SFNസാ​യാ​ഹ്ന ഫൌ​ണ്ടേ​ഷൻ
images/tkn-arangukanatha-cover.jpg
Archangel, an oil on canvas painting by Paul Klee (1879–1940).
ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണം

കേരള കലാ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ന്റെ രജ​ത​ജൂ​ബി​ലി ആഘോഷം. കലാ​കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ മഹോ​ത്സ​വം. പരി​പാ​ടി​കൾ ഉദ്ഘാ​ട​നം​ചെ​യ്യാൻ സ്വ​ത​ന്ത്ര ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലെ ആദ്യ​ത്തെ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി—ജന​കോ​ടി​കൾ​ക്കു പ്രി​യം​ക​ര​നായ പണ്ഡി​റ്റ്ജി—എത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. യവനിക നീ​ങ്ങു​ന്നു. പ്ര​ഭാ​പൂ​ര​ത്തിൽ ആറാ​ടി​നി​ല്ക്കു​ന്ന വേദി പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്നു. മഹാ​ക​വി വള്ള​ത്തോൾ പണ്ഡി​റ്റ്ജി​യെ പൂ​മാ​ല​യ​ണി​യി​ച്ചു സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. വട​ക്കും തെ​ക്കു​മു​ള്ള രണ്ടു മഹാ​ന​ദി​കൾ–ഗം​ഗ​യും നി​ള​യും—സം​ഗ​മി​ച്ചു പു​തി​യൊ​രു പു​ണ്യ​തീർ​ത്ഥം രൂപം കൊ​ള്ളു​ന്നു. നി​ല​യ്ക്കാ​ത്ത കര​ഘോ​ഷം. ആവേ​ശ​ത്ത​ള്ളി​ച്ച​യിൽ പ്ര​ക​മ്പ​നം കൊ​ള്ളു​ന്ന ജന​സ​മു​ദ്രം. അതി​ലൊ​രു നീർ​ത്തു​ള്ളി​യാ​യി ഞാ​നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഉത്സ​വ​പ​രി​പാ​ടി​കൾ റി​ക്കാർ​ഡ് ചെ​യ്യാ​നും റിലേ ചെ​യ്യാ​നും ആകാ​ശ​വാ​ണി​യിൽ നി​ന്നു് സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രും കലാ​കാ​ര​ന്മാ​രും കാ​ലേ​ക്കൂ​ട്ടി എത്തി​ച്ചേർ​ന്നി​രു​ന്നു. സം​ഭ​വ​സ്ഥ​ല​ത്തു​നി​ന്നു നേ​രി​ട്ടു പ്ര​ക്ഷേ​പ​ണം ചെ​യ്യുക എന്ന സമ്പ്ര​ദാ​യ​മാ​ണു് അന്നു നി​ല​വി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു്. സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രു​ടെ സം​ഘ​ത്തി​നു നേ​തൃ​ത്വം കൊ​ടു​ത്ത​തു് എഞ്ചി​നീ​യർ​മാ​രായ കൃ​ഷ്ണ​മൂർ​ത്തി​യും രാ​മ​റാ​വു​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. അവർ സാ​ങ്കേ​തിക വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രെ​ന്ന​തി​നു പുറമെ ഒന്നാ​ന്ത​രം കലാ​പ്രേ​മി​ക​ളു​മാ​യി​രു​ന്നു. കലാ​കാ​ര​ന്മാർ​ക്കു നേ​തൃ​ത്വം വഹി​ച്ച​തു്, ശ്രീ. കെ. പദ്മ​നാ​ഭൻ​നാ​യ​രാ​യി​രു​ന്നു. പരി​പാ​ടി​യു​ടെ ആരംഭം തൊ​ട്ടു് അവ​സാ​നം​വ​രെ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യു​ടെ ‘മു​ഷി​പ്പ്’ കയ​റി​വ​രാ​തെ വളരെ ശ്ര​ദ്ധാ​പൂർ​വ്വം സം​ഗ​തി​കൾ സം​വി​ധാ​നം ചെ​യ്യേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു. അതത്ര എളു​പ്പ​മു​ള്ള കാ​ര്യ​മ​ല്ല. രം​ഗ​വേ​ദി, അവിടെ ഉപ​വി​ഷ്ട​രായ വി​ശി​ഷ്ട വ്യ​ക്തി​കൾ, അവർ​ക്കു സവി​ശേ​ഷ​ത​കൾ വല്ല​തു​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അവ, രം​ഗ​സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ത്യേ​കത, പരി​പാ​ടി​യിൽ പങ്കെ​ടു​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ രേ​ഖാ​ചി​ത്ര​ങ്ങൾ എന്നി​ങ്ങ​നെ ഒന്നും വി​ട്ടു​പോ​വാ​തെ, സമ​ഗ്ര​മായ ശബ്ദ ചി​ത്രം ശ്രോ​താ​വി​നു കി​ട്ടി​യി​രി​ക്ക​ണം. ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണ​മാ​ണു് അതി​നു​ള്ള ഏറ്റ​വും നല്ല ഒരേ​യൊ​രു​പാ​ധി. പദ്മ​നാ​ഭൻ​നാ​യ​ര​തു ഭം​ഗി​യാ​യി നിർ​വ്വ​ഹി​ച്ചു. അന്ന​ത്തെ പരി​പാ​ടി​യു​ടെ ഡി​സ്ക് റി​ക്കാർ​ഡി​ങ് ഒരു അമൂ​ല്യ​വ​സ്തു​വാ​യി ആകാ​ശ​വാ​ണി​യു​ടെ ലൈ​ബ്ര​റി​യിൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

