SFNസാ­യാ­ഹ്ന ഫൌ­ണ്ടേ­ഷൻ
images/Gramsci.png
Gramsci, a photograph by Unknown (2007).
ഗ്രാം­ഷി ക­ത്തു­കൾ
അ­ന്റോ­ണി­യോ ഗ്രാം­ഷി

മിലാൻ

ഫി­ബ്ര­വ­രി 19, 1927

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട താനിയ[1],

ഒ­രു­മാ­സ­വും പത്തു ദി­വ­സ­വും ആയി നി­ന്റെ വി­വ­ര­ങ്ങൾ അ­റി­ഞ്ഞി­ട്ടു്. എ­ന്താ­ണെ­ന്നു് എ­നി­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­വു­ന്നി­ല്ല. ഒ­രാ­ഴ്ച­മു­മ്പു് എ­ഴു­തി­യ­തു പോലെ, ഞാന്‍ ഉ­സ്റ്റി­ക വി­ടു­മ്പോൾ ഏ­താ­ണ്ടു് പത്തു നാ­ളു­ക­ളോ­ള­മാ­യി ക­ട­ത്തു­ബോ­ട്ട് എ­ത്തി­യി­ട്ടു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. എന്നെ പ­ലേര്‍മ­യി­ലേ­ക്ക് കൊ­ണ്ടു­പോ­വു­ക­യും വീ­ണ്ടും മി­ലാ­നി­ലേ­യ്ക്കു് അ­യ­ക്കു­ക­യും ചെയ്ത ബോ­ട്ടില്‍, ചു­രു­ങ്ങി­യ­തു് നി­ന്റെ ര­ണ്ടെ­ഴു­ത്തു­ക­ളെ­ങ്കി­ലും ഉ­സ്റ്റി­ക­യില്‍ എ­ത്തി­യി­രു­ന്നി­രി­ക്ക­ണം. എ­ന്നാല്‍ ദ്വീ­പില്‍ നി­ന്നു് ഞാന്‍ തി­രി­ച്ചെ­ത്തി­യ­തിൽ പി­ന്നീ­ടു്, ഇവിടെ ത­പാ­ലില്‍ നി­ന്റേ­താ­യി യാ­തൊ­ന്നും ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട­വ­ളെ, തെ­റ്റ് നി­ന്റെ ഭാ­ഗ­ത്താ­ണെ­ങ്കില്‍—അ­ങ്ങി­നെ ആ­വാ­നി­ട­യി­ല്ല, ഭ­ര­ണ­പ­ര­മാ­യ­ത­ട­സ്സ­ങ്ങ­ളാ­വാം—ദ­യ­വു­ചെ­യ്തു് ഇ­ങ്ങ­നെ ഉ­ത്ക­ണ്ഠാ­കു­ല­നാ­യി കാ­ത്തി­രി­ക്കു­വാന്‍ ഇ­ട­യു­ണ്ടാ­ക്ക­രു­തു്. എന്റെ ഈ ഏ­കാ­ന്ത­ത­യില്‍ പ­തി­വു­മാ­റി­യ എല്ലാ സം­ഭ­വ­ങ്ങ­ളും വി­ഘ്ന­ങ്ങ­ളും എന്നെ വ­ല്ലാ­തെ വ്യാ­കു­ല­നാ­ക്കു­ക­യും വേ­ദ­നി­പ്പി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു. ഉ­സ്റ്റി­ക­യി­ലേ­ക്കു­ള്ള നി­ന്റെ തന്നെ അവസാന എ­ഴു­ത്തു­കൾ നിറയെ ക്ലേ­ശ­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­യി­രു­ന്നു. നി­ന­ക്കു സ്വയം ശാ­രീ­രി­ക­വ്യ­ഥ­യു­ണ്ടാ­ക്കും­വി­ധം എന്റെ ആ­രോ­ഗ്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഇ­ങ്ങി­നെ വേ­വ­ലാ­തി­പ്പെ­ടു­വാ­നെ­ന്തു­ണ്ടു്? ഞാന്‍ നി­ന­ക്കു് ഉ­റ­പ്പു­ത­രു­ന്നു, ഇ­ന്നേ­വ­രെ­യും എ­നി­ക്കു് സു­ഖ­മാ­യി­രു­ന്നു. കാ­ഴ്ച­യ്ക്കു് ദുർ­ബ­ല­നെ­ങ്കി­ലും അ­ക്ഷീ­ണ­മാ­യ ശാ­രീ­രി­ക­ശേ­ഷി­യു­ണ്ടു് എ­നി­ക്കു്. എ­ന്റേ­തു­പോ­ലൊ­രു കര്‍ക്ക­ശ­വും നി­യ­ന്ത്രി­ത­വും ആയ ജീ­വി­തം ജീ­വി­ച്ച­തു­കൊ­ണ്ടു് ഫ­ല­മൊ­ന്നു­മി­ല്ലെ­ന്നാ­ണോ നീ നി­ന­യ്ക്കു­ന്ന­തു്? ഒ­രി­ക്ക­ലും ഗൗ­ര­വ­മാ­യ രോഗമോ പ­രി­ക്കു­ക­ളോ ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ട്ടി­ല്ലാ­ത്ത­തി­ന്റെ ഗുണം ഇ­പ്പോൾ എ­നി­ക്കു് ബോ­ധ്യ­മാ­വു­ന്നു. ഞാന്‍ വ­ല്ലാ­തെ പ­രി­ക്ഷീ­ണ­നാ­യി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കും എ­ന്ന­തു് വാ­സ്ത­വം തന്നെ. പക്ഷെ, ഒ­ര­ല്പം ഉ­റ­ക്ക­വും പോ­ഷ­ക­വും എന്നെ വീ­ണ്ടും പെ­ട്ടെ­ന്നു­ത­ന്നെ ഉ­ന്മേ­ഷ­വാ­നാ­ക്കും. നി­ന്നെ സ്വ­സ്ഥ­യും സ­ന്തു­ഷ്ട­യും ആ­ക്കു­വാന്‍ എ­ന്താ­ണു് എ­ഴു­തേ­ണ്ട­തെ­ന്നു് സ­ത്യ­മാ­യും എ­നി­ക്ക­റി­യി­ല്ല. ഞാന്‍ നി­ന്നെ ഭീ­ഷ­ണി­പ്പെ­ടു­ത്തേ­ണ്ട­തു­ണ്ടോ? എ­നി­ക്കു വേ­ണ­മെ­ങ്കില്‍, നി­ന­ക്കെ­ഴു­തു­ന്ന­തു നിർ­ത്താം. ഒരു വി­വ­ര­വും ഇ­ല്ലാ­തി­രി­ക്കു­മ്പോൾ എ­ങ്ങ­നെ തോ­ന്നു­മെ­ന്നു് അ­പ്പോൾ നി­ന­ക്ക­റി­യാ­റാ­വും.

ക്ഷ­ണി­ക­മാ­യ ഒരു മ­ന്ദ­ഹാ­സം­പോ­ലും ഇ­ല്ലാ­തെ, ചൊ­ടി­ച്ചും ഗൗരവം പൂ­ണ്ടും നി­ന്നെ ഞാന്‍ സ­ങ്ക­ല്പി­ക്കു­ന്നു. ഏ­തെ­ങ്കി­ലും ത­ര­ത്തില്‍ നി­ന്നെ പ്ര­സ­ന്ന­വ­തി­യാ­ക്കു­വാന്‍ ക­ഴി­ഞ്ഞെ­ങ്കില്‍ എ­ന്നെ­നി­ക്കു് ആ­ഗ്ര­ഹ­മു­ണ്ടു്. ഞാന്‍ ചില കഥകൾ പ­റ­ഞ്ഞാല്‍ നി­ന­ക്കെ­ന്തു തോ­ന്നും? ഉ­ദാ­ഹ­ര­ണ­ത്തി­ന്ന്, വി­പു­ല­വും ഭ­യാ­ന­ക­വു­മാ­യ ഈ ലോ­ക­ത്തി­ലൂ­ടെ­യു­ള്ള എന്റെ യാ­ത്രാ­ച­രി­ത്ര­ത്തി­ലെ ഒരു ഉ­പ­ക­ഥ­യെ­ന്ന­പോ­ലെ എ­ന്നെ­യും എന്റെ കീര്‍ത്തി­യേ­യും കു­റി­ച്ചു­ള്ള ചില ര­സ­ക­ര­മാ­യ കാ­ര്യ­ങ്ങൾ നി­ന്നോ­ടു പ­റ­യ­ണ­മെ­ന്നു­ണ്ടു്. വളരെ കു­റ­ച്ചു­പേര്‍ക്കു മാ­ത്ര­മെ എന്റെ പേര്‍ തി­രി­ച്ച­റി­യു­ക­യു­ള്ളു. ഗ്രാ­മാ­ഷി, ഗ്രാ­ന്ത­ഷി, ഗ്രാ­മീ­ഫി, ഗ്രാ­നീ­ഫി, ഗ്ര­മാ­ഫി, ഗ്ര­മാ­ഫോണ്‍ എ­ന്നു­പോ­ലു­മു­ള്ള നാ­നാ­ത­രം വി­ല­ക്ഷ­ണ വൈ­വി­ധ്യ­ങ്ങ­ളോ­ടെ അതു് വ­ള­ച്ചൊ­ടി­ക്ക­പ്പെ­ടു­ന്നു. പ­ലേര്‍മോ­യില്‍വെ­ച്ചു്, സൂ­ട്ട്കെ­യ്സു­കൾ പ­രി­ശോ­ധി­ച്ചു­കി­ട്ടു­വാ­നാ­യി ബാ­ഗ്ഗേ­ജു് മു­റി­യില്‍ കാ­ത്തി­രി­ക്കു­മ്പോൾ, ഞാന്‍ ടൂ­റി­നില്‍ നി­ന്നു­ള്ള ഒ­രു­കൂ­ട്ടം തൊ­ഴി­ലാ­ളി­ക­ളെ ക­ണ്ടു­മു­ട്ടി. അവര്‍ ത­ങ്ങ­ളെ നാ­ടു­ക­ട­ത്ത­പ്പെ­ട്ട പ്ര­ദേ­ശ­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു­ള്ള യാ­ത്ര­യി­ലാ­യി­രു­ന്നു. അ­വര്‍ക്കൊ­പ്പം ‘ഒരേ ഒ­രു­വന്‍’ എ­ന്നു് അ­റി­യ­പ്പെ­ടു­ന്ന ക­ടു­ത്ത വ്യ­ക്തി­സ്ഥൈ­ര­മു­ള്ള ഉ­ഗ്ര­നാ­യ ഒരു അ­രാ­ജ­ക­വാ­ദി­യു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ത­ന്നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് എ­ന്തെ­ങ്കി­ലും വിവരം ആര്‍ക്കെ­ങ്കി­ലും, പ്ര­ത്യേ­കി­ച്ചു പോ­ലീ­സു­കാര്‍ക്കും അ­ധി­കൃ­തര്‍ക്കും നല്‍കു­വാൻ അയാൾ വി­സ­മ്മ­തി­ച്ചു. “ഞാന്‍, ഒരേ ഒ­രു­വന്‍,… അ­ത്ര­മാ­ത്രം” അ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണ­യാൾ അ­വ­രോ­ടു മ­റു­പ­ടി പറയുക. അ­യാൾ­ക്കു ചു­റ്റും കൂ­ടി­യ­വര്‍ക്കി­ട­യില്‍ മാഫിയ ഇ­ന­ത്തിൽ­പെ­ടു­ന്ന സാ­ധാ­ര­ണ കു­റ്റ­വാ­ളി­ക­ളെ­യും കു­റ്റ­കൃ­ത്യ­ങ്ങ­ളു­ടേ­യും രാ­ഷ്ട്രീ­യ­കാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളു­ടേ­യും കൂ­ട്ടാ­യ പേ­രില്‍ അ­റ­സ്റ്റു ചെ­യ്യ­പ്പെ­ട്ട ഒരു സി­സി­ലി­ക്കാ­ര­നെ­യും ഞാൻ തി­രി­ച്ച­റി­ഞ്ഞു. (ഒരേ ഒ­രു­വന്‍ നേ­പ്പ്ൾ­സ്കാ­ര­നോ നേ­പ്പ്ൾ­സി­ന്നു് തെ­ക്കു­നി­ന്നു വ­രു­ന്ന­വ­നോ ആവണം) ഞങ്ങൾ സ്വയം പ­രി­ച­യ­പ്പെ­ട്ടു. സി­സി­ലി­ക്കാ­രന്‍ ഒ­ര­ല്പ­നേ­രം എന്നെ തു­റി­ച്ചു നോ­ക്കി­യ­ശേ­ഷം ചോ­ദി­ച്ചു: “ഗ്രാം­ഷി… അ­ന്റോ­ണി­യോ ആണോ?” “അതെ, അ­ന്റോ­ണി­യോ” ഞാന്‍ പ­റ­ഞ്ഞു. “അ­ങ്ങി­നെ­യാ­വാ­നി­ട­യി­ല്ല” അയാൾ തു­ടര്‍ന്നു “അ­ന്റോ­ണി­യോ ഗ്രാം­ഷി ഒരു ഭീ­മാ­കാ­ര­നാ­യി­രി­ക്കും, നി­ങ്ങ­ളെ­പ്പോ­ലൊ­രു പീ­ച്ചാം­കു­ഴ­ലാ­വി­ല്ല”. അയാൾ പി­ന്നീ­ടൊ­ന്നും പ­റ­ഞ്ഞി­ല്ല. വെ­റു­തെ ഒരു മൂ­ല­യി­ലേ­ക്കു പിന്‍വാ­ങ്ങി, എ­ന്തെ­ന്നി­ല്ലാ­ത്ത ഒരു സാ­ധ­ന­ത്തി­നു മേല്‍, കാര്‍തേ­ജി­ന്റെ അ­വ­ശി­ഷ്ട­ങ്ങള്‍ക്കു മു­ക­ളില്‍ മാ­രി­യൂ­സ് എ­ന്ന­പോ­ലെ, തന്റെ ന­ഷ്ട­വ്യാ­മോ­ഹ­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചു ധ്യാ­നി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ഇ­രു­പ്പാ­യി. പി­ന്നീ­ടു് ഒരേ മു­റി­യില്‍ ഒ­ന്നി­ച്ചു ക­ഴി­യേ­ണ്ടി വന്ന സ­മ­യ­മ­ത്ര­യും എ­ന്നോ­ടു സം­സാ­രി­ക്കു­ന്ന­തില്‍നി­ന്നു് അയാൾ ഒ­ഴി­ഞ്ഞു­മാ­റി. അ­വ­സാ­നം യാ­ത്ര­പോ­ലും പ­റ­ഞ്ഞ­തു­മി­ല്ല.

