SFNസായാഹ്ന ഫൌണ്ടേഷൻ
images/Perfect_Tune.jpg
In Perfect Tune, a painting by Georges Croegaert (1848–1923).
കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ: ഒരു നൂ­റ്റാ­ണ്ടി­ന്റെ ല­ഘു­ചി­ത്രം
എം. എൻ. കാ­ര­ശ്ശേ­രി

കോ­ഴി­ക്കോ­ട്ടെ ‘അ­ന്വേ­ഷി’യുടെ പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­ര­ണ­മാ­യ ‘സം­ഘ­ടി­ത’യുടെ സ­പ്തം­ബർ (2011) ലക്കം വലിയ കൗ­തു­ക­ത്തോ­ടെ­യാ­ണു് ഞാൻ വാ­യി­ച്ചു തീർ­ത്ത­തു്. ഇ­ന്ത്യ­യി­ലെ മു­സ്ലിം സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ ചർച്ച ചെ­യ്യു­ന്ന പ്ര­ത്യേ­ക ല­ക്ക­മാ­ണ­തു്. ഏ­തെ­ങ്കി­ലും മാസിക ഇ­ത്ത­ര­മൊ­രാ­വ­ശ്യ­ത്തി­നു് ഒരു ലക്കം മാ­റ്റി­വെ­ച്ച ച­രി­ത്ര­മു­ണ്ടോ? എന്റെ ഓർ­മ്മ­യി­ലി­ല്ല.

എല്ലാ ജാ­തി­സ­മൂ­ഹ­ങ്ങ­ളി­ലും മ­ത­സ­മൂ­ഹ­ങ്ങ­ളി­ലും ഏ­റി­യ­തോ കു­റ­ഞ്ഞ­തോ ആയ അളവിൽ ലിം­ഗ­വി­വേ­ച­ന­മു­ണ്ടു്. പക്ഷേ, മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­ക്കു തന്റെ നേരെ വ­രു­ന്ന അ­നീ­തി­ക­ളെ ചോ­ദ്യം ചെ­യ്യാൻ നി­വൃ­ത്തി­യി­ല്ല. അ­തി­നു് മ­ത­നി­യ­മ­ങ്ങ­ളു­ടെ പിൻ­ബ­ല­മു­ണ്ടു്. ഒ­രു­ദാ­ഹ­ര­ണം: മു­സ്ലിം പി­താ­വി­ന്റെ സ്വ­ത്തിൽ­നി­ന്നു് അ­ന­ന്ത­രാ­വ­കാ­ശ­മാ­യി മകനു് 100 ഉ­റു­പ്പി­ക കി­ട്ടു­മ്പോൾ മ­കൾ­ക്കു് 50 ഉ­റു­പ്പി­ക മാ­ത്ര­മേ കി­ട്ടൂ. ഇ­തി­നെ­തി­രെ കേ­സി­നു് പോവാൻ പ­റ്റി­ല്ല. മു­സ്ലിം­ങ്ങ­ളു­ടെ മ­ത­നി­യ­മ­മാ­യ ‘ശ­രീ­അ­ത്ത്’ അ­നു­സ­രി­ച്ചു് അ­വൾ­ക്കു് ആ പാ­തി­ക്കേ അ­വ­കാ­ശ­മു­ള്ളൂ. ആ നിയമം മാ­റ്റാ­തെ അ­ന­ന്ത­രാ­വ­കാ­ശ­ത്തിൽ തു­ല്യ­ത കി­ട്ടു­ക­യി­ല്ല.

images/Salma.jpg
സൽമ

മു­സ്ലിം സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ മോ­ച­ന­ത്തി­നു വേ­ണ്ടി പല മേ­ഖ­ല­ക­ളിൽ പ്ര­വർ­ത്തി­ച്ച­വ­രും കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ പ്ര­ത്യേ­ക­മാ­യ ശ്ര­ദ്ധ അർ­ഹി­ക്കു­ന്ന­വ­രു­മാ­യ ചില പ്ര­ധാ­ന വ്യ­ക്തി­ക­ളെ വി­ശ­ദ­മാ­യി പ­രി­ച­യ­പ്പെ­ടു­ത്തു­ന്നു എ­ന്ന­താ­ണു് ഈ ല­ക്ക­ത്തി­ന്റെ പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട സം­ഭാ­വ­ന. ഉർദു എ­ഴു­ത്തു­കാ­രി ഉ­സ്മ­ത് ച്യു­ഗ്താ­യി­യെ­പ്പ­റ്റി ജി. ഉ­ഷാ­കു­മാ­രി എ­ഴു­തി­യ പ­ഠ­ന­വും ത­മി­ഴ്‌­നാ­ട്ടി­ലെ സാ­മൂ­ഹ്യ­പ്ര­വർ­ത്ത­ക ഷ­രീ­ഫാ­ഖാ­ന­ത്തെ­പ്പ­റ്റി ഷം­ഷാ­ദ് ഹുസൈൻ എ­ഴു­തി­യ ലേ­ഖ­ന­വും ത­മി­ഴ്‌­നാ­ട്ടി­ലെ എ­ഴു­ത്തു­കാ­രി സൽമ യു­മാ­യി മൈന ഉ­മൈ­ബാൻ ന­ട­ത്തി­യ അ­ഭി­മു­ഖ­വും ന­ന്നു്.

