ലാൻസ് നായക് തോ­മ­സ്സ് ഓ­ഫീ­സി­ലെ വ­രാ­ന്ത­യിൽ വന്നു പു­റ­ത്തേ­യ്ക്കു നോ­ക്കി. മഞ്ഞ് തു­രു­തു­രെ വീ­ഴു­ന്ന­തു നി­ന്നി­ട്ടി­ല്ല. ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­യ്ക്കു ത­ണു­ത്ത കാ­റ്റ് അ­ടി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. ഇലകൾ കൊ­ഴി­ഞ്ഞ മ­ര­ച്ചി­ല്ല­ക­ളിൽ നി­ന്നും വീ­ടു­ക­ളു­ടെ മോ­ന്താ­യ­ത്തിൽ നി­ന്നും മ­ഞ്ഞു­ക­ട്ട­കൾ ഉ­തിർ­ന്നു­തിർ­ന്നു വീ­ഴു­ന്നു. റോ­ട്ടിൽ കൂടെ ലോ­റി­ക­ളും ജീ­പ്പു­ക­ളും പ്ര­യാ­സ­പ്പെ­ട്ടു നീ­ങ്ങു­ന്നു­ണ്ടു്. വ­ഴു­തി­പ്പോ­വാ­തി­രി­യ്ക്കാൻ അ­വ­യു­ടെ ച­ക്ര­ങ്ങ­ളിൽ ഇ­രു­മ്പു ച­ങ്ങ­ല­കൾ വ­രി­ഞ്ഞു കെ­ട്ടി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്നു. ച­ട്ടി­ത്തൊ­പ്പി­യും ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടും ‘ഗിൽ ഗട്ട്’ ബൂ­ട്ടും ധ­രി­ച്ചു് പ­ട്ടാ­ള­ക്കാർ പ്ര­യാ­സ­പ്പെ­ട്ടു ന­ട­ന്നു പോ­വു­ന്നു. കാ­ല­ടി­കൾ എ­ടു­ത്തെ­ടു­ത്തു വെ­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു­ള്ള അ­വ­രു­ടെ ന­ട­ത്തം കാണാൻ ര­സ­മു­ണ്ടു്.

ഓ­ഫീ­സി­ന്നു മു­മ്പിൽ മ­ഞ്ഞിൻ ക­ട്ട­കൾ കൊ­ണ്ടു് ഒരു പെൺ­കോ­ല­മു­ണ്ടാ­ക്കി­വെ­ച്ച­തി­നു­ചു­റ്റും രണ്ടു തടിയൻ നാ­യ്ക്കൾ വ­ട്ട­മി­ട്ടു ക­ളി­യ്ക്കു­ക­യാ­ണു്. തോ­മ­സ്സി­ന്നു രസം തോ­ന്നി. നല്ല പു­ഷ്ടി­യും ചൊ­റു­ചൊ­റു­ക്കു­മു­ള്ള നാ­യ്ക്കൾ. അ­വ­യ്ക്കു നീ­ണ്ടു്, സ­മൃ­ദ്ധ­മാ­യ, മി­നു­മി­നു­പ്പു­ള്ള രോ­മ­മു­ണ്ടു്. ഇത്ര നല്ല നാ­യ്ക്കൾ കേ­ര­ള­ത്തി­ലി­ല്ല. കേ­ര­ള­ത്തി­ലെ­ന്ന­ല്ല, ഇ­ന്ത്യ­യിൽ വേറെ എ­വി­ടേ­യും ക­ണ്ടി­ട്ടി­ല്ല. ഈ കാ­ശ്മീ­രിൽ മാ­ത്ര­മേ ഇവയെ കാണൂ.

ഭാരം വ­ലി­യ്ക്കാൻ എ­ന്തു­കൊ­ണ്ടു് ഈ നാ­യ്ക്ക­ളെ ഉ­പ­യോ­ഗി­ച്ചു­കൂ­ടാ? നാ­യ്ക്ക­ളെ­ക്കൊ­ണ്ടു ഭാരം വ­ലി­പ്പി­യ്ക്കു­ന്ന ഏതോ ഒ­രിം­ഗ്ലീ­ഷു പടം ക­ണ്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്. സ്റ്റു­വർ­ട്ട് ഗ്രെ­യ്ഞ്ചർ അ­ഭി­ന­യി­ച്ച ആ പ­ട­ത്തി­ന്റെ പേ­രെ­ന്താ­ണെ­ന്നു തോ­മ­സ്സ് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു… ഓ. പി­ടി­കി­ട്ടി. ‘വൈൽഡ് നോർ­ത്ത്.’

സ്റ്റു­വർ­ട്ടു് ഗ്രേ­ഞ്ച­രു­ടെ അ­ഭി­ന­യം ഒന്നു വേ­റെ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണു്. ക­റു­ത്ത ത­ല­മു­ടി­യു­ള്ള ആ സു­ന്ദ­രൻ ഒ­രി­ന്ത്യ­ക്കാ­ര­നാ­ണോ എ­ന്നു് ആരും സം­ശ­യി­ച്ചു­പോ­വും. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ഓരോ ച­ല­ന­വും കോ­രി­ത്ത­രി­പ്പി­യ്ക്കും. അ­ദ്ദേ­ഹം കു­ടി­ക്കു­ന്ന­തി­ന്നു­ത­ന്നെ ഒരു പ്ര­ത്യേ­ക­ത­യു­ണ്ടു്. കു­ടി­യെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ലോ­ചി­ച്ച­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സി­ന്നു കൂ­ടു­തൽ ത­ണു­പ്പു­തോ­ന്നി. കു­ടി­ച്ചി­ട്ടു രണ്ടു ദി­വ­സ­മാ­യി. കാശു കൊ­ടു­ത്താ­ലും ‘റം’ കി­ട്ടു­വാൻ വിഷമം. അ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും ഓ­ഫീ­സ­റു­ടെ കു­റി­പ്പു­വേ­ണം കു­റി­പ്പിൽ മു­ദ്ര­യ­ടി­ക്ക­ണം, ഓ­ഫീ­സ­റു­ടെ പേരു ബ്ലോ­ക്കു് ലെ­റ്റ­റി­ലെ­ഴു­ത­ണം. അ­ങ്ങി­നെ പലതും വേണം.

ഇ­ന്നെ­ന്താ­യാ­ലും കു­ടി­യ്ക്ക­ണം. ശ­നി­യാ­ഴ്ച­യാ­ണു്. നാളെ ഒ­ഴി­വു്. രാ­വി­ലെ പ­ത്തു­മ­ണി­വ­രെ കി­ട­ന്നു­റ­ങ്ങാം. തോ­മ­സ്സി­ന്നു് ഉ­ന്മേ­ഷം തോ­ന്നി. എത്ര ‘പെ­ഗ്ഗ് അ­ടി­യ്ക്ക­ണം? ചു­രു­ങ്ങി­യ­തു് പ­ത്തു­പെ­ഗ്ഗ്. പ­ത്തു­പെ­ഗ്ഗി­ന്നു് ഇ­രു­പ­തു് ഔൺസ്. പത്തു പെ­ഗ്ഗ് വ­ലി­യൊ­രു കു­ടി­യൊ­ന്നു­മ­ല്ല. മു­നി­സ്വാ­മി പ­ന്ത­യം വെ­ച്ചു രണ്ടു കു­പ്പി ‘റം’ ഇ­രു­ന്ന ഇ­രു­പ്പിൽ കു­ടി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്. അ­ത്ര­യും കു­ടി­ക്കാൻ വയ്യ. മു­നി­സ്വാ­മി കു­ടി­യ്ക്കാൻ വേ­ണ്ടി ജ­നി­ച്ച­വ­നാ­ണു്.

തോ­മ­സ്സ് ഒരു ‘ചാർ­മി­നാർ’ സി­ഗ­ര­റ്റെ­ടു­ത്തു ചു­ണ്ട­ത്തു വെ­ച്ചു. വ­രാ­ന്ത­യു­ടെ മൂ­ല­യിൽ എ­രി­ഞ്ഞു കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്ന ബു­ക്കാ­രി­യ്ക്ക­ടു­ത്തേ­യ്ക്കു ന­ട­ന്നു. ബു­ക്കാ­രി ന­ല്ല­വ­ണ്ണം ക­ത്തു­ന്നി­ല്ല. ഒരു കഷണം ക­ട­ലാ­സെ­ടു­ത്തു ചു­രു­ട്ടി ബു­ക്കാ­രി­യി­ലേ­ക്കു കാ­ട്ടി ക­ത്തി­ച്ചു സി­ഗ­ര­റ്റു പി­ടി­പ്പി­ച്ചു. ത­ണു­പ്പു കു­റ­ച്ചൊ­ന്നു കു­റ­ഞ്ഞ­പോ­ലെ തോ­ന്നി. പു­ക­വി­ട്ടു­കൊ­ണ്ടു വ­രാ­ന്ത­യിൽ ന­ട­ന്നു. ഇന്നു മൂ­ക്ക­റ്റം കു­ടി­യ്ക്ക­ണം. ഒരു കു­പ്പി ‘ജിൻ’ കൂ­ടി­യു­ണ്ടെ­ങ്കിൽ എന്തു സു­ഖ­മാ­യി­രി­യ്ക്കും. ത്രീ എക്സ് റ­മ്മും ജി­ന്നും കൂടി ചേർ­ത്തു കു­റേ­ശ്ശെ കു­റേ­ശ്ശെ­യാ­യി കു­ടി­ക്കു­ക. എന്തു ര­സ­മാ­യി­രി­യ്ക്കും! മി­ലി­റ്റ­റി കാ­ന്റി­നിൽ ജിൻ വി­ല്പ­ന­യ്ക്കു വെ­യ്ക്കാ­ത്ത­തിൽ തോ­മ­സ്സി­ന്നു് അരിശം തോ­ന്നി. ജിൻ ഉ­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു­വെ­ങ്കിൽ ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രെ കാ­ക്ക­പി­ടി­യ്ക്കാ­മാ­യി­രു­ന്നു. ജി­ന്നി­നു വേ­ണ്ടി കാ­ക്ക­പി­ടി­യ്ക്കു­ന്ന­തിൽ­ത്ത­ന്നെ ഒരു പ­ത്രാ­സു­ണ്ടു്.

ക­രു­ണാ­ക­ര­നേ­യും പ­ണി­ക്ക­രേ­യും പറ്റി തോ­മ­സ്സ് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു. ഓരോ കു­പ്പി­വീ­തം കൊ­ണ്ടു­വ­രാ­മെ­ന്നാ­ണു് അവർ പ­റ­ഞ്ഞി­രി­ക്കു­ന്ന­തു്. അവർ ‘ഗുൽ­മർ­ഗ്ഗി’ലേ­യ്ക്കു കൂ­റി­യർ ഡ്യൂ­ട്ടി പോ­യി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്. അവിടെ ഇഷ്ടം പോലെ കി­ട്ടും. പണം കൊ­ടു­ക്കു­ക­യേ വേ­ണ്ടു.

അവർ കൊ­ണ്ടു­വ­രാ­തി­രി­ക്കു­ക­യി­ല്ല. ഇ­തി­ന്നു മു­മ്പു് അ­ങ്ങി­നെ ഉ­ണ്ടാ­യി­ട്ടി­ല്ല. അവർ കൊ­ണ്ടു­വ­രും എന്നു പ­റ­ഞ്ഞാൽ കൊ­ണ്ടു­വ­രും.

തോ­മ­സ്സ് ഓ­ഫീ­സി­ലെ ക്ലോ­ക്കി­ലേ­യ്ക്കു നോ­ക്കി—നാ­ല­ടി­യ്ക്കാൻ 10 മി­നി­റ്റു­ണ്ടു്. അഞ്ചു മ­ണി­ക്കു ക­രു­ണാ­ക­ര­നും പ­ണി­ക്ക­രും കൂ­റി­യർ ഡ്യൂ­ട്ടി ക­ഴി­ഞ്ഞു­വ­രും. ഇനി ഒരു മ­ണി­ക്കൂ­റു­കൂ­ടി ക­ഴി­യ­ണം അവർ വ­രു­വാൻ.

തോ­മ­സ്സ് വ­രാ­ന്ത­യിൽ നി­ന്നു് ഓഫീസ് മു­റി­യി­ലേ­യ്ക്കു പോയി സ്റ്റാൻ­ഡിൽ തൂ­ക്കി­യി­രി­ക്കു­ന്ന ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടു് എ­ടു­ത്തു ധ­രി­ച്ചു. ബ്ലൂ ബാ­ര­റ്റ് കേ­പ്പ് തലയിൽ അ­മർ­ത്തി­ക­യ­റ്റി പു­റ­ത്തേ­ക്കി­റ­ങ്ങി. റോ­ട്ടിൽ ക­യ­റി­യ­പ്പോ­ഴേ­യ്ക്കും മ­ഞ്ഞു് അ­ധി­ക­മാ­യി വീ­ഴു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി. ക്വാർ­ട്ടർ മാ­സ്റ്റർ സ്റ്റോ­റി­ന്റെ അ­ടു­ത്തെ­ത്തി­യ­പ്പോൾ കു­റ­ച്ചു­നേ­രം സം­ശ­യി­ച്ചു­നി­ന്നു. മു­റി­യിൽ മൂ­ന്നു ദി­വ­സ­മാ­യി തീ­യി­ട്ടി­ട്ടി­ല്ല. ബു­ക്കാ­രി­യ്ക്ക­ക­ത്തു് ഒരു നു­ള്ളു ചാരം പോ­ലു­മി­ല്ല. ഇത്ര അലസത ന­ന്ന­ല്ല. ക­രു­ണാ­ക­ര­നും പ­ണി­ക്കർ­ക്കും ദി­വ­സ­വും കൂ­റി­യർ ഡ്യൂ­ട്ടി­യാ­ണു്. അവർ പോ­ക­ട്ടെ. ഈ വർ­ഗ്ഗീ­സി­നെ­ന്താ സ്റ്റോ­റിൽ നി­ന്നു് ഒരു വി­റ­കിൻ­മു­ട്ടി കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നാൽ? അ­വ­ന്നു വ­ല്ലാ­ത്തൊ­രു നാ­ട്യ­മു­ണ്ടു്. അവൻ ക്ലാർ­ക്കാ­ണ­ത്രെ… ബാബു! തോ­മ­സ്സി­ന് വർ­ഗ്ഗീ­സി­നോ­ടു് എ­ന്തെ­ന്നി­ല്ലാ­ത്ത അരിശം തോ­ന്നി. നാലാൾ ഒരു മു­റി­യിൽ കി­ട­ക്കു­ന്നു. നാലും മ­ല­യാ­ളി­കൾ. ഇ­ന്ത്യ­യു­ടെ തെ­ക്കേ അ­റ്റ­ത്തു ജ­നി­ച്ച­വർ. ഇ­പ്പോൾ ഇന്നു വ­ട­ക്കേ­യ­റ്റ­ത്തു ജീ­വി­യ്ക്കു­ന്നു. അ­പ്പോൾ കു­റ­ച്ചൊ­രൊ­രു­മ വേ­ണ്ടേ?… വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്ന­തി­ല്ല. അ­വ­ന്നു കു­ടി­ക്ക­ണം. കു­ടി­ച്ചു ക­മ്പി­ളി­യ്ക്കു­ള്ളിൽ കയറും… ഉ­റ­ങ്ങും. രാ­വി­ലെ ത­ല­യ്ക്കു വെ­ളി­വു വ­രു­മ്പോ­ഴേ ത­ണു­പ്പി­നെ­പ്പ­റ്റി ഓർ­ക്കൂ. കോ­ച്ചി വി­റ­യ്ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­വും, കൈ­വി­ര­ലു­കൾ മ­ട­ക്കാ­നും നി­വർ­ത്താ­നും കൂടി വി­ഷ­മ­മാ­യി­രി­ക്കും…

ഇ­ന്നെ­ന്താ­ണെ­ങ്കി­ലും ബു­ക്കാ­രി ക­ത്തി­യ്ക്ക­ണം. തോ­മ­സ്സ് ഉ­റ­ച്ചു. ക്വാർ­ട്ടർ മാ­സ്റ്റർ സ്റ്റോ­റി­ന്റെ പിൻ­ഭാ­ഗ­ത്താ­ണു വി­റ­കിൻ മു­ട്ടി. ചു­മ­ലിൽ വെ­ച്ചു തോ­മ­സ്സ് ന­ട­ന്നു. അ­തിൽ­നി­ന്നു വെ­ള്ള­ത്തു­ള്ളി­കൾ ഗ്രെ­യി­റ്റ് കോ­ട്ടി­ലേ­ക്കു ഇ­റ്റി­റ്റു വീ­ണു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു.

വി­റ­കിൻ മു­ട്ടി ബാ­ര­ക്കി­ന്റെ മു­മ്പി­ലി­ട്ടു തോ­മ­സ്സ് മു­റി­യി­ലേ­ക്കു പോയി. വർ­ഗ്ഗീ­സ് വ­ന്നി­ട്ടി­ല്ല. അവൻ വ­ന്നി­രു­ന്നു­വെ­ങ്കിൽ ഈ വി­റ­കിൻ­മു­ട്ടി വെ­ട്ടി­ക്കീ­റാ­നെ­ങ്കി­ലും പ­റ­യാ­മാ­യി­രു­ന്നു. എ­ന്താ­യാ­ലും ചായ കു­ടി­ക്കു­ക തന്നെ. ഗ്ലാ­സ്സെ­ടു­ത്തു മെ­സ്സി­ലേ­ക്കു പോയി. ചായ പ­ച്ച­വെ­ള്ളം പോലെ ത­ണു­ത്തി­രി­ക്കു­ന്നു. ഈ മ­ഞ്ഞു­കാ­ല­ത്തു ചൂ­ടു­ള്ള­തൊ­ന്നും തി­ന്നാ­നോ കു­ടി­ക്കാ­നോ കി­ട്ടി­ല്ല. അ­ടു­പ്പിൽ നി­ന്നു വാ­ങ്ങു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും ത­ണു­ക്കു­ക­യാ­യി.

ക­പ്പിൽ നിറയെ ചായ എ­ടു­ത്തു് അ­ടു­പ്പിൻ­ക­ല്ലിൽ വെ­ച്ചു. കു­ടി­ക്കാൻ ഒരിളം ചൂ­ടെ­ങ്കി­ലും വേ­ണ്ടേ? എ­ന്നി­ട്ടു ത­ണു­ത്തു­മ­ര­വി­ച്ച കൈ­വി­ര­ലു­കൾ അ­ടു­പ്പി­ന­രി­ക­ത്തി­രു­ന്നു ചൂ­ടാ­ക്കി. കു­റ­ച്ചൊ­രാ­ശ്വാ­സം തോ­ന്നി.

മെ­സ്സിൽ­നി­ന്നു തി­രി­ച്ചു­വ­ന്ന­പ്പോ­ഴും വർ­ഗ്ഗീ­സ് വ­ന്നി­ട്ടി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടു് ഊരി ബെ­ഡ്ഡി­ലേ­ക്കെ­റി­ഞ്ഞു. അതു ബെ­ഡ്ഡിൽ ലേ­ഔ­ട്ടു് ചെ­യ്തി­രി­ക്കു­ന്ന ‘വെ­ബ്ബ് എ­ക്വി­പ്മെ­ന്റി’ന്നു് ഒ­രാ­വ­ര­ണ­മി­ട്ടു.

ചാർ­മി­നാർ സി­ഗ­ര­റ്റ് ഒ­ന്നു­കൂ­ടി ക­ത്തി­ച്ചു വ­ലി­ച്ചു. ന­ശി­ച്ച സി­ഗ­ര­റ്റ്. ഇതു വ­ലി­ച്ചു വ­ലി­ച്ചു തൊണ്ട അ­ട­ഞ്ഞു­പോ­യി. നല്ല മലബാർ ബീ­ഡി­യെ വെ­ല്ലു­വി­ളി­ക്കാൻ ഒരു സി­ഗ­ര­റ്റി­നും ശ­ക്തി­യി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് അ­വ­ജ്ഞ­യോ­ടെ അ­തെ­ടു­ത്തു പു­റ­ത്തേ­ക്കൊ­രേ­റു­കൊ­ടു­ത്തു. ന­ശി­ച്ച സാധനം. എ­ന്താ­യാ­ലും അ­മ്പ­തു കെ­ട്ടു മലബാർ ബീഡി അ­യ­യ്ക്കാൻ മൊ­യ്തു­ണ്ണി­ക്കു് എ­ഴു­ത­ണ­മെ­ന്നു വി­ചാ­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു.

വി­റ­കിൻ മു­ട്ടി അ­വി­ടെ­ത്ത­ന്നെ കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. വെ­ട്ടി­ക്കീ­റ­ണം. വർ­ഗ്ഗീ­സി­നെ കാ­ത്തി­രു­ന്നാൽ സംഗതി ന­ട­പ്പി­ല്ല. അ­ടു­ത്ത മു­റി­യിൽ പോയി കോ­ടാ­ലി വാ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു. വി­റ­കിൻ­മു­ട്ടി­യിൽ കോ­ടാ­ലി പി­ടി­ക്കു­ന്നി­ല്ല. തെ­ന്നി­ത്തെ­റി­ക്കു­ക­യാ­ണു്. അ­തോ­ടൊ­പ്പം തന്നെ മ­ഞ്ഞിൻ ക­ട്ട­കൾ തെ­റി­ച്ചു­പോ­കു­ന്നു­മു­ണ്ടു്. തോ­മ­സ്സ് ആ­ഞ്ഞാ­ഞ്ഞു­വെ­ട്ടി. ഒരു വി­ധ­ത്തിൽ എ­ല്ലാം വെ­ട്ടി­ക്കീ­റി മു­റി­യിൽ കൊ­ണ്ടു­പോ­യി­ട്ടു.

ഇനി ബു­ക്കാ­രി ക­ത്തി­ക്ക­ണം. പച്ച വി­റ­കു് ക­ത്തു­ക­യി­ല്ല. അ­ടു­ത്ത മു­റി­യിൽ പ്ര­കാ­ശ് ച­ന്ദും കൂ­ട്ടു­കാ­രു­മാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് അ­ങ്ങോ­ട്ടു പോയി. “ഥോഡാ സുകാ ലക്ഡി ദോ ഭയ്യാ.”[1]

പ്ര­കാ­ശ്ച­ന്ദ് ആദ്യം കൊ­ടു­ത്തി­ല്ല.

തോ­മ­സ്സ് വീ­ണ്ടും വീ­ണ്ടും ചോ­ദി­ച്ചു.

അ­പ്പോൾ “ഫിർ നഹി പൂ­ഛ്നാ, ടീകെ”[2] എ­ന്നൊ­രു താ­ക്കീ­തോ­ടു­കൂ­ടി നാ­ല­ഞ്ചു കൊ­ള്ളി വിറകു കൊ­ടു­ത്തു. വി­റ­കിൻ നു­റു­ങ്ങു­ക­ളി­ട്ടു തോ­മ­സ്സ് ബു­ക്കാ­രി ക­ത്തി­ച്ചു. പച്ച വിറക് അ­തി­നു­ചു­റ്റും കു­ത്തി­നിർ­ത്തി.

“ഗുഡ് ഈ­വി­നി­ങ്ങ് മി­സ്റ്റർ തോ­മ­സ്സ്.” വർ­ഗ്ഗീ­സ് വാ­തി­ല്ക്കൽ നി­ന്നു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

തോ­മ­സ്സ് ഒ­ന്നും പ­റ­ഞ്ഞി­ല്ല. ഒക്കെ ശ­രി­പ്പെ­ട്ട­പ്പോൾ വ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്നു!

വർ­ഗ്ഗീ­സ് ഒ­രിം­ഗ്ലീ­ഷ് പാ­ട്ടു മൂ­ളി­ക്കൊ­ണ്ടു ചില ആം­ഗ്യ­ക­ലാ­ശ­ങ്ങ­ളോ­ടെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“എ­ന്താ­ടോ മി­ണ്ടാ­ത്ത­തു്? നി­ന്റെ പെൺ­പി­റ­ന്നോ­രു് പി­ണ­ങ്ങി­യി­രി­ക്ക്വാ?”

തോ­മ­സ്സ് കേ­ട്ട­ഭാ­വ­മേ ന­ടി­ച്ചി­ല്ല.

അ­പ്പോൾ വർ­ഗ്ഗീ­സ് പാ­ന്റി­ന്റെ കീ­ശ­യിൽ നി­ന്നു് ഒരു കു­പ്പി ‘റം’ എ­ടു­ത്തു പൊ­ക്കി­പ്പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു വി­ജ­യ­ഭാ­വ­ത്തിൽ പ­റ­ഞ്ഞു: “തോ­മ­സ്സേ കണ്ടോ, ദ­ശ­മൂ­ലാ­രി­ഷ്ടം.”

തോ­മ­സ്സ് നോ­ക്കി–’റം’ അ­യാ­ളു­ടെ ക­ണ്ണു­കൾ കി­ട­ന്നു തി­ള­ങ്ങി.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് അ­പ്പോ­ഴും കു­പ്പി പൊ­ക്കി­പ്പി­ടി­ച്ചു നി­ല്ക്കു­ക­യാ­ണു്. തോ­മ­സ്സി­ന്റെ ക­ണ്ണു­കൾ സ­ന്തോ­ഷം കൊ­ണ്ടു തി­ള­ങ്ങു­ന്ന­തു ക­ണ്ട­പ്പോൾ വർ­ഗ്ഗീ­സ് ഹർ­ഷോ­ന്മാ­ദ­ത്തോ­ടെ രാ­ജ്ക­പൂ­റി­നെ­പ്പോ­ലെ ഒന്നു ചാടി: ‘പപ്പി… പപ്പി…’

“ഛെ… ചെ­ത്ത­മു­ണ്ടാ­ക്കാ­തെ, എ­വി­ട­ന്നു കി­ട്ടി?” തോ­മ­സ്സ്.

“എത്ര പാ­ടു­പെ­ട്ടു­വെ­ന്നോ. സ്റ്റേ­ഷൻ കാ­ന്റീ­നിൽ ചെ­ന്ന­പ്പോൾ മാ­നേ­ജർ പ­റ­ഞ്ഞു ഓ­ഫീ­സ­റു­ടെ കു­റി­പ്പു വേ­ണ­മെ­ന്നു്.”

“എ­ന്നി­ട്ടു്?”

“എ­ന്നി­ട്ടെ­ന്താ, മേ­ത്താ­സാ­ബി­നെ പോ­യി­ക്ക­ണ്ടു. ‘ടപ്പാ’ന്നു് ഒരു സ­ല്യൂ­ട്ട­ങ്ങ് പാ­സ്സാ­ക്കി. പു­ള്ളി­ക്കാ­രൻ കു­റി­പ്പെ­ഴു­തി­ത്ത­ന്നു.”

“നീ ചൊ­ണ­യു­ള്ള­വൻ.”

“അല്ല, അതു പോ­ട്ടെ, ചു­മ്മാ കെട, പൊ­ക്കാ­തെ.”

വർ­ഗ്ഗീ­സ് ബു­ക്കാ­രി­ക്ക­ടു­ത്തു­വ­ന്നി­രു­ന്നു. ബൂ­ട്ടു­ക­ളൂ­രി. സോ­ക്സ് ന­ന­ഞ്ഞി­രി­ക്കു­ന്നു. സോ­ക്സ് ഊരി ബു­ക്കാ­രി­യു­ടെ കു­ഴ­ലിൽ ഉ­ണ­ങ്ങാ­നി­ട്ടു: “എന്റെ പൊ­ന്ന­ച്ചാ എന്നാ കു­ളി­രാ”

“എന്താ പ­ണി­യ്ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും വ­രാ­ത്ത­തു്?” തോ­മ­സ്സ് ആ­രോ­ടെ­ന്നി­ല്ലാ­തെ ചോ­ദി­ച്ചു.

“ട്ര­ക്ക് ബ്രെ­യ്ക്കു് ഡൌൺ ആ­യി­ട്ടു­ണ്ടോ എ­ന്നൊ­രു സംശയം. ‘ വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു.

“ദൈ­വ­ത്തി­ന്റെ കൃ­പ­കൊ­ണ്ടു് ഞങ്ങൾ ഇതാ എ­ത്തി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്നു.”

എ­ല്ലാ­വ­രും പൊ­ട്ടി­ച്ചി­രി­ച്ചു. അ­വ­രു­ടെ ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടു­ക­ളിൽ­നി­ന്നു് രണ്ടു കു­പ്പി­കൾ പു­റ­ത്തു­വ­ന്നു. തോ­മ­സ്സ് തു­ള്ളി­ച്ചാ­ടി. ബ­ലേ­ബ­ലേ! എ­ല്ലാം കൂടി വൺ, ടൂ, ത്രീ—മൂ­ന്നു കു­പ്പി…”

“എ­ന്താ­യി­ട്ടെ­ന്താ, മെ­സ്സിൽ ഇ­ന്നു് ഇ­റ­ച്ചി ഇല്ല.” പ­ണി­ക്കർ ഇ­ച്ഛാ­ഭം­ഗ­ത്തോ­ടെ പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഉം, എന്താ കാരണം?”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

“ക്രി­സ്തു­മ­സ്സ് അല്ലേ വ­ര­ണ­തു്”—ക­രു­ണാ­ക­രൻ.

“ക്രി­സ്തു­മ­സ്സി­ന്നു എ­ല്ലാം കൂടി ഒ­ന്നി­ച്ചു ഡ്രോ ചെ­യ്യാൻ പോ­ക­യാ­ണ­ത്രേ.”—പ­ണി­ക്കർ.

“എ­ല്ലാം തു­ല­ഞ്ഞു. ഇ­റ­ച്ചി­യി­ല്ലാ­തെ കു­ടി­ക്കാൻ സു­ഖ­മി­ല്ല.”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

“കാ­ന്റീ­നിൽ നി­ന്നു് രണ്ടു ബീ­ഫ്ടിൻ വാ­ങ്ങി­യാ­ലോ?”—പ­ണി­ക്കർ.

“ഞാൻ തി­ന്ന­ത്തി­ല്ല”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

“മീൻ­ടിൻ വാ­ങ്ങി­ക്കാം.”—തോ­മ­സ്സ്.

“ഓ, റഡി’ എ­ല്ലാ­വ­രും ശ­രി­വെ­ച്ചു.

ക­രു­ണാ­ക­രൻ മീൻ ടിൻ വാ­ങ്ങാൻ കാ­ന്റീ­നി­ലേ­യ്ക്കു പോയി.

“വർ­ഗ്ഗീ­സേ, നീ പോയി ച­പ്പാ­ത്തി വാ­ങ്ങി വന്നേ.” തോ­മ­സ്സ് വർ­ഗ്ഗീ­സി­നെ മെ­സ്സി­ലേ­ക്ക­യ­യ്ക്കാൻ നോ­ക്കു­ക­യാ­ണു്.

“ചു­മ്മാ കെട. എ­ന്നെ­ക്കൊ­ണ്ടു മേല.”

“ഞാൻ കൊ­ണ്ടു­വ­രാം.” പ­ണി­ക്കർ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു രണ്ടു പ്ലെ­യി­റ്റു­ക­ളെ­ടു­ത്തു പു­റ­പ്പെ­ട്ടു.

“ചു­രു­ങ്ങി­യ­തു് നാ­ല്പ­തു്” തോമസ് ഓർ­മ്മി­പ്പി­ച്ചു.

“നി­ന്റെ ഒ­ടു­ക്ക­ത്തെ തീ­റ്റി…” വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും ഒ­ന്നി­ച്ചാ­ണു് വ­ന്ന­തു്. ച­പ്പാ­ത്തി ര­ണ്ട­ടു­ക്കു­ക­ളാ­ക്കി പ്ലെ­യി­റ്റിൽ വെ­ച്ചു. മീൻ ടിൻ തു­റ­ന്നു. മെ­സ്സ്ടി­ന്നി­ലി­ട്ടു് ബു­ക്കാ­രി­യിൽ­വെ­ച്ചു ചൂ­ടാ­ക്കി. അതിൽ മു­ള­കു­പൊ­ടി­യും ഉ­പ്പും വിതറി. ഉള്ളി ചേർ­ത്തി­ള­ക്കി. ഡാൽഡാ ത­ളി­ച്ചു. പ­ണി­ക്കർ ഉ­ള്ളം­കൈ­യിൽ സ്വാ­ദു നോ­ക്കി: “ഡി­ലീ­ഷ്യ­സ്സ്!”[3]

നാ­ലു­പേ­രും വ­ട്ട­മി­ട്ടി­രു­ന്നു. ക­പ്പു­കൾ നി­ര­ന്നു. കു­പ്പി­കൾ നി­ര­ന്നു. ച­പ്പാ­ത്തി­യു­ടെ ചെറിയ രണ്ടു കൂ­മ്പാ­ര­ങ്ങൾ. മീൻ­ക­റി­യു­ടെ കൊതി തോ­ന്നി­ക്കു­ന്ന മണം.

ഒ­ന്നാ­മ­ത്തെ കു­പ്പി നാലു ക­പ്പു­ക­ളി­ലാ­യി ഒ­ഴി­ച്ചു. റ­മ്മി­ന്റെ ഗ്യാ­സ് മൂ­ക്കി­ലേ­ക്കു് അ­ടി­ച്ചു­ക­യ­റു­ക­യാ­ണു്.

“എ­ന്തൊ­രു ഗ്യാ­സാ­ണ്!” ക­രു­ണാ­ക­രൻ കർ­ചീ­ഫെ­ടു­ത്തു മൂ­ക്കു­പൊ­ത്തി.

“അ­ക­ത്തു­ചെ­ല്ലു­മ്പ­ളോ?”—തോമസ്.

“ശരി. വെ­ള്ള­ക്കാ­ര­ന്റെ സ്റ്റ­യ്ലിൽ കു­ടി­ച്ചു കളയാം.” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞ് അവർ നാ­ലു­പേ­രും ക­പ്പു­കൾ ത­മ്മിൽ മു­ട്ടി­ച്ചു. പ­ണി­ക്ക­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും ഒ­രൊ­റ്റ മൂ­ച്ചിൽ ക­പ്പു് കാ­ലി­യാ­ക്കി.

“കു­ടി­യ്ക്കാൻ പ­ഠി­യ്ക്ക­ണം.”—തോ­മ­സ്സി­ന്നു് അ­വ­രു­ടെ കുടി അത്ര ബോ­ധി­ച്ചി­ല്ല.

“അ­തി­നു­ള്ള പ­രീ­ക്ഷ എ­വ­ട്യാ?”—പ­ണി­ക്കർ.

“പോടാ തർ­ക്കു­ത്ത­രം പറയാൻ നി­ക്ക­ണു്”—തോ­മ­സ്സ്.

ബു­ക്കാ­രി ന­ല്ല­വ­ണ്ണം എ­രി­ഞ്ഞു ക­ത്തി­ത്തു­ട­ങ്ങി. പ­ണി­ക്കർ ഒരു കൊ­ള്ളി വി­റ­കു് അ­തി­ന­ക­ത്തി­ട്ടു് ഒന്നു കൂടി ഊ­തി­ക്ക­ത്തി­ച്ചു.

“തോ­മ­സ്സ്, മ­റ്റേ­ക്കു­പ്പി തു­റ­ക്കു്.” വർ­ഗ്ഗീ­സ് ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ കു­പ്പി­യിൽ നോ­ട്ട­മി­ടു­ക­യാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് കു­പ്പി­യു­ടെ അ­ട­പ്പു വ­ലി­ച്ചു­തു­റ­ന്നു. എ­ന്നി­ട്ടു നാലു ക­പ്പു­ക­ളി­ലാ­യി ഒ­ഴി­ച്ചു. ഒരു നി­മി­ഷ­ത്തി­നു­ള്ളിൽ ക­പ്പു­കൾ കാ­ലി­യാ­യി.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “അ­ടു­ത്തു ലീവിൽ പോയാൽ ഞാൻ പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടും.”

“എ­വി­ട­ന്നാ?”

“ച­ങ്ങ­നാ­ശ്ശേ­രീ­ന്നു്.”

ക­രു­ണാ­ക­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു: “ഞാൻ പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടു­മെ­ന്നു­ത­ന്നെ തോ­ന്നു­ന്നി­ല്ല. ഞാൻ കു­ട്ടി­യാ­ണെ­ന്നാ­ണു് അമ്മ പ­റ­യു­ന്ന­തു്.”

“മു­ല­കു­ടി മാ­റാ­ത്ത കു­ട്ടി.”

“ആ­രാ­ണു് മു­ല­കു­ടി മാ­റാ­ത്ത കു­ട്ടി?” എന്നു ചോ­ദി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു പി. കെ. നായർ വ­ന്നു­ക­യ­റി. മൂ­ക്ക­റ്റം കു­ടി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്. കു­ടി­ച്ചു പി­മ്പി­രി ക­യ­റി­യി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “ക­രു­ണാ­ക­ര­ന്റെ അമ്മ പ­റ­ക­യാ­ണ്, അവൻ കൊ­ച്ചു­കു­ഞ്ഞാ­ണെ­ന്നു്.”

“ശര്യാ. എന്റെ അമ്മ പ­റ­യു­ന്ന­തും ഞാൻ കു­ട്ടി­യാ­ണെ­ന്നാ­ണു്. അ­മ്മാ­വൻ പ­റ­യു­ന്ന­തു ഞാൻ കു­ട്ടി­യ­ല്ലെ­ന്നാ­ണു്.”

“എന്താ അ­മ്മാ­മ­ന്നു പെൺ­മ­ക്കൾ ഒരു പാ­ടു­ണ്ടാ­വും, ഇല്യോ?” പ­ണി­ക്കർ.

അ­ത്ര­യ­ധി­ക­മൊ­ന്നു­മി­ല്ല. എ­ട്ടെ­ണ്ണം. ഇ­ട­യ്ക്കും ത­ല­യ്ക്കും ചി­ലർ­ക്കൊ­ക്കെ ഭർ­ത്താ­ക്ക­ന്മാ­രു­ണ്ടു്. ഒ­ന്നി­നെ ന­മ്മു­ടെ ത­ലേ­ലും കേ­റ്റി­വെ­യ്ക്കാൻ ഒരു ശ്രമം ന­ട­ന്നു.”

“എ­ന്നി­ട്ടു പ­റ്റീ­ല്ലേ?”—പ­ണി­ക്കർ.