ഇ­തേ­പോ­ലു­ള്ള മ­റെ­റാ­രു സം­ഭ­വ­വും പി­ന്നീ­ടു­ണ്ടാ­യി. അതു പക്ഷെ കൂ­ടു­തല്‍ സ­ങ്കീർ­ണ്ണ­വും കൗ­തു­ക­ക­ര­വു­മാ­ണ്. ഞ­ങ്ങള്‍ ഏ­താ­ണ്ടു് പു­റ­പ്പെ­ടാ­റാ­യി­രു­ന്നു. കാ­രാ­ബ് നാരി ഗാര്‍ഡു­കൾ ഞ­ങ്ങ­ളെ വി­ല­ങ്ങി­ലും ച­ങ്ങ­ല­യി­ലും ബ­ന്ധി­ച്ചു­ക­ഴി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. വി­ല­ങ്ങു് എന്റെ ക­ണം­കൈ­യില്‍ മു­റു­കെ ഇ­റു­കി­പ്പി­ടി­ച്ചു നി­ന്നി­രു­ന്ന­തി­നാല്‍ ഇ­ത്ത­വ­ണ തീരെ അ­സു­ഖ­ക­ര­മാ­യ മ­ട്ടില്‍ ബ­ന്ധി­ത­നാ­യി­രു­ന്നു ഞാന്‍. വി­ല­ങ്ങി­നു പു­റ­ത്തു­ള്ള മ­ണി­ക­ണ്ഠ­ത്തി­ലെ എ­ല്ലു് വി­ല­ങ്ങു­മാ­യി വേ­ദ­നാ­ജ­ന­ക­മാ­യി കൂ­ട്ടി­യി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. ഗാർ­ഡു­ക­ള­ടെ മേ­ധാ­വി അ­ക­ത്തു വന്നു. സ്ഥൂ­ല­ഗാ­ത്ര­നാ­യ ഒരു നോണ്‍ക­മ്മീ­ഷൻ­ഡ് ഉ­ദ്യോ­ഗ­സ്ഥ­നാ­യി­രു­ന്നു അയാൾ. പേ­രു­കൾ വാ­യി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കെ, എന്റെ പേ­രി­ന്ന­രി­കെ നിര്‍ത്തി, പ്ര­ശ­സ്ത­നും പാര്‍ല­മെ­ന്റം­ഗ­വും ആയ ഗ്രാം­ഷി­യു­ടെ ബ­ന്ധു­വാ­ണോ ഞാന്‍ എ­ന്നു് അയാൾ അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു. ഞാന്‍ അയാൾ ത­ന്നെ­യാ­ണെ­ന്നു ഞാന്‍ പ­റ­ഞ്ഞ­പ്പോള്‍ അ­നു­ക­മ്പ നി­റ­ഞ്ഞ മി­ഴി­ക­ളു­മാ­യി അയാൾ തെ­ല്ലു­നേ­രം എന്നെ നി­രീ­ക്ഷി­ച്ചു. പി­ന്നീ­ട് മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കാന്‍വ­യ്യാ­ത്ത എന്തോ പി­റു­പി­റു­ത്തു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. എല്ലാ സ്റ്റേ­ഷ­നു­ക­ളില്‍വെ­ച്ചും, ജ­യി­ലി­ന്നു പു­റ­ത്തു് ആ­ളു­കള്‍ കൂ­ട്ടം­കൂ­ടു­മ്പോൾ, പ്ര­ശ­സ്ത­നാ­യ ഡെ­പ്യൂ­ട്ടി എന്നു പ­രാ­മര്‍ശി­ച്ചു­കൊ­ണ്ട് അയാൾ എ­ന്നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് സം­സാ­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന­തു് ഞാന്‍ കേ­ട്ടു (കൂ­ടു­തല്‍ സു­ഖ­പ്ര­ദ­മാ­യ രീ­തീ­യില്‍ എന്റെ കൈ­ക­ളി­ലെ വി­ല­ങ്ങു ശ­രി­പ്പെ­ടു­ത്തു­വാന്‍ അയാൾ ഏര്‍പ്പാ­ടു­ചെ­യ്തു­വെ­ന്ന­തും ഓര്‍മ്മി­ക്കു­ന്നു). ഈ ദി­വ­സ­ങ്ങ­ളില്‍ വീ­ശി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്ന കാ­റ്റി­ന്റെ പ്ര­കൃ­തം കാ­ണു­മ്പോൾ, അ­മി­തോ­ത്തേ­ജി­ത­രാ­യ ആ­രില്‍നി­ന്നെ­ങ്കി­ലും എ­നി­ക്കു് അ­ടി­കി­ട്ടാന്‍ ഇ­ട­യു­ണ്ടെ­ന്നു് ഞാന്‍ വി­ചാ­രി­ക്കു­ന്നു. ഒ­രി­ട­യ്ക്കു്, ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ ജ­യില്‍ കാ­റില്‍ സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്ന ആ നോണ്‍ ക­മ്മീ­ഷന്‍ഡ് ഉ­ദ്യോ­ഗ­സ്ഥന്‍ ഞാ­നി­രു­ന്നി­രു­ന്ന ബോ­ഗി­യില്‍ വ­ന്നു് എ­ന്നോ­ടു് സം­സാ­രി­ക്കാന്‍ തു­ട­ങ്ങി. അ­യാ­ളു­ടെ സാ­ന്നി­ദ്ധ്യം അ­സാ­ധാ­ര­ണ­വും വി­ചി­ത്ര­വും ആ­യി­രു­ന്നു. ഷോ­പ്പ­നോ­വര്‍ പ­റ­യു­മാ­യി­രു­ന്ന­തു­പോ­ലെ അ­യാൾ­ക്കു് നിറയെ ‘അ­തി­ഭൗ­തി­ക­മാ­യ വെ­മ്പ­ലു­കൾ’ ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. അവ സ­ങ്ക­ല്പി­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത വിധം വി­ചി­ത്ര­വും വി­ക­ല­വും ആയ രീ­തി­ക­ളില്‍ അയാൾ സ­ഫ­ലീ­ക­രി­ക്കു­ന്നു. രാ­ക്ഷ­സാ­കാ­ര­ത്തി­ലാ­ണ് എ­പ്പോ­ഴും എന്നെ സ­ങ്ക­ല്പി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന­തെ­ന്നും അ­തി­നാല്‍ എന്നെ ജീ­വ­നോ­ടെ ക­ണ്ട­പ്പോൾ തീര്‍ത്തും നി­രാ­ശ­നാ­യി­രി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും അയാൾ പ­റ­ഞ്ഞു. അ­യി­ട­ക്ക് അയാൾ ‘ദ ഇ­ക്യു­ലി­ബ്രി­യം ഓഫ് ഈ­ഗോ­യി­സം’ എന്ന എം. മാ­രി­യാ­നി­യു­ടെ ഒരു പു­സ്ത­ക­വും മാർ­ക്സി­സ­ത്തെ ഖ­ണ്ഡി­ക്കു­ന്ന പാ­വ്ലോ ഗി­ല്ല­സി­ന്റെ ഒരു പ­ഠ­ന­വും വാ­യി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. സ്വ­ശി­ക്ഷി­ത­നും ബു­ദ്ധി­മാ­നു­മാ­യ ഏ­തൊ­രാ­ളെ­യും പോലെ, പ­ര­സ്പ­ര­ബ­ന്ധ­മി­ല്ലാ­ത്ത­തും ശി­ഥി­ല­വു­മാ­യ അ­ത്ര­യേ­റെ ആ­ശ­യ­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ച് ആ­വേ­ശ­പൂർ­വ്വം അയാൾ സം­സാ­രി­ക്കു­ന്ന­തു് കേൾ­ക്കു­ക വളരെ ആ­ഹ്ലാ­ദ­പ്ര­ദ­മാ­യി­രു­ന്നു. അ­തു­കൊ­ണ്ട് ഗി­ല്ല­സ്, യാ­തൊ­രു ശാ­സ്ത്രീ­യാ­വ­ലം­ബ­ങ്ങ­ളു­മി­ല്ലാ­ത്ത ഒരു ഫ്ര­ഞ്ചു് അ­രാ­ജ­ക­വാ­ദി­യാ­ണെ­ന്നു് അ­യാ­ളോ­ടു് പ­റ­യാ­തി­രി­ക്കു­വാന്‍ ഞാന്‍ സൂ­ക്ഷി­ച്ചു. ഒരു പ്ര­ത്യേ­ക ഘട്ടം മു­തല്‍ അ­യാ­ളെ­ന്നെ ‘ആ­ചാ­ര്യൻ’ എ­ന്നു് വി­ളി­ക്കാന്‍ തു­ട­ങ്ങി. ഇ­തെ­ല്ലാം എന്നെ വ­ള­രെ­യേ­റെ ര­സി­പ്പി­ച്ചു­വെ­ന്നു് നി­ന­ക്കൂ­ഹി­ക്കാ­മ­ല്ലോ. എ­ന്നു­മ­ല്ല, ഈ മ­ട്ടില്‍ എന്റെ വ്യ­ക്തി­പ­ര­മാ­യ പ്ര­ശ­സ്തി­യെ­ക്കു­റി­ച്ച് ഞാന്‍ കൂ­ടു­തല്‍ അ­റി­യു­ക­യും ചെ­യ്തു.

ഇ­വി­ട­ത്തെ എന്റെ ജീ­വി­ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് സൂ­ക്ഷ്മ­മാ­യ ഒരു വി­വ­ര­ണം ന­ല്ക­ണ­മെ­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. പക്ഷെ ഈ ക­ട­ലാ­സ് മു­ഴു­വ­നും ഏ­താ­ണ്ടെ­ഴു­തി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഒരു ഏ­ക­ദേ­ശ­രൂ­പം ഇതാ: രാ­വി­ലെ അലാം മു­ഴ­ങ്ങു­ന്ന­തി­ന്നു് അ­ര­മ­ണി­ക്കൂര്‍ മു­മ്പ്, 6:30-​ന്നു് ഞാന്‍ എ­ഴു­ന്നേല്‍ക്കു­ന്നു. തനിയെ ചൂ­ടു­ള്ള കാ­പ്പി ഉ­ണ്ടാ­ക്കും. പി­ന്നീ­ട് എന്റെ ജ­യി­ല­റ­യും ടോ­യ്ല­റ്റും വൃ­ത്തി­യാ­ക്കും. 7:30-ന്നു എ­നി­ക്കു് അ­ര­ലി­റ്റര്‍ പാല്‍ കി­ട്ടും, അതു് ഉടനെ കു­ടി­ക്കു­ന്നു. എ­ട്ടു­മ­ണി­ക്കു് നി­ത്യേ­ന­യു­ള്ള ര­ണ്ടു­മ­ണി­ക്കൂര്‍ ദീര്‍ഘി­ച്ച ന­ട­ത്ത­ത്തി­നു് ഞാന്‍ പു­റ­ത്തേ­ക്കു­പോ­വു­ന്നു. ഒരു പു­സ്ത­ക­വു­മെ­ടു­ത്തു് യ­ഥേ­ഷ്ടം അലയും. വാ­യി­ക്കു­ക­യോ ഒരു സി­ഗ­ര­റ്റ് വ­ലി­ക്കു­ക­യോ ചെ­യ്യും. ഒരു റെ­സ്റ്റോ­റ­ന്റില്‍ നി­ന്നു് ഉ­ച്ച­ഭ­ക്ഷ­ണം എ­ത്തും. രാ­ത്രി അ­ത്താ­ഴ­വും. അ­ത­ത്ര­യും ക­ഴി­ക്കു­വാന്‍ എ­നി­ക്കു് വയ്യ. എ­ന്നാല്‍ റോ­മില്‍ ആ­യി­രു­ന്ന­പ്പോൾ ക­ഴി­ച്ചി­രു­ന്ന­തി­ലേ­റെ ആഹാരം ഞാ­നി­പ്പോൾ ക­ഴി­ക്കു­ന്നു­ണ്ട്. വൈ­കു­ന്നേ­രം ഏ­ഴു­മ­ണി­യോ­ടെ ഞാന്‍ കി­ട­ക്ക­യെ പ്രാ­പി­ക്കു­ന്നു. പി­ന്നീ­ട് പ­തി­നൊ­ന്നു­മ­ണി­വ­രെ വാ­യ­ന­യാ­ണു്. പ­കല്‍വേ­ള അ­ഞ്ചു­ദി­ന­പ­ത്ര­ങ്ങൾ എ­നി­ക്കു കി­ട്ടു­ന്നു­ണ്ട് —ക്വോ­രി­യര്‍, സ്റ്റാ­മ്പ്, പീ­പ്പിൾ­സ് ഡി ഇ­റ്റാ­ലി­യ, ജ്യോര്‍ണല്‍ ഡി ഇ­റ്റാ­ലി­യ, സീകോൾ. ഞാന്‍ ലൈ­ബ്ര­റി­യില്‍ അം­ഗ­മാ­യി­രു­ന്നു. യ­ഥാര്‍ത്ഥ­ത്തില്‍ എ­നി­ക്കു് ഇരട്ട അം­ഗ­ത്വ­മു­ണ്ട്. അ­തി­നാല്‍ പ്ര­തി­വാ­രം എ­ട്ടു­പു­സ്ത­ക­ങ്ങൾ എ­ടു­ക്കാ­ന­വ­കാ­ശ­മു­ണ്ട്. ഏ­താ­നും മാ­സി­ക­ക­ളും. മി­ലാ­നില്‍ നി­ന്നു വ­രു­ന്ന ‘ഇല്‍ സോൾ’ എന്ന വാണിജ്യ-​സാമ്പത്തിക പ­ത്ര­വും ഞാന്‍ വാ­ങ്ങു­ന്നു­ണ്ട്. എ­ല്ലാ­യ്പോ­ഴും എ­നി­ക്കു വാ­യി­ക്കു­വാന്‍ എ­ന്തെ­ങ്കി­ലു­മു­ണ്ട്, അ­ടു­ത്ത­ത­വ­ണ നാന്‍സെ­ന്റെ ‘ഫാര്‍ദ­സ്റ്റ് ദൂ­നാർ­ത്തി’നെ­ക്കു­റി­ച്ചും മ­റ്റു് പു­സ്ത­ക­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചും ഞാന്‍ നി­ന­ക്കെ­ഴു­തു­ന്നു­ണ്ട്. ആ­ദ്യ­ദി­വ­സ­ങ്ങ­ളി­ലു­ണ്ടാ­യ ജ­ല­ദോ­ഷ­മൊ­ഴി­ച്ചു് എ­നി­ക്കു് അ­സു­ഖ­ങ്ങൾ ഒ­ന്നു­മു­ണ്ടാ­യി­ട്ടി­ല്ല. പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട­വ­ളെ, എ­നി­ക്കെ­ഴു­തൂ; ജൂ­ലി­യാ, ഡീ­ലി­യോ, ജെനിയ[2] എ­ന്നി­വ­രെ­യും മ­റ്റെ­ല്ലാ­വ­രെ­യും നി­ന്നെ­യും കു­റി­ച്ചു­ള്ള വാര്‍ത്ത­കൾ ദ­യ­വാ­യി അ­യ­ച്ചു­ത­രൂ.

