ഒരു കഥ കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടു് ഇതെ​ഴു​തു​ന്ന​യാൾ. പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ അറി​വി​ലേ​ക്കാ​യി അതു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ. പണം കൊ​ടു​ത്തു് വാ​ങ്ങാൻ കഴി​യാ​ത്ത ചില കാ​ര്യ​ങ്ങൾ വി​ശ്വാ​സ​ജ​ന​ക​മായ വി​ധ​ത്തിൽ ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞാൽ അയാൾ​ക്കു് വലി​യൊ​രു തുക വെ​റു​തെ നൽ​കാ​മെ​ന്നു് പണ്ടൊ​രു ധനികൻ പര​സ്യം ചെ​യ്തു. അതു കണ്ട ഒരു​ത്തൻ അയാ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ ചെ​ന്നു് കട​ലാ​സ്സെ​ടു​ത്തു് ഇങ്ങ​നെ എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്തു: (1) ഉട​മ​സ്ത്രീ​യു​ടെ സ്നേ​ഹം (2) ശി​ശു​വി​ന്റെ പു​ഞ്ചി​രി (3) നഷ്ട​പ്പെ​ട്ട യൗവനം. ധനി​ക​നു് വി​ശ്വാ​സ​മാ​യി. അയാൾ അങ്ങ​നെ എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​വ​നു് ഒരു​ല​ക്ഷം രൂപ നൽകി.

പണ​ത്തിൽ കൊതി വന്നാൽ മനു​ഷ്യ​നു് സ്നേ​ഹം വേണ്ട. ഭാ​ര്യ​യു​ടെ അച്ഛൻ വി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കാ​ത്ത വസ്തു​വി​നു വേ​ണ്ടി അയാൾ ഭാ​ര്യ​യെ തല്ലി​ച്ച​ത​യ്ക്കും. “വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു വാടീ പ്ര​മാ​ണം” എന്നു് അട്ട​ഹ​സി​ച്ച് അവളെ രാ​ത്രി​യിൽ വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു് ചവി​ട്ടി​പു​റ​ത്താ​ക്കും. തന്റെ കു​ഞ്ഞ് മധു​ര​മ​ന്ദ​ഹാ​സ​ത്തോ​ടു കൂടി പൂ​മു​ഖ​ത്തു് കി​ട​ന്നാൽ അതിനെ നോ​ക്കു​ക​പോ​ലും ചെ​യ്യാ​തെ ചാ​ടി​ക്കു​തി​ച്ച് അക​ത്തേ​ക്കു കയറും. ക്ര​മേണ അയാ​ളു​ടെ യൗവനം ഇല്ലാ​താ​കും. മു​ഷി​ഞ്ഞ വേഷം ധരി​ച്ച് ഓഫീ​സിൽ പോകും. ഒരു ദി​വ​സ​മെ​ടു​ത്തു് ധരി​ക്കു​ന്ന ഷർ​ട്ടും മു​ണ്ടും കൂ​റ​ഞ്ഞ​തു് ഏഴു ദിവസം ധരി​ക്കും. ‘പണം, പണം’ ഈ മന്ത്രം അയാൾ ഉരു​വി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. നി​ലാ​വു് പു​ര​ണ്ടു​നിൽ​ക്കു​ന്ന താ​മ​ര​പ്പൂ​വു കണ്ടാൽ, മി​ന്നൽ പ്ര​വാ​ഹ​ത്തിൽ മി​ന്നു​ന്ന നനഞ്ഞ മരം കണ്ടാൽ, സു​ന്ദ​രി​യു​ടെ പട്ടു പോ​ലു​ള്ള നീണ്ട തല​മു​ടി കണ്ടാൽ അയാൾ​ക്കു് ഒരു വി​കാ​ര​വും ഇല്ല. അയാ​ളു​ടെ കൈയിൽ ‘മന​സ്വി​നി’ എന്ന കാ​വ്യ​മോ ഹാം​സൂ​ണി ന്റെ ‘വി​ക്ടോ​റിയ’ എന്ന നോവലോ മോ​പ​സാ​ങ്ങി ന്റെ ‘ചന്ദ്രി​ക​യിൽ’ എന്ന ചെ​റു​ക​ഥ​യോ വച്ചു​കൊ​ടു​ക്കൂ. ‘ഹായ്! വെ​ള്ള​ക്ക​ട​ലാ​സ്സിൽ അച്ച​ടി​മ​ഷി’ എന്ന വി​ചാ​ര​ത്തോ​ടെ അയാ​ള​തു ദൂ​രെ​യെ​റി​യും. സാ​ഹി​ത്യം, കല ഇവ ആസ്വ​ദി​ക്കാ​നു​ള്ള കഴി​വു് പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ അനു​ഗ്ര​ഹ​മാ​ണു്. ആ അനു​ഗ്ര​ഹ​മു​ള്ള​തു കൊ​ണ്ടു് ഞാ​നി​തു് എഴു​തു​ന്നു. എന്റെ വാ​യ​ന​ക്കാർ ആ വി​ധ​ത്തിൽ അനു​ഗൃ​ഹീ​ത​രാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് സാ​ഹി​ത്യ​ത്തോ​ടു ബന്ധ​പ്പെ​ട്ട ഈ ലേഖനം വാ​യി​ക്കു​ന്നു. എനി​ക്കു് പണ​ത്തിൽ കൊ​തി​യി​ല്ല. ലോ​ക​ത്തു് ഏതു ബാ​ങ്ക് പൊ​ളി​ഞ്ഞാ​ലും എനി​ക്കൊ​ന്നും നഷ്ട​പ്പെ​ടി​ല്ല. പാലാ ബാ​ങ്ക് തകർ​ന്ന​പ്പോൾ എന്റെ കൂ​ട്ടു​കാ​രിൽ ചിലർ ബോധം കെ​ട്ടു വീണു. എനി​ക്കു് അഞ്ചു രൂ​പ​യാ​ണു് നഷ്ട​പ്പെ​ടാൻ ബാ​ങ്കി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു്. പണ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു് എനി​ക്കു് ഒട്ടും ദുഃ​ഖ​മി​ല്ല. ജീ​നി​യ​സ്സായ മാൽകം ലോറി യുടെ ‘Hear us O Lord From Heaven Thy Dwelling Place’ എന്ന കഥാ​സ​മാ​ഹാ​ര​ത്തി​ലെ ‘The Bravest Boat’ എന്ന ചെ​റു​കഥ വാ​യി​ച്ച് ഞാ​നി​ന്നു് കല​യു​ടെ മനോ​ഹാ​രിത ദർ​ശി​ച്ച​ല്ലോ. പ്ര​കൃ​തി​ക്കു് നന്ദി.

