ആല​പ്പുഴ തൊ​ണ്ടം​കു​ള​ങ്ങര അമ്പ​ല​ത്തിൽ​നി​ന്നു നേരെ തെ​ക്കോ​ട്ടു​പോ​യാൽ തത്തം​പ​ള്ളി എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തും. ഞാൻ അവിടെ കു​റെ​ക്കാ​ലം താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. കൂ​ട്ടി​നു് അച്ഛ​ന്റെ ഒര​ക​ന്ന ബന്ധു​വായ വൃ​ദ്ധ​നു​മു​ണ്ടു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ രൂപം എന്റെ അക​ക്ക​ണ്ണി​ന്റെ മുൻ​പിൽ ഇപ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടു്. തല​യോ​ടി​ന്റെ മു​ക്കാൽ​ഭാ​ഗ​വും ‘ബ്ര​ഹ്മ​ക്ഷൗ​രം’. കു​ടി​ച്ചു് കു​ടി​ച്ചു് ചോര നി​റ​മാർ​ന്ന ഉണ്ട​ക്ക​ണ്ണു​കൾ. ഓരോ വരി​പ്പ​ല്ലി​ന്റെ​യും പകു​തി​യോ​ളം നഷ്ട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. മു​റു​ക്കി​ച്ചു​വ​പ്പി​ച്ച തടി​ച്ച കീ​ഴ്ചു​ണ്ടു്. വേ​ഷ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ അതും ബഹു​കേ​മം. ബനി​യ​നി​ല്ല. ഷർ​ട്ടി​ല്ല. തു​കൽ​പ്പാ​ടു​കൾ കൊ​ണ്ടു് അലം​കൃ​ത​മായ വെ​യ്സ്ക​ട്ട് മാ​ത്രം. മു​ഷി​ഞ്ഞു നാ​റു​ന്ന ഒരു T73 മൽമൽ മു​ണ്ടു് ഏങ്കോ​ണി​ച്ചു് ഉടു​ത്തി​രി​ക്കും. വീ​ട്ടി​ന്റെ വരാ​ന്ത​യി​ലു​ള്ള ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ ആ മനു​ഷ്യൻ കൈ രണ്ടും മേൽ​പ്പോ​ട്ടാ​ക്കി വച്ചു് ഭു​ജ​കോ​ട​ര​ങ്ങ​ളി​ലെ കൊ​ടു​ങ്കാ​ടു് കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് കി​ട​ക്കും. ജോ​ലി​ക്കാ​ര​നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും കാ​പ്പി ഞാൻ തന്നെ കൊ​ണ്ടു​കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് അമ്മാ​മ​ന്റെ ആജ്ഞ. ‘കൃ​ഷ്ണാ കാ​പ്പി​യെ​വി​ടേ​ടാ’ എന്നു ചോ​ദി​ക്കു​മ്പോൾ വി​റ​ച്ചു കൊ​ണ്ടു ഞാൻ കാ​പ്പി കൊ​ണ്ടു കൊ​ടു​ക്കും. കൈ​നീ​ട്ടി അതു വാ​ങ്ങു​ന്ന​തു് അമ്മാ​വ​ന​ല്ല, ദേ​ഷ്യ​മാ​ണു്. കാ​പ്പി വൈ​കി​പ്പോ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് വട്ടി​യൂർ​ക്കാ​വു​കാ​ര​നായ അമ്മാ​വൻ അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​നാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന രൂപം ദേ​ഷ്യം മാ​ത്ര​മാ​ണു്. കോപം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ്ഥാ​യി​ഭാ​വ​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് ഞാ​നൊ​രി​ക്ക​ലും അമ്മാ​മ​നെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. എന്നാൽ ചി​ല​പ്പോൾ കാ​ണു​ക​യും ചെ​യ്യും. അതു് മു​ല്ല​യ്ക്കൽ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ചില ബന്ധു​ഭ​വ​ന​ങ്ങ​ളിൽ പോ​കു​മ്പോ​ഴാ​ണു്. വഴി​വ​ക്കി​ലു​ള്ള ചാ​രാ​യ​ഷാ​പ്പിൽ നി​ന്നു് ചാ​രാ​യം മോ​ന്തി ചു​രു​ട്ടും വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അമ്മാ​മൻ ആദ്യ​ത്തെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തു​മ്പോൾ ഗൃ​ഹ​നാ​യിക പറ​ഞ്ഞെ​ന്നു​വ​രും: “മോള് ഗൗ​രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു പനി​യാ​ണു്”. ഉടനെ: “ആങ്ഹാ പനിയോ? എവിടെ കി​ട​ക്കു​ന്നു അവൾ?” എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അക​ത്തേ​ക്കു് വേ​ച്ചു​വേ​ച്ചു പോകും. പനി​യു​ണ്ടോ എന്നു തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കാ​ത​റി​യു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ? പക്ഷേ, നെ​റ്റി​യി​ല​ല്ല കീചകൻ തൊ​ടു​ന്ന​തു്. ദൗ​ഹി​ത്രി​യു​ടെ പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഗൗ​രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ബ്ലൗ​സി​ന്റെ അക​ത്തേ​ക്കു കൈ​ക​ട​ത്തി വള​രെ​നേ​രം പനി​നോ​ക്കും. തെർ​മോ​മീ​റ്റ​റി​ലെ മെർ​കു​റി ഉയ​ര​ണ​മെ​ങ്കി​ലും സമയം വേ​ണ്ടേ? അതു​കൊ​ണ്ടു് അമ്മാ​മ​ന്റെ ദീർ​ഘ​ത​യാർ​ന്ന പരി​ശോ​ധ​ന​യിൽ കു​റ്റം പറ​യാ​നാ​വി​ല്ല. ആ സമ​യ​ത്താ​ണു് ഞാൻ അമ്മാ​വ​നെ സാ​ക്ഷാൽ അമ്മാ​വ​നാ​യി കാ​ണു​ന്ന​തു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കണ്ണു​കൾ തി​ള​ങ്ങും. വി​ര​ള​മായ ദന്ത​ങ്ങ​ളിൽ പു​ഞ്ചി​രി​പു​ര​ളും. അതു് ചോ​ര​ച്ചു​ണ്ടി​ലേ​ക്കു് ഒലി​ച്ചി​റ​ങ്ങി അരു​ണാ​ഭ​മാ​കും. കൈ​ത്ത​ണ്ട​ക​ളിൽ രോ​മ​രാ​ജി എഴു​ന്നേ​റ്റു​നിൽ​ക്കും. പെ​ണ്ണു് പി​ട​ഞ്ഞു കമി​ഴ്‌​ന്നു കി​ട​ന്നാൽ ആ വി​രാ​ട​സ്യാ​ലൻ പണി​പ്പെ​ട്ടു കൈ​വ​ലി​ച്ചൂ​രും.