സ്നേ­ഹ­പൂര്‍വ്വ­മാ­യ ഒരു ആ­ശ്ലേ­ഷം,

അ­ന്റോ­ണി­യോ

മിലാൻ

മെയ് 10, 1928

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട അമ്മേ,

ഞാന്‍ റോ­മി­ലേ­ക്കു് പു­റ­പ്പെ­ടു­ക­യാ­ണ്. അത് തീര്‍ച്ച­യാ­യി. മാ­റ്റ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് നി­ങ്ങൾ­ക്കു മു­ന്ന­റി­യി­പ്പു നല്‍കാന്‍ വേ­ണ്ടി­യാ­ണു് ഇ­പ്പോൾ എ­ഴു­തു­വാന്‍ അ­വ­രെ­ന്നെ അ­നു­വ­ദി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്ന­തു്. മ­റ്റെ­വി­ടേ­ക്കെ­ങ്കി­ലും നീ­ങ്ങി­യി­ട്ടു­ള്ള­താ­യ വിവരം ഞാന്‍ ത­രാ­ത്തി­ട­ത്തോ­ളം ഇ­പ്പോൾ മു­തല്‍ നി­ങ്ങ­ളു­ടെ എ­ഴു­ത്തു­കൾ റോ­മി­ലേ­ക്ക് അ­യ­ക്കു­ക.

മെയ് അ­ഞ്ചി­നു് അയച്ച കാര്‍ലോ[3] യുടെ ഒരു ര­ജി­സ്റ്റര്‍ കത്ത് ഇ­ന്ന­ലെ എ­നി­ക്കു കി­ട്ടി. അ­മ്മ­യു­ടെ ഒരു ഫോ­ട്ടോ അവന്‍ എ­നി­ക്കു് അ­യ­ക്കു­വാന്‍ പോ­വു­ന്ന­താ­യി പ­റ­യു­ന്നു, അതു് കി­ട്ടു­ന്ന­തു് എ­നി­ക്ക് വളരെ ആ­ഹ്ലാ­ദ­ക­ര­മാ­യി­രി­ക്കും. ഡീ­ലി­യോ­യു­ടെ ഫോ­ട്ടോ ഇ­പ്പോൾ നി­ങ്ങൾ­ക്കു കി­ട്ടി­ക്കാ­ണും. പത്തു ദി­വ­സ­ത്തി­ല­ധി­ക­മാ­യി റ­ജി­സ്റ്റര്‍ ത­പാ­ലില്‍ ഞാന്‍ അ­ത­യ­ച്ചു ക­ഴി­ഞ്ഞി­ട്ട്.

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട അമ്മേ, എന്റെ ശാ­രീ­രി­ക­വും മാ­ന­സി­ക­വു­മാ­യ ആ­രോ­ഗ്യ­ത്തെ ഓര്‍ത്തു് വ്യാ­കു­ല­പ്പെ­ട­രു­തെ­ന്നു് പ­റ­യാ­നാ­യി അ­ത്ര­യേ­റെ തവണ ഞാ­നെ­ഴു­തി­യ കാ­ര്യ­ങ്ങൾ ഇ­നി­യും ആ­വര്‍ത്തി­ക്കു­വാന്‍ എ­നി­ക്കു് മ­ടി­യു­ണ്ട്. അ­വ­രെ­നി­ക്കു് എ­ന്തു് തന്നെ ശി­ക്ഷാ­വി­ധി നല്‍കി­യാ­ലും അത് അ­മ്മ­യെ ത­കര്‍ക്കു­ക­യി­ല്ലെ­ന്നും അമ്മ പ്ര­ക്ഷു­ബ്ധ­യാ­വി­ല്ലെ­ന്നും, എന്റെ സ്വ­ന്തം മ­നഃ­ശാ­ന്തി­ക്കു വേ­ണ്ടി, എ­നി­ക്കു വി­ശ്വാ­സം വ­രേ­ണ്ട­തു­ണ്ട്. അ­തേ­പോ­ലെ ഞാന്‍ ഇ­പ്പോൾ രാ­ഷ്ട്രീ­യ­മാ­യ കാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളാ­ലാ­ണു് ത­ട­വി­ലാ­യ­തെ­ന്നും ഇ­നി­യും രാ­ഷ്ട്രീ­യ ത­ട­വു­കാ­ര­നാ­യി­രി­ക്കു­മെ­ന്നും അമ്മ ഹൃ­ദ­യ­പൂര്‍വ്വം മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും എ­നി­ക്കു് വി­ശ്വാ­സം വ­രേ­ണ്ട­തു­ണ്ടു്. ഇ­തെ­ന്നെ ല­ജ്ജി­പ്പി­ക്കു­ന്നി­ല്ല. ഒ­രി­ക്ക­ലും ല­ജ്ജി­പ്പി­ക്ക­യു­മി­ല്ല. അ­ടി­സ്ഥാ­ന­പ­ര­മാ­യി, ഞാന്‍ സ്വയം ഇ­ച്ഛി­ച്ച­താ­ണ് ഈ തടവും ദ­ണ്ഡ­ന­വും. എന്റെ വി­ശ്വാ­സ­ങ്ങ­ളു­ടെ കാ­ര്യ­ത്തില്‍ സ­ന്ധി­യാ­വു­ന്ന­ത് ഞാ­നെ­ന്നും നി­രാ­ക­രി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ട്. ജ­യി­ലി­ലാ­കു­വാന്‍ മാ­ത്ര­മ­ല്ല, അ­വ­യ്ക്കു വേ­ണ്ടി മ­രി­ക്കാന്‍ ത­ന്നെ­യും ഞാന്‍ സ­ന്ന­ദ്ധ­നാ­ണ്. ഇ­ക്കാ­ര­ണ­ത്താല്‍ എന്റെ മ­ന­സ്സു് പ്ര­ശാ­ന്ത­വും ഞാന്‍ സ്വയം സം­തൃ­പ്ത­നു­മാ­ണ്. പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട അമ്മേ ഞാന്‍ എ­ത്ര­മാ­ത്രം സ്നേ­ഹി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും ഞാന്‍ കാരണം അമ്മ അ­നു­ഭ­വി­ക്കു­ന്ന വ്യ­ഥ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു് എ­ത്ര­മാ­ത്രം പ­ശ്ചാ­ത്ത­പി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും ബോ­ധ്യ­പ്പെ­ടു­ത്താ­നാ­വും­വി­ധം അ­മ്മ­യെ ദൃ­ഢ­മാ­യി വളരെ ദൃ­ഢ­മാ­യി എ­ന്നോ­ടു് ചേര്‍ത്ത് പു­ണ­രു­വാന്‍ ഞാന്‍ എ­ന്തു­മാ­ത്രം ആ­ഗ്ര­ഹി­ക്കു­ന്നു. എ­നി­ക്കു് മറ്റു യതൊരു വ­ഴി­ക­ളു­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. അതെ, ജീ­വി­തം ക­ഠി­ന­മാ­ണു്. ചി­ല­പ്പോൾ ത­ങ്ങ­ളു­ടെ അ­ഭി­മാ­ന­ത്തി­ന്നും അ­ന്ത­സ്സി­ന്നും വേ­ണ്ടി മ­ക്കൾ­ക്കു് അ­വ­രു­ടെ അ­മ്മ­മാ­രെ വേ­ദ­നി­പ്പി­ക്കേ­ണ്ടി വ­രു­ന്നു.

സ്നേ­ഹാര്‍ദ്ര­മാ­യ ഒരു ആ­ശ്ലേ­ഷം,

നീനോ

മിലാൻ

ഫെ­ബ്ര­വ­രി 27, 1928

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ജൂലിയ[4],

നി­ന്റെ ഡി­സ­മ്പര്‍ 27 (1927)-ന്റെ എ­ഴു­ത്തു്, ജ­നു­വ­രി 24-​ന്നു് കൂ­ട്ടി­ച്ചേര്‍ത്ത ഭാ­ഗ­വും അ­ട­ക്കം ചെയ്ത കു­റി­പ്പും ഉൾ­പ്പെ­ടെ എ­നി­ക്കു് കി­ട്ടി. ഇ­പ്പോൾ കു­റ­ച്ചു കാ­ല­മാ­യി ഞാന്‍ വളരെ ശാ­ന്ത­നാ­ണെ­ങ്കി­ലും എ­ഴു­ത്തു­കൾ കി­ട്ടി­യ­തു് യ­ഥാര്‍ത്ഥ ആ­ശ്വാ­സ­മാ­യി. ഇ­ക്കാ­ല­ത്തി­ന്ന­കം ഞാന്‍ വളരെ മാ­റി­യി­ട്ടു­ണ്ട്. ചില ദി­വ­സ­ങ്ങ­ളില്‍ ഞാന്‍ ഉ­ദാ­സീ­ന­നും നി­ഷ്ക്രി­യ­നു­മാ­യി മാ­റി­യി­രി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നു ഞാന്‍ നി­ന­ച്ചു. എ­ന്നാല്‍ അതൊരു തെ­റ്റാ­യ അ­പ­ഗ്ര­ഥ­ന­മാ­യി­രു­ന്നു­വെ­ന്നു് ഇ­പ്പോൾ എ­നി­ക്ക­റി­യാം. പതിവു ച­ര്യ­കൾ, അ­സൌ­ക­ര്യ­ങ്ങൾ, അ­ത്യാ­വ­ശ്യ­ങ്ങൾ, നാ­ഴി­ക­മ­ണി­യി­ലെ മ­ണല്‍ത്ത­രി­ക­ളു­ടേ­തു പോലെ യാ­ന്ത്രി­ക­മാ­യ താ­ള­ത്തില്‍ നാൾ­ക്കു­നാൾ, മാ­സ­ത്തോ­ടു മാസം, വര്‍ഷ­ത്തോ­ടു വര്‍ഷം ഉ­ണ്ടാ­യി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്ന അ­സം­ഖ്യം സൂ­ക്ഷ്മ­സം­ഭ­വ­ങ്ങൾ എ­ന്നി­ങ്ങ­നെ­യു­ള്ള ജ­യി­ലി­ലെ ചു­റ്റു­പാ­ടു­കൾ നിര്‍ബ്ബ­ന്ധ­മാ­യും അ­ടി­ച്ചേ­ല്പി­ക്കു­ന്ന പുതിയ ജീ­വി­ത­രീ­തി­യെ ചെ­റു­ത്തു നില്‍ക്കു­വാ­നു­ള്ള ശ്ര­മ­ത്തില്‍ ഒരു കൂ­ട്ടം പ്ര­തി­സ­ന്ധി­ക­ളി­ലൂ­ടെ ക­ട­ന്നു പോ­വു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഞാന്‍. എന്റെ ഓരോ അ­ണു­വും—എന്റെ മൊ­ത്തം ശ­രീ­ര­വും മ­ന­സ്സും—ബാ­ഹ്യാ­വ­സ്ഥ­ക­ളെ സ്വാം­ശീ­ക­രി­ക്കു­ന്ന­തി­നെ വാ­ശി­യോ­ടെ എ­തിര്‍ത്തു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. എ­ന്നാല്‍, ഇ­തെ­ല്ലാ­മാ­യി­ട്ടും ഒരളവു സ­മ്മർ­ദ്ദ­ത്തി­ന്നു് എന്റെ ചെ­റു­ത്തു നി­ല്പി­നെ അ­തി­ജീ­വി­ക്കു­വാ­നും എന്റെ അ­സ്തി­ത്വ­ത്തി­ന്റെ ചില ത­ല­ങ്ങ­ളെ വ­ഴ­ക്കി­യെ­ടു­ക്കു­വാ­നും ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഓരോ തവണ ഇതു സം­ഭ­വി­ച്ച­പ്പോ­ഴും, ആ അ­തി­ക്ര­മ­ത്തെ എ­തിര്‍ത്ത­ക­റ്റു­വാ­നു­ള്ള ശ്ര­മ­ത്തില്‍ എന്റെ മൊ­ത്തം നി­ല­നി­ല്പി­നെ­ത്ത­ന്നെ മ­ഥി­ക്കു­ന്ന ക്ഷോ­ഭാ­വേ­ഗ­ങ്ങൾ­ക്കു ഞാന്‍ വി­ധേ­യ­നാ­യി. മാ­റ്റ­ങ്ങ­ളു­ടെ ഒരു മു­ഴു­വന്‍ വൃ­ത്തം ഇ­പ്പോൾ എ­നി­ക്കു­നു­ഭ­വ­പ്പെ­ട്ടു ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഇ­നി­യ­ങ്ങോ­ട്ടു്, അ­പ­രി­ഹാ­ര്യ­ങ്ങ­ളാ­യ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ­ക്കെ­തി­രെ അ­ത്ര­യും നി­ഷ്ഫ­ല­വും അർ­ത്ഥ­ര­ഹി­ത­വും ആയ രീ­തി­ക­ളില്‍ പൊ­രു­തു­ന്ന­തി­ന്നു പകരം, തു­ട­ങ്ങി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞ ഈ പ്ര­ക്രി­യ തെ­ല്ലൊ­രു വി­പ­ര്യ­യ­ബോ­ധം ഉ­പ­യോ­ഗി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു നി­യ­ന്ത്രി­ക്കു­വാന്‍ ശ്ര­മി­ക്കാ­മെ­ന്ന ശാ­ന്ത­മാ­യ ഒരു തീ­രു­മാ­ന­ത്തില്‍ ഞാ­നി­പ്പോൾ എ­ത്തി­ച്ചേർ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്നു. പൂര്‍ണ്ണ­മാ­യും ഒരു കേ­വ­ല­ലൗ­കി­ക­നാ­യി ഒ­രി­ക്ക­ലും ഞാന്‍ മാ­റി­ല്ലെ­ന്നു് പക്ഷെ, എ­നി­ക്കു തീര്‍ച്ച­യു­ണ്ട്. എ­ന്തെ­ന്നാല്‍, സ്വ­ന്തം ചർ­മ്മ­ത്തി­ന്നു മീതെ പ­രി­തഃ­സ്ഥി­തി­കൾ വ­ളര്‍ത്തു­ന്ന മൃ­ഗീ­യ­മാ­യ ആ ര­ണ്ടാം ചർ­മ്മം (പാതി ക­ഴു­ത­യു­ടേ­തും പാതി ആ­ടി­ന്റേ­തും) ഉ­രി­ഞ്ഞെ­റി­യു­വാന്‍ ഞാന്‍ ഏതു നേ­ര­വും ത­യ്യാ­റാ­ണ്. എ­ന്നാല്‍, എ­ന്തു­ത­ന്നെ­യാ­യാ­ലും, എന്റെ സ്വ­ത­സ്സി­ദ്ധ­മാ­യ തൊ­ലി­ക്കു മുന്‍പു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന ധൂ­മി­ല­വ­ണ്ണം തി­രി­കെ കൊ­ടു­ക്കു­വാന്‍ എ­നി­ക്കി­നി ക­ഴി­യി­ല്ല. വാ­ലി­ഷ­യ്ക്കു്[5] ഇനി ഒ­രി­ക്ക­ലും എന്നെ അ­വ­ളു­ടെ ‘പു­ക­ഞ്ഞ ച­ങ്ങാ­തി’ എന്നു വി­ളി­ക്കാന്‍ പ­റ്റു­ക­യി­ല്ല. നി­ന്റെ സം­ഭാ­വ­ന ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ട്ടു­കൂ­ടി ഡീ­ലി­യോ ഇ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും, ഒ­രി­ക്ക­ലും ഞാന്‍ ആ­യി­രു­ന്നി­ട്ടി­ല്ലാ­ത്ത­വി­ധം കൂ­ടു­തല്‍ കാ­ഞ്ഞ­നി­റ­മു­ള്ള­വ­നാ­യി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞി­രി­ക്കു­മെ­ന്നു് എ­നി­ക്കു് ആ­ശ­ങ്ക­യു­ണ്ട്. നീ വി­ശ്വ­സി­ക്കു­മോ, ഈ ശൈ­ത്യ­കാ­ല­ത്ത് സൂ­ര്യ­ന്റെ ഏ­താ­നും വി­ദൂ­ര­മാ­യ പ്ര­തി­ഫ­ല­ന­ങ്ങൾ ഒഴികെ, മ­റ്റൊ­ന്നും തന്നെ കാ­ണാ­തെ ഞാന്‍ മൂ­ന്നു­മാ­സം ജീ­വി­ച്ചു. ഇവിടെ എന്റെ ഈ അ­റ­യില്‍ അ­രി­ച്ചെ­ത്തു­ന്ന വെ­ളി­ച്ച­ത്തി­ന്റെ പ്ര­കൃ­തം ഒരു നി­ല­വ­റ­യി­ലോ ക­ണ്ണാ­ടി­പ്പൊ­യ്ക­യി­ലോ വീ­ഴു­ന്ന പ്ര­കാ­ശ­ത്തി­ന്റെ ഇ­ട­യ്ക്കെ­ു­ങ്ങോ ആണ്.

