SFNസാ​യാ​ഹ്ന ഫൌ​ണ്ടേ​ഷൻ
images/Vincent_van_Gogh.jpg
Self-​portrait, painting by Vincent van Gogh (1853–1890).
ഇന്ന​ത്തെ പാ​ശ്ചാ​ത്യ ചി​ത്ര​ക​ലാ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങൾ IV
കേസരി ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള
വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്
images/LustForLife.jpg
Lust for Life.

മാ​ന​സി​ക​രോ​ഗി​കൾ​ക്കാ​യു​ള്ള ഒരാ​സ്പ​ത്രി​യിൽ​വെ​ച്ചു് 1890-ൽ വാൻ​ഗോ​ഗ് ചി​ത്ത​ഭ്ര​മ​ത്താൽ ആത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. തന്റെ ആത്മ​മി​ത്ര​മാ​യി തന്നോ​ടൊ​ന്നി​ച്ചു് പാർ​ത്തി​രു​ന്ന പ്ര​സി​ദ്ധ​ചി​ത്ര​കാ​ര​നായ പോൾ​ഗോ​ഗി നോടു് പി​ണ​ങ്ങി വാൻ​ഗോ​ഗ് തന്റെ ഒരു ചെവി ചെ​ത്തി​ക്ക​ള​യു​ക​യും, തന്മൂ​ലം പാ​ശ്ചാ​ത്യ​ക​ലാ​ലോ​ക​ത്തിൽ ഏറ്റ​വും പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ട്ട ഒരു കലഹം ജനി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഗൂ​പ്പിൻ കമ്പ​നി​യി​ലെ ഒരു അസി​സ്റ്റ​ന്റാ​യി​രു​ന്നു, പ്രാ​യേണ സ്വ​ന്തം പരി​ശ്ര​മം​കൊ​ണ്ടു് മാ​ത്രം ചി​ത്ര​മെ​ഴു​ത്തു് പഠി​ച്ച വാൻ​ഗോ​ഗ് മർ​ദ്ദി​ത​രാ​യി ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തി​ന്റെ അടി​ത്ത​ട്ടിൽ ആണ്ടു​കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന ഖനി​വേ​ല​ക്കാ​രോ​ടൊ​ന്നി​ച്ചു് പാർ​ത്തു് അവരെ യഥാ​ശ​ക്തി സഹാ​യി​ച്ചു് അവരെ അധഃ​പ​ത​ന​ത്തിൽ​നി​ന്നു് കര​യേ​റ്റു​വാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു.

images/Paul_Gauguin.png
പോൾ​ഗോ​ഗ്

പക്ഷേ, ഇവ​രോ​ടു​കൂ​ടി ഏറിയ കാലം പാർ​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ അനു​വ​ദി​ക്ക​യാ​യ്ക​യാ​ലും, ചി​ത്ര​മെ​ഴു​തു​വാ​ന​ല്ലാ​തെ സമു​ദായ സേ​വ​ന​ജോ​ലി​ക്കോ പ്രാ​യോ​ഗിക ജീ​വി​ത​ത്തി​നോ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് ശേ​ഷി​യി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തി​നാ​ലും ഈ ശ്രമം പരാ​ജ​യ​ത്തിൽ കലാ​ശി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്ത​തു്. ഇത്ത​രം വി​പ​ര്യ​പൂർ​ണ്ണ​വും പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ക​ര​വു​മായ ഒരു ജീ​വി​തം നയി​ച്ച വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ക​ലാ​രീ​തി​യു​ടെ വളർ​ച്ച വി​വ​രി​ക്കു​മ്പോൾ മെയിർ ഗ്രേ​ഫ് എന്ന കലാ​നി​രൂ​പ​കൻ ഒരു നോ​വ​ലി​ന്റെ രീ​തി​യിൽ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തും, ഈ പ്ര​സി​ദ്ധ ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്റെ ജീ​വ​ച​രി​ത്രം രചി​ച്ച ഇർ​വി​ങ് സ്റ്റോൺ എന്ന അമേ​രി​ക്ക​ക്കാ​രൻ അതിനെ (Lust for Life എന്നാ​ണ​തി​ന്റെ പേരു്) നോവൽ രൂ​പ​ത്തിൽ രചി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തും കണ്ടു് അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നൊ​ന്നു​മി​ല്ല.

images/Tahitian_Landscape.jpg
തഹീ​ഷ്യൻ ലാൻ​ഡ്സ്കേ​പ്പ് (1892), പോൾ​ഗോ​ഗ്.

images/Meier-Graefe.jpg
മെയിർ ഗ്രേ​ഫ്.

