—മനോജ് കുറൂർ

മെ­ഹ്ബൂ­ബ്. അയാൾ ആർ­ദ്ര­മാ­യ ശ­ബ്ദ­ത്തിൽ പാ­ടു­ന്ന ഗാ­യ­ക­ന­ല്ല. പക്ഷേ ശ­ബ്ദ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യി­ലാ­ണു് അ­യാ­ളു­ടെ­യും ജീ­വി­തം. അ­യാ­ളു­ടെ ദേ­ശ­വും ദേ­ശീ­യ­ഗാ­ന­വും തീ­വ­ണ്ടി­യാ­ണു്. അ­തി­ന്റെ വേഗം കൂ­ടു­ക­യും കു­റ­യു­ക­യും ചെ­യ്യു­മ്പോൾ, പല മ­ണ്ണ­ട­രു­ക­ളിൽ പ­തി­ഞ്ഞ ഇ­രു­മ്പു­പാ­ള­ങ്ങ­ളി­ലൂ­ടെ ക­യ­റി­യി­റ­ങ്ങു­മ്പോൾ അ­തി­നു­ണ്ടാ­കു­ന്ന ശ­ബ്ദ­വ്യ­ത്യാ­സ­ങ്ങൾ അ­യാ­ളു­ടേ­തു­കൂ­ടി­യാ­ണു്; അല്ല, അ­തെ­ല്ലാം അ­യാൾ­ത­ന്നെ­യാ­ണു്. അ­യാ­ളാ­ണു മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ്! ഇ­ന്ത്യ­യു­ടെ സ­മീ­പ­കാ­ല­ച­രി­ത്ര­ത്തി­ലൂ­ടെ, അ­തി­ന്റെ അ­ശാ­ന്ത­വും ക­ലു­ഷ­വു­മാ­യ ഇ­ട­ങ്ങ­ളി­ലൂ­ടെ­യാ­ണു് മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ് സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­ന്ന­തു്.

ഒ­ന്നാം നോ­ട്ട­ത്തിൽ, ഒ­റ്റ­ക്കേൾ­വി­യിൽ, ഒ­ച്ച­യു­ടെ ക­വി­ത­യാ­ണു് അൻവർ അ­ലി­യു­ടെ ‘മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ്: ഒരു ജീ­വി­ത­രേ­ഖ’ എന്നു തോ­ന്നാം. തീ­വ­ണ്ടി­ത്താ­ള­വും അ­തി­ന്റെ വാ­യ്ത്താ­രി­ക­ളും പല ഭാ­ഷ­ക­ളാ­യി മാ­റു­ക­യും ഏതു ഭാ­ഷ­യി­ലാ­യാ­ലും വി­ഭ­ജ­ന­ത്തി­ന്റെ­യും ക­ലാ­പ­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും മ­ത്സ­ര­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും കൊ­ല­വി­ളി­ക­ളു­ടെ­യും മു­ദ്രാ­വാ­ക്യ­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും ഒ­ച്ച­ക­ളാ­യി മു­ഴ­ങ്ങു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു­ണ്ടി­തിൽ. കാ­ഴ്ച­കൾ­പോ­ലും കാ­തു­കൊ­ണ്ട­റി­യേ­ണ്ട, ‘കണ്ണു കാ­തി­ല് വ­ച്ചു­നോ­ക്കേ­ണ്ട’ കവിത. ‘ശ­ബ്ദ­ത്തി­ന്റെ ഇ­രു­മ്പു­വേ­ഗ’ത്തിൽ തു­ട­ങ്ങി ‘ശ­ബ്ദ­മി­ല്ലാ­ത്ത സ്റ്റീൽ­വേ­ഗ’ത്തിൽ ഒ­ടു­ങ്ങു­ന്ന­തി­നി­ട­യിൽ സ­മീ­പ­കാ­ല ഇ­ന്ത്യ­യു­ടെ ശ­ബ്ദ­ഭൂ­പ­ട­മാ­ണു് മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ് നി­വർ­ത്തി വ­യ്ക്കു­ന്ന­തു്. കോ­ട്ട­യം പാ­സ­ഞ്ച­റിൽ തു­ട­ങ്ങി ദി­ല്ലി­യി­ലേ­ക്കും സി­യാ­ച്ചി­നി­ലേ­ക്കും ലാ­ഹോ­റി­ലേ­ക്കും അ­ഹ­മ്മ­ദാ­ബാ­ദി­ലേ­ക്കും അ­മൃ­ത്സ­റി­ലേ­ക്കും സ­ബർ­മ­തി­യി­ലേ­ക്കും കു­നാ­നി­ലേ­ക്കും ശ്രീ­പെ­രു­മ്പു­തൂ­രി­ലേ­ക്കും മ­റ്റും സ­ഞ്ച­രി­ച്ച് ഒ­ടു­വിൽ കൊ­ച്ചിൻ മെ­ട്രോ­യു­ടെ പു­തി­യാ­പ്ല­ക്കോ­ച്ചി­ലേ­ക്കെ­ത്തു­മ്പൊ­ഴേ­യ്ക്കു് ഒ­ച്ച­ക­ളെ­ല്ലാ­മൊ­ടു­ങ്ങു­ന്നു. ‘കണ്ണ് കാ­തി­ല് വ­യ്ക്ക­ണ്ട’ എന്ന നി­ല­യാ­കു­ന്നു. ‘ശബ്ദം കൊ­ച്ചീ­ക്കാ­യ­ലീ’ വീ­ണു­പോ­കു­ന്നു.

