SFNസായാഹ്ന ഫൌണ്ടേഷൻ
images/px-Zen.jpg
Some little white leaves composition, a photograph by Moyan Brenn .
പൂർ­ണ്ണ­ച­ന്ദ്ര­നും ചൂ­ണ്ടു­വി­ര­ലും
വി. ര­വി­കു­മാർ
images/Zentao-01.png

‘വാ­ക്കും യാ­ഥാർ­ത്ഥ്യ­വും ത­മ്മി­ലു­ള്ള­തു് വി­ര­ലും ച­ന്ദ്ര­നും ത­മ്മി­ലു­ള്ള ബ­ന്ധ­മാ­ണെ­ന്നു ഗുരു പ­റ­യു­ന്നു. ചൂ­ണ്ടു­ന്ന വി­ര­ല­ല്ല ച­ന്ദ്രൻ; എ­ന്തി­നു്, ഒരു വി­ര­ലും ചൂ­ണ്ടാ­തെ തന്നെ ച­ന്ദ്ര­നെ കാ­ണു­ക­യു­മാ­വാ­മ­ല്ലോ.’
1

ഒരു ഭി­ക്ഷു ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു് താൻ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ചേർ­ന്ന­താ­യും തന്നെ സെൻ പ­ഠി­പ്പി­ക്കാൻ ദ­യ­വു­ണ്ടാ­വ­ണ­മെ­ന്നും അ­പേ­ക്ഷി­ച്ചു.

“താൻ കഞ്ഞി കു­ടി­ച്ചോ?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഉ­വ്വു്.”

“എ­ങ്കിൽ ചെ­ന്നു കി­ണ്ണം കഴുകി ക­മി­ഴ്ത്തി­വ­യ്ക്കൂ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

2

അ­മ്പ­ല­ക്കൊ­ടി കാ­റ്റിൽ പാ­റു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. രണ്ടു ഭി­ക്ഷു­ക്കൾ ത­മ്മിൽ തർ­ക്ക­മാ­യി, ഇ­ള­കു­ന്ന­തു കൊ­ടി­യോ കാ­റ്റോ­യെ­ന്നു്. തർ­ക്കം തീർ­ക്കാൻ അവർ ചെ­ന്നു ഗു­രു­വി­നെ കണ്ടു. അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു: “കാ­റ്റു­മ­ല്ല, കൊ­ടി­യു­മ­ല്ല, ഇ­ള­കു­ന്ന­തു് നി­ങ്ങ­ളു­ടെ മ­ന­സ്സാ­ണു്.”

3

ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു: “ഈ സെൻ എന്നു പ­റ­യു­ന്ന­തെ­ന്താ­ണു്?”

“അതു നി­ന്റെ ക­ണ്മു­ന്നിൽ­ത്ത­ന്നെ­യു­ണ്ട­ല്ലോ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­ങ്കിൽ­പ്പി­ന്നെ ഞാ­ന­തെ­ന്തു­കൊ­ണ്ടു കാ­ണു­ന്നി­ല്ല?” ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു.

“അതു നി­ന്റെ­യു­ള്ളി­ലെ ‘അഹം’ കാരണം.”

“ഈ ‘അഹം’ബോധം പോ­യാൽ­പ്പി­ന്നെ എ­നി­ക്കു സെൻ കി­ട്ടു­മോ?”

“അ­ഹ­മി­ല്ലെ­ങ്കിൽ ആർ­ക്കു വേണം സെൻ!”

4

വ­ലി­യൊ­രു പാ­റ­ക്ക­ല്ലു ചൂ­ണ്ടി­ക്കാ­ണി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു, അ­ത­യാ­ളു­ടെ മ­ന­സ്സി­ന­ക­ത്തോ പു­റ­ത്തോ­യെ­ന്നു്.

ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു: “ബു­ദ്ധ­ന്റെ ത­ത്ത്വ­പ്ര­കാ­രം മ­ന­സ്സി­ന്റെ വി­ക്ഷേ­പം തന്നെ പു­റ­ത്തു­ള്ള­തൊ­ക്കെ. അ­തി­നാൽ ഈ പാ­റ­ക്ക­ല്ലും എന്റെ മ­ന­സ്സി­നു­ള്ളിൽ­ത്ത­ന്നെ.”

“ഇ­ത്ര­യും വലിയ ഭാരം ചു­മ­ന്നു ന­ട­ന്നി­ട്ടും ത­നി­ക്കു ക്ഷീ­ണ­മൊ­ന്നും തോ­ന്നു­ന്നി­ല്ലേ?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

5

ഒരു സ­മു­രാ­യി ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു് സ്വർ­ഗ്ഗ­വും ന­ര­ക­വും എ­ന്താ­ണെ­ന്നൊ­ന്നു പ­ഠി­പ്പി­ക്കാൻ അ­പേ­ക്ഷി­ച്ചു. ഗുരു ഉടനേ അയാളെ അ­ധി­ക്ഷേ­പി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി:

“താ­നി­തെ­ന്തു­ത­രം സ­മു­രാ­യി­യാ­ണോ! ക­ണ്ടി­ട്ടു വെറും പി­ച്ച­ക്കാ­രൻ!”

ഈ ആ­ക്ഷേ­പം കു­റേ­യാ­യ­പ്പോൾ സ­മു­രാ­യി ശു­ണ്ഠി­യെ­ടു­ത്തു് വാളു വ­ലി­ച്ചൂ­രി.

“ഇതാ ന­ര­ക­ത്തി­ന്റെ കവാടം തു­റ­ക്കു­ന്നു!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. ആ നി­മി­ഷം സ­മു­രാ­യി­ക്കു കാ­ര്യം മ­ന­സ്സി­ലാ­യി. അയാൾ വാൾ ഉ­റ­യിൽ­ത്ത­ന്നെ­യി­ട്ടു് ഗു­രു­വി­ന്റെ കാ­ല്ക്കൽ വീണു.

“ഇ­പ്പോൾ സ്വർ­ഗ്ഗ­ത്തി­ന്റെ കവാടം തു­റ­ക്കു­ന്നു!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

6

ഗു­രു­വി­നൊ­പ്പം കു­റേ­നാൾ പ­ഠി­ച്ച­തിൽ­പ്പി­ന്നെ ഒരു പെൺ­കു­ട്ടി­യ്ക്കു ബോ­ധോ­ദ­യം കി­ട്ടി. ഒ­രു­നാ­ള­വൾ ഒരു പെ­ട്ടി­പ്പു­റ­ത്തി­രു­ന്നു ധ്യാ­നി­ക്കു­മ്പോൾ അച്ഛൻ ക­ട­ന്നു­വ­ന്നൊ­ച്ച­യി­ട്ടു: “എന്താ നീ­യി­ച്ചെ­യ്യു­ന്ന­തു് ! അ­തി­നു­ള്ളിൽ ഒരു ബു­ദ്ധ­വി­ഗ്ര­ഹ­മു­ണ്ടെ­ന്നു നി­ന­ക്ക­റി­യി­ല്ലേ?” പെൺ­കു­ട്ടി പ­റ­ഞ്ഞു: “ബു­ദ്ധ­നി­ല്ലാ­ത്തൊ­രി­ട­ത്തേ­യ്ക്കു് അച്ഛൻ എ­ന്നെ­യൊ­ന്നു മാ­റ്റി­യി­രു­ത്തി­യാ­ട്ടെ.”

7

ഒരു സെൻ­ഗു­രു­വി­നു കീഴിൽ ധ്യാ­നം പ­ഠി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഇ­രു­പ­തു ഭി­ക്ഷു­ക്ക­ളും ഒരു ഭി­ക്ഷു­കി­യും. ഭി­ക്ഷു­കി അ­തി­സു­ന്ദ­രി­യാ­യി­രു­ന്നു. ഭി­ക്ഷു­ക്ക­ളിൽ പ­ലർ­ക്കും അ­വ­ളോ­ടു ഗൂ­ഢ­പ്രേ­മ­വു­മാ­യി. അ­തി­ലൊ­രാൾ അ­വൾ­ക്കു ക­ത്തെ­ഴു­താ­നു­ള്ള ധൈ­ര്യം കൂടി കാ­ണി­ച്ചു, ത­നി­ക്ക­വ­ളോ­ടു പ്രേ­മ­മാ­ണെ­ന്നും, അവളെ ഒ­റ്റ­യ്ക്കൊ­ന്നു ക­ണ്ടാൽ കൊ­ള്ളാ­മെ­ന്നു­ണ്ടെ­ന്നു­മൊ­ക്കെ. അവൾ അതിനു മ­റു­പ­ടി അ­യ­യ്ക്കാ­നൊ­ന്നും പോ­യി­ല്ല. അ­ടു­ത്ത ദിവസം ഗു­രു­വി­ന്റെ പ്ര­ഭാ­ഷ­ണം ക­ഴി­ഞ്ഞ­യു­ട­നേ അവൾ എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു നി­ന്നു് ത­നി­ക്കു ക­ത്ത­യ­ച്ച ഭി­ക്ഷു­വി­നെ നോ­ക്കി പ­റ­ഞ്ഞു:

“നി­ങ്ങൾ­ക്കെ­ന്നോ­ടു് അത്ര ക­ടു­ത്ത പ്രേ­മ­മാ­ണെ­ങ്കിൽ എന്നെ വ­ന്നൊ­ന്നാ­ലിം­ഗ­നം ചെ­യ്താ­ട്ടെ.”

8

ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു് ഇ­ങ്ങ­നെ ആ­വ­ലാ­തി­പ്പെ­ട്ടു:

“എ­നി­ക്കെ­ന്റെ കോ­പ­ത്തെ നി­യ­ന്ത്രി­ക്കാ­നാ­വു­ന്നി­ല്ല, ഗുരോ. ഞാ­നെ­ന്തു ചെ­യ്യ­ണ­മെ­ന്നു് അങ്ങു തന്നെ പ­റ­ഞ്ഞാ­ലും.”

“നി­യ­ന്ത്രി­ക്കാ­നാ­വാ­ത്ത കോപമോ? അതൊരു പു­തു­മ­യാ­ണ­ല്ലോ!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. “ആട്ടെ, അ­തെ­ത്ര നി­യ­ന്ത്ര­ണ­മി­ല്ലാ­ത്ത­താ­ണെ­ന്നു് നീ ഇ­പ്പോ­ഴൊ­ന്നു കാ­ട്ടി­ത്ത­രൂ.”

“അ­ങ്ങ­നെ­യ­തു കാ­ണി­ക്കാൻ പ­റ്റി­ല്ല ഗുരോ.” ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു. “ഓർ­ത്തി­രി­ക്കാ­തെ­യാ­ണു് അ­തി­ന്റെ വരവു്.”

“എ­ങ്കിൽ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “അതു നി­ന്റെ യ­ഥാർ­ത്ഥ­പ്ര­കൃ­ത­മാ­വാൻ വ­ഴി­യി­ല്ല. അ­ങ്ങ­നെ­യെ­ങ്കിൽ അതു നി­ന്റെ വി­ളി­പ്പു­റ­ത്താ­വേ­ണ്ട­ത­ല്ലേ. നി­ന­ക്കു ജന്മം കൊ­ണ്ടു കി­ട്ടി­യ­ത­ല്ല­തു്; അ­ച്ഛ­ന­മ്മ­മാ­രു­ടെ സം­ഭാ­വ­ന­യു­മ­ല്ല. ഇനി നീ വീ­ട്ടിൽ­പ്പോ­യി ഇ­തൊ­ന്നാ­ലോ­ചി­ച്ചു­നോ­ക്കു്.”

9

ഒരു ശി­ഷ്യ­നു് മോ­ഷ്ടി­ക്കു­ന്ന സ്വ­ഭാ­വ­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ഒ­രി­ക്കൽ മറ്റു ശി­ഷ്യ­ന്മാർ മോ­ഷ്ടാ­വി­നെ കൈ­യോ­ടെ പി­ടി­ച്ചു് ഗു­രു­വി­ന്റെ മു­ന്നിൽ കൊ­ണ്ടു­ചെ­ന്നു. ഗുരു ഒ­ന്നും മി­ണ്ടി­യി­ല്ല. ചില നാൾ ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ മോ­ഷ്ടാ­വു വീ­ണ്ടും പി­ടി­യി­ലാ­യി. ഗുരു അതും കാ­ര്യ­മാ­യി­ട്ടെ­ടു­ത്തി­ല്ല. അതോടെ മറ്റു ശി­ഷ്യ­ന്മാർ ഒ­ന്നു­കിൽ അയാളെ പു­റ­ത്താ­ക്ക­ണം, അ­ല്ലെ­ങ്കിൽ തങ്ങൾ കൂ­ട്ട­ത്തോ­ടെ വി­ട്ടു­പോ­വു­ക­യാ­ണെ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു ഗു­രു­വി­നു നി­വേ­ദ­നം സ­മർ­പ്പി­ച്ചു. ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രെ­യെ­ല്ലാം വി­ളി­ച്ചു­കൂ­ട്ടി ഇ­ങ്ങ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“നി­ങ്ങൾ ബു­ദ്ധി­യു­ള്ള­വർ. ശ­രി­യും തെ­റ്റു­മെ­ന്തെ­ന്നു് നി­ങ്ങൾ­ക്ക­റി­യാം. എ­ന്നാൽ ആ പാ­വ­ത്തി­നു് ശ­രി­യും തെ­റ്റും ത­മ്മിൽ വേർ­തി­രി­ച്ച­റി­യാ­നാ­വു­ന്നി­ല്ല. ഞാ­ന­ല്ലെ­ങ്കിൽ­പ്പി­ന്നെ ആരവനെ അതു പ­ഠി­പ്പി­ക്കും? ആ­രൊ­ക്കെ­പ്പോ­യാ­ലും അവനെ ഞാൻ കൂടെ നിർ­ത്തും.”

അതോടെ അ­പ­രാ­ധി നേ­രെ­യു­മാ­യി.

10

ഒരു സെൻ­ഭി­ക്ഷു അ­ങ്ങാ­ടി വഴി പോ­കു­മ്പോൾ ഒരു ക­ശാ­പ്പു­കാ­ര­നും ഇ­റ­ച്ചി വാ­ങ്ങാൻ ചെ­ന്ന­യാ­ളും ത­മ്മി­ലു­ള്ള സം­ഭാ­ഷ­ണം കേൾ­ക്കാ­നി­ട­യാ­യി. “ഉ­ള്ള­തിൽ ന­ല്ല­തു തരൂ,” വാ­ങ്ങാൻ ചെ­ന്ന­യാൾ പ­റ­യു­ക­യാ­ണു്. “ന­ല്ല­തേ ഇ­വി­ടെ­യു­ള്ളു,” എ­ന്നു് ക­ശാ­പ്പു­കാ­ര­ന്റെ മ­റു­പ­ടി­യും. അതു കേ­ട്ട­പ്പോൾ ഭി­ക്ഷു­വി­നു് ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യി.

11
images/WaltersMark-02.png

മ­ന­സ്സി­നെ ശൂ­ന്യ­മാ­ക്കു­ന്ന­തിൽ താൻ വി­ജ­യി­ച്ച­താ­യി ഒരു ശി­ഷ്യ­നു തോ­ന്നി. അയാൾ ഗു­രു­വി­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “എ­നി­ക്കി­പ്പോൾ ഒരു ചി­ന്ത­യു­മി­ല്ല.”

“ഒരു ചി­ന്ത­യു­മി­ല്ല എന്ന ചി­ന്ത­യു­ടെ ഭാ­ര­ത്തി­ന­ടി­യിൽ­പ്പെ­ട്ടു ഞെ­രു­ങ്ങു­ക­യാ­ണു നീ­യി­പ്പോൾ.” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

12

ഗുരു രാ­ത്രി ത­ങ്ങാൻ ഒരു ബു­ദ്ധ­വി­ഹാ­ര­ത്തിൽ ചെ­ന്നു­ക­യ­റി. നല്ല ത­ണു­പ്പു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹം തീ കൂ­ട്ടി­യി­ട്ടു് പീ­ഠ­ത്തിൽ നി­ന്നു് ബു­ദ്ധ­ന്റെ ഒരു ദാ­രു­വി­ഗ്ര­ഹ­മെ­ടു­ത്തു് അ­തി­ലേ­ക്കി­ട്ടു. ഈ നിന്ദ ക­ണ്ടു് കാ­വൽ­ക്കാ­രൻ കോപം കൊ­ണ്ടു ജ്വ­ലി­ച്ചു. അയാളെ സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­ക്കാ­നെ­ന്നോ­ണം ഗുരു ഒരു കോ­ലെ­ടു­ത്തു് ചാ­ര­മി­ള­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി.

“നി­ങ്ങ­ളി­തെ­ന്തു ചെ­യ്യു­ന്നു?” കോപം നിൽ­ക്കാ­തെ കാ­വൽ­ക്കാ­രൻ ചോ­ദി­ച്ചു.

“ചാ­ര­ത്തി­നി­ട­യിൽ ബു­ദ്ധ­ന്റെ ബാ­ക്കി­യെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും ഉ­ണ്ടോ­യെ­ന്നു നോ­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“മ­ര­പ്ര­തി­മ ക­ത്തി­യാൽ പി­ന്നെ­ന്തു ബാ­ക്കി­യു­ണ്ടാ­വാ­നാ?”

“അതെയോ? എ­ന്നാൽ ര­ണ്ടു­മൂ­ന്നെ­ണ്ണം കൂടി ത­ന്നാ­ട്ടെ, ത­ണു­പ്പു മാ­റു­ന്നി­ല്ല,” ഗുരു ഉ­ന്മേ­ഷ­ത്തോ­ടെ പ­റ­ഞ്ഞു.

13

ഒരാൾ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു,“അ­ങ്ങ­യു­ടെ ബു­ദ്ധ­ദർ­ശ­നം ഏതു വിധം?”

“അ­ടി­യി­ല്ലാ­ത്ത കൂ­ട­യിൽ അ­പ്പോൾ­പ്പ­റി­ച്ച പ­ഴ­ങ്ങ­ളി­ട്ടു­വ­യ്ക്കു­ക.” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

14

ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു, “ബു­ദ്ധ­നാ­വു­ക എ­ന്ന­തി­ന്റെ മർ­മ്മ­മെ­ന്തു്?”

“അല്പം ക്ഷ­മി­ക്കു് അ­ടു­ത്താ­രു­മി­ല്ലാ­ത്ത നേ­ര­ത്തു് ഞാനതു പ­റ­ഞ്ഞു­ത­രാം,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

അ­ല്പ­നേ­രം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ശി­ഷ്യൻ തി­ടു­ക്ക­പ്പെ­ട്ടു:

“ഇ­പ്പോ­ഴാ­രു­മി­ല്ല­ല്ലോ. ഒന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­ത­രൂ.”

ഗുരു ശി­ഷ്യ­നെ ഒരു മു­ള­ങ്കാ­ടി­ന­ടു­ത്തേ­ക്കു കൂ­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു­പോ­യി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“നോ­ക്കു്, എന്തു കി­ള­ര­മാ­ണീ മു­ള­കൾ­ക്കു്! അ­ങ്ങ­പ്പു­റ­ത്തു നി­ല്ക്കു­ന്ന മുളകൾ എത്ര കു­റി­യ­തും!”

15

ശി­ഷ്യൻ: “മോ­ച­ന­ത്തി­ന്റെ വ­ഴി­യെ­ന്തു്?”

ഗുരു: “നി­ന്നെ ആ­രെ­ങ്കി­ലും പി­ടി­ച്ചു­കെ­ട്ടി­യി­ട്ടു­ണ്ടോ?”

ശി­ഷ്യൻ: “ഇല്ല.”

ഗുരു: “എ­ന്നാ­ല്പി­ന്നെ നീ മോ­ച­ന­ത്തി­നു­ള്ള വഴി അ­ന്വേ­ഷി­ക്കു­ന്ന­തു­മെ­ന്തി­നു്?”

16

ശി­ഷ്യൻ: “എന്റെ മ­ന­സ്സി­നു് ഒരു സ്വ­സ്ഥ­ത­യു­മി­ല്ല. അതിനെ ഒന്നു സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­ക്ക­ണേ.”

ഗുരു: “നീ നി­ന്റെ മ­ന­സ്സി­നെ എ­ടു­ത്തു് എന്റെ മു­ന്നിൽ കൊ­ണ്ടു­വ­രൂ. ഞാ­ന­തി­നെ സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­ക്കാം.”

ശി­ഷ്യൻ: “അതിനു നോ­ക്കു­മ്പോൾ മ­ന­സ്സി­നെ കാ­ണാ­നു­മി­ല്ല.”

ഗുരു: “കണ്ടോ! നി­ന്റെ മ­ന­സ്സി­നെ ഞാൻ സ­മാ­ധാ­ന­പ്പെ­ടു­ത്തി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞു.”

17

ശി­ഷ്യൻ: “വി­ല­മ­തി­ക്കാ­ത്ത­തൊ­ന്നു ലോ­ക­ത്തു­ണ്ടെ­ങ്കിൽ അ­തേ­തു്?”

ഗുരു: “ചത്ത പൂ­ച്ച­യു­ടെ തല.”

ശി­ഷ്യൻ: “അ­തെ­ങ്ങ­നെ അ­ങ്ങ­നെ­യാ­വാൻ?”

ഗുരു: “അതിനു വി­ല­യി­ടാൻ ആർ­ക്കും ക­ഴി­യി­ല്ല എ­ന്ന­തി­നാൽ­ത്ത­ന്നെ.”

18

രണ്ടു ഭി­ക്ഷു­ക്കൾ ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലേ­ക്കു മ­ട­ങ്ങു­മ്പോൾ അ­തി­സു­ന്ദ­രി­യാ­യ ഒരു പെൺ­കു­ട്ടി തോ­ട്ടു­വ­ക്ക­ത്തു നി­ല്ക്കു­ന്ന­തു കണ്ടു. വെ­ള്ള­ത്തി­ലി­റ­ങ്ങാൻ മ­ടി­ച്ചു നി­ല്ക്കു­ക­യാ­ണ­വൾ. ഒരു ഭി­ക്ഷു അവളെ കൈ­ക­ളി­ലെ­ടു­ത്തു് തോ­ടി­ന­പ്പു­റ­ത്തു വി­ട്ടു.

അന്നു രാ­ത്രി ഉ­റ­ങ്ങാൻ കി­ട­ക്കു­മ്പോൾ മറ്റേ ഭി­ക്ഷു­വി­ന്റെ ധാർ­മ്മി­ക­രോ­ഷം വേലി പൊ­ളി­ച്ചു പു­റ­ത്തു ചാടി:

“നമ്മൾ ഭി­ക്ഷു­ക്കൾ­ക്കു് സ്ത്രീ­സ്പർ­ശം നി­ഷി­ദ്ധ­മ­ല്ലേ. എ­ന്നി­ട്ടും നി­ങ്ങ­ള­തു ചെ­യ്ത­തു്”

“ഞാ­ന­വ­ളെ അ­പ്പോ­ഴേ ഇ­റ­ക്കി­വി­ട്ട­താ­ണ­ല്ലോ. താ­നി­പ്പോ­ഴും അ­വ­ളെ­യും ചു­മ­ന്നു ന­ട­ക്കു­ക­യാ­ണോ?” മറ്റേ ഭി­ക്ഷു ചോ­ദി­ച്ചു.

19

ബു­ദ്ധ­ന്റെ ത­ത്ത്വ­ങ്ങ­ളിൽ താ­നെ­ത്ര നി­ഷ്ണാ­ത­നാ­ണെ­ന്നു കാ­ണി­ക്കാൻ ശ്ര­മി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഒരു ശി­ഷ്യൻ. അയാൾ ഗു­രു­വി­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“പ്ര­തി­ഭാ­സ­ങ്ങ­ളു­ടെ സ്വ­രൂ­പ­മെ­ന്നാൽ ശൂ­ന്യ­ത തന്നെ. ഉ­ള്ള­താ­യി­ട്ടൊ­ന്നു­മി­ല്ല. ബോ­ധോ­ദ­യ­മി­ല്ല, മാ­യ­യി­ല്ല, ജ്ഞാ­നി­യി­ല്ല, സാ­മാ­ന്യ­നു­മി­ല്ല, കൊ­ടു­ക്ക­ലി­ല്ല, വാ­ങ്ങ­ലി­ല്ല.” ഗുരു ഒ­ന്നും മി­ണ്ടാ­തെ ഹൂ­ക്ക­യും വ­ലി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. പെ­ട്ടെ­ന്ന­ദ്ദേ­ഹം ഒരു മു­ള­വ­ടി­യെ­ടു­ത്തു് ശി­ഷ്യ­ന്റെ ത­ല­യ്ക്കി­ട്ടൊ­ന്നു കൊ­ടു­ത്തു. അയാൾ രോഷം കൊ­ണ്ടു ചീറി. ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഉ­ള്ള­താ­യി­ട്ടൊ­ന്നു­മി­ല്ലെ­ങ്കിൽ­പ്പി­ന്നെ ഈ കോപം എ­വി­ടു­ന്നു­ണ്ടാ­യെ­ടോ?”

20

എ­ങ്ങ­നെ ബോ­ധോ­ദ­യം നേ­ടാ­മെ­ന്നു് ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു.

“അവിടെ ഒ­ര­രു­വി കാ­ണു­ന്നി­ല്ലേ? അ­തി­ലൊ­ന്നി­റ­ങ്ങി­യാൽ അതിൽ നി­ന്നു തു­ട­ങ്ങാം,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

21
images/Tsuba_with_Daruma-04.jpg

ഒരു പെൺ­കു­ട്ടി ഗർ­ഭി­ണി­യാ­യി. ഉ­ത്ത­ര­വാ­ദി ആ­രെ­ന്നു് അ­ച്ഛ­ന­മ്മ­മാർ ചോ­ദി­ച്ച­പ്പോൾ അവൾ ചൂ­ണ്ടി­ക്കൊ­ടു­ത്ത­തു് അ­ടു­ത്തു താ­മ­സി­ക്കു­ന്ന ഗു­രു­വി­നെ. അവർ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ചെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ ചീത്ത വി­ളി­ച്ചു. “അതെയോ?” എന്നേ ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു­ള്ളു. ഈ സം­ഭ­വ­ത്തി­നു ശേഷം ആർ­ക്കും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ ക­ണ്ടു­കൂ­ടെ­ന്നാ­യി. ആ പേരു പോലും ആരും പ­റ­യാ­താ­യി. കു­ഞ്ഞു ജ­നി­ച്ച­പ്പോൾ പെൺ­കു­ട്ടി­യു­ടെ ര­ക്ഷി­താ­ക്കൾ അ­തി­നെ­യും കൊ­ണ്ടു് ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ചെ­ന്നി­ട്ടു് വ­ളർ­ത്തി­ക്കോ­ളാൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. അ­ദ്ദേ­ഹം ഒ­ന്നും മി­ണ്ടാ­തെ കു­ഞ്ഞി­നെ കൈ­നീ­ട്ടി വാ­ങ്ങി. അ­യൽ­വീ­ടു­ക­ളിൽ നി­ന്നു പാലും തു­ണി­യു­മൊ­ക്കെ ഇ­ര­ന്നു­വാ­ങ്ങി അ­ദ്ദേ­ഹം അതിനെ വേ­ണ്ട­പോ­ലെ കാ­ത്തു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്നു. ഒരു കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ പെൺ­കു­ട്ടി­ക്കു മ­നം­മാ­റ്റ­മു­ണ്ടാ­യി. ഗു­രു­വ­ല്ല, മ­റ്റൊ­രു ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­ര­നാ­ണു് തന്നെ പി­ഴ­പ്പി­ച്ച­തെ­ന്നു് അവൾ കു­മ്പ­സാ­രി­ച്ചു. ഇതു കേ­ട്ട­യു­ട­നെ ര­ക്ഷി­താ­ക്കൾ ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലേ­ക്കോ­ടി ഗു­രു­വി­ന്റെ കാൽ­ക്കൽ വീണു മാ­പ്പ­പേ­ക്ഷി­ച്ചു; കു­ഞ്ഞി­നെ തി­രി­ച്ചു­ന­ല്കാ­ന­ഭ്യർ­ത്ഥി­ച്ചു. അ­ദ്ദേ­ഹ­മ­ല്ല, മ­റ്റൊ­രാ­ളാ­ണു് കു­ഞ്ഞി­ന്റെ പി­താ­വെ­ന്നും അവർ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ അ­റി­യി­ച്ചു. “അതെയോ?” എന്നേ ഗുരു അ­പ്പോ­ഴും പ­റ­ഞ്ഞു­ള്ളു; കു­ട്ടി­യെ അ­ദ്ദേ­ഹം മ­ട­ക്കി­ക്കൊ­ടു­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു.

22

തന്റെ ഒ­ര­ടു­ത്ത ബന്ധു മ­രി­ച്ച­ത­റി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ഒരു ഭി­ക്ഷു തേ­ങ്ങി­ക്ക­ര­യാൻ തു­ട­ങ്ങി. തങ്ങൾ സ­ന്ന്യാ­സി­മാ­രാ­ണെ­ന്നും, വ്യ­ക്തി­ബ­ന്ധ­ങ്ങ­ളു­ടെ പേരിൽ മ­ന­സ്സു ക­ല­ക്കു­ന്ന­തു് ത­ങ്ങൾ­ക്കു ചേർ­ന്ന­ത­ല്ലെ­ന്നും മ­റ്റൊ­രു ഭി­ക്ഷു ഓർ­മ്മി­പ്പി­ച്ച­പ്പോൾ കരഞ്ഞ ഭി­ക്ഷു­വി­ന്റെ മ­റു­പ­ടി ഇ­താ­യി­രു­ന്നു:

“മ­ണ്ട­ത്ത­രം പ­റ­യാ­തെ. ഞാൻ ക­ര­ഞ്ഞെ­ങ്കിൽ അതു ക­ര­ച്ചിൽ വ­ന്ന­തു­കൊ­ണ്ടാ­ണു്.”

23

രാ­ജാ­വു്: ഈ മ­ന­സ്സു ത­ന്നെ­യ­ല്ലേ യ­ഥാർ­ത്ഥ­ത്തിൽ ബു­ദ്ധൻ?

ഗുരു: അതെ എന്നു ഞാൻ പ­റ­ഞ്ഞാൽ ത­നി­ക്കു കാ­ര്യം മ­ന­സ്സി­ലാ­യ­താ­യി അങ്ങു ക­രു­തും; യ­ഥാർ­ത്ഥ­ത്തിൽ ഒ­ന്നും മ­ന­സ്സി­ലാ­യി­ട്ടു­മു­ണ്ടാ­വി­ല്ല. അല്ല എന്നു പ­റ­ഞ്ഞാ­ലോ, പ­ലർ­ക്കും ന­ല്ല­വ­ണ്ണം ബോ­ദ്ധ്യ­പ്പെ­ട്ട ഒ­ന്നി­നെ ഖ­ണ്ഡി­ക്കു­ക­യാ­വും ഞാൻ ചെ­യ്യു­ക.

24

ഒ­രാ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലെ ഗു­രു­വി­ന്റെ പ്ര­ഭാ­ഷ­ണം കേൾ­ക്കാൻ ആളുകൾ ത­ടി­ച്ചു­കൂ­ടു­ക പ­തി­വാ­യി­രു­ന്നു. മ­റ്റൊ­രാ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലെ ഒ­ര­ന്തേ­വാ­സി­യ്ക്കു് അതത്ര പി­ടി­ച്ചി­ല്ല. അയാൾ സ­ദ­സ്സിൽ നി­ന്നെ­ഴു­ന്നേ­റ്റു­നി­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു, തന്റെ ഗുരു അ­ത്ഭു­ത­പ്ര­വൃ­ത്തി­കൾ പലതും ചെ­യ്യാ­റു­ണ്ടെ­ന്നും, പു­ഴ­യു­ടെ മ­റു­ക­രെ നി­വർ­ത്തി­വ­ച്ച ഒരു ക­ട­ലാ­സിൽ ഇ­ക്ക­ര­യിൽ നി­ന്നു­കൊ­ണ്ടു് ബു­ദ്ധ­ന്റെ ചി­ത്രം വ­ര­യ്ക്കാൻ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു ക­ഴി­യു­മെ­ന്നൊ­ക്കെ. ഇതു കേ­ട്ട­പ്പോൾ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“വി­ശ­ക്കു­മ്പോൾ തി­ന്നു­ക, ദാ­ഹി­ക്കു­മ്പോൾ കു­ടി­ക്കു­ക—ഇ­തൊ­ക്കെ­യാ­ണു് ഞാൻ പ്ര­വർ­ത്തി­ക്കു­ന്ന അ­ത്ഭു­ത­ങ്ങൾ.”

25

ത­നി­യ്ക്കു കു­ളി­യ്ക്കാൻ ചൂ­ടാ­ക്കി­യ വെ­ള്ള­ത്തി­ന്റെ ചൂ­ടാ­റ്റാൻ അല്പം ത­ണു­ത്ത വെ­ള്ളം കൊ­ണ്ടു­വ­രാൻ ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. അയാൾ വെ­ള്ള­മെ­ടു­ത്തു കു­ളി­ത്തൊ­ട്ടി­യി­ലൊ­ഴി­ച്ചി­ട്ടു് ബാ­ക്കി വ­ന്ന­തു നി­ല­ത്തേ­ക്കൊ­ഴി­ച്ചു. “കഴുതേ,” ഗുരു ശി­ഷ്യ­നെ ശാ­സി­ച്ചു. “നി­ന­ക്ക­തു് ആ ചെ­ടി­ക­ളു­ടെ ചു­വ­ട്ടി­ലൊ­ഴി­ക്കാ­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ലേ? ഒരു തു­ള്ളി വെ­ള്ളം പാ­ഴാ­ക്കാ­നു­ള്ള അ­വ­കാ­ശം ആർ­ക്കു­മി­ല്ലെ­ന്നു നി­ന­ക്ക­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടേ?” അ­താ­യി­രു­ന്നു ആ ശി­ഷ്യ­നു ബോ­ധോ­ദ­യ­ത്തി­ന്റെ മു­ഹൂർ­ത്തം. ‘ഒരു തു­ള്ളി വെ­ള്ളം’ എ­ന്നു് അയാൾ തന്റെ പേരു മാ­റ്റു­ക­യും ചെ­യ്തു.