എന്റെ ജീ­വി­തം പക്ഷെ ധ­രി­ക്ക­പ്പെ­ടും വിധം ഏ­ക­താ­ന­വും വി­ര­സ­വു­മാ­ണെ­ന്നു് നീ ക­രു­ത­രു­തു്. ഒ­രി­ക്കല്‍, ഒരു അ­ക്വേ­റി­യ­ത്തി­ന്ന­ക­ത്ത് ജീ­വി­ക്കു­വാന്‍ ശീ­ലി­ച്ചു­ക­ഴി­ഞ്ഞാല്‍, ഇ­ന്ദ്രി­യോ­പ­ക­ര­ണ­ങ്ങ­ളെ ക്ലാ­ന്ത­മാ­യ വെ­ളി­ച്ച­ത്തി­ന്നു് ചേ­രു­ന്ന­പോ­ലെ ഇ­ണ­ക്കി­യെ­ടു­ക്കാന്‍ ക­ഴി­ഞ്ഞാല്‍, (നി­ങ്ങ­ളു­ടെ വി­പ­ര്യ­യ­ബോ­ധം സം­ര­ക്ഷി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു്) പ­തി­ഞ്ഞ രൂ­പ­പ്ര­തീ­തി­കൾ നി­ങ്ങൾ­ക്കു നേരെ ഒഴുകി എ­ത്തു­ന്നു; നി­ങ്ങൾ­ക്കു ചു­റ്റും ഒരു മു­ഴു­വന്‍ പ്ര­പ­ഞ്ചം ഇ­ര­ച്ചു മ­റി­യു­വാന്‍ തു­ട­ങ്ങു­ന്നു. സ്വ­ന്തം ചി­ട്ട­കൾ­ക്കും സ്വ­ന്തം ഗ­തി­കൾ­ക്കും അ­നു­സ­രി­ച്ചു ച­രി­ക്കു­ന്ന ഒരു സ­ജീ­വ­പ്ര­പ­ഞ്ചം. ഋ­തു­ഭേ­ദ­ങ്ങൾ സാ­വ­ധാ­നം ക­ര­ണ്ടു തീര്‍ക്കു­ന്ന പു­രാ­ത­ന­മാ­യ ഒരു വൃ­ക്ഷ­ത്ത­ടി­യില്‍ ഊ­ന്നി­നോ­ക്കു­ന്ന­തു് പോ­ലെ­യാ­ണ് ഏ­താ­ണ്ടി­തു്. അ­ടു­പ്പി­ച്ചു നോ­ക്കു­മ്പോൾ കൂ­ടു­തല്‍ കാ­ണാ­റാ­വു­ന്നു. ആദ്യം, ഈർ­പ്പം­മു­റ്റി­യ, കൂ­ണി­ന്റെ രൂ­പ­ത്തില്‍ ഒരു കൊ­ച്ചു വ­ളര്‍ച്ച. അ­ല്ലെ­ങ്കില്‍ മെ­ല്ലെ വ­ലി­ഞ്ഞു­നീ­ങ്ങു­ന്ന ഒരു ഒ­ച്ചു് സ്ര­വി­ച്ചു­വി­ട്ട ചെറിയ ചാല്‍. പി­ന്നെ, ഓരോ ത­വ­ണ­യും തെ­ല്ലു­തെ­ല്ലാ­യി നി­ങ്ങൾ തി­രി­ച്ച­റി­യു­ന്നു, ഒ­രേ­വ­ഴി­യി­ലൂ­ടെ വീ­ണ്ടും വീ­ണ്ടും ഒരേ ചേ­ഷ്ട­കൾ തന്നെ ആ­വര്‍ത്തി­ച്ചു­കൊ­ണ്ട് ഉ­ത്സാ­ഹ­പൂര്‍വ്വം ഓടി ന­ട­ക്കു­ന്ന സൂ­ക്ഷ്മ­ജീ­വി­ക­ള­ടെ ആ­വാ­സ­കേ­ന്ദ്ര­ങ്ങൾ. നി­ങ്ങ­ളു­ടെ മൗ­ലി­ക­മാ­യ അവസ്ഥ കൈ­വി­ടാ­തി­രി­ക്കു­വാന്‍ ക­ഴി­യു­മെ­ങ്കില്‍, ഒ­ച്ചും ഉ­റു­മ്പു­മാ­യി മാ­റു­ന്ന­തിൽ അ­പ­ക­ട­മി­ല്ല. എ­ന്നു­മ­ല്ല, ഇ­തെ­ല്ലാം സമയം കൊ­ല്ലാ­വു­ന്ന ര­സ­ക­ര­മാ­യ ഒരു മാര്‍ഗ്ഗ­മാ­വു­ക­യും ചെ­യ്യും.

നി­ന്റെ­യും കു­ട്ടി­ക­ളു­ടെ­യും ജീ­വി­ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ച് എ­ഴു­ത്തു­ക­ളില്‍ നി­ന്നു് ഞാന്‍ ശേ­ഖ­രി­ക്കു­ന്ന സൂ­ക്ഷ്മ­വി­വ­ര­ങ്ങ­ളും ഒരു സാ­മാ­ന്യ­ധാ­ര­ണ­യു­ണ്ടാ­ക്കു­വാന്‍ എന്നെ സ­ഹാ­യി­ക്കു­ന്നു. പക്ഷെ, എന്റെ വളരെ അ­ല്പ­മാ­യ വി­വ­ര­ങ്ങൾ എ­ങ്ങും എ­ത്തി­ക്കു­ന്നി­ല്ല. സ്വ­ന്തം അ­നു­ഭ­വ­ങ്ങ­ളാ­വ­ട്ടെ പ­രി­മി­ത­വു­മാ­ണ്. മാ­ത്ര­വു­മ­ല്ല, കു­ട്ടി­കൾ, എ­നി­ക്കു് അ­വര്‍ക്കൊ­പ്പം എ­ത്തു­വാ­നും അ­വ­രു­ടെ വ­ളര്‍ച്ച­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു സ­ങ്ക­ല്പി­ക്കു­വാ­നും ആ­വാ­ത്ത വേ­ഗ­ത്തിൽ വ­ളര്‍ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ക­യാ­വും എ­ന്ന­തില്‍ സം­ശ­യ­മി­ല്ല. ഒ­രു­പ­ക്ഷേ, ഈ വി­ഷ­യ­ത്തില്‍ ഞാന്‍ വളരെ പു­റ­കി­ലാ­വും. അതു് ഒ­ഴി­വാ­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത­തു തന്നെ. മൃ­ദു­വാ­യ ഒരു ആ­ശ്ലേ­ഷം.

അ­ന്റോ­ണി­യോ

ടൂറിൻ

15 ഫെ­ബ്ര­വ­രി, 1932

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട താനിയ,

നി­ന്റെ പ­ന്ത്ര­ണ്ടാം തീ­യ്യ­തി­യി­ലെ എ­ഴു­ത്തു കി­ട്ടി. എ­ന്നാല്‍ നീ സൂ­ചി­പ്പി­ച്ച വേ­റൊ­രു എ­ഴു­ത്തു കി­ട്ടി­യി­ട്ടി­ല്ല. പ­ല­കാ­ര­ണ­ങ്ങൾ­കൊ­ണ്ടും ഈ ആഴ്ച, ഞാന്‍ ജൂ­ലി­യ­ക്കു് എ­ഴു­തു­ക­യി­ല്ല. ഒ­ന്നാ­മ­താ­യി, എ­നി­ക്കു് നല്ല സുഖം തോ­ന്നു­ന്നി­ല്ല. ഞാ­നി­ച്ഛി­ക്കു­ന്ന­തു­പോ­ലെ എന്റെ വി­ചാ­ര­ങ്ങൾ സ്വ­രൂ­പി­ക്കു­ക പ്ര­യാ­സ­മാ­വും. ര­ണ്ടാ­മ­താ­യി, അ­വ­ളു­ടെ അ­വ­സ്ഥ­യേ­യും മാ­ന­സി­ക­നി­ല­യേ­യും സം­ബ­ന്ധി­ച്ചു് ശ­രി­യാ­യ ഒരു കാ­ഴ്ച­പ്പാ­ടു് കൈ­ക്കൊ­ള്ളു­വാന്‍ എ­നി­ക്കു് ക­ഴി­യു­മെ­ന്നു് തോ­ന്നു­ന്നി­ല്ല. അ­തെ­ല്ലാം ക­രാ­ള­മാ­യ രീ­തി­യില്‍ ജ­ടി­ല­വും വി­ഷ­മ­ത­ര­വും ആ­ണെ­ന്നു തോ­ന്നു­ന്നു. ഇ­തി­ന്റെ­യെ­ല്ലാം കു­രു­ക്കു­കൾ അ­ഴി­ക്കാ­വു­ന്ന ചരടു ക­ണ്ടെ­ത്തു­വാന്‍ ഞാന്‍ ശ്ര­മി­ക്ക­യാ­ണ്. പക്ഷെ അത് സാ­ധി­ക്കു­മെ­ന്നു് എ­നി­ക്കു് ഉ­റ­പ്പി­ല്ല. ചില കാ­ര്യ­ങ്ങൾ നീ­യു­മാ­യി സം­സാ­രി­ക്കു­ന്ന­തു് ഒ­രു­പ­ക്ഷേ സ­ഹാ­യ­ക­മാ­വും. എന്റെ തോ­ന്ന­ലു­ക­ളില്‍നി­ന്നും ഭാ­ഗി­ക­മാ­യ അ­നു­ഭ­വ­ങ്ങ­ളില്‍നി­ന്നും മാ­ത്ര­മാ­യി ഞാന്‍ ശേ­ഖ­രി­ച്ച പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട വ­സ്തു­ത­കൾ­ത­ന്നെ നി­ന­ക്കു് കൈ­മാ­റ­ണ­മെ­ങ്കില്‍ യ­ഥാര്‍ത്ഥ­ത്തില്‍ ഒരു മു­ഴു­വന്‍ പു­സ്ത­കം എ­ഴു­തേ­ണ്ടി­വ­രും. എ­ന്താ­യാ­ലും ന­മു­ക്കു ക­ഴി­യും പോലെ ശ്ര­മി­ക്കാം.

