SFNസായാഹ്ന ഫൌണ്ടേഷൻ
images/manasi-sancharangal-cover.jpg
In search of, a painting on mixed media (rice paper, graphite, acrylic on handmade paper) by Shobha Menon .
വി​ഷ​മു​ള്ളു​കൾ

സൂ​ര്യ​നു​ദി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളൂ; അപ്പോ​ഴേ​ക്കും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി പു​റ​മ്പ​റ​മ്പി​ലെ​ത്തി.

പടി​ക്ക​ലെ തേ​ന്മാ​വിൽ നി​ന്നും കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​വീണ ഓറ​ഞ്ചു​നി​റ​ത്തി​ലെ കു​ഞ്ഞു​പ​ന്തു​കൾ പോ​ലു​ള്ള ചക്ക​ര​ച്ചി​മാ​ങ്ങ​കൾ അവൾ കണ്ടി​ല്ല; എങ്ങും പരന്ന അതി​ന്റെ വാസന അവ​ള​റി​ഞ്ഞി​ല്ല. അണ്ണാ​നും കി​ളി​ക​ളും കൊ​ത്തി​യി​ട്ട കശു​മാ​ങ്ങ​ക​ളും അവൾ കണ്ടി​ല്ല… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണും മന​സ്സും അതി​ന​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു് കു​തി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു… സ്വ​പ്നാ​ട​ന​ക്കാ​രി​യെ​പ്പോ​ലെ നട​ന്നു് പാ​ത്ര​ക്കു​ള​ത്തി​ന്റെ തെ​ക്കേ​ക്ക​ര​യി​ലെ കൊ​ച്ചു​മൺ​കൂ​ന​യ്ക്ക​രു​കി​ലെ​ത്തി അവൾ നി​ന്നു… മൺ​കൂ​ന​യി​ലേ​ക്കു് കു​നി​ഞ്ഞു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​നോ​ക്കി…

ഇല്ല… ഇന്നും മണ്ണി​ള​കി മാ​റി​യി​ട്ടി​ല്ല… മണ്ണിൽ വി​ള്ളൽ വീ​ണി​ട്ടി​ല്ല.

നിറയെ പൂ​ത്തു​നിൽ​ക്കു​ന്ന എരി​ക്കിൻ ചെ​ടി​യു​ടെ ഇത്തി​രി നി​ഴ​ലു​കൾ തണൽ​കൊ​ടു​ത്ത, അടർ​ന്നു​വീണ പൂ​ക്കൾ പു​ഷ്പ​വൃ​ഷ്ടി നട​ത്തിയ കൊ​ച്ചു​മൺ​കൂ​ന​യിൽ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണു​നീർ നന​വി​ന്റെ കൊ​ച്ചു​കൊ​ച്ചു വൃ​ത്ത​ങ്ങൾ തീർ​ത്തു.

“ങ്ഹാ ഹാ… കൊ​ള്ളാ​മ​ല്ലോ… ഇതാ​പ്പോ പണി അല്ലേ? രാ​വി​ലെ കണ്ണും തി​രു​മ്മി എഴു​ന്നേ​റ്റു് എങ്ങോ​ട്ടാ ഓട​ണേ​ന്നു നോ​ക്കി വര്വേ ഞാൻ… രണ്ടു ദെ​വ​സാ​യി ഞാൻ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ന്നു… നെ​ന​ക്കെ​ന്തി​ന്റെ കേടാ പെ​ണ്ണേ… നാ​ട്ടു​കാ​രു കൊ​ണ്ടു​പോ​ണേ​നു മുൻപേ ആ കശു​വ​ണ്ടി​യെ​ങ്കി​ലും പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ക്കാൻ തോ​ന്നീ​ല്ല​ല്ലോ… അതെ​ങ്ങ​നാ മൊ​ത​ലി​നു ദെ​ണ്ണോ​ണ്ടെ​ങ്കി​ല​ല്ലേ… ഇപ്പ സങ്ക​ടം കാ​ണി​ക്കു​ന്നു! കൊ​ച്ചി​നേ​ക്കൊ​ണ്ടെ വെ​ള്ള​ത്തി​മു​ക്കീ​ട്ടി​പ്പ സങ്ക​ടം കാ​ണി​ക്കു​ന്നു! ചെയ്ത തെ​റ്റി​നു വല്ല പശ്ചാ​ത്താ​പോ​ണ്ടേ​ലു് പോയി ആ ചെ​റു​ക്ക​നെ ഒന്നെ​ടു​ത്തൂ​ടെ സാ​വി​ത്രീ നെ​ന​ക്കു്? കൊറേ നേ​രാ​യി​ല്ലേ അതു​കെ​ട​ന്ന​ല​യ്ക്ക​ണു്; ബാ​ക്കി​ള്ളോ​ര്ക്കു് ചെവീം തലേം കേ​ക്ക​ണ്ടെ. അതി​ന്റെ കണ്ണു​മു​ഴ്‌​വേ​ാൻ പീ​ള​യ​ടി​ഞ്ഞേ​ക്ക്ണു്. ആ കൊ​ള​ത്തി​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കഴു​കി​ക്കൊ​ടു് പെ​ണ്ണേ.”