പക്ഷേ, ആഹ്ലാ​ദ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ദുഃ​ഖ​മു​ണ്ടെ​ന്നു് ഓർ​മ്മി​ക്ക​ണം. ദീ​പ​ത്തി​നു് തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു് നി​ഴ​ലു​ണ്ടു്. ആ നി​ഴ​ലി​ലാ​ണു് കെ. അര​വി​ന്ദാ​ക്ഷ​ന്റെ ‘അൾസർ’ എന്ന കഥ വാ​യി​ച്ച ഞാൻ ഇപ്പോൾ നിൽ​ക്കു​ന്ന​തു്. പ്ര​കാ​ശ​ത്തിൽ നി​ന്നു് അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​പോയ പ്ര​തീ​തി. ശര​ത്കാ​ല​ത്തു​നി​ന്നു് അതി​നു​മുൻ​പു​ള്ള വർ​ഷ​കാ​ല​ത്തു ചെന്ന തോ​ന്നൽ. അല്ലെ​ങ്കിൽ ശര​ത്കാ​ല​ത്തു നി​ന്നു് ഹേ​മ​ന്ത​കാ​ല​ത്തേ​ക്കു പോയ മട്ടു്. ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ പറ​ഞ്ഞാൽ ‘ഇം​ബാ​ര​സി​ങ്’ (Embarrassing)—ആകു​ലാ​വ​സ്ഥ ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഓഫീ​സ്ശി​പാ​യി​ക്കു് വയ​റ്റിൽ അൾസർ (വ്രണം). കൂ​ട്ടു​കാ​രൻ അയാളെ ആശു​പ​ത്രി​യിൽ കൊ​ണ്ടു പോ​കു​ന്നു. ഗേ​റ്റ് തു​റ​ക്കാൻ പ്യൂ​ണി​നു് ഒരു രൂപ കൈ​ക്കൂ​ലി. രോ​ഗി​യെ നോ​ക്കാൻ ഡോ​ക്ടർ​ക്കു് ഇരു​പ​തു രൂപ. കട്ടി​ലി​ല്ല. താ​ഴെ​ക്കി​ട​ത്താൻ അറ്റൻ​ഡർ​ക്കു് രണ്ടു രൂപ. പി​ന്നെ ഒര​ഞ്ചു രൂപ. പി​ന്നെ​യും ഒരു രൂപ. ചി​ല്ല​റ​കൂ​ടി വേ​റൊ​രു കൈ​യ്യി​ലി​ട്ടു. ആശു​പ​ത്രി​യി​ലെ കറ​പ്ഷ​ന്റെ പത്തി​യിൽ യോ​ഗ​ദ​ണ്ഡെ​ടു​ത്തു് അടി​ക്കു​ക​യാ​ണു് അര​വി​ന്ദാ​ക്ഷൻ. അടി എനി​ക്കും ഇഷ്ട​മാ​യി. കാരണം ഇതി​നു് തു​ല്യ​മായ അവ​സ്ഥ​യിൽ ഞാനും ചെ​ന്നു​വീ​ണി​ട്ടു​ണ്ടു് എന്ന​തു തന്നെ. എന്റെ വയ​റ്റി​ലൊ​രു ശസ്ത്ര​ക്രിയ ചെയ്ത ഡോ​ക്ടർ​ക്ക്, ഞാൻ ശസ്ത്ര​ക്രി​യ​യ്ക്കു് മുൻ​പു് കൊ​ടു​ത്ത മു​ന്നൂ​റു രൂപ കു​റ​വാ​യി​പ്പോ​യി എന്ന​തി​ന്റെ പേരിൽ അദ്ദേ​ഹം എന്നെ പി​ന്നീ​ടു് നോ​ക്കാ​നേ വന്നി​ല്ല. ഡോ​ക്ട​റു​ടെ അവ​ഗ​ണ​ന​യു​ടെ ഹേതു ഊഹി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ എന്റെ മകൻ ഇരു​ന്നൂ​റു രൂപ കൂടി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു കൊ​ണ്ടു​കൊ​ടു​ത്ത​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹം കട്ടി​ലി​നു് അരി​കി​ലെ​ത്തി ‘എന്താ കൃ​ഷ്ണൻ നായർ വേ​ദ​ന​യു​ണ്ടോ?’ എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു. ആ വേദന ഇരു​പ​ത്തി​നാ​ലു മണി​ക്കൂ​റാ​യി ഇഞ്ചെ​ക്ഷൻ കി​ട്ടാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ‘Work to rule’ എന്ന​ത​നു​സ​രി​ച്ച് നേ​ഴ്സ് മരു​ന്നു​കു​ത്തി​വ​യ്ക്കാൻ വന്നി​ല്ല. ഞാൻ അവ​രെ​ക്ക​ണ്ട​പ്പോൾ കൈ​കൂ​പ്പി​ക്കൊ​ണ്ടു് ‘ഇഞ്ച​ക്ഷൻ തരണേ’ എന്ന​ഭ്യർ​ത്ഥി​ച്ചു. തല വെ​ട്ടി​ച്ച് അവർ പോ​യ​തേ​യു​ള്ളൂ. ഈ ക്രൂ​ര​ത​യ്ക്കു് ഞാൻ വി​ധേ​യ​നാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. അതി​നാൽ അര​വി​ന്ദാ​ക്ഷ​ന്റെ ഉപാ​ലം​ഭം എനി​ക്കി​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു. പക്ഷേ, കഥ​യെ​ന്ന നി​ല​യിൽ, സാ​ഹി​ത്യ​ര​ച​ന​യെ​ന്ന നി​ല​യിൽ അതു് അധ​മ​മാ​ണു്. സർ​വ്വ​സാ​ധാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളായ സങ്ക​ട​ങ്ങൾ അതി​ഭാ​വു​ക​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്കു് കട​ന്നാൽ അതു കല​യ​ല്ല. യാ​ദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി വലയിൽ വീണ ജീ​വി​യെ വീ​ണ്ടും വീ​ണ്ടും കു​ത്തി മു​റി​വേൽ​പ്പി​ക്കു​ക​യും അതിനെ വരി​ഞ്ഞു​കെ​ട്ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന എട്ടു​കാ​ലി കല​യ്ക്കു് വി​ഷ​യ​മാ​ണു്; മരി​ക്കു​ന്ന ജീ​വി​യും. എന്നാൽ അവ​യു​ടെ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണം സാർ​വ്വ​ലൗ​കി​ക​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്കു് കട​ക്കു​ന്നു. വലയിൽ വീണ ക്ഷു​ദ്ര​ജീ​വി​യാ​ണു് ശി​പാ​യി. കറ​പ്റ്റായ സർ​ക്കാ​രി​ന്റെ പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​ണു് ഡോ​ക്ടർ; അയാൾ എട്ടു​കാ​ലി​യാ​ണു്. പക്ഷേ, ആ എട്ടു​കാ​ലി​യു​ടെ ക്രൂ​ര​ത​യും ജീ​വി​യു​ടെ യാ​ത​ന​യും നമ്മു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു് കട​ക്കു​ന്നി​ല്ല.