26

ഒരു ഗുരു: വരൂ, ഒന്നു മോ­ന്തി­യി­ട്ടു പോകാം.

മ­റ്റൊ­രു ഗുരു: ഞാൻ കു­ടി­യ്ക്കാ­റി­ല്ല.

ഒ­ന്നാ­മ­ത്തെ ഗുരു: കു­ടി­യ്ക്കാ­ത്ത­വൻ മ­നു­ഷ്യ­ന­ല്ല.

ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ ഗുരു (കോ­പ­ത്തോ­ടെ): കു­ടി­യ്ക്കാ­ത്ത­തു കൊ­ണ്ടു ഞാൻ ത­നി­യ്ക്കു മ­നു­ഷ്യ­ന­ല്ലാ­താ­യോ? മ­നു­ഷ്യ­ന­ല്ലെ­ങ്കിൽ­പ്പി­ന്നെ ഞാ­നാ­രു്?

ഒ­ന്നാ­മ­ത്തെ ഗുരു: ബു­ദ്ധൻ!

27

മാരൻ (ബു­ദ്ധ­മ­ത­ത്തിൽ പി­ശാ­ചി­നു തു­ല്യൻ) അ­നു­ച­ര­നു­മാ­യി നാടു നി­ര­ങ്ങു­മ്പോൾ ന­ട­പ്പു­ധ്യാ­നം (ഇ­രു­ന്നി­ട്ടെ­ന്ന­പോ­ലെ ന­ട­ന്നും ധ്യാ­ന­മാ­വാം!) പ­രി­ശീ­ലി­ക്കു­ന്ന ഒരു ഭി­ക്ഷു­വി­ന്റെ മുഖം പെ­ട്ടെ­ന്നു് അ­ത്ഭു­തം കൊ­ണ്ടു വി­ക­സി­ക്കു­ന്ന­തു കണ്ടു. മു­ന്നി­ലെ നി­ല­ത്തു് അ­ദ്ദേ­ഹം എന്തോ ക­ണ്ടെ­ത്തി­യി­രി­ക്കു­ന്നു. അ­തെ­ന്താ­ണെ­ന്നു് അ­നു­ച­രൻ ചോ­ദി­ച്ച­പ്പോൾ മാരൻ പ­റ­ഞ്ഞു, “സ­ത്യ­ത്തി­ന്റെ ഒരംശം.” അ­നു­ച­ര­നു സം­ശ­യ­മാ­യി:

“മ­നു­ഷ്യൻ സത്യം ക­ണ്ടെ­ത്തു­ന്ന­തിൽ അ­ങ്ങേ­യ്ക്കു വേ­വ­ലാ­തി­യൊ­ന്നു­മി­ല്ലേ?”

“ഇല്ല,” മാരൻ പ­റ­ഞ്ഞു, “ഇനി അയാൾ അതിനെ പ്ര­മാ­ണ­മാ­ക്കി­ക്കോ­ളും.”

28

മ­റു­ക­രെ നി­ല്ക്കു­ന്ന ഗു­രു­വി­നെ നോ­ക്കി ശി­ഷ്യൻ വി­ളി­ച്ചു­ചോ­ദി­ച്ചു:

“അ­ക്ക­രെ ഞാ­നെ­ങ്ങ­നെ­യെ­ത്തും, ഗുരോ?”

“നീ അ­ക്ക­രെ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണ­ല്ലോ, മകനേ!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

29

ഒരാൾ കാ­ടു­വ­ഴി ന­ട­ക്കു­മ്പോൾ ഒരു ക­ടു­വ­യു­ടെ മു­ന്നിൽ­പ്പെ­ട്ടു. അയാൾ ഓ­ടി­ച്ചെ­ന്നെ­ത്തി­യ­തു് ചെ­ങ്കു­ത്താ­യൊ­രു പാ­റ­ച്ച­രി­വി­ന്റെ മു­ക­ളിൽ. ജീ­വ­നിൽ കൊ­തി­യോ­ടെ അയാൾ ഒരു വള്ളി മേൽ പി­ടി­ച്ചു് ആ കൊ­ക്ക­യ്ക്കു മേൽ ഞാ­ന്നു­കി­ട­ന്നു. ഈ സ­മ­യ­ത്തു് അ­ടു­ത്തൊ­രു മാ­ള­ത്തിൽ നി­ന്നു് രണ്ടു ചു­ണ്ടെ­ലി­കൾ പു­റ­ത്തു­വ­ന്നു് വള്ളി ക­ര­ണ്ടു­മു­റി­യ്ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി. അ­പ്പോ­ഴാ­ണു് തൊ­ട്ട­രി­കെ കാ­ട്ടു­മു­ന്തി­രി­പ്പ­ഴ­ങ്ങൾ കു­ല­കു­ത്തി­ക്കി­ട­ക്കു­ന്ന­തു് അ­യാ­ളു­ടെ ക­ണ്ണിൽ­പ്പെ­ട്ട­തു്. അയാൾ അ­തി­ലൊ­രെ­ണ്ണം പൊ­ട്ടി­ച്ചു വാ­യി­ലി­ട്ടു. എന്തു രു­ചി­യാ­യി­രു­ന്നു അ­തി­നു്!

30

ഷുവാങ്ങ്-​തു് സു (ദാവോ ത­ത്ത്വ­ചി­ന്ത­കൻ) ഒ­രി­ക്കൽ സ്വ­പ്നം കണ്ടു താ­നൊ­രു പൂ­മ്പാ­റ്റ­യാ­യെ­ന്നു്. സ്വ­പ്ന­ത്തിൽ അ­ദ്ദേ­ഹം പൂ­ക്കൾ­ക്കു മേൽ പ­റ­ന്നു­ന­ട­ക്കു­ക­യും തേൻ കു­ടി­യ്ക്കു­ക­യും പൂ­മ്പാ­റ്റ­കൾ പി­ന്നെ­യെ­ന്തൊ­ക്കെ ചെ­യ്യു­മോ, അ­തൊ­ക്കെ ചെ­യ്യു­ക­യും ചെ­യ്തു. തന്റെ മ­നു­ഷ്യ­പ്ര­കൃ­ത­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഒരു സ്മ­ര­ണ­യും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു­ണ്ടാ­യി­ല്ല. പെ­ട്ടെ­ന്നു­റ­ക്കം ഞെ­ട്ടി, സ്വ­പ്നം മു­റി­ഞ്ഞു, ക­ട്ടി­ലിൽ കി­ട­ക്കു­ന്ന ഒരു മ­നു­ഷ്യ­നാ­ണു താ­നി­പ്പോൾ. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു സം­ശ­യ­മാ­യി: “പൂ­മ്പാ­റ്റ­യാ­യെ­ന്നു സ്വ­പ്നം കണ്ട മ­നു­ഷ്യ­നാ­യി­രു­ന്നോ മു­മ്പു ഞാൻ? അതോ, മ­നു­ഷ്യ­നാ­യെ­ന്നു സ്വ­പ്നം കാ­ണു­ന്ന പൂ­മ്പാ­റ്റ­യാ­ണോ ഞാ­നി­പ്പോൾ?”

31
images/Soto_Zen_crest.png

മ­ണൽ­ക്കാ­ട്ടിൽ വഴി തെ­റ്റി­യ­ല­യു­ക­യാ­ണു് രണ്ടു യാ­ത്ര­ക്കാർ. വി­ശ­പ്പും ദാ­ഹ­വും കൊ­ണ്ട­വർ വശം കെ­ട്ടി­രി­ക്കു­ന്നു. ഒ­ടു­വിൽ അവർ ഒരു മ­തിൽ­ക്കെ­ട്ടി­നു പു­റ­ത്തെ­ത്തി. ഉ­ള്ളിൽ ഒരു ചോ­ല­യൊ­ഴു­കു­ന്ന­തും കി­ളി­കൾ പാ­ടു­ന്ന­തും അ­വർ­ക്കു കേൾ­ക്കാം. ഫ­ല­സ­മൃ­ദ്ധ­മാ­യൊ­രു മ­ര­ത്തി­ന്റെ ചി­ല്ല­കൾ മ­തി­ലി­നു മു­ക­ളിൽ­ക്കൂ­ടി കാ­ണാ­നു­മു­ണ്ടു്. വളരെ രു­ചി­ക­ര­മാ­യി­രി­ക്ക­ണ­മ­വ. ഒരാൾ മ­തി­ലി­നു മു­ക­ളി­ലൂ­ടെ വ­ലി­ഞ്ഞു­ക­യ­റി ഉ­ള്ളി­ലെ­ത്തി അ­പ്ര­ത്യ­ക്ഷ­നാ­യി. മ­റ്റേ­യാ­ളാ­വ­ട്ടെ, വഴി തെ­റ്റി­യ മറ്റു സ­ഞ്ചാ­രി­ക­ളു­ണ്ടെ­ങ്കിൽ അ­വർ­ക്കു മ­രു­പ്പ­ച്ച­യി­ലേ­ക്കു­ള്ള വഴി കാ­ട്ടാ­നാ­യി മ­രു­ഭൂ­മി­യി­ലേ­ക്കു മ­ട­ങ്ങു­ക­യാ­ണു്.

32

ജ്ഞാ­നം കൊ­ണ്ടു മു­ഖ­മെ­രി­യു­ന്ന ഒരു ഗു­രു­വു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു; ആൾ ഒ­റ്റ­ക്ക­ണ്ണ­നു­മാ­യി­രു­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ മ­ണി­കി­ലു­ക്ക­ങ്ങ­ളി­ല്ലാ­യി­രു­ന്നു, മ­ന്ത്രോ­ച്ചാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളി­ല്ലാ­യി­രു­ന്നു. ഗ­ഹ­ന­മാ­യ നി­ശ്ശ­ബ്ദ­ത­യിൽ ധ്യാ­ന­ത്തിൽ മു­ഴു­കു­ക­യാ­ണു് അ­ന്തേ­വാ­സി­കൾ വേ­ണ്ട­തെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം നി­ഷ്കർ­ഷി­ച്ചി­രു­ന്നു. പെ­ട്ടെ­ന്നൊ­രു ദിവസം ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ നി­ന്നു് മ­ന്ത്രോ­ച്ചാ­ര­ണ­ങ്ങ­ളും മ­ണി­കി­ലു­ക്ക­വു­മു­യ­രു­ന്ന­തു് അ­യൽ­വാ­സി­യാ­യ വൃദ്ധ കേ­ട്ടു. ഗു­രു­വി­ന്റെ കാലം ക­ഴി­ഞ്ഞു­വെ­ന്നും അ­വർ­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­യി.

33

അ­ദ്ധ്വാ­നി­യാ­യ ഒരു കൃ­ഷി­ക്കാ­ര­നു് പ്രാ­യ­മ­ധി­ക­മാ­യ­പ്പോൾ കൂ­നി­പ്പി­ടി­ച്ചു നോ­ക്കി­യി­രി­ക്കാ­നേ ക­ഴി­ഞ്ഞു­ള്ളു. വൃ­ദ്ധൻ മകനു് ഒരു ഭാ­ര­മാ­യി തോ­ന്നി­ത്തു­ട­ങ്ങി. ഒരു ദിവസം അയാൾ ഒരു ശ­വ­പ്പെ­ട്ടി പ­ണി­യി­ച്ചു കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നു് അ­ച്ഛ­നോ­ടു് അതിൽ ക­യ­റി­ക്കി­ട­ക്കാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. അയാൾ ഒരു വി­സ­മ്മ­ത­വും പ­റ­യാ­തെ ഉ­ള്ളിൽ ക­യ­റി­ക്കി­ട­ന്നു. മകൻ ശ­വ­പ്പെ­ട്ടി­യെ­ടു­ത്തു വ­ണ്ടി­യിൽ വ­ച്ചു് ഒരു കി­ഴു­ക്കാം­തൂ­ക്കി­ലേ­ക്കു പോയി. പോ­കു­ന്ന വഴി പെ­ട്ടി­യ്ക്കു­ള്ളിൽ നി­ന്നൊ­രു മു­ട്ടു കേ­ട്ടു് മകൻ അതു തു­റ­ന്നു. ശ­വ­പ്പെ­ട്ടി­യ്ക്കു­ള്ളിൽ പ­ര­മ­ശാ­ന്ത­ത­യോ­ടെ കി­ട­ന്നു­കൊ­ണ്ടു് അച്ഛൻ പ­റ­ഞ്ഞു:

“നീ എന്നെ ത­ള്ളി­യി­ടാൻ പോ­വു­ക­യാ­ണെ­ന്നു് എ­നി­ക്ക­റി­യാം. ഞാ­നൊ­രു കാ­ര്യം പ­റ­യ­ട്ടെ. നീ­യെ­ന്നെ പെ­ട്ടി­യോ­ടെ­ടു­ത്തെ­റി­യേ­ണ്ട. നല്ല ഒ­ന്നാ­ന്ത­രം ശ­വ­പ്പെ­ട്ടി­യ­ല്ലേ. അതു സൂ­ക്ഷി­ച്ചു­വ­യ്ക്കൂ. നി­ന്റെ കു­ട്ടി­കൾ­ക്കു് അ­താ­വ­ശ്യം വ­ന്നു­വെ­ന്നു വരും.”

34

പ­ര­മ­ദ­രി­ദ്ര­നാ­യ ഒരു ഗു­രു­വി­ന്റെ ചെ­റ്റ­പ്പു­ര­യി­ലാ­ണു് കള്ളൻ ചെ­ന്നു ക­യ­റി­യ­തു്. പ­രി­ശോ­ധ­ന ന­ട­ക്കു­ന്ന­തി­നി­ട­യിൽ പു­റ­ത്തു പോ­യി­രു­ന്ന ഗുരു സ്ഥ­ല­ത്തെ­ത്തി.

“നീ എന്നെ കാണാൻ ഇത്ര ദൂ­ര­ത്തു നി­ന്നു വന്ന സ്ഥി­തി­യ്ക്കു് നി­ന്നെ ഞാ­നെ­ങ്ങ­നെ വെ­റും­കൈ­യോ­ടെ അ­യ­ക്കാൻ?” ഗുരു അ­വ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു, “ഇതാ, ഞാ­നു­ടു­ത്തി­രി­ക്കു­ന്ന ഈ തുണി കൊ­ണ്ടു­പൊ­യ്ക്കോ.” കള്ളൻ ആകെ വി­ര­ണ്ടു് തു­ണി­യു­മെ­ടു­ത്തു് വ­ലി­ഞ്ഞു­ക­ള­ഞ്ഞു.

വി­ള­ങ്ങി നി­ല്ക്കു­ന്ന പൂർ­ണ്ണ­ച­ന്ദ്ര­നെ­യും നോ­ക്കി, ഉ­ടു­ക്കാ­നൊ­ന്നു­മി­ല്ലാ­തെ ഗുരു ധ്യാ­ന­സ്ഥ­നാ­യി:

“പാവം, ഈ ഭം­ഗി­യു­ള്ള ച­ന്ദ്ര­നെ അവനു സ­മ്മാ­നി­ക്കാൻ എ­നി­ക്കു ക­ഴി­ഞ്ഞി­രു­ന്നെ­ങ്കിൽ!”

35

ഒരു സ­ന്ന്യാ­സി­നി മ­രി­ക്കാൻ സ­മ­യ­മ­ടു­ത്ത­പ്പോൾ മു­റ്റ­ത്തൊ­രു ചിത കൂ­ട്ടി­ച്ചു് അതിനു ന­ടു­ക്കു കയറി ഇ­രു­ന്നു. “പൊ­ള്ളു­ന്ന ചൂ­ട­ല്ലേ!” ഒരു ശി­ഷ്യൻ വി­ല­പി­ച്ച­പ്പോൾ അവർ അവനെ ശാ­സി­ച്ചു:

“ചൂടും ത­ണു­പ്പു­മൊ­ക്കെ നി­ന്നെ­പ്പോ­ലൊ­രു വി­ഡ്ഢി­ക്കു­ള്ള­തു്.” ചിത ക­ത്തി­ക്കാ­ളി; സ­ന്ന്യാ­സി­നി അതിൽ ദ­ഹി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു.

36

ഭാ­ര്യ­യു­ടെ പി­ശു­ക്കി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് ഒരാൾ ചെ­ന്നു ഗു­രു­വി­നോ­ടു പരാതി പ­റ­ഞ്ഞു. ഗുരു അ­യാ­ളു­ടെ വീ­ട്ടിൽ ചെ­ന്നി­ട്ടു് കൈ മു­റു­ക്കി അ­യാ­ളു­ടെ ഭാ­ര്യ­യു­ടെ മു­ഖ­ത്തി­നു നേരേ പി­ടി­ച്ചു.

“അ­ങ്ങി­തെ­ന്താ­ണു കാ­ണി­ക്കു­ന്ന­തു്!” അവർ അ­ത്ഭു­ത­ത്തോ­ടെ ചോ­ദി­ച്ചു.

“എന്റെ കൈ സ­ദാ­സ­മ­യ­വും ഇ­ങ്ങ­നെ ഇ­രു­ന്നാൽ നീ എന്തു പറയും?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

“അതൊരു വൈ­ക­ല്യ­മെ­ന്നു്,” സ്ത്രീ പ­റ­ഞ്ഞു.

ഉടനേ അ­ദ്ദേ­ഹം കൈ വി­ടർ­ത്തി­പ്പി­ടി­ച്ചി­ട്ടു ചോ­ദി­ച്ചു,

“ഇനി എ­പ്പോ­ഴും ഇ­ങ്ങ­നെ­യി­രു­ന്നാ­ലോ?”

“അതു മ­റ്റൊ­രു വൈ­ക­ല്യം.”

“അ­ത്ര­യും മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കാൻ നി­ന­ക്കു ക­ഴി­ഞ്ഞെ­ങ്കിൽ നീ ന­ല്ലൊ­രു ഭാര്യ തന്നെ,” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു് ഗുരു പോയി.

37

അ­ടു­ത്തി­ടെ സെൻ­പ­ഠ­നം പൂർ­ത്തി­യാ­ക്കി­യ ഒരാൾ ഗു­രു­വി­നെ കാണാൻ ചെ­ന്നു. നല്ല മ­ഴ­യു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന­തു കൊ­ണ്ടു് അയാൾ തടി കൊ­ണ്ടു­ള്ള മെ­തി­യ­ടി ഇ­ട്ടി­രു­ന്നു, ഓ­ല­ക്കു­ട­യു­മെ­ടു­ത്തി­രു­ന്നു. ശി­ഷ്യ­നെ ക­ണ്ട­പ്പോൾ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“മെ­തി­യ­ടി നീ ന­ട­ക്ക­ല്ലി­നു പു­റ­ത്തു വ­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടാ­വും; അതിനു വ­ല­ത്തോ ഇ­ട­ത്തോ നീ കുട വ­ച്ച­തു്?” ശി­ഷ്യ­നു് ആകെ ആ­ശ­യ­ക്കു­ഴ­പ്പ­മാ­യി; പെ­ട്ടെ­ന്നൊ­രു മ­റു­പ­ടി പറയാൻ അ­യാൾ­ക്കു ക­ഴി­ഞ്ഞ­തു­മി­ല്ല. നി­മി­ഷം­പ്ര­തി സെൻ അല്ല തന്റെ സെൻ എ­ന്നും, അ­തി­നാൽ അതു പൂർ­ണ്ണ­മ­ല്ല എ­ന്നും അ­യാൾ­ക്കു ബോ­ദ്ധ്യ­മാ­യി. പി­ന്നെ ഒ­രാ­റു­കൊ­ല്ലം കൂടി ആ ഗു­രു­വി­ന്റെ കീഴിൽ അയാൾ സെൻ പ­ഠി­ച്ചു.

38

മ­രി­ക്കാൻ കി­ട­ക്കു­ന്നൊ­രാ­ളോ­ടു് ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “ഞാൻ നി­ന­ക്കു വഴി കാ­ണി­ക്ക­ട്ടെ?”

“ഞാൻ വ­ന്ന­തൊ­റ്റ­യ്ക്കു്, പോ­കു­ന്ന­തു­മൊ­റ്റ­യ്ക്കു് അതിനു നി­ങ്ങ­ളെ­ന്തു സ­ഹാ­യി­ക്കാൻ?” അയാൾ ചോ­ദി­ച്ചു.

“വ­ന്നു­വെ­ന്നും ഇനി പോ­കു­ന്നു­വെ­ന്നു­മാ­ണു നി­ങ്ങൾ ക­രു­തു­ന്ന­തെ­ങ്കിൽ അതൊരു മ­തി­ഭ്ര­മം മാ­ത്രം. വരവും പോ­ക്കു­മി­ല്ലാ­ത്ത ഒരു വ­ഴി­യു­ള്ള­തു് ഞാ­നൊ­ന്നു കാ­ണി­ച്ചു­ത­ര­ട്ടെ?”

അതു കേ­ട്ട­തോ­ടെ അ­യാ­ളു­ടെ ബോധം തെ­ളി­ഞ്ഞു; ഒരു മ­ന്ദ­ഹാ­സ­ത്തോ­ടെ അയാൾ ജീവൻ വെ­ടി­യു­ക­യും ചെ­യ്തു.

39

ഗുരു പു­ഴ­ക്ക­രെ ധ്യാ­ന­ത്തി­ലി­രി­ക്കു­മ്പോൾ ഒരു ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­രൻ വന്നു ത­ട­സ്സ­പ്പെ­ടു­ത്തി:

“എ­നി­ക്ക­ങ്ങ­യു­ടെ ശി­ഷ്യ­നാ­വ­ണം.”

“എന്തു കാ­ര്യ­ത്തി­നു്?”

“എ­നി­ക്കു ദൈ­വ­ത്തെ കാണണം.”

ഗുരു ചാ­ടി­യെ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­ര­നെ പി­ട­ലി­യ്ക്കു പി­ടി­ച്ചു് തല വെ­ള്ള­ത്തിൽ മു­ക്കി­പ്പി­ടി­ച്ചു. ശ്വാ­സം കി­ട്ടാ­തെ അവൻ കി­ട­ന്നു പ­രാ­ക്ര­മം കാ­ണി­ച്ച­പ്പോൾ പി­ടി­ച്ചു ക­ര­യി­ലി­രു­ത്തി. അവനു ശ്വാ­സം വി­ടാ­മെ­ന്നാ­യ­പ്പോൾ ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു:

“വെ­ള്ള­ത്തി­ന­ടി­യി­ലാ­യി­രു­ന്ന­പ്പോൾ ഏ­റ്റ­വും അ­ത്യാ­വ­ശ്യ­മാ­യി നി­ന­ക്കു തോ­ന്നി­യ­തെ­ന്താ­യി­രു­ന്നു?”

“വായു.”

എ­ങ്കിൽ ത­ത്കാ­ലം നീ വീ­ട്ടി­ലേ­ക്കു പോവുക. വായു പോലെ ദൈവം അ­ത്യാ­വ­ശ്യ­മാ­യി തോ­ന്നു­ന്ന കാലം എന്നെ വന്നു കാണുക.”

40

ഒരു പെ­രും­ക­ള്ള­ന്റെ മകൻ ത­ന്നെ­ക്കൂ­ടി ത­സ്ക­ര­വി­ദ്യ പ­ഠി­പ്പി­ക്കാൻ അ­ച്ഛ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. അന്നു രാ­ത്രി­യിൽ കള്ളൻ മകനെ വ­ലി­യൊ­രു വീ­ട്ടി­ലേ­ക്കു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി. മകനെ ജനാല വഴി ഉ­ള്ളിൽ ക­ട­ത്തി­യി­ട്ടു് മു­റി­യി­ലെ തു­ണി­യ­ല­മാ­ര­യ്ക്കു­ള്ളിൽ ഒ­ളി­ച്ചി­രി­ക്കാൻ അയാൾ അ­വ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. അയാൾ എ­ന്നി­ട്ടു് മുൻ­വാ­തി­ല്ക്കൽ ചെ­ന്നു തട്ടി വീ­ട്ടു­കാ­രെ ഉ­ണർ­ത്തി­യി­ട്ടു് അ­വ­രു­ടെ ക­ണ്ണിൽ­പ്പെ­ടാ­തെ ക­ട­ന്നു­ക­ള­യു­ക­യും ചെ­യ്തു. മ­ണി­ക്കൂ­റു­കൾ ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ആകെ ക്ഷീ­ണി­ച്ചു­കു­ഴ­ഞ്ഞു് മകനും തി­രി­ച്ചെ­ത്തി. അയാൾ അ­ച്ഛ­നു നേരെ ത­ട്ടി­ക്ക­യ­റി:

“നി­ങ്ങ­ളെ­ന്തു പ­ണി­യാ­ണു കാ­ണി­ച്ച­തു്? എ­ങ്ങ­നെ­യൊ­ക്കെ തല പു­ക­ച്ചി­ട്ടാ­ണെ­ന്നോ ഞാ­ന­വി­ടെ നി­ന്നു ര­ക്ഷ­പ്പെ­ട്ട­തു് !” അച്ഛൻ ചി­രി­ച്ചു:

“മകനേ, ചോ­ര­ശാ­സ്ത്ര­ത്തി­ലെ ആ­ദ്യ­പാ­ഠ­മാ­ണു നീ പ­ഠി­ച്ച­തു്!”

41
images/Face_of_a_Man-05.png

മ­ല­മു­ക­ളിൽ ഒരു സി­ദ്ധൻ താ­മ­സ­മാ­ക്കി­യ­താ­യി നാ­ട്ടിൽ വാർ­ത്ത പ­ര­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ കാ­ണാ­നും ഉ­പ­ദേ­ശം വാ­ങ്ങാ­നു­മാ­യി ഗ്രാ­മ­വാ­സി­ക­ളി­ലൊ­രാൾ മല ക­യ­റി­ച്ചെ­ന്നു. മു­ക­ളി­ലെ­ത്തി­യ­പ്പോൾ ഒരു കു­ടി­ലി­നു മു­ന്നി­ലി­രി­ക്കു­ന്ന ഒരു കിഴവൻ വേ­ല­ക്കാ­ര­നെ­യാ­ണു ക­ണ്ട­തു്.

“എ­നി­ക്കു സി­ദ്ധ­നെ ഒന്നു കാണണം,” ചെ­ന്ന­യാൾ തന്റെ ആ­ഗ്ര­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു.

ആ­വാ­മ­ല്ലോ എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് വേ­ല­ക്കാ­രൻ അയാളെ ഉ­ള്ളി­ലേ­ക്കു കൂ­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു­പോ­യി­ട്ടു് പിൻ­വാ­തി­ലി­ലൂ­ടെ പു­റ­ത്തു ക­ട­ത്തി. ഗ്രാ­മ­വാ­സി തി­രി­ഞ്ഞു­നി­ന്നു,

“അല്ലാ, ഞാൻ സി­ദ്ധ­നെ ക­ണ്ടി­ല്ല­ല്ലോ?”

“സി­ദ്ധ­നെ നി­ങ്ങൾ ക­ണ്ടു­ക­ഴി­ഞ്ഞ­ല്ലോ,” വേ­ല­ക്കാ­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു. “ജീ­വി­ത­ത്തിൽ ക­ണ്ടു­മു­ട്ടു­ന്ന­താ­രെ­യും, അ­വ­രി­നി ക­ണ്ടാൽ ഒരു പ്ര­ത്യേ­ക­ത­യു­മി­ല്ലാ­ത്ത­വ­രാ­യി­ക്കോ­ട്ടെ, ഒരു സി­ദ്ധ­നാ­യി കാണുക. എ­ങ്കിൽ നി­ങ്ങ­ളു­ടെ പ്ര­ശ്ന­ങ്ങൾ­ക്കെ­ല്ലാം പ­രി­ഹാ­ര­വു­മാ­യി.”

42

ശി­ഷ്യൻ വന്നു പരാതി പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഗുരോ, എന്റെ ധ്യാ­നം തീരെ ശ­രി­യാ­വു­ന്നി­ല്ല; ശ്ര­ദ്ധ നി­ല്ക്കു­ന്നി­ല്ല, കാലു വേ­ദ­നി­ക്കു­ന്നു, ഞാ­നു­റ­ങ്ങി­പ്പോ­വു­ക­യും ചെ­യ്യു­ക­യാ­ണു്. ഞാ­നാ­കെ ക­ഷ്ട­ത്തി­ലാ­യി.”

“അതു മാ­റി­ക്കോ­ളും,” ഗുരു നി­സ്സാ­ര­മ­ട്ടിൽ പ­റ­ഞ്ഞു.

ഒ­രാ­ഴ്ച ക­ഴി­ഞ്ഞു് ശി­ഷ്യൻ വീ­ണ്ടും കാണാൻ വന്നു:

“എന്റെ ധ്യാ­നം ഗം­ഭീ­ര­മാ­കു­ന്നു, ഗുരോ! എ­നി­ക്കെ­ന്തൊ­രു ശാ­ന്തി­യും ഓ­ജ­സ്സു­മാ­ണി­പ്പോൾ! എന്റെ ബോധം വ­ല്ലാ­തെ തു­റ­ന്ന­പോ­ലെ­യും. എ­നി­ക്ക­തു വി­വ­രി­ക്കാൻ പ­റ്റു­ന്നി­ല്ല, ഗുരോ!”

“അതു മാ­റി­ക്കോ­ളും,” ഗുരു വീ­ണ്ടും നി­സ്സാ­ര­മ­ട്ടിൽ പ­റ­ഞ്ഞു.

43

വളരെ കർ­ശ­ന­മാ­യ ചി­ട്ട­കൾ പു­ലർ­ത്തി­യി­രു­ന്ന ഒ­രാ­ശ്ര­മ­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. സം­സാ­രം തന്നെ അവിടെ നി­ഷി­ദ്ധ­മാ­യി­രു­ന്നു. പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം കൂ­ടു­മ്പോൾ രണ്ടു വാ­ക്കു മി­ണ്ടാ­മെ­ന്നു മാ­ത്രം. ആ­ശ്ര­മ­ജീ­വി­ത­ത്തിൽ ആ­ദ്യ­ത്തെ പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ഒരു ഭി­ക്ഷു ചെ­ന്നു് മ­ഠാ­ധി­പ­തി­യെ കണ്ടു.

“താൻ വ­ന്നി­ട്ടു പ­ത്തു­കൊ­ല്ല­മാ­യ­ല്ലോ,” മ­ഠാ­ധി­പ­തി പ­റ­ഞ്ഞു, “എ­ന്താ­ണു ത­നി­ക്കു പ­റ­യാ­നു­ള്ള­തു്?”

“കി­ട­ക്ക… കഠിനം,” ഭി­ക്ഷു പ­റ­ഞ്ഞു.

“അതു ശരി.”

അ­ടു­ത്ത പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അയാൾ വീ­ണ്ടും മ­ഠാ­ധി­പ­തി­യെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു.

“നാ­റു­ന്ന… ഭ­ക്ഷ­ണം,” അ­താ­ണു് അ­ന്ന­യാൾ­ക്കു പ­റ­യാ­നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന­തു്.

“അതു ശരി.”

പി­ന്നെ­യും പ­ത്തു­കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അയാൾ ചെ­ന്നു.

“ഞാൻ… പോ­കു­ന്നു,” ഭി­ക്ഷു പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­നി­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­യി,” മ­ഠാ­ധി­പ­തി പ­റ­ഞ്ഞു, “ത­നി­ക്കു പരാതി പ­റ­യാ­ന­ല്ലാ­തെ മ­റ്റൊ­ന്നു­മ­റി­യി­ല്ല.”

44

ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു, “ബോ­ധോ­ദ­യ­മെ­ന്നാൽ എ­ന്താ­ണു ഗുരോ?”

ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “വി­ശ­ക്കു­മ്പോൾ ഭ­ക്ഷ­ണം ക­ഴി­ക്കു­ക, ക്ഷീ­ണി­ക്കു­മ്പോൾ കി­ട­ന്നു­റ­ങ്ങു­ക, അതു തന്നെ.”

45

മ­ര­ണ­സ­മ­യ­മ­ടു­ത്ത­പ്പോൾ ഒരു ഗുരു കൂ­ട്ടു­കാ­രോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“സ­ന്ന്യാ­സി­മാർ കി­ട­ന്നും ഇ­രു­ന്നും മ­രി­ക്കു­ന്ന­തു ഞാൻ ക­ണ്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്; നി­ന്നു മ­രി­ച്ച­വ­രു­ണ്ടോ?”

“ചിലർ അ­ങ്ങ­നെ­യും മ­രി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്,” അവർ പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­ന്നാൽ തല കീ­ഴാ­യി­ട്ടോ?”

“അതിതു വരെ ക­ണ്ടി­ട്ടി­ല്ല!”

അതു കേ­ട്ട­യു­ട­നേ ആ ത­മാ­ശ­ക്കാ­രൻ ഗുരു തല കു­ത്തി നി­ല്ക്കു­ക­യും ജീവൻ വെ­ടി­യു­ക­യും ചെ­യ്തു.