പ്ര­ധാ­ന­മാ­യും എന്റെ തോ­ന്ന­ലു­കള്‍ ഇ­വ­യാ­ണു്. ജൂ­ലി­യ­യു­ടെ മാ­ന­സി­ക­മാ­യ അ­സ­ന്തു­ലി­താ­വ­സ്ഥ­യു­ടെ ഗൗ­ര­വ­മാ­യ ല­ക്ഷ­ണം, മ­നോ­വി­ശ്ലേ­ഷ­ണ­ത്തി­ലേ­ക്ക് തി­രി­യു­ന്ന­തി­നെ ന്യാ­യീ­ക­രി­ക്കു­വാന്‍ ശ്ര­മി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് അവൾ പ­രാ­മര്‍ശി­ക്കു­ന്ന അ­സ്പ­ഷ്ട­മാ­യ­കാ­ര്യ­ങ്ങ­ള­ല്ല. മ­റി­ച്ച് ഇ­ത്ത­ര­മൊ­രു ചി­കി­ത്സാ­പ­ദ്ധ­തി­യി­ലേ­ക്ക്, അ­തി­ന്റെ ഫ­ല­പ്രാ­പ്തി­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു് പൂര്‍ണ­വി­ശ്വാ­സ­ത്തോ­ടെ അവൾ തി­രി­ഞ്ഞി­രി­ക്കു­ന്നു എന്ന വ­സ്തു­ത ത­ന്നെ­യാ­ണ്. മാ­ന­സി­കാ­പ­ഗ്ര­ഥ­ന­ത്തെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചു് എന്റെ വി­ജ്ഞാ­നം വി­ശേ­ഷി­ച്ചു് സൂ­ക്ഷ്മ­മോ വി­ശാ­ല­മോ അല്ല. എ­ന്നാല്‍ ആ­ദ്യ­മാ­യി എ­ല്ലാ­വി­ധ ഭ്ര­മ­ക­ല്പ­ന­ക­ളില്‍നി­ന്നും മ­ന്ത്ര­വാ­ദ­സ­ദൃ­ശ­മാ­യ അ­ടി­സ്ഥാ­ന­ങ്ങ­ളില്‍ നി­ന്നും മു­ക്ത­മാ­ക്കി­കൊ­ണ്ടാ­ണെ­ങ്കില്‍ മാ­ന­സി­കാ­പ­ഗ്ര­ഥ­ന സി­ദ്ധാ­ന്ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ചില നി­ഗ­മ­ന­ങ്ങ­ളി­ലെ­ത്താന്‍ എ­നി­ക്കു് ക­ഴി­യും. കാ­ല്പ­നി­ക സാ­ഹി­ത്യം ‘നി­ന്ദി­ത­രും പീ­ഡി­ത­രും’ എന്നു വി­ളി­ക്കു­ന്ന­തും സാ­ധാ­ര­ണ ക­രു­ത­പ്പെ­ടു­ന്ന­പോ­ല­ല്ലാ­തെ കൂ­ടു­തല്‍ പെ­രു­ത്ത­തും വിവിധ പ­രി­ച്ഛേ­ദ­ങ്ങൾ ഉൾ­ക്കൊ­ള്ളു­ന്ന­തു­മാ­യ സ­മൂ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ പ്ര­ത്യേ­ക വി­ഭാ­ഗ­ത്തെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചു മാ­ത്ര­മേ മ­നോ­വി­ശ്ലേ­ഷ­ണം ഫ­ല­പ്ര­ദ­മാ­വു­ന്നു­ള്ളു എ­ന്ന­താ­ണ് ഏ­റ്റ­വും പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട കാ­ര്യം. ആ­ധു­നി­ക ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ (എല്ലാ കാ­ല­ത്തി­ന്നും ക­ഴി­ഞ്ഞ­കാ­ല­ത്തെ അ­പേ­ക്ഷി­ച്ചു് അ­തി­ന്റെ ആ­ധു­നി­ക­ത­യു­ണ്ടു്) ഇ­രു­മ്പു മു­റു­ക്ക­മു­ള്ള സം­ഘര്‍ഷ­ങ്ങ­ളില്‍പെ­ടു­ന്ന അ­ത്ത­ര­ക്കാർ­ക്കു് സ്വ­ന്തം ഉ­പാ­യ­ങ്ങൾ വഴി ആ­ത്മ­സം­ഘ­ട്ട­ന­ങ്ങ­ളു­ടെ കാ­ര­ണ­ങ്ങൾ ക­ണ്ടെ­ത്തു­വാ­നും അ­ങ്ങി­നെ, ഇ­ച്ഛാ­ശ­ക്തി­യു­ടെ വെ­മ്പ­ലു­ക­ളെ ജീ­വി­ത­ല­ക്ഷ്യ­ങ്ങ­ളു­മാ­യി ഇ­ണ­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ട് സം­ഘര്‍ഷ­ങ്ങ­ളെ പിന്‍ത­ള്ളി ഒരു പുതിയ സ്വ­ച്ഛ­ത­യും ആ­ത്മീ­യ­മാ­യ പ്ര­ശാ­ന്ത­ത­യും സ്വാ­യ­ത്ത­മാ­ക്കു­വാ­നും ഉള്ള ക­ഴി­വി­ല്ല. പ്ര­ത്യേ­ക ച­രി­ത്ര­ഘ­ട്ട­ങ്ങ­ളിൽ, പ്ര­ത്യേ­ക സാ­മൂ­ഹ്യാ­വ­സ്ഥ­ക­ളില്‍ ചു­റ്റു­പാ­ടു­കൾ ത­പി­ച്ചു് അ­തി­സാ­ന്ദ്ര­മാ­യ ഒരു പി­രി­മു­റു­ക്ക­ത്തി­ലെ­ത്തു­ക­യും, അ­ഴി­ച്ചു­വി­ട­പ്പെ­ട്ട ബൃ­ഹ­ത്താ­യ സം­ഘ­ടി­ത ശ­ക്തി­കൾ ഒ­റ്റ­യാ­യ വ്യ­ക്തി­കൾ­ക്കു­മേല്‍, അ­വ­രു­ടെ ഇ­ച്ഛാ­ശ­ക്തി­യില്‍നി­ന്നു് ഏ­റ്റ­വും ഉ­യര്‍ന്ന ക്രി­യാ­പ­ര­മാ­യ പ്ര­തി­ക­ര­ണ­ങ്ങൾ നേ­ടി­യെ­ടു­ക്കാ­നാ­യി, സ­മ്മർ­ദ്ദം ചെ­ലു­ത്തു­ക­യും ചെ­യ്യു­മ്പോൾ അവസ്ഥ നാ­ട­കീ­യ­മാ­യി­മാ­റു­ന്നു.

ഇ­ത്ത­രം അ­വ­സ്ഥ­കൾ അ­തീ­വ­ലോ­ല­വും സം­ശു­ദ്ധ­വും ആയ പ്ര­കൃ­ത­ങ്ങൾ­ക്കു വി­പ­ത്ക­ര­മാ­യി­ത്തീ­രാം. അ­തേ­സ­മ­യം സ­മൂ­ഹ­ത്തി­ലെ പി­ന്നോ­ക്ക ഘ­ട­ക­ങ്ങൾ­ക്കു് അവ ഒ­ഴി­ച്ചു­കൂ­ടാ­നാ­വാ­ത്ത­താ­ണ്. ഉ­ദാ­ഹ­ര­ണ­ത്തി­ന്നു്, പ­രി­ക്ഷീ­ണ­രാ­വാ­തെ ത­ങ്ങ­ളു­ടെ ക­രു­ത്തു­റ്റ നാ­ഡി­കൾ ഒരു വലിയ അ­ള­വോ­ളം വി­തര്‍ത്തു­വാ­നും ത്ര­സി­പ്പി­ക്കു­വാ­നും ക­ഴി­യു­ന്ന കര്‍ഷ­കര്‍. ജെ­നി­യ­യേ­യും ജൂ­ലി­യ­യേ­യും ഞാന്‍ ക­ണ്ടു­മു­ട്ടി­യ സെ­റി­ബ്രാന്‍യി­ബോര്‍ സാ­നി­റ്റോ­റി­യ­ത്തില്‍, അ­ക്ഷ­രാ­ത്ഥ­ത്തില്‍ ത­കര്‍ന്നു­തീര്‍ന്ന രോ­ഗി­കൾ മൂ­ന്നു­നാ­ലു­മാ­സ­ത്തെ ഉ­റ­ക്ക­ത്തി­ന്നും, തങ്ങൾ ശീ­ലി­ച്ചു­പോ­ന്ന­തി­ലും ഭേ­ദ­പ്പെ­ട്ട­തെ­ങ്കി­ലും, ഇ­ട­ത്ത­രം പോ­ഷ­കാ­ഹാ­ര­ത്തി­ന്നും ശേഷം മു­പ്പ­ത്ത­ഞ്ചു­മു­തൽ നാ­ല്പ­തു­വ­രെ റാ­ത്തല്‍ തൂ­ക്ക­വും പൂര്‍ണ്ണ­രോ­ഗ­ശാ­ന്തി­യും നേടി വീ­ണ്ടു­മൊ­രു ഓ­ജ­സ്സു­റ്റ മാ­ന­സി­കാ­വ­സ്ഥ­ക്ക് പ്രാ­പ്ത­രാ­യി­ത്തീ­രു­ന്ന­തു കാണുക എ­ത്ര­മാ­ത്രം അ­തി­ശ­യ­ക­ര­മാ­യി­രു­ന്നു­വെ­ന്നു് ഞാൻ ഒ­രു­പ­ക്ഷെ, നി­ന്നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു­കാ­ണും. ഏ­തെ­ങ്കി­ലും ത­ര­ത്തി­ലു­ള്ള കാ­ല്പ­നി­ക­മാ­യ ആ­ശ­യ­ഭ്ര­മ­ങ്ങൾ­ക്കു് ഈ മ­നു­ഷ്യര്‍ സര്‍വ്വ­ഥാ അ­സ്പർ­ശ്യ­രാ­യി­രു­ന്നു. മാ­ന­സി­ക­മാ­യ ആ­രോ­ഗ്യ­വും സ­മ­നി­ല­യും കൈ­വി­ടാ­തി­രു­ന്ന അവര്‍ ഒ­രി­ക്ക­ലും പ­രി­ഹ­രി­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ സൃ­ഷ്ടി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ല. അ­തു­കൊ­ണ്ടു­ത­ന്നെ അവ പ­രി­ഹ­രി­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ച് ഹ­താ­ശ­രാ­യ­തു­മി­ല്ല. ഇ­ച്ഛാ­ശ­ക്തി­യും വ്യ­ക്തി­ത്വ­വും ഇ­ല്ലാ­ത്ത­വ­രെ­ന്നോ അ­സ­മർ­ത്ഥ­രെ­ന്നോ അവര്‍ ത­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ച് സ്വയം ക­രു­തി­യി­രു­ന്നു­മി­ല്ല. ഇ­റ്റ­ലി­യില്‍ ഞങ്ങൾ പ­റ­യാ­റു­ള്ള­തു­പോ­ലെ അവര്‍ ‘ത­ങ്ങ­ളെ­ത്ത­ന്നെ തു­പ്പി’ക്കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നി­ല്ല. ഇ­ത്ത­രം തീര്‍ത്തും അ­യ­ഥാർ­ത്ഥ­ങ്ങ­ളാ­യ ‘പ­രി­ഹ­രി­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത പ്ര­ശ്ന­ങ്ങ­ളും’ അ­വ­ളു­ടെ­ത­ന്നെ ജ്വ­ര­ത­പ്ത­വും ശി­ഥി­ല­വു­മാ­യ മ­തി­ഭ്ര­മ­ങ്ങ­ളാല്‍ സൃ­ഷ്ടി­ക്ക­പ്പെ­ടു­ന്ന ചപല സ്വ­പ്ന­ങ്ങ­ളു­മാ­യു­ള്ള സം­ഘ­ട്ട­ന­വും ആണു് ജൂ­ലി­യ­യു­ടെ വ്യാ­ധി എ­ന്നെ­നി­ക്കു തോ­ന്നു­ന്നു. മ­റ്റാ­രാ­ലും പ­രി­ഹ­രി­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത­തു് തീര്‍ച്ച­യാ­യും അ­വൾ­ക്കു് സ്വയം പ­രി­ഹ­രി­ക്കാ­നാ­വി­ല്ലെ­ന്ന­തു­കൊ­ണ്ട് മ­ന്ത്ര­വാ­ദി­യേ­യോ മ­നോ­വി­ശ്ലേ­ഷ­ക­നേ­യോ പോ­ലൊ­രു ബാ­ഹ്യ­ശ­ക്തി­യെ അ­വൾ­ക്കു സ­മീ­പി­ക്കേ­ണ്ടി­വ­രു­ന്നു. ജൂ­ലി­യ­യെ­പ്പോ­ലെ സം­സ്കാ­ര­സ­മ്പ­ന്ന­യും (ആ പ­ദ­ത്തി­ന്റെ ജർ­മ്മന്‍ വി­വ­ക്ഷ­യില്‍) ഔ­ദ്യോ­ഗി­ക­മാ­യി മാ­ത്ര­മ­ല്ലാ­തെ­ത­ന്നെ (സ­ഞ്ചി­യില്‍ ഒരു കാര്‍ഡു­ണ്ടെ­ന്ന­തു മാ­ത്ര­മാ­ണ­ല്ലോ അ­വ­ളു­ടെ ഔ­ദ്യോ­ഗി­ക­ത) സ­മൂ­ഹ­ത്തില്‍ കര്‍മ്മ­നി­ര­ത­യു­മാ­യ ഒരു വ്യ­ക്തി­ക്കു­ചേര്‍ന്ന ഏ­റ്റ­വും നല്ല ഒ­രേ­യൊ­രു മ­നോ­വി­ശ്ലേ­ഷ­ണ ചി­കി­ത്സ­കന്‍ അവൾ ത­ന്നെ­യാ­വും, ആ­വു­ക­യും വേണം എ­ന്നാ­ണു് എന്റെ വി­ശ്വാ­സം. പ­ഠ­ന­ത്തി­ന്റെ ആ­വ­ശ്യ­ക­ത­യെ­ക്കു­റി­ച്ചും മ­റ്റു­മു­ള്ള അ­വ­ളു­ടെ പ്ര­സ്താ­വ­ങ്ങ­ളു­ടെ അർ­ത്ഥ­മെ­ന്താ­ണ്? സ്വ­ന്തം ഉ­ത്പാ­ദ­ന­പ്ര­വര്‍ത്ത­ന­ങ്ങൾ­ക്കു­വേ­ണ്ടി സൈ­ദ്ധാ­ന്തി­ക­മാ­യും തൊ­ഴിൽ­പ­ര­മാ­യും സ്വയം മെ­ച്ച­പ്പെ­ടു­വാന്‍ നമ്മൾ ഓ­രോ­രു­ത്ത­രും തന്നെ പഠനം തു­ടർ­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കേ­ണ്ട­തു­ണ്ടു്. ഇതൊരു വൈ­യ­ക്തി­ക­പ്ര­ശ്ന­മാ­ണെ­ന്നും സ്വ­ന്തം അ­ധ­മ­ത്വ­ത്തി­ന്റെ അ­ട­യാ­ള­മാ­ണെ­ന്നും ക­രു­തു­ന്ന­തെ­ന്തി­നാ­ണ്? കൂ­ട്ടാ­യ ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ എ­ക്കാ­ല­ത്തേ­ക്കും ഉ­യർ­ന്ന ഒരു മാനം സ്വാ­യ­ത്ത­മാ­ക്കു­വാ­നാ­യി, ജ­ന്മ­വാ­സ­ന­ക­ളെ­യും അ­ന്തഃ­പ്രേ­ര­ണ­ക­ളെ­യും വര്‍ധി­ത­മാ­വു­ന്ന സാ­മൂ­ഹ്യ­വി­രു­ദ്ധ­പ്ര­വ­ണ­ത­ക­ളെ­യും ചെ­റു­ത്തു­കൊ­ണ്ടു് നമ്മൾ ഓ­രോ­രു­ത്ത­രും അ­വ­ര­വ­രു­ടെ വ്യ­ക്തി­ത്വ­വും സ്വ­ഭാ­വ­വും നാൾ­ക്കു­നാൾ വി­സ്ത­രി­ക്കു­ക­യും വി­പു­ല­വു­മാ­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു. യാ­തൊ­രു അ­പൂര്‍വ്വ­ത­യും വ്യ­ക്തി­നി­ഷ്ഠ­മാ­യ ദു­ര­ന്ത­വും ഇതേ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചി­ല്ല. നമ്മൾ ഓ­രോ­രു­ത്ത­രും അ­വ­ര­വ­രു­ടെ അ­യല്‍ക്കാ­രില്‍നി­ന്നു് പ­ഠി­ക്കു­ന്നു. ധാ­ര­ണ­ക­ളും വൈ­ശി­ഷ്ട്യ­ങ്ങ­ളും ശീ­ല­ങ്ങ­ളും കൊ­ള്ളു­ക­യും കൊ­ടു­ക്കു­ക­യും ന­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ക­യും നേ­ടു­ക­യും വി­സ്മ­രി­ക്കു­യും സ­മാ­ഹ­രി­ക്കു­യും ചെ­യ്യു­ന്നു.

