യ​സാ​ധി​നീം
ബാ​ല്യേ മാം വീ​ക്ഷ്യ കശ്ചി​ദ്വൈ ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്ത്ര​വി​ശാ​ര​ദഃ
പ്രാഹ തേ വി​പി​നേ വാസഃ പത്യാ സഹ ഭവി​ഷ്യ​തി
സത്യ​വാ​ദീ ദ്വി​ജോ ഭൂ​യാ​ദ്ഗ​മി​ഷ്യാ​മി ത്വ​യാ​സഹ
അന്യൽ​കി​ഞ്ചി​ദ് പ്ര​വ​ക്ഷ്യാ​മി ശ്രു​ത്വാ മാം നയ കാനനം.
രാ​മാ​യ​ണാ​നി ബഹുശഃ ശ്രു​താ​നി ബഹു​ഭിർ​ദ്വി​ജൈഃ
സീതാം വിനാ വനം രാമോ ഗതഃ കിം കത്ര​ചി​ദ്വദ
അത​സ്ത്വ​യാ ഗമി​ഷ്യാ​മി സർവഥാ ത്വൽ​സ​ഹാ​യി​നീ”

ഈ പദ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ തർ​ജ്ജമ അത്യ​ന്തം സു​ന്ദ​ര​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. എന്നാൽ ഇവി​ടെ​യും ഉചി​ത​ജ്ഞ​നായ കവി ചില മാ​റ്റ​ങ്ങൾ വരു​ത്താ​തി​രു​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. ‘കി​ഞ്ചിൽ കോ​പ​സ​മ​ന്വി​തൌ’ എന്ന വി​ശേ​ഷ​ണ​ത്തെ വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. സീ​ത​യ്ക്കു് ഒരു​കാ​ല​ത്തും ഭഗ​വാ​നോ​ടു കോപം ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല​ല്ലോ. പരി​ത്യാ​ഗ​കാ​ല​ത്തു​പോ​ലും ‘രഘു​ന​ന്ദന ഈ കൃ​ത്യം അങ്ങേ​യ്ക്കു യോ​ജി​ച്ച​തു​ത​ന്നേ’ എന്നു സ്വ​ഭർ​ത്താ​വി​നെ അഭി​ന​ന്ദി​ച്ച സീ​താ​ദേ​വി​യ്ക്കു് കോ​പം​വ​ന്നു​കാ​ണു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ വി​ധി​ച്ച​തിൽ ആർ​ക്കും വി​സ്മ​യ​ത്തി​നു വഴി​യി​ല്ല.

‘സീ​താം​വി​നേ​ത്യാ​ദി’ പദ്യ​ത്തേ​യും അദ്ദേ​ഹം,

“ഉണ്ടോ​പു​രു​ഷൻ പ്ര​കൃ​തി​യെ​വേ​റി​ട്ടു്
രണ്ടു​മൊ​ന്ന​ത്രേ വി​ചാ​രി​ച്ചു​കാൺ​കി​ലോ”

എന്നി​ങ്ങ​നെ ഒന്നു വ്യാ​ഖ്യാ​നി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“പാ​ണി​ഗ്ര​ഹ​ണ​മ​ന്ത്ര​വു​മോർ​ക്കു​കിൽ
പ്രാ​ണാ​വ​സാ​ന​കാ​ല​ത്തും പി​രി​യു​മോ”

ഇതു മൂ​ല​ത്തിൽ ഉള്ള​തേ അല്ല.

രാ​മ​നോ​ടു​കൂ​ടി പോവാൻ ഒരു​മ്പെ​ട്ട ലക്ഷ്മ​ണ​നോ​ടു സു​മി​ത്ര

“അഗ്രജൻതന്നെപ്പരിചരിച്ചെപ്പൊഴു-​
മഗ്രേ നട​ന്നു​കൊ​ള്ള​ണം പി​രി​യാ​തെ
രാമനേ നി​ത്യം ദശരഥനെന്നുള്ളി-​
ലാ​മോ​ദ​മോ​ടു നി​രൂ​പി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ണം.
എന്നെ ജന​കാ​ത്മ​ജ​യെ​ന്നു​റ​ച്ചു കൊൾ
പി​ന്നെ​യ​യോ​ദ്ധ്യ​യെ​ന്നോർ​ത്തീ​ട​ട​വി​യെ
മാ​യാ​വി​ഹീ​ന​മീ​വ​ണ്ണ​മു​റ​പ്പി​ച്ചു
പോ​യാ​ലു​മെ​ങ്കിൽ സു​ഖ​മാ​യ് വരിക തേ”

എന്നു ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു. ഈ ഉപ​ദേ​ശം,

‘രാമം ദശരഥം വി​ദ്ധി മാം വി​ദ്ധി ജന​ക​ത്മ​ജാം
അയോ​ദ്ധ്യാ​മ​ട​വീം വി​ദ്ധി ഗച്ഛ താത! യഥാ​സു​ഖം’

എന്ന വാ​ല്മീ​കീയ പദ്യ​ത്തി​ന്റെ വി​വർ​ത്ത​ന​മാ​ണു്. മറ്റു ചില സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും കവി​വാ​ല്മീ​കി​യെ അനു​സ​ന്ധാ​നം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്.

രാ​മാ​ദി​കൾ പി​തു​രാ​ജ്ഞ​വാ​ങ്ങാ​നാ​യി ചെ​ന്നു്, കൈ​കേ​യി​യോ​ടു്,

“സൌ​മി​ത്രി​യും ജന​കാ​ത്മ​ജ​യും ഞാനും
സൌ​മു​ഖ്യ​മാർ​ന്നു പോ​വാ​മാ​യ്പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.
ഖേ​ദ​മ​ക​ല​ക്ക​ള​ഞ്ഞി​നി ഞങ്ങ​ളെ
താ​ത​നാ​ജ്ഞാ​പി​ക്ക വേ​ണ്ട​തു​വൈ​കാ​തെ”

എന്നു പറ​ഞ്ഞ​മാ​ത്ര​യിൽ, കൈ​കേ​യി സന്തോ​ഷി​ച്ചു് മൂ​ന്നു​പേർ​ക്കും ഓരോ ചീ​ര​ങ്ങൾ നൽകി. രാ​മ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​ന്മാർ അതു ഉടലിൽ ധരി​ച്ചു. എന്നാൽ ‘ലക്ഷ്മീ​ഭ​ഗ​വ​തി​യാ​കിയ ജാനകി’ അതിനെ എങ്ങ​നെ ഉടു​ക്കേ​ണ്ടു എന്ന​റി​യാ​തെ, കൈയിൽ പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് സല​ജ്ജം ഭർ​ത്തൃ​മു​ഖാം​ബു​ജ​ത്തെ ഗൂ​ഢ​മാ​യി നോ​ക്കി. ഇം​ഗി​ത​ജ്ഞ​നായ രാഘവൻ ദേ​വി​യു​ടെ ‘ദി​വ്യാം​ബ​രോ​പ​രി’ അതിനെ ചു​റ്റി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. കണ്ടു​നി​ന്ന​വ​രെ​ല്ലാം കര​ഞ്ഞു​പോ​യി. വസി​ഷ്ഠൻ കൈ​കേ​യി​യേ ഒട്ടു​വ​ള​രെ ഭർ​ത്സി​ച്ചു.

“രാമൻ വന​ത്തി​നു​പോ​ക​ണ​മെ​ന്ന​ല്ലോ
താ​മ​സ​ശീ​ലേ! വര​ത്തേ വരി​ച്ചു നീ
ജാ​ന​കീ​ദേ​വി​ക്കു വൽ​ക്ക​ലം നൽ​കു​വാൻ
മാനസേ തോ​ന്നി​യ​തെ​ന്തൊ​രു കാരണം?”

രാ​മാ​ദി​കൾ വന​ത്തി​നു പു​റ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ പു​ര​വാ​സി​ക​ളും സ്ത്രീ​ബാ​ല​വൃ​ദ്ധാ​വ​ധി അവ​രു​ടെ​കൂ​ടി പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.

“രാമനെ വേ​റി​ട്ടു ജീ​വി​ച്ചു ഞാ​നി​നി
ഭൂ​മി​യിൽ വാ​ഴ്കെ​ന്ന​തി​ല്ലെ​ന്നു നിർ​ണ്ണ​യം”

എന്നു പറ​ഞ്ഞു​ക​ര​ഞ്ഞ ദശ​ര​ഥ​നെ എടു​ത്തു് ഭൃ​ത്യ​ജ​ന​ങ്ങൾ കൌ​സ​ല്യ​യു​ടെ ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ ആക്കി.

“പൌ​ര​ജ​ന​ത്തിൻ പരി​ദേ​വ​നം​ക​ണ്ടു്” ശ്രീ​രാ​മ​ദേ​വൻ ഇങ്ങ​നെ ചി​ന്തി​ച്ചു.

“സൂ​ര്യ​നു​ദി​ച്ചാ​ല​യ​ക്ക​യു​മി​ല്ല​വർ
കാ​ര്യ​ത്തി​നും വരും വി​ഘ്ന​മെ​ന്നാ​ലി​വർ
ഖേ​ദം​ക​ലർ​ന്നു തളർ​ന്നു​ങ്ങു​ന്നി​തു
ബോ​ധ​മി​ല്ലി​പ്പോ​ളി​നി​യു​ണ​രു​മു​മ്പേ പോകണം.”

അവ​രിൽ​നി​ന്നു തെ​റ്റി, രാഘവൻ ഗം​ഗാ​തീ​രം പ്രാ​പി​ച്ചു. ഗുഹൻ എന്ന നി​ഷാ​ദൻ,

“പക്വ​മ​ന​സ്സോ​ടു ഭക്ത്യൈവ സത്വ​രം
പക്വ​ഫ​ല​മ​ധു​പു​ഷ്പാ​ദി​ക​ളെ​ല്ലാം
കാ​ഴ്ച​വെ​ച്ചി​ട്ടു്”

ദണ്ഡ​ന​മ​സ്കാ​രം ചെ​യ്തു. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ആ ഭക്ത​നെ ‘പെ​ട്ടെ​ന്നെ​ടു​ത്തെ​ഴു​നേ​ല്പി​ച്ചു് വക്ഷ​സി തു​ഷ്ട്യാ, ദൃ​ഢ​മ​ണ​ച്ചു്, ആശ്ലേ​ഷി​ച്ചു. ചി​ത്ര​കൂ​ട​പ്ര​വേ​ശം​വ​രെ​യു​ള്ള കഥാ​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ കവി മൂ​ല​കൃ​തി​യെ ഏറ്റ​ക്കു​റ​വു​കൂ​ടാ​തെ ഭം​ഗി​യാ​യി തർ​ജ​മ​ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

എന്നാൽ ദശ​ര​ഥ​ന്റെ ചര​മ​ഗ​തി​യേ​യും നാ​രീ​ജന വി​ലാ​പ​ത്തേ​യും വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ചില സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ങ്ങൾ കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.

ഭരതൻ കേ​ക​യ​പു​ര​ത്തു​നി​ന്നു തി​രി​ച്ചു​വ​ന്ന​പ്പോൾ, അമ്മ​യെ തനി​ച്ചു​ക​ണ്ടി​ട്ടു്,

“താ​ത​നെ​വി​ടെ വസി​ക്കു​ന്നു മാ​താ​വേ?”

എന്നു ചോ​ദി​ക്ക​വേ,

“…കിം ദുഃ​ഖേന തവാനഘ!
യാ ഗതിർ​ദ്ധർ​മ്മ​ശീ​ലാ​നാ​മ​ശ്വ​മേ​ധാ​ദി​യാ​ജി​നാം
താം ഗതിം ഗത​വാ​ന​ദ്യ​പി​താ തേ പി​തൃ​വ​ത്സല!”

എന്നു ദേവി മറു​പ​ടി​പ​റ​ഞ്ഞു. ഇവിടെ ‘കിം ദേഃ​ഖേന തവാ നഘ!’ എന്ന ഭാ​ഗ​ത്തെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്

‘എന്മ​ക​നെ​ന്തു ദുഃ​ഖി​പ്പാ​ന​വ​കാ​ശം?
നി​ന്മ​നോ​വാ​ഞ്ഛി​ത​മൊ​ക്കെ വരു​ത്തി ഞാൻ’

എന്നാ​ണു്. ചപ​ല​യും രാ​ജ്യ​ലോ​ഭി​നി​യു​മായ കൈ​കേ​യി തന്റെ പു​ത്ര​നി​ലും ആ ചാ​പ​ല്യ​ത്തെ ആരോ​പി​ച്ച​തു സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.

വസി​ഷ്ഠൻ ഭരതനു നൽകിയ ഉപ​ദേ​ശ​ക​ത്തി​ന്റെ തർ​ജ്ജമ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ, എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഭഗ​വ​ദ്ഗീ​ത​കൂ​ടി തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​ല്ല​ല്ലോ എന്നു ആർ​ക്കും കു​ണ്ഠി​തം തോ​ന്നാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. [64]

“പിതാ വാ തനയോ വാപി യദി മൃ​ത്യു​വ​ശം​ഗ​തഃ
മൂ​ഢാ​സ്ത​മ​നു​ശോ​ച​ന്തി സ്വാ​ത്മ​താ​ഡ​ന​പൂർ​വ​കം”

എന്ന​തി​ന്റെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം എത്ര മനോ​ഹ​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു നോ​ക്കുക.

“താ​ത​നെ​ന്നാ​കി​ലും പു​ത്ര​നെ​ന്നാ​കി​ലും
പ്രേ​ത​രാ​യാ​ല​തി മൂ​ഢ​രാ​യു​ള്ള​വർ
മാ​റ​ത്ത​ല​ച്ചു തൊ​ഴി​ച്ചു മു​റ​വി​ളി
ച്ചേ​റ​ത്ത​ളർ​ന്നു മോ​ഹി​ച്ചു വീ​ണീ​ടു​വോർ”

സകല ഗു​രു​ജ​ന​ങ്ങ​ളും, ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു നോ​ക്കീ​ട്ടും, ഭരതൻ രാമനെ വി​ളി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​നാ​യി വന​ത്തി​ലേ​ക്കു തി​രി​ച്ചു് ചി​ത്ര​കൂ​ടം ചലം പ്രാ​പി​ച്ചു. താ​പ​സ​ന്മാർ ഭരതനു രാ​മ​സ​ദ​നം ചൂ​ണ്ടി കാ​ണി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു. ആ ഘട്ട​ത്തെ മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“വി​വി​ക്തം രാ​മ​സ​ദ​നം ചാ​രു​കാ​ന​ന​മ​ണ്ഡി​തം
സഫ​ലൈ​രാ​മ്ര​പ​ന​സൈഃ കദ​ളീ​ഷ​ണ്ഡ​സം​വൃ​തം
ചമ്പ​കൈഃ കോ​വി​ദാ​രൈ​ശ്ച പു​ന്നാ​ഗൈർ​വി​പു​ലൈ​സ്ത​ദാ
ഏവം ദർ​ശി​ത​മാ​ലോ​ക്യ മു​നി​ഭിർ​ഭ​ര​തോഽഗ്രതഃ
ഹർ​ഷാ​ദ്യ​യൌ രഘു​ശ്രേ​ഷ്ഠ​ഭ​വ​നം മന്ത്രി​ണാ സഹ
ദദർശ ദൂ​രാ​ദ​തി​ഭാ​സു​രം ശൂഭം
രാ​മ​സ്യ ഗേഹം മു​നി​വൃ​ന്ദ​സേ​വി​തം
വൃ​ക്ഷാ​ഗ്ര​സം​ല​ഗ്ന​സൂ​വ​ല്ക്ക​ലാ​ജി​നം
രാ​മാ​ഭി​രാ​മം ഭരതഃ സഹാ​നു​ജഃ
അഥ ഗത്വാ​ശ്ര​മ​പ​ദ​സ​മീ​പം ഭരതോ മുദാ
സീ​താ​രാ​മ​പ​ദൈർ​യു​ക്തം പവി​ത്ര​മ​തി​ശോ​ഭ​നം.
സ തത്ര വജ്രാം​കു​ശ​വാ​രി​ജാ​ഞ്ചിത
ധ്വ​ജാ​ദി​ചി​ഹ്നാ​നി പദാനി സർവതഃ
ദദർശ രാ​മ​സ്യ ഭുവോ തി മംഗളാ-​
ന്യ​ചേ​ഷ്ട​യൽ പാ​ദ​ര​ജ​സ്സു സാ​നു​ജഃ.
അഹോ! സു​ധ​ന്യോ​ഹ​മ​മൂ​നി രാമ
പാ​ദാ​ര​വി​ന്ദാ​ങ്കി​ത​ഭൂ​ത​ലാ​നി
പശ്യാ​മി​യൽ പാ​ദ​ര​ജോ വി​മൃ​ഗ്യം
ബ്ര​ഹ്മാ​ദി​ദേ​വൈഃ ശ്രു​തി​ഭി​ശ്ച നി​ത്യം.”

ഈ പദ്യ​ങ്ങ​ളെ രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യർ എങ്ങ​നെ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു നോ​ക്കുക.

“തത്രൈ​വ​ചെ​ന്ന​നേ​ര​ത്തു​കാ​ണാ​യ്വ​ന്നി​ത​ത്യ​ത്ഭു​ത​മാ​യ​രാ​മ​ച​ന്ദ്രാ​ശ്ര​മം
പു​ഷ്പ​ഫ​ല​ല​ദല പൂർ​ണ്ണ​വ​ല്ലീ​ത​രു​ശ​ഷ്പ​ര​മ​ണീയ കാ​ന​ന​മ​ണ്ഡ​ലേ.
ആമ്ര​ക​ദ​ളീ ബകു​ള​പ​ന​സ​ങ്ങ​ളാ​മ്രാ​ത​ഖർ​ജ്ജു​ര​നാ​ഗ​പു​ന്നാ​ഗ​ങ്ങൾ
കേ​ര​പു​ഗ​ങ്ങ​ളും കോ​വി​ദാ​ര​ങ്ങ​ളു​മേ​ര​ണ്ഡ​ച​മ്പ​കാ​ശോ​ക​താ​ല​ങ്ങ​ളും
മാ​ല​തീ​ജാ​തി​പ്ര​മു​ഖ​ല​താ​വ​ലീ ശാ​ലി​ക​ളായ തമാ​ല​സാ​ല​ങ്ങ​ളും
ഭൃം​ഗാ​ദി​നാ​നാ​വി​ഹം​ഗ​നാ​ദ​ങ്ങ​ളും തുംഗമാതംഗഭുജംഗപ്ലവംഗക-​
രം​ഗാ​ദി​നാ​നാ​മൃ​ഗ​വ്രാ​ത​ലീ​ല​യും ഭം​ഗ്യാ​സ​മാ​ലോ​ക്യ ദൂരേ ഭര​ത​നും
വൃ​ക്ഷാ​ഗ്ര​സം​ല​ഗ്ന​വ​ല്ക്ക​ലാ​ലം​കൃ​തം പു​ഷ്ക​രാ​ക്ഷാ​ശ്ര​മം ഭക്ത്യാ​വ​ന​ങ്ങി​നാൻ
ഭാ​ഗ്യ​വാ​നായ ഭര​ത​ന​തു​നേ​രം മാർ​ഗ്ഗ​ര​ജ​സി​പ​തി​ഞ്ഞു കാ​ണാ​യ്വ​ന്നു.
സീ​താ​ര​ഘു​നാ​ഥ​പാ​ദാ​ര​വി​ന്ദ​ങ്ങൾ നൂ​ത​ന​മാ​യ​തി​ശോ​ഭ​നം പാവനം
അങ്ക​ശാ​ബ്ജ​ദ്ധ്വ​ജ​വ​ജ്ര​മ​ത്സ്യാ​ദി​കൊ​ണ്ട​ങ്കി​തം മം​ഗ​ല​മാ​ന​ന്ദ​മ​ഗ്ന​നാ​യ്.
വീ​ണു​രു​ണ്ടും പതി​ഞ്ഞും കര​ഞ്ഞും തദാ​രേ​ണു​തൻ മൌ​ലി​യിൽ കോ​രി​യി​ട്ടീ​ടി​നാൻ.
ധന്യോ​ഹ​മി​ന്ന​ഹോ ധന്യോ​ഹ​മി​ന്ന​ഹോ മൂ​ന്നം മയാ കൃതം പു​ണ്യ​പൂ​രം പരം
ശ്രീ​രാ​മ​പാ​ദ​പ​ത്മാ​ഞ്ചി​തം ഭൂ​ത​ല​മാ​രാ​ലെ​നി​ക്കു കാ​ണ്മാ​ന​വ​കാ​ശ​വും
വന്നി​തി​ല്ലോ മു​ഹു​രി​പ്പാ​ദ​പാം​സു​ക്ക​ള​ന്വേ​ഷ​ണം ചെ​യ്തു​ഴ​ലു​ന്നി​തേ​റ്റ​വും
വേ​ധാ​വു​മീ​ശ​നും ദേ​വ​ക​ദം​ബ​വും വേ​ദ​ങ്ങ​ളും നാ​ര​ദാ​ദി​മു​നി​ക​ളും”

ഇവിടെ ‘അചേ​ഷ്ട​യൽ’ എന്ന പദ​ത്തെ കവി എങ്ങ​നെ വി​ക​സി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു കാൺക.

“സ തത്ര ദൃ​ഷ്ട്വാ രഘു​നാ​ഥ​മാ​സ്ഥി​തം
ദൂർ​വാ​ദ​ള​ശ്യാ​മ​ള​മാ​യ​തേ​ക്ഷ​ണം
ജടാ​കി​രീ​ടം നവ​വ​ല്ക്ക​ലാം​ബ​രം
പ്ര​സ​ന്ന​വ​ക്ത്രം തരു​ണാ​രു​ണ​ദ്യു​തിം”

എന്ന പദ്യ​ത്തേ​യും ഒട്ടൊ​ന്നു പര​ത്തി​യാ​ണ​ഉ് തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

“സു​ന്ദ​രം രാ​മ​ച​ന്ദ്രം പരമാനന്ദമന്ദിര-​
മി​ന്ദ്ര​വേ​ര​ജ​മി​ന്ദീ​വ​ര​ലോ​ച​നം;
ദൂർ​വാ​ദ​ള​നി​ഭ​ശ്യ​മാ​ളം കോമളം
പൂർ​വ​ജം നീല നളി​ന​ദ​ളേ​ക്ഷ​ണം
രാമം ജടാ​മ​കു​ടം വല്ക്ക​ലാം​ബ​രം
സോ​മ​ബിം​ബാ​ഭ​പ്ര​സ​ന്ന​വ​ക്ത്രാം​ബു​ജം
ഉദ്യ​ത്ത​രു​ണാ​രു​ണാ​യുത ശോ​ഭി​തം
വി​ദ്യു​ത്സ​മാം​ഗി​യാം ജാ​ന​കി​യാ​യൊ​രു
വി​ദ്യ​യു​മാ​യി വി​നോ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നോ​രു
വി​ദ്യോ​ത​മാ​ന​മാ​ത്മാ​ന​മ​വ്യാ​കു​ലം
വക്ഷ​സി​ശ്രീ​വ​ത്സ ലക്ഷ​ണ​മ​വ്യ​യം
ലക്ഷ്മീ​നി​വാ​സം ജഗ​ന്മ​യ​മ​ച്യു​തം
ലക്ഷ്മ​ണ​സേ​വി​ത​പാ​ദ​പ​ങ്കേ​രു​ഹം
ലക്ഷ​ണാ​ല​ക്ഷ്യ​സ്വ​രൂ​പം പു​രാ​ത​നം
ദക്ഷാ​രി​സേ​വി​തം പക്ഷീ​ന്ദ്ര​വാ​ഹ​നം
രക്ഷോ​വി​നാ​ശ​നം രക്ഷാ​വി​ച​ക്ഷ​ണം
ചക്ഷുഃ​ശ്ര​വണ പ്ര​വ​ര​പ​ല്യ​ങ്ക​ഗം
കു​ക്ഷി​സ്ഥി​താ​നേക പത്മ​ജാ​ണ്ഡം പരം
കാ​രു​ണ്യ​പൂർ​ണ്ണം ദശരഥനന്ദന-​
മാ​ര​ണ്യ​വാ​സ​ര​സി​കം മനോ​ഹ​രം”

ഭരതൻ തന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠ​നെ കണ്ടു. എന്നാൽ, നമ്മു​ടെ കവിയൊ മഹാ​വി​ഷ്ണു​വി​നെ​യാ​ണു് അവിടെ ദർ​ശി​ച്ച​തു്. അത​നു​സ​രി​ച്ചു​ത​ന്നെ വർ​ണ്ണി​ക്ക​യും ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

“തഥാഽഭി​ദു​ദ്രാവ രഘൂ​ത്ത​മം ശുചാ
ഹർ​ഷാ​ച്ച തൽ​പാ​ദ​യു​ഗം തദാ​ഗ്ര​ഹീൽ”

എന്നേ മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ളു. എന്നാൽ,

“രാ​മ​ന​വ​നെ​യും ശത്രുഘ്നനെയു-​
മാ​മോ​ദാ​ലെ​ടു​ത്തു നി​വർ​ത്തി”

എന്ന പദ​ങ്ങ​ളാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ, ശത്രു​ഘ്നൻ​കൂ​ടി നമ​സ്ക​രി​ച്ച​താ​യി വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“സത്സം​ഗ​മേ​റെ​യു​ള്ളോ​രു സൌ​മി​ത്രി​യും
തത്സ​മ​യേ ഭര​താം​ഘ്രി​കൾ കൂ​പ്പി​നാൻ.
ശത്രു​ഘ്ന​നു​മ​തി​ഭ​ക്തി​ക​ലർ​ന്നു സൌ-
മി​ത്രി​തൻ പാ​ദാം​ബു​ജ​ങ്ങൾ കൂ​പ്പീ​ടി​നാൻ”

എന്നു​കൂ​ടി സദാ​ചാര തൽ​പ​ര​നായ മഹാ​ക​വി പ്ര​ത്യേ​കം എടു​ത്തു​പ​റ​യാൻ മറ​ന്നു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല.

“രാമഃ സ്വ​മാ​ത​രം വീ​ക്ഷ്യ ദ്രു​ത​മു​ത്ഥായ പദാ​യോഃ
വവ​ന്ദേ സാ​ശ്രു സാ പു​ത്ര​മാ​ലിം​ഗ്യാ​തീവ ദുഃ​ഖി​താ”

എന്ന പദ്യ​ത്തി​ന്റെ വി​വർ​ത്ത​ന​ത്തെ എത്ര വാ​ഴ്ത്തി​യാ​ലും മതി​യാ​വു​ക​യി​ല്ല.

“രോദനം ചെ​യ്യു​ന്ന മാ​താ​വി​നെ​ക്ക​ണ്ടു
പാ​ദ​ങ്ങ​ളിൽ നമി​ച്ചാൻ രഘു​നാ​ഥ​നും
എത്ര​യു​മാർ​ത്തി കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു കൌ​സ​ല്യ​യും
പു​ത്ര​നു ബാ​ഷ്പ​ധാ​രാ​ഭി​ഷേ​കം ചെ​യ്തു.
ഗാ​ഢ​മാ​ശ്ലി​ഷ്യ ശിരസി മുകർന്നുട-​
നൂ​ഢ​മോ​ദം മൂ​ല​യും ചു​ര​ന്നൂ തദാ.”

പു​ത്ര​ഗ​ത​മായ മാ​തൃ​സ്നേ​ഹ​വാ​രി​ധി​യു​ടെ ആഴം നമ്മു​ടെ കവി കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും ഈ വാ​ക്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​കു​ന്നു.

ശ്രീ​രാ​മ​പാ​ദു​ക​വും വാ​ങ്ങി​കൊ​ണ്ടു് ഭരതൻ തി​രി​ച്ചു പോ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ​യു​ള്ള കഥാ​ഭാ​ഗ​മാ​ണു് അയോ​ദ്ധ്യാ​കാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ അട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ മഹാ​ര​ണ്യ​പ്ര​വേ​ശ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആര​ണ്യ​കാ​ണ്ഡം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു. ‘ഝി​ല്ലി​ഝം​കാ​ര​നാ​ദ​മ​ണ്ഡിത സിം​ഹ​വ്യാ​ഘ്ര​ശ​ല്യാ​ദി​മൃ​ഗ​ഗ​ണ​നി​ഷേ​വി​ത​മായ’ ഘോ​ര​കാ​ന​ന​ത്തിൽ ലക്ഷ്മ​ണൻ മു​ന്നി​ലും മദ്ധ്യേ സീ​ത​യും എല്ലാർ​ക്കും പു​റ​കെ​യാ​യ് ശ്രീ​രാ​മ​നും നട​ന്നു. ഇവിടെ,

അഗ്രേ​ഗ​ച്ഛാ​മ്യ​ഹം പശ്ചാൽ​ത്വ​മ​ന്വേ​ഹി​ധ​നുർ​ദ്ധ​രഃ
ആവ​യോർ​മ​ധ്യ​ഗാ സീതാ മാ​യേ​വാ​ത്മ പരാ​ത്മ​നോഃ

എന്ന മൂ​ല​ശ്ലോ​ക​ത്തെ,

“മു​ന്നിൽ​നീ നട​ക്കേ​ണം വഴിയേ വൈ​ദേ​ഹി​യും
പി​ന്നാ​ലെ ഞാനും നട​ന്നീ​ടു​വൻ​ഗ​ത​ഭ​യം
ജീ​വാ​ത്മാ പര​മാ​ത്മാ​ക്കൾ​ക്കു മദ്ധ്യ​സ്ഥ​യാ​കും
ദേ​വി​യാം മഹാ​മാ​യാ​ശ​ക്തി​യെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ”

എന്നു മാ​റ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇതു് ഒരു വലിയ പ്ര​മാ​ദ​മാ​ണെ​ന്നു ജല്പി​ക്കു​ന്ന​വർ പല​രു​മു​ണ്ടു്. എന്നാൽ ഇതു എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മനഃ​പൂർ​വ​മാ​യി ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള മാ​റ്റ​മാ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​യി​ക്കാൻ പ്ര​യാ​സ​മി​ല്ല. സു​മി​ത്ര​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു്,

അഗ്രജൻതന്നെപ്പരിചരിച്ചെപ്പൊഴു-​
മഗ്രേ നട​ന്നു​കൊ​ള്ള​ണം പി​രി​യാ​തെ”

എന്നു് മു​മ്പു് ലക്ഷ്മ​ണ​നോ​ടു പറ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു നോ​ക്കുക. മായേ വാ​ത്മ​പ​രാ​ത്മ​നോഃ എന്ന ഉപ​മാ​ന​ത്തിൽ ആത്മാ, മായാ, പര​മാ​ത്മാ​വു് ഇങ്ങി​നെ​യാ​ണ​ല്ലൊ ക്രമം കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തും. അതു​കൊ​ണ്ടു് ജീ​വാ​ത്മ​സ്ഥാ​നീ​യ​നായ ലക്ഷ്മ​ണൻ മു​മ്പി​ലും, മാ​യാ​ദേ​വി​യായ സീത മദ്ധ്യ​ത്തി​ലും രാ​മ​പ​ര​മാ​ത്മാ​വു പു​റ​കി​ലും നട​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഉപ​മാ​ന​ത്തി​ലെ ക്രമം തെ​റ്റി​പ്പോ​കു​ന്ന​തി​നാൽ ഈ മാ​റ്റം വരു​ത്തി​യ​താ​യും ഒരു അഭി​പ്രാ​യ​മു​ണ്ടു്. അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ആ രീ​തി​യിൽ​ത​ന്നെ അർ​ത്ഥ​വ്യ​ത്യാ​സം വരു​ത്താ​തെ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്വാൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു സാ​ധി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ? ഇവിടെ ‘ഗതഭയം’ എന്ന പദം ഒരു ഊഹ​ത്തി​നു വഴി​ന​ല്കു​ന്നു. വന​ത്തിൽ മാ​യാ​വി​ക​ളും ദു​ഷ്ട​ന്മാ​രു​മായ രാ​ക്ഷ​സ​ന്മാ​രു​ടെ ശല്യം ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാൻ എളു​പ്പ​മാ​ണു്. മു​മ്പിൽ​വ​ന്നെ​തിർ​ത്താൽ ലക്ഷ്മ​ണൻ പോ​രാ​ടി​ക്കൊ​ള്ളും. പി​ന്തു​ണ​യ്ക്കു രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നു​മു​ണ്ട​ല്ലോ. പു​റ​കിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ആക്ര​മ​ണ​മാ​ണു് വളരെ ഭയ​പ്പെ​ടാ​നു​ള്ള​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു ലക്ഷ്മ​ണൻ മു​മ്പി​ലും സീത മദ്ധ്യ​ത്തി​ലും ആയി നട​ന്നാൽ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നു ഭയം​കൂ​ടാ​തെ പോവാൻ സാ​ധി​ക്കും എന്നു സാരം.

“അഗ്ര​തോ ഗച്ഛ സൌ​മി​ത്രേ സീതാ ത്വാ മനു​യാ​സ്യ​തു
പൃ​ഷ്ഠ​തോഽഹം ഗമി​ഷ്യാ​മി സീതാം ത്വാം പരി​പാ​ല​യൻ”

എന്നി​ങ്ങ​നെ ഈ അർ​ത്ഥ​ത്തെ​ത​ന്നെ കു​റി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ഒരു പ്ര​സി​ദ്ധ​പ​ദ്യം ഉണ്ടെ​ന്നു് മി​സ്റ്റർ ശങ്ക​ര​മേ​നോൻ പറ​യു​ന്നു.

വി​രാ​ധ​നു​മാ​യി എതി​രി​ട്ട​തി​നെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു് ‘അട്ട​ഹാ​സം തതഃ കൃ​ത്വാ ഭീ​ഷ​യ​ന്നി​ദ​മ​ബ്ര​വീൽ’ എന്ന മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തി​നെ,

“നി​ഷ്ഠ​ര​ത​ര​മ​വ​നെ​ട്ടാശ പൊട്ടുംവണ്ണ-​
മട്ട​ഹാ​സം ചെ​യ്തി​ടി​വെ​ട്ടി​ടും നാദം പോലെ
ദൃ​ഷ്ടി​യിൽ​നി​ന്നു കനൽ​ക്ക​ട്ട​കൾ വീ​ഴും​വ​ണ്ണം
പു​ഷ്ട​കോ​പേന ലോ​കം​ഞെ​ട്ടു​മാ​റു​ര​ചെ​യ്താൻ.”

എന്നാ​ണു് വി​വർ​ത്ത​നം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എത്ര മനോ​ഹ​ര​മായ വാ​ങ്മ​യ​ചി​ത്രം!

“കോ വാ ദയാ​ലുഃ സ്മൃ​ത​കാ​മ​ധേ​നു
മന്യോ​ജ​ഗ​ത്യാം രഘു നാ​യ​കാ​ദ​ഹോ!
സ്മൃ​തോ മയാ നി​ത്യ​മ​ന​ന്യ​ഭാ​ജാ
ജ്ഞ​ത്വാ സ്മൃ​തിം മേ സ്വ​യ​മാ​ഗ​തോ​യഃ”
“പശ്യ​ത്വി​ദാ​നിം ദേ​വേ​ശോ രാമോ ദശ​ര​ഥിഃ പ്ര​ഭുഃ
ദഗ്ദ്ധ്വാ സ്വ​ദേ​ഹം ഗച്ഛാ​മി ബ്രാ​ഹ്മ​ലോ​ക​മ​ക​ല്മ​ഷഃ
അയോ​ധ്യാ​ധി​പ​തിർ​മേ​സ്തു ഹൃദയേ രാ​ഘ​വ​സ്സ​ദാ
യദ്വാ​മാം​കേ സ്ഥി​താ സീതാ മേ​ഘ​സ്യേവ തടി​ല്ല​താ”

എന്ന പദ്യ​ങ്ങ​ളെ,

“ശ്രീ​രാ​മ​രാമ! രാമ! ഞാ​നൊ​രു വി​ദ്യാ​ധ​രൻ
കാ​രു​ണ്യ​മൂർ​ത്തേ കമ​ലാ​പ​തേ ധരാ​പ​തേ!
ദുർ​വാ​സാ​വായ മു​നി​ത​ന്നു​ടെ ശാ​പ​ത്തി​നാൽ
ഗർ​വി​ത​നാ​യൊ​രു രാ​ത്രി​ഞ്ച​ര​നാ​യേ​ന​ല്ലോ
നി​ന്തി​രു​വ​ടി​യു​ടെ മഹാ​ത്മ്യം​കൊ​ണ്ടു ശാപ-
ബന്ധ​വും​തീർ​ന്നു മോ​ക്ഷം പ്രാ​പി​ച്ച​തി​ന്നു നാഥ!
സന്ത​ത​മി​നി​ച്ച​ര​ണാം​ബു​ജ​യു​ഗം തവ
ചി​ന്തി​ക്കാ​യ്വ​രേ​ണ​മേ മാ​ന​സ​ത്തി​നു​ഭ​ക്ത്യാ
വാ​ണി​കൾ​കൊ​ണ്ടു നാ​മ​കീർ​ത്ത​നം ചെ​യ്യാ​ക​ണം
പാ​ണി​കൾ​കൊ​ണ്ടു ചര​ണാർ​ച്ച​നം ചെ​യ്യാ​ക​ണം
ശ്രോ​ത​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു കഥാ​ശ്ര​വ​ണം ചെ​യ്യാ​ക​ണം
നേ​ത്ര​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു രാ​മ​ലിം​ഗ​ങ്ങൾ കാ​ണാ​ക​ണം
ഉത്ത​മാം​ഗേന നമ​സ്ക​രി​ക്കാ​യ്വ​ന്നീ​ട​ണം
ഉത്ത​മ​ഭ​ക്ത​ന്മാർ​ക്കു ഭൃ​ത്യ​നാ​യ്വ​രേ​ണം ഞാൻ.
നമ​സ്തേ! ഭഗവതേ ജ്ഞാ​ന​മൂർ​ത്ത​യേ നമോ
നമ​സ്തേ! രാ​മാ​യാ​ത്മാ​രാ​മായ നമോ നമഃ
നമ​സ്തേ രാമായ സീ​ത​ഭി​രാ​മായ നി​ത്യം
നമ​സ്തേ രാമായ ലോ​കാ​ഭി​രാ​മായ നമഃ
ദേ​വ​ലോ​ക​ത്തി​നു പോ​വാ​ന​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്കേ​ണം
ദേ​വ​ദേ​വേശ പു​ന​രൊ​ന്ന​പേ​ക്ഷി​ച്ചീ​ടു​ന്നേൻ
നി​ന്മ​ഹാ മാ​യാ​ദേ​വി​യെ​ന്നെ മോഹിപ്പിച്ചിടാ-​
യ്ക്കം​ബു​ജ​വി​ലോ​ചന! സന്ത​തം നമ​സ്കാ​രം.”