വേ​റൊ​രു ദിവസം മറ്റൊ​രു ബന്ധു​ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ അദ്ദേ​ഹ​മെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ അവി​ട​ത്തെ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി കല്യാ​ണി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു കാ​ലു​ക​ഴ​പ്പു്. വേ​ല​ക്കാ​രി അവ​ളു​ടെ കാ​ലു​തി​രു​മ്മു​ന്ന​തു് അമ്മാ​മൻ കണ്ടു. “നീ അങ്ങോ​ട്ടെ​ണീ​ക്കെ​ടീ, ഞാൻ തി​രു​മ്മി​ക്കൊ​ടു​ക്കാം” എന്നു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു് കല്യാ​ണി​ക്കു​ട്ടി പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പു് ആ പാ​ട​ച്ച​ര​കീ​ടൻ ചാടി അവ​ളു​ടെ കാൽ​വ​ണ്ണ​യിൽ ഒരു​പി​ടി. കൈ പെ​ട്ട​ന്നു മേ​ലോ​ട്ടു മേ​ലോ​ട്ടു് ഉയർ​ന്ന​പ്പോൾ പെ​ണ്ണു ചാ​ടി​യെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു. എങ്കി​ലും എന്തൊ​രു സന്തോ​ഷം അമ്മാ​വ​നു്! ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള സന്ദർ​ഭ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണു് ഞാൻ സാ​ക്ഷാൽ അമ്മാ​വ​നെ കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു്.

ചില സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാർ ഈ മനു​ഷ്യ​നെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ അതു് ഫാർ​ഫെ​ച്ച്ഡായ—വലി​ച്ചി​ഴ​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന—അല​ങ്കാ​ര​പ്ര​യോ​ഗ​മാ​ണെ​ന്നു വാ​യ​ന​ക്കാർ കരു​തു​മോ എന്തോ? ‘രക്ത​പു​ഷ്പ​ങ്ങ’ളും ‘സ്വ​ര​രാ​ഗ​സുധ’യും മറ്റും എഴു​തിയ ചങ്ങ​മ്പുഴ സാ​ക്ഷാൽ ചങ്ങ​മ്പുഴ. ‘കളി​ത്തോ​ഴി’ എന്ന നോ​വ​ലെ​ഴു​തിയ ആ കവി ചാ​രു​ക​സേ​ര​യിൽ മലർ​ന്നു​കി​ട​ന്ന ‘കോപം’. ‘ധർ​മ്മ​രാ​ജാ’യും ‘രാ​മ​രാ​ജ​ബ​ഹ​ദൂ​റും’ എഴു​തിയ സി. വി. രാമൻ പിള്ള സാ​ക്ഷാൽ സി. വി. അദ്ദേ​ഹം പനി തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കു​ന്നു. ‘പ്രേ​മാ​മൃത’മെ​ഴു​തിയ സി. വി.-യോ? നി​രാ​യാ​സാ​വി​സ്ത​ര​ത്തിൽ (easy chair) ശയനം കൊണ്ട ദേ​ഷ്യം. എന്നാൽ ചില പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​ക​ളു​ണ്ടു്. അവർ ഏതി​ലും സ്വ​ന്തം രൂപം കാ​ണി​ക്കും. രവീ​ന്ദ്ര​നാഥ ടാഗോർ, അദ്ദേ​ഹം നോ​വ​ലി​സ്റ്റാ​ണു്, ചെ​റു​ക​ഥാ​കൃ​ത്താ​ണു്, മഹാ​ക​വി​യാ​ണു്, പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​നാ​ണു്, നാ​ട​ക​കാ​ര​നാ​ണു്, എല്ലാ​മാ​ണു്. നമു​ക്കു് അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​പ്പോ​ലൊ​രു സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നു​ണ്ടോ?

സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ ശക്തി, അവ​രു​ടെ വാ​ക്കു​കൾ​ക്കു​ള്ള ശക്തി, അവർ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന കഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ശക്തി ഇവ​യൊ​ക്കെ ഞാൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​വേ​ണ്ട വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ. യൂഗോ യുടെ ‘പാ​വ​ങ്ങൾ’ എന്ന നോ​വ​ലി​ലെ മെ​ത്രാ​നു​ണ്ട​ല്ലോ അദ്ദേ​ഹം എന്നിൽ ചെ​ലു​ത്തു​ന്ന സ്വാ​ധീ​ന​ശ​ക്തി മഹാ​ത്മാ​ഗാ​ന്ധി ചെ​ലു​ത്തു​ന്ന സ്വാ​ധീ​ന​ശ​ക്തി​യെ​ക്കാൾ മഹ​നീ​യ​മാ​ണു്. യു​ധി​ഷ്ഠി​ര​നു് ഗാ​ന്ധി​ജി​യെ​ക്കാൾ ഭാ​ര​തീ​യ​രിൽ പ്ര​ഭ​വ​മു​ണ്ടെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞ​തു് രാ​ജ​ഗോ​പാ​ലാ​ചാ​രി യല്ലേ? അൽബേർ കമ്യു വി​ന്റെ ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ വീ​ണ്ടും വാ​യി​ച്ച​പ്പോൾ ഈ വാ​ക്യം എന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യിൽ​പെ​ട്ടു: ‘Tyrants conduct monologues above a million solitudes’ എന്തൊ​രു ഉജ്ജ്വ​ല​മായ വാ​ക്യം!