എ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണി­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ സ­മാ­ധി­യി­രു­ത്തു­ക എ­ന്നു് ആൾ­ക്കാർ­ക്കു സം­ശ­യ­മാ­യി. ഈ സ­മ­യ­ത്തു് ഗു­രു­വി­ന്റെ ഇളയ പെ­ങ്ങൾ ക­യ­റി­വ­ന്നു:

“ജീ­വ­നോ­ടി­രു­ന്ന­പ്പോൾ നി­യ­മ­വും ആ­ചാ­ര­വു­മൊ­ന്നും നി­ങ്ങൾ­ക്കു ബാ­ധ­ക­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല. മ­രി­ച്ചി­ട്ടും ആ­ളു­ക­ളെ ബു­ദ്ധി­മു­ട്ടി­ക്ക­ണ­മ­ല്ലേ?”

എ­ന്നി­ട്ട­വർ ഗു­രു­വി­ന്റെ വാ­രി­യെ­ല്ലി­നി­ട്ടു് ഒന്നു തോ­ണ്ടി; ആൾ താഴെ വീ­ഴു­ക­യും ചെ­യ്തു.

46

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും കൂടി ന­ട­ക്കാ­നി­റ­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ സ്വ­യ­മെ­ത്ര താ­ഴാ­മെ­ന്ന­റി­യാൻ അ­വ­രൊ­രു പ­ന്ത­യം വച്ചു. വി­ജ­യി­ക്കു് ഒ­ര­പ്പ­ക്ക­ഷ­ണം പ്ര­തി­ഫ­ലം.

“ഞാ­നൊ­രു ക­ഴു­ത­യാ­ണു്,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“ആ ക­ഴു­ത­യു­ടെ ചന്തി ഞാൻ,” ശി­ഷ്യൻ ഉടനേ ക­യ­റി­പ്പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഞാൻ ക­ഴു­ത­യു­ടെ ചാണകം,”ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“ആ ചാ­ണ­ക­ത്തിൽ ഞാ­നൊ­രു പുഴു,” ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

“നീ­യ­തി­ലെ­ന്തു ചെ­യ്യു­ന്നു?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഞാ­ന­തിൽ വേ­ന­ല­വ­ധി ആ­ഘോ­ഷി­ക്കു­ക­യ­ല്ലേ!” ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

ഗുരു ശി­ഷ്യ­നു് അപ്പം വാ­ങ്ങി­ക്കൊ­ടു­ക്കേ­ണ്ടി­വ­ന്നു.

47

ഒരു ഗുരു മ­റ്റൊ­രു ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“അ­ങ്ങി­പ്പോ­ഴും ആ­ത്മീ­യ­വ­ഴി­യിൽ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണോ?”

“അതെ,” മറ്റേ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­ന്താ­ണ­തി­ന്റെ­യൊ­രു രീതി?”

“ആ­ഹാ­ര­ത്തി­ന്റെ നേ­ര­ത്തു് അതു ക­ഴി­ക്കു­ക, ഉ­റ­ങ്ങേ­ണ്ട നേ­ര­ത്തു­റ­ങ്ങു­ക, അതു തന്നെ.”

“എ­ല്ലാ­വ­രും അ­തു­ത­ന്നെ­യ­ല്ലേ ചെ­യ്യു­ന്ന­തു്? അ­പ്പോൾ എ­ല്ലാ­വ­രും ആ­ത്മീ­യ­ത­യു­ടെ പാ­ത­യി­ലാ­ണെ­ന്നും പ­റ­ഞ്ഞു­കൂ­ടേ?”

“അ­ങ്ങ­നെ­യ­ല്ല. ആഹാരം ക­ഴി­ക്കേ­ണ്ട സ­മ­യ­ത്തു് അവർ ആഹാരം ക­ഴി­ക്കി­ല്ല; നൂ­റു­നൂ­റു ചി­ന്ത­കൾ അവരെ ത­ട­യു­ക­യാ­വും. ഉ­റ­ങ്ങേ­ണ്ട നേ­ര­ത്തു് അ­വർ­ക്കു­റ­ക്കം വ­രി­ക­യു­മി­ല്ല; ഉ­പാ­യ­ങ്ങ­ളും ത­ന്ത്ര­ങ്ങ­ളു­മാ­ലോ­ചി­ച്ചു് അവർ ഉ­റ­ങ്ങാ­തെ കി­ട­ക്കും.”

48

ഒരു ഗു­രു­വി­ന്റെ ജ­ന­പ്രീ­തി മ­റ്റൊ­രു ഗു­രു­വി­ന്റെ ശി­ഷ്യ­നു് അത്ര ബോ­ധി­ച്ചി­ല്ല. അയാൾ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ക­യ­റി­ച്ചെ­ന്നു് ഇ­ങ്ങ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“നി­ങ്ങ­ളെ ബ­ഹു­മാ­നി­ക്കു­ന്ന­വർ നി­ങ്ങ­ളെ അ­നു­സ­രി­ക്ക­ണ­മ­ല്ലോ; എ­നി­ക്കു നി­ങ്ങ­ളെ തീരെ ബ­ഹു­മാ­ന­മി­ല്ല. എ­ന്നെ­ക്കൊ­ണ്ട­നു­സ­രി­പ്പി­ക്കാൻ നി­ങ്ങ­ളെ­ക്കൊ­ണ്ടാ­വു­മോ?”

“ഒ­ന്ന­ടു­ത്തു വരൂ, ഞാൻ ആ­ളെ­യൊ­ന്നു കാ­ണ­ട്ടെ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

അയാൾ ഗർ­വ്വോ­ടെ ഗു­രു­വി­ന­ടു­ത്തേ­ക്കു ചെ­ന്നു.

ഗുരു പു­ഞ്ചി­രി­യോ­ടെ പ­റ­ഞ്ഞു, “എന്റെ ഇ­ട­തു­വ­ശ­ത്തു നി­ന്നാ­ട്ടെ.”

അയാൾ അ­നു­സ­രി­ച്ചു.

“നി­ല്ക്ക­ണേ, വ­ല­തു­വ­ശ­ത്തു നി­ന്നാൽ ഞാൻ പ­റ­യു­ന്ന­തു നി­ങ്ങൾ­ക്കു വ്യ­ക്ത­മാ­വും. ഇ­ങ്ങോ­ട്ടു മാ­റി­നി­ന്നാ­ട്ടെ.”

അതും അ­യാ­ള­നു­സ­രി­ച്ചു.

“കണ്ടോ, നി­ങ്ങ­ളെ­ന്നെ അ­നു­സ­രി­ക്കു­ക­യാ­ണ­ല്ലോ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “നി­ങ്ങൾ ആളു വളരെ സ­മാ­ധാ­ന­പ്ര­കൃ­തി­യാ­ണെ­ന്നു തോ­ന്നു­ന്നു. ഇ­രി­ക്കൂ, ഞാൻ പ­റ­യു­ന്ന­തു കേൾ­ക്കൂ.”

49

“പു­ല്ലി­നും മ­ര­ത്തി­നും വരെ നിർ­വാ­ണം പ്രാ­പി­ക്കാ­മെ­ന്നു സൂ­ത്ര­ങ്ങൾ പ­റ­യു­ന്നു,” ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു സംശയം ചോ­ദി­ച്ചു,” പക്ഷേ, എ­ത്ര­യാ­ലോ­ചി­ച്ചി­ട്ടും അ­തെ­ങ്ങ­നെ­യെ­ന്നു് എ­നി­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­വു­ന്നി­ല്ല.”

“പു­ല്ലി­ന്റെ­യും മ­ര­ത്തി­ന്റെ­യും നിർ­വാ­ണ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചെ­ന്തി­നു തല പു­ക­യ്ക്കു­ന്നു?” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. “സ്വ­ന്തം നിർ­വാ­ണ­മാ­ണു വിഷയം. അ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു നീ ആ­ലോ­ചി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടോ?”

50

ശി­ഷ്യൻ ധ്യാ­ന­ത്തി­ലി­രി­ക്കു­മ്പോൾ എ­ന്താ­ണ­വ­ന്റെ ഉ­ദ്ദേ­ശ്യ­മെ­ന്നു് ഗുരു ചെ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ചു.

“എ­നി­ക്കു ബു­ദ്ധ­നാ­വ­ണം,” ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

അതു കേ­ട്ട­യു­ട­നേ ഗുരു അ­ടു­ത്തു­കി­ട­ന്ന ഒരു പാ­റ­ക്ക­ല്ലെ­ടു­ത്തു ചു­ര­ണ്ടാൻ തു­ട­ങ്ങി.

ഗു­രു­വി­ന്റെ ആ പ്ര­വൃ­ത്തി­യു­ടെ ഉ­ദ്ദേ­ശ്യ­മ­റി­യാൻ ശി­ഷ്യ­നും താ­ല്പ­ര്യ­മു­ണ്ടാ­യി.

“ഞാ­നി­തു ചു­ര­ണ്ടി­മി­നു­ക്കി ക­ണ്ണാ­ടി­യാ­ക്കാൻ പോ­കു­ന്നു,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

ശി­ഷ്യ­ന­തു ബോ­ദ്ധ്യ­മാ­യി­ല്ല:

“കല്ലു മി­നു­ക്കി­യാൽ ക­ണ്ണാ­ടി­യാ­വു­മോ?”

“ധ്യാ­ന­ത്തി­ലി­രു­ന്നാൽ ബു­ദ്ധ­നാ­വു­മോ?” ഗുരു തി­രി­ച്ചു­ചോ­ദി­ച്ചു.

51
images/Daruma_on_a_Boat-06.png

ഒരു കൊ­ള്ള­സം­ഘം വ­ന്നി­റ­ങ്ങി ഗ്രാ­മം മു­ഴു­വൻ ചു­ട്ടെ­രി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. സ­ക­ല­രും നാടു വി­ട്ടോ­ടി­യി­ട്ടും വൃ­ദ്ധ­നാ­യ ഒരു ഗുരു മാ­ത്രം ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ത­ങ്ങു­ന്നു­ണ്ടെ­ന്ന­റി­ഞ്ഞു് കൊ­ള്ള­ത്ത­ല­വ­നു രോ­ഷ­മാ­യി. അയാൾ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ചെ­ന്നു് ഗു­രു­വി­നെ നോ­ക്കി ആ­ക്രോ­ശി­ച്ചു:

“ഞാ­നാ­രാ­ണെ­ന്നു ത­നി­ക്ക­റി­യി­ല്ലേ? ഒറ്റ വാൾ­വീ­ശ­ലി­നു ഞാൻ തന്നെ രണ്ടു തു­ണ്ട­മാ­ക്കും, ക­ണ്ണൊ­ന്നു ചി­മ്മാ­തെ!”

കി­ഴ­വ­നാ­യ ഗുരു ഒരു പു­ഞ്ചി­രി­യോ­ടെ ഇ­ങ്ങ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഞാ­നാ­രെ­ന്നു നി­ങ്ങൾ­ക്കു മ­ന­സ്സി­ലാ­യി­ല്ലേ? നി­ങ്ങൾ വാളു വ­ലി­ച്ചൂ­രി ഒ­റ്റ­വീ­ശ­ലി­നു് എന്നെ രണ്ടു തു­ണ്ട­മാ­ക്കാൻ ഞാൻ നി­ന്നു­ത­രും, ക­ണ്ണൊ­ന്നു ചി­മ്മാ­തെ.”

കൊ­ള്ള­ത്ത­ല­വൻ നാ­ണി­ച്ചു­പോ­യി.

52

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും കൂടി ന­ട­ക്കാ­നി­റ­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ കാ­ട്ടു­വാ­ത്തു­കൾ പ­റ­ന്നു­പോ­കു­ന്ന­തു കണ്ടു.

“അ­വ­യെ­ന്തു് ?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു

“കാ­ട്ടു­വാ­ത്തു­കൾ,” ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

“അ­വ­യെ­ങ്ങോ­ട്ടു പോ­കു­ന്നു?”

“അവ പൊ­യ്ക്ക­ഴി­ഞ്ഞ­ല്ലോ!”

അതു കേ­ട്ട­യു­ട­നേ ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്റെ മൂ­ക്കി­നു പി­ടി­ച്ചു ഞെ­രി­ച്ചു. അയാൾ വേദന കൊ­ണ്ട­ല­റി­യ­പ്പോൾ ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു:

“അ­വ­യെ­ങ്ങ­നെ­യ­ങ്ങു പോകാൻ?”

അതു കേ­ട്ട­യു­ട­നേ ശി­ഷ്യ­നു ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യി.

53

ഗുരു: “നീ­യെ­ന്താ­ണു തേ­ടു­ന്ന­തു്?”

ശി­ഷ്യൻ: “ബോ­ധോ­ദ­യം.”

ഗുരു: “നി­ന­ക്കു­ള്ളി­ലൊ­രു നി­ധി­യു­ണ്ട­ല്ലോ. നീ­യെ­ന്തി­നാ­ണ­തു പുറമേ തേ­ടു­ന്ന­തു്?”

ശി­ഷ്യൻ: “എ­വി­ടെ­യാ­ണെ­ന്റെ നിധി?”

ഗുരു: “നീ തേ­ടു­ന്ന­തു തന്നെ നി­ന്റെ നിധി.”

54

ആ­ശ്ര­മം പു­തു­ക്കി­പ്പ­ണി­യു­ന്ന­തി­നാ­യി ധ­നി­ക­നാ­യ ഒരു വ്യാ­പാ­രി ഒരു ചാ­ക്കു സ്വർ­ണ്ണം സം­ഭാ­വ­ന ചെ­യ്തു. സം­ഭാ­വ­ന വാ­ങ്ങി­വ­ച്ച­ത­ല്ലാ­തെ ഗുരു ഒരു ന­ന്ദി­വാ­ക്കു പോലും പ­റ­യാ­തി­രു­ന്ന­തിൽ വ്യാ­പാ­രി­ക്കു നീരസം തോ­ന്നി.

“ചാ­ക്കു നിറയെ സ്വർ­ണ്ണ­മാ­ണു്.” അയാൾ ഓർ­മ്മ­പ്പെ­ടു­ത്തി.

“അതു നി­ങ്ങൾ നേ­ര­ത്തേ പ­റ­ഞ്ഞ­താ­ണ­ല്ലോ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “ഞാൻ നന്ദി പ­റ­യ­ണ­മെ­ന്നു നി­ങ്ങൾ­ക്കു­ണ്ടാ­വും.”

“അതു വേ­ണ്ട­താ­ണെ­ന്നു തോ­ന്നു­ന്നു,” വ്യാ­പാ­രി പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­ന്തി­നു്?”, ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു, “വാ­ങ്ങു­ന്ന­വ­ന­ല്ല, കൊ­ടു­ക്കു­ന്ന­വ­നാ­ണു് നന്ദി വേ­ണ്ട­തു്.”

55

ഒരു പ­ണ്ഡി­തൻ സെൻ പ­ഠി­യ്ക്കാൻ ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു. ഗുരു പ­ണ്ഡി­ത­നു് ചായ പ­കർ­ന്നു. കപ്പു നി­റ­ഞ്ഞി­ട്ടും അ­ദ്ദേ­ഹം ചായ പ­കർ­ന്നു­കൊ­ണ്ടേ­യി­രു­ന്നു. കപ്പ് ക­വി­ഞ്ഞൊ­ഴു­കി­യ­പ്പോൾ പ­ണ്ഡി­ത­നു് ഇ­രി­പ്പു­റ­യ്ക്കാ­താ­യി.

“കപ്പു നി­റ­ഞ്ഞ­ല്ലോ, ഗുരോ! ഇനി അ­തി­ലൊ­ന്നും കൊ­ള്ളി­ല്ല,” അയാൾ പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഈ കപ്പു പോ­ലെ­യാ­ണു നി­ങ്ങ­ളും,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. “നി­റ­ഞ്ഞി­രി­ക്കു­ന്ന­തൊ­ന്നി­ലേ­ക്കു് ഞാ­നെ­ന്തു പകരാൻ?”

56

ഗുരു കൊ­ട്ടാ­ര­ത്തിൽ ക­ട­ന്നു­ചെ­ന്നു. എ­ന്താ­ണ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ആ­വ­ശ്യ­മെ­ന്നു രാ­ജാ­വു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഈ സ­ത്ര­ത്തിൽ അ­ല്പ­നേ­രം ത­ങ്ങാൻ ഒരിടം വേണം,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഇതു സ­ത്ര­മ­ല്ല, എന്റെ കൊ­ട്ടാ­ര­മാ­ണു്” രാ­ജാ­വു് ഓർ­മ്മ­പ്പെ­ടു­ത്തി.

“അ­ങ്ങ­യ്ക്കു മു­മ്പു് ഇ­താ­രു­ടേ­താ­യി­രു­ന്നു?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

“എന്റെ അ­ച്ഛ­ന്റെ. അ­ദ്ദേ­ഹം മ­രി­ച്ചു­പോ­യി.”

“അ­തി­നും മു­മ്പു്?”

“മു­ത്ത­ശ്ശ­ന്റെ. അ­ദ്ദേ­ഹ­വും മ­രി­ച്ചു­പോ­യി.”

“ആളുകൾ അ­ല്പ­നേ­രം തങ്ങി പി­ന്നെ യാത്ര തു­ട­രു­ന്ന ഒരിടം സ­ത്ര­മ­ല്ലെ­ന്നാ­ണോ അങ്ങു പ­റ­യു­ന്ന­തു്?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

57

ബു­ദ്ധ­ശി­ഷ്യ­നാ­യ സു­ഭൂ­തി ശൂ­ന്യ­വാ­ദ­ത്തി­ന്റെ പൊ­രു­ളു ക­ണ്ട­വ­നാ­യി­രു­ന്നു. ഒ­രി­ക്ക­ല­ദ്ദേ­ഹം ഒരു മ­ര­ച്ചു­വ­ട്ടിൽ ധ്യാ­ന­ത്തി­ലി­രി­ക്കു­മ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു മേൽ പൂ­ക്കൾ കൊ­ഴി­ഞ്ഞു­വീ­ണു.

“ശൂ­ന്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു് അങ്ങു ചെയ്ത പ്ര­ഭാ­ഷ­ണ­ത്തി­നു് ഞ­ങ്ങ­ളു­ടെ പ്ര­ശം­സ­യാ­ണി­തു്,” ദേവകൾ മ­ന്ത്രി­ച്ചു.

“അതിനു ഞാൻ ശൂ­ന്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചൊ­ന്നും പ­റ­ഞ്ഞി­ല്ല­ല്ലോ?” സു­ഭൂ­തി പ­റ­ഞ്ഞു.

“ശൂ­ന്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ച­ങ്ങു മി­ണ്ടി­യി­ല്ല, ശൂ­ന്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ചു ഞങ്ങൾ കേ­ട്ട­തു­മി­ല്ല,” ദേവകൾ പ­റ­ഞ്ഞു, “ഇതു തന്നെ ശു­ദ്ധ­ശൂ­ന്യം.”

പൂ­ക്കൾ മഴ പോലെ ചൊ­രി­ഞ്ഞു.

58

ഒരു കൃ­ഷി­ക്കാ­ര­ന്റെ കുതിര ഓ­ടി­പ്പൊ­യ്ക്ക­ള­ഞ്ഞു. അ­യൽ­ക്കാർ സ­ഹ­താ­പ­വു­മാ­യെ­ത്തി:

“വ­ല്ലാ­ത്തൊ­രു ഭാ­ഗ്യ­ക്കേ­ടാ­യി­പ്പോ­യി!”

“അ­ങ്ങ­നെ­യാ­വാം,” കൃ­ഷി­ക്കാ­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

അ­ടു­ത്ത ദിവസം രാ­വി­ലെ കുതിര മ­ട­ങ്ങി­യെ­ത്തി; ഒപ്പം മൂ­ന്നു കാ­ട്ടു­കു­തി­ര­ക­ളു­മു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. അ­യൽ­ക്കാർ വീ­ണ്ടു­മെ­ത്തി:

“നി­ങ്ങ­ളു­ടെ ഭാ­ഗ്യം നോ­ക്ക­ണേ!”

“അ­ങ്ങ­നെ­യാ­വാം,” കൃ­ഷി­ക്കാ­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

അ­ടു­ത്ത ദിവസം ഒരു കാ­ട്ടു­കു­തി­ര­യ്ക്കു മേൽ സവാരി ചെ­യ്യാൻ നോ­ക്കി­യ അ­യാ­ളു­ടെ മകനെ കുതിര കു­ട­ഞ്ഞു താഴെ വീ­ഴ്ത്തി; അ­യാ­ളു­ടെ കൈ ഒ­ടി­യു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഇ­ത്ത­വ­ണ­യും സ­ഹ­താ­പ­വും സാ­ന്ത്വ­ന­വു­മാ­യി അ­യ­ല്ക്കാ­രെ­ത്തി.

“അ­ങ്ങ­നെ­യാ­വാം,” കൃ­ഷി­ക്കാ­ര­നു് അതേ പ്ര­തി­ക­ര­ണ­മു­ള്ളു.

അ­തി­ന­ടു­ത്ത ദിവസം ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­രെ പ­ട്ടാ­ള­ത്തിൽ ചേർ­ക്കാൻ അ­ധി­കാ­രി­ക­ളെ­ത്തി. കൃ­ഷി­ക്കാ­ര­ന്റെ മകൻ കൈ­യൊ­ടി­ഞ്ഞു കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണെ­ന്നു ക­ണ്ട­പ്പോൾ അവർ അയാളെ ഒ­ഴി­വാ­ക്കി.

“നി­ങ്ങ­ളു­ടെ ഭാ­ഗ്യം നോ­ക്ക­ണേ!” അ­യൽ­ക്കാർ അയാളെ പ്ര­ശം­സ കൊ­ണ്ടു മൂടി.

“അ­ങ്ങ­നെ­യാ­വാം,” എന്നേ കൃ­ഷി­ക്കാ­രൻ പ­റ­ഞ്ഞു­ള്ളു.

59

കുറേ അ­മ്പെ­യ്ത്തു­മ­ത്സ­ര­ങ്ങൾ ജ­യി­ച്ചു­ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­ര­നാ­യ ഒരു വി­ല്ലാ­ളി­യ്ക്കു ത­ല­ക്ക­നം വച്ചു. വി­ല്ലാ­ളി കൂ­ടി­യാ­യ ഒരു സെൻ­ഗു­രു­വി­നു മു­ന്നിൽ തന്റെ പ്രാ­ഗ­ത്ഭ്യം തെ­ളി­യി­ച്ചി­ട്ടു് അ­തു­പോ­ലൊ­ന്നു ചെ­യ്യാൻ ഗു­രു­വി­നു ക­ഴി­യു­മോ­യെ­ന്നു് വെ­ല്ലു­വി­ളി­യ്ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഗുരു ഒ­ന്നും മി­ണ്ടാ­തെ അയാളെ മ­ല­യി­ലേ­ക്കു വി­ളി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു­പോ­യി. അവിടെ ഒരു ഗർ­ത്ത­ത്തി­നു മേൽ ഒ­രൊ­റ്റ­ത്ത­ടി­പ്പാ­ല­മി­ട്ടി­രു­ന്ന­തി­നു മു­ക­ളിൽ നി­ന്നു­കൊ­ണ്ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം വ­ള­രെ­യ­ക­ലെ ഒരു ല­ക്ഷ്യ­ത്തിൽ അ­മ്പെ­യ്തു കൊ­ള്ളി­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു് അതു പോ­ലെ­യൊ­ന്നു ചെ­യ്യാൻ ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­ര­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. തന്നെ വി­ഴു­ങ്ങാ­നെ­ന്ന പോലെ കാ­ത്തി­രി­ക്കു­ന്ന ഗർ­ത്തം ക­ണ്ട­പ്പോൾ അ­യാൾ­ക്കു കാലു വി­റ­ച്ചു­പോ­യി. അ­മ്പെ­യ്യു­ന്ന­തു പോ­ക­ട്ടെ, ആ ത­ടി­യിൽ കാ­ലെ­ടു­ത്തു വ­യ്ക്കാൻ കൂടി അ­യാൾ­ക്കു ഭ­യ­മാ­യി.

“വി­ല്ലു് തന്റെ വ­രു­തി­യിൽ­ത്ത­ന്നെ,” ഗുരു അയാളെ ഉ­പ­ദേ­ശി­ച്ചു, “പക്ഷേ, ഉ­ന്ന­ത്തിൽ കൊ­ള്ളി­യ്ക്കു­ന്ന മ­ന­സ്സു് ഇ­നി­യും തന്റെ വ­രു­തി­യി­ലാ­യി­ട്ടി­ല്ല.”

60

ത­നി­യ്ക്കു കി­ട്ടു­ന്ന പ­രി­ശീ­ല­നം എന്തു മാ­തി­രി­യാ­യി­രി­ക്കു­മെ­ന്നു് പു­തി­യ­താ­യി വ­ന്നു­ചേർ­ന്ന ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഞാൻ ഒ­രോ­ട്ടു­മ­ണി­യാ­ണെ­ന്നു കരുതൂ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “എന്നെ പ­തു­ക്കെ­യൊ­ന്നു തൊ­ട്ടാൽ നേർ­ത്തൊ­രു മ­ണി­നാ­ദം കേൾ­ക്കാം; ആ­ഞ്ഞൊ­ന്ന­ടി­ച്ചാ­ലോ, നാടു മു­ഴു­വൻ കേൾ­ക്കു­ന്ന മു­ഴ­ക്ക­വും!”

61
images/Zen_ZhS.png

രാ­ജാ­വു്: “ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യ ഒ­രാൾ­ക്കു് മ­രി­ച്ചാൽ എന്തു സം­ഭ­വി­ക്കു­ന്നു?”

ഗുരു: “അതു ഞാ­നെ­ങ്ങ­നെ അ­റി­യാൻ?”

രാ­ജാ­വു്: “അങ്ങു ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യ ആ­ള­ല്ലേ?”

ഗുരു: “അതെ; പക്ഷേ, മ­രി­ച്ച­യാ­ള­ല്ല­ല്ലോ.”

62

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും കൂടി വ­ലി­യൊ­രു ചു­മ­ടു­മെ­ടു­ത്തു് മല ക­യ­റു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. ഇ­ട­യ്ക്കു ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഗുരോ, ഈ ബോ­ധോ­ദ­യ­മെ­ന്നാൽ എ­ന്താ­ണു്?”

ഗുരു ഒ­ന്നും മി­ണ്ടാ­തെ തന്റെ ചുമടു താഴെ വച്ചു.

ശി­ഷ്യൻ പി­ന്നെ­യും ചോ­ദി­ച്ചു:

“ബോ­ധോ­ദ­യം ക­ഴി­ഞ്ഞ അവസ്ഥ എ­ന്താ­യി­രി­ക്കും?”

ഗുരു ചു­മ­ടെ­ടു­ത്തു വീ­ണ്ടും ന­ട­ന്നു.

63

ഗു­രു­ക്ക­ന്മാ­രാ­യി ത­നി­ക്കു കൈ­മാ­റി­ക്കി­ട്ടി­യ സ്ഫ­ടി­ക­പാ­ത്രം ഗുരു തന്റെ ഒരു ശി­ഷ്യ­നെ ഏ­ല്പി­ച്ചി­ട്ടു് അതു് ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലെ മ­റ്റൊ­രു മു­റി­യിൽ ഭ­ദ്ര­മാ­യി കൊ­ണ്ടു­വ­യ്ക്കാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. ഗു­രു­വി­ന­ത്ര­മേൽ പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ടൊ­രു വസ്തു വീ­ഴാ­തെ, ഉ­ട­യാ­തെ യ­ഥാ­സ്ഥാ­ന­ത്തെ­ത്തി­ക്കു­ക എന്ന ഭാ­രി­ച്ച ദൗ­ത്യ­ത്തിൽ വിറ പൂണ്ട ശി­ഷ്യ­ന്റെ ശ്ര­ദ്ധ മു­ഴു­വൻ പാ­ത്രം മു­റു­കെ­പ്പി­ടി­ക്കു­ക എ­ന്ന­തി­ലാ­യി; തന്റെ കാ­ലു­കൾ എ­ങ്ങോ­ട്ടു പോ­കു­ന്നു എ­ന്ന­തു വി­ട്ടു­ക­ള­ഞ്ഞു. അ­യാൾ­ക്കൊ­ന്നി­ട­റി, പാ­ത്രം താഴെ വീണു ത­രി­പ്പ­ണ­മാ­വു­ക­യും ചെ­യ്തു. ജീ­വ­ച്ഛ­വ­മാ­യി ഗു­രു­വി­ന്റെ മു­ന്നി­ലെ­ത്തി തന്റെ അ­ബ­ദ്ധ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ച­റി­യി­ച്ച ശി­ഷ്യ­നെ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ മു­ഖ­ത്തെ പ്ര­സാ­ദ­ഭാ­വം അ­ത്ഭു­ത­പ്പെ­ടു­ത്തി­ക്ക­ള­ഞ്ഞു. ശി­ഷ്യ­നെ താ­ണു­വ­ണ­ങ്ങി­ക്കൊ­ണ്ടു് ഗുരു പ­റ­യു­ക­യാ­ണു്:

“എത്ര വ­ലി­യൊ­രു­പ­കാ­ര­മാ­ണു നീ­യെ­നി­ക്കു ചെ­യ്തു­ത­ന്ന­തു്! ഉ­ണർ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്ന സ­മ­യ­മാ­കെ എന്റെ മ­ന­സ്സി­നെ അ­പ­ഹ­രി­ച്ചി­രു­ന്ന ഒ­രു­ത്ക­ണ്ഠ­യിൽ നി­ന്നു് നീ­യെ­ന്നെ നി­വർ­ത്തി­ച്ചു­വ­ല്ലോ!”

64

പെ­ട്ടെ­ന്നു പൊ­ട്ടി­പ്പോ­കു­ന്ന രീ­തി­യിൽ അത്ര ലോ­ല­മാ­ണ­ല്ലോ ജ­പ്പാ­നി­ലെ ചാ­യ­ക്ക­പ്പു­കൾ എ­ന്നു് ഒരു ശി­ഷ്യൻ പ­രി­ത­പി­ച്ചു. അതിനു മ­റു­പ­ടി­യാ­യി ഗുരു ഇ­ങ്ങ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“അവ വളരെ ലോ­ല­മാ­ണെ­ന്ന­ല്ല അ­തി­നർ­ത്ഥം; നി­ങ്ങൾ­ക്ക­വ­യെ കൈ­കാ­ര്യം ചെ­യ്യാ­ന­റി­ഞ്ഞു­കൂ­ടാ എ­ന്നാ­ണു്. നി­ങ്ങൾ സ­ന്ദർ­ഭ­ത്തോ­ടൊ­ക്കു­ക, തി­രി­ച്ച­ല്ല.”

65

ഗുരു ച­ണ­നാ­രി­ന്റെ തൂ­ക്കം നോ­ക്കു­മ്പോൾ ശി­ഷ്യൻ ക­ട­ന്നു­വ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ചു:

“എ­ന്താ­ണു ബു­ദ്ധൻ?”

“അഞ്ചു കിലോ ചണം,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

66

ഗി­രി­വാ­സി­യാ­യ ഗു­രു­വി­നോ­ടു് ഒരു ഭി­ക്ഷു ചോ­ദി­ച്ചു:

“എ­ന്താ­ണു വഴി?”[1]

“എത്ര മ­നോ­ഹ­ര­മാ­യ ഒരു മല,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“മ­ല­യെ­ക്കു­റി­ച്ച­ല്ല, വ­ഴി­യെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ണു ഞാൻ ചോ­ദി­ച്ച­തു്,” ഭി­ക്ഷു വി­ട്ടി­ല്ല.

“മല ക­ട­ക്കാ­തെ നീ­യെ­ങ്ങ­നെ വ­ഴി­യി­ലേ­ക്കെ­ത്തും?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

67

ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ആ­ദ്യ­മാ­യി വന്ന ഒരു ഭി­ക്ഷു­വി­നോ­ടു ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഞാൻ നി­ങ്ങ­ളെ ഇതിനു മു­മ്പു ക­ണ്ടി­ട്ടു­ണ്ടോ?”

“ഇല്ല ഗുരോ, ഞാ­നി­താ­ദ്യ­മാ­യി­ട്ടാ­ണു്.”

“എ­ന്നാൽ അല്പം ചായ കു­ടി­ച്ചാ­ട്ടെ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

അ­ദ്ദേ­ഹം പി­ന്നെ മ­റ്റൊ­രു ഭി­ക്ഷു­വി­നു നേർ­ക്കു തി­രി­ഞ്ഞു:

“ഞാൻ നി­ങ്ങ­ളെ മു­മ്പു ക­ണ്ടി­ട്ടു­ണ്ടോ?”

“ഉ­വ്വു്, ഗുരോ, അ­ങ്ങെ­ന്നെ ക­ണ്ടി­ട്ടു­ണ്ടു്,” ആ ഭി­ക്ഷു പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­ങ്കിൽ അല്പം ചായ കു­ടി­ച്ചാ­ട്ടെ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

കു­റ­ച്ചു നേരം ക­ഴി­ഞ്ഞു് ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലെ കാ­ര്യ­സ്ഥ­നാ­യ ഭി­ക്ഷു ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“അ­ങ്ങി­തെ­ന്താ­ണു് രണ്ടു പേ­രോ­ടും ഒ­രു­പോ­ലെ പെ­രു­മാ­റാൻ?”

