SFNസാ­യാ­ഹ്ന ഫൌ­ണ്ടേ­ഷൻ
images/Having_Killed_Two_Lions.jpg
Bahram Gur Seizes the Crown After Having Killed Two Lions, painting by Nizami Ganjavi (1141–1209).
സോ­ഷ്യ­ലി­സ്റ്റാ­യ ഒരു പ്രാ­ചീ­ന­രാ­ജാ­വു്
കേസരി ബാ­ല­കൃ­ഷ്ണ­പി­ള്ള
images/Platewithking.jpg
പ്ലേ­റ്റിൽ ചി­ത്രീ­ക­രി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്ന കോ­ന്മ­ദ് (കാമദ) ഒ­ന്നാ­മൻ.

സോ­ഷ്യ­ലി­സ­ത്തി­ന്റെ—പ്ര­ത്യേ­കി­ച്ചും, അ­തി­ന്റെ ഒരു മൗലിക ത­ത്വ­മാ­യ സ്വ­കാ­ര്യ ഉ­ട­മ­യു­ടെ ന­ശീ­ക­ര­ണം എ­ന്ന­തി­ന്റെ—പേരു കേൾ­ക്കു­മ്പോൾ തന്നെ പേ­ടി­ച്ചു­വി­റ­ച്ചു അതിനെ ആ­വേ­ശ­ത്തോ­ടെ അ­ടി­ച്ചു­ട­യ്ക്കു­വാൻ ശ്ര­മി­ക്കു­ക­യാ­ണു് ഇ­ന്ന­ത്തെ രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാർ ഒ­ന്നൊ­ഴി­യാ­തെ ചെ­യ്തു വ­രു­ന്ന­തു്. അ­തി­നാൽ ലോകർ ഏ­റ്റ­വും കാ­മ്യ­ങ്ങ­ളാ­യി ക­രു­തി­വ­രു­ന്ന പ­ണ­ത്തി­ലും പെ­ണ്ണി­ലു­മു­ള്ള സ്വ­കാ­ര്യ ഉടമയെ ധ്വം­സ­നം ചെ­യ്യു­ന്ന ഒരു മ­ത­ത്തെ സ്വീ­ക­രി­ച്ചി­രു­ന്ന ഒരു രാ­ജാ­വു് പ്രാ­ചീ­ന­കാ­ല­ത്തു് പാ­ര­സി­ക­രാ­ജ്യ­ത്തെ (പേർ­സ്യ­യെ) ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്നു എ­ന്ന­റി­യു­ന്ന­തു് ഇ­ന്ന­ത്തെ ലോ­കർ­ക്കു് കൗ­തു­ക­ക­ര­മാ­യി­രി­ക്കു­മ­ല്ലോ. ശേ­ഷി­മാ­ന്മാ­രാ­യ പാ­ര­സി­ക­രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രു­ടെ കൂ­ട്ട­ത്തിൽ ഒരു സ്ഥാ­ന­മു­ള്ള കോ­ന്മ­ദ് (കാമദ) ഒ­ന്നാ­മൻ എന്ന ഒരു രാ­ജാ­വി­ന്റെ ര­സ­ക­ര­മാ­യ ച­രി­ത്ര­മാ­ണു് ഈ ലേ­ഖ­ന­ത്തി­ന്റെ വിഷയം.

images/Kosrau_1.jpg
ഖോ­സ്റോ ഒ­ന്നാ­മൻ സിം­ഹാ­സ­ന­ത്തിൽ ഇ­രി­ക്കു­ന്നു.

ബു­ദ്ധ­ന്റെ സ­മ­കാ­ലീ­ന­ന്മാ­രാ­യി­രു­ന്ന കൈറസ് (കു­രൂ­ഷ്) മ­ഹാ­നും, ഡേ­രി­യ­സ് (ദ­ര­വൌ­സ്) മ­ഹാ­നും സ്ഥാ­പി­ച്ച­തും, ഇ­ന്ന­ത്തെ ബൾ­ഗേ­റി­യാ­യും ഈ­ജി­പ്തും മു­തൽ­ക്കു് സി­ന്ധു­ന­ദീ­തീ­രം വരെ നീ­ണ്ടു­കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന­തു­മാ­യ പ്രാ­ചീ­ന പാ­ര­സി­ക സാ­മ്രാ­ജ്യം ച­ന്ദ്ര­ഗു­പ്ത മൗ­ര്യ­ന്റെ സ­മ­കാ­ലീ­ന­നാ­യ അ­ല­ക്സാ­ണ്ടർ മഹാൻ പി­ടി­ച്ച­ട­ക്കി­യ­തോ­ടു­കൂ­ടി അതു് യ­വ­നർ­ക്കു് അ­ധീ­ന­മാ­യി­ത്തീർ­ന്നു. അ­ല­ക്സാ­ണ്ട­റു­ടെ മ­ര­ണാ­ന­ന്ത­രം പാ­ര­സി­ക­സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തെ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ സേ­നാ­നാ­യ­ക­ന്മാ­രിൽ ഒ­രാ­ളാ­യ സെ­ലു­ക്ക­സും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ വം­ശ­വും എ­ഴു­പ­ത്ത­ഞ്ചു­വർ­ഷ­ത്തോ­ളം ഭ­രി­ച്ചു­വ­ന്നു. അ­ന­ന്ത­രം പാ­ര­സി­ക­രു­മാ­യി ചാർ­ച്ച­യു­ള്ള പാർ­ത്ഥി­വർ എന്ന വർ­ഗ്ഗ­ക്കാർ സെ­ലു­ക്ക­സി­ന്റെ വം­ശ­ത്തിൽ നി­ന്നു് പാ­ര­സി­ക സാ­മ്രാ­ജ്യം ക­ര­സ്ഥ­മാ­ക്കി ഭ­രി­ക്കു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി. പ­ശ്ചി­മ ഏ­ഷ്യ­യെ പ­ടി­ഞ്ഞാ­റു­നി­ന്നു­ണ്ടാ­കു­ന്ന, യവന സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തി­ന്റെ അ­ന­ന്ത­രാ­വ­കാ­ശി­യാ­യ റോ­മാ­സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തി­ന്റെ ആ­ക്ര­മ­ണ­ങ്ങ­ളിൽ നി­ന്നും, വ­ട­ക്കു് ഓ­ക്സ­സ് ന­ദി­ക്ക­പ്പു­റ­ത്തു­ള്ള തു­റേ­നി­യൻ (സി­തി­യൻ) വർ­ഗ്ഗ­ക്കാ­രിൽ നി­ന്നു­ണ്ടാ­കു­ന്ന ആ­ക്ര­മ­ണ­ങ്ങ­ളിൽ നി­ന്നും, സം­ര­ക്ഷി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് പാർ­ത്ഥി­വ­ച­ക്ര­വർ­ത്തി­മാർ അ­ഞ്ഞൂ­റു­വർ­ഷ­ത്തോ­ളം നാ­ടു­വാ­ണു­വ­ന്നു. A. D. 226-ൽ പാർ­ത്ഥി­വ ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യു­ടെ കീ­ഴി­ലു­ള്ള ഒരു ചെറിയ ഉ­ദ്യോ­ഗ­സ്ഥ­നാ­യ അർ­ദ്ധ­ഷിർ (ഊർ­ദ്ധ്വ­ശി­ര­സ്) പാ­ബെ­ഗൻ ഒ­ടു­വി­ല­ത്തെ പാർ­ത്ഥി­വ ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യെ തോൽ­പ്പി­ച്ചു് തന്റെ വം­ശ­മാ­യ സസെൻ വം­ശ­ത്തി­ന്റെ കീഴിൽ ഒരു പുതിയ പാ­ര­സി­ക­സാ­മ്രാ­ജ്യം സ്ഥാ­പി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. യു­ഫ്രെ­ട്ടീ­സ് ന­ദി­ക്കും സി­ന്ധു­ന­ദി­ക്കും മധ്യേ കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന ഒരു പുതിയ സാ­മ്രാ­ജ്യം സ്ഥാ­പി­ച്ച അർ­ദ്ധ­ഷിർ അ­ന്നു് അ­ധഃ­പ­തി­ച്ചി­രു­ന്ന പ്രാ­ചീ­ന സോ­റോ­സ്ത്രി­യൻ മ­ത­ത്തെ (ഇ­ന്ന­ത്തെ പാർ­സി­മ­ത­ത്തെ) പു­ന­രു­ദ്ധ­രി­ച്ചു് അതിനെ പാ­ര­സി­ക­സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തി­ന്റെ ഓ­ദ്യോ­ഗി­ക­മ­ത­മാ­യി സ്വീ­ക­രി­ക്കു­ക­യും ക്രി­സ്ത്യാ­നി­കൾ, ജൂ­ത­ന്മാർ മു­ത­ലാ­യ അ­ന്യ­മ­ത­ക്കാ­രു­ടെ പ­ബ്ലി­ക്കാ­യു­ള്ള ദൈ­വാ­രാ­ധ­ന­യെ നി­രോ­ധി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഇ­ങ്ങ­നെ സ്ഥാ­പി­ക്ക­പ്പെ­ട്ട സസൻ രാ­ജ­വം­ശ­ത്തി­ലെ ഒ­മ്പ­താ­മ­ത്തെ രാ­ജാ­വാ­ണു് ഈ ലേ­ഖ­ന­ത്തി­ന്റെ വി­ഷ­യ­മാ­യ കോബദ് ഒ­ന്നാ­മൻ.

images/Coin_of_the_Sasanian_king_Kavad_I.jpg
ഹോർമിസ്ഡ്-​അർദ്ധഷിറിന്റെ ആദ്യ ഭ­ര­ണ­കാ­ല­ത്തു് അ­ച്ച­ടി­ച്ച ക­വാ­ഡി­ന്റെ ഡ്രാ­ക്മ.