images/K_AJITHA.jpg
കെ. അജിത

അഡ്വ. ടി. ജി. അജിത, വി. പി. സുഹറ എ­ന്നി­വർ മു­സ്ലിം വ്യ­ക്തി­നി­യ­മ­ങ്ങ­ളിൽ ഉ­ള്ള­ട­ങ്ങി­ക്കി­ട­ക്കു­ന്ന സ്ത്രീ­വി­രു­ദ്ധ­ത പു­റ­ത്തു­കൊ­ണ്ടു­വ­രു­ന്നു­ണ്ടു്. കെ. അജിത, ഖദീജാ മും­താ­സ് എ­ന്നി­വ­രു­ടെ ലേ­ഖ­ന­ങ്ങ­ളിൽ ഇ­ന്ന­ത്തെ മു­സ്ലിം സാ­മൂ­ഹ്യ­ജീ­വി­ത­ത്തി­ലെ യാ­ഥാർ­ത്ഥ്യ­ങ്ങൾ എ­ങ്ങ­നെ സ്ത്രീ­വ്യ­ക്തി­ത്വ­ത്തി­നു് വി­ന­യാ­കു­ന്നു എ­ന്നു് കാ­ണി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്നു. മ­ലേ­ഷ്യ­യി­ലെ മു­സ്ലിം­വ­നി­ത­ക­ളു­ടെ ജീ­വി­ത­ത്തെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചും (ലിജി ഷം­നാ­ദ്)കർ­ണാ­ട­ക­ത്തി­ലെ മു­സ്ലിം സ്ത്രീ­കൾ­ക്കു­വേ­ണ്ടി പ്ര­വർ­ത്തി­ക്കു­ന്ന ‘ആപ’യെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചും (തൻസീം) എ­ഴു­ത­പ്പെ­ട്ട വി­വ­ര­ണ­ങ്ങൾ തി­ക­ച്ചും അ­പ­രി­ചി­ത­മാ­യ ജീ­വി­ത­സാ­ഹ­ച­ര്യ­ങ്ങ­ളിൽ ചെ­റു­ത്തു­നിൽ­പ്പു­കൾ ഏതു് വിധം ആ­വി­ഷ്കാ­രം കൊ­ള്ളു­ന്നു എ­ന്നു് വി­ശ­ദീ­ക­രി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. സഹീറാ ത­ങ്ങ­ളു­ടെ കു­റി­പ്പു് സ്ത്രീ­പീ­ഡ­ന­ങ്ങൾ­ക്കെ­തി­രിൽ ഒരു ചൂ­ണ്ടു­വി­ര­ലാ­ണു്.

images/khadeeja_mumtaz.jpg
ഖദീജാ മും­താ­സ്

ആ ല­ക്ക­ത്തിൽ വി­ഷ­യ­വു­മാ­യി ബ­ന്ധ­പ്പെ­ട്ട ച­രി­ത്ര­ത്തി­ന്റെ വ­ലി­യൊ­രു ഭാഗം അ­വ­ഗ­ണി­ക്ക­പ്പെ­ട്ടു എ­ന്ന­തു് എ­നി­ക്കു് ക­ഷ്ട­മാ­യി­ത്തോ­ന്നി: മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ ദു­ര­വ­സ്ഥ­യ്ക്കെ­തി­രെ പ്ര­ബ­ന്ധം, പ്ര­സം­ഗം, പ്ര­വർ­ത്ത­നം മു­ത­ലാ­യ­വ വഴി കേ­ര­ളീ­യ­സ­മൂ­ഹ­ത്തെ ബോ­ധ­വ­ത്ക്ക­രി­ച്ച വ്യ­ക്തി­ക­ളും പ്ര­സ്ഥാ­ന­ങ്ങ­ളും സം­ഘ­ട­ന­ക­ളും സ്ഥാ­പ­ന­ങ്ങ­ളു­മെ­ല്ലാം മൗ­ന­ത്തി­ന്റെ ഇ­രു­ട്ടിൽ പെ­ട്ടു­പോ­യ­തെ­ങ്ങ­നെ എ­ന്നു് എ­നി­ക്കു് എത്ര ആ­ലോ­ചി­ച്ചി­ട്ടും മ­ന­സ്സി­ലാ­യി­ല്ല. അവയിൽ പ­ല­തി­ന്റെ­യും നേ­തൃ­ത്വം പു­രു­ഷ­ന്മാർ­ക്കാ­യി­രു­ന്നു എ­ന്ന­താ­ണു് കാ­ര­ണ­മെ­ങ്കിൽ സംഗതി തമാശ തന്നെ! കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ സ്ത്രീ­വി­മോ­ച­ന­പ്ര­സ്ഥാ­ന­ങ്ങ­ളു­ടെ ച­രി­ത്ര­ത്തിൽ­നി­ന്നു് വി. ടി. ഭ­ട്ട­തി­രി­പ്പാ­ടി ന്റെ ‘അ­ടു­ക്ക­ള­യിൽ­നി­ന്നു് അ­ര­ങ്ങ­ത്തേ­യ്ക്കു്’ എന്ന നാടകം (1929), അ­തെ­ഴു­തി അ­വ­ത­രി­പ്പി­ച്ച­തു് പു­രു­ഷ­നാ­ണു് എ­ന്ന­തി­ന്റെ പേരിൽ മാ­റ്റി­നിർ­ത്ത­പ്പെ­ടാ­മോ? മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­ശാ­ക്തീ­ക­ര­ണ­ത്തി­നു വേ­ണ്ടി അ­ര­നൂ­റ്റാ­ണ്ടു­മു­മ്പു് പ­രി­ശ്ര­മി­ച്ച മു­ത്തു­ബീ­വി, എം. ഹ­ലീ­മാ­ബീ­വി എ­ന്നി­വർ ഈ പ­തി­പ്പിൽ ഉ­ചി­ത­മാ­യ രീ­തി­യിൽ കൊ­ണ്ടാ­ട­പ്പെ­ട്ടി­ട്ടു­ണ്ടു് എ­ന്നു­കൂ­ടി കാ­ണു­മ്പോ­ഴാ­ണു് ആ രം­ഗ­ത്തു പ്ര­വർ­ത്തി­ച്ച പു­രു­ഷ­ന്മാ­രെ അ­വ­ഗ­ണി­ച്ചു­ക­ള­ഞ്ഞു എ­ന്നു് തോ­ന്നു­ന്ന­തു്.

ഞാൻ ആ ച­രി­ത്രം വളരെ ചു­രു­ക്കി­പ്പ­റ­യാം:

images/Haleemabeevi.png
എം. ഹ­ലീ­മാ­ബീ­വി

കേ­ര­ളീ­യ മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യി­ലെ ആ­ദ്യ­കാ­ല­പ­രി­ഷ്കർ­ത്താ­ക്ക­ളാ­യ സി­യ്യ­ദ് സ­നാ­ഉ­ല്ലാ മ­ക്തി­ത്ത­ങ്ങൾ (മരണം 1912), ചാ­ലി­ല­ക­ത്തു് കു­ഞ്ഞ­ഹ­മ്മ­ദ് ഹാജി (മരണം 1919), ശൈഖ് ഹ­മ­ദാ­നി തങ്ങൾ (മരണം 1922), വക്കം മൗലവി (മരണം 1932), മു­ത­ലാ­യ­വ­രെ­ല്ലാം സ്ത്രീ­വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സ­ത്തി­നും സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ സാ­മൂ­ഹ്യ­ജീ­വി­ത­ത്തി­നും വേ­ണ്ടി എ­ഴു­തു­ക­യും പ്ര­വർ­ത്തി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്ത­വ­രാ­ണു്. മു­സ്ലിം ഐ­ക്യ­സം­ഘ (1922–1934)ത്തി­ന്റെ പ്ര­വർ­ത്ത­ന­പ­രി­പാ­ടി­ക­ളി­ലൊ­ന്നു് സ്ത്രീ­വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സ­മാ­യി­രു­ന്നു. മു­സ്ലിം­ലീ­ഗ് നേ­താ­ക്ക­ളാ­യി­രു­ന്ന കെ. എം. സീ­തി­സാ­ഹി­ബും സി. എച്ച്. മു­ഹ­മ്മ­ദ് കോയ യും പെൺ­കു­ട്ടി­കൾ­ക്കു് വിദ്യ എ­ത്തി­ക്കു­ന്ന­തി­നു­വേ­ണ്ടി ഏറെ പ­ണി­യെ­ടു­ത്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. നമ്മൾ ഓർ­ക്കാൻ വി­ട്ടു­പോ­വും: മലബാർ ക­ലാ­പ­ത്തിൽ ഏ­റ്റ­വു­മ­ധി­കം കഷ്ടം അ­നു­ഭ­വി­ച്ച­തു് മു­സ്ലിം സ്ത്രീ­ക­ളാ­ണു്. സ്വാ­ത­ന്ത്ര്യ­സ­മ­ര­സേ­നാ­നി മു­ഹ­മ്മ­ദ് അ­ബ്ദു­റ­ഹി­മാൻ മ­ല­ബാ­റിൽ ക­ലാ­പ­ത്തി­ന്റെ കാ­ല­ത്തും (1921–22) കൊടിയ വെ­ള്ള­പ്പൊ­ക്ക­ത്തി­ന്റെ കാ­ല­ത്തും (1924) സ്ത്രീ­കൾ അ­നു­ഭ­വി­ച്ച ദു­രി­ത­ങ്ങൾ­ക്കെ­തി­രാ­യി നി­ര­ന്ത­രം പ്ര­വർ­ത്തി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ആ സ­ത്പ്ര­വൃ­ത്തി­യെ ഇ­ട­ശ്ശേ­രി ‘മു­ഹ­മ്മ­ദ് അ­ബ്ദു­റ­ഹി­മാൻ’ എന്ന മാ­പ്പി­ള­പ്പാ­ട്ടിൽ വാ­ഴ്ത്തു­ന്നു:

മാ­ന­ഭം­ഗ­പ്പെ­ട്ട പെ­ങ്ങ­ന്മാർ­ക്കു­വേ­ണ്ടി­ത്താ­ങ്കൾ

മാ­റു­കാ­ട്ടി, വീ­റു­കൂ­ട്ടി ക്രൂ­ര­മാ­യ് പോ­രാ­ടി

images/Seethi_sahib.jpg
കെ. എം. സീ­തി­സാ­ഹി­ബ്

മ­ല­യാ­ള­സി­നി­മ­യി­ലേ­ക്കു് 1950-കളിൽ ക­ട­ന്നു­വ­രു­ന്ന ‘മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ പ്ര­തി­നി­ധാ­ന­ങ്ങൾ’ക്കു് ഈ പ­തി­പ്പിൽ നല്ല പ­രി­ഗ­ണ­ന കി­ട്ടി (ഹസീന നി­സാ­റി­ന്റെ ലേഖനം). ന­ല്ല­തു്. അ­തി­നും പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം മു­മ്പു് മ­ല­യാ­ള­സാ­ഹി­ത്യ­ത്തിൽ അതു സം­ഭ­വി­ച്ച­തി­നെ­പ്പ­റ്റി ഒരു പ­രാ­മർ­ശ­വും ക­ണ്ടി­ല്ല—നീ­ല­ക്കു­യിൽ (1954) എന്ന സി­നി­മ­യി­ലാ­ണു് മ­ല­യാ­ള­ത്തിൽ ആ­ദ്യ­മാ­യി മു­സ്ലീം സ്ത്രീ മുഖം കാ­ണി­ക്കു­ന്ന­തു്. അ­തി­നും പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം മു­മ്പു് സുഹ്റ നാ­യി­ക­യാ­വു­ന്ന ബാ­ല്യ­കാ­ല­സ­ഖി (1944) പു­റ­ത്തി­റ­ങ്ങു­ന്നു­ണ്ടു്.

മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ ദു­രി­ത­ങ്ങൾ നോ­വ­ലു­ക­ളി­ലൂ­ടെ­യും ക­ഥ­ളി­ലൂ­ടെ­യും തു­റ­ന്നു കാ­ണി­ച്ച വൈ­ക്കം മു­ഹ­മ്മ­ദ് ബഷീർ, ഉറൂബ്, എസ്. കെ. പൊ­റ്റ­ക്കാ­ട്, എൻ. പി. മു­ഹ­മ്മ­ദ്, എം. ടി. വാ­സു­ദേ­വൻ നായർ, വി. പി. മു­ഹ­മ്മ­ദ്, പു­ന­ത്തിൽ കു­ഞ്ഞ­ബ്ദു­ല്ല, യു. എ. ഖാദർ, അക്ബർ ക­ക്ക­ട്ടിൽ തു­ട­ങ്ങി എ­ത്ര­യോ എ­ഴു­ത്തു­കാർ­ക്കു് നാ­മ­മാ­ത്ര­മാ­യ പ­രാ­മർ­ശം പോലും ഇവിടെ ല­ഭി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല. ഇ. കെ. അ­യ­മു­വി­ന്റെ ‘ജ്ജ് ന­ല്ലൊ­രു് മ­നി­സ­നാ­കാൻ നോ­ക്കു്’ (1952), കെ. ടി. മു­ഹ­മ്മ­ദി ന്റെ ‘ഇതു് ഭൂ­മി­യാ­ണു് ’(1953) തു­ട­ങ്ങി­യ നാ­ട­ക­ങ്ങൾ മു­സ്ലീം­സ്ത്രീ­പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ ചർ­ച്ചാ­പ്ര­മേ­യ­മാ­ക്കു­ന്ന­തിൽ വ­ഹി­ച്ച പ­ങ്കി­നെ ആരു്, എ­ങ്ങ­നെ അ­വ­ഗ­ണി­ക്കും? എ­ന്താ­വ­ശ്യ­ത്തി­നു്? ത­മാ­ശ­യാ­യി കെ. ടി.-യെ ‘വി.ടി.’ എ­ന്നു് വി­ശേ­ഷി­പ്പി­ക്കാ­റു­ണ്ടു്. മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യിൽ സ്ത്രീ­പ്ര­ശ്നം സ­ജീ­വ­മാ­ക്കി നിർ­ത്തു­ന്ന­തി­നു് ബ­ഷീ­റി­ന്റെ നോ­വ­ലു­ക­ളെ­ക്കാൾ ഉ­പ­കാ­ര­പ്പെ­ട്ട­തു് ‘ഇതു് ഭൂ­മി­യാ­ണു്’ എന്ന നാ­ട­ക­മാ­ണു്. ‘കൈ­ലു­കൾ പി­ടി­ക്ക്ണ കൈ­ക­ളു­ണ്ടു­യ­ര്ണ്’ എ­ന്നു് കെ. ടി. അന്നേ പാ­ടു­ക­യു­ണ്ടാ­യി!