സു​മി​ത്ര​ച്ചി​റ്റ​മ്മ​യു​ടെ ശകാരം അവ​ളു​ടെ മന​സ്സി​ലെ​ത്താൻ വൈകി… എത്തി​യ​താ​ക​ട്ടെ അനി​യ​നെ എടു​ത്തു കു​ള​ത്തിൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കണ്ണു​ക​ഴു​കാ​നു​ള്ള നിർ​ദ്ദേ​ശം… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു് അവനെ എടു​ത്തു​പൊ​ക്കാൻ വയ്യ, വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് എളി​യിൽ​വ​യ്ക്കു​മ്പോൾ കാലു് നി​ല​ത്തു​മു​ട്ടും. അവ​നാ​ണേൽ ഭയ​ങ്കര വാ​ശി​ക്കാ​രൻ. ദേ​ഷ്യം വന്നാൽ എളി​യി​ലി​രു​ന്നു ഞെ​ളി​യും, പു​ള​യും. കൈ​കൊ​ണ്ടു് തള്ളു​ക​യും മാ​ന്തു​ക​യും ചെ​യ്യും… എത്ര പ്രാ​വ​ശ്യം അനി​യ​നേ​യും കൊ​ണ്ടു് വീ​ണി​രി​ക്കു​ന്നു… സു​മി​ത്ര​ച്ചി​റ്റ​യ്ക്കു് അതൊ​ന്നും അറി​യാ​ത്ത​ത​ല്ല​ല്ലോ… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി നി​ന്നി​ട​ത്തു നി​ന്നു് അന​ങ്ങി​യി​ല്ല…

ഇതു് മൂ​ന്നാം ദി​വ​സ​മാ​ണു്… കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടി​ട്ടു്… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു സങ്ക​ടം അണ​പൊ​ട്ടി…

ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളാ​യി രാ​ത്രി​യും പകലും ഇട​ത​ട​വി​ല്ലാ​തെ കു​ഞ്ഞാവ കര​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അമ്മ മു​ല​കൊ​ടു​ക്കാ​നെ​ടു​ത്താൽ ഒന്നു​വ​ലി​ച്ചി​ട്ടു് ഉടൻ വാ​വി​ട്ടു കരയാൻ തു​ട​ങ്ങും.

‘വലി​ച്ചി​ട്ടു പാ​ലു​കി​ട്ടാ​ഞ്ഞി​ട്ടാ… ഞാ​നെ​ന്നാ ചെ​യ്യാ​നാ… പാ​ലൊ​ണ്ടാ​ക​ണേൽ അതിനു തക്കോ​ണം വല്ല​തും എന്റ​യു​ള്ളിൽ ചെ​ല്ല​ണ്ടേ!’ അമ്മ പതം പറ​ഞ്ഞു.

‘മോളേ സാ​വി​ത്രീ… നീ​യി​ത്തി​രി കഞ്ഞി​യെ​ടു​ത്തോ​ണ്ടു വാ… ഇന്നു രാ​ത്രീ​ലെ​ങ്കി​ലും അതൊ​ന്ന​ട​ങ്ങി​ക്കെ​ട​ക്ക​ട്ടെ.’ കു​ഞ്ഞി​നു മു​ല​കൊ​ടു​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ട അമ്മ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇതിനെ തീ​പോ​ലെ പനി​ക്കു​ന്നൊ​ണ്ടു്, ഞാ​നെ​ന്നാ ചെ​യ്യാ​നാ ന്റെ ഭഗവതീ.’ അമ്മ കര​യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഈയം പൂശിയ വലിയ ചെ​മ്പു​ക​ല​ത്തിൽ എന്ന​ത്തേ​യും പോലെ അത്താ​ഴ​ത്തി​നു​ള്ള കഞ്ഞി വേ​വി​ച്ചു വാ​ങ്ങി വച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു കു​ട്ടി​കൃ​ഷ്ണൻ… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ഒരു ഓട്ടു​കി​ണ്ണ​മെ​ടു​ത്തു് കു​ട്ടി​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ കയ്യിൽ കൊ​ടു​ത്തു: ‘കു​ഞ്ഞാ​വ​യ്ക്കു് ഇത്തി​രി കഞ്ഞി.’

കാൽ​ക്ക​യിൽ ചോ​റു​പോ​ലും വേണ്ട കു​ഞ്ഞാ​വ​യ്ക്കു് ഇത്തി​രി വറ്റും വെ​ള്ള​വും ഉപ്പു​വെ​ള്ളം ചേർ​ത്തു് പ്ലാ​വില കു​ത്തി​യി​ട്ട​തു കൊ​ണ്ടി​ള​ക്കി പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ കേ​ട്ടു അമ്മൂ​മ്മ​യു​ടെ ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ശബ്ദം:

‘അടു​പ്പേ​ന്നു് വാ​ങ്ങി​വ​യ്ക്കു​മ്പോ​ളേ​ക്കും കയി​ലി​ട്ടു വറ്റു​കോ​രി​യെ​ടു​ത്താൽ പി​ന്നെ കഞ്ഞി പൊ​ലി​ക്കു​വോ​ടാ… അതും ത്രി​സ​ന്ധ്യ​യ്ക്കു്?’ വെ​പ്പു​കാ​രൻ കു​ട്ടി​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ ഏറ്റു​പ​റ​ച്ചി​ലും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കേ​ട്ടു: ‘എന്ന​ത്തേ​യും പതിവാ വല്യ​കൊ​ച്ച​മ്മേ, ഞാൻ പറ​ഞ്ഞാ ആ പെ​ണ്ണു കേ​ക്ക​ത്തി​ല്ല.’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി സ്തം​ഭി​ച്ചു​നി​ന്നു…