നീർ​ത്തു​ള്ളി​യാ​യി ജന​സ​മു​ദ്ര​ത്തിൽ ചേർ​ന്നു​നി​ന്ന എന്റെ കാ​ര്യം പറ​ഞ്ഞി​ല്ല​ല്ലോ. എനി​ക്ക​വി​ടെ ചു​മ​ത​ല​യൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വെറും പ്രേ​ക്ഷ​കൻ. പരി​പാ​ടി​കൾ അവ​സാ​നി​ച്ചാൽ, ഏതാ​നും സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രേ​യും കൂ​ട്ടി ഞാൻ തൃ​ശൂ​രെ​ത്ത​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു നിർ​ദ്ദേ​ശം. പി​റ്റേ​ദി​വ​സം പണ്ഡി​റ്റ്ജി ജന​ങ്ങ​ളെ അഭി​മു​ഖീ​ക​രി​ച്ചു് അവിടെ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ആ പരി​പാ​ടി​യു​ടെ ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി വി​വ​ര​ണം നട​ത്തേ​ണ്ട ചുമതല എന്റേ​താ​യി​രു​ന്നു. പണ്ഡി​റ്റ്ജി തൃ​ശൂ​രി​ലെ​ത്തു​ന്ന സമ​യ​ത്തി​ന്നു് ഏതാ​നും മു​മ്പ് പ്ര​ക്ഷേ​പ​ണം ആരം​ഭി​ക്കും. അപ്പോൾ സമ്മേ​ള​ന​സ്ഥ​ല​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​യും പങ്കെ​ടു​ക്കു​ന്ന പ്ര​മു​ഖ​വ്യ​ക്തി​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി​യു​മൊ​ക്കെ ഞാ​നെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും പറയണം. പണ്ഡി​റ്റ്ജി വന്നു പ്ര​സം​ഗം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ​യു​ള്ള സമയം ശ്രോ​താ​ക്കൾ മു​ഷി​യ​രു​ത​ല്ലോ.

തൃ​ശൂ​രി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​യിൽ എന്റെ മന​സ്സു നിറയെ പരി​ഭ്ര​മ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണു് ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണം നട​ത്താൻ പോ​കു​ന്ന​തു്. അതും പണ്ഡി​റ്റ്ജി പങ്കെ​ടു​ക്കു​ന്ന ഒരു സമ്മേ​ള​ന​ത്തിൽ. പരി​ഭ്ര​മി​ക്കാൻ മതി​യായ കാരണം. അപ്പോൾ, പരി​ഭ്ര​മ​ത്തി​ന്റെ ഇരു​ട്ടിൽ ഒരു മി​ന്നാ​മി​നു​ങ്ങി​ന്റെ വെ​ളി​ച്ചം. എന്റെ സു​ഹൃ​ത്തു് മു​ഷ്താ​ഖ് ശാ​സ്ത്രീ​യ​മാ​യി ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണം നട​ത്താൻ പരി​ശീ​ല​നം നേടിയ മി. പി. എ. മു​ഹ​മ്മ​ദ് കോയ. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അടു​ത്തി​രു​ന്നു പല​വ​ട്ടം ഫു​ട്ബാൾ കമ​ന്റ​റി കേൾ​ക്കാ​നും കാ​ണാ​നു എനി​ക്ക​വ​സ​രം കി​ട്ടീ​ട്ടു​ണ്ടു്. കമ​ന്റ​റി​യെ​പ്പ​റ്റി പല അവ​സ​ര​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി പല കഥ​ക​ളും അദ്ദേ​ഹ​മെ​ന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്. കഥ​ക​ളൊ​ന്നും ഈ ഘട്ട​ത്തിൽ എന്നെ ആശ്വ​സി​പ്പി​ക്കാൻ പറ്റി​യ​ത​ല്ലെ​ന്നു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു. കൊ​ള്ള​ട്ടെ.