ആകു​ലാ​വ​സ്ഥ​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് അല്പം പറയൂ. പറയാം. സി​നി​മ​യി​ലെ കഥ പറ​യു​മ്പോൾ കഥാ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ പേ​രു​പ​റ​യാ​തെ “ബാ​ല​ച​ന്ദ്ര​മേ​നോൻ വട​ക്കോ​ട്ടു നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ, അതാ നിൽ​ക്കു​ന്നു ശ്രീ​വി​ദ്യ. അപ്പോ​ഴു​ണ്ടു് ശങ്ക​രാ​ടി ദൂരെ നി​ന്നു് വരു​ന്നു” എന്നു മൊ​ഴി​യാ​ടു​ന്ന​തു് ഒരാ​കു​ലാ​വ​സ്ഥ. സ്ത്രീ​കൾ ജാ​ഥ​യാ​യി പോ​കു​മ്പോൾ വഴി​വ​ക്കിൽ നി​ന്നു് ഓരോ മു​ഖ​വും അത്യാർ​ത്തി​യോ​ടെ മാറി മാറി നോ​ക്കു​ന്ന​വ​നെ​പ്പോ​ലെ നമ്മു​ടെ വീ​ട്ടിൽ കട​ന്നു​വ​ന്നു് ഷെൽ​ഫി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന ഓരോ പു​സ്ത​ക​വും കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ നോ​ക്കു​ന്ന​വ​നെ കാ​ണു​മ്പോൾ നമു​ക്കു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തും അകുലത തന്നെ. ജാ​ഥ​യിൽ പോ​കു​ന്ന​വ​രെ നോ​ക്കാം; തൊ​ട്ടാൽ പോ​ലീ​സ് സ്റ്റേ​ഷ​നിൽ പോകും. നമ്മു​ടെ കി​താ​ബ് ലഡ്കി​ക​ളെ തു​രു​തു​രേ കട​ന്നു​പി​ടി​ച്ച് കക്ഷ​ത്ത​ടു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു് ‘ഞാനിവ കൊ​ണ്ടു പോ​ക​ട്ടെ. ആവ​ശ്യം കഴി​ഞ്ഞു തി​രി​ച്ച് തരാം’ എന്നു് മധുര ശബ്ദ​ത്തിൽ മൊ​ഴി​യു​മ്പോൾ ‘ഈശ്വ​രാ നാ​നൂ​റു രൂ​പ​യു​ടെ പു​സ്ത​കം പോയി’ എന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് കള്ള​പ്പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ നമ്മൾ “ടേ​ക്ക് യുവർ ഓൺ റ്റൈം” എന്നു പറ​യു​മ്പോൾ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​തു് മറ്റൊ​രാ​കു​ലാ​വ​സ്ഥ. സ്നേ​ഹി​ത​ന്റെ പ്രേ​ര​ണ​യിൽ​പ്പെ​ട്ടു് മീ​റ്റി​ങ്ങി​നു് പോ​വു​ക​യും സാ​മാ​ന്യം ഭേ​ദ​പ്പെ​ട്ട പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​നു ശേഷം നമ്മൾ ചാ​രി​താർ​ത്ഥ്യ​ത്തോ​ടെ ഇരി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​മ്പോൾ കൃ​ത​ജ്ഞത പറ​യു​ന്ന​വൻ “അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യ​മാ​ത്ര പ്ര​സ​ക്ത​മായ പ്ര​സം​ഗം” എന്നു് അതിനെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ ഉണ്ടാ​കു​ന്ന​തും ആകു​ലാ​വ​സ്ഥ.

ആകു​ലാ​വ​സ്ഥ​ക​ളേ, നി​ങ്ങൾ മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളൂ ഈ ലോ​ക​ത്തു്. സ്വ​സ്ഥ​ത​യോ​ടെ വീ​ട്ടി​ലി​രി​ക്കു​മ്പോൾ പ്ര​തി​ഷേ​ധാർ​ഹ​മായ പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ വന്നു കയ​റു​ന്ന ഇൻ​ഷ്വ​റൻ​സ് ഏജ​ന്റി​നെ​പ്പോ​ലേ, വി​ദ​ഗ്ധ​നായ ഡോ​ക്ട​റെ കാണാൻ ചെ​ല്ലു​ന്ന രോ​ഗി​യെ കട​ന്നു​ക​യ​റി പരി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന അവി​ദ​ഗ്ദ്ധ​നായ അസി​സ്റ്റ​ന്റ് ഡോ​ക്ട​റെ​പ്പോ​ലെ ആകു​ലാ​വ​സ്ഥ​കൾ വന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ആർ. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ നായരു ടെ ആധി​പ​ത്യ​ത്തിൽ മാസം തോറും ആളു​ക​ളെ ആക്ര​മി​ക്കു​ന്ന ‘സം​സ്കാര കേരളം’, ‘കല്പ​വൃ​ക്ഷ​മായ തെ​ങ്ങ് കോ​ടാ​ലി​യേ​റ്റു് മറി​ഞ്ഞു​വീ​ഴു​മ്പോൾ ഞെ​ട്ടാ​തെ മഹാ​ഗ​ണി​മ​രം മറി​ഞ്ഞേ​ക്കു​മെ​ന്നു കരുതി ഞെ​ട്ടു​ന്ന മര​പ്രേ​മം—ഇവയും ആക്ര​മ​ണോൽ​സു​ക​ങ്ങ​ളായ ആകു​ലാ​വ​സ്ഥ​കൾ തന്നെ. അവ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണു് സക്ക​റിയ മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലും, അയ്പ് പാ​റ​മേൽ മലയാള മനോരമ ദി​ന​പ്പ​ത്ര​ത്തി​ലും (28-2-85) എഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​തു്. രണ്ടും ലക്ഷ്യ​വേ​ധി​ക​ളായ സറ്റ​യർ. ജലാ​ശ​യ​ത്തിൽ വീണ നി​ലാ​വു​പോ​ലെ രണ്ടു രച​ന​ക​ളി​ലും ഹാ​സ്യം തി​ള​ങ്ങു​ന്നു. സക്ക​റി​യ​യു​ടെ ഹാ​സ്യ​ത്തി​നു നി​ദർ​ശ​ന​മാ​യി ഒരു ഭാഗം എടു​ത്തെ​ഴു​ത​ട്ടെ.