ആരാണീ മെ­ഹ്ബൂ­ബ്? ക­വി­ത­യി­ലെ ആ­ഖ്യാ­താ­വു് അയാളെ ‘ഇക്ക’ എന്നു വി­ളി­ക്കു­ന്നു. മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എന്ന പേ­രിൽ­ത്ത­ന്നെ അ­യാ­ളു­ടെ മ­ത­മു­ണ്ടു്; ചെ­ന്നു­പെ­ട്ട, ചെ­ല്ലേ­ണ്ടി­വ­ന്ന ഇ­ട­ങ്ങ­ളു­ടെ പേ­രു­ക­ളിൽ അ­യാ­ളു­ടെ തൊ­ഴി­ലു­മു­ണ്ടു്. വ­ല്യാ­പ്പ മ­രി­ച്ചി­ട്ടും വ­രാ­നാ­വാ­തെ സി­യാ­ച്ചി­നി­ലെ മ­ഞ്ഞി­ലി­രു­ന്നു് ഉ­രു­കു­ക­യും പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടാൻ­പോ­ലും വരാതെ ഇ­ന്ത്യ­യി­ലെ പ­ല­യി­ട­ങ്ങ­ളിൽ തീയും പു­ക­യു­മി­ല്ലാ­തെ അ­ല­യു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു, മെ­ഹ്ബൂ­ബ്. വ­ല്യാ­പ്പ­യാ­ക­ട്ടെ വി­ഭ­ജ­ന­കാ­ല­ത്തു് ലാ­ഹോ­റിൽ­നി­ന്നു് ദി­ല്ലി­യി­ലേ­ക്കു­ള്ള ഒരു പു­ക­വ­ണ്ടി­യിൽ തോ­ക്കു­ക­ളോ­ടും വ­ടി­വാ­ളു­ക­ളോ­ടും ദ­ക്ഷി­ണാ­മൂർ­ത്തി എന്ന ക­ള്ള­പ്പേ­രു പ­റ­ഞ്ഞു് ര­ക്ഷ­പ്പെ­ട്ട­യാ­ളാ­ണു്. ഭ്ര­മാ­ത്മ­ക­വും ഭൂ­താ­വി­ഷ്ട­വു­മാ­യ ഒരു ദൃ­ശ്യ­ത്തിൽ വ­ല്യാ­പ്പ 2015-ൽ ദാ­ദ്രി­യി­ലെ ഇ­റ­ച്ചി­ക്കൊ­ല­യു­ടെ ഇരയായ, ഒരു ഇ­ന്ത്യൻ സൈ­നി­ക­ന്റെ പി­താ­വാ­യ മു­ഹ­മ്മ­ദ് അ­ഖ്ലാ­ക്കാ­യി സ്വ­യം­ക­ല്പി­ച്ചു വെ­ളി­ച്ച­പ്പെ­ടു­ന്നു­മു­ണ്ടു്. ഒരു തീ­പി­ടി­ച്ച വ­ണ്ടി­യാ­യി ഓ­ടി­ക്കൊ­ണ്ടു്, മെ­ഹ്ബൂ­ബി­നെ തീ­വ­ണ്ടി­ഭാ­ഷ പ­ഠി­പ്പി­ച്ച­തു വ­ല്യാ­പ്പ­യാ­ണു്. മെ­ഹ്ബൂ­ബ് അ­യാ­ളു­ടെ വ­ല്യാ­പ്പ­യ്ക്കും ക­വി­ത­യി­ലെ ന­രേ­റ്റർ­ക്കും ഇ­ട­യി­ലു­ള്ള ഒരു ക­ണ്ണി­യാ­ണു്. അ­ങ്ങ­നെ അയാൾ ഒരു തു­ടർ­ച്ച­യു­ടെ ഭാ­ഗ­മാ­വു­ക­യും മുൻ-​പിൻ ത­ല­മു­റ­ക­ളോ­ടു തീ­വ­ണ്ടി­ത്താ­ള­ത്തി­ലു­രു­വം­കൊ­ള്ളു­ന്ന പേ­ച്ചു­ക­ളി­ലൂ­ടെ സം­സാ­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നെ­ങ്കി­ലും ഒ­റ്റ­പ്പെ­ട്ട­വ­നു­മാ­ണു്. ഒ­റ്റ­യാ­ക­ലിൽ­നി­ന്നു് ഒ­റ്റ­യാ­ക­ലി­ലേ­യ്ക്കു്, ഒ­റ്റ­യാ­ക­ലി­ന്റെ തു­ടർ­ച്ച­യി­ലേ­യ്ക്കു സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­ന്ന തീ­വ­ണ്ടി­യാ­കു­ന്നു മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ്. പല ദേ­ശ­ങ്ങ­ളിൽ അ­ല­ഞ്ഞു് നാ­ട്ടിൽ വാ­ങ്ങി­യ ഒ­റ്റ­യാൾ ഫ്ലാ­റ്റി­ലാ­ണു് അതു ചെ­ന്നു നി­ല്ക്കു­ന്ന­തു്.