ഉജ്ജ്വ​ല​ങ്ങ​ളായ കൃ​തി​ക​ളു​ടെ രച​യി​താ​വെ​ന്ന നി​ല​യിൽ മഹാ​യ​ശ​സ്ക​നാ​ണു് അമേ​രി​ക്കൻ നോ​വ​ലി​സ്റ്റും ചെ​റു​ക​ഥാ​കൃ​ത്തു​മായ ജെ. ഡി. സല​ഞ്ചർ. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ഖ്യാ​ത​മായ കഥ​യാ​ണു് ‘Pretty Mouth and Green My Eyes’ എന്ന​തു്. ലീയും ആർ​ത​റു​ടെ ഭാര്യ ജോ​അ​നും (ജോ​വ​നും) ലീ​യു​ടെ കി​ട​ക്ക​യിൽ കി​ട​ന്നു രസി​ക്കു​ന്ന രാ​ത്രി സമയം. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ലീ​യു​ടെ ടെ​ലി​ഫോൺ ശബ്ദി​ച്ചു. ആർതർ ചോ​ദി​ക്കു​ക​യാ​ണു് തന്റെ ഭാ​ര്യ​യെ കണ്ടോ എന്നു്. ഇല്ലെ​ന്നു ലീ​യു​ടെ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മായ മറു​പ​ടി. നേരം കൊ​ല്ലാ​നും മദ്യ​പി​ക്കാ​നും വേ​ണ്ടി താൻ ലീ​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ ചെ​ല്ല​ട്ടോ എന്നു് ആർ​ത​റു​ടെ വീ​ണ്ടു​മു​ള്ള ചോ​ദ്യം. ചെ​ന്നാൽ ജോഅനെ കാ​ണു​മ​ല്ലോ അയാൾ. അതു​കൊ​ണ്ടു് ലീ വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​മാ​യി അതു​വേ​ണ്ടെ​ന്നു് അറി​യി​ച്ചു. ആർതർ ഫോൺ താ​ഴെ​വ​ച്ചു. അല്പം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അയാൾ വീ​ണ്ടും ലീയെ വി​ളി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു: “ജോഅൻ ഇപ്പോൾ വന്നു”. അതു​കേ​ട്ടു് ലീയും ജോ​അ​നും അദ്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു. കള്ളം പറ​ഞ്ഞു് ആർതർ ആത്മാ​ഭി​മാ​നം സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തു കാ​ണു​മ്പോൾ നമ്മൾ​ക്കു് അയാ​ളോ​ടു് സഹ​താ​പം; ഞെ​ട്ടൽ. ദു​ഷി​ച്ച അമേ​രി​ക്കൻ സമു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ ചി​ത്ര​മാ​ണു് സല​ഞ്ചർ ഇക്ക​ഥ​യി​ലൂ​ടെ നൽ​കു​ന്ന​തു്. ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ തകർ​ച്ച​കൊ​ണ്ടു് ആർതർ ന്യൂ​റോ​സി​സോ​ളം എത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ ന്യൂ​റോ​സി​സി​നും ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ തകർ​ച്ച​യ്ക്കും അമേ​രി​ക്കൻ സം​സ്കാ​രം കാ​ര​ണ​മാ​ണെ​ന്നു് സല​ഞ്ചർ കരു​തു​ന്നു​ണ്ടാ​വാം. ഇക്ക​ഥ​യു​ടെ തർ​ജ്ജമ കലാ​കൗ​മു​ദി​യു​ടെ 432 ലക്ക​ത്തി​ലു​ണ്ടു്. വി. പി. ശി​വ​കു​മാ​റാ​ണു് ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​ക​ര​ണം നിർ​വ്വ​ഹി​ച്ച​തു്. ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​ക​ര​ണം ‘ക്രി​മിന’ലായ പ്ര​വർ​ത്ത​ന​മാ​ണെ​ന്നു് കലാ​നി​രൂ​പ​ക​നായ കെ. പി. പത്മ​നാ​ഭൻ തമ്പി ഒരി​ക്കൽ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. കി​ഴ​ക്കും പടി​ഞ്ഞാ​റു​മു​ള്ള ആളു​ക​ളു​ടെ സാ​മാ​ന്യ​ങ്ങ​ളായ ചി​ന്ത​ക​ളും വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​മാ​ണു് സാ​ഹി​ത്യ​കൃ​തി​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്ന​തു്. ആ വി​കാ​ര​വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഭാ​ഷ​യ്ക്കും മലയാള ഭാ​ഷ​യ്ക്കും സൂ​ക്ഷ്മത എന്ന ഗുണം ലഭി​ക്കാ​റി​ല്ല. അതി​നാൽ ഒര​വ്യ​ക്ത​ത​യിൽ നി​ന്നു് മറ്റൊ​രു അവ്യ​ക്ത​ത​യി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന​തിൽ ഒരു തെ​റ്റു​മി​ല്ല. ഭാ​ഷാ​ന്ത​രീ​ക​ര​ണ​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ടോൾ​സ്റ്റോ​യി യു​ടെ​യും ദസ്ത​യേ​വ്സ്കി യു​ടെ​യും മഹ​ത്ത്വം നമ്മൾ മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ?

മഹ​ത്വ​മു​ള്ള​വർ സമ​യ​ത്തു​ത​ന്നെ മരി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു് അവർ മഹാ​ന്മാ​രാ​യി കൊ​ണ്ടാ​ട​പ്പെ​ട്ട​തു്. ഇതൊരു ബഹിർ​ഭാ​ഗ​മായ ചി​ന്ത​യാ​യി തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടോ? ആയി​ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ. എങ്കി​ലും ഒന്നാ​ലോ​ചി​ച്ചു നോ​ക്കൂ. മഹാ​ത്മാ ഗാ​ന്ധി കു​റെ​ക്കാ​ലം കൂടി ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ? അദ്ദേ​ഹം പറ​ഞ്ഞാൽ ആളുകൾ അനു​സ​രി​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. നെ​ഹ്രു പത്തു വർഷം കൂടി ഇവിടെ ജീ​വി​ച്ചെ​ങ്കിൽ? ചൈ​ന​യു​ടെ ആക്ര​മ​ണം കണ്ടു് ഹൃദയം തകർ​ന്ന അദ്ദേ​ഹം ഭാ​ര​തീ​യ​രു​ടെ അക്ര​മ​ങ്ങൾ കണ്ടു് കൂ​ടു​തൽ തകർ​ന്നു് തേ​ജ​സ്സ​റ്റു നി​ലം​പ​തി​ച്ചേ​നേ. മഹാ​ന്മാർ കൂ​ടു​തൽ കാലം ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നാൽ തേ​ജ​സ്സ​റ്റ​വ​രാ​യി​ത്തീ​രു​മെ​ന്ന​തി​നു ശരി​യായ തെ​ളി​വു് വള്ള​ത്തോ​ളാ​ണു്. പ്രാ​യം കൂടിയ കാ​ല​ത്തു് എത്ര​യെ​ത്ര കു​ത്സിത കാ​വ്യ​ങ്ങ​ളാ​ണു് അദ്ദേ​ഹം എഴു​തി​ക്കൂ​ട്ടി​യ​തു്! എ. ആർ. രാ​ജ​രാ​ജ​വർ​മ്മ എല്ലാ​വി​ധ​ത്തി​ലും മഹാ​നാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം ജനി​ച്ച​തു് ജർ​മ്മ​നി​യി​ലോ മറ്റോ ആയി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ സർ​വ്വ​ലോ​കാ​രാ​ദ്ധ്യ​നാ​യി​ത്തീ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. പ്ര​കൃ​തി ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട കൃ​ത്യ​ങ്ങൾ രാ​ജ​രാ​ജ​വർ​മ്മ അനു​ഷ്ഠി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പ്ര​കൃ​തി തന്നെ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ തി​രി​ച്ചു വി​ളി​ച്ചു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജീ​വി​തം വേ​ണ്ടി​ട​ത്തോ​ളം ദീർ​ഘ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു് വി​ഷാ​ദി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ല്ല. എന്നാൽ മഹാ​ന്റെ ചര​മ​ത്തി​നു ശേഷം അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ അനാ​ദ​രി​ക്കു​ന്ന​തു് പാ​പ​മാ​ണു്. ആ പാ​പ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള നല്ല​കാ​വ്യ​മാ​ണു് ചേ​രാ​വ​ള്ളി ശശി യുടെ ‘രാ​ജ​ശി​ല്പി​യു​ടെ ശവ​കു​ടീ​ര​ത്തിൽ’ എന്ന​തു് (കലാ​കൗ​മു​ദി). അദ്ദേ​ഹം പാർ​ത്തി​രു​ന്ന കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ​യും അന്ത്യ​വി​ശ്ര​മം കൊ​ള്ളു​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്തി​ന്റെ​യും ശോ​ച​നീ​യാ​വ​സ്ഥ ധ്വ​നി​പ്പി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് കവി നമ്മു​ടെ കൃ​ത​ഘ്ന​ത​യു​ടെ നേർ​ക്കു് ഉപാ​ലം​ഭം ചൊ​രി​യു​ന്നു. പൂ​ജ്യ​പൂ​ജാ​വ്യ​തി​ക്ര​മം ആരിൽ നി​ന്നും ഉണ്ടാ​ക​രു​തെ​ന്നു് കവി ഉദ്ബോ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഹൃ​ദ്യ​മായ കാ​വ്യം എന്നു് ഒന്നു​കൂ​ടി പറ​യ​ട്ടെ.