‘ആർ. രാ​മ​ച​ന്ദ്രൻ നായർ! അപ്പോൾ ‘തുലാം പതി​ന​ഞ്ച് എന്ന കവി​ത​യെ​ഴു​തി​യ​തു്? മുഖ്യ പത്രാ​ധി​പർ തന്നെ​യാ​വു​മോ ആ കവി​യും?’ ഞാ​ന​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു. ഒരു പക്ഷേ, “ശ്രീ​ധ​രഃ” “ശ്രീ​ധ​ര​ക​വി​രാ​ജഃ” “മല്ലി​നാ​ഥൻ” തു​ട​ങ്ങിയ തൂ​ലി​കാ​നാ​മ​ങ്ങൾ​ക്കു് പി​ന്നി​ലും അദ്ദേ​ഹം തന്നെ​യാ​വു​മോ സഭാ​ക​മ്പ​ത്തോ​ടെ ഒളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു?. എങ്കിൽ 1984 ഡി​സം​ബർ മാ​സ​ത്തിൽ കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ കവിത, നി​രൂ​പ​ണം എന്നീ രണ്ടു സാ​ഹി​ത്യ ശാഖകൾ ഒരൊ​റ്റ സർ​ക്കാ​രു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നാ​ണു് ഈ സു​പ്ര​ധാ​ന​മായ “സാ​ഹി​ത്യ സാം​സ്കാ​രിക” മാ​സി​ക​യിൽ പ്ര​തി​നി​ധാ​നം ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ഇതിൽ​ക്കൂ​ടു​തൽ സർ​ക്കാ​രി​നു് സാം​സ്കാ​രി​ക​മാ​യി അഭി​മാ​നി​ക്കാൻ മറ്റെ​ന്തു വേണം? കേരള സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ എല്ലാ ശാ​ഖ​ക​ളും സാ​ധി​ക്കു​മെ​ങ്കിൽ ഒരൊ​റ്റ സർ​ക്കാ​രു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നിൽ കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കാൻ കഴി​യു​മെ​ങ്കിൽ—കു​റ​ച്ച​ധി​കം തൂ​ലി​കാ​നാ​മ​ങ്ങൾ വേ​ണ്ടി​വ​ന്നേ​ക്കും… ചെലവു ചു​രു​ക്കൽ, അധ്വാ​നം കു​റ​യ്ക്കൽ എന്നി​വ​യും ആയി.

പണ്ടു് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ ചാല ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഹൈ​സ്കൂ​ളി​ന​ടു​ത്തു് ചില വേ​ശ്യാ​ല​യ​ങ്ങൾ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നാ​ല്പ​ത്ത​ഞ്ചു വർഷം മുൻ​പ​ത്തെ കാ​ര്യ​മാ​ണേ പറ​യു​ന്ന​തു്. ആരും വഴ​ക്കി​നു വര​രു​തു്. എന്റെ ഒരു കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നു​മാ​യി ഞാൻ ആ വഴി പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടു് പല​പ്പോ​ഴും. കൂ​ട്ടു​കാ​രൻ റോഡിൽ എന്നെ നി​റു​ത്തി​യി​ട്ടു് ഏതെ​ങ്കി​ലും ഒരു ആല​യ​ത്തിൽ കയറും. കാ​ത്തു നിൽ​ക്കു​ന്ന അര മണി​ക്കൂ​റും ഞാൻ പേ​ടി​ച്ച അവ​സ്ഥ​യി​ലാ​യി​രി​ക്കും. എന്റെ സ്നേ​ഹി​ത​നെ പോ​ലീ​സ് പി​ടി​ക്കു​മോ എന്നു പേടി. അര മണി​ക്കൂർ കഴി​യു​മ്പോൾ കൂ​ട്ടു​കാ​രൻ സു​സ്മേ​ര​വ​ദ​ന​നാ​യി എത്തും. ഞങ്ങൾ വീ​ണ്ടും നട​ന്നു തു​ട​ങ്ങും. വേശ്യ സ്നേ​ഹി​ത​നെ ആകർ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തു് മുഖം കാ​ണി​ച്ച​ല്ല. മുഖം കണ്ടാൽ ആരും ചെ​ല്ലു​കി​ല്ലെ​ന്നു് അവൾ​ക്ക​റി​യാം. അവൾ തി​രി​ഞ്ഞു നിൽ​ക്കും. പാ​വാ​ട​യു​ടെ സമൃ​ദ്ധി, നി​തം​ബ​ത്തി​ന്റെ സമൃ​ദ്ധി​യാ​യി കൂ​ട്ടു​കാ​രൻ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ക്കും. സം​സ്കാര കേരളം പുറം തി​രി​ഞ്ഞു നിൽ​ക്കു​ന്നു. സം​സ്കൃ​ത​ത്തി​ന്റെ സമൃ​ദ്ധി സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ സമൃ​ദ്ധി​യാ​ണെ​ന്ന തെ​റ്റി​ദ്ധാ​രണ ഉള​വാ​ക്കാൻ.

കൊ​ല്ലം തീ​വ​ണ്ടി​യാ​പ്പീ​സിൽ ചെ​ന്നു് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തേ​ക്കു് ടി​ക്ക​റ്റ് വാ​ങ്ങി വേ​ണാ​ടു് എക്സ്പ്ര​സ്സിൽ കയ​റി​യി​രു​ന്നാൽ ഒരു മണി​ക്കൂർ കഴി​യു​മ്പോൾ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ തമ്പാ​നൂർ തീ​വ​ണ്ടി​യാ​പ്പീ​സിൽ വന്നു നിൽ​ക്കും, ട്രെ​യിൻ. അതി​ന​പ്പു​റം അതു പോ​കു​കി​ല്ല. കോ​മ്പ​സ്സ​സ് എടു​ത്തു് മൂർ​ച്ച​യാർ​ന്ന കാലു് ഒരു പോ​യി​ന്റിൽ വച്ച് പെൻ​സിൽ ഘടി​പ്പി​ച്ച മറ്റേ​ക്കാ​ലു കൊ​ണ്ടു് വൃ​ത്തം വര​യ്ക്കാം. പെൻ​സി​ലും പോ​യി​ന്റും തമ്മി​ലു​ള്ള അകലം കൂ​ടു​ന്തോ​റും വൃ​ത്ത​ത്തി​ന്റെ പരി​ധി​യും കൂടി വരും. മൂർ​ച്ച​യു​ള്ള പേ​നാ​ക്ക​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു് കൈയിൽ ആഞ്ഞു വെ​ട്ടി​യാൽ ചോര ചാടും. കാ​ര്യ​കാ​രണ ബന്ധം.