ബ­റാം­ഗുർ, അഥവാ ബറാം (വ­ര­ഹ്റാൻ) അ­ഞ്ചാ­മൻ (420–438 A. D.) എന്ന പ്ര­സി­ദ്ധ പാ­ര­സി­ക ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യു­ടെ പ്ര­പൌ­ത്ര­നാ­ണു് കോബദ്. ഈ ബറാം അ­ഞ്ചാ­മ­നെ­പ്പ­റ്റി ഈ പം­ക്തി­ക­ളിൽ ഈ ലേഖകൻ ഒരു വർ­ഷ­ത്തി­നു­മു­മ്പു് ഒരു ലേഖനം എ­ഴു­തി­യി­രു­ന്നു­വ­ല്ലോ. കോ­ബ­ദി­ന്റെ പി­താ­മ­ഹ­നാ­യ യെ­സ്ഡെ­ദിർ­ഡ് ര­ണ്ടാ­മൻ (438–457 A. D.) തന്റെ സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തി­നു വ­ട­ക്കു­കി­ഴ­ക്കാ­യു­ള­ള ബാ­ഹ്ലി­കം (ആമഹസവ) ഗാ­ന്ധാ­രം (ഗമയൗഹ) കാ­ശ്മീ­രം എന്നീ രാ­ജ്യ­ങ്ങ­ളിൽ കു­ടി­യേ­റി­പ്പാർ­ത്തി­രു­ന്ന അ­പ­രി­ഷ്കൃ­ത­വർ­ഗ്ഗ­ക്കാ­രാ­യ ശ്വേ­തൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടു് നി­ര­ന്ത­രം യു­ദ്ധം ചെ­യ്തു കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന സ­മർ­ത്ഥ­നാ­യ ഒരു രാ­ജാ­വാ­യി­രു­ന്നു. തന്റെ മൂ­ന്നു പു­ത്ര­ന്മാ­രാ­യ ഫി­റു­സ്, ഹോർ­മ­സ്ദ്, ബലഷ് എ­ന്നി­വ­രിൽ വെ­ച്ചു് ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ പു­ത്ര­നാ­യ ഹോർ­മ­സ്ദി­നെ­യാ­ണു് അ­യാ­ളോ­ടു­ള്ള അ­തി­വാ­ത്സ­ല്യം നി­മി­ത്തം യെ­സ്ഡെ­ജിർ­ഡ് തന്റെ പിൻ­ഗാ­മി­യാ­യി നിർ­ദേ­ശി­ച്ച­തു്. യെ­സ്ഡെ­ജിർ­ഡി­ന്റെ മ­ര­ണ­സ­മ­യ­ത്തു് അ­താ­യ­തു് A. D. 457-ൽ ഹോർ­മ­സ്ദ് ത­ല­സ്ഥാ­ന­ത്തു (അ­താ­യ­തു് അ­ഫ്ഗാ­നി­സ്ഥാ­നി­ന്റെ പ­ശ്ചി­മ ഭാ­ഗ­ത്തു­ള്ള ഒരു സ്ഥ­ല­ത്തു്) തന്നെ ആ­യി­രു­ന്ന­തി­നാൽ ഹോർ­മ­സ്ദി­നു് അ­നാ­യാ­സേ­ന സിം­ഹാ­സ­നം കൈ­ക്ക­ലാ­ക്കു­വാൻ സാ­ധി­ച്ചു. ഉടനെ മൂ­ത്ത­പു­ത്ര­നാ­യ ഫി­റു­സ് ഹൂ­ണ­ന്മാ­രെ അഭയം പ്രാ­പി­ക്കു­ക­യും, അവർ അയച്ച ഒരു സൈ­ന്യ­ത്തി­ന്റെ സ­ഹാ­യ­ത്തോ­ടു­കൂ­ടി അ­ദ്ദേ­ഹം രാ­ജ­ധാ­നി­യിൽ ചെ­ന്നു് അ­നു­ജ­നാ­യ ഹോർ­മ­സ്ദി­നെ തോൽ­പ്പി­ച്ചു വ­ധി­ച്ചു പാ­ര­സി­ക ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യാ­യി­ത്തീ­രു­ക­യും ചെ­യ്തു.

images/Solidus_Justin_I.jpg
ബൈ­സ­ന്റൈൻ ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യാ­യ ജ­സ്റ്റിൻ ഒ­ന്നാ­മ­ന്റെ സോ­ളി­ഡ­സ്.

A. D. 457 മു­തൽ­ക്കു് 484 വരെ നി­ല­നി­ന്ന ഫി­റു­സി­ന്റെ വാ­ഴ്ച­ക്കാ­ല­ത്തു് പ്ര­ധാ­ന­സം­ഭ­വ­ങ്ങൾ ഏഴു വർഷം നി­ല­നി­ന്ന ഒരു ഭ­യ­ങ്ക­ര­മാ­യ ക്ഷാ­മ­വും, ഹൂ­ണ­ന്മാ­രു­മാ­യു­ള്ള യു­ദ്ധ­ങ്ങ­ളു­മാ­കു­ന്നു. സിം­ഹാ­സ­നം കൈ­ക്ക­ലാ­ക്കു­വാൻ തന്നെ സ­ഹാ­യി­ച്ച ഹൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടു ഫി­റു­സ് ആദ്യം ലോ­ഹ്യ­മാ­യി പെ­രു­മാ­റി. കൂ­ടാ­തെ ഹൂ­ണ­ന്മാർ A. D. 455-ൽ ഗു­പ്ത­ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യാ­യ സ്ക­ന്ദ­ഗു­പ്തൻ വി­ക്ര­മാ­ദി­ത്യൻ ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്ന ഉ­ത്ത­ര­ഭാ­ര­ത­ത്തെ ഇ­ദം­പ്ര­ഥ­മ­മാ­യി ആ­ക്ര­മി­ച്ച­പ്പോൾ, ഹൂ­ണ­ന്മാർ­ക്കു് സ­ഹാ­യ­മാ­യി ഒരു പാ­ര­സി­ക സൈ­ന്യ­വി­ഭാ­ഗ­ത്തെ ഫി­റോ­സ് അ­യ­യ്ക്കു­ക­കൂ­ടി ചെ­യ്തു എ­ന്നു് ടി­ബ­റ്റൻ ഭാ­ഷ­യി­ലു­ള്ള ച­ന്ദ്ര­ഗർ­ഭ പ­രി­പൃ­ച്ഛ­ത്തി­ലെ, ഈ ആ­ക്ര­മ­ണ­ത്തെ­പ്പ­റ്റി­യു­ള്ള വി­വ­ര­ണ­ത്തിൽ നി­ന്നു് അ­നു­മാ­നി­ക്കാ­വു­ന്ന­താ­ണു്. ഈ ആ­ക്ര­മ­ണ­ത്തെ ച­ന്ദ്ര­ഗു­പ്തൻ ചെ­റു­ക്കു­ക­യും ഹൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടു് തുടരെ യു­ദ്ധം ചെ­യ്തു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഫി­റു­സും ഹൂ­ണ­ന്മാ­രു­മാ­യു­ള്ള സഖ്യം അ­ധി­കം­നാൾ നി­ല­നി­ന്നി­ല്ല. ര­ണ്ടു­ത­വ­ണ അ­ദ്ദേ­ഹം ഹൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടു യു­ദ്ധം ചെ­യ്യു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ആ­ദ്യ­ത്തേ­തിൽ പ­രാ­ജ­യ­വും മ­ര­ണ­വു­മാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് അ­നു­ഭ­വി­ക്കേ­ണ്ടി­വ­ന്ന­തു്.

images/Cyrus_Cylinder.jpg
കൈറസ് ബാ­ബി­ലോ­ണി­ലെ നി­യ­മാ­നു­സൃ­ത രാ­ജാ­വാ­യി പ്ര­ഖ്യാ­പി­ക്കു­ന്ന­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് സ­മ­കാ­ലി­ക ക്യൂ­ണി­ഫോം ലി­പി­യിൽ എ­ഴു­തി­യ കൈറസ് സി­ലി­ണ്ടർ.

ഫി­റു­സി­ന്റെ മ­ര­ണാ­ന­ന്ത­രം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ അ­നു­ജ­നാ­യ ബലാഷ് (വ­ലാ­ഘ­ശ്വൻ) രാ­ജാ­വാ­യി നാലു വർഷം നാ­ടു­വാ­ണു. A. D. 488-ൽ ബലാഷ് മ­രി­ച്ച­പ്പോൾ ഫി­റു­സി­ന്റെ മൂ­ത്ത­പു­ത്ര­നാ­യ കോ­ബാ­ദ് ഒ­ന്നാ­മൻ പാ­ര­സി­ക ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യാ­യി­ത്തീർ­ന്നു. കോ­ബ­ദി­ന്റെ വാ­ഴ്ച­ക്കാ­ലം രണ്ടു ഭാ­ഗ­മാ­യി പി­രി­യു­ന്നു. ആ­ദ്യ­മാ­യി പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം (488–497) നാ­ടു­വാ­ണ­തി­നു ശേഷം കോ­ബാ­ദി­നു തന്റെ രാ­ജ്യം ന­ഷ്ട­മാ­യി. മൂ­ന്നു വർ­ഷ­ത്തെ കാ­രാ­ഗൃ­ഹ­വാ­സ­ത്തി­നും പ്ര­വാ­സ­ത്തി­നും ശേഷം അ­ദ്ദേ­ഹം രാ­ജ്യം വീ­ണ്ടും ക­ര­സ്ഥ­മാ­ക്കി 32 കൊ­ല്ലം (499–531) നാ­ടു­വാ­ഴു­ക­യും ചെ­യ്തു. തന്റെ ഭ­ര­ണ­കാ­ല­ത്തി­ന്റെ ആ­ദ്യ­ത്തെ ഘ­ട്ട­ത്തിൽ കോ­ബാ­ദ് പി­താ­വി­ന്റെ വി­ശ്വ­സ്ത­മ­ന്ത്രി­യും പ്ര­ബ­ല­നു­മാ­യ സു­ഫ്ര­ഫ­യെ വ­ധി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ഇതു് പാ­ര­സി­ക പ്ര­ഭു­ക്ക­ന്മാ­രു­ടെ ഇ­ട­യ്ക്കു് വ­ലു­താ­യ ഒരു ക്ഷോ­ഭം ഉ­ള­വാ­ക്കി. ഇ­ക്കാ­ല­ത്തു­ത­ന്നെ ഈ പ്ര­ക്ഷോ­ഭ­ത്തെ നൂ­റു­മ­ട­ങ്ങു് വർ­ദ്ധി­പ്പി­ക്കു­ന്ന മ­റ്റൊ­രു പ്ര­വൃ­ത്തി­കൂ­ടി കോ­ബാ­ദ് ചെ­യ്തു. അ­ന്ന­ത്തെ സ­മു­ദാ­യ­സ്ഥി­തി­യെ പാടെ ത­കി­ടം­മ­റി­ക്കു­ന്ന ഒരു വി­പ്ല­വ­ക­ര­മാ­യ മ­ത­ത്തിൽ അ­ദ്ദേ­ഹം ചേർ­ന്ന­താ­ണു് ഈ പ്ര­വൃ­ത്തി.

images/Bust_of_Cyrus.jpg
കൈറസ് ദി ഗ്രേ­റ്റ്, ജർ­മ്മ­നി­യി­ലെ ഹാം­ബർ­ഗിൽ പ­തി­നേ­ഴാം നൂ­റ്റാ­ണ്ടു്.