“കേ­ട്ടോ തമാശ? ഞാൻ അ­തു­ക­ളെ­യൊ­ന്നും ചൊ­വ്വി­നു ക­ണ്ടി­ട്ടി­ല്ല. പ­ത്തു­മു­പ്പ­തു കൊ­ല്ല­മാ­യി അ­മ്മാ­മൻ ത­മി­ഴ്‌­നാ­ട്ടി­ലെ­വി­ടെ­യോ ആണു്. പി. കെ. നായർ ഒരു സി­ഗ­ര­റ്റെ­ടു­ത്തു വ­ലി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു തു­ടർ­ന്നു: “ഞാൻ പെ­ണ്ണു­കാ­ണാൻ പോയി. ചാ­യ­യു­മാ­യി പെ­ണ്ണു ത­ള­ത്തിൽ വ­ന്ന­പ്പോൾ ഞാ­ന­ങ്ങു് അന്തം വി­ട്ടു. ഉ­മ്മ­റ­ത്തെ രണ്ടു പ­ല്ലു­കൾ ചു­ണ്ടു­ക­ളെ തള്ളി മാ­റ്റി­ക്കൊ­ണ്ടു പു­റ­ത്തേ­ക്കെ­ത്തി നോ­ക്കു­ക­യാ­ണു്. കു­റ­ച്ചൊ­രു വി­ദ്യ­യു­ണ്ടു് ന­ട­ത്ത­ത്തി­ന്നു്. എ­ന്നാ­ലും പ­ണ്ട­ങ്ങൾ പി­ടു­പി­ടു­പ്പ­തു്.

“അ­പ്പോൾ ത­നി­ക്കു പി­ടി­ച്ചി­ല്ല, അല്ലേ?”—പ­ണി­ക്കർ.

“ഒ­ട്ടും പി­ടി­ച്ചി­ല്ല. പക്ഷേ, അ­വ­ളു­ടെ ഒ­ര­നു­ജ­ത്തി­യു­ണ്ടു്. ഹായ്! എന്താ പ­റ­യേ­ണ്ട­തു് ജ­സ്റ്റ് ലൈ­ക്കു് പാൽ­പാ­യ­സം, യൂ സീ.”

എ­ല്ലാ­വ­രും പൊ­ട്ടി­ച്ചി­രി­ച്ചു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “കേ­ട്ടോ. പി. കെ., സൗ­ന്ദ­ര്യം ഹൃ­ദ­യ­ത്തി­ലാ­ണു്. ബാ­ഹ്യ­മാ­യ സൗ­ന്ദ­ര്യം വെറും പ­കി­ട്ടാ­ണു്.”

“തേ­ങ്ങാ­പ്പി­ണ്ണാ­ക്കാ. എ­ന്നി­ട്ടാ­ണോ വ­ല്ല­വ­രു­ടേ­യും ഭാ­ര്യ­മാ­രെ­പ്പ­റ്റി അ­ഭി­പ്രാ­യം ചോ­ദി­യ്ക്കു­ന്ന­തു്. പെ­ണ്ണു­ക­ണ്ടാൽ നന്നോ എ­ന്നു്.” പി. കെ. നായർ ചൊ­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

“അ­പ്പോൾ പി. കെ. ഒരു ഭൂലോക സു­ന്ദ­രി­യെ ക­ല്യാ­ണം ക­ഴി­ച്ചോ­ളു.” തോ­മ­സ്സ് ഇടയിൽ കയറി പ­റ­ഞ്ഞു.

“ആർ­മ്മി സ്പെ­ഷ്യൽ സർ­ട്ടി­ഫി­ക്ക­റ്റ് ഉ­ണ്ടെ­ങ്കിൽ ക­മ്മീ­ഷ­ന്നു് അപ്ലൈ ചെ­യ്യാം.”—തോ­മ­സ്സ്.

“പക്ഷേ, പെ­ണ്ണി­ന്നു കു­റ­ച്ചു സം­സ്കാ­രം വേണം.”—പ­ണി­ക്കർ.

“ഒ­ന്നും വേണ്ട. പു­ഞ്ചി­രി­ക്കാ­നും ക­ടാ­ക്ഷി­ക്കാ­നും മ­റ്റും അ­റി­ഞ്ഞാൽ മതി.”—തോ­മ­സ്സ്.

“ഷട്ട് അപ്പ്.” പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു് അരിശം വന്നു.

“ദാ ക­ണ്ടി­ല്ലേ, പി. കെ. ദേ­ഷ്യ­പ്പെ­ടാൻ തു­ട­ങ്ങി.” പ­ണി­ക്കർ പ­രി­ഹാ­സ­പൂർ­വ്വം പ­റ­ഞ്ഞു.

“പെ­ണ്ണു­ങ്ങൾ പോയി തു­ല­യ­ട്ടെ. ബാ­ക്കി­യു­ള്ള ഒരു കു­പ്പി­കൂ­ടി ‘സ്വാ­ഹാ’ ചെ­യ്യേ­ണ്ടേ?” പി. കെ. നായർ ആർ­ത്തി പ്ര­ക­ടി­പ്പി­ച്ചു.

മൂ­ന്നാ­മ­ത്തെ കു­പ്പി­യും ഒ­ഴി­ഞ്ഞു. തോ­മ­സ്സി­ന്നു സം­സാ­രി­ക്കാൻ വ­യ്യാ­താ­യി. ബു­ക്കാ­രി­യും ബാ­ര­ക്കും എ­ല്ലാം ക­റ­ങ്ങു­ക­യാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് ഇം­ഗ്ലീ­ഷ് നൃ­ത്തം തു­ട­ങ്ങി. ജീൻ കെ­ല്ലി­യു­ടെ നൃ­ത്തം…

“ക­ര­ണാ­രാ… ഞാൻ… നീം ക­ഴി­ക്കും.”

പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “തോ­മ­സ്സി­ന്നു് കു­റ­ച്ച് ഓ­വ­റാ­യി­പ്പോ­യി… ജ­സ്റ്റ് ലൈ­ക്കു് പാൽ പായസം, യൂ സീ” എ­ന്നി­ട്ടു മഫ്ലർ എ­ടു­ത്തു ക­ഴു­ത്തിൽ കെ­ട്ടി അ­വി­ടെ­നി­ന്നു് ഊ­രി­പ്പോ­ന്നു.

തോ­മ­സി­ന്റെ നൃ­ത്തം നി­ല­യ്ക്കു­ന്ന കോ­ള­ല്ല. നൃ­ത്ത­ത്തി­ന്നു ശ­ക്തി­യും വേ­ഗ­ത­യും കൂ­ടു­ക­യാ­ണു്. ബു­ക്കാ­രി­യു­ടെ കു­ഴ­ലു­കൾ തെ­റി­ച്ചു­വീ­ണു. ബു­ക്കാ­രി തകിടം മ­റി­ഞ്ഞു. തീ­ക്ക­ന­ലു­കൾ ചി­ന്നി­ച്ചി­ത­റി. മു­റി­യിൽ ചാരം നി­റ­ഞ്ഞു. ക­പ്പു­കൾ ചു­മ­രിൽ വെ­ച്ച­ടി­ച്ച­തു­കൊ­ണ്ടു ഞെ­ളു­ങ്ങി… മൂ­ന്നു കു­പ്പി­ക­ളും ഉ­ട­ഞ്ഞു ത­കർ­ന്നു. എ­ങ്ങും കു­പ്പി­ച്ചി­ല്ലു­കൾ…

ബാ­ക്കി മൂ­ന്നു­പേർ ചേർ­ന്നു തോ­മ­സ്സി­നെ പി­ടി­ക്കു­വാൻ ശ്ര­മി­ച്ചു. പി­ടി­യിൽ ഒ­തു­ങ്ങു­ന്നി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് അലറി “ഹയ്യോ…

ല­ഹ­ള­കേ­ട്ടു ഹ­വിൽ­ദാർ മു­റി­യി­ലേ­ക്കു ഓ­ടി­വ­ന്നു. “ബേവ് കൂഫ്, ലോക്, ഷോർ മതു് മ­ച്ചാ­വോ”[4] തോ­മ­സ്സ് അ­മർ­സിം­ഗി­ന്റ താ­ടി­യിൽ ക­ട­ന്നൊ­രു പി­ടു­ത്തം. എ­ന്നി­ട്ടു് അലറി:

“ബക്കോ മത്”[5]

അ­മർ­സിം­ഗ് പിടി വി­ടു­വി­ച്ചു മാ­റി­നി­ന്നു. ആളുകൾ ഓ­ടി­വ­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു.

തോമസ് മു­ഷ്ടി ചു­രു­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു വീ­ണ്ടും ഹ­വിൽ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ നേരെ തി­രി­ഞ്ഞു. കാ­ലു­കൾ നി­ല­ത്തു­റ­യ്ക്കു­ന്നി­ല്ല. നാ­ക്കി­നു സം­സാ­രി­ക്കാ­നു­ള്ള ശ­ക്തി­യി­ല്ല.

“ബന്ത് കരോ, ഇസ്കോ ഗാർഡ് റൂം മേ”[6]

ര­ണ്ടു­പേർ മു­ന്നോ­ട്ടു­വ­ന്നു തോ­മ­സ്സി­നെ പൊ­ക്കി­യെ­ടു­ത്തു ഗാർ­ഡ്റൂ­മി­ലേ­ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി. തോ­മ­സ്സ് കു­ത­റി­പ്പോ­രാൻ നോ­ക്കി. കാ­ലു­കൾ നി­ല­ത്തി­ട്ട­ടി­ച്ചു. പു­ല­ഭ്യ­ങ്ങൾ വി­ളി­ച്ചു പ­റ­ഞ്ഞു.

നേരം പു­ലർ­ന്ന­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സി­നു ത­ല­ക്കു നല്ല വെ­ളി­വു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. രാ­ത്രി­യി­ലെ സം­ഭ­വ­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാം ഒ­ര­വ്യ­ക്ത­മാ­യ സ്വ­പ്നം പോ­ലെ­യാ­ണു് അ­യാൾ­ക്കു തോ­ന്നി­യ­തു്. കാൽ­വ­ണ്ണ­യിൽ അ­വി­ട­വി­ടെ­യാ­യി ഒന്നു രണ്ടു മു­റി­വു­കൾ പ­റ്റി­യി­ട്ടു­ണ്ടു്. അവയിൽ രക്തം ക­ട്ട­പി­ടി­ച്ചു കി­ട­ക്കു­ന്നു. കൺ­പോ­ള­കൾ വീ­ങ്ങി­വീർ­ത്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. ശരീരം മു­ഴു­വൻ നീ­റു­ക­യാ­ണു്.

“ഇത്ര കു­ടി­ക്കേ­ണ്ടി­യി­രു­ന്നി­ല്ല.” തോ­മ­സ്സി­നു തോ­ന്നി. അയാൾ പ­ശ്ചാ­ത്ത­പി­ച്ചു.

പക്ഷേ, അ­തു­കൊ­ണ്ടൊ­ന്നും കാ­ര്യ­മു­ണ്ടാ­യി­ല്ല. ചാർ­ജിൽ പോ­കേ­ണ്ടി­വ­ന്നു. ‘സു­പ്പീ­രി­യ’റെ ചീത്ത പ­റ­ഞ്ഞ­തി­ന്നും ദേ­ഹോ­പ­ദ്ര­വ­മേ­ല്പി­ക്കാൻ ചെ­ന്ന­തി­ന്നു­മാ­യി­രു­ന്നു ചാർ­ജ്ജ് ഷീ­റ്റ് ഉ­ണ്ടാ­ക്കി­യ­തു്.

ലാൻസ് നാ­യ്ക് തോ­മ­സ്സ് ക­മാ­ണ്ടി­ങ് ഓ­ഫീ­സ­റു­ടെ മു­മ്പി­ലേ­ക്കു മാർ­ച്ച് ചെ­യ്തു. തി­രി­ച്ചു വ­രു­മ്പോൾ അയാൾ ശി­പ്പാ­യി തോ­മ­സ്സാ­യി­രു­ന്നു.

കാ­ശ്മീ­രി­ലെ ശ്രീ­ന­ഗ­റി­ന­ടു­ത്തു­ള്ള ഒരു സി­ഗ്നൽ റെ­ജി­മെ­ന്റാ­ണ­തു്. ഒരു ഡീവ്[7] മു­ഴു­വ­നും അവിടെ, അ­വി­ട­വി­ടെ­യാ­യി സ്ഥ­ല­മു­റ­പ്പി­ച്ചി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. ‘യു­ദ്ധം നിർ­ത്തൽ’ കല്പന പു­റ­പ്പെ­ടു­വി­ച്ച­തി­നു­ശേ­ഷ­മു­ള്ള കാ­ല­മാ­യ­തു­കൊ­ണ്ടു് അ­ത്ര­യ­ധി­കം തി­ര­ക്കു­ക­ളും പ്ര­വൃ­ത്തി­ക­ളു­മൊ­ന്നു­മി­ല്ല. യു­ദ്ധം നിർ­ത്തൽ രേ­ഖ­യിൽ ഉ­ട­നീ­ളം കാ­വ­ലു­ണ്ടു് നി­യ­മ­വി­രു­ദ്ധ­മാ­യ വല്ല സം­ഭ­വ­ങ്ങ­ളു­മു­ണ്ടാ­വു­മ്പോൾ വ­ഴി­ക്കു­വ­ഴി­യെ ‘ഡീവി’ൽ അറിവു കി­ട്ടു­ന്നു. പി­ന്നെ വേണ്ട ന­ട­പ­ടി­ക­ളെ­ടു­ക്കു­ന്നു.

റെ­ജി­മെ­ന്റ് കി­ട­ക്കു­ന്ന­തു വ­ലി­യൊ­രു ആ­പ്പിൾ തോ­ട്ട­ത്തിൽ മരം കൊ­ണ്ടു­ണ്ടാ­ക്കി­യ നെ­ടു­നീ­ളൻ ബാര ക്കു­ക­ളി­ലാ­ണു്. ഓഫീസ് മാ­ത്രം റെ­ജി­മെ­ന്റ് ഓ­ഫീ­സും സി­ഗ്നൽ കെ­ട്ടി­ട­ങ്ങ­ളി­ലാ­ണു്. സി­ഗ്നൽ ഓഫീസ് കെ­ട്ടി­ടം ആ­പ്പിൾ­ത്തോ­പ്പി­ന്റെ ന­ടു­ക്കാ­ണു്. ആ­പ്പിൾ­ത്തോ­പ്പു­ക­ളിൽ അ­വി­ട­വി­ടെ­യാ­യി വലിയ വലിയ ‘ബ­ങ്ക­റു­കൾ’ കു­ഴി­ച്ചു വ­യർ­ല­സ് സെ­റ്റ് സ്ഥാ­പി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്നു. ബ­ങ്ക­റി­ന്റെ മേൽ­പ്പു­ര­യിൽ പു­ല്ലു­ത­കി­ടി­കൾ വെ­ച്ചു­പി­ടി­പ്പി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്. ബങ്കർ സ­മ­നി­ല­ത്തിൽ നി­ന്നു ഉ­യർ­ന്നു കാ­ണാ­തി­രി­ക്കാൻ പ്ര­ത്യേ­കം ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്.

റെ­ജി­മെ­ന്റി­ന്റെ ക­മാൻ­ഡർ കേണൽ അ­ഗർ­വാൾ ആണു്. തി­ക­ച്ചും ആറടി ഉ­യ­ര­വും വെ­ളു­ത്തു മെ­ലി­ഞ്ഞ ശ­രീ­ര­പ്ര­കൃ­തി­യും കൊ­മ്പൻ മീ­ശ­യു­മു­ള്ള അ­ദ്ദേ­ഹം സ­ത്യ­സ­ന്ധ­ത­യും ക­ണി­ശ­ത­യും ഒ­രാ­ദർ­ശ­വാ­നാ­ണു്. ഏതൊരു റി­പ്പോർ­ട്ടും ഉടൻ ശ്ര­ദ്ധി­ക്കും. വേണ്ട ന­ട­പ­ടി­ക­ളെ­ടു­ക്കും.

കേണൽ അ­ഗർ­വാ­ളി­ന്റെ കീ­ഴു­ദ്യോ­ഗ­സ്ഥ­ന്മാ­രാ­യി വേ­റെ­യും ഒ­രു­പാ­ടു് ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രും ജൂ­നി­യർ ക­മ്മീ­ഷൻ­ഡ് ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രു­മു­ണ്ടു്. അ­വ­രെ­ല്ലാം അ­വ­ര­വ­രു­ടെ ഡ്യൂ­ട്ടി ശ­രി­യ്ക്കു ചെ­യ്യു­ന്നു­ണ്ടോ എന്നു ‘കേണൽ സാബ്’ പ്ര­ത്യേ­കം ശ്ര­ദ്ധി­ക്കും. കൂ­ടാ­തെ ഓ­ഫീ­സർ­മാർ­ക്കെ­ല്ലാം ആ­ഴ്ച­യിൽ ഒരു ത­വ­ണ­യെ­ങ്കി­ലും ലക്ചർ കൊ­ടു­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യും. ‘ജവാനു’മായി[8] ഇ­ട­പ­ഴ­കേ­ണ്ട­വി­ധം, പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ അ­ച്ച­ട­ക്ക­ത്തി­ന്റെ ആ­വ­ശ്യ­ക­ത, ഫീൽ­ഡിൽ പോയാൽ ചെ­യ്യേ­ണ്ട പ്ര­വൃ­ത്തി­കൾ അ­ങ്ങി­നെ ഓരോ കാ­ര്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചും അ­ദ്ദേ­ഹം പ്ര­ത്യേ­കം പ്ര­ത്യേ­കം ലക്ചർ കൊ­ടു­ക്കും. ഡിവിൽ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്നു നല്ല പേ­രാ­ണു്. ജനറൽ സാ­ഹി­ബി­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ നല്ല വി­ശ്വാ­സ­മാ­ണു്.

പി. കെ. നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും തോ­മ­സ്സും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും പ­ണി­ക്ക­രും ആ റെ­ജി­മെ­ന്റിൽ സാ­മാ­ന്യം അ­റി­യ­പ്പെ­ടു­ന്ന വ്യ­ക്തി­ക­ളാ­ണു്.

ഒരു ദിവസം ‘റോൾ­കാൾ’ ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ പി. കെ. നായർ സെ­ക്ഷൻ ഹ­വീൽ­ദാ­രോ­ടു് പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഒരു റി­പ്പോർ­ട്ടു­ണ്ടു്.”

“എന്താ?”

“എ­നി­യ്ക്കു മു­റി­യൊ­ന്നു മാറണം.”

“കാരണം?”

“കാരണം പ്ര­ത്യേ­കി­ച്ചി­ട്ടൊ­ന്നു­മി­ല്ല.”

“കാ­ര­ണ­മൊ­ന്നു­മി­ല്ലാ­തെ മുറി മാ­റാ­നൊ­ക്കി­ല്ല. ഇതു് പ­ട്ടാ­ള­മാ­ണു്.”

“അ­ത­റി­യാം, പക്ഷേ, മുറി മാറണം.”

“ഒ­ക്കി­ല്ല.”

“അ­പ്പോൾ എ­നി­ക്കു സു­ബേ­ദാർ മേജരെ കാണണം.” പി. കെ. നായർ വി­ടാ­നു­ള്ള ഭാ­വ­മ­ല്ല.

സെ­ക്ഷൻ ഹ­വിൽ­ദാർ ഒരു നി­മി­ഷം സം­ശ­യി­ച്ചു നി­ന്നു. ആ­ലോ­ചി­ച്ചു. ഒ­ടു­വിൽ സ­മ്മ­തി­ച്ചു.

“ശരി, അ­പ്പോൾ ‘സെൻ­ട്രൽ റോൾ­ക്കാ­ളി’ന്നു പോകാം.”

‘സെൻ­ട്രൽ റോൾ കാൾ’ സു­ബേ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ റോൾ­കാ­ളാ­ണു്. ക­മ്പ­നി വ­രു­ന്നു. റോൾ­ക്കാ­ളിൽ സാ­ധി­ക്കാ­ത്ത കാ­ര്യ­ങ്ങൾ സെൻ­ട്രൽ റോൾ­ക്കാ­ളി­ലേ­ക്കു വ­രു­ന്നു. സെൻ­ട്രൽ റോൾ­ക്കാ­ളി­ന്നു കു­റ­ച്ചു­കൂ­ടി അ­ധി­കാ­ര­വും ഗൗ­ര­വ­വു­മു­ണ്ടു്. ലീവു ക­ഴി­ഞ്ഞു വ­രു­ന്ന­വ­രും ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ പോ­കേ­ണ്ട­വ­രും സെൻ­ട്രൽ റോൾ­ക്കാ­ളിൽ പോകണം. അ­വി­ടെ­വെ­ച്ച് അവർ സു­ബേ­ദാർ മേ­ജ­രു­മാ­യി അ­ഭി­മു­ഖ­സം­ഭാ­ഷ­ണം ന­ട­ത്തു­ന്നു.

പി. കെ. നായർ റോൾ­ക്കാൾ ന­ട­ക്കു­ന്ന സ്ഥ­ല­ത്തേ­ക്കു പോയി. സു­ബേ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ ബം­ഗ്ലാ­വി­ന്നു മു­മ്പിൽ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണു് സെൻ­ട്രൽ റോൾ­ക്കാൾ ന­ട­ക്കു­ന്ന­തു്.

ഇ­പ്പോൾ കി­ട­ക്കു­ന്ന മു­റി­യിൽ നി­ന്നു മാ­റ­ണ­മെ­ന്നു് വളരെ നാ­ളു­ക­ളാ­യി പി. കെ. നായർ ആ­ശി­ച്ചു­വ­രി­ക­യാ­ണു്. ആ മു­റി­യിൽ കാല് കു­ത്തു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും അ­യാൾ­ക്കൊ­രു ത­രി­പ്പാ­ണ്, അ­യാ­ളു­ടെ രു­ചി­ക്ക­നു­സ­രി­ച്ചു­ള്ള­വ­ര­ല്ല അവിടെ കി­ട­ക്കു­ന്ന­വ­രൊ­ന്നും തന്നെ. നാ­ലു­പേ­രു­ണ്ടു്. നാ­ലു­പേ­രു­ടേ­യും പോ­ക്കു് നാ­ലു­വി­ധ­ത്തി­ലാ­ണു്.

മുൻ­ഷി­റാം കാ­ല­ത്തു മൂ­ന്നു­മ­ണി­ക്കു് എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു ലൈ­റ്റ് ഓൺ ചെ­യ്യും. സ­ങ്ക­ട­മാ­ണ­തു്. അതു മാ­ത്ര­മോ? പി­ന്നെ ‘ബ­ഡാ­ബൂ­ട്ടി’ന്റെ കടകട ശബ്ദം കാ­തു­ക­ളെ തു­ള­യ്ക്കു­ക­യാ­യി. രാ­വി­ല­ത്തെ ഉ­റ­ക്ക­ത്തെ ന­ശി­പ്പി­യ്ക്കാൻ ഇ­ത്ര­യും പോരെ? എ­ന്നാൽ അ­വ­ന്നു് ഒരു സ്ലി­പ്പർ വാ­ങ്ങി­ക്കൂ­ടെ? വാ­ങ്ങി­യി­ല്ല. പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ­നി­ന്നു കി­ട്ടു­ന്ന­തു് അ­പ്പ­ടി ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നാ­ണു് മുൻ­ഷി­റാ­മി­ന്റെ ത­ത്വ­ശാ­സ്ത്രം. അ­വ­ന്റെ ത­ത്വ­ശാ­സ്ത്രം എന്തു മ­ണ്ണാ­ങ്ക­ട്ട­യു­മാ­യി­ക്കോ­ട്ടെ. ബാ­ക്കി­യു­ള്ള­വ­രെ ഇ­ങ്ങ­നെ ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടി­യ്ക്ക­ണോ? ഇനി ബൂ­ട്ടി­ന്റെ ശബ്ദം സ­ഹി­ക്കാ­മെ­ന്നു­വെ­ക്കു­ക. പി­ന്നേ­യും കി­ട­ക്കു­ന്നു സൊ­ല്ല­കൾ. തു­ടർ­ന്നു­വ­രു­ന്ന­തു് കർ­ണ്ണ­ക­ഠോ­ര­മാ­യ ഒരു ഗീ­താ­പാ­രാ­യ­ണ­മാ­ണു്. മുൻ­ഷി­റാം ആ കൊ­ച്ചു പു­സ്ത­കം നി­വർ­ത്തി­വെ­ച്ച് ഉ­ച്ച­ത്തി­ലു­ച്ച­ത്തി­ല­ങ്ങ­നെ അ­ല­റു­മ്പോൾ പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു് ഒരു എ­രി­പൊ­രി സ­ഞ്ചാ­രം കൊ­ള്ള­ലു­ണ്ടു്. പ­ട്ടാ­ള­മാ­യി­പ്പോ­യി­ല്ലേ? വീ­ട്ടി­ലാ­ണെ­ങ്കിൽ കാ­ണി­ച്ചു­കൊ­ടു­ക്കാ­മാ­യി­രു­ന്നു. എ­ല്ലാം സ­ഹി­യ്ക്ക­ണം.

ഭക്തി വേ­ണ്ട­താ­ണു്. അതിൽ പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു രണ്ടു പ­ക്ഷ­മി­ല്ല. പക്ഷേ, അതു മ­ന­സ്സിൽ പോരേ? ഇ­ങ്ങ­നെ അ­ക­റു­ന്ന­തു­കൊ­ണ്ടു് വല്ല പ്ര­യോ­ജ­ന­മു­ണ്ടോ? എ­ല്ലാം പോ­ക­ട്ടെ. ഏ­താ­യാ­ലും മൂ­ന്നു­മ­ണി­യ്ക്കു് എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്കു­ന്നു­ണ്ട­ല്ലോ മെ­സ്സിൽ പോയി ഒരു തുടം ചായ വാ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു­കൂ­ടെ? അ­തൊ­ന്നും ചെ­യ്യി­ല്ല. വേ­ണ്ട­തൊ­ന്നും അ­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടാ.

ഒരു ദിവസം പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “മുൻ­ഷി­റാം. നീ ബാ­ക്കി­യു­ള്ള­വ­രെ ഇ­ങ്ങി­നെ ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടി­ക്ക­രു­തു്.”

“ഞാ­നെ­ന്താ­ണു ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടി­ക്കു­ന്ന­ത്?” ‘ടപ്പാ’ന്നു മുൻ­ഷി­റാം ചോ­ദി­ച്ചു.

“നീ രാ­വി­ലെ ലൈ­റ്റ് ഓൺ ചെ­യ്യു­ന്നു. ഗീത പു­സ്ത­കം തു­റ­ന്നു­വെ­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ഓ­രി­യി­ടു­ന്നു.”

മുൻ­ഷി­റാ­മി­ന്റെ ക­ണ്ണു­കൾ ചു­വ­ന്നു. അവൻ പ­റ­ഞ്ഞു. മ­ദ്രാ­സി­കൾ­ക്കു ഭ­ക്തി­യി­ല്ല, മ­ത­മി­ല്ല. നി­ങ്ങൾ ക്ഷേ­ത്ര­ങ്ങ­ളെ അ­വ­ഹേ­ളി­ക്കു­ന്നു.

“എ­ല്ലാം തെ­റ്റാ­ണു്.” പി. കെ. നായർ വി­ട്ടി­ല്ല. അയാൾ തു­ടർ­ന്നു: “നി­ങ്ങൾ ഈ പ­റ­ഞ്ഞ­തെ­ല്ലാം ഞ­ങ്ങൾ­ക്കു­ണ്ടു്. ഞങ്ങൾ ഒ­ന്നി­നേ­യും അതിർ ക­ട­ന്നു് ഉ­യർ­ത്തി­വെ­യ്ക്കാ­റി­ല്ല. എ­ല്ലാ­റ്റി­നേ­യും അ­താ­തി­ന്റെ സ്ഥാ­ന­ത്തു് ഇ­രു­ത്തു­ന്നു.”

മുൻ­ഷി­റാം ക­ട്ടി­ലിൽ­നി­ന്നു ചാടി എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് ഉർ­ദു­വിൽ ശ­ര­ശ­രാ­ന്നു സം­സാ­രി­യ്ക്കു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി. ആ­വേ­ശ­ക­ര­മാ­യ സം­സാ­ര­മാ­ണ­തു്…

പി. കെ. നായർ അ­ട­ങ്ങി. സം­സാ­രി­ച്ചാൽ അ­ധി­ക­മാ­വും. മുൻ­ഷി­റാം ഒരു പ­ഴ­ഞ്ച­നാ­ണു്. പി. കെ. നായർ ശാ­സ്ത്ര­ദൃ­ഷ്ടി­യി­ലൂ­ടെ­യാ­ണു് സം­ഭ­വ­ങ്ങ­ളെ വി­ശ­ക­ല­നം ചെ­യ്യു­ന്ന­തു്. അ­പ്പോൾ അവിടെ ന­ട­ക്കു­ന്ന­തു് രണ്ടു പൊ­രു­ത്ത­മി­ല്ലാ­ത്ത ആ­ദർ­ശ­ങ്ങൾ ത­മ്മി­ലു­ള്ള സം­ഘർ­ഷ­മാ­ണു്. ബോ­ധ­പൂർ­വ്വ­മാ­യി ചി­ന്തി­യ്ക്കേ­ണ്ട ഘ­ട്ട­മാ­ണി­തു്. പി. കെ. നായർ ചി­ന്തി­ച്ച് അ­ട­ങ്ങി. ഉടൻ മ­ന­സ്സിൽ വി­ചാ­രി­ച്ചു: ‘ഇ­വി­ടെ­നി­ന്നു പോകണം.’

ഇനി വേ­റൊ­രാ­ളു­ള്ള­തു് ക­രം­സിം­ഗാ­ണു്. അവനെ കാ­ണു­മ്പോൾ­ത്ത­ന്നെ ഓ­ക്കാ­നി­ക്കാൻ തോ­ന്നും. അ­വ­നെ­സ്സം­ബ­ന്ധി­ക്കു­ന്ന­തെ­ല്ലാം അ­റ­പ്പു­തോ­ന്നി­ക്കു­ന്ന­വ­യാ­ണു്.

മു­റി­യിൽ എ­പ്പോ­ഴും ഉ­ള്ളി­യു­ടെ മ­ണ­മാ­ണു്. അതിനു കാരണം കരം സിം­ഗാ­ണു്. അവൻ പെ­ട്ടി­യിൽ ഉള്ളി ശേ­ഖ­രി­ച്ചു­വെ­ക്കും. ഉള്ളി ഇ­ല്ലാ­തെ ച­പ്പാ­ത്തി തി­ന്നാൽ അ­വ­ന്നു തൊ­ണ്ട­യിൽ നി­ന്നു് ഇ­റ­ങ്ങു­ക­യി­ല്ല. മെ­സ്സി­ലേ­യ്ക്കു പോ­കു­മ്പോൾ രണ്ടു വലിയ പൊകണ ഉള്ളി അ­രി­ഞ്ഞു ശ­രി­പ്പെ­ടു­ത്തി­ക്കൊ­ണ്ടാ­ണു് പോ­ക്കു്. ഒരു തു­ണ്ടു് ച­പ്പാ­ത്തി­യും ഒരു കഷണം ഉ­ള്ളി­യും ഉ­പ്പും വാ­യി­ലേ­യ്ക്കു തി­രു­കി­ക്ക­ട­ത്തും എ­ന്നി­ട്ടു് ച­റ­മു­റെ ക­ടി­ച്ചൊ­രു തീ­നു­ണ്ടു്. കാ­ണേ­ണ്ട­താ­ണു്.

പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു് ഉ­ള്ളി­യു­ടെ നാ­റ്റം കേ­ട്ടാൽ തല നോ­വാ­ണു്. എന്തു ചെ­യ്യാ­നാ­ണു്? സ­ഹി­ക്കു­ക.

മൂ­ന്നാ­മ­ത്തെ ആൾ ധ­നീ­റാ­മാ­ണു്. ഒരു തടിയൻ. മൂ­പ്പർ­ക്കു് ഗു­സ്തി­മു­റ­ക­ളൊ­ക്കെ അ­റി­യാം. എത്ര ത­ണു­പ്പു­ണ്ടാ­യാ­ലും ശരി ഒരു ല­ങ്കോ­ട്ടി എ­ടു­ത്തി­ട്ടു് എ­ന്നും ഗു­സ്തി­മു­റ­കൾ അ­ഭ്യ­സി­ക്കും. ആ­വേ­ശം­കൊ­ണ്ടു് ചി­ല­പ്പോൾ ചു­മ­രിൽ ഇ­ടി­ച്ചെ­ന്നും വരും. കൈ നോ­വു­ന്ന­തൊ­ന്നും കാ­ര്യ­മാ­ക്കു­ക­യി­ല്ല. ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­ക്കു ക­ഥ­ക­ളി­യി­ലെ ചു­വ­ന്ന താ­ടി­ക്കാ­രെ­പ്പോ­ലെ ചില ഭ­യ­ങ്ക­ര­ശ­ബ്ദ­ങ്ങൾ പു­റ­പ്പെ­ടു­വി­ക്കും. ത­രി­യ്ക്കാൻ വേറെ വ­ല്ല­തും വേണോ?

നാ­ലാ­മ­ത്തെ ആൾ കു­ഞ്ഞ­മ്പു­വാ­ണു്. മ­ല­യാ­ളി­യാ­ണു്. പേ­രി­നു­മാ­ത്രം. ഒരു ഗ­വേ­ഷ­ക­ന്റെ മ­ട്ടു­ണ്ടു് മൂ­പ്പർ­ക്കു്. ചു­രു­ക്ക­ത്തിൽ ചില ഗ­വേ­ഷ­ണ­ങ്ങ­ളു­മു­ണ്ടു്. വാ­ച്ചി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ണു്. കൈയിൽ ഒരു വാ­ച്ചു­ള്ള­തു് അ­ഴി­ച്ചും പി­ടി­ച്ചും കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കും. ചി­ല­പ്പോൾ ക­ണ്ടു­പി­ടി­ച്ചു എ­ന്നൊ­രു മു­ഖ­ഭാ­വ­ത്തോ­ടെ ചെ­റു­താ­യൊ­ന്നു് നെ­ടു­വീർ­പ്പി­ടും.

ഇ­വ­രു­ടെ­യെ­ല്ലാ­മി­ട­യി­ലാ­ണു് പി. കെ. നായർ ക­ഴി­ഞ്ഞു­കൂ­ടു­ന്ന­തു്. മു­റി­യിൽ ക­യ­റു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു് അ­ടി­മു­തൽ മു­ടി­വ­രെ ഒരു ത­രി­പ്പാ­ണു്. അ­ശ്രീ­ക­ര­ങ്ങൾ. ഇ­ങ്ങി­നെ­യു­മു­ണ്ടോ മ­നു­ഷ്യർ? മ­നു­ഷ്യ­രാ­യാൽ ചി­ല­തൊ­ക്കെ വേണം. ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­യ്ക്കു് ഒരു സിനിമ കാണുക. ഇ­ത്തി­രി കു­ടി­ക്കു­ക. ഒരു ത­മാ­ശ­പ­റ­യു­ക. ഒരു മൂ­ളി­പ്പാ­ട്ടു് പാടുക. ഇ­തൊ­ന്നു­മി­ല്ലാ­ത്ത­വർ മ­നു­ഷ്യ­രാ­ണോ?

പി. കെ. നായർ അ­ധി­ക­സ­മ­യ­വും പു­റ­ത്താ­യി­രി­ക്കും. അതൊരു ര­ക്ഷ­യാ­ണു്. ആ­ശ്വാ­സ­മാ­ണു്. രാ­വി­ലെ ദി­ന­കൃ­ത്യ­ങ്ങൾ­ക്കു­ശേ­ഷം ഗാ­രേ­ജി­ലേ­യ്ക്കു പോവും. ഗാ­രേ­ജി­ന്റെ ഒരു മൂ­ല­യിൽ നിർ­ത്തി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്ന മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ തു­ട­ച്ചു­വൃ­ത്തി­യാ­ക്കും.

‘പി. കെ. നായർ ഒരു ഡി­സ്പാ­ച്ച്’ റൈ­ഡ­റാ­ണു്. ഓർഡലി റൂമിൽ നി­ന്നു് എ­ഴു­ത്തു­ക­ളും മ­റ്റും മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളിൽ കൊ­ണ്ടു­പോ­യി മ­റ്റു­ള്ള ഓ­ഫീ­സു­ക­ളിൽ കൊ­ടു­ക്കു­ക­യാ­ണു് ജോലി. നാ­യർ­ക്കു പ­റ്റി­യ ജോ­ലി­ത­ന്നെ. ഓരോ റെ­ജി­മെ­ന്റി­ലും ക­ത്തു­കൾ കൊ­ണ്ടു­പോ­യി കൊ­ടു­ക്കു­മ്പോൾ അ­വി­ട­ത്തെ കാ­ന്റീ­നിൽ ഒന്നു കയറും. മൂ­പ്പ­രെ കാ­ണു­മ്പോൾ തന്നെ കാ­ന്റീൻ മാ­നേ­ജർ സ്വാ­ഗ­തം ചെ­യ്യും: “ആയിയേ നായർ സാബ്.”[9]

പി­ന്നെ സം­സാ­ര­മാ­യി. ഇ­പ്പോൾ കാ­ന്റീ­നിൽ എത്ര കു­പ്പി ‘റം’ സ്റ്റോ­ക്കു­ണ്ട്? പീ­പ്പ­യിൽ എത്ര ഗ്യാ­ല­നു­ണ്ട്? ‘ത്രീ എക്സ്’ റം’ എ­ന്താ­ണു് ഇ­പ്പോൾ വ­രാ­ത്ത­ത്? ഇ­ങ്ങ­നെ ഒരു പാടു് കാ­ര്യ­ങ്ങൾ ചോ­ദി­ച്ചു മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കും. എ­ന്നി­ട്ടു വി­വ­ര­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാം കൂ­ട്ടു­കാ­രോ­ടു പ­റ­യു­ക­യും ചെ­യ്യും.

‘റം’ വേ­ണ­മെ­ങ്കിൽ നാ­യ­രോ­ടു് പ­റ­ഞ്ഞാൽ മതി. ഉടൻ കി­ട്ടും. പണം കൊ­ടു­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു മാ­ത്രം. പണം കൈയിൽ കി­ട്ടേ­ണ്ട താമസം മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ സ്റ്റാർ­ട്ടാ­വു­ക­യാ­യി. പി­ന്നെ ‘ശരേ’ന്നു ഒരു വി­ട­ലാ­ണു്. ‘ദാ’ എന്നു പ­റ­യു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും കു­പ്പി മു­മ്പിൽ വന്നു ക­ഴി­ഞ്ഞു. പക്ഷേ, ഒരു കാ­ര്യ­മു­ണ്ടു് മൂ­പ്പ­രു­ടേ­യും ചു­ണ്ടൊ­ന്നു ന­ന­യ്ക്ക­ണം അത്രേ വേ­ണ്ടു.

പി. കെ. നായർ ഇ­ങ്ങി­ന­ത്തെ ഒരു സർ­വ്വ­ഗു­ലാ­ബി­യാ­ണ്; പ്ര­സാ­ദാ­ത്മ­ക­നാ­ണു്. ജീ­വി­തം അ­യാൾ­ക്കു് പു­ല്ലു­പോ­ലെ­യാ­ണു്. സംശയം, പ­രി­ഭ്ര­മം, ഭയം ഇ­തൊ­ന്നും നായരെ തീ­ണ്ടി­യി­ട്ടു­പോ­ലു­മി­ല്ല.