തെ​ക്കേ വരാ​ന്ത​യി​ലെ വലിയ പത്താ​യം നിറയെ നെ​ല്ലു​ണ്ടു്. മെ​തി​ച്ചു​ണ​ക്കി ചാ​ക്കു​ക​ളി​ലാ​ക്കിയ നെ​ല്ലു് കാ​ര്യ​സ്ഥൻ ഗോ​വി​ന്ദൻ​ചെ​ട്ട്യാർ പണി​ക്കാ​രെ​ക്കൂ​ട്ടി ലോ​റി​യിൽ നി​റ​ച്ചു, തൃ​ശൂർ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ; സു​ന​ന്ദ​ച്ചി​റ്റ​മ്മേ​ടെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു് അമ്മൂ​മ്മ പാൽ​പ്പെ​രേ​ലെ പെ​ട്ടി​തു​റ​ന്നു് നോ​ട്ടു​കെ​ട്ടെ​ടു​ത്തു് ഗോ​വി​ന്ദൻ​ചെ​ട്ട്യാ​ര്ടെ കയ്യിൽ കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘തെ​ങ്ങേ​ടേം മാ​ങ്ങേ​ടേം ഒക്കേം കൂടി ഇത്ത​വണ ഇത്രേ​ള്ളെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞേ​ക്കു്… ഈ പരാ​തീ​ന​ത്തി​നേ​ക്കെ തീ​റ്റി​പ്പോ​റ്റ​ണ്ടേ…’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കണ്ടും കേ​ട്ടും നി​ന്നു. അതി​ന്ന​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു… ‘എന്നി​ട്ടാ​ണു് കു​ഞ്ഞാ​വ​യ്ക്കു് ഒരു സ്പൂൺ കഞ്ഞി​ക്കു്…’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കണ്ണു​നി​റ​ഞ്ഞു.

‘നി​ന്റ​മ്മൂ​മ്മ​യ്ക്കു് പതി​നൊ​ന്നു മക്ക​ളാ, പതി​നൊ​ന്നി​നേം പതി​നൊ​ന്നു തട്ടി​ലാ ചേ​ച്ചി കാ​ണു​ന്നേ. സര​സ്വ​തി കള​പ്പു​ര​യ്ക്കൽ തറ​വാ​ട്ടി​ലേ​യാ, എന്നു​വ​ച്ചാ പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രു്. ആ മരു​മോൾ​ടെ വീ​ട്ടി​ന്നു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​പോ​ലെ മൊ​ത​ലു് ഒരു മരു​മ​ക്ക​ളും കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കാ​ണു​കേ​ലാ… അതു​പോ​ലെ നി​ന്റ​ച്ചൻ… ആഭി​ജാ​ത്യ​മൊ​ള്ള തറ​വാ​ട്ടി​ലേ​യ​ല്ല്യോ… ഓരോ തവണേം നാ​രാ​യ​ണൻ​നാ​യ​രും മീ​നാ​ക്ഷിം വരു​ന്ന​തു് പൊറകേ ചൊ​മ​ടും ചൊ​മ​ട്ടു​കാ​രു​മാ​യി​ട്ടാ​രു​ന്നു. എന്താ​ര്ന്നു അന്ന​വ​ര്ടെ വെല; എന്തൊ​രു സ്വീ​ക​ര​ണ​മാ​ര്ന്നു. അവർ​ക്കൊ​രു കാ​ല​ക്കേ​ടു വന്ന​പ്പം അവരു് തെ​ണ്ടി​ക​ളു്. ഇപ്പ നി​ങ്ങ​ള​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്നേ​നേ​ക്കാൾ വല്യ​പോ​രാ​ര്ന്നൂ സര​സ്വ​തി​യോ​ടും മക്ക​ളോ​ടും… ഏഷണീം സ്തു​തി​പാ​ട​ലു​മാ​യി ഇവടെ തമ്പ​ടി​ച്ചു​കെ​ട​ന്നു തി​ന്നു മു​ടി​ച്ച​വ​രു് കേ​മ​ന്മാർ… ചതി​ക്കു​ഴി കു​ഴി​ച്ചു് എല്ലാം വാ​രി​യെ​ടു​ക്കാൻ ചേ​ച്ചി​ത​ന്നെ അരു​നി​ന്നു; ആ പൊ​ട്ടൻ ശേ​ഖ​ര​നും വേണൂം ഗോ​പീ​മെ​ല്ലാം കളി​യ​റി​യാ​തെ ആട്ടം കണ്ടു​നി​ന്നു, ഏഭ്യ​മ്മാർ. പാവം നി​ന്റ​പ്പൂ​പ്പൻ! ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി എല്ലാം അവർ കൈ​ക്ക​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടും പ്ര​തി​ക​രി​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല. ചേ​ച്ചി വാ​മൂ​ടി​ക്കെ​ട്ടി… എന്നി​ട്ടി​പ്പോ ദേ​വീ​ഭാ​ഗ​വ​തോം പ്രാ​ക്കും പി​രി​യാ​ട്ടും തീർ​ത്ഥാ​ട​നോം… സമ​നി​ല​തെ​റ്റിയ മട്ട​ല്ലേ.’ ദാ​ക്ഷാ​യ​ണി​യ​മ്മൂ​മ്മ ഒരി​ക്കൽ വി​ളി​ച്ചി​രു​ത്തി പറ​ഞ്ഞ​തെ​ല്ലാ​മൊ​ന്നും സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല.

പക്ഷേ, ഒന്ന​റി​യാം, തങ്ങ​ളെ തെ​ണ്ടി​ക​ളാ​യി​ട്ടാ​ണു് അമ്മൂ​മ്മ കരു​തു​ന്ന​തെ​ന്നു്. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി നി​റ​ഞ്ഞ കണ്ണു​കൾ തു​ട​ച്ചു, സങ്ക​ടം ഒരു ദീർ​ഘ​നി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ലൊ​തു​ക്കി… കു​ഞ്ഞാവ കഞ്ഞി​വെ​ള്ളം പോലും ഇറ​ക്കി​യി​ല്ല. ആർ​ത്തി​യോ​ടെ വാ​തു​റ​ക്കും. ഇത്തി​രി വെ​ള്ളം വായിൽ കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും തട്ടി​യെ​റി​ഞ്ഞു കരയും.

‘എറ​ക്കാൻ പറ്റാ​ഞ്ഞി​ട്ടാ​രി​ക്കും, അമ്മേ’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു.