ഒന്നു​കൂ​ടി പറ​യു​ന്ന കഥ​യെ​ക്കാൾ വി​ര​സ​മാ​യി ഈ ലോ​ക​ത്തു് എന്തു​ണ്ടു് എന്നു ഹോമർ ചോ​ദി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും പലതും ആവർ​ത്തി​ച്ചു പറ​യേ​ണ്ട​താ​യി വരും. ആവർ​ത്തി​ക്കു​ന്തോ​റും സത്യം സത്യാ​ത്മ​ക​മാ​യി​ഭ​വി​ക്കും. Workers of all countries, unite; you have nothing to lose but your chains എന്ന വാ​ക്യം ആവർ​ത്ത​നം കൊ​ണ്ടാ​ണു് ഇന്നും സു​ശ​ക്ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. കൊ​ച്ചു​കു​ഞ്ഞി​ന്റെ തേൻ​പു​ര​ണ്ട വാ​ക്കു​കൾ ആവർ​ത്തി​ച്ചാ​വർ​ത്തി​ച്ചു് വരു​ന്നു; കാ​മി​നി​യു​ടെ ലജ്ജ​യും അതു​പോ​ലെ. അന്ത​രീ​ക്ഷം എന്നും നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ വാ​രി​യെ​റി​യു​ന്ന​തു് ഒരേ രീ​തി​യിൽ, അതു​കൊ​ണ്ടു് ഇനി​യും എഴു​ത​ട്ടെ. മാർ​കേ​സ് അതു​ല്യ​നായ പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​യാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആ പ്ര​തി​ഭ​യു​ടെ വി​ലാ​സം കേ​ര​ളീ​യർ​ക്കു് അനു​ഭ​വ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു് സഹൃ​ദ​യ​രു​ടെ കർ​ത്ത​വ്യ​മാ​ണു്. മാ​ജി​ക്കൽ റി​യ​ലി​സം എന്താ​ണെ​ന്നു് സ്പ​ഷ്ട​മാ​ക്കേ​ണ്ട​തും അവ​രു​ടെ ജോ​ലി​യ​ത്രേ. മാർ​കേ​സ് സ്പാ​നി​ഷ് ഭാ​ഷ​യിൽ സാ​ഹി​ത്യ​ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങൾ രചി​ക്കു​ന്ന ആളാ​ണെ​ന്നു് ഗ്ര​ഹി​ക്കാ​തെ​യ​ല്ല അവർ ഇതൊ​ക്കെ ചെ​യ്യു​ന്ന​തു്. ഇതു കണ്ടി​ട്ടു് ആർ​ക്കും അരിശം വരേ​ണ്ട​തി​ല്ല. മാർ​കേ​സ്സി​ന്റെ ഏതു ചെ​റു​ക​ഥ​യു​മെ​ടു​ക്കൂ. ത്രാ​സ്സി​ന്റെ ഒരു തട്ടി​ലി​ടൂ. മറ്റേ​ത​ട്ടിൽ ഇന്നു​വ​രെ മല​യാ​ള​ത്തിൽ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള എല്ലാ ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ളും ഇടൂ. മാർ​കേ​സ്സി​ന്റെ കഥ കി​ട​ക്കു​ന്ന തട്ടു് താ​ണു​കി​ട​ക്കും ഭാരം കൊ​ണ്ടു്. ഈ ലാ​റ്റി​ന​മേ​രി​ക്കൻ പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി​യെ​പ്പോ​ലൊ​രു പ്ര​തി​ഭാ​ശാ​ലി കേ​ര​ള​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​ക​ട്ടെ. മാർ​കേ​സ്സി​നെ വാ​ഴ്ത്തു​ന്ന കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ സഹൃ​ദ​യർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​യും വാ​ഴ്ത്തും. വി​ശ്വ​സാ​ഹി​ത്യ​സം​സ്കാ​ര​ത്തെ വി​ക​സി​പ്പി​ച്ച ഒരു മഹാ​ന്റെ പ്ര​തി​ഭ​യെ​യും പ്രാ​ഗൽ​ഭ്യ​ത്തേ​യും വാ​ഴ്ത്തു​ന്ന​തു് അപ​രാ​ധ​മാ​കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ? പര​നി​ന്ദ നട​ത്തു​ന്ന​വർ അതിലെ യു​ക്തി​ഹീ​ന​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ? നി​ന്ദ​നം കൊ​ണ്ടും അപ​മാ​നം കൊ​ണ്ടും പു​ല​ഭ്യം പറ​ച്ചിൽ​കൊ​ണ്ടും മനു​ഷ്യ​ന്റെ സത്യാ​ന്വേ​ഷണ തല്പ​രത ഒരി​ക്ക​ലും കെ​ട്ടു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. അതു് ഒന്നി​നൊ​ന്നു ജ്വ​ലി​ച്ചി​ട്ടേ​യു​ള്ളൂ.