ധർ­മ്മ­ബോ­ധ­മു­ള്ള ഒരു കൂ­ട്ടു­കാ­ര­നു­ണ്ടാ­വു­മ്പോ­ഴേ ജീ­വി­തം തി­ള­ങ്ങു­ക­യു­ള്ളു എ­ന്നാ­ണു് പി. കെ. നാ­യ­രു­ടെ അ­ഭി­പ്രാ­യം.

അ­ങ്ങ­ന­ത്തെ കൂ­ട്ടു­കാർ ആ ക്യാ­മ്പിൽ­ത്ത­ന്നെ ഉ­ണ്ടു്. അ­തി­ന്നൊ­രു ഉ­ദാ­ഹ­ര­ണം തോ­മ­സ്സും കൂ­ട്ടു­കാ­രും കി­ട­ക്കു­ന്ന മു­റി­ത­ന്നെ. അവിടെ പോ­വു­മ്പോ­ഴെ­ല്ലാം അ­യാൾ­ക്കു് ഒരു ന­വോ­ന്മേ­ഷം തോ­ന്നാ­റു­ണ്ടു്. എ­ല്ലാം ഇ­ണ­ക്ക­മു­ള്ള­വർ.

“തോ­മ­സ്സേ, ഞാൻ ഈ മു­റി­യി­ലേ­ക്കു മാറും” പി. കെ. നായർ എ­പ്പോ­ഴും പറയും.

“ഞ­ങ്ങൾ­ക്കെ­ല്ലാം സ­ന്തോ­ഷ­മാ­ണു്.” തോ­മ­സ്സ് പറയും.

പി. കെ. അ­തി­നു­ള്ള വ­ഴി­ക­ളാ­ലോ­ചി­ച്ചു. ഒ­ടു­വിൽ സു­ബേ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ അ­ടു­ത്തു­വ­രെ പോ­കേ­ണ്ടി­യി­രി­ക്കു­ന്നു.

സു­ബേ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ ബം­ഗ്ലാ­വി­ന്നു മു­മ്പിൽ നായർ നി­ന്നു. അവിടെ വേ­റെ­യും ഒ­രു­പാ­ടു പേ­രു­ണ്ടു്. ലീവിൽ നി­ന്നു വ­ന്ന­വർ, ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ നി­ന്നു വ­രു­ന്ന­വർ, ആ­സ്പ­തി­യിൽ പോ­കു­ന്ന­വർ…അ­ങ്ങി­നെ… അ­ങ്ങി­നെ…

“ഫാളിൻ സി­ങ്കിൾ ലൈൻ.”[10] റ­ജി­മെ­ന്റൽ ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ ആ­ജ്ഞാ­പി­ച്ചു. എ­ല്ലാ­വ­രും സി­ങ്കിൾ ലൈനിൽ ഫാ­ളി­നാ­യി നി­ന്നു. ഒരു നീളൻ തു­ണി­ക­ഷ­ണം കൊ­ണ്ടു താ­ടി­രോ­മ­ങ്ങൾ വ­രി­ഞ്ഞു­കെ­ട്ടി­യ കു­മ്പ­വ­യ­റ­നാ­യ ഒരു സി­ക്കു­കാ­രൻ ബം­ഗ്ലാ­വി­ന്റെ ഉ­ള്ളിൽ നി­ന്നു പു­റ­ത്തേ­ക്കു വന്നു. റെ­ജി­മ­ന്റൽ ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ പ­റ­ഞ്ഞു: “റോൾ­ക്കാൾ പരേഡ് അ…റ്റേ…ച്ചൻ. ഹിലോ മത്ത്.”[11]

എ­ന്നി­ട്ടു് എ­ബൌ­ട്ടേ­ണാ­യി സ­ല്യൂ­ട്ടു് ചെ­യ്തു. സു­ബേ­ദാർ മേജർ പ­റ­ഞ്ഞു: “ടീകെ? സ്റ്റാൻ­ഡ് അറ്റ് ഈസ്” റെ­ജി­മെ­ന്റൽ ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ വീ­ണ്ടും എ­ബൗ­ട്ടേ­ണാ­യി പ­റ­ഞ്ഞു: “ടീകെ, സ്റ്റാൻഡ്-​അറ്റ്-ഈസ്”

സു­ബേ­ദാർ മേജർ ആ­ദ്യ­ത്തെ ആളുടെ മു­മ്പിൽ വ­ന്ന­പ്പോൾ അയാൾ അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി.

സു­ബേ­ദാർ മേജർ ചോ­ദി­ച്ചു: “ഊം, എന്താ?”

“സി­ക്കു് റി­പ്പോർ­ട്ട്.”

“എത്ര കാ­ല­മാ­യി?”

“രണ്ടു കൊ­ല്ല­മാ­യി.”

“ഇ­നി­യും മാ­റി­യി­ല്ലേ?”

“ഇല്ല, ഒ­രി­യ്ക്കൽ ഓ­പ്പ­റേ­ഷൻ ചെ­യ്തു. പക്ഷേ, ശ­രി­പ്പെ­ട്ടി­ല്ല.”

“അച്ഛാ, അച്ഛാ.”

ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ ആൾ അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി.

“ഊം എന്താ?”

“എ­വി­ടെ­യാ സ്ഥലം”

“മ­ദ്രാ­സ് പ്ര­വി­ശ്യ­യിൽ.”

“മ­ല­യാ­ളോ, തെ­ലു­ങ്കോ, തമിഴോ, ആ­രാ­ണു് നീ!”

“മ­ല­യാ­ളം.”

“കൊ­ച്ചീ­ലാ?”

“അല്ല. തി­രു­വി­താം­കൂ­റിൽ.”

“നാ­ട്ടിൽ മ­ഴ­യു­ണ്ടോ?”

“ഇല്ല.”

“തുണി കി­ട്ടാ­നു­ണ്ടോ?

“കു­റേ­ശ്ശേ.”

“കൺ­ട്രോ­ളു­ണ്ടോ?”

“ഉ­ണ്ടു്.”

“വേറെ വല്ല ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടും?”

“ഒ­ന്നു­മി­ല്ല.”

മൂ­ന്നാ­മ­ത്ത­വൻ അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി.

“എന്താ?”

“ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ നി­ന്നു്”

“എന്തേ സു­ഖ­ക്കേ­ടു്?”

“അ­രി­ശ­സ്സു്.”

“ഭേ­ദ­മാ­യോ?”

അ­ങ്ങ­നെ ഓ­രോ­രു­ത്ത­രോ­ടും ചോ­ദി­ച്ചു ചോ­ദി­ച്ചു സു­ബേ­ദാർ മേജർ പി. കെ. നാ­യ­രു­ടെ അ­ടു­ത്തെ­ത്തി.

“എന്താ നായർ?” സു­ബേ­ദാർ മേജർ ചോ­ദി­ച്ചു. സു­ബേ­ദാർ മേ­ജർ­ക്കു നായരെ നല്ല പ­രി­ച­യ­മാ­ണു്. ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­യ്ക്കു പി. കെ. നായർ റം വാ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു കൊ­ടു­ക്കാ­റു­ണ്ടു്.

നായർ എ­ല്ലാം പ­റ­ഞ്ഞു. സു­ബേ­ദാർ മേജർ പ­റ­ഞ്ഞു. “പാഗൽ കഹീം കാ!”[12] എ­ന്നി­ട്ടു നാ­യ­രു­ടെ ഇഷ്ടം പോലെ മുറി മാ­റി­ക്കൊ­ള്ളു­വാൻ സ­മ്മ­തം കൊ­ടു­ത്തു.

റോൾ­കാൾ പരേഡ് ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ പി. കെ. നായർ തോ­മ­സ്സി­ന്റെ മു­റി­യി­ലേ­ക്കു ധൃ­തി­വെ­ച്ചു ന­ട­ന്നു.

“ജ­സ്റ്റ് ലൈക് പാൽ­പാ­യ­സം. യൂ സീ.”[13] എ­ല്ലാ­വ­രും ശബ്ദം കേട്ട സ്ഥ­ല­ത്തേ­ക്കു നോ­ക്കി. പി. കെ. നായർ ചി­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു നി­ല്ക്കു­ന്നു. പി. കെ. നായർ സാ­ഹി­ത്യ­ത്തിൽ പ­റ­ഞ്ഞു:

“അ­ങ്ങ­നെ ചി­ര­കാ­ല പ്ര­തീ­ക്ഷി­ത­മാ­യ ആ ശു­ഭ­മു­ഹൂർ­ത്തം സ­മാ­ഗ­ത­മാ­യി­രി­യ്ക്കു­ന്നു.”

“ഏതു മു­ഹൂർ­ത്തം?” പ­ണി­ക്ക­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും ഒപ്പം ചോ­ദി­ച്ചു.

പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “ശ്രീ­മാൻ പി. കെ. നായർ ആ­യാ­ളു­ടെ കൂ­ട്ടു­കാ­രു­ടെ മു­റി­യി­ലേ­യ്ക്കു് ഇതാ വ­രി­ക­യാ­യി.”

“നേരോ” ക­രു­ണാ­ക­രൻ ജി­ജ്ഞാ­സ­യോ­ടെ ചോ­ദി­ച്ചു.

“ജി… ഹുസൂർ! നേരു്.”

തോ­മ­സ്സ് നോ­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന ‘ആൽബം’ അ­ട­ച്ചു­വെ­ച്ചു എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു പ­റ­ഞ്ഞു: “എ­ല്ലാ­വ­രും വരിൻ, പി. കെ. യുടെ സാ­ധ­ന­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാം ഇ­പ്പോൾ­ത്ത­ന്നെ കൊ­ണ്ടു­വ­ര­ണം.”

“ഓ റെഡി,” എ­ല്ലാ­വ­രും എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് ത­യാ­റാ­യി.

പി. കെ. നായർ ന­ട­ന്നു. പുറകെ മ­റ്റു­ള്ള­വ­രും.

‘ലൊ­ട്ടു­ലൊ­ടു­ക്ക്’ സാ­ധ­ന­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാം കി­റ്റ് ബാഗിൽ നി­റ­ച്ചു ക­രു­ണാ­ക­രൻ ന­ട­ന്നു. പെ­ട്ടി തോ­മ­സ്സ് എ­ടു­ത്തു. ബെ­ഡ്ഡ് ചു­രു­ട്ടി­ക്കൂ­ട്ടി പ­ണി­ക്കർ ന­ട­ന്നു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് വലിയ ഹ­വർ­സാ­ക്കു് എ­ടു­ത്തു. മെ­സ്സ് ടി­ന്നും വാ­ട്ടർ­ബോ­ട്ടി­ലും നാ­യ­രും എ­ടു­ത്തു. അതൊരു ഘോ­ഷ­യാ­ത്ര­യാ­യി­രു­ന്നു.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് പാടി: “കദം ബഢേ ചലോ…”

എ­ല്ലാ­വ­രും മു­റി­യിൽ വ­ന്നു­ക­യ­റി. പി. കെ. നായർ ക­ട്ടി­ലി­ന്റെ അ­യ­ഞ്ഞു­കി­ട­ക്കു­ന്ന പുതിയ ചൂ­ടി­ക്ക­യ­റു­കൾ വ­ലി­ച്ചു മു­റു­ക്കി­ക്കെ­ട്ടി. ബെ­ഡ്ഡ് വി­രി­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു് ആ­ശ്വാ­സ­പൂർ­വ്വം ക­ട്ടി­ലിൽ ഇ­രു­ന്നു­കൊ­ണ്ടു് പ­റ­ഞ്ഞു: “ജ­സ്റ്റ് ലൈക് പാ­ല്പാ­യ­സം, യൂ സീ.

തോ­മ­സ്സി­ന്റെ ക­ട്ടി­ലിൽ കി­ട­ക്കു­ന്ന ‘ആൽബം’ പി. കെ. നായർ ക­ട­ന്നെ­ടു­ത്തു മ­റി­ച്ചു­നോ­ക്കി എ­ല്ലാം സി­നി­മാ­താ­ര­ങ്ങ­ളു­ടെ ഫോ­ട്ടോ­ക­ളാ­ണു്.

പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു സി­നി­മ­യൊ­ന്നും അത്ര ഇ­ഷ്ട­മ­ല്ല. വ­ല്ല­വ­രും നിർ­ബ­ന്ധി­ച്ചാൽ പോവും. കുറെ ക­ഴി­ഞ്ഞാൽ ഉ­റ­ങ്ങു­ക­യും ചെ­യ്യും. തോ­മ­സ്സ് അ­ങ്ങി­നെ അല്ല. വലിയ സി­നി­മാ ഭ്രാ­ന്ത­നാ­ണു്. ഇം­ഗ്ലീ­ഷ് പ­ട­ങ്ങ­ളോ­ടാ­ണു് അധികം ഇഷ്ടം… എല്ലാ ഇം­ഗ്ലീ­ഷ് നടീ-​നടന്മാരുടേയും പേ­രു­കൾ തോ­മ­സ്സി­ന്നു് മ­നഃ­പാ­ഠ­മാ­ണു്. പി. കെ. നായർ ഒരു ഫോ­ട്ടോ­യിൽ വി­ര­ലു­ന്നി­ക്കൊ­ണ്ടു് ചോ­ദി­ച്ചു: “തോ­മ­സ്സേ, ഇതു് ഏതവളാ?”

“ഗ്രീ­യർ ഗാർസൻ.”

“ഇതോ?”

“ഗ്രേ­റ്റാ ഗാർബോ.”

“ഇതോ?”

“വി­വി­യൻ ലീ”

“ഇതോ?”

“ആവാ ഗാർ­ഡ്നർ”.

“ഇതോ?”

“ഇൻ­ഗ്രീ­ഡ് ബർ­ഗ്മേൻ”

“ഇതോ?”

“റൂ­ത്തു് റോമൻ.”

“അ­പ്പോൾ ആ­ണു­ങ്ങ­ളു­ടെ ഒ­ന്നു­മി­ല്ലേ?” പി. കെ. നായർ ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഇല്ല. എ­ന്നാൽ ഇല്ലേ? ഉ­ണ്ടു്. മൂ­ന്നാ­ളു­ടെ മാ­ത്രം, ഒ­ടു­വി­ല­ത്തെ പേജ് നോ­ക്കു്.”

പി. കെ. നായർ ഒ­ടു­വി­ല­ത്തെ പേജ് നോ­ക്കി. “ആ­രൊ­ക്കെ­യാ­ണി­തു്?”

“ഗ്രെ­ഗ­റി പെക്, സ്റ്റൂ­വർ­ട്ടു് ഗ്ര­ഞ്ചർ, മാർ­ലിൻ ബ്രാൻ­ഡോ.”

പി. കെ. നായർ ആൽബം അ­ട­ച്ചു­വെ­ച്ചു പെ­ട്ടി­തു­റ­ന്നു് ഒ­ര­ളു­ക്കിൽ നി­ന്നു ക­ടു­കു­മ­ണി­യോ­ളം വ­രു­ന്ന ഒരു സാധനം നു­ള്ളി­യെ­ടു­ത്തു് ഉള്ളം ക­യ്യിൽ വെ­ച്ചു: ‘ക­ഞ്ചാ­വ്.’

“ഈ­യാൾ­ക്കു് ഈ പ­ണി­യു­ണ്ടോ?”

“പി. കെ. യ്ക്കു് എല്ലാ പ­ണി­യു­മു­ണ്ടു്. പി. കെ. സർ­വ്വ­ജ്ഞ­നാ­ണ്… ഓം ശാ­ന്തിഃ.” പി. കെ. നായർ ക­ണ്ണു­ക­ള­ട­ച്ചു. ഭ­ക്തി­നി­ലീ­ന­നാ­യി പ­റ­ഞ്ഞു.

ക­ഞ്ചാ­വി­ന്റെ മണം പ­ര­ന്നു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് മൂ­ക്കു പൊ­ത്തി, പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു: “കേ­ട്ടോ പി. കെ. ഇതു ന­ന്ന­ല്ല.”

“പ­ണി­ക്ക­രേ, ത­നി­യ്ക്കെ­ന്ത­റി­യാം? കു­ര­ങ്ങ­ന്മാ­രെ­ന്ത­റി­ഞ്ഞു വിഭോ! എ­ന്നാ­ണു് പു­രാ­ണം ഉ­ല്ഘോ­ഷി­ക്കു­ന്ന­തു്… ജ­സ്റ്റ് ലൈക് പാൽ­പാ­യ­സം. യൂ സീ. റാം ശാ­ന്തിഃ ശാ­ന്തിഃ.”

“പ­ണി­ക്കർ പ­റ­യു­ന്ന­തു ശ­രി­യാ­ണു്. ക­ഞ്ചാ­വു വലി ന­ന്ന­ല്ല.” തോ­മ­സ്സ് പ­റ­ഞ്ഞു.

“എടോ, മാ­പ്ലേ, ത­നി­യ്ക്കെ­ന്ത­റി­യാം? സ്വ­ല്പം ക­ഞ്ചാ­വു വ­ലി­ച്ചാൽ ഒരു ഡസൻ ച­പ്പാ­ത്തി ത­ട്ടി­വി­ടാം. തടി ഇ­ങ്ങ­ട്ടു് പോരും. ഓം ശാ­ന്തിഃ ശാ­ന്തിഃ.”

“നേരം എ­ട്ടു­ക­ഴി­ഞ്ഞു. വ­ല്ല­തും രണ്ടു പ­രു­ക്കൻ അ­ടി­യ്ക്കേ­ണ്ടെ?” ക­രു­ണാ­ക­രൻ ഓർ­മ്മി­പ്പി­ച്ചു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് പാടി.

“മതി, മതി, വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്നു പാ­ടാ­ന­റി­യാ­മ­ല്ലോ.”

പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: വർ­ഗ്ഗീ­സേ, നീ പാ­ട്ടും കൊ­ണ്ടു് ആ­യ­രു­തു് കേ­ട്ടോ.”[14] തോ­മ­സ്സ് ക­ളി­യാ­ക്കി. ക­രു­ണാ­ക­രൻ പ്ലേ­റ്റും ക­പ്പും കൂ­ട്ടി­മു­ട്ടി­ച്ചു ശ­ബ്ദ­മു­ണ്ടാ­ക്കി പ­റ­ഞ്ഞു:

“വരിൻ, വരിൻ. കു­റ­ച്ചു­കൂ­ടി ക­ഴി­ഞ്ഞാൽ മെ­സ്സിൽ ഒ­ന്നും കാ­ണു­ക­യി­ല്ല.”

എ­ല്ലാ­വ­രും പ്ലേ­റ്റും ക­പ്പു­മെ­ടു­ത്തു ത­യ്യാ­റാ­യി. മ­ഞ്ഞു­ക­ട്ട­ക­ളിൽ കാ­ല­ടി­കൾ എ­ടു­ത്തെ­ടു­ത്തു വെ­ച്ചു കൊ­ണ്ടു് അവർ മെ­സ്സി­ലേ­ക്കു പോയി…

കേബിൾ ഡ്ര­മ്മും ക­ട്ടി­ങ്ങ് പ്ലെ­യ­റും ഏ­ണി­യു­മാ­യി തോ­മ­സ്സ് പു­റ­പ്പെ­ട്ട­പ്പോൾ വർ­ഗ്ഗീ­സ് ചോ­ദി­ച്ചു: ഇ­ന്നു് എ­ങ്ങോ­ട്ടാ ഇത്ര നേ­ര­ത്തെ?”

“സോണ മാർ­ഗ്ഗി­ലേ­ക്കു്.”

“ഊം?”

“ട്ര­ങ്ക് ലൈൻ ഡൗൺ ആ­യി­രി­യ്ക്കു­ന്നു.”

“സോണ മാർ­ഗ്ഗിൽ നല്ല മീൻ കി­ട്ടും. കു­റ­ച്ചു വാ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടു വാ.”

തോ­മ­സ്സ് കേൾ­ക്കാ­ത്ത ഭാ­വ­ത്തിൽ ന­ട­ന്നു പോയി. അ­വ­ന്നു മീൻ വേ­ണ­മ­ത്രേ! എ­പ്പോ­ഴും തി­ന്ന­ണ­മെ­ന്നേ വി­ചാ­ര­മു­ള്ളു. ഈ മ­ഞ്ഞു­കാ­ല­ത്തു് പു­റ­ത്തി­റ­ങ്ങി നോ­ക്ക­ണം ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടു് അ­റി­യ­ണ­മെ­ങ്കിൽ…അവൻ ക്ലാർ­ക്കാ­ണു്. ഇ­രു­ന്നേ­ട­ത്തു് ഇ­രു­ന്നാൽ മതി.

തോ­മ­സ്സ് ലൈൻ­മേ­നാ­ണു്. ഈ ത­ണു­പ്പു­കാ­ല­ത്തു ‘ലൈൻമേ’ന്റെ പണി ക­ടു­ത്ത­താ­ണു്. ക­മ്പി­ക്കാ­ലു­ക­ളിൽ ക­യ­റു­മ്പോൾ ഉരസി വീഴും. എ­ന്തി­ന്നു് ക­മ്പി­ക്കാ­ലിൽ പി­ടി­യ്ക്കു­മ്പോ­ഴേ­യ്ക്കും കൈ മ­ര­വി­ച്ചു­പോ­വും. പി­ന്നെ, ക­മ്പി­ക്കാ­ലു­കൾ നാ­ട്ടി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്ന­തു് കു­ന്നിൻ­പ­ള്ള­ങ്ങ­ളി­ലും മ­ല­മു­ക­ളി­ലു­മാ­ണു്. മലകൾ ക­യ­റി­യി­റ­ങ്ങി മ­ടു­ത്തു. ഒരു ദിവസം എത്ര പ്രാ­വ­ശ്യ­മാ­ണു് ഉരസി വീഴുക?

എ­ത്ര­യെ­ത്ര ക­മ്പി­ക്കാ­ലു­കൾ കു­ഴി­ച്ചി­ട്ടു? എ­ത്ര­യെ­ത്ര കേ­ബി­ളു­കൾ ഇട്ടു? ആദ്യം ഇവിടെ വ­ന്ന­പ്പോൾ വ­ല്ല­തു­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു­വോ? ഇ­ന്നി­വി­ടെ­യു­ള്ള ‘എ­ക്സ്ചേ­ഞ്ചി­ന്റെ’ വ­യ­റി­ങ്ങ് മു­ഴു­വ­നും തോ­മ­സ്സ് ഒ­രു­ത്തൻ ചെ­യ്ത­താ­ണു്. “എ­ക്സ്ചേ­ഞ്ചി­ന­ടു­ത്തു­ള്ള ടെർ­മി­നൽ ബോ­ക്സിൽ­നി­ന്നു പോ­വു­ന്ന ഓരോ ലൈനും തോ­മ­സ്സി­ന്നു നല്ല നി­ശ്ച­യ­മാ­ണു്. എ­ന്താ­യി­ട്ടെ­ന്താ? ഒടുവൽ എ­ന്താ­ണു­ണ്ടാ­യ­ത്? ഒരു ‘വര’യു­ള്ള­തു പോയി.

അ­ന്ന­ത്തെ കുടി കു­റ­ച്ചു ക­ട­ന്നു­പോ­യി. ക­ല്പി­ച്ചു­കൂ­ട്ടി കു­ടി­ച്ച­തൊ­ന്നു­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. കു­ടി­ക്കു­മ്പോൾ അ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു്. ലഹരി ക­യ­റി­യാൽ ശ­ര­ശ­രാ­ന്നു കു­ടി­യ്ക്കു­വാൻ തോ­ന്നും. അതു് എ­ല്ലാ­വ­രു­ടേ­യും സ്വ­ഭാ­വ­മാ­ണു്.

ലാൻസ് നാ­യ്ക്കിൽ­നി­ന്നു് ശി­പ്പാ­യി­യാ­ക്കി ത­രം­താ­ഴ്ത്തു­മെ­ന്നൊ­ന്നും തോ­മ­സ്സ് വി­ചാ­രി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ല. അത്ര വലിയ കു­റ്റം വ­ല്ല­തും ചെ­യ്തു­വോ? കു­റ­ച്ച­ധി­കം ക­ഴി­ച്ചു. വെ­ളി­വു­കെ­ട്ടു. വെ­ളി­വി­ല്ലാ­തെ എ­ന്തൊ­ക്കെ­യോ ചെ­യ്തു. ഒ­ന്നും ബോ­ധ­പൂർ­വ്വം ചെ­യ്ത­ത­ല്ല. ബോ­ധ­മി­ല്ലാ­തെ വ­ല്ല­തും ചെ­യ്യു­മ്പോൾ അതു കാ­ര്യ­മാ­യെ­ടു­ക്കാ­മോ?

ഒരു ‘വര’യു­ള്ള­തു പോ­യ­തി­ന്നു­ശേ­ഷം തോ­മ­സ്സി­ന്നു് ഉ­ത്സാ­ഹം കു­റ­ഞ്ഞി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്. കു­ടി­യും കു­റ­ച്ചൊ­ന്നു നിർ­ത്തി­യി­രി­ക്കു­ന്നു. ഒ­ട്ടും കു­ടി­ക്കാ­തെ വയ്യ. ത­ണു­പ്പു സ­ഹി­യ്ക്ക­ണ്ടെ? ത­ണു­പ്പ­ത്തു് അ­ട­ച്ചി­രി­ക്കു­ക­യാ­ണെ­ങ്കിൽ കു­ടി­യ്ക്കാ­തി­രി­യ്ക്കാം. അതിനു സാ­ധി­ക്കു­മോ? നേരം പു­ലർ­ന്നാൽ ‘ലൈൻ’ നോ­ക്കു­വാൻ പോവണം. പു­റ­ത്തേ­ക്കി­റ­ങ്ങു­മ്പോ­ഴേ­യ്ക്കും ത­ണു­പ്പു കൂ­ടു­ത­ലാ­വും. മഞ്ഞു തെ­രു­തെ­രെ വീ­ഴു­മ്പോൾ ത­ണു­പ്പു സ­ഹി­യ്ക്കാം. മഞ്ഞു വീണു ക­ട്ടി­യാ­യി കി­ട­ക്കു­മ്പോ­ഴാ­ണു് ത­ണു­പ്പു ഭ­യ­ങ്ക­രം. അ­പ്പോൾ സ്വ­ല്പം കു­ടി­ക്കാ­തെ വയ്യ. ശ­രി­ക്കു പ­റ­ഞ്ഞാൽ കാ­ശ്മീ­രിൽ പ്ര­വൃ­ത്തി­യെ­ടു­ക്കു­ന്ന­തു് ‘റ’മ്മാ­ണു്. മ­നു­ഷ്യ­ര­ല്ല, യ­ന്ത്ര­വു­മ­ല്ല. കു­പ്പി­യു­ടെ അ­ട­പ്പു തു­റ­ന്നു ‘റം’ അ­ണ്ണാ­ക്കി­ലേ­യ്ക്കൊ­ഴി­ക്കു­ന്നു. പി­ന്നെ ഞ­ര­മ്പു­ക­ളി­ലെ­ല്ലാം ചു­ടു­ചോ­ര ഓ­ടു­ക­യാ­യി. പ­ഞ്ചേ­ന്ദ്രി­യ­ങ്ങ­ളും ക­രു­ത്തു് ഉൾ­ക്കൊ­ള്ളു­ന്നു. പി­ന്നെ എ­ന്തു­മാ­വാം. മ­ല­മു­ക­ളിൽ ഓ­ടി­ക്ക­യ­റാം. മ­ല­മു­ക­ളിൽ നി­ന്നു ചാ­ടി­വീ­ഴാം. എ­ല്ലാ­മാ­വാം. റ­മ്മി­ന്റെ ലഹരി നി­ന്നു­വോ, പി­ന്നെ ഒ­ന്നും വയ്യ…

തോ­മ­സ്സ് പു­റ­ത്തു പോ­വു­മ്പോ­ഴെ­ല്ലാം ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടി­ന്റെ കീ­ശ­യിൽ ഒരു കു­പ്പി ‘റം’ സൂ­ക്ഷി­ച്ചു വെ­ക്കും. ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­ക്കു കു­റേ­ശ്ശേ ചൂ­ടാ­ക്കും. ര­ക്ത­ത്തി­നു ചൂ­ടു­പി­ടി­ക്കാൻ. തോ­മ­സ്സ് നാ­യ്ക്ക­ന്മാ­രെ­പ്പോ­ലെ പ­ണി­യെ­ടു­ക്കും…

തോ­മ­സ്സി­ന്റെ ജീ­വി­തം വളരെ ശോ­ച­നീ­യ­മാ­ണു്. ജീ­വി­ത­ത്തിൽ ഒ­ന്ന­ല്ല, ഒ­രാ­യി­രം പ്ര­ശ്ന­ങ്ങ­ളു­ണ്ടു് തോ­മ­സ്സി­ന്നു്. എ­ല്ലാം ന­ട­ക്കു­ന്ന പ്ര­ശ്ന­ങ്ങ­ളാ­ണു്. ആ­ലോ­ചി­ക്കു­മ്പോൾ അന്തം കി­ട്ടു­ക­യി­ല്ല. ത­ല­ക്കു വെ­ളി­വു തോ­ന്നു­മ്പോൾ ആ­ലോ­ചി­ച്ചു­പോ­വും. ആ­ലോ­ചി­ച്ചാ­ലോ­ചി­ച്ചു ഭ്രാ­ന്തു­പി­ടി­ക്കു­ന്ന­തു­പോ­ലെ തോ­ന്നും.

വീ­ട്ടിൽ ആ­ണു­ങ്ങ­ളാ­രു­മി­ല്ല. കെ­ട്ടി­യ്ക്കാ­റാ­യ രണ്ടു പെ­ങ്ങ­ന്മാ­രും പ്രാ­യം ചെന്ന അ­മ്മ­യും ക­ണ്ടു­കൊ­തി­തീ­രാ­ത്ത ഭാ­ര്യ­യു­മാ­ണു് വീ­ട്ടി­ലു­ള്ള­തു്. അവർ അ­രി­ഷ്ടി­ച്ചു ക­ഴി­യു­ക­യാ­ണു്. അ­വ­രെ­ക്കു­റി­ച്ചോർ­ക്കു­മ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് ന­ടു­ങ്ങും… അധികം ഓർ­ക്കാ­തി­രി­ക്കാൻ ഇ­ത്തി­രി ‘റം’ കു­ടി­ക്കു­ന്ന­തു ന­ല്ല­താ­ണെ­ന്നാ­ണു് തോ­മ­സ്സി­ന്റെ പക്ഷം. അ­ല്ലാ­തെ ‘റം’ കു­ടി­ക്കു­ന്ന­തു് അ­വ­സ്ഥ­യ്ക്കു­വേ­ണ്ടി­യൊ­ന്നു­മ­ല്ല.

തോ­മ­സ്സ് വേഗം വേഗം ന­ട­ന്നു മെ­സ്സിൽ­ക്ക­യ­റി “ഡ്രൈ റേഷൻ വാ­ങ്ങി ഹാ­വർ­സാ­ക്കിൽ സൂ­ക്ഷി­ച്ചു­വെ­ച്ചു. എ­പ്പോ­ഴാ­ണു് മ­ട­ങ്ങു­ക എ­ന്ന­റി­യി­ല്ല.

ഗാ­രേ­ജിൽ ചെ­ന്ന­പ്പോൾ ട്ര­ക്ക് ത­യാ­റാ­യി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞി­ട്ടി­ല്ല. ഡ്രൈ­വർ എവിടെ പോ­യി­രി­ക്ക­യാ­ണാ­വോ? ചു­റ്റും നോ­ക്കി, കാ­ണു­ന്നി­ല്ല.

കേബിൾ ഡ്ര­മ്മും ഏ­ണി­യും ട്ര­ക്കിൽ എ­ടു­ത്തു വെ­ച്ചു.

കു­റ­ച്ച­ക­ലെ ‘ഗാർഡ് പ്രാ­ക്റ്റി­സ്’ ന­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. റെ­ജി­മെ­ന്റ് ഹ­വിൽ­ദാർ മേ­ജ­റാ­ണു് ഗാഡ് പ്രാ­ക്റ്റി­സ് എ­ടു­ക്കു­ന്ന­തു്. തോ­മ­സ്സ് സൂ­ക്ഷി­ച്ചു നി­ന്നു.

“സ്ലോ­പ്പ് ആം ആഡർ ആം” ഒ­ന്നും ശ­രി­യാ­വു­ന്നി­ല്ല. ആർ.എച്ച്.എം.[15] പി­ന്നെ “ബൈ നം­ബ­റിൽ” ചെ­യ്യി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി: “സ്ലോ­പ്പ് ആം ബൈ നംബർ വൗൺ ടു ത്രീ”

ഈ ത­ണു­പ്പ­ത്തു കു­റ­ച്ചു ഭ­യ­ങ്ക­രം ത­ന്നെ­യാ­ണു് ഗാർഡ് പ്രാ­ക്റ്റീ­സ്, ഡ്രൈ­വർ വന്നു പ­റ­ഞ്ഞു: ‘ചലോ ചലോ.’ തോ­മ­സ്സ് ട്ര­ക്കിൽ കയറി ഇ­രു­ന്നു.

ട്ര­ക്ക് നീ­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ ത­ണു­പ്പു് അ­ധി­ക­മാ­യി. തോ­മ­സ്സ് മഫ്ലർ എ­ടു­ത്തു തലയിൽ കെ­ട്ടി. എ­ങ്ങോ­ട്ടു നോ­ക്കി­യാ­ലും മ­ഞ്ഞു­ത­ന്നെ. മ­ര­ങ്ങ­ളിൽ ഒരില പോ­ലു­മി­ല്ല. മ­ര­ക്കൊ­മ്പു­ക­ളിൽ പ­ഞ്ച­സാ­ര­ക്ക­ട്ട­കൾ പോലെ മ­ഞ്ഞു­ക­ട്ട­കൾ കി­നി­ഞ്ഞു കി­നി­ഞ്ഞു നി­ന്നു. കാ­ശ്മീർ മ­ഞ്ഞു­കാ­ല­ത്തു് സു­ന്ദ­രി­യാ­യ ഒരു മൊ­ട്ട­ച്ചി അ­മ്മ്യാ­രെ­പ്പോ­ലെ­യാ­ണു്.

ലോറി പ­തു­ക്കെ­പ്പ­തു­ക്കെ ഓ­ടി­ക്കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. ഒരു നാ­ല­ഞ്ചു നാഴിക ചെ­ന്ന­പ്പോൾ ചെ­റി­യൊ­രു ‘ബസാർ’ കണ്ടു. ട­ക്കു് നിർ­ത്തി തോ­മ­സ്സും, ഡ്രൈ­വ­റും ബ­സാ­റി­ലേ­യ്ക്കു പോയി. പ­ഴ­ങ്ങൾ നി­ര­ത്തി വ­ച്ചി­രി­യ്ക്കു­ന്ന ഒരു ക­ട­യി­ലേ­യ്ക്കു കയറി, നരച്ച വ­ട്ട­ത്താ­ടി­യിൽ ചു­വ­പ്പു­നി­റം ക­യ­റ്റി­യ ഒരു മു­സ്ലിം വൃ­ദ്ധൻ ഹുക്ക വ­ലി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. രണ്ടു പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രെ ക­ണ്ട­പ്പോൾ ആ കിഴവൻ ഉ­പ­ചാ­ര­പൂർ­വ്വം എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു നി­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു:

“വരണം. വരണം ബാബൂ.”

തോ­മ­സ്സും ഡ്രൈ­വ­റും കി­ഴ­വ­ന്റെ അ­ടു­ത്തേ­ക്കു ചെ­ന്നു. സാ­മാ­ന്യം ഭേ­ദ­പ്പെ­ട്ട ഒരു ക­ട­യാ­ണ­തു്. ആ­പ്പിൾ പ­ഴ­ങ്ങൾ ഭം­ഗി­യിൽ നി­ര­ത്തി­വെ­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്നു. പി­ന്നീ­ടു് അ­ക്രൂ­ട്ട്, ബദാം, മു­ന്തി­രി­ങ്ങ, എ­ല്ലാ­മു­ണ്ടു്.”

തോ­മ­സ്സ് കു­റ­ച്ചു ബ­ദാ­മും അ­ക്രൂ­ട്ടും വാ­ങ്ങി ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടി­ന്റെ കീ­ശ­യിൽ നി­റ­ച്ചു. പി­ന്നെ ഒരു പേ­ക്ക­റ്റ് സ്റ്റാർ സി­ഗ­ര­റ്റും വാ­ങ്ങി.

കിഴവൻ ചോ­ദി­ച്ചു: “നി­ങ്ങൾ മ­ദ്രാ­സി­ക­ളാ­ണു് അല്ലേ?”

“ജീ” തോ­മ­സ്സ് പ­റ­ഞ്ഞു.

“മ­ദ്രാ­സി­കൾ ന­ല്ല­വ­രാ­ണു്” കിഴവൻ അ­ഭി­പ്രാ­യ­പ്പെ­ട്ടു.

ന­ല്ല­വർ എല്ലാ സ്ഥ­ല­ത്തു­മു­ണ്ടു്. ചീ­ത്ത­വ­രു­മു­ണ്ടു്. അതു വേ­ണ്ട­താ­ണെ­ന്നാ­ണു് തോ­മ­സ്സി­ന്റെ അ­ഭി­പ്രാ­യം. ലോകം മു­ഴു­വ­നും, ന­ല്ല­വ­രെ­ക്കൊ­ണ്ടു നി­റ­ഞ്ഞ­താ­ണെ­ങ്കി­ലും ഒരു പ­ന്തി­യി­ല്ലാ­യ്മ­യു­ണ്ടാ­വും. ലോകം ന­ല്ല­വ­രെ­ക്കൊ­ണ്ടും ചീ­ത്ത­വ­രെ­ക്കൊ­ണ്ടും നി­റ­ഞ്ഞ­താ­വ­ണം.