“താൻ പണ്ടേ ഇ­വി­ടെ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണോ?” ഗുരു ഒ­ച്ച­യു­യർ­ത്തി ചോ­ദി­ച്ചു.

“അതെ, ഗുരോ.”

“എ­ന്നാൽ അല്പം ചായ കു­ടി­ച്ചാ­ട്ടെ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

68

ഗുരു ശി­ഷ്യ­നെ മ­റ്റൊ­രാ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലേ­ക്കു പ­റ­ഞ്ഞ­യ­ച്ചു. അ­യാൾ­ക്ക­തു വലിയ വി­ഷ­മ­മാ­യി. തന്റെ പഠനം പി­ന്നി­ലാ­വു­മെ­ന്നു് അയാൾ ഭ­യ­ന്നു. അയാൾ മു­തിർ­ന്നൊ­രു ശി­ഷ്യ­നെ സ­ഹാ­യ­ത്തി­നു വി­ളി­ച്ചു:

“ഗു­രു­വി­നോ­ടു സ­മ്മ­തം വാ­ങ്ങി എന്റെ കൂടെ ഒന്നു വരൂ. എ­നി­ക്ക­റി­യാ­ത്ത­തൊ­രു­പാ­ടു­ണ്ടു്. പോകും വഴി ന­മു­ക്ക­തൊ­ക്കെ ചർച്ച ചെ­യ്യാം; അ­ങ്ങ­നെ യാ­ത്ര­യ്ക്കി­ടെ ന­മ്മു­ടെ പ­ഠ­ന­വും ന­ട­ക്കും.”

“കാ­ര്യം കൊ­ള്ളാം,” മറ്റേ ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു, “പക്ഷേ, ഞാ­നൊ­ന്നു ചോ­ദി­ക്ക­ട്ടെ. ത­നി­ക്കു വി­ശ­ന്നാൽ ഞാൻ ചോ­റു­ണ്ടാൽ മതിയോ? ത­നി­യ്ക്കു മു­ട­ന്തു­ണ്ടെ­ങ്കിൽ ഞാൻ നൃ­ത്തം വ­ച്ചി­ട്ടെ­ന്തു കാ­ര്യം? ത­നി­യ്ക്കു മു­ട്ടു­മ്പോൾ ഞാ­നാ­ണോ മൂ­ത്ര­മൊ­ഴി­ക്കു­ക?”

69

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും പ­ഠ­ന­ത്തിൽ മു­ഴു­കി­യി­രു­ന്നു് രാ­ത്രി വളരെ വൈകി.

“ഇനി ചെ­ന്നു­കി­ട­ന്നു­റ­ങ്ങു്,” ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

ശി­ഷ്യൻ പു­റ­ത്തേ­ക്കു­ള്ള വാതിൽ തു­റ­ന്നു:

“ഇവിടെ നല്ല ഇ­രു­ട്ടാ­ണു ഗുരോ.”

“എ­ന്നാൽ ഈ വി­ള­ക്കെ­ടു­ത്തോ,” ഒരു വി­ള­ക്കു കൊ­ളു­ത്തി­ക്കൊ­ണ്ടു് ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

ശി­ഷ്യൻ കൈ നീ­ട്ടി വി­ള­ക്കു വാ­ങ്ങി. ഗുരു മു­ന്നോ­ട്ടാ­ഞ്ഞു് അ­തൂ­തി­ക്കെ­ടു­ത്തു­ക­യും ചെ­യ്തു.

70

ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്മാർ­ക്കു മു­ന്നിൽ തന്റെ ഊ­ന്നു­വ­ടി വീ­ശി­ക്കാ­ണി­ച്ചി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഇതിനെ നി­ങ്ങൾ വ­ടി­യെ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞാൽ അ­തി­നു­ള്ള സ­ത്ത­യെ നി­ങ്ങൾ നി­ഷേ­ധി­ക്കു­ക­യാ­ണു്. വ­ടി­യെ­ന്ന­ല്ല വി­ളി­യ്ക്കു­ന്ന­തെ­ങ്കിൽ ഒരു പ്ര­ത്യ­ക്ഷ­വ­സ്തു­ത­യെ നി­ഷേ­ധി­ക്കു­ക­യു­മാ­ണു്. ഇതിനെ എന്തു വി­ളി­യ്ക്കാ­നാ­ണു് നി­ങ്ങൾ ഉ­ദ്ദേ­ശി­ക്കു­ന്ന­തു്?”

71
images/ZAOKIN-03.jpg

ശി­ഷ്യൻ: “ഞാൻ സ­ത്യ­ത്തെ അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു ന­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്; ഏതു മാ­ന­സി­കാ­വ­സ്ഥ വച്ചു വേണം ഞാ­ന­തി­നു പ­രി­ശീ­ലി­ക്കാൻ?”

ഗുരു: “മ­ന­സ്സെ­ന്നൊ­ന്നി­ല്ല; അ­തി­നാൽ ഒ­ര­വ­സ്ഥ­യി­ലേ­ക്കെ­ത്തി­ക്കാ­നു­മി­ല്ല. സ­ത്യ­മെ­ന്ന­തു­മി­ല്ല; അ­തി­നാൽ അ­തി­നാ­യി നീ പ­രി­ശീ­ലി­ക്കാ­നു­മി­ല്ല.”

ശി­ഷ്യൻ: “പ­രി­ശീ­ലി­പ്പി­ക്കാൻ മ­ന­സ്സു­മി­ല്ല, ക­ണ്ടെ­ത്താൻ സ­ത്യ­വു­മി­ല്ല­യെ­ങ്കിൽ എ­ന്തി­നാ­ണു് ഇ­ത്ര­യു­മാ­ളു­കൾ ദി­വ­സ­വും അ­ങ്ങേ­യ്ക്കു മു­ന്നിൽ വ­ന്നി­രു­ന്നു പ­ഠി­ക്കു­ക­യും ധ്യാ­നി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്ന­തു്?”

ഗുരു: “ഒരു ചു­വ­ടി­ട­മി­ല്ല ഇവിടെ; പി­ന്നെ­ങ്ങ­നെ ആളുകൾ ഇവിടെ വന്നു കൂടാൻ? എ­നി­ക്കു നാ­വു­മി­ല്ല; പി­ന്നെ­ങ്ങ­നെ ഞാ­ന­വ­രെ വി­ളി­ച്ചു­കൂ­ട്ടാൻ, പ­ഠി­പ്പി­ക്കാൻ?”

ശി­ഷ്യൻ: “അ­ങ്ങി­ങ്ങ­നെ നുണ പ­റ­യാ­മോ?”

ഗുരു: “നാ­വി­ല്ലാ­ത്ത ഞാൻ എ­ങ്ങ­നെ നുണ പറയാൻ?”

ശി­ഷ്യൻ (വി­ഷാ­ദ­ത്തോ­ടെ): “എ­നി­ക്ക­ങ്ങു പ­റ­യു­ന്ന­തൊ­ന്നും മ­ന­സ്സി­ലാ­വു­ന്നി­ല്ല.”

ഗുരു: “എ­നി­ക്കു ത­ന്നെ­യും മ­ന­സ്സി­ലാ­വു­ന്നി­ല്ല.”

72

ഗുരു: “ശി­ഷ്യാ.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഗുരോ.”

ഗുരു: “ശി­ഷ്യാ.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഗുരോ.”

ഗുരു: “ശി­ഷ്യാ.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഗുരോ.”

ഗുരു: “നി­ന്നെ ഇ­ത്ര­യും കി­ട­ന്നു വി­ളി­ച്ച­തി­നു് ഞാൻ നി­ന്നോ­ടു മാ­പ്പു ചോ­ദി­ക്ക­ട്ടെ. പക്ഷേ, സത്യം പ­റ­ഞ്ഞാൽ നീ എ­ന്നോ­ടാ­ണു് മാ­പ്പു ചോ­ദി­ക്കേ­ണ്ട­തു്.”

73

ശി­ഷ്യൻ: “ഒരു വാ­ത്തു­കു­ഞ്ഞി­നെ ഒരു കു­പ്പി­ക്കു­ള്ളി­ലി­ട്ടു വ­ളർ­ത്തു­ക­യാ­ണെ­ന്നി­രി­ക്ക­ട്ടെ. വാ­വ­ട്ട­ത്തി­ലൂ­ടെ അതിനു തീറ്റ കൊ­ടു­ക്കു­ന്നു. അ­ങ്ങ­നെ അതു വ­ളർ­ന്നു­വ­ളർ­ന്നു് മു­ഴു­ത്തൊ­രു വാ­ത്താ­കു­ന്നു, കു­പ്പി­യിൽ കൊ­ള്ളാ­തെ­യു­മാ­കു­ന്നു. വാ­ത്തി­നെ കൊ­ല്ലാ­തെ, കു­പ്പി പൊ­ട്ടാ­തെ എ­ങ്ങ­നെ അതിനെ പു­റ­ത്തെ­ടു­ക്കും, ഗുരോ?”

“ശി­ഷ്യാ!” കൈ കൊ­ട്ടി­ക്കൊ­ണ്ടു് ഗുരു അലറി.

“എന്തോ!” ഞെ­ട്ടി­പ്പോ­യ ശി­ഷ്യൻ വിളി കേ­ട്ടു.

“കണ്ടോ!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. “വാ­ത്തു് പു­റ­ത്താ­യി!”

74

ഒരു ഭി­ക്ഷു­വി­ന്റെ ശ­വ­മ­ഞ്ച­വു­മെ­ടു­ത്തു് ശ്മ­ശാ­ന­ത്തി­ലേ­ക്കു പോ­കു­ന്ന­വ­രെ നോ­ക്കി­യി­ട്ടു ഗുരു ഇ­ങ്ങ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“ജീ­വ­നു­ള്ള ഒ­രു­ത്ത­ന്റെ പി­ന്നാ­ലെ എത്ര ശ­വ­ങ്ങ­ളാ­ണു ന­ട­ക്കു­ന്ന­തെ­ന്നു നോ­ക്കൂ!”

75

കൊ­ക്ക­യി­ലേ­ക്കു ത­ള്ളി­നി­ല്ക്കു­ന്നൊ­രു മ­ര­ക്കൊ­മ്പിൽ ക­ടി­ച്ചു­പി­ടി­ച്ചു കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണൊ­രാൾ. മ­റ്റൊ­രാൾ അ­യാ­ളോ­ടു ചോ­ദി­ക്കു­ക­യാ­ണു്:

“ബോ­ധി­ധർ­മ്മൻ പ­ടി­ഞ്ഞാ­റു നി­ന്നാ­ണു വ­ന്ന­തെ­ങ്കിൽ എ­ന്താ­ണ­തി­ന്റെ വി­വ­ക്ഷ?”

അ­തി­ന­യാൾ ഉ­ത്ത­രം പ­റ­ഞ്ഞി­ല്ലെ­ങ്കിൽ അ­ജ്ഞ­നാ­ണ­യാ­ളെ­ന്നു വരും. ഉ­ത്ത­രം പറയാൻ വായ തു­റ­ന്നാൽ അ­യാൾ­ക്കു ജീ­വ­നും ന­ഷ്ട­മാ­കും. ഗുരു ചോ­ദി­ക്കു­ന്നു:

“ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു സ­ന്ദർ­ഭ­ത്തിൽ നി­ങ്ങ­ളെ­ന്തു ചെ­യ്യും?”

76

സെ­ന്നി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചെ­ന്തു ചോ­ദി­ച്ചാ­ലും ഗു­രു­വി­ന്റെ മ­റു­പ­ടി ചൂ­ണ്ടു­വി­രൽ ഉ­യർ­ത്തി­ക്കാ­ട്ടു­ക­യാ­ണു്. ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലെ ഒരു ബാ­ല­ഭി­ക്ഷു ഇ­ത­നു­ക­രി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി. ഗു­രു­വി­ന്റെ ശ്ര­ദ്ധ­യിൽ ഇതു പെ­ട്ട­പ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹം അവനെ ക­ട­ന്നു­പി­ടി­ച്ചു് അ­വ­ന്റെ ചൂ­ണ്ടു­വി­രൽ ചെ­ത്തി­ക്ക­ള­ഞ്ഞു. കു­ട്ടി അ­ല­റി­വി­ളി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടോ­ടി­യ­പ്പോൾ ഗുരു അ­വ­നോ­ടു നി­ല്ക്കാ­നാ­ജ്ഞാ­പി­ച്ചു. അവൻ തി­രി­ഞ്ഞു­നി­ന്ന­പ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹം തന്റെ ചൂ­ണ്ടു­വി­രൽ ഉ­യർ­ത്തി­ക്കാ­ണി­ച്ചു. അവനു ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യ­തു് അ­പ്പോ­ഴാ­ണു്.

77

ഒരു സെൻ­ഗു­രു ബു­ദ്ധ­ന്റെ സൂ­ത്ര­ങ്ങൾ അ­ച്ച­ടി­പ്പി­ക്കു­വാൻ തീ­രു­മാ­നി­ച്ചു. മരം കൊ­ണ്ടു­ള്ള അ­ച്ചെ­ടു­ത്തു വേണം അ­ന്നൊ­ക്കെ പു­സ്ത­ക­മ­ടി­ക്കാൻ. ഭാ­രി­ച്ച ചിലവു വ­രു­മ­തി­നു്. ഗുരു നാടു നീ­ളെ­യ­ല­ഞ്ഞും ഇ­ര­ന്നും പത്തു കൊ­ല്ലം കൊ­ണ്ടു് പണം സ്വ­രൂ­പി­ച്ചു. അ­പ്പോ­ഴാ­ണു് മഴയും വെ­ള്ള­പ്പൊ­ക്ക­വും ജ­പ്പാ­നിൽ നാശം വി­ത­യ്ക്കു­ന്ന­തു്. ഗുരു തന്റെ കൈ­യി­ലു­ള്ള­തൊ­ക്കെ ദു­രി­താ­ശ്വാ­സ­ത്തി­നാ­യി വി­നി­യോ­ഗി­ച്ചു. നാടു സാ­ധാ­ര­ണ­നി­ല­യി­ലേ­ക്കു മ­ട­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ ഗുരു വീ­ണ്ടും തന്റെ ദൗ­ത്യ­മേ­റ്റെ­ടു­ത്തു. പി­ന്നെ­യു­മൊ­രു പത്തു കൊ­ല്ലം കൊ­ണ്ടു് ആ­വ­ശ്യ­മാ­യ പണം അ­ദ്ദേ­ഹം ക­ണ്ടെ­ത്തി. അ­പ്പോ­ഴേ­ക്കും പക്ഷേ, നാ­ട്ടിൽ ഒരു മ­ഹാ­മാ­രി പ­ടർ­ന്നു­പി­ടി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഗുരു അ­ച്ച­ടി മാ­റ്റി­വ­ച്ചു് രോ­ഗ­ശു­ശ്രൂ­ഷ­യ്ക്കാ­യി പണം മു­ഴു­വൻ ചെ­ല­വാ­ക്കി. രോ­ഗ­ഭീ­തി ഒ­ന്ന­ട­ങ്ങി­യ­പ്പോൾ ഗുരു പി­ന്നെ­യും ഭി­ക്ഷാ­ട­ന­ത്തി­നി­റ­ങ്ങി. ഇ­രു­പ­തു കൊ­ല്ല­മെ­ടു­ത്തു് ആ­വ­ശ്യ­ത്തി­നു­ള്ള പണം അ­ദ്ദേ­ഹം ക­ണ്ടെ­ത്തി. മറ്റു ത­ട­സ്സ­ങ്ങ­ളൊ­ന്നു­മി­ല്ലാ­തെ പു­സ്ത­കം അ­ച്ച­ടി­പ്പി­ക്കാ­നും അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു ക­ഴി­ഞ്ഞു. ജ­പ്പാൻ­കാർ പ­റ­യാ­റു­ണ്ടു്, മൂ­ന്നു കൂ­ട്ടം പു­സ്ത­ക­ങ്ങ­ളാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹം ത­യാ­റാ­ക്കി­യ­തെ­ന്നു്; അ­ദൃ­ശ്യ­ങ്ങ­ളാ­യ ആ­ദ്യ­ത്തെ രണ്ടു കൂ­ട്ട­മാ­ണു് മൂ­ന്നാ­മ­ത്തേ­തി­ലും മി­ക­ച്ച­തെ­ന്നും.

78

ഒരു കൈ കൊ­ട്ടി­യാൽ കേൾ­ക്കു­ന്ന ഒ­ച്ച­യെ­ന്തെ­ന്നു വി­ശ­ദീ­ക­രി­ക്കാൻ ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. അയാൾ പ­റ­ഞ്ഞ­തൊ­ന്നും ഗു­രു­വി­നു ബോ­ദ്ധ്യ­മാ­യി­ല്ല. ഭ­ക്ഷ­ണ­ത്തോ­ടും പ­ണ­ത്തോ­ടും വ­സ്തു­ക്ക­ളോ­ടും ആ ശ­ബ്ദ­ത്തോ­ടും കെ­ട്ടു­പി­ണ­ഞ്ഞു കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണ­യാ­ളെ­ന്നു് ഗുരു ശി­ഷ്യ­നെ ശ­കാ­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു:

“നീ ച­ത്താൽ അതാണു ഭേദം. അതോടെ ആ പ്ര­ശ്ന­ത്തി­നു പ­രി­ഹാ­ര­വു­മാ­യി.”

അ­ടു­ത്ത തവണ ശി­ഷ്യൻ ചെ­ന്ന­പ്പോൾ ഒരു കൈ കൊ­ട്ടി­യാൽ കേൾ­ക്കു­ന്ന­തെ­ന്തെ­ന്നു ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു. ശി­ഷ്യൻ ച­ത്ത­പോ­ലെ താഴെ വീ­ഴു­ക­യും ചെ­യ്തു.

“അതു ശരി, നീ ച­ത്തു­പോ­യ­ല്ലേ?” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “പക്ഷേ, ഒരു കൈ­യു­ടെ ശ­ബ്ദ­മെ­ന്താ­യി?”

“അ­തി­ന്റെ പൊ­രു­ളെ­നി­ക്കു തി­രി­ഞ്ഞി­ട്ടി­ല്ല, ഗുരോ,” ശി­ഷ്യൻ പ­ര­വ­ശ­നാ­യി.

“മ­രി­ച്ച­വർ മി­ണ്ടി­ല്ല!” ഗുരു ഒ­ച്ച­യി­ട്ടു, “ക­ട­ക്കു പു­റ­ത്തു്!”

79

പ്രാ­യ­മ­ധി­ക­മാ­യ­പ്പോൾ ഗുരു തന്റെ പ്രി­യ­പ്പെ­ട്ട ശി­ഷ്യ­നെ അ­ടു­ത്തു വി­ളി­ച്ചു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഇനി എന്റെ പാ­ര­മ്പ­ര്യം തു­ടർ­ന്നു­പോ­കേ­ണ്ട­തു നീ­യാ­ണു്. ഗു­രു­ക്ക­ന്മാ­രാ­യി എ­നി­ക്കു കി­ട്ടി­യ ഈ ഗ്ര­ന്ഥം ഞാൻ നി­ന്നെ ഏ­ല്പി­ക്കു­ന്നു. ഏഴു ത­ല­മു­റ­ക­ളി­ലെ ഗു­രു­ക്ക­ന്മാ­രു­ടെ വ്യാ­ഖ്യാ­ന­ങ്ങൾ ഇ­തി­ലു­ണ്ടു്. ഞാനും എന്റെ വ്യാ­ഖ്യാ­നം എ­ഴു­തി­ച്ചേർ­ത്തി­ട്ടു­ണ്ടു്. നീ­യി­തു ഭ­ദ്ര­മാ­യി സൂ­ക്ഷി­ക്ക­ണം.”

ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു: “ഗുരോ, അ­ത്ര­യും പ്ര­ധാ­ന­പ്പെ­ട്ട­താ­ണു് ഈ ഗ്ര­ന്ഥ­മെ­ങ്കിൽ അങ്ങു തന്നെ ഇതു സൂ­ക്ഷി­ക്കു­ക. ഒരു ഗ്ര­ന്ഥ­ത്തി­ന്റെ­യും തു­ണ­യി­ല്ലാ­തെ­യാ­ണ­ല്ലോ അ­ങ്ങ­യിൽ നി­ന്നെ­നി­ക്ക­റി­വു കി­ട്ടി­യ­തു്. അതു തന്നെ എ­നി­ക്കു മ­തി­യാ­വും.”

ഗുരു പക്ഷേ, നിർ­ബ­ന്ധി­ച്ചു് ഗ്ര­ന്ഥം ശി­ഷ്യ­ന്റെ കൈയിൽ വ­ച്ചു­കൊ­ടു­ത്തു. അ­യാ­ളാ­ക­ട്ടെ അ­ടു­ത്തെ­രി­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന അ­ടു­പ്പി­ലേ­ക്കു് അ­തെ­ടു­ത്തെ­റി­യു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഒ­രി­ക്ക­ലും കോ­പി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ലാ­ത്ത ഗുരു അലറി:

“നീ­യെ­ന്താ­ണി­ച്ചെ­യ്യു­ന്ന­തു്!”

“അ­ങ്ങെ­ന്താ­ണി­പ്പ­റ­യു­ന്ന­തു്!” ശി­ഷ്യൻ തി­രി­ച്ച­ല­റി.

80

പ്രാ­യം കൊ­ണ്ട­വ­ശ­നാ­യി­ട്ടും ഗുരു ത­ന്നാ­ലാ­വു­ന്ന പണി ചെ­യ്തു­പോ­ന്നു. ചെ­ടി­യ്ക്കു ന­ന­യ്ക്കു­ക, കള പ­റി­യ്ക്കു­ക ഇ­തൊ­ക്കെ അ­ദ്ദേ­ഹം ചെ­യ്യും. ശി­ഷ്യ­ന്മാർ­ക്ക­തു വി­ഷ­മ­മാ­യി. ത­ങ്ങ­ളു­ടെ അ­പേ­ക്ഷ­കൾ കൊ­ണ്ടൊ­ന്നും കാ­ര്യ­മി­ല്ലെ­ന്നു് അ­വർ­ക്ക­റി­യാ­മാ­യി­രു­ന്നു. അ­തി­നാൽ കൂ­ട്ട­ത്തി­ലൊ­രാൾ പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ടു­ത്ത ബു­ദ്ധി­യ­നു­സ­രി­ച്ചു് അവർ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പ­ണി­യാ­യു­ധ­ങ്ങൾ എ­ടു­ത്തൊ­ളി­പ്പി­ച്ചു­വ­ച്ചു. അന്നു മുതൽ പക്ഷേ, ഗുരു ഭ­ക്ഷ­ണം തൊ­ടാ­താ­യി. കാ­ര്യം മ­ന­സ്സി­ലാ­ക്കി­യ ശി­ഷ്യ­ന്മാർ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പ­ണി­യാ­യു­ധ­ങ്ങൾ തി­രി­ച്ചെ­ടു­ത്തു കൊ­ടു­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. പി­ന്നെ­യാ­ണു് ഗുരു ഭ­ക്ഷ­ണം ക­ഴി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി­യ­തു്; അതും തോ­ട്ട­പ്പ­ണി ചെ­യ്ത­തിൽ­പ്പി­ന്നെ. ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രെ അ­ടു­ത്തു വി­ളി­ച്ചു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു:

“പണി ചെ­യ്തി­ല്ലെ­ങ്കിൽ ഭ­ക്ഷ­ണ­വു­മി­ല്ല.”

81

ത­നി­യ്ക്കേ­റ്റ­വു­മി­ഷ്ട­പ്പെ­ട്ട ഒരു യു­വ­ഭി­ക്ഷു­വി­നു് ഇനി ഏഴു ദി­വ­സ­മേ ആ­യു­സ്സു­ള്ളു­വെ­ന്നു് ഗുരു ധ്യാ­ന­ത്തിൽ കണ്ടു. എന്തേ ന­ല്ല­വ­നാ­യ ആ കു­ട്ടി­യ്ക്കു് ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു ദു­ര്യോ­ഗം വ­രാ­നെ­ന്നും, എ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു് അ­വ­നോ­ട­തു പറയുക എ­ന്നു­മാ­ലോ­ചി­ച്ചു് ഗുരു വ്യാ­കു­ല­നാ­യി. അ­ടു­ത്ത ദിവസം അ­ദ്ദേ­ഹം അവനെ വി­ളി­ച്ചു് പോയി അ­ച്ഛ­ന­മ്മ­മാ­രെ­യൊ­ക്കെ ഒന്നു ക­ണ്ടി­ട്ടു വരാൻ പ­റ­ഞ്ഞു; അവൻ അവരെ ക­ണ്ടി­ട്ടു കു­റേ­ക്കാ­ല­മാ­യി­രി­ക്കു­ന്ന­ല്ലോ. ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു പെ­രു­മാ­റ്റം ഗു­രു­വി­ന്റെ ഭാ­ഗ­ത്തു നി­ന്നു സാ­ധാ­ര­ണ­ഗ­തി­യിൽ കാ­ണാ­റി­ല്ലാ­ത്ത­തി­നാൽ ശി­ഷ്യ­നു ചെ­റി­യൊ­രു പ­ന്തി­കേ­ടു തോ­ന്നി­യെ­ങ്കി­ലും അവൻ അ­പ്പോൾ­ത്ത­ന്നെ നാ­ട്ടി­ലേ­ക്കു പു­റ­പ്പെ­ട്ടു. ഏ­ഴു­ദി­വ­സം ക­ഴി­ഞ്ഞു; ശി­ഷ്യ­നെ കാ­ണാ­നി­ല്ല. വി­ധി­യെ മറി ക­ട­ക്കാ­നാ­വി­ല്ല എന്നു ഗുരു വ്യ­സ­നി­ച്ചി­രി­ക്കു­മ്പോ­ഴ­താ, ഉ­ല്ലാ­സ­വാ­നാ­യി കു­ട്ടി തി­രി­ച്ചെ­ത്തു­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് അതത്ര വി­ശ്വാ­സ­മാ­യി­ല്ല. ഏഴു ദി­വ­സ­ത്തി­നു­ള്ളിൽ എ­ന്തൊ­ക്കെ ന­ട­ന്നു­വെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­മാ­രാ­ഞ്ഞു. വി­ശേ­ഷി­ച്ചൊ­ന്നും ന­ട­ന്ന­താ­യി ശി­ഷ്യ­നു തോ­ന്നി­യി­ല്ല. പി­ന്നെ പോ­കു­ന്ന വ­ഴി­യ്ക്കു് ഒ­രെ­റു­മ്പിൻ കൂടു് പു­ഴ­യിൽ പൊ­ന്തി­യൊ­ഴു­കു­ന്ന­തു താൻ കാ­ണു­ക­യും, ഒരില കൊ­ണ്ടു കോ­രി­യെ­ടു­ത്തു് അവയെ ര­ക്ഷ­പ്പെ­ടു­ത്തു­ക­യും ചെ­യ്തി­രു­ന്നു. ഗുരു ധ്യാ­ന­ത്തിൽ മു­ഴു­കി: ശി­ഷ്യ­നെ ആ­സ­ന്ന­മ­ര­ണ­ത്തിൽ നി­ന്നു ര­ക്ഷി­ച്ച­തു് ആ കാ­രു­ണ്യ­പ്ര­വർ­ത്ത­ന­മാ­യി­രു­ന്നു; അവനു് ആ­യു­സ്സു് ഒ­രു­നൂ­റു­കൊ­ല്ലം കൂടി നീ­ട്ടി­ക്കി­ട്ടി­യു­മി­രി­ക്കു­ന്നു. താ­ന­റി­യാ­തെ ചെ­യ്യു­ന്നൊ­രു പ്ര­വൃ­ത്തി­യാ­ണു് മ­നു­ഷ്യ­ന്റെ വി­ധി­യെ അ­വ­ന­റി­യാ­തെ മാ­റ്റു­ക.

82

ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“അ­ങ്ങ­യ്ക്കി­പ്പോൾ എത്ര വ­യ­സ്സാ­യി?”

ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു: “നാ­ലാ­യി­ട്ടേ­യു­ള്ളു.”

ത­ല­യാ­കെ ന­ര­ച്ചു്, മു­തു­കും കൂനി ന­ട­ക്കു­ന്നൊ­രാൾ ത­നി­യ്ക്കു വ­യ­സ്സു നാ­ലെ­ന്നു ക­ല്പി­ക്കു­ന്ന­തി­ന്റെ പൊരുൾ ശി­ഷ്യ­നു പിടി കി­ട്ടി­യി­ല്ല. ഗുരു അ­വ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“അ­ധർ­മ്മ­ങ്ങൾ പലതും ചെ­യ്തു് മതി കെ­ട്ടു ന­ട­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഞാൻ; പി­ന്നെ­യാ­ണു ഞാൻ ബു­ദ്ധ­ന്റെ വ­ഴി­യി­ലേ­ക്കി­റ­ങ്ങു­ന്ന­തു്; ഒ­ടു­വിൽ നാ­ലു­കൊ­ല്ലം മു­മ്പു് എ­നി­ക്കു ബോ­ധോ­ദ­യം കി­ട്ടു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഒരാൾ താ­നാ­കു­ന്ന കാലം തൊ­ട്ടു് തന്റെ പ്രാ­യം ക­ണ­ക്കു കൂ­ട്ടു­ക­യ­ല്ലേ ന­ല്ല­തു്?”

83

വൻതിര എന്നു പേ­രാ­യി ഒരു മ­ല്ല­നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. അ­സാ­മാ­ന്യ­ബ­ല­ശാ­ലി­യും മ­ല്ല­യു­ദ്ധ­ത്തി­ന്റെ മറുകര ക­ണ്ട­യാ­ളു­മാ­യി­രു­ന്നു ഇ­ദ്ദേ­ഹം. പക്ഷേ, എന്തു കഷ്ടം, അ­യാ­ളു­ടെ ക­രു­ത്തും ക­ഴി­വു­മൊ­ക്കെ ക­ള­രി­യു­ടെ നാലു ചു­മ­രു­കൾ­ക്കു­ള്ളി­ലേ പ്ര­ക­ട­മാ­യു­ള്ളു. അവിടെ അയാൾ തന്റെ ഗു­രു­വി­നെ­ത്ത­ന്നെ കീ­ഴ്പ്പെ­ടു­ത്തി­യി­രു­ന്നു. പക്ഷേ, നാ­ലാൾ­ക്കു മു­ന്നിൽ മ­ത്സ­രി­ക്കേ­ണ്ടി വ­രു­മ്പോൾ അ­യാ­ളു­ടെ ആ­ത്മ­വി­ശ്വാ­സ­മൊ­ക്കെ ചോർ­ന്നു­പോ­വു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. ഒരു കു­ട്ടി­യ്ക്കു പോലും അയാളെ മ­ലർ­ത്തി­യ­ടി­ക്കാ­മെ­ന്ന സ്ഥി­തി­യാ­യി­രു­ന്നു. അ­യാ­ളൊ­ടു­വിൽ മ­ന­സ്സു കെ­ട്ടു് ആയിടെ നാ­ട്ടി­ലെ അ­മ്പ­ല­ത്തിൽ വ­ന്നു­ചേർ­ന്ന ഗു­രു­വി­നെ പോ­യി­ക്ക­ണ്ടു.

“വൻതിര എ­ന്ന­ല്ലേ തന്റെ പേരു്?” ഗുരു അയാളെ ഉ­പ­ദേ­ശി­ച്ചു. “ഇന്നു രാ­ത്രി ഇവിടെ ക­ഴി­യ്ക്കൂ. പേ­ടി­ച്ച­ര­ണ്ടൊ­രു മ­ല്ല­ന­ല്ല താൻ. ആ കൂ­റ്റൻ തി­ര­ക­ളാ­ണു താ­നെ­ന്നു മ­ന­സ്സിൽ കാണൂ. മു­ന്നിൽ വ­രു­ന്ന സർ­വ്വ­തി­നെ­യും തൂ­ത്തു­മാ­റ്റു­ന്ന, വ­ഴി­മു­ട­ക്കു­ന്ന­തെ­ന്തി­നെ­യും വി­ഴു­ങ്ങു­ന്ന തി­ര­മാ­ല­ക­ളാ­ണു നി­ങ്ങൾ. നി­ങ്ങ­ളു­ടെ സ­ങ്ക­ല്പം അ­താ­യി­രി­ക്ക­ട്ടെ; എ­ങ്കിൽ ദേ­ശ­ത്തെ ഏ­റ്റ­വും വലിയ മ­ല്ല­നാ­വും നി­ങ്ങൾ.”

ഗുരു ഉ­റ­ങ്ങാൻ കി­ട­ന്നു. മല്ലൻ ധ്യാ­ന­ത്തി­നി­രു­ന്നു. താ­നൊ­രു തി­ര­യാ­ണെ­ന്നു സ­ങ്ക­ല്പി­ക്കാൻ അയാൾ ശ്ര­മി­ച്ചു­വെ­ങ്കി­ലും തു­ട­ക്ക­ത്തിൽ അതു ഫലം ക­ണ്ടി­ല്ല. മ­ന­സ്സിൽ മറ്റു പ­ല­തു­മാ­ണു തി­ക്കി­ത്തി­ര­ക്കി വ­ന്ന­തു്. ഒ­ടു­വിൽ അ­യാ­ളു­ടെ മ­ന­സ്സി­നു­ള്ളിൽ ഒരു ചി­റ്റ­ല രൂപം കൊ­ണ്ടു. രാ­ത്രി­യു­ടെ യാ­മ­ങ്ങൾ ക­ഴി­യു­ന്തോ­റും അ­തു­രു­ണ്ടു­കൂ­ടി­യു­രു­ണ്ടു­കൂ­ടി കൂ­റ്റ­നൊ­രു തി­ര­യാ­യി. പൂ­ജാ­പു­ഷ്പ­ങ്ങൾ അ­തൊ­ഴു­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടു­പോ­യി; ബു­ദ്ധ­വി­ഗ്ര­ഹം തന്നെ ക­ട­പു­ഴ­കി അ­തി­ലൊ­ഴു­കി­ന­ട­ന്നു. പു­ല­രു­മ്പോൾ അ­മ്പ­ലം ഒരു വൻ­ക­ട­ലി­ന്റെ ഏ­റ്റി­റ­ക്ക­ങ്ങൾ മാ­ത്ര­മാ­യി­രു­ന്നു.