‘കഫം നെ​റ​ഞ്ഞേ​രി​ക്കാ… നീ സൂ​ക്ഷി​ക്കാ​ഞ്ഞി​ട്ട​ല്ലേ… മൂ​ധേ​വി, അതി​ന്റെ മൂ​ക്കി​ലൊ​ക്കെ വെ​ള്ളം കേ​റി​ക്കാ​ണും. കു​ളി​പ്പി​ക്കു​മ്പം സൂ​ക്ഷി​ക്ക​ണം​ന്നു് എത്ര പ്രാ​വ​ശ്യം പറ​ഞ്ഞി​ട്ടൊ​ണ്ടു്… എന്നി​ട്ടെ​ന്താ ഏതു​നേ​രോം സ്വ​പ്നം കാ​ണ​ല​ല്ലേ, അസ​ത്തു്’, അമ്മ ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടു.

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കര​ച്ചി​ല​ട​ക്കി മടി​യിൽ ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു പു​ള​ഞ്ഞു കര​യു​ന്ന കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ മു​ല​കൊ​ടു​ക്കാൻ വി​ഫ​ല​മാ​യി ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന അമ്മ​യ്ക്കു് കൂ​ട്ടി​രു​ന്നു. അല​റി​ക്ക​ര​യു​ന്ന കു​ഞ്ഞാ​വ​യേ​യു​മെ​ടു​ത്തു് അമ്മ മു​റ്റ​ത്തും വരാ​ന്ത​യി​ലും തെ​ക്കു​വ​ട​ക്കു​ന​ട​ന്നു, രാ​ത്രി മു​ഴു​വൻ. തളർ​ന്നു​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ അമ്മ നട​ക്ക​ല്ലി​ലി​രി​ക്കും. മി​നി​ട്ടു​കൾ കഴി​യു​മ്പോൾ കു​ഞ്ഞാവ ഉണർ​ന്നു കര​ച്ചി​ലാ​കും… അമ്മ ക്ഷീ​ണി​ച്ച​പ്പോ​ളൊ​ക്കെ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ എടു​ത്തു​ന​ട​ന്നു… ചേ​ച്ചി​യു​ടെ കയ്യി​ലെ​ത്തി​യാൽ ഏതു കര​ച്ചി​ലും വാ​ശി​യും മാ​റ്റി കളി​ക്കു​ക​യും ചി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാ​റു​ള്ള കു​ഞ്ഞാവ പക്ഷേ, ചേ​ച്ചി​യു​ടെ കയ്യി​ലി​രു​ന്നു പു​ള​ഞ്ഞു​ക​ര​ഞ്ഞു… ചേ​ച്ചി​യു​ടെ താ​രാ​ട്ടു കേൾ​ക്കു​മ്പോൾ കൂ​ടു​തൽ അല​റി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു… കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ ശരീ​ര​ത്തി​ലെ പനി​ച്ചൂ​ടു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ പൊ​ള്ളി​ച്ചു…

അമ്മൂ​മ്മ​യും ചെ​റി​യ​മ്മൂ​മ്മ​യും പറഞ്ഞ പോലെ ഏതൊ​ക്കെ​യോ പച്ചി​ല​കൾ വാ​ട്ടി​പ്പി​ഴി​ഞ്ഞു് കു​ഞ്ഞാ​വ​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്തു അമ്മ… കണി​യാൻ വൈ​ദ്യ​ന്റ​ടു​ത്തു​പോ​യി ഗോ​വി​ന്ദൻ​ചെ​ട്ട്യാർ വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന എന്തോ മരു​ന്നു് തു​ള്ളി​തു​ള്ളി​യാ​യി… എല്ലാ കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ കട​വാ​യി​ലൂ​ടെ പു​റ​ത്തേ​ക്കൊ​ഴു​കി. കര​ഞ്ഞു​ക​ര​ഞ്ഞു തളർ​ന്നു​റ​ങ്ങും, ഉട​നു​ടൻ ഉണർ​ന്നു കര​ച്ചി​ലാ​കും.

…നാ​ലു​മൈൽ ദൂ​ര​മു​ണ്ടു് ആശു​പ​ത്രി​യി​ലേ​ക്കു് അമ്മ​യ്ക്കു് ആരു തു​ണ​പോ​കും. ഒന്നേ​കാൽ വയ​സ്സു​ള്ള കൊ​ഴു​ത്തു തു​ടു​ത്ത കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ അമ്മ അത്ര​ദൂ​രം… അമ്മ തന്നെ നട​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലും ഏങ്ങി​വ​ലി​ച്ചു്… അല്ലെ​ങ്കി​ലും പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങാൻ പറ്റിയ ഒരു നല്ല സാ​രി​യോ… അമ്മ പതം പറ​ഞ്ഞു് ഏങ്ങി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു. നന്ദി​നി​ച്ചി​റ്റ​മ്മ​യു​ടെ പെ​ട്ടി​യിൽ അടു​ക്ക​ടു​ക്കാ​യി സാ​രി​യി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്, സിൽ​ക്കു​സാ​രി​ക​ളാ​ണ​ത്രെ. ഓരോ പ്രാ​വ​ശ്യ​വും വേ​ണൂ​മ്മാ​വ​നും, ഗോ​പി​മ്മാ​വ​നും അവ​ധി​ക്കു വരു​മ്പോൾ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​താ​ണു്… നന്ദി​നി​ച്ചി​റ്റ​മ്മ ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കെ​ടു​ത്തു് കു​ട​ഞ്ഞു​മ​ട​ക്കി വയ്ക്കു​ന്ന​തു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്… നന്ദി​നി​ച്ചി​റ്റ​മ്മ ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ…