കിഴവൻ സം­സാ­രം നിർ­ത്താ­നു­ള്ള ഭാ­വ­മി­ല്ല. ല­ഹ­ള­ക്കാർ തന്റെ ഗ്രാ­മ­ത്തെ വ­ള­ഞ്ഞാ­ക്ര­മി­ച്ച കഥ ആ­വേ­ശ­പൂർ­വ്വം പ­റ­യു­വാ­നാ­രം­ഭി­ച്ചു. ഒ­രർ­ദ്ധ­രാ­ത്രി­ക്കാ­ണ­ത്രെ ല­ഹ­ള­ക്കാർ ഗ്രാ­മ­ത്തിൽ ക­ട­ന്ന­തു്. അ­വ­രു­ടെ കൈ­ക­ളിൽ ആ­ളി­ക്ക­ത്തു­ന്ന പ­ന്ത­ങ്ങൾ, ക­ഠാ­രി­കൾ, വെ­ട്ടു­ക­ത്തി­കൾ, എ­ല്ലാ­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു­വ­ത്രെ. അ­വ­രെ­ക്ക­ണ്ടാൽ­ത്ത­ന്നെ ഭയം തോ­ന്നും. നീ­ണ്ടു ചെ­മ്പി­ച്ച ത­ല­മു­ടി. താ­ടി­യെ­ല്ലു­കൾ­വ­രെ നീ­ണ്ടു­കി­ട­ക്കു­ന്ന കൃ­താ­വ്, ക­നൽ­ക്ക­ട്ട­കൾ പോ­ലെ­യു­ള്ള ക­ണ്ണു­കൾ. കിഴവൻ എ­ല്ലാം വി­സ്ത­രി­ച്ചു പ­റ­ഞ്ഞ­തു കേ­ട്ട­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സു­ത­ന്നെ ഒന്നു ന­ടു­ങ്ങി.

ഒരു രാ­ത്രി­കൊ­ണ്ടു് അവർ ഗ്രാ­മം ഒരു ശ്മ­ശാ­ന­മാ­ക്കി മാ­റ്റി­യ­ത്രെ. ക്ഷേ­ത്ര­ങ്ങൾ ഇ­ടി­ച്ചു­നി­ര­ത്തി. പ­ശു­ക്ക­ളെ തു­ണ്ടം തു­ണ്ട­മാ­യി വെ­ട്ടി­നു­റു­ക്കി. അതു പോ­ലെ­ത്ത­ന്നെ മ­നു­ഷ്യ­രേ­യും തു­ണ്ടം തു­ണ്ട­മാ­യി വെ­ട്ടി എ­റി­ഞ്ഞു. ഖുദാ. എ­ന്തൊ­രു രം­ഗ­മാ­ണ­തു് ചു­ടു­ചോ­ര­യു­ടെ മണം, ദീ­നാ­ക്ര­ന്ദ­ന­ങ്ങൾ, അ­ട്ട­ഹാ­സ­ങ്ങൾ, ദൈ­വ­ങ്ങ­ളെ വി­ളി­ച്ചു­ള്ള പ്രാർ­ത്ഥ­ന­കൾ.

രാ­വി­ലെ­യാ­ണു് പ­ട്ടാ­ള­ക്കാർ വ­ന്ന­തു്. എ­ല്ലാം മ­ദ്രാ­സി പ­ട്ടാ­ള­ക്കാർ. അവർ ഗ്രാ­മ­ത്തിൽ മ­രി­ക്കാ­ത്ത­വ­രെ ര­ക്ഷി­ച്ചു. മ­രി­ച്ച­വ­രു­ടെ ശ­വ­ത്തു­ണ്ട­ങ്ങൾ ശേ­ഖ­രി­ച്ചു കു­ഴി­ച്ചി­ട്ടു… “ഞങ്ങൾ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രെ മ­റ­ക്കു­ക­യി­ല്ല.” അതു പ­റ­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ആ കി­ഴ­വ­ന്റെ അ­ഗാ­ധ­ത­യിൽ­നി­ന്നു നോ­ക്കു­ന്ന ക­ണ്ണു­ക­ളിൽ നനവു പൊ­ടി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. തോ­മ­സ്സ് എ­ല്ലാം ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചു­കേ­ട്ടു. കടയൽ നി­ന്നി­റ­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ വെള്ള പെ­യി­ന്റ­ടി­ച്ച ഒരു ജീ­പ്പ് മു­ന്നിൽ വ­ന്നു­നി­ന്നു. അ­തിൽ­നി­ന്നു് ഒരു ക്യാ­പ്ട­നും ഒരു ശി­പ്പാ­യി­യും ചാടി ഇ­റ­ങ്ങി. അവർ കൈയിൽ ആറം ബാൻഡ് കെ­ട്ടി­യി­ട്ടു­ണ്ടു്. ആറം ബാൻ­ഡിൽ “എം.പി.” എ­ന്നെ­ഴു­തി­യി­ട്ടു­ണ്ടു്. അവർ മി­ലി­റ്റ­റി പോ­ലീ­സ്സാ­ണ്.

ക്യാ­പ്ടൻ തോ­മ­സ്സി­നോ­ടു് ചോ­ദി­ച്ചു: “ഡ്യൂ­ട്ടി സ്ലി­പ്പ്?”

തോ­മ­സ്സ് ഡ്യൂ­ട്ടി സ്ലി­പ്പ് ഡ്രൈ­വ­രു­ടെ പക്കൽ നി­ന്നു വാ­ങ്ങി കാ­ണി­ച്ചു­കൊ­ടു­ത്തു.

“ഓൾ റൈ­റ്റ്.”

ക്യാ­പ്റ്റൻ ജീ­പ്പിൽ ചാ­ടി­ക്ക­യ­റി പോയി. തോ­മ­സ്സ് ട്ര­ക്കിൽ യാ­ത്ര­തു­ടർ­ന്നു. ഒ­ര­ഞ്ചെ­ട്ടു നാഴിക പി­ന്നെ­യും പോ­യ­പ്പോൾ ട്ര­ക്ക് നിർ­ത്തി. അവിടെ റോ­ഡ­രു­കിൽ ഒരു ക­മ്പി­ക്കാ­ലു വീ­ണു­കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. അ­തു­കൊ­ണ്ടാ­വ­ണം ടെ­ലി­ഫോൺ ലൈ­നി­നു ത­ക­രാ­റു പ­റ്റി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്ന­തു്.

തോ­മ­സ്സും ഡ്രൈ­വ­റും ചേർ­ന്നു് ക­മ്പി­ക്കാ­ലു പി­ടി­ച്ചു പൊ­ക്കി ശ­രി­ക്കു കു­ഴി­ച്ചി­ട്ടു. അറ്റു പോ­യി­രു­ന്ന കേബിൾ ഏ­ച്ചു­കൂ­ട്ടി ശ­രി­പ്പെ­ടു­ത്തി. എ­ല്ലാം ശ­രി­യാ­യി ഹവർ സാ­ക്കിൽ നി­ന്നു് ബി­സ്ക­റ്റും ജാമും എ­ടു­ത്തു തി­ന്നു. എ­ന്നി­ട്ടു കു­റ­ച്ചു­നേ­രം വി­ശ്ര­മി­ച്ചു. നേരം വൈ­കു­ക­യാ­ണു്. തോമസ് ട്ര­ക്കിൽ കയറി തി­രി­ച്ചു ബാ­ക്കിൽ വ­ന്ന­പ്പോ­ഴേ­യ്ക്കും സ­ന്ധ്യ­മ­യ­ങ്ങി­യി­രു­ന്നു.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് ചോ­ദി­ച്ചു: “മീൻ കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നി­ല്ലേ?”

“മീൻ കൊ­ണ്ടു­വ­രു­ന്നു! മ­നു­ഷ്യ­ന്നു് ഇങ്ങു വ­ന്നു­പ­റ്റി­യാൽ മതി എ­ന്നാ­യി­രു­ന്നു.”

തോ­മ­സ്സ് കാ­ലിൽ­നി­ന്നു ഗിൽ­ഗ­ട്ടു ബൂ­ട്ടു് വ­ലി­ച്ചൂ­രി. സോ­ക്സ് ന­ല്ല­പോ­ലെ ന­ന­ഞ്ഞി­രി­യ്ക്കു­ന്നു. സോ­ക്സ് അ­ഴി­ച്ചു ബു­ക്കാ­രി­യു­ടെ കു­ഴ­ലിൽ ഉ­ണ­ങ്ങാ­നി­ട്ടു. എ­ന്നി­ട്ടു് ഇളം ചൂ­ടു­ള്ള വെ­ള്ള­ത്തിൽ ഉ­പ്പി­ട്ടു കാ­ല­ടി­കൾ വൃ­ത്തി­യാ­യി ക­ഴു­കി­ത്തു­ട­ച്ചു. പി­ന്നെ ‘ഫു­ട്പൗ­ഡർ’ ഇട്ടു. എ­ന്തെ­ന്നി­ല്ലാ­ത്തൊ­രു ആ­ശ്വാ­സം തോ­ന്നി. തോ­മ­സ്സ് ആ­രോ­ടെ­ന്നി­ല്ലാ­തെ പ­റ­ഞ്ഞു: “ക­ത്തു് കി­ട്ടി­യി­ട്ടു് മൂ­ന്നാ­ഴ്ച­യാ­യി.”

“എ­നി­യ്ക്കു് കത്തു കി­ട്ടി­യി­ട്ടു് മാസം ഒന്നര ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഞാൻ എ­ഴു­താ­റു­മി­ല്ല.” പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഇ­യാ­ളു­ടെ നാ­ട്ടിൽ പോ­സ്റ്റാ­ഫീ­സു­ണ്ടോ?”

“അതു പോ­ട്ടെ, ന­മ്മ­ട­ടു­ത്താ ക­ളി­യ്ക്ക­ണ്”.

“നി­ങ്ങൾ ക­ത്ത­യ­ക്കാ­തി­രി­ക്കു­ന്ന­തു് മോ­ശ­മാ­ണു്. ഒ­ന്നു­മി­ല്ലെ­ങ്കി­ലും അ­മ്മ­യെ ഓർ­ക്ക­ണ്ടേ?” പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“അ­മ്മ­യ്ക്കു് എ­ന്നെ­ക്കൂ­ടാ­തെ വേ­റെ­യും മൂ­ന്നാൺ­മ­ക്ക­ളു­ണ്ടു്. ക­ണ്ടാൽ സ്റ്റെ­യ്റ്റ് ഫോ­ഴ്സു­കാ­രെ പോ­ലി­രി­യ്ക്കും. ജ­സ്റ്റ് ലൈ­ക്കു് പാ­ല്പാ­യ­സം, യൂ സീ.” പി. കെ. നായർ.

“അ­മ്മ­യ്ക്കു മ­ക്ക­ളെ­ല്ലാം ഒ­രു­പോ­ലെ­യാ­ണു്” പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“അതു ശ­രി­യാ­ണു്.” പി. കെ. നായർ.

“ക­ത്ത­യ­ക്കാൻ ക­ണി­ശ­ത­വേ­ണെ­ങ്കി ക­ല്യാ­ണം ക­ഴി­യ്ക്ക­ണം. തോ­മ­സി­നെ ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചോ”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്

“പ­ട്ടാ­ള­ത്തി­ലു­ള്ള­ട­ത്തോ­ളം കാലം ക­ല്യാ­ണം ന­മു­ക്കു വേണ്ട.”—പി. കെ. നായർ.

“പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ­നി­ന്നു പി­രി­യു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും വ­യ­സ്സാ­വും. അ­പ്പോൾ പെ­ണ്ണു കി­ട്ടി­ല്ല.”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

“വേ­ണ്ടാ, തീർ­ന്നി­ല്ലേ?” പി. കെ. നായർ.

“ഒന്നു ചു­മ്മാ ഇ­രി­ക്ക്വോ?” തോ­മ­സ്സ് ചൊ­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

“സൈ­ലൻ­സ് പ്ലീ­സ്, സൈ­ലൻ­സ് പ്ലീ­സ്. തോ­മ­സ്സ് മ­റി­യ­മ്മ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ലോ­ചി­ക്കു­മ്പോൾ ശ­ബ്ദ­മു­ണ്ടാ­ക്ക­രു­തു്.”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

“ഐസീ, അ­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് ഇ­പ്പോൾ മ­റി­യ­മ്മ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ലോ­ചി­ക്കു­ക­യാ­ണോ?” പി. കെ. നായർ.

“ഒന്നു ചു­മ്മാ­തി­രു­ന്നേ, പി. കെ.” തോ­മ­സ്സ് അ­പേ­ക്ഷി­ച്ചു

എ­ല്ലാ­വ­രും ബെ­ഡ്ഡു­ക­ളിൽ വ­ന്നു­കി­ട­ന്നു. തോ­മ­സ്സ് ക­ണ്ണു­ക­ള­ട­ച്ചു മ­റി­യ­മ്മ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചോർ­ത്തു. ഇ­പ്പോൾ അവൾ കി­ട­ന്നി­രി­യ്ക്കു­മോ? ഒ­രു­പ­ക്ഷേ, അവളും ത­ന്നെ­ക്കു­റി­ച്ചോർ­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രി­ക്ക­ണം. അവളെ ‘നേരെ ചൊ­വ്വേ’ ഒന്നു കാണാൻ കൂടി സാ­ധി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല. വി­വാ­ഹ­ത്തി­നു­ശേ­ഷം വെറും ഒ­രാ­ഴ്ച­യേ നാ­ട്ടി­ലു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു­ള്ളു. അ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും ലീവ് അ­വ­സാ­നി­ച്ചു. പോ­രു­മ്പോൾ അ­വ­ളോ­ടു് യാ­ത്ര­പ­റ­ഞ്ഞ­തു­പോ­ലു­മി­ല്ല. ഹൃദയം വി­ങ്ങി­പ്പൊ­ട്ടാ­റാ­യി നി­ല്ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. അ­പ്പോൾ എ­ങ്ങ­നെ യാ­ത്ര­പ­റ­യാ­നാ­ണു്? പോ­രു­ന്ന ദിവസം രാ­വി­ലെ തോ­മ­സ്സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “പോ­വു­മ്പോൾ ഞാൻ ഒ­ന്നും പ­റ­യി­ല്ല. എ­നി­ക്കു നി­ന്നെ നേരെ കാ­ണാ­നു­ള്ള ക­രു­ത്തി­ല്ല.”

അവൾ ചി­ണു­ങ്ങി­ക്ക­ര­യു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി. ഓ! അ­ന്ന­വൾ എ­ത്ര­നേ­രം ക­ര­ഞ്ഞു. ഈ ഭാ­ര്യാ­ഭർ­ത്തൃ ബന്ധം വേ­ഗ­ത്തിൽ എ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു് വേ­രു­റ­യ്ക്കു­ന്ന­തു്? തോ­മ­സ്സ് അ­ന്നു് ആ­ലോ­ചി­യ്ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി. ആ­ലോ­ചി­ക്കേ­ണ്ട കാ­ര്യ­മാ­ണ­തു്. ഒരു പ­രി­ച­യ­വു­മി­ല്ലാ­ത്ത ഒ­രാ­ണും ഒരു പെ­ണ്ണും ഒ­ന്നി­യ്ക്കു­ന്നു. എത്ര വേ­ഗ­ത്തി­ലാ­ണു് ആ ജീ­വി­ത­ത്തിൽ വേ­രോ­ടു­ന്ന­തു്.

തോ­മ­സ്സ് ഒന്നു തി­രി­ഞ്ഞു­കി­ട­ന്നു. ഉ­റ­ക്കം വ­രു­ന്നി­ല്ല. എ­ങ്ങ­നെ ഉ­റ­ക്കം വ­രാ­നാ­ണു്? ഇ­ന്നു് ഒരു തു­ള്ളി കു­ടി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല. ത­ല­ക്കു വെ­ളി­വ് വീ­ണി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്. എ­ല്ലാ­വ­രെ­പ്പ­റ്റി­യും ആ­ലോ­ചി­ച്ചു പോ­കു­ന്നു. ചി­ന്ത­കൾ മ­സ്തി­ഷ്ക­ത്തെ തല്ലി ഉ­ട­യ്ക്കു­ക­യാ­ണു്. വീ­ട്ടിൽ പ്രാ­യം ചെന്ന അ­മ്മ­യും കെ­ട്ടി­ക്കാ­റാ­യി നി­ല്ക്കു­ന്ന രണ്ടു പെ­ങ്ങ­ന്മാ­രു­മു­ണ്ടു്. പി­ന്നെ മ­റി­യാ­മ്മ­യു­മു­ണ്ടു്. ആ­ണു­ങ്ങ­ളാ­രു­മി­ല്ല. ആ­ലോ­ചി­ക്കു­മ്പോൾ ന­ടു­ങ്ങു­ന്നു.

രണ്ടു പെ­ങ്ങ­ന്മാ­രെ കെ­ട്ടി­ച്ചു­കൊ­ടു­ക്ക­ണം. അതൊരു വ­മ്പി­ച്ച പ്ര­ശ്ന­മാ­ണു്. പെ­ങ്ങ­ന്മാർ പ്രാ­യം തി­ക­ഞ്ഞു നി­ല്ക്കു­മ്പോൾ താൻ പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടി­യ­തു് ന­ന്നാ­യി­ല്ലെ­ന്നു തോ­മ­സ്സി­ന്ന­റി­യാം. വേ­ണ്ടി­വ­ന്ന­താ­ണു്. ഇന്നു തോ­മ­സ്സ് പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടി­യി­രു­ന്നി­ല്ലെ­ങ്കിൽ ഒരു കു­ടും­ബം മു­ഴു­വ­നും വ­ഴി­യാ­ധാ­ര­മാ­യി­ക്ക­ഴി­യു­മാ­യി­രു­ന്നു.

താ­മ­സി­ക്കു­ന്ന പു­ര­യി­ടം മാ­ത്യു മാ­പ്പി­ള­ക്കു പ­ണ­യ­മാ­യി­രു­ന്നു. അ­പ്പ­ന്നു് സു­ഖ­ക്കേ­ടാ­യ­പ്പോൾ അ­ഞ്ഞൂ­റു രൂപാ മാ­ത്യു മാ­പ്പി­ള­യോ­ടു കടം വാ­ങ്ങി. അ­തൊ­രാ­വ­ശ്യ­മാ­യി­രു­ന്നു. അ­പ്പ­നെ ചി­കി­ത്സി­ക്കേ­ണ്ടേ? വേ­ണ്ട­പ്പോൾ വേ­ണ്ട­തു ചെ­യ്യ­ണം. എ­ന്നി­ട്ടു് എ­ന്താ­ണു­ണ്ടാ­യ­ത്? ഭാ­ര­മെ­ല്ലാം തന്റെ ചു­മ­ലിൽ കേ­റ്റി­വെ­ച്ച് അപ്പൻ പോയി. അപ്പൻ മ­രി­ച്ച വാർ­ത്ത കേ­ട്ട­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് മോ­ഹാ­ല­സ്യ­പ്പെ­ട്ടു വീണു. അ­ന്നു് കൽ­ക്ക­ത്ത­യി­ലാ­യി­രു­ന്നു. മ­ര­ണ­സ­മ­യ­ത്തു് അ­പ്പ­നെ ഒന്നു കാ­ണാ­നും കൂടി ക­ഴി­ഞ്ഞി­ല്ല.

ഇന്നു ഭാ­ര­മെ­ല്ലാം തോ­മ­സ്സി­ന്റെ ത­ല­യി­ലാ­ണു്. പ്രാ­യം തി­ക­ഞ്ഞു­നി­ല്ക്കു­ന്ന പെ­ണ്ണു­ങ്ങൾ അഗ്നി പർ­വ്വ­തം പോ­ലെ­യാ­ണു്. ഏതു നി­മി­ഷ­ത്തി­ലാ­ണു് പൊ­ട്ടി­ത്തെ­റി­യ്ക്കു­ക എ­ന്ന­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടാ, പെ­ങ്ങ­ന്മാ­രെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ലോ­ചി­ക്കു­മ്പോൾ തോ­മ­സ്സി­ന്നു് ഒ­രെ­ത്തും പി­ടി­യും കി­ട്ടി­ല്ല. അവർ മു­റ്റി വ­ളർ­ന്നു നിൽ­ക്കു­ക­യാ­ണു്. സൌ­ന്ദ­ര്യ­വു­മു­ണ്ടു്. സൌ­ന്ദ­ര്യ­ത്തെ­ക്കാൾ വില സ­മു­ദാ­യ­ത്തിൽ പ­ണ­ത്തി­ന്നാ­ണു്. എ­ത്ര­യെ­ത്ര സു­ന്ദ­രി­കൾ സ­മു­ദാ­യ­ത്തിൽ വ­ളർ­ന്നു നി­ല്ക്കു­ന്നു. പ­ണ­മി­ല്ലെ­ന്ന കാ­ര­ണ­ത്താൽ അ­വ­രാ­രും വി­വാ­ഹി­ത­രാ­വു­ന്നി­ല്ല. അ­തേ­സ­മ­യ­ത്തു് പ­ണ­മു­ള്ള വി­രൂ­പി­ണി­കൾ വി­വാ­ഹി­ത­രാ­കു­ന്നു. ലോകം നിൽ­ക്കു­ന്ന­തു് പ­ണ­ത്തി­ന്മേ­ലാ­ണു്. ഓരോ ലീവിൽ പോ­വു­മ്പോ­ഴും തോ­മ­സ്സ് സ­ഹോ­ദ­രി­മാ­രു­ടെ വി­വാ­ഹ­കാ­ര്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു. പ­രി­ശ്ര­മി­ച്ചു. ഒ­ന്നും സാ­ധി­ച്ചി­ല്ല. അ­ങ്ങ­നെ നി­രാ­ശ­നാ­യി ലീവ് ക­ഴി­ഞ്ഞു തി­രി­ച്ചു­വ­രും. അവർ ചീ­ത്ത­ത്ത­ങ്ങ­ളി­ലേ­യ്ക്കൊ­ന്നും പോ­വ­രു­തേ എന്നു പ്രാർ­ത്ഥി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യും. ചീ­ത്ത­ത്ത­ങ്ങ­ളി­ലേ­യ്ക്കു് മ­ന­സ്സു് തി­രി­ഞ്ഞാൽ എ­ല്ലാ­വ­രും കു­ര­യ്ക്കു­വാ­നും അ­ക­റ്റു­വാ­നും തു­ട­ങ്ങും.

മാ­ത്യു മു­ത­ലാ­ളി പ­ണ­ത്തി­നു­വേ­ണ്ടി ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. എ­വി­ടേ­യും സ­മാ­ധാ­ന­മി­ല്ല. ക­ത്തു­കൾ­ക്കു പുറകെ ക­ത്തു­കൾ. മാ­ത്യു മാ­പ്പി­ള­യു­ടെ ഭീ­ഷ­ണി­പ്പെ­ടു­ത്തു­ന്ന ക­ത്തു­കൾ, അ­മ്മ­യു­ടെ നി­സ്സ­ഹാ­യ­ത വെ­ളി­പ്പെ­ടു­ത്തു­ന്ന ക­ത്തു­കൾ, എ­ല്ലാം കൂടി തോ­മ­സ്സ് വീർ­പ്പു­മു­ട്ടി ച­ക്ര­ശ്വാ­സം വ­ലി­ച്ചു.

ഒ­ടു­വിൽ എ­ല്ലാം ശ­രി­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടു തന്നെ ഒരു പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടി. ഒ­രു­ദ്ദേ­ശ­ത്തെ മുൻ­നിർ­ത്തി­യാ­ണ­തു­ണ്ടാ­യ­തു്. സ്ത്രീ­ധ­നം അ­ഞ്ഞൂ­റു­രൂ­പാ കി­ട്ടും. മാ­ത്യു മു­ത­ലാ­ളി­യ്ക്കു കൊ­ടു­ക്കാം. പി­ന്നെ അ­ട­ച്ചു­കി­ട­ക്കു­ക­യെ­ങ്കി­ലും ചെ­യ്യാ­മ­ല്ലോ.

അ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു് തോ­മ­സ്സ് പെ­ണ്ണു­കെ­ട്ടി­യ­തു്. ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടു­ക­ളു­ടെ ലോ­ക­ത്തി­ലേ­യ്ക്കു് ഒരു പെ­ണ്ണി­നെ­ക്കൂ­ടി വ­ലി­ച്ചി­ഴ­ച്ചു കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു. മ­റി­യ­മ്മ ന­ല്ല­വ­ളാ­ണു്. എ­ങ്ങ­നെ­യും ജീ­വി­ച്ചു­കൊ­ള്ളാ­മെ­ന്നാ­ണു് അവൾ പ­റ­യു­ന്ന­തു്. പക്ഷേ, അ­വൾ­ക്കു് ഒ­ര­ഭ്യർ­ത്ഥ­ന­യു­ണ്ടു്; അവളെ കൂടെ കൊ­ണ്ടു­പോ­ണം.

തോ­മ­സ്സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “ഞാൻ കൊ­ണ്ടു­പോ­വാം. ര­ണ്ടു­മാ­സം കൂടി ക­ഴി­യ­ട്ടെ.” തോ­മ­സ്സ് അവളെ സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­ച്ചു.

ലീവു ക­ഴി­ഞ്ഞു ‘റാ­ഞ്ചി’യിൽ തി­രി­ച്ചു­വ­ന്ന ഉടൻ ഫാ­മി­ലി ക്വാർ­ട്ട­റി­ന്നു് അ­പ്ലി­ക്കേ­ഷൻ കൊ­ടു­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. അ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും എ­ല്ലാം താ­റു­മാ­റാ­യി. പെ­ട്ടെ­ന്നു കാ­ശ്മീ­രി­ലേ­യ്ക്കൊ­രു പോ­സ്റ്റി­ങ്ങ്. കേ­ട്ട­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് ഇ­രു­ന്നു­പോ­യി. എ­ത്ര­നേ­രം ആ ഇ­രു­പ്പിൽ ഇ­രു­ന്നു­വെ­ന്നോ. ബോ­ധ­മി­ല്ലാ­ത്ത ഒ­രി­രി­പ്പാ­യി­രു­ന്നു അതു്. ബോധം വ­ന്ന­പ്പോൾ ആ­ലോ­ചി­ച്ചു: ‘എന്താ വേ­ണ്ട­ത്?’ പ­ട്ടാ­ള­മാ­ണു്. അ­നു­സ­ര­ണ­മാ­ണാ­വ­ശ്യം. ട്രെ­യി­നി­ങ്ങ് ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ സത്യം ചെ­യ്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. ആ സ­ത്യ­വാ­ച­ക­ങ്ങൾ ഓർ­ത്തു. അ­ങ്ങ­നെ സ­മാ­ധാ­നി­ച്ചു.

കാ­ശ്മീ­രിൽ വ­ന്നി­ട്ടു കൊ­ല്ലം ഒന്നര ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഇ­തു­വ­രേ­യും ലീവിൽ പോ­വാ­നൊ­ത്തി­ല്ല. ഇനി എ­ന്നാ­ണാ­വോ ലീവിൽ പോവാൻ സാ­ധി­ക്കു­ക? ഒ­ന്നും നി­ശ്ച­യ­മി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് ഒന്നു നി­വർ­ന്നു കി­ട­ന്നു നെ­ടു­വീർ­പ്പി­ട്ടു.

അതെ, ഇ­പ്പോൾ അവൾ അങ്ങു ദൂ­രെ­യു­ള്ള മ­ല­നാ­ട്ടിൽ, ചു­റ്റും മ­രി­ച്ചീ­നി­ച്ചെ­ടി­കൾ ത­ഴ­ച്ചു­വ­ളർ­ന്നു നി­ല്ക്കു­ന്ന ഒരു വീ­ട്ടിൽ, സ്വ­പ്ന­ങ്ങൾ ക­ണ്ടു­കൊ­ണ്ടു് ഉ­റ­ങ്ങു­ക­യാ­വും. ഉ­റ­ങ്ങ­ട്ടെ.

ഗാർ­ഡ്റൂ­മിൽ­നി­ന്നു പ­ന്ത്ര­ണ്ടു­മ­ണി­യ­ടി­ക്കു­ന്ന ശബ്ദം കേ­ട്ടു. തോ­മ­സ്സ് മൂ­ടി­പ്പു­ത­ച്ചു ചു­രു­ണ്ടു കി­ട­ന്നു.

ഉ­ണർ­ന്നു ക­ണ്ണു­കൾ തു­റ­ന്നു. പി. കെ. നായർ ചു­റ്റും നോ­ക്കി. കൂ­ട്ടു­കാ­രെ­ല്ലാം നല്ല ഉ­റ­ക്ക­മാ­ണു് ഉ­റ­ങ്ങ­ട്ടെ. ഞാ­യ­റാ­ഴ്ച­യ­ല്ലേ? എ­ന്നും ഉ­റ­ങ്ങാൻ സാ­ധി­ക്കു­ക­യി­ല്ല­ല്ലോ. ത­ല­യി­ണ­യു­ടെ അ­ടി­യിൽ നി­ന്നു് വാ­ച്ച് എ­ടു­ത്തു­നോ­ക്കി. ഒ­മ്പ­താ­വാ­റാ­യി­രി­ക്കു­ന്നു എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്കാൻ തോ­ന്നു­ന്നി­ല്ല. കി­ട­ക്കു­ന്ന കി­ട­പ്പിൽ തന്നെ ഉ­റ­ക്ക­സ്സ­ഞ്ചി­യു­ടെ നേർ­ത്ത ചങ്ങല നീ­ക്കി. ഈ ഉ­റ­ക്ക­സ­ഞ്ചി ഇ­ല്ലെ­ങ്കിൽ കാ­ശ്മീ­രിൽ ക­ഴി­ച്ചു­കൂ­ട്ടു­വാൻ പ്ര­യാ­സ­മാ­ണു്.

എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു പെ­ട്ടി തു­റ­ന്നു ഒരു ബീഡി എ­ടു­ത്തു വ­ലി­ച്ചു. ബീഡി, ക­ഴി­ഞ്ഞ ആ­ഴ്ച­യിൽ നാ­ട്ടിൽ നി­ന്നു വ­രു­ത്തി­യ­താ­ണു്. വീ­ണ്ടും ക­മ്പി­ളി­ക്കു­ള്ളിൽ കയറി. മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളി­ന്റെ ഇൻ­സ്പെ­ക്ഷൻ അ­ടു­ത്തു­വ­രി­ക­യാ­ണു്. ഒ­രു­പാ­ടു പ­ണി­യു­ണ്ടു്. ‘ലോഗ് ബു­ക്കി’ന്റെ ചട്ട ഒന്നു മാ­റ്റി ശ­രി­പ്പെ­ടു­ത്ത­ണം. ക­ഴി­ഞ്ഞ പ്രാ­വ­ശ്യ­ത്തെ ഇൻ­സ്പെ­ക്ഷ­ന്നു അത്ര നല്ല റി­മാർ­ക്കു കി­ട്ടി­യി­ട്ടി­ല്ല. ഈ പ്രാ­വ­ശ്യം അ­ങ്ങ­നെ ആ­വ­രു­തു്. കി­ണ­ഞ്ഞു ശ്ര­മി­യ്ക്ക­ണം.

“തോ­മ­സ്സേ, എഴരൈ. ദാ­ണ്ടേ, നേരം ഒ­മ്പ­തു ക­ഴി­ഞ്ഞു.” പി. കെ. നായർ കി­ട­ന്ന കി­ട­പ്പിൽ തോ­മ­സ്സി­നെ വി­ളി­ച്ചു. തോ­മ­സ്സ് ക­മ്പി­ളി­യ്ക്കു­ള്ളിൽ­നി­ന്നു ത­ല­യൊ­ന്നു പൊ­ക്കി നോ­ക്കി വീ­ണ്ടും ചു­രു­ണ്ടു­കൂ­ടി­ക്കി­ട­ന്നു. പി. കെ. നായർ പി­ന്നെ­യും കു­റ­ച്ചു­നേ­രം ആ­ലോ­ചി­ച്ചു കി­ട­ന്നു. എ­ന്നി­ട്ടു് എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു ബാ­ര­ക്കി­ന്നു പു­റ­ത്തേ­ക്കു വന്നു. ത­ണു­ത്ത കാ­റ്റു് അ­ടി­ക്കു­ന്നു. ആ­കാ­ശ­ത്തി­ന്നു ചാ­ര­നി­റ­മാ­ണു്. കുറേ നേരം ആ­കാ­ശ­ത്തേ­ക്കു നോ­ക്കി­നി­ന്നു. വീ­ണ്ടും മു­റി­ക്കു­ള്ളി­ലേ­യ്ക്കു വന്നു. കൂ­ട്ടു­കാ­രാ­രും എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്കു­ന്ന മ­ട്ടി­ല്ല. “ഉഠോ, ഉഠോ” നായർ ഉ­ച്ച­ത്തിൽ പ­റ­ഞ്ഞു. എ­ല്ലാ­വ­രും ക­മ്പി­ളി­ക്കു­ള്ളിൽ­നി­ന്നു പു­റ­ത്തു വന്നു.

പ്രാ­തൽ ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു: “ഇന്നു ഞാ­യ­റാ­ഴ്ച­യാ­ണു്. വെ­റു­തെ ബ­ക്ക്വാ­സ്[16] അ­ടി­ച്ചി­രു­ന്നാൽ പോര. വെ­ബ്ബ് എ­ക്വി­പ്മെ­ന്റി­നെ­ല്ലാം ബ്ലാ­ങ്കോ അ­ടി­യ്ക്ക­ണം.”

“ശ­രി­യാ­ണ്,” എ­ല്ലാ­വ­രും സ­മ്മ­തി­ച്ചു, പ­ണി­ക്കർ ഒരു കട്ട ‘ബ്ളാ­ങ്കോ’ ത­ല്ലി­പ്പൊ­ട്ടി­ച്ചു മെ­സ്സ് ടി­ന്നി­ലി­ട്ടു വെ­ള്ള­മൊ­ഴി­ച്ചു ക­ല­ക്കി കൊ­ഴു­പ്പു കി­ട്ടു­വാൻ സ്വ­ല്പം ക­ഞ്ഞി­യും സോ­പ്പും ചേർ­ത്തു.

എ­ല്ലാ­വ­രും വ­ട്ട­മി­ട്ടി­രു­ന്നു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “എ­നി­ക്കു ബെൽ­ട്ടി­ന്നു മാ­ത്രം അ­ടി­ച്ചാൽ മതി. തോ­മ­സ്സേ, അതു നീ­യ­ങ്ങ് അ­ടി­ച്ചു ത­ന്നേ­രെ.”

“അ­തൊ­ഴി­ച്ചു് ഒ­ര­ഞ്ചു രൂ­പ­യു­ടെ കാ­ര്യം പറ”—തോ­മ­സ്സ്

“എടാ, ക­ണ്ണിൽ ചോ­ര­യി­ല്ലാ­ത്ത­വ­നേ!”

“വേറെ പണി വ­ല്ല­തും അറിയോ?”

“അ­റി­യാം”

“എ­ന്ന­താ?”

“കോ­ഴി­പ്പോ­രു്”

“പോടാ” തോ­മ­സ്സി­ന്നു ദേ­ഷ്യം വന്നു.

“ചു­പ്പ് ചാ­പ്പ്, ചു­പ്പ് ചാ­പ്പ്” ക­രു­ണാ­ക­രൻ ഉ­ച്ച­ത്തിൽ പ­റ­ഞ്ഞു.

“തോ­മ­സ്സ് എന്നാ ലീവിൽ പോ­വു­ന്ന­ത്?”

“ഒ­ന്നും തീ­രു­മാ­നി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല.”

“പി. കെ. തീ­രു­മാ­നി­ച്ചു­വോ?”

“ഉവ്വ്. ഇ­ക്കൊ­ല്ലം ആ­റ­ന്മു­ള വള്ളം ക­ളി­ക്കു പോകണം”

വള്ളം ക­ളി­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു കേ­ട്ട­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് ചമ്രം പ­ടി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു പാ­ടു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി.

പി. കെ. നാ­യ­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും വർ­ഗ്ഗീ­സും ഏ­റ്റു­പാ­ടി: “തൈതൈ തകതൈ തൈതോ.”

തോ­മ­സ്സ് മെ­സ്സ്ടി­ന്നിൽ താളം പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് വള്ളം ക­ളി­പ്പാ­ട്ടു തു­ടർ­ന്നു:

അ­ടു­ത്ത മു­റി­യിൽ നി­ന്നു ബച്ചൻ സിം­ഗും ബാബു ലാലും മ­റ്റും പു­റ­ത്തു­വ­ന്നെ­ത്തി നോ­ക്കി.

ആ വ­ള്ളം­ക­ളി­പ്പാ­ട്ടു് പ­രി­സ­ര­ത്തി­നു സം­ഗീ­താ­ത്മ­ക­മാ­യ ഒരു പ­രി­വേ­ഷം നല്കി. അവർ എ­ല്ലാം മ­റ­ന്നു പാടി… പാ­ട്ടു നിർ­ത്തി­യ­പ്പോൾ വർ­ഗ്ഗീ­സു് പ­ണി­ക്ക­രോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു: “ഓന് വ­ള്ളം­ക­ളി­പ്പാ­ട്ടു് അ­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടെ?”

അതു് പ­ണി­ക്കർ­ക്കു് ഒരു കു­ത്താ­ണു്. വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്റെ സം­സാ­രം തന്നെ കു­ത്തി­ത്ത­റ­യ്ക്കു­ന്ന­താ­ണു്. പ­ണി­ക്കർ മ­ല­ബാ­റു­കാ­ര­നാ­ണു്. പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ മ­ല­യാ­ളം മോ­ശ­മാ­ണെ­ന്നാ­ണു് വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്റെ അ­ഭി­പ്രാ­യം. അതു മ­നഃ­പൂർ­വ്വം പ­റ­യു­ക­യാ­ണു്. പ­ണി­ക്കർ ഓൻ, ഓല് എ­ന്നൊ­ന്നും പ­റ­യാ­റി­ല്ല. ആ­ദ്യ­മാ­ദ്യ­മെ­ല്ലാം പ­റ­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. മ­ര­ച്ചീ­നി­ക്കു പൂ­ള­ക്കി­ഴ­ങ്ങു് എന്നു പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞ­പ്പോൾ, വർ­ഗ്ഗീ­സു പ­റ­യു­ക­യു­ണ്ടാ­യി: “പൂട എ­ന്നും മ­റ്റും ന­മ്മു­ടെ നാ­ട്ടിൽ പ­റ­ഞ്ഞാൽ വായേൽ പ­ല്ലു­ണ്ടാ­വി­ല്ല.” അ­തി­നു­ശേ­ഷം പ­ണി­ക്കർ പൂ­ള­ക്കി­ഴ­ങ്ങ് എന്ന വാ­ക്കു് ഉ­പ­യോ­ഗി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല. വായിൽ പ­ല്ലി­ല്ലാ­ഞ്ഞാൽ നന്നോ? എ­ന്നാ­ലും വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­ണി­ക്ക­രെ വി­ടി­ല്ല. എ­പ്പോ­ഴും ത­മാ­ശ­യാ­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കും.

“ഓന് വള്ളം ക­ളി­പ്പാ­ട്ടു് അ­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടെ?” എന്നു വർ­ഗ്ഗീ­സു ചോ­ദി­ച്ച­പ്പോൾ പ­ണി­ക്കർ ഇ­രു­ന്ന ഇ­രു­പ്പിൽ­നി­ന്നു് ഒരു ചാ­ട്ടം ചാടി: “വർ­ഗ്ഗീ­സ്, ഓർ­ത്തു സം­സാ­രി­ച്ചോ. ഇതു് നൂ­റാ­മ­ത്തെ ത­വ­ണ­യാ­ണു് പ­റ­യു­ന്ന­തു്.”