എന്റെ അഭി​വ​ന്ദ്യ സു​ഹൃ​ത്താ​ണു് വെ​ട്ടൂർ രാമൻ നായർ. എന്റെ ഭാ​ഗ്യ​ത്തിൽ അദ്ദേ​ഹം ആഹ്ലാ​ദി​ക്കു​ന്നു. ദൗർ​ഭാ​ഗ്യ​ത്തിൽ ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്നു. ചി​ല​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹം എന്റെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തു​ന്നു. ഞാൻ അദ്ദേ​ഹം താ​മ​സി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു് പോ​കു​ന്നു. പക്ഷേ, അക്കാ​ര​ണ​ത്താൽ മാ​തൃ​ഭൂ​മി​യിൽ അദ്ദേ​ഹം എഴു​തിയ “ഒരു മാ​വി​ന്റെ കഥ” നല്ല കഥ​യാ​ണെ​ന്നു് ഞാൻ എങ്ങ​നെ പറയും? കൊ​ല്ല​ത്തു നി​ന്നു് കഥാ​തീ​വ​ണ്ടി​യിൽ കയറിയ നമ്മൾ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു് എത്തു​ന്നി​ല്ല. നിൽ​ക്കാ​തെ അതു് ഓടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. കോ​മ്പ​സ്സ​സ്സി​ന്റെ സൂ​ചി​മുന അമർ​ന്ന പോ​യി​ന്റ് അതി​നി​ല്ല. കാ​ര്യ​കാ​രണ ബന്ധ​വു​മി​ല്ല. ഒരി​ക്ക​ലും കാ​യ്ക്കാ​ത്ത ഒരു മാവു് ഒരു​ത്തൻ വെ​ട്ടി​ക്ക​ള​യു​ന്നു. അതു കണ്ടു് വേ​റൊ​രു​ത്തൻ മറ്റൊ​രു മാ​വി​ന്റെ കഥ പറ​യു​ന്നു. കൊ​മ്പു​കൾ മു​റി​ച്ച​പ്പോൾ നിറയെ കാ​യ്ച്ച ഒരു മാ​വി​ന്റെ കഥ. മു​റി​ക്കേ​ണ്ട​തു മു​റി​ക്ക​ണം എന്നാ​യി​രി​ക്കാം രാമൻ നാ​യ​രു​ടെ ഉദ്ദേ​ശ്യം. എന്നാ​ലെ​ന്തു പ്ര​യോ​ജ​നം? അപാ​യ​ച്ച​ങ്ങല വലി​ച്ചി​ട്ടും തീ​വ​ണ്ടി ഓടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

തെ​ന്നാ​ലി രാ​മ​ന്റെ നേ​ര​മ്പോ​ക്കു​കൾ പ്ര​ഖ്യാ​ത​ങ്ങ​ളാ​ണു്. രാ​ജാ​വി​ന്റെ മുൻ​പിൽ സൈ​നി​കോ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാർ തങ്ങ​ളു​ടെ പരാ​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് പറ​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. “ഞാ​നൊ​രു ആന​യു​ടെ വാലു മു​റി​ച്ചു” എന്നു് ഒരാൾ. “ഞാൻ മല​യി​ടു​ക്കി​ലൂ​ടെ വന്ന നൂറു ശത്രു​ക്ക​ളെ വെ​ട്ടി” എന്നു് മറ്റൊ​രാൾ. “ഞാൻ ഒറ്റ​യ്ക്കു് ഇരു​ന്നൂ​റു് പ്ര​തി​യോ​ഗി​ക​ളെ നേ​രി​ട്ടു” എന്നു് വേ​റൊ​രു​ത്തൻ. ഇതൊ​ക്കെ കേ​ട്ടു് തെ​ന്നാ​ലി രാമൻ പറ​ഞ്ഞു: “‘ഞാൻ ശത്രു​സേ​നാ​നാ​യ​ക​ന്റെ കാലു മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തു.” അപ്പോൾ സഭ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരാൾ ചോ​ദി​ച്ചു: “നി​ങ്ങൾ എന്തേ തല മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തി​ല്ല?” തെ​ന്നാ​ലി മറു​പ​ടി നൽകി: “തല നേ​ര​ത്തേ തന്നെ ആരോ മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു.” ജീ​വ​നി​ല്ലാ​ത്ത ശരീ​ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു് അവ​യ​വ​ങ്ങൾ മു​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് പ്ര​ദർ​ശി​പ്പി​ക്ക​രു​തു് കഥാ​കാ​ര​ന്മാർ.