‘പി​ന്നേ, ആശൂ​ത്രീ​പോ​യി​ട്ടാ ഇപ്പം… കണി​യാൻ വൈ​ദ്യ​ന്റെ മരു​ന്നു​കൊ​ണ്ടു മാ​റാ​ത്ത സൂ​ക്കേ​ടൊ​ന്നും ഈ കൊ​ച്ചി​നി​ല്ല. നാളെ രാ​വി​ലെ അയാ​ളോ​ടി​ങ്ങോ​ട്ടു വരാൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടൊ​ണ്ടു് ശേഖരൻ… എല്ലാ വി​വ​രോം അവൻ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടൊ​ണ്ടു്.’ അമ്മ കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ ആശു​പ​ത്രീൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​ക​ണ​മെ​ന്നു് പറ​ഞ്ഞ​പ്പോ അമ്മൂ​മ്മ സമ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. നന്ദി​നി​ച്ചി​റ്റ​മ്മ​യും കൊ​ച്ച​മ്മാ​വ​നും ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വ​നും ഒര​ഭി​പ്രാ​യ​വും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ഒരു മാ​സ​ത്തെ മരു​ന്നു സേ​വ​യ്ക്കെ​ന്നും പറ​ഞ്ഞു വന്ന സു​മി​ത്ര​ച്ചി​റ്റ​മ്മ: ‘കഫ​ക്കെ​ട്ട​ലൊ​ണ്ടു കേ​ട്ടോ, വേ​ണ​ങ്കി ആശു​പ​ത്രീ പോ​കാ​രു​ന്നു’ എന്നൊ​ര​ഭി​പ്രാ​യം പറ​ഞ്ഞു… ആരും ഒന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല.

കര​ഞ്ഞു​ക​ല​ങ്ങിയ കണ്ണു​ക​ളു​മാ​യി തളർ​ന്നി​രു​ന്നു അമ്മ…

അന്നു രാ​ത്രി​യിൽ കു​ഞ്ഞാവ അധി​ക​മൊ​ന്നും കര​ഞ്ഞി​ല്ല. കഞ്ഞി​വെ​ള്ളം തു​ള്ളി​പോ​ലും ഇറ​ക്കി​യി​ല്ല; മുല കു​ടി​ച്ചി​ല്ല… എന്നി​ട്ടും അന​ങ്ങാ​തെ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്നു. കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ അടു​ത്തു് കട്ടിൽ​പ്പ​ടി​യിൽ തല​ചാ​യ്ചു് അമ്മ… ആ സമാ​ധാ​ന​ത്തിൽ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി അന്തം വി​ട്ടു​റ​ങ്ങി, അഞ്ചു​ദി​വ​സ​ത്തെ ഉറ​ക്കം ഒന്നി​ച്ചു​റ​ങ്ങി.

സു​മി​ത്ര​ച്ചി​റ്റ​മ്മ തട്ടി​വി​ളി​ച്ചു​ണർ​ത്തി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ; നേരം വെ​ളു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കു​ഞ്ഞാവ കി​ട​ക്കു​ന്ന മു​റി​യി​ലേ​ക്കോ​ടി. കു​ഞ്ഞാവ ഉറ​ങ്ങുക തന്നെ​യാ​ണു്. അമ്മ​യെ മു​റി​യിൽ കണ്ടി​ല്ല. കട്ടി​ലി​ന്ന​രി​കിൽ ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്.

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി മു​റ്റ​ത്തി​റ​ങ്ങി… കു​ള​ത്തി​ലെ വെ​ള്ള​ത്തിൽ മു​ട്ടി​നൊ​പ്പം ഇറ​ങ്ങി​നി​ന്നു… ഇങ്ങ​നെ നി​ന്നാ​ണു് എന്നും കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ കു​ളി​പ്പി​ക്കാ​റു്… പക്ഷേ… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു സങ്ക​ടം അണ​പൊ​ട്ടി… പെ​ട്ടെ​ന്നു് കു​നി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു് വെ​ള്ളം ധാ​ര​കോ​രി കണ്ണും മു​ഖ​വും കഴുകി. അപ്പോ​ഴു​ണ്ടു് സു​മി​ത്ര​ച്ചി​റ്റ​മ്മ വി​ളി​ക്കു​ന്നു:

‘സാ​വി​ത്രീ ഇങ്ങു കേ​റി​വാ, വേഗം…’

മു​റ്റ​ത്തു് ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വ​നും രാ​ജി​ച്ചി​റ്റ​മ്മ​യും ചെ​റി​യ​മ്മൂ​മ്മ​യും പി​ന്നെ​യു​മാ​രൊ​ക്കെ​യോ…

മു​റ്റ​ത്ത​രി​കിൽ എന്തൊ​ക്കെ​യോ പൂ​ജാ​സാ​മ​ഗ്രി​ക​ളു​ടെ നടു​വിൽ കൊ​ച്ചു​കി​ട്ടൻ കണി​യാർ. അയാ​ളു​ടെ കയ്യിൽ ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച കത്തി. രണ്ടു​കാ​ലി​നു​മി​ട​യിൽ ഇറു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ച കറു​ക​റു​ത്ത പൂ​വൻ​കോ​ഴി​യു​ടെ കറു​ത്ത​പൂ​വി​നു​നേ​രെ കണി​യാ​രു​ടെ കയ്യി​ലെ കത്തി ഉയർ​ന്നു… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കണ്ണു​പൊ​ത്തി ഓടി. വട​ക്കേ​പ്പു​റ​ത്തെ വരാ​ന്ത​യിൽ വെറും നി​ല​ത്തു് ആകെ​ത്ത​ളർ​ന്നു് കോ​ച്ചി​വ​ലി​ച്ചു് അവ​ശ​യാ​യി അമ്മ കി​ട​ക്കു​ന്നു… അമ്മ​യു​ടെ വായ ഒരു വശ​ത്തേ​ക്കു​കോ​ടി… പേ​ടി​ച്ചു് അമ്മ​യെ നോ​ക്കി​നി​ന്ന സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ ശേ​ഖ​ര​മ്മാ​വൻ വി​ളി​ച്ചു:

‘ഇങ്ങ​ടു് വാ സാ​വി​ത്രീ, നീ ഇവടെ ഈ കു​ഞ്ഞി​ന്റ​ടു​ത്തു് നി​ല്ലു്.’