‘ഗണ്ടൻ പപ്പട’ത്തി­ന്റെ ഒച്ച കേൾ­പ്പി­ച്ചി­രു­ന്ന തീയും പു­ക­യു­മു­ള്ള വ­ണ്ടി­യിൽ­നി­ന്നു് നി­ശ്ശ­ബ്ദ­ത­യു­ടെ സ്റ്റീൽ­വേ­ഗ­മു­ള്ള മെ­ട്രോ­വ­ണ്ടി­യി­ലേ­യ്ക്കും ആരും വ­യ­സ്സ­റി­യി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ലാ­ത്ത, ഒ­റ്റ­യാ­വ­ലോ കൂ­ട്ടം­കൂ­ട­ലോ ധ്വ­നി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ലാ­ത്ത, ക­ത്തെ­ഴു­ത്തു­കാ­ല­ത്തെ മേൽ­വി­ലാ­സ­ങ്ങ­ളിൽ­നി­ന്നു് mehbubalone1961@hotmail.com എ­ന്ന­പോ­ലെ ഏ­കാ­ന്ത­ത­യും പ്രാ­യ­വും­ചേർ­ന്ന മേൽ­വി­ലാ­സ­ത്തി­ലേ­യ്ക്കും സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­ന്ന മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ് പു­രോ­ഗ­തി എന്ന ആ­ശ­യ­ത്തെ­ത്ത­ന്നെ പ്ര­ശ്ന­വ­ത്ക­രി­ക്കു­ന്നു. മ­തേ­ത­ര­ത്വം, നൈ­തി­ക­ത, സ­മാ­ധാ­നം, സ­ഹ­വർ­ത്തി­ത്വം തു­ട­ങ്ങി എ­ന്തെ­ന്തു് ആ­ശ­യ­ങ്ങ­ളാ­ണു് ഈ തീ­വ­ണ്ടി­യോ­ട്ട­ത്തിൽ തേ­ഞ്ഞു­തേ­ഞ്ഞു് ഇ­ല്ലാ­താ­കു­ന്ന­തു്! സാ­ങ്കേ­തി­ക­രം­ഗ­ത്തെ മു­ന്നോ­ട്ടു­ള്ള കു­തി­പ്പു­കൾ നൈ­തി­ക­ത­യു­ടെ കാ­ര്യ­ത്തിൽ നേരേ എ­തിർ­ദി­ശ­യിൽ സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­ന്നു. മെ­ഹ്ബൂ­ബി­ന്റെ ഏ­കാ­ന്ത­ത ഒ­രാ­ളു­ടേ­ത­ല്ല; അതു് കൊ­ല­വി­ളി­ക­ളു­ടെ രാ­ജ­പാ­ത­ക­ളിൽ ഓരം ചേർ­ന്നു­പോ­വു­ക­യോ ഇ­ല്ലാ­താ­ക്ക­പ്പെ­ടു­ക­യോ ചെ­യ്യു­ന്ന പല ജ­ന­വി­ഭാ­ഗ­ങ്ങ­ളു­ടേ­താ­ണു്. ര­ക്ഷ­പ്പെ­ടാൻ ദ­ക്ഷി­ണാ­മൂർ­ത്തി­യാ­വേ­ണ്ടി­വ­ന്ന വ­ല്യാ­പ്പ­യി­ലൂ­ടെ മെ­ഹ്ബൂ­ബ്, വി­ഭ­ജ­ന­ത്തി­ന്റെ ദാ­രു­ണ­മാ­യ കോ­മാ­ളി­ത്ത­മ­റി­യു­ന്നു. സ്വ­ന്തം തൊ­ഴി­ലി­ലൂ­ടെ യു­ദ്ധ­ങ്ങ­ളും ക­ലാ­പ­ങ്ങ­ളു­മ­റി­യു­ന്നു. ഇ­ന്ദി­രാ­ഗാ­ന്ധി­യു­ടെ വ­ധ­ത്തെ­ത്തു­ടർ­ന്നു ദി­ല്ലി­യി­ലു­ണ്ടാ­യ സിഖ് കൂ­ട്ട­ക്കൊ­ല­യും ശ്രീ­പെ­രു­മ്പ­ത്തൂ­രിൽ നടന്ന രാ­ജീ­വ്ഗാ­ന്ധി വധവും തൊ­ണ്ണൂ­റു­ക­ളി­ലെ ര­ഥ­യാ­ത്ര­യും ബാ­ബ്റി മ­സ്ജി­ദ് ത­കർ­ക്ക­ലും അ­ടു­ത്ത­കാ­ല­ത്തു നടന്ന ദാ­ദ്രി­യി­ലെ ഇ­റ­ച്ചി­ക്കൊ­ല­യും അയാൾ അ­നു­ഭ­വ­ങ്ങ­ളി­ലൂ­ടെ സ്വാം­ശീ­ക­രി­ക്കു­ന്നു. അ­യാ­ളു­ടെ­യി­ട­ങ്ങ­ളിൽ നേ­രി­ട്ടു വ­രാ­ത്ത ജാ­തി­രാ­ഷ്ട്രീ­യ­ത്തി­ന്റെ­യും ദ­ലി­ത­നു­ഭ­വ­ങ്ങ­ളു­ടെ­യും മ­റ്റു് അ­ട­രു­കൾ ആ­ഖ്യാ­താ­വു് അ­യാ­ളു­ടെ അ­നു­ഭ­വ­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു കൂ­ട്ടി­ച്ചേർ­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു­ണ്ടു്.