സൊ­റാ­സ്ട്രി­യൻ മ­ത­ത്തി­ലെ ഒരു പു­രോ­ഹി­ത­നും പാ­ര­സി­ക­രു­ടെ ത­ല­സ്ഥാ­ന­ങ്ങ­ളിൽ ഒ­ന്നാ­യ ഇ­ഷ്ട­ക്ക­റിൽ, അഥവാ പെർ­സി­പ്പോ­ളി­സിൽ ജ­നി­ച്ച­വ­നു­മാ­യ മ­സ്ഡ­ക്ക് ആ­യി­രു­ന്നു കോ­ബാ­ദി­ന്റെ ഭ­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ പ­ത്താ­മ­ത്തെ വർ­ഷ­ത്തിൽ വി­പ്ല­വ­ക­ര­മാ­യ മ­തം­സ്ഥാ­പി­ച്ച­തു്. സൊ­റാ­സ്ട്രി­യൻ മ­ത­ത്തെ പ­രി­ഷ്ക­രി­ക്കു­വാ­നാ­യി മ­സ്ഡ­ക്ക് ചില പുതിയ സി­ദ്ധാ­ന്ത­ങ്ങൾ രൂ­പ­വൽ­ക്ക­രി­ച്ചു. സ്വ­കാ­ര്യ ഉ­ട­മ­യും അ­വ­ന­വ­ന്റെ മി­ത­മാ­യ ആ­വ­ശ്യ­ത്തി­ലേ­യ്ക്കു വേ­ണ്ട­തി­ല­ധി­കം സ്വ­ത്തും വെ­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്ന­തു് ദൈ­വ­നീ­തി­ക്കു് വി­പ­രീ­ത­മാ­ക­യാൽ, സ്വ­കാ­ര്യ ഉടമ പാ­ടി­ല്ലെ­ന്നും ഓരോ മ­നു­ഷ്യ­നും തു­ല്യ­മാ­യ വ­സ്തു­വ­ക­കൾ മാ­ത്ര­മേ ഉ­ണ്ടാ­യി­രി­ക്കാ­വു എ­ന്നു­മാ­യി­രു­ന്നു അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ സി­ദ്ധാ­ന്ത­ങ്ങ­ളിൽ ഏ­റ്റ­വും പ്ര­ധാ­ന­മാ­യി­ട്ടു­ള്ള­തു്. സ്വ­കാ­ര്യ­ഉ­ട­മ പാ­ടി­ല്ലെ­ന്ന സി­ദ്ധാ­ന്ത­ത്തി­ന്റെ ഉ­പ­സി­ദ്ധാ­ന്ത­മാ­യി യാ­തൊ­രു സ്ത്രീ­യും യാ­തൊ­രു പു­രു­ഷ­ന്റെ­യും സ്വ­കാ­ര്യ­സ്വ­ത്തു് ആ­യി­രു­ന്നു­കൂ­ടാ എ­ന്നും അ­ദ്ദേ­ഹം പ്ര­ഖ്യാ­പ­നം ചെ­യ്യു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ഇ­തി­ന്റെ ഫ­ല­മാ­യി അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ അ­നു­യാ­യി­കൾ­ക്കു് സ്വ­കാ­ര്യ­സ്വ­ത്തും വി­വാ­ഹ­വും പാ­ടി­ല്ലെ­ന്നു­വ­ന്നു. അ­തി­നാൽ ഒ­രു­ത്ത­ന്റെ സ്വ­ത്തി­നെ­യോ ഭാ­ര്യ­യേ­യോ അന്യൻ ആ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ട്ടാൽ ആ സ്വ­ത്തി­നെ­യും ഭാ­ര്യ­യെ­യും ആ അ­ന്യ­ന്നു വി­ട്ടു­കൊ­ടു­ക്കാ­തെ ഗ­ത്യ­ന്ത­ര­മി­ല്ല. മ­നു­ഷ്യ­രു­ടെ ഇ­ട­യ്ക്കു­ള്ള ക­ല­ഹ­ങ്ങൾ­ക്കു് മു­ഖ്യ­കാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളാ­യ പ­ണ­ത്തി­ലും പെ­ണ്ണി­ലും ഇ­ങ്ങ­നെ തു­ല്യാ­വ­കാ­ശം സ്ഥാ­പി­ച്ച­തി­നു­പു­റ­മേ പാലും മു­ട്ട­യും ഒഴികെ മ­ത്സ്യ­മാം­സ ഭ­ക്ഷ­ണ­ങ്ങൾ ക­ഴി­ക്ക­രു­തെ­ന്നും, ആ­ഡം­ബ­ര­ര­ഹി­ത­മാ­യി വ­സ്ത്രം ധ­രി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നും മ­സ്ഡ­ക്ക് നിർ­ബ­ന്ധി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ പ്ര­സ്തു­ത പ്ര­ധാ­ന സി­ദ്ധാ­ന്ത­ത്തി­ന്റെ ആ­കർ­ഷ­ണ­ശ­ക്തി­യും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­ത്മാർ­ഥ­ത­യും ദൈ­വ­ഭ­ക്തി­യും ആർ­ഷ­ജീ­വി­ത­വും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ മ­ത­ത്തി­നു് അ­തി­യാ­യ പ്ര­ചാ­രം സാ­ധാ­ര­ണ ജ­ന­ങ്ങ­ളു­ടെ ഇ­ട­യ്ക്കു് ഉ­ണ്ടാ­ക്കി­ക്കൊ­ടു­ത്തു. പാ­ര­സി­ക ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യാ­യ കോ­ബാ­ദും മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ ശി­ഷ്യ­നാ­യി­ത്തീർ­ന്നു. കോ­ബാ­ദി­ന്റെ ഈ മ­ത­പ­രി­വർ­ത്ത­ന­ത്തെ പറ്റി ഒരു കഥ ചില പാ­ര­സി­ക­ച­രി­ത്ര­കാ­ര­ന്മാർ പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു­ണ്ടു്. തന്റെ പുതിയ മ­ത­ത്തി­നു് ദൈ­വ­ത്തി­ന്റെ ആ­നു­കൂ­ല്യ­മു­ണ്ടെ­ന്നു് കോ­ബ­ദി­നെ ധ­രി­പ്പി­ക്കു­വാ­നാ­യി മ­സ്ഡ­ക്ക് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ ഒരു സൊ­റാ­സ്ട്രി­യൻ അ­ഗ്നി­ക്ഷേ­ത്ര­ത്തി­ലേ­യ്ക്കു് വി­ളി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു­പോ­യി എ­ന്നും അ­ഗ്നി­ദേ­വ­ന്റെ പീ­ഠ­ത്തി­നു പി­റ­കിൽ താൻ ഒ­ളി­ച്ചു­നിർ­ത്തി­യി­രു­ന്ന ഒ­രാ­ളെ­ക്കൊ­ണ്ടു് കോ­ബ­ദി­നോ­ടു സം­സാ­രി­പ്പി­ച്ചു് അതു് അ­ഗ്നി­ദേ­വൻ സം­സാ­രി­ക്കു­ന്ന­താ­ണെ­ന്നു് കോ­ബ­ദി­നെ ബോ­ധ്യ­പ്പെ­ടു­ത്തി­യെ­ന്നു­മാ­ണു് ഈ കഥ. ഇതു് മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ വി­രോ­ധി­കൾ കെ­ട്ടി­ച്ച­മ­ച്ച ഒരു ക­ഥ­യാ­ണെ­ന്നേ ന്യാ­യ­മാ­യി വി­ചാ­രി­ക്കാ­വൂ.

images/Ferdowsi_Statue.jpg
ട­സ്സി­ലെ ഫിർ­ദൗ­സി­യു­ടെ പ്ര­തി­മ.

കോ­ബ­ദി­ന്റെ മ­ത­പ­രി­വർ­ത്ത­നം നി­മി­ത്തം അ­തി­നു് മു­മ്പു­ത­ന്നെ ജ­ന­സാ­മാ­ന്യ­ത്തി­ന്റെ ഇ­ട­യ്ക്കു് ധാ­രാ­ളം പ്ര­ചാ­രം സി­ദ്ധി­ച്ചി­രു­ന്ന ഈ പുതിയ മ­ത­ത്തി­നു അ­ത്യ­ധി­ക­മാ­യ ശ­ക്തി­യു­ണ്ടാ­യി. സ­മു­ദാ­യ­ത്തെ പാടെ ഇ­ള­ക്കി­മ­റി­ക്കു­ന്ന ഈ മ­ത­ത്തി­ന്റെ പ്ര­ചാ­ര­വും അതിനു ല­ഭി­ച്ച ഗ­വൺ­മെ­ന്റ് അം­ഗീ­ക­ര­ണ­വും ക­ണ്ടു് ഭ­യ­വി­ഹ്വ­ല­രാ­യി­ത്തീർ­ന്ന പാ­ര­സി­ക പ്ര­ഭു­ക്കൾ ഈ അ­ത്യാ­പ­ത്തി­നെ ചെ­റു­ക്കാ­നു­ള്ള മാർ­ഗ്ഗ­ങ്ങൾ ആ­ലോ­ചി­ച്ചു­തു­ട­ങ്ങി. പേർ­സ്യ­യിൽ മാ­ത്ര­മ­ല്ല, തന്റെ ഒരു സാ­മ­ന്തൻ ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്ന­തും “മ­ത­ഭ്രാ­ന്ത”രായ ക്രി­സ്ത്യാ­നി­കൾ പാർ­ത്തി­രു­ന്ന­തു­മാ­യ അർ­മേ­നി­യാ രാ­ജ്യ­ത്തി­ലും കൂടി ഈ നൂ­ത­ന­മ­തം പ­ര­ത്തു­വാൻ കോബദ് ഉ­ദ്യ­മി­ച്ചു. ഇ­തു­നി­മി­ത്തം അർ­മേ­നി­യ­ക്കാർ റോ­മാ­ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യോ­ടു് സഹായം അ­ഭ്യർ­ഥി­ക്കു­വാൻ ഒ­രു­ങ്ങി. ഇ­ങ്ങ­നെ രാ­ജ്യ­ത്തിൽ അ­ഭൂ­ത­പൂർ­വ്വ­മാ­യ ഒരു സാ­മു­ദാ­യി­ക വി­പ്ല­വ­വും റോ­മാ­സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തോ­ടു് ക­ല­ഹ­വും വ­രു­ത്തി­വെ­ച്ച കോ­ബ­ദി­നെ സിം­ഹാ­സ­ന­ത്തിൽ നി­ന്നു് മ­റി­ച്ചി­ടാ­നാ­യി ഒരു കൂ­ടി­യാ­ലോ­ച­ന ന­ട­ത്തി അവർ അ­പ്ര­കാ­രം ബ­ന്ധി­ച്ചു് വ­ധി­ക്കാൻ തു­നി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ അ­നു­യാ­യി­കൾ ബ­ലം­പ്ര­യോ­ഗി­ച്ചു് ആ പ്ര­വാ­ച­ക­നെ മോ­ചി­പ്പി­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ഒരു ജനകീയ വി­പ്ല­വം ഭ­യ­ന്നു് മ­സ്ഡ­ക്കി­നെ ഒ­തു­ങ്ങി­യ ജീ­വി­തം ന­യി­ക്കാൻ അവർ അ­നു­വ­ദി­ച്ചു. കോ­ബ­ദി­നു­പ­ക­രം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ അ­നു­ജ­നാ­യ യ­മാ­സ്പി­നെ അവർ രാ­ജാ­വാ­യി അ­ഭി­ഷേ­കം ചെ­യ്തു. കോ­ബ­ദി­നെ വ­ധി­ക്കു­വാൻ അവരിൽ ചിലർ യ­മാ­സ്പി­നോ­ടു് ഉ­പ­ദേ­ശി­ച്ചു­വെ­ങ്കി­ലും ദ­യാ­ലു­വാ­യ ആ രാ­ജാ­വു് അ­തി­നു് വ­ഴി­പ്പെ­ട്ടി­ല്ല.