“എന്താ ഓന് ദേ­ഷ്യം വ­രു­ക­യാ­ണോ?”

പി. കെ. നായർ മ­ദ്ധ്യ­സ്ഥം പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഭാ­ഷ­യു­ടെ വൈ­ക­ല്യ­ങ്ങ­ളെ നമ്മൾ ചർ­ച്ച­ചെ­യ്യേ­ണ്ട. അ­തെ­ല്ലാം സാ­ഹി­ത്യ­കാ­ര­ന്മാർ­ക്കു വി­ട്ടു­കൊ­ടു­ത്തേ­ക്ക­ണം.”

ക­രു­ണാ­ക­രൻ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു മു­ഷ്ടി ചു­രു­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു് ആ­വേ­ശ­ത്തോ­ടെ പ­റ­ഞ്ഞു: “ഈ മുറി ചെ­റി­യൊ­രു ഐ­ക്യ­കേ­ര­ള­മാ­ണു്. ഞാൻ കൊ­ച്ചി­ക്കാ­രൻ, പ­ണി­ക്കർ മ­ല­ബാ­റു­കാ­രൻ, ബാ­ക്കി­യു­ള്ള­വർ തി­രു­വി­താം­കൂ­റു­കാർ. അതു് ഓർ­മ്മി­ക്ക­ണം.”

“നല്ല അ­ഭി­പ്രാ­യം. ജ­സ്റ്റ് ലൈ­ക്കു് പാൽ­പാ­യ­സം, യൂ സി,” പി. കെ. നായർ ക­രു­ണാ­ക­ര­നെ പി­ന്താ­ങ്ങി.

എ­ന്നി­ട്ടും പ­ണി­ക്കർ­ക്കു ദേ­ഷ്യം തീർ­ന്നി­ല്ല. പ­ണി­ക്കർ വി­സ്ത­രി­ച്ച് ഒരു വ­ട­ക്കൻ പാ­ട്ടു് മൂളി.

ബ്ളാ­ങ്കോ അടി ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ പത്തു മ­ണി­യാ­യി.

“കു­ളി­യ്ക്കേ­ണ്ടേ?”

വേണം, കു­ളി­ക്ക­ണം. കുളി ആ­ഴ്ച­യിൽ രണ്ടു പ്രാ­വ­ശ്യ­ത്തി­ല­ധി­ക­മു­ണ്ടാ­വാ­റി­ല്ല. അ­തൊ­ന്നും വി­സ്ത­രി­ച്ചു് ആ­വു­ക­യു­മി­ല്ല. ടി­ന്നിൽ വെ­ള്ളം നി­റ­ച്ചാ­ണു കുളി. മു­ങ്ങി­ക്കു­ളി­യ്ക്കു­ന്ന സുഖം കി­ട്ടു­മോ?

ഓരോ ടി­ന്നു­കൾ തൂ­ക്കി­പ്പി­ടി­ച്ചു് എ­ല്ലാ­വ­രും വെ­ള്ളം ചൂ­ടാ­ക്കു­ന്ന സ്ഥ­ല­ത്തേ­ക്കു ന­ട­ന്നു.

“ഇ­ല്ലി­നി­ത്തോ­ഴി, വ­രി­ല്ലി­നി വീണ്ടുമ-​ സ്വർ­ല്ലോ­ക ഹർഷം തു­ളു­മ്പി­യ നാ­ളു­കൾ.” വർ­ഗ്ഗീ­സ് പാ­ടു­വാ­നാ­രം­ഭി­ച്ചു.

മെ­സ്സി­ന്റെ അ­ടു­ത്തു് മ­ര­പ്പ­ല­ക­കൾ കൊ­ണ്ടു­ണ്ടാ­ക്കി­യ ഒരു ഷെ­ഡ്ഡി­ലാ­ണു വെ­ള്ളം ചൂ­ടാ­ക്കു­ന്ന­തു്. അ­ടു­പ്പിൽ നീ­ള­ത്തിൽ വെ­ച്ചി­രി­യ്ക്കു­ന്ന പീ­പ്പ­യിൽ വെ­ള്ളം തി­ള­ച്ചു­മ­റി­ഞ്ഞു കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. ഒരു ടിൻ പ­ച്ച­വെ­ള്ളം പീ­പ്പ­യിൽ പ­കർ­ന്നാ­ലേ ഒരു ടിൻ ചുടു വെ­ള്ളം കി­ട്ടു­ക­യു­ള്ളു. അതു് നി­യ­മ­മാ­ണു്. നിയമം ശ­രി­യ്ക്കു് അ­നു­ഷ്ഠി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടോ എന്നു നോ­ക്കു­വാ­നാ­യി അവിടെ ഒരു സെൻ­ട്രി പാ­റാ­വു നി­ല്ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്.

കു­ളി­യും ഊണും ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും ഒ­രു­മ­ണി­യാ­യി. ഏ­മ്പ­ക്ക­മി­ട്ടു­കൊ­ണ്ടു വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു:

“ചീ­ട്ടു് ക­ളി­ക്കാ­മോ?”

“ഓ. യെ­സ്സ്.” എ­ല്ലാ­വ­രും ത­യാ­റാ­യി.

“ഞാനും പ­ണി­ക്ക­രും,” വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഞാനും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും” പി. കെ. നായർ.

“അ­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സോ?’ പ­ണി­ക്കർ.

“തോ­മ­സ്സി­നെ വ­ല്ല­വ­രും കൂ­ട്ട­ത്തിൽ കൂ­ട്ടി­യി­ട്ടു­ണ്ടോ”

“പോടാ പു­ളി­രേ” തോ­മ­സ്സി­ന് ദേ­ഷ്യം വന്നു. തോ­മ­സ്സ് തു­ടർ­ന്നു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “അ­ല്ലേ­ലും ഞാൻ ക­ളി­ക്കു­ന്നി­ല്ല.”

പ­ണി­ക്കർ ബെ­ഡ്ഡിൽ­നി­ന്നു് ഒരു ക­മ്പി­ളി വ­ലി­ച്ചെ­ടു­ത്തു നി­ല­ത്തു വി­രി­ച്ചു. നാ­ലു­പേ­രും ഇ­രു­ന്നു.

“ആദ്യം എന്റെ കശ”

ക­രു­ണാ­ക­രൻ ചീ­ട്ടു കു­ത്തി­ന്നു കൈ­നീ­ട്ടി. വർ­ഗ്ഗീ­സ് കൊ­ടു­ത്തു. ക­രു­ണാ­ക­രൻ ചീ­ട്ടു ക­ശ­ക്കി ഇട്ടു.

പ­ണി­ക്കർ ശ­രി­ക്കൊ­ന്നു ചമ്രം പ­ടി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു.

“പ­ണി­ക്കർ രാ­ശി­വെ­ക്കാൻ ഇ­രി­ക്ക്വാ?”

വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്നു പ­ണി­ക്ക­രെ ക­ളി­യാ­ക്കാ­തെ വയ്യ.

“നീ എന്റെ കൈ­യിൽ­നി­ന്നു വ­ല്ല­തും വാ­ങ്ങി­ക്കും.”

“പൊ­ന്ന­ച്ഛാ, എന്നെ ത­ല്ല­രു­തേ! പെ­ണ്ണു കെ­ട്ടാ­ത്ത­വ­നാ­ണേ.”

വർ­ഗ്ഗീ­സ് ചീ­ട്ടു­കൾ കൈ­യി­ലെ­ടു­ത്തു വി­ടർ­ത്തി നോ­ക്കി.

“ഏ­താ­യാ­ലും ആ­ദ്യ­ത്തെ വി­ളി­യ­ല്ലേ? പ­ത്തൊ­മ്പ­തു്. വേ­ണെ­ങ്കിൽ കേ­റ്റി വി­ളി­ച്ചോ. തോ­റ്റാൽ മൂ­ന്നു ചീ­ട്ടു തരണം.”

“വി­ട്ടു.” പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“പ­ണി­ക്ക­രെ, ഇ­വ­ന്മാ­ര് ന­മ്മ­ളെ കു­പ്പി­യി­ലെ­റ­ക്കീ­ന്നാ തോ­ന്നു­ന്ന­തു്. കൊ­ട്ടാ­രം ക­ളി­ക്കാ­രോ­ടാ നമ്മൾ എ­തി­രി­ടു­ന്ന­തു്. ഏ­താ­യാ­ലും ഇ­വ­നൊ­ന്നു പോയി വ­ര­ട്ടെ.” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു വർ­ഗ്ഗീ­സ് ഇസ് പേഡ് ഗുലാൻ ക­ളി­ച്ചു.

“തു­രു­പ്പു്” പി. കെ. നായർ ചോ­ദി­ച്ചു.

“തു­രു­പ്പു് അ­തു­ത­ന്നെ,” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു വർ­ഗ്ഗീ­സ് ഒരു ക്ലാ­വർ ഏഴാം കൂലി എ­ടു­ത്തു കാ­ണി­ച്ചു­കൊ­ടു­ത്തു. തോ­മ­സ്സ് പെ­ട്ടി തു­റ­ന്നു് പൊ­റ്റേ­ക്കാ­ട്ടി­ന്റെ ഒരു ചെ­റു­ക­ഥാ പു­സ്ത­ക­മെ­ടു­ത്തു വായന തു­ട­ങ്ങി.

നാ­ലു­മ­ണി­ക്കു ചീ­ട്ടു­ക­ളി അ­വ­സാ­നി­ച്ച­പ്പോൾ വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “ഔ­ട്ടു് പാ­സ്സി­ന്നു് എ­ഴു­തി­ക്കൊ­ടു­ത്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. ഒ­രു­പ­ക്ഷേ, കി­ട്ടി­യേ­ക്കും. സി­നി­മ­ക്കു പോവാം.”

“ഈ ത­ണു­പ്പ­ത്തു ഞാ­നി­ല്ല,” ക­രു­ണാ­ക­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

“എന്തു പടമാ? പി. കെ. നായർ അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു.

“പേര് ഓർ­മ്മി­ക്കു­ന്നി­ല്ല.”

“ഇം­ഗ്ലീ­ഷോ ഹി­ന്ദി­യോ?”

“ഹി­ന്ദി.”

“എ­ന്താ­യാ­ലും ഞാ­നി­ല്ല.”

പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു: “ഞാൻ വ­രു­ന്നു­ണ്ടു്.”

പ­ണി­ക്കർ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു പാ­ന്റും ബ്ലൗ­സും എ­ടു­ത്തി­ട്ടു ഗ്രെ­യ്റ്റ് കോ­ട്ടു കൈ­ത്ത­ണ്ട­യിൽ തൂ­ക്കി­യി­ട്ടു. ഹാ­ന്റ് ഗ്ലൗ­സ് കീ­ശ­യിൽ തി­രു­കി­വെ­ച്ചു. പ­ണി­ക്കർ ന­ട­ന്നു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­ണി­ക്ക­രെ പി­ന്തു­ടർ­ന്നു.

“വേ­ണു­ഗാ­ന­ത്താ­ല­തു പൊ­തി­യും ന­വോ­ന്മേ­ഷ ശോ­ണ­മാം ചായം തൊ­ട്ടു­മി­നു­ക്കു പ്ര­ജ്ഞാ­കേ­ന്ദ്രം.”

പ­ണി­ക്ക­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും ഹ­വിൽ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ മു­റി­യിൽ ചെ­ന്നു. “ഔ­ട്ടു് പാ­സ്സി­ന്നു വ­ന്ന­താ­ണോ?”

“അതെ.”

“എവിടെ പോ­വാ­നാ?”

“സി­നി­മ­യ്ക്കു്.”

ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ അ­വ­രു­ടെ ഉ­ടു­പ്പു­കൾ പ­രി­ശോ­ധി­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു് അ­വ­ജ്ഞാ­പൂർ­വ്വം പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഉ­ടു­പ്പു­കൾ­ക്ക്, ഇ­സ്ത്രി­പോ­രാ.” ആരും ഒ­ന്നും മി­ണ്ടി­യി­ല്ല.

ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ തു­ടർ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഡ­ബ്ബിൾ അപ് ടു ധോബി ഘാ­ട്ട്, ഏക് ദം.”[17]

ര­ണ്ടു­പേ­രും ധോബി ഘാ­ട്ടി­ലേ­ക്കു ന­ട­ന്നു. പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു: അ­വ­ന­വ­ന്റെ പണം ചെ­ല­വാ­ക്കി സിനിമ കാണാൻ പോ­കു­മ്പോ­ഴ­ത്തെ ഒരു ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടു്!”

“പ­റ­ഞ്ഞാൽ തീ­രി­ല്ല അല്ലേ? അ­തു­കൊ­ണ്ടാ­ണു് ഞാൻ പ­റ­യു­ന്ന­ത്:

അവർ ധോബി ഘാ­ട്ടി­ലു­ള്ള ഒരു ടെ­ന്റി­നു­ള്ളി­ലേ­ക്കു ന­ട­ന്നു. ധോബി ഹുക്ക വ­ലി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു ചി­ന്താ­ധീ­ന­നാ­യി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്.

“കപ്ടാ ഥോഡാ പ്ര­സ്സു് കർണാ,”[18] വർ­ഗ്ഗീ­സ് ദേ­ഹ­ത്തിൽ­നി­ന്നു് ബ്ലൗ­സ് ഊരാൻ ഭാ­വി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

“അഭി നഹി.”[19]

“ക്യൂം?”[20]

“ബോ­ക്ക­സ്സ് ഗരം നഹി.”[21]

“ഗരം കരോ.”[22]

“അഭി നഹീ.”[23]

“റി­പ്പോർ­ട്ടു് ക­രൂം­ഗാ.”[24]

“കരോ.”[25]

“മാ­രേൻ­ഗാ”[26] വർ­ഗ്ഗീ­സ്സി­ന്നു ദേ­ഷ്യം വന്നു, മു­ഷ്ടി ചു­രു­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു ധോ­ബി­യെ ഇ­ടി­യ്ക്കു­വാൻ ചെ­ന്നു. ധോബി ഭ­യ­ന്നു് എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് ഇ­സ്ത്രി­പ്പെ­ട്ടി­യിൽ ക­രി­യി­ട്ടു ചൂ­ടാ­ക്കി.

“ഇ­വ­ന്മാ­രെ­യെ­ല്ലാം കൊ­ങ്ങ­ക്കു പി­ടി­യ്ക്ക­ണം” വർ­ഗ്ഗീ­സ് മ­ല­യാ­ള­ത്തിൽ ആ­രോ­ടെ­ന്നി­ല്ലാ­തെ പ­റ­ഞ്ഞു.

“മ­ദ്രാ­സി മേം ഗാലി മ­ത്തു് ദോ”[27]

അര മ­ണി­ക്കൂ­റി­നു­ള്ളിൽ എ­ല്ലാം ശ­രി­പ്പെ­ട്ടു.

ഇ­സ്ത്രി­ക്കി­ട്ട ഉ­ടു­പ്പു­ക­ളി­ട്ടു­കൊ­ണ്ടു് അവൻ വീ­ണ്ടും അ­വ­രു­ടെ മു­റി­യി­ലേ­യ്ക്കു പോയി. കൂ­ട്ടു­കാ­രോ­ടു് ഒരു കാ­ര്യം പ­റ­യു­വാൻ മ­റ­ന്നു­പോ­യി­രു­ന്നു. രണ്ടു ചോറു വാ­ങ്ങി­ച്ചു വെ­യ്ക്കാൻ പറയണം. സിനിമ ക­ഴി­യു­മ്പോ­ഴേ­ക്കും ഒ­മ്പ­ത­ര­മ­ണി­യാ­വും, വർ­ഗ്ഗീ­സ് തോ­മ­സ്സി­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“അ­തൊ­ഴി­ച്ചു അ­ഞ്ചു­രൂ­പ­യു­ടെ കാ­ര്യം പറ.”

“നീ പോടാ, പു­ളി­രേ”

“ശരി. വാ­ങ്ങി­ച്ചു വെ­ച്ചേ­ക്കാം.”

“താ­ങ്ക് യൂ.”

“നോ മെ­ഡി­സിൻ”[28]

അവൻ വീ­ണ്ടും ഹ­വിൽ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ മു­റി­യി­ലേ­ക്കു ന­ട­ന്നു. ഔ­ട്ടു് പാ­സ്സ് വാ­ങ്ങി പു­റ­ത്തി­റ­ങ്ങി­യ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും ക്വാ­ട്ടർ­ഗാർ­ഡിൽ­നി­ന്നു ‘റീ­ട്രീ­റ്റി­ന്റെ ബ്യൂ­ഗിൾ ശ­ബ്ദി­ച്ചു. അവർ അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി നി­ന്നു.

ബ്യൂ­ഗിൾ വിളി ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അവർ ധൃ­തി­വെ­ച്ചു തി­യേ­റ്റ­റി­ലേ­യ്ക്കു ന­ട­ന്നു.

ഉ­ച്ച­യ്ക്കു് ര­ണ്ട­ര­മ­ണി­യ്ക്കു് വി­സി­ല­ടി­ച്ചു. ക­മ്പ­നി മു­ഴു­വ­നും ഫാ­ളി­നാ­യി. മെ­സ്സ് മീ­റ്റിം­ഗ് ന­ട­ക്കു­വാൻ പോ­ക­യാ­ണു്. മാ­സാ­വ­സാ­ന­ത്തി­ലാ­ണു് മെ­സ്സ് മീ­റ്റിം­ഗ് ന­ട­ക്കു­ക. അന്നു മെ­സ്സ് സം­ബ­ന്ധ­മാ­യ എല്ലാ കാ­ര്യ­ങ്ങ­ളും ചർച്ച ചെ­യ്യ­പ്പെ­ടു­ന്നു. മീ­റ്റിം­ഗിൽ അ­ധ്യ­ക്ഷ­ത വ­ഹി­ക്കു­ക മെ­സ്സിം­ഗ് ഓ­ഫീ­സ­റാ­ണു്. മെ­സ്സിം­ഗ് ഓഫീസർ ക്യാ­പ്റ്റൻ മേ­ത്ത­യാ­ണു്.

ഹ­വീൽ­ദാർ മേജർ ആ­ജ്ഞാ­പി­ച്ചു:

“ക­മ്പ­നി അ­റ്റേ­ച്ഛൻ ബൈ, ദ റൈ­റ്റ് നമ്പർ.”

“വൺ, ടു, ത്രീ…”

എ­ല്ലാം എണ്ണി ശ­രി­പ്പെ­ടു­ത്തി ചെ­റി­യൊ­രു നോ­ട്ടു­ബു­ക്കിൽ കു­റി­ച്ചു­വെ­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു് എ­ല്ലാ­വ­രേ­യും ഒരു വലിയ ഹാ­ളി­ലേ­യ്ക്കു മാർ­ച്ച് ചെ­യ്യി­ച്ചു.

വീ­തി­യും നീ­ള­വു­മു­ള്ള ഒരു ഹാ­ളാ­ണ­തു്. അവിടെ മെ­സ്സ് മീ­റ്റിം­ഗി­ന്നു വേണ്ട എല്ലാ ഒ­രു­ക്ക­ങ്ങ­ളും ചെ­യ്തു തീർ­ത്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. ഹാ­ളി­ന്റെ ഒ­ര­റ്റ­ത്തൊ­രു മേശ. മേ­ശ­മേൽ ഒരു ക­മ്പി­ളി വി­രി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്നു. മേ­ശ­ക്കു പി­ന്നിൽ ചൂ­രൽ­ക്ക­സേ­ര. അതു മെ­സ്സിം­ഗ് ഓ­ഫീ­സർ­ക്കു് ഇ­രി­ക്കാ­നു­ള്ള­താ­ണു്.

എ­ല്ലാ­വ­രും നി­ര­ന്നി­രു­ന്നു. ശ­ബ്ദ­ങ്ങൾ പൊ­ങ്ങി. “ചു­പ്പ് ചാ­പ്പ്,” ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ വീ­സി­ല­ടി­ച്ചു താ­ക്കീ­തു നൽകി. എ­ല്ലാ­വ­രും നി­ശ്ശ­ബ്ദ­രാ­യി­രു­ന്നു. ഹ­വീൽ­ദാർ മേജർ പ­റ­ഞ്ഞു:

“എ­ല്ലാ­വ­രും കേൾ­പ്പിൻ. മെ­സ്സിം­ഗ് ഓഫീസർ വ­രു­മ്പോൾ ‘റൈസ്’ എന്നു പറയും അ­പ്പോൾ ‘ഝ­ട്ട­ക്കിൽ എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്ക­ണം.” എ­ല്ലാ­വ­രും ത­യാ­റാ­യി­രു­ന്നു.

മെ­സ്സി­ങ്ങ് ഓഫീസർ ധൃ­തി­യിൽ ഹാ­ളി­ലേ­യ്ക്കു ക­ട­ന്നു­വ­ന്നു.

“റൈസ്,” ഹ­വിൽ­ദാർ മേജർ ഉ­ച്ച­ത്തിൽ പ­റ­ഞ്ഞു.

എ­ല്ലാ­വ­രും എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു­നി­ന്നു. ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് തലയിൽ നി­ന്നു തൊ­പ്പി­യൂ­രി മേ­ശ­പ്പു­റ­ത്തു­വെ­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു സി­റ്റ് ഡൌൺ’ എ­ല്ലാ­വ­രും ഇ­രു­ന്നു. ഒരു മാ­സ­ത്തെ വ­ര­വു­ചി­ല­വ് ക­ണ­ക്കു് ആദ്യം വാ­യി­ച്ചു കേൾ­പ്പി­ച്ചു. പി­ന്നീ­ടു മെ­സ്സിൽ പ­രി­പാ­ലി­ക്കേ­ണ്ട അ­ച്ച­ട­ക്ക­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു പ­റ­ഞ്ഞു. എ­ല്ലാ­വ­രും ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചു­കേ­ട്ടു.

“വ­ല്ല­വർ­ക്കും റി­പ്പോർ­ട്ടു­ണ്ടോ?” ക്യാ­പ്റ്റൻ ചോ­ദി­ച്ചു.

മുൻ­ഷി­റാം എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു സ­ല്യൂ­ട്ടു ചെ­യ്തു പ­റ­ഞ്ഞു: “സാബ്, കാ­ല­ത്തു് അ­യ്യ­ഞ്ചു പൂരി കി­ട്ട­ണം.”

“അ­യ്യ­ഞ്ചു പൂരി?”

“ജീ, സാബ്.”

“നീ ഒരു ശാ­പ്പാ­ട്ടു് രാ­മ­നാ­ണ­ല്ലോ.” ഒരു കൂ­ട്ട­ച്ചി­രി.

“സൈ­ലൻ­സ്, സൈ­ലൻ­സ്.”

ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് പ­റ­ഞ്ഞു: “ശരി. മുൻഷി റാ­മി­ന്നു കാ­ല­ത്തു അ­യ്യ­ഞ്ചു പൂരി കൊ­ടു­ക്ക­ണം.”

“സാബ്. എ­നി­ക്കു­മാ­ത്രം പോരാ, എ­ല്ലാ­വർ­ക്കും വേണം.”

“ഓ­രോ­രു­ത്ത­രു­ടെ റേഷൻ സ്കെ­യിൽ അ­റി­യാ­മോ?”

“ഇല്ലാ, സാബ്.”

“നോൺ­സെൻ­സ് സി­റ്റ് ഡൌൺ.” മുൻ­ഷി­റാം ഇ­രു­ന്നു.

പ­ണി­ക്കർ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു നി­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു: “ആ­ഴ്ച­യിൽ ഒരു ദി­വ­സ­മെ­ങ്കി­ലും സാ­മ്പാ­റിൽ നാ­ളി­കേ­രം ചേർ­ക്ക­ണം.”

“ഇവിടെ നാ­ളി­കേ­രം ഇല്ല. ആ­പ്പിൾ­പ­ഴ­ങ്ങൾ അ­ര­ച്ചു ചേർ­ത്താൽ മതിയോ?”

“നാ­ളി­കേ­രം പ­ത്താൻ­കോ­ട്ടിൽ നി­ന്നു കൊ­ണ്ടു­വ­ര­ണം.”

“നി­ന­ക്ക­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടെ പ­ത്താൻ­കോ­ട്ടി­ലേ­യ്ക്കു­ള്ള റോഡ് ബ്ലോ­ക്കാ­യി കി­ട­യ്ക്കു­ക­യാ­ണെ­ന്നു്?”

“അ­റി­യാം.”

“അ­റി­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­യു­ക­യാ­ണു് അല്ലേ? നോൺ­സെൻ­സ് സി­റ്റ് ഡൌൺ.”

പ­ണി­ക്കർ ഇ­രു­ന്നു.

കു­പ്പു­സ്വാ­മി എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു പ­റ­ഞ്ഞു: ഞാ­യ­റാ­ഴ്ച മ­സാ­ല­ദോ­ശ വേണം.”

“നല്ല അ­ഭി­പ്രാ­യം. ശ്ര­മി­ക്കാം.”

മൂ­ക്കർ­ജി പ­റ­ഞ്ഞു: മെ­സ്സിൽ പ്ലേ­റ്റ് ബോയ് വേണം.”

“ഇതു ഫീൽഡ് ഏ­രി­യ­യാ­ണ്; സാ­ധി­ക്കി­ല്ല.”

അ­ടു­ത്ത ഇനം, വരാൻ പോ­കു­ന്ന മാ­സ­ത്തേ­യ്ക്കു് മെ­സ്സ് ക­മാൻ­ഡ­റെ തി­ര­ഞ്ഞെ­ടു­ക്ക­ലാ­ണു്. മെ­സ്സിൽ ഒരു മെ­സ്സ് ക­മാൻ­ഡ­രും ഒരു മെ­സ്സ് ഓർ­ഡർ­ലി­യും വേണം. മെ­സ്സ് ക­മാൻ­ഡർ എൻ.സി.ഒ. (നോൺ ക­മ്മീ­ഷൻ­ഡ് ഓഫീസർ) ആ­യി­രി­ക്കും. മെ­സ്സ് ഓർ­ഡർ­ലി ശി­പ്പാ­യി­യും. ദൗ­ല­ത്തു് റാം എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു പ­റ­ഞ്ഞു: “മെ­സ്സ് ക­മാൻ­ഡ­രാ­യി ഞാൻ നായക് ഖുഷാൻ ച­ന്ദി­നെ നിർ­ദ്ദേ­ശി­ക്കു­ന്നു.”

രാ­മ­റെ­ഡ്ഡി പ­റ­ഞ്ഞു: “നാ­യ­ക്കു് സു­ബ്ബ­യ്യ”

മെ­സ്സ് ക­മാൻ­ഡർ സ്ഥാ­ന­ത്തേ­ക്കു് ഇ­പ്പോൾ രണ്ടു പേർ മ­ത്സ­രി­ക്കേ­ണ്ട­താ­യി­ട്ടു­ണ്ടു്. ഖുഷാൻ ച­ന്ദും സു­ബ്ബ­യ്യ­യും.

“ഖുഷാൻ ച­ന്ദി­നെ ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ന്ന­വർ കൈ­പൊ­ക്കു­ക” ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് പ­റ­ഞ്ഞു. കു­റ­ച്ചു­പേർ കൈ പൊ­ക്കി. ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് എ­ണ്ണി­നോ­ക്കി

“റൈ­റ്റ്. സു­ബ്ബ­യ്യ വേ­ണ­മെ­ന്നു­ള്ള­വർ.”

അ­പ്പോ­ഴും കു­റ­ച്ചു­പേർ കൈ­പൊ­ക്കി. എണ്ണി നോ­ക്കി.

“വോ­ട്ടു് അധികം കി­ട്ടി­യ­ത­നു­സ­രി­ച്ച് ഖുഷാൻ ച­ന്ദി­നെ മെ­സ്സ് ക­മാൻ­ഡ­റാ­യി തി­ര­ഞ്ഞെ­ടു­ത്തി­രി­ക്കു­ന്നു.”

ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് ഫലം പ്ര­ഖ്യാ­പി­ച്ചു. ഇനി മെ­സ്സിം­ഗ് ഓർ­ഡ­ലി­യെ തി­ര­ഞ്ഞെ­ടു­ക്ക­ണം.

ചരൻ സിംഗ് എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു പ­റ­ഞ്ഞു: “പി. കെ. നായർ”

“വേറെ വ­ല്ല­വ­രും?”

ആരും ഇല്ല, പി. കെ. നായർ എതിർ കൂ­ടാ­തെ തി­ര­ഞ്ഞെ­ടു­ക്ക­പ്പെ­ട്ടു.

മെ­സ്സ് മീ­റ്റിം­ഗ് ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഉടൻ പി. കെ. നായർ മെ­സ്സി­ലേ­യ്ക്കൊ­ന്നു പോയി. കു­ക്കു­കൾ എ­ല്ലാ­വർ­ക്കും കു­റേ­ശ്ശെ വാ­ലു­ണ്ടു്. അതു മു­റി­യ്ക്ക­ണം. നാ­യർ­ക്കു മു­മ്പേ­യു­ള്ള ആ­ശ­യാ­ണ­തു്. മ­നഃ­പൂർ­വ്വം ഇ­റ­ച്ചി ക­രി­യി­പ്പി­ച്ചു­ക­ള­യു­ക, ചോറു് അധികം വേ­വി­യ്ക്കു­ക എ­ന്നി­ങ്ങ­നെ ചി­ല്ല­റ അ­ഴി­മ­തി­കൾ അവർ ന­ട­ത്തു­ന്നു­ണ്ടു്. എ­ല്ലാം ശ­രി­പ്പെ­ടു­ത്ത­ണം.

നായർ എല്ലാ കു­ക്കു­ക­ളേ­യും വി­ളി­ച്ചു­നിർ­ത്തി പ­രി­ശോ­ധി­ച്ചു. ചി­ല­രു­ടെ മു­ടി­ക്കു് അധികം നീ­ള­മു­ണ്ടു്. ചി­ല­രു­ടെ ന­ഖ­ങ്ങൾ ക്ര­മ­ത്തി­ല­ധി­കം നീ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്നു. ഇ­തൊ­ന്നും ന­ന്ന­ല്ല. വൃ­ത്തി­യും വെ­ടി­പ്പും കു­റ­ച്ചു­കൂ­ടി വേണം എ­ന്നു് മ­ന­സ്സിൽ വി­ചാ­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. നായർ ഓ­രോ­രു­ത്ത­രു­ടേ­യും പേരു ചോ­ദി­ച്ചു മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കി. കൂ­ട്ട­ത്തിൽ ഒരു മ­ല­യാ­ളി­യു­മു­ണ്ടു്.

“എ­വി­ട്യാ സ്വ­ദേ­ശം?”

“മ­ല­ബാ­റി­ലാ.”

“മ­ല­ബാ­റി­ലെ­വി­ടെ?”

“ഒ­ല­വ­ക്കോ­ടു്.”

“പേരു്?”

“രാമൻ നായര്.”

“സാ­മ്പാ­റു വെ­ക്കാൻ അ­റി­യ്യോ?”

“അ­റി­യാം.”

“പ്ര­ഥ­മൻ?”

“എ­ല്ലാ­മ­റി­യാം.”

നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “ന­മു­ക്കു് അ­ടി­ച്ചു­ക­സ­റ­ണം. എ­ല്ലാം ചൊ­വ്വി­നു ചെ­യ്യ­ണം. മ­ന­സ്സി­ലാ­യോ?”

രാമൻ നായർ ത­ല­യാ­ട്ടി. മെ­സ്സ് ജോ­റാ­യി. എ­ല്ലാ­റ്റി­നും നല്ല ചിട്ട. ദി­വ­സ­വും രാ­വി­ലെ മു­മ്മൂ­ന്നു. പൂരി. പി­ന്നെ സബ്ജി[29], വി­ഭ­വ­സ­മൃ­ദ്ധ­മാ­യ ഊണു്. എ­ല്ലാ­മൊ­ന്നു തെ­ളി­ഞ്ഞു. എ­ല്ലാ­വ­രും പി. കെ. നായരെ സ്തു­തി­ഗീ­ത­ത്തിൽ മു­ക്കി.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “പി. കെ., മെ­സ്സ് പൊ­ടി­പാ­റു­ന്നു.”

“മ­ന­സ്സി­ലി­രി­ക്ക­ട്ടെ.”

ക­രു­ണാ­ക­രൻ ഇടയിൽ ക­ട­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു: “അ­ടി­ച്ച­ല്ലോ ഭാ­ഗ്യ­വാൻ ത­ല­യു­ള്ള മൊ­ട്ടു­സൂ­ചി ഒ­ന്നു്.”

“ചു­മ്മാ കെടാ. പൊ­ക്കാ­തെ.”—വർ­ഗ്ഗീ­സ്.

“ജ­സ്റ്റ് ലൈ­ക്കു് പാ­ല്പാ­യ­സം യൂ സി.” പി. കെ. നായർ.

മേ­ത്താ സാബ് ഒരു ഞാ­യ­റാ­ഴ്ച മെ­സ്സിൽ വന്നു. എ­ല്ലാ­വ­രും ഉ­ണ്ടു­കൊ­ണ്ടി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്.

“ആഹാരം എ­ങ്ങ­നെ ഉ­ണ്ടു്?” മേ­ത്താ സാബ് ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഈ മാസം ഭേ­ഷാ­ണു്,” എ­ല്ലാ­വർ­ക്കും നല്ല അ­ഭി­പ്രാ­യ­മാ­ണു്. സ­ന്തോ­ഷ­മാ­ണു്.

ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് വി­ഭ­വ­ങ്ങൾ പ­രി­ശോ­ധി­യ്ക്കു­വാൻ മെ­സ്സി­ന്റെ ഉ­ള്ളി­ലേ­ക്കു ചെ­ന്നു. പി. കെ. നായർ അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി നി­ന്നു.

“ഇ­തെ­ന്താ?” ക്യാ­പ്റ്റൻ സാബ് ചോ­ദി­ച്ചു.

പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “കാളൻ.”

പി­ന്നെ എ­ല്ലാം കു­റേ­ശ്ശ എ­ടു­ത്തു രു­ചി­നോ­ക്കി.

“ഇ­തെ­ല്ലാം ഞങ്ങൾ മ­ല­യാ­ളി­ക­ളു­ടെ വി­ഭ­വ­ങ്ങ­ളാ­ണ്,” പി. കെ. നായർ അ­ഭി­മാ­ന­പൂർ­വ്വം പ­റ­ഞ്ഞു.

മേ­ത്താ­സാ­ബ്ബ് നാ­യ­രു­ടെ പു­റ­ത്തു ത­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “വെൽ ഡൺ”

മ­ഞ്ഞു­കാ­ലം ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഉ­റ­ച്ചു­കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന മ­ഞ്ഞിൻ ക­ട്ട­കൾ സൂ­ര്യ­ര­ശ്മി­ക­ളേ­റ്റ് ഉരുകി ഒ­ഴു­കി­പ്പോ­യി. വൃ­ക്ഷ­ല­താ­ദി­കൾ ത­ളിർ­ക്കു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി പു­ല്ലു­കൾ പ­ച്ച­പ്പൂ­മ്പ­ട്ടു വി­രി­ച്ചു. പ­ക്ഷി­ക­ളു­ടെ ക­ള­കൂ­ജ­നം പ­രി­സ­ര­ങ്ങ­ളി­ലെ­ല്ലാം സം­ഗീ­തം ഒ­ഴു­ക്കി.

ഇനി അ­ടു­ത്ത മാ­സ­മാ­വു­മ്പോ­ഴെ­ക്കും പൂ­ക്കാ­ല­മാ­വു­ക­യാ­യി. എങ്ങു നോ­ക്കി­യാ­ലും പൂ­ക്കൾ ത­ന്നെ­യാ­യി­രി­ക്കും. വി­ടർ­ന്നു സൌരഭം പ­ര­ത്തു­ന്ന പൂ­ങ്കു­ല­കൾ­കൊ­ണ്ടു മ­ര­ക്കൊ­മ്പു­ക­ളൊ­ക്കെ കനം തൂ­ങ്ങും. കാ­റ്റി­ന്നു മാ­ദ­ക­മാ­യ വ­സ­ന്ത­സൌ­ര­ഭ്യ­മു­ണ്ടാ­വും.

പി­ന്നെ പ­ഴ­ങ്ങ­ളു­ടെ കാ­ല­മാ­വു­ക­യാ­യി. എ­ന്തെ­ല്ലാം പ­ഴ­ങ്ങൾ പ്ലം, ആ­പ്രി­കോ­ട്ട്, ആ­പ്പിൾ. ഇ­ത്ര­യ­ധി­കം പ­ഴ­ങ്ങൾ ഉ­ണ്ടാ­വു­ന്ന നാടു വേറെ ഉണ്ടോ? ഇ­ത്ര­യു­മ­ധി­കം പു­ഷ്പ­ങ്ങൾ ഉ­ണ്ടാ­വു­ന്ന നാടു വേറെ ഉണ്ടോ?

മ­ഞ്ഞു­കാ­ലം ക­ഴി­ഞ്ഞ­തോ­ടെ എല്ലാ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാർ­ക്കും സ­ന്തോ­ഷ­മാ­യി. ലീവിൽ പോ­വാ­മ­ല്ലോ. ക­ഴി­ഞ്ഞ നാലു മാ­സ­മാ­യി ശ്രീ­ന­ഗ­റിൽ­നി­ന്നു ജ­മ്മു­വി­ലേ­ക്കു റോഡ് മ­ഞ്ഞു­മൂ­ടി­ക്കി­ട­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. ഗ­താ­ഗ­ത­ങ്ങൾ അ­പ്പ­ടി നി­ല­ച്ചി­രി­യ്ക്ക­യാ­യി­രു­ന്നു. ഇ­പ്പോൾ റോഡ് ഗ­താ­ഗ­ത­ത്തി­നു പ­റ്റി­യ­താ­ണു്. പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും ലീവിൽ പോ­വു­ക­യാ­ണു്.

ക­രു­ണാ­ക­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു: “നാ­ട്ടിൽ ഉ­ത്സ­വ­ങ്ങ­ളു­ടെ കാ­ല­മാ­ണു്. പി­ന്നെ ച­ക്ക­യും മാ­ങ്ങ­യും തി­ന്നു മ­ടു­ക്കാം.”

“പ­ണി­ക്കർ പോ­കു­ന്ന­തു് അ­തി­നൊ­ന്നു­മ­ല്ല വർ­ഗ്ഗീ­സ് അ­ഭി­പ്രാ­യ­പ്പെ­ട്ടു.

“എന്താ, പ­ണി­ക്കർ­ക്കു് ഉ­ത്സ­വ­വും ച­ക്ക­യും മാ­ങ്ങ­യും ഒ­ന്നും ഇ­ഷ്ട­മാ­വി­ല്ലേ?” പി. കെ. നായർ.