സ്വാ­ത­ന്ത്ര്യ­ത്തോ­ടൊ­പ്പം പി­റ­ന്ന ഏ­കാ­ന്ത­ത­യു­ടെ അ­മ്പ­താം വാർ­ഷി­കം അൻവർ നേ­ര­ത്തെ ക­വി­ത­യിൽ ആ­ച­രി­ച്ച­താ­ണു്. ഒരു എ. ആർ. റ­ഹ്മാൻ ഓ­ഫ്ബീ­റ്റ് താ­ള­ത്തിൽ, ഇ­ട­യ്ക്കി­ടെ അ­ദൃ­ശ്യ­നാ­കു­ന്ന മു­സ്ത­ഫ­യും ഈ ക­വി­യു­ടെ ക­വി­ത­യിൽ നേ­ര­ത്തെ­ത­ന്നെ വ­ന്നി­ട്ടു­ണ്ടു്. ആ­ര്യാ­വർ­ത്ത­ത്തി­ലെ യ­ക്ഷ­നും ഒരു തീ­വ­ണ്ടി­ത്താ­ള­ത്തിൽ രണ്ടു ദേ­ശ­ത്തെ­യും അ­നു­ഭ­വ­ങ്ങ­ളെ­യും ചേർ­ത്തു­മു­റു­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. ഈ ക­വി­ത­ക­ളു­ടെ മ­റ്റൊ­രു ത­ര­ത്തി­ലു­ള്ള തു­ടർ­ച്ച­യാ­ണു്, ‘മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ്: ഒരു ജീ­വി­ത­രേ­ഖ’ എ­ന്നു് ഒ­റ്റ­നോ­ട്ട­ത്തിൽ­ത്തോ­ന്നാം. എ­ന്നാൽ പഴയ ദേ­ശ­കാ­ല­ങ്ങ­ളി­ലെ ഏ­കാ­ന്ത­ത­യ­ല്ലി­തു്. ഒ­റ്റ­പ്പെ­ടൽ ഒ­രാ­ളു­ടേ­തു മാ­ത്ര­വു­മ­ല്ല. ഒരു ലാ­ബി­റി­ന്തി­ന്റെ കെ­ണി­യി­ല­ക­പ്പെ­ട്ട പല ജ­ന­ത­ക­ളു­ടെ ഒ­റ്റ­യാ­വ­ലാ­ണി­തു്. ഹിം­സ­യ്ക്കു­വേ­ണ്ടി­യു­ള്ള അ­ട്ട­ഹാ­സ­ങ്ങ­ളു­ടെ, ഹിം­സ­യെ ന്യാ­യീ­ക­രി­ക്കു­ന്ന പലതരം ചി­രി­ക­ളു­ടെ ശ­ബ്ദ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യിൽ, അ­ക­പ്പെ­ട്ടു­പോ­യ ചി­ല­രു­ടെ പ­ലാ­യ­ന­ത്തി­ന് പല ദേ­ശ­കാ­ല­ങ്ങ­ളു­ടെ ക­ലർ­പ്പു­ണ്ടു്. ഉ­ച്ച­ത്തി­ലു­ള്ള ആ ഒ­ച്ച­ക്ക­ലർ­പ്പു­കൾ ചേർ­ന്നാ­ണു് ഇതിലെ ശ­ബ്ദ­ഭൂ­പ­ടം നിർ­മ്മി­ക്ക­പ്പെ­ടു­ന്ന­തു്. മുൻ­കാ­ല­ത്തി­ലൂ­ടെ­യും ഇ­ക്കാ­ല­ത്തി­ലൂ­ടെ­യും വ­രും­കാ­ല­ത്തി­ലൂ­ടെ­യു­മു­ള്ള നി­സ്സ­ഹാ­യ­മാ­യ യാ­ത്ര­കൾ­ക്കി­ട­യി­ലെ തീ­വ­ണ്ടി­ത്താ­ള­ങ്ങ­ളെ, അ­ട്ട­ഹാ­സ­ത്തി­ന്റെ­യും കൊ­ല­വി­ളി­യു­ടെ­യും ശ­ബ്ദ­ങ്ങ­ളു­ടെ ലാ­ബി­റി­ന്താ­ക്കി മാ­റ്റു­ന്നു­ണ്ടു്, മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ്. ഓ­രോ­രു­ത്ത­രു­ടെ­യും, ഓരോ ദേ­ശ­ത്തി­ന്റെ­യും ഭാ­വി­യെ കൂ­ടു­തൽ ക­ലു­ഷ­മാ­ക്കാ­നു­ള്ള ഇ­ട­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു­കൂ­ടി പ­ടർ­ന്നു­കൊ­ണ്ടാ­ണു് മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ് ദ്രാ­വി­ഡ­ഉ­ത്ക­ല­വം­ഗ­നാ­ടു­കൾ­ക്കി­ട­യി­ലൂ­ടെ അ­തി­ന്റെ പാ­ളം­തെ­റ്റി­യേ­ക്കാ­വു­ന്ന യാത്ര തു­ട­രു­ന്ന­തു്. അ­തു­കൊ­ണ്ടു് ഈ ക­വി­ത­യ്ക്കു സം­ഭ­വ­പൂർ­ത്തീ­ക­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ മ­ട്ടി­ലു­ള്ള അ­വ­സാ­ന­മി­ല്ല.