ഒരു കഥ ഇതാ​ണു്. മു​ഷ്താ​ഖ് പറഞ്ഞ കഥ: ഒരി​ക്കൽ ഒരു ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​രൻ ആവേ​ശ​ഭ​രി​ത​മായ ഒരു ഫു​ട്ബാൾ മാ​ച്ചി​ന്റെ ശബ്ദ​ചി​ത്രം വര​യ്ക്കു​ന്നു. സ്റ്റേ​ഡി​യം നി​റ​ഞ്ഞു​ക​വി​യു​ന്ന ജനാ​വ​ലി. വി​വ​ര​ണം ആരം​ഭി​ച്ചു് കുറേ കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ആരു​ടെ​യോ, ഒരു ഉപ​ദേ​ശം അയാൾ ഓർ​ക്കു​ന്നു. കേവലം സം​ഭ​വ​വി​വ​ര​ണം മാ​ത്ര​മാ​യാൽ, സംഗതി വളരെ വി​ര​സ​മാ​വും. ശ്രോ​താ​വു് മു​ഷി​യും, അതു​കൊ​ണ്ടു ചു​റ്റു​പു​റ​വു​മു​ള്ള കാ​ഴ്ച​കൾ, കാ​ണി​ക​ളു​ടെ പ്ര​ത്യേ​കത, ഒരു നു​റു​ങ്ങു ഫലി​ത​കഥ ഇതെ​ല്ലാം വി​വ​ര​ണ​ത്തിൽ ഉൾ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണം. തു​ല്യ​ശ​ക്ത​രായ രണ്ടു ടീ​മു​ക​ളാ​ണു്. പൊ​രു​തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു്. ശര​വേ​ഗ​ത്തിൽ ഇരു​വ​ശ​ത്തേ​ക്കും പന്തു​രു​ളു​ന്നു. ആരും കീ​ഴ​ട​ങ്ങാൻ തയ്യാ​റി​ല്ല. ഈ ഘട്ട​ത്തി​ലാ​ണു് ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​ര​നു് വി​ദ​ഗ്ദ്ധോ​പ​ദേ​ശം ഓർ​മ്മ​വ​രു​ന്ന​ത്. പി​ന്നെ താ​മ​സി​ച്ചി​ല്ല. സ്റ്റേ​ഡി​യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു് തല​യു​യർ​ത്തി ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി. “ഹാ! എത്ര മനോ​ഹ​ര​മായ നീ​ലാ​കാ​ശം. അതാ അവിടെ പരു​ന്തു​കൾ വട്ടം​ക​റ​ങ്ങു​ന്നു. അന്തി​ച്ചു​വ​പ്പു് മര​ത്ത​ല​പ്പു​ക​ളിൽ ചാ​യം​പൂ​ശു​ന്നു.” ഇത്ര​യും പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നൊ​രു കവിത ഓർ​മ്മ​വ​രു​ന്നു. അതും ഒപ്പ​മ​ങ്ങു കാ​ച്ചി. അതി​ന്റെ അവ​സാ​ന​പാ​ദം “തെ​ങ്ങോ​ല​പ്പ​ഴു​തി​ങ്ക​ലൂ​ടെ മറയാൻ പോ​കു​ന്ന മാർ​ത്താ​ണ്ഡ​നും” എന്നു് ചൊ​ല്ലി​ത്തീ​രും​മു​മ്പേ, ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ജനാ​ര​വം. ഒരു ഗോൾ വീ​ണി​രി​ക്കു​ന്നു. അപ്പോൾ സം​ഗ​തി​യു​ടെ ഗൗരവം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​രൻ ഖേ​ദ​പൂർ​വ്വം ആത്മ​ഗ​തം​ചെ​യ്യു​ന്നു: “പട​ച്ചോ​നേ, ഗോള്… ഗോള്!” അവ​സാ​ന​ത്തെ ഗോള്, വരണ്ട തൊ​ണ്ട​യിൽ കു​ടി​നീ​രു​പോ​ലെ താ​ണി​റ​ങ്ങി. ശ്രോ​താ​ക്കൾ അമ്പ​ര​ന്നു. ഈ കഥയും ഇതു​പോ​ലെ മു​ഷ്താ​ഖ് പറഞ്ഞ മറ്റു പല കഥ​ക​ളും എന്നിൽ അതി​ക​ല​ശ​ലായ ഭീ​രു​ത്വം കോ​രി​നി​റ​യ്ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. പണ്ഡി​റ്റ്ജി വഴി​നീ​ളെ​യു​ള്ള സ്വീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളിൽ തങ്ങി​ത്ത​ങ്ങി തേ​ക്കിൻ​കാ​ടു മെ​താ​നി​യി​ലെ​ത്താൻ താ​മ​സി​ച്ചെ​ങ്കിൽ എന്റെ കഥ​യെ​ന്താ​വും! നീ​ലാ​കാ​ശ​വും മര​ത്ത​ല​പ്പു​മൊ​ക്കെ ഒരു​വ​ട്ട​മ​ല്ലാ​തെ രണ്ടാം വട്ടം ശ്രോ​താ​വ് സഹി​ക്കു​മോ? മു​മ്പിൽ ജനാ​വ​ലി നി​റ​ഞ്ഞു നി​ല്പു​ണ്ടാ​വും. അവ​രെ​പ്പ​റ്റി എന്തെ​ങ്കി​ലും പറ​ഞ്ഞു രക്ഷ​പ്പെ​ടാൻ ശ്ര​മി​ക്കാം. ഒരി​ക്ക​ലും അതു വയ്യ. കാരണം, മു​ഷ്താ​ഖ് തന്നെ വി​വ​രി​ക്ക​ട്ടെ, അദ്ദേ​ഹം എന്നോ​ടു പറഞ്ഞ വാ​ക്കു​ക​ളിൽ:

“സംഭവം തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്താ​ണു്. ടെ​ന്നീ​സ് ടൂർ​ണ​മെ​ന്റ്. മു​ഖ്യാ​തി​ഥി ശ്രീ വി. പി. മേനോൻ. പരി​പാ​ടി​കൾ ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു. മു​ഖ്യാ​തി​ഥി എത്തി​ച്ചേർ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. വരു​വോ​ളം ശ്രോ​താ​ക്ക​ളെ വി​രു​ന്നൂ​ട്ടേ​ണ്ട ചുമതല ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​ര​നാ​ണു്. അദ്ദേ​ഹ​മ​തു ഭം​ഗി​യാ​യി ആരം​ഭി​ച്ചു. പരി​സ​രെ​ത്ത​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള വർ​ണ്ണ​ന​യോ​ടെ തു​ട​ക്കം. പി​ന്നെ ആകാശം, ആകാ​ശ​ത്തിൽ തല​യു​യർ​ത്തി​നി​ല്ല​ന്ന കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങൾ. കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങൾ​ക്കു തണ​ലേ​കു​ന്ന വൻ​മ​ര​ങ്ങൾ… അങ്ങന വി​വ​രി​ച്ചു​പോ​കു​മ്പോൾ ആരോ പതു​ക്കെ​പ്പ​റ​യു​ന്നു: അദ്ദേ​ഹം വരു​ന്നു; ശ്രീ വി. പി. മനോൻ. മു​ഖ്യാ​തി​ഥി നട​ന്ന​ടു​ക്കു​മ്പോൾ വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​രൻ ചു​വ​ടൊ​ന്നു മാ​റ്റി. ‘വരു​ന്നു, അദ്ദേ​ഹം വരു​ന്നു. ബഹു​മാ​ന​പ്പെ​ട്ട ശ്രീ വി. പി. മേനോൻ… അതി​മ​നോ​ഹ​ര​മായ ഒരു ബുഷ് ഷർ​ട്ടാ​ണ​ദ്ദേ​ഹം ധരി​ച്ച​തു്.” ഇത്ര​യു​മാ​യ​പ്പോൾ അടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരാൾ പറ​യു​ന്നു. അയ്യോ പാൻ​റ്സി​ന്റെ കാ​ര്യം പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. സൂചന കി​ട്ടേ​ണ്ട താമസം വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​രൻ പറ​യു​ന്നു: “മാ​ന്യ​ശ്രോ​താ​ക്ക​ളെ, അദ്ദേ​ഹം പാ​ന്റ്സും ധരി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടു്” പോരേ? ഇതി​ല​പ്പു​റ​മെ​ന്തു വേണം? ഇരുതല മൂർ​ച്ച​യു​ള്ള ഒരാ​യു​ധ​മാ​ണു് ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി വി​വ​ര​ണം. ഏകാ​ഗ്രത കൈ​വെ​ടി​ഞ്ഞാൽ പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ട​തു​ത​ന്നെ.”

മു​ഷ്താ​ഖി​ന്റെ ഈ കഥ​കൂ​ടി ഓർ​മ്മ​വ​ന്ന​പ്പോൾ ഞാ​നാ​കെ തളർ​ന്നു. ഈ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യിൽ എനി​ക്കു മോ​ച​ന​മി​ല്ലെ​ന്നു​ത​ന്നെ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. അതു​കൊ​ണ്ടെ​ന്തു കാ​ര്യം? തൃ​ശൂർ​ക്കു​ള്ള വഴി​യിൽ മു​ക്കാൽ ഭാ​ഗ​വും പി​ന്നി​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇനി വി​ധി​ക്കു കീ​ഴ​ട​ങ്ങുക മാ​ത്രം.