images/CyrustheGreatTomb.jpg
യു­നെ­സ്കോ­യു­ടെ ലോക പൈതൃക സൈ­റ്റാ­യ ഇ­റാ­നി­ലെ പ­സർ­ഗ­ഡ­യി­ലെ കൈ­റ­സി­ന്റെ ശ­വ­കു­ടീ­രം (2015).

സ­ര­സ­നാ­യ കോ­ബ­ദി­നു് അ­ധി­കം­നാൾ കാ­രാ­ഗൃ­ഹ­ത്തിൽ കി­ട­ക്കേ­ണ്ടി­വ­ന്നി­ല്ല. അ­ദ്ദേ­ഹം കാ­രാ­ഗൃ­ഹ­ത്തിൽ നി­ന്നു ര­ക്ഷ­പ്പെ­ട്ടു് ഹൂ­ണ­രാ­ജാ­വി­നെ അ­ഭ­യം­പ്രാ­പി­ച്ചു. കോ­ബ­ദി­ന്റെ സ­ഹോ­ദ­രി­യും ഒ­ളി­ഭാ­ര്യ­യു­മാ­യി­രു­ന്ന ഒരു സ്ത്രീ വ്യ­ഭി­ച­രി­ച്ചു് ജ­യി­ലർ­മാ­രെ വ­ശീ­ക­രി­ച്ചു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ ര­ക്ഷ­പെ­ടു­ത്തി എ­ന്നൊ­രു ക­ഥ­യു­ണ്ടു്. A. D. 499-ൽ ഒരു ഹൂ­ണ­സൈ­ന്യ­ത്തോ­ടു­കൂ­ടി കോബദ് രാ­ജ­ധാ­നി­യിൽ എ­ത്തി­യ­പ്പോൾ യ­മാ­സ്പ് ജ്യേ­ഷ്ഠ­നോ­ടു യു­ദ്ധം ചെ­യ്യാ­തെ സിം­ഹാ­സ­നം ഒ­ഴി­ഞ്ഞു­കൊ­ടു­ത്തു. യ­മാ­സ്പ് ത­ന്നോ­ടു­കാ­ണി­ച്ച ദ­യ­വി­നെ വി­സ്മ­രി­ച്ചു് പാ­ര­സി­ക രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രിൽ പലരും മ­ത്സ­രി­ക­ളാ­യ രാ­ജ­കു­മാ­ര­ന്മാ­രോ­ടു് അ­നു­സ­രി­ക്കാ­നു­ള്ള പ­തി­വ­നു­സ­രി­ച്ചു് അ­നു­ജ­ന്റെ രണ്ടു ക­ണ്ണും കു­ത്തി­പ്പൊ­ട്ടി­ച്ചു് ആ നിർ­ഭാ­ഗ്യ­വാ­നെ സിം­ഹാ­സ­ന­ത്തി­നു് അ­യോ­ഗ്യ­നാ­ക്കി­ത്തീർ­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഇ­ങ്ങ­നെ ര­ണ്ടാ­മ­തു രാ­ജാ­വാ­യി­ത്തീർ­ന്ന­തി­ന്റെ ശേഷം കോബദ് 32 വർ­ഷം­കൂ­ടി നാ­ടു­വാ­ണു.

images/Achaemenid_soldiers_against_Scythians.jpg
ക്രി. മു. അ­ഞ്ചാം നൂ­റ്റാ­ണ്ടു് സി­ഥി­യ­ന്മാർ­ക്കെ­തി­രെ പോ­രാ­ടു­ന്ന അ­ക്കീ­മെ­നി­ഡ് സൈ­നി­കർ സി­ലി­ണ്ടർ സീൽ ഇം­പ്ര­ഷൻ (ഡ്രോ­യിം­ഗ്).

അ­നു­ഭ­വ­ത്തിൽ നി­ന്നു വി­വേ­ക­വാ­നാ­യി­ത്തീർ­ന്ന കോബദ് ര­ണ്ടാ­മ­തും രാ­ജാ­വാ­യ ഉടനെ താൻ വ­ധി­ച്ച മ­ന്ത്രി സു­ഫ്ര­ഫ­യു­ടെ പു­ത്ര­നാ­യ സെർ­മി­ഹി­ര­നെ പ്ര­ധാ­ന­മ­ന്ത്രി­യാ­യി നി­യ­മി­ക്കു­ക­യും മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ മ­ത­ത്തെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചു് ബു­ദ്ധി­പൂർ­വ്വ­മാ­യ ഒരു നയം സ്വീ­ക­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. താൻ വ്യ­ക്തി­പ­ര­മാ­യ നി­ല­യിൽ മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ മ­ത­ത്തിൽ വി­ശ്വ­സി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടെ­ങ്കി­ലും രാ­ജാ­വെ­ന്ന നി­ല­യിൽ ത­നി­ക്കു് അതിനെ പി­ന്താ­ങ്ങു­വാൻ നി­വൃ­ത്തി­യി­ല്ലെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം ജ­ന­ങ്ങ­ളെ ധ­രി­പ്പി­ച്ചു. ഇ­തു­നി­മി­ത്തം ആ മ­ത­ത്തി­നു പ­ണ്ട­ത്തെ­പ്പോ­ലെ അ­തി­യാ­യ പ്ര­ചാ­ര­മു­ണ്ടാ­യി­ല്ലെ­ങ്കി­ലും അതു പാ­ര­സി­ക സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തി­ലെ പ്ര­ബ­ല­മാ­യ ഒരു മ­ത­മാ­യി നി­ല­നി­ന്നു­പോ­ന്നു. കോബദ് മ­ര­ണ­പ­ര്യ­ന്തം മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ മ­ത­ത്തിൽ ആ­ത്മാർ­ഥ­മാ­യി വി­ശ്വ­സി­ച്ചി­രു­ന്നു എ­ന്നു് സ്ഥാ­പി­ക്കു­വാ­നാ­യി ഒരു സംഭവം ഇവിടെ ചൂ­ണ്ടി­ക്കാ­ണി­ച്ചു­കൊ­ള്ള­ട്ടെ. മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ മ­ത­മ­നു­സ­രി­ച്ചു് ഭാര്യ ഭർ­ത്താ­വി­ന്റെ സ്വ­കാ­ര്യ­സ്വ­ത്താ­യി ഭ­വി­ക്കു­ന്ന­ത­ല്ല­ല്ലോ. തന്റെ ശി­ഷ്യ­നാ­യ കോ­ബ­ദി­ന്റെ പുതിയ മ­ത­ത്തി­ലു­ള്ള വി­ശ്വാ­സം പ­രീ­ക്ഷി­ച്ചു നോ­ക്കു­വാ­നാ­യി മ­സ്ഡ­ക്ക് ഒ­രി­ക്കൽ കോ­ബ­ദി­ന്റെ ഏ­റ്റ­വും പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ഭാ­ര്യ­യും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ സു­പ്ര­സി­ദ്ധ പിൻ­ഗാ­മി­യാ­യ കു­സ്റ്റ് അ­നു­ഷീർ­വാ­ന്റെ മാ­താ­വു­മാ­യ രാ­ജ്ഞി­യെ ത­നി­ക്കു് വി­ട്ടു­ത­ര­ണ­മെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തോ­ടു് ആ­വ­ശ്യ­പ്പെ­ട്ടു. എ­ന്നാൽ തന്റെ വാ­ത്സ­ല്യ­ഭാ­ജ­ന­മാ­യ അ­നു­ഷീർ­വാ­ന്റെ സ­ങ്ക­ടം­ക­ണ്ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം ഒ­ടു­ക്കം അ­തിൽ­നി­ന്നു വി­ര­മി­ച്ചു. തന്റെ അ­ന്ത്യ­കാ­ല­ത്തിൽ കോബദ് മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ അ­നേ­ക­ശ­തം അ­നു­യാ­യി­ക­ളെ ച­തി­ച്ചു വ­ധി­ച്ച­തി­നു­കാ­ര­ണം അവർ തന്നെ വ­ധി­ക്കു­വാൻ ഉ­ദ്യ­മി­ക്കു­ന്ന രാ­ജ­ദ്രോ­ഹി­കൾ എ­ന്നു­ള്ള തെ­റ്റി­ദ്ധാ­ര­ണ­മാ­ത്ര­മാ­ണു്. കോ­ബ­ദി­ന്റെ നാലു പു­ത്ര­ന്മാ­രിൽ അ­നു­ഷീർ­വാൻ ഉൾ­പ്പെ­ടെ മൂ­ന്നു­പേ­രും മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ മ­ത­ത്തി­ന്റെ ബ­ദ്ധ­ശ­ത്രു­ക്ക­ളാ­യി­രു­ന്ന­തി­നാൽ ത­ങ്ങ­ളു­ടെ ഭാ­വി­യെ­പ്പ­റ്റി മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ അ­നു­ച­ര­ന്മാർ­ക്കു് അ­തി­യാ­യ ഭയം തോ­ന്നി. തൽ­ഫ­ല­മാ­യി ത­ങ്ങ­ളു­ടെ മ­ത­ത്തെ അ­നു­കൂ­ലി­ക്കു­ന്ന കോ­ബ­ദി­ന്റെ പു­ത്ര­നെ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ മ­ര­ണ­ത്തി­നു­ശേ­ഷം രാ­ജാ­വാ­യി വാ­ഴി­ക്കു­വാൻ അവർ നി­ശ്ച­യി­ച്ചു. അ­തി­നു­വേ­ണ്ടി പ്ര­വർ­ത്ത­ന­ങ്ങൾ ചെ­യ്തു­തു­ട­ങ്ങി. ഈ കൂ­ടി­യാ­ലോ­ച­ന­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു് കോ­ബ­ദി­നു് അ­റി­വു­കി­ട്ടി. തന്നെ വ­ധി­ക്കു­വാ­നാ­ണു് ഈ കൃ­ത­ഘ്നർ ഉ­ദ്ദേ­ശി­ക്കു­ന്ന­തെ­ന്നു് തെ­റ്റി­ദ്ധ­രി­ച്ചു് അവരെ ഒരു പാഠം പ­ഠി­പ്പി­ക്കു­വാൻ കോബദ് നി­ശ്ച­യി­ച്ചു. തന്റെ പിൻ­ഗാ­മി­യാ­യി മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ ശി­ഷ്യ­നാ­യ രാ­ജ­കു­മാ­ര­നെ പ്ര­ഖ്യാ­പ­നം ചെ­യ്യു­ന്ന­തു കേൾ­ക്കാൻ അവരെ കോബദ് കൊ­ട്ടാ­ര­ത്തി­ലേ­യ്ക്കു് ക്ഷ­ണി­ച്ചു. വഞ്ചന ശ­ങ്കി­ക്കാ­തെ കൊ­ട്ടാ­ര­ത്തി­നു മുൻ­പിൽ ഹാ­ജ­രാ­യ അനേകം മ­സ്ഡ­ക്ക് മ­ത­ക്കാ­രെ കോബദ് തന്റെ ഭ­ട­ന്മാ­രെ­ക്കൊ­ണ്ടു് വ­ധി­പ്പി­ച്ചു. അവിടെ സ­ന്നി­ഹി­ത­നാ­കാ­ത്ത­തു­കൊ­ണ്ടു് മ­സ്ഡ­ക്ക് ര­ക്ഷ­പെ­ടു­ക­യും ചെ­യ്തു. കോ­ബ­ദി­ന്റെ പിൻ­ഗാ­മി­യാ­യ കു­സ്റു അ­നു­ഷീർ­വാ­നാ­ണു് തന്റെ ഭ­ര­ണ­കാ­ല­ത്തു് മ­സ്ഡ­ക്കി­നേ­യും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ അ­നു­യാ­യി­ക­ളിൽ പ­ല­രേ­യും വ­ധി­പ്പി­ച്ചു് ആ മ­ത­ത്തെ ന­ശി­പ്പി­ച്ച­തു്.