എന്ന ഭാ​ഗ​ത്തോ​ടു സാ​ദൃ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി നോ​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്. ഇതു തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണെ​ന്നു ആരെ​ങ്കി​ലും പറ​യു​മോ? പാ​ഷ​ണ്ഡ​ന്മാർ​ക്കു​കൂ​ടി ഈ വരികൾ വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ ഭക്തി ജനി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​മോ എന്നു സം​ശ​യ​മാ​ണു്. ഇവി​ടെ​യും വി​രാ​ധ​സ്തു​തി​യ​ല്ല നാം കാ​ണു​ന്ന​തു്. പര​മ​ഭ​ക്ത​നായ കവി​യു​ടെ​സ്തു​തി​യാ​ണു്. ഭക്ത​ന്മാ​രു​ടെ ദാ​സ്യം​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം പര​മ​സം​തൃ​പ്തി അട​യു​ന്ന​താ​യി ഇവിടെ വ്യ​ക്ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സീ​താ​ദേ​വി സദാ ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ ഇരി​ക്കേ​ണ​മേ എന്നാ​ണു് മൂ​ല​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. വി​ര​ക്ത​നായ നമ്മു​ടെ കവി​യാ​ക​ട്ടെ,

‘നി​ന്മ​ഹാ​മാ​യാ​ദേ​വി എന്നെ മോ​ഹി​പ്പി​ച്ചീ​ട​രു​തേ’ എന്ന​ത്രേ പ്രാർ​ത്ഥി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ശര​ഭം​ഗാ​ശ്രമ പ്രാ​പ്തി​മു​തൽ​ക്കു സു​തീ​ക്ഷ്ണാ​ശ്ര​മ​പ്ര​വേ​ശ​നം വരെ​യു​ള്ള ഭാഗം ഏറെ​ക്കു​റെ ശരി​തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണു്. സു​തീ​ക്ഷ്ണ​സ്തോ​ത്രം വളരെ ഹൃ​ദ​യം​ഗ​മ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

വേ​ദാ​ന്ത​പ​ര​മായ അഗ​സ്ത്യ​സ്തു​തി​യെ ഇതിൽ​പ​രം ഭഗി​യാ​യി മറ്റാർ​ക്കും ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്വാൻ സാ​ധി​ക്ക​യി​ല്ല. ഒരു ഭാഗം മാ​ത്രം ഉദ്ധ​രി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

മൂലം:
“സാധവഃ സമ​ചി​ത്താ യേ നി​സ്പൃ​ഹാ വി​ഗ​തൈ​ഷി​ണഃ
ദാ​ന്താഃ പ്ര​ശാ​ന്താ​സ്ത്വ​ദ് ഭക്താ നി​വൃ​ത്താ​ഖി​ല​കാ​മ​നാഃ
ഇഷ്ട​പ്രാ​പ്തി​വി​പ​ത്ത്യാ​ശ്ച സമാഃ സം​ഗ​വി​വർ​ജ്ജി​താഃ
സന്യ​സ്താ​ഖി​ല​കർ​മ്മാ​ണഃ സർവദാ ബ്ര​ഹ്മ​തൽ​പ​രാഃ
യമാ​ദി​ഗു​ണ​സ​മ്പ​ന്നാഃ സന്തു​ഷ്ടാ യേ​ന​കേ​ന​ചിൽ
സത്സം​ഗ​മോ ഭാ​വേ​ത്തർ​ഹി ത്വൽ​ക​ഥാ​ശ്ര​വ​ണേ രതിഃ
സമു​ദേ​തി തതോ ഭക്തി​സ്ത്വ​യാ രാമ സനാ​ത​നേ
ത്വദ ഭക്താ​വു​പ​പ​ന്നാ​യാം വി​ജ്ഞാ​നം പി​പു​ലം സ്ഫു​ടം.
ഉദേതി മു​ക്തി​മാർ​ഗ്ഗോ​യ​മാ​ദ്യ​ശ്ച​തു​ര​സേ​വി​തഃ
തസ്മാ​ദ്രാ​ഘവ സദ്ഭ​ക്തി​സ്ത്വ​യി മേ പ്രേ​മ​ല​ക്ഷ​ണാ.
സദാ​ഭൂ​യാ​ദ്ധ​രേ സം​ഗ​സ്ത്വ​ദ് ഭക്തേ​ഷു​വി​ശേ​ഷ​തഃ”
ഭാഷ:
“സാ​ധു​ക്ക​ളാ​കു​ന്ന​തു സമ​ചി​ത്ത​ന്മാ​ര​ല്ലോ
ബോ​ധി​പ്പി​ച്ചീ​ടു​മാ​ത്മ​ജ്ഞാ​ന​വും ഭക്ത​ന്മാർ​ക്കാ​യ്
നി​സ്പൃ​ഹ​ന്മാ​രാ​യ് വി​ഗ​തൈ​ഷ​ണ​ന്മാ​രാ​യ് സദാ
ത്വ​ത്ഭ​ക്ത​ന്മാ​രാ​യ് നി​വൃ​ത്താ​ഖി​ല​കാ​മ​ന്മാ​രാ​യ്
ഇഷ്ടാ​നി​ഷ്ട​പ്രാ​പ്തി​കൾ രണ്ടി​ലും സമ​ന്മാ​രാ​യ്
നഷ്ട​സം​ഗ​ന്മാ​രു​മാ​യ് സന്യ​സ്ത​കർ​മ്മാ​ക്ക​ളാ​യ്
ഇഷ്ട​മാ​ന​സ​ന്മാ​രാ​യ് ബ്ര​ഹ്മ​തൽ​പ​ര​ന്മാ​രാ​യ്
ശി​ഷ്ടാ​ചാ​രൈ​ക​പ​രാ​യ​ണ​ന്മാ​രാ​യി നി​ത്യം
യോ​ഗാർ​ത്ഥം യമനിയമാദിസമ്പന്നന്മാരാ-​
യേ​കാ​ന്തേ ശമ​ദ​മ​സാ​ധ​ന​യു​ക്ത​ന്മാ​രാ​യ്,
സാ​ധു​ക്ക​ള​വ​രോ​ടു സം​ഗ​തി​യു​ണ്ടാ​കു​മ്പോൾ
ചേതസി ഭവൽ​ക്ക​ഥാ​ശ്ര​വ​ണേ രതി​യു​ണ്ടാം
ത്വൽ​ക്ക​ഥാ​ശ്ര​വ​ണേന ഭക്തി​യും വർ​ദ്ധി​ച്ചീ​ടും
ഭക്തി​വർ​ദ്ഥി​ച്ചീ​ടു​മ്പോൾ വി​ജ്ഞാ​ന​മു​ണ്ടാ​യ്വ​രും.
വി​ജ്ഞാ​ന​ജ്ഞാ​നാ​ദി​കൊ​ണ്ടു മോ​ക്ഷ​വും വരും.
ആകയാൽ ത്വൽ​ഭ​ക്തി​യും നി​ങ്ക​ലേ പ്രേ​മ​വാ​യ്പും
രാഘവ സദാ ഭവി​ക്കേ​ണ​മേ ദയാ​നി​ധേ!
ത്വൽ​പ​ദാം​ബു​ജ​ങ്ങ​ളി​ലും ത്വൽഭക്തന്മാരിലുമെ-​
ന്നുൾ​പ്പൂ​വിൽ ഭക്തി​പു​ന​രെ​പ്പൊ​ഴു​മു​ണ്ടാ​ക​ണം.”

അഗ​സ്ത്യോ​പ​ദേ​ശ​ത്തി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ ലക്ഷ്മ​ണോ​പ​ദേ​ശ​ത്തി​ലും കവി മാ​റ്റം ഒന്നും ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല. അടു​ത്ത സു​ന്ദ​ര​ഘ​ട്ടം ശൂർ​പ്പ​ണ​ഖ​യു​ടെ പു​റ​പ്പാ​ടാ​ണു്.

രാ​മ​ന്റെ വാ​ക്കു​കേ​ട്ടു് ലക്ഷ്മ​ണ​ന്റെ അടു​ക്കൽ ചെ​ന്നി​ട്ടു് ഭഗ്നാ​ശ​യാ​യി വീ​ണ്ടും വന്ന ശൂർ​പ്പ​ണഖ,

“ക്രോ​ധ​ദ്രാമ! കി​മർ​ത്ഥം മാം ഭ്രാ​മ​യ​സ്യ​ന​വ​സ്ഥി​താം
ഇദാ​നീ​മേവ താം സീതാം ഭക്ഷ​യാ​മി തവാ​ഗ്ര​തഃ”

എന്നു പറ​ഞ്ഞ​താ​യി​ട്ടാ​ണു് മൂലം. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​ക​ട്ടെ,

“പി​ന്നെ​യും രഘു​കു​ല​നാ​യ​ക​നോ​ടു​ചൊ​ന്നാ
ളെ​ന്നെ​നീ പര​ഗ്ര​ഹി​ച്ചീ​ടുക നല്ലൂനിന-​
ക്കൊ​ന്നു​കൊ​ണ്ടു​മേ​യൊ​രു സങ്ക​ട​മു​ണ്ടാ​യ്വ​രാ
മന്നവ! ഗി​രി​വ​ര​ഗ്രാ​മ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ തോറു-
മെ​ന്നോ​ടു​കൂ​ടെ നടന്നോരോരോഭോഗമെല്ലാ-​
മന്യോ​ന്യം​ചേർ​ന്നു ഭു​ജി​ക്കാ​യ് വരു​മ​നാ​ര​തം.
ഇത്ത​ര​മ​വ​ളു​ര​ചെ​യ്ത​തു കേ​ട്ട​നേ​രം.
മു​ത്ത​ര​മ​രുൾ​ചെ​യ്തു രാഘവൻ തി​രു​വ​ടി.
ഒരു​ത്ത​നാ​യാ​ല​വ​ന​രി​കേ ശുശ്രൂഷിപ്പാ-​
നൊ​രു​ത്തി​വേ​ണ​മ​തി​നി​വ​ളു​ണ്ടി​നി​ക്കി​പ്പോൾ.
ഒരു​ത്തി​വേ​ണ​മ​വ​ന​തി​നാ​രെ​ന്നു തിര-
ഞ്ഞി​രി​ക്കും നേ​ര​മി​പ്പോൾ നി​ന്നെ​യും കണ്ടു​കി​ട്ടി.
വരു​ത്തും ദൈ​വ​മൊ​ന്നു കൊതിച്ചാലിനിനിന്നെ-​
വരി​ച്ചു​കൊ​ള്ളു​മ​വ​നി​ല്ല സം​ശ​യ​മേ​തും.
തെ​രി​ക്കെ​ന്നി​നി​ക്കാ​ലം കള​ഞ്ഞി​ടാ​തെ​ചെ​ന്നാൽ
കര​ത്തെ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചീ​ടും കടു​ക്കെ​ന്ന​വ​നെ​ടോ”

എന്നു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ ഭാഗം കവി​യു​ടെ സ്വ​ന്തം മനോ​ധർ​മ്മ​മാ​ണെ​ന്നു പര​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഫലി​ത​ത്തി​നു​ള്ള വി​ശി​ഷ്ട​സ്വ​ഭാ​വം ഈ വരി​ക​ളിൽ​നി​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ക്കാം. കവി​ത്വ​പ്ര​ക​ട​ന​ത്തി​നു് അവ​സ​രം​കി​ട്ടി​യാൽ അദ്ദേ​ഹം അതിനെ വ്യർ​ത്ഥ​മാ​ക്കു​ക​യി​ല്ല. നോ​ക്കുക.

“ഇദാ​നീ​മേവ താം സീതാം ഭക്ഷ​യാ​മി തവാ​ഗ്ര​തഃ
ഇത്യു​ക്ത്വാ വി​ക​ടാ​കാ​രാ ജാ​ന​കി​മ​നു​ധാ​വ​തീ.
തതോ രാ​മാ​ജ്ഞ​യാ ഖഡ്ഗ​മാ​ദാ യ പരി​ഗൃ​ഹ്യ താം
ചി​ച്ഛേദ നാസാം കർ​ണ്ണൌ ച ലക്ഷ്മ​ണോഽലഘു​വി​ക്ര​മഃ.
തതോ ഘോ​ര​ദ്ധ്വ​നിം കൃ​ത്വാ രു​ധി​രാ​ക്ത​വ​പുർ​ദ്രു​തം
ക്ര​ന്ദ​മാ​നാ പപാ​താ​ഗ്രേ ഖരസ്യ പരു​ഷാ​ക്ഷ​രം”

എന്ന​തി​നെ നമ്മു​ടെ പര​മ​ഗു​രു ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു് തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

“കാ​മ​വു​മാ​ശാ​ഭം​ഗം​കൊ​ണ്ടു കോപവുമതി-​
പ്രേ​മ​വു​മാ​ല​സ്യ​വും പൂ​ണ്ടു രാ​ക്ഷ​സി​യ​പ്പോൾ,
മാ​യാ​രൂ​പ​വും വേർ​പെ​ട്ട​ഞ്ജ​ന​ശൈ​ലം​പോ​ലെ
കാ​യാ​കാ​ര​വും ഘോ​ര​ദം​ഷ്ട്ര​വും​കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു​റ്റം,
കമ്പ​മുൾ​ക്കൊ​ണ്ടു സീ​താ​ദേ​വി​യോ​ട​ടു​ത്ത​പ്പോൾ
സം​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടെ രാമൻ തടു​ത്തു​നിർ​ത്തും നേരം
ബാ​ല​കൻ​ക​ണ്ടു ശീ​ഘ്രം കു​തി​ച്ചു ചാ​ടി​ച്ചെ​ന്നു
വാ​ളു​റ​യൂ​രി​ക്കാ​തും മു​ല​യും മൂ​ക്കു​മെ​ല്ലാം
ഛേ​ദി​ച്ച​നേ​ര​മ​വ​ള​ലി​റി​മു​റ​യി​ട്ട
നാ​ദ​ത്തെ​ക്കൊ​ണ്ടു ലോകം മാ​റ്റൊ​ലി​കൊ​ണ്ടു.
നീ​ല​പ​വർ​ത​ത്തി​ന്റെ മു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു​ചാ​ടി
നാ​ല​ഞ്ചു​വ​ഴി​വ​രു​മ​രു​വി​യാ​റു​പോ​ലെ
ചോ​ര​യു​മൊ​ലി​പ്പി​ച്ചു കാ​ള​രാ​ത്രി​യെ​പ്പോ​ലെ
ഘോ​ര​യാം നി​ശാ​ച​രി വേ​ഗ​ത്തിൽ നട​കൊ​ണ്ടു.
രാ​വ​ണൻ​ത​ന്റെ വര​വു​ണ്ടി​നി​യി​പ്പോ​ളെ​ന്നു
ദേ​വ​ദേ​വ​നു​മ​രുൾ​ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​രു​ളി​നാൻ.
രാ​ക്ഷ​സ​പ്ര​വ​ര​നാ​യീ​ടിന ഖരൻ മു​മ്പിൽ
പക്ഷ​മ​റ്റ​വ​നി​യിൽ പർ​വ​തം​വീ​ണ​പോ​ലെ
രോ​ദ​നം​ചെ​യ്തു​മു​മ്പിൽ പത​നം​ചെ​യ്തു…”

മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ലെ ശു​ഷ്ക​പ​ദ്യ​ങ്ങൾ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഐന്ദ്ര​ജാ​ലി​ക​പ്ര​യോ​ഗ​ത്താൽ അതി​ശ​യ​ച​മൽ​ക്കാ​രി​യായ ഒരു മനോ​ഹ​ര​ചി​ത്ര​മാ​യി​ച്ച​മ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. രാ​മ​ന്റെ ആജ്ഞാ​നു​സാ​രം ലക്ഷ്മ​ണൻ ശൂർ​പ്പ​ണ​ഖ​യു​ടെ മൂ​ക്കും കാതും അറു​ത്ത​താ​യി​ട്ടാ​ണ​ല്ലോ മൂലം. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അതു ഭം​ഗി​യാ​യി​ല്ലെ​ന്നു കണ്ടി​ട്ടു്, അവിടം അല്പം മാ​റ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സീ​താ​ദേ​വി​യെ രാ​ക്ഷ​സി ഭക്ഷി​ക്കാൻ ഒരു​മ്പെ​ടു​ന്ന​തു കണ്ടു് ഭക്താ​ഗ്ര​ണീ​യായ ലക്ഷ്മ​ണൻ താനേ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്ത​താ​യി വർ​ണ്ണി​ച്ച​തു ഉചി​ത​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.

ചതുർ​ദ്ദ​ശാ​ശ​രാ​ധി​പ​ന്മാ​രു​മാ​യു​ള്ള യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ വർ​ണ്ണന മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ള​തു​പോ​ലെ​യ​ല്ല. ശൂർ​പ്പ​ണ​ഖ​യോ​ടു​കൂ​ടി​പ്പോയ അവരെ രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ഹനി​ച്ച​തി​നാൽ, അവൾ ബാ​ഷ്പ​വും തൂ​കി​ക്കൊ​ണ്ടു് തി​രി​ച്ചു​വ​ന്ന​പ്പോൾ ഖരാ​ദി​കൾ,

“എങ്ങു​പോ​യ്ക്ക​ള​ഞ്ഞി​തു നിന്നോടുകൂടിപ്പറ-​
ഞ്ഞി​ങ്ങു​നി​ന്ന​യ​ച്ച​വർ പതി​ന്നാൽ​വ​രും ചെൽനീ”

എന്നു ചോ​ദി​ക്ക​വേ, ആ ദുഷ്ട പറഞ്ഞ മറു​പ​ടി ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

“അങ്ങു​ചെ​ന്നേ​റ്റ​നേ​രം രാമസായകങ്ങൾകൊ-​
ണ്ടി​ങ്ങി​നി വരാ​ത​വ​ണ്ണം പോയാർ തെ​ക്കോ​ട്ട​വർ”

ഖര​ദൂ​ഷണ ത്രി​ശി​രാ​ക്ക​ളു​മാ​യു​ള്ള യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ അതി​ദീർ​ഘ​മായ വർ​ണ്ണ​ന​യും സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​ണു്. യു​ദ്ധ​വർ​ണ്ണ​ന​യിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു​ള്ള പാടവം അദ്വി​തീ​യ​മാ​കു​ന്നു. മൂ​ല​ക​വി നാലു പദ്യ​ങ്ങ​ളിൽ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തി​നെ​യാ​ണു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ നൂ​റിൽ​പ​രം പാ​ദ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു് വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

യു​ദ്ധ​ത്തിൽ​മ​രി​ച്ച പതി​ന്നാ​ലാ​യി​രം രാ​ക്ഷ​സ​ന്മാ​രും ദി​വ്യ​വി​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ സ്തു​തി​ക്കു​ന്ന​തും മറ്റും എന്റെ കൈ​വ​ശ​മു​ള്ള മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന​തേ ഇല്ല. “രാ​വ​ണ​ഭ​ഗി​നി​യും രോ​ദ​നം​ചെ​യ്തു പി​ന്നെ, രാ​വ​ണ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞീ​ടു​വാൻ​ന​ട​കൊ​ണ്ടാൾ” എന്നു മു​തൽ​ക്കു​ള്ള ഭാഗമേ മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ളു.

മാ​രീ​ച​നി​ഗ്ര​ഹ​ണ​കഥ മൂ​ല​ത്തെ അനു​സ​രി​ച്ചു​ത​ന്നെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ രാ​വ​ണ​നോ​ടു സീത പറഞ്ഞ വാ​ക്കു​ക​ളെ കവി നേരേ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്യാ​തെ കല്പി​ത​മായ ചില അം​ശ​ങ്ങൾ​കൂ​ടി കൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘തൊ​ട്ടു​കൂ​ടു​മോ ഹരി​പ​ത്നി​യേ​ശ്ശ​ശ​ത്തി​നു്’ എന്ന വാ​ക്യം കവി​യു​ടേ​താ​ണു്. അതു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ രാ​വ​ണ​നും ജടാ​യു​വും തമ്മി​ലു​ള്ള സമ​ര​ത്തി​ന്റെ വർ​ണ്ണ​ന​യി​ലും സര​സ​മായ അം​ശ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ സ്വ​ന്ത​മാ​കു​ന്നു.

“അബ്ധി​യും പത്രാ​നി​ല​ക്ഷു​ബ്ധ​മാ​യ് ചമയുന്നി-​
തദ്രി​ക​ളി​ള​കു​ന്നു വി​ദ്രു​ത​മ​തു​നേ​രം”

എന്നി​ങ്ങ​നെ ഒരു പശ്ചാ​ദ്ഭൂ​മി ഒരു​ക്കി​യ​തി​ന്റെ ശേഷമേ അദ്ദേ​ഹം ആ ഭയ​ങ്ക​ര​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ ചി​ത്രം ഉല്ലേ​ഖ​നം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ളു.

“കാൽ​ന​ഖ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു ചാ​പ​ങ്ങൾ പൊടിപെടു-​
ത്താ​ന​ന​ങ്ങ​ളും കീ​റി​മു​റി​ഞ്ഞു വശം​കെ​ട്ടു.
തീ​ക്ഷ​ണ​തു​ണ്ഡാ​ഗ്രം കൊ​ണ്ടു​കു​ത്തി,ത്ത​കർ​ത്തി​തു
കാൽ​ക്ഷ​ണം​കൊ​ണ്ടു കെ​ാ​ന്നു​വീ​ഴ്ത്തി​നാ​ന​ശ്വ​ങ്ങ​ളെ.
രൂ​ക്ഷ​ത​പെ​രു​കിയ പക്ഷ​പാ​ത​ങ്ങ​ളേ​റ്റു
രാ​ക്ഷ​സ​പ്ര​വ​ര​നും ചഞ്ച​ല​മു​ണ്ടാ​യ്വ​ന്നു.
യാ​ത്ര​യും മു​ട​ങ്ങി മൽകീർത്തിയുമൊടുങ്ങീതെ-​
ന്നാർ​ത്തി​പൂ​ണ്ടു​ഴ​ന്നോ​രു രാ​ത്രി​ചാ​രീ​ന്ദ്ര​ര​പ്പോൾ” ഇത്യാ​ദി

വർ​ണ്ണ​ന​യിൽ അധി​ക​പ​ക്ഷ​വും മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ള​തേ​യ​ല്ല.

സീ​ത​യെ​ക്കാ​ണാ​ഞ്ഞു രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്ന ഘട്ട​ത്തെ മൂ​ല​കാ​ര​നും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും വർ​ണ്ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു താ​ര​ത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​നോ​ക്കി​യാൽ, ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം കർ​ത്താ​വി​ന്റെ കവി​താ​പാ​ട​വം സവി​ശേ​ഷം വെ​ളി​പ്പെ​ടും.

മൂലം:
“ഹാ പ്രി​യേ ക്വ ഗതാസി ത്വം? നാസി പൂർ​വ​വ​ദാ​ശ്ര​മേ
അഥവാ മദ്വി​മോ​ഹാർ​ത്ഥം ലീലയാ ക്വ വി​ലീ​യ​സേ?
വന​ദേ​വ്യഃ കുതഃ സീതാ? ബ്രൂ​വ​ന്തു മമ വല്ല​ഭാം
മൃ​ഗാ​ശ്ച പക്ഷി​ണോ വൃ​ക്ഷാഃ കഥ​യ​ന്തു മമ പ്രി​യാം.”
ഭാഷ:
ഹാ ഹാ! വല്ല​ഭേ സീതേ! ഹാ ഹാ മൈ​ഥി​ലീ നാഥേ!
ഹാ ഹാ ജാ​ന​കീ​ദേ​വീ ഹാ ഹാ മൽ​പ്രാ​ണേ​ശ്വ​രി!
എന്നെ മോ​ഹി​പ്പി​പ്പാ​നാ​യ് മറ​ഞ്ഞ​ങ്ങി​രി​ക്ക​യോ?
ധന്യേ നീ വേ​ളി​ച്ച​ത്തു​വ​ന്നീ​ടു​മ​ടി​യാ​തെ.
ഇത്ത​രം പറ​ക​യും കാ​ന​നം​തോ​റും നട-
ന്ന​ത്തൽ​പൂ​ണ്ട​ന്വേ​ഷി​ച്ചു കാ​ണാ​ഞ്ഞു വി​വ​ശ​നാ​യ്,
വന​ദേ​വ​ത​മാ​രെ! നി​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടോ​ക​ണ്ടു?
വന​ജേ​ക്ഷ​ണ​യായ സീതയെ സത്യം ചൊൽ​വിൻ.
മൃ​ഗ​സ​ഞ്ച​യ​ങ്ങ​ളെ! നി​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടോ​ക​ണ്ടു
മൃ​ഗ​ലോ​ച​ന​യായ ജന​ക​പു​ത്രി​ത​ന്നെ?
പക്ഷി​സ​ഞ്ച​യ​ങ്ങ​ളെ! നി​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടോ കണ്ടു
പക്ഷ്മ​ളാ​ക്ഷി​യെ മമ? ചൊ​ല്ലു​വിൻ പര​മാർ​ത്ഥം.
വൃ​ക്ഷ​വൃ​ന്ദ​മേ! പറ​ഞ്ഞീ​ടു​വിൻ പര​മാർ​ത്ഥം
പു​ഷ്ക​രാ​ക്ഷി​യെ നി​ങ്ങ​ളെ​ങ്ങാ​നു​മു​ണ്ടോ​ക​ണ്ടു?”

ഈ ഭാ​ഗ​ത്തെ തൊ​ണ്ട​യി​ട​റാ​തെ വാ​യി​ക്കാൻ ആർ​ക്കും സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല. ജടാ​യു​സ്തു​തി, കബ​ന്ധ​ഗ​തി ഇവ​യു​ടെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം അതി​ശ​യേന ചമൽ​കൃ​ത​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ശബ​ര്യാ​ശ്ര​മം പ്രാ​പി​ച്ചു് ആ തപ​സ്വി​നി​യു​ടെ സപര്യ ഏൾ​ക്കു​ന്ന ഘട്ടം​വ​രെ​യാ​ണു് ആര​ണ്യ​കാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

കി​ഷ്കി​ന്ധാ​കാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ സു​ഗ്രീ​വ​സ​ഖ്യ​വും മറ്റും കവി അധികം പ്ര​പ​ഞ്ചി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. എന്നാൽ അവി​ടെ​യും ചില സര​സ​ഘ​ട്ട​ങ്ങൾ ഉണ്ടു്. സു​ഗ്രീ​വൻ സീ​താ​ദേ​വി​യു​ടെ ആഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളെ ഭഗ​വാ​നെ കാ​ണി​ച്ച​പ്പോ​ഴ​ത്തെ അവ​സ്ഥ​യെ മൂ​ല​ക​വി ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“വി​മു​ച്യ രാ​മ​സ്താ​ദ്ദൃ​ഷ്ട്വാ ഹാ സീ​തേ​തി മു​ഹുർ​മ്മു​ഹുഃ
ഹൃദി നി​ക്ഷി​പ്യ തത്സർ​വം രുരോദ പ്രാ​കൃ​തോ യഥാ.”

അതി​ന്റെ വി​വർ​ത്ത​നം ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്:

“അർ​ണ്ണോ​ജ​നേ​ത്ര​നെ​ടു​ത്തു നോ​ക്കു​ന്നേ​രം
കണ്ണു​നീർ​ത​ന്നേ കുശലം വി​ചാ​രി​ച്ചു.
എന്നെ​ക്ക​ണ​ക്കെ പി​രി​ഞ്ഞി​തോ നി​ങ്ങ​ളും
തന്വം​ഗി​യാ​കിയ വൈ​ദേ​ഹി​യോ​ട​യ്യോ?
സീതേ! ജന​കാ​ത്മ​ജേ! മമ വല്ല​ഭേ!
നാഥേ! നളി​ന​ദ​ലാ​യ​ത​ലോ​ച​നേ!
രോ​ദ​നം​ചെ​യ്തു വിഭൂഷണസഞ്ചയ-​
മാ​ധി​പൂർ​വം തി​രു​മാ​റി​ല​മു​ഴ്ത്തി​യും
പ്രാ​കൃ​ത​ന്മാ​രാം പു​രു​ഷ​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലെ
ലോ​കൈ​ക​നാ​ഥൻ കര​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി​നാൻ”

സു​ഗ്രീ​വ​നും ബാ​ലി​യും തമ്മി​ലു​ണ്ടായ യു​ദ്ധ​ത്തെ മൂ​ല​കാ​രൻ,

“മു​ഷ്ടി​ഭ്യാം താ​ഡ​യാ​മാസ ബാ​ലി​നം സോ പിതം തഥാ?
അഹൻ ബാലീ ച സു​ഗ്രീ​വം സു​ഗ്രീ​വോ ബാ​ലി​നം തഥാ”

എന്ന ശു​ഷ്ക്ക​പ​ദ്യ​ത്തിൽ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഇങ്ങ​നെ വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“മു​ഷ്ടി​കൾ കൊ​ണ്ടു താ​ഡി​ച്ചി​തു ബാ​ലി​യെ
രു​ഷ്ട​നാം ബാലി സു​ഗ്രീ​വ​നേ​യും തഥാ
മു​ഷ്ടി​ചു​രു​ട്ടി പ്ര​ഹ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​വേ
കെ​ട്ടി​യും കൈകാൽ പര​സ്പ​രം താഡനം
തട്ടി​യും മു​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും തല​ത​ങ്ങ​ളിൽ
കൊ​ട്ടി​യു​മേ​റ്റം പി​ടി​ച്ചു കടിച്ചുമ-​
ങ്ങൂ​റ്റ​ത്തിൽ വീണും പു​ര​ണ്ടു മുരുണ്ടുമുൾ-​
ച്ചീ​റ്റം കലർ​ന്നു നഖം കൊ​ണ്ടു​മാ​ന്തി​യും,
ചാ​ടി​പ്പ​തി​ക്ക​യും കൂ​ടെ​ക്കു​തി​ക്ക​യും,
മാ​ടി​ത്ത​ടു​ക്ക​യും കൂ​ടെ​ക്കൊ​ടു​ക്ക​യും,
ഓടി​ക്ക​ഴി​ക്ക​യും വാടി വി​യർ​ക്ക​യും,
മാടി വി​ളി​ക്ക​യും കോ​പി​ച്ച​ടു​ക്ക​യും,
ഊടെ വി​യർ​ക്ക​യും നാ​ഡി​കൾ ചീർ​ക്ക​യും,
മു​ഷ്ടി​യു​ദ്ധ പ്ര​യോ​ഗം​ക​ണ്ടു നി​ല്പ​വർ
ദൃ​ഷ്ടി​കു​ളുർ​ക്ക​യും വാ​ഴ്ത്തി​സ്തു​തി​ക്ക​യും
കാ​ല​നും കാ​ല​കാ​ലൻ​താ​നു​മു​ള്ള​പോർ
ബാ​ലി​സു​ഗ്രീ​വ​യു​ദ്ധ​ത്തി​നൊ​വ്വാ​ദൃ​ഢം.
രണ്ടു​സ​മു​ദ്ര​ങ്ങൾ തമ്മിൽ പൊരും പോലെ
രണ്ടു​ശൈ​ല​ങ്ങൾ തമ്മിൽ പൊരും പോ​ലെ​യും
കണ്ട​വ​രാർ​ത്തു കൊ​ണ്ടാ​ടി​പ്പു​കൾ​ത്തി​യും
കണ്ടീ​ല​വാ​ട്ട​മൊ​രു​ത്ത​നു​മേ​തു​മേ” ഇത്യാ​ദി.

സു​ഗ്രീ​വ​രാ​ജ്യാ​ഭി​ഷേ​കം കഴി​ഞ്ഞു് ലക്ഷ്മ​ണ​ന്റെ അപേ​ക്ഷ​പ്ര​കാ​രം രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ ചെ​യ്ത​തായ ക്രി​യോ​പ​ദേ​ശ​ത്തിൽ പല അം​ശ​ങ്ങ​ളും നമ്മു​ടെ കവി​യു​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​ണെ​ന്നു നി​സ്സം​ശ​യം പറയാം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ യോ​ഗ​ശാ​സ്ത്ര​പ​രി​ജ്ഞാ​ന​ത്തി​നേ​പ്പ​റ്റി ഏതാ​ണ്ട​ല്പം നമു​ക്കു് ഈ വി​വ​ര​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ക്കാൻ കഴി​യും.

“മൽ​ക്ക​ലാം ജീ​വ​സം​ജ്ഞാം തടി​ദു​ജ്ജ്വ​ലാം
ഹൃൽ​ക്ക​മ​ലേ ദൃഢം ധ്യാ​നി​ച്ചു കൊ​ള്ള​ണം.
പി​ന്നെ സ്വ​ദേ​ഹ​മ​ഖി​ലം തയാ വ്യാപ്ത-​
മെ​ന്നു​റ​യ്ക്ക​ണ​മി​ള​ക്ക​വും കൂ​ടാ​തെ
ആവാ​ഹ​യേൽ പ്ര​തി​മാ​ദി​ഷു മൽ​ക്ക​ലാം
ദേ​വ​സ്വ​രൂ​പ​മാ​യ് ധ്യാ​നി​ക്ക കേവലം”

ഇത്യാ​ദി വരികൾ മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ നി​ന്നു എടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​ത​ല്ല.

ശരൽ​ക്കാ​ലം വന്നി​ട്ടും സു​ഗ്രീ​വൻ സീ​താ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നു പു​റ​പ്പെ​ടാ​ഞ്ഞ​തി​നാൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ ഒന്നു ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നാ​യി ഭഗവാൻ ലക്ഷ്മ​ണ​നെ അയ​ച്ചു. രാ​മാ​നു​ജൻ വാ​ന​ര​പു​രി​യിൽ പ്ര​വേ​ശി​ച്ച ഘട്ട​ത്തേ മൂ​ല​കാ​രൻ ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ലക്ഷ്മ​ണോഽപി തദാ ഗത്വാ കി​ഷ്കി​ന്ധാ​ന​ഗ​രാ​ന്തി​കം
ജ്യാ​ഘോ​ഷ​മ​ക​രോ​ത്തീ​വ്രം ഭീഷയൻ സർ​വ​വാ​ന​രാൻ.
തം ദൃ​ഷ്ട്വാ പ്രാ​കൃ​താ​സ്ത​ത്ര വാനരാ വപ്ര​മൂർ​ദ്ധ​നി
ചക്രുഃ കി​ല​കി​ലാ ശബ്ദം ധൃ​ത​പാ​ഷാ​ണ​പാ​ദ​പാഃ
താൻ ദു​ഷ്ട്വാ ക്രോ​ധ​താ​മ്രാ​ക്ഷോ വാ​ന​രാൻ ലക്ഷ്മ​ണ​സ്ത​ദാ
നിർ​മൂ​ലാൻ കർ​ത്തു​മു​ദ്യു​ക്തോ ധനു​രാ​ന​മ്യ വീ​ര്യ​വാൻ”

ഇതി​ന്റെ തർ​ജ്ജമ എത്ര സര​സ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു!

“കി​ഷ്കി​ന്ധ​യാം നഗ​രാ​ന്തി​കം പ്രാ​പി​ച്ചു
ലക്ഷ്മ​ണ​നും ചെ​റു​ഞാ​ണൊ​ലി​യി​ട്ടി​തു.
മർ​ക്ക​ട​ന്മാ​ര​വ​നെ​ക്ക​ണ്ടു​പേ​ടി​ച്ചു
ചക്രുഃ കി​ലു​കി​ല​ശ​ബ്ദം പര​വ​ശാൽ
വപ്രോ​പ​രി വീണു കല്ലും മര​ങ്ങ​ളും
വി​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടു കൈ​യ്യിൽ പി​ടി​ച്ചേ​വ​രും
പേ​ടി​ച്ചു മൂ​ത്ര​മ​ല​ങ്ങൾ വി​സർ​ജ്ജി​ച്ചു
ചാ​ടി​ത്തു​ട​ങ്ങി​നാ​ര​ങ്ങു​മി​ങ്ങും​ദ്രു​തം.
മർക്കടകൂട്ടത്തെയൊക്കെയൊടുക്കുവാ-​
നുൾ​ക്കാ​മ്പി​ല​ഭ്യു​ദ്യു​ത​നാ​യി​തു സൌ​മി​ത്രി
വി​ല്ലി കു​ഴി​യെ ക്കു​ല​ച്ചു വലി​ച്ചി​തു
ഭല്ലൂ​ക​വൃ​ന്ദ​വും വല്ലാ​തെ​യാ​യി​തു”

ഇതു​പോ​ലെ തന്നെ സ്വയം പ്ര​ഭാ​ഗ​തി സമ്പാ​ദി​വാ​ക്യം മു​ത​ലാ​യ​വ​യി​ലും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ മനോ​ധർ​മ്മം വേ​ണ്ടു​വോ​ളം കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​ണു്.

ഹനൂ​മാൻ സമു​ദ്ര​ലം​ഘ​ന​ത്തി​നു് ഒരു​ങ്ങു​ന്ന ഘട്ടം​വ​രെ കി​ഷ്കി​ന്ധാ​കാ​ണ്ഡ​ത്തിൽ വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

രാ​മാ​യ​ണ​കഥ സർ​വാംഗ സു​ന്ദ​ര​മെ​ങ്കി​ലും സു​ന്ദ​ര​കാ​ണ്ഡം മറ്റെ​ല്ലാ​കാ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ളും സു​ന്ദ​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഈ കാ​ണ്ഡ​ത്തെ പര​മ​സു​ന്ദ​ര​മാ​യി എഴു​തീ​ട്ടു​ണ്ടു്.

ഈ കാ​ണ്ഡ​ത്തി​ലും യു​ദ്ധ​കാ​ണ്ഡ​ത്തി​ലും കവി വരു​ത്തീ​ട്ടു​ള്ള ഭേ​ദ​ഗ​തി​ക​ളും സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ള്ള അർ​ത്ഥ​ക​ല്പ​ന​ക​ളും കണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ചുമതല വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു വി​ട്ടു​ത​രി​ക​യേ നി​വൃ​ത്തി​യു​ള്ളു. ചില ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ മാ​ത്രം ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കാം.

മൂലം:

“ത്യ​ജൈ​നാം മാ​നു​ഷീം ദീ​നാം​ദുഃ​ഖി​താം കൃ​പ​ണാം കൃശാം.”

ഭാഷ:
“ത്യ​ജ​മ​നുജ തരു​ണി​യെ​യൊ​രു​ട​യ​വ​രു​മെ​ന്നി​യേ
ദീ​ന​യാ​യ് ദുഃ​ഖി​ച്ച​തീവ കൃ​ശാം​ഗി​യാ​യ്
പതി​വി​ര​ഹ​പ​ര​വ​ശ​ത​യൊ​ടു​മി​ഹ​പ​രാ​ല​യേ
പാർ​ത്തു​പാ​തി​വ്ര​ത്യ​മാ​ലം​ബ്യ രാഘവം
പക​ലി​ര​വു നി​ശി​ച​രി​കൾ പരു​ഷ​വ​ച​നം​കേ​ട്ടു
പാരം വശം​കേ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​മി​വൾ
ദു​രി​ത​മി​തി​ല​ധി​ക​മിഹ നഹി നഹി സു​ദുർ​മ്മ​തേ!
ദു​ഷ്കീർ​ത്തി ചേ​രു​മോ വീ​ര​പും​സാം വിഭോ!”
മൂലം:
“ന മേ സമാ രാ​വ​ണ​കോ​ട​യോഽധമ!
രാ​മ​സ്യ ദൂതോഽഹമ​പാ​ര​വി​ക്ര​മഃ”
ഭാഷ:
“നിനവു തവ മന​സി​പെ​രു​തെ​ത്ര​യും നന്നു തേ
നി​ന്നോ​ടെ​തി​രൊ​രു നൂ​റു​നൂ​റാ​യി​രം
രജ​നി​ച​ര​കു​ല​പ​തി​ക​ളാ​യ് ഞെ​ളി​ങ്ങു​ള്ളോ​രു
രാ​വ​ണ​ന്മാ​രൊ​രു​മി​ച്ചെ​തിർ​ത്തീ​ടി​ലും
നി​യ​ത​മി​തു മമ ചെ​റു​വി​ര​ല്ക്കു പോരാ പി​ന്നെ
നീ​യെ​ന്തു ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്നോ​ടു കശ്മല?

ഈ തർ​ജ്ജ​മ​ക​ളിൽ കവി മൂ​ല​ത്തി​ലെ അർ​ത്ഥ​ങ്ങൾ​ക്കു് എത്ര​മാ​ത്രം വൈ​ശ​ദ്യ​വും സ്ഫു​ട​ത​യും വരു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു നോ​ക്കുക.