തല​യി​ലെ വര

സമു​ദായ സേ​വ​നോ​ദ്ദേ​ശം, പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു് അധഃ​പ​തി​ച്ച സമു​ദായ ഭാ​ഗ​ത്തെ സേ​വി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ഉദ്ദേ​ശം, വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​മെ​ഴു​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മർ​ദ്ദി​ത​രെ എങ്ങ​നെ സഹാ​യി​ക്കാം, ചി​ത്ര​മെ​ഴു​ത്തിൽ വാൻ​ഗോ​ഗി​നെ സദാ അല​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന പ്ര​ശ്നം. സേസനേ യും ഗോ​ഗി​നേ​യും സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു് ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു പ്ര​ശ്നം ജനി​ക്കു​ക​യി​ല്ല​ത​ന്നെ. ഒരു നല്ല ചി​ത്ര​ത്തി​നു് സമു​ദായ സേ​വ​ന​വു​മാ​യി നേ​രി​ട്ടൊ​രു ബന്ധ​വും ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ക​യി​ല്ല. കലാ​ലാ​വ​ണ്യ​മാ​ണു് അതി​നു് പ്രാ​ഥ​മി​ക​മാ​യി വേ​ണ്ട​തു്.

images/Paul-Cezanne.jpg
സേസൻ.

ഈ കലാ​ലാ​വ​ണ്യം മനു​ഷ്യ​രു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളിൽ വി​കാ​ര​ങ്ങൾ ജനി​പ്പി​ച്ചു് ഈ വി​കാ​ര​പ​ര​ത്വം മുഖേന അവ ഒരു സമു​ദായ സേ​വ​നാ​ദി കർ​മ്മ​ങ്ങൾ​ക്കു് പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കാം. ജന​സാ​മാ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ സേ​വ​ന​ത്തെ ഉദ്ദേ​ശി​ച്ചു് വാൻ​ഗോ​ഗ് രചി​ച്ച ചി​ത്ര​ങ്ങൾ ആ ജന​സാ​മാ​ന്യ​ത്തി​നു് കണ്ടു് ആന​ന്ദി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. കലാ​കാ​ര​നും ജന​സാ​മാ​ന്യ​വും തമ്മിൽ വളരെ അകൽ​ച്ച ഇന്നു് അതു​ക​ണ്ടു് അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നൊ​ന്നു​മി​ല്ല. തന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ, ‘തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളേ’ നി​ങ്ങൾ​ക്കു വേ​ണ്ടി​യാ​ണു് ഞാൻ പ്ര​യ​ത്നി​ക്കു​ന്ന​തു് എന്നു് വാൻ​ഗോ​ഗ് സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​കൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു് മാ​ന്യ​നോ​ടെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ അക​ന്നു് പെ​രു​മാ​റു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്ത​തു്. വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ സു​ഖ​ജീ​വി​ത​ത്തോ​ടു് ഘടി​പ്പി​ച്ചു് പിൽ​ക്കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ഏതാ​നും സം​സ്കൃ​ത​ചി​ത്ത​ന്മാർ മാ​ത്രം കണ്ടാ​ന​ന്ദി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു് സം​ഭ​വി​ച്ച​തു് വി​ധി​യു​ടെ വി​ള​യാ​ട്ട​മെ​ന്നേ പറ​യേ​ണ്ടൂ.

images/Abandoned_House.jpg
ഐക്സ്-​എൻ-പ്രോവെൻസിനടുത്തുള്ള ഉപേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട വീടു്, സേസൻ.

വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ക​ല​യു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം
images/Van-willem-vincent-gogh-die-kartoffelesse.jpg
ദ പൊ​ട്ട​റ്റോ ഈറ്റേ​ഴ്സ്, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

പ്ര​സ്തുത സമു​ദായ സേ​വ​ന​മോ​ഹ​ത്തി​ന്റെ തീ​ക്ഷ്ണത വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ പൊ​ന്തി​ച്ചു​നിൽ​ക്കു​ന്നു, അവയിൽ അദ്ദേ​ഹം ചി​ത്ര​മെ​ഴു​തു​ക​യ​ല്ല. ചാ​യം​കൊ​ണ്ടു് പ്ര​സം​ഗി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. ഒരു വാ​ഗ്മി​യായ പ്രാ​സം​ഗി​ക​ന്റെ ശക്തി​യേ​റിയ അഭ്യർ​ത്ഥ​ന​കൾ​ക്കു് തു​ല്യം അദ്ദേ​ഹം തന്റെ കൃ​തി​ക​ളെ കനത്ത ചാ​യ​ക്ക​ഷ​ണ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് നി​റ​ച്ചു. ഈ ചി​ത്ര​പ​ര​മായ വാ​ഗ്മി​ത്വം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ത്യേ​ക​വും അദൃ​ഷ്ട​പൂർ​വ്വ​വു​മായ ചി​ത്ര​ക​ലാ​മാർ​ഗ്ഗ​ത്തി​നു് കാ​ര​ണ​മാ​യി ഭവി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പട​ങ്ങ​ളി​ലെ പു​ല്ലും മരവും മലയും മേ​ഘ​വും ഒന്നു​പോ​ലെ ഒരു വി​ചി​ത്ര​മായ ജീ​വ​ച്ഛ​ക്തി​കൊ​ണ്ടു് പു​ള​യ്ക്കു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. പ്ര​ത്യേ​കം പ്ര​ത്യേ​കം ബ്രഷ് പ്ര​യോ​ഗം​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം കനത്ത ചായം പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ചാ​യ​ത്തി​നു് ബലം കൂ​ട്ടേ​ണ്ട ദി​ക്കു​ക​ളിൽ അദ്ദേ​ഹം ചാ​യ​ട്യൂ​ബി​നെ ഞെ​ക്കി ചാ​യ​മൊ​ഴി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അഗ്നി​ജ്വാ​ലോ​പ​മ​ങ്ങ​ളായ രേ​ഖ​കൾ​ക്കും രൂ​പ​ങ്ങൾ​ക്കും പ്രേ​ക്ഷ​ക​രിൽ കടു​ത്ത ക്ഷോ​ഭം ജനി​പ്പി​ക്കു​വാൻ ശക്തി​യു​ണ്ടെ​ന്നു് എല്ലാ ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാർ​ക്കും അറി​യാ​വു​ന്ന​താ​ണു്.