എന്റെ ഭാ­ഗ­ത്തു­നി­ന്നു് ഉ­ണ്ടാ­വാ­നി­ട­യു­ള്ള ബു­ദ്ധി­പ­ര­വും ധാർ­മ്മി­ക­വും ആയ സ്വാ­ധീ­ന­ങ്ങ­ളെ ഇ­നി­മു­തൽ ഒ­രി­ക്ക­ലും സ്വയം പ്ര­തി­രോ­ധി­ക്കു­ക­യി­ല്ലെ­ന്നും അ­ക്കാ­ര­ണ­ത്താല്‍ എ­ന്നോ­ടു കൂ­ടു­തല്‍ അ­ടു­ത്ത­താ­യി അ­വർ­ക്കു തോ­ന്നു­ന്നു­വെ­ന്നും ജൂലിയ എ­നി­ക്കെ­ഴു­തി. പക്ഷേ, അവൾ വി­ചാ­രി­ക്കു­ന്ന അ­ള­വോ­ള­മോ അ­ത്ര­യും നാ­ട­കീ­യ­മാ­യ രീ­തി­യി­ലോ എ­പ്പോ­ളെ­ങ്കി­ലും അവൾ സ്വയം പ്ര­തി­രോ­ധി­ച്ചി­രു­ന്ന­താ­യി എ­നി­ക്കു തോ­ന്നു­ന്നി­ല്ല. അ­തി­ന്നു പുറമെ, അ­വ­ളു­ടെ വ്യ­ക്തി­ത്വ­വു­മാ­യു­ള്ള കൂ­ട്ടു­കെ­ട്ടില്‍നി­ന്നു് ഞാൻ സ്വയം നേ­ടു­ക­യും സ്വയം രൂ­പാ­ന്ത­ര­പ്പെ­ടു­ക­യും ചെ­യ്തു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മ്പോൾ­ത്ത­ന്നെ അ­വ­ളു­ടെ സ്വാ­ധീ­ന­ങ്ങൾ­ക്കെ­തി­രെ എ­നി­ക്കു തെ­ല്ലും പ്ര­തി­രോ­ധി­ക്കേ­ണ്ടി­വ­ന്നി­ട്ടി­ല്ലെ­ന്നാ­ണോ അവൾ സ­ങ്ക­ല്പി­ക്കു­ന്ന­തു്? എ­ന്നില്‍ നടന്ന ഈ പ്ര­ക്രി­യ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഞാ­നൊ­രി­ക്ക­ലും സി­ദ്ധാ­ന്ത­വി­ചാ­രം ചെ­യ്യു­ക­യോ വേ­വ­ലാ­തി­പ്പെ­ടു­ക­യോ ചെ­യ്തി­ട്ടി­ല്ല. പക്ഷെ, അ­തു­കൊ­ണ്ടു് ഈ പ്ര­ക്രി­യ ന­ട­ന്നി­രു­ന്നു­വെ­ന്നും അ­തെ­നി­ക്കു ഗു­ണ­പ്ര­ദ­മാ­യി­രു­ന്നു­വെ­ന്നും ഉള്ള വ­സ്തു­ത ഇ­ല്ലാ­താ­വു­ന്നി­ല്ല. എ­ന്തു­മാ­വ­ട്ടെ, എ­ഴു­തു­വാ­നും, ഒരു ചരടു ക­ണ്ടെ­ത്തു­ന്ന­തില്‍ എന്നെ സ­ഹാ­യി­ക്കു­വാ­നും വേണ്ട ചില മൂ­ല­ക­ങ്ങൾ നി­ന­ക്കു നല്‍കി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞു­വെ­ന്നു ഞാന്‍ വി­ശ്വ­സി­ക്കു­ന്നു. കൊ­ള്ളാ­വു­ന്ന ഒരു ആ­ശ­യ­മാ­യി നി­ന­ക്കു തോ­ന്നു­ന്നു­വെ­ങ്കില്‍ ഇത്, അല്പം പ­രോ­ക്ഷ­മാ­യ രൂ­പ­ത്തില്‍ ജൂ­ലി­യ­യ്ക്കു് അ­യ­ച്ചു കൊ­ടു­ക്കൂ. അ­വ­ളു­ടെ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ­ക്കു് ഒരു പ്രാ­ഥ­മി­ക­മാ­യ ഉ­ത്ത­ര­മാ­യി ഇതു ഭ­വി­ച്ചേ­ക്കാം. കു­റ­ച്ചു­മുന്‍പു് നി­ന്റെ പ­ന്ത്ര­ണ്ടാം തീ­യ്യ­തി­യി­ലെ എ­ഴു­ത്തു് ഡീ­ലി­യോ­യു­ടെ എ­ഴു­ത്തി­ന്റെ പ­രി­ഭാ­ഷ­യോ­ടൊ­പ്പം എ­നി­ക്കു് കി­ട്ടി. അ­ടു­ത്ത തി­ങ്ക­ളാ­ഴ്ച ഞാന്‍ മ­റു­പ­ടി എ­ഴു­താം. എ­ഴു­ത്തു് എ­നി­ക്കി­ഷ്ട­മാ­യി.

ആ­ശ്ലേ­ഷം

അ­ന്റോ­ണി­യോ.

ക്യൂ­സി­സാ­നാ ക്ലി­നിൿ,

റോം

24 ന­വ­മ്പർ, 1936

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ലുല്‍കാ,

നി­ന്നെ ചി­രി­പ്പി­ക്കു­വാന്‍ ആ­ദ്യ­ന്തം പ­ണ്ഡി­ത­പ­ദ­ങ്ങൾ നി­റ­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ഒരു പ്രൊ­ഫ­സ­റെ­പ്പോ­ലെ ഒരു എ­ഴു­ത്തു് എ­ഴു­ത­ണ­മെ­ന്നു ഞാന്‍ തീ­രു­മാ­നി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ട്. പക്ഷേ, എ­നി­ക്ക­തു ക­ഴി­യു­മോ എന്നു സം­ശ­യ­മാ­ണു്. സാ­ധാ­ര­ണ­ഗ­തി­യില്‍ ഉ­ദ്ദേ­ശി­ക്കാ­തി­രി­ക്കു­മ്പോൾ എ­നി­ക്ക് പ­ണ്ഡി­ത­ഭാ­വ­മു­ണ്ടു്. ഇ­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞ പ­ത്തു­വര്‍ഷ­ക്കാ­ല­ത്തെ സം­ഭ­വ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­ക്കു് അ­സം­ഖ്യം തവണ സെന്‍സര്‍ഷി­പ്പി­ന്നു് വി­ധേ­യ­നാ­യി­ട്ടു­ണ്ടെ­ന്ന­തി­നാല്‍ സാ­ഹ­ച­ര്യ­ങ്ങൾ­ക്കി­ണ­ങ്ങു­ന്ന ഒരു ശൈലി എ­നി­ക്കു് പോ­ഷി­പ്പി­ച്ചെ­ടു­ക്കേ­ണ്ട­താ­യി വ­ന്നി­ട്ടു­ണ്ടു്. നി­ന്നെ ചി­രി­പ്പി­ക്കു­ക­യും അ­തോ­ടൊ­പ്പം എന്റെ മാ­ന­സി­കാ­വ­സ്ഥ ചി­ത്രീ­ക­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്ന ഒരു കൊ­ച്ചു­ക­ഥ ഞാന്‍ നി­ന്നോ­ടു് പ­റ­യ­ട്ടെ. ഒ­രി­ക്കല്‍ ഡീ­ലി­യോ വളരെ ചെ­റു­താ­യി­രി­ക്കു­മ്പോൾ അവന്‍ എ­ങ്ങി­നെ ദി­ഗ്ബോ­ധ­മുൾ­ക്കൊ­ള്ളു­വാ­നും ഭൂ­മി­ശാ­സ്ത്രം പ­ഠി­ക്കു­വാ­നും തു­ട­ങ്ങി­യി­രി­ക്കു­ന്ന­വെ­ന്നു കാ­ണി­ക്കു­വാ­നാ­യി നീ എ­നി­ക്കു് ഹൃ­ദ്യ­മാ­യ ഒരു എ­ഴു­ത്തെ­ഴു­തി. അ­വ­ന്റെ ശി­ര­സ്സി­ന്റെ ദി­ശ­യില്‍ ശ്വാ­ന­വ­ണ്ടി­കൾ ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്കു­ന്ന ജ­ന­വർ­ഗ്ഗ­ങ്ങൾ വ­സി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും ഇ­ട­ത്തു ചൈ­ന­യും വ­ല­ത്തു് ആ­സ്ത്രി­യ­യു­മാ­ണെ­ന്നും അ­വ­ന്റെ പാ­ദ­ങ്ങൾ ക്രി­മി­യ­ക്കു നേരെ ചൂ­ണ്ടി­യി­രി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും മ­റ്റും വി­ശ­ദീ­ക­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് അവന്‍ കി­ട­ക്ക­യില്‍ തെ­ക്കു­വ­ട­ക്കാ­യി കി­ട­ക്കു­ന്ന­കാ­ര്യം നീ വി­വ­രി­ച്ചു. ആ എ­ഴു­ത്തു് കൈ­വ­ശ­മാ­ക്കു­വാന്‍, അ­തി­ന്ന­ക­ത്തെ ഇ­ത്ര­വ­ലി­യ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ എ­ന്താ­ണെ­ന്ന­റി­യു­വാന്‍ പോ­ലു­മാ­യി, അ­തു­വാ­യി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ലാ­ത്ത ഞാന്‍ അ­തി­നു­വേ­ണ്ടി തീ­വ്ര­മാ­യി വാ­ദി­ക്കേ­ണ്ടി­വ­ന്നു. എ­ന്തെ­ല്ലാം ര­ഹ­സ്യ­സ­ന്ദേ­ശ­ങ്ങൾ അതു് ഉൾ­ക്കൊ­ള്ളു­ന്നു­വെ­ന്നു് ആ­രാ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് ജ­യില്‍ ഡ­യ­റ­ക്ടര്‍ ഒരു മ­ണി­ക്കൂ­റോ­ളം എന്നെ നിര്‍ത്തി. എ­ന്താ­ണ് കി­ത്വാ­യ്? ആ­സ്ത്രി­യ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു് എ­ന്താ­ണു് ഈ എ­ഴു­തി­യി­രി­ക്കു­ന്ന­തു്? ത­ങ്ങ­ളു­ടെ വ­ണ്ടി­കൾ നാ­യ­ക­ളെ­കൊ­ണ്ട് വ­ലി­പ്പി­ക്കു­ന്ന ഈ മ­നു­ഷ്യർ ആരാണ്? എ­ഴു­ത്തി­ലൂ­ടെ ഒ­ന്നു് ക­ണ്ണോ­ടി­ക്കു­ക­പോ­ലും ചെ­യ്യാ­തെ ഇ­തി­നെ­ല്ലാം യു­ക്തി­സ­ഹ­മാ­യ വി­ശ­ദീ­ക­ര­ണ­ങ്ങൾ നല്‍കു­വാന്‍ തെ­ല്ലൊ­ന്നു­മ­ല്ല ഞാന്‍ വി­ഷ­മി­ച്ച­തു്. ഒ­ടു­വില്‍ കു­റ­ച്ചൊ­ന്നു ചൊ­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ട് ഞാന്‍ അ­യാ­ളോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു. “നി­ങ്ങൾ വി­വാ­ഹി­ത­ന­ല്ലേ? ഒരമ്മ ദൂ­രെ­യു­ള്ള തന്റെ ഭർ­ത്താ­വി­നു് ത­ങ്ങ­ളു­ടെ കൊ­ച്ചു­കു­ട്ടി­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു് എ­ങ്ങി­നെ­യെ­ല്ലാ­മാ­വും എ­ഴു­തു­ന്ന­തെ­ന്നു് തീർ­ച്ച­യാ­യും നി­ങ്ങൾ­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­വു­മ­ല്ലോ?” ഉടന്‍ തന്നെ അയാൾ എ­ഴു­ത്തു തന്നു. (അയാൾ വി­വാ­ഹി­ത­നാ­യി­രു­ന്നു. പക്ഷേ, കു­ട്ടി­ക­ളു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല). ബാ­ലി­ശ­മാ­ണെ­ങ്കി­ലും ഈ ഉപകഥ പ്ര­സ­ക്ത­മാ­ണ്. ഇ­ക്കാ­ര്യ­ത്തില്‍ കാ­ണി­ച്ച അതേ നിര്‍മ­മ­ത­യോ­ടും സം­ശ­യാ­കു­ല­മാ­യ പ­ണ്ഡി­ത­ഭാ­വ­ത്തോ­ടും കൂടി പി­ന്നീ­ടു­ള­ള എന്റെ എല്ലാ എ­ഴു­ത്തു­ക­ളും ഡ­യ­റ­ക്ടര്‍ വാ­യി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മെ­ന്നു് അ­റി­യാ­വു­ന്ന­തു­കൊ­ണ്ടു് എ­ഴു­ത്തി­ന്റെ ഒരു കാ­രാ­ഗൃ­ഹ­ശൈ­ലി വ­ളർ­ത്തി­യെ­ടു­ക്കു­വാന്‍ ഞാന്‍ നിര്‍ബ­ന്ധി­ത­നാ­യി­ട്ടു­ണ്ട്. പ­റ­യാ­നു­ള­ള കാ­ര്യ­ങ്ങൾ അ­ത്ര­യേ­റെ വര്‍ഷ­ങ്ങ­ളാ­യി ശാ­സി­ച്ചു നി­യ­ന്ത്ര­ണ വി­ധേ­യ­മാ­ക്കി ശീ­ലി­ച്ചു ക­ഴി­ഞ്ഞ­തി­നാല്‍ ഒ­രു­പ­ക്ഷേ, ഇനി ആ ശൈലി ഒ­രി­ക്ക­ലും ഉ­രി­ഞ്ഞു­ക­ള­യാ­നാ­വി­ല്ല. ഇ­ത്ത­രം സം­ഭ­വ­ങ്ങ­ളെ­യും മ­റ്റു­കാ­ര്യ­ങ്ങ­ളേ­യും കു­റി­ച്ചു് എ­നി­ക്കി­നി­യും നി­ന്നോ­ടു് പ­റ­യാന്‍ ക­ഴി­യും. എ­ന്നാല്‍ അതു നി­ന്നെ ചി­രി­പ്പി­ക്കാന്‍വേ­ണ്ടി മാ­ത്ര­മാ­വും. പോ­യ­വര്‍ഷ­ങ്ങ­ളി­ലെ അ­സം­ഖ്യ­മാ­യ ദു­ര­നു­ഭ­വ­ങ്ങൾ മു­ന്നില്‍ നി­വര്‍ത്തി­യി­ട്ടു­കാ­ണു­ന്ന­തു് ഏറെ ദുഃ­ഖ­ക­ര­മാ­യി­രി­ക്കും. മ­റി­ച്ചു് നി­ന്റെ എ­ഴു­ത്താ­വ­ട്ടെ എന്നെ ഉ­ന്മേ­ഷ­വാ­നാ­ക്കു­ക­യാ­ണു ചെ­യ്ത­തു്. ഇ­ത്ര­യും ഉ­ല്ലാ­സ­പൂര്‍വ്വം ഇ­ത്ര­യും കു­റ­ഞ്ഞ തെ­റ്റു­ക­ളോ­ടെ നീ അ­വ­സാ­നം എ­ഴു­തി­യ­തെ­പ്പോ­ഴാ­ണെ­ന്നു് ഓര്‍മ്മി­ക്കാ­നാ­വു­ന്നി­ല്ല.