എ. പി. ഉദ​യ​ഭാ​നു ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്നു. “ഒരൊ​റ്റ മു​ണ്ടേ ഉള്ളെ​ങ്കി​ലും അതു് അഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ ധരി​ക്കുക. കു​ടി​ലി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും അതിൽ അഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ താ​മ​സി​ക്കുക. ഉണ​ക്ക​ച്ച​പ്പാ​ത്തി​യും പച്ച​വെ​ള്ള​വു​മേ ഉള്ളെ​ങ്കി​ലും അതു് അഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ കഴി​ക്കുക” (മനോ​രാ​ജ്യം—കളി​യും കാ​ര്യ​വും). ഇതു് “ഫാൾസ് ഐഡിയ”ലാണു്. ഒറ്റ​മു​ണ്ടു് മാ​ത്ര​മു​ള്ള​വ​നു് അഭി​മാ​നം എങ്ങ​നെ​യു​ണ്ടാ​കും? മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ മുൻ​പിൽ ചെ​ന്നു​നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ അവർ അയാളെ പു​ച്ഛി​ക്കി​ല്ലേ? മഴ​വെ​ള്ളം അടി​ച്ചു​ക​യ​റു​ക​യും, മഞ്ഞ് അക​ത്തു​ക​യ​റി ആക്ര​മി​ക്കു​ക​യും, പകലും രാ​ത്രി​യും പാ​മ്പു് ഇഴ​ഞ്ഞ് അക​ത്തെ​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന കു​ടി​ലിൽ എങ്ങ​നെ കഴി​യും?, എങ്ങ​നെ അഭി​മാ​നം ഉണ്ടാ​കും? നല്ല ആഹാരം കഴി​ച്ചാ​ലേ ആരോ​ഗ്യം ഉണ്ടാ​കൂ. ആരോ​ഗ്യ​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ തളർ​ന്നു താ​ഴെ​ക്കി​ട​ക്കും. ക്യാൻ​സർ വരും, ന്യു​മോ​ണിയ പി​ടി​ക്കും, ചാകും. ഉദ​യ​ഭാ​നു ക്ഷ​മി​ക്ക​ണം. ഈ ഉപ​ദേ​ശം ബൂർ​ഷ്വാ ഫി​ലോ​സ​ഫി​യിൽ നി​ന്നു് ജനി​ച്ച​താ​ണു്. കളർ ടെ​ലി​വി​ഷൻ കാ​ണു​ക​യും, കാറിൽ സഞ്ച​രി​ക്കു​ക​യും, ടെ​ലി​ഫോ​ണിൽ കൂടി ആശ​യ​വി​നി​മ​യം നട​ത്തു​ക​യും, ഫ്രി​ഡ്ജിൽ നി​ന്നു് തണു​ത്ത വെ​ള്ളം കു​ടി​ക്കു​ക​യും, പര​വ​താ​നി വി​രി​ച്ച തറ​യിൽ​ക്കൂ​ടി ചെ​രി​പ്പി​ട്ടു നട​ക്കു​ക​യും, ഒന്നാ​ന്ത​രം വസ്ത്ര​ങ്ങൾ അണി​യു​ക​യും ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടു് നട​ത്തു​ന്ന ആർ​ജ്ജ​വ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഉപ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ. ഉടു​ക്കാൻ നല്ല മു​ണ്ടി​ല്ലേ? താ​മ​സി​ക്കാൻ നല്ല വീ​ടി​ല്ലേ? കഴി​ക്കാൻ നല്ല ഭക്ഷ​ണ​മി​ല്ലേ? ഇല്ലെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഡി​ഗ്നി​റ്റി തകരും. അതു തകർ​ന്നാൽ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ അർ​ത്ഥ​മി​ല്ല. ഗാ​ന്ധി​ജി​ക്കു പോലും ഒരു തര​ത്തി​ലു​ള്ള വൈ​രു​ദ്ധ്യ​ത്തിൽ നി​ന്നു് രക്ഷ നേടാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം യാ​ന്ത്രി​ക​സം​സ്കാ​ര​ത്തെ നി​ന്ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പോ​ക്ക​റ്റ് വാ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നട​ന്നു; തീ​വ​ണ്ടി​യിൽ സഞ്ച​രി​ച്ചു. അഹിംസ പ്ര​സം​ഗി​ച്ചി​ട്ടു് തോൽ​ച്ചെ​രി​പ്പു ധരി​ച്ചു.

കാ​റ്റു വന്നു തങ്ങ​ളെ ചലി​പ്പി​ക്കു​മെ​ന്നു ഇലകൾ പേ​ടി​ക്കു​ന്നു. ഇലകൾ കൊ​ഴി​ഞ്ഞു വീണു താൻ തടി​യാ​യി മാ​റു​മെ​ന്നു് മരം ഭയ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഒറ്റ​ത്ത​ടി​യാ​യി നിൽ​ക്കു​ന്ന മര​ത്തിൽ ആഘാ​ത​മേ​ല്പി​ക്കാൻ തന്നെ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചേ​ക്കു​മെ​ന്നു കോ​ടാ​ലി പേ​ടി​ക്കു​ന്നു. കോ​ടാ​ലി​കൊ​ണ്ടു മരം മു​റി​ച്ചി​ട്ടാൽ തന്നെ​ക്കു​റി​ച്ച് കവികൾ കവിത എഴു​തി​ക്ക​ള​യു​മെ​ന്നു് മരം​വെ​ട്ടു​കാ​രൻ പേ​ടി​ക്കു​ന്നു. എങ്ങും എന്തി​നും ഭയം. അത്യു​ക്തി വന്നു് തന്നെ ഗ്ര​സി​ക്കു​മെ​ന്നു് വാ​ക്കു പേ​ടി​ക്കു​ന്നു. പേ​ടി​യിൽ തെ​റ്റി​ല്ല. “ഡോ​ക്ടർ എസ്. കെ. നായർ എന്ന അത്ഭു​തം” എന്നു ജന​യു​ഗം വാ​രി​ക​യിൽ മേ​ലാ​റ്റൂർ രാ​ധാ​കൃ​ഷ്ണൻ എഴു​തിയ ഒരു ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ന്റെ തല​ക്കെ​ട്ടു്. വാ​ക്കി​നു​ണ്ടായ ഭയ​ത്തിൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും തെ​റ്റു​ണ്ടോ? ഇല്ലേ​യി​ല്ല. ഡോ​ക്ടർ എസ്. കെ. നായർ നല്ല അദ്ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ധ്യാ​പ​ക​നു വേണ്ട പാ​ണ്ഡി​ത്യം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വാ​യി​ക്കാൻ കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന ചില പു​സ്ത​ക​ങ്ങൾ അദ്ദേ​ഹം എഴുതി. ചി​ല​തെ​ല്ലാം വെറും ചവ​റു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. വലിയ കു​ഴ​പ്പ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഭേ​ദ​പ്പെ​ട്ട വ്യ​ക്തി. ഇത്ര​മാ​ത്ര​മേ സത്യ​മാ​യു​ള്ളു. പക്ഷേ, ലേഖകൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ “അത്ഭുത”മായി കാ​ണു​മ്പോൾ സത്യ​ത്തി​ന്റെ മാർ​ഗ്ഗ​ത്തിൽ നി​ന്നു വ്യ​തി​ച​ലി​ക്കു​ക​യാ​ണു്. ടോ​യിൻ​ബി, റസ്സൽ, സാർ​ത്ര് ഇവ​രെ​ല്ലാ​മാ​ണു് ഈ ശതാ​ബ്ദ​ത്തി​ലെ വലിയ ചി​ന്ത​കർ. അവ​രെ​പ്പോ​ലും “അത്ഭുത”മായി ആരും വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​റി​ല്ല. അത്യു​ക്തി സമ​നി​ല​യു​ള്ള മന​സ്സി​ന്റെ ലക്ഷ​ണ​മ​ല്ല. അതു പരി​പാ​ക​മി​ല്ലാ​ത്ത മന​സ്സി​ന്റെ സന്ത​തി​യാ​ണു്. ഈ പരി​പാ​ക​മി​ല്ലാ​യ്മ ചി​ല​പ്പോൾ ഈ ലേ​ഖ​ക​നും കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. എങ്കി​ലും പ്രാ​യം കൂടിയ കു​ടി​യ​നു് ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രോ​ടു കു​ടി​ക്ക​രു​തു് എന്നു് ഉപ​ദേ​ശി​ക്കാ​മ​ല്ലോ. Great, genius എന്ന പദ​ങ്ങൾ സാ​യ്പ​ന്മാർ വി​ര​ള​മാ​യേ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു. കേ​ര​ളീ​യർ അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല. നല്ല അഭി​നേ​താ​വായ സത്യൻ മരി​ച്ച​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ യു​ഗ​പ്ര​ഭാ​വൻ എന്നു പലരും വി​ളി​ച്ചു. അടു​ത്ത​കാ​ല​ത്തു് സെ​ബാ​സ്റ്റ്യൻ കു​ഞ്ഞു​ഞ്ഞു​ഭാ​ഗ​വ​ത​രെ യും അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ ഒരെ​ഴു​ത്തു​കാ​രൻ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു.