“എന്നു പ­റ­ഞ്ഞി­ല്ല. അ­തി­നെ­ക്കാ­ളെ­ല്ലാം ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ന്ന ഒ­ന്നു­ണ്ടു്. ശ്രീ­മാ­ന്റെ സ­ഹ­ധർ­മ്മി­ണി.”

“ഓ, ശ­രി­യാ­ണു്. ച­ക്ക­യും മാ­ങ്ങ­യും തി­ന്നു ഉ­ത്സ­വ­ങ്ങൾ കാ­ണു­ന്ന­തി­നേ­ക്കാ­ളും സു­ഖ­മു­ള്ള ഒ­ന്നാ­ണു് ഒരു ഭാ­ര്യ­യു­ടെ സാ­മീ­പ്യം.”

‘ഒരു ഭാ­ര്യ­യ്ക്കു് ച­ക്ക­യെ­ക്കാ­ളും മാ­ങ്ങ­യെ­ക്കാ­ളും സ്വാ­ദു­ണ്ടു്.”

“എന്താ, ഭാര്യ ഒരു പ­ഴ­മാ­ണോ?”

“അതെ, മ­ധു­ര­വും ജീ­വ­നു­മു­ള്ള പഴം.”

പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു: “എ­പ്പോ­ഴും ക­ളി­യാ­ക്കു­ന്ന­തു ന­ന്ന­ല്ല.”

“ക­ളി­യാ­ക്കു­ക­യാ­ണോ? കാ­ര്യ­മ­ല്ലേ പ­റ­യു­ന്ന­ത്?”

“എന്നെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചേ­ട­ത്തോ­ളം ഇതു ക­ളി­യാ­ക്ക­ലാ­ണു്.”

“അ­പ്പോൾ മാഫ് കരോ.”

നായർ ചോ­ദി­ച്ചു: “ക­രു­ണാ­ക­രൻ ക­ല്യാ­ണം ക­ഴി­ക്ക്വോ?

“ഞാൻ കു­ട്ടി­യാ­ണെ­ന്ന­ല്ലേ അമ്മ പ­റ­യു­ന്ന­ത്?”

“അ­പ്പോൾ വേ­ലി­ചാ­ട­ല് തന്നെ, അല്ലേ?”

എ­ല്ലാ­വ­രും പൊ­ട്ടി­ച്ചി­രി­ച്ചു.

“തോ­മ­സ്സ് എന്നാ ലീവിൽ പോണത്?” ക­രു­ണാ­ക­രൻ ചോ­ദി­ച്ചു. തോ­മ­സ്സ് ഒ­ന്നും മി­ണ്ടി­യി­ല്ല. ലീവിൽ പോവണം. പോ­വു­മ്പോൾ കൈയിൽ കു­റ­ച്ചു പണം വേ­ണ്ടേ? വേ­ണ­മെ­ങ്കിൽ ഇ­പ്പോൾ ലീവു കി­ട്ടും. അ­ങ്ങ­നെ കൈ വീശി പോ­വു­ന്ന­തു് ശ­രി­യാ­ണോ? തോ­മ­സ്സ് കു­റേ­ശ്ശേ കു­റേ­ശ്ശേ­യാ­യി പണം കരുതി വെ­യ്ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. വി­വാ­ഹ­ത്തി­നു­ശേ­ഷം ആ­ദ്യ­ത്തെ ലീവിൽ പോ­വു­മ്പോൾ കു­റ­ച്ചൊ­രു സ്ഥി­തി­യിൽ തന്നെ പോവണം. ആ­രേ­യും ബോ­ദ്ധ്യ­പ്പെ­ടു­ത്താ­ന­ല്ല. തന്റെ ഇ­ല്ലാ­യ്മ എ­ല്ലാ­വർ­ക്കു­മ­റി­യാം. ഇ­ല്ലാ­യ്മ­യി­ലേ­യ്ക്കു് ഒരു പ­ങ്കു­കാ­രി­കൂ­ടി വ­ലി­ഞ്ഞു­കേ­റി വ­ന്നി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. അവൾ എ­ങ്ങി­നേ­യും ജീ­വി­ക്കാൻ ത­യ്യാ­റു­മാ­ണു്. അതവൾ പ­ല­വു­രു പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു­മു­ണ്ടു്.

തോ­മ­സ്സ് ഒരു ചി­ല്ലി­കൂ­ടി അ­നാ­വ­ശ്യ­മാ­യി ചെ­ല­വാ­ക്കാ­റി­ല്ല. പ­ണ­ത്തി­ന്റെ വില ന­ല്ല­പോ­ലെ അ­റി­യാം. കുറേ കു­ടി­യ്ക്ക­ണം. അതു് അ­നാ­വ­ശ്യ­മാ­ണോ? മ­ര­വി­പ്പി­യ്ക്കു­ന്ന ത­ണു­പ്പിൽ കു­റ­ച്ചു കു­ടി­യ്ക്കു­ന്ന­തു്. ആ­വ­ശ്യ­മാ­ണു്. ജീവൻ കി­ട­ക്കേ­ണ്ടെ?

എ­ന്നി­ട്ടും, ഒ­രു­ക്കു­കൂ­ട്ടി കു­റ­ച്ചു പണം സൂ­ക്ഷി­ച്ചു വെ­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്. ക­ഷ്ടി­ച്ച് ഇ­രു­നൂ­റു രൂ­പ­യോ­ളം കാണും. അ­ഞ്ഞൂ­റു­രൂ­പ തി­ക­ഞ്ഞി­ട്ടു­വേ­ണം ലീവിൽ പോവാൻ എന്നു വി­ചാ­രി­ച്ചി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. സാ­ധി­ച്ചാൽ ഒരു പെ­ങ്ങ­ളെ­യെ­ങ്കി­ലും കെ­ട്ടി­ക്കാൻ നോ­ക്കു­ക­യും വേണം.

പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും ലീവിൽ പോവാൻ കൊ­ണ്ടു­പി­ടി­ച്ച ശ്ര­മ­മാ­ണു്. അവർ ഓരോ പെ­ട്ടി ആ­പ്പിൾ­പ്പ­ഴം വാ­ങ്ങി. സിൽ­ക്കു തു­ണി­കൾ വാ­ങ്ങി. കു­ങ്കു­മ­പ്പൂ­വും ഗോ­രോ­ച­ന­വും വാ­ങ്ങി. ഭ­ദ്ര­മാ­യി സൂ­ക്ഷി­ച്ചു­വെ­ച്ചു.

“വ­ല്ല­തും കൊ­ണ്ടു­വ­ര­ണോ? അവർ ചോ­ദി­ച്ചു.

“എ­നി­ക്കു രണ്ടു തോർ­ത്തു­മു­ണ്ടു വേണം.” പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“പി­ന്നെ വ­ല്ല­തും?”

“ക­ടു­മാ­ങ്ങ കൊ­ണ്ടു­വ­രാ­മോ?”

“നോ­ക്ക­ട്ടെ.”

അവർ പു­റ­പ്പെ­ട്ടു. പെ­ട്ടി­യും കെ­ട്ടും ലോ­റി­യിൽ എ­ടു­ത്തു­വെ­ച്ചു പുറകെ അവരും കയറി. ലോറി നീ­ങ്ങി.

തോ­മ­സ്സും, പി. കെ. നാ­യ­രും, വർ­ഗ്ഗീ­സും കർ­ചീ­ഫ് എ­ടു­ത്തു വീശി. “അ­വ­ധി­ദി­വ­സ­ങ്ങൾ സ­ന്തോ­ഷ­ക­ര­മാ­വ­ട്ടെ!”

“വർ­ഗ്ഗീ­സേ, വേഗം വന്നേ, തോ­മ­സ്സ് ക­മ്പി­ക്കാ­ലിൽ നി­ന്നു വീണു. ദാ, ഇപ്പോ ആ­ശു­പ­ത്രി­യി­ലേ­യ്ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി­രി­ക്കു­ന്നു.” പി. കെ. നായർ ഓ­ടി­ക്കി­ത­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­രി­ഭ്ര­മ­ത്തോ­ടെ ചാടി എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു.

പി. കെ. നായർ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ സ്റ്റാർ­ട്ടു് ചെ­യ്തു. വർ­ഗ്ഗീ­സ് പി­ന്നി­ല­ത്തെ സീ­റ്റിൽ ഇ­രു­ന്നു. മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ കു­തി­ച്ചു പാ­ഞ്ഞു.

രണ്ടു പേ­രു­ടേ­യും ഹൃദയം ആ­ശ­ങ്കാ­കു­ല­മാ­യി­രു­ന്നു. പി. കെ. നായർ ക­ഴി­യു­ന്ന­ത്ര സ്പീ­ഡ് കൂ­ട്ടി. എ­ന്നി­ട്ടും സൈ­ക്കി­ളി­നു സ്പീ­ഡി­ല്ലെ­ന്നു തോ­ന്നി. ചു­റ്റു­പാ­ടു­കൾ മ­റ­ന്നു­ള്ളൊ­രു പോ­ക്കാ­യി­രു­ന്നു അതു്. ഒ­ന്നും ക­ണ്ടി­രു­ന്നി­ല്ല. കേ­ട്ടി­രു­ന്നി­ല്ല. ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചി­രു­ന്നി­ല്ല. ഒ­ര­ലർ­ച്ച­യോ­ടെ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ ആ­സ്പ­ത്രി­യി­ലെ പാർ­ക്കിൽ വ­ന്നു­നി­ന്നു. അവർ ര­ണ്ടു­പേ­രും ധൃ­തി­യിൽ സൈ­ക്കി­ളിൽ നി­ന്നി­റ­ങ്ങി.

ആ­സ്പ­ത്രി ഒരു കു­ന്നിൻ പ­ള്ള­ത്തി­ലാ­ണു്. ഉ­യ­ര­ത്തി­ലേ­യ്ക്കു കയറണം. പ­ട­വു­കൾ വെ­ട്ടി ഉ­യർ­ത്തി­യി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. അവർ ചാ­ടി­ക്ക­യ­റി എൻ­ക്വ­യ­റി ഓഫീസി’ൽ ചെ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ചു.

“തോ­മ­സ്സ് കിധർ.”[30]

“കോൻ തോ­മ­സ്സ്?”[31]

“അഭീ അഭീ ജോ സ്പെ­ഷ്യൽ സിക് ആയാ.”[32]

എൻ­ക്വ­യ­റി ഓ­ഫീ­സി­ലെ ക്ലർ­ക്കു് ത­ടി­ച്ചൊ­രു പു­സ്ത­ക­ത്തി­ന്റെ ഏടുകൾ മ­റി­ച്ചു­നോ­ക്കി. എ­ന്നി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “അ­ക്യൂ­ട്ടു് സർ­ജ്ജി­ക്കൽ വാർഡ്.”

അവർ കി­ത­ച്ചു­കൊ­ണ്ടോ­ടി സർ­ജി­ക്കൽ വാർ­ഡി­ന്റെ ഉ­ള്ളി­ലേ­യ്ക്കു് ഒരു കാ­റ്റി­ന്റെ ശ­ക്തി­യോ­ടെ ത­ള്ളി­ക്ക­ട­ന്നു. ചു­വ­ചു­വ­ന്നു­ള്ള ക­മ്പി­ളി­കൾ ആ വാർ­ഡി­ന് എ­ന്തെ­ന്നി­ല്ലാ­ത്തൊ­രു ഭീകരത തോ­ന്നി­ച്ചി­രു­ന്നു. പി­ന്നെ ഞ­ര­ക്ക­ങ്ങൾ… ഹാവു… മർഗയാ…

വാർ­ഡി­ന്റെ ഒ­ര­റ്റ­ത്തു­ള്ള ക­ട്ടി­ലി­ലാ­ണു് തോ­മ­സ്സ് കി­ട­ക്കു­ന്ന­തു്. പി. കെ. നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും ക­ട്ടി­ലി­ന്റെ അ­ടു­ത്തേ­ക്കു കു­തി­ച്ചു. സർ­ജി­ക്കൽ സ്പെ­ഷ­ലി­സ്റ്റും ഒരു സി­സ്റ്റ­റും നെ­ഴ്സി­ങ് ഓർ­ഡർ­ലി­യും ക­ട്ടി­ലി­ന്റെ അ­ടു­ത്തു­ത­ന്നെ നി­ല്ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്.

തോ­മ­സ്സി­ന്നു ബോ­ധ­മി­ല്ല. ക­ണ്ണു­കൾ തു­റ­ന്നി­ട്ടി­ല്ല. വി­യർ­ത്തു കു­ളി­ച്ചി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. വി­യർ­പ്പു തു­ള്ളി­കൾ ക­ഴു­ത്തിൽ­ക്കൂ­ടി ഒ­ഴു­കി­വീ­ഴു­ന്നു. ഡോ­ക്ടർ ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­യ്ക്ക നാഡി മി­ടി­പ്പു പ­രി­ശോ­ധി­ച്ചു നോ­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്. എ­ല്ലാ­വർ­ക്കും ആ­ശ­ങ്ക­യു­ണ്ടു്. പി. കെ. നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും ക­ട്ടി­ലി­നോ­ടു തൊ­ട്ടു­നി­ന്നു­കൊ­ണ്ടു തോ­മ­സ്സി­ന്റെ മു­ഖ­ത്തേ­ക്കു നോ­ക്കി.

“കോൻ?” ഡോ­ക്ടർ ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഈ കി­ട­ക്കു­ന്നാ­ളു­ടെ സ്നേ­ഹി­ത­ന്മാ­രാ­ണു്. വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു.

“ദിസ് ഈസ് നോ­ട്ടു് വി­സി­റ്റി­ങ് ടൈം, യു നോ?”[33]

“യേ­സ്സ്, സാർ”

“ദെൻ വാ­ട്ട് ?”

“ഞങ്ങൾ ഒരു മു­റി­യിൽ കി­ട­ക്കു­ന്ന­വ­രാ­ണു്. സ്നേ­ഹി­ത­ന്മാ­രാ­ണു്. ഒരേ നാ­ട്ടു­കാ­രാ­ണു്. ഞങ്ങൾ…”

പെ­ട്ടെ­ന്നു് തോ­മ­സ്സ് ക­ണ്ണു­കൾ തു­റ­ന്നു. ഡോ­ക്ട­രും സി­സ്റ്റ­റും മ­റ്റെ­ല്ലാ­വ­രും തോ­മ­സ്സി­ന്റെ മു­ഖ­ത്തേ­യ്ക്കു നോ­ക്കി. തോ­മ­സ്സ് കി­ട­ന്ന കി­ട­പ്പിൽ നി­ന്നു് അ­ന­ങ്ങു­ന്നി­ല്ല. അ­ന­ങ്ങാൻ വയ്യ. ചു­റ്റും പ­ക­ച്ചു­നോ­ക്കി. താൻ എ­വി­ടെ­യാ­ണു്? ആ­ലോ­ചി­ച്ചു­നോ­ക്കി. മു­മ്പിൽ നി­ല്ക്കു­ന്ന­വ­രിൽ അ­ധി­ക­വും അ­പ­രി­ചി­ത­രാ­ണു്.

ശ­ബ്ദി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു­ണ്ടു്. ശബ്ദം പൊ­ങ്ങു­ന്നി­ല്ല. തൊ­ണ്ട­യിൽ നീ­രി­ല്ല. നാ­ക്കി­ന്നു ശ­ക്തി­യി­ല്ല എ­ന്തി­ന്ന്? ഒ­ന്നും വ്യ­ക്ത­മാ­വു­ന്നി­ല്ല. മി­ഴി­ച്ചു കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. എ­ല്ലാ­വ­രും ഉ­റ്റു­നോ­ക്കി. ഒ­ടു­വിൽ തോ­മ­സ്സ് വളരെ നേരിയ സ്വ­ര­ത്തിൽ ശ­ബ്ദി­ച്ചു: “പി. കെ.”

പി. കെ. നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും തോ­മ­സ്സി­ന്റെ മു­ഖ­ത്തേ­യ്ക്കു തല കു­നി­ച്ചു.

പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “തോ­മ­സ്സേ, പ­രി­ഭ്ര­മി­ക്കാ­നി­ല്ല. ഞങ്ങൾ അ­ടു­ത്തു­ണ്ടു്.”

“പി. കെ., ഞാൻ എ­പ്പോ­ഴാ­ണു് ഇവിടെ വ­ന്ന­തു്?” തോ­മ­സ്സ് വി­ക്കി­വി­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടു ചോ­ദി­ച്ചു.

ഡോ­ക്ടർ ഇ­ട­യിൽ­ക്ക­യ­റി പ­റ­ഞ്ഞു: “സം­സാ­രി­ക്ക­രു­തു്.”

എ­ന്നി­ട്ടു വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്റേ­യും പി. കെ. നാ­യ­രു­ടെ­യും നേരെ തി­രി­ഞ്ഞു പ­റ­ഞ്ഞു:

“പ്ലീ­സ്, ഗെ­റ്റ് ഔട്ട് ഫ്രം ഹിയർ, ഫോർ ഗോ­ഡ്സ് സെ­യ്ക്ക്”[34]

അവർ അ­വി­ടെ­നി­ന്നു പോ­ന്നു.

അവർ പോ­യ­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സി­ന്നു് പ­രി­ഭ്ര­മം തോ­ന്നി. ആ­സ്പ­ത്രി­യി­ലാ­ണു കി­ട­ക്കു­ന്ന­തു്. ആ­സ്പ­ത്രി എന്നു കേ­ട്ടാൽ­ത്ത­ന്നെ തോ­മ­സ്സി­ന്നു അ­വ­ജ്ഞ­യും ഭ­യ­വു­മാ­ണു്. ഇ­തു­വ­രെ­യാ­യി ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ കി­ട­ക്കു­ക­യു­ണ്ടാ­യി­ട്ടി­ല്ല.

തോ­മ­സ്സി­ന്നു എ­ഴു­ന്നേ­റ്റി­രി­യ്ക്ക­ണ­മെ­ന്നു­ണ്ടു്. ശ­ക്തി­യി­ല്ല. നാ­ഡി­ക­ളെ­ല്ലാം ത­കർ­ന്നു­പോ­യ­പോ­ലെ തോ­ന്നു­ക­യാ­ണു്. കണ്ണു മി­ഴി­ച്ച­ങ്ങി­നെ നോ­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­യ്ക്കു­മ്പോൾ ചി­ല­പ്പോൾ കാ­ഴ്ച­ത­ന്നെ മ­ങ്ങു­ന്നു.

നേ­ഴ്സ് ടെ­മ്പ­റേ­ച്ചർ ചാർ­ട്ട് ആ­ണി­യിൽ തൂ­ക്കി പോയി. തോ­മ­സ്സി­ന്നു ഒന്നു ച­രി­ഞ്ഞു കി­ട­ക്കു­വാൻ തോ­ന്നി. ശ്ര­മി­ച്ചു­നോ­ക്കി… സാ­ധി­യ്ക്കു­ന്നി­ല്ല… അ­ന­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ ഇ­ട­ത്തെ കാല് വേ­ദ­നി­ച്ചു… ഭ­യ­ങ്ക­ര­മാ­യ വേദന… എ­ല്ലു­ക­ളെ­ല്ലാം ത­കർ­ന്നി­രി­ക്ക­യാ­ണോ?… ര­ക്ത­മോ­ടു­ന്നി­ല്ലേ? ഞ­ര­മ്പു­ക­ളെ­ല്ലാം അ­റ്റു­പോ­യി­രി­യ്ക്കു­മോ? ഒന്നു തൊ­ട്ടു­നോ­ക്കി­യാ­ലോ?

“അ­ന­ങ്ങ­രു­ത്.” നേ­ഴ്സ് വന്നു പ­റ­ഞ്ഞു. എ­ന്നി­ട്ടു നേ­ഴ്സ് കു­റ­ച്ചു­നേ­രം അ­വി­ടെ­ത്ത­ന്നെ നോ­ക്കി നി­ന്നു.

വേദന സ­ഹി­യ്ക്കു­ന്നി­ല്ല. ചു­ണ്ടു­കൾ ക­ടി­ച്ചു വേദന തി­ന്നു… വയ്യ… അ­മ്മ­ച്ചീ വയ്യ. ഹാവൂ.

നേ­ഴ്സ് തോ­മ­സ്സി­ന്റെ കൈകൾ പി­ടി­ച്ചു വാ­ത്സ­ല്യ­പൂർ­വ്വം തലോടി.

തോ­മ­സ്സ് കി­ട­ന്നു ഞ­ര­ങ്ങി… എ­ന്തൊ­രു വേദന…

ഡോ­ക്ടർ ഓ­ടി­വ­ന്നു നേ­ഴ്സി­നോ­ടു് ഇം­ഗ്ലീ­ഷിൽ എന്തോ ചോ­ദി­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു് ഡ്ര­സ്സിം­ഗ് റൂ­മി­ലേ­ക്കു പോയി. സി­റി­ഞ്ചു­മാ­യി വന്നു.

“ഇനി വേ­ദ­നി­യ്ക്കി­ല്ല. ഉ­റ­ങ്ങാ­നു­ള്ള ഇ­ഞ്ച­ക്ഷ­നാ­ണു ത­രു­ന്ന­തു്. “ എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു ഇൻ­ജെ­ക്ട് ചെ­യ്തു.

കുറെ ആ­ശ്വാ­സ­മാ­യ­തു പോലെ തോ­ന്നി. വാർ­ഡി­ന്റെ ന­ടു­ക്കു­ള്ള മെർ­ക്കു­റി ലൈ­റ്റിൽ മി­ഴി­ന­ട്ടു കൊ­ണ്ടു കി­ട­ന്നു. ഉ­റ­ക്കം വ­രി­ക­യാ­ണു്… അ­ങ്ങ­നെ ഉ­റ­ങ്ങി.

രാ­വി­ലെ ഉ­ണർ­ന്ന­പ്പോൾ ഡോ­ക്ടർ അ­ടു­ത്തു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ഒ­മ്പ­തു മ­ണി­ക്കു് എ­ക്സ്റേ റൂ­മി­ലേ­ക്ക­യ­യ്ക്കു­വാൻ വാർഡ് ഇൻ ചാർ­ജ്ജി­നോ­ടു നിർ­ദ്ദേ­ശി­ച്ചു ഡോ­ക്ടർ പോയി.

ഡോ­ക്ടർ പോ­യ­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് ക­ട്ടി­ലിൽ തന്നെ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റി­രു­ന്നു. ചു­റ്റും നോ­ക്കി വാർ­ഡിൽ വലിയ ബ­ഹ­ള­മാ­ണു്. സ്വീ­പ്പർ ന­ന­ച്ച­തു­ണി­കൊ­ണ്ടു് നിലം തു­ട­ച്ചു മി­നു­ക്കു­ന്നു. നേ­ഴ്സി­ങ്ങ് സി­പ്പാ­യി ക­ണ്ണാ­ടി­ച്ചി­ല്ലു­ക­ളും വാ­തി­ലു­ക­ളും തു­ട­ച്ചു വൃ­ത്തി­യാ­ക്കു­ന്നു. നേ­ഴ്സു­മാർ വാ­തി­ലു­കൾ­ക്കെ­ല്ലാം പുതിയ കർ­ട്ടൻ ഇ­ടു­ന്നു.

തോ­മ­സ്സ് ത­ലേ­ദി­വ­സ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചോർ­ത്തു. എ­ന്താ­ണു­ണ്ടാ­യ­ത്? താൻ എ­ങ്ങി­നെ­യാ­ണു് ആ­ശു­പ­ത്രി­യിൽ എ­ത്തി­യ­ത്?

രാ­വി­ലെ തോ­മ­സ്സ് ഹവർ സാ­ക്കു് റേ­ഷ­നു­മാ­യി ലൈൻ ടെ­സ്റ്റ് ചെ­യ്യാൻ പോ­ന്ന­താ­യി­രു­ന്നു. പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട ലൈൻ എ­ല്ലാം ആ­ദ്യ­മേ ടെ­സ്റ്റ് ചെ­യ്തു. അതു് എ­ന്നും പ­തി­വു­ള്ള­താ­ണു്. സ്റ്റാ­ഫ് ഓ­ഫീ­സർ­മാർ ഡി­വി­ന്റെ ജീ­വ­നാ­ണു്. അ­വ­രു­ടെ ടെ­ലി­ഫോൺ ലൈൻ കേ­ടു­വ­ര­രു­തു്. അ­വ­രു­ടെ ടെ­ലി­ഫോൺ നംബർ തോ­മ­സ്സി­ന്നു മ­നഃ­പാ­ഠ­മാ­ണു്. സ്റ്റാ­ഫ് ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രാ­യി പ­രി­ച­യ­വു­മാ­ണു്.

ഒ­ടു­വിൽ സ്റ്റേ­ഷൻ സ്റ്റാ­ഫ് ക്യാ­പ്റ്റൻ ഓ­ഫീ­സി­ലേ­യ്ക്കു പോയതു മാ­ത്ര­മ­റി­യാം. സ്റ്റേ­ഷൻ സ്റ്റാ­ഫ് ക്യാ­പ്റ്റ­ന്റെ ഓഫീസ് ഒരു കു­ന്നിൻ ചെ­രി­വി­ലാ­ണു്. വളരെ ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടി­യാ­ണു് അ­ങ്ങോ­ട്ടു് ലൈൻ ഇ­ട്ട­തു­ത­ന്നെ. ക­മ്പി­ക്കാ­ലു­കൾ പോ­വു­ന്ന­തു് കു­ന്നിൻ ചെ­രി­വിൽ­ക്കൂ­ടെ­യും കു­ന്നിൻ­മു­ക­ളിൽ­കൂ­ടെ­യു­മാ­ണു്.

അവിടെ ചെ­ന്ന­പ്പോൾ ഒരു ക­മ്പി­ക്കാ­ലിൽ നി­ന്നു കേബിൾ താഴെ വീണു കി­ട­ക്കു­ന്ന­തു കണ്ടു.

ക­മ്പി­ക്കാ­ലി­ന്നു നല്ല ഉ­യ­ര­മു­ണ്ടു്. ഏണി കൊ­ണ്ടു വ­ന്നി­രു­ന്ന­തു­മി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു­നി­ന്നു. എന്താ വേ­ണ്ട­ത്? പൊ­ത്തി­പ്പി­ടി­ച്ചു ക­യ­റു­ക­ത­ന്നെ. താഴെ വീ­ണു­കി­ട­ക്കു­ന്ന കേബിൾ കൈയിൽ മു­റു­ക്കി എത്ര ദൂരം ക­യ­റി­യെ­ന്നൊ­ന്നും തോ­മ­സ്സി­ന്നു് ഓർ­മ്മ­യി­ല്ല. കണ്ണു തു­റ­ന്ന­പ്പോൾ ആ­ശു­പ­ത്രി­യി­ലാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു­നോ­ക്കി. താൻ ക­മ്പി­ക്കാ­ലി­ന്റെ എത്ര ഉ­യ­ര­ത്തിൽ നി­ന്നാ­വും വീ­ണി­രി­ക്കു­ക? എ­ന്താ­യാ­ലും ബോ­ധ­മി­ല്ലാ­ഞ്ഞ­തു ന­ന്നാ­യി. വേദന അ­റി­യാ­തെ ക­ഴി­ഞ്ഞു­വ­ല്ലോ. താഴെ കു­ന്നിൻ ചെ­രി­വിൽ വാ­പി­ളർ­ന്നു നിൽ­ക്കു­ന്ന പാ­റ­കെ­ട്ടു­ക­ളി­ലേ­യ്ക്കാ­യി­രി­ക്കും വീ­ണി­രി­ക്കു­ക.

നേ­ഴ്സി­ങ്ങ് ഓർ­ഡർ­ലി സ്റ്റ്രെ­ച്ച­റു­മാ­യി വന്നു. എ­ക്സ്റേ റൂ­മി­ലേ­യ്ക്കു കൊ­ണ്ടു പോ­വാ­നാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്കാൻ ശ്ര­മി­ച്ചു. ശ­ക്തി­യി­ല്ല, ക­ണ്ണു­ക­ളിൽ ഇ­രു­ട്ടു ക­യ­റി­യി­രി­ക്ക­യാ­ണു്.

നേ­ഴ്സി­ങ്ങ് ഓർ­ഡർ­ലി തോ­മ­സ്സി­നെ താ­ങ്ങി­യെ­ടു­ത്തു സ്റ്റ്രെ­ച്ച­റിൽ കി­ട­ത്തി എ­ക്സ്റേ റൂ­മി­ലേ­ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി.

ഫോ­ട്ടോ പ­രി­ശോ­ധി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് സർ­ജ്ജി­ക്കൽ സ്പെ­ഷ്യ­ലി­സ്റ്റ് വാർഡ് ക്യാ­പ്ട­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“സീ­രി­യ­സ്സാ­ണു്.”

തോ­മ­സ്സ് ഉ­ല്ക്ക­ണ്ഠ­യോ­ടെ അ­വ­രു­ടെ മു­ഖ­ത്തേ­യ്ക്കു മാ­റി­മാ­റി നോ­ക്കി. ദ­യ­നീ­യ­ത ക­ലർ­ന്ന നോ­ട്ട­മാ­യി­രു­ന്നു അതു്. ‘എന്നെ ര­ക്ഷി­ക്ക­ണേ’ എ­ന്നൊ­ര­ഭ്യർ­ത്ഥ­ന ആ നോ­ട്ട­ത്തി­ലു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു.

“പക്ഷേ, ഡോ­ക്ടർ­ക്കു തോ­മ­സ്സി­നെ ര­ക്ഷി­ക്കാൻ ക­ഴി­ഞ്ഞി­ല്ല.

ഭ­യ­ങ്ക­ര­മാ­യ ഒ­രോ­പ്പ­റേ­ഷ­നു ശേഷം ബോധം വീ­ഴാ­ത്ത തോ­മ­സ്സി­നെ ക­ട്ടി­ലിൽ കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു കി­ട­ത്തി. ഡോ­ക്ട­രും നേ­ഴ്സും അ­ടു­ത്തു­ത­ന്നെ നി­ല്ക്കു­ക­യാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് കണ്ണു തു­റ­ക്കു­ന്ന­തു കാ­ത്തു­കൊ­ണ്ടാ­ണ­വർ നി­ല്ക്കു­ന്ന­തു്.

നി­മി­ഷ­ങ്ങൾ ഇ­ഴ­ഞ്ഞു നീ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. ഒ­ടു­വിൽ തോ­മ­സ്സ് ക­ണ്ണു­തു­റ­ന്നു. ഉ­റ­ക്ക­ത്തിൽ­നി­ന്നു ഞെ­ട്ടി­യു­ണർ­ന്ന­പോ­ലെ­യു­ള്ള ഒ­ര­നു­ഭ­വ­മാ­ണു തോ­മ­സ്സി­ന്നു്. എതിരെ കാ­ണു­ന്ന ചു­മ­രിൽ ക്ലോ­ക്കു് അ­തേ­പോ­ലെ­ത്ത­ന്നെ­യു­ണ്ടു്. തൊ­ട്ട­ടു­ത്തു­ള്ള വാ­തി­ലി­ന്റെ നീ­ല­കർ­ട്ടൻ ഒരു ബ­ലൂ­ണി­ന്റെ രൂ­പ­ത്തിൽ കാ­റ്റിൽ കി­ട­ന്നു ക­ളി­യ്ക്കു­ന്നു. ഡോ­ക്ട­രും നേ­ഴ്സും അ­ടു­ത്തു­ണ്ടു്.

തോ­മ­സ്സ് ശ­ബ്ദി­യ്ക്കു­വാൻ ശ്ര­മി­ച്ചു. ശബ്ദം വ­രു­ന്നി­ല്ല. തൊണ്ട വ­ര­ണ്ടു­പോ­യി­രി­ക്ക­യാ­ണു്.

“വെ­ള്ളം…” ഒരു വി­ധ­ത്തിൽ പ­റ­ഞ്ഞൊ­പ്പി­ച്ചു.

“വെ­ള്ളം കു­ടി­ച്ചാൽ ഛർ­ദ്ദി­ക്കും.” ഡോ­ക്ടർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“വെ­ള്ളം… വെ­ള്ളം…” സം­സാ­രി­ക്കാ­നു­ള്ള ശക്തി എ­വി­ടെ­നി­ന്നോ വ­ന്ന­തു­പോ­ലെ തോ­ന്നി, ഡോ­ക്ടർ മ­ഗ്ഗിൽ നി­ന്നു കു­റ­ച്ചു വെ­ള്ളം വാ­യി­ലേ­യ്ക്കൊ­ഴി­ച്ചു കൊ­ടു­ത്തു.

തോ­മ­സ്സ് ആർ­ത്തി­യോ­ടെ വെ­ള്ള­മി­റ­ക്കി. ഉടൻ വെ­ള്ള­മെ­ല്ലാം ഛർ­ദ്ദി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ദേ­ഹ­മെ­ല്ലാം ഇളകി. അ­പ്പോൾ ഇ­ട­ത്തെ കാലു വ­ല്ലാ­തെ വേ­ദ­നി­യ്ക്കു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി. പ­ഴു­ത്ത വ്ര­ണ­ത്തിൽ മുളകു പൊടി വി­ത­റി­യ­പോ­ലെ­യു­ള്ള വേദന. തോ­മ­സ്സ് കി­ട­ന്നു പു­ള­ഞ്ഞു. കൈകൾ ക­ട്ടി­ലിൽ വെ­ച്ച­ടി­ച്ചു.

ഡോ­ക്ടർ പ­റ­ഞ്ഞു: “അ­ന­ങ്ങ­രു­തു്, അധികം നോവും.”

വേദന കൊ­ണ്ടു തോ­മ­സ്സി­ന്റെ ക­ണ്ണു­ക­ളിൽ വെ­ള്ളം പൊ­ടി­ഞ്ഞു. ശരീരം മു­ഴു­വ­നും വി­യർ­ത്തൊ­ഴു­കി.

ഡോ­ക്ടർ അ­ന­ങ്ങ­രു­തെ­ന്നു് ഒരു പ്രാ­വ­ശ്യ­വും കൂടി ഓർ­മ്മി­പ്പി­ച്ചു വാർ­ഡിൽ­നി­ന്നു പോയി.

തോമസ് ചു­ണ്ടു­കൾ ക­ടി­ച്ച­മർ­ത്തി. വേദന സ­ഹി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു കി­ട­ന്നു. ഡോ­ക്ടർ പ­റ­യു­ന്ന­തു് അ­ന­ങ്ങ­രു­തെ­ന്ന­ല്ലേ? വേദന സ­ഹി­ക്കു­ക­ത­ന്നെ…

എത്ര നേ­ര­മാ­ണി­ങ്ങി­നെ എ­രി­പൊ­രി സ­ഞ്ചാ­രം കൊ­ണ്ടു കി­ട­ക്കു­ക? തോ­മ­സ്സ് ഒരു വി­ധ­ത്തിൽ ഒന്നു ചെ­രി­ഞ്ഞു കി­ട­ന്നു. എ­ന്നി­ട്ടു വേദന തോ­ന്നു­ന്ന കാ­ലൊ­ന്നു തൊ­ട്ടു­നോ­ക്കി… തോ­മ­സ്സ് ഞെ­ട്ടി­ത്തെ­റി­ച്ചു… കൈ­വി­ര­ലിൽ പാ­മ്പു­ക­ടി കൊ­ണ്ട­പോ­ലെ തോ­ന്നി. മു­ട്ടി­ന്നു താ­ഴെ­യു­ള്ള ഭാഗം എവിടെ? മു­ട്ടി­ന്നു താഴെ ഒ­ന്നു­മി­ല്ലേ? തോ­മ­സ്സ് കി­ത­ച്ചു കി­ത­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു നോ­ക്കി. ഒ­ന്നു­കൂ­ടി തൊ­ട്ടു­നോ­ക്കി­യാ­ലോ? ഇല്ല. ധൈ­ര്യ­മി­ല്ല… തോ­മ­സ്സി­ന്നു ബോധം ഇ­ല്ലാ­താ­വു­ന്ന­തു­പോ­ലെ തോ­ന്നി. ചു­റ്റു­പാ­ടു­കൾ മ­ങ്ങി­യും തെ­ളി­ഞ്ഞും കൊ­ണ്ടു് അ­തി­വേ­ഗ­ത്തിൽ ക­റ­ങ്ങു­ക­യാ­ണു്. ലോ­ക­ത്തി­ലെ ശ­ബ്ദ­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാം നി­ല­ച്ചി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. എ­ല്ലാം…എ­ല്ലാം ഒരു നി­ശ്ച­ലാ­വ­സ്ഥ­യി­ലേ­യ്ക്കു വ­രു­വാൻ പോ­ക­യാ­ണു്.

അ­ങ്ങ­നെ തി­ക­ച്ചും അ­ബോ­ധ­മ­ല്ലാ­ത്ത ആ അ­വ­സ്ഥ­യിൽ അയാൾ ഒ­രു­പാ­ടു­നേ­രം ഇ­രു­ന്നു.

കു­റെ­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അ­ര­വ­രെ­യി­ട്ട ര­ണ്ട­റ്റ­വും കി­ട­ക്ക­യു­ടെ ചു­വ­ട്ടി­ലേ­യ്ക്കു തി­രു­കി വെ­ച്ചി­രു­ന്ന ക­മ്പി­ളി വ­ലി­ച്ചു ദൂരെ മാ­റ്റി. അ­പ്പോൾ എ­ല്ലാം കണ്ടു. ഇ­ട­ത്തെ കാലിൽ ‘ബാൻ­ഡേ­ജ്’ മു­റു­ക്കി കെ­ട്ടി­യി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. മു­ട്ടി­നു താഴെ ഒ­ന്നു­മി­ല്ല. സ്പി­രി­റ്റി­ന്റെ മണം നാ­സാ­ര­ന്ധ്ര­ങ്ങ­ളി­ലേ­യ്ക്കു് അ­ടി­ച്ചു ക­യ­റു­ക­യാ­ണു്. ബാൻ­ഡേ­ജി­ല്ലാ­ത്ത ഭാഗം മു­ഴു­ക്കെ മ­ഞ്ഞ­നി­റ­മാ­ണു്. തോ­മ­സ്സ് തു­ടി­യ്ക്കു­ന്ന ഹൃ­ദ­യ­ത്തോ­ടെ എ­ല്ലാം നോ­ക്കി­ക്ക­ണ്ടു. ക­ണ്ണു­കൾ നി­റ­ഞ്ഞു. അ­വ­യിൽ­നി­ന്നു നീർ­ച്ചാ­ലു­കൾ ക­വി­ളു­ക­ളിൽ­കൂ­ടെ കീ­ഴോ­ട്ടൊ­ഴു­കി.