തൃ​ശ്ശൂ​രെ​ത്തി. സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ​ഗ്ദ്ധ​രും ഞാനും യന്ത്ര​സാ​മ​ഗ്രി​കൾ ചു​മ​ക്കു​ന്ന ഒരു കൂ​ലി​ക്കാ​ര​നും ചേർ​ന്നു സം​ഭ​വ​സ്ഥ​ല​ത്തു ചെ​ന്നു റോ​സ്ട്ര​ത്തി​നു കീഴെ യഥാ​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഓരോ​ന്നും സ്ഥാ​പി​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്രമം തു​ട​ങ്ങി. ജനം വന്നു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പല വഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ അരു​വി​ക​ളാ​യി, പു​ഴ​ക​ളാ​യി ഒഴു​കി​ച്ചേർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. എഞ്ചി​നീ​യർ, ഫോൺ​വ​ഴി കോ​ഴി​ക്കോ​ടു നി​ല​യ​വു​മാ​യി ബന്ധ​പ്പെ​ടു​ന്നു. നി​ശ്ചിത സമയം അടു​ത്ത​ടു​ത്തു​വ​രു​ന്നു. ഞാൻ നീ​ലാ​കാ​ശം നോ​ക്കി. നെ​ടു​വിർ​പ്പി​ട്ടു. പി​ന്നെ നി​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ പാ​ഞ്ഞു പോ​കു​ന്ന വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളെ നോ​ക്കി ശബ്ദ​മി​ല്ലാ​തെ എന്തൊ​ക്കെ​യോ പി​റു​പി​റു​ത്തു. മര​ത്ത​ല​പ്പു നോ​ക്കാൻ മറ​ന്നു പോയി. അപ്പോൾ യന്ത്ര​സാ​മ​ഗ്രി​ക​ളി​ലൊ​ന്നിൽ മണി മു​ഴ​ങ്ങി. കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു​നി​ന്നു​ള്ള വി​ളി​യാ​ണ്. എഞ്ചി​നീ​യർ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു. പ്ര​ക്ഷേ​പ​ണം തു​ട​ങ്ങാൻ ഇനി അഞ്ചു മി​നി​ട്ടു മാ​ത്രം. എന്നോ​ടു്—എന്നു​വെ​ച്ചാൽ ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണ​ക്കാ​ര​നോ​ടു്—തയ്യാ​റാ​യി നി​ല്ക്കാൻ നിർ​ദ്ദേ​ശം. എഞ്ചി​നീ​യർ മൈ​ക്രോ​ഫോൺ എന്റെ കൈയിൽ തന്നു് എന്തെ​ങ്കി​ലും സം​സാ​രി​ക്കാൻ പറ​ഞ്ഞു. ടെ​സ്റ്റാ​ണു്. മൈ​ക്രോ​ഫോൺ പി​ടി​ച്ച എന്റെ കൈ വി​റ​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. തൊ​ണ്ട​യും ചു​ണ്ടും വര​ണ്ടു​പോ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു ശബ്ദം വളരെ അവ്യ​ക്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. അക്ഷ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു സ്ഫു​ടത കു​റ​വാ​യി​രു​ന്നു. എന്നി​ട്ടും ഞാൻ സം​സാ​രി​ച്ചു. “ഹല്ലോ, ഇതു തൃ​ശ്ശൂ​രിൽ​നി​ന്നാ​ണു്.” അപ്പ​റം പറയും മു​മ്പു് ഫോ​ണി​ന്റെ ശബ്ദം നി​ല​ച്ചു.

അഞ്ചു മി​നി​ട്ടു് അര​നി​മി​ഷം പോലെ കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി. പരി​പാ​ടി​യു​ടെ തു​ട​ക്കം. കോ​ഴി​ക്കോ​ടു​മാ​യു​ള്ള ടെ​ല​ഫോൺ​ബ​ന്ധം തു​ടർ​ന്നു. പണ്ഡി​റ്റ്ജി​യെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന ജനാ​വ​ലി​യെ നോ​ക്കി, ഞാൻ സം​സാ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ബഹു​മാ​ന്യ ശ്രോ​താ​ക്ക​ളെ അഭി​സം​ബോ​ധന ചെ​യ്തു് തൃ​ശ്ശൂ​രിൽ​നി​ന്നാ​ണു് സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന​റി​യി​ച്ചു. അപ്പോൾ ജനാ​വ​ലി​യി​ള​ക്കം. കര​ഘോ​ഷം. എന്താ​ണു സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തു്? ഭഗ​വാ​നേ രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു. തു​റ​ന്ന ജീ​പ്പിൽ തൊ​ഴു​കൈ​യു​മാ​യി നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു പണ്ഡി​റ്റ്ജി വരു​ന്നു. നി​ശ്ചിത സമ​യ​ത്തി​നും അല്പ​നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു മു​മ്പാ​യി. ഇല്ല. എനി​ക്കൊ​ന്നും ചെ​യ്യേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി വരു​ന്നു, പണ്ഡി​റ്റ്ജി വരു​ന്നു എന്നു് ആവർ​ത്തി​ച്ചാ​വർ​ത്തി​ച്ചു് വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഞാൻ. ശ്രോ​താ​ക്ക​ള​തു കേ​ട്ടോ എന്തോ?