കട്ടി​ലി​ന്ന​രി​കിൽ, ഉറ​ങ്ങു​ന്ന കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ​ത്ത​ന്നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി നി​ന്നു. തല ഒരു വശ​ത്തേ​ക്കു ചരി​ച്ചു​വ​ച്ചു് മലർ​ന്നു​കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്നു കു​ഞ്ഞാവ: ഗ്ലാ​ക്സോ ബേ​ബി​ഫു​ഡി​ന്റെ ടി​ന്നി​ലെ കു​ഞ്ഞി​നെ​ക്കാൾ ഭം​ഗി​യു​ണ്ടു് കു​ഞ്ഞാ​വ​യ്ക്കു്… ‘കണ്ണു​തു​റ​ക്കൂ വാവേ, ചേ​ച്ചി​യാ വി​ളി​ക്കു​ന്നേ, കണ്ണു​തു​റ​ക്കു്’ എന്നു മന​സ്സി​ലാ​വർ​ത്തി​ച്ചു​രു​വി​ട്ടു്. ദാ കു​ഞ്ഞാവ കണ്ണു പാ​തി​തു​റ​ന്നു… ഇട​ത്തു​കാൽ പതു​ക്കെ രണ്ടു​മൂ​ന്നു പ്രാ​വ​ശ്യം ചലി​പ്പി​ച്ചു. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു സന്തോ​ഷ​മാ​യി; കു​ഞ്ഞു് എഴു​ന്നേൽ​ക്കാൻ നോ​ക്കു​ന്നു:

‘ദാ വാവ ഉണർ​ന്നൂ, കു​ഞ്ഞാവ ഉണർ​ന്നൂ… അമ്മേ വാ. കു​ഞ്ഞാവ…’ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ഉത്സാ​ഹ​ത്തോ​ടെ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു.

ജനാ​ല​യ്ക്ക​രി​കിൽ നോ​ക്കി​നി​ന്നി​രു​ന്ന ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ കണി​യാർ​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കൊ​ടു​ത്ത ചെറിയ കി​ണ്ണ​വു​മാ​യി മു​റി​ക്ക​ക​ത്തു​വ​ന്നു. സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി നോ​ക്കി—കി​ണ്ണ​ത്തിൽ കറു​ത്ത എന്തോ വെ​ള്ളം… കരി​ങ്കോ​ഴി​യു​ടെ ചോര! വാവയെ നോ​ക്കി ഒരി​ട​നി​ന്ന ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ കയ്യി​ലി​രു​ന്ന കി​ണ്ണം ജന്നൽ​പ്പ​ടി​യിൽ വച്ചു… കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ മൂ​ക്കിൽ കൈ​വ​ച്ചു… പി​ന്നെ പാ​തി​തു​റ​ന്ന കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ കണ്ണു​കൾ കൈ​കൊ​ണ്ടു് തി​രു​മ്മി​യ​ട​ച്ചു. കു​ഞ്ഞാവ അന​ങ്ങി​യ​തേ​യി​ല്ല…

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി പെ​ട്ടെ​ന്നു് മു​റി​ക്കു പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി… വാ​തി​ക്കൽ​നി​ന്നു് വീ​ണ്ടും എത്തി​നോ​ക്കി. കു​ഞ്ഞാവ ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണ​ല്ലോ. എന്തി​നാ​ണു് ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ നെ​ഞ്ചി​ലെ​ന്തോ ഉരു​ണ്ടു​കൂ​ടി.

‘മാ യേ… മാ… യേ… ഠേ… ഠേ… മാ… യേ… ഠേ… ഠേ…’ എട്ടു​നാ​ടും പൊ​ട്ട​ത്ത​ക്ക ശബ്ദം… എത്ര​യൊ​ക്കെ ഉറ​ക്ക​ത്തി​ലാ​യാ​ലും ചേ​ച്ചി​യു​ടെ ശബ്ദം കേ​ട്ടാൽ കു​ഞ്ഞാവ ഉണരും… മാ… യേ കല്ലു​പോ​ലും അലി​യു​ന്ന വിളി… ആരു​ടേ​യും ശബ്ദ​മെ​ത്താ​ത്തി​ട​ത്തു് ചേ​ച്ചി​യു​ടെ കു​ഞ്ഞാവ എത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.

ആരൊ​ക്കെ​യോ കു​ടി​കി​ട​പ്പു​കാ​രും ചു​രു​ക്കം ബന്ധു​ക്ക​ളും മു​റ്റ​ത്തു്.

‘മതി നിർ​ത്തു്, നി​ന്റെ അലർ​ച്ച… നി​ന്റെ അമ്മ അവടെ ബോ​ധ​ല്ല്യാ​ണ്ടേ കെ​ട​ക്ക​ണു്. ഇനി നെ​ന്റെ വീ​ളീം​കൂ​ടാ​യാ മതി.’ ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ ശാ​സി​ച്ചു. ‘ങൂം. മതി… മതി… നിർ​ത്തു് കര​ച്ചി​ലു്.’