images/Peroz_I_in_the_Chronology_of_Ancient_Nations.jpg
പ­തി­നാ­ലാം നൂ­റ്റാ­ണ്ടിൽ ഫി­റു­സ് ഒ­ന്നാ­മൻ സിം­ഹാ­സ­ന­ത്തിൽ ഇ­രി­ക്കു­ന്ന ചി­ത്രം.

കോബദ് പ്ര­ജാ­ക്ഷേ­മ­തൽ­പ്പ­ര­നും നല്ല യോ­ദ്ധാ­വു­മാ­യ ഒരു രാ­ജാ­വാ­യി­രു­ന്നു. തന്റെ കാ­ലം­വ­രെ ന­ട­പ്പി­ലി­രു­ന്നി­രു­ന്ന ധാ­ന്യ­രൂ­പ­ത്തി­ലു­ള്ള ഭൂ­നി­കു­തി­പി­രി­വു് അ­ദ്ദേ­ഹം നിർ­ത്തൽ ചെ­യ്തു. അ­തി­നു­പ­ക­രം ഒരു നി­ശ്ചി­ത­തു­ക പ­ണ­മാ­യി കരം കൊ­ടു­ത്താൽ മ­തി­യെ­ന്നു് ഏർ­പ്പാ­ടു ചെ­യ്തു. ധാ­ന്യ­മാ­യി കരം രാ­ജ­കീ­യോ­ദ്യോ­ഗ­സ്ഥ­ന്മാർ പി­രി­ച്ചി­രു­ന്ന രീ­തി­യിൽ നി­ന്നു് ജ­ന­ങ്ങൾ­ക്കു­ണ്ടാ­കു­ന്ന സ­ങ്ക­ടം മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കി­യ­തു കൊ­ണ്ടാ­ണു് കോബദ് ഈ പ­രി­ഷ്കാ­രം ന­ട­പ്പിൽ വ­രു­ത്തി­യ­തു്. അ­തി­നെ­പ്പ­റ്റി ഒരു ക­ഥ­യു­ണ്ടു്. ഒ­രി­ക്കൽ കോബദ് ഒരു ഗ്രാ­മ­ത്തിൽ­കൂ­ടി സ­ഞ്ച­രി­ക്കു­മ്പോൾ, ഒരു മു­ന്തി­രി­ച്ചെ­ടി­യിൽ നി­ന്നു് ഒരു മു­ന്തി­രി­പ്പ­ഴം പ­റി­ച്ചു­തി­ന്ന­തി­നു് ഒരു ചെ­റു­കർ­ഷ­ക­ന്റെ ഭാര്യ ബാ­ല­നാ­യ തന്റെ പു­ത്ര­നെ ശ­കാ­രി­ക്കു­ന്ന­തു് അ­ദ്ദേ­ഹം കേ­ട്ടു. ആ സ്ത്രീ­യെ വ­രു­ത്തി കോബദ് വിവരം ചോ­ദി­ച്ചു. തന്റെ മു­ന്തി­രി­ത്തോ­ട്ട­ത്തി­ലെ വി­ള­വു­ക­ണ്ടു് രാ­ജ­കീ­യോ­ദ്യാ­ഗ­സ്ഥ­ന്മാർ രാ­ജ­ഭോ­ഗം നി­ശ്ച­യി­ച്ച­തി­നു­ശേ­ഷം മാ­ത്ര­മേ ത­നി­ക്ക­തിൽ­നി­ന്നു വി­ള­വെ­ടു­ക്കാൻ അ­വ­കാ­ശ­മു­ള്ളു എ­ന്നും അ­തി­നു­മു­മ്പ് മു­ന്തി­രി­പ്പ­ഴം പ­റി­ച്ച­തു­കൊ­ണ്ടാ­ണു് താൻ കു­ട്ടി­യെ ശാ­സി­ച്ച­തെ­ന്നും ആ സ്ത്രീ കോ­ബ­ദി­നെ ധ­രി­പ്പി­ച്ചു. ഇ­തിൽ­നി­ന്നു കർ­ഷ­ക­രാ­യ പ്ര­ജ­ക­ളു­ടെ സ­ങ്ക­ടം നേ­രി­ട്ടു മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കി­യ­തു­കൊ­ണ്ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ്ര­സ്തു­ത ഭൂ­നി­കു­തി­പ­രി­ഷ്കാ­രം ന­ട­പ്പിൽ­വ­രു­ത്തു­ക­യും ചെ­യ്തു.

images/Coin_of_Ardashir_I.jpg
അർ­ദ്ധ­ഷിർ ഒ­ന്നാ­മ­ന്റെ നാണയം.