ഈ ക­വി­ത­യു­ടെ സൗ­ന്ദ­ര്യ­ശാ­സ്ത്ര­പ­ര­മാ­യ ഘ­ട­ക­ങ്ങ­ളെ, അ­വ­യു­ടെ സാം­സ്കാ­രി­ക­സാ­ഹ­ച­ര്യ­ങ്ങ­ളിൽ­നി­ന്നു് അ­ടർ­ത്തി­മാ­റ്റാ­നാ­വി­ല്ല. രാ­ഷ്ട്രീ­യ­മാ­യ വി­വ­ക്ഷ­ക­ളെ അ­മൂർ­ത്ത­സാ­ന്നി­ധ്യ­മാ­ക്കി നിർ­ത്തു­ക­യ­ല്ല, അ­സ്വ­സ്ഥ­ത­യു­ടെ­യും അ­ര­ക്ഷി­ത­ത്വ­ത്തി­ന്റെ­യും ച­രി­ത്ര­സ­ന്ധി­ക­ളി­ലേ­ക്കെ­ത്തി­ക്കു­ന്ന സൂ­ച­ക­ങ്ങ­ളി­ലൂ­ടെ മൂർ­ത്ത­മാ­യി­ത്ത­ന്നെ നി­ല­നിർ­ത്തു­ക­യാ­ണി­തിൽ. രൂ­ക്ഷ­മാ­യ മു­ദ്രാ­വാ­ക്യ­ങ്ങ­ളും നി­ശി­ത­മാ­യ അ­ടി­ക്കു­റി­പ്പു­ക­ളും പോലും ഇ­ത്ത­ര­ത്തി­ലു­ള്ള മൂർ­ത്ത­സൂ­ച­ന­ക­ളാ­ണു്. ഒപ്പം നി­ശ്ശ­ബ്ദ­ത­യെ­യും നി­സ്സ­ഹാ­യ­ത­യെ­യും ഏ­കാ­ന്ത­ത­യെ­യും കു­റി­ക്കു­ന്ന സൂ­ക്ഷ്മ­മാ­യ സൂ­ച­ന­ക­ളു­മു­ണ്ടു്. ഇ­വ­യു­ടെ ഒരു ക­ലർ­ത്ത­ലിൽ, ഉ­റ­ക്കെ­പ്പ­റ­യു­ന്ന­തി­ന­പ്പു­റം, ഒ­ച്ച­യു­ടെ മേൽ­ക്കൈ­യ്ക്ക­പ്പു­റം, ആ­ഖ്യാ­ന­ത്തിൽ കീ­ഴ്പ്പെ­ടു­ന്നു എന്നു തോ­ന്നി­ക്കു­ക­യും, എ­ന്നാൽ വാ­യ­ന­യി­ലൂ­ടെ കേ­ന്ദ്ര­സ്ഥാ­ന­ത്തു­ത­ന്നെ വ­രി­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്ന കാ­വ്യ­ഘ­ട­ക­ങ്ങ­ളും പ്ര­ധാ­ന­മാ­കു­ന്നു. ഭാ­ഷാ­പ­ര­മാ­യ ഘ­ട­ക­ങ്ങ­ളെ­യും ആ­ഖ്യാ­ന­പ­ര­മാ­യ ഘ­ട­ക­ങ്ങ­ളെ­യും ഒ­പ്പം­ത­ന്നെ പ­രി­ഗ­ണി­ച്ചാ­ലേ ഈ ക­വി­ത­യു­ടെ വാ­യ­ന­യ്ക്ക് അർ­ത്ഥ­മു­ണ്ടാ­വു­ക­യു­ള്ളു.