ജ്വ​ലി​ക്കു​ന്ന സത്യാ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത​ല്പ​രത തന്നെ​യാ​ണു് ഹാ​സ്യ​ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രെ പ്ര​ചോ​ദി​പ്പി​ക്കുക. ടോംസി നെയും പ്ര​ചോ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു് ഇതു​ത​ന്നെ. അവാർ​ഡ് ലഭി​ച്ച വി​ലാ​സി​നി യെ ബഹു​മാ​നി​ക്കാൻ സമ്മേ​ള​നം കൂ​ടു​ന്നു. മന്ത്രി​യെ ക്ഷ​ണി​ക്കു​ന്നു. ആരാ​ണു് വി​ലാ​സി​നി​യെ​ന്നു് മന്ത്രി പ്രൈ​വ​റ്റ് സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യോ​ടു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു. ഫിലിം സ്റ്റാർ ആയി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നു് അയാ​ളു​ടെ മറു​പ​ടി. വി​ലാ​സി​നി​യു​ടെ അവ​കാ​ശി​കൾ​ക്കു് അവാർ​ഡ് കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു് ശി​പാ​യി മന്ത്രി​യെ അറി​യി​ക്കു​ന്നു. സമ്മേ​ള​ന​സ്ഥ​ല​ത്തു വച്ചു് വി​ലാ​സി​നി​യെ​ക്ക​ണ്ട മന്ത്രി​യു​ടെ ചോ​ദ്യം: “സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു് പാ​ന്റ്സും ഷർ​ട്ടും കു​ഴ​പ്പ​മി​ല്ല. പക്ഷേ, മു​ടി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ ഇത്ര പി​ശു​ക്കു വേണോ?” സമ്മേ​ള​നം തു​ട​ങ്ങി. മന്ത്രി പറ​യു​ന്നു: “സാ​ഹി​ത്യ അക്കാ​ഡ​മി​യു​ടെ ദുർ​വ്യ​യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൂ​ടി ഞാൻ വി​ല​യി​രു​ത്തു​ക​യാ​ണു്. പരേ​ത​നായ കേ​ശ​വ​ദേ​വി​ന്റെ അയൽ​ക്കാർ​ക്കു​കൂ​ടി അവാർ​ഡ് കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു സ്വാ​ഗ​ത​പ്ര​സം​ഗി​കൻ പറ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. കേ​ശ​വ​ദേ​വി​ന്റെ അനുജൻ പ്ര​സി​ദ്ധ​നായ ക്രി​ക്ക​റ്റ് കളി​ക്കാ​രൻ കപിൽ ദേ​വി​നു വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ അവാർ​ഡ് കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. പക്ഷേ, ദേ​വി​ന്റെ അയൽ​ക്കാർ​ക്കെ​ല്ലാം അവാർ​ഡ് കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു് പൊ​തു​മു​ത​ലി​ന്റെ ധൂർ​ത്ത​ടി തന്നെ​യാ​ണു്. ഇവിടെ വി​ലാ​സി​നി​യു​ടെ അവ​കാ​ശി​കൾ​ക്കാ​ണു് അവാർ​ഡ് കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു്. എന്തു​കൊ​ണ്ടു് വി​ലാ​സി​നി​ക്കു തന്നെ കൊ​ടു​ത്തു കൂടാ?…” അടു​ത്ത ദി​വ​സ​ത്തെ പത്ര​ത്തിൽ റി​പ്പോർ​ട്ട്: “പ്രൗ​ഢ​വും പ്രോ​ജ്വ​ല​വു​മായ ഒരു കൃ​തി​യാ​ണി​തു്. സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ തന്റെ ആത്മാ​വി​ഷ്ക​ര​ണം ബോ​ധ​ധാ​രാ സമ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ലൂ​ടെ നിർ​വ​ഹി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു് ഓരോ വരി​യി​ലും കാണാം എന്നു മന്ത്രി പറ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി”.

ഇത്ര ലക്ഷ്യ​വേ​ധി​യായ വേ​റൊ​രു ഹാ​സ്യ​ചി​ത്രം അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്തെ​ങ്ങും ഞാൻ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ഏതു് ‘ഒറി​ജി​ന​ലി’നെ പരി​ഹ​സി​ക്കു​ന്നു​വോ ആ വ്യ​ക്തി​യെ അല്ലെ​ങ്കിൽ വ്യ​ക്തി​ക​ളെ വായന ഇതു രസാ​സ്പ​ദ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഈ ‘ഒറി​ജി​ന​ലി’നെ കാ​ണാ​നും കണ്ട ആളിനെ രേ​ഖ​ക​ളി​ലൂ​ടെ ആലേ​ഖ​നം ചെ​യ്യാ​നും ടോം​സി​നു് വൈ​ദ​ഗ്ദ്ധ്യ​മു​ണ്ടു്.

ചൈ​ന​യി​ലെ സൂങ് രാ​ജ​വം​ശം അധി​കാ​ര​ത്തി​ലി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന മഹാ​ക​വി​യാ​ണു് സൂ ദൂങ് പോ (Su Tung Po, 1036–1101). അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഒരു കാ​വ്യം:

ഇത്ര​യും എഴു​തി​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് ഒരു ചൈ​നീ​സ് നേ​ര​മ്പോ​ക്കു കൂ​ടി​യാ​ക​ട്ടെ. ഭർ​ത്താ​വു് ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ ഞര​ങ്ങു​ന്ന​തു​കേ​ട്ടു് ഭാര്യ അയാളെ കു​ലു​ക്കി​വി​ളി​ച്ചു​ണർ​ത്തി. “ഞാൻ ഞര​ങ്ങി​യോ?” എന്നു് അയാൾ ചോ​ദി​ച്ചു. ഭാര്യ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: “പേ​ടി​സ്വ​പ്നം കണ്ടു അല്ലേ?” ഭർ​ത്താ​വു് അറി​യി​ച്ചു: “ഇല്ല, ഇല്ല, ഒട്ടും പേ​ടി​യാ​യി​ല്ല. ഒരു പര​മ​സു​ന്ദ​രി എന്നെ കൈ​ക്കു​പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​ച്ചു് അവ​ളു​ടെ മനോ​ഹ​ര​മായ കി​ട​ക്ക​യിൽ കി​ട​ത്താൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. ഞാൻ അവളെ തട​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു ഞര​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു”. ഭാര്യ വി​കാ​ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തോ​ടെ ചോ​ദി​ച്ചു: “അപ്പോൾ ഞാൻ വി​ളി​ച്ചു​ണർ​ത്തി​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങൾ അവളെ… ”