images/Bahavuddheen.jpg
കെ. എം. ബ­ഹാ­വു­ദ്ദീൻ

മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­ക­ളു­ടെ ക­ഷ്ട­ത­കൾ അ­വ­സാ­നി­ക്ക­ണ­മെ­ങ്കിൽ അ­വ­രു­ടെ മ­ത­നി­യ­മ­ങ്ങൾ (ശ­രീ­അ­ത്ത്) പ­രി­ഷ്ക്ക­രി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു് ആ­ദ്യ­മാ­യി തു­റ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞ­തു് എൻ. പി. മു­ഹ­മ്മ­ദ് ആണു്. തു­ട­ക്കം­തൊ­ട്ടേ ക­ഥ­ക­ളി­ലും നോ­വ­ലു­ക­ളി­ലും അ­വ­രു­ടെ സ­ങ്ക­ട­ങ്ങൾ ചി­ത്രീ­ക­രി­ച്ചു­പോ­ന്ന എൻ. പി. 1965-ൽ എ­റ­ണാ­കു­ള­ത്തു് ചേർ­ന്ന ഇ­സ്ലാ­മി­ക് സെ­മി­നാ­റിൽ ആണു് ഇതു സം­ബ­ന്ധി­ച്ച പ്ര­ബ­ന്ധം അ­വ­ത­രി­പ്പി­ച്ച­തു്. 5 കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞു് കോ­ഴി­ക്കോ­ടു് കേ­ന്ദ്ര­മാ­ക്കി പ്ര­വർ­ത്ത­ന­മാ­രം­ഭി­ച്ച ഇ­സ്ലാം ആന്റ് മോഡേൺ ഏജ് സൊ­സൈ­റ്റി (1970–71) യുടെ പ്ര­ധാ­ന ല­ക്ഷ്യം ലിം­ഗ­വി­വേ­ച­ന­ത്തിൽ അ­ധി­ഷ്ഠി­ത­മാ­യ ശ­രീ­അ­ത്ത്നി­യ­മ­ങ്ങൾ പ­രി­ഷ്ക്ക­രി­ക്കു­വാൻ വേ­ണ്ടി പ്ര­വർ­ത്തി­ക്കു­ക എ­ന്ന­താ­യി­രു­ന്നു. എൻ. പി.-​യായിരുന്നു സൊ­സൈ­റ്റി­യു­ടെ ജീ­വാ­ത്മാ­വും പ­ര­മാ­ത്മാ­വും—കൂ­ട്ട­ത്തിൽ ചേ­ക­നൂർ മൗലവി, പി. എൻ. എം. കോ­യ­ട്ടി, മൂസാ എ. ബേ­ക്കർ, കെ. എം. ബ­ഹാ­വു­ദ്ദീൻ, ഇ. എ. കോയ, മങ്കട അ­ബ്ദുൽ­അ­സീ­സ് മൗലവി, എം. എ. പക്കർ കോയ, ഡോ. ഇ. വി. ഉ­സ്മാൻ­കോ­യ, സലാം കാ­ര­ശ്ശേ­രി തു­ട­ങ്ങി­യ സു­ഹൃ­ത്തു­ക്ക­ളും.

മോഡേൺ ഏജ് സൊ­സൈ­റ്റി­യു­ടെ മു­ഖ­പ­ത്ര­മാ­യി­ത്തീർ­ന്ന ‘നി­രീ­ക്ഷ­ണം’ മാ­സി­ക­യി­ലാ­ണു് മു­സ്ലിം മ­ത­നി­യ­മ­ങ്ങ­ളി­ലെ ലിം­ഗ­വി­വേ­ച­ന­ങ്ങൾ മ­ല­യാ­ള­ത്തിൽ ആ­ദ്യ­മാ­യി വി­ശ­ക­ല­നം ചെ­യ്യ­പ്പെ­ട്ട­തു്. ആയിടെ എം. ഇ. എസ്. ജർ­ണ­ലിൽ ടി. അ­ബ്ദുൽ­അ­സീ­സ് ശ­രീ­അ­ത്ത് നി­യ­മ­ങ്ങൾ കാ­ലോ­ചി­ത­മാ­യി പ­രി­ഷ്ക്ക­രി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു് ആ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ട്ടു­കൊ­ണ്ടു് എ­ഴു­തി­യ മു­ഖ­പ്ര­സം­ഗം വലിയ പു­ക്കാ­റാ­യി.