ആ ക­ണ്ണു­നീർ പ്ര­വാ­ഹ­ത്തി­ലൂ­ടെ തോ­മ­സ്സ് ആ­ലോ­ചി­ച്ചു. താൻ ഒ­റ്റ­ക്കാ­ല­നാ­യി­രി­ക്ക­യാ­ണു്. അതൊരു പ­ര­മാർ­ത്ഥ­മാ­ണു്. ഇനി തന്റെ ഇ­ട­ത്തെ കാ­ലു­കൊ­ണ്ടു യാ­തൊ­രു­പ­യോ­ഗ­വു­മി­ല്ല. ഇ­ട­ത്തെ കാ­ലി­ന്റെ മു­ട്ടി­നു താഴെ ഒ­ന്നു­മി­ല്ല. മു­ട്ടി­നു താ­ഴെ­യു­ള്ള ഭാഗം മു­റി­ച്ചു­ക­ള­ഞ്ഞു. അതവർ മ­ണ്ണിൽ കു­ഴി­ച്ചി­ട്ടി­രി­ക്കും. അ­ത­വി­ടെ ചീ­ഞ്ഞു നാ­റി­ക്കി­ട­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­വും. അഞ്ചു വി­ര­ലു­കൾ, കാലടി. എ­ല്ലാം ചീ­ഞ്ഞ­ളി­ഞ്ഞു കി­ട­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­വും. എ­ല്ലാം ക­ഴി­ഞ്ഞു. ഇനി ന­ട­ക്കാൻ സാ­ദ്ധ്യ­മ­ല്ല. പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ നി­ന്നു ‘ബോർ­ഡൌ­ട്ട്’ ചെ­യ്യും. ഒ­റ്റ­ക്കാ­ല­നെ പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ എ­ന്തി­നാ­ണു് ? ‘ബോർ­ഡൌ­ട്ട്’ ചെ­യ്യും—എ­ന്നി­ട്ടു വീ­ട്ടി­ലേ­യ്ക്കു­ത­ന്നെ മ­ട­ങ്ങും—വീ­ട്ടി­ലേ­യ്ക്കു മ­ട­ങ്ങു­ക—അ­തോർ­ത്ത­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സി­ന്നു പൊ­ട്ടി­ക്ക­ര­യു­വാൻ തോ­ന്നി. വീ­ട്ടിൽ അ­മ്മ­യും കെ­ട്ടി­ക്കാ­റാ­യി നി­ല്ക്കു­ന്ന പെ­ങ്ങ­ന്മാ­രും ഭാ­ര്യ­യു­മു­ണ്ടു്. അ­വ­രു­ടെ അ­ടു­ത്തേ­യ്ക്കാ­ണു് പോ­വു­ന്ന­തു്. എ­ന്തി­നു്? വെ­റു­തെ കു­ത്തി­യി­രി­ക്കു­വാൻ. ഓ­പ്പ­റേ­ഷൻ­ചെ­യ്ത­പ്പോൾ എ­ന്തു­കൊ­ണ്ടു താൻ മ­രി­ച്ചി­ല്ല? ഇ­ങ്ങ­നെ ജീ­വി­ച്ചി­രു­ന്നി­ട്ടു് എ­ന്താ­ണൊ­രു ഫലം? ഒരു കു­ടും­ബ­ത്തി­ന്നു താ­ങ്ങാ­യി നി­ന്നി­രു­ന്ന­വൻ ഇ­പ്പോൾ വീ­ണി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്. ഇനി എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്കു­ക­യി­ല്ല. മ­രി­ക്കു­ന്ന­തു­വ­രെ വീ­ണു­കി­ട­ക്കേ­ണ്ട­താ­യി­ട്ടാ­ണു് വ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്ന­തു്. എ­ല്ലാം തു­ല­ഞ്ഞു. എ­ല്ലാം പോ­ക­ട്ടെ എന്നു വെ­യ്ക്കാം. തന്റെ ഭാര്യ! വെ­റു­തെ ഒരു പെ­ണ്ണി­നെ വ­ഴി­യാ­ധാ­ര­മാ­ക്കി. വെറും ഒ­രാ­ഴ്ച­യാ­ണു് അ­വ­ളോ­ടൊ­ന്നി­ച്ചു ക­ഴി­ച്ച­തു്. അ­ന്നു് എ­ന്തെ­ല്ലാം പ്ര­തീ­ക്ഷ­ക­ളു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ഇന്നോ? അവൾ തന്നെ ഈ വി­ധ­ത്തിൽ ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­മോ? ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ന്നു­വെ­ങ്കിൽ­ത്ത­ന്നെ ആ­ത്മാർ­ത്ഥ­മാ­യ ഒ­രി­ഷ്ട­പ്പെ­ട­ലാ­യി­രി­യ്ക്കു­മോ അത്? അ­വൾ­ക്കു ചെ­റു­പ്പ­മാ­ണു്. ആ­രോ­ഗ്യ­മു­ണ്ടു്. സ്വ­പ്ന­ങ്ങ­ളു­ണ്ടാ­വും. അ­വ­ളു­ടേ­താ­യ എ­ല്ലാം താൻ ത­കർ­ത്തി­രി­യ്ക്കു­ക­യാ­ണോ?

ഒരു “റെഡ് ക്രോ­സ്കാ­രി മി­ഠാ­യി­യും ബി­സ്ക­റ്റു­മാ­യി തോ­മ­സ്സി­ന്റെ അ­ടു­ത്തു­വ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ജവാൻ, കൈസാ ഹൈ?”

തോ­മ­സ്സ് ചി­ന്ത­യിൽ നി­ന്നു­ണർ­ന്നു് ആ സ്ത്രീ­യെ തു­റി­ച്ചു­നോ­ക്കി. അവൾ ഒരു പാ­ക്ക­റ്റ് ബി­സ്ക്ക­റ്റും കു­റ­ച്ചു മി­ഠാ­യി­യും ക­ട്ടി­ലിൽ വെ­ച്ചു പോയി.

റേ­ഡി­യോ ഓൺ ആയി. കുറേ ഭേദം. പാ­ട്ടു് ഏതു വേ­ദ­ന­ക­ളേ­യും കു­റ­ച്ചൊ­ന്നു ശ­മി­പ്പി­ക്കു­ന്നു.

തോ­മ­സ്സി­ന്നു വളരെ ഇ­ഷ്ട­പ്പെ­ട്ട പാ­ട്ടു­ത­ന്നെ. അ­ത­യാൾ­ക്കു കാ­ണാ­പ്പാ­ഠ­വു­മാ­ണു്. പക്ഷേ, രാഗം ശ­രി­യാ­വു­ക­യി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് മ­ലർ­ന്നു കി­ട­ന്നു. ഒ­ന്നി­നെ പുറകെ മ­റ്റൊ­ന്നാ­യി പാ­ട്ടു­കൾ വ­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. പാ­ട്ടു­ക­ള­വ­സാ­നി­ച്ചു. വാർ­ത്താ പ്ര­ക്ഷേ­പ­ണ­മാ­രം­ഭി­ച്ച­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സി­ന് ഒ­ര­സു­ഖം തോ­ന്നി, ക­ണ്ണു­ക­ള­ട­ച്ചു കി­ട­ന്നു.

പി. കെ. നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും തോ­മ­സ്സി­നെ കാണാൻ വീ­ണ്ടും വന്നു. അവർ കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നി­രു­ന്ന ആ­പ്പിൾ­പ­ഴ­ങ്ങ­ളും ചോ­ക്ലേ­റ്റും ക­ട്ടി­ലി­ന്റെ അ­ടു­ത്തു­ള്ള സ്റ്റൂ­ളിൽ വെ­ച്ചു. തോ­മ­സ്സ് ക­ണ്ണു­കൾ തു­റ­ന്നു കൂ­ട്ടു­കാ­രെ നോ­ക്കി.

പി. കെ. നായർ ചോ­ദി­ച്ചു: “എ­ങ്ങി­നെ­യി­രി­ക്കു­ന്നു? സു­ഖ­മു­ണ്ടോ?”

തോ­മ­സ്സ് ഒ­ന്നും ശ­ബ്ദി­ച്ചി­ല്ല.

പി. കെ. നായർ വീ­ണ്ടും ചോ­ദി­ച്ചു: “എന്താ മി­ണ്ടാ­ത്ത­തു്? ക്ഷീ­ണ­മു­ണ്ടോ?” അ­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് നി­റ­ഞ്ഞ ക­ണ്ണു­ക­ളോ­ടെ കാ­ലിൽ­നി­ന്നു ക­മ്പി­ളി മാ­റ്റി­യി­ട്ടു.

നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും പ­ക­ച്ചു­നി­ന്നു. അവർ ഒ­ന്നും ശ­ബ്ദി­ച്ചി­ല്ല.

തോ­മ­സ്സ് വി­ക്കി­വി­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടു ഗ­ദ്ഗ­ദ­ത്തോ­ടെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഞാൻ… എ…ന്തു… മി­ണ്ടാ­നാ­ണു്? ഇ…താണു് എന്റെ സ്ഥി­തി.”

കു­റ­ച്ചു നേ­ര­ത്തി­നു് ആരും ഒ­ന്നും ശ­ബ്ദി­ച്ചി­ല്ല.

തോ­മ­സ്സ് തേ­ങ്ങി­ക്ക­ര­യു­വാൻ തു­ട­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ നാ­യ­രു­ടെ­യും വർ­ഗ്ഗീ­സി­ന്റേ­യും ക­ണ്ണു­കൾ നി­റ­ഞ്ഞു. തോ­മ­സ്സി­ന്റെ സ്ഥി­തി ദ­യ­നീ­യ­മാ­ണു്. ശോ­ച­നീ­യ­മാ­ണു്. അവനെ സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­യ്ക്കു­ക­യാ­ണു വേ­ണ്ട­തു്. ജ­നി­ച്ച നാ­ട്ടിൽ­നി­ന്നു ര­ണ്ടാ­യി­രം നാഴിക ദൂ­ര­ത്തു­ള്ള ഒ­രാ­സ്പ­ത്രി­യിൽ കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു് ഒരു കാ­ലു­പോ­യ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രൻ.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “തോ­മ­സ്സേ ക­ര­യ­രു­ത്.”

“എന്റെ ജീ­വി­തം മു­ഴു­വ­നും ക­ര­യു­വാ­നും ക­ണ്ണീ­രൊ­ഴു­ക്കു­വാ­നു­മു­ള്ള­താ­ണു്. ഞാൻ മ­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു് വേ­ണ്ടി­യി­രു­ന്ന­തു്. ഞാൻ ഇനി ജീ­വി­ക്കു­ന്ന­തു­കൊ­ണ്ടു് എ­ന്താ­ണൊ­രു ഫലം?” തോ­മ­സ്സ് ഒന്നു നിർ­ത്തി­ക്കൊ­ണ്ടു വീ­ണ്ടും തു­ടർ­ന്നു:

അമ്മ, പെ­ങ്ങ­ന്മാർ, ഭാര്യ അ­വ­രു­ടെ അ­ടു­ത്തേ­യ്ക്കു ഞാൻ പോ­കു­ന്ന­തു് ഇ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു്.”

“കർ­ത്താ­വു­ണ്ടു്. നീ ക­ഷ്ട­പ്പെ­ടു­ക­യി­ല്ല.” വർ­ഗ്ഗീ­സ് സ­മാ­ധാ­ന വചനം പ­റ­ഞ്ഞു.

“നീ എന്നെ സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­ക്കാൻ വേ­ണ്ടി പ­റ­ക­യാ­ണു്. എ­ല്ലാം പോ­ക­ട്ടെ. പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും തി­രി­ച്ചു­വ­രാ­റാ­യി­ല്ലെ?”

“അവർ ര­ണ്ടാ­ഴ്ച­ക്കു­ള്ളിൽ വരും.” പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു.

തു­ടർ­ന്നു അവർ പലതും സം­സാ­രി­ച്ചു. റെ­ജി­മെ­ന്റിൽ പു­തു­താ­യി വന്ന ഹ­വിൽ­ദാർ മേ­ജ­രു­ടെ ‘കോഷ’നെ­ക്കു­റി­ച്ചും, അ­ടു­ത്തു ന­ട­ക്കാൻ പോ­കു­ന്ന ഇന്റർ ക­മ്പ­നി സ്പോർ­ട്ട്സി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചും മ­റ്റും. പി. കെ. നായർ ഫ­ലി­ത­മ­യ­മാ­യി സം­സാ­രി­ച്ചു. തോ­മ­സ്സ് എ­ല്ലാം മൂ­ളി­കേ­ട്ടു.

കു­റെ­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അവർ യാത്ര പ­റ­ഞ്ഞു പോ­ന്നു.

പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും ലീവ് ക­ഴി­ഞ്ഞു വന്നു. തോ­മ­സ്സ് ആ­സ്പ­ത്രി­യി­ലാ­ണെ­ന്ന വിവരം അവർ ലീ­വി­ലി­രി­യ്ക്കു­മ്പോൾ തന്നെ അ­റി­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. പക്ഷേ, തോ­മ­സ്സി­ന്റെ കാലു മു­റി­ച്ച കഥ ലീവ് ക­ഴി­ഞ്ഞു വ­ന്ന­തി­ന്നു ശേ­ഷ­മാ­ണു് അ­റി­യു­ന്ന­തു്.

അവർ ഉടൻ ആ­സ്പ­ത്രി­യി­ലേ­യ്ക്കു പു­റ­പ്പെ­ട്ടു. നാ­ട്ടിൽ­നി­ന്നു കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നി­രു­ന്ന അ­വ­ലോ­സ് പൊ­ടി­യും ഏ­ത്ത­ക്കാ വ­റു­ത്ത­തും എ­ടു­ക്കാൻ മ­റ­ന്നി­ല്ല. അവർ ബാ­ര­ക്കിൽ­നി­ന്നു് പു­റ­ത്തി­റ­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു: “ഞ­ങ്ങ­ളും വ­രു­ന്നു.”

നാ­ലു­പേ­രും കൂടി ആ­സ്പ­ത്രി­യി­ലേ­യ്ക്കു ന­ട­ന്നു.

തോ­മ­സ്സ് ക­ട്ടി­ലിൽ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റി­രി­യ്ക്ക­യാ­യി രു­ന്നു. കൂ­ട്ടു­കാ­രെ­ക്ക­ണ്ട­പ്പോൾ ഒന്നു പ്ര­യാ­സ­പ്പെ­ട്ടു ചി­രി­ച്ചു. പ­ണി­ക്കർ­ക്കും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും ആ ഇ­രി­ക്കു­ന്ന­തു് തോ­മ­സ്സാ­ണെ­ന്നു വി­ശ്വ­സി­ക്കാൻ കൂടി സാ­ധി­ച്ചി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് അ­ത്ര­യ്ക്കു മാ­റി­യി­രു­ന്നു. ദേ­ഹ­ത്തിൽ എ­ല്ലും തോലും മാ­ത്ര­മേ­യു­ള്ളു. മു­ഖ­ത്തി­ന്നു നല്ല മ­ഞ്ഞ­നി­റ­മാ­ണു്. ത­ല­മു­ടി­യെ­ല്ലാം പറ്റെ വെ­ട്ടി­യി­രി­ക്കു­ന്നു.

പ­ണി­ക്കർ അ­വ­ലോ­സ് പൊ­ടി­യും ഏ­ത്ത­ക്കാ വ­റു­ത്ത­തും സ്റ്റൂ­ളിൽ വെ­ച്ചു.

“എന്റെ കാ­ലി­ന്റെ സ്റ്റി­ച്ച­സ്സും ബാൻ­ഡേ­ജു­മെ­ല്ലാം അ­ഴി­ച്ചു.” തോ­മ­സ്സ് കാലു പു­റ­ത്തേ­ക്കെ­ടു­ത്തു. ആ­ന­യു­ടെ തു­മ്പി­ക്കൈ പോ­ലെ­യു­ള്ള ആ കാലു ക­ണ്ട­പ്പോൾ പ­ണി­ക്കർ ഒ­ന്ന­റി­യാ­തെ നെ­ടു­വീർ­പ്പി­ട്ടു പോയി. ഓ­പ്പ­റേ­ഷൻ ചെയ്ത സ്ഥലം ശ­രി­ക്കു് ഉ­ണ­ങ്ങി­യി­ട്ടി­ല്ല. മ­ഞ്ഞ­യും ചു­വ­പ്പും ക­ലർ­ന്ന ഒരു നി­റ­മാ­ണു് ആ സ്ഥ­ല­ത്തി­നു­ള്ള­ത്.

തോ­മ­സ്സ് തു­ടർ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു: “അ­ടു­ത്താ­ഴ്ച­യിൽ ഞാൻ ഇ­വി­ടെ­നി­ന്നു പൂ­ന­യ്ക്കു പോവും. അ­വി­ടെ­നി­ന്നു് എ­നി­ക്കു കൃ­ത്രി­മ മ­ര­ക്കാ­ലു കി­ട്ടും. എ­ന്നി­ട്ടു് ബോർ­ഡൌ­ട്ടിൽ പോവും… ബോർ­ഡൌ­ട്ട്… എ­ന്നി­ട്ടു്…

ആരും മ­റു­പ­ടി പ­റ­ഞ്ഞി­ല്ല. എ­ങ്ങ­നെ മ­റു­പ­ടി പ­റ­യാ­നാ­ണു്? തോ­മ­സ്സ് മ­ന­മു­രു­ക്കു­ന്ന പ­ര­മാർ­ത്ഥ­ങ്ങൾ പ­റ­യു­ക­യാ­ണു്. വെറും പ­ര­മാർ­ത്ഥ­ങ്ങൾ…

“എ­ല്ലാം പോ­ട്ടെ, നാ­ട്ടു­വർ­ത്ത­മാ­ന­ങ്ങൾ എ­ന്തെ­ല്ലാ­മാ­ണു്.” തോ­മ­സ്സ് സം­സാ­രം വേ­റൊ­രു വി­ഷ­യ­ത്തി­ലേ­ക്കു മാ­റ്റി.

“എന്താ നെ­ല്ലും അ­രി­യും ഒക്കെ കി­ട്ടാ­നു­ണ്ടോ?” തോ­മ­സ്സ്.

“ക­രി­ഞ്ച­ന്ത­യിൽ എ­ത്ര­വേ­ണ­മെ­ങ്കി­ലും കി­ട്ടും” പ­ണി­ക്കർ പ­റ­ഞ്ഞു

“ക­രി­ഞ്ച­ന്ത­യിൽ എന്താ വില?”

“ഒ­രു­റു­പ്പി­ക­യ്ക്കു രണ്ടു നാ­രാ­യം നെ­ല്ലു്.”

“ഒ­രു­റു­പ്പി­ക­യ്ക്കു രണ്ടു നാ­രാ­യം” തോ­മ­സ്സ് അതു് ഒ­ന്നു­ര­ണ്ടു പ്രാ­വ­ശ്യം ഉ­രു­വി­ട്ടു. എ­ന്നി­ട്ടു് ചോ­ദി­ച്ചു: “തു­ണി­ത്ത­ര­ങ്ങ­ളോ?”

“താണ കോറ കു­ത്തി­നു് ഇ­രു­പ­ത്തി­യേ­ഴു­റു­പ്പി­ക.”

“തേങ്ങ, കു­രു­മു­ള­കു്, ചു­ക്കു്—എ­ല്ലാ­റ്റി­നും നല്ല വി­ല­യു­ണ്ടാ­വും ഇല്ലേ?”

“ഭ­യ­ങ്ക­ര വില. പ­ണ­ക്കാ­രെ­ല്ലാം പി­ന്നേ­യും പ­ണ­ക്കാ­രാ­വു­ക­യാ­ണു്.”

“ക­യ­റു­വ്യ­വ­സാ­യം?”

“ഫാ­ക്ട­റി­കൾ അ­ധി­ക­വും പൂ­ട്ടി­ക്കി­ട­ക്കു­ന്നു.”

തോ­മ­സ്സ് ഒന്നു നെ­ടു­വീർ­പ്പി­ട്ടു. ഫാ­ക്ട­റി­കൾ പൂ­ട്ടി­ക്കി­ട­ക്കു­ക. അ­പ്പോൾ എ­ത്ര­പേർ പ­ട്ടി­ണി­കി­ട­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­വും. പ­ട്ടി­ണി­യു­ടെ നാ­ട്ടി­ലാ­ണു ജ­നി­ച്ച­തു്. പ­ട്ടി­ണി­യു­ള്ള നാ­ട്ടി­ലേ­യ്ക്കു് അം­ഗ­ഭം­ഗം വന്ന ഒരു പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രൻ തി­രി­ച്ചു പോ­ക­യാ­ണു്. ജീ­വി­ക്ക­ണം… എ­ങ്ങി­നെ?

“പ­ണി­ക്ക­രു­ടെ കു­ട്ടി­കൾ­ക്കും മ­റ്റും സു­ഖ­മ­ല്ലേ?” തോ­മ­സ്സ് ചോ­ദി­ച്ചു.

“ദൈ­വ­മ­നു­ഗ്ര­ഹി­ച്ചു സു­ഖ­ക്കേ­ടൊ­ന്നു­മി­ല്ല.”

“ക­രു­ണാ­ക­രൻ ക­ല്യാ­ണം ക­ഴി­ച്ചോ?’

“ഇല്ല.” ക­രു­ണാ­ക­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

“ക­രു­ണാ­ക­രൻ കു­ട്ടി­യാ­ണെ­ന്ന­ല്ലേ അ­വ­ന്റെ അമ്മ പ­റ­യു­ന്ന­തു്?” പി. കെ. നായർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“ജ­സ്റ്റ് ലൈക് പാ­ല്പാ­യ­സം. അല്ലെ പി.കെ?” തോ­മ­സ്സ് ചി­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് പ­റ­ഞ്ഞു. ഉടൻ കൺ­പീ­ലി­കൾ ന­ന­യു­ക­യും ചെ­യ്തു.

കൂ­ട്ടു­കാർ പു­റ­പ്പെ­ട്ട­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് പ­റ­ഞ്ഞു: “ഞാൻ അ­ടു­ത്താ­ഴ്ച­യിൽ തന്നെ പോകും.”

തോ­മ­സ്സ് പൂ­ന­യി­ലേ­യ്ക്കു പോ­വു­ന്ന­തു ഡ­ക്കോ­ട്ടാ വി­മാ­ന­ത്തി­ലാ­ണു്. രാ­വി­ലെ ഒ­മ്പ­തു­മ­ണി­ക്കു തന്നെ പി. കെ. നാ­യ­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും ഏ­റോ­ഡ്രോ­മിൽ എത്തി. ഒ­മ്പ­തു മ­ണി­ക്കു് ഒരു ആം­ബു­ലൻ­സ് ട്ര­ക്ക് ഏറോ ഡ്രോ­മിൽ വന്നു നി­ന്നു. ഡ്രൈ­വർ ട്ര­ക്കി­ന്റെ പി­ന്നി­ലു­ള്ള പട്ട തു­റ­ന്നു. അതിൽ നി­ന്നു രണ്ടു നേ­ഴ്സിം­ഗ് ഓർ­ഡർ­ലി­മാ­രു­ടെ തോളിൽ പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു തോ­മ­സ്സ് മെ­ല്ലെ ഇ­റ­ങ്ങി… കൂ­ട്ടു­കാ­രെ നോ­ക്കി അയാൾ പു­ഞ്ചി­രി­ച്ചു. അ­വ­രെ­ല്ലാം ചു­റ്റും വ­ള­ഞ്ഞു­നി­ന്നു സം­സാ­രി­ച്ചു… അ­ധി­ക­നേ­രം സം­സാ­രി­യ്ക്കാൻ സ­മ­യ­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. വി­മാ­നം പു­റ­പ്പെ­ടാ­റാ­യി. സ്റ്റ്രെ­ച്ച­റിൽ കി­ട­ത്തി തോ­മ­സ്സി­നെ വി­മാ­ന­ത്തി­നു­ള്ളി­ലേ­യ്ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി.

വി­മാ­നം പ­റ­ക്കാ­റാ­യി. എ­ഞ്ചിൻ ശ­ബ്ദി­ച്ചു. വി­മാ­നം ആ­കാ­ശ­ത്തി­ലേ­യ്ക്കു­യർ­ന്ന­പ്പോൾ തോ­മ­സ്സ് നി­റ­ഞ്ഞ ക­ണ്ണു­ക­ളോ­ടെ പു­റ­ത്തേ­യ്ക്കു നോ­ക്കി. കൂ­ട്ടു­കാർ കർ­ചീ­ഫെ­ടു­ത്തു വാ­യു­വിൽ വീശി. വി­മാ­ന­ത്തി­ന്നു വേഗം കൂടി. കാ­ഴ്ച­യിൽ നി­ന്നു മ­റ­ഞ്ഞു. ഇ­ര­മ്പം മാ­ത്രം ബാ­ക്കി­യാ­യി. ഒ­ടു­വിൽ ഇ­ര­മ്പ­വും കേൾ­ക്കാ­താ­യി.

അ­ഞ്ചു­പേർ കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന ആ മു­റി­യിൽ ഇന്നു നാ­ലു­പേ­രേ­യു­ള്ളു. പക്ഷേ, ക­ട്ടി­ലു­കൾ ഇ­പ്പോ­ഴും അ­ഞ്ചെ­ണ്ണ­മു­ണ്ടു്. തോ­മ­സ്സ് കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന ക­ട്ടിൽ ഒ­ഴി­ഞ്ഞു­കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. അ­തി­ന്റെ ചൂ­ടി­ക്ക­യ­റു­കൾ അ­യ­ഞ്ഞു­തൂ­ങ്ങി അ­നാ­ഥ­മാ­യി കി­ട­ക്കു­ന്നു. ഇനി ആ ക­ട്ടിൽ വേ­റൊ­രു മു­റി­യി­ലേ­യ്ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യെ­ന്നു വരും. അ­ല്ലെ­ങ്കിൽ വേ­റൊ­രാൾ ആ മു­റി­യി­ലേ­യ്ക്കു വ­ന്നു­വെ­ന്നും വരും. അതു് അ­വർ­ക്കാർ­ക്കും സ­മ്മ­ത­മ­ല്ല. അ­വ­രു­ടെ സ്നേ­ഹി­തൻ കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന ക­ട്ടി­ലിൽ വേ­റൊ­രാൾ വന്നു കി­ട­ക്കു­ക—അ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ച­വർ­ക്കാർ­ക്കും ആ­ലോ­ചി­യ്ക്കാൻ കൂടി വയ്യ. തോ­മ­സ്സി­ന്റെ അഭാവം നി­ക­ത്താൻ വേറെ ആർ­ക്കാ­ണു സാ­ധി­ക്കു­ക.

തോ­മ­സ്സ് പോ­യ­തി­നു ശേഷം ആ മു­റി­യിൽ ഒരു ശൂ­ന്യ­ത­യാ­ണു്. ആ­രു­മ­ധി­കം സം­സാ­രി­ച്ചി­ല്ല. സം­സാ­രി­ക്കാൻ വ­യ്യാ­യി­രു­ന്നു. അ­ത്ര­യ്ക്ക­ധി­ക­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു ഹൃ­ദ­യ­വേ­ദ­ന. എ­ല്ലാ­വ­രും നേർ­ത്തെ എ­ഴു­ന്നേ­ല്ക്കു­ന്നു. ദി­ന­കൃ­ത്യ­ങ്ങൾ­ക്കു­ശേ­ഷം യൂ­നി­ഫോ­മി­ട്ടു പ­രേ­ഡി­ന്നും പാ­റാ­വി­ന്നും മറ്റു ഡ്യൂ­ട്ടി­കൾ­ക്കു­മാ­യി പോ­വു­ന്നു. രാ­ത്രി­യിൽ വീ­ണ്ടും ഒ­രു­മി­യ്ക്കു­ന്നു. ആ ഒ­ഴി­ഞ്ഞ ക­ട്ടി­ലി­ലേ­യ്ക്കു നോ­ക്കു­മ്പോൾ അ­വ­രു­ടെ­യെ­ല്ലാം ക­ണ്ണു­കൾ നി­റ­യു­ന്നു.

റെ­ജി­മ­ന്റിൽ എ­ല്ലാം ശ­രി­യ്ക്കു ന­ട­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. പു­ല­രാൻ കാ­ല­ത്തു ‘റി­വാ­ലി’യുടെ ബ്യൂ­ഗിൾ ശ­ബ്ദി­ക്കു­ന്ന­തോ­ടൊ­പ്പം പ്ര­വൃ­ത്തി­ക­ളാ­രം­ഭി­ക്കു­ന്നു. വൈ­കു­ന്നേ­രം റി­ട്രീ­റ്റി­ന്റെ ബ്യൂ­ഗിൾ ശ­ബ്ദി­ക്കു­ന്ന­തോ­ടൊ­പ്പം പ്ര­വൃ­ത്തി­ക­ള­വ­സാ­നി­ക്കു­ന്നു. നേ­ര­ത്തി­നു ചോറും ചാ­യ­യും കി­ട്ടു­ന്നു. മാ­സാ­രം­ഭ­ത്തിൽ ശ­മ്പ­ള­വും. ഒ­ന്നി­ന്നും ഒരു നീ­ക്കു­പോ­ക്കു­മി­ല്ല. തോ­മ­സ്സ് കി­ട­ന്നി­രു­ന്ന മു­റി­യി­ലു­ള്ള­വർ­ക്കൊ­ഴി­കെ ആർ­ക്കും ഒ­ര­സു­ഖ­വും തോ­ന്നി­യി­രു­ന്നി­ല്ല. അ­വ­രു­ടെ ജീ­വി­തം വി­ര­സ­മാ­യ­ങ്ങി­നെ നീ­ങ്ങു­ക­യാ­ണു്.

അ­ങ്ങ­നെ ദി­വ­സ­ങ്ങൾ നീ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മ്പോ­ഴാ­ണു് ആ റെ­ജി­മെ­ന്റിൽ വേ­റൊ­ര­ത്യാ­ഹി­തം കൂ­ടി­യു­ണ്ടാ­യ­തു്. സം­ഭ­വ­മെ­ന്താ­ണെ­ന്ന­ല്ലേ? ഒരു ‘സ്കീം’ ന­ട­ന്നു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മ്പോ­ഴാ­ണ­തു­ണ്ടാ­യ­തു്. സ്കീ­മി­ന്നു പോ­വാ­നു­ള്ള കല്പന പെ­ട്ടെ­ന്നാ­ണു് കി­ട്ടി­യ­തു്. പ­ന്ത്ര­ണ്ടു മ­ണി­ക്കൂ­റി­നു­ള്ളിൽ പു­റ­പ്പെ­ടാൻ തെ­യ്യാ­റാ­വ­ണം. ‘ഡീവ്’ മു­ഴു­ക്കെ അ­ജ്ഞാ­ത­മാ­യ ഒരു സ്ഥ­ല­ത്തേ­ക്കു മൂ­വാ­ക­ണം. സ്ഥ­ല­ത്തി­ന്റെ മാ­പ്പ് റ­ഫ­റൻ­സ് മാ­ത്രം ഒ­ഫീ­സർ­മാർ­ക്ക­റി­യാം. അതു വളരെ ര­ഹ­സ്യ­മാ­യി വെ­ച്ചി­രി­ക്കു­ക­യാ­ണു്.

സ്കീം എന്നു വെ­ച്ചാൽ യു­ദ്ധ­ക്ക­ള­ത്തിൽ പോ­രാ­ടേ­ണ്ട­തി­ന്നു­ള്ള പ­രി­ശീ­ല­നം ന­ല്കു­ക എ­ന്നർ­ത്ഥ­മാ­ണു്. പ­ട്ടാ­ള­ത്തെ­സ്സം­ബ­ന്ധി­ച്ചേ­ട­ത്തോ­ളം സ്കീം വലിയ പ്രാ­ധാ­ന്യ­മർ­ഹി­ക്കു­ന്നു. സ്കീ­മി­ന്നു പോ­വാ­ത്ത­വർ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­ര­ല്ല.

നന്നെ രാ­വി­ലെ­യാ­ണു് റെ­ജി­മെ­ന്റ് മൂ­വാ­വാൻ പോ­വു­ന്ന­തു്. എ­ല്ലാം ത­യ്യാ­റാ­യി നി­ല്ക്കു­ന്നു. ഓരോ ‘കോറി’ന്റേ­യും ട്ര­ക്കു­ക­ളും പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രും മ­റ്റു­പ­ക­ര­ണ­ങ്ങ­ളും വെ­വ്വേ­റെ വെ­വ്വേ­റെ­യാ­യി തരം തി­രി­ഞ്ഞു നി­ല്ക്കു­ന്നു. ട്ര­ക്കു­കൾ­ക്കു പു­റ­ത്തെ­ല്ലാം മ­ര­ക്കൊ­മ്പു­കൾ വെ­ച്ചു കെ­ട്ടി­യി­ട്ടു­ണ്ടു്. കാ­മോ­ഫ്ലേ­ജി­ന്റെ കാ­ര്യ­ത്തിൽ പ്ര­ത്യേ­കം നി­ഷ്കർ­ഷ­വേ­ണം. മു­മ്പി­ലു­ള്ള അ­ണി­യിൽ സി­ഗ്നൽ കോ­റി­ന്റെ ട്ര­ക്കു­ക­ളാ­ണു്. അ­വ­യി­ലെ­ല്ലാം വ­യർ­ല­സ്സ് സെ­റ്റ് ഘ­ടി­പ്പി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്നു. ഓ­ടി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മ്പോ­ഴും ക­മ്യൂ­നി­ക്കേ­ഷൻ ന­ട­ത്താ­വു­ന്ന വി­ധ­ത്തി­ലാ­ണു് സെ­റ്റ് ഘ­ടി­പ്പി­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്ന­തു്. ഓരോ സെ­റ്റി­ന­ടു­ത്തും രണ്ടു ഓ­പ്പ­റേ­റ്റർ വീ­ത­മു­ണ്ടു്. അ­വ­രു­ടെ­യെ­ല്ലാം തലയിൽ ഹെൽ­മെ­റ്റും പു­റ­ത്തും അ­ര­ക്കെ­ട്ടി­ലു­മാ­യി വ­ലി­യ­തും ചെ­റി­യ­തു­മാ­യ ഹവർ സാ­ക്കും വാ­ട്ടർ ബോ­ട്ടി­ലു­മു­ണ്ടു്. ചു­മ­ലിൽ അയഞ്ഞ സ്ലി­ങ് കൊ­ണ്ടു ബ­ന്ധി­ച്ച റൈ­ഫി­ളു­മു­ണ്ടു്.

സി­ഗ്നൽ കോ­റി­ന്റെ അ­ണി­യ്ക്കു പി­ന്നിൽ സപ്ലൈ കോർ, ഓർ­ഡ­നൻ­ഡ് കോർ, മെ­ഡി­യ്ക്കൽ കോർ, ഇൻ­ഫൻ­ട്രി… അ­ങ്ങ­നെ അ­ണി­നി­ര­ന്നു നി­ല്ക്കു­ന്നു. എല്ലാ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രും മു­ഴു­വൻ എഫ്.എസ്.എം.ഒ. ധ­രി­ച്ചാ­ണു് നി­ല്ക്കു­ന്ന­തു്. സ­ഹി­യ്ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത ഭാരം കൊ­ണ്ടു് അ­വ­രു­ടെ ചു­മ­ലു­കൾ ഉ­യർ­ന്നും താ­ഴ്‌­ന്നും കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു.

ജി. വൺ ഓരോ കോ­റി­ന്റെ പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രേ­യും വി­ളി­ച്ചു ചില നിർ­ദ്ദേ­ശ­ങ്ങൾ കൊ­ടു­ത്തു. അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി നി­ന്നു അ­വ­ര­തെ­ല്ലാം കേ­ട്ടു.

‘മൂവ്’ ആ­കാ­നു­ള്ള സ­മ­യ­മാ­യി. ആദ്യം മി­ലി­റ്റ­റി പോ­ലീ­സി­ലെ രണ്ടു എൻ.സി.ഒ.മാർ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ സ്റ്റാർ­ട്ടു് ചെ­യ്തു, ത­യ്യാ­റാ­യി ക­യ­റി­യി­രു­ന്നു. അവർ വ­ഴി­കാ­ട്ടി­ക­ളാ­ണു്. അ­വർ­ക്കു പി­ന്നാ­ലെ, ജി.വൺ ജീ­പ്പിൽ കയറി… തു­ടർ­ന്നു എല്ലാ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രും നിർ­ദ്ദേ­ശ­മ­നു­സ­രി­ച്ചു ട്ര­ക്കു­ക­ളിൽ കയറി ഇ­രു­ന്നു. ഡീവ് മൂ­വാ­യി. ഒ­ന്നി­ന്നു പി­ന്നാ­ലെ മ­റെ­റാ­ന്നാ­യി ട്ര­ക്കു­കൾ മന്ദം മ­ന്ദ­മാ­യി നീ­ങ്ങി. കോ­രി­ത്ത­രി­പ്പു­ണ്ടാ­ക്കു­ന്ന ഒരു കാ­ഴ്ച­യാ­യി­രു­ന്നു അതു്.

ന­ട്ടു­ച്ച­യ്ക്കു­ശേ­ഷ­മാ­ണു് ഡിവ് സ്കീ­മി­നു­ള്ള സ്ഥ­ല­ത്തെ­ത്തി­യ­തു്. എ­ല്ലാ­വർ­ക്കും നന്നെ ക്ഷീ­ണ­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ലോ­റി­കൾ­ക്കു ശ­രി­ക്കു പോ­കാ­വു­ന്ന റോ­ഡിൽ­ക്കൂ­ടെ­യൊ­ന്നു­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല യാത്ര. കു­ണ്ടും കു­ഴി­യും പാ­റ­ക്ക­ല്ലു­ക­ളും നി­റ­ഞ്ഞ റോഡ്. ഉ­ച്ച­വെ­യി­ലിൽ കു­ലു­ങ്ങി­ക്കു­ലു­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടു ലോ­റി­കൾ നീ­ങ്ങു­മ്പോൾ എ­ല്ലു­കൾ പൊ­ടി­ഞ്ഞു ത­ക­രു­ന്ന­തു പോലെ തോ­ന്നി­യി­രു­ന്നു.