അവൾ—സാ​മാ​ന്യാർ​ത്ഥ​ത്തിൽ സ്ത്രീ—അവ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ജർമേൻ ഗ്രീർ (Germaine Greer) എഴു​തിയ The Female Eunuch പ്ര​ഖ്യാ​ത​മായ പു​സ്ത​ക​മാ​ണു് (1970). സമു​ദാ​യം പ്ര​തി​രൂ​പാ​ത്മ​ക​മാ​യി സ്ത്രീ​യെ ‘വൃ​ഷ​ണ​ച്ഛേ​ദം’ ചെ​യ്തു് താ​ഴ്‌​ന്ന​നി​ല​യിൽ ആക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണു് ഗ്രീർ വാ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു്. പ്രേ​മം ‘നാർ​സിസ’മാ​ണെ​ന്നും (Narcissism)—ആത്മാ​ഭി​മാ​ന​മാർ​ന്ന​താ​ണെ​ന്നും—പു​രു​ഷ​ന്മാർ സ്ത്രീ​ക​ളിൽ നട​ത്തു​ന്ന ‘വൃ​ഷ​ണ​ച്ഛേ​ദം’ കൊ​ണ്ടു് ആ ആത്മാ​ഭി​മാ​നം നശി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു​വെ​ന്നും ഗ്രീർ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ നി​ന്നും സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിൽ നി​ന്നും ഉദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ നൽകി സമർ​ത്ഥി​ക്കു​ന്നു. പര​സ്പ​രാ​ശ്ര​യ​ത്തി​ന്റെ വി​കൃ​ത​രൂ​പ​മാ​ണു് ഇന്നു​കാ​ണു​ന്ന പ്രേ​മ​മെ​ന്നും അവർ​ക്കു് (ഗ്രീ​റി​നു്) അഭി​പ്രാ​യ​മു​ണ്ടു്. സ്ത്രീ​യു​ടെ ശരീ​ര​ത്തി​ലും മന​സ്സി​ലും പു​രു​ഷൻ ഏല്പി​ക്കു​ന്ന ആഘാ​ത​ത്തെ അവർ വി​ശ്വാ​സ​ജ​ന​ക​മാ​യി വി​വ​രി​ക്കു​ന്നു. വൈ​ര​സ്യ​ത്തോ​ടെ, ഏകാ​ന്ത​ത​യു​ടെ ദുഃ​ഖ​ത്തോ​ടെ, തകർ​ച്ച​യോ​ടെ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന സ്ത്രീ കാ​ത​ട​പ്പി​ക്കു​ന്ന ശബ്ദ​ത്തിൽ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന കു​ട്ടി​ക​ളോ​ടു് ശാ​ശ്വ​ത​മാ​യി ബന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​ള​ല്ലേ? കു​ടി​യി​ലും ക്രി​ക്ക​റ്റി​ലും മറ്റു സ്ത്രീ​ക​ളോ​ടു​ള്ള സെ​ക്സി​ലും മു​ഴു​കി നട​ക്കു​ന്ന ഭർ​ത്താ​വെ​ന്ന മൃ​ഗ​ത്തോ​ടു് ശാ​ശ്വ​ത​മാ​യി ബന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​ള​ല്ലേ അവൾ? ഈ ചോ​ദ്യം ഗ്രീർ സമു​ദാ​യ​ത്തോ​ടു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു. കോ​ടി​ക്ക​ണ​ക്കി​നു വി​റ്റ​ഴി​ഞ്ഞ ഈ പു​സ്ത​കം പന്ത്ര​ണ്ടി​ല​ധി​കം ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലേ​ക്കു തർ​ജ്ജമ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. പു​രു​ഷ​ന്മാർ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു​വ​ച്ച മൂ​ല്യ​ങ്ങൾ സ്ത്രീ​ത്വ​ത്തെ എങ്ങ​നെ അപ​മാ​നി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു് മന​സ്സി​ലാ​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഈ ആസ്ട്രേ​ലി​യാ​ക്കാ​രി​യു​ടെ പു​സ്ത​കം വാ​യി​ക്ക​ണം. ഗ്രീർ എഴു​തിയ The Obstacle Race എന്ന പു​സ്ത​ക​വും ഉത്കൃ​ഷ്ട​മാ​ണ​ത്രേ. ഈ ലേഖകൻ അതു​ക​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.

കണ്ടാ​ലും വാ​യി​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്കു​മോ എന്നു സംശയം. ജീ​വി​തം ഹ്ര​സ്വം. ക്ലാ​സ്സി​ക്കു​കൾ വാ​യി​ച്ചു തീർ​ക്കാൻ പോലും സമ​യ​മി​ല്ല. ജീ​വി​താ​സ്ത​മ​യ​ത്തിൽ എത്തിയ ആളിനു പി​ന്നെ​ന്തു​ക​ഴി​യും. എങ്കി​ലും ചി​ല​തൊ​ക്കെ വാ​യി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. വാ​യി​ച്ച​തു രസ​ക​ര​മാ​യി തോ​ന്നി​യാൽ വീ​ണ്ടും വീ​ണ്ടും വാ​യി​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. അങ്ങ​നെ ഞാൻ പല പരി​വൃ​ത്തി​വാ​യി​ച്ച കഥ​യാ​ണു് അമേ​രി​ക്കൻ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​രൻ കോൺ​റ​ഡ് ഏക്ക​ന്റെ (Conrad Aiken) Impulse എന്ന​തു്. നമ്മൾ പു​ച്ഛി​ക്കു​ന്ന ഒരു​ത്ത​നെ കാ​ണു​ന്നു. അവ​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു തു​പ്പാൻ തോ​ന്നു​ന്നു. പക്ഷേ, ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ല. ബസ്സിൽ തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു് സു​ന്ദ​രി​യായ പെൺ​കു​ട്ടി നിൽ​ക്കു​ന്നു. തോടാൻ കൊതി. തോ​ടു​ന്നി​ല്ല. ഈ തോ​ന്ന​ലി​നെ​യാ​ണു് Impulse—ആവേശം—എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു്. മൈ​ക്കൻ എന്ന ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ ഈ ഇം​പൾ​സി​നു് വി​ധേ​യ​നാ​യി ഒരു കടയിൽ കയറി സേ​ഫ്റ്റി റെ​യ്സർ മോ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ​യും പി​ന്നീ​ടു് ജയി​ലി​ലാ​കു​ന്ന​തി​ന്റെ​യും കഥ​യാ​ണു് ഏക്കൻ പറ​യു​ന്ന​തു്. ‘ഇം​പൾ​സ്’ എത്ര അപ്ര​തി​രോ​ധ്യ​മാ​ണോ അത്ര​ക​ണ്ടു് അപ്ര​തി​രോ​ധ്യ​മാ​ണു് ആ ചെ​റു​ക​ഥ​യും. വാ​യി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യാൽ അതു തീർ​ത്തി​ട്ട​ല്ലാ​തെ താ​ഴെ​വ​യ്ക്കാൻ പറ്റി​ല്ല. സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യും വാ​ങ്മയ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യും ഇം​പൾ​സി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന പ്രാ​ഗൽ​ഭ്യ​മാ​ണ​തു്. നേ​രെ​മ​റി​ച്ചാ​ണു് പാ​ല​ക്കീ​ഴു് ലക്ഷ്മ​ണൻ ദേ​ശാ​ഭി​മാ​നി വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ ‘ഭയം’ എന്ന കഥ​യു​ടെ അവസ്ഥ. സർ​ക്കാ​രി​ന്റെ ദൃ​ഷ്ടി​യിൽ സാ​പ​രാ​ധ​നായ ഒരു​ത്തൻ അറ​സ്റ്റ് പേ​ടി​ച്ചു് ഓടു​ന്ന​താ​യി വർ​ണ്ണി​ക്കു​ന്ന ഇക്ക​ഥ​യിൽ ഇല്ലാ​ത്ത​തു ഭയം മാ​ത്രം. ഭയം, ഭയം എന്നു കൂ​ട​ക്കൂ​ടെ പറ​ഞ്ഞാൽ ഭയം ഉണ്ടാ​യി​ക്കൊ​ള്ളു​മെ​ന്നാ​ണു് ലക്ഷ്മ​ണ​ന്റെ വി​ചാ​രം. പലരും പലതവണ എഴു​തി​യ​തു് ആവർ​ത്തി​ക്കാൻ വാ​യ​ന​ക്കാർ എന്നെ അനു​വ​ദി​ച്ചാ​ലും. ശൃം​ഗാര രസ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​തീ​തി ഉള​വാ​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ വി​ഭാ​വാ​നു​ഭാ​വ​ങ്ങ​ളെ വേ​ണ്ട​രീ​തി​യിൽ വർ​ണ്ണി​ച്ചു് രതി എന്ന സ്ഥാ​യി​ഭാ​വം ആവി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു് വേ​ണ്ട​തു്. അല്ലാ​തെ ശൃം​ഗാ​രം, ശൃം​ഗാ​രം എന്നു നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ക​യ​ല്ല; സർദാർ കെ. എം. പണി​ക്ക​രെ പ്പോ​ലെ “ഭാ​ഗ്യം മഹാ​ഭാ​ഗ്യം എൻ​തോ​ഴി​യി​ങ്ങ​നെ ഭാ​ഗ്യം നി​റ​ഞ്ഞ​മു​ല​ക​ളു​ണ്ടോ” എന്നു പെ​ണ്ണി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ഉദീ​ക​ര​ണം ചെ​യ്യി​ക്കു​ക​യ​ല്ല.