ഗു­രു­വെ­ത്തു­മ്പോൾ മല്ലൻ ധ്യാ­ന­ത്തിൽ­ത്ത­ന്നെ­യാ­യി­രു­ന്നു; ഒരു ക്ഷീ­ണ­മ­ന്ദ­ഹാ­സം ആ മു­ഖ­ത്തു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ഗുരു അയാളെ തൊ­ട്ടു­വി­ളി­ച്ചു: “ഇനി ഒരു ചാ­ഞ്ച­ല്യ­വും നി­ങ്ങ­ളെ ഗ്ര­സി­ക്കാ­നി­ല്ല. വൻ­തി­ര­യാ­യി­രി­ക്കു­ന്നു നി­ങ്ങൾ. മു­ന്നി­ലു­ള്ള സർ­വ­തി­നെ­യും നി­ങ്ങൾ കീ­ഴ­മർ­ത്തും.”

അ­തു­പോ­ലൊ­രു മല്ലൻ ദേ­ശ­ത്തി­ന്റെ ച­രി­ത്ര­ത്തി­ലു­ണ്ടാ­യി­ട്ടി­ല്ല.

84

മ­ര­ണ­പ്പെ­ട്ട ഒരു പ്ര­ഭു­വി­ന്റെ സം­സ്കാ­ര­ച്ച­ട­ങ്ങു­ക­ളിൽ കർ­മ്മി­യാ­യി നിൽ­ക്കേ­ണ്ടി­വ­ന്നു ഗു­രു­വി­നു്. പ്ര­ഭു­ക്ക­ന്മാ­രും ത­റ­വാ­ടി­ക­ളു­മാ­യി അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­നു് ഇതിനു മു­മ്പു് ഇ­ട­പ­ഴ­കേ­ണ്ടി വ­ന്നി­ട്ടി­ല്ല. അ­തി­നാൽ ഗുരു ആകെ പ­ത­റി­പ്പോ­യി. വി­യർ­ത്തു കു­ളി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടാ­ണു് അ­ദ്ദേ­ഹം ച­ട­ങ്ങു­കൾ പൂർ­ത്തി­യാ­ക്കി­യ­തു്. ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ മ­ട­ങ്ങി­യെ­ത്തി അ­ദ്ദേ­ഹം ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രെ വി­ളി­ച്ചു­കൂ­ട്ടി. ഗു­രു­വാ­കാ­നു­ള്ള പാകത ത­നി­ക്കി­നി­യും കി­ട്ടി­യി­ട്ടി­ല്ലെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം അ­വ­രോ­ടു സ­മ്മ­തി­ച്ചു; ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ന്റെ ഏ­കാ­ന്ത­ത­യി­ലെ­ന്ന­പോ­ലെ അ­ഭി­ജാ­ത­ലോ­ക­ത്തി­ന്റെ പ­കി­ട്ടു­ക­ളിൽ തന്റെ മ­ന­സ്സു വ­രു­തി­യ്ക്കു നിൽ­ക്കാ­തെ പോ­യ­ത­തു­കൊ­ണ്ടാ­ണു്. പി­ന്നെ അ­വ­രോ­ടു യാത്ര പ­റ­ഞ്ഞു് അ­ദ്ദേ­ഹം മ­റ്റൊ­രു ഗു­രു­വി­ന്റെ ശി­ഷ്യ­നാ­യി. എട്ടു കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞു് ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യി മ­ന­സ്സു പാ­ക­മാ­യെ­ന്നാ­യ­പ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹം തന്റെ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ മ­ട­ങ്ങി­യെ­ത്തു­ക­യും ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രെ പ­രി­ശീ­ലി­പ്പി­ക്കു­ക­യു­മാ­യി.

85

ഒരു വേ­ശ്യ­യെ പ്രാ­പി­ക്കു­ക, ഒ­രാ­ടി­നെ കൊ­ല്ലു­ക, ഒരു കു­പ്പി കള്ളു കു­ടി­യ്ക്കു­ക—ഇ­തി­ലൊ­ന്നു ചെ­യ്യാൻ ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടാ­ജ്ഞാ­പി­ച്ചു. ശി­ഷ്യൻ ആ­ലോ­ചി­ച്ചു: വേ­ശ്യ­യോ­ടൊ­പ്പം ശ­യി­ക്കു­ക­യെ­ന്നാൽ അതു ര­ണ്ടാ­ത്മാ­ക്ക­ളെ മ­ലി­ന­മാ­ക്കു­ക­യാ­ണു്; അ­തി­നാൽ അതു വേണ്ട. ആടിനെ കൊ­ല്ലു­ക­യെ­ന്നാൽ അ­തി­ലും നി­ഷി­ദ്ധം: ഒരു ജീ­വ­നെ­ടു­ക്കു­ന്ന­തു് കൊ­ടും­പാ­പം തന്നെ. ആ വ­ഴി­യ്ക്കും താൻ പോ­കു­ന്നി­ല്ല. പി­ന്നെ­യു­ള്ള­തു് ഒരു കു­പ്പി ക­ള്ളാ­ണു്; അ­തു­കൊ­ണ്ടെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും ഹാനി വ­രു­മെ­ങ്കിൽ അതു ത­ന്നി­ലൊ­തു­ങ്ങു­ന്ന­തേ­യു­ള്ളു. അയാൾ അ­തു­ത­ന്നെ തി­ര­ഞ്ഞെ­ടു­ത്തു. പക്ഷേ, കള്ളു ത­ല­യ്ക്കു പി­ടി­ച്ച ശി­ഷ്യൻ ഒ­രാ­ടി­നെ ഓ­ടി­ച്ചി­ട്ടു­കൊ­ല്ലു­ക മാ­ത്ര­മ­ല്ല, വേ­ശ്യാ­ല­യം തി­ര­ക്കി­പ്പോ­വു­ക­യും ചെ­യ്തു.

86

ഗുരു രണ്ടു ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രെ മ­റ്റൊ­രാ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലേ­ക്കു പ­റ­ഞ്ഞ­യ­ച്ചു. ആ­ശ്ര­മം നി­ല്ക്കു­ന്ന കു­ന്നു ക­യ­റു­മ്പോൾ ഒരു ചാ­ലി­ലൂ­ടെ തീ­രെ­ച്ചെ­റി­യ രണ്ടു പ­ച്ച­ക്ക­റി­ക്ക­ഷ­ണ­ങ്ങൾ ഒ­ഴു­കി­വ­രു­ന്ന­തു് അ­വ­രു­ടെ ക­ണ്ണിൽ­പ്പെ­ട്ടു. ഒരു ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഈ ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലു­ള്ള­വർ ആഹാരം പാ­ഴാ­ക്കു­ന്ന­വ­രാ­ണു്. ന­മു­ക്കു തി­രി­ച്ചു­പോ­കാം.”

അ­ങ്ങ­നെ അവർ തി­രി­ച്ചു­ന­ട­ക്കു­മ്പോൾ പെ­ട്ടെ­ന്നു് ഭൂമി കു­ലു­ങ്ങാൻ തു­ട­ങ്ങി. അവർ നോ­ക്കു­മ്പോൾ നൂറു ക­ണ­ക്കി­നു ഭി­ക്ഷു­ക്കൾ കു­ന്നി­റ­ങ്ങി ഓ­ടി­വ­രി­ക­യാ­ണു്, അ­ബ­ദ്ധ­ത്തിൽ ചാലിൽ വീ­ണു­പോ­യ രണ്ടു പ­ച്ച­ക്ക­റി­ക്ക­ഷ­ണ­ങ്ങൾ വീ­ണ്ടെ­ടു­ക്കാൻ!

87

ഒരു പ്രഭു ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു് സർ­വ്വ­ജ്ഞാ­ന­വു­മ­ട­ങ്ങി­യ ഒരു ത­ത്ത്വം എ­ഴു­തി­ക്കൊ­ടു­ക്കാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. ഗുരു ഒരു ക­ട­ലാ­സെ­ടു­ത്തു് അതിൽ “ജാ­ഗ്ര­ത” എ­ന്നെ­ഴു­തി അ­യാൾ­ക്കു കൊ­ടു­ത്തു. ഒരു വാ­ക്കിൽ ഒരു ത­ത്ത്വം വേ­ണ്ട­ത്ര­യാ­യി അ­യാൾ­ക്കു തോ­ന്നി­യി­ല്ല. മ­റ്റെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും കൂടി എ­ഴു­താൻ അയാൾ പ­റ­ഞ്ഞു. ഗുരു “ജാ­ഗ്ര­ത, ജാ­ഗ്ര­ത” എ­ന്നെ­ഴു­തി­ക്കൊ­ടു­ത്തു. അ­യാൾ­ക്ക­തും മ­തി­യാ­കു­ന്നി­ല്ല. വീ­ണ്ടും അയാൾ നിർ­ബ­ന്ധി­ച്ച­പ്പോൾ ഗുരു “ജാ­ഗ്ര­ത, ജാ­ഗ്ര­ത, ജാ­ഗ്ര­ത” എ­ന്നാ­വർ­ത്തി­ച്ചു. പ്ര­ഭു­വി­ന്റെ ക്ഷമ ന­ശി­ച്ചു: “എ­ന്താ­ണീ ജാ­ഗ്ര­ത­യെ­ന്നു വ­ച്ചാൽ?” അയാൾ ആ­ക്രോ­ശി­ച്ചു.

“ജാ­ഗ്ര­ത എ­ന്നാൽ ജാ­ഗ്ര­ത എ­ന്നു­ത­ന്നെ,” ഗുരു ശാ­ന്ത­നാ­യി പ­റ­ഞ്ഞു.

88

താൻ ധ്യാ­ന­ത്തി­നി­രി­ക്കു­മ്പോൾ ഒരു ചി­ല­ന്തി ശൂ­ന്യ­ത­യിൽ നി­ന്നി­റ­ങ്ങി­വ­രു­ന്ന­താ­യി ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടാ­വ­ലാ­തി­പ്പെ­ട്ടു. ഓരോ നാളു ക­ഴി­യു­ന്തോ­റും വ­ലി­പ്പം വ­ച്ചു­വ­ച്ച­തു് ഭീ­മ­നൊ­രു ചി­ല­ന്തി­യാ­വു­ക­യാ­ണു്; എ­ന്നാ­ണ­തു തന്നെ പി­ടി­ച്ചു വി­ഴു­ങ്ങു­ക എന്നേ അ­റി­യാ­നു­ള്ളു. അ­തി­നാൽ ഇനി ധ്യാ­ന­ത്തി­നി­രി­ക്കു­മ്പോൾ താ­നൊ­രു കത്തി കൂടി ക­രു­താൻ പോ­വു­ക­യാ­ണു്, ആ­ത്മ­ര­ക്ഷ­യ്ക്കു് ത­ത്ക്കാ­ലം ക­ത്തി­യു­ടെ­യൊ­ന്നും ആ­വ­ശ്യ­മി­ല്ല, ഒരു ചോ­ക്കു­ക­ഷ­ണം മ­തി­യെ­ന്നു് ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. ഇനി ചി­ല­ന്തി ഇ­റ­ങ്ങി­വ­രു­മ്പോൾ അ­തി­ന്റെ വ­യ­റ്റിൽ ചോ­ക്കു കൊ­ണ്ടൊ­രു ഗു­ണ­ന­ചി­ഹ്ന­മി­ടു­ക. പി­ന്നെ നോ­ക്കാം. അ­ന്നും ധ്യാ­ന­ത്തി­നി­ട­യിൽ വ­ല­നാ­രി­റ­ങ്ങി ചി­ല­ന്തി വന്നു. ശി­ഷ്യൻ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞ­പോ­ലെ അ­തി­ന്റെ വ­യ­റ്റിൽ ഒരു ഗു­ണ­ന­ചി­ഹ്നം വ­ര­യ്ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. എ­ന്നി­ട്ട­യാൾ പോയി ഗു­രു­വി­നോ­ടു കാ­ര്യം പ­റ­ഞ്ഞു. ഗുരു അ­യാ­ളോ­ടു് കു­പ്പാ­യ­മൂ­രാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. ഗു­ണ­ന­ചി­ഹ്നം അ­ട­യാ­ള­പ്പെ­ടു­ത്തി­യി­രി­ക്കു­ന്ന­തു് അ­യാ­ളു­ടെ വ­യ­റ്റിൽ­ത്ത­ന്നെ­യാ­ണു്.

89

ഖ­ഡ്ഗ­പ്ര­യോ­ഗ­ത്തിൽ അ­തി­നി­പു­ണ­നാ­യി­രു­ന്നു ഗുരു. വാർ­ദ്ധ­ക്യം അ­തി­നൊ­രു ത­ട­യാ­യി­ട്ടു­മി­ല്ല. അ­ങ്ങ­നെ­യി­രി­ക്കെ വി­ദേ­ശ­ത്തു നി­ന്നൊ­രു വാൾ­പ്ര­യോ­ഗ­ക്കാ­രൻ വന്നു ഗു­രു­വി­നെ വെ­ല്ലു­വി­ളി­ച്ചു. പ്ര­തി­യോ­ഗി­യു­ടെ ദൗർ­ബ­ല്യ­മേ­തെ­ന്നു ക­ണ്ട­റി­ഞ്ഞു് മി­ന്നൽ­വേ­ഗ­ത്തിൽ അ­തു­പ­യോ­ഗ­പ്പെ­ടു­ത്തു­ക എ­ന്ന­താ­യി­രു­ന്നു അ­യാ­ളു­ടെ ത­ന്ത്രം. അ­തൊ­രി­ക്ക­ലും വി­ജ­യി­ക്കാ­തെ പോ­യി­ട്ടു­മി­ല്ല. ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രാ­ളോ­ടു മ­ത്സ­രി­ക്കാൻ പോ­കേ­ണ്ടെ­ന്നു് ശി­ഷ്യ­ന്മാർ വി­ല­ക്കി­യെ­ങ്കി­ലും ഗുരു പി­ന്മാ­റി­യി­ല്ല. ക­ള­രി­യിൽ നേർ­ക്കു­നേർ നി­ല്ക്കു­ക­യാ­ണു് എ­തി­രാ­ളി­കൾ. മ­റ്റേ­യാൾ ഗു­രു­വി­ന്റെ മു­ഖ­ത്തു നോ­ക്കി ആ­ക്ഷേ­പി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി. ലോ­ക­ത്തു­ള്ള സകല പു­ല­ഭ്യ­ങ്ങ­ളും അയാൾ വി­ളി­ച്ചു­പ­റ­ഞ്ഞു. ഗു­രു­വി­ന്റെ ദേ­ഹ­ത്തു് അയാൾ ചെളി വാ­രി­യെ­റി­ഞ്ഞു, മു­ഖ­ത്തു കാ­റി­ത്തു­പ്പി. ഗുരു പക്ഷേ, അ­ക്ഷോ­ഭ്യ­നാ­യി നി­ന്ന­തേ­യു­ള്ളു. മ­ണി­ക്കൂ­റു­കൾ ക­ഴി­ഞ്ഞി­ട്ടും തന്റെ പ്ര­യോ­ഗം ഫ­ലി­ക്കു­ന്നി­ല്ലെ­ന്നു ക­ണ്ട­പ്പോൾ വെ­ല്ലു­വി­ളി­ച്ച­വൻ തോൽവി സ­മ്മ­തി­ച്ചു മ­ട­ങ്ങു­ക­യാ­ണു­ണ്ടാ­യ­തു്.

ഇ­ത്ര­യും തന്നെ ആ­ക്ഷേ­പി­ച്ച ഒരാളെ ഗുരു വെ­റു­തേ വി­ട്ട­തിൽ ശി­ഷ്യ­രിൽ ചി­ലർ­ക്കു നിരാശ തോ­ന്നി. അ­വ­രോ­ടു ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“നി­ങ്ങൾ­ക്കു തരാൻ ഒ­രു­പ­ഹാ­ര­വു­മാ­യി ഒരാൾ വ­രി­ക­യും, അ­യാ­ള­തു വ­ച്ചു­നീ­ട്ടു­മ്പോൾ നി­ങ്ങൾ കൈ നീ­ട്ടി വാ­ങ്ങാ­തി­രി­ക്കു­ക­യു­മാ­ണെ­ങ്കിൽ അ­താ­രു­ടെ കൈ­യി­ലി­രി­ക്കും?”

90

ഇത്ര ന­ന്നാ­യി ചായ കൂ­ട്ടു­ന്നൊ­രാൾ വേ­റെ­യി­ല്ല, ആ വൃ­ദ്ധ­യെ­പ്പോ­ലെ. അത്ര കേ­മ­മാ­ണു് അ­വ­രു­ടെ സെൻ­പ­രി­ജ്ഞാ­ന­വു­മെ­ന്നു് ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ചില ശി­ഷ്യ­ന്മാർ­ക്കു് അ­തൊ­ന്നു നേ­രി­ട്ട­റി­യ­ണ­മെ­ന്നാ­യി. വൃ­ദ്ധ­യ്ക്കു് അ­വ­രു­ടെ കളി മ­ന­സ്സി­ലാ­കാ­തെ പോ­യ­തു­മി­ല്ല. അകലെ നി­ന്നേ ശി­ഷ്യ­രു­ടെ വരവു കാ­ണു­മ്പോൾ അവർ മ­ന­സ്സിൽ കാണും, ആ­രാ­ണു് ചായ കു­ടി­ക്കാൻ മാ­ത്ര­മാ­യി വ­രു­ന്ന­തു്, ആ­രാ­ണു് തന്റെ സെൻ­ജ്ഞാ­നം പ­രീ­ക്ഷി­ക്കാൻ വ­രു­ന്ന­തു് എ­ന്നു്. ചായ കു­ടി­ക്കാ­നാ­യി വ­രു­ന്ന­വ­രെ അവർ ഒ­ന്നാ­ന്ത­രം ചായ കൊ­ടു­ത്തു സ­ല്ക്ക­രി­ക്കും. മറ്റേ ഉ­ദ്ദേ­ശ്യ­വു­മാ­യി വ­രു­ന്ന­വ­രെ കാ­ണു­മ്പോൾ അവർ വാ­തി­ലി­നു പി­ന്നിൽ ഒ­ളി­ഞ്ഞു­നി­ല്ക്കും; വ­ന്നു­ക­യ­റു­മ്പോൾ പു­ക­യു­ന്ന വി­റ­കു­കൊ­ള്ളി­യെ­ടു­ത്തു് ത­ല­യ്ക്കൊ­ര­ടി കൊ­ടു­ത്തോ­ടി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യും. പ­ത്തി­ലൊ­ന്നു പേർ­ക്കേ അ­വ­രു­ടെ തല്ലു കി­ട്ടാ­തെ പോ­യി­ട്ടു­ള്ളു.

91

ശി­ഷ്യൻ: ബു­ദ്ധൻ തന്നെ മ­ന­സ്സെ­ന്നു് അങ്ങു പ­ഠി­പ്പി­ക്കു­ന്ന­തെ­ന്തി­താ­ണു്?

ഗുരു: കു­ഞ്ഞു് ക­ര­ച്ചിൽ നിർ­ത്താൻ.

ശി­ഷ്യൻ: കു­ഞ്ഞു് ക­ര­ച്ചിൽ നിർ­ത്തി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞാൽ അ­ങ്ങെ­ന്തു പറയും?

ഗുരു: മ­ന­സ്സു­മി­ല്ല, ബു­ദ്ധ­നു­മി­ല്ല­യെ­ന്നു്.

92

“ഗുരോ, എ­നി­ക്കു മ­ല­മു­ക­ളി­ലേ­ക്കു പോകണം; ഞാ­നെ­വി­ടെ നി­ന്നാ­ണു കയറാൻ തു­ട­ങ്ങേ­ണ്ട­തു് ?”

“മു­ക­ളിൽ നി­ന്നു തന്നെ.”

93

ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഒരു കൈ കൊ­ട്ടി­യാൽ എന്തു കേൾ­ക്കാം?”

ശി­ഷ്യൻ മൂ­ന്നു­കൊ­ല്ലം അ­തു­മാ­യി ന­ട­ന്നു. ഒരു ദിവസം രാ­ത്രി അയാൾ ക­ര­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു് ത­നി­ക്ക­തി­നു­ത്ത­രം കി­ട്ടി­യി­ട്ടി­ല്ലെ­ന്നു സ­മ്മ­തി­ച്ചു.

“ഒ­രാ­ഴ്ച കൂടി നോ­ക്കൂ,” ഗുരു അയാളെ സ­മാ­ധാ­നി­പ്പി­ച്ചു. പക്ഷേ, ശി­ഷ്യ­നു വെ­ളി­പാ­ടു കി­ട്ടു­ന്നി­ല്ല.

“ഒ­രാ­ഴ്ച കൂടി,” ഗുരു പ്രോ­ത്സാ­ഹി­പ്പി­ച്ചു. ശി­ഷ്യൻ അ­നു­സ­രി­ച്ചു. പക്ഷേ, ഫ­ല­മി­ല്ല. മ­റ്റൊ­രാ­ഴ്ച കൂടി. അതും വ്യർ­ത്ഥ­മാ­യി. ഒ­ടു­വിൽ മ­ന­സ്സി­ടി­ഞ്ഞ ശി­ഷ്യൻ തന്നെ ഇതിൽ നി­ന്നു മോ­ചി­പ്പി­ക്കാൻ ക­ര­ഞ്ഞു­വി­ളി­ച്ചു പ­റ­ഞ്ഞു. അഞ്ചു ദിവസം കൂടി ധ്യാ­നി­ക്കാൻ ഗുരു നിർ­ബ­ന്ധി­ച്ചു. അതും ഫ­ല­മാ­കാ­തെ പോയി. ഒ­ടു­വിൽ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“മൂ­ന്നു ദിവസം കൂടി ധ്യാ­നി­ക്കു­ക; അ­തി­നു­ള്ളിൽ നി­ന­ക്കു ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­കു­ന്നി­ല്ലെ­ങ്കിൽ­പ്പി­ന്നെ നീ മ­രി­ക്കു­ന്ന­തു തന്നെ ന­ല്ല­തു്.”

ര­ണ്ടാം ദിവസം ശി­ഷ്യ­നു് ബോ­ധോ­ദ­യം ല­ഭി­ച്ചു.

94

ഗുരു പു­റ­ത്തു പോയ സമയം. ഉ­ഷ്ണി­ക്കു­ന്ന ഉ­ച്ച­നേ­ര­ത്തു് ശി­ഷ്യ­നൊ­ന്നു മ­യ­ങ്ങി­പ്പോ­യി. ഗുരു മ­ട­ങ്ങി­യെ­ത്തു­മ്പോൾ വാതിൽ വി­ല­ങ്ങി­ക്കി­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു ശി­ഷ്യൻ. അ­ദ്ദേ­ഹം അ­വ­ന്റെ മേൽ മു­ട്ടാ­തെ ശ്ര­ദ്ധി­ച്ചു കാ­ലെ­ടു­ത്തു­വ­ച്ചു് ഉ­ള്ളിൽ­ക്ക­ട­ന്നു. “ക്ഷ­മി­ക്ക­ണേ, ക്ഷ­മി­ക്ക­ണേ,” അ­ദ്ദേ­ഹം പി­റു­പി­റു­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. അ­തിൽ­പ്പി­ന്നെ ശി­ഷ്യ­ന്റെ പ­ക­ലു­റ­ക്ക­മു­ണ്ടാ­യി­ട്ടി­ല്ല.

95

ഒരു ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രോ­ടു് സ്വ­ന്തം വഴി നോ­ക്കി­ക്കോ­ളാൻ പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടു് എങ്ങോ അ­പ്ര­ത്യ­ക്ഷ­നാ­യി. മൂ­ന്നു­കൊ­ല്ലം ക­ഴി­ഞ്ഞു് ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നെ ക­ണ്ടു­മു­ട്ടി. ഒരു പാ­ല­ത്തി­ന­ടി­യിൽ ചില യാ­ച­കർ­ക്കൊ­പ്പം കൂ­ടി­യി­രി­ക്കു­ക­യാ­ണ­ദ്ദേ­ഹം. ത­നി­ക്കു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ കൂടെ പഠനം തു­ട­രാൻ ആ­ഗ്ര­ഹ­മു­ണ്ടെ­ന്നു് ശി­ഷ്യൻ അ­റി­യി­ച്ചു.

“രണ്ടു ദി­വ­സ­മെ­ങ്കി­ലും ഞാൻ ചെ­യ്യു­ന്ന­തൊ­ക്കെ­ച്ചെ­യ്യാൻ നി­ന­ക്കാ­യാൽ ഞാ­ന­താ­ലോ­ചി­ക്കാം,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

അ­ങ്ങ­നെ ആ പൂർ­വ­ശി­ഷ്യൻ യാ­ച­ക­വേ­ഷ­വും ധ­രി­ച്ചു് ഒരു ദിവസം ഗു­രു­വി­നോ­ടൊ­പ്പം ക­ഴി­ഞ്ഞു. അ­ടു­ത്ത ദിവസം യാ­ച­ക­രിൽ ഒരാൾ മ­രി­ച്ചു. ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും കൂടി അ­യാ­ളു­ടെ ശവം കെ­ട്ടി­യെ­ടു­ത്തു് അർ­ദ്ധ­രാ­ത്രി­യ്ക്കു് ഒരു മ­ല­ഞ്ച­രി­വിൽ കൊ­ണ്ടു­പോ­യി കു­ഴി­ച്ചി­ട്ടു. പി­ന്നെ­യ­വർ പാ­ല­ത്തി­നു കീഴിൽ വന്നു കി­ട­ന്നു. ഗുരു സു­ഖ­മാ­യി കി­ട­ന്നു­റ­ങ്ങി. ശി­ഷ്യ­നു പക്ഷേ, ഉ­റ­ക്കം വ­ന്നി­ല്ല. പി­റ്റേ­ന്നു രാ­വി­ലെ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഇന്നു ന­മു­ക്കു തെ­ണ്ടാൻ പോ­കേ­ണ്ട­തി­ല്ല. ന­മ്മു­ടെ ച­ങ്ങാ­തി കു­റ­ച്ചു ചോറു ബാ­ക്കി വ­ച്ചി­ട്ടാ­ണു പോ­യ­തു്.” പക്ഷേ, ശി­ഷ്യ­നു് അതിൽ ഒരു വറ്റു പോലും തൊ­ണ്ട­യി­ലേ­ക്കി­റ­ങ്ങി­യി­ല്ല.

“ഞാൻ ചെ­യ്യു­ന്ന­പോ­ലെ ചെ­യ്യാൻ നി­ന­ക്കു ക­ഴി­യി­ല്ല എന്നു ഞാൻ അന്നേ പ­റ­ഞ്ഞു,” ഗുരു ശി­ഷ്യ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു­വി­ട്ടു, “ക­ട­ന്നു­പൊ­യ്ക്കോ; മേ­ലാ­ലെ­ന്നെ ശ­ല്യ­പ്പെ­ടു­ത്താ­നും വ­ര­രു­തു്.”

96

ശി­ഷ്യൻ: “യാ­തൊ­ന്നും കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നി­ട്ടി­ല്ലെ­ങ്കിൽ അ­തേ­തു­മാ­തി­രി?”

ഗുരു: “അതു താഴെ വ­യ്ക്കൂ.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഒ­ന്നും കൊ­ണ്ടു­വ­ന്നി­ട്ടി­ല്ലാ­ത്ത സ്ഥി­തി­യ്ക്കു് എന്തു താഴെ വ­യ്ക്കാൻ?”

ഗുരു: “താഴെ വ­യ്ക്കാൻ പ­റ്റി­ല്ലെ­ങ്കിൽ എ­ടു­ത്തു­പൊ­ക്കെ­ന്നേ.”

അ­പ്പോൾ ശി­ഷ്യ­നു വെ­ളി­ച്ചം കി­ട്ടി.

97

രണ്ടു സ്നേ­ഹി­ത­ന്മാ­രു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. കി­ന്ന­രം വാ­യി­ക്കാൻ മി­ടു­ക്ക­നാ­യി­രു­ന്നു ഒരാൾ; മ­റ്റേ­യാൾ അതു കേൾ­ക്കാ­നും. ഒരാൾ ഒരു മ­ല­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു പാ­ടു­മ്പോൾ മ­റ്റേ­യാൾ പറയും:

“ഹാ, ആ മല ഞാൻ ക­ണ്മു­ന്നിൽ കാ­ണു­ന്ന­പോ­ലെ!”

പാ­ട്ടു­കാ­രൻ പു­ഴ­യെ­ക്കു­റി­ച്ചു പാ­ടു­മ്പോൾ കേൾ­വി­ക്കാ­രൻ പറയും:

“ഇതാ ഒരു പു­ഴ­യൊ­ഴു­കു­ന്നു!”

കു­റേ­ക്കാ­ലം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ കേൾ­വി­ക്കാ­രൻ ദീനം പി­ടി­ച്ചു മ­രി­ച്ചു. പാ­ട്ടു­കാ­രൻ കി­ന്ന­ര­ത്തി­ന്റെ ക­മ്പി­കൾ അ­റു­ത്തു­ക­ള­യു­ക­യും ചെ­യ്തു. അതിനു ശേഷം അ­യാ­ള­തു തൊ­ട്ടി­ട്ടി­ല്ല.

98

ബു­ദ്ധ­വി­ഗ്ര­ഹ­ത്തി­നു മു­ന്നിൽ ഏ­റെ­നേ­രം ധ്യാ­ന­ത്തി­ലി­രു­ന്ന ഗു­രു­വി­നോ­ടു ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഗുരോ, ബു­ദ്ധൻ അ­ങ്ങ­യോ­ടെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും പ­റ­ഞ്ഞോ?”

“ഇല്ല, അ­ദ്ദേ­ഹം കേ­ട്ടു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന­തേ­യു­ള്ളു.”

“അതു ശരി, അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തോ­ടു് അ­ങ്ങെ­ന്താ­ണു പ­റ­ഞ്ഞ­തു്?”

“ഞാനും കേ­ട്ടു­കൊ­ണ്ടി­രു­ന്ന­തേ­യു­ള്ളു.”

99

ശി­ഷ്യൻ: “മ­ന­സ്സ­മാ­ധാ­ന­ത്തി­ന്റെ ഇ­രി­പ്പി­ട­മെ­വി­ടെ?”

ഗുരു: “ഭൂ­ത­കാ­ലം തീ­രു­ക­യും ഭാവി വ­രാ­നി­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്യു­ന്ന ബി­ന്ദു ക­ണ്ടെ­ത്തൂ.”

100

ബു­ദ്ധ­ന്റെ മു­ന്നിൽ ചെ­ല്ലാൻ ഭ­യ­പ്പെ­ട്ടി­രു­ന്ന ഒരു വൃ­ദ്ധ­യു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ പേ­ടി­ക്കേ­ണ്ട­തി­ല്ലെ­ന്നും, ആർ­ക്കും ക­ട­ന്നു­ചെ­ല്ലാ­വു­ന്നൊ­രു സാ­ന്നി­ദ്ധ്യ­മാ­ണ­തെ­ന്നു­മൊ­ക്കെ ആ­രൊ­ക്കെ­പ്പ­റ­ഞ്ഞി­ട്ടും അ­വ­രു­ടെ പേടി മാ­റി­യി­ല്ല. വ­ഴി­യിൽ വ­ച്ചെ­ങ്ങാ­നും അ­ദ്ദേ­ഹം എ­തി­രിൽ വ­ന്നാ­ലോ എന്നു കരുതി ഒരേ വ­ഴി­യി­ലൂ­ടെ അവർ ന­ട­ക്കാ­റു­മി­ല്ല. ഒരു ദിവസം തെ­രു­വി­ലൂ­ടെ ന­ട­ക്കു­മ്പോൾ കാവി ധ­രി­ച്ചൊ­രാൾ തന്റെ നേർ­ക്കു ന­ട­ന്നു­വ­രു­ന്ന­തു് അവർ കണ്ടു. അതു ബു­ദ്ധ­നാ­യി­രു­ന്നു. വൃദ്ധ പേ­ടി­ച്ച­ര­ണ്ടു. ഓ­ടി­പ്പോ­കാ­ന­വർ­ക്കു ക­ഴി­ഞ്ഞി­ല്ല; അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തെ നേരെ നോ­ക്കാ­നും അ­വർ­ക്കു പ­റ്റി­ല്ല. അവർ കൈ ര­ണ്ടു­മെ­ടു­ത്തു കണ്ണു പൊ­ത്തി. അ­ത്ഭു­ത­മേ, അവർ എ­ത്ര­യ­മർ­ത്തി­പ്പി­ടി­ച്ചു­വോ, അ­ത്ര­യും തെ­ളി­ച്ച­ത്തോ­ടെ വി­ര­ലു­കൾ­ക്കി­ട­യി­ല­വർ കാ­ണു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ബു­ദ്ധ­നെ. ആ­രാ­യി­രു­ന്നു ആ വൃദ്ധ?