പരി​പാ​ടി കഴി​ഞ്ഞു് അവിടെ അല്പ നി​മി​ഷം പോലും ഞങ്ങൾ​ക്കു നി​ല്ക്കാ​നി​ട​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടെ​ത്ത​ണം. കട​പ്പു​റ​ത്തെ മഹാ​യോ​ഗ​മു​ണ്ടു്. അവി​ടെ​യും ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​യു​ടെ ചുമതല എനി​ക്കാ​യി​രു​ന്നു, കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടെ​ത്തു​മ്പോൾ നേരം വളരെ വൈ​കി​യി​രു​ന്നു. ആരു​ടെ​യോ ബു​ദ്ധി​മോ​ശം കൊ​ണ്ടോ മറ​വി​കൊ​ണ്ടോ പോ​ലീ​സിൽ നി​ന്നു് എന്റെ പേ​രി​ലൊ​രു പാസു വാ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. സമ്മേ​ളന സ്ഥ​ല​ത്തു കട​ക്കാൻ പാസ് വേണം. അവിടം അപ്പോൾ പോ​ലീ​സി​ന്റെ വരു​തി​യി​ലാ​ണു് എന്തു ചെ​യ്യും? ചു​മ്മാ ചെ​ല്ല​ണം. ധൈ​ര്യ​മാ​യി കട​ക്ക​ണം. ആരെ​ങ്കി​ലും തട​ഞ്ഞാൽ വിവരം പറയണം.

ഞാൻ പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. യാ​ത്ര​യു​ടെ ക്ഷീ​ണം. ഊണു​ക​ഴി​ക്കാൻ പറ്റീ​ട്ടി​ല്ല. അതൊ​ക്കെ എന്റെ വ്യ​ക്തി​പ​ര​മായ കാ​ര്യം. ചുമതല നിർ​വ്വ​ഹി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തിൽ അതൊ​ന്നും എന്നെ രക്ഷി​ക്കി​ല്ല​ല്ലോ. പ്ര​ധാന ഗേ​റ്റു കട​ക്കു​മ്പോൾ ആരും തട​ഞ്ഞി​ല്ല. ഞാൻ നട​ന്നു. വര​ട്ടെ, വന്നു ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ. പാ​സ്സി​ല്ലാ​ത്ത​തു് എന്റെ കു​റ്റ​മ​ല്ല​ല്ലോ. ഓ! ഇനി​യാ​രും വരി​ല്ല. റോ​സ്ട്ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തെ​ത്താ​റാ​യ​ല്ലോ. ധൃ​തി​യിൽ നട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അപ്പോൾ എന്റെ തോളിൽ ബല​മു​ള്ളാ​രു കൈ. തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കി. ഒരു പോ​ലീ​സ് ആപ്പീ​സർ. അദ്ദേ​ഹം തമി​ഴി​ലാ​ണു ചോ​ദി​ച്ച​തു്. പാസ് കാണണം. കൈ​യി​ലു​ണ്ടെ​ങ്കി​ല​ല്ലേ കാ​ണി​ക്കാൻ പറ്റൂ. ഉള്ളി​ല​ല്പം പരു​ങ്ങ​ലു​ണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും അതു മറ​ച്ചു പി​ടി​ച്ചു. പാതി മല​യാ​ള​ത്തി​ലും അതിൻ​പാ​തി ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലും മറ്റൊ​രു​പാ​തി തമി​ഴി​ലു​മാ​യി സംഭവം വി​വ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. മൂ​ന്നു ഭാ​ഷ​യും പര​മാ​വ​ധി അപ​ക​ട​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നു എനി​ക്കു നല്ല ബോ​ധ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു സം​സാ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങു​മ്പോൾ ഒരു ഭാ​ഷ​യും നമ്മ​ളെ സഹാ​യി​ക്കി​ല്ല. എല്ലാം വഴി​പോ​ലെ വി​വ​രി​ച്ചു​കേ​ട്ട​പ്പോൾ ആപ്പീ​സർ ചി​രി​ച്ചു. പി​ന്നെ ശു​ദ്ധ​മ​ല​യാ​ള​ത്തിൽ ചോ​ദി​ച്ചു:

“എന്നെ മന​സ്സി​ലാ​യോ?” ഞാൻ വി​ഷ​മി​ച്ചു. അദ്ദേ​ഹം പേരു പറ​ഞ്ഞു:

“സാമി.”