കവികൾ ഉദീ​ക​ര​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​തും അവ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു് പാ​ര​മ്പ​ര്യം ഉദീ​ക​ര​ണം ചെ​യ്യി​ക്കു​ന്ന​തും സത്യ​മ​ല്ല പല​പ്പോ​ഴും. ഉദാ​ഹ​ര​ണം കോ​കി​ല​ഗാ​നം. ഞാ​നി​ന്നു​വ​രെ കു​യി​ലി​നെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ഒന്നോ രണ്ടോ തവണ ഒരു കി​ളി​യു​ടെ ശബ്ദം കേ​ട്ട​പ്പോൾ ആരോ പറ​ഞ്ഞു കു​യി​ലി​ന്റെ ശബ്ദ​മാ​ണു് അതെ​ന്നു്. ഒരു മാ​ധു​ര്യ​വും അനു​ഭ​വ​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല. ഇതു​പോ​ലെ​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം നൈ​റ്റിം​ഗ്ഗേ​ലി​ന്റെ​യും സ്ഥി​തി. സാ​യ്പി​ന്റെ ‘കു​ക്കു’ കു​യി​ലാ​ണോ? അതോ കുയിൽ ജാ​തി​യിൽ​പെ​ട്ട വല്ല പക്ഷി​യു​മാ​ണോ? എന്താ​യാ​ലും.

എന്നു കവി ചോ​ദി​ക്കു​മ്പോൾ നമ്മൾ ആഹ്ലാ​ദി​ക്കു​ന്നു. കു​ക്കു​വി​ന്റെ ശബ്ദം കേ​ട്ടാൽ ‘നാശം’ എന്നു പറ​ഞ്ഞെ​ന്നു വരും. ആന നട​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടാൽ വെ​റു​പ്പ​ല്ലേ ഉള​വാ​കുക? എന്നാൽ സ്ത്രീ​യു​ടെ നട​ത്ത​ത്തെ “ഗജ​രാ​ജ​വി​രാ​ജിത മന്ദ​ഗ​തി”യായി കവി വർ​ണ്ണി​ക്കു​മ്പോൾ നമു​ക്കു് ആഹ്ലാ​ദം. സ്റ്റീ​യ​റ്റോ​പീ​ജിയ (Steatopygia—നി​തം​ബ​ഗു​രുത) ഉള്ള സ്ത്രീ​ക​ളെ​ക്ക​ണ്ടാൽ വെ​റു​പ്പു്.

എന്നു കവി ശകു​ന്ത​ള​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു പറ​യു​മ്പോൾ ആഹ്ലാ​ദം. കവി​ക​ളാ​ണു് വസ്തു​ത​ക​ളെ​യും വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളെ​യും രമ​ണീ​യ​ങ്ങ​ളാ​ക്കു​ന്ന​തു്. ഇതിനു കഴി​യു​ന്നി​ല്ല എന്ന​താ​ണു് പു​ന​ത്തിൽ കു​ഞ്ഞ​ബ്ദു​ള്ള ജന​യു​ഗം വാ​രി​ക​യിൽ എഴു​തിയ കഥ​യു​ടെ ന്യൂ​നത. ഒരു പ്ര​മാ​ണി​ക്കു് സു​ഖ​ക്കേ​ടാ​ണെ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു ചി​ലർ​വ​ന്നു ഡോ​ക്ട​റെ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്നു. ഡോ​ക്ടർ ചെ​ന്ന​പ്പോൾ പ്ര​മാ​ണി​ക്കു് രോ​ഗ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ മകൾ ഭർ​ത്താ​വി​ല്ലാ​തെ ഗർ​ഭി​ണി​യാ​യി അവിടെ കി​ട​ക്കു​ന്നു. ഡോ​ക്ടർ ഗർ​ഭ​ച്ഛി​ദ്രം നട​ത്ത​ണം. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ അയാളെ കൊ​ന്നു​ക​ള​യും. ഇത്ര​യും കാ​ര്യം റി​യ​ലി​സ്റ്റി​ക്കാ​യി ആദ​ര​ണീ​യ​മായ ആഖ്യാ​ന​പാ​ട​വ​ത്തോ​ടെ കഥാ​കാ​രൻ പറ​ഞ്ഞു​വെ​ക്കു​ന്നു. അതി​നു​ശേ​ഷം ഫന്റ​സി​യാ​ണു്. ഡോ​ക്ട​റു​ടെ ജീ​വി​തം അവ​സാ​നി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു് കത്തി​ത്തീ​രാ​റായ മെ​ഴു​കു​തി​രി​യി​ലൂ​ടെ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഈ ഫന്റ​സി​യും നേ​ര​ത്തെ​യു​ള്ള റി​യ​ലി​സ​വും തമ്മിൽ ചേ​രു​ന്നി​ല്ല. ചി​രി​യും കര​ച്ചി​ലും പോലെ, മഞ്ഞും മഴയും പോലെ, രാ​ത്രി​യും പകലും പോലെ, ഹേ​മ​ന്ത​വും ഗ്രീ​ഷ്മ​വും പോലെ ഇവ ചേ​രാ​തെ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഓരോ ശതാ​ബ്ദ​ത്തി​നും യോ​ജി​ച്ച മഹ​നീ​യ​ങ്ങ​ളായ കഥ​ക​ളു​ണ്ടു്. ഇരു​പ​താം ശതാ​ബ്ദ​ത്തി​നു യോ​ജി​ച്ച Greatest Story എച്ച്. ജി. വെൽ​സി​ന്റെ The Country of the Blind എന്ന​താ​ണു്. അതെ​ന്നെ ‘ഹാൺട്’ ചെ​യ്യു​ന്നു.