101

ഗുരു ഉ­റ­ക്ക­മു­ണർ­ന്നാൽ ത­ന്നെ­ത്താൻ വി­ളി­ച്ചു­ചോ­ദി­യ്ക്കും:

“ഗുരോ, അ­ങ്ങി­വി­ടെ­ത്ത­ന്നെ­യു­ണ്ടോ?”

മ­റു­പ­ടി­യും അ­ദ്ദേ­ഹം തന്നെ പറയും:

“ഉ­വ്വു­വ്വു്, ഞാ­നി­വി­ടെ­യു­ണ്ടു്.”

പി­ന്നെ അ­ദ്ദേ­ഹം പറയും:

“ക­ണ്ണും കാ­തു­മൊ­ക്കെ തു­റ­ന്നാ­ട്ടെ.”

അതിനു മ­റു­പ­ടി­യും പറയും:

“ഞാ­നി­താ, എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു.”

തു­ടർ­ന്ന­ദ്ദേ­ഹം ഉ­പ­ദേ­ശി­ക്കും:

“ഈ നേരം മുതൽ അ­ന്യ­രു­ടെ വാ­ക്കു കേ­ട്ടു വ­ഴി­തെ­റ്റി­പ്പോ­ക­രു­തേ.”

അ­തി­നു­മ­ദ്ദേ­ഹം മ­റു­പ­ടി പറയും:

“ഇ­ല്ലേ­യി­ല്ല.”

102

ശി­ഷ്യൻ: “ഏതാണു നേരായ വഴി?”

ഗുരു: “നി­ത്യ­ജീ­വി­ത­ത്തി­ന്റെ വഴി തന്നെ നേരായ വഴി.”

ശി­ഷ്യൻ: “എ­നി­ക്ക­തു പ­ഠി­ച്ചെ­ടു­ക്കാ­മോ?”

ഗുരു: “പ­ഠി­ക്കു­ന്തോ­റും നീ­യ­തിൽ നി­ന്ന­ക­ലു­ക­യേ­യു­ള്ളു.”

ശി­ഷ്യൻ: “പ­ഠി­ക്കാ­തെ ഞാ­നെ­ങ്ങ­നെ അ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ച­റി­യാൻ?”

ഗുരു: “കാ­ണു­ന്ന­തി­ലി­ല്ല വഴി; കാ­ണാ­ത്ത­തി­ലു­മ­തി­ല്ല. അ­റി­ഞ്ഞ­തി­ലി­ല്ല­തു്, അ­റി­യാ­ത്ത­തി­ലു­മി­ല്ല­തു്. അതിനെ അ­ന്വേ­ഷി­ച്ചു­പോ­ക­രു­തു്, അ­തി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു പ­ഠി­ക്ക­രു­തു്, അതിനു പേരും കൊ­ടു­ക്ക­രു­തു്. ആകാശം പോലെ വി­സ്തൃ­ത­മാ­യി നീ സ്വയം തു­റ­ക്കൂ, എ­ങ്കിൽ നീ നി­ന്നെ ആ വ­ഴി­യിൽ കാണും.”

103

ഒ­രി­ക്കൽ ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“മ­ന­സ്സൊ­ഴി­ച്ചു­വ­യ്ക്ക­ണ­മെ­ന്നാ­ണ­ല്ലോ അങ്ങു പ­ഠി­പ്പി­ക്കു­ക. എ­നി­ക്കെ­ന്റെ മ­ന­സ്സിൽ ഒ­ന്നു­മി­ല്ല. എ­ങ്കിൽ ഞാ­നെ­ന്തു ചെ­യ്യ­ണം?”

“അ­തെ­ടു­ത്തു വ­ലി­ച്ചെ­റി­യെ­ന്നേ!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“പക്ഷേ, എ­നി­ക്കൊ­ന്നു­മി­ല്ല­ല്ലോ. പി­ന്നെ ഞാ­നെ­ങ്ങ­നെ വ­ലി­ച്ചെ­റി­യാൻ?”

“വ­ലി­ച്ചെ­റി­യാൻ പ­റ്റി­യി­ല്ലെ­ങ്കിൽ എ­ടു­ത്തു­മാ­റ്റി­ക്കോ! തൊ­ഴി­ച്ചെ­റി­ഞ്ഞോ! ഒ­ഴി­ച്ചെ­ടു­ത്തോ! മ­ന­സ്സി­ലൊ­ന്നു­മി­ല്ലാ­തെ എന്റെ മു­ന്നിൽ ഇ­ങ്ങ­നെ വന്നു നി­ല്ക്കു­ക­മാ­ത്രം ചെ­യ്യ­രു­തു്!”

104

ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“നി­ന­ക്കു ശൂ­ന്യ­ത­യെ പി­ടി­യ്ക്കാൻ പ­റ്റു­മോ?”

“ഞാ­നൊ­ന്നു നോ­ക്കാം,” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് ശി­ഷ്യൻ കൈ ഉ­യർ­ത്തി വാ­യു­വിൽ പി­ടി­ച്ചു.

“ഇതു ശ­രി­യാ­യി­ല്ല,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “നീ യാ­തൊ­ന്നി­നെ­യും പി­ടി­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല.”

“ശ­രി­യാ­ണു ഗുരോ,” ശി­ഷ്യൻ സ­മ്മ­തി­ച്ചു, “അ­തെ­ങ്ങ­നെ­യെ­ന്നു് അ­ങ്ങൊ­ന്നു കാ­ണി­ച്ചാ­ട്ടെ.”

ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്റെ മൂ­ക്കി­നു പി­ടി­ച്ചു് ഒറ്റ വലി വ­ലി­ച്ചു. ശി­ഷ്യൻ വേദന കൊ­ണ്ടു ക­ര­ഞ്ഞു­പോ­യി.

“ഇ­ങ്ങ­നെ വേണം ശൂ­ന്യ­ത­യെ പി­ടി­യ്ക്കാൻ!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

105

ഗുരു ധ്യാ­ന­ത്തി­ലി­രി­ക്കു­മ്പോൾ ഒരു കള്ളൻ വ­ന്നു­ക­യ­റി. കത്തി ഊ­രി­പ്പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ഒ­ന്നു­കിൽ പണം അ­ല്ലെ­ങ്കിൽ ജീവൻ എ­ന്ന­വൻ ഭീ­ഷ­ണി­പ്പെ­ടു­ത്തി. ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ശ­ല്യ­പ്പെ­ടു­ത്താ­തെ. പണം വേ­ണ­മെ­ങ്കിൽ ആ വ­ലി­പ്പി­ലു­ണ്ടു്.” എ­ന്നി­ട്ട­ദ്ദേ­ഹം ജപം തു­ടർ­ന്നു. അ­ല്പ­നേ­രം ക­ഴി­ഞ്ഞു് അ­ദ്ദേ­ഹം ക­ള്ള­നോ­ടു വി­ളി­ച്ചു­പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഉ­ള്ള­തെ­ല്ലാം കൂടി കൊ­ണ്ടു­പോ­ക­രു­തേ. നാളെ ക­ര­മൊ­ടു­ക്കാൻ കു­റ­ച്ചു വ­യ്ച്ചേ­ക്ക­ണം.”

കള്ളൻ എ­ല്ലാ­മെ­ടു­ത്തു് സ്ഥലം വി­ടാ­നൊ­രു­ങ്ങു­മ്പോൾ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ആ­രെ­ങ്കി­ലും എ­ന്തെ­ങ്കി­ലും ത­ന്നാൽ ഒരു നന്ദി പ­റ­യു­ന്ന മ­ര്യാ­ദ­യെ­ങ്കി­ലും കാ­ണി­യ്ക്കു്”

കള്ളൻ ഒരു ന­ന്ദി­യും പ­റ­ഞ്ഞു സ്ഥലം വി­ട്ടു.

ചില ദി­വ­സ­ങ്ങൾ­ക്കു ശേഷം കള്ളൻ പി­ടി­യി­ലാ­യി; മറ്റു പ­ല­തി­ന്റെ­യും കൂ­ട്ട­ത്തിൽ ഗു­രു­വി­ന്റെ പണം ക­വർ­ന്ന­തും അവൻ ഏ­റ്റു­പ­റ­ഞ്ഞു. വി­ചാ­ര­ണ­യ്ക്കു് ഗു­രു­വി­നെ­യും സാ­ക്ഷി­യാ­യി വി­സ്ത­രി­ച്ചു. ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഈയാൾ ക­ള്ള­നൊ­ന്നു­മ­ല്ല, എന്നെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ചി­ട­ത്തോ­ള­മെ­ങ്കി­ലും. ഞാ­ന­യാൾ­ക്കു കു­റ­ച്ചു പണം കൊ­ടു­ത്തി­രു­ന്നു; അ­തി­ന­യാൾ നന്ദി പ­റ­യു­ക­യും ചെ­യ്തി­രു­ന്നു.”

ശി­ക്ഷ­യു­ടെ കാ­ലാ­വ­ധി ക­ഴി­ഞ്ഞ­യു­ടെ­നേ കള്ളൻ ചെ­ന്നു ഗു­രു­വി­ന്റെ ശി­ഷ്യ­നാ­വു­ക­യും ചെ­യ്തു.

106

മ­ഞ്ജു­ശ്രീ[2] പ­ടി­യ്ക്കു പു­റ­ത്തു നി­ല്ക്കു­ന്ന­തു ക­ണ്ട­പ്പോൾ ബു­ദ്ധൻ അ­ക­ത്തേ­ക്കു വി­ളി­ച്ചു:

“മ­ഞ്ജു­ശ്രീ, മ­ഞ്ജു­ശ്രീ, നീ­യെ­ന്താ അ­ക­ത്തേ­ക്കു വ­രാ­ത്ത­തു്?”

മ­ഞ്ജു­ശ്രീ പ­റ­ഞ്ഞു:

“പു­റ­ത്ത­ല്ല ഞാ­നെ­ന്നെ­നി­ക്കു തോ­ന്നു­ന്നു; പി­ന്നെ ഞാ­നെ­ന്തി­ന­ക­ത്തു വരണം?”

107

മ­ഞ്ജു­ശ്രീ ഒ­രി­ക്കൽ ബു­ദ്ധ­ന്മാ­രി­രി­ക്കു­ന്നി­ട­ത്തേ­ക്കു പോയി. പക്ഷേ, വൈ­കി­യ­തു കാരണം ശാ­ക്യ­മു­നി­ബു­ദ്ധ­നെ­യും ഒരു പെൺ­കു­ട്ടി­യെ­യും മാ­ത്ര­മേ അവിടെ ക­ണ്ടു­ള്ളു. ധ്യാ­ന­ത്തിൽ മു­ഴു­കി­യി­രി­ക്കു­ക­യാ­ണ­വൾ. ത­നി­യ്ക്കു പോലും പ്രാ­പ്യ­മ­ല്ലാ­ത്തൊ­രാ­ഴം അ­വ­ളു­ടെ ധ്യാ­ന­ത്തി­നെ­ങ്ങ­നെ കി­ട്ടി­യെ­ന്നു് മ­ഞ്ജു­ശ്രീ ബു­ദ്ധ­നോ­ടു സംശയം ചോ­ദി­ച്ചു. ബു­ദ്ധൻ പ­റ­ഞ്ഞു:

“അവളെ ധ്യാ­ന­ത്തിൽ നി­ന്നു­ണർ­ത്തി നീ തന്നെ അ­ത­വ­ളോ­ടു ചോ­ദി­ക്കൂ.”

മ­ഞ്ജു­ശ്രീ പെൺ­കു­ട്ടി­യ്ക്കു ചു­റ്റും മൂ­ന്നു­വ­ട്ടം പ്ര­ദ­ക്ഷി­ണം ചെ­യ്തി­ട്ടു് വിരൽ ഞൊ­ടി­ച്ചു. അവൾ ധ്യാ­ന­ത്തിൽ നി­ന്നു­ണർ­ന്നി­ല്ല. മ­ഞ്ജു­ശ്രീ പി­ന്നെ തന്റെ സ്വാ­ധീ­ന­ത്തി­ലു­ള്ള മ­ന്ത്ര­ശ­ക്തി­ക­ളൊ­ക്കെ­യെ­ടു­ത്തു­പ­യോ­ഗി­ച്ചു; അതും ഫ­ലി­ച്ചി­ല്ല. പെ­ട്ടെ­ന്നു് ഭൂ­മി­യ്ക്ക­ടി­യിൽ നി­ന്നു് മോ­മ്യോ[3] എ­ന്നൊ­രു ബോ­ധി­സ­ത്വൻ അ­വ­ത­രി­ച്ചു; അ­ദ്ദേ­ഹം പെൺ­കു­ട്ടി­യ്ക്കു മു­ന്നിൽ വ­ന്നു­നി­ന്നു് ഒന്നു വിരൽ ഞൊ­ടി­ച്ച­പ്പോൾ പെൺ­കു­ട്ടി­യു­ടെ ധ്യാ­നം മു­റി­ഞ്ഞു.

കു­റി­പ്പു­കൾ

[1] ബു­ദ്ധ­മാർ­ഗ്ഗം.

[2] അ­റി­വി­ന്റെ ബോ­ധി­സ­ത്വൻ.

[3] താ­ഴേ­ക്കി­ട­യി­ലു­ള്ള ഒരു ബോ­ധി­സ­ത്വൻ.

108

ഗുരു ഒ­രുൾ­നാ­ട്ടു­ഗ്രാ­മ­ത്തി­ലെ­ത്തി­യ­പ്പോൾ രാ­ത്രി­യാ­യി; മഴ ക­ന­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ചെ­രു­പ്പു­കൾ ന­ന­ഞ്ഞു­പൊ­ട്ടി­യു­മി­രി­ക്കു­ന്നു. തെ­രു­വോ­ര­ത്തു് ഒരു വീ­ടി­ന്റെ ജ­നാ­ല­യ്ക്കൽ ചെ­രു­പ്പു­കൾ വി­ല്പ­ന­യ്ക്കു വ­ച്ചി­രി­ക്കു­ന്ന­തു ക­ണ്ട­പ്പോൾ ഗുരു ക­യ­റി­ച്ചെ­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹം ആകെ ന­ന­ഞ്ഞു­കു­തിർ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്ന­തു ക­ണ്ടു് അന്നു രാ­ത്രി­യിൽ അവിടെ ത­ങ്ങാൻ വീ­ട്ടു­കാർ ക്ഷ­ണി­ച്ചു. ആരുടെ മു­ഖ­ത്തും ഒരു പ്ര­സാ­ദ­മി­ല്ലാ­ത്ത­തു് ഗു­രു­വി­ന്റെ ശ്ര­ദ്ധ­യിൽ­പ്പെ­ട്ടു. കാ­ര­ണ­മാ­രാ­ഞ്ഞ­പ്പോൾ വീ­ട്ടു­കാ­രി പ­റ­ഞ്ഞു, തന്റെ ഭർ­ത്താ­വു കു­ടി­യ­നും ചൂ­താ­ട്ട­ക്കാ­ര­നു­മാ­ണെ­ന്നും, കി­ട്ടു­ന്ന­തു മു­ഴു­വൻ കു­ടി­ച്ചു­ക­ള­യു­ക­യാ­ണെ­ന്നും. ചില ദിവസം വീ­ട്ടിൽ വ­രാ­റു­മി­ല്ല.

“ഞാ­ന­യാ­ളെ­യൊ­ന്നു സ­ഹാ­യി­ക്കാം,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. “ഇതു കൊ­ണ്ടു­പോ­യി കു­റ­ച്ചു വീ­ഞ്ഞും മീനും വാ­ങ്ങി­വ­രൂ. എ­ന്നി­ട്ടു നി­ങ്ങൾ പോ­യി­ക്കി­ട­ന്നു­റ­ങ്ങി­ക്കോ­ളൂ.”

പാ­തി­രാ­ത്രി ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ കു­ടി­ച്ചു ല­ക്കു­കെ­ട്ടു് വീ­ട്ടു­കാ­ര­നെ­ത്തി. അയാൾ വി­ളി­ച്ചു­കൂ­വി:

“എടീ ഭാ­ര്യേ, വീ­ട്ടു­കാ­ര­നെ­ത്തി­യി­രി­ക്കു­ന്നു; തി­ന്നാ­നെ­ന്തു­ണ്ടു്?”

“ഇതു ക­ഴി­ച്ചാ­ലും,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “മ­ഴ­യ­ത്തു് ഇ­വി­ടെ­പ്പെ­ട്ടു­പോ­യ­താ­ണ് ‘; നി­ങ്ങ­ളു­ടെ ഭാ­ര്യ­യു­ടെ സ­ന്മ­ന­സ്സു കൊ­ണ്ടു് ഇ­ന്നി­വി­ടെ ത­ങ്ങി­ക്കോ­ളാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. ഞാൻ കു­റ­ച്ചു വീ­ഞ്ഞും മീനും വാ­ങ്ങി­യി­ട്ടു­ണ്ടു്; താ­ങ്കൾ­ക്കും ക­ഴി­ക്കാം.”

വീ­ട്ടു­കാ­ര­നു സ­ന്തോ­ഷ­മാ­യി. മീ­നു­മെ­ടു­ത്തു തി­ന്നു്, വീ­ഞ്ഞും മോ­ന്തി അയാൾ മ­ലർ­ന്നു­കി­ട­ന്നു­റ­ക്ക­മാ­യി. ഗുരു ജ­പി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് അ­യാൾ­ക്ക­രി­കി­ലി­രു­ന്നു. പി­റ്റേ­ന്നു് കാ­ല­ത്തു­റ­ക്ക­മു­ണർ­ന്ന­പ്പോൾ പോയ രാ­ത്രി­യി­ലെ കാ­ര്യ­ങ്ങ­ളൊ­ക്കെ വീ­ട്ടു­കാ­ര­നു മ­റ­വി­യിൽ­പ്പെ­ട്ടു­പോ­യി­രു­ന്നു.

“നി­ങ്ങ­ളി­താ­രു്? എ­വി­ടു­ന്നു വന്നു?” അ­പ്പോ­ഴും ജ­പി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്ന ഗു­രു­വി­നോ­ടു് അയാൾ ചോ­ദി­ച്ചു. താൻ ഇ­ന്നാ­രാ­ണെ­ന്നു ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞ­പ്പോൾ അ­യാൾ­ക്കാ­കെ നാ­ണ­ക്കേ­ടാ­യി. ഗു­രു­വി­നോ­ട­യാൾ മാ­പ്പു ചോ­ദി­ച്ചു.

ഗുരു ചി­രി­ച്ചു:

“ഈ ജീ­വി­ത­ത്തിൽ സർ­വ­വും അ­സ്ഥി­ര­മ­ല്ലേ? ആ­യു­സ്സും ന­മു­ക്ക­ധി­ക­മി­ല്ല. കു­ടി­ച്ചും ചൂ­താ­ടി­യും ന­ട­ന്നാൽ മ­റ്റെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും നേ­ടാ­നു­ള്ള നേരം നി­ങ്ങൾ­ക്കു കി­ട്ടു­മോ?”

സ്വ­പ്ന­ത്തിൽ നി­ന്നു­ണർ­ന്ന­പോ­ലെ വീ­ട്ടു­കാ­ര­ന്റെ മ­ന­സ്സു മ­റ്റൊ­ന്നാ­യി. “അങ്ങു പ­റ­ഞ്ഞ­തെ­ത്ര ശരി,” അയാൾ പ­റ­ഞ്ഞു, “ഈ ഉ­പ­ദേ­ശ­ത്തി­നു ഞാ­നെ­ങ്ങ­നെ നന്ദി പറയാൻ? അ­ല്പ­ദൂ­രം അ­ങ്ങ­യു­ടെ ഭാ­ണ്ഡ­വു­മെ­ടു­ത്തു ഞാൻ പോ­ന്നോ­ട്ടെ?”

ഗുരു സ­മ്മ­തി­ച്ചു. മൂ­ന്നു മൈൽ ചെ­ന്ന­പ്പോൾ ഇനി മ­ട­ങ്ങി­ക്കോ­ളാൻ ഗുരു അ­യാ­ളോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

“അഞ്ചു മൈലു കൂടി,” അയാൾ ഗു­രു­വി­നോ­ടി­ര­ന്നു. അവർ പി­ന്നെ­യും ന­ട­ന്നു.

“ഇനി പൊ­യ്ക്കോ,” ഗുരു നിർ­ദ്ദേ­ശി­ച്ചു.

“പത്തു മൈലു കൂടി ക­ഴി­യ­ട്ടെ,” അയാൾ പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഇനി മ­ട­ങ്ങാം,” പത്തു മൈലു ചെ­ന്ന­പ്പോൾ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഇനി ആ­യു­സ്സൊ­ടു­ങ്ങു­വോ­ളം ഞാൻ അ­ങ്ങ­യു­ടെ പി­ന്നാ­ലെ ന­ട­ക്കാൻ പോ­വു­ക­യാ­ണു്,” അ­യാ­ളു­ടെ മ­റു­പ­ടി അ­താ­യി­രു­ന്നു.

“മ­ട­ക്ക­മി­ല്ലാ­ത്ത­വൻ” എന്നു പേരായ ഈ മ­നു­ഷ്യ­നിൽ നി­ന്നാ­ണു് ജ­പ്പാ­നി­ലെ സെൻ ഗു­രു­ക്ക­ന്മാ­രു­ടെ ഒ­രാ­ധു­നി­ക­പ­ര­മ്പ­ര തു­ട­ങ്ങു­ന്ന­തു്.

109

ഒരു കൺ­ഫ്യൂ­ഷ്യൻ പ­ണ്ഡി­തൻ ഒരു ചൈ­നീ­സു് സെൻ­ഗു­രു­വി­നോ­ടു് ബു­ദ്ധ­ധർ­മ്മ­ത്തി­ന്റെ സാ­ര­മെ­ന്താ­ണെ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ചു. ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ത­നി­യ്ക്കൊ­ന്നു­മൊ­ളി­യ്ക്കാ­നി­ല്ല എ­ന്നു് കൺ­ഫ്യൂ­ഷ്യ­സു് ഒ­രി­ക്കൽ പ­റ­ഞ്ഞി­രു­ന്നു­വ­ല്ലോ. സെ­ന്നി­ലും ഒ­ന്നു­മൊ­ളി­ക്കാ­നി­ല്ല. ഞാൻ പ­റ­ഞ്ഞ­തു മ­ന­സ്സി­ലാ­യോ?”

ഇ­ല്ലെ­ന്നു പ­ണ്ഡി­തൻ പ­റ­ഞ്ഞു.

“എ­ങ്കിൽ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു, “ഈ മ­ല­യു­ടെ പി­ന്നി­ലേ­ക്കു ന­മു­ക്കൊ­ന്നു പോകാം.”

മ­ല­യു­ടെ പി­ന്നിൽ ചില കാ­ട്ടു­പൂ­ക്കൾ പൂ­ത്തു­നിൽ­ക്കു­ന്നി­ട­ത്തു് അവർ ചെ­ന്നു നി­ന്നു.

“പൂ­ക്ക­ളു­ടെ മണം നി­ങ്ങ­ള­റി­യു­ന്നു­ണ്ടോ?”

“ഉവ്വ്”

“നോ­ക്കൂ, എ­നി­ക്കു നി­ങ്ങ­ളിൽ നി­ന്നൊ­ന്നു­മൊ­ളി­ക്കാ­നി­ല്ല,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

110

ചൂ­ടോ­ടെ അപ്പം ക­ഴി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കെ സൈ­ന്യാ­ധി­പൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“എ­ന്നും ഉ­പ­യോ­ഗ­മു­ള്ള­തും എ­ന്നാൽ അ­റി­യ­പ്പെ­ടാ­ത്ത­തു­മാ­യ സംഗതി ഏതു്?”

ഗുരു ഒ­ര­പ്പ­ക്ക­ഷ­ണ­മെ­ടു­ത്തു് സൈ­ന്യാ­ധി­പ­ന്റെ കൈയിൽ കൊ­ടു­ത്തു:

“ഇതു ക­ഴി­ക്കൂ.”

അയാൾ അപ്പം ക­ഴി­ച്ചി­ട്ടു് ചോ­ദ്യ­മാ­വർ­ത്തി­ച്ചു.

ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഇതു തന്നെ എ­ന്നു­മു­പ­യോ­ഗ­മു­ള്ള­തും എ­ന്നാ­ല­റി­യ­പ്പെ­ടാ­ത്ത­തു­മാ­യ സംഗതി.”

111

ഒരു സെൻ­ഗു­രു ബോ­ധോ­ദ­യ­ത്തി­നു ശേഷം ഇ­ങ്ങ­നെ പാടി:

“മു­പ്പ­തു കൊ­ല്ലം മു­മ്പു്, അ­റി­വി­ല്ലാ­തി­രു­ന്ന കാ­ല­ത്തു്

ഈ ഭി­ക്ഷു മലയെ ക­ണ്ട­തു മ­ല­യാ­യി,

പുഴയെ ക­ണ്ട­തു പു­ഴ­യാ­യി.

പി­ന്നെ ഒരു സ­ദ്ഗു­രു­വി­ന്റെ പി­ന്നാ­ലെ

അ­റി­വി­ന്റെ കവാടം ക­ട­ന്ന­പ്പോൾ

ഈ ഭി­ക്ഷു മലയെ ക­ണ്ട­തു മ­ല­യ­ല്ലാ­തെ,

പുഴയെ ക­ണ്ട­തു പു­ഴ­യ­ല്ലാ­തെ.

ഇ­ന്നെ­ല്ലാം അതാതായിരിക്കു-​

ന്നൊ­ര­വ­സ്ഥ­യി­ലാ­യി­രി­ക്കെ

ഈ ഭി­ക്ഷു മലകളെ മ­ല­ക­ളാ­യി കാ­ണു­ന്നു,

പുഴയെ പു­ഴ­യാ­യും.”

112

ശി­ഷ്യൻ: “ഭൗ­തി­ക­ദേ­ഹം ജീർ­ണ്ണി­ച്ചു­പോ­കും; ധർ­മ്മ­ദേ­ഹ­മോ?”

ഗുരു: “ചി­ത്ര­കം­ബ­ളം പോലെ മ­ല­ക­ളിൽ പൂ­ക്കൾ വി­ട­രു­ന്നു,

അ­മ­രി­നീ­ലം പോലെ നീ­ല­യാ­ണു് താ­ഴ്‌­വ­ര­യി­ല­രു­വി­ക­ളും.”

113

ഗു­രു­വി­ന്റെ കീഴിൽ ഏ­റെ­ക്കാ­ലം അ­ഭ്യ­സി­ച്ച ശേഷം ഒരു ശി­ഷ്യൻ മ­റ്റാ­ശ്ര­മ­ങ്ങൾ തേ­ടി­പ്പോ­യി. പക്ഷേ, എ­വി­ടെ­യും ത­നി­യ്ക്കൊ­ക്കു­ന്ന­താ­യി അ­യാൾ­ക്കു തോ­ന്നി­യി­ല്ല. തന്റെ ആ­ദി­ഗു­രു തന്നെ കേ­മ­നെ­ന്നാ­ണു് എ­വി­ടെ­ച്ചെ­ന്നാ­ലും അയാൾ കേൾ­ക്കു­ന്ന­തും. കു­റേ­ക്കാ­ലം ക­ഴി­ഞ്ഞു് അയാൾ തന്റെ ആ­ദി­ഗു­രു­വി­ന്റെ ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ­ത്ത­ന്നെ വ­ന്നു­ചേർ­ന്നു.

“ചെ­ന്നേ­ട­ത്തൊ­ക്കെ ആളുകൾ പ­റ­യു­ന്നു അ­ങ്ങ­യു­ടെ ജ്ഞാ­നം അ­ഗാ­ധ­മെ­ന്നു്. അ­ങ്ങെ­ന്നെ അ­തെ­ന്തു­കൊ­ണ്ടു പ­ഠി­പ്പി­ച്ചി­ല്ല?” ശി­ഷ്യൻ പ­രി­ഭ­വ­പ്പെ­ട്ടു.

“നീ പാ­ച­ക­ത്തി­നു തു­ട­ങ്ങു­മ്പോൾ ഞാൻ അ­ടു­പ്പിൽ തീ കൊ­ളു­ത്തി­യി­രു­ന്നു; നീ കി­ണ്ണ­ങ്ങൾ നി­ര­ത്തു­മ്പോൾ ഞാൻ നി­ന­ക്കെ­ന്റെ കി­ണ്ണം ത­ന്നി­രു­ന്നു. എ­ന്നെ­ങ്കി­ലും ഞാൻ നി­ന്നെ നി­രാ­ശ­നാ­ക്കി­യി­ട്ടു­ണ്ടോ?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

ആ വാ­ക്കു­കൾ­ക്കൊ­ടു­വിൽ ശി­ഷ്യ­നു ബോ­ധോ­ദ­യ­മു­ണ്ടാ­യി.

114

സ­ഞ്ചാ­രി­ക­ളു­ടെ കാ­ല­ടി­കൾ നോ­വാ­തി­രി­ക്കേ­ണ്ട­തി­ലേ­ക്കാ­യി താൻ വ­ഴി­യാ­യ വ­ഴി­യൊ­ക്കെ തുകലു വി­രി­ക്കാൻ പോ­വു­ക­യാ­ണെ­ന്നു രാ­ജാ­വു പ്ര­ഖ്യാ­പി­ച്ചു. പകരം സ­ഞ്ചാ­രി­കൾ തു­കൽ­ച്ചെ­രു­പ്പു ധ­രി­ച്ചാൽ­പ്പോ­രേ­യെ­ന്നു ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

115

മ­ല­ക­ളിൽ വഴി തെ­റ്റി അ­ല­യു­ക­യാ­യി­രു­ന്ന ഒരു സ­ന്ന്യാ­സി കാ­ട്ടി­നു­ള്ളിൽ വ­ച്ചു് ഒരു ഗു­രു­വി­നെ കണ്ടു. അ­ദ്ദേ­ഹം ഗു­രു­വി­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“അ­ങ്ങി­വി­ടെ എ­ത്തി­യി­ട്ടു് എത്ര കാ­ല­മാ­യി, ഗുരോ?”

“മലയിൽ പച്ച മാ­ഞ്ഞു മ­ഞ്ഞ­യാ­കു­ന്ന­തേ ഞാൻ ക­ണ്ടി­ട്ടു­ള്ളു,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

“ഈ മലയിൽ നി­ന്നു പു­റ­ത്തു ക­ട­ക്കാ­നു­ള്ള വഴി പ­റ­ഞ്ഞു തരാമോ?”

“ഒ­ഴു­ക്കി­ന്റെ വഴിയേ പൊ­യ്ക്കോ­ളൂ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

116

ശി­ഷ്യൻ: “പത്തു ദി­ക്കി­ലും നി­ന്നു വ­രു­ന്ന­വർ­ക്കും നിർ­വാ­ണ­ത്തി­ലേ­ക്കു വ­ഴി­യൊ­ന്നു തന്നെ. ആ വഴി ഏ­തെ­ന്നു ഞാൻ ചോ­ദി­ച്ചാൽ?”

ഗുരു തന്റെ കൈ­യി­ലി­രു­ന്ന വ­ടി­യെ­ടു­ത്തു് വാ­യു­വിൽ ഒരു വര വ­ര­ച്ചി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഇതു തന്നെ.”

117

ശി­ഷ്യൻ: “നേരേ ചൂ­ണ്ടു­ക എ­ന്നൊ­ന്നി­നെ­ക്കു­റി­ച്ചു് പണ്ടേ പ­റ­ഞ്ഞു കേൾ­ക്കു­ന്നു. എ­ന്താ­ണ­തു് ?”

ഗുരു: “ഒ­രാ­ളെ­ന്നും കൊ­യ്യാൻ പോ­കു­ന്നു; എ­ന്നി­ട്ടും പ­ത്താ­യം നി­റ­യു­ന്നി­ല്ല.”

ശി­ഷ്യൻ: “എ­നി­ക്ക­തു മ­ന­സ്സി­ലാ­യി­ല്ല.”

ഗുരു: “നി­ത്യ­വെ­ളി­ച്ച­ങ്ങ­ളാ­ണു സൂ­ര്യ­നു ച­ന്ദ്ര­നും; മേ­ഘ­ങ്ങ­ളു­യർ­ന്നു് അവയെ മ­റ­യ്ക്കു­ന്നു.”

ഗുരു പി­ന്നെ ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു ക­വി­ത­യും ചൊ­ല്ലി:

“അ­റി­വു­ള്ള­വൻ വഴി ക­ണ്ടി­ല്ല,

ഭ്ര­മി­ച്ച­വൻ വ­ഴി­യും കണ്ടു.

സു­ഖ­മാ­യി­ട്ടു­റ­ങ്ങു­ന്ന­വ­ന­റി­യി­ല്ല,

ഏതു ശരി, ഏതു തെ­റ്റെ­ന്നു്.”

118

നീ എ­വി­ടെ­പ്പോ­യി?

ഞാൻ ഗു­രു­വി­നെ­ക്കാ­ണാൻ പോയി.

ഗു­രു­വി­നെ ക­ണ്ടി­ട്ടു നി­ന­ക്കെ­ന്തു കി­ട്ടി?

ഗു­രു­വി­നെ കാണും മു­മ്പു് എ­നി­ക്കൊ­ന്നി­ന്റെ­യും കു­റ­വു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല.

എ­ങ്കി­ല്പി­ന്നെ നീ എ­ന്തി­നു ഗു­രു­വി­നെ കാണാൻ പോയി?