മൂലം:
“ഇത്യു​ക്ത്വാ ഹനൂ​മാൻ ബാഹു പ്ര​സാ​ര്യാ​യ​ത​വാ​ല​ധിഃ
ഋജൂ​ഗീ​വോർ​ദ്ധ്വ​ദൃ​ഷ്ടി​സ്സ​ന്നാ​കു​ഞ്ചിത പദ​ദ്വ​യഃ
ദക്ഷി​ണാ​ഭി​മു​ഖ​സ്തുർ​ണ്ണം ഭല്ലൂ​കോഽനി​ല​വി​ക്ര​മഃ”
ഭാഷ:
“ഇതി​പ​വ​ന​ത​ന​യ​നു​ര​ചെ​യ്തു വാലും നിജ-
മേ​റ്റ​മു​യർ​ത്തി​പ്പ​ര​ത്തി​ക്ക​ര​ങ്ങ​ളും
അതി​വി​പു​ല​ഗ​ള​ത​ല​വു​മാർ​ജ്ജ​വ​മാ​ക്കി​നി
ന്നാ​കു​ഞ്ചി​താം​ഘ്രി​യാ​യൂർ​ദ്ധ്വ​ന​യ​ന​നാ​യ്
ദശ​വ​ദ​ന​പു​രി​യിൽ നിജ ഹൃ​ദ​യ​വു​മു​റ​പ്പി​ച്ചു
ദക്ഷി​ണ​ദി​ക്കു​മാ​ലോ​ക്യ ചാ​ടീ​ടി​നാൻ”
മൂലം:
“ഇത്യാ​ലിം​ഗ്യ സമാ​കൃ​ഷ്യ​ഗാ​ഢം വാ​ന​ര​പും​ഗ​വം
സാർ​ദ്ര​നേ​ത്രോ രഘു​ശ്രേ​ഷ്ഠഃ പരം പ്രി​യ​മു​വാച സഃ”
ഭാഷ:
“പു​ന​ര​പി​ര​മാ​വ​രൻ മാരുതപുത്രനെ-​
പ്പൂർ​ണ്ണ​മോ​ദം പു​ണർ​ന്നീ​ടി​നാ​നാ​ദ​രാൽ
ഉരസി മു​ഹു​ര​പി മു​ഹു​ര​ണ​ച്ചു പുൽകീടിനാ-​
നോർ​ക്ക​ടോ മാ​രു​ത​പു​ത്ര​ഭാ​ഗ്യോ​ദ​യം
ഭു​വ​ന​ത​ല​മ​തി​ലൊ​രു​വ​നി​ങ്ങ​നെ​യി​ല്ല​ഹോ
പൂർ​ണ്ണ​പു​ണ്യൌഘ സൌ​ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടാ​യെ​ടോ”
മൂലം:
“ഉൽ​പ്ലു​ത്യോൽ​പ്ലു​ത്യ സന്ത​പ്ത​പു​ച്ഛേ​നസ മഹാ​ക​പിഃ
ദദാഹ ലങ്കാ​മ​ഖി​ലാം സാ​ട്ട​പ്രാ​സാ​ദ​തോ​ര​ണാം
ഹാ താത! പു​ത്ര​നാ​ഥേ​തി ക്ര​ന്ദ​മാ​നാ സ്സ​മ​ന്ത​രാ
വ്യാ​പ്താഃ പ്ര​സാ​ദ​ശി​ഖ​രേഽപ്യാ​രൂ​ഢാ ദൈ​ത്യ​യോ​ഷി​തഃ
ദേവതാ ഇവ ദൃ​ശ്യ​ന്തേ പത​ന്ത്യഃ പാവകേഽഖിലാഃ
വി​ഭീ​ഷ​ണ​ഗൃ​ഹം ത്യ​ക്ത്വാ സർവം ഭസ്മീ​കൃ​തം പുരം
തത ഉൽ​പ്ലു​ത്യ ജലധൌ ഹനൂ​മാൻ മാ​രു​താ​ത്മ​ജഃ
ലാം​ഗൂ​ലം മജ്ജ​യി​ത്വാ​ന്തഃ സ്വ​സ്ഥ​ചി​ന്തോ ബഭൂവ സഃ”
ഭാഷ:
“ ഉദവസിതനികരമുടനുടനുപരിവേഗമോ-​
ടുൽ​പ്ലു​ത്യ​പി​ന്നെ​യു​മുൽ​പ്ലു​ത്യ​സ്ത്വ​രം
കന​ക​മ​ണി​മ​യ​നി​ല​യ​മ​ഖി​ല​മ​നി​ലാ​ത്മ​ജൻ
കത്തി​ച്ചു കത്തി​ച്ചു വർ​ദ്ധി​ച്ചി​ത​ഗ്നി​യും
പ്രകൃതിചപലതയൊടവനചലമോരോമണി-​
പ്ര​സാ​ദ​ജാ​ല​ങ്ങൾ ചു​ട്ടു​തു​ട​ങ്ങി​നാൻ.
ഗജ​തു​ര​ഗ​ര​ഥ​ബ​ല​പ​ദാ​തി​കൾ​പ​ങ്ക്തി​യും,
ഗമ്യ​ങ്ങ​ളാ​യു​ള്ള രമ്യ​ഹർ​മ്മ്യ​ങ്ങ​ളും,
അന​ല​ശി​ഖ​ക​ളു​മ​നില സു​ത​ഹൃ​ദ​യ​വും തെളി-
ഞ്ഞാ​ഹ​ന്ത വി​ഷ്ണു​പ​ദം ഗമി​ച്ചൂ തദാ
വി​ബു​ധ​പ​തി​യൊ​ടു നി​ശി​ച​രാ​ല​യം വെ​ന്തൊ​രു
വൃ​ത്താ​ന്ത​മെ​ല്ലാ​മ​റി​യി​ച്ചു​കൊ​ള്ളു​വാൻ
അഹ​മ​ഹ​മി​കാ​ധി​യാ പാവകജ്വാലക-​
ളം​ബ​ര​ത്തോ​ള​മു​യർ​ന്നു​ചെ​ന്നൂ മുദാ
ഭു​വ​ന​ത​ല​ഗത ചി​മ​ല​ദി​വ്യ രത്ന​ങ്ങ​ളാൽ
ഭൂതി പരി​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യു​ള്ള​ല​ങ്ക​യും
പു​ന​ര​ന​ല​സു​ത​നി​തി ദഹി​പ്പി​ച്ചി​തെ​ങ്കി​ലും
ഭൂ​തി​പ​രി​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യ് വന്നി​ത​ത്ഭു​തം.
ദശ​വ​ദ​ന​സ​ഹ​ജ​ഗൃ​ഹ​മെ​ന്നി​യേ മറ്റു​ള്ള
ദേ​വാ​രി​ഗേ​ഹ​ങ്ങൾ വെ​ന്തു​കൂ​ടീ ജവം
രഘു​കു​ല​പ​തി​പ്രിയ ഭൃ​ത്യ​നാം മാ​രു​തി
രക്ഷി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാൻ വി​ഭീ​ഷ​ണ​മ​ന്ദി​രം.
കന​ക​മ​ണി​മ​യ​നി​ല​യ​നി​ക​ര​മ​തു വെ​ന്തോ​രോ
കാ​മി​നീ​വർ​ഗ്ഗം വി​ലാ​പം തു​ട​ങ്ങി​നാർ.
ചി​കു​ര​ഭ​ര​വ​സ​ന​ച​ര​ണാ​ദി​കൾ വെ​ന്താ​ശു
ജീ​വ​നും വേർ​പെ​ട്ടു ഭൂമൌ പതി​ക്ക​യും,
ഉടലുരുകിയുരുകിയുടനുഴറിയലറിപ്പാഞ്ഞു-​
മു​ന്ന​ത​മായ സൌ​ധ​ങ്ങ​ളി​ലേ​റി​യും,
ദഹ​ന​നു​ട​ന​വി​ട​യു​മ​ടു​ത്തു ദഹി​പ്പു​ച്ചു
താ​ഴ​ത്തു​വീ​ണു പി​ട​ഞ്ഞു​മ​രി​ക്ക​യും,
മമ തനയ! രമണ! ജനക! പ്രാ​ണ​നാഥ! ഹാ
മാമകം കർ​മ്മ​യ്യോ വി​ധി​ദൈ​വ​മേ
മര​ണ​മു​ട​നു​ട​ലു​രു​കി മു​റു​കി​വ​രി​കെ​ന്ന​തു
മാ​റ്റു​വാ​നാ​രു​മി​ല്ല​യ്യോ ശിവ ശിവ!
ദു​രി​ത​മി​തു​ര​ജ​നി​ച​ര​വ​ര​വി​ര​ചി​തം ദൃഢം
മറ്റൊ​രു കാ​ര​ണ​മി​ല്ലി​തി​നേ​തു​മേ
പര​ധ​ന​വു​മ​മി​ത​പ​ര​ദാ​ര​ങ്ങ​ളും ബലാൽ
പാപി ദശാ​സ്യൻ പരി​ഗ്ര​ഹി​ച്ചൂ​തു​ലോം
അറി​കി​ല​നു​ചി​ത​മി​തി​മ​ദേന ചെ​യ്തി​ടാ​യ്വി
നാ​രു​മ​തി​ന്റെ ഫല​മി​തു നിർ​ണ്ണ​യം.
മനു​ജ​ത​രു​ണി​യെ​യൊ​രു മഹാ​പാ​പി​കാ​മി​ച്ചു
മറ്റു​ള്ള​വർ​ക്കു​മാ​പ​ത്താ​യി​തി​ങ്ങ​നെ.
സു​കൃ​ത​ദു​രി​ത​ങ്ങ​ളും കാ​ര്യ​മ​കാ​ര്യ​വും
സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​ചെ​യ്തു​കൊ​ള്ളേ​ണം ബു​ധ​ജ​നം.
മദ​ന​ശ​ര​പ​ര​വ​ശ​ത​യൊ​ടു ചപ​ല​നാ​യി​വൻ
മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മു​ള്ള പതി​വ്ര​ത​മാ​രെ​യും,
കര​ബ​ല​മൊ​ട​നു​ദി​ന​മ​ണ​ഞ്ഞു പി​ടി​ച്ച​തി
കാമി ചാ​രി​ത്ര​ഭം​ഗം വരു​ത്തീ​ടി​നാൻ
അവർ മനസി മരു​വിന തപോമയ പാവക-
നദ്യ രാ​ജ്യേ പി​ടി​പെ​ട്ടി​തു കേവലം.
നി​ശ​ച​രി​കൾ ബഹു​വി​ധ​മൊ​രോ​ന്നെ പറ​ക​യും
നി​ല്ക്കും​നി​ല​യി​ലേ വെ​ന്തു​മ​രി​ക്ക​യും
ശര​ണ​മി​ഹ​കി​മി​തി പല​വ​ഴി​യു​മു​ട​നോ​ടി​യും
ശാ​ഖി​കൾ വെ​ന്തു​മു​റി​ഞ്ഞു​ടൻ വീ​ഴ്ക​യും
രഘു​കു​ല​വാ​രേ​ഷ്ട​ദൂ​തൻ ത്രിയാമാചര-​
രാ​ജ്യ​മെ​ഴു​ന്നൂ​റു​യോ​ജ​ന​യും ക്ഷ​ണാൽ
സര​സ​ബ​ഹു​വി​ഭ​വ​യു​ത​ഭോ​ജ​നം നൽ​കി​നാൻ
സന്തു​ഷ്ട​നാ​യി​തു പാ​വ​ക​ദേ​വ​നും
ലഘു​ത​ര​മ​നി​ല​ത​ന​യ​ന​മൃ​ത​നി​ധി​ത​ന്നി​ലേ
ലം​ഗൂ​ല​വും തച്ചു തീ​പൊ​ലി​ച്ചീ​ടി​നാൻ.”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ന്റെ പ്രാ​രം​ഭ​ത്തിൽ ‘ഭാരതീ പദാ​വ​ലീ തോ​ന്നേ​ണം കാ​ലേ​കാ​ലേ’ എന്നു പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു് ഇവിടെ സർവഥാ സഫ​ല​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘വി​ബു​ധ​പ​തി​യൊ​ട്’ ഇത്യാ​ദി വരി​ക​ളിൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഫലി​ത​വും’ മദ​ന​ശ​രേ​തി​വ​രി​ക​ളിൽ” സ്ത്രീ​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ബഹു​മ​തി​യും സവി​ശേ​ഷം പ്ര​കാ​ശി​ക്കു​ന്നു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഭാഷ സന്ദർ​ഭാ​നു​സാ​രം ചി​ല​പ്പോൾ ലളി​ത​കോ​മ​ള​മാ​യും, ചി​ല​പ്പോൾ പ്രൌ​ഢോ​ജ്വ​ല​മാ​യും വേ​റൊ​രി​ക്കൽ സര​സ​ഗം​ഭീ​ര​മാ​യും ഇരി​ക്കു​ന്നു. സര​സ​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു ഭാഷ മധു​ര​വും പ്ര​സ​ന്ന​വു​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഗഹ​ന​ങ്ങ​ളായ ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​ത്വ​ങ്ങൾ പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു് അതി​ഗം​ഭീ​ര​മാ​ണെ​ന്നു​കാ​ണാം. വർ​ണ്ണ്യ​വ​സ്തു​വി​ന്റെ പരി​പൂർ​ണ്ണ​മായ പ്ര​തീ​തി​യ്ക്കു് ആവ​ശ്യ​മു​ള്ളി​ട​ത്തു മാ​ത്ര​മേ ശാ​ബ്ദി​ക​മൊ, ആർ​ത്ഥി​ക​മൊ ആയ അല​ങ്കാ​ര​ങ്ങൾ പ്ര​യോ​ഗി​ക്കൂ. ഈ വി​ഷ​യ​ത്തിൽ തീ​ക്ഷ്ണ​മായ ഔചി​ത്യം അദ്ദേ​ഹം സർ​വ​ത്ര പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ച്ചു കാ​ണു​ന്നു. ഉചി​ത​മായ ശബ്ദാർ​ത്ഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ലും തന്മ​യ​ത്വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ വർ​ണ്ണ​ന​യി​ലും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നോ​ടു് അര​ക്കാ​ത​മെ​ങ്കി​ലും അടു​ത്തു വരു​ന്ന​തി​നു സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മറ്റു കവികൾ കേ​ര​ള​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. ഭാ​ഷാ​സം​സ്കൃത ശബ്ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ സമീ​ചി​ന​മായ സമ്മേ​ള​നം​കൊ​ണ്ടു് അത്യ​ന്ത സു​ര​ഭി​ല​വും അമൃ​ത​നി​ഷ്യ​ന്ദി​യും ആയ രാ​മാ​നു​ജ​ഭാ​ര​തി അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തിൽ സർ​വോൽ​ക്കർ​ഷേ​ണ​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു.

ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണം

ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നു മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ടു​ക​യും അതിനെ മി​സ്റ്റർ പി. കെ. നാ​രാ​യ​ണ​പി​ള്ള ഖണ്ഡി​ക്ക​യും ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു. പ്ര​സ്തു​ത​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ന്റെ കർ​ത്തൃ​ത്വം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നിൻ​ത​ന്നെ ഇരി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​യി​പ്പാൻ പര്യാ​പ്ത​മാ​യി അദ്ദേ​ഹം ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള തെ​ളി​വു​കൾ താഴെ ചേർ​ക്കു​ന്നു.

  1. “ദേ​വി​യു​മ​നു​ജ​നും വാ​ന​ര​പ്പ​ട​യു​മാ​യ്” ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണം “ദേ​വി​യു​മ​നു​ജ​നും വാ​ന​ര​പ്പ​ട​യു​മാ​യ്” അദ്ധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം
  2. “ഉത്സാ​ഹ​മു​ണ്ടു നി​ന​ക്കെ​ങ്കി​ല​വ്വ​ണ്ണം.” (ഉ) “ഉത്സാ​ഹ​മു​ണ്ടു നി​ന​ക്കെ​ങ്കി​ല​ക്കാ​ലം” (അ)
  3. “ബന്ധു​സൽ​ക്കാ​രം പരി​ഗ്ര​ഹി​ച്ചാ​ദ​രാൽ” (ഉ) “ബന്ധു​സൽ​ക്കാ​രം പരി​ഗ്ര​ഹി​ച്ചേ​ന​ഹം.” (അ)
  4. “ഗത്വാ​പി​താ​മ​ഹം നത്വാ​സ​സം​ഭ്ര​മം” (ഉ) “ഗത്വാ​മു​ഹുർ നമ​സ്കൃ​ത്വാ സസാ​ദ​രം” (അ)
  5. “അഗ്ര​ജൻ തന്നെ പരി​ച​രി​ച്ചീ​ടുക നി​ത്യം” (ഉ) “അഗ്ര​ജൻ​ത​ന്നെ പരി​ച​രി​ച്ചെ​പ്പൊ​ഴും” (അ)
  6. “പാ​ന്ഥ​ന്മാർ പെ​രു​വ​ഴി​യ​മ്പ​ലം തന്നിൽ​വ​ന്നു” (ഉ) “താ​ന്ത​രാ​യി​രു​ന്നു​ടൻ പി​രി​ഞ്ഞു​പോ​കും​പോ​ലെ” (അ) “പാ​ന്ഥർ​പെ​രു​വ​ഴി യമ്പ​ലം​ത​ന്നി​ലേ” (ഉ) “താ​ന്ത​രാ​യ്കൂ​ടി വി​യോ​ഗം വരു​മ്പോ​ലെ” (അ)
  7. “ചതു​രാ​ന​ന​നി​തി സ്തു​തി​ചെ​യ്ത​തു​നേ​രം” (ഉ) “ചതു​രാ​ന​നി നി​സ്തു​തി​ചെ​യ്ത​തു​നേ​രം” (അ)

ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​നും, ഭാ​ഗ​വ​തം, ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ​ക്കും ഉള്ള ചില ആശ​യ​സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളെ കൂടി അദ്ദേ​ഹം ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. എന്നാൽ ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നു് അന്യ​ത്ര തെ​ളി​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. ഭാ​ഗ​വ​തം രാ​മാ​നുജ കൃ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നു സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മി. പി. കെ. നാ​രാ​യ​ണ​പി​ള്ള തന്നെ ശ്ര​മി​ച്ചു കാ​ണു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ആ സ്ഥി​തി​ക്കു് ഈ സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളെ ഒരു തെ​ളി​വാ​യി സ്വീ​ക​രി​ക്കാൻ പ്ര​യാ​സ​മാ​യി​ട്ടാ​ണി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലേ​യും ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലേ​യും സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളെ അടി​സ്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി, അവ​ര​ണ്ടും ഒരാ​ളു​ടെ കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നു് പറ​യു​ന്ന​പ​ക്ഷം അതേ​മാ​തി​രി​യു​ള്ള സാ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളെ​ത്ത​ന്നെ അടി​സ്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി ഭാ​ഗ​വ​ത​വും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നു് വാ​ദി​ക്കേ​ണ്ടേ? ആ വി​ഷ​യ​ത്തിൽ മി. പി. കേ. നാ​രാ​യ​ണ​പി​ള്ള​യ്ക്കു സമ്മ​തം കാ​ണു​ന്നു​മി​ല്ല​ല്ലോ. അതി​നാൽ നമു​ക്കു് മറ്റു ലക്ഷ്യ​ങ്ങൾ വല്ല​തു​മു​ണ്ടോ എന്നു​കൂ​ടി നോ​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്.

ഒന്നാ​മ​താ​യി ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണം അധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണം ഉത്ത​ര​യു​ടെ തർ​ജ്ജ​മ​യേ​യ​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. കവി വാ​ത്മീ​കി​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തെ​യാ​ണു് പി​ന്തു​ടർ​ന്നു കാ​മു​ന്ന​തു്. രണ്ടാ​മ​താ​യി അതു് കണ്ണ​ശ്ശ​രാ​മാ​യ​ണം ഉത്ത​ര​കാ​ണ്ഡ​ത്തി​ന്റെ ഒരു വി​വർ​ത്ത​നം പോലെ കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. ഉദാ​ഹ​ര​ണാർ​ത്ഥം ആ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും ഏതാ​നും​ഭാ​ഗം ഉദ്ധ​രി​ക്കാം.

“ചൊ​ല്ലേ​റും മനു​വംശ പര​മ്പര ശൂ​ര​നി​രാമ നരേ​ന്ദ്ര​നി​വ​ണ്ണം
പൊ​ല്ലാ​നി​ശി​ച​ര​രെ ക്കൊ​ല​ചെ​യ്തേ ഭൂ​പ​രി​പാ​ല​നം ചെ​യ്ത​ഴ​കോ​ടെ
നല്ലാർ ജാ​ന​കി​യോ​ടു​മ​യോ​ദ്ധ്യ​യിൽ നാനാസുഖമോടിരുന്നതുകാല-​
ത്തെ​ല്ലാ​മു​നി​വ​രു​മ​ന്ന​ര​വീ​ര​നെ​ഹി​ത​മൊ​ടു കാ​ണ്മാ​നാ​യേ വന്നാർ
ആര​ണ​രാ​കിയ കണ്വ​ന​ളാ​ദി​ക​ള​ന്നു​കി​ഴ​ക്കൻ ദി​ക്ക​തിൽ നി​ന്നേ
ധീ​ര​ത​രൻ കൌ​ശി​ക​നോ​ടേ​വ​ന്നാർ തേ​റി​യ​സ്ത്യ​നു​മാ​യ​തു കാലം
കാ​ര​ണ​നം​ഗി​ര​സാ​സഹ താപസർ കനി​വൊ​ടു​തെ​ക്കൻ​ദി​ക്ക​തിൽ നി​ന്നും
സാ​ര​ത​ചേർ ധൌ​മ്യാ​ദി​കൾ​വ​ന്നാർ പശ്ചി​മ​ദി​ക്ക​തിൽ​നി​ന്നും
യതി​വ​ര​നായ വസി​ഷ്ഠൻ കാ​ശ്യ​പ​ന​ത്രി​ഭ​ര​ദ്വാ​ജൻ ജമ​ദ​ഗ്നി​യു
മി​ത​വി​യ​വി​ശ്വാ​മി​ത്രൻ ഗൌ​ത​മ​നി​വ​രേ​ഴു​വ​രു മതു​കാ​ല​ത്ത​വി​ടെ
മതി​നി​ല​മി​ടിയ ശി​ഷ്യ​രു​മാ​യേ വന്നാ​രു​ത്ത​ര​ദി​ക്ക​തിൽ​നി​ന്നും
കതി​ര​വ​നോ​ടെ​തി​രാ​മെ​ളി​പൊ​ടി​വർ കനി​വൊ​ടു ഗോപുര ദേ​ശ​മ​ണ​ഞ്ഞാർ”
കണ്ണ​ശ​രാ​മാ​യ​ണം
രാ​വ​ണാ​ഖില രാ​ക്ഷോ​ഗ​ണ​വ​ധം​ചെ​യ്തു
ദേ​വ​ക​ളാ​ലു​മ​ഭി​പൂ​ജ​ത​നായ രാമൻ;
ദേ​വി​യു​മ​നു​ജ​നും വാ​ന​ര​പ്പ​ട​യു​മാ​യ്
സേ​വ​ക​ജ​ന​വു​മാ​യ് പു​ഷ്പ​കം​ക​ര​യേ​റി
വേ​ഗ​മോ​ട​യോ​ദ്ധ്യ​പു​ക്ക​ഭി​ഷേ​ക​വും ചെ​യ്തു.
ലോ​ക​ങ്ങൾ​പ​തി​ന്നാ​ലും പാ​ലി​ച്ചു​വാ​ഴും​കാ​ലം
നാ​നാ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ​തോ​റും വാ​ണീ​ടും മു​നി​ജ​നം
മാ​ന​വ​വീ​രൻ​ത​ന്നെ കാ​ണ്മാ​നാ​യ്വ​ന്നാ​ര​ല്ലോ
വാ​സ​വ​ദി​ക്കിൽ​നി​ന്നു​വ​ന്നി​തു കണ്വാ​ദി​കൾ
കൌ​ശി​കാ​ഗ​സ്ത്യാ​ദി​കൾ ദക്ഷി​ണ​ദി​ക്കിൽ​നി​ന്നും
പശ്ചി​മ​ദി​ക്കിൽ​നി​ന്നു​വ​ന്നി​തു ധൌ​മ്യാ​ദി​കൾ
വി​ശ്വാ​മി​ത്ര​നും ജമ​ദ​ഗ്നി​യും ഗൌ​ത​മ​നും
അത്രി​കാ​ശ്യ​പൻ ഭര​ദ്വാ​ജ​നും വസി​ഷ്ഠ​നും
ഉത്ത​ര​ദി​ക്കിൽ​നി​ന്നു വന്നി​തൊ​ന്നി​ച്ചു​ത​ന്നെ
ദ്വാ​ര​പാ​ല​ക​നോ​ടു കും​ഭ​സം​ഭ​വൻ​ചൊ​ന്നാ
നാ​ര​ണ​രാ​കിയ ഞങ്ങൾ​വ​ന്ന​ത​ങ്ങ​റി​യി​ച്ചു. ഇത്യാ​ദി
ഉ. രാ. ഭാഷ
രാ​ക്ഷ​സാ​നാം വധം​കൃ​ത്വാ രാ​ജ്യം​രാമ ഉപ​സ്ഥി​തേ
ആയ​യുർ​മു​ന​യഃ സർ​വേ​ശ്രീ​രാ​മ​ഭി​വ​ന്ദി​തും
വി​ശ്വാ​മി​ത്രോഽസിതഃ കണ്വോ​ദുർ​വാ​സാ ഭൃ​ഗു​രം​ഗി​രാഃ
കശ്യ​പോ​വാ​മ​ദേ​വോഽത്രി​സ്ത​ഥാ സപ്തർ​ഷ​യോഽമലാഃ
അഗ​സ്ത്യഃ സഹ​ശി​ഷ്യൈ​ശ്ച​മു​നി​ഭിഃ സഹി​തോ​ഭ്യാ​ഗാൽ
ദ്വാ​ര​മാ​സാ​ദ്യ​രാ​മ​സ്യ ദ്വാ​ര​പാ​ല​മ​ഥാ​ബ്ര​വീൽ അ. രാ. മൂലം
പ്രാ​പ്ത​രാ​ജ്യ​സ്യ രാ​മ​സ്യ രാ​ക്ഷ​സാ​നാം വധേ കൃതേ
ആജ​ഗ്മുർ​മു​ന​യ​സ്സർ​വേ രാഘവം പ്ര​തി​ന​ന്ദി​തും.
കൌ​ശി​കോഽഥയ​വ​ക്രീ​തൊ ഗാർ​ഗ്യോ​ഗാ​ലവ ഏവച
കണ്വോ​മേ​ധാ​തി​ഥേഃ പു​ത്രഃ പൂർ​വ​സ്യാം​ദി​ശി യേ ശ്രി​താഃ
സ്വ​സ്ത്യാ​ത്രേ​യ​ശ്ച ഭഗവാൻ സു​മു​ഖോ​വി​മു​ഖ​സ്ത​ഥാ
ആജ​ഗ്മു​സ്തേ​സ​ഹാ​ഗ​ത്യ യേ ശ്രി​താ ദക്ഷി​ണാം​ദി​ശം
നൃ​ഷ​ങ്ഗുഃ കവ​ഷോ​ധൌ​മ്യഃ കൊ​ഷേ​യ​ശ്ച​മ​ഹാ​നൃ​ഷിഃ
തേഽപ്യാ​ജ​ഗ്മുഃ സശി​ഷ്യാ​വൈ യേ ശ്രി​താ പശ്ചി​മാം​ദി​ശം
വസി​ഷ്ഠഃ കശ്യ​പോഽഥാ​ത്രി​വി​ശ്വാ​മി​ത്രഃ സഗൌ​ത​മഃ
ജമ​ദ​ഗ്നിർ​ഭ​ര​ദ്വാജ സ്തേ​പി സപ്തർ​ഷ​യ​സ്ത​ഥാ
ഉദീ​ച്യാം ദി​ശി​സ​പ്തൈ​തേ നി​ത്യ​മേവ നി​വാ​സി​നഃ
സം​പ്രാ​പ്യൈ​തേ മഹാ​ത്മ​നോ രാ​ഘ​വ​സ്യ നി​വേ​ശ​നം
ഇത്യാ​ദി
വാ-​രാമായണം
അവ​ര​വ​രേ​സ​ന്തോ​ഷി​ക്കും പരിചനുജന്മാരോടുകൂടവയോദ്ധ്യയി-​
ലവ​നി​പ​തീ​ശ്വര നന്ദ​ന​നാ​യ്‍വ​ന്ന​വ​താ​രം​ചെ​യ്ത​വ​നേ ജയ ജയ!
ഭു​വ​ന​ഭ​യാ​പഹ! രാമാ! സു​ര​വ​ധ​പൊ​ലി​വൊ​ടു​ചെ​യ്തേ വിശ്വാമിത്ര-​
ന്ന​വ​ശത വാ​രാ​തെ യാ​ഗ​ത്തെ​യു​മാ​ദി​യി​ലേ പാ​ലി​ച്ച​വ​നേ ജയ!
അവ​നൊ​ടു​കൂ​ടെ​പ്പോ​യേ വഴി​യി​ല​ഹ​ല്യാ​ശാ​പം​തീർ​ത്ത​വ​നേ ജയ!
ശി​വ​നു​ടെ വി​ല്ലും​വ​ലി​ച്ചു​മു​റി​ച്ചേ സീ​താ​വ​ല്ല​ഭ​നാ​യ​വ​നേ ജയ!
തപ​മി​യ​ലു​മ്മു​നി ഭാർ​ഗ്ഗ​വ​രാ​മൻ​ത​ന്നോ​ടെ​തിർ​ത്തു ജയി​ച്ച​വ​നേ ജയ!
ശി​വ​ക​ര​മാ​യ​വ​യോ​ദ്ധ്യാ​പു​രി​യിൽ​ചെ​ന്നു പു​കി​ന്തു​വ​സി​ച്ച​വ​നേ ജയ!
… … …
… … …ഇത്യാ​ദി
കണ്ണ​ശ​രാ​മാ​യ​ണം.
ഇക്കാ​ലം ദശ​ര​ഥ​പു​ത്ര​നാ​യ​യോ​ദ്ധ്യ​യിൽ
വി​ഖ്യാ​ത​കീർ​ത്ത്യാ രാ​മ​നായ മാ​ധ​വ​ജയ!
വി​ശ്വ​ര​ര​ക്ഷാർ​ത്ഥം പി​ന്നെ ലക്ഷ്മ​ണ​നോ​ടും​കൂ​ടി
വി​ശ്വാ​മി​ത്ര​ന്റെ പിൻ​പെ​പോയ രാ​ഘ​വ​ജയ!
കാ​ട​കം​പു​ക്ക​ശേ​ഷം വി​ശ്വാ​മി​ത്ര​ന്റെ​ചൊ​ല്ലാൽ
താ​ട​ക​ത​ന്നെ​ക്കൊ​ല​ചെ​യ്ത രാഘവ ജയ!
വേ​ഗേ​ന​സി​ദ്ധാ​ശ്ര​മം​പു​ക്കു കൌ​ശി​ക​നു​ടെ
യാ​ഗ​വും​പ​രി​പാ​ലി​ച്ചി​രു​ന്ന നാഥ ജയ!
വി​ശ്വാ​മി​ത്രോ​ക്ത്യാ പു​ന​ര​ഹ​ല്യാ​ശാ​പം തീർ​ത്തു
വി​ശ്വ​നാ​യ​ക​ശാ​പം ഖണ്ഡി​ച്ച നാഥ ജയ!
സീ​താ​വ​ല്ല​ഭ​നാ​യ്പ്പോ​രു​മ്പോൾ മദ്ധ്യേ​മാർ​ഗ്ഗം
പ്രീ​ത​നാ​യ് ഭാർ​ഗ്ഗ​വ​നെ ജയി​ച്ച​രാമ ജയ! ഇത്യാ​ദി
ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണം

കണ്ണ​ശ്ശൻ വാ​ല്മീ​കി​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലെ ഉത്ത​ര​കാ​ണ്ഡ​ത്തെ​യാ​ണെ​ല്ലൊ സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അദ്ധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ന്റെ ഉത്ത​ര​ഭാ​ഗ​ത്തെ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്യാ​തെ കണ്ണ​ശ്ശ​കൃ​ത​മായ വാ​ല്മീ​കീയ സം​ഗ്ര​ഹ​ത്തെ വി​വർ​ത്ത​നം ചെ​യ്യാൻ ഉദ്യ​മി​ച്ചു​വെ​ന്നു​ള്ള അഭി​പ്രാ​യം വി​ചാ​ര​സ​ഹ​മേ അല്ല. ശൈ​ലി​യെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഉത്ത​ര​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​നു അദ്ധ്യാ​ത്മ​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലെ മറ്റു ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടു അല്പം സാ​ദൃ​ശ്യ​മു​ണ്ടു​താ​നും. ആ സ്ഥി​തി​ക്കു് മി. ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള​യു​ടെ അഭി​പ്രാ​യം സ്ഥാ​പി​ത​മോ ഖണ്ഡി​ത​മോ എന്നു നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം തൽ​ക്കാ​ലം വി​ഷ​മ​മാ​യി​ട്ടാ​ണി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ഭാരതം

മഹാ​ഭാ​ര​ത​മാ​കു​ന്ന കല​ശാ​ബ്ധി കട​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള പീ​യൂ​ഷ​യൂ​ഷ​മാ​ണു് ഭാരതം കി​ളി​പ്പാ​ട്ടെ​ന്ന വ്യാ​ജേന എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ കൈ​ര​ളി​ക്കു നൽ​കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. പ്ര​കൃ​ത​ഗ്ര​ന്ഥം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കവി​താ​വ​നി​ത​യു​ടെ വി​ലാ​സ​ലാ​സ്യ​ത്തി​നു് ഏക​രം​ഗ​മാ​യി വി​ല​സു​ന്നു. വാ​ഗ്ദേ​വി​യു​ടെ കണ്ഠാ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളിൽ​വെ​ച്ചു് ഏറ്റ​വും അനർ​ഘ​മാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തു് പ്ര​സ്തു​ത​കാ​വ്യ​ര​ത്ന​മാ​ണെ​ന്നു ആരും സമ്മ​തി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. കവി​യു​ടെ കല്പ​നാ​ച​തു​രി​ക്കും ഔചി​ത്യ​ദീ​ക്ഷ​യ്ക്കും ഉദാ​ഹ​ര​ണ​മാ​യി ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ ഇവിടെ എടു​ത്തു കാ​ണി​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്ക​യു​ള്ളു.

ആസ്തി​ക​പർ​വം ഭാ​ഷ​യി​ലെ സർ​പ്പ​സ​ത്ര​വർ​ണ്ണ​ന​യേ മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ലെ ആസ്തി​ക​പർ​വം ൫൮–ാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ വർ​ണ്ണ​ന​യോ​ടു സാ​ദൃ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി നോ​ക്കുക. പത്തു അനു​ഷ്ടു​പ്പു​ശ്ലോ​ക​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഭാ​ഗ​ത്തെ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അറു​പ​തിൽ​പ​രം വരി​ക​ളിൽ സവി​സ്ത​രം ഇങ്ങ​നെ പ്ര​തി​പാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അതിൽ മിക്ക ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും സ്വ​ത​ന്ത്ര​ക​വി കല്പ​ന​ത​ന്നെ​യാ​ണു്.

‘കത്തി​യെ​ഴു​ന്നൊ​രു പാ​വ​ക​ജ്വാ​ല​യാ
ദഗ്ദ്ധ​ഗാ​ത്രാ​ത്മ​നാ ഗർ​ത്താ​ന്ത​ര​ങ്ങ​ളിൽ
എങ്ങു​മി​രി​ക്ക​രു​താ​തേ തളർ​ന്ന​വർ
തങ്ങ​ളിൽ ചു​റ്റി ഞെ​ളി​ഞ്ഞു പിരിഞ്ഞവ-​
രഗ്നി​യിൽ വീണു പൊരിഞ്ഞുതുടങ്ങിനാ-​
രഗ്നി​യു​മേ​റ്റം തെ​ളി​ഞ്ഞു വി​ള​ങ്ങി​നാൻ.
അഞ്ചു​മേ​ഴും മൂ​ന്നും മസ്തകമുള്ളവ-​
രഞ്ചു​മാ​റും തമ്മി​ലൊ​ന്നി​ച്ചു വീ​ഴ്ക​യും
വാ​താ​ശ​ന​കുല ഹാ​ഹാ​നി​നാ​ദ​വും
വാ​ത​സ​ഖി ഹേതി ഹൂ​ഹൂ​നി​നാ​ദ​വും
ഭൂ​ദേ​വ​സ​ത്തമ വേ​ദ​നി​ന​ദ​വും
ഓദ​ന​തോ​മ​നഃ സ്വാ​ദു​നി​നാ​ദ​വും
ദിവ്യ ഗവ്യ ദ്ര​വ്യ ഹവ്യ ദാ​ഹ​ക്രി​യാ
സവ്യ ചാ​രാ​ഗ്നി കീ​ലാ​ഗ്ര​ധൂ​മാ​ഭ​യും
സർ​വ​ലോ​കം പര​ന്നോ​രു സൌ​ര​ഭ്യ​വും
ഗർ​വ​ദ​വീ​ക​ര​ന്മാർ വി​ലാ​പ​ങ്ങ​ളും

***


ഘോ​ര​ഘോ​രം കേ​ട്ടു വാ​രാ​ന്നി​ധി​ക​ളും
പാ​ര​മി​ള​കി മറി​ഞ്ഞു കല​ങ്ങു​ന്നു;
ധാ​രാ​ധ​ര​ങ്ങ​ളു​മെ​ന്ത​ന്ന​റി​യാ​ഞ്ഞു
ധീ​ര​ത​ര​മി​ട​വെ​ട്ടി മു​ഴ​ങ്ങു​ന്നു;
സാ​ര​ത​ചേ​രും ഗി​രി​കൾ കു​ലു​ങ്ങു​ന്നു;
ശൂ​ര​നാം സിം​ഹി​കാ​സൂ​നു മു​റു​കു​ന്നു;
സ്വർ​ഗ്ഗ​നി​വാ​സി​കൾ കണ്ണു കല​ങ്ങു​ന്നു
ദി​ഗ്ഗ​ജേ​ന്ദ്ര​ന്മാർ ഭയേന നടു​ങ്ങു​ന്നു;
സന്താ​പ​മുൾ​കൊ​ണ്ട​ന​ന്ത​നും ചി​ന്തി​ച്ചു
സന്ത​തം മാ​ധ​വൻ​ത​ന്നെ വണ​ങ്ങു​ന്നു;
ശങ്ക​രൻ ഭൂ​ഷ​ണ​നാ​ശം വരു​മെ​ന്നു
ശങ്കി​ച്ചു​ഴ​ന്നു ഭവാ​നി​യേ നോ​ക്കു​ന്നു;
പാ​രേ​ഴു രണ്ടു മമ​ന്ദം മു​ഴ​ങ്ങു​ന്നു;
വാ​രി​ജ​സം​ഭ​വ​നും ചെവി വാർ​ക്കു​ന്നു.
നാ​രാ​യ​ണ​നു മു​റു​ക്ക​മു​ണ​രു​ന്നു;
നാ​രാ​യ​ണ​ഹ​രേ! വി​സ്മ​യ​മെ​ത്ര​യും.

ഇതിൽ​പ​രം ഭം​ഗി​യാ​യി ഭയാ​ന​ക​ര​സം പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കാൻ ആർ​ക്കു കഴി​യും. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു് എല്ലാ രസ​ങ്ങ​ളേ​യും ഒരു​പോ​ലെ ഹൃ​ദ്യ​മാ​യി വർ​ണ്ണി​ക്കാൻ സാ​മർ​ത്ഥ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു​ള്ള​തി​നു് ഭാരതം സാ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്നു.

പരാ​ശ​ര​മു​നി മത്സ്യ​ഗ​ന്ധി​നി​യെ പ്രാ​പി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു സം​ഭോ​ഗ​ശൃം​ഗാ​ര​വർ​ണ്ണന ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു് നമ്മു​ടെ കവി​യ്ക്കു് ഒരു നല്ല അവ​സ​രം​കി​ട്ടി. സര​സ​ഘ​ട്ട​ങ്ങൾ കി​ട്ടി​യാ​ലു​ണ്ടോ അദ്ദേ​ഹം വി​ട്ടു​ക​ള​യു​ന്നു. മത്സ്യ​ഗ​ന്ധി​നി​യായ കാളി പരാ​ശ​ര​നെ കണ്ടി​ട്ടു് തു​ഴ​യു​മാ​യി ദൂ​ര​ത്തു നി​ന്ന​തേ​യു​ള്ളു. എന്നാൽ അവ​ളു​ടെ രൂ​പ​ലാ​വ​ണ്യം​ക​ണ്ട​പ്പോൾ, മു​നി​യു​ടെ മനോ​ധൈ​ര്യം അക​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം അവ​ളോ​ടി​ങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്നു:

“ചാ​ര​ത്തു​വ​രിക നീ മറ്റാ​രു​മി​ല്ല​യി​പ്പോൾ
നേ​ര​ത്തു​ക​ട​ക്ക​ണം നീ​ക്ക​ണം തോണി മറു-
തീ​ര​ത്തു​ചെ​ന്നു പു​ന​രൂ​ക്ക​ണ​മി​നി​ക്കെ​ടോ.
മാ​ര​ച്ചൂ​ട​ക​താ​രിൽ പൂ​രി​ച്ച​മൂ​ലം​നി​ന്നിൽ
ഭാ​രി​ച്ചൊ​രാ​ശ​വ​ന്നു കൂ​റൊ​ത്തു ചമ​ഞ്ഞി​തു.
ചോ​രി​ച്ചോർ​വാ​യും നി​ന്റെ ചീ​രൊ​ത്ത​മു​ല​ക​ളും
വേ​രി​ച്ചൊ​ല്ലാ​ളേ ഞാൻ വി​ചാ​രി​ച്ചു​ക​ണ്ട​നേ​രം
കാ​റൊ​ത്ത​കു​ഴ​ലാ​ളെ മാരത്തീയാറുമാറു-​
മാ​റ​ത്തു​ചേർ​ന്നീ​ടു​വാൻ യോ​ഗ​മു​ണ്ടി​പ്പോൾ​ത​ന്നെ”

നമ്മു​ടെ കവി​ക്കു മാ​തൃ​ഭാഷ എത്ര​ത്തോ​ളം വശ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നു നോ​ക്കുക. ഈ ഒമ്പ​തു​വ​രി​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം കൂടി രണ്ടു മൂ​ന്നു സം​സ്കൃ​ത​പ​ദ​ങ്ങ​ളേ ഉള്ളു. ഈ വാ​ക്കു​കൾ വഴി​ക്കു്, കവി കാ​മ​കി​ങ്ക​ര​ന്മാ​രെ ഒന്നു കളി​യാ​ക്കീ​ട്ടു​മു​ണ്ടു്. പ്ര​സ്തുത കൈ​വർ​ത്ത​നാ​രി​ക്കു് തോ​ന്നി​യി​ട​ത്തോ​ള​മെ​ങ്കി​ലും സൽ​ബു​ദ്ധി പരാശര മു​നി​ക്കു് ആ അവ​സ​ര​ത്തിൽ തോ​ന്നി​യി​ല്ല. കവി​യു​ടെ ധർ​മ്മ​ബോ​ധം അതി​തീ​ക്ഷ്ണ​മാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ, അദ്ദേ​ഹം അതിനെ ലേ​ശം​പോ​ലും സാ​ധൂ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു് താഴെ ചേർ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന ഹാ​സ്യ​ഗർ​ഭി​ത​മായ വാ​ക്യ​ത്തിൽ നി​ന്നു ഗ്ര​ഹി​ക്കാം.