എന്റെ പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട­വ­ളേ, തെ­ല്ലു് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു് വ­ള­രെ­യൊ­ന്നും വ­സ്തു­നി­ഷ്ഠ­മാ­വാ­തെ കു­ട്ടി­ക­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചു് എ­നി­ക്കു് ദീര്‍ഘ­മാ­യ ഒരു ക­ത്തെ­ഴു­തു. ഇ­ട­ക്കു­പ­റ­യ­ട്ടെ ‘കു­ട്ടി­ക­ളു­ടെ ജീ­വി­ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഒരു റി­പ്പോര്‍ട്ട്’ (?!) എ­ഴു­തു­ക എ­ന്ന­തു് അ­തി­ന്റെ സ­ത്ത­യെ ന­ശി­പ്പി­ക്ക­ലാ­വും എന്ന നി­ന്റെ മ­ഹ­ത്താ­യ സൂ­ക്തം ഞാന്‍ ഇ­തേ­വ­രെ കേ­ട്ടി­ട്ടു­ള്ള ഏ­റ്റ­വും അ­പ­ഹാ­സ്യ­മാ­യ കാ­ര്യ­ങ്ങ­ളി­ലൊ­ന്നാ­ണ്. ഹി­മാ­ല­യ­ത്തേ­ക്കാ­ളും പോന്ന ഒരു കഥ. എ­നി­ക്കു് ഒരു റി­പ്പോര്‍ട്ട് ആ­വ­ശ്യ­മി­ല്ല—ഞാന്‍ ഒരു പോ­ലീ­സു­കാ­ര­ന­ല്ല—നി­ന്റെ ആ­ത്മ­നി­ഷ്ഠ­മാ­യ പ്ര­തീ­തി­ക­ളാ­ണു് എ­നി­ക്കു് വേ­ണ്ട­തു്. പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട­വ­ളേ, ഞാന്‍ എ­ത്ര­യേ­റെ ഏ­ക­നാ­ണു്. നി­ന്റെ എ­ഴു­ത്തു­കൾ എ­നി­ക്കു് അപ്പം പോലെ പോ­ഷ­ക­മാ­വു­ന്നു. പ­ണ്ഡി­ത­ശൈ­ലി­കൾ­ക്കു് ഒ­രി­ക്ക­ലും അതു് സാ­ധ്യ­മ­ല്ല. എ­നി­യ്ക്ക­യ­ക്കു­ന്ന, റേ­ഷന്‍ അ­ള­ന്നെ­ടു­ക്കു­ന്ന സ­മ്പ്ര­ദാ­യം എ­ന്തി­നു് നീ തു­ട­രു­ന്നു? എ­ല്ലാം പ­റ­ഞ്ഞു­വ­രു­മ്പോൾ നീ­യാ­ണു് എ­ന്നെ­ക്കാൾ ഏറെ പ­ണ്ഡി­ത­മ്മ­ന്യ­യും പ്രാ­യോ­ഗി­ക­വാ­ദി­യും എ­ന്നു­തോ­ന്നു­ന്നു. അതു് സ­മ്മ­തി­ക്കു­വാന്‍ നീ ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ന്നി­ല്ലെ­ന്നു മാ­ത്രം. സ്വ­ന്തം കു­ട്ടി­ക­ളു­ടെ ജീ­വി­ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ച് ഒരു വി­വ­ര­ണം ആ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ട്ടു­കൊ­ണ്ടു് എ­ന്നെ­പ്പോ­ലൊ­രു ഭാ­ഗ്യ­ഹീ­നന്‍ എ­ഴു­തു­ന്നു. നീ­യാ­വ­ട്ടെ നി­ന്റെ സു­ര­ക്ഷി­ത­മാ­യ ഒ­ളി­വു­മ­റ­ക്ക­ക­ത്തു­നി­ന്നു് “അയ്യോ, പ­റ്റി­ല്ല. കു­ട്ടി­ക­ളു­ടെ ജീ­വി­ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചെ­ഴു­തു­ന്ന­തു് അ­തി­ന്റെ സത്ത ന­ശി­പ്പി­ക്ക­ലാ­വും” എ­ന്നു് മ­റു­പ­ടി പ­റ­യു­ന്നു. ഇതു് ഔ­ദ്ധ­ത്യ­മ­ല്ലേ? ഏ­റ്റ­വും മോ­ശ­മാ­യ­ത­രം ഔ­ദ്ധ­ത്യ­മാ­ണി­തു്. ഒ­ര­ല്പം ആ­ലോ­ചി­ച്ചു നോ­ക്കൂ. ഞാന്‍ പ­റ­യു­ന്ന­തു് ശ­രി­യാ­ണെ­ന്നു് നി­ന­ക്കു ബോ­ധ്യ­മാ­വും, എന്റെ ലൂല്‍ക, സ്നേ­ഹോ­ഷ്മ­ള­മാ­യ ഒരു ആ­ശ്ലേ­ഷം ഇ­തോ­ടൊ­പ്പ­മ­യ­ക്കു­ന്നു.

അ­ന്റോ­ണി­യോ.

ക്യൂ­സി­സാ­നാ കിനിൿ,

റോം

തീ­യ്യ­തി­യി­ല്ല.

പ്രി­യ­പ്പെ­ട ലു­ലി­ക് [6],

നി­ന്റെ ചി­ത്ര­ങ്ങൾ എ­നി­ക്കു് വ­ള­രെ­യേ­റെ ഇ­ഷ്ട­മാ­യി. അതു നീ വ­ര­ച്ച­താ­ണെ­ന്ന­തു­ത­ന്നെ കാരണം. അവ തീര്‍ത്തും മാ­ലി­ക­വു­മാ­ണ്. പ്ര­കൃ­തി ഒ­രി­ക്ക­ലും ഇ­ത്ത­രം വി­സ്മ­യാ­വ­ഹ­ങ്ങ­ളാ­യ വ­സ്തു­ക്കൾ ക­ണ്ടു­പി­ടി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ലെ­ന്നാ­ണ് എന്റെ വി­ശ്വാ­സം. നാ­ലാ­മ­ത്തെ ചി­ത്ര­ത്തി­ലു­ള്ള­തു് ഒരു അ­സാ­ധാ­ര­ണ മൃഗം തന്നെ. ഏറെ വ­ലി­പ്പ­മു­ള്ള­തി­നാല്‍ അതൊരു കൂ­റ­യാ­വാ­നി­ട­യി­ല്ല. വലിയ നാല്‍ക്കാ­ലി­ക­ളു­ടേ­തു­പോ­ലെ നീ­ങ്ങു­ന്ന നാ­ലു­കാല്‍കൾ­മാ­ത്ര­മേ അ­തി­നു­ള്ളു­താ­നും. എ­ന്നാല്‍ അതൊരു കു­തി­ര­യു­മ­ല്ല. കാ­ഴ്ച­യിൽ­പെ­ടു­ന്ന ചെ­വി­കൾ അ­തി­ന്നു് ഇ­ല്ല­ല്ലോ. (നീ വരച്ച ആ­ദ്യ­ത്തെ മൃ­ഗ­ത്തി­നും ചെ­വി­യു­ള്ള­താ­യി കാ­ണു­ന്നി­ല്ല. വേ­റൊ­രു മ­നു­ഷ്യ­ന്റെ ചി­ത്ര­ത്തി­ലും അ­ങ്ങി­നെ തന്നെ അതൊരു സിം­ഹ­മാ­യി­രി­ക്കാം… ഇ­ണ­ങ്ങി­യ­തും… സു­താ­ര്യ­വും ആയ ഒരു സിംഹം. അ­തി­ന്റെ പു­റ­ത്തു­ള്ള സ­വാ­രി­ക്കാ­ര­ന്റെ രണ്ട് കാ­ലു­ക­ളും കാ­ണു­ന്നു­വെ­ന്ന­താ­ണ് സു­താ­ര്യ­മാ­ണെ­ന്നു് ക­രു­താന്‍ കാരണം. മ­ര­ച്ചി­ല്ല­ക­ളു­ടെ തു­മ്പു­ക­ളെ­യും മൃ­ഗ­ങ്ങ­ളു­ടെ ശി­ര­സ്സു­ക­ളെ­യും പോ­ലു­ള്ള അ­തി­വി­ചി­ത്ര­മാ­യ സ്ഥ­ല­ങ്ങ­ളിൽ­പോ­ലും നി­ന്റെ ആ­ളു­കൾ­ക്കു് നി­സ്സ­ങ്കോ­ചം ന­ട­ക്കു­വാന്‍ ക­ഴി­യു­ന്നു­വെ­ന്ന കാ­ര്യ­വും എ­നി­ക്കി­ഷ്ട­മാ­യി (ഒ­രു­പ­ക്ഷെ, മൃ­ഗ­ങ്ങൾ­ക്കു് ചെ­വി­കൾ ന­ഷ്ട­മാ­വു­ന്ന­തു് അ­തു­കൊ­ണ്ടാ­വ­ണം) പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ലു­ലി­ക്, നി­ന്റെ ചി­ത്ര­ങ്ങ­ളെ ഞാന്‍ ക­ളി­യാ­ക്കി­ച്ചി­രി­ച്ചാൽ നി­ന­ക്കു് സ­ങ്ക­ട­മാ­വു­മോ? സ­ത്യ­മാ­യും അവ, അ­വ­യു­ടെ ഇ­തേ­രൂ­പ­ത്തില്‍ത്ത­ന്നെ, ഞാന്‍ ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ന്നു­ണ്ട്. പക്ഷെ, തോ­ന്നു­മ്പോൾ തോ­ന്നി­യ­പോ­ലെ വ­ര­യ്ക്കു­ന്ന ചി­ത്ര­ങ്ങൾ­ക്കു പകരം നീ സ്ക്കൂ­ളില്‍ വരച്ച ചി­ത്ര­ങ്ങൾ എ­നി­ക്കു് അ­യ­ച്ചു തരണം. ഒരു ചും­ബ­നം.