എ­നി­ക്കൊ­ന്നി­ന്റെ­യും കു­റ­വി­ല്ലെ­ന്നു ഞാ­ന­റി­യു­ന്ന­തും ഗു­രു­വി­നെ ക­ണ്ട­തി­ല്പി­ന്നെ.

119

ഗുരു: “പു­റ­ത്തെ­ന്താ­ണൊ­രു ശബ്ദം?”

ശി­ഷ്യൻ: “അതു മ­ഴ­ത്തു­ള്ളി വീ­ഴു­ന്ന ശബ്ദം.”

ഗുരു: “ബു­ദ്ധി­യു­ള്ള ജീ­വി­കൾ തല കീ­ഴാ­യി ന­ട­ക്കു­ന്നു, വ­സ്തു­ക്ക­ളു­ടെ പി­ന്നാ­ലെ പോയി അവർ സ്വയം തു­ല­യു­ന്നു.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഞാ­നെ­ന്തു ചെ­യ്യ­ണം?”

ഗുരു: “ഞാൻ തന്നെ മഴ പെ­യ്യു­ന്ന ശബ്ദം.”

120

ശി­ഷ്യൻ: “അ­ങ്ങെ­വി­ടെ­യാ­യി­രു­ന്നു, ഗുരോ?”

ഗുരു: “മ­ല­ക­ളി­ല­ല­യു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഞാൻ.”

ശി­ഷ്യൻ: “അ­ങ്ങേ­തു വ­രെ­പ്പോ­യി മ­ട­ങ്ങി?”

ഗുരു: “വാ­സ­നി­ക്കു­ന്ന പുൽ­ക്കൊ­ടി­ക­ളെ പിൻ­പ­റ്റി ഞാൻ പോയി, കൊ­ഴി­യു­ന്ന പൂ­ക്ക­ളു­ടെ പി­ന്നാ­ലെ ഞാൻ മ­ട­ങ്ങി.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഇതൊരു വ­സ­ന്ത­കാ­ല­ത്തി­ന്റെ സം­ക്ഷേ­പം പോലെ.”

ഗുരു: “താ­മ­ര­പ്പൂ­വി­ലി­റ്റു­ന്ന ശ­ര­ത്കാ­ല­മ­ഞ്ഞി­ലും ക­വി­ഞ്ഞ­തി­തു്.”

121

സ­ന്ദർ­ശ­ക­നാ­യി വ­ന്ന­യാൾ ഗു­രു­വി­നോ­ടു യാത്ര പ­റ­ഞ്ഞി­റ­ങ്ങി:

“വളരെ നന്ദി, ഗുരോ, അ­ങ്ങെ­നി­ക്കു ചെ­യ്തു­ത­ന്ന­തി­നൊ­ക്കെ. ഇനി ഞാ­നി­റ­ങ്ങ­ട്ടെ.”

“നി­ങ്ങ­ളി­നി എ­ങ്ങോ­ട്ടു പോ­കു­ന്നു?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ബു­ദ്ധ­ധർ­മ്മം പ­ഠി­ക്കാൻ എ­ങ്ങോ­ട്ടെ­ങ്കി­ലും.”

“അല്പം ബു­ദ്ധ­ധർ­മ്മം എന്റെ കൈ­യി­ലു­മു­ണ്ടു്.”

“അ­തെ­വി­ടെ?”

ഗുരു താ­നു­ടു­ത്ത­തിൽ നി­ന്നു് ഒരു നൂലിഴ ഊ­രി­യെ­ടു­ത്തു കാ­ണി­ച്ചി­ട്ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഇ­തു­മൊ­രു ബു­ദ്ധ­ധർ­മ്മ­മ­ല്ലേ?”

122

ഗുരു ആ­ശ്ര­മം തൂ­ത്തു­വാ­രു­മ്പോൾ പു­റ­ത്തു നി­ന്നൊ­രാൾ ചോ­ദി­ച്ചു:

“ആ­ശ്ര­മം വൃ­ത്തി­യു­ള്ള­താ­യി­രി­ക്കു­മ­ല്ലോ. എ­ന്നി­ട്ടും പൊ­ടി­യെ­വി­ടു­ന്നു വന്നു?”

“അതു പു­റ­ത്തു നി­ന്നു­ള്ള പൊ­ടി­യാ­ണു്,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

മ­റ്റൊ­രു ദിവസം ഗുരു അതേ പണി തന്നെ ചെ­യ്തു­കൊ­ണ്ടി­രി­ക്കു­മ്പോൾ ഒ­ര­ന്തേ­വാ­സി ചോ­ദി­ച്ചു:

“ജ്ഞാ­നി­യാ­യി­ട്ടും അ­ങ്ങ­യിൽ ഈ പൊടി എ­ങ്ങ­നെ വന്നു?”

“ഇതാ, പി­ന്നെ­യു­മൊ­രു പൊടി!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

123

ഗുരു മ­റ്റൊ­രാ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ ചെ­ന്ന­പ്പോൾ അ­വി­ടെ­യു­ള്ള­വർ­ക്കു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ പ്ര­ഭാ­ഷ­ണം കേൾ­ക്ക­ണ­മെ­ന്നാ­യി. നിർ­ബ­ന്ധം മൂ­ത്ത­പ്പോൾ അ­ദ്ദേ­ഹം മ­ണി­യ­ടി­ക്കാൻ പ­റ­ഞ്ഞു. എ­ല്ലാ­വ­രും മു­റ്റ­ത്തു നി­ര­ന്നു് കാതും കൂർ­പ്പി­ച്ചി­രു­പ്പാ­യ­പ്പോൾ ഗുരു സാ­വ­ധാ­നം പീ­ഠ­ത്തിൽ നി­ന്നി­റ­ങ്ങി ന­ട­ന്നു. കാരണം തി­ര­ക്കി പി­ന്നാ­ലെ­യെ­ത്തി­യ ആ­ശ്ര­മ­മു­ഖ്യ­നോ­ടു ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“അ­വർ­ക്കു സൂ­ത്ര­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ണു കേൾ­ക്കേ­ണ്ട­തെ­ങ്കിൽ അതിനു സൂ­ത്ര­പ­ണ്ഡി­ത­ന്മാ­രു­ണ്ടു്; ഇനി ശാ­സ്ത്ര­ങ്ങ­ളെ­ക്കു­റി­ച്ചാ­ണു കേൾ­ക്കേ­ണ്ട­തെ­ങ്കിൽ അതിനു ശാ­സ്ത്രാ­ചാ­ര്യ­ന്മാ­രു­മു­ണ്ടു്. ഈ കിഴവൻ സ­ന്ന്യാ­സി­യെ പ­ഴി­യ്ക്കാൻ ഒരു കാ­ര­ണ­വും ഞാൻ കാ­ണു­ന്നി­ല്ല.”

124

ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നു മു­ന്നിൽ രണ്ടു ചെ­ടി­ച്ച­ട്ടി­ക­ളു­മെ­ടു­ത്തു ചെ­ന്നു.

“താ­ഴെ­യി­ടൂ!” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

ശി­ഷ്യൻ ഒരു ചട്ടി താ­ഴെ­യി­ട്ടു.

“താ­ഴെ­യി­ടൂ!” ഗുരു വീ­ണ്ടും ആ­ജ്ഞാ­പി­ച്ചു.

ശി­ഷ്യൻ ര­ണ്ടാ­മ­ത്തെ ച­ട്ടി­യും താ­ഴെ­യി­ട്ടു.

“താ­ഴെ­യി­ടൂ!” ഗുരു ഗർ­ജ്ജി­ക്കു­ക­യാ­ണു്.

ശി­ഷ്യൻ വി­ക്കി­ക്കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “ഇനി താ­ഴെ­യി­ടാ­നൊ­ന്നു­മി­ല്ല.”

“എ­ന്നാൽ അ­തു­മെ­ടു­ത്തു പൊ­യ്ക്കോ!” ഗുരു അ­നു­മ­തി­യും നല്കി.

125

സെ­ന്നി­ലാ­കൃ­ഷ്ട­നാ­യ ഒരു സ­മു­രാ­യി ഏ­റെ­ക്കാ­ല­ത്തെ മ­നഃ­സം­ഘർ­ഷ­ത്തി­നു ശേഷം തന്റെ പ്ര­ഭു­വി­നെ വി­ട്ടു­പോ­വു­ക എ­ന്നു­ത­ന്നെ തീ­രു­മാ­നി­ച്ചു: ധ്യാ­ന­ജീ­വി­ത­ത്തോ­ടു് അ­ത്ര­യു­മൊ­രാ­ത്മാർ­പ്പ­ണം തോ­ന്നി­യ­തു കൊ­ണ്ടാ­ണു് കു­ല­മ­ര്യാ­ദ­യ്ക്കു നി­ര­ക്കാ­ത്ത അ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു നി­ശ്ച­യ­മെ­ടു­ക്കാൻ അയാൾ പ്രേ­രി­ത­നാ­യ­തു്. ഒരു ഗി­ര്യാ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ പ­ന്ത്ര­ണ്ടു കൊ­ല്ലം അ­ഭ്യ­സി­ച്ച­തിൽ­പ്പി­ന്നെ അയാൾ ഒരു തീർ­ത്ഥ­യാ­ത്ര­യ്ക്കി­റ­ങ്ങി. പോകും വഴി അയാൾ തന്റെ പ­ണ്ട­ത്തെ യ­ജ­മാ­നൻ കു­തി­ര­പ്പു­റ­ത്തു് എതിരേ വ­രു­ന്ന­തു കണ്ടു. പ്ര­ഭു­വി­നും തന്നെ വി­ട്ടു പ­ലാ­യ­നം ചെയ്ത തന്റെ പൂർ­വ­സേ­വ­ക­നെ മ­ന­സ്സി­ലാ­യി. വാ­ളെ­ടു­ത്തു വെ­ട്ടാ­നോ­ങ്ങി­യെ­ങ്കി­ലും എ­ന്തി­ന­തിൽ ചോ­ര­ക്ക­റ പ­റ്റി­യ്ക്ക­ണ­മെ­ന്നൊ­രു ചി­ന്ത­യു­ണ്ടാ­യ­തി­ന്റെ പു­റ­ത്തു് ക­ട­ന്നു­പോ­കും വഴി അ­യാ­ളു­ടെ മു­ഖ­ത്തു കാ­റി­ത്തു­പ്പു­ക­യാ­ണു് പ്രഭു ചെ­യ്ത­തു്. മു­ഖ­ത്തു വീണ തു­പ്പൽ തു­ട­ച്ചു­മാ­റ്റു­മ്പോൾ പ­ണ്ടാ­ണെ­ങ്കിൽ ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­ര­ധി­ക്ഷേ­പ­മു­ണ്ടാ­യാൽ എ­ന്താ­യി­രു­ന്നേ­നേ തന്റെ പ്ര­തി­ക­ര­ണം എ­ന്നൊ­രു ചിന്ത ഒരു കൊ­ള്ളി­മീൻ പോലെ സ­മു­രാ­യി­യു­ടെ മ­ന­സ്സി­ലൂ­ടെ ക­ട­ന്നു­പോ­യി. അയാൾ തി­രി­ഞ്ഞു­നി­ന്നു് താൻ ധ്യാ­നം പ­രി­ശീ­ലി­ച്ച മലയെ നോ­ക്കി തൊ­ഴു­തു; എ­ന്നി­ട്ടു് ഒരു ക­വി­ത­യും ചൊ­ല്ലി:

മല ആ മല തന്നെ,

വ­ഴി­യും അതേ വഴി തന്നെ.

മാ­റി­യ­തെ­ന്റെ ഹൃ­ദ­യ­മാ­ണു്.

126

ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു് ത­നി­യ്ക്കു വാൾ­പ്ര­യോ­ഗം പ­ഠി­യ്ക്ക­ണ­മെ­ന്ന­റി­യി­ച്ചു. പ­രി­ശീ­ല­ന­കാ­ലം കു­റ­യ്ക്കാൻ വേ­ണ്ടി താൻ ക­ഠി­നാ­ദ്ധ്വാ­നം ചെ­യ്തോ­ളാ­മെ­ന്നും, അ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണെ­ങ്കിൽ കു­റ­ഞ്ഞ­തെ­ത്ര കൊ­ല്ലം താൻ പ­ഠി­ക്കേ­ണ്ടി­വ­രു­മെ­ന്നും അ­യാൾ­ക്ക­റി­യ­ണം. ഒരു പ­ത്തു­കൊ­ല്ല­മെ­ങ്കി­ലും വേ­ണ­മെ­ന്നു ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ശി­ഷ്യ­നു വലിയ ഇ­ച്ഛാ­ഭം­ഗ­മാ­യി. രാ­ത്രി­യും പകലും താൻ പ­രി­ശീ­ല­നം ന­ട­ത്തി­ക്കോ­ളാ­മെ­ന്നും, എ­ന്നാ­ല­തെ­ത്ര നീ­ളു­മെ­ന്നും ചോ­ദി­ച്ച­പ്പോൾ ഗു­രു­വി­ന്റെ മ­റു­പ­ടി മു­പ്പ­തു­കൊ­ല്ലം എ­ന്നാ­യി­രു­ന്നു! തന്റെ ഓരോ ഊർ­ജ്ജ­ക­ണ­വും, താൻ ഉ­ണർ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്ന ഓരോ നി­മി­ഷ­വും പ­രി­ശീ­ല­ന­ത്തി­നു ചെ­ല­വ­ഴി­ക്കു­ക­യാ­ണെ­ങ്കിൽ? എ­ങ്കിൽ എ­ഴു­പ­തു­കൊ­ല്ലം! താൻ തന്റെ ആ­യു­സ്സ­ങ്ങ­നെ തന്നെ ഗു­രു­വി­നു സ­മർ­പ്പി­ക്കു­ന്നു എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് ശി­ഷ്യൻ പ­രി­ശീ­ല­ന­ത്തി­നു ചേർ­ന്നു. ആ­ദ്യ­ത്തെ മൂ­ന്നു­കൊ­ല്ലം ഗുരു അയാളെ വാളു തൊ­ടീ­ച്ചി­ട്ടി­ല്ല. നെ­ല്ലു കു­ത്തു­ക, ധ്യാ­നം പ­രി­ശീ­ലി­ക്കു­ക ഇ­തൊ­ക്കെ­യാ­ണു് അയാൾ ചെ­യ്യേ­ണ്ടി­യി­രു­ന്ന­തു്. അ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു­നാൾ ഗുരു പി­ന്നി­ലൂ­ടെ പ­തു­ങ്ങി­ച്ചെ­ന്നു് ഒരു മ­ര­വാ­ളു കൊ­ണ്ടു് ശി­ഷ്യ­ന്റെ ത­ല­യ്ക്കി­ട്ടൊ­ന്നു കൊ­ടു­ത്തു. അ­തിൽ­പ്പി­ന്നെ അ­യാ­ളൊ­ന്നു പുറം തി­രി­യ്കേ­ണ്ട താമസം, ഗു­രു­വി­ന്റെ ഒ­ളി­പ്പോ­രി­നെ ഭ­യ­ക്ക­ണ­മെ­ന്നാ­യി. ഇ­തി­ന്റെ ഫ­ല­മാ­യി അ­യാ­ളു­ടെ മ­ന­സ്സും ഇ­ന്ദ്രി­യ­ങ്ങ­ളും പ­തു­ക്കെ­പ്പ­തു­ക്കെ ഏ­കാ­ഗ്ര­മാ­വു­ക­യും, ഏതു നി­മി­ഷ­വും അ­ടി­യിൽ നി­ന്നൊ­ഴി­വാ­കാ­നു­ള്ള വ­ഴ­ക്കം അ­യാൾ­ക്കു കി­ട്ടു­ക­യും ചെ­യ്തു. തന്റെ ശി­ഷ്യ­ന്റെ ഉടലും മ­ന­സ്സും ജാ­ഗ­രൂ­ക­മാ­യി­രി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും, അ­സം­ഗ­ത­മാ­യ­തി­നോ­ടെ­ല്ലാം അ­തു­ദാ­സീ­ന­മാ­യി­രി­ക്കു­ന്നു­വെ­ന്നും ബോ­ദ്ധ്യ­മാ­യ­തിൽ­പ്പി­ന്നെ ഗുരു അയാളെ വാൾ­പ്ര­യോ­ഗം പ­രി­ശീ­ലി­പ്പി­ക്കാ­നും തു­ട­ങ്ങി.

127

ഗുരു ശി­ഷ്യ­നെ വി­ളി­ച്ചു പ­റ­ഞ്ഞു:

“എന്റെ ആ­ന­ക്കൊ­മ്പു­മെ­തി­യ­ടി എ­ടു­ത്തു­കൊ­ണ്ടു വരൂ.”

ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു:

“മെ­തി­യ­ടി പൊ­ട്ടി­പ്പോ­യി ഗുരോ.”

“മെ­തി­യ­ടി പൊ­ട്ടി­യെ­ങ്കിൽ നീ­യെ­ന്റെ ആനയെ തി­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു­വ­രി­കെ­ടോ!” ഗുരു ആ­ജ്ഞാ­പി­ച്ചു.

ശി­ഷ്യ­നൊ­ന്നും പ­റ­യാ­നു­ണ്ടാ­യി­ല്ല.

128

മ­രി­ക്കാൻ കി­ട­ക്കു­മ്പോൾ ഗുരു വി­ളി­ച്ചു­പ­റ­ഞ്ഞു:

“ധർ­മ്മ­ത്തി­ന്റെ മേ­ല്ക്കൂ­ര­യി­താ പൊ­ളി­ഞ്ഞു­വീ­ഴു­ന്നു! നി­ങ്ങ­ള­തൊ­ന്നു താ­ങ്ങി­നിർ­ത്തെ­ന്നേ!”

പി­ന്നെ തന്റെ ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രെ­യൊ­ക്കെ കണ്ണു കൊ­ണ്ടൊ­ന്നു­ഴി­ഞ്ഞ ശേഷം അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു:

“നി­ങ്ങ­ളി­ലൊ­രാൾ­ക്കും ഞാൻ പ­റ­ഞ്ഞ­തി­ന്റെ സാരം മ­ന­സ്സി­ലാ­യി­ട്ടി­ല്ല.”

എ­ന്നി­ട്ടു് ഗുരു ജീവൻ വെ­ടി­ഞ്ഞു.

129

ശി­ഷ്യൻ ഒരു ഭാ­ര­വ­ണ്ടി ത­ള്ളി­ക്കൊ­ണ്ടു വ­രു­മ്പോൾ ഗുരു കാലു ര­ണ്ടും നീ­ട്ടി­വ­ച്ചു് വ­ഴി­യ­രി­കി­ലി­രി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. വണ്ടി കൊ­ണ്ടു­പോ­കാ­നാ­യി കാ­ലൊ­ന്നു മാ­റ്റി ഇടം ത­ര­ണ­മെ­ന്നു് ശി­ഷ്യൻ അ­പേ­ക്ഷി­ച്ച­പ്പോൾ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞ­തി­ങ്ങ­നെ­യാ­യി­രു­ന്നു:

“നീ­ട്ടി­വ­ച്ച­തു് പിൻ­വ­ലി­ക്കാ­നു­ള്ള­ത­ല്ല!”

അതിനു നി­ര­ക്കു­ന്ന­താ­യി ശി­ഷ്യ­ന്റെ മ­റു­പ­ടി­യും:

“മു­ന്നി­ലേ­ക്കു വ­ന്ന­തു് തി­രി­ച്ചു­പോ­വു­ക­യു­മി­ല്ല!”

ഗു­രു­വി­നെ ക­ണ­ക്കി­ലെ­ടു­ക്കാ­തെ ശി­ഷ്യൻ വണ്ടി മു­ന്നി­ലേ­ക്കു തള്ളി; വണ്ടി കയറി ഗു­രു­വി­ന്റെ കാലു ച­ത­യു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഗുരു പി­ന്നെ ഒരു മ­ഴു­വു­മെ­ടു­ത്തു് ആ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലേ­ക്കു ചെ­ന്നു:

“അ­ല്പ­നേ­രം മു­മ്പു് വണ്ടി ക­യ­റ്റി എന്റെ കാലു ച­ത­ച്ച­വൻ മു­ന്നി­ലേ­ക്കു വ­ര­ട്ടെ!”

വി­ര­ളു­ന്ന പ്ര­കൃ­ത­മാ­യി­രു­ന്നി­ല്ല ശി­ഷ്യ­നും. അയാൾ ക­ഴു­ത്തും നീ­ട്ടി­പ്പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് ഗു­രു­വി­ന്റെ മു­ന്നി­ലേ­ക്കു ചെ­ന്നു. ഗുരു മഴു താഴെ വ­യ്ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു.

130

ശി­ഷ്യൻ: “ആ­കാ­ശ­ത്തൊ­രു ര­ത്ന­മി­രി­ക്കു­ന്നു. എ­ങ്ങി­നെ­യ­തു കൈ­ക്ക­ലാ­ക്കാൻ?”

ഗുരു: “മുള മു­റി­ച്ചു­വീ­ഴ്ത്തി ഒ­രേ­ണി­യു­ണ്ടാ­ക്കൂ; അ­താ­കാ­ശ­ത്തു ചാ­രി­വ­ച്ചു് ര­ത്ന­മെ­ത്തി­പ്പി­ടി­യ്ക്കൂ.”

ശി­ഷ്യൻ: “ഏ­ണി­യെ­ങ്ങ­നെ ആ­കാ­ശ­ത്തു ചാ­രി­നിർ­ത്താൻ?”

ഗുരു: “രത്നം നി­ന­ക്കു കി­ട്ടു­കി­ല്ലെ­ന്നു നീ­യെ­ങ്ങ­നെ സം­ശ­യി­ക്കാൻ?”

131

ആ­ശ്ര­മ­ത്തിൽ കു­റ­ച്ചു­കാ­ലം താ­മ­സി­ച്ചു് ധർ­മ്മ­ത്തി­ന്റെ അ­രി­കും മൂ­ല­യു­മൊ­ക്കെ­യാ­യി ചിലതു ഗ്ര­ഹി­ച്ച ഒ­ര­ധി­കാ­രി തന്റെ ലാ­വ­ണ­ത്തി­ലേ­ക്കു മ­ട­ങ്ങു­ന്ന ദിവസം ഗു­രു­വി­നെ ക­ണ്ടു് യാത്ര പ­റ­യാ­നെ­ത്തി.

“നി­ങ്ങ­ളി­നി എ­ങ്ങ­നെ­യാ­ണു് ഭ­രി­ക്കാൻ പോ­കു­ന്ന­തു്?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

“ഞാ­നി­നി ആ­ളു­ക­ളെ ജ്ഞാ­നം കൊ­ണ്ടു ഭ­രി­ക്കാൻ പോ­കു­ന്നു,” അ­ധി­കാ­രി പ­റ­ഞ്ഞു.

ആ പ­റ­ഞ്ഞ­തു നേ­രാ­ണെ­ങ്കിൽ,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു “ആ­ളു­ക­ളു­ടെ ക­ഷ്ട­കാ­ല­മാ­ണി­നി.”

132

ഗുരു തുണി തി­രു­മ്പു­മ്പോൾ ഒരു ഭി­ക്ഷു ചെ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഗുരോ! അ­ങ്ങി­നി­യും ഇതിൽ നി­ന്നു മു­ക്ത­നാ­യി­ട്ടി­ല്ലേ?”

ഗുരു തന്റെ കു­പ്പാ­യം ഉ­യർ­ത്തി­ക്കാ­ട്ടി­യി­ട്ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഇതിനെ എന്തു ചെ­യ്യാൻ?”

133

അണഞ്ഞ നെ­രു­പ്പോ­ടു കു­ത്തി­യി­ള­ക്കി ഒരു ക­ന­ലെ­ങ്കി­ലു­മു­ണ്ടോ­യെ­ന്നു നോ­ക്കാൻ ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു. ശി­ഷ്യൻ ഇ­ള­ക്കി­നോ­ക്കി­യി­ട്ടു് ഒ­ന്നും കാ­ണാ­നി­ല്ലെ­ന്നു പ­റ­ഞ്ഞു. പി­ന്നെ ഗുരു തന്നെ ഇ­ള­ക്കി­നോ­ക്കു­മ്പോൾ ചാ­ര­ത്തി­ന­ടി­യിൽ ഒരു തീ­പ്പൊ­രി ശേ­ഷി­ക്കു­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. “ഇതു തീ­യ­ല്ലേ?”, ഗുരു ശി­ഷ്യ­നോ­ടു ചോ­ദി­ച്ചു. അതോടെ അ­യാൾ­ക്കു ബോ­ധ­മു­ദി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു.

134

ഗുരു ഒ­രി­ക്കൽ മ­ഞ്ഞിൽ തെ­ന്നി­വീ­ണു. വീ­ണി­ട­ത്തു കി­ട­ന്നു­കൊ­ണ്ടു് “ര­ക്ഷി­ക്ക­ണേ!”യെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം വി­ളി­ച്ചു­കൂ­വി. ഇതു കേ­ട്ടു് ഒരു ശി­ഷ്യൻ ഓ­ടി­വ­ന്നു് ഗു­രു­വി­ന്റെ സ­മീ­പ­ത്തു കി­ട­ന്നു. ഗുരു എ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് തന്റെ വ­ഴി­യ്ക്കു പോ­വു­ക­യും ചെ­യ്തു.

135

ശി­ഷ്യൻ: “ഭി­ക്ഷ­ക്കാ­രൻ വ­രു­മ്പോൾ അ­യാൾ­ക്കെ­ന്തു കൊ­ടു­ക്ക­ണം?”

ഗുരു: “അ­യാൾ­ക്കൊ­ന്നി­ന്റെ­യും കു­റ­വി­ല്ല­ല്ലോ.”

136

സെ­ന്നി­ന്റെ സാ­ര­മെ­ന്നു പ­റ­യാ­വു­ന്ന പ്ര­മാ­ണ­മേ­തെ­ന്നു് ശി­ഷ്യൻ ആ­വർ­ത്തി­ച്ചാ­വർ­ത്തി­ച്ചു ചോ­ദി­ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു. ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“എ­നി­ക്കു മൂ­ത്രം മു­ട്ടി­യി­ട്ടു വയ്യ. ഇ­ങ്ങ­നെ­യൊ­രു നി­സ്സാ­ര­സം­ഗ­തി പോലും ഞാൻ തന്നെ ചെ­യ്യ­ണ­മെ­ന്നു വ­ന്നാൽ!”

137

ഭാ­ര്യ­യ്ക്കും മ­കൾ­ക്കു­മൊ­പ്പം സെൻ പ­രി­ശീ­ലി­യ്ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്ന ഒരു ഗൃ­ഹ­സ്ഥാ­ശ്ര­മി­യു­ടെ മ­ന­സ്സു­മ­ടു­പ്പു് ഒ­രി­ക്ക­ലി­ങ്ങ­നെ പു­റ­ത്തു­ചാ­ടി:

“എന്തു പ്ര­യാ­സ­മാ­ണി­തു്! പ­തി­നാ­യി­രം കിലോ ചണം വെ­യി­ലു കൊ­ള്ളി­ക്കാൻ നി­ര­ത്തു­ന്ന­പോ­ലെ­യാ­ണെ­ന്റെ ധ്യാ­നം പ­ഠി­ക്കൽ.” ഇതു ഭാ­ര്യ­യു­ടെ കാതിൽ പെ­ട്ട­പ്പോൾ അവർ അതിനെ ഖ­ണ്ഡി­ച്ചു:

“ഒരു പ്ര­യാ­സ­വു­മി­ല്ല­തി­ന് ! ക­ട്ടി­ലിൽ നി­ന്നെ­ഴു­ന്നേ­റ്റു് കാലു തറയിൽ തൊ­ടു­ന്ന­പോ­ലെ­യേ­യു­ള്ളു അതു്.”

ഇതു ര­ണ്ടും കേ­ട്ടു മകൾ പ­റ­ഞ്ഞു:

“എ­നി­ക്ക­തു പ്ര­യാ­സ­വു­മ­ല്ല, എ­ളു­പ്പ­വു­മ­ല്ല. വി­ശ­ക്കു­മ്പോൾ ഞാൻ ഭ­ക്ഷ­ണം ക­ഴി­ക്കും, ക്ഷീ­ണി­ക്കു­മ്പോൾ കി­ട­ന്നു­റ­ങ്ങും.”

138

ഗുരു ഒരു പ്ര­ഭാ­ഷ­ണ­ത്തി­നി­ടെ ഇ­ങ്ങ­നെ പ­റ­ഞ്ഞു:

“എ­ല്ലാ­വ­രും ശ്ര­ദ്ധി­ക്ക­ണേ! സെ­ന്നി­ന്റെ സാ­ര­മ­റി­യു­ക­യാ­ണു നി­ങ്ങ­ളു­ടെ ഉ­ന്ന­മെ­ങ്കിൽ പ്രാ­ണാ­പാ­യ­ത്തെ­പ്പോ­ലും നി­ങ്ങൾ വ­ക­വ­യ്ക്ക­രു­തു്. ഞാൻ എന്റെ ഗു­രു­വി­നോ­ടു് മൂ­ന്നു വട്ടം ചോ­ദി­ച്ചു, ധർ­മ്മ­ത്തി­ന്റെ സം­ക്ഷേ­പ­മെ­ന്താ­ണെ­ന്നു്. പൊ­തി­രെ­ത്ത­ല്ലാ­ണു് എ­നി­ക്കു കി­ട്ടി­യ­തു്. ആ പ്ര­ഹ­ര­മൊ­ന്നു­കൂ­ടി­ക്കൊ­ള്ളാൻ എ­നി­ക്കു തോ­ന്നു­ന്നു. ആ­രു­ണ്ടെ­ന്നെ­യൊ­ന്നു ത­ല്ലാൻ?”

“ഞാ­നു­ണ്ടു്,” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞും കൊ­ണ്ടു് ഒരു ശി­ഷ്യൻ മു­ന്നോ­ട്ടു വന്നു. ഗുരു ഒരു വ­ടി­യെ­ടു­ത്തു് അ­യാൾ­ക്കു നേരെ നീ­ട്ടി; അ­യാ­ള­തു ക­ട­ന്നു­പി­ടി­യ്ക്കും മു­മ്പു് ഗുരു അ­തെ­ടു­ത്തു് ശി­ഷ്യ­നെ ക­ണ­ക്കി­നു പ്ര­ഹ­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു.

139

ശി­ഷ്യൻ: “ബു­ദ്ധ­നാ­യി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞാൽ അ­ങ്ങെ­വി­ടേ­യ്ക്കു പോകും?”

ഗുരു: “ബു­ദ്ധ­നാ­യി­ക്ക­ഴി­ഞ്ഞാൽ നി­ങ്ങൾ പി­ന്നെ എ­വി­ടേ­യ്ക്കും പോ­കാ­നി­ല്ല. ഈ വി­പു­ല­പ്ര­പ­ഞ്ച­ത്തി­ന്റെ അ­തി­രെ­ത്തി­ച്ചു നി­റ­യു­ക­യാ­ണു നി­ങ്ങൾ. ബു­ദ്ധ­ന­ല്ലാ­തെ മ­റ്റൊ­ന്നാ­വു­മ്പോ­ഴാ­ണു് പോ­കാ­നി­ട­ങ്ങ­ളു­മു­ണ്ടാ­വു­ന്ന­തു്.”

140

ശി­ഷ്യൻ: “അ­ങ്ങ­യ്ക്കു മ­ന­സ്സു വാ­യി­ക്കാ­മെ­ന്നു കേ­ട്ടി­രി­ക്കു­ന്നു. ഞാ­നി­പ്പോ­ഴെ­ന്താ­ണു ചി­ന്തി­ക്കു­ന്ന­തു് ?”

ഗുരു: “അതു ത­ന്നെ­യാ­ണു നീ ചി­ന്തി­ക്കു­ന്ന­തു്.”

141

ഒരു സ്ത്രീ ചോ­ദി­ച്ചു: “കർ­മ്മ­ഭാ­രം കൂ­ടു­ത­ലാ­യ­തി­നാൽ സ്ത്രീ­കൾ­ക്കു നിർ­വാ­ണം കി­ട്ടു­ക ദു­ഷ്ക­ര­മാ­ണെ­ന്നു പ­റ­യു­ന്നു. അതു ശ­രി­യാ­ണോ?”

“എന്നു മു­ത­ലാ­ണു നി­ങ്ങൾ സ്ത്രീ­യാ­യ­തു്?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

142

ശി­ഷ്യൻ: “ചില ഗു­രു­ക്ക­ന്മാർ­ക്കു് വടി ആ­യു­ധ­മാ­യി­രു­ന്നു, ചി­ലർ­ക്കു് അ­ട്ട­ഹാ­സ­വും. അ­ങ്ങി­തു രണ്ടു ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്കു­ന്നി­ല്ല­ല്ലോ?”

ഗുരു: “വ­ടി­യും അ­ട്ട­ഹാ­സ­വും എ­ങ്ങി­നെ ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു് ആ ഗു­രു­ക്ക­ന്മാർ­ക്ക­റി­യാ­മാ­യി­രു­ന്നു; ഈ (നാ­വി­ന്റെ) മൂ­ന്നി­ഞ്ചു നീളം ഉ­പ­യോ­ഗി­ക്കാൻ എ­നി­ക്കു­മ­റി­യാം.”

143

ഒരാൾ ഗു­രു­വി­ന്റെ മു­ന്നിൽ വന്നു നി­ന്നി­ട്ടു് ഒ­ന്ന­ട്ട­ഹ­സി­ച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഇതു ബു­ദ്ധ­നാ­ണോ?”