അത്യു​ക്തി മനു​ഷ്യ​ന്റെ പ്രാ​ഥ​മി​കാ​വ​ശ്യ​മാ​ണെ​ന്നു് മനഃ​ശ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ യു​ക്തി​യോ​ടെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്. സു​ര​ക്ഷി​ത​ത്വ​ത്തി​നു്, ആത്മ​സം​തൃ​പ്തി​ക്കു, അഭി​ന​ന്ദ​ന​ത്തി​നു അതു കൂ​ടി​യേ​തീ​രൂ എന്നാ​ണു് അവ​രു​ടെ മതം.

എന്റെ വീ​ട്ടി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ‘പ്ര​സ്സി’ൽ നി​ന്നു ഉയ​രു​ന്ന ശബ്ദം ഏകാ​ഗ്ര​ത​യെ നശി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. പക്ഷേ, കെ. സു​രേ​ന്ദ്രൻ ഭൂ​ത​കാല സം​ഭ​വ​ങ്ങൾ എടു​ത്തു നി​ര​ത്തു​മ്പോൾ ആ ഏകാ​ഗ്ര​ത​യ്ക്കു ഏൽ​ക്കു​ന്ന ആഘാതം നി​സ്സാ​ര​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. ഇത്ത​വ​ണ​ത്തെ “ജീ​വി​ത​വും ഞാനും” എന്ന​തിൽ ചങ്ങ​മ്പുഴ യുടെ ഒരു ചി​ത്ര​മു​ണ്ടു്. കണ്ടാ​ലും:

രണ്ടാം ദി​വ​സ​ത്തെ ചങ്ങ​മ്പു​ഴ​യു​ടെ അദ്ധ്യ​ക്ഷ​പ്ര​സം​ഗം പച്ച​കെ​ടാ​ത്ത ഒരു ചി​ത്ര​മാ​ണു്—അലം​കൃ​ത​മായ ഒരു ചി​ത്രം എന്നു കൂടി പറയാം. നീ​ണ്ടു​മെ​ലി​ഞ്ഞു ഇരു​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരാ​ളാ​ണു ചങ്ങ​മ്പുഴ. ആളിനെ അറി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം ലക്ഷണ വ്യാ​ഖ്യാ​നം നട​ത്തു​ന്ന​തിൽ അർ​ത്ഥ​മി​ല്ല. എന്നാ​ലും പറ​യു​ക​യാ​ണു്. വീ​തി​യു​ള്ള നെ​റ്റി​യും കണ്ണി​നു വര​മ്പി​ടു​ന്ന വീർ​ത്ത​മേൽ​പ്പോ​ള​ക​ളും ഭാ​വ​നാ​ത്മ​ക​മായ മാ​ന​സിക ജീ​വി​ത​ത്തെ ദ്യോ​തി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. വി​ടർ​ന്ന ചു​ണ്ടു​കൾ ഉച്ഛൃം​ഖ​ല​മായ വി​കാ​ര​ത്ത​ള്ളി​ച്ച​യേ​യും കാ​ണി​ക്കു​ന്നു. ദുർ​മ്മു​ഖ​ന​ല്ലെ​ങ്കി​ലും സു​മു​ഖ​ന​ല്ല. പക്ഷേ, സൗ​മു​ഖ്യം കൂ​ട്ടാൻ ചെ​യ്യാ​വു​ന്ന​തി​ന​പ്പു​റ​വും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്. നേർ​ത്ത മസ്ലിൻ ജു​ബ്ബാ. കഴു​ത്തിൽ​ച്ചു​റ്റി​മു​ന്നോ​ട്ടും പി​റ​കോ​ട്ടു​മാ​യി ഇട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഗം​ഭീ​രൻ കസ​വു​നേ​ര്യ​തു്; കസവു വച്ച മു​ണ്ടു്; സ്വർ​ണ്ണ​ക്ക​ണ്ണട, പത്തു വി​ര​ലു​ക​ളി​ലു​മി​ല്ല​ങ്കി​ലും അങ്ങ​നെ തോ​ന്ന​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം മോ​തി​ര​ങ്ങൾ. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു അദ്ധ്യ​ക്ഷ​നായ ചങ്ങ​മ്പുഴ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട​തു്—സം​ഗീ​ത​പട താ​ള​മേള ബഹു​ല​മായ ഒരു ചങ്ങ​മ്പു​ഴ​ക്ക​വി​ത​പോ​ലെ (കലാ​കൗ​മു​ദി).

സത്യാ​ത്മ​ക​മായ ചി​ത്ര​മാ​ണി​തു്. ‘സു​മു​ഖ​ന​ല്ല’ എന്ന പ്ര​സ്താ​വ​ത്തോ​ടു കൂടി മാ​ത്ര​മേ എനി​ക്കു യോ​ജി​ക്കാൻ കഴി​യാ​തെ​യു​ള്ളു. ചങ്ങ​മ്പുഴ സു​ന്ദ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. കവി​ത​യു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​വും കവി​യു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​വും കണ്ടു തരു​ണി​കൾ ചങ്ങ​മ്പു​ഴ​യെ അന്വേ​ഷി​ച്ചു വന്നി​രു​ന്നു. ഒരി​ക്കൽ കവിത തി​രു​ത്താ​നെ​ത്തിയ ഒരു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യെ ഞാൻ ഓർ​മ്മി​ക്കു​ന്നു. ചങ്ങ​മ്പുഴ എന്തോ സംശയം ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോൾ അവൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അടു​ത്തു ചേർ​ന്നു നി​ന്നു നെയിൽ പോ​ളീ​ഷ് ഇട്ട വി​ര​ലു​കൾ വെ​ള്ള​ക്ക​ട​ലാ​സ്സിൽ ഊന്നി. ആ കട​ലാ​സ്സിൽ റോ​സാ​പ്പൂ​ക്കൾ വീണു. അവ​ളു​ടെ കവി​ളി​ലും പനി​നീർ​പ്പൂ​ക്കൾ വി​രി​ഞ്ഞു. വാ​ക്കു​ക​ളു​ടെ സി​തോ​പ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ഇനി​യും ചി​ത്ര​ങ്ങൾ പ്ര​തി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്ക​ട്ടെ സു​രേ​ന്ദ്രൻ.