ലോ­റി­ക­ളെ­ല്ലാം വൃ­ക്ഷ­ച്ഛാ­യ­ക­ളിൽ ഹാൾ­ട്ടു ചെ­യ്തു നിർ­ത്തി. എല്ലാ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രും ലോ­റി­ക­ളിൽ­നി­ന്നു ചാ­ടി­യി­റ­ങ്ങി. ഓരോ കോ­റി­ലേ­യും പ­ട്ടാ­ള­ക്കാർ അ­വ­ര­വ­രു­ടെ ഉ­യർ­ന്ന ഉ­ദ്യോ­ഗ­സ്ഥ­ന്മാർ­ക്കു പി­ന്നാ­ലെ ഫാ­ളി­നാ­യി നി­ന്നു നിർ­ദ്ദേ­ശ­ങ്ങൾ ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചു കേ­ട്ടു. നിർ­ദ്ദേ­ശ­ങ്ങൾ കേ­ട്ട­തി­ന്നു ശേഷം അവർ ഡി­സ്മി­സ് ചെ­യ്യ­പ്പെ­ട്ടു. പി­ന്നെ പണികൾ തന്നെ… ട്ര­ഞ്ചു­കൾ കു­ഴി­ക്കു­ക. ടെ­ന്റു­ക­ള­ടി­ക്കു­ക. ടെ­ന്റു­ക­ളു­ടെ മീതെ പ­ച്ചി­ല­ക്കൊ­മ്പു­കൾ ഒ­ടി­ച്ചി­ടു­ക. അ­ങ്ങ­നെ… അ­ങ്ങ­നെ…

ഓരോ കോ­റി­ലെ ആൾ­ക്കാ­രും അ­വ­ര­വ­രു­ടെ കോ­റി­ന്റ പേ­രി­നു­വേ­ണ്ടി ക­ഠി­ന­മാ­യി യ­ത്നി­ക്കു­ക­യാ­ണു്.

സി­ഗ്നൽ കോ­റി­ലെ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രും ഉ­ഷാ­റാ­യി ജോ­ലി­കൾ ചെ­യ്യു­ക­യാ­ണു്. വ­യർ­ല­സ്സ് സെ­റ്റ് സ്ഥാ­പി­ച്ചി­ട്ടു­ള്ള ലോ­റി­കൾ വൃ­ക്ഷ­ച്ഛാ­യ­ക­ളിൽ കൊ­ണ്ടു നിർ­ത്തി. ഡ­യ­റ­ക്ഷൻ നോ­ക്കി ‘ഏരിയൽ’ സ്ഥാ­പി­ച്ചു. ലോ­റി­കൾ നിർ­ത്തി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്ന സ്ഥ­ല­ത്തി­നു ചു­റ്റും ട്ര­ഞ്ചു­കൾ കു­ഴി­ച്ചു. ഓരോ ട്ര­ഞ്ചി­നും ക­ഴു­ത്തു­വ­രെ ആ­ഴ­മു­ണ്ടു്.

കേണൽ അ­ഗർ­വാൾ പി. കെ. നായരെ അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു. പി. കെ. നായർ ഓ­ടി­വ­ന്നു സ­ല്യൂ­ട്ടു ചെ­യ്തു. കേണൽ സാബ് പ­റ­ഞ്ഞു: “നീ ജി.ഓ.സി.യുടെ ഡി­സ്പാ­ച്ച് റൈഡർ ആണു്. മ­ന­സ്സി­ലാ­യോ?”

“ജീ, സാ­ബ്ബ്.”

ജ.ഒ.സി.യുടെ ടെ­ന്റ് സ്കീം സ­ഥ­ല­ത്തു­നി­ന്നു് അ­ര­നാ­ഴി­ക ദൂ­ര­ത്തു­ള്ള ഒരു കു­ന്നിൻ പ­ള്ള­ത്തി­ലാ­ണു്. പി. കെ. നായർ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ സ്റ്റാർ­ട്ടു് ചെ­യ്തു് അ­ങ്ങോ­ട്ടു­പോ­യി. ജി.ഓ.സി.യും മറ്റു പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട ഓ­ഫീ­സർ­മാ­രും ചേർ­ന്നു് വ­ലി­യൊ­രു മേ­പ്പ് നി­വർ­ത്തി­വെ­ച്ചു് എ­ന്തൊ­ക്കെ­യോ കാ­ര്യ­മാ­യി സം­സാ­രി­ക്കു­ക­യാ­ണു്. പെൻ­സിൽ കൊ­ണ്ടു് മേ­പ്പി­ന്റെ ചില സ്ഥ­ല­ങ്ങ­ളിൽ അ­ട­യാ­ള­പ്പെ­ട­ത്തു­ക­യും ചില മേ­പ്പ് റ­ഫ­റൻ­സ് പ­റ­യു­ക­യും മ­റ്റും ചെ­യ്യു­ന്നു. പി. കെ. നാ­യർ­ക്കു് മ­ന­സ്സി­ലാ­യി അവിടെ രഹസ്യ സം­ഭാ­ഷ­ണ­ങ്ങൾ ന­ട­ക്ക­യാ­ണെ­ന്നു്. പി. കെ. നായർ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളി­ന്റെ അ­ടു­ത്തു വന്നു നി­ന്നു ചു­റ്റും നോ­ക്കി. ക­ണ്ണി­നും ക­ര­ളി­നും കു­ളുർ­മ്മ തോ­ന്നി­യ്ക്കു­ന്ന കാ­ഴ്ച­കൾ. സ­സ്യ­ശ്യാ­മ­ള­മാ­യ ഭൂ­വി­ഭാ­ഗം, പു­ഞ്ചി­രി­ച്ചു നി­ല്ക്കു­ന്ന പൂ­ക്കൾ, മു­ഴു­ത്തു തൂ­ങ്ങു­ന്ന പ­ഴ­ങ്ങൾ. പ­ത­ഞ്ഞൊ­ഴു­കു­ന്ന പൂ­ഞ്ചോ­ല­കൾ, പി. കെ. നായർ തി­രി­ഞ്ഞു നോ­ക്കി. ടെ­ന്റി­ന്റെ ഫ്ളാ­പ്പ് പൊ­ക്കി ഒരു ക്യാ­പ്റ്റൻ വി­ളി­യ്ക്കു­ക­യാ­ണു്. നായർ ഓ­ടി­ച്ചെ­ന്നു. ക്യാ­പ്റ്റൻ സീൽ­വെ­ച്ച ഒരു കവർ നീ­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “ഈ കവർ ജാ­ട്ടു് റെ­ജി­മെ­ന്റിൽ കൊ­ണ്ടു­പോ­യി കൊ­ടു­ക്ക­ണം.” ജാ­ട്ടു് റെ­ജി­മെ­ന്റ് പത്തു നാഴിക ദൂ­ര­ത്താ­ണു്. അ­ങ്ങോ­ട്ടു­ള്ള വഴി ദുർ­ഘ­ടം പി­ടി­ച്ച­തും. ശ­ത്രു­ക­ളു­ടെ കൈ­യിൽ­നി­ന്നു് ആ സ്ഥലം വീ­ണ്ടെ­ടു­ത്തി­ട്ടു മാ­സ­ങ്ങൾ കു­റെ­യാ­യെ­ങ്കി­ലും ക­ഴി­ഞ്ഞ മാസം വരെ അവിടെ ഒരു പ­ട്ടാ­ള­ഡി­റ്റാ­ച്ച്മെ­ന്റു പോ­ലു­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. ഒരു മാസം മു­മ്പാ­ണു് അ­ങ്ങോ­ട്ടു് ഒരു ജാ­ട്ടു് റെ­ജി­മെ­ന്റ് അ­യ­ച്ച­തു്. ‘വെ­ടി­നിർ­ത്തൽ രേഖ’യുടെ അ­ടു­ത്തു കി­ട­ക്കു­ന്ന ഒരു സ്ഥ­ല­മാ­ണ­ത്.

പി. കെ. നായർ പു­റ­പ്പെ­ട്ടു. തലയിൽ ‘ഹെൽ­മെ­റ്റ്’ ശ­രി­യ്ക്കു വെ­ച്ചു. സീൽഡ് കവർ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളി­ന്റെ പി­ന്നി­ലു­ള്ള ഹവർ സാ­ക്കിൽ ഭ­ദ്ര­മാ­യി വെ­ച്ചു. മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ സ്റ്റാർ­ട്ടു് ചെ­യ്തു് ഓ­ടി­ച്ചു പോയി. നാ­ലു­നാ­ഴി­ക ദൂരം വ­രെ­യു­ള്ള റോഡ് ന­ല്ല­താ­യി­രു­ന്നു. അവിടെ നി­ന്ന­ങ്ങോ­ട്ടു വീ­തി­ക­റ­ഞ്ഞ ക­ച്ചാ­റോ­ഡാ­ണു്. കച്ച റോ­ഡി­ലെ­ത്തി­യ­പ്പോൾ നായർ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളി­ന്റെ സ്പീ­ഡ് കു­റ­ച്ചു. സൈ­ക്കിൾ നീ­ങ്ങി­യും നി­ര­ങ്ങി­യു­മാ­ണു് പോ­വു­ന്ന­തു്. നാ­യ­രു­ടെ ദേഹം മു­ഴു­വൻ വേ­ദ­നി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി. ശക്തി ന­ശി­യ്ക്കു­ന്ന­തു­പോ­ലെ തോ­ന്നി. ‘ഇനി ആറു നാഴിക പോകണം. വി­ഷ­മ­മാ­ണു്. ഇതിനു മു­മ്പ് മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കിൾ ഈ റോ­ട്ടിൽ കൂടി പോ­യി­ട്ടു­ണ്ടാ­വി­ല്ല. ക­ഴു­ത­പ്പു­റ­ത്താ­യി­രി­ക്കും റെ­ജി­മെ­ന്റി­ലേ­ക്കു് ആ­വ­ശ്യ­മു­ള്ള സാ­ധ­ന­ങ്ങൾ കൊ­ണ്ടു പോ­വു­ന്ന­തു്…’ നായർ മ­ന­സ്സിൽ വി­ചാ­രി­ച്ചു.

അ­ങ്ങ­നെ സൈ­ക്കിൾ നി­ര­ങ്ങി നീ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മ്പോൾ അ­തി­ഭ­യ­ങ്ക­ര­മാ­യ ഒരു പൊ­ട്ടി­ത്തെ­റി­യോ­ടെ നാ­യ­രും മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളും മ­റി­ഞ്ഞു വീണു. നായർ ര­ക്ത­ത്തിൽ കു­ളി­ച്ചു ബോ­ധ­ര­ഹി­ത­നാ­യി കി­ട­ക്കു­ന്ന­തി­ന്റെ അ­ടു­ത്തു തന്നെ മോ­ട്ടോർ സൈ­ക്കി­ളും ചെ­രി­ഞ്ഞു വീ­ണു­കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്. എ­ങ്ങും വിജനത.

ക­ഴു­ത­പ്പു­റ­ത്തു കയറി അ­ടു­ത്ത ഗ്രാ­മ­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു പോ­കു­ന്ന ഒരു വൃ­ദ്ധൻ മു­സൽ­മാ­നാ­ണു് ര­ക്ത­ത്തിൽ മു­ങ്ങി­ക്കി­ട­ക്കു­ന്ന പി. കെ. നായരെ ക­ണ്ട­തു്. അയാൾ പ­രി­ഭ്ര­മ­ത്തോ­ടെ ചു­റ്റും നോ­ക്കി. ആരും ഇല്ല. അയാൾ ധൃ­തി­പ്പെ­ട്ടു ക­ഴു­ത­പ്പു­റ­ത്തു കയറി വിവരം ജാ­ട്ടു് റെ­ജി­മെ­ന്റിൽ അ­റി­യി­ച്ചു. ജാ­ട്ടു് റെ­ജി­മ­ന്റ­റി­ലെ സി.ഒ.വും കു­റ­ച്ചു ജ­വാൻ­മാ­രും കു­തി­ച്ചു വ­ന്നു­നോ­ക്കി.

സി.ഒ.വിനു സംഗതി മ­ന­സ്സി­ലാ­യി. അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു: “മൈൻ പൊ­ട്ടി­ത്തെ­റി­ച്ചു.”

നായരെ സി.ഒ. ഒ­ന്നു­കൂ­ടി നോ­ക്കി. നെ­റ്റി­യിൽ നി­ന്നാ­ണു് രക്തം അ­ധി­ക­മാ­യി ഒ­ഴു­കു­ന്ന­തു്. ഫ­സ്റ്റ് ഫീൽഡ് ഡ്ര­സ്സിം­ഗ് പു­റ­ത്തെ­ടു­ത്തു നെ­റ്റി­യിൽ വെ­ച്ചു കെ­ട്ടി.

പി. കെ. നായർ ക­ണ്ണു­മി­ഴി­ച്ചു വീ­ണ്ടും അ­ട­ച്ചു. ബോധം വ­ന്നി­രി­യ്ക്ക­യാ­ണു്. സ്കീം ന­ട­ക്കു­ന്ന സ്ഥ­ല­ത്തേ­ക്കു് ഉടൻ നായരെ കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു. കേണൽ അ­ഗർ­വാൾ തന്റെ ജീ­പ്പിൽ നായരെ ആ­സ്പ­ത്രി­യി­ലേ­യ്ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി.

ര­ണ്ടു­ദി­വ­സ­ത്തി­നു­ശേ­ഷം സ്കീം ക­ഴി­ഞ്ഞു. സ്കീം ക­ഴി­ഞ്ഞു തി­രി­ച്ചു­വ­ന്ന അ­ന്നു­ത­ന്നെ നായർ ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ വെ­ച്ചു മ­രി­ച്ചു. ഡോ­ക്ടർ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ എല്ലാ ക­ഴി­വു­ക­ളും വി­നി­യോ­ഗി­ച്ചു നോ­ക്കി. എ­ന്നി­ട്ടും ഫ­ലി­ച്ചി­ല്ല.

ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ­നി­ന്നു നാ­യ­രു­ടെ ശവം കേണൽ അ­ഗർ­വാൾ ഏ­റ്റു­വാ­ങ്ങി ജീ­പ്പിൽ കി­ട­ത്തി. റെ­ജി­മെ­ന്റി­ലു­ള്ള­വ­രിൽ അധികം പേരും ആ­സ്പ­ത്രി­യിൽ വ­ന്നി­രു­ന്നു. ജീ­പ്പ് ആ­സ്പ­ത്രി വ­ള­പ്പിൽ നി­ന്നു മന്ദം മന്ദം മു­ന്നോ­ട്ടു­നീ­ങ്ങി. ജീ­പ്പി­നു പുറകെ നി­ശ്ശ­ബ്ദ­രാ­യി ആ റെ­ജി­മെ­ന്റി­ലെ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രും.

റോ­ട്ടി­ന്റെ ഇ­രു­വ­ശ­ങ്ങ­ളി­ലു­മു­ള്ള മ­റ്റു­ള്ള റെ­ജി­മെൻ­റു­ക­ളി­ലെ ആളുകൾ പു­റ­ത്തു­വ­ന്നു നോ­ക്കി. “പി. കെ. നായർ, പി. കെ. നായർ” പലരും പ­റ­ഞ്ഞു. നായരെ അ­റി­യാ­ത്ത­വ­രാ­യി ആ­രാ­ണു് അ­വി­ടെ­യു­ള്ള­ത്? ഒരു കാൻ­റീൻ­കാ­രൻ സ­ഹ­താ­പ­പൂർ­വ്വം പ­റ­ഞ്ഞു: ‘പാവം ഒരു കു­പ്പി റം വേ­ണ­മെ­ന്നു് ഒ­രാ­ഴ്ച മു­മ്പു് എ­ന്നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞി­രു­ന്നു. കൊ­ടു­ക്കാ­നൊ­ത്തി­ല്ല. ഇ­താ­ണു് മ­നു­ഷ്യ­ന്റെ സ്ഥി­തി.”

ഝലം ന­ദീ­തീ­ര­ത്തിൽ പി. കെ. നാ­യ­രു­ടെ ശവം സം­സ്ക­രി­ച്ചു. പ­ട്ട­ട­ക്കു ചു­റ്റും റെ­ജി­മെ­ന്റി­ലെ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാർ ഫാ­ളി­നാ­യി നി­ന്നു. പ­ട്ട­ട­യിൽ തീ കൊ­ടു­ത്ത­പ്പോൾ ആ റെ­ജി­മെ­ന്റ് മു­ഴു­വ­നും അ­റ്റൻ­ഷ­നാ­യി സ­ല്യൂ­ട്ടു് ചെ­യ്തു. പാ­ല്പാ­യ­സം പോലെ മ­ധു­ര­മാ­യ ആ ജീ­വി­തം ക­ത്തി­ക്ക­ത്തി ന­ശി­യ്ക്കു­ക­യാ­ണു്. അ­തോ­ടൊ­പ്പം തന്നെ പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും വർ­ഗ്ഗീ­സും തേ­ങ്ങി­ത്തേ­ങ്ങി­ക്ക­ര­യു­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു.

ആ റെ­ജി­മെ­ന്റ് ഇ­ന്ത്യ­യി­ലേ­യ്ക്കു് തി­രി­ച്ചു­പോ­രി­ക­യാ­ണു്. മൂ­ന്നു കൊ­ല്ല­ത്തെ സം­ഭ­വ­ബ­ഹു­ല­മാ­യ ജീ­വി­ത­ത്തി­നു ശേഷം ഇ­ന്ത്യ­യിൽ ചെന്ന ഉടൻ റെ­ജി­മെ­ന്റ് ഡി­സ്ബാൻ­ഡ് ചെ­യ്യും. എ­ന്നി­ട്ടു് ഓരോ പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­ര­നും വേറെ ഓരോ റെ­ജി­മെ­ന്റി­ലേ­യ്ക്കു് പോവും.

പോ­യ­വ­രിൽ പലരും യു­ദ്ധ­ഭൂ­മി­യിൽ വെ­ച്ചു മ­രി­ച്ചു. ചിലർ ബോർ­ഡൌ­ട്ട്’ ആ­യി­പ്പോ­യി. അ­വ­രെ­ല്ലാം അ­റി­യ­പ്പെ­ടാ­ത്ത മ­നു­ഷ്യാ­ത്മാ­ക്ക­ളും മ­നു­ഷ്യ ജീ­വി­ക­ളു­മാ­ണു്.

കാ­ശ്മീ­രിൽ നി­ന്നു പോ­രു­ന്ന­തു സം­ബ­ന്ധി­ച്ച് ഒരു ‘ബ­ഡാ­ഖാ­നാ’ (വലിയ സദ്യ) ന­ട­ക്കു­വാൻ പോ­കു­ന്നു. അതിൽ എ­ല്ലാ­വ­രും സം­ബ­ന്ധി­യ്ക്കും. കേണൽ അ­ഗർ­വാൾ തൊ­ട്ടു സ്വീ­പ്പർ വ­രെ­യു­ള്ള­വർ. ബഡാ ഖാ­ന­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു ര­ണ്ടാ­ഴ്ച­യ്ക്കു­മു­മ്പു­ത­ന്നെ ഓർ­ഡ­റിൽ പ­ര­സ്യ­പ്പെ­ടു­ത്തി­യി­രു­ന്നു.

എ­ല്ലാ­വ­രേ­യും വ­ലി­യൊ­രു ഹാ­ളി­ലേ­യ്ക്കു മാർ­ച്ചു ചെ­യ്യി­ച്ചു. അവിടെ ബഡാ ഖാ­ന­യ്ക്കു­വേ­ണ്ട എല്ലാ ഒ­രു­ക്ക­ങ്ങ­ളും ചെ­യ്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. മേ­ശ­പ്പു­റ­ത്തു നി­റ­ച്ചു കു­പ്പി­ക­ളും പ്ലെ­യി­റ്റു­ക­ളും ഗ്ലാ­സു­ക­ളും നി­ര­ത്തി വെ­ച്ചി­രി­യ്ക്കു­ന്നു. ലൌ­ഡ്സ്പീ­ക്ക­റിൽ­നി­ന്നു പാ­ട്ടു­കൾ തു­രു­തു­രെ പ്ര­വ­ഹി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­ന്നു. ബഡാ ഖാ­ന­യു­ടെ ഉ­ത്ത­ര­വാ­ദി­ത്വ­മേ­റ്റി­രി­ക്കു­ന്ന എൻ.സി.ഓ.മാരും തി­രു­ത­കൃ­തി­യിൽ അ­ങ്ങു­മി­ങ്ങും ന­ട­ക്കു­ന്നു.

ഹാ­ളി­ന്റെ ഒ­ര­രി­കി­ലാ­യി ചെ­റി­യൊ­രു സ്റ്റൂ­ളിൽ പ­നി­നീർ­പ്പൂ­മാ­ല വെ­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്. അതു കേണൽ സാ­ബ്ബി­നെ ഇ­ടു­വി­ക്കാ­നു­ള്ള­താ­ണു്. എ­ല്ലാം ഒ­രു­ങ്ങി­യി­രി­യ്ക്കു­ന്നു.

“സൈ­ലൻ­സ്, ഖാ­മോ­ഷ്.” സു­ബേ­ദാർ മേജർ വി­സി­ല­ടി­ച്ചു വി­ളി­ച്ചു­പ­റ­ഞ്ഞു. അ­തി­നെ­ത്തു­ടർ­ന്നു കേണൽ അ­ഗർ­വാൾ ഹാ­ളി­ലേ­യ്ക്കു വന്നു. ഒരു എൻ.സി.ഒ. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ പ­നി­നീർ­പ്പൂ മാ­ല­യി­ട്ടു സ്വീ­ക­രി­ച്ചു.

ഓഫീസർ, ജെ. സി. ഒ., എൻ. സി. ഒ., സി­പ്പാ­യി എ­ല്ലാം ഒ­രു­മി­ച്ചി­രു­ന്നാ­ണു് ഊണു ക­ഴി­ച്ച­തു്. ‘ബഡാ ഖാന’യ്ക്കു ശേഷം കേണൽ സാബ് നാ­ലു­വാ­ക്കു പ­റ­യു­വാ­നാ­യി എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു. അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു: “എല്ലാ ഓ­ഫീ­സർ­മാർ­ക്കും ജെ. സി. ഒ.വി­ന്നും എൻ. സി. ഒ. മാർ­ക്കും സി­പ്പാ­യി­കൾ­ക്കും എന്റെ ഹാർ­ദ്ദ­മാ­യ അ­ഭി­ന­ന്ദ­നം. നി­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാ­മ­റി­ഞ്ഞി­രി­ക്കും, നമ്മൾ അ­ടു­ത്താ­ഴ്ച­യിൽ ഇവിടെ നി­ന്നു് ഇ­ന്ത്യ­യി­ലേ­യ്ക്കു പോ­ക­യാ­ണെ­ന്നു്. ക­ഴി­ഞ്ഞ മൂ­ന്നു കൊ­ല്ല­ക്കാ­ലം ന­മ്മ­ളി­വി­ടെ സ­ഹ­ക­രി­ച്ചു പ്ര­വർ­ത്തി­ച്ചു. ന­മ്മു­ടെ ഗ­വർ­മ്മെ­ണ്ടി­ന്റെ പേരും പെ­രു­മ­യും ഉ­യർ­ത്തി­ക്കാ­ണി­ച്ചു. സു­ഖ­മാ­യ ഒരു ജീ­വി­ത­മ­ല്ല നമ്മൾ ക­ഴി­ച്ച­തു്. അ­തെ­നി­ക്ക­റി­യാം. ന­മ്മ­ളെ­ല്ലാം ക­ഷ്ട­പ്പെ­ട്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്, വളരെ വളരെ. ക­ഷ്ട­പ്പാ­ടു­ക­ളിൽ കൂ­ടി­യ­ല്ലാ­തെ ഏതൊരു കാ­ര്യ­ത്തി­ലും വിജയം നേടുക സാ­ധ്യ­മ­ല്ല. ഏതൊരു ക­ഷ്ട­പ്പാ­ടി­ലും നി­ങ്ങൾ കാ­ണി­ച്ച ആ­ത്മ­ധൈ­ര്യ­വും സ­ഹ­ക­ര­ണ­ബോ­ധ­വു­മോർ­ക്കു­മ്പോൾ ഞാൻ കോൾ­മ­യിർ­ക്കൊ­ള്ളു­ന്നു. നി­ങ്ങ­ളു­ടെ കൂടെ, നി­ങ്ങ­ളു­ടെ സി. ഒ. ആയി പ്ര­വർ­ത്തി­ക്കു­വാൻ സാ­ധി­ച്ച­തു ജീ­വി­ത­ത്തി­ലെ വ­ലി­യൊ­രു നേ­ട്ട­മാ­യി ഞാൻ ക­ണ­ക്കാ­ക്കു­ന്നു. നി­ങ്ങൾ ഓ­രോ­രു­ത്ത­രെ­ക്കു­റി­ച്ചു­മു­ള്ള ഓർ­മ്മ­കൾ എന്റെ ഹൃ­ദ­യ­ത്തിൽ എ­ന്നും പ­ച്ച­ച്ചു­ത­ന്നെ നി­ല്ക്കും.”

“നി­ങ്ങൾ­ക്ക­റി­യാം ഇ­ന്ത്യ­യി­ലെ­ത്തി­യാൽ ഈ റ­ജി­മെ­ന്റ് ഡി­സ്ബാ­ന്റ്” ചെ­യ്യു­മെ­ന്നു്. പി­ന്നെ നി­ങ്ങ­ളെ­ല്ലാം പുതിയ പുതിയ റെ­ജി­മെ­ന്റു­ക­ളി­ലേ­ക്കു പോവും. എ­നി­ക്കും ക­മാൻ­ഡ് ചെ­യ്യു­വാൻ പു­തി­യൊ­രു റെ­ജി­മെ­ന്റ് കി­ട്ടി­യേ­യ്ക്കും.

“നി­ങ്ങൾ എ­വി­ടെ­പ്പോ­യാ­ലും നല്ല പ­ട്ടാ­ള­ക്കാ­രാ­യി­രി­യ്ക്കു­മെ­ന്നു് എ­നി­ക്കു നല്ല ഉ­റ­പ്പു­ണ്ടു്. എ­നി­ക്കു ത­ന്ന­തു­പോ­ലെ­യു­ള്ള സ­ഹാ­യ­വും സ­ഹ­ക­ര­ണ­വും നി­ങ്ങൾ ഓരോ സി. ഒ.വി­ന്നും കൊ­ടു­ക്കു­മെ­ന്നും എ­നി­ക്കു­റ­പ്പു­ണ്ടു്.

“ഞാൻ നി­ങ്ങ­ളെ ഒ­രി­ക്ക­ലും, ഒ­രി­ക്ക­ലും മ­റ­ക്കു­ക­യി­ല്ലെ­ന്നു ഒ­രാ­വർ­ത്തി­കൂ­ടി പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് അ­വ­സാ­നി­പ്പി­ക്കു­ന്നു. ജ­യ്ഹി­ന്ദ്”

കൈ­യ­ടി­ശ­ബ്ദ­ങ്ങൾ ഹാളിൽ മു­ഴ­ങ്ങി.

റെ­ജി­മെ­ന്റ് തി­രി­ച്ചു­പോ­രു­ന്ന­തി­ന്റെ ത­ലേ­ദി­വ­സം പ­ണി­ക്ക­രും വർ­ഗ്ഗീ­സും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും പി. കെ. നായരെ സം­സ്ക­രി­ച്ച സ്ഥലം കാണാൻ പോയി. ചു­റ്റും പൂ­ത്തും ത­ളിർ­ത്തും നി­ല്ക്കു­ന്ന വൃ­ക്ഷ­ല­താ­ദി­കൾ ഇളം കാ­റ്റി­ലാ­ടി­ക്ക­ളി­ക്കു­ക­യാ­ണു്. ഝലം നദി പ്ര­ശാ­ന്ത­മാ­യി ഒ­ഴു­കു­ന്നു. ന­ദി­യു­ടെ ഓ­ര­ങ്ങ­ളിൽ വൃ­ക്ഷ­ങ്ങൾ വെ­ള്ള­പ്പൂ­ക്ക­ള­ണി­ഞ്ഞു നി­ല്ക്കു­ന്നു. തി­ക­ച്ചും പ്ര­ശാ­ന്ത­ര­മ­ണീ­യ­മാ­യ ചു­റ്റു­പാ­ടു്.

അവർ മൂ­ന്നു­പേ­രും നി­ശ്ശ­ബ്ദ­രാ­യി കു­റേ­നേ­രം അവിടെ നി­ന്നു.

പ­ണി­ക്കർ ആ­രോ­ടെ­ന്നി­ല്ലാ­തെ പ­റ­ഞ്ഞു: “പി. കെ. ഞങ്ങൾ നാളെ പോ­ക­യാ­ണു്. നി­ങ്ങ­ളെ­ക്കൂ­ടാ­തെ പോ­ക­യാ­ണു്.” ഗ­ദ്ഗ­ദം അ­യാ­ളു­ടെ വാ­ക്കു­ക­ളെ ഇ­ട­യ്ക്കി­ട­ക്കു ത­ട­ഞ്ഞി­രു­ന്നു.

വർ­ഗ്ഗീ­സ് മു­ട്ടു­കു­ത്തി­യി­രു­ന്നു ഹൃ­ദ­യ­ത്തിൽ കു­രി­ശു­വ­ര­ച്ചു. പ­ണി­ക്ക­രും ക­രു­ണാ­ക­ര­നും പി. കെ.നാ­യർ­ക്കു വേ­ണ്ടി പ്രാർ­ത്ഥി­ച്ചു.

വൃ­ക്ഷ­ങ്ങ­ളിൽ­നി­ന്നു കുറെ വെ­ള്ള­പ്പൂ­ക്കൾ ന­ദി­യി­ലേ­ക്കു കൊ­ഴി­ഞ്ഞു­വീ­ണു. ഒരു പക്ഷി വൃ­ക്ഷ­ശി­ഖി­ര­ത്തിൽ­നി­ന്നു് ആ­കാ­ശ­ത്തി­ന്റെ നീ­ലി­മ­യി­ലേ­യ്ക്കു ചി­റ­ക­ടി­ച്ചു പ­റ­ന്നു­പോ­യി. ന­ദി­യിൽ ഒ­ഴു­ക്കി­നെ­തി­രാ­യി ഒരു കൊ­ച്ചു­വ­ള്ളം തു­ഴ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് ഒരു പെൺ­കു­ട്ടി പോ­ക­യാ­ണു്. ന­ദി­ക്ക­രെ­യു­ള്ള ഒരു കു­ടി­ലിൽ നി­ന്നു് ഒരു ഗ്രാ­മീ­ണ­ഗാ­ന­ത്തി­ന്റെ ഈ­ര­ടി­കൾ അ­വ്യ­ക്ത­മാ­യി കേൾ­ക്കു­ന്നു­ണ്ടു്.

ക­രു­ണാ­ക­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു: “പി. കെ. നായർ പ­റ­യാ­റു­ള്ള­തു­പോ­ലെ, ‘ജ­സ്റ്റ് ലൈ­ക്ക്, പാ­ല്പാ­യ­സ­മാ­യ ഒരു സ്ഥ­ല­മാ­ണി­വി­ടം.”

“ശരി, ഇനി ന­മു­ക്കു പോകാം.” പ­ണി­ക്കർ ഓർ­മ്മി­പ്പി­ച്ചു.

അവർ മൂ­ന്നു­പേ­രും ആ ചു­റ്റു­പാ­ടു­ക­ളിൽ ഒ­ന്നു­കൂ­ടി നോ­ക്കി. അ­വി­ടെ­നി­ന്നു് ന­ട­ന്ന­ക­ന്നു.

നോ­വ­ലി­സ്റ്റ്, ചെ­റു­ക­ഥാ­കൃ­ത്തു് എന്നീ നി­ല­ക­ളിൽ പ്ര­ശ­സ്ത­നാ­യ ഒരു മ­ല­യാ­ള­സാ­ഹി­ത്യ­കാ­ര­നാ­ണു് ന­ന്ത­നാർ എന്ന തൂ­ലി­കാ നാ­മ­ത്തിൽ അ­റി­യ­പ്പെ­ടു­ന്ന പൂ­ര­പ്പ­റ­മ്പിൽ ചെ­ങ്ങ­ര ഗോ­പാ­ലൻ (1926–1974). ആ­ത്മാ­വി­ന്റെ നോ­വു­കൾ എന്ന നോവൽ 1963-ൽ കേരള സാ­ഹി­ത്യ അ­ക്കാ­ദ­മി അ­വാർ­ഡ് നേടി. തമിഴ് ശി­വ­ഭ­ക്ത­സ­ന്യാ­സി­യാ­യി­രു­ന്ന ന­ന്ദ­നാ­രോ­ടു­ള്ള ആ­ദ­ര­സൂ­ച­ക­മാ­യാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹം തൂ­ലി­കാ­നാ­മം സ്വീ­ക­രി­ച്ച­തു്.

1926-ൽ ഇ­ന്ന­ത്തെ മ­ല­പ്പു­റം ജി­ല്ല­യി­ലെ അ­ങ്ങാ­ടി­പ്പു­റ­ത്തു് പ­ര­മേ­ശ്വ­ര ത­ര­ക­ന്റേ­യും, നാ­ണി­ക്കു­ട്ടി­യ­മ്മ­യു­ടെ­യും മ­ക­നാ­യി ജ­നി­ച്ചു. തി­രു­മാ­ന്ധാം­കു­ന്നു് ക്ഷേ­ത്ര­ത്തി­ന്റെ കി­ഴ­ക്കേ ന­ട­യി­ലാ­യി­രു­ന്നു അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ കു­ടും­ബ­വീ­ടു്. വീ­ടി­ന­ടു­ത്തു­ള്ള തരകൻ ഹയർ എ­ലി­മെ­ന്റ­റി സ്കൂ­ളി­ലാ­യി­രു­ന്നു വി­ദ്യാ­ഭ്യാ­സം. 1942 മുതൽ 1964 വരെ പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ സി­ഗ്നൽ വി­ഭാ­ഗ­ത്തിൽ ജോലി നോ­ക്കി. 1965 മുതൽ മൈ­സൂ­രിൽ എൻ. സി. സി. ഇൻ­സ്ട്ര­ക്ട­റാ­യി­രു­ന്നു. 1967 മുതൽ ഫാ­ക്റ്റിൽ പ­ബ്ലി­സി­റ്റി വി­ഭാ­ഗ­ത്തി­ലാ­യി­രു­ന്നു. ജോ­ലി­യി­ലി­രി­ക്ക­വേ 1974-ൽ പാ­ല­ക്കാ­ട്ടെ ഒരു ലോ­ഡ്ജ് മു­റി­യിൽ വ­ച്ചു് ന­ന്ത­നാർ ആ­ത്മ­ഹ­ത്യ ചെ­യ്തു. ഈ ക­ടും­കൈ ചെ­യ്യു­മ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് 48 വ­യ­സ്സേ ആ­യി­രു­ന്നു­ള്ളൂ.

ഏഴു നോ­വ­ലു­ക­ളും ഒരു നാ­ട­ക­വും പ­തി­നൊ­ന്നു് ക­ഥാ­സ­മാ­ഹാ­ര­ങ്ങ­ളും ഇ­ദ്ദേ­ഹം ര­ചി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്. ബാ­ല്യം മുതൽ താൻ അ­നു­ഭ­വി­ച്ച­റി­ഞ്ഞ ക­ഷ്ട­പ്പാ­ടു­കൾ കഥയിൽ അ­വ­ത­രി­പ്പി­ച്ചി­ട്ടു­ള്ള ന­ന്ത­നാ­രു­ടെ ക­ഥാ­പാ­ത്ര­ങ്ങൾ പാ­വ­പ്പെ­ട്ട­വ­രും സാ­ധാ­ര­ണ­ക്കാ­രും മ­ണ്ണി­ന്റെ മണവും പ്ര­കൃ­തി­യു­ടെ ക­നി­വും അ­റി­ഞ്ഞ ഹൃദയ നൈർ­മ­ല്യ­വു­മു­ള്ള­വ­രു­മാ­ണു്. മലബാർ ക­ലാ­പ­വും ഇന്ത്യാ-​പാക് വി­ഭ­ജ­ന­വും ഹി­ന്ദു­മു­സ്ലീം ല­ഹ­ള­യും ന­ന്ത­നാർ ക­ഥ­ക­ളു­ടെ ജീവത് സ്പ­ന്ദ­ന­ങ്ങ­ളാ­യി മാ­റു­ന്നു­ണ്ടു്. യു­ദ്ധ­ക്കെ­ടു­തി­ക­ളും പ­ട്ടാ­ള­ക്യാ­മ്പു­ക­ളി­ലെ മനം മ­ടു­പ്പി­ക്കു­ന്ന ജീ­വി­ത­വും ക­ഥ­ക­ളു­ടെ ശ­ക്തി­കേ­ന്ദ്ര­ങ്ങ­ളാ­ണു്. ആ­ത്മാ­വി­ന്റെ നോ­വു­കൾ ഇം­ഗ്ലീ­ഷി­ലും ഹി­ന്ദി­യി­ലും വി­വർ­ത്ത­നം ചെ­യ്യ­പ്പെ­ട്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്. ഇ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ചെ­റു­ക­ഥ­ക­ളും അനേകം ഭാ­ഷ­ക­ളി­ലേ­ക്കു് വി­വർ­ത്ത­നം ചെ­യ്യ­പ്പെ­ട്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്. പ്ര­മു­ഖ ക­വി­യും ഗാ­ന­ര­ച­യി­താ­വു­മാ­യ പി. സി. അ­ര­വി­ന്ദൻ ന­ന്ത­നാ­രു­ടെ അ­ന­ന്ത­ര­വ­നാ­ണു്.

• ആ­ത്മാ­വി­ന്റെ നോ­വു­കൾ (1965)
• അ­നു­ഭൂ­തി­ക­ളു­ടെ ലോകം (1965)
• ഉ­ണ്ണി­ക്കു­ട്ട­ന്റെ ഒരു ദിവസം (1966)
• ഉ­ണ്ണി­ക്കു­ട്ടൻ സ്കൂ­ളിൽ (1967)
• മ­ഞ്ഞ­ക്കെ­ട്ടി­ടം (1968)
• ഉ­ണ്ണി­ക്കു­ട്ടൻ വ­ള­രു­ന്നു (1969)
• ആ­യി­ര­വ­ല്ലി­ക്കു­ന്നി­ന്റെ താ­ഴ്‌­വ­ര­യിൽ (1971)
• അ­നു­ഭ­വ­ങ്ങൾ (1975)

• തോ­ക്കു­കൾ­ക്കി­ട­യി­ലെ ജീ­വി­തം (1957)
• നി­ഷ്ക­ള­ങ്ക­ത­യു­ടെ ആ­ത്മാ­വ് (1961)
• മി­സ്റ്റർ കുൽ­ക്കർ­ണി (1965)
• കൊ­ന്ന­പ്പൂ­ക്കൾ (1971)
• ഇര (1972)
• ഒരു സൗഹൃദ സ­ന്ദർ­ശ­നം (1974)
• നെ­ല്ലും പ­തി­രും
• വി­ലാ­സി­നി

ന­ന്ത­നാ­രു­ടെ യഥാർഥ ജീവിത സ­ന്ദർ­ഭ­ങ്ങ­ളെ­യും ക­ഥാ­സ­ന്ദർ­ഭ­ങ്ങ­ളെ­യും കോർ­ത്തി­ണ­ക്കി എം. ജി. ശശി സം­വി­ധാ­നം ചെയ്ത ച­ല­ച്ചി­ത്ര­മാ­ണു് സം­സ്ഥാ­ന പു­ര­സ്കാ­രം നേടിയ അ­ട­യാ­ള­ങ്ങൾ.