തീ­വ­ണ്ടി­യു­ടെ വാ­യ്ത്താ­രി­ക­ളെ അർ­ത്ഥ­മു­ള്ള വാ­ക്കു­ക­ളാ­ക്കു­മ്പോ­ഴും അവയെ പല ഭാ­ഷ­യി­ലു­ള്ള മു­ദ്രാ­വാ­ക്യ­ങ്ങ­ളാ­ക്കു­മ്പോ­ഴും മു­ഴ­ങ്ങു­ന്ന ഒ­ച്ച­യിൽ പ്ര­ക­ട­ന­പ­ര­മാ­യ അം­ശ­ങ്ങ­ളു­ണ്ടു്. പക്ഷേ അർ­ത്ഥ­മി­ല്ലാ­ത്ത വാ­യ്ത്താ­രി­കൾ­ക്കു് അർ­ത്ഥം ല­ഭി­ക്കു­മ്പോൾ­ത്ത­ന്നെ, അർ­ത്ഥ­മു­ള്ള കൊ­ല­വി­ളി­കൾ ഇതിൽ അ­സം­ബ­ന്ധ­മാ­യി­ത്തീ­രു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു. ഒപ്പം ഓരോ ഒ­ച്ച­യ്ക്കും അ­തി­ന്റെ മ­റു­പു­റം കൂടി കവിത ക­രു­തി­വ­യ്ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. ഈ ക­വി­ത­യു­ടെ ടോൺ തന്നെ ഒ­ന്നു­നോ­ക്കൂ. അ­സ്വ­സ്ഥ­ത­ക­ളു­ടെ അ­ങ്ങേ­യ­റ്റ­ത്തെ­പ്പ­റ്റി പ­റ­യു­മ്പോ­ഴും അതിനെ ന്യൂ­നീ­ക­രി­ക്കു­ന്ന ക­ളി­മ­ട്ടി­ന്റെ­യോ നാ­ട്ടു­മൊ­ഴി­യി­ലു­ള്ള ഫ­ലി­ത­ങ്ങ­ളു­ടെ­യോ വി­പ­രീ­ത­സ്വ­ര­ങ്ങ­ളാ­ണു ക­വി­ത­യി­ലാ­കെ.

ഏ­റ്റ­വും അ­സ്വ­സ്ഥ­മാ­യ കാ­ല­ങ്ങ­ളിൽ കാ­ല്പ­നി­ക­മോ ബിം­ബാ­ത്മ­ക­മോ ആയ ഭാ­വ­ഗീ­ത­ങ്ങൾ­ക്കു പകരം ദീർ­ഘ­മാ­യ ആ­ഖ്യാ­ന­ക­വി­ത­കൾ പ്ര­ത്യ­ക്ഷ­പ്പെ­ടു­ന്ന­തി­നു് ച­രി­ത്ര­ത്തിൽ പല ഉ­ദാ­ഹ­ര­ണ­ങ്ങ­ളു­മു­ണ്ടു്. വ­രി­ക­ളു­ടെ­യും അ­ടി­ക്കു­റി­പ്പു­ക­ളു­ടെ­യും പാ­ഠാ­ന്ത­ര­ബ­ന്ധ­ത്തി­ലൂ­ടെ ക­ണ്ണി­കൾ മു­റു­ക്കി ബ­ല­പ്പെ­ടു­ത്തി നിർ­മ്മി­ച്ച വലകൾ ടി. എസ്. എ­ലി­യ­റ്റി­ന്റെ ത­രി­ശു­ഭൂ­മി­യി­ലും അതിനു പ­ല­ഭാ­ഷ­ക­ളി­ലു­ണ്ടാ­യ തു­ടർ­ച്ച­ക­ളി­ലും കാ­ണു­ന്ന­തോർ­ക്കാം. പക്ഷേ, അ­ത്ത­ര­ത്തിൽ അ­മൂർ­ത്ത­വും അ­വ്യ­ക്ത­വു­മാ­യ സ­ന്ദർ­ഭ­ങ്ങ­ളി­ലൂ­ടെ, ധ്വ­നി­സ­മൃ­ദ്ധി­യി­ലൂ­ടെ, ആ­ഖ്യാ­താ­വി­നെ­ത്ത­ന്നെ അ­സ്ഥി­ര­പ്പെ­ടു­ത്തു­ന്ന­തി­ലൂ­ടെ ഒ­രു­ക്കി­യെ­ടു­ക്കു­ന്ന ഭ്ര­മാ­ത്മ­ക­മാ­യ വൈ­കാ­രി­കാ­നു­ഭ­വ­ത്തെ­ക്കാൾ, മൂർ­ത്ത­വും നി­ശി­ത­വു­മാ­യ സൂ­ച­ന­ക­ളി­ലൂ­ടെ, ഊരും പേ­രു­മു­ള്ള ക­ഥാ­പാ­ത്ര­ങ്ങ­ളി­ലൂ­ടെ ച­രി­ത്ര­ത്തി­ന്റെ­യും സ­മ­കാ­ലി­ക­ത­യു­ടെ­യും സ­ന്ധി­ക­ളെ നേ­രി­ട്ടു് അ­ഭി­മു­ഖീ­ക­രി­ക്കു­ക എന്ന ര­ച­നാ­ത­ന്ത്ര­മാ­ണു് മെ­ഹ്ബൂ­ബ് എ­ക്സ്പ്ര­സ്സിൽ കാ­ണു­ന്ന­തു്. ഇ­ന്ന­ത്തെ ഇ­ന്ത്യ­യിൽ ഇതു സൗ­ന്ദ­ര്യ­ശാ­സ്ത്ര­പ­ര­വും രാ­ഷ്ട്രീ­യ­വു­മാ­യ ഒരു അ­നി­വാ­ര്യ­ത­യാ­ണെ­ന്നു തി­രി­ച്ച­റി­യു­ന്ന­താ­ണു് ഈ ക­വി­ത­യു­ടെ ഒരു സ­വി­ശേ­ഷ­ത. മ­റ്റൊ­ന്നു­കൂ­ടി­യു­ണ്ടു്; ഒ­ച്ച­പ്പെ­രു­ക്ക­ത്തി­ന്റെ ആ­ര­വ­ത്തി­ന­ടി­യിൽ ഓരോ വാ­ക്കും അ­തി­ന്റെ ടോൺ പോലും പ്ര­ധാ­ന­മാ­കു­ന്ന ത­ര­ത്തി­ലു­ള്ള കു­റേ­യേ­റെ നേർ­ത്ത ഒ­ച്ച­ക­ളു­ടെ­യും ഒ­ച്ച­യി­ല്ലാ­യ്മ­യോ­ട­ടു­ത്ത ഞ­ര­ക്ക­ത്തി­ന്റെ­യും നി­ശ്വാ­സ­ത്തി­ന്റെ­യും മു­ദ്ര­കൾ ഓരോ വ­രി­ക്കു­മു­ള്ളി­ലോ ഇ­ട­യി­ലോ ആയി അ­മർ­ന്നു­കി­ട­ക്കു­ന്ന­തു് വാ­യ­ന­യിൽ അ­റി­യാ­തെ­പോ­ക­രു­തു്. ഉ­ര­ച്ചു­മി­നു­ക്കി­യെ­ടു­ത്ത ഒരു വാൾ­പോ­ലെ പാ­യു­ന്ന ‘സ്റ്റീൽ­വേ­ഗ’ത്തി­ന്റെ ശ­ബ്ദ­ക­ല­യിൽ മാ­ത്ര­മ­ല്ല, ‘ച­തു­പ്പിൽ എ­ര­ക­പ്പു­ല്ലു­പോ­ലെ പൊ­ന്തി­യ അ­പ്പാർ­ട്ടു­മെ­ന്റു­കൾ’ തു­ട­ങ്ങി­യ കാ­വ്യ­സാ­ധാ­ര­ണ­മാ­യ ഉ­പ­മ­ക­ളിൽ­പ്പോ­ലും ശ­ബ്ദാർ­ത്ഥ­ങ്ങ­ളു­ടെ പല അ­ട­രു­ക­ളെ ഈ കവിത ഒ­രു­ക്കി, ഒ­തു­ക്കി­വ­യ്ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്.