മു­സ്ലിം­ലീ­ഗി­ന്റെ­യും മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യി­ലെ വിവിധ സം­ഘ­ട­ന­ക­ളു­ടെ­യും രൂ­ക്ഷ­മാ­യ എ­തിർ­പ്പിൽ ശ­രീ­അ­ത്ത് പ­രി­ഷ്ക­ര­ണ­ചർ­ച്ച­ക­ളും സൊ­സൈ­റ്റി­യും അ­ല്പാ­യു­സ്സാ­യി­ത്തീർ­ന്നു.

images/Irfan_Habib.jpg
പ്രൊഫ. ഇർഫാൻ ഹബീബ്

ഒന്നര പ­തി­റ്റാ­ണ്ടു് ക­ഴി­ഞ്ഞാ­ണു് പി­ന്നെ ആ പ്ര­ശ്നം പൊ­ന്തി­വ­ന്ന­ത്: ഡി. വൈ. എഫ്. ഐ.-യുടെ അ­ഖി­ലേ­ന്ത്യാ­സ­മ്മേ­ള­നം ഉ­ദ്ഘാ­ട­നം ചെ­യ്തു കൊ­ണ്ടു് പ്രൊഫ. ഇർഫാൻ ഹബീബ് 1984 ഫെ­ബ്രു­വ­രി­യിൽ കോ­ഴി­ക്കോ­ട്ട് ന­ട­ത്തി­യ പ്ര­സം­ഗ­ത്തിൽ ശ­രീ­അ­ത്തി­ലെ ലിം­ഗ­വി­വേ­ച­ന­ത്തെ വി­മർ­ശി­ച്ചി­രു­ന്നു; ഈ വി­മർ­ശ­ന­ത്തെ ഇ. എം. എസ്. ന­മ്പൂ­തി­രി­പ്പാ­ട് ന്യാ­യീ­ക­രി­ച്ച­തു് വലിയ ബ­ഹ­ള­മാ­യി. ‘അ­മു­സ്ലിം ആയ ഒരാൾ ശ­രീ­അ­ത്തി­നെ വി­മർ­ശി­ക്കു­ന്നു’ എന്ന മ­ട്ടിൽ അതു് വൈ­കാ­രി­ക­മാ­ക്കാൻ മ­ത­മൗ­ലി­ക­വാ­ദി­കൾ മു­ന്നോ­ട്ടു­വ­ന്നു.

അതോടെ മു­സ്ലീം­സ്ത്രീ­യു­ടെ പ്ര­ശ്നം പൗ­രാ­വ­കാ­ശ­വി­ഷ­യം എന്ന നി­ല­യിൽ മു­ഖ്യ­ധാ­ര­യു­ടെ പ്ര­മേ­യ­മാ­യി­ത്തീർ­ന്നു.

images/NP_Moideen.png
എൻ. പി. മൊ­യ്തീൻ

തി­രു­വ­ന­ന്ത­പു­ര­ത്തെ ബീ­മാ­പ്പ­ള്ളി മ­ഹ­ല്ല് ക­മ്മ­റ്റി ത­ന്റെ­മേൽ നടപടി ദൂ­ഷ്യം ആ­രോ­പി­ച്ചു് അ­ടി­ശി­ക്ഷ (ഹ­ദ്ദ­ടി) ന­ട­പ്പാ­ക്കാൻ മു­തിർ­ന്ന­പ്പോൾ സു­ലൈ­ഖാ­ബീ­വി എ­ന്നു­പേ­രാ­യ വീ­ട്ട­മ്മ കോ­ട­തി­യെ സ­മീ­പി­ച്ചു (1985). കോ­ട­തി­യും നി­യ­മ­സ­ഭ­യും പ­ത്ര­ങ്ങ­ളു­മെ­ല്ലാം അ­വ­രു­ടെ ര­ക്ഷ­യ്ക്കെ­ത്തി. സു­ലൈ­ഖാ­ബീ­വി കേസ് ജ­യി­ച്ചു. മ­ഹ­ല്ല് ക­മ്മി­റ്റി­ക്കു പിൻ­വാ­ങ്ങേ­ണ്ടി­വ­ന്നു. എന്റെ നോ­ട്ട­ത്തിൽ കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ പൗ­രോ­ഹി­ത്യ­ത്തി­നെ­തി­രാ­യി മു­സ്ലിം സ്ത്രീ ന­ട­ത്തി­യ ആ­ദ്യ­ത്തെ ചെ­റു­ത്തു­നി­ല്പാ­ണ­ത്.

ഇ. എം. എസ്. ഉ­ണ്ടാ­ക്കി­യ വേവും ചൂടും അ­ന്ത­രീ­ക്ഷ­ത്തിൽ നി­ല­നിൽ­ക്കു­മ്പോ­ഴാ­ണു് ഈ ‘സു­ലൈ­ഖാ­ബീ­വി­സം­ഭ­വം’ ഉ­ണ്ടാ­കു­ന്ന­തു്. തൊ­ട്ടു പി­ന്നാ­ലെ ‘ഷാ­ബാ­നു­വി­വാ­ദം’ വ­ന്നെ­ത്തി.

images/CN_Ahmad_Moulavi.jpg
സി. എൻ. അ­ഹ്മ­ദ് മൗലവി

മ­റ്റു് സ­മു­ദാ­യ­ത്തി­ലെ ഭർ­ത്താ­ക്ക­ന്മാ­രെ­പ്പോ­ലെ വി­വാ­ഹ­മു­ക്ത­യാ­യ ഭാ­ര്യ­യ്ക്കു് മരണം വരെയോ, പു­നർ­വി­വാ­ഹം വരെയോ, ചെ­ല­വി­നു് കൊ­ടു­ക്കാൻ മു­സ്ലീം ഭർ­ത്താ­വും ബാ­ധ്യ­സ്ഥ­നാ­ണു് എ­ന്നു് ഷാ­ബാ­നു കേസിൽ സു­പ്രീം­കോ­ട­തി വി­ധി­ച്ച­താ­ണു് വി­വാ­ദ­ത്തി­ന്റെ തു­ട­ക്കം (1985). പൗ­ര­ന്മാർ­ക്കി­ട­യിൽ ഇ­ത്ത­രം അ­സ­മ­ത്വ­ങ്ങൾ ഇ­ല്ലാ­തെ­യാ­ക്കാൻ ഏ­ക­സി­വിൽ­കോ­ഡ് ന­ട­പ്പാ­ക്കു­ന്ന­തി­നെ­പ്പ­റ്റി കേ­ന്ദ്ര­ഗ­വൺ­മെ­ന്റ് ആ­ലോ­ചി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു് വി­ധി­യിൽ നിർ­ദ്ദേ­ശി­ച്ച­തു് മ­ത­മൗ­ലി­ക­വാ­ദി­കൾ­ക്കു് വലിയ പ്ര­കോ­പ­ന­മാ­യി. വി­ധി­ക്കെ­തി­രെ മു­സ്ലിം­ലീ­ഗും മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യി­ലെ എല്ലാ സാ­മു­ദാ­യി­ക­സം­ഘ­ട­ന­ക­ളും രം­ഗ­ത്തു­വ­ന്നു. ഇ. എം. എ­സി­ന്റെ നേ­തൃ­ത്വ­ത്തിൽ സി. പി. എം. വി­ധി­യെ അ­നു­കൂ­ലി­ച്ചു. പി. പി. ഉ­മ്മർ­കോ­യ, ആ­ര്യാ­ടൻ മു­ഹ­മ്മ­ദ്, വി. ഷൗ­ക്ക­ത്ത­ലി, എൻ. പി. മൊ­യ്തീൻ തു­ട­ങ്ങി­യ കോൺ­ഗ്ര­സ് നേ­താ­ക്ക­ളും വി­ധി­യെ അ­നു­കൂ­ലി­ച്ചു.