പപ്പാ.

സ്കൂൾ എ­ങ്ങ­നെ­യി­രി­ക്കു­ന്നു? ക്ഷീ­ണ­വും പ­രി­ഭ്ര­മ­വും തോ­ന്നാ­തെ ന­ന്നാ­യി പ­ഠി­ക്കു­വാന്‍ നി­ന­ക്കു ക­ഴി­യു­ന്നു­ണ്ടോ? പ­ഠി­ക്കു­ന്ന­തു് നി­ന­ക്കി­ഷ്ട­മാ­ണോ?

ക്യൂ­സി­സാ­നാ­ക്ലി­നിൿ

റോം

തീ­യ്യ­തി­യി­ല്ല.

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ഡീ­ലി­യോ[7],

എ­ന്താ­ണ് നീ നി­ന്റെ കൊ­ച്ചു ത­ത്ത­യെ­ക്കു­റി­ച്ച് എ­ഴു­താ­ത്ത­തു്? അ­തി­പ്പോ­ഴും ജീ­വി­ച്ചി­രി­പ്പു­ണ്ടോ? നീ എ­ല്ലാ­യ്പോ­ഴും അ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു­ത­ന്നെ പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്നു എ­ന്നു് ഞാ­നൊ­രി­ക്കല്‍ അ­ഭി­പ്രാ­യ­പ്പെ­ട്ട­തു കാ­ര­ണ­മാ­വാം നീ ഇ­പ്പോൾ അ­തി­നെ­പ്പ­റ്റി ഒ­ന്നും എ­ഴു­താ­ത്ത­തു്? ഉ­ഷാര്‍, ഡീ­ലി­യോ! നി­ന്റെ പ്രാ­യ­ത്തില്‍ എ­നി­ക്കൊ­രു നാ­യ­ക്കു­ട്ടി ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചും അ­തെ­ന്റെ സ്വ­ന്ത­മാ­ണെ­ന്ന സ­ന്തോ­ഷ­ത്താല്‍ എ­നി­ക്കു് പാ­തി­വ­ട്ടാ­യി­ത്തീര്‍ന്ന­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചും നി­ന­ക്കെ­ഴു­ത­ണ­മെ­ന്നു് താ­താ­നി­ക്ക ആ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ടു­ന്നു. അ­തു­കൊ­ണ്ടു്, നോ­ക്കൂ, ഒരു നായ, (അ­തെ­ത്ര ചെ­റു­താ­ണെ­ങ്കി­ലും) ഒരു ത­ത്ത­യേ­ക്കാൾ ഏറെ സ­ന്തു­ഷ്ടി നല്‍കു­ന്നു­വെ­ന്ന­തു് സ­ത്യ­മാ­ണ്. എ­ന്തെ­ന്നാല്‍ അതു് അ­തി­ന്റെ യ­ജ­മാ­ന­നോ­ടൊ­പ്പം ക­ളി­ക്കു­ക­യും അ­യാ­ളോ­ടു് സ്നേ­ഹാ­ശ്രി­ത­ത്വ­ത്തി­ലാ­വു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്നു. എന്റെ നാ­യ­ക്കു­ട്ടി ഒ­രി­ക്ക­ലും പൂര്‍ണ്ണ­മാ­യി വ­ളര്‍ന്നി­രു­ന്നി­ല്ലെ­ന്നു് സ്പ­ഷ്ട­മാ­ണ്. അ­മി­ത­മാ­യ ആ­വേ­ശ­ത്തി­മര്‍പ്പാ­വു­മ്പോൾ മ­ലര്‍ന്നു­കി­ട­ന്നു് സ്വ­ന്തം ദേ­ഹ­ത്താ­കെ അവന്‍ മൂ­ത്രം ഒ­ഴി­ക്കു­മാ­യി­രു­ന്നു. എ­ന്തൊ­രു നീണ്ട നീ­രാ­ട്ടാ­യി­രു­ന്നു­വെ­ന്നോ! അവന്‍ തീരെ കൊ­ച്ചാ­യി­രു­ന്നു. കോ­ണി­പ്പ­ടി­കൾ ക­യ­റു­വാന്‍പോ­ലും അവനു ക­ഴി­യു­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. നീ­ണ്ടു ക­റു­ത്ത രോ­മ­ങ്ങൾ ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന­തി­നാല്‍ കാ­ഴ്ച­യ്ക്കു്, അവന്‍ ഒരു വളരെ ചെറിയ ഓ­മ­ന­പ്പ­ട്ടി­യാ­ണെ­ന്നു­തോ­ന്നും. ഞാന്‍ അ­വ­ന്റെ രോ­മ­ങ്ങൾ ഒരു സിം­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­കൃ­തി­യില്‍ വെ­ട്ടി­നിര്‍ത്തി. എ­ന്നാ­ലും സ­ത്യ­സ­ന്ധ­മാ­യി പ­റ­ഞ്ഞാല്‍ അവനെ സു­ന്ദ­ര­നെ­ന്നു് വി­ളി­ക്കാന്‍ കൊ­ള്ളി­ല്ലാ­യി­രു­ന്നു. വാ­സ്ത­വ­ത്തില്‍ അവന്‍ ഏ­താ­ണ്ടു് വി­രൂ­പന്‍ത­ന്നെ­യാ­യി­രു­ന്നു. ഇ­പ്പോൾ ഓര്‍ത്തു­നോ­ക്കു­മ്പോൾ വളരെ വളരെ വി­രൂ­പം. എ­ങ്കി­ലും അവന്‍ എന്നെ എ­ന്തു­മാ­ത്രം ര­സി­പ്പി­ച്ചി­രു­ന്നു! ഞാന്‍ അവനെ എ­ത്ര­മാ­ത്രം ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ട്ടി­രു­ന്നു! എന്റെ ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ട്ട കളി ഇ­താ­യി­രു­ന്നു: നാ­ട്ടിന്‍പു­റ­ത്തു­കൂ­ടി ഞങ്ങൾ ന­ട­ക്കാ­നി­റ­ങ്ങു­മ്പോൾ ഞാന്‍ അവനെ ഉ­യ­രം­കൂ­ടി­യ ഒരു പാ­റ­യ്ക്കു മു­ക­ളില്‍ ക­യ­റ്റി­വെ­ക്കും. എ­ന്നി­ട്ട് മെ­ല്ലെ അ­വി­ടെ­നി­ന്നു മാ­റി­ക്ക­ള­യും. താ­ഴേ­യ്ക്കു് ചാടി ഇ­റ­ങ്ങു­വാന്‍ ധൈ­ര്യ­മി­ല്ലാ­തെ എന്റെ നേ­രേ­നോ­ക്കി കി­ണു­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ട് അവന്‍ അ­വി­ടെ­ത്ത­ന്നെ നില്‍ക്കും. ഞാന്‍ വ­ള­ഞ്ഞു­തി­രി­ഞ്ഞ് ഒ­ട്ടു­ദൂ­രം­പോ­യി വല്ല മ­ട­യി­ലോ കു­ഴി­യി­ലോ ഒ­ളി­ക്കും. നാ­യ­ക്കു­ട്ടി ആദ്യം ഓ­രി­യി­ടും. പി­ന്നെ താഴെ ഇ­റ­ങ്ങാന്‍ വല്ല ഉ­പാ­യ­വും ക­ണ്ടാല്‍ എ­ന്നെ­ത്തേ­ടി­ക്കൊ­ണ്ട് കു­തി­ച്ചെ­ത്തും. ഇ­തെ­ന്നെ വ­ല്ലാ­തെ ര­സി­പ്പി­ക്കു­മാ­യി­രു­ന്നു. വളരെ ചെ­റു­താ­യി­രു­ന്ന ആ പാവം ജന്തു അ­തി­ന്റെ തല തെ­റി­ച്ചു പോ­വു­ന്ന മ­ട്ടില്‍ കു­ര­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് എല്ലാ പാ­റ­ക്കു­ല്ലി­നു് പി­ന്നി­ലും പരതും. എല്ലാ ചെറിയ കു­ഴി­ക­ളു­ടേ­യും (അതിനെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചി­ട­ത്തോ­ളം വലിയ ഗര്‍ത്ത­ങ്ങൾ) വ­ക്കോ­ളം ഓ­ടി­ച്ചെ­ല്ലും. അവനെ വി­ളി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് പെ­ട്ടെ­ന്നു ഞാന്‍ സ്ഥ­ലം­മാ­റി ഒ­ളി­ക്കു­മ്പോൾ അ­വ­നാ­കെ സമനില തെ­റ്റി­യ­തു പോ­ലാ­വും. അ­വ­സാ­നം, എന്നെ ക­ണ്ടു­പി­ടി­ക്കു­വാന്‍ അ­നു­വ­ദി­ക്കു­മ്പോൾ എ­ന്തൊ­രു ആ­ഹ്ലാ­ദ­മാ­ണ്, എ­ന്തൊ­രു നി­ല­ക്കാ­ത്ത മൂ­ത്ര­വര്‍ഷ­മാ­ണ്. പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ഡീ­ലി­യോ, ഇനി നീ ത­ത്ത­യെ­ക്കു­റി­ച്ച് എ­നി­ക്കെ­ഴു­തി­ല്ലേ?

പപ്പാ.

ക്യൂ­സി­സാ­നാ ക്ലി­നിൿ

റോം

തീ­യ്യ­തി ഇല്ല.

പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ഡീ­ലി­യോ, ഇ­ത്ത­വ­ണ നി­ന്റെ കു­റി­പ്പു­ക­ളൊ­ന്നു­മി­ല്ല. ത­ത്ത­ക്കൂ­ടു് ഉൾ­പ്പെ­ടെ നി­ന്റെ മു­റി­യു­ടെ ഒരു മൂല ജൂ­ലി­യാ­നോ­യു­ടെ ഫോ­ട്ടോ­ഗ്രാ­ഫില്‍ എ­നി­ക്കു് കാ­ണാന്‍ ക­ഴി­ഞ്ഞു.പ­ക്ഷി­യെ കാ­ണു­ന്നി­ല്ലെ­ന്ന­തു് ക­ഷ്ട­മാ­യി. പുതിയ ഇ­ല­ക്ക­റി­യും (അതു് ന­ന്നാ­യും ചെ­റു­താ­യും അ­രി­ഞ്ഞി­രി­ക്ക­ണം) തി­ന­യ­രി­യും തീ­റ്റി­യാല്‍ അതു പൂർ­ണ്ണ­മാ­യും സു­ഖ­പ്പെ­ടു­മെ­ന്നും അ­തി­നു് വീ­ണ്ടും നീ­ണ്ട­തും തി­ള­ക്ക­മു­ള്ള­തു­മാ­യ തൂ­വ­ലു­കൾ മു­ള­ക്കു­മെ­ന്നും ഞാന്‍ ക­രു­തു­ന്നു. നി­ന­ക്കു ചും­ബ­ന­ങ്ങൾ.

പപ്പാ.

കു­റി­പ്പു്:

അ­ന്ത്യ­ദി­വ­സ­ങ്ങ­ളില്‍ ഗ്രാം­ഷി­യു­ടെ എ­ഴു­ത്തു­കൾ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ കു­ട്ടി­കൾ­ക്കു മാ­ത്ര­മാ­യി എ­ഴു­തി­യ കൊ­ച്ചു­കു­റി­പ്പു­കൾ ആ­യി­രു­ന്നു. അ­വ­യി­ലൊ­ന്നി­നും വ്യ­ക്ത­മാ­യ തി­യ്യ­തി­ക­ളി­ല്ല,

1924 ആ­ഗ­സ്റ്റി­ലാ­ണ് ഡീ­ലി­യോ ജ­നി­ച്ച­തു്.

1926 സെ­പ്ത­മ്പര്‍ ആ­ദ്യ­ത്തില്‍ ജൂ­ലി­യാ­നേ­ാ (ലു­ലി­ക്) ജ­നി­ച്ചു; മോ­സ്കോ­യില്‍.

1926 ന­വ­മ്പ­റില്‍ ഗ്രാം­ഷി അ­റ­സ്റ്റ് ചെ­യ്യ­പ്പെ­ട്ടു.

കു­റി­പ്പു­കൾ

[1] ഭാ­ര്യാ­സോ­ദ­രി.

[2] ഭാര്യ, മകന്‍, ഭാ­ര്യാ­സോ­ദ­രി.

[3] അ­നി­യന്‍

[4] ഭാര്യ

[5] ജൂ­ലി­യ­യു­ടെ അ­ന­ന്തി­ര­വൾ

[6] ജൂ­ലി­യാ­നോ എന്ന ഗ്രാം­ഷി­യു­ടെ ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ മകന്‍, ഗ്രാം­ഷി അ­റ­സ്റ്റു­ചെ­യ്യ­പ്പെ­ടു­ന്ന­തി­ന്നു ര­ണ്ടു­മാ­സം മു­മ്പു ജ­നി­ച്ച ഈ മകനെ ഗ്രാം­ഷി ഒ­രി­ക്ക­ലും ക­ണ്ടി­ട്ടി­ല്ല.

[7] ഗ്രാം­ഷി­യു­ടെ മൂ­ത്ത­മ­കന്‍

പെ­യി­ന്റിം­ഗു­കൾ/സ്കെ­ച്ചു­കൾ: പോൾ ക്ളീ

Colophon

Title: Gramsci Katthukal (ml: ഗ്രാം­ഷി ക­ത്തു­കൾ).

Author(s): Antonio Gramsci.

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; 2020-05-13.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Letters, Antonio Gramsci, Gramsci Katthukal, അ­ന്റോ­ണി­യോ ഗ്രാം­ഷി, ഗ്രാം­ഷി ക­ത്തു­കൾ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: November 2, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Gramsci, a photograph by Unknown (2007). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: the author; Typesetter: Anupa Ann Joseph; Editor: PK Ashok; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download Phone PDF.