“എന്തി​നു​പ​റ​യു​ന്നു വെ​റു​തേ ബഹു​വി​ധം?
ബന്ധ​മോ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭേദം കണ്ടോ​രു​മു​നി
നല്ലോ​രു​തീർ​ത്ഥ​ഭൂ​ത​യാ​കിയ യമുനയി-​
ലെ​ല്ലാ​രും കു​ളി​ച്ചൂ​ത്തു സന്ധ്യ​യേ വന്ദി​ക്കു​മ്പോൾ
മത്സ്യ​ഗ​ന്ധി​നി​യായ കൈ​വർ​ത്ത​ക​ന്യ​ക​യെ
മത്സ്യ​കേ​ത​ന​ശ​ര​മേ​റ്റു പുൽ​കി​നാ​ന്മു​നി”

ഈ വരി​ക​ളി​ലെ ഓരോ വാ​ക്കും ഹാ​സ്യാർ​ത്ഥ​ഗർ​ഭ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ശർ​മ്മി​ഷ്ഠ ഋതു​സ്നാ​നം കഴി​ഞ്ഞു് സ്വ​കാ​മു​ക​നെ​ച്ചി​ന്തി​ച്ചു നി​ല്ക്കു​ന്ന​തി​നെ മൂ​ല​ക​വി ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ശു​ദ്ധാ സ്നാ​താ തു ശർ​മ്മി​ഷ്ഠാ സർ​വാ​ല​ങ്കാ​ര​ശോ​ഭി​താ
അശോ​ക​ശാ​ഖാ മാ​ലം​ബ്യ​സു​പു​ഷ്പ​സ്ത​ബ​കൈർ​വൃ​താം
ആദർശേ മു​ഖ​മു​ദ്വീ​ക്ഷ്യ ദർ​ത്ത്യ​ദ​ശ​ന​ലാ​ല​സാ
ലോ​ക​മോ​ഹ​സ​മാ​വി​ഷ്ടാ വചനം ചേ​ദ​മ​ബ്ര​വീൽ’
ഭാഷ:
“അന്ന​വൾ ഋതു​ധർ​മ്മം പ്രാ​പി​ച്ചു കുളിച്ചവ-​
ന്നു​ന്ന​ത​സ്ത​ന​ങ്ങ​ളെ മെ​ല്ല​വേ നോ​ക്കി നോ​ക്കി,
ദന്ത​ശോ​ധ​നം ചെ​യ്തു ബന്ധൂ​ക​സ​മാ​ധ​രി
പന്തൊ​ക്കും കൊ​ങ്ക​ത്ത​ട​ത്തിൽ കു​ങ്കു​മം ചാർ​ത്തി,
ഭം​ഗി​യിൽ കു​റി​യി​ട്ടു കു​ങ്കു​മ​തി​ല​കം തൊ-
ട്ടം​ഗ​ജൻ തഴ​പോ​ലെ പൂ​ങ്കു​ഴ​ല​ഴി​ച്ചി​ട്ടു,
നിർ​മ്മ​ല​മാ​കു​മൊ​രു വസ്ത്രവുമുടുത്തുംകൊ-​
ണ്ടം​ബു​ജ​മി​ഴി​ക​ളി​ല​ഞ്ജ​ന​മ​തും ചാർ​ത്തി,
കു​ണ്ഡ​ല​ഷ​ണ്ഡം​മി​ന്നും ഗണ്ഡ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ങ്കൽ
കു​ണ്ഡ​ലീ​ഫ​ണം​പോ​ലെ പത്തി​ക്കീ​റ്റ​തും ചേർ​ത്തു,
സ്വർ​ണ്ണ​ഭൂ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്ക​വേ​യ​ണി​ഞ്ഞൊ​രു
കണ്ണാ​ടി​ത​ന്നിൽ മു​ഖ​പ​ത്മ​വും നോ​ക്കി നോ​ക്കി,
നല്ലൊ​രു പു​രു​ഷ​നെ​ച്ചി​ന്തി​ച്ചു ചിന്തിച്ചള്ളി-​
ലു​ല്ലാ​സം ചേർ​ന്നൊ​ര​ശോ​ക​ത്തെ​യും ചാരി”

നിൽ​ക്കു​ന്ന ആ നാ​യി​ക​യു​ടെ ചി​ത്രം എത്ര രമ​ണീ​യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ശർ​മ്മി​ഷ്ഠ​യ്ക്കു ഒരു പു​ത്രൻ ജനി​ച്ച​താ​യി അറി​ഞ്ഞു് ദേ​വ​യാ​നി അവ​ളോ​ടു് ‘പെ​റ്റ​വാ​റെ​ങ്ങ​നെ നീ’ എന്നു ചോ​ദി​ക്ക​യും, അവൾ ഒരു കള്ളം പറ​ഞ്ഞു് ഒഴി​ക​യും ചെ​യ്തു. അങ്ങ​നെ ഇരി​ക്കേ ഒരു ദിവസം യയാതി ദേ​വ​യാ​നി​യു​മാ​യി ക്രീഡ ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ആ ഘട്ട​ത്തെ മൂ​ല​ക​വി​യും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നും വർ​ണ്ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തി​നെ നമു​ക്കു് താ​ര​ത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി നോ​ക്കാം. [65]

മൂലം:
തസ്മിൻ കാ​ലേ​തു രാ​ജർ​ഷി​ര്യ​യാ​തിഃ പൃ​ഥി​വീ​പ​തിഃ
മാ​ധ്വീ​ക​ര​സ​സം​യു​ക്താം​മ​ദി​രാം മദ​വർ​ദ്ധി​നീം
പാ​യ​യാ​മാ​സ​ശു​ക്ര​സ്യ തനയാം രക്ത​പിം​ഗ​ളാം
പീ​ത്വാ പീ​ത്വാ ച മദി​രാം ദേ​വ​യാ​നീ മുമോഹ സാ
രുദതീ ഗാ​യ​മാ​നാ ച നൃ​ത്യ​തീ ച മു​ഹുർ​മ്മു​ഹുഃ
ബഹു പ്ര​ല​പ​തീ​ദേ​വീ രാ​ജാ​ന​മി​ദ​മ​ബ്ര​വീൽ
രാ​ജ​വ​ദ്രൂപ വേഷെണ കി​മർ​ത്ഥം​ത്വ മി​ഹാ​ഗ​തഃ?
കേന കാ​ര്യേണ സമ്പ്രാ​പ്തോ നിർ​ജ്ജ​നം ഗഹനം വനം” ഇത്യാ​ദി
ഭാഷ:
“അങ്ങ​നെ​ചെ​ല്ലും കാലംക്ഷോണീന്ദ്രനൊരുദിന-​
മം​ഗ​നാ​ര​ത്ന​മായ ദേ​വ​യാ​നി​യും താനും
ഒന്നി​ച്ചു മധു​പാ​നം​ചെ​യ്തു​മ​ധ​ര​പാ​നം​ചെ​യ്തും,
മദനൻ തെ​രു​തെ​രെ​വ​ലി​ച്ചു കൂ​ര​മ്പെ​യ്തും,
കനി​വി​നോ​ടു ഗാ​ഢം​വാർ കൊ​ങ്ക​ത​ഴു​കി​യും
ആന​ന്ദാ​മൃ​ത​വാ​രി​ധി​യിൽ മുഴുകിയു-​
മാ​ന​നാ​ദ​നം​ഗ​സ്വേ​ദാ​മൃ​ത​മൊ​ഴു​കി​യും,
മാ​ന​സ​ത്തി​ങ്കാ​ലേ​റ്റ​മാ​ന​ന്ദം പെ​രു​കി​യും,
ചേ​ത​സ്സു​ക​നി​ഞ്ഞു​ടൻ പു​ല്കി​യും പലതരം
ആടി​യും പാ​ടി​യും കൊ​ണ്ടാ​ടി​യും നയ​ന​ങ്ങൾ
വാ​ടി​യും കൊ​തു​ഫ​ലം തേ​ടി​യും മാരപ്പട-​
കൂ​ടി​യും മദ​ന​ന്റെ ചാ​പ​മാം ചില്ലീവല്ലീ-​
കോ​ടി​യു​മി​രു​വ​രും​കൂ​ടി വാ​ണീ​ടു​ന്നേ​രം,
ഭൂ​പ​തി​വീ​ര​നോ​ടു ദേ​വ​യാ​നി​യും ചൊ​ന്നാൾ
താ​പ​സ​ബു​ദ്ധ്യാ മദ്യവ്യാകുലചേതസ്സോടു-​
മന്ത​ണ​നായ ഭവാ​നെ​ന്തി​നു വന്നി​ത​പ്പോൾ?
ബന്ധ​മെ​ന്ത​ട​വി​യിൽ വരു​വാൻ പറ​ഞ്ഞാ​ലും”

ദേ​വ​യാ​നി ശർ​മ്മി​ഷ്ഠ​യു​ടെ രഹ​സ്യം അറി​യു​ന്ന​തും കോ​പാ​വി​ഷ്ട​യാ​യി​ട്ടു് അവൾ പി​ത്യ​ഗൃ​ഹ​ത്തി​ലേ​യ്ക്കു പോ​കു​ന്ന​തും മറ്റും എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ സം​ക്ഷി​പ്ത​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് വി​വ​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ങ്കി​ലും ഹൃ​ദ​യം​ഗ​മ​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.

മൂലം:
“തതഃ കാലേ തു കസ്മിം​ശ്ചി​ദ്ദേ​വ​യാ​നീ ശു​ചി​സ്മി​താ
യയാ​തി​സ​ഹി​താ രാജൻ ജഗാമ രഹിതം വനം
ദദശ ച തദാ തത്ര കു​മാ​രാൻ ദേ​വ​രൂ​പി​ണഃ
ക്രീ​ഡ​മാ​നാൻ സു​വി​ശ്ര​ബ്ധാൻ വി​സ്മി​താ ചേ​ദ​മ​ബ്ര​വീൽ
‘കസ്യൈ​തേ ദാരകാ രാജൻ ദേ​വ​പു​ത്രോ​പ​മാഃ​ശു​ഭാഃ
വർ​ച്ച​സാ രൂ​പ​ത​ശ്ചൈവ സദൃശാ മേ മതാ​സ്തവ’
… … …
തസ്മിൻ​കാ​ലേ തു തച്ശ്രു​ത്വാ ധാ​ത്രീ തേ​ഷാം​വ​ചോഽബ്ര​വീൽ
കിം ന ബ്രൂത കു​മാ​രാഃ വഃ പി​ത​രം​വൈ ദ്വി​ജർ​ഷ​ഭം
കു​മാ​രാ ഊചുഃ
ഋഷി​ശ്ച ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ശ്ചൈവ ദ്വി​ജാ​തി​ശ്ചൈവ നഃ പിതാ
ശർ​മ്മി​ഷ്ഠാ നാ​നൃ​തം ബ്രു​തേ ദേ​വ​യാ​നി ക്ഷ​മ​സ്വ നഃ
… … …
തേ ദർശയൻ പ്ര​ദേ​ശി​ന്യാ തമേവ നൃ​പ​സ​ത്ത​മം
ശർ​മ്മി​ഷ്ഠാം മാതരം ചൈവ തഥാ​ച​ഖ്യു​ശ്ച​ദാ​ര​കാഃ
… … …
ശ്രു​ത്വാ​തു തേഷാം ബാ​ലാ​നാം സവ്രീ​ഡ​ഇ​വ​പാർ​ത്ഥി​വഃ
പ്ര​തി​വ​ക്തു​മ​ശ​ക്തോഽഭൂൽ​തൂ​ഷ്ണീം ഭൂതോഽഭവ​ന്ന്യ​പഃ
ദൃ​ഷ്ട്വാ തു തേഷാം ബാ​ലാ​നാം പ്ര​ണ​യം പാർ​ത്ഥി​വം​പ്ര​തി
ബു​ദ്ധ്വാ തു തത്വ​തോ ദേവീ ശർ​മ്മി​ഷ്ഠാ​മി​ദ​മ​ബ്ര​വീൽ
“അഭ്യാ​ഗ​ച്ഛ​തി മാം കശ്ചി​ദൃ​ഷി​രി​ത്യേ​വ​മ​ബ്ര​വീൽ
യയാ​തി​മേ​വം രാ​ജാ​നാം ത്വം ഗോ​പ​യ​സി ഭാ​മി​നി
പൂർ​വ​മേവ മയാ പ്രോ​ക്തം ത്വയാ തു വൃ​ജി​നം കൃതം
… … …”

ശർ​മ്മി​ഷ്ഠ​സ​മാ​ധാ​നം പലതും പറ​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി. എന്നി​ട്ടും ദേ​വ​യാ​നി,

“രമ​സ്വേഹ യഥാ​കാ​മം​ദേ​വ്യാ ശർ​മ്മി​ഷ്ഠ​യാ സഹ
രാ​ജ​ന്നാ​ദ്യേഹ വത്സ്യാ​മി വി​പ്രി​യം മേ കൃ​തം​ത്വ​യാ
ഇതി​ജ്ജ്വാല കോപേന ദേ​വ​യാ​നീ തതോ ഭൃശം
നിർ​ദ്ദ​ഹ​ന്തീവ സവ്രീ​ഡാം ശർ​മ്മി​ഷ്ഠാം സമു ദീ​ക്ഷ്യച
അപ​വി​ധ്യ ച സർ​വാ​ണി ഭൂ​ഷ​ണാ​ന്യ​സി​തേ​ക്ഷ​ണാ
സഹ​സോൽ​പ​തി​താം ശ്യാ​മാം ദൃ​ഷ്ട്വാ താം സാ​ശ്രൂ​ലോ​ച​നാം
തൂർ​ണ്ണം സകാശം കാ​വ്യ​സ്യ പ്ര​സ്ഥി​താം വ്യ​ഥി​ത​സ്ത​ദാ
അനു​വ​വ്രാജ സം​ഭ്രാ​ന്തഃ പൃ​ഷ്ഠ​തഃ സാ​ന്ത്വ​യ​ന്നൃ​പഃ.”
ഭാഷ:
“പോ​കേ​ണം വന​ക്രീ​ഡ​യ്ക്കെ​ന്നി​തു ദേ​വ​യാ​നി
ഭോ​ഗാർ​ത്ഥം ഭൂ​പാ​ല​നും കൂടവേ പു​റ​പ്പെ​ട്ടാൻ.
ചെ​ന്നി​തു ശർ​മ്മി​ഷ്ഠ​ത​ന്നാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ങ്ക​ല​പ്പോൾ
നന്നാ​യി​ക്രീ​ഡി​ക്കു​ന്ന പൈ​ത​ങ്ങൾ​ത​മ്മെ​ക്ക​ണ്ടു.
അച്ഛ​നെ​ക്ക​ണ്ടു ചി​രി​ച്ച കുമാരന്മാരെല്ലാ-​
മർ​ച്ച​നാ​ദി​കൾ​ചെ​യ്തു ചാ​ര​ത്തു​വ​രു​ന്നേ​രം
അച്ചി​രി​പൂ​ണ്ടു​നി​ന്ന ഭൂപതിതിലകനു-​
മച്ച​രി​ത​ങ്ങൾ​ക​ണ്ടു ചോ​ദി​ച്ചു ദേ​വ​യാ​നി
അച്ഛ​നെ​ങ്ങോ​ട്ടു​പോ​യി? ചൊ​ല്ലു​വിൻ പൈ​ത​ങ്ങ​ളേ!
പി​ച്ച​ക​ളു​ണ്ടാ​ക്കു​വാൻ പോ​യി​തോ വന​ങ്ങ​ളിൽ?
മെ​ല്ല​വേ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി​കൊ​ടു​ത്തു പൈതങ്ങളു-​
മല്ലൽ​പൂ​ണ്ടൊ​രു ദേ​വ​യാ​നി​യും കോ​പ​ത്തോ​ടെ,
ദൃ​ഷ്ടി​യും​ചു​വ​പ്പി​ച്ചു ദേ​ഹ​വും​വി​റ​പ്പി​ച്ചു
പൊ​ട്ടി​ച്ച​ങ്ങെ​റി​ഞ്ഞി​തു ഭൂ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളു​മെ​ല്ലാം
കല്പി​ച്ച​വ​ണ്ണം വരു​മി​നി​ക്കു​മി​നി നി​ങ്ങൾ
കല്പി​ച്ച​വ​ണ്ണം​ത​ന്നെ വാ​ണാ​ലു​മി​രു​വ​രും.
പൊ​ട്ട​ക്കൂ​പ​ത്തിൽ തള്ളി​യി​ട്ട​ന്നേ​യു​ള്ള വൈര-
മൊ​ട്ടു​മേ പോയീല ശർ​മ്മി​ഷ്ഠി​യ്ക്കെ​ന്നോ​ടു ഞാനോ
പെ​ട്ടെ​ന്നു​മ​റ​ന്നി​തു പൊ​ട്ടി​യാ​യ​തു​മൂ​ലം
പൃ​ഷ്ട​ഭോ​ഗ​ത്തോ​ടേ​റ്റം തു​ഷ്ട്യാ​വാ​ഴു​വിൻ നി​ങ്ങൾ.
ഭൂ​മി​യിൽ​വീ​ണ്ടും കേ​ണു​മു​രു​ണ്ടും നട​കൊ​ണ്ടാൾ
മാ​മു​നി​ശു​ക്രൻ​ത​ന്നെ ക്കാ​ണ്മാ​നാ​യ് വേ​ഗ​ത്തോ​ടെ
ഭൂ​മി​പാ​ല​നു​മ​തി​വ്യാ​കുല ചേ​ത​സ്സോ​ടും
ഭാ​മി​നീ കോ​പം​ക​ണ്ടു ഭാ​വ​വൈ​വർ​ണ്ണ്യം​പൂ​ണ്ടു
പേ​ടി​ച്ചു സരഭസം പി​ന്നാ​ലെ​ന​ട​കൊ​ണ്ടു
മാ​ടൊ​ത്ത​മു​ല​യാ​ളേ​യെ​ത്തീല യയാ​തി​യും.”

ഈ വർ​ണ്ണന കേവലം തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഭാ​ഷാ​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ മി​ക്ക​തും തർ​ജ്ജ​മ​കൾ​ത​ന്നെ​യെ​ന്നു പറയാം.

ദു​ഷ്ഷ്യ​ന്ത​നാൽ പരി​ത്യ​ക്ത​യായ ശകു​ന്തള അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നോ​ടു പറ​യു​ന്ന വാ​ക്കു​കൾ മൂ​ല​ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ലേ​തി​നേ​ക്കാൾ തീ​വ്ര​വും നി​ശി​ത​വു​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. (൯൯-ാം അദ്ധ്യാ​യം സം​ഭ​വ​പർ​വം മൂലം)

പാ​ണ്ഡു​വും പത്നി​മാ​രും​കൂ​ടി ഒരി​ക്കൽ വന​ക്രീ​ഡ​യ്ക്കാ​യി പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. ആ ഭാ​ഗ​ത്തെ രണ്ടു കവി​ക​ളും വർ​ണ്ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു രണ്ടു വി​ധ​ത്തി​ലാ​ണു്.

മൂലം:
“സ ചരൻ ദക്ഷി​ണം പാർ​ശ്വം രമ്യം ഹി​മ​വ​തോ ഗിരേഃ
ഉവാസ ഗി​രി​പൃ​ഷ്ഠേ​ഷു മഹാ​ശാ​ല​വ​നേ​ഷു ച
രരാജ കു​ന്ത്യാ മാ​ദ്ര്യാച പാ​ണ്ഡു​സ്സഹ വനേ​ച​രൻ
കരേ​ണ്വോ​രിവ മദ്ധ്യ​സ്ഥഃ ശ്രീ​മാൻ പൌ​ര​ന്ദ​രോ​ഗ​ജഃ
ഭാരതഃ സഹ ഭാ​ര്യാ​ഭ്യാം ഖഡ്ഗ​ബാ​ണ​ധ​നുർ​ദ്ധ​രഃ
വി​ചി​ത്ര​ക​വ​ചം​വീ​രം പര​മാ​സ്ത്രീ​വി​ധം നൃപം
ദേ​വോ​യു​മി​ത്യ​മ​ന്യ​ന്ത ചര​ന്തം വന​വാ​സി​നഃ
തസ്യ കാ​മാ​ശ്ച​ഭോ​ഗം​ശ്ച നരാ നി​ത്യ​മ​ത​ന്ദ്രി​താഃ
ഉപ​ജ​ഹ്രുർ​വ​നാ​ന്തേ​ഷു ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്രേണ ചോ​ദി​താഃ
തദാ​സാ​ദ്യ​മ​ഹാ​ര​ണ്യം മൃ​ഗ​വ്യാ​ള​നി​ഷേ​വി​തം
തത്ര​മൈ​ഥു​ന​കാ​ല​സ്ഥം ദദർശ മൃ​ഗ​യൂ​ഥ​പം
തത​സ്തം ച മൃഗീം ചൈവ രു​ക്മ​പും​ഖൈഃ പാണ്ഡുഃപഞ്ചഭിരാശു-​
സ ച രാജൻ! മഹാ​തേ​ജാ ഋഷി​പു​ത്ര​സ്ത​പോ​ധ​നഃ [ഗൈഃ
ഭാ​ര്യ​യ്യാ സഹ തേ​ജ​സ്വീ മൃ​ഗ​രൂ​പേണ സംഗതഃ
സസം​യു​ക്ത​സ്ത​യാ മൃ​ഗ്യാ​മാ​ശി​ഷീം വാ​ച​മീ​ര​യൻ
ക്ഷ​ണേ​ന​പ​തി​തോ ഭൂമൌ വി​ല​ലാ​പാ​തു​രോ മൃഗഃ”

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ വർ​ണ്ണന ഇതിൽ പതി​ന്മ​ട​ങ്ങു മനോ​ഹ​ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“മു​ഖ്യ​ഭോ​ഗേന സു​ഖി​ച്ചി​രി​ക്കും കാലത്തിങ്ക-​
ലുൾ​ക്കാ​മ്പി​ലൊ​ന്നു തോ​ന്നി​പാ​ണ്ഡു​വി​നാ​പ​ത്തി​നാ​യ്.
കാ​ന്തി​യേ​റീ​ടു​ന്നൊ​രു കാന്തമാരോടുംകൂടി-​
ക്കാ​ന്താ​രം​ത​ന്നിൽ​പു​ക്കു നന്നാ​യി​ര​മി​ക്ക​ണം.
വാ​ട്ട​മെ​ന്നി​യേ മമ നാ​യാ​ട്ടിൻ വൈ​ദ​ഗ്ദ്ധ്യ​വും
കാ​ട്ട​ണ​മി​വർ​ക്കെ​ന്ന കൌ​തു​ക​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി
ദ്യു​മ​ണി​ത​ന്റെ രശ്മി​പോ​ലു​മ​ങ്ങ​ണ​യാ​തെ
ഹി​മ​വാൻ​ത​ന്റെ തെ​ക്കേ​പ്പു​റ​പ്പെ​രും കാ​ട്ടിൽ
പെ​രി​കേ രസം പൂ​ണ്ടു കളി​ച്ചു​മ​രു​വി​നാൻ
ഗി​രി​ശൃം​ഗ​ങ്ങൾ​തോ​റു​മ​തി​കൌ​തു​ക​ത്തോ​ടെ
കരി​ണീ​യു​ഗ​മ​ദ്ധ്യ​ഗ​ത​നാ​യ് മദി​ച്ചൊ​രു
കരി​വീ​ര​നെ​പ്പോ​ലെ മദ​ന​വി​വ​ശ​നാ​യ്
കരി​ണീ​ഗ​മ​ന​മാ​രാ​കിയ ഭാ​ര്യ​മാ​രാം
തരു​ണീ​മ​ണി​ക​ളാം കു​ന്തി​യും മാ​ദ്രി​താ​നും
സര​സീ​രു​ഹ​ശ​ര​സ​മ​നാം കാന്തൻതന്നെ-​
ശ്ശ​ര​തൂ​ണീ​ര​ക​രാ​ളോ​ജ്ജ്വ​ലൽ കരവാള-​
ധര​നാ​യ് ശരാ​സ​ന​ക​ര​നാ​യ് കാ​ണു​ന്തോ​റും
സര​സീ​രു​ഹ​ശ​ര​നി​ക​ര​പ​ര​വശ
തര മാ​ന​സ​മാ​രാ​യ്മ​രു​വീ​ടിന നേരം
ഹരി​ണ​ഹ​രി കരികിടിശാർദൂലാദിക-​
ളരികേ ദരീ​മു​ഖ​ഗ​ത​ങ്ങ​ളാ​യ് കാ​ണു​മ്പോൾ
ശര​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു വീണും മര​ണ​ഭ​യം​കൊ​ണ്ടും
മര​ങ്ങൾ​മ​റ​ഞ്ഞു​പോ​യ് നി​ന്നു നോ​ക്കീ​ടു​ന്ന​തും,
നി​ഷ്കു​ട​ത്തി​ങ്കൽ മു​ന്ന​മി​രു​ന്നീ​ടി​ന​പോ​ലെ
മർ​ക്ക​ട​ക്രീ​ഡ​കൾ കണ്ടുൾ​ക്കൌ​തൂ​ഹ​ലം പൂ​ണ്ടും,
കു​ക്കു​ട​ര​തി​ക്രീ​ഡാ​ദി​കൾ കണ്ടാ​ന​ന്ദി​ച്ചും,
പൊൽ​ക്കു​ട​ങ്ങൾ​ക്കു നേരാം തൈ​ക്കൊ​ങ്ക​നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടും,
കോകില കോ​ക​കേ​കി ചാതകശുകാദിസം-​
ഭോ​ഗ​ഭേ​ദ​ങ്ങൾ കണ്ടു​ര​സി​ച്ചു മതിൻ​മ​ദ്ധ്യേ
വേ​ഗ​മോ​ട​മ്പു​കൊ​ണ്ടു മാ​ഴ്കി വീ​ണീ​ടു​ന്ന​തും,
ശോ​ക​മോ​ടി​ണ​കൂ​ടി​ക്കേ​ണു​വീ​ണോ​ടു​ന്ന​തും,
കര​ടി​ക്കു​ലം​ത​മ്മിൽ കടി​ച്ചു കളി​പ്പ​തും,
കരി​ണി​ക​ളെ​പ്പൂ​ണ്ടു കരികൾ പു​ള​പ്പ​തും,
കി​ടി​കൾ പി​ടി​ക​ളെ​പ്പി​ടി​ച്ചു പു​ല്കു​ന്ന​തും,
പി​ട​ക​ളോ​ടു​ചേർ​ന്നു പക്ഷി​കൾ കളി​പ്പ​തും
കണ്ടു​കൌ​തു​കം​പൂ​ണ്ടു കണ്ടി​വാർ കു​ഴ​ലി​കൾ
കണ്ടാ​ശ്ലേ​ഷ​വും​ചെ​യ്തു കാ​ന്ത​നും തങ്ങ​ളു​മാ​യ്
കണ്ട​കാ​ന​നം​തോ​റും രമി​ച്ചു വസി​ക്ക​യും,
മാ​ക​ന്ദ​മ​ക​ര​ന്ദ​ബി​ന്ദു​പാ​ന​വും​ചെ​യ്തു
കൂ​കു​ന്ന​പി​ക​കുല പഞ്ച​മം കേ​ട്ടു​കേ​ട്ടും,
വണ്ടു​കൾ മധു​പാ​നം ചെ​യ്തു​മ​ത്ത​ത​പൂ​ണ്ടു
കൊ​ണ്ടാ​ടി​മു​ര​ണ്ടു​ടൻ കണ്ട​പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ​തോ​റും
കു​ണ്ഠ​ഭാ​വ​വും​നീ​ക്കി​സ്സം​ഭ്ര​മി​ച്ചീ​ടു​ന്ന​തും,
കണ്ടോ​രാ​ന​ന്ദം​പൂ​ണ്ടു മധ​ര​പാ​നം​ചെ​യ്തും,
മന്മ​ഥ​ലീ​ല​കൊ​ണ്ടു കൺമുന ചാ​മ്പി​ച്ചാ​മ്പി
സമ്മോ​ദം​വ​ളർ​ന്നു​ള്ളിൽ സമ്മോ​ഹം പെ​രു​കി​യും,
വന്മ​ല​മു​ക​ളേ​റി നിർ​മ്മ​ല​ശി​ലാ​ത​ലേ
നന്മ​ലർ​മെ​ത്ത തന്മേ​ലു​ന്മേ​ഷം​പൂ​ണ്ടു​വാ​ണും,
ഭാ​മി​നി​മാ​രു​മാ​യി​സ്സാ​ന​ന്ദ​മി​രി​ക്കു​മ്പോൾ
കാ​മ​നു​സ​മ​നായ പാ​ണ്ഡു​വാം നൃ​പ​വി​രൻ
കല​യും​മാ​നും​കൂ​ടി​ക്ക​മ​ല​ശ​ര​മേ​റ്റു
കളി​ക്കു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു കൊ​ടു​ത്തു ശരം​കൊ​ണ്ടു
ശര​മേ​റ്റ​തു​നേ​രം മൃ​ഗ​വും മു​നി​യാ​യി
നര​പാ​ല​കൻ​ത​ന്നെ​ശ്ശ​പി​ച്ചു…” ഇത്യാ​ദി

ഇതു​പോ​ലെ മറ്റു പർ​വ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. അവയേ ഒക്കേ ഉദ്ധ​രി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി​യാൽ ഈ അദ്ധ്യാ​യം​ത​ന്നെ ഒരു ഭാ​ര​ത​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നേ​ക്കാം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു വീ​ര​രൌ​ദ്രാ​ദി​ര​സ​ങ്ങ​ളെ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന വി​ഷ​യ​ത്തി​ലു​ള്ള നൈ​പു​ണി​യേ​യും ബാ​ഹ്യാ​ഭ്യ​ന്തര പ്ര​കൃ​തി​ക​ളെ യാ​ഥാർ​ത്ഥ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ചി​ത്ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു​ള്ള പാ​ട​വ​ത്തേ​യും പ്ര​കാ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ മാ​ത്രം ഉദ്ധ​രി​ക്കു​ന്നു.

വീ​രാ​ഗ്ര​ണി​യായ അഭി​മ​ന്യൂ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ വീ​ര്യ​സ്വർ​ഗ്ഗം പ്രാ​പി​ച്ചു. ആ വി​വ​ര​മ​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ,

‘ഹാ ഹാ ശിവ ശിവ യെ​ന്നു മഹാ​ജ​നം
ഹാ ഹാ ഹരി ഹരി​യെ​ന്നു​ര​ച്ചീ​ടി​നാർ.”

മറ്റൊ​ന്നും പറവാൻ അവർ​ക്കു ശക്തി​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല​ത്രേ. ഈ വാ​ക്കു​കൾ എത്ര ഭാ​വ​ഗർ​ഭി​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു നോ​ക്കുക. ദുഃ​ഖാ​തി​ശ​യ​ത്തിൽ നാ​വിൽ​നി​ന്നും വാ​ക്കു​കൾ പൊ​ങ്ങു​ക​യി​ല്ല​ല്ലോ. ഗാ​ന്ധാ​രി​പോ​ലും കു​മാ​ര​നെ കണ്ടി​ട്ടു്,

“വീ​ണി​ത​ല്ലോ കി​ട​ക്കു​ന്നു ധര​ണി​യിൽ
ശോ​ണി​ത​വു​മ​ണി​ഞ്ഞ​യ്യോ ശിവ ശിവ!
നല്ല​മ​ര​ത​ക​ക്ക​ല്ലി​നോ​ടൊ​ത്തൊ​രു
കല്യാ​ണ​രൂ​പൻ കു​മാ​രൻ മവോ​ഹ​രൻ,
ചൊ​ല്ലെ​ഴു​മർ​ജ്ജു​നൻ തന്റെ തി​രു​മ​കൻ,
വല്ല​വീ വല്ല​ഭൻ തന്റെ മരു​മ​കൻ”

എന്നു വി​ല​പി​ച്ചു​പോ​യി. യു​ധി​ഷ്ഠ​രു​ടെ വി​ലാ​പം മർ​മ്മ​ഭേ​ദ​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ഉണ്ണീ! ചതി​ച്ചോ​കു​മാര! മനോഹര!
എന്നു​ടെ ചൊൽ​കേ​ട്ടു പോ​യി​മ​രി​ച്ചി​തോ?
നി​ന്നെ ഞാ​നെ​ന്നി​നി​ക്കാ​ണു​ന്നു? നന്ദന!
അർ​ജ്ജു​ന​നോ​ടും മു​കു​ന്ദ​നോ​ടും പുന-
രി​ജ്ജ​ന​മെ​ന്തു പറ​യു​ന്ന​തീ​ശ്വര!
രാ​ജ്യ​വും​വേ​ണ്ട മതി​മ​തി യു​ദ്ധ​വും
പൂ​ജ്യ​നാ​മീ​ശ​നെ സേ​വി​ക്ക​വേ​ണ്ട​തും.”

അർ​ജ്ജു​നൻ വീണു മു​റ​യി​ട്ട​തു​ക​ണ്ടു്, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം നല്ല​പോ​ലെ ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണൻ,

“പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ ദുഃ​ഖി​ച്ചി​രി​യാ​തെ
തി​ണ്ണ​മ​ടു​ത്തു ജയ​ദ്ര​ഥൻ തന്നു​ടെ
കണ്ഠം മു​റി​പ്പ​തു തക്ക​തി​നി​യെ​ന്നു്”

അരു​ളി​ചെ​യ്ത​പ്പോൾ, അർ​ജ്ജു​ന​ന്റെ,

‘ചാ​രു​ന​യ​ന​ങ്ങൾ ചെ​ങ്ങി​മ​റി​ഞ്ഞി​തു
ഘോരം വി​റ​ച്ചു ചമ​ഞ്ഞു തി​രു​വു​ടൽ
ശൂ​ര​നാ​യു​ള്ള കി​രീ​ടി കി​രീ​ട​വും
സൂ​ര്യ​പ്ര​ഭ​മാ​യെ​രി​ഞ്ഞു​രു​കീ​തു​ലോം.’

കരു​ണ​ത്തിൽ രൌ​ദ്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഈ പകർ​ച്ച എത്ര സ്വാ​ഭാ​വി​ക​വും ഹൃ​ദ്യ​വും ആയി​രി​ക്കു​ന്നു.

ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​ഭ​ഗ​വാൻ കൌ​ര​വ​ന്മാ​രു​ടെ അടു​ക്കൽ ദൂ​തി​നാ​യി പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ, ഭീ​മ​സേ​ന​നു​ണ്ടായ രൌ​ദ്ര​ഭാ​വ​ത്തെ ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നു.

“കണ്ണു​കൾ ചു​വ​ന്നു കൈ​ഞെ​രി​ച്ചു പല്ലും കടി-
ച്ചർ​ണ്ണോ​ജ​നേ​ത്ര​നോ​ടു ഭീ​മ​സേ​ന​നും ചൊ​ന്നാൻ.
എന്തി​നു​തു​ട​ങ്ങു​ന്നു? ചൊല്ലുകെന്നോടുകൂടി-​
ച്ചി​ന്തി​ച്ചേ​ന​ട​ക്കാ​വൂ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​നി​മേ​ലിൽ.
ധൃ​ഷ്ട​നാം ധൃ​ത​രാ​ഷ്ട്ര​പു​ത്ര​ന്റെ തു​ട​ത​ച്ചു
കൊ​ട്ടി​ക്കെ​ാ​ന്നൊ​ക്കെ പ്പൊ​ടി​പെ​ടു​ത്തു​ക​ള​ക​യും,
ദു​ഷ്ട​നാ ദു​ശ്ശാ​സ​നൻ തന്നു​ടെ മാറുപിള-​
ർന്നി​ഷ്ട​നാ​യ് രക്തം കു​ടി​ച്ചീ​ടു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​തും,
പൊ​ട്ട​നാം​ഭീ​മൻ ചെ​യ്ക​യി​ല്ലെ​ന്നു​ണ്ടോ​തോ​ന്നീ?
പെ​ട്ടെ​ന്നു സന്ധി​ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടാ​ലും യുധിഷ്ഠിര-​
നൊ​ട്ടു​മേ വി​രോ​ധ​മി​ല്ല തി​നി​ന്നെ​ന്നാൽ നൂനം”

അർ​ജ്ജു​ന​നും ഭഗ​ദ​ത്ത​നു​മാ​യു​ള്ള യു​ദ്ധ​വർ​ണ്ണ​ന​യിൽ​നി​ന്നു് വീ​ര​ര​സ​ത്തെ ഉദാ​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഭാഗം ഉദ്ധ​രി​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

“പി​ന്നെ​യും പി​ന്നെ​യും തങ്ങ​ളി​ലി​ങ്ങ​നെ
ഖി​ന്ന​ത​യോ​ടു പൊ​രു​തോ​ര​ന​ന്ത​രം
കു​ത്തു​കൊ​ള്ളാ​ഞ്ഞു കോ​പി​ച്ചു മദകരി-​
യെ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു​മേ​ല്പോ​ട്ടെ​റി​ഞ്ഞീ​ടി​നാൻ.
കൊ​മ്പു​ത​ന്മേൽ​വ​ന്നു വീ​ഴു​വാ​നാ​യി​ട്ടു
കൊ​മ്പു​മു​യർ​ത്തി​നി​ന്നാ​ന​തു കണ്ടി​ട്ടു,
സം​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടൊ​രു ബാണം പ്രയോഗിച്ചാ-​
നു​മ്പർ​കോൻ തന്നു​ടെ നന്ദ​ന​നർ​ജ്ജു​നൻ.
വാ​ര​ണ​വീ​രൻ തല​യ​റ്റു വി​ല്ല​റ്റു
വീരൻ ഭഗ​ദ​ത്തൻ തന്റെ തല​യ​റ്റു
നാ​ലാ​മ​താ​ന​തൻ വാ​ലു​മ​രി​ഞ്ഞി​ട്ടു്
കോ​ലാ​ഹ​ല​ത്തോ​ടു പോ​യി​തു​ബാ​ണ​വും.” ഇത്യാ​ദി

ശൃം​ഗാ​ര​ത്തി​നു ഉദാ​ഹ​ര​ണം മു​മ്പു ചൂ​ണ്ടി​കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. ഹാ​സ്യ​ര​സം സ്ഫു​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഘട്ട​ങ്ങ​ളും ഭാ​ര​ത​ത്തിൽ ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ടു്.

കീ​ച​ക​നെ നി​ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള ഉദ്ദേ​ശ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, ഭീ​മ​സേ​നൻ പാ​ഞ്ചാ​ലി കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത മെ​ത്ത​മേൽ കേറി മൂ​ടി​പ്പു​ത​ച്ചു​ക്കി​ട​ന്നു.

അപ്പോൾ,

“ചീർ​ത്ത​കൌ​തു​ഫ​ലം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു കീചകൻ
മത്ത​നാ​യ് കൂ​ത്ത​രം​ഗ​ത്തു പൂ​ക്കീ​ടി​നാൻ.
ചി​ത്ത​ജ​ന്മാ​വു തന്ന​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളേ​ല്ക്ക​യാൽ
പു​ത്തൻ​കു​ളുർ​മു​ല​ത്തൊ​ത്തു​പുൽ​കി​ടി​നാൻ.
തങ്ങ​ളിൽ തി​ങ്ങി​വി​ങ്ങി​ക്ക​നം പൊങ്ങിനി-​
ന്ന​ങ്ങ​നേ​ക​ണ്ട കു​ളുർ​മു​ല​ക്കോ​ര​കം
വി​സ്താ​ര​മാ​ഞ്ഞ നി​ര​ക്കേ​പ്പ​രു​പ​രെ
ക്കു​ത്തു​ന്ന രോ​മ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു​കാ​ണാ​യി.
എങ്കി​ല​തു​മൊ​രു കൌ​തു​ക​മെ​ന്നേ​ാർ​ത്തു
പങ്ക​ജ​ബാ​ണ​മാൽ കൊ​ണ്ടു​പൊ​റാ​ഞ്ഞ​വൻ,
നന്നാ​യ് മു​റു​കേ മു​റു​കേ​ത്ത​ഴു​കി​നാൻ
മുൻ​ന​ട​ന്നീ​ടി​നാൻ ഭീ​മ​നു​മ​ന്നേ​രം.
എത്തി​മു​റുക മുറുകപ്പുണർന്നവ-​
നസ്ഥി​നു​റു​ക്കി​ഞെ​രി​ച്ചി​തു​പി​ന്നെ​യും
ചി​ത്ത​ഭ്ര​മ​ത്തൊ​ടു പത്തു​നൂ​റാ​യി​രം
കു​ത്തി​നാൻ മു​ഷ്ടി​ചു​രു​ട്ടി​ത്തെ​രു​തെ​രേ.
പ്രേ​മ​മി​ല്ലെ​ന്നു വരു​മെ​ന്നു​ശ​ങ്കി​ച്ചു
ഭീമൻ നഖ​ങ്ങ​ളു​മേ​ല്പി​ച്ചി​ദാ​ദ​രാൽ”

ഈ ഒടു​വി​ല​ത്തേ രണ്ടു പാ​ദ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു ഊറി​വ​രു​ന്ന ഹാ​സ്യ​ര​സം എത്ര അന​പ​ല​പ​നീ​യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു!