ജൂ​ഡാ​സ് ക്രി​സ്തു​വി​നെ ചും​ബി​ച്ച​തു പോ​ലെ​യാ​ണു് നവീന കവികൾ കവി​ത​യെ ചും​ബി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഈശ്വ​ര​മം​ഗ​ല​ത്തി​ന്റെ ചും​ബ​നം അടു​ത്ത കാ​ല​ത്തു കണ്ട​തേ​യു​ള്ളൂ മാ​തൃ​ഭൂ​മി​യിൽ. വി​മർ​ശ​ന​സ്വ​ഭാ​വ​മാർ​ന്ന ഈ പം​ക്തി​യിൽ കഴി​യു​ന്ന​തും പരു​ഷ​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങൾ ഒഴി​വാ​ക്കാൻ എനി​ക്കു കൗ​തു​ക​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു് ആ ജൂ​ഡാ​സ് ചും​ബ​നം ഞാൻ കണ്ടി​ല്ലെ​ന്നു ഭാ​വി​ച്ചു. ഇപ്പോൾ അതു​പോ​ലെ വേ​റൊ​ന്നു മാ​തൃ​ഭൂ​മി​യിൽ​ത്ത​ന്നെ​യു​ണ്ടു് (ലക്കം 41). എം. എസ്. ഗോ​പി​നാ​ഥ​ന്റെ മൂ​ന്നു കാ​വ്യ​ങ്ങൾ. ‘ഇട​നാ​ഴി​ക​ളും’ ‘മര​ണ​ത്തി​ന്റെ ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളും’ ‘തേനാം പേ​ട്ടു​മേ​രി​യും’. വി​കാ​ര​ത്തെ​യും പ്ര​തി​പാ​ദ്യ​വി​ഷ​യ​ത്തെ​യും പ്ര​ജ്ഞ​യു​ടെ മുൻ​പിൽ നി​റു​ത്തു​ന്ന​തു് കവിത. പ്ര​ജ്ഞ​യു​ടെ മുൻ​പി​ലാ​ണു് ഗോ​പി​നാ​ഥൻ വി​ഷ​യ​ത്തെ സ്ഥാ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്.

ജനാ​ധി​പ​ത്യം നി​ല​വി​ലു​ള്ള രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ളിൽ ആർ​ക്കും എന്തും എഴു​താം. ഞങ്ങൾ വാ​യി​ക്കും. വാ​യി​ച്ചാൽ അഭി​പ്രാ​യം പറയും. പരി​ഭ​വ​മ​രു​തേ.

പരി​ഭ​വ​വും പരാ​തി​യും തകഴി ശി​വ​ശ​ങ്ക​ര​പ്പി​ള്ള യ്ക്കു വേണ്ട. ചെ​റു​ക​ഥ​കൾ​ക്കു പറ്റിയ ഒരു ശൈലി തനി​ക്കു നിർ​മ്മി​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ചി​ല്ല എന്ന അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പരി​ദേ​വ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് സി. അച്ചു​ത​മേ​നോൻ പറ​യു​ന്നു: “…ഈ ലേ​ഖ​ക​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യം മല​യാ​ള​ത്തി​നു തനതായ ഒരു ചെ​റു​ക​ഥാ​സ​മ്പ്ര​ദാ​യം പഴയ കാരണവ മു​ത്ത​ശ്ശി​ക്ക​ഥ​ക​ളിൽ നി​ന്നു് ഉരു​ത്തി​രു​ഞ്ഞു​വ​രാ​തി​രു​ന്ന​തിൽ ഖേ​ദി​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യ​മൊ​ന്നും ഇല്ലെ​ന്നാ​ണു്. ഭാ​വ​ത്തി​നു പറ്റിയ രൂപം തന്ന​ത്താൻ വാർ​ന്നു വീണ ഒരു അനു​ഭ​വ​മാ​ണു് മലയാള ചെ​റു​ക​ഥ​യെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഉണ്ടാ​യ​തു്”. (ജന​യു​ഗം വാരിക, ലക്കം 26.) അച്ചു​ത​മേ​നോ​നോ​ടു് ഇതെ​ഴു​തു​ന്ന ആളും യോ​ജി​ക്കു​ന്നു. തക​ഴി​യു​ടെ ‘വെ​ള്ള​പ്പൊ​ക്ക​ത്തിൽ’ എന്ന ചെ​റു​കഥ നോ​ക്കുക. പദ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു് അദ്ദേ​ഹം ഏതർ​ത്ഥം പകർ​ന്നു തരു​ന്നു​വോ അതി​ലും കവി​ഞ്ഞ അർ​ത്ഥ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ ആ പദ​ങ്ങൾ വ്യ​ഞ്ജി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. തക​ഴി​യു​ടെ ശൈലി അപ​ര്യാ​പ്ത​മാ​ണെ​ന്നു് ആർ​ക്കും തോ​ന്നി​യി​ട്ടി​ല്ല.

രച​ന​യി​ലെ പാ​രു​ഷ്യം രച​യി​താ​വി​ന്റെ പാ​രു​ഷ്യ​മാ​യി കരു​ത​രു​തു്. കു​ട്ടി​ക്കൃ​ഷ്ണ​മാ​രാ രുടെ നി​രൂ​പ​ണ​ങ്ങൾ വാ​യി​ച്ചാൽ ആളൊരു ഉദ്ധ​ത​നാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നും. പക്ഷേ, സം​സാ​രി​ച്ചാൽ കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​യെ​പ്പോ​ലെ നി​ഷ്ക​ള​ങ്കൻ. തനി​ക്കു് പാ​ണ്ഡി​ത്യ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നു് അദ്ദേ​ഹം കപ​ട​വി​ന​യ​മി​ല്ലാ​തെ പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്യും. ഒരി​ക്കൽ മു​ണ്ട​ശ്ശേ​രി യുടെ വീ​ട്ടിൽ വച്ചു് മാരാർ എന്നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: “സ്ഥാ​യി​ഭാ​വ​മ​ല്ലേ ശരി? സ്ഥാ​യീ​ഭാ​വ​മ​ല്ല​ല്ലോ”. ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു് തി​രി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു: “മാഷേ അല്പ​ജ്ഞ​നായ എന്നോ​ടാ​ണോ മഹാ​പ​ണ്ഡി​ത​നായ അങ്ങു് അങ്ങ​നെ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തു്!”