എന്റെ വിഷമം വി​ട്ടു​മാ​റി​യി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം ശ്രീ വി. ആർ. നാ​യ​നാ​രെ​പ്പ​റ്റി, മി​സ്സി​സ് നാ​യ​നാ​രെ​പ്പ​റ്റി, മക​ളെ​പ്പ​റ്റി അന്വേ​ഷി​ച്ചു. അതു കേ​ട്ട​പ്പോൾ ഒരു പഴയ ചി​ത്രം എന്റെ മന​സ്സിൽ തെ​ളി​ഞ്ഞു വന്നു. ശ്രീ​ക​ണ്ഠേ​ശ്വ​ര​ക്ഷേ​ത്രം. സാമി വര​ന്റെ വേ​ഷ​ത്തിൽ. പൂ​മാ​ല​യും കഴു​ത്തി​ല​ണി​ഞ്ഞു നി​ല്ക്കു​ന്നു. അടു​ത്തു​ത​ന്നെ നവ​വ​ധു​വും. വാ​ത്സ​ല്യ​നി​ധി​യായ ഒരു രക്ഷി​താ​വി​നെ​പ്പോ​ലെ അടു​ത്തു ശ്രീ നാ​യ​നാ​രു​മു​ണ്ടു്. ഞങ്ങ​ളു​ടെ ആപ്പീ​സിൽ ജോ​ലി​ചെ​യ്യു​ന്ന കേ​ശ​വ​ന്റെ സഹോ​ദ​രി​യാ​ണു വധു. എല്ലാ​മെ​ല്ലാം തെ​ളി​ഞ്ഞു വന്ന​പ്പോൾ ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു:

“ക്ഷ​മി​ക്ക​ണം. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ആളെ മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ കഴി​യാ​ത്ത​തിൽ ദുഃ​ഖ​മു​ണ്ടു്.”

ഞങ്ങൾ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളെ​പ്പോ​ലെ സം​സാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നട​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം പോ​ലീ​സിൽ ചേർ​ന്ന​തും തമി​ഴ്‌​നാ​ട്ടിൽ ജോലി ചെ​യ്യു​ന്ന​തു​മെ​ല്ലാം വി​സ്ത​രി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു. സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ ഞങ്ങൾ കൈ​പി​ടി​ച്ചു കു​ലു​ക്കി യാ​ത്ര​പ​റ​ഞ്ഞു. വീ​ണ്ടും ഇതു​പോ​ലെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ ഏതെ​ങ്കി​ലും തു​റ​യിൽ​വെ​ച്ചു കാ​ണാ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു കൊ​ണ്ടു്. പക്ഷേ, ഇന്നു​വ​രെ അതു സം​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം എവി​ടെ​യു​ണ്ടു്. ഇന്നും എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു കൂടാ. തീർ​ച്ച​യാ​യും പോ​ലീ​സിൽ വലി​യൊ​രു പദ​വി​യോ​ളം വളർ​ന്നു് അടു​ത്തൂൺ​പ​റ്റി എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും കു​ടും​ബ​സ​മേ​തം സന്തോ​ഷ​ഭ​രി​ത​നാ​യി അദ്ദേ​ഹ​മി​ന്നു ജീ​വി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​വും.