images/El_Greco.jpg
എൽ​ഗ്രെ​ക്കോ

ലോ​ക​ത്തി​ലെ മഹാ​ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രായ ബോ​ട്ടി​സെ​ല്ലി, മി​ക്ക​ലാ​ഞ്ച​ലോ, എൽ​ഗ്രെ​ക്കോ എന്നി​വർ പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു്, ബരോ​ക്ക് പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലെ അതി​പ്ര​ധാന ചി​ത്ര​കാ​ര​നായ എൽ​ഗ്രെ​ക്കോ, ഈ അഗ്നി​ജ്വാ​ലോ​പ​മ​ങ്ങ​ളായ രൂ​പ​ങ്ങൾ വര​ച്ചു് വലിയ ക്ഷോ​ഭം ജനി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. എന്നാൽ ഇതു് പര​മ​കാ​ഷ്ഠ പ്രാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു് വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലാ​കു​ന്നു. ഈ അഗ്നി​ജ്വാ​ല​കൾ​ക്കു് ഔട്ട്ലൈൻ രേഖകൾ വാൻ​ഗോ​ഗ് വര​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു് പൗ​ര​സ്ത്യ​ചി​ത്ര​ക​ലാ​രീ​തി​യ​നു​സ​രി​ച്ചാ​ണു്. പൗ​ര​സ്ത്യ​ചി​ത്ര​കല രേഖകൾ പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ചി​ത്ര​ക​ല​യും പാ​ശ്ചാ​ത്യ ചി​ത്ര​കല പ്ലെ​യി​നു​കൾ, അഥവാ പി​ണ്ഡ​ങ്ങൾ (Mass) പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ചി​ത്ര​ക​ല​യു​മാ​ണെ​ന്നു് ഇവിടെ അറി​ഞ്ഞി​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണു്. പൗ​ര​സ്ത്യ​ചി​ത്ര​ക​ല​യി​ലെ ഔട്ട്ലൈൻ രേഖകൾ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ രൂ​പ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​വ​ത്തി​നു് ഉല്ലാ​സം നൽകും. മു​ക​ളിൽ വി​വ​രി​ച്ച വർ​ണ്ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​ഖ​ര​ത​യ്ക്കും അഗ്നി​ജ്വാ​ലോ​പ​മ​രൂ​പ​ങ്ങൾ​ക്കും പുറമേ രൂ​പ​ത്തെ താ​ളാ​നു​സൃ​ത​മാ​യി (Rhythmically) വക്രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തും വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ സാ​ങ്കേ​തിക മാർ​ഗ്ഗ​ത്തി​ന്റെ മറ്റൊ​രു ഘട​ക​മാ​ണു്. ചില രൂ​പ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും, ചില ടോ​ണു​ക​ളു​ടെ​യും, ചില നി​റ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ആവർ​ത്ത​നം​കൊ​ണ്ടാ​ണു് ചി​ത്ര​മെ​ഴു​ത്തിൽ താളം ജനി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഇതു് പ്രേ​ക്ഷ​ക​രു​ടെ മാ​ന​സ​ങ്ങ​ളിൽ ഒരു ശക്തി​യേ​റിയ ബോധം ജനി​പ്പി​ക്കും. സേ​സ​ന്റെ ഘനീ​ക​ര​ണ​വും, ഗോ​ഗി​ന്റെ ലഘൂ​ക​രി​ച്ച ഡ്രോ​യിം​ഗും വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളിൽ കാണാം. എന്നാൽ ഇവ​രെ​ക്കാൾ അധി​ക​മാ​യി അദ്ദേ​ഹം ചാ​യ​ത്തെ ആശ്ര​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ മഹ​ത്ത്വം
images/postbode_Joseph_Roulin.jpg
റൂലിൻ എന്ന പോ​സ്റ്റു​മാൻ, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