ഇനി കോ­ബ­ദി­ന്റെ യു­ദ്ധ­ങ്ങ­ളെ­പ്പ­റ്റി­യും സ­മ­കാ­ലീ­ന­രെ­പ്പ­റ്റി­യും ചില സം­ഗ­തി­കൾ പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ള്ള­ട്ടെ. ഹൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടും കി­ഴ­ക്കൻ റോ­മാ­സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തോ­ടു­മാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ്ര­ധാ­ന­മാ­യി യു­ദ്ധം ചെ­യ്ത­തു്. കോ­ബ­ദി­ന്റെ മുൻ­ഗാ­മി­യാ­യ ബലാഷ് പേർ­സ്യൻ ഹൂ­ണ­ന്മാ­രു­ടെ ആ­ക്ര­മ­ണ­ങ്ങ­ളിൽ നി­ന്നു ര­ക്ഷി­ക്കു­വാ­നാ­യി അ­വർ­ക്കു് കപ്പം കൊ­ടു­ത്തു­വ­ന്നി­രു­ന്നു. കോ­ബ­ദി­ന്റെ ഭ­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ ആ­ദ്യ­ഘ­ട്ട­ത്തിൽ അ­ദ്ദേ­ഹം ഈ പ­തി­വി­നെ തു­ടർ­ന്നു­കൊ­ണ്ടു പോ­യി­രു­ന്നു. കോ­ബ­ദി­നു ന­ഷ്ട­മാ­യ സിം­ഹാ­സ­ന­ത്തെ വി­ണ്ടെ­ടു­ക്കാൻ ഹൂ­ണ­ന്മാ­രാ­ണ­ല്ലോ സ­ഹാ­യി­ച്ച­തു്. എ­ന്നാൽ ര­ണ്ടാ­മ­തു രാ­ജാ­വാ­യി­ത്തീർ­ന്ന­തി­നു­ശേ­ഷം അധികം നാൾ കോബദ് അ­വർ­ക്കു് കപ്പം കൊ­ടു­ത്തി­ല്ല. ഇ­തു­നി­മി­ത്തം കോ­ബ­ദും ഹൂ­ണ­ന്മാ­രും ത­മ്മിൽ പത്തു വർ­ഷ­ത്തോ­ളം നീ­ണ്ടു­നി­ന്ന ഒരു യു­ദ്ധം A. D. 503-ൽ ആ­രം­ഭി­ച്ചു. ഇ­തി­ന്റെ ഫ­ല­മാ­യി ഹൂ­ണ­ന്മാ­രു­ടെ ആ­ക്ര­മ­ണ­ത്തെ ത­ട­യു­വാൻ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു സാ­ധി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. കോ­ബ­ദു­മാ­യി പോ­രാ­ടി­യ ഹൂ­ണ­രാ­ജാ­വു് ഉ­ത്ത­ര­ഭാ­ര­ത­ത്തി­ലെ ഗു­പ്ത­ച­ക്ര­വർ­ത്തി­യാ­യ ഭാ­നു­ഗു­പ്ത­ന്റെ കാ­ല­ത്തു ഭാ­ര­ത­ത്തെ ആ­ക്ര­മി­ച്ചു് അ­തി­ന്റെ പ­ശ്ചി­മ­ഭാ­ഗ­ങ്ങ­ളെ കൈ­വ­ശ­പ്പെ­ടു­ത്തി­യ ദേ­ഹ­വും കു­പ്ര­സി­ദ്ധ ഹൂ­ണ­രാ­ജാ­വാ­യ മി­ഹി­ര­കു­ല­ന്റെ പി­താ­വു­മാ­യ തൊ­ര­മാ­ണൻ ആ­ണെ­ന്നു ഈ ലേഖകൻ വി­ചാ­രി­ക്കു­ന്നു. കോ­ബ­ദി­ന്റെ പി­താ­വാ­യ ഫി­റു­സി­നോ­ടു പൊ­രു­തി ഹൂ­ണ­രാ­ജാ­വി­നു് ഫാ­ഗാ­നി­ഷ് എ­ന്നും കോ­ബ­ദി­നോ­ടു് യു­ദ്ധം­ചെ­യ്ത ഹൂ­ണ­രാ­ജാ­വി­നു് ക­ഷ്ന­വ­സ് എ­ന്നും പാ­ര­സി­ക­മ­ഹാ­ക­വി­യാ­യ ഫിർ­ദൗ­സി പേ­രി­ട്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്. ഇ­ക്കാ­ല­ത്തു് ഹൂ­ണ­ന്മാർ ബാ­ഹ്ലി­ക രാ­ജ്യ­ത്തി­ലും പ­ണ്ടു് കു­ഷാ­ണ­രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാർ ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്ന ഗാ­ന്ധാ­ര­ത്തി­ലും കാ­ശ്മീ­ര­ത്തി­ലും അ­ധി­കാ­രം ചെ­ലു­ത്തി­യി­രു­ന്നു എ­ന്നു് ന­മു­ക്ക­റി­യാം. അ­തി­നാൽ രാ­ജ­ത­രം­ഗി­ണി­യിൽ പ്ര­സ്താ­വി­ച്ചി­ട്ടു­ള­ള കാ­ശ്മീ­ര­ത്തെ ഹൂ­ണ­രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രാ­യ മേ­ഘ­വാ­ഹ­ന­നും മി­ഹി­ര­കു­ല­ന്റെ പി­താ­വാ­യ വ­സു­കു­ല­നും (തൊ­ര­മാ­ണ­നും) യ­ഥാ­ക്ര­മം ഫിർ­ദൌ­സി­യു­ടെ ഫ­ഗാ­നി­ഷും കു­ഷ്ന­വ­സും ആ­യി­രി­ക്കാൻ ഇ­ട­യു­ണ്ടു്. മേ­ഘ­വാ­ഹ­നൻ എന്ന പേ­രി­ന്റെ ഒ­ടു­വി­ല­ത്തെ പദമായ വാഹനൻ പേർ­സ്യൻ ഭാ­ഷ­യിൽ ഫാ­ഗ­നി­ഷ ആ­യി­ത്തീർ­ന്നേ­ക്കാം. അ­തു­പോ­ലെ­ത­ന്നെ കാ­ശ്മീ­ര­ത്തേ­യും കു­ഷാ­ന­രാ­ജ്യ­മാ­യ ഗാ­ന്ധാ­ര­ത്തേ­യും ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്ന വ­സു­കു­ലൻ, കു­ഷ്ന­വ­സ്, അ­താ­യ­തു് കു­ഷാ­ണ­നാ­യ വസു ആയും രു­പാ­ന്ത­ര­പ്പെ­ട്ടേ­ക്കാം. ഇ­ക്കാ­ല­ത്തി­ന­ടു­ത്തു തു­ഞ്ജീ­നർ എന്നു പേ­രു­ള്ള രണ്ടു രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാർ കാ­ശ്മീ­ര­ത്തെ ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്നു എ­ന്നും രാ­ജ­ത­രം­ഗി­ണി­യിൽ കാ­ണു­ന്നു­ണ്ടു്. ഹൂ­ണ­ഭാ­ഷ­യിൽ തഞ്ജു എന്ന പ­ദ­ത്തി­നു് അർ­ത്ഥം ച­ക്ര­വർ­ത്തി എ­ന്നാ­ണെ­ന്നു ഡേ­ഗി­ന­സി­ന്റെ ഹൂ­ണ­ച­രി­ത്ര­ത്തിൽ നി­ന്നു മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കാ­വു­ന്ന­താ­ണു്. ഈ തഞ്ജു എന്ന സാ­മാ­ന്യ­നാ­മ­ത്തെ­യാ­ണു് കൽഹണൻ തു­ഞ്ജീ­നൻ എ­ന്നു­പേ­രു­ള്ള രണ്ടു രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രാ­യി­ത്തീർ­ന്ന­തെ­ന്നു് ഈ ലേഖകൻ വി­ചാ­രി­ക്കു­ന്നു. കൽ­ഹ­ണ­ന്റെ തു­ഞ്ജീ­നൻ ഒ­ന്നാ­മൻ മേ­ഘ­വാ­ഹ­ന­നും തു­ഞ്ജീ­നൻ ര­ണ്ടാ­മൻ വ­സു­കു­ല­നും, അഥവാ തൊ­ര­മാ­ണ­നും ആ­യി­രി­ക്കു­വാ­നി­ട­യു­ണ്ടു്.

images/Darius_the_great.jpg
മ­ഹാ­നാ­യ ഡേ­രി­യ­സ്.

തു­ഞ്ജീ­നൻ ഒ­ന്നാ­മൻ എന്ന രാ­ജാ­വി­നു് സം­സ്കൃ­ത­സാ­ഹി­ത്യ ച­രി­ത്ര­ത്തിൽ പ്രാ­ധാ­ന്യ­മു­ണ്ടു്. എ­ന്തെ­ന്നാൽ വ്യാ­സ­ന്റെ അം­ശ­മാ­യ ഒരു മ­ഹാ­ക­വി­യും ഒരു നാ­ട­ക­കർ­ത്താ­വു­മാ­യ കൽഹണൻ

“നാ­ട്യം സർ­വ്വ­ജ­ന­പ്രേ­ക്ഷ്യം

യ­ശ്ച­ക്രേ സ­മ­ഹാ­ക­വിഃ

ദ്വൈ­പാ­യ­ന മു­നേ­രം­ശ

സ്ത­ത്കാ­ലേ ച­ന്ദ്ര­കോ­ഭ­വേ­ത്”

images/Deposition_plate_of_Darius.jpg
ഡാ­രി­യ­സ് ഒ­ന്നാ­മ­ന്റെ ഡെ­പ്പോ­സി­ഷൻ പ്ലേ­റ്റ്, പെർ­സെ­പോ­ളി­സ്.

എന്ന രാ­ജ­ത­രം­ഗി­ണീ ശ്ലോ­ക­ത്തിൽ സ്തു­തി­ക്കു­ന്ന ച­ന്ദ്ര­കൻ (അഥവാ ച­ന്ദ­കൻ) എന്ന കവി തു­ഞ്ജീ­നൻ ഒ­ന്നാ­മ­ന്റെ സ­മ­കാ­ലീ­ന­നാ­ണെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു­ണ്ടു്. ഈ തു­ഞ്ജീ­നൻ ഒ­ന്നാ­മ­ന്റെ കാ­ല­ത്തു് ഒരു ഭ­യ­ങ്ക­ര­മാ­യ ക്ഷാ­മം ഉ­ണ്ടാ­യി­യെ­ന്നു കൽഹണൻ പ്ര­സ്താ­വി­ച്ചി­ട്ടു­ള­ള­തിൽ നി­ന്നു്, പേർ­സ്യ­യെ ഏഴു വർ­ഷ­ത്തെ ക്ഷാ­മം­ബാ­ധി­ച്ച കാ­ല­ത്തു് അവിടെ ഭ­രി­ച്ചി­രു­ന്ന ഫി­റു­സ് രാ­ജാ­വി­ന്റെ (കോ­ബ­ദി­ന്റെ പി­താ­വി­ന്റെ) സ­മ­കാ­ലീ­ന­നാ­ണു് തു­ഞ്ജീ­നൻ ഒ­ന്നാ­മ­നും ച­ന്ദ്ര­കൻ എന്ന ക­വി­യും എ­ന്നു് സം­ശ­യം­വി­നാ അ­നു­മാ­നി­ക്കാം. അ­തി­നാൽ ച­ന്ദ്ര­ക ക­വി­യു­ടെ കാലം സ്ക­ന്ദ­ഗു­പ്തൻ വി­ക്ര­മാ­ദി­ത്യൻ A. D. 455 മുതൽ 467 വരെ നാ­ടു­വാ­ണി­രു­ന്ന­തി­നാൽ ച­ന്ദ്ര­ക കവി സ്ക­ന്ദ­ഗു­പ്ത­ന്റേ­യും സ­മ­കാ­ലീ­ന­നാ­ണെ­ന്നു വ­രു­ന്നു­ണ്ടു്.

images/Tomb_of_Darius_I.jpg
നഖ്ഷെ ഇ റോ­സ്താ­മി­ലെ ഡാ­രി­യ­സി­ന്റെ ശ­വ­കു­ടീ­രം.

ഈ ച­ന്ദ്ര­ക­ന്റെ

“ഏ­കേ­നാ­ക്ഷ്ണാ പ­രി­ത­ത­രു­ഷാ

വീ­ക്ഷ­തേ വ്യോ­മ­സം­സ്ഥം

ഭാ­നോർ­ബിം­ബം സജല ലളിതേ

നാ­ല­രേ­ണാ­ത്മ­കാ­ന്തം

അഹ്ന ഛേദേ ദ­യി­ത­വി­ര­ഹാ­ശ­ങ്ക­നീ?

ച­ക്ര­വാ­കീ

ദൗ സ­ങ്കീർ­ണ്ണാ രചയതി രഡൗ

നർ­ത്ത­കീ­വ പ്ര­ഗ­ത്ഭാ”

images/Seleucus_I_portrait.jpg
അ­ന്തി­യോ­ക്ക­സ് I ടെ­ട്രാ­ഡ്രാ­ച്ചി­ലെ സെ­ലു­ക്ക­സ് I-​ന്റെ ഛാ­യാ­ചി­ത്രം.