നിർ​ത്തി. അമ്മ​യു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു് ഓടി സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി… അമ്മ ബോ​ധ​മി​ല്ലാ​തെ എന്തൊ​ക്കെ​യോ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്നു; ഇട​യ്ക്കു് കു​ഞ്ഞാ​വ​യ്ക്കു് കഞ്ഞി​കൊ​ടു​ക്കാ​നും പറ​യു​ന്നു​ണ്ടു്. ചി​റ്റ​മ്മ​മാർ അമ്മ​യെ വീ​ശു​ന്നു. കല​വ​റ​മു​റി​ക്കും പാൽ​പു​ര​യ്ക്കും മു​മ്പി​ലാ​യി വരാ​ന്ത​യിൽ കാ​ലു​നീ​ട്ടി​യി​രു​ന്നു് പി​ച്ച​ള​ച്ചെ​ല്ലം തു​റ​ന്നു​വ​ച്ചു് ഒന്നും സം​ഭ​വി​ക്കാ​ത്ത മട്ടിൽ അമ്മൂ​മ്മ, വെ​റ്റില ഞര​മ്പു​കീ​റി ചു​ണ്ണാ​മ്പു​തേ​യ്ക്കു​ന്നു… തള​ത്തിൽ നി​ന്നു് തെ​ക്കു​വ​ട​ക്കു് ഓടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന അപ്പൂ​പ്പ​ന്റെ ശബ്ദം: ‘സു​കൃ​ത​ക്ഷ​യം, സു​കൃ​ത​ക്ഷ​യം… എന്റെ മൂ​കാം​ബി​കേ… എന്തി​നു നീ…?’

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി അടു​ക്ക​ള​യു​ടെ കി​ഴ​ക്കേ​പ്പ​ടി കട​ന്നോ​ടി കശു​മാ​വിൻ ചോ​ട്ടി​ലെ പാ​റ​ക്ക​ല്ലി​ലി​രു​ന്നു് ഏങ്ങ​ല​ടി​ച്ചു കര​ഞ്ഞു. പുറകേ വന്ന ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യെ വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു.

മു​റ്റ​ത്തു് അടി​യാ​ത്തി​കൾ ചെറിയ ശബ്ദ​ത്തിൽ എന്തൊ​ക്കെ​യോ പതം പറ​ഞ്ഞു് കര​യു​ന്നു…

അപ്പോ​ളാ​ണു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി ഓർ​മ്മി​ച്ച​തു്. കു​ഞ്ഞാവ ഒറ്റ​യ്ക്കു് കട്ടി​ലിൽ, തി​രി​യു​കോ മറി​യു​കോ ചെ​യ്താൽ താഴെ വീ​ണാ​ലോ. മു​റി​യി​ലേ​ക്കു് ഓടാൻ തു​ട​ങ്ങിയ സാ​വി​ത്രി​യെ ശേ​ഖ​ര​മ്മാ​വൻ കൈ​പി​ടി​ച്ചു് മു​റി​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു; അമ്മാ​വൻ ഗൗ​ര​വ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു:

‘നീ കൊ​ച്ചി​നെ എടു​ത്തു് എന്റെ കൂടെ വാ.’

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു മി​ണ്ടാൻ വയ്യ, കാ​ലു​കൾ തറ​യി​ലു​റ​ച്ചു​പോ​യി, കൈകൾ രണ്ടു കമ്പു​കൾ പോലെ രണ്ടു വശ​ത്തും തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്നു…

‘നി​ന്നോ​ട​ല്ലേ പറ​ഞ്ഞ​തു് സാ​വി​ത്രീ, അതിനെ എടു​ത്തോ​ണ്ടു് എന്റൂ​ടെ വരാൻ. നെ​ന​ക്കെ​ന്നാ ചെ​വി​കേ​ക്കി​ല്ലേ. അസ​ത്തു്.’ ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വ​ന്റെ വെ​റു​പ്പു മു​ഴു​വൻ ആ ശബ്ദ​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു… ആ വേ​ദ​ന​ക്കി​ട​യി​ലും സാ​വി​ത്രി​ക്കു് എന്തെ​ങ്കി​ലും പറ​യ​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി. ‘താ​മി​ച്ചോ​ന്റെ ചെ​റ്റേ​ലു് വെ​ളു​പ്പി​നെ ചെ​ത്തി​യി​റ​ക്കിയ കള്ളു് സേ​വി​ക്കാൻ പോകാൻ പറ്റാ​ത്ത​തി​ന്റെ ദേ​ഷ്യ​മാ.’

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ നെ​ഞ്ചി​ലാ​രോ ഒരു പാ​റ​ക​യ​റ്റി വച്ചു. തന്റെ ശരീ​ര​ത്തോ​ടു ചേർ​ത്തു​പി​ടി​ച്ച കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ ശരീ​ര​ത്തി​ലെ ചൂടു് തണു​പ്പി​നു വഴി​മാ​റി. ആ തണു​പ്പു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യി​ലേ​ക്കു് അരി​ച്ചു കേറി… അവ​ളു​ടെ ഹൃദയം മഞ്ഞു​ക​ട്ട​യാ​യി…

കശു​മാ​വി​ന​പ്പു​റം പാ​ത്ര​ക്കു​ള​ത്തി​ന്റെ മറു​ക​ര​യിൽ കയ്യി​ലി​രു​ന്ന മൺ​വെ​ട്ടി​കൊ​ണ്ടു് ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ കു​ഴി​കു​ഴി​ച്ചു; പി​ന്നെ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കയ്യിൽ നീ​ണ്ടു​നി​വർ​ന്നു കി​ട​ന്ന കു​ഞ്ഞാ​വ​യു​ടെ അരയിൽ നി​ന്നും വെ​ള്ളി​യ​ര​ഞ്ഞാ​ണം അഴി​ച്ചെ​ടു​ത്തു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കയ്യിൽ കൊ​ടു​ത്തു് കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ വാ​ങ്ങി…

സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ഹൃദയം മി​ടി​ക്കാൻ മറ​ന്നു… കു​ഞ്ഞാവ, അച്ഛ​ന്റെ മായ… ആശു​പ​ത്രി​യിൽ നി​ന്നു് അച്ഛൻ വരു​മ്പോൾ…

ശേ​ഖ​ര​ന​മ്മാ​വൻ പോയതു സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി അറി​ഞ്ഞി​ല്ല.

‘ആ വെ​യ്ല​ത്തു് അങ്ങ​നെ നി​ക്കാ​തെ, കൊ​ച്ച്മ്പ്രാ​ട്ട്യേ… പോ​യ​തു​പോ​യി. കൊ​ച്ച​മ്പ്രാ​ട്ടി വീ​ട്ടീ​പ്പോ.’ വേ​ലി​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു നി​ന്നു് ആരോ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു.

കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടാ​ലും ജീവൻ വച്ചു​വ​രും ചി​ല​പ്പോൾ… മരി​ച്ചു​പോ​ലെ തോ​ന്നി​യാ​ലും ശരി​ക്കും മരി​ച്ച​താ​യി​രി​ക്കി​ല്ല. ആണെ​ങ്കിൽ​ത്ത​ന്നെ ശരി​ക്കു പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചാൽ മരി​ച്ച​യാൾ തി​രി​ച്ചു​വ​രും, സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്ക​റി​യാം… അതിനു തെ​ളി​വു​കാ​ണും. പി​റ്റേ​ന്നു രാ​വി​ലെ കുഴി വി​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും, മണ്ണി​ള​കി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും… ഉടനെ കു​ഴി​മാ​ന്തി… അങ്ങ​നെ മൂ​ന്നാം ദിവസം മണ്ണി​ള​കി മാറി ജീ​വി​ച്ചു​വ​ന്ന കഥ​ക​ളു​ണ്ട​ത്രെ. ഭാർ​ഗ്ഗ​വി പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്… തെ​ളി​വു​ക​ളു​ണ്ടു്… സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി തപ​സ്സു ചെ​യ്തു​തു​ട​ങ്ങി…

…ഇന്നു് മൂ​ന്നാം ദി​വ​സ​മാ​യി… ഒരു നി​മി​ഷ​വും പ്രാർ​ത്ഥന മു​ട​ക്കി​യി​ല്ല; കഴി​ഞ്ഞ മൂ​ന്നു​ദി​വ​സ​വും അതി​രാ​വി​ലെ തന്നെ സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കു​ഴി​ക്ക​രി​കെ എത്തി​യ​താ​ണു്, വെയിൽ പര​ക്കും​വ​രെ നോ​ക്കി​നി​ന്നു… ഉച്ച​യ്ക്കും വൈ​കി​ട്ടും… കുഴി വി​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ല, മണ്ണി​ള​കി​യി​ട്ടി​ല്ല… കയ്യിൽ ചു​രു​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു അര​ഞ്ഞാ​ണം കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ മൂടിയ കു​ഴി​യു​ടെ കാൽ​ക്കൽ കു​ഴി​ച്ചി​ട്ടു… കു​ഞ്ഞാവ ഉണർ​ന്നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു​വ​രു​മ്പോൾ കു​ളി​പ്പി​ച്ചു് അര​ഞ്ഞാ​ണ​മി​ടീ​ച്ചു് സു​ന്ദ​രി​യാ​ക്കി അമ്മ​യു​ടെ​യ​ടു​ത്തു് സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​ക്കു തന്നെ കു​ഞ്ഞാ​വ​യെ കൊ​ണ്ടെ​ക്കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു് ദൈ​വ​ത്തോ​ടു് പ്രാർ​ത്ഥി​ച്ചി​ട്ടു്…

‘എടീ സാ​വി​ത്രീ, നെ​ന്നോ​ട​ല്ലേ പറ​ഞ്ഞേ ആ ചെ​റു​ക്ക​ന്റ​ടു​ത്തേ​ക്കു ചെ​ല്ലാൻ, ഒന്നി​നെ കൊ​ല​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു് അവ​ളു​ടേ​രു…’

“എന്റെ സു​മി​ത്രേ… ഇത്തി​രീ​ല്ലാ​ത്ത ഈ പെ​ങ്കൊ​ച്ചി​നോ​ടു് ഇത്രേം ക്രൂ​രത വേണോ? അവളു് മന​പ്പൂർ​വ്വം വല്ല​തും ചെ​യ്ത​താ​ണോ? എന്നും നന്ദ​നേം കു​ഞ്ഞി​നേം കു​ളി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന​തൊ​ക്കെ അവ​ളു​ത​ന്നെ​യ​ല്ലേ. ഏതു​നേ​രോം അതി​നേം ചൊ​മ​ന്നു്… എന്നി​ട്ടി​പ്പ​ള​ല്ലേ കു​ഞ്ഞി​നു പനി​വ​ന്നു​ള്ളൂ… മഹാ​പാ​പം കി​ട്ടും, പറ​ഞ്ഞി​ല്ലാ​ന്നു വേ​ണ്ടാ.”

അതാ​രാ​ണു പറ​ഞ്ഞ​തെ​ന്നു സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി കണ്ടി​ല്ല. പത്തു​വ​യ​സ്സു​കാ​രി​യു​ടെ തല​ച്ചോ​റിൽ ആയിരം വി​ഷ​മു​ള്ളു​ക​ളാ​യി സു​മി​ത്ര​ച്ചി​റ്റ​മ്മ​യു​ടെ ശബ്ദം തു​ള​ച്ചു​ക​യ​റി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ‘സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി വാവയെ കൊ​ന്നു, വാവയെ കൊ​ന്നു…’

Colophon

Title: Sāvitṛikkuṭṭiyuṭe sancārangaḷ (ml: സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ സഞ്ചാ​ര​ങ്ങൾ).

Author(s): Manasidevi.

First publication details: Sayahna Foundation; Trivandrum, Kerala; 2022.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Novel, Manasidevi, മാ​ന​സി​ദേ​വി, സാ​വി​ത്രി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ സഞ്ചാ​ര​ങ്ങൾ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: March 22, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By NonCommercial ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-​NC-SA 4​.0). Commercial use of the content is prohibited. Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: In search of, a painting on mixed media (rice paper, graphite, acrylic on handmade paper) by Shobha Menon . The image has been kindly provided by the painter under the terms of cc-​by-sa

Production history: Data entry: The author; Typesetter: CVR; Digitizer: KB Sujith; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.