കൌ​ര​വ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ദി​വ​സം സ്വ​സൈ​ന്യ​നാ​ശ​ത്താൽ ദയ​നീ​യാ​വ​സ്ഥ​യെ പ്രാ​പി​ച്ച സു​യോ​ധ​നൻ ഓടി ഒളി​ച്ച​തി​നെ ഇങ്ങ​നെ വർ​ണ്ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.-

“ദുഃ​ഖി​ച്ചു​മു​ന്നം വിദുരർപറഞ്ഞതു-​
മൊ​ക്കെ​നി​ന​ച്ചു നി​ന​ച്ചു സു​യോ​ധ​നൻ
കാൽ​ന​ടേ തന്റെ ഗദയുമെടുത്തുകൊ-​
ണ്ടാ​ന​നം കു​മ്പി​ട്ടു വീർ​ത്തു​വ​ശം​കെ​ട്ടു,
പേ​ടി​ച്ചു പേ​ടി​ച്ചു നോ​ക്കി​നോ​ക്കി​ത്തു​ലോം
ദുഃ​ഖി​ച്ചു ദുഃ​ഖി​ച്ചു നാ​ണി​ച്ചു നാ​ണി​ച്ചു
ദു​ഷ്കർ​മ്മ​ശ​ക്തി​കൾ ചി​ന്തി​ച്ചു ചി​ന്തി​ച്ചു
കേ​ണു​കേ​ണ​ന്ത​രാ വീണു വീ​ണൂ​ഴി​യിൽ
പ്രാ​ണ​ഭ​യ​ത്തൊ​ടും പാ​ഞ്ഞു​പാ​ഞ്ഞെ​ത്ര​യും
ദീ​ന​നാ​യ് മാ​നി​യാ​യോ​രു സു​യോ​ധ​നൻ”

വർ​ണ്യ​വ​സ്തു​വി​ന്റെ സാ​ക്ഷാ​ത്തായ സ്വ​ഭാ​വ​ത്തെ പരി​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യും വി​ശ​ദ​മാ​യും പ്ര​കാ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള സക​ല​കൌ​ശ​ല​ങ്ങ​ളും ഈ വാ​ക്ശി​ല്പി ഇവിടെ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്.

“എത്ര​യും ദുർ​ഗ്ഗ​മാർ​ഗ്ഗം ദുർ​ഗ്രാ​വോ​ഗ്രാ​ഗ്രാ​ഗ്രാ​ഹ്യം
പൃ​ത്ഥ്വീ​ശോ​ത്തമ! മഹൽ പൃ​ത്ഥ്വീ​ധ്ര​ശൃം​ഗോ​ദ്ദേ​ശം.”

ഇവിടെ ‘ഗ്ര’ എന്ന അക്ഷ​ര​ത്തി​ന്റെ ആവർ​ത്ത​നം കല്ലു​ക​ളിൽ​കൂ​ടി നട​ക്കു​മ്പേ​ാൾ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന ‘കി​രു​കിര’ ശബ്ദ​ത്തേ​കൂ​ടി പ്ര​തി​ബോ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

“ഇത്ത​രം പറ​ഞ്ഞു​തൻ മത്തേൻ കഴുത്തേറി-​
സ്സ​ത്വ​രം വജ്ര​മോ​ങ്ങി ക്രു​ദ്ധ​നാം വൃ​ത്രാ​രാ​തി
കെ​ല്പോ​ടു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു സേ​നാ​നാ​യ​ക​നോ​ടും
കല്പാ​ന്ത​വ​രി​ഷ​വും തു​ട​ങ്ങി​യ​തു​നേ​രം.
നി​ഷ്ഠ​ര​ത​ര​മി​ടി​വെ​ട്ടി​യും ത്രി​ഭു​വ​നം
ഞെ​ട്ടി​യും മരം വെ​ന്തു പൊ​ട്ടി​യും തെരുതെരെ-​
ദൃ​ഷ്ടി​കൾ മി​ന്നൽ​കൊ​ണ്ടു നഷ്ട​മാ​യ് ചമ​ക​യും,
വൃ​ഷ്ടി​കൾ കരി​ക​രാ​കാ​ര​മാ​യ് ചൊ​രി​ക​യും.
ഘോ​ര​മാ​രു​ത​വേ​ഗാ​ലോ​രോ​രോ ദി​ക്കു​ക​ളും
വാ​രി​ധി​പൂ​ര​ങ്ങ​ളു​മി​ള​കി മറി​യു​ന്നു;
വി​ഭ്ര​മം പൂ​ണ്ടു ജഗ​ദ്വാ​സി​കൾ മു​റു​കു​ന്നു;
ശ്വ​ഭ്ര​ങ്ങൾ​തോ​റു​മു​ഷ്ണ മുൾ​പ്പു​ക്കു​പി​ട​യു​ന്നു.”

ഇവിടെ കവി ഇടി​വെ​ട്ട​ലി​ന്റെ​യും മഴ​ച്ചാ​റ്റ​ലി​ന്റേ​യും ശബ്ദം നാം കേൾ​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം തന്നേ പദഘടന ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ചു​വ​ട്ടിൽ മാ​റി​നി​ന്ന​ടി​ര​ണ്ടും വാരി-
ചു​വ​ട്ടി​ലാ​ക്കി മേൽ കരയേറിക്കര-​
മമർ​ത്തു​ന​ന്നാ​യി​ച്ച​വി​ട്ടി​നി​ന്നു കൊ-
ണ്ട​മർ​ത്ത്യ​മർ​ത്ത്യ​ന്മാർ പലരും കാണവേ
ചളി​പ്പു​കൈ​വി​ട്ട​ങ്ങെ​ടു​ത്തു കൈ​വാ​ളാൽ
പൊ​ളി​ച്ചു​മാ​റി​ടം നഖ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും,
പൊ​ടു​പെ​ട​പ്പൊ​ടി​ച്ചു​ട​നു​ടൻ
ചു​ടു​ചു​ട​ത്തി​ള​ച്ച​രു​വി​യാർ​പോ​ലെ
തു​ട​തു​ട​വ​ന്ന​രു​ധി​ര​പൂ​ര​ത്തെ
കു​ടു​കു​ട​ക്കു​ടി​ച്ച​ല​റി​ച്ചാ​ടി​യും
പെ​രു​വെ​ള്ളം പോലെ വരു​ന്ന ശോണിത-​
മൊ​രു​തു​ള്ളി​പോ​ലും പു​റ​ത്തു​പോ​കാ​തെ
കവി​ണ്ണു​ന​ന്നാ​യി​ക്കി​ട​ന്നു കൊ​ണ്ടു​ടൻ
കവിൾ​ത്ത​ടം നന്നാ​യ് നി​റ​ച്ചി​റ​ക്കി​യും
മദി​ച്ചു മാ​രു​തി ചി​രി​ച്ചു​ചൊ​ല്ലി​നാൻ
മദിർ​ത്തി​തു നാ​വു​മു​ദ​ര​വു​മെ​ല്ലാം
കു​ടർ​മാല മെ​ല്ലെ​ന്നെ​ടു​ത്തു കൊ​ണ്ടു​ടൻ
തു​ടർ​മാ​ല​പോ​ലെ കഴു​ത്തി​ലി​ട്ടു കൊ-
ണ്ട​ടൽ​ക്ക​ള​മെ​ല്ലാം പൊ​ടി​പെ​ടും വണ്ണ-
മു​ട​നു​ടൻ ചാ​ടി​ത്തു​ട​മേ​ലെ തച്ചും
പശു​സ​മർ പാ​ണ്ഡു​സു​ത​ന്മാ​രെ​ന്ന​ല്ലോ
പറ​ഞ്ഞി​തു മു​ന്നം പലരും കേൾ​ക്ക​വേ?
പരി​ഹാ​സ​ത്തോ​ടു​മ​ദി​ച്ചു കൈകൊട്ടി-​
ച്ചി​രി​ച്ചു കൂ​ത്താ​ടി നട​ന്നു നി​ങ്ങ​ളും.
പശു​സ​മ​ന്മാർ കൌ​ര​വ​രെ​ന്നി​ക്കാ​ലം
പറ​ഞ്ഞു ഞാൻ താ​നു​മി​താ​കൂ​ത്താ​ടു​ന്നേൻ”

ഇങ്ങ​നെ തന്മ​യ​ത്വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വീ​ര​ര​സം വർ​ണ്ണി​ക്കാൻ കഴി​വു​ള്ള കവികൾ തുലോം വി​ര​ള​മാ​കു​ന്നു. വർ​ണ്ണ​ന​യ്ക്കു വി​ഷ​യ​മായ കാ​ല​ദേ​ശാ​ദി​ക​ളേ​യും മറ്റു പരി​ത​സ്ഥി​തി​ക​ളേ​യും അദ്ദേ​ഹം വി​സ്മ​രി​ച്ചു കള​യാ​ത്ത​തു​നി​മി​ത്തം അതാ​ത​വ​സ്ഥ​ക​ളേ​ക്കു​റി​ച്ചു് അതി​സൂ​ക്ഷ്മ​മായ ഒരു ബോധം ആ വർ​ണ്ണന വാ​യി​ക്കു​മ്പോൾ നമു​ക്കു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. വി​വ​ക്ഷി​താർ​ത്ഥ​ത്തി​ന്റെ സ്ഫു​ട​പ്ര​തീ​തി ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് പര്യാ​പ്ത​മായ ശബ്ദ​ങ്ങൾ സദാപി ഈ മഹാ​ക​വി​യേ പി​ന്തു​ട​രു​ന്നു. ആശ​യ​ഗ​തി​ക്കു് അനു​രൂ​പ​മായ ശബ്ദ​പ്ര​വാ​ഹം​കൂ​ടി ഉള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു് ഒരു മു​ഴ​പ്പോ ആ വഴി​ക്കു​ണ്ടാ​കു​ന്ന ശ്ര​വ​ണ​ക​ടു​ത​യോ ഒരി​ട​ത്തും കാ​ണ്മാ​നി​ല്ല. ആധു​നിക മഹാ​ക​വി​ക​ളും അവ​രു​ടെ പാർ​ഷ​ദ​ന്മാ​രും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നിൽ​നി​ന്നു പലതും പഠി​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. നിർ​മ്മ​ല​മായ ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു് മാ​ത്ര​മേ ഉത്ത​മ​കാ​വ്യ​ങ്ങൾ പു​റ​പ്പെ​ടു​ക​യു​ള്ളൂ. മനു​ഷ്യ​സ്വ​ഭാ​വ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള അത്യ​ഗാ​ധ​മായ ജ്ഞാ​നം അതി​തീ​വ്ര​മായ പ്ര​കൃ​തി​നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ശ​ക്തി, അപ്ര​തി​ഹ​ത​മായ കല്പ​നാ​വൈ​ഭ​വം, കു​ശാ​ഗ്ര​ബു​ദ്ധി, വി​പു​ല​മായ ധർ​മ്മ​നി​ഷ്ഠ, മനു​ഷ്യ​ലോ​ക​ത്തോ​ടു​ള്ള വി​ശാ​ല​മായ അനു​ക​മ്പ, സർ​വോ​പ​രി [66] “ഈശ്വ​ര​ചൈ​ത​ന്യം​കൊ​ണ്ടു് സ്ഫു​രി​ക്കു​ന്ന ലോ​ക​വൈ​ചി​ത്ര്യ​ത്തിൽ താൻ നി​സ്സാ​രൻ സജ്ജ​ന​ങ്ങൾ മാ​ന​നീ​യ​ന്മാർ എന്നി​ങ്ങ​നെ ഒരു മനോ​ഗ​തി” ഇത്യാ​ദി ഉദാ​ര​ഗു​ണ​ങ്ങൾ​ക്കു വി​ള​നി​ല​മാ​യി​രു​ന്ന ഈ കവി കോ​കി​ല​ത്തി​ന്റെ കള​കൂ​ജി​ത​ങ്ങൾ ജീ​വി​ത​യാ​ത്ര​യിൽ ശ്രാ​ന്ത​ചേ​ത​സ്സു​ക​ളാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന എത്ര എത്ര ജന​ങ്ങൾ​ക്കു പര​മ​നിർ​വൃ​തി അരു​ളി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു!

ഈ ദി​വ്യ​ക​വി ഭഗ​വൽ​ഗീത ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്യാ​തി​രു​ന്ന​തു് ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രേ പേ​ടി​ച്ചാ​ണെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​വർ ഇപ്പോ​ഴും ഉള്ള​താ​ണു അത്ഭു​തം. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു പേ​ടി​യോ? അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു ബ്രാ​ഹ്മ​ണർ​ക്കു പേ​ടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​യി​ട്ടാ​ണ​ല്ലോ പല ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു് കാ​ണു​ന്ന​തു്. പര​മാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഭാ​ര​ത​സം​ക്ഷേ​പ​ത്തിൽ ഭഗ​വ​ദ്ഗീ​ത​യ്ക്കു സ്ഥാ​ന​മെ​വി​ടെ? അക്കാ​ല​ത്തെ ജന​ത​യ്ക്കു് ഭക്തി​സം​വർ​ദ്ധ​ക​ങ്ങ​ളായ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു അത്യാ​വ​ശ്യ​ക​മാ​യി​രു​ന്ന​തു്. പോ​രെ​ങ്കിൽ സം​സാ​ര​രോ​ഗാർ​ത്ത​ന്മാർ​ക്കു ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള ആധ്യാ​ത്മി​ക​ത​ത്വ​ഗു​ളി​ക​കൾ അദ്ദേ​ഹം കഴി​യു​ന്ന​തും ഹൃ​ദ്യ​മാ​ക്കി രാ​മാ​യ​ണാ​ദി ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളിൽ വേ​ണ്ടു​വോ​ളം സം​ഭ​രി​ച്ചി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്. ഈ ഭാ​ര​ത​ക​ഥാ​സം​ക്ഷേ​പ​ത്തിൽ, ഭഗ​വ​ദ്ഗീത തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തു ചേർ​ത്തി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, അതു് ഇന്ദു​ലേ​ഖ​യി​ലെ പതി​നെ​ട്ടാം അദ്ധ്യാ​യം​പോ​ലെ മു​ഴ​ച്ചു നി​ല്ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.

രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലേ​യും ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലേ​യും ഭാ​ഷാ​രീ​തി​കൾ​ക്കു തമ്മിൽ ശ്രീ​രാ​മ​നും ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​നും തമ്മി​ലോ; ത്യാ​ഗ​വും പ്രേ​മ​വും തമ്മി​ലോ ഉള്ള അന്ത​ര​മു​ണ്ടു്. ശ്രീ​രാ​മൻ ഒരു ഗാം​ഭീ​ര്യ​വാ​രാ​ന്നി​ധി​യാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സന്നി​ധി​യിൽ നാം ഭയ​ഭ​ക്തി പര​വ​ശ​രാ​യി​ച്ച​മ​യു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​യും നമ്മു​ടേ​യും മദ്ധ്യേ ദു​സ്ത​ര​മായ ഒരു മഹാ​സ​മു​ദ്രം സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്നു. ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​നാ​വ​ട്ടെ പ്രേ​മ​ര​സാർ​ദ്ര​മായ മു​ര​ളീ​ഗാ​ന​ത്താ​ലും സർ​വ​ലോ​കാ​കർ​ഷ​ക​മായ സ്മി​ത​ച​ന്ദ്രി​ക​യാ​ലും നമ്മേ അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു അടു​പ്പി​ക്കു​ന്നു; അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സന്നി​ധി​യിൽ നാം ഭയ​ശോ​ക​താ​പാ​ദി​ക​ളൊ​ന്നും അറി​യു​ന്നി​ല്ല. ഭയ​വു​മ​ല്ല ഭക്തി​യു​മ​ല്ല നമു​ക്കു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു്. പ്രേമം-​പ്രപഞ്ചത്തിനു ആണി​യാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്ന പരി​ശു​ദ്ധ​വും ആത്മ​വി​സ്മാ​ര​ക​വു​മായ പ്രേമം-​ഒന്നു മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​കു​ന്നു​ള്ളു. രാ​മാ​യ​ണ​വും തന്നാ​യ​ക​നേ​പ്പോ​ലെ പ്രൗഢ ഗം​ഭീ​ര​മാ​ണു്. അതിലെ പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം മാ​തൃ​കാ​പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​മാ​കു​ന്നു. ശ്രീ​രാ​മൻ, സീത,ലക്ഷ്മ​ണൻ,ഭരതൻ, ശത്രു​ഘ്നൻ, ഹനൂ​മാൻ, രാവണൻ, ഇന്ദ്ര​ജി​ത്തു്, ഈ പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഓരോ​വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള ജീവിത മാ​തൃ​ക​കൾ തന്നെ. അതു​കൊ​ണ്ടു രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലെ ഭാ​ഷാ​രീ​തി​യും പ്രൌ​ഢ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. നേ​രെ​മ​റി​ച്ചു് ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലെ ഭാ​ഷാ​രീ​തി ലളി​ത​വും മധു​ര​വും പ്ര​സ​ന്ന​വു​മാ​ണു്. ശ്ര​വ​ണ​ദ​ശ​യിൽ തന്നെ ഹൃ​ദ​യാ​വ​ഗാ​ഹം വരു​ത്തി അർ​ത്ഥ​ബോ​ധം ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പര്യാ​പ്ത​മായ ശക്തി അതിനു വേ​ണ്ടു​വോ​ള​മു​ണ്ടു്. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ സാർ​വ​പ​ഥീ​ന​മായ ഭാ​വ​നാ​ശ​ക്തി​യു​ടെ ഉന്മേ​ഷ​വും, നവ​ര​സ​ങ്ങ​ളേ​യും യഥോ​ചി​തം സ്ഫു​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള അപാ​ര​നൈ​പു​ണി​യും, ഭാ​ഷാ​സം​സ്കൃത ശബ്ദ​ങ്ങ​ളെ നീ​ര​ക്ഷീ​ര​ന്യാ​യേന കലർ​ത്തി ശ്ര​വ​ണ​സു​ഖം സമ്പാ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ചാ​തു​രി​യും, സർ​വോ​പ​രി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഉല്ലേ​ഖന സാ​മർ​ത്ഥ്യ​വും, ചി​ത്ര​നിർ​മ്മാണ കൌ​ശ​ല​വും എല്ലാം അവ​യു​ടെ പരാ​കാ​ഷ്ഠ​യെ പ്രാ​പി​ച്ചു കാ​ണു​ന്ന​തു് മഹാ​ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലാ​കു​ന്നു.

ഭാ​ഗ​വ​തം കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു്

മഹാ​ഭാ​ഗ​വ​തം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നു് ഈയിടെ ചിലർ പറ​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. മദ്രാ​സ്കൃ​സ്ത്യൻ​കാ​ളേ​ജ് പണ്ഡി​ത​രാ​യി​രു​ന്ന മി. സത്യാർ​ത്ഥി​യു​ടെ സത്യാർ​ത്ഥ​പ്ര​കാ​ശ​ന​ലൌ​ല്യ​ത്തിൽ നി​ന്നാ​ണു് ഇങ്ങ​നെ ഒരു അഭി​പ്രാ​യം ഇദം പ്ര​ഥ​മ​മാ​യി പൊ​ട്ടി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ട​തു്. “സം​സ്കൃ​ത​സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ ഗ്ര​ന്ഥ​കർ​ത്താ​വു് ഇന്ന​വ​നെ​ന്നു് നിർ​ണ്ണ​യം ഇല്ലാ​ത്ത അനേ​കം​കൃ​തി​ക​ളു​ടെ കർ​ത്തൃ​ത്വം എന്ന അനർ​ത്ഥം കാ​ളി​ദാ​സ​പ്ര​ഭൃ​തി​ക​ളിൽ ആരോ​പി​ക്കാ​റു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, നമ്മു​ടെ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ മു​തൽ​പേർ​ക്കും ചില ആളും പേരും ഇല്ലാ​ത്ത ഉരു​പ്പ​ടി​കൾ വന്നു കൂ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ആ കൂ​ട്ട​ത്തി​ലാ​ണു് ഭാ​ഗ​വ​തം” എന്നു നമ്മു​ടെ വി​മർ​ശ​ക​കേ​സ​രി​യായ മി. പി. കെ. നാ​രാ​യ​ണ​പ്പി​ള്ള​യും സത്യാർ​ത്ഥി​യോ​ടു പരി​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി യോ​ജി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അവർ​ക്കു രണ്ടു​പേർ​ക്കും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നോ​ടു തോ​ന്നീ​ട്ടു​ള്ള അള​വ​റ്റ ബഹു​മാ​ന​മാ​യി​രി​ക്കാം, ഇങ്ങ​നെ ഒരു അഭി​പ്രാ​യം പറവാൻ അവരേ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ച​തു്.

ഭാ​ഗ​വ​തം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​കൃ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നു് സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേ​ണ്ടി മി. പി. കെ. നാ​രാ​യ​ണ​പ്പി​ള്ള അവ​ലം​ബി​ക്കു​ന്ന കാ​ര​ണ​ങ്ങൾ താഴെ പറ​യു​ന്ന​വ​യാ​ണു്.

  1. മൂ​ല​ത്തി​നും ഭാ​ഷ​യ്ക്കും മദ്ധ്യേ മഹ​ത്തായ ഒരു ഉൾ​ക്ക​ടൽ കാ​ണു​ന്നു. ശ്രു​തി​ഗീ​താ​ദ്ധ്യാ​യം, ഏക​ദേ​ശം, ദ്വാ​ദ​ശം ഇവയിൽ പലേ​ട​ങ്ങ​ളി​ലും ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം മൂ​ലാർ​ത്ഥ​ത്തോ​ടു യോ​ജി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്നു.
  2. സം​സ്കൃ​ത​ഭാ​ഷ​യിൽ സാ​മാ​ന്യം പരി​ച​യ​മു​ള്ള​വർ​ക്കു പോലും വരാ​ത്ത ഭീ​മ​മായ അബ​ദ്ധ​ങ്ങൾ കി​ളി​പ്പാ​ട്ടിൽ വന്നു പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഉദാ​ഹ​ര​ണം: ‘കലിം​സ​ഭാ​ജ​യ​ന്ത്യാ​ര്യാഃ’ എന്ന​തി​നെ “കലി​കാ​ല​ത്തു സഭയെ ജയി​ച്ചി​ട്ടു്” എന്നും, ‘പദാപി യു​വ​തീം ഭി​ക്ഷുർ​ന്ന​സ്പൃ​ശേ​ദ്ദാ​ര​വീ​മ​പി’ എന്ന​തി​നെ,
    “അർ​ക്ക​ന​ജ്ജ​ഗ​ത്തെ​ല്ലാം സ്പർ​ശി​ച്ചി​ട്ടി​രു​ന്ന​ലും
    അർ​ക്ക​നെ​ത്തൊ​ടു​ന്നീല ലോ​ക​ങ്ങ​ളെ​ന്ന​പോ​ലെ”

    എന്നും ഭാ​ഷാ​ന്ത​രം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

  3. അന​ന്വി​ത​ങ്ങ​ളായ വാ​ക്യ​ങ്ങ​ളും ശു​ഷ്ക​ങ്ങ​ളായ വർ​ണ്ണ​ന​ക​ളും അതിൽ ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ട​ത്രേ.

ഭാ​ഗ​വ​തം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് കേവലം ഐതി​ഹ്യം മാ​ത്ര​മേ അവ​ലം​ബ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു എന്നും അദ്ദേ​ഹം പറ​യു​ന്നു.

മൂ​ല​ത്തി​നും തർ​ജ്ജ​മ​യ്ക്കും മദ്ധ്യേ ഒരു വലു​തായ ഉൾ​ക്ക​ട​ലു​ണ്ടെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തി​നേ അന്ധ​മാ​യി വി​ശ്വ​സി​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല. രാ​മാ​യ​ണ​ത്തി​ലും ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലും ഒക്കെ, മൂ​ലാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ നി​ന്നു​മു​ള്ള വ്യ​തി​യാ​ന​ങ്ങൾ ധാ​രാ​ളം കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്. പ്ര​മാ​ദ​ങ്ങ​ളും നോ​ക്കി​യാൽ വേ​ണ്ടു​വോ​ളം കണ്ടേ​യ്ക്കാം. തെ​റ്റു​പ​റ്റാ​ത്ത മനു​ഷ്യ​നെ കവി​കൾ​ക്കു​പേ​ാ​ലും സൃ​ഷ്ടി​ക്കാൻ കഴി​യു​മോ എന്നു സം​ശ​യ​മാ​ണു്. കാ​ളി​ദാ​സ​കൃ​തി​ക​ളി​ലും തെ​റ്റു​ക​ളു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണു് പണ്ഡി​ത​ന്മാർ പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു്. സര​സ്വ​തീ​ദേ​വി തന്നെ മനു​ഷ്യ​രൂ​പം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു് ദി​വ്യ​വാ​ണി​യെ​ന്നു പണ്ഡി​ത​ലോ​കം അഭി​മാ​നി​ക്കു​ന്ന ഗീർ​വാ​ണി​യിൽ കാ​വ്യം രചി​ച്ചാ​ലും കു​റ്റം കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാൻ കൌ​തു​ക​മു​ള്ള​വർ​ക്കു് ചില പഴു​തു​ക​ളൊ​ക്കെ കണ്ടു​കി​ട്ടാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. തെ​റ്റു പറ്റാ​ത്ത പണ്ഡി​ത​ന്മാ​രെ എനി​ക്കു കാണാൻ ഇതേ​വ​രെ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അവർ അന്യ​ന്മാ​രു​ടെ സർ​ഷ​പാ​കാ​ര​മായ പ്ര​മാ​ദ​ങ്ങ​ളെ പർ​വ​താ​കാ​ര​മാ​ക്കി​ക്കാ​ണി​ച്ചു്, കൃ​ത​കൃ​ത്യ​ന്മാ​രാ​യി തൽ​ക്കാ​ലം ജീ​വി​ച്ചാ​ലും, പ്ര​കൃ​തി​ശ​ക്തി​യ്ക്കു അവരും വി​ധേ​യർ തന്നെ​യാ​ണു്. പര​മാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ മഹാ​ന്മാ​രു​ടെ തെ​റ്റു​കൾ​ക്കും ഒരു മഹ​ത്വ​മു​ണ്ടു്. ഒരു കൃ​ഷീ​വ​ലൻ അബ​ദ്ധ​ത്തിൽ ഒരു​വ​ന്റെ ജീ​വ​ഹാ​നി വരു​ത്തി​യെ​ന്നു വന്നേ​ക്കാം. പക്ഷേ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ശിക്ഷ അനു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു് അവൻ കാ​ല​യ​വ​നി​ക​യ്ക്കു​ള്ളിൽ എന്നെ​ന്നേ​യ്ക്കു​മാ​യി മറ​ഞ്ഞു പോ​കു​ന്നു. അവനെ അവിടെ നി​ന്നു കു​ത്തി​പ്പൊ​ക്കു​വാൻ ആർ​ക്കും–ഈശ്വ​ര​നു​പോ​ലും –കഴി​യു​മോ എന്നു് സം​ശ​യ​മാ​ണു്. നേരേ മറി​ച്ചു് ഒരു മഹാ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ ഭര​ണ​യ​ന്ത്ര​ത്തെ​ന​യി​ക്കു​ന്ന ഒരു രാ​ജ്യ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ​ന്റേ​യോ സ്വേ​ച്ഛാ​പ്ര​ഭു​വായ ഒരു രാ​ജാ​ധി​രാ​ജ​ന്റേ​യോ ചി​ന്താ​സ്ഖ​ല​ന​ത്താൽ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന മഹാ​വി​പ​ത്തു് ലോ​ക​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും ബാ​ധി​ക്ക​യും അയാൾ ഭാ​വി​ത​ല​മു​റ​ക​ളു​ടെ താ​പ​കോ​പ​ശാ​പാ​ദി​കൾ​ക്കു് പാ​ത്ര​മാ​യി ലോ​ക​ച​രി​ത്ര​ത്തിൽ എന്നേ​യ്ക്കും ജീ​വി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​കൃ​തി​ക​ളിൽ തെ​റ്റു​ക​ണ്ടു​പി​ടി​യ്ക്കാൻ ഇന്നു ഈയു​ള്ളോർ​ക്കു സൌ​ക​ര്യം ലഭി​ച്ച​തു തന്നെ ആ പു​ണ്യാ​ത്മാ​വി​ന്റെ മഹ​ത്വം​കൊ​ണ്ടാ​ണ​ല്ലോ. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​മു​മ്പും പി​മ്പും എത്ര കവി​ക​ളും കൃ​തി​ക​ളും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു! അവരും അവ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ളും എവിടെ? അവയിൽ ചി​ല​തി​നെ തേ​ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു് ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡാ​കാ​ര​മായ അവ​താ​രി​ക​യോ​ടു​കൂ​ടി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചാ​ലും അവ​യ്ക്കു ജന​ത​യു​ടെ ഇട​യ്ക്കു പ്ര​തി​ഷ്ഠ ലഭി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം സന്ദി​ഗ്ദ്ധ​മാ​ണു്. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നു പ്ര​മാ​ദം പറ്റീ​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ആരും വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ‘ഭവാൻ ശൃണു’ ‘ഭവാ​നി​ഹ​തൽ കുരു ധർ​മ്മ്യാ’ ഇത്യാ​ദി ചില സ്ഖ​ലി​ത​ങ്ങ​ളെ പണ്ഡി​ത​ന്മാർ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട​ല്ലോ. മാ​ദൃ​ശ​ന്മാ​രായ സാ​ധാ​രണ ജന​ങ്ങൾ ആ പു​ണ്യ​ശ്ലോ​ക​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളിൽ തെ​റ്റു കണ്ടു​പി​ടി​പ്പാ​നാ​യി അണു​ദർ​ശി​നി​യും കൊ​ണ്ടു നട​ക്കാ​ത്ത​തു് അതി​നേ​ക്കാൾ പ്ര​യോ​ജ​ന​ക​ര​മായ വി​ധ​ത്തിൽ അവയെ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാൻ കഴി​യു​മെ​ന്നു​ള്ള വി​ചാ​രം നി​മി​ത്ത​വും ത്ര്യ​ക്ഷ​രീ മന്ത്ര​മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ത്തേ ഓർ​ത്തീ​ട്ടും ആണു്.

“കലിം സഭാ​ജ​യ​ന്ത്യാ​ര്യാ ഗു​ണ​ജ്ഞാഃ സാ​ര​ഭാ​ഗി​നഃ
യത്ര സങ്കീർ​ത്ത​നേ​നൈവ സർവഃ സ്വർ​ത്ഥേഽഭി​ല​ഭ്യ​തേ”

ഈ പദ്യ​ത്തി​ന്റെ തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണ​ല്ലോ ന്യൂ​നത കല്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഇതു് ഏകാ​ദ​ശ​സ്ക്ക​ന്ധ​ത്തി​ലെ അഞ്ചാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ ഒരു ശ്ലോ​ക​മാ​ണു്. പ്ര​തി​യു​ഗം ഭഗ​വൽ​പൂജ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്നു വർ​ണ്ണി​ക്ക​വേ, കര​ഭാ​ജ​നൻ പറ​യു​ന്ന​താ​ണി​തു്.

“കലി​കാ​ല​ത്തു കലി​സ​ഭ​യെ ജയി​ച്ചീ​ടിൽ
ചല​ന​ഹീ​ന​ന്മാ​രായ ഗു​ണ​വാ​ന്മാ​രാ​യ​തി
സാ​ര​ജ്ഞ​ന്മാ​രാ​യാ​ര്യ​ന്മാ​രായ മനു​ജ​ന്മാർ
സാ​ര​മാം ഭഗവൽ കീർ​ത്ത​ന​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ
സർ​വ​ധർ​മ്മാർ​ത്ഥ കാ​മ​മോ​ക്ഷ​ങ്ങൾ സാ​ധി​ക്കു​ന്നു.”

എന്നു് മി​സ്റ്റർ, റെ​ഡ്യാ​രു​ടെ ഭാ​ഗ​വ​ത​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന പാഠം തീർ​ച്ച​യാ​യും ‘കലിം​സ​ഭാ​ജ​യ​ന്തീ’തി ശ്രീ​ധ​രീ​യ​പാ​ഠ​ത്തി​ന്റെ തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ പിശകു തന്നെ. എന്നാൽ സഭാ​ജ​ന​ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം അറി​യാൻ പാ​ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരാൾ ഭാ​ഗ​വ​ത​തർ​ജ്ജ​മ​യ്ക്കു ഒരു​ങ്ങി​ക്കാ​ണു​മോ എന്നു വാ​യ​ന​ക്കാർ തന്നെ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ള്ളു​വിൻ. അതി​ദു​ര​വ​ഗാ​ഹ​ങ്ങ​ളായ പല ഘട്ട​ങ്ങൾ ഏകാ​ദ​ശ​സ്ക്ക​ന്ധ​ത്തി​ലു​ണ്ടു്. അവ​യ്ക്കു ശരി​യായ അർ​ത്ഥം ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം ശാ​ബ്ദ​ബോ​ധ​വും വേ​ദാ​ന്ത​ശാ​സ്ത്ര പരി​ജ്ഞാ​ന​വും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പ്ര​സ്തുത കവി​യ്ക്കു് ‘സഭാ​ജ​യ​ന്തി’ എന്ന പ്ര​സി​ദ്ധ ശബ്ദ​ത്തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം എനി​ക്കു വളരെ പ്ര​യാ​സ​മാ​ണു്. അതോ പോ​ക​ട്ടെ. ‘കലിം’ എന്ന​തു ദ്വി​തീ​യാ വി​ഭ​ക്തി​യാ​ണെ​ന്നു​പോ​ലും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​ത്ത ഒരു കവി ഭാഗവത തർ​ജ്ജമ എന്ന പര​മ​സാ​ഹ​സ​ത്തി​നു ഒരു​മ്പെ​ട്ടു എന്നു എങ്ങ​നെ വി​ശ്വ​സി​ക്കും? തർ​ജ്ജമ വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യ​തിൽ പല ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും കവി ശ്രീ​ധ​ര​പാ​ഠ​ത്തെ അനു​സ​രി​ക്കാ​തെ ‘വി​ജ​യ​ദ്ധ്വജ’ പാ​ഠ​ത്തെ​യാ​ണു് അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്ന​തു്. അതു​കൊ​ണ്ടു് അനു​വാ​ദ​ക​ന്റെ കൈവശം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ലെ പാഠം എന്താ​യി​രു​ന്നു എന്നു നിർ​ണ്ണ​യി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു് തർ​ജ്ജമ തെ​റ്റി​പ്പോ​യെ​ന്നു പറ​യാ​വു​ന്ന​ത​ല്ല. ‘കലി​സ​ഭാം ജയ​ന്ത്യാ​ര്യാഃ’ എന്നൊ​രു പാഠം ഇല്ലെ​ന്നു ഇപ്പോൾ എങ്ങ​നെ ഖണ്ഡി​ച്ചു​പ​റ​യാം? അതി​നും പുറമേ ‘കലി​സ​ഭ​യെ ജയി​ച്ചി​ട്ടു​ടൻ’ എന്ന പാഠം തന്നെ ശു​ദ്ധ​മാ​ണോ എന്നും നാം അന്വേ​ഷി​ക്കേ​ണ്ട​താ​കു​ന്നു.

“പദാപി യു​വ​തീം ഭി​ക്ഷുർ​ന്ന സ്പൃ​ശേ​ദ്ദാ​ര​വീ​മ​പി” എന്ന പദ്യ​വും ഏകാ​ദ​ശ​സ്ക​ന്ധ​ത്തി​ലു​ള്ള​താ​ണു്. ആ ശ്ലോ​ക​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും ഉദ്ധ​രി​ക്കാം.

“പദാപി യു​വ​തീം ഭി​ക്ഷുർന സ്പൃ​ശേ​ദ്ദാ​ര​വീ​മ​പി
സ്പൃ​ശൻ കരീവ ബധ്യേത കരി​ണ്യാ അങ്ഗ​സം​ഗ​തഃ
നാ​ധി​ഗ​ച്ഛേൽ സ്ത്രീ​യം പ്രാ​ജ്ഞഃ കർ​ഹി​ചിൻ മൃ​ത്യു​മാ​ത്മ​നഃ”

തർ​ജ്ജമ ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്.

“ഭി​ക്ഷു​നാ​രി​യേ സ്പർ​ശി​ക്ക​രു​തെ​ന്തു​പോ​ലെ​ന്നാൽ
അർ​ക്ക​നീ​ജ​ഗ​ത്തെ​ല്ലാം സ്പർ​ശി​ച്ച​ങ്ങി​രു​ന്നാ​ലും
അർ​ക്ക​നെ​ത്തൊ​ടു​ന്നീല ലോ​ക​ങ്ങ​ളെ​ന്ന​പോ​ലെ.
യോ​ഗി​നാ​രി​യെ​സ്പർ​ശി​ച്ചീ​ടു​കി​ലാ​ന​പോ​ലെ
ശോ​കി​യാ​യ് ബന്ധി​ക്കു​ന്നു മാ​ന​സ​മ​റി​ഞ്ഞാ​ലും.
ബു​ദ്ധി​മാൻ​സ്ത്രീ​യേ സ്പർ​ശി​ച്ചീ​ടി​ലു​മാ​ന​പോ​ലെ
ബദ്ധ​നാ​യ് മൃ​ത്യു ഭവി​ച്ചീ​ടു​ന്നി​തെ​ന്നു​നൂ​നം”

ഇവിടെ ‘ദാ​ര​വീം’ എന്ന പദ​ത്തെ കവി തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​യോ അല്ലെ​ങ്കിൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു കി​ട്ടിയ പാഠം ഈ അർ​ത്ഥം വര​ത്ത​ക്ക​വി​ധ​ത്തിൽ ഇരി​ക്ക​യോ ചെ​യ്തു​കാ​ണ​ണം. ‘ദാ​ര​വീം’ എന്ന പ്ര​സി​ദ്ധ പദ​ത്തി​ന്റെ അർ​ത്ഥം മന​സ്സി​ലാ​കാ​ത്ത ഒരു​വ​നാ​ണു് ഭാ​ഗ​വ​തം ഭാ​ഷ​യു​ടെ കർ​ത്താ​വെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ​ഭേ​ദം പാ​ഠ​ഭേ​ദം കാ​ണു​മെ​ന്നു ഊഹി​ക്ക​യ​ല്ലേ? ഏതാ​യി​രു​ന്നാ​ലും ആശ​യ​ത്തി​നു അസ്വ​ര​സം ഉണ്ടെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞേ​തീ​രൂ. പക്ഷേ ലേ​ഖ​ക​പ്ര​മാ​ദ​ത്ത​ല്ലോ മറ്റോ മലി​നീ​ഭൂ​ത​മായ ഒരു പാ​ഠ​ത്തെ വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു അർ​ത്ഥ​മു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തിൽ അബ​ദ്ധം പറ്റി​പ്പോ​യെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കാ​നേ ഉള്ളു.

ദശ​മം​വ​രെ​യു​ള്ള ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ളു എന്നൊ​രു അഭി​പ്രാ​യ​വു​മു​ണ്ടു്.

“ബാ​ദ​രാ​യണ മു​ഖ​നിർ​ഗ്ഗ​തം ഭാ​ഗ​വ​തം
സ്ക​ന്ധ​ങ്ങ​ള​തി​ലേ​ഴു​മ​ഞ്ചു​മു​ള്ള​തി​ലിഹ
തു​ഞ്ച​ത്തു​മേ​വും രാ​മ​ദാ​സ​നാ​മെ​ഴു​ത്ത​ച്ഛൻ
അച്യു​ത​ങ്കൽ ഭക്തി​മു​ഴു​ക്ക നി​മി​ത്ത​മാ​യ്
നവ​മ​സ്ക​ന്ധ​ത്തോ​ള​മു​ള്ളൊ​രു കഥ​യെ​ല്ലാം
ഭാ​ഷ​യി​ലൊ​രു ഗീ​ത​മാ​യു​ര​ചെ​യ്താൻ മു​ന്നം.”