images/PP_Ummer_Koya.jpg
പി. പി. ഉ­മ്മർ­കോ­യ

രണ്ടു മ­ത­പ­ണ്ഡി­ത­ന്മാർ മാ­ത്ര­മേ കേ­ര­ള­ത്തിൽ ആ വി­ധി­യെ പി­ന്താ­ങ്ങി­യു­ള്ളു—സി. എൻ. അ­ഹ്മ­ദ് മൗലവി യും ചേ­ക­നൂർ മൗലവി യും. ഈ വി­ധി­യെ അ­നു­കൂ­ലി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് എ­ഴു­ത­പ്പെ­ട്ട­താ­ണു് ചേ­ക­നൂ­രി­ന്റെ ആ­ദ്യ­ത്തെ പു­സ്ത­കം (ഇ­സ്ലാ­മി­ക ശ­രീ­അ­ത്തും ഇ­ന്ത്യൻ ശ­രീ­അ­ത്തും സു­പ്രീം­കോർ­ട്ട് വി­ധി­യും, 1985)

മാ­ധ്യ­മ­ങ്ങ­ളും തെ­രു­വു­ക­ളും തീ­വ­ണ്ടി­ക­ളും ബ­സ്സു­ക­ളും ക­ല്യാ­ണ­പ്പ­ന്ത­ലു­ക­ളും കു­ളി­ക്ക­ട­വു­ക­ളു­മെ­ല്ലാം അ­ന്നു് മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­പ്ര­ശ്നം കൊ­ണ്ടു് മു­ഖ­രി­ത­മാ­യി. കേ­ര­ള­ച­രി­ത്ര­ത്തിൽ ‘ശ­രീ­അ­ത്ത്വി­വാ­ദ­കാ­ലം’ (1984–1986) എ­ന്ന­റി­യ­പ്പെ­ടു­ന്ന­തു് ഇ­താ­ണു്.

images/Chekannur.jpg
ചേ­ക­നൂർ മൗലവി

മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ­ക്ക­നു­കൂ­ല­മാ­യി അ­ന്നു് എ­ഴു­തു­ക­യും പ­റ­യു­ക­യും ചെയ്ത എ­ഴു­ത്തു­കാർ പ­ല­രു­ണ്ടു്—എൻ. പി. മു­ഹ­മ്മ­ദ്, ഹമീദ് ചേ­ന്ദ­മം­ഗ­ല്ലൂർ, കെ. ഇ. എൻ. കു­ഞ്ഞ­ഹ­മ്മ­ദ്, എം. എൻ. കാ­ര­ശ്ശേ­രി മു­തൽ­പേർ. ഇ­വ­രു­ടെ എ­ഴു­ത്തു­ക­ളിൽ പലതും പു­സ്ത­കാ­കൃ­തി­യിൽ കി­ട്ടാ­നു­ണ്ടു്.

images/KEN.jpg
കെ. ഇ. എൻ. കു­ഞ്ഞ­ഹ­മ്മ­ദ്

ഷാ­ബാ­നു­വി­ധി­യെ മ­റി­ക­ട­ക്കു­വാ­നും മു­സ്ലിം പൗ­രോ­ഹി­ത്യ­ത്തെ പ്രീ­ണി­പ്പി­ക്കാ­വാ­നും വേ­ണ്ടി രാ­ജീ­വ്ഗാ­ന്ധി സർ­ക്കാർ മു­സ്ലിം വ­നി­താ­ബി­ല്ല് പാ­സ്സാ­ക്കി (1986). അതിൽ പ്ര­തി­ഷേ­ധി­ച്ചു് കേ­ന്ദ്ര­മ­ന്ത്രി ആരിഫ് മു­ഹ­മ്മ­ദ് ഖാൻ രാ­ജി­വെ­ച്ചു.

images/Npmuhammed.jpg
എൻ. പി. മു­ഹ­മ്മ­ദ്

ആ വി­വാ­ദം കേ­ര­ള­ത്തിൽ എ­ത്ര­മാ­ത്രം പ്ര­ക­മ്പ­നം സൃ­ഷ്ടി­ച്ചു എ­ന്ന­തു് മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കാൻ ഒ­റ്റ­ക്കാ­ര്യം ഓർ­ത്താൽ­മ­തി—ഇ. എം. എസ്. ശ­രീ­അ­ത്ത്വി­വാ­ദം ഉ­ണ്ടാ­ക്കി­യ­തിൽ പ്ര­തി­ഷേ­ധി­ച്ചു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ കൂടെ നി­ന്നി­രു­ന്ന അ­ഖി­ലേ­ന്ത്യാ­ലീ­ഗ് തി­രി­ച്ചു യൂ­നി­യൻ ലീ­ഗി­ലേ­ക്കു പോയി. 11 കൊ­ല്ലം നീ­ണ്ടു­നി­ന്ന ലീഗ് പി­ളർ­പ്പു് (1974–1985) അ­വ­സാ­നി­ച്ച­തു് അ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു്. ഈ വി­വാ­ദ­ത്തി­നു­ശേ­ഷ­മാ­ണു് കേ­ര­ളീ­യ മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യിൽ വ­നി­താ­സം­ഘ­ട­ന­ക­ളും വ­നി­താ­സ­മ്മേ­ള­ന­ങ്ങ­ളും വ­നി­താ­പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­ര­ണ­ങ്ങ­ളും വ്യാ­പ­ക­മാ­യ­തു്.