മലയാള സാ­ഹി­ത്യ­ത്തി­ലെ ഉ­ത്ത­രാ­ധു­നി­ക ക­വി­ക­ളിൽ ശ്ര­ദ്ധേ­യ­നാ­ണ് അൻവർ അലി. കവി, വി­വർ­ത്ത­കൻ, എ­ഡി­റ്റർ, സി­നി­മാ/ഡോ­ക്യു­മെ­ന്റ­റി എ­ഴു­ത്തു­കാ­രൻ എന്നീ നി­ല­ക­ളിൽ വ്യ­ക്തി­മു­ദ്ര പ­തി­പ്പി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ട്. ഏറെ ശ്ര­ദ്ധി­ക്ക­പ്പെ­ട്ട മാർ­ഗ്ഗം, ശയനം തു­ട­ങ്ങി­യ സി­നി­മ­കൾ­ക്ക് തി­ര­ക്ക­ഥ എ­ഴു­തി­യി­ട്ടു­ണ്ട്.

1966 ജൂലൈ 1-ന് തി­രു­വ­ന­ന്ത­പു­രം ജി­ല്ല­യി­ലെ ചി­റ­യൻ­കീ­ഴിൽ ജ­നി­ച്ചു. തി­രു­വ­ന­ന്ത­പു­രം യൂ­നി­വേ­ഴ്സി­റ്റി കോ­ളേ­ജിൽ നി­ന്നും മ­ല­യാ­ള­ത്തിൽ ബി­രു­ദാ­ന­ന്ത­ര ബി­രു­ദം, കോ­ട്ട­യം മ­ഹാ­ത്മാ­ഗാ­ന്ധി യൂ­നി­വേ­ഴ്സി­റ്റ­യു­ടെ കീ­ഴി­ലു­ള്ള സ്കൂൾ ഓഫ് ലെ­റ്റേ­ഴ്സിൽ നി­ന്നും എം. ഫിൽ. ബി­രു­ദ­വും നേടി. പി­താ­വ്: എ. അ­ബ്ദുൾ ജലീൽ. മാ­താ­വ്: എം. അൻസാർ ബീഗം. വി­വാ­ഹി­ത­നും ര­ണ്ടു­കു­ട്ടി­ക­ളു­ടെ പി­താ­വും. കേരള കാർ­ഷി­ക സർ­വ­ക­ലാ­ശാ­ല ഓ­ഡി­റ്റിൽ ഓ­ഡി­റ്റ് ഓ­ഫീ­സ­റാ­ണ്.