എന്നു് പത്താം ശത​ക​ത്തിൽ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന പു​ന്ന​ശ്ശേ​രി ശ്രീ​ധ​രൻ​ന​മ്പി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഏകാ​ദ​ശം കി​ളി​പ്പാ​ട്ടിൽ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. നവമ സ്ക​ന്ധാ​വ​സാ​നം വരെ​യെ​ങ്കി​ലും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​തി​നു ഇതു് ഒരു തെ​ളി​വാ​ണു്. സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പ്ര​ഥ​മ​ശി​ഷ്യ​നായ ശൂ​പ്പു​മേ​ന​വ​നും ശ്രീ​ധ​രൻ​ന​മ്പി​യും സമ​കാ​ലി​ക​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്ന സ്ഥി​തി​യ്ക്കു്, നമ്പി അങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു് കേവലം ഐതി​ഹ്യ​ത്തെ അടി​സ്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി ആയി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. ദശമം മു​തൽ​ക്കു​ള്ള ഭാഗം വേ​റൊ​രാ​ളു​ടെ ആണെ​ന്നു ഊഹി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മറ്റൊ​രു സം​ഗ​തി​കൂ​ടി അനു​കൂ​ല​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ടു്. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ ഗ്ര​ന്ഥാ​രം​ഭ​ത്തി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ ദശ​മ​ത്തി​ന്റെ ആരം​ഭ​ത്തി​ലും കവി ഇഷ്ട​ദേ​വ​ത​യേ​യും ഗു​രു​ജ​ന​ങ്ങ​ളേ​യും മറ്റും ദീർ​ഘ​മാ​യി സ്തു​തി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്നു. ഈ ഊഹം സം​ഗ​ത​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, മു​മ്പു ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ച തെ​റ്റു​ക​ളെ​ല്ലാം ഏകാ​ദ​ശ​ത്തി​ലു​ള്ള​വ​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് അവ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ ബാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തേ ഇല്ല​ല്ലോ.

ഭാ​ഗ​വ​തം മു​ഴു​വ​നും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ യൌ​വ​ന​കാ​ല​ത്തെ കൃതി ആണെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ വി​നീ​ത​മായ അഭി​പ്രാ​യം. മനു​ഷ്യ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ചില പി​ശ​കു​കൾ വന്നു​പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, അവ ക്ഷ​ന്ത​വ്യ​മാ​ണു്. ശാ​കു​ന്ത​ള​വ്യാ​ഖ്യാ​കാ​ര​നായ ശ്രീ​നി​വാ​സ​ശാ​സ്ത്രി​കൾ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ അല​ഘു​പീ​ന​പ​യോ​ധ​ര​ക​ളായ അല​സ​ഗാ​മി​നി​ക​ളു​ടേ​യും രസ​ക​വീ​ന്ദ്ര​ന്മാ​രു​ടേ​യും പദ​വി​ഹ്വ​ലത സ്പൃ​ഹ​ണീ​യ​മാ​യേ ഇരി​ക്കൂ. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശൈ​ലി​യും ഗാം​ഭീ​ര്യ​വും ഭാ​ഗ​വ​ത​ത്തി​ലേ പലേ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണ്മാ​നു​ണ്ടു്. തർ​ജ്ജ​മ​യു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം കാ​ണി​പ്പാ​നാ​യി ഏതാ​നും ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ മാ​ത്രം ഉദ്ധ​രി​ക്കാം.

“ജന്മാ​ദ്യ​സ്യ യതോഽന്വ​യാ​ദി​ത​ര​ത​ശ്ചാർ​ത്ഥേ​ഷ്വ​ഭി​ജ്ഞഃ സ്വ​രാ​ട്
തേനേ ബ്ര​ഹ്മ​ഹൃ​ദായ ആദി​ക​വ​യേ മു​ഹ്യ​ന്തി യം​സൂ​ര​യഃ
തേ​ജോ​വാ​രി​മൃ​ദാം യഥാ വി​നി​മ​യോ യത്ര ത്രി​സർ​ഗ്ഗോ​മൃ​ഷാ
ധാ​മ്‍നാ സ്വേന സദാ നി​ര​സ്കു​കു​ഹ​കം സത്യം പരം ധീമഹി.”

എന്നി​ങ്ങ​നെ ‘ജന്മാ​ദ്യ​സ്യ യതഃ’ എന്ന വേ​ദാ​ന്ത​സൂ​ത്ര​വും കൊ​ണ്ടാ​ണു് ഭാ​ഗ​വ​തം മൂ​ല​ത്തി​ന്റെ പ്രാ​രം​ഭം. അർ​ത്ഥ​ജ​ടി​ല​മായ ഈ പദ്യ​ത്തെ നമ്മു​ടെ കവി സാ​ധാ​ര​ണ​ന്മാ​രായ മല​യാ​ളി​കൾ​ക്കു് ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേ​ണ്ടി,

“സർ​വ​ജ്ഞ​നാ​യ് സർ​വ​ജ​ഗൽ​ക്കാ​ര​ണ​നാ​യ്
സർ​വ​ഭൂ​ത​ങ്ങൾ​ക്കെ​ല്ലാം ജ്ഞാ​ന​ദ​സ്വ​രൂ​പ​നാ​യ്
അപ​രി​ച്ഛി​ന്ന​മാ​യി​പ്പ​ര​മാ​ന​ന്ദ​മായ
പര​മാ​ത്മാ​വു​ത​ന്നെ ധ്യാ​നി​ക്കാ​യ് വരേ​ണ​മേ.”

എന്നി​ങ്ങ​നെ വെറും ഒഴു​ക്കൻ മട്ടിൽ തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

മൂലം:
“നി​ഗ​മ​ക​ല്പ​ത​രോർ​ഗ്ഗ​ളി​തം ഫലം ശു​ക​മു​ഖാ​ദ​മൃ​ത​ദ്ര​വ​സം​യു​തം
പിബത ഭാ​ഗ​വ​തം രസ​മാ​ല​യം മു​ഹു​ര​ഹോ! രസികാ ഭുവി ഭാ​വു​കഃ”

ഭാഷ:
“വേ​ദ​മാ​യീ​ടു​ന്നൊ​രു കല്പ​ക​വൃ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ
മോ​ദ​മാർ​ന്നെ​ഴും ഫല​മാ​ദ​ര​പൂർ​വം ഭക്ത്യാ
വീ​ണി​തു ശു​ക​മു​ഖ​ത്തി​ങ്കൽ നി​ന്നു​ടൻ ഭൂവി-
ലാ​ന​ന്ദം​വ​രു​മാ​റു പീ​യു​ഷ​ദ്ര​വ​ത്തോ​ടും
അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള മഹാ​ഭാ​ഗ​വ​താ​ഖ്യ​ര​സം
മം​ഗ​ലം​വ​ന്നു​പ​ര​ന്ത​ങ്ക​ലേ ലയിപ്പോള-​
മാവോളംപാനംചെയ്തുകൊള്ളുകരസികന്മാ-​
രാ​യു​ള്ള ഭാ​ഗ​വ​ത​മു​ഖ്യ​ന്മാർ നി​ര​ന്ത​രം.

ഇതു ശരി തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണെ​ന്നു പറ​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ.

“ഈശനും പ്ര​പ​ഞ്ച​വു​മേ​ക​മെ​ന്നു​റ​ച്ചു​ഞാൻ
ഈശ​നെ​ദ്ദേ​ശി​ക​നെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു തെ​ളി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ
ദേ​ശി​ക​പാ​ദ​പ​ത്മ​മെ​ന്നു​ള്ളി​ലു​റ​പ്പി​ച്ചേൻ
ദേ​ശി​കാ​ജ്ഞ​യാ പര​മാ​ന​ന്ദ​സ​മ​ന്വി​തം
ഈശനും പ്ര​പ​ഞ്ച​വും ദേ​ശി​കൻ​താ​നും​ഞാ​നും
ഈശ​ന്റെ കാ​രു​ണ്യ​ത്താൽ കേ​വ​ല​മൊ​ന്നാ​യ്ക്ക​ണ്ടേൻ
അന്നേ​രം മാ​യാ​മ​യ​മാ​യു​ള്ള ബഹു​ത്വ​ങ്ങൾ
ഒന്നു​മേ കാ​ണ്മാ​നി​ല്ല ഞാ​നൊ​ഴി​ഞ്ഞൊ​രേ​ട​ത്തും.”

ഈ ഭാഗം കവി​യു​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​ണു്, അതിൽ നി​ന്നു നമു​ക്കു കവി​യു​ടെ മനഃ​സ്ഥി​തി ഏതാ​ണ്ടൂ​ഹി​ക്കാം.

ഭാ​ഗ​വ​തം ഭാഷ ഒരു പദാ​നു​പദ തർ​ജ്ജ​മ​യ​ല്ല. മനോ​ഹ​ര​മായ പല ഘട്ട​ങ്ങൾ അതിൽ വി​ട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. മൂ​ല​ത്തിൽ ദക്ഷ​പ്ര​ജാ​പ​തി​യു​ടെ കഥ ഏഴ​ദ്ധ്യാ​യ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടാ​ണു് വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഭാ​ഷ​യി​ലാ​ക​ട്ടെ കഥ​യു​ടെ ഒരു സ്ഥൂല വി​വ​ര​ണം മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു. ശ്രീ​മ​ഹാ​ഭാ​ഗ​വ​തം വേ​ദാ​ന്ത​ത​ത്വ​ങ്ങ​ളെ കഥാ​രൂ​പേണ പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന ഒരു പ്രൌ​ഢ​ഗ്ര​ന്ഥ​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, യഥാർ​ത്ഥ​ക​വി​ത്വ​ത്തി​ന്റെ പരാ​കോ​ടി​യെ ഉദാ​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന പല ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ അതി​ലു​ണ്ടെ​ന്നു നി​സ്സം​ശ്ശ​യം പറയാം. ചതുർ​ത്ഥ​സ്ക്ക​ന്ധം ആറാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ കൈ​ലാ​സ​വർ​ണ്ണന നോ​ക്കുക.

“ജന്മൌ​ഷ​ധി​ത​പോ​മ​ന്ത്ര​യോ​ഗ​സി​ദ്ധൈർ​ന്ന​തേ​ത​രൈഃ
ജൂ​ഷ്ടം കി​ന്ന​ര​ഗ​ന്ധർ​വൈ​ര​പ്സ​രോ​ഭിർ​വൃ​തം സദാ
നാ​നാ​മ​ണി​മ​യൈഃ ശൃം​ഗൈർ​ന്നാ​നാ​ധാ​തു​വി​ചി​ത്രി​തൈഃ
നാ​നാ​ദ്രു മല​താ​ഗു​ലൈ​മർ​ന്നാ​നാ മൃ​ഗ​ഗ​ണാ​വൃ​തൈഃ
നാ​നാ​മ​ല​പ്ര​സ്ര​വ​ണൈർ​ന്നാ​ന​കേ​ന്ദ​ര​സാ​നു​ഭിഃ
രമണം വി​ഹ​ര​ന്തീ​നാം രമണൈഃ സി​ദ്ധ​യോ​ഷി​താം
മയൂ​ര​കേ​കാ​ഭി​രു​തം മദാ​ന്ധാ​ഹി വി​മൂർ​ച്ഛി​തം
പ്ലാ​വി​തൈ​ര​ക്ത​ക​ണ്ഠാ​നാം കൂ​ജി​തൈ​ശ്ച പത​ത്രി​ണാം
ആഹ്വ​യ​ന്ത​മി​വോ​ദ്ധ​സ്തൈർ​ദ്വി​ജാൻ കാ​മ​ദു​ഘൈർ​ദ്രു​മൈഃ
വ്ര​ജ​ന്ത​മിവ മാ​തം​ഗൈർ ഗൃ​ണ​ന്ത​മി​വ​നിർ​ഝ​രൈഃ
മന്ദാ​രൈഃ പാ​രി​ജാ​തൈ​ശ്ച സര​ലൈ​ശ്ചോ​പ​ശോ​ഭി​തം
തമാ​ലൈഃ ശാ​ല​താ​ലൈ​ശ്ച കോ​വി​ദാ​രാ​സ​നാർ​ജ്ജു​നൈഃ
ചൂതൈഃ കദം​ബൈർ​ന്നീ​പൈ​ശ്ച നാ​ഗ​പു​ന്നാ​ഗ​ച​മ്പ​കൈഃ
പാ​ട​ലാ​ശോ​ക​ബ​കു​ളൈഃ കു​ന്ദൈഃ കു​ര​വ​കൈ​ര​പി
സ്വർ​ണ്ണാർ​ണ്ണ​ശ​ത​പ​ത്രൈ​ശ്ച വീ​ര​വേ​ണു​ക​ജാ​തി​ഭിഃ
കു​ബ്ജ​കൈർ​മ്മ​ല്ലി​കാ​ഭി​ശ്ച മാ​ധ​വീ​ഭി​ശ്ച മണ്ഡി​തം
പന​സോ​ദും​ബ​രാ​ശ്വ​ത്ഥ​പ്ല​ക്ഷ​ന്യ​ഗ്രോ​ധ​ഹിം​ഗു​ഭിഃ
ഭൂർ​ജൈ​രോ​ഷ​ധി​ഭിഃ പൂഗൈ രാ​ജ​പൂ​ഗൈ​ശ്ച ജം​ബു​ഭിഃ
ഖർ​ജ്ജൂ​രാ​മ്രാ​ത​കാ​മ്രാ​ദ്യൈഃ പ്രി​യാ​ല​മ​ധു​കേം​ഗു​ദൈഃ
ദ്രു​മ​ജാ​തി​ഭി​ര​ന്യൈ​ശ്ച രാ​ജി​തം വേ​ണു​കീ​ച​കൈഃ”

ഇത്യാ​ദി വർ​ണ്ണ​ന​ക​ളൊ​ന്നും കവി തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​ട്ടേ ഇല്ല. എന്നാൽ അദ്ദേ​ഹം അവി​ട​വി​ടെ ചില മനോ​ധർ​മ്മ​ങ്ങൾ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​മു​ണ്ടു്.

“ജായേ ഉത്താ​ന​പാ​ദ​സ്യ​സു​നീ​തിഃ സു​രു​ചി​സ്ക​യോഃ
സു​രു​ചിഃ പ്രേ​യ​സീ പത്യുർ​ന്നേ​ത​രാ യൽ സുതോ ധ്രു​വഃ
ഏകദാ സു​രു​ചേഃ പു​ത്ര​മ​ങ്ക​മാ​രോ​പ്യ ലാലയൻ
ഉത്ത​മം നാ​രു​രു​ക്ഷ​ന്തം ധ്രു​വം രാ​ജാ​ഭ്യ​ന​ന്ദത
തഥാ ചി​കീർ​ഷ​മാ​ണം തം സപ​ത്ന്യ​സ്ത​ന​യം ധ്രു​വം
സു​രു​ചിഃ ശൃ​ണ്വ​തോ രാ​ജ്ഞഃ സേർ​ഷ്യ​മാ​ഹാ​തി​ഗർ​വി​താ

ഭാഷ,

“തന്നു​ടെ പത്നി​സു​നീ​തി​മു​ന്നേ​വൾ പോൽ
പി​ന്നേ​വൾ സു​ന്ദ​രി​യായ സു​രു​ചി​യും
തന്വീ​മ​ണി​ക​ളി​രു​വ​രും പെ​റ്റോ​രോ
നന്ദ​ന​ന്മാ​രു​മു​ണ്ടാ​യ്ച്ച​മ​ഞ്ഞീ​ടി​നാർ
പു​ത്രൻ സുരുചിജനുത്തമനായവന-​
ത്യു​ത്ത​മ​നാം​ധ്രു​വ​ന​സ്സു​നീ​തി​സു​തൻ
പൃ​ത്ഥ്വീ​പ​തി​യ്ക്കു​സു​രു​ചി​യും പുത്രനു-​
മെ​ത്ര​യു​മി​ഷ്ട​രാ​യു​ള്ളു നി​ര​ന്ത​രം
തൽ​സു​ത​ന്മാർ ചെ​റു​താ​യി കളി​ക്കു​ന്ന നാൾ
ഉത്താ​ന​പാ​ദ​നാ​മു​ത്ത​മ​ഭൂ​വ​രൻ
രത്ന​സിം​ഹാ​സ​നേ രാ​ര​ജ​സ​ഭാ​ന്ത​രേ
പത്നീ​സു​രു​ചി​യു​മാ​യി​രി​ക്കും വിധൌ
വന്നു നൃ​പൻ​മ​ടി തന്നി​ലേ​റി​ടി​നാൻ
അന്യൂ​ന​കൌ​തു​ക​മോ​ടും സു​രു​ചി​ജൻ
തന്നു​ള്ള​ഴി​ഞ്ഞു കു​ഴ​ഞ്ഞു നൃ​പ​തി​യും
നന്ദ​ന​നെ​പ്പ​രി​ലാ​ളി​ച്ചി​രി​ക്കു​മ്പോൾ
ചെ​മ്മേ കളി​ച്ചു നട​ക്കും സു​നീ​തി​ജൻ
നിർ​മ്മ​ല​നാം ധ്രു​വ​നും പോ​ന്നു വന്നു​ടൻ
മന്ന​വൻ തന്മ​ടി തന്നി​ലേ​റീ​ടു​വാൻ
തന്നു​ള്ളി​ലൂ​ടെ​ഴു​മാ​ശ​യാ സന്നി​ധൌ
നി​ന്നു​ഴ​ലു​ന്ന​വൻ തന്നെ നൃ​പ​വ​രൻ
അന്നേ​ര​മാ​ദ​രി​യാ​യ്ക​യാ​ല​ങ്ങ​വൻ
മന്ദാ​ക്ഷ​മുൾ​ക്കൊ​ണ്ടി​ളി​ഭ്യം കലർ​ന്നു ഭൂ-
മണ്ഡ​ലം കാൽ​ന​ഖം​കൊ​ണ്ടു മൂ​ന്നി​ത്തു​ലോം
ഖി​ന്ന​നാ​യ് വന്നു തിരുമ്മിത്തിരുമ്മിയ-​
ക്ക​ണ്ണീർ പൊ​ഴി​ഞ്ഞു കര​ഞ്ഞു തു​ട​ങ്ങി​നാൻ
ചൊ​ന്നാ​ള​തു കണ്ടി​രു​ന്ന സു​രു​ചി​യും”
മൂലം:
“തപ​സാ​രാ​ധ്യ പു​രു​ഷം തസ്യൈ​വാ​നു​ഗ്ര​ഹേണ മേ
ഗർഭേ ത്വം സാ​ധ​യാ​ത്മാ​നം യദീ​ച്ഛ​സി നൃ​പാ​സ​നം”
ഭാഷ:
“നി​ന്നു​ള്ളി​ലു​മ​തി​നാ​ഗ്ര​ഹ​മെ​ങ്കി​ലോ
ചെ​ന്നു നാ​രാ​യ​ണ​ന്ത​ന്നെ​ബ്ഭ​ജി​ക്ക നീ
സാ​ക്ഷാൽ ജഗ​ന്മ​യ​നായ നാ​രാ​യ​ണൻ
സാ​ക്ഷി ഭൂതൻ പദ​പ​ങ്ക​ജം മാനസേ
ചേർ​ത്തു നി​ര​ന്ത​രം ധ്യാ​നി​ച്ചി​രി​ക്ക സ-
ർവാ​ത്മാ​ജ​ഗൽ​ഗു​രു താൻ പ്ര​സാ​ദി​പ്പോ​ളം
തൽ​പ്ര​സാ​ദ​ത്താ​ല​നു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചീ​ടു​കിൽ
അപ്പോ​ഴു​ട​നി​ങ്ങു​പോ​ന്നു​വ​ന്നെ​ന്നു​ടെ
ഗർ​ഭാ​ശ​യ​ത്തി​ങ്കൽ നി​ന്നിഹ ഭൂമിയി-​
ലു​ത്ഭ​വി​ക്കേ​ണ​മെ​ന്നാ​ലി​ദ​മാ​യ് വരും
പോ​ക​പു​ന​ര​ത​ല്ലാ​തെ നൃപാസനേ-​
വാ​ഴ്ക​യി​ലാ​ശ​യു​ണ്ടാ​കി​ല​തു വരാ.”
മൂലം:
“മാതുഃ സപ​ത്ന്യാഃ സു​ദു​രു​ക്തി​വി​ദ്ധഃ
ശ്വസൻ രുഷാ ദണ്ഡ​ഹ​തോ​യ​ഥാ​ഹിഃ
ഹി​ത്വാ​മി​ഷ​ന്തം പിതരം ഹ്യ​വാ​ചം
ജഗാമ മാതുഃ പ്ര​രു​ദൻ സകാശം
തം നി​ശ്വ​സ​ന്തം സ്ഫു​രി​താ​ധ​രോ​ഷ്ഠം
സു​നീ​തി​രു​ത്സംഗ ഉദൂ​ഹ്യ ബാലം
നിർ​ഗ്ഗ​മ്യ​തൽ പൌ​ര​മു​ഖാ​ന്നി​താ​ന്തം
സാ വി​വ്യ​ഥേ യദ്ഗ​ദി​തം സപ​ത്ന്യാഃ”

ഇവിടെ ഒക്കെ നമ്മു​ടെ കവി ചില വലിയ മാ​റ്റ​ങ്ങൾ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘ദൂ​രെ​നി​ല്ക്കെ​ന്ന​വ​ളാ​ശു ചൊ​ല്ലു​ന്നൊ​രു
ക്രൂ​ര​വ​ച​സ്സു​കൾ കേ​ട്ടു ഭൂ​പാ​ല​നും
പാ​ര​മ​കം​നൊ​ന്തു സാ​ര​സ്യ​വാ​ണി​യിൽ
ചേ​രു​മ​നു​രാ​ഗ​വു​മു​രു​രോ​ഷ​വും
കൂ​ടി​ക്ക​ലർ​ന്നു നി​ന്മാ​ന​സ​താ​രി​ന്റെ
കാ​ഠി​ന്യ​മെ​ത്ര​യെ​ന്നു നോ​ക്കീ​ടി​നാൻ
മാൻ​നേർ​മി​ഴി​ത്ത​യ്യ​ലാ​ള​തേ​തും ബഹു-
മാ​നി​യാ​തെ മരു​വീ​ടി​നാൾ കൂടവേ.
ബാലൻ ധ്രു​വ​നും പി​താ​വിൻ വിവശങ്ങ-​
ളാ​ലോ​ക​യ​ന്നാ​യ് സു​രു​ചി​പ്ര​ഭാ​വ​മാം
ശൂലമുനകളേറ്റാശുതിരിഞ്ഞുതൽ-​
ക്കാ​ലേ പു​ന​ര​തി​ദീ​ന​ഭാ​വ​ത്തൊ​ടും
കണ്ണു​നീ​രാ​ലേ​ക്ക​ര​ഞ്ഞു കര​ഞ്ഞു​പോ​യ്
ച്ചെ​ന്നു മാ​താ​വു തൻ​മു​ന്നിൽ വീ​ണീ​ടി​നാൻ’

ഇതൊരു തർ​ജ്ജ​മ​യാ​ണെ​ന്നു ആരെ​ങ്കി​ലും പറ​യു​മോ? മൂ​ലാർ​ത്ഥ​ത്തെ കവി പാടേ മാ​റ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു് സ്വാ​ര​സ്യം കൂ​ടു​ത​ലോ കുറവോ വന്നി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്നു വാ​യ​ന​ക്കാർ തന്നെ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ള്ളു​വിൻ.

“നന്ദ​ന​നെ​ക്ക​ണ്ടു മാ​താ​സു​നീ​തി​യും
ചെ​ന്നു​ട​നേ​റ്റം പരി​ഭ്രാ​ന്ത ചേതസാ
നന്ദ​ന​ന​മ്മ​തൻ പാ​ദേ​ന​മി​ച്ച​പ്പോൾ
മന്നി​ട​ത്തി​ങ്കേ​ന്നു വാ​രി​യെ​ടു​ത്ത​ഹോ
മാ​റി​ല​ണ​ച്ചു പു​ണർ​ന്നു പു​ണർ​ന്നു ത-
ച്ചേ​റും പൊ​ടി​യും നയ​ന​സ​ലി​ല​വും
പാ​രാ​തെ​മ​ന്ദ​മ​ന്ദം തു​ട​ച്ചേ​റ്റ​വും
ചാ​രു​ത​രാ​ങ്കു​മ​രോ​പ്യ തം സാദരം
മൂർ​ദ്ധ്നി​മു​കർ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ പരവശാ.”

എന്നു തു​ട​ങ്ങി ഒട്ടു​വ​ള​രെ വരികൾ കവി സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ആക​പ്പാ​ടെ നോ​ക്കു​മ്പോൾ, ധ്രു​വ​ച​രി​ത​വും ഒരു സം​ഗ്ര​ഹം തന്നെ​യാ​ണു്.

സപ്ത​മ​സ്ക്ക​ന്ധ​ത്തിൽ നര​സിം​ഹം അവ​ത​രി​ച്ചു് പ്ര​ഹ്ലാ​ദ​നെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന ഘട്ടം വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി​യാൽ കവി എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ തന്നെ​യാ​ണെ​ന്നു ആരും പറ​യാ​തി​രി​ക്ക​യി​ല്ല.

“പു​ത്രൻ​പ​റ​ഞ്ഞ​തു​കേ​ട്ട​സു​രേ​ശ്വ​രൻ
പെ​ട്ടെ​ന്നു വാളുമെടുത്തെഴുനീറ്റുല-​
കൊ​ട്ടൊ​ഴി​യാ​തെ നി​റ​ഞ്ഞ​വൻ തൂ​ണ​തിൽ
നി​ല്പ​വൻ​വ​ന്നു രക്ഷി​ക്കേ​ണ​മി​ത്ത​രം
ദുർ​ഭാ​ഷ​ണം​ചെ​യ്തു നി​ല്ക്കു​ന്ന നി​ന്നെ​ഞാൻ
വെ​ട്ടി​ക്ക​ള​വ​നെ​ന്നോ​ടി​യ​ടു​ത്തു​തൻ
മു​ഷ്ടി​കൊ​ണ്ടൊ​ന്നു കു​ത്തീ​ടി​നാൻ തൂ​ണി​ന്മേൽ
വട്ടം​തി​രി​ഞ്ഞു വി​റ​ച്ചി​ത​സ്ഥൂ​ണ​വും
പൊ​ട്ടി​ഞെ​രി​ഞ്ഞ​മർ​ന്നൂ​തൽ​പ്ര​ദേ​ശ​വും
വെ​ട്ടു​മി​ട​ക്കു​രൽ ഞെ​ട്ടു​മാ​റാ​ശ​കൾ
പൊ​ട്ടു​മാ​റ​ണ്ഡ​ക​ടാ​ഹം വി​റ​ച്ച​ഹോ
കഷ്ടം​ന​ടു​ങ്ങു​മാ​റ​ട്ട​ഹാ​സ​ത്തോ​ടും
വട്ട​ത്തൂൺ​മ​ദ്ധ്യം പി​ളർ​ന്നു നൃ​സിം​ഹ​മാ​യ്
പു​ഷ്ടാ​തി​ഭീ​ഷ​ണാ​ത്യു​ഗ്ര​ഭ​യ​ങ്ക​രം
മദ്ധ്യാ​ഹ്ന​മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​നുൽ​പ​തി​യ്ക്കും​വ​ണ്ണം
ചാ​ടി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ടു ഭക്ത​നാം ബാലനോ-​
ടോ​ടി​യ​ടു​ത്തു​ചെ​ന്നീ​ടു​മ​സു​ര​നെ
ക്കൂ​ടെ​ത്തു​ടർ​ന്നു ചെറുത്തുതടുത്തള-​
വാ​ട​ലൊ​ഴി​ഞ്ഞു​തൻ വാളും പരി​ച​യും
കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു​ദാ​ന​വ​നും ചെ​റു​ത്തീ​ടി​നാൻ”

കവി​യ്ക്കു ഭാ​ഗ​വ​ത​ക​ഥാ​സാ​രം മല​യാ​ളി​ക​ളെ ധരി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു മാ​ത്ര​മേ ഉദ്ദേ​ശ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. ഗജേ​ന്ദ്ര​മോ​ക്ഷം വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കുക. അഷ്ട​മ​സ്ക്ക​ന്ധം ൨-ാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തിൽ ഗജേ​ന്ദ്രൻ മദാ​ന്ധ​നാ​യി ക്രീ​ഡി​ച്ചു നട​ക്ക​വേ ഗ്രാ​ഹ​ഗ്ര​സ്ത​നാ​യി​ത്തീർ​ന്നു് ഹരിയെ സ്തു​തി​ക്കു​ന്ന​തും മൂ​ന്നാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തിൽ ഹരി​യാൽ വി​മു​ക്ത​നാ​വു​ന്ന​തും വി​വ​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അതി​നു​ശേ​ഷം നാലാം അദ്ധ്യാ​യ​ത്തി​ലാ​ണു് ഇന്ദ്ര​ദ്ര്യു​മ്‍നൻ എന്ന രാ​ജാ​വു് അഗ​സ്ത്യ​ശാ​പ​ത്താൽ ഗജ​മാ​യി പരി​ണ​മി​ക്കാ​നു​ണ്ടായ കാ​ര​ണ​ത്തെ വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. എന്നാൽ, ഭാ​ഷാ​ക​വി​യാ​ക​ട്ടെ ഇന്ദ്ര​ദ്ര്യു​മ്‍ന​നു അഗ​സ്ത്യ​ശാ​പം വന്നു​ചേ​രാ​നു​ണ്ടായ ഹേ​തു​വി​നെ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ച​ശേ​ഷ​മേ ഗജേ​ന്ദ്ര​മോ​ക്ഷ​ക​ഥ​ന​ത്തി​നു ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു.

“മത്ത​വാ​ര​ണ​വേ​ഷ​മാ​യ്ച്ച​മ​ഞ്ഞ​ര​ച​നും
വി​ദ്രു​തം​കാ​ട്ടിൽ കട​ന്നീ​ടി​നാൻ കാ​ട്ടാ​ന​കൾ
കൂ​ട്ട​ത്തോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു​പോ​യാ​ന​ങ്ങൊ​രു ദി​ക്കിൽ
പു​ക്കു​ടൻ മര​നി​ര​കു​ത്തി​യും പു​ഴു​ക്കി​യും
മു​ഷ്ക​ര​ത​രം ഞെ​രി​ച്ചൊ​ടി​ച്ചും ചീ​ന്തി​ത്തി​ന്നും
തക്ക​ത്തിൽ പി​ടി​ക​ളെ​പ്പി​ടി​ച്ചു വൃ​ക്ഷാ​ന്ത​രം
പു​ക്കു​ഭോ​ഗി​ച്ചും മദ​പു​ഷ്ക​ര​മൊ​ഴു​കി​യും,
പൃ​ത്ഥീ​ച​ക്ര​ത്തെ​ക്കു​ത്തി​പ്പൊ​ടി​ച്ച​ങ്ങാ​രാ​ധി​ച്ചും,
തൽ​ക്ഷ​ണം പാം​സു​സ്നാ​നം​കൊ​ണ്ടേ​റ്റം സന്തോ​ഷി​ച്ചും,
പു​ഷ്ക​രി​ണി​കൾ പുക്കുകുളിച്ചുകുടിച്ചുമ-​
ത്യു​ഗ്ര​വേ​ഗേ​ന​വ​നം​പു​ക്കു​ടൻ വി​ഹ​രി​ച്ചും
മു​ഷ്ക്ക​രൻ വന​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം തകർത്തചലങ്ങ-​
ളൊ​ക്ക​വേ കു​ത്തി​പ്പൊ​ടി​ച്ച​ങ്ങോ​ടി​ങ്ങോ​ട്ടു​പാ​ഞ്ഞും
കൂ​ട്ട​ത്തോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചും കാ​ന​ന​മ​കം​പു​ക്കു
വാ​ട്ട​മെ​ന്നി​യെ നാ​ട്ടി​ലി​റ​ങ്ങി​പ്പാ​ഞ്ഞും ദ്രു തം
ഭൂ​പ്ര​ദ​ക്ഷി​ണം​ചെ​യ്തെ​ങ്ങു​മേ നട​പ്പ​വൻ”
ഇത്യാ​ദി

ഈ ഭാഗം സ്വ​ന്ത​വു​മാ​കു​ന്നു.

മൂലം:
“ആസീദ് ഗി​രി​വ​രോ രാ​ജം​സ്ത്രി​കൂട ഇതി വി​ശ്രു​തഃ
ക്ഷീ​രോ​ദേ​നാ​വൃ​തഃ ശ്രീ​മാൻ യോ​ജ​നാ​യു​ത​മു​ച്ഛ്രി​തഃ
താവതാ വി​സ്തൃ​തഃ പര്യക്‍ത്രി​ഭിഃ ശൃം​ഗൈഃ പയോ​നി​ധിം
ദിശഃ ഖം രോ​ച​യ​ന്നാ​സ്തേ രൌ​പ്യാ​യ​സ​ഹി​ര​ണ്മാ​യൈഃ
അന്യൈ​ശ്ച കകുഭഃ സർവാ രത്ന​ധാ​തു​വി​ചി​ത്രി​തൈഃ
നാ​നാ​ദ്രു​മ​ല​താ​ഗു​ല്മൈ​നിർ​ഘോ​ഷൈർ​നിർ​ജ്ജി​താം​ഭ​സാ
സ ചാ​വ​നി​ജ്യ​മാ​നാ​ങ്ഘ്രിഃ സമ​ന്താൽ പയ ഊർ​മ്മി​ഭിഃ
കരോതി ശ്യാ​മ​ളാം ഭൂമിം ഹരി​ന്മ​ര​ക​താ​ശ്മ​ഭിഃ
സി​ദ്ധ​ചാ​ര​ണ​ഗ​ന്ധർ​വ​വി​ദ്യാ​ധ​ര​മ​ഹോ​ര​ഗൈഃ
കി​ന്ന​രൈ​ര​പ്സ​രോ​ഭി​ശ്ച ക്രി​ഡ​ദ്ഭിർ​ജ്ജു​ഷ്ട​ക​ന്ദ​രഃ
യത്ര സങ്ഗീ​ത​സ​ന്നാ​ദൈർ​ന്ന​ദ​ദ്ഗു​ഹ​മ​മർ​ഷ​യാ
അഭി​ഗർ​ജ്ജ​ന്തി ഹര​യ​ശ്ലോ​ഘി​നഃ പര​ശ​ങ്ക​യാ
നാ​നാ​ര​ണ്യ​പ​ശു​വ്രാ​ത​സ​ങ്കു​ല​ദ്രോ​ണ്യാ​ലം​കൃ​തഃ
ചി​ത്ര​ദു​മ​സു​രോ​ദ്യാ​ന​ക​ള​ക​ണ്ഠീ​വി​ഹം​ഗ​മൈഃ
സരി​ത്സ​രോ​ഭി​ര​ച്ഛോ​ദൈഃ പു​ളി​നൈർ​മ്മ​ണി​വാ​ലു​കൈഃ”

ഇത്യാ​ദി ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലിൽ​പ​രം പദ്യ​ങ്ങ​ളെ നമ്മു​ടെ കവി ഇങ്ങ​നെ ഭം​ഗി​യാ​യി സം​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ദു​ഗ്ദ്ധാ​ബ്ധി​ചു​ഴ​ന്ന​തി​ന്മ​ദ്ധ്യേ മം​ഗ​ല​നാ​യോ
രദ്രീ​ന്ദ്രൻ ത്രി​കൂ​ട​മെ​ന്നെ​ത്ര​യും പ്ര​സി​ദ്ധ​നാ​യ്
വർ​ത്തി​പ്പോ​ന്നു​യർ​ന്ന​തി മുഖ്യനായനാരത-​
രൂ​പ്യ​കാ​ഞ്ച​ന​മ​യ​ശോ​ഭി​തം സു​ഭി​ക്ഷ​ദം
യക്ഷകിന്നരഗന്ധർവോരനിഷേവിത-​
മക്ഷ​യ​പ്ര​ഭം നി​ഖി​ലാ​ന​ന്ദ​ദി​വ്യ​സ്ഥ​ലം
ക്ഷീ​ര​വാ​രി​ധൌ നി​ന്നു പൊ​ങ്ങി​ടും തി​ര​ക​ളാൽ
മാ​രു​താ​ന​ന്ദം ഗി​രി​ഗു​ഹ​യി​ങ്ക​ലു​ണ്ട​പാം പതി-
ക്കെ​ത്ര​യും ശോ​ഭി​ച്ച ്യ​തു​മ​ത്തെ​ന്നൊ​രു​ദ്യാ​ന​വും
സർ​വ​ത്തു​ഗു​ണ​ഗ​ണ​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യ​നു​ദി​നം
സർ​വ​മോ​ഹ​ന​ത​ര​മാ​കിയ ദി​വ്യ​സ്ഥ​ലം
നന്ദ​ന​സ​മാ​ന​മാ​ന​ന്ദ​ധ​നാ​ഢ്യം ഹരി-
ചന്ദ​നാ​ദ്യ​ഖി​ല​വൃ​ക്ഷാ​ന്വി​തം ദിനാധിപ-​
തു​ന്ദി​ല​ക​ര​ഹ​ര​മം​ബു​വാ​ഹാ​ഭം പരം
മന്ദ​മാ​രു​ത​ശീ​ത​സു​ഗ​ന്ധ പരി​പൂർ​ണ്ണം
ഭൃംഗാദിവിഹംഗനാനാവിധകളരവ-​
മം​ഗ​ല​പ്ര​ദം ഭു​ജം​ഗാ​ദി​ഭിർ​ന്നി​ഷേ​വി​തം
തും​ഗ​മാ​തം​ഗ​സിം​ഹ​കു രംഗവൃകാദിമൃ-​
ഗങ്ങൾ വൈ​ര​ങ്ങൾ വെ​ടി​ഞ്ഞ​ന്വ​ഹം ലീ​ല​ക​ളും
ഇത്ഥ​മാ​നർ​ന്ദാ​തി​സാ​ന്ദ്ര​മാ​മു​ദ്യാ​ന​ത്തിൽ
മധ്യേ​യു​ണ്ട​ല്ലോ വളർ​ന്നോ​രു​പു​ഷ്ക​ര​ണി​യും.
നിർമ്മലായതാഗാധവിസ്തൃതമുരുതര-​
പൊ​ന്മ​യാം​ബു​ജ​കു​മു​ദോൽ​പ്പ​ല​കൽ ഹാ​ര​ങ്ങൾ
പൊങ്ങിനിന്നതിശയമുജ്ജ്വലിച്ചനുദിന-​
മങ്ങ​ളി​ഹം​സാ​ദി​ഭിർ​മ്മം​ഗ​ല​ര​വാ​ന്വി​തം
സ്വർ​ന്ന​ടി​യോ​ടും കൂ​ടി​ന​ന്ദ​നോ​ദ്യാ​നം ശോഭി-
ക്കു​ന്ന​തു പോലെ വി​ള​ങ്ങീ​ടി​നോ​രു​ദ്യാ​ന​വും
തും​ഗ​മം​ഗ​ല​ഗി​രി​പ്ര​സ്ഥ​രം​ഗ​വും
സം​ഗ​നാ​ശ​ന​ക​രി​യാ​കി​യോ​രി​ന്ദ്ര​ദ്യു​മ്‍നൻ
കണ്ട​തി സുഖകരമിവിടമിനിക്കിനി-​
കു​ണ്ഠ​ത​യൊ​ഴി​ഞ്ഞു വാ​ണീ​ടു​വാ​നൊ​ന്നോർ​ത്തു​ടൻ
ദന്തി​വൃ​ന്ദ​ത്തോ​ടൊ​രു​മി​ച്ചു ചെ​ന്ന​കം​പു​ക്കാൻ.”

പാ​ലാ​ഴി​മ​ഥ​ന​ക​ഥ​യി​ലും ഒട്ടു​വ​ള​രെ ഭാഗം നമ്മു​ടെ കവി കല്പി​ത​മാ​ണു്.

“മല​യി​ന്ന​തി​ദി​വ്യ​മെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞഥ നിജ
മൌ​ലൌ​ചേർ​പ്പ​തി​നു​ള്ളി​ലാ​ശ​യാ പു​ന​ര​പ്പോൾ
ഹസ്തീ​ന്ദ്ര​കും​ഭ​ദ്വ​ന്ദ​മേ​ദ്ധ്യേ​മാ​ല​യും വച്ചു
സ്വ​സ്ഥ​നാ​യ് കച​ഭാ​ര​മ​ഴി​ച്ചു കു​ട​ഞ്ഞു​ടൻ
ഹസ്താ​ഗ്ര​ന​ഖ​നി​ക​ര​ങ്ങ​ളാൽ ചി​ന്തി​ച്ചീ​കി
സത്വ​രം പരി​ചാ​ക്കി വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ള​വി​ങ്കൽ
കല്പ​ക​മ​ധു​തെ​ണ്ടും ഷഡ്പ​ദ​നി​ക​ര​ങ്ങൾ
പു​ഷ്പ​സൌ​ഗ​ന്ധ്യം പാർ​ത്തു​മ​ത്ത​നാ​യ് പരി​ഭ്ര​മാൽ
വന്നു​വ​ന്ന​ടു​ത്ത ഷഡ്ജ​ങ്ങ​ളും പാ​ടി​പ്പാ​ടി
നി​ന്നു സം​ഭ്ര​മി​ച്ചെ​ഴു​മാ​രാ​വ​പൂ​ര​ത്തോ​ടും
കണ്ണു​കൾ കർ​ണ്ണ​ങ്ങ​ളും വക്ത്ര​വും മൂ​ടി​ക്കൂ​ടി
മു​ന്ന​ള​വു​പ​ദ്ര​വ​മെ​ന്നാ​യി​ക്ക​രീ​ന്ദ്ര​നും
മസ്ത​ക​മ​ദ്ധ്യ​ത്തി​ങ്കൽ നി​ന്നെ​ടു​ത്തു​ടൻ മാല
പൃ​ത്ഥ്വി​യി​ലി​ട്ടു ചവി​ട്ടീ​ടി​നാൻ കരി​വ​രൻ.”