images/Lkadvani.jpg
അ­ദ്വാ­നി

1990-​കളോടെ രാ­മ­ജ­ന്മ­ഭൂ­മി­സ്ഥാ­നം സ­ജീ­വ­മാ­യി. അ­ദ്വാ­നി യുടെ ര­ഥ­യാ­ത്ര, ബാ­ബ­രി­പ­ള്ളി­യു­ടെ ത­കർ­ച്ച മു­ത­ലാ­യ­വ മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യിൽ മ­ത­മൗ­ലി­ക­വാ­ദം ശ­ക്ത­മാ­വാ­നും ഭീ­ക­ര­വാ­ദം മു­ള­പൊ­ട്ടാ­നും ഇ­ട­യാ­ക്കി. ഈ ജീർ­ണ്ണ­ത­കൾ മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കു് എ­ത്ര­ത്തോ­ളം ആ­പ­ത്താ­ണു് എ­ന്നു് വ്യ­ക്ത­മാ­യി കാ­ണി­ച്ചു­ത­രു­ന്ന സം­ഭ­വ­മാ­ണു് ചേ­ക­നൂർ വധം (1993). ലിം­ഗ­സ­മ­ത്വ­ത്തി­നു­വേ­ണ്ടി വാ­ദി­ച്ചി­രു­ന്ന പ­രി­ഷ്ക്ക­ര­ണ­വാ­ദി­യാ­യി­രു­ന്നു ചേ­ക­നൂർ എ­ന്നു് ഈ സ­ന്ദർ­ഭ­ത്തിൽ ഓർ­ക്കു­ക. രണ്ടു പ­തി­റ്റാ­ണ്ടാ­യി പർ­ദ്ദ­യ്ക്കു് കി­ട്ടി­വ­രു­ന്ന പ്ര­ചാ­രം ആ ജീർ­ണ­ത­യ്ക്കു് മ­റ്റൊ­രു ഉ­ദാ­ഹ­ര­ണ­മാ­ണു്.

‘സം­ഘ­ടി­ത’യുടെ ഇതേ ല­ക്ക­ത്തിൽ ബി. എസ്. ഷെറിൻ മ­ത­ചി­ഹ്നം എന്ന നി­ല­യിൽ പർ­ദ്ദ­യെ ന്യാ­യീ­ക­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടെ­ഴു­തി­യ ലേഖനം ചു­രു­ങ്ങി­യ സമയം കൊ­ണ്ടു് ആ ജീർണത എത്ര പ­ടർ­ന്നു­കേ­റി എന്നു കാ­ണി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്.

ആ ലേഖിക ആ­ലോ­ചി­ക്കേ­ണ്ട ചില കാ­ര്യ­ങ്ങൾ:

  1. കേ­ര­ള­ത്തിൽ ഇ­സ്ലാം വ­ന്നെ­ത്തി­യി­ട്ടു് ചു­രു­ങ്ങി­യ­തു് ആയിരം കൊ­ല്ല­മാ­യി. അ­ക്കാ­ല­ത്തൊ­ന്നും ഇ­ല്ലാ­ത്ത മുഖം മൂ­ടു­ന്ന പർദ്ദ ഇ­പ്പോൾ വ­രു­ന്ന­തെ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു്?
  2. തട്ടം, മക്കന മു­ത­ലാ­യ­വ­യെ­ല്ലാം മ­ത­ചി­ഹ്ന­ങ്ങ­ളാ­ണു്. അ­തി­നെ­യൊ­ന്നും ഞ­ങ്ങ­ളാ­രും എ­തിർ­ത്തി­ട്ടി­ല്ല. മുഖം മൂ­ടാ­ത്ത പർ­ദ്ദ­യെ ഇ­പ്പോ­ഴും ആരും എ­തിർ­ക്കു­ന്നി­ല്ല.
  3. മുഖം മൂ­ടു­ന്ന പർദ്ദ അ­നി­സ്ലാ­മി­ക­മാ­ണു്, സ്ത്രീ­വി­രു­ദ്ധ­മാ­ണു്; അതു കൊ­ണ്ടു­ത­ന്നെ ജ­നാ­ധി­പ­ത്യ­വി­രു­ദ്ധ­വും.
  4. പർ­ദ്ദ­യു­ടെ ക­റു­പ്പു­നി­റം സ്ത്രീ­വി­രു­ദ്ധ­ത­യു­ടെ സൂചകം ആ­കു­ന്നു. അ­ന്ത­രീ­ക്ഷ­ത്തി­ലെ ചൂടു് മു­ഴു­വൻ ദേ­ഹ­ത്തേ­ക്കു് ആ­വാ­ഹി­ക്കു­ന്ന നിറം തന്നെ അ­തി­നു് വേ­ണ­മെ­ന്നു് വെ­ച്ച­തെ­ന്തി­നാ­ണു്? ക­റു­പ്പു നിറം ന­ല്ല­താ­ണു് എ­ന്നു് ഇ­സ്ലാം മ­ത­ത്തിൽ എ­വി­ടെ­പ്പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു­ണ്ടു്? അതൊരു മു­ന്തി­യ നി­റ­മാ­ണെ­ങ്കിൽ ആ­ണു­ങ്ങ­ളെ­ന്താ, അ­ത­ണി­യാ­ത്ത­തു്? ഇ­സ്ലാം മതം ന­ല്ല­തു് എന്നു വി­ശേ­ഷി­പ്പി­ക്കു­ന്ന­തു് മു­ഹ­മ്മ­ദ് ന­ബി­യു­ടെ വ­സ്ത്ര­ത്തി­ന്റെ നി­റ­മാ­യ വെ­ള്ള­യെ­യാ­ണു്. ആ വെ­ള്ള­യെ­ല്ലാം ആ­ണു­ങ്ങൾ­ക്കു­മാ­ത്ര­മാ­യി സം­വ­ര­ണം ചെ­യ്ത­തു് ആ­രാ­ണു്? പെ­ണ്ണു­ങ്ങൾ ക­റു­പ്പ­ണി­യ­ണം എ­ന്നു് നി­ശ്ച­യി­ച്ച­തു് ആ­രാ­ണു്?

മുഖം മൂ­ടു­ന്ന പർദ്ദ മ­ത­ത്തി­ന്റെ ചി­ഹ്ന­മ­ല്ല, മ­ത­രാ­ഷ്ട്ര­വാ­ദ­ത്തി­ന്റെ ചി­ഹ്ന­മാ­ണു്. അ­തി­നു് കേ­ര­ള­ത്തിൽ ര­ണ്ടു് പ­തി­റ്റാ­ണ്ടി­ന്റെ പ­ഴ­ക്ക­മേ­യു­ള്ളൂ.