images/sunflowers.jpg
സൂ​ര്യ​കാ​ന്തി പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന അദൃ​ഷ്ട​പൂർ​വ്വ​ത​യോ​ടു് സമീ​പി​ക്കു​ന്ന അദൃ​ഷ്ട​പൂർ​വ്വത പത്തൊ​മ്പ​താം ശതാ​ബ്ദ​ത്തി​ലെ മറ്റൊ​രു പാ​ശ്ചാ​ത്യ ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്റെ കൃ​തി​ക​ളി​ലും കാ​ണാ​വു​ന്ന​ത​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ക്കാൾ അധികം ആത്മാർ​ത്ഥ​ത​യോ​ടെ മറ്റൊ​രു ചി​ത്ര​കാ​ര​നും പടം വര​ച്ചി​ട്ടു​മി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം “ഒരു ഭ്രാ​ന്ത​നെ​പ്പോ​ലെ ചി​ത്ര​മെ​ഴു​തി” എന്നു സേസൻ ഒരി​ക്കൽ പറ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. അന്ത്യ​കാ​ല​ത്തു് തന്നെ പി​ടി​കൂ​ടിയ ചി​ത്ത​ഭ്ര​മം വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും പ്ര​തി​ബിം​ബി​ച്ചു കാ​ണാ​മെ​ന്ന അർ​ത്ഥ​ത്തി​ല​ല്ല, പി​ന്നെ​യോ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണാ​വു​ന്ന വി​കാ​ര​തീ​ക്ഷ്ണ​ത​യും വർ​ണ്ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​ഖ​ര​ത​യും വർ​ണ്ണി​ക്കു​വാൻ ഉദ്ദേ​ശി​ച്ചാ​ണു് സേസൻ ഇപ്ര​കാ​രം പ്ര​സ്താ​വി​ച്ച​തു്. വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ പട​ങ്ങ​ളിൽ ചി​ത്ത​ഭ്ര​മ​ത്തി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അവ, ചാ​യ​ത്തി​നു സാ​ധി​ക്കു​വാൻ കഴി​യു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ അധികം വേല അതി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ചെ​യ്യി​ച്ച​തി​ലാ​ണു് സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന​തും.

images/Sandro_Botticelli.jpg
ബോ​ട്ടി​സെ​ല്ലി

വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന ഭ്രാ​ന്തി​ന്റെ ഒരം​ശ​മെ​ങ്കി​ലും തന്നെ​യും പി​ടി​കൂ​ടി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ കൊ​ള്ളാ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് ഒരു ആർട് സ്ക്കൂ​ളി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ​നായ ഒരു പ്രൊ​ഫെ​സർ ഒരി​ക്കൽ പറ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. മി​ക്ക​ലാ​ഞ്ച​ലോ​വി​നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള ചില അതി​മ​ഹാ​ന്മാ​രായ ചി​ത്ര​കാ​രർ നമ്മിൽ ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഭയ​ഭ​ക്തി സം​യു​ക്ത​മായ ആദ​ര​വ​ല്ല, തന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ മുഖേന വാൻ​ഗോ​ഗ് തന്നോ​ടു് ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു്. തന്റെ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണം പൊ​തു​വാ​യി കലാ​ലോ​ക​ത്തിൽ സു​പ്ര​സി​ദ്ധ​ങ്ങ​ളാ​യി ഭവി​ച്ച അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കസേര, പു​ക​വ​ലി​ക്കു​ന്ന പൈ​പ്പ്, അല​ങ്കാ​ര​ര​ഹി​ത​മായ ശയ​ന​മു​റി മു​ത​ലാ​യ​വ​യോ​ടു്, നാം

images/chair.jpg
മഞ്ഞ​ക്ക​സ്സേര, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

നി​ത്യം ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന സ്നേ​ഹ​പൂർ​ണ്ണ​മായ അടു​പ്പ​മാ​ണു് നമു​ക്കു് തോ​ന്നു​ന്ന​തു്. ഇത്ത​രം സർ​വ്വ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളെ ഇത്ര​യ​ധി​കം വി​ന​യ​യു​ക്ത​മായ അത്ഭു​ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി നി​രീ​ക്ഷി​ച്ച ആ ബാ​ല​തു​ല്യ​നായ മഹാ​ചി​ത്ര​കാ​ര​നെ അഭി​ന​ന്ദി​ച്ചു് പു​ഞ്ചി​രി തൂകുക മാ​ത്ര​മേ നാം ചെ​യ്യു​ക​യു​ള്ളൂ. ഒരു ജനകീയ ചി​ത്ര​കല സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ഉദ്ദേ​ശം അവ​സാ​ന​ത്തിൽ ഈ രീ​തി​യിൽ വി​ജ​യി​ച്ചു എന്നും പറ​യാ​വു​ന്ന​താ​ണു്.