ഈ വർ​ണ്ണ​ന​യിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശൈ​ലി​ത​ന്നെ​യാ​ണു് നാം കാ​ണു​ന്ന​തു്.

മു​ദ്രി​ത​മായ ഭാ​ഗ​വ​ത​ത്തിൽ പ്ര​മാ​ദ​ങ്ങൾ പലതും കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള​തി​നെ ആരം വി​സം​വ​ദി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ നാ​നാ​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു ആദർ​ശ​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ വരു​ത്തി ഒരു ശു​ദ്ധ​പാ​ഠം തയ്യാ​റാ​ക്കാൻ പണ്ഡി​ത​ന്മാർ ശ്ര​മി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്. അങ്ങ​നെ ഒരു പാഠം കി​ട്ടും​വ​രെ, കേവലം ചില പ്ര​മാ​ദ​ങ്ങ​ളെ​മാ​ത്രം അടി​സ്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി പ്ര​സ്തു​ത​കൃ​തി എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റേ​ത​ല്ലെ​ന്നു പറ​യു​വാൻ എനി​ക്കു വളരെ മടി​യു​ണ്ടു്. അതിൽ കാ​ണു​ന്ന പി​ഴ​ക​ളിൽ പലതും മു​ദ്രാ​ല​യ​ക്കാർ വഴി​വ​ന്നു ചേർ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു് ആർ​ക്കും ഒരു നോ​ട്ട​ത്തിൽ കാണാൻ കഴി​യും. ചി​ല​വ്യ​തി​യാ​ന​ങ്ങൾ കവി തന്നെ വരു​ത്തി​യി​രി​ക്കും. മറ്റു​ള്ളവ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അന​വ​ധാ​ന​ത​യാ​ലൊ കൈവശം ഇരു​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ന്റെ ന്യൂ​ന​ത​യാ​ലോ, വന്നു ചേർ​ന്ന​തും ആയി​രി​ക്ക​ണം.

ചി​ന്താ​ര​ത്നം

സ്ത്രീ ജന​ങ്ങൾ​ക്കു പഠി​ക്കാ​നാ​യി എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ എഴു​തിയ ഒരു ചെറിയ യോ​ഗ​ശാ​സ്ത്ര​ഗ്ര​ന്ഥ​മാ​ണി​തു്. അദ്ദേ​ഹം സ്വ​ന്ത​മ​രു​മ​കൾ​ക്കു വാ​യി​ക്കു​ന്ന​തി​നു വേ​ണ്ടി രചി​ച്ച​താ​ണെ​ന്നാ​ണു് ഐതി​ഹ്യം. ഏതാ​യാ​ലും സ്ത്രീ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​വി​ഷ​യ​ത്തിൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യം എന്താ​യി​രു​ന്നു എന്നു ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തിൽ നി​ന്ന​റി​യാം. യോ​ഗ​ശാ​സ്ത്ര​ഗ്ര​ന്ഥ​മാ​യ​തി​നാൽ അതി​നു് വലിയ സാ​ഹി​ത്യ​ഗു​ണ​മു​ണ്ടെ​ന്നു പറ​യാ​നി​ല്ല. ചി​ന്താ​ര​ത്നം എന്നു പേ​രു​നൽ​കു​വാ​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​ത്തെ കവി തന്നെ ഇങ്ങ​നെ പാ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“യോ​ഷ​മാർ​ക്ക​റി​വാ​നാ​യ് കൊ​ണ്ടു ഞാൻ ചു​രു​ക്ക​മാ​യ്
ഭാ​ഷ​യാ​യു​ര​ചെ​യ്തേൻ ക്ഷ​മി​ക്ക സമ​സ്ത​രും
ചി​ന്തി​ക്കും തോറും സാ​ര​മു​ണ്ട​തി​ല​തു​മൂ​ലം
ചി​ന്താ​ര​ത്ന​മെ​ന്നു പേ​രി​ടു​ന്നു ഭക്തി​യോ​ടെ”
ഹരി​നാ​മ​കീർ​ത്ത​നം

ആകൃ​തി​യിൽ ചെ​റു​തെ​ങ്കി​ലും, പ്ര​കൃ​ത്യാ അത്യുൽ​കൃ​ഷ്ട​മാ​ണു ഈ കൃതി. തമി​ഴർ​ക്കു തി​രു​ക്കു​റൾ​പോ​ലെ, മല​യാ​ളി​കൾ​ക്കു ഹരി​നാ​മ​കീർ​ത്ത​ന​വും പ്രീ​തി​പാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അതി​നു് ഇതേ​വ​രെ നല്ല വ്യാ​ഖ്യാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു ശു​ദ്ധ​മായ പതി​പ്പ് ഉണ്ടാ​കാ​ഞ്ഞ​തിൽ വ്യ​സ​നി​ക്ക​യേ തര​മു​ള്ളു. എന്തു​ചെ​യ്യാം? പണ്ഡി​ത​ന്മാർ​ക്കു ‘സല​ജ്ജോ​ഹം’ അഭി​ന​യി​ക്കാ​നും പര​ന്മാ​രെ പു​ച്ഛി​ക്കാ​നും അല്ലേ പ്ര​യാ​സ​മു​ള്ളു. എന്നാൽ അതി​വി​പു​ല​മായ ഒരു തമിഴ് വ്യാ​ഖ്യാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അതിനെ ഈയിടെ ഒരു ദ്രാ​വി​ഡ​പ​ണ്ഡി​തൻ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി അറി​യു​ന്നു.

പാ​താ​ള​രാ​മാ​യ​ണ​വും കൈ​വ​ല്യ​ന​വ​നീ​ത​വും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളാ​ണെ​ന്നു ചിലർ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു കാ​ണു​ന്ന​തു് അത്ഭു​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളെ ഒരാ​വർ​ത്തി എങ്കി​ലും വാ​യി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ ഇങ്ങ​നെ ഒരു അഭി​പ്രാ​യം പറ​ക​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. കൈ​വ​ല്യ നവ​നീ​ത​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ത്തിൽ തൽ​ക​വി​യേ​പ്പ​റ്റി​യും പ്ര​സ്താ​വം ഉണ്ടു്. പാ​താ​ള​രാ​മാ​യ​ണം കോ​ട്ട​യം കേ​ര​ള​വർ​മ്മ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ കൃ​തി​യു​മാ​കു​ന്നു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ഭാ​ഷാ​രീ​തി

മല​യാ​ള​ഭാ​ഷ​യെ പോ​ഷി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ അഗ്ര​ഗ​ണ്യൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ആയി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള വി​ഷ​യ​ത്തിൽ മാ​ത്രം ആർ​ക്കും വി​പ​രീ​താ​ഭി​പ്രാ​യ​മി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഹൃദയം സം​ഗീ​ത​മ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ ഹൃദയ വി​പ​ഞ്ചി​ക​യു​ടെ മാ​ധു​ര്യ​ധു​രീ​ണ​മായ ധ്വ​നി​യ​ത്രേ രാ​മാ​യ​ണാ​ദി കൃ​തി​കൾ. ആശ​യ​ത്തി​ന്റെ ഗതി​ക്ക​നു​രൂ​പ​മായ ശബ്ദ​പ്ര​വാ​ഹ​വും ഛാ​ന്ദാ​ബ​ന്ധ​വും എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ കൃ​തി​യ്ക്കു​ള്ള വി​ശി​ഷ്ട​ഗു​ണ​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്നു. ചി​ല​രു​ടെ കവിത കർ​ണ്ണ​ങ്ങൾ​ക്കു ഇമ്പം നൽ​കു​ന്നു; എന്നാൽ ആശ​യ​ഗാം​ഭീ​ര്യ​മേ കാ​ണു​ക​യി​ല്ല. മറ്റു​ചി​ല​രു​ടെ കൃ​തി​കൾ​ക്കു അർ​ത്ഥ​പു​ഷ്ടി​വേ​ണ്ടു​വോ​ള​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. എന്നാൽ ശബ്ദ​മാ​ധു​ര്യം തീരേ ശൂ​ന്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇനി ഒരു കൂ​ട്ട​രു​ണ്ടു്. അവ​രു​ടെ കവി​താ​ന​താം​ഗി അടി​മു​തൽ മു​ടി​വ​രെ സമ​ലം​കൃ​ത​യാ​യി ശോ​ഭി​ക്കു​ന്നു. പക്ഷേ ഹൃദയം ശു​ഷ്ക​മാ​യി​രി​ക്കും. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ വാ​ഗ്ദേ​വി​യ്ക്കാ​ക​ട്ടെ, അല​ങ്കാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ കല​ശ​ലായ ഭ്ര​മ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. കഷ്ടി​ച്ചാ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള അല​ങ്കാ​രം​കൊ​ണ്ടു് അവൾ തൃ​പ്തി​പ്പെ​ടു​ന്നു. എന്നാൽ അന്ത​സ്സാ​രം കൂടും. സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാർ പത്തു​വാ​ക്കു​കൊ​ണ്ടു് പറ​യു​ന്ന​തി​നെ അവൾ അഞ്ചു വാ​ക്കു​കൊ​ണ്ടു് നമ്മെ ഗ്ര​ഹി​പ്പി​ക്കും. സൂ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ദു​ര​വ​ഗാ​ഹത കാ​ണു​ക​യു​മി​ല്ല. അവൾ പ്ര​കൃ​ത്യാ ഓജോ മാ​ധു​ര്യ​പ്ര​സാ​ദാ​ദി ഗു​ണ​സ​മ്പ​ന്ന​യാ​ണു്. ഒരി​ക്കൽ ഊർ​ജ്ജ​സ്വ​ല​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, മറ്റൊ​രി​ക്കൽ സു​കു​മാ​ര​പ്ര​കൃ​തി​യും വേ​റൊ​രി​ക്കൽ ലളി​ത​കോ​മ​ള​യു​മാ​യി​രി​ക്കും. ഒരി​ക്ക​ലും അല​സ​യാ​യോ വി​ര​സ​യാ​യോ കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ക​യി​ല്ല. ഗാ​ന​ക​ല​യി​ലും ചി​ത്ര​നിർ​മ്മാ​ണ​ത്തി​ലും അവൾ​ക്കു​ള്ള പാടവം അന്യാ​ദൃ​ശ​മാ​ണു്. എന്നാൽ ഉജ്ജ്വ​ല​വർ​ണ്ണ​ങ്ങ​ളായ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ല​ല്ല അവൾ​ക്കു പ്ര​തി​പ​ത്തി. അവ​ളു​ടെ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ പ്രാ​യേണ ആദർ​ശ​പ​ര​ങ്ങ​ളാ​ണു്.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ

ഭാ​ഷാ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ അവ​ലം​ബി​ക്കാ​തെ ഒരു ഭാ​ഷ​യും അഭി​വൃ​ദ്ധി​യെ പ്രാ​പി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ബം​ഗാ​ളി, ഹി​ന്ദി, മറാ​ത്തി എന്നീ ഭാഷകൾ ആര്യ​ഭാ​ഷ​ക​ളാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും അവ സം​സ്കൃ​ത​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ അവ​ലം​ബി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ദ്രാ​വിഡ ഭാ​ഷ​ക​ളിൽ കന്ന​ട​വും മല​യാ​ള​വും മാ​ത്ര​മേ ആര്യ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ ആശ്ര​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു. കന്ന​ട​ത്തി​ലും പ്ര​ധാന കൃ​തി​ക​ളെ​ല്ലാം ദ്രാ​വിഡ വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ തന്നെ എഴു​ത​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ജൈ​മി​നീയ ഭാരതം നോ​ക്കുക.

“ശ്രീവധുവിനംബകചാകാരകംപൊരെയെഭ-​
ക്താ​വ​ലി​ഹൃൽ കു​മു​ദ​കോ​ര​കം വിരിയെജഗ-​
തീ​വ​ല​യ​ദ​മല സൌ​ഭാ​ഗ്യ​ര​ത്നാ​ക​രം
പേർ​ച്ചി​നീം മെ​രെ​വ​രിയ…” ഇത്യാ​ദി.

ഇതു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ പമ്പ​രാ​മാ​യ​ണാ​ദി​ക​ളി​ലേ​യും വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ ദ്രാ​വി​ഡ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്നു. വം​ഗ​ഭാ​ഷ​യി​ലെ ഏറ്റ​വും പ്ര​സി​ദ്ധ​മായ പയാ​ര​വൃ​ത്തം സ്വ​കീ​യ​മാ​ണു്. പതി​ന്നാ​ല​ക്ഷ​രം വീ​ത​മു​ള്ള ഈര​ടി​യാ​ണു് പയാ​ര​വൃ​ത്തം. എട്ടാ​മ​ക്ഷ​ര​ത്തിൽ യതി​യും കാണും. അന്ത്യ​പ്രാ​സ​വും ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കും.

“നവീ​ന​ഭാ​ബുക ഏക​ഭ്ര​മ​ണ​കാ​രണ
ഭാ​ര​തേര നാ​നാ​ദേ​ശ​ക​രി പര്യ​ടന
അബ​ശേ​ഷേ ഉപ​നീ​ത​രാ​ജ​പു​ത​നായ
ബസു​ധാ​ബി​ശി​ഷ്ഠ​യാ​ര​കീർ​ത്തി​മേ​ഖ​ലാ​യം.”

ത്രി​പ​ദീ​ഛ​ന്ദ​സ്സി​നു ആറു​പാ​ദ​ങ്ങൾ കാ​ണു​ന്നു. ഒന്നാ​മ​ത്തേ​യും രണ്ടാ​മ​ത്തേ​യും പാ​ദ​ങ്ങൾ​ക്കും നാ​ലു​മ​ഞ്ചും പാ​ദ​ങ്ങൾ​ക്കും അവ​സാ​ന​ത്തിൽ പ്രാ​സ​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം. ഓരോ പാ​ദ​ത്തി​ലും ആറോ എട്ടോ വീതം അക്ഷ​ര​ങ്ങൾ​കാ​ണും.

വം​ഗ​രാ​മാ​യ​ണം മഹാ​ഭാ​ര​തം ഇവ ഈ വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ ആണു് എഴു​ത​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

“യദ്യ​പി​യ​തന, കരേ ശതജന
ജീബന ഹരിതേ ഛലേ!
തു​മി​സ​ഖാ​യാര, ബല​ഹേ​താ​ഹാര
‘കി​ഭ​യ​ജ​ഗ​തീ–തലേ
അല്പേ അല്പേ നി​ര​ന്ത​രേ, കാ​ല​ബി​ഭാ​ക​ര​ക​രേ,
ദ്ര​ബ​ഹ​യ​ജീ​ബന, തുഷാര;
യബേ ജ്ഞാന–നേ​ത്രേ​ചാ ഈ തഖനി ദേ​ഖി​തേ പാഈ
അബ​ശേ​ഷേ അല്പ ആച്ഛേ ആര.”

മൈ​ക്കേൽ മധു​സൂ​ദ​ന​ദ​ത്തൻ പയാ​ര​വൃ​ത്ത​ത്തെ പരി​ഷ്ക്ക​രി​ച്ചു് ‘അമി​ത്രാ​ക്ഷ​ര​ഛ​ന്ദ​സു്’ (Blankverse) എന്നൊ​ന്നു നട​പ്പാ​ക്കി. ഹേ​മ​ച​ന്ദ്രൻ സം​സ്കൃത ഛന്ദോ​വി​ധി​കൾ അനു​സ​രി​ച്ചു്, വം​ഗ​ഭാ​ഷാ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളിൽ പല പരി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങൾ വരു​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും, അവ ഇന്നും വം​ഗ​ഭാ​ഷാ​വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളാ​യി​ത്ത​ന്നെ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തേ ഉള്ളു. ഹേ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റേ​യും നവീ​ന​ച​ന്ദ്ര​ന്റേ​യും കൈയിൽ ആ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ അതീ​വ​മ​ധു​ര​ങ്ങ​ളും സം​ഗീ​താ​ത്മ​ക​ങ്ങ​ളും വി​വി​ധാ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി പ്ര​കാ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പര്യാ​പ്ത​ങ്ങ​ളും ആയി ഭവി​ച്ചു. ഉദാ​ഹ​ര​ണാർ​ത്ഥം രവീ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ​ടാ​ഗൂ​റി​ന്റെ ഒരു പ്ര​സി​ദ്ധ പദ്യം ഉദ്ധ​രി​ക്കാം.

“അന്ധ​കാ​ര​ബ​ന​ച്ഛാ​യേ സര​സ്വ​തീ​തീ​രേ
അസ്ത​ഗേ​ച്ഛേ സന്ധ്യാ​സൂ​ര്യ; ആസി​യാ​ച്ഛേ ഹിരേ
നി​സ്ത​ബ്ധ ആശ്ര​മ​മാ​ഝേ ഋഷിപുത്രഗണ-​
മസ്ത​കേ സമി​ധ​ഭാര കരി ആഹരണ.
ബനാ​ന്തര ഹ’തേ; ഫി​രാ​യേം തേഛേ, ഡാകി
തപോ​ന​ഗോ​ഷ്ഠ​ഗൃ​ഹേ സ്നി​ഗ്ധ​ശാ​ന്ത ആംഖി
ശ്രാ​ന്ത​ഹോ​മ​ധേ​നു​ഗ​ണേ; കരി സമാപന
സന്ധ്യാ​സ്നാന, സബേ മി​ലി​യ​ച്ഛേ ആസന
ഗു​ര​ഗൌ​ത​മേ​രേ, ഘി​രി​ക​ടീര പ്രാ​ങ്ഗ​ണേ
ഹോ​മാ​ഗ്നി​ആ​ലോ​കേ ശൂ​ന്യേ അന​ന്ത​ഗ​ഗ​നേ
ധ്യാ​ന​മ​ഗ്ന​മ​ഹാ​ശാ​ന്തി, നക്ഷ​ത്ര​മ​ണ്ഡ​ലീ
സാത സാത ബസി​യാ​ച്ഛേ സ്ത​ബ്ധ​കു​തൂ​ഹ​ലീ
നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ശി​ഷ്യേ​ര​മത നി​ഭൃ​ത​ആ​ശ്രമ
ഉലേ ചകിതഹ’യേ! മഹർഷി ഗൌതമ
കഹിലേന-​ബത്സഗണ, ബ്ര​ഹ്മ​വി​ദ്യാ​ക​ഹി കര അബധാന.”

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഒരു പുതിയ വൃ​ത്ത​വും കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു മു​മ്പു പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. അദ്ദേ​ഹം ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ചമ്പു​ക്കൾ, കണ്ണ​ശ്ശൻ​പാ​ട്ടു​കൾ, ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്തം ഇത്യാ​ദി കൃ​തി​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന ദേശീയ വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ തന്നെ​യാ​ണു്. എന്നാൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മനോ​ധർ​മ്മ​മാ​കു​ന്ന മാ​ന്ത്രി​ക​ദ​ണ്ഡി​ന്റെ സ്പർ​ശ​മാ​ത്ര​ത്താൽ അവ കണ്ടാ​ല​റി​യാ​ത്ത​മാ​തി​രി രൂ​പാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യി. വം​ഗ​സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ ഹേമ ചന്ദ്രാ​ദി​കൾ ചെയ്ത പരി​ഷ്ക്കാ​ര​മാ​ണു് എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ കേ​ര​ള​ഭാ​ഷാ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ലും വരു​ത്തി​യ​തു്. പ്രാ​ചീ​ന​വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ​ക്കു് തമി​ഴ്‍വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളോ​ടു​ള്ള സാ​ജാ​ത്യം പ്ര​ക​ട​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തി​ലെ മിക്ക വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളും തമി​ഴ്‍വി​രു​ത്ത​ങ്ങൾ പോ​ലി​രി​ക്കു​ന്നു. മഞ്ജ​രി​പോ​ലും തമിൾ​വൃ​ത്ത​മാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നും. [67]

“ഇന്ദി​ര​ത​ന്നു​ടെ പു​ഞ്ചി​രി​യാ​യൊ​രു
ചന്ദ്രിക മെ​യ്യിൽ, പര​ക്ക​യാ​ലേ.”

എന്ന ഈരടി നോ​ക്കുക.

ഇന്ദിര; നേർ. നിര (കൂ​വി​ളം)
തന്നു​ടെ. നേർ. നിര (കൂ​വി​ളം)
പു​ഞ്ചി​രി. നേർ. നിര (കൂ​വി​ളം)
ആയൊരു. നേർ. നിര (കൂ​വി​ളം)
ചന്ദ്രിക. നേർ. നിര (കൂ​വി​ളം)
മെ​യ്യിൽ പ-നേർ. നേർ. തേ​മാ​ങ്കാ​യ്–ഇങ്ങ​നെ
രക്ക​യാ​ലേ നേർ. നി​ര​നേർ. കൂ​വി​ള​ങ്കാ​യ്

വെൺ​ചീ​രു​കൾ കലർ​ന്ന ഒരു വൃ​ത്ത​മാ​യ​തി​നാൽ, ഇതു വെൺ​പ്രാ​വി​ന്റെ ഒരു വക​മേ​ദ​മാ​ണെ​ന്നു വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ പറയാം. അതു​പോ​ലെ തന്നെ,

കാ​ണാ​കോ​മ​ള​വ​ല്ലി​ക​ളാ​കിയ കന്യ​ക​മാ​രേ നടം ചെ​യ്യിർ​ച്ചേ
വീ​ണാ​നാ​ദ​മെ​നും നവ​ഭൃം​ഗ​മ​നോ​ഹ​ര​ഗീ​ത​ത്തോ​ടെ.

എന്ന നി​ര​ണ​വൃ​ത്ത​ത്തി​ലും. തേമാ, കൂ​വി​ളം കൂ​വി​ളം കൂ​വി​ളം എന്നി​ങ്ങ​നെ വെൺ​ചീ​രു​കൾ മാ​ത്രം കലർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. നി​ര​ണ​ത്തു കവികൾ രാ​മ​ച​രി​താ​ദി കൃ​തി​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളെ സം​സ്കൃ​ത​രീ​ത്യാ ഒന്നു പരി​ഷ്ക​രി​ച്ചു​വെ​ന്നേ വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ള്ളു.

ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു​വൃ​ത്ത​ത്തി​ലും മറ്റും സം​യു​ക്താ​ക്ഷ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു മു​മ്പിൽ​വ​രു​ന്ന ഹ്ര​സ്വാ​ക്ഷ​ര​ത്തെ പ്രാ​യേണ ലഘു​വാ​യി​ട്ടേ ഗണി​ച്ചു​കാ​ണു​ന്നു​ള്ളു.

ഉദാ​ഹ​ര​ണം:

“ചാലെ മുല പു​ണർ​ന്നി​രു​ന്ന കാ​ല​മ​ഥ​കു​ശി​ക​സു​തൻ”

എന്ന പാ​ദ​ത്തിൽ ‘ണ’യും.

“വി​ല്ലു​മ​മ്പു​മാ​യ​ട​വി​ത​ന്നി​ലെ​ഴു​ന്ന​ള്ളി”

എന്ന പാ​ദ​ത്തിൽ ‘മ’യും.

“വാ​രെ​ഴു​ന്ന​ല​ങ്ക​യി​ല​ക​ത്തു പു​ക്കു​നേ​രേ”

എന്ന പാ​ദ​ത്തിൽ, ‘ഴ’ ‘ക’ ‘പു’ ഇവയും തമി​ഴ്‍രീ​ത്യാ ലഘു​വാ​യ് ഗണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു നോ​ക്കുക.

എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ദി​ക്കു​ക​ളി​ലൊ​ക്കെ സം​സ്കൃ​ത​രീ​തി​യെ സാർ​വ​ത്രീ​ക​മാ​യി അവ​ലം​ബി​ക്ക​യും യതി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ കൂ​ടു​തൽ ദൃ​ഷ്ടി​പ​തി​പ്പി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു.

രാ​മാ​യ​ണാ​ദി​കൃ​തി​ക​ളിൽ എല്ലാം​കൂ​ടി, കാകളി, കള​കാ​ഞ്ചി, മണി​കാ​ഞ്ചി, മാ​ത്ര​കാ​ക​ളി, ഊന​കാ​ക​ളി, ദ്രു​ത​കാ​ക​ളി, കേക, അന്ന​നട എന്നി​ങ്ങ​നെ എട്ടു വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളേ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു,

  1. “വാരണ മു​ഖ​ന്മമ പ്രാ​ര​ബ്ധ​വി​ഘ്ന​ങ്ങ​ളെ വാരണം ചെ​യ്തീ​ടു​വാ​നാ​വോ​ളം വന്ദി​ക്കു​ന്നേൻ”
  2. “ആകയാൽ ഞാ​നു​ണ്ടൊ​ന്നു നിന്തിരുവടിതന്നോ-​ ടാ​കാം​ക്ഷാ​പ​ര​വ​ശ​ചേ​ത​സാ ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു”
  3. “മു​ഗ്ധ​ന്മാ​രാ​യു​ള്ളൊ​രു സി​ദ്ധ​യോ​ഗി​ക​ളാ​ലും ദുർ​ദ​ശ​മായ ഭഗ​വ​ദ്രൂ​പം മനോ​ഹ​രം.”
  4. “കൈ​ലാ​സാ​ച​ലേ സൂ​ര്യ​കോ​ടി​ശോ​ഭി​തേ വിമ- ലാലയേ രത്ന​പീ​ഠേ സം​വി​ഷ്ടം ധ്യാ​ന​നി​ഷ്ഠം.” ബാ​ല​കാ​ണ്ഡം

ഇതു കേ​കാ​വൃ​ത്ത​മാ​കു​ന്നു.

ഓരോ അടി​യേ​യും രണ്ടു ഖണ്ഡ​ങ്ങ​ളാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ആദ്യ​ത്തെ ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തിൽ, യതി​ക​ളു​ടെ ആദി​ക്കും സ്വ​ര​വ്യ​ഞ്ജ​ന​പ്പൊ​രു​ത്തം വരു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. രണ്ടും മൂ​ന്നും ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളിൽ പാ​ദാ​ദി സ്വ​ര​പ്പൊ​രു​ത്തം മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളു. ഈ സം​ഗ​തി​ക​ളിൽ പ്ര​കൃ​ത​വൃ​ത്ത​ത്തി​നു തമി​ഴി​നോ​ടു​ള്ള സാ​ജാ​ത്യം വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഹ്ര​സ്വ​ദീർ​ഘ​സ്വ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ കലർ​പ്പു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് കവി പ്രാ​യേണ വൃ​ത്ത​വൈ​ചി​ത്ര്യം വരു​ത്തു​ന്ന​തു്. നാ​ലാ​മ​ത്തേ ഉദാ​ഹ​ര​ണം നോ​ക്കുക. ദീർ​ഘ​സ്വ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ആധി​ക്യം വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധ​ത്തി​നു ദാർ​ഢ്യം വരു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. വർ​ണ്യ​വ​സ്തു​വി​ന്റെ പൂർ​ണ്ണ പ്ര​തീ​തി​യ്ക്കു ഉപ​ക​രി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം വൃ​ത്ത​ബ​ന്ധ​ത്തെ ദൃ​ഢ​മാ​ക്കു​ക​യോ ശ്ല​ഥ​മാ​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യു​ന്ന​തു ഉത്ത​മ​ക​വി​ക​ളു​ടെ ഒരു കൌ​ശ​ല​മാ​കു​ന്നു. ഹ്ര​സ്വ​ദീർ​ഘ​സ്വ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ സമീ​ചീ​ന​മായ സമ്മേ​ള​നം കർ​ണ്ണ​സു​ഖ​പ്ര​ദ​മാ​ണെ​ന്നു പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു പറ​യേ​ണ്ട​തി​ല്ല​ല്ലോ.

  1. സാ​പ​ത്ന്യ​ജാ​ത​പ​രാ​ഭ​വം കൊ​ണ്ടു​ള്ള താ​പ​വും പൂ​ണ്ടു​ധ​ര​ണി​യിൽ വാൾ​ക​യിൽ
  2. ദണ്ഡ​മ​ത്രേ രാ​ജ്യ​ഭാ​രം വഹി​പ്പ​തു ദണ്ഡ​ക​വാ​സ​ത്തി​നേ​റ്റ​മെ​ളു​ത​ല്ലോ.
  3. ആകാ​ശ​ഗം​ഗ​യെ പ്പാ​താ​ള​ലോ​ക​ത്തു വേ​ഗേ​ന​കൊ​ണ്ടു ചെ​ന്നാ​ക്കീ ഭഗീ​ര​ഥൻ (അയോ​ദ്ധ്യാ​കാ​ണ്ഡം)

ഇതു കാ​ക​ളീ​വൃ​ത്ത​മാ​ത്ര. ഇതിനു പാ​ദ​മ​ദ്ധ്യേ യതി​യു​ണ്ടു്. യതി​യു​ടെ ആദി​ക്കു് അവി​ട​വി​ടെ സ്വ​ര​വ്യ​ഞ്ജ​ന​പ്പൊ​രു​ത്ത​വും കാണാം. ആദ്യ​ഖ​ണ്ഡം ഹ്ര​സ്വാ​ക്ഷ​രം​കൊ​ണ്ടും തു​ട​ങ്ങി​യാൽ രണ്ടാം ഖണ്ഡ​വും അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ വേ​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് നിയമം. ഈ വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ ഓരോ അടി​യ്ക്കും അന്ത്യ​വർ​ണ്ണം ഒന്നു കു​റ​ച്ചാൽ പാ​ന​വൃ​ത്ത​മാ​യി. രണ്ടാ​മ​ത്തെ അടി​യ്ക്കു​മാ​ത്രം അവ​സാ​ന​ത്തെ ഒരു വർ​ണ്ണം കു​റ​ച്ചാൽ ഊന​കാ​ക​ളി​യാ​യി. ആ വൃ​ത്ത​മ​ത്രേ ഭാരതം സഭാ​പർ​വ​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന​തു്.

“നിർ​മ്മ​ല​നാ​കിയ ധർ​മ്മ​ത​ന​യ​നും
ധർ​മ്മം പി​ഴ​യാ​തെ ഭൂ​മി​യേ​ര​ക്ഷി​ച്ചു
കർ​മ്മ​ങ്ങ​ളും​ചെ​യ്തു കീർ​ത്തി​യെ​പ്പൊ​ങ്ങി​ച്ചു
രമ്യ​ങ്ങ​ളായ ഭോ​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടും മുദാ. സഭാ​പർ​വം
‘സോ​ദ​ര​ന്മാ​രോ​ടു മാത്മജൻമാരോടു-​
മാ​ദ​ര​വേ​റിയ ഭാ​മി​നി​ത​ന്നൊ​ടും’

ഈ വൃ​ത്ത​ത്തി​ലും ഓരോ അടി​യും ഈര​ണ്ടു ഖണ്ഡ​ങ്ങ​ളാ​യി വി​ഭ​ജി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. മറ്റു വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ​ക്കു പറഞ്ഞ പൊ​രു​ത്ത​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഇതി​നും ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്.

ഇതേ​വൃ​ത്ത​ത്തേ ലഘു പ്ര​ചു​ര​മാ​ക്കി​യാൽ മിശ്ര കാ​ക​ളി​യാ​യി. കാ​ക​ളി​വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ ആദ്യ​ത്തെ പ്ര​ഥ​മ​സ്വ​രം നി​യ​മേന ലഘു​വാ​യും രണ്ടാ​മ​ത്തെ അടി​യു​ടെ ആദ്യ​സ്വ​രം ദീർ​ഘ​മാ​യും ഇരി​ക്കു​ന്നു. രണ്ട​ടി​കൾ​ക്കും പാ​ദാ​ദി​സ്വര വ്യ​ഞ്ജ​ന​പ്പൊ​രു​ത്ത​വും വേ​ണ്ട​താ​കു​ന്നു. എന്നാൽ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ അവയിൽ സ്വ​ര​പ്പൊ​രു​ത്തം മാ​ത്ര​മേ സാർ​വ​ത്രി​ക​മാ​യി അനു​ഷ്ഠി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു.

  1. വി​ബു​ധ​ന​ദി​യു​ടെ തന​യ​ന​ടി​മ​ല​രി​ണ​യ്ക്കൽ നീ വീഴ്ക യു​ധീ​ഷ്ഠിര വേണം ജയ​മെ​ങ്കിൽ
  2. ത്രി​ദ​ശ​പ​തി​സു​ത​നു​മഥ വിൽ മു​റി​ച്ചീ​ടി​നാൻ വീ​ര​നാം ഭീ​ഷ്മർ മറ്റൊ​ന്നെ​ടു​ത്തീ​ടി​നാൻ.

അന്ന​നട പര​മാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ ഒരു ശുദ്ധ തമിൾ​വൃ​ത്തം​ത​ന്നെ​യാ​ണു്. കർ​ണ്ണ​പർ​വം ഈ വൃ​ത്ത​ത്തിൽ എഴു​ത​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ശി​ഷ്യ​ന്മാർ
കരു​ണാ​ക​ര​നെ​ഴു​ത്ത​ച്ഛൻ

ഇദ്ദേ​ഹം എഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ പ്ര​ഥ​മ​ശി​ഷ്യ​നാ​ണ​ത്രേ. രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ കാ​ല​ശേ​ഷം പാ​ഠ​ശാല നട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു് ഈ മഹാ​നു​ഭാ​വ​നാ​യി​രു​ന്നു. ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡ​പു​രാ​ണ​ത്തി​ന്റെ കർ​ത്താ​വും അദ്ദേ​ഹ​മാ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

“നേ​ത്ര​നാ​രാ​യ​ണ​ന്ത​ന്നാ​ജ്ഞ​യാ വി​ര​ചി​തം
രാ​മ​ഭ​ക്താ​ഢ്യ​നായ രാ​മ​ശി​ഷ്യ​നാ​ലി​ദം”

എന്നു് അതിൽ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു്, അഴു​വാ​ഞ്ചേ​രി തമ്പ്രാ​ക്ക​ളു​ടെ ആജ്ഞാ​നു​സാ​രം തു​ഞ്ച​ത്തു രാ​മാ​നു​ജാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ ഒരു ശി​ഷ്യൻ രചി​ച്ച​താ​ണു് പ്ര​കൃ​ത​കൃ​തി​യെ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​കു​ന്നു. കവിത സാ​മാ​ന്യം നന്നാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.

സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ

സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ രാ​മാ​നു​ജ​ഗു​രു​വി​ന്റെ രണ്ടാ​മ​ത്തെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു. ചി​റ്റൂർ​മ​ഠ​ത്തി​ന്റെ സ്ഥാ​പ​കൻ അദ്ദേ​ഹ​മ​ത്രേ. അദ്ദേ​ഹ​വും ഒരു വലിയ യോ​ഗി​യാ​യി​രു​ന്നു. എഴു​ത്ത​ച്ഛ​നെ​പ്പോ​ലെ ശ്രീ​സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണ​നും വി​പു​ല​മായ ശി​ഷ്യ​സ​മ്പ​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സ്കാ​ന്ദ​പു​രാ​ണം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൃ​തി​യാ​ണ​ത്രേ. കരു​ണാ​ക​രാ​ചാ​ര്യ​രും സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണാ​ചാ​ര്യ​രും കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു സാ​മൂ​തി​രി​യു​ടെ ഗു​രു​ക്ക​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും അറി​യു​ന്നു.

ഗോ​പാ​ലൻ എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ

ഇദ്ദേ​ഹം കരു​ണാ​ക​രാ​ചാ​ര്യ​രു​ടേ​യും സൂ​ര്യ​നാ​രാ​യ​ണാ​ചാ​ര്യ​രു​ടേ​യും ശി​ഷ്യ​നാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​വും യോ​ഗി​യാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നാ​ണു് അറി​വു്. പാർ​വ​തീ സ്വ​യം​വ​രാ​ദി പല കി​ളി​പ്പാ​ട്ടു​ക​ളും അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളാ​യി പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. അവയിൽ പാർ​വ​തീ​സ്വ​യം​വ​രം കി​ളി​പ്പാ​ട്ടി​നെ ശ്രീ​മൂ​ലം ഗ്ര​ന്ഥാ​വ​ലി​യി​ലെ ഒരു അങ്ക​മാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തീ​ട്ടു​ണ്ടു്.

“സാ​ന​ന്ദ​രൂ​പം സക​ല​പ്ര​ബോ​ധം
ആന​ന്ദ​ദാ​നാ​മൃ​ത​പാ​രി​ജാ​തം
മനു​ഷ്യ​പ​ത്മേ​ഷു രവി​സ്വ​രൂ​പം
പ്ര​ണൌ​മി തു​ഞ്ച​ത്തെ​ഴു​മാ​ര്യ​പാ​ദം”
“വെ​ട്ട​ത്തു​നാ​ട്ടിൻ നി​ത്യ​സൌ​ഭാ​ഗ്യ സത്സിന്ദൂര-​
പ്പൊ​ട്ടു​പോ​ലെ​ഴും തു​ഞ്ചൻ​പ​റ​മ്പേ, നമ​സ്കാ​രം!
കള​ഗാ​ന​ത്തോ​ടൊ​രു തത്ത​പ്പെ​ണ്മ​ണി തത്തി-​
ക്ക​ളി​ച്ച തളിർ​ച്ചെ​ടി​പ്പ​ടർ​പ്പേ, നമ​സ്കാ​രം!!
ചേ​ണൊ​ക്കും പു​തു​മ​ല​യാ​ണ്മ​തൻ മഹേ​ശ്വ​രൻ
വാ​ണ​രു​ളിയ പു​ണ്യ​ക്ഷേ​ത്ര​മേ, നമ​സ്കാ​രം!!!”
കു​റി​പ്പു​കൾ
[1]

മു​റ​ജ​പം മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​വർ​മ്മ മഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ കാ​ല​ത്താ​ണു് നട​പ്പിൽ​വ​ന്ന​തു്. കനോൽ​സാ​യ്പ് പൊ​ന്നാ​നി​യിൽ​നി​ന്നു് ചാ​വ​ക്കാ​ട്ടേ​യ്ക്കു​ള്ള തോ​ടു​വെ​ട്ടി​ച്ച​തും പിൽ​ക്കാ​ല​ത്താ​ണു്.

[2]

ചിലർ മം​ഗ​ല​പ്പ​ള്ളി മൂ​സ്സാ​ണെ​ന്നും പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്. മം​ഗ​ല​പ്പ​ള്ളി തി​രു​വ​ല്ലാ​ത്താ​ലൂ​ക്കി​ലാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. ആ കു​ടും​ബ​ക്കാ​രും ശി​ല്പാ​ഗ​മ​ജ്ഞ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു.

[3]

കേ​ര​ള​പാ​ണി​നീ​യം പീഠിക.