അന്ന​ത്തെ സാ​യാ​ഹ്നം ഒരി​ക്ക​ലും മറ​ക്കാൻ കഴി​യി​ല്ല. പണ്ഡി​റ്റ്ജി​യെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന മഹാ​പു​രു​ഷാ​രം. പു​രു​ഷാ​ര​ത്തെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് അറ​ബി​ക്ക​ടൽ. തു​ടു​ത്തു തു​ടു​ത്തു് ഉരു​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത സ്വർ​ണ്ണ​നാ​ണ്യം​പോ​ലു​ള്ള സൂ​ര്യൻ കടലിൽ താ​ഴു​ന്ന​തു വെ​റു​തെ നോ​ക്കി​നി​ല്ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. പരി​പാ​ടി തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടാ​ണു സം​ഭ​വ​മെ​ങ്കിൽ, ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​ക്കു് ആ ദൃ​ശ്യ​മൊ​ന്നു വർ​ണ്ണി​ച്ചു​ക​ള​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ഒരു കാ​ര്യം ഇവിടെ എടു​ത്തു​പ​റ​യേ​ണ്ട​താ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്. പണ്ഡി​റ്റ്ജി തൃ​ശ്ശൂ​രി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടെ​ന്നെ അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​ല്ല. വൈ​കി​യാ​ണു വന്ന​തു്. പത്തോ പതി​ന​ഞ്ചോ മി​നി​ട്ടു വൈ​കി​യെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ ഓർമ്മ. അത്ര​യും സമയം ഞാൻ ശ്രോ​താ​ക്ക​ളെ വക​വ​രു​ത്തുക തന്നെ ചെ​യ്തു. കാരണം പരി​ഭ്ര​മ​ത്തി​ന്റെ ആദ്യ​ഘ​ട്ടം തൃ​ശ്ശൂ​രിൽ കഴി​ഞ്ഞു പോ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു് ആകാ​ശ​ത്തെ​യോ അല​ക​ട​ലി​നെ​യോ ഞാൻ വെ​റു​തെ വി​ട്ടി​ല്ല. നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലും കീഴെ ഇറ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രി​ക്ക​ണം. വാ​ച​ക​മ​ടി​യു​ടെ കോ​ലാ​ഹ​ല​ത്തിൽ ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി കി​ഴ​ക്കോ​ട്ടു നോ​ക്കി. അപ്പോൾ ഇ. ആന്റ് എസ്. കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ന്നു മു​ക​ളിൽ ചന്ദ്രൻ വന്നു​നി​ല്ക്കു​ന്നു. സന്തോ​ഷം, സൂ​ര്യ​നേ​യോ കി​ട്ടി​യി​ല്ല. ഇവനെ വക​വ​രു​ത്താം. പൗർ​ണ്ണ​മി​യോ​ട​ടു​ക്കു​ന്ന ചന്ദ്ര​നാ​ണു പര​മ​സു​ന്ദ​രൻ

കണ്ണ​നു​റ്റൊ​ര​ളി​യൻ ഹര​ന്നി​ടം
കണ്ണ​നം​ഗ​ന് സു​മം​ഗ​ളാ​സ്പ​ദം
വി​ണ്ണ​വർ​ക്ക​മൃ​തു പാൽ​ക്ക​ടൽ​ക്കു് തൂ-
വെണ്ണ വെ​ണ്മ​തി​മി​ഴി​ക്കൊ​രു​ത്സ​വം.

ഈ ശ്ലോ​കം അപ്പോൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഓർ​മ്മ​വ​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ ചൊ​ല്ലി​യോ എന്നു തീർ​ത്തു പറയാൻ വയ്യ. ഒരു കാ​ര്യം—പണ്ഡി​റ്റ്ജി വരു​വോ​ളം ഞാൻ തള​രാ​തെ അതു​മി​തും പറ​ഞ്ഞു. തോ​ല്ക്കാൻ കൂ​ട്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല. പരു​ക്കു് ശ്രോ​താ​ക്കൾ​ക്ക​ല്ലേ.

Colophon

Title: Arangu kāṇātta naṭan (ml: അര​ങ്ങു കാ​ണാ​ത്ത നടൻ).

Author(s): Thikkodiyan.

First publication details: Mathrubhumi Books; Kozhikode, Kerala; 1; 2011.

Deafult language: ml, Malayalam.

Keywords: Memoir, Thikkodiyan, തി​ക്കോ​ടി​യൻ, അര​ങ്ങു കാ​ണാ​ത്ത നടൻ, Open Access Publishing, Malayalam, Sayahna Foundation, Free Software, XML.

Digital Publisher: Sayahna Foundation; JWRA 34, Jagthy; Trivandrum 695014; India.

Date: October 11, 2022.

Credits: The text of the original item is copyrighted to the author/inheritors. The text encoding and editorial notes were created and​/or prepared by the Sayahna Foundation and are licensed under a Creative Commons Attribution By ShareAlike 4​.0 International License (CC BY-SA 4​.0). Any reuse of the material should credit the Sayahna Foundation and must be shared under the same terms.

Cover: Archangel, an oil on canvas painting by Paul Klee (1879–1940). The image is taken from Wikimedia Commons and is gratefully acknowledged.

Production history: Data entry: Staffers at River Valley; Typesetter: CVR; Digitizer: PK Ashok; Encoding: CVR.

Production notes: The entire document processing has been done in a computer running GNU/Linux operating system and TeX and friends. The PDF has been generated using XeLaTeX from TeXLive distribution 2021 using Ithal (ഇതൾ), an online framework for text formatting. The TEI (P5) encoded XML has been generated from the same LaTeX sources using LuaLaTeX. HTML version has been generated from XML using XSLT stylesheet (sfn-​tei-html.xsl) developed by CV Radhakrkishnan.

Fonts: The basefont used in PDF and HTML versions is RIT Rachana authored by KH Hussain, et al., and maintained by the Rachana Institute of Typography. The font used for Latin script is Linux Libertine developed by Phillip Poll.

Web site: Maintained by KV Rajeesh.

Download document sources in TEI encoded XML format.

Download PDF.