ഇ­ത്യാ­ദി­യാ­യി നാ­നാ­ര­സ­ങ്ങൾ സ­മ്മേ­ളി­ച്ചി­ട്ടു­ള്ള ചില ശ്ലോ­ക­ങ്ങ­ളെ ദ­ശ­രു­പ­കാ­ദി അ­ല­ങ്കാ­ര ഗ്ര­ന്ഥ­ങ്ങ­ളി­ലും സു­ഭാ­ഷി­താ­വ­ലി­ക­ളി­ലും ഉ­ദ്ധ­രി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടെ­ങ്കി­ലും ഈ ക­വി­യെ­പ്പ­റ്റി മറ്റു യാ­തൊ­രു വി­വ­ര­വും ന­മു­ക്കു് ല­ഭി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല, ഈ കവി സു­പ്ര­സി­ദ്ധ­മാ­യ ച­ന്ദ്ര­വ്യാ­ക­ര­ണ­ത്തി­ന്റെ­യും “ലോ­കാ­ന­ന്ദം” എന്ന കൃ­തി­യു­ടേ­യും കർ­ത്താ­വാ­യ ബൗ­ദ്ധാ­ചാ­ര്യർ ച­ന്ദ്ര­ലോ­മി­യാ­ണെ­ന്നു ചില കാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളാൽ ഈ ലേഖകൻ വി­ശ്വ­സി­ക്കു­ന്നു എന്നു മാ­ത്ര­മേ തൽ­ക്കാ­ലം ഇ­തി­നെ­പ്പ­റ്റി ഇവിടെ പ­റ­യു­ന്നു­ള്ളൂ.

images/Tauresium_Macedonia1.jpg
ഇ­ന്ന­ത്തെ നോർ­ത്ത് മാ­സി­ഡോ­ണി­യ­യിൽ സ്ഥി­തി­ചെ­യ്യു­ന്ന ജ­സ്റ്റീ­നി­യൻ ഒ­ന്നാ­മ­ന്റെ ജ­ന്മ­സ്ഥ­ല­മാ­യ പു­രാ­ത­ന പ­ട്ട­ണ­മാ­യ ടൗ­റേ­സി­യം.

പെർ­സ്യാ­യു­ടെ പൂർ­വ്വോ­ത്ത­ര­ഭാ­ഗ­ത്തു നി­വ­സി­ച്ചി­രു­ന്ന പ്ര­സ്തു­ത ശ്വേ­ത­ഹൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടു പൊ­രു­തി­യ­തി­നു­പു­റ­മേ കോബദ് പേർ­സ്യ­യു­ടെ പ­ശ്ചി­മോ­ത്ത­ര ഭാ­ഗ­ത്തു് കാ­ക്ക­സ­സ് പർ­വ്വ­ത­നി­ര­യു­ടെ വ­ട­ക്കാ­യി പാർ­ത്തി­രു­ന്ന­വ­രും ഹൂ­ണ­ന്മാ­രോ­ടു ചാർ­ച്ച­യു­ള്ള ഖസർ എന്ന അ­പ­രി­ഷ്കൃ­ത­ക്കാ­രോ­ടും വി­ജ­യ­പൂർ­വ്വം യു­ദ്ധം ചെ­യ്തി­രു­ന്നു. കോ­ബ­ദി­ന്റെ അ­ന്ത്യ­കാ­ല­ത്തു് പാ­ര­സി­കർ­ക്കു് സി­ന്ധി­ലു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന മേൽ­ക്കോ­യ്മാ­ധി­കാ­രം ന­ഷ്ട­മാ­യി എ­ന്നും ഇ­തി­നു­കാ­ര­ണം കാ­ളി­ദാ­സ­ന്റെ സ­മ­കാ­ലീ­ന­നും ര­ക്ഷി­താ­വു­മാ­യ യ­ശോ­വർ­മൻ വി­ക്ര­മാ­ദി­ത്യ­ന്റെ ദി­ഗ്വി­ജ­യ­മാ­ണെ­ന്നും വി­ചാ­രി­ക്കു­വാൻ കാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളു­ണ്ടു്. (പ്രൊ­ഫ­സർ എ. ആർ. രാ­ജ­രാ­ജ­വർ­മ്മ­യു­ടെ മ­ല­യാ­ള­ശാ­കു­ന്ത­ള­ത്തി­ന്റെ പുതിയ പ­തി­പ്പിൽ ഈ ലേഖകൻ എ­ഴു­തി­ച്ചേർ­ത്തി­ട്ടു­ള്ള മു­ഖ­വു­ര നോ­ക്കു­ക).

images/Naqsh_i_Rustam_Investiture_dArdashir_2.jpg
അഹുറ മസ്ദ (വ­ല­ത്തു്, ഉ­യർ­ന്ന കി­രീ­ട­ത്തോ­ടെ) അർ­ദ്ധ­ഷിർ ഒ­ന്നാ­മ­നെ (ഇ­ട­ത്തു്) രാ­ജ­ത്വ­ത്തി­ന്റെ മോ­തി­രം സ­മ്മാ­നി­ക്കു­ന്നു. (നഖ്-ഇ റു­സ്തം, മൂ­ന്നാം സി. സി. ഇ.)

കി­ഴ­ക്കൻ റോ­മാ­സാ­മ്രാ­ജ്യ­ത്തോ­ടു് A. D. 502–505, 528–531 എന്നീ കാ­ല­ഘ­ട്ട­ങ്ങ­ളിൽ കോബദ് ര­ണ്ടു് യു­ദ്ധം ന­ട­ത്തി­യി­രു­ന്നു. ഒരു എൺ­പ­തു­വർ­ഷം സ­മാ­ധാ­ന­പ­ര­മാ­യി വർ­ത്തി­ച്ച­തി­നു­ശേ­ഷ­മാ­ണു് A. D. 502-ൽ പാ­ര­സി­ക­സാ­മ്രാ­ജ്യ­വും റോ­മാ­സാ­മ്രാ­ജ്യ­വും ത­മ്മിൽ കലഹം തു­ട­ങ്ങി­യ­തു്. അ­ന്ന­ത്തെ റോമാ ച­ക്ര­വർ­ത്തി അ­ന­സ്താ­സി­ക്സ് ആ­യി­രു­ന്നു. ഈ ഒ­ന്നാ­മ­ത്തെ യു­ദ്ധ­ത്തി­ന്റെ പ്രാ­രം­ഭ­കാ­ല­ത്തു് കോബദ് നേ­രി­ട്ടു് സേ­നാ­നാ­യ­ക­ത്വം വ­ഹി­ച്ചി­രു­ന്ന­തു് നി­മി­ത്തം അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് റോ­മാ­ക്കാ­രു­ടെ മേൽ പല വി­ജ­യ­ങ്ങ­ളും നേടാൻ സാ­ധി­ച്ചു. എ­ന്നാൽ 503-ൽ കോബദ് ഹൂ­ണ­ന്മാ­രു­മാ­യി യു­ദ്ധ­ത്തി­ലേർ­പ്പെ­ട്ട­തു­നി­മി­ത്തം ആ പുതിയ യു­ദ്ധ­ത്തിൽ ശ്ര­ദ്ധ കേ­ന്ദ്രീ­ക­രി­ക്കു­വാൻ വേ­ണ്ടി റോ­മാ­യു­ദ്ധം ന­യി­ക്കു­ന്ന­തി­നു് അ­ദ്ദേ­ഹം തന്റെ സേ­നാ­നാ­യ­ക­ന്മാ­രെ ചു­മ­ത­ല­പ്പെ­ടു­ത്തി. ഇതു മു­തൽ­ക്കു് റോ­മാ­ക്കാർ­ക്കു് വിജയം ല­ഭി­ച്ചു­തു­ട­ങ്ങി. ഒ­ടു­ക്കം ഇ­രു­ക­ക്ഷി­ക­ളും ത­മ്മിൽ യു­ദ്ധ­ത്തി­നു മു­മ്പു­ള്ള സ്ഥി­തി സ­മ്മ­തി­ക്കു­ന്ന ഒരു ഉ­ട­മ്പ­ടി ഉ­ണ്ടാ­ക്കി അതു് അ­വ­സാ­നി­പ്പി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. A. D. 528-ൽ തു­ട­ങ്ങി­യ കോ­ബ­ദി­ന്റെ ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ റോ­മാ­യു­ദ്ധം അ­വ­സാ­നി­ക്കു­ന്ന­തി­നു് മു­മ്പു് അ­ദ്ദേ­ഹം മൃ­തി­യ­ട­ഞ്ഞു. ഈ യു­ദ്ധ­ത്തിൽ വൃ­ദ്ധ­നാ­യ കോബദ് പാ­ര­സി­ക­സൈ­ന്യ­ത്തെ നേ­രി­ട്ടു ന­യി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ലെ­ങ്കി­ലും അ­തി­ന്റെ പ്രാ­രം­ഭ­ത്തി­ലും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു വിജയം നേ­ടു­വാൻ സാ­ധി­ച്ചു. അ­ന്ന­ത്തെ റോ­മാ­ച്ച­ക്ര­വർ­ത്തി സു­പ്ര­സി­ദ്ധ­നാ­യ ജ­സ്റ്റീ­നി­യൻ ആ­യി­രു­ന്നു. പിൽ­ക്കാ­ല­ത്തു സു­പ്ര­സി­ദ്ധ റോ­മാ­സേ­നാ­നാ­യ­ക­നാ­യി­ത്തീർ­ന്ന ബ­ലി­സാ­റി­യു­സി­നു ഈ യു­ദ്ധ­ത്തി­ന്റെ പ്രാ­രം­ഭ­ത്തിൽ ഭീ­മ­മാ­യ പ­രാ­ജ­യം സം­ഭ­വി­ച്ച­തും ഇവിടെ സ്മ­ര­ണീ­യ­മാ­ണു്. യു­ദ്ധ­ത്തി­ന്റെ അ­ന്ത്യ­ഭാ­ഗ­ത്തിൽ റോ­മാ­ക്കാർ­ക്കു കൂ­ടു­തൽ വിജയം നേ­ടു­വാൻ ക­ഴി­ഞ്ഞു. യു­ദ്ധം അ­വ­സാ­നി­ക്കു­ന്ന­തി­നു് മു­മ്പു് കോബദ് മ­രി­ച്ചു­പോ­യ­തി­നാൽ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പിൻ­ഗാ­മി­യാ­യ കു­സ്റു അ­നു­ഷീർ­വാ നാണു് അതിനെ അ­വ­സാ­നി­പ്പി­ച്ച­തു്.

images/Ardaschiri_coin_3.jpg
അർ­ദ്ധ­ഷി­ന്റെ നാ­ണ­യ­ങ്ങ­ളി­ലൊ­ന്നി­ന്റെ ചി­ത്രം; നാ­ണ­യ­ത്തി­ലെ അർ­ദ്ധ­ഷിർ I-​ന്റെ ഛാ­യാ­ചി­ത്ര­വും അ­തി­നു് പി­ന്നി­ലെ ഫ­യർ­ബോ­ക്സി­ന്റെ ചി­ഹ്ന­വും.