[4]

രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു​വി​ലെ

കന​ക​ക​ല​ശ​ശോ​ഭാം​കാൽ പി​ടി​പ്പി​ച്ചു​വാ​യ്ക്കും
കു​ളുർ​മു​ല​യിണ ചാ​ഞ്ഞു​പു​ണ്ഡ​രീ​കേ​ക്ഷ​ണാ​യഃ
കനി​വൊ​ടു​ല​കു​മൂ​ന്നും പെ​റ്റ​വി​ശ്വം​ഭ​ര​ന്തൻ
ജനനകല നി​കാ​മം കാ​ണ്മ​തി​ന്നെ​ന്ന​പോ​ലെ
[5]

കൌ​സ​ല്യാ​ദേ​വി​യെ​ന്നും പ്ര​ഥ​മ​ഗി​രി​മ​ഹാ​ധി​ത്യ​കാ​യാം വി​ലാ​സം
പെ​യ്തി​ടും ഗാ​ത്ര​ല​ക്ഷ്മ്യാ​നി​ഖി​ല​മ​പി സമു​ന്മീ​ല​യൻ ദി​ഗ്വി​ഭാ​ഗം
മീ​തേ​മീ​തേ ജനാ​നാം മി​ഴി​ക​ളി​ല​മൃ​തം കോ​രി​യൂ​ത്തു​ത്തു​ദാര
സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം ബാ​ല​നാ​യ്‍വോ​ന്ന​ര​മൊ​രു പര​മാ​ന​ന്ദ​ച​ന്ദ്രൻ പി​റ​ന്നൂ. രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[6]

അദേ​യ​മാ​സീൽ​ത്ര​യ​മേ​വ​ഭൂ​പ​തേഃ
ശശി​പ്ര​ഭം ഛത്ര​മു​ബേ ച ചാമരേരഘു​വം​ശം
[7]

“പശ്യൈ​തൽ​പാ​ണി​പാ​ദം മമ തു മൃ​ദി​ത​വാൻ കൌ​ണ​പഃ​കോ​പി കോപാൽ
കേ​നാ​പ്യുൽ​ഖാ​ത​മ​ക്ഷി​ദ്വ​യ​മിഹ ഹഹഹാ വക്രി​തഃ കണ്ഠ ഏഷഃ
സന്താ​ഡൈർ​ഘോ​ര​ഘോ​രൈ​ശ്ചി​പി​ടി​ത​മ​ധു​നാ​കർ​ണ്ണ​യു​ഗ്മം​വി​ലോ​കേ
സർ​വാം​ഗേ​ന​സ്ത​ഭം​ഗം കത​ര​ദിഹ വിഭോ യർന്ന ഭഗ്നം ന ഭു​ഗ്നം. രാ​മാ​യ​ണം ഭാ​ഷാ​ച​മ്പു
[8]

“പൂ​രേ​വാ​ഴ്ത്തീ​ട​വ​ല്ലേൻ നി​ശി​ച​ര​സു​ഭ​ട​ന്മാർ​ക്കു തങ്ങൾ​ക്കു തങ്ങൾ-​
ക്കോ​രോ​കാ​ക​ത്സ​ഥ​മ​ഗ്രേ കര​ധൃ​ത​ധ​നു​ഷും തത്ര​കാ​ണാ​യ്‍ ചമ​ഞ്ഞു.”രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[9]

Cf യദ്യ​സ്തി​കൌ​തു​ക​മ​പൂർവ മൃഗേ മൃ​ഗാ​ക്ഷി!
ചന്ദ്രം​ഹ​രാ​മി​ഹ​രി​ണം മമ സന്നി​ധേ ഹി. രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പൂ
[10]

“സൌ​മി​ത്രേ! നന്മ സേ​വ്യ​താം​ത​രു​ത​ടം ചണ്ഡാം​ശൂ​രു​ജ്ജ്യം ഭതേ.
ചണ്ഡാം​ശോർ​നി​ശി കാ കഥാ? രഘു​പ​തേ! ചന്ദ്രോ​യ​മു​ന്മീ​ല​തി.”
ഹാഹാ പൊ​യ്ക​യിൽ​മു​ങ്ങി​പ്പോ​യ​തു കൈകാൽ കാ​ട്ട​ന​ത​യ്യൊ പാപം.
ചെ​ന്നു​ക​രേ​റ്റീ​ടം ബു​ജ​നേ​ത്രാം കൈ​ത്ത​ളി​രി​ല്ലി​തു കന്ദ​ള​കു​സു​മം
മു​ല്ല​യിൽ​മെ​ല്ലെ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടൊ​രു മു​റു​വ​ല​തി​ങ്കൽ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു.
മു​റു​വ​ലു​മ​ല്ലി​തു മലർ​നി​ര​യ​ത്രേ ചാ​രു​ചി​ല​മ്പിൻ കളകള മുണ്ടി-​
ക്ക​മ​ല​വ​ന​ത്തിൽ കേൾ​ക്കാ​കു​ന്നു നൂ​പു​ര​ന​ങ്ങ​വു​മ​ല്ലി​തു​ചൊ​ല്ലാം.
കള​ഹം​സ​ത്തിൻ കോ​ഞ്ച​ല​റി​ഞ്ഞേൻ”
രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[11]

“ലങ്കാ​ന​ഗ​രീ​ഗോ​പു​ര​വാ​തി​ല​കം പു​ക്കീ​ടും പൊ​ഴു​തി​ല​കാ​ണ്ഡേ
വന്നു​ത​ടു​ത്ത നി​ശാ​ച​ര​ന​ഗ​രീ പരദേവതയേക്കവിളുടയുമ്മാ-​
റൊ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്തു പു​റ​ത്തോ​ട്ടോ​ടി​ച്ചു​ന​ട​ക്കു​ന്നേ​രം തലമുടിചുറ്റിയി-​
ഴച്ചു​നി​ശാ​ച​രൻ​കൊ​ണ്ടു​വ​രും​ചില വി​ബു​ധ​വ​ധൂ​ടീ ദീർ​ഘൈഃ​ശ്വാ​സൈ
രൂ​ഷ്മ​ള​ഭാ​വം വാ​യ്പി​യ​ലു​ന്ന സു​വർ​ണ്ണ​ഗൃ​ഹ​ങ്ങ​ളിൽ വീ​ക്ഷം വീ​ക്ഷം.രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു
[12]

“താ​പ​മ​റു​പ്പാ​ന​മൃ​ത​മ​യീ​മൊ​രു പരി​ചി​ത​ക​ല​യെ പര​മ​മു​നീ​ന്ദ്രൻ
മദ്ധ്യ​മ​നാ​ഡീ​മൂ​ല​ത്തി​ങ്കൽ കാ​ണു​മ്പോ​ലെ ശിം​ശ​പ​തൻ​കീഴ
നി​മി​വം​ശ​ത്തിൻ​മം​ഗ​ല​മാ​ലാ​മ​യ​മ​ദ്രാ​ക്ഷീ​ദ്ര​ഘു​വ​ര​ദൂ​തൻ” രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[13]

മോ​ഹ​മാർ​ന്നി​തി​വി​ലാ​പി​നീ തദാ
രാ​ഘ​വ​സ്യ​മ​ഹി​താ കു​ടും​ബി​നീ
ദേ​ഹ​മാ​ത്മ​ദ​ഹ​നേ ജൂ​ഹൂ​ഷ​തീ
യോ​ഗി​നീവ നി​മി​മീല ലോചനേ രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[14]

മേലേ തസ്യാ​സ്ത​ദാ​നീം തരു​വ​ര​വി​ട​പാൽ ഭാരതീ കർ​ണ്ണേ
പാ​ലോ​ലും മാ​റു​കേൾ​ക്കാ​യി​തു ജയതു മമ സ്വാ​മി​നീ​തി​പ്ര​സ​ന്നാ.രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[15]

തദ​നു​പ​രി​ഭൂ​ത​നാ​യ് പോ​ന്നു വന്നക്ഷനെ-​
ന്നാ​ഖ്യ​കൈ​ക്കൊ​ണ്ട രക്ഷഃ പ്ര​കാ​ണ്ഡം പ്രച-
ണ്ഡോ​ഷ്മ​ശാ​ലീ കടും​കോ​പ​മാർ​ന്ന​ന്തി​കേ
വന്നു കാ​ളാം​ബു​ദം പയോബിന്ദുവൃന്ദംപൊഴി-​
ക്കു​ന്ന​പോ​ലെ പൊ​ഴി​ക്കും പൃഷൽക്കങ്ങളാ-​
പാ​ദ​ചൂ​ഡം നിജംമെയ്യിലൊക്കെച്ചൊരി-​
ഞ്ഞീ​ടു​വോ​ളം പതി​ഞ്ഞ​ങ്ങി​രു​ന്നേ​റ്റ​വും
ഭയ​പ്പെ​ട്ടു ബാ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ​ക്കു​ട​ഞ്ഞും കള-
ഞ്ഞ​മ്മ​ഹാ​രാ​ക്ഷ​സൻ തൻമണിത്തേർത്തട-​
ത്തിൽ​ക്കു​തം കൊ​ണ്ടു ചാടിക്കരേറിക്കഠോ-​
രത്വ​മാ​ളും ചപേടാർപ്പണത്തെത്തുരം-​
ഗങ്ങൾ തന്മേ​ല​ര​ങ്ങേ​റ്റി​വേ​ഗേന സൂ-
താ വി​നിർ​ഭി​ദ്യ ശതൈർ​ന്ന​ഖാ​ഗ്രൈർ​ദ്ധ്വ​ജം
കൈ​ക്കൂ​ട്ടി​ലാ​മ്മാ​റു രക്ഷഃ​കു​മാ​രം പിടി-
ച്ചി​ട്ടു പെ​ട്ട​ന്ന​മർ​ത്തെ​ാ​ന്നു മു​ഷ്ട്യാ കന-
ത്തോ​രു പാ​ഥേ​യ​ഷ​ഭാ​രം ഗളേ കെട്ടിയേ-​
റ്റി​ക്കൃ​താ​ന്താ​ല​യ​ത്തി​ന്ന​യ​ച്ചീ​ടി​നാൻ. രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[16]

എന്തി​ത്തോ​ന്ന​നി​യ​തി​ന്നി​ന​ക്കു പര​മി​ല്ലാ​ഞ്ഞോ? കപേ! കാനനം
ചി​ന്തി​ച്ചി​ട്ടു​ട​നൊ​ക്ക​വേ മമ മലർ​ക്കാ​വെ​ന്നു ചൊ​ല്ല​ഞ്ജ​സാ
മന്ദ​പ്ര​ജ്ഞ! ഫലം പറി​ച്ചു ഫലവും തി​ന്നു​ന്ന​ത​ല്ലെ​ങ്കിൽ നി-
ന്ന​ന്തഃ​കാ​ര്യ​മ​തെ​ന്തു കേ​വ​ല​മ​ഹോ! കേൾ​ക്ക​ട്ടെ​ടോ വാനര!
ഇന്ദ്രൻ താ​ന​ല്ല​യ​ല്ലീ കഥയ തവ നി​യോ​ക്ത? കണക്കില്ലപാർത്താ-​
ലി​ന്നാ​ളും ചെ​റ​റ​റി​ഞ്ഞാൽ പവി തരി​പെ​ടു​മ​ച്ച​ന്ദ്ര​ഹാ​സ​പ്ര​ഭാ​വം
വി​ണ്ണോ​രിൽ​പി​ന്നെ മറ്റാ​രി​നിയ പവനനോ വഹ്നി​യോ കാലനോ ചേ-
ലെ​ന്നോ​ടൊ​ന്നെ​ന്നി​യേ നി​ന്നൊ​രു കൊ​ടു​വ​ഴി തല്ലി​ച്ച തേവൻ ത്രി​ലോ​ക്യാം” രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[17]

കേ​ട്ടാ​ലും ദശ​ക​ണ്ഠ! വാ​സ​വ​മു​ഖാൽ നാം ചൊ​ല്ലു​കേ​ട്ടീ​ദൃ​ശം
കാ​ട്ടും പാ​ഴ്ക​പി​യ​ല്ല മറ്റൊ​രു​വ​ന​ല്ലാ​സ്താം വച​സ്താ​ദൃ​ശം,
വാ​ട്ടം കൈ​തു​ട​രാ​തെ ശൌ​ര്യ​ജ​ല​ധേർ​ന്ന​ക്ത​ഞ്ച​ര​ശ്രേ​ണി​യാം
കാ​ട്ടി​ന്നുൾ​പ്പി​ടി​പെ​ട്ട ഘോ​ര​ശി​ഖി​നോ രാ​മ​സ്യ ദൂ​തോ​സ്മി ഞാൻ
എന്നോടെതിർക്കരുതൊരുത്തനുമിത്രിലോക്യാ-​
മെ​ന്നോ​മ​തം? പെ​രു​തെ​ടോ തവ ശൌ​ര്യ​മോ​ഹം
ഇന്നും വളർ​ന്നു ദശ​ക​ണ്ഠ​ശ​ത​ങ്ങൾ പോ​ന്നു
വന്നാ​ലു​മെൻ ചെ​റു​വി​ര​ല്ക്കു കളി​ക്കു​പോ​രാ. രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[18]

കണ്ടേൻ​ഞാൻ ദേവ! ദേവീം ജയ ശുഭചരിതാ-​
മെ​ന്നു നത്വാ ഹനൂ​മാൻ…ഇത്യാ​ദി രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[19]

ഖാതം ത്വം സഹരേണ സാഗര! പുര ഭാഗീരഥീവാരിഭി-​
സ്സ​മ്പൂർ​ണ്ണ​ഞ്ച ഭഗീ​ര​ഥേന ഭഗവാൻ തദ്വം​ശ​ജോ രാഘവഃ
രാമോ ദാ​ശ​ര​ഥിർ​ജ്ജി​ഗീ​ഷു​ര​ധു​നാ ജാ​യാ​മു​ഷം രാവണം
കോ​ദ​ണ്ഡീ ശരണം പ്ര​പ​ദ്യ പദവീം ലങ്കോൻ​മു​ഖീം യാചതേ രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[20]

വീയും കാ​റ്റൊ​ട്ട​ട​ങ്ങീ തരു​നി​ക​ര​മു​തിർ​ന്നൂ മലർ​ച്ചാർ​ത്തു​നി​ന്നൂ
പായും തോ​യം​ന​ദീ നാം ദശ​മു​ഖ​നു​മ​ഹോ കഷ്ട​മെ​ന്നേ​തു​ട​ങ്ങി
സൂ​ര്യോ​പി സ്വൈ​ര​ചാ​രീ പു​ന​ര​ര​നി​മി​ഷം നി​ന്നു​പോ​യീ മനക്കേ-​
ടാ​യി​സ്സീ​താ​പ്ര​ലാ​പാ​കുല ദശ​യി​ല​ലി​ഞ്ഞൂ കരി​ങ്ക​ല്ലു​പോ​ലും. രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു
[21]

തദനു നി​ശാ​ച​രാ​ധി​നാ​ഥൻ പട​ക്കോ​പ്പു​മി​ട്ടാ​ശു പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​രു​മ്പെ​ട്ടു ചെ​ല്ലു​ന്ന​നേ​ര​ത്തു് മർ​ത്ത്യേ​ന്ദ്ര​വാ​ചാ ധരി​ത്രീ​ത​ലാ​ന്തേ നഭോ​മ​ദ്ധ്യ​ഭാ​ഗാ​ലി​റ​ങ്ങു​ന്ന പു​ത്ത​ന്മ​ണി​സ്യ​ന്ദ​നം മാ​ത​ലി​പ്രേ​രി​താ​ശ്വം മുദാ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​സ്സ​മാ​രു​ഹ്യ​സം​ഗ്ര​മേ​ഭേ​രി മു​ഴു​ക്കി​ച്ച​ണ​ഞ്ഞോ​രു​നേ​രം ദശാ​സ്യോ​പ​ഗീ​തം മഹാ​സാ​മ​ഗാ​നം നി​ശ​മ്യാ​ദ​രാ​ലേ​ന​മേ​താ ദൃ​ശം​ബാ​ണ​മൊ​യ്തഷ കൊ​ല്ലു​ന്ന​തി​ല്ലേ​തു​മേ മൈ​ഥി​ലീം​ത​ന്നെ വേ​ണ്ടീല വേ​ദ​ജ്ഞ​നാ മി​മ്മ​ഹാ​ത്മാ​വി​നെ​ത്തൊ​ട്ടു ശസ്ത്രം തൊ​ടു​ത്തീ​ടി​നാൽ​കീർ​ത്തി​കേ​ടേ​ന്തു​മെ​ന്നേ​യ്ക്കു​മാ​കാ. രാ​മാ​യ​ണം ചമ്പു

[22]

“പി​ന്തി​രി​ഞ്ഞാ​ത്മ​രാ​ഷ് പ്ര​യാ​ണായ സന്ന​ദ്ധ​നാം
കാ​ല​മേ​റ്റം ഭയാൽ ഭാ​വി​ലു​ങ്കേ​ശ്വ​രൻ
ചെ​ന്നു​ണർ​ത്തീ​ടി​നാൻ.
[23]

കട​ക്കൺ കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മോ​രോ​ന്നി​ലേ പത്തി​ലും
തരൂ​വ​ക്ത്രേ​ഷ്മ​പാ​നോൽ​സു​കം നാഥ മു​ന്നേ​തി​ല​ല്ലോ.
[24]

കഞ്ചി​ന്മ​ഹാ​വി​പ്ര​നേ​ത്ത​ച്ചു കൊ​ന്നി​ച്ഛ​യാ​പ​ച്ച​മാം​സം
കടി​ച്ചും മു​റി​ക്കു​ന്നി​ത​ന്യേന വക്ത്രേണ.
[25]

യു​ദ്ധ​ഭ​വാ​നി​മ്മ​ണി​ത്തേ​രി​ദാ​നീം
മഹേ​ന്ദ്രാ​ജ്ഞ​യാ വന്നി​റ​ങ്ങു​ന്ന​താ​ലോ​ക്യ​വാ​യ്ക്കു​ന്ന
കോപേന കണ്ണും ചു​വ​ത്തി…
ഈശ്വ​ര​ന്മാ​രെ പേ​പ​റ​ഞ്ഞി​ങ്ങ​നെ.
[26]

നാലാം മുഖം കൊ​ണ്ടു കാൺക…നി​ല്ലെ​ടാ
രാഘവ നി​ന്നെ ഞാനോ മച്ച​ന്ദ്ര​ഹാ​സ​ത്തി​യാ​ക്കു​വാൻ
…തി​രി​ഞ്ഞ​ങ്ങു
നി​ല്ലെ​ന്തു​മ​ണ്ടു​ന്ന​തി​പ്പോൾ…നി​ന്നെ
നോ​ക്കി​ത്തൂ​ലോം ദുർ​വ​ചോ​ഗർ​വി​തം
[27]

അഞ്ചാം മുഖം കാൺക ധർ​മ്മ​ദാ​ര​ങ്ങൾ തന്നെ​ത്തൊ​ടാ​ഞ്ഞു​ള്ള ചെ​ന്താർ​ശ​രോ​ന്മാ​ദ​ക​ന്മാ​ഷി​ത​ത്മാ തദീ​യാൻ ഗു​ണാ​നോർ​ത്തു് പൂ​ഞ്ചാ​യൽ വാ​യ്പെ​ത്ര​ന​ന്നു്! എത്ര നന്നാ​ന​നം! കൊ​ങ്ക​മൊ​ട്ടെ​ത്ര​യും നന്നു് …സർ​വ​ത്ര​ക​ണ്ടോ​ള​വും കൺ​കു​ളുർ​പ്പോ​ന്നു പൂ​മേ​നി കണ്ടാ​വി​തെ​ന്നും പു​ണർ​ന്നാ​വി​തെ​ന്നും …ഏവ​മാ​ദി​പ്ര​ലാ​പ​ങ്ങൾ കൈ​ക്കൊ​ണ്ട​തി​വ്യാ​കു​ലം.

[28]

കഷ്ട​മാ​യൊ​ന്നി​തേ​ഴാ​മ​തെ​ട്ടാ​മ​ത​ത്യ​ന്ത​വും.

[29]

നി​ഷ്ഠൂ​രാ​ലോ​ക​നം കൊ​ണ്ടു ചെ​ന്തീ​ക്ക​നൽ​ക്ക​ട്ട ചി​ന്നി​ച്ചു മാ​റ്റാർ കു​ല​ത്തി​ന്നൊ​രുൾ​പേ​ടി നൽ​കീ​ടു​മാ​റു​ദ്യ​മാ​ലം​കൃ​തം പാർ​ത്തു​കാൺ.

[30]

പി​ന്നെ​രി​പു​പ്ര​ഭാ​വം കാൺക ഗീർ​വാ​ണ​ഗം​ഗാ​ത​രം​ഗ​ങ്ങൾ മി​ന്നി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്ന പോലെ മി​ളൽ​ക്കാ​ന്തി​വെൺ​ചാ​മ​ര​ശ്രേ​ണി വീ​യു​ന്ന​താ​ലോ​ക്യ​താം പാ​ണ്ഡു​ര​ച്ഛ​ത്ര​ജാ​ല​ങ്ങ​ളെ​ണ്ണീ​ടു​വാൻ വേല പച്ച​ത്ത​ഴ​പ്രൌ​ഢി​കൊ​ണ്ടം​ബ​രേ നീ​ല​മേ​ഘ​ങ്ങൾ മങ്ങു​ന്ന പോലെ വി​ള​ങ്ങു​ന്നു. രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു

[31]

കാ​കൽ​സ്ഥ​ന​ക്ത​ഞ്ച​രേ​ന്ദ്ര പ്ര​ഭാ​വ​ങ്ങൾ കാ​ണ്മാൻ ദിവ്യ പാ​ളീ​വി​മാ​ന​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ​ബ​രം. രാ​മാ​യ​ണ​ച​മ്പു

[32]

‘നേ​ത്രാ​സ്യ​നാ​സി​കാ​ബാ​ഹു​ഹൃ​ദ​യേ​ഭ്യ​സ്ത​ദോർ​സഃ
നിർ​ഗ്ഗ​മ്യ​ദർ​ശ​നേ ബ്ര​ഹ്മ​ണോ​വ്യ​ക്ത്യ ജന്മ​നഃ.
[33]

സമു​ത്ഥായ തത​സ്താ​ഭ്യാം യു​യു​ധേ ഭഗവാൻ ഹരിഃ
പഞ്ച​വർ​ഷ​സ​ഹ​സ്രാ​ണി ബാ​ഹു​പ്ര​ഹ​ര​ണോ വിഭുഃ.
യു​ദ്ധ്യ​മാ​നാ​വ​തീ​വാ​സൌ ദൃ​ഷ്ട്വാ താ​വ​സു​രോ​ത്ത​മൌ
താ​വ​പ്യ​തി​ഖ​ലോ​ന്മ​ത്തൌ മഹാ​മാ​യാ​വി​മോ​ഹി​തൌ.
നി​ജ​വി​ദ്യാ​മു​ഖ​ലോക സമുൽ​ഭൂ​ത​മ​ഹോ​ത്സ​വഃ
[34]

ഉചാവ മത്തോ പ്രി​യ​താം വരോ വാം യേ​ാ​ഭി​വാ​ഞ്ഛി​തഃ.
പ്രീ​തൌ സ്വ​സ്ത​വ​യു​ദ്ധേന ശ്ലാ​ഘ്യ​സ്ത്വം മൃ​ത്യു​രാ​വ​യോഃ
ആവാം​ജ​ഹിന യത്രോർ​വീ സലി​ലേന പരി​പ്ലാ​താ.
[35]

സൂ​ര്യേ​ന്ദ്രാ​ഗ്ന്യ​നി​ലേ​ന്ദൂ​നാം യമസ്യ വരു​ണ​സ്യ ച
അന്യേ​ഷാ​ഞ്ചാ​ധി​കാ​രാൻ സസ്സ്വ​യ​മേ​വാ​ധി​തി​ഷ്ഠ​തി.
സ്വർ​ഗ്ഗാ​ന്നി​രാ​കൃ​താ​സ്സർ​വേ തേന ദേ​വ​ഗ​ണാ ഭുവി
വി​ച​ര​ന്തി യഥാ​മർ​ത്ത്യാ​മ​ഹി​ഷേണ ദു​രാ​ത്മ​നാ.
ഏത​ദ്വാം കഥിതം സർ​വ​മ​മ​രാ​രി​വി​ചേ​ഷ്ഠി​തം.
[36]

“ഇതഥം നി​ശ​മ്യ ദേ​വാ​നാം വചാം​സി മധു​സൂ​ദ​നഃ
ചകാര കോപം ശം​ഭു​ശ്ച ഭ്രു കു​ടീ​കു​ടി​ലാ​ന​നൌ.
തതോതി കോ​പ​പൂർ​ണ്ണ​സ്യ ചക്രി​ണോ​വ​ദ​നാ​ത്ത​ദാ
നി​ശ്ച​ക്രാമ മഹാ​തേ​ജോ ബ്ര​ഹ്മ​ണ​ശ്ശ​ക​ര​സ്യ ച.
അന്യേ​ഷാം ചൈവ ദേ​വാ​നാം ശക്രാ​ദീ​നാം ശരീ​ര​തഃ
നിർ​ഗ്ഗ​തം സു​മ​ഹ​ത്തേ​ജ​സ്ത​ച്ചൈ​വ്യാ​സ​മ​ഗ​ച്ഛത.
അതീ​വ​തേ​ജ​സഃ​കൂ​ടം ജ്വ​ല​ന്ത​മി​ഹ​മി​തം
ദദൃ​ശു​സ്തേ​സു​രാ​സ്തേ​ത്ര ജ്വ​ല​നാ​പൂ​ദാ​ന്തം
[37]

“അതുലം തത്ര​യ​ത്തേ​ജ​സ്സർ​വ​ദേ​വ​ശ​രീ​ര​ജം
ഏക​സ്ഥം​ത​ദ​ഭൂ​ന്നാ​രീ വ്യാ​പ്ത​ലോ​ക​ത്ര​യ​ത്വി​ഷാ.
യദ​ഭ്ര​ച്ഛാം​ഭ​വ​ന്തേ​ജ​സ്തേ​നാ​ജാ​യ​ത​തൻ​മു​ഖം
യാ​മ്യേ​ന​ചാ​ഭ​വൻ കേശാ ബാഹവോ വി​ഷ്ണു​തേ​ജ​സാ.
സൌ​മ്യേന സ്ത​ന​യേ​ാർ യാ​ഗ്മ​മ്മ​ദ്ധ്യ​ഞ്ചൈ​ന്ദ്രേ​ണ​ചാ​ഭ​വൽ
വാ​രു​ണേന ച ജം​ഘോ​രൂ നി​തം​ബ​സ്തേ​ജ​സാ ഭുവഃ.
ബ്ര​ഹ്മ​ണ​സ്തേ​ജ​സാ പാദൌ തദം​ഗു​ല്യോർ​ക്കു​തേ​ജ​സാ
നയ​ന​ത്രി​ത​യം ജജ്ഞേ തഥാ പാ​വ​ക​തേ​ജ​സാ.
ഭു വൌ ച സന്ധ്യ​യോ​സ്തേ​ജഃ ശ്ര​വ​ണാവ നി​ല​സ്യച
അന്യേ​ഷാ​മ​പി ദേ​വ​നാ​മ​ഭ​വ​ത്തേ​ജ​സാ ശിവാ.
[38]

സമ്മാ​നി​താ നനാ​ദോ​ച്ചൈ​സ്സാ​ട്ട​ഹാ​സം​മു​ഹൂർ​മ്മു​ഹുഃ
തസ്യാ നാദേന ഘോരേണ കൃൽ​സ്ന​മാ​പൂ​രി​തം ജഗൽ.
അഥ​നാ​ദേ​ന​മ​ഹ​താ പ്ര​തി​ശ​ബ്ദോ മഹാ​ന​ഭൂൽ
ചു​ക്ഷു​ഭൂ​സ്സ​ക​ലാ ലോ​കാ​സ്സ​മു​ദ്രാ​ശ്ച​ച​കം​പി​രേ.
ചചാല വസുധാ ചേ​ലു​സ്സ​ക​ല​ശ്ചേ മഹീ​ധ​രാഃ
[39]

…തത്രാ​ഭൂ​ന്മ​ഹി​ഷാ​സു​രഃ
തോമരൈ ഭി​ണ്ഡി​പാ​ലൈ​ശ്ച​ശ​ക്തി​ഭിർ​മ്മു​സ​ലൈ​സ്തഥ
യു​യു​ധു​സ്സം​യു​ഗേ ദേ​വ്യാഃ ഖഡ്ഗം പര​ശു​പ​ട്ട​സൈഃ.
കേ​ചി​ച്ച​ചി​ക്ഷി​പു​ശ്ശ​ക്തിം കേ​ചിൽ​പാ​ശാം സ്ത​ഥാ​പ​രേ
ദേവീം ഖഡ്ഗ​പ്ര​ഹാ​രൈ​ശ്ച തേതാം ഹന്തും പ്ര​ച​ക്ര​മുഃ.
സാപി ദേവീ തത​സ്താ​നി ശസ്ത്രാ​ണ്യ​സ്ത്രാ​ണി ചണ്ഡി​കാ
ലീ​ല​യൈവ പ്ര​ചി​ച്ഛേദ നി​ജ​സ​സ്ത്രാ​സ്ത്ര​വർ​ഷി​ണീ.
[40]

ശോ​ണി​തൌ​ഘ​വ​ഹാ​ന​ദ്യ​സ്സ​ദ്യ​സ്ത​ത്ര വി​സു​സ്രു​വുഃ
സനാ​നീ​ശ്ചി​ക്ഷു​രഃ കോ​പാ​ദ്യ​യൌ രോ​ദ്ധു​മ​ഥാം​ബി​കാം
[41]

സ ദേവീം ശര​വർ​ഷേണ വവർഷ സമരേ സുരഃ
യഥാ മേ​രു​ഗി​രേ​ശ് ശ്രം​ഗം തോ​യ​വർ​ഷേണ തേ​യേ​ദഃ.
[42]

തസ്യ​ഛി​ത്വാ തതോ ദേവീ ലീ​ല​യൈവ ശരോൽ​ക്ക​രാൻ
ജഘാന തു​ര​ഗാൻ ബാ​ണൈ​ര്യ​ന്താ​ര​ഞ്ച സവാ​ജി​നം.
[43]

ഏവം സം​ക്ഷീ​യ​മാ​ണേ തു സ്വ​സൈ​ന്യേ മഹി​ഷാ​സു​രഃ
മാ​ഹി​ഷേണ സ്വ​രൂ​പേണ ഭ്രാ​മ​യാ​മാസ താൻ ഗണാൻ.
കാ​ശ്ചി​ത്തു​ണ്ഡ​പ്ര​ഹാ​രേണ ഖു​ര​ക്ഷേ​പൈ​സ്ത​ഥാ​പ​രാൻ
ലാം​ഗു​ല​താ​ഡി​താം​ശ്ചാ​ന്യാൻ ശൃം​ഗാ​ഭ്യാ​ഞ്ച വി​ദാ​രി​താൻ
വേഗേന കാം​ശ്ചി​ദ​പ​രാൻ നാദേന ഭ്ര​മ​ണേ​നച
നി​ശ്വാ​ന​പ​വ​നേ​നാ​ന്യാൻ പാ​ത​യാ​മസ ഭൂതലേ
നി​പാ​ത്യ പ്ര​ഥ​മാ​നീ​ക​മ​ഭ്യ​ധാ​വത സോ​സു​രഃ
സിം​ഹം​ഹ​ന്തും മഹാ​ദേ​വ്യാഃ കോ​പ​ഞ്ച​ക്രേ തതോ​ബി​കം
സോ​പി​കോ​പാ​ന്മ​ഹാ​വീ​ര്യഃ ഖു​ര​ക്ഷു​ണ്ണ​മ​ഹീ​ത​ലം
ശൃം​ഗാ​ഭ്യാം പർ​വ​താ​നു​ച്ചാം​ശ്ചി​ക്ഷേപ ച നനാദ വൈ
വേ​ഗ​ഭ്ര​മ​ണ​വി​ക്ഷു​ണ്ണാ മഹീ തസ്യ വ്യ​ശീ​ര്യത
ലാം​ഗ്രു​ലാ​ത്താ​ഡി​ത​ശ്ചാ​ബ്ധിഃ പ്ലാ​വ​യാ​മാസ പർവതം
ധൃ​ത​ശൃം​ഗ​വി​ഭി​ന്നാ​ശ്ച ഖണ്ഡം ഖണ്ഡം യയു​ഘ​നാഃ.
[44]

സാ ച താൻ പ്ര​ഹി​താം​ശ്ചൈവ ചൂർ​ണ്ണ​യ​ന്തീ ശരോൽ​ക്ക​രൈ;
ഉവാചച മദോ​ദ്ധൂ തമു​ഖ​രാ​ഗാ​ക​ലാ​ക്ഷ​രം
ഗർജ്ജ ഗർജ്ജ ക്ഷണം മൂഢ മധു യാവൽ പി​താ​മ്യ​ഹം
മയാ ത്വയി ഹതൈ​വാ​ത്ര ഗർ​ജ്ജി​ഷ്യ​ന്ത്യാ​ശ്ച ദേ​വ​താഃ
[45]

തസ്മിൻ​ഗി​രി​വ​രേ​ര​മ്യേ ഡോ​ളാ​മാ​രു​ഹ്യ കാ​ഞ്ച​നീം;
ഗാ​യ​ന്തീവ പാ​സ​ന്തീവ ബി​ഭ്രാ​ണാ രൂ​പ​മു​ത്ത​മം
ഇലാസ സാ ചിരം കാലം മേ​ഹി​നാം ഹി​ത​കാ​മ്യ​യാഃ
ദദർശ ചണ്ഡോ മു​ണ്ഡ​ശ​അച ഭൃ​ത്യൌ സും​ഭ​നി സും​ഭ​യോഃ
[46]

യദൃ​ച്ഛ​യാ പര്യ​ട​ന്തോ മേ​ദി​നീം കാമരൂപിണൌ-​
താം ദൃ​ഷ്ട്വാ തത്ര ചാർ​വം​ഗീം വി​സ്മ​യാ​വി​ഷ്ട​ചേ​ത​സേന
ജഗ​മ​രു​സ്സ്വ​പു​രം രാജൻ സും​ഭ​ദർ​ശ​ന​ലാ​ല​സൌ;
താ​ഭ്യാം സും​ഭായ ചാ​ഖ്യാ​താ സാതീവ സു​മ​നോ​ഹ​രാ.
[47]

യു​ഗാ​ന്ത​മേ​ഘാ വപു​ഷു​ര​സ്ഥി​ശോ​ണി​ത​കർ​ദ്ദ​മാൻ.

[48]

ബ്രാ​ഹ്മീ, വൈ​ഷ്ണ​വീ, മാ​ഹേ​ശ്വ​രീ, കൌ​മാ​രീ, ഐന്ദ്രീ, വാ​രാ​ഹി, നാ​ര​സിം​ഹീ ഇവ​ര​ത്രേ സപ്ത​മാ​താ​ക്കൾ.

[49]

ഹം​സ​യു​ക്ത വീ​മാ​ന​സ്ഥാ സാ​ക്ഷ​സൂ​ത്ര​ക​മ​ണ്ഡ​ലു;
ആയാതാ ബ്ര​ഹ്മ​ണഃ ശക്തിഃ ബ്ര​ഹ്മാ​ണീ സം​ഭി​ധീ​യ​തേ.
[50]

മാ​ഹേ​ശ്വ​രീ വൃ​ഷാ​രേ​വാം ത്രി​ശൂ​ല​വ​ര​ധാ​രി​ണീ
മഹാ​ഹി​വ​ല​യം പ്രാ​പ്ര​ത​ച​ന്ദ്ര​ലേ​ഖാവ ഭൂഷണാ
[51]

കൌ​മാ​രീ ശക്തി​ഹ​സ്താ​ച​മ​യൂ​ര​വ​ര​വ​ദേ​നോ.

[52]

ശം​ഖ​ച​ക്ര​ഗ​ദാർ​ഖ​ഡ്ഗ​ഹ​സ്തേ ഭ്യു​പാ​യ​യൌ.

[53]

ഏകൈ​വാ​ഹം ജഗ​ത്യ​ത്ര ദ്വി​തീ​യാ​കാ മമാ​പ​രാ?
പശ്യൈ​താം ദുഷ്ട! മയ്യേവ വി​ശ​ന്ത്യോ മദ്വി ഭൂതയഃ
[54]

തതോ ദേ​വ​ഗ​ണാ​സ്സർ​വേ ഹർ​ഷ​നിർ​ഭ​ര​മാ​ന​സാഃ
ബഭൂ​വുർ​ന്നി​ഹ​തേ തസ്മിൻ ഗന്ധർ​വാ ലളിതം ജഗുഃ
അവാ​ദ​യം​സ്താ​ഥൈ​വാ​ന്യേ നനൃ​തു​ശ്ചാ​പ്സ​രോ​ഗ​ണാഃ
വവഃ​പു​ണ്യ ശിവാ വാതാ സു​പ്ര​ഭോ​ഭൂർ​ദ്ദി​വാ​ക​രഃ
ജജ്വ​ലൂ​ശ്ചാ​ഗ്ന​യ​ശ്ശ​ന്തേ​ാ​ശ്ശാ​ന്തോ​ദി​ഗ്ഗ​ജ​നി​സ്വ​നഃ
[55]

“തി​ക്കും വലിയ തി​ര​ക്കും പലപല വാ​ക്കും ചി​ല​രു​ടെ​മു​ഷ്കും ചു​ടർ​മി​ഴി നോ​ക്കും.
വി​ര​വൊ​ടു​വാ​യ്ക്കും വി​കൃ​തി​ക​ളാർ​ക്കും പറ​വ​തി​നാ​ക്കും പോരാ
ആടു​ക​യും ചി​ലർ​പാ​ടു​ക​യും ചി​ല​രോ​ടു​ക​യും ചിലർ ചാ​ടു​ക​യും ചിലർ” (ഇത്യാ​ദി)
[56]

ശ്രീ​രാ​മ​വി​ലാ​സം പ്ര​സ്സു​കാർ മാ​ത്രം ബു​ധ​ജ​നം എന്ന​തി​നെ ‘മൂ​ഢ​ജ​നം’ എന്നാ​ക്കീ​ട്ടു​ണ്ടു്. ആ തി​രു​ത്തു ഭം​ഗി​യാ​യി​ട്ടി​ല്ല. ‘ആക്കീ​ടു​ന്ന ബു​ധ​ന്മാർ’ എന്നാ​യി​രി​ക്കു​മോ എന്തോ?

[57]

തതഃ​സ്ഫു​രൽ​സ​ഹ​സ്രാം​ശു​സ​ഹ​സ്ര സദൃ​ശ​പ്ര​ഭഃ
ആവി​രാ​സീ​ദ്ധ​രിഃ പ്രാ​ച്യാം ദിശാം വ്യാ​പ​ന​യം​സ്ത​മഃ
കഥ​ഞ്ചി​ദ്ദൃ​ഷ്ട​വാൻ ബ്ര​ഹ്മാ ദുർ​ദ്ദർ​മ​കൃ​താ​ത്മ​നാം.
[58]

രാമൻ ശൈ​വ​ചാ​പ​ത്തെ വന്ദി​ച്ച​താ​യി മൂ​ല​ത്തിൽ ഇല്ല. കണ്ട​മാ​ത്ര​യിൽ പ്ര​ഹൃ​ഷ്ടാ​ത്മാ​വാ​യി​ട്ടു് അതിനെ ഭഞ്ജി​ക്കാൻ ബദ്ധ​പ​രി​ക​ര​നാ​യെ​ന്നാ​ണു മൂലം.

[59]

അഥ ഗച്ഛ​തി ശ്രീ​രാമ മൈ​ഥി​ലാ​ദ്യോ​ജ​ന​ത്ര​യം
നി​മി​ത്താ​ന്യ​തി ഘോ​രാ​ണി ദദർ​ശ​നൃ​പ​സ​ത്ത​മഃ.
[60]

ഇതി​ബ്രു​വ​തി വൈ തസ്മി​ശ്ച​ചാല വസുധാ ഭൃശം
അന്ധ​കാ​രാ ബഭൂ​വാഥ സർ​വേ​ഷാ​മ​പി ചക്ഷു​ഷാം

എന്നു​മാ​ത്ര​മേ മൂ​ല​ത്തി​ലു​ള്ളു.
[61]

നി​പ​പാത മഹീ​പാ​ലോ വജ്റാ​ഹത ഇവാ​ച​ലഃ

[62]

രക്ഷ​ന്തു ത്വാം സദാ​യാ​ന്തം തി​ഷ്ഠ​ന്തം നി​ദ്ര​യാ യുതം.

[63]

ആഗതോഽസാ കതഃ കത്ര ശ്വേ​ത​ച്ഛ​ത്രാ​ണി തേ കതഃ
വാ​ദി​ത്രാ​ണി വാ​ദ്യ​ന്തേ കി​രീ​ടാ​ദി വി​വർ​ജ്ജി​തഃ
സാ​മ​ന്ത​രാ​ജ​സാ​ഹി​തഃ സം​ഭ്ര​മാ​ന്നാ​ഗ​തോ​സി​കിം?
[64]

ഭഗ​വ​ദ്ഗീ​ത​കൂ​ടി എഴു​ത്ത​ച്ഛൻ തർ​ജ്ജ​മ​ചെ​യ്തി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും ആ ഗ്ര​ന്ഥം ഇപ്പോ​ഴും ചില ദി​ക്കു​ക​ളിൽ അന്വേ​ഷി​ച്ചാൽ കി​ട്ടി​യേ​ക്കു​മെ​ന്നും ചിലർ പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്.

[65]

ആദി​പർ​വാ​ന്തർ​ഗ​ത​മായ സം​ഭ​വ​പർ​വ​ത്തി​ലെ സപ്ത​സ​പ്ത​തി​ത​മോ​ധ്യാ​യം (77 അദ്ധ്യാ​യം).

[66]

സാ​ഹി​ത്യ പഞ്ചാ​ന​നൻ മി. പി. കേ. നാ​രാ​യ​ണ​പി​ള്ള.

[67]

എന്നാൽ ഒരു വലിയ വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ണ്ടു്. തമി​ഴിൽ അക്ഷ​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ല്ല.

Colophon

Title: Kēraḷa bhāṣāsāhitya caritṛam (ml: കേരള ഭാ​ഷാ​സാ​ഹി​ത്യ​ച​രി​ത്രം).

Author(s): R Narayana Panicker.

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; Vol. 2; 2022.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: History of literature, R Narayana Panicker, ആർ നാ​രാ​യ​ണ​പ​ണി​ക്കർ, കേരള ഭാ​ഷാ​സാ​ഹി​ത്യ​ച​രി​ത്രം, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: March 21, 2022.

Credits: The text of the original item is in the public domain. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-SA 4​.0). Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: The forest distant views, an oil on canvas painting by Ivan Shishkin (1831–1898). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: Staffers at River Valley; Typesetter: CVR; Digitizer: KB Sujith; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.