പണ്ടു പഠി​ച്ച കെ​മി​സ്ട്രി ഓർ​മ്മ​യി​ലെ​ത്തു​മോ എന്തോ? ഒരു രാ​സ​വ​സ്തു ഒന്നോ രണ്ടോ രൂ​പ​ങ്ങ​ളിൽ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടാൽ ആ രൂ​പ​ങ്ങ​ളെ അലോ​ട്രോ​പ്പ് എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നു. കാർ​ബൺ​ന്റെ അലോ​ട്രോ​പ്പു​ക​ളാ​ണു ഡയ​മ​ണ്ടും ഗ്രാ​ഫൈ​റ്റും. ജോസഫ് കട​മ്പ​നാ​ടു് മംഗളം വാ​രി​ക​യി​ലെ​ഴു​തിയ “ഒറ്റ​പ്പെ​ട്ട​വർ” എന്ന കഥ ‘പൈ​ങ്കി​ളി​ക്കഥ’ എന്ന കെ​മി​ക്കൽ എലി​മെ​ന്റി​ന്റെ അലോ​ട്രോ​പ്പു​ക​ളാ​ണു്. കൂ​ട്ടു​കാ​രി അവ​ളു​ടെ വി​വാ​ഹ​ത്തി​നു തന്നെ ക്ഷ​ണി​ച്ചി​ല്ലെ​ന്നു് ഒരു​ത്തി പരാ​തി​പ്പെ​ടു​ന്നു. വല്ല​വ​രും തള്ളി​യി​ട്ടാ​ലേ പരാ​തി​യു​ള്ളു; തനിയേ വീണാൽ എഴു​ന്നേ​റ്റു നാ​ലു​പാ​ടും നോ​ക്കി​യി​ട്ടു് ചെ​റു​ചി​രി​യോ​ടെ അങ്ങു പോകും. ജോസഫ് കട​മ്പ​നാ​ടു് എന്ന കഥാ​കാ​രൻ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ന്റെ അങ്ക​ണ​ത്തിൽ കാ​ലു​തെ​റ്റി വീ​ഴു​ന്നു. എഴു​ന്നേ​റ്റു പോ​കു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം ചി​രി​ക്കു​ന്നു. കാ​ഴ്ച​ക്കാ​രായ ഞങ്ങ​ളും ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

പു​തു​താ​യി ഓഫീ​സി​ലെ​ത്തിയ ലേ​ഡി​ക്ലാർ​ക്ക് അതി സു​ന്ദ​രി. അവൾ ജോ​ലി​യെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ഫോം പൂ​രി​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ ‘സെ​ക്സ്’ എന്ന​തി​നെ​തി​രെ “ഒൺസ് എ വീ​ക്ക്” എന്നാ​ണെ​ഴു​തി​യ​തു്. കാരണം അന്വേ​ഷി​ച്ച​പ്പോൾ അവൾ ഓഫീ​സ​റോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തു് “മി​സ്റ്റ​റി​നു കു​റ​ച്ച​ക​ലെ​യാ​ണു് ജോലി. ആഴ്ച​യിൽ ഒരി​ക്ക​ലേ വരാ​റു​ള്ളു” എന്നാ​ണു്. കലാ​കൗ​മു​ദി​യിൽ എം. എൻ. മേനോൻ എഴു​തിയ “ഒൺസ് എ വീ​ക്ക്” എന്ന കഥ​യു​ടെ സാ​ര​മി​ത​ത്രേ. കോ​ളേ​ജിൽ ചേരാൻ കു​ട്ടി​കൾ ആപ്ലി​ക്കേ​ഷൻ പൂ​രി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ അതി​ലൊ​രു കോ​ള​മു​ണ്ടു പോലും “ഫാദർ ഇഫ് എനി” എന്നു. ഇത്ത​രം നേ​ര​മ്പോ​ക്കു​ക​ളെ കഥ​ക​ളാ​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് നമ്മൾ ഒന്നും നേ​ടു​ന്നി​ല്ല. പി​ന്നെ ഒരു നേ​ര​മ്പോ​ക്കു് എന്ന മട്ടി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലോ? എം. എൻ. മേ​നോ​നെ കു​റ്റം പറ​യാ​നും വയ്യ.

ചല​ന​വും അന്ത​സ്സും ബന്ധ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണു്. സ്ത്രീ​കൾ പതു​ക്കെ മാ​ത്ര​മേ നട​ക്കാ​വൂ. ഓടി​യാൽ അവ​രു​ടെ ഡി​ഗ്നി​റ്റി ഇല്ലാ​താ​കും. കാ​ള​വ​ണ്ടി​ക്കു മന്ദ​ഗ​തി​യേ പാ​ടു​ള്ളൂ. നാ​ലു​കാ​ലും ഇള​ക്കി ഓടു​ന്ന കാ​ള​കൾ​ക്കു് അന്ത​സ്സി​ല്ല. നൂറു മീ​റ്റർ ഓടു​ന്ന​വ​ന്റെ ഡി​ഗ്നി​റ്റി ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു് വേ​ഗ​ത്തി​ലാ​ണു്. അതു് ചല​ച്ചി​ത്ര​ത്തിൽ ‘സ്ലോ മോഷനാ’ക്കി​ക്കാ​ണി​ക്കു​മ്പോൾ നമു​ക്കൊ​രു വല്ലാ​യ്മ. വിലാപ കാ​വ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു വി​യോ​ഗി​നി വൃ​ത്തം തന്നെ വേണം. ശാർ​ദ്ദൂ​ല​വി​ക്രീ​ഡി​തം പാ​ടി​ല്ല. അപ്പോൾ കു​മാ​ര​നാ​ശാ​ന്റെ പ്ര​രോ​ദന മോ? അതിനു ഉത്ത​രം പണ്ടു വള്ള​ത്തോൾ നൽകി: “ആശാൻ മഹാ​ക​വി. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു് അതാ​കാം.”