മ­ത­രാ­ഷ്ട്ര­വാ­ദ­ത്തി­ന്റെ ഏ­റ്റ­വും പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട ഇര മു­സ്ലിം സ്ത്രീ­യാ­ണു് എ­ന്നു് അ­ഫ്ഗാ­നി­സ്ഥാ­നി­ലെ താ­ലി­ബാൻ ഭരണം (1996–2001) തെ­ളി­യി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി!

കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ മു­സ്ലീ­ങ്ങൾ­ക്കി­ട­യി­ലെ സ്ത്രീ­ശാ­ക്തീ­ക­ര­ണ­ത്തി­നു്—അ­തെ­ത്ര ല­ഘു­വാ­ണെ­ങ്കി­ലും—ഒരു നൂ­റ്റാ­ണ്ടി­ന്റെ ച­രി­ത്ര­മു­ണ്ടു്. അ­തേ­പ്പ­റ്റി ഇ­ന്ന­ലെ തു­ട­ങ്ങി­യ­താ­ണു് എന്ന മ­ട്ടിൽ ച­രി­ത്ര­ത്തെ അ­വ­ഗ­ണി­ച്ചു് ചർച്ച ന­ട­ത്തു­ന്ന­തു് ദി­ശാ­ബോ­ധം ന­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ത്തു­ക­ത­ന്നെ ചെയും.

സം­ഘ­ടി­ത: നവംബർ 2011.

എം. എൻ. കാ­ര­ശ്ശേ­രി
images/MN_Karasseri.jpg

മു­ഴു­വൻ പേരു്: മു­ഹ്യു­ദ്ദീൻ ന­ടു­ക്ക­ണ്ടി­യിൽ. കോ­ഴി­ക്കോ­ട് ജി­ല്ല­യി­ലെ കാ­ര­ശ്ശേ­രി എന്ന ഗ്രാ­മ­ത്തിൽ 1951 ജൂ­ലാ­യ് 2-നു് ജ­നി­ച്ചു. പി­താ­വു്: പ­രേ­ത­നാ­യ എൻ. സി. മു­ഹ­മ്മ­ദ് ഹാജി. മാ­താ­വു്: കെ. സി. ആ­യി­ശ­ക്കു­ട്ടി. കാ­ര­ശ്ശേ­രി ഹി­ദാ­യ­ത്തു­സ്സി­ബി­യാൻ മ­ദ്ര­സ്സ, ഐ. ഐ. എ. യു. പി. സ്ക്കൂൾ, ചേ­ന്ദ­മം­ഗ­ല്ലൂർ ഹൈ­സ്ക്കൂൾ, കോ­ഴി­ക്കോ­ട് ഗു­രു­വാ­യൂ­ര­പ്പൻ കോ­ളേ­ജ്, കാ­ലി­ക്ക­റ്റ് സർ­വ്വ­ക­ലാ­ശാ­ലാ മ­ല­യാ­ള­വി­ഭാ­ഗം എ­ന്നി­വി­ട­ങ്ങ­ളിൽ പ­ഠി­ച്ചു. സോഷ്യോളജി-​മലയാളം ബി. എ., മ­ല­യാ­ളം എം. എ., മ­ല­യാ­ളം എം. ഫിൽ. പ­രീ­ക്ഷ­കൾ പാ­സ്സാ­യി. 1993-ൽ കാ­ലി­ക്ക­റ്റ് സർ­വ്വ­ക­ലാ­ശാ­ല­യിൽ നി­ന്നു് ഡോ­ക്ട­റേ­റ്റ്. 1976–78 കാ­ല­ത്തു് കോ­ഴി­ക്കോ­ട്ടു് മാ­തൃ­ഭൂ­മി­യിൽ സ­ഹ­പ­ത്രാ­ധി­പ­രാ­യി­രു­ന്നു. പി­ന്നെ അ­ധ്യാ­പ­ക­നാ­യി. കോ­ഴി­ക്കോ­ട് ഗവ. ആർ­ട്സ് ആന്റ് സയൻസ് കോ­ളേ­ജ്, കോ­ട­ഞ്ചേ­രി ഗവ. കോ­ളേ­ജ്, കോ­ഴി­ക്കോ­ട് ഗവ: ഈ­വ­നി­ങ്ങ് കോ­ളേ­ജ് എ­ന്നി­വി­ട­ങ്ങ­ളിൽ ജോലി നോ­ക്കി. 1986-മുതൽ കാ­ലി­ക്ക­റ്റ് സർ­വ്വ­ക­ലാ­ശാ­ലാ മ­ല­യാ­ള­വി­ഭാ­ഗ­ത്തിൽ.

പു­സ്ത­ക­ങ്ങൾ: പു­ലി­ക്കോ­ട്ടിൽ­കൃ­തി­കൾ (1979), വി­ശ­ക­ല­നം (1981), തി­രു­മൊ­ഴി­കൾ (1981), മു­ല്ലാ­നാ­സ­റു­ദ്ദീ­ന്റെ പൊ­ടി­ക്കൈ­കൾ (1982), മ­ക്ക­യി­ലേ­ക്കു­ള്ള പാത (1983), ഹു­സ്നുൽ ജമാൽ (1987), കു­റി­മാ­നം (1987), തി­രു­വ­രുൾ (1988), ന­വ­താ­ളം (1991), ആലോചന (1995), ഒ­ന്നി­ന്റെ ദർശനം (1996), കാ­ഴ്ച­വ­ട്ടം (1997) തു­ട­ങ്ങി എൺ­പ­തി­ലേ­റെ കൃ­തി­കൾ.

ഭാര്യ: വി. പി. ഖദീജ, മക്കൾ: നിശ, ആഷ്ലി, മു­ഹ­മ്മ­ദ് ഹാ­രി­സ്.

Colophon

Title: Keralathile Muslimsthree: Oru Noottandinte Laghuchithram (ml: കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ: ഒരു നൂ­റ്റാ­ണ്ടി­ന്റെ ല­ഘു­ചി­ത്രം).

Author(s): M. N. Karassery.

First publication details: Not available;;

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Article, M. N. Karassery, Keralathile Muslimsthree: Oru Noottandinte Laghuchithram, എം. എൻ. കാ­ര­ശ്ശേ­രി, കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ മു­സ്ലിം­സ്ത്രീ: ഒരു നൂ­റ്റാ­ണ്ടി­ന്റെ ല­ഘു­ചി­ത്രം, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: January 12, 2024.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: In Perfect Tune, a painting by Georges Croegaert (1848–1923). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Typesetter: JN Jamuna; Editor: PK Ashok; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download Phone PDF.