ഗുരു തന്റെ കൈ­യി­ലി­രു­ന്ന വിശറി അ­യാ­ളു­ടെ തലയിൽ വ­ച്ചി­ട്ടു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഇ­തെ­ന്താ­ണു്?”

“അതു ബു­ദ്ധൻ.”

ഗുരു വി­ശ­റി­യെ­ടു­ത്തു് അ­യാ­ളു­ടെ ചി­റി­യ്ക്കി­ട്ടൊ­ന്നു കു­ത്തി­യി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ത­നി­യ്ക്കു ബു­ദ്ധ­നെ­ന്ന പേരേ അറിയൂ.”

144

ഗുരു മ­ര­ണ­ശ­യ്യ­യിൽ കി­ട­ക്കു­മ്പോൾ ശി­ഷ്യ­പ്ര­മു­ഖൻ അ­ടു­ത്തു വന്നു ചോ­ദി­ച്ചു:

“ഗുരോ, ഞാ­ന­റി­യാ­നാ­യി­ട്ടു് ഇ­നി­യെ­ന്തെ­ങ്കി­ലു­മു­ണ്ടോ?”

“ഇല്ല,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു: “എ­നി­ക്കു നി­ന്നെ തൃ­പ്തി തന്നെ. പക്ഷേ, നി­ന്റെ കാ­ര്യ­ത്തിൽ ഒരു വേ­വ­ലാ­തി­യേ എ­നി­ക്കു­ള്ളു.”

“എ­ന്താ­ണ­തു്?” ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു. “പ­റ­ഞ്ഞാൽ ഞാ­ന­തി­നു പ­രി­ഹാ­രം കാ­ണാ­മാ­യി­രു­ന്നു.”

“തന്റെ സെൻ­നാ­റ്റം പോ­യി­ട്ടി­ല്ല,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

145

ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്മാർ നി­ര­ന്നി­രു­ന്നി­ട­ത്തേ­ക്കു വ­ന്നി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“സം­ശ­യ­മു­ള്ള­വർ­ക്കു ചോ­ദി­ക്കാം.”

ഒരു ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു:

“എ­ന്താ­ണു സെൻ?”

“ആകെ മൂ­ടി­ക്കെ­ട്ടി­യ ദിവസം; ഇ­ന്നെ­നി­ക്കു­ത്ത­രം പറയാൻ പ­റ്റി­ല്ല,” എന്നു പ­റ­ഞ്ഞു­കൊ­ണ്ടു് ഗുരു അ­ക­ത്തേ­ക്കു പോയി.

146

ശി­ഷ്യൻ: “ആ­ത്മീ­യ­മാ­യ­തെ­ന്തു്?”

ഗുരു: “മൂ­ത്ര­മൊ­ഴി­ച്ചു തളം കെ­ട്ടി­യ­തു്.”

ശി­ഷ്യൻ: “എ­നി­ക്ക­തു മ­ന­സ്സി­ലാ­യി­ല്ല.”

ഗുരു: “നീ­യെ­ന്നെ പ്ര­ലോ­ഭി­പ്പി­ക്ക­ല്ലേ!”

147

ഗുരു കു­ട്ടി­യാ­യി­രി­ക്കു­മ്പോ­ഴേ അച്ഛൻ മ­രി­ച്ചു. പി­ന്നെ വൃ­ദ്ധ­യാ­യ അ­മ്മ­യു­ടെ കാ­ര്യം നോ­ക്കി­ന­ട­ത്തി­യി­രു­ന്ന­തു് അ­ദ്ദേ­ഹം ത­ന്നെ­യാ­ണു്. ധ്യാ­ന­ങ്ങൾ­ക്കു് എ­വി­ടെ­യെ­ങ്കി­ലും പോ­കേ­ണ്ടി­വ­രു­മ്പോൾ ഗുരു അ­മ്മ­യെ കൂ­ടെ­ക്കൂ­ട്ടും. ആ­ശ്ര­മ­ങ്ങ­ളിൽ സ്ത്രീ­കൾ­ക്കു പ്ര­വേ­ശ­ന­മി­ല്ലാ­ത്ത­തി­നാൽ പു­റ­ത്തു ചെ­റു­താ­യൊ­രു കു­ടി­ലു കെ­ട്ടി അ­തി­ലാ­ണു് അ­മ്മ­യെ താ­മ­സി­പ്പി­ക്കു­ക. സൂ­ത്ര­ങ്ങ­ളും ക­വി­ത­ക­ളും പ­കർ­ത്തി­യെ­ഴു­തി­ക്കി­ട്ടു­ന്ന ചി­ല്ല­റ­ക്കാ­ശു കൊ­ണ്ടാ­ണ­ദ്ദേ­ഹം ഇ­തൊ­ക്കെ നിർ­വ­ഹി­ച്ചു­പോ­ന്ന­തും.

ഗുരു അ­മ്മ­യ്ക്കു ക­ഴി­ക്കാ­നാ­യി മ­ത്സ്യം വാ­ങ്ങി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു­പോ­കു­മ്പോൾ ആളുകൾ പ­രി­ഹ­സി­ക്കും, സ­ന്ന്യാ­സി­മാർ­ക്കു ചേ­രാ­ത്ത പ­ണി­യെ­ന്നും പ­റ­ഞ്ഞ്. അ­ദ്ദേ­ഹം പക്ഷേ, അതു കാ­ര്യ­മാ­ക്കാ­റി­ല്ല. അ­മ്മ­യ്ക്ക­ത­റി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ വി­ഷ­മ­മാ­യി. താനും ഭി­ക്ഷു­കി­യാ­വു­ക­യാ­ണെ­ന്നും, താ­നി­നി­മേൽ മ­ത്സ്യം വർ­ജ്ജി­ക്കു­ക­യാ­ണെ­ന്നും അവർ മ­ക­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

അ­ങ്ങ­നെ അ­മ്മ­യും മകനും കൂ­ടി­യാ­യി പഠനം. ഗു­രു­വി­നു് സം­ഗീ­ത­മി­ഷ്ട­മാ­യി­രു­ന്നു, കേ­മ­നാ­യ കി­ന്ന­ര­വാ­ദ­ക­നു­മാ­യി­രു­ന്നു; അ­മ്മ­യും ന­ന്നാ­യി കി­ന്ന­രം വാ­യി­ക്കും. നി­ലാ­വു­ള്ള രാ­ത്രി­ക­ളിൽ അവർ ഒ­രു­മി­ച്ചി­രു­ന്നു കി­ന്ന­രം മീ­ട്ടി പാടും.

ഒ­രി­ക്കൽ അ­തു­വ­ഴി ക­ട­ന്നു­പോ­യ ഒരു ചെ­റു­പ്പ­ക്കാ­രി അതു കേ­ട്ടി­ഷ്ട­പ്പെ­ട്ടു് ഗു­രു­വി­നെ തന്റെ വീ­ട്ടി­ലേ­ക്കു ക്ഷ­ണി­ച്ചു, അവിടെ ഒരു ക­ച്ചേ­രി ന­ട­ത്താൻ. അ­ദ്ദേ­ഹം അതിനു സ­മ്മ­തി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ചില ദി­വ­സ­ങ്ങൾ­ക്കു ശേഷം അ­ങ്ങാ­ടി­യിൽ വ­ച്ചു് അവരെ ക­ണ്ട­പ്പോൾ അ­ന്ന­ത്തെ ആ­തി­ഥ്യ­ത്തി­നു് ഗുരു അ­വ­രോ­ടു നന്ദി പ­റ­ഞ്ഞു. ആ­ളു­കൾ­ക്കു് അതു പ­റ­ഞ്ഞു­ചി­രി­ക്കാ­നു­ള്ള വി­ഷ­യ­മാ­യി. ആ സ്ത്രീ ഒരു വേ­ശ്യ­യാ­യി­രു­ന്നു­വ­ത്രെ.

ഗു­രു­വി­നൊ­രി­ക്കൽ വ­ള­രെ­യ­ക­ലെ­യു­ള്ള ഒ­രാ­ശ്ര­മ­ത്തി­ലേ­ക്കു് പ്ര­ഭാ­ഷ­ണ­ത്തി­നാ­യി പോ­കേ­ണ്ടി­വ­ന്നു. മ­ട­ങ്ങാൻ മാ­സ­ങ്ങ­ളെ­ടു­ത്തു. വ­രു­മ്പോൾ അമ്മ മ­രി­ച്ചു­കി­ട­ക്കു­ന്ന­താ­ണു ക­ണ്ട­തു്. സം­സ്ക്കാ­ര­ത്തി­നു­ള്ള ഒ­രു­ക്ക­ങ്ങൾ ന­ട­ക്കു­ക­യാ­ണു്.

ഗുരു തന്റെ വ­ടി­യെ­ടു­ത്തു് ശ­വ­പ്പെ­ട്ടി­യിൽ ത­ട്ടി­യി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു, “അമ്മേ, അ­മ്മ­യു­ടെ മകൻ വ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്നു.” “എ­നി­ക്കു സ­ന്തോ­ഷ­മാ­യി, മകനേ,” അ­മ്മ­യ്ക്കു വേ­ണ്ടി അ­ദ്ദേ­ഹം തന്നെ മ­റു­പ­ടി­യും പ­റ­ഞ്ഞു. “എ­നി­ക്കും,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു. പി­ന്നെ അ­ദ്ദേ­ഹം ചു­റ്റും കൂ­ടി­യി­രു­ന്ന­വ­രോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു, “ച­ട­ങ്ങൊ­ക്കെ ക­ഴി­ഞ്ഞി­രി­ക്കു­ന്നു, ഇനി ജഡം മറവു ചെ­യ്യാം.”

ഗു­രു­വി­നു പ്രാ­യ­മാ­യി; തന്റെ അ­ന്ത്യ­മാ­യെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം കണ്ടു. അ­ദ്ദേ­ഹം ശി­ഷ്യ­രെ അ­ടു­ത്തു­വി­ളി­ച്ചു് അ­ന്നു­ച്ച­യ്ക്കു് താൻ ജീവൻ വെ­ടി­യാൻ പോ­വു­ക­യാ­ണെ­ന്ന­റി­യി­ച്ചു. അ­മ്മ­യു­ടെ ചി­ത്ര­ത്തി­നു മു­ന്നിൽ ധൂപം പു­ക­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം ഇ­ങ്ങ­നെ ചൊ­ല്ലി:

“അ­മ്പ­ത്താ­റു കൊ­ല്ലം എ­നി­ക്കാ­യ

വിധം ഞാൻ ജീ­വി­ച്ചു,

ഈ ലോ­ക­ത്തെ­ന്റേ­താ­യൊ­രു വ­ഴി­യു­മു­ണ്ടാ­ക്കി.

ഇന്നു മഴ തോർ­ന്നി­രി­ക്കു­ന്നു, മേ­ഘ­ങ്ങ­ള­ക­ന്നി­രി­ക്കു­ന്നു,

നീ­ലാ­കാ­ശ­ത്തു പൂർ­ണ്ണ­ച­ന്ദ്ര­നും തെ­ളി­ഞ്ഞു.”

ശി­ഷ്യ­ന്മാർ ചു­റ്റു­മി­രു­ന്നു മ­ന്ത്രം ജ­പി­ക്കെ ഗുരു ലോകം വി­ട്ടു­പോ­യി.

148

“ചു­രു­ക്ക­ത്തിൽ ബു­ദ്ധൻ പ­റ­ഞ്ഞ­തെ­ന്താ­ണു്?” ഒരാൾ ചോ­ദി­ച്ചു.

ഗുരു: “ഒരു തി­ന്മ­യും ചെ­യ്യ­രു­തു്, ന­ന്മ­കൾ പ­ല­തു­ള്ള­തു ചെ­യ്യു­ക.”

“അതേതു മൂ­ന്നു­വ­യ­സ്സു­കാ­ര­നും പ­റ­യാ­വു­ന്ന­ത­ല്ലേ?”

“ഏതു മൂ­ന്നു­വ­യ­സ്സു­കാ­ര­നും പ­റ­യാ­വു­ന്ന­തു തന്നെ, ഒ­രെ­മ്പ­തു­വ­യ­സ്സു­കാ­ര­നും ക­ഴി­യാ­ത്ത­തും.”

149

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും കൂടി കാടു വഴി ന­ട­ക്കു­മ്പോൾ ഒരു കടുവ അ­ക­ലെ­ക്കൂ­ടി പാ­ഞ്ഞു­പോ­യി. ഗുരു പേ­ടി­ച്ച­പോ­ലെ ക­ണ്ടു് ശി­ഷ്യൻ പ­റ­ഞ്ഞു:

“ഗുരോ, അ­ങ്ങ­യു­ടെ മ­ന­സ്സിൽ നി­ന്നു് ഇ­നി­യു­മ­തു് (പേടി) പോ­യി­ട്ടി­ല്ല­ല്ലോ!”

ഗുരു ഒ­ന്നും മി­ണ്ടാ­തെ ന­ട­ന്നു. അ­ല്പ­നേ­രം ക­ഴി­ഞ്ഞ­പ്പോൾ ഇ­നി­യൊ­ന്നി­രു­ന്നു വി­ശ്ര­മി­ച്ചി­ട്ടാ­കാം യാ­ത്ര­യെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം പ­റ­ഞ്ഞു. ശി­ഷ്യൻ ഇ­രി­ക്കാൻ തു­ട­ങ്ങി­യ പാറ മേൽ ഗുരു “ബു­ദ്ധൻ” എ­ന്നെ­ഴു­തി­വ­ച്ചു. അതു ക­ണ്ട­പ്പോൾ അയാൾ അ­തി­ന്മേ­ലി­രി­ക്കാൻ മ­ടി­ച്ചു മാ­റി­നി­ന്നു. ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“നി­ന്റെ മ­ന­സ്സിൽ നി­ന്നു് ഇ­നി­യു­മ­തു് (ബു­ദ്ധൻ) പോ­യി­ട്ടി­ല്ല­ല്ലോ!”

150

പു­ല്ലു പ­റി­ച്ചു ത­ളർ­ന്ന­പ്പോൾ ഗുരു വി­ശ്ര­മി­ക്കാ­നാ­യി അ­മ്പ­ല­ത്തി­ന്റെ മ­ണ്ഡ­പ­ത്തിൽ ക­യ­റി­യി­രു­ന്നു. നല്ല ത­ണു­ത്ത കാ­റ്റും വീ­ശു­ന്നു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്നു. ഗുരു അ­മ്പ­ല­ത്തി­നു­ള്ളിൽ കയറി ബു­ദ്ധ­വി­ഗ്ര­ഹം പു­ഴ­ക്കി­യെ­ടു­ത്തു് മ­ണ്ഡ­പ­ത്തി­ന്റെ ഒരു തൂണിൽ കെ­ട്ടി­യി­ട്ടി­ട്ടു പ­റ­ഞ്ഞു: “ഈ സുഖം താ­നു­മൊ­ന്ന­നു­ഭ­വി­ക്കു്!”

151

എ­ന്തു­വ­ന്നാ­ലും കു­ലു­ങ്ങാ­ത്ത ഗു­രു­വി­നെ ഒന്നു പ­രീ­ക്ഷി­ക്ക­ണ­മെ­ന്നു് ശി­ഷ്യ­ന്മാർ നി­ശ്ച­യി­ച്ചു. ഒരു ദിവസം രാ­ത്രി­യിൽ നീ­ണ്ടു­വ­ള­ഞ്ഞ ഇ­ട­നാ­ഴി­യി­ലൂ­ടെ ഒരു പാ­ത്രം വെ­ള്ള­വു­മാ­യി തന്റെ കി­ട­പ്പു­മു­റി­യി­ലേ­ക്കു പോ­വു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഗുരു. ശി­ഷ്യ­ന്മാർ ഒരു തി­രി­വിൽ മ­റ­ഞ്ഞു­നി­ന്നു. അ­ദ്ദേ­ഹം അ­ടു­ത്തെ­ത്തി­യ­തും ഒ­രു­പ­റ്റം ഭൂ­ത­ങ്ങ­ളെ­പ്പോ­ലെ അവർ കൂവി വി­ളി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടോ­ടി­പ്പോ­യി. ഗുരു പ­ത­റി­യി­ല്ല. പാ­ത്രം താഴെ വീ­ഴാ­തെ പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം ന­ട­ന്നു. അ­ടു­ത്ത തി­രി­വിൽ ഒരു മേശ കി­ട­പ്പു­ണ്ടെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന­റി­യാ­മാ­യി­രു­ന്നു. ആ ഇ­രു­ട്ട­ത്തു് ത­പ്പി­പ്പി­ടി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് അ­ദ്ദേ­ഹം മേ­ശ­യ­ക്ക­രി­കി­ലെ­ത്തി. പാ­ത്രം മേ­ശ­പ്പു­റ­ത്തു വ­ച്ചു്, പൊടി വീ­ഴാ­തി­രി­ക്കാൻ മൂ­ടി­യും വച്ചു. എ­ന്നി­ട്ടു പി­ന്നെ ചു­മ­രിൽ രണ്ടു കൈയും കു­ത്തി അ­ദ്ദേ­ഹം ഒരു നെ­ടു­വീർ­പ്പി­ട്ടു. ഈ കഥ വി­വ­രി­ച്ചു­കൊ­ണ്ടു് മ­റ്റൊ­രു ഗുരു ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു:

“നോ­ക്കൂ, മാ­നു­ഷി­ക­മാ­യ വി­കാ­ര­ങ്ങ­ളു­ണ്ടാ­കു­ന്ന­തിൽ ത­ര­ക്കേ­ടൊ­ന്നു­മി­ല്ല. നമ്മൾ ആ ഒ­ഴു­ക്കി­ല്പെ­ട്ടു­പോ­ക­രു­തെ­ന്നേ­യു­ള്ളു, ന­മ്മു­ടെ കർ­മ്മ­ത്തി­ന­തു ത­ട­യാ­വ­രു­തെ­ന്നേ­യു­ള്ളു.”

152

ബു­ദ്ധ­വി­ഗ്ര­ഹ­ത്തി­നു മു­ന്നിൽ ഭ­ക്തി­യോ­ടെ വ­ണ­ങ്ങു­ന്ന ഗു­രു­വി­നോ­ടു് ഒരു ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു:

“അങ്ങു ബു­ദ്ധ­നോ­ടെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും വരം ചോ­ദി­ക്കു­ക­യാ­ണോ, അതോ സ­ത്യ­ത്തെ സം­ബ­ന്ധി­ച്ച­തെ­ന്തെ­ങ്കി­ലും തേ­ടു­ക­യോ?

ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“എ­നി­ക്കു ബു­ദ്ധ­നോ­ടൊ­ന്നും ചോ­ദി­ക്കാ­നി­ല്ല, സ­ത്യ­ത്തെ­ക്കു­റി­ച്ച­റി­യാ­നു­മി­ല്ല.”

“എ­ങ്കി­ല്പി­ന്നെ അ­ങ്ങെ­ന്തി­നാ­രാ­ധി­ക്കു­ന്നു?”

“ഞാൻ ആ­രാ­ധി­ക്കു­ന്ന­ത­ല്ലേ­യു­ള്ളു,” ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു.

153

സംശയം ചോ­ദി­ക്കു­ന്ന­തി­നു മു­മ്പു് ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നെ താ­ണു­വ­ണ­ങ്ങി. അയാൾ കു­നി­ഞ്ഞു­നി­വർ­ന്നി­ല്ല, അതിനു മു­മ്പേ മു­തു­ക­ത്തു ഗു­രു­വി­ന്റെ പ്ര­ഹ­രം വ­ന്നു­വീ­ണു.

“ഞാ­ന­ങ്ങ­യെ വ­ണ­ങ്ങി­യ­തേ­യു­ള്ളു; ഒരു സം­ശ­യ­വും ചോ­ദി­ച്ച­തു­മി­ല്ല. എ­ന്നി­ട്ടും അ­ങ്ങെ­ന്നെ ത­ല്ലി­യ­തെ­ന്തി­നാ­ണു്?” ശി­ഷ്യൻ ചോ­ദി­ച്ചു.

“നീ വായ തു­റ­ക്കു­ന്ന­തു വരെ ഞാൻ പി­ന്നെ കാ­ത്തി­രി­ക്ക­ണ­മാ­യി­രു­ന്നോ?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

154

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­നും കൂടി കാ­ട്ടി­ലൂ­ടെ ന­ട­ക്കു­മ്പോൾ വ­ള്ളി­പ്പ­ടർ­പ്പു കാരണം വഴി മു­ട്ടി. ത­ട­സ്സം വെ­ട്ടി­മാ­റ്റാൻ ശി­ഷ്യൻ ഗു­രു­വി­നോ­ടു കത്തി ചോ­ദി­ച്ചു. അ­ദ്ദേ­ഹം മൂർ­ച്ച­യേ­റി­യൊ­രു ക­ത്തി­യെ­ടു­ത്തു് ത­ല­ഭാ­ഗം അ­വ­ന്റെ നേർ­ക്കു നീ­ട്ടി. അവൻ പേ­ടി­ച്ചു കൈ പിൻ­വ­ലി­ച്ചു­ക­ള­ഞ്ഞു. “അ­ങ്ങ­തി­ന്റെ പി­ടി­യൊ­ന്നു നീ­ട്ടി­യി­രു­ന്നെ­ങ്കിൽ…” ശി­ഷ്യൻ വി­ക്കി.

ക­ത്തി­വാ­യെ­ക്കാ­ളും മൂർ­ച്ച­യു­ള്ള­താ­യി­രു­ന്നു ഗു­രു­വി­ന്റെ മ­റു­പ­ടി:

“പിടി കൊ­ണ്ടെ­ന്തു ചെ­യ്യാൻ!”

155

ഗു­രു­വും ശി­ഷ്യ­ന്മാ­രും കൂടി തോ­ട്ട­ത്തിൽ പ­ച്ച­ക്ക­റി പ­റി­യ്ക്കാൻ പോയി. ഒ­രു­കൂ­ട്ടം ചെ­ടി­കൾ­ക്കു ചു­റ്റും ഒരു വൃ­ത്തം വ­ര­ച്ചി­ട്ടു് ഗുരു അ­വ­രോ­ടു് അതിൽ നി­ന്നു യാ­തൊ­ന്നും പ­റി­യ്ക്ക­രു­തെ­ന്നു നി­ഷ്കർ­ഷി­ച്ചു. ശി­ഷ്യ­ന്മാർ അതു് അ­ക്ഷ­രം­പ്ര­തി അ­നു­സ­രി­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഗുരു തോ­ട്ട­ത്തി­ന്റെ മ­റ്റൊ­രു ഭാ­ഗ­ത്തു പോയി മ­ട­ങ്ങി­വ­രു­മ്പോൾ ചെ­ടി­ക­ളിൽ ആരും തൊ­ട്ടി­ട്ടി­ല്ലെ­ന്നു് അ­ദ്ദേ­ഹം കണ്ടു. ഗുരു ഒരു വ­ടി­യെ­ടു­ത്തു് സ­ക­ല­രെ­യും അ­ടി­ച്ചോ­ടി­ച്ചു:

“ബു­ദ്ധി­യി­ല്ലാ­ത്ത വക! ഒ­രു­ത്ത­നു­മി­ല്ല പ്ര­ജ്ഞ­യെ­ന്ന­തു്.”

156

ശി­ഷ്യൻ മു­ന്നി­ലൂ­ടെ പോ­കു­മ്പോൾ ഗുരു അ­ടു­ത്തേ­ക്കു വി­ളി­ച്ചു:

“എ­ങ്ങോ­ട്ടു പോ­കു­ന്നു?”

“പ­ണി­യ്ക്കു പോ­കു­ന്നു.”

“എ­ന്നാൽ പൊ­യ്ക്കോ!”

157

ശി­ഷ്യൻ ആ­ശ്ര­മ­വ­ള­പ്പിൽ പ­ച്ച­ക്ക­റി ന­ടു­മ്പോൾ ഗുരു പ­റ­ഞ്ഞു:

“ന­ടു­ന്ന­തൊ­ക്കെ കൊ­ള്ളാം, വേരു വ­ള­രാ­തെ നോ­ക്ക­ണം!”

“വേരു വ­ള­രാ­തെ ഭി­ക്ഷു­ക്കൾ എന്തു ക­ഴി­ക്കും?” ശി­ഷ്യൻ സം­ശ­യി­ച്ചു.

“അതിനു നി­ന­ക്കു വാ­യു­ണ്ടോ?” ഗുരു ചോ­ദി­ച്ചു.

158

രാ­ജാ­വി­നു ലോ­ക­ച­രി­ത്രം പ­ഠി­ക്ക­ണം. മ­ന്ത്രി­മാർ ല­ഭ്യ­മാ­യ ച­രി­ത്ര­പു­സ്ത­ക­ങ്ങ­ളൊ­ക്കെ വ­രു­ത്തി രാ­ജാ­വി­നു മു­ന്നിൽ വച്ചു. പു­സ്ത­ക­ങ്ങ­ളു­ടെ കൂ­മ്പാ­രം ക­ണ്ട­പ്പോൾ ത­നി­ക്കി­തൊ­ന്നും വാ­യി­ക്കാൻ നേ­ര­മി­ല്ലെ­ന്നും ലോ­ക­ച­രി­ത്ര­ത്തി­ന്റെ ഒരു സം­ക്ഷേ­പം കി­ട്ടി­യാൽ മ­തി­യെ­ന്നു­മാ­യി രാ­ജാ­വു്. മ­ന്ത്രി­മാർ ഗു­രു­വി­നെ ചെ­ന്നു­ക­ണ്ടു. ഗുരു മ­നു­ഷ്യ­ച­രി­ത്രം ചു­രു­ക്ക­ത്തിൽ എ­ഴു­തി­ക്കൊ­ടു­ത്ത­തി­ങ്ങ­നെ:

മ­നു­ഷ്യർ ജ­നി­ക്കു­ന്നു,

മ­നു­ഷ്യർ ജീ­വി­ക്കു­ന്നു,

മ­നു­ഷ്യർ മ­രി­ച്ചും പോ­കു­ന്നു.

159

അ­തി­മ­നോ­ഹ­ര­മാ­യ തന്റെ ഉ­ദ്യാ­നം വന്നു കാണാൻ രാ­ജാ­വു് ഗു­രു­വി­നെ ക്ഷ­ണി­ച്ചു. ഉ­ദ്യാ­നം ന­ട­ന്നു­ക­ണ്ട ഗു­രു­വി­ന്റെ മു­ഖ­ത്തു പക്ഷേ, തൃ­പ്തി ക­ണ്ടി­ല്ല. എവിടെ പൊൻ­നി­റം വീ­ശു­ന്ന തെ­ന്നൽ, എ­ന്നാ­യി ഗുരു. രാ­ജാ­വു മ­റു­പ­ടി­യി­ല്ലാ­തെ നി­ന്ന­പ്പോൾ ഗുരു തന്റെ കൈ­യി­ലു­ണ്ടാ­യി­രു­ന്ന പ­ഴു­ക്കി­ല­കൾ ഉ­ദ്യാ­ന­ത്തി­ലെ­മ്പാ­ടും വിതറി. ഈ നേരം ഒരു തെ­ന്നൽ വീ­ശു­ക­യും പ­ഴു­ക്കി­ല­കൾ പൊൻ­ചീ­വ­ലു­കൾ പോലെ പ­റ­ന്നു­ന­ട­ക്കു­ക­യും ചെ­യ്തു. ഇ­ത­ല്ലേ പൊ­ന്നു വീ­ശു­ന്ന തെ­ന്നൽ, ഗുരു രാ­ജാ­വി­നോ­ടു പ­റ­ഞ്ഞു.

160

ഗൗ­ത­മ­ബു­ദ്ധൻ അ­മ്പ­തു കൊ­ല്ലം ധർ­മ്മം പ്ര­സം­ഗി­ച്ചു ന­ട­ന്നു; ഒ­രി­ക്കൽ ശി­ഷ്യ­കാ­ശ്യ­പൻ അ­ദ്ദേ­ഹ­ത്തി­ന്റെ ഉ­പ­ദേ­ശ­ങ്ങ­ളി­ലേ­ക്കു­ള്ള സൂ­ച­ക­മെ­ന്തെ­ന്നു ചോ­ദി­ച്ച­പ്പോൾ ബു­ദ്ധൻ പ­റ­ഞ്ഞു, “തു­ട­ക്കം മു­ത­ലൊ­ടു­ക്കം വരെ ഒരു വാ­ക്കും ഞാ­നു­രി­യാ­ടി­യി­ട്ടി­ല്ല.” എ­ന്നി­ട്ട­ദ്ദേ­ഹം ഒരു പൂ­വെ­ടു­ത്തു കാ­ട്ടി. കാ­ശ്യ­പൻ അതു കണ്ടു മ­ന്ദ­ഹ­സി­ച്ചു; ബു­ദ്ധൻ പൂ­വെ­ടു­ത്തു കാ­ശ്യ­പ­നു നൽ­കി­ക്കൊ­ണ്ടു പ­റ­ഞ്ഞു, “നി­ത്യ­സ­ത്യ­ത്തി­ന്റെ ആ­ശ്ച­ര്യ­മാ­ന­സം നി­ന­ക്കു സ്വ­ന്തം.” “അ­ങ്ങെ­ന്താ­ണർ­ത്ഥ­മാ­ക്കു­ന്ന­തു്?” കാ­ശ്യ­പൻ ചോ­ദി­ച്ചു. ബു­ദ്ധൻ പ­റ­ഞ്ഞു, “എന്റെ അ­മ്പ­തു കൊ­ല്ല­ത്തെ പ്ര­ബോ­ധ­ന­ത്തി­നി­ട­യിൽ നി­ന്നെ മാ­ടി­വി­ളി­യ്ക്കു­ക­യാ­യി­രു­ന്നു ഞാൻ, സ­മ്മാ­നം ത­രാ­മെ­ന്നു കൊ­തി­പ്പി­ച്ചു് ഒരു കു­ഞ്ഞി­നെ കൈ­ക­ളി­ലേ­ക്കു വ­ശീ­ക­രി­ച്ചു­വ­രു­ത്തു­ന്ന­പോ­ലെ.”

വി. ര­വി­കു­മാർ
images/revikumar.jpg

കൊ­ല്ലം സ്വ­ദേ­ശി­യാ­ണു്. റെ­യിൽ­വേ­യിൽ ബു­ക്കിം­ഗ് ക്ലർ­ക്ക് ആ­യി­രു­ന്നു. ഇ­പ്പോൾ വി­വർ­ത്ത­കൻ മാ­ത്ര­മാ­ണു്. കാഫ്ക (കഥകൾ, വി­ചാ­ര­ണ, ക­ത്തു­ക­ളും ഡ­യ­റി­ക്കു­റി­പ്പു­ക­ളും), ബോ­ദ്ലേർ (ക­ലാ­കാ­ര­ന്റെ കു­മ്പ­സാ­ര­ങ്ങൾ), ബാഷോ (ക­വി­ത­ക­ളും യാ­ത്ര­ക­ളും), ഹാൻസ് ആൻ­ഡേ­ഴ്സൻ (കഥ കൈ ചൂ­ണ്ടു­ന്ന­ത് നി­ങ്ങ­ളെ), റൂമി (പ്ര­ണ­യം ന­മ്മു­ടെ പ്ര­വാ­ച­കൻ), അ­ന്ത്വാൻ ദി സാ­ങ്ങ്ത് എ­ക്സ്യു­പെ­രി (ലി­റ്റിൽ പ്രിൻ­സ്), റി­ല്ക്കെ (ഒരു യു­വ­ക­വി­ക്ക­യ­ച്ച ക­ത്തു­കൾ), ഉലാവ് എച്ച്. ഹേഗ് (ഇ­ല­ക്കു­ടി­ലു­ക­ളും മ­ഞ്ഞു­വീ­ടു­ക­ളും), വീ­സ്വാ­വ ഷിം­ബോർ­സ്ക്ക (അ­ത്ഭു­ത­ങ്ങ­ളു­ടെ മേള), ബെർ­ത്തോൾ­ട്ട് ബ്രെ­ഹ്റ്റ് (ക­വി­ത­യു­ടെ ദു­രി­ത­കാ­ലം), ബോർ­ഹ­സ് (സ്വ­പ്ന­വ്യാ­ഘ്ര­ങ്ങൾ) തു­ട­ങ്ങി­യ വി­വർ­ത്ത­ന­പു­സ്ത­ക­ങ്ങൾ പ്ര­സി­ദ്ധീ­ക­രി­ച്ചി­ട്ടു­ണ്ടു്.

ചി­ത്ര­ങ്ങൾ: വി. മോഹനൻ

(മറ്റു ചി­ത്ര­ങ്ങൾ­ക്കു് വി­ക്കി­പ്പീ­ഡി­യ­യോ­ടു് ക­ട­പ്പാ­ടു്.)

Colophon

Title: Poornachandranum Choonduviralum (ml: പൂർ­ണ്ണ­ച­ന്ദ്ര­നും ചൂ­ണ്ടു­വി­ര­ലും).

Author(s): V. Revikumar.

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; 2020-10-28.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Short Story, Translation, V. Revikumar, Poornachandranum Choonduviralum, വി. ര­വി­കു­മാർ, പൂർ­ണ്ണ­ച­ന്ദ്ര­നും ചൂ­ണ്ടു­വി­ര­ലും, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: October 19, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Some little white leaves composition, a photograph by Moyan Brenn . The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: the author; Typesetter: JN Jamuna; Editor: PK Ashok; Encoding: JN Jamuna.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download Phone PDF.