images/LArlesienneWithBooks.jpg
ആർ​ലേ​ക്കാ​രി​യായ യുവതി, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

മറ്റു​ള്ള മഹാ​ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി ചി​ന്തി​ക്കു​മ്പോൾ, അവ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ളെ പ്ര​ത്യേ​കം പ്ര​ത്യേ​ക​മാ​യി ഓർ​ക്കു​വാൻ കുറെ വൈ​ഷ​മ്യം തോ​ന്നും. അവ​രു​ടെ കൃ​തി​കൾ ആക​പ്പാ​ടെ ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സങ്ക​ല​മായ ബോ​ധ​മാ​ണു് നമ്മിൽ അപ്പോൾ ജനി​ക്കു​ന്ന​തു്. നേ​രെ​മ​റി​ച്ചു്, വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ സൂ​ര്യ​കാ​ന്തി പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ളും, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കസേ​ര​യും ബൂ​ട്ട്സും മറ്റും നമ്മു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി​യിൽ​നി​ന്നു് ഒരി​ക്ക​ലും മാ​യു​ന്ന​ത​ല്ല.

images/Michelangelo.jpg
മി​ക്ക​ലാ​ഞ്ച​ലോ

ഒരു മഹാ​ചി​ത്ര​ത്തി​നു് അപ​രി​ത്യാ​ജ​മായ ഗു​ണ​ങ്ങൾ സജീ​വ​ത്വം (Vitality) ഒരു ചി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ സന്ദേ​ശം മു​ഴു​വ​നും ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി അതിനെ വീ​ണ്ടും വീ​ണ്ടും സമീ​പി​ക്കാൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന അപാരത (Infinity), ഐക്യം (Unity) എന്നി​വ​യാ​ണു്. ഈ ഗു​ണ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ ഉൾ​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തി​നാൽ, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് ലോ​ക​ത്തി​ലെ മഹാ​ന്മാ​രായ ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ ഇട​യ്ക്കു് ഒരു സ്ഥാ​ന​മു​ണ്ടെ​ന്നു് നി​സ്സം​ശ​യം പറയാം. ഇന്നു് ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു നല്ല അമേ​രി​ക്കൻ ചി​ത്ര​കാ​ര​നായ എംലൻ എറ്റി​ങ്ങ്, ഒരു നല്ല ബെൽ​ജി​യൻ ചി​ത്ര​കാ​ര​നായ മറീസ് ദെ ഡാ​മി​ങ്ക് മു​ത​ലാ​യ​വ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ളിൽ വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ക​ലാ​രീ​തി​യു​ടെ സ്വാ​ധീ​ന​ശ​ക്തി നി​ഴ​ലി​ച്ചു കാണാം.

വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ
images/milliet.jpg
മി​ല്ലി​യേ എന്ന സുഅവ് പട്ടാ​ള​ക്കാ​രൻ, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