കോബദ് ഗു­ണ­ങ്ങ­ളും ദോ­ഷ­ങ്ങ­ളും ധാ­രാ­ളം ഇ­ട­ക­ലർ­ന്നി­ട്ടു­ള്ള ഒരു സാ­ധാ­ര­ണ മ­നു­ഷ്യ­നാ­യി­രു­ന്നു. ഇ­ട­യ്ക്കി­ടെ അ­ദ്ദേ­ഹം ക്രൂ­ര­ത­യും ചാ­പ­ല്യ­വും കാ­ണി­ക്കാ­റു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ വി­പ്ല­വ­ക­ര­മാ­യ മ­ത­ത്തിൽ അ­ദ്ദേ­ഹം മ­ര­ണ­പ­ര്യ­ന്തം വി­ശ്വ­സി­ക്കു­ന്ന­തും ഭൂ­നി­കു­തി പ­രി­ഷ്കാ­രം അ­ദ്ദേ­ഹം ന­ട­പ്പിൽ­വ­രു­ത്തി­യ­തും ചില ഉ­ന്ന­ത­ങ്ങ­ളാ­യ ആ­ദർ­ശ­ങ്ങ­ളു­ള്ള ഒരു മ­നു­ഷ്യ­നാ­യി­രു­ന്നു അ­ദ്ദേ­ഹം എന്നു കാ­ണി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. മ­സ്ഡ­ക്കി­ന്റെ സോ­ഷ്യ­ലി­സ്റ്റ് സി­ദ്ധാ­ന്തം സ്വീ­ക­രി­ച്ച­തി­നാൽ ലോ­ക­ത്തി­ലെ രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രു­ടെ ഇ­ട­യ്ക്കു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് അ­ന­ന്യ­സ­ദൃ­ശ­മാ­യ ഒരു സ്ഥാ­ന­വു­മു­ണ്ടു്. തന്റെ ആ­ശ്രി­ത­ന്മാ­രോ­ടും കു­ടും­ബ­ത്തോ­ടും അ­ദ്ദേ­ഹം സ്നേ­ഹ­പൂർ­വ്വം വർ­ത്തി­ക്കു­ക പ­തി­വാ­യി­രു­ന്നു­വെ­ങ്കി­ലും, തന്റെ ഇളയ പു­ത്ര­നാ­യ കു­സ്റു അ­നു­ഷീർ­വാ­നോ­ടും തന്റെ പ്ര­വാ­സ­ത്തിൽ പ­ങ്കു­കൊ­ണ്ട­വ­നും താൻ വ­ധി­ച്ച മ­ന്ത്രി­യു­ടെ പു­ത്ര­നാ­യ സെർ­മി­ഹി­ര­നോ­ടു­മാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ്ര­ത്യേ­ക­മാ­യ സ്നേ­ഹം പ്ര­ക­ടി­പ്പി­ച്ചി­രു­ന്ന­തു്. കൂ­ടാ­തെ തന്റെ മൂത്ത പു­ത്ര­നാ­യ ക­യു­സി­ന്റെ അ­വ­കാ­ശ­ത്തെ വി­ഗ­ണി­ച്ചു് അ­ദ്ദേ­ഹം അ­നു­ഷീർ­വാ­നെ തന്റെ പിൻ­ഗാ­മി­യാ­യി നി­ശ്ച­യി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. അ­നു­ഷീർ­വാ­നോ­ടു് കോബദ് കാ­ണി­ച്ച പ്ര­ത്യേ­ക വാ­ത്സ­ല്യ­ത്തി­നു് ആ രാ­ജ­കു­മാ­ര­ന്റെ അ­നി­ത­ര­സാ­ധാ­ര­ണ­മാ­യ സൽ­ഗു­ണ­ങ്ങൾ­ക്കും ശേ­ഷി­ക്കും പുറമേ മ­റ്റൊ­രു കാ­ര­ണം­കൂ­ടി ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. പി­താ­വി­ന്റെ മ­ര­ണ­ശേ­ഷം പി­തൃ­സ­ഹോ­ദ­ര­നാ­യ ബലാഷ് രാ­ജ്യം കൈ­വ­ശ­പ്പെ­ടു­ത്തി­യ­പ്പോൾ കോബദ് തന്റെ നിർ­ഭാ­ഗ്യ­ത്തെ­പ്പ­റ്റി ചി­ന്തി­ച്ചു് നി­രാ­ശ­പ്പെ­ട്ടു­കൊ­ണ്ടു് ഒരു ദേ­ശ­സ­ഞ്ചാ­രം ചെ­യ്യു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ഈ സ­ഞ്ചാ­ര­ത്തി­നി­ട­യ്ക്കു് അ­ദ്ദേ­ഹം നി­ശാ­പു­രം എ­ന്നൊ­രു ന­ഗ­ര­ത്തിൽ സു­ന്ദ­രി­യാ­യ ഒരു സ്ത്രീ­യു­മാ­യി ഒരു രാ­ത്രി ക­ഴി­ച്ചു­കൂ­ട്ടി. നാ­ലു­വർ­ഷ­ത്തെ സ­ഞ്ചാ­രം ക­ഴി­ഞ്ഞു് കോബദ് നി­ശാ­പു­രി­യിൽ കൂടി വീ­ണ്ടും തി­രി­ച്ചു­പോ­യ­പ്പോൾ തന്റെ ഒരു ദി­വ­സ­ത്തെ ഭാ­ര്യ­യാ­യി­രു­ന്ന ആ സ്ത്രീ­യെ ഒ­ന്നു­കൂ­ടി കാ­ണ­ണ­മെ­ന്നു മോഹം തോ­ന്നി­യ­തി­നാൽ അവളെ അ­ദ്ദേ­ഹം സ­ന്ദർ­ശി­ച്ചു. അ­പ്പോൾ ഒരു സു­കു­മാ­ര­നാ­യ ബാലനെ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പു­ത്ര­നാ­ണെ­ന്നു­പ­റ­ഞ്ഞു് അവൾ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ മു­മ്പിൽ കൊ­ണ്ടു­ചെ­ന്നു നിർ­ത്തി.

images/Bowl_Bahram_Gur_Azadeh_Met.jpg
പ­ന്ത്ര­ണ്ടാം പ­തി­മൂ­ന്നാം നൂ­റ്റാ­ണ്ടിൽ ബ­ഹ്റാ­മി­നെ­യും ആ­സാ­ദെ­യെ­യും ചി­ത്രീ­ക­രി­ച്ചി­ട്ടു­ള്ള പാ­ത്രം.

അ­പ്ര­തീ­ക്ഷി­ത­മാ­യു­ണ്ടാ­യ ഈ പു­ത്ര­ലാ­ഭ­ത്തിൽ നി­ന്നു­ള­വാ­യ ആ­ന­ന്ദ­ത്തിൽ കോബദ് മു­ഴു­കി­യി­രി­ക്കു­മ്പോൾ തന്റെ പി­തൃ­വ്യ­നാ­യ ബലാഷ് രാ­ജാ­വു് മ­രി­ച്ചു എ­ന്നും ത­ന്മൂ­ലം താൻ പാ­ര­സി­ക­രാ­ജാ­വാ­യി­ത്തീർ­ന്നു എ­ന്നു­മു­ള്ള സ­ന്തോ­ഷ­വാർ­ത്ത അ­ദ്ദേ­ഹം അ­റി­ഞ്ഞു. പു­തു­താ­യി ക­ണ്ടു­കി­ട്ടി­യ പു­ത്ര­നാ­യ അ­നു­ഷീർ­വാ­ന്റെ ഭാ­ഗ്യം കൊ­ണ്ടാ­ണി­തെ­ന്നു് അ­ന്നു­മു­തൽ­ക്കു് കോബദ് ദൃ­ഢ­മാ­യി വി­ശ്വ­സി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഇ­താ­ണു് അ­നു­ഷീർ­വാ­നോ­ടു് പ്ര­ത്യേ­കം വാ­ത്സ­ല്യം കാ­ണി­ക്കു­വാൻ കോ­ബ­ദി­നെ പ്രേ­രി­പ്പി­ച്ച മ­റ്റൊ­രു സംഗതി. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ഈ പ­ക്ഷ­പാ­തം പാ­ര­സി­ക­രാ­ജ്യ­ത്തി­നു മാ­ത്ര­മ­ല്ല, ഏഷ്യാ ഖ­ണ്ഡ­ത്തി­നും കൂടി പ്ര­യോ­ജ­ന­ക­ര­മാ­യി­ട്ടാ­ണു് പ­രി­ണ­മി­ച്ച­തു്. എ­ന്തെ­ന്നാൽ പാ­ര­സി­ക­രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രു­ടേ­യും ഏ­ഷ്യാ­ഖ­ണ്ഡ­ത്തി­ലെ മറ്റു രാ­ജാ­ക്ക­ന്മാ­രു­ടെ­യം ഇ­ട­യ്ക്കു് കർ­ത്ത­വ്യ­ബോ­ധം കൊ­ണ്ടും നീ­തി­ബോ­ധം കൊ­ണ്ടും ഭ­ര­ണ­സാ­മർ­ഥ്യം കൊ­ണ്ടും ക­ലാ­പോ­ഷ­ണ­താ­ല്പ­ര്യം കൊ­ണ്ടും നീ­തി­മാ­നാ­യ കു­സ്റു അ­നു­ഷീർ­വാ­ന്റെ മു­മ്പിൽ നിൽ­ക്കു­വാൻ യോ­ഗ്യ­ത­യു­ള്ള മ­റ്റൊ­രു രാ­ജാ­വു­പോ­ലും ഇ­ന്നു­വ­രെ ഉ­ണ്ടാ­യി­ട്ടി­ല്ല.

(1937 നവംബർ 22, മാ­തൃ­ഭൂ­മി.)

കേ­സ­രി­യു­ടെ ല­ഘു­ജീ­വ­ച­രി­ത്രം

Colophon

Title: Socialistaya oru pracheenarajavu (ml: സോ­ഷ്യ­ലി­സ്റ്റാ­യ ഒരു പ്രാ­ചീ­ന­രാ­ജാ­വു്).

Author(s): Kesari Balakrishna Pillai.

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; 2021-05-23.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Article, Kesari Balakrishna Pillai, Socialistaya oru pracheenarajavu, കേസരി ബാ­ല­കൃ­ഷ്ണ­പി­ള്ള, സോ­ഷ്യ­ലി­സ്റ്റാ­യ ഒരു പ്രാ­ചീ­ന­രാ­ജാ­വു്, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: October 10, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Bahram Gur Seizes the Crown After Having Killed Two Lions, painting by Nizami Ganjavi (1141–1209). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Typesetter: JN Jamuna; Editor: PK Ashok; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download Phone PDF.