1. മ­ഴ­ക്കാ­ലം
2. ആ­ടി­യാ­ടി അലഞ്ഞ മ­ര­ങ്ങ­ളേ

മ­ല­യാ­ള­ത്തി­ലെ ഉ­ത്ത­രാ­ധു­നി­ക­ക­വി­ക­ളിൽ ഒ­രാ­ളാ­ണ് മനോജ് കുറൂർ (ജനനം 1971). അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­ദ്യ­ത്തെ ക­വി­താ­സ­മാ­ഹാ­രം ആയ “ഉ­ത്ത­മ­പു­രു­ഷൻ ക­ഥ­പ­റ­യു­മ്പോൾ” എന്ന കൃ­തി­യിൽ 30 ക­വി­ത­ക­ളാ­ണു­ള്ള­ത്. ഇ. പി. രാ­ജ­ഗോ­പാ­ല­നും എ. സി. ശ്രീ­ഹ­രി­യും ഈ ക­വി­ത­ക­ളെ കു­റി­ച്ച് ന­ട­ത്തി­യ പ­ഠ­ന­ത്തിൽ അ­ദ്ദേ­ഹം ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്കു­ന്ന ക­വി­ത­യി­ലൂ­ടെ ക­ഥ­പ­റ­യു­ന്ന ശൈലി ആ­ധു­നി­ക മലയാള ക­വി­ത­യിൽ വിരളം ആ­ണെ­ന്നു പ­റ­യു­ന്നു. 2005-ൽ ഈ കൃ­തി­ക്ക് എസ്. ബി. റ്റി. കവിതാ പു­ര­സ്കാ­രം ല­ഭി­ച്ചു. മനോജ് കു­റൂ­രി­ന്റെ ക­വി­ത­കൾ കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ സർ­വ്വ­ക­ലാ­ശാ­ല­ക­ളിൽ പാ­ഠ­പു­സ്ത­ക­മാ­യി­ട്ടു­ണ്ട്.

1971 മേയ് 31-ന് കോ­ട്ട­യ­ത്ത് കുറൂർ മനയിൽ ജ­നി­ച്ചു. അച്ഛൻ പ്ര­സി­ദ്ധ ചെ­ണ്ട­മേ­ള വി­ദ്വാൻ കുറൂർ ചെറിയ വാ­സു­ദേ­വൻ ന­മ്പൂ­തി­രി. അമ്മ ശ്രീ­ദേ­വി. അ­ച്ഛ­നിൽ നി­ന്ന് താ­യ­മ്പ­ക­യും ക­ഥ­ക­ളി­മേ­ള­വും അ­ഭ്യ­സി­ച്ചു. കോ­ട്ട­യം ബ­സേ­ലി­യ­സ് കോ­ളേ­ജ്, ച­ങ്ങ­നാ­ശേ­രി എസ്. ബി. കോ­ളേ­ജ്, എ­ന്നി­വി­ട­ങ്ങ­ളിൽ വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സം. താ­ള­സം­ബ­ന്ധ­മാ­യ വി­ഷ­യ­ത്തിൽ മ­ഹാ­ത്മാ­ഗാ­ന്ധി സർ­വ്വ­ക­ലാ­ശാ­ല­യി­ലെ സ്കൂൾ ഓഫ് ലെ­റ്റേ­ഴ്സിൽ ഗ­വേ­ഷ­ണം ന­ട­ത്തി. 1997-ൽ പ­ന്ത­ളം എൻ. എസ്. എസ്. കോ­ളേ­ജിൽ മ­ല­യാ­ളം അ­ദ്ധ്യാ­പ­ക­നാ­യി ചേർ­ന്നു. ധ­നു­വ­ച്ച­പു­രം, ചേർ­ത്ത­ല എന്നീ എൻ. എസ്. എസ്. കോ­ളേ­ജു­ക­ളിൽ ജോലി നോ­ക്കി­യ­തി­നു ശേഷം ഇ­പ്പോൾ ച­ങ്ങ­നാ­ശ്ശേ­രി എൻ. എസ്. എസ്. ഹി­ന്ദു കോ­ളേ­ജിൽ മലയാള വി­ഭാ­ഗ­ത്തിൽ അ­സ്സോ­സ്സി­യെ­റ്റ് പ്രൊ­ഫ­സ­റാ­യി ജോലി ചെ­യ്യു­ന്നു.

ഭാര്യ: സ­ന്ധ്യാ­ദേ­വി, എൽ. ശ്രീ­ദേ­വി, വി­ശാ­ഖ് എന്നീ രണ്ട് മ­ക്ക­ളു­ണ്ട്.

1. നിലം പൂ­ത്തു മ­ലർ­ന്ന നാൾ
2. ന­തോ­ന്ന­ത ന­ദി­വ­ഴി 44
3. അ­ഞ്ച­ടി ജ്ഞാ­ന­പ്പാ­ന ഓ­ണ­പ്പാ­ട്ട്
4. കോമ
5. ഷ­ന്മു­ഖ­വി­ജ­യം ആ­ട്ട­ക്ക­ഥ
6. ഉ­ത്ത­മ­പു­രു­ഷൻ ക­ഥ­പ­റ­യു­മ്പോൾ (ക­വി­ത­കൾ)
7. റ­ഹ്മാ­നി­യ, ഇ­ന്ത്യൻ സം­ഗീ­ത­ത്തി­ന്റെ ആഗോള സ­ഞ്ചാ­രം (സം­ഗീ­ത­പ­ഠ­നം)
8. നി­റ­പ്പ­കി­ട്ടു­ള്ള നൃ­ത്ത­സം­ഗീ­തം (സം­ഗീ­ത­പ­ഠ­നം)