സൂ​ര്യ​കാ​ന്തി പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ’, ‘മഞ്ഞ​ക്ക​സ്സേര’, ‘ആർലേ നഗ​ര​ത്തി​നു് സമീ​പ​മു​ള്ള ഒരു പാടം’, ‘റൂലിൻ എന്ന പോ​സ്റ്റു​മാൻ’,‘ആർ​ലേ​ക്കാ​രി​യായ യുവതി’, ‘മി​ല്ലി​യേ എന്ന സുഅവ് പട്ടാ​ള​ക്കാ​രൻ’, ‘പൂത്ത പെയർ വൃ​ക്ഷം’, ‘നദ്മാ​സെൽ ഗാഷേ’, ‘ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീടു്’ മു​ത​ലാ​യ​വ​യാ​ണു് വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ പ്ര​ശ​സ്ത ചി​ത്ര​ങ്ങൾ. ആത്മ​ച​രി​ത്ര വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​മെ​ന്ന നി​ല​യ്ക്കു് ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഇതര സാ​ഹി​ത്യ​കൃ​തി​ക​ളിൽ ഒന്നാ​യി പരി​ഗ​ണി​ക്കാ​വു​ന്ന വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ കത്തു​ക​ളിൽ തന്റെ മിക്ക ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഒരു റി​മാർ​ക്ക് അദ്ദേ​ഹം ചേർ​ത്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. ഈ റി​മാർ​ക്കു​കൾ പലതും മു​ക​ളിൽ വി​വ​രി​ച്ച അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ വർ​ണ്ണ​ഭ്ര​മം പ്ര​സ്പ​ഷ്ട​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​നാൽ, ഇവയിൽ ചി​ല​തി​നെ ചുവടെ ഉദ്ധ​രി​ച്ചു​കൊ​ള്ളു​ന്നു. തന്റെ ‘സൂ​ര്യ​കാ​ന്തി പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ’ എന്ന സു​പ്ര​സി​ദ്ധ പട​ത്തെ​പ്പ​റ്റി 1888-ലെ ഒരു കത്തിൽ അദ്ദേ​ഹം ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. “സൂ​ര്യ​കാ​ന്തി​പ്പൂ​വു​ക​ളു​ടെ അരഡസൻ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് എന്റെ ചി​ത്ര​മെ​ഴു​ത്തു മുറി അല​ങ്ക​രി​ക്കാൻ ഞാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ അല​ങ്കാ​രം ഏറ്റ​വും മര​ത​ക​പ്പ​ച്ച മു​ത​ല്ക്കു് റോയൽ നീലം വരെ​യു​ള്ള പലതരം നീ​ല​നി​റ​ങ്ങ​ളോ​ടു കൂടിയ ഭൂ​മി​ക​ളിൽ​നി​ന്നു് വളർ​ന്നു് പ്ര​കാ​ശി​ക്കു​ന്ന​തും ഓറ​ഞ്ച് ചാ​യ​മി​ട്ടു വീ​തി​കു​റ​ഞ്ഞ പല​ക​ത്തു​ണ്ടു​ക​ളാൽ ചു​റ്റ​പ്പെ​ട്ട​തു​മാ​യി​രി​ക്കും. ഗോ​ത്തി​ക് ശി​ല്പ​രീ​തി​യി​ലു​ള്ള പള്ളി​ക​ളി​ലെ ചാ​യ​മി​ട്ട കണ്ണാ​ടി ജന​ലു​ക​ളു​ടെ ഫലം അതു ജനി​പ്പി​ക്കും”. “ആർ​ലേ​ക്കാ​രി​യായ യുവതി”യെ​ക്കു​റി​ച്ചു് അദ്ദേ​ഹം ഇപ്ര​കാ​രം എഴു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. “ഇന്ന​ലെ അതി​ശാ​ന്ത​വും മനോ​ഹ​ര​വു​മായ മറ്റൊ​രു കാഴ്ച കാ​ണു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. കാ​പ്പി​യു​ടെ നി​റ​വും ചാ​മ്പൽ നി​റ​മു​ള്ള തല​മു​ടി​യും ഇളം കറു​പ്പും വെ​ള്ള​യും ചേർ​ന്ന കണ്ണു​ക​ളും ഇളം​പി​ങ്ക് (ഒരു​ത​രം ഇളം​ചു​മ​പ്പു്) നി​റ​ത്തോ​ടു കൂടിയ ഒരു തരം ചീ​ട്ടി ബോ​ഡീ​സു​മു​ള്ള ഒരു യു​വ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു അതു്”. ‘മദ്മാ​സെൽ ഗാഷേ’യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കു​റി​പ്പു് ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു്; “ഇന്ന​ലെ​യും മി​നി​ഞ്ഞാ​ന്നു​മാ​യി മദ്മാ​സെൽ ഗാ​ഷേ​യു​ടെ പോർ​ട്ര​യി​റ്റ് ചി​ത്രം വര​ച്ചു. അതു് നി​ങ്ങൾ​ക്കു് താ​മ​സി​യാ​തെ കാണാൻ സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്നു് വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. ആ സ്ത്രീ​യു​ടെ വസ്ത്രം പി​ങ്ക് നി​റ​വും പിൻ​ഭാ​ഗ​ത്തി​ലെ ചു​മ​രു് ഓറ​ഞ്ച് പു​ള്ളി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ പച്ച​യും, കാർ​പെ​റ്റ് ചു​വ​ന്ന പു​ള്ളി​ക​ളു​ള്ള പച്ച​യും പി​യാ​നോ​ക​ളും ഊത നി​റ​വു​മാ​ണു്.” ‘ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീടു്’ എന്ന പട​ത്തെ​പ്പ​റ്റി അദ്ദേ​ഹം ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്നു. “വെ​ളു​പ്പു്, ചു​ക​പ്പു്, പച്ച എന്നീ നി​റ​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു സൈ​പ്ര​സ് മര​ത്തി​നു സമീപം നിൽ​ക്കു​ന്ന ഒരു ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീ​ടി​നെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരു ചെറിയ ഭൂ​ഭാ​ഗ​ചി​ത്രം ഞാൻ വര​ച്ചു. അതി​ന്റെ ഡ്രോ​യിം​ഗ് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പക്ക​ലു​ണ്ട​ല്ലോ. വീ​ട്ടി​ന​ക​ത്തി​രു​ന്നാ​ണു് ഞാനീ ചി​ത്രം എഴു​തി​യ​തു്. ഈ ഡ്രോ​യിം​ഗു​കൾ എല്ലാ​റ്റി​നെ​യും​കൊ​ണ്ടു്—നി​ങ്ങൾ​ക്കു് വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ—ജാ​പ്പാ​നീ​സ് പ്രി​ന്റു​കൾ​പോ​ലെ​യു​ള്ള ഇത്ത​രം ചെറിയ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ എനി​ക്കു രചി​ക്കു​വാൻ സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്നു് ഇതു് സ്പ​ഷ്ട​മാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണു്.”

ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീടു്
images/The_cottage.jpg
ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീടു്, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

വാൻ​ഗോ​ഗി​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങൾ കാ​ഴ്ച​യിൽ എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നു് കാ​ണി​ക്കു​വാ​നാ​യി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീടു് എന്ന പട​മെ​ടു​ത്തു് ഇവിടെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നു. റെ​ക്ടാം​ഗി​ളി​ന്റെ ആകൃ​തി​യി​ലു​ള്ള ഈ ചി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ പശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തിൽ പ്രാ​യേണ നീണ്ട ത്രി​കോ​ണ​രൂ​പ​മു​ള്ള​തും, പൊ​ക്ക​മേ​റി​യ​തു​മായ ഒരു ഇരു​ണ്ട പച്ച സൈ​പ്ര​സ് വൃ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ വല​തു​വ​ശ​ത്തോ​ടു് ചേർ​ന്നു് ഈ ചി​ത്ര​ത്തി​നു് പേ​രു​നൽ​കിയ ചതു​രാ​കൃ​തി​യു​ള്ള ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീടു് സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്നു. അതി​ന്റെ ചു​വ​ന്ന മേൽ​ക്കൂ​ര​യു​ടെ വല​തു​വ​ശ​ത്തു​ള്ള ഒരു ഭാഗം പൊ​ളി​ഞ്ഞു​പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. വെ​ള്ള​ച്ചു​മ​രു​ക​ളിൽ മു​ക​ളി​ലും താ​ഴെ​യു​മു​ള്ള മൂ​ന്നു പച്ച ജന​ലു​ക​ളു​ടെ​യും ഒരു വാ​തി​ലി​ന്റെ​യും മു​ക​ളി​ല​ത്തെ ഭി​ത്തി​ക​ളു​ടെ കുറേ ഭാ​ഗ​ങ്ങൾ ഇടി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു കാണാം. പശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തിൽ ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഇളം പച്ച​യായ ആകാ​ശ​ത്തിൽ ഇളം മഞ്ഞ വീശിയ മേ​ഘ​ങ്ങൾ കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. ഈ ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കു പൊ​ങ്ങി വലതു വശ​ത്തു് നാ​ല​ഞ്ചു കനം​കു​റ​ഞ്ഞ തടി​യു​ള്ള വൃ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളും ഇട​തു​വ​ശ​ത്തു് ഇത്ത​രം അഞ്ചു വൃ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളും നിൽ​ക്കു​ന്നു. ഈ വൃ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളിൽ ചു​ക​പ്പും മഞ്ഞ​യും നി​റ​ങ്ങ​ളു​ള്ള നീണ്ട പൂ​വു​കൾ ഉള്ള​താ​യി കാണാം. പ്ര​സ്തുത ജീർ​ണ്ണി​ച്ച വീ​ടി​ന്റെ വലതു വശ​ത്തു് ഒരു​ണ​ങ്ങിയ തടിയൻ വൃ​ക്ഷ​ക്കു​റ്റി​യാൽ മി​ക്ക​വാ​റും മറ​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ട മറ്റൊ​രു വീടും, ഇട​തു​വ​ശ​ത്തു് വളരെ പി​റ​കി​ലാ​യി ആകാ​ശ​ത്തി​ന്റെ അടി​വ​ശ​ത്തോ​ടു ചേർ​ന്നു് നെ​ടു​നീ​ള​ത്തിൽ അല്പം വീ​തി​യിൽ നീ​ല​ച്ചാ​യ​മി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ നീ​ല​സ്ഥ​ല​ത്തി​നു് മു​മ്പി​ലാ​യി കാ​ണു​ന്ന പുൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​നു് ഇരു​ണ്ട ഓറ​ഞ്ച് നി​റ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ചില ചെ​ടി​കൾ നിൽ​ക്കു​ന്നു.

images/perenboompje.jpg
പൂത്ത പെയർ വൃ​ക്ഷം, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

ചി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ മുൻ​ഭാ​ഗ​ത്തു് അഗ്നി​ജ്വാ​ലാ​കൃ​തി​യോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു റോഡ് ചി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ കീ​ഴ്ഭാ​ഗ​ത്തെ ഇട​ത്തെ മൂ​ല​യിൽ​നി​ന്നു ജീർ​ണ്ണി​ച്ച ഭവ​ന​ത്തി​ന്റെ വല​തു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കു് പോ​കു​ന്ന​തും, ഈ റോ​ഡി​ന്റെ ഇരു​വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ള്ള​തും, അഗ്നി​ജ്വാ​ലാ​കൃ​തി​യി​ലു​ള്ള പു​ല്ലു​കൾ നി​റ​ഞ്ഞ​തും, പല ഉണ​ങ്ങിയ വൃ​ക്ഷ​ക്കു​റ്റി​ക​ളോ​ടു കൂ​ടി​യ​തു​മായ ഭൂ​മി​യും വളരെ വി​സ്ത​രി​ച്ചു് ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. റോഡു നി​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന കു​ണ്ടും കു​ഴി​യും കടും ഊത​ച്ചാ​യം ട്യൂ​ബിൽ​നി​ന്നും ഞെ​ക്കി​യൊ​ഴി​ച്ചു് കോ​ണി​പ്പ​ടി രൂ​പ​ത്തിൽ കാ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. വെ​ള്ളം കെ​ട്ടി​നിൽ​ക്കു​ന്ന റോ​ഡി​ന്റെ ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ ഇളം നീ​ല​ച്ചാ​യ​മി​ട്ടും, ഉണ​ങ്ങിയ പു​ല്ലു​നി​റ​ഞ്ഞ റോ​ഡി​ന്റെ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ ഒരു​ത​രം ഇരു​ണ്ട മഞ്ഞ​ച്ചാ​യ​മി​ട്ടും പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. റോ​ഡി​ന്റെ വല​തു​വ​ശ​ത്തു് കാ​ണു​ന്ന രണ്ടു തടിയൻ വൃ​ക്ഷ​ക്കു​റ്റി​കൾ​ക്കു് ഇളം ഊതയും കടും ഓറ​ഞ്ചും നി​റ​ങ്ങൾ നൽ​കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. റോ​ഡി​ന്റെ ഇട​തു​വ​ശ​ത്തു് അതി​ന്റെ അരി​കി​നു് സമീ​പി​ച്ചു് നെ​ടു​നീ​ള​ത്തിൽ നിൽ​ക്കു​ന്ന ഇരു​പ​തിൽ​പ​രം ചെറിയ വൃ​ക്ഷ​ക്കു​റ്റി​കൾ​ക്കു് കടും ഊത​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ചായം ഇട്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. റോ​ഡി​ന്റെ ഇരു​വ​ശ​ങ്ങ​ളും നി​റ​ഞ്ഞു​നിൽ​ക്കു​ന്ന പു​ല്ലു​കൾ​ക്കു് ഇരു​ണ്ട മഞ്ഞ​നി​റ​വും ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു് കടും​പ​ച്ച​നി​റ​വും കടും ഊത​നി​റ​വും നൽ​കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പച്ച​പ്പു​ല്ലു​കൾ​ക്കു് ഔട്ട്ലൈൻ രേ​ഖ​ക​ളും വര​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഓരോ പു​ല്ലും വി​കാ​ര​ത്ത​ള്ളൽ നി​മി​ത്തം വള​ഞ്ഞു​പു​ള​ഞ്ഞു് ആ ഭൂ​ഭാ​ഗ​ക്കാ​ഴ്ച​യിൽ പൊ​ന്തി​ച്ചു നിൽ​ക്കു​ന്ന സ്വ​ഭാ​വ​മായ ജീർ​ണ്ണി​പ്പി​നെ അത്യു​ച്ച​ത്തിൽ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നും. ഉണ​ക്കി​ന്റെ ഒരു നി​റ​മായ മഞ്ഞ വീ​ശി​യി​ട്ടു​ള്ള ഒരു ആകാ​ശ​വും ഈ ജീർ​ണ്ണി​പ്പി​നെ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. പു​ല്ലു​ക​ളു​ടെ പച്ച നി​റ​ത്തി​ന്റെ അപൂർ​വ്വ​ത​യും, ഉണ​ക്കി​ന്റെ മറ്റൊ​രു നി​റ​മായ ഊത​യു​ടെ പ്രാ​ചു​ര്യ​വും ഈ ജീർ​ണ്ണി​പ്പി​ന്റെ ബോ​ധ​ത്തെ വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ടു്.

images/field.jpg
ആർലേ നഗ​ര​ത്തി​നു് സമീ​പ​മു​ള്ള ഒരു പാടം, വിൻ​സെ​ന്റ് വാൻ​ഗോ​ഗ്.

17-11-40.

കേ​സ​രി​യു​ടെ ലഘു ജീ​വ​ച​രി​ത്രം.

Colophon

Title: Innathe paschathya chithrakala prasthanangal IV (ml: ഇന്ന​ത്തെ പാ​ശ്ചാ​ത്യ ചി​ത്ര​ക​ലാ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങൾ IV).

Author(s): Kesari Balakrishna Pillai.

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; 2021-06-20.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Article, Kesari Balakrishna Pillai, Innathe paschathya chithrakala prasthanangal IV, കേസരി ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള, ഇന്ന​ത്തെ പാ​ശ്ചാ​ത്യ ചി​ത്ര​ക​ലാ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങൾ IV, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: October 12, 2021.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Self-​portrait, painting by Vincent van Gogh (1853–1890). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Proofing: Abdul Gafoor; Typesetter: JN Jamuna; Editor: PK Ashok; Digitizer: KB Sujith; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.